ΧΡΗΜΑ #415, Οκτώβριος 2015

Page 1

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Στον ρυθμό των τραπεζικών ανακεφαλαιοποιήσεων

τ.415/ 10.2015

ΑΫΛΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ Θα το κάνουμε όπως οι Γάλλοι; Χάρης Καρώνης CEO της Viva Group Of Companies

«Κλειδί για την κρατική ευημερία οι ηλεκτρονικές συναλλαγές» Τα επόμενα χρόνια, θα γίνουμε μάρτυρες μιας τεράστιας αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούμε τις συναλλαγές μας παγκοσμίως.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.415 / 10.2015 / € 6,00

Απολογιστικό αφιέρωμα Hospitality Forum & Awards 2015

ISSN 1105-0470


ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu


Alpha e-Banking Ολοκληρωμένες Λύσεις Ηλεκτρονικής Τραπεζικής

Στο μέλλον, όλα θα είναι τόσο εξελιγμένα, για να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη. Το Alpha e-Banking είναι από σήμερα.

Νέο Alpha e-Banking. Εξελιγμένο και εύχρηστο όσο ποτέ! Με πρωτοποριακό σχεδιασμό για εύκολη πλοήγηση και με νέα λειτουργικότητα, για να πραγματοποιείτε τις συναλλαγές σας από τον υπολογιστή, το tablet ή το κινητό σας εύκολα και με την ασφάλεια που σας παρέχει η Alpha Bank.

Νέο Alpha e-Banking. Τραπεζική εμπειρία όπως ποτέ άλλοτε.

Μάθετε περισσότερα στο www.alpha.gr/e-banking

www.alpha.gr 210 326 0000


2 Κωνσταντίνος Χριστοφιλέας, Διευθυντής Σύνταξης

Ήρθε η ώρα το άυλο χρήμα να εξουδετερώσει τον εχθρό της οικονομίας, την αποθησαύριση

Η

απόσυρση του φυσικού χρήματος είναι ένα «αίτημα» που έχουν διατυπώσει οι σύγχρονοι οικονομολόγοι, μεταξύ αυτών και ο γνωστός στην Ελλάδα Πολ Κρούγκμαν. Το επιχείρημα είναι ότι η παρουσία του χρήματος ως φυσικού μεγέθους ενθαρρύνει τον «θανάσιμο» εχθρό της οικονομίας, την αποθησαύριση. Η εμπειρία της οικονομικής κρίσης έδειξε ότι, σε παγκόσμια κλίμακα, η αποθησαύριση πήρε μεγάλες διαστάσεις, προκαλώντας «ασφυξία» στη ρευστότητα. Ενδεικτική είναι η εκτόξευση του χρυσού, ενώ άγνωστο είναι ακόμη το ύψος της αξίας των χαρτονομισμάτων που αποσύρθηκαν από την ενεργή οικονομία και «αναπαύονται» σε θυρίδες, σε χρηματοκιβώτια, σε στέγες σπιτιών, σε σοφίτες, σε πατάρια, σε στρώματα, θαμμένα σε κήπους, ή ακόμη και… ποντισμένα σε θάλασσες! Οι συναλλαγές στην Ελλάδα γίνονταν, σε συντριπτικό ποσοστό –περίπου 95%– με ρευστό (φυσικό χρήμα). Τα capital controls υποχρέωσαν τους Έλληνες να χρησιμοποιήσουν κάρτες στις συναλλαγές τους, αλλά παρ’ όλα αυτά, οι ψηφιακές συναλλαγές δεν κέρδισαν σημαντικό έδαφος. Απλά, οι συναλλαγές με ρευστό περιορίστηκαν (!) στο

87%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου του 2015. Η εξέλιξη αυτή «αφύπνισε» τις κρατικές υπηρεσίες, που ανακάλυψαν ότι οι άυλες συναλλαγές είναι ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή. Χωρίς να πάμε πολύ μακριά, αρκεί να σκεφτούμε την ημέρα που οι συναλλαγές θα γίνονται αποκλειστικά και μόνο με κάρτες. Ήδη, σε πολλές χώρες, ακόμη και την εφημερίδα την αγοράζεις με κάρτα. Πώς θα αντιδράσουν τότε οι Έλληνες που έχουν αποσύρει τη ρευστότητα από την αγορά, καθώς στη διάρκεια της κρίσης εκδηλώθηκαν σφοδρά κύματα αναλήψεων από τους τραπεζικούς λογαριασμούς (καλοκαίρια του 2011-2012-2015) και σταθερή απόσυρση καταθέσεων στη διάρκεια της οκταετίας, από τότε που ξέσπασε η κρίση στις ΗΠΑ; Μήπως θα νιώσουν σαν τους ληστές που έχουν βουνά από χαρτονομίσματα και δεν τολμούν να τα χαρούν; Είναι τυχαίο που η αμερικανική οικονομία ξέφυγε αμέσως από την κρίση του 2008, όταν οι συναλλαγές σε νόμισμα

δεν ξεπερνούσαν το 3% εκείνη τη χρονική περίοδο; Ιδιαίτερα κατατοπιστικά είναι τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος της Eurobank, κ. Νικόλαος Καραμούζης, για την επίμαχη περίοδο. Με όλα αυτά που έχουν μεσολαβήσει, δικαιώνεται ο CEO της Viva, Χάρης Καρώνης, ο οποίος εξηγεί στη συνέντευξή του στο ΧΡΗΜΑ ότι η Ελλάδα ίσως να είχε αποφύγει την κρίση αν η χώρα είχε υιοθετήσει έγκαιρα τις ψηφιακές συναλλαγές… Σήμερα, όλοι οι θεσμικοί και κοινωνικοί φορείς διατυπώνουν τη βούληση να περάσει η χώρα στην ψηφιακή εποχή των συναλλαγών. Τα εργαλεία είναι διαθέσιμα και τα μοντέλα εφαρμογής ευκολότερα, αφού δοκιμάστηκαν σε άλλες χώρες, και μένει μόνο να δούμε κατά πόσον η «βούληση» μπορεί να φέρει στη σύγχρονη κοινωνία όχι μόνο φορολογική ισότητα και δικαιοσύνη, αλλά και θωράκιση της οικονομικής αυτοτέλειας της χώρας και της ευρωζώνης, στην οποία ανήκει.

ΧΡΗΜΑ

τ.415, Οκτώβριος 2015

2 Οκτώβριος 2015

ΕΝ ΑΡΧΗ...


ºÑà ÒÆÌ ÃËÎÃÇл¿ NRYD GO ¼ÎÍ× É¿Ç ¿Ì Ã»Ñ¿Ç É Óà ÑÒÇÅ˺ ÑÃ É Óà Ñ×ÑÉÃ׺ μÉÒÆÑà ѺËÃп ÒÍ ÂÇɼ ÑÍ× Nova 3Play É¿Ç ¿Î¼Ê¿×Ñà ÒÆÌ ×ÎÆÐÃÑ»¿ Nova GO ÖÔÐ»Õ ÃÎÇÎʹÍÌ ÖйÔÑÆ

Ì Ã»Ñ¿Ç Ñ×ÌÂÐÍËÆÒºÕ É Ìà ÒÏп ÒÆÌ ÃÅÅпĺ ÑÍ× ÑÒÍ ZZZ QRYD JU QRYDJR

¢ ¢©

¤

© ©

¤ ̺À Ä ÍÕ» ÐÑÇÌ ÑÇËĽÏÀÐÇ

¢ ¢ ¢³ ¢ '035)/&5

É¿Ç ÑÒÍ Â»ÉÒ×Í ÃÈÍ×ÑÇÍÂÍÒÆ˹ÌÔÌ Ñ×ÌÃÐÅ¿ÒÏÌ

ÒÍ TIPQ ÒÍ× ZZZ QRYD JU

ÒÍ 18345

¿ÑÒÇɺ ÖйÔÑÆ ÊÃÎÒ¼ ¿Î¼ ÑÒ¿ÓÃм »ÉÒ×Í


24

ΑΫΛΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ Θα το κάνουμε όπως οι Γάλλοι;

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Μετωπική με τα παράνομα οι ξενοδόχοι

38

08

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Στον ρυθμό των τραπεζικών ανακεφαλαιοποιήσεων

32

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Κρίση και ελλειμματικό πλαίσιο «φρενάρουν» την ανακύκλωση

67

ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Η μείωση εσόδων δεν σταματά τις επενδύσεις

4 Οκτώβριος 2015


περιεχόμενα τ.415/10.2015 16 ~ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Ανακεφαλαιοποιήσεις και κόκκινα δάνεια οι μεγάλες προκλήσεις ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

22 ~ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ Οι μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες

Τα επόμενα χρόνια, θα γίνουμε μάρτυρες μιας τεράστιας αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούμε τις συναλλαγές μας παγκοσμίως.

76 ~ ΦΙΛΗΣGlass® Οι σπουδαίες ιδέες έρχονται από διαφορετικούς ανθρώπους

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημο-

σίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

τεύχος Οκτωβρίου 2015

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Kωνσταντίνος Χριστοφιλέας christofileas.k@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

Αριστείδης Κυπριώτης kypriotis.a@ethosmedia.eu ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ Αμαλία Λούβαρη louvari.a@ethosmedia.eu ΥΠΕYΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜIΣΤΙΚΟΥ ΤΜHΜΑΤΟΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Άρης Λαυδής lavdis.a@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr www.ethosmedia.eu www.ethosevents.eu www.hrima.gr www.insuranceworld.gr www.asfalizomai.com www.phb.com.gr www.alivemag.gr www.virus.com.gr www.bitdaily.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Πόπη Καλογιάννη ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ popikalogianni@gmail.com & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ salvarlis.k@ethosmedia.eu ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ Pressious Αρβανιτίδης ~ Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Α.Β.Ε.Ε. ISSN 1105-0470 πιστοποιημένο χαρτί FSC® και Νατάσσα Λαζαράκου έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη. lazarakou.n@ethosmedia.eu ISSN 1105-0470

02 ~ Εν αρχή: Ήρθε η ώρα το άυλο χρήμα να εξουδετερώσει την αποθησαύριση 06 ~ Επικαιρότητα: Δίμηνο-φωτιά για κυβέρνηση και οικονομία 80 ~ Διά ταύτα: Φορολογική παράκρουση

72

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Χάρης Καρώνης CEO της Viva Group Of Companies «Κλειδί για την κρατική ευημερία οι ηλεκτρονικές συναλλαγές» ΧΡΗΜΑ 5


Χ επικαιρότητα

ΔΙΜΗΝΟ-ΦΩΤΙΑ

για κυβέρνηση και οικονομία

Η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα ήταν μόνο η αρχή

Η

Αθήνα έχει μπροστά της έναν αγώνα δρόμου τις επόμενες εβδομάδες και δέκα σημαντικά βήματα που πρέπει να γίνουν πριν ανοίξει η συζήτηση για το χρέος. Μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου από τη Βουλή, η κυβέρνηση συνεχίζει να «τρέχει», καθώς ακολουθεί το δεύτερο πακέτο μέτρων, που θα πρέπει να πάρει την έγκριση της Βουλής μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου. Θα περιλαμβάνει μέτρα-φωτιά, ενώ η εξεύρεση ισοδυνάμων αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Έως τις 15 Νοεμβρίου, η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει περάσει επιτυχώς τον «κάβο» της πρώτης αξιολόγησης. Μέσα στον Νοέμβριο, θα πρέπει να κατατεθεί το νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών, με τη σειρά του, πρέπει να έχει καταθέσει προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού. Ακόμη, αναμένεται να ξεκινήσουν και οι διαδικασίες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, προκειμένου να έχει ολοκληρωθεί πριν από το 6 Οκτώβριος 2015

τέλος του χρόνου, για να αποφευχθεί το bail in, δηλαδή το κούρεμα των καταθέσεων. Βασική προϋπόθεση για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αποτελεί η ρύθμιση των κόκκινων δανείων, που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου. Αν η κυβέρνηση να καταφέρει και «τρέξει» προαπαιτούμενα, κόκκινα δάνεια και ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών, τότε ίσως υπάρξει δέσμευση από τους εταίρους, προκειμένου να αρχίσει η συζήτηση για τη ρύθμιση του χρέους το α’ τρίμηνο του 2016. Κι αυτό μπορεί να γίνει είτε στο Eurogroup της 7ης Δεκεμβρίου είτε στη Σύνοδο Κορυφής.

Εκκρεμότητες

Με το πολυνομοσχέδιο, μόλις το 30% από τα 49 προαπαιτούμενα καλύφθηκαν, και η κυβέρνηση πρέπει να επιδοθεί σε αγώνα δρόμου το επόμενο διάστημα, προκειμένου να υλοποιήσει πλήρως τα προαπαιτούμενα μέτρα για την εκταμίευση της δόσης των 2 δισ. ευρώ και να μην καθυστερήσει περαιτέρω η διαδικασία.

Για να ολοκληρωθούν οι δράσεις απαιτείται τα υπουργεία να προχωρήσουν στην εφαρμογή της δευτερογενούς νομοθεσίας, κάτι που όμως, όπως διαπίστωσαν τα τεχνικά κλιμάκια, δεν έχει γίνει ακόμη. Μέχρι τις 4 Νοεμβρίου, θα πρέπει να έχει ψηφιστεί το δεύτερο πακέτο με προαπαιτούμενα, για την εκταμίευση 1 δισ. από τη δόση. Στις 9 Νοεμβρίου, είναι προγραμματισμένη η συνεδρίαση του Eurogroup, το οποίο θα αξιολογήσει κατά πόσο η Αθήνα ανταποκρίθηκε στην υλοποίηση των προαπαιτουμένων και τα βήματα που έχουν γίνει για τον πρώτο έλεγχο. Στο πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου, ξεκινά επίσημα η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος, με επικεφαλής των κλιμακίων της Κομισιόν, της ΕΚΤ, του ESM και του ΔΝΤ. Στις 11 και 12 Νοεμβρίου, αν δεν προκύψει πρόβλημα με την εφαρμογή του δεύτερου πακέτου προαπαιτουμένων, ο ESM εγκρίνει την εκταμίευση του 1 δισ. ευρώ. Στις 7 Δεκεμβρίου, είναι προγραμματισμένη συνεδρίαση του Eurogroup. Θεωρητικά, έως τότε θα πρέπει να έχει


ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, να έχει κλείσει το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και να μην υπάρχει άλλη εκκρεμότητα από την ελληνική πλευρά.

Η επιστροφή των Θεσμών

Στην Αθήνα βρέθηκαν για λίγες ημέρες οι επικεφαλής των κλιμακίων των Θεσμών, για να ενημερωθούν για την πορεία στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων μετά την υπερψήφιση του πολυνομοσχεδίου αλλά και για να καθορίσουν την ατζέντα με τις προαπαιτούμενες δράσεις και τα ορόσημα που θα θεσμοθετηθούν στη συνέχεια. Ο Ντέκλαν Κοστέλο (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), η Ντέλια Βελκουλέσκου (ΔΝΤ) και ο Ράσμους Ρέφερ (ΕΚΤ) είχαν επαφές με κορυφαίους υπουργούς της κυβέρνησης και αναμένεται να επιστρέψουν στην Ελλάδα τον Νοέμβριο, για την επίσημη αξιολόγηση της οικονομίας.

Ηπιότερη ύφεση;

Στοιχεία που δείχνουν ότι η ύφεση θα είναι ηπιότερη σε σύγκριση με ό,τι αρχικώς προβλεπόταν «βλέπει» η κυβέρνηση. Κάτι που, σύμφωνα με την ίδια άποψη, δημιουργεί και τις προϋποθέσεις για ουσιαστική ελάφρυνση των μέτρων που θα κληθεί να πάρει η χώρα στο προσεχές διάστημα, στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους Θεσμούς. Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση εργάζεται ήδη με ευνοϊκότερες παραδοχές ως προς την εξέλιξη της ύφεσης στην ελληνική οικονομία το 2015. Ειδικότερα, όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, οι πρώτες εκτιμήσεις για την ύφεση του 2015 προσδιόριζαν το μέγεθος στο -4%. Ακολούθως, η πρόβλεψη αυτή διορθώθηκε. Η εκτίμηση που έχει ενσωματωθεί στον προϋπολογισμό προβλέπει ύφεση -2,3%. Νεότερες εκτιμήσεις όμως προβλέπουν ύφεση -0,9%. Τα κυβερνητικά επιτελεία εργάζονται πάνω σε αυτήν την πρόβλεψη, παρ’ ότι ο Economist δημοσίευσε μια ακόμη πιο αισιόδοξη εκτίμηση, που περιορίζει την ύφεση του 2015 στο -0,5%. Κοντά στις νεότερες εκτιμήσεις και στο περιβάλλον που διαμορφώνεται από την ηπιότερη ύφεση έρχονται να προστεθούν περίπου 4 δισ. ευρώ από την επιτάχυνση του ΕΣΠΑ και περίπου 3 δισ. που θα εξασφαλίσει η χώρα μετά την πρώτη αξιολόγηση, ποσά που θα διοχετευθούν στην πραγματική οικονομία. Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι έτσι ενισχύονται σημαντικά οι προϋποθέσεις μιας ταχύτερης ανάσχεσης της οικονομικής κρίσης. Εξάλ-

λου, οι εκτιμήσεις αυτές ενισχύουν τις προβλέψεις και για γρηγορότερη επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε ρυθμούς ανάπτυξης. Σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις, οι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης θα πρέπει να αναμένονται το β’ ή το γ’ τρίμηνο του 2016. Στο κλίμα αυτό, κυβερνητικοί κύκλοι εκτιμούν ότι «η ηπιότερη ύφεση δημιουργεί προϋποθέσεις για ουσιαστική ελάφρυνση των μέτρων που θα κληθεί να πάρει η χώρα στο προσεχές διάστημα, στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους Θεσμούς».

Το δεύτερο «κύμα» μέτρων

Η δεύτερη λίστα των προαπαιτουμένων περιέχει επώδυνα μέτρα και πρέπει να ψηφιστεί έως τις 4 Δεκεμβρίου, ώστε να εκταμιευθεί και το υπόλοιπο δισεκατομμύριο, που θα επιτρέψει το άνοιγμα της συζήτησης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αναλυτές, ωστόσο, εκτιμούν ότι ο πρωθυπουργός θα αντιμετωπίσει δυσκολίες για να περάσει τα μέτρα αυτά από τη Βουλή. Τι περιλαμβάνει η δεύτερη λίστα προαπαιτουμένων: 1. Δεύτερη φάση του Ασφαλιστικού: ∼ Στενότερη σύνδεση εισφορών-παροχών, που οδηγεί σε χαμηλότερες συντάξεις ∼ Αύξηση εισφορών ΟΓΑ ∼ Νέος υπολογισμός εισφορών του ΟΑΕΕ ∼ Κατάργηση φόρων υπέρ τρίτων 2. Ισοδύναμα για απόφαση ΣτΕ με ετήσιο κόστος 2 δισ. ευρώ 3. Κατάργηση ΕΚΑΣ-Άμεση εφαρμογή από τον Μάρτιο του 2016 για 70.000 συνταξιούχους 4. Νέα φορολογική κλίμακα για μισθωτούς, συνταξιούχους-Ενσωμάτωση έκτακτης εισφοράς

5. Αύξηση του φόρου στο εισόδημα από ενοίκια 6. Αύξηση του φόρου εισοδήματος στους αγρότες από το 13% στο 20% 7. Νέο ενιαίο μισθολόγιο στο ΔημόσιοΕπέκταση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα

Φορολογικό αμόκ

Προ των πυλών βρίσκονται φόροι 5 δισ. ώς τα τέλη του έτους, ενώ σχεδιάζονται και άλλοι φόροι επί δικαίων και αδίκων. Μπορεί ο υπουργός Εργασίας, κ. Γ. Κατρούγκαλος, να «αδειάζει» τον υφυπουργό Εργασίας, κ. Α. Πετρόπουλο, ο οποίος μίλησε για έκτακτη εισφορά υπέρ του ασφαλιστικού από τους ελεύθερους επαγγελματίες, όμως όλο το σκηνικό παραπέμπει σε φορολογική παράκρουση, σε φορολογικό αμόκ. Πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας θέλουν το Υπουργείο Εργασίας να εξετάζει την επιβολή μιας εισφοράς σε μισθωτούς που έχουν εισόδημα πάνω από 2.000-2.500 ευρώ, σε συνδυασμό με το εισόδημα που έχουν από άλλες πηγές, όπως ενοίκια ή μετοχές. Η εισφορά ενδέχεται να ξεκινήσει ακόμη και από τους μισθούς των 1.200 ευρώ, με το βάρος να πέφτει στους μισθούς πάνω από 2.000 ευρώ. Έτσι, από τον λογαριασμό της μισθοδοσίας, μέσω του συστήματος taxis, θα εισπράττονται ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών –που θα πηγαίνει στο δημόσιο ταμείο– και ταυτόχρονα οι κρατήσεις για τα ασφαλιστικά ταμεία. Επίσης, πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση εξετάζει μια σειρά από φορολογικά μέτρα που αποτελούν ουσιαστικά ένα χαράτσι για όλους τους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, όπως η φορολογία των εταιρικών κινητών, των δωροεπιταγών μιας εταιρείας προς τους εργαζομένους της κ.λπ. Χ

Μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, η κυβέρνηση συνεχίζει να «τρέχει», καθώς ακολουθεί το δεύτερο πακέτο μέτρων, που θα πρέπει να πάρει την έγκριση της Βουλής μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου και θα περιλαμβάνει μέτρα-φωτιά. ΧΡΗΜΑ 7


Χ χρηματιστήριο

ΧΑ Στον ρυθμό της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ✒ από τoν Κων/νο Χριστοφιλέα

Σ

το επίκεντρο των χρηματιστηριακών εξελίξεων βρίσκονται πλέον οι διεργασίες που γίνονται στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο. Οι ανακεφαλαιοποιήσεις των ελληνικών τραπεζών έχουν μπει σε μια ζυγαριά στην οποία ο καθένας βάζει το δικό του βάρος και τις δικές του επιδιώξεις. Οι παλαιοί μέτοχοι θέλουν να αποφύγουν το dilution, οι ομολογιούχοι το κούρεμα των senior bonds, οι ενδιαφερόμενοι νέοι στρατηγικοί επενδυτές να τοποθετηθούν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα τιμών, οι καταθέτες να διαφυλάξουν τις κα-

8 Οκτώβριος 2015

ταθέσεις τους και οι επιχειρήσεις να βρουν ξανά δανειοδοτήσεις. Και όλα αυτά πρέπει να γίνουν μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2016. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα της τραπεζικής κατάστασης. Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις, η δήλωση του Ντράγκι για την ανεξαρτητοποίηση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών από αυτήν της αξιολόγησης απεικονίζει τις προθέσεις του ΔΣ της ΕΚΤ, του SSM και της Κομισιόν και μάλλον διευκολύνει τις διεργασίες.

Η πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, Λούκα Κατσέλη, εκτίμησε ότι είναι πιθανόν οι ιδιώτες επενδυτές να βάλουν περίπου 5-6 δισ. στις ελληνικές τράπεζες. Παράλληλα, κανείς δεν γνωρίζει τι θα πράξουν οι παλαιοί μέτοχοι, και ειδικότερα εκείνοι με χαρακτηριστικά μεγαλομετόχου (funds εξωτερικού) στις άλλες τράπεζες (Πειραιώς και Eurobank). Το ελληνικό χρηματιστήριο τελεί υπό περιοριστικούς όρους στην κίνηση κεφαλαίων στις τράπεζες, οι οποίες χρειάζονται νέα ανακεφαλαιοποίηση, και η ιδιωτική οικονο-


H ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑ (χωρίς τη συμμετοχή του ΤΧΣ) Δεκέμβριος 2013 Ιανουάριος 2014 Φεβρουάριος 2014 Μάρτιος 2014 Απρίλιος 2014 Μάιος 2014 Ιούνιος 2014 Ιούλιος 2014 Αύγουστος 2014 Σεπτέμβριος 2014 Οκτώβριος 2014 Νοέμβριος 2014 Δεκέμβριος 2014 Ιανουάριος 2015 Φεβρουάριος 2015 Μάρτιος 2015 Απρίλιος 2015 Μάιος 2015 Ιούνιος 2015 Αύγουστος 2015 Σεπτέμβριος 2015

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ

(Ποσά σε εκατ. ευρώ) 49,6% 49,9% 51,5% 52,9% 54,8% 60,4% 60,6% 60,4% 61,0% 60,9% 61,3% 62,1% 61,5% 61,1% 60,1% 59,0% 58,6% 59,2% 58,4% 57,3% 56,3%

μία –οι εταιρείες δηλαδή– θα πληγούν από τα μέτρα της ακραίας λιτότητας. Η αγορά έχει να αποτιμήσει την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στην ύφεση το 2015 (από το +3% στο -2%), τις συνέπειες του τρίτου Μνημονίου στην ιδιωτική οικονομία και φυσικά τις νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών, οι οποίες θα γίνουν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από αυτά που δείχνει το ταμπλό του χρηματιστηρίου.

