ΧΡΗΜΑ #372 by ethosMEDIA

αποκλειστικότητα

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ

Οι 111 εταιρείες που έφυγαν από το «ταµπλό» και η δύσκολη συνέχεια

τ.372 / 05.2011

ΑΓΟΡΑ ΦΑΡΜΑΚΟΥ «Βαρύ» έπεσε το µνηµόνιο στον κλάδο Ιωάννης Ψυχογυιός ∆ιευθύνων Σύµβουλος ΕΚΟ

Η αγορά των καυσίµων χρειάζεται διαρθρωτικές αλλαγές Η αγορά των καυσίµων βρίσκεται σε δύσβατο δρόµο, καθώς η συµπίεση των περιθωρίων κέρδους, σε συνδυασµό µε την πρωτόγνωρη µείωση κατά 15% στον όγκο των πωλήσεων και τις στρεβλώσεις στην αγορά λιανικής, οδηγούν σε ολέθρια αποτελέσµατα

ΕΠΕΝ∆ΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ / τ.372 / 05.2011 / € 6.00

Το Πεκίνο οδηγεί σε «ξέρα» τις κινεζικές τράπεζες

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ* Ο∆ΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

∆ΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ Ι∆ΙΩΤΩΝ

ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 €

ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

∆ΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ∆ΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 €

(Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούµε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*∆ιεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

Γιάννης Βερµισσώ, Σύµβουλος Έκδοσης

«ΚΟΚΚΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ» ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΑΛΙΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ Είναι αλήθεια ότι, µετά από πολλά χρόνια καθοδικής πορείας, φέτος οι ελληνικές εξαγωγές έδειξαν σηµάδια βελτίωσης, σε αντίθεση µε πολλούς άλλους κλάδους

ίναι ευδιάκριτο το ότι οι πολιτικά αρµόδιοι για την οικονοµία, όλο και συχνότερα, αναφέρονται στη σηµασία των εξαγωγών, στο ρόλο που µπορούν να διαδραµατίσουν, στη δυναµική τους και σε πολλά ακόµα που προσδίδουν στον τοµέα «απόλυτη» κυριαρχία για την επίτευξη του στόχου ανάπτυξης της οικονοµίας, που η κυβέρνηση επιδιώκει. Έτσι, σταδιακά, ο εξαγωγικός τοµέας της χώρας ανάγεται σε «πρωταγωνιστή» των εξελίξεων της ελληνικής οικονοµίας, καθώς του αποδίδονται ισχυρά πλεονεκτήµατα που, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις, µπορούν να συµβάλουν καθοριστικά στη συνολική προσπάθεια εξόδου από την κρίση. Βέβαια είναι αλήθεια ότι, µετά από πολλά χρόνια καθοδικής πορείας, φέτος οι ελληνικές εξαγωγές έδειξαν σηµάδια βελτίωσης, σε αντίθεση µε πολλούς άλλους κλάδους. Φυσικό, λοιπόν, είναι µέσα στο κλίµα γενικευµένης απαισιοδοξίας, τα όποια σηµάδια θετικής πορείας, από όπου και να προέρχονται, να εκλαµβάνονται ως «από µηχανής θεός» και να αποκτούν διαστάσεις ευρύτερες από αυτές που πραγµατικά έχουν. Είναι όµως πραγµατικότητα το ότι οι εξαγωγές αποτελούν εθνική πρόκληση και έχουν σήµερα δυνατότητες να αποτελέσουν ατµοµηχανή ανάπτυξης,

4 Μάιος 2011

όπως διακρίνουν οι αρµόδιοι, ή µήπως διογκώνονται προσδοκίες που δεν µπορούν να επαληθευτούν; Επίσης, δίνονται τα σωστά εργαλεία και υπάρχουν οι δυνατότητες ώστε να δηµιουργηθεί ένα εξαγωγικό «µπουµ»; ∆ηµιουργούνται οι υποδοµές; Ενισχύεται η κάθε πρωτοβουλία; Κανείς δεν αµφισβητεί ότι οι ελληνικές εξαγωγές, επί σειρά ετών, στηρίχθηκαν στα απαράµιλλα ελληνικά αγροτικά προϊόντα. Λάδι, ελιές, φρούτα και λαχανικά, γαλακτοκοµικά κ.λπ. Σταδιακά, αναπτύχθηκαν και σε προϊόντα πληροφορικής και τεχνολογίας και τα χηµικά και τα προϊόντα πετρελαίου. Οι ατοµικές πρωτοβουλίες, οι αυτόνοµες προσπάθειες ανθρώπων, πέρα από το κράτος, αποτέλεσαν το µοναδικό µοχλό για την ανάπτυξη του τοµέα. Ήταν αυτοί οι λίγοι που πήραν την ελληνική παραγωγή και την ανέδειξαν στις παγκόσµιες αγορές. Και κέρδισαν. Ωστόσο, το κράτος, παρά τους εξειδικευµένους οργανισµούς και φορείς που είχε δηµιουργήσει, δεν µπόρεσε να στηρίξει και να δώσει ώθηση σε έναν κλάδο που µπορούσε να πάει

µπροστά. ∆εν αναιρούνται οι προσπάθειες που έγιναν, ούτε αµφισβητούνται οι προθέσεις. Αλλά, στην πράξη, υπήρχε έλλειµµα που το εντόπιζαν και το εντοπίζουν όσοι έκαναν εξαγωγές. Είναι σηµαντικό το ότι αυτοί που τα κατάφεραν, που πήγαν τα ελληνικά προϊόντα στις ξένες αγορές, επισηµαίνουν ότι δε βοηθήθηκαν, ότι δεν είχαν, στην προσπάθειά τους, αρωγό την κρατική υποδοµή. Και αυτό είναι πολύ ουσιαστικό για να αντληθούν διδάγµατα και να τεθεί «κόκκινη γραµµή» στο µοντέλο του παρελθόντος. ∆ηλαδή, να καταστεί σαφές το ότι πρέπει να δηµιουργηθούν εργαλεία, να υπάρξει εθνική στρατηγική εξαγωγών και να υλοποιηθούν υποδοµές που θα αξιοποιούν όποιο ενδιαφέρον αναφύεται για εξαγωγές, θα το συντηρούν, θα το καλλιεργούν, θα το αναπτύσσουν και θα του δίνουν βοήθεια και κίνητρα για να γίνει πραγµατικότητα. Η εξαγωγική ανάκαµψη επιτάσσει και ταχύτερα βήµατα.

ΧΡΗΜΑ τ.372, Μάιος 2011

εν αρχή...

Αγορά Φαρµάκου «Βαρύ» έπεσε το µνηµόνιο στον κλάδο

Σοφοκλέους Οι 111 εταιρείες που έφυγαν από το ταµπλό και η δύσκολη συνέχεια

CEO & CSR Money Conference 2011 Επιστροφή στο δρόµο της «ηθικής» ανάπτυξης

Εξοικονόµηση Κατ’ Οίκον Σηµαντικά οφέλη για τράπεζες και πολίτες

Κλάδος Υπηρεσιών Υγείας ∆εν βρήκε το «φάρµακο» για την κρίση

Βραβεία EKE Thales CEO & CSR 2011 Ποιες εταιρείες διακρίθηκαν για την κοινωνική τους δράση

6 Μάιος 2011

70 52

περιεχόµενα τ.372/05.2011 67 ~ ΑΡΘΡΟ Γ. ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ Φάρµακο: Μία ανοχύρωτη βιοµηχανία 68 ~ MCARTHURGLEN ATHENS Το πρώτο εκπτωτικό χωριό της Αθήνας 75 ~ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Κρι Κρι, ΟΛΠ, ΣΙ∆ΕΝΟΡ

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Σύµφωνα µε τον κ. Ι. Ψυχογυιό η αγορά των καυσίµων βρίσκεται σε δύσβατο δρόµο, εξαιτίας της συµπίεσης των περιθωρίων κέρδους, σε συνδυασµό µε την πρωτόγνωρη µείωση στον όγκο των πωλήσεων και τις στρεβλώσεις στην αγορά λιανικής

80 ~ EUROMONEY Το Πεκίνο οδηγεί σε «ξέρα» τις κινεζικές τράπεζες

ΧΡΗΜΑ

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΦΩΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ ΦΩΤΟ PRESS Ράντω Μανώλογλου Hλίας Αναγνωστόπουλος manologlou.r@ethosmedia.eu

τεύχος Μαΐου 2011

ΓΕΝΙΚΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ Γιάννης Βερµισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούµενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΞΗ Bίκυ Γερασίµου gerasimou.v@ethosmedia.eu Λίλιαν Μαργαρίτη margariti.l@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu Άντα Σεϊµανίδη seimanidi.a@ethosmedia.eu

ΣΕΛΙ∆ΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής ΒΙΒΛΙΟ∆ΕΣΙΑ Pressious Αρβανιτίδης salvarlis.k@ethosmedia.eu Α.Β.Ε.Ε. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ∆έσποινα Ροπόδη ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Αλοίµονος Α.Ε. ropodi.d@ethosmedia.eu

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χριστοφιλέας Νατάσσα Λαζαράκου oikonomia28@yahoo.gr lazarakou.n@ethosmedia.eu ΕΜΠΟΡΙΚΗ ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu

ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ Στράτος Μωυσής moisis.s@ethosmedia.eu

∆ΙΟΡΘΩΣΗ Αµαλία Λούβαρη amalia.louvari@gmail.com

∆ΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ αποκλειστικότητα EUROMONEY

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-

µοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή µέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκµετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιµος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470

∆ΙΑΝΟΜΗ

ΚΩ∆ΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: 3648

~ Το τεύχος που κρατάτε στα

χέρια σας, είναι τυπωµένο σε πιστοποιηµένο χαρτί FSC® και έτσι συµβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

04 ~ Εν αρχή: «Κόκκινη γραµµή» και στο παλιό µοντέλο εξαγωγών

10 ~ Επικαιρότητα: Οι κρίσεις χρέους και τα σενάρια αναδιάρθρωσης 63 ~ Credit Agricole Life: Έµφαση στις ιδιωτικές συντάξεις

69 ~ Έρευνα Icap: «Φθίνουν» οι ιχθυοτροφές

82 ~ ∆ια ταύτα: Να γεφυρωθεί το κενό µεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ιωάννης Ψυχογυιός ∆ιευθύνων Σύµβουλος ΕΚΟ Η αγορά των καυσίµων χρειάζεται διαρθρωτικές αλλαγές ΧΡΗΜΑ 7

Πιστεύοντας Ελληνικά... Λεζάντα

από την

Άντα Σεϊµανίδη

Με τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου να αναμένει σύντομα την άδεια της Κομισιόν, προκειμένου να της επιτραπεί η πιστοποίηση της ελληνικότητας των καταναλωτικών προϊόντων που παράγονται στη χώρα μας, και τους έλληνες καταναλωτές να αγοράζουν ολοένα και περισσότερο ελληνικά πρoϊόντα, ο κύβος έχει ριφθεί: βρισκόμαστε ήδη στη διαδικασία ανάκτησης της εμπιστοσύνης στις παραγωγικές μας δυνάμεις. Αλλά και μπροστά στην ανάγκη να αξιοποιήσουμε, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, γνώσεις, ικανότητες και περιουσίες παρατημένες, εξαιτίας της «εύκολης» ζωής των τελευταίων δεκαετιών, όπου ουσιαστικά η ανταλλαγή υπηρεσιών μεταξύ μας και η εύκολη λύση των εισαγωγών αποτελούσαν βασική πηγή εισοδήματος. Τα σχετικά μηνύματα έρχονται από παντού: τις προάλλες, ένας οδηγός ταξί, γύρω στα 40, μας έλεγε ότι σκοπεύει να αξιοποιήσει τις οικονομίες του για να καλλιεργήσει τα χωράφια του πατέρα του σε ένα χωριό της Πελοποννήσου. Ένας ελαιοχρωματιστής, με δικό του συνεργείο, το οποίο δεν μπορούσε πλέον να συντηρήσει λόγω της κρίσης στην οικοδομή, με το εφάπαξ της σύνταξής του ετοιμάζει ήδη καλλιέργειες σαλιγκαριών σε ένα κτήμα που έχει στα Καμμένα Βούρλα. Με τις καλλιέργειες αυτές, ελπίζει ότι θα «προικίσει» επαγγελματικά τον άνεργο γιο του. Η ιδιοκτήτρια μιας επιτυχημένης μπουτίκ με εισαγόμενα, που τώρα, όμως, αντιμετωπίζει πτώση του τζίρου της κατά 60%, προσπαθεί με κάθε τρόπο να ανασυστήσει τη βιοτεχνία που διατηρούσε τη δεκαετία του ’90 και την οποία αναγκάστηκε να κλείσει, γιατί οι συντελεστές παραγωγής την έκαναν μη ανταγωνιστική. Ένα στέλεχος του ΕΟΤ, δημόσιος υπάλληλος καριέρας, επιδιώκει να συνταξιοδοτηθεί, προκειμένου να αξιοποιήσει τις γνώσεις και την εμπειρία του για τη δημιουργία αγροτουριστικής μονάδας στην ιδιαίτερη πατρίδα του.

17 09

Ένας μακρύς κατάλογος Ο κατάλογος με αντίστοιχες περιπτώσεις είναι ατελείωτος. Και ενθαρρυντικός, γιατί αποδεικνύει ότι ο Λεζάντα Έλληνας ετοιμάζεται, για μία ακόμα φορά, να επιβεβαιώσει τις αρετές του, έστω και μετά από μια μεγάλη περίοδο επικράτησης των αρνητικών του στοιχείων: η ευρηματικότητα, η εργατικότητα, η προσαρμοστικότητα, αλλά και η φιλομάθεια, συγκαταλέγονται ανάμεσα στις αρετές του. Η βιασύνη για γρήγορο και εύκολο κέρδος, η έλλειψη επιχειρηματικής κουλτούρας και ειδικών γνώσεων, αλλά και η έλλειψη, συχνά, σωστής κατεύθυνσης αποτελούν την «αχίλλειο πτέρνα» του. Σήμερα μάλιστα, που, όπως αποδεικνύει η ετήσια έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου των Αθηνών, η ελληνικότητα ενός προϊόντος αποτελεί ήδη ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων διατροφής (ντόπιο κρέας, φρούτα, οπωροκηπευτικά, ψάρια), ενώ τείνει να αποτελέσει πλεονέκτημα και για τυποποιημένα τρόφιμα, αλλά και, συνολικότερα, για καταναλωτικά προϊόντα που παράγονται στην Λεζάντα ελληνική αγορά. Δηλαδή, το «Μade in Greece» ξαναγίνεται μόδα, την οποία φυσικά πρέπει, με κάθε τρόπο, να ενθαρρύνουμε και πολύ καλά πράττουν ορισμένες εταιρείες, όπως η Βic, που έχει ξεκινήσει διαφημιστική καμπάνια για να τονίσει το γεγονός ότι η παραγωγή των προϊόντων της γίνεται στην Ελλάδα. Τα ωφελήματα είναι μεγάλα, τόσο σε επίπεδο απασχόλησης όσο και σε επίπεδο απόδοσης φόρων και εσόδων στο ελληνικό κράτος, που τα έχει ανάγκη, και ασύλληπτα σε επίπεδο τόνωσης της ψυχολογίας μας, εξεύρεσης διεξόδων και εναλλακτικών λύσεων στο θέμα της ανάπτυξης. Με τους πολιτικούς μας να αποδεικνύονται, για μία ακόμα φορά, κατώτεροι των περιστάσεων, οι υγιείς επιχειρηματικές δυνάμεις και οι απλοί πολίτες είναι τελικά αυτοί που θα σύρουν το «τρένο» της επανεκκίνησης της οικονομίας και θα αποδείξουν ότι, ως λαού, μας αξίζει κάτι καλύτερο από τη σφραγίδα του αποτυχημένου…

Λεζάντα

οδός ανάπτυξης... 82 Λεζάντα

8 Μάιος 2011

επικαιρότητα

ΖΑΝ-ΚΛΟΝΤ ΓΙΟΥΝΚΕΡ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ EUROGROUP

∆εν επιστρέφει το 2012 η Ελλάδα στις αγορές «Για µένα είναι σαφές ότι η Ελλάδα δεν µπορεί να επιστρέψει στις αγορές το 2012. Η χώρα θα πρέπει να επιταχύνει στην κατεύθυνση των αποκρατικοποιήσεων, προκειµένου να εκταµιευτεί η πέµπτη δόση του δανείου (των 110 δισ. ευρώ), καθώς και οι επόµενες».

ΤΖΟΝ ΛΙΠΣΚΙ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ∆ΝΤ

Λυπάµαι για τις συνθήκες υπό τις οποίες αντικαθιστώ τον Στρος Καν «Οι ευρωπαϊκές χώρες που «επιδιορθώνουν» τα δηµόσια οικονοµικά τους, θα πρέπει να λάβουν «δύσκολες» αποφάσεις στην κατεύθυνση της προώθησης της οικονοµικής ανάπτυξης και επιστροφής στη χρηµατοοικονοµική σταθερότητα. Το προσωπικό του ∆ΝΤ είναι απολύτως σε θέση να χειριστεί τα τρέχοντα ζητήµατα. Πολλές χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας παραµένουν σήµερα σε κρίσιµη κατάσταση. Λυπάµαι πραγµατικά για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αναγκάστηκα να αντικαταστήσω το γενικό διευθυντή του Οργανισµού».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝ∆ΡΕΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

Όχι στο παιχνίδι των ευθυνών «Ψάχνουµε για “αποδιοποµπαίο τράγο”, παίζουµε το παιχνίδι των ευθυνών. Λέµε ότι ευθύνεται ο Βορράς, ότι ευθύνεται η περιφέρεια, ότι ευθύνονται οι µετανάστες. Προφανώς, όλο αυτό καθιστά ανίκανη την Ευρώπη, χάνουµε τη δυναµική µας».

ΒΑΣΩ ΠΑΠΑΝ∆ΡΕΟΥ

ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ

Κερδοσκοπικό το επιτόκιο των 110 δισεκατοµµυρίων «Το πρόγραµµα είναι προς λάθος κατεύθυνση και δεν βγαίνει. Τα 110 δισεκατοµµύρια είναι µε πολύ υψηλό επιτόκιο, σχεδόν κερδοσκοπικό».

ΘΕΟ∆ΩΡΟΣ ΠΑΝΤΑΛΑΚΗΣ ∆ΙΟΙΚΗΤΗΣ ΑΤΕBANK

Ανώριµο το τραπεζικό περιβάλλον για συγχωνεύσεις «Στην τρέχουσα οικονοµική συγκυρία, η Ελλάδα χρειάζεται ισχυρά και µεγάλα τραπεζικά σχήµατα. Κάποια στιγµή θα γίνουν συγχωνεύσεις, αλλά τα πράγµατα δεν είναι ώριµα ακόµη». 10 Mάιος 2011

ΟΙ ΚΡΙΣΕΙΣ ΧΡΕΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ

ΑΝΑ∆ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ

εφιάλτης της «κρίσης χρέους» αρχίζει να διαταράσσει την ανέφελη ζωή όλο και περισσότερων χωρών της Ευρωζώνης, αλλά και αναδυόµενων αγορών της Ανατολικής Ευρώπης, πυροδοτώντας «µαύρα» σενάρια για τη συνέχεια της ευρωπαϊκής και της παγκόσµιας οικονοµίας. Οι εκτιµήσεις των ειδικών, που απέφευγαν συστηµατικά, λόγω τεκµηρίων, αλλά ίσως και από διάθεση «στρουθοκαµηλισµού», να συµπεριλάβουν τις χώρες τους στην οικονοµική δίνη, αρχίζουν να καταρρίπτονται και δίνουν, σταδιακά, τη θέση τους σε νέες, ασφυκτικές προσεγγίσεις. Το «καµπανάκι» ήχησε προσφάτως από το ∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο που δεν αποκλείει - αν δεν διακρίνει - σηµάδια κινδύνου για εξάπλωση της κρίσης στην καρδιά της Ευρωζώνης και στις άλλες αναδυόµενες αγορές, διασαλεύοντας τη βεβαιότητα που είχε δηµιουργηθεί – σε κάποιο βαθµό - από τα πακέτα διάσωσης για την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία. Η αδήριτη πραγµατικότητα οδηγεί στην τήρηση επιφυλακτικότερης στάσης για τη συνέχεια και σε αυτό συνηγορούν και οι εκτιµήσεις του ∆ΝΤ, όπως διατυπώθηκαν στην εξαµηνιαία έκθεσή του για την Ευρωζώνη. Μέσω αυτής, συστήνεται, ουσιαστικά, στις περιφερειακές οικονοµίες του ευρωπαϊκού οικοδοµήµατος, η εµµονή σε προσπάθειες, µέτρα και πρακτικές που θα δώσουν ώθηση ανάπτυξης, που θα περιορίσουν τις δαπάνες, που θα εστιάσουν σε µεταρρυθµίσεις που θα οδηγούν σε αποτελέσµατα ορατά και άµεσα για την αντιµετώπιση της «κρίσης χρέους», αρχικώς µε τον περιορισµό, ακολούθως µε την αποτροπή της εξάπλωσής της και εν συνεχεία – εφόσον επιτευχθούν τα δύο πρώτα στάδια - µε την ανάταξή της. ∆εν είναι άµοιρη ερµηνείας, η επισήµανση του Ταµείου για την κρίση χρέους ότι «η εξάπλωση στον πυρήνα της Ευρωζώνης και στη συνέχεια στην αναδυόµενη Ευρώπη παραµένει ένας πραγµατικός κίνδυνος». Αλλά και οι τακτικές έκτακτων οικονοµικών βοηθειών πολλών δισεκατοµµυρίων ευρώ συνηγορούν στην άποψη ότι όλα πλέον είναι ανοικτά και πιθανά, καθώς το πρόβληµα δε λύνεται µε εύκολες, µικρές και λιγοστές παρεµβάσεις.

ΧΕΡΜΑΝ ΒΑΝ ΡΟΜΠΕΪ

ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Έχετε και έλλειµµα... ηγεσίας "Αισθανόµαστε την έλλειψη ηγεσίας στο ζήτηµα επίλυσης της ελληνικής κρίσης. Άρα θα πρέπει να κινηθούµε γρήγορα για την πλήρωση της χώρας".

ΖΑΝ-ΚΛΟΝΤ ΤΡΙΣΕ

∆ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΜΟΙΡΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΧΡΕΟΥΣ ΟΤΙ «Η ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΣΤΟΝ ΠΥΡΗΝΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑ∆ΥΟΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΕΝΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΚΙΝ∆ΥΝΟΣ».

ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ΕΚΤ

Το ευρώ πέτυχε το σκοπό του «∆εν υπάρχει κρίση του ευρώ. Αυτό που παρατηρούµε, σήµερα, σε ορισµένες χώρες της Ευρωζώνης είναι µια κρίση δηµοσιονοµικού χρέους. Το ενιαίο ευρωπαϊκό νόµισµα έχει πετύχει το σκοπό του στα 12 χρόνια που κυκλοφορεί, κρατώντας το µέσο όρο του πληθωρισµού στην Ευρωζώνη κάτω από 2% ετησίως».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΑΛΩΤΗΣ

ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Επιφυλακτικότητα, αλλά και σενάρια, περιβάλλουν την ελληνική περίπτωση, καθώς οι αγορές εµφανίζονται διστακτικές στις εκτιµήσεις τους για τις προοπτικές της Ελλάδας να επιτύχει το στόχο αποπληρωµής του χρέους χωρίς αναδιάρθρωση. Ωστόσο, η παρέµβαση του ∆ΝΤ είναι αναλυτική ως προς τις προθέσεις του απέναντι στην Ελλάδα, καθώς ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τοµέα, κ. Αντόνιο Μπόρχες, δήλωσε πως το Ταµείο προτίθεται να παράσχει περαιτέρω οικονοµική βοήθεια στη χώρα, σε περίπτωση που ζητηθεί. Ειδικότερα, δήλωσε ότι «οι Έλληνες πρέπει να αναλάβουν την πρωτοβουλία και, µέχρι στιγµής, δε µας έχουν πλησιάσει. Το ∆ΝΤ είναι έτοιµο (να παράσχει πρόσθετη βοήθεια)», ανέφερε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της τελευταίας έκθεσης του Ταµείου για την Ευρώπη. Επίσης, ο κ. Μπόρχες εξήρε το πρόγραµµα που εφαρµόζει σήµερα η Ελλάδα και επεσήµανε ότι «όλα τα προγράµµατα του ∆ΝΤ είναι βασισµένα στη βιωσιµότητα του χρέους, οπότε για όσο διάστηµα αυτό το πρόγραµµα είναι σε ισχύ, το ∆ΝΤ θα πιστεύει ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιµο». Βέβαια, το ενδεχόµενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους απέκλεισε και ο διευθύνων σύµβουλος της Deutsche Bank, κ. Γιόσεφ Άκερµαν, στο περιθώριο συνεδρίου που πραγµατοποιήθηκε στην Ελβετία. Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της Γερµανικής Τράπεζας, η αναδιάρθρωση θα ήταν λάθος και εκτίµησε ότι, αντί αυτής της επιλογής, ορθότερο θα ήταν να αυξηθεί η οικονοµική βοήθεια προς τη χώρα. Τον ίδιο «µονόδροµο» διέβλεψε και η υπουργός Οικονοµικών της Γαλλίας, κ. Κριστίν Λαγκάρντ, που εµφανίστηκε απορριπτική στις απόψεις περί αναδιάρθρωσης και τάχθηκε υποστηρικτικά στη χορήγηση πρόσθετης οικονοµικής βοήθειας στην Ελλάδα. Σηµαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η Γαλλίδα υπουργός Οικονοµικών, εκτός από το θέµα της αναδιάρθρωσης, επεσήµανε, στην ίδια συνέντευξή της στην εφηµερίδα Figaro, ότι δεν υπάρχει θέµα εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, καθώς κάτι τέτοιο θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στην επενδυτική κοινότητα, θα έστελνε αρνητικό µήνυµα και οι συνέπειες θα ήταν δυσάρεστες για όλη την Ευρωζώνη.

ΝΟΥΡΙΕΛ ΡΟΥΜΠΙΝΙ

ΝΟΜΠΕΛΙΣΤΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

Χωρίς ισχυρό ηγέτη το ∆ΝΤ Το γεγονός ότι για κάποιο καιρό δεν θα υπάρχει ένας ισχυρός ηγέτης να διευθύνει το ∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο, θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στη διαδικασία εύρεσης κατάλληλων εργαλείων για τη χρηµατοδότηση προβληµατικών οικονοµιών.

Καµµία επίπτωση από τη σύλληψη του Στρος Καν «Η Ελλάδα θα συνεχίσει να εφαρµόζει το πρόγραµµα του µνηµονίου, όπως έχει συµφωνηθεί από κοινού µε την Ε.Ε. και το ∆ΝΤ, ενώ η σύλληψη του επικεφαλής του Ταµείου δε θα έχει καµµία επίπτωση στην απόφαση της χώρας να επιλύσει τα δηµοσιονοµικά της ζητήµατα. Ως εκ τούτου, η εφαρµογή των µέτρων δεν αποτελεί ζήτηµα των επιµέρους προσωπικοτήτων, αλλά ζήτηµα θεσµικών ρυθµίσεων».

ΚΡΙΣΤΙΝ ΛΑΓΚΑΡΝΤ

ΓΑΛΛΙ∆Α ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Από τα διµερή δάνεια η πρόσθετη βοήθεια «Η όποια επιπρόσθετη βοήθεια για την Ελλάδα θα έρθει µάλλον από τη διεύρυνση των υφιστάµενων διµερών δανείων, παρά από τη χρήση του ταµείου διάσωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ενεργοποιήθηκε ήδη για τη διάσωση της Πορτογαλίας».

ΟΛΙ ΡΕΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Ανάγκη λήψης πρόσθετων µέτρων από την Ελλάδα «Εξαιτίας της πιο αδύναµης, από ό,τι αναµενόταν, ανάπτυξης της Ελλάδας το προηγούµενο έτος, διαπιστώνεται ανάγκη για λήψη περαιτέρω µέτρων δηµοσιονοµικής εξυγίανσης το τρέχον έτος».

ΕΒΑΛΝΤ ΝΟΒΟΤΝΙ

∆ΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΙΑΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Περνάµε σε περίοδο «οµαλοποίησης» επιτοκίων «Μετακινούµαστε από µια περίοδο πολύ χαµηλών επιτοκίων σε µια οµαλοποίηση. Πιστεύω πως δεν είναι σωστό να περιµένουµε µεγάλο διάστηµα γι’ αυτή την οµαλοποίηση. Φυσικά, µια αύξηση των επιτοκίων συζητείται. Ωστόσο, µένει να δούµε πόσο µεγάλη θα είναι αυτή η αύξηση. Εάν η οικονοµία επανέλθει σε περαιτέρω κανονικά επίπεδα, τότε η ΕΚΤ θα πράξει ανάλογα». ΧΡΗΜΑ 11

Χ προτάσεις αγοράς

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

OI 111 ETAIΡΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΟ «ΤΑΜΠΛΟ» ΚΑΙ Η ∆ΥΣΚΟΛΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

12 Μάιος 2011

Σε 111 ανέρχονται οι εισηγµένες εταιρείες που έχουν διαγραφεί από το Χρηµατιστήριο Αθηνών κατά την τελευταία οκταετία και, δεν αποκλείεται, ο αριθµός αυτός να αυξηθεί το επόµενο διάστηµα.

από τη Λίλιαν Μαργαρίτη

εποχή που οι πόρτες του ελληνικού χρηµατιστηρίου είχαν ανοίξει διάπλατα σε πλήθος µεσαίων και µικρών, κυρίως, επιχειρήσεων, που αναζητούσαν «φθηνό» χρήµα, έχει περάσει και τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερες εισηγµένες προχωρούν, ακούσια ή εκούσια, στην έξοδό τους από το Χ.Α. To υψηλό κόστος παραµονής µιας εταιρείας στο Χρηµατιστήριο, εν µέσω µάλιστα οικονοµικής κρίσης, και οι αυξηµένες υποχρεώσεις που αυτή συνεπάγεται, όπως η δηµοσιοποίηση οικονοµικών στοιχείων, η επικοινωνία µε τους µετόχους, η ενηµέρωση του Χ.Α. και των µετόχων για οποιαδήποτε επιχειρηµατική κίνηση, οι προµήθειες, τα ενηµερωτικά δελτία, οι γενικές συνελεύσεις, επιβαρύνουν σηµαντικά τις, µικρότερες κυρίως, εταιρείες. Έτσι, για αρκετές από αυτές η έξοδός τους από το Χ.Α. αποτέλεσε µονόδροµο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η διαγραφή πραγµατοποιήθηκε µετά από σχετική απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και αφορούσε επιχειρήσεις που, λόγω δυσθεώρητων οικονοµικών προβληµάτων, δεν ήταν πλέον βιώσιµες, µε αποτέλεσµα να κλείσουν. Στις περιπτώσεις αυτές, µεγάλοι χαµένοι ήταν οι µικροµέτοχοι, που είδαν τα κεφάλαιά τους να εξανεµίζονται. Άλλες εισηγµένες διεγράφησαν λόγω της εξαγοράς και συγχώνευσής τους από άλλες εταιρείες και

ένας σηµαντικός αριθµός µετά από σχετική επιθυµία του βασικού µετόχου, ο οποίος και εξαγόρασε την πλειοψηφία των µετοχών. Ρεκόρ διαγραφών σηµειώθηκε το 2006, χρονιά κατά την οποία στην έξοδο του Χ.Α. οδηγήθηκαν 37 εισηγµένες εταιρείες, αρκετές εκ των οποίων βρέθηκαν αντιµέτωπες µε τη χρεοκοπία. Υπενθυµίζεται ότι το Φεβρουάριο του 2006, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, σε µια προσπάθεια να ξεκαθαρίσει το τοπίο της χρηµατιστηριακής αγοράς, µετά την υπαγωγή µεγάλου αριθµού µετοχών σε αναστολή, αποφάσισε τη διαγραφή 15 εισηγµένων από το Χ.Α. Έτσι, διεγράφησαν οι ∆ANE Sea Line, Connection, Datamedia, Ευρωπαϊκή Τεχνική, Tεχνοδοµή Aφοί Τραυλού, ∆άριγκ & ΣIA, ∆υναµική Ζωή, Intersonic Advanced Technologies, Έµφασις Συστήµατα Πληροφορικής, Domus AEEX, Cosmos, Globe, Aνώνυµος Θεσσαλική Οινοπνευµατική Εταιρεία Συµµετοχών, Φιλίππου ∆οµικά Έργα και Ξιφίας Iχθυηρά Kαβάλας. ∆ΗΜΟΣΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Από το 2007 και έπειτα, αρκετοί βασικοί µέτοχοι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το Χ.Α., εκµεταλλευόµενοι τη δυνατότητα που παρείχε ο νόµος περί δηµοσίων προτάσεων. Η λύση αυτή, µάλιστα, αποδείχθηκε αρκετά «φθηνή» σε αρκετές περιπτώσεις, λόγω της σηµαντικής υποχώρησης των τιµών των µετοχών σε σχέση µε την τιµή εισαγωγής τους. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που η έξοδος των εισηγµένων από το Χ.Α. πραγµατοποιήθηκε µε «ληστρικούς», όπως τους χαρακτηρίζουν παράγοντες της αγοράς, όρους για τη µειοψηφία των µετόχων, προκαλώντας έντονες διαµαρτυρίες και συγκρούσεις, καθώς, λόγω

της χαµηλής τιµής εξαγοράς από τους βασικούς µετόχους, ζηµιώθηκαν σηµαντικά οι µικροµέτοχοι. Τέτοιες περιπτώσεις παρατηρήθηκαν κυρίως το 2010. Ειδικότερα, στις 3/2/2010 διεγράφη από το Χ.Α. η εταιρεία Rainbow, µετά την υποχρεωτική δηµόσια πρόταση που υπέβαλε η ISQuare, θυγατρική κατά 100% της Info-Quest, για την απόκτηση ποσοστού 20,43% των µετοχών της εισηγµένης που δεν κατείχε, στην τιµή του 1,46 ευρώ. Η Rainbow εισήχθη στο Χ.Α. στις 18/12/2001, µε τιµή εισαγωγής τα 6 ευρώ. Στις 4/1/2010, διεγράφησαν από το Χ.Α. οι µετοχές της εταιρείας Ιµάκο, µετά την ολοκλήρωση της προαιρετικής δηµόσιας πρότασης για την απόκτηση του συνόλου των µετοχών της εισηγµένης, που υπέβαλε εντός του 2009 η εταιρεία ΑΜΑ Ακίνητα, συµφερόντων του βασικού µετόχου της εισηγµένης κ. Π. Κωστόπουλου. Το τίµηµα της δηµόσιας πρότασης ανήλθε σε 1,17 ευρώ ανά µετοχή. Η εταιρεία εισήχθη στο Χ.Α. στις 21/3/2000, στην τιµή των 17,61 ευρώ ανά µετοχή. Ακολούθησε στις 30/3/2010 η εταιρεία Singular Logic, µετά την υποβολή υποχρεωτικής δηµόσιας πρότασης από την MIG Technology, θυγατρική της ΜIG, στην τιµή των 3,08 ευρώ ανά µετοχή. Η Singular Logic πέρασε το κατώφλι του Χ.Α. στις 16/3/1998, µε τιµή εισαγωγής τα 4,99 ευρώ. Στις 9/3/2010, η εταιρεία Sandrina, συµφερόντων της οικογένειας Μπενρουµπή, υπέβαλε υποχρεωτική δηµόσια πρόταση για το υπόλοιπο των µετοχών της εταιρείας Μπενρουµπή, στην τιµή των 3,48 ευρώ. Οι µετοχές της Μπενρουµπή διεγράφησαν τελικά από το Χ.Α. στις 7/9/2010, ενώ είχαν εισαχθεί στο ελληνικό χρηµατιστήριο στις 5/6/1990, µε τιµή εκκίνησης τα 5,28 ευρώ. ΧΡΗΜΑ 13

Χ προτάσεις αγοράς ~ Χρηµατιστήριο Αθηνών: Στον αστερισµό των ...διαγραφών

ΡΕΚΟΡ ∆ΙΑΓΡΑΦΩΝ ΣΗΜΕΙΩΘΗΚΕ ΤΟ 2006, ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟ∆Ο ΤΟΥ Χ.Α. Ο∆ΗΓΗΘΗΚΑΝ 37 ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ, ΑΡΚΕΤΕΣ ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΕΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ

Στις 25/2/2010, ο κ. Αντώνης Λυµπέρης, βασικός µέτοχος της εταιρείας Εκδόσεις Λυµπέρη, που εισήχθη στο Χ.Α. στις 9/2/2000, µε τιµή εισαγωγής τα 22,01 ευρώ, κατέθεσε δηµόσια πρόταση για την απόκτηση περίπου του 9% των µετοχών που δεν κατείχε, στην τιµή-έκπληξη, όπως επισηµαίνουν παράγοντες της αγοράς, των 0,60 ευρώ ανά µετοχή. Έτσι, την 1η Οκτωβρίου του 2010, οι µετοχές της εταιρείας διεγράφησαν από το Χ.Α. Στις 30 Ιουλίου 2010 διεγράφη από το Χ.Α. η µετοχή της Αγροτικής Ασφαλιστικής, µετά την ολοκλήρωση της εξαγοράς του συνόλου των µετοχών της από την Αγροτική Τράπεζα, η οποία είχε καταθέσει προαιρετική δηµόσια πρόταση, καταβάλλοντας τίµηµα 1,53 ευρώ ανά µετοχή. Οι µετοχές της Αγροτικής Ασφαλιστικής άρχισαν να διαπραγµατεύονται στο Χ.Α. το 1999, µε τιµή εισαγωγής τα 10,27 ευρώ.

Στις 10/5/2010, η κυπριακή εταιρεία Sarogad Investments Limited, ελεγχόµενη κατά 100% από τον κ. Σίµωνα Χρ. Σιµούδη, ανακοίνωσε την υποβολή υποχρεωτικής δηµόσιας πρότασης για την απόκτηση του συνόλου των κοινών ονοµαστικών µετοχών της Informer, στην τιµή των 0,46 ευρώ και τελικά οι µετοχές της εισηγµένης διεγράφησαν από το Χ.Α. στις 2/12/2010. Η εταιρεία είχε εισαχθεί στο ελληνικό χρηµατιστήριο το Μάιο του 2000, στην τιµή των 20,54 ευρώ. Εκτός Χ.Α. βρέθηκε φέτος και η εταιρεία «Βάρδας», οι µετοχές της οποίας διεγράφησαν στις 2 Μαΐου του τρέχοντος έτους. Προηγήθηκε η δηµόσια πρόταση του βασικού µετόχου της, κ. Θ. Βάρδα, για την απόκτηση του συνόλου των µετοχών της εταιρείας στην τιµή του 1,10 ευρώ. Η εταιρεία «Βάρδας» είχε εισαχθεί στην εγχώρια αγορά στις 23 Απριλίου του 2001.

ΟΙ ΘΥΓΑΤΡΙΚΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΩΝ Την 1η/10/2010 διεγράφησαν από το Χ.Α. οι µετοχές της εταιρείας «ΑΒ Βασιλόπουλος». Το Μάρτιο της ίδιας χρονιάς η βελγική Delhaize υπέβαλε, για τρίτη φορά, δηµόσια πρόταση για να αποκτήσει το 10% των µετοχών της που δεν κατείχε, στην τιµή των 35,73 ευρώ ανά µετοχή. Η εταιρεία «Βασιλόπουλος» εισήχθη στο Χ.Α. στις 26/11/1990, µε τιµή εισαγωγής στα 5,28 ευρώ. Εκτός Χ.Α. οδηγήθηκαν πριν από την «Βασιλόπουλος» αρκετές ακόµη εισηγµένες, θυγατρικές πολυεθνικών. Συγκεκριµένα, το 2004 αποχώρησε η εταιρεία «Παπαστράτος», που εξαγοράστηκε από τη Philip Morris, καθώς και η Panafon, την οποία απέκτησε η αγγλική Vodafone. H εταιρεία «Χάλυψ» εξαγοράστηκε από τη Ciment Francais, η «Παυλίδης» από την Kraft Foods, η «Kωτσόβολος» από την Dixons και η ασφαλιστική Interamerican από τη Eureko. Μία ακόµη ασφαλιστική, η «Φοίνιξ» εγκατέλειψε το Χ.Α. το 2007, καθώς εξαγοράστηκε από την Groupama International. Την ίδια χρονιά, διεγράφησαν και οι µετοχές της «∆έλτα Παγωτού», η οποία ανήκει στη Nestlé, ενώ το 2008 ήρθε η σειρά της Unilever να «αποσύρει» από το ελληνικό χρηµατιστήριο τις µετοχές της «Ελαΐς». Σε ανάλογη κίνηση προχώρησε και η ισπανική Iberdrola, µε τις µετοχές της «Ρόκας» να διαγράφονται το 2009. Χ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΟΥ ∆ΙΕΓΡΑΦΗΣΑΝ ΛΟΓΩ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ 2004 VODAFONE ΠΑΝΑΦΟΝ MARFIN CLASSIC ALPHA TRUST ASSET MANAGER FUND ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ALPHA TRUST-ASSET MANAGER FUND Α.Ε.Ε.Χ. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΠΕΝ∆ΥΤΙΚΗ

2005 ∆ΕΛΤΑ SINGULAR ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΠΕΝ∆ΥΣΕΩΝ ΧΑΡΤ/ΚΙΟΥ FEEDUS ΠΡΟΟ∆ΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΕΝ∆ΥΣΕΙΣ ΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΠΕΝ∆ΥΣΕΩΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΑΚΤΩΡ

OPTIMA Α.Ε.Ε.Χ. ΕΞΕΛΙΞΗ Α.Ε.Ε.Χ. ΕΥΡΩ∆ΥΝΑΜΙΚΗ ARROW Α.Ε.Ε.Χ. ΙΝΤΡΑΜΕΤ

14 Μάιος 2011

2006 ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΠΟΘΗΚΩΝ ΕΥΚΛΕΙ∆ΗΣ

2007 FANCO

2008 GLOBAL AEEX

2010 ELMEC SPORT

ΠΑΝΤΕΧΝΙΚΗ

KEGO

FOLLI FOLLIΕ

NEXUS ΕΠΕΝ∆ΥΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Χ GOODY'S

ΛΑΜ∆Α ΝΤΙΤΕΡΤΖΕΝΤ ΕΒΙΚ

BLUE STAR ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΤΕΡΝΑ

ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ

ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ

ΑΛΛΑΤΙΝΗ

CHIPITA

∆ΕΛΤΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

∆ΙΟΛΚΟΣ Α.Ε.Ε.Χ. FITCO

2011 MARFIN EGNATIA ΤΡΑΠΕΖΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΟΥ ∆ΙΕΓΡΑΦΗΣΑΝ ΛΟΓΩ ∆ΗΜΟΣΙΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 2005 ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ

2007 ΓΕΡΜΑΝΟΣ

2008 UNISYSTEMS

REGENCY ENTERTAINMENT ΦΟΙΝΙΞ ΜΕΤΡΟΛΑΪΦ ALPHA LEASING NOTOS COM ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ∆ΕΛΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΠΑΓΩΤΟΥ

ΝΕΟΧΗΜΙΚΗ EVEREST COSMOTE ΕΛΑΪΣ – UNILEVER

2009 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΧΡΗΜ/ΚΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ Χ. ΡΟΚΑΣ

2010 ΙΜΑΚΟ ΜΗΝΤΙΑ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΙΚΡΟΓΕΥΜΑΤΑ MULTIRAMA

SINGULAR LOGIC

ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

2011 ΒΑΡ∆ΑΣ

RAINBOW

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΛΥΜΠΕΡΗ ΜΠΕΝΡΟΥΜΠΗ ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ INFORMER

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΟΥ ∆ΙΕΓΡΑΦΗΣΑΝ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ 2004 ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ

2005 Π.&Κ. Α.Ε.Ε.Χ.

