Χρήμα #409, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ

Το απόλυτο «στοίχημα»: Συμφωνία ή ρήξη;

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.409 / 1-2.2015 / € 6,00

ΕSG Sustainability: Αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου για καινοτόμο και βιώσιμη ανάπτυξη

τ.409/ 1-2.2015

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Ενεργειακό κόστος και υπερφορολόγηση «πνίγουν» την ανταγωνιστικότητα Στέλιος Πιρπινιάς Eπικεφαλής Λιανικής Τραπεζικής και Μarketing της HSBC Ελλάδος

Στόχος μας η σταθερότητα και η ανάπτυξη της «προσωπικής οικονομίας» των πελατών μας Τις τελευταίες αλλαγές και τις εξελίξεις που έχουν λάβει χώρα στον κλάδο του wealth management μετά τις συγχωνεύσεις στον εγχώριο τραπεζικό κλάδο, αλλά και την έντονη μεταβλητότητα που παρουσιάζουν την τελευταία διετία οι διεθνείς αγορές, καταγράφει ο επικεφαλής της HSBC Ελλάδος, Στέλιος Πιρπινιάς.

ISSN 1105-0470

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

2 Λέττα Καλαμαρά, Διευθύντρια Σύνταξης

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Το 2015 είναι για μια χρονιά που, ούτως ή άλλως, αποτελεί παράθυρο ευκαιρίας για χώρες όπως η Ελλάδα, καθώς ενεργοποιείται το «πακέτο Ντράγκι-Γιούνκερ». Όμως η χώρα μας θα μπορεί να επωφεληθεί από αυτό υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Η

πορεία μιας χώρας δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα ασύνδετων μεταξύ τους παρενθέσεων διακυβέρνησης. Δεν είναι η χώρα, η οικονομία και η κοινωνία της παιχνίδι γιο-γιο, που ανεβαίνει και κατεβαίνει στα δάχτυλα της κάθε πολιτικής ομάδας εξουσίας. Τα στοιχεία είναι δεδομένα. Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, σε περίπτωση μη συμφωνίας της ελληνικής κυβέρνησης με τους εταίρους, η χώρα κινδυνεύει να απολέσει 50 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα θα απολέσει κατ’ αρχάς τα 7,2 δισ. των δανείων του ΔΝΤ και της Ευρωζώνης και η ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να συμμετάσχει μέσω των τραπεζών στο πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» της ΕΚΤ. Για τη συμμετοχή σε αυτό έχει τεθεί ως κύρια προϋπόθεση η ύπαρξη προγράμματος προσαρμογής. Ας σημειωθεί ότι το ποσό που μπορεί να αντληθεί από τον Μάρτιο του 2015 έως τον Σεπτέμβριο του 2016 ανέρχεται σε περίπου 30 δισ. και θα συνέβαλλε στην επιδιωκόμενη ανάπτυξη αντί της λιτότητας. Τέλος, δεν θα μπορεί να αξιοποιήσει το ποσό των 11,4 δισ. που έχει σήμερα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Άλλα κόστη θα προκύψουν από την

ανάγκη προσφυγής των τραπεζών στον μηχανισμό ELA, πράγμα που θα πιέζει τα επιτόκια των επιχειρήσεων προς τα επάνω. Επίσης, άμεσα προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν αν υπάρξει μαζική φυγή κεφαλαίων και αποταμιεύσεων από τις τράπεζες. Από την άλλη πλευρά, από τον Μάρτιο, όπως επισημαίνεται και στο εσωτερικό του περιοδικού, θα «βρέχει» 60 δισ. ευρώ μηνιαίως στις οικονομίες της ΕΕ. Το ζητούμενο για την Ελλάδα βέβαια είναι να μην «κρατάει ομπρέλα» όταν θα αρχίσει να «βρέχει» λεφτά στην Ευρωζώνη. Δηλαδή θα πρέπει η χώρα να βρίσκεται σε πρόγραμμα και να τα έχει βρει με τους δανειστές, προκειμένου να έχει όφελος από το «κοσμογονικό» πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης στην Ευρωζώνη. Το 2015 είναι μια χρονιά που, ούτως ή άλλως, αποτελεί παράθυρο ευκαιρίας για χώρες όπως η Ελλάδα, καθώς ενεργοποιείται το «πακέτο Ντράγκι-Γιούνκερ». Όμως η χώρα μας θα μπορεί να επωφεληθεί από αυτό υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Έτσι, όταν άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θα βλέπουν το κόστος δανεισμού για τις οικονομίες και τις επιχειρήσεις τους να

υποχωρεί, η Ελλάδα θα υστερεί, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και τις θέσεις εργασίας. Είναι ενδεικτικό το ότι ήδη η απόκλιση μεταξύ των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας και άλλων χωρών που ήταν σε Μνημόνιο, όπως της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, κινείται σε εντυπωσιακά επίπεδα. Η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου «φλερτάρει» με το 10% όταν του πορτογαλικού κινείται πέριξ του 2,5%. Επίσης, όλο και περισσότεροι αναλυτές –μεταξύ των οποίων η Goldman Sachs, η Pimco και η ING Groep– προβλέπουν την απόλυτη ισοτιμία για ευρώ/δολάριο στο 1 προς 1. Οι Έλληνες έχουν κάθε δικαίωμα να στρέψουν το βλέμμα στο μέλλον και να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο από το παρελθόν και το παρόν. Το αποτέλεσμα εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο η πολιτική, οικονομική και κοινωνική ηγεσία θα αξιώσει το δικαίωμα στο μέλλον, δείχνοντας τη σοβαρότητα που απαιτείται στις υποχρεώσεις που απορρέουν ακριβώς από αυτό το δικαίωμα.

ΧΡΗΜΑ

τ.409, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015 4 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΕΝ ΑΡΧΗ...

η μεγάλη έκθεση για το κυνήγι

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ:

THEASISEXPO τηλ.:2106916125 www.outdoorexpo.gr

ζήσε την εμπειρία!

/outdoorexpoGR

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ: του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ & ΑΙΓΑΙΟΥ της ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΩΝ ΕMΠΟΡΩΝ ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

VENTURE CAPITAL & PRIVATE EQUITY FUNDS Επενδύουν στην καινοτομική και δυναμική επιχειρηματικότητα

18

34

BIOMHXANIA Ενεργειακό κόστος και υπερφορολόγηση «πνίγουν» την ανταγωνιστικότητα

48

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ Γεώργιος Ουζούνης 2014 Ποιες εταιρείες βράβευσαν οι αναγνώστες του περιοδικού ΧΡΗΜΑ και της ηλεκτρονικής εφημερίδας ΧΡΗΜΑ Week ως τις καλύτερες εισηγμένες του 2014

40 ESG Sustainability Αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου για καινοτόμο και βιώσιμη ανάπτυξη

76

ΤΡΑΠΕΖΕΣ Ο Ντράγκι πέρασε τη θηλιά αλλά δεν την έσφιξε

6 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

περιεχόμενα τ.409/1-2.2015 73 ~ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ Τα βασικά στοιχεία του προγράμματος Ντράγκι 78 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS Η εταιρεία ΚΡΙ ΚΡΙ

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Τις τελευταίες αλλαγές και τις εξελίξεις που έχουν λάβει χώρα στον κλάδο του wealth management μετά τις συγχωνεύσεις στον εγχώριο τραπεζικό κλάδο, αλλά και την έντονη μεταβλητότητα που παρουσιάζουν την τελευταία διετία οι διεθνείς αγορές, καταγράφει ο επικεφαλής της HSBC Ελλάδος, Στέλιος Πιρπινιάς.

80 ~ EΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ MEGA PROJECTS Ο «γνωστός άγνωστος» τρόπος χρηματοδότησης-Μέρος ΙV

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημο-

τεύχος Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2015 ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Αριστείδης Κυπριώτης kypriotis.a@ethosmedia.eu CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Λέττα Καλαμαρά kalamara.l@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

Σπύρος Κανιούρας kaniouras.s@ethosmedia.eu ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ Αμαλία Λούβαρη louvari.a@ethosmedia.eu ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΠΩΛΗΣΕΩΝ Διονύσης Δρογγίτης drogitis.d@ethosmedia.eu

σίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

KEY ACCOUNT MANAGER Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σοφία Λαλισσίδου lalissidou.s@ethosmedia.eu

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ MARKETING Μαίρη Κατσαπρίνη katsaprini.m@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη Πόπη Καλογιάννη voulgaraki.s@ethosmedia.eu popikalogianni@gmail.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu Μαρία Νέγκα nega.m@ethosmedia.eu

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr www.ethosmedia.eu www.ethosevents.eu www.hrima.gr www.insuranceworld.gr www.asfalizomai.com www.phb.com.gr www.alivemag.gr www.virus.com.gr www.bitdaily.gr

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ Pressious Αρβανιτίδης ~ Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε Α.Β.Ε.Ε.

ISSN 1105-0470 πιστοποιημένο χαρτί FSC® και ISSN 1105-0470

έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

04 ~ Εν αρχή: Με το βλέμμα στο μέλλον 08 ~ Χρηματιστήριο: ΧΑ: Το απόλυτο «στοίχημα»: Συμφωνία ή ρήξη; 82 ~ Διά ταύτα: Μπλόφα

30

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Στέλιος Πιρπινιάς Επικεφαλής Λιανικής Τραπεζικής και Marketing της HSBC Ελλάδος Στόχος μας η σταθερότητα και η ανάπτυξη της «προσωπικής οικονομίας» των πελατών μας ΧΡΗΜΑ 7

Χ χρηματιστήριο

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡIΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ

«ΣΤΟΙΧΗΜΑ»

ΣΥΜΦΩΝΙΑ Ή ΡΗΞΗ

8 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Ά

ρεσε και στον Α. Τσίπρα η μεγάλη άνοδος του χρηματιστηρίου την Παρασκευή 23 Ιανουαρίου (+6,14%), κατά την τελευταία συνεδρίαση πριν τις εκλογές, και έκανε ειδική αναφορά στην τελευταία προεκλογική του ομιλία, επισημαίνοντας ότι η άνοδος αυτή δείχνει ότι οι αγορές δεν φοβούνται την αλλαγή που έρχεται. Όμως, κάθε άλλο παρά φιλικές προς τις αγορές θα είναι οι αλλαγές που έρχονται με τη νέα κυβέρνηση. Έρχεται ισχυρό volatility –συμφωνούν όλοι οι αναλυτές– μετά τα αποτελέσματα των εκλογών της Κυριακής, και εκτιμούν ότι το ΧΑ θα ταλαιπωρηθεί από μια περίοδο έντονης μεταβλητότητας, με πιθανό το ενδεχόμενο να δώσει και νέο χαμηλό 52 εβδομάδων. Η διαπραγμάτευση με την Ευρώπη θα είναι σκληρή, λόγω της μεγάλης απόστασης στις θέσεις των δύο πλευρών αλλά και των εμφανών επιπτώσεων που έχει η πολιτική αβεβαιότητα σε δημοσιονομικό επίπεδο. Οι επόμενες εβδομάδες αναμένεται να χαρακτηριστούν από υψηλή μεταβλητότητα και προσφέρονται για trading. Η αγορά βιώνει καταστάσεις ακραίας μεταβλητότητας αλλά, μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο, αυτό θα συνεχιστεί. Οι συντηρητικοί επενδυτές απέχουν μέχρι να δρομολογηθούν οι εξελίξεις, οπότε στους συμμετέχοντες κυριαρχούν οι βραχυπρόθεσμοι και οι κερδοσκόποι. Σε περίπτωση συμφωνίας με τους δανειστές –έστω και προσωρινής– οι τρέχουσες τιμές θα φαντάζουν «ευκαιρία» αλλά σε αντίθετη περίπτωση η αναταραχή στη χρηματιστηριακή αγορά θα συνεχιστεί και θα καταγραφούν νέα χαμηλά έτους. Οι αγορές χωνεύουν σιγά σιγά την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στην Ελλάδα και αρκετοί ήταν αυτοί που πόνταραν στο ότι η νέα κυβέρνηση θα συμφωνήσει τελικά με τους δανειστές. Μεγάλη μερίδα παραγόντων της αγοράς εκφράζει την προσδοκία πως η σκληρή γλώσσα του Αλέξη Τσίπρα θα ροκανιστεί από την πραγματικότητα... Όμως από το Μαξίμου εκπέμπεται το μήνυμα για σθεναρή αντίσταση. Καθώς πλησιάζουν τα μεγάλα crash tests της νέας κυβέρνησης, παραμένει ασαφές ποιος θα αποφασίσει να κάνει πίσω και να υπαναχωρήσει απέναντι στις αξιώσεις του. Ποιος θα υποχωρήσει πρώτος; O ΣΥΡΙΖΑ ή οι δανειστές της Ελλάδας; Αν δεν υπάρξει σύντομα συμφωνία μεταξύ

Ελλάδας και δανειστών, οι επιπτώσεις για τους Έλληνες θα είναι πολύ σοβαρές και το ερώτημα είναι ποιος θα υποχωρήσει πρώτος; Ο ΣΥΡΙΖΑ ή η Τρόικα; Το βασικό ερώτημα όμως είναι πώς τελικά θα ξεκαθαρίσει αυτή η κατάσταση, δηλαδή ποια θα είναι η σχέση της Ελλάδας με την Ευρώπη, πώς η χώρα θα χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της και τελικά ποια θα είναι η οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσουμε για να βγούμε από την κρίση. ΤΕΣΣΕΡΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΖΗΤΟΥΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Τέσσερα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις κυριαρχούν στην ατζέντα των επενδυτών, των οίκων και της αγοράς, περιμένοντας τα πρώτα δείγματα γραφής από τη νέα κυβέρνηση:

∼ Η Ελλάδα θα είναι σε κάποια μορφή προγράμματος από την Ευρώπη με την εκπνοή της δίμηνης παράτασης, στις 28 Φεβρουαρίου;

∼ Υπάρχει plan B, σε περίπτωση που η επαναδιαπραγμάτευση των όρων των δανειακών συμβάσεων αποδειχθεί «δύσβατο τοπίο» και πόσο πιθανό είναι ένα πιστωτικό γεγονός στην Ελλάδα;

∼ Η Ελλάδα θα πετύχει ανάπτυξη 2,9% φέτος;

∼ Πόσο μεγάλες θα είναι οι αποκλίσεις στην εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού και ποια μέτρα από αυτά που έχουν προβλεφθεί θα ισχύσουν; Το βασικότερο ζήτημα στη φάση αυτή είναι να σταλεί μήνυμα στις αγορές πως η Ελλάδα δεν βρίσκεται στον αέρα χωρίς τη στήριξη της Ευρωζώνης και να πέσουν οι τόνοι σχετικά με την προοπτική ρήξης αν οι διαπραγματεύσεις που επίκεινται δεν φέρουν το επιθυμητό για τη νέα ελληνική κυβέρνηση αποτέλεσμα. Οι αγορές και οι οίκοι αξιολόγησης δεν μπορούν να περιμένουν τέσσερις ή έξι μήνες για να ξεκαθαρίσει το αν η Ελλάδα θα οδηγηθεί στα άκρα ενός ενδεχόμενου πιστωτικού γεγονότος, εκτιμούν οι αναλυτές, σχολιάζοντας παράλληλα πως μιλάμε για μια εξαιρετικά κρίσιμη χρονιά για τη χώρα, που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την επιστροφή σε ικανοποιητικό ρυθμό ανάπτυξης.

GOLDMAN SACHS: ΣΑΦΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Το κλείσιμο θέσεων στα ομόλογα και τις μετοχές της περιφέρειας της Ευρωζώνης προτείνει στους πελάτες της-επενδυτές η Goldman Sachs, διαβλέποντας επιπλοκές από τον ελληνικό κίνδυνο. Όπως υπογραμμίζει, η θέση της ελληνικής κυβέρνησης αποδεικνύεται πιο ευρωσκεπτικιστική και συγκρουσιακή από ό,τι περίμενε. Το γεγονός αυτό αυξάνει το ρίσκο ενός πολιτικού σφάλματος, που θα οδηγήσει σε ένα οικονομικό και χρηματοοικονομικό ατύχημα και πιθανόν στην έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Σύμφωνα με την Goldman Sachs, υπάρχουν τρεις σοβαροί κίνδυνοι για το οικονομικό και δημοσιονομικό outlook της Ελλάδας: 1. Πολιτική κατάρρευση: Οι πρώτες πράξεις της νέας ελληνικής κυβέρνησης μπορούν να ερμηνευτούν από τη σκοπιά: α) μιας προσποιητής επίδειξης δύναμης και ανοιχτής αντιπαράθεσης στις διαπραγματεύσεις για το χρέος, προτού τελικά υπάρξει ένας νέος συμβιβασμός με τους Ευρωπαίους, β) των δυσκολιών μιας νέας κυβέρνησης που δεν έχει εμπειρία στη διακυβέρνηση. Αλλά αν οι προκλήσεις αυτές αντανακλούν την απροθυμία της Ελλάδας να παραμείνει στο ευρώ ή την παραμονή μόνο με τους δικούς της όρους, τότε οδηγούν στο Grexit. Μονομερείς απαιτήσεις από την Ελλάδα δεν πρόκειται να γίνουν δεκτές από την υπόλοιπη Ευρωζώνη.

2. Κρατική χρεοκοπία: Το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στη νέα ελληνική κυβέρνηση και τις ευρωπαϊκές αρχές θα καθοριστεί εν μέρει από τις ημερομηνίες στις οποίες η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα και διμερή δάνεια. Η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει δάνεια στο ΔΝΤ τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο πρέπει να αποπληρώσει δόσεις ομολόγων που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ. Αν η Ελλάδα δράσει μονομερώς και αν οι ελληνικές αρχές δεν είναι πρόθυμες να εμπλακούν σε πολιτικό διάλογο με τους Ευρωπαίους εταίρους όσον αφορά τους όρους μιας νέας βοήθειας, αυτό θα σημάνει Grexit.

3. Τραπεζική κρίση: Οι ανησυχίες για την κατάσταση του τραπεζικού συστήματος ΧΡΗΜΑ 9

Χ χρηματιστήριο ενόψει των προβλέψεων για μια αναστολή της πρόσβασης των ελληνικών τραπεζών στη ρευστότητα της ΕΚΤ.

τραπεζικό τομέα της Ευρώπης, ο οποίος θα δεχτεί μεγάλη πίεση σε περίπτωση αδιεξόδου.

ΣΕΝΑΡΙΟ ΝΕΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΑΠΟ ΤΗ NOMURA Η Nomura εκτιμά ότι οποιαδήποτε συμφωνία πιθανώς θα ψηφιστεί είτε από μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας είτε από μια νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από πρόωρες εκλογές μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς η τρέχουσα κοινοβουλευτική στήριξη θα αποδειχθεί ανεπαρκής γι’ αυτό! Αυτό που δεν πρέπει να αγνοεί η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, προειδοποιεί η Nomura, είναι το εξής: Όποια κι αν είναι η συμφωνία που θα επιτευχθεί μεταξύ Αθήνας και Ευρωπαίων για τη μελλοντική χρηματοδότηση της Ελλάδας, η Ευρωζώνη θα απαιτήσει ούτως ή άλλως μεγάλες μεταρρυθμίσεις ως αντάλλαγμα. «H αρχή του τέλους της ελληνικής κρίσης δεν έχει ακόμη φτάσει, ας μην ξεγελιούνται ορισμένοι» διαμηνύει επίσης η επενδυτική τράπεζα. Ταυτόχρονα, προβλέπει διατήρηση της μεταβλητότητας στα ελληνικά assets για τις επόμενες εβδομάδες, καθώς οι δύο πλευρές θα επιδιώκουν την επίτευξη συμφωνίας.

Δεύτερον, από την αποπληρωμή του χρέους. «Η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει 8,5 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ και άλλα 6,7 δισ. στην ΕΚΤ, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο» εξηγεί.

MORGAN STANLEY: ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ Ο ΣΥΡΙΖΑ Κατά την άποψη της Morgan Stanley, η παραμονή στο ευρώ, η ανάληψη της εξουσίας και η αναίρεση του προγράμματος διάσωσης, είναι μια «αδύνατη τριάδα» για τον ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι τέτοιο είναι ασυνεπές, επομένως ένα από τα τρία θα πρέπει να φύγει. Καθώς η Ελλάδα χρειάζεται μια προληπτική πιστωτική γραμμή για να διευκολύνει την πρόσβαση στην αγορά, δεδομένου του χρηματοδοτικού της κενού, είναι πιθανός ένας συμβιβασμός μεταξύ της Τρόικας και της επόμενης ελληνικής ηγεσίας, ιδιαίτερα δεδομένων των προοπτικών για ένα ήπιο OSI. Αλλά με προοπτική 3-6 μηνών, η διαδικασία μοιάζει κάθε άλλο παρά ομαλή. Η νέα ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαστεί τελικά να συμβιβαστεί, υποστηρίζει η JP Morgan. Σύμφωνα με τον επενδυτικό οίκο, η πίεση στις διαπραγματεύσεις και στην Ελλάδα θα προέλθει από τέσσερις πλευρές: Πρώτον, από τον χρηματοοικονομικό και

10 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Τρίτον, από την ανάγκη των ελληνικών τραπεζών να έχουν συνεχή πρόσβαση στα κεφάλαια της ΕΚΤ. Και τέταρτον, από την επιθυμία της Ελλάδας να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Ανέφικτη θεωρεί την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της νέας ελληνικής κυβέρνησης και της Τρόικας η Saxo Bank. «Οι Έλληνες δεν πρόκειται να κάνουν πίσω», προσθέτει. «Η Ελλάδα είτε θα διασφαλίσει ένα haircut στο χρέος της είτε θα αναγκαστεί να φύγει από την Ευρωζώνη». Σε “overweight” αναβαθμίζει την Ελλάδα η Bank of America/Merrill Lynch. Ο διεθνής οίκος αποδίδει την αναβάθμιση στην εκτίμηση ότι θα υπάρξει επανάληψη του προγράμματος ΕΕ-ΔΝΤ αλλά και στο QE της ΕΚΤ, τα οποία θα καταστήσουν τη χώρα “top performer” σε διάστημα 3-6 μηνών. Ωστόσο, προβλέπει ότι βραχυπρόθεσμα η μεταβλητότητα θα είναι υψηλή. Το πραγματικό ερώτημα που τίθεται για την Ελλάδα είναι αν η χώρα θα βρίσκεται στην Ευρωζώνη σε έξι μήνες, αναφέρει η BofA, απαντώντας ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι. Σε αυτήν την περίπτωση, και μετά από ισχυρή μεταβλητότητα, η νέα κυβέρνηση και η Τρόικα θα συμφωνήσουν σε ένα νέο πρόγραμμα ώστε η Ελλάδα να συμπεριληφθεί στο QE, τονίζει ο διεθνής οίκος. Η BofA δίνει σύσταση “buy” για τις μετοχές των Alpha Bank, Folli Follie Group και Jumbo, ενώ υιοθετεί σύσταση “underperform” για τον τίτλο των Ελληνικών Πετρελαίων. Για αναζωπύρωση του κινδύνου χρεοκοπίας της Ελλάδας προειδοποιεί η βρετανική Sunrise Brokers, σχολιάζοντας την ανησυχητική εξέλιξη της αντιστροφής της καμπύλης των αποδόσεων. Όπως προειδοποιεί, συνήθως η αντιστροφή της καμπύλης των αποδόσεων των ομολόγων σηματοδοτεί αύξηση του κινδύνου χρεοκοπίας για μια χώρα. Η αντιστροφή της καμπύλης των αποδόσεων των

βραχυπρόθεσμων ομολόγων σε σχέση με τα μακροπρόθεσμα ομόλογα συνιστά μια επικίνδυνη τροπή. Αυτή η τροπή είναι χαρακτηριστικό δείγμα υψηλής πίεσης της χώρας την οποία αφορά. Η αντιστροφή της καμπύλης των αποδόσεων αποδεικνύει περίτρανα ότι οι επενδυτές φοβούνται για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα. ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΔΕΝ ΠΑΝΙΚΟΒΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ Οι επενδυτές στις ευρωπαϊκές αγορές δεν πανικοβλήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί; Η πιο «προχωρημένη» απάντηση είναι ότι πιστεύουν πως η Ευρωζώνη μπορεί τελικά να γίνει πιο δυνατή χωρίς την Ελλάδα, αρκεί μόνο να μην ακολουθήσει την έξοδο και μια μεγάλη χώρα. Το λεξικό της κρίσης μπορεί να περιλαμβάνει την Ελλάδα, αλλά για την ώρα δεν περιλαμβάνει τις άλλες χώρες της περιφέρειας. «Σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο μετάδοσης της ελληνικής κρίσης στις άλλες χώρες του Νότου, πλέον η κατάσταση είναι διαφορετική και δεν θυμίζει τους κινδύνους του 2010», σχολιάζουν οι αναλυτές της Credit Suisse, τονίζοντας επί της ουσίας πως δεν υπάρχει πλέον μεγάλος κίνδυνος μετάδοσης. «Μέχρι στιγμής, οι διεθνείς αγορές έχουν αντιμετωπίσει τη νέα αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης ως ένα μεμονωμένο γεγονός» εκτιμούν από την πλευρά τους και οι αναλυτές της Capital Economics. ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Η διατήρηση του επιπέδου των 750-800 μονάδων αναδεικνύει μια σχετική ψυχραιμία των λίγων πλέον συμμετεχόντων. Οι πωλητές έχουν το πάνω χέρι της αγοράς από τον Σεπτέμβριο και μετά, έχοντας οδηγήσει την αγορά σε συνεχή χαμηλά. Οι επόμενες στηρίξεις της αγοράς βρίσκονται στις 780 και 650 μονάδες, ενώ ανοδικά η ζώνη των 1.100 μονάδων, λόγω της πολύμηνης συσσώρευσης, έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά μακροπρόθεσμης αντίστασης. Ενδείξεις αντιστροφής τάσης ακόμη δεν έχουν διαπιστωθεί και, αντλώντας από την πρόσφατη εμπειρία του 2012, θα πρέπει να αναμένουμε πρώτα ένα συναλλακτικό στέγνωμα (ημερήσιοι τζίροι 40-50 εκατ. ευρώ) πριν ο Γενικός Δείκτης αλλάξει πορεία, σύμφωνα με την Beta Χρηματιστηριακή. Χ

Χ προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

ΥΠΟΤΙΜΗΜΕΝΟ ΤΟ ΧΑ

ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΑ ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΑ P/E ΤΟΥ 2015 ΓΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ BLUE CHIPS εμελιωδώς, η αγορά διαπραγματεύεται στις 11 φορές την προσδοκώμενη κερδοφορία του 2015. Οι μέσες εκτιμήσεις της αγοράς ανεβάζουν την κερδοφορία στα 3,5 δισ. ευρώ, με σημαντική συνεισφορά και από τον τραπεζικό κλάδο, στον οποίο γίνεται η υπόθεση σταθεροποίησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η αγορά διαπραγματεύεται κάτω από τον ιστορικό μέσο όρο των 14,5 φορών, επομένως σε επίπεδο εκτιμήσεων η αγορά παρουσιάζει ελκυστικότητα η οποία απομειώνεται από την αύξηση των ασφαλίστρων κινδύνου (risk premium), τα οποία επικρατούν για τις ελληνικές αξίες. Οι ελληνικές μετοχές θα εμφάνιζαν καλές επιδόσεις, με τις ανησυχίες αναφορικά με την ελληνική πολιτική να ξεθωριάζουν. Οι αποτιμήσεις είναι ελκυστικές –το consensus για το P/E του 2016 είναι στο 8,2, πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο του 9,6 για τις αναδυόμενες αγορές– και η HSBC αναμένει το 2016 να συνεχίσει να απέχει από το peak στον κύκλο της κερδοφορίας. Οι τράπεζες τυπικά διαπραγματεύονται χαμηλότερα από τη λογιστική τους αξία. Τα κέρδη θα εμφανί-

Θ

ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΑ ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΑ P/E ΤΟΥ 2015 ΓΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ BLUE CHIPS Μετοχές OTE ΟΠΑΠ Folli Follie Jumbo Fourlis ΕΛΠΕ Motor Oil ΔΕΗ ΤΙΤΑΝ ΕΧΑΕ Μυτιληναίος ΜΕΤΚΑ Sarantis

P/E 2015

P/E 2016

12,2 12,8 10,4 9,5 16,6 45,5 6,1 9,1 19,3 12,0 6,5 5,9 14,5

10,9 9,9 9,2 8,4 7,6 6,5 4,0 4,0 11,2 10,9 5,5 6,9 12,9

σουν μεγάλη μόχλευση, ακόμη και με μια μέτρια ανάκαμψη του ΑΕΠ.

Στο 10,6 εκτιμά το συνολικό p/e για το 2015 των μετοχών που εκπροσωπούν τους κορυφαίους εισηγμένους ομίλους στο ΧΑ, εξαιρουμένων των τραπεζικών, ο οίκος Wood, ενώ για τους τίτλους των χρηματοπιστωτικών ομίλων το p/e υπολογίζεται στο 11. Σημειώνεται πως υπό φυσιολογικές συνθήκες ο συγκεκριμένος δείκτης (λόγος τιμής μετοχής προς κέρδη ανά μετοχή) όταν διαμορφώνεται στην περιοχή του 10 ή και λίγο υψηλότερα, δείχνει πως οι μετοχές είναι σωστά αποτιμημένες. Όσο ανεβαίνει η αγορά, αρχίζει να χαρακτηρίζεται υπερτιμημένη και αντιθέτως, όταν διαμορφώνεται χαμηλότερα του 10, καταδεικνύει αγοραστικές ευκαιρίες σύμφωνα πάντα με τη συγκεκριμένη επενδυτική προσέγγιση. Υπό αυτήν την οπτική γωνία, αυτήν την ώρα το ΧΑ είναι μάλλον ικανοποιητικά κεφαλαιοποιημένο, παρά το γεγονός της πολιτικής αστάθειας, και υπάρχουν τίτλοι με ελκυστικά p/e, όπως της Motor Oil με p/e 6,1, του Μυτιληναίου με p/e 6,5 και της ΜΕΤΚΑ με p/e 5,9. Χ

ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ: ΑΝΟΔΟΣ ΕΩΣ ΚΑΙ 100% ΑΝ… κής αξίας στις 0,9 φορές (P/TBV) κατά της αξίας τους τα τελευταία χρόνια. το επίκεντρο των ρευστοποιήσεων μέσο όρο, σε σύγκριση με 0,3-0,4 φορές Πάντως, σύμφωνα με τη Morgan Stanley, βρέθηκαν οι τραπεζικές μετοχές μετά που είναι σήμερα. αν επέλθει συμφωνία με τους δανειστές, οι τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου. H κατάρΌπως επισημαίνει, οι συνέπειες μιας εξότραπεζικές μετοχές θα ενισχυθούν ακόμη ρευση του τραπεζικού δείκτη κατά 26,67% δου από το ευρώ είναι μεγάλες και ως εκ και κατά 100%! στη συνεδρίαση της Τετάρτης 28 Ιανουατούτου είναι πολύ πιθανό να υπάρξει μια Η θέση της Morgan Stanley παραμένει ρίου ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πτώση συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνηπως οι τραπεζικές μετοχές παραμένουν όλων των εποχών στην ελληνική αγορά και σης με τους Ευρωπαίους εταίρους, καλύελκυστικές, σε μακροπρόθεσμη βάση βέλίγο έλειψε να σπάσει το ιστορικό ρεκόρ τερη ίσως από τις υπάρχουσες βαια, και το βασικό σενάριο της εύλογης της 11ης Νοεμβρίου 1985, όταν λίγες προσδοκίες. αξίας του δείκτη της ενσώματης λογιστιμέρες μετά την υποτίμηση της δραχμής Σε μείωση των τιμών-στόχων των κατά 15% επί κυβέρνησης ελληνικών τραπεζών προχώρησε ΠΑΣΟΚ ο δείκτης των τραπεζών ΟΙ ΤΙΜΕΣ-ΣΤΟΧΟΙ η Deutsche Bank, που υποθέτει είχε χάσει μέσα σε μία μόνο συΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ότι θα υπάρξει κάποια συμφωνία νεδρίαση το 32,46% της αξίας ανάμεσα στην Ελλάδα και την του. Τρόικα, αλλά θα υπάρξει επίσης Και όλα αυτά όταν οι ελληνικές Τράπεζες Goldman Sachs Deutsche Bank σημαντικός αρνητικός αντίκτυτράπεζες λίγους μήνες πριν πος της πολιτικής αβεβαιότητας ολοκλήρωσαν την τελευταία κεΑlpha Bank 0,56 ευρώ 0,60 ευρώ στο τραπεζικό σύστημα. φαλαιακή τους ενίσχυση με 8,3 Εθνική 1,90 ευρώ 2,00 ευρώ Βλέπει επίσης πιθανότητες ανάδισ. ευρώ και ενώ στην ουσία οι Πειραιώς 1,0 ευρώ -καμψης έως και 50% των τραπεμετοχές τους είναι απισχνασμέEurobank 0,20 ευρώ 0,25 ευρώ ζικών μετοχών. Χ νες, έχοντας απολέσει το 98%

Σ

12 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Χ παρασκήνιο

FAZ ΕΥ. ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ: Ο ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ Αφιέρωμα στον Ευάγγελο Μυτιληναίο και στον όμιλο Μυτιληναίου φιλοξένησε η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung, χαρακτηρίζοντας τον όμιλο Μυτιληναίου μιαν άκρως επιτυχημένη ελληνική επιχείρηση, η διοίκηση της οποίας ωστόσο αποφεύγει τη δημοσιότητα, αφού επιλέγει τη σιωπή. Στο άρθρο με τίτλο «Οι επιτυχημένοι μένουν σιωπηλοί» τονίζεται μεταξύ άλλων: «Κι όμως υπάρχουν κάποιοι επιτυχημένοι επιχειρηματίες στην Ελλάδα. Αποφεύγουν όμως τη δημοσιότητα, καθώς οι ολιγάρχες έβλαψαν συστηματικά τη φήμη του επιχειρηματικού κόσμου στην Ελλάδα». Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος είχε προβλέψει πως θα ερχόταν «η κρίση στην Ελλάδα, δεν περίμενε όμως τέτοια καταστροφή». «Η πτωτική τιμή του ευρώ μάς δίνει ακόμα καλύτερες προοπτικές για το 2015, αφού πληρωνόμαστε κυρίως σε δολάρια και έτσι είμαστε ανταγωνιστικότεροι» δηλώνει στη γερμανική εφημερίδα ο ισχυρός άντρας του ομίλου, Ευάγγελος Μυτιληναίος. «Η έδρα μας μπορεί να είναι στην Ελλάδα, ο χαρακτήρας του ομίλου είναι όμως διεθνής» εξηγεί ο Ευ. Μυτιληναίος. Πάντως, εμφανίζεται αισιόδοξος για την πορεία των μεγεθών του ομίλου, τόσο για την περσινή χρονιά όσο και για φέτος. Προβλέπει μάλιστα κέρδη-ρεκόρ το 2015. Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια παρουσίασης σε αναλυτές, το 2014 ήταν μια καλή χρονιά για τον όμιλο, εκτιμώντας ότι το 2015 θα αποτελέσει έτος-ρεκόρ για την κερδοφορία. Λοκομοτίβα της ανάπτυξης για τον όμιλο θα είναι το μεταλλουργικό κομμάτι, καθώς η ενίσχυση του δολαρίου αλλά και η πτώση στις τιμές του φυσικού αερίου αντισταθμίζουν την υποχώρηση των τιμών του αλουμινίου. Η Euroxx κάνει λόγο για ένα ελκυστικό growth story σε ό,τι αφορά τα κέρδη ανά μετοχή του 2015, αναφέροντας πως η θετική της άποψη βασίζεται:

ΧΑΝΟΥΝ ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ Οι ξένοι επενδυτές ρίσκαραν πολύ περισσότερα από αυτά που προσδοκούσαν από τις ελληνικές τράπεζες. Έπαιξαν ένα στοίχημα και το έχασαν. Οι ζημίες είναι πολύ μεγάλες και για το ΤΧΣ και για τους ιδιώτες μετόχους. Μεγάλες ζημιές καταγράφουν οι ιδιώτες επενδυτές που κάλυψαν πλήρως τις αυξήσεις κεφαλαίου στις οποίες προχώρησαν οι ελληνικές τράπεζες το 2014. Οι ξένοι επενδυτές και ιδιώτες επένδυσαν στις ΑΜΚ των τραπεζών 8,4 δισ. ευρώ, ελέγχοντας το 45% των μετοχών των τραπεζών και, μετά την υποχώρηση της κεφαλαιοποίησης του τραπεζικού κλάδου έως και τα επίπεδα των 10 δισ. ευρώ, παρουσιάζουν λογιστικές ζημίες 3,5 με 4 ευρώ. Στην Εθνική, στην οποία ιδιώτες μέτοχοι επένδυσαν την περασμένη άνοιξη 2,5 δισ., σήμερα η αξία των μετοχών τους βρίσκεται στο 1 δισεκατομμύριο. Αντίστοιχα, στη Eurobank τα 2,86 δισ. που επενδύθηκαν έχουν πλέον υποχωρήσει στο 1 δισ., ενώ στην Πειραιώς οι μετοχές που απέκτησαν οι ιδιώτες μέτοχοι έναντι 1,75 δισ. έχουν σήμερα αξία λίγο πάνω από 0,55 δισ. Στην Alpha Bank οι επενδυτές που εισήλθαν στο μετοχικό της κεφάλαιο την περασμένη άνοιξη, τοποθετώντας 1,2 δισ. ευρώ, έχουν στα χέρια τους σήμερα μετοχές αξίας 0,56 δισ. ευρώ.

∼ Στο θετικό momentum των κερδών, με οδηγό τον κλάδο της μεταλλουργίας, παρά την αναμενόμενη επιβράδυνση στον τομέα EPC και την ενέργεια. Όπως επισημαίνει, η διοίκηση της εταιρείας «Μυτιληναίος» αξίζει εύσημα για την επιτυχή εκτέλεση του προγράμματος περικοπής κόστους.

∼ Στις αμυντικές ποιότητες της εταιρείας, καθώς η Ελλάδα αντιπροσωπεύει το 37% του συνόλου των πωλήσεων και το 35% του συνολικού EBITDA το 2015.