Σε νέες περιπέτειες οι τράπεζες Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, μετά τη σταθεροποίηση που επιτεύχθηκε το 2014, έχει εισέλθει το 2015, εξαιτίας πράξεων και παραλείψεων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, σε νέες, μεγάλες περιπέτειες. Το 2014, οι τράπεζες, μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους, σταθεροποιήθηκαν. Επανέκτησαν την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές και πραγματοποίησαν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου συνολικού ύψους 8,3 δισ. ευρώ. Πέρασαν ακόμη με επιτυχία την άσκηση συνολικής αξιολόγησης που διεξήγαγε η ΕΚΤ, με ιδιαίτερα αυστηρές παρα-

Δεκέμβριος 2013 Ιανουάριος 2014 Φεβρουάριος 2014 Μάρτιος 2014 Απρίλιος 2014 Μάιος 2014 Ιούνιος 2014 Ιούλιος 2014 Αύγουστος 2014 Σεπτέμβριος 2014 Οκτώβριος 2014 Νοέμβριος 2014 Δεκέμβριος 2014 Ιανουάριος 2015 Φεβρουάριος 2015 Μάρτιος 2015 Απρίλιος 2015 Μάιος 2015 Ιούνιος 2015 Αύγουστος 2015 Σεπτέμβριος 2015

Η ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑ

(Ποσά σε δισ. ευρώ) 2.161,9 2.155,6 1.771,7 2.520,8 3.229,3 4.890,3 3.580,1 2.329,1 1.990,6 2.195,3 3.145,4 1.648,5 2.053,6 2.142,2 2.953,1 1.875,8 1.404,8 1.684,4 1.849,4 902,9 663,0

δοχές και μηδένισαν την εξάρτησή τους από τον μηχανισμό έκτακτης στήριξης της ΕΚΤ (Emergency Liquidity Assistance-ELA). Επίσης, στα τέλη του 2014, η αγοραία κεφαλαιοποίηση της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου, μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), στα τραπεζικά ιδρύματα είχε διαμορφωθεί περίπου στα 15 δισ. ευρώ. Η κατάσταση αυτή, δυστυχώς, άλλαξε ριζικά το 2015. Το τραπεζικό σύστημα βρέθηκε αντιμέτωπο με τεράστιους κινδύνους, που διογκώθηκαν μετά την πρόσφατη τραπεζική αργία και τους κεφαλαιακούς περιορισμούς. Η ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών επιδεινώθηκε, καθώς αυξήθηκαν ραγδαία τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Οι διεθνείς αγορές έκλεισαν, ενώ επί της ουσίας δεν γίνονταν πράξεις στη διατραπεζική αγορά με ξένους αντισυμβαλλομένους, ούτε έναντι ενεχύρου. Σημειωτέον ότι οι αγορές έκλεισαν σε μια ιδιαίτερα ευνοϊκή περίοδο διεθνώς, με το κόστος χρήματος να βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες. Όλα αυτά, που οφείλονται σε πράξεις και παραλείψεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ,

Δεκέμβριος 2013 Ιανουάριος 2014 Φεβρουάριος 2014 Μάρτιος 2014 Απρίλιος 2014 Μάιος 2014 Ιούνιος 2014 Ιούλιος 2014 Αύγουστος 2014 Σεπτέμβριος 2014 Οκτώβριος 2014 Νοέμβριος 2014 Δεκέμβριος 2014 Ιανουάριος 2015 Φεβρουάριος 2015 Μάρτιος 2015 Απρίλιος 2015 Μάιος 2015 Ιούνιος 2015 Αύγουστος 2015 Σεπτέμβριος 2015

60,1 60,8 67,4 70,2 64,5 70,9 79,9 66,5 66,8 61,1 52,4 53,9 45,7 38,3 45,7 39,4 41,4 42,5 40,99 29,9 30,8

επηρέασαν αρνητικά στο α’ εξάμηνο του 2015 τόσο τη ρευστότητα όσο και τη φερεγγυότητα του τραπεζικού συστήματος. Το αποτέλεσμα είναι, σήμερα, η χρηματοδότηση των τραπεζών να γίνεται κυρίως μέσω του Ευρωσυστήματος. Έτσι, η χρηματοδότηση μέσω του ELA διαμορφώνεται πλέον περίπου στα 87 δισ. ευρώ, από μηδέν στο τέλος του 2014. Η δε συνολική χρηματοδότηση μέσω του Ευρωσυστήματος διαμορφώνεται περίπου στα 127 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας, για πρώτη φορά, το ύψος των καταθέσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Παράλληλα, καθίσταται αναγκαία και μια νέα, μεγάλη ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των μη συστημικών και συνεταιριστικών τραπεζών, της τάξεως των 20 δισ. ευρώ. Ανάγκες που προέκυψαν, στο σύνολό τους, στο α’ εξάμηνο του 2015 είναι τεράστιες, λαμβάνοντας υπόψη ότι διαμορφώνονται περίπου στο ύψος των ιδίων κεφαλαίων τους, δημιουργώντας νέο κόστος για τους φορολογουμένους. Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε μια νέα ΧΡΗΜΑ 9


Χ χρηματιστήριο ανακεφαλαιοποίηση το φθινόπωρο, αφού προηγουμένως τα stress tests δείξουν «πού βρισκόμαστε» και πόσοι «σκελετοί» έκαναν ξανά την εμφάνισή τους στα «ντουλάπια» των τραπεζών, εξαιτίας της απραξίας στην οικονομία και, κυρίως, εξαιτίας των μεγάλων αυξήσεων στα ποσοστά των μη εξυπηρετούμενων δανείων από ιδιώτες και επιχειρήσεις. Τα σενάρια που διοχετεύονται στην αγορά κάνουν λόγο για αυξήσεις κεφαλαίου που θα κυμαίνονται από 9 έως και 16 (το πολύ) δισ. ευρώ, αν και υπάρχουν αισιόδοξες πλευρές που θέλουν τις αυξήσεις να μην ξεπερνάνε τα 8 δισ. ευρώ. Το θετικό είναι πως στα stress tests των τραπεζών δεν θα περιλαμβάνεται ο αναβαλλόμενος φόρος, που θα οδηγούσε τις κεφαλαιακές ανάγκες στα ύψη και τις τράπεζες κατά 100% στην αγκαλιά του Δημοσίου. Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις των τραπεζών ανέρχονται σήμερα σε 15,48 δισ. και αντιστοιχούν στο 57% των συνολικών κεφαλαίων των τραπεζών. Με τη νέα ανακεφαλαιοποίηση που θα γίνει μέσω του ΤΧΣ, με ένα σενάριο αυξήσεων κεφαλαίου περίπου 10-11 δισ. ευρώ, το ΤΧΣ, δηλαδή το Δημόσιο, θα κατέχει πάνω από το 80% των μετοχών του τραπεζικού κλάδου (σήμερα κατέχει το 56%). Οι ιδιώτες περιορίζονται στο υπόλοιπο 20%. Αν όλα εξελιχθούν με το θετικό σενάριο, οι ιδιώτες μέτοχοι που έχασαν για μία ακόμη φορά τα λεφτά τους θα οδηγηθούν στην απόφαση να βάλουν και νέα κεφάλαια, προκειμένου να διατηρήσουν την ελπίδα πως σε βάθος χρόνου θα ρεφάρουν…

Τα μεγάλα θύματα Οι τραπεζικές μετοχές και οι κάτοχοί τους είναι τα μεγάλα θύματα της οικονομικής πολιτικής που, πέρα από κάθε λογική, ασκήθηκε το τελευταίο διάστημα. «Θυσιάστηκαν» δύο κατά σειρά ανακεφαλαιοποιήσεις, τις οποίες πλήρωσε με δανεικά ο Έλληνας φορολογούμενος, «θυσιάστηκε» και η ανακεφαλαιοποίηση του 2014, στην οποία πήραν μέρος και πάνω από 250 ξένοι επενδυτές που εμπιστεύθηκαν την προοπτική της οικονομίας και επένδυσαν 8,3 δισ. ευρώ. Η αξία των τραπεζικών μετοχών, τους τελευταίους 6 μήνες, ιδιαίτερα μάλιστα μετά την επαναλειτουργία του χρηματιστηρίου, έχει καταρρεύσει (η κεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών μειώθηκε

10 Οκτώβριος 2015

Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΟΥ FTSΕ-25 ΤΟ 2015 ΜΕΤΟΧΕΣ Alpha Bank Coca Cola HBC Eurobank Folli Follie Jumbo Motor Oil ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΔΕΗ Εθνική Ελλάκτωρ ΕΧΑΕ ΕΛΠΕ ΕΥΔΑΠ ΜΕΤΚΑ Μυτιληναίος ΟΛΠ ΟΠΑΠ ΟΤΕ Πειραιώς Τέρνα Ενεργειακή Τιτάν Grivalia Properties Aegean Airlines

-69,13% 31,95% -87,70% 33,71% -3,78% 58,46% -6,88% -6,11% -53,33% 16,90% 13,85% 41,58% 11,68% -4,14% 5,39% 54,38% -7,87% -3,85% -91,10% 53,42% 5,95% 6,21% 2,90%

κατά 7,5 δισ. ευρώ μετά την επαναλειτουργία του χρηματιστηρίου). Το αποτέλεσμα ήταν η αξία των μετοχών που κατέχει το ελληνικό Δημόσιο να διαμορφώνεται, σήμερα, περίπου στα 3 δισ. ευρώ, από 15 δισ. ευρώ στο τέλος του 2014 (μειωμένες δηλαδή κατά 12 δισ. ευρώ ή κατά 80%), με τεράστιο δυνητικό κόστος για τους φορολογουμένους και το δημόσιο χρέος της χώρας. Ο τραπεζικός κλάδος έφθασε να αποτιμάται στο χρηματιστήριο με μόλις 3 δισ. ευρώ και οι μέτοχοι για να αποκτήσουν ξανά τις αξίες που είχαν την προηγουμένη των capital controls θα πρέπει να περιμένουν να δουν τις μετοχές να σημειώνουν ράλι… πάνω από 150%!

Αγώνας δρόμου για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων Σε αγώνα δρόμου επιδίδονται οι Έλληνες τραπεζίτες στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη,

με στόχο την προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Αυτό που θα προωθήσουν οι ελληνικές τράπεζες είναι κυρίως το δέλεαρ των χαμηλών τιμών στις οποίες θα προσφερθούν οι καινούριες μετοχές, στο πλαίσιο της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου. Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, τώρα οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να ξανακερδίσουν τους διεθνείς επενδυτές, κι αυτό δεν θα είναι καθόλου εύκολο. Η κάλυψη των αυξήσεων κεφαλαίου μέσω ιδιωτικών τοποθετήσεων με άνοιγμα βιβλίου προσφορών (accelerated book building) προωθείται από τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών και την Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες που θα προκύψουν από τα stress tests της ΕΚΤ και του SSM. Η προοπτική αυτή εξετάζεται λόγω του ότι ο πήχης για την κάλυψη των ΑΜΚ μπαίνει ψηλά και δεν είναι δυνατό να καλυφθεί από τους υφιστάμενους μετόχους χωρίς να υποστούν μεγάλο dilution. Όσον αφορά τις κεφαλαιακές ανάγκες του δυσμενούς σεναρίου, επιδιώκεται η κάλυψη με μετατρέψιμες ομολογίες (CoCos). Τα αποτελέσματα των stress tests αναμένεται να γίνουν γνωστά προς το τέλος Οκτωβρίου και οι διαδικασίες των αυξήσεων θα τρέξουν πριν από το τέλος του έτους. Οι ανάγκες των τραπεζών θα γίνουν γνωστές μόλις ολοκληρωθούν η αξιολόγηση της ποιότητας του ενεργητικού (AQR), που βρίσκεται σε εξέλιξη, και τα stress tests (μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου). Το μεγαλύτερο εμπόδιο δεν είναι οι χαμένες καταθέσεις, οι οποίες έχουν καλυφθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον ELA, ούτε και οι σφυροκοπημένες τιμές των μετοχών των τραπεζών, τις οποίες ορισμένοι θεωρούν αγοραστική ευκαιρία. Το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη από την αναμενόμενη ανεπάρκεια κεφαλαίων.

Τα κόκκινα δάνεια Οι ελληνικές τράπεζες εκτιμάται ότι είχαν πάνω από 100 δισ. ευρώ σε κόκκινα δάνεια κατά το α’ τρίμηνο του 2015, περίπου το 41% του δανειακού τους χαρτοφυλακίου. Σχεδόν ένα στα δύο δάνεια είναι κόκκινο μετά τα capital controls. Η επιβολή



Χ χρηματιστήριο των capital controls φαίνεται πως άνοιξε τον ασκό του Αιόλου πάνω στο μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τα κόκκινα δάνεια. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, το σύνολο των πιστωτικών ανοιγμάτων, που περιλαμβάνει και δάνεια που εμφανίζουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να βρεθούν στο κόκκινο, φθάνει στο 45%. Στο τέλος Ιουνίου, με την ανακοίνωση δηλαδή της επιβολής των capital controls, ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων βρισκόταν στο 35% κατά τις εκτιμήσεις των ίδιων των τραπεζών. Είναι ενδεικτικό πως ακόμη και συνεπείς δανειολήπτες, που κατέβαλλαν τις δόσεις τους κανονικά, ξαφνικά τον Ιούλιο προχώρησαν σε στάση πληρωμών. Συγκλίνουσες εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών αναφέρουν ότι τον συγκεκριμένο μήνα μόλις το 15% των ενήμερων δανειοληπτών πλήρωσαν τη δόση τους. Αυτό το ποσοστό ωστόσο αυξήθηκε σημαντικά τον Αύγουστο, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, φθάνοντας το 80%.

Η τεχνική εικόνα της αγοράς Τεχνικά, σε μια ενδεχόμενη ανοδική κίνηση της αγοράς, ισχυρή αντίσταση είναι το επί-

πεδο των 708 μονάδων (υψηλά του Γενικού Δείκτη, μετά τα capital controls), μια διάσπαση των οποίων θα οδηγήσει στις 715 μονάδες και, στη συνέχεια, στην επόμενη αντίσταση των 750 μονάδων. Στήριξη στην αγορά παρέχουν οι 680 μονάδες, ενώ σημαντική είναι η στήριξη των 630 μονάδων, η οποία, αν διασπαστεί η αγορά, μπορεί να κινηθεί προς τις 610 μονάδες και χαμηλότερα, στις 560 μονάδες (χαμηλά, μετά την επαναλειτουργία του χρηματιστηρίου). Το fair value της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς βρίσκεται στα επίπεδα των 550-600 μονάδων. Ο Γενικός Δείκτης θα πρέπει να επιβεβαιώσει το χαμηλό των 615 μονάδων, για να μην κινηθεί προς την επόμενη στήριξη των 580 μονάδων, ενώ αντίσταση αποτελούν οι 710 μονάδες. Το πρόσφατο χαμηλό των 615 μονάδων δείχνει γερή στήριξη για την αγορά, ενώ υπενθυμίζεται πως το «χαμηλό» για τον Γενικό Δείκτη έχει σημειωθεί στις 471,35 μονάδες στη συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου 2012, πυθμένας από όπου ξεκίνησε σταδιακά ο ανοδικός κύκλος προς τις τοπικές κορυφές των 1.400 μονάδων στα μέσα του Μαρτίου του 2014.

Οι δύο κατηγορίες μετοχών Υπάρχουν δύο κατηγορίες εταιρειών που μπορούν να κάνουν τη διαφορά και υπό προϋποθέσεις να συντελέσουν στη συντήρηση κάποιων θετικών προσδοκιών. Πρώτον, οι εταιρείες εξαγωγικού προσανατολισμού, στον βαθμό που το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν υπονομεύει τη λειτουργία τους και η προβληματική διεθνής συγκυρία επιτρέπει την αύξηση των πωλήσεών τους. Δεύτερον, οι υπό αποκρατικοποίηση εταιρείες και όσες επηρεάζονται από τις αποκρατικοποιήσεις, για τις οποίες κανείς δεν μπορεί να διατυπώσει ασφαλή εκτίμηση, αφού το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι πάντα ευρηματικό στην όρθωση εμποδίων για τη ματαίωσή τους. Νέες, υψηλότερες τιμές-στόχους θέτει για 16 μετοχές η NBG Sec. Ειδικότερα, η νέα τιμή-στόχος για την Aegean τίθεται στα 8,5 ευρώ (από 8), για την ΕΛΤΕΧ Άνεμος στο 1,11 ευρώ (από 0,95), για την ΕΥΔΑΠ στα 5,60 ευρώ (από 5,3). Η χρηματιστηριακή αυξάνει την τιμή-στόχο για την ΕΧΑΕ στα 3,73 ευρώ (από 3,6), για τον Ελλάκτορα στο 1,54 ευρώ (από 1,42), για τη Folli Follie στα 32,1 ευρώ (από 32), για τη Fourlis στα 3,6 ευρώ. Χ

ΧΑ: Τα capital controls «έφαγαν» το 25% της κεφαλαιοποίησης

Μ

είωση κατά 70% του μέσου όρου των ημερήσιων συναλλαγών, συνοδευόμενη από μείωση κατά 50% του μέσου όρου ημερήσιων ενεργών μερίδων, καταγράφηκε στις συναλλαγές του Χρηματιστηρίου Αθηνών από την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων μέχρι και τον Σεπτέμβριο, ενώ η κεφαλαιοποίηση της ελληνικής αγοράς εμφάνισε πτώση κατά 25% περίπου. Με τη συμπλήρωση σχεδόν τεσσάρων μηνών από την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων στις συναλλαγές του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ο Σύνδεσμος Μελών Χρηματιστηρίων Αθηνών (ΣΜΕΧΑ) επιχειρεί μια σύντομη αποτίμηση της κατάστασης καθώς και των συνεπειών των περιορισμών αυτών. Η επίδραση των κεφαλαιακών ελέγχων χαρακτηρίζεται άκρως αρνητική και το αποκορύφωμα των αρνητικών επιπτώσεων των κεφαλαιακών περιορισμών ήταν η υποβάθμιση του Χρηματιστηρίου της Αθήνας από τον οίκο FTSE τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ο ΣΜΕΧΑ τάχθηκε εξαρχής υπέρ της επαναλειτουργίας της αγοράς, προκειμένου να ελαττωθούν οι επιπτώσεις από μια πιθανή υποβάθμισή της και σημειώνει πως όλο αυτό το διάστημα δεν σημειώθηκαν σημαντικές εκροές από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, όπως είχε αρχικά υπολογίσει. Ο μέσος μηνιαίος όρος εκροών κυμάνθηκε στα 10 εκατ. ευρώ, ποσό που συνιστά περιορισμένο πρόβλημα και δεν δικαιολογεί

12 Οκτώβριος 2015

τις προαναφερθείσες μειώσεις στις συναλλαγές (70%) και στην κεφαλαιοποίηση (25%), κάτι για το οποίο δεν φταίνε μόνο τα capital controls. Επιπροσθέτως, οι Έλληνες επενδυτές παραμένουν στο περιθώριο της συναλλακτικής δραστηριότητας και δεν μπορούν να τοποθετηθούν και να δραστηριοποιηθούν στο Χρηματιστήριο Αθηνών, σε αντίθεση με τους αλλοδαπούς επενδυτές –κυρίως θεσμικούς– που είναι οι μόνοι που δραστηριοποιούνται στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Ο ΣΜΕΧΑ ζητά την άρση των κεφαλαιακών ελέγχων, ενόψει και της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, προκειμένου οι Έλληνες επενδυτές να δραστηριοποιηθούν και να μπορέσουν να αναδιαρθρώσουν τα χαρτοφυλάκιά τους, να συμμετάσχουν έπειτα από πολύ καιρό με τις συναλλαγές τους στο Χρηματιστήριο Αθηνών και να συμβάλουν στην κάλυψη της ρευστότητας με όσα χρήματα αυτοί επιθυμούν και είναι διατεθειμένοι να τοποθετήσουν. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα οδηγήσει σε χαμηλότερα επίπεδα τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη επιθυμία των θεσμικών επενδυτών να τοποθετηθούν σε blue chips του ελληνικού χρηματιστηρίου, σύμφωνα με εκτίμηση του ΣΜΕΧΑ.


LOGISTICS % x {! x { É £ É £

§ § ¤¥ x ¤ x ¬ ¬ ¬ x £

12(0 ¥ ¤¬ 12(0 ¥ ¤¬ 2015

¤ ¤

LOGISTICS P PARTNERS ARTTNERS MA TERIAL HANDLING HAND DLING MATERIAL TRANSPORT ATTION TRANSPORTATION P ACKAGIN NG PACKAGING E SOFTWARE STORAGE FREIGHT CARGO 3PL

ËË¼Í ÇÇÃǼ ¼¼ÍÍ ÇÇÇÃǼ ÈÀ ¿ÔɼÈÄÆ¶Ò ÀÆжÎÀÄÒ ÈÀ ¿ÔɼÈÄÆ¶Ò ÀÆжÎÀÄÒ Y]¾ ²§¬ ¡©£»¤¡ ²®³ Y]¾ ²§¬ ¡©£»¤¡ ²®³ 4

¡»ºÀ¼¯±«ºÀ µ¶º¸º «­½ ¡»º°º ɸ ­À¿µ·«­½ ºÀ¼µ¾ ºÈ

www.supplychainexpo.gr www .supplychainexpo.gr

®¯§£®» ¥]©ª®©¬·¬»¡± ®¯§£®» ¥]©ª®©¬·¬»¡±

Z ©®¯£¸¬·°§ Z©®¯£¸¬·°§

«§¯®´®¯»¥±; nml ulmllpl «§¯®´®¯»¥±; nml ulmllpl


ΡUBLI

q ¡ÓÌÈÒÉË»Õ ÄÐÁÑÒÈÐɾÒÈÒÅÕ q ¯ ÁÄÉË­ ÐÎÇЭ ÁÒÁ q ÉÁÉÒÎÌÎÇÉ˾ Ò ¼ Á

The absolute lifestyle fitness spot

Τ

α οικονομικά και κοινωνικά οφέλη κάθε επιχείρησης με εργαζόμενους που αθλούνται είναι αποδεδειγμένα με στατιστικά στοιχεία και έχουν γνωστά αποτελέσματα όπως: μείωση των απουσιών για λόγους ασθενείας, μείωση του άγχους, καταπολέμηση άλλων σοβαρών ασθενειών και αύξηση της απόδοσης και της παραγωγικότητας.

Τo Vari Sports Club είναι ο μεγαλύτερος πολυχώρος υγείας και ευεξίας στα νότια προάστια της Αθήνας και ανταποκρίνεται με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στις ανάγκες κάθε επιχείρησης, προσφέροντας εταιρικά προγράμματα για υγιή, χαρούμενα και αποδοτικά στελέχη. Δίνει τη δυνατότητα σε κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά να ακολουθήσει το πρόγραμμα που του ταιριάζει και παράλληλα παρέχει υπηρεσίες άθλησης, δίαιτας και ομορφιάς σε όλη του την οικογένεια. Βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο της Λεωφ. Βάρης-Κορωπίου, στα σύνορα Βούλας και Βάρης και κοντά στις παραλίες της Βάρκιζας, της Βούλας και της Βουλιαγμένης. Vari Sports Club

Αθλητικές δραστηριότητες

Λεωφόρος Βάρης 90 Βάρη 16672 Τηλ: 2108990048 www.varisportsclub.com

14 Οκτώβριος 2015

82

Διαθέτει συνολικές εγκαταστάσεις 7.000 τ.μ. και κλειστούς χώρους εκγύμνασης 3.000 τ.μ., θερμαινόμενη πισίνα για κολύμβηση καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, με συρόμε-

/ Μάιος-Ιούνιος 2014

νη οροφή, δύο γήπεδα squash, ένα γήπεδο tennis και 2 γήπεδα beach volley ολυμπιακών προδιαγραφών, όπου φιλοξενούνται σημαντικά διεθνή τουρνουά. Όλα τα γήπεδα είναι εξοπλισμένα με νυχτερινό φωτισμό. Διαθέτει εργομετρικό κέντρο αξιολόγησης φυσικής κατάστασης, τρεις αίθουσες ομαδικών προγραμμάτων, studios για personal training, zone functional cross training και μαθήματα με μηχανήματα Power Plate, Pilates Reformer και Indoor Cycling. Με άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό από πρωταθλητές στο είδος τους και με υπερσύγχρονα μηχανήματα και εγκαταστάσεις, το VSC εξασφαλίζει μοναδικές στιγμές άθλησης και ευεξίας.

Ομαδικά προγράμματα Τα ομαδικά προγράμματα του VSC είναι πλούσια σε ώρες –άνω των 500 ωρών τον μήνα– και μοναδικά στην τεχνική, γιατί δι-


δάσκονται από τους πιο γνωστούς και επιτυχημένους καθηγητές του χώρου. Τα ομαδικά προγράμματα του VSC έχουν αποκτήσει φανατικούς οπαδούς, συνδυάζουν άσκηση και διασκέδαση και ανεβάζουν την αδρεναλίνη στα ύψη. Όσοι ενδιαφέρονται για προγράμματα αερόβια, δυναμικά ή ολιστικά με yoga και pilates, για πολεμικές τέχνες (karate, kickboxing), aqua στην πισίνα ή ακόμη και dance, όπως zumba, salsa, latin και ελληνικούς χορούς, θα τα βρουν όλα εκεί.

Spa center-αισθητική Στις εγκαταστάσεις του VSC λειτουργεί ένα από τα πιο σύγχρονα και ολοκληρωμένα SPA της Αθήνας. Ο χώρος προσφέρεται για περιποίηση, χαλάρωση και αναζωογόνηση προσώπου, σώματος και πνεύματος. Η κατάρτιση του προσωπικού, η εξαιρετική ποιότητα των τελετών ευεξίας από όλο τον κόσμο, η ποιότητα των υλικών σε συνδυασμό με την αισθητική του χώρου, κάνουν τον επισκέπτη να νιώθει μοναδικός. Όλα σας προσκαλούν σε ένα ταξίδι ομορφιάς και χαλάρωσης, μακριά από τα καθημερινά προβλήματα και το στρες.

Παιδικές ακαδημίεςsummer camp-παιδικά γενέθλια Στις εγκαταστάσεις του VSC λειτουργούν παιδικές ακαδημίες για παιδιά 3-15 ετών,

με στόχο τη σωστή σωματική διάπλαση και φυσική κατάσταση. Με εκπαιδευτές-πρωταθλητές στον χώρο τους γίνεται εκμάθηση κολύμβησης, squash, tennis και beach volley. Το καλοκαίρι για τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών οργανώνονται ημερήσιες αθλητικές κατασκηνώσεις. Στον χώρο οργανώνονται επίσης διασκεδαστικά παιδικά πάρτι γενεθλίων, με παιχνίδια και αγώνες στην πισίνα και στους αθλητικούς χώρους.

Διαιτολογικό τμήμα Οι συστηματικά αθλούμενοι χρήζουν ιδιαίτερης διατροφικής παρέμβασης, καθώς πρέπει να διατηρούν το σωματικό τους βάρος σε σταθερά επίπεδα και να ενισχύουν

τον οργανισμό τους καθημερινά με μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Το Vari Sports Club παρέχει υπηρεσίες διατροφικών προγραμμάτων με τη σωστή αναλογία θρεπτικών συστατικών για την ενίσχυση του οργανισμού, αλλά και για την επιτυχή απώλεια του περιττού βάρους όταν απαιτείται.

Εκδηλώσεις-δεξιώσεις Το Vari Sports Club διαθέτει εξειδικευμένο τμήμα οργάνωσης εκδηλώσεων και προσφέρει λύσεις με άποψη και υψηλή αισθητική, σε έναν χώρο που ξέρει πώς να κάνει το lifestyle τρόπο ζωής και τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής σας αξέχαστες και μοναδικές (γαμήλιες δεξιώσεις, βαφτίσια, παιÂÇÉ« «ÎÐÇ É¿Ç ÃпÇÎÇÉ¹Ó ÃÉÂÆÊÍÏÃÇÓ iii ΧΡΗΜΑ 15

83


Χ ρεπορτάζ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ Ανακεφαλαιοποίηση και κόκκινα δάνεια Ο πιο επικίνδυνος σκόπελος για την πορεία της οικονομίας

Γ

νωρίζοντας τα οδυνηρά αποτελέσματα των προηγούμενων ανακεφαλαιοποιήσεων στις ελληνικές τράπεζες, ο κεντρικός τραπεζίτης της ευρωζώνης, Μάριο Ντράγκι, παρενέβη δυναμικά, προκειμένου να προλάβει τις εξελίξεις και να επαναφέρει σε τροχιά το πιστωτικό σύστημα της Ελλάδας. Διατύπωσε ξεκάθαρα τη θέση του, όχι μόνο για να αποσυνδεθεί η ανακεφαλαιοποίηση των εγχώριων τραπεζών από τη διαδικασία της αξιολόγησης του προγράμματος από τους Θεσμούς, αλλά και για να επισπευσθούν οι διαδικασίες για την ανακεφαλαιοποίηση. Οι θέσεις του Μάριο Ντράγκι (που είχαν διατυπωθεί στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, χωρίς να διαρρεύσουν), δημοσιεύθηκαν ακριβώς μετά τη συνάντηση που είχαν στελέχη των ελληνικών τραπεζών με την ηγεσία της ΕΚΤ στη Φραγκφούρτη. Προφανώς, η εικόνα που μετέφεραν στα κεντρικά της ΕΚΤ ήταν να παραταθούν οι διαδικασίες σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση 16 Οκτώβριος 2015

(προτείνοντας να δεχθούν μικρότερα κεφάλαια από αυτά που απαιτούνται για μια οριστική λύση, ώστε να μην επαναληφθούν στο μέλλον αυτά που συμβαίνουν σήμερα για τρίτη φορά), επιχειρώντας να μεταφέρουν την επίλυση του καυτού ζητήματος των κόκκινων δανείων σε άγνωστο μελλοντικό χρόνο. Κάτι τέτοιο, όπως είναι λογικό, δεν θα μπορούσε να γίνει δεκτό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία «απάντησε» στα αιτήματα των Ελλήνων τραπεζιτών με τον πλέον επίσημο τρόπο, μέσω του ίδιου του προέδρου της. Ήταν μία από τις σπανιότατες φορές που ο Μάριο Ντράγκι επέτρεψε να δημοσιευθούν σημαντικές δηλώσεις του σε μέσο ενημέρωσης, αντί να περιμένει την τακτική συνέντευξη Τύπου της ΕΚΤ. Αυτό που προκύπτει από τις δηλώσεις του Ντράγκι είναι ότι η ΕΚΤ επιθυμεί την ταχύτερη εκταμίευση των 15 δισ. ευρώ της δεύτερης δόσης –που έχουν προβλεφθεί για την κεφαλαιακή ενίσχυση των ελ-


Αυτό που προκύπτει από τις δηλώσεις του Ντράγκι είναι ότι η ΕΚΤ επιθυμεί την ταχύτερη εκταμίευση των 15 δισ. ευρώ της δεύτερης δόσης.

