Περιοδικό Χρήμα #405, Σεπτέμβριος 2014 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.405 / 09.2014 / € 6,00

79η ΔΕΘ: Εντυπωσιακή αύξηση εκθετών, επισκεπτών και εκδηλώσεων

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

Το πολιτικό ρίσκο μια διαρκής απειλή ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ Ελπίδες επανάκαμψης το 2014 Τζανέτος Καραντζής Πρόεδρος της Ένωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων ΟΕΥ του ΥΠΕΞ

Η οικονομική διπλωματία καταλύτης στην εξωτερική πολιτική Οι εξαγωγές μας, τα προϊόντα μας, οι υπηρεσίες μας χρειάζονται ένα εθνικό brand, μια ελληνική ταυτότητα που θα πιστοποιεί την ποιότητα και την αυθεντικότητά τους.

2 Γιώργος Καλούμενος, Aρχισυντάκτης

Η ΤΡΟΪΚΑ ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΝΑ ΜΑΣ «ΔΕΣΕΙ» ΜΕ ΝΕΟ ΔΑΝΕΙΟ Την ώρα που η Αθήνα ετοιμάζει και πάλι έξοδο στις αγορές, με την έκδοση επταετούς ομολόγου, φουντώνει η συζήτηση για τρίτο πακέτο διάσωσης, άρα και νέου Μνημονίου.

Μάριο Ντράγκι, κατά τη συνάντηση που είχε στο Μιλάνο με τον Γκίκα Χαρδούβελη, πρότεινε ένα τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, με το σκεπτικό ότι αυξάνεται η ρευστότητα και διευκολύνονται οι τράπεζες. Η άποψη της ΕΚΤ είναι πως με ένα νέο πρόγραμμα θα μπορεί η ΕΚΤ να δέχεται τα χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για να παρέχει ρευστότητα στις τράπεζες. Η κυβέρνηση, δια στόματος Γκίκα Χαρδούβελη, εξέφρασε την αντίθεσή της σε μια τέτοια προοπτική. Δεν είναι τυχαίο το ότι στο μηνιαίο δελτίο της η ΕΚΤ εκτιμά πως η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει «σοβαρά δημοσιονομικά κενά» το 2015 και το 2016. Γιατί οι Ευρωπαίοι όμως θέλουν να μας «δέσουν» με νέο δάνειο; Όπως έχει γράψει το «Χ», πριν ακόμη βγούμε στις αγορές, το Βερολίνο και η Τρόικα ήταν αντίθετοι στο σχέδιο επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές

χρέους το 2014, καθώς υπήρχαν ανησυχίες ότι η Ελλάδα θα χαλαρώσει υπερβολικά τις προσπάθειες για την εξυγίανση της οικονομίας. Η Κομισιόν, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ υποστηρίζουν πως η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος αν βγει από το πρόγραμμα διάσωσης. Η επιτυχής επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές μειώνει τη διαπραγματευτική ισχύ της Τρόικας έναντι της ελληνικής κυβέρνησης. Με την οικονομία να είναι έτοιμη να βγει από την εξαετή ύφεση και με πρωτογενές πλεόνασμα, η κυβέρνηση έχει πόρους για να καλύψει τους μισθούς και τις συντάξεις. Ο δανεισμός είναι αναγκαίος μόνο για την αποπληρωμή του χρέους των 321 δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, το μεγαλύτερο μέρος του χρέους βρίσκεται στα χέρια των ευρωπαίων εταίρων, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ. Οπότε, ακόμα κι αν η

Τρόικα μετατρέψει την Ελλάδα στην πρώτη χώρα που θα δεν θα αποπληρώσει τα χρέη της στην ίδια την κεντρική της τράπεζα, τόσο οι αγορές όσο και οι έλληνες πολίτες έχουν κάποια προστασία. Η Τρόικα φοβάται ότι, καθώς χάνει τον έλεγχο έναντι της σημερινής ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και των επόμενων, η χώρα θα διολισθήσει στα λάθη που πυροδότησαν την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Ένα νέο δάνειο είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει με τις απαραίτητες αλλαγές. Έχοντας η Ελλάδα αποδείξει ότι μπορεί και πάλι να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές, η όποια ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να αντισταθεί σε νέα μέτρα λιτότητας.

ΧΡΗΜΑ τ.405, Σεπτέμβριος 2014 4 Σεπτέμβριος 2014

ΕΝ ΑΡΧΗ...

Χρηματιστήριο Το πολιτικό ρίσκο μια διαρκής απειλή

44 64

Ελληνικές εξαγωγές Ελπίδες επανάκαμψης το 2014

Asset-Wealth Management Αύξηση 20% των υπό διαχείριση κεφαλαίων στο εξάμηνο

79η ΔΕΘ Εντυπωσιακή αύξηση επισκεπτών, εκθετών και εκδηλώσεων

72 6 Σεπτέμβριος 2014

Ασφάλιση κατοικίας Ένας στους δέκα Έλληνες ασφαλίζει το σπίτι του

περιεχόμενα τ.405/09.2014 26 ~ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ Η νέα θεωρία που τρέφει τους «ταύρους» ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

69 ~ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ MLS

Οι εξαγωγές μας, τα προϊόντα μας, οι υπηρεσίες μας χρειάζονται ένα εθνικό brand, μια ελληνική ταυτότητα που θα πιστοποιεί την ποιότητα και την αυθεντικότητά τους.

70 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS Εθνική Τράπεζα

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-

μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

τεύχος Σεπτεμβρίου 2014

KEY ACCOUNT MANAGER Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σοφία Λαλισσίδου lalissidou.s@ethosmedia.eu

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Λέττα Καλαμαρά kalamara.l@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Αριστείδης Κυπριώτης kypriotis.a@ethosmedia.eu Σπύρος Κανιούρας kaniouras.s@ethosmedia.eu ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Διονύσης Δρογγίτης drogitis.d@ethosmedia.eu

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr

TMHMA MARKETING EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ISSN 1105-0470 & ΔΗΜ. ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη Πόπη Καλογιάννη voulgaraki.s@ethosmedia.eu popikalogianni@gmail.com Μαρία Νέγκα ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ nega.m@ethosmedia.eu ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ ~ Το τεύχος που κρατάτε στα ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Pressious Αρβανιτίδης χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Α.Β.Ε.Ε. έτσι συμβάλλει στην υποστήKωνσταντίνος Σαλβαρλής ριξη των δασών του πλανήτη. salvarlis.k@ethosmedia.eu ISSN 1105-0470

04 ~ Εν αρχή: Η Τρόικα επιμένει να μας «δέσει» με νέο δάνειο 08 ~ Επικαιρότητα: Η «ματωμένη σελήνη» του Οκτωβρίου 82 ~ Δια ταύτα: ΧΑ: Αναζητείται momentum

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Τζανέτος Καραντζής Πρόεδρος της Ένωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων ΟΕΥ του ΥΠΕΞ Η οικονομική διπλωματία καταλύτης στην εξωτερική πολιτική ΧΡΗΜΑ 7

επικαιρότητα

Η «ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΣΕΛΗΝΗ» ΤΟΥ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Η προοπτική πρόωρων εκλογών παγώνει τη λύση για το ελληνικό χρέος

ολιτικές εξελίξεις σε όλο τον παγκόσμιο χάρτη θα φέρει το φαινόμενο της «ματωμένης σελήνης» στις 8 Οκτωβρίου προειδοποιούν οι αστρολόγοι. Η Ελλάδα, όπως φαίνεται, μέσα από μεγάλες πολιτικές ανατροπές οδηγείται σε εκλογές. Δεν ξέρουμε αν οι αστρολογικές προβλέψεις επαληθευτούν, αλλά η προοπτική των πολιτικών εξελίξεων και των πρόωρων εκλογών φαίνεται ότι παγώνει τη λύση για το ελληνικό χρέος. Η ώρα της αλήθειας, η ώρα για τη λύση του ελληνικού χρέους, αναβάλλεται μάλλον για την Ελλάδα, όπως εκτιμούν γερμανοί οικονομολόγοι και μια μερίδα του ευρωπαϊκού Τύπου, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων. Δεν είναι τυχαίο το ότι ακόμη και το ΔΝΤ, το οποίο ζητούσε «εδώ και τώρα» λύση στο ελληνικό χρέος, φαίνεται να κάνει πίσω, διαψεύδοντας τις πληροφορίες περί σύσκεψης κορυφής στην Ουάσιγκτον τον Νοέμβριο, με αποκλειστικό ζήτημα τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, πληροφορίες που το ίδιο αρχικά είχε διοχετεύσει. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι και η πολιτική κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ελλάδα, με τις πρόωρες εκλογές να αποτελούν το κυρίαρχο σενάριο. Πώς λοιπόν οι δανειστές θα διαπραγματευτούν με μια κυβέρνηση η οποία ίσως σε λίγους μήνες να είναι παρελθόν και ίσως υπάρχει άλλη κυβέρνηση, με βασικό παίκτη τον ΣΥΡΙΖΑ; Μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι, όπως ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, που εισηγούνται να ανοίξει η κυβέρνηση από τώρα το θέμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, εκφράζοντας την ανησυχία ότι η εκκρεμότητα με την εκλογή Προέδρου θα λειτουργήσει ανασταλτικά στην αναζήτηση λύσης για το χρέος και δεν θα προκρίνει την ταχεία επίλυση του προβλήματος. Η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει ότι η συζήτηση για την εκλογή του

ΓΚΙΚΑΣ ΧΑΡΔΟΥΒΕΛΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Δεν θα χρειαστούμε νέο πακέτο Είμαι πεπεισμένος ότι υπάρχει πραγματική προοπτική ανάπτυξης στην Ελλάδα και σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες. Το κράτος έχει γίνει πιο ευέλικτο και η εμπιστοσύνη ανακτάται. Είμαι βέβαιος ότι όλο και περισσότεροι ξένοι επενδυτές θα τοποθετηθούν στη νέα ελληνική οικονομία. Δεν θα χρειαστούμε νέο πακέτο, επιθυμώ να είμαι ξεκάθαρος σε αυτό. Υπάρχει κοινό συμφέρον όλων μας και των ευρωπαίων εταίρων μας να προχωρήσουμε μπροστά. 8 Σεπτέμβριος 2014

επόμενου ΠτΔ θα αρχίσει στις αρχές του 2015 και αφού θα έχει στα χέρια της ένα πλαίσιο για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ EUROGROUP Όλα τα βλέμματα θα στραφούν και πάλι στην Ελλάδα κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup που έχει προγραμματιστεί για τις 12 και 13 Οκτωβρίου. Η Αθήνα θα ζητήσει τη μείωση των επιτοκίων των δανείων διάσωσης αλλά και την επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής τους. Όμως οι χώρες της ευρωζώνης αναμένεται να οπισθοχωρήσουν, με δεδομένο το ότι από το 2012 είχαν δεσμευτεί για την ελάφρυνση του χρέους της Ελλάδας εφόσον η χώρα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα. Παρότι μια μείωση επιτοκίων είναι πιο εύκολο να επικοινωνηθεί στις χώρες των πιστωτών σε σχέση με μια μερική διαγραφή χρέους, εντούτοις το σίγουρο είναι ότι οι ελληνικές απαιτήσεις θα πυροδοτήσουν διαμάχες, σύμφωνα με τους αναλυτές της Deutsche Bank. Αυτές οι διαμάχες γεννούν τα σενάρια περί κατάργησης της Τρόικας και των αυστηρών όρων που αυτή θέτει. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η διαπραγμάτευση για το χρέος θα είναι καθοριστική και θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό και το μέλλον της κυβέρνησης. Το Μέγαρο Μαξίμου θέλει την απόφαση της βιωσιμότητας για να εξασφαλίσει πολιτική σταθερότητα και να παρακάμψει τις πρόωρες εκλογές. Μέχρι τώρα οι δανειστές βάζουν το ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου ως προϋπόθεση για να προχωρήσουν στη ρύθμιση του χρέους. Γι' αυτό και ο πρωθυπουργός ανεβάζει τους τόνους απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ και διαλαλεί ότι οι πρόωρες εκλογές θα σημάνουν την καταστροφή για τη χώρα.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΜΙΛΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

Έχουν περάσει τα χειρότερα Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι μια αργή και επώδυνη διαδικασία να κάνει (η Ελλάδα) το come back. Αλλά πιστεύω ότι έχουμε δει τα χειρότερα. Βλέπουμε τι γίνεται, βλέπουμε τη συμπεριφορά των τραπεζών, βλέπουμε πώς κινείται η πραγματική οικονομία, και θεωρούμε πως έχουν περάσει τα χειρότερα.

ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ Η ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΌ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ Την ίδια ώρα, μπορεί η πολιτική επιδίωξη της κυβέρνησης να είναι η απαλλαγή από την Τρόικα και τα μνημόνια, με βασικό όπλο την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές, αλλά όπως παρατηρούν οι πάντα έγκυροι αναλυτές της Alpha Bank οι ειδήσεις περί πρόωρης απαλλαγής από το Μνημόνιο είναι υπερβολικές, εξαιτίας των δυσμενών αξιολογήσεων του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας. Οι αξιολογήσεις αυτές, και κατ’ επέκταση τα επιτόκια δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές, είναι πολύ ευαίσθητες σε οποιαδήποτε χαλάρωση της δημοσιονομικής προσαρμογής, και δεν λαμβάνουν υπόψη πολιτικές επιδιώξεις. Πάντως, η καλύτερη του αναμενόμενου εκτέλεση του Π2014 –όπως ακριβώς συνέβη και με την εκτέλεση του Π2013– βάζει τις βάσεις για επιλεκτικές και απολύτως αναγκαίες για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας φορολογικές ελαφρύνσεις από το 2015 και στα επόμενα έτη, που ήδη προαναγγέλθηκαν από την κυβέρνηση στη ΔΕΘ. Άλλωστε, κάτι τέτοιο φαίνεται να το «επιτρέπει» και η επίτευξη διπλάσιου του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος, το οποίο στο οκτάμηνο έφθασε στα 2 δισ. ευρώ, από 962 εκατ. ευρώ που ήταν ο στόχος. Για τον Σαμαρά και την κυβέρνηση οι φοροελαφρύνσεις είναι θέμα πολιτικής επιβίωσης. ΦΟΥΝΤΩΝΕΙ ΚΑΙ ΠΑΛΙ Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΡΙΤΟ ΠΑΚΕΤΟ Την ώρα που η Αθήνα ετοιμάζει και πάλι έξοδο στις αγορές με την έκδοση επταετούς ομολόγου, φουντώνει η συζήτηση για τρίτο πακέτο διάσωσης, άρα και νέου Μνημονίου. Ο Μάριο Ντράγκι, κατά τη συνάντηση που είχε στο Μιλάνο με τον Γκίκα Χαρδούβελη, πρότεινε ένα τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, με το σκεπτικό ότι αυξάνεται η ρευστότητα και διευκολύνονται οι τράπεζες. Η άποψη της ΕΚΤ είναι πως με ένα νέο πρόγραμμα θα μπορεί η ΕΚΤ να δέχεται τα χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για να παρέχει ρευστότητα στις τράπεζες. Η κυβέρνηση δια στόματος Γκίκα Χαρδούβελη εξέφρασε την αντίθεσή της σε μια τέτοια προοπτική. Δεν είναι τυχαίο το ότι στο μηνιαίο δελτίο της η ΕΚΤ εκτιμά πως η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει «σοβαρά δημοσιονομικά κενά» το 2015 και το 2016. Γιατί οι Ευρωπαίοι όμως θέλουν να μας «δέσουν» με νέο δάνειο; Όπως έχει γράψει το «Χ», πριν ακόμη βγούμε στις αγορές, το Βερο-

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΟΥΡΚΟΛΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Η ύφεση σε τεχνικό επίπεδο τελείωσε Για πρώτη φορά, στα τελευταία έξι χρόνια, μπορούμε, σε ρεαλιστική βάση, να οραματιστούμε την επόμενη μέρα για τη χώρα μας. Η οικονομική ανάκαμψη είναι πλέον πραγματικότητα. Η ύφεση, σε τεχνικό επίπεδο, τελείωσε. Η κρίση έδειξε, εκτός των άλλων, ότι η εμπιστοσύνη μεταξύ τραπεζών και κοινωνίας έχει μειωθεί δραματικά. Η αποκατάστασή της δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Τέλος Σεπτεμβρίου: 6 Οκτωβρίου:

Αναμένεται η Τρόικα στην Αθήνα Κατάθεση προσχεδίου προϋπολογισμού

12-13 Οκτωβρίου: 23 Οκτωβρίου: 21 Νοεμβρίου: 8 Δεκεμβρίου: 18 Δεκεμβρίου:

Συνεδρίαση Eurogroup στο Λουξεμβούργο Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες Συνεδρίαση Eurogroup Συνεδρίαση Eurogroup Σύνοδος Κορυφής

2015

λίνο και η Τρόικα ήταν αντίθετοι στο σχέδιο επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές χρέους το 2014, καθώς υπήρχαν ανησυχίες ότι η Ελλάδα θα χαλαρώσει υπερβολικά τις προσπάθειες για την εξυγίανση της οικονομίας. Η Κομισιόν, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ υποστηρίζουν πως η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος αν βγει από το πρόγραμμα διάσωσης. Η Τρόικα συνειδητοποιεί τώρα πως όταν η Ελλάδα είχε έλλειμμα 10% και είχε όλη τη διαπραγματευτική ισχύ, ήταν υπερβολικά επικεντρωμένη στη λιτότητα αντί για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η επιτυχής επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές μειώνει τη διαπραγματευτική ισχύ της Τρόικας έναντι της ελληνικής κυβέρνησης. Με την οικονομία να είναι έτοιμη να βγει από εξαετή ύφεση, και με πρωτογενές πλεόνασμα, η κυβέρνηση έχει πόρους για να καλύψει τους μισθούς και τις συντάξεις. Ο δανεισμός είναι αναγκαίος μόνο για την αποπληρωμή του χρέους των 321 δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, το μεγαλύτερο μέρος του χρέους βρίσκεται στα χέρια των ευρωπαίων εταίρων, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ. Οπότε, ακόμα και αν η Τρόικα μετατρέψει την Ελλάδα στην πρώτη χώρα που δεν θα αποπληρώσει τα χρέη της στην ίδια την κεντρική της τράπεζα, τόσο οι αγορές όσο και οι έλληνες πολίτες έχουν κάποια προστασία. Η Τρόικα φοβάται ότι, καθώς χάνει τον έλεγχο έναντι της σημερινής ελληνικής κυβέρνησης αλλά και των επόμενων, η χώρα θα διολισθήσει στα λάθη που πυροδότησαν την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Ένα νέο δάνειο είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει με τις απαραίτητες αλλαγές. Έχοντας η Ελλάδα αποδείξει ότι μπορεί και πάλι να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές, η όποια ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να αντισταθεί σε νέα μέτρα λιτότητας. Χ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Αυταπάτη η λύση για επιστροφή του κατώτατου μισθού Το να πιστεύει κάποιος ότι με μια απότομη αύξηση των κατώτατων αμοιβών αυτή τη στιγμή και για το σύνολο των εργαζομένων και κλάδων της οικονομίας στα 751 ευρώ - όπως δηλαδή ήταν τον το 2009 - θα ξαναγυρίσουμε αυτόματα και στις συνθήκες προ κρίσης σα να μη συνέβη τίποτε, αποτελεί μια αυταπάτη. Μια επικίνδυνη αυταπάτη, καθώς το μόνο που θα επιφέρει είναι μια κατάσταση κλονισμού ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την περαιτέρω εκτίναξη της ανεργίας, η οποία έχει μόλις σταθεροποιηθεί. ΧΡΗΜΑ 9

Χ χρηματιστήριο

10 Σεπτέμβριος 2014

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚO ΡIΣΚΟ, ΜΙΑ ΔΙΑΡΚHΣ ΑΠΕΙΛH, ΚΑIΕΙ ΤΟ TURNAROUND STORY Σε καθεστώς «πολιτικής ομηρίας» το ΧΑ

Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΟΥ FTS-25 ΑΠΟ ΤΑ ΥΨΗΛΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΟΥ Μετοχές

Alpha Bank Coca Cola HBC Eurobank Eurobank Properties Folli Follie Jumbo MIG Motor Oil ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΔΕΗ Εθνική Ελλάκτωρ ΕΧΑΕ ΕΛΠΕ ΕΥΔΑΠ Ιντραλότ ΜΕΤΚΑ Μυτιληναίος ΟΛΠ ΟΠΑΠ ΟΤΕ Πειραιώς Τέρνα Ενεργειακή Τιτάν

Κλείσιμο 12/9/2014

Κλείσιμο 19/3/2013

Μεταβολή

0,670 17,39 0,347 8,78 29,30 11,12 0,399 8,38 3,55 11,25 2,55 3,43 7,49 5,55 8,58 1,80 11,39 6,60 16,56 11,70 11,26 1,51 3,54 19,95

0,750 18,32 0,500 9,50 26,99 13,55 0,503 10,27 4,17 11,90 4,17 4,11 9,50 7,72 9,26 2,40 13,75 7,20 19,62 12,20 12,80 2,05 3,76 24,70

-10,67% -5,08% -30,6% -7,58% -8,56% -17,93% -20,68% -18,40% -14,87% -5,46% -38,85% -16,55% -21,16% -28,11% -7,34% -25,00% -17,16% -8,33% -15,60% -4,10% -12,03% -26,34% -5,85% -19,23%

ΧΡΗΜΑ 11

Χ χρηματιστήριο

H ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑ (χωρίς τη συμμετοχή του ΤΧΣ) Δεκέμβριος 2013 Ιανουάριος 2014 Φεβρουάριος 2014 Μάρτιος 2014 Απρίλιος 2014 Μάιος 2014 Ιούνιος 2014 Ιούλιος 2014 Αύγουστος 2014

(σε δισ. ευρώ) 49,6% 49,9% 51,5% 52,9% 54,8% 60,4% 60,6 60,4 61,0

κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η Ελλάδα δεν γύρισε πια απλώς σελίδα ή κεφάλαιο, άλλαξε βιβλίο. Η Ελλάδα αποτελεί ένα turnaround story, αλλά το χρηματιστήριο βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας το τελευταίο διάστημα. Δηλαδή ενώ πέρασε η ελληνική οικονομία δια πυρός και σιδήρου, προσβλέποντας πια σε θετικό ΑΕΠ, και οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν δύο φορές, το χρηματιστήριο βρίσκεται στα επίπεδα του καλοκαιριού του 2011. Το ΧΑ κανονικά θα έπρεπε να κινείται ανοδικά, προεξοφλώντας την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, τη λύση του προβλήματος του δημόσιου χρέους και γενικά καλύτερες ημέρες. Ο βασικός λόγος της εικόνας που παρουσιάζει το ΧΑ, όπως εκτιμούν έγκυροι αναλυτές, είναι ο πολιτικός κίνδυνος. Το πολιτικό ρίσκο αυξάνεται, καθώς, όπως φαίνεται, ο κίνδυνος πρόωρων εκλογών είναι πολύ ορατός. Οι επενδυτές που επενδύουν στην Ελλάδα πρέπει να είναι έτοιμοι για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Αλλά δεν είναι μόνο ο κίνδυνος των πρόωρων εκλογών. Ο βασικός πολιτικός κίνδυνος, όπως τονίζουν στο «Χ», έμπειροι πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές, ο οποίος αναδεικνύεται μετά τις ευρωεκλογές και μέσα από τις δημοσκοπήσεις, είναι το ενδεχόμενο πολιτικής ακυβερνησίας όποτε γίνουν οι εθνικές εκλογές. Το ήδη δύσκολο κυβερνητικό σταυρόλεξο γίνεται ακόμη πιο γριφώδες, καθώς το άθροισμα των δυνάμεων του νέου «δικομ-

12 Σεπτέμβριος 2014

Η ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑ

Δεκέμβριος 2013 Ιανουάριος 2014 Φεβρουάριος 2014 Μάρτιος 2014 Απρίλιος 2014 Μάιος 2014 Ιούνιος 2014 Ιούλιος 2014 Αύγουστος 2014

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ (Ποσά σε εκατ. ευρώ)

60,1 60,8 67,4 70,2 64,5 70,9 79,9 66,5 66,8

ματισμού» (ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ) σε ποσοστά είναι κάτω του 50%. Ο άλλος μεγάλος πολιτικός και οικονομικός κίνδυνος είναι να οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, χωρίς να έχει προηγουμένως αντιμετωπιστεί η μεγάλη εκκρεμότητα της ρύθμισης του δημόσιου χρέους. Η είσοδος του πολιτικού ρίσκου και πάλι στην εξίσωση είναι τροχοπέδη για την πορεία του χρηματιστηρίου. Οι ελληνικές τράπεζες ίσως χρειαστεί να ανακεφαλαιοποιηθούν εκ νέου στα νέα stress test, με νέες μικρές αυξήσεις κεφαλαίου. Όμως δεν είναι τόσο αυτό που προβληματίζει την αγορά όσο η πολιτική αβεβαιότητα. Η αγορά ανησυχεί για την πορεία της χώρας, για τις πρόωρες εκλογές οι οποίες ίσως επιφέρουν πολιτική αλλαγή με νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που θα προκαλέσει αρχικά τουλάχιστον σοκ στην αγορά. Ο κίνδυνος της πολιτικής ασυνέχειας θα μπορούσε να μειώσει τη ροή κεφαλαίων προς την Ελλάδα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της προληπτικής αποταμίευσης και σε εκροή καταθέσεων. Τέτοια φαινόμενα μπορεί να βλάψουν την εύθραυστη ανάκαμψη που βρίσκεται σε εξέλιξη. ΧAΝΕΙ ΤΟΝ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚO ΡOΛΟ Μερίδα ξένων αναλυτών και του ξένου Τύπου εκτιμούν ότι έχει πέσει η αυλαία για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Ελλάδας στους διεθνείς επενδυτές μετοχών. Το Χρηματιστήριο της Αθήνας, που ήταν μεταξύ των ευρωπαϊκών αγορών με τις κα-

2.161,9 2.155,6 1.771,7 2.520,8 3.229,3 4.890,3 3.580,1 2.329,1 1.990,6

λύτερες επιδόσεις το 2013, μετά την πραγματοποίηση της μεγαλύτερης στην ιστορία αναδιάρθρωσης χρέους, έχει αποκτήσει πλέον δεύτερο ρόλο. Η πτώση στις τιμές περιορίζει τις αποδόσεις, που προσέγγιζαν το 200% από τον Ιούνιο του 2012, λόγω επενδύσεων από hedge funds όπως π.χ. το Paulson & Co. και το Third Point LLC. Οι ελληνικές μετοχές είχαν αποτιμήσεις τριπλάσιες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, οι οποίες δεν δικαιολογούνταν από μια οικονομία που τώρα ετοιμάζεται να βγει από εξαετή ύφεση, σύμφωνα με τον επικεφαλής του τμήματος equity strategy της Saxo Bank, Peter Garnry. Ο Γενικός Δείκτης διαπραγματεύεται 42,6 φορές τα εκτιμώμενα κέρδη του 2015, έναντι του 12x για τις αναδυόμενες αγορές και του 15,1x για τον Stoxx 600, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg. Το premium της ελληνικής αγοράς είναι τεράστιο αν αναλογιστεί κανείς πως για το 2014 το μέσο P/E παγκοσμίως υπολογίζεται από την Bank of America Merrill Lynch σε 15,2 φορές. Οι επενδυτές ψάχνουν αλλού στις αναδυόμενες αγορές για ευκαιρίες. Η Saxo Bank εδώ και τέσσερις μήνες έστειλε το μήνυμα ότι το «πάρτι» τελείωσε. Οι μετοχές στην Ελλάδα ενισχύθηκαν κατά 180% από τις εκλογές του Μαΐου του 2012 και οι περισσότεροι προπορευόμενοι δείκτες καταδεικνύουν ότι η οικονομία επιτέλους βλέπει το φως στο τέλος του τούνελ. Παρ' όλα αυτά, το «πάρτι» για τις μετοχές φτάνει στο τέλος του, καθώς οι τρέχουσες

αποτιμήσεις αντανακλούν προσδοκίες που ξεπερνούν την πραγματικότητα, υποστηρίζει η Saxo Bank. Οι αναμενόμενες αποδόσεις στην πλειονότητα των μετοχών του ΧΑ είναι πολύ χαμηλές και δεν καλύπτουν τον μετοχικό κίνδυνο. Παράλληλα, δεν είναι λογικό η αποτίμηση των ελληνικών τίτλων να ξεπερνά τις αποτιμήσεις των μετοχών της Νότιας Κορέας και του Ισραήλ, σημειώνει. ΟΙ ΞEΝΟΙ Όμως αυτοί που στοιχηματίζουν σε περισσότερα κέρδη από τις ελληνικές μετοχές επιμένουν. Ο John Paulson, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής που αγόρασε μετοχές της Alpha Bank το 2013, αύξησε τη συμμετοχή του στις ελληνικές τράπεζες το πρώτο τρίμηνο του έτους και συνεχίζει να κρατά τις θέσεις του, με βάση ενημέρωση της εταιρείας. Το Third Point Hellenic Recovery Fund κατέγραψε κέρδη 12% από την αρχή του 2014 μέχρι τον Ιούνιο. Στα θετικά της τρέχουσας περιόδου υπολογίζεται η διακράτηση των θέσεων από τους ξένους επενδυτές, που έχουν κυ-

ρίαρχο ρόλο στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά (το 68% των συναλλαγών του Αυγούστου) και που δείχνουν προς το παρόν εμπιστοσύνη στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Οι ξένοι είναι αγοραστές για 22 συνεχόμενους μήνες. Η ΤΕΧΝΙΚH ΕΙΚOΝΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡAΣ Από τον περασμένο Μάρτιο η χρηματιστηριακή αγορά ακολουθεί μια πλαγιοκαθοδική κίνηση. Από τα υψηλά της 18ης Μαρτίου, τις 1.369 μονάδες, υποχώρησε στις 19 Μαΐου στις 1.066 μονάδες. Ακολούθησε ανοδική αντίδραση, που έφερε την αγορά στις 1.322 μονάδες στη συνεδρίαση της 10ης Ιουνίου, για να υποχωρήσει στις 1.047 μονάδες στη συνεδρίαση της 8ης Αυγούστου, για να ξεκινήσει και πάλι μια ανοδική αντίδραση, η οποία βρίσκει αντίσταση στα επίπεδα των 1.180-1.200 μονάδων. Παρατηρούμε λοιπόν ότι το τελευταίο πεντάμηνο η αγορά ακολουθεί μια τάση που χαρακτηρίζεται από χαμηλότερες κορυφές και χαμηλότερους πυθμένες.

www.c cellier.gr

Η αγορά στις συνεδριάσεις του Σεπτεμβρίου δεν έχει σαφή τάση και κινείται σε ένα εύρος διακύμανσης που δεν δίνει διασπάσεις προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση (πάνω από τις 1.220 μονάδες ή κάτω από τις 1.120 μονάδες). Για να αλλάξει η συμπεριφορά της αγοράς θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο σε κάποια από τα εκκρεμή ζητήματα. Τα ευρωπαϊκά stress test των τραπεζών, η πολιτική αβεβαιότητα, η ρύθμιση του χρέους, η συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στα προγράμματα της ΕΚΤ, είναι μερικά από τα κύρια θέματα των οποίων η έκβαση θα καθορίσει τη μελλοντική πορεία της αγοράς. Το Χρηματιστήριο της Αθήνας άρχισε να ανεβαίνει τον Ιούνιο του 2012, αφού προηγουμένως έχασε συνολικά 52% το 2011. Τα κέρδη των εταιρειών του Γενικού Δείκτη αυξήθηκαν στα 73,41 ευρώ ανά μετοχή το 2013, έναντι ζημιών 216,79 ευρώ ανά μετοχή το 2012. Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι τα κέρδη ανά μετοχή θα περιοριστούν στα 25,5 ευρώ το 2014. Χ

Χ παρασκήνιο προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙ

ΕΡΙΞΕ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ «ΒΟΜΒΕΣ», ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΤΑ... ΠΥΡΗΝΙΚΑ! Ένα βήμα πριν το «τυπογραφείο» η ΕΚΤ με μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων

ι αγορές «άνοιξαν σαμπάνιες» μετά τις αποφάσεις Ντράγκι. Όμως υπάρχουν οικονομολόγοι και αναλυτές που θεωρούν τα μέτρα «ασπιρίνη», χαρακτηρίζοντάς τα «στάχτη στα μάτια» των αγορών και τον «σούπερ Μάριο» έναν καλό ηθοποιό που έδωσε μία ακόμη παράσταση. Και αυτό γιατί, όπως υποστηρίζουν, ο Μάριο Ντράγκι δεν κατάφερε να παραδώσει ολοκληρωμένο πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» (QE ή "quantitative easing"), δηλαδή μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων, που θα αντιστοιχούσαν στην επιδιόρθωση των προωθητικών πυραύλων της οικονομίας της ευρωζώνης. Αντ' αυτού, ο διοικητής της ΕΚΤ ανακοίνωσε την εφαρμογή των ABS και "CBPP3", προγραμμάτων αγορών τιτλοποιημένων ενυπόθηκων χρεογράφων και καλυμμένων ομολόγων.

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ Η ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ABS; Υπάρχουν πολλοί οικονομολόγοι που παραμένουν σκεπτικιστές όσον αφορά την αποτελεσματικότητα του προγράμματος ABS, ειδικά σε αυτό που είναι το ζητούμενο: την πραγματική οικονομία. Η αγορά ABS έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει τον κίνδυνο που περιέχεται στα πακέτα των δανείων από το τραπεζικό σύστημα στην ΕΚΤ, στοιχείο που στη θεωρία θα ελευθέρωνε πόρους από τις τράπεζες και που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για νέα δάνεια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Φυσικά δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι τα τραπεζικά ιδρύματα θα αποφασίσουν να αυξήσουν τα δάνεια, πάνω από όλα επειδή χρειάζεται να αυξήσουν και τα βασικά εγγυητικά κεφάλαια σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Επίσης, η αγορά ABS στην Ευρώπη είναι σχετικά περιορισμένη. Κυμαίνεται σε περίπου 1,2 τρισ., αλλά αν αφαιρεθούν οι εκδόσεις εκτός του χώρου του ευρώ, μειώνεται σε 885 δισ. Αν από αυτά αφαιρεθούν όσα χρησιμοποιούνται ως ενέχυρα για δανειοδότηση από την ΕΚΤ, η δευτερογενής αγορά των ΑBS ανέρχεται σε περίπου 250 δισ. ευρώ (σύμφωνα με την JP Morgan), λίγο λιγότερο από το 2,6% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, γεγονός που πιθανότατα δεν είναι αρκετό για να έχει σοβαρές επιδράσεις στην πραγματική οικονομία. ΠΟΤΕ ΘΑ ΠΑΕΙ «ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ» Η ΕΚΤ προσπαθεί να κάνει “whatever it takes”, όπως είχε υποσχεθεί ο Μάριο Ντράγκι, για να τονώσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή οικονο-

14 Σεπτέμβριος 2014

μία κόντρα στη Γερμανία. Το μόνο που απομένει τώρα είναι ένα πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» (QE), παρόμοιο με εκείνα που εφάρμοσαν τα τελευταία χρόνια οι κεντρικές τράπεζες στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Ιαπωνία. Το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF) εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων στις αρχές του 2015. «Συζητήσαμε και αυτό» παραδέχθηκε ο Ντράγκι. Κάποιοι θα ήθελαν η ΕΚΤ να προχωρήσει από τώρα σε QE, ενώ άλλοι θα ήθελαν να μη ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση προτού κριθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων που αποφάσισε η ΕΚΤ στις αρχές Ιουλίου (πολυετή δάνεια προς τις τράπεζες) και ακόμα δεν έχουν υλοποιηθεί. Ο Ντράγκι τόνισε: «υπάρχει ομοφωνία για την ανάγκη περαιτέρω δράσης, μέσω μη συμβατικών μέτρων, στην περίπτωση που χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο παρατεταμένης περιόδου χαμηλού πληθωρισμού». Σε μια τέτοια περίπτωση, η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε πολιτική QE, που ο κ. Ντράγκι δήλωσε ότι μπορεί να αφορά «τίτλους από τον ιδιωτικό τομέα, τίτλους από τον δημόσιο τομέα ή και τα δύο». Είναι η πρώτη φορά που γίνεται ξεκάθαρη αναφορά σε αγορά τίτλων από τον δημόσιο τομέα. Το αν θα προχωρήσει προς το «τυπογραφείο» η ΕΚΤ θα εξαρτηθεί από την πορεία των οικονομιών τους επόμενους μήνες και την αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχουν ήδη αποφασιστεί. Το πρώτο βήμα θα γίνει σε δύο εβδομάδες, όταν ολοκληρωθεί η πρώτη δόση χορήγησης πολυετών δανείων (TLTRO's) προς τις τράπεζες, με τη δεύτερη να ακολουθεί τον Δεκέμβριο. Οι τράπεζες εκτιμάται ότι μπορούν να λάβουν μέχρι 400 δισ., ενώ εφόσον επιτύχουν τους στόχους αύξησης του δανεισμού προς την πραγματική οικονομία τα επόμενα δύο χρόνια, το συνολικό ποσό του δανεισμού από την ΕΚΤ μπορεί να φτάσει τα 700 δισ. Ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι το συνολικό χαρτοφυλάκιο της ΕΚΤ θα πρέπει να επιστρέψει στα επίπεδα που βρισκόταν στις αρχές του 2012, όταν ξεπερνούσε τα 2,7 τρισ. Σήμερα έχει περιοριστεί σε 2 τρισ., ενώ οι τράπεζες θα πρέπει σύντομα να επιστρέψουν γύρω στα 300 δισ. από τα τριετή δάνεια που έλαβαν στα τέλη του 2011. Συνολικά, δηλαδή, η ρευστότητα που θα προστεθεί στην οικονομία θα φτάσει το 1 τρισ. και αφού τα 700 δισ. αφορούν τα TLTRO's, τα υπόλοιπα θα προέλθουν από τα δύο προγράμματα αγοράς τίτλων-καλυμμένων ομολογιών και τιτλοποιημένων δανείων (ABS).

Χ παρασκήνιο ΠΑΓΙΔΑ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ; Υπάρχουν αναλυτές όμως που προειδοποιούν ότι η ΕΚΤ ενδεχομένως να οδεύει σε μια παγίδα ρευστότητας, τροφοδοτώντας τις ελπίδες της αγοράς για περαιτέρω δράση. Ωστόσο, ενδεχόμενη απογοήτευση μελλοντικά θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση, δεδομένων των ανησυχιών στο Βερολίνο για QE. Σχολιάζουν ότι όσον αφορά τις προοπτικές ενός προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων (sovereign QE), λίγα έχουν αλλάξει. Η επιλογή παραμένει στο τραπέζι, ωστόσο τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χρειάζονται χρόνο, ώστε να διεισδύσουν στο τραπεζικό σύστημα και την πραγματική οικονομία. Μερίδα λοιπόν των αναλυτών προειδοποιεί ότι η ΕΚΤ βρίσκεται σε μια παγίδα ρευστότητας και ότι πρέπει να προχωρήσει στην αγορά ομολόγων, καθώς τα περιθώρια έχουν στενέψει. Η Morgan Stanley τονίζει ότι το ευρωσύστημα διαθέτει μια αγορά ABS συνολικής αξίας 690 δισ. και καλυμμένες ομολογίες ύψους 1,4 τρισ. ευρώ. Η ΕΚΤ αναμένεται να αγοράσει γύρω στο 10-15% του συνόλου της αγοράς των ABS των 690 δισ. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ «ΚΕΡΔΗ» Επιφυλάξεις για τις δυνατότητες ευρείας συμμετοχής των ελληνικών τραπεζών στο πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων δανείων (ABS) εκφράζουν τραπεζικά στελέχη και αναμένουν τις λεπτομέρειες του προγράμματος. Μέσω των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης η ΕΚΤ θα αγοράζει περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών και έτσι θα αυξάνεται η ρευστότητά τους και με τη ρευστότητα που αποκτούν θα μπορούν να χρηματοδοτούν την οικονομία. Ωστόσο, όπως παρατηρούν χρηματιστηριακοί αναλυτές, οι επενδυτές θα πρέπει να αναμένουν την εξειδίκευση των αποφάσεων της ΕΚΤ, καθώς προκειμένου να ξεκλειδώσει η συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στο νέο πρόγραμμα της ΕΚΤ, θα πρέπει αφενός να οριστικοποιηθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες και αφετέρου να υπάρξει κάποια συμφωνία της ΤτΕ με την ΕΚΤ, καθώς η ΕΚΤ δεν μπορεί να αγοράσει τους τίτλους των ελληνικών τραπεζών, αφού αυτοί βρίσκονται χαμηλότερα από το κατώτατο όριο αξιολόγησης που δέχεται. Την ίδια επιφυλακτική στάση κρατά και μερίδα του διεθνούς οικονομικού Τύπου. Οι Financial Times, αναφερόμενοι στο πρόγραμμα αγορών τιτλοποιημένων ενυπόθηκων χρεογράφων, το χαρακτηρίζουν «αμφιβόλου επίδρασης» και «απρόσεκτο». Όπως αναφέρουν, μόνο 100 δισ. ευρώ περίπου σε ABS με εγγυήσεις σε δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις διαπραγματεύονται στην Ευρώπη, το οποίο αυτομάτως σημαίνει πως δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια αγορών. Τα ίδια τραπεζικά στελέχη τονίζουν πως η ελληνική συμμετοχή στο πρόγραμμα της ΕΚΤ για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων (TLTRO) δεν ήταν μεγάλη και ανήλθε σε πρώτη φάση στα 5,4 δισ. (από τα 800 δισ. φθηνών δανείων που θα διαθέσει η ΕΚΤ), καθώς η κεντρική τράπεζα δεν δεχόταν όλους τους τίτλους των ελληνικών τραπεζών, αφού δεν πληρούσαν τα όρια πιστωτικής αξιολόγησης. Στην ίδια βάση αναφέρουν πως εγκυμονεί ο κίνδυνος και τα τιτλοποιημένα δάνεια των ελληνικών τραπεζών να μην είναι επιλέξιμα από την ΕΚΤ και να μην περιληφθούν στο πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων δανείων ύψους 500 δισ. Το θέμα ετέθη από τον διοικητή της

16 Σεπτέμβριος 2014

☛

ΥΠAΡΧΟΥΝ ΑΝΑΛΥΤEΣ ΠΟΥ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΟYΝ OΤΙ Η ΕΚΤ ΕΝΔΕΧΟΜEΝΩΣ ΝΑ ΟΔΕYΕΙ ΣΕ ΜΙΑ ΠΑΓIΔΑ ΡΕΥΣΤOΤΗΤΑΣ, ΤΡΟΦΟΔΟΤΩΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΛΠΙΔΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΔΡΑΣΗ. ΩΣΤΟΣΟ, ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΣΕ ΑΠΟΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ, ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΑΝΗΣΥΧΙΩΝ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΓΙΑ QE.

Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ, ενώ σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες κατατέθηκαν και προτάσεις για την υπέρβαση του προβλήματος. Πάντως, στους ωφελημένους των αποφάσεων της ΕΚΤ ανήκει και το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο προσδοκά να βγει στις αγορές με επταετές ομόλογο τις επόμενες εβδομάδες. Η μείωση των αποδόσεων, η οποία έρχεται ως αποτέλεσμα της αύξησης της τιμής των ομολόγων, τόσο των χωρών του Νότου όσο και της περιφέρειας, αποτελεί «ανάσα» για την κυβέρνηση. Οι αποδόσεις των ομολόγων της περιφέρειας έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Οι εξελίξεις δημιουργούν νέα δυναμική και για το θέμα της διευθέτησης του ελληνικού χρέους. Οι εξελίξεις στα επιτόκια δημιουργούν το απαραίτητο κλίμα ώστε η Ελλάδα να πιέσει για νέο ψαλίδισμα στους τόκους που πληρώνει για τα δάνεια που έλαβε, δεδομένου του ότι το κούρεμα σε αυτήν τη φάση φαίνεται πως βρίσκεται εκτός «ατζέντας» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Κερδισμένες είναι και οι τράπεζες καθώς: ∼ Η μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ θα επιδράσει στις ελληνικές τράπεζες στο επίπεδο της μείωσης του κόστους των καταθέσεων και των δανείων, βελτιώνοντας παράλληλα το επιτοκιακό περιθώριο, παράγοντα της οργανικής κερδοφορίας. Έτσι οι τράπεζες θα πετύχουν να αποδεσμεύσουν κεφάλαια από μη παραγωγικές δραστηριότητες. ∼ Ευνοούνται τυχόν νέες ομολογιακές εκδόσεις μετά την ολοκλήρωση των stress test. H ΕΚΤ δημιουργεί θετικό κλίμα στις αγορές, που θα βοηθήσει τις εκδόσεις ομολόγων από το τραπεζικό σύστημα. ∼ Υπό προϋποθέσεις οι ελληνικές τράπεζες θα μπορέσουν να έχουν όφελος και από το πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων ενυπόθηκων δανείων (ABS) και καλυμμένων ομολόγων που ανακοίνωσε ο Μ. Ντράγκι. Πάντως, όπως επισημαίνουν τραπεζικοί παράγοντες, ενώ το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ είναι ένα πραγματικά μεγάλο και θετικό νέο για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, οι ελληνικές τράπεζες δεν φαίνεται να έχουν το ίδιο όφελος, λόγω έλλειψης collaterals εγγυήσεων. Χ

Χ προτάσεις αγοράς

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ

ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΕΡΔΗ,

ΑΛΛΑ...

ΑΝΑΜΕΝΟΥΝ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΕ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ανάγνωση των αποτελεσμάτων των εισηγμένων εταιρειών στο πρώτο εξάμηνο δεν ενθουσίασε, αλλά δεν έδειξε και χειρότερη εικόνα από το προηγούμενο εξάμηνο. Μετά από μια περίοδο μεγάλης μεταβλητότητας στα αποτελέσματα των εταιρειών ήρθε ένα τρίμηνο σταθεροποίησης, το οποίο τουλάχιστον μέχρι τη γραμμή των λειτουργικών κερδών έχει αισθητές βελτιώσεις σε σχέση με πέρσι αλλά και με το α' τρίμηνο της χρονιάς. Από εκεί και πέρα, δεν έλλειψαν οι έκτακτες εγγραφές, οι οποίες είχαν για μία ακόμα φορά την τιμητική τους, ιδιαίτερα

στον τραπεζικό κλάδο, καθιστώντας πολύ δύσκολη τη σύγκριση των αποτελεσμάτων σε επίπεδο τελικής γραμμής. Ικανοποιητική ήταν η βελτίωση στη λειτουργική κερδοφορία ενώ θα πρέπει να επισημάνουμε την περιορισμένη και ακριβή χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, που παραμένει ένα μεγάλο αγκάθι. Στο τρίτο τρίμηνο του 2014 υπάρχουν πλέον βάσιμες προσδοκίες ότι μετά από πέντε χρόνια ύφεσης η ελληνική οικονομία θα δει το «συν» στους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ. Ήδη οι ρυθμοί που καταγράφονται στα δύο πρώτα τρίμηνα της χρονιάς είναι καλύτεροι από τους αναμενόμενους,

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΖΙΡΟΥ

1. ΑΕΓΕΚ 2. ΑΤΤΙΚΑΤ 3. ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ 4. CYCLON 5. CENTRIC 6. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 7. ΙNTRAKAT 8. J&P ΑΒΑΞ 9. AEGEAN 10. ΓΑΛΑΞΙΔΙ Πηγή: Merit XAΠΕΥ

18 Σεπτέμβριος 2014

45832, 67% 13482,18% 96,748% 75, 01% 68, 56% 60,34% 48,91% 42, 22% 39, 48% 36, 28%

1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ 2. MEDICON 3. EXAE 4. ΝΕΧΑΝS 5. FG EUROPE 6. ΑΛΦΑ ΓΚΡΙΣΙΝ 7. ΑΚΡΙΤΑΣ 8. ΜΟΥΖΑΚΗΣ 9. SPIDER 10. ΝΕΛ Πηγή: Merit XAΠΕΥ

-69,57% -55, 45% -55, 28% -34,40% -31, 35% -27, 00% -26,64% -26,50% -26, 10% -24,78%

γεγονός που ενισχύει την προσδοκία ανάκαμψης της οικονομίας. Η εξέλιξη αυτή δεν θα έχει ωστόσο καθολική επίδραση στην οικονομία. Παρατηρούμε ότι η αύξηση της ζήτησης δεν γίνεται γραμμικά, ενώ σε επίπεδο άλλων μεγεθών που είναι βασικά για τη διάχυση της ανάπτυξης σε περισσότερους κλάδους της οικονομίας παρατηρείται κόπωση (εξαγωγές) ή στασιμότητα (πιστωτική επέκταση). Έστω και έτσι, τα δυνατά νούμερα του τουρισμού θα έχουν αρκετούς αποδέκτες, ξεκινώντας από τους άμεσα ενδιαφερομένους (ξενοδοχεία, ακτοπλοΐα, μεταφορές, εστίαση). Οι τράπεζες φαίνεται να κινούνται πιο συντηρητικά, αναμένοντας ενδεχομένως τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής της ΕΚΤ τον Οκτώβριο, έχοντας διαμορφώσει υπερδιπλάσιους δείκτες επάρκειας από τις απαιτήσεις του βασικού σεναρίου. Επιπλέον, τα 8,2 δισ. ευρώ που άντλησαν οι τράπεζες μετά τον δεύτερο κύκλο ανακεφαλαιοποίησης δεν έχουν προλάβει να «δουλέψουν» ως απόδοση κεφαλαίου στους ισολογισμούς παρά μόνο στη μείωση του κόστους των συνολικών κεφαλαίων τους. Η BETA ΑΕΠΕΥ Πτώση 82,6% εμφάνισαν τα κέρδη των εισηγμένων το α' εξάμηνο, 941,6 εκατ. σύμφωνα με τα στοιχεία της Beta ΑΕΠΕΥ, με

Οι Άνθρωποί Άνθρωποί μας, ππάντα άντα Δί Δίπλα πλα σας

Χ επιχειρηματικά νέα εισηγμένων βάση τους ισολογισμούς 209 εισηγμένων. Ο τζίρος των εισηγμένων εμφανίστηκε οριακά αυξημένος, κατά 0,6%, στα 33,16 δισ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη (ΕΒΙΤDA) ανήλθαν στα 3,2 δισ. ευρώ, με αύξηση 8,7% σε ετήσια βάση. Το εύρος μεταξύ ζημιογόνων και κερδοφόρων εταιρειών σε απόλυτα μεγέθη κερδοφορίας έχει μειωθεί είτε επειδή όσες εταιρείες έχουν απομείνει έχουν κάνει σοβαρές προσπάθειες αναδιάρθρωσης που πλέον φαίνονται στα περιθώρια κέρδους είτε επειδή έχουν αποχωρήσει από την αγορά δυνάμεις που λειτουργούσαν με αθέμιτο τρόπο. Ο τζίρος στο α' εξάμηνο παρουσιάζει οριακή αύξηση κατά 0,6%, ενώ το β' τρίμηνο κλείνει με οριακή μείωση 0,23%. Η σταθεροποίηση του κύκλου εργασιών αποτελεί ενδεχομένως και μια ένδειξη ανελαστικότητας του συνόλου των εισηγμένων. Αφενός οι εταιρείες δεν μπορούν να δημιουργήσουν καινούριο τζίρο χωρίς την πιστωτική συνδρομή των τραπεζών αφετέρου έχουν τις εσωτερικές δυνάμεις (ρευστότητα, μερίδια αγορών κ.λπ.) για να μη χάσουν άλλα έσοδα. Οι εξαγωγές μπορεί να εμφανίζουν κάποια στασιμότητα, αλλά από την άλλη πλευρά η εκκίνηση κάποιων κλάδων της εσωτερικής αγοράς (έργα παραχώρησης, τουρισμός) έχουν αναπληρώσει σημαντικό μέρος από το χαμένο έδαφος. Το τρίμηνο έκλεισε με τζίρο 17,3 δισ. ευρώ, έναντι 16,4 δισ. ευρώ στο α' τρίμηνο και πιθανότατα να υπάρξει περαιτέρω βελτίωση όταν ανακοινωθούν τα μεγέθη των εταιρειών που κλείνουν χρήση τον Σεπτέμβριο. Σε επίπεδο λειτουργικών κερδών η εικόνα είναι πιο ενθαρρυντική. Τα λειτουργικά κέρδη έχουν βελτιωθεί αισθητά, κατά 8,7%, φτάνοντας τα 3,2 δισ. ευρώ, αντανακλώντας τη μείωση του κόστους αλλά και την ενσωμάτωση της εποχικής επίδραση της ζήτησης της πασχαλινής περιόδου. Η αύξηση στο λειτουργικό περιθώριο είναι της τάξεως των 64 μονάδων βάσης σε σχέση με το α' τρίμηνο, μικρό μέρος της οποίας «κατεβαίνει» στην τελική γραμμή. Για τις εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις η αύξηση στο καθαρό περιθώριο είναι της τάξεως των 18 μονάδων βάσης, καθώς παρατηρείται οριακή θετική τελική γραμμή έναντι ζημιών σε σχέση με πέρσι, με βάση τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα. Η τελική γραμμή εξαμήνου έκλεισε με κέρδη 941 εκατ. ευρώ, που προέρχονται

20 Σεπτέμβριος 2014

στην πλειοψηφία τους από τον χρηματοοικονομικό κλάδο. Η συνεισφορά των τραπεζών είναι 908 εκατ. ευρώ και προήλθε κυρίως από την εγγραφή εκτάκτων θετικών αποτελεσμάτων αλλά και τη βελτίωση της οργανικής επίδοσης σε σχέση με το α' τρίμηνο. Η σχέση μεταξύ κερδοφόρων και ζημιογόνων εταιρειών συνέχισε την αποκλιμάκωσή της παρουσιάζοντας μικρή αλλά σταθερή βελτίωση. Αυτό αποδίδεται στο ότι πλέον αρχίζει να δημιουργείται δυναμική αντιστροφής περισσότερων εταιρειών σε κερδοφορία, καθώς εκτός από τις 7 επιπλέον εταιρείες που γύρισαν σε κέρδη στο εξάμηνο, άλλες 78 εταιρείες δείχνουν συρρίκνωση των ζημιών τους στο β' τρίμηνο.

ben, Κυλ. Λούλη, Ευρωπαϊκή Πίστη, Mermeren Combinat, Q&R και Paperpack. Στις βελτιώσεις θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η προσπάθεια σταθεροποίησης ή μείωσης ζημιών που έχει μέχρι στιγμής πραγματοποιηθεί. Σε αυτήν τη λογική έχουν κινηθεί τα αποτελέσματα του Τιτάνα και της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Στον αντίποδα αρνητικά μεγέθη ή κατώτερα των προσδοκιών ανακοινώθηκαν από Ιντραλότ, Ελληνικά Πετρέλαια, Motor Oil, Coca Cola, Frigoglass και Τέρνα Ενεργειακή.

ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤEΣ Ελάχιστες ήταν οι περιπτώσεις εισηγμένων εταιρειών στις οποίες υπήρχε το στοιχείο της έκπληξης στα αποτελέσματα. Δυνατούς ισολογισμούς και καλή επίδοση στην τελική γραμμή είχαν οι εταιρείες ΜΕΤΚΑ, Aegean, ΟΠΑΠ και FF Group. Συνέχισαν με καλό δεύτερο τρίμηνο τη χρονιά από τη μεγάλη κεφαλαιοποίηση οι εταιρείες Eurobank Properties, Ελληνικά Χρηματιστήρια, Καρέλιας, Μυτιληναίος, ενώ από τον χώρο της μεσαίας κεφαλαιοποίησης πολύ καλή εικόνα είχαν η Info quest, το Πλαίσιο, ο Σαράντης και ο Καρέλιας. Από τις μικρές εταιρείες δυνατό δεύτερο τρίμηνο είχαν οι ακόλουθες: Κυριακίδης, MLS Πληροφορική, Byte, Πλαστικά Κρήτης, Ιατρικό Αθηνών, As Company, Creta Farms, Καραμολέγκος, Πετρόπουλος, Καράτζης, Kleemann, Flexopack, Druckfar-

H MERIT Σύμφωνα με την ανάλυση των αποτελεσμάτων από τη Merit XAEΠΕΥ σε δείγμα 193 επιχειρήσεων, 119 (61,66%) εταιρείες καταγράφουν ζημιές, ενώ 74 (38,34%) σημείωσαν κέρδη, αν και είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι οι περισσότερες εταιρείες 102 (61,14%) εμφανίζουν βελτίωση σε επίπεδο καθαρών κερδών με 61 (38,86%) να παρουσιάζουν επιδείνωση. Σημειώνουμε ότι για το α’ εξάμηνο του 2013 συγκριτικά με το αντίστοιχο του 2012 η προηγούμενη αναλογία ήταν ακριβώς αντίστροφη. Επιπλέον, 16 πέρασαν σε κερδοφορία, σε αντίθεση με 14 που πέρασαν σε ζημιές. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) επεκτάθηκαν σε ποσοστό 8,71%, στα 3,159 δισ. ευρώ, με σημαντική συμβολή των ΟΠΑΠ, Eurobank Properties και Folli Follie. Επίσης, θετικό είναι το ότι υπερισχύει ο αριθμός των εταιρειών που επανέφεραν τα EBITDA σε θετικό έδαφος (18) σε σχέση με αυτές που έχασαν το θετικό πρόσημο (14). Το συνολικό αποτέλεσμα των εταιρειών (σε

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΜΕΙΩΣΗ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ

1. QUEST 2. MIG REAL ESTATE 3. ΣΠΥΡΟΥ 4. MERMEREN 5. EΘΝΙΚΗ 6. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 7. ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Η.- F.H.L 8. AS COMPANY 9. GENIKI BANK 10. FLEXOPACK Πηγή: Merit XAΠΕΥ

1.890, 61% 627, 15% 463, 53% 290, 69% 233, 14% 185,05% 158, 27% 152, 02% 106, 88% 97, 28%

1. ΛΑΜΨΑ 2. ΙΟΝΙΚΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ 3. ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ 4. ALPHA BANK 5. ΑΤΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 6. FOLLI FOLLIE 7. ΕΧΑΕ 8. ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ 9. ΕΥΔΑΠ 10. ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Πηγή: Merit XAΠΕΥ

-95,51% -93,14% -92,38% -92, 12% -78,51% -72, 98% -62,48% -59,19% -53,97% -51,54%

Χ επιχειρηματικά νέα εισηγμένων

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΚΑΘΑΡΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ 1. AEGEAN 2. ΜΕΤΚΑ 3. ΚΑΡΕΛΙΑ 4. ΕΥΔΑΠ 5. ΕΧΑΕ 6. ΟΠΑΠ 7. ΟΛΘ 8. EUROBANK PROPERTIES 9. ΕΥΑΘ 10. ΠΛΑΙΣΙΟ 11. ALPHA ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ 12. KLEEMANN HELLAS 13. ΚΡΙ ΚΡΙ 14. FOLLI FOLLIE 15. ΕΚΤΕΡ 16. FLEXOPACK 17. ΚΑΝΑΚΗΣ 18. ΓΕΚΕ 19. QUEST 20. ΕΛΒΕ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ

NET DEBT -359.077 -283.030 -238.921 -222.793 -168.451 -149.876 -102.042 -98.118 -56.173 -26.255 -13.865 -10.869 -9.406 -8.214 -7.892 -6.347 -4.616 -4.387 -3.844 -3.615

Πηγή: Merit XAΠΕΥ

δείγμα 193) του ΧΑ είναι κερδοφόρο, στα 898,1 εκατ., και αυτό πάλι αποδίδεται εξολοκλήρου στις 4 συστημικές τράπεζες, καθώς η τελική τους γραμμή ανέρχεται σε +822,26 εκατ. ευρώ. Πρωταθλήτριες στις ζημιές ήταν οι εταιρείες ΕΛΠΕ, MIG και Frigoglass, και στα κέρδη, εξαιρουμένων των τραπεζών, οι εταιρείες ΟΤΕ, Folli Follie, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ και ΜΕΤΚΑ. Ο συνολικός κύκλος εργασιών σημείωσε οριακή αύξηση 0,74% και ανήλθε στα 32,996 δισ. ευρώ, χαμηλότερα από την αύξηση που καταγράφηκε στο α’ τρίμηνο του 2014 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013. Αξιοσημείωτο είναι το ότι για πρώτη φορά φαίνεται ότι κλείνει η ψαλίδα μεταξύ των εισηγμένων που εμφανίζουν αύξηση εσόδων (87) και εκείνων που εμφανίζουν μείωση (90). Στη λίστα των εταιρειών με τη μεγαλύτερη αύξηση κύκλου εργασιών κατατάσσονται οι ΑΕΓΕΚ (45832,67%), Cyclon (75,01%), Centric (68,56%), ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (60,34%) και J&P Άβαξ (42,22%), ενώ αντιθέτως μεγάλη υποχώρηση κατέγραψαν οι εξής: Ελληνική

22 Σεπτέμβριος 2014

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΚΑΘΑΡΟ ΔΑΝΕΙΣΜΟ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ 1. ΔΕΗ 2. MIG 3. ΕΛΠΕ 4. ΟΤΕ 5. COCA COLA 6. MOTOR OIL 7. ΕΛΛΑΚΤΩΡ 8. ΧΑΛΚΟΡ 9. ΣΙΔΕΝΟΡ 10. J&P ΑΒΑΞ 11. ΤΙΤΑΝ 12. ΑΧΟΝ 13. ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ 14. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 15. ΙΝΤΡΑΛΟΤ 16. EUROMEDICA 17. FORTHNET 18. LAMDA DEVELOPMENT 19. ANEK 20. ΙΝΤRΑCΟΜ

NET DEBT 5.017.698 1.708.809 1.626.161 1.552.000 1.525.900 933.445 871.169 578.211 543.740 534.314 490.052 445.062 415.808 392.579 388.073 362.439 309.309 301.188 291.017 287.889

Πηγή: Merit XAΠΕΥ

Υφαντουργία (-69,57%), Medicon (-55,446%), EXAE (-55,28%) και Nexans (-34,40%). ΡΕΥΣΤOΤΗΤΑΔΑΝΕΙΑΚEΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Η περιορισμένη, αλλά και ακριβή, χρηματοδότηση των επιχειρήσεων παραμένει ένα μεγάλο αγκάθι και η προσπάθεια των εταιρειών να μειώσουν την έκθεσή τους στον τραπεζικό δανεισμό συνεχίζεται αμείωτη. Παρατηρείται μικρή μείωση του συνολικού δανεισμού των εισηγμένων κατά περίπου 0,14 δισ. ευρώ, στα 32,816 δισ. ευρώ, από 32,956 δισ. ευρώ στο τέλος του 2013. Τα συνολικά ταμειακά διαθέσιμα αυξήθηκαν κατά 301 εκατ. ευρώ, στα 8,546 δισ. ευρώ, από 8,244 δισ. ευρώ πέρσι το ίδιο χρονικό διάστημα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός υποχώρησε σημαντικά, κατά 13,3%, στα 12,23 δισ. ευρώ, από 14,10 δισ. ευρώ το 2013. Επίσης, μικρή βελτίωση καταγράφεται στη μόχλευση των εισηγμένων, καθώς ο πίνακας με την αναλογία καθαρός δανεισμός

προς ίδια κεφάλαια άνω της 1,5 μονάδας, εμφανίζει 37 εταιρείες από 46 το α’ τρίμηνο του 2014. Υπάρχουν 23 εταιρείες με καθαρό ταμείο άνω του 1 εκατ. ευρώ μεταξύ των οποίων βρίσκονται οι εταιρείες: Καρέλια, ΟΠΑΠ, Aegean, EXAE, ΟΛΘ, ΕΥΑΘ, ΜΕΤΚΑ, Eurobank Properties, Πλαίσιο, Kleemann, Κανάκης. ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Τα αποτελέσματα του εξαμήνου των τραπεζών έδειξαν ότι οι τράπεζες έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν. Οι τελευταίες στηρίχθηκαν στον αναβαλλόμενο φόρο και έδειξαν καλύτερο πρόσωπο. Η Εθνική κυρίως και δευτερευόντως η Alpha και η Πειραιώς ενισχύθηκαν από την αναβαλλόμενη φορολογία. Ουσιαστικά εμφάνισαν ζημίες πάνω από 600 εκατ. ευρώ, ως απόρροια των προβλημάτων που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν με τα προβληματικά δάνεια. Εθνική Τράπεζα (894 εκατ. ευρώ), Τράπεζα Πειραιώς (407 εκατ. ευρώ) και Alpha Bank (422 εκατ. ευρώ) προχώρησαν σε σημαντικές εγγραφές θετικών εκτάκτων, που αθροιστικά προσεγγίζουν το 1,7 δισ. ευρώ. Αντίθετα η Eurobank έχει αρνητικό μη επαναλαμβανόμενο αποτέλεσμα ύψους 98 εκατ. ευρώ. Στην Εθνική στο εξάμηνο προέκυψαν κέρδη 1,41 δισ. λόγω αναβαλλόμενης φορολογίας. Χωρίς την αναβαλλόμενη φορολογία τα πραγματικά αποτελέσματα ήταν κέρδη 109 εκατ. Τα κέρδη της Alpha Bank ανήλθαν στα 267,4 εκατ., ως απόρροια κυρίως της αναγνώρισης έκτακτης αναβαλλόμενης φορολογίας ύψους 422 εκατ. και της οριακής μείωσης των προβλέψεων για προβληματικά δάνεια, ενώ η Eurobank στο εξάμηνο εμφάνισε ζημιές 508 εκατ. Για την Πειραιώς το καθαρό αποτέλεσμα από συνεχιζόμενες δραστηριότητες που αναλογεί στους μετόχους του ομίλου ανήλθε στα 164 εκατ., σημαντικά βελτιωμένο έναντι του πρώτου τριμήνου (ζημίες 247 εκατ.). Ωστόσο, αφαιρώντας αναβαλλόμενη φορολογία συνολικά 541 εκατ. και έκτακτα προκύπτουν ζημίες 82 εκατ. Κέρδη-ρεκόρ 85 εκατ. εμφάνισε η Geniki Bank, ύστερα από 10 συνεχόμενες ζημιογόνες ετήσιες χρήσεις, ενώ η Attica Bank επέστρεψε στην κερδοφορία, καθώς κατέγραψε κέρδη 1,1 εκατ. έναντι ζημιών 59,7 εκατ. το αντίστοιχο εξάμηνο του 2013. Χ

Χ προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

ΣΧΟΛΙΑ

ΠΑΤΩΣΑΜΕ ΚΑΙ ΩΣ… ΕΡΑΣΤΕΣ! Στο πλαίσιο της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο OnePoll.com και τη βρετανική Telegraph, πρώτοι στη λίστα με τους χειρότερους εραστές έρχονται οι Γερμανοί γιατί «μυρίζουν», ενώ οι δεύτεροι χειρότεροι είναι οι Άγγλοι γιατί «βαριούνται». Όσο για τους Έλληνες, εκείνοι έρχονται στην 6η θέση των χειρότερων εραστών, γιατί τους χαρακτηρίζουν πολύ «χαδιάρηδες». Στον αντίποδα, καλύτεροι εραστές ψηφίστηκαν οι Ισπανοί, ενώ ακολουθούν οι Βραζιλιάνοι και οι Ιταλοί. Τα ληξιπρόθεσμα χρέη νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς το Δημόσιο, τις τράπεζες και τα Ταμεία είναι συνολικού ύψους 160 δισ. ή 87% του ΑΕΠ. Υπάρχουν 2,8 εκατ. πολίτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, και πάνω από 350.000 με ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία, που αντιμετωπίζουν το φάσμα των κατασχέσεων των λογαριασμών τους, των ποινικών διώξεων και των πλειστηριασμών των περιουσιών τους. Συνολικά, μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να καταβληθούν περίπου 10 δισ. σε φόρους εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος, φόρο πολυτελούς διαβίωσης, Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, αλλά και για τα τέλη κυκλοφορίας του 2015. Το κραχ στα έσοδα δεν αργεί…

Το Βερολίνο πιέζει την Ελλάδα για την επιβολή λιτότητας, αλλά η Γερμανία κινδυνεύει να χάσει τον δημοσιονομικό στόχο του 2014 (!) σύμφωνα με όσα δήλωσε ο ίδιος ο Σόιμπλε. Πώς γίνεται το Βερολίνο να αξιώνει κάτι από την Ελλάδα που ούτε το ίδιο δεν μπορεί να υιοθετήσει;

Η άκρα δεξιά και η αριστερά καλούν την κυβέρνηση να μην υπακούσει στις αποφάσεις της ΕΕ για το εμπάργκο. Όλοι αυτοί δεν ξέρουν ότι:

Νέα οδηγία της ΕΕ θα φέρει τα πάνω-κάτω στον υπολογισμό του ΑΕΠ. Θα συμπεριλαμβάνονται κλάδοι της οικονομίας όπως η πορνεία και οι επενδύσεις στην ανάπτυξη. Υπολογίζεται ότι το δημόσιο χρέος θα συμπιεστεί κατά 2,3%. Η Ελλάδα το 2006 προσπάθησε να αυξήσει κατά 25% το ΑΕΠ με το να υπολογίσει και την παραοικονομία. Η ΕΕ το απέρριψε και τελικά η αναθεώρηση του ΑΕΠ δεν ξεπέρασε το 9,6%. Μόνο και μόνο αυτό αρκεί για να αντιληφθεί κανείς πόσο καίριας σημασίας είναι η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού. Όλοι λοιπόν στα… studio για να αυξήσουμε το ΑΕΠ!

∼ Το 2013, οι ελληνικές εξαγωγές στη Ρωσία ήταν μόλις 406

εκατ., από τα 20 δισ. των ελληνικών εξαγωγών (!), ενώ οι εισαγωγές από τη Ρωσία στα 6 δισ., και ότι τα 10 δισ. από τα περίπου 20 δισ. των ελληνικών εξαγωγών πηγαίνουν στις αγορές της Ε.Ε.

Επιβεβαιώνεται για μία ακόμη φορά η ρήση του Εθνάρχη ότι «Είμαστε ένα απέραντο φρενοκομείο». Ο Βενιζέλος άκουσε τα εξ αμάξης από τους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ, που τον κατηγορούν ότι ευθύνεται για τη φτωχοποίηση των Ελλήνων, ενώ υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τον Γ. Παπανδρέου, ο οποίος μας έδεσε με τα μνημόνια (άσχετα από το ότι δεν μπορούσε ίσως να κάνει κάτι διαφορετικό).

∼ Το 2013, από τα 17 εκατ. τουρίστες που επισκέφτηκαν τη χώρα μας οι ρώσοι τουρίστες δεν ξεπέρασαν το 1 εκατ., όταν οι γερμανοί τουρίστες έφθασαν τα 2,1 εκατ. και οι βρετανοί το 1,9 εκατ.

Για να καταλάβουν κάποιοι ανεύθυνοι στην Ελλάδα που εύχονται «να είμαστε καλύτερα Αργεντινή»: στο 45% ανέρχεται ο πληθωρισμός μετά τη νέα χρεοκοπία στην Αργεντινή και η κυβέρνηση αυξάνει αλματωδώς τους μισθούς (αυξήσεις που καταπίνει αμάσητες το τέρας του πληθωρισμού). Υπενθυμίζεται εδώ ότι οι μισθοί έχουν αυξηθεί κατά 1.700%!

24 Σεπτέμβριος 2014

Με λιγότερο από έναν εργαζόμενο καλούνται να επιβιώσουν τα ελληνικά νοικοκυριά. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, μόλις 0,9 είναι ο μέσος όρος εργαζομένων ανά νοικοκυριό. Και αυτά συνέβαιναν το 2011, όταν η κρίση βρισκόταν στο μέσο της και η ανεργία στο 21%.

Λεφτά υπάρχουν! 63χρονη έκρυβε στο στρώμα της μια περιουσία 250 χιλ. ευρώ. Όμως, τον «θησαυρό» τον βρήκε ο νεαρός που τη βοηθούσε στις δουλειές του σπιτιού. Αλλά και αυτόν τον βρήκε η αστυνομία.

ΣΧΟ

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ: της ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: T H E A S I S E X P O τηλ.: 210 6916125 www.outdoorexpo.gr

Χ διεθνείς αγορές

WALL

Η ΝEΑ ΘΕΩΡIΑ ΑΙΣΙΟΔΟΞIΑΣ ΠΟΥ ΤΡEΦΕΙ ΤΟΥΣ «ΤΑYΡΟΥΣ» S&P 500: Αδιόρθωτος για 563 ημέρες-Σενάρια για 3.000 μονάδες

Wall σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, παρά την αργή οικονομική ανάπτυξη, τους πολέμους στη Μέση Ανατολή και την ανατολική Ευρώπη και την απογοητευτική κατάσταση στην ευρωζώνη. Στα τέλη Αυγούστου, ο S&P 500 πέρασε το φράγμα των 2.000 μονάδων για πρώτη φορά. Σύμφωνα με τα θετικά σενάρια για τη Wall η πρόβλεψη για τον S&P 500 είναι στις 3.000 μονά-

26 Σεπτέμβριος 2014

δες. Η Wall Street ανακαλύπτει μια νέα θεωρία αισιοδοξίας. Μέχρι πρότινος, η βασική ανησυχία όλων ήταν πως η ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας θα μπορούσε να αναγκάσει τη Fed να δώσει ένα τέλος στο πάρτι. Η ποσοτική χαλάρωση όλη αυτή τη χρονιά μειώνεται και εκτιμάται πως θα τερματιστεί τον επόμενο μήνα. Μόλις τον προηγούμενο χρόνο, η προοπτική τερματισμού της ποσοτικής χαλάρωσης είχε προκαλέσει έντονη αναστάτωση στις αγορές. Από τη στιγμή όμως που το tapering ξεκίνησε, η χρηματιστηριακή αγορά ανέβασε ταχύτητα. Το επιχείρημα ήταν πως το μείζον θέμα δεν είναι η ποσοτική χαλάρωση, αλλά το πότε θα προχωρήσει η Fed σε αύξηση επιτοκίων. Ακόμη και η αύξηση των επιτοκίων όμως μπορεί να μην επηρεάσει τις αγορές. Η ιστορία δείχνει πως τα χρηματιστήρια συνεχίζουν να κινούνται ανοδικά στην αρχή της περιόδου αύξησης των επιτοκίων. Όπως επισημαίνει και η Goldman Sachs, τα χρηματιστήρια ενισχύθηκαν αμέσως μετά την πρώτη αύξηση των επιτοκίων στις περιόδους σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής το 1994, το 1999 και το 2004. Σε καμία από αυτές τις περιπτώσεις δεν είχε προηγηθεί χρηματοοικονομική κρίση, ούτε τα ακραία χαμηλά επιτόκια που έχουμε σήμερα. Η Deutsche Bank παρατηρεί ότι τα πολυετή υψηλά με τα οποία φλερτάρουν οι

μετοχές διεθνώς έχουν καταστήσει σχεδόν ανάμνηση κάθε σκέψη για διόρθωση. Εστιάζοντας κανείς στη Wall Street, διαπιστώνει πως ο δείκτης-βαρόμετρο, ο S&P 500, έχει περάσει σχεδόν δύο ολόκληρα χρόνια χωρίς να έχει καταγράψει μια διόρθωση της τάξης του 10%. «Ο S&P 500 δεν έχει εισέλθει σε τροχιά διόρθωσης εδώ και 563 ημέρες!» ακριβολογούν οι αναλυτές της γερμανικής τράπεζας και επισημαίνουν: «Μπορεί να περιμένουμε κι άλλο χρονικό διάστημα προτού οι αγορές εισέλθουν σε φάση διόρθωσης...». Και αν η ΕΚΤ κάνει QE; Σε αυτήν τη φάση, η Morgan Stanley δεν περιμένει ένα πλήρες πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ στο προσεχές μέλλον (δίνει πιθανότητες 40% σε αυτό το σενάριο). Παρόλα αυτά, εκτιμά ότι αν η ΕΚΤ εφαρμόσει ένα τέτοιο πρόγραμμα, το P/E των ευρωπαϊκών μετοχών θα ενισχυθεί κατά μία μονάδα και οι τιμές τους θα κινηθούν κατά 10% υψηλότερα. Το QE θα ευνοούσε κυρίως τις χρηματοοικονομικές μετοχές και τις κυκλικές εταιρείες με μεγάλη έκθεση στις ευρωπαϊκές οικονομίες. Σημειώνεται πως η Morgan Stanley θέτει την τιμή-στόχο για τον MSCI Europe στις 1.555 μονάδες για τον Σεπτέμβριο του 2015, προβλέποντας την άνοδο του δείκτη κατά 10%. Ο οίκος αναβάθμισε το αναμενόμενο P/E των ευρωπαϊκών μετοχών στο 14,5 από 14. Από τον FTSE 100 η Morgan Stanley περιμένει άνοδο 9% στο επόμενο 12μηνο, αφού η τιμή-στόχος τίθεται στις 7.500 μονάδες. Χ

good to know you

Χ διεθνείς αγορές

ΚΑΙ Η ΓΙΑΓΙA ΤΩΝ TRADERS ΣΟΡΤAΡΕΙ ΤΟ ΕΥΡΩ

Φούσκα τα ευρωπαϊκά ομόλογα; Ναι, απαντά η DB ΣΤΟ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΠΟ ΤΟ 1517 ΤΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΤΟΥ ΔΕΚΑΕΤΟΥΣ ΟΜΟΛΟΓΟΥ ΤΗΣ ΟΛΛΑΝΔΙΑΣ

ι αποδόσεις των ομολόγων της περιφέρειας υποχώρησαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, μετά τις κινήσεις Ντράγκι. Και το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο χρόνος (μέσα στο 2015) όπου τα επιτόκια τα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης συνιυποχώρηση της ισοτιμίας του του δολαρίου θα αυξηθούν γιατί η αμερικα- στούν μια φούσκα. ευρώ έναντι του δολαρίου θα συνική οικονομία βρίσκεται κοντά στους στόΗ μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα, η νεχιστεί και η τάση αυτή θα διαρχους της. Deutsche Bank, αναλύοντας τη διαχρονική κέσει αρκετά χρόνια, εκτιμούν οι αναλυτές, εξέλιξη του κόστους δανεισμού των κρατών παραπέμποντας στην αδυναμία της ευρωτης ευρωζώνης εξάγει το συμπέρασμα πως παϊκής οικονομίας να ανακάμψει. ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ η τρέχουσα περίοδος μπορεί να χαρακτηριΗ ισοτιμία του ευρώ «στο τέλος του 2017 ΤΟΥ ΕΥΡΩ θα κινείται στο 1:1» εκτιμά ο Ρόμπιν Η Goldman Sachs προβλέπει σε διάστημα στεί και φούσκα. Ως παράδειγμα μάλιστα, επικαλείται την ΟλΜπρουκς, οικονομολόγος της Goldman 3 μηνών 1,29 δολ. ανά ευρώ, σε 6 μήνες Sachs. Μάλιστα σε ετήσιο επίπεδο, ο 1,25 δολ., σε 12 μήνες 1,20 δολ. Στο τέλος λανδία, στην οποία το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου βρίσκεται σε χαμηλό 500 ετών! Μπρουκς βλέπει το ευρώ να διαμορφώνετου 2015 το ευρώ θα έχει διολισθήσει σε Bέβαια, η Ολλανδία δεν αποτελεί την εξαίται στο 1,20 δολ. 1,15 δολ. και στο τέλος του 2016 το ευρώ ρεση αλλά τον κανόνα, καθώς το σύνολο των Η ΕΚΤ έχει καταστήσει σαφές πως επιθυθα έχει υποχωρήσει έως το 1,05 δολ. Για μεί ένα αδύναμο ευρώ, προκειμένου να τοτο τέλος του 2017 η Goldman Sachs εκτιμά κρατών της ευρωζώνης, περιλαμβανομένης νωθεί ο πληθωρισμός. ότι το ευρώ θα έχει διολισθήσει στο 1 προς και της περιφέρειας, βλέπει το κόστος δανεισμού να υποχωρεί σε χαμηλό πολλών ετών, Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, 1 με το δολάριο. και ενώ ακόμη η Ευρώπη δεν έχει ξεπεράσει υπογράμμισε άλλωστε τις σημαντικές και Κατά την Goldman Sachs το ευρώ είναι τη μεγάλη ύφεση. αυξανόμενες αλλαγές στους κύκλους της ένα ακριβό νόμισμα και η εύλογη αξία της νομισματικής πολιτικής, γεγονός που μετασυναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ-δολαρίου Με το κόστος δανεισμού της Ιρλανδίας να δίδει το εξής μήνυμα στους επενδυτές: βρίσκεται περίπου στο 1,19 δολ. ανά ευρώ. βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και το επιτόκιο του 10ετούς ισπανικού και ιταλικού Αγοράστε δολάρια, πουλήστε ευρώ. Η Morgan Stanley μειώνει τις εκτιμήσεις Το δολάριο, καθώς η οικονομική ανάτης για την ισοτιμία στα 1,2700 για το τέλος ομολόγου να προσιδιάζει στα επίπεδα των ΗΠΑ, οι αναλυτές εύλογα διερωτώνται αν τα καμψη στις ΗΠΑ δείχνει να κερδίζει moτου 2014 και στα 1,1500 για το τέλος του ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας είναι mentum αποτελεί έναν σημαντικό 2015. υπερτιμημένα. παράγοντα στο σχέδιο της Αμερικανικής Σημαντική βουτιά στο 1,20 δολ. εκτιμά η Άλλωστε, βάσει έρευνας των Financial Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει τα επιτόSociété Générale ότι θα κάνει το ευρώ, τοTimes, το συνολικό κόστος δανεισμού της κια ακόμη και εντός του 2015, ενώ η ΕΚΤ νίζοντας μεταξύ άλλων ότι η τάση στη συευρωζώνης από το 2011 έως και σήμερα έριξε το επιτόκιο του ευρώ στο ιστορικό ναλλαγματική ισοτιμία έχει αλλάξει, ενώ οι χαμηλό του 0,05%. τεράστιες εισροές κεφαλαίων προς την Ευ- έχει συρρικνωθεί κατά 78%. Μάλιστα, το καθοδικό σπιράλ των επιτοκίων Σε σημαντική υποχώρηση του ευρώ έναντι ρώπη δείχνουν να έχουν ολοκληρωθεί σε της περιφέρειας εμφανίζεται ασταμάτητο, του δολαρίου οδήγησαν εκτός από τα αυτήν τη φάση. καθώς κάθε θετική είδηση εξαργυρώνεται σε μέτρα Ντράγκι και οι δηλώσεις της επικεΗ Bank of America Merill Lynch βλέπει ακόμη χαμηλότερο επιτόκιο. φαλής της FED, Janet Yellen, ότι πλησιάζει πτώση του ευρώ έως το 1,2104 δολ. Χ Από την άλλη πλευρά, η Crédit Agricole εμφανίζεται πιο καθησυχαστική, αναγνωρίζονΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩ τας ωστόσο πως ο αργός ρυθμός ανάπτυξης δεν είναι θετικός για την ευρωGoldman Sachs 1,1 (2017) παϊκή περιφέρεια. Morgan Stanley 1,27 (2014) και 1,15 (2015) Τους ισχυρισμούς περί φούσκας απορρίπτει Société Générale 1,20 και η Lloyd, τονίζοντας ωστόσο πως ο κίνδυBank of America Merill Lynch 1,21 νος ενός αναπάντεχου ατυχήματος είναι αρκετά υψηλός.

Σενάρια για πτώση στο 1:1 με το δολάριο

28 Σεπτέμβριος 2014

Χ παρουσίαση

ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ

ΜΕ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ Αέρας αισιοδοξίας αλλά και κερδοφορίας φύσηξε στο πρώτο εξάμηνο του έτους για την Ελληνική Τεχνοδομική Άνεμος (ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος), η οποία τον περασμένο Ιούλιο έγινε η πρώτη εταιρεία, μετά από πέντε χρόνια, που εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών και συγκεκριμένα στην κύρια αγορά.

