ΧΡΗΜΑ #400

Page 1

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Το Grecovery «θερμαίνει» το Χ.Α.

τ.400/ 03.2014

ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ Στη «μέγγενη» του αρνητικού περιβάλλοντος

Κωστής Μελαχροινός

Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, ΕΛΤΑ

«Ξαναχτίζουμε» τη σχέση με τους πελάτες μας Τα ΕΛΤΑ έχουν υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια σημαντικά έργα υποδομών για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, εστιάζοντας στην αυτοματοποίηση και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.400 / 03.2014 / € 6,00

Clinical Research Conference: Το μέλλον των κλινικών ερευνών στην Ελλάδα

ISSN 1105-0470


ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ*

good to know you

ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

)LZ[ )LZ[ >VYRWSHJLZ > VYRWSHJLZ . .YLLJL YLLJL

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu



2 Γιώργος Καλούμενος, Aρχισυντάκτης

ΚΟΝΤΡΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ – ΤΡΟΪΚΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ H Τρόικα και οι δανειστές προσπαθούν να «παγώσουν» τα σχέδια της κυβέρνησης να βγει στις αγορές. Όμως είναι σχεδόν βέβαιο ότι η ελληνική κυβέρνηση θα τολμήσει να βγει στις αγορές για δανεισμό πριν από τις ευρωεκλογές.

Μ

ε επιτόκιο λίγο πιο κάτω από 6% θα προσπαθήσει να γίνει η πρώτη έξοδος της Ελλάδας προς τις αγορές, πριν από τις ευρωεκλογές, σύμφωνα με πληροφορίες. Στόχος του κυβερνητικού επιτελείου είναι να εκμεταλλευτεί τη διάθεση για επενδύσεις και ανάληψη κινδύνου των μεγάλων ξένων επενδυτών που εκδηλώνεται αυτή την περίοδο για το χρηματιστήριο και τα ελληνικά ομόλογα, ποντάροντας στις προσδοκίες με επίκεντρο το «Grecovery», και να προσφέρει μια δελεαστική σχέση επένδυσης/κινδύνου για τα ελληνικά ομόλογα που θα θελήσει να εκδώσει. Οι ξένοι οίκοι, όπως η Goldman Sachs, η BlackRock, η UBS, η JP Morgan, η Merrill Lynch/Bank of America, η Deutsche Bank, η Citigroup, η Nomura, η HSBC, η BNP Paribas, η Lazard, η Commerzbank, και περίπου πενήντα μεγάλα funds, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν σε μια πιθανή έκδοση ελληνικών ομολόγων. Η κυβέρνηση, μέχρι να βγει στις αγορές, ελπίζει να έχει στα «χέρια» της την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας.

4 Μάρτιος 2014

Οι κρίσιμες ημερομηνίες για μια πιθανή αναβάθμιση της Ελλάδας είναι: 21 Μαρτίου-Standard and Poor’s, 4 Απριλίου-Moody’s, 23 Μαΐου-Fitch. Η μόνη ένδειξη που υπάρχει είναι ότι η Standard and Poor’s μπορεί να αναβαθμίσει το outlook σε «θετικό» από «ουδέτερο». Εικασίες υπάρχουν για τη Moody’s ότι μπορεί να αναβαθμίσει την Ελλάδα, αν επιβεβαιωθεί το πρωτογενές πλεόνασμα έως 3 κλίμακες, ώστε να ταυτιστεί με τη βαθμολογία των υπόλοιπων οίκων, αλλά ακόμη δεν μπορεί να θεωρηθεί 100% βέβαιο. Η Τρόικα είναι αντίθετη στο σχέδιο επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές χρέους το 2014, καθώς υπάρχουν ανησυχίες ότι μπορεί να επιτρέψει στην Ελλάδα να χαλαρώσει υπερβολικά τις προσπάθειες για την εξυγίανση της οικονομίας. Η Κομισιόν, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ υποστηρίζουν πως η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να επαναλάβει τα λάθη του

παρελθόντος αν βγει από το πρόγραμμα διάσωσης. Η Τρόικα συνειδητοποιεί τώρα πως όταν η Ελλάδα είχε έλλειμμα 10% και είχε όλη τη διαπραγματευτική ισχύ, ήταν υπερβολικά επικεντρωμένη στη λιτότητα αντί για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Μια επιστροφή στις αγορές θα σήμαινε πως ορισμένες από τις πιο σκληρές μεταρρυθμίσεις δεν θα εφαρμοστούν ποτέ. Την ίδια ώρα η διαπραγματευτική ισχύς της Τρόικας έναντι της ελληνικής κυβέρνησης μειώνεται. Με την οικονομία να είναι έτοιμη να εξέλθει από εξαετή ύφεση και με πρωτογενές πλεόνασμα, η κυβέρνηση έχει πόρους για να καλύψει τους μισθούς και τις συντάξεις. Ο δανεισμός είναι αναγκαίος μόνο για την αποπληρωμή του χρέους των 321 δισ.

ΧΡΗΜΑ τ.400, Μάρτιος 2014

ΕΝ ΑΡΧΗ...


. O ร ย ย ย ยข ย ย ยก ย ร {

W W W B WW W B ITDA I T D A ILY I L Y GR GR

3PECIALร 2 ร

EPORT

23!ร # ร ONFERE NCE %UROPEร ร

ร ร

ร ร

ร ร

ร ร

ร ร


10 Χρηματιστήριο Το Grecovery «θερμαίνει» το Χ.Α.

26 32 Ταχυμεταφορές - Logistics Συνεχίζονται οι «χαμηλές πτήσεις»

6 Μάρτιος 2014

Αγορά πετρελαιοειδών Στη «μέγγενη» του αρνητικού περιβάλλοντος

38

On-line Trading Επενδύστε σε διεθνή προϊόντα και αγορές με ένα «κλικ»

44

Αγορά Catering H συνεργασία με τουριστικές μονάδες δίνει ελπίδα


περιεχόμενα τ.400/03.2014 18 ~ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ Από το «διαβολικό 666» στις 1.900 μονάδες ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

50 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS Ελλάκτωρ

Τα ΕΛΤΑ έχουν υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια σημαντικά έργα υποδομών για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, εστιάζοντας στην αυτοματοποίηση και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών

54 ~ CLINICAL RESEARCH CONFERENCE Το μέλλον των κλινικών ερευνών στην Ελλάδα

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-

μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

τεύχος Μάρτιος 2014

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu

CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu Πάρης Κορωναίος koronaios.p@ethosmedia.eu

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu

Αριστείδης Κυπριώτης kypriotis.a@ethosmedia.eu

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Διονύσης Δρογγίτης drogitis.d@ethosmedia.eu

KEY ACCOUNT MANAGER Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu TMHMA MARKETING EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜ. ΣΧΕΣΕΩΝ Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470

Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ ~ Το τεύχος που κρατάτε στα ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Pressious Αρβανιτίδης χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Α.Β.Ε.Ε. έτσι συμβάλλει στην υποστήKωνσταντίνος Σαλβαρλής ριξη των δασών του πλανήτη. salvarlis.k@ethosmedia.eu ISSN 1105-0470

04 ~ Εν αρχή: Κόντρα κυβέρνησης – Τρόικας για την έξοδο στις αγορές 08 ~ Επικαιρότητα: Ημερομηνία-σταθμός η 23η Απριλίου 76 ~ Στα ενδότερα του Χ.Α. 78 ~ Νέα της αγοράς 82 ~ Δια ταύτα: Διαμάχη ΔΝΤ - Ε.Ε. με επίκεντρο τις ελληνικές τράπεζες

22

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κωστής Μελαχροινός Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, ΕΛΤΑ «Ξαναχτίζουμε» τη σχέση με τους πελάτες μας ΧΡΗΜΑ 7


Χ

επικαιρότητα

ΟΛΙ ΡΕΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση του 2014 Η αποστολή της Τρόικας αναμένεται να επιστρέψει στην Αθήνα για την επόμενη αξιολόγηση, όταν η Eurostat επιβεβαιώσει το πρωτογενές πλεόνασμα, ήτοι τέλη Απριλίου, και θα ολοκληρωθεί το καλοκαίρι. Στη συνέχεια, η έκθεση θα συζητηθεί σε επίπεδο Eurogroup με τη συμμετοχή και του ΔΝΤ. Μόλις χθες ολοκληρώσαμε την τελευταία αξιολόγηση που είχε ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας για το 2014 είναι διασφαλισμένες μετά τη χθεσινή συμφωνία με την Τρόικα.

ΚΩΣΤΗΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Οι εταίροι να στηρίξουν την Ελλάδα Έχει σημασία η Ελλάδα να συνεχίσει την πορεία των διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Οι δε εταίροι μας να εκφράσουν με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την εμπιστοσύνη τους στην προσπάθειά μας, που ούτως ή άλλως αποδίδει και ξεπερνά τις προβλέψεις. Η ψυχολογία μετράει και αυτή είναι που θα κάνει τη διαφορά.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

Η Ελλάδα γίνεται ισχυρότερη Μετά από επτά μήνες συνεχόμενων και δύσκολων διαπραγματεύσεων με την Τρόικα, το τελικό αποτέλεσμα υπογραμμίζει τη μεγάλη βελτίωση που έχει σημειώσει η Ελλάδα τους τελευταίους 20 μήνες στην εκπλήρωση των βασικών δημοσιονομικών στόχων και στην εφαρμογή ριζικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα γίνεται ισχυρότερη και η Ευρώπη γίνεται επίσης ισχυρότερη και τελικά το μήνυμα είναι η ανάγκη για εμβάθυνση της κοινωνικής διάστασης, ώστε να διασφαλίσουμε ότι τα πρώτα σημάδια της ανάκαμψης θα οδηγήσουν σε μακροχρόνια βιώσιμη ανάπτυξη.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΡΚΙΔΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΣΕΕ

Ανάσα η ελάφρυνση του εργασιακού κόστους Η ελάφρυνση στο εργασιακό κόστος των επιχειρήσεων, με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9% από την πλευρά των εργοδοτών και των εργαζομένων, μπορεί να δώσει μια ανάσα στον ιδιωτικό τομέα. Επίσης, επιπλέον ρευστότητα στην αγορά μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι ένα μέρος του πλεονάσματος, ύψους 1 δισ. ευρώ, θα δοθεί εντός του 2014 για αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, συμπληρωματικά εκείνων που αρχικά είχαν προβλεφθεί. 8 Mάρτιος 2014

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣΤΑΘΜΟΣ Η 23η ΑΠΡΙΛΙΟΥ Το παιχνίδι της «καθυστέρησης» των Ευρωπαίων και το πόκερ της κυβέρνησης

Τ

ις ελπίδες της ελληνικής κυβέρνησης για ελάφρυνση του χρέους πριν τις Ευρωεκλογές του Μαΐου «έθαψε» ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, αλλά και ο Επίτροπος Όλι Ρεν, οι οποίοι παραπέμπουν στο… καλοκαίρι! Όμως, στην πραγματικότητα, οι Ευρωπαίοι όλοι αναμένουν τα στοιχεία της Eurostat στις 23 Απριλίου για το πρωτογενές πλεόνασμα. Εάν επιβεβαιωθεί το «πρωτογενές πλεόνασμα» στον προϋπολογισμό του 2013, και μάλιστα εάν αυτό είναι μεγαλύτερο του αναμενόμενου, δεν θα διστάσουν να εκπέμψουν στην Αθήνα τουλάχιστον ένα θετικό μήνυμα. Οι πολιτικές «ελίτ» των χωρών της Ευρωζώνης θέλουν να αποφύγουν την «καυτή πατάτα» μιας συζήτησης για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση παίζει ένα παιχνίδι σκληρό «πόκερ» με την Τρόικα, προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο. Δεν θέλει να «στριμωχτεί στη γωνία» και να πάρει 3ο δάνειο από την Ε.Ε.: θα πρέπει να παίξει σκληρό «πόκερ» με την Τρόικα. Η σημαντική αύξηση των εσόδων και το διαφαινόμενο, καλύτερο του αναμενομένου, πρωτογενές πλεόνασμα για το 2013 (μπορεί να είναι και πάνω από 2 δισ. ευρώ) σημαίνει πιθανόν ότι η χώρα δεν θα χρειασθεί να λάβει επιπλέον μέτρα λιτότητας για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό του 2014. Με άλλα λόγια, η Τρόικα θα συμφωνήσει ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με 1,5% του ΑΕΠ το 2014 είναι εφικτός χωρίς τη λήψη τέτοιων νέων μέτρων. Αν δεν είχε παίξει καθυστερήσεις, θα είχε πιθανόν λάβει τέτοια μέτρα λίγους μήνες πριν, υπονομεύοντας χωρίς λόγο και αιτία την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Κάτι που έχει τονίσει ανοιχτά ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, όταν δήλωνε: «Εάν είχαμε ακούσει την Τρόικα, θα είχαμε καταστραφεί»! Όμως, η κυβέρνηση έχει μπροστά της έχει μια νέα πρόκληση, που ακούει στο όνομα «χρηματοδοτικό κενό» για το 2014 και ανέρχεται σε 4,5 δισ. ευρώ.

ΒΕΡΝΕΡ ΦΑΪΜΑΝ

ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ ΚΑΓΚΕΛΑΡΙΟΣ

Χρειάζεται επαρκή «εργαλεία» η Ευρώπη Υπάρχουν ακόμη προβλήματα στην Ευρώπη που πρέπει να λυθούν και θα ήταν ανειλικρινές να ισχυριστεί κάποιος πως προς τούτο υπάρχουν επαρκή «εργαλεία», τουναντίον η Ευρώπη χρειάζεται σαφέστατα περισσότερα μέσα και περισσότερη δύναμη.


Είναι τα λεφτά που λείπουν για να χρηματοδοτηθεί πλήρως ο δημόσιος τομέας και να πληρωθούν τοκοχρεολύσια τη φετινή χρονιά. Αποτελεί μέρος του χρηματοδοτικού κενού της περιόδου 2014-2015 που εκτιμήσεις ανεβάζουν από 11 μέχρι 16 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση έχει 3 επιλογές, ή συνδυασμό τους, για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό του 2014: Να χρησιμοποιήσει μέρος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2013, να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές και να μετακυλίσει στο μέλλον τα κρατικά ομόλογα που έχουν δοθεί στις τράπεζες για τις προνομιούχες μετοχές επί Αλογοσκούφη. Ο «ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ» Η ενίσχυση της διαπραγματευτικής ισχύος της Αθήνας, μέσω του πρωτογενούς πλεονάσματος, συνοδεύεται αυτόματα από νέα πολιτικά ρίσκα. Το πολιτικό ρίσκο αποτελεί και τον Νο 1 κίνδυνο για την Ελλάδα. Αν η Τρόικα συνεχίσει να πιέζει για νέα μέτρα, η ελληνική κυβέρνηση δεν θα αντέξει. Θα καταρρεύσει και η χώρα θα οδηγηθεί σε εκλογές. Αν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο ΣΥΡΙΖΑ, διατηρήσει ισχυρό προβάδισμα τόσο στις αυτοδιοικητικές εκλογές όσο και στις Ευρωεκλογές, τότε θα τεθεί υπό ευρεία αμφισβήτηση το οικονομικό πρόγραμμα της Ελλάδας, αλλά και η πολιτική σταθερότητα στη χώρα, προειδοποιεί η Royal Bank of Scotland. Η βρετανική τράπεζα δεν αποκλείει παραχωρήσεις από την πλευρά της Τρόικας, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος βαριάς ήττας της κυβέρνησης στις διπλές εκλογές του Μαΐου. Ενώ στην οικονομία υπάρχουν θετικές εξελίξεις, η Ελλάδα εισέρχεται σταδιακά σε μια προεκλογική περίοδο που δημιουργεί αυτοτροφοδοτούμενους κινδύνους, ικανούς να ανατρέψουν και πάλι την πορεία ανάκαμψης της οικονομίας και να επαναφέρουν τα σενάρια ανατροπής της πολιτικής δημοσιονομικής προσαρμογής και, κατά συνέπεια, τα σενάρια εξόδου της χώρας από το ευρώ. ΗΜΕΡΟΜΗΝIΕΣ - ΣΤΑΘΜΟI ■ 20 Μαρτίου: Συμβούλιο Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. ■ 21 Μαρτίου: Έκθεση αξιολόγησης από τη Standard & Poor’s ■ 2 Απριλίου: Άτυπο Ecofin στην Αθήνα ■ 4 Απριλίου: Έκθεση αξιολόγησης από τη Moody’s ■ 23 Απριλίου: Ανακοίνωση της Eurostat για το πρωτογενές πλεόνασμα ■ 5 Μαΐου: Συνεδρίαση Eurogroup στις Βρυξέλλες, κρίσιμο για αποφάσεις χρέους και χρηματοδοτικό κενό ■ 20 Μαΐου: Λήξεις ομολόγων ύψους 4,1 δισ. που κατέχει η ΕΚΤ ■ 21 Μαΐου: Λήξεις ομολόγων 4,4 δισ. που είχαν διατεθεί στις τράπεζες το 2009 ■ 23 Μαΐου: Έκθεση αξιολόγησης από τη Fitch ■ 25 Μαΐου: Ευρωεκλογές ■ 19-20 Ιουνίου: Συνεδριάσεις Eurogroup - Ecofin ■ 2627 Ιουνίου: Συμβούλιο Κορυφής Ε.Ε. ■ 1 Αυγούστου: Νέα έκθεση αξιολόγησης από τη Moody’s ■ 12 Σεπτεμβρίου: Νέα έκθεση αξιολόγησης από τη Standard & Poor’s

ΑΝΓΚΕΛΑ ΜΕΡΚΕΛ

ΓΕΡΜΑΝΙΔΑ ΚΑΓΚΕΛΑΡΙΟΣ

Η G8 δεν χρειάζεται να υπάρχει Όσο δεν υπάρχει πολιτικό περιβάλλον για έναν τόσο σημαντικό πολιτικό σχηματισμό όπως η G8, η G8 δεν χρειάζεται να υπάρχει πια, ούτε η Σύνοδος ούτε η σύνθεση της ομάδας. Η Ρωσία είναι ευρέως απομονωμένη σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΥΡΙΖΑ

Σχέδιο Β που θα προβλέπει και δημοψήφισμα Ένας από τους παράγοντες που ο κόσμος πήγε στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι έδειξε προθυμία να συμπράξει σε μια κυβέρνηση ανατροπής. Χρειάζεται δράση κι από πάνω κι από κάτω. Το δίλημμα δεν είναι ή κινήματα ή κυβέρνηση. Θέλουμε και κυβέρνηση και κινήματα, ώστε να αλλάξουν πράγματα και να εκφραστούν πράγματα. Κάποιοι λένε, όπως το ΚΚΕ, ότι δεν υπάρχουν συνθήκες για μετασχηματισμό. Το ερώτημα είναι να εμπλακούμε ή να περιμένουμε. Αν δούμε την ιστορία, θα δούμε ότι η αναμονή δεν οδήγησε στην εξουσία. Επίσης έχουμε πολλά παραδείγματα από κόμματα που τελικά αφομοιώθηκαν.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Οι συνθήκες δεν επιτρέπουν αλλαγή των αντικειμενικών Η έλλειψη αντιπροσωπευτικού δείγματος αγοραπωλησιών, όπως σε κανονικές συνθήκες της αγοράς, δεν επιτρέπει την προσέγγιση των πραγματικών αξιών των ακινήτων και τον προσδιορισμό νέων, περισσότερο αξιόπιστων, αντικειμενικών αξιών. Μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν, θα εξετασθεί το θέμα της αναμόρφωσης του συστήματος υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ

Το καλοκαίρι, ξανά, αξιολόγηση της Τρόικας Αξιολόγηση θα υπάρξει το καλοκαίρι πια. Οι αξιολογητές έφυγαν και δεν θα γυρίσουν, παρά μόνο μετά τις ευρωεκλογές. Εκείνη η στιγμή θα είναι πολύ καίρια για την Ελλάδα, διότι θα τεθούν θέματα που θα αφορούν το μέλλον μας. Δηλαδή, τι θα γίνει όσον αφορά τη χρηματοδότηση της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια. Η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους εκτιμώ ότι θα αρχίσει μετά τις ευρωεκλογές, διότι έχουμε κάνει αυτά που έπρεπε.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΒΕΑ

Θετική εξέλιξη η συμφωνία με την Τρόικα Αποτελεί θετική εξέλιξη η συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την Τρόικα για μείζονα ζητήματα που απασχολούν σήμερα την ελληνική οικονομία και την κοινωνία. Η απόφαση για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από 1ης Ιουλίου, που άλλωστε αποτελούσε πάγιο αίτημα του επιχειρηματικού κόσμου, θα συμβάλει αποφασιστικά στη μείωση του κόστους λειτουργίας των ελληνικών επιχειρήσεων, που αποτελεί σήμερα ένα μεγάλο πρόβλημα. ΧΡΗΜΑ 9


Χ χρηματιστήριο

ΤΟ GRECOVERY

«ΘΕΡΜΑΙΝΕΙ» ΤΟ Χ.Α.

10 Mάρτιος 2014


Το ελληνικό story αναθερμαίνεται, η ελληνική οικονομία αποκτά momentum

H

αναρρίχηση του Γενικού Δείκτη σε νέα υψηλά 34 μηνών και η επιβεβαίωση της πορείας προς τις 1.400 μονάδες, παρά τα πολλά ανοιχτά μέτωπα, στηρίζεται στις προσδοκίες με επίκεντρο το «Grecovery», οι οποίες έχουν δημιουργήσει ένα «τείχος», που δεν αφήνει να περάσει κανένα αρνητικό γεγονός. Για μια μερίδα των αναλυτών η έντονη ανοδική πορεία της αγοράς μπορεί να ικανοποιεί τους επενδυτές, αλλά δεν μπορεί να «δικαιολογηθεί», όταν παραμένουν ανοιχτά τα βασικά μέτωπα στην ελληνική οικονομία. Το ελληνικό χρηματιστήριο εναρμονίζει την κίνησή του με το σενάριο που προβλέπει αισιόδοξες εξελίξεις και κοντινή λήξη του πολύχρονου υφεσιακού κύκλου. Ωστόσο οι παράγοντες που μπορεί να μην το επιβεβαιώσουν, είτε στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό (πέραν της Ουκρανίας), είναι πολλοί, προκαλώντας ίσως αναπόφευκτες και πολλαπλές αναταράξεις. Τα επίπεδα των 1.400-1.450 μονάδων, όπως έχει γράψει το «ΧΡΗΜΑ» από τις αρχές του 2014, σύμφωνα με την τεχνική ανάλυση, ήταν ο ανοδικός στόχος της αγοράς. Οι πιθανότητες να δει το Χ.Α. τιμές κοντά σε αυτά τα επίπεδα είναι αυξημένες, ωστόσο τα δύσκολα θα αρχίσουν κάπου εκεί, όταν η αγορά θα χρειαστεί να ενεργοποιήσει νέους καταλύτες. Πάντως ξεκάθαρη βελτίωση του ελληνικού story διαπιστώνει η Deutsche Bank. «Κατά γενική ομολογία, η κατάσταση της Ελλάδας είναι σαφές πως βελτιώνεται. Διαφαίνονται ενδείξεις πως η οικονομία αποκτά momentum», σχολιάζει χαρακτη-

ριστικά ο Mark Wall, επικεφαλής αναλυτής της γερμανικής τράπεζας, αρμόδιος για τα ευρωπαϊκά ζητήματα. H είδηση πως η Ελλάδα πέτυχε τον στόχο για παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος, νωρίτερα του αρχικού χρονοδιαγράμματος, μόνο θετική μπορεί να χαρακτηριστεί, επισημαίνει ο Wall. Το βελτιωμένο outlook για την ελληνική οικονομία οδήγησε τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Μάρτιο του 2012, ημερομηνία - ορόσημο για την Αθήνα, αφού τότε έλαβε χώρα η αναδιάρθρωση του χρέους (PSI+).

ΟΙ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΟΥ MSCI ΔΙΕΘΝΩΣ ΤΟ 2014 (κλείσιμο 7 Μαρτίου 2014) Δανία Ιρλανδία Ελλάδα Ινδονησία Ισραήλ Αίγυπτος Νέα Ζηλανδία Φιλιππίνες Ιταλία Πορτογαλία Ταϊλάνδη Τσεχία Ελβετία Περού Γαλλία Ισπανία

18,45% 17,27% 15,36% 14,56% 12,79% 10,24% 10,18% 9,18% 7,54% 7,48% 4,40% 3,99% 3,63% 2,73% 2,56% 2,16%

Μάλιστα, οι αποδόσεις για τα 10ετή ελληνικά ομόλογα άγγιξαν τα χαμηλότερα επίπεδα σε διάστημα 4 ετών, υποχωρώντας περισσότερο από τις αποδόσεις των 30ετών ομολόγων για πρώτη φορά από το 2013. Πρόκειται για μια ξεκάθαρη ένδειξη πως η εμπιστοσύνη των αγορών επιστρέφει στην ελληνική οικονομία. Το χρηματιστήριο και η αγορά ομολόγων συνεχίζουν να αντλούν δυναμική από τις προσδοκίες ότι μια αναβάθμιση της οικονομίας είναι κοντά, ταυτόχρονα με μια προσπάθεια καλοσχεδιασμένης «δοκιμαστικής» εξόδου στις αγορές, και την εκτίμηση πως πριν τις εκλογές του Μαΐου θα δοθεί το «πράσινο φως» από τους δανειστές για την αναδιάρθρωση του χρέους μέσα στο δεύτερο εξάμηνο. Η χρηματιστηριακή ανάκαμψη, η οποία καταδεικνύει τη θεαματική αλλαγή της επενδυτικής ψυχολογίας, ξεκίνησε με την ανάκαμψη στις αγορές ομολόγων. Παράλληλα, καταλυτικό ρόλο στο «ράλι» έπαιξε και η αποκλιμάκωση του φόβου για το μακροοικονομικό ρίσκο. Τα μηνύματα από την αγορά ομολόγων και τα ελληνικά spreads παραμένουν ιδιαίτερα θετικά και αυτό είναι ένα σημαντικό εφαλτήριο στην προσπάθεια της χώρας για έξοδο στις αγορές. Το spread των 10ετών ελληνικών ομολόγων βρέθηκε στις 500 μονάδες βάσης, για πρώτη φορά από τα τέλη του 2009. Οι ξένοι ποντάρουν αφενός στην επιβεβαίωση του πρωτογενούς πλεονάσματος από τη Eurostat τον Απρίλιο και αφετέρου στην ανάπτυξη που αναμένεται να σημειώσει, για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια, η ελληνική οικονομία. ΧΡΗΜΑ 11


Χ χρηματιστήριο ΣΤΙΣ ΑΓΟΡEΣ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓEΣ Με επιτόκιο λίγο πάνω από 6% θα προσπαθήσει να γίνει η πρώτη έξοδος της Ελλάδας προς τις αγορές, πριν από τις ευρωεκλογές, σύμφωνα με πληροφορίες. Στόχος του κυβερνητικού επιτελείου είναι να εκμεταλλευτεί τη διάθεση για επενδύσεις και ανάληψη κινδύνου των μεγάλων ξένων επενδυτών και να προσφέρει δελεαστική σχέση επένδυσης/κινδύνου για τα ελληνικά ομόλογα που θα θελήσει να εκδώσει. Οι ξένοι οίκοι, όπως η Goldman Sachs, η Blackrock, η UBS, η JP Morgan, η Merrill Lynch/Bank of American, η Deutsche Bank, η Citigroup, η Nomura, η HSBC, η BNP Paribas, η Lazard, η Commerzbank και περίπου πενήντα μεγάλα funds, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν σε μια πιθανή έκδοση ελληνικών ομολόγων την περίοδο είτε πριν από τις ευρωεκλογές είτε στο β’ εξάμηνο. EΡΧΟΝΤΑΙ ΑΝΑΒΑΘΜIΣΕΙΣ Η αγορά ελπίζει να έχει «στα «χέρια της» την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας. Οι κρίσιμες ημερομηνίες για μια πιθανή αναβάθμιση της Ελλάδας είναι: 21 Μαρτίου Standard and Poor’s, 4 Απριλίου Moody’s, 23 Μαΐου Fitch. Η μόνη ένδειξη που υπάρχει είναι ότι η Standard and Poor’s μπορεί να αναβαθμίσει το outlook σε «θετικό» από «ουδέτερο». Υπάρχουν εικασίες για τη Moody’s ότι μπορεί να αναβαθμίσει την Ελλάδα αν επιβεβαιωθεί το πρωτογενές πλεόνασμα έως 3 κλίμακες, ώστε να ταυτιστεί με τη βαθμολογία των υπόλοιπων οίκων, αλλά ακόμη δεν μπορεί να θεωρηθεί 100% βέβαιο. Η Fitch, παραμονές των ευρωεκλογών, ίσως κάνει την καλή έκπληξη. ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΟΙ ΑΜΚ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Είναι προφανές ότι οι αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών, μετά την ανακοίνωση των stress test, θα είναι μια δοκιμασία για την αγορά. Πάντως οι πρώτες πληροφορίες θέλουν τα ξένα funds να βάζουν αρκετά δισ. στις ΑΜΚ των τραπεζών, ποντάροντας στο «Grecovery». Αν πετύχουν οι αυξήσεις κεφαλαίου, αυτό θα είναι μια απόδειξη ότι αναγνωρίζουν ως αξιόπιστα τα stress test της ΤτΕ. Κεφάλαια - ρεκόρ 6 δισ. ευρώ θα αντλήσουν από τις αγορές τρεις τράπεζες: η

12 Mάρτιος 2014

Πειραιώς (1,75 δισ.), η Alpha Bank (1,2 δισ.) και η Eurobank (3 δισ. εκ των οποίων περίπου 800 εκατ. θα καταβάλει το ΤΧΣ). Η αγορά τώρα θα μετρήσει τις δυνάμεις της στις επικείμενες αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων των τραπεζών, τους όρους των οποίων αναμένει η αγορά, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των stress test από την ΤτΕ. Εννέα μήνες μετά τις τελευταίες ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, οι εξελίξεις όσον αφορά τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες και τα πλάνα αντιμετώπισής τους θα αποτελέσουν καίριο παράγοντα διαμόρφωσης κλίματος και διαθέσεων στο Χ.Α. Την ίδια ώρα εισροές αναμένονται στις Alpha Βank, Πειραιώς και Εθνική, καθώς οι μετοχές τους θα εισέλθουν στον δείκτη FTSE Europe. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της HSBC, οι εισροές στη μετοχή της Alpha θα ανέλθουν στα 38,4 εκατ. Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Πειραιώς, η HSBC προβλέπει εισροές 51,4 εκατ. ευρώ. Για την Εθνική Τράπεζα εκτιμάται πως θα εισέλθουν κεφάλαια της τάξης των 51,4 εκατ. ευρώ.

JP MORGAN

ΕΠΕΝΔΥΣΤΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ «Ψήφο εμπιστοσύνης» συνεχίζει να δίνει η JP Morgan στην Ελλάδα, καθώς συγκαταλέγει την εγχώρια αγορά, μαζί με αυτές της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, στις κορυφαίες της Ευρώπης. «Οι επενδυτές πρέπει να παραμείνουν στις αναδυόμενες αγορές της Ασίας και στην Ελλάδα», υποστηρίζουν οι αναλυτές της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας JP Morgan. Πιο συγκεκριμένα, η JP Morgan συστήνει επενδύσεις στις εξής αναδυόμενες αγορές: Ελλάδα, Κορέα, Ταϊβάν, Ινδία, Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Φιλιππίνες, Περού και Ρωσία. Παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις στις αναδυόμενες αγορές, η JP Morgan υποστηρίζει πως οι μετοχές τους απέτυχαν να επωφεληθούν από την ανάκαμψη των νομισμάτων τους. Η αμερικανική τράπεζα αναγνωρίζει πως, μέχρι πρόσφατα, οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών επισκιάστηκαν από τις ισχυρές αποδόσεις των μετοχών του αναδυόμενου κόσμου. Για τον λόγο αυτό, διευκρινίζει πως παραμένει «underweight» για τις αναδυόμενες

σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά «overweight» για την Ελλάδα και την Ασία. Η Alpha Bank, η Τράπεζα Πειραιώς, ο ΟΤΕ και η Coca Cola Hellenic αποτελούν τις κορυφαίες επιλογές της JP Morgan από την ευρωπαϊκή περιφέρεια με σύσταση «overweight». Όπως αναφέρει, «είμαστε overweight στις μετοχές της Alpha Bank και της Πειραιώς, γιατί συνδέονται άμεσα με το Greek Recovery». Η βελτίωση της ποιότητας του χαρτοφυλακίου των δανείων, που θα οδηγήσει σε μικρότερα NPL και μειωμένες προβλέψεις, είναι ο οδηγός για την επιστροφή στην κερδοφορία. Οι τιμές-στόχοι για τις δύο τραπεζικές μετοχές είναι 0,84 για την Alpha Bank και 2 ευρώ ανά μετοχή για την Τράπεζα Πειραιώς, αντίστοιχα. Ο οίκος σημειώνει πως ο ΟΤΕ τελεί υπό διαπραγμάτευση σε ελκυστικές αποτιμήσεις έναντι ανταγωνιστών του, παρά το ότι έχει «κερδίσει» 900% από το χαμηλό τού 2012. Η τιμή στόχος είναι τα 11 ευρώ ανά μετοχή, ενώ η μόχλευση του 1 φορά τα ΕΒΙΤDA είναι η χαμηλότερη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές εταιρείες. Με τη χαλάρωση των ρυθμιστικών κανόνων, ο ΟΤΕ είναι σε θέση να επωφεληθεί από την περαιτέρω βελτίωση των macro. Για την Coca Cola Hellenic, η τιμή - στόχος είναι τα 23 ευρώ ανά μετοχή. Τα χειρότερα, αναφορικά με τα περιθώρια λειτουργίας της επιχείρησης είναι πίσω μας, ενώ οι αναλυτές βλέπουν φέτος αύξηση στα EPS 12% και 25% το 2015. Καταλύτη μπορεί να αποτελέσουν οι υπολογισμοί της JP Morgan ότι η Coca Cola Hellenic θα είναι σε θέση να επιστρέψει 400 – 500 εκατ. ευρώ στους μετόχους με dividend payout ratio της τάξεως του 3545% των κερδών της.

ALPHA FINANCE

«ΒΛΕΠΕΙ» ΑΥΞΗΣΗ ΚΕΡΔΩΝ Την αύξηση των κερδών των ελληνικών εταιρειών κατά 28% ετησίως έως το 2017 προβλέπει η Alpha Finance σε έκθεσή της για την αγορά, στην οποία αναμένει περιθώριο ανόδου έως και 19%. Η ελληνική οικονομία, μετά από έξι χρόνια ύφεσης, εμφανίζει τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης. Σημειώνεται ότι οι ελληνικές εταιρείες που συμμετέχουν στον Γενικό Δείκτη, εκτός των τραπεζών, έχουν σημει-


ώσει μέση ετήσια μείωση των κερδών τους 19% την περίοδο 2008-2013. Όμως τώρα αντεπιτίθενται, απομοχλεύοντας τους ισολογισμούς τους και μειώνοντας τα λειτουργικά κόστη. Καθώς οι μακροοικονομικές συνθήκες θα βελτιώνονται, η λειτουργική μόχλευση θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην εκτιμώμενη μέση ετήσια αύξηση της κερδοφορίας των εταιρειών σε ποσοστό 28% έως το 2017. Οι κορυφαίες της επιλογές είναι οι ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, Ελλάκτωρ και Μυτιληναίος. Όπως αναφέρει, η ΔΕΗ θα επωφεληθεί από τις αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την προσπάθεια αποκρατικοποίησης (προβλέπει περιθώριο ανόδου 50% για τη μετοχή), η ΕΥΔΑΠ πρέπει να είναι μία από τις ελάχιστες εταιρείες υδάτων στην Ε.Ε. με καθαρό ταμείο (προβλέπει άνοδο 32% για τον τίτλο), ο «Μυτιληναίος» κατάφερε να διαχειριστεί την κρίση και τώρα αναμένεται να εμφανίσει κέρδη-ρεκόρ (περιθώριο ανόδου 16%), ενώ η «Ελλάκτωρ» (περιθώριο 14%) θα είναι από τους βασικούς «παίκτες», οι οποίοι θα ωφεληθούν από την επανέναρξη των εργασιών στους οδικούς άξονες. Εκτός από τις κορυφαίες της επιλογές, η χρηματιστηριακή σημειώνει ότι οι μετοχές των Aegean, ΕΛ.ΠΕ. και ΜΕΤΚΑ ενδέχεται να συμπεριλαμβάνονται σε αυτές με τις καλύτερες αποδόσεις έως τα τέλη του 2014. Όσον αφορά τον τραπεζικό κλάδο, η Alpha Finance εκτιμά ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο ανόδου, της τάξεως του 36% περίπου, σε μακροχρόνια βάση, υπό την προϋπόθεση της βελτίωσης των μακροοικονομικών στοιχείων και της ομαλοποίησης της κερδοφορίας τους τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με την Alpha Finance, τα βασικά ορόσημα εν όψει είναι:

∼ Η συμφωνία με την Τρόικα για τα μέτρα του 2014-2016. ∼ Οι διπλές εκλογές του Μαΐου. ∼ Η συμφωνία για τη μείωση του χρέους σε όρους καθαρής παρούσας αξίας, ενδεχομένως με συνοδεία μέτρων που θα στηρίζουν την ανάπτυξη στο β’ εξάμηνο του 2014. ∼ Η υπέρβαση του ρίσκου εθνικών εκλογών, που θα μπορούσαν να προκληθούν από το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών τον Φεβρουάριο του 2015. Χ

MSCI GREECE ΟΤΕ ΚΑΙ ΟΠΑΠ ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΟΙ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ 10 MΕΤΟΧΩΝ ΤΟΥ MSCI GREECE ΜΕΤΟΧΗ ΟΤΕ ΟΠΑΠ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΕΗ JUMBO ΕΘΝΙΚΗ ΤΙΤΑΝ ALPHA BANK FOLLI FOLLIE ΕΛ.ΠΕ.

ΣΤΑΘΜΙΣΗ 20,5% 15,85% 13,53% 8,82% 8,78% 8,52% 7,7,0% 7,36% 5,14% 3,76%

ΤΙΜΗ 26/11/2013 8,52 8,82 1,60 10,96 11,00 4,60 22,00 0,680 21,25 8,84

ΤΙΜΗ 7/3/2014 12,89 12,58 1,93 12,37 13,50 3,46 24,50 0,697 26,58 7,40

ΜΕΤΑΒΟΛΗ 51,28% 42,63% 20,63% 12,86% 22,73% -24,78% 11,36% 2,50% 25,08% -16,29%

Υψηλές είναι οι αποδόσεις των 10 μετοχών που συμμετέχουν στον δείκτη MSCI Greece από τις 26 Νοεμβρίου, όταν και επίσημα ανακοινώθηκαν οι αλλαγές στον δείκτη. Αρκετές μετοχές του δείκτη MSCI Greece «τρέχουν» σε υψηλά πολλών μηνών, με βάση το κλείσιμο της 7ης Μαρτίου 2014. Σε υψηλά 66 μηνών βρίσκεται ο ΟΤΕ, σε υψηλά 53 μηνών βρίσκεται η μετοχή του Τιτάνα, σε υψηλά 33 μηνών ο ΟΠΑΠ, σε υψηλά 48 μηνών η ΔΕΗ ενώ σε νέα ιστορικά υψηλά βρίσκεται ο τίτλος της Jumbo. Πρωταγωνιστής της περιόδου είναι, αναμφισβήτητα, ο τίτλος του ΟΤΕ, η απόδοση του οποίου έχει ξεπεράσει το 50% και ακολουθούν οι μετοχές του ΟΠΑΠ (+42,63%), της Folli Follie (+25,08%), της Jumbo (+22,73%), της Πειραιώς (+20,63%), της ΔΕΗ (+12,86%), του Τιτάνα (+11,36%) και της Alpha Bank (+2,50%). Στον αντίποδα, οι λιγότερες ωφελημένες από την είσοδο στον δείκτη είναι οι τίτλοι της Εθνικής (-24,78%) και των Ελληνικών Πετρελαίων (-16,29%). Την ίδια περίοδο (από τις 26 Νοεμβρίου 2013 έως τις 7 Μαρτίου 2014), ο Γενικός Δείκτης καταγράφει κέρδη 16,46%, ενώ ο δείκτης της υψηλής κεφαλαιοποίησης καταγράφει κέρδη σε ποσοστό 13,0%. ΑΚΡΙΒΟ ΤΟ Χ.Α. ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ P/E Με βάση τις αποτιμήσεις, η ελληνική, αναδυόμενη πλέον, χρηματιστηριακή αγορά είναι πλέον ακριβή και διαπραγματεύεται 38 φορές το p/e του 2013 και 19 φορές τα προσδοκώμενα κέρδη για το 2014. Επίσης η εγχώρια αγορά, σε σχέση με τις αναδυόμενες αγορές που περιλαμβάνει ο δείκτης MSCI EM, διαπραγματεύεται σε υψηλότερα επίπεδα έναντι του μέσου όρου, βάσει των εκτιμήσεων για τα κέρδη των επομένων 12 μηνών. Ο ελληνικός δείκτης διαπραγματεύεται με P/E 20,4 έναντι του μέσου όρου 13,6, δηλαδή διαπραγματεύεται με premium 50%. Πάντως, εξετάζοντας τις αποτιμήσεις, η Credit Suisse σημειώνει ότι η ελληνική αγορά δείχνει φθηνή με κριτήριο το book value. Στο crash test αποτιμήσεων που έκανε η Citigroup, ανάμεσα στις ελληνικές μετοχές και τις μετοχές των αναδυόμενων χρηματιστηρίων, διαπίστωσε πως δεν υπάρχουν μεγάλα discounts που να ευνοούν την ελληνική αγορά. Με εξαίρεση τον δείκτη κεφαλαιοποίησης προς ΑΕΠ, που στην Ελλάδα είναι μόλις 24%, έναντι 33% στη Ρωσία, 35% στην Τουρκία, 51% στην Πολωνία και 222% στη Νότια Αφρική, λίγες μετοχές που παρακολουθεί είναι φτηνότερες συγκριτικά με τις ομοειδείς τους. Σε μέσο όρο, οι 12 μετοχές που παρακολουθεί, εμφανίζουν οριακό premium 4% συγκριτικά με τις αναδυόμενες αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Νότιας Αφρικής (CEEMEA), και είναι κατά 2% ακριβότερες σε σχέση με την Ευρώπη συνολικά, αλλά εμφανίζουν οριακό discount 2% συγκριτικά με τις αποτιμήσεις παγκοσμίως. ΧΡΗΜΑ 13


Χ παρασκήνιο προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

ΤΗΣ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΤΟ «ΚΑΓΚΕΛΟ»

ALPHA FINANCE: ΣΤΟ 50% Ή ΣΤΑ 90 ΔΙΣ. ΘΑ ΕΚΤΙΝΑΧΘΟΥΝ ΤΑ NPLS Όπως δείχνει η μελέτη της Blackrock, το δομικό πρόβλημα του ελληνικού banking είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, καθώς έχουν αγγίξει τα 72 δισ. ευρώ ή το 32% του συνόλου των δανείων, που ανέρχονται στα 217 δισ. ευρώ. Έως και το 50% του ΑΕΠ, ή στα 90 δισ. ευρώ, μπορεί να φτάσουν τα προβληματικά δάνεια των ελληνικών τραπεζών μέχρι το τέλος του 2014, σύμφωνα με την Alpha Finance, η οποία εκτιμά ότι το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο σύντομα ο δείκτης NPLs θα κορυφωθεί, δεδομένου του ότι η διαμόρφωση του όγκου των προβληματικών δανείων έχει ολοκληρωθεί. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κατά 23% συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας έχει πλήξει σοβαρά τις αξίες των collaterals, εν μέσω περιβάλλοντος αποπληθωρισμού και υψηλής φορολογίας. Το μέγεθος των προβληματικών δανείων μπορεί να προσεγγίσει το 50% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2014, εξέλιξη που θα σημάνει την ανάγκη για ενίσχυση των πολιτικών αντιμετώπισης. Η Alpha Finance πιστεύει ότι μέχρι το τέλος του έτους οι επενδυτές θα έχουν μια περισσότερο ξεκάθαρη εικόνα για την πορεία της

14 Mάρτιος 2014

ποιότητας των ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με την Alpha Finance, πάντως, χρηματιστηριακά ο τραπεζικός κλάδος έχει σημαντικά περιθώρια ανόδου, που φτάνουν έως και το 36%, καθώς διαπραγματεύεται με discount την ώρα που η οικονομία ανακάμπτει και τα αποτελέσματα είναι κερδοφόρα.

ΟΤΕ: ΠΡΟΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ Αύξηση πωλήσεων στο δ' τρίμηνο: για πρώτη φορά τα τελευταία πέντε χρόνια, τα έσοδα του ομίλου αυξήθηκαν σχεδόν κατά 2% το τρίμηνο. Στο δ’ τρίμηνο του 2013, οι καθαρές ζημίες του ομίλου διευρύνθηκαν στα 188,7 εκατ., από 57,7 εκατ. τα αντίστοιχο διάστημα του 2012. Στα 287,8 εκατ. διαμορφώθηκαν τα καθαρά κέρδη του ομίλου το 2013, σημειώνοντας πτώση 34,6%, ενώ ο κύκλος εργασιών υποχώρησε κατά 6,3%, στα 4.054,1 εκατ. Πολύ ισχυρό χαρακτηρίζει το δ’ τρίμηνο η Morgan Stanley. Ο διεθνής οίκος στέκεται στις εκτιμήσεις του Οργανισμού για περαιτέρω μείωση του κόστους, αλλά και στις επιδόσεις της Rom Telecom, που σημείωσε αύξηση 8,5% στα έσοδα. Στα 12,50 ευρώ, από 11,50 προηγουμένως, αυξάνει την τιμή-στόχο


παρασκήνιο Χ της μετοχής του ΟΤΕ η Morgan Stanley. Η Morgan Stanley επισημαίνει πως η μετοχή διαπραγματεύεται με έκπτωση 10 με 20% σε σχέση με τις άλλες μετοχές του κλάδου. Μερικά από τα βασικά στοιχεία του ισολογισμού είναι και τα εξής: ∼ Ισχυρές ταμειακές ροές (734 εκατ. ευρώ το 2013) και καθαρός δανεισμός μειωμένος στο μισό (1,5 δισ. ευρώ). ∼ Αύξηση στα έσοδα το δ’ τρίμηνο, χάρη στις επιδόσεις της σταθερής τηλεφωνίας Ελλάδας και στην ανάκαμψη της RomTelecom. ∼ Μεγάλη αύξηση του περιθωρίου λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA το δ’ τρίμηνο και το δωδεκάμηνο του 2013. ∼ Σταθερή μείωση των λειτουργικών εξόδων, με τη συμμετοχή περισσότερων από 1.800 εργαζομένων στα προγράμματα εθελουσίας του ΟΤΕ. ∼ 5% αύξηση των επενδύσεων το 2013 για την ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών υποδομών στην Ελλάδα.

των 15 δισ., σχεδόν το 10% του ΑΕΠ της χώρας και όσες ελάχιστες διένειμαν μέρισμα, αυτό δεν ξεπέρασε συνολικά τα 500 εκατ. Το 2011 είχαν διανεμηθεί 750 εκατ., το 2010 το αντίστοιχο κονδύλι είχε ανέλθει σε 1,4 δισ., το 2009 διανεμήθηκαν μερίσματα συνολικού ύψους 1,9 δισ., το 2008 διανεμήθηκε 1,5 δισ., το 2007 είχαν δοθεί 5,36 δισ. και το 2006 το ύψος των μερισμάτων είχε διαμορφωθεί στα 4,3 δισ. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, οι εισηγμένες, με βάση τη σημερινή εικόνα της οικονομίας, θα χρειαστούν αρκετές χρήσεις πλέον για να ξαναδούν οι μέτοχοι μερίσματα που να «θυμίζουν» κάτι από το 2000. Σε περίπτωση που τα μερίσματα «κοπούν», σε συνδυασμό με την υψηλή φορολογία και τον φόρο υπεραξίας, που αγγίζει το 15%, τις προμήθειες και τον φόρο των συναλλαγών, κινδυνεύει σημαντικά ακόμα και η βραχυπρόθεσμη επένδυση σε μετοχές.