ληνικών τραπεζών– προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ανακεφαλαιοποίηση θα ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2015. Σε δημοσίευμα του γερμανικού οικονομικού περιοδικού Wirtschaftswoche αναφέρεται ότι στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, άσκησε πιέσεις να αποδεσμευθούν τα χρήματα για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών μέχρι τις 15 Νοεμβρίου, και όχι μετά την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος από τους δανειστές. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η ΕΚΤ ανησυχεί ότι αν η ανακεφαλαιοποίηση εξαρτηθεί από την αξιολόγηση, θα δημιουργηθεί μεγάλος κίνδυνος να μην ολοκληρωθεί εντός του 2015. Η ΕΚΤ, εκτιμούν οι ίδιες πηγές, επιθυμεί την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης το 2015, ώστε να μην τεθεί ζήτημα κουρέματος καταθέσεων, που προβλέπεται με τη νέα τραπεζική οδηγία που θα τεθεί σε ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 2016. Κατά το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού, η ΕΚΤ δεν επιμένει στις ριζικές μεταρρυθμίσεις που έχουν τεθεί ως προϋπόθεση για να δοθούν τα χρήματα για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, όπως π.χ. την αναδιάρθρωση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, αλλά εμφανίζεται ικανοποιημένη και με μεταρρυθμίσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως τη σύσταση ταμείου διάσωσης για τις ελληνικές τράπεζες και τη στρατηγική εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών. Ωστόσο, πολλές χώρες-μέλη αντιδρούν με θυμό σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, αν τα χρήματα της ανακεφαλαιοποίησης αποδεσμευθούν μετά την αξιολόγηση, τότε είναι πολύ δύσκολο να ολοκληρωθεί εντός του 2015, καθώς ο χρόνος δεν επαρκεί. Όπως τονίζουν, είναι αδύνατο να ξεκινήσει κάποια σοβαρή προσπάθεια για την εξεύρεση επενδυτών αν οι τράπεζες δεν δημοσιεύσουν αποτελέσματα και δεν υπάρχει βεβαιότητα ότι σε κάθε περίπτωση η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος είναι εξασφαλισμένη. Στελέχη τραπεζών θεωρούν θετικό βήμα την αποσύνδεση της αξιολόγησης από την ανακεφαλαιοποίηση, καθώς αυτό θα επιταχύνει τις διαδικασίες. Ωστόσο, προειδοποιούν ότι η ομαλή και σε εύλογο χρόνο ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητη. Όπως σημειώνουν, αν η κυβέρνηση εγκλωβιστεί και πάλι σε μια μακρόσυρτη διαπραγμάτευση, δημιουργώντας ανησυχία και αβεβαιότητα, τότε είναι απίθανο να συμμετέχουν στην ανακεφαλαιοποίηση επενδυτές, ακόμη κι αν οι όροι των αυξήσεων είναι εξαιρετικά ευνοϊκοί. Σημειώνεται ότι οι τράπεζες δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα του α’ τριμήνου. Ο λόγος είναι ότι εξαιτίας της εκκρεμότητας της ανακεφαλαιοποίησης, οι ορκωτοί λογιστές δεν μπορούν να υπογράψουν «καθαρά», δηλαδή χωρίς επιφυλάξεις, πιστοποιητικά στις λογιστικές καταστάσεις. Για να γίνει αυτό θα πρέπει το ΤΧΣ να δε-

σμευθεί ότι σε κάθε περίπτωση οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών θα καλυφθούν, κάτι για το οποίο πρέπει να υπάρχουν τα χρήματα. Εν τω μεταξύ, πρόσφατα πραγματοποιήθηκε συνάντηση στη Φραγκφούρτη μεταξύ στελεχών των εγχώριων τραπεζών και του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ για την εξέλιξη των stress tests. Δεν δόθηκαν αριθμοί στα στελέχη των τραπεζών, ωστόσο συζητήθηκαν αρκετές τεχνικές πτυχές της άσκησης, που επιτρέπουν στις τράπεζες να σχηματίσουν μια πρώτη εικόνα. Στα επιτελεία των τραπεζών έχει σχηματιστεί συγκρατημένη αισιοδοξία για το τελικό αποτέλεσμα και εκτιμούν ότι το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών θα είναι «βατό». Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται και το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την ανακεφαλαιοποίηση, που θεωρείται κρίσιμης σημασίας για την προσέλκυση ιδιωτών, με ημερομηνία παρουσίασης του σχετικού νόμου την 20ή Οκτωβρίου. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της ΕΚΤ, τα τελικά αποτελέσματα των stress tests θα δημοσιευθούν μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Στη συνέχεια, οι τράπεζες θα έχουν ένα διάστημα λίγων ημερών προκειμένου να διατυπώσουν τυχόν ενστάσεις. Κατόπιν οι τράπεζες θα πρέπει με ταχύτητα να διερευνήσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον και, αν υπάρχει, να προχωρήσουν στις αυξήσεις κεφαλαίου, οι οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν το αργότερο μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου.

Κινήσεις ενίσχυσης κεφαλαίων Εν αναμονή των τελικών αποτελεσμάτων της άσκησης, οι διοικήσεις των τραπεζών ήδη υλοποιούν κινήσεις για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης. Πρόσφατα, η Τράπεζα Πειραιώς κατέθεσε προαιρετική δημόσια προσφορά στους κατόχους τόσο ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης όσο και ομολόγων υψηλής διαβάθμισης της τράπεζας. Ανάλογη κίνηση ετοιμάζουν και οι άλλες συστημικές τράπεζες. Με την πρόταση αυτή η Πειραιώς δίνει τη δυνατότητα στους ομολογιούχους είτε να πουλήσουν τα ομόλογα που κατέχουν με ένα μεγάλο discount στην ονομαστική τους αξία είτε να τα ανταλλάξουν στο σύνολο της αξίας τους με μετοχές. Τα ομόλογα της Πειραιώς, τόσο τα μειωμένης εξασφάλισης όσο και τα υψηλής διαβάθμισης, διαπραγματεύονται σε τιμές κατά πολύ χαμηλότερες της ονομαστικής τους αξίας (τα μειωμένης στο 15% της αξίας τους και τα υψηλής στο 50%), λόγω της ανησυχίας των επενδυτών. Με την κίνηση αυτή η Πειραιώς θα ενισχύσει έμμεσα την κεφαλαιακή της βάση. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που μια τράπεζα δεν κατορθώσει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα ιδιωτικά κεφάλαια, οι μέτοχοι μειωμένης εξασφάλισης θα υποστούν bail in. Στην ίδια κατεύθυνση, η Εθνική Τράπεζα επιβεβαίωσε ότι έχει ξεκινήσει συζητήσεις με ενδιαφερόμενους επενδυτές για το ενδεχόμενο της πώλησης της θυγατρικής της στην Τουρκία, της Finansbank. ΧΡΗΜΑ 17


Χ ρεπορτάζ ∼ Τράπεζες: Ανακεφαλαιοποίηση και κόκκινα δάνεια

ΚΥΣΟΙΠ: Οι στόχοι της κυβέρνησης Την ίδια θέση επαναδιατύπωσε η κυβέρνηση με επίσημη ανακοίνωση του Μαξίμου, ύστερα από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής, που έγινε στα μέσα Οκτωβρίου, με θέμα: «Ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων». Στο σημαντικό αυτό για τις εξελίξεις ΚΥΣΟΙΠ, που συνεδρίασε υπό την προεδρία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, κ. Γιάννη Δραγασάκη, βρέθηκαν στο επίκεντρο οι στόχοι και οι όροι της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, έτσι ώστε να μην επαναληφθούν τα προβλήματα που εμφανίστηκαν σε ανάλογες διαδικασίες στο παρελθόν.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ

«Τα κόκκινα δάνεια συνδέονται άμεσα με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών»

1. Σύμφωνα με την κυβερνητική ανακοίνωση, εξουσιοδοτήθηκε ο υπουργός Οικονομικών να ολοκληρώσει άμεσα τις διαδικασίες σύνταξης του σχεδίου νόμου, που θα καθορίζει τον ρόλο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και θα ορίζει τις αρχές και τις διαδικασίες της ανακεφαλαιοποίησης, προκειμένου να κατατεθεί έγκαιρα στη Βουλή, αφού προηγηθούν οι σχετικές διαβουλεύσεις με τους Θεσμούς. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, στόχοι της κυβέρνησης είναι:

«Διαψεύδω κατηγορηματικά ότι κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου έγινε οποιαδήποτε αναφορά σχετικά με την τύχη των κόκκινων δανείων. Πρόκειται αποκλειστικά για φαντασιώσεις στελεχών της Νέας Δημοκρατίας και δημοσιογράφων» δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, επισημαίνοντας: «Το θέμα βρίσκεται στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους, και συνδέεται φυσικά με τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Κατά συνέπεια, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή θα υπάρξουν σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις. Προς το παρόν, δεν τίθεται θέμα εξαγγελιών. Έχουμε θέσει ένα πιο προστατευτικό πλαίσιο διαλόγου και έχουμε αποτρέψει λύσεις που θα είχαν καταστροφικές συνέπειες». Ο υπουργός Οικονομίας πρόσθεσε ότι «το καλοκαίρι τροποποιήθηκε ο Νόμος Κατσέλη, ώστε να περιλαμβάνει όχι μόνο τα χρέη προς τις τράπεζες αλλά και προς την εφορία, και έχουν διευρυνθεί τα κριτήρια ένταξης και για ελεύθερους επαγγελματίες, και γενικά το πλαίσιο έχει εξορθολογιστεί. Επιπλέον, θα βελτιωθεί το θεσμικό πλαίσιο που αφορά τα εταιρικά δάνεια, τόσο σε επίπεδο δικαστικής διευθέτησης όσο και σε επίπεδο εξωδικαστικών συμβιβασμών. Θα συσταθεί ακόμη ανεξάρτητη αρχή για την παρακολούθησης της πιστοληπτικής ικανότητας φυσικών και νομικών προσώπων, με απόλυτο σεβασμό στη διαχείριση προσωπικών δεδομένων». Ο κύριος Σταθάκης επεσήμανε επίσης ότι «μετά την εκπόνηση μελετών και κατόπιν διαπραγμάτευσης με τους Θεσμούς, θα εξεταστεί η δυνατότητα σύστασης φορέα διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, υπό προϋποθέσεις, σε συνδυασμό και με άλλα θεσμικά εργαλεία».

18 Οκτώβριος 2015

Α) Η συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών στις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου, αλλά και διεθνών χρηματοδοτικών οργανισμών που τυχόν επιδείξουν ενδιαφέρον, με παράλληλη εξασφάλιση της παρουσίας του Δημοσίου στο τραπεζικό σύστημα. Β) Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών να συνδεθεί με την αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, με ειδική πρόνοια για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Γ) Η εξασφάλιση ενός νέου τρόπου διακυβέρνησης και λειτουργίας των τραπεζών, με στόχο την αποτροπή φαινομένων αδιαφάνειας, διαπλοκής, κακοδιαχείρισης κ.λπ. 2. Αποφασίστηκε η σύσταση του Αναπτυξιακού Συμβουλίου, που θα λειτουργεί με ευθύνη του υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, το οποίο θα αναλάβει, μεταξύ άλλων, την επεξεργασία του σχεδίου για την Αναπτυξιακή Στρατηγική της χώρας. Η σύνταξη του εν λόγω σχεδίου πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έγκαιρα, ώστε να γίνει η απαραίτητη διαβούλευση με την κοινωνία, προτού αυτό κατατεθεί στους Θεσμούς. 3. Συμφωνήθηκε η επανεκκίνηση και επιτάχυνση των διαδικασιών που αφορούν την ίδρυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Ύστερα από τις επιτελικές αποφάσεις της κυβέρνησης, η σκυτάλη πέρασε στα χέρια του υπουργού Οικονομικών, για να καταρτίσει το σχέδιο νόμου για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το κείμενο του προσχεδίου ετοιμάστηκε από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και την Τράπεζα της Ελλάδος, και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ανέλαβε να διευθετήσει τις τελευταίες λεπτομέρειες και να το υποβάλει στη Βουλή το συντομότερο δυνατόν. Το νομοσχέδιο αναμενόταν να κατατεθεί στη Βουλή την Τρίτη 20 Οκτωβρίου.


«Ακτινογραφία» των τραπεζών πριν την ανακεφαλαιοποίηση Υπακούοντας στις επιταγές εμπιστευτικότητας του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM), τα στελέχη των τραπεζών που βρέθηκαν στη Φραγκφούρτη δεν άνοιξαν τα χαρτιά τους για την ενημέρωση που είχαν σχετικά με τη μεθοδολογική προσέγγιση, η οποία, παρ’ ότι αποσπασματική, επιτρέπει να υπολογίσουν με ασφαλέστερο τρόπο εσωτερικά τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν με το AQR. Οι πρώτες σχετικές πληροφορίες προήλθαν από κυβερνητικές πηγές, από τις οποίες έγινε γνωστό ότι ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) αναπροσάρμοσε –όπως είχε διαφανεί και νωρίτερα– κάποιες από τις παραμέτρους της αξιολόγησης στοιχείων ενεργητικού (AQR). Από την προσαρμογή αυτή προκύπτουν ηπιότερες μεν ζημιές απομείωσης δανείων και άλλων στοιχείων ενεργητικού, με ανισομερή όμως κατανομή στις τράπεζες, λόγω της διαφορετικής έκτασης και ποιότητας του χαρτοφυλακίου δανείων και της έκθεσης στο Δημόσιο. Για τον λόγο αυτό, δόθηκε στις τράπεζες η ευκαιρία για μια νέα συνάντηση με τον SSM, προκειμένου να υποβάλουν παρατηρήσεις επί σειράς τεχνικών θεμάτων, αποκτώντας μια καλύτερη εικόνα για την πορεία της συνολικής αξιολόγησης (AQR και stress tests). H εξέλιξη αυτή κρίθηκε απαραίτητη μέχρι να ισορροπήσουν οι αντικρουόμενες, ως έναν βαθμό, προθέσεις των Θεσμών αναφορικά με το κρίσιμο ανοικτό θέμα του ελάχιστου δείκτη Common Equity Tier I, με τον οποίο θα τρέξει τόσο το βασικό όσο και το δυσμενές σενάριο της αύξησης κεφαλαίου. Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, ο SSM έχει αποφασίσει ο ελάχιστος CET I να διαμορφωθεί στο 8% για το δυσμενές σενάριο και στο 10,5% για το βασικό, ενώ η ΕΚΤ μέσω διαρροών έδειξε να προσανατολίζεται σε ελάχιστο CET I στο 9,5% για το βασικό σενάριο. Η προσπάθεια που καταβάλλουν οι επενδυτικές τράπεζες και οι ξένοι μεγαλομέτοχοι τραπεζών είναι ο ελάχιστος δείκτης CET I να διαμορφωθεί σε επίπεδα που να αντικατοπτρίζουν την επάνοδο της ομαλότητας στη χώρα, και επομένως όχι αρκετά υψηλότερα του 8% που ισχύει πανευρωπαϊκά. Υπάρχει, άλλωστε, η δυνατότητα, με βάση το δυσμενές σενάριο της άσκησης, να υπερθωρακισθούν οι τράπεζες για το ενδεχόμενο επανόδου της αβεβαιότητας. Προς το παρόν, το θέμα του ελάχιστου CET I παραμένει ανοικτό. Από την πλευρά του, το ΔΝΤ επιμένει σκληρά στη γραμμή να υπερθωρακισθούν κεφαλαιακά οι τράπεζες, ώστε να επισπεύσουν τις κινήσεις αναδιάρθρωσης δανείων και επιχειρήσεων που θα εξυγιάνουν συντομότερα το επιχειρηματικό τοπίο στην Ελλάδα. Τις τελικές αποφάσεις για το θέμα θα τις λάβει το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχοντας υπ’ όψιν όλα τα δεδομένα της συνολικής αξιολόγησης.

Η Τράπεζα Πειραιώς «άνοιξε τον χορό» Το εγχείρημα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ξεκίνησε με την Πειραιώς να «ανοίγει τον χορό» της ενεργητικής διαχείρισης στοιχείων παθητικού. Στόχος της προαιρετικής δημόσιας προσφοράς προς τους κατόχους υβριδικών τίτλων, ομολόγων μειωμένης και κύριας εξασφάλισης, είναι η μείωση των κεφαλαιακών αναγκών που προκύπτουν με το βασικό σενάριο, που θα επιτευχθεί είτε μέσω της επαναγοράς και ακύρωσης των τίτλων με σημαντικό discount έναντι της ονομαστικής αξίας είτε με οικειοθελή μετατροπή τους σε μετοχές στην τιμή διάθεσης της ΑΜΚ. Αντίστοιχες προτάσεις εξετάζουν να διενεργήσουν και άλλες συστημικές τράπεζες στο πλαίσιο της ενεργητικής διαχείρισης στοιχείων

Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, αν τα χρήματα της ανακεφαλαιοποίησης αποδεσμευθούν μετά την αξιολόγηση, τότε είναι πολύ δύσκολο να ολοκληρωθεί εντός του 2015.

παθητικού, ώστε να μειώσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες του βασικού σεναρίου των stress tests που βρίσκονται σε εξέλιξη. Με βάση τις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις του α’ τριμήνου, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες διαθέτουν υβριδικά, ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης και ομόλογα κύριας εξασφάλισης συνολικού ύψους 3,6 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 198 εκατ. ευρώ είναι προνομιούχες μετοχές Αμερικής (ΕΤΕ), 271 εκατ. ευρώ υβριδικά και 576 εκατ. ευρώ ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης. Οι εκδόσεις senior bonds ανέρχονται σε 2,6 δισ. ευρώ, με την Alpha Bank ΑΛΦΑ +6,67% να διαθέτει τα περισσότερα (1,04 δισ.). Η Alpha Bank και η Εθνική έχουν, χάρη στις μεγαλύτερες εκδόσεις senior τίτλων, τα μεγαλύτερα περιθώρια μείωσης των κεφαλαιακών αναγκών από ενεργητική διαχείριση ενεργητικού, ενώ η Eurobank και η Πειραιώς τα μικρότερα. Η Εθνική Τράπεζα έχει και την «προίκα» της Finansbank, που αποτελεί το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να παίξει κομβικό ρόλο στα capital plans που θα υποβάλουν οι τράπεζες για να μειώσουν τον λογαριασμό των κεφαλαιακών αναγκών. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει η Εθνική να εμφανίσει στο β’ μισό του Νοεμβρίου κλεισμένη συμφωνία για την πώληση μέρους ή του συνόλου της συμμετοχής της στη Finansbank, προκειμένου η κεφαλαιακή επίδραση να προσμετρηθεί στα capital plans. Στον αντίποδα, η Εθνική και η Eurobank έχουν ανοικτό το θέμα της τύχης των προνομιούχων μετοχών του Πυλώνα Ι του νόμου Αλογοσκούφη, που προσθέτουν 1,35 και 0,95 δισ. ευρώ στον δείκτη Common Equity Tier I. Στην περίπτωση που το Δημόσιο απαιτήσει την αποπληρωμή τους πριν τις ΑΜΚ ή δεν συνυπολογιστούν στην κεφαλαιακή επάρκεια, οι δύο τράπεζες ξεκινούν με χειρότερη αφετηρία. Με δεδομένο πάντως το ότι η Πειραιώς προτείνει στους κατόχους υβριδικών και ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης κούρεμα στην ονομαστική τους αξία, δύσκολα το Δημόσιο θα αποφύγει τη μετατροπή τους σε κοινές με όρους που να διαφέρουν σημαντικά από αυτούς που προαιρετικά προσφέρονται στους κατόχους τίτλων υψηλότερης διαβάθμισης.

Η επιμονή του ΔΝΤ και ο ρόλος των ΗΠΑ Υλοποιώντας την υπόσχεσή του προς τον Έλληνα ομόλογό του, Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Τζακ Λιου, συνέχισε την πίεση προς τους Ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας, προωθώντας την ιδέα για ελάφρυνση του χρέους ως «βραβείο» για τις μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε να υλοποιήσει ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας. Στο πλαίσιο αυτό, ο κύριος Λιου τηλεφώνησε στον πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ. ΧΡΗΜΑ 19


Χ ρεπορτάζ ∼ Τράπεζες: Ανακεφαλαιοποίηση και κόκκινα δάνεια Στο μεταξύ, οι Αμερικανοί τόνισαν την ανάγκη της παραμονής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα και δημοσιοποίησαν την υποστήριξή τους προς τις θέσεις της κυρίας Κριστίν Λαγκάρντ που αφορούν την ανάγκη βιωσιμότητας του χρέους, η οποία δεν είναι δυνατή υπό τις παρούσες συνθήκες. Ο κύριος Τσακαλώτος συναντήθηκε με τον κύριο Λιου στη Λίμα του Περού, στο περιθώριο της συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Παρά το γεγονός ότι δεν έμεινε απόλυτα ικανοποιημένος από τη συζήτηση, λόγω της πίεσης που δέχεται από την αμερικανική πλευρά για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, εν τούτοις εξασφάλισε ότι στο θέμα του χρέους η αμερικανική υποστήριξη θα είναι απόλυτη. Ο Αμερικανός υπουργός τόνισε στον κύριο Τσακαλώτο ότι στα ζητήματα των μεταρρυθμίσεων και του χρέους η Αμερική υποστηρίζει τις θέσεις του ΔΝΤ. Συνεπώς, με τα δεδομένα αυτά, οι Αμερικανοί απαιτούν από την Αθήνα την αυστηρή υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, και από τους Ευρωπαίους την υλοποίηση της δέσμευσης για την αναδιάρθρωση. «Οι Αμερικανοί είναι ειλικρινείς και ό,τι λένε το εννοούν» τόνισε, υπό καθεστώς ανωνυμίας, πηγή που συμμετέχει στις συζητήσεις. Τόσο ο κύριος Λιου όσο και ο βοηθός υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, Νταλίπ Σινγκ, έχουν υπογραμμίσει σε όλα τα επίπεδα ότι δεν θα αλλάξουν τις θέσεις τους, ιδιαίτερα αν η Ελλάδα υλοποιήσει το πρόγραμμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυρία Λαγκάρντ αποφάσισε να στείλει στην Ελλάδα την Αποστολή του Ταμείου, της οποίας ηγείται η κυρία Ντέλια Βελκουλέσκου, την εβδομάδα 19-23 Οκτωβρίου. Οι αξιωματούχοι του Ταμείου βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τα στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, και συχνά η κυρία Λαγκάρντ συνομιλεί με τον κύριο Λιου. «Στο ελληνικό πρόγραμμα οι θέσεις τους ταυτίζονται» υποστηρίζουν προσκείμενες πηγές. Στο μεταξύ, αναστάτωση προκάλεσε η ελληνική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, με άστοχες παρεμβάσεις του πρέσβη, Χρήστου Παναγόπουλου. Οι Αμερικανοί ενοχλήθηκαν με την παραποίηση των θέσεών τους για σοβαρά ζητήματα, αλλά και με τη δημοσιοποίηση εγγράφου του Έλληνα πρέσβη που περιείχε συνομιλίες και αναλύσεις οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Για τον λόγο αυτό, η αμερικανική πλευρά ζήτησε να έχει κατευθείαν

20 Οκτώβριος 2015

επαφή με τα γραφεία του κυρίου Δραγασάκη και του κυρίου Τσακαλώτου. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης θα συνεχίσει να διατηρεί την επαφή με το γραφείο της οικονομικής συμβούλου του Προέδρου Ομπάμα και ο υπουργός Οικονομικών με τους κυρίους Λιου και Σινγκ. Αναφορικά με το τηλεφώνημα του κυρίου Λιου στον πρόεδρο του Eurogroup, έγινε γνωστό πως του τόνισε ότι η αμερικανική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, και υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό η ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει την εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, ο κύριος Λιου «θα συνεχίσει να πιέζει την Ευρώπη για να τηρήσει τη δέσμευσή της και να παράσχει ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους στην Ελλάδα». Στην ίδια ανακοίνωση σημειώνεται ότι το ΔΝΤ πρέπει να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα και να συνεχίσει την ανάμιξή του με όλα τα μέρη. Σε ό,τι αφορά τις επαφές του κυρίου Σινγκ στην Αθήνα, έγινε γνωστό ότι ο Αμερικανός βοηθός υφυπουργός επέμενε στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, λέγοντας πως είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας, αλλά υποστήριξε και την ανάγκη άμεσης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, όπως ακριβώς ζητά και η ελληνική κυβέρνηση.

Στα 100 δισ. ευρώ κοντεύουν να φθάσουν τα κόκκινα δάνεια Εκρηκτική είναι η αύξηση των κόκκινων δανείων από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα, καθώς το 2009 έφταναν στο 7% (περίπου 18 δισ. ευρώ) και σήμερα έχουν φτάσει στο 39,9%, αποκάλυψε το Mega στο βραδινό του δελτίο. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν, μάλιστα, ότι στο κλείσιμο του 2015 τα κόκκινα δάνεια θα έχουν φτάσει στα 100 δισ. ευρώ, υπονομεύοντας τις προοπτικές ανάκαμψης. Όπως προβλέπει η συμφωνία με τους δανειστές, ο πήχης του ποσού των 300.000 ευρώ, που αποτελούσε «ομπρέλα» για την πρώτη κατοικία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, πάει πολύ πιο χαμηλά και, με δεδομένη την επικείμενη μείωση των αντικειμενικών αξιών, το όριο προστασίας μπορεί να φτάσει το πολύ ώς τις 150.000 ευρώ. Πιο δύσκολα θα είναι τα πράγματα για όσους βρίσκονται κοντά στο «κόκκινο», με δεδομένο το ότι λίαν συντόμως αίρεται η γενική ασυ-


λία από τους πλειστηριασμούς. Στην πραγματικότητα, οι τράπεζες θα κάνουν διευκολύνσεις κατά περίπτωση, «πατώντας» καταρχάς στις αποκαλούμενες εύλογες δαπάνες διαβίωσης, δηλαδή στο πόσα φτάνουν σε ένα νοικοκυριό για να ζει κάθε μήνα. Οι «ευκολίες» περιλαμβάνουν μείωση επιτοκίου, περίοδο χάριτος, μετατροπή του στεγαστικού δανείου σε ενοίκιο και κούρεμα, αλλά μόνο για τις περιπτώσεις που το αρχικό δάνειο θα θεωρείται μη εισπράξιμο. Ενδεικτικό του πόσο δύσκολα γίνονται τα πράγματα είναι το γεγονός ότι με αλλαγές της τελευταίας στιγμής στον αποκαλούμενο Κώδικα Δεοντολογίας, οι δανειολήπτες που θα έχουν αφήσει στις 15 Δεκεμβρίου απλήρωτο δάνειο για πάνω από 30 ημέρες θα κινδυνεύουν εφεξής να δουν ακόμη και το σπίτι τους να βγαίνει στο σφυρί αν δεν προσέλθουν εντός ενός μηνός να ρυθμίσουν με την τράπεζα το χρέος τους.

Αναγκαία για την προστασία του Νόμου Κατσέλη τα νέα δικαιολογητικά Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η Κοινή Υπουργική Απόφαση (Αρ. Φύλλου 2208) με την οποία καθορίζονται τα δικαιολογητικά που θα καταθέτει δανειολήπτης που έχει ενταχθεί στον Νόμο Κατσέλη στη γραμματεία του Δικαστηρίου, για την επικαιροποίηση των στοιχείων της εκκρεμούς αιτήσεώς του. Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος υποχρεώνει όλους όσοι έχουν υποβάλει αίτηση του Νόμου Κατσέλη, η οποία δεν έχει ακόμη εκδικασθεί – ακόμη κι αν έχουν ήδη λάβει προσωρινή διαταγή προστασίας της περιουσίας τους– να προσκομίσουν επικαιροποιημένα στοιχεία για την οικονομική τους κατάσταση.

Ποια είναι τα δικαιολογητικά Τα δικαιολογητικά ορίζονται ως ακολούθως: α. β. γ. δ.