2006 COSMOS

2007 ΘΕΜΕΛΙΟ∆ΟΜΗ

NEW MILLENΝIUM Α.Ε.Ε.Χ.

GLOBE

ΡΑ∆ΙΟ Α. ΚΟΡΑΣΙ∆ΗΣ ELEPHANT Γ. ΛΕΒΕΝΤΑΚΗΣ

∆.Α.Ν.Ε. SEA LINE ΦΙΛΙΠΠΟΥ ∆ΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΝΦΟΡΜΑΤΙΚΣ Η/Υ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟ∆ΟΜΗ ΠΡΟΜΟΤΑ ΕΛΛΑΣ ΑΦΟΙ ΜΙΧ. ΤΡΑΥΛΟΥ Ο.∆ΑΡΙΓΚ & Σ.Ι.Α. ΘΕΣΣΑΛΙΚΗ CONNECTION ΞΙΦΙΑΣ - ΙΧΘΥΗΡΑ ΚΑΒΑΛΑΣ INTERSONIC ADVANCED TECHNOLOGIES DATAMEDIA DOMUS Α.Ε.Ε.Χ. ∆ΥΝΑΜΙΚΗ ΖΩΗ ΕΜΦΑΣΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΖΙΝΟ ΠΟΡΤΟ ΚΑΡΡΑΣ ΚΕΡΑΝΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ ALFA ALFA ENERGY ΑΛΤΕ ΙΝΤΕΡΣΑΤ ΜΠΑΛΑΦΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΜΟΥΡΙΑ∆ΗΣ SEAFARM IONIAN ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ STABILTON ΝΗΜΑΤΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΜΠΕ∆ΟΣ ALFA ALFA ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ IPIROTIKI SOFTWARE & PUBLICATIONS SEX FORM

16 Μάιος 2011

2008 ΠΟΥΛΙΑ∆ΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ AKTIB A.E.E.X.

2009 ΕΡΓΑΣ ΕΤΜΑ ΕΛΛΑΤΕΞ

2010 ΩΜΕΓΑ Α.Ε.Ε.Χ.

2011 VIVARTIA ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ HITECH

~ αφιέρωµα

«ΒΑΡΥ» ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ

ΣΤΟΝ ΚΛΑ∆Ο ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ Σε «ασφυξία» βρίσκεται ο άλλοτε ανθηρός κλάδος των φαρµάκων. Αιτία δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι το Μνηµόνιο προβλέπει πως την επόµενη διετία οι φαρµακευτικές δαπάνες των ταµείων θα πρέπει να µειωθούν κατά 2 δισ. ευρώ! Την ίδια ώρα, συσσωρεύονται πάλι χρέη στα νοσοκοµεία…

από τον

Αιµίλιο Νεγκή

18 Mάιος 2011

α περιοριστικά µέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση κατ’ εφαρµογήν του Μνηµονίου, είχαν άµεσο αντίκτυπο στη φαρµακευτική αγορά. Το 2010, παρατηρήθηκε µείωση των πωλήσεων στην ιδιωτική αγορά (πλην των νοσοκοµείων) περίπου κατά 12,6%, η οποία αποδίδεται, κατά κύριο λόγο, στις επίπεδες µειώσεις των τιµών που επιβλήθηκαν ακριβώς πριν ένα χρόνο. Σύµφωνα µε στοιχεία της εταιρείας αναλύσεων IMS, το 2010, τα έσοδα των 379 επιχειρήσεων από τις πωλήσεις τους στην εξωνοσοκοµειακή αγορά µειώθηκαν σε 4,06 δισ. ευρώ, από 4,65 δισ. ευρώ το 2009. ∆ηλαδή, σε σύγκριση µε το 2009, τα έσοδα των φαρµακευτικών επιχειρήσεων από τις πωλήσεις τους στα ιδιωτικά φαρµακεία και τις φαρµακαποθήκες µειώθηκαν κατά περίπου 590 εκατ. ευρώ. Σηµειώνεται ότι οι πωλήσεις των φαρµακευτικών επιχειρήσεων προς τα κρατικά νοσοκοµεία (ΕΣΥ, ΙΚΑ, στρατιωτικά κ.λπ.) έφθασαν το 2010 περίπου το 1,3 δισ. ευρώ. ∆ηλαδή, οι συνολικές πωλήσεις φαρµάκων το 2010 στα ασφαλιστικά ταµεία και στα νοσοκοµεία ανήλθαν σε περίπου 5,3 δισ. ευρώ, έναντι περίπου 6,5 δισ. το 2009. Όπως είναι φυσικό, η αγορά είναι «µαγκωµένη», καθώς το Μνηµόνιο προβλέπει ότι στη διάρκεια του 2011 θα πρέπει να µειωθούν οι δαπάνες των ταµείων για φάρµακα κατά 1 δισ. ευρώ και άλλο τόσο το 2012. ∆ηλαδή, οι πωλήσεις των φαρµακευτικών επιχειρήσεων το 2012 στα ασφαλιστικά ταµεία θα πρέπει να φθάσουν περίπου στα 2 δισ. ευρώ! Για να επιτευχθεί ο στόχος, η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει, από πέρσι, µια σειρά µέτρων, η εφαρµογή των οποίων όµως προχωρά «µε ένα βήµα µπρος και δύο πίσω». Το πιο σηµαντικό εξ αυτών είναι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Το µέτρο ξεΧΡΗΜΑ 19

Χ αφιέρωµα ~ «Βαρύ» το µνηµόνιο στον κλάδο των φαρµάκων κίνησε πιλοτικά τον Οκτώβριο στον ΟΑΕΕ µε εντυπωσιακά αποτελέσµατα, αλλά έκτοτε η επέκτασή του σε ΙΚΑ και ΟΠΑ∆ αντιµετωπίζει σοβαρά τεχνικά προβλήµατα. Πάντως, εντός των ηµερών, αναµένεται να προκηρυχτεί σχετικός δηµόσιος διαγωνισµός, ο οποίος όµως είναι βέβαιο ότι θα καθυστερήσει να υλοποιηθεί. Και χρόνος δεν υπάρχει… Μέχρι σήµερα, η κυβέρνηση έχει παρουσιάσει δύο λίστες: Η πρώτη περιλαµβάνει τα φάρµακα που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, αλλά δεν καλύπτονται από τα ταµεία (ΜΗΣΥΦΑ), ενώ η δεύτερη περιλαµβάνει σκευάσµατα τα οποία χορηγούνται µε ιατρική συνταγή, αλλά επίσης δεν αποζηµιώνονται από την Κοινωνική Ασφάλιση. Εκκρεµεί η έκδοση της λεγόµενης θετικής λίστας, η οποία µε βάση το Μνηµόνιο θα πρέπει να έχει εφαρµοστεί τον Ιούνιο. Τα σχετικά κριτήρια εκδόθηκαν τον Ιανουάριο, αλλά η διαδικασία κόλλησε, ενώ ο Σύνδεσµος Φαρµακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος έχει προσφύγει στο Συµβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας την ακύρωσή τους. Το Μνηµόνιο προβλέπει ακόµη ότι πρέπει να γίνει άρση των ανώτατων ορίων (πλαφόν) στις µειώσεις που τέθηκαν το Σεπτέµβριο του 2010 στις τιµές των φαρµάκων. Όµως, όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να άρει τα πλαφόν για τα φθηνά και παλαιά σκευάσµατα, προστατεύοντας τις ελληνικές επιχειρήσεις. Η κυβέρνηση δείχνει να έχει πειστεί ότι, αν οι τιµές των φθηνών φαρµάκων µειωθούν υπερβολικά, ελλοχεύει ο κίνδυνος αυτά να αντικατασταθούν από άλλα ακριβότερα, µε συνέπεια να αυξηθεί η φαρµακευτική δαπάνη. Άξιο αναφοράς είναι και το γεγονός ότι πλέον η αρµοδιότητα για την τιµολόγηση των φαρµάκων έχει µεταβιβαστεί από το υπουργείο Ανάπτυξης στο υπουργείο Υγείας και µένει να δούµε στην πράξη, αν αυτή η αλλαγή θα έχει επιπτώσεις. Πάντως, η προσπάθεια των υπηρεσιών του υπουργείου Υγείας να εκδώσουν το πρώτο δελτίο τιµών στις αρχές Μαΐου δεν τελεσφόρησε, καθώς υπήρξαν πολλά λάθη. Τα κυβερνητικά µέτρα περιορισµού των δαπανών των ταµείων είχαν – όπως ήταν αναµενόµενο – επιπτώσεις στην απασχόληση του κλάδου. Αρκετές, µεγάλες ξένες επιχειρήσεις προχώρησαν σε πάγωµα προσλήψεων, ενώ ορισµένες προχώρησαν και σε προγράµµατα εθελουσίας εξόδου (Roche, Sanofi-Aventis). Επίσης, υπήρξαν φήµες για αποχώρηση µίας ή δύο µεγάλων επιχειρήσεων από την Ελλάδα, που όµως δεν επιβεβαιώθηκαν. Ας δούµε όµως ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της αγοράς φαρµάκων, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις της IMS που αφορούν την εξέλιξη των πωλήσεων των 379 εγχώριων φαρµακευτικών επιχειρήσεων προς τα φαρµακεία και τις φαρµακαποθήκες της χώρας, την περίοδο Ιανουαρίου - ∆εκεµβρίου 2010:

~ Είκοσι επιχειρήσεις απέσπασαν κατά το 2010 ποσοστό 72,7% της ελληνικής φαρµακευτικής αγοράς. Οι δέκα πρώτες συγκεντρώνουν αθροιστικά µερίδιο 54,9% της συνολικής αγοράς (2009: 56,3%), µε συνολικές πωλήσεις που ανέρχονται σε 2,22 δισ. ευρώ. ~ Ο όγκος των πωλήσεων φαρµάκων µειώθηκε κατά 4,7% στις 415,56 εκατ. φαρµακοτεχνικές συσκευασίες (κουτιά), από 435,93 εκατ. φαρµακοτεχνικές συσκευασίες το 2009, δηλαδή κατά 20,37 εκατ. συσκευασίες.

20 Mάιος 2011

~ Στην κορυφή του σχετικού πίνακα, µε κριτήριο τα έσοδα, βρέθη-

καν οι επιχειρήσεις Pfizer µε µερίδιο 9,4% (10,3% το 2009), Novartis µε 8,6% (8%), Sanofi-Aventis µε 7,7% (7,8%), ΒΙΑΝΕΞ µε 6,2% (επίσης 6,2%) και AstraZeneca µε 5,3% (επίσης 5,3%), οι οποίες συγκεντρώνουν αθροιστικά µερίδιο 37,2%, µε συνολικές πωλήσεις που ανέρχονται σε 1,5 δισ. ευρώ. ~ Οι ίδιες αυτές επιχειρήσεις, εκ των οποίων ελληνικής ιδιοκτησίας είναι µόνο η τέταρτη, το 2009 κατείχαν µερίδιο 37,6% µε συνολικές πωλήσεις ύψους 1,75 δισ. ευρώ, υψηλότερες δηλαδή από εκείνες του 2010 κατά 250 εκατ. ευρώ. ~ Μεγάλη ωφεληµένη των ανακατατάξεων που σηµειώνονται, σύµφωνα µε αυτά τα στοιχεία, είναι η ελβετικής ιδιοκτησίας Novartis, η οποία έχει αυξήσει κατά 0,6% το µερίδιό της στη συνολική αγορά, µε πωλήσεις της τάξεως των 347,9 εκατ. ευρώ, µειωµένες έναντι του 2009 µόνο κατά 5,9%. ~ Αντιθέτως, τις µεγαλύτερες απώλειες µεταξύ των πέντε πρώτων παρουσιάζει η αµερικανικής ιδιοκτησίας Pfizer (-0,9% σε µερίδιο και 20,8% στα έσοδα), η οποία έχει απορροφήσει την Wyeth. ~ Η ΒΙΑΝΕΞ µε πωλήσεις ύψους 250,1 εκατ. ευρώ είναι µακράν πρώτη ανάµεσα σε όλες τις, ελληνικής ιδιοκτησίας, φαρµακευτικές επιχειρήσεις της χώρας, καθώς συνεργάζεται µε πληθώρα διεθνών οίκων για την παραγωγή φαρµάκων που προορίζονται τόσο για την εγχώρια όσο και για τη διεθνή αγορά. Τα έσοδά της µειώθηκαν κατά 13,6%, ενώ το µερίδιό της έµεινε αµετάβλητο. ~ Η βρετανικής ιδιοκτησίας GlaxoSmithKline, η οποία στις αρχές της δεκαετίας είχε βρεθεί στην πρώτη θέση, έχει περιοριστεί στην έκτη θέση µε µερίδιο 4,6% (έσοδα: -15,1%), ακολουθούµενη στην έβδοµη θέση από την ελληνοαµερικανικών συµφερόντων Pharmaserve (3,9%) και στην όγδοη από την αµιγώς ελληνικής ιδιοκτησίας Elpen, η οποία αποτελεί τον µεγαλύτερο Έλληνα παραγωγό δικών του φαρµάκων, καθώς και αντιγράφων, και έχει αυξήσει το µερίδιό της από το 3,1% στο 3,3% (έσοδα: -5,9%). ~ Η αµερικανικών συµφερόντων Abbott ακολουθεί στην ένατη θέση µε µερίδιο 3% (από 3,8%), καθώς παρουσιάζει τη µεγαλύτερη απώλεια εσόδων (-30%) µεταξύ όλων των µεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου. Στη δέκατη θέση βρίσκεται πλέον η Bristol Myers Squibb µε µερίδιο 2,9% (από 3,3%). ~ Τη λίστα των 20 πρώτων σε πωλήσεις ολοκληρώνουν η γερµανικής ιδιοκτησίας Boehringer Ingelheim, η οποία αποτελεί τον µεγαλύτερο εξαγωγέα φαρµάκων και είναι η µόνη εκ των θυγατρικών πολυεθνικών οίκων που διατηρεί βιοµηχανική µονάδα στη χώρα µας, µε µερίδιο 2,6%, η Janssen Cilag (2,4%), η Roche Pharma (2,4%), η Alapis (2,3%), η Bayer Health Care (1,7%), η Merck Sharp Dohme που αποτελεί µετεξέλιξη της Schering Plough (1,5%), η Galenica (1,4%), η Menarini (επίσης 1,3%), η Servier (1,2%) και η Lundbeck µε 1,1%. ~ Τις µεγαλύτερες µειώσεις εσόδων, µεταξύ αυτών, κατέγραψαν οι επιχειρήσεις Abbott (-30%), Bristol Myers Squibb (-22,2%), Pfizer (-20,8%), Roche Pharma (-19,3%), Janssen Cilag (-16,1%) και GlaxoSmithKline (-15,1%). Αύξηση εσόδων κατέγραψε µόνο η Menarini (+1,6%). Μονοψήφια πτώση εσόδων, δηλαδή πολύ χαµηλότερη του µέσου όρου (-12,6%), είχαν η Servier (-1,6%), η Lundbeck (-4,6%), η Sanofi-Aventis (-5,9%), η Elpen (-5,9%), η Galenica (-7%) και η Alapis (-7,8%). ~ Τα στοιχεία της IMS κάνουν λόγο για περαιτέρω µείωση των εσόδων των φαρµακευτικών επιχειρήσεων το 2011 (-21% τον Ιανουάριο).

Χ αφιέρωµα ~ «Βαρύ» το µνηµόνιο στον κλάδο των φαρµάκων

ΧΡΕΗ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΥΨΟΥΣ 1,1 ∆ΙΣ. ΕΥΡΩ «Πονοκέφαλος» για τις φαρµακευτικές επιχειρήσεις εξακολουθεί να είναι η εξόφλησή τους από το δηµόσιο. Στα τέλη του 2010, η κυβέρνηση έκανε επιτέλους τη ρύθµιση των οφειλών της περιόδου 2007-2009, αλλά παρά τις δεσµεύσεις της, το πρόβληµα διαιωνίζεται.

ο 2010 τα κρατικά νοσοκοµεία και φαρµακεία αγόρασαν φάρµακα αξίας 1,3 δισ. ευρώ, από τα οποία έχουν εξοφλήσει µόλις το ένα τρίτο! Μάλιστα, οι πιο κακοπληρωτές δεν είναι τα νοσοκοµεία του ΕΣΥ, αλλά του ΙΚΑ και τα στρατιωτικά. Ειδικά για τα τελευταία, πρέπει να αναφερθεί ότι τα στρατιωτικά νοσοκοµεία χρωστούν 48 εκατ. ευρώ για το 2010 και για το πρώτο τρίµηνο του 2011 και άλλα 52 εκατ. µέχρι και το 2009. ∆ηλαδή, υπάρχουν συσσωρευµένες οφειλές ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ µόνο για φάρµακα. Τα πράγµατα έχουν γίνει ακόµη χειρότερα για το 2011. Ενώ η κυβέρνηση υποσχόταν ότι µε τη νέα χρονιά τα νοσοκοµεία του ΕΣΥ θα πλήρωναν σε πραγµατικό χρόνο, το πρώτο τρίµηνο του έτους, αγόρασαν φάρµακα ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ, από τα οποία έχουν αποπληρώσει µόλις το 1,12%! Στις υπηρεσίες του ΙΚΑ και του στρατού, το ποσοστό εξόφλησης είναι σχεδόν µηδενικό! Η ανάλυση των οφειλών δείχνει ότι το πρόβληµα είναι πιο έντονο σε ορισµένα νοσοκοµεία, ενώ άλλα εµφανίζονται να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους προς τους προµηθευτές. ~ Είναι χαρακτηριστικό το ότι στα µεγάλα νοσοκοµεία, δηλαδή, στα νοσοκοµεία µε συνολικές αγορές φαρµάκων µεγαλύτερες από 20 εκατ. ευρώ, τα ποσοστά αποπληρωµής τιµολογίων κυµαίνονται από 1% έως 45%! ~ Ενδεικτικά αναφέρονται οι διακυµάνσεις στην εξόφληση παρόµοιου ύψους τιµολογίων ανάµεσα στο Πανεπιστηµιακό Νοσοκοµείο Λάρισας και στο Πανεπιστηµιακό Νοσοκοµείο Ιωαννίνων, όπου τα ποσοστά εξόφλησης είναι 1,2% και 44,6% αντίστοιχα. ~ Σηµαντικές διακυµάνσεις στην εξόφληση τιµολογίων παρατηρούνται και στα µεσαία νοσοκοµεία, δηλαδή στα νοσοκοµεία µε συνολικές πωλήσεις από 20 έως 10 εκατ. ευρώ, όπου τα ποσοστά αποπληρωµής τιµολογίων κυµαίνονται από 17% έως 59%, µε το Γενικό Νοσοκοµείο Ηρακλείου «Βενιζέλειο» να έχει εξοφλήσει το

ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΤΟ ΟΤΙ ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ, ∆ΗΛΑ∆Η ΣΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΜΕ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 20 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΩΝ ΚΥΜΑΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ 1% ΕΩΣ 45%! 16,5% των τιµολογίων, ενώ το Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιώς «Τζάνειο» το 50,6% των τιµολογίων. ~ Ακόµη µεγαλύτερες διαφορές στην αποπληρωµή τιµολογίων εµφανίζουν τα µικρά νοσοκοµεία, δηλαδή τα νοσοκοµεία µε πωλήσεις µικρότερες από 10 εκατ. ευρώ, όπου τα ποσοστά αποπληρωµής κυµαίνονται από 0,3% έως 97%, µε το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Αττικής και το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Πέτρας Ολύµπου να έχουν εξοφλήσει το 0,34% και το 57,9% των τιµολογίων, αντίστοιχα. ~ Την 31/03/2011, ο µέσος χρόνος καθυστέρησης αποπληρωµής του συνόλου των οφειλών για τιµολόγια που εκδόθηκαν το 2010 ήταν στους 10,1 µήνες (303 ηµέρες), ήτοι οι οφειλές εκκρεµούν – κατά µέσο όρο - από τον Ιούνιο του 2010. ~ Παρατηρείται υψηλός βαθµός συγκέντρωσης των χρεών σε λίγα νοσοκοµεία. Τα δέκα πρώτα – βάσει οφειλόµενου ποσού - δηµόσια νοσοκοµεία έχουν συνολικά χρέη προς τις φαρµακευτικές επιχειρήσεις που ξεπερνούν τα 565,2 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 48,3% των συνολικών χρεών.

ΑΓΟΡΕΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ, ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΩΝ ΚΑΙ ΟΦΕΙΛΕΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΕΣΥ, ΙΚΑ, ΣΤΡΑΤΟΥ κ.λπ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ Αγορές ΕΣΥ 1.002.656.862 ΙΚΑ 272.015.678 ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ 45.640.125 ΝΠΙ∆ 10.704.413 ΙΦΕΤ 2.498.392 ∆ΙΚΑΣΤΙΚΩΝ 334.848 ΦΥΛΑΚΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 1.333.850.318

22 Mάιος 2011

2010 01.01.2010-31.12.2010 (µόνο τιµολόγια 2010) Αποπληρωµές Χρέη % αποπληρωµής 358.197.565 644.459.297 35,72% 68.286.923 203.728.756 25,10% 7.619.369 38.020.756 16,69% 980.255 9.724.159 9,16% 49.710 2.448.682 1,99% 309.453 25.395 92,42%

Αγορές 191.929.879 69.667.562 10.599.321 2.250.150 777.273 109.875

435.443.275

275.334.058

898.407.044

32,65%

2011 01.01.2011-31.03.2011 (µόνο τιµολόγια 2011) Αποπληρωµές Χρέη % αποπληρωµής 2.154.542 189.775.337 1,12% 332 69.667.230 0,00% 303.247 10.296.074 2,86% 158.614 2.091.536 7,05% 777.273 0,00% 55.141 54.733 50,19% 2.671.876

272.662.182

0,97%

Χ αφιέρωµα ~ «Βαρύ» το µνηµόνιο στον κλάδο των φαρµάκων

ΑΡΓΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ Το 1,1 τρισ. δολάρια θα φθάσουν οι πωλήσεις φαρµάκων το 2015. Η λήξη της πατέντας πολλών φαρµάκων και οι πολιτικές µείωσης του κόστους επιβραδύνουν την ανάπτυξη.

παγκόσµια αγορά φαρµάκων θα φθάσει το 2015 το 1,1 τρισ. δολάρια, σύµφωνα µε τις προβλέψεις της διεθνούς εταιρείας αναλύσεων IMS. Αυτό σηµαίνει ότι, κατά µέσο όρο, θα έχουµε ανάπτυξη στον κλάδο µόλις 3-6% σε ετήσια βάση. Οι εκτιµήσεις της IMS περιλαµβάνονται στη µελέτη: The Global Use of Medicines: Outlook Through 2015. Κατά τους αναλυτές, οι παράγοντες που θα διαδραµατίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαµόρφωση της αγοράς την τρέχουσα πενταετία είναι η µείωση της φαρµακευτικής δαπάνης στη µεγαλύτερη αγορά του κόσµου (ΗΠΑ), η λήξη της πατέντας πολλών φαρµάκων στις ανεπτυγµένες αγορές, η αύξηση της ζήτησης στις αναδυόµενες αγορές (Βραζιλία, Ινδία, Κίνα, Τουρκία κ.λπ.) και τα µέτρα ελέγχου των δαπανών υγείας, που λαµβάνουν οι κυβερνήσεις σε πολλές χώρες. Για παράδειγµα, το 2011 έχασε σταδιακά την πατέντα του το υπ’ αριθµόν 1 φάρµακο σε πωλήσεις παγκοσµίως, το Lipitor της αµερικανικής Pfizer, το οποίο πραγµατοποιούσε ετησίως πωλήσεις 12 δισ. δολαρίων! Ίσως έτσι γίνεται αντιληπτό γιατί η Pfizer έδωσε 64 δισ. δολάρια να εξαγοράσει τη Wyeth, που διαθέτει προϊόντα βιοτεχνολογίας µε λαµπρό παρόν και µέλλον. Το µέλλον ανήκει ξεκάθαρα στη βιοτεχνολογία. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις της Evaluate Pharma, το 2014, τα έξι φάρµακα που θα έχουν τις υψηλότερες πωλήσεις παγκοσµίως θα είναι όλα προϊόντα βιοτεχνολογίας! Συνολικά, επτά από τα 10 πρώτα φάρµακα το 2014 θα είναι προϊόντα βιοτεχνολογίας, το 2008 ήταν πέντε και το 2000 µόνο ένα. Γενικότερα, τα βιοτεχνολογικά φάρµακα θα αποτελούν το 50% των 100 φαρµάκων µε τις υψηλότερες πωλήσεις το 2014. Πρώτο σε πωλήσεις το 2014 αναµένεται να είναι το αντικαρκινικό Avastin της Roche µε έσοδα ύψους 9,23 δισ. δολαρίων. Οι επόµενες πέντε θέσεις θα καταλαµβάνονται από το Humira της Abbott Laboratories, το Rituxan της Roche, το Enbrel της Pfizer και της Amgen, το Lantus της Sanofi-Aventis και το Herceptin της Roche. Τα βασικά σηµεία των εκτιµήσεων της IMS είναι τα εξής: ~ Επώνυµα φάρµακα (branded medicine). Η συνεχιζόµενη γήρανση του πληθυσµού στις µεγάλες αγορές θα τονώσει τη ζήτηση επώνυµων φαρµάκων. Όµως, η τάση αυτή αντισταθµίζεται από τη λήξη της πατέντας πολλών φαρµάκων µε υψηλές πωλήσεις (blockbusters). Το αποτέλεσµα θα είναι οι πωλήσεις επώνυµων φαρµάκων στις ανεπτυγµένες αγορές να διατηρηθούν το 2015 στα επίπεδα του 2010. Σε παγκόσµιο επίπεδο, το µερίδιο αγοράς τους, το οποίο έπεσε από 70% το 2005 σε 64% το 2010, θα συνεχίσει να µειώνεται και θα φθάσει το 53% το 2015. Η ζήτησή τους στις αναδυόµενες αγορές θα είναι σηµαντική, αλλά υπολογίζεται ότι το 2015 το 80% των πωλήσεων στις αγορές αυτές θα αφορούν γενόσηµα φάρµακα! ~ Μείωση δαπανών για φάρµακα. Το πρωτοφανές, για τα δεδοµένα της αγοράς, υψηλό ποσοστό φαρµάκων που χάνουν την πατέντα τους, θα έχει ως συνέπεια την εξοικονόµηση 98 δισ. δολαρίων στις ανεπτυγµένες χώρες µέχρι το 2015. Να σηµειωθεί ότι την 24 Mάιος 2011

πενταετία 2006-2010, η αντίστοιχη µείωση δαπανών για φάρµακα ήταν 54 δισ. δολάρια. Η λήξη της πατέντας θα οδηγήσει σε µείωση δαπανών ύψους 120 δισ. δολαρίων, που θα αντισταθµιστεί µε πωλήσεις 22 δισ. για τα αντίστοιχα γενόσηµα. Ανάµεσα στις ανεπτυγµένες χώρες, οι ΗΠΑ θα έχουν τη µεγαλύτερη ανάπτυξη στα γενόσηµα φάρµακα, ενώ η Ιαπωνία θα εξακολουθήσει να έχει το µικρότερο ποσοστό, παρά τα µέτρα που έχει υιοθετήσει η ιαπωνική κυβέρνηση. ~ Καινοτόµες θεραπείες. Τα νέα φάρµακα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, καθώς και εκείνα που αναµένονται, θα παρέχουν σηµαντικές, νέες θεραπευτικές επιλογές, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών. Πρόκειται για φάρµακα που αφορούν θεραπείες σε µορφή χαπιού για την πολλαπλή σκλήρυνση, δύο νέα φάρµακα για τις αρρυθµίες, που δίνουν νέες δυνατότητες για πρώτη φορά µετά από δεκαετίες, θεραπείες για το µεταστατικό µελάνωµα που βελτιώνουν τα ποσοστά επιβίωσης. Ακόµη, το πρώτο θεραπευτικό εµβόλιο, που αφορά τον καρκίνο του προστάτη, το οποίο αποτελεί µια επαναστατική εξέλιξη στην επονοµαζόµενη «εξατοµικευµένη ιατρική». ~ Αναδυόµενες αγορές. Μέσα στα επόµενα 5 χρόνια, οι λεγόµενες αναδυόµενες αγορές αναµένεται να διπλασιάσουν τις δαπάνες για φάρµακα φθάνοντας στα 285 έως 315 δισ. δολάρια, έναντι 151 δισ. το 2010. Κύριοι παράγοντες είναι η ισχυρή οικονοµική ανά-

∆ΑΠΑΝΕΣ ΑΝΑ ΧΩΡΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Σε δις δολ.

2010

2006-2010 CAGR Παγκόσµια 856.4 6.2% Αναπ/νες χώρες 587.1 4.2% ΗΠΑ 310.6 4.5% Ιαπωνία 96.5 2.6% EU5 147.4 4.1% Γερµανία 40.5 4.1% Γαλλία 38.0 2.7% Ιταλία 26.5 4.5% Ισπανία 22.2 6.6% Ην. Βασίλειο 20.2 4.2% Καναδάς 21.5 6.2% Ν. Κορέα 11.1 10.7% Pharmerging 150.5 15.8% Κίνα 41.1 23.9% Tier II 48.8 15.9% Βραζιλία 22.9 14.1% Ινδία 12.3 15.7% Ρωσία 13.6 20.0% Tier III 60.6 11.8% Υπόλοιπος κόσµος 118.8 7.2% Source: IMS Market Prognosis, Apr 2011

2015 1065 - 1095 630 - 660 320 - 350 110 - 140 130 - 160 38 - 43 34 - 39 24 - 29 20 - 25 18 - 23 20 - 25 14 - 19 285 - 315 115 - 125 84 - 89 31 - 36 25 - 30 23 - 28 89 - 94 125 - 155

2011-2015 CAGR 3 - 6% 1 - 4% 0 - 3% 2 - 5% 1 - 4% 1 - 4% 0 - 3% 1 - 4% 1 - 4% (2) - 1% (2) - 1% 5 - 8% 13 - 16% 19 - 22% 11 - 14% 10 - 13% 14 - 17% 11 - 14% 10 - 13% 3 - 6%

Χ αφιέρωµα ~ «Βαρύ» το µνηµόνιο στον κλάδο των φαρµάκων πτυξη στις χώρες αυτές, σε συνδυασµό µε την αποφασιστικότητα των κυβερνήσεών τους να επεκτείνουν την πρόσβαση των ασθενών στο σύστηµα υγείας. Οι προβλέψεις της IMS αναφέρουν ότι έως το 2015 οι αναδυόµενες αγορές θα ξεπεράσουν το σύνολο των 5 µεγάλων ευρωπαϊκών αγορών (Γερµανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Ηνωµένο Βασίλειο) και θα προσεγγίζουν πλέον τη Νο 1 αγορά, τις ΗΠΑ. Το 2015, οι αναδυόµενες αγορές θα έχουν το 28% των παγκόσµιων πωλήσεων έναντι µόλις 12% το 2005! ~ Μέτρα ελέγχου του κόστους. Μακροπρόθεσµα οι πωλήσεις επηρεάζονται άµεσα από τα µέτρα που έχουν λάβει πολλές κυβερνήσεις. Στις ΗΠΑ, ο νέος νόµος the Affordable Care Act θα επεκτείνει την κάλυψη υγείας σε 25-30 εκατ. Αµερικανούς. Μειώσεις τιµών είχαµε σε Κίνα, Ιαπωνία, Ισπανία, ενώ στη Γερµανία είχαµε υποχρεωτικά µελέτες κόστους οφέλους. Επιπλέον, διάφορες εκπτώσεις και επιστροφές (rebates) εφαρµόζονται σε ΗΠΑ, Γαλλία και Γερµανία.

Συνολικά, οι εκπτώσεις αυτές το 2010 έφθασαν τα 60-65 δισ. δολάρια και θα αυξηθούν σε 65-75 δισ. το 2015. ~ Βιο-όµοια φάρµακα (biosimilars). Έως το 2015, η IMS αναµένει οι πωλήσεις των biosimilars να ξεπεράσουν τα 2 δισ. δολάρια ετησίως, που αντιπροσωπεύει ποσοστό 1% των συνολικών πωλήσεων των βιολογικών φαρµάκων. Νέα προϊόντα αναµένονται στις ΗΠΑ και στις ευρωπαϊκές αγορές έως το 2014. Η τάση αυτή θα έχει ως αποτέλεσµα οι πωλήσεις τους να αυξηθούν κατά 311 εκατ. ευρώ σε σύγκριση µε το 2010. ~ Μοχλός ανάπτυξης η Ογκολογία. Τα φάρµακα κατά του καρκίνου θα εξακολουθήσουν να είναι τα πρώτα σε πωλήσεις, αλλά οι πωλήσεις τους θα αυξάνονται µε αργότερο ρυθµό (5-8% ετησίως). Ακολουθούν τα φάρµακα για το διαβήτη (4-7% ετησίως), οι πωλήσεις των οποίων τροφοδοτούνται από την αύξηση στην επίπτωση της νόσου και από την κυκλοφορία νέων αντιδιαβητικών δισκίων. Χ

ΛΗΞΗ ΠΑΤΕΝΤΑΣ ΑΝΑ ΧΩΡΑ ΚΑΙ ΕΤΟΣ Έτος λήξης 2011

ΗΠΑ Lipitor® Levaquin® Advair® Diskus® Xalatan® Zyprexa® Femara®

Ιαπωνία Actos®

2012

Plavix® Seroquel® Singulair® Oxycontin® Aciphex®

Seroquel®

2013

2014

Nexium® Cymbalta® 2015 Abilify® Gleevec® Source: IMS Market Prognosis, Apr 2011

Actos® Lexapro® Diovan® Zometa® Xeloda® Copaxone® Celebrex® Namenda®

Aricept® Diovan® Plavix® Abilify® Alimta® Spiriva®

Ην. Βασίλειο Lipitor® Zyprexa® Clexane® Xalatan® Femara® Seroquel® Singulair®

Γαλλία Zyprexa® Xalatan® Femara®

Γερµανία Clexane® Zyprexa® Xalatan® Femara®

Singulair®

Seroquel®

Seretide® Xeloda®

Xeloda®

Abilify® Celebrex® Spiriva® Alimta®

Abilify® Celebrex® Alimta® Spiriva®

Abilify® Celebrex® Spiriva® Alimta®

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΝΕΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ 2009-2013 Νόσος Αρρυθµία Αυτοάνοσο ∆ιαβήτης

Έχουν κυκλοφορήσει Brinavess™ (vernakalant) Multaq® (dronedarone) Simponi® (golimumab) Stelara™ (ustekinumab) Nesina® (alogliptin, DPPIV) Onglyza™ (saxagliptin, DPPIV) Victoza® (liraglutide, GLP-1)

Ηπατίτιδα C Λύκος Μελάνωµα Πολλαπλή Σκλήρυνση

Οστεοπόρωση Θρόµβωση/ Οξύ Στεφανιαίο Σύνδροµο Καρκίνος

Benlysta® (belimumab) Yervoy™ (ipilimumab) Ampyra® (fampiridine, oral) Gilenya® (fingolimod, oral)

Prolia® (denosumab) Brilique™ (ticagrelor, P2T) Effient® (prasugrel, Xa) Pradaxa® (dabigatran etexilate, Xa) Firmagon® (degarelix) Jevtana® (cabazitaxel) Provenge® (sipuleucel-T) Source: IMS Institute for Healthcare Informatics, Apr 2011

26 Mάιος 2011

Θα κυκλοφορήσουν

tofacitinib (JAK inhibitor) Bydureon™ (exenatide, GLP-1) canagliflozin (SGLT2) dapagliflozin (SGLT2) lixisenatide (GLP-1) Tradjenta™ (linagliptin, DPPIV) Victrelis™ (boceprevir, NS3-4A PI) Incivek (telaprevir, NS3-4A PI) vemurafenib laquinimod (oral) ocrelizumab teriflunomide (oral) Eliquis (apixaban, Xa)

Zytiga™ (abiraterone acetate)

~ αφιέρωµα

CEO & CSR MONEY CONFERENCE 2011

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

ΣΤΟ ∆ΡΟΜΟ ΤΗΣ «ΗΘΙΚΗΣ» ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ενθάρρυνση των παραγωγικών δυνάµεων, έξυπνες και ηθικές πρακτικές και συντονισµένες πολιτικές, τα κλειδιά της επιχειρηµατικότητας του µέλλοντος

28 Μάιος 2011

Από την Αγγελική Γυπάκη

ια να οδηγηθεί η χώρα ξανά στο δρόµο της ανάπτυξης και της ευηµερίας χρειάζονται δύο πράγµατα: ηθική και επιχειρηµατικότητα σε κάθε δραστηριότητα, είτε αυτή προέρχεται από την ιδιωτική πρωτοβουλία είτε από το δηµόσιο τοµέα. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, δεν απαιτείται µόνο χρήµα. Απαιτούνται, πρωτίστως, έξυπνες κινήσεις, ορθολογικές και συντονισµένες πολιτικές και ενεργοί πολίτες. Σ’ αυτό συµφώνησε το σύνολο, σχεδόν, των οµιλητών από το χώρο της πολιτικής, των επιχειρήσεων και της κοινωνίας ενεργών πολιτών, που συµµετείχαν στο Συνέδριο CEO & CSR Money Conference 2011: «Ηθική Επιχειρηµατικότητα: ∆υνατότητα, οφέλη, εργαλεία και προοπτικές για υγιή και µακροπρόθεσµη ανάπτυξη και ευηµερία», που διοργάνωσε το οικονοµικό - επενδυτικό περιοδικό ΧΡΗΜΑ και τα Money Conferences, την Πέµπτη 5 Μαΐου, στο Αthenaeum InterContinental. Στόχος του συνεδρίου ήταν να στοχεύσει και να αναδείξει, µέσα από τα δεινά της οικονοµικής κρίσης, τη θετική πλευρά της επιχειρηµατικότητας. Αυτήν που προασπίζει και στηρίζει την παραγωγικότητα, τη δεοντολογία, την υπευθυνότητα, την άµιλλα, τη διαφάνεια και, εντέλει, την αλληλεγγύη, µε αποτελεσµατικές δράσεις προς όφελος του συλλογικού συµφέροντος. Και µάλλον το πέτυχε. Τόσο οι τρεις εκπρόσωποι της κυβέρνησης, οι υφυπουργοί, Οικονοµικών, κ. ∆ηµήτρης Κουσελάς, Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιµατικής Αλλαγής, κ. Ιωάννης Μανιάτης

και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Άννα Νταλάρα, όσο και οι επιχειρηµατίες συµφώνησαν στην ανάγκη να κρατήσουµε ζωντανή την ελπίδα στη δύσκολη οικονοµική συγκυρία που διανύουµε, ενεργοποιώντας τις παραγωγικές δυνάµεις του τόπου και ευνοώντας τις αρχές της ηθικής επιχειρηµατικότητας. Κι αυτό όχι χάριν του κέρδους και µόνο. Το ξέσπασµα της κοινωνικής κρίσης, που µαστίζει τη χώρα µας, βρίσκεται, ήδη, απειλητικά κοντά µας. Η φτώχεια φέρνει το έγκληµα. Το είδαµε, πρόσφατα, στην πλέον δραµατική του µορφή, όταν ένας νέος σύζυγος και πατέρας βρήκε άδικο θάνατο στο δρόµο για µια βιντεοκάµερα. «∆ιαχειριζόµαστε ακραίες µορφές φτώχειας…», τόνισε µε αγωνία ο κ. Γιάννης Σφακιανάκης, πρόεδρος του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης του ∆ήµου Αθηναίων και εξήγησε ότι οι καταγεγραµµένοι άστεγοι της Αθήνας είναι σήµερα 5.000, αλλά – όπως προέβλεψε - θα αυξηθούν σε 20.000. Σηµαντική ήταν στο θέµα αυτό και η τοποθέτηση της κας Αθηνάς Βασιλοπούλου από την Τράπεζα Τροφίµων, που δηµιούργησε ο Ιδρυτής της ΑΒ, κ. Γεράσιµος Βασιλόπουλος. Όπως είπε, η ανάγκη για δωρεάν συσσίτια αυξήθηκε τον τελευταίο χρόνο κατά 40%! Και ενώ η οικονοµική και κοινωνική κρίση µαστίζει τη χώρα µας, µια άλλη, µεγαλύτερη απειλή, η περιβαλλοντική υποβάθµιση, έρχεται να µας υποδείξει νέα µοντέλα ανάπτυξης που σέβονται το περιβάλλον, επιτυγχάνοντας, ταυτόχρονα, σηµαντική οικονοµία και διεύρυνση των τοµέων απασχόλησης.