∼ Στον ισχυρό ισολογισμό και τις ελεύθερες ταμειακές ροές της, που οδηγούν σε σημαντική απομόχλευση.

14 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ATTICA BANK Η υπουργοποίηση του προέδρου του ΤΕΕ, κ. Σπίρτζη –ο οποίος έχει παίξει ενεργό ρόλο και στην υπόθεση της Attica Bank με την ιδιότητα του προέδρου του ΤΕΕ– και η τοποθέτησή του στο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων έχει φουντώσει τα σενάρια για την τράπεζα. Σύμφωνα με αυτά τα σενάρια, στους σχεδιασμούς της νέας κυβέρνησης, η τράπεζα –μαζί πιθανόν με το Ταμείο Παρακαταθηκών και συνεταιριστικές– θα αποτελέσει τον πυρήνα για τη νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα. Ο κ. Σπίρτζης έχει εκφραστεί υπέρ της αξιοποίησης της τράπεζας ως ανεξάρτητης τράπεζας των Ταμείων με στήριξη από το ΤΣΜΕΔΕ, με έμφαση στη χρηματοδότηση επενδύσεων και με στόχο την απορρόφηση και της Τράπεζας Παρακαταθηκών και Δανείων.

ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ «ΠΟΛΕΜΟ» Στην αγορά μιλούν για «πόλεμο» μεταξύ της Πειραιώς και της MIG. Η Πειραιώς αύξησε μονομερώς στο 28,49% το ποσοστό στη MIG και η MIG αυτό το θεωρεί εχθρική πράξη. H τελευταία προχωρά σε αύξηση κεφαλαίου ύψους 300 εκατ. ευρώ, ενώ η Πειραιώς που απέκτησε επιθετικά μέρος του ποσοστού του IRF της Αγγελικής Φράγκου, ερήμην του fund, και πλέον ελέγχει το 28,49% της MIG, δεν μπορεί να συμμετάσχει στην ΑΜΚ. Το IRF δεν διέθεσε τις μετοχές στην Πειραιώς οικειοθελώς. Η Πειραιώς από 17,8% βρέθηκε στο 28,49% εν αγνοία του IRF, που κινείται νομικά κατά της Πειραιώς. Με απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών εξεδόθη προσωρινή διαταγή που απαγορεύει στην Πειραιώς κάθε πραγματική ή νομική μεταβολή των επίδικων μετοχών της MIG (περίπου το 10%), οι οποίες αποκτήθηκαν μονομερώς από την IRF, με τρόπο που η εταιρεία χαρακτηρίζει παράνομο.

ΑΝΟΔΙΚΑ «ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ» ΓΙΑ ΤΗΝ AEGEAN AIRLINES Ανοδικά «στοιχήματα» βάζουν οι χρηματιστηριακές για τη μετοχή της Aegean Airlines, καθώς παρά το ρευστό επιχειρηματικό περιβάλλον, η πρόσφατη υποχώρηση στις πετρελαϊκές τιμές αναμένεται να αποτελέσει οδηγό για την αύξηση της κερδοφορίας της. Η ισχυρή πτώση κατά 46% στα καύσιμα των αεροσκαφών περιορίζει σημαντικά το κόστος βάσης της εταιρείας, αν και τη νέα χρονιά αναμένεται να παραμείνουν οι προκλήσεις, με τον ανταγωνισμό να ενισχύει αεροσκάφη και δρομολόγια τόσο εντός της χώρας όσο και στις διεθνείς αγορές. Η βασική πρόκληση ωστόσο είναι η ενδεχόμενη αρνητική επίδραση από τις πρόσφατες πολιτικές αναταράξεις στην εισερχόμενη κίνηση. Η Alpha Finance εκτιμά πως το 2015 η μετοχή μπορεί να φτάσει σε νέα υψηλά, καθώς αναμένεται να λάβει ώθηση από τη μείωση στην τιμή του πετρελαίου και την αυξημένη επιβατική κίνηση. Όπως τονίζει η χρηματιστηριακή, η μετοχή συναλλάσσεται ήδη με discount 43% έναντι των ευρωπαϊκών ανταγωνιστών της.

FOLLI FOLLIE ΨΗΛΑ Ο ΠΗΧΗΣ ΚΑΙ ΤΟ 2015 Θετικό αναμένεται και το 2015 για τη Folli Follie, με τους αναλυτές να τονίζουν την επιθετική επέκταση της εταιρείας και να εκτιμούν πως η υψηλή έκθεση στην Ασία μπορεί να «αντισταθμίσει» τον αντίκτυπο από τη βραχυπρόθεσμη αβεβαιότητα στην Ελλάδα. Η Bank of America/Merrill Lynch θέτει την τιμή-στόχο στα 37,5 ευρώ και δίνει τη σύσταση “buy”. Προβλέπει επίσης ότι τα κέρδη ανά μετοχή της εταιρείας θα καταγράψουν μέση ετήσια αύξηση 13% την περίοδο 2014-2016. Η αβεβαιότητα στην Ελλάδα δεν επιτρέπει να εξαχθεί μια ασφαλής πρόβλεψη για το πώς θα κινηθεί η εγχώρια αγορά, ωστόσο «η πορεία στο εξωτερικό για τον όμιλο Folli Follie θα είναι σίγουρα θετική και το 2015», σύμφωνα με τον επικεφαλής της Folli Follie, Τζώρτζη Κουτσολιούτσο. Ο τελευταίος ανέφερε ότι το 2014 θα κλείσει με αύξηση στα μεγέθη του ομίλου αντίστοιχη του εννεαμήνου, όταν ο όμιλος είχε εμφανίσει ρυθμούς αύξησης των πωλήσεων κατά 13,5% (στα 724 εκατ.) και ισχυρή κερδοφορία, στα 97,6 εκατ. Για την επόμενη χρήση του 2015, ο όμιλος θα συνεχίσει την ανάπτυξη στο εξωτερικό, ενώ στην Ελλάδα θα δοθεί έμφαση στο νέο λιανικό concept με την επωνυμία Collective. Σύμφωνα με τη Eurobank Equities, η Folli Follie Group είναι ένα από τα μεγαλύτερα growth stories στον κλάδο πολυτελείας, χάρη στη μεγάλη έκθεσή της στην Ασία. Παράλληλα, θεωρεί ότι «κλειδί» για την επενδυτική επιλογή στη μετοχή της Folli Follie θα αποτελέσει το συνεχιζόμενο turnaround στις ταμειακές ροές της εταιρείας, κάτι που θα σηματοδοτούσε και την αύξηση της επιστροφής ρευστού στους μετόχους. Η Folli Follie έχει αρχίσει να εφαρμόζει το σχέδιό της για επέκταση μέσω της συμμαχίας της με την Dufry, ενώ η Juicy Couture έχει και αυτή αρχίσει να δίνει ώθηση στην ανάπτυξη, τόσο το δ’ τρίμηνο του 2014 όσο και στη χρήση του 2015, όπως σχολιάζει η HSBC.

ΧΡΗΜΑ 15

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

«Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου». Αβραάμ Λίνκολν

ΔΕΣΤΕ ΖΩΝΕΣ… Ακούτε τα νταούλια; Λες να μην ξέρουν να χορεύουν οι Γερμανοί και να την πατήσουμε; Μήπως να αφήσουμε τα νταούλια και να πιάσουμε τα κλαρίνα; Γιατί δεν τους τραγουδάμε κάτι πιο κλασικό; Όπως το «μπήκαν τα γίδια στο μαντρί»; Ή να αφήσουμε τα νταούλια και τα κλαρίνα και να παίξουμε κάτι πιο πένθιμο… Μάλλον δεν ξέρουν να χορεύουν με νταούλια στην S&P, γι’ αυτό μας υποβάθμισαν. Και η Ελλάδα υποβαθμίζει τη Standard & Poor's σε C- με αρνητικό outlook. Περιμέναμε να ακούσουμε ζουρνάδες και μας βγήκε ο Γιάνης με Hotel California. Βαράνε τα νταούλια Αλέκο, αλλά εσύ μη μασάς, ανακοίνωσε άλλες 15-20 χιλιάδες προσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων. Ποιο QE, ρε γατάκι Ντράγκι; Μάθε λίγο μπαλίτσα από τη Ραχήλ Μακρή. Περίπου 3.000.000 Έλληνες πιστεύουν ακόμη πως ο Αλέξης θα χτυπάει νταούλια κι ο Ντράγκι θα τυπώνει τρισεκατομμύρια ευρώ που θα μοιράζονται στην Ελλάδα;

Η Ελλάδα –ακριβώς όπως τον Ιούνιο του 2012– βρίσκεται σήμερα κυριολεκτικά στα χέρια των εταίρων και δανειστών της. Ούτε σε Ρώσους, ούτε σε Κινέζους, ούτε σε… εξωγήινους. Ή συμφωνούμε και αναπνέουμε ή δεν συμφωνούμε και πνιγόμαστε. Η Ρωσία, μετά την κατάρρευση των τιμών στο πετρέλαιο και με ανοιχτό το θέμα των κυρώσεων για την Ουκρανία, βρίσκεται σε μεγάλη οικονομική κρίση και κανένα λόγο δεν έχει να στέρξει προς βοήθεια των Ελλήνων «επαναστατών». Για την Κίνα δεν το συζητάμε, καμία σχέση με αυτά τα σενάρια. Ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφεται ως διασταύρωση του Σαλβαντόρ Αλιέντε με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ στους Financial Times. Αν το αριστερό πείραμά του αποτύχει, θα αναλάβει την ευθύνη για την καταστροφή ή θα τα ρίξει στη Γερμανία, τις τράπεζες και τη CIA; Το θέατρο του παραλόγου: Έξι χρόνια θυσίες και περικοπές για να έρθει ο Λαφαζάνης και να μας πάει στη δεκαετία του 1980, στον κρατισμό, όταν θεωρούσαν τις αποκρατικοποιήσεις και την επιχειρηματικότητα «λέπρα»;

Κι αν Αλέξη, οι Ευρωπαίοι επιλέξουν, αντί να διαχειριστούν το ελληνικό «χάος» και να δώσουν αέρα στα λαϊκιστικά αντιευρωπαϊκά κόμματα στις άλλες χώρες του Νότου, να οδηγηθούν σε μια πιο δραστική προσέγγιση, που να μετατρέπει την Ελλάδα σε «σκιάχτρο» και παράδειγμα προς αποφυγή;

Κάποιοι πιστεύουν ακόμη στα παραμύθια. Αυξήθηκε προεκλογικά σημαντικά ο αριθμός των δανειοληπτών που δεν πληρώνουν τις δόσεις τους στα δάνεια που έχουν πάρει από τις τράπεζες. Κάποιοι ανόητοι περιμένουν πως θα τους τα χαρίσουν…

Οι Ευρωπαίοι εν ριπή οφθαλμού διέλυσαν κοτζάμ Ρωσία, λέτε αν θελήσουν να το κάνουν αυτό και στην Ελλάδα, να κωλώσουν;

Το παραμύθι πλησιάζει σιγά-σιγά στο τέλος του! Να ευχηθούμε καλά ξεμπερδέματα, για το καλό όλων…

Κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ –αλλά και αρκετοί Έλληνες– πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν την Ελλάδα «Κούγκι» της Ευρωζώνης. Όμως οι Έλληνες θα είμαστε οι «καμικάζι» σε επίθεση αυτοκτονίας και σίγουρα θα σκοτωθούμε, ενώ οι άλλοι το πολύ να «χάσουν κάποιο χέρι».

Δέστε ζώνες, γιατί θα έχουμε μετωπική σύγκρουση. Αθάνατη Ελλάδα… Ακόμη πιάνουν «τυφλούς» οδηγούς. Συνελήφθη 78χρονος «τυφλός» την ώρα που οδηγούσε! Ελάμβανε από το 2005 επίδομα τυφλότητας 320 ευρώ μηνιαίως.

Υ.Γ.: «Η πραγματικότητα είναι πολύ πεισματάρα για να την αγνοεί κανείς», όπως έλεγε και ο σύντροφος Βλαντίμιρ Λένιν.

16 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΣΧΟ

Χ

~ αφιέρωμα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ

«ΠΝΙΓΟΥΝ» ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ

✒

Από τον Γιώργο Καλούμενο

Εξαιρετικά αρνητικές για τον κλάδο της βιομηχανίας είναι οι επιπτώσεις από το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος στη χώρα μας. Το γεγονός αυτό επηρεάζει άμεσα σημαντικούς δείκτες της οικονομίας, με χαρακτηριστικότερο ίσως τον τομέα της ανταγωνιστικότητας, στον οποίο η Ελλάδα είναι στην τελευταία θέση της σχετικής λίστας συγκριτικά με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

18 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΧΡΗΜΑ 19

Σ

Χ αφιέρωμα ~ Ελληνική Βιομηχανία

την Ελλάδα, τη χώρα με το μεγαλύτερο ενεργειακό κόστος στην Ευρώπη, η κρίση δημιούργησε ένα εκρηκτικό τοπίο, ειδικά στη βαριά βιομηχανία. Αν δεν γίνει άμεσα επιχειρησιακό σχέδιο για την ελληνική βιομηχανία, τότε αυτή θα αποτελέσει σύντομα παρελθόν για την Ελλάδα. Σε μελέτη του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, με τίτλο «Η επίδραση του ενεργειακού κόστους στην Ευρωπαϊκή Ανταγωνιστικότητα: Η περίπτωση της Ελληνικής Βιομηχανίας», την επιμέλεια της οποίας είχαν ο λέκτορας Οικονομικής της Ενέργειας και των Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Πειραιά, Αθανάσιος Δαγούμας, και ο ηλεκτρολόγος-μηχανικός Γιώργος Γκούμας, καταγράφονται οι εξαιρετικά αρνητικές επιδόσεις της ελληνικής βιομηχανίας και αναδεικνύεται παράλληλα το τεράστιο ενεργειακό κόστος στη χώρα μας συγκριτικά τόσο με την υπόλοιπη Ευρώπη όσο και με άλλες περιοχές του πλανήτη.

ΠΑΝΑΚΡΙΒΗ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΕ

Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, οι ΗΠΑ, η Ινδία και η Ρωσία χρησιμοποιούν τρεις με τέσσερις φορές φθηνότερο φυσικό αέριο από την Ευρώπη, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια για βιομηχανική χρήση είναι δύο φορές πιο ακριβή στην ΕΕ συγκριτικά με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία και 20% πιο ακριβή από την Κίνα. Ειδικότερα για την Ελλάδα, σημειώνεται πως το κόστος ενέργειας για βιομηχανική χρήση αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 3,3% τον χρόνο την περίοδο 2000-2009. Tην περίοδο 2009-2013 το τελικό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για βιομηχανική χρήση στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 7,6%. Οι παραπάνω διαπιστώσεις αναδεικνύουν ένα ανταγωνιστικό έλλειμμα της Ευρώπης, το οποίο εκτιμάται ότι θα κοστίσει στις ενεργοβόρες βιομηχανίες της μέχρι και 10% του μεριδίου αγοράς τους μέχρι το 2035, με τα οφέλη να καρπώνονται οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Μέση Ανατολή και η Ινδία.

ΕΙΚΟΣΑΕΤΗΣ ΠΤΩΣΗ

Η εξέλιξη αυτή θα είναι καταστροφική για την ελληνική βιομηχανία, η παραγωγή της οποίας, αν και έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία 20 χρόνια, παραμένει ακόμα ο δεύτερος μεγαλύτερος παράγοντας συνεισφοράς στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Ελλάδας και αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας, ενώ είναι και η κύρια πηγή φορολογικών εσόδων και εργοδοτικών εισφορών. Η μελέτη του Δικτύου επισημαίνει ότι το ενεργειακό κόστος βάζει ☛

ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΒΑΖΕΙ ΤΗ ΘΗΛΙΑ ΣΤΟΝ ΛΑΙΜΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΝΩ Η ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΕΙ ΣΤΡΕΒΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΞΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ-ΜΕΛΩΝ.

20 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

τη θηλιά στον λαιμό της ελληνικής βιομηχανίας, ενώ διαπιστώνει στρεβλώσεις και παράδοξα κατά την εφαρμογή ευρωπαϊκών πολιτικών και εθνικών στόχων των κρατών-μελών. Ως παράδειγμα παρουσιάζεται η πριμοδότηση με υψηλές επιδοτήσεις στους επενδυτές ανανεώσιμων πηγών, με την Ελλάδα να δεσμεύεται με πολυετή συμβόλαια που εν τέλει δεν τηρήθηκαν. Η εμπιστοσύνη των επενδυτών κλονίστηκε και τα ίδια τα προγράμματα απέτυχαν.

ΥΠΕΡΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ

Παράλληλα με την αύξηση της άμεσης φορολογίας των επιχειρήσεων, οι ελληνικές βιομηχανίες κλήθηκαν να πληρώσουν αυξημένους φόρους και στα ενεργειακά προϊόντα. Συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη, το Δίκτυο διαπιστώνει ότι η ενεργειακή φορολόγηση στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα υψηλή. Η Ελλάδα, μαζί με τα κράτη της Βαλτικής και την Τσεχία, έχει σημαντικά υψηλότερες χονδρεμπορικές τιμές στο φυσικό αέριο, σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης. Το φυσικό αέριο στη χώρα μας είχε τιμή κατά 25% υψηλότερη τους πρώτους μήνες του 2013, με το Δίκτυο να χαρακτηρίζει απαραίτητη είτε τη δημιουργία μιας ενεργειακής ένωσης είτε την έναρξη νέας διαπραγμάτευσης από κάθε εταιρεία. Σύμφωνα με τη μελέτη του Δικτύου, στην αγορά φυσικού αερίου η δυνητική άμεση συμπίεση του ενεργειακού κόστους είναι αμιγώς θέμα:

∼ μείωσης της ενεργειακής φορολόγησης ∼ πραγματικού ανοίγματος της αγοράς με τα γειτονικά κράτη, μέσω τόσο της υλοποίησης των προβλέψεων του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου όσο και της υλοποίησης σημαντικών έργων κοινού ενδιαφέροντος.

ΣΤΑ ΥΨΗ ΚΑΙ ΤΟ ΡΕΥΜΑ

Αναφορικά με το ενεργειακό κόστος για τον ηλεκτρισμό, στην Ελλάδα οι τιμές ηλεκτρισμού για τον μέσο βιομηχανικό καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 33% την περίοδο 2008-2012, ενώ ο Δείκτης Τιμών Παραγωγής αντίστοιχα αυξήθηκε κατά 13%. Από τα δεδομένα που επεξεργάστηκε το Δίκτυο προκύπτει ότι η Ελλάδα μαζί με κάποια κράτη της νότιας Ευρώπης (όπως η Κύπρος και η Ιταλία), καθώς και τα κράτη της Βαλτικής, παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη αύξηση του κόστους ηλεκτρισμού για έναν μέσο βιομηχανικό καταναλωτή, τόσο ως προς το ονομαστικό όσο και ως προς το πραγματικό κόστος. Η διαφορά συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη είναι της τάξης των 10 ευρώ/Mwh, δηλαδή κατά 20% αυξημένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για την ελληνική βιομηχανία.

ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ

Αναλύοντας και παρουσιάζοντας δεδομένα για την αγορά ενέργειας, το Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη καταλήγει σε μια σειρά προτάσεων για να αντιστραφεί το κλίμα και να κρατηθεί ζωντανή η ελληνική βιομηχανία. Οι προτάσεις αυτές συνοψίζονται ως εξής:

∼ Ειδική αντιμετώπιση από την ΕΕ των κρατών-μελών που βρίσκονται σε παρατεταμένη ύφεση, ιδιαίτερα σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας τους στους οποίους οι ζημιές είναι μη αναστρέψιμες.

☛

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΚΟΣΤΙΣΕΙ ΣΤΙΣ ΕΝΕΡΓΟΒΟΡΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10% ΤΟΥ ΜΕΡΙΔΙΟΥ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟΥΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2035, ΜΕ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΝΑ TA ΚΑΡΠΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΗΠΑ, Η ΚΙΝΑ, Η ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ Η ΙΝΔΙΑ.

ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Όσον αφορά τα προτεινόμενα μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής βιομηχανίας, το Δίκτυο προτείνει τα εξής μέτρα που υλοποιούνται άμεσα ή βραχυπρόθεσμα:

∼ Θέσπιση μηχανισμού αντιστάθμισης του έμμεσου περιβαλλοντικού κόστους. ∼ Θέσπιση συμβολαίων διακοπτόμενων φορτίων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν θέματα ευστάθειας του συστήματος, ποιότητας ισχύος και ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού. ∼ Προτεραιότητα στην εξοικονόμηση ενέργειας. Αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ ή άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων για δράσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας στη βιομηχανία.

∼ Επιτάχυνση της διαδικασίας μελέτης και κατασκευής κρίσιμων έργων κοινού ενδιαφέροντος, τα οποία ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και δημιουργούν συνθήκες πραγματικού ανταγωνισμού στις ενεργειακές αγορές, ιδιαίτερα στη νοτιοανατολική Ευρώπη. ∼ Εφαρμογή των κανόνων του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου στα γειτονικά κράτη, συμπληρωματικά με την απελευθέρωση της λιανικής αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα, ώστε να υφίσταται ανταγωνισμός και στη χονδρεμπορική αγορά και στις διασυνδέσεις. ∼ Διευκόλυνση στην αλλαγή προμηθευτή. ∼ Ομαδική διαπραγμάτευση συμβολαίων μακράς διάρκειας. ∼ Δημιουργία πραγματικού ανταγωνιστικού περιβάλλοντος μέσω σύγχρονων χρηματιστηρίων ενέργειας.

∼ Ταχεία ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου από τη ΡΑΕ και υλοποίηση από τον ΑΔΜΗΕ των δημοπρασιών λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής, τύπου ΝΟΜΕ. ∼ Λήψη αποφάσεων από τη ΡΑΕ και δρομολόγηση αυστηρού χρονοδιαγράμματος ενεργειών για την προσαρμογή της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού στις απαιτήσεις του ευρωπαϊκού μοντέλου-στόχου. ∼ Τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου από τη ΡΑΕ, ώστε να επιτραπεί η σύναψη διμερών συμβάσεων για τους βιομηχανικούς καταναλωτές με παραγωγούς του εσωτερικού ή και του εξωτερικού. ∼ Τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου ώστε να επιτρέπει την ομαδική διαπραγμάτευση συμβολαίων μακράς διάρκειας, όπως στην περίπτωση του Exeltium consortium στη Γαλλία.

∼ Αποτροπή της χειραγώγησης της αγοράς, όπως έγινε με τη διερεύνηση των διαδικασιών τιμολόγησης του φυσικού αερίου από την Gazprom.

∼ Επανεξέταση και κατάργηση ή εξορθολογισμό του επιπέδου της φορολόγησης των ενεργειακών προϊόντων για τις ελληνικές βιομηχανίες, με προσέγγιση/υιοθέτηση των συντελεστών/επιβαρύνσεων που ισχύουν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

∼ Σχεδιασμός της ενεργειακής πολιτικής με τρόπο τέτοιο που να προάγει την ανταγωνιστικότητα της αγοράς ενέργειας και τη χρήση τεχνικά αλλά και οικονομικά βιώσιμων λύσεων, ώστε να αποφευχθούν αποτυχίες –όπως η ανεξέλεγκτη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας– που οδήγησαν σε αύξηση του κόστους και δημιούργησαν ενεργειακό έλλειμμα.

∼ Η ανισορροπία διαπραγματευτικής ισχύος στις υφιστάμενες αγορές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου στην Ελλάδα μπορεί να αμβλυνθεί μέσω της καθιέρωσης δυνατότητας και μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία για την επίλυση των διαφορών μεταξύ επιλεγέντων πελατών και επιχειρήσεων που ασκούν ενεργειακές δραστηριότητες.

∼ Η ενδελεχής οικονομοτεχνική ανάλυση να αποτελεί τη βάση των νέων πολιτικών της ΕΕ και όχι απλά την επιθυμία της Ευρώπης «να πρωτοστατεί με οποιοδήποτε κόστος».

∼ Αναπροσαρμογή του πλαφόν για το ειδικό τέλος μείωσης εκπομπών αερίων ρύπων στα μέγιστα επιτρεπόμενα όρια.

∼ Μείωση της σπατάλης ενέργειας και δημιουργία λιγότερο ενεργοβόρων κοινωνιών. Τα κράτη-μέλη προτρέπονται πλέον να δίνουν προτεραιότητα στη μείωση των εκπομπών και στην εξοικονόμηση ενέργειας, αντί να αναζητείται η λύση στην επιπλέον παραγωγή ενέργειας, έστω κι αν αυτή προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. ∼ Τα κράτη-μέλη και η Κομισιόν θα πρέπει να συνεργάζονται στενότερα όχι μόνο για να θέτουν στόχους, αλλά και για να δημιουργούνται συνέργειες στην επίτευξη των στόχων, προς όφελος όλων.

∼ Απαλλαγή ή περιορισμός της επιβάρυνσης των βιομηχανιών από το ειδικό τέλος λιγνίτη. ∼ Απόκτηση ενός σταθερού, απλού και διαφανούς φορολογικού συστήματος. Οι αυξομειώσεις και οι έκτακτες φορολογήσεις –λόγω και της δημοσιονομικής προσαρμογής– δημιουργούν αίσθηση αβεβαιότητας. ∼ Επαναφορά των συντελεστών απόσβεσης πάγιων στοιχείων, προς απομείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων. ΧΡΗΜΑ 21

Χ αφιέρωμα ~ Ελληνική Βιομηχανία

ΟΙ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΤΟ 2014 Παρά το γενικό αρνητικό περιβάλλον και τα προβλήματα ανταγωνιστικότητας που έχουν να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές βιομηχανίες, αρκετές από αυτές κατάφεραν να βελτιώσουν τα οικονομικά τους αποτελέσματα τη χρονιά που πέρασε.

ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

ΑΝΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΗΣ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ

Στο εννεάμηνο του 2014, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ομίλου Μυτιληναίος διαμορφώθηκε στα 927,6 εκατ. ευρώ, έναντι 1.051,2 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, μείωση που οφείλεται αποκλειστικά στις ρυθμιστικές αλλαγές της λειτουργίας της αγοράς ενέργειας. Η βελτιωμένη επίδοση στους τομείς της μεταλλουργίας και των έργων EPC οδήγησαν σε αύξηση της τάξης του 12% των λειτουργικών κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), που ανήλθαν σε 184,1 εκατ. ευρώ, από 164,5 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2013. Αντίστοιχα, τα καθαρά κέρδη, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, διαμορφώθηκαν σε 44,9 εκατ. ευρώ, από κέρδη 24,8 εκατ. ευρώ (ή σε συγκρίσιμη βάση ζημιών 2,7 εκατ. ευρώ, έχοντας αφαιρέσει το έκτακτο έσοδο που κατεγράφη από τη Διαιτησία ΔΕΗ-Αλουμινίου) την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Ο τομέας μεταλλουργίας και μεταλλείων του ομίλου παρουσιάζει τη σημαντικότερη βελτίωση σε σύγκριση τόσο με το προηγούμενο τρίμηνο όσο και με το προηγούμενο εννεάμηνο. Ο συγκεκριμένος τομέας κατέγραψε κύκλο εργασιών 344,0 εκατ. ευρώ, έναντι 339,1 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανέρχονται σε 55,0 εκατ. ευρώ, έναντι 30,1 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2013, παρουσιάζοντας αύξηση 82,7%. Η συγκεκριμένη επίδοση αποτυπώνει πρωτίστως την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος «Μέλλον» και τη δραστική μείωση κόστους που επετεύχθη, η οποία συνδυάζεται πλέον με τις τρέχουσες ευνοϊκές εξελίξεις στις διεθνείς αγορές, όπως την ενίσχυση του δολαρίου ΗΠΑ έναντι του ευρώ, τη μείωση των τιμών του πετρελαίου αλλά και τη σταθεροποίηση των “all in” τιμών αλουμινίου σε υψηλότερα επίπεδα. Για ένα ακόμα τρίμηνο συνεχίστηκε η θετική πορεία του τομέα έργων EPC. Η ΜΕΤΚΑ κατέγραψε κύκλο εργασιών 468,3 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2014, έναντι 405,4 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Αντίστοιχα, τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 78,3 εκατ. ευρώ, από 64,3 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2013, παρουσιάζοντας αύξηση 21,8%.

22 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Η ΜΕΤΚΑ, στο εννεάμηνο του 2014, συνέχισε με επιτυχία την υλοποίηση των συμβάσεων στο εξωτερικό, που είχε αναλάβει το προηγούμενο διάστημα, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά το ασταθές περιβάλλον που διαμορφώθηκε στις αγορές της Μ. Ανατολής. Το επόμενο διάστημα η ΜΕΤΚΑ εστιάζεται αφενός στο άνοιγμα νέων αγορών με αυξημένες ενεργειακές ανάγκες και αφετέρου στην αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που έχει συγκεντρώσει από την –επί σειρά ετών– αποτελεσματική εκτέλεση δύσκολων έργων σε χώρες με ασταθές πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο, για τη διεύρυνση του χαρτοφυλακίου των έργων της στην Ελλάδα. Ο τομέας ενέργειας κατέγραψε κύκλο εργασιών 121,9 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2014, έναντι 311,3 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, ως συνέπεια της μειωμένης ζήτησης και των ρυθμιστικών αλλαγών στη λειτουργία της αγοράς. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 57,8 εκατ. ευρώ, έναντι 72,5 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με το εννεάμηνο του 2013. Το επόμενο διάστημα, ο όμιλος θέτει ως προτεραιότητα τη δυναμική παρουσία της Protergia στη λιανική αγορά και τη συνέχιση των επενδύσεων στον τομέα των ΑΠΕ, προσβλέποντας στη σταδιακή ολοκλήρωση της απελευθέρωσης της αγοράς. Οι θετικές επιδόσεις του εννεάμηνου του 2014 προδικάζουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα για το σύνολο της τρέχουσας χρήσης του 2014. Η σημαντική εξάλλου περαιτέρω βελτίωση των βασικών δεικτών των οικονομικών καταστάσεων, όπως η διεύρυνση του EBΙTDA (αύξηση τιμών πώλησης-μείωση κόστους), ύψος δανείων προς EBITDA (πλησιάζει το 1 που είναι η συνήθης τιμή του δείκτη αυτού για τις καλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες) αλλά και τα καθαρά κέρδη (αναμένεται να διευρυνθούν ακόμη περισσότερο το τελευταίο τρίμηνο του έτους, σαν αποτέλεσμα της μείωσης του χρηματοοικονομικού κόστους), δικαιώνουν τις επιλογές της Διοίκησης για συντηρητική διαχείριση στα χρόνια της κρίσης, με έμφαση στη μείωση του κόστους, τον πάση θυσία εξαγωγικό προσανατολισμό και τη διασπορά του χαρτοφυλακίου μεταξύ των τριών βασικών δραστηριοτήτων. Ο όμιλος βγαίνει από την κρίση χωρίς καμία μείωση προσωπικού (αύξηση όπου χρειάστηκε, π.χ. εργοτάξια εξωτερικού), με υποδειγματική συμπεριφορά έναντι τραπεζών και πιστωτών (σε συνθήκες ανύπαρκτης εγχώριας ρευστότητας) και με μια βάση κόστους, knowhow και χρηματοοικονομική διάρθρωση ως ισχυρά εφόδια για το μέλλον, προς όφελος των μετόχων, των εργαζομένων αλλά και της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

FRIGOGLASS

ΑΝΕΒΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

Αύξηση 8% στις πωλήσεις, λόγω της αύξησης των πωλήσεων στον κλάδο υαλουργίας κατά 32%, και ισχυρή ζήτηση γυάλινων συσκευασιών στη Νιγηρία και φιαλών ελαφριού τύπου στο Ντουμπάι έδειξαν τα τελευταία δημοσιευμένα αποτελέσματα. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων του συνδικάτου μετάλλου στη Νότια Αφρική, που διήρκεσαν έναν μήνα, και η μείωση των επενδύσεων στον κλάδο ζυθοποιίας στη Ρωσία επηρέασαν τις πωλήσεις στον κλάδο επαγγελματικής ψύξης, που μειώθηκαν κατά 4%. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) αυξήθηκαν κατά 14%, με βελτίωση του αντίστοιχου περιθωρίου κατά 30 μονάδες βάσης, λόγω των ισχυρών επιδόσεων στον κλάδο υαλουργίας, της συνεχιζόμενης αύξησης της αποδοτικότητας και του οφέλους από την αναδιάρθρωση στις ΗΠΑ. Ο κύριος Torsten Tuerling, διευθύνων σύμβουλος της Frigoglass ΦΡΙΓΟ, σχολίασε: «Με ιδιαίτερη ικανοποίηση ανακοινώνουμε ότι το τρίτο τρίμηνο οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 8% και τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) κατά 14%. Στον κλάδο της υαλουργίας συνεχίστηκε η ανοδική πορεία των πωλήσεων στη διάρκεια του τριμήνου, χάρη στη δυναμική αγορά της Νιγηρίας και την ισχυρή ζήτηση γυάλινων φιαλών υψηλής ποιότητας που παράγουμε στο Ντουμπάι. Οι πωλήσεις μας στον κλάδο της επαγγελματικής ψύξης επηρεάστηκαν δυσμενώς από την απεργία του συνδικάτου μετάλλου στη Νότια Αφρική, διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων, και τις χαμηλότερες επενδύσεις των πελατών ζυθοποιίας στη Ρωσία. Παρά τη μείωση των πωλήσεων στον κλάδο της επαγγελματικής ψύξης στη διάρκεια του τριμήνου, το περιθώριο EBITDA βελτιώθηκε κατά 30 μονάδες βάσης, σαν αποτέλεσμα των επιδόσεων του κλάδου της υαλουργίας, της συνεχιζόμενης έμφασης στην περαιτέρω βελτίωση της αποδοτικότητας και στην εξοικονόμηση από τις δραστηριότητες ενοποίησης της παραγωγικής μας βάσης. Για το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους, αναμένουμε να συνεχιστεί η ανοδική πορεία των πωλήσεων στον κλάδο της υαλουργίας και οι πωλήσεις στον κλάδο της επαγγελματικής ψύξης να παραμείνουν αδύναμες εν μέσω ενός εύθραυστου μακροοικονομικού περιβάλλοντος».

FLEXOPACK

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΕΡΔΩΝ ΚΑΙ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

Οι οικονομικές επιδόσεις και τα αποτελέσματα της εταιρείας και του ομίλου της στη διάρκεια του εννεαμήνου της χρήσης 2014, συγκρινόμενα παράλληλα και με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρήσης (εννεάμηνο 2013), έχουν συνοπτικά ως ακολούθως: α. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών ανήλθε σε 43,930 εκατ. ευρώ, έναντι 41,139 εκατ. ευρώ, και ο εταιρικός σε 43,182 εκατ. ευρώ,

έναντι 40,918 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας ποσοστιαία αύξηση κατά 6,78% και 5,53% αντίστοιχα. β. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε επίπεδο ομίλου σε 6,505 εκατ. ευρώ, έναντι 5,787 εκατ. ευρώ, αυξημένα δηλαδή κατά 12,41%, και σε εταιρικό επίπεδο σε 6,411 εκατ. ευρώ, έναντι 5,697 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 12,53%. γ. Τα κέρδη προ φόρων (EBT) ανήλθαν για τον όμιλο σε 3,757 εκατ. ευρώ, έναντι 3,477 εκατ. ευρώ, και για την εταιρεία σε 3,702 εκατ. ευρώ, έναντι 3,431 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 8,05% και 7,90% αντίστοιχα. δ. Τα κέρδη μετά από φόρους (EAT) ανήλθαν για τον όμιλο σε 2,868 εκατ. ευρώ, έναντι 1,867 εκατ. ευρώ, και για την εταιρεία σε 2,817 εκατ. ευρώ, έναντι 1,818 εκατ. ευρώ. ε. Τα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας (EATAM) ανήλθαν σε 2,868 εκατ. ευρώ, έναντι 1,867 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται για τη συγκρισιμότητα των κερδών μετά από φόρους της εν λόγω περιόδου (εννεάμηνο χρήσης 2014), σε σχέση με το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2013, ότι η αύξηση κατά 1.001 χιλ. ευρώ που παρουσίασαν τα ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους (ΕΑΤ) οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα αποτελέσματα της προηγούμενης συγκρίσιμης περιόδου (εννεάμηνο του 2013) είχαν επιβαρυνθεί αρνητικά κατά 729 χιλ. ευρώ, συνεπεία της αύξησης του αναβαλλόμενου φόρου του ομίλου και της εταιρείας, που προέκυψε ως επακόλουθο της αύξησης του φορολογικού συντελεστή σε 26% για τη χρήση 2013, από 20% που ήταν κατά τη χρήση 2012.

ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΜΕΓΕΘΩΝ

Σημαντική βελτίωση παρουσίασαν τα μεγέθη του ομίλου στο εννεάμηνο της τρέχουσας χρήσης, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013, δεδομένου του ότι και το τρίτο τρίμηνο του 2014 ακολούθησε την ανοδική πορεία των δύο προηγούμενων τριμήνων. Τα κύρια χαρακτηριστικά της περιόδου ήταν η αυξημένη ζήτηση για τα προϊόντα του κλάδου των τεχνικών υφασμάτων, που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του όγκου πωλήσεων και κατ’ επέκταση τη βελτίωση του παραγωγικού κόστους, καθώς και την εξασθένηση του ευρώ σε σχέση με το αμερικανικό δολάριο. Ειδικότερα, τα βασικά μεγέθη του ομίλου για το εννεάμηνο της τρέχουσας χρήσης, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013, διαμορφώθηκαν ως εξής: ∼ Ενοποιημένος κύκλος εργασιών: 212,4 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 193,7 εκατ. πέρσι (+9,6%) ∼ Ενοποιημένα μικτά κέρδη: 39,6 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 34,3 εκατ. πέρσι (+15,5%) ∼ Ενοποιημένο ΕΒΙΤ: 11,2 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 7,8 εκατ. ευρώ πέρσι (+43,5%) ΧΡΗΜΑ 23

Χ αφιέρωμα ~ Ελληνική Βιομηχανία ∼ Ενοποιημένο EBITDA: 17,7 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 14,6 εκατ. ευρώ πέρσι (+21,1%) ∼ Ενοποιημένα ΚΠΦ: 8,0 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 6,0 εκατ. ευρώ πέρσι (+33,3%) ∼ Ενοποιημένα ΚΜΦ & ΔΜ: 6,3 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 4,3 εκατ. ευρώ πέρσι (+46,4%) ∼ Βασικά κέρδη ανά μτχ. (σε ευρώ): 0,1390 σε σχέση με 0,0950 πέρσι (+46,3%) Στο εννεάμηνο της τρέχουσας χρήσης, ο όμιλος χρηματοδότησε επενδύσεις ύψους 10,8 εκατ. ευρώ –εκ των οποίων 7 εκατ. περίπου αφορούν επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα– και έγινε αποπληρωμή μέρους του τραπεζικού δανεισμού θυγατρικής του εξωτερικού. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2014, ο καθαρός τραπεζικός δανεισμός του ομίλου ανήλθε σε 36,4 εκατ. ευρώ και ο δείκτης Καθαρός Τραπεζικός Δανεισμός προς Ίδια Κεφάλαια διαμορφώθηκε σε 0,3. Αναφορικά με την πορεία των αποτελεσμάτων του ομίλου για το δ' τρίμηνο του 2014, ο κύκλος εργασιών και τα λειτουργικά κέρδη ακολουθούν την ανοδική τάση των προηγούμενων τριμήνων σε σχέση με τα αντίστοιχα τρίμηνα του 2013.

KLEEMANN

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΣΤΟ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟ 2014

Με κερδοφορία και βελτιωμένες επιδόσεις, τόσο σε επίπεδο κύκλου εργασιών όσο και σε επίπεδο περιθωρίων, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, έκλεισε το εννεάμηνο για τον Όμιλο Kleemann. Πιο συγκεκριμένα, ο κύκλος εργασιών του ομίλου για το εννεάμηνο του 2014 ανέρχεται σε 67,8 εκατ. ευρώ, έναντι 61,9 εκατ. ευρώ, πα-

24 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ρουσιάζοντας αύξηση 9,6% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Το ενοποιημένο μικτό περιθώριο κέρδους διαμορφώθηκε σε 35,1%, από 33,4%. Τα αποτελέσματα μετά από φόρους ανέρχονται σε 3,1 εκατ. ευρώ, από 2,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 11,7%. Σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα επιβαρύνονται από υψηλότερες προβλέψεις επισφάλειας ύψους 2,8 εκατ. ευρώ, έναντι προβλέψεων 1,8 εκατ. ευρώ για το αντίστοιχο διάστημα του 2013. Τα κέρδη μετά από φόρους και από τα δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν το εννεάμηνο του 2014 σε 2,4 εκατ. ευρώ, από 1,9 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, σημειώνοντας αύξηση 26,4%. Οι ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες στο εννεάμηνο του 2014 παρουσίασαν αύξηση 8,2 εκατ. ευρώ και ανέρχονται σε 14,0 εκατ. ευρώ, από 5,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Ο δείκτης συνολικών ιδίων κεφαλαίων προς υποχρεώσεις είναι πολύ υψηλός και ανέρχεται σε 2,04. Ο καθαρός δανεισμός ανέρχεται σε -8,6 εκατ. ευρώ, από -5,0 στις 31 Δεκεμβρίου του 2013. Οι επιδόσεις αυτές επιβεβαιώνουν τη σταθερή χρηματοδοτική αυτάρκεια του ομίλου καθώς και την υγιή οικονομική του βάση, ενώ παράλληλα διασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργική του ανάπτυξη στο μέλλον. Η στρατηγική διεθνοποίησης και εξωστρέφειας τα τελευταία χρόνια είχε ως αποτέλεσμα ο όμιλος να διατηρεί παρουσία σε περισσότερες από 92 χώρες, με τις διεθνείς πωλήσεις να ανέρχονται στο 89% του κύκλου εργασιών. Επιπροσθέτως, ο Όμιλος Kleemann προχώρησε στην ίδρυση νέου γραφείου αντιπροσώπευσης στη Γαλλία, με στόχο την αμεσότερη επικοινωνία και ανάπτυξη στην αγορά. Τέλος, σε εξέλιξη βρίσκεται σημαντική επένδυση υποδομής για τον όμιλο, με την αγορά νέου, σύγχρονου ERP –πληροφοριακού συστήματος– η εγκατάσταση του οποίου έχει ξεκινήσει και πρόκειται να ολοκληρωθεί στο επόμενο έτος. Η διοίκηση αναμένει ότι οι βελτιωμένες επιδόσεις και η διατήρηση της υψηλής ρευστότητας του ομίλου θα συνεχιστούν και στο κλείσιμο του έτους. Χ

ρεπορτάζ Χ

ΤΟ 2015 Η ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ ΔΑΝΕΙΑΚΩΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΩΝ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΑΓΓΙΞΕΙ ΤΑ 100 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ Πάνω από 2 τρισ. ευρώ ανεπιθύμητων δανείων κατέχουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, ενώ σύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε η ομάδα παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε θέματα δανειακών χαρτοφυλακίων της PwC (Portfolio Advisory Group) για το τελευταίο τρίμηνο του 2014, η ονομαστική αξία των δανειακών χαρτοφυλακίων που άλλαξαν χέρια ανήλθε σε 91 δισ. ευρώ, από 64 δισ. ευρώ που ήταν την προηγούμενη χρονιά.

Σ

ύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε η ομάδα παροχής συμ- (Asset Quality Review) ανέδειξε 136 δισ. ευρώ προβληματικά τραπεβουλευτικών υπηρεσιών σε θέματα δανειακών χαρτοφυλα- ζικά δάνεια για τα οποία είναι πιθανό να χρειαστεί να γίνουν αναταξικίων της PwC (Portfolio Advisory Group) για το τελευταίο νομήσεις στους αντίστοιχους ισολογισμούς. Παρ’ όλο που ορισμένες τρίμηνο του 2014, η ονομαστική αξία των δανειακών χαρτοφυλακίων από τις συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν το 2014 εν μέρει ήταν που άλλαξαν χέρια ανήλθε σε 91 δισ. ευρώ, από 64 δισ. ευρώ που αποτέλεσμα της αξιολόγησης AQR, εκτιμώ ότι η αξιολόγηση θα παίήταν την προηγούμενη χρονιά. Η PwC εκτιμά ότι το 2015, η δευτε- ξει μεγαλύτερο ρόλο στις συναλλαγές από το 2015 και μετά». ρογενής ευρωπαϊκή αγορά δανειακών χαρτοφυλακίων θα αγγίξει τα Η μελέτη της PwC δείχνει ότι οι τράπεζες εξακολουθούν να κατέχουν 100 δισ. ευρώ, με συναλλαγές αξίας 40 δισ. ευρώ να βρίσκονται ήδη πάνω από 2 τρισ. ευρώ ανεπιθύμητων δανείων. Παρά το γεγονός ότι σε εξέλιξη. το μεγαλύτερο μέρος αυτών των δανείων θα αναχρηματοδοτηθεί κατά Το 2014, τα δάνεια επαγγελματικής στέγης αποτέλεσαν την πλει- τη συνήθη πρακτική, μια σημαντική δεξαμενή δανείων εντέλει θα οψηφία των συναλλαγών, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 50% των πουληθεί. Ακόμη και στους τωρινούς όγκους συναλλαγών, η αγορά συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν, με ονομαστική αξία 49 δισ. για τα δανειακά χαρτοφυλάκια αναμένεται να έχει μεγάλη δραστηριόευρώ και σημειώνοντας αύξηση κατά 18 δισ. ευρώ σε σχέση με πέρσι. τητα για πολλά ακόμη χρόνια. Τη δεύτερη θέση κατέλαβαν τα στεγαστικά δάνεια με υποθήκη ακι- Ο Richard Thompson προσθέτει: «Στην PwC μελετάμε τη γεωγρανήτου, τα οποία ανήλθαν σε 20 δισ. ευρώ, αξία διπλάσια σε σχέση με φική κατανομή των συναλλαγών και προσπαθούμε να προβλέψουμε πέρσι. Οι αγορές του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας και της την επόμενη έκρηξη δραστηριότητας στην αγορά δανειακών χαρτοΙσπανίας σημείωσαν τη μεγαλύτερη δραστηριότητα, με τις τράπεζες φυλακίων. Η Ιρλανδία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο θα εξαπου έχουν την έδρα τους σε αυτές τις χώρες να έχουν πραγματοποι- κολουθήσουν να κυριαρχούν και τη φετινή χρονιά, όμως είναι ήσει πάνω από το 75% του συνολικού όγκου των συπιθανό να σημειώσουν σημαντική ανάπτυξη και οι ναλλαγών. αγορές της Ιταλίας, της Ολλανδίας και της Κεντρικής Ο Richard Thompson, partner της PwC, δήλωσε: «Η και Ανατολικής Ευρώπης. Οι αγορές αυτές αντιπροαγορά δανειακών χαρτοφυλακίων ζωντάνεψε το 2014, σώπευαν μόνο το 10% του συνολικού όγκου των συόπως το είχαμε προβλέψει. Η αυξημένη βεβαιότητα που ναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν το 2014 (9 δισ. χαρακτήρισε τις τιμές των στοιχείων ενεργητικού διαευρώ) και εκτιμούμε ότι η αξία τους θα υπερδιπλασιατήρησε ψηλά τη ζήτηση από ένα πλήθος κορυφαίων στεί εντός του 2015, σκαρφαλώνοντας στα 20 δισ. χρηματοοικονομικών επενδυτών και η αύξηση των διαευρώ. Η αγορά εξακολουθεί να κυριαρχείται από τους θέσιμων δανειακών κεφαλαίων συνέβαλε στους υψημεγάλους χρηματοοικονομικούς επενδυτές, οι οποίοι λούς όγκους συναλλαγών. Τα δάνεια με προσημείωση διαθέτουν και σημαντικά σε μέγεθος κεφάλαια για ή υποθήκη ακινήτου εξακολουθούν να συγκεντρώνουν αυτήν την αγορά. Πολλοί εξ αυτών έχουν στρέψει το το ενδιαφέρον των μεγαλύτερων επενδυτών και εκτιβλέμμα τους προς τις αναδυόμενες ευρωπαϊκές αγομούμε ότι αυτή η κατηγορία δανείων θα κυριαρχήσει ρές, για να αποφύγουν τον υψηλό ανταγωνισμό των στις συναλλαγές που θα πραγματοποιηθούν το 2015. Ο αγορών του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας και Richard Thompson, partner της PwC έλεγχος της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού της Ισπανίας». Χ ΧΡΗΜΑ 25

Χ ρεπορτάζ

ΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ GMCCI

ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΓΙΑ ΕΣΠΑ, ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Οι σύμβουλοι θεωρούν ότι τα κυριότερα προσκόμματα στην επιχειρηματική δράση δημιουργούνται από τις ανεπάρκειες του δημόσιου τομέα. Πρώτη σε σημασία είναι η «ασυνέχεια» του κράτους, δηλαδή οι συχνές αλλαγές πολιτικών.

Η

γενική εικόνα που προκύπτει είναι ότι η επιδείνωση των προσδοκιών που καταγράφηκε το τρίτο τρίμηνο συνεχίστηκε, και μάλιστα πολύ απότομα. Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος του ισοζυγίου «θετικών»-«αρνητικών» απαντήσεων για τα πέντε μεγέθη του GMCCI-Οικονομική Συγκυρία περιορίστηκε σε μόλις 3,8, από 36,9 το προηγούμενο τρίμηνο. Η απότομη αυτή κάμψη του δείκτη οφείλεται σε μειώσεις όλων ανεξαιρέτως των συνιστωσών του. Μεγαλύτερη απαισιοδοξία επικράτησε πάντως για τη μεγέθυνση της οικονομίας και για τις ιδιωτικές επενδύσεις, λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας για την οικονομική πολιτική. Και στα δύο αυτά μεγέθη οι «αρνητικές» απαντήσεις ξεπέρασαν τις «θετικές». Οι εξελίξεις των προσδοκιών στο μέτωπο των παραγωγικών συντελεστών, δηλαδή των παραγόντων που εν τέλει προσδιορίζουν τον μακροχρόνιο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης, ανέδειξαν επιδείνωση των προσδοκιών. Ο δείκτης GMCCI-Παραγωγικοί Συντελεστές, δηλαδή ο μέσος όρος της διαφοράς «θετικών»-«αρνητικών» απαντήσεων, σημείωσε απότομη κάμψη, από 29,7 το προηγούμενο τρίμηνο, σε μόλις 1,6 τώρα. Επισημαίνεται ότι όλοι οι υποδείκτες χειροτέρευσαν, δηλαδή η αποδοτικότητα ανθρώπινου δυναμικού, οι δημόσιες υποδομές, οι συνθήκες χρηματοδότησης, η επιχειρηματικότητα και το θεσμικό-κανονιστικό πλαίσιο. Η μεγαλύτερη ωστόσο επιδείνωση σημειώθηκε στις εκτιμήσεις για τις συνθήκες χρηματοδότησης. Οι σύμβουλοι θεωρούν ότι τα κυριότερα προσκόμματα στην επιχειρηματική δράση δημιουργούνται από τις ανεπάρκειες του δημόσιου τομέα. Πρώτη σε σημασία είναι η «ασυνέχεια» του κράτους, δηλαδή οι συχνές αλλαγές πολιτικών. Ακολουθούν η στενά σχετιζόμενη με τον προηγούμενο παράγοντα έλλειψη σταθερότητας του φορολογικού συστήματος, η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και η πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Τέλος, η υψηλή φορολογία παρέμεινε στην πέμπτη θέση. ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΣΠΑ Όσον αφορά το ΕΣΠΑ, οι περισσότεροι σύμβουλοι θεωρούν ότι η κατανομή των πόρων του είναι τέτοια ώστε τα αποτελέσματά του στην ανάπτυξη, στην επίλυση των διαρθρωτικών προβλημάτων της οικονομίας και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι μέτρια. Καταγράφηκαν επίσης οι εκτιμήσεις για τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ενισχυόμενες επιχειρήσεις. Τα σημαντικότερα σχετίζονται με τη χρηματοδότηση. Συγκεκριμένα, πολύ σημαντικά προ26 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

βλήματα είναι η δυσκολία δανεισμού, οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στις εκταμιεύσεις και οι δυσκολίες κάλυψης της ίδιας συμμετοχής στην επένδυση. Επίσης, το κυριότερο πρόβλημα των διαδικασιών είναι αυτό που σχετίζεται με τις εκταμιεύσεις και ακολουθεί η τήρηση των αναληφθεισών υποχρεώσεων. Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ο ΣΕΣΜΑ δημιούργησε έναν νέο δείκτη, τον Δείκτη Εμπιστοσύνης Συμβούλων Μάνατζμεντ (Greek Management Consultants Confidence Index-GMCCI), ο οποίος έχει δύο συνιστώσες. Η πρώτη (GMCCI-Οικονομική Συγκυρία) αποτυπώνει τις προσδοκίες των διευθυνόντων και στελεχών των επιχειρήσεων Συμβούλων Μάνατζμεντ για την πορεία των βασικών οικονομικών μεγεθών κατά το επόμενο δωδεκάμηνο. Η δεύτερη (GMCCI-Παραγωγικοί Συντελεστές) καταγράφει τις εκτιμήσεις τους για τις μεταβολές στη διαθεσιμότητα και στην ποιότητα των βασικών παραγωγικών συντελεστών, ήτοι το ανθρώπινο δυναμικό, τις συνθήκες χρηματοδότησης, τις δημόσιες υποδομές, την επιχειρηματικότητα και το θεσμικό πλαίσιο. Η βελτίωση της παραγωγικότητας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην έξοδο από την ύφεση, στην επιχειρούμενη αλλαγή του προσανατολισμού και στη μακρόπνοη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Έτσι, η συνιστώσα αυτή του GMCCI έχει ιδιαίτερη βαρύτητα. Και οι δύο υποδείκτες καταρτίζονται από δεδομένα που προέρχονται από τριμηνιαίες έρευνες στα μέλη και τα στελέχη των επιχειρήσεωνμελών του ΣΕΣΜΑ και προκύπτουν από τη διαφορά μεταξύ «θετικών» και «αρνητικών» απαντήσεων. Επιπλέον, οι έρευνες καταγράφουν τα κυριότερα προσκόμματα στην επιχειρηματική δράση. Το τμήμα αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, γιατί απηχεί την εμπειρία συμβούλων που παρέχουν υποστήριξη σε ένα ευρύ φάσμα κλάδων και συνεπώς είναι σε θέση να γνωρίζουν τους όποιους ανασταλτικούς παράγοντες. Στο τέλος κάθε έτους καταγράφονται οι εκτιμήσεις των συμβούλων, των κατ' εξοχήν ειδικών για τα αποτελέσματα του ΕΣΠΑ για τα κυριότερα προβλήματα, και οι προτάσεις τους για τη βελτίωσή του. Επιστημονικός υπεύθυνος είναι ο κ. Κωνσταντίνος Αϊβαλής και υπεύθυνος της έρευνας ο κ. Βασίλειος Ρεγκούζας, γενικός γραμματέας του ΔΣ του ΣΕΣΜΑ. Η έρευνα για το δ’ τρίμηνο του 2014 πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη των μελών του ΣΕΣΜΑ ACCENTURE, KPMG, PWC, REMACO, STOCHASIS, TEC και ΤΕΚΜΩΡ. Χ

φάκελοι Χ

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ

Η NHNEMIA ΜΕΙΩΣΕ ΤΑ EBITDA Οι ενοποιημένες πωλήσεις ανήλθαν σε 69,4 εκατ. ευρώ, έναντι 67,5 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2013, αυξημένες κατά 2,9%

T

α έσοδα από τον τομέα της ενέργειας ανήλθαν σε 52,8 εκατ. ευρώ, έναντι 51,4 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2013, αυξημένα κατά 2,6%. Σημειώνεται ότι παρόλο που η εγκατεστημένη ισχύς στο α’ εξάμηνο του 2014 ήταν μεγαλύτερη από αυτήν της αντίστοιχης περσινής περιόδου, τα ανεμολογικά δεδομένα υπήρξαν ιδιαίτερα χαμηλά κατά το α’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Αξίζει να επισημανθεί ότι μέσα στο πρώτο οκτάμηνο του 2014 ξεκίνησαν σταδιακά να λειτουργούν 96 MW νέων αιολικών πάρκων, ανεβάζοντας σήμερα την εγκατεστημένη ισχύ του ομίλου σε 604 MW. Η επιπλέον εγκατεστημένη ισχύς αναμένεται να αποδώσει μέσα στα επόμενα τρίμηνα. Οι πωλήσεις του κατασκευαστικού τομέα της εταιρείας προς τρίτους διαμορφώθηκαν στα 16,7 εκατ. ευρώ, έναντι 16,1 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2013. Συνεπεία των χαμηλών ανεμολογικών δεδομένων του φετινού α’ εξαμήνου, αλλά και των χαμηλών αποτελεσμάτων του κατασκευαστικού κλάδου, η συνολική λειτουργική κερδοφορία προ αποσβέσεων, τόκων, φόρων και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBITDA), διαμορφώθηκε σε 32,6 εκατ. ευρώ, έναντι 34,9 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα, μειωμένη κατά 6,6%. Τα συνολικά λειτουργικά κέρδη προ φόρων και τόκων (ΕΒΙΤ) διαμορφώθηκαν σε 17,4 εκατ. ευρώ, έναντι 20,2 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 13,7%. Τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν στα 4,6 εκατ. ευρώ, έναντι 9,5 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα, μειωμένα κατά 51,3%. Τα καθαρά κέρδη μετά από τα δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν στα 2,5 εκατ. ευρώ, έναντι 5,1 εκατ. ευρώ το περσινό διάστημα, μειωμένα κατά 51,5%. Οι ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες, μετά τις μεταΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΦΕΤΙΝΟΥ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ, Η ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ ΠΡΟ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ, ΤΟΚΩΝ, ΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (EBITDA) ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΕ ΣΕ 32,6 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ

βολές του κεφαλαίου κίνησης, βελτιώθηκαν σημαντικά, καθώς διαμορφώθηκαν σε 35,2 εκατ. ευρώ, έναντι 19,8 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του προηγούμενου έτους. Η καθαρή δανειακή θέση του ομίλου (τραπεζικός δανεισμός μείον ταμειακά διαθέσιμα) διαμορφώθηκε στα 247,4 εκατ. ευρώ, έναντι 257,3 εκατ. στο τέλος του προηγούμενου τριμήνου. Οι επενδύσεις του ομίλου στο φετινό α’ εξάμηνο ανήλθαν σε 35,1 εκατ. ευρώ, καθώς το επενδυτικό πρόγραμμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συνεχίζεται. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ έχει επίσης προχωρήσει σε επενδυτικές δαπάνες 109 εκατ. ευρώ για έργα των οποίων η κατασκευή εξελίσσεται και δεν έχουν μπει ακόμη σε λειτουργία. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς του ομίλου ανέρχεται σε 604 MW, εκ των οποίων 362 MW βρίσκονται στην Ελλάδα, 138 MW στις ΗΠΑ, 74 MW στην Πολωνία και 30 MW στη Βουλγαρία. Ταυτόχρονα, ο όμιλος διαθέτει υπό κατασκευή ή έτοιμες προς κατασκευή εγκαταστάσεις ΑΠΕ ισχύος 262 MW, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συνολικά, η εταιρεία λειτουργεί, κατασκευάζει ή έχει πλήρως αδειοδοτήσει 866 MW εγκαταστάσεων ΑΠΕ στην Ευρώπη και την Αμερική. Στόχος της είναι, μέσα στα επόμενα χρόνια, να προσεγγίσει το μέγεθος των 1.000 MW έργων ΑΠΕ σε λειτουργία σε όλες τις χώρες δραστηριότητάς της. Χ ΧΡΗΜΑ 27

Χ ρεπορτάζ

SAXO BANK

ΚΟΡΥΦΩΣΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 2015 Έντονες διακυμάνσεις στις αγορές βλέπει για το α’ τρίμηνο του 2015 η Saxo Bank

Σ

την έναρξη του 2015, παρατηρείται πλήρης αποσυντονισμός όσον αφορά την οικονομική αλλά και τη νομισματική πολιτική, ταυτόχρονα με ένα μείγμα γεωπολιτικών κινδύνων άνευ προηγουμένου. Οι αγορές αναμένεται να φθάσουν σε σημείο μέγιστης αστάθειας εντός του α’ τριμήνου του 2015. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Saxo Bank, η παγκόσμια οικονομία και οι πολιτικές που εφαρμόζονται είναι περισσότερο αποσυντονισμένες από ποτέ, ενώ αντιμετωπίζουμε σημαντικούς γεωπολιτικούς κινδύνους, οι οποίοι ενδέχεται να ενταθούν σε περίπτωση που οι τιμές του πετρελαίου μειωθούν κάτω από τα 60 δολ. το βαρέλι. Ο πληθωρισμός κινείται σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ των τελευταίων πολλών δεκαετιών, καθώς η νομισματική πολιτική είναι ιδιαίτερα χαλαρή στις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες και περιοριστική στις αναδυόμενες οικονομίες, με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα 28 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

των ΗΠΑ να αποτελεί τη μοναδική κεντρική τράπεζα ανεπτυγμένης οικονομίας που αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα –κατά πάσα πιθανότητα κοντά στα μέσα του έτους– έναν κύκλο περιοριστικής πολιτικής. Την ίδια στιγμή, η διαπραγμάτευση των πιστωτικών spread γίνεται κάτω από το ποσοστό αθέτησης υποχρεώσεων, ενώ οι αποδόσεις και η μεταβλητότητα παραμένουν κοντά σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Για την εξισορρόπηση της παγκόσμιας οικονομίας το 2015 θα πρέπει να αντιμετωπισθεί η επιβράδυνση στις αναδυόμενες αγορές, καθώς και ο αποπληθωρισμός και οι αυξανόμενες αναλογίες χρέους προς ΑΕΠ. Ο Mads Koefoed, επικεφαλής Μακροοικονομικής Στρατηγικής της Saxo Bank, αναφέρει ότι εν τέλει «ο καλύτερος δρόμος το 2015 περιλαμβάνει χαμηλότερο δολάριο, σταθερές έως ελαφρώς υψηλότερες τιμές στην ενέργεια και αμετάβλητα επιτόκια». Ωστόσο, εάν οι τάσεις που είδαμε να αναπτύσσονται το 2014 συνεχιστούν και

το 2015, το σημείο της μέγιστης αστάθειας θα καταγραφεί εντός του α’ τριμήνου, με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να κινδυνεύει να λάβει μιαν απολύτως άστοχη απόφαση κατευθυνόμενη προς ένα νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Το 2015, οι αγορές νομισμάτων θα παρουσιάσουν σημαντική μεταβλητότητα. Η πιο πιθανή τάση δεν φαίνεται να είναι η ενίσχυση του δολαρίου, αλλά μάλλον η αποδυνάμωσή του, παρότι η Saxo Bank εκτιμά ότι το συγκεκριμένο νόμισμα θα συνεχίσει να ενισχύεται το α’ τρίμηνο. Παράλληλα, οι προοπτικές των νομισματικών πολέμων αυξάνονται, ειδικά στην Ασία. Οι βασικές επενδυτικές ιδέες της Saxo Bank σε ό,τι αφορά το συνάλλαγμα για το α’ τρίμηνο του 2015 είναι το άνοιγμα θέσης αγοράς στο USD/CHF, ως μέτρο προφύλαξης από ενδεχόμενη επιβολή «τιμωρητικών» αρνητικών επιτοκίων από την Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB) τον Μάρτιο. Επιπλέον, ευνοείται η πώληση του κινεζικού γουάν έναντι του αμερικανικού δολαρίου (USD) και τελικά έναντι του ιαπωνικού γιεν (JPY), ως κίνηση αντιμετώπισης μιας ενδεχόμενης υποτίμησης του κινεζικού νομίσματος, μιας κίνησης που θα μπορούσε να οδηγήσει την Κίνα να εξαγάγει μέρος του αποπληθωρισμού της στον υπόλοιπο κόσμο. Η Saxo Bank προβλέπει ότι η παγκόσμια οικονομία το 2015 θα αναπτυχθεί κατά 3%, σε σύγκριση με ανάπτυξη 2,2% το 2014, λόγω των χαμηλών τιμών ενέργειας, των λιγότερων μέτρων λιτότητας στις ανεπτυγμένες οικονομίες και της μεγαλύτερης ανάπτυξης του εμπορίου, με τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την παγκόσμια ανάπτυξη το έτος αυτό να πηγάζει από τις γεωπολιτικές εντάσεις. Πιο συγκεκριμένα: ∼ Η οικονομία των ΗΠΑ θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με έντονο ρυθμό, χάρη στην κατανάλωση και τις χαμηλότερες τιμές ενέργειας. Η Saxo Bank προβλέπει ότι το 2015 η ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας θα κυμανθεί περίπου στο 3%. ∼ Οι προβλέψεις για την Ευρωζώνη εξακολουθούν να παρουσιάζουν προκλήσεις, με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις να παραμένουν σποραδικές και τον ιδιωτικό τομέα να εξακολουθεί να επιδιώκει την απομόχλευση, ασκώντας καθοδικές πιέσεις τόσο στην ανάπτυξη όσο και στον πληθωρισμό. Η Saxo Bank εκτιμά ότι το 2015 ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας στην Ευρωζώνη θα κυμανθεί περίπου στο 1%. ∼ Η οικονομία στο Ηνωμένο Βασίλειο θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,5% το 2015, χάρη στην ισχυρή ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα και τις υποστηρικτικές κυβερνητικές πολιτικές, με μεγαλύτερο κίνδυνο μια σημαντική επιβράδυνση στον κλάδο κατοικίας. ∼ Η Saxo Bank παραμένει επιφυλακτική ως προς την επίδραση που θα έχουν οι προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας της Κίνας να αναχαιτίσει την επιβράδυνση της ανάπτυξης μέσω πολιτικών χαλάρωσης στην πραγματική οικονομία. Η πρόβλεψη της Τράπεζας για τον ρυθμό ανάπτυξης της Κίνας το 2015 κυμαίνεται κάτω των γενικών εκτιμήσεων, και πιο συγκεκριμένα στο 6,7%. Παρά τον σχετικά χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρωζώνη το 2015, η Saxo Bank προβλέπει ότι αυτό το έτος οι χώρες-μέλη της Μεσογείου και της Ανατολικής Ευρώπης θα καταγράψουν τα υψηλότερα ποσοστά ανάπτυξης. Και αυτό γιατί τα συγκριτικά οφέλη που απολαμβάνουν μέχρι σήμερα χώρες όπως η Γερμανία πλησιάζουν στο τέλος τους και το χαμηλό εργατικό κόστος ανά μονάδα προϊόντος

☛

TΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ ΘΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ Α’ ΤΡΙΜΗΝΟΥ, ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΝΑ ΛΑΒΕΙ ΜΙΑΝ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΣΤΟΧΗ ΑΠΟΦΑΣΗ, ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΣΟΤΙΚΗΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ

στην περιφέρεια κατευθύνει πλέον την ανάπτυξη. «Ως αποτέλεσμα, η ευρωπαϊκή οικονομία θα μεταμορφωθεί επιτέλους σε μια οικονομία που τροφοδοτείται από μικρές, καινοτόμες και ευέλικτες επιχειρήσεις. Αυτό αποτελεί πολύ καλά νέα για το μέλλον της Ευρώπης» προσθέτει ο Mads Koefoed. ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ Η Saxo Bank προβλέπει περαιτέρω ενίσχυση του USD το α’ τρίμηνο. Ωστόσο, προειδοποιεί για το ενδεχόμενο ασταθούς πορείας, καθώς οι επενδυτές που χρησιμοποιούν μόχλευση έχουν ήδη μεγάλες θέσεις αγοράς στο USD. Προειδοποιεί επίσης ότι το συγκεκριμένο σενάριο κρύβει σημαντικούς κινδύνους εφόσον οι αγορές κεφαλαίων αποσταθεροποιηθούν με αφορμή την αναμενόμενη απόσυρση της ρευστότητας από την πλευρά της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Επιπλέον, οι οικονομικές και πολιτικές εντάσεις μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας σχετικά με τη ριζοσπαστική νομισματική πολιτική της δεύτερης και την αποδυνάμωση του JPY θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έναν νέο νομισματικό πόλεμο στην Ασία. ΜΕΤΟΧΕΣ Η Saxo Bank εκτιμά ότι το α’ τρίμηνο του 2015, οι ισπανικές μετοχές θα ξεπεράσουν σε απόδοση τις παγκόσμιες αγορές μετοχών, χάρη στις αναπόφευκτες πολιτικές χαλάρωσης που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς ο πληθωρισμός αλλά και η οικονομική ανάπτυξη κινούνται σε χαμηλά επίπεδα. Από την άλλη πλευρά, η αγορά μετοχών της Κίνας παραμένει υπερεκτιμημένη και οδεύει προς διόρθωση, ενώ η πτώση στο πετρέλαιο και την ενέργεια θα επιβαρύνει ιδιαίτερα και τις μετοχές της Ρωσίας. ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ Η αυξανόμενη προσφορά σε μια εποχή χαμηλού ρυθμού αύξησης της ζήτησης, σε συνδυασμό με την ενίσχυση του δολαρίου, θα διατηρήσει αρκετά βασικά εμπορεύματα υπό πίεση στις αρχές του 2015, με τις χαμηλότερες τιμές να εμφανίζονται κατά πάσα πιθανότητα στο α’ εξάμηνο. Σε ό,τι αφορά τις αγορές πετρελαίου, η Saxo Bank αναμένει ότι το α’ τρίμηνο το αργό πετρέλαιο Brent θα κινηθεί κατά μέσο όρο στα 62 δολ./βαρέλι. Το ενδεχόμενο του ισχυρότερου δολαρίου παραμένει ο κύριος κίνδυνος για τα πολύτιμα μέταλλα, ενώ τα υψηλότερα επιτόκια στις ΗΠΑ έχουν ήδη προεξοφληθεί στις τιμές. Το γεγονός αυτό υποβαθμίζει τη θετική επίδραση που έχουν στα εμπορεύματα παράγοντες όπως οι γεωπολιτικές εξελίξεις. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, το α’ τρίμηνο ενδέχεται να σηματοδοτήσει ένα νέο χαμηλό όριο στον χρυσό. Χ ΧΡΗΜΑ 29

Χ συνέντευξη

ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΙΡΠΙΝΙΑΣ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΚΑΙ MARKETING ΤΗΣ HSBC ΕΛΛΑΔΟΣ 30 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΣ Η ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΤΗΣ «ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ» ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΑΣ ✒

Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

Τις τελευταίες αλλαγές και τις εξελίξεις που έχουν λάβει χώρα στον κλάδο του wealth management μετά τις συγχωνεύσεις στον εγχώριο τραπεζικό κλάδο, αλλά και την έντονη μεταβλητότητα που παρουσιάζουν την τελευταία διετία οι διεθνείς αγορές, καταγράφει ο επικεφαλής της HSBC Ελλάδος, Στέλιος Πιρπινιάς. Αναλύει τα χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήματα των προϊόντων και υπηρεσιών που η HSBC προσφέρει στους πελάτες της, ενώ περιγράφει το μέσο προφίλ τόσο των επενδυτικών συμβούλων της όσο και των πελατών που αυτοί εξυπηρετούν.

ΧΡHΜΑ_Έχουμε περάσει σε μια περίοδο έντονης μεταβλητότητας των αγορών, τόσο σε διεθνές όσο και σε εγχώριο επίπεδο. Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του wealth manager για τους επενδυτές σε μια τέτοια περίοδο, αλλά και γενικότερα; Επίσης, βρισκόμαστε σε μια εποχή που σχεδόν καμία επένδυση δεν θεωρείται απόλυτα ασφαλής, όπως ίσχυε παλαιότερα. Με ποιον τρόπο αυτό το χαρακτηριστικό αλλάζει τη δουλειά και τον ρόλο του επενδυτικού συμβούλου στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως; ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΙΡΠΙΝΙΑΣ_H μεταβλητότητα που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια, τόσο

στην εγχώρια όσο και στην παγκόσμια αγορά, τόνισε ακόμη περισσότερο τον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει ο προσωπικός συνεργάτης στον χώρο των επενδύσεων. Στην HSBC, χάρη στην έντονα πελατοκεντρική φιλοσοφία μας, προσαρμοζόμαστε στις προσωπικές ανάγκες των πελατών μας, μέσω της ύπαρξης ενός εξειδικευμένου προσωπικού συνεργάτη, ο οποίος ξεκινάει τη σχέση του με τον πελάτη από την πρώτη μέρα που ανοίγει λογαριασμό στην τράπεζα και βρίσκεται πάντα δίπλα του για να τον ενημερώνει για εξατομικευμένες προτάσεις. Παράλληλα, το παγκόσμιο δίκτυο της HSBC, το οποίο αποτελείται από χιλιάδες ειδικούς σε πολ-

λούς διαφορετικούς εξειδικευμένους τομείς των επενδύσεων, στοχεύει στη διαρκή ενημέρωση και σωστή κατάρτιση της ομάδας των προσωπικών συνεργατών ως προς τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των κατάλληλων επενδυτικών επιλογών, που ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες και το επενδυτικό προφίλ των πελατών μας. Χ_Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των υπηρεσιών και των προϊόντων που η HSBC προσφέρει στους πελάτες της και πώς αυτά βοηθούν τους επενδυτές να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους και να ελαχιστοποιήσουν το ρίσκο των επενδύσεών τους; ΧΡΗΜΑ 31

Χ συνέντευξη ~ Στέλιος Πιρπινιάς

☛

ΣΤΗΝ HSBC ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΕ ΘΕΣΗ, ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ WEALTH MANAGEMENT ΠΟΥ ΔΙΑΘΕΤΟΥΜΕ, ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΜΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΑΣ, ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Σ.Π._Η HSBC τα τελευταία χρόνια επαναπροσδιόρισε την παγκόσμια τραπεζική υπηρεσία HSBC Premier και την έννοια του wealth management. Κι αυτό γιατί στο επίκεντρο της υπηρεσίας Premier βρίσκεται η έννοια της «προσωπικής οικονομίας» των πελατών μας. Αναφέρομαι φυσικά στις διάφορες σημαντικές πτυχές της ζωής, όπως τις αντιλαμβάνεται και τις αξιολογεί ο καθένας μας ξεχωριστά: την οικογένεια, τη δημιουργία περιουσίας, τη σταδιοδρομία, τον προσωπικό χρόνο, τις εμπειρίες που κάποιος επιθυμεί να αποκτήσει. Πρόκειται για μια διεθνή υπηρεσία που παρέχεται από την HSBC και προσφέρει τη δυνατότητα στους πελάτες μας να εκμεταλλεύονται επενδυτικές ευκαιρίες μέσα από ένα δυναμικό διεθνές μείγμα επενδυτικών προϊόντων, με τον πιο αποτελεσματικό για εκείνους τρόπο. Έτσι λοιπόν, είμαστε στη θέση να διαθέτουμε για τους πελάτες μας επιλεγμένα επενδυ32 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

τικά προϊόντα, τόσο της HSBC όσο και άλλων, παγκοσμίως γνωστών, επενδυτικών οίκων διαχείρισης κεφαλαίων. Ενδεικτικά να αναφέρω: Black Rock, JP Morgan, Pimco, Franklin Templeton, Schroders και Legg Mason. Όσον αφορά στα τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα, η HSBC στην Ελλάδα συνεργάζεται με την ασφαλιστική εταιρεία Allianz, στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας των δύο ομίλων. Η συγκεκριμένη συνεργασία αφορά στην παροχή τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων και υπηρεσιών αποκλειστικά σχεδιασμένων για τους πελάτες της HSBC. Οι πελάτες μας μπορούν να επιλέξουν μέσα από ένα ευρύ φάσμα σύγχρονων ασφαλιστικών προϊόντων την ασφάλιση των τραπεζικών συναλλαγών τους, όπως δάνεια, πιστωτικές κάρτες κ.λπ., καθώς και την κάλυψη πιο εξειδικευμένων αναγκών, όπως η υγεία, η συνταξιοδότηση και η προστασία της περιουσίας τους. Οι πελάτες της υπη-

ρεσίας Premier εξυπηρετούνται αποκλειστικά από εξειδικευμένο προσωπικό συνεργάτη. Οι προσωπικοί συνεργάτες είναι καταρτισμένοι σε θέματα αγορών και wealth management, ώστε να παρέχουν εξατομικευμένη εξυπηρέτηση υψηλής ποιότητας, για την κάλυψη κάθε τραπεζικής ανάγκης των πελατών μας, από την απλούστερη έως την πιο σύνθετη. Ανάμεσα στα προνόμια που παρέχουμε στους Premier πελάτες μας βρίσκονται και οι υπηρεσίες Global View, Global Transfers και HSBC Mobile Banking, οι οποίες αξιοποιούν τη διεθνή υποδομή και τεχνογνωσία του ομίλου. Πιο συγκεκριμένα, με τις υπηρεσίες Global View και Global Transfers οι πελάτες μας μπορούν να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς που διατηρούν στην HSBC σε 35 χώρες του κόσμου και να πραγματοποιούν συναλλαγές μέσω του υπολογιστή τους. Αξίζει να αναφερθεί ότι πρόσφατα εμπλουτίστηκε και η υπηρεσία Internet Banking από την HSBC, μέσα από την οποία ο πελάτης έχει την ευκολία της online επένδυσης σε αμοιβαία κεφάλαια απευθείας από τη διαδικτυακή πλατφόρμα, σε τέσσερα απλά βήματα. Συνολικά, πρόκειται δηλαδή για ιδιαίτερα πολύτιμα εργαλεία στα χέρια όσων ακολουθούν τις νέες τάσεις και αναζητούν ευκαιρίες και λύσεις στις παγκόσμιες αγορές, χωρίς επιπλέον επιβαρύνσεις αλλά με ασφάλεια, ταχύτητα και αμεσότητα. Φυσικά, τα προνόμια Premier δεν σταματούν μόνο στους πελάτες αλλά επεκτείνονται και στην οικογένειά τους, αφού παρέχεται η δυνατότητα εξασφάλισης παροχών στα αγαπημένα τους πρόσωπα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με την υπηρεσία Μobile Βanking οι ιδιώτες πελάτες στην Ελλάδα μπορούν κατεβάζοντας μία μόνο εφαρμογή, ένα application, να διαχειρίζονται μέσω smartphone συσκευών και tablet όλους τους HSBC λογαριασμούς και να πραγματοποιούν τραπεζικές συναλλαγές εύκολα και γρήγορα. Στην HSBC επιδιώκουμε μέσω της υπηρεσίας Premier να συνδεθούμε άρρηκτα στη συνείδηση του τραπεζικού κοινού με το wealth management. Θέλουμε οι πελάτες μας να μας θεωρούν τους ειδικούς στη διαχείριση στο wealth management, κάτι που πιστεύω ότι έχουμε χτίσει με σταθερά βήματα όλα αυτά τα χρόνια.