Αντίγραφο του Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας Πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης Δήλωση φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) του έτους 2015 Εκκαθαριστικό σημείωμα δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του έτους 2015 ε. Τελευταία δήλωση στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) στ. Τυχόν καταστάσεις μισθοδοσίας ή εκκαθαριστικούς λογαριασμούς συντάξεων ή βεβαίωση ανεργίας του ΟΑΕΔ για το έτος 2015 ζ. Βεβαιώσεις οφειλών των πιστωτών με ημερομηνία έκδοσης μεταγενέστερη της έναρξης ισχύος του Ν. 4336/2015 η. Υπεύθυνη δήλωση για την πληρότητα και ορθότητα καταστάσεων περιουσίας και μεταβιβάσεων θ. Λοιπά έγγραφα κατά την κρίση του οφειλέτη Σε περίπτωση έγγαμου αιτούντος, τα παραπάνω έγγραφα προσκομίζονται και για τον ή την σύζυγο, όπως επίσης και στην περίπτωση ανήλικων τέκνων με περιουσία. Ακόμη, με την ίδια απόφαση, «καθορίζεται το υπόδειγμα της τυποποιημένης αίτησης (αίτησης συμπλήρωσης οφειλών) για τους οφειλέτες που έχουν ήδη υποβάλει αιτήσεις υπαγωγής στις διατάξεις του Ν. 3869/2010, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, και οι οποίες δεν έχουν συζητηθεί ή επί των οποίων δεν έχει επέλθει συμβιβασμός με τους πιστωτές, όπως η αίτηση αυτή προβλέπεται από το άρθρο 2 παρ. 3 της Υποπαραγράφου Α4 “Τροποποιήσεις του Ν. 3869/2010” του Ν. 4336/2015».

ΛΟYΚΑ ΚΑΤΣEΛΗ

«Δεν κινδυνεύουν οι συνεργάσιμοι δανειολήπτες» «Κανείς συνεργάσιμος δανειολήπτης που έχει αντικειμενική αδυναμία αποπληρωμής των δανείων του δεν έχει να φοβάται τον πλειστηριασμό της κατοικίας του» τόνισε για τον κώδικα δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Λούκα Κατσέλη. Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με τις δηλώσεις της κυρίας Κατσέλη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Η πρόσφατη τροποποίηση του κώδικα δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος καθιερώνει μια σειρά διαδικασιών που διαμορφώνουν τις απαραίτητες συνθήκες συνεργασίας μεταξύ τραπεζών και οφειλετών. Αφορά μη συνεργάσιμους δανειολήπτες, που δεν ανταποκρίνονται σε αλλεπάλληλες ειδοποιήσεις τραπεζών για υποβολή της αναγκαίας πληροφόρησης για την οικονομική τους κατάσταση. Αναλυτικά, μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου θα αποσταλεί σε όλους τους δανειολήπτες που συμπληρώνουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 30 ημερών μια πρώτη ειδοποίηση να υποβάλουν τα απαραίτητα στοιχεία που προβλέπει ο κώδικας δεοντολογίας. Με τον τρόπο αυτόν, δίνεται παράταση για την εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας μέχρι το τέλος του έτους. Εφόσον οι δανειολήπτες υποβάλουν τα απαραίτητα στοιχεία στην τράπεζά τους, θα ξεκινήσει η προβλεπόμενη διαδικασία ρύθμισης των δανείων τους με αντικειμενικές διαδικασίες. Κανείς συνεργάσιμος δανειολήπτης που έχει αντικειμενική αδυναμία αποπληρωμής των δανείων του δεν έχει να φοβάται τον πλειστηριασμό της κατοικίας του. Οι μόνοι που πρέπει να ανησυχούν είναι οι λίγοι εσκεμμένα κακοπληρωτές, που δεν θέλουν να παρουσιάσουν τα στοιχεία τους, ακόμα και όταν λάβουν τη δεύτερη προειδοποιητική επιστολή από την τράπεζά τους». Χ ΧΡΗΜΑ 21


Χ διεθνείς αγορές

Πού αξίζει να επενδύσετε, πού υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες Saxo Bank

Η «τέλεια καταιγίδα» που μαίνεται στις αναδυόμενες αγορές αποτελεί και τη μεγαλύτερη ευκαιρία των τελευταίων δεκαετιών

Τα κεφάλαια θα επιστρέψουν στις αναδυόμενες αγορές μόλις υπάρξει σαφήνεια σχετικά με την πορεία των αμερικανικών επιτοκίων

Η

βουτιά στην τιμή του πετρελαίου και άλλων εμπορευμάτων ασκεί μεγάλη πίεση στις επιδόσεις των αναδυόμενων αγορών. Παρ’ όλα αυτά, η Saxo Bank διακρίνει τη μεγαλύτερη ελπίδα ακριβώς σε αυτές τις αγορές. Ενώ οι κίνδυνοι για την παγκόσμια ανάπτυξη αυξάνονται, η χρονική στιγμή για μια κίνηση στα επιτόκια των ΗΠΑ παραμένει μια πηγή ανησυχίας για τις αναδυόμενες οικονομίες. Ωστόσο, η εγγενής αυτή μεταβλητότητα δημιουργεί τις δικές της επενδυτικές ευκαιρίες. Οι αναδυόμενες αγορές αντιμετωπίζουν τις σφοδρές συνέπειες από μια «τέλεια καταιγίδα» λόγω χρέους, από το αβέβαιο δο-

22 Οκτώβριος 2015

λάριο και την κατάρρευση των τιμών στα εμπορεύματα. Ωστόσο, σύμφωνα με τις Επενδυτικές Προτάσεις της Saxo Bank για το Δ’ Τρίμηνο 2015, υπάρχει ελπίδα –και επενδυτικές ευκαιρίες– ακόμη κι αν ο κύκλος άρνησης μέσω του «παρατείνω και προσποιούμαι» επιμένει. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Saxo Bank, Steen Jakobsen, αναφέρει: «Η πολιτική του “παρατείνω και προσποιούμαι” πυροδότησε έναν αρνητικό φαύλο κύκλο, όπου το χρέος των αναδυόμενων αγορών που αποτιμάται σε USD μετατράπηκε στα τοπικά νομίσματα. Στη συνέχεια, το ισχυροποιημένο δολάριο αύξησε το βάρος του χρέους, ενώ ταυτόχρονα μείωσε τις τιμές

των εμπορευμάτων, δηλαδή το βασικό εξαγωγικό πλεονέκτημα για πολλές αναδυόμενες οικονομίες. Με τη σειρά του, αυτό επέφερε μείωση της ζήτησης και της ανάπτυξης στις αναδυόμενες αγορές. Η συγκεκριμένη εξέλιξη έλαβε χώρα στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας οικονομίας που βασίζεται σε παραστατικό χρήμα, σε αποθεματικά σε δολάρια, σε εμπορεύματα και χρέος αποτιμώμενα σε δολάρια και σε ένα δολάριο που ενισχύεται. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας μειώνεται δραματικά, η μόνη έκπληξη είναι ότι αυτό φαίνεται να αποτελεί έκπληξη για τους πολιτικούς!» καταλήγει ο Jakobsen.


Βλέποντας πέρα από την τρέχουσα μεταβλητότητα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αναδυόμενες αγορές, ο Steen Jakobsen παρατηρεί και μια θετική πλευρά: «Η “τέλεια καταιγίδα” που μαίνεται στις αναδυόμενες αγορές αποτελεί και τη μεγαλύτερη ευκαιρία των τελευταίων δεκαετιών». Ο Steen Jakobsen εκτιμά ότι ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να κινηθούμε σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι μέσω των συναλλαγών σε Forex (συνάλλαγμα), για λόγους ρευστότητας και πρόσβασης. Πολλές αναδυόμενες αγορές δεν έχουν αρκετό βάθος ώστε να στηρίξουν ισχυρές αγορές μετοχών. Επιπλέον, ακαδημαϊκές μελέτες δείχνουν ότι πάνω από το 80% όλων των αποδόσεων των αναδυόμενων αγορών προέρχεται από την αγορά συναλλάγματος και όχι από την κατοχή ομολόγων και μετοχών. Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη, ο Steen Jakobsen εκτιμά ότι οι αναδυόμενες οικονομίες προσφέρονται για τοποθετήσεις αγοράς. Ο ίδιος αναφέρει χαρακτηριστικά πως το γεγονός ότι βρισκόμαστε εν μέσω μιας «τέλειας καταιγίδας» δεν σημαίνει και ότι «ο ήλιος δεν θα ξαναβγεί». Οι βασικές επενδυτικές προτάσεις της Saxo Bank για το επόμενο τρίμηνο είναι οι εξής:

Μετοχές Ο επικεφαλής Στρατηγικής Μετοχών της Saxo Bank, Peter Garnry, υποστηρίζει ότι το γ’ τρίμηνο του 2015 θα μείνει στην ιστορία ως το μεγάλο κάλεσμα αφύπνισης, καθώς οι μετοχές σε παγκόσμιο επίπεδο παρασύρθηκαν στην πιο βίαιη, γι’ αυτές, περίοδο από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, σύμφωνα με τη μέτρηση του πρώτου και του δεύτερου παραγώγου μεταβλητότητας. Στο γ’ τρίμηνο, οι μετοχές των ανεπτυγμένων αγορών κατέγραψαν πτώση 6,2%, ενώ οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών κατακρημνίστηκαν στο -16,2%. Ο Peter Garnry πιστεύει ότι υπάρχουν ισχυρές υποβόσκουσες δυνάμεις σε πολλές αναδυόμενες αγορές, οι οποίες μετατοπίζουν τον προσανατολισμό τους από καθαρά εξαγωγικό και μετατρέπουν τον χαρακτήρα τους από παραγωγό εμπορευμάτων προς την κατεύθυνση μιας πιο ισορροπημένης οικονομίας, στο πλαίσιο της οποίας μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης θα προέρχεται από την εγχώρια κατανάλωση, καθώς η μεσαία τάξη αναπτύσσεται. Η μετάβαση έχει ήδη ξεκινήσει και τα κεφάλαια θα επιστρέψουν στις αναδυόμενες

Οι αναδυόμενες αγορές αντιμετωπίζουν τις σφοδρές συνέπειες από μια «τέλεια καταιγίδα» λόγω χρέους, από το αβέβαιο δολάριο και την κατάρρευση των τιμών στα εμπορεύματα.

Συνάλλαγμα Ο επικεφαλής Στρατηγικής Συναλλάγματος της Saxo Bank, John Hardy, εκτιμά ότι η απόφαση της Fed τον Σεπτέμβριο κατέστησε σαφές πως η πολιτική της συγκεκριμένης κεντρικής τράπεζας είναι παγκόσμια, ιδιαίτερα όσον αφορά τις αναδυόμενες οικονομίες. Παρά το γεγονός ότι το δ’ τρίμηνο η προοπτική ανάκαμψης σε νομίσματα όπως το RUB (ρούβλι Ρωσίας), το BRL (ρεάλ Βραζιλίας), το TRY (λίρα Τουρκίας) και το ZAR (ραντ Νοτίου Αφρικής) διαφαίνεται καθαρά λόγω διάθεσης για ανάληψη κινδύνου, μια πιο συντηρητική προσέγγιση θα στρεφόταν σε άλλα νομίσματα και αγορές, όπως για παράδειγμα στο Μεξικό και την Πολωνία.

Ομόλογα αγορές μόλις υπάρξει σαφήνεια σχετικά με την πορεία των αμερικανικών επιτοκίων.

Εμπορεύματα Τα εμπορεύματα κατέβαλαν προσπάθεια να σταθεροποιηθούν στο μεγαλύτερο μέρος του Σεπτεμβρίου, αφού πολλές πρώτες ύλες, όπως τα βιομηχανικά μέταλλα, έφτασαν σε επίπεδα που δεν είχαμε ξαναδεί από τις αρχές της νέας χιλιετίας. Η αύξηση της προσφοράς σε βασικά εμπορεύματα, από τα μέταλλα, την ενέργεια και τα γεωργικά προϊόντα, συνέχισε να πλήττει έντονα τις χώρες των αναδυόμενων αγορών, των οποίων η ευημερία εξαρτάται από τις εξαγωγές πρώτων υλών. Ο Ole Hansen, επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων της Saxo Bank, προειδοποιεί ότι, μπαίνοντας στο τελευταίο τρίμηνο του 2015, το φως στην άκρη του τούνελ για τα εμπορεύματα θα φανεί υπό την προϋπόθεση ότι η προσφορά θα μειωθεί. Αλλά αν η ζήτηση δεν καταφέρει να ανταποκριθεί, το τούνελ θα μπορούσε να επιμηκυνθεί ακόμα περισσότερο, αφήνοντας περιθώρια μόνο για μια αμυδρή αχτίδα ελπίδας.

Μακροοικονομικά Ο Mads Koefoed, επικεφαλής Μακροοικονομικής Στρατηγικής της Saxo Bank, αναφέρει ότι η πολυαναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) θα αποτελέσει το τέταρτο μακροοικονομικό γεγονός-ορόσημο. Οι αναδυόμενες αγορές, ωστόσο, παραμένουν ένας σημαντικός παράγοντας στην εξίσωση, καθώς η υπερβολική αδυναμία που παρατηρείται μετά την απροθυμία για ανάληψη κινδύνου από τα τέλη του καλοκαιριού μπορεί να αποδειχθεί υπερβολική.

Ο επικεφαλής Προϊόντων Σταθερού Εισοδήματος της Saxo Bank, Simon Fasdal, σχολιάζει ότι κατά τη διάρκεια του γ’ τριμήνου το αίσθημα φόβου επικράτησε στις αγορές και στις αρχές του δ’ τριμήνου παραμένει υπολογίσιμη δύναμη. Ωστόσο, ο ίδιος πιστεύει ότι το νήμα των ευκαιριών ξεκινά από τις αναδυόμενες αγορές. Πρώτον, η συνολική απομάκρυνση από τα στοιχεία ενεργητικού των αναδυόμενων αγορών έχει αυξήσει σημαντικά τη διαφορά απόδοσης μεταξύ των ανεπτυγμένων και των αναδυόμενων αγορών. Και δεύτερον, η έλλειψη ανάπτυξης αποτελεί, επίσης, έναν ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα.

Ασία Ο αναλυτής Μακροοικονομικής Στρατηγικής της Saxo Bank για την Ασία, Kay VanPetersen, σε αντίθεση με όσους πιστεύουν ότι οι μαζικές ρευστοποιήσεις στις αναδυόμενες αγορές έχουν φτάσει στο μη περαιτέρω και ότι τα χαμηλά του κύκλου έχουν πλέον ολοκληρωθεί, προτιμά να διαφοροποιήσει τη θέση του. Το φθηνό χρήμα που προήλθε από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Fed και τα εκτεταμένα μέτρα τόνωσης στην Κίνα κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης έχουν διογκώσει σε μεγάλο βαθμό τα στοιχεία ενεργητικού. Η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδύνεται, τα εμπορεύματα δεν έχουν βρει ακόμη κάποιο επίπεδο στήριξης, ενώ τα στοιχεία ενεργητικού από τις αναδυόμενες αγορές δεν έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν τη συνεχιζόμενη επιδείνωση των θεμελιωδών μακροοικονομικών μεγεθών. Χ ΧΡΗΜΑ 23


Χ

~ αφιέρωμα

ΑΫΛΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ Θα το κάνουμε όπως οι Γάλλοι;

Σ

τη Γαλλία ξεκινά η προετοιμασία για το πέρασμα στις συναλλαγές με κάρτα, με τις βασικές αρχές του εγχειρήματος να είναι ήδη γνωστές από τον Νοέμβριο του 2014. Ύστερα από έναν χρόνο, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μισέλ Σαπέν, παρουσίασε πρόσφατα τον οδικό χάρτη της νέας «Εθνικής Στρατηγικής της Γαλλίας για τα Μέσα Πληρωμής». Ο Μισέλ Σαπέν σχεδιάζει να εφαρμόσει γύρω στα είκοσι μέτρα για την προώθηση της χρήσης πλαστικού χρήματος. Κάποια από αυτά πρόκειται να ληφθούν και να εφαρμοστούν τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να διευκολυνθεί η αγορά των Χριστουγέννων. Όποιος έχει επισκεφθεί τη Γαλλία θα έχει διαπιστώσει ότι η χρήση της τραπεζικής κάρτας είναι απολύτως γενικευμένη. Κάρτα βάζει κάποιος στο μηχάνημα του γκαράζ ή των διοδίων για να ανέβει η μπάρα, κάρτα βάζει στο μηχάνημα του μετρό ή τη δίνει στον υπάλληλο, όπου υπάρχει, για να προμηθευτεί ακόμη και ένα μοναδικό εισιτήριο, κάρτα βάζει στο μηχάνημα του αεροδρομίου για να πάρει καρότσι για τις βαλίτσες. Παρ’ όλα αυτά, ο κύριος Σαπέν θέλει να επεκτείνει περαιτέρω τη χρήση της στην αγορά, ακόμη και στο πολύ μικρό λιανεμπόριο, για κάποιον δηλαδή που θα αγοράσει ένα προϊόν που κοστίζει 1 ευρώ ή και λιγότερο!

Κάρτα από το πρώτο ευρώ Ο στόχος του Γάλλου υπουργού δεν είναι ασφαλώς να κάνει τη ζωή δύσκολη στους συμπατριώτες και ψηφοφόρους του. Αντίθετα, στό24 Οκτώβριος 2015

χος του είναι «να απλοποιήσει τη ζωή των Γάλλων, να διασφαλίσει τις συναλλαγές και να στηρίξει την καινοτομία στη Γαλλία» όπως ο ίδιος έχει διευκρινίσει. Ο Μισέλ Σαπέν έχει καταστήσει σαφές ότι επιθυμία του είναι η τραπεζική κάρτα να γίνεται αποδεκτή στο λιανικό εμπόριο από το πρώτο ευρώ, από όσο το δυνατόν περισσότερους εμπόρους και επιτηδευματίες. Αυτό όμως προϋποθέτει τη μείωση των επιβαρύνσεων που η χρήση της κάρτας συνεπάγεται γι’ αυτούς από τις τράπεζες, κυρίως σε ό,τι αφορά τις συναλλαγές με πολύ χαμηλό αντίτιμο. «Οι συνομιλίες μεταξύ των τραπεζών και των εμπόρων συνεχίζονται και πρέπει σύντομα να ολοκληρωθούν» δήλωσε ο Σαπέν και πρόσθεσε ότι παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις. «Κάποιες τράπεζες έχουν ήδη προωθήσει τη νέα τιμολόγηση, άλλες είναι έτοιμες να το πράξουν προτού φθάσει ο Δεκέμβριος» σημειώνει μιλώντας στη «Figaro» ο Βιλί Ντιμπόστ, διευθυντής της Υπηρεσίας Συστημάτων και Μέσων Πληρωμών της Γαλλικής Τραπεζικής Ομοσπονδίας.

Καταργείται το πάγιο και μειώνεται η διατραπεζική προμήθεια Σε κάθε περίπτωση, από τις 9 του προσεχούς Δεκεμβρίου η διατραπεζική προμήθεια πληρωμών θα μειωθεί κατά περίπου 18% και, κυρίως, θα καταργηθεί το πάγιο μέρος της επιβάρυνσης, που «τιμωρεί» –όπως είναι φυσικό– τις μικρές συναλλαγές. Οι ρυθμίσεις αυτές θα


Ποιο μοντέλο ισχύει σήμερα στη ΓαλλίαΟι στόχοι του 2020 ΧΡΗΜΑ 25


Χ αφιέρωμα ~ Άυλο χρήμα και ψηφιακές συναλλαγές συνεισφέρουν στην ελάφρυνση των επιβαρύνσεων των εμπόρων. Παρεμπιπτόντως, εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι σύστημα επιβαρύνσεων των καταναλωτών σε διατραπεζικές συναλλαγές δεν υπάρχει εδώ και τουλάχιστον μία τριανταετία στη Γαλλία. Δηλαδή και το μακρινό 1985 μπορούσε ο πελάτης μιας τράπεζας να σηκώσει χρήματα με την τραπεζική κάρτα του (ήταν από τότε γενικευμένη η χρήση της) από ΑΤΜ άλλης τράπεζας δίχως να καταβάλει το παραμικρό σε κάποιον «ΔΙΑ» ή άλλον τραπεζικό θεό.

«Ανέπαφες» συναλλαγές για όλους έως το 2020! Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2016 όλα τα νέα τερματικά πληρωμών που προτείνουν οι τράπεζες στους εμπόρους θα λειτουργούν μέσω Διαδικτύου, για να ελαχιστοποιηθούν οι δαπάνες χρήσης τους. Τα μηχανήματα αυτά θα αποκτήσουν επίσης εξοπλισμό ανέπαφης χρήσης, δηλαδή θα κάνει κάποιος τη συναλλαγή του δίχως να εισαγάγει κάρτα και να πληκτρολογήσει κωδικό. Στόχος της κυβέρνησης του Παρισιού είναι ώς την 1η Ιανουαρίου 2020 όλα τα τερματικά πληρωμών στη Γαλλία να μπορούν να διενεργούν ανέπαφες συναλλαγές. Πέραν αυτών, η γαλλική κυβέρνηση σχεδιάζει και νέες ρυθμίσεις, που θα αλλάξουν άρδην τις συνήθειες των καταναλωτών. Η διάρκεια της ισχύος μιας επιταγής, για παράδειγμα –σημειώνεται εδώ ότι η χρήση τραπεζικών επιταγών στη Γαλλία είναι εδώ και δεκαετίες πολύ διαδεδομένη, αφού οι τράπεζες χορηγούν καρνέ επιταγών ακόμη και σε πρωτοετείς που ανοίγουν φοιτητικό λογαριασμό– πρόκειται να μειωθεί από τους δώδεκα στους έξι μήνες.

Payfip για δήμους και Δημόσιο Επίσης, ώς τα τέλη του 2016 το γαλλικό κράτος θα δώσει τη δυνατότητα στις δημοτικές αρχές και στους δημόσιους οργανισμούς να προσφέρουν στους πολίτες έναν νέο τρόπο πληρωμής των λογαριασμών τους, που θα ονομάζεται Payfip και θα τους επιτρέπει να εξυπηρετούν τους λογαριασμούς τους με πάγιες εντολές, δίχως καμία επιπλέον επιβάρυνση.

ΤΡΥΦΩΝ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ «Πλαστικό χρήμα από το 2016-Εξετάζουμε κίνητρα για τη χρήση καρτών» Τη βούληση του Υπουργείου Οικονομικών να επεκταθεί η χρήση του πλαστικού χρήματος επιβεβαίωσε επίσημα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Τρύφων Αλεξιάδης. Όπως εξήγησε, στόχος είναι να χτυπηθεί η φοροδιαφυγή και να λαμβάνει το κράτος γρηγορότερα τον ΦΠΑ. Συμπλήρωσε δε ότι για τη χρήση καρτών θα δοθούν κίνητρα. Όπως τόνισε, οι όποιες αλλαγές θα εφαρμοστούν από 1ης Ιανουαρίου 2016, επισημαίνοντας πως το ΥΠΟΙΚ ολοκληρώνει τον σχεδιασμό του, και στη συνέχεια θα υπάρξει συζήτηση και συνεννόηση με τις τράπεζες. «Πρέπει να πάμε σε αλλαγή νοοτροπίας και στους φορολογούμενους και στο κράτος» επεσήμανε. «Αγωνιούμε να μαζέψουμε 45-50 δισ. ευρώ κάθε χρόνο από άμεσους και έμμεσους φόρους» υπογράμμισε, τονίζοντας πως αν χτυπηθεί η φοροδιαφυγή, θα εισπράττονται 15-20 δισ. ευρώ. «Καθένας μας μπορεί να βάλει ένα λιθαράκι για να κερδίσουμε αυτόν τον αγώνα» ανέφερε ο κύριος Αλεξιάδης. 26 Οκτώβριος 2015

EBEA: Κίνητρα στη χρήση καρτών προτείνει ο Κ. Μίχαλος Τη θέσπιση κινήτρων για τη χρήση καρτών στις συναλλαγές με εμπορικές επιχειρήσεις και επαγγελματίες ζητά ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Κωνσταντίνος Μίχαλος, με επιστολή του στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών. Επισημαίνοντας την πάγια θέση του επιχειρηματικού κόσμου ότι η προσπάθεια ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας θα πρέπει να στηριχθεί στη μείωση των φορολογικών συντελεστών, με παράλληλη αύξηση της αποτελεσματικότητας του κράτους στην πάταξη της φοροδιαφυγής, ο κύριος Μίχαλος θεωρεί επιβεβλημένη την προώθηση των συναλλαγών με κάρτες, καθώς έχει πολλαπλά οφέλη, αλλά και τη θέσπιση γενναίων κινήτρων για επιχειρήσεις και καταναλωτές. Ειδικότερα όσον αφορά τις επιχειρήσεις, η Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει στις ακόλουθες δράσεις: 1. Αξιοποίηση πόρων του νέου ΕΣΠΑ, για την επιδότηση του κόστους εγκατάστασης των τερματικών συσκευών αποδοχής καρτών (POS). Η δράση αυτή οφείλει να τεθεί σε άμεση προτεραιότητα, προκειμένου να δημιουργηθεί σε όλη τη χώρα η απαραίτητη υποδομή για την αποτελεσματική εφαρμογή των κινήτρων. 2. Εφαρμογή μειωμένου συντελεστή φορολογίας κερδών για το τμήμα των πωλήσεων που πληρώνεται με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες. Το δημοσιονομικό κόστος ενός τέτοιου μέτρου μπορεί να αντισταθμιστεί πλήρως από τη μείωση των διαφυγόντων εσόδων, τόσο από τον ΦΠΑ όσο και από τον φόρο εισοδήματος. 3. Μείωση του ύψους της προμήθειας ανά συναλλαγή που χρεώνουν οι τράπεζες, ειδικά στα μικρά καταστήματα. Η επιβάρυνση για τις τράπεζες θα είναι περιορισμένη, εφόσον θα υπάρξει επιμερισμός του κόστους σε μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων. Πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να ληφθούν και στο πλαίσιο της εφαρμογής της νέας Οδηγίας της ΕΕ για τις διατραπεζικές προμήθειες, η οποία πρόκειται να τεθεί σε ισχύ μέχρι τα τέλη του έτους. Αντίστοιχα, για τους καταναλωτές θα πρέπει να προβλεφθούν κίνητρα όπως: ∼ Χτίσιμο του αφορολογήτου για μισθωτούς και συνταξιούχους, βάσει των μη εγχρήματων συναλλαγών. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να προβλεφθεί σημαντική αύξηση του αφορολόγητου ορίου, εφόσον είτε το σύνολο είτε ένα συγκεκριμένο ύψος των δαπανών έχει πραγματοποιηθεί με χρήση καρτών. Πρόκειται για ένα αποτελεσματικό μέτρο κινητοποίησης των φορολογουμένων, οι οποίοι θα μπορούν να επιτύχουν μείωση του φόρου εισοδήματος και παράλληλα να απαλλαγούν από την υποχρέωση της συγκέντρωσης έγχαρτων αποδείξεων. ∼ Παροχή έκπτωσης φόρου από δαπάνες που πραγματοποιούνται με τη χρήση καρτών. Το ποσοστό της έκπτωσης μπορεί να εξαρτάται από το είδος της επιχείρησης στην οποία γίνεται η συναλλαγή, με υψηλότερη έκπτωση σε κλάδους υπηρεσιών στους οποίους παρατηρείται εκτεταμένη φοροδιαφυγή.


Ʌʌʘʏʉʋʉʌɿɲʃɳ Ʌʌʉʁʊʆʏɲ Ʌʌʘʏ ʉ ʋ ʉʌ ɿɲʃɳ Ʌʌʉʁʊʆʏɲ ĞͲWĂLJŵĞŶƚƐ ɶɿɲ ɸʋɿʖɸɿʌɼʍɸɿʎ ĞͲWĂLJŵĞŶƚƐ ɶɿɲ ɸʋɿʖɸɿʌɼʍɸɿʎ

gate

info@cardlink.gr info @cardlink.gr


Χ αφιέρωμα ~ Άυλο χρήμα και ψηφιακές συναλλαγές ☛

Από την 1η Ιανουαρίου 2016, όλα τα νέα τερματικά πληρωμών που προτείνουν οι τράπεζες στους εμπόρους θα λειτουργούν μέσω Διαδικτύου, για να ελαχιστοποιηθούν οι δαπάνες χρήσης τους.