ΧΡΗΜΑ 29

Χ αφιέρωµα ~ CEO & CSR Mοney Conference 2011

~ ΟΙ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΜΟ∆ΙΩΝ ΥΦΥΠΟΥΡΓΩΝ ~

Γ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΜΗ ΣΥΜΦΕΡΟΥΣΑ ΤΗ ∆ΙΑΦΘΟΡΑ Στο θέµα αυτό επικεντρώθηκε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιµατικής Αλλαγής, κ. Ιωάννης Μανιάτης, ο οποίος, αφού χαρακτήρισε «ηθική την επιχείρηση που επενδύει στις “πράσινες” τεχνολογίες», τόνισε ότι «ένα από τα βασικά βήµατα που έχουµε κάνει προς αυτή την κατεύθυνση είναι το γεγονός ότι έχουµε εκπονήσει, για πρώτη φορά, εθνικό σχέδιο δράσης για ζητήµατα εξοικονόµησης ενέργειας, ενώ προωθούνται προγράµµατα εξοικονόµησης ενέργειας σε δηµόσια κτίρια, όπως το δεκαετές πρόγραµµα “Χτίζοντας στο µέλλον”, στο πλαίσιο του οποίου θα δηµιουργηθεί και µεγάλος αριθµός θέσεων εργασίας». Ο κ. Μανιάτης πρόσθεσε: «είναι σηµαντικό πως µόνο για το πετρέλαιο θέρµανσης δαπανούµε ετησίως 2 δισ. ευρώ και, εξοικονοµώντας ένα ποσοστό 20-25%, µπορούµε να µειώσουµε τη δαπάνη αυτή κατά 500 εκατ. ευρώ το χρόνο». Ο ίδιος, αφού ανέδειξε «την έλλειψη επιχειρηµατικής ηθικής ως το κυριότερο αίτιο της οικονοµικής κρίσης», τόνισε χαρακτηριστικά:«∆ε “βγαίνει” άλλο µια οικονοµία που έστηνε διαγωνισµούς, αντί να προωθεί τους άξιους. Πρέπει να κάνουµε µη συµφέρουσα τη συµµετοχή στη διαφθορά». Τέλος, κατέληξε: «στην κοινωνία του 21ου αιώνα η ηθική προσδίδει ποιότητα στις επιχειρήσεις και η ποιότητα είναι το κλειδί που ανοίγει τις πόρτες του µέλλοντος και εξασφαλίζει τον υγιή ανταγωνισµό».

∆. ΚΟΥΣΕΛΑΣ ΝΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ∆ΥΝΑΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Από την πλευρά του ο υφυπουργός, Οικονοµικών, κ. ∆ηµήτρης Κουσελάς, αναφέρθηκε στην ανάγκη να «απελευθερώσουµε τις δυνάµεις της ανάπτυξης». Όπως δήλωσε σχετικά, «σήµερα υπάρχουν επιχειρήσεις µε πλήρη επίγνωση των υποχρεώσεών τους προς τους καταναλωτές, το περιβάλλον και την κοινωνία. Αυτές είναι οι επιχειρήσεις που χρειαζόµαστε». Για το ρόλο του Υπουργείου Οικονοµικών στην προσπάθεια αυτή, δήλωσε: «έχουµε καταφέρει να ανατρέψουµε εµπόδια µε διάφορες δράσεις, όπως η απλοποίηση των διαδικασιών για την ίδρυση επιχειρήσεων και η µείωση στη φορολογία των επιχειρήσεων που επενδύουν τα κέρδη τους κατά 4 ποσοστιαίες µονάδες». Επιπλέον, ανέφερε: «δηµιουργούµε επενδυτικό περιβάλλον, ενισχύουµε τη ρευστότητα µε νέα επενδυτικά εργαλεία, ενισχύουµε την αγορά µε το άνοιγµα των κλειστών επαγγελµάτων και προωθούµε την εξωστρέφεια».

ΑΝΝΑ ΝΤΑΛΑΡΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Άννα Νταλάρα, δήλωσε: «απαραίτητη προϋπόθεση είναι να εξαλείψουµε τους παράγοντες που λειτουργούν αποτρεπτικά στον κλάδο των επιχειρήσεων και να εφαρµόσουµε πολιτικές και εργαλεία που θα δώσουν κίνητρα σε νέους επιχειρηµατίες». Σχετικά µε το έργο που επιτελεί το Υπουργείο στον τοµέα της νεανικής απασχόλησης, τόνισε το έργο του Γενικού Γραµµατέα Νέας Γενιάς, κ. Γιάννου Λιβανού, που επιχειρεί την ενίσχυση της νεανικής επιχειρηµατικότητας, αλλά και την εξασφάλιση χορηγιών από ιδιωτικές εταιρείες για υποτροφίες µεταπτυχιακών σπουδαστών από άπορες οικογένειες. Τέλος, δήλωσε ότι «η πολιτεία θα είναι αµείλικτη σε φαινόµενα µαύρης εργασίας».

~ ΑΠΟΨΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΩΝ ~ Πολύ εποικοδοµητικές ήταν επίσης οι τοποθετήσεις επιχειρηµατιών και θεσµικών φορέων που συµµετέχουν στην οικονοµική δραστηριότητα της χώρας. Όλοι τόνισαν την ανάγκη επαναπροσδιορισµού των αξιών που πρέπει να διέπει τους θεσµούς και την επιχειρηµατική πρακτική, παρουσίασαν το έργο τους προς αυτήν την κατεύθυνση, τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν, αλλά και την πρόθεσή τους να συνεχίσουν την προσπάθεια, καθώς θεωρούν ότι είναι πλέον µονόδροµος για την ανάπτυξη της χώρας. Αναλυτικότερα: Ο πρόεδρος της ∆ιεθνούς ∆ιαφάνειας Ελλάς, κ. Κωνσταντίνος Μπακούρης, αφού επεσήµανε ότι η διαφθορά έχει λάβει διαστάσεις οικονοµικής επιδηµίας, αποτελώντας µέγιστο κίνδυνο για την κοινωνική συνοχή, τόνισε ότι δεν είναι δυνατό να ξεριζωθεί χωρίς µια αποφασιστική συλλογική προσπάθεια και επεσήµανε, χαρακτηριστικά, ότι «οι ηθικές αρχές που επιβάλλονται βίαια δεν ξεριζώνουν φαινόµενα διαφθοράς. Η ευηµερία της κοινωνίας πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο µέσα 30 Μάιος 2011

από πολιτικές που σέβονται το ευ ζην». Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού και Ελληνικού ∆ικτύου Επιχειρηµατικής Ηθικής Αντώνης Γκορτζής, αφού τόνισε ότι η παγκόσµια οικονοµική κρίση ήταν αποτέλεσµα της έλλειψης επιχειρηµατικής ηθικής, διαπίστωσε ότι οι οικονοµικές κρίσεις αποτελούν ευκαιρία για µεταρρυθµιστικό έργο. Ενηµέρωσε δε, ότι στην Ελλάδα εφαρµόζεται το πρόγραµµα EBEN GR Business Ethics Excellence, το οποίο παρουσιάζει τα ακόλουθα πλεονεκτήµατα: οικοδόµηση σχέσεων εµπιστοσύνης, ενίσχυση πιστότητας των πελατών, διατήρηση και ενίσχυση της εταιρικής φήµης. Ο Εκτελεστικός Πρόεδρος Invest in Greece, κ. Αριστοµένης Συγγρός, αναφερόµενος στο νέο θεσµικό πλαίσιο, τόνισε τα πλεονεκτήµατα του νόµου για την επιτάχυνση και τη διαφάνεια των στρατηγικών επενδύσεων(Fast Track), χαρακτηρίζοντας το νόµο αυτό ως «µια µικρή επανάσταση

Χ αφιέρωµα ~ CEO & CSR Mοney Conference 2011 για να προχωρήσουµε στο αύριο». Επεσήµανε ότι ο νόµος εξασφαλίζει τη φερεγγυότητα των επενδύσεων και δίνει σηµασία στα τεχνικά χαρακτηριστικά της επένδυσης. Ο Γενικός ∆ιευθυντής της Pressious Arvanitidis, Θωµάς Αρβανιτίδης, είπε ότι « το 40% του παγκόσµιου δασικού πλούτου χρησιµοποιείται για εµπορικούς σκοπούς. Πολύ σηµαντική για το περιβάλλον είναι πλέον η χρήση του πιστοποιηµένου χαρτιού FSC, το οποίο είναι ίδιας ποιότητας µε το συµβατικό, αλλά χρησιµοποιεί λιγότερους φυσικούς πόρους, ενώ έχει και χαµηλότερο κόστος». Ο κ. Θάνος Ζαφειρόπουλος, πρόεδρος του Ecocity, τόνισε ότι «το Ecocity δηµιουργήθηκε το 2004 επενδύοντας στη νέα γενιά πολιτών». Το πλάνο του 2011, όπως ανέφερε, είναι προσανατολισµένο σε άξονες όπως η εκστρατεία ευαισθητοποίησης των εφήβων σε περιβαλλοντικά θέµατα, σε προτάσεις για αλλαγές στις µετακινήσεις εντός πόλεων, σε εκδηλώσεις παρουσιάσεων, στη διοργάνωση διαλόγου σε τοπικό επίπεδο, στην απονοµή των βραβείων «Οικόπολις» και σε άλλες δράσεις. Ο κ. Αλέξανδρος Λιβάς, Γενικός ∆ιευθυντής της εταιρείας «Βιολογικά Κυριακίδης», διαπίστωσε µια στροφή των καταναλωτών στην υγιεινή διατροφή ως µια γενικότερη στάση ζωής, η οποία οδηγεί στην κατανάλωση βιολογικών προϊόντων, τα οποία σήµερα, µε την πιστοποίηση που διαθέτουν, πληρούν σε ποσοστό πάνω από 95% τις απαιτήσεις

~ ΠΑΝΕΛ I ~

~ ΟΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΝΕΛ ~

«ΗΘΙΚEΣ ΕΠΕΝ∆YΣΕΙΣ – ΗΘΙΚEΣ ΤΡAΠΕΖΕΣ» Στο πρώτο πάνελ του συνεδρίου αναλύθηκε η θεµατική ενότητα «Ηθικές επενδύσεις – Ηθικές Τράπεζες», στο οποίο συµµετείχαν ως οµιλητές οι κ.κ. Παναγιώτης Γεννηµατάς, Επίτιµος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Μαργαρίτα Καραβασίλη, Ειδική Γραµµατέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, ΥΠΕΚΑ, Αθανάσιος Κατρής, Πρόεδρος ΣΕΒΙΑΝ, Θωµάς Βαρβιτσιώτης, Πρόεδρος V+O, Βασίλης Τακτικός, Συντονιστής στο Πανελλήνιο Παρατηρητήριο Οργανώσεων Κοινωνίας Πολιτών (ΟΚΠ) και συντονιστής στη συζήτηση ήταν ο κ. Ηλίας Σιακαντάρης, δηµοσιογράφος του ΣΚΑΪ . Η κα Μαργαρίτα Καραβασίλη, Ειδική Γραµµατέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, ΥΠΕΚΑ, επεσήµανε ότι στη χώρα µας η κρίση δεν είναι µόνο οικονοµική. Αντικατοπτρίζει λανθασµένες επιλογές των κοινωνιών και εµφανίζει χαρακτηριστικά διαχρονικά. Η απόσταση από προγράµµατα αειφορίας οφείλεται στο γεγονός ότι υφίσταται άγνοια από την πλευρά της κοινωνίας. Ο κ. Αθανάσιος Κατρής, Πρόεδρος ΣΕΒΙΑΝ, ανέφερε πως «οι θεσµοί είναι αυτοί που πρέπει να δηµιουργήσουν το απαραίτητο πλαίσιο για επιχειρηµατική δράση µε ηθικούς κανόνες» και πρόσθεσε πως ο κόσµος δεν απολαµβάνει τους πόρους, καθώς δεν διατίθενται ορθά. Μόνο όταν εισχωρεί ο ανταγωνισµός και η ιδιωτική πρωτοβουλία, µπορεί να αναπτυχθεί πολιτική προσαρµοσµένη στο κοινωνικό συµφέρον». Ο κ. Θωµάς Βαρβιτσιώτης, Πρόεδρος της V+O, δήλωσε πως «η έννοια της εµπιστοσύνης απέναντι στις επιχειρήσεις µπαίνει δυναµικά, 32 Μάιος 2011

ποιότητας. Ο ίδιος όµως τόνισε ότι «υπάρχει και η κατηγορία προϊόντων ολοκληρωµένης διαχείρισης, τα οποία είναι συµβατικά, αλλά χρησιµοποιούν, στο µικρότερο δυνατό βαθµό, λιπάσµατα µε φυτοφάρµακα. Έχουν οικονοµικότερο αποτέλεσµα µε τη λιγότερη δυνατή επιβάρυνση. Οι τιµές τους είναι πιο χαµηλές από τα βιολογικά και είναι κυρίως γεωργικά προϊόντα. Στα προϊόντα αυτά επικεντρώνεται, µεταξύ άλλων, η εταιρεία «Κυριακίδης» και ιδιαίτερα στο κεντρικό της κατάστηµα, στον Άλιµο. Την ιδιαιτερότητα της ελληνικής σκέψης ως προς την ευεργεσία ανέλυσε ο Ανάστος ∆ηµητρόπουλος, πρόεδρος της «Εταιρίας Ελλήνων Ευεργετών». Συγκεκριµένα, αναφέρθηκε στη διαφορά της έννοιας της ευεργεσίας και του ευεργέτη στη ∆ύση και στο χώρο του Ελληνισµού. Επίσης, τόνισε ότι στην αρχαία Ελλάδα ο θεσµός της χορηγίας αποτελούσε δηµόσιο και επιβεβληµένο χρέος για κάθε πολίτη και ειδικότερα των επιφανέστερων. «Ο Homo Hellenicus αντιστοιχεί στην ιδεώδη σύζευξη του Homo Ethicus (καλοκαγαθία) και του Homo Economicus (ηθική επιχειρηµατικότητα έναντι του άπληστου οικονοµισµού και του τεχνολογικού αυτισµού της εποχής µας)» τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ πρότεινε, απευθυνόµενος στην ηγεσία του ΟΛΠ, την ίδρυση Μουσείου Ελληνικής ∆ιασποράς, στο πρώτο και παλαιότερο λιµάνι του κόσµου, τον Πειραιά, προκειµένου να τιµηθεί η µεγάλη έξοδος των Ελλήνων µεταναστών.

αποτελεί το κυρίαρχο ζητούµενο της νέας στρατηγικής για κάθε επιχείρηση και χρειάζεται να ακουµπά στο DNA της. Σήµερα οι επιχειρήσεις µπορούν να στηριχθούν σε αξίες και αρχές ηθικής λειτουργίας και βιώσιµης ανάπτυξης, που δείχνουν το δρόµο για την έξοδο από την κρίση, προδιαγράφοντας ένα µακροπρόθεσµο βιώσιµο µέλλον. Πρέπει να δηµιουργήσουµε win win συνθήκες για όλους. Τόσο η εταιρεία όσο και οι εργαζόµενοι µπορούν µόνο να ωφεληθούν από ένα πλάνο ηθικής και βιώσιµης ανάπτυξης». Ο κ. Παναγιώτης Γεννηµατάς, Επίτιµος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ανέφερε πως «οι τράπεζες µπορούν να συντελέσουν στην υλοποίηση των αρχών που προβλέπονται από τη νοµοθεσία». Τέλος ο κ. Βασίλης Τακτικός, Συντονιστής στο Πανελλήνιο Παρατηρητήριο Οργανώσεων Κοινωνίας Πολιτών, τόνισε ότι το «Παρατηρητήριο είναι ένας νέος θεσµός που έχει ως στόχο τη συµµετοχή της ΚτΠ στη διαβούλευση». «Η κοινωνική οικονοµία είναι η “δίδυµη αδερφή” της εταιρικής ηθικής» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως «όπου έχουµε κοινωνική οικονοµία, δεν έχουµε έντονα σηµάδια κρίσης».

~ ΠΑΝΕΛ II ~

«ΗΘΙΚO ΕΜΠOΡΙΟ – ΗΘΙΚA ΠΡΟΪOΝΤΑ: ΕΡΓΑΛΕIΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛEΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ» Στο δεύτερο πάνελ οι οµιλητές επικεντρώθηκαν στο πολύ «ευαίσθητο» κοινωνικό θέµα «Ηθικό εµπόριο – Ηθικά προϊόντα: Εργαλεία για την καταπολέµηση της φτώχειας». Στη συζήτηση

Χ αφιέρωµα ~ CEO & CSR Mοney Conference 2011 συµµετείχαν οι κ.κ. Κωνσταντίνος Ιωαννίδης, Υποψήφιος ∆ιδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστηµίου και επιστηµονικός συνεργάτης της Fair Trade Hellas, Γιάννης Σφακιανάκης, Πρόεδρος του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης του ∆ήµου Αθηναίων, Νανά Βασιλοπούλου, Μέλος ∆.Σ. της Τράπεζας Τροφίµων, Ίδρυµα για την καταπολέµηση της πείνας και Παύλος ∆ασκαλάκης, Πρόεδρος, της εταιρείας ενδυµάτων Heel. Ως συντονίστρια παρευρέθη η δηµοσιογράφος κα Αγγελική Γυπάκη. Ο κ. Κωνσταντίνος Ιωαννίδης περιέγραψε το ∆ίκαιο Εµπόριο ως µια προσπάθεια που στοχεύει στην ανάπτυξη του τρίτου κόσµου σε αντιδιαστολή µε τη φιλανθρωπία, η οποία, όπως είπε, δεν µπορεί να φέρει αποτελέσµατα σε βάθος χρόνου. Το ∆ίκαιο Εµπόριο, όπως ανέφερε, είναι ιδιαίτερα δηµοφιλές σε άλλες χώρες, ενώ στη χώρα µας ξεκίνησε να γίνεται γνωστό µέσα από τις δραστηριότητες της Fair Trade Hellas. Ο κ. Ιωαννίδης υποστήριξε την ανάγκη να προσανατολιστούν οι δηµόσιες προµήθειες σε αναλώσιµα προϊόντα (π.χ. στα κυλικεία σχολείων) σε προϊόντα ∆ίκαιου Εµπορίου. Ο κ. Γιάννης Σφακιανάκης, στην παρέµβασή του, έκρουσε των «κώδωνα του κινδύνου» για τις χειρότερες µέρες που έρχονται, προβλέποντας ότι στην Αθήνα ο αριθµός των αστέγων, από 5.000 που είναι σήµερα, θα ανέλθει στις 20.000. «∆ιαχειριζόµαστε ακραίες µορφές φτώχειας», τόνισε και πρόσθεσε:«ο ∆ήµος Αθηναίων πραγµατοποιεί σήµερα περίπου 3.500 συσσίτια, ενώ παρέχει εντελώς δωρεάν είδη πρώτης ανάγκης σε 200 οικογένειες οι οποίες ζουν µόνο µε το επίδοµα της πρόνοιας». Επίσης αναφέρθηκε στο «Κοινωνικό Παντοπωλείο», το οποίο λειτουργεί σε συνεργασία µε την Carrefour, το «Κοινωνικό Φαρµακείο», που λειτουργεί σε συνεργασία µε την Ένωση Φαρµακοποιών και τον ΕΟΦ, αλλά και την «Αθηναϊκή Αγορά», που, µε την υποστήριξη του εµπορικού κόσµου της Αθήνας, προσφέρει ένδυση και οικιακά είδη σε περίπου 5.000 απόρους Έλληνες και νόµιµους µετανάστες. Η κα Αθηνά Βασιλοπούλου υπενθύµισε ότι ο αείµνηστος Γεράσιµος Βασιλόπουλος, δηµιουργός της ΑΒ, έλεγε πάντα ότι «όταν ένας άνθρωπος, που έχει ξεκινήσει φτωχός, γίνει πλούσιος, οφείλει να επιστρέψει ορισµένα από αυτά που του έδωσε ο Θεός σε αυτούς που τα έχουν ανάγκη». Σε αυτήν τη φιλοσοφία στηρίχτηκε η Τράπεζα Τροφίµων, που σήµερα στηρίζει 218 ιδρύµατα και συσσίτια άλλων ενοριών και φορέων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ο Γενικός ∆ιευθυντής της Τράπεζας Τροφίµων, κ. Αριστοµένης ∆ιονυσόπουλος, τόνισε ότι το έργο τους ενισχύουν 100 βιοµηχανίες µε προϊόντα που βρίσκονται κοντά στην ηµεροµηνία λήξης, αλλά βεβαιωµένης ποιότητας, και τα οποία η Τράπεζα µοιράζει αµέσως, εξυπηρετώντας 27.000 άτοµα. Μάλιστα επεσήµανε ότι «οι εταιρείες δεν έχουν κάποιο όφελος από την προσφορά των προϊόντων τους, αντίθετα ζη-

µιώνονται πληρώνοντας το ΦΠΑ, το οποίο θα απέφευγαν, αν τα κατέστρεφαν στις χωµατερές». Ο κ. Παύλος ∆ασκαλάκης, ως επιχειρηµατίας που υποστηρίζει το ηθικό εµπόριο στην Ελλάδα, απασχολώντας εργαζόµενους µε πλήρη εργασιακά δικαιώµατα και πνεύµα οµαδικότητας, τόνισε ότι οι µικροµεσαίες επιχειρήσεις που ακολουθούν τις αρχές της ηθικής επιχειρηµατικότητας είναι περιουσία του κράτους και για το λόγο αυτό οφείλει να τις στηρίξει και να τις αντιµετωπίζει µε δίκαιο τρόπο. «Η µάχη µε τον ανταγωνισµό από προϊόντα που έρχονται από τρίτες χώρες σε πολύ οικονοµικές τιµές είναι άνιση για µια µικρή επιχείρηση».

ΠΑΝΕΛ Ι: Από αριστερά οι κ.κ. Μαργαρίτα Καραβασίλη, Θωµάς Βαρβιτσιώτης, Ηλίας Σιακαντάρης, Αθανάσιος Κατρής, Παναγιώτης Γεννηµατάς, Βασίλης Τακτικός

ΠΑΝΕΛ ΙΙ: Από αριστερά οι κ.κ. Αγγελική Γυπάκη, Κωνσταντίνος Ιωαννίδης, Γιάννης Σφακιανάκης, Νανά Βασιλοπούλου, Αριστοµένης ∆ιονυσόπουλος, Παύλος ∆ασκαλάκης

34 Μάιος 2011

~ ΠΑΝΕΛ ΙΙI ~

«GREEN MARKET: Η ΑΓΟΡΑ ΠΟΥ ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ» Στο τρίτο πάνελ οι κ.κ. Γιώργος Κανελλόπουλος, Γενικός Γραµµατέας στο Υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, Αλεξία Μαχαίρα, ∆ιευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας στην ΑΒ Βασιλόπουλος, Αλέξανδρος Λιβάς, Γενικός ∆ιευθυντής στην εταιρεία «Βιολογικά Κυριακίδης», Ηλίας Κάνταρος, Γεωπόνος, Τεχνικός Σύµβουλος του Φορέα Πιστοποίησης ∆ιαδροµές Ποιότητας Α.Ε. – QWays και Ιωάννης Μοράκης, Αναπληρωτής ∆ιευθύνων Σύµβουλος, Creta Farms, κατέθεσαν τις απόψεις τους σχετικά µε το θέµα «Green Market: Η αγορά που σέβεται το περιβάλλον». Ο κ. Γιώργος Κανελλόπουλος επεσήµανε ότι «όλοι οι αρµόδιοι φορείς πρέπει να εστιάσουν κυρίως στην αύξηση της παραγωγής και σε δεύτερη φάση στην ποιότητα των προϊόντων, καθώς, παρά την τεχνολογική πρόοδο που έχει σηµειωθεί από το 1960 έως σήµερα, η γεωργική παραγωγή της χώρας µας έχει µειωθεί. Είµαστε µια µικρή χώρα – πρόσθεσε - και οφείλουµε να αναπτύξουµε την παραγωγή µας αξιοποιώντας τα εργαλεία της νέας τεχνολογίας». Σε ό,τι αφορά τις βιολογικές καλλιέργειες, πρότεινε να γίνεται η πιστοποίησή τους από τις τοπικές αρχές της Περιφέρειας, για να ενισχυθεί η αύξηση της παραγωγής. Ο κ. Ηλίας Κάνταρος, από την άλλη πλευρά, υποστήριξε την ανάγκη να παράγουµε ποιοτικά προϊόντα. Βασικός λόγος για τον οποίο έχει µειωθεί η καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων στην περιφέρεια, είπε, είναι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Αν και στην Ελλάδα έχουµε 1.900.000 στρέµµατα όπου καλλιεργούνται βιολογικά προϊόντα, πολλοί παραγωγοί δεν τα πουλούν ως βιολογικά. Τώρα είναι η κατάλληλη περίοδος για την «πράσινη» ανάπτυξη, καθώς η οικονοµία µας έχει ανάγκη την εξαγωγική δραστηριότητα. Όσον αφορά τα προϊόντα ολοκληρωµένης διαχείρισης, ανέφερε πως σήµερα καλλιεργούνται δύο εκατ. στρέµµατα µε τη µέθοδο αυτή σε

Οι άνθρωποί της, ΚΙΝΗΤΗΡΙΟΣ ΔΥΝΑΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΑΪΣ-UNILEVER HELLAS

τις 5 Μαϊου, στην εκδήλωση που διοργάνωσε το περιοδικό μας, βραβεύτηκε ο Κοινωνικός Απολογισμός της ΕΛΑΪΣ-UNILEVER HELLAS, ο 25ος συνεχόμενος που εκδίδει η εταιρία. Πρόκειται για μια έκδοση ετήσια, με ωραίες εικόνες και εμπνευστικά κείμενα. Πάνω απ’ όλα όμως είναι ένα ζωντανό εργαλείο επικοινωνίας που προβάλλει το έργο, τις πρωτοβουλίες, την προσπάθεια για την κοινωνία και το περιβάλλον. Το πιο σημαντικό είναι ότι πίσω από τις δράσεις που άφησαν το δικό τους θετικό «αποτύπωμα» βρίσκονται οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, η οικογένεια της ΕΛΑΪΣ-UNILEVER HELLAS. Της εταιρίας που πρόσφατα κατέλαβε την 2η θέση στο διαγωνισμό BEST WORKPLACES 2011 με θέμα το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον, στην κατηγορία των επιχειρήσεων με πάνω από 250 εργαζόμενους. Μια διάκριση, που σύμφωνα με τον κ. Βασίλη Βαζάκα, Διευθυντή Ανθρώπινου Δυναμικού της εταιρίας «είναι για μας ιδιαίτερα σημαντική, γιατί αποτελεί μια ψήφο εμπιστοσύνης από τους ίδιους τους εργαζομένους, τους ανθρώπους μας. Είναι μια αναγνώριση που έχουμε λάβει και στο παρελθόν και που προσπαθούμε να “υπηρετούμε” καθημερινά». Η εκπαίδευση, η ισορροπία της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η άσκηση, η ενημέρωση σε θέματα υγείας, η πρόληψη μέσω ιατρικών

check up, είναι ορισμένοι από τους άξονες στους οποίους εστιάζει η ΕΛΑΪΣ-UNILEVER HELLAS. Χαρακτηριστικό είναι το μοντέλο της ευέλικτης εργασίας που εφαρμόζεται με επιτυχία για δεύτερη χρονιά. Ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μια ημέρα την εβδομάδα, κατά την οποία να εργάζεται από το σπίτι και η εταιρία καλύπτει όλες τις ανάγκες σε εξοπλισμό, π.χ. laptop. Αντίστοιχα, υπάρχει και η δυνατότητα της αργής προσέλευσης το πρωί, με αντίστοιχη αποχώρηση το απόγευμα, ώστε να αποφεύγει την κίνηση ή να προσαρμόζει το ωράριό του στις οικογενειακές του υποχρεώσεις. Παρόμοια ευελιξία δίνεται και στις μητέρες, με το ωράριό τους να διαμορφώνεται έτσι ώστε να εξυπηρετεί την εργαζόμενη μητέρα στα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών της. Εναλλακτικά, αντί της χρήσης του μειωμένου ωραρίου σε καθημερινή βάση, η μητέρα μπορεί να λείπει μια ολόκληρη ημέρα την εβδομάδα. Ανάμεσα στις αξίες στις οποίες δίνει προτεραιότητα η ΕΛΑΪΣ-UNILEVER HELLAS είναι και ο εθελοντισμός. Από bazaar που διοργανώνονται κάθε χρόνο μέχρι τη συγκέντρωση και το πλύσιμο ρούχων για άπορες οικογένειες, οι εργαζόμενοι της εταιρίας συνεισφέρουν με τη δική τους ενασχόληση σε ένα καλύτερο αύριο για τους συμπολίτες τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, η προσφορά ξεπερνάει ακόμη και τα ελληνικά σύνορα, όπως στο Εθελοντικό Πρόγραμμα Ηeart for Kids, μέσα από το οποίο μια ομάδα εργαζομένων συγκέντρωσε χρήματα και ταξίδεψε σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Κολομβίας. Έργο της η κατασκευή νέων αιθουσών με ασφαλείς συνθήκες διδασκαλίας σε ένα σχολείο 220 παιδιών.

Στην παρούσα οικονομική συγκυρία, η Unilever επενδύει στη χώρα μας, αναπτύσσοντας τις δραστηριότητές της, αυξάνοντας το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της, ανανεώνοντας τις εγκαταστάσεις της. Επένδυση, που την τελευταία διετία έχει ξεπεράσει τα 200 εκ. ευρώ. Πάνω απ’ όλα όμως επενδύει στους 800 ανθρώπους της, στις ιδέες και τις καθημερινές τους πρωτοβουλίες.

Χ αφιέρωµα ~ CEO & CSR Mοney Conference 2011 αυξητική πορεία. Συνήθως τα προϊόντα αυτά είναι ελιά βρώσιµη, µήλα, ροδάκινα κ.λπ., τα οποία παράγονται µε συγκεκριµένη διαδικασία που στόχο έχει την ελαχιστοποίηση της χρήσης γεωργικών φαρµάκων, όταν αυτή είναι απαραίτητη. Επιπλέον, ακολουθούν οδηγίες, ώστε να µην υπάρχουν υπολείµµατα πάνω από τα ανώτατα επιτρεπτά όρια. Η κα Αλεξία Μαχαίρα µίλησε για τη φιλοσοφία του «πράσινου» καταστήµατος ΑΒ. Πρόκειται για ένα πιλοτικό κατάστηµα στη Σταµάτα, µε τεχνολογία από το εξωτερικό. Όπως είπε, ιδιαίτερη δυσκολία υπήρξε στην έκδοση των πολεοδοµικών αδειών, λόγω της τοποθέτησης φωτοβολταϊκών, γεωθερµικών συστηµάτων κ.λπ. Η εξοικονόµηση ενέργειας του «πράσινου» καταστήµατος, έναντι ενός συµβατικού, φτάνει στο 30-40%. Είπε, τέλος, ότι η ιδέα για τη δηµιουργία του ήρθε από ένα ανάλογο κατάστηµα που υπάρχει στη Γερµανία. Ο κ. Ιωάννης Μοράκης ανέφερε ότι το όραµα των επιχειρηµατιών που ίδρυσαν την εταιρεία είναι ο σεβασµός στο περιβάλλον και η προσήλωση στις αρχές της σωστής διατροφής. Όπως δήλωσε, η Creta Farms αποτελεί την πρώτη εταιρεία που καθιέρωσε ως προϋπόθεση για την προµήθεια της πρώτης ύλης των προϊόντων της τη χρήση ζωοτροφών µε µη γενετικά τροποποιηµένους οργανισµούς, από την τοπική παραγωγή (την Κρήτη). Επίσης, ανέφερε ότι, ετησίως, επενδύει 2 εκατ. ευρώ σε έρευνα για τη µεσογειακή διατροφή. Τέλος, ο κ. Αλέξανδρος Λιβάς, αναφερόµενος στα βιολογικά προϊόντα και την καταναλωτική συµπεριφορά, τόνισε πως οι καταναλωτές παραµένουν δύσπιστοι. Οι διαδικασίες όµως πιστοποίησης, σήµερα, µπορούν να µειώσουν αυτή τη δυσπιστία. Όσον αφορά στην τιµή τους, δήλωσε πως υπάρχουν βιολογικά προϊόντα που έχουν ίδια τιµή µε τα συµβατικά, αλλά και προϊόντα που, ανάλογα µε την εποχή, η τιµή τους είναι αυξηµένη κατά 20-30% σε σχέση µε τα συµβατικά.

«ΗΘΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ» Στο τέταρτο πάνελ οι κ.κ. Νίκος Αναλυτής, Πρόεδρος στο Ελληνικό ∆ίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, Παναγιώτης Καραµάνος, ∆ιευθυντής της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος στο ∆ιεθνή Αερολιµένα Αθηνών, Ιωάννης Θεοχάρης, ∆ιευθυντής Έργου στον ΟΛΠ, Θεανώ Βασιλικού, δικηγόρος στη ROXIN Rechtsanwälte LLP, Θωµάς Μοδέστου, ∆ιευθυντής Ποιότητας και Υπεύθυνος ΕΚΕ της BSH οικιακές συσκευές ΑΒΕ, συζήτησαν για τις «Ηθικές επιχειρηµατικές πρακτικές». Ο κ. Παναγιώτης Καραµάνος είπε ότι στο ∆ΑΑ δραστηριοποιούνται 300 εταιρείες και η δραστηριότητα αυτή µεταφράζεται στο 2% του ΑΕΠ και στο 50% του ΑΕΠ της περιοχής των Μεσογείων. Το πιο ση-

µαντικό θέµα που αντιµετωπίζει αυτή τη στιγµή το αεροδρόµιο, είναι το θέµα της όχλησης των πολιτών εξαιτίας του θορύβου, αλλά τόνισε ότι το πρόβληµα δεν είναι τόσο σοβαρό όσο σε άλλα αεροδρόµια. Σε ό,τι αφορά τις ηθικές πρακτικές της εταιρείας, ανέφερε, µεταξύ άλλων, τα έργα υποδοµών στα Μεσόγεια, την κατασκευή 5 πάρκων, τη βράβευση µαθητών, την παροχή υποτροφιών και την κατασκευή Μουσείου. Ο κ. Ιωάννης Θεοχάρης ανέφερε ότι ο ΟΛΠ αποτελεί ένα από τα µεγαλύτερα λιµάνια στον κόσµο, που εξυπηρετεί 12 εκατ. επιβάτες ετησίως και 600.000 φορτηγά. Επίσης τόνισε ότι στον τοµέα της κρουαζιέρας θα γίνει το πρώτο λιµάνι στη Μεσόγειο, καθώς θα ξεπεράσει αυτό της Βαρκελώνης. Αυτή τη στιγµή, ο ΟΛΠ, σε ό,τι αφορά την περιβαλλοντική του δράση, είναι αξιολογηµένος βάσει ευρωπαϊκού προτύπου, το οποίο επικυρώνεται από τη Lloyd’s. Μεταξύ άλλων, στον ΟΛΠ λειτουργεί σύστηµα απαγωγής αποβλήτων, ενώ προχωρά σε διαχείριση των στερεών και υγρών καταλοίπων. Ο κ. Θωµάς Μοδέστου επεσήµανε, από την πλευρά του, ότι σήµερα είναι εφικτή η εφαρµογή καλών πρακτικών από τις επιχειρήσεις, καθώς υπάρχει αρκετή διεθνής εµπειρία, αλλά και βιβλιογραφία, γι’ αυτό το θέµα. Αναγνώρισε το γεγονός ότι αυτή τη στιγµή υπάρχει αναστάτωση στον επιχειρηµατικό κόσµο λόγω της οικονοµικής κρίσης. Για την εταιρεία του είπε πως εφαρµόζει συστήµατα επιχειρηµατικών πρακτικών µέσα από οδηγίες στο προσωπικό της, που αφορούν στη φιλανθρωπία, στο περιβάλλον, στη διαφθορά, στον ανταγωνισµό, στα καρτέλ, στην προϊοντική ευθύνη και στην ασφάλεια των πληροφοριών. Η κα Θεανώ Βασιλικού υπογράµµισε ότι η εικόνα σήµερα δεν είναι ίδια µε αυτήν πριν από δέκα χρόνια. Μετά από τα σκάνδαλα που έχουν ξεσπάσει, σε πολλές επιχειρήσεις υπήρξε µεγάλη κινητικότητα, προκειµένου οι εταιρείες να υλοποιήσουν τις προδιαγραφές της ηθικής επιχειρηµατικότητας. Τέλος, ο κ. Νίκος Αναλυτής, σε σχέση µε την ετοιµότητα των επιχειρήσεων, ανέφερε ότι αυτό το διάστηµα βρίσκονται σε κατάσταση ιδιαίτερης προσοχής και αυτό διότι η κοινωνία, οι δηµοσιογράφοι και οι ΜΚΟ έχουν στραµµένο το βλέµµα επάνω τους, περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Όµως ανέφερε ότι δε γνωρίζει για πόσο ακόµα θα κρατήσει αυτό, «καθώς, συνήθως, όταν η κατάσταση επανέρχεται σε κανονικές συνθήκες, όλοι έχουν τη συνήθεια να χαλαρώνουν». Εξάλλου, όπως ο ίδιος δήλωσε, «η σχολή του Σικάγο λέει ότι δουλειά των επιχειρήσεων είναι οι επιχειρήσεις». Η εκδήλωση πραγµατοποιήθηκε υπό την αιγίδα και µε τη συνεργασία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, του ECOCITY, της Ένωσης Θεσµικών Επενδυτών (Ε.Θ.Ε) και της Ένωσης Εισηγµένων Εταιριών (ΕΝ.ΕΙΣ.ΕΤ.).

ΠΑΝΕΛ III: Από αριστερά Ηλίας Κάνταρος, Αλεξία Μαχαίρα, Κατερίνα Χριστοφιλίδου, Γιώργος Κανελλόπουλος, Ιωάννης Μοράκης, Αλέξανδρος Λιβάς

ΠΑΝΕΛ ΙV: Από αριστερά οι κ.κ. Παναγιώτης Καραµάνος, Θωµάς Μοδέστου, Νεκτάριος Νώτης, Νίκος Αναλυτής, Θεανώ Βασιλικού, Ιωάννης Θεοχάρης

~ ΠΑΝΕΛ IV ~

36 Μάιος 2011

ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ FSC

Η ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ Ή

δη από το Σεπτέµβριο του 2010, η εταιρεία γραφικών τεχνών και εκτυπώσεων Pressious Arvanitidis αποτελεί την πρώτη εταιρεία εκτυπώσεων στη χώρα µας η οποία είναι πιστοποιηµένη κατά fsc. Με τον τρόπο αυτό, προτείνει µια φιλοσοφία επιχειρηµατικής δράσης η οποία µπορεί να αποτελέσει έναν ισχυρό µοχλό ανάπτυξης σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο, αφού η πιστοποίηση αυτή δε φέρνει απλά την εταιρεία σε πρωτοπόρο θέση στο χώρο των εκτυπώσεων στον ελλαδικό χώρο, αλλά κυρίως σηµατοδοτεί µια φιλοσοφία ανάπτυξης που καθιστά την επιχείρηση έναν ισότιµο συνοµιλητή και συνεργάτη µε σηµαντικές επιχειρήσεις και φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σε συνέχεια συζήτησης που είχε το περιοδικό µας µε τον Γενικό ∆ιευθυντή της εταιρείας, κ. Θωµά Αρβανιτίδη, και σύµφωνα και µε την παρουσίαση της εταιρείας, που φιλοξένησε το συνέδριο CEO & CSR MONEYCONFERENCE 2011, θα είχε ενδιαφέρον να σταθούµε στα εξής: Σύµφωνα µε τη συγκεκριµένη πιστοποίηση, τα αρχικά fsc αναφέρονται στο Συµβούλιο ∆ιαχείρισης ∆ασών (Forest Stewardship Council-fsc), ένα διεθνή µη κυβερνητικό οργανισµό, που ιδρύθηκε το 1993, µε σκοπό την υποστήριξη των δασών του πλανήτη. Το συµβούλιο αυτό προσβλέπει στη ∆ασική Αειφορική Ανάπτυξη, αφού αποστολή του είναι να εξασφαλίζει ότι η διαχείριση των δασών πραγµατοποιείται µε υπεύθυνο και ορθό τρόπο, αποσκοπεί στην προστασία των φυσικών βιοτόπων και, παράλληλα, δρα µε τρόπο ώστε να σέβεται τα δικαιώµατα των τοπικών κοινοτήτων. Ο οργανισµός έχει θεσπίσει τις αρχές και τα κριτήρια διαχείρισης των δασών, σύµφωνα µε τα οποία η διαχείριση των δασών οφείλει να ανταποκρίνεται στις κοινωνικές, οικονοµικές και πολιτισµικές ανάγκες της τρέχουσας και των µελλοντικών γενεών. Έτσι, ο οργανισµός αυτός χαίρει παγκόσµιας εκτίµησης και αναγνώρισης και αποτελεί τον πλέον αξιόπιστο φορέα σε θέµατα ορθολογικής διαχείρισης των δασών. Ο διεθνής αυτός οργανισµός, Forest Stewardship Council (FSC), έχει προχωρήσει στην έκδοση του προτύπου αειφορικής δασικής διαχείρισης, το λεγόµενο FSC Chain of Custody, σύµφωνα µε το οποίο καθορίζονται οι απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούνται από τις επιχειρήσεις που επιθυµούν να επιδείξουν σεβασµό προς το περιβάλλον και να δεσµευθούν για τη συµµετοχή τους στην υπεύθυνη διαχείριση των δασών.