30 Σεπτέμβριος 2014

ε αντίθεση με τα καλοκαιρινά μελτέμια, που έλαμψαν διά της απουσίας τους φέτος, ο Άνεμος του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ μπήκε με το δεξί στη νέα χρηματιστηριακή εποχή, σημειώνοντας σημαντικά κέρδη 3,3 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2014 και ενοποιημένο κύκλο εργασιών που άγγιξε τα 16,9 εκατ. ευρώ, έναντι 18,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, κυρίως λόγω συγκυριακής μείωσης των ανεμολογικών δεδομένων. Σε ό,τι αφορά στην εισαγωγή της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος στο ΧΑ, η εταιρεία εξέδωσε και διέθεσε με δημόσια προσφορά στο επενδυτικό κοινό 20.667.000 νέες κοινές μετοχές ονομαστικής αξίας 0,30 ευρώ, επί συνόλου 82.667.000 κοινών μετοχών προς εισαγωγή. Στόχος του ομίλου από την εισαγωγή του στο ΧΑ ήταν η άντληση κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση του επενδυτικού του πλάνου κατά τη διετία 2014-2015, που αφορά στην υλοποίηση έργων ισχύος 94 MW, τα οποία βρίσκονται ήδη σε φάση κατασκευής. Η εταιρεία προγραμματίζει να αξιοποιήσει το σύνολο των υπό άντληση κεφαλαίων εντός 18 μηνών. Σημειώνεται ότι το 45% θα χρησιμοποιηθεί εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2014, το 40% εντός του πρώτου εξαμήνου του 2015 και το 15% εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2015. Οι επενδυτές που στήριξαν τη δημόσια εγγραφή της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος εστιάστηκαν σε μια εταιρεία που δίνει έμφαση στη στρατηγική ανάληψης χαμηλού επενδυτικού κινδύνου και μεγάλης ανάπτυξης, εξειδικευμένη στην αγορά αιολικής ενέργειας και με ξεκάθαρο ελληνικό προσανατολισμό, αφού πάνω από το 95% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειάς της προέρχεται από αιολικά έργα. Η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος έχει εγκατεστημένη ισχύ από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 171 MW σε λειτουργία και ανεμογεννήτριες μεγάλης μέσης υπολειπόμενης ωφέλιμης ζωής με μέσο όρο ηλικίας ανεμογεννητριών τα τριάμισι έτη. Σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό της χώρας, η ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα θα συμβάλει μακροπρόθεσμα στη μείωση του κόστους ηλεκτροπαραγωγής. Η εταιρεία έχει ουσιαστική στήριξη από τον βασικό μέτοχο, τον όμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ο οποίος μετά τη δημόσια προσφορά διατηρεί ποσοστό 64,5% του μετοχικού κεφαλαίου.

☛

ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΧΑ ΗΤΑΝ Η ΑΝΤΛΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΥ ΠΛΑΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΕΤΙΑ 2014-2015, ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΡΓΩΝ ΙΣΧΥΟΣ 94 MW, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΗΔΗ ΣΕ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΣΤΙΑΣΗ Η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος είναι ένας σημαντικός παίκτης στην εγχώρια αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με ξεκάθαρο ελληνικό προσανατολισμό και δέσμευση στις προοπτικές του αιολικού δυναμικού της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από το 95% της παραγωγής της προέρχεται από αιολικά πάρκα, που εκτείνονται από τη Θράκη ως την Κρήτη και από την Κεφαλονιά ως τη Λέσβο, αξιοποιώντας το σημαντικό ενεργειακό δυναμικό της χώρας σε ΑΠΕ. Βασικός σκοπός της εταιρείας είναι η μελέτη, η ανάπτυξη και η λειτουργία έργων ηλεκτροπαραγωγής από αιολική ενέργεια. Συγκεκριμένα, διαθέτει σήμερα συνολική εγκατεστημένη ισχύ 171 ΜW, ΧΡΗΜΑ 31

Χ παρουσίαση ∼ ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ ☛

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΧΕΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΣΙΚΟ ΜΕΤΟΧΟ, ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΕΛΛΑΚΤΩΡ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΔΙΑΤΗΡΕΙ ΠΟΣΟΣΤΟ 64,5% ΤΟΥ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ.

ΛΑΚΤΩΡ ΑΕ, ένας από τους κορυφαίους ομίλους στην κατασκευή και διαχείριση υποδομών και παροχής υπηρεσιών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με διευρυμένο πεδίο δραστηριοποίησης στους τομείς των κατασκευών, των παραχωρήσεων, της ενέργειας, της διαχείρισης απορριμμάτων, της ανάπτυξης ακινήτων κ.ά. Η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος αποτελεί το βασικό όχημα του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ αναφορικά με τη δραστηριοποίηση στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με τον Όμιλο να διατηρεί σήμερα στην εταιρεία ποσοστό 64,5% του μετοχικού κεφαλαίου.

Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ ΧΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ από τα οποία τα 164 MW αφορούν σε δώδεκα αιολικά πάρκα 164 MW, ένα μικρό υδροηλεκτρικό έργο 5 MW και ένα φωτοβολταϊκό έργο 2 MW. Παράλληλα, η εταιρεία έχει έναν σαφή και πλήρως οριοθετημένο επενδυτικό σχεδιασμό, καθώς και ένα εντατικό πρόγραμμα για την ανάπτυξή της τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το πλαίσιο, έργα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 798 MW βρίσκονται σε διάφορα στάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας –340 MW σε προχωρημένο στάδιο, σχεδόν έτοιμα για άδεια εγκατάστασης– και 1.000 ΜW σε φάση αιτήσεων. Άλλωστε, η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος αποτελεί μία από τις ελάχιστες εταιρείες που την τελευταία τριετία, εν μέσω της κλιμάκωσης της οικονομικής κρίσης, διπλασίασε την εγκατεστημένη ισχύ της, από 87 MW σε 171 MW.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ Αναγνωρίζοντας τη δυναμική που είχε αρχίσει να εμφανίζεται στον κλάδο της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 αλλά και τη διασπορά που υπήρχε, καθώς η πλειονότητα των έργων τότε προέρχονταν από ποικίλους και μικρούς επενδυτές, κρίθηκε αναγκαία η δημιουργία μιας εταιρείας που θα διέθετε ένα χαρτοφυλάκιο έργων ικανό να εξασφαλίσει περαιτέρω ανάπτυξη σε επίπεδο επικράτειας. Υπό αυτό το πρίσμα, πραγματοποιήθηκαν τέσσερις στοχευμένες εξαγορές μικρών εταιρειών που είχαν αξιόλογες θέσεις, έχοντας διενεργήσει μετρήσεις αιολικού δυναμικού και εξασφαλίζοντας καταρχήν υπέρ των ιδίων την αδειοδοτική δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης των εν λόγω έργων. Συγκεκριμένα, εξαγοράστηκαν ή και ενσωματώθηκαν οι εξής εταιρείες: ∼ Αιολική Άντισσας ΑΕ και Τέρπανδρος Αιολικά Πάρκα ΠΑΡΚΑ ΑΕ, με θέσεις αιολικών πάρκων στη ΒΔ Λέσβο ∼ Τετράπολις Αιολικά Πάρκα Ελλάδος ΑΕ, με θέση αιολικού πάρκου στην Κεφαλονιά ∼ Αιολική Ζάρακα Μεταμόρφωσις ΑΕ με θέση αιολικού πάρκου στη Λακωνία ∼ Αιολικά Πάρκα Τροιζηνίας ΑΕ, με δύο θέσεις αιολικών πάρκων στην Τροιζηνία Ως αποτέλεσμα των προαναφερθέντων εξαγορών, ιδρύεται το 1997 η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος, ενώ το 2002 εισέρχεται ως νέος μέτοχος η ΕΛ32 Σεπτέμβριος 2014

Επιστέγασμα της επιτυχημένης πορείας της εταιρείας μέχρι σήμερα, αλλά και ψήφος εμπιστοσύνης για τις προοπτικές της, αποτέλεσε αναμφισβήτητα η είσοδός της στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου της Αθήνας τον περασμένο Ιούλιο. Ένα μεγάλο προσωπικό στοίχημα για τη Διοίκηση της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος, αφού επρόκειτο για την πρώτη εισαγωγή εταιρείας στο Χρηματιστήριο της Αθήνας μετά από πέντε χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων μάλιστα η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά είδε μια σειρά από εταιρείες να την εγκαταλείπουν. Επιπλέον, η εταιρεία κατόρθωσε να τραβήξει τα βλέμματα περισσότερων των σαράντα διεθνών επενδυτών και θεσμικών χαρτοφυλακίων στο roadshow που πραγματοποίησε στο Λονδίνο και τη Φραγκφούρτη, αλλά και να επιτύχει την κάλυψη της δημόσιας προσφοράς, παρά το γεγονός ότι συνέπεσε χρονικά με τις αναταράξεις που προκάλεσε στις αγορές η υπόθεση της Banco Espirito Santo, που «φρέναρε» άλλες Δημόσιες Προτάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έχοντας εξασφαλίσει τη συμμετοχή του επενδυτικού κοινού στη δημόσια προσφορά, η Διοίκηση της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος κήρυξε σε ειδική τελετή στις 22 Ιουλίου 2014, στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, την έναρξη της συνεδρίασης, με την προσθήκη στο ταμπλό 82.677.000 μετοχών της εταιρείας με τιμή έναρξης διαπραγμάτευσης 1,70 ευρώ εκάστη. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας, κ. Αναστάσιο Καλλιτσάντση, η δημόσια προσφορά της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος υπήρξε επιτυχής γιατί, «παράλληλα με το γεγονός ότι πρόκειται για μια επιχειρηματική δραστηριότητα εύκολη στην κατανόησή της από τις αγορές, με ορατότητα σε βάθος χρόνου και, άρα, με οικονομικές προβλέψεις υψηλής αξιοπιστίας, συνέτρεχαν και οι εξής λόγοι: ∼ Σταθερό ρυθμιστικό περιβάλλον, που στην περίπτωσή μας είναι το λεγόμενο «new deal» για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που έγινε νόμος του κράτους τον περασμένο Απρίλιο. ∼ Σταδιακή αποκατάσταση της χρηματοοικονομικής ισορροπίας στην αγορά ενέργειας, με αναστροφή της τάσης αύξησης του ελλείμματος στο λογαριασμό ΑΠΕ, περιορίζοντας τους σχετικούς επενδυτικούς κινδύνους. ∼ Σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης του αιολικού δυναμικού της χώρας και περαιτέρω διείσδυσης της αιολικής ενέργειας στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής, ως αποτέλεσμα της ανάγκης για εγχώριες, ασφαλείς και τελικά οικονομικές μορφές ενέργειας, αλλά και της μείωσης της αποδοτικότητας των λιγνιτικών κοιτασμάτων. Η ανάγκη αυτή θα ικανοποιηθεί ταχύτερα, με την επιτάχυνση του προγράμματος διασύνδεσης των νησιών και μάλιστα της Κρήτης».

ΟΥΡΙΟΣ «ΑΝΕΜΟΣ» ΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η εταιρεία διαθέτει ισχυρή κεφαλαιακή βάση και εύρωστη χρηματοοικονομική επίδοση, που χαρακτηρίζεται από σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της αγοράς περιθώρια EBITDA. Στο εξάμηνο του 2014, η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος σημείωσε κέρδη 3,3 εκατ. ευρώ, ενώ ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών άγγιξε τα 16,9 εκατ. ευρώ, έναντι 18,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, σημειώνοντας μείωση 10%, κυρίως λόγω της συγκυριακής μείωσης του ανεμολογικού δυναμικού. Κατ' αναλογία, τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 12,0 εκατ. ευρώ, έναντι 13,2 εκατ. ευρώ το α' εξάμηνο του 2013, και τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBIT) σε 7,8 εκατ. ευρώ, έναντι 8,7 εκατ. ευρώ το α' εξάμηνο του 2013. Όμως, τα περιθώρια EBITDA και EBIT διατηρήθηκαν σε υψηλά επίπεδα, άνω του 70% και του 46% αντιστοίχως. Τα ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους ήταν 3,3 εκατ. ευρώ, έναντι 4,2 εκατ. ευρώ κατά το α' εξάμηνο του 2013, από τα οποία αποδίδονται στη μητρική τα 3,1 και 3,8 εκατ. ευρώ αντιστοίχως. Τα ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους ανά μετοχή διαμορφώθηκαν σε 0,0500 ευρώ, έναντι 0,0613 ευρώ για το αντίστοιχο διάστημα του 2013. Ο καθαρός δανεισμός (σύνολο δανείων μείον ταμειακά διαθέσιμα, ισοδύναμα και δεσμευμένες καταθέσεις) σε ενοποιημένο επίπεδο περιορίστηκε στα 105,6 εκατ. ευρώ, έναντι 112,6 εκατ. στις 31/12/2013. Σε επίπεδο μητρικής εταιρείας ο κύκλος εργασιών ήταν 15,5 εκατ. ευρώ, έναντι 17,0 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν στα 11,0 εκατ.

ευρώ, έναντι 11,7 εκατ. ευρώ το α' εξάμηνο του 2013, και τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBIT) ήταν 7,2 εκατ. ευρώ, έναντι 7,7 εκατ. ευρώ το α' εξάμηνο του 2013. Τα κέρδη μετά από φόρους άγγιξαν τα 3,0 εκατ. ευρώ, έναντι 3,3 εκατ. ευρώ κατά το α' εξάμηνο του 2013 και τα κέρδη μετά από φόρους ανά μετοχή διαμορφώθηκαν σε 0,0484 ευρώ, έναντι 0,0528 ευρώ για το αντίστοιχο διάστημα του 2013. Χ

☛

Η ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ ΕΧΕΙ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 171 ΜW ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΜΕΣΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣ ΩΦΕΛΙΜΗΣ ΖΩΗΣ ΜΕ ΜΕΣΟ ΟΡΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΤΑ ΤΡΙΑΜΙΣΙ ΕΤΗ. Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑ ΣΥΜΒΑΛΕΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ.

ΧΡΗΜΑ 33

Χ άρθρο

D&O ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Η ασφάλιση Ευθύνης Στελεχών Διοίκησης (Directors’ and Officers’ Liability ή D&O) είναι μια κάλυψη που εδώ και δεκαετίες έχει εδραιωθεί στην αντίληψη των στελεχών κυρίως στις αγορές των ΗΠΑ και της Αγγλίας ως απολύτως απαραίτητη.

34 Σεπτέμβριος 2014

την Ελλάδα το προϊόν αυτό ξεκίνησε να διατίθεται τοπικά πρώτα από την AIG το 2004. Παρόλο που η χώρα μας δεν μπορεί να συγκριθεί με τις παραπάνω χώρες σε επίπεδο ασφαλιστικής αντίληψης, η ανταπόκριση στο συγκεκριμένο προϊόν είναι ιδιαίτερα θετική, με συνεχόμενη ανοδική πορεία, καθώς η Ελλάδα ενσωμάτωσε στο δίκαιό της τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες και πήρε ουσιαστικά νομοθετικά μέτρα για την προστασία των μετόχων και άλλων τρίτων που επηρεάζονται από τις πράξεις των στελεχών μιας εταιρείας.

χρηματιστηριακή αγορά και σε αυτές με δραστηριοποίηση ή παρουσία εκτός Ελλάδας. Ασφαλισμένοι θεωρούνται τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και τα στελέχη με εξουσία εκπροσώπησης της εταιρείας και των θυγατρικών της, ενώ δίνεται η δυνατότητα κάλυψης και της ίδιας της εταιρείας για απαιτήσεις σχετικά με κινητές αξίες και απαιτήσεις εργατικής πρακτικής. Μεταξύ άλλων καλύπτονται απαιτήσεις που εγείρονται από μετόχους, υπαλλήλους, πελάτες, συνεργάτες, ανταγωνιστές καθώς και οποιοδήποτε άλλο τρίτο συναλλασσόμενο μέρος για περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω. Ενδεικτικά, καλύπτονται οι απαιτήσεις εργατικής πρακτικής, ηθικής βλάβης και προσβολής προσωπικότητας, απαιτήσεις που σχετίζονται με κινητές αξίες καθώς επίσης και τα έξοδα υπεράσπισης για κάθε καλυπτόμενη απαίτηση κατά του στελέχους.

Η σημασία του προϊόντος αυτού είναι ότι δίνει στα στελέχη των επιχειρήσεων τη δυνατότητα να συνεχίζουν να ασκούν τα καθήκοντά τους με αίσθημα ασφάλειας, γνω✒ ρίζοντας πως είναι καλυμμένοι σε περίπτωση αξιώσεων από τον Κώστα Βούλγαρη τρίτων για λάθη ή παραλείψεις κατά την τέλεση των καFinancial Lines θηκόντων τους ή σε ενδεχόμενη έρευνα των εκάστοτε Head, Greece, Cyprus ρυθμιστικών αρχών, που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα & Malta, της AIG πολυετείς δικαστικές διαμάχες και μεγάλα δικαστικά έξοδα τόσο για τα στελέχη όσο και για τις εταιρείες. Εδώ άλλωστε θα Στα βασικά του πλεονεκτήματα είναι η εκτεταμένη πρόσθετη περίοπρέπει να τονίσουμε πως η αξίωση μπορεί να γίνει και αρκετά χρόνια δος γνωστοποίησης της ζημίας, που μπορεί να φτάσει τα πέντε χρόμετά, ακόμη και εάν το στέλεχος έχει αποχωρήσει από την εταιρεία, η νια, η παγκόσμια κάλυψη, τα υψηλά όρια κάλυψης, η προσαρμογή οποία, εφόσον φυσικά συνεχίζει να υπάρχει, μπορεί να δείξει πολύ μι- του συμβολαίου στην ελληνική νομοθεσία, καθώς και το πλήθος των κρότερο ενδιαφέρον στο να συνδράμει οικονομικά το πρώην πλέον συμπληρωματικών καλύψεων που μπορούν να προσαρμόσουν το στέλεχός της. συμβόλαιο στις ανάγκες του πελάτη. Περιστατικά που ενδέχεται να εγείρουν τέτοιες αξιώσεις ή έρευνες μπορεί να σχετίζονται με εξαγορές, συγχωνεύσεις, αναδιαρθρώσεις ή και την επέκταση μιας εταιρείας, την πτώση της τιμής της μετοχής της, την κακοδιαχείριση, τον αθέμιτο ανταγωνισμό και φυσικά την πτώχευση της εταιρείας, αλλά και με πολύ πιο απλά και «καθημερινά» πράγματα, όπως οι εργασιακές σχέσεις, οι συμφωνίες με τους προμηθευτές ή αυτές με μια τράπεζα. Μετά την κρίση του 2008, η ανάγκη για τη συγκεκριμένη κάλυψη έγινε πιο επιτακτική σε παγκόσμιο επίπεδο. Με τις συγχωνεύσεις, τις εξαγορές, τις περικοπές προσωπικού και τις μειώσεις μισθών να μπαίνουν στην ημερήσια διάταξη των επιχειρήσεων, φάνηκε ξεκάθαρα η ανάγκη να θωρακιστούν τα στελέχη από ενδεχόμενες αξιώσεις τρίτων. Σε αυτό φυσικά συνετέλεσε και η πιο αυστηρή στάση που υιοθέτησαν οι κατά τόπους εποπτικές αρχές, με αυστηρότερα μέτρα και συχνότερους ελέγχους. Παρότι φυσικά η συγκεκριμένη κάλυψη δεν ανοίγει τον δρόμο της παρανομίας στα στελέχη, τους εξασφαλίζει ότι θα έχουν τη δυνατότητα να αντικρούσουν με τον βέλτιστο τρόπο κάθε πιθανή κατηγορία και τους επιτρέπει να επικεντρωθούν στα καθήκοντά τους. Δεδομένων των παραπάνω, δεν είναι τυχαίο ότι η ασφάλιση ευθύνης στελεχών διοίκησης είναι αυτή τη στιγμή ιδιαίτερα υψηλά στην ατζέντα των διοικητικών συμβουλίων. Έχει ενδιαφέρον μάλιστα το γεγονός πως εδώ και καιρό δεν μιλάμε μόνο για εισηγμένες εταιρείες αλλά και για επιχειρήσεις μικρότερου κύκλου εργασιών σε διάφορους κλάδους της οικονομίας. Για αυτές τις εταιρείες, η AIG, με ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά του D&O, παρέχει δύο προγράμματα, το BusinessGuard και το ManagementGuard. Το BusinessGuard απευθύνεται κυρίως σε εταιρείες εισηγμένες σε

Παράλληλα, για μη εισηγμένες εταιρείες που έχουν κύκλο εργασιών μέχρι 100 εκατ. ευρώ διαθέτουμε το προϊόν ManagementGuard, ένα πολυασφαλιστήριο που προστατεύει τόσο την επιχείρηση ως νομικό πρόσωπο όσο και τα στελέχη της έναντι απαιτήσεων για την πρόκληση ζημίας σε τρίτους εξαιτίας λαθών ή παραλείψεων κατά την άσκηση διοικητικών και διαχειριστικών καθηκόντων. Σε ό,τι αφορά τα στελέχη το ManagementGuard καλύπτει όπως και το BusinessGuard οικονομικές ζημίες εξαιτίας της προσωπικής ευθύνης που φέρουν έναντι τρίτων, αλλά και προστασία από απώλεια εισοδήματος και δαπάνες για έξοδα περίθαλψης σε περίπτωση ατυχήματος. Ταυτόχρονα, προσφέρει κάλυψη και στην ίδια την επιχείρηση από απαιτήσεις εναντίον του νομικού προσώπου, ενώ επίσης προσφέρει κάλυψη και για απώλεια χρημάτων είτε εξαιτίας απιστίας υπαλλήλων ή διάρρηξης στις εγκαταστάσεις είτε κατά τη μεταφορά τους. Και για τα δύο προγράμματα το βασικό πλεονέκτημα είναι όμως η τεράστια εμπειρία της AIG στη διαχείριση απαιτήσεων αυτού του είδους και η τεχνογνωσία που θα μεταφέρει στους ασφαλισμένους της τη στιγμή που τη χρειάζονται περισσότερο. Με βάση τα παραπάνω, είναι σαφές πως το D&O είναι ένα βασικό εργαλείο για μια επιχείρηση για να προσελκύσει και να κρατήσει ταλαντούχα στελέχη, που θα έχουν το θάρρος να σχεδιάσουν τη στρατηγική της εταιρείας και να λάβουν σημαντικές αποφάσεις, με αίσθημα σιγουριάς. Είναι μια δικλείδα ασφαλείας που θα επιτρέψει σε μια εταιρεία να επεκταθεί σε άλλες αγορές, να προσελκύσει επενδυτές και να αναπτυχθεί, προφυλάσσοντας παράλληλα την προσωπική και επαγγελματική ζωή των ανθρώπων της. Χ ΧΡΗΜΑ 35

Χ συνέντευξη

36 Σεπτέμβριος 2014

ΤΖΑΝΕΤΟΣ ΚΑΡΑΝΤΖΗΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΟΕΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

✒

Συνέντευξη στην Λέττα Καλαμαρά

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ

ΚΑΤΑΛΥΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ισχυρή είναι η παρουσία του ελληνικού κράτους στις διεθνείς αγορές μέσω των γραφείων Διπλωματικών Υπαλλήλων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων. Όπως τονίζει στη συνέντευξή του στο περιοδικό ΧΡΗΜΑ ο κ. Τζανέτος Καραντζής, πρόεδρος των ΟΕΥ, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν εννοείται άσκηση εξωτερικής πολιτικής χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η οικονομική της διάσταση. Στην οργάνωση και τη δράση των διπλωματικών υπηρεσιών όλων των σύγχρονων κρατών δίνεται ιδιαίτερα σημαντική έμφαση στην οικονομική διπλωματία. Υπάρχει σαφέστατη διαχρονική αύξηση του αριθμού των αιτημάτων ελλήνων επιχειρηματιών προς τα Γραφεία ΟΕΥ και ο βαθμός ικανοποίησης των επιχειρήσεων και των φορέων είναι ιδιαίτερα υψηλός (95%).

ΧΡΗΜΑ 37

Χ συνέντευξη ~ Τζανέτος Καραντζής ΧΡΗΜΑ_Κύριε Καραντζή, καλή επιτυχία ως νέος πρόεδρος της Ένωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών. Μπορείτε να μας δώσετε συνολικά την εικόνα των γραφείων ΟΕΥ ανά τον κόσμο; ΤΖΑΝΕΤΟΣ ΚΑΡΑΝΤΖΗΣ_Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 59 Γραφεία ΟΕΥ σε 49 χώρες, στα οποία υπηρετούν 89 στελέχη του κλάδου ΟΕΥ, αριθμός που αντιπροσωπεύει το 59% του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού του κλάδου. Δυστυχώς, τα 33 από τα 59 Γραφεία είναι μονομελή, δηλαδή υπηρετεί μόνο ένας υπάλληλος ΟΕΥ. Η υποστελέχωση των Γραφείων ΟΕΥ είναι μια πραγματικότητα, τις επιπτώσεις της οποίας εύκολα αντιλαμβάνεσθε. Το ευχάριστο όμως είναι ότι το Υπουργείο Εξωτερικών γνωρίζει τις διαστάσεις του προβλήματος και προσπαθεί στο πλαίσιο της δημοσιονομικής στενότητας και της υπηρεσιακής ανάγκης να βελτιώσει την προαναφερθείσα κατάσταση. Έτσι, εντός του 2014 τα μονομελή Γραφεία μειώθηκαν κατά δύο και παράλληλα αυξήθηκε το ποσοστό των υπηρετούντων στο εξωτερικό. Επίσης, με τη μέθοδο των αποσπάσεων αντιμετωπίζονται επείγουσες ή έκτακτες ανάγκες. Χ_Πρόσφατα ψηφίστηκε νομοθετική ρύθμιση (4/8/2014) για την πρόσληψη στελεχών για τα γραφεία ΟΕΥ από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Τι σημαίνει αυτή η απόφαση για τον κλάδο των ΟΕΥ και τη συμβολή του στις ελληνικές εξαγωγές; Τ.Κ._Με την ψηφισθείσα τροπολογία αίρεται ο προσωποπαγής χαρακτήρας των υπαλλήλων ΟΕΥ, καθώς θεσμοθετείται, εκ

νέου, η δυνατότητα πρόσληψης υπαλλήλων ΟΕΥ από το τμήμα Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, και αποκαθίσταται το θεσμικό καθεστώς του κλάδου. Ως εκ τούτου, αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία, με την οποία τίθεται τέλος στη θεσμική περιδίνηση στην οποία είχε περιέλθει ο κλάδος την τελευταία διετία. Πέραν τούτων, η νομοθετική αυτή ρύθμιση σηματοδοτεί τη βαρύτητα την οποία αποδίδει το Υπουργείο Εξωτερικών στην αποτελεσματική άσκηση της οικονομικής διπλωματίας, η οποία τίθεται πλέον στον σκληρό πυρήνα των αρμοδιοτήτων του, με σκοπό την προώθηση της εξωστρέφειας της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Πρέπει εδώ να τονισθεί ότι η αποκατάσταση της προαναφερθείσας θεσμικής εκκρεμότητας επετεύχθη χάρις στην αποφασιστικότητα του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εξωτερικών και της πολιτικής ηγεσίας, στη συναντίληψη της υπηρεσιακής ηγεσίας του υπουργείου μας για την αναγκαιότητα θεσμικών τομών που θα διασφαλίζουν την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση της οικονομικής διπλωματίας ως πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής, καθώς και στις συνεχείς προσπάθειες του συνόλου του κλάδου προς αυτήν την κατεύθυνση. Χ_Πώς διαμορφώνεται η ατζέντα των δραστηριοτήτων σας για το 2015, στο πλαίσιο του νέου φορέα εξωστρέφειας Enterprise Greece; Τ.Κ._Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν εννοείται άσκηση εξωτερικής πολιτικής χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η οικονομική της διάσταση. Στην οργάνωση και τη δράση των διπλωματικών υπηρεσιών

☛

ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΜΑΣ, ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΕΝΑ ΕΘΝΙΚΟ BRAND, ΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ, ΠΟΥ ΘΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΕΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ. ΑΥΤΗ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΘΑ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΠΥΛΩΝΕΣ: ΕΞΑΓΩΓΕΣ, ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ.

38 Σεπτέμβριος 2014

όλων των σύγχρονων κρατών δίνεται ιδιαίτερα σημαντική έμφαση στην οικονομική διπλωματία. Σήμερα στο Υπουργείο Εξωτερικών έχει καταστεί σαφές ότι η οικονομική διπλωματία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΕΞ διαμορφώνει την ατζέντα των δραστηριοτήτων του και για το 2015. Σχεδιάζει και συντονίζει την οικονομική διπλωματία και την υλοποιεί σε συνεργασία με άλλα υπουργεία και φορείς. Θα συνεχίσουμε και θα εμπλουτίσουμε τις δραστηριότητες τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό, με Μικτές Διυπουργικές Επιτροπές, επιχειρηματικές αποστολές για επιλεγμένους κλάδους σε επιλεγμένες αγορές, έρευνες και μελέτες αγορών, πληροφόρηση και στήριξη φορέων και επιχειρήσεων, ημερίδες, συνέδρια, δράσεις προσέλκυσης επενδύσεων, προωθητικές ενέργειες εξωστρέφειας κ.λπ. Χ_Παρατηρείται αύξηση των αιτημάτων των ελλήνων επιχειρηματιών για τις αγορές του εξωτερικού; Τ.Κ._Υπάρχει σαφέστατη διαχρονική αύξηση του αριθμού των αιτημάτων ελλήνων επιχειρηματιών προς τα Γραφεία ΟΕΥ. Ενδεικτικά αναφέρω ότι ενώ το 2010 ο αριθμός των αιτημάτων μόλις ξεπερνούσε τις 8.000, μέχρι το 2013 σχεδόν διπλασιάσθηκε και έφθασε τις 15.000. Εκτιμώ ότι αυτή η αύξηση δεν οφείλεται μόνο στην πιεστική ανάγκη για εξαγωγές αλλά και στην εμπιστοσύνη του επιχειρηματικού κόσμου στις υπηρεσίες που προσφέρουν τα Γραφεία ΟΕΥ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο βαθμός ικανοποίησης των επιχειρήσεων και των φορέων ήταν ιδιαίτερα υψηλός (95%). Χ_Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα και εμπόδια των ελλήνων εξαγωγέων; Τ.Κ._Τα κυριότερα αίτια εστιάζονται στις εγχώριες ιδιαιτερότητες: οι ελληνικές εξαγωγικές εταιρείες έχουν φθάσει και υπερκεράσει τις εξαγωγικές δυνατότητές τους, ελλείψει ουσιαστικών επενδύσεων κατά τα τελευταία έτη της κρίσεως. Παρά τη συμπίεση του κόστους παραγωγής, η υψηλή αξία του ευρώ δεν βοηθά την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Επίσης, βασική τροχοπέδη

αποτελεί και το υψηλό κόστος ενέργειας. Έτερος ανασταλτικός παράγοντας είναι και οι φορολογικές επιβαρύνσεις, ασχέτως κερδών, που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, σε αντίθεση με εκείνες ανταγωνιστριών χωρών. Επίσης η γραφειοκρατία εμποδίζει την εξαγωγική προσπάθεια. Όμως πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια γίνονται σημαντικές τομές, προκειμένου να απλουστευθούν και να επιταχυνθούν οι εξαγωγικές διαδικασίες. Οι αλληλεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων υπουργείων και φορέων προκαλούν στον επιχειρηματία σύγχυση. Τέλος, η περιορισμένη ρευστότητα στην αγορά επιβαρύνει έτι περαιτέρω την κατάσταση. Τούτο δε είναι ιδιαίτερα σοβαρό σε μια αγορά όπως η ελληνική, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των εξαγωγικών εταιρειών είναι μικρομεσαίες, με περιορισμένη πείρα και ελάχιστες δυνατότητες χρηματοδότησης πρακτικών περαιτέρω προώθησης των εξαγωγών τους. Χ_Ποια είναι η εικόνα της χώρας στη διεθνή αγορά και πώς αποτιμάται η Ελλάδα ως brand; Τ.Κ._Οι εξαγωγές μας, τα προϊόντα μας, οι υπηρεσίες μας χρειάζονται ένα εθνικό brand, μια ελληνική ταυτότητα που θα πιστοποιεί την ποιότητα και την αυθεντικότητά τους. Αυτή η ταυτότητα θα στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: εξαγωγές, επενδύσεις, τουρισμός. Βασική συνεισφορά του brand είναι η δημιουργία ενιαίας, σαφούς και δυνατής εικόνας της χώρας προς τα έξω. Έχουν ήδη δρομολογηθεί ενέργειες οι οποίες έχουν σαν στόχο να υποστηρίξουν το ενιαίο brand στις εξαγωγές, όπως η δημιουργία ενός κοινού λογότυπου και ενός κοινού συστήματος για την πιστοποίηση προϊόντων υψηλής ποιότητας. Είναι πλέον αποδεκτό από όλους ότι η ποιότητα αποτελεί το κυριότερο συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στον διεθνή ανταγωνισμό. Θεωρώ όμως, ότι πέρα και πριν από όποιες ενέργειες δημιουργίας εθνικού brand, πρέπει να εξετασθεί ποιους συνειρμούς δημιουργεί στον, με την ευρεία έννοια του όρου, καταναλωτή η λέξη «Ελλάς». Η Ελλάδα παραπέμπει σε εικόνες λαμπρής ιστορίας και συνεισφοράς στη διανόηση και στον πολιτισμό. Παραπέμπει επίσης στο φυσικό κάλλος, στην υγιεινή και ποιοτική μεσογειακή δια-

☛

ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΛΟΙΠΟΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΟΥΜΕ ΓΕΝΙΚΑ ΚΑΠΟΙΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΩΣ ΣΤΟΧΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΓΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΝΑ ΕΚΠΟΝΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ.

τροφή, στην πλούσια γαστρονομική παράδοση, στη φιλοξενία. Όλες αυτές οι εικόνες και οι συνειρμοί ενισχύουν, όπως είναι φυσικό, τον τουρισμό και την αποδοχή συγκεκριμένων προϊόντων στο εξωτερικό. Όμως πιστεύω ότι το συγκεκριμένο brand, όσο χρήσιμο και να είναι, κινδυνεύει να γίνει στερεότυπο. Η χώρα μας δεν είναι μόνο ελαιόλαδο, φέτα και ήλιος. Τώρα τελευταία μόνο, έχει γίνει ευρύτερα γνωστό το πόσο έχει προχωρήσει η καινοτομία και η εφαρμοσμένη έρευνα στη χώρα μας και τώρα μόνο αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε πόσο μπορεί αυτή να συνεισφέρει όχι μόνο στην αύξηση των εισροών από εξαγωγές, αλλά και στη δημιουργία μιας άλλης, φρέσκιας και ελκυστικής εικόνας της Ελλάδος στο εξωτερικό. Μια εικόνα της Ελλάδος που προσπαθεί και αγωνίζεται με περιορισμένα μέσα και υπό αντίξοες συνθήκες και παρ’ όλα αυτά κατορθώνει να τοποθετείται με επιτυχία στο διεθνές πεδίο των προϊόντων καινοτομίας και υψηλής τεχνολογίας. Η εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό έχει τα τελευταία χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης, τρωθεί και χρειάζεται να εμπλουτισθεί. Αντιλαμβανόμενο αυτή την ανάγκη, το Υπουργείο Εξωτερικών, μέσω της Γενικής Γραμματείας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Σχέσεων, έχει αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που αγκαλιάζουν και προβάλλουν στο εξωτερικό την ελληνική έρευνα και τεχνολογία. Μία από αυτές ήταν η «Ημερίδα προβολής

ώριμων ερευνητικών αποτελεσμάτων ελληνικών ΑΕΙ και κέντρων έρευνας» (17/7/14). Η εκδήλωση αυτή έδωσε την ευκαιρία σε ελληνικά Πανεπιστήμια και Κέντρα Έρευνας να παρουσιάσουν στις εδώ διαπιστευμένες Διπλωματικές Αρχές και παραγωγικούς φορείς επιλεγμένα ερευνητικά αποτελέσματα, τα οποία ευρίσκονται σε στάδιο ωριμότητας που επιτρέπει την ένταξή τους στην παραγωγική διαδικασία. Ήταν η πρώτη εκδήλωση τέτοιου είδους που διοργάνωνε το Υπουργείο Εξωτερικών και η ανταπόκριση από τα ακαδημαϊκά ιδρύματα ήταν τέτοια που προγραμματίζεται επανάληψή της. Επιπλέον, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αποτελεί και ένα παράδειγμα για τις δυνατότητες που έχει το υπουργείο μας στην ουσιαστική στήριξη της εξωστρέφειας. Χ_Εκτός από τις ήδη ανεπτυγμένες αγορές υπάρχει εξαγωγικό ενδιαφέρον για νέες αγορές-στόχους; Τ.Κ._Στην προσπάθεια για αύξηση των εξαγωγών, οι νέες αγορές όχι μόνο προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες κέρδους και προοπτικές ανάπτυξης, αλλά αποτελούν και εναλλακτικό δίαυλο προώθησης προϊόντων εάν οι παραδοσιακές αγορές είτε κορεσθούν είτε εισέλθουν σε περιόδους κρίσης, οικονομικής ή άλλης. Πρέπει όμως να γίνει αντιληπτό ότι η έννοια «αγορά-στόχος» είναι έννοια απλουστευμένη. Για κάθε κατηγορία προϊόντων υπάρχουν συγκεκριμένες και διαφορετικές αγορές-στόχοι. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι να προσδιορίσουμε γενικά κάποιες αγορές ως στόχους, αλλά για συγκεκριμένα προϊόντα σε συγκεκριμένες αγορές να εκπονηθούν και να υλοποιηθούν στοχευμένες ενέργειες. Για χάρη απλουστεύσεως όμως, μπορούμε να πούμε ότι οι αγορές της Κίνας, της Ινδίας, των χωρών του Κόλπου, της Ν. Κορέας, της Ιαπωνίας και της υποσαχάριας Αφρικής είναι στις προτεραιότητες του υπουργείου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι παραμελούνται οι «παραδοσιακές» αγορές (ΕΕ, Βαλκάνια, Τουρκία κ.λπ.). Σας υπενθυμίζω ότι, σε υλοποίηση αυτού του προσανατολισμού, προωθείται η σύσταση νέων Γραφείων ΟΕΥ σε Αγ. Πετρούπολη (Ρωσία), Αστάνα (Καζακστάν), Πόλη Μεξικού (Μεξικό), Ντόχα (Κατάρ), Ναϊρόμπι (Κένυα) και Λάγκος (Νιγηρία), με παράλληλη παύση λειτουργίας ισάριθμων Γραφείων. ΧΡΗΜΑ 39

Χ συνέντευξη ~ Τζανέτος Καραντζής ☛

ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ, ΤΗΣ ΙΝΔΙΑΣ, ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ, ΤΗΣ Ν. ΚΟΡΕΑΣ, ΤΗΣ ΙΑΠΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΠΟΣΑΧΑΡΙΑΣ ΑΦΡΙΚΗΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΧΩΡΙΣ ΑΥΤΟ ΝΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΠΑΡΑΜΕΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ «ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ» ΑΓΟΡΕΣ (ΕΕ, ΒΑΛΚΑΝΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ).

Επειδή σε πολλές από τις νέες αναδυόμενες και πολλά υποσχόμενες αγορές ο ρόλος του κράτους είναι εξαιρετικά βαρύνων, η εμπορική/οικονομική διείσδυση είναι πιο αποτελεσματική όταν υποστηρίζεται από την οικονομική διπλωματία. Αυτό από μόνο του είναι αρκετό για να επιβεβαιώσει τον κρίσιμο και μη υποκαθιστώμενο ρόλο του Υπουργείου Εξωτερικών στην προώθηση των εν γένει οικονομικών συμφερόντων της χώρας. Χ_Υπάρχει σχέδιο ενίσχυσης από την πλευρά του Υπουργείου Εξωτερικών των διμερών εμπορικών σχέσεων της χώρας; Τ.Κ._Ένα ευρύ πλέγμα δράσεων του Υπουργείου Εξωτερικών και των Γραφείων ΟΕΥ στοχεύει ακριβώς σε αυτό. Επιγραμματικά το 2013 πραγματοποιήθηκαν: ∼ 58 επιχειρηματικές αποστολές στο εξωτερικό –οι οποίες διοργανώθηκαν με πρωτοβουλία επιχειρηματικών φορέων ή/και επιμελητηρίων ή/και εταιρειών– υποστηρίχθηκαν από τα Γραφεία ΟΕΥ ∼ 39 επιχειρηματικές αποστολές από το εξωτερικό προς την Ελλάδα υποστηρίχθηκαν από τα Γραφεία ΟΕΥ ∼ Σε 262 Διεθνείς Εμπορικές Εκθέσεις καταγράφηκε ενεργή παρουσία και συμμετοχή των Γραφείων ΟΕΥ ∼ 14.964 αιτήματα και υποθέσεις ελληνικών εξωστρεφών επιχειρήσεων και συναφούς προσανατολισμού φορέων διεκπεραιώθηκαν και προωθήθηκαν επιτυχώς από τα Γραφεία ΟΕΥ ∼ 181 μελέτες και έρευνες αγοράς σε τομείς 40 Σεπτέμβριος 2014

ενδιαφέροντος της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας, 292 ενημερωτικά δελτία και 45 Ετήσιες Εκθέσεις εκπονήθηκαν από τα Γραφεία ΟΕΥ ∼ 30 «Οδηγοί Επιχειρείν» εκπονήθηκαν από τα Γραφεία ΟΕΥ οι οποίοι επικαιροποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα και είναι διαθέσιμοι στην ελληνική επιχειρηματική κοινότητα ∼ 8.008 αναρτήσεις ποικίλης οικονομικής και επιχειρηματικής πληροφόρησης από τα Γραφεία ΟΕΥ στη ΔΠ Agora (αύξηση 7,19% σε σχέση με το 2012-σύνολο καταχωρίσεων 7.471) ∼ 17.000 επισκέψεις κατά μέσο όρο μηνιαίως καταγράφηκαν στη ΔΠ Agora.