Αναφερόμενος στα οφέλη που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση πιστωτικών καρτών, ο κύριος Μίχαλος επισημαίνει μεταξύ άλλων τα παρακάτω: ∼ Αύξηση των δημόσιων εσόδων και περιορισμό της φοροδιαφυγής, ώστε να καταστεί δυνατή η σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών, που επιβαρύνουν σήμερα καταναλωτές και επιχειρήσεις. ∼ Απλούστευση του φορολογικού συστήματος και απελευθέρωση ανθρώπινων πόρων για τη διενέργεια ελέγχων. ∼ Ενίσχυση της ρευστότητας στις τράπεζες, μέσω του περιορισμού της ανάληψης μετρητών από ΑΤΜ. ∼ Διευκόλυνση και μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τον καταναλωτή. ∼ Προστασία των συνεπών επιχειρήσεων από πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού και μείωση του κινδύνου κλοπών, καθώς περιορίζεται η κυκλοφορία του φυσικού χρήματος.

ΕΣΕΕ: POS παντού, κάρτες σε όλους Το ελληνικό εμπόριο λέει «ναι» στην ευρεία χρήση πλαστικού χρήματος και η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας απέστειλε ήδη επιστολές στις διοικήσεις όλων των ελληνικών τραπεζών, επισημαίνοντας το θέμα της προμήθειας συσκευών POS σε όλες τις εμπορικές επιχειρήσεις της Ελλάδας. Για την προσαρμογή των εμπορικών επιχειρήσεων στο νέο περιβάλλον, κρίνεται επιβεβλημένη από την ΕΣΕΕ η ευρεία διασπορά της χρήσης των απαραίτητων για τις συναλλαγές συσκευών POS και η, κατά το δυνατόν, καλύτερη κατάρτιση των επιχειρηματιών στην ασφαλή χρήση τους και στις προϋποθέσεις λειτουργίας τους. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΣΕΕ κρίνει απαραίτητο να υπάρξει προηγούμενη συνεννόηση με τις τράπεζες για την προμήθεια, τοποθέτηση, τεχνική υποστήριξη και χρήση των συγκεκριμένων μηχανημάτων. «Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 150.000 μηχανάκια POS που είναι σε χρήση σήμερα, θα απαιτηθούν άλλα 400.000 για να καλύψουν τις συνολικές ανάγκες της ελληνικής αγοράς» σημειώνει σε ανακοίνωσή της η ΕΣΕΕ, με την οποία γνωστοποιεί ότι ζήτησε συνάντηση από όλες τις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών, «για να αναζητήσουν από κοινού τις ορθότερες λύσεις και τις άμεσες ενέργειες μέσω του προγράμματος ενημέρωσης και προστασίας (FEEL-SAFE) της ΕΣΕΕ». Η ΕΣΕΕ, μάλιστα, αναφέρει ότι ξεκινά πανελλαδική εκστρατεία με μήνυμα κυρίως προς τις τράπεζες: «POS παντού, κάρτες σε όλους» και χαρακτηρίζει θετικό το ότι η Κομισιόν θεωρεί δυνατή τη συγχρηματοδότηση από τα κοινοτικά ταμεία της τοποθέτησης τερματικών συσκευών POS σε επιχειρήσεις, σύμφωνα με την απάντηση του επιτρόπου Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, Jonathan Hill, σε ερώτηση του αν28 Οκτώβριος 2015

τιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Δημήτρη Παπαδημούλη. Τέλος, η ΕΣΕΕ θεωρεί ως άμεση προτεραιότητα την εφ’ όλης της ύλης συζήτηση για τον επανακαθορισμό των χρεώσεων των εμπορικών συναλλαγών με τις ελληνικές τράπεζες και ζητάει με την ίδια επιστολή να συζητηθεί και αυτό το θέμα.

Οι αρτοποιοί ξεκίνησαν συνεργασία με την Τράπεζα Πειραιώς Συνεργασία με την Τράπεζα Πειραιώς σε θέματα ηλεκτρονικών εισπράξεων ανακοίνωσε η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών Προαστίων Περιχώρων. Σκοπός είναι να εξυπηρετηθούν τα μέλη της συντεχνίας με τον πιο αποδοτικό τρόπο για την αποδοχή συναλλαγών με κάρτες, όπως αναφέρει η ανακοίνωση και οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να επικοινωνούν με τη γραμματεία της συντεχνίας προκειμένου να ενημερωθούν για την ειδική προσφορά POS και τους όρους συνεργασίας.

ΣΕΠΕ: Οφέλη 5 δισ. ευρώ ετησίως από τις ψηφιακές συναλλαγές Οφέλη, τα οποία σε ετήσια βάση προσεγγίζουν τα 5 δισ. ευρώ, μπορεί να αποκομίσει η ελληνική οικονομία μόνο από τις τρεις πιο σημαντικές ψηφιακές συναλλαγές (πληρωμές, τιμολόγηση, ηλεκτρονική τραπεζική), όπως υποστηρίζει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας, κατεξοχήν γνώστης όλων των ηλεκτρονικών εργαλείων. Για παράδειγμα, η ηλεκτρονική τιμολόγηση μπορεί να εξοικονομήσει 1-1,5 δισ. ευρώ ετησίως για τις ελληνικές επιχειρήσεις και να διευκολύνει σημαντικά τον άμεσο εντοπισμό πλαστών και εικονικών φορολογικών στοιχείων. Επίσης, σε συνδυασμό με τη σταδιακή υποχρεωτική εγκατάσταση τερματικών POS σε κύρια σημεία συναλλαγών μπορεί να αυξήσει την ετήσια είσπραξη του ΦΠΑ κατά 2 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η αύξηση της ηλεκτρονικής τραπεζικής στους μέσους όρους της ΕΕ μπορεί να επιφέρει ένα ετήσιο συνολικό όφελος της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ. Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από τις διάφορες μελέτες που έχει εκπονήσει τα τελευταία χρόνια το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα στοιχεία αναδεικνύουν τη στρατηγική σημασία των ψηφιακών συναλλαγών στην αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους, τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, την πάταξη της φοροδιαφυγής και την αύξηση της είσπραξης του ΦΠΑ από πλευράς του Δημοσίου.

Ηλεκτρονική Τραπεζική Σύμφωνα με άλλη έρευνα του ELTRUN, το όφελος για τους καταναλωτές από τη χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής μπορεί να ανέλθει σε 450 ευρώ ετησίως (ανάλογα με το πλήθος των συναλλαγών που εκτελούνται). Το δε όφελος ανά συναλλαγή μπορεί να φτάσει ή να ξεπεράσει τα 13 ευρώ, συνυπολογίζοντας το κόστος του χαμένου χρόνου και της μετακίνησης προς τα φυσικά σημεία εκτέλεσης συναλλαγών. Σήμερα, το ποσοστό των ενεργών χρηστών e-banking στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου στο 17% του πληθυσμού, ενώ είναι εγγεγραμμένοι περισσότεροι από 2,5 εκατομμύρια χρήστες. Στην περίπτωση που η Ελλάδα κατάφερνε να φθάσει τον μέσο όρο της ΕΕ (περίπου 50%), δηλαδή τριπλασιάζοντας τον αριθμό τον ενεργών χρηστών, το συνολικό όφελος θα μπορούσε να ανέλθει σε 1,5 δισ. ευρώ για την εθνική οικονομία σε ετήσια βάση.


Η παρούσα συγκυρία (capital controls) οδήγησε σε σημαντική αύξηση τόσο των εγγεγραμμένων χρηστών όσο και των ενεργών χρηστών. Συγκεκριμένα, οι πρόσφατοι περιορισμοί στην κίνηση των κεφαλαίων αύξησαν σημαντικά τους εγγεγραμμένους χρήστες e-banking στην Ελλάδα και, κυρίως, τον αριθμό των ενεργών χρηστών (κατά περίπου 30%), οι οποίοι εκτελούν τακτικά συναλλαγές μέσω των ψηφιακών καναλιών.

Ηλεκτρονική τιμολόγηση Σήμερα στην Ελλάδα, περίπου 8.000 επιχειρήσεις διακινούν ηλεκτρονικά πάνω από 15 εκατομμύρια τιμολόγια (από τα 250 εκατομμύρια που εκδίδονται σε ετήσια βάση). Με βάση τα σημερινά στοιχεία χρήσης και του αριθμού των επιχειρήσεων, υπολογίζεται ότι η καθολική υιοθέτηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης μπορεί να εξοικονομήσει 1-1,5 δισ. ευρώ ετησίως για τις ελληνικές εταιρείες. Μάλιστα, η καθολική υιοθέτηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης θεωρείται εφικτή σε έναν ορίζοντα 2-3 ετών. Σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία, στη σταδιακή εξάπλωση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης έχουν προχωρήσει πολλές ευρωπαϊκές χώρες (Δανία, Νορβηγία, Ιταλία), η γειτονική Τουρκία και κράτη της Λατινικής Αμερικής (Βραζιλία, Μεξικό, Χιλή). Άμεσα οφέλη μπορούν να προκύψουν, επίσης, για το ελληνικό Δημόσιο και από τη μείωση του κόστους, την καλύτερη λειτουργία των κρατικών προμηθειών και την ενίσχυση της διαφάνειας. Με βάση το γεγονός ότι στην Ευρώπη οι κρατικές προμήθειες αντιπροσωπεύουν συνήθως το 10-15% του συνολικού όγκου εμπορικών παραστατικών σε μια χώρα, αναμένεται ότι το μέτρο της ηλεκτρονικής τιμολόγησης για τις δημόσιες προμήθειες μπορεί να εξοικονομήσει στο Δημόσιο περίπου 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Το πιο σημαντικό όμως όφελος για τη χώρα μας είναι η μείωση της φοροδιαφυγής μέσω της αυτοματοποίησης των φορολογικών ελέγχων. Αντίστοιχα συστήματα χρησιμοποιούνται με επιτυχία σε χώρες της Λατινικής Αμερικής που έχουν υψηλά ποσοστά φοροδιαφυγής. Επίσης, στην Πορτογαλία εφαρμόστηκε πρόσφατα μια αντίστοιχη πρωτοβουλία και είχε ως αποτέλεσμα σε έναν χρόνο την αύξηση της είσπραξης του ΦΠΑ κατά 780 εκατ. ευρώ. Σε συνδυασμό με τη σταδιακή υποχρεωτική εγκατάσταση τερματικών POS στα κύρια σημεία συναλλαγών –που πλέον είναι εφικτό, λόγω του χαμηλού κόστους και της προσφοράς φθηνών υπηρεσιών– σε δύο χρόνια μπορούμε να καταφέρουμε την αύξηση της είσπραξης του ΦΠΑ τουλάχιστον κατά 2 δισ. ευρώ ετησίως.

Ψηφιακές πληρωμές Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ELTRUN, το 47% των Ελλήνων online αγοραστών χρησιμοποίησαν την ηλεκτρονική τραπεζική και το ηλεκτρονικό εμπόριο για να ξεπεράσουν το πρόβλημα της έλλειψης μετρητών την περίοδο των κεφαλαιακών περιορισμών. Την ίδια ώρα που οι ηλεκτρονικές συναλλαγές πληρωμών κερδίζουν έδαφος παγκοσμίως, και σε κάποιες χώρες της Ευρώπης (Μεγάλη Βρετανία, Φινλανδία, Ολλανδία) έχουν ξεπεράσει τις αντίστοιχες συναλλαγές με τα μετρητά, στην Ελλάδα οι πληρωμές με κάρτες αντιπροσώπευαν μόνο το 6% των πληρωμών, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι στο 24%. Τα δε ποσοστά χρήσης της ηλεκτρονικής τραπεζικής είναι από τα χαμηλότερα σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης. Η ίδια έρευνα καταγράφει, πάντως, μια σημαντική αύξηση, κατά 30%, της χρήσης της ηλεκτρονικής τραπεζικής από Έλληνες online αγοραστές μόνο στις τρεις εβδομάδες από την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, ενώ στοιχεία της τραπεζικής αγοράς δείχνουν δεκαπλασιασμό της έκδοσης χρεωστικών καρτών την ίδια περίοδο.

Η υποχρεωτική εγκατάσταση τερματικών POS (υπολογίζεται ότι απαιτούνται επιπλέον 400.000-500.000 POS, που μπορεί να χρηματοδοτηθούν μέσω του νέου ΕΣΠΑ για τις πολύ μικρές εταιρείες/επαγγελματίες), θεωρείται εφικτή σε εύρος διετίας.

Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι ενέργειες από την ΓΓΔΕ Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες για να προωθηθούν οι ηλεκτρονικές πληρωμές οφειλών προς το Δημόσιο μέσω banking, e-banking ή της ηλεκτρονικής πληρωμής παραβόλων (e-παράβολο), ενώ έχει τεθεί σε παραγωγική λειτουργία η εφαρμογή ηλεκτρονικών πληρωμών στα τελωνεία. Οι δράσεις που προγραμματίζονται για το επόμενο διάστημα εστιάζονται στην παροχή της δυνατότητας στους φορολογουμένους να καταβάλουν τις οφειλές τους μέσω τραπεζικών καρτών (πιστωτικών, χρεωστικών, προπληρωμένων), καθώς και μέσω άλλων σύγχρονων μορφών πληρωμής.

Άμεσος έλεγχος και εξυγίανση του ανταγωνισμού Σημαντική είναι επίσης η επέκταση της χρήσης καρτών στις εμπορικές συναλλαγές (Β2Β), στην προσπάθεια για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των φορολογικών ελέγχων, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, της παραοικονομίας και του μαύρου χρήματος, καθώς και τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης. Έχει διαπιστωθεί ότι η επέκταση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών θα έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για τη φορολογική διοίκηση, λόγω της παροχής σε αυτήν της δυνατότητας διασταυρώσεων από την άντληση στοιχείων της συναλλαγής και τη χρήση έμμεσων τεχνικών ελέγχων, όσο και για τις επιχειρήσεις, λόγω της μείωσης του διοικητικού κόστους και της μείωσης του αθέμιτου ανταγωνισμού. Η κοινή προσπάθεια δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την επέκταση των ηλεκτρονικών πληρωμών αποτελεί ένα βήμα προς όφελος της χώρας. Η επέκταση των ηλεκτρονικών πληρωμών και η μείωση της χρήσης μετρητών θα συμβάλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, της παραοικονομίας και της διαφθοράς. Εστιάζοντας στους προαναφερθέντες στόχους, η ΓΓΔΕ σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών επεξεργάζεται σχέδιο για την προώθηση και τη διευκόλυνση των ηλεκτρονικών πληρωμών και τη μείωση της χρήσης των μετρητών.

Μειώνονται οι προμήθειες των τραπεζών για τη χρήση καρτών Στη σημαντική μείωση στο κόστος της χρήσης του πλαστικού χρήματος θα οδηγήσει η εφαρμογή του κανονισμού της ΕΕ για τη μείωση των διατραπεζικών προμηθειών, που τίθεται σε ισχύ από τις 9 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για την προμήθεια που πληρώνει η τράπεζα-αποδέκτης μιας συναλλαγής στην τράπεζα που έχει εκδώσει την κάρτα, το ύψος της οποίας διαμορφώνεται σήμερα στη χώρα μας από 1-1,25 ευρώ για τις πιστωτικές κάρτες και από 0,40-0,70 ευρώ για τις χρεωστικές. Η πρόταση κανονισμού προβλέπει τη μείωση της προμήθειας σε 0,30 ευρώ για τις πιστωτικές και σε 0,20 ευρώ για τις χρεωστικές κάρτες. Τελικός στόχος είναι η μείωση των προμηθειών που πληρώνουν οι έμποροι, που αποτελούν τον ενδιάμεσο κρίκο στην αλυσίδα της συναλλαγής και η μετακύλιση του οφέλους στους τελικούς καταναλωτές. Έτσι, η μείωση των διατραπεζικών προμηθειών θα συμπαρασύρει προς τα κάτω το κόστος αποδοχής των καρτών στα τερματικά συστήματα (POS), που αποτελεί πάγιο αίτημα του εμπορικού και επαγγελματικού κόσμου, προκειμένου να διευρύνουν την αποδοχή των πιστωτικών και των χρεωστικών καρτών. Σήμερα, η μέση προμήθεια που πληρώνει ΧΡΗΜΑ 29


Χ αφιέρωμα ~ Άυλο χρήμα και ψηφιακές συναλλαγές ☛

Για την προσαρμογή των εμπορικών επιχειρήσεων στο νέο περιβάλλον, κρίνεται επιβεβλημένη από την ΕΣΕΕ η ευρεία διασπορά της χρήσης των απαραίτητων για τις συναλλαγές συσκευών POS.

ένα εμπορικό κατάστημα στην τράπεζα, η οποία ενσωματώνει και τη διατραπεζική προμήθεια, διαμορφώνεται μεσοσταθμικά στο 2-2,5% περίπου, με τις μεγάλες αλυσίδες να απολαμβάνουν πολύ χαμηλότερες προμήθειες, ακόμη και κάτω του 1%, λόγω του αυξημένου τζίρου που πραγματοποιούν με κάρτες. Στο τελικό ύψος της προμήθειας σημαντικό ρόλο παίζει η γενικότερη σχέση του εμπόρου ή του επαγγελματία, όπως το αν έχει δανειακά προϊόντα ή άλλα καταθετικά. Ήδη, οι περιορισμοί στην ανάληψη μετρητών μετά την επιβολή των capital controls έχουν οδηγήσει σε αύξηση της χρήσης του πλαστικού χρήματος από μεγάλη μερίδα καταναλωτών, ενώ αυξητική είναι και η ζήτηση για εγκατάσταση τερματικών POS από εμπόρους και επαγγελματίες, στην προσπάθειά τους να κερδίσουν την πελατεία που καταφεύγει στη χρήση των καρτών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις:

∼ Ο αριθμός των κατόχων χρεωστικών καρτών θα αυξηθεί έως τα τέλη του 2015 στα 11,4 εκατομμύρια και πιστωτικών στα 3 εκατομμύρια. ∼ Ο τζίρος των χρεωστικών καρτών θα αυξηθεί στα 2,8 δισ. ευρώ και των πιστωτικών στα 4,5 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τον συνολικό τζίρο μέσω πλαστικού χρήματος στα 7,3 δισ. ευρώ. ∼ Ο αριθμός των εγκατεστημένων τερματικών POS θα αυξηθεί στις 200.000. Η μείωση των διατραπεζικών προμηθειών θα εξαλείψει και τα κίνητρα για τη χρήση διαφορετικού τερματικού από κάθε τράπεζα. Η διαδικασία αυτή θα απλοποιήσει ουσιαστικά και τη χρήση του τερματικού για τον έμπορο, ο οποίος θα μπορεί μέσα από ένα μηχάνημα να διεκπεραιώνει όλες τις συναλλαγές, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο εκδότης της κάρτας. Με τον τρόπο αυτό γίνεται εφικτός και ο στόχος για τη γενικευμένη χρήση πλαστικού χρήματος στις καθημερινές συναλλαγές. Σύμφωνα με όλες τις έρευνες, η δυναμική είναι μεγάλη, με δεδομένο το ότι σήμερα οι πληρωμές με κάρτες αντιπροσωπεύουν μόνο το 6% των συνολικών πληρωμών στη χώρα, ένα από τα μικρότερα ποσοστά στην Ευρώπη. Η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών θα μπορούσε να μειώσει τουλάχιστον κατά 25% τη μαύρη οικονομία, η οποία ανθεί και ευνοείται από την αύξηση του χρήματος σε φυσική μορφή που κυκλοφορεί στην αγορά. Χ

MOTIVIAN

Μονόδρομος και μοχλός ανάπτυξης οι ηλεκτρονικές συναλλαγές

Π

ριν λίγους μήνες, ήρθε στην επιφάνεια με τον πιο παράδοξο τρόπο άλλο ένα αναχρονιστικό χαρακτηριστικό της νεοελληνικής πραγματικότητας: η χαμηλή διείσδυση των ηλεκτρονικών πληρωμών στις καθημερινές μας συναλλαγές. Όσοι δεν τις αποδέχονται βρίσκουν διάφορες δικαιολογίες, όπως το ότι εμπεριέχουν αυξημένα ρίσκα, είναι ακριβότερες, καταργούν την προσωπική ελευθερία κ.ά. Η αλήθεια είναι διαφορετική. Το ρίσκο της διακίνησης μετρητών και της πραγματοποίησης συναλλαγών με ρευστό είναι πολύ μεγαλύτερο. Τα μετρητά έχουν και αυτά κόστος διακίνησης και φύλαξης, δημιουργούν προβλήματα και καθυστερήσεις (λάθη καταμέτρησης, έλλειψη ψιλών) και διευκολύνουν την εγκληματικότητα. Η πραγματικότητα είναι τελικά ότι μόνο όσοι έχουν λόγους να προωθούν περιθωριακές δραστηριότητες και να αποφεύγουν τη δήλωση και τη φορολόγηση των σχετικών εισοδημάτων έχουν λόγους να αποφεύγουν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο, και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, οι συναλλαγές με χρήματα περιορίζονται συνεχώς και επιβαρύνονται με αυξανόμενα κόστη. Οι πολίτες αξιοποιούν τους πολλαπλούς διαθέσιμους τρόπους για τον προγραμματισμό και την εύκολη πραγματο30 Οκτώβριος 2015

ποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, χωρίς να χρειαστεί να αφήσουν την άνεση του σπιτιού ή του γραφείου τους. Οι υποδομές υπάρχουν και γίνονται όλο και πιο εύχρηστες και γρήγορες. Τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα ενσωματώνουν τεχνολογίες για την πραγματοποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών, ακόμη και χωρίς τη χρήση καρτών, με τα ίδια επίπεδα ασφάλειας. Όλα αυτά σε συνδυασμό με χρηστικές εφαρμογές λογισμικού, που παρέχουν άμεση και αναλυτική ενημέρωση για τις πραγματοποιούμενες συναλλαγές. Η MOTIVIAN διαθέτει μεγάλη τεχνογνωσία στην παροχή ολοκληρωμένων εφαρμογών λογισμικού, που επιτρέπουν στους μεγάλους πελάτες μας από τον χρηματοπιστωτικό τομέα να προσφέρουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στους συναλλασσομένους. Παρέχει αποτελεσματικά και αξιόπιστα συστήματα, που υποστηρίζουν τις εσωτερικές διαδικασίες έγκρισης και ελέγχου, καθώς και εύχρηστες εφαρμογές πραγματοποίησης συναλλαγών. Βρίσκεται συνεχώς στην αιχμή της τεχνολογίας και σχεδιάζει μια σειρά πρωτοποριακών προϊόντων, τα οποία βασίζονται σε καινοτομίες που αναμένεται να αναδιαμορφώσουν το τοπίο και να καταστήσουν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές ακόμη πιο εύκολες και διαφανείς. Χ


ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΡΥΜΙΩΤΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος της Cardlink

ΧΡΗΜΑ_Ποια είναι τα οφέλη που προκύπτουν για τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και την ελληνική οικονομία από τις ψηφιακές συναλλαγές; ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΡΥΜΙΩΤΗΣ_Είναι πλέον τεκμηριωμένο ότι οι ψηφιακές συναλλαγές συνεισφέρουν θετικά στην ανάπτυξη της οικονομίας, με οφέλη για όλες τις πλευρές. Από αυτά, θα σταθώ στα τρία βασικότερα: Το πρώτο είναι η ταχύτητα κυκλοφορίας του χρήματος. Με τις ψηφιακές συναλλαγές, το χρήμα παραμένει άμεσα διαθέσιμο για την επόμενη συναλλαγή κάθε στιγμή, προς όφελος τόσο των καταναλωτών όσο και των επιχειρήσεων. Το δεύτερο είναι η ευκολία πραγματοποίησης συναλλαγών, καθώς και οι δυνατότητες που ανοίγονται για νέα προϊόντα και υπηρεσίες προς επιχειρήσεις και καταναλωτές. Το τρίτο πλεονέκτημα είναι η διαφάνεια. Κάθε ψηφιακή συναλλαγή αφήνει το ίχνος της και αυτό από μόνο του συμβάλλει στη δημιουργία μιας καλύτερης και δικαιότερης οικονομίας. Χ_Πώς οι εταιρείες παροχής λογισμικού βοηθούν στην καλύτερη διεκπεραίωση των τραπεζικών εργασιών και πώς οι τράπεζες θα προσαρμοστούν στο νέο τοπίο; Γ.Δ._Οι εταιρείες παροχής λογισμικού και υπηρεσιών διαθέτουν την ευελιξία και την τεχνογνωσία που τους επιτρέπουν να πρωτοπορούν και να πειραματίζονται στην ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Λειτουργούν ως εκκολαπτήρια και, έχοντας πολύ λιγότερες κανονιστικές και άλλες υποχρεώσεις από τις τράπεζες, μπορούν να καινοτομήσουν πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά από αυτές. Έχουν επίσης τη δυνατότητα να προσαρμοστούν γρήγορα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, ώστε να διορθώσουν/αναπροσαρμόσουν τυχόν λάθη στην αρχική ιδέα ή στην υλοποίηση ενός προϊόντος ή υπηρεσίας, αυξάνοντας κατά πολύ τις πιθανότητες επιτυχίας. Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλες τράπεζες στο εξωτερικό επενδύουν σημαντικά ποσά σε εταιρείες λογισμικού και υπηρεσιών, προκειμένου να επιταχύνουν τη διαδικασία ανάπτυξης προϊόντων και υπηρεσιών. Σε πολλές περιπτώσεις, οι εταιρείες αυτές λειτουργούν ανταγωνιστικά προς τις τράπεζες, απειλώντας το λειτουργικό τους μοντέλο εκεί ακριβώς που βρίσκεται η μεγαλύτερη αξία, δηλαδή στη σχέση με τον πελάτη. Οι τράπεζες αναγκαστικά θα πρέπει να αλλάξουν, για να προσαρμοστούν. Είτε, κάνοντας τις απαραίτητες εσωτερικές αλλαγές, θα μετασχηματιστούν για να μπορέσουν να ανταποκριθούν, είτε θα αποκτήσουν πρόσβαση στα νέα προϊόντα και τις υπηρεσίες επεν-

δύοντας χρήματα σε εταιρείες/σχήματα που δημιουργούν καινοτομία, είτε θα εξαγοράσουν εταιρείες, προκειμένου να αποκτήσουν αυτό που δεν έχουν. Θα πρέπει επίσης να αναφερθούμε στα κανονιστικά και ρυθμιστικά πλαίσια μέσα στα οποία λειτουργούν οι τράπεζες και οι εταιρείες, ειδικά όταν λειτουργούν ανταγωνιστικά. Όσο οι εταιρείες μπαίνουν στα «χωράφια» των τραπεζών και μεγαλώνουν οι δραστηριότητες αυτές τόσο θα αυξάνονται και οι φωνές για να μπουν και στις εταιρείες βαρύτερες απαιτήσεις για συμμόρφωση. Χ_Σε ποιον βαθμό οι ηλεκτρονικές συναλλαγές διασφαλίζουν τα προσωπικά δεδομένα και ποιος είναι ο ρόλος των εταιρειών παροχής λογισμικού σε αυτό; Γ.Δ._Το θέμα των προσωπικών δεδομένων αλλά και της ασφάλειας των συναλλαγών είναι πολύ σημαντικό. Όσον αφορά στην ασφάλεια των συναλλαγών, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει άλματα, που κάνουν τις συναλλαγές ιδιαίτερα ασφαλείς. Τεχνολογίες όπως το chip & pin για συναλλαγές με κάρτες, η χρήση κωδικών μιας χρήσης για συναλλαγές web banking, οι διαδικασίες ταυτοποίησης 2 βημάτων (κάτι που έχεις συν κάτι που ξέρεις), καθώς και οι εξελίξεις σε βιομετρικές μεθόδους ταυτοποίησης, δίνουν πολλές επιλογές και αυξάνουν την ασφάλεια των συναλλαγών. Σε συνδυασμό με τις πιστοποιήσεις και τις διαδικασίες ασφαλείας που πρέπει να έχουν τράπεζες και εταιρείες παροχής υπηρεσιών, το περιβάλλον πραγματοποίησης συναλλαγών είναι ασφαλέστερο από ποτέ. Το θέμα των προσωπικών δεδομένων είναι πιο πολύπλοκο και πιο γενικό. Όπως και με οτιδήποτε άλλο έχει σχέση με τη σύγχρονη τεχνολογία, από την πραγματοποίηση τηλεφωνικών κλήσεων, την οδήγηση μοντέρνων αυτοκινήτων, ακόμα και τη χρήση συσκευών για πρόσβαση στο Internet και τα κοινωνικά δίκτυα, η πρόοδος και η τεχνολογία απαιτούν έναν σεβασμό και μια ωριμότητα, ώστε να εκμεταλλευθούμε τα θετικά που προσφέρουν και να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τους κινδύνους που πραγματικά υπάρχουν. Αυτό σημαίνει ότι ως χρήστες της τεχνολογίας αυτόματα αποδεχόμαστε και συμβιβαζόμαστε με το γεγονός ότι προκειμένου να έχουμε τα οφέλη της τεχνολογίας, οι οργανισμοί με τους οποίους συναλλασσόμαστε (τράπεζες, εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.λπ.) γνωρίζουν πτυχές της ζωής μας. Οι οργανισμοί αυτοί όμως έχουν καίρια ευθύνη να προστατεύουν τα στοιχεία αυτά και να είναι απόλυτα διαφανείς στο πώς τα χρησιμοποιούν. Χ

Για την Cardlink: Η Cardlink ιδρύθηκε το 2004 και λειτουργεί το μεγαλύτερο δίκτυο τερματικών POS για την πραγματοποίηση συναλλαγών με κάρτες στην Ελλάδα. Τα τερματικά της Cardlink βρίσκονται σε περισσότερα από 85.000 σημεία, εξυπηρετώντας με ασφάλεια και ταχύτητα επιχειρήσεις και καταναλωτές στην πραγματοποίηση των καθημερινών τους συναλλαγών. Η ομάδα της Cardlink παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τομέα των ηλεκτρονικών πληρωμών και, υιοθετώντας τις τελευταίες τεχνολογίες, δημιουργεί καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες που συνεχώς βελτιώνουν τη συναλλακτική εμπειρία τόσο στο φυσικό όσο και στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Από τον Ιανουάριο του 2015 η Cardlink είναι εταιρεία του Ομίλου Quest. ΧΡΗΜΑ 31


ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Κρίση και ελλειμματικό πλαίσιο «φρενάρουν» την ανακύκλωση

32 Οκτώβριος 2015


Χ

~ αφιέρωμα

Η οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με το ελλειμματικό θεσμικό πλαίσιο και τους ανεπαρκείς ελέγχους, έχει οδηγήσει τη χώρα μας στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη όσον αφορά την ανακύκλωση.