Χάρη σε αυτόν έχει δηµιουργηθεί ένα σύστηµα διαχείρισης που έχει ως στόχο την αποτελεσµατική παρακολούθηση των πρώτων υλών που χρησιµοποιούνται για την παραγωγή των προϊόντων της επιχείρησης. Η παρακολούθηση αυτή αφορά όλες τις φάσεις της επεξεργασίας των πρώτων υλών, δηλαδή από το δάσος προς όλα τα ενδιάµεσα στάδια παραγωγής, µέχρι την παράδοση στους καταναλωτές, διασφαλίζοντας ότι έχουν χρησιµοποιηθεί πρώτες ύλες και µετέπειτα διαδικασίες σύµφωνες µε τις απαιτήσεις του προτύπου. Εναρµονισµένη µε τις βασικές αξίες της Pressious Arvanitidis µεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και ο σεβασµός, όχι µόνο στον άνθρωπο, αλλά και στις κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται και, φυσικά, στο περιβάλλον - η εταιρεία έχει προχωρήσει, µέσα από σειρά πρωτοβουλιών κατά τα προηγούµενα χρόνια, που συνδέονται τόσο µε τη διαδικασία παραγωγής των προϊόντων της όσο και µε ευρύτερα θέµατα διαχείρισης πρώτων υλών και αποβλήτων στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας που υιοθετεί, σε σηµαντικά βήµατα ανάπτυξης. Για το λόγο αυτό, η εταιρεία αναγνωρίζεται ως µια πολύ επιτυχηµένη περίπτωση σύγχρονης ελληνικής επιχείρησης που συνδυάζει την επιχειρηµατική και εµπορική ανάπτυξή της µε την αειφόρο ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, και µετά από ενδελεχή έλεγχο και αναζήτηση, αποφασίστηκε ώστε να ενταχθεί η εταιρεία στην custody of chain των εταιρειών που υιοθετούν και το συγκεκριµένο πρότυπο. Η πρωτοβουλία αυτή δεν ήταν αποκοµµένη και από άλλες πρωτοβουλίες, αφού το πρότυπο FSC coc έχει συνδυαστεί µε τα άλλα πρότυπα που υιοθετεί η εταιρεία, όπως τα ISO9001-2008 & ISO14001-2004, που όλα µαζί έχουν καθιερωθεί ως ένα κοινό σύστηµα υπεύθυνης επιχειρηµατικής δραστηριοποίησης για την Pressious Arvanitidis. Για τη συγκεκριµένη εταιρεία, τα θέµατα εταιρικής κουλτούρας αφού ως τέτοιο αντιµετωπίζει την αειφόρο ανάπτυξη - µπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικοί µοχλοί επιχειρηµατικής ανάπτυξης, ακόµη και σε περιόδους δύσκολες, όπως η συγκεκριµένη, και, πράγµατι, ως τέτοιο αποδεικνύεται και το εγχείρηµα αυτό, αφού αγκαλιάστηκε, ιδιαίτερα, από πολλές άλλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός ότι, πέρα από αυτή καθαυτήν την προσφορά νέων και αποδεδειγµένα υπεύθυνων επιλογών χαρτιού, η εταιρεία επενδύει και στο συµβουλευτικό της ρόλο προς τους συνεργάτες της, ο οποίος είναι ενεργός και αδιάλειπτος. ΧΡΗΜΑ 37

Χ αφιέρωµα ~ CEO & CSR Mοney Conference 2011

ROXIN Rechtsanwälte LLP ΘΕΑΝΩ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ

Η ΝΟΜΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ηθική επιχειρηµατικότητα υπογραµµίζεται από ένα ευρύ πλέγµα νοµοθετικών κανόνων - δεσµευτικών και µη - µε εθνικό και υπερεθνικό χαρακτήρα. Στην επιχειρηµατική καθηµερινότητα επανήλθε - επίκαιρο όσο ποτέ - στο προσκήνιο το θέµα της ηθικής επιχειρηµατικότητας. Οι εταιρείες, στην προσπάθειά τους να απαντήσουν στο κάλεσµα αυτό, θεσπίζουν κώδικες επιχειρηµατικής δεοντολογίας ή εκδίδουν εταιρικές οδηγίες, συνεκτιµώντας στα κείµενά τους και τις προδιαγραφές για «ηθικό επιχειρείν» (σεβασµός προς το περιβάλλον, διαφάνεια, θεµιτός ανταγωνισµός). Η εικόνα, όµως, δεν ήταν πάντα αυτή και η συζήτηση σχετικά µε την ηθική επιχειρηµατικότητα - η οποία σήµερα γίνεται ευρέως - δεν ήταν πριν από δέκα χρόνια αυτονόητη. Η ευαισθητοποίηση στον τοµέα της ηθικής επιχειρηµατικότητας ήρθε σταδιακά και ενισχύθηκε κατόπιν των σκανδάλων της διαφθοράς, που ξέσπασαν σε επώνυµες επιχειρήσεις. Ενώ υπήρχε πάντα ένα νοµοθετικό πλέγµα που επέβαλλε κυρώσεις για µη σύννοµες επιχειρηµατικές συµπεριφορές, αυτό, µέχρι πρότινος, δε γινόταν άµεσα αντιληπτό από τις εταιρείες. Και η εξήγηση είναι απλή: Οι περισσότεροι νόµοι έχουν το χαρακτήρα της τιµωρίας, δρουν δηλαδή κατασταλτικά, αφού έχει ήδη λάβει χώρα κάποια παράβαση. Το πρόβληµα, λοιπόν, το οποίο αντιµετωπίζουµε συχνά εµείς οι νοµικοί - και κυρίως οι σύµβουλοι εταιρειών - είναι ότι πρέπει να ευαισθητοποιήσουµε τις επιχειρήσεις να δρουν όχι µόνο ηθικά, αλλά και σύννοµα, σε προληπτικό επίπεδο. Βασικά εργαλεία στην προσπάθειά µας συνιστούν η ενηµέρωση και η εκπαίδευση - µετεκπαίδευση τόσο των στελεχών της επιχείρησης όσο και των υπαλλήλων της. Στο σηµείο αυτό, αναφέρουµε ενδεικτικά ένα απλό παράδειγµα: Κατά τα σεµινάρια εκπαίδευσης – µετεκπαίδευσης, διαπιστώνουµε ότι οι περισσότεροι συµµετέχοντες γνωρίζουν ότι η δωροδοκία ενός δικαστή διώκεται ποινικά, δε γνωρίζουν όµως ότι και η δωροδοκία ενός υπαλλήλου µιας επιχείρησης, είναι εξίσου ποινικά κολάσιµη πράξη. Ο νοµοθέτης διέκρινε την αδυναµία αυτή και για να τονίσει τη σοβαρότητα του αδικήµατος ποινικοποίησε και τη δωροδοκία στον ιδιωτικό τοµέα. Πρέπει δε να επισηµανθεί το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολύ θετικά βήµατα στον τοµέα της ηθικής επιχειρηµατικότητας. Υπήρξε, κυρίως, µεγάλη κινητικότητα από την πλευρά των εταιρειών, προκειµένου οι ίδιες να υλοποιήσουν τις προδιαγραφές της ηθικής επιχειρηµατικότητας, όπως εξάλλου κατέδειξαν η συµµετοχή και οι τοποθετήσεις επιφανών

επιχειρηµατικών στελεχών στο συνέδριο CEO & CSR Money Conference 2011. Κατανοούµε απόλυτα την ιδιαίτερη δυσκολία που παρουσιάζει για τον επιχειρηµατικό κόσµο το σύνθετο νοµικό πλέγµα που αφορά την εφαρµογή των µέτρων συµµόρφωσης. Γνωρίζουµε δε, επίσης, από τη στενή µας συνεργασία µε στελέχη επιχειρήσεων, µε καθηγητές, µε µέλη διεθνών οργανισµών και ΜΚΟ, ότι η διάκριση και τα όρια για το τι είναι νόµιµο ή παράνοµο ή το τι επιτρέπεται και τι όχι δεν είναι πάντοτε ούτε ευδιάκριτο, αλλά, πολλές φορές, ούτε και σαφώς προσδιορισµένο από το ίδιο το νοµοθετικό κείµενο. «Επιτρέπεται να καλέσω σε δείπνο το διευθυντή της επιχείρησης και τη σύζυγό του»; «Επιτρέπεται, ως ένδειξη φιλοφροσύνης, να προσφέρω στον τάδε δηµόσιο υπάλληλο ένα µπουκάλι κρασί»; Αυτή η ανασφάλεια, η οποία συναντάται σε απλές καθηµερινές δοσοληψίες, δυσχεραίνει τις επιχειρήσεις κατά τις συναλλαγές, καθώς το πρόσωπο το οποίο συναλλάσσεται για λογαριασµό της δεν µπορεί να διακρίνει, µε βεβαιότητα, πότε εγκαταλείπει το έδαφος της σύννοµης συµπεριφοράς. Για το λόγο αυτό, η στενή συνεργασία µεταξύ εταιρικών εκπροσώπων και νοµικών είναι απαραίτητη και οδηγεί στην ορθή νοµική εφαρµογή των εταιρικών κανονισµών, καθώς και στην υλοποίηση των κατάλληλων µέτρων συµµόρφωσης. Εν κατακλείδι, µία επιπλέον δυσκολία την οποία αντιµετωπίζουν κυρίως πολυεθνικές εταιρείες ή εταιρείες µε διεθνή δραστηριότητα είναι η αποτελεσµατική και επιτυχής εφαρµογή των διεθνών νοµικών εννοιών ή προδιαγραφών στις θυγατρικές τους εταιρείες ή στα υποκαταστήµατά τους. Συνήθως η µητρική εταιρεία έχει λάβει όλα τα απαραίτητα µέτρα και δρα σύννοµα. ∆εν είναι όµως σε θέση να γνωρίζει µε ακρίβεια αν και η θυγατρική της ή ο αντιπρόσωπός της δρουν το ίδιο σύννοµα. Αιτία πολλές φορές για την απόκλιση αυτή είναι το διαφορετικό νοµοθετικό πλαίσιο στο οποίο υπόκειται η θυγατρική εταιρεία. Η σηµαντικότερη όµως αιτία είναι η διαφορετική αντίληψη περί ηθικής, η οποία διαφέρει από χώρα σε χώρα. Αλλιώς αντιλαµβάνεται, για παράδειγµα, ο Φινλανδός την ηθική και αλλιώς ο Ιρανός. Η διαφορετική αυτή αντίληψη της ηθικής, καθώς και η πολυµορφία κανονιστικών προδιαγραφών τονίζουν την αναγκαιότητα εφαρµογής των προβλεπόµενων µέτρων µε συνέπεια από τις εταιρείες και υπογραµµίζουν τη διεθνή διάσταση που έχει λάβει, πλέον, ως έννοια, αλλά και ως θέση, η ηθική επιχειρηµατικότητα.

~ ΧΟΡΗΓΟΙ ~

Το συνέδριο διοργανώθηκε µε την υποστήριξη των: PANEL SPONSOR: ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΡΙΑΚΙ∆ΗΣ I SILVER SPONSOR: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ~ ΕΛΠΕ ~ ΟΤΕ ~ COSMOTE I BRONZE SPONSORS: PITSOS ~ ROXIN ~ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ I TELECOMMUNICATION PROVIDER: WIND I CORPORATE PARTICIPATIONS: CRETA FARMS ~ ∆ΕΗ ~ MOTOR OIL ~ ∆ΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ ~ INTRALOT ~ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (Ε.Ε.Α.Α.) ~ COMERGON S.A. ~ ΕΥ∆ΑΠ I ACADEMIC PARTNER: ALBA I CREATIVE PARTNER: BLAST I COMMUNICATION PARTNER: V+O I SUPPORTER: INNEWS I PRINT SPONSOR: PRESSIOUS ARVANITIDIS I REGISTRATION SPONSOR: EXPODATA I COMMUNICATION SPONSORS: ΣΚΑΪ ~ ΣΚΑΪ 100,3 ~ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ~ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ~ ΚΕΡ∆ΟΣ ~ ΧΡΗΜΑ ~ ΧΡΗΜΑ WEEK ~ INSURANCE WORLD ~ INSURANCE WEEK ~ INSURANCEWORLD.GR ~ ΑΣΦΑΛΙΖΟΜΑΙ 40 Μάιος 2011

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.

ναι! ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΟ∆Ο

Η αποστολή της Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. στηρίζεται στην αρχή της περιβαλλοντικης ευθύνης του παραγωγού για τη διατήρηση του φυσικού µας περιβάλλοντος. Πρόκειται για τον αδειοδοτηµένο φορέα, υπεύθυνο για την οργάνωση και τη λειτουργία του Συλλογικού Συστήµατος Εναλλακτικής ∆ιαχείρισης των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισµού στην Ελλάδα. Είναι εταιρία µη επενδυτικού χαρακτήρα και µη επιδίωξης κερδών. Οι οικονοµικοί πόροι για την αξιοποίηση των αποβλήτων αυτών προέρχονται από τις εισφορές των συµβεβληµένων παραγωγών. Η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. µέσα από τις δραστηριότητές της συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος, την οικονοµική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο.

Επτά χρόνια αξιοσημείωτης δουλειάς Η ανακύκλωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών δεν είναι καινούρια πρακτική. Από το 2004, χρονιά ίδρυσης της Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. µέχρι σήµερα, έχουν συγκεντρωθεί και ανακυκλωθεί πάνω από 12 εκ. τεµάχια συσκευών. Συσκευές που αν δεν είχαν ανακυκλωθεί, θα είχαν εγκαταλειφθεί στη φύση, θα είχαν κατακλύσει τις χωµατερές ή θα είχαν καεί µε αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία µας. Κατά τα πρώτα χρόνια της λειτουργία της, η εταιρία έδωσε προτεραιότητα στην δηµιουργία και οργάνωση των απαιτούµενων σηµείων συλλογής και µονάδων επεξεργασίας. Από το 2004 µέχρι σήµερα η συλλογή παλαιών συσκευών παρουσιάζει εντυπωσιακά ανοδική πορεία. Το 2008 υπήρξε έτος σταθµός για την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., Είναι η χρονιά που ξεπέρασε τους εθνικούς στόχους, έχοντας συλλέξει 47,141 τόνους ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων. Μέσα στο 2009, η συλλογή παρουσίασε εντυπωσιακή αύξηση µε 66,000 τόνους αποβλήτων, που αφού συγκεντρώθηκαν, ανακυκλώθηκαν στις οκτώ ελληνικές µονάδες επεξεργασίας µε τις οποίες συνεργάζεται η εταιρία. Η δύσκολη οικονοµική συγκυρία, που επέφερε µέσα στο 2010 πτώση στον κλάδο των λευκών συσκευών είχε ως αποτέλεσµα σηµαντική µείωση του συνολικού βάρους των συσκευών που συλλεχθηκαν, επιστρέφοντας στα επίπεδα συλλογής του 2008. Παρόλα ταύτα, τα τεµάχια των συσκευών, που ανακυκλώθηκαν παρουσίασε σε σχέση µε το 2009 αύξηση της τάξης του 20%, δείγµα της µεγαλύτερης ενεργής συµµετοχής των πολιτών. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει µεγάλη έρευνα καταναλωτών που διεξάγει ετησίως η εταιρία, κατά την οποία κάθε χρόνο καταγράφεται σηµαντική αύξηση του ποσοστού των πολιτών που έχουν ανακυκλώσει άχρηστες ηλεκτρικές συσκευές.

Τα επόμενα βήματα Η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., για να τονώσει τη συλλογή παλιών ηλεκτρικών ειδών σε δύσκολες περιοχές, όπως τα νησιά και η αποµακρυσµένη ηπειρωτική Ελλάδα, σχεδιάζει την αύξηση του ποσοστού συµµετοχής των καταστηµάτων στη συλλογή αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισµού, επεκτείνοντας τις συνεργασίες της µε τοπικά δυναµικά καταστήµατα πώλησης ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών στην περιφέρεια. Ήδη σήµερα τα σηµεία συλλογής ηλεκτρικών συσκευών και λαµπτήρων ξεπερνούν τα 8.500. Παράλληλα, η εταιρία σχεδιάζει την περαιτέρω ανάπτυξη µονάδων επεξεργασίας πανελλαδικά, µε στόχο τη µείωση του λειτουργικού κόστους του συστήµατος, την ενίσχυση της τοπικής επιχειρηµατικότητας και την αξιοποίηση της δυναµικότητας των µονάδων επεξεργασίας αυτών των αποβλήτων. Συλλογική προσπάθεια Η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. οραµατίζεται τη συνειδητή και συστηµατική συµµετοχή όλων των πολιτών και εργάζεται καθηµερινά για την οικοδόµηση µιας άρρηκτης σχέσης αµοιβαίας εµπιστοσύνης µε αυτούς. ∆ίνει ωστόσο βαρύτητα και στην ανάπτυξη ενός ζωντανού συνόλου εξωτερικών συνεργατών, όπως είναι οι δήµοι, ο κλάδος λιανικής, δηµόσιοι οργανισµοί, ιδιωτικές επιχειρήσεις, σχολεία και πανεπιστήµια, που συµβάλλουν ουσιαστικά στις δραστηριότητες και τους στόχους του συστήµατος εναλλακτικής διαχείρισης των παλιών συσκευών. Γιατί η ανακύκλωση είναι ευθύνη όλων µας. Λαµβάνοντας µέρος σε αυτή την προσπάθεια, αντανακλούµε ένα υψηλό επίπεδο πολιτισµού βασισµένο στην κοινωνική συνείδηση, τη περιβαλλοντική ευαισθησία και το ενδιαφέρον για τον κόσµο που θα παραδώσουµε στα παιδιά µας.

Χ συνέντευξη

ΙΩΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΓΥΙΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΟ

42 Μάιος 2011

Η αγορά των καυσίµων βρίσκεται σε δύσβατο δρόµο, καθώς η συµπίεση των περιθωρίων κέρδους, σε συνδυασµό µε την πρωτόγνωρη µείωση 15% στον όγκο των πωλήσεων και τις στρεβλώσεις στην αγορά λιανικής, οδηγούν σε ολέθρια αποτελέσµατα. Αυτό αναφέρει ο ∆ιευθύνων Σύµβουλος της ΕΚΟ, κ. Ιωάννης Ψυχογυιός, στο ΧΡΗΜΑ, αναλύοντας τις πτυχές της αγοράς των καυσίµων, η οποία βρίσκεται προ εξελίξεων. Όπως επισηµαίνει, υπάρχουν διαχρονικά προβλήµατα στην αγορά, η οποία παράλληλα βιώνει το κλείσιµο εταιρειών και άλλες αρρυθµίες που πρέπει να αντιµετωπιστούν. Χαρακτηρίζει ως «µεγάλους χαµένους,» εξαιτίας της κατάστασης που επικρατεί, τις υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου και επικεντρώνεται σε µια σειρά αναγκαίων παρεµβάσεων, που πρέπει να γίνουν για να επικρατήσει οµαλότητα. Επίσης, τονίζει ότι η τιµή των καυσίµων προ φόρων στην Ελλάδα παραµένει φθηνότερη έναντι των άλλων µεσογειακών κρατών - µελών της Ε.Ε. Για την εταιρεία του, αποφεύγει να κάνει προβλέψεις για το επόµενο διάστηµα, ενώ θέτει ως πρώτιστο στόχο, για την παρούσα οικονοµική συγκυρία, να διατηρήσει τα µερίδια που σήµερα κατέχει. Επιπροσθέτως, σε εταιρικό επίπεδο, αναφέρει ότι διανύεται περίοδος εξορθολογισµού και βρίσκεται σε φάση υλοποίησης το σχέδιο «οµογενοποίησης» των εργασιών της ΕΚΟ µε την ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ.

«Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ∆ΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ»

ΧΡHΜΑ_ Οι ταραχές που έχουν ξεσπάσει στον αραβικό κόσµο και τη Μ. Ανατολή έχουν οδηγήσει στην κατακόρυφη αύξηση της τιµής του αργού πετρελαίου, µε αποτέλεσµα να βιώνουµε σήµερα κάποιες από τις υψηλότερες τιµές, ιστορικά, στη βενζίνη. ∆εδοµένης και της οικονοµικής ύφεσης, που ταλαιπωρεί τη χώρα την τελευταία τριετία, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από αυτή την κατάσταση στον κλάδο γενικότερα, αλλά και στα αποτελέσµατα της εταιρείας σας ειδικότερα; ΙΩAΝΝΗΣ ΨΥΧΟΓΥΙOΣ_Η αύξηση των τιµών του αργού πετρελαίου, η οποία ήδη βεβαίως έχει ανακοπεί, επηρεάζεται από τρεις βασικούς παράγοντες: την προσφορά και ζήτηση, την αστάθεια του γεωπολιτικού περιβάλλοντος, καθώς και τις χρηµατιστηριακές αγορές. Η διυλιστηριακή τιµή του προϊόντος είναι υψηλή και διαµορφώνει κατά 35% περίπου την τιµή του καταναλωτή στην Ελλάδα, ενώ οι φόροι διαµορφώνουν άλλο ένα 60%. Αποµένει λοιπόν ένα ποσοστό 5%, το οποίο είναι το συνολικό περιθώριο εταιρειών και βενζινοπωλών και από αυτό πρέπει να αντιµετωπισθούν όλα τα έξοδα του κλάδου και προφανώς να προκύψει και κάποιο, οριακό τουλάχιστον, κέρδος. Ως εκ τούτου, αντιλαµβάνεστε σε πόσο εξαιρετικά δύσβατο δρόµο πορευόµαστε και, βέβαια, αν αυτό συνδυαστεί µε την πρωτόγνωρη µείωση των όγκων κατά 15%, αλλά και τις στρε-

βλώσεις στην αγορά λιανικής, οδηγούµαστε σε ολέθρια αποτελέσµατα για τον κλάδο. Τα πρώτα είναι ήδη ορατά µετά το κλείσιµο 3 µικρών εµπορικών εταιρειών, αλλά και µεγάλου αριθµού πρατηρίων σε όλη τη χώρα. Χ_Στο παρελθόν η τιµή του καυσίµου ήταν το βασικό «όπλο» που χρησιµοποίησαν οι µικροµεσαίες εταιρείες του χώρου, προκειµένου να προσελκύσουν πελάτες. Η χαµηλότερη τιµή «υποκρύπτει» πάντοτε κάποια… ύποπτη δραστηριότητα; Ι.Ψ._Ο δείκτης της ελαστικότητας της ζήτησης µε βάση την τιµή είναι βέβαιο ότι τον τελευταίο χρόνο έχει αυξηθεί σηµαντικά. ∆ε µπορώ να πω ότι είναι οπωσδήποτε ύποπτο, είναι όµως σίγουρα κάτι που θα πρέπει να προβληµατίζει τον καταναλωτή πριν ανεφοδιάσει το όχηµά του. Κι αυτό το λέω, γιατί το τελευταίο χρονικό διάστηµα το πρόβληµα της καταδολίευσης των αντλιών έχει αγγίξει επικίνδυνα ποσοστά. Κάποιοι ασυνείδητοι επιχειρηµατίες τοποθετούν µηχανισµούς στους µετρητές των αντλιών, µε αποτέλεσµα ο καταναλωτής να µην παίρνει την ποσότητα για την οποία πληρώνει. Αυτό δηµιουργεί σ’ αυτόν τον «επιχειρηµατία» τη δυνατότητα να ρίξει θεαµατικά την τιµή, σε σηµείο που να γίνει ιδιαίτερα δελεαστική για τον καταναλωτή. Αυτός ο αθέµιτος λοιπόν ανταγωνισµός οδηγεί τους υγιείς επιχειρηµατίες του κλάδου στο να κατεβάσουν τις τιµές τους πολλές φορές

Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούµενο

κάτω του κόστους τους, µε συνέπεια να οδηγούνται µοιραία στο κλείσιµο της επιχείρησης. Αντιλαµβάνεστε, λοιπόν, ότι οι επιχειρήσεις που κλείνουν, είναι συνήθως αυτές που κάνουν καλά τη δουλειά τους. Πρόσφατα η πολιτεία έφτιαξε νέο νόµο, ο οποίος προβλέπει πολύ αυστηρές ποινές για αυτές τις παραβάσεις. Όλοι οι φορείς του χώρου, συµπεριλαµβανοµένων τόσο των εταιρειών εµπορίας όσο και των βενζινοπωλών, έχουν θέσει τον εαυτό τους στη διάθεση της πολιτείας, προκειµένου να παταχθούν τέτοια φαινόµενα µε τον αποτελεσµατικότερο και ταχύτερο τρόπο. Χ_Αναφορικά µε τις δύο µεγάλες «πληγές» της αγοράς, τη νοθεία και το λαθρεµπόριο, έχουν γίνει βήµατα προς την καταπολέµηση των δύο αυτών φαινοµένων; Πού εντοπίζετε τις µεγαλύτερες «εστίες» λαθρεµπορίου στη χώρα µας; Ι.Ψ._Πράγµατι η αγορά χαρακτηρίζεται από διαχρονικά προβλήµατα, που οδηγούν σε σηµαντική απώλεια φορολογητέας ύλης, επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα των καυσίµων και ενισχύουν την κακοδαιµονία του κλάδου. Συνεπώς, οι µεγάλοι χαµένοι είναι το ελληνικό δηµόσιο και οι υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου, µεταξύ των οποίων είναι και η ΕΚΟ, η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ κ.ά. Το ερώτηµά σας αυτό θα πρέπει όµως ν’ απευθυνθεί στις αρµόδιες κρατικές υπηρεσίες, διότι οι υγιείς επιχειρήσεις διέπονΧΡΗΜΑ 43

Χ συνέντευξη ~ Ιωάννης Ψυχογυιός ται από επαγγελµατισµό και δεν προκαλούν στρεβλώσεις. Αντιθέτως, αποδίδουν στο κράτος τους ειδικούς φόρους και τις εισφορές που συγκεντρώνουν για λογαριασµό του, καθώς και τους φόρους εισοδήµατος που τους αναλογούν. Εµείς ως ΕΚΟ και ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, αλλά και ως ΣΕΕΠΕ (Σύνδεσµος Εταιριών Εµπορίας Πετρελαιοειδών) έχουµε κάνει προτάσεις στην πολιτεία και ας µου επιτραπεί να αναφέρω ορισµένες που σίγουρα θα περιορίσουν τις περιπτώσεις λαθρεµπορίας: ~ Εξάρθρωση των κυκλωµάτων εικονικών εξαγωγών καυσίµων Όπως είναι γνωστό, ορισµένοι προµηθεύονται αφορολόγητα καύσιµα (βενζίνες και πετρέλαιο κίνησης) από εταιρείες εµπορίας πετρελαιοειδών, µε δήθεν σκοπό την εξαγωγή τους σε γειτονικές χώρες. Φορτώνουν βυτιοφόρα ή δεξαµενόπλοια µε προορισµό το εξωτερικό, αλλά στη συνέχεια φροντίζουν ώστε να σφραγίζονται τα διάφορα παραστατικά στα τελωνεία εξαγωγής / εισαγωγής, χωρίς να γίνει πραγµατική εξαγωγή των καυσίµων. Στη συνέχεια, οι λαθρέµποροι διαθέτουν τα αφορολόγητα καύσιµα παράνοµα εντός της επικράτειας, καρπούµενοι φόρους και δασµούς. ~ Εξίσωση των φόρων στα πετρέλαια θέρµανσης και κίνησης Η εξίσωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο είναι η πιο αποτελεσµατική λύση για την καταπολέµηση του λαθρεµπορίου στο πετρέλαιο θέρµανσης. Για την επιτυχία του µέτρου, θα πρέπει να προβλεφθεί διαδικασία επιστροφής του φόρου σε ορισµένες κοινωνικές τάξεις µε κριτήρια που θα εξασφαλίζουν κοινωνική δικαιοσύνη. Επίσης, η επιστροφή του φόρου θα πρέπει να γίνεται απευθείας από το κράτος στους όποιους δικαιούχους καταναλωτές και να εξεταστεί η προκαταβολή (εκταµίευση) µε τη µορφή επιδόµατος στους καταναλωτές, ώστε να αποφευχθεί η στενότητα ρευστότητας. ∆ιαφορετικά, το χειµώνα υπάρχει κίνδυνος να παγώνουν όχι µόνο τα νοικοκυριά, αλλά και η αγορά, µε δυσάρεστες συνέπειες, όπως απώλεια θέσεων εργασίας. ~ Αφαίρεση άδειας λειτουργίας στα πρατήρια που διαπιστώνεται «παρέµβαση» στη λειτουργία των αντλιών Επειδή η συγκεκριµένη παραβατικότητα παίρνει µεγάλες διαστάσεις, προτείνεται η εντατικοποίηση των ελέγχων και η άµεση εφαρµογή του νέου νόµου που ψηφίστηκε 44 Μάιος 2011

πρόσφατα. Οι κυρώσεις που προβλέπονται από τον ως άνω νόµο είναι: ~ Κατάσχεση οργάνων καταδολίευσης / αλλοίωσης και υποστηρικτικών µέσων. ~ Επιβολή αυτοτελούς διοικητικού προστίµου για κάθε επηρεαζόµενη αντλία (δεν µπορεί να είναι µικρότερο από 30.000 ευρώ ανά αντλία). ~ Επιβολή ποινικών κυρώσεων. ~ Οριστική αφαίρεση άδειας λειτουργίας. Συνέπειες: ~ ∆εν επιτρέπεται, για 6 µήνες, η λειτουργία παρόµοιας επιχείρησης στον ίδιο χώρο. ~ ∆εν επιτρέπεται η χορήγηση νέας άδειας λειτουργίας παρόµοιας επιχείρησης στον ίδιο χώρο σε συγγενή έως 2ου βαθµού, αν ο συγκεκριµένος χώρος – εγκαταστάσεις ανήκουν στον παραβάτη. ~ Επιβολή διοικητικού προστίµου 50.000 – 500.000 ευρώ σε συµµετέχοντες στη διάπραξη του αδικήµατος και ποινικών κυρώσεων, εάν η συµµετοχή συνίσταται στην εγκατάσταση του µηχανισµού καταδολίευσης / αλλοίωσης. ~ Άµεση εφαρµογή συστήµατος ελέγχου εκροών στα πρατήρια υγρών καυσίµων Άµεση έκδοση υπουργικής απόφασης για εφαρµογή του συστήµατος ελέγχου εκροών (σύνδεση των φορολογικών µηχανισµών στα πρατήρια µε τις ηλεκτρονικές αντλίες, ώστε να καταγράφονται αυτόµατα όλες οι πωλήσεις για διασταύρωση µε το σύνολο των αγορών). ~ Σήµανση όλων των βυτιοφόρων Ι.Χ. και ∆.Χ. (ως Ν.∆. 3054). Έλεγχος καθ’ οδόν του νόµιµου της διακίνησης ~ Κάθε Ι.Χ. βυτιοφόρο να φέρει εµφανώς το εµπορικό σήµα της εταιρείας εµπορίας στην οποία ανήκει. ~ Σε περίπτωση που η µεταφορά των καυσίµων (πλην µαζούτ και ασφάλτου, όπου δεν τίθεται θέµα λαθρεµπορίου) εκτελείται από βυτιοφόρο δηµόσιας χρήσης, το βυτιοφόρο αυτό επίσης να φέρει εµφανώς το εµπορικό σήµα της εταιρείας εµπορίας που χρησιµοποιεί το ∆.Χ. βυτιοφόρο. ~ Σε περίπτωση που η µεταφορά των καυσίµων (πλην µαζούτ και ασφάλτου) εκτελείται από βυτιοφόρα δηµόσιας χρήσης, τα τελευταία πρέπει επίσης να φέρουν εµφανώς το εµπορικό σήµα της εταιρείας εµπορίας (κατόχου άδειας εµπορίας) µε την οποία συνεργάζεται κατ’ αποκλειστικότητα. Για τυχόν παράνοµη διακίνηση εµπορευµάτων µε τα συγκεκριµένα Β/Φ, η εταιρεία εµπορίας θα είναι συνυπεύθυνη.

~ Όλα, ανεξαιρέτως, τα µεταφορικά µέσα ιδιωτικής χρήσης και τα µεταφορικά µέσα δηµόσιας χρήσης που µεταφέρουν αφορολόγητα καύσιµα πρέπει να φέρουν µία επιπλέον ειδική σήµανση, προκειµένου να διακρίνονται αµέσως και να διευκολύνονται οι έλεγχοι. Ο τύπος, το µέγεθος και η θέση της, θα καθοριστεί µε ΚΥΑ των Υπουργών Υποδοµών, Μεταφορών & ∆ικτύων, Οικονοµικών και Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας. ~ Όλα τα Ι.Χ. και ∆.Χ. βυτιοφόρα οχήµατα οφείλουν να είναι εφοδιασµένα µε σύστηµα εντοπισµού θέσης (GPS). ~ Έλεγχος τιµολογίων αγορών σε πρατήρια από ΚΕ∆ΑΚ και Σ∆ΟΕ και εφαρµογή του νόµου στις περιπτώσεις παραεµπορίου και πειρατείας. Να πραγµατοποιείται δειγµατοληπτικός, αλλά διαρκής έλεγχος, στα πρατήρια από ΚΕ∆ΑΚ και Σ∆ΟΕ για παράβαση του εδαφίου 4 του άρθρου 7 του Ν. 3054/2002 σχετικά µε την προµήθεια των καυσίµων και το σήµα της εταιρείας. Η παραεµπορία καυσίµων (νοθεία, πειρατεία, κ.τ.λ.) είναι άµεσα συνδεδεµένη µε τη λαθρεµπορία. ~ ∆ειγµατοληπτικός έλεγχος τιµολογίων εταιρειών εµπορίας για τυχόν περιπτώσεις παραεµπορίου και πειρατείας Να πραγµατοποιείται δειγµατοληπτικός, αλλά διαρκής, έλεγχος στις εταιρείες εµπορίας καυσίµων για το κατά πόσον οι αποδέκτες των καυσίµων, που η εταιρεία εµπορεύεται, δικαιούνται να τα χρησιµοποιούν ή να τα εκπορεύονται, χωρίς να παραβιάζεται η νοµοθεσία. ~ Έλεγχος (καθ’ οδόν) του φορτίου και του νόµιµου της διακίνησης που γίνεται µε τα µικρά βυτιοφόρα των πρατηρίων Εκτός από τις ποσότητες, να ελέγχονται τα προϊόντα που µεταφέρονται και από πλευράς ποιότητας (χηµικής σύστασης), η πηγή προµήθειάς τους και ο προορισµός τους. Στόχος του ελέγχου είναι να παταχθεί η τυχόν χρήση των µικρών βυτιοφόρων θέρµανσης για τη διακίνηση παράνοµου προϊόντος. ~ Έλεγχος (πιστοποίηση ADR κ.λπ.) των βυτιοφόρων και των οδηγών τους που κυκλοφορούν στη χώρα µε πινακίδες ξένων χωρών Χ_Πώς κρίνετε το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι από τις ακριβότερες χώρες σε ό,τι αφορά στις τιµές καυσίµων προ φόρων στην Ευρώπη; Ι.Ψ._Θεωρώ ότι η συγκεκριµένη διαπί-

στωση δεν είναι απόλυτα ακριβής. Παρά το γεγονός ότι η τελική τιµή αντλίας είναι από τις ακριβότερες στην Ευρώπη, η τιµή χωρίς φόρους παραµένει φθηνότερη έναντι των άλλων µεσογειακών κρατών - µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σηµαντική αύξηση της φορολογίας (ΕΦΚ και ΦΠΑ) αύξησε ραγδαία και σε σύντοµο χρονικό διάστηµα τις τιµές καταναλωτή. Αυτό οδήγησε στη συρρίκνωση των περιθωρίων, εταιρειών και πρατηριούχων, µε την κατανάλωση πετρελαιοειδών να έχει σηµειώσει πτώση µεγαλύτερη από 15%. Χ_Πώς κρίνετε τις παρεµβάσεις της πολιτείας στις τιµές µε την επιβολή πλαφόν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας; Πιστεύετε ότι στην επαρχία δε λειτουργεί ο ανταγωνισµός και αν ναι, πού αποδίδετε αυτή τη δυσλειτουργία; Ι.Ψ._Οι αποφάσεις της πολιτείας είναι σεβαστές, όπως είναι και σαφής η θέση του Συνδέσµου Εµπορίας Εταιριών Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ) πως η επιβολή πλαφόν, έστω και σε επιλεγµένες περιοχές της χώρας, δε βοηθάει προς την κατεύθυνση συγκράτησης των τιµών αντλίας. Τουλάχιστον, αυτό έχει αποδειχθεί από ανάλογες παρεµβάσεις στο παρελθόν. Τα θέµατα στα οποία χρειάζεται να επικεντρώσουµε όλοι, τόσο η πολιτεία όσο και οι παράγοντες της αγοράς, όλες µας τις προσπάθειες είναι η καταπολέµηση του λαθρεµπορίου, του φαινόµενου της καταδολίευσης των αντλιών και του αθέµιτου ανταγωνισµού. Στην κατεύθυνση αυτή, ο Σύνδεσµος Εταιριών (ΣΕΕΠΕ) και οι φορείς των βενζινοπωλών είµαστε στο πλευρό της πολιτείας για να βοηθήσουµε να εξαλειφθούν αυτά τα φαινόµενα. Συνεπώς, για την οµαλή λειτουργία της αγοράς, αλλά και του υγιούς ανταγωνισµού, χρειάζεται άµεση προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών µερικές εκ των οποίων είναι: ~ Αυστηρή εφαρµογή του νόµου για την καταδολίευση των αντλιών ~ Εξίσωση των φόρων στα πετρέλαια θέρµανσης και κίνησης ~ Απλούστευση των χρονοβόρων και δαπανηρών τελωνειακών διαδικασιών ~ Απλοποίηση διαδικασιών αδειοδοτήσεων και καθιέρωση διαδικασίας «µιας στάσης» ~ Τακτική δηµοσιοποίηση όλων των στοιχείων πωλήσεων ανά νοµό, προϊόν και εταιρεία

Χ_Το 2011 θα είναι έτος ζηµιών ή κερδών για την εταιρεία σας; Ποιες είναι γενικότερα οι προοπτικές για το υπόλοιπο του 2011; Ι.Ψ._Οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευµένη µε τις αρνητικές εξελίξεις που µαστίζουν την ελληνική αγορά. Φανταστείτε ότι, για πρώτη φορά, το περασµένο έτος κατεγράφη στη χώρα µείωση στη ζήτηση για πετρελαιοειδή προϊόντα, της τάξεως του 15 %. Εµείς θα επιµείνουµε στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της εµπορίας, µέσα από τον εξορθολογισµό του κόστους για την επίτευξη των συνεργειών µέσα στον όµιλο των ΕΛΠΕ, τον ανασχεδιασµό του δικτύου σε όλη την επικράτεια, την αριστοποίηση ολόκληρης της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τα διυλιστήρια µέχρι τον τελικό καταναλωτή, µε τη συνεχή βελτίωση όλων των λειτουργιών µας. Ο στόχος µας είναι µέσα σε αυτή την πρωτόγνωρα αρνητική συγκυρία να συγκρατήσουµε τα µερίδια αγοράς. Καθώς όµως τα περιθώρια κέρδους έχουν συρρικνωθεί σε µεγάλο βαθµό, οδηγούµαστε σε απαισιόδοξες προβλέψεις για τα αποτελέσµατα του 2011. Χ_ Αυτή τη στιγµή διατηρείτε ένα ιδιαίτερα ευρύ δίκτυο καταστηµάτων στην ελληνική αγορά. Σχεδιάζετε να το επεκτείνετε περαιτέρω ή πιστεύετε ότι διανύουµε περίοδο «εξορθολογισµού» σε όλα τα επίπεδα; Ι.Ψ._Προφανώς και διανύουµε περίοδο «εξορθολογισµού» σε όλα τα επίπεδα. Σε κάθε περίπτωση, ο αριθµός των πρατηρίων στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλός ανάλογα µε τον πληθυσµό, έστω και µε την υπάρχουσα γεωγραφική ιδιοµορφία της χώρας. Στόχος µας είναι η βελτιστοποίηση του συνόλου του δικτύου λιανικής των δυο εταιρειών µας στην ελληνική αγορά, που αριθµεί περίπου 2.300 πρατήρια. Όπως γνωρίζετε, ο αριθµός κατοίκων ανά πρατήριο στη χώρα µας είναι ο µισός από το µέσο όρο στην υπόλοιπη Ευρώπη. Επίσης στόχος είναι η διατήρηση της ηγετικής µας θέσης σε καύσιµα που προορίζονται για τη Βιοµηχανία, την Αεροπορία και τη Ναυτιλία. Χ_Πρόσφατα αναλάβατε και τη θέση του ∆ιευθύνοντος Συµβούλου στην εταιρεία Ελληνικά Καύσιµα (πρώην BP). Πώς θα επηρεάσουν αυτές οι διοικητικές αλλαγές

τη λειτουργία, τις συνέργειες και την οµογενοποίηση των διαδικασιών µεταξύ των δύο εµπορικών θυγατρικών εταιρειών των ΕΛΠΕ; Ι.Ψ._Θεωρώ ότι δίνετε ο ίδιος την απάντηση µέσα από το ερώτηµά σας. Πρόκειται για µια απόφαση της διοίκησης του οµίλου, η οποία διευκολύνει σηµαντικά την επίτευξη των συνεργειών, αλλά και την οµογενοποίηση των διαδικασιών µεταξύ της ΕΚΟ και της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ. Για παράδειγµα, η µετακίνηση σε κοινό κτίριο και η δηµιουργία κοινών υποστηρικτικών υπηρεσιών για τις δύο εµπορικές θυγατρικές εταιρείες του οµίλου, ήδη απέφεραν ικανοποιητικά οφέλη, που σε συνδυασµό µε τον έλεγχο και περιορισµό του λειτουργικού κόστους, αντιστάθµισαν εν µέρει τη µείωση των όγκων και των περιθωρίων που είναι συνέπεια της κρίσης που όλοι βιώνουµε. Με απλά λόγια, αποσκοπούµε διαρκώς στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας, στη µεγιστοποίηση των συνεργειών και βεβαίως στην κοινή αντιµετώπιση σηµαντικών θεµάτων της λιανικής εµπορίας καυσίµων και λιπαντικών και των γενικότερων προβληµάτων του κλάδου. Ήδη έχουµε κάνει σηµαντικά βήµατα σε αυτή την κατεύθυνση και τώρα πια όλες οι υποστηρικτικές υπηρεσίες είναι κοινές για τις δύο εταιρείες. Έτσι οδεύουµε µε σταθερά βήµατα στην επίτευξη του απώτερου στόχου, ο οποίος, εκτός από τις συνέργειες σε θέµατα ενοποίησης και εξορθολογισµού του κόστους, είναι να κατορθώσουµε να συνεργαστούν µεταξύ τους άνθρωποι που προέρχονταν από τελείως διαφορετικές εταιρικές κουλτούρες. Και είµαι σε θέση να πω ότι είµαστε περήφανοι που αυτό έχει πραγµατοποιηθεί σε πολύ µεγαλύτερο ποσοστό και ταχύτερα από όσο αρχικά προσδοκούσαµε. Βέβαια αυτό δεν έγινε τυχαία. Εργάστηκαν εντατικά κοινές οµάδες έργου προς όλες τις κατευθύνσεις και για όλες τις δραστηριότητες των δύο εταιρειών, για να καταφέρουµε σήµερα να µιλάµε για την επιτυχία του προγράµµατος αυτού. Στόχος µας είναι, το περιβάλλον και οι συνθήκες εργασίας για τον κάθε εργαζόµενο σε αυτή την εταιρεία να συναντούν, στο µεγαλύτερο δυνατό βαθµό, και τις δικές του επαγγελµατικές προσδοκίες. Σε εταιρικό επίπεδο, είµαι βέβαιος ότι θα αποτελέσει τις βάσεις για το κτίσιµο της µεγαλύτερης και αποτελεσµατικότερης οµάδας εταιρειών στον κλάδο µας. Χ ΧΡΗΜΑ 45

~ αφιέρωµα

«ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ»

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ

46 Μάιος 2011

Στα 800 εκατ. ευρώ ανέρχεται ο προϋπολογισµός του προγράµµατος, µε τις τράπεζες να συµµετέχουν στο πρόγραµµα µε το συνολικό ποσό των 396 εκατ. ευρώ.