ΔΕΗ: ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΡΙΠΛΑΣΙΑ ΚΕΡΔΗ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ

ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΟΥ DEAL ΔΕΠΑ - GAZPROM

Τα κέρδη της ΔΕΗ θα φτάσουν τα 161 εκατ. το 2014, ενώ αναμένεται να τριπλασιαστούν τα κέρδη ανά μετοχή, όπως εκτιμά η Alpha Finance, δίνοντας τιμή-στόχο στα 16,8 ευρώ. Οι προσπάθειες ιδιωτικοποίησης έχουν ήδη επιταχύνει την απελευθέρωση της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που αποτελεί το «κλειδί» που θα ξεκλειδώσει την αξία της ΔΕΗ, εκτιμά η Alpha Finance. Ήδη η κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού έχει μειώσει τα ελεγχόμενα κόστη της κατά το 1/3 και η Alpha αναμένει βελτίωση των κερδών της τα επόμενα χρόνια. Η ΔΕΗ διαπραγματεύεται με p/e 16,1 το 2014 και η Alpha εκτιμά ότι αυτό πέφτει στο 8,4 το 2015. Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ μέσα στο 2014, όπως εκτιμά η Alpha, θα σταθεροποιήσει την αξία της εταιρείας και, στο μέλλον, θα μειώσει το καθαρό χρέος της κατά 1 δισ. Η πραγματική απελευθέρωση της αγοράς, ωστόσο, θα επέλθει πριν την ιδιωτικοποίηση των πάγιων στοιχείων παραγωγής το 2015. Ο ρυθμιστής, για να προσελκύσει τις επενδύσεις, θα πρέπει πρώτα να εμφανίσει προοπτικές κερδοφορίας στο χαρτοφυλάκιό του. Αυτό αναμένεται να ξεκλειδώσει την αξία για τα υπόλοιπα στοιχεία του ενεργητικού της και να μειώσει το καθαρό της χρέος κατά 1 δισ. Σύμφωνα με την Alpha Finance, η απόδοση ιδίων κεφαλαίων θα κυμανθεί λίγο πιο κάτω από το 5%, με τη χρηματιστηριακή τιμή προς τη λογιστική να ανέρχεται στο 0,6 από το 0,4 που βρίσκεται τώρα.

ΚΟΒΟΥΝ ΤΑ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΓΙΑΤΙ ΕΞΑΝΤΛΗΘΗΚΑΝ ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ! Απρόθυμες και αδύναμες να μοιράσουν χρήμα στους μετόχους τους εμφανίζονται οι διοικήσεις των περισσότερων εισηγμένων εταιρειών, καθώς η συνεχιζόμενη κρίση έχει εξαντλήσει τα αποθέματά τους. Για την περσινή χρονιά, μόλις μία στις δέκα εισηγμένες πρόκειται να διανείμει μέρισμα. Ισχυρή δικαιολογία για τις τελευταίες είναι η «αποταμίευση» χρημάτων για την αποπληρωμή των «κόκκινων» δανείων τους. Επισημαίνεται ότι η μερισματική πολιτική των εισηγμένων έχει δεχθεί το πιο ισχυρό πλήγμα από την απουσία των τραπεζών, οι οποίες έχουν αποκλειστεί από τη διανομή μερίσματος, λόγω της κρατικής τους ενίσχυσης την τελευταία εξαετία. Όπως υποστηρίζουν χρηματιστηριακοί κύκλοι, για το 2013 το συνολικό ύψος των μερισμάτων θα φτάσει στα 450 εκατ. Υπενθυμίζεται ότι το 2012 ήταν μία από τις πιο τραγικές, ιστορικά, χρονιές ως προς τη διανομή των μερισμάτων. Οι εισηγμένες έγραψαν ζημιές της τάξης

H συμφωνία των ΔΕΠΑ - Gazprom για μείωση της τιμής στο φυσικό αέριο θα έχει σημαντικά οφέλη για αρκετές εισηγμένες του βιομηχανικού τομέα. Για τον Μυτιληναίο η Beta υπολογίζει όφελος στα EBITDA 13 εκατ. σε επαναλαμβανόμενη βάση και έκτακτο όφελος επιπλέον 20 εκατ. από την αναδρομική ισχύ της συμφωνίας. Για τη ΔΕΗ το όφελος στα EBITDA υπολογίζεται σε 70 εκατ. και το έκτακτο στα 120-140 εκατ. Μεταξύ άλλων, η χρηματιστηριακή εκτιμά ότι, μετά τη συμφωνία, θα μπορέσει να «τρέξει» ταχύτερα η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ, καθώς εξαλείφθηκε ένα πολύ σημαντικό μειονέκτημα για τα ΕΛ.ΠΕ. Αυτό, πέραν του οφέλους του χαμηλότερου κόστους ενέργειας. Σε 8,20, από 7,50 ευρώ πριν, αυξάνει την τιμή-στόχο της μετοχής του Μυτιληναίου η Euroxx και διατηρεί τη σύσταση «overweight». Η μείωση στην τιμή του φυσικού αερίου εκτιμά ότι θα οδηγήσει σε έκτακτο κέρδος 19 εκατ. το 2014 και σε μείωση του ετήσιου κόστους κατά 12 εκατ. Η νέα συμφωνία για το φυσικό αέριο αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 23% της αξίας του «Αλουμινίου». Η Euroxx αυξάνει την πρόβλεψη για τα κέρδη ανά μετοχή κατά 33% το 2014 και 9% το 2015.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΤΗΝ 66ΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Επανήλθε στο ταμπλό η Βιοχάλκο (Viohalco SA/NV). Ο τίτλος της Βιοχάλκο είχε διαγραφεί από το ταμπλό στις 15 Νοεμβρίου του 2013, για να κάνει την εισαγωγή στο Euronext! Τώρα κάνει δευτερογενή εισαγωγή στο Χ.Α. κατά τα πρότυπα της Coca Cola HBC, που εισήχθη στο Λονδίνο. Ασφαλώς αυτή η εξέλιξη είναι πολύ θετική για την εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά, που έβλεπε μόνο αποχωρήσεις τα τελευταία χρόνια. Ο όμιλος έχει ιστορία άνω των 100 χρόνων στα επιχειρηματικά δρώμενα της Ελλάδας, διαθέτοντας αυτή τη στιγμή 28 εργοστάσια σε Ελλάδα και Ευρώπη. Ο λόγος που έγινε η διπλή εισαγωγή, και κυρίως η εισαγωγή της μητρικής στο Euronext, είναι το γεγονός ότι μεταφέρθηκε η (νομική) έδρα της εταιρείας στο Βέλγιο. Κεντρική στόχευση αυτής της κίνησης είναι να αποκτήσει ο όμιλος ευκολότερη πρόσβαση στα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια και σε δανεισμό με καλύτερους όρους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μετοχή του ομίλου έχει ιστορία 66 χρόνων αδιάλειπτης παρουσίας στο ταμπλό του ελληνικού χρηματιστηρίου, καθώς έκανε την εισαγωγή της στις 11 Δεκεμβρίου του 1947! Χ ΧΡΗΜΑ 15


Χ προτάσεις αγοράς

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ

H «ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦIΑ» ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ STRESS TEST Πειραιώς, Alpha και Eurobank βγαίνουν στην αγορά για 6 δισ. και αναμένεται να λάβουν «ψήφο εμπιστοσύνης» από τους ξένους επενδυτές

Σ

την «αντεπίθεση» περνούν οι τράπεζες, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των stress test, βγαίνοντας στην αγορά. Κεφάλαια - ρεκόρ 6 δισ. ευρώ θα αντλήσουν από τις αγορές τρεις τράπεζες: η Πειραιώς (1,75 δισ.), η Alpha Bank (1,2 δισ.) και η Eurobank (3 δισ., εκ των οποίων περίπου 800 εκατ. θα καταβάλει το ΤΧΣ). Η Εθνική, με κεφαλαιακό έλλειμμα 2,183 δισ., επέλεξε έναν… άλλο δρόμο ανακεφαλαιοποίησης! Η Εθνική πρέπει να βρει σε 6 μήνες 2,18 δισ. χωρίς αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. H Πειραιώς προχωρά και σε έκδοση 500 εκατ. ομολογιακού δανείου χωρίς εξασφαλίσεις. Οι κεφαλαιακές ανάγκες είναι συνολικά 6,382 δισ., και οι τράπεζες πρέπει να απαντήσουν στο πώς θα τις καλύψουν. Με βάση την άσκηση προσομοίωσης που υλοποίησε η ΤτΕ, η Alpha Bank έχει κεφαλαιακές ανάγκες ύψους 262 εκατ., η Πειραιώς 425 εκατ., ενώ η Eurobank χρειάζεται 2,945 δισ. και η Εθνική 2,183 δισ. Κεφάλαια ύψους 397 εκατ. έχει ανάγκη η Attica Bank και 169 εκατ. η Πανελλήνια Τράπεζα. Οι τράπεζες έως τις 15 Απριλίου καλούνται να υποβάλουν τα capital plans για την κάλυψη των αναγκών με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης το συντομότερο δυνατό. Με βάση τα stress test, η ΤτΕ υιοθέτησε το βασικό σενάριο, που προέβλεπε ανάπτυξη 0,6% το 2014 και 2,9% το 2015, έναντι του

16 Mάρτιος 2014

δυσμενούς σεναρίου, που προέβλεπε ύφεση -2,9% το 2014 και -0,3% το 2015. Με βάση το βασικό σενάριο των stress test, προκύπτουν 6,382 δισ. κεφαλαιακές ανάγκες για τις τράπεζες:

∼ Alpha: 262 εκατ. με εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 4,047 δισ. ∼ Eurobank: 2,945 δισ. με εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 2,106 δισ. ∼ Εθνική: 2,183 δισ. κεφάλαια με εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 1,451 δισ. ∼ Πειραιώς: ανάγκες κεφαλαίων 425 εκατ. με εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 2,658 δισ. ∼ Attica Bank: 397 εκατ. με εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 106 εκατ.

ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣ ΣΕΝΑΡΙΟ Με βάση το δυσμενές σενάριο, προκύπτουν για τις τράπεζες κεφαλαιακές ζημίες 9,418 δισ. Στην Alpha 560 εκατ. με εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 3,172 δισ. Στη Eurobank 4,980 δισ. ανάγκη κεφαλαίων και εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 25 εκατ. Στην Εθνική 2,502 δισ. ανάγκη κεφαλαίων και εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 656 εκατ. Στην Πειραιώς 757 εκατ. νέα κεφάλαια και εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου στα 1,831 δισ.

Στην Attica Βank 434 εκατ. νέα κεφάλαια και εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου 77 εκατ. Η ΤτΕ επιχειρηματολόγησε πειστικά, τονίζοντας ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη το βασικό σενάριο, καθώς οι παραδοχές του δυσμενούς σεναρίου (που ήθελε το ΔΝΤ) ξεπερνούν τα όρια των ακραίων εκτιμήσεων.

Η ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Εθνική: Εμφανίζοντας τις χαμηλότερες εκτιμήσεις για πιστωτικές ζημιές (CLPs) σε ό,τι αφορά το ελληνικό χαρτοφυλάκιο (8,74 δισ.), η Εθνική δέχεται πλήγμα από τις αναμενόμενες ζημιές πιστωτικού κινδύνου στο εξωτερικό (3,1 δισ.), ενώ εμφανίζει τη χαμηλότερη εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου, της τάξης των 1,451 δισ. Τα κύρια βασικά ίδια κεφάλαια αναφοράς διαμορφώνονται στα 4,82 δισ. ευρώ, με τον στόχο κεφαλαίων 8% στα 4,743 δισ. τον Δεκέμβριο του 2016 και οι συσσωρευμένες προβλέψεις στα 8,13 δισ. Πειραιώς: Εμφανίζει αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές στο εξωτερικό, της τάξης των 2,342 δισ. και τα μεγαλύτερα CLPs για ελληνικό κίνδυνο (16,132 δισ.). Διαθέτει τα υψηλότερα κύρια βασικά ίδια κεφάλαια αναφοράς (8,294 δισ.), με στόχο 8% τον Δεκέμβριο του 2016, στα 5,265 δισ. Οι συσσωρευμένες προβλέψεις διαμορφώ-


επιχειρηματικά νέα εισηγμένων Χ νονται στα 12,362 δισ. και η εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου στα 2,658 δισ.

επενδυτικό ενδιαφέρον είναι αυξημένο για στοιχεία ενεργητικού.

Alpha Βank: Την υψηλότερη εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου εμφανίζει η Alpha Bank, στα 4,047 δισ. Οι συσσωρευμένες προβλέψεις διαμορφώνονται στα 10,416 δισ., τα ελληνικά CLPs στα 14,720 δισ. και τα CLPs εξωτερικού στα 2,936 δισ. Τα κύρια βασικά ίδια κεφάλαια της τράπεζας την ημερομηνία αναφοράς (Ιούνιο 2013) υπολογίστηκαν στα 7,38 δισ. και τα κεφάλαια τον Δεκέμβριο του 2016, βάσει του στόχου 8%, στα 4,45 δισ.

H DEUTSCHE BANK H Deutsche Bank σημειώνει ότι προβλέπει ισχυρή ανάκαμψη στα θεμελιώδη μεγέθη του εγχώριου τραπεζικού κλάδου λόγω:

Eurobank: Το δεύτερο χαμηλότερο ύψος αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών στην Ελλάδα εμφανίζει η Eurobank, στα 9,519 δισ. ευρώ, και το χαμηλότερο στο εξωτερικό, 1,628 δισ. Οι συσσωρευμένες προβλέψεις είναι στα 7 δισ. και η εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου στα 2,106 δισ. Τα εποπτικά κεφάλαια αναφοράς είναι στα 2,2 δισ. και ο στόχος του 8% τον Δεκέμβριο του 2016 στα 3,133 δισ.

ΨΗΦΟΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΑΠΟ ΤΗ MOODY'S Θετική είναι η αντίδραση του οίκου αξιολόγησης Moody’s, στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των stress test από την Τράπεζα της Ελλάδος. Μάλιστα αναφέρει ότι τα 6,4 δισ. κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών είναι εναρμονισμένα με τις δικές της εκτιμήσεις. Η Moody’s χαρακτηρίζει πιστωτικά θετική (credit positive) για τις ελληνικές τράπεζες τη δημοσιοποίηση των stress test. Δίνει επίσης ψήφο εμπιστοσύνης στις ελληνικές τράπεζες και εκτιμά ότι είναι σε θέση να αντλήσουν ένα σημαντικό μέρος των κεφαλαιακών τους αναγκών, αν όχι το σύνολο, από τις αγορές, καθώς το

∼ Των υψηλότερων περιθωρίων, καθώς ομαλοποιούνται τα κόστη χρηματοδότησης, ∼ Της μείωσης του πιστωτικού κινδύνου (credit risk), καθώς η ελληνική οικονομία ισχυροποιείται, ∼ Της βελτίωσης στην παραγωγή προμηθειών, αφού ανακάμπτει η οικονομική δραστηριότητα, ∼ Των εκτιμήσεων για καλύτερη αποδοτικότητα κόστους, που αντανακλά τις συνεργίες από τα deals, αλλά και μεμονωμένες ενέργειες των τραπεζών, ∼ Των προσδοκιών για χαμηλότερα κόστη σε σχέση με το πιστωτικό ρίσκο, καθώς βελτιώνονται οι οικονομικές συνθήκες. Η γερμανική τράπεζα προβλέπει για τις ελληνικές τράπεζες αύξηση 10% ετησίως στα έσοδα έως το 2018 και αύξηση 18% στα προ προβλέψεων κέρδη.

CITI: ΙΣΧΥΡΗ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΤΕΤΡΑΕΤΙΑΣ Οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να εμφανίσουν διψήφιες αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων από το 2016 και μετά, αναφέρει η Citi. Ωστόσο, τονίζει ότι οι άμεσες προκλήσεις για τον κλάδο παραμένουν. Για τα «κόκκινα» δάνεια, τονίζει ότι η μείωσή τους είναι μια πολυετής διαδικασία. Όπως σημειώνει, αναμένει καθυστερήσεις σε μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν τις τράπεζες και την οικονομία.

Ωστόσο, τονίζει ότι η μείωση των τραπεζών από 15 σε 4, αλλά και τα συμφέροντα της κυβέρνησης, αναμένεται να αποτελέσουν τους οδηγούς για διψήφια ποσοστά απόδοσης ιδίων κεφαλαίων προς το 2016. Η Citi «βλέπει» υψηλή απόδοση και αποτίμηση για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο και τονίζει πως οι διεθνείς δραστηριότητες της ΕΤΕ θα της εξασφαλίσουν σημαντική κερδοφορία, εκτιμώντας, ωστόσο, ταχύτερα κέρδη για την Alpha Bank. Σύμφωνα με τη Citi, τρία είναι τα σενάρια για την ελληνική τραπεζική αγορά με βάση τη βελτιωμένη οικονομική κατάσταση της χώρας:

∼ Το βασικό προβλέπει ότι τα κέρδη θα φτάσουν κοντά στο 1,5% του ΑΕΠ της χώρας και με περιορισμένο πλεόνασμα κεφαλαίων. Η εκτίμηση για την τιμή προς λογιστική αξία (p/b) του 2017 είναι 0,71,4 φορές και 10-14% το RoE.

∼ Το κακό σενάριο, το οποίο βασίζεται στο ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν επιπλέον χρηματοδότηση από τους μετόχους τους, η οποία αντιστοιχεί στη σημερινή κεφαλαιοποίηση. Οι αποτιμήσεις σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι οι υψηλότερες, παγκοσμίως, στο 30% του ΑΕΠ. Η εκτίμηση για την τιμή προς λογιστική αξία (p/b) του 2017 είναι 3-6 φορές και οι αποδόσεις θα παραμείνουν αρνητικές.

∼ Το καλό σενάριο προβλέπει ότι η κερδοφορία θα αυξηθεί ταχύτατα και θα φτάσει σε επίπεδα που απαντώνται σε άλλες ολιγοπωλιακές αγορές, όπως αυτές της Αυστραλίας και του Καναδά (2,5 του ΑΕΠ των χωρών). Επιπλέον κεφαλαιακό απόθεμα το οποίο μπορεί να προσεγγίζει την κεφαλαιοποίηση θα επιστρέψει, εν καιρώ, στους μετόχους. Οι τράπεζες θα έχουν το 2017 p/b μεταξύ 0,3 και 0,8 φορές και RoE 25-32%. Χ

ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Τράπεζες Alpha Bank Eurobank Εθνική Πειραιώς Attica Bank

Βασικά Ίδια Κεφάλαια 7.380 2.228 4.821 8.294 225

Συσσωρευμένες Προβλέψεις 10.416 7.000 8.134 12.362 403

Στόχος για βασικά Ίδια Κεφάλαια 4.450 3.133 4.743 5.265 243

Κεφαλαιακές ανάγκες 262 2.945 2.183 425 397 ΧΡΗΜΑ 17


Χ διεθνείς αγορές

ΑΠΟ ΤΟ «ΔΙΑΒΟΛΙΚΟ 666» ΣΤΙΣ 1.900 ΜΟΝΑΔΕΣ Η πέμπτη καλύτερη πενταετής bull market από τον 19ο αιώνα!

Ρ

άλι», νέα ιστορικά ρεκόρ, πέμπτη επέτειος από την έναρξη του «ράλι» για τον S&P, κόντρα στις προβλέψεις για διόρθωση της Wall Street. Ήταν 6 Μαρτίου του 2009 όταν η αγορά «έπιανε πάτο», με τον S&P 500 να υποχωρεί στις 666 μονάδες. Έκτοτε, ο δείκτης ξεκίνησε μια ξέφρενη ανοδική πορεία, που του απέφερε κέρδη 182% (περίπου 23% ετησίως), οδηγώντας τον κοντά στις 1.900 μονάδες. Έχουν περάσει ακριβώς πέντε χρόνια αφότου εμφανίστηκε η καλύτερη χρηματιστηριακή ευκαιρία της σύγχρονης εποχής. Ο χρηματιστηριακός δείκτης S&P 500 χτύ-

«

πησε στις 6 Μαρτίου 2009 τις 666 μονάδες, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 1996. Οι επενδυτές φοβήθηκαν ότι έχει έρθει το τέλος των χρηματιστηρίων, η καταστροφή των οικονομιών και η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Όποιος αγόρασε στις 666 μονάδες, σήμερα έχει κέρδος 180% χωρίς τα μερίσματα, στην 5η καλύτερη πενταετή bull market από τον 19ο αιώνα. Οι καλύτερες προηγούμενες πενταετίες, χωρίς μερίσματα και πληθωρισμό, εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της φούσκας dotcom, πριν από το «κραχ» του 1987 και πριν και μετά το 1929. Αλλά οι μεγάλες ανοδικές αγορές (bull

market) συνήθως δεν λήγουν αθόρυβα. Οι τέσσερις προαναφερόμενες τελείωσαν με μαζικές απώλειες για τους επενδυτές. Οι πενταετείς πτώσεις κυμαίνονταν από 25 ως 70% χωρίς τον πληθωρισμό. Μόνο μετά τη «Μαύρη Δευτέρα» του 1987 γλίτωσαν οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές τον πολύ «πόνο». Το πώς θα λήξει η σημερινή bull market παραμένει άγνωστο. JP MORGAN: ΜΟΛΙΣ ΣΤΗ ΜΕΣΗ... ΜΙΑΣ ΜΑΚΡΑΣ BULL MARKET! Διατήρηση του «ράλι» των διεθνών αγορών προβλέπει, και μάλιστα με απόλυτη αισιοδοξία, η JP Morgan.

ΣOΡΟΣ VS GOLDMAN SACHS ΓΙΑ ΤΟΝ S&P Εκ διαμέτρου αντίθετη επενδυτική στρατηγική φαίνεται ότι ακολουθούν ο Σόρος και η Goldman Sachs. Από τη μία ο Σόρος αυξάνει τα στοιχήματα «short» έως 1,4 δισ. δολ. ότι θα υποχωρήσει ο S&P 500. Η Goldman Sachs εμφανίζεται αισιόδοξη, προβλέποντας μάλιστα ότι ο S&P 500 θα αναρριχηθεί έως τις 2.250 μονάδες. To «Soros Fund Management» διπλασίασε το ποσό του «στοιχήματος» ότι ο αμερικανικός χρηματιστηριακός δείκτης S&P 500 οδεύει προς πτώση. Έχει αυξήσει τις θέσεις «put» στον S&P 500 ETF κατά το θεαματικό ποσοστό του

18 Mάρτιος 2014

154% στο δ’ τρίμηνο σε σύγκριση με το γ’ τρίμηνο. Η θέση «put», ή «short» θέση, δίνει στον κάτοχο το δικαίωμα πώλησης ενός χρεογράφου σε προκαθορισμένη τιμή εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος και με αυτή τη θέση ο επενδυτής δείχνει ότι πιστεύει πως το χρεόγραφο θα εμφανίσει πτωτική πορεία. Η αξία αυτής της θέσης, που είναι και το μεγαλύτερο άνοιγμα του fund, έχει αυξηθεί στα 1,3 δισ. δολ. από περίπου 470 εκατ. δολ., σύμφωνα με τα στοιχεία του Market Watch. Καταλαμβάνει πλέον το 11,13% των θέσεων του ταμείου.


ΤΟ ΓΡAΦΗΜΑ ΤΟΥ «ΤΡOΜΟΥ»!

Η BULL MARKET EΚΛΕΙΣΕ 5 ΧΡOΝΙΑ, ΜΕ ΤΟΝ S&P 500 ΝΑ ΚΕΡΔIΖΕΙ 180% «Yπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους τα διεθνή χρηματιστήρια θα μπορούσαν να καταγράψουν διψήφια κέρδη, όχι μόνο για το 2014, αλλά και για τα επόμενα χρόνια», δηλώνει ο Tom Lee, στρατηγικός αναλυτής της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας. «Οι αγορές δεν αποκλείεται να βρίσκονται μόλις... στο μέσο μιας μακράς bull market. Ίσως μίας από τις μεγαλύτερες bull market που έχουν ποτέ καταγραφεί στην οικονομική ιστορία», εξήγησε ο Lee και εκτιμά ότι υπάρχει πολύ «καύσιμο», ικανό να τροφοδοτήσει ένα ισχυρό «ράλι» των διεθνών αγορών. Μάλιστα, ο στόχος του Lee για τον S&P 500 είναι οι 2.075 μονάδες μέχρι τα τέλη του 2014. Πάντως οι Αμερικανοί επενδυτές αυξάνουν από την αρχή του 2014 τα στοιχήματά τους στις ευρωπαϊκές μετοχές, λόγω της βελτίωσης των προοπτικών της ευρωπαϊκής οικονομίας και των μειωμένων επιτοκίων. Μετά από ένα «εκρηκτικό» 2013, το ενδιαφέρον για τις ευρωπαϊκές μετοχές έχει αυξηθεί ακόμα περισσότερο, σύμφωνα με fund managers. Οι επενδυτές έχουν τοποθετήσει 24,3 δισ. δολ. σε ευρωπαϊκά equity funds από την αρχή του έτους. Εν τω μεταξύ, στη Δυτική Ευρώπη και την Ιαπωνία επιστρέφουν οι επενδυτές των hedge funds το 2014, καθώς οι οικονομικές συνθήκες δείχνουν σημάδια βελτίωσης, σύμφωνα με έρευνα της Deutsche Bank, στην οποία συμμετείχαν 413 εκπρόσωποι hedge funds, οι οποίοι διαχειρίζονται κεφάλαια ύψους 1,8 τρισ. δολ. ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ: Η ΝΕΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΠΕΙΛΗ Με αφορμή την κρίση στην Ουκρανία, πλήθος αναλυτών υποστηρίζουν ότι ο πολιτικός κίνδυνος, σε γενικές γραμμές, θα γίνει ο νέος οδηγός των αγορών, εξέλιξη στην οποία οι επενδυτές θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή. «Ο γεωπολιτικός κίνδυνος δεν είναι πλέον ένας κίνδυνος αμελητέος», δηλώνει η

Standard Chartered. Θα πρέπει να υποθέσουμε ότι πρόκειται να αυξηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα και όχι μόνο στην Ουκρανία. Έχουμε δει αύξηση του γεωπολιτικού κινδύνου στη Λατινική Αμερική, στην Ασία, στην Τουρκία και τη Νότια Αφρική, και αυτά είναι ζητήματα που οι επενδυτές δεν θα πρέπει να τα υποτιμούν, όπως έκαναν πριν από την οικονομική κρίση. Ενώ οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι παγκόσμιες αγορές έχουν αποδειχθεί ανθεκτικές στις περιόδους της γεωπολιτικής αβεβαιότητας, οι πρόσφατες εξελίξεις, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες αγορές, δείχνουν ότι οι επενδυτές πρέπει να είναι πιο επιφυλακτικοί σχετικά με την τιμολόγηση του πολιτικού κινδύνου. «Οι επενδυτές πρέπει να συνηθίσουν στην ιδέα ότι ο κίνδυνος μιας πολιτικής αναταραχής είναι η νέα πραγματικότητα για την παγκόσμια οικονομία», δήλωσε ο John Rutledge, επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής στη Safanad. «Το δολάριο και το γεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με πολύ διαφορετικό τρόπο από ξένους επενδυτές. Ασφαλή περιουσιακά στοιχεία που αποτιμώνται σε δολάρια, όπως ο χρυσός, μπορεί να απολαύσουν μεγάλες εισροές και άνοδο των τιμών», πρόσθεσε. Σύμφωνα με τους αναλυτές, η παγκόσμια οικονομική κρίση κατά την περίοδο 20072008, η οποία πυροδότησε ένα τεράστιο βαθμό κοινωνικής αποδιάρθρωσης, είναι ένας λόγος για την αύξηση του πολιτικού κινδύνου. Επειδή είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο πολιτικός κίνδυνος, πολλοί επενδυτές επέλεξαν να τον αγνοήσουν. Η Ουκρανία δεν είναι η μόνη πηγή των γεωπολιτικών εντάσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ασία, μια εδαφική διαμάχη στην Ανατολική Θάλασσα της Κίνας έχει κλονίσει τις σχέσεις μεταξύ της Κίνας και της Ιαπωνίας, τις Νο 2 και 3 οικονομίες του κόσμου, αντίστοιχα. Σε κάποιο βαθμό, η αύξηση του παγκόσμιου πολιτικού κινδύνου έχει τις ρίζες του

Ένα γράφημα κυκλοφορεί τις τελευταίες ημέρες στη Wall Street. Στο γράφημα αποτυπώνεται η πορεία του αμερικανικού χρηματιστηρίου μέχρι το μεγάλο «κραχ» του 1929 και την τωρινή πορεία της αγοράς. Οι δύο τεθλασμένες ευθείες των γραφημάτων παρουσιάζουν εμφανέστατους παραλληλισμούς που προκαλούν μεγάλες ανησυχίες μεταξύ των παρατηρητών. Το διάγραμμα ανήκει στον τεχνικό αναλυτή Tom Demark, που άρχισε για πρώτη φορά να παρακολουθεί τον παραλληλισμό της πορείας του δείκτη των αμερικανικών blue chips πέρσι τον Νοέμβριο. Ο αναλυτής δήλωσε ότι «αρχικά το έκανα για ψυχαγωγικούς λόγους... Τώρα όμως έχει εξελιχθεί σε πολύ πιο σοβαρή κατάσταση».

στην οικονομική κρίση. Η κυριότερη αιτία, ωστόσο, είναι η σχετική εξαφάνιση των ΗΠΑ ως κυρίαρχη υπερδύναμη, δηλώνει ο Rutledge της Safanad. «Πλέον κινούμαστε από έναν κόσμο με μια κυρίαρχη δύναμη σε έναν κόσμο χωρίς κυρίαρχη δύναμη», δηλώνει χαρακτηριστικά. ΜΕ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟ «ΚΡΑΧ» ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΙΣ ΗΠΑ Η ΡΩΣΙΑ Σε χρηματοπιστωτικό «κραχ» στις ΗΠΑ θα οδηγούσε η επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας, προειδοποιεί το Κρεμλίνο, απαντώντας στις απειλές των Αμερικανών. Σε περίπτωση που οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβάλουν κυρώσεις κατά της Ρωσίας εξαιτίας της Ουκρανίας, η Μόσχα είναι πιθανόν να αναγκασθεί να εγκαταλείψει το δολάριο ως νόμισμα αναφοράς και να αρνηθεί να αποπληρώσει τα δάνειά της προς τις αμερικανικές τράπεζες, προειδοποίησε ο Σεργκέι Γκλαζίεφ, σύμβουλος του προέδρου της Ρωσίας, Β. Πούτιν. Χ ΧΡΗΜΑ 19


ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

«ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ» Δεξιοί (της λαϊκής δεξιάς), αριστεροί, κεντρώοι, σοσιαλιστές, αναρχικοί, αλλά και φασίστες, υποψήφιοι στις δημοτικές εκλογές προσπαθούν να κερδίσουν προτάσσοντας την αντιμνημονιακή τους φρασεολογία. Μάλιστα κάποιοι, όπως διαβάζω, θα αναρτήσουν στην είσοδο των πόλεών τους πανό που θα γράφει «Αντιμνημονιακή Πόλη». Αλλά οι πολίτες - έστω κάποιοι που μπορούν να σκεφτούν ώριμα - γνωρίζουν καλά ότι οι τέως δήμαρχοι και περιφερειάρχες, με την πολιτική που ακολούθησαν τις τελευταίες δεκαετίες, συνέβαλαν καθοριστικά στην υπογραφή των μνημονίων. Τώρα «το παίζουν» αντιμνημονιακοί, γιατί με το μνημόνιο θα πρέπει να δίνουν πλέον αναφορά και για το τελευταίο ευρώ, θα πρέπει να μην έχουν ελλείμματα και γιατί δεν μπορούν, πλέον, να προσλαμβάνουν αργόσχολους, να «σπάνε» τα έργα σε μικρότερα τμήματα, ώστε να τα αναθέτουν απευθείας σε ημέτερους εργολάβους, με αδιαφανείς πάντα διαδικασίες, ούτε να πεζοδρομούν τους ίδιους δρόμους που έχουν πεζοδρομήσει πριν από μερικούς μήνες. Ο πρωθυπουργός πιστεύει ότι η χώρα ζει ένα πρωτόγνωρο κλίμα μεταρρυθμίσεων, ενώ ο αρχηγός του ΣYPIZA ονειρεύεται ότι η E.E. θα υποκύψει στις απειλές του και ότι θα συμπαρασύρουμε την Ευρώπη στην καταστροφή, αν δεν δεχθεί τους όρους μας. Τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης παραμυθιάζουν τους ‘Έλληνες με εύκολες λύσεις, δημιουργώντας ψευδαισθήσεις ότι τα ευρώ πέφτουν από τον ουρανό και ότι κάποιοι γεμίζουν 500ευρα τα ΑΤΜ των τραπεζών κάθε μεσάνυχτα. Για την κυβέρνηση, όπως προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις, περισσότεροι από έξι στους δέκα Έλληνες κρίνουν αρνητικά το κυβερνητικό έργο. Για τον ΣΥΡΙΖΑ, που προηγείται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το 74% των πολιτών θεωρεί πως δεν είναι έτοιμος να κυβερνήσει ακόμα. Σημαντικές δημοσιονομικές επιπτώσεις αναμένεται να έχει η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε ότι οι περικοπές των αποδοχών των ένστολων είναι αντισυνταγματικές, αλλά και του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις περικοπές του εφάπαξ. Οι «καλοί» αντιμνημονιακοί πολιτικοί, «χαϊδεύοντας αυτιά», ζήτησαν από το ΣτΕ να βγάλει ανάλογη απόφαση και για όλο το Δημόσιο. Ο «κακός» και μνημονιακός Άδωνις είπε το αυτονόητο: «Όσες δικαστικές αποφάσεις και να βγουν, λεφτά δεν θα γεννήσουμε». Οι «καλοί» αντιμνημονιακοί και οι «κακοί» μνημονιακοί, που θα επαναφέρουν την Ελλάδα στην ευημερία με επιδόματα και υψηλούς δα-

20 Μάρτιος 2014

νεισμούς. Δεν λένε όμως πού θα βρουν τα λεφτά. Γιατί μειώθηκαν οι μισθοί στην «Αυγή» (μαγαζί του ΣΥΡΙΖΑ); Μήπως γιατί δεν βγαίνει η εφημερίδα; Μα, αυτή τη δικαιολογία ο ΣΥΡΙΖΑ την καταδικάζει. Η «Αυγή» είναι επιχείρηση με εργαζομένους. Η κρίση την επηρέασε και είναι απαραίτητη η προσαρμογή των μισθών των εργαζομένων για την επιβίωσή της. Φταίει η κρίση! Τι δεν καταλαβαίνετε; Όταν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα το διορθώσει και αυτό! Θα καταργήσει αμέσως την κρίση. Σε «φιλικό» ποδοσφαιρικό τουρνουά, που διοργανώθηκε στο στάδιο Νήαρ Ηστ της Καισαριανής, και είχε σκοπό να τιμήσει τη μνήμη του Ούγκο Τσάβες, του πρώην προέδρου της Βενεζουέλας, έδωσε το «παρών» ο Αλέξης, «υμνητής» του αποθανόντος ηγέτη. Τον Τσάβες που άφησε τη Βενεζουέλα φτωχή και χωρίς… χαρτί υγείας (ναι υπάρχει σημαντικό έλλειμμα!), αν και η χώρα κατέχει το 18% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου. Όσο για την ελευθερία του Τύπου και της αντιπολίτευσης στη χώρα αυτή, ούτε κουβέντα! Αντιμέτωπος με οικονομικές δυσκολίες και κατασχέσεις ακινήτων βρίσκεται ο Πάνος Καμμένος, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο ίδιος, ενώ δυσκολεύεται να πληρώσει τα δίδακτρα των παιδιών του. Πόσο πείθει για τα παραπάνω όταν έκανε διακοπές στις Άλπεις; Σε λίγο θα στηθεί και στα συσσίτια της «Χρυσής Αυγής». Έναν τηλεμαραθώνιο βοηθείας για τον Καμμένο, και γρήγορα, να μην του πάρουνε τα σπίτια! «Άπονη ζωή, μας πέταξες στου δρόμου την άκρη»! Τρικυμία εν κρανίω. Τη μία μας λένε ότι θα μειώσουν τους υπέρογκους φόρους. Την άλλη, δια στόματος του κ. Σταθάκη, μας λένε ότι θα κρατήσουν τους ίδιους φορολογικούς συντελεστές. Καφέδες και βουτήματα κόστους 16.753 ευρώ σε ένα τρίμηνο! Το ποσό των 16.753,88 ευρώ καλούνται να πληρώσουν οι οικονομικές υπηρεσίες της Βουλής, προκειμένου να πληρωθούν οι καφέδες και τα βουτήματα που καταναλώθηκαν κατά τη διάρκεια των συναντήσεων του Προέδρου και των Αντιπροέδρων της Βουλής, καθώς και κατά τις συναντήσεις των διαρκών κοινοβουλευτικών επιτροπών. Το εντυπωσιακό είναι ότι το ποσό αυτό αφορά μόλις 13 τιμολόγια που κόπηκαν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2013 και τον Ιανουάριο του 2014.

ΣΧΟ



Χ συνέντευξη

ΚΩΣΤΗΣ ΜΕΛΑΧΡΟΙΝΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΩΝ ΕΛΤΑ

22 Μάρτιος 2014

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ, κ. Κωστής Μελαχροινός, περιγράφει τη σημερινή εικόνα των Ελληνικών Ταχυδρομείων, αλλά και την προσπάθεια που καταβάλλεται τα τελευταία χρόνια από όλους τους εργαζομένους για τον εκσυγχρονισμό και την αναδιοργάνωση της εταιρείας. Αναφέρεται στις νέες υπηρεσίες και τα προϊόντα που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των πελατών και της σημερινής ψηφιακής εποχής, ενώ αναδεικνύει και τον κοινωνικό ρόλο των ΕΛΤΑ, ο οποίος μπορεί να συνδυαστεί, σε απόλυτο, όπως χαρακτηριστικά ο ίδιος αναφέρει, βαθμό, με την ανταγωνιστική λειτουργία του ομίλου.


«ΞΑΝΑΧΤΙΖΟΥΜΕ» ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΑΣ ✒

Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

ΧΡHΜΑ_Κύριε Μελαχροινέ, δώστε μας, με λίγα λόγια, την εικόνα των ΕΛΤΑ σήμερα. Περιγράψτε μας τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν, το προσωπικό, τις εγκαταστάσεις, το ιστορικό. ΚΩΣΤΗΣ ΜΕΛΑΧΡΟΙΝΟΣ_Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία έχουν ιστορία 185 χρόνων και η ίδρυσή τους από τον Ιωάννη Καποδίστρια συμπίπτει χρονικά με τη σύσταση του ελληνικού κράτους. Είναι το μεγαλύτερο δίκτυο εξυπηρέτησης της χώρας, το οποίο αποτελεί κρίκο της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Αλυσίδας, του μεγαλύτερου, δηλαδή, φυσικού δικτύου στον πλανήτη. Τα ΕΛΤΑ, πέραν των ταχυδρομικών υπηρεσιών που προσφέρουν, ως Φορέας Παροχής Καθολικής Υπηρεσίας (ΦΠΚΥ), παρέχουν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, καθώς και Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (Υ.Γ.Ο.Σ.) και αυτή τη στιγμή

είναι ο μοναδικός φορέας που παράγει αξίες. Αναφέρομαι φυσικά στην έκδοση των γραμματοσήμων και, για να γίνει απολύτως κατανοητό, σας επισημαίνω ότι με τη μετάβαση της χώρας στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, όπου η έκδοση χρήματος είναι προϊόν υπερεθνικών οργανισμών, τα ΕΛΤΑ εκδίδουν κάθε χρόνο, κατά μέσο όρο, 60 εκατομμύρια γραμματόσημα, που αντιστοιχούν σε περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ ονομαστική αξία, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων καλύπτει ταχυδρομικές ανάγκες, ενώ ένα μικρότερο μέρος διατίθεται για φιλοτελικούς σκοπούς. Η έκδοση γραμματοσήμων, όπως γνωρίζετε, αποτελεί επιπλέον και πολιτιστική προσφορά. Ο ελληνικός πολιτισμός, τα ήθη τα έθιμα, η ιστορία μας και πρόσωπα που λάμπρυναν με την παρουσία τους αυτή τη χώρα, έχουν αποτυπωθεί σε γραμματόσημα που «ταξιδεύουν» το ελληνικό πνεύμα σε όλο τον κόσμο.

Βασικός παράγων για την ανάπτυξη των ΕΛΤΑ αποτελεί το προσωπικό της εταιρείας, το οποίο σήμερα ανέρχεται σε 7.200 εργαζομένους. Οι υποδομές των ΕΛΤΑ περιλαμβάνουν 81 μονάδες διανομής, 700 ταχυδρομικά καταστήματα και 700 περίπου ταχυδρομικά πρακτορεία σε ολόκληρη την επικράτεια. Επίσης, διαθέτουν 10 κέντρα διαλογής πανελλαδικά - εκ των οποίων 4 είναι πλήρως αυτοματοποιημένα - καθώς επίσης και στόλο, που αποτελείται από 2.300 οχήματα. Τα ΕΛΤΑ έχουν υλοποιήσει, τα τελευταία χρόνια, σημαντικά έργα υποδομών για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πελάτες τους, με επενδύσεις στην παραγωγική αλυσίδα, εστιάζοντας στην αυτοματοποίηση και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ICTs).

ΤΑ ΕΛΤΑ, ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ, ΩΣ ΦΟΡΕΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ (ΦΠΚΥ), ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ (Υ.Γ.Ο.Σ.) ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΙ ΑΞΙΕΣ.

ΧΡΗΜΑ 23


Χ συνέντευξη ~ Κωστής Μελαχροινός ☛

ΤΟ 2013 ΞΕΚΙΝΗΣΑΜΕ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΑΛΛΑΓΩΝ, ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΣΤΡΕΨΟΥΜΕ ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΑΜΕ ΔΡΑΣΕΙΣ ΟΠΩΣ Η ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ. Χ_Ποιες είναι οι οικονομικές επιδόσεις των ΕΛΤΑ τα τελευταία χρόνια; Έχετε προχωρήσει σε κάποιες ενέργειες ώστε να μειώσετε τις επιπτώσεις της κρίσης και, αν ναι, ποιες είναι αυτές; K.M._Το 2013 ξεκινήσαμε μια μεγάλη προσπάθεια αλλαγών για να αντιστρέψουμε το συνολικό κλίμα της αγοράς. Προγραμματίσαμε δράσεις όπως η απλοποίηση των υπηρεσιών και η μείωση της γραφειοκρατίας, με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας μέσα από ένα συνολικό πρόγραμμα αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού των δικτύων. Το επιχειρησιακό σχέδιο έχει ορίζοντα πενταετίας και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, καθώς δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τον επαναπροσδιορισμό των Ελληνικών Ταχυδρομείων στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Χ_Πώς αντιμετωπίζετε το σταδιακό άνοιγμα του κλάδου που επιχειρείται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια; Ποιος είναι ο βαθμός ετοιμότητας των ΕΛΤΑ ώστε να λειτουργήσουν σε μια πλήρως απελευθερωμένη εγχώρια αγορά ταχυδρομικών υπηρεσιών; K.M._Το «μυστικό» ήταν να ανοίξουμε τις πόρτες: Να φέρουμε στα Ταχυδρομεία νέους πελάτες. Να τους προσελκύσουμε. Να χτίσουμε μια νέα σχέση από το μηδέν. Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Με δύο τρόπους: Την εισαγωγή νέων υπηρεσιών στα Ελληνικά Ταχυδρομεία και τη στροφή μας σε ψηφιακά προϊόντα, καθώς το παραδοσιακό ταχυδρομείο βρίσκεται σε ύφεση. Ακόμη με τη ριζική αναδιάρθρωση του τρόπου δουλειάς μας. Το ωράριο λειτουργίας των ΕΛΤΑ έχει αναμορφωθεί και τα καταστήματά μας

σε όλη τη χώρα λειτουργούν με συνεχές ωράριο, από το πρωί έως το βράδυ και για 7 ημέρες την εβδομάδα. Τα ΕΛΤΑ έχουν εκσυγχρονιστεί κι αυτό είναι μόνο η αρχή. Χ_Τα ΕΛΤΑ, εκτός από μια ανώνυμη εταιρεία, που λειτουργεί με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, επιτελούν και έναν κοινωνικό ρόλο, καθώς πρέπει να καλύπτουν τις ταχυδρομικές ανάγκες όλων των Ελλήνων σε κάθε γωνιά της χώρας. Σε ποιο βαθμό μπορούν να συνδυαστούν η ανταγωνιστική επιχειρηματική λειτουργία και ο κοινωνικός ρόλος των ΕΛΤΑ; K.M._Μπορούν να συνδυαστούν σε απόλυτο βαθμό. Άλλωστε αυτό ακριβώς είναι το συγκριτικό μας πλεονέκτημα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες εταιρείες παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών. Εδώ και 185 χρόνια, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία είναι η μοναδική εταιρεία που έρχεται σε επαφή με τους πολίτες στα πιο απομακρυσμένα σημεία της χώρας. Ο ταχυδρόμος αποτελεί βασικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, είναι ένα αγαπητό πρόσωπο, που «ταξιδεύει» τους καημούς, τις χαρές, τις ελπίδες της ελληνικής οικογένειας. Η κοινωνική αυτή προσφορά, σε συνδυασμό με την πολιτιστική παρακαταθήκη μέσα από την έκδοση και κυκλοφορία των γραμματοσήμων, καθιστά τα Ελληνικά Ταχυδρομεία ηγέτιδα δύναμη της ταχυδρομικής αγοράς. Γι’ αυτό και καλλιεργούμε και σήμερα τον κοινω-

Από αριστερά προς τα δεξιά βλέπουμε: τον Δ. Στεργίου, Οικονομικό Διευθυντή, Γ. Βλασσόπουλο, Διευθυντή Διοίκησης, Επικοινωνίας & Στρατηγικής, Σ. Δάνδολο, Γενικό Διευθυντή Επιχειρησιακών Λειτουργιών, Κ. Μελαχροινό, Πρόεδρο ΔΣ & Διευθύνοντα Σύμβουλο, Δ. Κεκερή, Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ, Γ. Βαβουγυιό, Γενικό Διευθυντή Υποστηρικτικών Λειτουργιών, Γ. Λεπενιώτη, Γενικό Εμπορικό Διευθυντή

24 Μάρτιος 2014


νικό μας χαρακτήρα και την πολιτιστική μας ευαισθησία, καθώς θεωρούμε ότι αυτά είναι τα ποιοτικά πλεονεκτήματά μας. Χ_Η εταιρική κοινωνική ευθύνη αποτελεί τα τελευταία χρόνια όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της δραστηριότητας επιχειρήσεων και ομίλων όπως είναι τα ΕΛΤΑ. Εσείς έχετε προχωρήσει σε κάποιες δράσεις που να αφορούν στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης; K.M._Η εταιρική κοινωνική ευθύνη στα ΕΛΤΑ είναι συνυφασμένη με τον κοινωνικό τους ρόλο. Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, μια σύγχρονη επιχείρηση, με μακρόχρονη κοινωνική παρουσία και προσφορά, αποδεικνύουν στην πράξη ότι η ανάπτυξη μέσα σε ένα ανταγωνιστικό και σύνθετο περιβάλλον έχει ως βασικό μοχλό την εταιρική υπευθυνότητα, το κοινωνικό πρόσωπο και την επιχειρηματική ηθική. Η Ε.Κ.Ε. στην εταιρεία μας δεν αντιμετωπίζεται ως ενέργεια προβολής, είναι συνειδητή επιλογή και ταυτίζεται άμεσα με την εταιρική μας κουλτούρα. Οι σημαντικότερες δράσεις Ε.Κ.Ε. κοινωνικού περιεχομένου, αφορούν την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών, με τη δωρεάν αποστολή δεμάτων βοήθειας προς τους δοκιμαζόμενους κατοίκους της Κεφαλονιάς, δωρεάν μεταφορά δεμάτων τροφίμων σε συνεργασία με την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και την ΕΣΗΕΑ, υποστήριξη δράσεων ευπαθών κοινωνικών ομάδων, υποστήριξη εκδηλώσεων πολιτισμού και ιστορικής μνήμης. Όσον αφορά τις περιβαλλοντικές δράσεις, τα ΕΛΤΑ συμμετείχαν στο πενταετές πανευρωπαϊκό πρόγραμμα «Greenhouse Gas Reduction» της PostEurop, με στόχο τη μείωση των εκπομπών του CO2, καθώς και στην υλοποίηση προγράμματος βιώσιμης περιβαλλοντικής ανάπτυξης μεταξύ των ταχυδρομικών υπηρεσιών των χωρών-μελών της International Post Corporation - IPC (Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Μέτρησης και Διαχείρισης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα). Τα ΕΛΤΑ παρέχουν και αναπτύσσουν συνεχώς την καινοτόμο υπηρεσία του «Υβριδικού Ταχυδρομείου», η οποία συμβάλλει κυρίως στη μείωση της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος από τη διακίνηση της αλληλογραφίας, αναπτύσσουν συστήματα τηλεματικής διαχείρισης του στόλου των οχημάτων τους, με στόχο τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα, σχεδιάζουν τη

σταδιακή ανανέωση του μεταφορικού στόλου των οχημάτων με νέας τεχνολογίας οχήματα μειωμένης εκπομπής ρύπων. Επίσης σχεδιάζουν δράσεις «πράσινων» μεταφορών, με την εισαγωγή ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων στη διανομή και διακίνηση της αλληλογραφίας, ολοκληρωμένα προγράμματα «πράσινης» ανάπτυξης, και ειδικότερα την εισαγωγή και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε υποδομές των ΕΛΤΑ (φωτοβολταϊκά συστήματα σε αυτοματοποιημένα κέντρα διαλογής και ακίνητα ΕΛΤΑ). Τέλος, εφαρμόζουν τις πλέον εξελιγμένες τεχνικές για την ορθολογική διαχείριση υδάτινων πόρων και την εξοικονόμηση ενέργειας στη λειτουργία του δικτύου των αυτοματοποιημένων Κέντρων Διαλογής Αλληλογραφίας, στο Κρυονέρι Αττικής, στη Θεσσαλονίκη και στην Πάτρα.