Η

εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων είναι ένα σύνολο δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη συλλογή και μεταφορά, τη μεταφόρτωση, την προσωρινή αποθήκευση, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την ανάκτηση συγκεκριμένων κατηγοριών αποβλήτων, έτσι ώστε αυτά να αξιοποιούνται και να εκτρέπονται από το ρεύμα των αποβλήτων που οδηγείται σε χώρους τελικής διάθεσης. Πολλά είναι τα είδη των υλικών που, αντί να καταλήγουν στους Χώρους Ταφής, μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, να ανακυκλωθούν ή με άλλο τρόπο να ανακτηθούν. Τα πολλαπλά οφέλη της ανακύκλωσης αφορούν όχι μόνο την προστασία του περιβάλλοντος και την εξοικονόμηση των φυσικών πόρων, αλλά και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όμως η οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με το ελλειμματικό θεσμικό πλαίσιο και τους ανεπαρκείς ελέγχους, έχει οδηγήσει τη χώρα μας στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη όσον αφορά την ανακύκλωση. Αυτό δημιουργεί ένα σημαντικό πρόβλημα, καθώς η χώρα μας έχει δεσμευθεί να ανακυκλώνει τουλάχιστον το 50% των οικιακών απορριμμάτων έως το 2020. Η απουσία ανακύκλωσης σημαίνει πεταμένα λεφτά για την εθνική οικονομία, επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Τα τελευταία στοιχεία της Eurostat είναι απογοητευτικά και δείχνουν ότι το 80% των αστικών απορριμμάτων στη χώρα μας καταλήγει στους ΧΥΤΑ. Από το σύνολο των παραγόμενων αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα ανακυκλώθηκε μόλις το 16% και κομποστοποιήθηκε μόλις το 4%, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ φτάνει στο 43%. Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η εικόνα σχετικά με την ανακύκλωση μπαταριών-συσσωρευτών οχημάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τους συνολικά 50.000 τόνους χρησιμοποιημένων μπαταριών που παράγονται ετησίως, μόνο οι 17.000 ανακυκλώνονται σωστά, ενώ το μεγαλύτερο μέρος τους «χάνεται» σε χωματερές, ρέματα, ακόμη και στη θάλασσα.

Διεθνείς έρευνες έδειξαν ότι, συνολικά, οι μπαταρίες αποτελούν μόνον το 0,2% του όγκου των απορριμμάτων, αλλά από αυτές προέρχεται το 20% των τοξικών ουσιών των απορριμμάτων. Ταυτόχρονα, αποτελούν την κύρια πηγή καδμίου, που αποτελεί ένα άκρως τοξικό και επικίνδυνο μέταλλο. Χαρακτηριστικά, οι ουσίες που περιέχει μια μικρή μπαταρία είναι ικανές να ρυπάνουν 1 κυβικό μέτρο χώμα ή 400 κυβικά μέτρα νερό. Οι σχετικοί έλεγχοι του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης έδειξαν σωρεία δυσλειτουργιών. Περιβαλλοντικοί φορείς περιμένουν να δοθεί μια νέα ώθηση στην ανακύκλωση, προκειμένου η χώρα να μπορέσει να ανταποκριθεί στους δεσμευτικούς στόχους που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και να πάψει να βρίσκεται στον πάτο των περιβαλλοντικών επιδόσεων. Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης είναι ο αρμόδιος φορέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (πρώην ΥΠΕΚΑ) για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής για την ανακύκλωση στην Ελλάδα. Είναι υπεύθυνος για την έγκριση των εθνικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης ανά προϊόν, καθώς και για τον έλεγχο της προόδου της Ελλάδας στον τομέα της ανακύκλωσης.

Η ανακύκλωση συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη λόγω της οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής της διάστασης

ΧΡΗΜΑ 33


Χ αφιέρωμα ~ Διαχείριση αποβλήτων

Η σημασία και τα οφέλη της ανακύκλωσης

Τα οφέλη της ανακύκλωσης ή, ευρύτερα, της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων είναι γνωστά και πλήρως τεκμηριωμένα. Η ανακύκλωση συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη λόγω της οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής της διάστασης. Αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση των αποβλήτων, γιατί επιτυγχάνει οικονομικά οφέλη, συμβάλλει στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, διασφαλίζει την κοινωνική ισότητα και θέσεις εργασίας. Τα οφέλη αυτά εστιάζονται στην αξία των υλικών που ανακτώνται μέσω της ανακύκλωσης. Ο κύκλος εργασιών της ανακύκλωσης των πιο σημαντικών υλικών σχεδόν διπλασιάστηκε την περίοδο 2004-2008 στην Ευρωπαϊκή Ένωση (από 32,5 δισ. ευρώ σε 60,5 δισ. ευρώ), για να πέσει στα 37,2 δισ. ευρώ, το 2009, λόγω της οικονομικής ύφεσης, παραμένοντας όμως σε υψηλότερα επίπεδα από ό,τι πέντε χρόνια πριν. Η παραπάνω αξία υποεκτιμά την πραγματική οικονομική αξία της ανακύκλωσης, καθώς δεν περιλαμβάνει δραστηριότητες που συνδέονται με την ανακύκλωση των πιο σημαντικών υλικών, ούτε όλα τα ανακυκλώσιμα υλικά. Τη μεγαλύτερη αξία έχουν τα μέταλλα (σίδηρος, χάλυβας, αλουμίνιο και χαλκός) και ακολουθεί το χαρτί και το χαρτόνι. Η αξία των εξαγωγών ανακυκλώσιμων υλικών παρουσιάζει αυξητική τάση, γεγονός που συνδέεται και με την ανάπτυξη των ασιατικών οικονομιών, και ειδικότερα της Κίνας. Για ορισμένα ανακυκλώσιμα υλικά, όπως το χαρτί, το αλουμίνιο και ο χαλκός, η αξία των εξαγωγών είναι υψηλότερη τα τελευταία χρόνια από ό,τι πριν την οικονομική κρίση. Μεγαλύτερη είναι η επίδραση στις εξαγωγές των δευτερογενών μετάλλων, στα οποία η άνοδος των διεθνών τιμών είχε ως αποτέλεσμα μέχρι και τον πενταπλασιασμό της αξίας των εξαγωγών τους μέσα σε μια δεκαετία (2000-2010). Η ανακύκλωση αποτελεί ένα βασικό κλειδί για την επίτευξη της στρατηγικής της ΕΕ για τη μετάβαση σε μια οικονομία όπου αξιοποιεί αποδοτικότερα τους φυσικούς της πόρους. Ήδη τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι η ανακύκλωση καλύπτει την κατανάλωση χαρτιού και χαρτονιού κατά 41%, του σιδήρου και χάλυβα κατά 42%, του αλουμινίου κατά 10%, του γυαλιού κατά 14% και του πλαστικού κατά 2% (στοιχεία του 2006). Υπάρχει δυναμικό για ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή των ανακυκλωμένων υλικών στην παραγωγή πρώτων υλών, όπως για παράδειγμα στο πλαστικό, στο γυαλί και σε διάφορα επιμέρους μέταλλα. Η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών είναι απαραίτητη για τη βελτίωση των ποσοστών ανακύκλωσης και δίνει ευκαιρίες για την ανάπτυξη ερευνητικών και επαγγελματικών καινοτομιών. Ένα κρίσιμο σημείο είναι η ανάκτηση των σπάνιων μετάλλων, που είναι απαραίτητα για νέες τεχνολογίες, όπως π.χ. είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μέταλλα όπως το ίνδιο, που χρησιμοποιείται στα φωτοβολταϊκά και στις επίπεδες οθόνες, το γερμάνιο, που χρησιμοποιείται στις οπτικές ίνες, το γάλλιο, για κυκλώματα κ.ά., εισάγονται ☛

Η χώρα μας έχει δεσμευθεί να ανακυκλώνει τουλάχιστον το 50% των οικιακών απορριμμάτων έως το 2020

34 Οκτώβριος 2015

στην ΕΕ και οι ανάγκες της βιομηχανίας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πληροφορικής αυξάνονται ραγδαία. Το πρώτο βήμα για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας είναι η αύξηση της ανακύκλωσης των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Τα απόβλητα αυτά αντιπροσωπεύουν ένα ρεύμα υψηλής αξίας, λόγω των σπάνιων μετάλλων που περιέχουν, και εκτιμάται ότι η αξία από τη διαχείρισή τους θα φτάσει τα 5,6 δισ. ευρώ μέχρι το 2020. Περιβαλλοντικά: Η ανεξέλεγκτη απόρριψη των αποβλήτων στο περιβάλλον εγκυμονεί πολλούς κινδύνους, που πολλές φορές δεν γίνονται άμεσα αντιληπτοί. Απόβλητα όπως οι μπαταρίες και τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη περιέχουν επικίνδυνες ουσίες, όπως μόλυβδο, υδράργυρο, κάδμιο κ.λπ., των οποίων η διάχυση στο περιβάλλον έχει επιπτώσεις στο έδαφος, το νερό, τους οργανισμούς, ακόμη και στον άνθρωπο. Ειδικά τα απόβλητα των λιπαντικών ελαίων θεωρούνται επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία. Το πλαστικό χρειάζεται αιώνες για να αποδομηθεί και η παρουσία του μπορεί να προκαλέσει ακόμη και τον θάνατο σε υδρόβιους και άλλους οργανισμούς. Η απόρριψη του γυαλιού σε χωματερές κοντά σε δασικές εκτάσεις προκαλεί συχνά πυρκαγιές. Η διαχείριση των αποβλήτων συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή με πολλούς τρόπους. Τα απόβλητα που αντί να ανακυκλώνονται καταλήγουν σε ΧΥΤΑ κατά την αποσύνθεσή τους εκπέμπουν μεθάνιο, ένα αέριο του θερμοκηπίου 25 φορές ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα. Επιπλέον, η ανακύκλωση υλικών αντί της παραγωγής τους από πρώτες ύλες απαιτεί λιγότερη ενέργεια, και επομένως εκπέμπονται και μικρότερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα. Για την ΕΕ έρευνα της Ökopol υπολογίζει την εξοικονόμηση αερίων του θερμοκηπίου από την τρέχουσα ανακύκλωση των αστικών στερεών αποβλήτων σε 160 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα, που αντιστοιχεί στη συνολική ποσότητα που παράγουν ολόκληρη η Ελλάδα και η Φινλανδία μαζί. Στις ΗΠΑ, η Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας (EPA) έχει υπολογίσει ότι η απόρριψη 100 τόνων χαρτιού γραφείου παράγει 62 τόνους CO2, ενώ η ανακύκλωση 50 τόνων από το ίδιο χαρτί έχει το αντίστροφο αποτέλεσμα και απορροφά 3 τόνους CO2. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στην ανάλυση του κύκλου ζωής: η ανακύκλωση γλυτώνει την κοπή δέντρων που με τη σειρά τους συγκομίζουν διοξείδιο του άνθρακα. Κοινωνικά: Η ανακύκλωση συμβάλλει καθοριστικά στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Οι εργασίες της συλλογής, της διαλογής, της επεξεργασίας, της αποσυναρμολόγησης κ.λπ. απασχολούν περισσότερους εργαζομένους από ό,τι η ταφή των αποβλήτων. Ανάλογα με το υλικό και τη χώρα, υπολογίζεται ότι η ανακύκλωση της ίδιας ποσότητας αποβλήτων δημιουργεί από 6 έως 10 φορές περισσότερες θέσεις εργασίας από ό,τι η ταφή ή το κάψιμο. Στην ΕΕ έχει εκτιμηθεί ότι οι εργαζόμενοι στην ανακύκλωση αυξήθηκαν από 230.000 το 2000, σε 512.000 το 2008, μια αύξηση κατά 10,57% ετησίως. Η αύξηση αυτή ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη στον κλάδο της οικοβιομηχανίας μετά τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ειδικότερα για την Ελλάδα, υπολογίζεται ότι η ανακύκλωση συνεισφέρει σε περίπου 3.600 θέσεις πλήρους απασχόλησης. Ένα επιπλέον όφελος αφορά την αποτροπή του ρεύματος αποβλήτων από τη ρίψη τους στους ΧΥΤΑ. Ειδικά η Ελλάδα αντιμετωπίζει πρόβλημα κορεσμού στους υφιστάμενους χώρους υγειονομικής


artime.gr

Συμμετέχουμε υπεύθυνα στην προστασία του περιβάλλοντος.

Αγαπάμε τον πλανήτη μας! Στην Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ εργαζόμαστε καθημερινά για να αναδείξουμε την αξία της ανακύκλωσης των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων και να επιτύχουμε τη συνειδητή συμμετοχή φορέων και πολιτών. Η αποστολή μας στηρίζεται στις αρχές της προληπτικής δράσης και της ευθύνης του παραγωγού για τη διατήρηση, την προστασία και τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προστασία της υγείας του ανθρώπου και τη συνετή και ορθολογική χρησιμοποίηση των φυσικών πόρων.

Ενημερώσου για τα σημεία που μπορείς να ανακυκλώσεις τις ηλεκτρικές συσκευές σου στο www.electrocycle.gr. Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού

Ανακυκλώνουμε σήμερα για ένα καλύτερο αύριο.


Χ αφιέρωμα ~ Διαχείριση αποβλήτων ☛

Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η εικόνα σχετικά με την ανακύκλωση μπαταριών-συσσωρευτών οχημάτων

ταφής και κοινωνική ένταση σε κάθε σχεδιασμό και χωροθέτηση νέων ΧΥΤΑ. Η ανακύκλωση αυξάνει τον χρόνο ζωής των υφιστάμενων ΧΥΤΑ και μοιράζει το κόστος διαλογής των αποβλήτων ισόποσα σε όλους τους κατοίκους.

Η «άλλη» ανακύκλωση

Πέρα από την ανακύκλωση των συσκευασιών και των λοιπών προϊόντων, όπως γίνεται μέσα από τα επίσημα εγκεκριμένα συστήματα, υπάρχουν και άλλα υλικά αποβλήτων, για τα οποία προς το παρόν δεν υπάρχει κάποιο σύστημα ανακύκλωσης. Τα υλικά αυτά είναι τα υφάσματα, τα τηγανέλαια, τα φάρμακα και τα βιοαποδομήσιμα ή αλλιώς κομποστοποιήσιμα υλικά. Υφάσματα: Τα παλιά ρούχα και παπούτσια και κάθε άλλο ύφασμα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Τα καλής ποιότητας καθαρά ρούχα μπορούν να δοθούν σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, σε ιδρύματα αστέγων κ.λπ. Με τον τρόπο αυτό ενισχύονται ευπαθείς κατηγορίες πολιτών και τα ρούχα δεν απορρίπτονται ως απόβλητα. Μια επιπλέον επιλογή είναι η πώλησή τους σε καταστήματα που πωλούν ρούχα από δεύτερο χέρι, τα οποία παρουσιάζουν σημαντική αύξηση τον τελευταίο καιρό. Όμως και τα κακής ποιότητας φθαρμένα ρούχα μπορούν να συλλεχθούν και να ανακυκλωθούν. Από την ανακύκλωσή τους φτιάχνονται γεμίσματα για καθίσματα αυτοκινήτων, φόρμες εργασίας και υλικό για θερμομόνωση και ηχομόνωση. Η ανακύκλωση των παλιών τζην, για παράδειγμα, δίνει πρώτη ύλη για μονωτικό υλικό σε κατασκευές σπιτιών στο εξωτερικό. Στη χώρα μας, ο Δήμος Βόλου ξεκίνησε μια πρωτοβουλία για την ανακύκλωση ρούχων και παπουτσιών, ενώ αντίστοιχες ενέργειες θα ξεκινήσουν και από ιδιωτικές εταιρείες ρούχων και παπουτσιών. Τηγανέλαια: Τα λίπη τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί στο μαγείρεμα συχνά απορρίπτονται στον νεροχύτη, πρακτική που έχει ως αποτέλεσμα τη σταδιακή τους συσσώρευση στις σωληνώσεις των αποχετεύσεων. Τα χρησιμοποιημένα τηγανέλαια μπορούν να ανακυκλωθούν σε βιοκαύσιμα και να χρησιμοποιηθούν αντί των ορυκτών καυσίμων, μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εξόρυξή τους και τις εισαγωγές καυσίμων. Με τον τρόπο αυτό το όφελος είναι διπλό, για τα νοικοκυριά και το περιβάλλον. Οι παραπάνω επιχειρήσεις είναι ενδεικτικές ενός χώρου που συνεχώς επεκτείνεται και ανανεώνεται με καινούριες επιχειρήσεις. Τα τηγανέλαια που συλλέγονται αποστέλλονται σε βιομηχανίες καυσίμων και μετατρέπονται σε βιοντίζελ. Βιοαποδομήσιμα υλικά: Πρόκειται για τα οργανικά υλικά τα οποία αποδομούνται σταδιακά από μικροοργανισμούς που υπάρχουν στη 36 Οκτώβριος 2015

φύση. Η ΕΕ υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να μειώσουν τα βιοαποδομήσιμα υλικά που καταλήγουν στους ΧΥΤΑ, και για την Ελλάδα οι υποχρεώσεις αφορούν τη μείωση των υλικών αυτών στο 35% της ποσότητας του 1995, μέχρι το 2020. Δεδομένου του ότι τα βιοαποδομήσιμα υλικά αποτελούν περίπου το 50% των αστικών αποβλήτων που παράγονται κάθε χρόνο, η σταδιακή μείωσή τους μπορεί να έχει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη και να αποτρέψει την κατάληξη ενός μεγάλου μέρους αποβλήτων στους υπάρχοντες ΧΥΤΑ. Μια επιλογή για τη μείωση των βιοαποδομήσιμων υλικών είναι η κομποστοποίηση, η μετατροπή τους δηλαδή σε οργανικό λίπασμα-βελτιωτικό εδάφους. Τα υλικά που μπορούν να κομποστοποιηθούν είναι: ∼ Τα υπολείμματα της κουζίνας, όπως οι φλούδες από τα φρούτα και τα λαχανικά, τα τσόφλια των αυγών, τα υπολείμματα του καφέ, το φίλτρο του καφέ κ.λπ. ∼ Τα υπολείμματα του κήπου, όπως τα κλαδέματα, τα φύλλα, το άχυρο, το γκαζόν, τα οικιακά φυτά, τα ξερά λουλούδια, το πριονίδι κ.λπ. ∼ Το χαρτί της κουζίνας, οι χαρτοπετσέτες, τα μαλλιά, η σκόνη της ηλεκτρικής σκούπας κ.λπ. Αντίθετα, δεν μπορούν να κομποστοποιηθούν ζωικά προϊόντα, όπως το κρέας, το γάλα, τα λίπη, οι ακαθαρσίες των ζώων και τα φυτά που έχουν προσβληθεί από παράσιτα ή έχουν πρόσφατα ψεκαστεί. Η κομποστοποίηση γίνεται σε κάδους κομποστοποίησης, οι οποίοι μπορεί να είναι αυτοσχέδιοι ή διαθέσιμοι στην αγορά. Το υλικό που προκύπτει είναι ένα οργανικό λίπασμα και βελτιωτικό εδάφους, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί χώματος για την καλλιέργεια λαχανικών και ανθοκομικών φυτών σε κήπους και μπαλκόνια. Πέρα από την οικιακή κομποστοποίηση, στην Ελλάδα έχουν κατασκευαστεί εργοστάσια κομποστοποίησης για την κάλυψη των κανονιστικών απαιτήσεων στα Λιόσια, στα Χανιά, στην Καλαμάτα κ.λπ. Περισσότερες πληροφορίες για την κομποστοποίηση υπάρχουν στην ιστοσελίδα της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης (www.ecorec.gr). Φάρμακα: Στην Ελλάδα ξεκίνησε πρόσφατα η ανακύκλωση φαρμάκων, που προωθεί το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο τοποθετώντας 12.000 ειδικούς κάδους ανακύκλωσης φαρμάκων, χρώματος πράσινου, στα φαρμακεία όλης της χώρας. Τα φάρμακα που συλλέγονται συγκεντρώνονται σε φαρμακαποθήκες και μεταφέρονται στο Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας, το οποίο θα φροντίζει τη μεταφορά τους σε ειδικά κέντρα αδρανοποίησης και καύσης στο εξωτερικό. Επιπλέον υπάρχουν φιλανθρωπικές οργανώσεις που παραλαμβάνουν φάρμακα, τα οποία και χορηγούν δωρεάν σε ανθρώπους που δεν έχουν τη δυνατότητα της ιατροφαρμακευτικής κάλυψης. Χ


ΑΝΑΚYΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΕ Μεγάλη επιτυχία η επίτευξη του εθνικού στόχου συλλογής στην ανακύκλωση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών

Π

αρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες, η ανακύκλωση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων ανακάμπτει και ξαναγράφει θετική πορεία τα τελευταία δύο χρόνια στην Ελλάδα, χάρη στην εντατικοποίηση των προσπαθειών του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης «Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ». Το 2014, η συλλογή παλιών συσκευών ανήλθε στους 45.000 τόνους, υπερκαλύπτοντας τον εθνικό στόχο συλλογής που θέτει η ΕΕ και σημειώνοντας 20% αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η αυξητική τάση συνεχίζεται και αναμένεται να επιτευχθεί ο στόχος των 4 κιλών ανά κάτοικο και αυτήν τη χρονιά. Στο πρώτο εννεάμηνο του έτους, η συλλογή ανήλθε στους 35.000 τόνους. Από την επόμενη χρονιά, θα τεθεί σε ισχύ η νέα ευρωπαϊκή οδηγία που αφορά στα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, με νέους πιο απαιτητικούς στόχους, που ορίζουν ως ελάχιστο ποσοστό συλλογής το 45% του μέσου ετήσιου βάρους του ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού που διατέθηκε στην αγορά την προηγούμενη τριετία. Από το 2019, ο πήχης για την ανακύκλωση συσκευών ανεβαίνει ακόμη πιο ψηλά, καθώς το ποσοστό συλλογής αυξάνεται από 45% σε 65% του μέσου ετήσιου βάρους των συσκευών που διατέθηκαν στην αγορά. Χάρη στην τεχνογνωσία και την οργάνωση της «Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ», διαφαίνεται ότι η ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών στην Ελλάδα έχει περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης. Η εταιρεία έχει δημιουργήσει για όλα τα στάδια των δραστηριοτήτων της –συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία– ένα πανελλαδικό δίκτυο συνεργατών με υποδομές, γνώση και εξειδίκευση. Μέχρι σήμερα, η «Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ» έχει αναπτύξει περισσότερα από 11.500 σημεία συλλογής πανελλαδικά και συνεργάζεται με τα περισσότερα καταστήματα πώλησης ηλεκτρικών συσκευών, στα οποία τοποθετούνται ειδικοί κάδοι ανακύκλωσης μεγάλων συσκευών, μικροσυσκευών και λαμπτήρων. Επίσης, συνεχίζονται οι εντατικές προσπάθειες και στον τομέα της ενημέρωσης. Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται ολοκληρωμένες εκστρατείες ενημέρωσης, τόσο μέσω των ΜΜΕ όσο και μέσω δράσεων ανακύκλωσης σε πόλεις ανά την Ελλάδα. Η συγκέντρωση των παλιών ηλεκτρικών συσκευών και λαμπτήρων σε ειδικούς κάδους συλλογής σε δήμους, καταστήματα, επιχειρήσεις και οργανισμούς συνιστά μόνο το πρώτο στάδιο διαχείρισής τους. Μετά τη συλλογή, οι ηλεκτρικές συσκευές μεταφέρονται μέσω αδειοδοτημένων μεταφορικών εταιρειών σε οκτώ εξειδικευμένες μονάδες επεξεργασίας, οι οποίες βρίσκονται σε κομβικά σημεία της χώρας. Οι μονάδες αυτές αναλαμβάνουν την απορρύπανση και επεξεργασία

των παλιών συσκευών, ακολουθώντας τις βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης βάσει ευρωπαϊκών προτύπων και με πρωταρχικό γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος. Κύρια στάδια της διαχείρισης είναι η αποσυναρμολόγηση των συσκευών, η αφαίρεση των βλαβερών ουσιών που περιέχουν, με σκοπό την απομάκρυνσή τους για την προστασία του περιβάλλοντος από τις τοξικές ουσίες, και η μηχανική επεξεργασία για την επανένταξη των αξιοποιήσιμων υλικών στην παραγωγή νέων προϊόντων. Η ποιότητα της διαχείρισης των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων αντικατοπτρίζεται στους συντελεστές αξιοποίησης ανά κατηγορία συσκευής, οι οποίοι είναι σημαντικά υψηλότεροι από αυτούς που ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Για παράδειγμα, ο συντελεστής αξιοποίησης για τον εξοπλισμό πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών είναι 94%, με στόχο στη συγκεκριμένη κατηγορία το 75%. Αξίζει να αναφερθεί ότι πρόκειται για μια εταιρεία μη επενδυτικού χαρακτήρα και μη επιδίωξης κερδών. Οι οικονομικοί πόροι για τη διαχείριση των αποβλήτων και τη λειτουργία της εταιρείας προέρχονται αποκλειστικά από τις εισφορές των συμβεβλημένων με το Σύστημα παραγωγών και εισαγωγέων, βάσει της νομικής υποχρέωσής τους. Με την «Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ» έχουν συμβληθεί μέχρι σήμερα περισσότερες από 1.800 επιχειρήσεις. Χ