ε βελτιωµένα οικονοµικά κίνητρα βάνουν χαµηλότοκο δάνειο µε σταθερό επιτόκιο 4,93% για για τους πολίτες, από αυτά που 4 έτη, σε συνδυασµό µε επιχορήγηση ύψους 15% του τελι είχαν αρχικά γνωστοποιηθεί, προκού επιλέξιµου προϋπολογισµού. ∆ηλαδή ένας πολίτης για από τον Γιώργο κηρύχθηκε τελικά το πρόγραµµα επιλέξιµο προϋπολογισµό 10.000 ευρώ θα λάβει χαµηλόΚαλούµενο τοκο δάνειο 8.500 ευρώ και επιχορήγηση 1.500 ευρώ. Στην «Εξοικονόµηση κατ’ Οίκον», µε τρίτη και τελευταία κατηγορία ανήκουν οι ιδιοκτήτες επιλέξιµων κοινή υπουργική απόφαση της υπουργού κατοικιών των οποίων το ατοµικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόΠΕΚΑ Τ. Μπιρµπίλη και του υφυπουργού δηµα υπερβαίνει τα όρια της δεύτερης κατηγορίας και µέχρι το Περιφερειακής Ανάπτυξης Π. Ρήγα. Στόχος των πιο «χαλαρών» κριύψος δηλωθέντος ατοµικού εισοδήµατος 60.000 ευρώ ή οικογενειτηρίων είναι να δοθεί η δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότεακού εισοδήµατος 75.000 ευρώ. ρους πολίτες να ενταχθούν στο πρόγραµµα. Έτσι, λοιπόν, µετά τη Το πρόγραµµα αφορά σε διαµερίσµατα ή κατοικίες που έχουν κατασυµφωνία που επιτεύχθηκε µε τις τέσσερις τράπεζες που συµµετέσκευαστεί πριν τον κανονισµό θερµοµόνωσης του 1980. Ο ανώταχουν (Alpha, Εθνική, Πειραιώς, Eurobank), εξασφαλίστηκε η χορήτος επιλέξιµος προϋπολογισµός ανά αίτηση δεν µπορεί να ξεπερνά γηση άτοκων ή χαµηλότοκων δανείων, για τις παρεµβάσεις που θα τις 15.000 ευρώ συν το ΦΠΑ. Η υποβολή αιτήσεων στις τράπεζες γίνουν στις κατοικίες, χωρίς να απαιτούνται άλλες εξασφαλίσεις όπως, για παράδειγµα, η προσηµείωση των ακινήτων, ενώ η ανώτατη θα γίνεται από την 1η Φεβρουαρίου 2011 µέχρι και την 31η Μαρτίου 2011. επιλέξιµη τιµή ζώνης, για τις κατοικίες που µπορούν να ενταχθούν στο πρόγραµµα, ανέβηκε στα 1.750 ευρώ ανά τετραγωνικό µέτρο. ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ… Η συνεισφορά των τεσσάρων τραπεζών στο πρόγραµµα φτάνει τα 396 εκατ. ευρώ, ενώ η Πολιτεία θα προσθέσει άλλα 400 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τα οφέλη που προκύπτουν για τις τράπεζες από το συγκεκριµένο πρόγραµµα, αυτά είναι ιδιαίτερα σηµαντικά, καθώς οι Έτσι δηµιουργείται ένα σύνολο της τάξης των 796 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 600 εκατ. ευρώ θα χρησιµοποιηθούν για το σχηµατισµό πελάτες αυτής της κατηγορίας είναι σχετικά χαµηλού ρίσκου, αφού διαθέτουν κατοικία. Επιπλέον, δίνεται η ευκαιρία προώθησης συµτων κεφαλαίων που θα χορηγηθούν στους ενδιαφερόµενους, ενώ τα πληρωµατικών τραπεζικών προϊόντων, διευρύνοντας περαιτέρω τη 196 εκατ. ευρώ θα χρησιµοποιηθούν για την επιδότηση επιτοκίου σχέση µε τον πελάτη. Αναµφισβήτητα, όµως, ενισχύεται ο κοινωνικαι την επιχορήγηση ποσού. Το τελικό ποσό που θα εκταµιευθεί κός χαρακτήρας της κάθε τράπεζας, µέσα από την υποστήριξη του από την κάθε τράπεζα εξαρτάται από την προσέλευση των πελατών σηµαντικότερου αναπτυξιακού προγράµµατος στεγαστικού χαρακαι την οριστικοποίηση των ενεργειακών στόχων του Προγράµµατος από το ΤΕΜΠΜΕ, ως ∆ικαιούχου του Προγράµµατος, και ως εκ κτήρα που έχει εξαγγείλει η Πολιτεία τα τελευταία χρόνια. τούτου δεν µπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς. ...ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ Οι πολίτες χωρίζονται σε τρεις εισοδηµατικές κατηγορίες, βάσει των οποίων καθορίζεται τόσο το ποσοστό επιδότησης του επιτοΣηµαντικό όφελος, όµως, προκύπτει και για τους πολίτες που θα ενκίου τους όσο και το ποσό της επιχορήγησης που δικαιούνται επί ταχθούν στο «Εξοικονόµηση κατ’ Οίκον». Το όφελος προκύπτει από του τελικού προϋπολογισµού για το σύνολο των εργασιών. Συγκετην επίτευξη της µέγιστης ενεργειακής αναβάθµισης µε το ελάχιστο κριµένα, στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι ιδιοκτήτες επιλέξιµων δυνατό κόστος. Η µείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κατοικατοικιών των οποίων το ατοµικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισό- κιών θα έχει άµεσο και µετρήσιµο όφελος στο δοκιµαζόµενο οικογεδηµα δεν ξεπερνά τις 22.000 ευρώ ή τις 40.000 ευρώ, αντίστοιχα. νειακό προϋπολογισµό. Ταυτόχρονα, θα βελτιωθεί η εµπορευσιµότητα Τα κίνητρα γι’ αυτούς περιλαµβάνουν επιδότηση επιτοκίου 100% των κατοικιών των οποίων οι ιδιοκτήτες θα προβούν στην επένδυση, (άτοκο δάνειο) σε συνδυασµό µε επιχορήγηση ύψους 30% επί του γιατί αφενός θα αποκτήσουν ενεργειακό πιστοποιητικό και αφετέρου τελικού επιλέξιµου προϋπολογισµού. ∆ηλαδή ένας πολίτης µε προθα βελτιωθούν τα δοµικά χαρακτηριστικά των κατοικιών τους. ϋπολογισµό εργασιών τα 10.000 ευρώ θα λάβει άτοκο δάνειο 7.000 Επίσης, όφελος προκύπτει από τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των ευρώ και επιχορήγηση 3.000 ευρώ. Στη δεύτερη κατηγορία ανήπαρεµβάσεων µε επιδότηση στο επιτόκιο έως και 100% και επιχοκουν οι ιδιοκτήτες κατοικιών των οποίων το ατοµικό ή το οικογερήγησης µέρους του συνολικού κόστους του έργου χωρίς υποχρένειακό δηλωθέν εισόδηµα βρίσκεται µεταξύ 22.000 και 40.000 ωση εµπράγµατης εξασφάλισης (προσηµείωση ακινήτου). ευρώ ή 40.000 και 60.000 ευρώ, αντίστοιχα. Τα κίνητρα περιλαµΕπιπλέον, ο ενδιαφερόµενος πελάτης θα εξοικονοµεί χρήµατα από ΧΡΗΜΑ 47

Χ αφιέρωµα ~ «Εξοικονόµηση κατ’ οίκον» τη µειωµένη κατανάλωση ενέργειας σε πετρέλαιο για τη θέρµανση το χειµώνα ή σε ρεύµα για την ψύξη κατά τους καλοκαιρινούς µήνες. Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραµµα αναµένεται να τονώσει τη στεγαστική αγορά, αλλά και τον κατασκευαστικό κλάδο, ενώ µέσω του εκτεταµένου δικτύου των καταστηµάτων και των εξειδικευµένων συµβούλων, παρέχεται η δυνατότητα σε περισσότερους ενδιαφερόµενους πολίτες να δηλώσουν συµµετοχή στο Πρόγραµµα. Σε ό,τι αφορά την απόσβεση της επένδυσης για τον ιδιοκτήτη, αυτή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και δεν µπορεί να προσδιοριστεί εξ αρχής. Η απόσβεση της επένδυσης εξαρτάται από παράγοντες όπως το κόστος των υλικών που θα επιλέξει ο ενδιαφερόµενος, η αρχική κατάσταση της κατοικίας του, όσον αφορά στην παλαιότητα και στις προδιαγραφές των υλικών που είχαν χρησιµοποιηθεί, η γεωγραφική θέση της κατοικίας και η ειδική θέση ως προς την έκθεσή της στις καιρικές συνθήκες. Ο χρόνος της απόσβεσης επηρεάζεται και από το κόστος της καταναλισκόµενης ενέργειας, δηλαδή το κόστος του ρεύµατος ή, για παράδειγµα, του πετρελαίου θέρµανσης, που στις µέρες µας παρουσιάζει ιδιαίτερα αυξητικές τάσεις. Για τους παραπάνω λόγους, οι περισσότερες µελέτες που έχουν γίνει από τις τεχνικές εταιρείες και τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα αποφεύγουν να προσδιορίσουν χρηµατικά ποσά που εξοικονοµούνται σε αντίστοιχες περιόδους απόσβεσης και αναφέρονται κυρίως σε ποσοστά εξοικονόµησης ενέργειας, ώστε ο κάθε ενδιαφερόµενος να υπολογίσει το όφελος σύµφωνα µε τα δεδοµένα της κατοικίας του. Προαπαιτούµενο για την υποβολή της αίτησης από τους πολίτες θα είναι η ενεργειακή επιθεώρηση της κατοικίας τους από ειδικό επιθεωρητή, στον οποίο µπορούν να απευθύνονται µέσω των τραπεζών. Ο επιθεωρητής αυτός θα εκδίδει ειδικό πιστοποιητικό για την ενεργειακή απόδοση της κατοικίας πριν και µετά τις παρεµβάσεις. Βάσει της επιθεώρησης, θα καθορίζεται η ενεργειακή κατηγορία της κατοικίας, οι προτεινόµενες παρεµβάσεις για αναβάθµιση κατά µία τουλάχιστον κατηγορία, η εξοικονόµηση που θα επιτευχθεί και το κόστος. Η διενέργεια της επιθεώρησης επιδοτείται κατά 100% από το πρόγραµµα. Για την επιλογή ενεργειακού επιθεωρητή, έχει δηµιουργηθεί Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών, το οποίο είναι αναρτηµένο στην ιστοσελίδα www.ypeka.gr, καθώς και προσβάσιµο από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών ΚΕΠ. Για την υποστήριξη των πολιτών, τόσο κατά για το στάδιο υποβολής της αίτησης στο πρόγραµµα όσο και κατά την υλοποίηση του έργου, λειτουργεί γραµµή αρωγής χρηστών (helpdesk) στο 210 9797400. Ο οδηγός εφαρµογής και τα έντυπα του Προγράµµατος βρίσκονται αναρτηµένα στο διαδικτυακό τόπο. ΦΛΕΓΟΝ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ Συνδεόµενο άµεσα µε τη χρηµατοοικονοµική και ενεργειακή κρίση, µε τους στόχους της Ε.Ε. µέσα από τη Στρατηγική της Λισαβόνας, την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής και βέβαια τις «πράσινες» µορφές ενέργειας, το φλέγον ζήτηµα της εξοικονόµησης αρχίζει, πλέον, να λαµβάνει και στη χώρα µας …σάρκα και οστά. Προς αυτή την κατεύθυνση, το τρέχον πρόγραµµα για την εξοικονόµηση κατ’οίκον φαίνεται ότι έχει πολλαπλάσια θετικά αποτελέσµατα σε σχέση µε τον άµεσο στόχο, που είναι βέβαια η εξοικονόµηση. Το γεγονός ότι κινείται µια ολόκληρη αγορά µε διάφορα επαγγέλµατα, από τους κατασκευστές κουφωµάτων µέχρι τους ενεργειακούς επιθεωρητές, επιβεβαιώνει, για µία ακόµα φορά, την επιτυχία οποιωνδήποτε µέτρων προς αυτήν την κατεύθυνση. 48 Μάιος 2011

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΤΑΝΕΙ ΤΑ 396 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΕΝΩ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΑ ΠΡΟΣΘΕΣΕΙ ΑΛΛΑ 400 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ. ΕΤΣΙ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΕΝΑ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΩΝ 796 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ. Υπενθυµίζεται, ότι αντίστοιχη επιτυχία είχε γνωρίσει το καλοκαίρι του 2009 και το πρόγραµµα παροχής κινήτρων για λιγότερο ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές, από την εφαρµογή του οποίου είχε και πάλι κινηθεί η αγορά, αλλά και το πρόγραµµα για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες. Ο τοµέας πάντως της εξοικονόµησης είναι πολύ ευρύς, οι δυνατότητες εφαρµογών σε πολλούς τοµείς µεγάλες και αναµένονται σύντοµα και άλλες κρατικές και ιδιωτικές πρωτοβουλίες για την προώθησή του. Η Ελλάδα, πάντως, βρίσκεται πολύ πίσω από την ευρωπαϊκή φιλοσοφία εξοικονόµησης, που ήδη υλοποιείται µε εντυπωσιακά αποτελέσµατα, άρα οι παρεµβάσεις εκεί θα πρέπει να είναι άµεσες. ΑΙΣΙΟ∆ΟΞΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΟΥ ΑΠΛΟΥ ΠΟΛΙΤΗ Κατά τον κ. Ραφαήλ Μωϋσή, αντιπρόεδρο του ΙΟΒΕ, ο οποίος διετέλεσε µέχρι το 2010 πρόεδρος του Συµβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής, η µειωµένη δαπάνη του παρόντος αποτελεί όφελος για το µέλλον. Η εξοικονόµηση και ορθολογική χρήση ενέργειας, όπως τονίζει, είναι σηµαντικά στοιχεία του Μακροχρόνιου Ενεργειακού Σχεδιασµού, πρώτον επειδή µας επιβάλλονται ως ένας από τους τρεις στόχους του 20% της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεύτερον διότι, χωρίς αυτά, δεν µπορούµε να εξασφαλίσουµε επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας, ακόµη και αφού αξιοποιήσουµε όλες τις διαθέσιµες πηγές. Η ενηµέρωση λοιπόν της κοινής γνώµης για την εξοικονόµηση ενέργειας επείγει. ‘Αλλωστε, µπορεί κανείς να είναι πιο αισιόδοξος για τα βήµατα που µπορούν να κάνουν οι απλοί πολίτες παρά οι µεγάλοι επενδυτές... Προς αυτήν την κατεύθυνση, τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης µπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο, αφού οι πολίτες διψούν να µάθουν τους πρακτικούς τρόπους µε τους οποίους θα µειώσουν την κατανάλωση ενέργειας στα σπίτια τους. Το όφελος θα είναι τεράστιο, εάν αυτό το ενδιαφέρον αυξηθεί µε κάποια κίνητρα. Άλλωστε, σύµφωνα µε σχετικές δηµοσκοπήσεις, το 95% των Ελλήνων δείχνουν ευαισθητοποιηµένοι στο ζήτηµα της κλιµατικής αλλαγής, που θεωρείται το δεύτερο παγκόσµιο πρόβληµα µετά τη φτώχεια. ΑΠΟ∆ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ Κατά την εκτίµηση του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας, η έννοια της αποδοτικότητας πρέπει πλέον να αντικαταστήσει την έννοια της εξοικονόµησης, αφού η «εξοικονόµηση ενέργειας» εστιάζεται στο πόση ενέργεια καταναλώνεται, ενώ η αποδοτικότητα της ενέργειας αφορά στην ενέργεια που χρησιµοποιείται για την παραγωγή συγκεκριµένου αποτελέσµατος. Οι βιοµηχανικές κοινωνίες στηρίχθηκαν στη φθηνή ενέργεια. Τώρα που η ενέργεια δεν είναι πια φθηνή και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από την αλόγιστη σπατάλη της είναι ανυπολόγιστες, οφείλουµε να χρησιµοποιήσουµε την ενέργεια από

Τον τίτλο του Ελληνικού Αυτοκινήτου της Χρονιάς 2011 -κατέκτησε η Alfa Romeo Giulietta ένα αυτοκίνητο που «µιλάει» στην καρδιά του οδηγού και δεν περιορίζεται µόνο στις ανάγκες µετακίνησης του

ενθουσιώδης οδηγικός χαρακτήρας της Giulietta, η υψηλή ποιότητα κατασκευής, η κορυφαία ασφάλεια, η µοναδική αισθητική, η πρακτικότητα στην καθηµερινή συµβίωση ήταν κάποια µόνο από τα χαρακτηριστικά που κέρδισαν τους εκλέκτορες µε αποτέλεσµα να της δώσουν µία ξεκάθαρη πρωτιά µε διαφορά 74 βαθµών από τον δεύτερο. Μεταξύ των εξεχόντων χαρακτηριστικών της είναι η τιµή απόκτησής της που αντικατοπτρίζει µία άκρως ολοκληρωµένη αγορά (από 20.550 ευρώ για την έκδοση 1.4 120hp Euro5 Progression ή από 19.590 µε απόσυρση), καθώς και ο οικολογικός της χαρακτήρας. Οι υψηλές επιδόσεις, από τους downsized κινητήρες 1.4 λίτρων Euro 5, 120 και 170 ίππων, δηµιουργούν απολαυστικές συνθήκες οδήγησης, ενώ ταυτόχρονα, χάρη στη χαµηλή κατανάλωση καυσίµου, δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Η Giulietta είναι ένα αυτοκίνητο που σέβεται, ξεκάθαρα, το περιβάλλον καθώς η κατανάλωση καυσίµου περιορίζεται στα 5,8 lt/100km συνδυασµένου κύκλου και έχει εκποµπές CO2 της τάξης των 134 g/km (κινητήρας 1.4 Multiair 170hp). Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο κινητήρας πετρελαίου 1.6 JTDM-2 105hp έχει κατανάλωση καυσίµου 4,4 lt/100km και εκποµπές CO2 της τάξης των 114 g/km. Η Giulietta, ως κλασική Alfa Romeo «εξοπλίζει» τον οδηγό της µε πολλές τεχνολογικές καινοτοµίες που ενισχύουν την απόλαυση αλλά και την αίσθηση οδηγικής ασφάλειας όπως το σύστηµα Start & Stop µε GSI (Gear Shift Indicator), το σύστηµα διεύθυνσης διπλού πηνίου, η πίσω ανάρτηση πολλαπλών συνδέσµων «bi-link» και πλέον το νέο αυτόµατο κιβώτιο διπλού συµπλέκτη TCT. Ευθυγραµµισµένο µε τις σηµερινές οικονοµικές συνθήκες είναι και το χρηµατοδοτικό πρόγραµµα µε το οποίο διατίθεται η Giulietta µε ευνοϊκό επιτόκιο στο 3.9%, 0% προκ, έως 72 δόσεις.

www.alfaromeo.gr

Χ αφιέρωµα ~ «Εξοικονόµηση κατ’ οίκον» ανανεώσιµες πηγές µε πολύ πιο αποδοτικό τρόπο σε σχέση µε αυτήν που πήραµε από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Παρόλα αυτά, όπως επισηµαίνει, από τη δική της πλευρά, η ευρωβουλευτής Άννυ Ποδηµατά, ενώ η ύφεση απαιτεί ενεργειακή αποδοτικότητα, η Ευρώπη συνεχίζει να σπαταλά τουλάχιστον το 20% της ενέργειάς της λόγω αναποτελεσµατικών πρακτικών. Το άµεσο κόστος για την ανικανότητα της Ε.Ε. να χρησιµοποιεί αποτελεσµατικά την ενέργεια ανέρχεται σε περισσότερο από 100 δισ. ευρώ ετησίως µέχρι το 2020. Ειδικά ο κτιριακός τοµέας καταναλώνει το 1/3 των ενεργειακών πόρων, συµβάλλει κατά 40% στις εκποµπές C02 και επιδεινώνει το φαινόµενο της ενεργειακής φτώχειας. Η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Σηµαντικές θεωρεί τις διαδικασίες ενεργειακής επιθεώρησης (µέτρα βελτίωσης της συµπεριφοράς των χρηστών του κτιρίου) και τα προγράµµατα συντήρησης ο κ. Γιώργος Αγερίδης, Μηχανολόγος Μηχανικός και ∆ιευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας του Κ.Α.Π.Ε. Κατά τον κ. Αγερίδη, οι επεµβάσεις και τα συστήµατα αυτά ενδεχοµένως να αυξήσουν κατά µικρό ποσοστό το κόστος κατασκευής, θα µειώσουν όµως δραµατικά το κόστος λειτουργίας των κτιρίων και θα αυξήσουν την εµπορική αξία τους µε υψηλή ενεργειακή απόδοση. Με δεδοµένο το ότι η κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια ξεπερνά το 40% της συνολικής κατανάλωσης, τα προγράµµατα εύκολης και αποδοτικής εγκατάστασης και λειτουργίας φωτοβολταϊκών στις στέγες των κτιρίων θα συµβάλουν σηµαντικά στην προώθηση της «πράσινης» ενέργειας, όπως επίσης και η απαγόρευση των δαπανών για ενεργοβόρο εξοπλισµό στα δηµόσια κτίρια και το ειδικό πρόγραµµα δράσεων στους ΟΤΑ. Αλλά και σε σχέση µε τα έργα υποδοµής, ένας άλλος ειδικός, ο κ. Νικόλαος Φιντικάκης, αρχιτέκτων και διευθυντής της ∆ιεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) για το Πρόγραµµα Αρχιτεκτονική και Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας, εκτιµά ότι ο βιοκλιµατικός και οικολογικός αρχιτεκτονικός σχεδιασµός πρέπει

να κηρύξει επανάσταση απέναντι στη σηµερινή κατάσταση, όχι µόνο για το σχεδιασµό νέων µορφών κτιρίων, αλλά και για το σχεδιασµό µεγάλων έργων υποδοµής, τα οποία επιφέρουν ακόµα µεγαλύτερη περιβαλλοντική επιβάρυνση στο φυσικό περιβάλλον. Ο πολεοδοµικός σχεδιασµός του µέλλοντος πρέπει να καθορίζει τον προσανατολισµό των δρόµων και των κτιρίων και να εκµεταλλεύεται όσο το δυνατόν περισσότερο την ενέργεια που προέρχεται από τις ΑΠΕ. ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ Πέρα πάντως από τον κτιριακό τοµέα, πολλοί είναι εκείνοι που επισηµαίνουν ότι πηγές εξοικονόµησης ενέργειας βρίσκονται παντού και θα ήταν καλό να συνδεθούν µε κίνητρα για την παρακίνηση του καταναλωτή να ελαττώσει τις δαπάνες ενέργειας. Ειδικά τα µέσα µαζικής µεταφοράς θα µπορούσαν να συµβάλουν καταλυτικά στην εξοικονόµηση, λαµβάνοντας υπόψη ότι οι µισές από τις διαδροµές που κάνουν µε το αυτοκίνητο οι Ευρωπαίοι πολίτες είναι µικρότερες των πέντε χιλιοµέτρων, µε την αναγκαία προϋπόθεση όµως ότι θα είναι φιλικά προς το περιβάλλον και πρωτίστως ελκυστικά για τους πολίτες, µε καλή εξυπηρέτηση και φθηνό εισιτήριο. Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγµα αφορά τους λαµπτήρες χαµηλής ενεργειακής απόδοσης, τη χρήση των οποίων το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει προωθήσει ιδιαίτερα µε επανειληµµένα σχετικά του ψηφίσµατα, παρόλα αυτά, παραµένουν ένα προϊόν εντελώς «ξένο» προς την Ελλάδα και το ελληνικό δηµόσιο. Σηµαντική ενθάρρυνση προς αυτήν την κατεύθυνση µπορεί να επιτευχθεί µε την έκπτωση από τη φορολογία της πρώτης δαπάνης για την αντικατάσταση των λαµπτήρων. Το στοίχηµα επίσης για διαφορετικό σχεδιασµό κτιρίων και πόλεων, για χρήση νέων υλικών, αλλά και µεθόδων παραγωγής, για πληρέστερη ενηµέρωση γύρω από τη σωστή χρήση των οικιακών συσκευών, για την επιλογή λιγότερο ενεργοβόρων αυτοκινήτων και την προτίµηση στη χρησιµοποίηση δηµόσιων µέσων µεταφοράς είναι σηµαντικό. Χ

ΠΟΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΨΗΦΙΖΟΥΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ Ας δούµε όµως ποια είναι η συνολικότερη στρατηγική εξοικονόµησης ενέργειας που εφαρµόζουν κάποιες άλλες χώρες της Ε.Ε., µε άξονα, βέβαια, τις ΑΠΕ. Ανάµεσα σε αυτές η Αυστρία, που επιδιώκει να αυξήσει την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές από 23,3% που είναι σήµερα στο 34% έως το 2020. Σηµειώνεται ότι τo 54,6% της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα αυτή παράγεται από υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ποσοστό που έχει οδηγήσει τη χώρα στην πρώτη θέση του συγκεκριµένου τοµέα. Χρησιµοποιεί, επίσης, φυσικό αέριο σε ποσοστό 21,8% για την παραγωγή ηλεκτρισµού. Η Αυστρία δεν διαθέτει πυρηνική ενέργεια και µόνο το 10,9% της ηλεκτρικής της ενέργειας παράγεται από το πετρέλαιο. Τέλος, τα βιοκαύσιµα, που αποτελούν το 3,4% των καυσίµων κίνησης για την Αυστρία, δε φορολογούνται.

~ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ~ ΑΞΙΟΠΟΙΕΙ ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΚΥΜΑΤΑ Σήµερα στην Πορτογαλία, το 20,5% της ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιµες πηγές, µε στόχο το ποσοστό αυτό να φτάσει το 31% το 2020. Αν και το 74% της ηλεκτρικής ενέργειας που προέρχεται από ανανεώσιµες πηγές στη χώρα, παράγεται από τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, στην Πορτογαλία κατασκευάζεται ήδη το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τα θαλάσσια κύµατα. Το 2006 ελήφθησαν µέτρα επιδότησης έως και 40% των επενδύσεων για την παραγωγή ενέργειας, ηλεκτρικής και θερµικής, από βιοµάζα.

~ΣΟΥΗ∆ΙΑ~ Η ΠΡΩΤΗ ΤΩΝ «ΠΡΑΣΙΝΩΝ» ΜΕ ΑΝΑΜΙΞΗ ...ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ! Η Σουηδία, πρώτη από όσες χώρες επέλεξαν την εναλλακτική λύση της «πράσινης» ενέργειας, βρίσκεται ήδη στο 39,8%, µε στόχο ως το 2020 το 49% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα να προέρχεται από ανανεώσιµες πηγές. Επιδιώκει την πλήρη απεξάρτησή της από το πετρέλαιο, χωρίς µάλιστα να προτίθεται να κατασκευάσει κανένα νέο πυρηνικό εργοστάσιο έως το 2020. Αξίζει, ωστόσο, να σηµειωθεί ότι η ηλεκτρική ενέργεια στη Σουηδία παράγεται από πυρηνικά εργοστάσια σε ποσοστό 45,7% και σχεδόν όλα τα σπίτια στη χώρα ζεσταίνονται από δίκτυα νερού ή ατµού που παράγεται από γεωθερµία. Στο 36% των τροχοφόρων της χρησιµοποιούνται και, ή µόνο, βιοκαύσιµα. Στη Σουηδία αξιοποιείται η βιοµάζα από τα δάση για την παραγωγή ενέργειας, ενώ παράγεται ενέργεια από αστικά απόβλητα και κατάλοιπα. 50 Μάιος 2011

ÅíÝñãåéá & ðåñéâÜëëïí

Ç ÇËÅÊÔÙÑ Á.Å. äñáóôçñéïðïéåßôáé óôçí åêìåôÜëëåõóç áðïâëÞôùí ãéá ôçí ðáñáãùãÞ åíÝñãåéáò. Ôá Ýñãá ðïõ êáôáóêåõÜæåé áíôéìåôùðßæïõí ôçí ñýðáíóç ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò, ðñïóôáôåýïõí ôçí äçìüóéá õãåßá êáé ðáñÜëëçëá ðáñÜãïõí ÷ñÞóéìá ðñïúüíôá êáé ðñÜóéíç åíÝñãåéá. Ç ôå÷íïëïãéêÞ õðåñï÷Þ êáé ç ðïéüôçôá ÷áñáêôçñßæïõí ôéò åöáñìïãÝò ôçò ÇËÅÊÔÙÑ Á.Å. êáé áðôÜ ðáñáäåßãìáôá áðïôåëïýí, ïé ìïíÜäåò çëåêôñïðáñáãùãÞò áðü âéïáÝñéï - ç ôå÷íïëïãßá DRY STABILAT - ôï åñãïóôÜóéï áðïôÝöñùóçò íïóïêïìåéáêþí áðïâëÞôùí - ç áíáêýêëùóç ç åíÝñãåéá áðü áéïëéêÜ ðÜñêá êáé ç êáôáóêåõÞ öùôïâïëôáúêþí óôáèìþí. R

ÇËÅÊÔÙÑ Á.Å.: Åñìïý 25, ÍÝá ÊçöéóéÜ, ÔÊ 145 64, ÅèíéêÞ Ïäüò Áèçíþí-Ëáìßáò, (Êüìâïò Ïëõìð. ×ùñéïý), ôçë.: +30 210 81.84.700, fax: +30 210 81.84.701, e-mail: helector@helector.gr, site:http://www.helector.gr

~ αφιέρωµα

ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΚΕ THALES-CEO & CSR 2011

ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΟΥ ∆ΙΑΚΡΙΘΗΚΑΝ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ∆ΡΑΣΗ

ε µεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η απονοµή των Βραβείων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ΤHALES - CEO & CSR 2011, η οποία πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου CEO & CSR Money Conference 2011, στο ξενοδοχείο Athenaeum Intercontinental, την Παρασκευή 5 Μαΐου 2011. Οι νικητές των βραβείων προέκυψαν από τα αποτελέσµατα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας - που διεξήχθη στην ιστοσελίδα του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, www.moneyconferences.com - η οποία ξεκίνησε τη

52 Μάιος 2011

∆ευτέρα 4 Απριλίου και ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 15 Απριλίου 2011. Τα βραβεία απένειµαν η κα Άννα Νταλάρα, Υφυπουργός στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ο κ. Γιάννος Λιβανός, Γενικός Γραµµατέας Νέας Γενιάς στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ο κ. Γιώργος Κανελλόπουλος, Γενικός Γραµµατέας στο Υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, ο κ. Μίµης Ανδρουλάκης, βουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ο κ. Πάνος Σόµπολος, Πρόεδρος ΕΣΗΕΑ και ο κ. Νίκος Αναλυτής, Πρόεδρος στο Ελληνικό ∆ίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.

Eπάνω: Τον τιµητικό έπαινο Κοινωνικής Προσφοράς απονέµει ο Γενικός Γραµµατέας Νέας Γενιάς, κ. Γιάννος Λιβανός (δεξιά), στον Πρόεδρο της ΚΛΙΜΑΚΑΣ, κ. Κυριάκο Κατσαδώρο. Kάτω: Το βραβείο THALES «Κορυφαία ∆ιάκριση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης» απονέµεται στην Εθνική Τράπεζα. Το βραβείο παραλαµβάνει, από την Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Άννα Νταλάρα, ο κ. Βαλασιάδης Θεόδωρος, ∆ιευθυντής της ∆ιεύθυνσης Γραµµατείας ∆.Σ. & Εξυπηρέτησης Μετόχων.

ΧΡΗΜΑ 53

Χ αφιέρωµα ~ Βραβεία ΕΚΕ ΤΗΑLES - CEO & CSR 2011

~ ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΑΙ ΝΙΚΗΤΕΣ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ~ ~ΒΡΑΒΕΙΟ THALES~

Κορυφαία ∆ιάκριση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

Το 1ο βραβείο «Καλύτερη Καµπάνια/Επικοινωνία EKE» απονέµεται από τον Πρόεδρο του Ελληνικού ∆ικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, κ. Νίκο Αναλυτή, στη Wind για την εκστρατεία «Kids @ Safety, Internet, Κινητό και Παιδί». Το βραβείο παραλαµβάνει o κ. Τσαπρούνης Γιώργος, ∆ιευθυντής Εταιρικών Σχέσεων.

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Το συγκεκριµένο βραβείο συνδέεται µε την κεντρική θεµατολογία του συνεδρίου, το οποίο αναλύει την έννοια της Ηθικής Επιχειρηµατικότητας και την αναγκαιότητα διεύρυνσης του µοντέλου ΕΚΕ που υιοθετείται από τις επιχειρήσεις. Οι υποψήφιες εταιρείες, εποµένως, αξιολογούνται βάσει της αντιµετώπισης της έννοιας της Εταιρικής Υπευθυνότητας, του βαθµού, αλλά και του τρόπου µε τον οποίο την ενσωµατώνουν στις δραστηριότητες, τη λειτουργία και τη στρατηγική τους, αλλά και βάσει των µελλοντικών στόχων που θέτουν.

~Τιµητικός Έπαινος Κοινωνικής Προσφοράς~

ΚΛΙΜΑΚΑ Ο Μη Κυβερνητικός Οργανισµός ΚΛΙΜΑΚΑ, για περισσότερο από δέκα χρόνια, προσφέρει σε ψυχικά ασθενείς και ευάλωτες οµάδες του πληθυσµού πολύτιµες ιατρικές και ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες, µε στόχο τη µείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και την επανένταξή τους στην κοινωνία και την εργασία.

Το 2ο βραβείο «Καλύτερη Καµπάνια/Επικοινωνία EKE» απονέµεται στην Τράπεζα Κύπρου για την καµπάνια «Στηρίζουµε την εκπαίδευση, τον πολιτισµό, τον εθελοντισµό και το περιβάλλον». Το βραβείο παραλαµβάνει, εκ µέρους της Τράπεζας Κύπρου, η κα Τζάκα Τίνα, ∆ιευθύντρια της Υπηρεσίας Επικοινωνίας & ∆ιαφήµισης.

Το 3ο βραβείο «Καλύτερη Καµπάνια/Επικοινωνία EKE» απονέµεται στη Friesland Campina Hellas για την καµπάνια «Στηρίζουµε την ελληνική πολύτεκνη οικογένεια» της ΝΟΥΝΟΥ. Το βραβείο παραλαµβάνει η κα Κεντούρη Χρύσα, υπεύθυνη Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

54 Μάιος 2011

~Βραβείο Ψηφοφορίας Κοινού~ ∆ηµοφιλέστερη Εταιρεία στην EKE 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΟΤΕ 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΟΠΑΠ 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ EUROBANK Το συγκεκριµένο βραβείο απονέµεται στην εταιρεία που έχει καταξιωθεί στη συνείδηση του κοινού ως περισσότερο δηµοφιλής σε ενέργειες ΕΚΕ. Τα αποτελέσµατα προκύπτουν αποκλειστικά από την on line ψηφοφορία του κοινού στην ιστοσελίδα του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, www.hrima.gr.

~Βραβείο CEO & CSR 2011~ Ηγέτης CEO/∆ιευθύνων Σύµβουλος στην ΕΚΕ 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ κ. Μιχάλης Τζαµάζ, ΟΤΕ/ COSMOTE 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ κ. Κωνσταντίνος Ευρυπίδης, GENESIS PHARMA 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ κ. Chris Matthews, ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ Για τη συµµετοχή στη συγκεκριµένη κατηγορία, απαιτείται ο υποψήφιος να κατέχει τη θέση του CEO/∆ιευθύνοντος Συµβούλου τουλάχιστον για ένα έτος. Ο καλύτερος CEO/∆ιευθύνων Σύµβουλος στην ΕΚΕ αξιολογείται µε βάση την ικανότητά του: Α) να έχει ξεκάθαρες αρχές και όραµα για την ΕΚΕ στην επιχείρηση, Β) να ενσωµατώνει η επιχείρηση, υπό την ενεργό επίβλεψή του, τις αρχές και βέλτιστες πρακτικές ΕΚΕ στην επιχειρηµατική στρατηγική και στον τρόπο σκέψης και δράσης των εργαζοµένων, Γ) να ηγείται µε τρόπο ο οποίος έµπρακτα προσφέρει πολλά στην κοινωνία, στο περιβάλλον, στο προσωπικό και τους συµµέτοχους της επιχείρησης.

~Βραβείο CEO & CSR 2011~

Καλύτερη Οµάδα ΕΚΕ 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ COSMOTE 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ OTE 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ COCA-COLA 3E Η καλύτερη οµάδα ΕΚΕ αξιολογείται σύµφωνα µε την ικανότητά της: Α) να προσεγγίζει υπεύθυνα την ΕΚΕ, Β) να εξασφαλίζει ότι υπάρχει συγκεκριµένη πολιτική και στρατηγική ΕΚΕ στην εταιρεία, Γ) να εξασφαλίζει ότι η στρατηγική που έχει αναπτυχθεί, εκφράζει µία ηθικά υπεύθυνη εταιρική κουλτούρα, ∆) να έχει συνεχή επικοινωνία και να αντιµετωπίζει τις ανάγκες των κύριων συµµετόχων, Ε) να επιδεικνύει προσπάθεια ώστε οποιεσδήποτε αλλαγές εντός του Οργανισµού να λαµβάνουν υπόψη τους συµµέτοχους και τις αρχές ΕΚΕ.