☛

ΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΜΕΝΟΙ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ WEALTH MANAGEMENT, ΩΣΤΕ ΝΑ ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΥΨΗΛΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΚΑΘΕ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΑΣ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΛΟΥΣΤΕΡΗ ΕΩΣ ΤΗΝ ΠΙΟ ΣΥΝΘΕΤΗ

Χ_Ποιο είναι το οικονομικό προφίλ του μέσου πελάτη στον οποίο κυρίως απευθύνεστε;

γραφείο ή ακολουθείτε συγκεκριμένη στρατηγική, που προέρχεται από τα κεντρικά γραφεία του εξωτερικού;

Σ.Π._Στην HSBC απευθυνόμαστε σε όλους ανεξαιρέτως τους πελάτες, με ιδιαίτερη έμφαση όμως σε εκείνους που εκδηλώνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τις υπηρεσίες wealth management. Αυτοί οι πελάτες συνήθως έχουν ήδη ιστορικό δραστηριοποίησης στον συγκεκριμένο τομέα, μέσα από επενδυτικά και τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα. Συχνά, έρευνες δείχνουν ότι οι πελάτες αυτοί επιλέγουν ως κύρια πηγή ενημέρωσής τους τον εξειδικευμένο οικονομικό Τύπο, αλλά ολοένα και πιο συχνά πλέον και το Διαδίκτυο. Συνήθως, αυτή η κατηγορία πελατών διατηρεί τραπεζικές σχέσεις με 2-3 τράπεζες, έτσι ώστε να υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα σύγκρισης επιλογών αλλά και υπηρεσιών. Ακόμα, έχει παρατηρηθεί ότι ο πελάτης αυτός είναι αρκετά ενήμερος για τις τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις, αλλά και για τις κυρίαρχες τάσεις στον κλάδο μας. Τέλος, καταγράφεται επίσης σημαντική προτίμηση αυτής της κατηγορίας πελατών σε επενδυτικά χαρτοφυλάκια, τα οποία απαρτίζονται από εξειδικευμένες επενδυτικές επιλογές, ενώ πολλές φορές στόχος είναι η διασπορά όχι μόνο σε επίπεδο προϊόντων αλλά και σε επίπεδο επιλογής διαχειριστή. Πάντως, αξίζει να αναφερθεί ότι η εμπειρία των τελευταίων ετών μάς έχει δείξει ότι στην εποχή μας είναι εξαιρετικά σύνθετη, και σε αρκετές περιπτώσεις ίσως και ανεπαρκής, η κατηγοριοποίηση πελατών με τις παραδοσιακές μεθόδους που χρησιμοποιούνταν κατά κόρον τα προηγούμενα χρόνια.

Σ.Π._Στην HSBC είμαστε σε θέση, μέσω των εργαλείων wealth management που διαθέτουμε, να πραγματοποιούμε αναλυτικό χρηματοοικονομικό σχεδιασμό για τους πελάτες μας, να ανακαλύπτουμε τις ανάγκες τους και να τους προσφέρουμε εξατομικευμένες επενδυτικές λύσεις με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις επιθυμίες τους. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το ότι οι πελάτες μας έχουν τη δυνατότητα επιλογής μέσα από ένα ευρύτατο φάσμα επενδυτικών προϊόντων, τόσο από τις ανεπτυγμένες όσο και από τις αναδυόμενες αγορές, καθώς και από όλα τα επίπεδα διαβαθμίσεων επενδυτικού κινδύνου που επιθυμούν να αναλάβουν. Γενικότερα, θα λέγαμε ότι στόχος μας δεν είναι απλώς η σταθερότητα της «προσωπικής οικονομίας» των πελατών μας αλλά και η περαιτέρω ανάπτυξή της.

Χ_Έχετε ένα συγκεκριμένο μοντέλο που ακολουθείτε σε ό,τι αφορά τη διαχείριση χαρτοφυλακίου των πελατών σας και ποιο είναι αυτό; Τι περιθώρια υπάρχουν για διαφοροποίηση του μοντέλου; Επίσης, ποιος πραγματοποιεί τον επενδυτικό σχεδιασμό του μοντέλου που ακολουθείτε; Γίνεται από το ελληνικό

Χ_Δώστε μας μια εικόνα του βιογραφικού ή του επαγγελματικού προφίλ των συμβούλων από τους οποίους απαρτίζεται το γραφείο σας. Ποιος είναι ο αριθ☛

ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΑΣ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΩΝ ΕΝΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΟΜΙΛΟΥ

μός τους, τα προσόντα τους, από πού είναι πιστοποιημένοι κ.λπ.; Σ.Π._Στην HSBC δίνουμε έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αλλά και τα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα των εξειδικευμένων προσωπικών συνεργατών. Έτσι λοιπόν, οι προσωπικοί μας συνεργάτες είναι πιστοποιημένοι με όλες τις απαραίτητες εσωτερικές και εξωτερικές πιστοποιήσεις, τόσο από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές –για παράδειγμα την Τράπεζα της Ελλάδος– όσο και από τις εσωτερικές υπηρεσίες του ομίλου μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Όμως, είναι απαραίτητο να τονίσουμε ότι η ουσιαστική κατάρτιση των ανθρώπων μας, ιδίως των εξειδικευμένων προσωπικών συνεργατών, δεν περιορίζεται στις τυπικές πιστοποιήσεις, όσο κι αν αυτές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, ανταποκρινόμενες στις ανάγκες υψηλής προσήλωσης σε ζητήματα κανονιστικής συμμόρφωσης της εποχής μας. Η εσωτερική διάρθρωσή μας και η εκμετάλλευση αποθεμάτων γνώσης και εμπειρίας του ομίλου μας εξασφαλίζουν τη συνεχόμενη αλλά και ουσιαστική κατάρτιση των ανθρώπων μας, με ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο στην κάλυψη των αναγκών των πελατών μας. Χ_Το γεγονός ότι είστε ξένη τράπεζα παρέχει κάποια επιπλέον πλεονεκτήματα στους επενδυτές που σας εμπιστεύονται; Σ.Π._Η HSBC είναι μια διεθνής τράπεζα με 6.200 σημεία εξυπηρέτησης σε 74 χώρες, η οποία κατατάσσεται σήμερα στους κορυφαίους παρόχους υπηρεσιών wealth management παγκοσμίως. Είμαστε σε θέση να προσφέρουμε στους πελάτες μας πολλαπλές επενδυτικές επιλογές σε διεθνές επίπεδο και τον μοναδικό συνδυασμό των συγκριτικών πλεονεκτημάτων ενός παγκόσμιου ομίλου, όντας πλέον η μόνη παγκόσμια τράπεζα που παρέχει όλο το φάσμα των τραπεζικών υπηρεσιών στην Ελλάδα. Χ ΧΡΗΜΑ 33

VENTURE CAPITAL & PRIVATE EQUITY FUNDS

ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

34 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Χ

∼ αφιέρωμα

Το venture capital αναπτύσσεται με υψηλούς ρυθμούς παγκοσμίως, ενώ σύμφωνα με αποτελέσματα ερευνών οι εταιρείες που χρησιμοποιούν αυτή τη μορφή χρηματοδότησης αναπτύσσονται ταχύτερα από τους ανταγωνιστές τους.

Τ

υφιστάμενοι μέτοχοι, προκειμένου να συμμετάσχει η εταιρεία α venture capitals αφορούν σε μεσομακροεπιχειρηματικών κεφαλαίων. Οι εταιρείες venture capital πρόθεσμες επενδύσεις υψηλής απόδοσης χρησιμοποιούν και διάφορα άλλα εργαλεία για να πραγματοκαι υψηλού κινδύνου, με συμμετοχή στα ποιήσουν τις επενδύσεις τους, όπως προνομιούχες μετοχές ή ίδια κεφάλαια νέων ή ταχέως αναπτυσσόμεμετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια. Ως επί το πλείστον, ο κύνων μη εισηγμένων επιχειρήσεων. ριος μέτοχος εξακολουθεί να διατηρεί τον έλεγχο της εταιΕναλλακτικά, μπορούμε να ορίσουμε το ✒ από τον ρείας του μετά την επένδυση της εταιρείας venture capital. Οι venture capital ως έναν τρόπο χρηματοδότησης της ίδρυσης, Γιώργο εταιρείες έχουν συνήθως συγκεκριμένη επενδυτική στρατηανάπτυξης ή εξαγοράς μιας εταιρείας, βάσει του οποίου ο Καλούμενο γική και μπορούν να επενδύουν: επενδυτής αποκτά τμήμα του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας ως αντάλλαγμα για την παροχή χρηματοδότησης (British Venture Capital Association). ∼ Σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης μιας επιχείρησης, π.χ. σποράς, Η χρηματοδότηση μέσω του θεσμού έχει οδηγήσει σε εντυπωσιακή εκκίνησης, ανάπτυξης κ.λπ. ανάπτυξη πολλές από τις επιχειρήσεις που την αξιοποίησαν. Τέτοιες ∼ Σε συγκεκριμένους κλάδους (π.χ. βιοϊατρική, πληροφορική κ.λπ.) περιπτώσεις στην Ελλάδα αποτελούν οι εταιρείες Goody's, Γερμανός ∼ Με συγκεκριμένα ποσά επένδυσης (π.χ. <1 εκατ. ευρώ, 1-5 εκατ. και Chipita, ενώ στο εξωτερικό γνωστά παραδείγματα εταιρειών που ευρώ, >5 εκατ. ευρώ.) χρηματοδοτήθηκαν με venture capital είναι οι εταιρείες Microsoft, ∼ Σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο Amazon.com και Yahoo. Το venture capital αναπτύσσεται με υψηλούς ∼ Με συγκεκριμένο τύπο χρηματοδότησης (ίδια κεφάλαια, δανειακά, mezzanine κ.λπ.) ρυθμούς παγκοσμίως, ενώ σύμφωνα με αποτελέσματα ερευνών οι εταιρείες που χρησιμοποιούν αυτή τη μορφή χρηματοδότησης ανα- ∼ Με διαφορετικές προσδοκίες απόδοσης ή ρευστοποίησης πτύσσονται ταχύτερα από τους ανταγωνιστές τους. ∼ Με ενεργό συμμετοχή στη διοίκηση της εταιρείας ή όχι Το venture capital αποτελεί μια σχετικά νέα μορφή χρηματοδότησης, που πρωτοεμφανίστηκε στις ΗΠΑ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η καλύτερη επιλογή που δημιουργεί τη μέγιστη δυνατή αξία για Στην Ελλάδα αρχίζει να αναπτύσσεται με μεγάλη επιτυχία από τις όλους τους ενδιαφερομένους γίνεται όταν τα κριτήρια επένδυσης της εταιρείας επιχειρηματικών κεφαλαίων συμφωνούν με τις ειδικές αρχές της δεκαετίας του 1990. ανάγκες του επιχειρηματία ή της επιχείρησης.

ΣΤΗΡΙΓΜΑ ΣΕ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ Αυτό που χαρακτηρίζει κυρίως το venture capital είναι ότι στηρίζει τις ανάγκες δυναμικών και γρήγορα αναπτυσσόμενων εταιρειών που χρειάζονται ίδια κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους.

H κεφαλαιακή ενίσχυση μιας εταιρείας είναι δυνατή τόσο σε αρχικό στάδιο (σποράς ή εκκίνησης) όσο και σε μεταγενέστερο (ανάπτυξης ή εξαγοράς). Οι αποδόσεις στις οποίες αποβλέπουν οι εταιρείες venture capital είναι ανάλογες του επιχειρηματικού κινδύνου που αναλαμβάνουν. Επιπλέον, το venture capital χρησιμοποιείται συχνά και στην περίπτωση της μεταβίβασης της εταιρικής ιδιοκτησίας είτε σε μετόχους μειοψηφίας είτε σε ομάδες στελεχών των εταιρειών (management buy-outs), προσφέροντας την απαιτούμενη χρηματοδότηση για την επίτευξη των επιχειρηματικών τους στόχων. Η χρηματοδότηση venture capital πραγματοποιείται συνήθως μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, κατά την οποία δεν συμμετέχουν οι

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων είναι επενδυτές οι οποίοι αναλαμβάνουν σημαντικούς κινδύνους προσδοκώντας υψηλές αποδόσεις από τις επενδύσεις τους. Τη σχέση κινδύνου/απόδοσης τη διαχειρίζονται επενδύοντας μόνο σε επιχειρήσεις που πληρούν τα επενδυτικά τους κριτήρια και εφόσον έχουν πραγματοποιήσει ενδελεχή έλεγχο. Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων θέτουν διάφορα κριτήρια όσον αφορά την επιλογή των επενδύσεών τους. Αυτά μπορεί να σχετίζονται με τη θέση της επιχείρησης, το μέγεθος της επένδυσης, το στάδιο της εταιρείας, τη δομή της επένδυσης και την εμπλοκή της εταιρείας επιχειρηματικών κεφαλαίων στις δραστηριότητες της επιχείρησης. Ο επιχειρηματίας δεν θα πρέπει να αποθαρρύνεται αν κάποιος επενδυτής VC δεν επιθυμεί να επενδύσει στην εταιρεία του. Η απόρριψη μπορεί να μη σχετίζεται με την ποιότητα της επιχείρησης ΧΡΗΜΑ 35

Χ αφιέρωμα ~ Venture Capital & Private Equity Funds αλλά ενδεχομένως με το γεγονός ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση δεν ικανοποιεί τα ιδιαίτερα επενδυτικά κριτήρια που θέτει ο επενδυτής. Τι αναζητούν τα venture capitals: ∼ Καινοτόμες, δυναμικές επιχειρήσεις: Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων αναζητούν επιχειρήσεις με καινοτόμο δράση, ισχυρή στρατηγική θέση και προηγμένα προϊόντα ή υπηρεσίες, οι οποίες στοχεύουν σε γρήγορα αναπτυσσόμενες και μη κορεσμένες αγορές. Εναλλακτικά, στις περιπτώσεις MBO, αναζητούν επιχειρήσεις με μεγάλη δανειοληπτική ικανότητα, με σταθερότητα κερδών και με δυνατότητα γρήγορης αποπληρωμής των χρεών. ∼ Ικανή διοίκηση: Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων πρέπει να βεβαιωθούν ότι η διοίκηση της επιχείρησης είναι ικανή για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί. Συνήθως δεν επιζητούν τον έλεγχο της διοίκησης. Προτιμούν να προσθέσουν αξία στην επένδυση με την ιδιαίτερη εμπειρία τους στην εξεύρεση κεφαλαίων, στις εξαγορές και συγχωνεύσεις, το διεθνές μάρκετινγκ και τα παγκόσμια δίκτυα. ∼ Εταιρική διακυβέρνηση και δομή: Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων θέλουν να εξασφαλίσουν ότι οι επιχειρήσεις στις οποίες επενδύουν έχουν τη διάθεση να υιοθετήσουν σύγχρονα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης. Συνήθως ζητούν την ύπαρξη και μη εκτελεστικών μελών στο διοικητικό συμβούλιο, περιλαμβανομένου και ενός εκπροσώπου της εταιρείας επιχειρηματικών κεφαλαίων. Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων αποφεύγουν τις σύνθετες και αδιαφανείς εταιρικές δομές. ∼ Κατάλληλη δομή επένδυσης: Η σύμβαση που θα συναφθεί μεταξύ της εταιρείας επιχειρηματικών κεφαλαίων και της επιχείρησης θα πρέπει να περιλαμβάνει όρους προστασίας της μειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου. ∼ Προοπτικές ρευστοποίησης: Οι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων διερευνούν τις προοπτικές ρευστοποίησης από τις επενδύσεις τους, όπως δημόσια εγγραφή ή εξαγορά από τον επιχειρηματία ή από τρίτο μέρος.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Η διαδικασία επένδυσης διαφέρει από εταιρεία σε εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων, σε γενικές γραμμές όμως η διαδικασία που ακολουθείται έχει ως εξής: ∼ Αρχική προσέγγιση από τον επιχειρηματία ή τον σύμβουλό του ∼ Υποβολή του επιχειρηματικού σχεδίου ∼ Συσκέψεις επί του σχεδίου με διάφορα μέλη της επιχειρηματικής ομάδας, καθώς και μία ή περισσότερες επισκέψεις στην επιχείρηση ∼ Έναρξη διαπραγματεύσεων και υπογραφή αρχικών συμβάσεων (επιστολή προθέσεως, σύμβαση εμπιστευτικότητας κ.λπ.) ∼ Διαδικασία ενδελεχούς ελέγχου, η οποία συνήθως περιλαμβάνει οικονομικό και νομικό έλεγχο, καθώς και έλεγχο της λειτουργίας και των δομών της επιχείρησης. Η διαδικασία ελέγχου γίνεται από την ίδια την εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων, καθώς και από άλλους ειδικούς, όπως ορκωτούς ελεγκτές, δικηγορικά γραφεία κ.λπ. ∼ Σύναψη τελικής σύμβασης. Η τελική συμφωνία αποτυπώνεται συ36 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

☛

H ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΜΙΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΗ ΤΟΣΟ ΣΕ ΑΡΧΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ (ΣΠΟΡΑΣ Ή ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ) ΟΣΟ ΚΑΙ ΣΕ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΟ (ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ή ΕΞΑΓΟΡΑΣ). ΟΙ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΠΟΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ VENTURE CAPITAL ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΥΝ.

νήθως σε μια σύμβαση μετόχων, ενώ συχνά απαιτούνται τροποποιήσεις στο καταστατικό της εταιρείας. Συνήθως η διαδικασία από την πρώτη επαφή έως τη σύναψη της συμφωνίας διαρκεί περίπου δύο ή τρεις μήνες, ανάλογα με το επίπεδο της προετοιμασίας.

H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ BUSINESS PLAN Το επιχειρηματικό σχέδιο είναι το εργαλείο μέσω του οποίου ο επιχειρηματίας έχει τη δυνατότητα να πείσει τους υποψήφιους χρηματοδότες για την επιχειρηματική ευκαιρία που παρουσιάζει και για την αγορά στην οποία στοχεύει. Το επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να περιγράφει με σαφήνεια τη διοικητική ομάδα, τη στρατηγική της επιχείρησης, τα απαιτούμενα κεφάλαια για την υλοποίηση της επένδυσης καθώς επίσης την αγορά και τον ανταγωνισμό. Επίσης πρέπει να αντανακλά τις ιδέες και τις επιδιώξεις της επιχείρησης με τον πιο σαφή τρόπο, έτσι ώστε οι πιθανοί επενδυτές να μπορούν να σχηματίσουν άποψη για την επενδυτική ευκαιρία που περιγράφεται αλλά και για την ικανότητα της διοίκησης να την εκμεταλλευτεί αποτελεσματικά. Παρακάτω παρουσιάζεται το ελάχιστο περιεχόμενο που θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα επιχειρηματικό σχέδιο, ώστε να είναι σε θέση να ενισχύσει την επιχειρηματική πρόταση και να απαντήσει σε όλα τα κρίσιμα ερωτήματα που πιθανώς έχουν οι ενδεχόμενοι επενδυτές. ∼ Συνοπτική παρουσίαση: Σύντομη παρουσίαση της επενδυτικής πρότασης ∼ Προϊόν/υπηρεσία: Περιγραφή του προϊόντος ή της υπηρεσίας, με έμφαση στο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ∼ Ομάδα διοίκησης: Βιογραφικά και πληροφορίες για τους ανθρώπους πίσω από την επενδυτική πρόταση ∼ Ανάλυση αγοράς και ανταγωνιστών ∼ Μάρκετινγκ και πωλήσεις: Στρατηγική τιμολόγησης και προώθησης-διάθεση και διακίνηση ∼ Οργάνωση: Κατανομή εργασιών ανά τμήμα ∼ Πρόγραμμα υλοποίησης: Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής και ορόσημα ∼ Ευκαιρίες και κίνδυνοι: Κίνδυνοι και οικονομικές επιπτώσεις-Ανάλυση ευαισθησίας ∼ Χρηματοοικονομικά: Απαιτούμενα κεφάλαια και χρήση κεφαλαίων-Προβλεπόμενα έσοδα και έξοδα-Προβολές λογιστικών καταστάσεων

ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚOΤΕΡΕΣ ΕΤΑΙΡΕIΕΣ VENTURE CAPITAL ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚHΣ ΑΓΟΡAΣ ALPHA VENTURES Ιδρύθηκε το 1990 και είναι η πρώτη ιδιωτική εταιρεία επιχειρηματικού κεφαλαίου (Private Equity/Venture Capital) στην Ελλάδα. Η Alpha Ventures: ∼ επενδύει σε νέες ή δυναμικά αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις, μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο, συνήθως με συμμετοχή στο μετοχικό τους κεφάλαιο, ∼ βοηθά ενεργά τις επιχειρήσεις στις οποίες επενδύει, ∼ έχει μακροπρόθεσμο ορίζοντα συνεργασίας (άνω των 3-5 ετών). Αποτελεί την αιχμή του δόρατος της επενδυτικής δραστηριότητας του ομίλου στον χώρο του Private Equity/Venture Capital και μέχρι σήμερα έχει επενδύσει σε επιχειρήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σε ποικίλους κλάδους. Η εταιρεία μπορεί επίσης να προσελκύσει συνεπενδυτές από την Ελλάδα ή το εξωτερικό ή να οργανώσει δανειακή χρηματοδότηση σε διμερή ή κοινοπρακτική βάση. Παρακολουθεί ενεργά τις επιχειρήσεις του χαρτοφυλακίου της, παρέχοντας βοήθεια σε θέματα χρηματοοικονομικά, νομικά και στρατηγικής, τόσο κατά την αρχική φάση χρηματοδοτήσεως όσο και στη συνέχεια. Πέραν αυτών, η συμμετοχή της Alpha Ventures στο μετοχικό κεφάλαιο μιας γρήγορα αναπτυσσόμενης εταιρείας προσδίδει το κύρος ενός αξιόπιστου θεσμικού επενδυτή καθώς και πρόσβαση στα προϊόντα και τις υπηρεσίες του Ομίλου Alpha Bank. Η εταιρεία είναι στελεχωμένη από ειδικευμένους ανθρώπους, με σημαντικές γνώσεις και εμπειρία και με διάθεση για αναζήτηση επιχειρηματικών εταίρων προς χρηματοδότηση και υποστήριξη της αναπτυξιακής τους πορείας. Η ικανότητα του ανθρώπινου δυναμικού της, η προσοχή στη λεπτομέρεια και το αίσθημα ευθύνης απέναντι στον πελάτη, σε συνδυασμό με το μέγεθος και τις δυνατότητες επενδύσεων καθιστούν την Alpha Ventures μία από τις ηγετικές εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου στην Ελλάδα.

ATTICA VENTURES Η Attica Ventures ΑΕ ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2003, ανήκει στον όμιλο εταιρειών της Attica Bank και έχει σαν αντικείμενο τη Διαχείριση Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ). Η Attica Bank είναι η πρώτη τράπεζα που συμμετείχε σε ΑΚΕΣ και δημιούργησε εξειδικευμένη θυγατρική εταιρεία διαχείρισης ΑΚΕΣ. Από το 2004 η εταιρεία διαχειρίζεται το Zaitech Fund I, ένα ΑΚΕΣ ύψους 40 εκατ. ευρώ, με επενδυτές την Attica Bank και το ΤΑΝΕΟ, και από το 2005 έχει ήδη επενδύσει και δεσμεύσει περισσότερα από 32 εκατ. ευρώ σε 10 ελληνικές ΜμΕ σε διάφορους κλάδους (ενέργειαΑΠΕ, τρόφιμα και ποτά, real estate, υγεία, logistics, telecoms, βιομηχανική καινοτομία). Οι επενδύσεις της έχουν ήδη πετύχει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης και θετικά αποτελέσματα, ενώ έχουν κερδίσει και πλήθος επιχειρηματικών βραβείων. Τέσσερις από αυτές είναι ήδη εισηγμένες στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Στόχος της εταιρείας είναι να επενδύει σε καινοτόμες μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης και έχουν διακριτό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ανεξάρτητα από την αγορά στην οποία δραστηριοποιούνται. Αναζητά επενδύσεις μεταξύ 3-7 εκατ. ευρώ, αλλά σε συνεργασία με στρατηγικούς επενδυτές μπορεί να συμμετέχει και σε μεγαλύτερες επενδύσεις.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, στόχος είναι η μειοψηφική συμμετοχή, υποστηρίζοντας το μάνατζμεντ στην ανάπτυξη της επιχείρησης και την επίτευξη των στόχων του.

ΘΕΡΜΟΚΟΙΤΙΔΑ i4G Η Θερμοκοιτίδα Ανάπτυξης Επιχειρήσεων Incubation for Growth-i4G αποτελεί μία από τις σημαντικότερες και ιδιαίτερα επιτυχείς επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας Ευρωσύμβουλοι ΑΕ, η οποία αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΛΕΥΘΩ του ΥΠΑΝ, ακολουθώντας πιστά τις διεθνείς προδιαγραφές αντίστοιχων προγραμμάτων. Η λειτουργία της στηρίζεται στον αρμονικό συνδυασμό τριών βασικών παραμέτρων: ∼ Στέγαση και λειτουργική υποστήριξη ∼ Αποδοτική παροχή υπηρεσιών στους θερμοκοιτιζομένους ∼ Πρόσβαση σε κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών Η i4G υποδέχεται στους χώρους της φιλόδοξους νέους αλλά και καταξιωμένους επιχειρηματίες, παρέχοντάς τους κατάλληλο εργασιακό και υποστηρικτικό περιβάλλον, για να μετατρέψουν την καινοτόμα επιχειρηματική τους ιδέα σε επικερδή δραστηριότητα. Η i4G αποτελεί το κύριο εργαλείο υλοποίησης της επιχειρησιακής φιλοσοφίας της «Ευρωσύμβουλοι Ανώνυμη Εταιρία Συμβούλων Ανάπτυξης & Τεχνολογίας» για την επίτευξη του στρατηγικού στόχου της εταιρείας: τη σύνδεση έρευνας και επιχειρηματικότητας. Το όραμα της εταιρείας είναι η μέγιστη αξιοποίηση του έμψυχου δυναμικού και της τεχνογνωσίας της Θερμοκοιτίδας, με κύριο σκοπό την επίτευξη αναγνωρισιμότητας και την προώθηση του «λειτουργικού μοντέλου» της i4G, μέσα από ένα διεθνές δίκτυο Θερμοκοιτίδων, επεκτεινόμενο από τις χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης μέχρι και τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, εστιάζοντας στη διάδοση της επιχειρηματικής της φιλοσοφίας και των καινοτόμων ενταγμένων σε αυτήν εταιρειών έντασης γνώσης. Η i4G στοχεύει στην υποκίνηση και διαχείριση της ανταλλαγής αυτής της τεχνογνωσίας ανάμεσα σε πανεπιστημιακούς φορείς, ερευνητικά κέντρα, επιχειρήσεις και αγορές, παρέχοντας ταυτόχρονα υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας σε συνδυασμό με υψηλών προδιαγραφών υποδομές, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην οικονομική ανάπτυξη του κοινωνικού συνόλου του τόπου. ☛

ΤΑ VENTURE CAPITALS ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΕ ΜΕΣΟΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΑ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΝΕΩΝ Ή ΤΑΧΕΩΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΩΝ ΜΗ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ.

ΧΡΗΜΑ 37

Χ αφιέρωμα ~ Venture Capital & Private Equity Funds Οι υπόλοιπες εταιρείες venture capital που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι οι: AIMS MANAGEMENT ΑΕ Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Λ. Συγγρού 367, Παλαιό Φάληρο +30 210 9402300 bethanisg(at)aims-funds.com http://www.aims-funds.com

PIRAEUS CAPITAL MANAGEMENT Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Bασιλίσσης Σοφίας 75, 115 21, Αθήνα +30 210 3670240 PilitsisL@piraeusbank.gr http://www.piraeusbank.gr/ecpage.asp?id= 290628&nt=96&lang=1

GLOBAL FINANCE SA Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Φραγκοκλησιάς 7, Μαρούσι 151 25 +30 210 8124500 office(at)globalfinance.gr www.globalfinance.gr

VECTIS CAPITAL AE Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Κηφισίας 49 & Ζηρίδη, Μαρούσι, 151 23 Αθήνα +30 210 7474205 mail(at)vectis.gr www.vectis.gr

GLOCAL SYSTEMS MANAGEMENT AE Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Μπουμπουλίνας 3, Άλιμος 174 56 +30 210 9848560 administrator(at)glocalventurecapital.gr www.glocalventurecapital.gr

NEW MELLON Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Μητροπόλεως 5, 105 57, Αθήνα +30 212 2123400 contact(at)newmellon.gr www.newmellon.grhttp://www.vectis.gr/

IBG MANAGEMENT AE Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail

Λ. Κηφισίας 24, Μαρούσι 151 24 +30 210 8171953 msarri(at)marfinbank.gr

7L CAPITAL PARTNERS Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Μαραθωνοδρόμου 75, Μαρούσι 151 24 +30 210 6146737 scc(at)7lcp.com www.7lcp.com

OXYGEN MANAGEMENT AE Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail

Ερμού 7, Αθήνα 105 63 +30 210 3725000 strahanis(at)oxycap.gr

PARTHENON TRUST ΑΕ Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Λ. Αμαλίας 32, Αθήνα 105 58 +30 210 3313000 zpalexas(at)parthenon.com http://www.parthenon.com

THERMI VENTURES AE Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

9ο χλμ. Θεσ/νίκης-Θέρμης 57001 +30 2311 999 999 info@thermi-ventures.com www.thermi-ventures.com

VCI (VELTI CENTER FOR INNOVATION) ΑΕ Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Λ. Κηφισίας 42, 151 25 Μαρούσι +30 210 6378900 vci(at)vci.gr www.vci.gr

38 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

LOGO VENTURES Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Λ. Βουλιαγμένης 128, 166 74, Γλυφάδα +30 211 2121900 info(at)logoventures.gr www.logoventures.gr

DIANKO Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Aριστείδου 1, 105 59, Αθήνα +30 210 3603255 adimitriadou(at)dianko.eu www.dianko.eu

LEAD FINANCE Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail

Λ. Κηφισίας 340, Νέο Ψυχικό, Αθήνα 154 71 +30 210 3603833 info@leadfinance.gr

FIRST ATHENS ΑΕ Διεύθυνση Τηλέφωνο E-mail Website

Ελικώνος 1, Ψυχικό, Αθήνα 154 52 +30 210 6773285 ts(at)firstathens.com www.firstathens.com

OPENFUND ΑΕΔΑΚΕΣ Διεύθυνση E-mail Website

Κλεισόβης 8, 106 77 Αθήνα info(at)theopenfund.com http://theopenfund.com

................ ................ ........ .. ........ ........ ................ ........ ........ ... ........ ... ........ ................ ........ ........ ........ ........ ........ ....... ........... ................ ........ ........ ........ ........ . ........ ........ ........ ........ ...... ........ ... ........ ........ ........ ....... ........ ........ ..... ........ ........ ................ ................ ................ ........ ... . ........ ........ ........ ....... ......... ........ ........ ................ ........ ........ ........ .......... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ................ ........ ........ ........ ........ ....... ........ ........ ............ ........ ....... ........ ........ ...... ........ ........ ........ ........ .... ........ ................ ................ ........ .......... .......... ........ .. ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ....... ....... ........ ....... ... ........ ...... ........ ........ ..... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ....... ........ ........ ........ ......... ........ ........ ........ ........ .... ........ ........ ............... ................ ........ ...... ..... ........ ........ ........ ........ ........ ... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ... ........ ........ .. ........ ................ ........ ........ ........ ..... ........ ........ ........ ........ ........ .... ...... ...... ........ ...... ........ ...... ........ ........ .... ....... .... ....... .......... ................ .... ....... ... ........... ............... ........... .......... ...... ........ ......... ........ ........ ......... ........ ........ .... ......... ........ ........ ........ .......... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ .... ...... ....... ........ ........ ........ ... .......... ... ........ ... ....... .......... ........ ......... ........ ........ ........ ........ ........ ..... ................ ... ................ ..... ........ ............ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ...... ........ ... ........ ... ........ .......... .. ........ .. ........ ........ ........ ........... ........ ........ ........ ..... ........ ........... . ........ .... ....... ... ... ... ... ... .......... ..... .......... ........ ..... .......... ........ ........ ........ .......... ........ ........ ....... ........ ........ ........ ........ ... ........ ... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........... ........ ........ .... ........ ........ ........ ....... ........ ....... .... ....... .......... ....... ........ ....... .......... ............ ... ........ ... ....... ... .......... .......... ................ ......... .......... ....... ........ .... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ... ........ ........ ........ ......... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ .................... ........ .... ........ ........ ....... ..... ...... ... ........ ...... .......... ...... ........ ........ ........ ........ ....... .... ........ .......... ..... ... ....... ... ........ ....... ... ........ ........ ........ ........ ................ ........ ........ ........ ................ .... .............. ........ ........ ............ ....... ...... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ....... ........ ....... ........ ......... ... ........ . ........ ........ ........ ........ ........ ........ .... ........ ........ ............... .......... ........... ........ ... ....... .......... .......... ........ ..... ........ .. ........ ........ ......... . . ........ ........... .......... ........ ........ ........ ........ ...... ........ ....... ...... ...... ........ ...... ........ ...... ........ ........ ........ ... ........ ........ .... ........ ........ ........ ..... ........ ........ ........ ...... .... ........ ... ........ ........ ....... ........ ........ ........ ...... ...... ........ .... ........ ..... ........ ........ ..... ........... ........ ........ .................. ........ ........ ...... ........ ..... ........ ........ ......... .......... ........ ........... ........ .... .......... ........ .............. ........ .... ... ....... ........ ... ........ ........ ........ ....... ....... ....... ...... ........ ...... ........ .......... ........ ........ ...... ...... ............. ........ ........ ..... ...... . ........ ........ ....... ........ .... ........ ........ ........ ........ ........ ........... ... ........ ..... ........ ........ ..... ... ......... ... ....... ........ ........ . ........ ........ ........ ........ .... ........... ........ ........ ........ ... ........ ... ........ ...... ........ ....... ....... ..... ...... ...... ..... ........ ........ ........ ........ ...... ........ ........ ........ ............ .......... .. ........ ........ ........ ........ ........ .... ..... ........ ........ ... .......... .......... ........ . ........ ........ . .... ....... . ........ . ........ ................. ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ... ........ ........ ........ ........ ...... ........ ........ ........ ...... ... ..... .......... ........... ...... ... ........ ...... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ....... ........ ............... ........ ........ ........ ........ ........ .... ........ ........ ....... ... .... .... ........ .......... ........ ........ ........ ......... ........ ........ ........ ........ .... ........ ........ ........ .... ........ ........ . ........ ....... ..... ........ ........ ...... ...... ........ ........ ........ ..... ........ .... .............. ........ ........ ........ ............ .... ....... ........ ........ ........ ........ ....... ....... ........ ........ ....... ........ ...... ........ ........ ........ ........ ....... .... ........ ........ ........ ..... ........ ........ ...... ........ ........ ................ ..... .... ........ ........ ....... ....... ....... .... .......... ....... ............ ... ........ .......... ........ ... ...... ......... ....... ........ ............. ......... ....... ........ .... ........ ........ ........ ........ ..... ..... ...... ............. ........ ........ ....... ........ ........ ........ ...... ... ........ .......... ........ ........ ........ ..... ........ ........ ........ .... ........ ........ ................ ........ ... ........ ........ ... ..... ...... ........ ........ ........ .... ........ ........ ........ ....... ........ ........ ........ ..... ........ ........ ........ ..... ........ ... ........ ........... ... ... ........ ... ... ...... ... .......... ........ .... ........ ........ ........ ....... ........ ... ........ ....... ....... ........ ...... ... ........ ................ ........... ........ .... ... ....... ................ ........ ... ..... ... ........ ........ ........ ....... ..... ........ ........ ..... ........ ........ ........ ........ ........ ..... ........ ........ ........ ........ ........ .... ........ ............ ..... ........ ...... ........ ....... ........ ........ ..... ........ ........ ........ .... .... ........ ........ ........ ........ ........ ..... ......... .... ........... .. ........ ...... .... .. .....)3 .... ........ ........ ........ ........ ))33.Ý ......... ........ ......... ........ .......