∼ Έλαβε χώρα η διοργάνωση 9 Μικτών Διυπουργικών Επιτροπών, διμερών οικονομικών και εμπορικών επιτροπών και ομάδων εργασίας. Χ_Ποια είναι η αποτίμηση της δραστηριότητας των γραφείων ΟΕΥ συνολικά το 2014 και ποιοι είναι οι στόχοι για το 2015; Τ.Κ._Ακόμα διανύουμε το 2014, και δεν υπάρχει απολογισμός των δράσεων. Βρισκόμαστε όμως εντός των στόχων μας. Όσο για το 2015 ο προγραμματισμός δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Οπωσδήποτε όμως θα δοθεί έμφαση σε νέες αγορές, με την πραγματοποίηση είτε Μικτών Διυπουργικών Επιτροπών, που αποσκοπούν στην ενίσχυση των διμερών θεσμικών καθεστώτων, είτε επιχειρηματικών αποστολών. Χ_Ποιοι θεωρείτε πως είναι οι βασικοί άξονες της εθνικής στρατηγικής εξαγωγών μακροπρόθεσμα; Τ.Κ._Θα τους παραθέσω κωδικοποιημένα: ∼ Δημιουργία εθνικού brand ∼ Ευέλικτες χρηματοδοτικές πρωτοβουλίες και εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρει το ΕΣΠΑ

∼ 6 εκδηλώσεις εξωστρέφειας στο εξωτερικό για στοχευμένους κλάδους διοργανώθηκαν από επιλεγέντα Γραφεία ΟΕΥ.

∼ Διυπουργικός συντονισμός

∼ 14 «Ημέρες Πληροφόρησης Επιχειρηματιών» με συμμετοχή στελεχών Γραφείων ΟΕΥ διοργανώθηκαν από την ΚΥ του ΥΠΕΞ/Β8 Δ/νση Επιχειρηματικής Ανάπτυξης

∼ Συγκεκριμένες στρατηγικές για συγκεκριμένα προϊόντα σε συγκεκριμένες αγορές

∼ 13 συναντήσεις γνωριμίας/ενημέρωσης ελλήνων επιχειρηματιών με πρέσβεις, πριν την ανάληψη υπηρεσίας σε διπλωματικές μας αρχές στο εξωτερικό, διοργανώθηκαν από την ΚΥ ΥΠΕΞ/Β8 Δ/νση Επιχειρηματικής Ανάπτυξης και στελέχη ΟΕΥ

Εν τέλει, ο απώτερος στόχος στον οποίο στοχεύουν όλες αυτές οι επιμέρους δράσεις είναι απλός στη διατύπωσή του: αύξηση των εξαγωγών ως ποσοστό επί του ΑΕΠ της χώρας. Το 2013 οι εξαγωγές προϊόντων αντιστοιχούσαν στο 15% του ΑΕΠ, έναντι μόλις 7% το 2008. Πιστεύω ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για ακόμη καλύτερα ποσοστά. Το ζητούμενο για το σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας θα είναι τα ποσοστά αυτά να μη βασίζονται σε περιστολή του ΑΕΠ αλλά σε αύξηση των εξαγωγών. Χ

∼ Με πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα ΔΟΣ & ΑΣ και του Γραφείου της Αν. Γενικής Γραμματέως ΔΟΣ & ΑΣ διοργανώθηκαν ανά 2 ημερίδες αντιστοίχως

∼ Ενίσχυση των εξαγωγικών πιστώσεων

∼ Διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης της χώρας

��

��©

��

�UNICEF/UKLA��44��/Lane

�� Athens Mall��

�� •��GENIKI Bank •�Citibank� •��

��

�� www.unicef.gr

Χ άρθρο

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚH Η ΑΝAΓΚΗ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟY ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟY ΕΞΑΓΩΓΙΚΟY ΕΜΠΟΡIΟΥ Μπορεί η οικονομική κρίση των τελευταίων 4-5 ετών να ήταν αποτέλεσμα του δημοσιονομικού εκτροχιασμού και της συνακόλουθης ραγδαίας αύξησης του δημόσιου χρέους, ωστόσο η παρατεταμένη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας συνέβαλε στο να αναδειχθούν –με εμφατικό θα λέγαμε τρόπο– και οι βαθύτερες αδυναμίες του τρόπου λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας.

42 Σεπτέμβριος 2014

άνω από μία δεκαετία, η ελληνική οικονομία ήταν σε θέση να καταγράφει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, βασιζόμενη σε μια διαρκή επέκταση της εσωτερικής ζήτησης, η οποία χρηματοδοτούνταν μέσω των υψηλών ρυθμών πιστωτικής επέκτασης του ιδιωτικού τομέα και της αύξησης του δημόσιου δανεισμού. Άμεση συνέ✒ πεια του οικονομικού αυτού μοντέλου ήταν η διόγαπό τον κωση κλάδων μη εμπορεύσιμων υπηρεσιών που Λεκκό Ηλία βασίζονταν στην εσωτερική κατανάλωση και η υποGroup Chief Economist, χώρηση της ανταγωνιστικότητας σε εξωστρεφείς Τράπεζα κλάδους, ανοικτούς στον διεθνή ανταγωνισμό. Πειραιώς Μέρος λοιπόν της εξήγησης του γιατί η ύφεση σε άλλες χώρες που αναγκάστηκαν να ενταχθούν σε κάποιου είδους καθεστώς δημοσιονομικής επιτήρησης, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Κύπρος, ήταν είτε μικρότερης διάρκειας είτε μικρότερης έντασης από την ελληνική, θα πρέπει να αναζητηθεί και στις παθογένειες του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου.

ΠΟΣΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ; Η πιο ηχηρή απόδειξη για τη σταδιακή απώλεια της ανταγωνιστικότητας και της αυξανόμενης εσωστρέφειας δεν μπορεί παρά να είναι τα μεγάλα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών που καταγράφονταν την περίοδο πριν την ύφεση. Ωστόσο, το έλλειμμα ή πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι ένα πολύ γενικό εργαλείο της διεθνούς ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας. Σε πρόσφατες μελέτες μας έχουμε καταδείξει ότι, πέρα από τη σχέση συνολικών εξαγωγών με συνολικές εισαγωγές, σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση της ανταγωνιστικότητας διαδραματίζουν και μια σειρά άλλων, πιο εξειδικευμένων, «ποιοτικών» χαρακτηριστικών των εξαγωγικών προϊόντων μιας χώρας. Πιο συγκεκριμένα, πιστεύουμε ότι πολύ χρήσιμα συμπεράσματα αναφορικά με τις υφιστάμενες αδυναμίες των ελληνικών εξαγωγών μπορούν να εξαχθούν εάν εξετάσουμε τόσο τον δείκτη συγκριτικού πλεονεκτήματος –ο οποίος εκτιμά τα προϊόντα στα οποία η Ελλάδα

έχει συγκριτικό εξαγωγικό πλεονέκτημα– όσο και τον δείκτη εξειδίκευσης των εξαγωγών. Από τα στοιχεία του Διαγράμματος φαίνεται ότι τα εξαγόμενα αγαθά για τα οποία η Ελλάδα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα είναι κυρίως τα είδη διατροφής, καθώς και τα ορυκτά και μεταλλεύματα (σιδηρούχα και μη). Αναλυτικότερα, ο καπνός, τα ✒ φρούτα και λαχανικά και τα δέρματα και γουναρικά από την Βλάχου αποτελούν τις κατηγορίες προϊόντων που συγκαταΠαρασκευή λέγονται στις πρώτες θέσεις σε σειρά κατάταξης με Economic βάση τον δείκτη συγκριτικού πλεονάσματος. Από Analyst, Τράπεζα την άλλη πλευρά, παρατηρείται ότι ο άνθρακας, τα Πειραιώς βιομηχανικά προϊόντα πιο υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως τα οχήματα, τα μηχανήματα και οι συσκευές, καθώς και τα οργανικά χημικά είναι προϊόντα στα οποία η Ελλάδα καταγράφει τις χαμηλότερες τιμές του εξεταζόμενου δείκτη και επομένως υστερεί κατά πολύ σε ανταγωνιστικότητα των προϊόντων σε σχέση με το μέσο διεθνές επίπεδο. Εξετάζοντας την παγκόσμια κατάταξη των χωρών με κριτήριο τον βαθμό εξειδίκευσης των εξαγωγών τους, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η Ελλάδα φαίνεται ότι υπολείπεται σημαντικά όχι μόνο των επιδόσεων ανεπτυγμένων χωρών αλλά ακόμη και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 54η θέση ανάμεσα σε 169 χώρες τα έτη 2011-2012 κατά μέσο όρο. Με άλλα λόγια, υποδηλώνεται ότι η Ελλάδα έχει σημαντικά περιθώρια βελτίωσης των εξαγωγικών της επιδόσεων, και ενδεχομένως να χρήζει αλλαγής του εξαγωγικού μείγματος προϊόντων της ώστε να προσομοιάζει σε εκείνο των πιο «πλούσιων» χωρών, εξέλιξη που θα της προσφέρει υψηλότερη παραγωγικότητα και αύξηση του εγχώριου εισοδήματός της, παράγοντες θετικοί για την ώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. Επομένως, κρίνεται ότι το ενδιαφέρον της χώρας θα πρέπει να στραφεί στη διεύρυνση της παραγωγικής της βάσης σε προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας και εντάσεως γνώσης, προκειμένου η Ελλάδα να αξιοποιήσει το χαμηλό της μοναδιαίο κόστος εργασίας (unit labour cost) και να ενισχύσει την ανταγωνιστική της θέση έναντι των ανεπτυγμένων χωρών. Χ

ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΜΕ ΤΙΣ ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ, ΕΛΛΑΔΑ, Μ.Ο. 2011-2012

Πηγή: World Bank-WITS Trade Indicators, Piraeus Bank Research.

Σημείωση: Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας είναι σε σχέση με τον κόσμο. ΧΡΗΜΑ 43

~ αφιέρωμα

Σε επίπεδο εξαμήνου, Ιανουαρίου-Ιουνίου 2014, καταγράφεται σημαντική αποκλιμάκωση των πτωτικών ρυθμών των ελληνικών εξαγωγών, στα επίπεδα του 4,6%, η οποία είναι ακόμη μικρότερη (-4%) αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΕΠΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΤΟ 2014 44 Σεπτέμβριος 2014

νδείξεις περιορισμού των πιέσεων στη συνολική αξία των εξαγωγών, αλλά και σημάδια ανάκαμψης σε μια σειρά από επιμέρους κλάδους προϊόντων δείχνει ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ). Το θετικό στοιχείο έχει να κάνει με την αύξηση της τάξης του 1,5% στις εξαγωγές, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών. Ως αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων, σε επίπεδο πενταμήνου, Ιανουαρίου-Μαΐου 2014, καταγράφεται σταθεροποίηση των ρυθμών υποχώρησης των εξαγωγών στα επίπεδα του 7,8%, δηλαδή στα 10,65 δισ. ευρώ, από 11,55 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο πεντάμηνο του 2013. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, προκύπτει μικρότερη μείωση κατά 4,9%. Αξιοσημείωτο είναι ωστόσο το γεγονός ότι εξακολουθεί να ενισχύεται σημαντικά το μερίδιο των χωρών της ΕΕ στις συνολικές εξαγωγές της χώρας, καθώς προς τους ευρωπαίους εταίρους καταγράφονται σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά υποχώρησης έναντι των τρίτων χωρών. Συγκεκριμένα, στο πεντάμηνο του 2014, οι συνολικές εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ υποχώρησαν κατά 3,5%, έναντι μείωσης 11,5% προς τις τρίτες χώρες. Έτσι, στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου 2014 το μερίδιο των χωρών της ΕΕ διαμορφώθηκε στο 47,8% (έναντι του 52,2% των τρίτων χωρών), από το 45,6% της αντίστοιχης περιόδου του 2013 (οπότε και το ποσοστό των εξαγωγών που απορροφήθηκε από τρίτες χώρες είχε ανέλθει στο 54,4%). Αν μάλιστα εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή από τις εξαγωγές, το μερίδιο των χωρών της ΕΕ ανέρχεται στο 65,6%, από το 64,9% του πενταμήνου του 2013. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τις τρίτες χώρες διαμορφώνονται στο 34,4% (από 35,1%). Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν αφενός τη μεγάλη βαρύτητα του κλάδου των πετρελαιοειδών στο σύνολο των εξαγωγών, και τις πιέσεις που δέχεται ο κλάδος στις εξαγωγές προς τρίτες χώρες, και αφετέρου την αυξανόμενη εκ νέου βαρύτητα των ευρωπαϊκών αγορών ως προς την απορρόφηση των ελληνικών προϊόντων, σε συνδυασμό με τις δυσχέρειες της περαιτέρω διείσδυσης σε αγορές εκτός ΕΕ, εξαιτίας και του σκληρού ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Ιούνιο, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών αυξήθηκε κατά 11,3%, φθάνοντας στα 2,45 δισ. ευρώ (από 2,20 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2013), χάρη κυρίως στην εμφατική ανάκαμψη

των εξαγωγών πετρελαιοειδών. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, προκύπτει οριακή μείωση της τάξης του 0,8%. Ως αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων, σε επίπεδο εξαμήνου, Ιανουαρίου-Ιουνίου 2014, καταγράφεται σημαντική αποκλιμάκωση των πτωτικών ρυθμών, στα επίπεδα του 4,6%, η οποία είναι ακόμη μικρότερη (-4%) αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούνιο καταγράφηκε αύξηση συνολικών εξαγωγών τόσο προς τις χώρες της ΕΕ (1,2%) όσο και προς τρίτες χώρες (21,6%), ενώ εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών προκύπτει μείωση των εξαγωγών προς τις ευρωπαϊκές χώρες (-1,6%), έναντι αύξησης 0,5% προς τις χώρες εκτός ΕΕ. Σε επίπεδο εξαμήνου, οι συνολικές εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ έχουν μειωθεί κατά 2,6% και προς τις τρίτες χώρες κατά 6,4%. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών καταγράφεται μείωση 3,4% προς τις χώρες της ΕΕ και κατά 5,2% προς τις τρίτες χώρες.

ΝΕΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ Η αναθέρμανση του εξωτερικού εμπορίου της χώρας κατά τον περασμένο Ιούνιο είναι ακόμη πιο εμφανής στο πεδίο της συνολικής αξίας των εισαγωγών, όπου καταγράφηκε και νέα αύξηση της τάξης του 9,7%, η οποία εκτινάσσεται στα επίπεδα του 14,9% εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών. Στο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, η συνολική αξία των εισαγωγών έχει αυξηθεί κατά 1,2%, και εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών κατά 8,9%. Να σημειωθεί ότι από τις αρχές του χρόνου έχουν εισαχθεί στην Ελλάδα πλοία συνολικής αξίας περίπου 1 δισ. ευρώ. Η μεγάλη αύξηση των εισαγωγών υποσκέλισε τις βελτιωμένες επιδόσεις των εξαγωγών, με αποτέλεσμα να προκληθεί νέα αύξηση του εμπορικού ελλείμματος της χώρας, στα 10,6 δισ. ευρώ, ήτοι κατά 9,6%, σε επίπεδο εξαμήνου. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, η αύξηση είναι εκρηκτική και διαμορφώνεται στο 25,3% ή κατά 1,65 δισ. ευρώ, η οποία όπως προαναφέρθηκε αποδίδεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στις εισαγωγές πλοίων.

ΟΡΙΑΚΗ ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΤΟ 2013 Την ανακοπή του θετικού σερί αυξήσεων των εξαγωγέων σε ετήσια βάση επιβεβαίωσε για το 2013 ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελε-

☛

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΟ ΕΙΝΑΙ, ΩΣΤΟΣΟ, ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΟ ΜΕΡΙΔΙΟ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΣΤΙΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, ΚΑΘΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ.

ΧΡΗΜΑ 45

Χ αφιέρωμα ~ Ελληνικές Εξαγωγές ☛

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΥΠΟΣΚΕΛΙΣΕ ΤΙΣ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ, ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΠΡΟΚΛΗΘΕΙ ΝΕΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, ΣΤΑ 10,6 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ, ΗΤΟΙ ΚΑΤΑ 9,6% ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΞΑΜΗΝΟΥ.

τών (ΚΕΕΜ), που κατέγραψε, ωστόσο, ιστορική επίδοση συμμετοχής της εξωστρέφειας στον σχηματισμό του ΑΕΠ της χώρας, με ποσοστό που αγγίζει πλέον το 30%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ανάλυσης, οι συνολικές εξαγωγές της χώρας σταθεροποιήθηκαν πέρσι στα επίπεδα πλησίον του ιστορικού ρεκόρ του 2012 (27,34 δισ. ευρώ), υποχωρώντας οριακά κατά 0,2% (στα 27,28 δισ. ευρώ). Η υποχώρηση αυτή μόλις για δεύτερη φορά την τελευταία 10ετία (μετά την κατάρρευση του 2009), σε συνδυασμό με την περαιτέρω υποχώρηση των εισαγωγών κατά 5,2%, επέφερε νέα βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας (κατά 11,5%), αλλά κυρίως σηματοδότησε την ενίσχυση της σημασίας της εξωστρέφειας στον σχηματισμό του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές προϊόντων αντιστοιχούν πλέον στο 15,07% του ΑΕΠ, ενώ συνδυαστικά οι εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών αντιστοιχούν στο 28,93% του ΑΕΠ. Πρόκειται για την καλύτερη επίδοση των τελευταίων δεκαετιών. Η πρόεδρος του ΠΣΕ, Χριστίνα Σακελλαρίδη, σχολιάζοντας τα ευρήματα της ανάλυσης τόνισε: «Όπως επιβεβαιώθηκε στο Διεθνές Συνέδριο του ΠΣΕ, διά στόματος του πρωθυπουργού της χώρας, Αντώνη Σαμαρά, έχουν τεθεί οι βάσεις ώστε τα αμέσως επόμενα χρόνια η εξωστρέφεια να συνεισφέρει το 50% του ΑΕΠ της χώρας. Αυτό σημαίνει οριστική μετάβαση σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο για την Ελλάδα, με πυρήνα τη διεθνοποίηση των επιχειρήσεων, την ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγές». Σύμφωνα με την ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών έκλεισε το 2013 με οριακή μείωση της τάξης του -0,2%, ως προς τις επιδόσεις των ελληνικών εξαγωγών, στα 27,28 δισ. ευρώ, έναντι 27,34 δισ. ευρώ το 2012. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, η μείωση είναι μεγαλύτερη κατά -2,1% (στα 16,82 δισ. ευρώ, έναντι 17,19 δισ. ευρώ το 2012). Η μείωση αυτή προκύπτει κυρίως από την υποχώρηση των ελληνικών εξαγωγών προς τις τρίτες χώρες (-4,2%), παρά το γεγονός ότι οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 4,9% προς τις χώρεςμέλη της ΕΕ. Το αποτέλεσμα ήταν να διαμορφωθεί η σχέση εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ στο 46,4%, έναντι του 53,6% των εξαγωγών προς τις τρίτες χώρες. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, προκύπτει πτώση εξαγωγών τόσο προς τις χώρες της ΕΕ (-0,1%) όσο και προς τις τρίτες χώρες (-5,5%), με την αναλογία να διαμορφώνεται στο 63,4% υπέρ των χωρών της ΕΕ. Σε βάθος 10ετίας, 2004-2013, οι ελληνικές εξαγωγές υπερδιπλασιάστηκαν, εμφανίζοντας αύξηση 109%. Στην εξωστρεφή ελληνική οι46 Σεπτέμβριος 2014

κονομία, με πυρήνα τις εξαγωγές προϊόντων, αντιστοιχεί πλέον ποσοστό περίπου 30% του ΑΕΠ της χώρας, συνυπολογίζοντας τους διεθνοποιημένους κλάδους του τουρισμού, των μεταφορών και της ναυτιλίας. Χαρακτηριστικό είναι το στοιχείο ότι στα 10 αυτά χρόνια έντονης εξαγωγικής δραστηριότητας της χώρας, με αρνητικό πρόσημο έκλεισαν μόνο 2 έτη, το 2009, έτος της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, και το 2013, οπότε και πολλές χώρες-εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας, εμφάνισαν επίσης έντονα υφεσιακά φαινόμενα. Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές για το 2013, καταγράφεται συνέχιση των πτωτικών τάσεων και νέα υποχώρηση κατά 5,2%, με την αξία τους να διαμορφώνεται σε 46.105 εκατ. ευρώ, έναντι 48.623,9 εκατ. ευρώ το 2012, εξαιτίας της συνέχισης της ύφεσης και της μείωσης της εγχώριας κατανάλωσης στην Ελλάδα. Επισημαίνεται ότι λόγω της μεγαλύτερης μείωσης των εισαγωγών έναντι αυτής των εξαγωγών, ενισχύεται η τάση περιορισμού του εμπορικού ελλείμματος στα 18.823,8 εκατ. ευρώ, από 21.281,2 εκατ. ευρώ το 2012, ήτοι μείωση 11,5%. Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας παραμένει πάνω από το 10% του ΑΕΠ της χώρας (10,39%).

Ο χάρτης των εξαγωγών Αυξημένες εμφανίζονται οι εξαγωγές κατά 1,4% προς τις 27 χώρες της ΕΕ, γεγονός που οφείλεται στη σημαντική αύξηση κατά 6,4% προς τις χώρες της ΕΕ (15) που υπερκάλυψαν τη μείωση των εξαγωγών και κατά 9,6% προς τις χώρες της Νέας Διεύρυνσης. Οι εξαγωγές προς τις χώρες της ευρωζώνης εμφανίζουν αύξηση 1%. Από την άλλη πλευρά, σε επίπεδο έτους 2013 παρατηρείται πτωτική

ΟΙ 20 ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2013 ΣΕΙΡΑ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ 2013

ΣΕΙΡΑ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ 2012

ΧΩΡΑ

ΑΞΙΑ

Τουρκία

3.204,9

2 3

Ιταλία Γερμανία

2.434,0 1.763,4

Βουλγαρία

1.393,6

Κύπρος

1.135,6

Γιβραλτάρ

1.059,5

Εφοδιασμοί πλοίων με τρίτες χώρες

1.040,4

Ην. Βασίλειο

967,6

9 10 11

7 10 9

ΗΠΑ Λιβύη ΠΓΔΜ

935,2 745,8 743,6

Γαλλία

639,8

Ρουμανία

600,1

14 15

25 30

Αίγυπτος Εφοδιασμοί πλοίων με χώρες ΕΕ

593,5 578,4

Ισπανία

574,5

Λίβανος

497,5

18 19

20 24

Ολλανδία Κίνα

423,6 420,9

Ρωσία

406,0

πορεία των εξαγωγών προς τις χώρες των Βαλκανίων (-7%), που απορροφούν αξιοσημείωτο μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών, στασιμότητα προς τη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική (-0,1%), ενώ αντίθετα σημαντική άνοδος παρατηρείται προς τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ (Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία, Τουρκία) κατά 8,2%. Μικτές τάσεις καταγράφονται προς γεωγραφικές περιοχές με χαμηλότερο όγκο εξαγωγών. Ανά μερίδιο στις συνολικές εξαγωγές, αναφέρεται η μείωση προς τις χώρες της Β. Αμερικής (-6,5%), η αύξηση προς την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ) (+3,8%), η μεγάλη μείωση προς τη ΝΑ Ασία (-37,9%), η σημαντική αύξηση προς την Κίνα (10,2%), οι μειώσεις προς τις άλλες ανεπτυγμένες χώρες (Ιαπωνία, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία) κατά -3,7%, προς τις χώρες της Αφρικής (εκτός Β. Αφρικής) κατά -27,3% και την Ινδία κατά -22,6%, και η μεγάλη αύξηση προς τη Λατινική Αμερική κατά 23,3%. Σε ό,τι αφορά τις νέες χώρες που κατατάχθηκαν το 2013 μεταξύ των 100 καλύτερων αγορών για τα ελληνικά προϊόντα ξεχωρίζουν: Ομάν (67η θέση), Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι (77η θέση), Περού (81η θέση), Αγία Ελένη (85η θέση), Σενεγάλη (93η θέση), Αργεντινή (95η θέση) και Αγκόλα (99η θέση).

η μεγάλη άνοδος του παρθένου ελαιολάδου στην 4η θέση (από την 9η το 2012), η ένταξη στην πρώτη δεκάδα των τυροκομικών προϊόντων (από την 11η το 2012), η ενίσχυση των κραμάτων αλουμινίου (13η θέση), η αναρρίχηση των τσιγάρων στη 14η θέση (από τη 17η το 2012) και η είσοδος στην πρώτη 20άδα των τσιμέντων (από την 33η θέση το 2012). Νέες είσοδοι στην κατάταξη αφορούν το ακατέργαστο πετρέλαιο (27η θέση), τα χυτά τεχνουργήματα (52η θέση), τα μη παρθένα ελαιόλαδα (87η και 92η θέση), τους μετασχηματιστές (88η θέση), τα ζαχαρώδη προϊόντα (93η θέση), τα σνακ φρούτων-καρπών (94η και 100ή θέση), τα τριμερή λιπάσματα (97η θέση) και τα φορέματα (99η θέση).

Η ΠΡΟΪΟΝΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ

∼ Η υλοποίηση των 25 δράσεων στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής, που μειώνει το κόστος και τον χρόνο για την πραγματοποίηση των εξαγωγών ∼ Η ίδρυση και λειτουργία του ενιαίου φορέα εξωστρέφειας ∼ Η δημιουργία ειδικών εργαλείων ρευστότητας μέσω της ΕΤΕπ ∼ Ο διπλασιασμός των εγγυήσεων για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις ∼ Το πρόγραμμα εξωστρέφειας του ΕΣΠΑ

Ως προς τη σύνθεση των εξαγωγών κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων παρατηρούνται αυξήσεις των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων κατά 3,5% και των καυσίμων κατά 2,2%, οι οποίες όμως δεν υπερκάλυψαν τις μειώσεις των εξαγωγών στις υπόλοιπες μεγάλες κατηγορίες (πρώτες ύλες -9,2%, βιομηχανικά προϊόντα -3,1% και είδη & συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες -4,1%). Σε ό,τι αφορά την κατάταξη των 20 κορυφαίων προϊόντων ξεχωρίζει

ΣΤΟΧΟΣ Η ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟ 2014 Στόχος της κυβέρνησης είναι οι εξαγωγές της χώρας να παραμείνουν και φέτος σταθερές στο ύψος των 27 δισ. ευρώ (15% του ΑΕΠ), όπως τόνισε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Νότης Μηταράκης. Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος, το Υπουργείο λαμβάνει μέτρα για τη στήριξη των εξαγωγών. Μεταξύ αυτών είναι:

ΤΑ ΠΕΡΙΖΗΤΗΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Κέρδη κρύβουν οι εξαγωγές αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, με την αξία τους να ανέρχεται σε 3,9 δισ. ευρώ, ενώ 12 από αυτά γίνονται ανάρπαστα σε ξένες αγορές. Η μειωμένη εγχώρια ζήτηση και η οικονομική ύφεση δημιουργούν ευκαιρίες για όσους ασχοληθούν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία στο εξωτερικό. Με απλά λόγια, η οργανωμένη αγροτική παραγωγή, σε συνδυασμό με την τυποποίηση και τις εξαγωγές, προσφέρει σίγουρα έσοδα.

Ποια ελληνικά προϊόντα είναι περιζήτητα στο εξωτερικό Οι «Επαγγελματικές Ευκαιρίες» παρουσιάζουν έρευνα του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου, Ιωάννη Χαλικιά, που έγινε για λογαριασμό του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, στην οποία μεταξύ άλλων αναδεικνύονται τα ελληνικά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα που είναι «πρωταθλητές» στις εξαγωγές. ΧΡΗΜΑ 47

Λαχανικά, βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα, πορτοκάλια, ντομάτες, φρούτα με κουκούτσια, σταφύλια, ελαιόλαδο, τυριά, σιτάρι αλλά και καπνός ξεπουλάνε σε Αυστραλία, Πολωνία, Ιταλία, Αγγλία, Γερμανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Βέλγιο, Κύπρο και Ουγγαρία. Η μελέτη βασίστηκε σε επίσημα στοιχεία των τελευταίων 22 ετών και από τη διαχρονική εξέλιξη των εξαγωγών προκύπτει ανά προϊόν: ∼Τα βερίκοκα, τα κεράσια και τα ροδάκινα αναδεικνύονται οι «πρωταθλητές» όλων των αγροτικών προϊόντων. Η αξία των εξαγωγών τους είναι στα 234,5 εκατ. ευρώ και γίνονται ανάρπαστα χτυπώντας πρωτιές στην Πολωνία και αποσπώντας το 69% των εισαγωγών τους, στην Ιταλία με μερίδιο 49,7%, στην Αγγλία με μερίδιο 39,4% και στη Γερμανία με 28,1%, ενώ στη Γαλλία η χώρα μας είναι δεύτερος προμηθευτής έχοντας το 20% των εισαγωγών τους. ∼Στα λαχανικά η Ελλάδα είναι ο πρώτος προμηθευτής της Αυστραλίας και οι εξαγωγές μας αντιστοιχούν στο 19,9% των εισαγωγών τους. Στην Ιταλία, στις ΗΠΑ και στην Αγγλία είμαστε τρίτοι προμηθευτές, και τα προϊόντα μας αντιπροσωπεύουν το 19,8%, το 11,2% και το 8,5% των εισαγωγών τους, αντίστοιχα. Η αξία των εξαγόμενων λαχανικών είναι 237,9 εκατ. ευρώ. ∼Το παρθένο ελαιόλαδο αγοράζεται από την Ιταλία, όπου είμαστε δεύτεροι προμηθευτές της χώρας με μερίδιο 15,7%, ενώ δεύτεροι είμαστε και στη Γερμανία και στον Καναδά, αποσπώντας το 12,9% και το 10,5% των εισαγωγών τους. Στις ΗΠΑ είμαστε τέταρτοι προμηθευτές, με το 2,7% των εισαγωγών τους. Η αξία του εξαγόμενου ελαιολάδου είναι 198,1 εκατ. ευρώ. ∼Οι ελληνικές ντομάτες «τραβιούνται» από τη Φινλανδία, στην οποία είμαστε οι δεύτεροι προμηθευτές της χώρας, με μερίδιο

20,1% στις εισαγωγές τους, την Αγγλία με 13,2%, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση, στην Ολλανδία με 10,1% και είμαστε οι τρίτοι προμηθευτές, ενώ και στην Πολωνία οι ελληνικές ντομάτες είναι στην πέμπτη θέση των εισαγωγών τους, με 6,2%. ∼Εντυπωσιακή είναι η ζήτηση και των ελληνικών πορτοκαλιών. Η αξία των εξαγωγών είναι 150 εκατ. ευρώ. Είμαστε πρώτοι προμηθευτές της Ρουμανίας, κερδίζοντας το 72,9% των εισαγωγών τους, αλλά και της Ουγγαρίας με το 51,3%. Στην Πολωνία είμαστε δεύτεροι πωλητές, με 13,5% και τρίτοι στη Γερμανία, με 7,9%. ∼Τα τυριά μας κερδίζουν έδαφος στην Κύπρο, όπου είμαστε δεύτεροι προμηθευτές με 21,2% και στη Σουηδία πέμπτοι, με 9,5%. ∼Τα ελληνικά σταφύλια αρέσουν στη Ρουμανία, όπου η χώρα μας είναι ο τρίτος προμηθευτής με 12,7%, όπως και στη Γερμανία με 10,5%. ∼Τα νωπά φρούτα με κουκούτσια φτάνουν πρώτα στη Ρουμανία με μερίδιο 37,4% στις εισαγωγές τους, ενώ η χώρα μας είναι ο πέμπτος προμηθευτής της Γερμανίας με 5,5%. ∼Αλλά και το σκληρό, ανάλεστο σιτάρι αγοράζεται κατά προτίμηση πρώτο από την Τουρκία και στην Ιταλία είμαστε οι τέταρτοι εξαγωγείς της. ∼Ψηλά είναι η χώρα μας και στις εξαγωγές καπνού. Η Ελλάδα είναι πρώτος προμηθευτής της Βουλγαρίας, με 53,9% των εισαγωγών της, επίσης πρώτος του Βελγίου με 34,3%, ενώ η χώρα μας είναι στη δεύτερη θέση της Γερμανίας και της Ολλανδίας, με το 14,2% και το 11,4% των εισαγωγών τους.

ΤΑ 20 ΠΙΟ ΕΞΑΓΩΓΙΜΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΟΥ 2013 ΣΕΙΡΑ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ 2013

ΣΕΙΡΑ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ 2012

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

ΑΞΙΑ

ΠΟΣΟΤΗΤΑ

Ορυκτέλαια πετρελαίου

Φάρμακα για λιανική πώληση

10.266,3 758,9

15.805.410,8 14.444,4

3 4

3 9

Πλάκες από αργίλιο >0,2 mm Παρθένο λάδι

504,8 452,4

183.594,2 151.555,4

Εμπιστευτικά προϊόντα

425,6

135.759,0

Ψάρια, νωπά

414,8

92.359,9

7 8

6 8

Βαμβάκι Λαχανικά, παρασκευασμένα ή διατηρημένα

370,5 333,3

257.708,3 149.830,6 51.484,7

Σωλήνες κάθε είδους

323,4

Τυριά

289,2

51.134,0

11 12

10 13

Βερίκοκα, κεράσια και ροδάκινα Είδη από γουνοδέρματα

288,2 220,5

298.216,9 321,1

Κράματα αργιλίου

211,3

120.261,2

14 15

17 21

Τσιγάρα Φύλλα και ταινίες από αργίλιο <0,2 mm

200,2 191,0

22.468,1 61.245,3

Πολυπροπυλένιο

175,6

144.916,2

Ηλεκτρική ενέργεια

166,2

0,3

18 19

16 14

Καπνά Τηλεφωνικές συσκευές

165,6 157,7

32.100,6 328,2

Τσιμέντα Portland

147,8

3.733.818,0

48 Σεπτέμβριος 2014

Η ΕΛΛΑΔΑ ΝΟ 1 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗΣ ΣΕ 14 ΧΩΡΕΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΞΑΓΩΓΕΙΣ

Η Ελλάδα είναι στην πρώτη πεντάδα εξαγωγών σε πολλές χώρες. Αθροιστικά η χώρα μας είναι:

Με τη βοήθεια του ελληνικού Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών (ΟΠΕ) και της ιστοσελίδας (www.startupgreece.gov.gr) δίνονται οι απαραίτητες συμβουλές για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων στο εξωτερικό, τη σωστή έρευνα των αγορών, την αποφυγή παγίδων, τους τρόπους εξαγωγής, τη δημιουργία ανταγωνιστικών προϊόντων και την τιμολόγηση.

∼ 1ος προμηθευτής σε 14 χώρες σε 35 προϊόντα ∼ 2ος προμηθευτής σε 17 χώρες σε 23 προϊόντα ∼ 3ος προμηθευτής σε 13 χώρες σε 20 προϊόντα ∼ 4ος προμηθευτής σε 10 χώρες σε 17 προϊόντα ∼ 5ος προμηθευτής σε 10 χώρες σε 12 προϊόντα Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ορισμένες αγορές η χώρα μας είναι ο πρώτος προμηθευτής περισσότερων του ενός αγροτικών προϊόντων. Για παράδειγμα, στη Βουλγαρία η Ελλάδα είναι ο πρώτος προμηθευτής σε 13 προϊόντα (παγωτά, μακαρόνια, ψωμί και φρυγανιές, άλλα λαχανικά και μείγματα λαχανικών, λαχανικά διατηρημένα, μανταρίνια, φράουλες, ζάχαρη, καπνά, τσιγάρα, κλάσματα λαδιών, εξευγενισμένο λάδι και φυτικά λίπη και λάδια). Στην Κύπρο σε 12 προϊόντα (παγωτά, σουπιές, χταπόδια και καλαμάρια, ψωμί και φρυγανιές, μπισκότα και γκοφρέτες, λοιπά προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, μείγματα για την παρασκευή προϊόντων αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, ζαχαρώδη παρασκευάσματα, παιδικές τροφές, λοιπά παρασκευάσματα διατροφής, μεταλλικά και αεριούχα νερά, κρασιά και μπίρα). Στη Ρουμανία σε τέσσερα προϊόντα, στην Ιταλία σε τρία προϊόντα, στις αγορές της Γερμανίας, της Ουγγαρίας, της Τουρκίας και του Ην. Βασιλείου σε δύο προϊόντα κ.λπ. Όλες οι κατηγορίες αγροτικών προϊόντων παρουσιάζουν αύξηση των εξαγωγικών τους επιδόσεων κατά την περίοδο 1988-2010. Ειδικότερα, τον μεγαλύτερο μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής εμφανίζουν τα προϊόντα: φρούτα και λαχανικά (13,1%), ψάρια, οστρακοειδή και μαλάκια (11,2%), καπνός και προϊόντα καπνού (9,1%) και γαλακτοκομικά προϊόντα (8,3%). Οι λοιπές κύριες κατηγορίες σημείωσαν μέσο ρυθμό μεταβολής που κυμαίνεται από 0,3% (ζάχαρη και παρασκευάσματα από ζάχαρη και μέλι) έως 3,3% (δημητριακά και παρασκευάσματα). Αύξηση παρουσιάζει και η μέση αξία των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων. Ειδικότερα, κατά την περίοδο 1988-2010 ο δείκτης μέσης αξίας του συνόλου των αγροτικών προϊόντων αυξήθηκε κατά 70,6%, σημειώνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 3,3%. Από τις κύριες κατηγορίες προϊόντων, τον υψηλότερο μέσο ρυθμό μεταβολής των τιμών παρουσιάζουν τα δημητριακά και παρασκευάσματα δημητριακών (μέσος ρυθμός μεταβολής 3,6%). Ακολουθούν ο καπνός και προϊόντα καπνού με 3,5%, τα φρούτα και λαχανικά με 2%, τα λάδια και λίπη φυτικής προέλευσης με 1,5%, τα ποτά με 1,4% και τα γαλακτοκομικά προϊόντα και αβγά πουλιών με 1%. Η ΕΕ είναι ο κύριος προορισμός των ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Όμως, το ποσοστό συμμετοχής των χωρών αυτών συνεχώς μειώνεται και από 79% το 1988 περιορίστηκε σε 62% το 2010. Αυξητική τάση παρατηρείται στις εξαγωγές προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με αποτέλεσμα οι χώρες αυτές να αποτελούν τον δεύτερο τόπο προορισμού των εξαγωγών, με συνολικό ποσοστό συμμετοχής 20,4% (από 2,3% το 1988). Η Β. Αμερική και οι χώρες της Β. Αφρικής και της Μ. Ανατολής είναι ο τρίτος και τέταρτος προορισμός των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων, με ποσοστά συμμετοχής 5,1% και 4% αντίστοιχα.

1. Πώς να ξεκινήσετε εξαγωγές Για να κάνετε εξαγωγές, πρέπει πρώτα να δημιουργήσετε το προϊόν ή ακόμα καλύτερα την γκάμα των προϊόντων. Ένα σωστά μελετημένο προϊόν πρέπει να καλύπτει τις παρακάτω τρεις προϋποθέσεις: Σωστό σχεδιασμό, μελετημένη συσκευασία και πιστοποίηση. 2. Πώς να προσαρμόσετε το προϊόν σας για εξαγωγή Κάντε ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει έρευνα και που μπορεί να αφορά τη μελέτη και καταγραφή των ανταγωνιστικών προϊόντων, τη συσκευασία και την παρουσίαση, τις ανταγωνιστικές τιμές και την αποδοχή προϊόντος. Θα πρέπει ο εξαγωγέας να παρουσιάσει το προϊόν του στους ενδεχόμενους εισαγωγείς και να συζητήσει μαζί τους για τις συνθήκες στην πώληση και τη διακίνηση παρεμφερών προϊόντων. 3. Πώς να τιμολογήσετε το προς εξαγωγή προϊόν σας Η τιμολόγηση των προϊόντων που εξάγονται αποτελεί ιδιαίτερης σημασίας διαδικασία, καθώς λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο οι παράγοντες του κόστους παραγωγής αλλά και άλλοι που αφορούν τη μεταφορά και την παράδοση των εμπορευμάτων στις ξένες αγορές. 4. Πώς να προωθήσετε το προϊόν σας σε ξένες αγορές Τα μέσα προώθησης που έχει στη διάθεσή της η επιχείρηση είναι σε γενικές γραμμές τα ίδια με τις αγορές του εσωτερικού. Αυτά είναι η διαφήμιση, το προωθητικό υλικό, τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι προσωπικές επισκέψεις, η συμμετοχή σε εκθέσεις και η ιστοσελίδα της επιχείρησης. 5. Πώς να διεισδύσετε σε ξένες αγορές Σε γενικές γραμμές, οι μέθοδοι εισαγωγής ενός προϊόντος σε μια αγορά του εξωτερικού μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι οι απευθείας εξαγωγές, οι εξαγωγές μέσω τρίτων, η σύναψη συνεργασίας με επιχειρήσεις του εσωτερικού ή του εξωτερικού.