ρηση δεν θα μπορούσε παρά να ενσωματώσει τις σύγχρονες τεχνολογικές επιταγές. Σε αυτό το πλαίσιο, φέτος εκδώσαμε το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο στο οποίο απεικονίζεται γραμμωτός κώδικας τεχνολογίας δύο διαστάσεων (QRC). Και αυτό αποτελεί ένα μικρό μόνο δείγμα της ψηφιακής πορείας των Ελληνικών Ταχυδρομείων, που ενσωματώνουν σύγχρονες τεχνολογίες στο σύνολο των υπηρεσιών τους. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί και η παρουσία στην εκδήλωση του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, ο οποίος εξέφρασε όχι μόνο την υποστήριξή του στις προσπάθειες όλων των εργαζομένων στα ΕΛΤΑ προς την κατεύθυνση της προόδου, αλλά και τη βεβαιότητά του ότι «τα ΕΛΤΑ θα απογειωθούν».

Χ_Πρόσφατα παρουσιάσατε, σε ειδική εκδήλωση, τη μετάβαση από το φυσικό στο ψηφιακό ταχυδρομείο, καθώς και το πρώτο ψηφιακό γραμματόσημο. Τι σημαίνουν για τα ΕΛΤΑ αυτές οι εξελίξεις; Είστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις της ψηφιακής τεχνολογίας; K.M._Σε ένα περιβάλλον ανταγωνιστικό, σε μια αγορά απελευθερωμένη και με οξείες οικονομικές πιέσεις, τα ΕΛΤΑ επιλέγουν να επενδύσουν στο μέλλον, σε τεχνολογικές υποδομές, υπηρεσίες και εξοπλισμούς νέας γενιάς, με στόχο τη μετάβαση του ταχυδρομείου στην «επόμενη μέρα». Το ψηφιακό ταχυδρομείο είναι πλέον ανάγκη επιτακτική και η ελληνική ταχυδρομική επιχεί-

Χ_Ετοιμάζετε νέα προϊόντα ή υπηρεσίες για τους πελάτες σας; K.M._Ο σχεδιασμός των ΕΛΤΑ για το νέο προϊοντικό τους χαρτοφυλάκιο κινείται σε τρεις άξονες: ~ Την επέκταση, αλλά και διαφοροποίηση του «παραδοσιακού» ταχυδρομικού έργου, με τη βελτίωση των χαρακτηριστικών των προϊόντων μας, αλλά και τον εμπλουτισμό με νέα προϊόντα και νέες υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, την ανάπτυξη στον χώρο των δεμάτων, με την εισαγωγή νέων προϊόντων όπως το «Εμπορόδεμα», το απλό δέμα, το δέμα ειδικής τιμής. Παράλληλα, αναπτύσσεται η νέα υπηρεσία «παράδοση φαρμάκων κατ’ οίκον», η διακίνηση προϊόντων ειδικού χαρακτήρα όπως προϊόντα ΠΟΠ, προϊόντα ομάδων παραγωγών, εμπόρων. ~ Την ανάπτυξη του Ψηφιακού Ταχυδρομείου (e - Post), με τη δημιουργία πλατφόρμας ηλεκτρονικών υπηρεσιών, την εισαγωγή του Registered e-mail, του email box, την ηλεκτρονική ταυτοποίηση, την ψηφιακή υπογραφή, την ηλεκτρονική τιμολόγηση, τη δημιουργία πλατφόρμας e-commerce για την υποστήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που είναι μόνο μερικές από τις καινοτόμες λύσεις προστιθέμενης αξίας που θα προσφέρονται από τα ΕΛΤΑ τα επόμενα χρόνια. ~ Την ανάπτυξη των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, μέσω των οποίων, με την εισαγωγή νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορικής, θα παρέχονται νέες καινοτόμες ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες σε όλους τους πελάτες. Χ

ΤΟ ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΤΑ ΕΧΕΙ ΑΝΑΜΟΡΦΩΘΕΙ. ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΜΑΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΧΩΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΜΕ ΣΥΝΕΧΕΣ ΩΡΑΡΙΟ, ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΙ ΕΩΣ ΤΟ ΒΡΑΔΥ, ΚΑΙ ΓΙΑ 7 ΗΜΕΡΕΣ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ. ΤΑ ΕΛΤΑ ΕΧΟΥΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΤΕΙ ΚΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ Η ΑΡΧΗ.

ΧΡΗΜΑ 25


26 Μάρτιος 2014


Χ

~ αφιέρωμα

ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ

ΣΤΗ «ΜΕΓΓΕΝΗ» ΤΟΥ ΑΡΝΗΤΙΚΟΥ (ΕΓΧΩΡΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η συνεχής πτώση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην εγχώρια κατανάλωση καυσίμων, λόγω της κρίσης, σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές και τα ιστορικά χαμηλά περιθώρια διύλισης, επηρέασε αρνητικά τα αποτελέσματα των ελληνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο και το 2013.

Ε

ίναι χαρακτηριστικό το ότι τα περιθώρια διύλισης βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας, ενώ η εγχώρια κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης υποχώρησε, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, κατά 44%. Την ίδια στιγμή η ευρύτερη αγορά πετρελαιοειδών καυσίμων εμφάνισε πτώση της τάξεως του 14,6% σε όγκο κατανάλωσης, σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group. Ιδιαίτερα η κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης έκανε «βουτιά», όπως σημειώθηκε και παραπάνω, το 2012 κατά 44,1%, ενώ πτώση κατά 13,2% εμφάνισε και η κατανάλωση βενζίνης. Εν τω μεταξύ, η συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου παρουσίασε μείωση 8% το 2012 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ελαφρά ενισχυμένη εμφανίζεται μόνο η κατανάλωση πετρελαίου κίνησης (κατά 3,7%). Όσον αφορά στη συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου, αυτή κορυφώθηκε το 2011 και παρουσίασε μείωση 8,0% το 2012 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Τα τελευταία χρόνια (2005-2012), η εν λόγω κατανάλωση παρουσιάζει διαχρονική αύξηση, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 6,5%. Στην αυξητική αυτή πορεία συνέβαλε τόσο η απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου όσο και οι νέες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο. Αναφορικά με τα καύσιμα «Διεθνούς Αγοράς» (ναυτιλιακά και αερο-

πορικά καύσιμα), η κατανάλωση διαμορφώθηκε το 2012 περίπου στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο έτος (με πτώση 13,2% στα αεροπορικά και 1,4% στο ναυτιλιακό μαζούτ και ενίσχυση κατά 53,1% στο ναυτιλιακό πετρέλαιο). Στο πλαίσιο της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων (διύλισης/χονδρικής εμπορίας) του κλάδου, βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος εταιρειών. Με βάση τον ομαδοποιημένο ισολογισμό των δύο εταιρειών διύλισης για την περίοδο 2011-2012, προέκυψε αύξηση των συνολικών τους πωλήσεων κατά 15,3% το 2012, ενώ τα μικτά κέρδη μειώθηκαν κατά 20,7%. Στην ίδια κατεύθυνση, τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος διαμορφώθηκαν σε 247,5 εκατ. ευρώ το 2012, μειωμένα κατά 25,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 11,6% τα έτη 2012/2011. Όσον αφορά τις εταιρείες χονδρικής εμπορίας, οι συνολικές πωλήσεις των 33 εταιρειών του δείγματος κατέγραψαν μείωση 7,2% και διαμορφώθηκαν σε 12.855 εκατ. ευρώ το 2012. Σε επίπεδο λειτουργικού αποτελέσματος υπήρξε διεύρυνση των ζημιών το 2012, γεγονός που με σειρά του οδήγησε στην εμφάνιση συνολικών ζημιών ύψους 61,1 εκατ. ευρώ το 2012 έναντι 23,4 εκατ. ευρώ το 2011. Τέλος, τα κέρδη EBITDA μειώθηκαν κατά 26,9% το 2012/11. ΧΡΗΜΑ 27


Χ αφιέρωμα ~ Αγορά Πετρελαιοειδών

ΕΛ.ΠΕ.

ΚΑΜΨΗ ΜΕΓΕΘΩΝ ΛΟΓΩ ΔΥΣΜΕΝΟΥΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Το πλέον δυσμενές περιβάλλον στην πρόσφατη ιστορία του ευρωπαϊκού κλάδου διύλισης και το σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα των διυλιστηρίων της ευρύτερης περιοχής στην τροφοδοσία με αργό πετρέλαιο και στο κόστος ενέργειας, επηρέασαν, όπως ήταν φυσικό, τα αποτελέσματα των Ελληνικών Πετρελαίων για το δ’ τρίμηνο του 2013. Σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ομίλου, Γιάννη Κωστόπουλο, τα ΕΛ.ΠΕ. θα εστιάσουν περαιτέρω, κατά το τρέχον έτος, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους, με ιδιαίτερη έμφαση στην καλύτερη απόδοση των διυλιστηρίων και την εκμετάλλευση των σημαντικών συνεργειών μεταξύ τους, τον έλεγχο του κόστους σε όλες τις δραστηριότητες και την επιτάχυνση της απομόχλευσης. Ήδη, το αναβαθμισμένο διυλιστήριο Ελευσίνας και τα προγράμματα μετασχηματισμού αντιστάθμισαν, εν μέρει, τα χαμηλότερα διεθνή περιθώρια διύλισης της τελευταίας δεκαετίας. Ειδικότερα, τα ΕΛ.ΠΕ. δημοσίευσαν συγκρίσιμα κέρδη EBITDA δ’ τριμήνου στα 45 εκατ. (-43% έναντι του δ’ τριμ. 2012). Αρνητικά επηρεάστηκαν και τα συνολικά αποτελέσματα του 2013, λόγω των ιστορικών χαμηλών περιθωρίων διύλισης, του αυξημένου κόστους προμήθειας αργού, καθώς και της διαδικασίας αριστοποίησης του Διυλιστηρίου Ελευσίνας κατά το α’ εξάμηνο. Τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA για το 2013 ανήλθαν στα 178 εκατ. ευρώ (-60% σε σχέση με το 2012, που ήταν 444 εκατ.). Τα δημοσιευμένα αποτελέσματα, μετά από φόρους, επηρεάστηκαν από έκτακτα στοιχεία, όπως το κόστος της αναδιοργάνωσης για τη μείωση λειτουργικών εξόδων και η πρόβλεψη ύψους 21 εκατ. για τη νέα, αναδρομική φορολόγηση αποθεματικών προηγούμενων χρήσεων. Αρνητική επίδραση στα δημοσιευμένα καθαρά αποτελέσματα είχε και το υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος, που επηρεάζει όλες τις ελληνικές εταιρείες. Οι πωλήσεις των ΕΛ.ΠΕ. το 2013 ανήλθαν σε 9,67 δισ. ευρώ (-8% σε σχέση με το 2012, που ήταν 10,47 δισ.), ενώ κατεγράφησαν ζημιές 269 εκατ. (το 2012 είχαν καταγραφεί κέρδη 86 ☛

ΤΟ ΠΛΕΟΝ ΔΥΣΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΔΙΥΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΩΝ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΟΦΟΔΟΣΙΑ ΜΕ ΑΡΓΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ Δ’ ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2013.

28 Μάρτιος 2014

εκατ.). Στα συγκρίσιμα καθαρά υπήρξαν ζημιές 117 εκατ. (το 2012 ήταν κέρδη 232 εκατ.). Τα EBITDA το περασμένο έτος ήταν 29 εκατ. (-90% σε σχέση με το 2012, που είχαν φθάσει τα 298 εκατ. ευρώ). Υπογραμμίζεται, βεβαίως, η ανάκαμψη της ελληνικής αγοράς καυσίμων στο δ’ τρίμηνο και η αύξηση της ζήτησης μετά από 18 συνεχόμενα τρίμηνα πτωτικής πορείας. Σε σχέση με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την αναδιάρθρωση της εγχώριας λιανικής εμπορίας, τα ΕΛ.ΠΕ. είχαν συνολικά οφέλη από προγράμματα άνω των 500 εκατ. την τελευταία πενταετία. Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι στις 21 Δεκεμβρίου 2013 υπεγράφη η σύμβαση (SPA) για την πώληση του 66% του μετοχικού κεφαλαίου του ΔΕΣΦΑ, από τα «Ελληνικά Πετρέλαια» στην κρατική εταιρεία πετρελαίου και αερίου του Αζερμπαϊτζάν SOCAR, αντί 400 εκατ. ευρώ. Το ποσό που αντιστοιχεί στο μερίδιο της ΕΛ.ΠΕ. για το 35% που κατέχει εμμέσως στον ΔΕΣΦΑ, ανέρχεται στα 212 εκατ. Στα επιμέρους αποτελέσματα του ομίλου ενδιαφέρον παρουσιάζουν, μεταξύ άλλων, τα παρακάτω: ∼ Το διυλιστήριο Ελευσίνας βελτίωσε σταδιακά την αποδοτικότητά του κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου λειτουργίας, με την παραγωγή του να διαμορφώνεται σε 3,9 εκατ. τόνους. ∼ Η συνολική παραγωγή μεσαίων κλασμάτων ανήλθε σε 6,2 εκατ. τόνους, καθιστώντας τον όμιλο τον πιο σημαντικό εξαγωγέα ντίζελ στην περιοχή. ∼ Οι εξαγωγές έφθασαν τους 5,5 εκατ. τόνους, αντιπροσωπεύοντας το 44% των συνολικών πωλήσεων, οι οποίες ανήλθαν σε 12,7 εκατ. τόνους. ∼ Τα κέρδη EBITDA της εγχώριας εμπορίας ανήλθαν σε 25 εκατ. ευρώ, διπλάσια σε σχέση με το 2012, καθώς οι προσπάθειες αναδιάρθρωσης και ελέγχου κόστους αντιστάθμισαν τη μείωση της ζήτησης. ∼ Η Διεθνής Εμπορία διατήρησε τους όγκους στα ίδια επίπεδα με το 2012, με τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA να αυξάνονται στα 44 εκατ. (+8%). ∼ Όσον αφορά τα πετροχημικά, τα συγκρίσιμα EBITDA ανήλθαν για το 2013 στα 57 εκατ., αυξημένα κατά 23%, καταγράφοντας την καλύτερη επίδοση στην ιστορία του ομίλου.

MOTOR OIL

ΤΑ ΜΕΙΩΜΕΝΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΔΙΥΛΙΣΗΣ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΑΝ ΤΑ ΚΕΡΔΗ Σε 340.000 ευρώ διαμορφώθηκαν το εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου τα καθαρά κέρδη του ομίλου Motor Oil, καθώς τα κέρδη του γ’ τριμήνου, ύψους 31,977 εκατ. ευρώ, κατάφεραν να καλύψουν τις ζημίες, ύψους 31,6 εκατ. ευρώ, που είχε παρουσιάσει ο όμιλος κατά το α’ εξάμηνο. Η συρρίκνωση των διεθνών περιθωρίων διύλισης, που έχουν πέσει στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δέκα χρόνων, και η μείωση της ζήτησης έχουν «ροκανίσει» τα κέρδη του διυλιστηρίου, το οποίο το α’ εξάμηνο είχε και μείωση στην παραγωγή λόγω έργων συντήρησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η εταιρεία, ο κύκλος εργασιών του ομίλου ανήλθε στο εννεάμηνο στα 6,98 δισ. ευρώ, από 7,25 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου χρόνου, όταν είχε επιτύχει καθαρά κέρδη 81,772 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμά-


ΣΕ 340.000 ΕΥΡΩ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΑΝ ΤΟ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΑ ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ MOTOR OIL, ΚΑΘΩΣ ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΟΥ Γ’ ΤΡΙΜΗΝΟΥ, ΥΨΟΥΣ 31,977 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ ΝΑ ΚΑΛΥΨΟΥΝ ΤΙΣ ΖΗΜΙΕΣ, ΥΨΟΥΣ 31,6 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙ Ο ΟΜΙΛΟΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ.

των και συνολικών αποσβέσεων, διαμορφώθηκαν στο εννεάμηνο στα 145, 083 εκατ. ευρώ, από 229,150 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012, καταγράφοντας πτώση της τάξης του 37%. Στο τρίμηνο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου, τα αντίστοιχα κέρδη έφθασαν στα 84,017 εκατ. ευρώ, από 109,374 εκατ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2012. Τα κέρδη προ φόρων στο εννεάμηνο ήταν 23,732 εκατ. ευρώ, από 104,740 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου χρόνου, με το γ’ τρίμηνο να παρουσιάζει προ φόρων κέρδη 43,659 εκατ. ευρώ, έναντι των 68,014 εκατ. ευρώ του διαστήματος Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2012. Στο επίπεδο της εταιρείας Motor Oil, τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν στο εννεάμηνο στα 6,664 εκατ. ευρώ, από 83,262 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του προηγούμενου χρόνου, ενώ ο κύκλος εργασιών περιορίστηκε στα 5,92 δισ. ευρώ, από 6,16 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων, ανήλθαν σε 117,664 εκατ. ευρώ, από 203,818 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου χρόνου.

REVOIL

Η ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΕΦΕΡΕ ΖΗΜΙΕΣ Ο κύκλος εργασιών του ομίλου έκλεισε στα 553,63 εκατ. ευρώ, έναντι 700,93 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2012, μειωμένος κατά 21%, λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών των καυσίμων και των πωλούμενων όγκων του ομίλου. Οι πωλούμενες ποσότητες στις βενζίνες και στο πετρέλαιο κίνησης του ομίλου, τους πρώτους εννέα μήνες του 2013, ανήλθαν στα 409,4 εκατ. λίτρα, έναντι 423,9 εκατ. λίτρων το 2012, εμφανίζοντας μικρή κάμψη, κατά 3.4%. Οι πωλούμενες ποσότητες πετρελαίου θέρμανσης του ομίλου παρουσίασαν πτώση 68%, ακολουθώντας τη γενικευμένη καθοδική πορεία της αγοράς, αντανακλώντας την περιορισμένη ζήτηση, απόρροια των υψηλότερων τιμών σε σχέση με το περσινό εννεάμηνο, λόγω της εξίσωσης του φόρου μεταξύ του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης, του χαμηλότερου διαθέσιμου εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών, των υψηλών θερμοκρασιών και της αυξημένης χρήσης εναλλακτικών μορφών θέρμανσης. Στον συνολικό κύκλο εργασιών του ομίλου, ποσό 5,17 εκατ. ευρώ προέρχεται από τη δραστηριότητα στη ναυτιλία μέσω της 100% θυγατρικής ΑΡΙΣΤΟΝ Ε.Ε.Π.Ν.

Το μικτό κέρδος του ομίλου ανήλθε στα 15,18 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2013, συγκρινόμενο με το αντίστοιχο μέγεθος ποσού 19,16 εκατ. της περσινής περιόδου. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων του ομίλου, έκλεισαν στα 4,23 εκατ. ευρώ την περίοδο από 1.1 έως 30.9.2013, συγκρινόμενα με τα αντίστοιχα 6,56 εκατ. του 2012, μειωμένα λόγω των χαμηλότερων εσόδων από την εμπορία καυσίμων με την υποχώρηση των πωλούμενων όγκων και τη συμπίεση των περιθωρίων κέρδους, σε συνδυασμό με τα χαμηλότερα ναύλα με τα οποία είναι μισθωμένα τα τρία φορτηγά πλοία του ομίλου. Η μεγάλη υστέρηση στις πωλήσεις πετρελαίου θέρμανσης, οι υψηλότερες αποσβέσεις, η αύξηση του χρηματοοικονομικού κόστους και τα μικρότερα έσοδα από τη ναυτιλία οδήγησαν τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ φόρων με ζημιές 4,86 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 1,41 εκατ. το περσινό εννεάμηνο. Σε επίπεδο μητρικής, οι ζημιές διαμορφώθηκαν σε 3,36 εκατ. ευρώ, από ζημιές 755 χιλ. το εννεάμηνο του 2012. Σε επίπεδο αποτελεσμάτων, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, ο όμιλος έκλεισε με αρνητικό πρόσημο 4,89 εκατ. ευρώ, από ζημιές 1,56 εκατ. ευρώ το 2012. Τους πρώτους εννέα μήνες του 2013 ο κλάδος εμπορίας πετρελαιοειδών βίωσε την ελεύθερη πτώση στις πωλήσεις του πετρελαίου θέρμανσης, που ήρθε να προστεθεί στο περιβάλλον χαμηλής ρευστότητας, υψηλού χρηματοοικονομικού κόστους και έντονου ανταγωνισμού στο οποίο λειτουργεί η αγορά. Η ανάκαμψη στις πωλήσεις καυσίμων κίνησης τους καλοκαιρινούς μήνες ήταν μια αισιόδοξη εξέλιξη σε έναν κλάδο που προσπαθεί να ισορροπήσει μετά από ταλαιπωρία ετών. Στον Όμιλο Revoil το γ’ τρίμηνο της χρήσης ήταν βελτιωμένο σε σχέση με το β’ τρίμηνο, αποτυπώνοντας την πεποίθηση ότι τα χειρότερα έχουν παρέλθει. Παράλληλα, το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου που διανύουμε αποδεικνύεται το καλύτερο ολόκληρης της χρήσης, με τη στοχευμένη εμπορική πολιτική προσέλκυσης νέων πρατηρίων με πολύ αυστηρά κριτήρια επιλογής και τις κινήσεις περιορισμού του κόστους λειτουργίας να αποδίδουν. Η σταδιακή ανάκαμψη της παγκόσμιας ναυτιλίας και οι συντονισμένες ενέργειες του Ομίλου Revoil, με άξονα τη βέλτιστη αξιοποίηση δικτύου, εγκαταστάσεων και ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και την εξοικονόμηση πόρων σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του, θέτουν τις βάσεις για τη σημαντική βελτίωση των αποτελεσμάτων στο άμεσο μέλλον με την έναρξη του 2014.

ΕΛΙΝΟΪΛ

ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΖΗΜΙΩΝ Διεύρυνση ζημιών και μείωση του κύκλου εργασιών εμφάνισε ο όμιλος της ΕΛΙΝΟΪΛ κατά το α’ εξάμηνο του 2013. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, τα μικτά κέρδη του ομίλου ανήλθαν σε 13,5 εκατ. ευρώ, έναντι 18,4 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2012, μειωμένα κατά 27%. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA), ανήλθαν σε 1,2 εκατ. ευρώ, έναντι 3,2 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2012, και τα ενοποιημένα, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, αποτελέσματα του Ομίλου (EATAM) ανήλθαν σε ζημία 1,9 εκατ. ευρώ έναντι ζημίας 0,9 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Όσον αφορά στη μητρική εταιρεία ΕΛΙΝΟΪΛ Α.Ε., τα κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA), ανήλθαν σε 1,3 εκατ. ευρώ, έναντι 3,9 εκατ. ευρώ το α’ ΧΡΗΜΑ 29


Χ αφιέρωμα ~ Αγορά Πετρελαιοειδών

εξάμηνο του 2012, ενώ τα αποτελέσματα, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας (EATAM), ανήλθαν σε ζημία 2,2 εκατ. ευρώ έναντι ζημίας 0,1 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ομίλου στο α’ εξάμηνο του 2013 ανήλθε σε 326,7 εκατ. ευρώ, έναντι 414,9 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2012, καταγράφοντας μείωση 21%. Η μείωση αυτή οφείλεται στην αντίστοιχη μείωση του όγκου πωλήσεων υγρών καυσίμων της μητρικής κατά 30% και ειδικότερα στην πολύ μεγάλη μείωση του πετρελαίου θέρμανσης κατά 69%, απόρροια των υψηλότερων τιμών που διαμορφώθηκαν από την εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης μεταξύ του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης, και που οδήγησαν όλη την αγορά σε πτώση άνω του 70%. Αντίθετα, στα καύσιμα κίνησης η μητρική εμφανίζει αύξηση του όγκου πωλήσεων κατά 1%, με τις βενζίνες να μειώνονται κατά 3%, αλλά τους όγκους πωλήσεων πετρελαίου κίνησης να παρουσιάζουν στο α’ εξάμηνο αύξηση κατά 6%, διάστημα κατά το οποίο δεν έχει ακόμη ξεκινήσει η τουριστική περίοδος στη χώρα μας. Παράλληλα, τα αποτελέσματα του α’ εξαμήνου του 2013, σε επίπεδο μητρικής, έχουν επηρεασθεί από την πολύ μεγάλη πτώση πωλήσεων στο πετρέλαιο θέρμανσης, η οποία έπληξε στο σύνολό της την αγορά καυσίμων. Παρόλα αυτά, οι έγκαιρες κινήσεις της ΕΛΙΝΟΪΛ για τον περιορισμό των λειτουργικών της δαπανών βοήθησαν σημαντικά στο να αντιμετωπιστεί η μεγάλη και απότομη πτώση εσόδων που προκάλεσε το πετρέλαιο θέρμανσης. Σε επίπεδο ομίλου, η περιορισμένη οικοδομική δραστηριότητα έχει μειώσει σημαντικά τις προοπτικές ανάληψης κερδοφόρων έργων από την ΕΛΙΝ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Τ.Ε., ενώ και τα αποτελέσματα της ΕΛΙΝ Ν.Ε. έχουν σαφώς επηρεαστεί από την πτώση στη ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές καυσίμων. Το α’ εξάμηνο επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις ότι το 2013 θα είναι πολύ δύσκολο για την αγορά πετρελαιοειδών, όμως η πολύ καλή τουριστική περίοδος δίνει κάποια πρώτα μικρά ενθαρρυντικά μηνύματα, που ίσως σημαίνουν ότι η αγορά έχει φτάσει στο χαμηλότερό της σημείο. Η ΕΛΙΝΟΪΛ, χάρη στο εκτεταμένο νησιωτικό δίκτυο πρατηρίων «ελίν», και την ισχυρή της παρουσία στον χώρο του θαλάσσιου τουρισμού, έχει σημαντικό πλεονέκτημα, αφού της επιτρέπει να αξιοποιήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό την αναμενόμενη αύξηση του τουρισμού στη χώρα μας. Η διοίκηση της ΕΛΙΝΟΪΛ εκτιμά ότι, παρά τις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, οι οποίες θα συνεχιστούν, θα υπάρξουν και ευκαιρίες. Παράλληλα, το νέο, αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο, 30 Μάρτιος 2014

σταδιακά, θα οδηγήσει στην εξυγίανση της αγοράς πετρελαιοειδών, περιορίζοντας στρεβλώσεις και παραβατικότητα, επιτρέποντας σε όσες εταιρείες λειτουργούν αυστηρά εντός των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού να αναπτύξουν πωλήσεις που δεν μπορούσαν να έχουν στο παρελθόν. Σε αυτό το δύσκολο και ανταγωνιστικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, η ΕΛΙΝΟΪΛ έχει τα χαρακτηριστικά και τις προϋποθέσεις για να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Σε επίπεδο υποδομών, διαθέτει τρεις εγκαταστάσεις καυσίμων οι οποίες καλύπτουν γεωγραφικά όλη την ηπειρωτική επικράτεια, δύο ειδικά σχεδιασμένα δεξαμενόπλοια με τα οποία τροφοδοτεί το νησιωτικό δίκτυο «ελίν» και ένα ακόμη το οποίο χρησιμοποιεί για την τροφοδοσία των εγκαταστάσεων καυσίμων. Οι υποδομές αυτές δίνουν τη δυνατότητα στην ΕΛΙΝΟΪΛ να κάνει εισαγωγές, αλλά και εξαγωγές καυσίμων, να δραστηριοποιηθεί σε νέες αγορές, αλλά και να είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική στις υφιστάμενες, αυξάνοντας τα μερίδια αγοράς που κατέχει. Παράλληλα, η εταιρεία συνεχίζει την εφαρμογή μέτρων περιστολής κόστους λειτουργίας, ενώ θα εντείνει την προσοχή της στην πιστή εφαρμογή της πιστωτικής της πολιτικής, φροντίζοντας να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους επισφαλειών. Με «όπλα» τις εκτεταμένες υλικοτεχνικές υποδομές της, την ισχυρή μετοχική της σύνθεση, αλλά και το ομογενές και καλά οργανωμένο ανθρώπινο δυναμικό της, η ΕΛΙΝΟΪΛ θα αξιοποιήσει όποιες ευκαιρίες παρουσιαστούν και θα πρωταγωνιστήσει στην αγορά των καυσίμων όπως αυτή θα διαμορφωθεί κατά το προσεχές διάστημα.

CYCLON

ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ, ΑΛΛΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΚΕΡΔΗ Μείωση κύκλου εργασιών, από τα 204,2 εκατ. στα 160,2 εκατ. ευρώ, άνοδο των κερδών προ φόρων και τόκων, από τα 765 χιλ. στο 1,999 εκατ. ευρώ, και καθαρά κέρδη 101 χιλ. ευρώ, από ζημία 272 χιλ. ευρώ, σημείωσε η Cyclon κατά το α’ φετινό εξάμηνο. Η αύξηση των εξαγωγών στα λιπαντικά και η μείωση των πωλήσεων καυσίμων στην εγχώρια αγορά ήταν τα δύο βασικότερα χαρακτηριστικά της περιόδου. Σε ό,τι αφορά την πορεία της εταιρείας για το β’ φετινό εξάμηνο, η διοίκηση της εισηγμένης αναφέρει: «Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, παρά την ολοκλήρωσή της, δεν αναμένεται να συμβάλει, ουσιαστικά, πριν την έναρξη της νέας χρονιάς, στα προβλήματα ρευστότητας που πλήττουν την αγορά. Τα μέτρα λιτότητας και η ανεργία θα συνεχίσουν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις πωλήσεις στην εσωτερική αγορά. Η διοίκηση του ομίλου αναμένει τη συνέχιση της μείωσης των πωλήσεων καυσίμων, καθώς θα συνεχίζονται τα οικονομικά και εμπορικά προβλήματα στην αγορά. Η εταιρεία θα συνεχίσει τη στρατηγική αύξησης των εξαγωγών στη δραστηριότητα των λιπαντικών, όπου αναμένεται να υπερκαλύψουν τις όποιες απώλειες της εσωτερικής αγοράς. Στόχος της εταιρείας παραμένει η αύξηση της κερδοφορίας με τη συνέχιση της πολιτικής των εξαγωγών στα λιπαντικά. Παράλληλα, στοχεύει στην αύξηση της παραγωγής και της απόδοσης του διυλιστηρίου, με στόχο τη μείωση του κόστους και την αύξηση του μικτού περιθωρίου. Η εταιρεία θα συνεχίσει και την ενδελεχή παρακολούθηση όλων των εξόδων και θα στοχεύσει στην περαιτέρω μείωσή τους». Χ



TAXYMETAΦΟΡΕΣ LOGISTICS

ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ «ΧΑΜΗΛΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ» Η εντεινόμενη οικονομική κρίση δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει, για άλλη μια χρονιά, και την αγορά ταχυμεταφορών-logistics στη χώρα μας.

32 Μάρτιος 2014


Χ

~ αφιέρωμα

Κ

αι είναι λογικό, καθώς και τη διετία 2012-3 σημειώθηκε μείωση στη βιομηχανική και διαμετακομιστική δραστηριότητα, ως απόρροια της μειωμένης βιομηχανικής παραγωγής και της περιορισμένης κεφαλαιακής επάρκειας στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με μελέτη της Colliers International με τίτλο «Βιομηχανική και Logistics Επισκόπηση 2012», οι επενδυτές υιοθέτησαν στρατηγική αναμονής, εστιάζοντας κυρίως στα distressed ακίνητα, προκειμένου να αξιοποιήσουν ευκαιρίες. Η ζήτηση, αν και μειωμένη, παρακινήθηκε από επιχειρήσεις που προχώρησαν σε συμφωνίες με 3PL εταιρείες (logistics), επιδιώκοντας να μειώσουν τα κόστη μεταφοράς, αποθήκευσης, διαχείρισης και διανομής των προϊόντων τους. Από την άλλη ο κλάδος ταχυμεταφορών δείχνει σημάδια σταθεροποίησης, καθώς δύο από τους leader του κλάδου, η ACS και η Speedex, σημείωσαν οριακή βελτίωση μεγεθών η πρώτη και γύρισμα σε οριακά κέρδη από ζημίες η δεύτερη. Η κα Ana Vukovic, διευθύνουσα σύμβουλος της Colliers International Ελλάδας, σχολίασε: «Παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, η διαθεσιμότητα ποιοτικών βιομηχανικών χώρων και ακινήτων κατάλληλων για logistics βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα για τα δεδομένα της Ελλάδας, ενώ η ποιότητα των σύγχρονων χώρων ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές που ισχύουν στο εξωτερικό. Πρόκειται για αποτέλεσμα της σημαντικής προσφοράς που προηγήθηκε της ύφεσης. Ωστόσο, η πτώση των βιομηχανικών παραγγελιών, εξαιτίας της μειούμενης κατανάλωσης και της ύφεσης που πλήττει τους περισσότερους κλάδους, έχει επηρεάσει σημαντικά τη συγκεκριμένη αγορά». Η δραστηριότητα στη logistics αγορά εκτιμάται ότι θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα λόγω της περιορισμένης τραπεζικής χρηματοδότησης σε συνδυασμό με τον χρόνο που απαιτείται για την εφαρμογή ανταγωνιστικών δομών. Ωστόσο, νέες γραμμές παραγωγής που σχεδιάστηκαν από πολυεθνικές εταιρείες, σε συνδυασμό με νέες συμφωνίες για συνεργασία διανομής και οικονομικά αποδοτικές λύσεις, αυξάνουν τη δραστηριότητα και τη ζήτηση για χώρο, παρακινώντας το ενδιαφέρον της αγοράς προς δυνητικές συμφωνίες και πράξεις. Με το περιορισμένο νέο επενδυτικό απόθεμα εκτιμάται ότι ευκαιρίες θα παρουσιαστούν από εταιρείες που υιοθετούν τη στρατηγική αποεπένδυσης ακινήτων από τα χαρτοφυλάκιά τους. Οι επιπτώσεις του ηλεκτρονικού εμπορίου στην αλυσίδα εφοδιασμού αναμένεται να γίνουν πιο σαφείς, με αποτέλεσμα πολλές εταιρείες να οδηγηθούν σε επανεξέταση των χαρτοφυλακίων τους, αλλά και των τοποθετήσεών τους σε διαμετακομιστικά κέντρα, σημεία τελικής διανομής και ακίνητα κατάλληλα για μεταφόρτωση. Αυτό αναμένεται επίσης να οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια τιμών και πιθανώς να ενισχύσει τη ρευστότητα στον εν λόγω τομέα της αγοράς. ΧΡΗΜΑ 33


Χ αφιέρωμα ~ Ταχυμεταφορές-Logistics

TI ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ TA LOGISTICS Logistics είναι εκείνο το τμήμα της Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας που σχεδιάζει, υλοποιεί και ελέγχει την αποδοτική και αποτελεσματική, κανονική και αντίστροφη, ροή και αποθήκευση των προϊόντων, υπηρεσιών και των σχετικών πληροφοριών από το σημείο προέλευσής τους έως το σημείο κατανάλωσής τους, ώστε να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις των πελατών. Ενδεικτικές περιοχές εφαρμογών των Logistics περιλαμβάνουν τα: Business Logistics, Systems Logistics, Maritime Logistics, Logistics Υγείας, Logistics Στρατού, Περιβαλλοντικά Logistics, City Logistics, Crisis Logistics, Logistics Υπηρεσιών, Agro-logistics και Reverse Logistics. Τα Logistics βρίσκουν εφαρμογή σε δύο κυρίως πεδία: ∼ Το πρώτο πεδίο είναι η επιχείρηση, η οποία πρέπει να οργανώσει

την εισροή, την εσωτερική διακίνηση και την εκροή υλικών και προϊόντων κατά τέτοιον τρόπο, έτσι ώστε να εξασφαλίζει τη μέγιστη ικανοποίηση των πελατών της. ∼ Το δεύτερο πεδίο είναι η εφοδιαστική αλυσίδα, η οποία αποτελείται από όλες εκείνες τις επιχειρήσεις και τους Οργανισμούς που είναι απαραίτητοι έτσι ώστε ένα προϊόν από τις πρώτες ύλες να καταλήξει στον τελικό πελάτη. Η αποτελεσματική οργάνωση και διοίκηση της ροής προϊόντων και πληροφοριών σε αυτήν την αλυσίδα αποτελεί επιτακτική ανάγκη σε μια παγκοσμιοποιημένη και ψηφιακή οικονομία, όπου ο ανταγωνισμός από ατομικός (επιχείρηση εναντίον επιχείρησης) γίνεται συλλογικός (εφοδιαστική αλυσίδα εναντίον εφοδιαστικής αλυσίδας).

ΟΛΠ

ΑΝΟΔΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΚΟΝΤΕΪΝΕΡ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΤΟ 2014 Μικτή εικόνα προκύπτει από τα στοιχεία που ανακοίνωσε η διοίκηση του ΟΛΠ για την πορεία του λιμανιού το 2013. Σύμφωνα με αυτά, η διαχείριση εμπορευματοκιβωτίων (από τον Προβλήτα Ι που παραμένει υπό τον έλεγχο του ΟΛΠ) κατέγραψε μικρή βελτίωση και διαμορφώθηκε σε 644.055 εμπορευματοκιβώτια, έναντι 625.914 κατά το 2012. Στον αντίποδα, μικρή πτώση σημείωσε ο αριθμός των φορτοεκφορτωθέντων αυτοκινήτων και εμπορευμάτων σε 448.682, έναντι 458.755 το αμέσως προηγούμενο έτος. Αναφορικά με τη δραστηριότητα της επιβατηγού ναυτιλίας, η συνολική επιβατική κίνηση σημείωσε μικρή πτώση έναντι του 2012, καθώς διακινήθηκαν 17.669.774 επιβάτες έναντι 17.978.728. Αντίστοιχα, μικρή πτώση κατέγραψε και ο αριθμός των οχημάτων που διακινήθηκαν από και

προς τα ελληνικά νησιά, καθώς διαμορφώθηκε σε 2.549.407 έναντι 2.701.891 κατά τον προηγούμενο χρόνο. Υπενθυμίζεται ότι σε πρόσφατη έρευνα της Fast Market Research, στην οποία υπολογίζεται και η παρουσία της Cosco στον Πειραιά, προβλέπεται ότι κατά το 2014 θα διακινηθούν συνολικά 3,125 εκατ. εμπορευματοκιβώτια στον Πειραιά, αύξηση 13% έναντι του 2013 (η πρόβλεψη αφορά και τους τρεις εν λειτουργία προβλήτες). Μεσοπρόθεσμα, ο ετήσιος αριθμός αύξησης της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων αναμένεται να διαμορφωθεί σε 11,9%. Ανάλογα θετικές είναι και οι εκτιμήσεις για τη συνολική διακίνηση φορτίων, καθώς κατά το 2014 προβλέπεται ετήσια αύξηση κατά 7,8% σε 16,68 εκατ. τόνους. Μεσοπρόθεσμα, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης αναμένεται να διαμορφωθεί σε 5,7%.

ΕΛΤΑ

ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΔΙΚΤΥΟ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ) αποτελούν έναν υγιή όμιλο επιχειρήσεων, που παρέχει σύγχρονες ταχυδρομικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε προσιτές τιμές σε όλους τους πολίτες της χώρας. Ιδρύθηκαν το έτος 1828, σχεδόν ταυτόχρονα με την ίδρυση του ελληνικού κράτους, με προεδρικό διάταγμα του Ιωάννη Καποδίστρια. Από το 1996 λειτουργούν ως ανώνυμη εταιρεία («ΕΛΤΑ Α.Ε.»). Τον Όμιλο ΕΛΤΑ συνιστούν η εταιρεία ΕΛΤΑ Α.Ε. και οι θυγατρικές εταιρείες της «Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ Α.Ε.» και «ΚΕΚ-ΕΛΤΑ Α.Ε.». Τον όμιλο συμπληρώνουν δύο συγγενείς εταιρείες: «Τ.Τ. - ΕΛΤΑ 34 Μάρτιος 2014

ΑΕΔΑΚ» και «Post Insurance Brokerage Α.Ε.». Τα ΕΛΤΑ προσφέρουν ταχυδρομικές υπηρεσίες, χρηματοοικονομικές και τραπεζοασφαλιστικές υπηρεσίες, προϊόντα δικτύου λιανικής και υπηρεσίες ταχυμεταφοράς. Από τις αρχές του 2012 δραστηριοποιούνται και στην αγορά της κινητής τηλεφωνίας (ΕΛΤΑ Καρτοκινητή), σε συνεργασία με τη Vodafone Α.Ε. Τα ΕΛΤΑ είναι ο ηγέτης της ταχυδρομικής αγοράς στην Ελλάδα και ο Φορέας Παροχής Καθολικής Υπηρεσίας. Με βάση τον νόμο «Περί Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Άλλες


Διατάξεις» του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, προβλέπεται ότι τα ΕΛΤΑ αναλαμβάνουν την υποχρέωση παροχής καθολικής υπηρεσίας για διάστημα 15 ετών από την έναρξη της πλήρους απελευθέρωσης, δηλαδή έως την 31η Δεκεμβρίου του 2028. Η παροχή καθολικών υπηρεσιών προσδιορίζει τον χαρακτήρα των ΕΛΤΑ ως προς τη θέση τους και τον ρόλο τους στη λειτουργία της ταχυδρομικής αγοράς, υπό την έννοια της δέσμευσης έναντι του κράτους για την προσφορά καθολικών υπηρεσιών αποδεκτής ποιότητας σε προσιτές τιμές στο σύνολο των πολιτών. Αποτέλεσμα αυτής της δέσμευσης, σε συνδυασμό με τη γεωγραφική μορφολογία του ελλαδικού χώρου, είναι η διατήρηση και λειτουργία του μεγαλύτερου δικτύου λιανικής στην Ελλάδα με περισσότερα από 1.500 σημεία εξυπηρέτησης. Τα «Ελληνικά Ταχυδρομεία» θέτουν τους πελάτες και το επίπεδο εξυπηρέτησής τους στο επίκεντρο της προσοχής. Προσπαθούν να ανταποκριθούν με επιτυχία στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες τους, προωθούν την καινοτομία, αναπτύσσουν νέα προϊόντα και εμπλουτίζουν διαρκώς τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Στόχος είναι η ενδυνάμωση της μακροχρόνιας σχέσης εμπιστοσύνης που έχει αναπτυχθεί με τους εκατομμύρια πελάτες με τους οποίους η επιχείρηση έρχεται σε επαφή σε καθημερινή βάση. Τα τελευταία χρόνια η εταιρεία επιτυγχάνει πλήρως όλους τους στόχους ποιότητας στη διακίνηση της αλληλογραφίας εσωτερικού και εξωτερικού που τίθενται από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) και από την International Post Corporation.

Τα ΕΛΤΑ επενδύουν ιδιαίτερα στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού τους για την αποτελεσματικότερη ανταπόκρισή του στις νέες ανάγκες (νέα προϊόντα, νέες τεχνολογίες) που διαμορφώνονται στο ταχύτητα εξελισσόμενο ταχυδρομικό περιβάλλον. Προς την κατεύθυνση της διαρκούς και πιστοποιημένης βελτίωσης των επαγγελματικών προσόντων των εργαζομένων και των στελεχών της επιχείρησης συμβάλλει καθοριστικά το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης ΕΛΤΑ, με την υλοποίηση σύγχρονων προγραμμάτων σπουδών. Η ανάπτυξη νέων καινοτόμων δράσεων αποτελεί στρατηγικό στόχο των ΕΛΤΑ. Η προστασία του περιβάλλοντος και η συμβολή στο όραμα της αειφόρου ανάπτυξης αποτελούν στρατηγική επιλογή της εταιρείας. Τα ΕΛΤΑ αναπτύσσουν δράσεις περιβαλλοντικού χαρακτήρα και συμμετέχουν σε διεθνή προγράμματα, όπως στην υλοποίηση του πενταετούς πανευρωπαϊκού προγράμματος «Greenhouse Gas Reduction» της PostEurop, με στόχο τη μείωση των εκπομπών του CO2, καθώς επίσης και στην υλοποίηση προγράμματος βιώσιμης περιβαλλοντικής ανάπτυξης μεταξύ των ταχυδρομικών υπηρεσιών των χωρών-μελών της International Post Corporation - IPC (Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Μέτρησης και Διαχείρισης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η εταιρεία προχωρά στην ψηφιακή εποχή του ταχυδρομείου, με τη σταδιακή εισαγωγή ψηφιακών υπηρεσιών (e-services) με στόχο την αμφίδρομη, ασφαλή επικοινωνία μεταξύ επιχειρήσεων, Δημοσίου και καταναλωτών.

ACS COURIER

ΟΡΙΑΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ ΚΑΙ ΚΕΡΔΩΝ Οι πωλήσεις εννεαμήνου 2013 της εταιρείας ανήλθαν σε 53,8 εκατ. ευρώ έναντι 52,6 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρήσης, αυξημένες δηλαδή κατά 2%. Τα κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 2.302 χιλ. ευρώ έναντι 1.843 χιλ. ευρώ, τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 2.067 χιλ. ευρώ έναντι 1.831 χιλ. ευρώ, ενώ τα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 1.061 χιλ. ευρώ έναντι 967 χιλ. ευρώ την περσινή περίοδο. Η ACS Courier λειτουργεί στην ελληνική αγορά από το 1981 και αποτελεί την ηγέτιδα εταιρεία στον τομέα της παροχής υπηρεσιών ταχυμεταφοράς (courier) για την αποστολή εγγράφων, μικροδεμάτων και δεμάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με βασικό της στόχο την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών σε ανταγωνιστικές τιμές. Προσφέροντας επί 30 χρόνια στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά όλης της χώρας πλήρεις, αξιόπιστες, προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες για την αντιμετώπιση των επειγουσών ταχυδρομικών τους αναγκών, η ACS έχει ταυτίσει αναμφισβήτητα το όνομά της με την υπηρεσία «courier» στην Ελλάδα. Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη και την προτίμηση των πελατών της, η ACS αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία στην αγορά των ταχυμεταφορών, καθώς: ∼ Διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Αλβανία και τη Βουλγαρία, με περισσότερα από 350 καταστήματα, τα

οποία καλύπτουν τις ανάγκες επικοινωνίας εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρήσεων και ιδιωτών σε 200 χώρες σε όλο τον κόσμο, με ταχύτητα, ασφάλεια και αξιοπιστία. ∼ Διαθέτει την αρτιότερη οργάνωση και τεχνογνωσία στην αγορά ταχυμεταφορών στην Ελλάδα, ενώ είναι πιστοποιημένη κατά ISO 9001:2000. ∼ Διαθέτει τις αρτιότερες και πιο σύγχρονες υποδομές σε μηχανογραφικό εξοπλισμό και αυτόματα συστήματα διαλογής και παρακολούθησης και εντοπισμού των αποστολών. ∼ Κατέχει Ειδική και Εθνική Γενική Άδεια Παροχής Υπηρεσιών Ταχυμεταφοράς στην ελληνική αγορά. ∼ Συνεργάζεται με διεθνούς εμβέλειας δίκτυα ταχυμεταφορών για τη διεκπεραίωση αποστολών, τόσο εντός Ελλάδας σαν αντιπρόσωπος–εργολήπτης όσο και στο εξωτερικό για τις αποστολές σε όλο τον κόσμο. ∼ Αποτελεί εξέχον μέλος του δυναμικού επιχειρηματικού ομίλου Info-Quest. ΧΡΗΜΑ 35


Χ αφιέρωμα ~ Ταχυμεταφορές-Logistics

SPEEDEX

ΓΥΡΙΣΕ ΣΕ ΚΕΡΔΗ ΤΟ 2013 Αύξηση εσόδων κατά 4,4% σημείωσε το 2013 η εταιρεία ταχυμεταφορών Speedex. Tα έσοδα ανήλθαν στα 28,4 εκατ., έναντι 27,2 εκατ. το 2012. Αξιοσημείωτο είναι το ότι η εταιρεία πέρασε σε κέρδη 0,1 εκατ., έναντι ζημιών 1,5 εκατ. το 2012. Η SPEEDEX, μέλος των δύο εκ των σπουδαιότερων ομίλων της χώρας - FOURLIS και SFAKIANAKIS - με σταθερά ανοδική πορεία στην ελληνική αγορά και με πολυετή εμπειρία, είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου των ταχυμεταφορών, καλύπτοντας καθημερινά τις ανάγκες της ελληνικής και της διεθνούς αγοράς με αξιοπιστία και συνέπεια. ∼ Ιδρύθηκε το 1986 (Αρχική Νομική Μορφή: ΕΠΕ), προσφέροντας εγγυημένες επείγουσες διακινήσεις και σήμερα μετράει 27 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά. ∼ Από την αρχή έγινε αντιληπτή η ανάγκη της πανελλαδικής κάλυψης, γι’ αυτό και τέθηκαν άμεσα οι βάσεις για την ανάπτυξη δικτύου αποκλειστικών αντιπροσώπων.