3........ .... ....... .... ........ .........

3.Ý ........ ....... ................ ........ ....... ..... ...... ....... ........ ... ..... ........ ...... ... ........ ...... ... ........ ........ ....... ....... ........ ........

........ ... ....... ........ .. .... ....... ........ ........ ........ ... ...... . ..........

... .. ........ ........ ........ .. ...... ........ .... ........ .....

........ . ........ ........ .... ....... ........ ........ ...... ........ ....... ........ ...... ........ ........ ..... ........ ...... ........ ........ ........ ........ ... ........ ........ ........ ........ ........................ ................................ ...... ................ ................ ... ........ ........... ...... ........... ........ .... ........ ........ ........ ........ ................ .......... ........ ........ ........ ....... ........ ........ ........... ........ ........ ...... ........ ........ ........ ........ ...... ........ ........ ........ ..... ........ .... ........ ........ ........ ........ ........ ..... ...... ................ ........ ............. ........ ........ ........ ........ ........................ ................ ........ ......... ...... ........ ........ ........ ........ ....... ........ ........ ........ ........ ..... ...... ................ ........ ........ ........ .... ........... .... ........ ........ .... ........ ...... ........ .......... ... ........ ............ ........ ......... ...... .... ........ ........ ........ ........ ... ........ ...... ........ .... .. ......... ........ . ........ ........ ............ ........ ....... ........ ...... . .. ............. ........ ................ ........ ........ ....... ....... ........ ...... ...... ...... ........ ............ .... ....... ....... ....... ........ ....... ........ ...... ... ........ .......... ........ ........ ................ ................ ........ ........ ...... ........ ........ .......... ..... ........ ........ ........ ........ ........... ....... ........ ....... ... ........ ......... ....... ........ ........ ... ........ ........ ........ ...... ........ .. . ........ .... ....... .... ........ ... ........ ........ ...... ...... ........ ........ ........ ... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ... ........ ........ .. ........ .. ........ . ..... ........ . .. . ..... ........ ... ........ ........ ........ ........ ....... .... ........ ........ ........ ....... . ........ ........ ....... ...... ........ ........ ....... ........ ..... ...... .... ........ ...... ........ ........ .......... ........ ........ ...... ................................... ........ ................ ... ........ .......... .. .............. ... ................ ........ ... ................ ................ .................. ...... ....... ........ ........ ........ ........ ................ ........ ....... ........ ........ ........ ..... ............. ............ ........ ........ .... . ... ..... ........ ........ ........ ....... .... ... ........ ........ ........ ... ....... .......... ............... ................ .......... ........ ........ ..... ......... ......... .... ................ . ......... .................. ........ ............ ..... ........ ................ ........ ..... ........ ........ ........ ... ... ....... ... ........ ........ .... ........ ........ .......... ........ ....... ........ ..... ....... .... ...... ...... ........ ........ ........ ........ ....... ........ ....... ........ ........ ... ... ..... ........ .......... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ....... ...... ....... ................ ................ ........ ........ .... ..... ........ ....... ........... ................ ........ ....... ........ ...... ........ ........ ........ ....... ............ ........... ...... ........ ........ ........ ....... ........ ....... ........ ........ ..... ......... ........ ........ ........ ........ ..... ........ ................ ..... ... ........ .......... ... .... ... .. ........ ........ ........ ........ . ....... . ........ ........ ..... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ....... ........ ....... ....... ... ....... ........ ........ ........ ... ... ...... ...... ... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ...... ...... ........ ........ .. .... ........ ... ........ ........ .. ........ ........ ... ........ ........ ........ .. .. ................ ........ ................ .... ..... ................................................ ........ ................ ................ ....... ... ........ ........ .... ...... ........ ........ ........ ........ ................... ....... ................ ................ .................. ........ ........ . ..... ..... ......... ..... .... ..... ... ........ ... ........ ........ ....... ........ ........ ........ .......... ........ ..... ........ ....... ..... ........ ........ ........ ........... ........ ........ ................................ ................ ........ ........ ...... .... ........ ........ ........ ........ .... ........ ........... ............ ........ ........ ................ ........ ........ ................ ....... ........ ........ ........ . ........ ..... ................ ........ ........ ..... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ................ ........... ..... ........ .... ... ........ ..... ....... ................ ........ ... ................ ........ ........ ........ ........ . ........ ............. ........ ....... ........ ...... ................ ........ ........ ................ ........ ........ ...... ........ .... ....... ....... ........ ............... ... ...... ........ ................ ........ ........ .... No .... ........ .......... ....... .......... ........ ...... ........ ........ .... ................ .......... ........ ........ ........ . ....... ........ ........ ................ .... ..... ........ ... ........ ........ ........ ........ ............. ........ ........ ................ ........ ......... .......... ........ ............... ........ ........ ................ ....... ................ ........... ........ ....... . ........ ........ ........ ....... ..... ...... ........ ................ .... ....001 ........ ....... ........ ...... ... ........ ...... ........ ................ ........ ........ ........ .... ........ ........ ........ .......... ........ ........ ............ ........ ....... ........ ...... ........ ........ ........ ................ ........ .... ........ ..... ...... .......... ........ ........ ........ ........ ........ . ........ ................ ........ ¡© ¡........ ....... .. ... ........ ...... .... ........ ........ ........ .... ........ ............ ................ ........ ........ ........ ........ ...... ........ ....... ........ ...... ...... ........... ........ .......... ©........ ........ .... ........ ........ ........ ........ ........ .......... ................ .¡© ........ ....... .......... ........ ........ ........ ............... ........ .. ...... ................ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ¤ ........ ........ ........ ¡ ........ ........ ........ ........ .... ........ ........ ..

...... ........ ........ . ........ . ........ ........ Ý ........ ........

........ .

..... .. ........ ........ ........ ........ ........ ........

. ... ........ ... ... ... ........

.. ....... ......... ........ ..................... ........ ........ ........ ........ ......... ...... ...... ........ ...... ........ ........ ........ ........ ........ ....... ........ ....... ........ ... .. ........ ........ ........ ........ ............. ........ ....... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ .. ......... .......... .. ........ ........ ........ ........... ...... ........ ...... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ œ 6,00 ....... ........ .... ........ ........ .......... .. ........ ........ ...... ...... ........ ........ .. .........

www w.bitd . aily. ailyy.gr . gr

Διευθύνω ν Σύμβο υλος Όμιλος Φουρλή

Το σύστημ α υγείας διψά για Big Data Κωνσταντ ίνος Τζα βάρας

έκδ

ENVIRONMENTAL, SOCIAL AND GOVERNANCE SUSTAINABILITY

ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΓΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 40 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Χ

~ αφιέρωμα

Η διεργασία της παγκοσμιοποίησης και της απελευθέρωσης των αγορών, η ανάγκη ύπαρξης ελάχιστων κανόνων λειτουργίας και ελέγχου, οι επιπτώσεις των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που αφορούν όλο και μεγαλύτερο αριθμό ατόμων και κρατών, η αύξηση της ευαισθησίας σε θέματα προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, έφτιαξαν ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο οι επιχειρήσεις καλούνται σήμερα να εντάξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη στον πυρήνα της επιχειρηματικής τους σκέψης. ✒

Από την Λέττα Καλαμαρά

ΧΡΗΜΑ 41

Χ αφιέρωμα ~ Environmental, Social and Governance Sustainability

B

ρισκόμαστε ήδη σε ένα νέο επιχειρηματικό οικοσύστημα, που έχει ανάγκη από μια νέα γενιά τολμηρών ηγετών. Αυτό προαπαιτεί νέες ηγετικές ικανότητες, νοοτροπίες και ενδελεχή γνώση. Οι επιχειρηματικοί ηγέτες του μέλλοντος αναγνωρίζουν ολοένα και περισσότερο ότι μια νέα προσέγγιση είναι αναγκαία. Η οικονομία μετατρέπεται από οικονομία παραγωγών και καταναλωτών σε οικονομία δημιουργών, και σε αυτό το πλαίσιο οι κανόνες της επιχειρηματικής ευθύνης αποτελούν πυξίδα ανάπτυξης, οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας. Η υιοθέτηση μιας επιτυχημένης στρατηγικής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης αποτελεί μία από τις προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης. Παγκόσμια έρευνα, που πραγματοποιήθηκε το 2014 από την εταιρεία Nielsen με θέμα την «εταιρική υπευθυνότητα», έδειξε ότι το 55% των καταναλωτών παγκοσμίως δεν θα είχαν πρόβλημα να πληρώνουν περισσότερο για προϊόντα και υπηρεσίες που προέρχονται από εταιρείες κοινωνικά υπεύθυνες, ποσοστό που αυξήθηκε κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2011. Αναλυτικά τα αποτελέσματα ανά ήπειρο είναι: Ασία-Ωκεανία ποσοστό 64%, Νότια Αμερική 63%, Μέση Ανατολή επίσης 63%, Βόρεια Αμερική 42% και Ευρώπη 40%. Βλέπουμε ότι η Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική έχουν χαμηλότερα ποσοστά από τις υπόλοιπες ηπείρους, αλλά η εν λόγω τάση σύμφωνα με την ανακοίνωση της Nielsen είναι συνεχώς αυξανόμενη. Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των καταναλωτών που στηρίζουν αυτήν την τάση είναι ηλικίας 21-34 ετών. Η Nielsen, μελετώντας διαχρονικά τις λιανικές πωλήσεις 20 μαρκών σε 9 χώρες, οι οποίες πληροφορούσαν πάνω στη συσκευασία τους ότι είναι κοινωνικά υπεύθυνες ή προωθούσαν έντονα την κοινωνική τους δράση μέσω του μάρκετινγκ, διαπίστωσε ότι αυξήθηκαν οι πωλήσεις τους από 2% έως 5%. Αντίθετα, όταν μελετήθηκαν 14 άλλες μάρκες χωρίς δράσεις φάνηκε μια οριακή αύξηση πωλήσεων, μόνο 1%. Σύμφωνα με τη Nielsen, το ποσοστό των Ελλήνων που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν επιπλέον χρήματα για ένα προϊόν ή υπηρεσία των οποίων η επιχείρηση είναι κοινωνικά ή περιβαλλοντολογικά ενεργή είναι 44%. Επιπλέον, σε ποσοστό 49% δηλώνουν ότι το τελευταίο εξάμηνο έχουν αγοράσει τουλάχιστον από ένα προϊόν ή υπηρεσία κάποιας κοινωνικά υπεύθυνης εταιρείας. Ως προς τον σκοπό για τον οποίο οι Έλληνες δηλώνουν περισσότερο ευαισθητοποιημένοι είναι στην πρώτη θέση η «εξάλειψη της φτώ☛

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΣΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ, ΚΑΙ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΠΥΞΙΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ.

42 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

χειας και της πείνας» με ποσοστό 97% και στη δεύτερη με 96% η «αύξηση της πρόσβασης σε πόσιμο νερό». Η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) μπορεί να προσδώσει πολλαπλά οφέλη σε μια επιχείρηση και αρκετά από αυτά έχουν καθαρό και μετρήσιμο αποτέλεσμα. Ειδικότερα, ανά τομέα, τα οφέλη που καταγράφονται περιλαμβάνουν: 1. Προσέλκυση κεφαλαίων Διεθνείς έρευνες καταγράφουν σημαντική στροφή των επενδυτών σε υπεύθυνες επιχειρήσεις, όπως η έρευνα του European Sustainable Investment Forum (Eurosif), η οποία κατέγραψε 85% αύξηση στα κεφάλαια που επενδύονται σε κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να ξεπερνούν πλέον τα 5 τρισ. ευρώ.

2. Αύξηση πωλήσεων Οι απαιτήσεις των πελατών μιας επιχείρησης, σε συνδυασμό με την ένταση του ανταγωνισμού της αγοράς, αποτελούν βασική πρόκληση και πολύ συχνά καθορίζουν το μέλλον της εταιρείας.

3. Ικανοποίηση εργαζομένων Οι εργαζόμενοι σε μια κοινωνικά υπεύθυνη επιχείρηση βασίζονται στην ομαδικότητα, αναπτύσσουν δράσεις εθελοντισμού και απολαμβάνουν κίνητρα έτσι ώστε να συμβάλλουν ενεργά στα προγράμματα ΕΚΕ της εταιρείας.

4. Φροντίδα για το περιβάλλον Μια επιχείρηση μέσω της ανάπτυξης δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος απολαμβάνει δύο βασικά οφέλη: ∼ την εξοικονόμηση χρημάτων και ∼ την αποφυγή κυρώσεων εξαιτίας μιας περιβαλλοντικής όχλησης.

5. Κοινωνική αποδοχή Μια κοινωνικά υπεύθυνη εταιρεία απολαμβάνει την εμπιστοσύνη που κερδίζει μέσω των συνδιαλλαγών της με τους εκπροσώπους τής τοπικής ή/και της ευρύτερης κοινωνίας. Τα οφέλη στην περίπτωση αυτή είναι τόσο επικοινωνιακά όσο και ουσιαστικά. Η εταιρεία όταν έχει σύμμαχό της την τοπική κοινωνία μπορεί να απαντήσει ή ακόμη και να προλάβει κάθε πρόκληση που ενδέχεται να προκύψει λόγω οικονομικής κρίσης.

ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ-ΔΡΑΣΕΙΣ ΕSG Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικαιροποίησε τη σύνοψη των πολιτικών και των δραστηριοτήτων των κρατών-μελών όσον αφορά την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Η τελευταία σύνοψη ήταν αυτή του 2011. Η επικαιροποίηση αυτή βασίζεται στο συμπέρασμα της αξιολόγησης ομοτίμων, για την περίοδο 2013-2014, από και με τα κράτη-μέλη σε σχέση με την τήρηση των δεσμεύσεών τους στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Η σύνοψη έχει θεματική δομή που δείχνει τις κοινές προτεραιότητες των χωρών της ΕΕ καθώς και ένα παράρτημα με τις εθνικές προτεραιότητες. Στο πλαίσιο του προγράμματος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) της ΕΕ, θα διατεθεί ποσό ύψους περίπου 600.000 ευρώ για τη διεξαγωγή μελέτης που θα αφορά την προώθηση της χρήσης του υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ-LNG) στις ελληνικές θαλάσσιες μεταφορές. Ένα οικολογικότερο και φθηνότερο ΥΦΑ θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών από μεταφορές και στη μείωση του κόστους προμήθειας καυσίμων στο Αιγαίο πέλαγος. Στόχος της μελέτης είναι η προώθηση της χρήσης του ΥΦΑ στις θαλάσσιες μεταφορές επιβατών και εμπορευμάτων μεταξύ των ελληνικών νησιών. Η μελέτη θα φέρει σε επαφή ορισμένους από τους σημαντικότερους ενδιαφερόμενους φορείς, προκειμένου να προσδιοριστούν το τεχνικό και το οικονομικό πλαίσιο για τη χρησιμοποίηση του ΥΦΑ ως καυσίμου πλοίων στο νότιο Αιγαίο. Συγκεκριμένα, η ομάδα θα εξετάσει τις κυριότερες επιλογές σε επίπεδο αλυσίδας εφοδιασμού, απαιτούμενων μετεξοπλισμών (retrofits) και υποδομών στους λιμένες, τα πλοία και τα ναυπηγεία, καθώς και τα επιχειρησιακά σχέδια κάθε φορέα. Το έργο επιλέχθηκε για χρηματοδότηση από την ΕΕ με τη συνδρομή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για το πρόγραμμα εργασιών ΔΕΔ-Μ 2013, προτεραιότητα «Απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές/υποκατάσταση του πετρελαίου ή μείωση του περιβαλλοντικού κόστους». Η εκτέλεση του έργου θα παρακολουθείται από τον INEA, τον Εκτελεστικό Οργανισμό Καινοτομίας και Δικτύων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το έργο θα έχει ολοκληρωθεί ώς τον Δεκέμβριο του 2015. Στις αρχές Φεβρουαρίου του 2015 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Multistakeholder Forum για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) στις Βρυξέλλες. Συνολικά συμμετείχαν περίπου τετρακόσιοι (400) εκπρόσωποι από την ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα, τους επιχειρηματικούς φορείς, την ακαδημαϊκή κοινότητα, τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών, τα ευρωπαϊκά όργανα, καθώς και εκπρόσωποι μη κυβερνητικών οργανώσεων, των συνδικάτων και της ευρύτερης κοινωνίας πολιτών. Το πρόγραμμα του συνεδρίου εστιάστηκε στις εξελίξεις σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά πως ο τομέας της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Οι διεθνείς αναπτυξιακές συνεργασίες, η χρηματοπιστωτική αγορά, η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας, η αγορά των υπεύθυνων προμηθειών, τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και οι εθνικές στρατηγικές σε επίπεδο κρατών-μελών, αποτέλεσαν τα κύρια θέματα του πανευρωπαϊκού αυτού συνεδρίου.

«SUSTAINABLE GREECE 2020» Συνοψίζουμε μερικά από τα γενικά συμπεράσματα και τις κατευθύνσεις που προέκυψαν από τα διαφορετικά πάνελ συζητήσεων του συνεδρίου:

∼ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να εστιαστεί στο μέλλον σε κάποιες βασικές προτεραιότητες αναφορικά με την ΕΚΕ, όπως το να δουλέψει κυρίως σε διεθνές επίπεδο, να αφυπνίσει την ευρύτερη κοινωνία και να σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στα θέματα διαφάνειας, με έμφαση σε μακροπρόθεσμες και όχι μεσοπρόθεσμες προσεγγίσεις για την ΕΚΕ. ∼ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποφασίσει να προωθήσει την ΕΚΕ μέσω κινήτρων και όχι κυρώσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΚΕ είναι σημαντικό να συνεχίσει να αναπτύσσεται σε εθελοντική βάση, παρότι ένα ποσοστό από τους συμμετέχοντες ήταν θετικοί στο να υπάρξει κάποιο είδος/βαθμός νομοθεσίας σε σχέση με συγκεκριμένους τομείς. ∼ Η ΕΚΕ θα πρέπει να ξεκινά από την ανώτερη διοίκηση και να αποτελεί ουσιαστικά μέρος της ευρύτερης στρατηγικής ενός οργανισμού. ∼ Ο κύριος στόχος είναι η ΕΚΕ να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του DNA του κάθε οργανισμού, ώστε να καταστεί κινητήριος δύναμη για ανάπτυξη και εξέλιξη. ∼ Καταγράφηκε η ανάγκη να συμπεριληφθούν οι απόψεις όλων των ενδιαφερόμενων μερών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο μέσω ενός διαλόγου συμμετοχών. Η ΕΚΕ θα πρέπει να προσαρμοστεί στις ανάγκες των εθνικών και των τοπικών αγορών όχι μόνο σε επίπεδο κρατών-μελών αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Οι επιχειρήσεις αντίστοιχα θα πρέπει να ενθαρρύνονται στο να ακολουθήσουν αυτήν την προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω, ενσωματώνοντας τις προσδοκίες των τοπικών συμμετοχών και όχι να προωθούν την ΕΚΕ κεντρικά (bottom up approach versus top down approach). Πιο αναλυτικά, ανά βασική θεματική ενότητα συζητήθηκαν τα παρακάτω: 1. ΕΚΕ & ενέργειες αφύπνισης και ενημέρωσης ∼ Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και η επενδυτική κοινότητα θα πρέπει να αποκτήσουν ενεργό ρόλο σε ό,τι αφορά την ΕΚΕ και τη βιώσιμη ανάπτυξη. ∼ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αναπτύξει μια κοινή γλώσσα σχετικά με την ΕΚΕ ανάμεσα στην επιχειρηματική κοινότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. ∼ Υπάρχει ανάγκη να συνεχιστεί με εντατικό τρόπο η προσπάθεια για παρακολούθηση (monitoring) και ανάδειξη των καλών πρακτικών των επιχειρήσεων σε ό,τι αφορά την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. ∼ Υπογραμμίστηκε η ανάγκη να πραγματοποιηθεί πρόοδος στην ενσωμάτωση-ενοποίηση των αρχών των Ηνωμένων Εθνών με διεθνή πρότυπα. ∼ Η γενικότερη σύνδεση της ΕΚΕ με την εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική, γεγονός που τονίστηκε ιδιαιτέρως στο συγκεκριμένο συνέδριο. Επίσης σημαντική είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του καταναλωτή αναφορικά με την ΕΚΕ. ∼ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να δημιουργήσει μια πλατφόρμα η οποία να φέρει σε επαφή τον ιδιωτικό τομέα με την ακαδημαϊκή κοινότητα, ενσωματώνοντας στοιχεία της ΕΚΕ και της βιώσιμης ανάπτυξης με συστηματικό τρόπο μέσα στα προγράμματα των πανεπιστημίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. ΧΡΗΜΑ 43

Χ αφιέρωμα ~ Environmental, Social and Governance Sustainability 2. Διεθνής αναπτυξιακή συνεργασία για την ΕΚΕ

5. ΕΚΕ & μικρομεσαίες επιχειρήσεις

∼ Η Ευρώπη μπορεί να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην προώθηση των διεθνών αναπτυξιακών στόχων, προωθώντας τις αρχές της ΕΚΕ και της βιώσιμης ανάπτυξης. ∼ Συγκεκριμένα, τονίστηκε πως οι αρχές της ΕΚΕ θα πρέπει να διέπουν τις διεθνείς συμφωνίες εμπορίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις αναπτυσσόμενες χώρες, με στόχο οι συμφωνίες αυτές να αποτελέσουν μοχλό πίεσης για τη βελτίωση των συνθηκών στις συγκεκριμένες χώρες. Η επιχειρηματική κοινότητα μέσω της ΕΚΕ μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή. ∼ Σύνδεση με την πρόοδο που έχει πραγματοποιηθεί στον τομέα της ΕΚΕ μέσω της δημοσιοποίησης μη χρηματοοικονομικών στοιχείων με τους στόχους των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη (Sustainable Development Goals).

∼ Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει να αντιληφθούν την ΕΚΕ ως ευκαιρία και όχι ως εμπόδιο. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως είναι αναγκαία η αλλαγή του επιχειρηματικού τους μοντέλου καθώς και η δημιουργία και παραγωγή νέων, καινοτόμων και βιώσιμων προϊόντων. ∼ Να μην αυξηθούν τα πρότυπα και τα εμπόδια αναφορικά με την ΕΚΕ σε σχέση με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. ∼ Παράλληλα αναγνωρίστηκε πως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν ανάγκη από ανθρώπινο δυναμικό το οποίο να είναι εκπαιδευμένο και καταρτισμένο αναφορικά με την ΕΚΕ. Δεν μπορούν όμως εκείνες να αναλάβουν το κόστος της συγκεκριμένης εκπαίδευσης, αλλά θα πρέπει η κατάρτιση να πραγματοποιείται σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς ή φορείς.

6. Υπεύθυνη διαχείριση προμηθευτικής αλυσίδας

3. Επιχειρήσεις και ανθρώπινα δικαιώματα

4. Ο ρόλος της ΕΚΕ στην προώθηση των κοινωνικά υπεύθυνων επενδύσεων (SRI)

∼ Σημαντική εξέλιξη αποτελεί η ψήφιση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τις δημόσιες προμήθειες, η οποία ενισχύει και προωθεί την ανταλλαγή καλών πρακτικών στο τομέα αυτό. ∼ Οι αρχές των Ηνωμένων Εθνών αναφορικά με την εφοδιαστική αλυσίδα στο πλαίσιο της στρατηγικής ΕΚΕ θα πρέπει να εναρμονιστούν με διεθνή πρότυπα. ∼ Μέσω της πολιτικής προμηθειών (procurement policy) μπορούν να προωθηθούν οι γενικές αρχές της ΕΚΕ διεθνώς. ∼ Έγινε ιδιαίτερη αναφορά στη σημασία νομικών ελέγχων και ανεξάρτητων εμπεριστατωμένων μελετών (due diligence) σχετικά με την εφοδιαστική αλυσίδα ενός οργανισμού, γεγονός που συμβάλλει και στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της φήμης του. ∼ Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα και στους δημόσιους οργανισμούς για την προώθηση των υπεύθυνων και των πράσινων προμηθειών. ∼ Προβληματική είναι η αύξηση των διαφόρων σημάτων και των προτύπων που υπάρχουν σε διεθνές επίπεδο. Τείνουν να μπερδεύουν τις επιχειρήσεις και τους εμπλεκόμενους φορείς. Υπογραμμίστηκε η ανάγκη εναρμόνισης κάποιων προτύπων σχετικά με τις προμήθειες. ∼ Θα πρέπει να ενσωματωθούν οι προσδοκίες όλων των ενδιαφερόμενων μερών (stakeholder expectations) ενός οργανισμού αναφορικά με την αποτελεσματική και υπεύθυνη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι συμμέτοχοι θα πρέπει να υπογραμμίσουν τι έχει πάει καλά και τι όχι και ποια σημεία χρειάζονται βελτίωση.

∼ Η πρόσφατη Οδηγία για τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών στοιχείων αποτελεί ένα βήμα προόδου για τα θέματα διαφάνειας και προώθησης του reporting γενικότερα. Η οδηγία θα συμβάλει αντίστοιχα στην ενίσχυση των κοινωνικά υπεύθυνων επενδύσεων. ∼ Η χρηματοπιστωτική κρίση κατέδειξε την ανάγκη για σφαιρική πληροφόρηση της επενδυτικής κοινότητας σχετικά με όλα τα ενδεχόμενα ρίσκα και η δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών στοιχείων συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου αυτού. ∼ Η αλλαγή της επενδυτικής κουλτούρας αποτελεί μακροπρόθεσμο στόχο και η ΕΚΕ καλείται να συμβάλει προς την κατεύθυνση αυτή.

Στην Ελλάδα, την πρωτοβουλία “Sustainable Greece 2020” (www.sustainablegreece2020.com) υλοποιεί το Quality Net Foundation σε συνεργασία με τους σημαντικότερους επιχειρηματικούς φορείς της χώρας και έχει ως στόχο την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας μέσω της ανάπτυξης ενός συστηματοποιημένου διαλόγου, καθώς και τη δημιουργία μεθοδολογιών και εργαλείων που θα υποστηρίζουν τους οργανισμούς στην υιοθέτηση πρακτικών βιωσιμότητας. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί κοινό στόχο, κοινή επιδίωξη και πλαίσιο συνεργασίας της ελληνικής αγοράς, της κοινωνίας των πολιτών και της ελληνικής Πολιτείας. Στην πρωτοβουλία “Sustainable Greece 2020” συμμετέχουν ώς τώρα:

∼ Υπήρξε αρκετή συζήτηση ανάμεσα στους συμμετέχοντες για το ενδεχόμενο επιπλέον νομοθεσίας υποχρεωτικού χαρακτήρα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, εφόσον παρατηρούνται πολλά φαινόμενα καταπάτησής τους σε διεθνές επίπεδο. ∼ Υπογραμμίστηκε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ενσωματώσει τις βασικές κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλες τις δράσεις και τις προτάσεις της σε όλους τους τομείς. ∼ Είναι ιδιαίτερα επιτακτική η ανάγκη να υπάρχει στενή παρακολούθηση (monitoring) καθώς και να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι και οι ανεξάρτητες εμπεριστατωμένες μελέτες (due diligence) από την πλευρά των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται διεθνώς και σε άλλες αγορές πριν την υπογραφή συμφωνιών ιδιωτικού ή κρατικού χαρακτήρα με τοπικούς προμηθευτές, πελάτες, προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη τυχόν καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.λπ. ∼ Έγινε αναφορά και στους τρόπους πρόσβασης σε ένδικα μέσα σχετικά με την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ιδιαίτερα σε διεθνές επίπεδο και όσον αφορά την εφοδιαστική αλυσίδα των επιχειρήσεων. Δεν είναι εύκολος ο έλεγχος όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας από την πλευρά των επιχειρήσεων αλλά έχει σημειωθεί πρόοδος στον τομέα αυτό.

44 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

☛

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ NIELSEN, ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΤΕΘΕΙΜΕΝΟΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΧΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝ Ή ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ Ή ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΕΝΕΡΓΗ ΦΤΑΝΕΙ ΣΤΟ 44%.

∼ 31 επιχειρηματικοί φορείς με ιδρυτικούς τούς ΣΕΒ, ΣΕΤΕ, ΣΦΕΕ, ΣΕΒΤ, ΕΒΕΑ, Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, Χρηματιστήριο Αθηνών. ∼ 48 επιχειρήσεις από όλο το φάσμα της επιχειρηματικής δραστηριότητας: Abbvie, Amgen, BASF Ελλάς ΑΒΕΕ, Baxter, Chipita, Coca Cola 3Ε, Damma Συμμετοχών ΑΕ, Demo SA, Diageo, Doppler ABEE, Ernst & Young Hellas SA, ENΟΙA AE, Frigoglass, Galenica, Gilead Sciences Hellas, KPMG, MSD, Novartis, Pricewaterhouse Coopers SA, Raycap, Roche Hellas, Sarmed, S&B Βιομηχανικά Ορυκτά ΑΕ, Specifar, Star Επενδυτική Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Temes Costa Navarino, Tupperware Hellas, Vodafone Ελλάδας, Wind Ελλάς, ΑΓΕΤ Ηρακλής, Βιανέξ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, Εθνική Τράπεζα Ελλάδος ΑΕ, Ελβάλ, Ελληνικά Πετρέλαια ΑΕ, ION, Μύλοι Θράκης, Όμιλος Fourlis, Όμιλος J&P Άβαξ, Όμιλος Ελλάκτωρ, Όμιλος Μυτιληναίος, Όμιλος Τιτάν, OTE-Cosmote, TNT Ελλάδας, Τράπεζα Eurobank Ergasias ΑΕ, Φαρμασέρβ Λίλλυ AEBE, Χάλυψ Δομικά Υλικά ΑΕ. Η πρωτοβουλία υποστηρίζεται ενεργά από διεθνείς οργανισμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το World Business Council for Sustainable Development και το German Council for Sustainable Development, και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας καθώς και του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Το World Business Council for Sustainable Development, στο Global Network του οποίου συμμετέχει το Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, θέτει ως στόχο του «το 2050, 9 δισεκατομμύρια άνθρωποι να ζουν σε ικανοποιητικές συνθήκες μέσα στα όρια του πλανήτη». Όμως ήδη σήμερα, η ανθρωπότητα καταναλώνει σε ετήσια βάση 80% περισσότερο από όσα μπορεί να μας δώσει η γη. Η ανάπτυξη λοιπόν με όρους αποκλειστικά οικονομικής μεγέθυνσης ανήκει στο παρελθόν. Όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, η αύξηση του πληθυσμού, η κλιματική αλλαγή, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος, η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, η ενεργειακή φτώχεια, η έλλειψη τροφίμων και νερού, οι κοινωνικές ανισότητες κ.λπ., διαμορφώνουν μια παγκόσμια απειλή, που όμοιά της δεν έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα στο παρελθόν. Κάτι πρέπει να αλλάξει και η αλλαγή δεν μπορεί να περιμένει. «Ο χρόνος της συζήτησης τέλειωσε. Έχουμε χρόνο μόνο για δράση» (Peter Baker, WBCSD President). Οι επιχειρήσεις αποτελούν τα πιο δημιουργικά κύτταρα των σύγχρονων κοινωνιών. Είναι αυτές που αντιλήφθηκαν τη σοβαρότητα της απειλής και ανέλαβαν δράση. Είναι αυτές που αντιλήφθηκαν ότι η

βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι πλέον μία μεταξύ άλλων επιλογών, αλλά το “core business” της δραστηριότητάς τους. Η αυτοδέσμευση στη βιώσιμη ανάπτυξη, στην υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και στη διαφάνεια οριοθετεί αυτήν την αλλαγή και υποδεικνύει την επιλογή της βιωσιμότητας και στους υπόλοιπους κοινωνικούς εταίρους (κυβερνήσεις, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, κοινωνία των πολιτών). Την επιλογή της ανάπτυξης στους άξονες της εξωστρέφειας, της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, για μια παραγωγική οικονομία με σεβασμό στο περιβάλλον, που θα δημιουργεί θέσεις εργασίας και μια συνεκτική κοινωνία.

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Σύμφωνα με το 4ο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, με τίτλο «Η εταιρική διακυβέρνηση ως μηχανισμός πρόληψης και αντιμετώπισης της οικονομικής εγκληματικότητας στις επιχειρήσεις», η υιοθέτηση των αρχών της εταιρικής διακυβέρνησης, όπως η διαφάνεια, η αξιοπιστία, η υπευθυνότητα και η λογοδοσία, συνιστούν ένα σημαντικό βήμα αλλαγής νοοτροπίας γύρω από τη λειτουργία των επιχειρήσεων, που θα συμβάλει καταλυτικά στην αποδοχή και τη διερεύνηση της ιδέας της επιχειρηματικότητας μέσα στην κοινωνία. Είναι πολλαπλά τα οφέλη των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν στην πράξη τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης, καθώς αναγνωρίζονται ευρέως όχι μόνο γιατί η σωστή εταιρική δομή και οι διαδικασίες προωθούν την εταιρική αναγνώριση και φήμη ή γιατί καλύπτεται η υποχρέωση των εισηγμένων εταιρειών να ικανοποιούνται τα έννομα συμφέροντα όλων όσων συνδέονται με την εταιρεία, αλλά και λόγω της μεγαλύτερης πρόσβασης που αποκτούν αυτές στις αγορές κεφαλαίου. Οι εταιρείες που λειτουργούν σωστά και διοικούνται βάσει στρατηγικού σχεδιασμού και αποτελεσματικής διεύθυνσης ταυτίζονται με τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα στη λήψη αποφάσεων. Έχουν περισσότερες πιθανότητες να παραμείνουν πετυχημένες, συγκριτικά με εκείνες που δεν διαθέτουν τα στοιχεία αυτά. Σύμφωνα με το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο, η εταιρική διακυβέρνηση μπορεί να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα και να λειτουργήσει ως μηχανισμός αντιμετώπισης της οικονομικής εγκληματικότητας στις επιχειρήσεις. Η επιτροπή εταιρικής διακυβέρνησης του επιμελητηρίου παρακολουθεί διαρκώς τις νομοθετικές εξελίξεις και αναδεικνύει θέματα όπως τον ρόλο του διοικητικού συμβουλίου στη διαχείριση κινδύνου διάπραξης οικονομικών αδικημάτων και τον ρόλο των εσωτερικών ελέγχων και της επιτροπής ελέγχου στην πρόληψη και τη διαπίστωση των οικονομικών εγκλημάτων. Χ ΧΡΗΜΑ 45

Χ αφιέρωμα ~ Environmental, Social and Governance Sustainability

ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΣΤΙΑΖΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΠΥΛΩΝΑ

«ΑΝΘΡΩΠΟ»

Γ

ια εμάς στην ΑΒ Βασιλόπουλος, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι συνυφασμένη με την πορεία μας και αποτελεί ένα βασικό στοιχείο της κουλτούρας μας. Με κριτήριο την καινοτομία και την πρωτοπορία, αναπτύσσουμε προγράμματα που βασίζονται στους τρεις πυλώνες δράσης μας, τον «Άνθρωπο», τα «Προϊόντα» και το «Περιβάλλον». Με γνώμονα τις ανάγκες των συνανθρώπων μας, στον πυλώνα «Άνθρωπος» εστιάζουμε κάθε χρόνο σε ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Το 2013, μέσα από το μεγάλο πρόγραμμα Εταιρικής Υπευθυνότητας με τίτλο «52 εβδομάδες, 52 δράσεις σίτισης και φροντίδας σε όλη την Ελλάδα», βοηθήσαμε τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα σίτισης, ενισχύοντας 52 συναφείς φορείς σε όλη την Ελλάδα με το ποσό των 160.948 ευρώ σε δωροεπιταγές. Παράλληλα, με τη βοήθεια των πελατών και των προμηθευτών μας, παρείχαμε επιπλέον: ∼ 66.187 ευρώ από τις πωλήσεις των προϊόντων αλληλεγγύης που δημιουργήσαμε για τον σκοπό αυτό ∼ 2.297 σακούλες με τρόφιμα ∼ Τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης αξίας 126.470 ευρώ από τη συμμετοχή των προμηθευτών μας στο πρόγραμμα Για το 2014, συνεχίζουμε δυναμικά τις «52 εβδομάδες», με τα παιδιά να είναι στο επίκεντρο όλων των ενεργειών μας. Από τις αρχές Οκτωβρίου και για 52 εβδομάδες, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Prolepsis, καλύπτουμε οικονομικά το σχολικό γεύμα παιδιών που φοιτούν σε 52 σχολεία και νηπιαγωγεία της χώρας. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Μπορούμε», στηρίζουμε 52 ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα που βοηθούν παιδιά. Επιπλέον, με επίκεντρο τις τοπικές κοινωνίες, πραγματοποιούμε εδώ και καιρό, σε συνεργασία με το «Μπορούμε», ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα δωρεάς τροφίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης από τα καταστήματά μας σε τοπικούς φορείς. Στον δεύτερο πυλώνα, «Προϊόντα», η ασφάλεια και η ποιότητα των προϊόντων μας αποτελούν αδιαπραγμάτευτη αξία και καθημερινή μας επιδίωξη. Για αυτόν τον λόγο συνεργαζόμαστε με προμηθευτές που ανταποκρίνονται στα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης που θέτουμε, τα οποία δεν είναι άλλα από την υψηλή ποιότητα, τη συνέπεια, τη στήριξη των τοπικών προϊόντων, την προστασία του περιβάλλοντος και τις ανταγωνιστικές τιμές. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουμε πάντα υγιεινά, θρεπτικά, ασφαλή και οικονομικά προϊόντα για τους καταναλωτές μας. Με επίκεντρο την υλοποίηση προγραμμάτων αειφορίας, ξεκινήσαμε 46 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

☛

ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ 52 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ, ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ PROLEPSIS, ΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΓΕΥΜΑ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΦΟΙΤΟΥΝ ΣΕ 52 ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ.