~Βραβείο CEO & CSR 2011~

Καλύτερος Απολογισµός ΕΚΕ 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΙNTERAMERICAN 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ UNILEVER 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ VODAFONE Οι Κοινωνικοί Απολογισµοί των εταιρειών/οργανισµών αξιολογούνται βάσει της δοµής τους, της χρήσης συγκεκριµένων µοντέλων/οδηγιών, του περιεχοµένου τους, αλλά και του βαθµού αποτελεσµατικής επικοινωνίας του απολογισµού στην κοινωνία.

~Βραβείο CEO & CSR 2011~ Καλύτερη Εισηγµένη Εταιρεία στην ΕΚΕ 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ MARFIN ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Τα κριτήρια επιλογής των υποψήφιων εταιρειών είναι: 1) να είναι εισηγµένες στο Χρηµατιστήριο Αθηνών, 2) να εκδίδουν απολογισµούς ΕΚΕ, 3) να αναφέρουν εντός του απολογισµού ΕΚΕ τις ενέργειες και τους στόχους του οργανισµού που αφορούν στο περιβάλλον, 4) να λαµβάνονται υπόψη, στη συνολική πολιτική και στρατηγική τoυς, οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις στις δραστηριότητες του οργανισµού, 5) να αξιολογούν σε τακτική βάση τις προσδοκίες των συµµετόχων τους και να υλοποιούν διορθωτικές ενέργειες, 6) να έχουν συστήσει τµήµα ΕΚΕ.

~Βραβείο CEO & CSR 2011~ Καλύτερη Καµπάνια/Επικοινωνία EKE 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ WIND (για την εκστρατεία «Kids @ Safety, Internet, Κινητό και Παιδί») 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ (για την καµπάνια «Στηρίζουµε την εκπαίδευση, τον πολιτισµό, τον εθελοντισµό και το περιβάλλον») 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΝΟΥΝΟΥ (για την καµπάνια «Στηρίζουµε την ελληνική πολύτεκνη οικογένεια») Οι καµπάνιες ΕΚΕ των εταιρειών/οργανισµών αξιολογούνται βάσει της δοµής τους, του βαθµού καινοτοµίας τους, του περιεχοµένου τους, αλλά και του βαθµού αποτελεσµατικότητας της επικοινωνίας µε τους συµµέτοχους του οργανισµού.

Το 1ο βραβείο «Καλύτερη οµάδα ΕΚΕ» απονέµεται στην COSMOTE. Το βραβείο παραλαµβάνει η κα Μαριλένα Φατσέα, ∆ιευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων.

Το 2ο βραβείο απονέµεται στον ΟΤΕ. Το βραβείο παραλαµβάνει η κα Κική Ζανιά, Υποδιευθύντρια Εταιρικής Επικοινωνίας & ∆ηµοσίων Σχέσεων.

Το 1ο βραβείο «Καλύτερος Απολογισµός ΕΚΕ» απονέµεται στην Interamerican. Το βραβείο παραλαµβάνει, από τον Πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ, κ. Πάνο Σόµπολο, ο κ. Ρούντος Γιάννης, ∆ιευθυντής ∆ηµοσίων Σχέσεων & Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. ΧΡΗΜΑ 55

Χ αφιέρωµα ~ Βραβεία ΕΚΕ ΤΗΑLES - CEO & CSR 2011

Το 3ο βραβείο απονέµεται στην Coca Cola 3Ε. Το βραβείο παραλαµβάνει η κα Τζούρου Ματίνα, υπεύθυνη Εταιρικής Επικοινωνίας της Coca Cola 3Ε.

Το 2ο βραβείο«Καλύτερος Απολογισµός ΕΚΕ» απονέµεται στη UNILΕVER. Το βραβείο παραλαµβάνει η κυρία Βαλαβάνη Μίνα, Media Relations & CSR Manager.

Το 3ο βραβείο«Καλύτερος Απολογισµός ΕΚΕ» απονέµεται στη Vodafone. Το βραβείο παραλαµβάνει η κυρία Ζευγώλη Ναυσικά, Υπεύθυνη Εταιρικής Υπευθυνότητας.

Το 1ο βραβείο «Καλύτερος Ηγέτης CEO/∆ιευθύνων Σύµβουλος στην ΕΚΕ» απονέµεται στον Πρόεδρο και ∆ιευθύνοντα Σύµβουλο του ΟΤΕ και της COSMOTE, κ. Μιχάλη Τζαµάζ. Το βραβείο παραλαµβάνει ο ίδιος από τον Μίµη Ανδρουλάκη.

Το 3ο βραβείο «Καλύτερος Ηγέτης CEO/∆ιευθύνων Σύµβουλος στην ΕΚΕ» απονέµεται στον Αντιπρόεδρο και ∆ιευθύνοντα Σύµβουλο του ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΥ, κ. Chris Matthews. Το βραβείο παραλαµβάνει ο κ. Κουκουµπάνης ∆ηµήτρης, ∆ιευθυντής Ανθρώπινου ∆υναµικού.

56 Μάιος 2011

Το 2ο βραβείο «Καλύτερος Ηγέτης CEO/∆ιευθύνων Σύµβουλος στην ΕΚΕ» απονέµεται στον ∆ιευθύνοντα Σύµβουλο της Genesis Pharma, κ. Κωνσταντίνο Ευρυπίδη. Το βραβείο παραλαµβάνει ο ίδιος.

Το 3ο βραβείο Ψηφοφορίας Κοινού: «∆ηµοφιλέστερη Εταιρεία στην ΕΚΕ απονέµεται στη Eurobank. Το βραβείο παραλαµβάνει η κα Σοφιανού Μαριάννα, ∆ιευθύντρια ∆ηµοσίων Σχέσεων και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

Το 1ο βραβείο Βραβείο Ψηφοφορίας Κοινού «∆ηµοφιλέστερη Εταιρεία στην ΕΚΕ» απονέµεται, από τον πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ κ. Πάνο Σόµπολο, στον ΟΤΕ. Το βραβείο παραλαµβάνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύµβουλος του ΟΤΕ και της Cosmote, Μιχάλης Τσαµάζ.

Το 1ο βραβείο «Καλύτερη Εισηγµένη Εταιρεία στην ΕΚΕ» απονέµεται, από την Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Άννα Νταλάρα, στα «Ελληνικά Πετρέλαια». Το βραβείο παραλαµβάνει ο κ. Χατζής Κωνσταντίνος, Επικεφαλής ∆ηµοσίων Σχέσεων.

Το 2ο βραβείο Βραβείο Ψηφοφορίας Κοινού: «∆ηµοφιλέστερη Εταιρεία στην ΕΚΕ» απονέµεται στον ΟΠΑΠ. Το βραβείο παραλαµβάνει η κα Κατσιγιάννη Ελευθερία, από το Τµήµα Υπεύθυνου Παιχνιδιού της διεύθυνσης ΕΚΕ.

Το 3ο βραβείο «Καλύτερη Εισηγµένη Εταιρεία στην ΕΚΕ» απονέµεται στην Τράπεζα Πειραιώς. Το βραβείο παραλαµβάνει ο κ. ∆ηµόπουλος ∆ηµήτριος, Επικεφαλής της Μονάδας Περιβάλλοντος.

ΧΡΗΜΑ 57

Χ ρεπορτάζ

CRÉDIT AGRICOLE LIFE

ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ I∆ΙΩΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕIΣ ΤΟ 2011 Η δραστηριοποίηση στον τοµέα παροχής συνταξιοδοτικών λύσεων αποτελεί έναν από τους στρατηγικούς στόχους της Crédit Agricole Life για το 2011.

Crédit Agricole Life, η οποία πρόσφατα µετονοµάστηκε έτσι από Emporiki Life, σχεδιάζει και διαθέτει τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα αποταµίευσης, επενδύσεων και προστασίας σε αποκλειστική συνεργασία µε την Εµπορική Τράπεζα, στοχεύοντας στη συνεχή βελτίωση των εργασιών της και του επιπέδου υπηρεσιών που παρέχει στους πελάτες της. Οι βασικές αρχές, µε βάση τις οποίες δραστηριοποιείται η εταιρεία, σύµφωνα µε το διευθύνοντα σύµβουλό της, κ. Richard Sutton, συνοψίζονται στη δέσµευση προς τον πελάτη, το διάλογο και την ανάπτυξη σχέσεων εµπιστοσύνης µε το δίκτυο της Εµπορικής Τράπεζας και την παροχή καινοτόµων προϊόντων και υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, η Crédit Agricole Life ξεκίνησε ήδη τη δηµιουργία συνταξιοδοτικών προτάσεων, που είναι απόλυτα στοχευµένες στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή, ο οποίος απαιτεί, πια, να έχει ο ίδιος τον έλεγχο της αποταµίευσής του και να την προσαρµόζει ανάλογα µε τους µελλοντικούς στόχους του και την οικονοµική του κατάσταση. Η εµπειρία του µητρικού Οµίλου, της Crédit Agricole Assurances, σε ασφαλιστικά προγράµµατα σύνταξης - τόσο στη Γαλλία όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Πορτογαλία - αλλά και η τεχνογνωσία και η αξιοπιστία του αποτελούν παράγοντες επιτυχίας. Ο κ. Richard Sutton, ∆ιευθύνων Σύµβουλος της Crédit Agricole Life, δήλωσε σχετικά τα εξής: «Οι αλλαγές στο οικονοµικό περιβάλλον

Η CRÉDIT AGRICOLE LIFE ΞΕΚIΝΗΣΕ H∆Η ΤΗ ∆ΗΜΙΟΥΡΓIΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟ∆ΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΥΤΑ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΕΣ ΣΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ, ΠΙΑ, ΝΑ ΕΧΕΙ Ο Ι∆ΙΟΣ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΥΣ ΣΤΌΧΟΥΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ.

στην Ελλάδα, αλλά και οι αλλαγές που προκύπτουν στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστηµα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, έχουν ευαισθητοποιήσει ιδιαίτερα την ελληνική ασφαλιστική αγορά. Στην Crédit Agricole Life, έχουµε ήδη µια ισχυρή παρουσία στον τοµέα της παροχής ιδιωτικών συνταξιοδοτικών προγραµµάτων, εφάπαξ και τακτικών καταβολών. Η περαιτέρω ενδυνάµωση της συγκεκριµένης προϊοντικής γραµµής έχει ως στόχο να καλύψει πρωταρχικά το υφιστάµενο πελατολόγιο της Εµπορικής Τράπεζας, χτίζοντας σχέσεις εµπιστοσύνης µε τους πελάτες, αλλά και να µας καταστήσει τον πάροχο επιλογής του καταναλωτή για το µακροχρόνιο σχεδιασµό της σύνταξής του. Το 2011 συνεχίζουµε µε αµείωτο ρυθµό τις εργασίες µας σε ένα δύσκολο περιβάλλον, µε προκλήσεις τις οποίες αντιµετωπίζουµε µε γνώµονα πάντα την εκπλήρωση των υποσχέσεών µας στους πελάτες µας». Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Η Crédit Agricole Life (πρώην “Emporiki Life” και µε πλήρη επωνυµία “Crédit Agricole Ανώνυµη Ασφαλιστική Εταιρεία Ζωή”) είναι ασφαλιστική εταιρεία ζωής, η οποία δραστηριοποιείται αποκλειστικά στο bancassurance και έχει καταγράψει µια σηµαντική πορεία ανάπτυξης από την ίδρυσή της, το 2001. Αποτελεί εξ ολοκλήρου θυγατρική της Crédit Agricole Assurances, µέλους του Οµίλου της Crédit Agricole και ευρωπαϊκού ηγέτη στην Τραπεζική Ασφάλιση, από το ∆εκέµβριο του 2009. Η Crédit Agricole Life διαθέτει µια πλήρη σειρά ασφαλιστικών λύσεων για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις, οι οποίες διατίθενται αποκλειστικά από το δίκτυο καταστηµάτων της Εµπορικής Τράπεζας. Η CRÉDIT AGRICOLE ASSURANCES Η Crédit Agricole Assurances αποτελεί σήµερα ηγέτιδα εταιρεία στην ευρωπαϊκή αγορά bancassurance και διαχειρίζεται τις ασφαλιστικές δραστηριότητες του Οµίλου της Crédit Agricole στη Γαλλία και στο εξωτερικό. Η Crédit Agricole Assurances δηµιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 2009 και αποτελείται από την Predica (ασφαλίσεις ζωής), την Pacifica (εξειδίκευση σε γενικές ασφάλειες), την CACI για ασφαλίσεις πιστοδοτήσεων που αφορούν τις δραστηριότητες των ασφαλιστικών εταιρειών του Οµίλου σε διεθνές επίπεδο και την Crédit Agricole Assurances Gestion, Informatique et Services (Caagis), η οποία συστάθηκε την 1η Ιανουαρίου 2010. Χ ΧΡΗΜΑ 63

Χ συνέντευξη Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούµενο

∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΝΑΖΟΓΛΟΥ

∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΟΜΙΛΟΥ FIAT

ΟΜΙΛΟΣ FIAT

ΗΓΕΤΙΚΗ ∆ΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ Ο κ. Χανάζογλου µοιράζεται µαζί µας τις απόψεις του για τις εξελίξεις στην ελληνική αγορά εταιρικών οχηµάτων, αλλά και για τις εναλλακτικές µεθόδους που υπάρχουν για την απόκτησή τους από τις επιχειρήσεις, µετά και τις πρόσφατες αλλαγές που επέφερε το φορολογικό νοµοσχέδιο για τη συγκεκριµένη αγορά. Επίσης ο κ. Χανάζογλου αναφέρει τα µοντέλα του γκρουπ που προορίζονται για εταιρική χρήση και περιγράφει τα χαρακτηριστικά τους, που δίνουν συγκριτικό πλεονέκτηµα στις εταιρείες που τα χρησιµοποιούν. Κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη φιλική διάσταση των µοντέλων του γκρουπ και των θετικών επιπτώσεων που αυτή έχει για τις επιχειρήσεις, αλλά και για το περιβάλλον, ενώ παραθέτει αναλυτικά οικονοµικά στοιχεία που αφορούν στο συγκεκριµένο τοµέα πωλήσεων της εταιρείας. 64 Μάιος 2011

ΧΡΗΜΑ_Ποιες είναι οι εναλλακτικές µέθοδοι απόκτησης εταιρικών στόλων και ποιες οι κύριες λειτουργικές και φορολογικές διαφορές µεταξύ τους; Τι αλλαγές επέφερε το πρόσφατο νοµοσχέδιο στην εν λόγω αγορά; ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΝΑΖΟΓΛΟΥ_Οι εναλλακτικές µέθοδοι απόκτησης εταιρικών στόλων είναι τρεις: η αγορά τοις µετρητοίς ή µε χρηµατοδότηση απευθείας στα πάγια της επιχείρησης, η χρηµατοδοτική εκµίσθωση (financial leasing) και η λειτουργική εκµίσθωση ή µακροχρόνια εκµίσθωση, όπως έχει επικρατήσει (long term renting). Οι µέθοδοι αυτές διαφέρουν τόσο στη λογιστική όσο και στη φορολογική αντιµετώπιση και στις παρελκόµενες υπηρεσίες. Η απλούστερη είναι η παραδοσιακή µέθοδος της απευθείας αγοράς στα πάγια της επιχείρησης, όπου η ιδιοκτήτρια εταιρεία είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του στόλου (ταξινόµηση, ασφάλιση, αγορά τελών κυκλοφορίας, συντήρηση και επισκευή). Η χρηµατοδοτική εκµίσθωση είναι επίσης ένα χρηµατοδοτικό κυρίως προϊόν, όπου ο µισθωτής αποκτά ένα αυτοκίνητο εκτός παγίων, πληρώνοντας ένα µηνιαίο µίσθωµα διάρκειας από 3 έως 5 έτη και στο τέλος αποκτά την κυριότητα του αυτοκινήτου. Η µακροχρόνια εκµίσθωση αφορά επίσης σε απόκτηση αυτοκινήτου εκτός παγίων, µε

µίσθωση έως 5 έτη, συνήθως χωρίς µεταβίβαση της κυριότητας του οχήµατος στο µισθωτή στο τέλος της µισθωτικής περιόδου. Η ουσιώδης διαφορά από τις άλλες µεθόδους απόκτησης στόλου είναι ότι στην προκείµενη, ο εκµισθωτής δεν είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση του στόλου του, δεδοµένου του ότι αυτή η υπηρεσία συµπεριλαµβάνεται στο µηνιαίο µίσθωµα. Παρά το γεγονός ότι το ποσοστό εξοδοποίησης των δαπανών αποσβέσεων, συντήρησης και µισθωµάτων, που προβλέπεται και στις τρεις µεθόδους, εξισώθηκε µε πρόσφατο νόµο, προτιµάται από τις εταιρείες η µέθοδος της µακροχρόνιας ενοικίασης, λόγω αποφυγής του ρίσκου της ιδιοκτησίας και της υπολειµµατικής αξίας και κυρίως λόγω του outsourcing της διαχείρισης του στόλου. Όσον αφορά στο πρόσφατο φορολογικό νοµοσχέδιο, η ουσιώδης διαφορά στη µισθώτρια επιχείρηση είναι ότι το επιτρεπόµενο ποσοστό εξοδοποίησης 100% του µηνιαίου µισθώµατος, στην περίπτωση απόκτησης αυτοκινήτου µε µακροχρόνια εκµίσθωση, πλέον µειώθηκε σε 70% για οχήµατα κυβισµού µέχρι 1.500 κ.ε. και σε 25% για οχήµατα µεγαλύτερου κυβισµού. Επίσης, σε περίπτωση που η εργοστασιακή τιµολογιακή αξία του µισθωµένου οχήµατος είναι µεγαλύτερη των 15.000 ευρώ, προστίθεται στο ετήσιο φορολογητέο εισόδηµα του χρή-

στη ένα ποσό που είναι συνάρτηση της ηλικίας, των διανυθέντων χιλιοµέτρων και της εργοστασιακής τιµολογιακής αξίας του οχήµατος. Συνοψίζοντας, λοιπόν, η προτιµητέα µέθοδος απόκτησης οχηµάτων είναι η µακροχρόνια ενοικίαση ενώ, όπως προκύπτει, τα οχήµατα µικρού κυβισµού είναι σαφώς ωφεληµένα από την πρόσφατη φορολογική µεταρρύθµιση. Στο σηµείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι δεν επιτρέπεται στην Ελλάδα, σε αντίθεση βέβαια µε τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η µακροχρόνια ενοικίαση σε επαγγελµατικά οχήµατα. Χ_Ποια είναι τα κυριότερα µοντέλα του Fiat Group που προτιµούν οι εταιρείες για να εξοπλίζουν τους στόλους τους µε τη µακροχρόνια ενοικίαση; Ποια είναι τα πλεονεκτήµατά τους έναντι των µοντέλων άλλων εταιρειών; ∆.Χ._Όπως είπαµε και πριν, τα ενδιαφερόµενα µέρη στην απόκτηση αυτοκινήτου µε τη µέθοδο της µακροχρόνιας ενοικίασης είναι η εταιρεία/µισθωτής και ο χρήστης του οχήµατος. Η µεν εταιρεία αναλύει τις ανάγκες της ανά κατηγορία οχηµάτων (working tools, executive cars κ.τ.λ.) και µε αυτά σαν βάση αποσκοπεί κυρίως στην ελαχιστοποίηση του κόστους κτήσης και συντήρησης. Ο δε χρήστης αποσκοπεί κυρίως στη µη φορολόγησή του και εάν του προσφέρεται η δυνατότητα επιλογής µεταξύ οχηµάτων, επιλέγει αυτό που κατά την κρίση του είναι το καλύτερο. Λόγω του εύρους µαρκών που διαθέτουµε (Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Abarth, Fiat Professional), έχουµε τη δυνατότητα να προσφέρουµε στον πελάτη µας one-stop-shopping µε όλα τα πλεονεκτήµατα που αυτό αποφέρει. Τα Fiat Panda και Fiat Grande Punto απευθύνονται µε ιδιαίτερη εµπορική επιτυχία στην κάλυψη των αναγκών του στόλου οχηµάτων για τις παραγωγικές ανάγκες της επιχείρησης. Οι πολυάριθµοι πελάτες µας απολαµβάνουν την αξιοπιστία των δύο δοκιµασµένων αυτών µοντέλων σε πολύ καλές τιµές. Στη µεγαλύτερη κατηγορία, η νεοφερµένη Alfa Romeo Giulietta έχει τύχει ιδιαίτερα καλής αποδοχής από τα ανώτερα και ανώτατα στελέχη, λόγω της κοινώς οµολογουµένης οµορφιάς της, του δυναµισµού της και της αίγλης που αποπνέει. Επίσης, το εν λόγω αυτοκίνητο διαθέτει εργοστασιακή αξία κάτω από 15.000 ευρώ και συνεπώς δεν αποτελεί φορολογητέο εισόδηµα για το χρήστη. Τα επαγγελµατικά µας αυτοκίνητα (Fiat Professional), που είναι κατά σειρά ετών

∆ΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΚΑΙ «ΤΙΜΙΑ» ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΤΗΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ, ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ AFTER SALES, «FIT» ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΠΩΛΟΥΜΕΝΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΗ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΣΥΝΤΑΓΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ. πρώτα στις ετήσιες ταξινοµήσεις στην κατηγορία τους, καλύπτουν τις ανάγκες µεταφοράς εµπορευµάτων και εξοπλισµών. Όσον αφορά στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήµατα των µοντέλων µας, θα ήταν αυθαίρετο να σας πω ότι τα οχήµατα του οµίλου είναι ποιοτικά ανώτερα όλων των υπολοίπων. Όλες οι αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών – όπως και τα αυτοκίνητα - τείνουν να οµογενοποιηθούν και, στο πλαίσιο αυτής της οµογενοποίησης, όλα τα προϊόντα διαθέτουν κατασκευαστική ποιότητα. Η ποιότητα, λοιπόν, µε την παραδοσιακή αντίληψη της «κατασκευαστικής ποιότητας», δεν είναι πλέον ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα, αλλά προϋπόθεση ύπαρξης στη λίστα επιλογών των υποψηφίων πελατών. Το ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα, πλέον, αποκτάται µε τη βελτίωση της ποιότητας, όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από το µοντέρνο καταναλωτή, δηλαδή σαν το λόγο του «τι επενδύω στην απόκτηση και διατήρηση» προς «τι ανταποδοτικότητα παίρνω». Νοµίζω πως, από ό,τι προείπαµε, συνεπάγεται ότι διαχρονική και «τίµια» στρατηγική στην τιµολόγηση των προϊόντων, αξιόπιστο after sales, «fit» µεταξύ του πωλούµενου προϊόντος και των αναγκών του πελάτη είναι τα κύρια συστατικά στη συνταγή της επιτυχίας. Βρισκόµαστε, κατά σειρά ετών, εντός της πρώτης τριάδας στην κατάταξη εταιρικών πωλήσεων στην ελληνική αγορά, οπότε δε θα ήταν υπερβολή να πω ότι καταφέραµε να υλοποιήσουµε ένα από τα πιο δύσκολα marketing concepts στο χώρο της αυτοκίνησης: το customer loyalty. Χ_Πείτε µας κάποια οικονοµικά στοιχεία σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις µοντέλων fiat που προορίζονται για εταιρική χρήση. Πόσα µοντέλα πωλήθηκαν το 2010, και πόσα από αυτά αφορούν το leasing, το rent a car και τις απευθείας πωλήσεις; Τι ποσοστό των πωλήσεών σας από τις συνολικές πωλήσεις της Fiat στην Ελλάδα καλύπτουν οι εταιρείες; ∆.Χ._Το 2010 πουλήθηκαν στην Ελλάδα

περίπου 141.000 επιβατικά οχήµατα, εκ των οποίων περίπου 36.000 πουλήθηκαν σε εταιρείες όλων των µορφών, που περιλαµβάνονται και στις τρεις κατηγορίες που προαναφέρατε. Η συσχέτιση µε το 2009 ανέρχεται σε µείωση 36% στη συνολική αγορά, ενώ η µείωση στην αγορά εταιρικών περιορίστηκε στο 5%. ∆ιαχρονικά, η αγορά εταιρικών κατέχει το 22%-23% του συνόλου, µε υψηλό πενταετίας το 25,5%, που καταγράφηκε το 2010. Από τα 36.000 πωληθέντα οχήµατα, περίπου 23.000 αφορούσαν σε πωλήσεις σε εταιρείες µακροχρόνιας εκµίσθωσης, 8.000 σε πωλήσεις σε εταιρείες βραχυχρόνιας εκµίσθωσης (RAC) και 5.000 απευθείας πωλήσεις σε εταιρείες τελικούς χρήστες και σε εταιρείες χρηµατοδοτικής εκµίσθωσης. Όσον αφορά στον όµιλό µας, οι εταιρικές πωλήσεις κατέχουν το 33% του συνόλου των πωλήσεών µας σε επιβατικά οχήµατα. Είµαστε πάνω από το µέσο όρο της αγοράς, λόγω του market leadership position που κατέχουµε στο segment των πωλήσεων σε εταιρείες βραχυχρόνιας µίσθωσης (RAC) µε µερίδιο αγοράς περίπου 17%. Χ_Η Fiat, εδώ και αρκετά χρόνια, έχει δώσει ιδιαίτερο βάρος στη φιλικότητα, των µοντέλων που παράγει, προς το περιβάλλον. Αυτό πόσο βοηθάει τις πωλήσεις της Fiat στην Ελλάδα; Έχετε διαπιστώσει αύξηση της τάσης να παραγγέλνουν οι εταιρείες αυτοκίνητα βάσει οικολογικών κριτηρίων; ∆.Χ._Είναι γεγονός αναµφισβήτητο ότι η αγορά του αυτοκινήτου παρουσιάζει σηµαντική κάµψη παγκοσµίως όχι µόνο λόγω της οικονοµικής ύφεσης, αλλά και εξαιτίας εγγενών παραγόντων που αγνοούσαµε, π.χ. την κλιµατική αλλαγή και την πεπερασµένη φύση των ορυκτών καυσίµων. Χωρίς να περιορίζοµαι σε συγκεκριµένες µάρκες, µέχρι πρότινος, η µηχανική και κατασκευαστική πρόκληση που αντιµετωπίζαµε, περιοριζόταν στην οµορφιά του οχήµατος και στην τελική του ταχύτητα! Το λέω µε κάποιο βαθµό υπερβολής, µόνο και µόνο για ΧΡΗΜΑ 65

Χ συνέντευξη ~ ∆ηµήτρης Χανάζογλου να τονίσω ότι πιθανώς να αποτύχαµε να προβλέψουµε την επόµενη ηµέρα της αυτοκίνησης και γι’ αυτό, σήµερα, αναγκαζόµαστε να προσαρµοστούµε βίαια σε αυτήν. Η µεγάλη πρόκληση σε αυτήν τη διαδικασία είναι να κατασκευάζουµε οχήµατα που: (α) καταναλώνουν µικρότερες ποσότητες καυσίµων, άρα επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον και (β) χρησιµοποιούν εναλλακτικές πηγές ενέργειας – κίνησης (υγραέριο, φυσικό αέριο, ηλεκτροκίνηση). Μεγαλύτερη ακόµη πρόκληση, όµως, αποτελεί η επίτευξη όλων των παραπάνω µε την ελάχιστη δυνατή επίδραση στα παραδοσιακά κριτήρια επιλογής οχηµάτων, δηλαδή την οµορφιά και τις επιδόσεις, δεδοµένου του ότι οι καταναλωτικές συνήθειες ακόµη προσαρµόζονται, δηλαδή δεν έχουν προσαρµοστεί πλήρως. Απαντώντας λοιπόν στην ερώτησή σας, πράγµατι κάναµε άλµατα στο συγκεκριµένο τοµέα τα τελευταία χρόνια. Για τέταρτη συνεχή χρονιά, η Fiat Automobiles πέτυχε τα χαµηλότερα επίπεδα εκποµπών CO2 για τα

οχήµατα που πουλήθηκαν στην Ευρώπη το 2010, µε µέση µέτρηση 123,1 g/km (4,7 g/km κάτω από το µέσο όρο του 2009). Η Fiat κατέλαβε την πρώτη θέση και ως όµιλος µε 125,9 g/km, επίδοση βελτιωµένη κατά 5 g/km σε σχέση µε την αντίστοιχη περσινή. Το ρεκόρ της Fiat πιστοποιήθηκε από την JATO Dynamics, τον µεγαλύτερο, παγκοσµίως, οίκο παροχής συµβουλών και έρευνας στον τοµέα της αυτοκινητοβιοµηχανίας. Πρόκειται για ένα σηµαντικό επίτευγµα, που αντιπροσωπεύει µια συνεχή βελτίωση: τα τελευταία 4 χρόνια, η Fiat Automobiles µείωσε το µέσο όρο εκποµπών CO2 κατά 10%, από 137,3 σε 123,1 g/km, επίδοση σηµαντικά χαµηλότερη από το στόχο των 130 g/km που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2015. Το επιστέγασµα όλων αυτών των προσπαθειών µας αποτελεί η δηµιουργία του πιο οικολογικού και οικονοµικού κινητήρα βενζίνης στον κόσµο, του Twinair. Η νέα αυτή γενιά των δικύλινδρων κινητήρων, που εξελίχθηκε από τη Fiat Powertrain Technologies, εκπέµπει 30% λιγό-

τερο CO2 συγκριτικά µε ένα συµβατικό κινητήρα ταυτόσηµης απόδοσης. Συγκεκριµένα, οι εκποµπές του σε CO2 είναι µόλις 95 γρ./χλµ. Με κυβισµό 875 κ.εκ. και απόδοση 85 ίππων, καταναλώνει µόλις 4,1 λτ./100 χλ. βενζίνης στη µικτή διαδροµή. Ένα ακόµη τεχνολογικό επίτευγµα είναι η δηµιουργία του συστήµατος “EcoDrive Fleet”, που ανέπτυξε η Fiat Group σε συνεργασία µε τη Microsoft, που είναι ουσιαστικά ένας σύµβουλος οικολογικής οδήγησης. Το σύστηµα ενηµερώνει τον οδηγό για την κατανάλωση και τις εκποµπές ρύπων και του προτείνει διορθωτικές κινήσεις όσον αφορά στις πρακτικές επιτάχυνσης, τη µέγιστη ταχύτητα, την επιβράδυνση και τις αλλαγές ταχυτήτων. Το σύστηµα επίσης ενηµερώνει το διαχειριστή του στόλου οχηµάτων της δεδοµένης εταιρείας (administrator) για τη συνολική συµπεριφορά του στόλου των οχηµάτων του σε σχέση µε τις προηγούµενες παραµέτρους, τον τρόπο µείωσης κατανάλωσης καυσίµου και, εποµένως, τις δυνητικές οικονοµίες. Χ

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ «∆ΕΙΚΤΕΣ» ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ!

ΣΑΣ ΤΟΝ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ, ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑ WEEK! ∆ιεισδύστε στα ενδότερα της λειτουργίας του Χρηµατιστηρίου και των επενδύσεων, µε τη βοήθεια του ηλεκτρονικού εβδοµαδιαίου επενδυτικού σας συµβούλου και ενηµερωθείτε σε βάθος για τις τρέχουσες οικονοµικές εξελίξεις. Η οµάδα των έµπειρων και εξειδικευµένων συντακτών µας καταγράφει και αναλύει τα καθηµερινά επιχειρηµατικά δρώµενα, στην Ελλάδα και διεθνώς, παρέχοντάς σας πλήρη ενηµέρωση, εύστοχες επισηµάνσεις και κερδοφόρες προτάσεις.

Ανακαλύψτε τον µηχανισµό που «κινεί» καθηµερινά τους χρηµατιστηριακούς δείκτες και κάντε τις σωστές επενδυτικές κινήσεις!

ΧΡΗΜΑ WEEK

Η ΕΓΚΥΡΗ ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΕΝ∆ΥΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α

Εγγραφείτε δωρεάν

www.hrima.gr

Χ άρθρο

ΦΑΡΜΑΚΟ

ΜΙΑ ΑΝΟΧΥΡΩΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Πόσο ασφαλισµένοι είναι οι κλάδοι της φαρµακοβιοµηχανίας, της φαρµακαποθήκης και του φαρµακείου;

παγκοσµιοποιηµένη οικονοµία απαιτεί υψηλή ~ ΟΜΑ∆ΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ: Με προγράµποιότητα, ανταγωνιστικό προϊόν και αποτελεσµαµατα υγείας, ζωής και συνταξιοδότησης, τικό δίκτυο παρεχοµένων υπηρεσιών. ~ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ: για την αντιµετώπιση του Μέσα όµως σε ένα περιβάλλον που εγκυµονεί τόσους κινπιστωτικού κινδύνου, δύνους, πολλές φορές ανεξέλεγκτους, πόσο συνειδητοποιΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ - ∆ΙΑΝΟΜΩΝ: για την ~ ηµένο και διασφαλισµένο είναι το επιχειρηµατικό προστασία των εµπορευµάτων, από τον Γιώργο περιβάλλον, ώστε να προστατεύει επαρκώς την παραγω~ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΑΠΟΓΡΑΦΩΝ: για την κάλυψη των ελΖαφειρίου* γική διαδικασία, π.χ. στη φαρµακοβιοµηχανία / τους ερευλειµµάτων από τις απογραφές των αποθηκών κ.λπ. νητικούς οργανισµούς, τις υποστηρικτικές υπηρεσίες, π.χ τις διανοµές / φαρµακαποθήκες και τα σηµεία πώλησης, π.χ. τα φαρΕίναι προφανές ότι η διαχείριση των προς ασφάλιση κινδύνων και µακεία / εταιρείες εµπορίας κ.λπ.; των ζηµιών απαιτεί από τον µεσίτη τεχνογνωσία, εµπειρία, εξειδίΤέλος, ποιοι είναι οι επιχειρηµατικοί τοµείς που απειλούνται, κευση, εξωστρέφεια και οργάνωση. Απαιτείται ακόµη δυνατότητα διακυβεύοντας τη βιωσιµότητα των φαρµακευτικών και παραπαροχής συµβουλευτικών υπηρεσιών, ώστε να προσφέρει υπηρεφαρµακευτικών επιχειρήσεων και χρήζουν ασφάλισης και ποιες σίες βελτιστοποιήσεως του κινδύνου, διαµόρφωσης ανταγωνιστιείναι οι προτεινόµενες εξειδικευµένες καινοτόµες λύσεις, προκεικού πλεονεκτήµατος κ.λπ. και, τέλος, δυνατότητες παροχής µένου να διασφαλίζεται η οµαλή συνέχιση της λειτουργίας της διαχειριστικών υπηρεσιών για την αποτελεσµατικότερη αντιµετώεπιχείρησης; πιση των αποζηµιώσεων και άλλων αναγκών.

Μια συνοπτική καταγραφή των στόχων ασφάλισης µάς οδηγεί στα εξής: ~ AΣΦΑΛΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ: για την κάλυψη κινδύνων στα κτίρια, µηχανήµατα, εξοπλισµούς, εµπορεύµατα, ~ ∆ΙΑΚΟΠΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ: για την κάλυψη του µικτού κέρδους, σε διακοπή των εργασιών από ασφαλιζόµενο κίνδυνο, ~ ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ: Καλύπτοντας τις ευθύνες της επιχείρησης που καταλογίζονται από τον Αστικό Κώδικα και αφορούν: • Τη γενική και εργοδοτική ευθύνη για σωµατικές βλάβες και υλικές ζηµιές, • Τις απαιτήσεις από ελαττωµατικά προϊόντα και τα έξοδα ανάκλησής τους, • Τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας, • Τα λάθη ή τις παραλείψεις αποθηκευτών και φαρµακοποιών κατά την άσκηση των επαγγελµατικών τους υποχρεώσεων, • Τις οικονοµικές απώλειες από τις παραλείψεις και παράνοµες πράξεις στελεχών, • Την αστοχία των κλινικών δοκιµών. ~ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΠΑΓΩΓΗΣ, ΛΥΤΡΩN: για την κάλυψη των απαιτήσεων απελευθέρωσης,

Έτσι η επιχειρηµατική ηθική, η κοινωνική ευαισθησία, οι διεθνείς διασυνδέσεις αποτελούν προϋποθέσεις που πρέπει να περιλαµβάνονται στην εταιρική διακυβέρνηση του µεσίτη ασφαλίσεων, για να µπορέσει να ανταποκριθεί στο παγκοσµιοποιηµένο ανταγωνιστικό περιβάλλον που αφορά τη φαρµακευτική βιοµηχανία. Η Comergon, µια ελληνική εταιρεία µε διαδροµή 40 χρόνων, έχει περιλάβει την εταιρική κοινωνική ευθύνη στην εταιρική της κουλτούρα, εξειδικεύεται στις επιχειρηµατικές ασφαλίσεις, διαθέτει τεχνογνωσία και οργάνωση, ώστε µε τη συµµετοχή της σε 5 διεθνή δίκτυα µεσιτών, που εκπροσωπούν 100 και πλέον χώρες, να µπορεί να στηρίζει και τις πολυεθνικές ελληνικές εταιρείες, σχεδιάζοντας ένα global πρόγραµµα που να ασφαλίζει όλες τις δραστηριότητές τους, οπουδήποτε και αν αναπτύσσονται, επιτυγχάνοντας, µεταξύ άλλων, ευχερή παρακολούθηση και οικονοµίες κλίµακας. Τελικά, ο σύγχρονος Mεσίτης πρέπει να παρέχει προστιθέµενη αξία, ώστε να καθίσταται στρατηγικός σύµµαχος του επιχειρηµατία! Χ *∆ιευθύνων Σύµβουλος της Comergon ΑΕ Risk Managers – Insurance Brokers (g.zafiriou@comergon.gr) ΧΡΗΜΑ 67

Χ ρεπορτάζ

MCARTHURGLEN ATHENS

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΚΠΤΩΤΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Tη δυνατότητα να κάνουν αγορές µε εκπτώσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, θα έχουν οι καταναλωτές που θα επισκέπτονται το εκπτωτικό χωριό της McArthurGlen στην περιοχή Γυαλλού στα Σπάτα.