∼ Τον Ιούλιο του 2001 αναπτύσσει Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας και αποκτά πρώτη, μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου ταχυμεταφορών, πιστοποιητικό ποιότητας σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο ISO 9001:2008. ∼ Τον Σεπτέμβριο του 2001 η SPEEDEX επενδύει σε νέο σύγχρονο Κέντρο Διαλογής και Μεταφοράς (HUB), στο 14ο χλμ Εθν. Οδού Αθηνών – Λαμίας, συνολικής επιφάνειας 4.000 μ. ∼ Τον Μάρτιο του 2002 πραγματοποιείται στη SPEEDEX αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου, στην οποία συμμετέχει ο Όμιλος SFAKIANAKIS. ∼ Το 2004 η εταιρεία μελετά και αποφασίζει να αναπτύξει το δίκτυο των καταστημάτων της με το σύστημα franchising. ∼ Το 2006 έως το 2010 η εταιρεία αναπτύσσει το σύστημα franchising και ταυτόχρονα ανανεώνει την εικόνα των καταστημάτων της.

∼ Τον Σεπτέμβριο του 1994 διαθέτει, ήδη, ένα δίκτυο 68 καταστημάτων και η ανάπτυξή της συνεχίζεται αναβαθμίζοντας συνεχώς την ποιότητα των υπηρεσιών της: εφαρμόζει το σύστημα ηλεκτρονικής ανίχνευσης (barcode), εξελίσσει το μηχανογραφικό της σύστημα, συνδέει τα καταστήματά της με ιδιόκτητο στόλο αυτοκινήτων και ιδιωτικές αποκλειστικές πτήσεις. Επίσης, από το 1997 αλλάζει η νομική μορφή της και γίνεται πλέον Α.Ε.

∼ Το 2010 η SPEEDEX διαθέτει αυτόνομο δίκτυο 200 καταστημάτων πανελλαδικά.

∼ Σημαντικός σταθμός στην πορεία της εταιρείας αποτελεί ο Φεβρουάριος του 2000, όταν η SPEEDEX έγινε μέλος του Ομίλου «Φουρλής», ενός από τους μεγαλύτερους εμπορικούς ομίλους της χώρας μας.

∼ Σήμερα η SPEEDEX συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου ταχυμεταφορών, παρέχοντας μια πλήρη γκάμα προϊόντων/υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών της ελληνικής αγοράς.

∼ Το 2012 η εταιρεία μετακομίζει και τα κεντρικά της γραφεία και το κέντρο διαλογής μεταφέρονται σε νέες σύγχρονες εγκαταστάσεις στη διεύθυνση: Σενέκα 24, 15ο χλμ Αθηνών-Λαμίας, στην Κηφισιά.

TNT

ΗΓΕΤΗΣ ΣΤΙΣ ΤΑΧΥΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Η TNT Express είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα των ταχυμεταφορών. Η εταιρεία μεταφέρει 230 εκατομμύρια δέματα, έγγραφα και φορτία, την εβδομάδα, σε περισσότερες από 200 χώρες, χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο που αριθμεί 2.376 αποθήκες, διαμετακομιστικούς σταθμούς και κέντρα διαλογής. Η ΤΝΤ Ελλάδος έχει καθημερινή σύνδεση με το Ευρωπαϊκό Αεροπορικό και Οδικό Δίκτυο της ΤΝΤ. Στα κεντρικά της γραφεία στο Μαρκόπουλο Αττικής απασχολούνται 36 Μάρτιος 2014

320 άτομα προσωπικό, αλλά και στα υποκαταστήματα: Καλλιθέα, Μαρούσι, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Κρήτης. H TNT διακρίνεται για την εταιρική κοινωνική της ευθύνη, ενώ συνεργάζεται με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης (WFP) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Οι προσπάθειές της έχουν αναγνωριστεί: To 2009 η ΤΝΤ διακρίθηκε στους Δείκτες Βιώσιμης Ανάπτυξης του Dow Jones και είχε τη μεγαλύτερη βαθμολογία ανάμεσα σε όλες τις εταιρείες που συμμετείχαν. Χ


  Â


Χ

~ αφιέρωμα

ON-LINE TRADING

ΕΠΕΝΔΥΣΤΕ ΣΕ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΑΓΟΡΕΣ ΜΕ ΕΝΑ «ΚΛΙΚ» Τo on-line trading δίνει τη δυνατότητα στους επενδυτές να επενδύουν σε οποιαδήποτε αγορά στον κόσμο και σε οποιοδήποτε προϊόν επιθυμούν, με ένα «κλικ» από την οθόνη του υπολογιστή, του τάμπλετ ή ακόμα και του κινητού τους τηλεφώνου.

H

δυνατότητα για τους επενδυτές να τοποθετούν τα κεφάλαιά τους σε προϊόντα και αγορές σε όλο τον κόσμο δίνεται μέσα από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες συναλλαγών που έχουν δημιουργήσει εξειδικευμένες εταιρείες επενδύσεων και τράπεζες για την εξυπηρέτηση των πελατών τους. Οι πλατφόρμες αυτές προσφέρουν στους επενδυτές που συναλλάσσονται μέσω διαδικτύου 24ωρη πρόσβαση σε προϊόντα όπως ισοτιμίες (Forex Spot), προθεσμιακές αγορές συναλλάγματος (FX Forward), συναλλαγές σε χρυσό και άργυρο (Spot Gold και Spot Silver), συμβόλαια επί της διαφοράς (CFDs), συμβόλαια επί της διαφοράς δεικτών (Index CFDs), μετοχές, διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETFs), μετοχοποιημένα μερίδια εμπορικών αξιών (ETCs) κ.ά. Στη χώρα μας δραστηριοποιούνται δύο εταιρείες που είναι εξειδικευμένες στις διαδικτυακές συναλλαγές και έχουν γραφεία στην Ελλάδα, η Saxo Bank και η FXCM. Όμως, αντίστοιχες ηλεκτρονικές πλατφόρμες έχουν δημιουργήσει και ελληνικές τράπεζες για να εξυπηρετούν τους πελάτες τους.

ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ON-LINE TRADING: Μερικά από τα πλεονεκτήματα που απολαμβάνει ο επενδυτής από το on-line trading είναι: ∼ Δυνατότητα διαπραγμάτευσης σε όλες τις ισοτιμίες συναλλάγματος Forex Spot (περιλαμβάνονται συναλλαγές spot σε χρυσό και άργυρο), προθεσμιακές αγορές συναλλάγματος (FX Forward), μετοχές, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ) και σε χιλιάδες συμβόλαια επί της διαφοράς (CFDs). ∼ Δυνατότητα διπλής μόχλευσης σε ισοτιμίες και σε μια σειρά από συμβόλαια επί της δια38 Μάρτιος 2014


ΧΡΗΜΑ 39


Χ αφιέρωμα ~ On-line trading ☛

Η ON-LINE ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΙΟ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΜΟΡΦΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ, ΚΑΘΩΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΤΗΝ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ, ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΠΛΗΘΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ, ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΗ ΣΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΟΥ.

φοράς (CFDs) μετοχών και σε συμβόλαια επί της διαφοράς δεικτών. ∼ Δεν χρειάζεται να κάνετε λήψη ή να εγκαταστήσετε τίποτα στον υπολογιστή σας. ∼ Νέο περιβάλλον, φιλικό προς τον χρήστη, με ενισχυμένη ευελιξία του χώρου εργασίας. ∼ Συναλλαγές με ένα «κλικ» για ταχεία εκτέλεση. ∼ Τιμές συναλλάγματος σε πραγματικό χρόνο (Live Prices) και συνεχής ενημέρωση της σύνοψης των λογαριασμών σας, ειδήσεις από τους κυριότερους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και ενημερώσεις από τις αγορές. ∼ Αξιοπιστία στις συναλλαγές με μια επίσημη τράπεζα. ∼ Πρόσβαση μέσω του ίδιου κωδικού στις ολοκληρωμένες πλατφόρμες των τραπεζών-εταιρειών. Επιπλέον, η on-line διαπραγμάτευση είναι η πιο ευέλικτη μορφή επένδυσης, καθώς επιτρέπει την επένδυση σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων, την παραμετροποίηση του χώρου εργασίας και την επιλογή μέσα από ένα πλήθος διαγραμμάτων, ειδήσεων και αναλύσεων της αγοράς, σχεδιασμένων για να βοηθήσουν τον χρήστη στη στρατηγική του. Με την παροχή εξαιρετικής φορητότητας και συνεχόμενης πρόσβασης στους επενδυτικούς λογαριασμούς τους, οι επενδυτές ποτέ δεν ήταν καλύτερα εξοπλισμένοι για να επενδύσουν στις παγκόσμιες αγορές. Όπως αναφέρεται και παραπάνω, οι on-line επενδυτές έχουν πρόσβαση σε όλα τα επενδυτικά προϊόντα και σε όλες τις γνωστές αγορές του εξωτερικού. Πιο αναλυτικά, οι επενδυτές μπορούν να κάνουν τοποθετήσεις σε: ΑΓΟΡΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ – FOREX Χιλιάδες επενδυτές, σε περισσότερες από περίπου διακόσιες χώρες, επενδύουν στην αγορά συναλλάγματος Forex. Οι υπηρεσίες των εταιρειών, όσον αφορά τις ισοτιμίες νομισμάτων, ανταποκρίνονται στις ανάγκες όλων των επενδυτών, από αρχάριους μέχρι επαγγελματίες και από μικρές εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων μέχρι τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το βάθος της αγοράς συναλλάγματος υπολογίζεται στα 4 τρισ. USD ημερησίως, αποτε40 Μάρτιος 2014

λώντας τη μεγαλύτερη αγορά από τις συνδυασμένες Αγορές των Μετοχών και των Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης. Η ισοτιμία ευρώ - δολαρίου είναι η ισοτιμία με τη μεγαλύτερη ρευστότητα. Άλλες ισοτιμίες με μεγάλη ρευστότητα είναι η ισοτιμία ευρώ - στερλίνας και ευρώ - γιεν. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ Εάν σκέφτεστε να ξεκινήσετε τις on-line επενδύσεις σε μετοχές, με τις on-line πλατφόρμες αυτό είναι πιο εύκολο από ποτέ. Μέσω των πλατφορμών, έχετε πρόσβαση σε εκατοντάδες χρηματιστήρια (και στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών) και σε δεκάδες χιλιάδες μετοχές άμεσα. Είτε ενδιαφέρεστε για μετοχές από Ασία είτε από Ευρώπη είτε για αμερικανικές μετοχές, οι on-line πλατφόρμες αποτελούν τον εύκολο και προσιτό τρόπο για να δημιουργήσετε και να διαχειριστείτε ένα χαρτοφυλάκιο βάσει των προτιμήσεών σας στην παγκόσμια αγορά, μέσω ενός ευέλικτου λογαριασμού. Μέσω των πλατφορμών έχετε πρόσβαση σε μερικά από τα καλύτερα «εργαλεία», που θα σας βοηθήσουν στις επενδύσεις σας στο χρηματιστήριο της επιλογής σας. Μερικά από αυτά είναι η ανάλυση μετοχών, ο επιλογέας μετοχών (Stock Screener), τα «εργαλεία» διαχείρισης ρίσκου και η παγκόσμιας κλάσης τεχνική και θεμελιώδης ανάλυση – όλα σχεδιασμένα για να σας υποστηρίξουν κατά τις επενδύσεις σας. ΟΜΟΛΟΓΑ Οι πλατφόρμες υποστηρίζουν τις συναλλαγές εκτός διαδικτύου μιας ευρείας γκάμας κρατικών και εταιρικών ομολόγων (Government and Corporate Bonds) σε δολάρια Αμερικής, ευρώ και λίρες Αγγλίας, μέσω απευθείας τηλεφωνικής ή on-line επικοινωνίας με εξειδικευμένους χρηματιστές. Η πλήρης λίστα περιλαμβάνει ομόλογα υψηλής απόδοσης (High Yield Bonds), ομόλογα που διαπραγματεύονται υπέρ το άρτιο (Premium Bonds), έντοκα γραμμάτια ΗΠΑ (US Treasury Bonds), γερμανικά ομόλογα (German Bonds), ελληνικά ομόλογα (Greek Bonds), αλλά και πολλά άλλα. Μπορούν να τοποθετηθούν απλές εντολές μέσω e-mail σε όλα τα προσφερόμενα προϊόντα από την αγορά ομολόγων. Οι θέσεις σε ομόλογα μπορούν να ελέγχονται σε πραγματικό χρόνο μέσα από τις διαδικτυακές πλατφόρμες συναλλαγών. Επίσης επιτρέπεται η χρήση ακόμα και του 100% των ομολόγων ως εγγύηση για συναλλαγές σε προϊόντα που χρησιμοποιούν περιθώριο ασφάλισης (Margin), όπως σε on-line επενδύσεις συναλλάγματος, καθώς και σε διαπραγματεύσεις συμβολαίων επί της διαφοράς (CFD's). Η αξία των ομολόγων που είναι διαθέσιμη για συναλλαγές με περιθώριο ασφάλισης εξαρτάται από την αξιολόγηση των ομολόγων (Bonds Rating). Προμήθειες και προϋποθέσεις διαπραγμάτευσης ομολόγων Σταθερό εισόδημα από ομόλογα: ∼ Μέχρι και το 95% της αξίας των ομολόγων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συναλλαγές προϊόντων με περιθώριο ασφάλισης, όπως οι ισοτιμίες συναλλάγματος (FX) και τα συμβόλαια επί της διαφοράς (CFD's). ∼ Συναλλαγές σε ομόλογα με πολύ μικρή προμήθεια, μόλις 0.08% (αφορά ένα ελάχιστο 80 ευρώ).


∼ Δυνατότητα επένδυσης με επιλογή από μια ευρεία γκάμα κρατικών και εταιρικών ομολόγων. ∼ Παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο των θέσεών σας μέσα από τις διαδικτυακές πλατφόρμες επενδύσεων της Saxo Bank. ∼ Ζωντανά διαγράμματα και παροχή πληροφοριών. Η ευρεία γκάμα ομολόγων που είναι διαθέσιμη, περιλαμβάνει ομόλογα με διαφορετική ημερομηνία λήξης (Maturity), από διαφορετικές χώρες και σε διαφορετικά νομίσματα. Για τη διαθεσιμότητα άλλων ομολόγων ή την ενημέρωση σχετικά με τις τιμές των ομολόγων, αλλά και την απόδοση ενός ομολόγου (Bond Yield), οι πελάτες μπορούν να επικοινωνήσουν με το τμήμα σταθερού εισοδήματος (Fixed Income Desk). Όταν ένα ομόλογο εκταμιεύεται, τα μετρητά θα πιστωθούν στον λογαριασμό σας σύμφωνα με την τυπική διαδικασία του διακανονισμού. FUTURES (Σ.Μ.Ε.) Οι επενδύσεις σε Futures (Σ.Μ.Ε.), μέσω της Saxo Bank, σας δίνουν πρόσβαση στις μεγαλύτερες αγορές, παγκοσμίως, από το Σικάγο (Chicago Board of Trade) μέχρι τη Σιγκαπούρη και ακόμα πιο πέρα. Μέσω των πλατφορμών της Saxo Bank, μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε ένα πλήθος προϊόντων, από πετρέλαιο μέχρι νομίσματα, μέταλλα και σιτηρά. Μπορείτε να επενδύσετε σε δείκτες μέσω των Futures, σε χρηματιστήρια όπως τα CME Group (Futures and Options Trading), Eurex και Euronext. Γιατί να επενδύσετε σε Futures; ∼ Όφελος από την εξαιρετική ρευστότητα της αγοράς σε όλα τα δημοφιλή συμβόλαια, καθώς και από το μικρό spread. ∼ Διαπραγματευτείτε σε σιτηρά, πετρέλαιο και στον τομέα της ενέργειας, σε βασικά μέταλλα, πολύτιμα μέταλλα, ομόλογα, ισοτιμίες, βραχυπρόθεσμα επιτόκια, κρέατα και δείκτες μετοχών. ∼ Διαβάστε την έκθεση «Hightower», την καθημερινή αναλυτική έρευνα των αγορών Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης, απευθείας διαθέσιμη από τις πλατφόρμες της Saxo Bank. ∼ Επενδύστε σε περισσότερα από 175 συμβόλαια, με τιμές αγοράς από 21 χρηματιστήρια Σ.Μ.Ε. σε όλο τον κόσμο. ∼ Χρήση εντολών Limit, Stop, Trailing Stop, οι οποίες μπορούν να τοποθετηθούν μέσω του υποσυστήματος συναλλαγών, του υποσυστήματος εντολών ή του υποσυστήματος σύνοψης λογαριασμού. ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑΣ (CFDS) Οι επενδυτές που εστιάζουν στα CFDs θα βρουν ένα πλήθος «εργαλείων» στις πλατφόρμες της Saxo Bank σχετικά με τη διαπραγμάτευση των CFDs (on-line CFDs trading). Παρέχουμε έναν ιδανικό χώρο εργασίας για να επενδύσετε σε ένα εύρος αγορών και προϊόντων - μετοχές, δείκτες μετοχών, εμπορεύματα, ETFs, Forex, αλλά και κρατικά ομόλογα - με χαμηλές απαιτήσεις περιθωρίου ασφάλισης. Πλεονεκτήματα επένδυσης σε CFDs: ∼ Διαφοροποιήστε το χαρτοφυλάκιό σας χρησιμοποιώντας μια πλατφόρμα που σας δίνει πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές. ∼ Μια πιο φθηνή εναλλακτική λύση: κανένα κόστος εκκαθάρισης ή κόστος θεματοφυλακής. Τα CFDs είναι μοχλευμένα προϊόντα. Γι’ αυτό τον λόγο, μπορείτε να επενδύσετε χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε κεφάλαια για να καλύψετε ολόκληρη τη θέση σας.

∼ Η ευέλικτη διαπραγμάτευση και το χαμηλό περιθώριο ασφάλισης των CFDs σάς επιτρέπουν να επενδύετε εύκολα και γρήγορα, αλλά και να αντιδράτε στις κινήσεις της αγοράς. ∼ Αντισταθμίστε τον κίνδυνο από άλλες επενδύσεις. Τα CFDs σάς επιτρέπουν να πάρετε θέσεις αγοράς ή πώλησης, παρέχοντάς σας τη δυνατότητα να αντισταθμίσετε τον κίνδυνο σε υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο έναντι των πτωτικών αγορών. ∼ Χρησιμοποιήστε το χαρτοφυλάκιό σας σε μετοχές ή ομόλογα ως ενέχυρο για επένδυση σε CFDs. CFDS ΔΕΙΚΤΩΝ Μεγιστοποιήστε τα κέρδη και αποκτήστε πρόσβαση στους μεγαλύτερους χρηματιστηριακούς δείκτες σε όλο τον κόσμο, με δέσμευση μικρότερου κεφαλαίου και χαμηλότερο κίνδυνο. Τα CFDs Δεικτών (Indexes CFDs) αποτελούν ένα επενδυτικό προϊόν που προσφέρει δυνατότητα διαφοροποίησης χαρτοφυλακίου, μόχλευσης, με χαμηλό κόστος και ευκολία στις συναλλαγές. Έχετε την ευελιξία να επωφεληθείτε και από την ανοδική πορεία, αλλά και από την πτωτική πορεία των αγορών. Τα CFDs Δεικτών (Indexes CFDs) σάς δίνουν τη δυνατότητα να επενδύσετε σε έναν ολόκληρο χρηματιστηριακό δείκτη, σε πραγματικές τιμές, με μία κίνηση. Επωφεληθείτε από την επένδυση σε CFDs Δεικτών: ∼ Τα CFDs Δεικτών συνδέονται με την απόδοση ενός χρηματιστηριακού δείκτη. Μπορούν να πουληθούν (short), παρέχοντας τη δυνατότητα κέρδους σε μια αγορά που βρίσκεται σε πτώση. ∼ Μέγιστη έκθεση με ελάχιστο κεφάλαιο. ∼ Συναλλαγές σε 22 διαφορετικά CFDs Δεικτών με ένα απλό «κλικ». ∼ Πολύ ανταγωνιστικά spreads προσφοράς/ζήτησης, χωρίς επιπλέον προμήθειες. ∼ Έκθεση στην αγορά με χαμηλό κόστος, καθώς τα CFDs Δεικτών δεν απαιτούν την αγορά ή πώληση μεμονωμένων μετοχών. ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΙΜΑ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ -ETFS Οι on-line εταιρείες προσφέρουν δυνατότητες συναλλαγών μέσω μιας ευρείας γκάμας διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων (ETFs) και διαπραγματεύσιμων εμπορευμάτων (ETCs) σε live τιμές, χάρη στις διαδικτυακές πλατφόρμες συναλλαγών. Η διαδικτυακή συναλλαγή ETFs (Exchange Traded Funds) και ETCs εξασφαλίζει στους επενδυτές σαφώς χαμηλό κόστος συναλλαγής και έναν ευέλικτο τρόπο πρόσβασης στις αγορές μετοχών και προϊόντων. Επωφεληθείτε από τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETFs) και τα διαπραγματεύσιμα εμπορεύματα (ETCs): ∼ Πάνω από 1500 ETFs/ETCs διαθέσιμα (συμπεριλαμβανομένων των Index EFTs) προς συναλλαγή από τις διαδικτυακές πλατφόρμες. ∼ Εγγραφή σε χρηματιστήρια, διαπραγμάτευση και τοποθέτηση όπως και στις μετοχές. ∼ Απλός τρόπος επένδυσης, όπως με τις συναλλαγές μετοχών, σε όλες τις χρηματιστηριακές αγορές, για άμεση διαφοροποίηση των επενδύσεών σας. ∼ Εύκολος τρόπος διαφοροποίησης χαρτοφυλακίου και κινδύνου μεταβολής τιμών (spread). ∼ Οφέλη από τη μεγάλη γκάμα εντολών αγοράς, Limit και Stop. ∼ Παρακολούθηση της απόδοσης των ETFs ή των ETCs από τις πλατφόρμες της Saxo Bank, με δυνατότητα χρήσης των τεχνικών αναλύσεων και των διαγραμμάτων. ΧΡΗΜΑ 41


Χ αφιέρωμα ~ On-line trading

SAXO BANK

ΜΙΑ ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Η Saxo Bank είναι μια διεθνής τράπεζα επενδύσεων, η οποία ειδικεύεται σε συναλλαγές και επενδύσεις στα διεθνή χρηματιστήρια μέσω internet. Η Saxo Bank επιτρέπει στους ιδιώτες επενδυτές και τους εταιρικούς πελάτες να διαπραγματεύονται συνάλλαγμα, συμβόλαια επί της διαφοράς (CFD), μετοχές, διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF), συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ), δικαιώματα προαίρεσης και άλλα παράγωγα μέσα από τις πολυβραβευμένες πλατφόρμες που διαθέτει στο internet, προσφέροντας παράλληλα υπηρεσίες επαγγελματικής διαχείρισης κεφαλαίου και χαρτοφυλακίου. Ευθύς εξαρχής, η Saxo Bank έδωσε έμφαση στην τεχνολογία ως κύριο στοιχείο ανταγωνιστικότητας στην ηλεκτρονική αγορά συναλλαγών. Με πελάτες σε όλο τον κόσμο, η Saxo Bank αναγνωρίζεται για την υπεροχή της σε θέματα παροχής υπηρεσιών και τεχνολογίας. Η προφύλαξη των δεδομένων των πελατών και ο ασφαλής έλεγχος, η εκτέλεση και η διαχείριση εσωτερικών συστημάτων σε πραγματικό χρόνο,

WINBANK TRADING

Η ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Με τη χρηματιστηριακή πλατφόρμα winbank Trading της Τράπεζας Πειραιώς, και σε συνεργασία με την Πειραιώς ΑΕΠΕΥ, μπορείτε να εκτελείτε άμεσα χρηματιστηριακές συναλλαγές, ηλεκτρονικά μέσω winbank web banking και τηλεφωνικά μέσω winbank phone banking. Η πλατφόρμα επιτρέπει συναλλαγές στο Χρηματιστήριο Αθηνών και σε 30 επιλεγμένα διεθνή χρηματιστήρια στην Ευρώπη, την Αμερική, την Ασία, την Ωκεανία (Αυστραλία) και την Αφρική.

EUROBANK TRADER

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Το eurobanktrader.gr είναι η ηλεκτρονική πλατφόρμα χρηματιστηριακών συναλλαγών της εταιρείας μας, που στόχο έχει να θέσει την τεχνολογία στις υπηρεσίες σας, προκειμένου να έχετε πρόσβαση σε χιλιάδες επενδυτικές επιλογές από τα σημαντικότερα χρηματιστήρια του κόσμου. Χρησιμοποιήστε τα επενδυτικά εργαλεία και βρείτε την επόμενη επένδυσή σας σε πραγματικό χρόνο, απλά και γρήγορα, μέσα από την εύχρηστη εφαρμογή μας. Το eurobanktrader.gr σάς επιτρέπει:

PROFILE PLEXUS

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΙΜΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ TRADING Τη νέα εφαρμογή Plexus για μετάδοση τιμών χρηματιστηρίου και νέων της αγοράς με δυνατότητες trading σε πραγματικό χρόνο, από iPhone® και iPad® κινητές συσκευές παρουσιάζει η Profile. Η εφαρ42 Μάρτιος 2014

αποτελούν ζητήματα υψίστης σημασίας για την τράπεζα. Μια ξεχωριστή ομάδα έμπειρων επαγγελματιών πληροφορικής εργάζεται επιμελώς για την απόλυτη διασφάλιση όλων των πληροφοριών και των λειτουργικών συστημάτων της Saxo Bank. Από το 1992 η Saxo Bank διαδραματίζει τον ρόλο του διαμεσολαβητή στις διεθνείς αγορές, εξασφαλίζοντας ρευστότητα, προσφέροντας πρόσβαση σε χρηματιστήρια ανά τον κόσμο και παρέχοντας την πανίσχυρη γκάμα των προϊόντων της, καθώς και τις πλατφόρμες της σε εταιρείες, ιδιώτες πελάτες, Οργανισμούς, τράπεζες και χρηματιστηριακές εταιρείες. Ως επίσημη ευρωπαϊκή τράπεζα, η Saxo Bank υποστηρίζει μια διεθνή βάση πελατών, εταιρειών και οικονομικών οργανισμών από την έδρα της στην Κοπεγχάγη και από τα πολυάριθμα περιφερειακά της γραφεία. Από την ημερομηνία λήψης της άδειας λειτουργίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο τον Ιούνιο του 2001, η Saxo Bank αναπτύχθηκε ταχύτατα, αποκτώντας μια κορυφαία διεθνή παρουσία στις διαδικτυακές συναλλαγές χάρη στην κορυφαία εξυπηρέτηση πελατών, την ανταγωνιστική τιμολόγηση και την έμφαση στην ανάπτυξη των κορυφαίων πλατφορμών συναλλαγών στον κλάδο.

Με τη χρηματιστηριακή πλατφόρμα winbank Trading μπορείτε να ενημερώνεστε και on-line και real-time για τα ενδοσυνεδριακά δεδομένα του Χρηματιστηρίου Αθηνών, να εισάγετε νέες εντολές αγοράς ή πώλησης μετοχών και να ενημερώνεστε για την τρέχουσα αξία του επενδυτικού χαρτοφυλακίου σας, τόσο μέσω του ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού μας στα καταστήματα της Τράπεζας Πειραιώς όσο και μέσω των υπηρεσιών της ηλεκτρονικής τραπεζικής winbank web banking και winbank phone banking: Η πλατφόρμα winbank trading υποστηρίζει την αγορά, πώληση και επαναπώληση, την ίδια μέρα, τίτλων στο Χρηματιστήριο Αθηνών και σε 31 διεθνή χρηματιστήρια σε 26 χώρες.

∼ Να καταχωρείτε μόνοι σας τις χρηματιστηριακές σας εντολές στα σημαντικότερα χρηματιστήρια του κόσμου, χρησιμοποιώντας έναν έξυπνο και εύκολο μηχανισμό αναζήτησης μετοχών, ∼ Να παρακολουθείτε το χαρτοφυλάκιό σας ζωντανά, ∼ Να ανατρέχετε στην ιστορικότητα των χρηματιστηριακών σας κινήσεων, ∼ Να χρησιμοποιείτε «έξυπνα» εργαλεία εύρεσης μετοχών, που ικανοποιούν τα κριτήρια απόδοσης, αποτίμησης, μεταβλητότητας που εσείς ορίζετε, ∼ Αν είστε απαιτητικοί traders, να έχετε το TradersEye-(2).gif: την προηγμένη εφαρμογή παρακολούθησης τιμών μετοχών, δεικτών, δημιουργίας εικονικών χαρτοφυλακίων και τεχνικής ανάλυσης μετοχών και ETFs με το «εργαλείο» Trader's Eye Tech Analysis.

μογή βρίσκεται ήδη στο App StoreΤΜ προσφέροντας δωρεάν χρήση για περιορισμένο χρόνο. Το Plexus αποτελεί νέα καινοτομία της PROFILE, για τον χρηματοοικονομικό τομέα και βασίζεται στη χρήση μοντέρνας τεχνολογίας με ασφαλές περιβάλλον. Απευθύνεται σε επαγγελματίες και ιδιώτες επενδυτές που επιθυμούν άμεση και έγκυρη πληροφόρηση και παρακολούθηση των χρηματι-


στηριακών αγορών με τιμές, δημοσιογραφικά νέα και διεθνείς δείκτες. Το Plexus μπορεί να υλοποιηθεί και ως «white-label» εφαρμογή, ώστε η εταιρεία που το χρησιμοποιεί να έχει το δικό της branding παρέχοντας ανταγωνιστική, προσωποποιημένη και ευέλικτη υπηρεσία στους πελάτες της, υποστηρίζοντας τις ενέργειές της για διαφοροποίηση. Ακολουθώντας διεθνή πρότυπα και πρακτικές, η νέα εφαρμογή Plexus, διαθέτει προηγμένη λειτουργικότητα προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις των σύγχρονων τραπεζικών οργανισμών, επενδυτικών και χρηματιστηριακών εταιρειών και των πελατών τους. Προσφέρει αξιόπιστη μετάδοση τιμών και νέων από οποιαδήποτε διεθνή αγορά ή οποιοδήποτε σύστημα τρίτων κατασκευαστών με δυνατότητες για όδευση εντολών σε πραγματικό χρόνο. Ως «white-label» λύση, το Plexus μπορεί να συνδεθεί με οποιοδήποτε σύστημα τρίτου κατασκευαστή ή εφαρμογή που έχει αναπτυχθεί εσωτερικά, ως πηγή μετάδοσης τιμών χρηματιστηρίου σε πραγματικό χρόνο προσφέροντας απεικόνιση δεδομένων, ανάλογα με τις απαιτήσεις της εκάστοτε εταιρείας. Με γνώμονα τις αυξανόμενες ανάγκες των σύγχρονων επενδυτικών εταιρειών, το Plexus μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους επαγγελματίες επενδυτές για εξατομικευμένη εξυπηρέτηση πελατών, καθώς οι

τελικοί χρήστες μπορούν να προσαρμόσουν τα πεδία της οθόνης, με τρόπο που να ανταποκρίνονται στις δικές τους απαιτήσεις (personalization). Η προηγμένη λειτουργικότητα της εφαρμογής υποστηρίζει πλήρως τις ανάγκες της εταιρείας για own branding. Επίσης, η εφαρμογή είναι διαθέσιμη στους ιδιώτες επενδυτές προσφέροντάς τους πλούσια λειτουργικότητα και «προσωποποίηση» ως προς την εμφάνιση των δεδομένων. Το Plexus, στη βασική του έκδοση, παρέχει τιμές από επιλεγμένες αγορές (μετοχών και παραγώγων) σε πραγματικό χρόνο ή με καθυστέρηση, FX τίτλους, νέα από κορυφαίους δημοσιογραφικούς φορείς. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η μόνη υπηρεσία που παρουσιάζει τις τιμές του ticker στην κύρια οθόνη της εφαρμογής. Επιπλέον, ο χρήστης μπορεί να επιλέξει συγκεκριμένες μετοχές για να παρακολουθεί, οι οποίες εμφανίζονται συνοπτικά στην ίδια οθόνη, ώστε να έχει στη διάθεσή του όλη την επιθυμητή πληροφορία σε μια οθόνη κινητού (smartphone/tablet), για άμεση ενημέρωση και τοποθέτηση εντολών. Το Plexus προσφέρει μεγάλο εύρος λειτουργιών για μετάδοση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, όπως τιμές, βάθος εντολών/αγοράς, όγκο, κεφαλαιοποίηση, ticker, watch-lists, γραφήματα, ενώ παράλληλα διαθέτει εξαιρετικές δυνατότητες παραμετροποίησης.

FXCM

phones και των tablets και έτσι δεν χάνουν ευκαιρίες για κερδοφόρες επενδύσεις.

∼ Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι προοπτικές του on-line trading στην ελληνική αγορά και πώς αυτό συμβάλλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας; Το on-line trading έχει αντικαταστήσει πλήρως τους παραδοσιακούς τρόπους για να επενδύσει κανείς σε παγκόσμιο επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, στην Ελλάδα έχουμε παρατηρήσει τα τελευταία 4 χρόνια ότι υπάρχει μια σταθερά ανοδική πορεία παράλληλα με τον ευρύτερο τομέα της τεχνολογίας. Οι προοπτικές παραμένουν θετικές για το on-line trading, καθώς οι επενδυτές αναζητούν όλο και πιο εύκολους, γρήγορους και οικονομικούς τρόπους για αποτελεσματικές επενδύσεις. Ο τομέας του online trading - και γενικότερα των ηλεκτρονικών συναλλαγών - οδηγεί στην ανάγκη ανάπτυξης καινοτόμων τεχνολογιών και, συνεπώς, στη δημιουργία νέων και εξειδικευμένων θέσεων εργασίας. Η FXCM αντιλαμβάνεται τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και καταβάλλει κάθε προσπάθεια, ούτως ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του κοινού και να ακολουθεί τις εξελίξεις. Οι πελάτες της FXCM έχουν τη δυνατότητα να κάνουν trading μέσω των smart-

∼ Ποιο είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της εταιρείας σας; Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της FXCM είναι το μοντέλο εκτέλεσης συναλλαγών No dealing desk (NDD), το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους traders για συναλλαγές απευθείας με την αγορά χωρίς μεσάζοντες, επιλέγοντας αυτόματα τις πιο ευνοϊκές τιμές, κάτι που καθιστά την εταιρεία «σύμμαχο» του επενδυτή. Επίσης, πιστεύουμε ότι το πιο σημαντικό πράγμα για έναν επενδυτή είναι η διαφάνεια των συναλλαγών και η ασφάλεια των κεφαλαίων του, κάτι που στην FXCM είναι διασφαλισμένο, καθώς είναι ο πρώτος Forex Broker που εισήλθε στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, στον NYSE. Δεδομένου αυτού του γεγονότος δημοσιοποιούμε συνεχώς τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας και έτσι το επενδυτικό κοινό είναι ενήμερο, καθώς μας διακρίνει η διαφάνεια. Επιπροσθέτως, μέσω του ενημερωτικού μας site DailyFX.gr, παρέχουμε εκπαιδευτικές υπηρεσίες και σεμινάρια για να βοηθήσουμε τους επενδυτές να γίνουν επιτυχημένοι traders. Θεωρούμε πως όταν υπάρχει ενημέρωση, γνώση και σωστή ψυχολογία, οι επενδυτές αυξάνουν σε μεγάλο βαθμό τις πιθανότητες επιτυχίας. Επενδύουμε στο κέρδος του εκάστοτε επενδυτή και στο επιτυχημένο trading. Χ

ΘΕΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ON-LINE TRADING

ΧΡΗΜΑ 43


Χ

~ αφιέρωμα

Θετικές προοπτικές εντοπίζονται στην επέκταση των συνεργασιών με ξενοδοχειακές μονάδες, ενώ ο κλάδος μπορεί να αναπτυχθεί και μέσω του συνεδριακού τουρισμού, ενός τομέα με περιορισμένη ακόμα δραστηριότητα στην Ελλάδα. 44 Μάρτιος 2014


ΑΓΟΡΑ CATERING-FAST FOOD

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΔΙΝΕΙ ΕΛΠΙΔΕΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ

H

οικονομική ύφεση έχει έντονα αρνητική επίπτωση στη ζήτηση υπηρεσιών catering, καθώς οι εταιρείες περιορίζουν τα κονδύλια που διαθέτουν για συνεστιάσεις, εκδηλώσεις προώθησης και διαφήμισης κ.λπ. Παράλληλα με τον περιορισμό των επιχειρηματικών κονδυλίων για catering, έχει μειωθεί σημαντικά και το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, οδηγώντας σε συγκράτηση των δαπανών για δεξιώσεις γάμων και βαφτίσεων. Σημαντική πτώση έχει υποστεί και ο τομέας του αεροπορικού catering. Οι αεροπορικές εταιρείες περικόπτουν το κόστος των υπηρεσιών catering, μειώνοντας την ποικιλία ή την ποσότητα των παρεχόμενων γευμάτων. Η επιβολή αυξημένου ΦΠΑ 23% στις επιχειρήσεις του κλάδου οδήγησε στην περαιτέρω πτώση της αγοράς, με αρκετές εταιρείες να έχουν πλέον καταστεί ζημιογόνες. Για τον λόγο αυτό, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να μειώσει στη συνέχεια τον ΦΠΑ στο 13%. Επιπλέον, ο τομέας του catering, όντας σε μεγάλο βαθμό B2B κλάδος, υφίσταται σημαντικές καθυστερήσεις αναφορικά με την είσπραξη των απαιτήσεων από τους πελάτες, τόσο ιδιωτικές εταιρείες όσο και φορείς του Δημοσίου. Θετικές προοπτικές εντοπίζονται στην επέκταση των συνεργασιών με ξενοδοχειακές μονάδες, ενώ ο κλάδος μπορεί να αναπτυχθεί μέσω του συνεδριακού τουρισμού, ενός τομέα με περιορισμένη ακόμα δραστηριότητα στην Ελλάδα.

ΤΡΕΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ CATERING Ο κλάδος του catering διακρίνεται σε τρεις τομείς: το catering δε-

ξιώσεων, το βιομηχανικό catering και το αεροπορικό catering. Στον κλάδο της τροφοδοσίας με τρόφιμα εκτιμάται ότι δραστηριοποιούνται 3.000 περίπου εταιρείες, εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία προσφέρει υπηρεσίες catering δεξιώσεων. Ενδεικτικά, το catering δεξιώσεων υπολογίζεται ότι καταλαμβάνει το 51% της αγοράς. Ο υποκλάδος του catering δεξιώσεων χαρακτηρίζεται από χαμηλά εμπόδια εισόδου και, κατά συνέπεια, δραστηριοποιείται σε αυτόν πληθώρα μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και λίγες εταιρείες μεγάλου μεγέθους από πλευράς κύκλου εργασιών. Επιπλέον, υπηρεσίες catering δεξιώσεων προσφέρουν πολλαπλές επιχειρήσεις με άλλη κύρια δραστηριότητα, οι οποίες ωστόσο διαθέτουν τα μέσα για να επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους στο catering, όπως για παράδειγμα ξενοδοχεία, ζαχαροπλαστεία, αρτοποιεία, εστιατόρια κ.τ.λ. Το κύριο στοιχείο ανταγωνισμού μεταξύ των εταιρειών του υποκλάδου είναι η τιμολογιακή πολιτική, ενώ η ποιότητα των γευμάτων καταλαμβάνει δευτερεύουσα θέση. Η εποχικότητα στο catering δεξιώσεων είναι ιδιαίτερα έντονη (η περίοδος υψηλής ζήτησης είναι από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο), γεγονός που απαιτεί καλό προγραμματισμό και οργάνωση από τις εταιρείες του υποκλάδου για να αντεπεξέλθουν στην υψηλή ζήτηση και να διαχειριστούν ζητήματα προσωπικού και ρευστότητας. Επιπλέον, προκειμένου να μειωθούν οι επιδράσεις της εποχικότητας, απαιτείται από τις εταιρείες του υποκλάδου συνεχής προσπάθεια ανάπτυξης του πελατολογίου τους και προσφορά νέων υπηρεσιών. Αντιθέτως, στο βιομηχανικό catering δραστηριοποιούνται λίγες εταιΧΡΗΜΑ 45


Χ αφιέρωμα ~ Αγορά Catering – Fast Food ρείες, μεγάλου μεγέθους από πλευράς κύκλου εργασιών. Κατά συνέπεια, η συγκέντρωση στον υποκλάδο είναι υψηλή. Επιπλέον, επικρατεί έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών του υποκλάδου, όσον αφορά στις προσφερόμενες τιμές, προκειμένου να επιτευχθούν συμφωνίες συνεργασίας με διάφορες κατηγορίες πελατών, όπως νοσοκομεία, εκπαιδευτήρια, ξενοδοχεία, διάφορες επιχειρήσεις κ.τ.λ. Τέλος, όσον αφορά στο αεροπορικό catering, σημειώνεται ότι πρόκειται για έναν πολύ εξειδικευμένο τομέα του catering, ο οποίος απαιτεί ιδιαίτερη τεχνογνωσία. Οι παράμετροι αυτοί, καθώς και λοιπά εμπόδια εισόδου που προκύπτουν από το νομικό πλαίσιο του υποκλάδου, συντελούν στη διαμόρφωση μιας αγοράς με έντονα χαρακτηριστικά ολιγοπωλίου.

Προβλήματα των εταιρειών του κλάδου ∼ Οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές των πρώτων υλών ασκούν υψηλή πίεση στα περιθώρια κερδοφορίας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Κατά συνέπεια, οι εταιρείες, αρκετές φορές, προκειμένου να αντισταθμίσουν το υψηλότερο κόστος, οδηγούνται σε πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού και σε προσφορά χαμηλής ποιότητας γευμάτων. Το ανεπαρκές νομικό πλαίσιο και οι ανεπαρκείς έλεγχοι συμβάλλουν στην επιδείνωση των φαινομένων αυτών. ∼ Όλες οι εταιρείες του κλάδου αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό, καθώς υπάρχει έλλειψη τόσο εξειδικευμένου όσο και ανειδίκευτου προσωπικού.

ΤΟ CATERING ΔΕΞΙΩΣΕΩΝ Το catering δεξιώσεων αφορά στην τροφοδοσία κοινωνικών και επαγγελματικών εκδηλώσεων, όπως γάμων, βαφτίσεων, πάρτι, ημερίδων, συνεδρίων, εταιρικών παρουσιάσεων, παρουσιάσεων προϊόντων κ.τ.λ., οι οποίες λαμβάνουν χώρα σε κτήματα, ξενοδοχεία, εκθεσιακά κέντρα, συνεδριακούς χώρους και σε άλλους χώρους εκδηλώσεων. Στον υποκλάδο αυτό δραστηριοποιούνται πολλές επιχειρήσεις, οι οποίες διακρίνονται σε δύο ξεχωριστές κατηγορίες: ∼ Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν λίγες εταιρείες μεγάλου μεγέθους, με κύκλο εργασιών άνω των 2,5 εκατ. ευρώ, οι οποίες εδρεύουν στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη) και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών και δυνατοτήτων προς τους πελάτες τους, ενώ παράλληλα έχουν αναπτύξει συνεργασίες με σημαντικούς χώρους εκδηλώσεων και διασκέδασης. ∼ Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει μεγάλος αριθμός ΜΜΕ, κυρίως Ο.Ε. και Ε.Ε., οι οποίες δραστηριοποιούνται τόσο στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας όσο και στην υπόλοιπη επικράτεια. Επιπλέον, στον χώρο αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο, ζαχαροπλαστεία, αρτοποιεία και εστιατόρια να επεκτείνουν το πεδίο δραστηριότητάς τους, προσφέροντας υπηρεσίες catering σε δεξιώσεις, με στόχο να «συμπληρώνουν» με τον τρόπο αυτό τον κύκλο εργασιών τους. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται σε ολόκληρη τη χώρα, ωστόσο είναι πιο έντονο στην επαρχία, όπου οι αμιγώς εταιρείες catering είναι λίγες (ειδικά με νομική μορφή Α.Ε. ή Ε.Π.Ε.).

ΠΤΩΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟ FAST FOOD Ο περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών λόγω της οικονομικής ύφεσης και η αύξηση του ΦΠΑ από 8% σε 23%, που στη συνέχεια μειώθηκε σε 13%, 46 Μάρτιος 2014

Τέλος, αρκετά catering, κυρίως των μεγάλων ξενοδοχείων, αναλαμβάνουν να καλύψουν, εκτός από τις ανάγκες εστίασης του ίδιου του ξενοδοχείου, δεξιώσεις και σε τρίτους χώρους συνεστιάσεων και διασκέδασης, προσφέροντας υπηρεσίες «outside catering». Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις δεν διακρίνουν τα έσοδα της συγκεκριμένης δραστηριότητας από τα συνολικά έσοδα στις ετήσιες λογιστικές καταστάσεις τους. Ο υποκλάδος του catering δεξιώσεων εκτιμάται σε 200 εκατ. ευρώ περίπου. Στην Ελλάδα ακολουθεί συνεχή ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια, γεγονός που αναμένεται να συνεχιστεί τα προσεχή έτη. Πιο συγκεκριμένα, στην επόμενη τριετία εκτιμάται ότι ο συγκεκριμένος υποκλάδος θα αναπτυχθεί με ρυθμούς της τάξης 2-3%. Οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου δεν ξεχωρίζουν μόνο λόγω του μεγέθους του κύκλου εργασιών τους, αλλά και της δυνατότητας που έχουν να καλύψουν εκδηλώσεις μεγάλου μεγέθους από πλευράς ατόμων, να καλύψουν περισσότερες από μία εκδηλώσεις ανά ημέρα και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και εκτός των ορίων του νομού όπου εδρεύουν, σε αντίθεση με τις μικρές εταιρείες του κλάδου. Λόγω του μεγάλου αριθμού των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον υποκλάδο, παρατηρείται χαμηλή συγκέντρωση όσον αφορά στα μερίδια των εταιρειών. Οι 4 μεγαλύτερες εταιρείες κατέχουν το 11% της αγοράς (όλες εδρεύουν στην Αθήνα και ως επί το πλείστον το πελατολόγιό τους προέρχεται από την πρωτεύουσα). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν έχουν υπολογιστεί ξεχωριστά μερίδια αγοράς για τα ξενοδοχειακά catering (για παράδειγμα των Athens Plaza, Intercontinental, Ledra Marriott, Πεντελικόν).

επιδείνωσε το ήδη αρνητικό κλίμα, επηρεάζοντας δυσμενώς τον κύκλο εργασιών των καταστημάτων μαζικής εστίασης. Ο τομέας της πίτσας εμφάνισε τη μεγαλύτερη πτώση με 30%, ενώ ακολούθησαν το σουβλάκι με 28%, τα ταχυφαγεία (fast food) με 26%, οι

αλυσίδες πώλησης σάντουιτς και σνακ με 24%, οι αλυσίδες πώλησης καφέ με 24% και τα επώνυμα εστιατόρια με 23%. Πολλές επιχειρήσεις έχουν βγει από την αγορά, ενώ εκτιμάται ότι το 2012 η απασχόληση στον κλάδο μειώθηκε κατά 20%.


ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ CATERING Το βιομηχανικό catering αφορά στη μαζική παραγωγή γευμάτων που διατίθενται σε τρίτους προς πώληση. Τα γεύματα αυτά είναι είτε κατεψυγμένα (frozen) είτε φρέσκα ψυγείου (chilled). Τα πρώτα μπορούν να συντηρηθούν μέχρι 9-12 μήνες, ενώ τα δεύτερα διακρίνονται σε γεύματα που διατηρούνται φρέσκα για 6-8 ημέρες και σε γεύματα που διατηρούνται φρέσκα έως και 20 ημέρες (τροποποιημένης ατμόσφαιρας). Στην αγορά έχει επικρατήσει και ο όρος «contract catering» για να περιγράψει την παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας προς πελάτες «επί συμβάσει», μετά από διαγωνισμό. Οι κύριοι πελάτες των εταιρειών του υποκλάδου είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις, δημόσιοι οργανισμοί και κλειστές αγορές, όπως ξενοδοχεία, επιχειρήσεις, κυλικεία, νοσοκομεία, εκπαιδευτήρια, πλοία, super markets (SM) κ.τ.λ. Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο υποκλάδο περίπου 15 εταιρείες Α.Ε. και Ε.Π.Ε., ορισμένες από τις οποίες έχουν

δραστηριότητα και στο catering δεξιώσεων (με μικρό, ωστόσο, μερίδιο στον συνολικό κύκλο εργασιών). Όλες οι εταιρείες είναι μεγάλες, δηλαδή παρουσιάζουν κύκλο εργασιών άνω των 2,5 εκατ. ευρώ, καθώς η παραγωγική διαδικασία αφορά σε μεγάλες ποσότητες και έχει υψηλές απαιτήσεις τόσο σε εξειδίκευση όσο και σε εξοπλισμό. Ο υποκλάδος του βιομηχανικού catering παρουσιάζει υψηλά εμπόδια εισόδου. Από τη μια πλευρά, υπάρχουν υψηλά αρχικά κόστη σε πάγιο εξοπλισμό (κτηριακές εγκαταστάσεις, αποθήκες, ψυγεία, φορτηγά), από την άλλη υπάρχουν υψηλές απαιτήσεις σε τεχνογνωσία και σε εξειδικευμένο προσωπικό. Επιπλέον, η κατοχή πιστοποιητικών ποιότητας κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα των παραγόμενων γευμάτων. Τέλος, όπως και στο catering δεξιώσεων, το κόστος των πρώτων υλών κρίνεται υψηλό και βαίνει συνεχώς αυξανόμενο.