από τον Οκτώβριο του 2013, σε συνεργασία με την WWF, το «Πρόγραμμα Βελτίωσης Βιωσιμότητας Αλιευτικού Στόλου». Αξίζει να σημειώσουμε ότι είμαστε η πρώτη αλυσίδα σουπερμάρκετ στην Ελλάδα που δεσμεύεται, μέσω της εφαρμογής αυτού του προγράμματος, για την παροχή ποιοτικών και βιώσιμων εγχώριων αλιευμάτων. Σύμμαχοι σε αυτήν την προσπάθειά μας είναι οι αλιείς γρι-γρι της εταιρείας εμπορίας ψαριών «Μανιός» στην Καβάλα και το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝΑΛΕ). Στόχος του συγκεκριμένου προγράμματος είναι να διατηρηθεί βιώσιμο το επάγγελμα των ψαράδων, να επιτευχθεί η ορθολογική διαχείριση του πληθυσμού των ψαριών, καθώς και η διάθεση ποιοτικών και αξιόπιστων προϊόντων στους καταναλωτές. Στον πυλώνα «Περιβάλλον» εφαρμόζουμε πρωτότυπες πρακτικές και ολοκληρωμένα προγράμματα, που στοχεύουν στην αποδοτική διαχείριση της ενέργειας στις εγκαταστάσεις μας καθώς και στη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Πρώτη σε Ελλάδα και Ευρώπη, είμαστε η μοναδική εταιρεία που εφαρμόζουμε το Σύστημα Ατομικής Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών με την ανάπτυξη Κέντρων Ανακύκλωσης. Επιπλέον, έχουμε εγκαινιάσει μια νέα εποχή όσον αφορά στην κατασκευή των καταστημάτων μας, καθώς έχουμε προσανατολιστεί στην εφαρμογή πρακτικών που μπορούν να παράγουν και να εξοικονομούν ενέργεια. Στην ΑΒ Βασιλόπουλος δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίζουμε να στοχεύουμε στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πελατών, των συνεργατών και των κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιούμαστε. Με γνώμονα την καινοτομία, την ανάπτυξη και το όσο το δυνατόν μεγαλύτερο όφελος για τους καταναλωτές, προσφέρουμε το καλύτερο που έχει να προσφέρει η εταιρεία μας, για πάντα. Χ

Ψηφιακή Αλληλεγγύη στα καταστήματα ΟΤΕ-COSMOTE-ΓΕΡΜΑΝΟΣ Δωρεάν Tablet ή Laptop, Internet και κατ’ οίκον εκπαίδευση για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Μερίσματος Δωρεάν Tablet ή Laptop, Internet και εκπαίδευση στη χρήση τεχνολογιών Πληροφορικής και Εκπαίδευσης έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν οι κάτοχοι του Κοινωνικού Μερίσματος 2014 στα καταστήματα ΟΤΕ-COSMOTE-ΓΕΡΜΑΝΟΣ, μέσα από τη Δράση «Ψηφιακές Υπηρεσίες Αλληλεγγύης στις 8 Περιφέρειες Αμιγούς Σύγκλισης» . Στα καταστήματα ΟΤΕ-COSMOTE-ΓΕΡΜΑΝΟΣ οι δικαιούχοι μπορούν να βρουν μοναδικές προσφορές. Ενδεικτικά: ■ Μεγάλη ποικιλία από δωρεάν tablets όπως τα LG G Pad 8.0 4G,

Lenovo A8-50 3G, MLS iQTab Shot 3G, ΖΤΕ Ε9Q+ 3G, MLS iQTab 10 3G καθώς και δωρεάν μοναδικά laptops όπως το Lenovo Ideapad G50 Bing, HP 15-R127 Bing, HP 250 Bing.

■ Δωρεάν πολύ γρήγορο Internet με την υπηρεσία COSMOTE Internet On The Go. ■ ΟΤΕ Double Play μόνο από 13,90€/μήνα για Internet έως 50 Μbps, απεριόριστες κλήσεις προς σταθερά και δωρεάν κλήσεις προς κινητά.

■ Δωρεάν εκπαίδευση κατ’οίκον σε βασικές δεξιότητες tablet, laptop και social media, ηλεκτρονικών συναλλαγών κ.ά.

■ ΟΤΕ Satellite Internet από 17,90€/μήνα για δορυφορική πρόσβαση στο Internet.

κτύου ΟΤΕ-COSMOTE-ΓΕΡΜΑΝΟΣ και με τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου υπαλλήλου να επιβεβαιώσουν ότι είναι δικαιούχοι μέσα από το www.e-inclusion.gr και να ενημερωθούν για τη Δράση. Οι δικαιούχοι, μέσα από το παραπάνω site έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που ταιριάζουν στις δικές τους ανάγκες, να εκτυπώσουν το κουπόνι με τον μοναδικό κωδικό που τους αντιστοιχεί ή να το στείλουν στο e-mail τους ή με SMS στο κινητό τους. Στη συνέχεια, έχοντας το κουπόνι και την αστυνομική τους ταυτότητα μπορούν να αποκτήσουν δωρεάν Tablet ή Laptop, σύνδεση στο Internet και εκπαίδευση σε βασικά στοιχεία χρήσης τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Η συμμετοχή του Ομίλου ΟΤΕ στην «Ψηφιακή Αλληλεγγύη» αποδεικνύει για ακόμη μια φορά τη δέσμευσή του για την προώθηση των νέων τεχνολογιών στη χώρα. Μακράν ο μεγαλύτερος επενδυτής στις τηλεπικοινωνίες, ο Όμιλος ΟΤΕ επενδύει στην αναβάθμιση των τηλεπικοινωνιακών υποδομών στην Ελλάδα, στηρίζει τις ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στις νέες τεχνολογίες για όλους, συμβάλλοντας στη μετάβαση της Ελλάδας στη νέα ψηφιακή εποχή.

Η Δράση «Ψηφιακή Αλληλεγγύη» αφορά στους πολίτες που αιτήθηκαν και έλαβαν το Κοινωνικό Μέρισμα για το 2014 και κατοικούν σε μία από τις 8 Περιφέρειες: Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Ήπειρο, Θεσσαλία, Ιόνια Νησιά, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησο, Βόρειο Αιγαίο και Κρήτη. Κάθε δικαιούχος αποκτά ένα κουπόνι (επιταγή Ψηφιακής Αλληλεγγύης) το οποίο μπορεί να εξαργυρώσει μέχρι και τις 30/06/2015, και με το οποίο μπορεί να αποκτήσει: ■ Tablet ή Laptop με επιχορήγηση έως 230€ και ■ Ευρυζωνική Διαδικτυακή σύνδεση Internet (σταθερή ή κινητή ή

δορυφορική) με επιχορήγηση 12€/μήνα και μέχρι 31/10/2015 ■ Εκπαίδευση κατ’ οίκον (προαιρετικά) στη χρήση της Τεχνολογίας

Πληροφοριών και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) αξίας 60€. Οι ενδιαφερόμενοι προκειμένου να διαπιστώσουν αν εντάσσονται μέσα στο πρόγραμμα, μπορούν να επισκεφτούν ένα από τα καταστήματα του διΜάθετε τα πάντα για τη Δράση Ψηφιακής Αλληλεγγύης στις 8 Περιφέρειες Αμιγούς Σύγκλισης και δείτε τις προσφορές των καταστημάτων ΟΤΕ-COSMOTE-ΓΕΡΜΑΝΟΣ στο

www.psifiakiallilegii.gr

ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ

4

ΟΙ ΝΙΚΗΤΡΙΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ «ΧΡΗΜΑ-ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ 2014»

48 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Μ

ε μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκαν για 12η συνεχόμενη χρονιά τα επιχειρηματικά βραβεία ΧΡΗΜΑ-ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ 2014 από την εκδοτική-συνεδριακή εταιρεία ETHOS MEDIA ΑΕ και το επενδυτικό και οικονομικό περιοδικό ΧΡΗΜΑ. Αξιόλογοι ομιλητές και σημαντικά στελέχη του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα παρευρέθηκαν στην εκδήλωση για να απονείμουν βραβεία και για να παραλάβουν τα δικά τους. Την εκδήλωση χαιρέτισαν, απονέμοντας και βραβεία στους εκπροσώπους των βραβευμένων εταιρειών, οι κύριοι: Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media SA, Νίκος Χριστοδουλάκης, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρώην υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Δημήτρης Καραϊσκάκης, επιτελικός διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, Νίκος Πορφύρης, αναπληρωτής επιτελικός διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, Γιάννης Παπαδόπουλος, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Attica Ventures AE και πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association, Παναγιώτης Δράκος, πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (ΕΝΕΙΣΕΤ), Σπύρος Κυρίτσης, πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), και Θεόδωρος Κρίντας, αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών (ΕΘΕ) και διευθύνων σύμβουλος της Attica Wealth Management ΑΕΔΑΚ. Την παρουσίαση έκανε η Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη, Communication & PR Manager της Ethos Media SA. O Νίκος Χριστοδουλάκης, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρώην υπουργός Οικονομικών, μεταξύ άλλων μίλησε για τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές και τόνισε ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερο κοινό έδαφος από ό,τι διαφορές μαζί τους. Ανάμεσα στα γενικότερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας τόνισε αυτά της μεγάλης ανεργίας και της αποεπένδυσης, η οποία όπως σημείωσε είναι ένα πρόβλημα που παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη. Για την ευρωζώνη επεσήμανε χαρακτηριστικά ότι «αποτελεί έναν μοναχικό διαβάτη σε ένα περιβάλλον που όλοι οι άλλοι (ΗΠΑ, Σκανδιναβοί, Βρετανοί κ.λπ.) προχωρούν, ενώ η ευρωζώνη μένει απελπιστικά πίσω». Παράλληλα, ο κ. Χριστοδουλάκης εστιάστηκε στη διπλή πρόκληση του σύγχρονου οικονομικού περιβάλλοντος, δηλαδή στην πτώση της ζήτησης, που μειώνει την επενδυτική δραστηριότητα, και

στην προσπάθεια διατήρησης τoυ επιπέδου κατανάλωσης, που συμπιέζει την επενδυτική δαπάνη ακόμη περισσότερο. Επιπλέον παράγοντες που συντελούν στα παραπάνω είναι η έλλειψη τραπεζικής ρευστότητας καθώς και η αδύναμη εξωτερική ζήτηση. Σύμφωνα με τον γνωστό πολιτικό, στην Ελλάδα η ραγδαία αποεπένδυση είναι ο ακριβής αντικατοπτρισμός της ραγδαίας ανεργίας. Κλειδί για την ανάπτυξη είναι να αντιστραφεί η τάση των αποεπενδύσεων. Πιθανές πηγές επενδύσεων είναι οι ενεργειακές διασυνδέσεις, οι μεταφορικές υποδομές, οι τουριστικές υποδομές, οι μεγάλες τουριστικές μονάδες, η αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων καθώς και το νέο ΕΣΠΑ. Άλλος ένας κρίσιμος παράγοντας για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας είναι η ολοκλήρωση του προγράμματος των αποκρατικοποιήσεων και η επιτυχής ολοκλήρωση του προηγούμενου ΕΣΠΑ. Σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής από την πλευρά της κυβέρνησης σημαντικός παράγοντας αντιστροφής του κλίματος της ύφεσης είναι η κατοχύρωση πρωτογενούς πλεονάσματος ως άγκυρας της δημοσιονομικής πολιτικής, το συμπαγές και ενισχυμένο πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων, έργων υποδομής και αποκρατικοποιήσεων, η διευκόλυνση της χρηματοδότησης ελληνικών επιχειρήσεων με χαμηλότερα επιτόκια, μέσω ΕΤΕπ, η εθνική ατζέντα μεταρρυθμίσεων με φορολογική σταθερότητα και οι αλλαγές στο Δημόσιο. Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (Ντράγκι) των 600 δισ. ευρώ θα φέρει στην Ελλάδα 14 δισ. ευρώ και το επενδυτικό σχέδιο (Γιούνκερ) των 300 δισ. ευρώ μπορεί να φέρει επίσης στην Ελλάδα 6 δισ. ευρώ. ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ Με τα επιχειρηματικά βραβεία, το περιοδικό ΧΡΗΜΑ βράβευσε τις καλύτερες εταιρείες, που για το έτος 2014 συνέβαλαν στην ανάπτυξη του χρηματιστηριακού θεσμού και της ελληνικής οικονομίας γενικότερα.

Kαλύτερη εταιρεία για το έτος 2014 αναδείχθηκε ο ΟΤΕ. Τα ισχυρά οικονομικά μεγέθη, η συγκράτηση του κόστους, οι δυναμικές επενδύσεις και η συνεχής αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, σε ένα περιβάλλον μάλιστα που εξακολουθεί να παραμένει αντίξοο, καθιστούν τον όμιλο έναν από τους ισχυρότερους και πιο υγιείς παρόχους σε όλη την Ευρώπη. Οι κατηγορίες των βραβείων και οι αντίστοιχες εταιρείες που διακρίθηκαν φέτος ανά κατηγορία είναι:

Aπό αριστερά: Ντέπη Τζιμέα, Διευθύντρια Εταιρικής Επικοινωνίας ΟΤΕ, Αριστοτέλης Καριτινός, CEO της Εθνική Πανγαία, Στυλιανός Πιρπινιάς, Head of Retail Banking Wealth Management της ΗSBC Retail Banking and Wealth Management, Μιλτιάδης Σταθόπουλος, Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών & Εταιρικής Διακυβέρνησης της Εθνικής Τράπεζας, Ιωάννης Δημάκης, Υπεύθυνος Εταιρικών Ανακοινώσεων και Μετοχολογίου της Μότορ Όιλ (ΕΛΛΑΣ) ΑΕ, Lillian Phillips, Investor Relations Manager της Creta Farms και Ελευθέριος Κονδύλης, Σύμβουλος Διοίκησης της FHL Κυριακίδης Μάρμαρα. ΧΡΗΜΑ 49

ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΑΙ ΝΙΚΗΤΕΣ ΤΟΥ 2014 ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Αξιολογήθηκαν μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τα ισχυρά οικονομικά μεγέθη, η συγκράτηση του κόστους, οι δυναμικές επενδύσεις και η συνεχής αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, σε ένα περιβάλλον μάλιστα που εξακολουθεί να παραμένει αντίξοο, καθιστούν τον όμιλο έναν από τους ισχυρότερους και πιο υγιείς παρόχους σε όλη την Ευρώπη.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Νίκος Χριστοδουλάκης, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο, και εκ μέρους του ΟΤΕ το παρέλαβε η κυρία Ντέπη Τζιμέα, Διευθύντρια Εταιρικής Επικοινωνίας.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η κεφαλαιακή ισχύς, η ισχυρή κερδοφορία, το κεφαλαιακό πλεόνασμα τουλάχιστον κατά 2 δισ., η συνεχιζόμενη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας με πραγματικές εκταμιεύσεις και η υψηλή ρευστότητα διατηρούν τον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας στην κορυφή του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα και μεταξύ των ισχυρότερων ομίλων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media, εκδότριας εταιρείας του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, και εκ μέρους της Εθνικής Τράπεζας το παρέλαβε ο κ. Μιλτιάδης Σταθόπουλος, Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών & Εταιρικής Διακυβέρνησης της Εθνικής Τράπεζας.

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η συνεχιζόμενη αύξηση εσόδων, η ενίσχυση των καθαρών κερδών και περιθωρίων κερδοφορίας, οι προσπάθειες περιορισμού των λειτουργικών εξόδων, το λανσάρισμα καινούριων επιτυχημένων παιχνιδιών και η ισχυρή ταμειακή θέση της εταιρείας εξασφαλίζουν τη θετική της πορεία και στο άμεσο μέλλον. Δεν παρέλαβε κανείς το βραβείο.

50 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ FTSE LARGE CAP Αξιολογήθηκαν μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η κεφαλαιακή ισχύς, η ισχυρή κερδοφορία, το κεφαλαιακό πλεόνασμα τουλάχιστον κατά 2 δισ., η συνεχιζόμενη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας με πραγματικές εκταμιεύσεις και η υψηλή ρευστότητα διατηρούν τον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας στην κορυφή του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα και μεταξύ των ισχυρότερων ομίλων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Νικόλαος Μαρινάκος, Διευθυντής της Διεύθυνσης Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της τράπεζας και του ομίλου. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Νίκος Πορφύρης, Αναπληρωτής Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

Οι θετικές επιδόσεις του 2014 προϊδεάζουν για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα το 2015 και δείχνουν ότι ο όμιλος βγαίνει από την κρίση χωρίς καμία μείωση προσωπικού, με υποδειγματική συμπεριφορά έναντι τραπεζών και πιστωτών και με μια βάση κόστους, know-how και χρηματοοικονομικής διάρθρωσης ως ισχυρά εφόδια για το μέλλον.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Helena Esteves, Υπεύθυνη Marketing της εταιρείας ΜΕΤΚΑ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Νίκος Πορφύρης, Αναπληρωτής Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια.

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Ο όμιλος παραμένει προσηλωμένος στη διατήρηση της εξωστρέφειας και τη συνεχή λειτουργική βελτίωση σε όλες τις δραστηριότητές του, ενώ προσαρμόζει τη στρατηγική του λαμβάνοντας υπ’ όψιν τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που προκύπτουν από τις σημαντικές μεταβολές στο εγχώριο και διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον. Το βραβείο δεν παρέλαβε κανείς. ΧΡΗΜΑ 51

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ Αξιολογήθηκαν μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τουςAπονεμητής: επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις. Νίκος Πορφύρης

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τα θετικά αποτελέσματα, σε συνδυασμό με τις στρατηγικές κινήσεις της διοίκησης της εταιρείας, οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των αγορών στις οποίες δραστηριοποιείται και η συνεχής υλοποίηση επιλεκτικών επενδύσεων οδηγούν στην εκτίμηση ότι και το 2015 τα μεγέθη του Ομίλου Καράτζη θα κινηθούν ανοδικά.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Κωνσταντίνος Παναγάκης, General Manager AEA Relate της εταιρείας Καράτζη. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Νίκος Πορφύρης, Αναπληρωτής Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Ο όμιλος, μετά την επιτυχημένη πορεία του 2014, θα συνεχίσει και το 2015 να έχει ως κύριο στρατηγικό του στόχο την αύξηση των μεριδίων αγοράς σε βιομηχανικά προϊόντα και την ενίσχυση της δραστηριότητάς του σε νέες αγορές που δεν έχουν επηρεαστεί από την οικονομική ύφεση.

Είχε το 2014 σημαντικό ρυθμό ανάπτυξης στις πωλήσεις και στη λειτουργική κερδοφορία, καθώς και σταθερά θετικές λειτουργικές ταμειακές ροές, ενώ συνέχισε να πρωταγωνιστεί στις ξένες αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται, σημειώνοντας αύξηση πωλήσεων εξωτερικού έως και 95%.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Χάρης Βαλασσόπουλος, Export Manager Installation Tubes της Χαλκόρ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Νίκος Πορφύρης, Αναπληρωτής Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Αθηνά Λαγού, Υπεύθυνη Επενδυτικών Σχέσεων και Εξυπηρέτησης Μετόχων. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Νίκος Πορφύρης, Αναπληρωτής Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια.

52 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕΣΑΙΑΣ - ΜΙΚΡΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Αξιολογήθηκαν παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, Aπονεμήτρια: η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις. Βασιλική Λαζαράκου

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η εταιρεία σημείωσε αύξηση πωληθεισών ποσοτήτων στους διάφορους τομείς δραστηριότητάς της και παρουσίασε ενίσχυση του τζίρου των θυγατρικών της, ενώ η άμεση ρευστότητα διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά την επιμέλεια στη φροντίδα της διαχείρισης από τη Διοίκηση.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Αντώνης Γιάσσαρης, Group CFO της ΕΛΤΟΝ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Με βελτιωμένα μεγέθη, ενισχυμένα καθαρά κέρδη, μειωμένες υποχρεώσεις και αυξημένα ίδια κεφάλαια, η «Στέλιος Κανάκης» αποδεικνύει ότι διαγράφει μια μακρά και σταθερή πορεία ανάπτυξης, βασιζόμενη σε θεμελιώδεις αξίες, όπως η ποιότητα και η πρωτοπορία σε ιδέες, προϊόντα και υπηρεσίες, πάντα με σεβασμό και συνέπεια στις ανάγκες των επαγγελματιών του κλάδου.

O σχεδόν διπλασιασμός των κερδών, με τις πωλήσεις να μένουν σταθερές, η ενίσχυση των EBITDA, η αύξηση των ιδίων κεφαλαίων και η μείωση των υποχρεώσεων, αναδεικνύουν τις επιτυχημένες προσπάθειες της διοίκησης σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό επιχειρηματικό περιβάλλον.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Στέλιος Κανάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Στέλιος Κανάκης. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Το βραβείο παρέλαβε κύριος Παναγιώτης Μπέλλος, Διευθυντής Marketing της Space Hellas SA. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. ΧΡΗΜΑ 53

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Αξιολογήθηκαν παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η ευελιξία της εταιρείας στις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, ο βαθμός εξυπηρέτηAπονεμήτρια: Βασιλική Λαζαράκου σης των πελατών.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Έχοντας ήδη υλοποιήσει μεγάλη μείωση των ελεγχόμενων λειτουργικών δαπανών, προχωρά σε επενδύσεις μεγάλης στρατηγικής σημασίας και συνεχίζει να εστιάζεται στην περαιτέρω βελτίωση της λειτουργικής αποδοτικότητάς της.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Κίμων Στεριώτης, Διευθυντής Τύπου & ΜΜΕ της ΔΕΗ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Με ενοποιημένο κύκλο εργασιών στα 246,4 εκατ. ευρώ, κέρδη EBITDA στα 73,7 εκατ. ευρώ και χαμηλότερα τιμολόγια για τους πολίτες, συνεχίζει να επιτελεί με επιτυχία και συνέπεια τον επιχειρηματικό και κοινωνικό της ρόλο.

Μέσα σε ένα δυσμενές περιβάλλον, ο ΟΛΠ παρουσίασε το 2014 σημαντική αύξηση σε βασικούς οικονομικούς δείκτες, όπως στα καθαρά κέρδη αλλά και στα χρηματικά του διαθέσιμα, ενώ κατόρθωσε να περιορίσει περαιτέρω τα λειτουργικά του έξοδα.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Σοφία Τζιμοπούλου, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Επικοινωνίας & Εταιρικών Σχέσεων. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Παναγιώτης Πετρούλης, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

54 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Αξιολογήθηκαν παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις.

Aπονεμητής: Νίκος Πορφύρης

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Μετά την επιτυχή έκβαση του stress test και διαθέτοντας επαρκή ρευστότητα και δείκτη δανείων προς καταθέσεις, η τράπεζα έχει ως προτεραιότητα τη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας μέσω της υλοποίησης υγιών επιχειρηματικών σχεδίων, με καινοτόμο και εξωστρεφή προσανατολισμό.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Μιχάλης Βλασταράκης, Γενικός Διευθυντής Marketing Εταιρικής Επικοινωνίας & Σχέσεων Πελατών του Ομίλου. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η κεφαλαιακή ισχύς, η ισχυρή κερδοφορία, το κεφαλαιακό πλεόνασμα τουλάχιστον κατά 2 δισ., η συνεχιζόμενη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας με πραγματικές εκταμιεύσεις και η υψηλή ρευστότητα διατηρούν τον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας στην κορυφή του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα και μεταξύ των ισχυρότερων ομίλων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Η ενίσχυση του ισολογισμού, με αυξημένες προβλέψεις ύψους 2,2 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με τα μέτρα βελτίωσης των λειτουργικών εσόδων και μείωσης των δαπανών, δημιουργούν βάσιμες προσδοκίες ότι η Τράπεζα Πειραιώς θα επανέλθει σε κερδοφορία από το 2015.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, και εκ μέρους της Εθνικής Τράπεζας το παρέλαβε ο κύριος Μιλτιάδης Σταθόπουλος, Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών & Εταιρικής Διακυβέρνησης της Εθνικής Τράπεζας.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Γιώργος Μαρινόπουλος, Manager Διεύθυνσης Επιχειρησιακού Σχεδιασμού της Τράπεζας Πειραιώς. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. ΧΡΗΜΑ 55

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Αξιολογήθηκε η εταιρεία που κατάφερε το 2014 να ανακάμψει σε μεγάλο βαθμό, διακόπτοντας ζημιές ή την πτωτική πορεία του παρελθόντος ή τέλος παρουσιάζει μεγάλη βελτίωση επιδόσεων.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τα αποτελέσματα και τα μεγέθη της Attica Bank του 2014 αποτυπώνουν τη θετική έκβαση των κινήσεων εσωτερικής αναδιοργάνωσης, πιστοποιούν την ορθότητα των εκτιμήσεων που είχαν διατυπωθεί βάσει του επιχειρηματικού σχεδιασμού της και επιβεβαιώνουν τη δυνατότητά της να διατηρήσει την αυτόνομη πορεία της.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Ιωάννης Πολυχρονόπουλος, Διευθυντής Εταιρικής Επικοινωνίας της Τράπεζας Αττικής. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η αισθητή βελτίωση της οικονομικής εικόνας του ομίλου Profile το 2014 ήταν αποτέλεσμα της επιτυχημένης εξωστρεφούς πολιτικής καθώς και των συστηματικών επενδύσεων σε νέα προϊόντα, συνεργασίες και πελάτες εντός και εκτός συνόρων.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Ευάγγελος Αγγελίδης, CFO της Profile SA. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η επιστροφή στην κερδοφορία, τα ισχυρά ταμειακά διαθέσιμα, οι σημαντικές επενδύσεις και οι συμμετοχές σε εταιρείες στα Βαλκάνια, αλλά και τα σχέδια επέκτασης στην Ινδία, αναδεικνύουν το δυναμικό προφίλ της εταιρείας και αφήνουν υποσχέσεις για ακόμη καλύτερη πορεία το 2015. Δεν παρέλαβε κανείς το βραβείο.

56 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΥΨΗΛΩΝ ΡΥΘΜΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Αξιολογήθηκε η επίδοση της εταιρείας ως προς την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, που εκτιμάται ότι είναι διατηρήσιμοι και στο μέλλον.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η αύξηση κερδών και πωλήσεων το 2014 αλλά και η εντατικοποίηση της δραστηριοποίησης στη Νοτιοανατολική Ασία και τη Ρωσία προοιωνίζονται ακόμη θετικότερες εξελίξεις για την εταιρεία στο άμεσο μέλλον.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Ελευθέριος Κονδύλης, Σύμβουλος Διοίκησης της FHL Κυριακίδης Μάρμαρα. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Ventures AE και Πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

ΓΕΚ TEΡNA Με σημαντικότατη αύξηση τζίρου και δραστικό περιορισμό ζημιών μέσα στο 2014, αναμένει ακόμα καλύτερες επιδόσεις το 2015, καθώς σημαντικές επενδύσεις –όπως στον τομέα της αιολικής ενέργειας αλλά και σε εκείνον των κατασκευών– θα αρχίσουν να αποδίδουν τους πρώτους καρπούς τους. Το βραβείο δεν παρέλαβε κανείς.

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η βελτίωση σχεδόν σε όλα τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη το 2014, η συνέχιση των προσπαθειών ενίσχυσης της πελατειακής της βάσης, αλλά και η δημιουργία αξίας μέσω της διεύρυνσης του χαρτοφυλακίου των συμμετοχών της, δείχνουν τον δρόμο για την περαιτέρω ανάπτυξή της το 2015.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Απόστολος Αντωνιάδης, Σύμβουλος Διοίκησης της Centric. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Ventures AE και Πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association. ΧΡΗΜΑ 57

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Αξιολογήθηκε η επίδοση της εταιρείας ως προς την επέκταση των δραστηριοτήτων της κατά το 2014 στο εξωτερικό, είτε μέσω εξαγωγών είτε μέσω παραγωγικής επέκτασης.

Aπονεμητής : Ηρακλής Μπαμπλέκος

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η θετική εξέλιξη των μεγεθών της εταιρείας, η οργανική της ανάπτυξη, η μείωση της κοστολογικής της βάσης και ο επαναπροσδιορισμός της στρατηγικής της με το νέο μοντέλο διεθνούς ανάπτυξης Licensing agreement, δίνουν αισιόδοξες προοπτικές στην πάντα φιλόδοξη και έτοιμη για νέες προκλήσεις κρητική εταιρεία.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Lillian Phillips, Investor Relations Manager. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Νίκος Πορφύρης, Αναπληρωτής Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η επιτυχημένη πορεία των θυγατρικών στη δυτική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, τα νέα έργα στον τραπεζικό και στον δημόσιο τομέα και η δραστηριοποίηση στην ανάπτυξη, κατασκευή και προσωποποίηση έξυπνων καρτών για τηλεπικοινωνίες, δημόσιους οργανισμούς και αλυσίδες λιανικού εμπορίου, εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Γεώργιος Τριανταφυλλίδης, Γενικός Διευθυντής της Inform Π. Λύκος ΑΕ. Το βραβείο απένειμε ο κ. Νίκος Πορφύρης, Αναπληρωτής Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια.

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Με το ανεκτέλεστο υπόλοιπο της κατασκευαστικής δραστηριότητας του ομίλου να ανέρχεται σε 3,8 δισ. ευρώ και πρόσθετες συμβάσεις προς υπογραφή ύψους 565 εκατ. ευρώ, η «Ελλάκτωρ» κοιτάζει το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Το βραβείο δεν παρέλαβε κανείς.

58 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΥΨΗΛΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Αξιολογήθηκε η επίδοση της εταιρείας ως προς την υλοποίηση φιλόδοξων επενδυτικών προγραμμάτων, ικανών να ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη παρουσία της στην αγορά.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Με ισχυρές πωλήσεις και κερδοφορία το 2014, η εταιρεία συνεχίζει να δραστηριοποιείται στην παγκόσμια αγορά πετρελαιοειδών, καθώς μπορεί να σταθεί επάξια και ευθέως ανταγωνιστικά απέναντι σε όλα τα μεγάλα διυλιστήρια της Ευρώπης και όχι μόνο.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Ιωάννης Δημάκης, Υπεύθυνος Εταιρικών Ανακοινώσεων και Μετοχολογίου της Μότορ Όιλ (Ελλάς) ΑΕ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Ventures AE και Πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

Ο όμιλος παραμένει προσηλωμένος στη διατήρηση της εξωστρέφειας και τη συνεχή λειτουργική βελτίωση σε όλες τις δραστηριότητές του, ενώ προσαρμόζει τη στρατηγική του λαμβάνοντας υπ’ όψιν τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που προκύπτουν από τις σημαντικές μεταβολές στο εγχώριο και διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον. Το βραβείο δεν παρέλαβε κανείς.

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η ανθεκτικότητα που επιδεικνύει στις δυσκολίες της ελληνικής αγοράς, η στρατηγική διαφοροποίησής της από τον ανταγωνισμό και η σταθεροποίηση των οικονομικών της, συμβάλλουν μεταξύ άλλων στη συνεχή αύξηση της συνδρομητικής της βάσης.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Γρηγόρης Κατσογιάννης, Corporate Communication Director της Forthnet. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Ventures AE και Πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association. ΧΡΗΜΑ 59

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Αξιολογήθηκε η επίδοση της εταιρείας ως προς την εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών και καινοτομιών, τόσο στη διαδικασία παραγωγής όσο και στην προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών. Aπονεμητής : Ηρακλής Μπαμπλέκος

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Με επτά καταστήματα ΙΚΕΑ και 98 Intersport σε Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία και Κύπρο, αλλά και με την πρόσφατη συμφωνία για την ανάπτυξη καταστημάτων The Athlete’s Foot σε Ελλάδα και Τουρκία, η Fourlis αποτελεί μία από τις ηγέτιδες δυνάμεις του λιανεμπορίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Σπύρος Κουμελάς, Διευθυντής Εσωτερικού Ελέγχου της Fourlis Συμμετοχών. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Ventures AE και Πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Ο Όμιλος Υγεία συνεχίζει τη θετική του πορεία, παρουσιάζοντας αντοχή και ανθεκτικότητα, ενώ προγραμματίζει τον στρατηγικό σχεδιασμό του, επενδύοντας σε τεχνολογία αιχμής, διαβλέποντας εγκαίρως τις εξελίξεις ενώ παράλληλα εξετάζει κάθε επενδυτική ευκαιρία που προκύπτει και μπορεί να ταυτιστεί με το όραμά του.

Με πάνω από 100 έμπειρα στελέχη και γραφεία στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, και θυγατρικές στο Λουξεμβούργο, την Κύπρο, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Τουρκία, τη Σερβία, την Τσεχία και το Μπαχρέιν, είναι μία από τις ισχυρότερες παρουσίες στον κλάδο των συμβουλευτικών υπηρεσιών.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Μαρία Δρίβα, Διευθύντρια Ποιότητας του Ομίλου Υγεία. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Ventures AE και Πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Ελίνα Ζεμπίλη, Διευθύντρια του Γραφείου Αθηνών της Ευρωσύμβουλοι ΑΕ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Ventures AE και Πρόεδρος της Hellenic Venture Capital Association.

60 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Αξιολογήθηκαν η στάση της εταιρείας απέναντι στο επενδυτικό κοινό (ποιότητα και επάρκεια παρεχόμενων πληροφοριών, προθυμία εξυπηρέτησης μετόχων, στάση των βασικών μετόχων και της διοίκησης απέναντι στη μετοχή και τους μικρομετόχους).

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Οι σημαντικές επιδόσεις όσον αφορά τη βελτίωση της οργανικής κερδοφορίας και τη μείωση του λειτουργικού κόστους, σε συνδυασμό με την επιτυχή αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της δίνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.

Το βραβείο παρέλαβαν η κυρία Τίνα Κολάκη, Investor Relations Officer της Alpha Bank, και ο κύριος Μάριος-Ιωάννης Ντεπόρτου, Senior Investor Relations Officer. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τα ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη, η ενίσχυση της καθαρής και λειτουργικής κερδοφορίας, η βελτίωση της κατάστασης δανεισμού, καθώς επίσης και οι σημαντικές επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό, εξοπλισμό και τεχνολογία, είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την επιτυχημένη πορεία του Ομίλου Μυτιληναίος.

Η ενίσχυση του ισολογισμού, με αυξημένες προβλέψεις ύψους 2,2 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με τα μέτρα βελτίωσης των λειτουργικών εσόδων και μείωσης των δαπανών, δημιουργούν βάσιμες προσδοκίες ότι η Τράπεζα Πειραιώς θα επανέλθει σε κερδοφορία από το 2015.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Δημήτρης Κατραλής, Υπεύθυνος Επενδυτικών Σχέσεων του Ομίλου Μυτιληναίος. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Γιώργος Μαρινόπουλος, Manager Διεύθυνσης Επιχειρησιακού Σχεδιασμού. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών. ΧΡΗΜΑ 61

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Αξιολογήθηκαν η τυπική προσαρμογή των εταιρειών στο θεσμικό πλαίσιο περί εταιρικής διακυβέρνησης, αλλά και η πρόθεση των εταιρειών για την ουσιαστική εταιρική διακυβέρνηση, σε ανταπόκριση των αυξημένων απαιτήσεων του ανταγωνισμού και των κεφαλαιαγορών.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η αύξηση του κύκλου εργασιών, η εντυπωσιακή μεταστροφή από ζημιές σε κέρδη, η δραστηριοποίηση σε πολλές διαφορετικές αγορές που διατηρούν τις εξαγωγικές δυνατότητες και οι επενδύσεις, με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των εργοστασίων, είναι μερικά μόνο από τα αισιόδοξα μηνύματα που εκπέμπει ο όμιλος για το 2015.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών, και εκ μέρους της ΑΕ Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Ελευθέριος Αναστασάκης, Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Εξωτερικών Βιομηχανικών Σχέσεων Τομέα Ελλάδος της εταιρείας.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τα ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη, η ενίσχυση της καθαρής και λειτουργικής κερδοφορίας, η βελτίωση της κατάστασης δανεισμού, καθώς επίσης οι σημαντικές επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό, εξοπλισμό και τεχνολογία, είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την επιτυχημένη πορεία του Ομίλου Μυτιληναίος.

Η μεγάλη βελτίωση των αποτελεσμάτων, το restart που φαίνεται να συντελείται στην ελληνικά αγορά οχημάτων, ο υψηλός δείκτης φερεγγυότητας και η συνετή διαχείριση από τη διοίκηση, από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα, αποτελούν εχέγγυα για την επιτυχημένη πορεία της εταιρείας και στο άμεσο μέλλον.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Φαίη Χαδιού, Υπεύθυνη Επικοινωνίας και Marketing του Ομίλου Μυτιληναίος. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών, και εκ μέρους της Πέτρος Πετρόπουλος ΑΕΒΕ το βραβείο παρέλαβε η κυρία Αθηνά Τσιάγκα, Υπεύθυνη Επενδυτικών Σχέσεων της εταιρείας.

62 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Αξιολογήθηκαν η έμφαση των εταιρειών στον γενικότερο κοινωνικό τους ρόλο (εργαζόμενοι, καινοτομία, προστασία περιβάλλοντος, ενίσχυση τοπικών κοινωνιών, χορηγικό έργο, αθλητισμός, κοινωνική μέριμνα, πολιτισμός).

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η κεφαλαιακή ισχύς, η ισχυρή κερδοφορία, το κεφαλαιακό πλεόνασμα τουλάχιστον κατά 2 δισ., η συνεχιζόμενη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας με πραγματικές εκταμιεύσεις και η υψηλή ρευστότητα, διατηρούν τον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας στην κορυφή του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα και μεταξύ των ισχυρότερων ομίλων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Μιλτιάδης Σταθόπουλος, Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών & Εταιρικής Διακυβέρνησης της Εθνικής Τράπεζας. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (ΕΝ.ΕΙΣ.ΕΤ.).