ΧΡΗΜΑ 37


38 Οκτώβριος 2015


Χ

∼ αφιέρωμα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Μετωπική με τα παράνομα οι ξενοδόχοι Απώλειες 15.000 θέσεων εργασίας και 554 εκατ. ευρώ από τα ξενοδοχεία, εξαιτίας της λειτουργίας παράνομων τουριστικών καταλυμάτων

Σ

ξενοδοχειακά καταλύματα σημειώνουν 554 εκατ. ευρώ περίε μετωπική σύγκρουση με τα δεκάδες χι✒ που λιγότερα έσοδα από τη διαμονή, ενώ χάνονται 15.000 λιάδες παράνομα καταλύματα της χώρας από τον Χάρη πρόσθετες θέσεις εργασίας ετησίως! Oπως επισημαίνει η οδηγείται το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ντιγριντάκη Ελλάδος. Στόχος του η διαφύλαξη της ποιGrant Thornton στην έρευνά της, το μέγεθος της οικονομίας ότητας του τουριστικού προϊόντος της χώρας αλλά διαμοιρασμού στον τουριστικό κλάδο της Ελλάδας εκτιμάται από και η άμεση δημιουργία 15.000 θέσεων εργασίας. 1,38 έως 1,46 δισ. ευρώ. Κοινός τόπος είναι ότι οι απώλειες τουλάχιστον 12 εκατομμυρίων Όμως την ίδια ώρα –κατά τη μελέτη– η απουσία της δυνατότητας φοδιανυκτερεύσεων (φαίνεται από τη σχέση αφίξεων-διανυκτερεύ- ρολόγησης των εισοδημάτων των ιδιοκτητών που διαθέτουν τα ακίσεων) σηματοδοτούν ζημία άνω των 550 εκατ. ευρώ για τα ελληνικά νητά τους σε πλατφόρμες οικονομίας διαμοιρασμού προκαλεί ξενοδοχεία και χασούρα που υπερβαίνει τα 500 εκατ. ευρώ για το ελ- απώλεια στο ελληνικό Δημόσιο της τάξεως των 260-276 εκατ. ευρώ, ληνικό Δημόσιο αν προστεθεί στο «μαύρο χρήμα» ο χαμένος ΦΠΑ σε ετήσια βάση. Πρόκειται ουσιαστικά για το ύψος των εσόδων που και τα φορολογικά έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ. Τα παραπάνω καταδεικνύει θα είχε το κράτος αν φορολογούσε τα έσοδα των ιδιοκτητών των ακικαι η πρώτη μελέτη που τεκμηριώνει με στοιχεία το μέγεθος των νήτων της οικονομίας διαμοιρασμού, όπως αντίστοιχα πράττει γενικά απωλειών που υφίσταται η ελληνική οικονομία από την ονομαζόμενη στα εισοδήματα από ενοίκια. Από την άλλη πλευρά, η συνεισφορά sharing economy, και ειδικότερα από τη λειτουργία των παράνομων της οικονομίας διαμοιρασμού στον ΦΠΑ των τουριστικών υπηρετουριστικών καταλυμάτων, που φιλοδοξεί να αποτελέσει και παρα- σιών υπολογίζεται στα 27-28 εκατ. ευρώ ετησίως, λόγω του αποτεκαταθήκη για τη ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος. λέσματος συμπληρωματικότητας που εκτιμάται πως υπάρχει. Αν Σύμφωνα με την έρευνα της Grant Thornton με τίτλο: «Λειτουργία τώρα εφαρμοστεί μια αντίστοιχη φορολόγηση στα ακίνητα της οικοκαι επίδραση της Οικονομίας Διαμοιρασμού στον ξενοδοχειακό νομίας διαμοιρασμού με εκείνη που υπάρχει στα τυπικά ξενοδοχεικλάδο στην Ελλάδα», η λεγόμενη οικονομία διαμοιρασμού και η φι- ακά καταλύματα, τα δημόσια έσοδα είναι δυνατό να ενισχυθούν λοξενία τουριστών σε παράνομα τουριστικά καταλύματα προκαλούν περαιτέρω κατά 322-353 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. την απώλεια τουλάχιστον 12 εκατομμυρίων διανυκτερεύσεων από Σύμφωνα με τη μελέτη, η οικονομία διαμοιρασμού εκτιμάται πως νόμιμα λειτουργούσες επιχειρήσεις φιλοξενίας. Αυτό σημαίνει ότι τα ασκεί πρόσθετες επιδράσεις στη λειτουργία των θεσμικών φορέων, ΧΡΗΜΑ 39


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και στο κοινωνικό-περιβαλλοντικό σύνολο. Όπως τονίζεται, η απουσία ενός κατάλληλου θεσμικού πλαισίου αποτρέπει τους ιδιοκτήτες των ακινήτων από το να ακολουθούν κάποια σχετική αδειοδοτική διαδικασία. Αντιπροσωπεύουν ένα μέρος της τουριστικής αγοράς για το οποίο δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το μέγεθος και το είδος των τουριστικών υπηρεσιών που προσφέρουν. «Ως εκ τούτου, θεσμικοί φορείς όπως το Υπουργείο Τουρισμού ή το ΞΕΕ δεν είναι σε θέση να εκπληρώνουν πλήρως τον ρόλο τους, καθώς ένα μέρος της τουριστικής αγοράς βρίσκεται εκτός του πεδίου των αρμοδιοτήτων τους. Ζητήματα εγείρονται ακόμη σχετικά με την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται από τα καταλύματα της οικονομίας διαμοιρασμού, λόγω π.χ. της έκθεσης σε συνθήκες διαμονής που δεν διασφαλίζουν την προσωπική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία, ενώ παράλληλα μπορεί να προκύψουν και θέματα δημόσιας ασφάλειας εφόσον δεν τηρούνται τα προσωπικά στοιχεία των επισκεπτών. Η παροχή υποβαθμισμένων τουριστικών υπηρεσιών θα επιδράσει αρνητικά στη συνολική προβολή του τουριστικού προϊόντος της χώρας, βλάπτοντας το σύνολο των επαγγελματιών του κλάδου» επισημαίνει η μελέτη της Grant Thornton. O πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Γιώργος Τσακίρης, μιλώντας στο περιοδικό «Χρήμα», κάνει λόγο για την εύλογη παραπλάνηση που προκαλεί ο όρος sharing economy, δεδομένου του ότι οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των εταιρειών που πραγματοποιούν τις ηλεκτρονικές κρατήσεις παράνομων τουριστικών καταλυμάτων παραδέχονται ότι το 75% της εν λόγω δραστηριότητάς τους είναι επαγγελματική και το 25% διαμοιρασμός, ενώ σύμφωνα με υπολογισμούς του ΞΕΕ υπολογίζεται ότι το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται στο 90%10%. «Sharing λοιπόν δεν είναι. Ούτε διαμοιράζεται κάτι, καθόσον όλες οι υπηρεσίες πληρώνονται, και με το παραπάνω! Economy όμως είναι, και μάλιστα μεγάλη, καθώς, όπως προκύπτει από την έρευνα που παρουσιάζουμε σήμερα, έχει τζίρο στη χώρα μας πάνω από 1,4 δισ. ετησίως. Μια παράνομη οικονομία, που ανθεί σε μια γκρίζα ζώνη, στερώντας σημαντικά έσοδα από το κράτος και δουλειές από τους σκληρά δοκιμαζόμενους από την κρίση Έλληνες» αναφέρει ο κύριος Τσακίρης. Καταγράφοντας τις πρωτοβουλίες του ΞΕΕ για την ανάδειξη του εν λόγω θέματος, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου τόνισε: «Πριν 3 χρόνια, λόγω των ανεξέλεγκτων διαστάσεων που ελάμβανε η σχετική δραστηριότητα, εκπονήσαμε ένα συνεκτικό σχέδιο ολοκληρωμένης αντιμετώπισης, σύμφωνα με το οποίο:

40 Οκτώβριος 2015

Πρώτον –και αυτό δεν είναι υπερβολή– αναδείξαμε το πρόβλημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το 2011 στη γενική συνέλευση της HOTREC στην Αθήνα, εντάξαμε το θέμα στην ατζέντα των προβλημάτων προς αντιμετώπιση. Ταυτόχρονα, στο εγχώριο επίπεδο, δημιουργήσαμε και το Παρατηρητήριο Παραπλανητικής Διαδικτυακής Διαφήμισης (ΠΠΔΔ) για την παρακολούθηση της αγοράς και την προώθηση στις εποπτικές αρχές των καταγγελιών. Δεύτερον, αναθέσαμε και παρουσιάσαμε μελέτη για την καταγραφή του φαινομένου, τις τάσεις που διαμορφώνονται, τις διεθνείς πρακτικές αντιμετώπισής του. Ήταν η πρώτη μελέτη του είδους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Τρίτον, προχωρήσαμε σε έναν κύκλο ενημέρωσης όλων των αρμοδίων κυβερνητικών και κρατικών φορέων για τη διάσταση και το εύρος του προβλήματος. Τέταρτο βήμα, αναθέσαμε σε μια διεθνώς αναγνωρισμένη εταιρεία, την Grant Thornton, τη μελέτη επιπτώσεων που παρουσιάζουμε σήμερα. Μια μελέτη επιστημονικά άρτια, που υπολογίζει τις επιπτώσεις του φαινομένου στην οικονομία, στην ποιότητα των προσφερομένων υπηρεσιών και άρα στην έξωθεν καλή μαρτυρία του ελληνικού τουρισμού». Τέλος, σκιαγραφώντας το μέγεθος του προβλήματος και αναδεικνύοντας τον ρόλο της μελέτης υπογραμμίζει: «Η μελέτη αυτή τεκμηριώνει με στοιχεία το μέγεθος των απωλειών που υφίσταται η ελληνική οικονομία από την ονομαζόμενη sharing economy. Και καταρρίπτει, πέραν πάσας αμφισβήτησης, δύο μύθους για τα παράνομα ενοικιαζόμενα καταλύματα: Α. Πρώτος μύθος: ότι δήθεν δεν υποκαθιστούν τα νόμιμα καταλύματα, αλλά τα συμπληρώνουν. Η αλήθεια είναι ότι τα υποκαθιστούν, τουλάχιστον σε ποσοστό 70%. Β. Δεύτερος μύθος: ότι συνεισφέρουν στην απασχόληση. Αντιθέτως, στερούν 15.000 ζωτικές θέσεις εργασίας τον χρόνο και συμβάλλουν στην αδήλωτη εργασία και στην εισφοροδιαφυγή, σε μια στιγμή που αναζητούμε ως χώρα, επιτακτικά, ισοδύναμα για να μη συμπιέσουμε κι άλλο ευπαθείς κοινωνικές ομάδες».


DQS

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΕΙ «ΑΣΤΕΡΙΑ» ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

Σ

τη νέα αγορά που δημιουργείται από το νέο σύστημα κατάταξης τουριστικών καταλυμάτων σε κατηγορίες αστέρων και κλειδιών μπαίνει η DQS Hellas, θυγατρική του επίσημου φορέα πιστοποίησης της Γερμανίας DQS Holding. Η συγκεκριμένη εταιρεία, η οποία ήδη διαθέτει σημαντική παρουσία στον τομέα της πιστοποίησης, με γνωστά ονόματα στο πελατολόγιό της, έχει ήδη κάνει τα πρώτα της βήματα στον έλεγχο και την επιθεώρηση για την κατάταξη ξενοδοχείων και ενοικιαζόμενων δωματίων/διαμερισμάτων, έχοντας ήδη δεχθεί 80 αιτήσεις από ισάριθμα καταλύματα. Επισημαίνεται εδώ ότι ήδη έως το τέλος του 2017 θα πρέπει να έχει πιστοποιηθεί το σύνολο των καταλυμάτων ανά την Ελλάδα –γύρω στις 50.000 καταλύματα– με βάση τις νέες διατάξεις που προβλέπει η ελληνική νομοθεσία για την κατάταξη των ξενοδοχείων και ενοικιαζόμενων δωματίων/διαμερισμάτων. Μέχρι σήμερα, και στον ενάμιση μήνα που έχει ξεκινήσει ουσιαστικά η διαδικασία, έχουν πιστοποιηθεί γύρω στα 100 καταλύματα ανά την Ελλάδα από όλους τους φορείς πιστοποίησης, ωστόσο εφεξής –και δεδομένου ότι έχει οριστικοποιηθεί το γενικότερο πλαίσιο– οι διαδικασίες θα επιταχυνθούν. Σημειώνεται ότι αυτήν τη στιγμή, στο νέο σύστημα για την έκδοση των πιστοποιητικών κατάταξης των ξενοδοχείων και των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων-διαμερισμάτων, με αρμόδιο φορέα το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, συμμετέχουν περίπου 10 εταιρείες-φορείς πιστοποίησης. Το ενδεικτικό κόστος ελέγχου και πιστοποίησης αντιστοιχεί στα 500 ευρώ ανά ανθρωποημέρα για τα ξενοδοχεία και σε 250 ευρώ για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενώ οι ξενοδόχοι διατηρούν το δικαίωμα, σε περίπτωση αντιρρήσεων, προσφυγής στο ΞΕΕ.

Η DQS Όσον αφορά ειδικά την DQS Hellas, αποτελεί τη θυγατρική εταιρεία της γερμανικής DQS Holding GmbH, που διαθέτει και το μεγαλύτερο ανά τον κόσμο δίκτυο. Δραστηριοποιείται σε 130 χώρες, απασχολεί περίπου 2.400 αξιολογητές και αριθμεί πάνω από 55.000 πιστοποιημένες επιχειρησιακές μονάδες παγκοσμίως. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της DQS Hellas, Δρ Εμμανουήλ Δεληγιαννάκης: «Η είσοδος της DQS Holding διά της DQS Hellas στη διαδικασία του νέου συστήματος κατάταξης τουριστικών καταλυμάτων αποτελεί παρακαταθήκη για τη σταθερή διαφήμιση της ποιότητας των ελληνικών υποδομών φιλοξενίας. Και τούτο διότι ο επίσημος φορέας πιστοποίησης της Γερμανίας έχει αναπτύξει ένα παγκόσμιο δίκτυο, το οποίο οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις μπορούν να αξιοποιήσουν για τη διεύρυνση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, καθώς και για την αναγνωρισιμότητα των προσφερόμενων ποιοτικών υπηρεσιών τους στους Γερμανούς tour operators, και όχι μόνο». Ο κύριος Δελη-

γιαννάκης τονίζει ότι η DQS Hellas μέσω του παγκόσμιου δικτύου της DQS Holding δεν χορηγεί μόνο πιστοποιητικά, αλλά δίνει στις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις τη δυνατότητα της ποιοτικής τους αναβάθμισης παράλληλα με τη βελτίωση των ποσοτικών και οικονομικών όρων λειτουργίας τους. Η DQS Holding GmbH αποτελεί μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Διαχείρισης Ποιότητας (EFQM), εκπροσωπώντας επίσημα τη Γερμανία στο IQNet-International Certification Network (Διεθνές Δίκτυο Ποιότητας), του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Εταίροι της DQS είναι το DIN (Γερμανικό Ινστιτούτο Τυποποίησης), η DGQ (Γερμανική Εταιρεία Ποιότητας), που εκπροσωπεί επίσημα τη Γερμανία στην EOQ (Ευρωπαϊκή Οργάνωση Ποιότητας), και η αμερικανική UL (Underwriters Laboratories). Μέτοχοι της DQS Holding είναι οι εθνικοί βιομηχανικοί σύνδεσμοι και οικονομικοί οργανισμοί στους οποίους αναφερόμαστε παρακάτω, ενώ η DQS Hellas έχει την έδρα της στην Αθήνα και διατηρεί το υποκατάστημα Νοτίου Ελλάδος στο Ηράκλειο Κρήτης. Επίσης, έχει ιδρύσει θυγατρική εταιρεία στη Σερβία (Βελιγράδι) και πιστοποιεί επίσης στην Κύπρο, στην Αλβανία και τη FYROM. Κύρια της δραστηριότητα είναι η παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών πιστοποίησης, επιθεώρησης, ελέγχου και αξιολόγησης συστημάτων, προϊόντων και προσώπων, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εταιρειών-πελατών της τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή αγορά. Ενδεικτικό της δυναμικής της εταιρείας στην ελληνική αγορά είναι το γεγονός ότι έως τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2015 δημιούργησε μια βάση 1.500 πιστοποιημένων εγκαταστάσεων, κάνοντας χρήση διαπιστεύσεων από τον ελληνικό φορέα διαπίστευσης, το ΕΣΥΔ, αλλά και από άλλους ανά τον κόσμο φορείς διαπίστευσης. Ανάμεσα στους πελάτες της περιλαμβάνονται οι ακόλουθοι: Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος»-Περιβαλλοντικές Υπηρεσίες, Coca-Cola Company, Bosch, TUI Info Tec GMBH, Bayer, Philips Technology, Siemens, Volkswagen, Goldair Handling AE, AΝΕΚ Lines ΑΕ, Henkel Ελλάς ΑΕΒΕ, Continental, BASF, Lloyds, Atlantic Hotels, Merck, Πίνδος (Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων), Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών-Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας, The Fairway Golf & Spa Resort, Πολεμικό Ναυτικό, Ινστιτούτο Τυποποίησης της Σερβίας. Μέσω του τμήματος πιστοποίησης τουριστικών επιχειρήσεων DQS Tourism, απευθύνεται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό τομέα και ικανοποιεί τις ανάγκες τους αναφορικά με την πιστοποίηση των εγκαταστάσεων, του εξοπλισμού τους, του προσωπικού και των μεθόδων διοίκησης σύμφωνα με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα. ΧΡΗΜΑ 41




Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

MEGA-DEALS

ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ Αποχώρησε ο όμιλος Λασκαρίδη από το project του Four Seasons στη Μύκονο Προσφορά 160 εκατ. ευρώ στην Alpha για το Hilton από την Blackstone-Mega deal Fosun/Dolphin Capital

Ο

ρυμαγδός συμφωνιών με επίκεντρο τον τουρισμό έρχονται το προσεχές διάστημα στο προσκήνιο στην Ελλάδα. Κορυφαία funds και ξενοδοχειακές αλυσίδες ερίζουν για την απόκτηση ξενοδοχείων και εμβληματικών εκτάσεων, και τους προσεχείς μήνες αναμένονται εξελίξεις που εκτιμάται ότι θα αναβαθμίσουν το ξενοδοχειακό προϊόν της χώρας. Μολονότι το επενδυτικό περιβάλλον παραμένει ασταθές και είναι αβέβαιη η επόμενη ημέρα, οι ξένοι κεφαλαιούχοι διαβλέπουν ότι ο τουρισμός στην Ελλάδα αποδεικνύεται σταθερή αξία, αφού εν μέσω οικονομικής αβεβαιότητας και capital control σημειώνει αφίξεις και έσοδα-ρεκόρ. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Blackstone, η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων, κατέθεσε πρόσφατα πρόταση ύψους 160 εκατ. ευρώ στην Alpha Bank για την εξαγορά του Hilton της Αθήνας. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ο ελληνικός τραπεζικός όμιλος έχει εγγράψει στην τιμή πώλησης για το ιστορικό ξενοδοχείο της Αθήνας ποσό ύψους 170 εκατ. ευρώ, και όλα αναμένονται να ξεκαθαρίσουν μετά την ολοκλήρωση των stress test των τραπεζών. Επισημαίνεται ότι η Blackstone αγόρασε τη Hilton Hotels Corp., δηλαδή την 4η μεγαλύτερη ξενοδοχειακή αλυσίδα στον κόσμο (497.738 δωμάτια, σε 76 χώρες), έναντι 26 δισ. δολ., τον περασμένο Ιούλιο. Πρόκειται για την υψηλότερη σε αξία εξαγορά ξενοδοχειακής εταιρείας στην ιστορία της τουριστικής βιομηχανίας. Οι επιτελείς του αμερικανικού κολοσσού χαρακτηρίζουν το ξενοδοχείο της Αθήνας “Landmark Hotel”, που αναμένεται να δώσει κύρος στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας τους. Υπογραμμίζεται ότι η Blackstone Group, αποτελεί τη μεγαλύτερη εταιρεία ιδιωτικού μετοχικού κεφαλαίου παγκοσμίως, έχοντας υπό διαχείριση ενεργητικό αξίας 88 δισ. δολ. H Blackstone έχει ήδη στο χαρτοφυλάκιό της περίπου 100.000 ξενοδοχειακά δωμάτια στην Αμερική και την Ευρώπη, αφού τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται έντονα στις αγοραπωλησίες της ξενοδοχειακής βιομηχανίας. Την ίδια ώρα, αποχώρησε κατά πληροφορίες ο όμιλος Λασκαρίδη από το project της Four Seasons στη Μύκονο (αρχές Ιουλίου). Ταυτόχρονα, λέγεται ότι ενίσχυσε στο σχήμα τη θέση της η Grivalia Properties ΑΕΕΑΠ (πρώην Eurobank Properties), ενώ διευθύνων σύμβουλος της κοινοπραξίας παραμένει ο κύριος Τέλης Ιωαννίδης, ιδιοκτήτης 44 Οκτώβριος 2015

του Belvedere στη Μύκονο και του Nobu Matsuhisa στο νησί των Ανέμων και στη Βουλιαγμένη. Υπενθυμίζεται πως η Fairfax Financial Holdings ελέγχει το 41,50% του μετοχικού κεφαλαίου της Grivalia Properties, η Eurobank το 20,48%, η Wellington Management Company ποσοστό 11,16% και η Fidelity ποσοστό 5,84%. Υπενθυμίζεται ότι το εν λόγω κοινοπρακτικό σχήμα είχε υπογράψει προσύμφωνο στις αρχές του καλοκαιριού για την εξαγορά έναντι του ποσού των 29 εκατ. ευρώ εμβληματικού οικοπέδου και μεταλλείου με μικρό λιμένα στην περιοχή Λούλος, στο Καλό Λιβάδι Μυκόνου. Η έκταση ανήκει στον μεγαλοεργολάβο της περιοχής Νίκο Σαντοριναίο και λέγεται ότι έχει ήδη δοθεί προκαταβολή ύψους 1 εκατ. ευρώ με option ολοκλήρωσης του deal διάρκειας δύο μηνών ακόμη. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω έκταση στο παρελθόν είχε περιέλθει στην ιδιοκτησία του επιχειρηματία Γρυπάρη (Caprice, Sea Satin κ.λπ.). Αυτοί που ξέρουν σημειώνουν ότι η ανέγερση ενός Four Seasons που εδράζεται στη δημιουργία δωματίων κατ’ ελάχιστον 60 τ.μ. και σε τιμή 2.000 ευρώ και άνω προϋποθέτει τη δαπάνη της τάξης των 60-70 εκατ. ευρώ για την κατασκευή της μονάδας. Κομβικό ρόλο τέλος στην υλοποίηση της επένδυσης ακούγεται ότι θα παίξει ο αριθμός των τουριστικών κατοικιών που θα ανεγερθούν, δεδομένου του ότι θα πρόκειται για Σύνθετο Τουριστικό Κατάλυμα. Ενώ η τουριστική αγορά της Ελλάδας αναμένει εδώ και έναν μήνα τις κινήσεις της Oaktree με την αλυσίδα Ikos Resorts και την εξαγορά κορυφαίας και ιδιαίτερα ποιοτικής ξενοδοχειακής αλυσίδας (εξέλιξη που εκτιμάται ότι θα τελεσφορήσει εντός του προσεχούς εξαμήνου με ποσό άνω των 350 εκατ. ευρώ), τις προηγούμενες ημέρες πραγματοποιήθηκε ριζική αλλαγή στο μάνατζμεντ της νεοπαγούς αλυσίδας, το οποίο φέρεται να το αναλαμβάνουν στελέχη του Group της ΣΑΝΗ. Το τέταρτο deal, που συμπληρώνει τον καμβά των επενδυτικών deals που διενεργούνται κυρίως μέσω ξένων funds, αφορά μια κυοφορούμενη συμφωνία μεταξύ της Dolphin Capital και της κινεζικής Fosun. Συγκεκριμένα, αφορά το Club Med (ο όμιλος έχει εξαγοραστεί από τον κινεζικό γίγαντα) της Κω και παρενέργειες αυτής ενδέχεται να σηματοδοτήσουν και άλλες εξαγορές. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η Club Med αναζητά την απόκτηση ξενοδοχείου και στην Κρήτη αυτήν την περίοδο.


Μοναδική εμπειρία Το Imaret, μοναδικός προορισμός και κομψοτέχνημα ισλαμικής αρχιτεκτονικής, χτίστηκε το 1817. Πρώην οθωμανικό ιεροδιδασκαλείο του Μοχάμεντ Αλή, ιδρυτή της τελευταίας αιγυπτιακής δυναστείας των Φουάτ, αποτελεί ένα κατ’ εξοχήν αναγνωρίσιμο κτήριο στη γραφική πόλη της Καβάλας. Από το 2004, το Imaret αποκαταστάθηκε, με σεβασμό προς τον μνημειακό του χαρακτήρα, και μετατράπηκε σε ένα πολυτελέστατο ξενοδοχείο υψηλών προδιαγραφών, χωρίς να χάσει καθόλου την αίγλη του παρελθόντος. Ένας μοναδικός συνδυασμός πολυτέλειας και ιστορίας προσφέρει μια γεύση από το παρελθόν, που μας επιτρέπει να μοιραστούμε μαζί του την εμπειρία από τις 1001 νύχτες, υπό το φως των κεριών και τον ψίθυρο του τρεχούμενου νερού, που θα χαϊδέψει το σώμα και την ψυχή σας…

Καβάλα T +30 2510 620151 F +30 2510 620156 E info@imaret.gr | www.imaret.gr


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

ΥΠΟΥΡΓΕIΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟY Εν τω μεταξύ, στο στάδιο της επεξεργασίας και διατύπωσης γνωμοδοτήσεων από τις συναρμόδιες Υπηρεσίες επί των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων βρίσκονται από το Υπουργείο Τουρισμού οι επενδύσεις σε έξι σύνθετα τουριστικά καταλύματα. Πρόκειται για τις επενδύσεις: ∼ Στα Αστέρια Γλυφάδας (Αττική), από την ξενοδοχειακή εταιρεία «Ναυσικά», η οποία θα ανακαινίσει τις υπάρχουσες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, διαμορφώνοντας ένα νέο ξενοδοχείο 400 κλινών. ∼ Στη θέση Λαγούδια-Χαρασώνας στη Σύρο, από την εταιρεία «Ελληνικά Παραδοσιακά Σπίτια ΑΕ και Merry-Land AE», για σύνθετο τουριστικό κατάλυμα, που θα αναπτυχθεί σε έκταση 417 στρεμμάτων. ∼ Στην παραλία Βελίκας στη Μεσσηνία, της Grace Hotels, η οποία θα αναπτύξει σε έκταση περίπου 261 στρεμμάτων σύνθετο τουριστικό κατάλυμα, που θα αποτελείται από ένα ξενοδοχείο 5 αστέρων συνολικής δυναμικότητας 266 κλινών και τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες. Επίσης, θα κατασκευαστούν κέντρο θαλασσοθεραπείας, κέντρο αναζωογόνησης και συνεδριακό κέντρο με δυνατότητα εξυπηρέτησης εκδηλώσεων για 300 άτομα. ∼ Στο νησί Μαρέζα στην Κορινθία, από την εταιρεία Νησί Μαρέζα ΑΕ, σε έκταση περίπου 780 στρεμμάτων, από τα οποία η δομήσιμη επιφάνεια υπολογίζεται σε μια έκταση περίπου 134 στρεμμάτων. Αφορά τη δημιουργία σύνθετου τουριστικού καταλύματος 5 αστέρων, με ξενοδοχειακό κατάλυμα, μπάνγκαλοους, τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες και κέντρο υδροθεραπείας ιαματικού ύδατος. Η δυναμικότητα του σύνθετου τουριστικού καταλύματος θα φθάσει τις 810 κλίνες. Επίσης, περιλαμβάνει τη δημιουργία καταφυγίου τουριστικών σκαφών δυναμικότητας 54 σκαφών, τεχνητή παραλία, τελεφερίκ, χώρο υποδοχής ελικοπτέρων κ.ά. Η εταιρεία εξασφάλισε την ένταξη του επιχειρηματικού σχεδίου στον επενδυτικό νόμο ως προς τη δημιουργία της ξενοδοχειακής μονάδας δυναμικότητας 242 κλινών. ∼ Στις Νηές Μαγνησίας, από την εταιρεία Golfing Developments ΑΕ του ομίλου Dolphin. ∼ Στη θέση Δουναίικα στην Ήλιδα, από τον όμιλο της Dolphin Capital Investors, και αφορά σύνθετο τουριστικό συγκρότημα συνολικής δυναμικότητας 1.100 κλινών σε γήπεδο επιφανείας 186.350,64 τ.μ.