ΧΡΗΜΑ 49

Χ αφιέρωμα ~ Ελληνικές Εξαγωγές

ΚΕΠΕ ΤΑ ΒΑΡΙΑ ΧΑΡΤΙΑ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ

Ελλάδα δείχνει να ανακτά σταδιακά την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των αγορών, χάρη στην εξάλειψη των δίδυμων ελλειμμάτων και στα μεταρρυθμιστικά βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί, αναφέρει σε πρόσφατο άρθρο του το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Παράλληλα, το ΚΕΠΕ παρουσίασε και τους 29 κλάδους στους οποίους η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα που πρέπει να αξιοποιήσει. Θα μπορούσαν δε να γίνουν τα ισχυρά χαρτιά για τις ελληνικές εξαγωγές τα επόμενα χρόνια. Τουρισμός, κατασκευές και μεταφορές φαίνεται να κερδίζουν έδαφος και να παρουσιάζουν αξιόλογα πλεονεκτήματα. Οι τομείς που σχετίζονται με την πρωτογενή παραγωγή, τα τρόφιμα, τα γουναρικά, τα ορυκτά, τη διύλιση πετρελαίου, τη βιομηχανία μετάλλων, τα χημικά προϊόντα και την κλωστοϋφαντουργία και ένδυση έχουν τον πρώτο λόγο. Ειδικότερα, στους τομείς των μεταποιημένων και μη αγροτικών προϊόντων και των τροφίμων, τα ισχυρότερα πλεονεκτήματα παρατηρούνται: ∼ Στο βαμβάκι, το οποίο εξάγεται στο μεγαλύτερο μέρος του μη επεξεργασμένο και σε μικρότερη κλίμακα στη μορφή νήματος ∼ Στον κλάδο των παρασκευασμάτων διατροφής από λαχανικά και φρούτα, όπου πρωταγωνιστούν οι κονσέρβες φρούτων (ιδιαίτερα ροδάκινου) και λαχανικών, οι ελιές και δευτερευόντως οι μαρμελάδες ∼ Στον κλάδο των αλιευμάτων, και ειδικότερα των αλιευμάτων ιχθυοκαλλιέργειας ∼ Στον κλάδο των φρούτων, με πρώτα σε εξαγωγές τα εσπεριδοειδή, τα σταφύλια/σταφίδες, τα ροδάκινα, τα ακτινίδια και τα καρπούζια ∼ Στον καπνό, όπου οι εξαγωγές ανεπεξέργαστου καπνού υπερβαίνουν ελαφρά τις εξαγωγές τσιγάρων/λοιπών καπνικών προϊόντων ∼ Στα έλαια και λίπη, και ιδιαίτερα στο ελαιόλαδο, όπου μεγάλες ποσότητες εξακολουθούν να εξάγονται χωρίς ιδιαίτερη προστιθέμενη αξία ∼ Στη ζάχαρη και τα ζαχαρώδη προϊόντα ∼ Στα γαλακτοκομικά και ειδικότερα στα τυριά και το γιαούρτι ∼ Στα λαχανικά διαφόρων ειδών και στα κηπευτικά

50 Σεπτέμβριος 2014

Από άλλους κλάδους του δευτερογενούς τομέα, σημαντικά πλεονεκτήματα παρατηρούνται:

∼ Στα γουναρικά ∼ Στα πετρώματα, όπου πρωταγωνιστούν ο σημαντικός και δυναμικός κλάδος του μαρμάρου και ο μεγάλος σε εξαγωγική δραστηριότητα κλάδος του τσιμέντου ∼ Στη διύλιση πετρελαίου και τα συναφή προϊόντα ∼ Στον κλάδο του αλουμινίου, στον οποίο συγκαταλέγεται πληθώρα σημαντικών εξαγωγικών προϊόντων, όπως τα φύλλα και οι ταινίες αλουμινίου, τα προφίλ και οι ράβδοι αλουμινίου, τα κράματα αλουμινίου και τα προϊόντα αλουμινίου για κατασκευές ∼ Στα προϊόντα από χαλκό ∼ Στα λιπάσματα ∼ Στα πλεκτά υφάσματα και είδη ένδυσης

Όπως αναφέρουν οι αναλυτές του ΚΕΠΕ «από την παραπάνω ανάλυση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων στον τομέα των αγαθών, είναι ενδεχομένως αντιληπτό ότι απουσιάζουν ορισμένοι κλάδοι που εμφανίζουν υψηλά μερίδια στις εξαγωγές. Τέτοιους κλάδους αποτελούν τα ηλεκτρικά μηχανήματα και τα φάρμακα, τα οποία καταλάμβαναν το 2012 την 3η και 4η θέση αντίστοιχα σε ύψος εξαγωγών μεταξύ των 97 εξεταζόμενων κλάδων. Άλλα προϊόντα με επίσης μεγάλη εξαγωγική δραστηριότητα περιλαμβάνουν τα πλαστικά, τα προϊόντα σιδήρου και χάλυβα και τα αναψυκτικά-κρασιά. Όλα τα εν λόγω προϊόντα δεν διαθέτουν μεν τύποις συγκριτικό πλεονέκτημα, τουλάχιστον έναντι της ΕΕ-28, αλλά στη βάση των μέχρι σήμερα εξαγωγικών τους επιδόσεων διαφαίνεται ότι είναι σε θέση να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στις εξαγωγές της Ελλάδας και στο μέλλον». Χ

52 Σεπτέμβριος 2014

~ αφιέρωμα

ASSET MANAGEMENT-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

ΑΥΞΗΣΗ 20%

ΤΩΝ ΥΠΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

Στον τομέα του Asset Management το σύνολο των υπό διαχείριση κεφαλαίων των 5 ΑΕΠΕΥ και των 14 ΑΕΔΑΚ διευρυμένου σκοπού σημείωσαν σημαντική αύξηση σχεδόν 20% από την αρχή του έτους, στα 4,5 δισ. ευρώ.

ε συνεχή αυξητική τροχιά βρίσκονται τα υπό διαχείριση κεφάλαια της θεσμικής διαχείρισης στην Ελλάδα καθώς στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους διαμορφώθηκαν στα 13,20 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 16,6% από την αρχή του έτους. Το συνολικό ενεργητικό των αμοιβαίων κεφαλαίων υπό διαχείριση από ελληνικές ΑΕΔΑΚ διαμορφώθηκε στα 7 δισ. ευρώ, με αύξηση 12,7% από την αρχή του έτους. Οι συνολικές εισροές του δεύτερου τριμήνου ήταν 87 εκατ. ευρώ, προερχόμενες κυρίως από κεφάλαια των κατηγοριών των Ομολογιακών Α/Κ Ελλάδας, των Μικτών Funds of Funds, και των Μετοχικών Α/Κ Ελλάδας. Στον τομέα του Asset Management το σύνολο των υπό διαχείριση κεφαλαίων των 5 ΑΕΠΕΥ και των 14 ΑΕΔΑΚ διευρυμένου σκοπού σημείωσαν σημαντική αύξηση σχεδόν 20% από την αρχή του έτους, στα 4,5 δισ. ευρώ.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Σύμφωνα με τους ειδικούς στη διαχείριση περιουσίας, τα πλεονεκτήματα των τοποθετήσεων σε αμοιβαία κεφάλαια έναντι άλλων μορφών επένδυσης αφορούν σε: ∼ Επαγγελματική Διαχείριση Επενδυτικού Χαρτοφυλακίου με χαμηλές προμήθειες συναλλαγών ∼ Δυνατότητα διασποράς κινδύνου (μέσω χρήσης παραγώγων κ.τ.λ.) ∼ Εύκολη είσοδο και έξοδο (αγορά/ρευστοποίηση μεριδίων) ∼ Δυνατότητα εύκολης μεταφοράς κεφαλαίου από ένα αμοιβαίο κεφάλαιο σε ένα άλλο της ίδιας εταιρείας διαχειρίσεως (ΑΕΔΑΚ)

∼ Εύκολη παρακολούθηση της πορείας της επένδυσης (μέσα από το διαδίκτυο, τις εφημερίδες κ.τ.λ.) ∼ Αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας που διέπει τη λειτουργία του θεσμού των αμοιβαίων κεφαλαίων και στην Ελλάδα ∼ Η ελάχιστη συμμετοχή σε ένα αμοιβαίο κεφάλαιο αφορά συνήθως ένα μικρό ποσό ∼ Ο κάτοχος (μεριδιούχος) ενός αμοιβαίου κεφαλαίου δεν φορολογείται για τα κέρδη που προέρχονται από αυτό

☛

ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΤΩΝ Α/Κ ΥΠΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΕΔΑΚ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΕ ΣΤΑ 7 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΜΕ ΑΥΞΗΣΗ 12,7% ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ. ΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΙΣΡΟΕΣ ΤΟΥ Β' ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΗΤΑΝ 87 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΩΝ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΩΝ Α/Κ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΤΩΝ ΜΙΚΤΩΝ FUNDS OF FUNDS, ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΙΚΩΝ Α/Κ ΕΛΛΑΔΑΣ.

ΧΡΗΜΑ 53

Χ αφιέρωμα ~ Asset Management ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Τα Αμοιβαία Κεφάλαια διακρίνονται σε πολλές κατηγορίες, ανάλογα με την επενδυτική τους φιλοσοφία αλλά και το ρίσκο που είναι διατεθειμένα να αναλάβουν για λογαριασμό των μεριδιούχων τους. Σε κάθε περίπτωση, το επενδυτικό προφίλ κάθε αμοιβαίου κεφαλαίου ορίζεται από τον κανονισμό σύστασής του και είναι γνωστό στους επενδυτές εκ των προτέρων. Τα αμοιβαία κεφάλαια διακρίνονται κυρίως στις παρακάτω κατηγορίες:

χές κ.τ.λ. Επενδύουν σε κάθε κατηγορία ποσοστό μικρότερο από το 65% του ενεργητικού τους. Κατ’ ελάχιστον διαθέτουν το 10% του ενεργητικού τους σε μετοχές και 10% σε ομόλογα.

∼ ΜΕΤΟΧΙΚΑ Κίνδυνος και Απόδοση Υψηλά-Επενδυτικός Ορίζοντας Μακροπρόθεσμος Επενδύουν σε ποσοστό άνω του 65% του ενεργητικού τους σε μετοχές. Αποτελούν τοποθετήσεις υψηλού επενδυτικού κινδύνου.

∼ FUNDS OF FUNDS Κίνδυνος και Απόδοση ανάλογα με το είδος του Α/Κ

∼ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ Κίνδυνος και Απόδοση Χαμηλά-Επενδυτικός Ορίζοντας Βραχυπρόθεσμος και Μεσοπρόθεσμος

Τα αμοιβαία κεφάλαια αυτού του τύπου επενδύουν τα κεφάλαιά τους σε τουλάχιστον 5 άλλα αμοιβαία κεφάλαια. Επιτυγχάνεται έτσι μεγαλύτερη διασπορά χαρτοφυλακίου προς όφελος των μεριδιούχων.

Αποτελούν την πιο ασφαλή τοποθέτηση από όλες τις κατηγορίες. Επενδύουν σε ποσοστό άνω του 65% του ενεργητικού τους σε καταθέσεις και μέσα χρηματαγοράς και δευτερευόντως επενδύουν σε κρατικά ομόλογα. Δεν προβλέπονται τοποθετήσεις σε μετοχές.

∼ INDEX FUNDS Κίνδυνος και Απόδοση Υψηλά-Επενδυτικός Ορίζοντας Μακροπρόθεσμος

∼ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΑ Κίνδυνος και Απόδοση Χαμηλά-Επενδυτικός Ορίζοντας Μεσοπρόθεσμος

Τα αμοιβαία κεφάλαια αυτού του τύπου επενδύουν τα κεφάλαιά τους σε μετοχές ενώ το χαρτοφυλάκιό τους παρακολουθεί τη σύνθεση κάποιου δείκτη της χρηματιστηριακής αγοράς (π.χ. του Γενικού Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών-ΧΑΑ).

Επενδύουν σε ποσοστό άνω του 65% του ενεργητικού τους σε κρατικά ομόλογα και δευτερευόντως σε προθεσμιακές καταθέσεις. Μπορούν να επενδύουν σε μετοχές μόλις το 10% του ενεργητικού τους.

∼ ΜΙΚΤΑ Κίνδυνος και Απόδοση Μέση-Επενδυτικός Ορίζοντας Μεσομακροπρόθεσμος Συνδυάζουν επενδύσεις σε ομόλογα, προθεσμιακές καταθέσεις, μετο-

54 Σεπτέμβριος 2014

∼ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ Κίνδυνος και Απόδοση Πολύ Υψηλά-Επενδυτικός Ορίζοντας Μεσοπρόθεσμος Τα αμοιβαία κεφάλαια αυτού του τύπου επενδύουν τα κεφάλαιά τους σε παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα (Futures, Options, Interest Rate Swaps κ.τ.λ.). Ελλοχεύουν σημαντικότατους κινδύνους για τους επενδυτές αλλά και ενδεχομένως πολύ υψηλές αποδόσεις.

ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ASSET MANAGEMENT ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ Ιδρύθηκε το 1972 ως η πρώτη εταιρεία Αμοιβαίων Κεφαλαίων στην Ελλάδα και διαχειρίζεται κεφάλαια θεσμικών και ιδιωτών πελατών του ομίλου της ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ (ΕΤΕ). Διαθέτει ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών προϊόντων, παρέχοντας μεγάλη ευελιξία στους επενδυτές ώστε να δημιουργήσουν το προσωπικό τους χαρτοφυλάκιο, σύμφωνα με το επενδυτικό τους προφίλ και τους στόχους απόδοσης/κινδύνου που θέτουν. Τα συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση κατά το τέλος του 2013 ανέρχονταν σε 1.33 δισ. ευρώ και οι πελάτες της εταιρείας υπερβαίνουν τις 47.000, 70 εκ των οποίων είναι θεσμικοί. Η εταιρεία διαχειρίζεται συνολικά: ∼ 22 Αμοιβαία Κεφάλαια ΔΗΛΟΣ ∼ 3 NBG funds SICAV (Luxembourg) Η ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ εκτός από τη διαχείριση Α/Κ προσφέρει: ∼ Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Θεσμικών Επενδυτών ∼ Σχεδιασμό και Διαχείριση Επενδυτικών Οχημάτων για τις ανάγκες Θεσμικών Πελατών ∼ Pension Funds-Διαχείριση Συνταξιοδοτικών Ταμείων και Αμοιβαίων Κεφαλαίων Ασφαλιστικών Φορέων Παρέχει επίσης προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των: ∼ Ασφαλιστικών/Συνταξιοδοτικών Ταμείων ∼ Ασφαλιστικών Εταιρειών ∼ Επιχειρήσεων Το 2013, το 90% των αμοιβαίων κεφαλαίων και το 100% των χαρτοφυλακίων εντολής που διαχειρίζεται η εταιρεία είχαν υπεραπόδοση έναντι των δεικτών αναφοράς τους, ενώ με βάση το ενεργητικό υπό διαχείριση, τα ποσοστά υπεραπόδοσης ανέρχονται σε 97% και 100% αντίστοιχα. Επίσης, το Αμοιβαίο Κεφάλαιο Δήλος Εισοδήματος-Ομολογιακό Εσωτερικού αποκόμισε διεθνή αναγνώριση, σύμφωνα με δημοσίευμα της έγκριτης οικονομικής εφημερίδας Wall Street Journal, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στο οποίο αναφερόταν το δημοσίευμα, και κατετάγη πρώτο στον κόσμο μεταξύ όλων των ομολογιακών αμοιβαίων κεφαλαίων (Wall Street Journal 27 Οκτωβρίου 2013).

ΠΕΙΡΑΙΩΣ ASSET MANAGEMENT Εμπειρία, τεχνογνωσία και διεθνείς συνεργασίες Στην σημερινή διεθνή αγορά ο προγραμματισμός για την οικονομική επιτυχία είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, καταναλώνει πολύτιμο χρόνο και απαιτεί γνώση όλων των σύγχρονων επενδυτικών μεθόδων. Τα Αμοιβαία Κεφάλαια και οι υπηρεσίες διαχείρισης κεφαλαίων της ΠΕΙΡΑΙΩΣ Asset Management Ανώνυμης Εταιρείας Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ) ανταποκρίνονται με τον καλύτερο δυ-

νατό τρόπο σε ένα ευρύτατο φάσμα αναγκών και προσδοκιών κάθε είδους επενδυτή, προσφέροντας την άμεση και εύκολη πρόσβαση σε κάθε δυνατότητα κέρδους που παρουσιάζεται στις παγκόσμιες αγορές. Οι υψηλής εξατομίκευσης υπηρεσίες μας, σχεδιασμένες για ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές με ιδιαίτερα αυξημένες και εξελισσόμενες ανάγκες, κατευθύνονται επιτυχώς, μέσα από το ευμετάβλητο διεθνές χρηματοοικονομικό περιβάλλον, από την εμπειρία, την τεχνογνωσία και τις διεθνείς συνεργασίες μας. Βασίζουμε την ειδίκευσή μας σε τοποθετήσεις, τόσο στην ελληνική όσο και στις παγκόσμιες αγορές, στην κατανόηση των στόχων των επενδυτών, στην πολυετή εμπειρία και τον επαγγελματισμό των συνεργατών μας και στην τεχνολογία αιχμής που χρησιμοποιούμε. Με ειδικά διαμορφωμένες υπηρεσίες, η ΠΕΙΡΑΙΩΣ Asset Management ΑΕΔΑΚ στηρίζεται στη σε βάθος γνώση και κατανόηση των στόχων των επενδυτών και στη χρήση προηγμένων αναλυτικών και ποσοτικών μοντέλων, προκειμένου να επιτυγχάνονται οι επενδυτικοί στόχοι με το ελάχιστο δυνατό ρίσκο. Η ΠΕΙΡΑΙΩΣ Asset Management ΑΕΔΑΚ διαθέτει μια μεγάλη σειρά με πολλές επενδυτικές επιλογές με 22 διαφορετικά ελληνικά και διεθνή Αμοιβαία Κεφάλαια. Αναλυτικά, τα Αμοιβαία Κεφάλαια και οι επιμέρους εταιρείες που αντιπροσωπεύει είναι: ∼ Πειραιώς Αμοιβαία Κεφάλαια ∼ Piraeus Asset Management Europe

20 Αμοιβαία Κεφάλαια 2 Αμοιβαία Κεφάλαια

Όλα τα ως άνω Αμοιβαία Κεφάλαια προσφέρουν άριστες επενδυτικές λύσεις και όλα όσα χρειάζεστε για ένα σωστά διαρθρωμένο και αποδοτικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο. Πανελλαδικά διατίθενται από το δίκτυο των καταστημάτων της Τράπεζας Πειραιώς, από όπου και μπορείτε να απευθυνθείτε στους εξειδικευμένους συμβούλους, που θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε εκείνα τα Αμοιβαία Κεφάλαια που ταιριάζουν απόλυτα με τις προσωπικές σας επενδυτικές ανάγκες.

ALPHA ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ Η εταιρεία έχει ως αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση αμοιβαίων κεφαλαίων καθώς και την ανάληψη της διαχειρίσεως ΟΣΕΚΑ και άλλων οργανισμών συλλογικών συμβάσεων. Επιπροσθέτως, παρέχει και υπηρεσίες διαχειρίσεως χαρτοφυλακίων επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ανήκουν σε συνταξιοδοτικά ταμεία, επενδυτικής συμβουλής για ένα ή περισσότερα χρηματοπιστωτικά μέσα καθώς και φυλάξεως και διοικητικής διαχειρίσεως μεριδίων οργανισμών συλλογικών επενδύσεων. Η Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ διαθέτει 27 αμοιβαία κεφάλαια τα οποία καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος επενδυτικών επιλογών. Τα προϊόντα περιλαμβάνουν: ∼ Έντεκα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια ∼ Τρία μικτά αμοιβαία κεφάλαια ∼ Δύο αμοιβαία κεφάλαια διαχειρίσεως διαθεσίμων ΧΡΗΜΑ 55

Χ αφιέρωμα ~ Asset Management ∼ Ένα διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο (ETF) ∼ Ένα αμοιβαίο κεφάλαιο σε εναλλακτικές επενδύσεις (commodities) ∼ Πέντε ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια ∼ Ένα σύνθετο αμοιβαίο κεφάλαιο ∼ Τρία σύνθετα αμοιβαία κεφάλαια συνδεδεμένα με προγράμματα bancassurance Η εταιρεία παρέχει ακόμη υπηρεσίες ενεργητικής διαχειρίσεως θεσμικών χαρτοφυλακίων, σύμφωνα με συγκεκριμένες επενδυτικές κατευθύνσεις καθώς και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε θεσμικούς πελάτες, όπως μελέτη υφιστάμενου χαρτοφυλακίου, πρόταση στρατηγικής κατανομής διαθεσίμων, τακτικές αναδιαρθρώσεις χαρτοφυλακίου. Τέλος, η Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ έχει συστήσει Επενδυτική Επιτροπή με αντικείμενο την παροχή επενδυτικών κατευθύνσεων στη Διεύθυνση Private Banking της τράπεζας αναφορικά με τη διάρθρωση των χαρτοφυλακίων των πελατών Private Banking. Τα Alpha Αμοιβαία Κεφάλαια (Α/Κ) κατέγραψαν αξιοσημείωτες αποδόσεις και κατέλαβαν κορυφαίες θέσεις στις κατηγορίες τους και το 2013. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών: ∼ Το Alpha Ελληνικό Μικτό κατέλαβε την 1η θέση στο σύνολο των αμοιβαίων κεφαλαίων (280 Α/Κ) με απόδοση 47,69% ∼ To Alpha Επιθετικής Στρατηγικής Ελληνικό Μετοχικό κατέλαβε τη 2η θέση της κατηγορίας του με απόδοση 44,97% ∼ Το Alpha Blue Chips Ελληνικό Μετοχικό κατέλαβε την 3η θέση της κατηγορίας του με απόδοση 41,73% ∼ To Alpha Ελληνικό Ομολογιακό κατέγραψε σημαντική απόδοση 42,68% ∼ To Alpha Fund of Funds Cosmos Stars USA Μετοχικό κατέλαβε την 1η θέση στην κατηγορία του με απόδοση 23,83% ∼ Το Alpha Fund of Funds Cosmos Stars Europe Μετοχικό κατέλαβε την 3η θέση στην κατηγορία του με απόδοση 20,03% ∼ Το Αlpha Ναυτιλία Μετοχικό κατέλαβε τη 2η θέση στην κατηγορία του με απόδοση 26,82%

EUROXX ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΕΠΕΥ Διαχείριση χαρτοφυλακίων Το τμήμα Διαχείρισης Χαρτοφυλακίων της Euroxx δημιουργήθηκε το 2007 και έκτοτε απασχολεί εξειδικευμένα στελέχη με πολυετή εμπειρία στον τομέα. Η εταιρεία εγγυάται, αξιοποιώντας την ανεξαρτησία της, την παροχή εξατομικευμένων λύσεων (Ανοικτή Αρχιτεκτονική). Η Διαχείριση Χαρτοφυλακίων αποτελεί τη σύζευξη επενδυτικών προϊόντων και συμβουλευτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο της υποστήριξης των επενδυτών προκειμένου να επιτύχουν τους προσωπικούς τους στόχους ανάλογα με το επενδυτικό τους προφίλ. Ο ρόλος της επαγγελματικής διαχείρισης της Euroxx συνίσταται στο να ανταποκρίνεται με αποτελεσματικότητα στις συνεχώς μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες και να αναπροσαρμόζει την επενδυτική στρατηγική των χαρτοφυλακίων των πελατών της με τρόπο που να επιτυγχάνει τη διατήρηση των στόχων και των προσδοκιών τους. Οι διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου παρουσιάζουν κατά και56 Σεπτέμβριος 2014

ρούς ευκαιρίες αλλά και κινδύνους που ανατρέπουν τα σχέδια και τις μελλοντικές επιθυμίες των επενδυτών. Η επαγγελματική διαχείριση στοχεύει στην εκμετάλλευση των ευκαιριών αυτών, με την ταυτόχρονη άμβλυνση του βαθμού κινδύνου των χαρτοφυλακίων των πελατών της, μέσα από σύγχρονα εργαλεία διαχείρισης και αυτονομημένες διαδικασίες που προσφέρουν τη μέγιστη ευελιξία. Η Euroxx Asset Management πιστεύει στις εξατομικευμένες λύσεις που δεν γνωρίζουν σύνορα και περιορισμούς. Μέσα από την επιλογή διαφορετικών τύπων επενδυτικών προϊόντων παγκόσμιας κλίμακας, αντλεί διαχειριστικό ταλέντο και τεχνογνωσία, με σκοπό την προσαρμογή τους στο πλαίσιο των στόχων των πελατών της. Βασικό συστατικό της συνεργασίας με τον πελάτη αποτελεί η πλήρης διαφάνεια καθ’ όλη την επενδυτική διαδικασία. Σκοπός μας η οικοδόμηση μιας αμοιβαίας σχέσης εμπιστοσύνης, βασισμένης στην εχεμύθεια και την προσωπική προσέγγιση των αναγκών σας. Συνεργάτης μας και θεματοφύλακας αυτής της προσπάθειας η Société Générale.

EUROBANK ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ Η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ κατέχει ηγετική θέση στην Ελλάδα στον χώρο της διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, θεσμικών χαρτοφυλακίων και της παροχής επενδυτικών λύσεων μέσω τρίτων παρόχων (Fund Selection) στην Ελλάδα και στις χώρες όπου ο όμιλος Eurobank έχει παρουσία. Τα συνολικά υπό Διαχείριση Κεφάλαια άνω των 3,37 δισ. ευρώ στις 30.6.2014 αναλύονται ως εξής: 1,93 δισ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια, 860 εκατ. ευρώ σε θεσμικά χαρτοφυλάκια και 576 εκατ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια συνεργαζόμενων επενδυτικών οίκων του εξωτερικού, διανεμόμενα μέσω του Private Banking της Τράπεζας Eurobank. Απευθυνόμαστε σε ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές και εξειδικευόμαστε στις αγορές της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, της Β. Αφρικής και του Λουξεμβούργου. Διαθέτουμε ευρεία γνώση των αγορών στις οποίες δραστηριοποιούμαστε, μέσω της ευρείας παρουσίας της τράπεζας, καθώς και των συνεργασιών που έχουμε αναπτύξει με μεγάλους διεθνείς επενδυτικούς οίκους. Είμαστε η μοναδική ελληνική εταιρεία διαχείρισης χαρτοφυλακίων και αμοιβαίων κεφαλαίων με παρουσία στο Λουξεμβούργο. Προσφέρουμε ολοκληρωμένες προϊοντικές λύσεις και υπηρεσίες, με αποτελεσματική και εξειδικευμένη διαχειριστική ικανότητα, σημειώνοντας σημαντικές αποδόσεις διαχρονικά. H Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ κατατάσσεται πρώτη σε όλους τους διαγωνισμούς επιλογής εξωτερικού διαχειριστή επενδύσεων θεσμικών χαρτοφυλακίων που έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα και την Κύπρο. ∼ Μερίδιο Αγοράς Αμοιβαίων Κεφαλαίων στην Ελλάδα (30.6.2014): 27,1% (1η θέση) ∼ Συνολικά αμοιβαία κεφάλαια υπό διαχείριση: 64 ∼ Με έδρα την Ελλάδα: 21 ∼ Με έδρα το Λουξεμβούργο: 43 ∼ Κατηγορίες επενδύσεων αμοιβαίων κεφαλαίων: Ομολογιακά, Μετοχικά, Μικτά, Fund of Funds, Χρηματαγοράς, Ειδικού Τύπου, Absolute Return και άλλων αμοιβαίων κεφαλαίων που επενδύουν σε εμπορεύματα και σε ακίνητη περιουσία.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ Στον σημερινό πολύπλοκο κόσμο των παγκόσμιων αγορών, των σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων και υπηρεσιών, με το συνεχώς μεταβαλλόμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, ο μεμονωμένος επενδυτής, συγκεχυμένος, οφείλει να διαμορφώσει ένα επενδυτικό χαρτοφυλάκιο χωρίς επικαλύψεις των επενδυτικών κατηγοριών, κατάλληλα διαφοροποιημένο και με τα έξοδα ελαχιστοποιημένα.

πιπροσθέτως, πρέπει να παρακολουθεί το χαρτοφυλάκιο αυτό και να το προσαρμόζει, επανεξισορροπώντας την έκθεσή του στον επιθυμητό κίνδυνο. Ποιος επενδυτής μόνος του έχει πραγματικά την ικανότητα και τον χρόνο να ανταποκριθεί σε αυτές τις υποχρεώσεις, χωρίς τη γνώση και την πρόσβαση στα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι επενδυτικοί σύμβουλοι; Χωρίς τη βοήθεια του κατάλληλου επαγγελματία, οι πιθανότητες επιτυχίας ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι μικρές και οι λανθασμένες επιλογές μπορεί να αποβούν ολέθριες, με τεράστια οικονομική ζημιά. Όπως ακριβώς για νομικά θέματα δεν είναι συνετό να λαμβάνονται αποφάσεις χωρίς τη συμβουλή ενός δικηγόρου ή σε θέματα υγείας απαιτείται η υποστήριξη ενός γιατρού, έτσι και για τις χρηματοοικονομικές υποθέσεις είναι επιτακτική η βοήθεια ενός επενδυτικού συμβούλου. Αυτός, με όπλο τη συμπυκνωμένη γνώση πολλών χρόνων, διαμορφώνει αποτελεσματικά επενδυτικά χαρτοφυλάκια. Η αντιμετώπιση των οικονομικών υποθέσεων με δημοφιλείς προσεγγίσεις του τύπου «κάντο μόνος σου», όπως στα μαστορέματα στο σπίτι, δεν αποτελεί συνετή επιλογή. Ίσως να μη χρειάζονται όλοι οι άνθρωποι έναν σύμβουλο, αλλά από ένα επίπεδο πλούτου και πάνω σίγουρα οι περισσότεροι θα είχαν σοβαρό όφελος αν είχαν κάποιον στο πλευρό τους. Ο σύμβουλος, με τις αμερόληπτες συμβουλές του, διακατέχεται από μια κουλτούρα εξυπηρέτησης και όχι πωλήσεων, παρέχει λύσεις που δεν είναι προαποφασισμένες και συγκεντρώνεται απερίσπαστα σε ό,τι ευθυγραμμίζεται καλύτερα με τα συμφέροντα των πελατών. Με την απροκατάληπτη καθοδήγησή του κάνει προτάσεις κατανοητές και υψηλής ποιότητας, προσφέρει πρόσβαση και λύσεις σε όλα τα κατάλληλα προϊόντα της αγοράς, διαπραγματεύεται συμφωνίες επ’ ωφελεία του πελάτη του, κατανοώντας τις συνέπειες των χρεώσεων και ταυτοποιώντας πιθανές περιπτώσεις φορολόγησης. Στο πλαίσιο αυτό, ο σύμβουλος θα αφιερώσει χρόνο για να κατανοήσει τις χρηματοοικονομικές απαιτήσεις ,την αντοχή στον κίνδυνο και τους επενδυτικούς στόχους του πελάτη του, έτσι ώστε να διαμορφώσει το επενδυτικό του προφίλ. Ο πελάτης μέσω του σχεδιασμού και της διαχείρισης της περιουσίας του, θα επιτύχει τους στόχους του και θα έχει θετικά αποτελέσματα στη δική του ζωή και στη ζωή των παιδιών του. Ο επενδυτικός σύμβουλος θα βοηθήσει: ∼ Να διαμορφώσετε ένα χρηματοοικονομικό σχέδιο και να έχετε στόχους και στρατηγική.

∼ Να κατανοήσετε τα χαρακτηριστικά της επένδυσης (ρευστότητα, απόδοση, κίνδυνος), τους διαφορετικούς τύπους κινδύνου και ότι κάποιοι κίνδυνοι είναι αναγκαίοι και καλοί. ∼ Να ενδυναμώσετε την πειθαρχία σας, αποφεύγοντας την έντονη δραστηριότητα αγοραπωλησιών και τις κραυγαλέες ενέργειες στα ακραία σημεία των αγορών. Τα ένστικτα μπορεί να είναι σημαντικός οδηγός σε κάποιες πλευρές της ζωής μας αλλά λειτουργούν αποπροσανατολιστικά στις επενδυτικές αποφάσεις. ∼ Να έχετε μια δεύτερη γνώμη για τα σχέδια σας, πιο αντικειμενική. Γιατί όταν ασχολείστε με τα δικά σας χρήματα είστε πιο συναισθηματικοί. ∼ Να αποφεύγετε τις επικίνδυνες επενδυτικές επιλογές, την αγελαία συμπεριφορά και την ψυχολογία του πλήθους, να μην ενθουσιάζεστε με καυτές πληροφορίες και με διάφορα σχέδια γρήγορου πλουτισμού. ∼ Να εκπαιδευτείτε εσείς και οι κληρονόμοι σας σε διάφορα χρηματοοικονομικά θέματα. ∼ Να περιορίσετε την υπερβολική σας αυτοπεποίθηση, εμψυχώνοντάς σας σε δύσκολες στιγμές των αγορών. ∼ Να απαλλαγείτε από τον εγωισμό της διακράτησης και να προβαίνετε στις αναγκαίες ενέργειες που απαιτεί η διατήρηση του χαρτοφυλακίου (κατεύθυνση τοποθετήσεων, άσκηση stop loss, επανισορρόπηση). ∼ Σε καταστάσεις διαδοχής ή στη διευθέτηση εκκρεμοτήτων σε θλιβερή έκβαση θανάτου. ∼ Συστήνοντάς σας άλλους επαγγελματίες. Προσλαμβάνοντας έναν σύμβουλο θα έχετε τα παρακάτω πλεονεκτήματα: ∼ Εξασφαλίζετε καλύτερη διαχείριση κινδύνων και δημιουργείτε ένα πλαίσιο προστασίας και αύξησης της περιουσίας σας ∼ Βελτιώνετε τα έσοδα ή τις χρηματοροές σας ∼ Αποκτάτε ελεύθερο χρόνο και μπορείτε να ασχοληθείτε με τα πράγματα που σας ενθουσιάζουν ∼ Αποκτάτε σχέδιο χρηματοδότησης των σπουδών των παιδιών σας ∼ Αποκτάτε πρόσβαση στη γνώση των εμπειρογνωμόνων ∼ Μπορείτε να ελπίζετε στη διατήρηση ενός επιπέδου ζωής κατά τη σύνταξή σας ∼ Διευθετείτε κληρονομικές εκκρεμότητες ∼ Ελαχιστοποιείτε τη φορολογία ΧΡΗΜΑ 57

Χ αφιέρωμα ~ Asset Management

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ-PRIVATE BANKING Το Private Banking της Εθνικής Τράπεζας προσφέρει ολοκληρωμένες επενδυτικές υπηρεσίες αλλά και όλο το φάσμα των τραπεζικών εργασιών σε πελάτες με μεγάλα διαθέσιμα κεφάλαια. Θέτοντας στη διάθεσή σας υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό, τεχνολογία αιχμής και άριστης ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες, σας προσφέρουμε ολοκληρωμένες λύσεις που ανταποκρίνονται στις προσωπικές σας ανάγκες και επενδυτικές επιδιώξεις. Τα εξειδικευμένα στελέχη του Private Banking της Εθνικής Τράπεζας θα σας ενημερώσουν έγκυρα για κάθε εξέλιξη στην αγορά και στα προσφερόμενα επενδυτικά προϊόντα. Θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε τις πιο ενδεδειγμένες λύσεις και να πάρετε τις ορθές αποφάσεις για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου σας. Το Private Banking είναι η πιο προσωπική μορφή παροχής τραπεζικών υπηρεσιών και βασίζεται στη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον προσωπικό σας σύμβουλο και σε σας. Στην Εθνική Τράπεζα πιστεύουμε ότι η πεμπτουσία του συνίσταται στο τρίπτυχο εμπιστοσύνη, επαγγελματισμός και προσωπική εξυπηρέτηση. Στόχος μας είναι η δημιουργία στενών μακροχρόνιων σχέσεων με τους πελάτες μας και βασική μας επιδίωξη η ικανοποίησή τους από την επίτευξη των επενδυτικών τους σκοπών. Φιλοδοξία μας είναι να είμαστε το συνώνυμο στην παροχή ποιοτικών επενδυτικών υπηρεσιών. Στο Private Banking της Εθνικής Τράπεζας σας προσφέρουμε μια ευρεία γκάμα από σύγχρονα χρηματοοικονομικά προϊόντα και υπηρεσίες, όπως:

Επενδυτικές υπηρεσίες Επενδύσεις σε: ∼ Ομόλογα εσωτερικού και εξωτερικού ∼ Μετοχές του ελληνικού και πολλών διεθνών χρηματιστηρίων ∼ Παράγωγα ∼ Προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου ∼ Εξατομικευμένα επενδυτικά προϊόντα (Structured products) ∼ Εκτέλεση πράξεων συναλλάγματος: FX spot ή forward, options ∼ Αμοιβαία Κεφάλαια εσωτερικού και εξωτερικού ∼ Τις πιστωτικές κάρτες go gold MasterCard και Platinum MasterCard ∼ Υπηρεσία Θεματοφυλακής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό: φύλαξη χρεογράφων και είσπραξη μερισμάτων ∼ Ενημέρωση για την ελληνική και τις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου.

Τραπεζικές εργασίες Οι πελάτες του Private Banking έχουν τη δυνατότητα επιλογής ανάμεσα στις ολοκληρωμένες τραπεζικές υπηρεσίες του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, προσαρμοσμένες στις ανάγκες τους, όπως λογαριασμούς καταθέσεων σε ευρώ και συνάλλαγμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, δανειστικές διευκολύνσεις και πιστωτικές κάρτες, μεταφορές κεφαλαίων κ.λπ. Πριν από την κατάστρωση της επενδυτικής σας στρατηγικής γίνεται διερεύνηση-αξιολόγηση της επενδυτικής σας θεώρησης (profile), με γνώμονα: 58 Σεπτέμβριος 2014

∼ Τον κίνδυνο που είστε διατεθειμένοι να αναλάβετε ∼ Τον χρονικό σας ορίζοντα ∼ Τους επενδυτικούς σας στόχους Το Private Banking της Εθνικής Τράπεζας συνδυάζει τα πλεονεκτήματα ενός διεθνούς χρηματοοικονομικού ομίλου με την προσωπική επαφή μιας ευέλικτης ομάδας. Αυτός ο συνδυασμός δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την αποδοτικότερη διαχείριση του χαρτοφυλακίου σας. Επιλέγοντας την Εθνική Τράπεζα για υπηρεσίες Private Banking εξασφαλίζετε: Αξιοπιστία-εμπιστοσύνη: Το όνομα και η ιστορία της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας με το διεθνές κύρος είναι συνώνυμα της εμπιστοσύνης και εγγυώνται την ποιότητα των υπηρεσιών της και στον τομέα του Private Banking. Δίκτυο: Η Εθνική Τράπεζα διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο στην Ελλάδα και σας εξασφαλίζει εύκολη πρόσβαση στις υπηρεσίες του Private Banking. Διεθνή παρουσία: Η Εθνική Τράπεζα έχει δυναμική παρουσία στα σημαντικότερα χρηματοοικονομικά κέντρα του κόσμου και σας δίνει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Τεχνογνωσία: Η Εθνική Τράπεζα έχει ηγετική θέση στην αγορά στη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων. Η δύναμη αυτή αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του Private Banking στην παροχή εξατομικευμένων επενδυτικών λύσεων. Συνεργασία: Η Εθνική Τράπεζα θέτει στη διάθεσή σας όλες τις ομάδες και τους ειδικούς του ομίλου της (αναλυτές, dealers, διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων, χρηματιστηριακούς εκπροσώπους κ.λπ.) για την επίτευξη των επενδυτικών σας στόχων. Προσωπική εξυπηρέτηση: Με το Private Banking στην Εθνική Τράπεζα εξασφαλίζετε μια προσωπική σχέση με τον προσωπικό σας Relationship Manager, εξειδικευμένο στέλεχος που, μέσα από τη σφαιρική γνώση των αγορών και των προϊόντων και τη σαφή αντίληψη των αναγκών και των επιδιώξεών σας, θα σας βοηθήσει να καθορίσετε την επενδυτική στρατηγική που σας αρμόζει, ώστε να έχετε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

ΠΕΙΡΑΙΩΣ PRIVATE BANKING ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ H Τράπεζα Πειραιώς σχεδιάζει λύσεις προσαρμοσμένες στο επενδυτικό προφίλ σας, ώστε να επωφελείστε πλήρως από την εμπειρία και γνώση του εξειδικευμένου στελεχιακού δυναμικού μας και των διεθνών οίκων με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Είτε επιθυμείτε την ενίσχυση της αξίας του κεφαλαίου σας ή την προστασία του, είτε επι-

θυμείτε να συμμετέχετε στη διαχείριση είτε όχι, η ποικιλομορφία των υπηρεσιών μας σίγουρα θα εκπληρώσει όλες τις προσδοκίες σας. Λήψη και Διαβίβαση Εντολών H υπηρεσία προσφέρεται σε πελάτες οι οποίοι επιθυμούν να λαμβάνουν οι ίδιοι τις αποφάσεις για τις επενδύσεις τους. Λαμβάνουμε και διαβιβάζουμε εντολές των πελατών μας σε όλες τις μεγάλες παγκόσμιες αγορές σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ασία σε μετοχές, ομόλογα, συνάλλαγμα, μερίδια ΟΣΕΚΑ κ.λπ. Συμβουλευτική Επιλέγοντας την υπηρεσία Παροχής Επενδυτικών Συμβουλών, αξιοποιείτε στο έπακρο την εμπειρία των ειδικών της χρηματαγοράς. Βάσει της προσέγγισης αυτής, διατηρείτε μια ειδική σχέση με τον εξειδικευμένο σύμβουλό σας, ο οποίος με τη βοήθεια της επενδυτικής στρατηγικής, παρακολουθεί το χαρτοφυλάκιό σας, σας καθοδηγεί στις επιλογές σας και μετατρέπει την παγκόσμια στρατηγική της τράπεζάς μας σε συγκεκριμένες ενέργειες. Ο εξειδικευμένος σύμβουλός σας αξιοποιεί τις υπηρεσίες της ομάδας επενδυτικής στρατηγικής και σας προσφέρει: ∼ Τακτική παρακολούθηση του χαρτοφυλακίου σας ∼ Εξατομικευμένες προτάσεις για τις καλύτερες επενδυτικές ευκαιρίες ∼ Τακτική και άμεση πρόσβαση και επικοινωνία με την ειδική ομάδα επενδυτικής στρατηγικής, ώστε να επωφεληθείτε από τις εξατομικευμένες συμβουλές και να προβαίνετε σε συναλλαγές σε όλους τους τύπους των χρηματοπιστωτικών μέσων Διαχείριση Απεριορίστου Εντολής Με την επιλογή της υπηρεσίας Απεριορίστου Εντολής Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου, αναθέτετε το χαρτοφυλάκιό σας σε εξειδικευμένα και ειδικά πιστοποιημένα στελέχη στη διαχείριση χαρτοφυλακίων. Αυτή είναι η ιδανική λύση αν θέλετε να αποφύγετε τους περιορισμούς που προκύπτουν από τη μικροδιαχείριση των περιουσιακών σας στοιχείων: η διαχείριση κατά διακριτική ευχέρεια σάς επιτρέπει να αναθέσετε μέρος ή το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων σας στη διαχείριση έμπειρων επαγγελματιών. Ο εξειδικευμένος σύμβουλος του Private Banking της Τράπεζας Πειραιώς είναι ο ειδικός και έμπιστος συνεργάτης που σας βοηθά να χαράξετε την προσωπική σας στρατηγική για τη διαχείριση και την ανάπτυξη της περιουσίας σας. Με τεχνογνωσία και υπευθυνότητα, σας βοηθά να υλοποιήσετε τους μελλοντικούς σας στόχους. Εμπειρία Η ομάδα των εξειδικευμένων συμβούλων μας αποτελείται από 34 στελέχη, έχει μέση ηλικία τα 42 έτη και κατά μέσο όρο 17 χρόνια εμπειρία στον τραπεζικό χώρο και στη διαχείριση επενδύσεων. Πιστοποίηση Επαγγελματικής Επάρκειας Όλοι οι εξειδικευμένοι σύμβουλοι του Private Banking είναι πιστοποιημένοι από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Ευελιξία Ο εξειδικευμένος σύμβουλος του Private Banking της Τράπεζας Πειραιώς έχει στη διάθεσή του τα απαραίτητα εργαλεία, έτσι ώστε να μπορείτε να επιλέξετε τον τρόπο της επικοινωνίας που σας εξυπη-

ρετεί καλύτερα και να πραγματοποιήσετε τις συναλλαγές σας: ∼ Στα κατά τόπους γραφεία του Private Banking ∼ Σε χώρο και τόπο της επιλογής σας ∼ Με τηλεφωνική ή ηλεκτρονική επικοινωνία

ALPHA PRIVATE BANKING ΕΥΕΛΙΞΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Στα κέντρα Alpha Private Bank, ο Private Banker αρχίζει έναν ανοιχτό διάλογο μαζί σας, προκειμένου να κατανοήσει τις ανάγκες σας και από κοινού να διαμορφώσετε τους στόχους στη διαχείριση των κεφαλαίων σας. Στη συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στις παγκόσμιες αγορές και τις κατευθύνσεις της Επενδυτικής Επιτροπής, ο Private Banker σας ενημερώνει και ανάλογα με τον τρόπο συνεργασίας σάς συμβουλεύει και σας προτείνει τις κατάλληλες λύσεις, από ιδέες για προϊόντα έως και προτάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης χαρτοφυλακίου. Το χαρτοφυλάκιό σας παρακολουθείται συστηματικά, και ανάλογα με τις κατευθύνσεις της Επενδυτικής Επιτροπής και τις συνθήκες των αγορών γίνονται οι κατάλληλες προτάσεις για την αναδιάρθρωσή του. O Private Banker βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία μαζί σας ενώ παράλληλα ενημερώνεστε με πλήρη ακρίβεια τόσο για τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου σας όσο και για τις συναλλαγές που πραγματοποιήσατε. Παράλληλα εσείς ανά πάσα στιγμή μπορείτε να απευθυνθείτε στον Private Banker σας προκειμένου να συζητήσετε οτιδήποτε θεωρείτε σημαντικό. Στο πλαίσιο αυτό, η τράπεζα έχει δημιουργήσει έναν ευέλικτο τρόπο συνεργασίας, προκειμένου να απολαμβάνετε τις υπηρεσίες Private Banking που εσείς επιθυμείτε. Εσείς μπορείτε να διαλέξετε οποιονδήποτε συνδυασμό υπηρεσιών επιθυμείτε για ένα μέρος ή για το σύνολο του χαρτοφυλακίου σας, ώστε να αξιοποιήσετε τα πλεονεκτήματα που κάθε υπηρεσία σάς παρέχει.