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τα ισχυρά οικονομικά μεγέθη, η συγκράτηση του κόστους, οι δυναμικές επενδύσεις και η συνεχής αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, σε ένα περιβάλλον μάλιστα που εξακολουθεί να παραμένει αντίξοο, καθιστούν τον όμιλο έναν από τους ισχυρότερους και πιο υγιείς παρόχους σε όλη την Ευρώπη.

Οι συνεχείς επενδύσεις στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, η επιτυχημένη αξιολόγηση επιχειρηματικών ευκαιριών, η ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και πρωτοπόρων ιατρικών τεχνικών, η προσφορά κοινωνικού έργου στο πλαίσιο δράσεων ΕΚΕ, εξασφαλίζουν την περαιτέρω ενίσχυση της θέσης του ομίλου στην αγορά και τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας προς τους μετόχους της και το κοινωνικό σύνολο.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Ντέπη Τζιμέα, Διευθύντρια Εταιρικής Επικοινωνίας ΟΤΕ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (ΕΝ.ΕΙΣ.ΕΤ.).

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Χριστίνα Ταμπουρέα, Εμπορική Διευθύντρια του Ομίλου ΙΑΣΩ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (ΕΝ.ΕΙΣ.ΕΤ.). ΧΡΗΜΑ 63

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Αξιολογήθηκαν μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η καινοτομία, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η έμφαση στις επενδύσεις, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η σταθερότητά τους.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ 1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η εταιρεία, χάρη στον δυναμισμό της, την προσήλωση στους στόχους της και την ανθρωποκεντρική της στρατηγική, έχει καταφέρει από την αρχή της λειτουργίας της να βρίσκεται σταθερά μεταξύ των μεγαλύτερων ελληνικών χρηματιστηριακών εταιρειών, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών στο επενδυτικό κοινό. Το βραβείο δεν παραδόθηκε.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η συνεχής ανοδική πορεία των μεγεθών, η πιστή τήρηση της επενδυτικής πολιτικής και η σημαντική αύξηση του προσωπικού επιβεβαιώνουν την αναπτυξιακή τροχιά τόσο του ομίλου εταιρειών της Εpsilon Net όσο και της μητρικής εταιρείας.

Οι εντυπωσιακοί ρυθμοί ανάπτυξης, η παρουσία των Mastiha Shops σε όλο και περισσότερες αγορές της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και της Ασίας, αλλά και τα πλάνα για ανοίγματα σε νέες αγορές, δημιουργούν ακόμη πιο αισιόδοξες προοπτικές για το 2015.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Σπύρος Κυρίτσης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), και εκ μέρους της Epsilon Net AE το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Βασίλειος Πρασσάς, Εμπορικός Διευθυντής της Epsilon Net AE.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Σπύρος Κυρίτσης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), και εκ μέρους της Mediterra AE το βραβείο παρέλαβε η κυρία Βιργινία Λυπάρη, στέλεχος του Τμήματος Marketing της Mediterra AE.

64 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ Αξιολογήθηκαν στοιχεία όπως η φιλοσοφία και η υποδομή λειτουργίας της εταιρείας, η ενημέρωση και η εξυπηρέτηση των πελατών, η σωστή διεκπεραίωση των εντολών αγοράς και πώλησης, η παροχή επιπρόσθετων υπηρεσιών εκτός της διεκπεραίωσης πράξεων, όπως φύλαξη τίτλων, αναλύσεις και ενημερωτικά φυλλάδια, το επίπεδο συνεργασίας και επικοινωνίας με τους επενδυτές.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τα εξειδικευμένα στελέχη, η ισχυρή κεφαλαιακή βάση, τα καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, το δίκτυο καταστημάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τα state of the art συστήματα, δίνουν τη δυνατότητα για παροχή επενδυτικών υπηρεσιών με εξειδίκευση, ποιότητα και ασφάλεια, προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις των πελατών.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Σπύρος Κυρίτσης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), και εκ μέρους της NBG Securities το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Νικόλαος Ψαρρός, Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος Ιδιωτών Επενδυτών.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Eurobank Equities Η εταιρεία είναι η κορυφαία σε μερίδιο αγοράς στο ΧΑ χρηματιστηριακή στην Ελλάδα και προσφέρει στους πελάτες της ολοκληρωμένες υπηρεσίες, που περιλαμβάνουν χρηματιστηριακές συναλλαγές σε μετοχές και παράγωγα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, χρηματιστηριακή ανάλυση και επενδυτική τραπεζική.

Με παρουσία στη Λευκωσία, την Αθήνα, τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, είναι σε θέση να παρέχει εξειδικευμένες συμβουλές, καινοτόμες λύσεις και υποδειγματική διεκπεραίωση, προσφέροντας μιαν άκρως αποτελεσματική και προσαρμοσμένη προσέγγιση σε κάθε πελάτη ξεχωριστά.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Σπύρος Κυρίτσης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), και εκ μέρους της Eurobank Equities το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Μιχάλης Βλασταράκης, Γενικός Διευθυντής Marketing, Εταιρικής Επικοινωνίας & Σχέσεων Πελατών του Ομίλου.

Το βραβείο απένειμε ο κύριος Σπύρος Κυρίτσης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), και εκ μέρους της Axia Ventures Group το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Κωνσταντίνος Κουφόπουλος, Managing Director της εταιρείας. ΧΡΗΜΑ 65

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Η εμπειρία, η τεχνογνωσία, οι διεθνείς συνεργασίες, οι υψηλής εξατομίκευσης υπηρεσίες ανταποκρίνονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο σε ένα ευρύτατο φάσμα αναγκών και προσδοκιών κάθε είδους επενδυτή.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Ηρακλής Μπαμπλέκος, Διευθύνων Σύμβουλος της Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Θεόδωρος Κρίντας, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Wealth Management.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ Ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος διαχειριστής κεφαλαίων στην Ελλάδα, με ιστορία άνω των 25 ετών, διακρίνεται μεταξύ άλλων για την ακεραιότητα, το ήθος, την εχεμύθεια, τη συνέπεια και το υψηλό αίσθημα ευθύνης, στοιχεία με τα οποία δημιουργεί μακροπρόθεσμες και επιτυχημένες σχέσεις συνεργασίας με τους πελάτες του.

Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Ανθή Καδιανάκη, Account Officer της Alpha Trust AEΔΑΚ. Το βραβείο απένειμε ο κ. Θεόδωρος Κρίντας, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Wealth Management.

66 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Προσφέρει ολοκληρωμένες προϊοντικές λύσεις και υπηρεσίες, με αποτελεσματική και εξειδικευμένη διαχειριστική ικανότητα, σημειώνοντας σημαντικές αποδόσεις διαχρονικά, ενώ κατατάσσεται πρώτη σε όλους τους διαγωνισμούς επιλογής εξωτερικού διαχειριστή επενδύσεων θεσμικών χαρτοφυλακίων που έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Μιχάλης Βλασταράκης, Γενικός Διευθυντής Marketing Εταιρικής Επικοινωνίας & Σχέσεων Πελατών Ομίλου. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Θεόδωρος Κρίντας, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Wealth Management.

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΑΕΕΑΠ Αξιολογήθηκαν στοιχεία όπως η ποιότητα του χαρτοφυλακίου ακινήτων, οι αποδόσεις των ακινήτων, το ύψος του μερίσματος, το ποσοστό των μισθωμάτων, η καθαρή αξία του ενεργητικού προ φόρων, το ύψος και η ποιότητα των συμμετοχών, η επενδυτική στρατηγική και η στρατηγική συνεργασιών.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Έχει συνολικό χαρτοφυλάκιο της τάξεως του 1,3 δισ. ευρώ, αποτελούμενο από 305 ακίνητα σε Ελλάδα, Ρουμανία και Ιταλία, με απώτερο στόχο τη δημιουργία χαρτοφυλακίου ακινήτων αξίας 3-4 δισ. ευρώ, ώστε να συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου στην ευρύτερη περιοχή της Νοτίου Ευρώπης.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Αριστοτέλης Καριτινός, CEO της Εθνική Πανγαία. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Θεόδωρος Κρίντας, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Wealth Management.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

Grivalia Διαχειρίζεται ένα από τα σημαντικότερα χαρτοφυλάκια εμπορικών ακινήτων στην Ελλάδα και στην Ανατολική Ευρώπη, ενώ διοικείται από ικανά και έμπειρα στελέχη, με γνώση της ελληνικής και της διεθνούς αγοράς ακινήτων. Δεν παραδόθηκε το βραβείο.

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Στόχος της είναι να επενδύει και να διαχειρίζεται εμπορικά ακίνητα υψηλών προδιαγραφών και αποδοτικότητας, μέσω της εξειδικευμένης ομάδας διοίκησης, που αποτελείται από επαγγελματίες με σημαντική εμπειρία στην ελληνική και στην ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων. Δεν παραδόθηκε το βραβείο.

ΧΡΗΜΑ 67

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2014»

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ASSET & WEALTH MANAGEMENT Αξιολογήθηκαν στοιχεία όπως η ποιότητα των συμβουλευτικών υπηρεσιών, η ποικιλία των επενδυτικών επιλογών, οι αποδόσεις χαρτοφυλακίου, η ευελιξία των προσφερόμενων προϊόντων, η διαχείριση ρίσκου, οι πιστοποιήσεις λειτουργίας και το στελεχιακό δυναμικό.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Οι πιστοποιημένοι και έμπειροι προσωπικοί συνεργάτες της HSBC, με την υποστήριξη ειδικών από ολόκληρο τον κόσμο, παρέχουν στους πελάτες εξειδικευμένη γνώση για επενδύσεις στις αγορές του κόσμου και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες με παγκόσμια προνόμια.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Στυλιανός Πιρπινιάς, Head of Retail Banking Wealth Management της ΗSBC Retail Banking and Wealth Management. Το βραβείο απένειμε ο κ. Θεόδωρος Κρίντας, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Wealth Management.

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Ο όμιλος έχει τις απαραίτητες πηγές, τα κεφάλαια και την ικανότητα να φροντίζει τις ανάγκες των πελατών του, προτείνοντάς τους πάντα και σε κάθε συγκυρία τις κατάλληλες επενδυτικές στρατηγικές και τα κατάλληλα προϊόντα.

Με έμπειρους διαχειριστές και προϊόντα ειδικά σχεδιασμένα με τη μεθοδολογία της ανοιχτής αρχιτεκτονικής είναι ικανή να καλύψει τις επενδυτικές ανάγκες κάθε πελάτη της ξεχωριστά.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Ίων Κουφοπαντελής, Πρόεδρος της Eurocorp AEΠEY (Eurocorp Investment Services SA). Το βραβείο απένειμε ο κ. Θεόδωρος Κρίντας, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Wealth Management.

Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Θεόδωρος Κρίντας, Διευθύνων Σύμβουλος και Γενικός Διευθυντής της Attica Wealth Management. Το βραβείο απένειμε ο κύριος Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media, εκδότριας εταιρείας του περιοδικού ΧΡΗΜΑ.

68 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Χ επικαιρότητα

Ο ΑΓ(Ρ)ΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Από τον Μάρτιο θα «βρέχει» 60 δισ. ευρώ μηνιαίως στις οικονομίες της ΕΕ. Το ζητούμενο για την Ελλάδα βέβαια είναι να μην «κρατάει ομπρέλα» όταν θα αρχίσει να «βρέχει» λεφτά στην Ευρωζώνη. Δηλαδή θα πρέπει η χώρα να βρίσκεται σε πρόγραμμα και να τα έχει βρει με τους δανειστές, προκειμένου να έχει όφελος από το «κοσμογονικό» πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης στην Ευρωζώνη.

Γ

ύρω στο 1970, ο Μάνος Ελευθερίου έγραφε τον «Άγιο Φεβρουάριο» (έναν από τους πιο δημοφιλείς και εμπορικούς δίσκους όλων των εποχών), με αναφορές στη Σμύρνη και τη Μικρασιατική Καταστροφή, και τόνιζε ότι οι στίχοι αναφέρονται σε κάτι οριστικά χαμένο, σαν τη Σμύρνη. Το 2015, η Ελλάδα ζει έναν Άγ(ρ)ιο Φεβρουάριο, και αρκετοί φοβούνται ότι ίσως σηματοδοτήσει την απαρχή άλλων καταστροφών. Ο πιο κρίσιμος μήνας για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές της χώρας είναι ο Φεβρουάριος. Με φόντο τη σκληρή στάση της Γερμανίας και τις πιέσεις της ΕΚΤ, ο τρέχων μήνας αναμένεται να εξελιχθεί σε βαρόμετρο των εξε-

λίξεων, που είτε θα οδηγήσουν σε νέα συμφωνία είτε ίσως και σε ελληνική χρεοκοπία; Κομβικό σημείο αποτελεί η επιμονή της ελληνικής κυβέρνησης να κόψει κάθε επαφή με την Τρόικα, τουλάχιστον με τη μορφή που είχε ώς τώρα, αλλά και να μη δεχθεί άλλα δάνεια διάσωσης. Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, ίσως οδηγήσει την Ελλάδα σε ένα οικονομικό κραχ. Όπως αναφέρει δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, το οποίο επικαλείται δύο αξιωματούχους που «γνωρίζουν πολύ καλά την οικονομική θέση της Ελλάδας», η χώρα μας μπορεί να ξεμείνει από χρήματα στις 25 Φεβρουαρίου!

ΟΙ ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΟ 2015 (ποσά σε δισ. ευρώ)

Μήνας Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Σύνολο

ΕΚΤ

ΔΝΤ

Ομόλογα εκτός PSI

Τόκοι

Άλλες υποχρεώσεις

Σύνολο

0 0 0 0 0 0 3,491 3,188 0 0 0 0 6,68

0,415 0,691 1,416 0,415 0,691 1,416 0,415 0 1,416 0,415 0 1,416 8,71

0 0 0,70 0 0 0 0,115 0 0 0,174 0 0 0,36

0,100 0,900 0,800 0,200 0,400 0,500 0,900 0,500 0,100 0,300 0,350 0,300 5,35

0 0 0,200 0 0 0,700 0,200 0 0,200 0 0 0,100 1,40

0,52 1,59 2,50 0,62 1,09 2,62 5,12 3,69 1,72 0,89 0,35 1,82 22,5

70 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Η σύγκρουση με την Ευρώπη φαίνεται ότι οδηγείται στα άκρα, με την Αθήνα να δείχνει ανυποχώρητη και την Ευρωζώνη και το Βερολίνο να στέλνουν τελεσίγραφα. Τι περιθώριο έχει ο ΣΥΡΙΖΑ να σκληρύνει ακόμη τη στάση του με την ΕΕ και το ΔΝΤ; Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει μεγάλα περιθώρια, καθώς εκκρεμεί η αποπληρωμή 4,3 δισ. ευρώ τον Μάρτιο και πάνω από 6 δισ. τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποφασίσει να διακόψει τις πληρωμές, θα χρειαστεί τη βοήθεια των δανειστών του, μια νέα γραμμή πίστωσης, αλλά και ενέσεις ρευστότητας από την ΕΚΤ προς τις ελληνικές τράπεζες. «Τείχος» στη θέση της Ελλάδας για συμφωνία-γέφυρα έχουν υψώσει οι Ευρωπαίοι, πιέζοντας για υποβολή αιτήματος παράτασης του τρέχοντος προγράμματος, προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση, η χώρα θα βρεθεί στο κενό. Η κυβέρνηση ζητά ένα πρόγραμμα-γέφυρα, όχι Μνημόνιο, που θα διασφαλίσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου μέχρι τη σύναψη οριστικής συμφωνίας με τους Ευρωπαίους εταίρους. Αίτημα που δεν δέχονται οι εταίροι μας. Την ώρα που οι δανειστές της Ελλάδας αντιτίθενται, ο ένας μετά τον άλλο, στο αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για «κούρεμα» του χρέους, η άρνηση του Έλληνα πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, να δεχθεί και άλλα δάνεια διάσωσης ίσως οδηγήσει την Ελλάδα σε ένα οικονομικό κραχ στις αρχές του επόμενου μήνα, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους. Ο Carl Weinber, επικεφαλής οικονομολόγος της High Frequency, υπενθύμισε στους πελάτες του σε πρόσφατο note ότι το χρονοδιάγραμμα χρέους της Ελλάδας οδηγεί σε ένα σενάριο που καταλήγει σε στάση πληρωμών μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων. ΠΙΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η Αθήνα καλείται να επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου και να ζητήσει επισήμως παράταση του χρηματοδοτικού σκέλους του ισχύοντος προγράμματος, ώσπου να ολοκληρωθούν οι συζητήσεις για το επόμενο πρόγραμμα. Τα ελληνικά σχέδια όμως πρέπει να επισπευστούν, καθώς οι εταίροι δεν δέχονται τη θεωρία της ανάσας και εκτιμούν ότι το διάστημα ώς το καλοκαίρι είναι χαμένος χρόνος. Αντιθέτως, ζητάνε από τις αρχές «πρόπλασμα προγράμματος» με κοστολογημένα μέτρα και χρονοδιάγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών. Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ «ΣΥΣΤΗΜΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ» ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΡΩ; Καθένας –τόσο η πλευρά της Αθήνας όσο και η ΕΕ– σκέφτεται ότι οι άλλοι μπλοφάρουν, ενώ όλοι στοιχηματίζουν ότι μια καταστρεπτική αλυσιδωτή αντίδραση θα αποφευχθεί σε σχέση με τρία χρόνια πριν, όταν η Ευρωζώνη δεν είχε τις άμυνες. Η Ελλάδα δεν είναι πλέον «συστημικής σημασίας» για το ευρώ, αναφέρουν παράγοντες των Βρυξελλών και προσθέτουν ότι το ενιαίο νόμισμα θα μπορούσε στην πραγματικότητα να είναι ισχυρότερο χωρίς την Ελλάδα! Όπως έχει αποκαλύψει ο πρώην υπουργός των ΗΠΑ, Τίμοθι Γκάιτνερ, η Γερμανία και η ΕΕ είχαν προετοιμαστεί για την επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή το 2011. Η Μέρκελ υποχώρησε μόνο αφού κατέστη σαφές ότι η Ισπανία και η Ιταλία δεν θα μπορούσαν να αντέξουν μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτήν τη φορά το Βερολίνο φαίνεται σχεδόν πρόθυμο να τελειώσει τη δουλειά αυτή; Ωστόσο, ο ΣΥΡΙΖΑ –και ο Αλέξης Τσίπρας– είναι εξίσου πεπεισμέ-

☛

ΚΑΘΕΝΑΣ –ΤΟΣΟ Η ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΟΣΟ ΚΑΙ Η ΕΕ– ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΟΤΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΜΠΛΟΦΑΡΟΥΝ, ΕΝΩ ΟΛΟΙ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΖΟΥΝ ΟΤΙ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΩΤΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΘΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ, ΟΤΑΝ Η ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΤΙΣ ΑΜΥΝΕΣ.

νος ότι η ελίτ της ΕΕ θα υποχωρήσει, γνωρίζοντας ότι έχουν επενδύσει πάρα πολύ πολιτικό κεφάλαιο στη σωτηρία της Ελλάδας. Μετά από όλα αυτά, τα ποσά που εμπλέκονται τώρα είναι πολύ μικρά σε σύγκριση με τα 245 δισ. που έχει λάβει η Ελλάδα. Το Βερολίνο εξακολουθεί να επιμένει ότι η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία έχουν κάνει αρκετά για να αντέξουν το σοκ του Grexit, και ότι η νέα τραπεζική ένωση και τα νέα εργαλεία διάσωσης είναι έτοιμα να σταματήσουν οποιαδήποτε μόλυνση. Οι αγορές είναι ήρεμες μόνο και μόνο επειδή η ΕΚΤ δήλωσε τον Ιούλιο του 2012 ότι υποσχέθηκε να ενεργεί ως δανειστής έσχατης ανάγκης στην Ιταλία και την Ισπανία.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΕ ΤΟΚΟΥΣ ΚΑΙ ΧΡΕΟΛΥΣΙΑ Έτος 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Σύνολο

Χρεολύσια

Τόκοι

Σύνολο

16.018 7.075 7.480 4.672 9.949 7.052 7.169 8.873 11.186 10.864 8.795 8.569 8.453 8.060 7.308 7.329 138.852

5.878 6.028 6.405 6.590 6.622 6.360 10.956 24.489 17.551 13.641 9.030 8.642 8.215 7.779 7.290 6.853 152.329

21.896 13.103 13.885 11.262 16.571 13.412 18.125 33.362 28.737 24.505 17.825 17.211 16.668 15.839 14.598 14.182 291.181

ΛΗΞΕΙΣ ΕΝΤΟΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ (ποσά σε δισ. ευρώ)

6/2/2015 13/2/2015 6/3/2015 13/3/2015 20/3/2015

1,0 1,4 1,4 1,6 1,6

ΧΡΗΜΑ 71

Χ επικαιρότητα ∼ Ο Άγ(ρ)ιος Φεβρουάριος της Ελλάδας Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ 7,5 ΔΙΣ. «Όχι» λέει η Ευρωζώνη και στο ελληνικό αίτημα για επιπλέον έκδοση εντόκων γραμματίων ύψους 4,5 δισεκατομμυρίων. Η Ελλάδα κινδυνεύει να «ξεμείνει από μετρητά» εντός των επόμενων εβδομάδων. Αιτία η άρνηση της ΕΚΤ στο αίτημα των ελληνικών αρχών να τους δοθεί άδεια η χώρα να αντλήσει επιπλέον 4,5 δισ. ευρώ μέσω δημοπρασιών εντόκων γραμματίων. Αν γινόταν αυτό, τότε η χώρα θα λάμβανε μια «ανάσα» 4-6 μηνών, δηλαδή τον χρόνο που χρειάζεται –σύμφωνα με την Αθήνα– προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις. Με τα σημερινά δεδομένα, τα δημόσια ταμεία κινούνται σε ζώνη ασφαλείας, οριακά και τον Φεβρουάριο, υπό τη βασική προϋπόθεση ότι οι ελληνικές τράπεζες θα απορροφούν κανονικά τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων και θα υπάρχει ομαλή ροή φορολογικών εσόδων. Πρακτικά, ο πρώτος δύσκολος μήνας ταμειακά είναι ο Μάρτιος, που πρέπει να πληρωθούν περίπου 2,5 δισ. κυρίως προς το ΔΝΤ, ενώ το οξύ πρόβλημα εντοπίζεται στο δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου, με υποχρεώσεις πληρωμών συνολικά 9 δισ. ευρώ κυρίως προς την ΕΚΤ. «Συναγερμό» έχει σημάνει στην κυβέρνηση ο «λογαριασμός» με τις πληρωμές που θα πρέπει να καλύψει το κράτος για τον Φεβρουάριο, οι οποίες φθάνουν τα 7,5 δισ. ευρώ. Την κατάσταση δεν διευκολύνει καθόλου η απορρύθμιση στο μέτωπο των εσόδων, η οποία ξεκίνησε πριν τις εκλογές και συνεχίστηκε και τον περασμένο μήνα, με αποτέλεσμα να διευρυνθεί η «τρύπα» στις φορολογικές εισπράξεις, αγγίζοντας τα 2 δισ. ευρώ. Από τις υποχρεώσεις του τρέχοντος μηνός τα 5,1 δισ. ευρώ είναι ανελαστικές και πρέπει σε κάθε περίπτωση να τακτοποιηθούν. Αυτές αφορούν την πληρωμή μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο, δαπανών που έχουν να κάνουν με την κοινωνική ασφάλιση και την περίθαλψη, διάφορες υποχρεώσεις που έχει το κράτος σε τρίτους, ακόμη και έντοκα γραμμάτια, όπως και δάνεια προς την Τρόικα που λήγουν τον επόμενο μήνα. Μόνο το ύψος των εντόκων γραμματίων που θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσει το Δημόσιο φθάνει τα 2,4 δισεκατομμύρια. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας τον συγκεκριμένο μήνα κορυφώνονται, με την πληρωμή του δεύτερου δανείου της Αθήνας προς το ΔΝΤ, ύψους 691 εκατ., μετά τα 415 εκατ. που κατέβαλε από τα ταμειακά διαθέσιμα ο προϋπολογισμός τον Ιανουάριο. ΧΩΡΙΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΘΑ ΧΑΘΟΥΝ 50 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ Οι υποχρεώσεις της χώρας τους επόμενους μήνες είναι τεράστιες και δεν θα καλυφθούν αν δεν υπάρξει συμφωνία με τους εταίρους. Οι μεγάλες αυτές υποχρεώσεις της χώρας είναι: ∼ Θα πρέπει να αποπληρώσει εντός των επόμενων δύο μηνών δάνεια (κυρίως προς το ΔΝΤ) ύψους περίπου 4 δισεκατομμυρίων. ∼ Θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσει έντοκα γραμμάτια ύψους περίπου 7 δισεκατομμυρίων. ∼ Ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα θα προκύψει μετά τον Ιούλιο του 2015, όταν η Ελλάδα θα έχει ανάγκη 8,8 δισ. για να καλύψει τις υποχρεώσεις της έναντι της ΕΚΤ, δευτερευόντως έναντι του ΔΝΤ και τόκους. Φαίνεται αδύνατο να καλυφθούν οι σχετικές χρηματοδοτικές δαπάνες χωρίς μια συνολική συμφωνία με τους εταίρους. Σε περίπτωση 72 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

☛

ΠΡΑΚΤΙΚΑ, Ο ΠΡΩΤΟΣ ΔΥΣΚΟΛΟΣ ΜΗΝΑΣ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΑΡΤΙΟΣ, ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΘΟΥΝ ΠΕΡΙΠΟΥ 2,5 ΔΙΣ. ΚΥΡΙΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΝΤ, ΕΝΩ ΤΟ ΟΞΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΝΤΟΠΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟ ΔΙΜΗΝΟ ΙΟΥΛΙΟΥ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ, ΜΕ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΑ 9 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΚΥΡΙΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΚΤ. μη συμφωνίας, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, η χώρα κινδυνεύει να απολέσει 50 δισ. ευρώ: ∼ Η Ελλάδα θα απολέσει κατ’ αρχάς 7,2 δισ. των δανείων του ΔΝΤ και της Ευρωζώνης. ∼ Η ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να συμμετάσχει μέσω των τραπεζών στο πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» της ΕΚΤ. Για τη συμμετοχή σε αυτό έχει τεθεί ως κύρια προϋπόθεση η ύπαρξη προγράμματος προσαρμογής. Ας σημειωθεί ότι το ποσό που μπορεί να αντληθεί από τον Μάρτιο του 2015 ώς τον Σεπτέμβριο του 2016 ανέρχεται σε περίπου 30 δισ. και θα συνέβαλλε στην επιδιωκόμενη ανάπτυξη αντί της λιτότητας. ∼ Τέλος, δεν θα μπορεί να αξιοποιήσει το ποσό των 11,4 δισ. που έχει σήμερα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Άλλα κόστη θα προκύψουν από την ανάγκη προσφυγής των τραπεζών στον μηχανισμό ELA, πράγμα που θα πιέζει τα επιτόκια των επιχειρήσεων προς τα επάνω. ∼ Επίσης, άμεσα προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν αν υπάρξει μαζική φυγή κεφαλαίων και αποταμιεύσεων από τις τράπεζες. Το 2015 πρόκειται για μια χρονιά που, ούτως ή άλλως, αποτελεί παράθυρο ευκαιρίας για χώρες όπως η Ελλάδα, καθώς ενεργοποιείται το «πακέτο Ντράγκι», από το οποίο όμως η χώρα μας θα μπορεί να επωφεληθεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Έτσι, όταν άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θα βλέπουν το κόστος δανεισμού για τις οικονομίες και τις επιχειρήσεις τους να υποχωρεί, η Ελλάδα θα υστερεί, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και τις θέσεις εργασίας. Είναι ενδεικτικό το ότι ήδη η απόκλιση μεταξύ των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας και άλλων χωρών που ήταν σε Μνημόνιο, όπως η Πορτογαλία και η Ισπανία, κινείται σε εντυπωσιακά επίπεδα. Η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου «φλερτάρει» με το 10% όταν του πορτογαλικού κινείται πέριξ του 2,5%. Από τον Μάρτιο θα «βρέχει» 60 δισ. ευρώ μηνιαίως στις οικονομίες της ΕΕ. Το ζητούμενο για την Ελλάδα βέβαια είναι να μην «κρατάει ομπρέλα» όταν θα αρχίσει να «βρέχει» λεφτά στην Ευρωζώνη. Δηλαδή θα πρέπει η χώρα να βρίσκεται σε πρόγραμμα και να τα έχει βρει με τους δανειστές, προκειμένου να έχει όφελος από το «κοσμογονικό» πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης στην Ευρωζώνη. Χ

διεθνείς αγορές Χ

ΟΙ ΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΤΡΑΠΕΖΙΤΕΣ ΚΑΝΟΥΝ

«ΠΟΛΕΜΟ» ΤΑ «ΠΥΡΗΝΙΚΑ» ΤΟΥ ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙ ΚΑΙ Η «ΒΟΜΒΑ» ΤΟΥ ΤΟΜΑΣ ΤΖΟΡΝΤΑΝ

Ό

ποιος νόμιζε ότι οι νομισματικοί πόλεμοι ανήκουν στο παρελθόν μάλλον πρέπει να το ξανασκεφτεί. Η ενίσχυση του φράγκου και η εξ αντανακλάσεως αποδυνάμωση του ευρώ τροφοδοτούν ευρύτερες ανατιμητικές τάσεις για το δολάριο, που έχει ενισχυθεί κατά 16% έναντι του ευρώ και του γεν το τελευταίο εξάμηνο. Οι αγορές ανησυχούσαν για τυχόν αποσταθεροποιητικές κινήσεις στις αγορές συναλλάγματος, κανείς όμως δεν περίμενε ότι τη «βόμβα» θα πυροδοτούσε ο Τόμας Τζόρνταν, μία ημέρα πριν ο

Ντράγκι ρίξει τα «πυρηνικά» του. Ο λόγος για τον Ελβετό κεντρικό τραπεζίτη, ο οποίος ανακαλώντας τη δέσμευσή του να μην επιτρέψει την ανατίμηση του φράγκου πάνω από το 1,20 φράγκο/ ευρώ, έστειλε το ελβετικό νόμισμα στα ύψη, προκαλώντας αλυσιδωτές επιπτώσεις στις αγορές. Η ραγδαία ανατίμηση του φράγκου είναι βέβαιο ότι θα εντείνει τις ήδη υπαρκτές αποπληθωριστικές πιέσεις στην Ελβετία και όχι μόνο. Αυτό σημαίνει ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά σε όλο τον κόσμο και ότι οι

κεντρικές τράπεζες που αναμένεται να αυξήσουν τα επιτόκια (Fed, Τράπεζα της Αγγλίας) ίσως καθυστερήσουν περισσότερο από ό,τι προεξοφλείται σήμερα. Οι προσδοκίες αυτές αποτυπώνονται ευκρινώς στην καμπύλη των αποδόσεων των ομολόγων, όπου παρατηρούνται αρνητικές αποδόσεις σε ολοένα και μεγαλύτερες διάρκειες και σε ολοένα και περισσότερες χώρες. ΠΟΤΕ ΘΑ ΑΥΞΗΣΕΙ ΤΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ Η FED; Η Fed μπορεί να δυσκολευτεί να αυξήσει

ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΝΤΡΑΓΚΙ

➊

Αγορά ομολόγων 60 δισ. ευρώ τον μήνα για 18 μήνες, αρχής γενομένης από τον Μάρτιο

➋

Το ρίσκο για το 20% της αξίας των τίτλων περνά στην ΕΚΤ και το 80% στις κεντρικές τράπεζες

➌

Πλαφόν στην απορρόφηση τίτλων από την ΕΚΤ το 33% των ομολόγων κάθε χώρας

ΟΙ 3 ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

➊

Συμμετοχή σε πρόγραμμα στήριξης

➋

Θετική έκβαση της αξιολόγησης από την Τρόικα

➌

Αποπληρωμή ομολόγων 3,5 δισ. ευρώ προς την ΕΚΤ τον Ιούλιο ΧΡΗΜΑ 73

Χ διεθνείς αγορές τα επιτόκια τη φετινή χρονιά, καθώς η παγκόσμια ανάπτυξη παραμένει υποτονική και ο πληθωρισμός χαμηλός, υποστήριξε ο «βασιλιάς των ομολόγων», Μπιλ Γκρος. Με το δολάριο να ενισχύεται και τις τιμές του πετρελαίου να υποχωρούν, είναι δύσκολο να δει κανείς ακόμα και τη Fed να αυξάνει τα επιτόκια στο τέλος του 2015. Με την παγκόσμια οικονομία να δυσκολεύεται να ανεβάσει ταχύτητα, θα είναι πολύ δύσκολο για τη Fed –ως κεντρικής τράπεζας του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος– να αυξήσει τα επιτόκια σε φυσιολογικά επίπεδα, τονίζει, την ώρα που τα επιτόκια σε όλες σχεδόν τις ανεπτυγμένες χώρες θα παραμείνουν κοντά στο μηδέν. Μένει να αποδειχθεί πώς θα αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση. Στο παρελθόν πάντως, οι καταστροφικές νομισματικές εντάσεις οδήγησαν σε διεθνείς συμφωνίες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η μεγάλη άνοδος του δολαρίου οδήγησε στο Plaza Accord. Μια δεκαετία αργότερα, με την ασιατική χρηματοοικονομική κρίση, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Ρόμπερτ Ρούμπιν κατέληξε σε συμφωνία για την ανάκαμψη του γεν, εγκαταλείποντας τη ρητορική του ισχυρού δολαρίου. Αυτήν τη φορά όμως, το πρόβλημα στην Ιαπωνία και την Ευρώπη είναι η απειλή του αποπληθωρισμού, και το υψηλό δημόσιο χρέος δεν αφήνει περιθώρια για αναπτυξιακά κίνητρα από τη δημοσιονομική πολιτική. Μόνο οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν μπαζούκα και τα συμφέροντά τους είναι αντικρουόμενα. Και άλλες κεντρικές τράπεζες αναζητούν τρόπους για να «αντιμετωπίσουν» τα βήματα του Μάριο Ντράγκι. Εκτός από την ΕΚΤ, η κεντρική τράπεζα της Κίνας ανακοίνωσε νέα ένεση ρευστότητας ύψους 50 δισ. γουάν (8 δισ. δολ.) μέσω repo. Επίσης, η κεντρική τράπεζα του Καναδά αιφνιδίασε άπαντες προχωρώντας σε μείωση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης στο 0,75%, για να αντιμετωπίσει τις αποπληθωριστικές πιέσεις. Οι κινήσεις στην αγορά ομολόγων, παράλληλα, δείχνουν πως οι επενδυτές προεξοφλούν περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Οι αποδόσεις των ομολόγων της Ιαπω-

74 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

νίας, της Γερμανίας και πολλών ακόμη ευρωπαϊκών χωρών –περιλαμβανομένης της Ισπανίας και της Ιταλίας– βρέθηκαν σε ιστορικά χαμηλά. Ενώ το κόστος του χρήματος υποχωρεί στο ναδίρ, η εμπιστοσύνη των επενδυτών δεν ανακάμπτει. Τουναντίον, το ιστορικά χαμηλό κόστος δανεισμού εγείρει ερωτήματα για το αν οι κεντρικές τράπεζες χάνουν τον έλεγχο και μήπως υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη στρέβλωση στις αγορές σχολιάζουν οι αναλυτές. Αυτό που φαίνεται πως θα καθορίσει την πορεία των γεγονότων είναι η αντίδραση των ΗΠΑ και σε ποιον βαθμό θα ανεχθούν την ανοδική πορεία του δολαρίου. Το ράλι του αμερικανικού νομίσματος που ξεκίνησε στα μέσα του 2014 αγγίζει πλέον το 10% έναντι ενός καλαθιού νομισμάτων. Πολλοί εκτιμούν ότι υπό αυτές τις συνθήκες, με τις τιμές του πετρελαίου να υποχωρούν και τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, η Τζάνετ Γέλεν –η επικεφαλής της Fed– θα αναβάλει τα σχέδιά της για αύξηση επιτοκίων. ΤΟ ΜΠΑΖΟΥΚΑ ΤΟΥ ΝΤΡΑΓΚΙ Το βαρύ πυροβολικό της, ένα μπαζούκα, αποκάλυψε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ανακοινώνοντας την έναρξη προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων από τον Μάρτιο. Η απόφαση της ΕΚΤ για αγορές κρατικών ομολόγων εκτιμάται ότι θα κατορθώσει να πετύχει τον στόχο για έλεγχο του πληθωρισμού της Ευρωζώνης, τουλάχιστον σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Ταυτόχρονα, θα ενισχυθούν οι προοπτικές για ισχυροποίηση της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας, κυρίως μέσω της αποδυνάμωσης του ευρώ και της ταυτόχρονης βελτίωσης των συνθηκών στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο. Όπως υποστηρίζει, τέλος, η απόφαση της ΕΚΤ για αγορές ομολόγων δεν αποκλείεται να κινητοποιήσει και τις άλλες κεντρικές τράπεζες στην Ευρώπη (Δανία, Σουηδία, ίσως και Μ. Βρετανία), να πράξουν κάτι αντίστοιχο. Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ QE Ποιος όμως είναι ο σκοπός της ποσοτικής χαλάρωσης; Το συγκεκριμένο μέτρο επιστρατεύεται όταν τα επιτόκια βρίσκονται σε μηδενικό επίπεδο και αναζητείται ένας εναλλακτικός δρόμος περαιτέρω χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής.