συγκεκριµένη εταιρεία που ειδικεύεται στη δηµιόπως συµβαίνει σε άλλα εµπορικά κέντρα, καθώς έχει αποουργία εκπτωτικών χωριών ανά τον κόσµο, ανέδειχτεί, ότι τα εκπτωτικά χωριά ευνοούνται σε τέτοιες οικοπτυξε το νέο εµπορικό κέντρο, για το οποίο νοµικές συγκυρίες. Επίσης, η αισιοδοξία προκύπτει και από επένδυσε περί τα 100 εκατ. ευρώ, σε συνεργασία µε την το γεγονός ότι, σε έρευνες που έχουν γίνει κατά καιρούς στην εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Bluehouse Development. Ονοελληνική αγορά, φαίνεται πως οι Έλληνες καταναλωτές είναι µάζεται McArthurGlen Designer Outlet Athens και στεγάζει λάτρεις των επώνυµων µαρκών και ότι το 50% αγοράζει µόνο από τον Γιώργο 100 καταστήµατα ένδυσης, υπόδυσης, αξεσουάρ και ειδών τέτοιες. «Είµαστε αισιόδοξοι για την πορεία του κέντρου, Καλούµενο σπιτιού, 10 εστιατόρια και καφέ ενώ διαθέτει 2.000 θέσεις παρά την κρίση, καθώς τέσσερις στους πέντε καταναλωτές στάθµευσης. Στόχος του εκπτωτικού χωριού είναι, σύµφωνα µε τον δηλώνουν ότι αυτό που µετράει περισσότερο σήµερα στις επιλογές Γ. Κασσιµάτη, γενικό διευθυντή της εταιρείας στην Ελλάδα, να συµ- τους είναι το value for money και το smart shopping. Εµείς είµαστε βάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς µόδας, ειπελατοκεντρικοί σε κάθε απόφαση που παίρνουµε». Σε ό,τι αφορά το σάγοντας µια καινούργια φιλοσοφία αγορών, καθώς θα προσφέρει χρόνο απόσβεσης της επένδυσης, ο κ. Κασσιµάτης αναφέρει ότι «κάθε στους καταναλωτές γνωστά brands σε τιµές χαµηλότερες κατά 35 – επένδυση στο χώρο των εµπορικών αναπτύξεων ξεκινά να αποδίδει 70 % από την προτεινόµενη τιµή λιανικής, καθ’ όλη τη διάρκεια στα 10 µε 12 χρόνια». του χρόνου. Το κέντρο, εκτός από τις πολλές αγοραστικές επιλογές που προσφέΤο McArthurGlen Athens εκτείνεται σε δύο επιπέδα, τα οποία έχουν ρει στους καταναλωτές, θα συµβάλει στην ανάπτυξη της τοπικής συνολική επιφάνεια 21.000 τ.µ. και χαρακτηρίζεται από νεοκλασική κοινωνίας και στην ενίσχυση της αγοράς εργασίας της περιοχής, ελληνική αρχιτεκτονική προσέγγιση, δίνοντας την αίσθηση στον επικαθώς θα δηµιουργήσει 1.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ ήδη απασκέπτη πως περπατά σε µια γραφική γειτονιά της Αθήνας. Οι µάρκες σχολούνται περισσότερα από 200 άτοµα για την κατασκευή και ολοπου θα συµπεριλαµβάνονται στο McArthurGlen Athens συνιστούν, κλήρωσή του, η οποία ξεκίνησε το 2009. σήµερα, κορυφαία ονόµατα στο χώρο της µόδας παγκοσµίως. Είναι Το McArthurGlen Athens βρίσκεται σε προνοµιακή γεωγραφική θέση, προϊόντα πολυτελών επώνυµων οίκων, high street fashion, αναγνωρι- καθώς χρειάζεται κανείς 30 λεπτά από το κέντρο της Αθήνας, 15 σµένων εγχώριων εταιρειών, καθώς και ειδών σπιτιού. Ενδεικτικά, λεπτά από το αεροδρόµιο και είναι κοντά στο Αττικό Ζωολογικό µεταξύ των επώνυµων brands είναι οι Versace, Cavalli, Moschino, Πάρκο. Η τοποθεσία θεωρείται ιδανική για να προσελκύσει και τα 6 Ferré, Trussardi, Richmond, Brooks Brothers, Replay, Tommy Hilεκατ. τουριστών που επισκέπτονται την Αθήνα ετησίως, συµβάλλονfiger, Timberland, Nautica, Gant, Lacoste και Columbia. τας έτσι στην ανάδειξη της περιοχής των Σπάτων σε τουριστικό προορισµό µέσα στο ευρύτερο λεκανοπέδιο Αττικής. Επίσης είναι TO MCARTHURGLEN RETAIL ACADEMY σηµαντικό το ότι το εµπορικό «χωριό» βρίσκεται σε τέτοια απόσταση Όπως συµβαίνει και στα υπόλοιπα McArthurGlen Designer Outlets από τις βασικές αγορές λιανικής, ώστε να µη δηµιουργεί προβλήµατα σε όλη την Ευρώπη, έτσι και στην Αθήνα, όλες οι εταιρείες θα διαανταγωνισµού στα άλλα καταστήµατα των εταιρειών µε τα οποία συχειρίζονται τα καταστήµατά τους, αλλά θα υποστηρίζονται από το νεργάζεται. Τα καταστήµατα του McArthurGlen Athens δε λειτουρMcArthurGlen Retail Academy. γούν ανταγωνιστικά σε αυτά Το McArthurGlen Retail Acadπου βρίσκονται σε άλλες αγοemy συνεργάζεται µε τις µάρρές, λόγω και του ότι δε θα κες πάνω σε όλες τις πτυχές προσφέρουν τα ίδια προϊόντα, του λιανεµπορίου, από την εύαλλά αυτά της προηγούµενης ρεση του κατάλληλου προσωσεζόν. πικού και την εκπαίδευσή του, Οι συµβάσεις µε τους µισθωµέχρι τα εµπορεύµατα, τις τές είναι δεκαετείς και το ενοίτιµές, το merchandising και το κιο διαµορφώνεται µε βάση σχεδιασµό των καταστηµάτων. ένα ελάχιστο ποσό, ενώ το Η διοίκηση του κέντρου θεωρεί υπόλοιπο θα υπολογίζεται ότι η κρίση δε θα το επηρεάσει βάσει τζίρου. Χ 68 Μάιος 2011

Χ έρευνα

ΕΡΕΥΝΑ ICAP

«ΦΘΙΝΟΥΝ» ΟΙ ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΣ Πτωτική τάση παρουσιάζει η εγχώρια αγορά ιχθυοτροφών την τελευταία τριετία, έπειτα από µια περίοδο δυναµικής ανάπτυξης

τον κλάδο των ιχθυοτροφών δραστηριοποιείται περιορισµένος αριθµός επιχειρήσεων, οι περισσότερες από τις οποίες εντάσσονται στον παραγωγικό τοµέα. Η συστηµατική ενασχόληση εταιρειών µε τις εισαγωγές και την παραγωγή ιχθυοτροφών οριοθετείται στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν και, ουσιαστικά, αναπτύχθηκε η ιχθυοκαλλιέργεια στην Ελλάδα. Συστηµατικές εισαγωγές πραγµατοποιούν πλέον ελάχιστες επιχειρήσεις, καθώς και ορισµένες εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας, οι οποίες εισάγουν ιχθυοτροφές αποκλειστικά για την εκτροφή των ψαριών που αναπτύσσουν στις εγκαταστάσεις τους. Τα παραπάνω επισηµαίνονται στην κλαδική µελέτη που εκπόνησε η ∆ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών της ICAP Group και στην οποία διερευνάται η εξέλιξη της αγοράς ιχθυοτροφών. Η ζήτηση των ιχθυοτροφών εξαρτάται, σε µεγάλο βαθµό, από την πορεία του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας, δεδοµένου του ότι οι παραγόµενες και οι εισαγόµενες ιχθυοτροφές προορίζονται, σχεδόν αποκλειστικά, για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών των ψαριών που εκτρέφονται στις υδατοκαλλιέργειες. Ο κλάδος των ιχθυοτροφών χαρακτηρίζεται πλέον ως παραγωγικός, καθώς τα εγχωρίως παραγόµενα προϊόντα καλύπτουν το 90%95% της συνολικής αγοράς (κατανάλωσης) τα τελευταία χρόνια. Οι παραγωγικές επιχειρήσεις διαθέτουν σύγχρονο µηχανολογικό εξοπλισµό και οργανωµένα δίκτυα διανοµής/πώλησης. Τα τελευταία χρόνια, οι µεγάλοι όµιλοι του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας συµµετέχουν σε εταιρείες παραγωγής ιχθυοτροφών µε σκοπό τη συµπαραγωγή, προκειµένου να µειωθεί το κόστος των παραγόµενων προϊόντων τους, δεδοµένου του ότι οι ιχθυοτροφές συµµετέχουν µε 50% περίπου στο κόστος παραγωγής των ψαριών. Επίσης, µέσω των συνεργειών αυτών, οι εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας προσβλέπουν στην ύπαρξη καλύτερου ελέγχου της ποιότητας των τροφών, η οποία θα οδηγήσει σε καλύτερα παραγωγικά αποτελέσµατα (µείωση παραγωγικής περιόδου, ποιότητα ψαριού κ.ά.). Η ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Το µέγεθος της εγχώριας παραγωγής ιχθυοτροφών παρουσίασε ιδιαίτερη δυναµική την περίοδο 2005-2007 (µε µέσο ετήσιο ρυθµό αύξησης 23,7%), οφειλόµενη κυρίως στην είσοδο νέων εταιρειών στον παραγωγικό τοµέα και στην αυξηµένη ζήτηση από τις εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας σε πρώτες ύλες, προκειµένου να καλύψουν τις ανάγκες τους. Την τελευταία τριετία (2008-2010), ωστόσο, επήλθε σηµαντική επιβράδυνση του ρυθµού αύξησης της παραγωγής ιχθυοτροφών. Τα τελευταία χρόνια στον κλάδο έλαβαν χώρα «στρατηγικές» κινήσεις, που οδήγησαν, εν µέρει, στην αναδιάρ-

θρωση της εξεταζόµενης αγοράς (π.χ. απορροφήσεις εταιρειών, εξαγορές εργοστασίων κ.λπ.). Στην παρούσα φάση, οι «αµιγώς» εισαγωγικές επιχειρήσεις είναι ελάχιστες αριθµητικά. Παράλληλα δε, παρατηρείται ραγδαία µείωση των εισαγοµένων ποσοτήτων τους την τελευταία κυρίως διετία. Η εξαγωγική δραστηριότητα διαµορφώνεται σε σχετικά χαµηλά επίπεδα, καλύπτοντας µικρό ποσοστό της συνολικής παραγωγής σε ετήσια βάση. ∆ΕΙΚΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΗΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΩΝ ΣΕ ΠΟΣΟΤΗΤΑ (1998-2010) Η εγχώρια κατανάλωση ιχθυοτροφών (εµπορεύσιµες ποσότητες) παρουσίασε, εν γένει, ανοδική πορεία κατά την περίοδο 19982007, µε µέσο ετήσιο ρυθµό αύξησης 12,1%. Τη διετία 2008-2009, ωστόσο, καταγράφεται πτωτική τάση, η οποία, σε µικρότερο ποσοστό, εκτιµάται ότι συνεχίστηκε και το 2010. Στο πλαίσιο της µελέτης έγινε και χρηµατοοικονοµική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει επιλεγµένων αριθµοδεικτών. Επίσης, συνετάχθη οµαδοποιηµένος ισολογισµός µε βάση τα δεδοµένα έξι (6) παραγωγικών εταιρειών, για τις οποίες υπάρχουν δηµοσιευµένα οικονοµικά στοιχεία τόσο για το 2008 όσο και για το 2009 και των οποίων η βασική δραστηριότητα είναι η παραγωγή ιχθυοτροφών. Το σύνολο του ενεργητικού των συγκεκριµένων επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 3,6% το 2009/08, λόγω της αύξησης της αξίας των απαιτήσεων. Τα ίδια κεφάλαια εµφάνισαν αύξηση 13,4% την ίδια περίοδο. Οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγµατος αυξήθηκαν κατά 10% το 2009. Με υψηλότερο ρυθµό αυξήθηκε το µικτό κέρδος (27,2%). Συνέπεια αυτών ήταν η σηµαντική βελτίωση του λειτουργικού αποτελέσµατος (κατά 119,9%). Ωστόσο, τα υψηλά µη λειτουργικά έξοδα, παρά το γεγονός ότι µειώθηκαν κατά 33,5% το 2009/08, οδήγησαν σε ζηµιογόνο καθαρό αποτέλεσµα και τα δύο (2) έτη. Εντούτοις, οι ζηµιές παρουσιάστηκαν µειωµένες σηµαντικά (κατά 98,8%) το 2009 σε σχέση µε το προηγούµενο έτος. Όσον αφορά τα κέρδη EBITDA, αυτά παρουσίασαν αύξηση κατά 51,2% το 2009/08. Σηµειώνεται ότι τα συνολικά αποτελέσµατα επηρεάζονται, εν µέρει, από µια εταιρεία η οποία αδρανεί από τα µέσα του 2009. Αν αφαιρεθεί η συγκεκριµένη εταιρεία από το δείγµα, τότε ο συνολικός κύκλος εργασιών των υπόλοιπων πέντε (5) επιχειρήσεων παρουσίασε σηµαντική αύξηση (24,5%) το 2009/08. Επιπροσθέτως, παρουσιάζεται σηµαντική βελτίωση του καθαρού αποτελέσµατος (κέρδη το 2009 έναντι ζηµιών το 2008). Χ ΧΡΗΜΑ 69

~ αφιέρωµα

Ο ρυθµός αύξησης των συνολικών εσόδων των ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας τα τελευταία χρόνια βαίνει µειούµενος, ενώ ισχυρή διατηρείται η παρουσία των µεγάλων επιχειρηµατικών οµίλων

ΚΛΑ∆ΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

∆ΕΝ ΒΡΗΚΕ ΤΟ «ΦΑΡΜΑΚΟ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

ηµιογόνο προβλέπεται το 2011 για τις πετου δηµόσιου τοµέα, χαρακτηρίζεται ως ο πλέον σηµαντι ρισσότερες εταιρείες του κλάδου της ιδιωκός παράγοντας για τη στροφή του κοινού στις ιδιωτικές από τον Γιώργο τικής υγείας και τουλάχιστον για τους υπηρεσίες υγείας, εκτός από τους δηµογραφικούς, κοινωνιΚαλούµενο τρεις από τους τέσσερις εισηγµένους οµίκούς και οικονοµικούς παράγοντες. λους. Οι προ διετίας εκτιµήσεις ότι η ιδιωτική Βάσει στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2008 καταυγεία θα συγκαταλεγόταν στους «αµυντικούς» γράφηκαν σε ολόκληρη τη χώρα 15.028 κλίνες σε ιδιωτικά θερακλάδους, τελικά δεν επαληθεύονται, καθώς ήδη πευτήρια επί συνόλου 53.652 κλινών. Τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, παρατηρείται πτώση τόσο στον αριθµό των ασθενών όσο και στο διακρίνονται σε µεγάλες πολυδύναµες κλινικές, σε µεσαίες και σε ύψος των τιµολογίων, ενώ τα νέα projects στο εσωτερικό και το εξωµικρότερες µονάδες, ενώ ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν τα νευροτερικό δεν πηγαίνουν τόσο καλά όσο αναµενόταν. Παρόλα αυτά, ο ψυχιατρικά θεραπευτήρια και οι µαιευτικές κλινικές. Όσον αφορά ανταγωνισµός οξύνεται µε την προσθήκη νέων µονάδων, ενώ οι µεστα διαγνωστικά κέντρα, σε ολόκληρη τη χώρα εκτιµάται ότι λειγάλες καθυστερήσεις πληρωµών από τα κρατικά ασφαλιστικά τατουργούν περίπου 400 κέντρα κάθε µορφής και µεγέθους. µεία και ο κίνδυνος επισφαλειών από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές Η συνολική αγορά των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας (βάσει αξίας), εταιρείες µεταφέρουν το πρόβληµα στις ιδιωτικές κλινικές και στα παρουσίασε αύξηση κατά 3,6% το 2009 σε σχέση µε το 2008. Ειδιδιαγνωστικά κέντρα. Ο ρυθµός αύξησης των συνολικών εσόδων των κότερα κατά κατηγορία, τη µεγαλύτερη αύξηση εµφανίζουν τα ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας, τα τελευταία χρόνια, έσοδα των διαγνωστικών κέντρων (ποσοστό 5,2%) και ακολουθεί η βαίνει µειούµενος, ενώ ισχυρή διατηρείται η παρουσία των µεγάλων αγορά των γενικών κλινικών µε ποσοστό 3,4%. Σχετικά µε τις µαιεπιχειρηµατικών οµίλων στον κλάδο, σύµφωνα µε µελέτη της Icap. ευτικές – γυναικολογικές κλινικές, η αύξηση των εσόδων τους διαΉδη από το 2009 η συνολική αγορά αυξήθηκε µόλις κατά 3,6%, µορφώθηκε στο 2,5% το 2009. Οι γενικές κλινικές έναντι 10,8% το 2008 και 16% το 2007. Τα παραπάνω προκύπτουν αντιπροσωπεύουν το µεγαλύτερο µερίδιο στο σύνολο της αγοράς από την κλαδική µελέτη «Ιδιωτικές Υπηρεσίες Υγείας» που εκπότων ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, το οποίο εκτιµάται στο 67% για νησε πρόσφατα η ∆ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών της ICAP το 2009. Οι µαιευτικές κλινικές συγκεντρώνουν το 14% των συνοGroup. Η εν λόγω µελέτη πραγµατεύεται τους τοµείς των γενικών λικών εσόδων, ενώ το υπόλοιπο 19% µοιράζονται τα ιδιωτικά διαθεραπευτηρίων, των µαιευτικών κλινικών και των διαγνωστικών γνωστικά κέντρα. κέντρων, εξετάζοντας την πορεία και τις προοπτικές τους. Στο πλαίσιο της µελέτης έγινε εκτεταµένη χρηµατοοικονοµική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει 20 επιλεγµένων αριθµοΣύµφωνα µε τη µελέτη, το επίπεδο των νοσηλευτικών υπηρεσιών

70 Μάιος 2011

ΧΡΗΜΑ 71

Χ αφιέρωµα ~ Κλάδος υπηρεσιών υγείας

ΟΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝ∆ΥΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΕΧΟΥΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ, ΠΟΥ ΣΚΟΠΟ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΕΡΙ∆ΙΩΝ ΑΓΟΡΑΣ. Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΑΥΤΗ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟ∆ΩΝ, ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΨΗΛΗΣ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ, ΠΟΥ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΞΕΙ∆ΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

δεικτών. Επίσης, συνετάχθη οµαδοποιηµένος ισολογισµός (για τις χρήσεις 2009 και 2008) βάσει αντιπροσωπευτικού δείγµατος 61 επιχειρήσεων εκµετάλλευσης ιδιωτικών κλινικών, 12 επιχειρήσεων εκµετάλλευσης µαιευτικών κλινικών και 68 επιχειρήσεων εκµετάλλευσης διαγνωστικών κέντρων. Όπως προέκυψε από την εν λόγω ανάλυση, το σύνολο του ενεργητικού των ιδιωτικών κλινικών παρουσίασε οριακή µείωση 1,9% το 2009, των µαιευτικών κλινικών αύξηση κατά 11,2% και των διαγνωστικών κέντρων αύξηση κατά 14,1%. Αντίστοιχα, τα συνολικά έσοδα των ιδιωτικών κλινικών εµφανίζονται αυξηµένα κατά 3%, των µαιευτικών κλινικών κατά 2,6% και των διαγνωστικών κέντρων κατά 6,6%. Κέρδη προ φόρου (έναντι ζηµιών) παρουσιάζουν οι γενικές κλινικές το 2009, ενώ οι γυναικολογικές κλινικές παρουσίασαν µείωση στα κέρδη (προ φόρου) κατά 9,2%. Αντίθετα, για τα διαγνωστικά κέντρα τα κέρδη (προ φόρου) αυξήθηκαν κατά 15,3%. Σήµερα, στον κλάδο δραστηριοποιούνται ισχυροί επιχειρηµατικοί όµιλοι πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας περίθαλψης, στα επενδυτικά σχέδια των οποίων περιλαµβάνεται και η περαιτέρω ισχυροποίησή τους, όχι µόνον στην εσωτερική αγορά, αλλά και σε χώρες του εξωτερικού. ΠΤΩΣΗ ∆ΙΑΠΙΣΤΩΝΕΙ ΚΑΙ Η HELLASTAT Σηµαντική επίπτωση της κρίσης και στον κλάδο των υπηρεσιών υγείας διαπιστώνει και η µελέτη της Hellastat, όπου γίνεται λόγος για υποχώρηση της νοσηλευτικής κίνησης το 2010 στα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Το 2009 η ανοδική πορεία της αγοράς συνεχίστηκε, αν και µε σαφή τάση επιβράδυνσης, ενώ φέτος παρατηρείται σηµαντική µείωση της νοσηλευτικής κίνησης στις ιδιωτικές µονάδες και προτίµηση των ασθενών για τα δηµόσια νοσοκοµεία. Ενδεικτικά, ο συνολικός κύκλος εργασιών των 4 εισηγµένων ιδιωτικών οµίλων υγείας το πρώτο εξάµηνο του 2010 εµφάνισε υποχώρηση 8,5% σε ετήσια βάση, τη στιγµή που, βάσει εκτιµήσεων της αγοράς, η νοσηλευτική κίνηση στα δηµόσια νοσοκοµεία, από την αρχή του έτους, παρουσιάζεται αυξηµένη έως και 20-30%. Το περιβάλλον αυτό έχει διαφοροποιήσει το στρατηγικό προσανατολισµό των εταιρειών. Έτσι, οι επιθετικές επενδυτικές κινήσεις των προηγούµενων ετών έχουν αντικατασταθεί από την αµυντική τακτική, που σκοπό έχει την προστασία των µεριδίων αγοράς (µείωση των λειτουργικών εξόδων, χαµηλότερη τιµολόγηση, παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέµενης αξίας που απευθύνονται σε εξειδικευµένες αγορές, υλοποίηση των απαραίτητων κυρίως επενδύσεων και διασφάλιση των απαιτήσεων έναντι των ασφαλιστικών ταµείων). Στο χώρο των µαιευτηρίων, η είσοδος του «Γαία» στα τέλη του 2009 κλιµάκωσε τον τιµολογιακό ανταγωνισµό, µε τις υπόλοιπες εταιρείες να απαντούν ανάλογα. Το «Ρέα», η λειτουργία του οποίου ξεκίνησε πρόσφατα, αναµένεται να ακολουθήσει παρόµοια πολιτική. Τα χαµηλότερα τιµολόγια, αν και αναγκαία, καθώς υποδεικνύονται και από τον ανταγωνισµό, εκτιµάται ότι θα οδηγήσουν σε υποχώρηση του κύκλου εργασιών και των περιθωρίων κερδοφορίας. Προβλήµατα Οι ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας έχουν επηρεαστεί δυσµενώς από το αρνητικό οικονοµικό περιβάλλον. Το κλίµα αυτό θα επικρατήσει και στο προσεχές διάστηµα, ενώ φέτος εκτιµάται ότι η αγορά θα καταγράψει σηµαντική υποχώρηση.

72 Μάιος 2011

Πολλές µονάδες αντιµετωπίζουν προβλήµατα ρευστότητας, καθώς η είσπραξη των πληρωµών από τα δηµόσια ταµεία καθυστερεί λόγω των διογκούµενων ελλειµµάτων. Το µειονέκτηµα αυτό είναι ιδιαίτερα εµφανές στις κλινικές µεσαίου και µικρού µεγέθους που είναι περισσότερο εκτεθειµένες στο δηµόσιο τοµέα. Ακόµα, τα επενδυτικά προγράµµατα των προηγούµενων ετών απαίτησαν σηµαντικά δανειακά κεφάλαια, κυρίως µακροπρόθεσµα, γεγονός που αύξησε το χρηµατοοικονοµικό κόστος και τις ταµειακές ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους. Οι κλινικές µικρότερου µεγέθους, µην έχοντας τη δυνατότητα να εκσυγχρονιστούν, λειτουργούν µε απαξιωµένο εξοπλισµό και υστερούν σε ανταγωνιστικότητα, αποτελώντας πιθανούς στόχους εξαγορών. Τέλος, δυσχέρειες προκαλεί και η χαµηλή επάρκεια σε νοσηλευτικό προσωπικό. Προοπτικές Στη µελέτη της Hellastat αναφέρεται ότι σηµαντικές προοπτικές εξακολουθεί να προσφέρει η ανάπτυξη σε βαλκανικές χώρες, όπου οι δηµόσιες υποδοµές υγείας βρίσκονται σε χαµηλό επίπεδο, ενώ τα πληθυσµιακά µεγέθη είναι πολύ µεγαλύτερα. Πάντως, οι επιχειρήσεις είναι επιφυλακτικές και τηρούν στάση αναµονής, περιµένοντας να βελτιωθεί το οικονοµικό κλίµα. Οι εταιρείες του κλάδου πρέπει να εστιάσουν περισσότερο στον εκσυγχρονισµό και την παροχή νέων εξειδικευµένων υπηρεσιών, ενώ άµεση προτεραιότητα αποτελεί και ο περιορισµός των λειτουργικών εξόδων. Μοχλό ανάπτυξης θα αποτελέσει και η περαιτέρω συνεργασία µε ασφαλιστικές εταιρείες µε την ανάπτυξη νέων προϊόντων, µέσω των οποίων οι ιδιωτικές κλινικές θα µπορέσουν να διευρύνουν το πελατολόγιό τους. Οι επαρχιακές αγορές παρουσιάζουν έλλειψη σε υποδοµές υγείας, γεγονός που προσφέρει έδαφος για γεωγραφική επέκταση. Ωστόσο, δηµογραφικοί και εισοδηµατικοί παράγοντες περιορίζουν την ελκυστικότητα των περιοχών αυτών (π.χ. χαµηλότερο οικογενειακό εισόδηµα και µέσο έσοδο ανά ασθενή).

~ΕUROMEDICA~ ΑΝΑΜΕΝΕΙ ΑΥΞΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Αυξηµένα λειτουργικά αποτελέσµατα αναµένει φέτος η Euromedica, η οποία, στοχεύοντας στην κατεύθυνση αυτή, αποφάσισε να παγώσει τα σχέδιά της για νέες επενδύσεις και να µειώσει τα κόστη της. Στην επιλογή των αποφάσεων αυτών συνέβαλε και το γεγονός ότι οι Έλληνες ξοδεύουν λιγότερα για υπηρεσίες υγείας λόγω της κρίσης. Με τους µισθούς και τις συντάξεις να έχουν περικοπεί και την κυβέρνηση να έχει επιβάλει αυξηµένους φόρους, οι Έλληνες στρέφονται στο δηµόσιο σύστηµα υγείας, είπε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του στο Reuters, ο κ. Θωµάς Λιακουνάκος, επικεφαλής στρατηγικού σχεδιασµού της Euromedica, του δεύτερου, µε βάση την κεφαλαιοποίηση, µεγαλύτερου ιατρικού οµίλου της χώρας. Ωστόσο, η Euromedica αναµένει µικρή βελτίωση των λειτουργικών κερδών της φέτος, χάρη στις προσπάθειες περικοπής κόστους και στη συνεισφορά νέων µονάδων, δήλωσε ο κ. Θ. Λιακουνάκος. «Τα κέρδη (προ φόρων, τόκων, προβλέψεων και αποσβέσεων) EBITDA θα προσπαθήσουµε να είναι λίγο πιο αυξηµένα από τα περσινά... Η προσπάθειά µας θα είναι στα 30-35 εκατ. ευρώ (κέρδη EBITDA το 2011)», εξέφρασε την εκτίµησή του ο κ. Θ. Λιακουνάκος, που είναι και ο βασικός µέτοχος του οµίλου. Η δυσχερής κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα δηµόσια οικονοµικά της χώρας επιβάρυνε την κερδοφορία της εταιρείας το 2010, καθώς τα υπερχρεωµένα

ασφαλιστικά ταµεία καθυστερούν να καταβάλουν οφειλούµενες πληρωµές. Οι συνολικές οφειλές προς την εταιρεία ανέρχονται σε ενοποιηµένη βάση στα 143 εκατ. ευρώ στα τέλη του 2010, εκ των οποίων τα 120 εκατ. ευρώ είναι οφειλές των ταµείων. «Η µεγαλύτερη δυσκολία που αντιµετωπίζουµε είναι οι πληρωµές από τα δηµόσια ταµεία αυτή την περίοδο, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται» είπε ο κ. Λιακουνάκος.

~OMIΛΟΣ ΥΓΕΙΑ~ ΝΕΑ ∆Ε∆ΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΟ «HYGEIA HOSPITAL TIRANA» Κατά το τρίτο τρίµηνο του 2010, εντάχθηκε λειτουργικά στην οικογένεια του οµίλου το νέο σύγχρονο νοσοκοµείο Hygeia Hospital Tirana στην Αλβανία, το οποίο δηµιούργησε νέα δεδοµένα στις υπηρεσίες υγείας της χώρας και της ευρύτερης περιοχής, παρέχοντας υπηρεσίες και τεχνολογικό εξοπλισµό ευρωπαϊκού επιπέδου. Οι πρώτοι µήνες λειτουργίας του νέου νοσοκοµείου είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικοί και αναµένεται, σχετικά σύντοµα, η επίτευξη λειτουργικής κερδοφορίας. Η διοίκηση του οµίλου, αντιλαµβανόµενη έγκαιρα τις γενικότερες τάσεις και προκλήσεις από την παγκόσµια οικονοµική κρίση, αλλά και ειδικότερα τις επικρατούσες συνθήκες στην ελληνική οικονοµία, προχωρά σε προσαρµογή του επιχειρηµατικού σχεδιασµού της, µε στόχο τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, την ενίσχυση των λειτουργικών αποτελεσµάτων του οµίλου, την ενδυνάµωση της χρηµατοοικονοµικής του θέσης και την επαναξιολόγηση των επενδύσεών του στο εξωτερικό, µε απώτερο σκοπό το µακροπρόθεσµο συµφέρον των µετόχων. Στα συγκρίσιµα αποτελέσµατα δεν συµπεριλαµβάνονται αποµειώσεις υπεραξίας και συµµετοχών, τα αποτελέσµατα της τουρκικής θυγατρικής εταιρείας, µερίσµατα από θυγατρικές εταιρείες, έκτακτες φορολογικές εισφορές και τυχόν έκτακτες ζηµίες. Σχολιάζοντας τα αποτελέσµατα, η ∆ιευθύνουσα Σύµβουλος του Οµίλου «Υγεία» κα Ρίτα Σουβατζόγλου, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Το 2010 ήταν µια δύσκολη χρονιά τόσο για την ελληνική όσο και για τις διεθνείς αγορές. Στην απαιτητική αυτή συγκυρία, ο Όµιλος «Υγεία» επέδειξε προσαρµοστικότητα στις µεταβαλλόµενες συνθήκες, παραµένοντας κεφαλαιακά ισχυρός και επιβεβαιώνοντας την ηγετική του θέση στην ελληνική αγορά. Σε αυτή τη δύσκολη οικονοµική συγκυρία για τη χώρα µας, η διοίκηση του οµίλου, αντιλαµβανόµενη τη σηµαντική µείωση του διαθέσιµου εισοδήµατος των ελληνικών νοικοκυριών, προχώρησε στην πλήρη απορρόφηση του ΦΠΑ στις υπηρεσίες υγείας από την πρώτη ηµέρα εφαρµογής του, προσφέροντας ουσιαστικά ισόποση µείωση των τιµολογίων του. Το εν λόγω δυσµενές οικονοµικό περιβάλλον, σε συνδυασµό µε τον εντεινόµενο ανταγωνισµό στο µαιευτικό κλάδο στη χώρα µας, αλλά και την υστέρηση στην απόδοση της θυγατρικής εταιρείας του οµίλου µας στην Τουρκία, οδήγησαν στη µείωση των λειτουργικών αποτελεσµάτων του Οµίλου «Υγεία», ενώ, σε αντίθεση, η µητρική εταιρεία διατήρησε τα υψηλά επίπεδα λειτουργικής κερδοφορίας, επιβεβαιώνοντας την ηγετική της θέση στον κλάδο υγείας». Τα αποτελέσµατα του Οµίλου «Υγεία» για το 2010 Τα ενοποιηµένα αποτελέσµατα της χρήσης του 2010 δεν είναι ευθέως συγκρίσιµα µε τα αποτελέσµατα της χρήσης του 2009, κυρίως λόγω της αποµείωσης της υπεραξίας των θυγατρικών εταιρειών του οµίλου. Σε ενοποιηµένο επίπεδο, ο κύκλος εργασιών το 2010 ανήλθε στα 299 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας µείωση της τάξεως του 11,2% έναντι των 336,7 εκατ. ευρώ για τη χρήση του 2009, ενώ ο κύκλος εργασιών του Οµίλου «Υγεία» µειώθηκε κατά 1,2%, κυρίως ΧΡΗΜΑ 73

Χ αφιέρωµα ~ Κλάδος υπηρεσιών υγείας

ΠΟΛΛΕΣ ΜΟΝΑ∆ΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ, ΚΑΘΩΣ Η ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ∆ΗΜΟΣΙΑ ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΘΥΣΤΕΡΕΙ ΛΟΓΩ ΤΩΝ ∆ΙΟΓΚΟΥΜΕΝΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ. ΤΟ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ Ι∆ΙΑΙΤΕΡΑ ΕΜΦΑΝΕΣ ΣΤΙΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΣΑΙΟΥ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΕΚΤΕΘΕΙΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ∆ΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ. λόγω της απόφασής του για απορρόφηση του ΦΠΑ και ανήλθε στα 139,7 εκατ. ευρώ, έναντι 141,4 εκατ. ευρώ για τη χρήση του 2009. Η επίπτωση στον κύκλο εργασιών του Οµίλου «Υγεία» από την εν λόγω απορρόφηση ανέρχεται στα 6,6 εκατ. ευρώ περίπου. Τα ενοποιηµένα δηµοσιευµένα αποτελέσµατα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) διαµορφώθηκαν σε ζηµίες 2,5 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 50,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Οι κυριότεροι λόγοι των λειτουργικών ζηµιών του οµίλου ήταν η τουρκική και οι κυπριακές θυγατρικές εταιρείες, οι οποίες παρουσίασαν συνολικές λειτουργικές ζηµίες 9,6 εκατ. ευρώ, τα µειωµένα περιστατικά του µαιευτικού κλάδου του οµίλου, λόγω του αθέµιτου ανταγωνισµού και της οικονοµικής κρίσης, καθώς και η απορρόφηση του ΦΠΑ στην παροχή υπηρεσιών υγείας. Τα συγκρίσιµα ενοποιηµένα αποτελέσµατα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) διαµορφώθηκαν σε κέρδη 4,2 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 53,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο πέρσι. Τα αποτελέσµατα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) του Οµίλου «Υγεία» ανέρχονται σε κέρδη 18 εκατ. ευρώ, έναντι 24,9 εκατ. ευρώ το 2009. Για την οικονοµική χρήση 2010, ο Όµιλος «Υγεία» παρουσίασε ζηµίες προ φόρων ύψους 81,5 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 20,5 εκατ. ευρώ το 2009. Η παρούσα µείωση οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην αποµείωση µέρους της υπεραξίας των θυγατρικών εταιρειών του οµίλου, που ανέρχεται στο ποσό των 44,3 εκατ. ευρώ.

ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΤΗΣ ALPHA FINANCE ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΟΥ ΚΛΑ∆ΟΥ ΙΑΣΩ Κύκλος εργασιών EBITDA Καθαρά κέρδη EUROMEDICA Κύκλος εργασιών EBITDA Καθαρά κέρδη ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ Κύκλος εργασιών EBITDA Καθαρά κέρδη

2009

2010

2011

178 38 14

154 21 0

142 18 -2

254 43 -22

227 32 -23

216 30 -3

287 33 2

244 17 -10

223 14 -10

Τα ποσά σε εκατοµµύρια ευρώ - ΠΗΓΗ: Alpha Finance

74 Μάιος 2011

Τα συγκρίσιµα αποτελέσµατα προ φόρων του οµίλου ανέρχονται το 2010 σε ζηµίες 25,7 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 25,1 εκατ. ευρώ το 2009. Το «Υγεία» παρουσίασε ζηµίες προ φόρων ύψους 62,2 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 18,3 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η αντίστοιχη αποµείωση µέρους της αξίας των συµµετοχών του «Υγεία» ανέρχεται στο ποσό των 62,9 εκατ. ευρώ. Τα συγκρίσιµα αποτελέσµατα προ φόρων του «Υγεία» διαµορφώνονται σε κέρδη 2,9 εκατ. ευρώ το 2010 έναντι 8,9 εκατ. ευρώ το 2009. Ο όµιλος το 2010 παρουσίασε ζηµίες µετά από φόρους και δικαιώµατα µειοψηφίας 77,6 εκατ. ευρώ, συµπεριλαµβανοµένης έκτακτης εισφοράς ύψους 3,9 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 10,7 εκατ. ευρώ το 2009. Τα συγκρίσιµα αποτελέσµατα µετά από φόρους και δικαιώµατα µειοψηφίας ανέρχονται σε ζηµίες 23 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 14,6 εκατ. ευρώ το 2009. Σε εταιρικό επίπεδο, το «Υγεία» παρουσιάζει ζηµίες µετά από φόρους της τάξεως των 64,4 εκατ. ευρώ, συµπεριλαµβανοµένης της έκτακτης εισφοράς ύψους 1,7 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 13,6 εκατ. ευρώ το 2009. Τα προσαρµοσµένα αποτελέσµατα µετά από φόρους ανέρχονται το 2010 σε κέρδη 2,4 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 4,7 εκατ. ευρώ το 2009.

~ΙΑΣΩ~ ΦΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΙ 15 ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Οι εκπρόσωποι του ΙΑΣΩ παρουσίασαν αναλυτικά στην Ένωση Θεσµικών Επενδυτών τα οικονοµικά στοιχεία του ΙΑΣΩ και των θυγατρικών του εταιρειών για το 2010, επισηµαίνοντας τις νέες συνθήκες που επικρατούν στην αγορά της υγείας και τις συνέπειες της οικονοµικής κρίσης. Κατά το 2010, δόθηκε ιδιαίτερη έµφαση στον περιορισµό του λειτουργικού κόστους των εταιρειών του οµίλου, ενώ οι σηµαντικές µειώσεις τιµών και η αναβάθµιση των µαιευτικών κλινών διατήρησαν ανταγωνιστικές τις υπηρεσίες του. Ο όµιλος ΙΑΣΩ το 2010 ήταν ο µοναδικός κερδοφόρος και παρουσίασε τις µικρότερες τραπεζικές υποχρεώσεις από όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου. Στη συνέχεια οι εκπρόσωποί του, αναφέρθηκαν αναλυτικά στις προοπτικές και τους στόχους του οµίλου, που είναι η ενίσχυση της ρευστότητας, η προσέλκυση νέων ιατρών, η βελτίωση περιθωρίων κερδοφορίας και η βελτίωση των αποτελεσµάτων των νέων επενδύσεων. Έγινε ιδιαίτερη αναφορά στην πρόταση του ∆ιοικητικού Συµβουλίου για αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου κατά 15 εκατ. ευρώ, µε σκοπό κυρίως τη µείωση του τραπεζικού δανεισµού. Το 2011 συµπληρώνονται 15 έτη από την έναρξη λειτουργίας του ΙΑΣΩ, το οποίο, κατά το χρονικό διάστηµα της λειτουργίας του, έχει παρουσιάσει σηµαντικά επιτεύγµατα στον επιχειρηµατικό τοµέα, υψηλές αποδόσεις στους µετόχους του, αλλά και σηµαντική κοινωνική προσφορά. Στη 15ετία της λειτουργίας του, το ΙΑΣΩ εξελίχθηκε από µια γυναικολογική-µαιευτική κλινική σε έναν όµιλο που καλύπτει όλο το φάσµα των υπηρεσιών υγείας. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε ότι ο όµιλος ΙΑΣΩ έχει αποδώσει στους µετόχους του πάνω από 198 εκατ. ευρώ από µερίσµατα και επιστροφές κεφαλαίου. Τα νοσοκοµεία του οµίλου ΙΑΣΩ έχουν να επιδείξουν πάνω από 480 χιλιάδες εσωτερικούς ασθενείς, πάνω από 3,5 εκατοµµύρια εξωτερικούς ασθενείς και πάνω από 200 χιλιάδες τοκετούς. Στα νοσοκοµεία του οµίλου έχουν γεννηθεί πάνω από 213 χιλιάδες παιδιά, πάνω από το 14% των συνολικών γεννήσεων στην Ελλάδα, και κοντά στο 40% των γεννήσεων στην Αττική την τελευταία 15ετία. Χ

ΚΡΙ ΚΡΙ

από τον Γιώργο Καλούµενο

ΑΝΟΙΓΕΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ, ΑΥΞΑΝΕΙ ΜΕΡΙ∆ΙΑ Η εταιρεία κατέχει την τρίτη θέση στην αγορά παγωτού, µετά τους δύο πολυεθνικούς κολοσσούς Unilever και Nestlé και στόχος της είναι να αυξήσει το µερίδιό της.

ε αναζήτηση συνεργασιών για τη δραστηριοποίησή της σε νέες ξένες αγορές, αλλά και για την εντός συνόρων αύξηση των πωλήσεών της βρίσκεται η βιοµηχανία γάλακτος «Κρι Κρι». Σύµφωνα µε τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύµβουλο της εταιρείας, Παν. Τσινάβο, η «Κρι Κρι» δεν αποκλείει το ενδεχόµενο συνεργασίας µε στρατηγικό επενδυτή, αφού όπως είπε «χωρίς αυτόν δεν έχει νόηµα να παραµένει η εταιρεία εισηγµένη στο Χ.Α.». Παρόλα αυτά, ο κ. Τσινάβος, κατά δήλωσή του, εκτίµησε ότι κάτι τέτοιο δεν µπορεί να γίνει υπό τις παρούσες χρηµατιστηριακές και οικονοµικές συνθήκες. Πάντως, η «Κρι Κρι» έχει ήδη δει θετικά αποτελέσµατα από τις µέχρι τώρα συνεργασίες της. Συγκεκριµένα, η συνεργασία µε τη Mars και την ΙΟΝ, µε τις οποίες ένωσε το δίκτυο διανοµής της, είχε ως αποτέλεσµα να αυξηθεί το µερίδιό της στην αγορά του παγωτού από 7% σε 9%. Αυτό επιτεύχθηκε καθώς τα παγωτά «Κρι Κρι» προσφέρονται πλέον σε 15.000 σηµεία από 12.000 που ήταν πριν, πάντα σε ιδιόκτητα ψυγεία, µέσω 50 αντιπροσώπων µε τους οποίους συνεργάζεται σε όλη τη χώρα και στο εξωτερικό. Αυτή τη στιγµή, η εταιρεία κατέχει την τρίτη θέση στην αγορά παγωτού, µετά τους δύο πολυεθνικούς κολοσσούς Unilever και Nestlé και στόχος της είναι να αυξήσει το µερίδιό της. Σηµαντικό ποσοστό του τζίρου της εταιρείας έχει και το παγωτό ιδιωτικής ετικέτας, το οποίο ανέρχεται στο 8% και διανέµεται σε όλες τις µεγάλες αλυσίδες, όπως είναι οι «Βασιλόπουλος», «Carrefour», «Σκλαβενίτης» και «Μασούτης». Μεγάλες όµως είναι και οι δυνατότητες για την εταιρεία να προµηθεύει µε παγωτό private label και αλυσίδες του εξωτερικού, όπως της ∆ανίας, όπου το µερίδιο του παγωτού ιδιωτικής ετικέτας φτάνει στο 50%. Σε ό,τι αφορά τα γαλακτοκοµικά και το γιαούρτι, ο κ. ΚΡΙ ΚΡΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗ MARS ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΟΝ, ΜΕ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ Η ΚΡΙ ΚΡΙ ΕΝΩΣΕ ΤΟ ∆ΙΚΤΥΟ ∆ΙΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ, ΕΙΧΕ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΑΥΞΗΘΕΙ ΤΟ ΜΕΡΙ∆ΙΟ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΠΑΓΩΤΟΥ ΑΠΟ 7% ΣΕ 9%. Τσινάβος αναφέρει ότι η εξαγορά της ΜΕΒΓΑΛ από τη Vivartia είχε ως αποτέλεσµα να αυξηθεί το µερίδιο της «Κρι Κρι» κυρίως στη Β. Ελλάδα, αλλά παρά την αύξηση του τζίρου κατά 18% πέρσι, οι δύο αυτές κατηγορίες είχαν µείωση κερδών εξαιτίας του κόστους των προωθητικών ενεργειών και των µειώσεων στις τιµές. Γενικά, το παγωτό είναι αυτό που έχει το υψηλότερο µικτό περιθώριο κέρδους µε 55%, ακολουθεί το γιαούρτι µε πάνω από 40%, ενώ το τυρί έχει 15%. Το γάλα έχει το µικρότερο περιθώριο κέρδους και, για το λόγο αυτό, η εταιρεία περιορίζει τη διανοµή του γάλακτος στο Νοµό Σερρών. Το ποσοστό των PL προϊόντων «Κρι Κρι» στο γάλα και το γιαούρτι φτάνει στο 6% για την ελληνική αγορά. Για την πορεία της εταιρείας στο πρώτο τετράµηνο του 2011 ο κ. Τσινάβος είπε ότι ήταν κακή για το παγωτό, καθώς σηµείωσε πτώση 30% λόγω του άσχηµου καιρού, αλλά ήταν καλύτερη σε σχέση µε πέρσι για το γιαούρτι, µε αύξηση τζίρου κατά 20%. Αυτό όµως δεν πρόκειται να επηρεάσει ιδιαίτερα τη συνολική επίδοση του παγωτού για το 2011, η οποία αναµένεται καλύτερη από πέρσι, λόγω της διαφαινόµενης αύξησης του τουρισµού. Γενικά, οι κίνδυνοι που βλέπει η εταιρεία για φέτος προέρχονται από το γεγονός ότι η χώρα διανύει περίοδο ύφεσης, αλλά και από το ενδεχόµενο ο καιρός να µην είναι καλός. Παρόλα αυτά, η διοίκησή της θεωρεί ότι οι ευκαιρίες είναι περισσότερες από τους κινδύνους και είναι αισιόδοξη για την πορεία της στο σύνολο του 2011. Κι αυτό γιατί η στρατηγική της θέση κοντά στα Βαλκάνια τής επιτρέπει να έχει πρόσβαση στις εκεί αγορές, ενώ στην Ελλάδα βελτιώνει την κερδοφορία της µέσω της µείωσης του λειτουργικού της κόστους, χωρίς να µειώνει µισθούς και να απολύει προσωπικό, κάτι για το οποίο, εξάλλου, έχει δεσµευτεί. Χ ΧΡΗΜΑ 75

Χ φάκελοι

Ο.Λ.Π.