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ CATERING Ο υποκλάδος του αεροπορικού catering αφορά στις υπηρεσίες τροφοδοσίας που προσφέρονται στα αεροσκάφη των αεροπορικών εταιρειών, τα οποία έχουν, είτε ως αφετηρία είτε ως ενδιάμεσο προορισμό, ένα από τα αεροδρόμια της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, το αεροπορικό catering περιλαμβάνει τόσο την έννοια του «in-flight catering», δηλαδή την παραγωγή των γευμάτων που διατίθενται κατά τη διάρκεια μιας πτήσης, όσο και την έννοια του «handling» (επίγεια εξυπηρέτηση), δηλαδή την παροχή του συνόλου των υποστηρικτικών υπηρεσιών που απαιτούνται, όπως για παράδειγμα τη μεταφορά και φόρτωση των γευμάτων στα αεροσκάφη. Γενικά, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο προσφέρουν και τις δύο υπηρεσίες, ενώ σε λιγότερες περιπτώσεις παρέχουν, επιπλέον, την υπηρεσία του «handling» σε τρίτες εταιρείες. Η ελληνική αγορά του αεροπορικού catering χαρακτηρίζεται ως ολιγοπωλιακή. Οι κυρίαρχες εταιρείες του κλάδου, οι οποίες προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα μεγαλύτερα / πολυσύχναστα αεροδρόμια, υπολογίζεται ότι ελέγχουν το 80% του συνόλου της αγοράς. Πολλές μεγάλες αεροπορικές εταιρείες ενδιαφέρονται για συνεργασία με συγκεκριμένες εταιρείες catering, οι οποίες έχουν τη δυνατό-

Υπό τις αρνητικές αυτές συνθήκες, σύμφωνα με την Hellastat, οι εταιρείες έχουν αναπτύξει έντονο ανταγωνισμό, εφαρμόζοντας πολιτικές όπως «happy hours» (χρονικό διάστημα μέσα στην ημέρα με χαμηλότερες τιμές), χαμηλότερες χρεώσεις για on-line πα-

τητα ανεφοδιασμού σε πολλά διαφορετικά αεροδρόμια. Δεδομένης της σημαντικής ζήτησης που παρουσιάζουν οι αεροπορικές αυτές εταιρείες, και της σημαντικής οργάνωσης και κόστους που απαιτείται από την πλευρά των εταιρειών, συνάγεται ότι ο συγκεκριμένος τομέας θα εξακολουθεί να μονοπωλείται από μεγάλες εταιρείες, καθώς οι μικρότερες δεν έχουν τη δυνατότητα τέτοιας δομής. Η αγορά του αεροπορικού catering παρουσιάζει υψηλά εμπόδια εισόδου. Προκειμένου να δραστηριοποιηθεί μια εταιρεία στον συγκεκριμένο χώρο, απαιτούνται υψηλά κεφάλαια για την απόκτηση του εξοπλισμού για τη μαζική παραγωγή γευμάτων και την παροχή υπηρεσιών «handling», καθώς και εξειδίκευση στο συγκεκριμένο αντικείμενο τροφοδοσίας. Ταυτόχρονα, το νομικό πλαίσιο που υπάρχει δημιουργεί επιπλέον εμπόδια εισόδου. Πιο συγκεκριμένα, δεν επιτρέπεται μια εταιρεία να δραστηριοποιείται στο αεροπορικό catering χωρίς να έχει φυσική παρουσία, με κτήρια και αποθήκες, στο εκάστοτε αεροδρόμιο. Επιπλέον, για τη λειτουργία μιας εταιρείας απαιτείται εκχώρηση ειδικής άδειας διαχείρισης τροφοδοσίας.

ραγγελίες, προσφορές σε είδος (π.χ. δωρεάν αναψυκτικό για κάθε pizza ή δωρεάν καφές με κάθε τυρόπιτα) κ.ά. Όσον αφορά στις επιχειρηματικές εξελίξεις του κλάδου, επισημαίνεται ότι η μητρική McDonald’s πούλησε τα 19 εταιρικά κατα-

στήματα που διέθετε στην Ελλάδα στην Premier Capital, ενώ η αλυσίδα καταστημάτων Applebee's διέκοψε τη λειτουργία των καταστημάτων της στην Ελλάδα, λόγω σημαντικών ζημιών και αδυναμίας εκπλήρωσης οικονομικών υποχρεώσεων. ΧΡΗΜΑ 47


Χ αφιέρωμα ~ Αγορά Catering – Fast Food

VIVARTIA

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ GOODY’S ΣΤΟ ΚΟΣΟΒΟ Στην υπογραφή συμφώνου με την εταιρεία Magna Food SH.P.K. για την ανάπτυξη της αλυσίδας Goody’s στo Κόσοβο, προχώρησε ο όμιλος Goody’s - Everest της Vivartia. Η συμφωνία προβλέπει τη λειτουργία τουλάχιστον 10 εστιατορίων Goody’s στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, με το πρώτο κατάστημα να ανοίγει τις πόρτες του μέχρι τον Μάιο του 2014. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η συμφωνία «έρχεται να ενδυναμώσει το σχέδιο εξωστρέφειας που υλοποιεί με συνέπεια ο Όμιλος Εστίασης Goody’s - Everest και ήδη περιλαμβάνει συμφωνίες για την ανάπτυξη των σημάτων του σε Αλβανία, Μαυροβούνιο, Κόσοβο, ΠΓΔΜ, Λευκορωσία, Λιβύη, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς και τη λειτουργία περισσότερων από 20 καταστημάτων σε Κύπρο, Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουγγαρία». «Η νέα αυτή συμφωνία για την παρουσία ελληνικών σημάτων στην αγορά του Κοσόβου μάς κάνει ιδιαίτερα χαρούμενους και ενισχύει τη δυναμική παρουσία της Goody’s - Everest στο εξωτερικό. Η ελληνική επιχειρηματικότητα διαθέτει, χωρίς καμία αμφιβολία, τα εχέγγυα να ανταγωνιστεί με επιτυχία σε διεθνές επίπεδο», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του Κλάδου Εστίασης, Θανάσης Παπανικολάου. Ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Vivartia, Γιάννης Αρτινός, πρόσθεσε: «η νέα αυτή συμφωνία προσθέτει άλλη μια χώρα παρουσίας για τα σήματα εστίασης του ομίλου, ενώ μέσα από τα 10 νέα καταστήματα θα έχουμε την ευκαιρία να προσφέρουμε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας σε 2 εκατομμύρια νέους καταναλωτές».

PREMIER CAPITAL HELLAS ΣΤΑ 19 ΕΦΤΑΣΑΝ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ McDONALD’S

Συνεχίζει την αναδιάρθρωση του δικτύου των McDonald’s η Premier Capital Hellas, με τελευταία εξέλιξη την επαναλειτουργία του εστιατορίου McDonald’s στα Βριλήσσια. «Σε συνέχεια της πρόσφατης επένδυσής μας στο εστιατόριο της Χερσονήσου στην Κρήτη το καλοκαίρι του 2013, επενδύουμε τώρα επιπλέον 400.000 ευρώ στο νέο εστιατόριο McDonald’s στα Βριλήσσια, αναβαθμίζοντας την παρουσία μας στη χώρα. Από τις αρχές του 2012 έχουμε επενδύσει συνολικά 2.5 εκατ. ευρώ σε νέα εστιατόρια και ανακαινίσεις, αποδεικνύοντας ότι πιστεύουμε στην ελληνική αγορά. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε καθημερινά στους Έλληνες καταναλωτές, ανεξαρτήτως ηλικίας, υψηλής ποιότητας φαγητό στους μοντέρνους, άνετους και φιλικούς μας χώρους, ώστε να απολαμβάνουν την ολοκληρωμένη εμπειρία McDonald’s», δήλωσε ο Victor Tedesco, Managing Director της Premier Capital Hellas. Με το νέο εστιατόριο στα Βριλήσσια, η Premier Capital Hellas διαχειρίζεται πλέον 19 εστιατόρια McDonald’s στην Ελλάδα. Η εταιρεία αυτή είναι επίσημη Developmental Licensee της McDonald’s στην Ελλάδα από την 1η Ιουνίου του 2011.

OLYMPIC CATERING ΗΓΕΤΗΣ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1970 με την εταιρική επωνυμία «Marriot Airport Services», με στόχο την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών στον τομέα της μαζικής εστίασης. Το 1999 η Olympic Catering εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, πολλαπλασιάζοντας τα κέρδη της και εξασφαλίζοντας ότι θα συνεχίσει να έχει θετικά αποτελέσματα, το οποίο και επιτυγχάνει από το 1976. Τον Νοέμβριο του 2002, ο Όμιλος Εταιρειών Everest αγόρασε την πλειονότητα των μετοχών της Olympic Catering, γεγονός που έδωσε νέα ζωή στην Olympic Catering, ανοίγοντας νέους ορίζοντες. Το 2002, η Olympic Catering γίνεται θυγατρική εταιρεία του Ομίλου Everest και από το 2008 αποτελεί μέλος του Ομίλου Vivartia, του μεγαλύτερου ελληνικού ομίλου εταιρειών εστίασης. Ο Όμιλος Vivartia δραστηριοποιείται σε 30 χώρες, σε 3 βασικούς κλάδους: ∼ Κλάδος γαλακτοκομικών και ποτών ∼ Κλάδος εστίασης και ψυχαγωγίας ∼ Κλάδος κατεψυγμένων τροφίμων Η Olympic Catering κατάφερε να διατηρήσει τον ελληνικό της χαρακτήρα καθ’ όλη τη διάρκεια των ετών αυτών, ενώ προσαρμόστηκε με επιτυχία στις αλλαγές της διεθνούς αγοράς και στις μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των πελατών. Από την πιο περίπλοκη υπηρεσία αεροπορικού catering έως τις πλέον εξειδικευμένες υπηρεσίες μαζικής εστίασης στις μεγαλύτερες αλυσίδες super market και τις λοιπές μονάδες βιομηχανικού catering, η Olympic Catering είναι σε θέση να ικανοποιήσει ακόμα και τον πιο απαιτητικό πελάτη. Αυτός ο συνδυασμός εμπειρίας και τεχνογνωσίας επιτρέπει στην Olympic Catering να αντιμετωπίζει το μέλλον με ιδιαίτερη σιγουριά και αισιοδοξία. Χ

48 Μάρτιος 2014


συνέντευξη Χ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΟΥΤΖΙΑΡΙΔΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ INTERCATERING

ΜΕ ΑΞΙΟΠΙΣΤIΑ ΚΑΙ ΣΥΝEΠΕΙΑ ΚΑΛYΠΤΟΥΜΕ ΚAΘΕ ΑΝAΓΚΗ ΧΡΗΜΑ_Δώστε μας μια περιγραφή της κατάστασης της αγοράς catering στην Ελλάδα όπως έχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα. Πόσο, και με ποιους τρόπους, έχει επηρεαστεί από την κρίση; Έχουν κλείσει επιχειρήσεις; Σε ποιες ενέργειες προχωρούν εταιρείες όπως η δική σας, για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες; ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΟΥΤΖΙΑΡΙΔΗΣ_Όπως οι περισσότεροι κλάδοι, έτσι και η αγορά catering στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει υποστεί μεγάλες αλλαγές, λόγω των νέων συνθηκών της οικονομίας. Οι εταιρείες catering είχαν να αντιμετωπίσουν 4 βασικά προβλήματα σε σχέση με την πελατεία τους: (α) Μείωση αριθμού εκδηλώσεων (β) Μείωση μεγέθους εκδηλώσεων (γ) Μείωση budget κατ’ άτομο (δ) Επισφάλειες Οι παράγοντες αυτοί συρρίκνωσαν την αγορά και μείωσαν σημαντικά τον κύκλο εργασιών των περισσότερων εταιρειών. Οι επιχειρήσεις που είτε δεν κατάφεραν να συρρικνώσουν τα λειτουργικά τους έξοδα είτε δεν είχαν καλή φήμη και πελατεία που τις ακολουθούσε, δεν κατάφεραν να επιβιώσουν, με αποτέλεσμα αρκετές εταιρείες να σταματήσουν τη λειτουργία τους. Η εταιρεία μας προχώρησε σε σημαντικές αλλαγές στη δομή της, προκειμένου να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες αυτές. Η μείωση των λειτουργικών δαπανών και των πάγιων εξόδων, η μεγιστοποίηση της παραγωγικότητας και η επέκταση

σε νέες δραστηριότητες αποτέλεσαν μονόδρομο. Απαραίτητη προϋπόθεση για την υπέρβαση των δυσκολιών ήταν η ύπαρξη μιας υπεραξίας που προήλθε από τα 25 χρόνια λειτουργίας μας. Η εταιρεία μας διατήρησε το πολύ υψηλό επίπεδο υπηρεσιών που προσφέρει, χωρίς να συμβιβαστεί με τις υπερβολικές απαιτήσεις για πολύ χαμηλές τιμές πώλησης. Η υπεραξία αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να υπάρχει μια υγιής τιμολογιακή πολιτική. Χ_Ποια είναι η εικόνα της InterCatering σήμερα (οικονομικά στοιχεία, προσωπικό, προσφερόμενες υπηρεσίες, προϊόντα, εγκαταστάσεις, επενδύσεις κ.λπ.); Α.Τ._Η εταιρεία μας το 2012 πραγματοποίησε περίπου 1.300 εκδηλώσεις, κάθε είδους, από την εξυπηρέτηση μικρών V.I.P. γευμάτων, μέχρι εκδηλώσεις 4.000 ατόμων, όπως συνέδρια κ.λπ. Απασχολούμε σε μόνιμη βάση 60 περίπου άτομα και άλλα 50 σε βάση μερικής απασχόλησης. Σημαντικό ρόλο στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης έπαιξε και η δημιουργία το 2010 μιας νέας εταιρείας μας, της Troser Α.Ε., η οποία αναλαμβάνει την υποστήριξη εκδηλώσεων με εξοπλισμό, διανομή, αναλώσιμα κ.λπ., τόσο στις δικές μας εκδηλώσεις όσο και σε άλλους πελάτες. Χ_Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το συγκριτικό πλεονέκτημα της InterCatering έναντι του ανταγωνισμού; Α.Τ._Τέσσερις λέξεις αντικατοπτρίζουν τη

φιλοσοφία μας για το τι προσφέρουμε: ∼ Κύρος ∼ Αξιοπιστία ∼ Συνέπεια ∼ Εμπιστοσύνη Με ένα portfolio εκατοντάδων εκδηλώσεων, μεγάλων απαιτήσεων, πελατών μας από όλον τον κόσμο, τόσο εμείς οι ίδιοι όσο και η αγορά που μας εμπιστεύεται, αισθανόμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να αντεπεξέλθουμε με αξιοπιστία και συνέπεια σε κάθε ανάγκη. Αυτό το κύρος του ονόματός μας είναι και η υπεραξία μας. Χ_Είστε αισιόδοξοι για το μέλλον της InterCatering; Α.Τ._Είμαι αισιόδοξος για δύο λόγους: ∼ Ο πρώτος είναι ότι, κυρίως μέσα από τις δυσκολίες της αγοράς, αποδείξαμε ότι μπορούμε να προσαρμοζόμαστε στις ανάγκες της εποχής. Η γνώση που αποκτήσαμε θα μπορέσει να μας φανεί πολύ χρήσιμη στα επόμενα χρόνια και σίγουρα βγαίνουμε πιο δυνατοί σαν ομάδα μετά από έναν αγώνα. ∼ Τα τελευταία χρόνια επενδύσαμε ιδιαίτερα στην αγορά του εισερχόμενου συνεδριακού τουρισμού και γίναμε πιο εξωστρεφείς, τόσο από επιλογή όσο και από ανάγκη. Η σημαντική αύξηση που αναμένουμε μέσα στα επόμενα χρόνια στην αγορά αυτή, εκτιμούμε ότι θα βοηθήσει στην ανάπτυξη της εταιρείας μας σε υγιείς βάσεις, που θα εξασφαλίσει μια προοπτική ενός ακόμη καλύτερου μέλλοντος. Χ ΧΡΗΜΑ 49


Χ ανάλυση

ΕΛΛΑΚΤΩΡ A.E.

[BLOOMBERG TICKER: ELLAKTOR:GA, REUTERS TICKER: HELR.AT] Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Ελλάδα

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ (05/03/2014) Αρ. Μετοχών (.000) Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. Συντελεστής Beta

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

Κλάδος δραστηριότητας: Εταιρείες Συμμετοχών (Κλάδοι Κατασκευών, Περιβαλλοντικών Έργων, Ενέργειας, Ακινήτων)

3,95 ευρώ 177.001,31 699,16 336.335 1,16

4,00 ευρώ 1,46 ευρώ 17,56% 88,10% 92,68%

Πηγή: Η Εταιρεία, VRS.

ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ∼ Ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ αποτελεί τον μεγαλύτερο κατασκευαστικό όμιλο εταιρειών στην Ελλάδα, με αυξανόμενη παρουσία στις αγορές του εξωτερικού. Ειδικότερα, δραστηριοποιείται στους κλάδους των κατασκευών, των ακινήτων, των παραχωρήσεων, της ενέργειας και των περιβαλλοντικών έργων μεταξύ άλλων, ενώ διαθέτει παρουσία εκτός από την Ελλάδα, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. ∼ Ο όμιλος επικεντρώνεται στους ακόλουθους στρατηγικούς άξονες: (1) Την παροχή καθετοποιημένων υπηρεσιών στον κλάδο των κατασκευαστικών έργων, συμπεριλαμβανομένων των έργων ΒΟΤ και ΒΟΟΤ. (2) Τη γεωγραφική επέκταση σε διεθνείς αγορές με αξιοσημείωτους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, όπως στις περιοχές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. (3) Την ισχυρή δραστηριοποίηση σε φιλικές προς το περιβάλλον οικονομικές δραστηριότητες, όπως στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των έργων διαχείρισης αποβλήτων και εξοικονόμησης ενέργειας. (σε εκατ. ευρώ)

2009 2010 2011 2012

Έσοδα/ Κύκλος Εργασιών 2.268,6 1.753,1 1.204,3 1.232,8

ΚΠΤΦΑ (EBITDA) 335,3 263,3 256,8 217,9

Κέρδη προ Φόρων 172,2 88,8 90,0 57,9

Καθαρά Κέρδη μφδμ 64,9 0,5 72,8 11,8

∼ Στο τέλος του έτους 2013, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο υπογεγραμμένων, και μη, έργων του ομίλου διαμορφωνόταν στο ύψος των 3,2 δισ. ευρώ. Μερίδιο 33% του εν λόγω υπολοίπου αφορούσε σε διεθνείς δραστηριότητες, και ειδικότερα στις αγορές της Μέσης Ανατολής και των Βαλκανίων. Μεταξύ των πρόσφατων συμφωνιών του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ περιλαμβάνεται η «επανεκκίνηση» των έργων οδικών αξόνων στην Ελλάδα (Ολυμπία Οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου), έργα τα οποία, σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου, βρίσκονταν έως τα τέλη του 2013 στο στάδιο υποβολής τους στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. ∼ Σύμφωνα με σχετική γνωστοποίηση, ο όμιλος θα προέβαινε σε αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού των εταιρειών παραχωρήσεων ΕΛΛΑΚΤΩΡ και ΑΚΤΩΡ έως το τέλος του έτους 2013. Βάσει των λογιστικών καταστάσεων του 9μήνου 2013 σε ενοποιημένη βάση, ο καθαρός δανεισμός του ομίλου (δάνεια μείον διαθέσιμα), χωρίς να περιλαμβάνονται οι οικονομικές δραστηριότητες των έργων ΒΟΤ, διαμορφωνόταν σε 438 εκατ. ευρώ. Χ

P/Ε (x) 10,8 1.273,5 9,6 59,3

P/BV (x) 0,7 0,7 0,7 0,7

EV / EBITDA (x) 4,9 6,9 6,9 8,0

Δανεισμός / Ίδια Κεφάλαια (x) 1,7 2,0 1,8 1,8

ROE % 7% 0% 7% 1%

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις βάσει ΔΠΧΠ.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

Οι αναλύσεις της VRS διαβάζονται από επαγγελματίες διαχειριστές και επενδυτές στις αγορές της Β. Αμερικής, Ευρώπης και Ασίας σύμφωνα με τα στοιχεία των διεθνών οίκων Thomson Reuters, S&P Capital IQ, Factset και Inquiry Financial

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, email: info@valueinvest.gr

50 Μάρτιος 2014


ΑΝΕΚΤEΛΕΣΤΟ ΥΠOΛΟΙΠΟ ΟΜIΛΟΥ ΕΛΛΑΚΤΩΡ Περίοδος 2007-2012 και 9Μ 2013 (σε εκατ. ευρώ) Series1, 2007, 5.050 Series1, 2008, 4.300 Series1, 2012, 3.882 Series1, 9M2013, 3.196

Series1, 2009, 3.171

Series1, 2011, 3.004

Series1, 2010, 2.471

Πηγή: Όμιλος.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΟΜΙΛΟΥ ΑΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Περίοδος 2011-2012 και 9Μ 2013 (σε εκατ. ευρώ)

Κατασκευές & Συναφή Τομέας Ακινήτων Παραχωρήσεις Αιολική Ενέργεια Περιβαλλοντικά Άλλοι Τομείς ΣΥΝΟΛΟ

ΕΤΟΣ 2011 Κύκλος ΚΠΦ Εργασιών 830,3 31,8 2,9 -2,5 268,9 56,2 24,7 4,8 73,4 20,0 4,1 -20,2 1.204,3 90,0

ΕΤΟΣ 2012 Κύκλος ΚΠΦ Εργασιών 890,2 12,6 5,9 -4,5 232,9 48,9 31,8 4,7 71,0 15,1 1,0 -19,0 1.232,8 57,9

9M 2012 Κύκλος ΚΠΦ Εργασιών 608,7 6,8 4,5 -1,9 179,7 38,6 22,9 6,0 53,1 14,6 1,1 -14,3 869,9 49,8

9M 2013 Κύκλος ΚΠΦ Εργασιών 630,1 7,1 4,1 -2,3 163,9 31,5 26,6 6,1 58,9 13,3 0,8 -12,7 884,5 42,9

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις βάσει ΔΠΧΠ.

ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Περίοδος 9μήνου 2013 (σε εκατ. ευρώ) Έσοδα / Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη προ Φόρων Καθαρά Κέρδη μφδμ

9M 2013 884,5 159,5 42,9 -16,5

% 2% -7% -14% -282%

9M 2012 869,9 171,6 49,8 9,1

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις βάσει ΔΠΧΠ. Σημείωση: Έως τις 10 Μαρτίου 2014, οι λογιστικές καταστάσεις του 9μήνου 2013, αφορούσαν στα τελευταία διαθέσιμα δημοσιευμένα αποτελέσματα του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

H VRS παρέχει δείγματα ανάλυσης και εκτίμησης εταιρικής αξίας σε εισηγμένες και μη εταιρείες που επιζητούν εξωστρέφεια σε επενδυτικά κεφάλαια

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, email: info@valueinvest.gr ΧΡΗΜΑ 51


άρθρο Χ παρουσίαση

ΟΜΙΛIΑ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤH ΤΗΣ ΤΡAΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛAΔΟΣ

Κ. ΓΕΩΡΓIΟΥ Α. ΠΡΟΒOΠΟΥΛΟΥ

ΣΤΗΝ 81η ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΧΡΟΝΙΩΝ ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΩΝ ΤΟ 2013 ∼ ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟ 2014 ΙΣΧΥΡΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟ 2013 ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΤΗΣ ΥΦΕΣΗΣ

Σ

την προηγούμενη Γενική Συνέλευση της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Φεβρουάριο του 2013, διατυπώθηκε η εκτίμηση ότι η οικονομία είχε διανύσει σημαντικό τμήμα της διαδρομής προς τη σταθεροποίηση. Είχε επίσης προβλεφθεί τότε ότι η ύφεση θα περιορίζεται σταδιακά και ότι το 2014 θα αρχίσουν να καταγράφονται θετικοί ρυθμοί μεταβολής του ΑΕΠ. Οι εξελίξεις στον χρόνο που πέρασε επιβεβαίωσαν τις εκτιμήσεις εκείνες. Συγκεκριμένα, στο διάστημα αυτό: Πρώτον, η συνέπεια στην εφαρμογή του προγράμματος τόνωσε την εμπιστοσύνη στις διεθνείς αγορές. Έτσι, η διαφορά αποδόσεων μεταξύ του ελληνικού και του γερμανικού δεκαετούς κρατικού ομολόγου περιορίστηκε σε 655 μονάδες βάσης στο τέλος του 2013, σε σύγκριση με 1.000 μονάδες βάσης στο τέλος του 2012. Δεύτερον, η βελτίωση της εμπιστοσύνης μεταφέρεται σταδιακά και στην πραγματική οικονομία. Η ύφεση ήταν τελικά ηπιότερη, τόσο σε σχέση με το 2012 όσο και με την πρόβλεψη στις αρχές του έτους, κυρίως λόγω της καλύτερης πορείας των εξαγωγών και ειδικά του τουρισμού, αλλά και λόγω της βραδύτερης υποχώρησης της κατανάλωσης και των επενδύσεων. Τρίτον, αποσοβήθηκαν κίνδυνοι που θα μπορούσαν να ανατρέψουν την πορεία της σταθεροποίησης. Κορυφαίο γεγονός ήταν η κυπριακή κρίση, η οποία αντιμετωπίστηκε άμεσα και αποτελεσματικά, χωρίς να πλήξει την εμπιστοσύνη στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. 52 Mάρτιος 2014

Τέταρτον, ολοκληρώθηκε επιτυχώς η ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και έγιναν μεγάλα βήματα στην αναδιάταξη του τραπεζικού τομέα. Η ριζική αυτή αλλαγή πραγματοποιήθηκε απολύτως ομαλά, χωρίς να θιγούν η ασφάλεια των καταθέσεων και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. ΤΟ 2013 ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΣ ΚΑΜΠΗΣ, ΚΑΘΩΣ ΕΞΑΛΕΙΦΘΗΚΑΝ ΤΑ ΔΙΔΥΜΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΕ Η ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΣΤΟΥΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν στη διάρκεια του 2013 εξασφάλισαν σταθερότητα και επέτρεψαν βελτιώσεις των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών δεδομένων: Η πρώτη αξιοσημείωτη εξέλιξη είναι η εκτιμώμενη επίτευξη πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος για πρώτη φορά μετά το 2002. Αυτό αποτελεί επίτευγμα, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη το μέγεθος της ύφεσης. Δεύτερον, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε μικρό πλεόνασμα το 2013. Η σημαντική βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών την τελευταία τετραετία οφείλεται τόσο στον περιορισμό των εισαγωγών, λόγω της ύφεσης, όσο και στην αύξηση των εξαγωγών. Την περίοδο 2010-2013 οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών συρρικνώθηκαν σε ονομαστικούς όρους κατά 15%, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 21%.


Τρίτον, έπειτα από τουλάχιστον δύο δεκαετίες σχεδόν συνεχούς απώλειας διεθνούς ανταγωνιστικότητας έως το 2009, η χώρα το 2013 ανέκτησε πλήρως την απώλεια της ανταγωνιστικότητας κόστους έναντι των εμπορικών της εταίρων. Η ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας κόστους επιτεύχθηκε κυρίως μέσω της μείωσης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, λόγω της βαθιάς ύφεσης και της αλματώδους αύξησης της ανεργίας, αλλά και λόγω της μεγαλύτερης ευελιξίας στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας σε όρους τιμών δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως, καθώς το μέσο επίπεδο του πληθωρισμού άρχισε να ανταποκρίνεται στον περιορισμό της ζήτησης και στη μείωση του κόστους εργασίας μόλις το 2013. Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε αρνητικά επίπεδα (-0,9%) το 2013 συμβάλλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμών της οικονομίας και σε σχετική υποβοήθηση του πραγματικού εισοδήματος. ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2010-2013 ΥΛΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΕΔΩ ΚΑΙ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ Η εξάλειψη των εσωτερικών και εξωτερικών μακροοικονομικών ανισορροπιών ήταν αποτέλεσμα της σταδιακής προσαρμογής της οικονομίας που συντελέστηκε την τετραετία 2010-2013. Την ίδια περίοδο έγινε μια σειρά διαρθρωτικών παρεμβάσεων στις αγορές εργασίας και προϊόντων, καθώς και στη λειτουργία του κράτους. Διαρθρωτικές αλλαγές στις αγορές εργασίας και προϊόντων Στην αγορά εργασίας υιοθετήθηκαν σημαντικές αλλαγές με βασικό στόχο, πρώτον, την αντιστοίχιση μεταξύ των μεταβολών στους μισθούς και των οικονομικών επιδόσεων των επιχειρήσεων και, δεύτερον, την ενίσχυση της κινητικότητας των εργαζομένων μεταξύ κλάδων. Στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών οι μεταρρυθμίσεις προχώρησαν με αισθητά βραδύτερο ρυθμό από εκείνες στην αγορά εργασίας. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα ανταποκρίθηκε περισσότερο από όλες τις χώρες στις συστάσεις διαρθρωτικών αλλαγών που είχε απευθύνει ο Οργανισμός. Θεσμικές αλλαγές στη λειτουργία του κράτους Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις την περίοδο 2010-2013 είχαν στόχο την ταχύτερη δυνατή βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος. Βασίστηκαν, κατά κύριο λόγο, σε αυξήσεις άμεσων και έμμεσων φόρων, αφού το 60% της προσαρμογής που επιτεύχθηκε, οφείλεται στην αύξηση των φορολογικών εσόδων και το 40% στη μείωση των δαπανών. Στο εν λόγω διάστημα νομοθετήθηκαν και σημαντικές θεσμικές αλλαγές με στόχο τον εξορθολογισμό της λειτουργίας και τη μείωση του μεγέθους του κράτους. Παράλληλα, υπήρξαν και νέες θεσμικές ρυθμίσεις, που έθεσαν τις βάσεις για τη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης και τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των δαπανών. Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι πολλές κρίσιμες αλλαγές, όπως η διοικητική μεταρρύθμιση και η αναδιάρθρωση δημόσιων φορέων με συγχωνεύσεις ή παύση λειτουργίας, προχώρησαν με βραδύ ρυθμό, καθυστερώντας την ουσιαστική αναδιάρθρωση του κράτους και τη βελτίωση των παρεχόμενων δημόσιων υπηρεσιών. Προσπάθειες έγιναν και για την ενίσχυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Όμως, και εδώ, παρά τα απτά βήματα προόδου, δεν έχει επιτευχθεί ακόμη η επιθυμητή πρόοδος στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής.

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΤΗΚΕ Η ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ Στην περίοδο της κρίσης, οι ελληνικές τράπεζες αποκόπηκαν από τις διεθνείς αγορές και μέχρι τον Ιούνιο του 2012 υπέστησαν πρωτοφανή σε έκταση εκροή καταθέσεων, η οποία αντιπροσωπεύει το 1/3 της καταθετικής βάσης. Για να αντεπεξέλθουν στα προβλήματα αυτά, προσέφευγαν με συνεχώς μεγαλύτερη ένταση στην άντληση βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης από το Ευρωσύστημα. Στο απόγειο της κρίσης, τον Ιούνιο του 2012, το ύψος αυτής της χρηματοδότησης προσέγγισε τα 140 δισ. ευρώ. Επίσης, μολονότι οι ελληνικές τράπεζες είχαν εισέλθει στην κρίση με ικανοποιητικούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, οι ζημίες από το 2010 και μετά, και κυρίως η επίπτωση του PSI, είχαν ως αποτέλεσμα σχεδόν όλες οι τράπεζες να βρεθούν στο τέλος του 2011 με έλλειμμα κεφαλαίων. Το γεγονός αυτό κατέστησε επιτακτική την ανάγκη ανακεφαλαιοποίησής τους, ώστε να παραμένουν πλήρως διασφαλισμένοι οι καταθέτες. Εν μέσω της δυσμενούς συγκυρίας, η Πολιτεία και η Τράπεζα της Ελλάδος προέβησαν σε σειρά αποφασιστικών ενεργειών, που αποσκοπούσαν στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την προστασία των καταθέσεων. Μεταξύ των ενεργειών αυτών, κρίσιμη σημασία είχαν: ∼ Η αδιάλειπτη κάλυψη των βραχυπρόθεσμων αναγκών ρευστότητας των τραπεζών και της ζήτησης τραπεζογραμματίων εκ μέρους του κοινού, ∼ Η διασφάλιση της επάρκειας των δημόσιων πόρων που προορίζονταν για την κάλυψη κεφαλαιακών αναγκών και του κόστους αναδιάταξης του τραπεζικού τομέα, ∼ Η εξυγίανση αδύναμων τραπεζών, βάσει ενός νέου νομικού πλαισίου, και ∼ Η ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών. Βήματα για την αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος Η διαμόρφωση του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου για την εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων επέτρεψε την εύρυθμη αναδιάταξη του τραπεζικού τομέα. Μέχρι το τέλος 2013 είχαν εξυγιανθεί δώδεκα τράπεζες, κυρίως με τη μεταφορά των υγιών στοιχείων ενεργητικού τους σε άλλη τράπεζα. Επίσης διασφαλίστηκε, κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, η ομαλή μεταβίβαση των λειτουργιών των κυπριακών υποκαταστημάτων σε εγχώρια τράπεζα. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης, στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2013, οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών αποκαταστάθηκαν. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι πλέον ο σημαντικότερος μέτοχος των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, ενώ διατηρεί απόθεμα ασφαλείας ύψους άνω των 8 δισ. ευρώ, το οποίο θα ήταν δυνατόν να απορροφηθεί – στον βαθμό που απαιτηθεί – από τις τράπεζες εκείνες που θα χρειαστούν ενίσχυση κεφαλαίων. Σήμερα η δομή του τραπεζικού τοπίου είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη που επικρατούσε στην αρχή της κρίσης. Έχει εξαλειφθεί, σε μεγάλο βαθμό, η πλεονάζουσα δυναμικότητα και λειτουργούν λιγότερες, αλλά ισχυρότερες, τράπεζες, ενώ τα πρώτα οφέλη από την αξιοποίηση συνεργειών είναι ήδη ορατά. Χ ΧΡΗΜΑ 53


ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Οι προσδοκίες, οι ελλείψεις, αλλά και οι στόχοι και οι δυνατότητες των κλινικών ερευνών στη χώρα μας, αναπτύχθηκαν στο 2ο Clinical Research Conference

E

φαλτήριο οικονομικής ανάπτυξης για την Ελλάδα, αλλά και «πύλη» πρόσβασης των Ελλήνων ασθενών και γιατρών σε καινοτόμες θεραπείες, μπορούν να αποτελέσουν οι κλινικές έρευνες. Υπολογίζεται ότι, διεθνώς, επενδύονται 138 δισ. δολ. στην R&D, το 60% των οποίων κατευθύνεται στην κλινική έρευνα, όταν μια δεκαετία πριν το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 36%. Απαραίτητη είναι, όμως, η «αποδαιμονοποίηση» των ερευνών στη συνείδηση των Ελλήνων, με «όχημα» την πληρέστερη ενημέρωση. Το 2ο Clinical Research Conference, που διεξήχθη στις 15 και 16 Ιανουαρίου στο Συνεδριακό Κέντρο της Εθνικής Ασφαλιστικής,

54 Mάρτιος 2014


διοργάνωσε η Ethos Media S.A. και το περιοδικό Pharma & Health Business. Το διήμερο συνέδριο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ), της Hellenic Association of CRO’s (HACRO), της EBEA Pharmaceutical Forum Team (EPHFORT), του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ), του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακευτικής Ιατρικής (ΕΛΕΦΙ), της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών – Συνδέσμου Ιδιωτικών Κλινικών Ελλάδας και του Hellenic Biocluster (H-Bio). Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι, ετησίως, εγκρίνονται περίπου 150 έως 250 κλινικές μελέτες, ενώ, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΦ, είναι σε εξέλιξη περίπου 600. Τα περιθώρια βελτίωσης είναι μεγάλα· ο αριθμός αυτός μπορεί να αυξηθεί σημαντικά εάν, αφενός, εφαρμοστεί το νέο νομοθετικό πλαίσιο που ορίζει ότι οι εγκρίσεις θα πραγματοποιούνται εντός 60 ημερών και, αφετέρου, αρθούν οι καθυστερήσεις λόγω της πολυπλοκότητας των διοικητικών δομών. Άλλωστε, η χώρα μας διαθέτει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, με πρώτο το μειωμένο κατά 50% κόστος διεξαγωγής των μελετών και δεύτερον, την αξιοπιστία του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού. Την ίδια ώρα, η Ελλάδα είναι πολλά «βήματα» πίσω στον τομέα των νέων φαρμάκων και η πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες είναι προβληματική, ιδιαιτέρως στο στάδιο της κλινικής έρευνας. Η «Έρευνα και Ανάπτυξη» το 2007 αντιστοιχούσε στο 0,6% του ΑΕΠ, όταν στη Βρετανία ήταν στο 1,8% και στη Φινλανδία στο 3,7%. Το πλήγμα από την κρίση ήταν σημαντικό, αφού και αυτό το 0,6% μειώθηκε κατά 50%. Ωστόσο, η απουσία υποδομών, τα αρχαϊκά συστήματα και οι καθυστερήσεις, που συνοδεύουν το θεσμικό πλαίσιο των κλινικών ερευνών, δυσχεραίνουν την κατάσταση. Αν η εικόνα αντιστραφεί και επιτευχθεί η προσέλκυση περισσότερων κλινικών μελετών, τα άμεσα και έμμεσα οφέλη για τη χώρα θα είναι πολλαπλά, σε κοινωνικό, επιστημονικό, αλλά και οικονομικό επίπεδο.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ Τους βασικούς πυλώνες του συστήματος υγείας μπορούν να αποτελέσουν οι κλινικές έρευνες και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες, όπως τόνισε, από το βήμα του Clinical Research Conference, η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας, Χριστίνα Παπανικολάου. Πρόκειται για δύο αναδυόμενους τομείς για την Ελλάδα, στους οποίους μπορεί να στηριχθεί η αναπτυξιακή πολιτική. Όπως ανέφερε η κα Παπανικολάου, υπάρχουν προβλήματα στον εν λόγω τομέα που μπορούν, όμως, να ξεπεραστούν, αλλά ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς. «Πρέπει να αναζητήσουμε τους λόγους για τους οποίους δεν έχει αναπτυχθεί ο τομέας των κλινικών μελετών στην Ελλάδα», τόνισε η κα Παπανικολάου, προσθέτοντας πως η ανάπτυξη θα συνέβαλλε στην αύξηση των θέσεων εργασίας και θα ήταν ωφέλιμη και για τους ασθενείς. Η σταθερότητα του θεσμικού πλαισίου στην Ελλάδα δοκιμάζεται,

ενώ υπάρχουν εμπόδια και στη χρηματοδότηση των κλινικών μελετών. «Λύσεις μπορούν να βρεθούν», εκτίμησε η Γ.Γ. του Υπουργείου Υγείας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη τήρησης των προϋποθέσεων από τα νοσοκομεία που θα αναλαμβάνουν τη διεξαγωγή τους. «Από τη διαδικασία δεν χρειάζεται να αποκλειστούν τα μικρότερα νοσοκομεία, αρκεί να πληρούν σχετικές προϋποθέσεις για να λάβουν μέρος σε κλινικές μελέτες», ανέφερε χαρακτηριστικά.

ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ Δ/ΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ABBVIE PHARMACEUTICALS S.A. & ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΦΕΕ Μείωση κατά 25% κατέγραψε ο αριθμός των αιτήσεων για κλινικές έρευνες την περίοδο 2007-2011, όπως τόνισε στην ομιλία του ο Διευθύνων Σύμβουλος της AbbVie και αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ, Πασχάλης Αποστολίδης. Αν δούμε τα δεδομένα και από την πλευρά της συμβολής των κλινικών ερευνών στο ΑΕΠ, η εικόνα είναι ακόμα πιο αποθαρρυντική. Παρόλα αυτά, η κλινική έρευνα αποτελεί έναν από τους πρώτους τρεις πυλώνες οικονομικής ανάπτυξης, η οποία μπορεί να φθάσει ακόμη και τα 500 εκατομμύρια ευρώ, προσφέροντας σημαντικά έσοδα στη χώρα. Στις ΗΠΑ, τα συσσωρευμένα οφέλη από την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης μετά το 1970, είναι 2.6 με 3.2 τρισ. δολ. τον χρόνο, τα οποία προστίθενται στον εθνικό πλούτο. Σύμφωνα με τον κ. Αποστολίδη, πρόκειται για κεφάλαιο που αποτελεί το ήμισυ του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος των ΗΠΑ. Επιπλέον, η μείωση της θνησιμότητας εξαιτίας του καρκίνου υπολογίζεται σε οφέλη της τάξης των 500 δισ. δολ. για την οικονομία των ΗΠΑ. Παρότι το Φάρμακο αποτελεί έναν από τρεις πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, μαζί με τη Ναυτιλία και τον Τουρισμό, ειδικά στο κομμάτι της κλινικής έρευνας ταλαιπωρείται από τις δυσλειτουργίες. Σύμφωνα με τον κ. Αποστολίδη, τα κυριότερα ζητήματα που αφορούν στην κλινική έρευνα είναι: ∼ Έλλειψη εθνικής στρατηγικής για την έρευνα ∼ Έμφαση στη δεοντολογία, τη διαφάνεια και τη μεθοδολογία της κλινικής έρευνας • Πιστοποίηση επιστημόνων/ερευνητών-ΣΦΕΕ • Μητρώο κλινικών μελετών (Μη παρεμβατικών) ΣΦΕΕ ∼ Συνδρομή της ακαδημαϊκής και επιστημονικής κοινότητας ∼ Ελλιπής στρατηγική προώθησης της έρευνας από τις επιχειρήσεις ∼ Πρόοδος στη θεραπευτική αντιμετώπιση ασθενειών ∼ Τεκμηριωμένη κλινική πρακτική ∼ Πρόσβαση των ασθενών στις νέες θεραπείες ∼ Εξοικονόμηση πόρων στο ΕΣΥ και την κοινωνική ασφάλιση ∼ Ευκαιρίες απασχόλησης στην έρευνα (δημόσιος και ιδιωτικός τομέας) ∼ Θέσεις εργασίας και ανάπτυξη από την εμπορική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων ∼ Έσοδα για τη βιομηχανία ∼ Έσοδα για το κράτος ΧΡΗΜΑ 55


Χ αφιέρωμα ~ 2ο Clinical Research Conference

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΖΕΚΚΑΣ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΟΡΑΚΗ

ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΕΦ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ HELP

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΗΣ HACRO

Οι επενδύσεις που γίνονται στην Ελλάδα στις μελέτες είναι υποπολλαπλάσιες αυτών που πραγματοποιούνται σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης, επεσήμανε ο Ευάγγελος Ζέκκας, μέλος της ΠΕΦ και Πρόεδρος της HELP. Η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις στην Ε.Ε. στον τομέα των επενδύσεων των κλινικών μελετών, σημείωσε ο Ευάγγελος Ζέκκας. Αλλά, η ανάγκη να γίνουν η Ελλάδα και οι ελληνικές εταιρείες ανταγωνιστικές σε αυτόν τον τομέα είναι επιτακτική. Άλλωστε, τα αποτελέσματα των αξιόπιστων κλινικών μελετών παρουσιάζονται στους πελάτες στο εξωτερικό, ενισχύοντας τη θετική εικόνα των ελληνικών εταιρειών διεθνώς και ενδυναμώνοντας τους δεσμούς στην εγχώρια αγορά. Κυρίως, όμως, η επένδυση στις κλινικές έρευνες επιτρέπει την ταχύτερη πρόσβαση των ασθενών σε σκευάσματα, την εξοικείωση του προσωπικού με τεχνολογίες αιχμής, τη χρηματοδότηση του κράτους και των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και την προσέλκυση, με τη σειρά της, νέων επενδύσεων. «Πρέπει να φροντίσουμε για την πιστότερη εφαρμογή του νέου πλαισίου και της τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων, να ενημερώνουμε τους ασθενείς για τα οφέλη και να πετύχουμε την ταχύτερη ένταξή τους», τόνισε ο κ. Ζέκκας, σημειώνοντας πως η ΠΕΦ θα στηρίξει τις κλινικές δοκιμές και θα συνεργαστεί με όλους τους φορείς για να υπάρξουν αλλαγές προς το καλύτερο.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΝΤΖΕΡΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΟΦ Ανοικτός στον διάλογο, που θα συμβάλει στη βελτιστοποίηση του θεσμικού πλαισίου, είναι ο ΕΟΦ, τόνισε ο Πρόεδρος του Οργανισμού, Δημήτρης Λιντζέρης. «Ο ρόλος του ΕΟΦ στη διαμόρφωση του νομικού πλαισίου και των κανόνων ορθής λειτουργίας είναι καθοριστικός, ιδιαίτερα στη διαμόρφωση των απαραιτήτων διαδικασιών για τη διεξαγωγή των κλινικών», σημείωσε ο κ. Λιντζέρης. Υπογράμμισε, μάλιστα, την ανάγκη για δημόσια διαβούλευση, ώστε να διαφοροποιηθεί η κλινική έρευνα από τη μη παρεμβατική μελέτη. «Πρέπει να συμβάλουμε στην απλούστευση των διαδικασιών και της δημιουργίας ενός ενιαίου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας. Οι συνθήκες είναι κατάλληλες ώστε οι ορισμοί να αποτελέσουν θέμα συζήτησης», ανέφερε. «Η ανάπτυξη του τομέα των κλινικών μελετών θα μπορούσε να αποτελέσει “αιμοδότη” στο χειμαζόμενο σύστημα υγείας εν μέσω κρίσης», τόνισε ο κ. Λιντζέρης. Όπως σημείωσε, η χώρα μας έχει μεγάλα περιθώρια βελτίωσης στον αριθμό των διεξαγόμενων κλινικών ερευνών. Περίπου 150 έως 250 κλινικές μελέτες εγκρίνονται ανά έτος, ενώ αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη 600. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΕΟΦ, από το 2006 έως το 2013 εγκρίθηκαν και έχουν διεξαχθεί ή διεξάγονται περίπου 920 παρεμβατικές μελέτες. Ωστόσο, διευκρίνισε πως «οι δαπάνες για τη μη παρεμβατικές μελέτες δεν μπορεί να επιβαρύνουν τον ΕΟΠΥΥ ή τον κρατικό προϋπολογισμό». 56 Mάρτιος 2014

«Υπάρχει πεδίο βελτίωσης και πρέπει να υπάρξει νομοθετική αλλαγή, αλλά κυρίως να εφαρμοστεί σωστά το υπάρχον πλαίσιο, ώστε να αναδειχθούν τα προβλήματα», τόνισε από την πλευρά της η Ευαγγελία Κοράκη, Γ.Γ. της HACRO. «Οι κλινικές μελέτες μπορούν να αποτελέσουν έναν πολύ σημαντικό μοχλό ανάπτυξης για την Ελλάδα σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε», τόνισε η κα Κοράκη. Μεταξύ των πολλών οφελών των κλινικών μελετών, η κα Κοράκη συμπεριέλαβε την εισροή ξένων κεφαλαίων στη χώρα μας, τη δυνατότητα που δίνεται στους ασθενείς να έχουν γρήγορη πρόσβαση σε νέες, υπό έρευνα, θεραπείες, χωρίς κόστος για τους ίδιους ή το σύστημα υγείας, αλλά και την πρόσβαση που παρέχεται στους γιατρούς ερευνητές στη γνώση, την εκπαίδευση και την εξοικείωση με τις νέες, αυτές, θεραπείες. «Το 2013 ήταν μια σημαντική χρονιά για την κλινική έρευνα στη Ελλάδα, με την Κοινή Υπουργική Απόφαση του Φεβρουαρίου να θέτει βάσεις προς τη σωστή κατεύθυνση, που είναι η εναρμόνιση διαδικασιών, η μείωση της γραφειοκρατίας και η επιτάχυνση όλων των διαδικασιών για την έγκαιρη έναρξη μιας κλινικής μελέτης ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί με τις υπόλοιπες συμμετέχουσες χώρες, όσον αφορά στα χρονοδιαγράμματα και στις διαδικασίες», ανέφερε η κα Κοράκη, διευκρινίζοντας όμως πως «έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσουμε για να φτάσουμε στο επιθυμητό και πρέπει όλοι, το κράτος, οι φαρμακευτικές εταιρείες, οι αρχές, οι ιατροί και τα CROs, να έχουμε στο μυαλό μας ότι βρισκόμαστε από την ίδια πλευρά και η επιτυχία του εγχειρήματος θα είναι κοινή κατάκτηση και προς όφελος της χώρας.