Εν Λευκώ Διαχείριση Εμπιστευτείτε το χαρτοφυλάκιό σας στους ειδικούς και κερδίστε χρόνο για εσάς Σε ένα περιβάλλον σημαντικών διακυμάνσεων και πολύπλοκων επενδυτικών προϊόντων, η τράπεζα έχει δημιουργήσει την υπηρεσία Εν Λευκώ Διαχείριση (Discretionary) για εσάς που δεν έχετε τον απαιτούμενο χρόνο να διαχειριστείτε αποτελεσματικά το χαρτοφυλάκιό σας. Με την υπηρεσία αυτή αναθέτετε το χαρτοφυλάκιό σας σε μια έμπειρη και εξειδικευμένη ομάδα διαχειριστών, που υποστηρίζεται από διεθνώς αναγνωρισμένους επενδυτικούς οίκους. Ο Private Banker σας συνεργάζεται μαζί σας για τον προσδιορισμό του επενδυτικού χαρακτήρα (profile) του χαρτοφυλακίου σας, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές σας ανάγκες και τον χρονικό τους ορίζοντα, την προσδοκία σας για την απόδοση των κεφαλαίων σας καθώς επίσης και το επίπεδο του επενδυτικού κινδύνου που επιθυμείτε να αναλάβετε. Στη συνέχεια, η εξειδικευμένη ομάδα διαχειριστών διαμορφώνει το χαρτοφυλάκιό σας, το οποίο παρακολουθεί συνεχώς και αναπροσαρμόζει άμεσα σύμφωνα με τις εξελίξεις στις αγορές. ΧΡΗΜΑ 59

Χ αφιέρωμα ~ Asset Management Εσείς ενημερώνεστε τακτικά για την πορεία του χαρτοφυλακίου σας και τις επενδυτικές κινήσεις, κερδίζοντας περισσότερο χρόνο για εσάς.

Στην Alpha Trust οι πελάτες μας εξυπηρετούνται από εξειδικευμένους και πιστοποιημένους από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Account Officers και απολαμβάνουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:

Συμβουλευτικές Υπηρεσίες

∼ Προσωποποιημένη εξυπηρέτηση: Κάθε πελάτης μας έχει συγκεκριμένες ανάγκες, και τα χαρτοφυλάκια προσαρμόζονται στην επίτευξη των προσωπικών του στόχων, όπως αυτοί προσδιορίζονται σε συνεργασία με τον υπεύθυνο του λογαριασμού του (account officer). Γνωρίζοντας ότι σε βάθος χρόνου οι ανάγκες του κάθε πελάτη μεταβάλλονται, ο επενδυτικός σύμβουλος παρακολουθεί τις αλλαγές και προσαρμόζει τις υπηρεσίες που του προσφέρουμε, έτσι ώστε αυτές να συνάδουν με τους νέους στόχους του.

Εμείς σας συμβουλεύουμε, εσείς αποφασίζετε Για εσάς που επιθυμείτε να έχετε ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασία διαχειρίσεως των κεφαλαίων σας και παράλληλα συνεχή και εξειδικευμένη επενδυτική υποστήριξη, τόσο στη χάραξη της στρατηγικής όσο και στην επιλογή των επενδυτικών προϊόντων, η τράπεζα προσφέρει Συμβουλευτικές Υπηρεσίες (Advisory). Στο πλαίσιο αυτό, σας παρέχονται επενδυτικές συμβουλές μέσα από τρεις άξονες που καλύπτουν όλο το εύρος των επενδυτικών σας αναγκών, βάσει της επενδυτικής στρατηγικής που αποφασίζεται από εξειδικευμένη επιτροπή, η οποία αποτελείται από έμπειρα στελέχη του Ομίλου Alpha Bank στον χώρο των επενδύσεων. Ο Private Banker σας παρακολουθεί συστηματικά το χαρτοφυλάκιό σας και αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να σας προτείνει τις κατάλληλες επενδυτικές λύσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, για μετοχές, ομόλογα, συνάλλαγμα, παράγωγα και εναλλακτικές επενδύσεις, σύμφωνα πάντα με τις επενδυτικές σας ανάγκες. Εσείς, στηριζόμενοι στις επενδυτικές συμβουλές μας, λαμβάνετε την κατάλληλη απόφαση.

Εκτέλεση Εντολών Εσείς γνωρίζετε, εμείς εκτελούμε Για εσάς που διαχειρίζεστε ο ίδιος το χαρτοφυλάκιό σας και θέλετε να αναθέσετε την υλοποίηση των επενδυτικών σας αποφάσεων σε έναν ειδικό, η τράπεζα έχει δημιουργήσει την υπηρεσία Εκτέλεση Εντολών (Execution Only). Η υπηρεσία αυτή απευθύνεται σε εσάς που έχετε πολύ καλή επενδυτική εμπειρία, γνώσεις και ισχυρή άποψη για τις αγορές καθώς επίσης και τη δυνατότητα να αφιερώσετε τον απαιτούμενο χρόνο για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου σας. Επιλέγοντας την υπηρεσία Εκτέλεση Εντολών, σας παρέχεται πρόσβαση σε όλο το εύρος των επενδυτικών προϊόντων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως στις αγορές μετοχών, ομολόγων, συναλλάγματος, παραγώγων και αμοιβαίων κεφαλαίων. Παράλληλα, σας εξασφαλίζει ταχύτητα και ασφάλεια στη διεκπεραίωση των εντολών σας, ενώ έχετε τη δυνατότητα να ενημερώνεστε για το χαρτοφυλάκιό σας μέσα από την υπηρεσία Alpha Private Web.

∼ Αφοσίωση και ευελιξία: Η διαχείριση των χαρτοφυλακίων γίνεται από μια εξειδικευμένη ομάδα, που καθημερινά διεξάγει τη δική της έρευνα και ανάλυση των αγορών. ∼ Εύρος οργάνωσης και τεχνογνωσία: Η ομάδα διαχείρισης χρησιμοποιεί τις πλέον σύγχρονες μεθόδους παρακολούθησης και ανάλυσης των αγορών ενώ παράλληλα επωφελείται από την εκτεταμένη εμπειρία και την εξειδίκευση που διαθέτουν τα στελέχη του ομίλου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. ∼ Ανεξαρτησία: Η Alpha Trust είναι η μεγαλύτερη ανεξάρτητη εταιρεία διαχείρισης στην Ελλάδα. ∼ Πλήρη διαφάνεια: Οι πελάτες λαμβάνουν σε τριμηνιαία βάση αναλυτική κατάσταση με όλα τα δεδομένα που αφορούν στη σύνθεση και στην πορεία του χαρτοφυλακίου τους. Η αναφορά αυτή περιλαμβάνει λεπτομερή ανάλυση της χρονικά σταθμισμένης συγκριτικής απόδοσης, καθώς και των εξόδων διαχείρισης με διαχωρισμό αυτών που αφορούν σε τρίτους. To Private Asset Management της Alpha Trust προσφέρει τόσο πρότυπα επενδυτικά χαρτοφυλάκια για κάθε προφίλ επενδυτή, που αντιπροσωπεύουν ένα μοναδικό συνδυασμό προσδοκώμενης απόδοσης και επενδυτικού κινδύνου, όσο και exclusive χαρτοφυλάκια, που αποτελούν εξατομικευμένες λύσεις χωρίς εκ των προτέρων περιορισμούς ως προς τα ποσοστά ή το εύρος των επενδύσεων ανά κατηγορία. Οι βασικές υπηρεσίες πρότυπων χαρτοφυλακίων είναι οι εξής:

ALPHA TRUST ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΩΝ ΙΔΙΩΤΩΝ Το 1987, η Alpha Trust υπήρξε η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που δραστηριοποιήθηκε στη Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Ιδιωτών Πελατών. Σήμερα, τα στελέχη που απαρτίζουν την ομάδα επενδυτικής διαχείρισης στην Αθήνα και στο Λονδίνο διαθέτουν ένα αξιοσημείωτο ιστορικό συσσωρευμένης εμπειρίας και τεχνογνωσίας. Το Private Asset Management εξειδικεύεται στην ενεργητική Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Απεριόριστης Εντολής (Discretionary Asset Management) και απευθύνεται σε επενδυτές που έχουν υψηλές απαιτήσεις για επαγγελματική διαχείριση του χαρτοφυλακίου τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 60 Σεπτέμβριος 2014

Portfolios of Direct Investments Η υπηρεσία αυτή αφορά οκτώ πρότυπα χαρτοφυλάκια, καθένα από τα οποία ανταποκρίνεται σε διαφορετικό επίπεδο επενδυτικού κινδύνου. Τα χαρτοφυλάκια αυτά έχουν ως επενδυτική βάση την παγκόσμια αγορά, δίνοντας όμως έμφαση στις χρηματιστηριακές αγορές χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Managed Portfolios of Funds-NAUTILUS Η υπηρεσία αυτή βασίζεται στην «ανοιχτή αρχιτεκτονική» και αφορά σε πρότυπα χαρτοφυλάκια, καθένα από τα οποία ανταποκρίνεται σε διαφορετικό επίπεδο επενδυτικού κινδύνου. Τα χαρτοφυλάκια αυτά έχουν ως επενδυτική βάση την παγκόσμια αγορά, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία που διαθέτουμε στην επιλογή συλλογικών επενδύσεων υψηλής ποιότητας. Χ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΝΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ Κοινή πεποίθηση είναι ότι τα αντισταθμιστικά κεφάλαια (hedge funds) ως εναλλακτική κατηγορία χρεογράφων διαθέτουν ευεργετικές ιδιότητες και πρέπει, ανεξαρτήτως του βαθμού αποστροφής για τον κίνδυνο, να συμπεριλαμβάνονται σε ένα χαρτοφυλάκιο κινητών αξιών

ο σκεπτικό είναι ότι η εγκατάλειψη του πρότυπου χαρτοφυλακίου μετοχών-ομολόγων και ο συνδυασμός αυτών με τα hedge funds οδηγεί μετά από βελτιστοποίηση σε ανώτερο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, δηλαδή σε έναν συνδυασμό που εξασφαλίζει μια υψηλότερη, προσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση.

κές και ομολογιακές αξίες απαντά καταφατικά, καθώς τα hedge funds καταγράφουν τα τελευταία 20 χρόνια σωρευτικές αποδόσεις υψηλότερες αυτών των μετοχών, των ομολόγων από τον Νικόλαο και εμπορευμάτων (Διάγραμμα 3). Σκουριά Η ανάλυση των αποδόσεων καταδεικνύει επίσης την ανωτερότητα των hedge funds, καθώς εμφανίζουν ελκυστικότερο προφίλ απόδοσης κινδύνου, δηλαδή υψηλότερη προσαρμοσμένη στον κίνΜΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ HEDGE FUNDS δυνο απόδοση (δείκτη sharpe), έναντι τόσο των μετοχών όσο και των Από τις αρχές της δεκαετίας ’90, η ανάπτυξη των hedge funds ήταν ομολόγων και των εμπορευμάτων (Διάγραμμα 3). αλματώδης, αν εξαιρέσει κανείς ένα πολύ σύντομο, αλλά βίαιο, διά- O Πίνακας 1 συγκεντρώνει επιλεγμένα στατιστικά και μεγέθη ρίσκου λειμμα κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας πιστωτικής κρίσης. Σήμερα, απόδοσης των τεσσάρων υπό εξέταση κατηγοριών αξιών. υπάρχουν λίγο περισσότερα από 10.000 hedge funds, με συνολικό Αυτό που κάνει εντύπωση είναι ότι πέρα από τις υψηλότερες επιδόενεργητικό κοντά στα 2,7 τρισ. δολ. (Διάγραμμα 1). Περιλαμβανομέ- σεις ανά μονάδα κινδύνου (απόλυτες ή υπερβάλλουσες), τα hedge νων και των CTAs (Commodity Trading Advisors ή Managed Fu- funds παρουσιάζουν μια ελκυστική εικόνα σε ό,τι αφορά την επικινtures), τα υπό διαχείριση κεφάλαια στο τέλος του α’ εξαμήνου 2014 δυνότητά τους, αφού παρουσιάζουν μια μεταβλητότητα ελάχιστα ξεπερνούσαν τα 3 τρισ. δολ. υψηλότερη της αντίστοιχης των ομολόγων και χαμηλότερη κατά 50% Η εκρηκτική ανάπτυξη και η αποδοχή τους από τους ευκατάστατους έναντι αυτής των μετοχών και των εμπορευμάτων. ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές οφείλεται κυρίως στην ιδιαιτερό- Μεταξύ των εναλλακτικών επενδύσεων, η υπεροχή των hedge funds τητα και ελκυστικότητα του επενδυτικού σκοπού τους, καθώς τα συγ- έναντι των εμπορευμάτων είναι αδιαμφισβήτητη. κεκριμένα αμοιβαία κεφάλαια έχουν ως στόχο τη διασφάλιση, μέσω Προς την ίδια κατεύθυνση συνδράμει και η ιστορική απεικόνιση του ποικίλων επενδυτικών στρατηγικών, απόλυτων και αποσυσχετισμέ- drawdown, δηλαδή της απώλειας έναντι της προηγούμενης κορυφής νων αποδόσεων, ήτοι θετικών αποδόσεων, ανεξάρτητα από την πο- (Διάγραμμα 5), καθώς τα hedge funds υπολείπονται ελάχιστα των ρεία των κεφαλαιαγορών. ομολόγων, υπερτερώντας όμως των μετοχών και των εμπορευμάτων. Ουσιαστικά, το κλειδί της επιτυχίας τους έγκειται στην εγκατάλειψη Σε σχέση με τις μετοχές, που αποτελούν την επικινδυνότερη και θετου beta, δηλαδή της πολιτικής των σχετικών αποδόσεων, που θέτει ωρητικά αποδοτικότερη σε βάθος χρόνου επενδυτική κλάση, η καως προαπαιτούμενο την παρακολούθηση ενός δείκτη αναφοράς και τανομή συχνοτήτων των μηνιαίων αποδόσεων όπως αυτή την υπεραπόδοση έναντι αυτού. Το ερώτημα που τίθεται ολοένα και αποτυπώνεται στο Διάγραμμα 5 καταδεικνύει πέραν της ηπιότερης με μεγαλύτερη ένταση είναι κατά πόσο τα συγκεκριμένα ακριβά επεν- μεταβλητότητας των hedge funds μια: δυτικά οχήματα ικανοποιούν τις προσδοκίες. ∼ Εντονότερη συγκέντρωση των αποδόσεων σε ένα κεντρικό διάστημα τιμών -1,0% και 2,0% (73,6% στην περίπτωση των hedge HEDGE FUNDS: funds έναντι 34,2% στην περίπτωση των μετόχων). ΜΙΑ ΕΛΚΥΣΤΙΚΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΞΙΩΝ Μια ιστορική ανασκόπηση και σύγκριση με τις παγκόσμιες μετοχι- ∼ Υψηλότερο πτωτικό ρίσκο («downside risk») των μετοχών, με τη ✒

Ο Δρ Νικόλαος Σκουριάς είναι οικονομολόγος και μέλος των Επενδυτικών Επιτροπών της ΕΔΕΚΤ Asset Management (Εταιρεία Διαχείρισης Επενδυτικών Κεφαλαίων Ταμείων Ασφάλισης), Fathom Financial Services ΕΠΕ και FP Asset Management AG. ΧΡΗΜΑ 61

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 1 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚO ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ (εκατ. δολ.)

ΠΗΓΗ: BARCLAY HEDGE

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 3 ΠΡΟΦΙΛ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΡΙΣΚΟΥ*

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 2 ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΩΡΕΥΤΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ HEDGE FUNDS (δολ., βάση 100, 31 Δεκ. 1993)

*H διάμετρος αντικατοπτρίζει το μέγεθος του δείκτη sharpe

ΠΗΓΗ: BLOOMBERG

συχνότητα εμφάνισης αρνητικής μηνιαίας απόδοσης να διαμορφώνεται στο 37,4% για τις μετοχές έναντι 30,5% για τα hedge funds. ∼ Σημαντικότερο πτωτικό ή ανοδικό ακραίου ρίσκου στην περίπτωση των μετοχών, καθώς οι τελευταίες εμφανίζουν πιο παχιές (δεξιές και αριστερές) ουρές (fat tails), δηλαδή συχνότερες ακραίες τιμές (16,7% για κέρδη πάνω από 6% ή ζημιές άνω του 6% στην περίπτωση των μετοχών έναντι 2,8% για τα hedge funds).

και 20,7% το 1999, ενώ με τα ομόλογα ο αντίστοιχος δείκτης πέρασε από το -27,2% στο 41,9% (Διάγραμμα 6). Σε γενικές γραμμές, η παρατηρούμενη τάση είναι μια ενίσχυση της συσχέτισης μεταξύ των hedge funds και των υπολοίπων κατηγοριών αξιών, γεγονός που προφανώς υποδηλώνει τη δυσκολία ανεύρεσης και εκμετάλλευσης επενδυτικών ευκαιριών και την ολοένα μεγαλύτερη έκθεση στο ρίσκο αγοράς.

Η ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ HEDGE FUNDS ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΑΞΙΩΝ Από την ιστορική εξέταση προκύπτει μια ανησυχητική ενίσχυση της συσχέτισης των hedge funds με τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία υπό εξέταση, που δεν διακρίνεται από την ανάλυση των μέσων όρων της περιόδου (Πίνακας 2). Ο συντελεστής συσχέτισης με τις μετοχές και τα εμπορεύματα διαμορφώνεται στο 87,5% και 65,0%, έναντι 50,5%

Η ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΚΑΙ ΕΠΙΒΕΒΛΗΜΕΝΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ HEDGE FUNDS ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΒΕΛΤΙΣΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ Σε επίπεδο διαχείρισης και διαμόρφωσης του άριστου χαρτοφυλακίου, τα βασικά ευρήματα που προκύπτουν από τις ασκήσεις βελτιστοποίησης έχουν ως εξής (Διάγραμμα 7): ∼ H παρουσία των hedge funds ως εναλλακτική κατηγορία περιου-

ΠΙΝΑΚΑΣ 1 - ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ HEDGE FUNDS Σωρευτική απόδοση* Μέση απόδοση Κανονικοποιημένη απόδοση* Δείκτης κινδύνου Sharpe** Μεταβλητότητα Μέγιστη συνεχής υποχώρησης («max. drawdown»)*** Θετικοί μήνες

ΜΕΤΟΧΕΣ 338,46% 7,51% 0,48 0,37 15,58% -54,57% 154 (62,6%)

ΟΜΟΛΟΓΑ 223,57% 5,92% 1,03 0,55 5,74% -9,42% 153 (59,8%)

ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ 178,72% 5,13% 0,33 0,23 15,52% -57,5% 147 (59,8%)

HEDGE FUNDS 441,85% 8,63% 1,18 0,80 7,27% -19,5% 171 (69,5%)

*Περίοδος Ιαν. 1994-Ιουν. 2014 (246 μηνιαίες παρατηρήσεις) **Μέση απόδοση/μεταβλητότητα (προσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση) ***(Μέση απόδοση-επιτόκιο χωρίς κίνδυνο)/μεταβλητότητα, με το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο να προκύπτει από τις αποδόσεις των εντόκων 90 ημερών του αμερικανικού Δημοσίου ****Οκτ. 07 με Φεβ. 09 για τις μετοχές και τα hedge funds, Ιουν. 08 με Φεβ. 09 για τα εμπορεύματα και Φεβ. 08 με Οκτ. 08 για τα ομόλογα

ΠΙΝΑΚΑΣ 2 - ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ Hedge Funds Μετοχές Ομόλογα Εμπορεύματα

62 Σεπτέμβριος 2014

HEDGE FUNDS 100,0%

ΜΕΤΟΧΕΣ 61,1% 100,0%

ΟΜΟΛΟΓΑ 5,4% 20,8% 100,0%

ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ 41,4% 42,9% 27,8% 100,0%

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 4 DRAWDOWN

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 5 ΚΑΤΑΝΟΜH ΣΥΧΝΟΤHΤΩΝ ΤΩΝ ΜΗΝΙΑIΩΝ ΑΠΟΔΟΣΕΩΝ ΤΩΝ HEDGE FUNDS ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 6 ΚΥΛΙOΜΕΝΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤEΣ ΣΥΣΧEΤΙΣΗΣ 5 ΕΤΩΝ

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 7 - ΣΥΝΘΕΣΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ* LONG ONLY

SHORT & LEVERAGE ALLOWED

BALANCED

LONG ONLY: Σταθμίσεις ≥ 0%, σύνολο 100% SHORT & LEVERAGE ALLOWED: -100% ≤ Σταθμίσεις ≤ 100%, σύνολο 100% BALANCED: 40% ≤ μετοχές/ομόλογα ≤ 60%, 0% ≤ hedge funds/εμπορεύματα ≤ 20%, σύνολο 100% *Ως αποτέλεσμα της μεγιστοποίησης της προσαρμοσμένης στον κίνδυνο απόδοσης

σιακών στοιχείων μεταξύ του ιδανικού συνδυασμού κατηγοριών αξιών είναι επιβεβλημένη, δεδομένων των συγκριτικών ανώτερων προσαρμοσμένων στον κίνδυνο επιδόσεών τους στο παρελθόν. ∼ Tα hedge funds φαίνεται να λειτουργούν ως απόλυτο υποκατάστατο των μετοχικών αξιών, καθώς εκτοπίζουν τις τελευταίες από το βέλτιστο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, λόγω αφενός της υψηλής συσχέτισης μεταξύ των αντισταθμιστικών ταμείων και των μετοχικών αξιών, αφετέρου της ελκυστικότερης σχέσης απόδοσης-κινδύνου των αντισταθμιστικών ταμείων. ∼ Τα ομόλογα, η πλέον συντηρητική τοποθέτηση κατά την περίοδο ανάλυσης, έχουν ευεργετική συνεισφορά στη διαδικασία δημιουργίας ενός διαφοροποιημένου αποδοτικού επενδυτικού χαρτοφυλακίου, δηλαδή του μείγματος αξιών που ελαχιστοποιεί την προσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση. ∼ Τα hedge funds αποτελούν την καλύτερη επιλογή μεταξύ των εναλλακτικών επενδύσεων, καθώς τα οφέλη των εμπορευμάτων, της φτωχότερης από άποψη κανονικοποιημένης απόδοσης κλάσης χρεογράφων, είναι τόσο φτωχά, που η συμμετοχή τους αποδεικνύεται μη σημαντική. ΣΥΜΠΕΡAΣΜΑΤΑ Όπως προκύπτει από την ανάλυση, τα hedge funds απαντούν στις προσδοκίες, καθώς εμφανίζουν ιστορικά ανώτερες προσαρμοσμένες στον κίνδυνο αποδόσεις, που παρά τα υψηλά κόστη τους, τα καθιστούν μια απαραίτητη κλάση αξιών. Εντούτοις, παρατηρείται μια ανησυχητική σταδιακή αύξηση της συσχέτισής τους με τις μετοχές τα τελευταία χρόνια, η οποία ενισχύει το πτωτικό τους ρίσκο, ιδιαίτερα σε περιόδους όπως η σημερινή, κατά την οποία οι μετοχικές αξίες

φαντάζουν από δίκαια αποτιμώμενες έως και ακριβές σε μερικές περιπτώσεις. Παράλληλα, παρατηρείται ένας περιορισμός των αποδόσεών τους, που όπως και η υψηλή συσχέτισή τους με τις μετοχές, φαίνεται να αντικατοπτρίζει την ολοένα μεγαλύτερη δυσκολία ανεύρεσης και εκμετάλλευσης επενδυτικών ευκαιριών. Ωστόσο, τα οφέλη των hedge funds δεν τίθενται υπό αμφισβήτηση, με τη θετική συνδρομή τους στη σύνθεση ενός βέλτιστου επενδυτικού χαρτοφυλακίου να παραμένει πάντα σε ισχύ. Ο επενδυτής που επιθυμεί να ωφεληθεί στον μέγιστο βαθμό από τις ευεργετικές ιδιότητες των hedge funds, και που επιθυμεί πέρα από την αποφυγή του ρίσκου επιλογής διαχειριστή, να υπερπηδήσει και τα μειονεκτήματα των κερδοσκοπικών κεφαλαίων, θα πρέπει να στραφεί προς προϊόντα-κλώνους, όπως π.χ. είναι μεταξύ άλλων το IQ Hedge Multi-Strategy Tracker ETF ή/και το Proshares Hedge Replication ETF, που σκοπός τους είναι η αναπαραγωγή των αποδόσεων των hedge funds. Οι στρατηγικές αναπαραγωγής έχουν ως στόχο τη δημιουργία και την ενεργό διαχείριση χαρτοφυλακίων εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων, στόχος των οποίων είναι η επίτευξη αποδόσεων hedge funds χωρίς την απευθείας επένδυση σε αυτά. Σκοπός είναι η αποφυγή του υψηλού κόστους, της περιορισμένης ρευστότητας, της μεγάλης αδιαφάνειας και των σημαντικών φραγμών στην είσοδο, που συνδέονται με την απευθείας επένδυση σε hedge funds. Το μεγαλύτερο πρόβλημα πλέον των hedge funds είναι ότι το μερίδιο των αποδόσεων που οφείλεται στις ικανότητες του διαχειριστή (alpha) φθίνει συνεχώς, με αποτέλεσμα ο επενδυτής να καλείται να πληρώσει ακριβές αμοιβές για ένα ολοένα και μεγαλύτερο ρίσκο αγοράς (beta). Χ ΧΡΗΜΑ 63

~ αφιέρωμα

ΔΕΘ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΣΕ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΕΚΘΕΤΩΝ, ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ Ξεπέρασε κάθε προσδοκία ο αριθμός των επισκεπτών της 79ης ΔΕΘ, που ανήλθαν σε 255.536, αποδεικνύοντας πως η έκθεση-θεσμός για τη Θεσσαλονίκη, την ευρύτερη περιοχή και όλη τη χώρα επέστρεψε για τα καλά.

64 Σεπτέμβριος 2014

ΧΡΗΜΑ 65

Χ αφιέρωμα ~ 79η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης

ο φετινό μέγεθος ήταν αυξημένο κατά 38,1%, έναντι των 185.000 επισκεπτών του 2013, και κατά 132,3% σε σχέση με τους 110.000 επισκέπτες της διοργάνωσης του 2012. Ο αρχικός στόχος που είχε θέσει η διοίκηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα για 200.000 επισκέπτες ξεπεράστηκε ήδη πριν από το τελευταίο σαββατοκύριακο της διοργάνωσης, γεγονός που αντανακλά την αγάπη του κόσμου για τη μεγάλη «γιορτή», που έλαβε χώρα από τις 6 έως τις 14 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Ποσοστό που αγγίζει το 70% του συνόλου των επισκεπτών ήταν νέοι από 15 έως 38 ετών, στοιχείο ιδιαίτερα ενθαρρυντικό για το μέλλον της διοργάνωσης, η οποία πέρα από τους παλαιούς γνώριμους, αρχίζει να καθιερώνεται και στη συνείδηση της νεολαίας. Η Έκθεση του CERN, που μάγεψε τον κόσμο και θα παραμείνει στο Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης για ενάμιση μήνα ακόμα, το Εργοστάσιο και Μουσείο Σοκολάτας, που έβλεπε καθημερινά ουρές, έφτασε στα όρια των δυνατοτήτων του στην εξυπηρέτηση των επισκεπτών και θα είναι ανοιχτό μέχρι τις 6 Μαρτίου, η Cheap Art, που έγινε σημείο συνάντησης του φιλότεχνου κοινού, το αφιέρωμα «Ορθοδόξων Τέχνη», που προκάλεσε τον θαυμασμό για τα σπάνια εκθέματά του, το Mad North Stage Festival με τους δημοφιλείς του καλλιτέχνες, αλλά και όλα τα θεματικά αφιερώματα της 79ης ΔΕΘ, συνέβαλαν στην εκτίναξη της προσέλευσης των επισκεπτών. Η διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo αλλά και οι εργαζόμενοι θέλουν να ευχαριστήσουν τον κόσμο που αγκάλιασε την 79η ΔΕΘ και δεσμεύονται για μία ακόμα καλύτερη διοργάνωση την επόμενη χρονιά. Άλλωστε, το 2015 η 80ή ΔΕΘ θα έχει επετειακό χαρακτήρα και θα επιφυλάσσει μεγάλες εκπλήξεις στο κοινό. Ήδη μάλιστα οι άνθρωποι της εταιρείας έχουν αρχίσει να εργάζονται για την προετοιμασία της επόμενης διοργάνωσης. ☛

ΑΝΤ. ΣΑΜΑΡΑΣ

ΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΟΣ «Την αλλαγή κλίματος στην οικονομία τη βλέπουμε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης». Με τις φράσεις αυτές ο πρωθυπουργός, κ. Αντώνης Σαμαράς, εγκαινίασε την 79η ΔΕΘ στο συνεδριακό κέντρο «Ι. Βελλίδης», υπογραμμίζοντας τη σημαντική αύξηση των εκθετών της διοργάνωσης, εκ των οποίων, όπως σημείωσε, το 35% συμμετέχει για πρώτη φορά στην έκθεση. «Βρίσκει η Ελλάδα σιγά σιγά τον βηματισμό της και η Θεσσαλονίκη ανακτά τον ρόλο της» ανέφερε κατά την ομιλία του στα εγκαίνια της 79ης ΔΕΘ. «Η πόλη επέστρεψε, η Ελλάδα επιστρέφει, τα Βαλκάνια και ο κόσμος ανακαλύπτουν ξανά τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης» σημείωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, κ. Τάσος Τζήκας. Μετά την ενοποίηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα, τη λήψη της τελικής απόφασης για τις νέες εκθεσιακές και συνεδριακές υποδομές, αλλά και την αναβάθμιση της Γενικής Έκθεσης του Σεπτεμβρίου και των κλαδικών διοργανώσεων, ο επόμενος στόχος, σύμφωνα με τον κ. Τζήκα, είναι η διεθνοποίηση της εταιρείας. «Έχουμε ήδη ξεκινήσει τη διεθνή δικτύωση και μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα είμαστε έτοιμοι να σας παρουσιάσουμε έναν “οδικό χάρτη” για την είσοδό μας στη διεθνή αγορά και τα προτεινόμενα επιχειρησιακά μοντέλα» τόνισε. Χαρακτήρισε τέλος τη φετινή διοργάνωση πολυθέαμα ευρω66 Σεπτέμβριος 2014

«ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ». ΜΕ ΤΙΣ ΦΡΑΣΕΙΣ ΑΥΤΕΣ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ, Α. ΣΑΜΑΡΑΣ, ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΕ ΤΗΝ 79Η ΔΕΘ, ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΚΘΕΤΩΝ, ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ, ΟΠΩΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕ, ΤΟ 35% ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ.

παϊκών προδιαγραφών, ελκυστικό για εκθέτες και επισκέπτες. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στην 79η ΔΕΘ ο πρωθυπουργός, κ. Αντώνης Σαμαράς επισκέφθηκε την έκθεση του CERN στο περίπτερο 14, ενώ βρέθηκε και στα νέου τύπου ΚΕΠ, όπου εξέδωσε πιστοποιητικό γέννησης σε λίγα λεπτά. Αμέσως μετά επισκέφθηκε το περίπτερο του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, όπου παρακολούθησε την ίδρυση επιχείρησης, μέσω της υπηρεσίας μιας στάσης.

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

ΦΟΡΕΑΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Η ΔΕΘ Τη στήριξή του στον ιστορικό και θεσμικό ρόλο του εθνικού εκθεσιακού φορέα και τη διαβεβαίωσή του πως θα ενισχύσει πολύπλευρα τη ΔΕΘ-Helexpo και την αναπτυξιακή προσπάθεια που καταβάλλει, έδωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, κατά τη συνάντησή του με τη διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo. «Η ΔΕΘ-Helexpo κινείται σε δύο επίπεδα. Είναι ένας σημαντικός φορέας της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής και την ίδια στιγμή ένας φορέας εθνικού επιπέδου» σημείωσε ο κ. Βενιζέλος. Αναγνώρισε δε τη μεγάλη παράδοση του εθνικού εκθεσιακού φορέα στις κλαδικές εκθέσεις, βλέποντας σημαντικά περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξής τους. Μάλιστα, μιλώντας υπό την ιδιότητά του και ως υπουργού Εξωτερικών, κάλεσε τη ΔΕΘ-Helexpo να συνεργαστεί στενότερα με όλες τις υπηρεσίες του υπουργείου και τους φορείς που προωθούν την εξωστρέφεια της χώρας.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ

ΠΟΛΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Την εκτίμηση ότι η ΔΕΘ μπορεί να γίνει πόλος εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας αλλά και βαλκανικής συνανάπτυξης διατύπωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αλέξης Τσίπρας, στη συνάντησή του με τη διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo. Τόνισε δε πως της αξίζει μια ακόμα ευρύτερη απήχηση από αυτήν που μπορεί να έχει στη Θεσσαλονίκη και στην Ελλάδα, ένας ουσιαστικός ρόλος στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, σημειώνοντας πως το νέο μεγάλο στοίχημα θα είναι η διεθνοποίησή της. Αναφερόμενος στην 79η ΔΕΘ υπογράμμισε πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό το ότι ο εθνικός εκθεσιακός φορέας κατάφερε να αυξήσει τον αριθμό των επισκεπτών και μάλιστα σε ένα δύσκολο οικονομικά περιβάλλον. Τόνισε επίσης πως η ΔΕΘ θα πρέπει να αποκτήσει επαφή και με τους δημιουργικούς φορείς της Θεσσαλονίκης, τα ζωντανά κύτταρα της κοινωνίας, που δεν είναι άλλα από τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, τους νέους επιστήμονες και τους καλλιτέχνες. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε συνάντηση και με το Σωματείο των Εργαζομένων της ΔΕΘ-Helexpo, ενώ στη συνέχεια περιηγήθηκε σε περίπτερα της 79ης ΔΕΘ, μεταξύ των οποίων στο 14 και το 15, όπου επισκέφθηκε την έκθεση του CERN, αλλά και στα περίπτερα της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας.

τικό για όλη τη χώρα, για τα Βαλκάνια και για την Ευρώπη. Από την πλευρά της, η διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO ενημέρωσε τον κ. Θεοδωράκη και τα στελέχη του κόμματός του για την επιτυχημένη ενοποίηση της ΔΕΘ και της HELEXPO, για την επανεκκίνηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα και για τα χαρακτηριστικά της 79ης ΔΕΘ.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Τη διαπίστωση ότι το «οδοιπορικό» που είχε χαράξει η ΔΕΘ-Helexpo το έχει διανύσει με μεγάλη επιτυχία διατύπωσε ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς, κ. Φώτης Κουβέλης, μετά την παρουσίαση από τη διοίκηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα των στόχων που επιτεύχθηκαν την τελευταία διετία. Στη σημερινή συνάντηση των δύο πλευρών στα γραφεία της ΔΕΘHelexpo, ο κ. Κουβέλης εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του και για την αντιμετώπιση του θέματος του δυϊσμού της έκθεσης, που επιλύθηκε με την ενοποίηση. «Διαπιστώνουμε ότι η έκθεση ανοίγει τα φτερά της με σύγχρονους όρους» σημείωσε χαρακτηριστικά και συνεχάρη τη διοίκηση και τους εργαζομένους του εθνικού εκθεσιακού φορέα για τη συλλογική τους προσπάθεια. Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΘ-Helexpo, κ. Κυριάκος Ποζρικίδης, παρουσίασε αναλυτικά το περιεχόμενο της φετινής διοργάνωσης και εξήγησε στον κ. Κουβέλη το σκεπτικό της νέας μορφής που έχει λάβει η ΔΕΘ μέσα σε ένα περιβάλλον φθίνουσας πο-

ΣΤ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

ΓΙΟΡΤΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΟΥ Χώρο γιορτής, εμπορίου, ανταλλαγής απόψεων και ιδεών και ανάπτυξης διαλόγου, χαρακτήρισε τη ΔΕΘ ο ιδρυτής και επικεφαλής του κόμματος «Το Ποτάμι», κ. Σταύρος Θεοδωράκης. Ο κ. Θεοδωράκης, που συνοδευόταν από στελέχη του κόμματός του, είχε συνάντηση με τη διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO και κατά τη διάρκειά της τόνισε πως χρειάζεται να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο επισκέπτονται ο πρωθυπουργός και οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί την έκθεση και τη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου. Ακόμη, επεσήμανε πως θα καταθέσει σχετική πρόταση, την οποία θα γνωστοποιήσει στον δήμαρχο Θεσσαλονίκης και στους πρυτάνεις των δύο πανεπιστημίων της πόλης (Αριστοτέλειο και Μακεδονίας), προκειμένου η ΔΕΘ κάθε Σεπτέμβριο να αποτελεί κάτι πολύ σημανΧΡΗΜΑ 67

Χ αφιέρωμα ~ 79η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης ☛

ΤΟ 2015, Η 80Η ΔΕΘ ΘΑ ΕΧΕΙ ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΚΑΙ ΘΑ ΕΠΙΦΥΛΑΣΣΕΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ. ΗΔΗ ΜΑΛΙΣΤΑ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΧΟΥΝ ΑΡΧΙΣΕΙ ΝΑ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ.

ρείας των γενικών εκθέσεων διεθνώς. Η νέα αυτή μορφή που χαρακτηρίζει την 79η ΔΕΘ περιλαμβάνει πολλά θεματικά αφιερώματα και ανοίγει μια μεγάλη «βεντάλια» επιχειρηματικότητας, τεχνολογίας, επιστήμης, πολιτισμού και αναψυχής, ώστε να προσελκύσει τον κόσμο, όπως τόνισε.

Π. ΚΑΜΜΕΝΟΣ

ΟΡΑΤΗ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Την επιστροφή των πολιτών στη ΔΕΘ, η οποία είναι ορατή με τον συνωστισμό του κόσμου στα περίπτερα της έκθεσης, επεσήμανε ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, κ. Πάνος Καμμένος, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τη διοίκηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα. Ο κ. Καμμένος τόνισε πως το κόμμα του είναι διατεθειμένο να στηρίξει την αναπτυξιακή προσπάθεια της ΔΕΘ-HELEXPO, σημειώνοντας πως ο θεσμός της ΔΕΘ χρειάζεται να προστατευθεί και να αναβαθμισθεί. Μάλιστα, υπογράμμισε ότι είναι σημαντική η παρουσία του πολιτισμού μέσα στην έκθεση, η οποία γίνεται πράξη με σχετικές δράσεις και εκδηλώσεις στην 79η ΔΕΘ.

Η διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO από την πλευρά της ενημέρωσε τον κ. Καμμένο, καθώς και τους παριστάμενους βουλευτές και τα στελέχη του κόμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, για την πορεία της διοργάνωσης αλλά και για το ευρύτερο σχέδιο ανάπτυξης του εθνικού εκθεσιακού φορέα. Μετά το πέρας της επίσκεψής του στα γραφεία της διοίκησης της έκθεσης, ο κ. Καμμένος ξεναγήθηκε σε περίπτερα της 79ης ΔΕΘ.