Το QE εξυπηρετεί τον ρόλο της μείωσης των επιτοκίων, ενθαρρύνοντας τη δημιουργία νέων επενδύσεων στην Ευρωζώνη. Παράλληλα, σηματοδοτεί την ανάκαμψη της καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης. Καθεμία από τις 19 κεντρικές τράπεζες στην Ευρωζώνη θα αγοράζει ομόλογα τις δικής της κυβέρνησης, αναλαμβάνοντας ουσιαστικά το ρίσκο μιας χρεοκοπίας. Αυτό ουσιαστικά εμποδίζει τη μετακύλιση του κόστους μιας πιθανής χρεοκοπίας μιας χώρας σε μιαν άλλη χώρα της Ευρωζώνης. Πώς θα σημάνει την οικονομική αναβίωση της ΕΕ; Ένας άμεσος τρόπος βοήθειας της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι η άσκηση καθοδικών πιέσεων στο ευρώ έναντι των υπόλοιπων νομισμάτων. Αυτό θα βοηθήσει σημαντικά την εξαγωγική δραστηριότητα, αυξάνοντας την παραγωγή, ενώ αυτομάτως θα οδηγήσει σε αύξηση του πληθωρισμού, λόγω της εισαγωγής αγαθών και υπηρεσιών σε ακριβότερο κόστος.

SOCGEN: ΘΑ ΑΠΟΤΥΧΕΙ Η ΕΚΤ ΑΝ ΔΕΝ ΑΓΟΡΑΣΕΙ 3 ΤΡΙΣ. ΕΥΡΩ Αν το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων και τραπεζικών περιουσιακών στοιχείων δεν φθάσει έως τα 3 τρισ. ευρώ, από το 1,1 τρισ. ευρώ που ανακοινώθηκε, θα αποτύχει, προειδοποιεί η γαλλική τράπεζα Société Générale. Η γαλλική τράπεζα υποστηρίζει ότι το δυνητικό ποσό της ποσοτικής χαλάρωσης που χρειάζεται η ΕΚΤ είναι 2 με 3 τρισ. ευρώ, ώστε να επιτευχθεί πληθωρισμός 2%. ΦΟΥΣΚΕΣ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΑΠΟ ΤΟ QE; Την ανησυχία του για τον κίνδυνο το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δημιουργήσει φούσκες στις αγορές εξέφρασε ο Τζορτζ Σόρος. «Η βασική μου ανησυχία είναι ότι θα κάνει μεγαλύτερη τη διαφορά μεταξύ φτωχών και πλουσίων απ’ ό,τι ήδη είναι. Θα ωφελήσει τους κατόχους περιουσιακών στοιχείων, ενώ οι πραγματικοί μισθοί θα παραμείνουν υπό πίεση μέσω του ανταγωνισμού και της ανεργίας» δήλωσε και προειδοποίησε επίσης ότι θα έχει «πολιτικές επιπτώσεις». Χ

ΘΑ «ΚΡΑΤΑΜΕ ΟΜΠΡΕΛΑ» ΟΤΑΝ ΘΑ «ΒΡΕΞΕΙ» 1,1 ΤΡΙΣ. ΕΥΡΩ;

Α

πό τον Μάρτιο θα «βρέχει» 60 δισ. ευρώ μηνιαίως στις οικονομίες της ΕΕ. Το ζητούμενο για την Ελλάδα βέβαια είναι να μην «κρατάει ομπρέλα» όταν θα αρχίσει να «βρέχει» λεφτά στην Ευρωζώνη. Δηλαδή θα πρέπει η χώρα να βρίσκεται σε πρόγραμμα και να τα έχει βρει με τους δανειστές, προκειμένου να έχει όφελος από το «κοσμογονικό» πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης στην Ευρωζώνη. Οι όροι που έθεσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τη συμμετοχή μιας χώρας στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων αυξάνουν την πίεση στη νέα κυβέρνηση. Η απόφαση της ΕΤΚ αφήνει την Ελλάδα εκτός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης μέχρι να επιλυθούν τα κρίσιμα ζητήματα που έχουν προκύψει από τις εκλογές. Το πιο κρίσιμο από αυτά είναι η ίδια η στρατηγική του Αλέξη Τσίπρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογι-

στηρίου του Κράτους, στο τέλος του περασμένου Νοεμβρίου η αξία των ελληνικών ομολόγων που είναι διαπραγματεύσιμα ανέρχεται σε 63,8 δισ. ευρώ. Με την προσθήκη και των εντόκων γραμματίων, εκ των οποίων το ύψος των άληκτων είναι περίπου 14,5 δισ. ευρώ (12,84 δισ. ευρώ ήταν στο τέλος Νοεμβρίου, αλλά προστίθεται και η έκτακτη έκδοση του 1,6 δισ. ευρώ του Δεκεμβρίου), το συνολικό ποσό διαμορφώνεται σε 78,2 δισ. ευρώ. Συνεπώς, οι διαπραγματεύσιμοι τίτλοι που αφορούν το πρόγραμμα της ΕΚΤ είναι αξίας 78,2 δισ. ευρώ, αν συμπεριληφθούν και τα έντοκα, ή 63,8 δισ. ευρώ αν ως βάση υπολογισμού ληφθούν οι εκδόσεις των ομολόγων. Το πιθανότερο είναι πως οι εκδόσεις εντόκων θα λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του συνολικού ύψους των εκδόσεων κάθε χώρας, αλλά δεν θα αγο-

ράζει η ΕΚΤ βραχυπρόθεσμους τίτλους. Αν δεν συμπεριληφθούν τα έντοκα, το όριο του 33% η Ελλάδα δεν θα το προσεγγίσει ούτε τον Ιούλιο. Επί της αξίας αυτής, η ΕΚΤ μπορεί να αγοράσει τίτλους αξίας ίσης μέχρι το 33% ή 21,1 δισ. ευρώ αν ως βάση υπολογισμού ληφθούν τα ομόλογα ή 25,8 δισ. ευρώ, αν ληφθεί υπόψη το άθροισμα ομολόγων και εντόκων γραμματίων. Όμως η ΕΚΤ κατέχει στο χαρτοφυλάκιό της ελληνικά ομόλογα αξίας 19,8 δισ. ευρώ ενώ τίτλους αξίας 7,29 δισ. ευρώ κατέχουν οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Συνολικά δηλαδή το Ευρωσύστημα κατέχει ήδη ελληνικούς τίτλους αξίας 27,05 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό υπερβαίνει ήδη το όριο του 33% που θέτει το διευρυμένο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, οπότε ο κ. Ντράγκι, αναφερόμενος στην Ελλάδα, παρέπεμψε στον Ιούλιο, όταν λήγουν τίτλοι. Χ

«ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ» ΓΙΑ ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΕΥΡΩ/ΔΟΛΑΡΙΟΥ ΣΤΟ 0,90

Τ

ο ευρώ μπορεί να υποχωρήσει σε επίπεδα ισοτιμίας με το αμερικανικό δολάριο έως τον Ιανουάριο του 2017 και να συνεχίσει την πτωτική του πορεία διολισθαίνοντας έως και τα 90 δολάρια τον Ιανουάριο του 2018, σύμφωνα με μελέτη των αναλυτών της Goldman Sachs. Πλέον, όλο και περισσότεροι αναλυτές, μεταξύ των οποίων και οι Goldman Sachs, Pimco, ING Groep, προβλέπουν την απόλυτη ισοτιμία για ευρώ/δολάριο στο 1 προς 1. Σε υποβάθμιση των εκτιμήσεών τους για το ευρώ/δολάριο προχωρούν οι αναλυτές στον απόηχο της ΕΚΤ. Η HSBC προβλέπει υποχώρηση του ευρώ σε 1,09 στα τέλη του 2015, η Bank of America/Merrill Lynch προβλέπει διολίσθηση του ευρώ σε 1,10

δολ. το 2015 και σε 1,05 δολ. το 2016. Στο 1,10 δολ. αναμένεται να υποχωρήσει το ευρώ τις επόμενες εβδομάδες, όπως εκτιμά η Deutsche Bank, που συμβουλεύει τους επενδυτές να παραμείνουν short στην ισοτιμία ευρώ/δολαρίου, καθώς αναμένεται νέος κύκλος χαμηλών. ΔΥΣΚΟΛΗ ΧΡΟΝΙΑ Οι εκλογικές αναμετρήσεις το 2015 που ξεκίνησαν με την Ελλάδα, και συνεχίζουν στη Βρετανία και την Ισπανία, μπορεί να προκαλέσουν ισχυρούς κλυδωνισμούς στο ενιαίο νόμισμα. Από την άλλη πλευρά, οι δυσοίωνες προοπτικές για την ευρωπαϊκή οικονομία είναι πλέον ορατές, όπως επίσης ορατός είναι και ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού. Την

ίδια στιγμή, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν η Γαλλία και η Ιταλία έχουν εξελιχθεί σε μια μόνιμη πηγή κινδύνων για την οικονομία της Ευρωζώνης και το ενιαίο νόμισμα. Παράλληλα, δεν θα πρέπει να αγνοείται και η κρίση στη Ρωσία, η οποία επηρεάζει άμεσα τη γερμανική οικονομία και κατ’ επέκταση και τις υπόλοιπες οικονομίες της Ευρωζώνης. Χ

ΧΡΗΜΑ 75

Χ προτάσεις αγοράς

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚA ΝEΑ ΕΙΣΗΓΜEΝΩΝ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ Ο ΝΤΡΑΓΚΙ ΠΕΡΑΣΕ ΤΗ ΘΗΛΙΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΤΗΝ ΕΣΦΙΞΕ

Π

έρασε τη θηλιά στην Ελλάδα και την ελληνική κυβέρνηση ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, αλλά δεν την έσφιξε. Η ΕΚΤ δήλωσε πως δεν θα αποδέχεται πλέον ως εγγύηση τα κρατικά ελληνικά ομόλογα για να δανείζει τις ελληνικές τράπεζες. Η αρχική αντίδραση ορισμένων ήταν ότι «ήρθε το τέλος» και η ΕΚΤ «τραβάει την πρίζα» βίαια και ξαφνικά. Η κίνηση του Ντράγκι ήταν πιο ήπια από όσο έγραψε ο Τύπος. Οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να συνεχίσουν να δανείζονται έμμεσα από την ΤτΕ. Η απόφαση της ΕΚΤ είναι αρνητική, ωστόσο οι τράπεζες θα έχουν ρευστότητα. Δεν κινδυνεύουν από πιστωτική ασφυξία.

76 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Όμως από πιστωτική ασφυξία κινδυνεύει η πραγματική οικονομία. Ρευστότητα θα διαθέτουν οι τράπεζες αλλά το περιβάλλον παροχής ρευστότητας έχει δραματικά επιδεινωθεί. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, η απόφαση της ΕΚΤ συνεπάγεται ότι μέσα στον Φεβρουάριο η άντληση ρευστότητας από τον ELA θα εκτιναχθεί πάνω από τα 50 δισ., ενώ σήμερα δεν ξεπερνά τα 5 δισεκατομμύρια. Μπορεί να άνοιξε η αυλαία για την υπαγωγή των ελληνικών τραπεζών στον ELA, αλλά το ερώτημα είναι πόσες φορές θα ανανεωθεί. Πρόκειται για μια οδό παροχής ρευστότητας σαφώς πιο κοστοβόρα και με συγκεκριμένους χρονικούς περιορισμούς.

Ο έκτακτος μηχανισμός παροχής ρευστότητας προς τις τράπεζες παρέχει αυτήν τη ρευστότητα σε περιοδική βάση (δεκαπενθήμερη), και όχι για περισσότερους από έξι μήνες, με αυξημένο κόστος 1,55% έναντι μόλις 0,05% της χρηματοδότησης από την ΕΚΤ. Στο παραπάνω κόστος, για δανεισμό είτε μέσω ΕΚΤ είτε μέσω ELA, προστίθεται επιπλέον κόστος 1% για προμήθεια του Δημοσίου. Με βάση παλαιότερες αναφορές στελεχών της ΕΚΤ, το ELA ως μηχανισμός παροχής ρευστότητας δεν μπορεί να παρέχεται από μια εθνική κεντρική τράπεζα πέραν του εξαμήνου. Αν ισχύει αυτός ο χρονικός περιορισμός, τότε οι τράπεζες

επιχειρηματικά νέα εισηγμένων Χ θα έχουν ρευστότητα έως τις 11 Αυγούστου του 2015. Η απόφαση της χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών μέσω του μηχανισμού ELA δίνει το δικαίωμα στην ΕΚΤ να διακόψει ανά πάσα στιγμή την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, απόφαση που χρειάζεται πλειοψηφία δύο τρίτων από το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ. Τα περιθώρια άντλησης ρευστότητας από τον ELA είναι μεγάλα, με την ΕΚΤ όμως να αποτελεί τον απόλυτο ρυθμιστή τού πόσο ανοίγει η «κάνουλα», αναφέρουν τραπεζικά στελέχη παραπέμποντας στις δηλώσεις του επικεφαλής της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν. Πλέον, η δυνατότητα άντλησης ρευστότητας δεν εξαρτάται από την ικανότητα των ελληνικών τραπεζών να έχουν τίτλους που είναι αποδεκτοί ως ενέχυρα δανεισμού από την ΕΚΤ, αλλά αποκλειστικά από τα όρια δανεισμού μέσω ELA που θα εγκρίνει το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ. «Η ρευστότητα του ELA θα πρέπει να δίνεται μόνο βραχυπρόθεσμα και μόνο σε φερέγγυες τράπεζες» δηλώνει ο επικεφαλής της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν. ΣΤΑ 60 ΔΙΣ. ΑΜΕΣΑ Η ΓΡΑΜΜΗ ΓΙΑ ELA Κανένα πρόβλημα ρευστότητας –τουλάχιστον άμεσα– δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε τη διεύρυνση του ορίου για ELA στα 60 δισεκατομμύρια. Η απόφαση της ΕΚΤ προβλέπει την άμεση μεταφορά από τις 11 Φεβρουαρίου όλων των assets που δεν γίνονται πλέον αποδεκτά ως ενέχυρα από την ίδια στον ELA, συν ένα επιπρόσθετο μαξιλάρι ρευστότητας για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, ύψους 9,5 δισεκατομμυρίων. Τραπεζικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ρευστότητα που αντλούν σήμερα οι ελληνικές τράπεζες μέσω κρατικών ομολόγων, εντόκων, εγγυήσεων του Δημοσίου και ειδικών ομολόγων, ανέρχεται σε περίπου 50 δισεκατομμύρια. Τα παραπάνω assets μεταφέρονται στον ELA ως ενέχυρα και επομένως εξασφαλίζεται η ομαλή μετάβαση σε επίπεδο ρευστότητας για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Με όριο γραμμής τα 60 δισ. στον ELA και ομόλογα EFSF ύψους 39 δισ., τα οποία συνεχίζουν να γίνονται αποδεκτά από την

ΕΚΤ, οι τράπεζες διαθέτουν εφεδρεία ρευστότητας, ώστε να αντιμετωπίσουν ελεγχόμενες πρόσθετες εκροές καταθέσεων. Σημειώνεται ότι η ρευστότητα που αντλήθηκε από το Ευρωσύστημα (ΕΚΤ και ELA) στα τέλη Ιανουαρίου υπολογίζεται σε περίπου 70 δισεκατομμύρια. Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα διαθέτει διαθέσιμα ενέχυρα για προσφυγή στον ELA άνω των 200 δισ. και επομένως μπορεί να αντλήσει εφόσον χρειαστεί ρευστότητα άνω των 120 δισεκατομμυρίων. Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2012 στην κορύφωση της κρίσης ρευστότητας, λόγω της τότε πολιτικής αβεβαιότητας, η ρευστότητα που αντλούσαν οι τράπεζες από τον ELA είχε εκτιναχθεί στα 125 δισεκατομμύρια. Η ΕΚΤ ΔΕΝ ΘΑ «ΤΡΑΒΗΞΕΙ ΤΗΝ ΠΡΙΖΑ» Τρία πράγματα πρέπει να τονιστούν για την απόφαση της ΕΚΤ, σύμφωνα με την JP Morgan: Πρώτον, οι ισολογισμοί των ελληνικών τραπεζών θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται στην περίπτωση εκροής καταθέσεων. Η χρηματοδότηση που δόθηκε από τους μηχανισμούς MRO/LTRO/TLTRO – είτε χρησιμοποιώντας κρατικά ομόλογα είτε εγγυημένα από το κράτος τραπεζικά ομόλογα ως collateral– θα γίνεται από τον ELA, τον οποίο διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος. Η JP Morgan εκτιμά πως οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να έχουν κάποιο collateral που θα συνεχίσει να μπορεί να γίνεται αποδεκτό από τους μηχανισμούς MRO/LTRO/TLTRO, π.χ. τα ομόλογα EFSF. Φαίνεται όμως λογικό το συμπέρασμα ότι για τη συνέχεια το μεγαλύτερο μέρος της στήριξης της κεντρικής τράπεζας προς τις ελληνικές τράπεζες θα προέλθει από τον ELA. Αυτή η αλλαγή έχει κάποιες επιπτώσεις, γιατί η χρηματοδότηση από τον ELA είναι πιο ακριβή, όμως η χρηματοδότηση θα εξακολουθεί να είναι διαθέσιμη. Δεύτερον, η απόφαση αυτή δεν έχει καμία σχέση με την επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να εκδώσει περισσότερα έντοκα γραμμάτια με χρηματοδότηση από την ΕΚΤ μέσω του ELA, προκειμένου να διατηρήσει τις ταμειακές ροές της μέχρι το τέλος Μαΐου, όταν αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις της με

την υπόλοιπη Ευρωζώνη για ένα νέο πρόγραμμα. Η ΕΚΤ δεν θα συμφωνήσει σε αυτό, καθώς θα το θεωρούσε ως χρηματοδότηση «από την πίσω πόρτα» ενός κράτους που δεν έχει πρόσβαση στην αγορά και το οποίο δεν βρίσκεται σε πρόγραμμα. Τρίτον, πάντα ήταν πιθανό η ΕΚΤ να παίξει ρόλο στο να ασκηθούν πιέσεις στη νέα ελληνική κυβέρνηση και, επαληθεύοντας τους κανόνες για το collateral, η κεντρική τράπεζα κάνει ακριβώς αυτό. Ωστόσο, η ΕΚΤ δεν πρόκειται ποτέ να «βγάλει την Ελλάδα απ’ την πρίζα» αρνούμενη την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών, κάτι που θα πυροδοτούσε έξοδο της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση. Αν η κατάσταση επιδεινωθεί δραματικά, με τεράστιο δανεισμό μέσω του ELA ή κάποιου είδους «κατάχρηση» του συστήματος, τότε πιθανότατα θα υπάρξει κίνηση για έλεγχο στη διακίνηση κεφαλαίων, ως ένα ενδιάμεσο βήμα πριν από ένα τελικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης. ΕΚΡΟΕΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ Οι εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες στο δίμηνο Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου κινήθηκαν πάνω από τα 10 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που έλαβε η Citigroup κατά τις συναντήσεις των στελεχών της με τις διοικήσεις ελληνικών τραπεζών. Σε πρόσφατη ανάλυσή της η Citi αναφέρει ότι οι εκροές καταθέσεων ήταν της τάξεως των 3 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο και των 8 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο. Τα επίπεδα αυτά δεν συγκρίνονται με τις εκροές κατά την κλιμάκωση της κρίσης το 2012, ωστόσο η καταθετική βάση τείνει να υποχωρεί στα χαμηλά των 151 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την JP Morgan, οι ελληνικές τράπεζες κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών έχασαν κεφάλαια 21 δισ. ευρώ, χρήματα τα οποία αντιστοιχούν στο 11% των συνολικών καταθέσεων. Σύμφωνα με την Crédit Agricole, «ο κύριος κίνδυνος απ’ την απόφαση της ΕΚΤ είναι να επιταχυνθούν οι εκροές καταθέσεων απ’ το ελληνικό τραπεζικό σύστημα» και παράλληλα «να διευρυνθεί σημαντικά η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών απ’ τον ELA». Βέβαια, σπεύδει να τονίσει πως «ακόμα και στην εξαιρετική περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι τις αρχές Μαρτίου, η ΕΚΤ είναι απίθανο να πυροδοτήσει σκόπιμα ένα bankrun». Χ ΧΡΗΜΑ 77

Χ ανάλυση

ΚΡΙ ΚΡΙ Α.Ε.

[BLOOMBERG TICKER: KRI:GA, REUTERS TICKER: KRIR.AT] Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών

Κλάδος δραστηριότητας: Καταναλωτικά προϊόντα - Μη κυκλικά, Γαλακτοκομικά ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ∼ Τα μέχρι σήμερα οικονομικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του 9μήνου 2014, δείχνουν ότι ο Όμιλος ΚΡΙ ΚΡΙ είναι αυτοχρηματοδοτούμενος όσον αφορά στην κεφαλαιακή του διάρθρωση, τις επενδύσεις του και την ανάπτυξη των εργασιών του. Ταυτόχρονα διαθέτει τη δυνατότητα σημαντικής βελτίωσης της κερδοφορίας του χωρίς να αυξήσει σε μεγάλο βαθμό το αντίστοιχο λειτουργικό κόστος του. Θετική επίδραση στο μείγμα των οικονομικών επιδόσεων ασκούν τόσο τα εγχώρια μερίδια αγοράς του Ομίλου (11,8% στο γιαούρτι, 11,5% στο παγωτό) όσο και οι εξαγωγές του. ∼ Το 2013 σημειώθηκε ιδιαίτερα αποδοτική διαχείριση των ταμειακών ροών, με την ανάπτυξη των πωλήσεων να μην επηρεάζει αρνητικά τον κύκλο κεφαλαίου κίνησης, παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, και να οδηγεί στην αύξηση των ταμειακών διαθεσίμων. Επίσης το 2013 σημειώθηκε αύξηση του τραπεζικού δανεισμού, ο οποίος όμως διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα σε σύγκριση με τα ίδια κεφάλαια και τον κύκλο εργασιών. Η υγιής χρηματοοικονομική διάρθρωση του Ομίλου εξακολούθησε να υφίσταται και στη διάρκεια του 9μήνου 2014 (περίοδος τελευταίων διαθέσιμων-δημοσιευμένων οικονομικών αποτελεσμάτων). ∼ Αναφορικά με την επενδυτική δραστηριότητα του Ομίλου, μετά από

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ (30/01/2015) Αρ. Μετοχών (.000) Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. Συντελεστής Beta

1,67 ευρώ 33.065 55,22 6.793 0,35

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

2,04 ευρώ 1,61 ευρώ -1,76% -6,18% -7,73%

Πηγή: Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο Αθηνών, Επεξεργασία Στοιχείων VRS.

την πυρκαγιά του Δεκεμβρίου 2013, ολοκληρώθηκε η κατασκευή της νέας υπερσύγχρονης μονάδας γιαουρτιού, αποκαθιστώντας πλήρως την παραγωγική λειτουργία της μονάδας. Η επένδυση ήταν συνολικού προϋπολογισμού 20 εκατ. ευρώ. ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ∼ Καθοριστική για τις μελλοντικές οικονομικές επιδόσεις είναι η προσπάθεια της Εταιρείας να επεκτείνει περαιτέρω το πανελλαδικό δίκτυο πωλήσεών της, να ενισχύσει την αναγνώριση των προϊόντων της μέσω διαφήμισης, και να ενισχύσει το δίκτυο πωλήσεων στις διεθνείς αγορές. ∼ Παράμετρος-κλειδί για το μέλλον αναμένεται να είναι η δυνατότητα του Ομίλου να διεισδύει με σταθερό ή επιταχυνόμενο ρυθμό σε αγορές του εξωτερικού, στοχεύοντας σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον ανάπτυξης. Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν σε 16,9% των συνολικών πωλήσεων το έτος 2013 (περίοδος τελευταίων διαθέσιμων ετήσιων οικονομικών αποτελεσμάτων). ∼ Η μετοχή κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών αντικατοπτρίζει με ηπιότερη διακύμανση τις θετικές θεμελιώδεις αποδόσεις του Ομίλου. Η ελεύθερη διασπορά της μετοχής ανέρχεται σε περίπου 22% (στοιχεία Δεκεμβρίου 2014). Χ

ΙΣΤΟΡΙΚH ΑΝAΛΥΣΗ ΠΩΛHΣΕΩΝ & ΒΑΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ σε εκατ. ευρώ Κύκλος Εργασιών

Προϊόντα Παγωτού Περιθώριο ΕΒΙΤ Παγωτού Γαλακτοκομικά Προϊόντα Περιθώριο ΕΒΙΤ Γαλακτ/κών Μικτό Κέρδος (συμπ. αποσβ.) Καθαρά Κέρδη μ.φ.δ.μ. Ίδια Κεφάλαια Τραπεζικός Δανεισμός Ταμ. Διαθέσιμα

9Μ 2014 53,14 23,54 μ/δ 29,60 μ/δ 16,05 6,38 41,88 6,12 10,04

2013 68,13 22,58 12% 44,89 10% 22,10 5,12 35,50 6,98 11,31

% 14,89% -3,34%

25,55% 0,42% -4,28% 8,93% 136,61% 53,87%

2012 59,30 23,36 15% 35,76 13% 22,01 5,35 32,59 2,95 7,35

% 23,78% 6,98%

38,24% 23,02% 141,23% 12,34% -31,97% 19,69%

2011 47,91 21,84 14% 25,87 7% 17,89 2,22 29,01 4,34 6,14

Πηγή: Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις, Εταιρεία. μ/δ: Μη Διαθέσιμο Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

CERTIFICATE IN INVESTMENT MANAGEMENT (CertIM) του CHARTERED INSTITUTE FOR SECURITIES & INVESTMENT (CISI) – www.cisi.org με περισσότερα από 40.000 μέλη και με αναγνώριση σε 110 χώρες σε όλο τον κόσμο Πιστοποίηση αναγνωρισμένη από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Ελλάδας ως ισοδύναμη με τον τίτλο επαγγελματικής πιστοποίησης «Διαχείριση Χαρτοφυλακίου Πελατών (γ)»

ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ (ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ή ΟΜΑΔΙΚΑ)

78 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

Από την H&F ANALYSIS (Accredited Training Provider) και τη VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Τηλ. 210 3219557, 698 3603160, 6945 851420, E-mail: info@hfanalysis.gr

Η ΠΟΡΕIΑ ΤΗΣ ΤΙΜHΣ ΤΗΣ ΜΕΤΟΧHΣ (σε Ευρώ, τελευταίες 52 εβδομάδες) 4,00

3,00

2,00

1,00

07/01/2015

03/12/2014

29/10/2014

24/09/2014

20/08/2014

16/07/2014

11/06/2014

07/05/2014

02/04/2014

26/02/2014

22/01/2014

0,00

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟN ΓΕΝΙΚΟ ΔΕΙΚΤΗ (Βάση = 100, Τελευταία 5 Έτη) 300,00 250,00 200,00

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤIΣΤHΡΙΟΥ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΙΜΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ (ευρώ)

150,00 100,00 50,00 0,00 02/02/2010

02/02/2011

02/02/2012

02/02/2013

02/02/2014

ΒΑΣΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΈΘΗ, ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ Περίοδος 2009 – 2013 (σε εκατ. ευρώ) 2009 2010 2011 2012 2013

Πωλήσεις 40,3 47,2 47,9 59,3 68,1

ΚΠΤΦΑ (EBITDA) 5,3 4,9 5,2 7,7 7,6

Κέρδη προ Φόρων 3,7 3,0 2,4 6,0 5,3

Καθαρά Κέρδη μφδμ 3,3 2,7 2,2 5,3 5,1

P/Ε (x) 16,9 20,5 24,9 10,3 10,8

P/BV (x) 2,04 2,06 1,90 1,69 1,56

EV / EBITDA (x) 10,0 11,3 10,3 6,6 6,7

Δανεισμός / Ίδια Κεφάλαια (x) 0,07 0,07 0,15 0,09 0,20

ROE % 12% 10% 8% 16% 14%

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις. Σημείωση: Έως τα μέσα Φεβρουαρίου 2015, οι λογιστικές καταστάσεις του 9μήνου 2014, αφορούσαν στα τελευταία διαθέσιμα δημοσιευμένα αποτελέσματα της Εταιρείας / Ομίλου. Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Για τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτή Για θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Έτος Ίδρυσης: 2002 Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: info@valueinvest.gr

ΧΡΗΜΑ 79

Χ

~ ευρωπαϊκά προγράμματα

Toυ Γρηγόρη Μηλόπουλου, gmil@Megaprojects.gr

Ο «ΓΝΩΣΤΟΣ ΑΓΝΩΣΤΟΣ» ΤΡΟΠΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΜΕΡΟΣ ΙV

Μετά από τα τρία πρώτα άρθρα της σειράς, φτάσαμε πλέον στο κρισιμότερο σημείο: τη συγγραφή της πρότασης. Όπως επισημάναμε στο προηγούμενο τεύχος, τρία είναι τα βασικά κριτήρια με βάση τα οποία θα βαθμολογηθεί η πρότασή μας: Η αρτιότητα (Excellence), ο αντίκτυπος (Impact) και ο τρόπος υλοποίησης (Implementation). Ας δούμε λοιπόν πώς οφείλουμε να παρουσιάσουμε την ιδέα μας, ώστε να ξεχωρίσει από τις υπόλοιπες.

ΒΗΜΑ 1ο Διάβασμα και μελέτη βιβλιογραφίας

Αρχικά, πρέπει να διαβάσουμε προσεκτικά και να σημειώσουμε τα βασικά στοιχεία της πρόσκλησης: ποιο είναι το πρόβλημα που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και απαιτεί λύση; Είναι πολύ σημαντικό να προτείνουμε κάτι που όχι απλά αγγίζει μια πτυχή του προβλήματος αλλά αποτελεί και την ιδανική επιλογή για το σύνολό του. Ίσως ακούγεται απλό, όμως δεν είναι, γιατί συνήθως η περιγραφή του προβλήματος είναι κάπως γενική. Η λύση που θα προτείνουμε όμως χρειάζεται να είναι συγκεκριμένη και μάλιστα, αν είναι δυνατόν, να περιέχει μετρήσιμους και ξεκάθαρους στόχους. Άρα χρειάζεται πολύ διάβασμα, αρχικά για την κατανόηση του κειμένου, και έπειτα μελέτη στατιστικών και έγκυρων βιβλιογραφικών αναφορών σχετικών με το θέμα, ώστε να τεκμηριώσουμε την αναγκαιότητα της προτεινόμενης λύσης καθώς και την απόλυτη συμβατότητά της με το θέμα της πρόσκλησης.

ΒΗΜΑ 2ο Το πρώτο “abstract”

Έφτασε η ώρα να γράψουμε. Στο «πρόχειρο» όμως. Παρά την πολλή μελέτη του προηγούμενου βήματος και το ατελείωτο brainstorming, δεν είμαστε ακόμη σε θέση να αρχίσουμε να γράφουμε στο «καλό». Μέσα σε 2-3 παραγράφους παρουσιάζουμε την πρόσκληση και μια 80 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

πρώτη προσέγγιση στην προτεινόμενη λύση. Το κείμενο αυτό θα εμπλουτίζεται συνεχώς, μέχρι να γίνει το επίσημο abstract της πρότασής μας, αργότερα.

BHMA 3ο

Η επιλογή των «εταίρων» Συνήθως κάθε πρόσκληση περιέχει περιορισμούς στον τύπο των εταίρων (εταιρείες, φορείς Δημοσίου, ΜΚΟ κ.λπ.), καθώς και απαιτήσεις διακρατικότητας (συνήθως χρειάζονται τουλάχιστον τρεις φορείς από τρεις διαφορετικές χώρες). Αυτοί είναι βασικοί παράγοντες για την επιλογή των εταίρων. Φυσικά θα πρέπει να προσέξουμε το θέμα της εμπιστευτικότητας αλλά και της συμβατότητας του πιθανού εταίρου με το αντικείμενο της πρόσκλησης. Είναι πολύ σημαντικό κάθε εταίρος να έχει, αδιαμφισβήτητα, την απαραίτητη τεχνογνωσία για τον τομέα του έργου που πρόκειται να αναλάβει. Εδώ δεν χωράνε φιλίες και καλές σχέσεις, εκτός βέβαια αν συμπίπτουν με τις πραγματικές ανάγκες της πρότασης. Βρίσκουμε λοιπόν τους εταίρους που κρίνουμε απαραίτητους και τους στέλνουμε το πρώτο abstract για να τους καλέσουμε στην πρόταση.

ΒΗΜΑ 4ο Οριστικοποίηση κοινοπραξίας και ρόλοι

Καθώς λοιπόν ο χρόνος προχωράει, αρχίζουμε να λαμβάνουμε απαντήσεις και καταλήγουμε σταδιακά στο τελικό consortium. Μαζί με τους νέους πλέον συνεργάτες εξελίσσουμε το αρχικό abstract και διαμορφώνουμε τον σκελετό της πρότασης, με βάση και την επίσημη φόρμα υποβολής της πρόσκλησης. Ο συντονιστής αναλαμβάνει να καθοδηγήσει τη διαδικασία της συγγραφής και αναθέτει συγκεκριμένα μέρη της πρότασης σε συγκεκριμένους partners. Η συγγραφή είναι μια συλλογική διαδικασία, γιατί κάθε partner πρέπει να αξιοποιήσει στο έπακρο το “expertise” του, όπως θα δούμε και παρακάτω.

ΒΗΜΑ 5ο Διαμόρφωση πακέτων εργασίας

Ένα πολύ μεγάλο μέρος της πρότασης αποτελούν τα πακέτα εργασίας (Work Packages). Δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός απαιτούμενων πακέτων αλλά συνήθως είναι περίπου έξι ώς οκτώ, ανάλογα με την πολυπλοκότητα της προτεινόμενης λύσης. Υποχρεωτικά θεωρούνται στην πλειονότητα των περιπτώσεων δύο πακέτα εργασίας: Η διαχείριση του έργου (Project Management) και η δημοσιότητα (Dissemination/Communication). Επίσης πολύ συχνά απαντάται και η εμπορική εκμετάλλευση του έργου (Exploitation). Τα υπόλοιπα πακέτα διαμορφώνονται ανάλογα με τις απαιτήσεις της πρόσκλησης και το προφίλ των partners. Χ ΧΡΗΜΑ 81

Χ διά ταύτα...

✒ από τη Λέττα Καλαμαρά

Α Φ Ο Λ ΜΠ Πέραν πολλών άλλων, η πιο επικίνδυνη από τις συνέπειες της μπλόφας είναι το γεγονός ότι εθίζει στο να θεωρείται θεμιτή η απάτη. Το ακόμη χειρότερο είναι να πιστέψει κάποιος στην πλαστή κατάσταση που φτιάχνει, ξεχνώντας τα πραγματικά δεδομένα και την αλήθεια.

T

ο poker, σε αντίθεση με άλλα παιχνίδια, όπως το blackjack ή ακόμη και ο κουλοχέρης, είναι το μοναδικό παιχνίδι στρατηγικής στον κόσμο του τζόγου στο οποίο μπορεί κάποιος να κερδίσει αν και αντικειμενικά δεν είχε το δικαίωμα για να το κάνει. Το μόνο που χρειάζεται είναι να πείσει κανείς τον αντίπαλό του ότι έχει όλες τις προϋποθέσεις για να τον κερδίσει και όχι να τις έχει πραγματικά. Η μπλόφα είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο στο poker. Στα παιχνίδια της τύχης οι μέθοδοι τύπου μπλόφας είναι ο κανόνας. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση της πολιτικής και της οικονομίας; Και σε αυτές τις περιπτώσεις οι μπλόφες και οι εκβιασμοί υπάρχουν, αλλά απαιτούν γερό υπόβαθρο και καλή γνώση των κανόνων από τις εμπλεκόμενες πλευρές, μιας και ο ηττημένος δύσκολα έχει κατόπιν τα περιθώρια να ρεφάρει ή και να γυρίσει το παιχνίδι. Η λεπτή τέχνη της παραπλάνησης του αντιπάλου απαιτεί, σύμφωνα με τους καλά γνωρίζοντες τη μέθοδο, σχέδιο Β, μάχες σώμα με σώμα,

82 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015

έλλειψη τάσεων επίδειξης, επίγνωση ότι το αδύνατο δεν γίνεται δυνατό, καλή γνώση της άλλης πλευράς, γερά νεύρα. Πέραν πολλών άλλων, η πιο επικίνδυνη από τις συνέπειες της μπλόφας είναι το γεγονός ότι εθίζει στο να θεωρείται θεμιτή η απάτη. Το ακόμη χειρότερο είναι να πιστέψει κάποιος στην πλαστή κατάσταση που φτιάχνει, ξεχνώντας τα πραγματικά δεδομένα και την αλήθεια. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η επιστροφή στην πραγματικότητα γίνεται συνήθως με βίαιο τρόπο και με άσχημες επιπτώσεις για τον αδύναμο της υπόθεσης. Στο ερώτημα ποιος κερδίζει στην μπλόφα τονίζεται πως οι άνθρωποι όταν παίζουν παιχνίδια, γίνονται πολύ προβλέψιμοι και αν τους παρατηρήσεις και αποκωδικοποιήσεις τη συμπεριφορά τους, θα μπορέσεις να βγεις νικητής πολύ πιο εύκολα. Άλλωστε, ο ανθρώπινος παράγοντας είναι ίσως η πιο μεγάλη αδυναμία κάθε παιχνιδιού, όσες προσπάθειες και αν έχουν γίνει για τον αποκλεισμό του.

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ

Το απόλυτο «στοίχημα»: Συμφωνία ή ρήξη;

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.409 / 1-2.2015 / € 6,00

ΕSG Sustainability: Αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου για καινοτόμο και βιώσιμη ανάπτυξη

τ.409/ 1-2.2015

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Ενεργειακό κόστος και υπερφορολόγηση «πνίγουν» την ανταγωνιστικότητα Στέλιος Πιρπινιάς Eπικεφαλής Λιανικής Τραπεζικής και Μarketing της HSBC Ελλάδος

Στόχος μας η σταθερότητα και η ανάπτυξη της «προσωπικής οικονομίας» των πελατών μας Τις τελευταίες αλλαγές και τις εξελίξεις που έχουν λάβει χώρα στον κλάδο του wealth management μετά τις συγχωνεύσεις στον εγχώριο τραπεζικό κλάδο, αλλά και την έντονη μεταβλητότητα που παρουσιάζουν την τελευταία διετία οι διεθνείς αγορές, καταγράφει ο επικεφαλής της HSBC Ελλάδος, Στέλιος Πιρπινιάς.

ISSN 1105-0470