Dr ALEXANDER ZEHNDER ΠΡΟΕΔΡΟΣ & Δ/ΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ROCHE Α.Ε. Τα μειονεκτήματα που διαθέτει η χώρα μας στον τομέα των κλινικών δοκιμών μάς έχουν αφήσει στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, την ώρα που τα πλεονεκτήματα αφήνουν μια αίσθηση χαμένων ευκαιριών, τόνισε από το βήμα του Clinical Research Conference o Πρόεδρος της Roche, Dr Alexander Zehnder. «Το νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο προβλέπει την έγκριση φαρμάκων εντός 60 ημερών, μπορεί να εξελιχθεί σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα», τόνισε ο κ. Zehnder, διευκρινίζοντας, ωστόσο, ότι ακόμη και σε αυτό το θεσμικό πλαίσιο εντοπίζονται προβλήματα, ενώ οι διοικητικές διαδικασίες παραμένουν πολύπλοκες. «Η Ελλάδα υπολείπεται κατά πολύ του μέσου όρου των χωρών της Ε.Ε. στον τομέα των κλινικών μελετών, ειδικά σε σχέση με χώρες με τα ίδια πληθυσμιακά κριτήρια», σημείωσε. Μπορεί η φαρμακευτική «έρευνα και ανάπτυξη» να έχουν κόστος και ρίσκο για τις εταιρείες, αφού από τις 5 χιλιάδες μόνο το 16% λαμβάνει έγκριση, αλλά «θα μπορούσαν να είναι μια μεγάλη επενδυτική ευκαιρία, δίνοντας ταυτόχρονα λύση και στο θέμα της ανεργίας, καθώς κάθε 1 θέση ερευ-


νητή βιοτεχνολογίας δημιουργεί ταυτόχρονα άλλες 5 θέσεις εργασίας στην αλυσίδα του φαρμάκου, ενώ όλες αυτές οι θέσεις είναι αμειβόμενες άνω του μέσου όρου», επεσήμανε ο κ. Zehnder. Το σημαντικό είναι ότι η Ελλάδα πληροί μια σειρά από δύσκολες προϋποθέσεις για τη διενέργεια κλινικών δοκιμών (όπως π.χ. πληθυσμιακά κριτήρια, αριθμό δημόσιων νοσοκομείων και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, μεγάλο αριθμό γιατρών και χαμηλό κόστος διεξαγωγής των κλινικών μελετών), ενώ από την αντίθετη πλευρά, υπάρχουν μια σειρά από εμπόδια για την εγκαθίδρυση της Ελλάδας ως προτιμητέας χώρας για τη διεξαγωγή κλινικών μελετών. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Roche Ελλάδος, τα εμπόδια αυτά έχουν να κάνουν με τη γραφειοκρατία, ιδιαίτερα με τις πολύπλοκες διαδικασίες εγκρίσεων, αλλά κυρίως με την απουσία πολιτικής βούλησης για τη δημιουργία ενός αποδοτικού και διαφανούς πλαισίου. Δυστυχώς, κατά τον κ. Zehnder, το «Οικοσύστημα Φαρμακευτικής Καινοτομίας» στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως μη ευνοϊκό για επενδύσεις στην «Έρευνα & Ανάπτυξη», με πολιτική και νομική αβεβαιότητα, περικοπές σε τιμές, rebate και claw back, και ουσιαστικά χωρίς υποστήριξη στις νέες θεραπείες». Όμως, αυτό που θα πρέπει να τονιστεί είναι η σημασία των κλινικών μελετών για τους ασθενείς, στους οποίους επιτρέπει την πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, ικανές να βελτιώσουν το προσδόκιμο ζωής τους.

ΤΑΚΗΣ ΖΕΡΒΑΚΑΚΗΣ VICE PRESIDENT, BUSINESS DEVELOPMENT & MARKETING ΤΗΣ ZEINCRO Τον «χάρτη» των κλινικών ερευνών της ευρύτερης περιοχής περιέγραψε ο Vice President, Business Development & Marketing της Zeincro, Τάκης Ζερβακάκης, που αναφέρθηκε και στα κριτήρια επιλογής των κέντρων κλινικής έρευνας. Όπως είπε, στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Τουρκίας, οι κλινικές μελέτες φθάνουν τις 5.853, με τη «μερίδα του λέοντος», τις 4 χιλιάδες, να υλοποιούνται στο Ισραήλ. Συνολικά στην Ευρώπη υπάρχουν 38.901 καταγεγραμμένες μελέτες και μόνο στο Βέλγιο το 2010 επενδύθηκαν πάνω από 1,8 δισ. ευρώ στην «Έρευνα και Ανάπτυξη». Οι Βέλγοι ανέπτυξαν στρατηγικό σχέδιο για την προώθηση των κλινικών ερευνών, στο οποίο κύριος άξονας ήταν ένα υποστηρικτικό θεσμικό πλαίσιο. Κατά τον κ. Ζερβακάκη, η Ελλάδα έχει αξιόπιστο, δυναμικό και ανταγωνιστικό κόστος, πρέπει όμως να βελτιώσει τις διαδικασίες και τον χρόνο που αυτές απαιτούν για να διεκπεραιωθούν. «Πρέπει να μετατρέψουμε το μικρό μέγεθος της χώρας σε πλεονέκτημα» και ταυτόχρονα να δημιουργηθεί κουλτούρα στον χώρο των κλινικών μελετών, ανέφερε, φέρνοντας ως παράδειγμα τη Σλοβενία, όπου η έγκριση ολοκληρώνεται σε ένα μήνα. Οι προϋποθέσεις με τις οποίες επιλέγονται χώρες για τη διενέργεια κλινικών μελετών είναι (σύμφωνα με μελέτη της McKinsey): ∼ Στρατηγική σημασία της περιοχής ∼ Εμπορικές ευκαιρίες ∼ Ποιότητα των κλινικών μελετών ∼ Εγκριτικές διαδικασίες ∼ Αξιοπιστία ∼ Κόστος

ΤΙΝΑ ΑΝΤΑΧΟΠΟΥΛΟΥ MEDICAL DIRECTOR ΤΗΣ ABBVIE PHARMACEUTICALS S.A. Κυρίαρχο ρόλο μεταξύ των ερευνών στη χώρα μας έχουν οι μη παρεμβατικές μελέτες, καθώς το 2013 πραγματοποιήθηκαν 130, από τις οποίες τα 2/3 ήταν μελέτες που χορηγούνταν από τις φαρμακευτικές εταιρείες και οι υπόλοιπες από τα πανεπιστήμια. Σύμφωνα με τη Medical Director στην AbbVie Pharmaceuticals S.A., Τίνα Ανταχοπούλου, από αυτές το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν σε φάση ένταξης ασθενών και οι 50 είχαν ως κύριο στόχο να αποτιμήσουν τα δεδομένα της φαρμακοβιομηχανίας, την αποτελεσματικότητα, την ασφάλεια κ.λπ. Η κα Ανταχοπούλου αναφέρθηκε, κυρίως, στην αξία των μη παρεμβατικών μελετών, η οποία συνοψίζεται σε: ∼ Καλύτερη γνώση του φαρμάκου σε συνθήκες πραγματικής κλινικής πρακτικής. ∼ Εντοπισμό σπάνιων ανεπιθύμητων αντιδράσεων ή αλληλεπιδράσεων με άλλα φάρμακα. ∼ Μακροχρόνια αποτελέσματα ασφάλειας. ∼ Δημιουργία μεγάλων βάσεων δεδομένων σχετικά με τα φάρμακα και τη νόσο (registries). ∼ Μελέτη υποομάδων πληθυσμού. Όπως τόνισε η κα Ανταχοπούλου, ο ΣΦΕΕ προχώρησε με τον ΕΟΦ στη δημιουργία ενός μητρώου μη παρεμβατικών μελετών και, αν και ο ΕΟΦ έχει κάνει ένα βήμα πίσω από τη δημιουργία της πλατφόρμας, ο ΦΕΕ αποφάσισε να εντάξει το κομμάτι αυτό και στον Κώδικα Δεοντολογίας.

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΙΒΟΛΑΠΕΝΚΟ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Οι πιθανότητες επιτυχίας του φαρμάκου φθάνουν μόλις το 10 με 15%. Δηλαδή, από 100 μελέτες φάσης 1, στη φάση 3 φθάνει μόλις το 10%, σημείωσε ο Γρηγόρης Σιβολαπένκο, αναπληρωτής καθηγητής Φαρμακευτικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών. «138 δισ. δολ. επενδύονται, διεθνώς, στην έρευνα, με το 60% να δίνεται στην κλινική έρευνα, όταν μερικά χρόνια πριν δεν ξεπερνούσε το 36%», ανέφερε ο κ. Σιβολαπένκο. Αλλά, ο αριθμός των νέων μορίων μειώνεται συν τω χρόνω και ο αριθμός των καινοτόμων φαρμάκων είναι πιο μικρός. «Το κόστος της έρευνας αυξάνεται, ο χρόνος και ο αριθμός των νέων φαρμάκων όμως μειώνεται, γεγονός ανησυχητικό», ανέφερε ο καθηγητής, προσθέτοντας πως οι διεθνείς οργανισμοί έκρουσαν τον «κώδωνα του κινδύνου» και υπογράμμισε την ανάγκη για νέα «εργαλεία». Σημαντικό κομμάτι στο πεδίο των κλινικών μελετών λαμβάνουν και εκείνες που αφορούν στα παιδιά. «Το 10% ετησίως των μελετών αφορούν σε παιδιά. Είναι δύσκολο αλλά απαραίτητο, για να τους προσφέρουμε καλύτερα φάρμακα», υποστήριξε. ΧΡΗΜΑ 57


Χ αφιέρωμα ~ 2ο Clinical Research Conference

ΟΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΜΕΡΑΣ Με θέμα τα «Κριτήρια επιλογής κέντρων κλινικής έρευνας σε διεθνές επίπεδο. Ποια είναι η θέση της Ελλάδας; Συγκριτικά πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα της χώρας μας» διεξήχθη η πρώτη συζήτηση του Clinical Research Conference. Συμμετέχοντες στο πάνελ ήταν η Βέρα Βαζαίου, Development Operations Senior Manager της AMGEN, ο Τάκης Ζερβακάκης, Vice President, Business Development & Marketing της Zeincro και η Χριστίνα Παπανικολάου, Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας, με συντονιστή τον δημοσιογράφο του ΕΠΕΝΔΥΤΗ, Διευθυντή Σύνταξης του Pharma & Health Business και του Virus.com.gr, Αιμίλιο Νεγκή. Η συζήτηση στράφηκε γύρω από την πρόσβαση των ασθενών στις κατάλληλες κλινικές μελέτες και την ελλιπή ενημέρωσή τους για το θέμα. Σύμφωνα με την κα Βαζαίου, υπάρχει ένα γενικότερο θέμα προσέλκυσης των ασθενών στην έρευνα με την κατάλληλη ένδειξη. Η Γ.Γ. του Υπουργείου Υγείας έσπευσε να διευκρινίσει πως, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι ευθύνη του γιατρού να μεσολαβεί μεταξύ ασθενών και φορέα διεξαγωγής της κλινικής έρευνας. Η κα Παπανικολάου υπογράμμισε και την, έως τώρα, απουσία ηλεκτρονικού ιατρικού φα-

κέλου, που θα συνέβαλλε και στην πρόσβαση των ασθενών στις μελέτες. Μάλιστα, παραδέχθηκε ότι απαιτούνται μεταρρυθμίσεις για να καταστεί η κλινική έρευνα προτεραιότητα, αλλά και για να επεκταθεί το ηλεκτρονικό σύστημα και να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο. Σημαντικό εμπόδιο είναι και η ταχύτητα έγκρισης των ερευνών, η οποία, σύμφωνα με την κα Βαζαίου, επιβραδύνεται από τις δαιδαλώδεις διαδικασίες, ενώ δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει και την απουσία εκπαίδευσης γύρω από την κλινική έρευνα στις ιατρικές σχολές. Υπογράμμισε δε την ανάγκη για τη δημιουργία κατάλληλων διοικητικών δομών. «Μία θέση στην έρευνα οδηγεί στη δημιουργία άλλων 3,7 θέσεων εργασίας», υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της Zeincro, Τ. Ζερβακάκης. «Πρέπει να μετατρέψουμε το μικρό μέγεθος της χώρας σε πλεονέκτημα», σημείωσε ο κ. Ζερβακάκης, υπογραμμίζοντας την ανάγκη δημιουργίας κουλτούρας στον χώρο των κλινικών μελετών. «Αισθανόμαστε άβολα που πολλές φορές σαν εταιρεία είμαστε υποχρεωμένοι να πάμε σε άλλη χώρα για μια κλινική έρευνα», υποστήριξε.

ΠΑΝΕΛ Ι Β. Βαζαίου, Development Operations Senior Manager, AMGEN, Τ. Ζερβακάκης, Vice President, Business Development & Marketing, Zeincro, Χ. Παπανικολάου, Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Υπουργείο Υγείας, Συντονιστής του πάνελ: Α. Νεγκής, δημοσιογράφος, ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ, Pharma & Health Business, Virus.com.gr

Το «Υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο στην κλινική έρευνα. Ποια σημεία, και γιατί, χρήζουν βελτίωσης», ήταν το αντικείμενο της δεύτερης συζήτησης που συντόνισε η Βαρβάρα Μπαρούτσου, M.D., PhD, Επικεφαλής της Ιατρικής Διεύθυνσης της SANOFI και Υπεύθυνη της Επιτροπής Ιατρικών Διευθυντών του ΣΦΕΕ, με τη συμμετοχή του Ιατρικού Διευθυντή της Novartis Hellas, Δημήτριου Γεωργιόπουλου, της Προϊσταμένης του Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης της Α’ Υγειονομικής Περιφέρειας Αττικής, Καλλιόπης Αγγελοπούλου, της Γενικής Γραμματέως της HACRO, Ευαγγελίας Κοράκη, του Καθηγητή Πειραματικής Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μιχάλη Κουτσιλιέρη, του Προέδρου του ΕΟΦ, Δημήτρη Λιντζέρη, και του Επικεφαλής του Τμήματος Κλινικών Μελετών της Roche Hellas, Κωνσταντίνου Πουλημένου. 58 Mάρτιος 2014

Τα σοβαρά προβλήματα υποδομών σε χώρους διεξαγωγής κλινικών ερευνών υπογράμμισε ο Καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών, Μιχάλης Κουτσιλιέρης. «Είναι τριτοκοσμικό να κατατίθενται οι φάκελοι με τον τρόπο που γίνεται. Δεν υπάρχει μηχανισμός αρχειοθέτησης. Δεν υπάρχει γραμματειακή υποστήριξη», σημείωσε. Είναι χαρακτηριστικό πως στα νοσοκομεία δεν υπάρχει ένα κοινό κέντρο έρευνας, με αποτέλεσμα κάθε κλινική να ακολουθεί το δικό της πρότυπο. «Η εθνική επιτροπή έχει πολλά να κάνει για να διασφαλίσει ότι όχι μόνο φαίνεται τίμια η αυτοκράτειρα, αλλά ότι είναι και τίμια», κατέληξε. Η σχετική Υπουργική Απόφαση εφαρμόζεται εδώ και 6 με 8 μήνες, όπως διευκρίνισε η εκπρόσωπος της Α’ ΥΠΕ, Κ. Αγγελοπούλου,


προσθέτοντας ότι τα αποτελέσματα από τα στρατιωτικά νοσοκομεία είναι θετικά, καθώς έχουν συντομευτεί οι διαδικασίες οικονομικής έγκρισης σε λιγότερες από 20 ημέρες. «Παρόλα αυτά, στις μη παρεμβατικές μελέτες θα πρέπει να υπάρξει πιο απλοποιημένη φόρμα σύμβασης, αλλά και οι χρόνοι πληρωμής των ερευνητών να βελτιωθούν», τόνισε. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε, το 2012 εγκρίθηκαν 224 μελέτες που αντιστοιχούσαν σε 8.139.000 ευρώ, ενώ το 2013 ο αριθμός των ερευνών ανήλθε σε 362, ύψους 13.156.000. «Ήδη έχουν εισπραχθεί τα 4,657 εκατομμύρια», υποστήριξε. Αν και θετικό βήμα, η εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης συνοδεύτηκε από αρκετά προβλήματα, σύμφωνα με τον κ. Γεωργιόπουλο. «Το ΦΕΚ δεν είχε πρότυπο σύμβασης για μη παρεμβατικές μελέτες, δεν υπήρξε καθολική εφαρμογή από τις ΥΠΕ για το άρθρο 21 και δεν υπήρξε μέριμνα για τα στρατιωτικά νοσοκομεία. Όπως δείχνουν τα στοιχεία, οι μη παρεμβατικές μειώθηκαν το 2013», είπε ο Ιατρικός Διευθυντής της Novartis Hellas. Στο θέμα της οικονομικής διαχείρισης και των ποσοστών παρακρά-

τησης - η διαμόρφωση των οποίων, όμως, χρειάζεται αναθεώρηση του ΦΕΚ - αναφέρθηκε ο Κ. Πουλημένος, Επικεφαλής του Τμήματος Κλινικών Μελετών της Roche Hellas. Σύμφωνα με τον κ. Πουλημένο, τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί κατά 25% οι μελέτες στην Ευρώπη. Την ανάγκη δημιουργίας ενός φορέα που θα συνδυάσει τις απόψεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην κλινική έρευνα, υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΕΟΦ Δημήτρης Λιντζέρης, ο οποίος ανακοίνωσε την οργάνωση ομάδας εργασίας στον Οργανισμό, η οποία θα αναζητήσει το modus vivendi για την προσέλκυση ερευνών και επενδύσεων. Όπως είπε: «το κράτος, λειτουργώντας σαν ρυθμιστικός παράγοντας, πρέπει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ύπαρξη διαφάνειας, αλλά και να καθορίσει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο». «Πρέπει να λύσουμε τα προβλήματα που μας εμποδίζουν να εφαρμόσουμε τους κανόνες», τόνισε από την πλευρά της η κα Κοράκη και υποστήριξε πως υπάρχει η δυνατότητα να αξιοποιηθούν οι μη παρεμβατικές μελέτες για τη μείωση των δαπανών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

ΠΑΝΕΛ ΙΙ Δ. Λιντζέρης, Πρόεδρος, ΕΟΦ, Μ. Κουτσιλιέρης, Καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κ. Αγγελοπούλου, Προϊσταμένη, Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης, Α’ Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής, Ε. Κοράκη, Γενική Γραμματέας, HACRO, Δ. Γεωργιόπουλος, Ιατρικός Διευθυντής, Novartis Hellas, Κ. Πουλημένος, Επικεφαλής Τμήματος Κλινικών Μελετών, Roche Hellas, Συντονίστρια του πάνελ: Β. Μπαρούτσου, M.D., PhD Ιατρική & Επιστημονική Διευθύντρια, Ιατρική Διεύθυνση, SANOFI, Υπεύθυνη Επιτροπής Ιατρικών Διευθυντών ΣΦΕΕ

«Τάσεις, στρατηγικές και πρακτικές στην κλινική έρευνα για την επόμενη δεκαετία» ήταν το θέμα της τρίτης συζήτησης που έκλεισε την πρώτη ημέρα του Clinical Research Conference και την οποία συντόνισε ο Aναπληρωτής Kαθηγητής στο Εργαστήριο Φαρμακοκινητικής και Διευθυντής του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Γρηγόρης Σιβολαπένκο. Συμμετέχοντες στο πάνελ ήταν ο Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος της Pfizer Hellas, Erik Nordkamp, o Ιατρικός Διευθυντής της Roche Hellas, Χρήστος Αντωνόπουλος, MD, PhD, MRCPath, ο Νομικός Σύμβουλος του Υπουργού Υγείας, Θάνος Πλεύρης, ο Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Υγείας στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Επιστημονικός Συνεργάτης-Επισκέπτης Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Κυριάκος Σουλιώτης, και ο Professor & Head, Oncology Unit GPP του Athens School of Medicine και Visiting Professor of Thoracic Oncology στο Yale School of Medicine, Κωνσταντίνος Συρίγος.

Η στροφή στην εξατομικευμένη θεραπεία κυριάρχησε στη συζήτηση που έκλεισε την πρώτη ημέρα του Clinical Research Conference, με τον πρόεδρο της PfizerHellas να αναφέρεται στη σκληρή αλήθεια για τις επιπτώσεις από την καθυστερημένη εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων στην ελληνική αγορά. Όπως τονίστηκε, μπορεί οι κυβερνήσεις να έχουν γίνει πολύ πιο αυστηρές στον τρόπο με τον οποίο ορίζουν την καινοτομία, αλλά στις μέρες μας η ανάγκη για εντατικοποίηση των ερευνών είναι σημαντική. Το κόστος, άλλωστε, από την απουσία της καινοτομίας είναι μεγάλο. «Η καθυστέρηση στην εισαγωγή της καινοτομίας στην Ελλάδα, για τρία χρόνια, κόστισε ανθρώπινες ζωές, μείωσε την ποιότητα και τον χρόνο επιβίωσης ασθενών», ανέφερε ο Πρόεδρος της Pfizer Hellas, Ε. Nordkamp. Την παρατήρηση αυτή έσπευσε να απορρίψει ο κ. Συρίγος, αρνούμενος να δεχθεί ότι αφέθηκε κάποιος ασθενής να πεθάνει επειδή δεν είχε πρόσβαση σε καινοτόμο θεραπεία. Ο Ε. Nordkamp στάθηκε και στην ανάγκη εξειδίκευσης της έρευνας, ΧΡΗΜΑ 59


Χ αφιέρωμα ~ 2ο Clinical Research Conference

ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ Χ. Αντωνόπουλος, MD, PhD, MRCPath, Medical Director, Roche Hellas, Θ. Πλεύρης, Δ.Ν. LL.M., Δικηγόρος, Νομικός Σύμβουλος Υπουργού Υγείας, τ. Βουλευτής Α' Αθηνών, Κ. Σουλιώτης, Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Επιστημονικός Συνεργάτης-Επισκέπτης Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), Κ. Συρίγος, MD, PhD, Professor & Head, Oncology Unit GPP, Athens School of Medicine, Visiting Professor of Thoracic Oncology, Yale School of Medicine, CT, USA., E. Nordkamp, President & Managing Director, Pfizer Hellas, Συντονιστής του πάνελ: Γ. Σιβολαπένκο, Aναπληρωτής Kαθηγητής στο Εργαστήριο Φαρμακοκινητικής και Διευθυντής στο Τμήμα Φαρμακευτικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών

ώστε να ενισχυθεί η παραγωγικότητα του τομέα. Στην κατεύθυνση αυτή επιβάλλεται η βελτίωση του δείκτη κόστους/ωφέλειας, ώστε να αντιστραφεί η τάση επιβράδυνσης που παρατηρείται την τελευταία τριετία στην ελληνική κλινική έρευνα. «Το ζήτημα είναι να δημιουργείται το σωστό φάρμακο για τον σωστό ασθενή», τόνισε ο κ. Αντωνόπουλος. Η έρευνα τα τελευταία χρόνια άλλαξε και συνεχίζει να αλλάζει ταχύτατα, υπογράμμισε ο κ. Συρίγος. «Παλιότερα ένα φάρμακο χρειαζόταν έως και 35 χρόνια για να περάσει από τον σχεδιασμό μέχρι την έγκρισή του, ενώ σήμερα η διάρκεια αυτή έχει μειωθεί στον ενά-

μιση χρόνο», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Το κράτος θα πρέπει να “φιλτράρει” τα πραγματικά καινοτόμα φάρμακα, καθώς οι εταιρείες θα πρέπει να αποζημιώνονται για φάρμακα τα οποία βελτιώνουν ουσιαστικά την ποιότητα ζωής των ασθενών», υποστήριξε ο Κ. Σουλιώτης, ενώ ο Θ. Πλεύρης είπε, μεταξύ άλλων, ότι στο μέλλον θα ευνοηθούν τα κράτη που θα οικοδομήσουν τους μηχανισμούς που θα επιτρέπουν την πραγματοποίηση ποιοτικών ερευνών στο έδαφός τους. Το κράτος, πρόσθεσε, «θα πρέπει να παρεμβαίνει μόνο στο να εξασφαλίζονται τα δικαιώματα των ασθενών που συμμετέχουν στις κλινικές έρευνες».

ΔΕΙΠΝΟ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ Με ένα επίσημο δείπνο έκλεισε η πρώτη ημέρα του Clinical Research Conference, στο οποίο συμμετείχε η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΦ, εκπρόσωποι των χορηγών και όλων των εμπλεκόμενων με την κλινική έρευνα δημόσιων φορέων. Κατά τη διάρκεια του δείπνου, ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με κορυφαία στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς και επιστήμονες του χώρου της Υγείας, ενώ παρακολούθησε μια σύντομη παρουσίαση γύρω από τις κλινικές μελέτες από τον Vice President, Business Development & Marketing της Zeincro, Τάκη Ζερβακάκη. 60 Mάρτιος 2014


ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΤΟΥΛΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΙΣΑ Τον «θεμέλιο λίθο» για όλες τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες αποτελούν οι κλινικές έρευνες, υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΙΣΑ, Γιώργος Πατούλης, κατά τη δεύτερη ημέρα του Clinical Research Concference, σημειώνοντας τη σπουδαιότητα της τήρησης των κανόνων ηθικής και ασφάλισης. «Κάθε χρόνο εισάγονται 10 χιλιάδες τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες διεθνώς, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται άνω των 350 χιλιάδων, με τεράστιο οικονομικό αλλά και επιστημονικό όφελος», τόνισε ο κ. Πατούλης. Ιδιαίτερα στους ασθενείς με σοβαρές και ανίατες νόσους δίνεται η ευκαιρία να δοκιμάσουν καινοτόμες θεραπείες. «Στα πλεονεκτήματα της χώρας μας περιλαμβάνονται τα νοσοκομεία και τα πανεπιστήμια, αλλά και ο αριθμός άξιων γιατρών. Στον αντίποδα, η ατελείωτη γραφειοκρατία και η έλλειψη βούλησης για τη δημιουργία ενός άρτιου πλαισίου κλινικών μελετών», τόνισε ο πρόεδρος του ΙΣΑ και αναφέρθηκε στην προσφορά κινήτρων, όπως η καταβολή του 15% του προϋπολογισμού μιας κλινικής έρευνας στο νοσοκομείο και του 5% στις ΥΠΕ, όπως προβλέπει η υπουργική απόφαση του Φεβρουαρίου 2013. «Υπάρχει, όμως, η κόκκινη γραμμή του συνεχούς ελέγχου», υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΙΣΑ, προσθέτοντας πως πρωταρχικός στόχος είναι η ασφάλεια του ασθενούς. Κάλεσε, λοιπόν, το Υπουργείο Υγείας να αναλάβει τις ευθύνες του και να σπεύσει στην υλοποίηση ενός άρτιου πλαισίου κλινικών ερευνών.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΛΟΝΤΖΟΣ MANAGING DIRECTOR ΤΗΣ MERCK ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΦΕΕ Η βελτίωση των δεδομένων στον τομέα των κλινικών μελετών είναι ένας εφικτός στόχος, που θα μας επιτρέψει να φθάσουμε τα επίπεδα του Βελγίου, όπου επενδύονται περίπου 400 εκατ. ευρώ στην έρευνα, υπογράμμισε ο Αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ και Managing Director της Merck, Ιωάννης Βλόντζος. «Η Ελλάδα προσπαθεί να βγει από μια βαθιά οικονομική κρίση και σε αυτή την κατεύθυνση απαιτούνται καινοτόμες προσεγγίσεις, όπως η κλινική έρευνα», τόνισε ο κ. Βλόντζος. Διεθνώς επενδύονται πάνω από 71 δισ. στην «Έρευνα και Ανάπτυξη», 30 εκατομμύρια μόνο στην Ευρώπη και από αυτά το 70% αφορά στην κλινική έρευνα. «Η εμπλοκή ενός ΕΣΥ στις κλινικές μελέτες μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη», υπογράμμισε ο κ. Βλόντζος. Μεταξύ αυτών την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, τη δημιουργία επιχειρήσεων του χώρου, την παροχή τεχνογνωσίας στο επιστημονικό προσωπικό, την αύξηση του επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και νοσηλευτικών υπηρεσιών και φυσικά τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Merck, στη χώρα μας το 2010 η κλινική έρευνα άγγιξε τα 80 εκατ. ευρώ για να ανέλθει στα 110 εκατ. το 2012. «Μπορούμε να φθάσουμε στα επίπεδα του Βελγίου, δηλαδή στα 400 εκατ. ευρώ. Αρκεί να αποτελέσει άξονα κεντρικής πολιτικής τόσο για το Υπουργείο Υγείας όσο και για τον ΕΟΦ και το Υπουργείο

Ανάπτυξης. Πρόκειται για εθνική επένδυση που θα κάνει πιο ανταγωνιστική την οικονομία, θα μειώσει τη φαρμακευτική δαπάνη και θα αυξήσει την απασχόληση», κατέληξε.

ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΙΑΔΑΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΟΣΜΗΤΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΣΔΥ Την ανάγκη για τον προσδιορισμό των μεθόδων που θα εξασφαλίσουν στη χώρα μας ένα κομμάτι από την «πίτα» των κλινικών μελετών, κατέδειξε ο Καθηγητής Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας & Αναπληρωτής Κοσμήτορας της ΕΣΔΥ, Νίκος Μανιαδάκης. Όπως ανέφερε από το βήμα του Clinical Research Conference, οι έρευνες που αποδεικνύουν το υψηλό έμμεσο όφελος από την ανάπτυξη της καινοτομίας είναι πολλές. Μελέτη του Πανεπιστημίου του Σικάγο εκτίμησε τα οικονομικά οφέλη από την αύξηση του προσδόκιμου της ζωής τις τελευταίες δεκαετίες στις ΗΠΑ στα 2.400 δισ. δολ., ενώ η μείωση των θανάτων από καρκίνο κατά 1%, δημιουργεί κέρδη περίπου 500 δισ. δολ. Αντίστοιχα, μελέτη του London School of Economics έδειξε ότι το 30%, κατά μέσο όρο, της οικονομικής ανάπτυξης σε χώρες της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια οφείλεται στη βελτίωση του προσδόκιμου ζωής. Έρευνα των Bloom et al έδειξε ότι ένας επιπλέον χρόνος προσδόκιμου ζωής αυξάνει κατά 4% το ΑΕΠ, ενώ σε μελέτη των Jamison et al εκτιμάται ότι η μείωση της θνησιμότητας των ενηλίκων εξηγεί την οικονομική ανάπτυξη από 10% σε 15% στο διάστημα μεταξύ 1960 και 1990. Σε έρευνα εννέα ευρωπαϊκών χωρών, διαπιστώνεται ότι τα άτομα που υποφέρουν από κάποια ασθένεια είναι πολύ πιο πιθανό να εγκαταλείψουν την απασχόλησή τους και συχνά βιώνουν σημαντική μείωση των εισοδημάτων τους. Τα άμεσα οικονομικά κέρδη είναι εμφανή από τα ποσά που δαπανούν ετησίως οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις για «Έρευνα και Ανάπτυξη», τα οποία φθάνουν τα 71 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Μανιαδάκη. Μπορεί η ύφεση να έχει οδηγήσει τις χώρες του ΟΟΣΑ σε μειώσεις δαπανών και περιορισμό των πόρων παγκοσμίως, αλλά η φαρμακοβιομηχανία στην Ευρώπη είναι ο μόνος κλάδος με θετικό ισοζύγιο, σύμφωνα με τον κ. Μανιαδάκη. «Στην Ευρώπη κάθε χρόνο δαπανώνται για έρευνα 30 δισ. ευρώ. Πρόκειται για πόρους που χρηματοδοτούν χιλιάδες θέσεις εργασίας στην ίδια τη βιομηχανία όσο και σε δραστηριότητες - δορυφόρους. Στο πλαίσιο αυτό, μπορούν να αποτελέσουν πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, εισαγωγής πόρων και δημιουργίας θέσεων εργασίας, ενώ αποτελούν στοιχείο και παράγοντα καλύτερης οργάνωσης των νοσοκομείων και των εργαστηρίων». Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Μανιαδάκης, στις περισσότερες περιπτώσεις κλινικών μελετών το κόστος των φαρμάκων και των εξετάσεων των ασθενών καλύπτεται από τους χρηματοδότες των μελετών, με αποτέλεσμα ένα σημαντικό όφελος για το σύστημα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ένα ερευνητικό κέντρο που διεξήγαγε 194 κλινικές μελέτες εξοικονόμησε 11,2 εκατ. δολ. από τη φαρμακευτική δαπάνη το 2008, ή 58.000 δολ. ανά μελέτη ή 3.900 δολ. ανά ασθενή. Το όφελος ήταν πολύ μεγαλύτερο σε κλινικές μελέτες της ογκολογίας. Σε μια άλλη πρόσφατη ΧΡΗΜΑ 61


Χ αφιέρωμα ~ 2ο Clinical Research Conference μελέτη στην ογκολογία, η εξοικονόμηση του κόστους φαρμάκων από ανασκόπηση 101 κλινικών μελετών εκτιμήθηκε από 14 έως 286.651 δολ., με μέσο όφελος ανά ασθενή από 1.377 έως 46.600 δολ.

ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Αρκετά βήματα πίσω έχει μείνει η Ελλάδα σε ό,τι αφορά τα νέα φάρμακα, την ώρα που το περιβάλλον για τις κλινικές μελέτες δεν είναι «φιλικό», σημειώθηκε σε ανοικτή συζήτηση με τη συμμετοχή κορυφαίων επιστημόνων, κατά τη δεύτερη ημέρα του Clinical Research Conference. Οι κλινικές μελέτες και το όφελος της καινοτομίας πρέπει να εκτιμηθούν συνολικά και όχι μόνο υπό το πρίσμα του κόστους. Αυτό τόνισε ο Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας, Ευάγγελος Λυμπερόπουλος, ζητώντας να γίνει προβολή στο μέλλον.

«Αν και σε επιστημονικό επίπεδο είμαστε σε καλό σημείο, η Ελλάδα έχει μείνει πίσω σε νέες θεραπείες, ιδιαιτέρως στην ηπατολογία», υπογράμμισε ο Γιώργος Παπαθεοδωρίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας. «Το νομοθετικό πλαίσιο δεν είναι κακό. Δεν εφαρμόζεται όμως», σημείωσε. «Οι οικονομολόγοι βλέπουν τα νούμερα. Εμείς βλέπουμε τα πράγματα αλλιώς», τόνισε ο Παθολόγος – Ογκολόγος Δημήτριος Μπαφαλούκος, προσθέτοντας πως αυτό που θέλουν οι επιστήμονες είναι να βελτιώσουν τα αποτελέσματα των μελετών και μαζί με αυτά και τη ζωή των ασθενών. Ανέδειξε δε την ανάγκη για την ύπαρξη περισσότερων Κέντρων Αναφοράς. Κατά τον κ. Παπαθεοδωρίδη, όμως, τα προβλήματα στην κλινική έρευνα δεν λύνονται με τα Κέντρα Αναφοράς, καθώς πρέπει πρώτα να υπάρχει σωστή οργάνωση και πιστοποίηση για τις τελικές φάσεις έρευνας.

ΟΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΜΕΡΑΣ Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

Η «αποδαιμονοποίηση» των κλινικών ερευνών και η ενίσχυση της πληροφόρησης των ασθενών για τις κλινικές μελέτες αποτελούν τις προτεραιότητες για τους συλλόγους ασθενών και τους επιστήμονες, όπως τονίστηκε στη συζήτηση που συντόνισε ο Καθηγητής Γιάννης Μπoλέτης, Διευθυντής της Νεφρολογικής Κλινικής και της Μονάδας Μεταμοσχεύσεων Νεφρού του «Λαϊκού» Νοσοκομείου. Στη συζήτηση με θέμα «Σχέση ερευνητών – ασθενών, συγκατάθεση ασθενή ύστερα από ενημέρωση από τον θεράποντα ιατρό (Informed Consenτ)» συμμετείχαν η Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με λυσοσωμκά νοσήματα «Η Αλληλεγγύη», Καίτη Θεοχάρη, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος

«Προμηθέας», Γιώργος Καλαμίτσης, και ο Καθηγητής Θανάσης Σκουτέλης, Πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών. «Πρέπει να αλλάξει η αντίληψη του Έλληνα ασθενή γύρω από τις κλινικές μελέτες», σημείωσε ο κ. Σκουτέλης, προσθέτοντας πως σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να συμβάλει η ξεκάθαρη και σαφής ενημέρωση. «Συχνά, ακόμη και οι γιατροί έχουν λανθασμένη γνώμη για τις έρευνες», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η συμμετοχή των ασθενών πρέπει να γίνεται με τους καλύτερους δυνατούς όρους για τους ίδιους. Γι’ αυτό και η νομοθεσία που διέπει τις κλινικές μελέτες για την ενημέρωση του ασθενούς είναι αυστηρή. «Το Consensus Form είναι ένα είδος ασφαλιστήριου συμβολαίου χωρίς ψιλά γράμματα. Είναι μία αμοιβαία συμφωνία, όπου ο ασθενής συμμετέχει για το όφελος που

ΠΑΝΕΛ ΙΙ Στο πάνελ συμμετείχαν οι ομιλητές (από αριστερά στη φωτογραφία): Καίτη Θεοχάρη, Πρόεδρος, Πανελλήνιος Σύλλογος Ασθενών με λυσοσωμκά νοσήματα «Η Αλληλεγγύη», Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος, Ιδρυτικό Μέλος, Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας», Θανάσης Σκουτέλης, Καθηγητής, Πρόεδρος, Ιατρική Εταιρεία Αθηνών, Συντονιστής του πάνελ: Γιάννης Μπoλέτης, Καθηγητής, Διευθυντής Νεφρολογικής Κλινικής & Μονάδας Μεταμοσχεύσεων Νεφρού, «Λαϊκό Νοσοκομείο»

62 Mάρτιος 2014


μπορεί να προκύψει», υποστήριξε. Η ανάγκη δημιουργίας μιας βάσης δεδομένων στον ΕΟΦ για τις κλινικές έρευνες, ώστε να γνωρίζουν ποια προγράμματα βρίσκονται σε εξέλιξη, και για ποιες νόσους, κρίθηκε επιτακτική. «Οι ασθενείς εμπιστεύονται περισσότερο τους συλλόγους για την ενημέρωσή τους παρά τα 5 πράγματα που θα τους πει ο γιατρός τους», υποστήριξε η Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με λυσοσωμικά νοσήματα, Κ. Θεοχάρη. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να απλοποιηθεί η παρεχόμενη πληροφορία, αλλά και οι διαδικασίες, με πρώτη τη Φόρμα Συμμετοχής, ώστε να είναι κατανοητή στον ασθενή. «Πρέπει να μιλούμε για τα θέματα αυτά ανοικτά. Η έλλειψη ενημέρωσης βαρύνει τόσο τον γιατρό όσο και τον ασθενή», υποστήριξε ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος, Γ. Καλαμίτσης. Ωστόσο, η προφορική ενημέρωση σχετικά με τις υπάρχουσες θεραπείες και τη διαδικασία που ακολουθείται για τη συμμετοχή των ασθενών, από πλευράς γιατρών προς τους ενδιαφερομένους, θα πρέπει να είναι πληρέστερη, σύμφωνα με τον κ. Καλαμίτση. «Η ενημέρωση του ασθενούς μειώνει την ανασφάλεια». «Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης όσον αφορά τους ασθενείς που έχουν χρόνιες ασθένειες και τους ασθενείς που αντιμετωπίζουν παροδικά κάποιο πρόβλημα υγείας, καθώς οι δεύτεροι δεν μπαίνουν εύκολα σε κλινικές μελέτες», υπογράμμισε ο κ. Σκουτέλης, διευκρινίζοντας, όμως, πως σε γενικές γραμμές πλέον συμφωνούν περισσότερο με τη συμμετοχή τους. «Οι ασθενείς με Ηπατίτιδα C παρακαλούν να συμμετάσχουν σε κλινικές μελέτες», τόνισε ο κ. Καλαμίτσης, ενώ η κα Θεοχάρη τόνισε πως ειδικά στις περιπτώσεις όπου υπάρχει ήδη μια καλή θεραπεία, σπάνια κάποιος προσανατολίζεται στο να δοκιμάσει κάτι πειραματικό. «Τι προσφέρει η κλινική έρευνα στα ελληνικά πανεπιστήμια και νοσοκομεία» ήταν το αντικείμενο συζήτησης στο τελευταίο πάνελ του Clinical Research Conference, που συντόνισε ο Διευθυντής Σύν-

ταξης του Pharma & Health Business και του Virus.com.gr και Δημοσιογράφος του ΕΠΕΝΔΥΤΗ, Αιμίλιος Νεγκής, με τη συμμετοχή του Δρος Γεράσιμου Αραβαντινού, Παθολόγου - Ογκολόγου, Διευθυντή στο Ογκολογικό Νοσοκομείο «Άγιοι Ανάργυροι», του Ιατρικού Διευθυντή της AMGEN Ελλάς, Κώστα Καναβού, του Καθηγητή Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας και Αναπληρωτή Κοσμήτορα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Νίκου Μανιαδάκη, και της Μαρίας Χριστοπούλου, MD, MSC, Medical Head Oncology Hematology της Roche Hellas. «Η ασυνέχεια στην προσπάθειά μας είναι βασικό πρόβλημα. Δεν εφαρμόζεται ο νόμος για την κλινική έρευνα», ανέφερε ο κ. Μανιαδάκης, ενώ ο Δρ Γ. Αραβαντινός υπογράμμισε πως, σε αντίθεση με τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, η Ελλάδα είναι στις τελευταίες θέσεις στην προσέλκυση ερευνών. «Δεν υπάρχει στρατηγική στην Ελλάδα», ξεκαθάρισε ο Ιατρικός Διευθυντής της AMGEN Ελλάς, προσθέτοντας πως στη Βρετανία από τον Δεκέμβριο έχει ξεκινήσει η διαβούλευση για το Εθνικό Σύστημα Υγείας τους, αγκαλιάζοντας την έρευνα, ενώ στο Βέλγιο έχει ταυτιστεί η έρευνα με την ανάπτυξη. Αντίστοιχα και η Πολωνία και η Ουγγαρία έδωσαν κίνητρα, ενώ ακόμα και η Κύπρος διεκδικεί μελέτες. «Υπάρχουν οι άνθρωποι για να συντονίσουν μια ενιαία στρατηγική και υπάρχει κίνητρο για όλους», τόνισε η Medical Head Oncology Hematology της Roche Hellas, Μ. Χριστοπούλου. Όπως σημείωσε, κίνητρο υπάρχει για τους ασθενείς, που έχουν ξεπεράσει παλιές νοοτροπίες, την Πολιτεία που θα έχει οικονομικό όφελος, για τις εταιρείες που επιδιώκουν την ανάπτυξη και την καινοτομία, αλλά και επιστημονικό κίνητρο για τους γιατρούς. «Κάνοντας κλινική έρευνα φέρνουμε και know-how. Διαμορφώνεται μια τεχνογνωσία για το πώς γίνεται η κλινική πρακτική. Όταν υπάρχουν προβλήματα στην πρόσβαση σε νέα φάρμακα, η κλινική έρευνα δίνει διέξοδο, καθώς μπορούν να ωφεληθούν από φάρμακα σε φάση 3», κατέληξε.

ΠΑΝΕΛ ΙΙI Στο πάνελ συμμετείχαν οι ομιλητές (από αριστερά στη φωτογραφία): Δρ Γεράσιμος Αραβαντινός, Παθολόγος - Ογκολόγος, Διευθυντής, Ογκολογικό Νοσοκομείο, «Άγιοι Ανάργυροι», Κώστας Καναβός, Ιατρικός Διευθυντής, AMGEN Ελλάς, Νίκος Μανιαδάκης, Καθηγητής Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας & Αναπληρωτής Κοσμήτορας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Μαρία Χριστοπούλου, MD, MSC, Medical Head Oncology- Hematology, Roche Hellas, Συντονιστής: Αιμίλιος Νεγκής, Δημοσιογράφος ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ, Pharma & Health Business, Virus.com.gr ΧΡΗΜΑ 63


Χ αφιέρωμα ~ 2ο Clinical Research Conference

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΤΩΝ ΤΟΥ ΕΣΥ Ένας συνεχής «αγώνας μετ’ εμποδίων» αποδεικνύεται για τις διοικήσεις των δημόσιων νοσοκομείων το πεδίο των κλινικών ερευνών. Όπως τονίστηκε στην ενημερωτική συνάντηση εργασίας, που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο του Clinical Research Conference, οι δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες που δυσχεραίνουν την ανάπτυξη των κλινικών ερευνών στη χώρα μας, ταλαιπωρούν τα δημόσια νοσοκομεία έως και το …ταμείο. Ακόμη και αν μια κλινική μελέτη εγκριθεί και υλοποιηθεί, τα νοσοκομεία, εκτός από τα ιατρικά οφέλη, καθυστερούν να δρέψουν και τους οικονομικούς καρπούς. Στο workshop που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου για τις κλινικές μελέτες, οι διοικητές διαμαρτυρήθηκαν πως το θε-

64 Mάρτιος 2014

σμοθετημένο 15%, που προβλέπεται ως αμοιβή για τη διεξαγωγή των κλινικών ερευνών, δεν τους αποδίδεται από τις αρμόδιες Υγειονομικές Περιφέρειες.


ρεπορτάζ Χ

ALPHA BANK - VODAFONE

ΑΝΕΠΑΦΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΕΣΩ ΚΙΝΗΤΟΥ H Alpha Bank και η Vodafone, σε συνεργασία με τη Visa Europe και τη First Data, καινοτομούν και παρουσιάζουν στην ελληνική αγορά το Tap ’n Pay, την πρώτη εφαρμογή για ανέπαφες πληρωμές με χρήση κινητού τηλεφώνου (mobile payments).