ΔΗΜ. ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑΣ

ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΔΕΘ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Τη σημαντική συμβολή της ΔΕΘ στην ανάπτυξη της αλληλοκατανόησης των λαών της περιοχής, ειδικά σε μια περίοδο διεθνούς αστάθειας, υπογράμμισε ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, κατά τη συνάντησή του με τη διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo στα γραφεία της εταιρείας. Ο ίδιος σημείωσε πως είναι πάντα τιμή και χαρά να επισκέπτεται τη ΔΕΘ, ενώ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο για το κομμάτι των διεθνών συμμετοχών της 79ης διοργάνωσης όσο και για το θέμα των εκθεσιακών υποδομών. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, κ. Τάσος Τζήκας, παρουσίασε τους στόχους που πέτυχε ο εθνικός εκθεσιακός φορέας την τελευταία διετία (ενοποίηση, απόφαση για τις εκθεσιακές υποδομές και αναβάθμιση της εκθεσιακής ατζέντας), επεσήμανε την οικονομική ανάκαμψη της εταιρείας και αναφέρθηκε στην επόμενη μεγάλη προτεραιότητα, που δεν είναι άλλη από τη διεθνή δικτύωση της ΔΕΘ-Helexpo. Με τη σειρά του ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της εταιρείας, Αλέξης Τσαξιρλής, αναφέρθηκε στη «γιορτή» της 79ης ΔΕΘ, περιγράφοντας το πλούσιο περιεχόμενό της, το οποίο αποτελείται, όπως είπε, από πολλές διαφορετικές θεματικές ενότητες που συνδυάζονται με το θέαμα και την ψυχαγωγία και μάλιστα με χαμηλό εισιτήριο. Υπογράμμισε δε τη σημαντική εκπροσώπηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην 79η ΔΕΘ. Χ

ΣΥΝΑΥΛΙΑ Δ. ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ

ΓΙΟΡΤΑΣΕ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

ε μια μεγάλη συναυλία στη γενέθλια πόλη του, τη Θεσσαλονίκη, προσκεκλημένος της 79ης ΔΕΘ, ο κορυφαίος τραγουδοποιός, Διονύσης Σαββόπουλος, γιόρτασε τα 50 χρόνια του στη μουσική σκηνή και τα 70 στη ζωή. Μαζί του οι φίλοι του Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Μελίνα Κανά και Πάνος Μουζουράκης. Η συναυλία με τίτλο «Γεννήθηκα στη Σαλονίκη» παρουσίασε σημαντικούς σταθμούς από τη μακρά πορεία του Διονύση Σαββόπουλου στο τραγούδι. Στο πρόγραμμα περιλήφθηκαν όλα τα τραγούδια του που συγκίνησαν το πανελλήνιο και μίλησαν «της κάθε μιας γενιάς» («Η Συννεφούλα, «Ας κρατήσουν οι χοροί», «Μη μιλάς άλλο γι’ αγάπη», «Σαν τον Καραγκιόζη», «Μ’ αεροπλάνα και βαπόρια», «Η Δημοσθένους Λέξη», «Εμείς του εξήντα οι εκδρομείς» κ.ά.). Ο Διονύσης Σαββόπουλος όμως, σε έναν χώρο φορτισμένο από τις παιδικές του μνήμες, τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, και με παρόντες μέσα στο πλήθος φίλους και συμμαθητές από τη γενιά των «εκδρομέων του ’60»,

68 Σεπτέμβριος 2014

είχε ετοιμάσει και ένα ειδικό «ένθετο» αφιέρωμα με τραγούδια στα οποία βρίσκει κανείς εικόνες της γενέτειράς του, όπως: «Ήλιος κόκκινος ζεστός», «Καλοκαίρι», «Η Θανάσιμη Μοναξιά του Αλέξη Ασλάνη», «Η Πρωτομαγιά», «Μια θάλασσα μικρή» και βέβαια το αυτοβιογραφικό του αριστούργημα «Γεννήθηκα στη Σαλονίκη». Ο Διονύσης Σαββόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1944 και μπήκε ως επαγγελματίας στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού το 1964, έναν χρόνο μετά την κάθοδό του στην Αθήνα με το «Φορτηγό». «Πενήντα χρόνια χάζευα τον κόσμο, τον πόθησα σαν αχόρταγο παιδί. Έγραφα τραγούδια, ηχογραφούσα, τραύλιζα τις ιδέες μου σε συνεντεύξεις και σχόλια και ο χρόνος κυλούσε δίχως να το αντιληφθώ κάτω από την άσφαλτο και κάτω από το γκαζόν» λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά για όλα αυτά χρόνια και προσθέτει: «Νομίζω ότι η γενιά μου δεν είπε την τελευταία λέξη, διότι και στα πάρτι της σημερινής πιτσιρικαρίας έχει την θέση της. Ξέρει, βλέπετε, αυτή, να κάνει καλό πρόγραμμα».

φάκελοι Χ

MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

ΤΖΙΡΟΣ +35% ΚΑΙ ΚΕΡΔΗ +31% ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Άνοδο σε όλα τα οικονομικά της μεγέθη παρουσιάζει η MLS Πληροφορική στο πρώτο εξάμηνο του 2014.

ιο συγκεκριμένα, αύξηση κατά 35% παρουσίασε ο κύκλος εργασιών και ανήλθε σε 5,08 εκατ. ευρώ, από 3,75 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο χρόνο. Αύξηση κατά 31% παρουσίασαν και τα κέρδη μετά από φόρους και διαμορφώθηκαν σε 1,06 εκατ. ευρώ, έναντι 0,80 εκατ. ευρώ το 2013. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 2,50 εκατ. ευρώ, έναντι 2,31 εκατ. ευρώ πέρσι, αυξημένα κατά 8%. Η καθαρή θέση της εταιρείας στις 30/06/2014 ήταν 20,70 εκατ. ευρώ, σαφώς βελτιωμένη από τα 18,60 εκατ. ευρώ στις 30/06/2013. Με αφορμή τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της MLS Γιάννης Καματάκης, δήλωσε: «Διανύουμε το 8ο συνεχόμενο ανοδικό τρίμηνο. Ο ρυθμός ανάπτυξης έχει ενταθεί από πέρυσι και ευελπιστούμε να ενταθεί περαιτέρω. Προχωράμε με αξιοπιστία και σοβαρότητα στην επίτευξη των στόχων μας, ενώ βελτιωνόμαστε συνεχώς σε όλους τους τομείς. Τα νέα MLS κινητά τηλέφωνα και tablets που κυκλοφόρησαν πρόσφατα στην αγορά έχουν ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών μας και προσκαλούμε όλους τους Έλληνες να τα δοκιμάσουν και να απολαύσουν τις μοναδικές, σε διεθνές επίπεδο, καινοτομίες τους». ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 8ΠΥΡΗΝΟΥ ANDROID SMARTPHONE Το MLS iQTalk S8® είναι λεπτό και ελαφρύ, με προσωπικότητα και στυλ σε οθόνη 5’’ HD. Το νέο MLS τηλέφωνο ήρθε για να να κάνει MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ, ΤΟΚΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ (EBITDA) ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΑΝ ΣΕ 2,50 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΕΝΑΝΤΙ 2,31 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΠΕΡΣΙ, ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΚΑΤΑ 8%. Η ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΙΣ 30/06/2014 ΗΤΑΝ 20,70 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΣΑΦΩΣ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΑ 18,60 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΣΤΙΣ 30/06/2013.

τη ζωή πιο εύκολη. Χάρη στους 8 πυρήνες του, που μπορούν και λειτουργούν ταυτόχρονα, κάνει τα πάντα πιο γρήγορα. Σε επίπεδο τεχνικών χαρακτηριστικών, το MLS iQTalk S8® έχει οθόνη από Corning® Gorilla® Glass 3, έναν ειδικό κρύσταλλο για απόλυτη προστασία σε πτώσεις, χτυπήματα και γρατζουνιές. Ακόμη, οι φωτογραφίες δεν θα είναι ποτέ ξανά θαμπές, κουνημένες ή χαμηλής ανάλυσης. Η 13MP πίσω κάμερα στηρίζεται σε σύγχρονο αισθητήρα για εκπληκτικές φωτογραφίες σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού και πιο ζωντανά χρώματα. Το MLS smartphone διαθέτει την πρωτοποριακή τεχνολογία μεταφοράς δεδομένων HotKnot. Απλά ακουμπήστε το MLS smartphone σας με το MLS smartphone του φίλου σας και τα δεδομένα θα μεταφερθούν γρήγορα και εύκολα. Το MLS iQTalk S8® διατίθεται αποκλειστικά στα καταστήματα ΟΤΕ, Cosmote, Γερμανός, καθώς και στο εκτεταμένο εμπορικό δίκτυο αντιπροσώπων τους. Η προτεινόμενη λιανική τιμή πώλησης του MLS iQTalk S8® είναι 329,90 ευρώ, περιλαμβανομένου και του ΦΠΑ, ενώ διατίθεται φθηνότερα με σύνδεση στα προγράμματα Cosmote. Χ ΧΡΗΜΑ 69

Χ ανάλυση

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΟΜΙΛΟΣ)

[BLOOMBERG TICKER: ETE:GA] [REUTERS TICKER: NBGR.AT] Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Ελλάδα και στο Χρηματιστήριο Ν. Υόρκης, ΗΠΑ

Βασικός κλάδος δραστηριότητας: Τράπεζες

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

4,70 ευρώ 2,11 ευρώ 16,74% -25,68% -11,11%

Πηγή: Η Εταιρεία, VRS.

ΑΠΟΤΕΛEΣΜΑΤΑ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2014 ∼ Σύμφωνα με τη Διοίκηση, στην τηλεδιάσκεψη των αποτελεσμάτων του α’ εξαμήνου 2014, στα επόμενα τρίμηνα αναμένεται βελτίωση των καθαρών επιτοκιακών εσόδων (ΝΙΜ) καθώς και του αντίστοιχου περιθωρίου κέρδους, λόγω του βελτιούμενου μείγματος των δανείων και της περαιτέρω μείωσης του κόστους καταθέσεων. Η Τράπεζα προέβη στη χορήγηση δανείων άνω των 400 εκατ. ευρώ στη διάρκεια του β’ τριμήνου 2014 στην εγχώρια αγορά. ∼ Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας ανέρχεται σε 16,2% (CET 1, 30.06.2014), επίπεδο το οποίο σύμφωνα με τη Διοίκηση θεωρείται υψηλό σε σύγκριση με τους αντίστοιχους δείκτες των ευρωπαϊκών τραπεζών. ∼ Τέλος, στις 23 Ιουλίου 2014 εγκρίθηκε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ το 5ετές πλάνο αναδιάρθρωσης του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, βάσει του οποίου αναμένεται να λάβει χώρα η πώληση ενός μειοψηφικού πακέτου μετοχών της Finansbank (έως 40%) μέχρι τα τέλη του έτους 2015, βάσει των τελευταίων εκτιμήσεων της Διοίκησης.

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2009 – 2014 (σε ευρώ)

ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ∼ Η Εθνική Τράπεζα αποτελεί τη μεγαλύτερη, βάσει χρηματιστηριακής αξίας, ελληνική τράπεζα με παρουσία και δραστηριότητες στην Ελλάδα, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Τουρκία μέσω της θυγατρικής τράπεζας Finansbank AS [εισηγμένης στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης με χρηματιστηριακή αξία 8,59 δισ. τουρκικών λιρών/3,07 δισ. ευρώ την 5/9/2014, Bloomberg Ticker: FINBN:TI, Reuters Ticker: FINBN.IS]. ∼ Κατά τα τελευταία 3 και πλέον έτη, ο Όμιλος της Εθνικής Τράπεζας βρίσκεται σε στάδιο αναδιοργάνωσης - αναδιάρθρωσης των δραστηριοτήτων του και διαρκούς ενίσχυσης της κεφαλαιακής του επάρκειας. Βάσει της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2014, η Εθνική Τράπεζα συγκέντρωσε ιδιωτικά κεφάλαια ύψους 2,5 δισ. ευρώ, ενώ στη διάρκεια των ετών 2012-2013 προηγήθηκε η άντληση κεφαλαίων μέσω διαδοχικών σταδίων, τόσο από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας όσο και από ιδιώτες (εγχώριους και ξένους) επενδυτές. ∼ Η πορεία της Εθνικής Τράπεζας ιδιαίτερα στην εγχώρια αγορά θα εξαρτηθεί από την περαιτέρω σταθεροποίηση της οικονομίας, με τις επιδόσεις της να μπορούν να κινηθούν ανώτερα των αντίστοιχων μακροοικονομικών επιδόσεων στον μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, εφόσον επικρατήσει το θετικό σενάριο. Το χαρτοφυλάκιο των δανείων και η δημιουργία επισφαλειών, αν και με αισθητά μειούμενους ρυθμούς στα τελευταία τρίμηνα, παραμένει ο πιο κρίσιμος τομέας για τις μελλοντικές επιδόσεις του Ομίλου, ενώ καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η πορεία των αναδιαρθρωμένων/ρυθμιζόμενων δανείων. Η πολιτική μείωσης του κόστους σε επίπεδο Ομίλου αναμένεται να συνεχιστεί, χωρίς όμως να επαναληφθούν οι ποσοστιαίοι ρυθμοί των τελευταίων περιόδων. Τέλος, η Τράπεζα βρίσκεται σε στάση αναμονής για τα αποτελέσματα των stress test (ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων) της ΕΚΤ (Οκτώβριος 2014), προκειμένου να επανεξετάσει τις κεφαλαιακές της ανάγκες.

ΤΙΜH ΜΕΤΟΧHΣ (5/9/2014) Χρηματιστήριο Αθηνών 2,72 ευρώ Αρ. Μετοχών (.000) 3.533.150 Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) 9.610,17 Μέσος Ημ. Όγκος Συν. 7.125.899 Συντελεστής Beta 1,78

150,00

120,00

90,00

60,00

30,00

0,00 8/9/2009

16/5/2010

21/01/2011

28/09/2011

4/6/2012

9/2/2013

17/10/2013

24/6/2014

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

Οι αναλύσεις της VRS διαβάζονται από επαγγελματίες διαχειριστές και επενδυτές στις αγορές της Β. Αμερικής, Ευρώπης και Ασίας σύμφωνα με τα στοιχεία των διεθνών οίκων Thomson Reuters, S&P Capital IQ, Factset και Inquiry Financial

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: info@valueinvest.gr

70 Σεπτέμβριος 2014

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2014 (Όμιλος, σε εκατ. ευρώ) Δάνεια (Μικτά) Προβλέψεις Σύνολο Ενεργητικού

Α' ΕΞΑΜ. 2014 70.417 -9.197 111.181

Διατραπεζική - Repos Καταθέσεις Δανειακές Υποχρεώσεις Καθαρή Θέση (μ.δ.μ.)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2014 (Όμιλος, σε εκατ. ευρώ)

Α' ΕΞΑΜ. 2013 70.308 -8.157 110.434

ΜΕΤΑΒΟΛΗ 0% 13% 1%

29.439 60.824 3.658 7.449

-37% 8% 48% 45%

18.525 65.446 5.418 10.807

Α' ΕΞΑΜ. 2014 Α' ΕΞΑΜ. 2013 ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΝΙΙ (Καθ. Επιτοκ. Έσοδο) 1,511 1,609 -6% Συνολικά Έσοδα 1,838 1,945 -6% Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων 1,010 1,153 -12% Προβλέψεις Δανείων 705 853 -17% Κέρδη προ Φόρων 110 378 -71% Κέρδη μ.φ.δ.μ. 109 311 -65% Κέρδη μ.φ.δ.μ. & αναβ. φορ. 1,146 343 234%

Πηγή: Τράπεζα, Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

ΒΑΣΙΚA ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚA ΜΕΓEΘΗ Περίοδος 2008 - 2013 (Όμιλος, σε εκατ. ευρώ) ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 101.323 113.394 120.745 106.732 104.798 110.930

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Δείκτες Ομίλου Καθ. Επιτοκ. Περιθώριο Κόστη / Έσοδα Καθ. Θέση / Δάνεια Δάνεια / Ενεργητικό Καταθέσεις / Ενεργητικό Καθ. Θέση / Ενεργητικό Δάνεια / Καταθέσεις

ΚΑΘ. ΔΑΝΕΙΑ 69.898 74.753 77.262 71.496 69.135 67.250

ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ 67.657 71.194 68.039 59.544 58.722 62.876

2008 3,53% 49,17% 8,54% 68,98% 66,77% 5,89% 103%

ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ 5.972 8.453 9.655 -723 -2.284 7.111

2009 3,50% 49,66% 11,31% 65,92% 62,78% 7,45% 105%

ΚΑΘ. ΕΠΙΤ. ΕΣΟΔΟ 3.580 3.966 4.148 3.843 3.365 3.157

2010 3,44% 55,03% 12,50% 63,99% 56,35% 8,00% 114%

ΛΕΙΤ. ΕΞΟΔΑ 2.422 2.522 2.553 2.571 2.344 2.567

2011 3,60% 58,81% -1,01% 66,99% 55,79% -0,68% 120%

ΚΕΡΔΗ ΜΦ 1.937 1.252 638 -13.420 -1.973 -179

ΚΜΦΔΜ 1.546 923 406 -12.344 -2.127 809

2012 3,21% 66,46% -3,30% 65,97% 56,03% -2,18% 118%

2013 2,85% 68,07% 10,57% 60,62% 56,68% 6,41% 107%

Η ΜΕΤΟΧΗ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΧΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2009 – 2014 (Βάση = 100)

Πηγή: Τράπεζα, Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις. Σημείωση: Έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2014, οι λογιστικές καταστάσεις του Α’ Εξαμήνου 2014 αφορούσαν στα τελευταία διαθέσιμα δημοσιευμένα αποτελέσματα της Εταιρείας / Ομίλου.

ΔΕΙΚΤΗΣ ROE & ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΜΕΤΟΧΗΣ Περίοδος 2008 - 2013

150,00

ΓΔ

ΕΤΕ

120,00

2008 2009 2010 2011 2012 2013

90,00

60,00

30,00

0,00 8/9/2009

8/4/2011

8/11/2012

8/6/2014

P/Ε (x) 6,2 10,4 23,7 11,9

P/BV (x) 1,6 1,1 1,0 1,4

ROE % 26% 11% 4% 11%

P/E και P/BV βάσει τρέχουσας τιμής μετοχής.

H VRS παρέχει δείγματα ανάλυσης και εκτίμησης εταιρικής αξίας σε εισηγμένες και μη εταιρείες που επιζητούν εξωστρέφεια σε επενδυτικά κεφάλαια

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: info@valueinvest.gr

ΧΡΗΜΑ 71

~ αφιέρωμα

O EΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔEΚΑ ΑΣΦΑΛIΖΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚIΑ ΤΟΥ

72 Σεπτέμβριος 2014

Eλλιπής ασφαλιστική συνείδηση, υπερφορολόγηση, κενό ενημέρωσης και μειωμένα εισοδήματα κρατούν στάσιμη την ασφάλιση κατοικίας

ΧΡΗΜΑ 73

Χ αφιέρωμα ~ Aσφάλιση κατοικίας

αθηλωμένη στα ποσοστά των παρελθόντων ετών παραμένει η ασφαλιστική αγορά στον κλάδο κατοικίας. Αν και στην Ελλάδα τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης είναι υψηλά, μόνο ένας στους δέκα ιδιοκτήτες έχει ασφαλισμένη την περιουσία του και σύμφωνα με στελέχη της αγοράς η πλειοψηφία των ασφαλισμένων διατηρεί συμβόλαια που έχουν περιορισμένες καλύψεις και συνδέονται με τραπεζικό δανεισμό. Η εικόνα αυτή ωστόσο δεν είναι αποτέλεσμα της κρίσης ή τουλάχιστον δεν αποτελεί η οικονομική ύφεση τη βασική της αιτία. Κι αυτό γιατί και πριν τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, πάλι τα ποσοστά των καταναλωτών που μεριμνούσαν για την ασφάλισή τους ήταν μικρά. Αντιθέτως, στο εξωτερικό και κυρίως στην Ευρώπη τα ποσοστά ασφαλισιμότητας φτάνουν έως και το 70-80%, γεγονός που μαρτυρά την ύπαρξη ασφαλιστικής κουλτούρας, εμπιστοσύνης και εκπαίδευσης, που κατευθύνουν τους πολίτες στο να ιεραρχήσουν ψηλά στις προτεραιότητές τους την προστασία της κατοικίας τους και να εντάξουν στα βασικά τους έξοδα τα ασφάλιστρα της κατοικίας τους. Την εικόνα του κλάδου σκιαγραφούν στο ΧΡΗΜΑ στελέχη της αγοράς. Ο Νικόλαος Σπυράτος, Τεχνικός Διευθυντής Γενικών Κλάδων της Μινέττα, αναφέρει ότι «η ασφάλιση των κατοικιών στην Ελλάδα είναι σε πολύ περιορισμένα επίπεδα, της τάξεως του 10-15%, περιλαμβανομένης και της ασφάλισης η οποία γίνεται στο πλαίσιο της λήψης στεγαστικού δανείου και της συνακόλουθης υποχρέωσης ασφάλισης της δανειοδοτούμενης κατοικίας βάσει της σύμβασης του δανείου». Η παραγωγή σε σχέση με τις προοπτικές που έχει ο κλάδος είναι αναμφίβολα πολύ περιορισμένη, όπως περιορισμένη είναι και η γενικότερη διείσδυση της ιδιωτικής ασφάλισης στην ελληνική αγορά. Κι αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Πέρα από την κρίση, καταλυτικό ρόλο στη συμπεριφορά που έχουν οι καταναλωτές φαίνεται πως έχει διαδραματίσει: ∼ Η «έλλειψη» ασφαλιστικής συνείδησης των Ελλήνων ∼ Η άγνοια που υπάρχει για το κόστος των προγραμμάτων ασφάλισης κατοικίας ∼ Η έλλειψη κινήτρων από την Πολιτεία ∼ Η υπερφορολόγηση που έχει επιβληθεί σήμερα στους Έλληνες για τις κατοικίες τους και δεν αφήνει χώρο για επιπλέον έξοδα ∼ Η έλλειψη εμπιστοσύνης από μερίδα των καταναλωτών προς την ιδιωτική ασφάλιση. Όπως αναφέρει η Δήμητρα Τσακνιά, μέλος του Δ.Σ και Σύμβουλος Διοίκησης της Ευρώπη Ασφαλιστική, «δυστυχώς η εικόνα της αγοράς δεν δείχνει σημάδια διαφοροποίησης έναντι του παρελθόντος. Η εκτίμηση ότι από το σύνολο των ακινήτων της χώρας μόνο το ένα στα δέκα είναι ασφαλισμένο παραμένει η ίδια και αυτό διότι ο Έλληνας δεν διαθέτει την κουλτούρα του ευρωπαίου πολίτη, ο οποίος μερινά για το μέλλον του, φροντίζει να ασφαλίζει τα κύρια περιουσιακά του στοιχεία και, σε κάθε περίπτωση, αποφεύγει το ενδεχόμενο ανατροπής του οικογενειακού προγραμματισμού. Ασφαλιστήριο κατοικίας θα έπρεπε να διαθέτει κάθε νοικοκυριό στην Ελλάδα, ωστόσο, όμως, όποτε η Ένωση επιχείρησε να θέσει το θέμα στη σωστή του βάση, και το επιχείρησε πολλές φορές, θέτοντας ως κυρίαρχο ζήτημα την ασφάλιση των ακινήτων για τον κίνδυνο του σεισμού, η πρότασή της κω-

74 Σεπτέμβριος 2014

δικοποιήθηκε από τα μέσα ενημέρωσης με τον όρο «σεισμόσημο». Βέβαια, κανείς από όσους αντιστρατεύονται το μέτρο δεν άρθρωσε λόγο όταν περιοχές της χώρας επλήγησαν από καταστροφικούς σεισμούς και ο κόσμος εκλιπαρούσε την κυβέρνηση για αποζημιώσεις». Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat οι Έλληνες σε ποσοστό 60% έχουν ιδιόκτητη κατοικία χωρίς να έχουν στεγαστικό δάνειο ή υποθήκη και σε ποσοστό 15% μένουν σε ιδιόκτητο ακίνητο το οποίο απέκτησαν με στεγαστικό δάνειο και υποθήκη. Συνολικά η ιδιοκατοίκηση φτάνει το 75% στην Ελλάδα και σύμφωνα με τα στοιχεία των τελευταίων δύο ετών βρίσκεται περίπου στη μέση της κατάταξης των χωρών στην Ευρώπη. Μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης έχουν οι χώρες: Ρουμανία, Κροατία, Λιθουανία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Νορβηγία, Λετονία, Βουλγαρία, Εσθονία, Νορβηγία, Τσεχία, Ισπανία, Ισλανδία, Σλοβενία και Μάλτα. Στο μικρό ποσοστό των ασφαλισμένων κατοικιών σε σχέση με το συνολικό οικιστικό δυναμικό αναφέρεται και η Κάκια Κεχρή, Τεχνική Διευθύντρια Ατομικών Γενικών Ασφαλίσεων στην Generali. Όπως μας λέει «υπολογίζεται ότι περίπου το 15% των κατοικιών έχουν ασφαλιστική κάλυψη και οι περισσότερες εξ αυτών με συμβόλαια που συνδέονται με τα στεγαστικά δάνεια, ειδικά όσων συνήφθησαν τα τελευταία χρόνια πριν την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης. Από το 2009 και μετά, ο κλάδος ασφάλισης περιουσίας, στον οποίο περιλαμβάνεται και η ασφάλιση κατοικίας, έχει υποστεί τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Μέχρι το τέλος του 2013 η μείωση της παραγωγής ασφαλίστρων στον κλάδο περιουσίας ήταν της τάξης του 13,9%. Βέβαια πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η μείωση της παραγωγής στον κλάδο περιουσίας ήταν πολύ μικρότερη από ό,τι στο σύνολο της αγοράς, όπου η πτώση έφθασε το 27,9%». Όπως και στους υπόλοιπους κλάδους της ασφαλιστικής αγοράς, και στον κλάδο περιουσίας είναι εμφανές πως υπάρχει άγνοια σχετικά με τα οφέλη που απορρέουν από τα ασφαλιστικά προγράμματα και έλλειψη κινήτρων ακόμα και για αυτούς που διαθέτουν συμβόλαια να τα διατηρήσουν μετά την αποπληρωμή του δανείου τους. Όπως μας επισημαίνει σχετικά η Mέλπω Καλλιγέρη, Διευθύντρια του Κλάδου Περιουσίας & Γενικών Ασφαλίσεων της AIGAION Ασφαλιστική, «σε αρκετές περιπτώσεις οι ασφαλισμένοι περιορίζονται στην κάλυψη του ποσού του δανείου που έχουν λάβει και όχι στη συνολική αξία της κατοικίας τους, ενώ μετά την αποπληρωμή κλείνουν τα συμβόλαιά τους. Δεν είναι σωστό αυτό που συμβαίνει. Οφείλουν να κατανοήσουν οι πολίτες ότι πρέπει να διασφαλίζουν τα περιουσιακά τους στοιχεία γενικά και ειδικά την κατοικία τους. Και εμείς ως ασφαλιστές πρέπει να κινηθούμε περισσότερο δυναμικά προς την κατεύθυνση της ενημέρωσης». Από την πλευρά της η Μπέτυ Παπαδοπούλου, Προϊσταμένη του Κλάδου Περιουσίας της ΔΥΝΑΜΙΣ Ασφαλιστική, τονίζει ότι «τα επίπεδα ασφάλισης των κατοικιών στην Ελλάδα δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συγκριθούν με αυτά των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών. Παρόλα αυτά, παράγοντες όπως τα ενυπόθηκα δάνεια, η ραγδαία κλιματολογική αλλαγή που έχει επιφέρει –όχι συνηθισμένα για την Ελλάδα– ακραία καιρικά φαινόμενα (χαλάζι, θύελλες, πλημμύρα) αλλά και η οικονομική κρίση που ταλανίζει την πλειοψηφία των πολιτών και συντελεί σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των κρουσμάτων διαρρήξεων και κλοπών τόσο των κύριων κατοικιών όσο και των εξοχικών, γίνονται ολοένα και πιο ισχυρά κίνητρα για την αναζήτηση ασφάλισης των κατοικιών».

Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΒΑΣΗ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΘΕΙ Τα τελευταία χρόνια και κυρίως όποτε καταγράφεται ένα σεισμός στην Ελλάδα αναδύεται και πάλι η συζήτηση της προστασίας της περιουσίας των πολιτών και της πηγής από την οποία θα προέλθουν οι πόροι για την κάλυψη των ζημιών. Μπορεί να καλύψει το κράτος σε μια χώρα όπως η Ελλάδα τη δαπάνη αποκατάστασης των σεισμοπαθών περιοχών; Και αν δεν μπορεί, πώς μπορεί ο καταναλωτής να διασφαλίσει την επόμενη μέρα; Πώς θα κατευθυνθεί προς την ασφαλιστική αγορά και τα προγράμματα που διαθέτει; Θυμίζουμε ότι στον πρόσφατο σεισμό της Κεφαλονιάς, όπου καταβλήθηκαν σε πολλές περιπτώσεις άμεσα οι αποζημιώσεις από τις ασφαλιστικές εταιρείες, μόνο το 10% των κτισμάτων ήταν ασφαλισμένο. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις για τον σεισμό υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 6.000.000 ευρώ, ενώ οικονομική ενίσχυση ύψους 3,7 εκατ. ευρώ ενέκρινε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ζημιές σε κτήρια και υποδομές. Όπως είχε δηλώσει σχετικά ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιουσίας της ΕΑΕΕ, κ. Ν. Βαγιακάκος, «είναι εξαιρετικά σημαντικό η Πολιτεία σε συνεργασία με την ασφαλιστική αγορά να προβεί άμεσα σε σχέδιο διαχείρισης και αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών των σεισμών ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι για παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον». Το πώς θα υλοποιηθεί ένα σχέδιο προετοιμασίας και αν αυτό θα είναι για τον πολίτη σε εθελοντική ή υποχρεωτική βάση μένει να το δούμε στο μέλλον. Στην ασφαλιστική αγορά, ωστόσο υπάρχουν στελέχη τα οποία πρεσβεύουν ότι πρέπει με δική του βούληση ο καταναλωτής να αντιληφθεί ότι χρειάζεται να ασφαλίσει το σπίτι του και στελέχη που θεωρούν ότι πρέπει η ασφάλιση κατοικίας να είναι υποχρεωτική υπό την προϋπόθεση ότι ο πολίτης θα μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτή. Παρακάτω παραθέτουμε τι λένε οι άνθρωποι της ασφαλιστικής αγοράς:

☛

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ: ΤΟ 15% ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΕΧΟΥΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΞ ΑΥΤΩΝ ΜΕ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ, ΕΙΔΙΚΑ ΟΣΩΝ ΣΥΝΗΦΘΗΣΑΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

ασφάλισης για σεισμό στην Ελλάδα έχει συζητηθεί αρκετές φορές από την Πολιτεία, απόφαση δεν έχει ληφθεί. Ως πότε και με τι ποσά το κράτος θα μπορεί να αποζημιώνει τέτοια περιστατικά; Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι ο σεισμός στην Κεφαλονιά. Τι θα ακολουθήσει και πότε κανείς δεν γνωρίζει. Αυτό που οφείλουμε να αξιολογήσουμε είναι το πραγματικό γεγονός, ότι δηλαδή η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο των σεισμών. Η ασφάλιση έναντι των σεισμών είναι ένα ρίσκο που δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναλαμβάνει η Πολιτεία. Γι’ αυτό και θα πρέπει να το ρυθμίσει. Εμείς στην AIGAION εκτιμούμε ότι σε δύσκολες οικονομικές περιόδους η προστασία της περιουσίας έχει ακόμη μεγαλύτερη αξία και θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων ότι όσο μεγαλύτερος κίνδυνος υπάρχει να υποστούν ζημιές τόσο μεγαλύτερη είναι και η ανάγκη να καλυφθούν από το ενδεχόμενο ενός καταστροφικού σεισμού.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Από τη στιγμή που όλοι δεχόμαστε ότι η Ελλάδα είναι μια σεισμογενής χώρα, εκτιμώ ότι η ασφάλιση των κατοικιών πρέπει να καταστεί υποχρεωτική. Όσο κι αν προσπαθήσουμε, ως ασφαλιστές, να περάσουμε τα σωστά μηνύματα στην κοινωνία, ένα μεγάλο μέρος των συμπολιτών μας θα παραμείνει ανασφάλιστο και άρα ακάλυπτο έναντι μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, μέσω της υποχρεωτικής ασφάλισης θα διευρυνθεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ο αριθμός των ασφαλισμένων και, άρα, θα καταστεί οικονομικότερη η ασφάλιση του κινδύνου. Ένα μέτρο λοιπόν που θα ορίζει ως υποχρεωτική την ασφάλιση της κατοικίας, μόνο θετικά θα μπορούσε να επιδράσει στο κοινωνικό σύνολο.

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Ζούμε σε μια σεισμογενή χώρα και είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτική η ασφάλιση για σεισμό αλλά με όρους και προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν ότι θα μπορεί να ανταποκριθεί στην υποχρεωτικότητα αυτή ο καταναλωτής. Η υποχρεωτική ασφάλιση για τον κίνδυνο του σεισμού είναι προς το συμφέρον όλων, καθώς θα προστατεύσει τις περιουσίες μας μέσω των αποζημιώσεων, που θα είναι δικαιότερες και αμεσότερες –απαλλάσσοντας το κράτος από την ανάγκη καταβολής τους– που ούτως ή άλλως είναι ενδεικτικές και σχεδόν ποτέ δεν ανταποκρίνονται στο πραγματικό ύψος της ζημιών, πόσο μάλλον τώρα που το κράτος βρίσκεται σε καθεστώς δημοσιονομικής προσαρμογής.

MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις χώρες με τη μεγαλύτερη σεισμικότητα παγκοσμίως και ένας από τους καλύτερους τρόπους για την αντιμετώπιση ζημιογόνων γεγονότων είναι η ασφάλιση των κτηρίων. Σε βάθος δεκαετιών έχουν σημειωθεί αρκετοί καταστροφικοί σεισμοί στη χώρα μας, που έχουν προκαλέσεις τεράστιες υλικές ζημιές και παρά τις προσπάθειες της Πολιτείας να ενισχύσει οικονομικά τους πληγέντες, έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι το κόστος για τους ιδιοκτήτες είναι δυσβάσταχτο. Παρά το γεγονός ότι το ενδεχόμενο θεσμοθέτησης της υποχρεωτικής

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Η Ελλάδα είναι μια σεισμογενής χώρα και όπως προανέφερα είναι κρίμα η περιουσία των Ελλήνων να είναι ακάλυπτη έναντι αυτού του κινδύνου. Μπορεί μέσα από έναν θεσμοθετημένο διάλογο με την Πολιτεία να βρεθεί ο τρόπος, αφού οι τεχνικές υπάρχουν, προκειμένου να ασφαλισθεί η περιουσία των Ελλήνων από έναν κίνδυνο πάρα πολύ σοβαρό. ΧΡΗΜΑ 75

Χ αφιέρωμα ~ Aσφάλιση κατοικίας O ασφαλιστικός κλάδος σε συλλογικό επίπεδο, μέσω της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, έχει καταθέσει την πρότασή του για τη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου ασφάλισης φυσικών καταστροφών σε συνεργασία με την Πολιτεία. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να υπάρχει η έννοια της υποχρεωτικότητας σε θέματα προστασίας ίδιας περιουσίας. Η ασφάλιση αστικής ευθύνης από την κίνηση οχημάτων ή σκαφών ορθώς είναι υποχρεωτική, καθότι ο στόχος είναι η προστασία του ζημιωθέντος τρίτου και όχι του ιδίου του οχήματος ή του σκάφους. Όταν το θέμα αφορά την ασφάλιση ίδιας περιουσίας, θα έπρεπε ίσως να αποτελεί ελεύθερη απόφαση του ιδιοκτήτη της, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Βεβαίως, η οικονομική κρίση και η συνακόλουθη δυσκολία αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών που αυτή επιφέρει ίσως καθιστούν πιο αναγκαία την ασφάλιση της κατοικίας από ό,τι σε άλλες περιόδους, όπου η αποταμίευση των νοικοκυριών είναι σε καλύτερα επίπεδα. Από την άλλη πλευρά, η μη ασφάλιση έναντι σεισμού ή καλύτερα έναντι φυσικών καταστροφών με επιλογή του πολίτη εγείρει αναπόφευκτα το ερώτημα αν μετά από μια τέτοια συνειδητή απόφαση θα πρέπει σε περίπτωση καταστροφικού γεγονότος να υπάρχει κρατική αρωγή προς αποκατάσταση ζημιάς η οποία θα μπορούσε να είχε ασφαλιστεί, κάτι το οποίο βεβαίως είναι δύσκολο να απαντηθεί. Το κράτος ενισχύει οικονομικά σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών χωρίς όμως να λαμβάνει το ασφάλιστρο κινδύνου από τους πολίτες και να δημιουργεί από αυτό απόθεμα διαχείρισης ζημιών, όπως συμβαίνει στις ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες μέσω της διαχείρισης του ασφαλιστικού αποθέματος κινδύνου και της αντασφαλιστικής προστασίας έχουν τη δυνατότητα, τα οικονομικά διαθέσιμα και τους μηχανισμούς να ανταποκριθούν. Σε κάθε περίπτωση, η αποζημίωση ενός καταστροφικού γεγονότος εξυπηρετείται καλύτερα εάν προ της ελεύσεώς του έχει προβλεφθεί προς αυτόν τον σκοπό η δημιουργία κάποιου χρηματικού αποθέματος ικανού να αντιμετωπίσει τα οικονομικά αποτελέσματα του γεγονότος. Υπό αυτό το πρίσμα, η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης φυσικών καταστροφών θα μπορούσε να εξηγηθεί, καθότι οι αντίστοιχες ζημιές πάντα θα υπάρχουν και οι δυνατότητες ανταπόκρισης σε αυτές κάποιου ταμείου το οποίο έχει μόνον έξοδα χωρίς τα αντίστοιχα έσοδα της ασφάλισης είναι σαφώς περιορισμένες.