ΣΤΟΧΟΣ Η ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ 5ΕΤΟΥΣ ΕΠΕΝ∆ΥΤΙΚΟΥ ΠΛΑΝΟΥ Το αναπτυξιακό πρόγραµµα των ετών 2011-2015, ύψους 1 δισ. ευρώ, και ιδιαίτερα τα µεγάλα έργα του, εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Σχεδιασµού Ανάπτυξης Λιµένων και ήδη εισέρχονται στο στάδιο της αδειοδότησης µε fast-track, ώστε, µέχρι το τέλος του έτους, να έχουν εγκατασταθεί οι εργολαβίες.

η δραστηριότητα και τα αποτελέσµατα έτους της εταιρείας παρουσίασαν ο Πρόεδρος του ∆ιοικητικού Συµβουλίου και ∆ιευθύνων Σύµβουλος του Ο.Λ.Π. Α.Ε., κ. Γ. Ανωµερίτης, o Γενικός ∆ιευθυντής, κ. Παναγιώτης Πετρουλής και η ∆ιευθύντρια Οικονοµικού, κα Αικ. Βερνάρδου στην Ένωση Θεσµικών Επενδυτών. Ο κ. Ανωµερίτης µε δηλώσεις του αναφέρθηκε στα σηµαντικότερα γεγονότα και τις δράσεις που έλαβαν χώρα στη διάρκεια του έτους, µε κυριότερα την έναρξη λειτουργίας (Ιούνιος 2010) του Προβλήτα Ι υπό τον Ο.Λ.Π. Α.Ε, την ολοκλήρωση της διαδικασίας της εθελουσίας εξόδου του προσωπικού, την πλήρη εφαρµογή του νέου Κανονισµού Εσωτερικής Οργάνωσης και Λειτουργίας, καθώς και την αναδιάρθρωση των τιµολογίων της εταιρείας. Παρουσιάστηκε λεπτοµερώς η πορεία υλοποίησης του 5ετούς επενδυτικού προγράµµατος του οργανισµού (2011-2015), ύψους ενός δισ. ευρώ. Το επενδυτικό πρόγραµµα του Οργανισµού εστιάζεται σε έργα που θα αυξήσουν την παραγωγική ικανότητα του Σταθµού Εµπορευµατοκιβωτίων, της Kρουαζιέρας και του Car Terminal και θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική θέση του λιµανιού. Παράλληλα, προωθείται η αξιοποίηση των εγκαταστάσεων του λιµένα, ιδιαίτερα των χώρων και των κτισµάτων του Κεντρικού Λιµένα, µε συµβάσεις παραχώρησης. Σχετικά µε την προοπτική του τρέχοντος έτους, αναφέρθηκε ότι το είδος των ασκούµενων από τον Ο.Λ.Π. Α.Ε. δραστηριοτήτων είναι µεταξύ των πρώτων που δέχονται τις θετικές ή αρνητικές επιδράσεις από την αυξοµείωση του διεθνούς εµπορίου, το οποίο Ο.Λ.Π. ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

βρίσκεται αυτή την περίοδο σε κρίση, µε κάποια σηµάδια ανάκαµψης. Γενικά, το όλο σύστηµα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από κάποια αβεβαιότητα. Το διεθνές transit φορτίο αναµένεται να αυξηθεί, ως αποτέλεσµα της θετικής εξέλιξης στον όγκο του διεθνούς εµπορίου. Η πτωτική όµως πορεία του εγχώριου φορτίου πρέπει να θεωρείται δεδοµένο ότι θα συνεχιστεί και στη διάρκεια του 2011, µε εύλογη επίδραση στον κύκλο εργασιών της εταιρείας. Καταλυτικό ρόλο θα διαδραµατίσει η λειτουργία του Προβλήτα Ι στο Σταθµό Εµπορευµατοκιβωτίων, λόγω της παράλληλης λειτουργίας των δύο ανεξάρτητων και ανταγωνιστικών Σταθµών Εµπορευµατοκιβωτίων. Η διοίκηση καταβάλλει προσπάθειες για την προσέλκυση παλαιών και νέων πελατών, µέσα σε ένα νέο τιµολογιακό και κανονιστικό περιβάλλον. Παράλληλα, όµως, γίνεται συστηµατική και οργανωµένη προσπάθεια αντιστάθµισης του κινδύνου αυτού, µε την αύξηση του κύκλου εργασιών των τοµέων Κρουαζιέρας και Αυτοκινήτου. Όσον αφορά στην Κρουαζιέρα, έγινε αναπροσαρµογή των τιµολογίων προς την κάλυψη του χάσµατος που υπήρχε µε τις ισχύουσες στα ανταγωνιστικά λιµάνια τιµές, µε παράλληλη προσπάθεια αναβάθµισης των προσφερόµενων υπηρεσιών. Σχετικά µε το Αυτοκίνητο, προχωρούν τα έργα αναβάθµισης και αύξησης της δυναµικότητας του Σταθµού, που, σε συνδυασµό µε τη συντονισµένη επαφή µε την πελατεία, αναµένεται να δώσει µια αύξηση γύρω στο 12%, εν µέσω κρίσης. Τέλος, απαντώντας σε ερωτήσεις των θεσµικών επενδυτών, ο κ. Γ. Ανωµερίτης, µεταξύ άλλων, τόνισε: Α) Το θέµα της δηµιουργίας του Αττικού Λιµενικού Συστήµατος ενεκρίθη από το µέτοχο (Υπουργείο Οικονοµικών), το Υ.Θ.Υ.Ν.ΑΛ., καθώς και από τον Οργανισµό Αθήνας. Η Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων έχει ήδη προκηρύξει το έργο για την πρόσληψη Συµβούλου. Αυτό σηµαίνει ότι εντός του 2011 το νέο σχήµα θα πραγµατοποιηθεί. Β) Το Αναπτυξιακό πρόγραµµα 2011-2015, και ιδιαίτερα τα µεγάλα

76 Mάιος 2011

έργα του (επέκταση λιµένος κρουαζιέρας, monorail, ξενοδοχείο 5 αστέρων, Πολιτιστική Ακτή, Συνεδριακό – Εκθεσιακό κέντρο), εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Σχεδιασµού Ανάπτυξης Λιµένων (Ε.Σ.Α.Λ.). Ήδη, εισέρχονται στο στάδιο της αδειοδότησης µε fast-track και µέχρι το τέλος του έτους θα έχουν εγκατασταθεί οι εργολαβίες. Γ) Όλα τα έργα έχουν εγκριθεί από τη ∆ιυπουργική Επιτροπή, η οποία συνήλθε δύο φορές στον Ο.Λ.Π. Α.Ε.

∆) Οι διοικητικές µεταρρυθµίσεις και παραχωρήσεις θα συνεχιστούν και το 2011. Ε) Η οικονοµική πορεία του Οργανισµού θα είναι κερδοφόρος και κατά το 2011, οπότε και θα αυξηθεί περαιτέρω ο κύκλος εργασιών. Σηµειώνεται ότι κατά το 2010, ο Σταθµός Εµπορευµατοκιβωτίων (Προβλήτας Ι) δε λειτούργησε επί πεντάµηνο καθόλου, στη δε κρουαζιέρα έχουµε ήδη 100% πληρότητα επισκεψιµότητας κρουαζιερόπλοιων.

ΣΙ∆ΕΝΟΡ

ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΝΕΩΝ ΑΓΟΡΩΝ Για το 2011, κύριοι άξονες της στρατηγικής του Οµίλου ΣΙ∆ΕΝΟΡ είναι η διατήρηση και αύξηση των µεριδίων στις αγορές όπου δραστηριοποιείται, η αναζήτηση νέων αγορών, η επέκταση σε νέα προϊόντα και η διατήρηση των υψηλών ποσοστών παραγωγικότητας των µονάδων

ατά τη χρήση 2010, ο Όµιλος ΣΙ∆ΕΝΟΡ παρά τη συνεχιζόµενη ύφεση της εγχώριας οικονοµίας και την υποτονική δραστηριότητα του κατασκευαστικού τοµέα, αύξησε τους συνολικούς όγκους πωλήσεων του, κυρίως λόγω της διαφοροποίησής του σε προϊόντα υψηλής προστιθέµενης αξίας (πχ. ειδικοί χάλυβες, πλατέα προϊόντα), που απευθύνονται στις αγορές της ∆. Ευρώπης και κυρίως στη γερµανική αγορά, και της γεωγραφικής του διείσδυσης σε νέες αγορές. Το 2010, ο ενοποιηµένος κύκλος εργασιών του Οµίλου ΣΙ∆ΕΝΟΡ ανήλθε σε 993 εκατ. ευρώ έναντι 938 εκατ. ευρώ το 2009, καταγράφοντας αύξηση κατά 6,0%. Σηµαντικά βελτιωµένα εµφανίζονται τα ενοποιηµένα αποτελέσµατα προ φόρων της χρήσης 2010, τα οποία διαµορφώθηκαν σε ζηµίες 29,9 εκατ. ευρώ, έναντι ζηµιών ύψους 58,8 εκατ. ευρώ το 2009. Αντίστοιχα τα ενοποιηµένα κέρδη προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ενισχύθηκαν σηµαντικά και ανήλθαν σε 50,0 εκατ. ευρώ έναντι 22,3 εκατ. ευρώ το 2009, καταγράφοντας αύξηση κατά ΣΙ∆ΕΝΟΡ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

124,7%. Τέλος, σηµαντική βελτίωση κατέγραψαν και τα καθαρά ενοποιηµένα αποτελέσµατα, µετά από φόρους και δικαιώµατα µειοψηφίας, τα οποία διαµορφώθηκαν σε ζηµίες ύψους 23,0 εκατ. ευρώ (ή ζηµίες 0,239 ευρώ ανά µετοχή) έναντι ζηµιών 71,3 εκατ. ευρώ (ή ζηµίες 0,742 ευρώ ανά µετοχή) το 2009. H ανταγωνιστική κοστολογική βάση των εργοστασίων του Οµίλου, η συνεχής βελτίωση του λειτουργικού κόστους µε τις λειτουργικές δαπάνες να καταγράφουν µείωση, η διατήρηση του κεφαλαίου κίνησης σε χαµηλά επίπεδα, καθώς και η αξιοποίηση των επενδύσεων που έχουν ήδη πραγµατοποιηθεί στα Βαλκάνια, σε συνδυασµό µε το ισχυρό δίκτυο διανοµής, αντιστάθµισαν για τον Όµιλο ΣΙ∆ΕΝΟΡ τις δυσµενείς επιπτώσεις της οικονοµικής κρίσης και της ύφεσης στην ελληνική αγορά και οδήγησαν στη βελτίωση των οικονοµικών αποτελεσµάτων έναντι του 2009. Σηµαντική επίσης είναι η διεθνής δραστηριότητα του Οµίλου, όπου πια το 70% του συνολικού κύκλου εργασιών πραγµατοποιείται σε χώρες εκτός Ελλάδας. Επιπλέον οι σηµαντικές επενδύσεις που την περίοδο 19982010 πλησίασαν τα 700 εκατ. ευρώ, διασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα των παρεχόµενων προϊόντων. Για το 2011, κύριοι άξονες της στρατηγικής του Οµίλου ΣΙ∆ΕΝΟΡ είναι η διατήρηση και η αύξηση των µεριδίων στις αγορές όπου δραστηριοποιείται, η αναζήτηση νέων αγορών, η επέκταση σε νέα προϊόντα και η διατήρηση των υψηλών ποσοστών παραγωγικότητας των µονάδων. Σηµαντική δε αναµένεται η συνεισφορά της ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ εντός του 2011, λόγω της διαφαινόµενης αναθέρµανσης των επενδυτικών προγραµµάτων των ενεργειακών εταιρειών, της αύξησης της ζήτησης για ενέργεια και της ανάκαµψης των τιµών του πετρελαίου. Χ ΧΡΗΜΑ 77

τα νέα της αγοράς

05-11

Χ Interamerican

Νέα προγράµµατα Αστικής Ευθύνης Τουριστικών Μονάδων Η ανάπτυξη της τουριστικής βιοµηχανίας, που αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες στήριξης της ελληνικής οικονοµίας, συνδέεται άµεσα µε την επιχειρηµατική υπευθυνότητα. Για την κάλυψη της αστικής ευθύνης των ιδιοκτητών έναντι των πελατών για ατυχήµατα µέσα στις εγκαταστάσεις των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, η INTERAMERICAN σχεδίασε και προωθεί στην αγορά δύο νέα τυποποιηµένα πακέτα καλύψεων. Τα νέα προγράµµατα “Αστική Ευθύνη Τουριστικών Μονάδων” της εταιρείας απευθύνονται σε επιχειρήσεις ενοικιαζοµένων δωµατίων και µικρών ξενοδοχείων που διαθέτουν µέχρι 30 δωµάτια ανεξάρτητα από το πλήθος των κλινών και προσφέρονται σε τέσσερα επίπεδα ασφαλιζοµένων ορίων ευθύνης, από 90.000 µέχρι 480.000 ευρώ. Πρόκειται για τα προγράµµατα Extra και Total, που διαφοροποιούνται ως προς το εύρος των παρεχοµένων καλύψεων. Παράλληλα, η INTERAMERICAN διαθέτει ευρεία γκάµα καλύψεων αστικής ευθύνης και για µεγάλες ξενοδοχειακές µονάδες, προσαρµόζοντας την ασφάλιση στις ιδιαίτερες ανάγκες τους. «Η σωστή ασφάλιση αστικής ευθύνης αποτελεί στοιχειώδη ένδειξη επαγγελµατισµού για µια ξενοδοχειακή επιχείρηση που θέλει να είναι αξιόπιστη για τους πελάτες της και ταυτόχρονα ανταγωνιστική» σχολιάζει ο κ. Γ. Σπαντιδάκης, διευθυντής underwriting και αποζηµιώσεων της INTERAMERICAN στους κλάδους γενικών ασφαλειών. Το πρόγραµµα Extra περιλαµβάνει αστική ευθύνη για σωµατικές βλάβες και υλικές ζηµιές τρίτων από τη λειτουργία των χώρων της επιχείρησης, από ανακαίνιση ή συντήρηση, από ανελκυστήρα, από πυρκαγιά, έκρηξη ή βραχυκύκλωµα, από τροφική δηλητηρίαση, πτώση πινακίδων και φορτοεκφόρτωση εµπορευµάτων. Το Total περιλαµβάνει, επιπλέον, κάλυψη ευθύνης εργοδότη, ευθύνης από τη λειτουργία πισίνας και υπηρεσιών ναυαγοσώστη (σε πισίνα), γυµναστηρίου και αθλητικών εγκαταστάσεων, καθώς και ευθύνης για απώλεια ή βλάβη προσωπικών ειδών µετά από διάρρηξη – ή κλοπή (µόνο σε ξενοδοχεία και όχι σε ενοικιαζόµενα δωµάτια).

Colliers International

Αναδείχθηκε Καλύτερος Σύµβουλος Ακινήτων το 2010 Η Colliers International βραβεύτηκε ως ο Καλύτερος Σύµβουλος Ακινήτων στην κατηγορία Εµπορικών Μισθώσεων και Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων για το 2010 στην 8η Απονοµή Βραβείων Ποιότητας Ακίνητης Περιουσίας στην Κεντρική & Ανατολική Ευρώπη. Είναι η δεύτερη συνεχόµενη φορά που η ηγετική θέση της Colliers International αναγνωρίζεται από την κριτική επιτροπή ενός από τους κορυφαίους Ευρωπαϊκούς θεσµούς. Το ετήσιο CEEQA Gala Dinner & Awards Ceremony είναι ένα κορυφαίο γεγονός στον κλάδο ακίνητης περιουσίας στο οποίο συµµετέχουν ιδιοκτήτες, διευθύνοντες σύµβουλοι και εκπρόσωποι διοικητικών συµβουλίων κορυφαίων επενδυτών, κατασκευαστές, χρηµατιστές και σύµβουλοι από όλη την Ευρώπη οι οποίοι είναι ενεργοί στις αναδυόµενες Ευρωπαϊκές κτηµατοµεσιτικές αγορές. Πραγµατοποιείται στη Βαρσοβία κάθε Άνοιξη και στο γεγονός συµµετέχουν 600 επιχειρηµατίες-ηγέτες από 36 χώρες, δηλαδή από Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία, Πολωνία, Ουκρανία, Αλβανία, Βόσνια & Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Κόσσοβο, Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Ρουµανία, Σερβία, Σλοβενία. Ο Hadley Dean, Managing Partner της Colliers International Νέας Ευρώπης σχολίασε την αναγνώριση: «Είµαι πολύ περήφανος για τον Τοµέα Εµπορικών Μισθώσεων και το Τµήµα Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων. Είναι σαφές ότι τα τµήµατα αυτά εργάστηκαν σκληρά για να φθάσουν εδώ που είναι σήµερα και αυτό αξιολογήθηκε από την επιτροπή. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τους πελάτες των εν λόγω τµηµάτων για την εµπιστοσύνη και την αφοσίωσή τους». Η Υπηρεσία Λιανικών Μισθώσεων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη προσφέρει µια ευρεία γκάµα υπηρεσιών για όλους τους συµµετέχοντες στον τοµέα των λιανικών πωλήσεων. Οι ειδικοί µας αναλαµβάνουν και εκπροσωπούν πελάτες σε διαπραγµατεύσεις και χρησιµοποιούν την εις βάθος γνώση τους για την αγορά ώστε να βρουν τις καλύτερες δυνατές λύσεις για τους πελάτες, συµπεριλαµβάνοντας την ανάδειξη του ιδανικού µείγµατος µισθωτών, τον κατάλληλο σχεδιασµό χώρου εµπορικών κέντρων και τις µελέτες βιωσιµότητας. Η οµάδα εκπροσωπεί τους πελάτες στη διαπραγµάτευση των όρων µίσθωσης και δηµιουργεί στρατηγικές για επώνυµες εταιρείες που εισέρχονται στις αγορές Κεντρικής & Ανατολικής Ευρώπης. Το Τµήµα Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων της Colliers International παρέχει ευρύ φάσµα εκπροσώπησης και ξενοδοχειακών υπηρεσιών. Η ολοκληρωµένη πλατφόρµα παρέχει στους πελάτες γνώση της ξενοδοχειακής αγοράς και διορατικότητα για την καλύτερη λήψη αποφάσεων σχετικά µε τη µεταβίβαση και εκµίσθωση ξενοδοχειακών µονάδων. 78 Mάιος 2011

~ αποκλειστικότητα

ΤΟ ΠΕΚΙΝΟ Ο∆ΗΓΕΙ ΣΕ «ΞΕΡΑ» ΤΙΣ ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Το πραγµατικό επίπεδο των προβληµατικών δανείων στις µεγαλύτερες τράπεζες της Κίνας είναι καλυµµένο µε ένα πέπλο µυστηρίου. Το καλό νέο για τους επενδυτές είναι πως, ό,τι κι αν συµβεί, η κυβέρνηση θα τις υποστηρίξει, καθώς αυτή τις έβαλε πρώτη σε µπελάδες. Αλλά αυτός ο κρατικός έλεγχος έχει οδηγήσει σε µια νέα αποτίµηση για το τι έχουν, τελικά, να προσφέρουν.

Στις 14 Μαρτίου, η Βιοµηχανική και Εµπορική Τράπεζα της ώς πρέπει να χαρακτηρίσουµε τις κινεζιαπό τον Elliot Wilsot Κίνας (ICBC), η µεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, είχε κεκές τράπεζες; Είναι, όντως, παγκόσµιοι φαλαιουχική αξία ύψους 239 δισ. δολ., αρκετά πάνω από τις µεγαηγέτες ή βρίσκονται λίγο σε τεντωµένο σχοινί, λύτερες τράπεζες της Αµερικής (JP Morgan 182 δισ. δολ.) και της είναι κάτι ανάµεσα σε φτωχές και µεσαίες ή Ευρώπης (HSBC 187 δισ. δολ.). Το ξέσπασµα της οικονοµικής κρίµήπως είναι κατακλυσµικά τροµακτικές; Είναι, σης, όµως, ανέστειλε την εξυγιαντική πορεία των κινεζικών τραπεαυτή τη στιγµή, οι κινεζικές τράπεζες το περίζών, οι οποίες επέστρεψαν στην προηγούµενη κατάσταση και γραµµα βάσει του οποίου όλες οι τράπεζες των αναπτυσσόµενων υποβιβάστηκαν, ξανά, σε πειθήνια εργαλεία πολιτικής της κινεζιχωρών θα πρέπει να ακολουθούν ή αντιµετωπίζουν µελλοντικά τον κής κυβέρνησης. Όταν το Πεκίνο τις διέταξε, κατά τη διάρκεια της κίνδυνο συστηµικών πιέσεων, καθώς βρίσκονται σε µια οικονοµία κρίσης τη διετία 2009-10, να δανείσουν, µοίρασαν χρήµα, όπως όµοια της οποίας δεν υπάρχει σε ό,τι αφορά το επίπεδο ανάπτυξοδεύουν οι ναυτικοί όταν ξεµπαρκάρουν στα λιµάνια. ξης; Και ποιο είναι το πραγµατικό επίπεδο των µη εξυπηρετούµεΤο Πεκίνο έδωσε εντολή για τη δηµιουργία αρχικού δηµοσιονοµινων δανείων των κινεζικών τραπεζών; Σε µια χώρα όπου η κού πακέτου ύψους 600 δισ. δολ., ένα µπάτζετ ιδιαίτερα υπερβοκρυψίνοια είναι αρετή, πώς θα µπορέσουµε ποτέ να µάθουµε λικό. Το αποτέλεσµα ήταν κάθε προσπάθεια αξιολόγησης των πόσα διαγραµµένα τραπεζικά δάνεια υπάρχουν στο σύστηµα; κινεζικών τραπεζών από δυτικούς οίκους να πέσει στο κενό, ίσως Μια δεκαετία πριν οι κινεζικές τράπεζες αντιµετωπίζονταν σαν µεκαι για πάντα. «Τα αξιολογηµένα τραπεζικά οχήµατα της Κίνας τοχικό ανέκδοτο, µετά από 20 χρόνια ανεξέλεγκτης παροχής δαείναι τώρα, σε µεγάλο βαθµό, µια ξεχασµένη κατάσταση», δηλώνει νείων. Τότε το Πεκίνο ανασυντάχθηκε, κατέγραψε τους δανειστές ο Μαρκ Ουίλιαµς, επικεφαλής οικονοµολόγος της Capital Econoτου από το Χονγκ Κονγκ και τη Σανγκάη και επιδόθηκε σε µία, mics στην Κίνα. «Υπήρξε µια περίοδος, πριν την οικονοµική κρίση, άνευ προηγουµένου, “σταυροφορία” µε στόχο να βελτιώσει τη διαόπου οι κινεζικές τράπεζες θεωρούνταν προσανατολισµένες στη φάνεια και να υιοθετήσει δυτικές µεθόδους στο τραπεζικό µάναδυτική οικονοµία, αλλά αυτή η ιδέα παρασύρθηκε από τα “ορµητζµεντ. Πολλές κινεζικές τράπεζες, ακόµα, υπερηφανεύονται για τικά νερά” των γεγονότων των τελευταίων δύο-τριών ετών. Τα τρααποτιµήσεις που βρίσκονται πάνω ή στα ίδια επίπεδα µε τις µεγαπεζικά ιδρύµατα είναι τώρα ξανά “εργαλεία” της κυβέρνησης και λύτερες παγκόσµιες ανταγωνίστριές τους.

80 Μάιος 2011

ΣΤΙΣ 14 ΜΑΡΤΙΟΥ, Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ (ICBC), Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, ΕΙΧΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΗ ΑΞΙΑ ΥΨΟΥΣ 239 ∆ΙΣ. ∆ΟΛ., ΑΡΚΕΤΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ (JP MORGAN 182 ∆ΙΣ. ∆ΟΛ.) ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (HSBC 187 ∆ΙΣ. ∆ΟΛ.). έτσι αναµένεται να παραµείνουν». Ένας ειδικός στις κρίσεις χρέους, εγκατεστηµένος στο Πεκίνο, σηµειώνει χαρακτηριστικά: «Ήταν πάντα διασκεδαστικό για µένα, όταν κάποιοι αγόραζαν µετοχές από αυτές τις τράπεζες, πιστεύοντας ότι αγοράζουν µετοχές πραγµατικών τραπεζών. Αλλά δε συµβαίνει αυτό. Στην πραγµατικότητα, αγοράζουν µετοχές της κινεζικής κυβέρνησης». Η µεταστροφή αυτή οδήγησε στον «κατά ριπάς» δανεισµό της περιόδου 2009-10. Οι κινεζικές τράπεζες χορήγησαν µε βάση τα επίσηµα στοιχεία 17,5 τρισ. γιουάν (2,7 τρισ. δολ.), περίπου δηλαδή το ένα τέταρτο ολόκληρης της κινεζικής οικονοµίας, µέσα σε µία διετία. Και παρά τις προτροπές να συγκρατηθούν, συµπεριλαµβανοµένων περιοριστικών µέτρων, όπως τα συχνά αυξανόµενα ποσοστά διακράτησης αποθεµάτων, το “όργιο” δανειοδοτήσεων συνεχίζεται. Τον Ιανουάριο του 2011 το τραπεζικό σύστηµα “ξόδεψε” 1,04 τρισ. γιουάν σε νέα δάνεια, αυξηµένα κατά 18,5% σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα πέρυσι. Αυτό προέτρεψε τον Liu Mingkang, επικεφαλής της ρυθµιστικής τραπεζικής αρχής της Κίνας (CBRC), να «γκρινιάξει» ότι η πιστωτική επέκταση σε κάθε περίπτωση αναπτύσσεται υπερβολικά γρήγορα. Όχι ότι τα λόγια του ή οι πράξεις του, όπως και κάθε άλλου συµπατριώτη του, έχουν κάποια ορατή επίπτωση. Σύµφωνα µε τον Μάικλ Πέτις, καθηγητή χρηµατοοικονοµικών του Πανεπιστηµίου Peking Guanghua School, η επέκταση δανεισµού αυξάνεται µε τους «υψηλότερους ρυθµούς ιστορικά», µε τις συνολικές χορηγήσεις το 2010 «να είναι υψηλότερες από αυτές του 2009». «ΦΡΕΣΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ» Μεγάλο κοµµάτι από τον ανεξέλεγκτο αυτό δανεισµό µετακινήθηκε από τις κρατικές τράπεζες προς τις κρατικές επιχειρήσεις, από όπου και διασκορπίστηκαν σε µια σειρά «θολών» επενδύσεων. Ένα άλλο κύµα φρέσκων κεφαλαίων διαχύθηκαν σε τοπικά κυβερνητικά χρηµατοοικονοµικά οχήµατα, δηλαδή σε επενδυτικά trusts, µέσω των οποίων χρηµατοδοτήθηκαν βιοµηχανικά έργα, προκειµένου να διατηρηθούν οι υψηλοί ρυθµοί ανάπτυξης, και να αποτραπούν µαζικά πλεονάσµατα εξαιτίας πιθανών αδύναµων εξαγωγών. Αρκετό από αυτό το ρευστό κατευθύνθηκε “σοφά” σε αναγκαία πρότζεκτ, όπως σε σιδηροδροµικά έργα και υποδοµές. Αλλά, επίσης αρκετό διασκορπίστηκε, θυµίζοντας την Κίνα του 1980 και 1990. Αυτό οδήγησε στην κατασκευή πόλεων – φαντασµάτων, όπως το Kangbashi, το οποίο ολοκληρώθηκε µέχρι την τελευταία

του λεπτοµέρεια, αλλά δεν είχε υπολογίσει µία παράµετρο: την ύπαρξη πολιτών. Επίσης, στους Ασιατικούς Αγώνες του 2010 στο Guangzhou, οι οποίοι βγήκαν πιο ακριβοί από τους Ολυµπιακούς, που πρόκειται να γίνουν στο Λονδίνο το 2012, αλλά και στα δύο χρηµατοοικονοµικά κέντρα που κατασκευάστηκαν στην πρωτεύουσα της επαρχίας Henan, Zhengzhou. Σε µια φυσιολογική χώρα τέτοιες αστοχίες σε ό,τι αφορά τις δανειοδοτήσεις, θα είχαν «πνίξει» τις τράπεζες. Οι επιχειρήσεις και τα επενδυτικά οχήµατα δε θα µπορούσαν να εξυπηρετήσουν το κόστος του δανεισµού και τα δάνεια θα κρατούνταν από τις τράπεζες ως εγγύηση µέσω πωλήσεων σε τρίτους. Αλλά η Κίνα δε λειτουργεί µε αυτόν τον τρόπο. Τα µη εξυπηρετούµενα δάνεια είναι «κακιά λέξη» σε µια χώρα που η οικονοµική και κοινωνική αρµονία τιµολογείται υψηλότερα από οτιδήποτε άλλο και όπου είναι αδύνατο, σε νοµικούς όρους, να κηρύξεις µια κρατική επιχείρηση σε πτώχευση. ∆εδοµένου του ότι κανείς στην Κίνα, συµπεριλαµβανοµένων των ηγετών της χώρας, δεν εµπιστεύεται κανένα επίσηµο στατιστικό στοιχείο, ο υπολογισµός προβληµατικών δανειακών δεικτών είναι, σε µεγάλο βαθµό, υποθετικός. Την τελευταία φορά που η ICBC υπολόγισε το δείκτη µη εξυπηρετούµενων δανείων της, το Σεπτέµβρη του 2010, τον έβγαλε στο 1,15%. Μάλιστα, τα «κακά» δάνεια ως ποσοστό των συνολικών δανείων στο εξωτερικό εµφανίζονται ακόµα πιο χαµηλά, στο 0,5%. Σε ό,τι αφορά το συνολικό τραπεζικό τοµέα της Κίνας, από τις τέσσερις µεγαλύτερες τράπεζες µέχρι τις µικρές τοπικές, το γενικό ποσοστό των µη εξυπηρετούµενων δανείων υπολογίζεται από την Κινεζική Ρυθµιστική Τραπεζική Αρχή µεταξύ του 2% και 3%. Σίγουρα είναι πολύ λίγοι αυτοί, συµπεριλαµβανοµένων και των ίδιων των Κινέζων τραπεζιτών, που πιστεύουν σε αυτά τα νούµερα. Αυτό που έχει αξία είναι ο υπολογισµός της συνολικής ποσότητας των προβληµατικών δανείων στην Κίνα. Σύµφωνα µε τη ρυθµιστική αρχή, το ποσό των δανείων που βρίσκεται σε κίνδυνο υπολογίζεται σε 900 δισ. γιουάν, δηλαδή περίπου στο διπλάσιο από τα 500 δισ. γιουάν που υπολογίζουν οι άνθρωποι της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας. Βάσει του ποσού αυτού, ο δείκτης καθυστερούµενων δανείων διαµορφώνεται στο 4%-5%. Αλλά ακόµα και αυτό το ποσοστό είναι ελάχιστα πιθανό να αποτυπώνει την πραγµατικότητα. Σύµφωνα µε την Capital Economics Williams, το 10% µε 20% των περίπου 4 δισ. νέων δανείων που κατευθύνθηκαν σε τοπικά κυβερνητικά οικονοµικά οχήµατα µόνο το 2010, ήτοι 800 δισ. γιουάν, κυριολεκτικά θα χαθούν. Το Μάρτιο η Barclay’s Capital έκανε την πρόβλεψη ότι το 15% των χρηµάτων που δόθηκαν ως δάνεια σε επαρχιακούς φορείς µετατράπηκαν σε έργα υποδοµής, τα οποία ήταν καλυµµένα σε ποσοστό λιγότερο από 30% µε ρευστό και έχουν πολύ µικρές, ή καθόλου, πιθανότητες να εξυπηρετήσουν τις δόσεις τους. Καµµία από αυτές τις περιπτώσεις δανείων δε φαίνεται στα βιβλία των τραπεζών. Η Barclay’s υπολογίζει, επίσης, ότι ο δείκτης προβληµατικών δανείων των τεσσάρων µεγαλύτερων τραπεζών της Κίνας, δηλαδή των ICBC, Bank of China, China Construction Bank, Agricultural Bank of China, βρίσκεται κάπου µεταξύ του 15-20%, µε περίπου ένα στα πέντε δάνεια της Bank of China να θεωρείται ότι θα διαγραφεί. Ασιανολόγοι που εδράζονται στο Χονγκ Κονγκ, τοποθετούν το συνολικό χρέος, που βρίσκεται σε κίνδυνο, του τραπεζικού συστήµατος της χώρας στα 400 δισ. δολ. ΧΡΗΜΑ 81

Χ δια ταύτα...

ό ν ε κ ο τ ί ε θ ω Να γεφυρ ν ω ε σ ή ρ ι ε χ ι π ε ι α κ ν ώ ζ ε π α ρ τ ύ ξ α τ µε Οι διαµαρτυρίες των επιχειρήσεων πληθαίνουν όσο περνά ο καιρός, και η κατάσταση που επικρατεί στην αγορά δεν αλλάζει.

∆

πρόθεσµων οφειλών προς το ΤΕΜΠΜΕ. Αυτό συµβαίνει εν µπορούµε να ισχυριστούµε ότι οι διαµαρτυαπό τον Γιάννη ακόµα και στις περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις δηλώρίες υποκρύπτουν κάποιο δόλο, ώστε να αποµειΒερµισσώ νουν ότι θα χρησιµοποιήσουν τα χορηγηθέντα ποσά για ωθεί η ουσία των όσων περιέχουν, καταλογίζοντας την εξόφληση αποκλειστικά και µόνο των συγκεκριµένων οφειλών στο κράτος ευθύνες όχι µόνο για το οικονοµικό, αλλά και για το τους. Επίσης, έχει παρατηρηθεί το φαινόµενο, όπως δηλώνουν οι κοινωνικό περιβάλλον, τα οποία βρίθουν προβληµάτων. Και βέβαια εκπρόσωποι των επιχειρήσεων, ότι όσα ποσά κατατίθενται από τις τα προβλήµατα της κοινωνίας και τα προβλήµατα των επιχειρήσεων επιχειρήσεις, οδηγούνται σε πίστωση των δανείων του ΤΕΜΠΜΕ δεν είναι ασύνδετα θέµατα, καθώς η κοινωνική αναταραχή που επικαι όχι των δόσεων ή των οφειλόµενων τόκων των λοιπών δανείων κρατεί, επηρεάζει σφόδρα και την επιχειρηµατική δραστηριότητα. των επιχειρήσεων, µε αποτέλεσµα όλα τα δάνεια να εµφανίζουν Ωστόσο, υπάρχουν ακόµη ισχυρότερες γενεσιουργές αιτίες για τη υπερηµερίες. Είναι προφανές ότι η κατάσταση αυτή από τη µία αναδιογκούµενη δυσαρέσκεια των επιχειρήσεων, που σχεδόν αδυναδεικνύει την ανησυχία των τραπεζών να «µπαλώσουν» τα ανοίγτούν να κάνουν ένα βήµα προόδου και να βγουν από το τέλµα στο µατα του παρελθόντος και, από την άλλη, εντείνει την ασφυξία στην οποίο βυθίζονται. Οι επιχειρηµατίες, επισηµαίνουν, κάνουν διαβήαγορά και δε συµβάλλει στην εκτόνωση της πίεσης που δέχονται οι µατα, εκδίδουν ανακοινώσεις και δραστηριοποιούνται σε µια σειρά επιχειρήσεις. Βέβαια, υπάρχει και µια σειρά άλλων θεµάτων τα παρεµβατικών κατευθύνσεων αναζητώντας λύση. Εδώ και δύο χρόοποία οι επιχειρήσεις θεωρούν ως προβλήµατα του τραπεζικού νια, «φωνάζουν» ότι το «επιχειρείν» συρρικνώνεται, µε ανυπολόγιτοµέα και του αποδίδουν ευθύνες. Επειδή, λοιπόν, τείνει να γίνει στες επιπτώσεις στην αγορά εργασίας, αλλά και στην οικονοµία της «µόδα» η ενοχοποίηση του τραπεζικού συστήµατος και είναι ανορχώρας. Η µοναδική πηγή ελπίδας για την επιβίωση, που διαχροθόδοξο να επιρρίπτονται ευθύνες σε ένα τόσο σηµαντικό τοµέα της νικά είναι οι τράπεζες, φαίνεται ότι στερεύει αποθεµάτων και ο οικονοµίας, που ο ρόλος του ήταν και παραµένει καθοριστικός για λόγος είναι απλός. Έχουν και αυτές ανασφάλεια για το µέλλον, µε την εξέλιξη χιλιάδων επιχειρήσεων, επιβάλλεται, πλέον, η παρέµαποτέλεσµα να είναι διστακτικές στην παροχή ρευστότητας –αδιαβαση της κυβέρνησης. Πρέπει, δηλαδή, η τελευταία να βρει το δίκρίτως - στην αγορά. Προς αυτή την κατεύθυνση δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η έλλειψη ρευστότητας και η υποκατανάλωση αυλο επικοινωνίας των επιχειρήσεων µε το τραπεζικό σύστηµα και να δηµιουργήσει υποδοµές ανάλογες µε αυτές άλλων χωρών όπου στην αγορά έχουν οδηγήσει αρκετές µικροµεσαίες επιχειρήσεις µπόρεσαν και γεφύρωσαν το κενό, έριξαν τα τείχη και εγκατέστηστην αδυναµία να εξυπηρετήσουν τα δάνεια του ΤΕΜΠΜΕ και βρίσαν ένα πιο φιλικό περιβάλλον µεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων. σκονται µπροστά στο αδιέξοδο να καταγγελθούν οι δανειακές συµΑς φύγουµε, πλέον, από τη λογική του εντοπισµού χρηµατοδοτιβάσεις. Επίσης, και πολλές τράπεζες – ίσως οι περισσότερες κών εργαλείων του τύπου «έρχεται το επόµενο για να καλύψει τη αρνούνται να ανανεώσουν υφιστάµενα πιστοδοτικά όρια ή να χορη“µαύρη τρύπα” που δηµιούργησε το προηγούµενο» και να περάγήσουν διαθέσιµα κεφάλαια από ήδη εγκεκριµένα (συχνά και µε σουµε σε άλλες - όχι τόσο «δηµιουργικές» - λογικές. ενυπόθηκη διασφάλιση όρια), µε τη δικαιολογία της ύπαρξης ληξι-

82 Μάιος 2011

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ* Ο∆ΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

∆ΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ Ι∆ΙΩΤΩΝ

ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 €

ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

∆ΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ∆ΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 €

(Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α.)

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*∆ιεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

αποκλειστικότητα

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ

Οι 111 εταιρείες που έφυγαν από το «ταµπλό» και η δύσκολη συνέχεια

τ.372 / 05.2011

ΑΓΟΡΑ ΦΑΡΜΑΚΟΥ «Βαρύ» έπεσε το µνηµόνιο στον κλάδο Ιωάννης Ψυχογυιός ∆ιευθύνων Σύµβουλος ΕΚΟ

ΕΠΕΝ∆ΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ / τ.372 / 05.2011 / € 6.00

Το Πεκίνο οδηγεί σε «ξέρα» τις κινεζικές τράπεζες