Τ

ο Tap ’n Pay, το καινοτόμο «κινητό πορτοφόλι», εξασφαλίζει μέγιστη ταχύτητα, ευκολία και ασφάλεια στις συναλλαγές, αξιοποιώντας τις νέες δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία NFC (Near Field Communication). Η πρωτοποριακή εφαρμογή προϋποθέτει τη χρήση ειδικής Vodafone SIM κάρτας κινητού τηλεφώνου, στην οποία αποθηκεύεται η χρεωστική κάρτα Alpha Bank Enter Visa. Η εφαρμογή Tap ’n Pay επιτρέπει την πραγματοποίηση ανέπαφων συναλλαγών, με χρέωση του τραπεζικού λογαριασμού που είναι συνδεδεμένος με τη χρεωστική κάρτα, στις επιχειρήσεις που φέρουν τερματικά αποδοχής καρτών με τους ειδικούς αναγνώστες (contactless readers). Πιο συγκεκριμένα, για την ολοκλήρωση της συναλλαγής, ο χρήστης πρέπει να πλησιάσει το κινητό του τηλέφωνο στον ειδικό αναγνώστη του τερματικού αποδοχής καρτών με το σήμα «contactless» σε απόσταση 5 περίπου εκατοστών και η συναλλαγή ολοκληρώνεται σε κλάσματα του δευτερολέπτου με ασφάλεια, χωρίς να απαιτείται υπογραφή της απόδειξης συναλλαγής ή εισαγωγή του ΡΙΝ. Για αγορές άνω των 25 ευρώ είναι υποχρεωτική η πληκτρολόγηση του Κωδικού Πρόσβασης της εφαρμογής (Passcode) στο κινητό του χρήστη. Ωστόσο, εάν ο χρήστης επιθυμεί, μπορεί να χρησιμοποιεί τον Κωδικό Πρόσβασης ακόμη και για αγορές κάτω των 25 ευρώ. To Tap ’n Pay παρουσιάζεται στην Ελλάδα σε πιλοτική λειτουργία, κατά τη διάρκεια της οποίας επιλεγμένοι χρήστες θα έχουν τη δυνατότητα να «γνωρίσουν» την εφαρμογή και όλα τα πλεονεκτήματα που προσφέρει. Κατά τη διάρκεια του πιλοτικού σταδίου, το Tap ’n Pay θα λειτουργεί στις συσκευές Samsung Galaxy Mini 2 και Samsung Galaxy S3. O κ. Λεωνίδας Κασούμης, Εντεταλμένος Γενικός Διευθυντής Καταναλωτικής Πίστεως της Alpha Bank και Πρόεδρος της Visa Hellas, δήλωσε: «H Alpha Bank συνεχίζει να καινοτομεί και να θέτει τις βάσεις για την προσφορά νέων πρωτοποριακών προϊόντων και υπηρεσιών στους πελάτες της. Μετά την πραγματοποίηση της πρώτης contactless συναλλαγής στην ελληνική αγορά τον Μάρτιο του 2012, η τράπεζα προχωρά τώρα και στην πραγματοποίηση της πρώτης contactless συναλλαγής με κινητό τηλέφωνο (mobile payments), χρησιμοποιώντας την πλέον σύγχρονη τεχνολογία. Η συνεργασία της Alpha Bank με τη Vodafone και η υποστήριξη της First Data και της Visa στην Ελλάδα, θέτουν τις βάσεις για τον σχεδιασμό του «οικοσυστήματος», πάνω στο οποίο θα δομηθεί ο νέος τρόπος πληρωμών με χρήση κινητού τηλεφώνου, που εκτιμάται ότι αποτελεί το μέλλον στον χώρο των πληρωμών, τόσο στην ελληνική όσο και στην παγκόσμια αγορά». Ο κ. Διονύσης Γρηγοράτος, Διευθυντής Εταιρικών Πελατών της Voda-

fone Ελλάδας, δήλωσε: «Στόχος μας στη Vodafone είναι να προσφέρουμε υπηρεσίες που δίνουν τη δυνατότητα στους πελάτες μας να απολαμβάνουν μοναδικά οφέλη αξιοποιώντας την καινοτομία, την ευκολία, αλλά και τη μοναδική εμπειρία που προσφέρει η χρήση της κινητής επικοινωνίας. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής εντάσσεται και η παροχή πρωτοποριακών ηλεκτρονικών συναλλαγών για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά. To Tap ’n Pay αντιπροσωπεύει το επόμενο στάδιο της επανάστασης που έχει φέρει η τεχνολογία της Vodafone και τα smartphones στην καθημερινότητά μας. Στην πλήρη της εφαρμογή, η υπηρεσία Tap ’n Pay θα προσφέρει στους πελάτες μας την ταχύτητα, την απλότητα και την ευκολία της διαχείρισης των καθημερινών συναλλαγών τους με μια απλή χρήση του smartphone τους. Η συνεργασία μας με την Alpha Bank, με την υποστήριξη των First Data και Visa Ελλάδας, συνδέει το παρόν με το μέλλον δημιουργώντας το πλαίσιο για ένα γρήγορο και ασφαλές περιβάλλον συναλλαγών με τον πλέον ασφαλή τρόπο». Ο κ. Νίκος Καμπανόπουλος, Γενικός Διευθυντής στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Κύπρο της Visa Europe, δήλωσε: «Η τεχνολογία Visa για ασφαλείς ανέπαφες συναλλαγές μέσω κινητού καθιστά δυνατή την υλοποίηση του πρώτου αντίστοιχου προγράμματος στη χώρα μας, σε συνεργασία με την Alpha Bank, γεγονός που προσθέτει και την Ελλάδα στον ευρωπαϊκό χάρτη των χωρών στις οποίες είναι ήδη διαθέσιμη η συγκεκριμένη υπηρεσία Visa. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν 1,2 εκατ. τερματικά ανέπαφων πληρωμών και αντίστοιχες υπηρεσίες διατίθενται πλέον ευρέως από τις τράπεζες-μέλη μας και στρατηγικούς εταίρους. Η Visa Europe συνεχίζει να καινοτομεί σε αυτό το πεδίο, καθιστώντας τις ανέπαφες πληρωμές ακόμα πιο εύκολες, γρήγορες και ασφαλείς για τις καθημερινές συναλλαγές, στην Ελλάδα και το εξωτερικό». O κ. Espen Tranoy, Διευθύνων Σύμβουλος της First Data στην Ελλάδα, δήλωσε: «Οι καταναλωτές αναμένουν μια απρόσκοπτη και ολοκληρωμένη αγοραστική εμπειρία, ανεξάρτητα από το αν πραγματοποιούν την αγορά σε κατάστημα, on-line ή με χρήση κινητού τηλεφώνου. H εποχή του Παγκόσμιου Εμπορίου είναι πλέον γεγονός και, ως εκ τούτου, η First Data πηγαίνει σε νέο επίπεδο τις λύσεις διενέργειας πληρωμών που διαθέτει παγκοσμίως, προκειμένου να δώσει νέες δυνατότητες στους πελάτες της. Η Alpha Bank και η Vodafone έχουν αναγνωρίσει τις ευκαιρίες που οι ανέπαφες πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου προσφέρουν στην Ελλάδα και είμαστε ενθουσιασμένοι που θα εργαστούμε όλοι μαζί ως ομάδα για να γίνουν οι πληρωμές αυτές πραγματικότητα και στην ελληνική αγορά». Χ ΧΡΗΜΑ 65


66 Μάρτιος 2014


Χ

~ αφιέρωμα

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

ΔΙΕYΡΥΝΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

Η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή οδηγεί στην ασφάλιση γιατρών, δικηγόρων, μηχανικών και λογιστών

Ο

ι αλλαγές στο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο για συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελματιών και η εναρμόνισή τους με το εθνικό δίκαιο αναμένεται να φέρουν αύξηση των εργασιών στις ασφαλίσεις που αφορούν τις επιχειρήσεις. Όπως εκτιμούν στελέχη της αγοράς, μέσα στα επόμενα χρόνια θα υπάρξει ανάπτυξη στις ασφαλίσεις αστικής ευθύνης γιατρών, λογιστών, δικηγόρων και μηχανικών, λόγω της αυξημένης ευθύνης κατά την τέλεση των υποχρεώσεών τους και τις πιθανές ζημίες που μπορεί να προκαλέσουν σε τρίτους από λάθη ή παραλείψεις τους. Όπως αναφέρει στο iw η κα Έλενη Φωτάκη, Υποδιευθύντρια Ανάληψης και Εκδόσεων Γενικών Ασφαλίσεων στην International Life, «η ύπαρξη συμβολαίου αστικής ευθύνης θα αποτελέσει “εργαλείο” διαφοροποίησης μεταξύ των διαφόρων επαγγελματιών του ίδιου χώρου, καθώς ο πελάτης θα αξιολογεί τις υπηρεσίες που λαμβάνει συνυπολογίζοντας την ύπαρξη συμβολαίου αστικής ευθύνης. Οι αναμενόμενες αλλαγές θα οδηγήσουν σε αύξηση των μεγεθών της ασφάλισης αστικής ευθύνης σε ορίζοντα πενταετίας». Προοπτικές ανάπτυξης διαφαίνονται και στην ασφάλιση περιουσίας. Η επιχειρηματική δράση που θα στηριχτεί σε βιώσιμο προγραμματισμό και δομημένη στρατηγική, θα θωρακίσει τη λειτουργία των υγιών εταιρειών και θα δημιουργήσει ανάγκες για πρόσθετες ασφαλιστικές

καλύψεις. Σύμφωνα με την κα Αρτέμιδα Μαΐλη, Marketing & Business Development Specialist στην Eurolife ERB Ασφαλιστική «παρόλο που η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις στο να βάλουν λουκέτο, θεωρούμε πως, μεσοπρόθεσμα, οι ασφαλίσεις περιουσίας και αστικής ευθύνης των επιχειρήσεων θα αυξηθούν. Οι επιχειρήσεις που θα επιβιώσουν θα είναι οι πιο υγιείς, με μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης και επομένως περισσότερες ασφαλιστικές ανάγκες». Η εικόνα του κλάδου αποτυπώνεται στα στοιχεία της που δημοσίευεσε η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος για το εντεκάμηνο του 2013. Σταθερή εικόνα παρουσιάζουν οι ασφαλίσεις Γενικής Αστικής Ευθύνης, οι οποίες συνολικά ανέρχονται σε 72,1 εκατ. ευρώ, καθώς παρουσιάζουν μικρή πτώση της ταξεως του 1% σε σχέση με το 2012. Το ίδιο παρατηρείται και στις ασφαλίσεις πυρός που κάμφθηκαν κατά 0,2% και ανήλθαν στα 355,3 εκατ. ευρώ. Αντίθετα πτώση 6,3% κατέγραψαν οι ασφαλίσεις για λοιπές ζημίες αγαθών, που φτάνουν τα 116,1 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέρουν και οι κ.κ. Χρήστος Χασιώτης, Liabilities Manager, AIG και Μιχάλης Δημήτρης, Property, Energy Manager, AIG, «οι δυο κλάδοι κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης, ναι μεν επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό, αλλά έδειξαν σημαντική ανθεκτικότητα, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι αρκετές εταιρείες έκλεισαν, ενώ σταμάτησαν οι μεγάλες επενδύσεις στον τομέα της περιουσίας». ΧΡΗΜΑ 67


Χ αφιέρωμα ~ Ασφάλιση επιχειρήσεων

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ LIABILITIES MANAGER, AIG ΜΙΧΑΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ PROPERTY, ENERGY MANAGER, AIG Η περιουσία και η γενική αστική ευθύνη θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι από τους πιο «παραδοσιακούς» και βασικούς τομείς των επιχειρηματικών ασφαλίσεων και σίγουρα αποτελούν το πρώτο μέλημα μιας επιχείρησης, κάτι που είναι απόλυτα λογικό, καθώς συνιστούν τη βασική εξασφάλιση του ενεργητικού και του παθητικού της, δηλαδή τα πάγια και την απώλεια κερδών της, αλλά και τις υποχρεώσεις από ζημιές έναντι τρίτων. Το πόσο βασικές είναι ως καλύψεις φαίνεται και από την πορεία που έχουν δείξει οι δυο κλάδοι κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης. Ναι μεν επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό, αλλά έδειξαν σημαντική ανθεκτικότητα, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι αρκετές εταιρείες έκλεισαν, ενώ σταμάτησαν οι μεγάλες επενδύσεις στον τομέα της περιουσίας. Η ανθεκτικότητα αυτή οφείλεται σε διάφορους παράγοντες: κατά πρώτον το ρυθμιστικό πλαίσιο γίνεται πιο αυστηρό ως προς τις υποχρεώσεις ενός επαγγελματία ή μιας επιχείρησης προς τρίτους. Επιπλέον, δεδομένου ότι η χρηματοδότηση των τραπεζών έχει μειωθεί κατά πολύ και οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν διαθέτουν την απαραίτητη ρευστότητα για να αντιμετωπίσουν κάποια σοβαρή ζημιά, η ασφάλιση είναι η μικρότερη δυνατή επένδυση που μπορούν να κάνουν για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα μιας εταιρείας σε περίπτωση επέλευσης ασφαλιστικού κινδύνου. Φυσικά, σημαντικό ρόλο έχει παίξει και η συστηματική δουλειά που καταβάλλουν τόσο οι διαμεσολαβητές όσο και οι ασφαλιστικές εταιρείες για να εκπαιδεύσουν τις επιχειρήσεις/πελάτες να επιλέξουν τα κατάλληλα προγράμματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι με τα δυο αυτά προγράμματα μια εταιρεία καλύπτει πλήρως όλες τις ανάγκες της. Η AIG έχει μια μακρά παράδοση τόσο στον κλάδο της αστικής ευθύνης όσο και της περιουσίας, με τεχνογνωσία, μεγάλη χωρητικότητα στην ανάληψη κινδύνων και σημαντική εμπειρία σε σύνθετα πολυεθνικά προγράμματα. Στον κλάδο περιουσίας αναλαμβάνουμε βιομηχανικές, εμπορικές, ξενοδοχειακές και λοιπές επιχειρήσεις, καλύπτοντας τις υλικές ζημιές και την απώλεια κερδών κατά παντός κινδύνου, ενώ η κάλυψη μπορεί να επεκταθεί και στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό ή τις μηχανικές βλάβες. Επιπλέον προσφέρεται η μεμονωμένη ασφάλιση για τρομοκρατικές ενέργειες με ιδιαίτερο συμβόλαιο. H τεχνογνωσία της AIG φαίνεται και από το γεγονός ότι η χωρητικότητα ανάληψης στον κλάδο μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 1,5 δισ. δολάρια, κάτι που αποδεικνύει τη δέσμευσή μας για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών μας σε κάθε χώρα όπου δραστηριοποιούμαστε. Σε ό,τι αφορά τον κλάδο αστικής ευθύνης, η AIG κατά πρώτον προσφέρει το πρόγραμμα ασφάλειας αστικής ευθύνης επιχειρήσεων που 68 Μάρτιος 2014

καλύπτει υλικές ζημιές σε περιουσία τρίτων, αξιώσεις για σωματικές βλάβες τρίτων, ιατρικές δαπάνες, καθώς και αξιώσεις για προσβολή προσωπικότητας και δυσφήμιση. Το πρόγραμμα μπορεί να επεκταθεί για να περιλαμβάνει και την ευθύνη έναντι των εργαζομένων της, καθώς και την ευθύνη έναντι των καταναλωτών από τα προϊόντα της. Η κάλυψη των απαιτήσεων παρέχεται σε παγκόσμια βάση, εφαρμόζοντας τη νομοθεσία της εκάστοτε χώρας όπου βρίσκεται ο καταναλωτής και προσφέροντας ενεργή νομική υπεράσπιση, αξιοποιώντας το διεθνές δίκτυο και την τοπική παρουσία της AIG σε περισσότερες από 130 χώρες και δωσιδικίες. ΕΛΕΝΗ ΦΩΤΑΚΗ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΣΤΗΝ INTERNATIONAL LIFE Η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή αναμένεται να οδηγήσει στην αλλαγή του τρόπου παροχής υπηρεσιών από επαγγελματίες όπως γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, λογιστές. Η ύπαρξη συμβολαίου αστικής ευθύνης θα αποτελέσει «εργαλείο» διαφοροποίησης μεταξύ των διαφόρων επαγγελματιών του ίδιου χώρου, καθώς ο πελάτης θα αξιολογεί τις υπηρεσίες που λαμβάνει συνυπολογίζοντας την ύπαρξη συμβολαίου αστικής ευθύνης. Οι αναμενόμενες αλλαγές θα οδηγήσουν σε αύξηση των μεγεθών της ασφάλισης αστικής ευθύνης σε ορίζοντα πενταετίας. Στο πλαίσιο αυτό, και με στόχο την προστασία και την υποστήριξη του σύγχρονου επαγγελματία, η International Life δημιούργησε τα σύγχρονα, ανταγωνιστικά και ευέλικτα προτιμολογημένα ασφαλιστικά προϊόντα επαγγελματικής αστικής ευθύνης «Secure Professionals», τα οποία απευθύνονται σε δικηγόρους, λογιστές και συμβολαιογράφους, καλύπτοντας λάθη και παραλείψεις κατά την παροχή των επαγγελματικών υπηρεσιών των ασφαλισμένων. Η ευελιξία αποτελεί το βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των νέων προγραμμάτων της International Life, καθώς ο ασφαλιζόμενος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τη λύση που ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις οικονομικές του δυνατότητες, μέσα από πολλές επιλογές εναλλακτικών ορίων κεφαλαίου κάλυψης, που ξεκινούν από 60.000 ευρώ και αγγίζουν το ποσό των 600.000 ευρώ κατ’ έτος. Στα βασικά στοιχεία των προγραμμάτων προστίθενται η σχέση ποιότητας-τιμής, οι χαμηλές απαλλαγές και οι κατανοητοί όροι ασφάλισης. Συγκεκριμένα, τα προγράμματα Secure Professionals προσφέρουν τις ακόλουθες καλύψεις: ∼ Αποζημίωση που οφείλεται από τον ασφαλισμένο για δικαστικά ή εξώδικα λόγω παράβασης επαγγελματικού καθήκοντος. ∼ Δαπάνες για τη νομική υπεράσπιση του ασφαλισμένου με δικηγόρο της επιλογής του. ∼ Αποζημίωση για απαιτήσεις τρίτων σχετικά με την απώλεια εγγράφων. ∼ Αποζημίωση για απαιτήσεις τρίτων που σχετίζονται με δυσφήμιση που προξενήθηκε ακούσια κατά την εκτέλεση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων του ασφαλισμένου. ∼ Εκτεταμένη περίοδο αναγγελίας απαιτήσεων. ∼ Προστασία των νομίμων κληρονόμων των ασφαλισμένων.


Η International Life διαθέτει επίσης προτιμολογημένα προγράμματα για επιχειρηματίες όπως κατασκευαστές, ξενοδόχους, ιδιοκτήτες καταστημάτων και γραφείων, καθώς επίσης και για επαγγελματίες και, συγκεκριμένα, για γιατρούς και φαρμακοποιούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ασφάλιση της αστικής ευθύνης είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού αποτελεί εργαλείο «κατοχύρωσης» για τον επιχειρηματία ή τον επαγγελματία σε περίπτωση ζημιών που ενδέχεται να προκληθούν σε τρίτους από λάθη ή παραλείψεις του. Κάθε επαγγελματίας και κάθε επιχείρηση μπορεί - και πρέπει - να είναι κάτοχος ενός ασφαλιστηρίου αστικής ευθύνης, το οποίο προσαρμόζεται ανάλογα με το είδος της επιχείρησής του, π.χ. σε ένα εστιατόριο να παρέχεται και η κάλυψη τροφικής δηλητηρίασης. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, αυξάνεται ολοένα και περισσότερο ο αριθμός των επιχειρηματιών – ιδιοκτητών καταστημάτων, γραφείων, εστιατορίων, ξενοδόχων – που επιθυμούν να ασφαλιστούν, στο πλαίσιο της γενικής αστικής ευθύνης, για περιπτώσεις ατυχημάτων που συμβαίνουν σε τρίτους από υπαιτιότητα του ασφαλιζομένου, εντός των χώρων λειτουργίας του κάθε επιχειρηματία. Παράλληλα, παρατηρείται εκτεταμένη κάλυψη της εργοδοτικής ευθύνης, η οποία παρέχεται ως επέκταση της γενικής αστικής ευθύνης. ΑΡΤΕΜΙΣ ΜΑΪΛΗ MARKETING & BUSINESS DEVELOPMENT SPECIALIST ΣΤΗΝ EUROLIFE ERB ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Η ασφάλιση περιουσίας για τις επιχειρήσεις είναι απαραίτητη, καθώς προστατεύει τα στοιχεία του ενεργητικού τους, δηλαδή την περιουσιακή τους κατάσταση, όπως τις πάγιες εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό ή τα αποθέματα πρώτων υλών και έτοιμων προϊόντων. Η ασφάλιση περιουσίας μπορεί να επεκταθεί και με την κάλυψη απώλειας κερδών, δηλαδή την ασφάλιση του μικτού κέρδους της επιχείρησης από τη λειτουργία της. Σε περίπτωση υλικής ζημιάς στα περιουσιακά της στοιχεία, το μικτό κέρδος απειλείται να μειωθεί σημαντικά, έως και να μηδενιστεί, καθώς θα αναγκαστεί να σταματήσει τη λειτουργία της ή να μειώσει αισθητά τη δραστηριότητά της. Με την ασφάλιση απώλειας κερδών, η επιχείρηση αναπληρώνει το μικτό κέρδος από τον χαμένο κύκλο εργασιών που δεν πραγματοποίησε. Εκτός από την ασφάλιση περιουσίας και απώλειας κερδών, απαραίτητη είναι και η ασφάλιση αστικής ευθύνης των επιχειρήσεων, η οποία καλύπτει κάθε ποσό (συμπεριλαμβανομένων και των δικαστικών δαπανών που επιδικάζονται σε βάρος της) που θα υποχρεωθεί η επιχείρηση να καταβάλει σε τρίτους για αποζημίωση λόγω σωματικής βλάβης ή υλικής ζημιάς που προκλήθηκε από τη δραστηριότητά της. Τη γενική αστική ευθύνη έρχονται να συμπληρώσουν η εργοδοτική αστική ευθύνη, η αστική ευθύνη προϊόντων και η επαγγελματική ευθύνη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΑΕΕ, για την περίοδο από τον Ιανουάριο μέχρι τον Νοέμβριο του 2013, τα ασφάλιστρα του κλάδου πυρός και του κλάδου γενικής αστικής ευθύνης παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με το 2012, ενώ του κλάδου λοιπών ζημιών αγαθών παρουσίασαν μικρή πτώση. Παρόλο που η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις στο να βάλουν λουκέτο, θεωρούμε πως, μεσοπρόθεσμα, οι ασφαλίσεις περιουσίας και αστικής ευθύνης των επιχειρήσεων θα αυξηθούν. Οι επιχειρήσεις που θα επιβιώσουν θα είναι

οι πιο υγιείς, με μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης και επομένως περισσότερες ασφαλιστικές ανάγκες. Παράλληλα, αξίζει να αναφέρουμε πως παρατηρείται αύξηση του ενδιαφέροντος στην ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης δικηγόρων, λογιστών, φυσικοθεραπευτών κ.ά. Η Eurolife ERB Ασφαλιστική διαθέτει, σε εξαιρετικά ανταγωνιστικές τιμές, εξειδικευμένα προγράμματα ασφάλισης περιουσίας για ιατρεία, γραφεία και μικρές επιχειρήσεις εμπορίου και παροχής υπηρεσιών. Ειδικότερα, η σειρά προγραμμάτων Business Care απευθύνεται σε γιατρούς, ιδιοκτήτες καταστημάτων λιανικής πώλησης, πρατηρίων χονδρικής πώλησης, γραφείων – με ασφαλισμένο κεφάλαιο έως 1.000.000 ευρώ – οι οποίοι αναζητούν μια ολοκληρωμένη κάλυψη για τα περιουσιακά στοιχεία και τα έσοδα της επιχείρησής τους, με βασικές και πρόσθετες καλύψεις που μπορούν να επιλέξουν ώστε το πρόγραμμα να ανταποκρίνεται στις πραγματικές τους ανάγκες. Τα προγράμματα Business Care εξασφαλίζουν: ∼ Προστασία από ζημιές που μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα: – Τη μείωση του ενεργητικού σε περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης (κτήρια, εξοπλισμός, εμπορεύματα, χρήματα). – Την αύξηση του παθητικού από υποχρέωση για αποζημίωση τρίτων λόγω μετάδοσης πυρκαγιάς σε γειτονικά περιουσιακά στοιχεία ή υπαλλήλων λόγω σωματικής βλάβης. – Τη μείωση εσόδων ή την αύξηση των εξόδων από τη διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης ή τη διακοπή των υπηρεσιών του επιχειρηματία. Πιο συγκεκριμένα παρέχουν τις πιο κάτω καλύψεις και υπηρεσίες: ∼ Αποζημίωση σε περίπτωση επέλευσης ζημιάς από φωτιά, καιρικά φαινόμενα, στάσεις και απεργίες, διαρροή νερού από σωληνώσεις, ζημιές κτηρίου από διάρρηξη, πτώση αεροσκάφους, πτώση δέντρων, πρόσκρουση οχήματος, θραύση υαλοπινάκων, επακόλουθα έξοδα και δαπάνες κ.ά. ∼ Υπηρεσία επισκευής ζημιών Eurolife ERB Repair: – Δήλωση ζημιάς 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο. – Σε περίπτωση χρήσης συνεργείων της υπηρεσίας, δεν χρειάζεται ο ασφαλισμένος να εκταμιεύσει χρήματα, εξασφαλίζει εγγύηση των εργασιών και μείωση της ενδεχόμενης απαλλαγής. ∼ Συμβουλευτική υπηρεσία βοήθειας: – Συμβουλές και προσφορά κόστους για εργασίες ανακαίνισης, νέες κατασκευές ή επισκευές (δεν αφορούν ζημιές από καλυπτόμενους κινδύνους). – Εγγύηση εργασιών. ∼ Επιλογή πρόσθετων καλύψεων όπως σεισμό, αστική ευθύνη, κλοπή από διάρρηξη, απώλεια κερδών, υπηρεσία άμεσης επέμβασης κ.ά. ∼ Άμεση εξυπηρέτηση με σύντομες διαδικασίες. Το τελικό ασφάλιστρο ενός τέτοιου προγράμματος διαμορφώνεται ανάλογα με τη δραστηριότητα της επιχείρησης, την αξία των εγκαταστάσεων, του εξοπλισμού, των εμπορευμάτων της, αλλά και άλλων παραγόντων, όπως η τοποθεσία του κινδύνου και τα μέτρα προστασίας που διαθέτει. Η Eurolife ERB Ασφαλιστική διατηρεί σημαντική θέση και στην ασφάλιση μεγάλων εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Εξειδικευμένα στελέχη μας αξιολογούν με λεπτομέρεια τις ανάγκες, τους κινδύνους και τις ιδιαίτερες συνθήκες που επηρεάζουν τη δραστηριότητα της κάθε επιχείρησης, εξασφαλίζοντας τη βέλτιστη ασφαλιστική λύση για την ασφάλιση περιουσίας και για την ασφάλιση αστικής ευθύνης. Χ ΧΡΗΜΑ 69


Χ ρεπορτάζ

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ

2η ΜΕΛΕΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ Με θέσεις εργασίας, έσοδα για το κράτος και στήριξη κλάδων της οικονομίας, συνεισφέρει η Αθηναϊκή Ζυθοποιία με τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη της Steward Redqueen.

Χ

ιλιάδες θέσεις εργασίας, σημαντικά φορολογικά έσοδα για το κράτος και συνολική προστιθέμενη αξία που ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ σε πλήθος κλάδων της οικονομίας, προσφέρει, με την επιχειρηματική της δραστηριότητα, στην Ελλάδα η Αθηναϊκή Ζυθοποιία. Επιλέγοντας ελληνικές πρώτες ύλες και διατηρώντας την παραγωγή των προϊόντων της στην Ελλάδα, η εταιρεία δημιουργεί επιπλέον θέσεις εργασίας για τους Έλληνες παραγωγούς κριθαριού και πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τη 2η Μελέτη Κοινωνικού και Οικονομικού Αντίκτυπου που διεξήγαγε για την Αθηναϊκή Ζυθοποιία η εταιρεία Steward Redqueen για το 2012: 1. 1.038 εκατ. ευρώ είναι η συνολική προστιθέμενη αξία των δραστηριοτήτων της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, τα οποία ισοδυναμούν με το 0,5% του ΑΕΠ. Η άμεση προστιθέμενη αξία της εταιρείας υπολογίζεται σε 124 εκατ. ευρώ, που ισοδυναμούν με 0.1% του ΑΕΠ. 2. Για κάθε 1 ευρώ προστιθέμενης αξίας στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία, προστίθενται 7 ευρώ στην ευρύτερη ελληνική οικονομία. 3. Το 90% της αξίας των προϊόντων της παραμένει στην ελληνική οικονομία. 4. Κάθε θέση εργασίας στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία υποστηρίζει έμμεσα 28 θέσεις στην ευρύτερη οικονομία. 5. Σε 27.600 θέσεις εργασίας, ή στο 0.7% της συνολικής απασχόλησης στην Ελλάδα, υπολογίζεται η συνολική συμβολή της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην απασχόληση. 6. Επιλέγοντας κριθάρι από την ελληνική γη για τα προϊόντα της, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία έχει δημιουργήσει, από το 2008, 830 θέσεις εργασίας στον αγροτικό τομέα και προστιθέμενη αξία για τους 3.000 Έλληνες παραγωγούς και συνεργάτες της, που ξεπερνά τα 20 εκατ. ευρώ. 7. Συνολικά, η αλυσίδα επιρροής της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στηρίζει φορολογικά έσοδα 507 εκατ. ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο 0,7% των συνολικών εσόδων του κράτους για το 2012, από τα οποία τα 87 εκατ. ευρώ αποτελούν προϊόν άμεσης φορολόγησης. 8. Σε περίπτωση εισαγωγής των προϊόντων της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, η ελληνική οικονομία θα έχανε 83 εκατ. ευρώ προστιθέμενης αξίας και 1.500 θέσεις εργασίας. 70 Μάρτιος 2014

Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΔΙΕΝΕΡΓΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ STEWARD REDQUEEN. ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΜΕΛΕΤΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΗ ΣΤΟ WWW.ATHENIANBREWERY.GR.

Τα αποτελέσματα αυτά τεκμηριώνουν ξεκάθαρα τη σημαντική συμβολή της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στη στήριξη των κλάδων της γεωργίας, της βιομηχανίας, του εμπορίου και των υπηρεσιών, αλλά και στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας γενικότερα. Ο κ. Ζωούλλης Μηνάς, Διευθύνων Σύμβουλος της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, δήλωσε σχετικά: «Στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία η στήριξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αποτελεί ξεκάθαρη στρατηγική μας επιλογή, την οποία υπηρετούμε με συνέπεια τα τελευταία χρόνια. Διατηρούμε την παραγωγή μας στην Ελλάδα, απασχολούμε Έλληνες εργαζόμενους, προμηθευόμαστε ελληνικές πρώτες ύλες για τα προϊόντα μας, συνεργαζόμαστε με χιλιάδες ελληνικές εταιρείες, αναπτύσσουμε τις εξαγωγές μας, στηρίζουμε τους Έλληνες αγρότες και ενισχύουμε κοινωφελείς σκοπούς. Τα αποτελέσματα της Μελέτης Κοινωνικού και Οικονομικού Αντίκτυπου αποτυπώνουν την προσπάθειά μας αυτή και ενισχύουν τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να είμαστε εδώ και στο μέλλον». Η Μελέτη του Κοινωνικού και Οικονομικού Αντίκτυπου της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην Ελλάδα διενεργήθηκε από την ανεξάρτητη εταιρεία συμβούλων Steward Redqueen. Ολόκληρη η μελέτη βρίσκεται διαθέσιμη στο site www.athenianbrewery.gr. Χ


ρεπορτάζ Χ

FARMERS REPUBLIC

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ FARMERS MARKET Ξεκίνησε τη λειτουργία της η πρώτη στεγασμένη αγορά παραγωγών στην Ελλάδα

Τ

ο πρώτο ελληνικό farmers market είναι γεγονός. Στον Κόμβο Αγίου Στεφάνου, σε μια στεγασμένη και πλήρως κλιματιζόμενη αίθουσα 1.200 τ.μ., οι Έλληνες παραγωγοί, για πρώτη φορά, συναντούν απευθείας τους καταναλωτές και «συστήνουν» οι ίδιοι τα προϊόντα τους. Στις προθήκες του «Παντοπωλείου» θα βρίσκονται αρχικά περισσότερα από 200 προϊόντα, ενώ 40 παραγωγοί με φρέσκα προϊόντα εποχής θα ολοκληρώνουν την εικόνα της επίσημης πρώτης ημέρας λειτουργίας. Το Farmers Republic, η «Δημοκρατία των Αγροτών», δίνει τη δυνατότητα στο καταναλωτικό κοινό της πρωτεύουσας να έρθει σε άμεση επαφή με τους παραγωγούς. Χαρακτηριστικό της αγοράς αυτής είναι το ότι θα λειτουργεί χωρίς μεσάζοντες, καθώς οι παραγωγοί που μέχρι τώρα είχαν περιορισμένες δυνατότητες πρόσβασης στους καταναλωτές, θα πολλαπλασιάζουν, ποιοτικά, τις επιλογές του κοινού. Το Farmers Republic δημιουργήθηκε από την ομάδα του «Γίνε Αγρότης», της οποίας ηγείται ο επιχειρηματίας Δημήτρης Κουτσολιούτσος. Μετά την επιτυχία των on-line περιβολιών, που κέρδισαν την εμπιστοσύνη δεκάδων καλλιεργητών και εκατοντάδων νοικοκυριών, πέρασε στο επόμενο τολμηρό και καινοτόμο βήμα. Το Farmers Republic αποτελεί την πρώτη πραγματική Αγορά Παραγωγών (farmers market) στη χώρα μας και, παράλληλα, την πρώτη ιδιωτική στεγασμένη αγορά στην Αττική που διαθέτει παντοπωλείο, e-shop (www.farmersrepublic.gr) και διανομή κατ’ οίκον! Η λαϊκή αγορά λειτουργεί κάθε Σάββατο, ενώ το παντοπωλείο και το ηλεκτρονικό κατάστημα λειτουργούν καθημερινά. Χρησιμοποιώντας ένα κανάλι διανομής με τρεις πυλώνες, εξασφαλίζει την έγκαιρη παράδοση, αλλά και την καλύτερη τιμή σε πιστοποιημένα, ολοκληρωμένης διαχείρισης, αλλά και βιολογικά προϊόντα, με τους καλύτερους μηχανισμούς. Το Farmers Rebublic στηρίζει τον Έλληνα γεωργό, κτηνοτρόφο, οικοτέχνη, βιοτέχνη τροφίμων, προσφέροντας την καλύτερη δυνατή ποιότητα σε χαμηλότερη τιμή από τις κλασικές αγορές και τα super market. Επιπλέον, δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης του κλάδου και της ελληνικής υπαίθρου, επιτυγχάνοντας παράλληλα την ενίσχυση της απασχόλησης στις συγκεκριμένες κατηγορίες δραστηριότητας.

ΤΟ FARMERS REPUBLIC ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ (FARMERS MARKET) ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΚΑΙ, ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΤΕΓΑΣΜΕΝΗ ΑΓΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ ΠΟΥ ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟ, E-SHOP (WWW.FARMERSREPUBLIC.GR) ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ

Στόχος είναι η ανάδειξη των παραδοσιακών προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης, με προτεραιότητα στις ποικιλίες της ελληνικής γης, όπως και η επαναφορά αξιών και η τήρηση κανόνων ηθικής στη διάθεση τροφίμων. Εκλεκτά φρούτα, λαχανικά, τυροκομικά, αλλαντικά, καθώς και κρέας, μέλι, ξηροί καρποί, ζυμαρικά, ελαιόλαδο, σπιτικά γλυκά, είδη αρτοποιίας και αμέτρητα άλλα διατροφικά αγαθά, εξαιρετικής μόνο ποιότητας, έχουν θέση στα ράφια, στα ψυγεία και στους πάγκους του Farmers Republic. Οι εγκαταστάσεις αποτελούν ένα μόνιμο σημείο αναφοράς ως πολυχώρος που θα φιλοξενεί διαδραστικές και ενημερωτικές εκδηλώσεις, αλλά και δρώμενα γευσιγνωσίας και εκπαίδευσης. Μια υπερσύγχρονη «Κουζίνα» λειτουργεί στους χώρους του Farmers Republic, όπου επώνυμοι σεφ ετοιμάζουν σύγχρονες, αλλά και παραδοσιακές συνταγές, με προϊόντα από το «Παντοπωλείο» και τη «Λαϊκή». Στο πλαίσιο αυτό, ο φημισμένος σεφ Κυριάκος Μελάς θα προσφέρει τη δική του άποψη στη διατροφή του σύγχρονου Έλληνα. Το εγχείρημα του Farmers Republic υποστήριξαν με χορηγίες οι εταιρείες Bosch, Neff και ΙΝΟΜΑΚ ΑΒΕΕ, οι οποίες έχουν εξοπλίσει με τα είδη τους την «Κουζίνα», ενώ τα είδη συσκευασίας και αποθήκευσης παρέχει η Sanitas. Χ ΧΡΗΜΑ 71


Χ φάκελοι

ΕΤΕΜ

ΣΕ ΣΥΝΕΧΗ ΠΤΩΣΗ Η ΖΗΤΗΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΔΙΕΛΑΣΗΣ Στο πρώτο εξάμηνο της χρήσης του 2013 συνεχίστηκε η πτώση της ζήτησης προϊόντων διέλασης στην ελληνική αγορά, τόσο εξαιτίας της πτώσης της οικοδομικής δραστηριότητας όσο και εξαιτίας της σημαντικής μείωσης των φωτοβολταϊκών έργων που, στην πλειοψηφία τους, χρησιμοποιούν συστήματα στήριξης από αλουμίνιο.

O

ι ενοποιημένες πωλήσεις του Ομίλου ΕΤΕΜ για το πρώτο εξάμηνο του 2013 κινήθηκαν πτωτικά σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2012 και διαμορφώθηκαν σε 40,1 εκατ. ευρώ, από 51 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 21,4%. Αντίστοιχα, οι πωλήσεις της μητρικής εταιρείας διαμορφώθηκαν σε 13 εκατ. ευρώ, έναντι 21,8 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 40,1%. Στο πρώτο εξάμηνο της χρήσης του 2013 συνεχίστηκε η πτώση της ζήτησης προϊόντων διέλασης στην ελληνική αγορά, τόσο εξαιτίας της πτώσης της οικοδομικής δραστηριότητας όσο και εξαιτίας της σημαντικής μείωσης των φωτοβολταϊκών έργων που, στην πλειοψηφία τους, χρησιμοποιούν συστήματα στήριξης από αλουμίνιο. Τα ανωτέρω, σε συνδυασμό και με την πτώση της ζήτησης στην ευρύτερη περιοχή των Bαλκανίων, όπου δραστηριοποιούνται οι θυγατρικές εταιρείες του Ομίλου ΕΤΕΜ, είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση των ενοποιημένων πωλήσεων κατά περίπου 21%, χωρίς όμως να επηρεαστούν σημαντικά τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ φόρων του εξαμήνου, συγκρινόμενα με τα αντίστοιχα του 2012. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοοικονομικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA), διαμορΕΤΕΜ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

72 Μάρτιος 2014

φώθηκαν σε ζημιές 0,2 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 0,2 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2012. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας της περιόδου, διαμορφώθηκαν σε ζημιές 5,6 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 4 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2012. Τέλος, οι ενοποιημένες ζημιές ανά μετοχή για το πρώτο εξάμηνο του 2013 ήταν 0,1860 ευρώ ανά μετοχή, έναντι ζημιών 0,1328 ευρώ ανά μετοχή κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Αντίστοιχα, τα αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοοικονομικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA), της εταιρείας διαμορφώθηκαν σε ζημιές 1,6 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 0,6 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2012, ενώ τα αποτελέσματα, μετά από φόρους, της μητρικής εταιρείας για το πρώτο εξάμηνο του 2013 ήταν ζημιές 4,7 εκατ. ευρώ, ή 0,1574 ευρώ ανά μετοχή, έναντι ζημιών 3,6 εκατ. ευρώ, ή 0,1213 ευρώ ανά μετοχή στο αντίστοιχο διάστημα του 2012. Οι ενοποιημένες ταμειακές λειτουργικές εισροές έφτασαν τα 2 εκατ. ευρώ, έναντι 1,3 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2012, ενώ οι αντίστοιχες εταιρικές εκροές ανήλθαν σε 0,2 εκατ. ευρώ, έναντι εισροών 2 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εκροές από επενδυτικές δραστηριότητες κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013 διαμορφώθηκαν σε 1,8 εκατ. ευρώ για τον όμιλο και 0,2 εκατ. ευρώ για την εταιρεία, έναντι εκροών 1,4 εκατ. ευρώ για τον όμιλο και 0,5 εκατ. ευρώ για την εταιρεία στο αντίστοιχο διάστημα του 2012. Σε επίπεδο Ομίλου ΕΤΕΜ, πρωταρχικό μέλημα αποτέλεσε, τόσο στο προηγούμενο έτος όσο και στο τρέχον, η επέκταση των δραστηριοτήτων σε καινοτόμα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και τεχνολογίας αιχμής. Ακολουθώντας αυτήν τη στρατηγική επιλογή, οι επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό ανήλθαν ήδη για το πρώτο εξάμηνο του 2013 σε 1,9 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα συνεχίζεται η προσπάθεια εξορθολογισμού των εξόδων και δημιουργίας θετικών λειτουργικών ταμειακών ροών, ώστε να χρηματοδοτούνται τόσο οι ανάγκες σε κεφάλαια κίνησης όσο και το πρόγραμμα επενδύσεων. Χ


φάκελοι Χ

ΟΜΙΛΟΣ FOURLIS

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ 2014 O κύριος Απόστολος Πεταλάς, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Fourlis, παρουσίασε τα οικονομικά στοιχεία της χρήσης 2013 στους αναλυτές, καθώς και τις προοπτικές του ομίλου.

Ε

πενδύσεις, που θα ξεπεράσουν τα 12 με 13 εκατ. ευρώ μέσα στο 2014, σχεδιάζει να πραγματοποιήσει ο Όμιλος Fourlis. Πιο συγκεκριμένα, προγραμματίζει να προσθέσει 8 ακόμη καταστήματα στο δίκτυο των 90 σημείων Intersport που διαθέτει σήμερα συνολικά (Ελλάδα 41, Ρουμανία 25, Τουρκία 17, Βουλγαρία 4 και Κύπρο 3), ενώ πρόκειται να δημιουργήσει 2 ακόμα σημεία παραγγελιοληψίας προϊόντων ΙΚΕΑ στην Κομοτηνή και τη Βάρνα της Βουλγαρίας, τα οποία θα προστεθούν στα υφιστάμενα σε Ρόδο, Πάτρα, Χανιά και Ηράκλειο. Επίσης ο όμιλος έχει δρομολογήσει επένδυση ύψους 4-5 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη ενός πλήρως αυτοματοποιημένου Logistics Center για τα Ιntersport στο Σχηματάρι. Aκόμη, στα σχέδιά του εντάσσεται και η δημιουργία ηλεκτρονικού καταστήματος για την ΙΚΕΑ στην Ελλάδα, το οποίο εκτιμάται πως θα λανσαριστεί τον Σεπτέμβριο του 2014. Ο Όμιλος Fourlis το 2013 παρουσίασε πωλήσεις 403,3 εκατ. ευρώ, έναντι 420,3 εκατ. ευρώ το 2012. Τα ενοποιημένα κέρδη, προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), ανήλθαν σε 25,4 εκατ. ευρώ, έναντι 20,1 εκατ. ευρώ το 2012. Οι ζημίες προ φόρων ανήλθαν σε 5,8 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 11,7 εκατ. ευρώ και οι ζημίες μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ήταν 8,3 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 11,3 εκατ. ευρώ το 2012. Σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα έχουν επιβαρυνθεί με 1,3 εκατ. ευρώ, που αποτελεί πρόβλεψη φόρου αφορολόγητων αποθεματικών, σύμφωνα με τον νέο φορολογικό νόμο 4172/2013, και με 2,0 εκατ. ευρώ, αρνητικές συναλλαγματικές διαφορές από τη δραστηριότητα ΟΜΙΛΟΣ FOURLIS ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

ΣΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΛΑΝΣΑΡΙΣΤΕΙ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2014.

στην Τουρκία. Η λιανική οικιακού εξοπλισμού και επίπλων (ΙΚΕΑ) παρουσίασε πωλήσεις 266,4 εκατ. ευρώ το 2013, μειωμένες κατά 7,0% σε σχέση με το 2012. Το EBITDA ανήλθε στα 21,3 εκατ. ευρώ, έναντι 18,1 εκατ. ευρώ το 2012, αυξημένο κατά 17,8%, ενώ παρουσίασε κέρδη προ φόρων 1,1 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 2,0 εκατ. ευρώ το 2012. Σήμερα, λειτουργούν, συνολικά, 7 καταστήματα ΙΚΕΑ, 5 από αυτά στην Ελλάδα, 1 στην Κύπρο και 1 στη Σόφια της Βουλγαρίας. Επίσης λειτουργούν τέσσερα σημεία παραγγελιοληψίας προϊόντων ΙΚΕΑ στη Ρόδο, στην Πάτρα, στα Χανιά και στο Ηράκλειο. Στη λιανική αθλητικών ειδών (Intersport), οι πωλήσεις παρουσίασαν αύξηση κατά 4,4% σε σχέση με το 2012, στα 111,0 εκατ. ευρώ. Η δραστηριότητα αθλητικών ειδών είχε EBITDA 7,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με 6,1 εκατ. ευρώ το 2012, ενώ οι ζημιές προ φόρων ανήλθαν σε 1,8 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 951 χιλ. ευρώ το 2012. Παρά το βελτιωμένο EBITDA, η ζημία της δραστηριότητας οφείλεται στις αρνητικές συναλλαγματικές διαφορές 2,0 εκατ. ευρώ που προαναφέρθηκαν. Ο Όμιλος Fourlis αριθμεί σήμερα 90 καταστήματα Intersport συνολικά, (Ελλάδα 41, Ρουμανία 25, Τουρκία 17, Βουλγαρία 4 και Κύπρο 3) έναντι 84 στο τέλος του 2012. Τέλος, η δραστηριότητα χονδρικής ηλεκτρικών ειδών παρουσίασε πωλήσεις 22,3 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 24,1 εκατ. το 2012, και ζημίες προ φόρων 2,2 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 2,9 εκατ. το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Χ ΧΡΗΜΑ 73


Χ φάκελοι

ΟΜΙΛΟΣ ΤΙΤΑΝ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Βελτίωση, για πρώτη φορά σε επτά χρόνια, παρουσίασαν τα λειτουργικά αποτελέσματα του Ομίλου ΤΙΤΑΝ το 2013.

Η

ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων στις ΗΠΑ, η ανθεκτικότητα της ζήτησης στην Αίγυπτο και η επιμονή στις εξαγωγές, επέτρεψαν στον όμιλο να αυξήσει τις πωλήσεις του, να δημιουργήσει θετικές ελεύθερες ταμειακές ροές και να μειώσει περαιτέρω τον καθαρό δανεισμό του, παρά την παρατεταμένη αδυναμία της εγχώριας αγοράς και την υποτονική κατασκευαστική δραστηριότητα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το 2013, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών ανήλθε σε 1.176 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 4% σε σχέση με το 2012. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA), βελτιώθηκαν οριακά στα 196 εκατ. ευρώ και υπήρξαν βελτιωμένα σε συγκρίσιμη βάση. Η ανατίμηση του ευρώ έναντι της αιγυπτιακής λίρας, του δολαρίου ΗΠΑ και της τουρκικής λίρας επηρέασε αρνητικά τα λειτουργικά κέρδη. Με σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες, ο κύκλος εργασιών και η λειτουργική κερδοφορία θα είχαν αυξηθεί κατά 8% και 6% αντίστοιχα. Οι καθαρές ζημιές, μετά τα δικαιώματα μειοψηφίας και την πρόβλεψη για φόρους, ανήλθαν σε 36 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών ύψους 24,5 εκατ. ευρώ το 2012. Τα τελικά αποτελέσματα επιβαρύνθηκαν κυρίως από αρνητικές συναλλαγματικές διαφορές, την προσωρινή ΟΜΙΛΟΣ ΤΙΤΑΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

74 Μάρτιος 2014

μη αναγνώριση αναβαλλόμενης φορολογικής ωφέλειας από ζημίες στις ΗΠΑ, καθώς και από την αναδρομική φορολόγηση αποθεματικών στην Ελλάδα. Το δ’ τρίμηνο του 2013 ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 1%. Τα λειτουργικά κέρδη, προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), αυξήθηκαν κατά 27%, ενώ τα καθαρά αποτελέσματα, μετά από τα δικαιώματα μειοψηφίας και τους φόρους, διαμορφώθηκαν σε ζημία ύψους 21,5 εκατ. ευρώ, έναντι ζημίας 26,5 εκατ. ευρώ το τελευταίο τρίμηνο του 2012. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Στην Ελλάδα, η εγχώρια ζήτηση συνέχισε να μειώνεται για έβδομη συνεχή χρονιά, αν και με σταδιακά ηπιότερους ρυθμούς. Οι υψηλοί φόροι ακινήτων, το χαμηλό διαθέσιμο εισόδημα, το μεγάλο απόθεμα απούλητων κατοικιών και η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά ενυπόθηκων δανείων έχουν ουσιαστικά αδρανοποιήσει την ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα. Οι δημόσιες δαπάνες για υποδομές παρέμειναν σε πολύ χαμηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια του 2013. Συνολικά, η ζήτηση τσιμέντου έχει πλέον μειωθεί στο ένα πέμπτο αυτής του 2006. Η διατήρηση σε λειτουργία των εργοστασίων του ομίλου στην Ελλάδα βασίζεται στην ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών, εν μέσω εντονότατου διεθνούς ανταγωνισμού, ειδικά από χώρες οι οποίες δεν υπόκεινται στους περιορισμούς στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του, ο Τιτάνας συνέχισε να επενδύει, με στόχο την ταυτόχρονη μείωση τόσο του ενεργειακού κόστους όσο και του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος. Στον αντίποδα, απειλή για την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εργοστασίων αποτελεί το υψηλό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Σημειώνεται ότι από τις 9 χώρες στις οποίες έχει βιομηχανική παραγωγή ο όμιλος, το υψηλότερο κόστος ρεύματος πληρώνεται στην Ελλάδα.