☛

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ: ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΘΑ ΔΙΕΥΡΥΝΘΕΙ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΔΥΝΑΤΟ ΒΑΘΜΟ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΩΝ ΚΑΙ, ΑΡΑ, ΘΑ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΤΕΡΗ Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 76 Σεπτέμβριος 2014

ΤΙ ΛΕΝΕ GENERALI, ΜΙΝΕΤΤΑ, ΕΥΡΩΠΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ, AIGAION ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Χ_Γνωρίζουν οι Έλληνες τα οφέλη που προκύπτουν από την ασφάλιση κατοικίας και το κόστος που έχει; ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Από τη μέχρι τώρα εμπειρία μας προκύπτει ότι οι Έλληνες γνωρίζουν για τα οφέλη που απορρέουν από την ασφαλιστική κάλυψη. Άλλωστε, υπάρχει αντίστοιχη γνώση για την ασφάλιση του κλάδου αυτοκινήτου αλλά και για την ασφάλιση ζωής και υγείας. Ένας προβληματισμός όμως που μπορεί να αναπτυχθεί είναι εάν υπάρχει ενημέρωση για το ετήσιο κόστος μιας ασφαλιστικής κάλυψης. Νομίζω όμως ότι πέραν αυτού ένα ακόμα βασικό πρόβλημα που εμποδίζει την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου δεν είναι τόσο η γνώση όσο κυρίως η ιεράρχηση των αναγκών που κάνει κάθε νοικοκυριό, ιδιαίτερα σε μια περίοδο μείωσης της αγοραστικής δύναμης. Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι λόγω της οικονομικής κρίσης το πρώτο ασφαλιστικό προϊόν που «κόβει» ο ασφαλισμένος που αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα είναι η ασφάλιση κατοικίας. Επίσης να λάβουμε υπόψη μας ότι το ακίνητο το βαρύνουν πολλοί φόροι, που τελικά λειτουργούν αποτρεπτικά για τους ιδιοκτήτες στην ανάληψη ενός ακόμη «εξόδου». Με τον ΕΝΦΙΑ η όλη εικόνα γίνεται ακόμη πιο θολή. Αυτή την κατάσταση θελήσαμε ως Generali να αντιμετωπίσουμε λανσάροντας νέα προϊόντα, τα Home Made και Home Style, προσιτά από πλευράς κόστους αλλά με αυξημένες καλύψεις, ώστε να δώσουν απάντηση στις σύγχρονες ανάγκες των καταναλωτών. ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Προφανώς και γνωρίζουν τα βασικά οφέλη. Αν θέλετε, γνωρίζουν ότι εφόσον είναι ασφαλισμένοι, δικαιούνται σε περίπτωση μικρής ή μεγάλης ζημιάς αποζημίωση. Ποιος δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι αν το ακίνητό του υποστεί πλήγμα από έναν σεισμό ή καταστραφεί από πυρκαγιά, λύνει τα προβλήματά του διαθέτοντας ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο; Από το «γνωρίζω» βέβαια μέχρι το «αποφασίζω να ασφαλιστώ» η απόσταση αποδεικνύεται όχι απλά μεγάλη, αλλά τεράστια. Ίσως γιατί λίγοι αντιλαμβάνονται ότι το κόστος ασφάλισης είναι πραγματικά χαμηλό ή διότι εμείς οι ασφαλιστές δεν μεταφέραμε με σαφή παραδείγματα τα σωστά μηνύματα στο κοινό μας. Το βέβαιο όμως είναι ότι ο Έλληνας δεν έχει μάθει να ασφαλίζεται, γεγονός το οποίο καταδεικνύουν και άλλοι κλάδοι ασφάλισης, όπως οι συντάξεις ή οι ασφαλίσεις υγείας, στις οποίες προστρέχουν τους τελευταίους μήνες οι εργαζόμενοι κυριολεκτικά στο «και πέντε», βιώνοντας την κατάρρευση των Ταμείων τους. Κάποιος βέβαια θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι και η κρίση απομάκρυνε περισσότερο τους Έλληνες από την ασφάλιση των ακινήτων τους. Πρόκειται όμως για λάθος εντύπωση. Σκεφθείτε πόσοι με μειωμένες σήμερα τις αποδοχές τους στο 40% θα μπορέσουν να αποκτήσουν εκ νέου τις περιουσίες που «έκτισαν» προ κρίσης, αν αυτές πληγούν από ένα καταστροφικό γεγονός; Το στοίχημα λοιπόν είναι ένα: Το πώς θα πείσουμε τον έλληνα καταναλωτή να ιεραρχήσει διαφορετικά τις ανάγκες του ή αν θέλετε να επαναξιολογήσει τα πάγια κόστη του. MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Αν τα γνώριζαν, το ποσοστό στην ασφάλιση κατοικίας δεν θα ήταν τόσο χαμηλό. Η έλλειψη ασφαλιστικής συ-

νείδησης στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, έχει ως αποτέλεσμα οι ασφαλισμένοι να περιορίζονται στις υποχρεωτικές ασφαλίσεις, όπως το αυτοκίνητο, και να αφήνουν εκτεθειμένη την περιουσία τους σε πάσης φύσεως κινδύνους. Η AIGAION διαθέτει προγράμματα πλήρους κάλυψης σε προσιτές τιμές, που αποτελούν την πιο αποτελεσματική λύση για την αντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων που δημιουργεί η καταστροφή των περιουσιακών στοιχείων και κυρίως της κατοικίας. ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Είναι εμφανές ότι οι Έλληνες δεν γνωρίζουν τα οφέλη από την ασφάλιση κατοικίας και το κόστος αυτής και έτσι εξηγούνται και τα ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά ασφάλισης κατοικιών στην Ελλάδα. Αυτό οφείλεται στην ίδια την ασφαλιστική αγορά, που δεν κατάφερε να ενημερώσει επαρκώς τους υποψήφιους πελάτες, με αποτέλεσμα την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις ασφαλιστικές εταιρείες, που προέκυψε από τα «ψιλά» (όπως συνηθίζουν να λένε) «γράμματα». Η πληροφόρηση για τον θεσμό της ασφάλισης είναι ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο και πρέπει να γίνεται συλλογικά από τον κλάδο μας. Οφείλουμε να κάνουμε σαφές ότι η ασφάλιση της κατοικίας μας είναι μια πράξη ευθύνης απέναντι σε εμάς και την οικογένειά μας, της οποίας το κόστος, συγκριτικά με άλλες πάγιες οικογενειακές δαπάνες, είναι ασήμαντο. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Κατά την άποψή μας τα κύρια αίτια της πολύ μικρής ασφάλισης των κατοικιών οφείλονται κυρίως στην έλλειψη ενημέρωσης του καταναλωτή για τα οφέλη και το κόστος της ασφάλισης, το οποίο είναι αρκετά χαμηλό σε σύγκριση με άλλες ασφαλίσεις (π.χ. για την ασφάλιση έναντι πυρκαγιάς μιας κατοικίας επιφάνειας 100 τ.μ. το ετήσιο κόστος ασφάλισης είναι της τάξεως των 50 ευρώ περίπου, με μικρές διαφοροποιήσεις αναλόγως της ασφαλιστικής εταιρείας και του ασφαλιστικού προγράμματος). Χ_Ποιες διαφορές υπάρχουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό; ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Στο εξωτερικό ο ιδιοκτήτης ενός ακινήτου φροντίζει για την ασφάλισή του, στην Ελλάδα όχι. Στο εξωτερικό ουδείς εναποθέτει τις ελπίδες του στο Δημόσιο για την αποζημίωσή του, στην Ελλάδα δυστυχώς δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας και επιμένουμε να ζητούμε στήριξη από το κράτος. Στο εξωτερικό ο πολίτης γνωρίζει πώς να ασφαλίζει το μέλλον του, στην Ελλάδα όχι. Μην ξεχνάμε ότι ακόμη και στον κλάδο αυτοκινήτου, όπου η ασφάλιση είναι υποχρεωτική, υπάρχουν 600.000 συμπολίτες μας που παρανομούν οδηγώντας ανασφάλιστοι. Στο εξωτερικό, τέλος, η ασφαλιστική βιομηχανία στηρίζεται από τις κυβερνήσεις με αναπτυξιακά μέτρα, ενώ στην Ελλάδα, και σε μια περίοδο που η χώρα αναζητεί διέξοδο στην ανάπτυξη, οι ασφαλιστικές εταιρείες βάλλονται από αντιαναπτυξιακά μέτρα και παλεύουν μόνες τους για να καθιερωθούν στη συνείδηση του έλληνα καταναλωτή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι, σε αντίθεση με άλλους κλάδους, οι ασφαλιστικοί όμιλοι όχι απλά δεν κατέρρευσαν οικονομικά δρώντας σε περιβάλλον παρατεταμένης ύφεσης, όχι μόνο δεν κόστισαν ούτε ένα ευρώ στον φορολογούμενο, αλλά συνέχισαν να αποζημιώνουν και παράλληλα ενίσχυσαν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Οι διαφορές που υπάρχουν στην Ελλάδα σε σχέση με το εξωτερικό έχουν κυρίως να κάνουν με την έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης, που στο εξωτερικό είναι σαφώς πιο ανεπτυγμένη. Τα ποσοστά ασφάλισης κατοικιών στις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης είναι σχεδόν αντίστροφα από αυτά της Ελλάδας,

με την πλειοψηφία των κατοικιών να είναι ασφαλισμένα και ένα μικρό ποσοστό ανασφάλιστα. MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Οι διαφορές είναι τεράστιες, αφού στις ανεπτυγμένες χώρες οι πολίτες έχουν κατανοήσει τη σημασία και τον ρόλο της ασφάλισης. Να τονίσουμε βέβαια και κάτι σημαντικό: το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά υψηλό, οπότε από αυτό και μόνο το στοιχείο θα έπρεπε ο κλάδος να έχει μεγάλα ποσοστά στο σύνολο των κατηγοριών ασφαλίσεων. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Τα αντίστοιχα νούμερα σε ανεπτυγμένες ασφαλιστικά αγορές της δυτικής Ευρώπης είναι της τάξεως του 8085%. Οι εν λόγω αγορές είναι πιο ώριμες ασφαλιστικά αναφορικά με τη διείσδυσή τους στην ασφάλιση κατοικιών, πλην όμως οι υφιστάμενες σχετικά μικρές επιδόσεις της ελληνικής αγοράς δημιουργούν ταυτόχρονα και σημαντικές προϋποθέσεις δυνητικής ανάπτυξής της. Ως προς τα παρεχόμενα ασφαλιστικά προγράμματα δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών του εξωτερικού. ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Στην Ελλάδα η ασφάλιση κατοικίας είναι ακόμη υπό ανάπτυξη σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες στη δυτική και βόρεια Ευρώπη, όπου λόγω και των κινδύνων που αντιμετωπίζει η κατοικία (θύελλες, πλημμύρες) υπάρχει μια αυξημένη ασφαλιστική συνείδηση. Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την Πράσινη Βίβλο της ΕΕ για την ασφάλιση φυσικών καταστροφών, η αντίστοιχη ασφάλιση εμφανίζει σε ορισμένα κράτη -μέλη χαμηλό βαθμό διείσδυσης, ενώ αντίθετα σε άλλα πολύ υψηλό, καθώς ο κίνδυνος πλημμυρών, καταιγίδων ή σεισμών είναι ετερογενής στα διάφορα κράτη-μέλη. Επισημαίνεται ακόμη ότι τα ποσοστά διείσδυσης της ασφάλισης έναντι θύελλας είναι υψηλά στα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ. Ωστόσο, στην περίπτωση της ασφάλισης έναντι πλημμύρας και σεισμού, τα ποσοστά ασφαλισιμότητας είναι υψηλά μόνο στις περιπτώσεις που οι κίνδυνοι αυτοί είναι ομαδοποιημένοι με άλλους. Στη χώρα μας ο σημαντικότερος κίνδυνος είναι ο σεισμός, ωστόσο η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί ακόμη ότι είναι υποχρέωση του κράτους να μας καλύπτει έναντι του συγκεκριμένου κινδύνου. Χ_Ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου στο μέλλον και ποιες είναι οι προϋποθέσεις που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξή του; ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Οι προοπτικές είναι μεγάλες και το έδαφος πρόσφορο, οι δε προϋποθέσεις για την ανάπτυξη είναι η ίδια η ασφαλιστική αγορά να συντελέσει στην αύξηση της ασφαλιστικής συνείδησης των Ελλήνων με όσα μέσα διαθέτει. Το έργο της αγοράς οφείλει να γίνει όχι τύποις αλλά ουσιαστικά συμβουλευτικό, να γνωστοποιούνται στους υποψήφιους ασφαλισμένους οι όροι και οι προϋποθέσεις ασφάλισης καθώς και οι εξαιρέσεις των συμβολαίων, ώστε να καθίσταται κάθε φορά απολύτως σαφές το περιεχόμενο της σύμβασης που αγοράζουν. Η καλύτερη δε ευκαιρία μας να αποδείξουμε τι πουλάμε είναι όταν προκύψει η ανάγκη αποζημίωσης. Η εταιρεία μας παραμένει δίπλα στον ασφαλισμένο της με αμεσότητα και πληρότητα στην αποζημίωση. ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου συνδέονται πρωτίστως με τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, σε συνδυασμό βέβαια με μια βελτίωση αυτού που αποκαλούμε «ασφαλιστική συΧΡΗΜΑ 77

Χ αφιέρωμα ~ Aσφάλιση κατοικίας ☛

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΓΙΑ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΑ ΧΑΜΗΛΟ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ

νείδηση». Για παράδειγμα, όσο το ακίνητο θα αντιμετωπίζεται από την Πολιτεία ως ανεξάντλητη πηγή άντλησης φόρων δεν θα μένει πολύς «χώρος» για το ασφάλιστρο. Παράλληλα, μία από τις προϋποθέσεις ανάπτυξης του συγκεκριμένου κλάδου συνδέεται και με τα μέτρα που προτίθεται να λάβει η Πολιτεία για την ασφαλιστική κάλυψη των κατοικιών από τον κίνδυνο των φυσικών καταστροφών. Αν για παράδειγμα θεσπισθεί η υποχρεωτική ασφάλιση από σεισμό, τότε οι προοπτικές του κλάδου θα διαφοροποιηθούν. Γενικότερα, εκτιμώ ότι όσο γίνεται συνείδηση η αδυναμία του κράτους να συνδράμει σε περίπτωση μεγάλης φυσικής καταστροφής τόσο ο πολίτης θα αναζητά την κάλυψη στην ιδιωτική ασφάλιση. Όμως, από την άλλη πλευρά έχει ιδιαίτερη σημασία και η αγοραστική δύναμη του καταναλωτή. Φυσικά και είναι απόλυτη ανάγκη να αυξηθεί η ασφαλισιμότητα στην Ελλάδα και στον κλάδο περιουσίας. Είναι κρίμα η ακίνητη περιουσία του Έλληνα να μένει ακάλυπτη, όταν μάλιστα η χώρα μας είναι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης. Και φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι όλο και περισσότερο εμφανίζονται και στην Ελλάδα κίνδυνοι όπως πλημμύρες και άλλα φυσικά φαινόμενα αλλά ακόμα και κίνδυνοι που συνδέονται με την ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως κλοπές, ληστείες κ.λπ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Τα τελευταία χρόνια, λόγω κυρίως της μεγάλης ανάπτυξης του χώρου των κατασκευών και της αντίστοιχης δανειοδότησης της κατασκευής ή της αγοράς κατοικίας, υπήρξε σταδιακή αύξηση του πλήθους των ασφαλισμένων κατοικιών και μάλιστα σημαντική σε επίπεδο ποσοστού αυξήσεως, το οποίο ήταν της τάξεως του 50%, διαμορφώνοντας το τελικό 10-15% σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό μέχρι τα τέλη του 2000, το οποίο ήταν της τάξεως του 7-10%. Βεβαίως, η παραπάνω ανάπτυξη αφορούσε κυρίως την περίοδο 2000-2010, καθότι εν συνεχεία λόγω της οικονομικής κρίσεως υπήρξε σχετική καθίζηση τόσο στην αγορά και την ασφάλιση νέων κατοικιών όσο βεβαίως και στην ασφάλιση υφισταμένων κτισμάτων. Η χαμηλή ασφαλισιμότητα δημιουργεί σαφέστατα προσδοκίες ανάπτυξης του κλάδου, καθότι οι ανασφάλιστες κατοικίες αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοικιών σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, όπου το ποσοστό ιδιοκατοίκησης είναι της τάξεως του 80%, ενώ παράλληλα τα καταστροφικά γεγονότα (δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί κ.λπ.) κάνουν την εμφάνισή τους ανελλιπώς σε ετήσια βάση τα τελευταία χρόνια. Βεβαίως, θα χρειαστεί σοβαρή προσπάθεια των εμπλεκόμενων φορέων (ασφαλιστικές εταιρείες, Πολιτεία, ΜΜΕ κ.λπ.) για την αναστροφή του κλίματος, με την ενημέρωση των πολιτών και τη χορήγηση κινήτρων (φορολογικών ή άλλων), για τη διεύρυνση της ασφάλισης κατοικιών στη χώρα μας. 78 Σεπτέμβριος 2014

MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της ασφάλισης κατοικιών στην Ελλάδα είναι αρκετές και για να επιτευχθούν χρειάζονται τόσο συλλογικές όσο και μεμονωμένες ενέργειες από τις ίδιες τις εταιρείες. Βασικός στόχος πρέπει να είναι η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών και η ενημέρωσή τους για τα οφέλη, τις καλύψεις και το κόστος των συγκεκριμένων προγραμμάτων. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν οι συλλογικοί φορείς εκπροσώπησης της ασφαλιστικής αγοράς και της διαμεσολάβησης, οι εταιρείες αλλά και η Πολιτεία. Έτσι, σταδιακώς θα αυξηθεί η ασφαλιστική συνείδηση στην εγχώρια αγορά και θα συνειδητοποιήσουν οι ιδιοκτήτες κατοικιών και γενικότερα ακινήτων ότι το κόστος της ζημιάς και οι επιπτώσεις στην καθημερινότητά τους είναι πολύ μεγαλύτερα από το κόστος των ασφαλίστρων. ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Εφόσον η συντριπτική πλειονότητα των κατοικιών στη χώρα είναι ανασφάλιστη, προοπτικές υπάρχουν. Το ζητούμενο είναι πώς θα φθάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο έλληνας καταναλωτής πρέπει να αντιληφθεί ότι η ασφάλιση αποτελεί κοινωνικό αγαθό, ότι δεν είναι ένα απλό καταναλωτικό προϊόν για το οποίο αποφασίζει αν θα πληρώσει ή όχι. Τουλάχιστον για κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες ασφάλισης, όπως αυτή των κατοικιών. Το να πείσουμε όμως τον Έλληνα για τη σπουδαιότητα της ασφάλισης, όσο εύκολο κι αν ακούγεται, τόσο δύσκολο είναι. Η προσπάθειά μας οφείλει να είναι συντονισμένη, τα μηνύματα κοινά, πολύ συγκεκριμένα, σωστά, στοχευμένα και με διάρκεια. Η συλλογικότητα αποτελεί ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. Απέναντι στον καταναλωτή δεν πρέπει να «σταθούν» μόνο οι ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά και η Ένωση, με καμπάνιες και με μια σειρά από πρωτοβουλίες, κυρίως επικοινωνιακού χαρακτήρα. Τέλος, και η κυβέρνηση θα μπορούσε να συνδράμει στην προσπάθεια αυτή, διότι όσο αυξάνεται ο αριθμός των ασφαλισμένων τόσο ωφελείται το Δημόσιο από τα έσοδα του ΦΠΑ, από τον φόρο επί των κερδών που εισπράττει και φυσικά από το γεγονός ότι περιορίζεται ο αριθμός των ιδιοκτητών που θα αποζητήσουν κρατική οικονομική ενίσχυση σε περίπτωση καταστροφικού γεγονότος. Χ_Τι κάνετε ως εταιρεία για να αυξήσετε το μερίδιό σας στον συγκεκριμένο κλάδο; MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Η AIGAION Ασφαλιστική ΑΕ έχει δημιουργήσει ευέλικτα ασφαλιστικά προϊόντα για την κατοικία, με μεγάλες καλύψεις και κατά παντός κινδύνου, που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των ελληνικών νοικοκυριών. Επίσης, δίνουμε έμφαση στα προσιτά ασφάλιστρα και στους κατανοητούς όρους για τον πελάτη. Η μορφή των συμβολαίων μας είναι ξεκάθαρη, με όρους ευανάγνωστους, σε απλή γλώσσα, ώστε ο ασφαλισμένος να κατανοεί τις καλύψεις που περιλαμβάνονται σε αυτά. Παράλληλα, έχουμε δημιουργήσει μια νέα πλατφόρμα τιμολόγησης, προκειμένου οι συνεργάτες μας να μπορούν να τιμολογούν και να δίνουν προσφορές ευκολότερα, ενώ στα επόμενα σχέδιά μας είναι να υπάρξει η δυνατότητα άμεσης έκδοσης συμβολαίων κατοικίας. Μέσα από όλα αυτά προσπαθούμε να βοηθήσουμε και τους συνεργάτες να προωθήσουν συμβόλαια αλλά και τους πολίτες να τα αγοράσουν. ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Δημιουργούμε νέα προϊόντα, προσφέρουμε ανταγωνιστικά ασφάλιστρα, προωθούμε ευέλικτα προγράμματα ασφάλισης, τα οποία με την πάροδο του χρόνου προσαρμόζουμε στις

☛

ΜΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ: Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΡΙΣΚΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ. ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΡΥΘΜΙΣΕΙ

ανάγκες των ασφαλισμένων και βέβαια φροντίζουμε να διατηρούμε αναλλοίωτη την πολιτική που ακολουθούμε επί 45 χρόνια ως εταιρεία: Στεκόμαστε με υπευθυνότητα κοντά στον ασφαλισμένο, από την έκδοση του συμβολαίου του μέχρι και την αποζημίωσή του. Πρόκειται για στρατηγική επιλογή, την οποία τηρεί ευλαβικά το σύνολο των συνεργατών μας και μία από τις βασικότερες προϋποθέσεις συνεργασίας μας με τους ασφαλιστικούς συμβούλους. Για μας δεν υπάρχει μικρός ή μεγάλος ασφαλισμένος. Άπαντες δικαιούνται και απολαμβάνουν σέρβις υψηλού επιπέδου και φυσικά αποζημιώνονται άμεσα, δίχως αδικαιολόγητες «εκπτώσεις» ή φθηνές προφάσεις. ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Η εταιρεία μας εδώ και 37 χρόνια δεν σταμάτησε ποτέ να αφουγκράζεται την αγορά και να επεξεργάζεται διαρκώς τα προγράμματά της, φροντίζοντας να είναι επίκαιρα, ανταγωνιστικά και ευέλικτα, ώστε να καλύπτουν τις τρέχουσες ανάγκες των ασφαλισμένων. Μάλιστα, πρόσφατα εισαγάγαμε στην αγορά ένα νέο, ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό πρόγραμμα ασφάλισης κατοικίας, με απλούς και ξεκάθαρους όρους, που σχεδιάσαμε με τη λογική τού ιδιαίτερα προσιτού κόστους, της ευελιξίας στην επιλογή καλύψεων και των διευρυμένων παροχών και υπηρεσιών για τον ασφαλιζόμενο, βάσει των απαιτήσεων και των δεδομένων της αγοράς. Στο πλαίσιο της στρατηγικής μας υπάγεται και η συνεχής ενημέρωση των συνεργατών μας, μέσω εγκυκλίων, τεχνικών οδηγιών και συναντήσεων, για τα ακριβή χαρακτηριστικά των ασφαλιστικών μας προγραμμάτων, δίδοντάς τους τα απαραίτητα εφόδια για τη σωστή ενημέρωση των πελατών τους. ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Εμείς στην Generali πιστεύουμε ότι η ασφαλιστική αγορά διευρύνεται και από την επαγγελματική στάση του κλάδου. Η κάθε ασφαλιστική εταιρεία με την προώθηση σύγχρονων προγραμμάτων μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της αγοράς. Η Generali με ☛

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ: ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΑΦΕΣ ΟΤΙ Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΠΡΑΞΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΕΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΑΣ, ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ, ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΠΑΓΙΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ, ΕΙΝΑΙ ΑΣΗΜΑΝΤΟ

τα νέα προϊόντα «Home Made» και «Home Style» κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση, προσφέροντας πρότυπα ασφαλιστικά προϊόντα και υπηρεσίες. Παράλληλα, παρέχει και ουσιαστικά κίνητρα στους συνεργάτες της, προκειμένου να αυξήσουν την προώθηση των προϊόντων αυτών στην αγορά. Είναι αλήθεια ότι οι συνεργάτες και οι καταναλωτές αγκάλιασαν τα δύο νέα προϊόντα ασφάλισης κατοικίας που προσφέρουμε, καθώς προσφέρουν λύσεις προσιτές και αποτελεσματικές, όπως άλλωστε δείχνουν και τα πλέον πρόσφατα παραγωγικά στοιχεία. Με τη στρατηγική αυτή διευρύνουμε εμπράκτως την ασφαλιστική πίτα και τα μερίδια αγοράς της εταιρείας μας. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Η εταιρεία μας έχει θέσει ως πρωτεύοντα στόχο της την ανάπτυξη του κλάδου ασφάλισης περιουσίας και ιδιαιτέρως του τομέα του που αφορά την ασφάλιση κατοικιών. Συγκεκριμένα, έχει θεσπίσει ειδικές συνδυαστικές εκπτώσεις στην ασφάλιση κατοικίας οι οποίες δίνουν πρόσθετο οικονομικό κίνητρο σε πελάτες της στον κλάδο αυτοκινήτων, προκειμένου να ασφαλίσουν την κατοικία τους. Επιπροσθέτως, έχει προσφάτως λανσάρει τα ασφαλιστικά προγράμματα «Ασφαλώς κατοικείν», τα οποία αποτελούν σημαντικό προϊοντικό εφαλτήριο καθότι: 1. Είναι ευέλικτα και μέσω της επιλογής συνδυασμού ασφαλιστικών επιλογών παρέχουν στον υποψήφιο καταναλωτή τη δυνατότητα να διαλέξει με τη βοήθεια του ασφαλιστικού του διαμεσολαβητή το κατάλληλο για τις ανάγκες του και την οικονομική του δυνατότητα πρόγραμμα ασφάλισης. 2. Είναι οικονομικά, καθότι πέραν του χαμηλού κόστους ασφάλισης παρέχουν: i. Ενιαίο συντελεστή ασφαλίστρου κτηρίου-περιεχομένου για τις κοινές ασφαλιστικές καλύψεις. ii. Ενιαίο συντελεστή ασφαλίστρου σεισμού για όλες τις περιοχές της Ελλάδας. iii. Πλειάδα εκπτώσεων αναλόγως των τεχνικών ή εμπορικών χαρακτηριστικών της ασφάλισης. iv. Αντιπροσωπευτική του αναλαμβανόμενου ασφαλιστικού ρίσκου τιμολόγηση με διαφορετικό κόστος ασφάλισης αναλόγως της ηλικίας του ακινήτου, του είδους κατασκευής του, της χρήσης του (κύρια ή εξοχική) και της τοποθέτησής του (μονοκατοικία ή διαμέρισμα). 3. Παρέχουν λύσεις σε σημαντικά προβλήματα της ασφάλισης, όπως η παλαιότητα και η υπασφάλιση. Συγκεκριμένα, η ασφάλιση στο πλαίσιο των εν λόγω προγραμμάτων παρέχεται σε αξία καινούργιου ανεξαρτήτως ηλικίας των ασφαλιζομένων αντικειμένων, ενώ υπάρχει σαφής και ρητή επί του ασφαλιστηρίου δέσμευση ότι εάν ο ασφαλιζόμενος επιλέξει προς ασφάλιση τις ελάχιστες προτεινόμενες από την ασφαλιστική εταιρεία αξίες, τότε ακόμη και εάν προκύψει κατά τη ζημιά βεβαιωμένη υπασφάλιση, η ασφαλιστική αποζημίωση δεν θα μειωθεί. 4. Δεν εφαρμόζουν απαλλαγές στην ασφάλιση της κύριας κατοικίας, παρά μόνον στην κάλυψη του σεισμού. 5. Παρέχουν τη δυνατότητα μεμονωμένης ασφάλισης της εξοχικής κατοικίας χωρίς υποχρέωση ασφάλισης της κύριας κατοικίας. 6. Έχουν σαφείς και κατανοητούς όρους ασφάλισης. ΧΡΗΜΑ 79

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

AIGAION Η AIGAION Aσφαλιστική ΑΕ προσφέρει ευέλικτα και ολοκληρωμένα προγράμματα για την κατοικία, ενώ οι καλύψεις μπορούν να διαμορφωθούν και κατά περίπτωση, ανάλογα με το ύψος των προς ασφάλιση αξιών. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα επιλογής της κάλυψης από το 1ο ευρώ της ζημιάς, δηλαδή χωρίς απαλλαγές. Όλα τα πακέτα προσφέρονται σε αξία αντικατάστασης καινούργιου, δηλαδή καλύπτεται η επισκευή ή ανακατασκευή του κτηρίου ή του περιεχομένου σαν να ήταν καινούργια, για την ίδια χρήση, με τα ίδια χαρακτηριστικά και την ίδια ή αντίστοιχης ποιότητας κατασκευή. Το πρόγραμμα ΑΣΦΑΛΗΣ ΣΤΕΓΗ, σχεδιασμένο ειδικά για τις κατοικίες με ενυπόθηκο ενδιαφέρον, παρέχει ασφάλιση για πυρκαγιά, έκρηξη, νερά, καιρικά φαινόμενα, σεισμό, ζημιές κλέφτη στο κτήριο, αστικές ευθύνες, βραχυκύκλωμα, τρομοκρατικές ενέργειες, πολιτικές ταραχές, αποκομιδή συντριμμάτων. Παράλληλα, καλύπτει τις δόσεις του δανείου του ασφαλισμένου ή αποπληρώνει ολόκληρο το δάνειο σε περίπτωση καταστροφής της κατοικίας από καλυπτόμενο κίνδυνο. Το πλήρες πρόγραμμα AIGAION ΚΑΤΟΙΚΙΑ-ΕΥΕΛΙΚΤΟ παρέχει ασφάλιση για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, ενώ υπάρχουν και επιπλέον καλύψεις, όπως θραύση υαλοπινάκων, επακόλουθα έξοδα ζημιάς, κάλυψη τραπεζικής θυρίδας, προσωπικό ατύχημα. Η πρωτοτυπία του είναι ότι παρέχεται και η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε 4 ομάδες καλύψεων, ενώ γίνεται συνδυασμός καλύψεων και κόστους ανάλογα με τις ανάγκες και την οικονομική δυνατότητα. Το ALL ABOUT HOME είναι ένα πρόγραμμα ασφάλισης κατά παντός κινδύνου, που καλύπτει οποιαδήποτε υλική ζημιά μπορεί να προκληθεί στο κτήριο ή στο περιεχόμενο της κατοικίας από οποιαδήποτε αιτία, ακόμα κι αν δεν αναγράφεται ρητώς στις καλύψεις. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα χωρίς «ψιλά γράμματα», αφού ό,τι δεν εξαιρείται ρητώς καλύπτεται.

ΔΥΝΑΜΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Η ΔΥΝΑΜΙΣ Ασφαλιστική, με τη δέσμη προγραμμάτων ασφάλισης κατοικίας Dynamis Home, παρέχει ασφαλιστική κάλυψη στα μέτρα του κάθε ενδιαφερομένου, είτε αυτός είναι ιδιοκτήτης είτε ενοικιαστής. Πιο συγκεκριμένα, η δέσμη Dynamis Home αριθμεί τρία προγράμματα ασφάλισης κατοικιών, ενυπόθηκων και μη. Ξεκινώντας από το βασικό πακέτο με την ονομασία Dynamis Home, ο ενδιαφερόμενος 80 Σεπτέμβριος 2014

μπορεί να ασφαλίσει την περιουσία του έναντι των βασικών κινδύνων, επωφελούμενος από το εξαιρετικά οικονομικό ασφάλιστρο. Το πρόγραμμα Dynamis Home Plus είναι ένα ευέλικτο πρόγραμμα, που διαθέτει ένα ολοκληρωμένο πακέτο καλύψεων και μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και την κάλυψη του σεισμού, με ένα ιδιαίτερα προσιτό ασφάλιστρο. Στη βασική ραχοκοκαλιά του προγράμματος μπορούν να προστεθούν επιπρόσθετες καλύψεις, τις οποίες επιλέγει ο ασφαλιζόμενος από πληθώρα διαθέσιμων προαιρετικών καλύψεων, τιμολογημένες στα κατώτατα επίπεδα κόστους της αγοράς. Έτσι, διαμορφώνει την ομπρέλα προστασίας της κατοικίας του, σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του. Τη δέσμη των προγραμμάτων ασφάλισης κατοικιών έρχεται να συμπληρώσει το πιο πλήρες πακέτο ασφάλισης κατοικίας, το Dynamis Home Full, που προσφέρει ολοκληρωμένη προστασία σχεδόν από όλους τους πιθανούς κινδύνους. Η αποζημίωση των ζημιών του κτηρίου γίνεται πάντα σε αξία καινούργιου, ενώ έχουμε προσπαθήσει όσο το δυνατό περισσότερο να κάνουμε τους όρους των συμβολαίων πιο απλούς και κατανοητούς από όλους. Επίσης, διαθέτουμε προϊόντα ασφάλισης εξοχικών κατοικιών και επαγγελματικών χώρων, ενώ μπορούμε να προσαρμόσουμε τα συμβόλαιά μας και τις παρεχόμενες καλύψεις τους στις αποκλειστικές ανάγκες των ασφαλιζομένων μας. Dynamis Home Plus Το νέο πρόγραμμα Dynamis Home Plus είναι σχεδιασμένο βάσει των απαιτήσεων και των δεδομένων της αγοράς. Απευθύνεται σε ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές κατοικιών (με ή χωρίς ενυπόθηκο ενδιαφέρον) που θέλουν να ασφαλιστούν, προσφέροντας βασική προστασία στο κτήριο και το περιεχόμενό του καθώς και επιπρόσθετες προαιρετικές καλύψεις, στα κατώτατα επίπεδα κόστους της αγοράς. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν την ευελιξία να διαμορφώσουν το πρόγραμμα ασφάλισης της κατοικίας τους βάσει των αναγκών τους, έχοντας στη διάθεσή τους πληθώρα πρόσθετων καλύψεων, εξασφαλίζοντας την καλύτερη δυνατή σχέση παροχών και κόστους. Μερικά από τα βασικότερα πλεονεκτήματα του προγράμματος αποτελούν το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό ασφάλιστρο, η αποζημίωση των ζημιών του κτηρίου σε αξία καινούριου, η μείωση του δικαιώματος συμβολαίου κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες και οι σαφείς και κατανοητοί όροι, χωρίς κενά και περιθώρια παρερμηνειών, χαρακτηριστικά που συνθέτουν το πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλισης κατοικίας.

ΕΥΡΩΠΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Η Ευρώπη Ασφαλιστική, με γνώμονα την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών των καταναλωτών στη δύσκολη σημερινή εποχή, έχει δημιουργήσει μια σειρά προϊόντων που συνδυάζουν πλήθος καλύψεων και παροχών με ανταγωνιστικές τιμές. Προγράμματα σημαντικά διαφοροποιημένα από τον ανταγωνισμό, αφού στα βασικά πακέτα περιλαμβάνεται και η κάλυψη του σεισμού.

Αν κάποιος θέλει να καλύψει τις βασικές ανάγκες (πυρκαγιά και σεισμό) μπορεί να επιλέξει το προϊόν ΕUROKATOIKIA ΒΑΣΙΚΟ-ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ Α. Αν κάποιος εκτός από τις βασικές καλύψεις του ενυπόθηκου δανείου του θελήσει, εκτός του σεισμού και της φωτιάς, να περιλαμβάνει και πλήθος άλλων σημαντικών καλύψεων, όπως αυτήν της Δόσης Στεγαστικού Δανείου ως το 10% του ασφαλιζομένου κεφαλαίου οικοδομής, με maximum το ποσό των 6.000 ευρώ και διάρκεια ως 6 μήνες, μπορεί να επιλέξει το ΕUROKATOIKIA ΒΑΣΙΚΟ-ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ Β. Σε περίπτωση που κάποιος θελήσει να επιλέξει πρόγραμμα το οποίο καλύπτει όλες τις απαιτήσεις των στεγαστικών δανείων όλων των τραπεζών, μπορεί να επιλέξει το πρόγραμμα ΟΙΚΙΑ. Επιπλέον, στο πρόγραμμα EUROΚΑΤΟΙΚΙΑ 2 ο πελάτης έχει τη δυνατότητα να επιλέξει την κάλυψη του σεισμού (προαιρετική), εξασφαλίζοντάς του έτσι περισσότερες επιλογές για την ασφάλιση του κτηρίου ή του περιεχομένου. Για πιο εξειδικευμένους ανάγκες, προσφέρεται το πρόγραμμα VIP, με προαιρετική κάλυψη σεισμού και δυνατότητα κάλυψης έργων τέχνης, ειδικών κατασκευών εγκαταστάσεων στην ύπαιθρο (πισίνα, γκαράζ, BBQ, υπόστεγα, πέργκολες, μάνδρες, αυλόπορτες, κεραίες) για πυρκαγιά, κεραυνό, έκρηξη και πτώση αεροσκαφών μέχρι το 10% του ασφαλιζόμενου κεφαλαίου οικοδομής. Διευκρινίζουμε ότι όλα τα προγράμματα έχουν απαλλαγές, με κοινή αυτήν του σεισμού 2% επί του ασφαλιζόμενου κεφαλαίου. Το πακέτο EUROΚΑΤΟΙΚΙΑ 2 μπορεί να δοθεί και χωρίς απαλλαγές.

GENERALI Η Generali προωθεί στην αγορά δύο σύγχρονα καινοτόμα προϊόντα ασφάλισης κατοικίας, το «Home Style» και το «Home Made». Το «Home Style» είναι ένα πρωτοποριακό προϊόν που καλύπτει συγκεκριμένες, άμεσες ανάγκες σε πολύ ανταγωνιστικό κόστος. Σχεδιάστηκε με στόχο να είναι προσιτό σε όλους με εξαιρετικά ανταγωνιστικό κόστος. Απευθύνεται και στην αγορά των ενυπόθηκων δανείων, καθώς έχει τη δυνατότητα προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Προσφέρεται η δυνατότητα επιλογής βασικών καλύψεων, όπως είναι η πυρκαγιά, ο κεραυνός, η έκρηξη, η αστική ευθύνη από πυρκαγιά, η δόση στεγαστικού δανείου. Παράλληλα, προσφέρεται η δυνατότητα παροχής επιπλέον καλύψεων όπως είναι ο σεισμός, η διασάλευση/διατάραξη δημόσιας τάξης, οι κακόβουλες, τρομοκρατικές ενέργειες και τα φυσικά φαινόμενα. Το πρόγραμμα «Home Made» είναι ιδιαίτερα ευέλικτο. Πρόκειται για ένα «χειροποίητο» πρόγραμμα, το οποίο χτίζεται πάνω στις ανάγκες του κάθε πελάτη. Ένα πλήρες πρόγραμμα, που προσφέρει κάλυψη από κάθε δυνατό κίνδυνο. Σε αυτό έχει ενσωματωθεί όλη η μακρόχρονη εμπειρία και τεχνογνωσία της Generali, καθιστώντας το «Home Made» το απόλυτο πρόγραμμα κάλυψης της ακίνητης περι-

ουσίας του έλληνα καταναλωτή. Το πρόγραμμα καλύπτει τις μόνιμες και εξοχικές κατοικίες από κάθε δυνατό κίνδυνο, όπως πυρκαγιά, κλοπή, ληστεία, φυσικά φαινόμενα, διαρροή σωληνώσεων, πυρκαγιά από δάσος, κεραυνό, έκρηξη, τρομοκρατικές και κακόβουλες ενέργειες, θραύση κρυστάλλων, αστική ευθύνη, κ.λπ. Επιπλέον όμως δεν αφήνει κανένα στοιχείο της περιουσίας του ασφαλισμένου ακάλυπτο, καθώς εκτός της οικίας και του εσωτερικού περιεχομένου ασφαλίζει με απλή διαδικασία και ξεκάθαρο τρόπο τα εξωτερικά και βοηθητικά κτίσματα, τα αντικείμενα που βρίσκονται στην εξωτερική πλευρά της οικοδομής, τους λέβητες κεντρικής θέρμανσης, τους ηλιακούς θερμοσίφωνες, τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό, το φωτοβολταϊκό σύστημα, κ.ά. Εκτός των παραπάνω, το «Home Made» διευρύνει ακόμα περισσότερο την έννοια της ασφάλισης και φτάνει να καλύπτει μέχρι την απώλεια ενοικίων σε περίπτωση ολικής καταστροφής, την κάλυψη των δαπανών ψυχολογικής υποστήριξης μετά από περιστατικό διάρρηξης, την κάλυψη δαπανών διακοσμητή σε περίπτωση αποκατάστασης κατόπιν ζημιάς, ενώ προσφέρει αξία αντικατάστασης με καινούργιο ακόμα και στον ρουχισμό. Μία ακόμη καινοτομία είναι η κάλυψη ζημιών που προκαλούνται από τη φυσιολογική φθορά των σωληνώσεων, ενώ διευρύνεται η κάλυψη της κατοικίας του πελάτη από κάθε άλλο γεγονός πέραν των κατονομαζόμενων κινδύνων.

ΜΙΝΕΤΤΑ Στην απόλυτη εξασφάλιση των κατοικιών στοχεύουν τα ειδικά μελετημένα προγράμματα της εταιρείας. Απευθύνονται σε όλες τις κατηγορίες κατοικιών, μόνιμες, δευτερεύουσες ή εξοχικές, καθώς επίσης και στις περιπτώσεις δανειοδότησης όπου η ασφάλιση είναι υποχρεωτική. Η ασφάλιση αφορά τόσο το κτήριο και το περιεχόμενο όσο και τα έργα τέχνης και τα αντικείμενα ιδιαίτερης αξίας με ασφαλιστήριο κατά παντός κινδύνου. Οι παρεχόμενες ασφαλιστικές καλύψεις και δωρεάν παροχές περιλαμβάνουν όλους τους κινδύνους από τους οποίους απειλείται μια κατοικία και μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες των καταναλωτών, με επιλογή μεμονωμένων ή προσθήκη προαιρετικών καλύψεων, όπως π.χ. η κάλυψη σεισμού. Σημεία Υπεροχής ∼ Ανταγωνιστικά ασφάλιστρα ∼ Παροχές χωρίς κόστος ∼ Ουσιαστικές καλύψεις ∼ Όροι διατυπωμένοι με σαφή, κατανοητή, ξεκάθαρη και απλή γλώσσα ∼ Άμεση καταβολή αποζημίωσης Τα προγράμματα αφορούν: ∼ Μόνιμη Κατοικία ∼ Εξοχική Κατοικία ∼ Στεγαστικό Μόνιμων ή/και Εξοχικών Κατοικιών ∼ Κοινόχρηστοι Χώροι Με όλα τα προγράμματα παρέχεται δωρεάν η κάρτα προνομίων και 10% έκπτωση στα ασφάλιστρα κατοικίας εφόσον είναι ασφαλισμένο το Ε.Ι.Χ. Χ ΧΡΗΜΑ 81

Χ δια ταύτα...

✒ από τον Γιώργο Καλούμενο

: ν ώ ν η θ Α ο ι ρ ή τ σ ι τ Χρημα m u t n e m ο Μ ι α τ ί ε τ η Αναζ H αγορά αδυνατεί να προεξοφλήσει, έχει χάσει την ορατότητά της και έχει παγιδευτεί στις τραπεζικές και πολιτικές εξελίξεις.

ο ελληνικό χρηματιστήριο δεν παρουσιάζει σαφή τάση το τελευταίο διάστημα και κινείται σε ένα εύρος διακύμανσης που δεν δίνει διασπάσεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση (πάνω από τις 1.220 μονάδες ή κάτω από τις 1.120 μονάδες). Για να αλλάξει η συμπεριφορά της αγοράς θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο σε κάποια από τα εκκρεμή ζητήματα. Τα stress test των τραπεζών, η πολιτική αβεβαιότητα, η ρύθμιση του χρέους, η συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στα προγράμματα της ΕΚΤ, είναι μερικά από τα κύρια θέματα των οποίων η έκβαση θα καθορίσει τη μελλοντική πορεία της αγοράς. Εικόνα στασιμότητας, χωρίς momentum και χωρίς καταλύτες, παρουσιάζεται στο ελληνικό χρηματιστήριο. Η αγορά δεν μπήκε στον κόπο να προεξοφλήσει την αναβάθμιση από την S&P. Αδυνατεί να προεξοφλήσει, έχει χάσει την ορατότητά της και έχει παγιδευτεί στις τραπεζικές και πολιτικές εξελίξεις. Συνεχίζει να χαμηλώνει ο πήχης των προσδοκιών με διατήρηση της

Σεπτέμβριος 2014

απουσίας σημαντικών καταλυτών και συντήρηση του πολιτικού κινδύνου με τη μορφή πρόωρων εκλογών. Έτσι, τα επικείμενα roadshows δύσκολα θα διαμορφώσουν ενεργό αγοραστικό ενδιαφέρον, ιδιαίτερα όσο παραμένει ασαφής η τελική έκβαση των εξαιρετικά πολύπλοκων stress test των συστημικών τραπεζών. Το ενδιαφέρον των επενδυτών στράφηκε τον Σεπτέμβριο στο triple witching στην αγορά παραγώγων, στο roadshow της ΕΧΑΕ στο Λονδίνο, με τη συμμετοχή 32 εταιρειών και με την παρουσία του υπουργού Οικονομικών κ. Γ. Χαρδούβελη. Οι εισηγμένες που συμμετείχαν ήταν οι εξής: Εθνική, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Τράπεζα Αττικής, Aegean Airlines, Ελλάκτωρ, Σωληνουργεία Κορίνθου, Eurobank Properties, Folli Follie, Fourlis, Frigoglass, ΓΕΚ Τέρνα, Τέρνα Ενεργειακή, ΕΧΑΕ, Ελληνικά Πετρέλαια, Ιντραλότ, Κρι Κρι, Lamda Development, ΜIG, ΜΕΤΚΑ, MLS Πληροφορική, Μότορ Όιλ, Μυτιληναίος, ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Πλαίσιο, ΔΕΗ, Πλαστικά Θράκης, Τιτάν, Ελ. Τεχνοδομική-Άνεμος.

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

Στη ζωή, δεν είναι όλα φτιαγμένα στα μέτρα σου. Στην Προθεσμιακή σου Κατάθεση όμως, είναι. Γιατί τη Νέα Προθεσμιακή Κατάθεση «Στα Μέτρα Σου» τη διαμορφώνεις όπως εσύ πραγματικά θέλεις, απολαμβάνοντας παράλληλα, υψηλές αποδόσεις. Διάλεξε: ��το ποσό και τη διάρκεια, ��πότε θα παίρνεις τους τόκους σου, ��αν θέλεις να αυξομειώνεις το κεφάλαιό σου, ��αν θα έχεις τα χρήματά σου ελεύθερα. Μάθε περισσότερα και σχεδίασε σήμερα την πιο εξατομικευμένη προθεσμιακή κατάθεση που έγινε ποτέ, στο www.piraeusbank.gr, στη winbank ή στα καταστήματά μας. Τ. 18 2 18, www.piraeusbank.gr