Συνολικά, ο κύκλος εργασιών του Τομέα Ελλάδος και Δυτικής Ευρώπης αυξήθηκε κατά 4% και ανήλθε σε 250 εκατ. ευρώ. Τα λειτουργικά κέρδη μειώθηκαν κατά 57%, στα 14 εκατ. ευρώ. Στη Βόρεια Αμερική, η λειτουργική κερδοφορία των δραστηριοτήτων του Τιτάνα βελτιώθηκε ουσιαστικά, χάρη στην έντονη πλέον ανάκαμψη του οικιστικού τομέα στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Τσιμεντοβιομηχανιών (Portland Cement Association), η κατανάλωση τσιμέντου στις Νοτιοανατολικές Πολιτείες, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων του ομίλου στην Αμερική, αυξήθηκε κατά 8,5% το 2013. Ο όμιλος αύξησε τις πωλήσεις του στην Αμερική σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων. Οι ΗΠΑ ήδη αντιπροσωπεύουν πάνω από το ένα τρίτο του κύκλου εργασιών του ομίλου και ένα ταχέως αυξανόμενο μερίδιο της λειτουργικής κερδοφορίας. Ο κύκλος εργασιών παρουσίασε αύξηση κατά 11% και ανήλθε σε 411 εκατ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη ανήλθαν σε 32 εκατ. ευρώ, έναντι 6 εκατ. ευρώ το 2012. Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη το 2013 η κατασκευαστική δραστηριότητα παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα, αντανακλώντας την υποτονική οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Η αύξηση όμως της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων επέτρεψε στον όμιλο να βελτιώσει την ενεργειακή του απόδοση και να διατηρήσει την οργανική του κερδοφορία. Ο κύκλος εργασιών στην περιοχή μειώθηκε κατά 4%, σε 215,5 εκατ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη μειώθηκαν οριακά κατά 2%, σε 63 εκατ. ευρώ. Στην Αίγυπτο οι πωλήσεις έδειξαν ανθεκτικότητα, παρά τις σοβαρές πολιτικές αναταραχές και τα αυξημένα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Η κατανάλωση δομικών υλικών μειώθηκε ελαφρά το 2013, χωρίς να είναι ξεκάθαρο αν η πτώση αντανακλά μια πιθανή κάμψη της ζήτησης ή απλά αδυναμία στον ενεργειακό εφοδιασμό και διακοπές στην παραγωγή. Τα περιθώρια κέρδους συμπιέστηκαν από το υψηλότερο κόστος ενέργειας και η θετική επίδραση από την αύξηση των τιμών του τσιμέντου σε τοπικό νόμισμα αντισταθμίστηκε από τη διολίσθηση της αιγυπτιακής λίρας. Στην Τουρκία, ο κατασκευαστικός τομέας παρουσίασε περαιτέρω αύξηση το 2013, παρά το κλίμα πολιτικής αστάθειας στο δεύτερο εξάμηνο. Τόσο οι εξαγωγές όσο και οι εγχώριες πωλήσεις αυξήθηκαν, αλλά τα αποτελέσματα επιβαρύνθηκαν από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Ο συνολικός κύκλος εργασιών στον τομέα της Ανατολικής Μεσογείου αυξήθηκε κατά 1%, στα 300 εκατ. ευρώ. Τα λειτουργικά κέρδη μειώθηκαν κατά 7%, στα 87 εκατ. ευρώ. Με σταθερές ισοτιμίες, τα λειτουργικά κέρδη θα είχαν παρουσιάσει αύξηση κατά 5% και οι πωλήσεις κατά 14,5%. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2014 Οι πρόσφατες τάσεις στις αγορές όπου δραστηριοποιείται ο όμιλος δικαιολογούν συγκρατημένη αισιοδοξία για το 2014, παρά τις σημαντικές αβεβαιότητες. Η κατανάλωση τσιμέντου στις ΗΠΑ αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται με υψηλούς ρυθμούς, κυρίως λόγω της τόνωσης της ζήτησης στην αγορά ακινήτων. Σύμφωνα με προβλέψεις της Αμερικανικής Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών (Portland Cement Association - PCA), όλοι οι κατασκευαστικοί τομείς θα κινηθούν θετικά το 2014 και η ζήτηση τσιμέντου θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 8%. Ο ρυθμός αύξησης εκτιμάται από την PCA ότι θα είναι ακόμη υψηλότερος στις Νοτιοανατολικές Πολιτείες, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των

ΤΟ 2013, Ο ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΝΗΛΘΕ ΣΕ 1.176 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΑΥΞΗΣΗ 4% ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ 2012. ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ, ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ, ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ (EBITDA), ΒΕΛΤΙΩΘΗΚΑΝ ΟΡΙΑΚΑ ΣΤΑ 196 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΥΠΗΡΞΑΝ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΑ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΙΜΗ ΒΑΣΗ.

δραστηριοτήτων του Τιτάνα. Στη, σημαντική για τον όμιλο, αγορά της Φλόριντα εκτιμώνται διψήφια ποσοστά ανάπτυξης για τα τέσσερα επόμενα χρόνια. Στην Ελλάδα, για πρώτη φορά από το 2006, η ζήτηση τσιμέντου αναμένεται να αυξηθεί από το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο του 2013. Η θετική αυτή προοπτική οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην υλοποίηση έργων υποδομής, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων οδικών αξόνων. Αντίθετα, οι προσδοκίες για την ιδιωτική οικοδομή είναι περιορισμένες. Για την κατασκευαστική δραστηριότητα στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης η κατάσταση εμφανίζεται σταθερή, χωρίς να διαφαίνονται προοπτικές ουσιαστικής βελτίωσης κατά τη διάρκεια της τρέχουσας χρήσης, καθώς η περιοχή συνεχίζει να επηρεάζεται από την οικονομική αδυναμία γειτονικών χωρών της Ευρωζώνης. Τις μεγαλύτερες προκλήσεις αντιμετωπίζει ο όμιλος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η Αίγυπτος, και σε μικρότερο βαθμό η Τουρκία, βρίσκονται αντιμέτωπες με μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αναστάτωσης και οικονομικής αβεβαιότητας. Παρά το γεγονός ότι η ζήτηση φαίνεται, προς το παρόν, να διατηρεί τη δυναμική της, κάθε πρόβλεψη για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές της αγοράς καθίσταται αβέβαιη. Στην Αίγυπτο, η έλλειψη καυσίμων και η αύξηση του κόστους παραγωγής διαμορφώνουν ένα όλο και πιο δύσκολο επιχειρηματικό περιβάλλον. Επιπροσθέτως, οι διακυμάνσεις των τοπικών νομισμάτων, ενδεχομένως, να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στα αποτελέσματα του ομίλου στην περιοχή. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΗΤΡΙΚΗΣ Ο κύκλος εργασιών της «Α.Ε. ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΤΙΤΑΝ» αυξήθηκε κατά 6%, στα 235 εκατ. ευρώ. Τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) μειώθηκαν κατά 71%, στα 11 εκατ. ευρώ. Οι καθαρές ζημιές της εταιρείας διαμορφώθηκαν σε 43 εκατ. ευρώ, έναντι 16 εκατ. το 2012. Η βελτίωση της οργανικής κερδοφορίας του ομίλου, σε συνδυασμό με τις συγκρατημένα αισιόδοξες προοπτικές του 2014, επιτρέπουν στο διοικητικό συμβούλιο της «Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ» να προτείνει στην Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων που έχει προγραμματιστεί για τις 20.06.2014, τη διανομή 10 λεπτών ανά μετοχή από έκτακτα αποθεματικά. Χ ΧΡΗΜΑ 75


Χ

στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών

ΣΙΔΕΝΟΡ

Επένδυση 10 εκατ. ευρώ στη Θεσσαλονίκη Με τη νέα επένδυση ενδυναμώνεται περαιτέρω η διεθνής ανταγωνιστικότητα και ο εξαγωγικός προσανατολισμός του Ομίλου Σιδενόρ, που θα αποτελεί μία από τις πιο ανταγωνιστικές - παραγωγικά και τεχνολογικά - χαλυβουργίες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Σε συνέχεια της απόφασης της Γενικής Συνέλευσης της ΔΕΗ στις 28/02/14, περί μείωσης της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανία, που κινείται σε θετική κατεύθυνση για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς της, η Σιδενόρ Α.Ε. ανακοινώνει ότι προχωράει σε νέα επένδυση, ύψους 10 εκατ. ευρώ, στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης. Στόχος της νέας επένδυσης είναι η αποφυγή αναθέρμανσης των μπιγιετών με φυσικό αέριο, όπως συμβαίνει στους κλασικούς κλιβάνους αναθέρμανσης και για τον σκοπό αυτό θα τοποθετηθεί ηλεκτρικός φούρνος (επαγωγικός), σε σειρά με τις γραμμές χύτευσης, που θα ανεβάζει τη θερμοκρασία των ήδη ζεστών μπιγιετών σε θερμοκρασία έλασης πριν αυτές κρυώσουν. Με την επένδυση αυτή, θα εξοικονομείται σημαντική ποσότητα ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα θα επιτευχθεί μείωση του συνολικού αποτυπώματος άνθρακα της εγκατάστασης, δεδομένου του ότι πλέον η έλαση χάλυβα θα έχει μηδενικό άμεσο αποτύπωμα άνθρακα (λόγω της μη χρήσης φυσικού αερίου). Επιπλέον, θα μελετηθεί πιθανή αύξηση των βαρδιών για τη λειτουργία του εργοστασίου της Θεσσαλονίκης και τα σαββατοκύριακα. Η πρόσφατη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ΔΕΗ για μείωση της τιμής ενέργειας στη ζώνη της ελάχιστης ζήτησης (νύχτα και Σαββατοκύριακο) κατά 25% προσαρμόζει, σε κάποιο βαθμό, την τιμολόγηση στα ηλεκτρικά χαρακτηριστικά των βιομηχανικών μονάδων, όπως επιβάλλεται από την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία, γεγονός το οποίο ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγές της εταιρείας.

03-2014

ΠΛΑΙΣΙΟ

76 Μάρτιος 2014

Έμφαση στις φορητές συσκευές το 2014 Στην ενίσχυση των πωλήσεών της σε tablet, smartphones, και τηλεοράσεις με το σήμα Turbo-X θα ρίξει το μεγαλύτερο βάρος των προσπαθειών της για περαιτέρω ανάπτυξη μέσα στο 2014 η εταιρεία «Πλαίσιο». Σε εκδήλωση παρουσίασης των αποτελεσμάτων του 2013 σε αναλυτές στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, η διοίκησή της τόνισε ότι οι τρεις αυτές κατηγορίες προϊόντων, και κυρίως οι τηλεοράσεις και τα smartphones, έχουν ιδιαίτερες προοπτικές για ανάπτυξη κατά το τρέχον έτος, κυρίως γιατί αποτελούν πρόσφατα λανσαρίσματα τα οποία κέρδισαν πολύ γρήγορα σημαντικά μερίδια αγοράς. Ενδεικτικά αναφέρθηκε στο ότι οι τηλεοράσεις Turbo-X, μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, έφτασαν να είναι το τέταρτο brand σε πωλήσεις μέσα στα καταστήματα «Πλαίσιο», τα tablet αντίστοιχα να έχουν την τρίτη θέση, μετά από τα Apple και τα Samsung, ενώ στα smartphones ένα στα πέντε που πωλούνται είναι και αυτά Turbo-X. Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες δραστηριότητες, μια κατηγορία που είχε σημαντική απόδοση σε σχέση με άλλες χρονιές ήταν αυτή των σχολικών ειδών. Οι πωλήσεις ίντερνετ συνεχίζουν να βρίσκονται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τον τζίρο στο 6%, παρά το γεγονός ότι το site της εταιρείας δέχεται περίπου 100.000 επισκέψεις, τις περισσότερες από οποιοδήποτε άλλο site του κλάδου. Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των καταστημάτων, το «Πλαίσιο» θα συνεχίσει να ακολουθεί συντηρητική πολιτική, ανοίγοντας - το πολύ - ένα μέσα στο 2014, ενώ όπου χρειάζεται θα προχωρήσει σε ανακαινίσεις στα υφιστάμενα σημεία πώλησης.

ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Αύξηση πωλήσεων το 2013 Οι πωλήσεις του ομίλου αυξήθηκαν το 2013 κατά 10% και ανήλθαν σε 55 εκατ. ευρώ (50 εκατ. ευρώ το 2012). Το 2013 ανασχέθηκε η ραγδαία πτώση των αγορών που υπηρετεί η εταιρεία, με εξαίρεση εκείνη των ημιφορτηγών pick-up, που συρρικνώθηκε κατά ακόμη 34% έναντι του 2012. Ορισμένες αγορές αυξήθηκαν, όπως τα αγροτικά τρακτέρ (100%) και τα βαρέα φορτηγά (50%). Τα κέρδη από τις λειτουργικές δραστηριότητες μετά τους φόρους ανήλθαν σε 0,613 εκατ. ευρώ. Η μεγάλη βελτίωση έναντι του 2012 (ζημίες 5,9 εκατ. ευρώ εκ των οποίων 3,4 ήταν από την αποτίμηση των προς επένδυση ακινήτων στην εύλογη αξία τους) οφείλεται τόσο στην αύξηση των πωλήσεων όσο και στον αποτελεσματικό έλεγχο των δαπανών. Η τιμή της μετοχής προς την καθαρή θέση του ομίλου διαμορφώνεται σε 0,46 (τιμή κλεισίματος 19/3/2014). Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (ίδια κεφάλαια διά του συνόλου του ενεργητικού χωρίς τα μετρητά και ισοδύναμα) παρέμεινε στο υψηλό επίπεδο του 51,4%. To διοικητικό συμβούλιο θα προτείνει τη μη διαμονή μερίσματος για τη χρήση 2013.


ΓΡ. ΣΑΡΑΝΤΗΣ

Ενίσχυση μεγεθών Η επιχειρησιακή αριστεία και η ορθότητα των στρατηγικών επιλογών της διοίκησης της Γρ. Σαράντης ΑΒΕΕ απέφεραν καρπούς το 2013, καθώς ο όμιλος ενίσχυσε τα οικονομικά του μεγέθη. Σύμφωνα με τα ενοποιημένα αποτελέσματα του ομίλου, τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) παρουσίασαν αύξηση κατά 8,97%, στα 23,07 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων και τόκων (ΕΒΙΤ) αυξήθηκαν κατά 11,64%, στα 19,38 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων (ΕΒΤ) σημείωσαν άνοδο κατά 29,06%, στα 19,73 εκατ. ευρώ, από 15,29 εκατ. ευρώ το 2012. Τα καθαρά κέρδη παρουσίασαν αύξηση κατά 27,75%, φτάνοντας τα 15,53 εκατ. ευρώ, από 12,15 εκατ. ευρώ το 2012. Τέλος, άνοδο, της τάξης του 28%, παρουσίασαν τα κέρδη ανά μετοχή (EPS), στα 0,45 ευρώ από 0,35 ευρώ το 2012. Οι ενοποιημένες πωλήσεις του ομίλου διαμορφώθηκαν στα 236,59 εκατ. ευρώ το 2013, ενισχυμένες κατά 0,25% σε σύγκριση με το 2012, υποστηριζόμενες από ένα σχετικά δυνατό δ’ τρίμηνο πωλήσεων και στην Ελλάδα, αλλά και στις ξένες αγορές του ομίλου. Κατά τη διάρκεια του 2013, οι χώρες του εξωτερικού, που αντιπροσωπεύουν το 64% του συνόλου των πωλήσεων του ομίλου, ενισχύθηκαν κατά 2,17%, στηρίζοντας τις συνολικές πωλήσεις και αντισταθμίζοντας την κατά 3% πτώση πωλήσεων της ελληνικής αγοράς. Τέλος, ο Όμιλος Σαράντη μείωσε τον συνολικό τραπεζικό δανεισμό του το 2013 κατά 35 εκατ. ευρώ από το τέλος του 2012, ενώ η net cash θέση του αυξήθηκε στα 22 εκατ. ευρώ.

ΕΧΑΕ

Καθαρά κέρδη, μετά από φόρους, 32,3 εκατ. το 2013 20 Μαρτίου 2014: Το Διοικητικό Συμβούλιο της «Ελληνικά Χρηματιστήρια Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε.» (ΕΧΑΕ), στη σημερινή του συνεδρίαση, ενέκρινε την Ετήσια Οικονομική Έκθεση του 2013 (1/1/2013 έως 31/12/2013) και αποφάσισε να προτείνει στην προσεχή τακτική γενική συνέλευση των μετόχων, που θα πραγματοποιηθεί στις 29 Μαΐου 2014, την επιστροφή κεφαλαίου ύψους 0,20 ευρώ ανά μετοχή έναντι 0,12 ευρώ κατά την προηγούμενη χρήση (0,09 ευρώ μέρισμα και 0,03 ευρώ επιστροφή). Λόγω των εταιρικών μετασχηματισμών που υλοποιήθηκαν στο τέλος του 2013 στις εταιρείες του ομίλου, σε συνδυασμό με την έκτακτη φορολογία των αφορολογήτων αποθεματικών (ν.4172/13) της φετινής χρονιάς, ο όμιλος δεν έχει τη δυνατότητα να διανείμει τα κέρδη μέσω καταβολής μερίσματος, κατά τη φετινή χρήση. Οι ημερομηνίες αποκοπής και καταβολής της επιστροφής κεφαλαίου θα αποφασιστούν από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας. Η εταιρεία θα ενημερώσει για τις ακριβείς ημερομηνίες, μόλις αυτές αποφασιστούν. Τα ενοποιημένα καθαρά κέρδη της εταιρείας, μετά από φόρους, διαμορφώθηκαν σε 32,3 εκατ. ευρώ, έναντι 11,9 εκατ. ευρώ το 2012 και παρουσιάζονται σημαντικά αυξημένα, κυρίως λόγω των εσόδων που προέκυψαν από την ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών. Η φορολογική επιβάρυνση το 2013 είναι σημαντικά αυξημένη λόγω του φόρου αφορολόγητων αποθεματικών (ν. 4172/2013) ύψους 13,1 εκατ. ευρώ, για τον οποίο σχηματίστηκε ισόποση πρόβλεψη. Εξαιρουμένου του φόρου αφορολόγητων αποθεματικών, τα ενοποιημένα καθαρά κέρδη διαμορφώνονται στα 45,4 εκατ. ευρώ. Τα καθαρά κέρδη ανά μετοχή το 2013, μετά από φόρους και διαφορές αποτίμησης ομολόγων, υπολογίζονται σε 0,49 ευρώ, έναντι 0,18 ευρώ το 2012. Εξαιρουμένων των μη επαναλαμβανόμενων εσόδων και των μη επαναλαμβανόμενων χρεώσεων που σχετίζονται με τη δημιουργία προβλέψεων για τη φορολόγηση των αφορολόγητων αποθεματικών, τα κέρδη ανά μετοχή της τρέχουσας χρήσης διαμορφώνονται σε 0,24 ευρώ.

EUROMEDICA

Στις παγκόσμιες εκθέσεις ιατρικού τουρισμού Ο Όμιλος Euromedica συμμετείχε σε τρεις διεθνείς εκθέσεις ιατρικού τουρισμού και συγκεκριμένα στο Greek Health Tourism Integration Conference στην Αθήνα (22-23/02/2014), στο Moscow Medshow στη Ρωσία (1-2/03/2014) και στο International Medical Travel Exhibition and Conference (IMTEC) στο Ντουμπάι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (56/03/2014). Στο πλαίσιο της παρουσίας του στις συγκεκριμένες εκθέσεις, ο Όμιλος Euromedica έδωσε έμφαση σε ιατρικές υπηρεσίες στις οποίες κατέχει εξειδίκευση και άριστη τεχνογνωσία, όπως η αποκατάσταση, η οφθαλμολογία, η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ο τομέας προληπτικού ελέγχου υγείας (check up) κ.ά., και πρόβαλε τις μεγάλες γενικές νοσηλευτικές μονάδες, όπως τη Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης, τη Γενική Κλινική Δωδεκανήσου, αλλά και εξειδικευμένα κέντρα, όπως το Κέντρο Αποκατάστασης και Αποθεραπείας Euromedica «Αρωγή» Θεσσαλονίκης και τη Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική «Γένεσις», μονάδες που αποτελούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του ομίλου στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων και της Μεσογείου. Η συμμετοχή του Ομίλου Euromedica στις μεγάλες εκθέσεις ιατρικού τουρισμού εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική του ομίλου να επενδύσει στον αναπτυσσόμενο κλάδο του ιατρικού τουρισμού. Με πάνω από 13.000 συνεργαζόμενους γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, ο όμιλος προβάλλει συντονισμένα και στη διεθνή ιατρική κοινότητα την πολύχρονη και διεθνή εμπειρία του, αλλά και το υψηλό επίπεδο ιατρικών υπηρεσιών και φιλοξενίας που παρέχουν οι 68 μονάδες του σε 25 πόλεις πανελλαδικά. ΧΡΗΜΑ 77


τα νέα της αγοράς

03-14

Χ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Στηρίζει τη μαθητική επιχειρηματικότητα

Η

εταιρεία Παπαδοπούλου, συνεπής στη δέσμευσή της να ενισχύει δράσεις που έχουν σχέση με τα παιδιά, την εκπαίδευση και τη διατροφή τους, καθοδήγησε τους μαθητές-μέλη του «Επιχειρηματικού Ομίλου Γυμνασίου Νέας Γενιάς Ζηρίδη» στη νέα τους επιχειρηματική πρόκληση και δημιούργησαν μαζί το πρώτο μπισκότο με μέλι, το «Beescoto». Ο «Επιχειρηματικός Όμιλος Γυμνασίου της Νέας Γενιάς Ζηρίδη» λειτουργεί ως εικονική επιχείρηση και λαμβάνει μέρος κάθε χρόνο σε διαγωνισμό που διεξάγεται από το ΣΕΝ (Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων) υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης και με τη συνεργασία του ΣΕΒ. Έχει δε διαγράψει μια αξιόλογη πορεία τα τελευταία χρόνια, με σημαντικές διακρίσεις όσον αφορά τις πρωτότυπες και δημιουργικές ιδέες των μαθητών του. Για τις ανάγκες του φετινού διαγωνισμού, οι μαθητές απευθύνθηκαν στην εταιρεία Παπαδοπούλου, την κορυφαία εταιρεία μπισκότων στην Ελλάδα. Στελέχη της εταιρείας από τα τμήματα marketing και παραγωγής συνεργάστηκαν με τους μαθητές του «Επιχειρηματικού Ομίλου του Γυμνασίου» του σχολείου, τους οποίους καθοδήγησαν με την εμπειρία και τις πολύτιμες γνώσεις τους σε όλη τη διαδικασία σχεδιασμού και παραγωγής ενός νέου προϊόντος. Αποτέλεσμα ήταν το διπλό «Digestive» με αλεύρι ολικής άλεσης και γέμιση κρέμας μελιού, το «Beescoto», ένα μπισκότο που «Κεντρίζει τη γεύση σας!». «Με αυτήν την ενέργεια, αποδεικνύεται, για άλλη μία φορά, η δέσμευση που έχει αναλάβει η εταιρεία μας να στηρίζει πρωτοβουλίες και δράσεις που έχουν σχέση με τα παιδιά, την εκπαίδευση και τη διατροφή. Η προσφορά της εταιρείας στην κοινωνία, και ιδίως στους νέους, είναι πηγαία και ειλικρινής και προσφέρεται απλόχερα από όλα τα στελέχη της εταιρείας σε κάθε ευκαιρία», δήλωσε σχετικά η κα Τζελίνα Κουκουμέλη, Διευθύντρια Marketing της εταιρείας Παπαδοπούλου.

CHILLBOX FROZEN YOGURT

Εξαπλώνεται και στις ΗΠΑ

Ε

κτός Ευρώπης επεκτείνεται πλέον η Chillbox, στοχεύοντας την αγορά των ΗΠΑ. Η ανάπτυξη του δικτύου της εταιρείας στην εν λόγω αγορά θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της στρατηγικής συμφωνίας με τη Lymell Holdings LLC, η οποία απέκτησε το αποκλειστικό δικαίωμα master franchise για το άνοιγμα 100 καταστημάτων Chillbox για τη συγκεκριμένη αγορά, σε βάθος τετραετίας. Η συμφωνία αυτή έρχεται ως συνέχεια της γρήγορης εξάπλωσης της Chillbox στην υψηλών απαιτήσεων ευρωπαϊκή αγορά και της πρόσφατης δημιουργίας καταστημάτων στην Αυστρία και την Ουγγαρία, με αποτέλεσμα η Chillbox να διατηρεί σήμερα παρουσία σε 72 σημεία 11 χωρών. Το δίκτυο Chillbox είναι το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων frozen yogurt στην Ελλάδα, με 55 σημεία σε λειτουργία αυτή τη στιγμή. Στο εξωτερικό, το δίκτυο καταστημάτων Chillbox διατηρεί παρουσία στις αγορές της Αγγλίας (ένα κατάστημα), της Αυστρίας (ένα κατάστημα), του Βελγίου (ένα κατάστημα), της Γαλλίας (ένα κατάστημα), της Ολλανδίας (ένα κατάστημα), της Ουγγαρίας (ένα κατάστημα), της Σουηδίας (τέσσερα καταστήματα), της Βουλγαρίας (τέσσερα καταστήματα), της Κύπρου (δύο καταστήματα) και της ΠΓΔΜ (ένα κατάστημα). 78 Mάρτιος 2014


RANDSTAD

Ανακάμπτει σταδιακά στην Ελλάδα

Μ

ε αφορμή τη δημοσιοποίηση των ετήσιων οικονομικών αποτελεσμάτων, ο Ben Noteboom, Διευθύνων Σύμβουλος της Randstad, επεσήμανε: «Η αναπτυξιακή πορεία συνεχίστηκε σε όλο το τέταρτο τρίμηνο του 2013, επιβεβαιώνοντας τη σταδιακή ανάκαμψη. Η αύξηση των επενδύσεών μας στο μάρκετινγκ υλοποιήθηκε την κατάλληλη στιγμή, ενισχύοντας την αναγνωσιμότητά μας, την προτίμηση στην εταιρεία μας και βέβαια τις πωλήσεις μας, με αποτέλεσμα να επωφεληθούμε από τις ευκαιρίες ανάπτυξης. Θέλω, με την ευκαιρία, να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου σε όλους τους εταίρους μας. Μέσω της εμπιστοσύνης και της αδιάλειπτης υποστήριξης των πελατών, των υποψηφίων και των επενδυτών μας, η Randstad κατάφερε να αναδειχθεί στον πραγματικά παγκόσμιο παίκτη που είναι σήμερα. Αλλά, πάνω από όλα, θέλω να ευχαριστήσω τους ταλαντούχους, εργατικούς και γεμάτους έμπνευση συναδέλφους μου σε όλο τον κόσμο». Η Leigh Ostergard, Managing Director της Randstad Hellas, με αφορμή τα τοπικά αποτελέσματα της Randstad, σχολίασε: «Είμαστε πολύ χαρούμενοι που καταφέραμε, με σκληρή δουλειά και άριστη ποιότητα υπηρεσιών, να βελτιώσουμε τις επιδόσεις μας σε τοπικό επίπεδο, ειδικά εν μέσω ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου και ιδιαίτερα απαιτητικού περιβάλλοντος. Εντοπίζουμε στην αγορά τάσεις που μας επιτρέπουν να αισθανόμαστε συντηρητικά αισιόδοξοι, όπως η αύξηση των αναγκών των επιχειρήσεων σε προσωπικό λόγω ανάληψης νέων έργων από τους πελάτες μας. Στην εταιρεία μας απασχολήσαμε περίπου 1.300 υπαλλήλους προσωρινής απασχόλησης και την ίδια στιγμή, καταφέραμε να βοηθήσουμε το 61% των συμμετεχόντων στα προγράμματα outplacement της εταιρείας μας να βρουν εργασία μέσα στο προηγούμενο έτος. Παράλληλα επιστρέψαμε σε διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2013. Το όραμά μας παραμένει η περαιτέρω ενίσχυση της ηγετικής μας θέσης στον τομέα της παροχής υπηρεσιών ανθρώπινου δυναμικού στην Ελλάδα και η παροχή τεχνογνωσίας στους πελάτες μας, με στόχο να στηρίξουμε την ανάπτυξή τους και να βοηθήσουμε τη βελτιστοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού τους».

ΚΑΦΕΣ BRAVO

Επαναλανσάρεται με νέα επικοινωνιακή εκστρατεία

Ο

ελληνικός καφές «Bravo» επανέρχεται δυναμικά μέσα από μια νέα επικοινωνιακή εκστρατεία, με παρουσία τόσο στην τηλεόραση όσο και στα social media (facebook page, youtube channel), αλλά και εντός καταστημάτων με ποικίλες below-the-line ενέργειες, που θα εξελιχθούν κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Μέσα από τη νέα ολοκληρωμένη καμπάνια, ο ελληνικός καφές «Bravo» αναδεικνύει και επιβραβεύει αυτούς που μένουν πιστοί στον εαυτό τους και στα «θέλω» τους, αυτούς που αναζητούν έμπνευση για να αλλάξουν τον κόσμο γύρω τους, αυτούς που δεν συμβιβάζονται, αυτούς που ακολουθούν το δικό τους μονοπάτι! Γιατί ο «Bravo» χαράζει και ακολουθεί τη δική του πορεία στον ελληνικό καφέ, με γνώμονα την ποιότητα, τη δική του αυθεντική ταυτότητα, τον δικό του χαρακτήρα. Γιατί για να γίνει ένας πραγματικά καλός ελληνικός καφές, χρειάζεται μεράκι, αγάπη και γνώση. Αυτά ακριβώς είναι τα συστατικά του «Bravo» από το 1926 μέχρι και σήμερα.

INTERAMERICAN

Καθαρά κέρδη 26,6 εκατ. το 2013

Η

γετικό χαρακτήρα στην ασφαλιστική αγορά της «επόμενης ημέρας» φανερώνουν τα οικονομικά αποτελέσματα που παρουσίασε η Interamerican για το 2013. Η εταιρεία κατέγραψε κέρδη μετά από φόρους 26,6 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 27,8% έναντι του 2012 (20,8 εκατ.), ενώ αυξημένα είναι και τα επαναλαμβανόμενα κέρδη της. Η παραγωγή συγκρατήθηκε σε υψηλό επίπεδο, φθάνοντας στα 393,9 εκατ. σε συνολικά μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα, μειωμένα λιγότερο έναντι του μέσου όρου της ασφαλιστικής αγοράς (8,1% έναντι 9,3%). Αξιοσημείωτη είναι η περαιτέρω βελτίωση του υψηλού δείκτη φερεγγυότητας, που υπολογίζεται πάνω από 300%. Κερδοφόροι ήταν και οι τρεις βασικοί τομείς δραστηριοτήτων της Interamerican. Στις γενικές ασφάλειες σημειώθηκαν κέρδη 11,7 εκατ., ενώ στις ασφάλειες ζωής και υγείας τα κέρδη ανήλθαν σε 15,1 εκατ. Για δεύτερη διαδοχική χρονιά, η εταιρεία είναι η πιο κερδοφόρα μεταξύ των εκτός Ολλανδίας θυγατρικών του ομίλου Achmea. Στη διάθρωση των ασφαλιστικών εργασιών παρατηρείται σχετική ισορροπία, με αυξημένη τη δυναμική των γενικών ασφαλειών, που έδωσαν μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα 215,7 εκατ. ευρώ, ενώ οι κλάδοι ζωής και υγείας έφθασαν στα 178,2 εκατ. (88,7 και 89,5 εκατ. αντίστοιχα). Με τα δεδομένα της ασφαλιστικής αγοράς, εκτιμάται ότι το μερίδιο της εταιρείας αυξήθηκε σε 10,2% έναντι 9,9% το 2012. Η Interamerican πέτυχε καλύτερο combined ratio στις γενικές ασφάλειες (93,4%), κρατώντας το εντός στόχου και στις ασφάλειες ζωής και υγείας, έχοντας επιτύχει καλύτερες συμφωνίες με παρόχους, αποτελεσματικότερη διαχείριση ζημιών και καλύτερο underwriting. Η θετική εικόνα των αποτελεσμάτων της εταιρείας υπογραμμίζεται και από τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των λειτουργικών εξόδων, την ανάπτυξη όλων των δικτύων διανομής και της ιδιαίτερης δυναμικής των απευθείας πωλήσεων, που συνδυάστηκαν με σημαντικές επενδύσεις σε λειτουργικές βελτιώσεις και με προϊοντικό σχεδιασμό στη βάση της τυποποίησης – απλοποίησης, της καθετοποίησης στη διαχείριση των ζημιών και των προωθημένων ψηφιακών εφαρμογών. Τα εν λόγω χαρακτηριστικά συνηγορούν στην ετοιμότητα της Interamerican ενόψει της εφαρμογής της οδηγίας Solvency II, τόσο ως προς τις κεφαλαιακές απαιτήσεις όσο και ως προς τη διακυβέρνηση, τη διαχείριση κινδύνων και το σύστημα εσωτερικού ελέγχου. ΧΡΗΜΑ 79


παρουσιάσεις 03-2014

Χ

ONE TEAM

ΑΝΕΛΑΒΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΚΑΨΟΥΛΕΣ ESPRESSO DOUWE EGBERTS

Η

Οne Team Α.Ε., εταιρεία παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών επικοινωνίας και μάρκετινγκ, ανέλαβε την οργάνωση, επιμέλεια και δημοσιότητα του επίσημου λανσαρίσματος των νέων καψουλών espresso Douwe Egberts, στο πλαίσιο της υπάρχουσας συνεργασίας της με την Bravo Greece A.E., μέλος του ομίλου D.E. MASTER BLENDERS 1753. Το νέο προϊόν, το οποίο είναι διαθέσιμο στα σούπερ μάρτκετ και συμβατό με μηχανές Nespresso, παρουσιάστηκε πρόσφατα στους εκπροσώπους του Τύπου, καθώς και στους εμπορικούς συνεργάτες της εταιρείας. Το μουσικό ντουέτο Opera Chaotique συνόδευσε, με τον δικό του μοναδικό τρόπο, την παρουσίαση, δίνοντας το ανάλογο κρεσέντο στην προβολή των 12 απολαυστικών γεύσεων στις οποίες κυκλοφορούν οι κάψουλες espresso Douwe Egberts. Πιο αναλυτικά, η Οne Team επιμελήθηκε τον σχεδιασμό του concept, το branding, την κατασκευή των σκηνικών και του press-kit, καθώς και την επικοινωνία και τον συνολικό συντονισμό υλοποίησης της εκδήλωσης.

ΤΗE APIVITA EXPERIENCE STORE

H ΝΙΚΗ ΚΟΥΤΣΙΑΝΑ ΥΠΟΔΕΧΘΗΚΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Η

αίθουσα «Hippocrates Lecture Hall» του «Τhe Apivita Experience Store» φιλοξένησε μια ενδιαφέρουσα και ξεχωριστή συνάντηση. Ενδιαφέρουσα, τόσο για το θέμα της όσο και για το ίδιο το περιεχόμενο της συζήτησης. Ξεχωριστή, γιατί είναι σπάνιο μέσα σε ένα απόγευμα, στον ίδιο χώρο, να μαζευτούν μερικές από τις πιο δυναμικές και αξιόλογες σύγχρονες γυναίκες αυτής της πόλης για να συζητήσουν ανοιχτά, ειλικρινά, από καρδιάς, με χιούμορ και χαλαρότητα, όλα εκείνα που απασχολούν κάθε σύγχρονη γυναίκα. Προσκεκλημένες, γυναίκες που στον χώρο της η καθεμιά διακρίνεται, ηγείται ή επηρεάζει και εμπνέει και άλλες γυναίκες με σκοπό να ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες, μέσα από την επαγγελματική και προσωπική τους ζωή. Μεταξύ άλλων, η Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα, η Εμμανουέλα Βασιλάκη, η Στέλλα Ράπτη, η Τζένη Μπαλατσινού, η Χριστιάνα Καίσαρη, η Μανουέλα Παυλίδου, η Μελίσα Μεταξά, η Μαρίνα Οικονόμου-Λαλιώτη, η Δάφνη Ζουμπουλάκη, η Όλγα Μαλέα, η Δήμητρα Παπαδοπούλου, η Μπέτυ Καζακοπούλου κ.ά. Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η θέληση για ηγεσία στις νέες γυναίκες σήμερα και πώς μπορούν, και με την υποστήριξη των άλλων γυναικών, παρά τις δυσκολίες της εποχής, να κυνηγήσουν τα όνειρά τους και να ζήσουν μια ζωή βασισμένη στα ταλέντα, τη μόρφωση, τις ικανότητές τους και όχι βασισμένη σε περιορισμούς, στερεότυπα ή ακόμα και ενοχές που προκύπτουν από το φύλο τους. Όπως, χαρακτηριστικά, υποστήριξε η Νίκη Κουτσιανά στην ομιλία της: «Μέσα από το βιβλίο, «Lean In», εμείς οι γυναίκες καλούμαστε να βγούμε μπροστά: να καταρρίψουμε τους φόβους μας, να ξεπεράσουμε τις ανασφάλειές μας, να βγάλουμε την αλήθειά μας και να κάνουμε τις επιλογές μας με βάση τις δικές μας επιθυμίες και στόχους και όχι το τι πιστεύουν οι άλλοι για εμάς».

INTERAMERICAN

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ GOLDEN HOME ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

Η

Interamerican και το μεγάλο κτηματομεσιτικό γραφείο Golden Home ανακοίνωσαν την έναρξη συνεργασίας για μια σημαντικής αξίας παροχή ασφαλιστικής κάλυψης κατοικίας από την κτηματομεσιτική επιχείρηση στους νέους πελάτες της. Το ασφαλιστήριο θα συνοδεύει, ως παροχή χωρίς ασφαλιστικό κόστος, κάθε περίπτωση αγοραπωλησίας ή ενοικίασης κατοικίας για διάρκεια ενός έτους. Η κάλυψη αφορά σε περιεχόμενο κατοικίας. Από την Interamerican παρέχονται οι καλύψεις του προγράμματος Home Classic με σημαντική έκπτωση προς την Golden Home, στο πλαίσιο της ευρύτερης συνεργασίας που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δύο επιχειρήσεων. Η ασφάλιση περιουσίας αποτελεί για την Interamerican βασικό πυλώνα ανάπτυξης εργασιών και ασφαλιστικής τεχνογνωσίας. Η Golden Home δραστηριοποιείται στην Αττική με ένα δίκτυο 160 συμβούλων ακίνητης περιουσίας και διαθέτει προς διαπραγμάτευση περισσότερα από 30 χιλιάδες ακίνητα. Η συνεργασία υλοποιήθηκε με τη διαμεσολάβηση του διοικητικού γραφείου πωλήσεων Αμαρουσίου της Interamerican. 80 Μάρτιος 2014


MASTERCARD

ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΕΣΩ ΚΙΝΗΤΩΝ

Η

MasterCard και η Prime Research δημοσίευσαν τη δεύτερη, παγκοσμίως, ετήσια έρευνα της MasterCard για τις συναλλαγές μέσω κινητών τηλεφώνων, η οποία βασίζεται σε περισσότερα από 13 εκατομμύρια σχόλια χρηστών σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το twitter και το facebook, καθώς και σε blogs και forums παγκοσμίως. Η έρευνα δείχνει ότι υπάρχει θετικότερη αντιμετώπιση ως προς τις συναλλαγές μέσω κινητών τηλεφώνων και ότι η χρήση τους από τους καταναλωτές αναπτύσσεται με ταχύτητα, όπως και η αποδοχή τους από τους εμπόρους. Οι έμποροι τις αξιολογούν θετικά κατά 88%, ενώ πολλοί είναι αυτοί που τονίζουν ότι η αποδοχή πληρωμών μέσω κινητού αποτελεί ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Όσο οι καταναλωτές στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε επιλογές υπηρεσιών μέσω κινητών τηλεφώνων τόσο οι έμποροι που διστάζουν να αποδεχθούν αυτές τις συναλλαγές μπορεί να βρεθούν σε μειονεκτική θέση. Σύμφωνα με την έρευνα, το 2013 ήταν η χρονιά κατά την οποία οι πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου πέρασαν από το επίπεδο της ιδέας στο επίπεδο της υλοποίησης. Το 2013 το 81% των σχετικών συζητήσεων προήλθαν από τους adopters, όσους δηλαδή υιοθέτησαν τη συγκεκριμένη τεχνολογία, σε αντίθεση με το 2012, όπου μόνο το 32% των συζητήσεων προήλθαν από όσους είχαν χρησιμοποιήσει αντίστοιχα προϊόντα. Παρά το γεγονός ότι οι ανησυχίες για την ασφάλεια παραμένουν, η έρευνα δείχνει ότι οι καταναλωτές και οι έμποροι έχουν περάσει από το ερώτημα «γιατί να κάνουμε συναλλαγές μέσω κινητών τηλεφώνων;» στο «ποια εφαρμογή συναλλαγής μέσω κινητού να επιλέξουμε;». Ως αποτέλεσμα, το 2014 ενδέχεται να είναι η χρονιά κατά την οποία θα διαμορφωθούν συμμαχίες μεταξύ εμπόρων και εταιρειών κινητής τηλεφωνίας, γεγονός που σημαίνει ότι όσοι σκέφτονται να υιοθετήσουν πληρωμές μέσω κινητού, θα τύχουν καλύτερης εξυπηρέτησης.

ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ

SCA HYGIENE PRODUCTS

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΗΝ KARIPIDIS BROS ΓΙΑ ΤΑ 149 ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ «ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ»

ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Σ

υμβόλαιο δικαιόχρησης με την Karipidis Bros, τη νέα ιδιοκτήτρια εταιρεία της Αρβανιτίδης Α.Ε., υπέγραψε η Μαρινόπουλος Α.Ε. Η σχετική συμφωνία αφορά στο σύνολο του δικτύου των 149 καταστημάτων της Αρβανιτίδης Α.Ε., το οποίο πλέον θα λειτουργεί υπό καθεστώς δικαιόχρησης, με τα σούπερ μάρκετ της αλυσίδας να μετονομάζονται άμεσα σε Carrefour Μαρινόπουλος και Carrefour Express, αναβαθμίζοντας πλήρως την εικόνα και την οργάνωσή τους. Σε ό,τι αφορά την αποθήκη της Αρβανιτίδης Α.Ε. στη Βέροια, εφεξής θα τροφοδοτεί τα καταστήματα του δικτύου με νέα γκάμα προϊόντων, στα οποία θα περιλαμβάνονται και τα προϊόντα με το σήμα «Carrefour». Σημειώνεται ότι η συμφωνία franchise με την Αρβανιτίδης Α.Ε. υπεγράφη από τη Μαρινόπουλος Α.Ε., στο πλαίσιο της στρατηγικής που ακολουθεί για την ενδυνάμωση της παρουσίας της στη λιανική και την ενίσχυση της ηγετικής της θέσης στην αγορά, με τη λειτουργία του μεγαλύτερου λιανεμπορικού δικτύου στην Ελλάδα. Μέσω της Αρβανιτίδης Α.Ε., η Μαρινόπουλος Α.Ε. ισχυροποιεί γεωγραφικά τη θέση της στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα, ενώ θα αυξήσει σημαντικά τον τζίρο της, τροφοδοτώντας με προϊόντα της τα 149 καταστήματα της Αρβανιτίδης Α.Ε.

Τ

ο 2013, μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά για την αγορά, η SCA Hygiene Products κατέγραψε θετικά μεγέθη, με τις πωλήσεις να αυξάνονται κατά 15%, σε σύγκριση με το 2012, ξεπερνώντας τα 100 εκατ. ευρώ. Η SCA Hygiene Products παρουσίασε τη νέα καινοτομία στα ρολά υγείας Zewa, το μοναδικό υδατοδιαλυτό χαρτοκύλινδρο Zewa Aqua Tube. Παράλληλα, παρουσίασε και στοιχεία αναφορικά με την επιτυχημένη πορεία της στην ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, η SCA Hygiene Products ανακοίνωσε τη συνέχιση καταγραφής ανοδικών ρυθμών ανάπτυξης στην ελληνική αγορά, επιτυγχάνοντας 55% αύξηση πωλήσεων την τελευταία πενταετία. Η SCA, ηγέτιδα εταιρεία προϊόντων προσωπικής υγιεινής, χαρτικών και δασικών προϊόντων, σε παγκόσμιο επίπεδο, υπηρετώντας το όραμά της να παρέχει προϊόντα που βελτιώνουν την καθημερινότητα των καταναλωτών, παρουσιάζει το Zewa Aqua Tube στην ελληνική αγορά. Το Zewa Aqua Tube είναι ο μόνος υδατοδιαλυτός, βιοδιασπώμενος και ανακυκλώσιμος χαρτοκύλινδρος για χαρτί υγείας, ο οποίος προσφέρει στους καταναλωτές έναν εναλλακτικό τρόπο απόρριψης του χαρτοκυλίνδρου. Η υδατοδιαλυτότητα του Zewa Aqua Tube έχει επικυρωθεί από ανεξάρτητο ινστιτούτο, που απέρριψε περισσότερους από 10.000 κυλίνδρους κατά το στάδιο ελέγχου και επιβεβαίωσε ότι ο χαρτοκύλινδρος διαλύεται σε όλες τις περιπτώσεις. Καθώς είναι 100% ασφαλές για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, το Zewa Aqua Tube αποτελεί την επανάσταση στην κατηγορία του χαρτιού υγείας. Έπειτα από έρευνες στο Βέλγιο, στη Γαλλία και στην Ισπανία, που δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών θα ήθελε έναν χαρτοκύλινδρο που απορρίπτεται στη λεκάνη και διαλύεται στο νερό, με κύριο λόγο την πρόσθετη διευκόλυνση (38%) που προσφέρει, η SCA Hygiene Products προχώρησε στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης καινοτομίας η οποία εφαρμόζεται ήδη και στους 16 κωδικούς προϊόντων ρολών υγείας του brand Zewa της SCA. Επιπλέον, οι έρευνες έδειξαν ότι η διευκόλυνση θεωρείται σημαντικό πλεονέκτημα στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης (σε ποσοστό πάνω από το 70% στη Ρωσία). ΧΡΗΜΑ 81


Χ δια ταύτα...

✒ από τον Γιώργο Καλούμενο

. Ε . Ε Τ Ν Δ ς Κόντρα ε ζ ε π ά ρ τ ς έ νικ η λ λ ε ς ι τ ο ρ με επίκεντ Η κόντρα μεταξύ της κυβέρνησης και της Τραπέζης της Ελλάδος - από τη μία πλευρά και του ΔΝΤ σχετικά με το θέμα των τραπεζών, όπως παρατηρούν πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες, ίσως να έχει να κάνει και με τη διαμάχη ΗΠΑ - Ε.Ε.

Ό

πως τονίζουν ανώτατα στελέχη της Τραπέζης της Ελλάδος, υπάρχει θεσμικό πρόβλημα από την εμπλοκή του ΔΝΤ, που επιδιώκει να μείνει ανοιχτό το review όσο δεν κλείνει το θέμα των τραπεζών, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι το ΔΝΤ θέλει να μπει στον SSΜ (Μόνιμο Μηχανισμό Εποπτείας των ευρωπαϊκών τραπεζών), πράγμα όμως που δεν επιθυμούν οι Ευρωπαίοι. Η στάση του ΔΝΤ στο θέμα των τραπεζών χαρακτηρίζεται εκβιαστική. Ανώτερα τραπεζικά στελέχη εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για τη στάση του ΔΝΤ και εκτιμούν, παράλληλα, ότι η διαφωνία του Ταμείου λειτουργεί ως μοχλός πίεσης προς την ευρωπαϊκή πλευρά, αφού όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά, το «παιχνίδι εξελίσσεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και για μία ακόμη φορά θύμα είναι η ελληνική οικονομία». Το ΔΝΤ κάνει «χρήση», όπως και στο παρελθόν, της ελληνικής περίπτωσης, για να πιέσει, ακόμα μία φορά, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και τη «γερμανική» πτέρυγα του Συμβουλίου της ΕΚΤ για αλλαγή νομισματικής πολιτικής «εδώ και τώρα». Η πίεση αυτή έχει διατυπωθεί δημοσίως στις συναντήσεις της Λαγκάρντ με τη Μέρκελ και τον κ. Ντράγκι. Η Λαγκάρντ, σχολιάζοντας την κατάσταση στην Ευρώπη ως ιδιαίτερα 82 Μάρτιος 2014

εύθραυστη, ζήτησε την αλλαγή της νομισματικής της πολιτικής και υποστήριξε επιπλέον ότι «η Ευρώπη οφείλει να ολοκληρώσει την τραπεζική της ένωση...». Με άλλα λόγια, επανέλαβε, για πολλοστή φορά, ότι το ΔΝΤ ζητάει διαφορετικά - περισσότερο αυστηρά - stress test για τις ευρωτράπεζες και ταυτόχρονη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, πριν ξεκινήσει η τραπεζική ενοποίηση. Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δείχνει να δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στη διοίκηση της ΤτΕ, καθώς έχει ανάψει το «πράσινο φως» για την υιοθέτηση μιας σειράς παραμέτρων, με «φόντο» την ευρωπαϊκή άσκηση. Άλλωστε, από την πρώτη στιγμή, η διοίκηση της ΤτΕ βρισκόταν σε ανοιχτή γραμμή με την ΕΚΤ, με αποτέλεσμα να επικρατεί η αντίληψη ότι ο Μάριο Ντράγκι συναινεί, παρά το γεγονός ότι αυτό δεν εκδηλώθηκε στις δύο συναντήσεις με την Τρόικα. Στην ουσία, η Τρόικα αναιρεί τον ίδιο της τον εαυτό. Γιατί, όπως σημειώνουν τραπεζικοί κύκλοι, όλα τα μοντέλα και οι παραδοχές της άσκησης είχαν αποφασιστεί από κοινού – μεταξύ Τρόικας και ΤτΕ πριν δοθούν στην BlackRock. Αυτό αποτελεί, εξάλλου, ένα από τα πιο ισχυρά επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς και το σημείο στο οποίο βασίστηκε ο διοικητής της ΤτΕ και προχώρησε σε μονομερή ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.


ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ*

good to know you

ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

)LZ[ )LZ[ >VYRWSHJLZ > VYRWSHJLZ . .YLLJL YLLJL

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu


ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Το Grecovery «θερμαίνει» το Χ.Α.

τ.400/ 03.2014

ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ Στη «μέγγενη» του αρνητικού περιβάλλοντος

Κωστής Μελαχροινός

Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, ΕΛΤΑ

«Ξαναχτίζουμε» τη σχέση με τους πελάτες μας Τα ΕΛΤΑ έχουν υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια σημαντικά έργα υποδομών για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, εστιάζοντας στην αυτοματοποίηση και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.400 / 03.2014 / € 6,00

Clinical Research Conference: Το μέλλον των κλινικών ερευνών στην Ελλάδα

ISSN 1105-0470


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.