46 Οκτώβριος 2015


³ÂÎ

39

*

ÆÁ ®ÆÁ¾Á

• ³È¯Ä ÇÂÁ¶ÁÉ°Ä • ¥Ç¿·¶Ã»³¼° ³±ºÁÇų • ·Å¹¾·Ã»³¿Î µ·Ï¾³ • »³½·±¾¾³Æ³ ¼³È¯ • ÅËƷû¼ÎÄ ÉÐÃÁÄ ¥Æ®º¾·ÇÅ¹Ä • :L )L

BOOKINGS ON

Meet with success at Novotel Athènes

novotel.com · accorhotels.com

1RYRWHO $WKÜQHV 0LFKDLO 9RGD VWUHHW _ $WKHQV *UHHFH ¦ _ ) _ 0 K #DFFRU FRP ÅÉÏÁÇ¿ ÎÃÁ» ¼³» ÂÃÁÍÂÁº¯Å·»Ä


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

Ο ΤΟΥΡΙΣΜOΣ ΚΑΙ Η ΞΕΝΟΔΟΧIΑ ΚΑΤΑΛYΤΕΣ ΑΝAΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚHΣ ΟΙΚΟΝΟΜIΑΣ 48 Οκτώβριος 2015


Τ

ην εθνική στρατηγική που έχει χαράξει η ελληνική κυβέρνηση και την ανάγκη για αγαστή συνεργασία ιδιωτών, stakeholders και θεσμικών οργάνων, με στόχο την ανάδειξη του ελληνικού τουρισμού σε μείζονα παράγοντα ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, τόνισε η Έλενα Κουντουρά, αναπληρώτρια υπουργός Τουρισμού, Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, από το βήμα του Hospitality Forum & Awards 2015, που διοργανώθηκε από τα Ethos Events της Ethos Media, στο Συνεδριακό Κέντρο της Εθνικής Ασφαλιστικής. Η υπουργός στάθηκε στην αναγκαιότητα να υπάρξει ένα ενιαίο εθνικό brand, που μαζί με την κωδικοποίηση της νομοθεσίας, μέσα από προδιαγραφές και κριτήρια, θα θωρακίσει τον ελληνικό τουρισμό από παραλείψεις και τυχόν κενά και θα συμβάλει στην τόνωση της ελληνικής οικονομίας, καθιστώντας το «ελληνικό τουριστικό προϊόν όχι απλά ανταγωνιστικό, αλλά ασυναγώνιστο». Υπογραμμίζοντας τα πεδία πάνω στα οποία θα στηριχθεί η ελληνική κυβέρνηση, αναφέρθηκε στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου από 85 σε 215 μέρες, στην προσπάθεια ανάπτυξης του λεγόμενου εναλλακτικού τουρισμού (θαλάσσιου, ιατρικού, ιαματικού, γαστρονομικού), στη συνεργασία της περιφέρειας με την τοπική αυτοδιοίκηση, στη δημιουργία θέσεων εργασίας που θα στηρίζουν την πραγματική οικονομία, θέτοντας ως προτεραιότητα τον σεβασμό στον άνθρωπο και την αειφορία.

Ξενοδόχων και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΤΕ, του ΙΝΣΕΤΕ και της Marketing Greece, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Airotel AE, οικονομικός σύμβουλος στη Γαλλική Πρεσβεία, μίλησε για το ζήτημα της μετανάστευσης, τονίζοντας πως απαιτείται ήρεμη και ψύχραιμη αντιμετώπιση του θέματος μέσω της εφαρμογής μιας πολιτικής που θα εστιάζεται στην επίλυση των δυσκολιών τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. «Υποχρέωσή μας να στηρίξουμε το βαρύ βιομηχανικό εθνικό προϊόν που λέγεται τουρισμός».

Από τη μεριά του ο κύριος Μάνος Κόνσολας, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, βουλευτής Δωδεκανήσου και τομεάρχης Τουρισμού της Νέας Δημοκρατίας, επικοινώνησε το μήνυμα «όλοι μαζί» για την αντιμετώπιση των θεμάτων στον τουρισμό μέσω του χαιρετισμού του στο συνέδριο. Τόνισε μάλιστα ότι αν υπάρχει ένα πεδίο που χρειάζεται την εθνική συνεννόηση, αυτό σίγουρα είναι ο τουρισμός. Ειδικά για τον κλάδο των ξενοδοχείων, ανέφερε ότι αυτός συνεισφέρει το 75% των συνολικών εσόδων του τουρισμού ενώ προσφέρει τουλάχιστον 240 χιλιάδες θέσεις εργασίας, οι οποίες είναι πολύ περισσότερες αν συμπεριληφθούν και τα μπαρ-εστιατόρια και άλλες υπηρεσίες μέσα στα ξενοδοχεία. Στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της αύξησης του ΦΠΑ στον τουρισμό, λέγοντας ότι πρόκειται για μια καταστροφική ρύθμιση, καθώς μπορεί να οδηγήσει στο λουκέτο χιλιάδες ξενοδοχεία, όπως έγινε το 2009 και το 2012. Μάλιστα ανέφερε ότι μεγάλη συνεισφορά στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος στη χώρα έδωσε η μείωση των τιμών στα δωμάτια των ξενοδοχείων. Σε αυτήν την κατεύθυνση ο κύριος Κόνσολας ζήτησε ο ΦΠΑ στον τουρισμό να κυμαίνεται στο 8-10%. Επίσης, επεσήμανε την ανάγκη αξιοποίησης των χρηματοδοτικών εργαλείων όπως το ΕΣΠΑ, τη δημιουργία κινήτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους, τη μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα απασχόλησης, την εντατικοποίηση των ελέγχων για παράνομα καταλύματα και την ενίσχυση των υποδομών στην τεχνολογία.

Στην ομιλία του ο κύριος Μιχάλης Μαυρόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της TUI Hellas, αναφέρθηκε στον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της χώρας τα τελευταία χρόνια, όπως καταγράφεται από την TUI, και στον αριθμό των τουριστών που αναμένεται να διακινήσει φέτος η εταιρεία του, δίνοντας έμφαση στη διατήρηση των καλών σχέσεων της ελληνικής κυβέρνησης με υψηλόβαθμα στελέχη της TUI στην Ελλάδα. «Φέτος στην Ελλάδα, η TUI Hellas θα διακινήσει γύρω στα 2,2 εκατομμύρια τουρίστες. Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης για την Ελλάδα που καταγράφει τα τελευταία χρόνια η TUI κυμαίνεται στο 10%, γεγονός που μαρτυρά ότι εσωτερικά στον όμιλο γίνεται προώθηση των ελληνικών προορισμών. Σε αυτό βοηθούν οι σχέσεις με την ελληνική κυβέρνηση, ακόμη και οι σχέσεις υψηλόβαθμων στελεχών του οργανισμού με τη χώρα μας».

Ο κύριος Αλέξανδρος Βασιλικός, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών-Αττικής, αντιπρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, έφορος Δημοσίων Σχέσεων στην Πανελλήνια Ομοσπονδία

Ο κύριος Πάρις Α. Τσάρτας, καθηγητής Τουριστικής Ανάπτυξης στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στην ομιλία του «Ελληνικός Τουρισμός: Ποια πολιτική;» τόνισε τις αδυναμίες του παρελθόντος, τη διάχυση των οφελών της τουριστικής ανάπτυξης, τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις του τουρισμού στην ελληνική οικονομία και την ανάγκη να ισχυροποιηθεί το τουριστικό brand name της χώρας μέσα από την ανάδειξη της μοναδικής ελληνικής πολιτισμικής ταξιδιωτικής εμπειρίας. «Ενάμισι εκατομμύριο φυσικά πρόσωπα έχουν εισόδημα από τον τουρισμό, ενώ ο κλάδος αφορά το 25% της απασχόλησης του ενεργού πληθυσμού και το 20% του ΑΕΠ. Αποτελούμε μια δυναμική αγορά, με πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στην ελληνική οικονομία».

Στο Panel I, «Πολιτεία και Ελληνική Ξενοδοχία», με συντονιστή τον Χάρη Ντιγριντάκη, δημοσιογράφο, συμμετείχαν οι ομιλητές: Δημήτρης Κέπετζης, επιχειρησιακός διευθυντής στο Τμήμα Εισερχόμενου Τουρισμού της Travel Plan, Πάνος Λειβαδάς, γενικός γραμματέας του ΕΟΤ, Λύσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA), Μανώλης Τσακαλάκης, πρόεδρος Ξενοδόχων Ρεθύμνου και μέλος του ΔΣ του ΠΟΞ. O κύριος Λειβαδάς μίλησε για τη δυναμική του Διαδικτύου και τις δράσεις του οργανισμού μέσα από σεμινάρια και εκπαιδευτικές ημερίδες υπογραμμίζοντας την ανάγκη να δοθεί έμφαση στη διείσδυση σε νέες αγορές, όπως σε αυτές της Κίνας, της Κορέας και των αραβικών χωρών. Ο κύριος Κέπετζης αναφέρθηκε στα κριτήρια βάσει των οποίων γίνεται η επιλογή για το λανσάρισμα των ταξιδιωτικών προορισμών ΧΡΗΜΑ 49


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

Panel I, «Πολιτεία και Ελληνική Ξενοδοχία» Συμμετείχαν οι ομιλητές (από αριστερά στη φωτογραφία): Μανώλης Τσακαλάκης, πρόεδρος Ξενοδόχων Ρεθύμνου και μέλος του ΔΣ του ΠΟΞ, Δημήτρης Κέπετζης, επιχειρησιακός διευθυντής στο Τμήμα Εισερχόμενου Τουρισμού της Travel Plan, Λύσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA), Πάνος Λειβαδάς, γενικός γραμματέας του ΕΟΤ. Συντονιστής: Χάρης Ντιγριντάκης, δημοσιογράφος.

και των τουριστικών καταλυμάτων, σημειώνοντας ως τα πιο σημαντικά την ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας, το feedback που προκύπτει από τους πελάτες και το value for money. Ο κύριος Τσιλίδης εξέφρασε την άποψη πως η ελληνική ξενοδοχία βρίσκεται σε πολύ υψηλό επίπεδο συγκριτικά με το παρελθόν, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στη θεσμοθέτηση μιας σταθερής ενιαίας πολιτικής τιμών και στην προβολή του ελληνικού πολιτισμικού τουρισμού ως συγκριτικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων χωρών. Ο κύριος Τσακαλάκης υπογράμμισε πως οι ίδιοι οι ξενοδόχοι αποτελούν τη μόνη πρωταγωνιστική αξία των επενδύσεων στον τουρισμό, ενώ αναφέρθηκε ακόμη στο αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς που συντελείται χρόνια τώρα στον κλάδο των ξενοδόχων και στην απαίτηση να εισακουστούν οι προτάσεις του κλάδου από την πολιτική ηγεσία. Στη παρουσίασή του ο κύριος Βασίλης Σιέμος, οικονομολόγος, μάνατζερ της Στόχασις Σύμβουλοι Επιχειρήσεων ΑΕ, με θέμα: «Εξέλιξη και χρηματοοικονομική ανάλυση της ξενοδοχειακής αγοράς την πενταετία 2009-2013, εκτιμήσεις 2014 και προοπτικές», μίλησε για την εξέλιξη και τη δυναμικότητα των ξενοδοχειακών μονάδων, τα ποσοστά αφίξεων και διανυκτερεύσεων στα ξενοδοχεία, την πληρότητά τους, τη ρευστότητα από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στον τουρισμό, το χρηματοοικονομικό σύστημα των επιχειρήσεων του κλάδου, υπογραμμίζοντας πως σε «μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, οι προοπτικές για τον τουρισμό στην Ελλάδα δεν ευνοούν τη συνέχιση της ανάπτυξης με υψηλούς ρυθμούς, εφόσον η χώρα συνεχίσει να εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τις ώριμες ευρωπαϊκές αγορές, που παρουσιάζουν οικονομική στασιμότητα και αρνητικές δημογραφικές προοπτικές. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η στροφή προς εναλλακτικές αγορές-στόχους (π.χ. ΗΠΑ, Ασία)». Στο Panel II, «Χρηματοδότηση και Ασφάλιση Ξενοδοχείων», με συντονιστή τον Χρήστο Κώνστα, δημοσιογράφο, συμμετείχαν οι ομιλητές: καθηγητής Αναστάσιος Ζαγοριανός, partner, γενικός διευθυντής της Διαδικασία ΑΕ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, Τάσος Κωνσταντέλος, διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών της Eurobrokers AE, Κωνσταντίνος Λαγωνίκας, senior manager Non Motor της International Life, Χαράλαμπος Κύρκος, senior advisor της Grant Thornton, 50 Οκτώβριος 2015

Γεωργία Δημοπούλου, προϊσταμένη της Μονάδας Α’ της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού & Εφαρμογής του Υπουργείου Τουρισμού, Υπουργείο Oικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού. Ο κύριος Αναστάσιος Ζαγοριανός μίλησε για τον καταμερισμό των αρμοδιοτήτων ανάμεσα στα Υπουργεία Τουρισμού και Υγείας, την εφαρμογή των αναπτυξιακών νόμων αναφορικά με τον τουρισμό υγείας και την πιστοποίηση των παρόχων υγείας. «Ουσιαστικά, ο πάροχος υγείας, το ξενοδοχείο και ο facilitator αποτελούν αυτό που ονομάζουμε τουρισμό υγείας. Όλα ξεκινάνε από την αντιπαλότητα των Υπουργείων Τουρισμού και Υγείας. Τριάντα χρόνια τώρα, δεν έχει δοθεί απάντηση στο τι είναι αυτό που ορίζει το προϊόν του τουρισμού». Ο κύριος Τάσος Κωνσταντέλος, από τη μεριά του, αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της ύπαρξης ενός στρατηγικού πλάνου από τους ξενοδόχους, στη συμβολή της συμβουλευτικής προς την κατεύθυνση της λήψης σωστών αποφάσεων, προς όφελος τόσο των τουριστών όσο και των ξενοδοχειακών μονάδων, καθώς και στη διασφάλιση των προσωπικών στοιχείων κάθε πελάτη πάνω στη λογική της φερεγγυότητας και του απορρήτου. Ο κύριος Κωνσταντίνος Λαγωνίκας υπογράμμισε τη μεγάλη συνεισφορά της ασφαλιστικής αγοράς στον κλάδο του τουρισμού, τη σημασία των εκπαιδευτικών ημερίδων από κοινού με τον επιχειρηματικό κόσμο και της χρηματοδότησης του κλάδου, με στόχο τη διατήρηση της κερδοφορίας και της ανάπτυξης. «Η ασφαλιστική αγορά συνεισέφερε, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, προς τη θωράκιση των τουριστικών μονάδων, ειδικά αν σκεφτεί κανείς το γεγονός της επικινδυνότητας των φυσικών καταστροφών (π.χ. τα εκατοντάδες εκατομμύρια αποζημίωση που δόθηκαν μετά τις καταστροφές στην Κεφαλονιά). Ο κύριος Χαράλαμπος Κύρκος, αναφερόμενος στη δυναμική του ελληνικού τουρισμού και στη στρατηγική ανάπτυξή του, μίλησε για την αναγκαιότητα της ύπαρξης ρευστότητας και επενδύσεων, με απώτερο στόχο τη διατήρηση και την ανάπτυξη της κερδοφορίας και τη χρηματοδότηση του τουριστικού κλάδου από το τραπεζικό σύστημα. «Η χρηματοδότηση δεν είναι αυτοσκοπός. Αναγκαία είναι η ρευστότητα με στόχο τις επενδύσεις. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος ώστε να έχεις ρευστότητα, παρά μόνο μέσω της κερδοφορίας».


84 700 Imerovigli | Santorini T: +30 22860 23711, 24111, 24733 | F: +30 22860 23701 info@rocabellasantorini.com www.rocabellasantorini.com

Rocabella Hellinikon Country Hotel Elliniko Gortynias | Arcadia | Peloponnese Tel: +30 27910 31700 | Fax: +30 27910 31701 www.rocabellahellinikon.com


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

Panel II, «Χρηματοδότηση και Ασφάλιση Ξενοδοχείων» Συμμετείχαν οι ομιλητές (από αριστερά στη φωτογραφία): Κωνσταντίνος Λαγωνίκας, senior manager Non Motor της International Life, καθηγητής Αναστάσιος Ζαγοριανός, partner, γενικός διευθυντής της Διαδικασία ΑΕ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, Χαράλαμπος Κύρκος, senior advisor της Grant Thornton, Γεωργία Δημοπούλου, προϊσταμένη της Μονάδας Α’ της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού & Εφαρμογής του Υπουργείου Τουρισμού, Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού, Τάσος Κωνσταντέλος, διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών της Eurobrokers AE. Συντονιστής: Χρήστος Κώνστας, δημοσιογράφος.

Η κυρία Γεωργία Δημοπούλου εξέφρασε την άποψη ότι οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην τόνωση της ελληνικής οικονομίας, ενώ τόνισε ότι χρειάζεται εγρήγορση, διόρθωση των λαθών και δημιουργία νέων, καινοτόμων προτάσεων. «Πρέπει να είμαστε έγκαιρα προετοιμασμένοι να υποβάλουμε προτάσεις που θα διέπονται από τις αρχές κάθε επιχειρησιακού προγράμματος. Υπάρχει εμπειρία από τα προηγούμενα ΕΣΠΑ. Κρατάμε τα καλά και διορθώνουμε τα λάθη». Στο Panel III, «Τα Κλειδιά της Αναβάθμισης του Ελληνικού Ξενοδοχειακού Προϊόντος», με συντονιστή τον Δημήτρη Μαλλά, δημοσιογράφο, συμμετείχαν οι ομιλητές: Αλέξανδρος Κελαϊδίτης, chief investment officer της Dolphin Capital Opportunities, Μάγκυ Κοντού, head of Operations στη SimpleApps, Δημοσθένης Μπρούσαλης, γενικός διευθυντής της DASC Branding και σύμβουλος Branding και Επικοινωνίας, Σωτήρης Μυλωνάς, γενικός διευθυντής της Green Hotels. Ο κύριος Αλέξανδρος Κελαϊδίτης μίλησε για την ενίσχυση των υποδομών μέσω του γενικού προγράμματος τουριστικής ανάπτυξης, την παροχή υψηλής ποιότητας τουριστικών υπηρεσιών και τη συμβολή των δήμων στην προσπάθεια αυτή. «Το γενικό πρόγραμμα ενίσχυσης των υποδομών συμβάλλει αρκετά στην τουριστική ανάπτυξη. Το θέμα είναι να προσφέρουμε καλές υπηρεσίες. Ο δήμος πρέπει να είναι αρωγός στην προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης». Η κυρία Μάγκυ Κοντού, από τη μεριά της, αναφέρθηκε στη δυναμική των mobile apps στον τουρισμό, στη σημασία της τουριστικής εμπειρίας μέσω των εργαλείων της τεχνολογίας και στην αξία που προκύπτει από το υψηλό επίπεδο τουριστικών υπηρεσιών, προς όφελος του πελάτη. «Τα mobile apps προσφέρουν value feedback στον ξενοδόχο μέσω του πελάτη. Ο πελάτης βλέπει το experience και μένει ικανοποιημένος. Το 45% των ταξιδιωτών κάνουν browsing για επιλογή καταλύματος. Το πιο σημαντικό είναι πώς θα προσεγγίσεις τον πελάτη, ώστε να κάνεις καλύτερο attract και να προσφέρεις καλύτερο experience στο ξενοδοχείο». Ο κύριος Δημοσθένης Μπρούσαλης υπογράμμισε τη σημασία της τουριστικής εμπειρίας, που, όπως τόνισε, προέρχεται από τον ίδιο 52 Οκτώβριος 2015

τον προορισμό, τις πόλεις και τους ανθρώπους. «Ο τουρισμός είναι εμπειρία ζωής και ανάμνησης. Αν δεν πουλάμε εμπειρία, δεν πουλάμε τίποτα. Πέρα από την εμπειρία, πουλάμε αυθεντικότητα. Ο τουρισμός αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για την ανάπτυξη των εξαγωγών μας». Ο κύριος Σωτήρης Μυλωνάς στάθηκε στη συμβολή του τουρισμού στην αειφόρο ανάπτυξη και τη συνεργασία όλων των stakeholders, με στόχο την καλυτέρευση του τουριστικού προϊόντος. Η κοινωνική ενσωμάτωση του ξενοδοχειακού περιβάλλοντος συμβάλλει στην αειφόρο ανάπτυξη. Το 52% των πελατών αναζητούν πράσινα ξενοδοχεία. Κλειδί για την ανάπτυξη του τουρισμού αποτελεί η συνεργασία ξενοδοχείων, τουριστικών επιχειρήσεων και δήμων. Ο κύριος Ευθυμιάδης, head of Vertical Applications της Epsilon Net, στην ομιλία του με θέμα: «Pylon: η εξέλιξη του software στον κλάδο του Hospitality», μίλησε για τους τρεις κυρίως τομείς στους οποίους απευθύνονται τα προϊόντα της εταιρείας, που είναι η Εκπαίδευση, το Διαδίκτυο και η Ανάπτυξη Εφαρμογών. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην εφαρμογή Pylon Hospitality Solution, η οποία εξειδικεύεται στις ξενοδοχειακές μονάδες και βοηθά στην οργάνωσή τους σε όλα τα επίπεδα. Η εφαρμογή είναι συμβατή με όλες τις mobile συσκευές και τα πλεονεκτήματά της είναι η πλήρης μηχανογράφηση για κάθε προϊόν που προσφέρει το ξενοδοχείο, η διαχείριση με τη χρήση ειδικών πλάνων και η σύνδεση με τα κάθε είδους περιφερειακά της εταιρείας. Στο Panel IV, «Τα Σύγχρονα Εργαλεία Marketing και Πωλήσεων Ξενοδοχείων», με συντονιστή τον Χάρη Ντιγριντάκη, δημοσιογράφο, συμμετείχαν οι ομιλητές: Χαρά Γεωργιάδου, country developer της Trivago Mediterranea, Eric Engelen, ιδρυτής της Passion for Luxury, Δρ Δημήτρης Κούτουλας, σύμβουλος Τουριστικού και Ξενοδοχειακού Μάρκετινγκ και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Βασίλης Πολύζος, επικεφαλής του τμήματος Marketing της nelios.com. Η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από τις εταιρείες διαχείρισης ξενοδοχείων και μάνατζμεντ, τα portal κρατήσεων, τους σύγχρονους τρόπους προβολής και διαφήμισης και την αξιοποίηση των social media. Η κυρία Γεωργιάδου αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα των υπηρεσιών που προσφέρει στους πελάτες της αλλά και στους καταναλωτές η


Panel III, «Τα Κλειδιά της Αναβάθμισης του Ελληνικού Ξενοδοχειακού Προϊόντος» Συμμετείχαν οι ομιλητές (από αριστερά στη φωτογραφία): Σωτήρης Μυλωνάς, γενικός διευθυντής της Green Hotels, Δημοσθένης Μπρούσαλης, γενικός διευθυντής της DASC Branding και σύμβουλος Branding και Επικοινωνίας, Μάγκυ Κοντού, head of Operations της SimpleApps, Αλέξανδρος Κελαϊδίτης, chief investment officer της Dolphin Capital Opportunities. Συντονιστής: Δημήτρης Μαλλάς, δημοσιογράφος.

Trivago, η οποία ιδρύθηκε το 2005 από leaders στο metaservice για τα ξενοδοχεία. Η εταιρεία έχει τη δυνατότητα να βλέπει τις τάσεις στις κρατήσεις και τις τιμές των εισιτηρίων και από τα στοιχεία της προκύπτει ότι η Αθήνα έχει ανέβει στη δεύτερη θέση παγκοσμίως ως προορισμός πόλης που οι τουρίστες θέλουν να επισκεφθούν. Ο κύριος Eric Engelen, ιδρυτής της Passion for Luxury, ο οποίος έχει 4,6 εκατομμύρια επισκέπτες στο blog του, έχει γράψει άρθρο με θέμα “Why to visit Greece”. Μίλησε για την εμπειρία του από τις ομορφιές της χώρας μας, καθώς είναι μόνιμος κάτοικος Ελλάδας εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Επίσης, έχει περίπου 774.000 φίλους στο Facebook, με 36.000 και πάνω φωτογραφίες από τα μέρη που έχει επισκεφθεί στην Ελλάδα, στις οποίες έχουν πρόσβαση όσοι επισκέπτονται το blog και τη σελίδα του.

O Δρ Δημήτρης Κούτουλας, σύμβουλος Τουριστικού και Ξενοδοχειακού Μάρκετινγκ και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι τον προβληματίζουν οι αποσπασματικές διαδικτυακές πωλήσεις που κάνουν τα ξενοδοχεία, αν και σε πολλές περιπτώσεις οι πωλήσεις αυτές έχουν σώσει πολλές επιχειρήσεις του κλάδου. «Πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πιο στρατηγικά» τόνισε χαρακτηριστικά ο κύριος Κούτουλας. Ο κύριος Βασίλης Πολύζος, επικεφαλής του τμήματος Μάρκετινγκ της nelios.com, αναφέρθηκε στα χαρακτηριστικά της εταιρείας του, η οποία στην ουσία είναι ένα outsourced agency που αναλαμβάνει το μάρκετινγκ εταιρειών. Για τα ξενοδοχεία είπε ότι το story telling είναι πολύ βασικό στις ιστοσελίδες τους, ενώ πολύ σημαντική είναι και η προσαρμογή των ιστοσελίδων τους στις κινητές συσκευές.

Panel IV, «Τα Σύγχρονα Εργαλεία Marketing και Πωλήσεων Ξενοδοχείων» Συμμετείχαν οι ομιλητές (από αριστερά στη φωτογραφία): Βασίλης Πολύζος, επικεφαλής του Τμήματος Marketing της nelios.com, Δρ Δημήτρης Κούτουλας, σύμβουλος Τουριστικού και Ξενοδοχειακού Μάρκετινγκ και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Eric Engelen, ιδρυτής της Passion for Luxury, Χαρά Γεωργιάδου, country developer της Trivago Mediterranea. Συντονιστής: Χάρης Ντιγριντάκης, δημοσιογράφος. ΧΡΗΜΑ 53


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

Α. ΤΙΜΗΤΙΚH ΔΙAΚΡΙΣΗ: GREEK HOSPITALITY LEADER

Το βραβείο απονεμήθηκε στον κύριο Νίκο Δασκαλαντωνάκη, ιδρυτή και πρόεδρο του Ομίλου Ν. Δασκαλαντωνάκης-Grecotel.

Hospitality Awards 2015

B. ΤΙΜΗΤΙΚH ΔΙAΚΡΙΣΗ: LEADING GREEK HOSPITALITY DEVELOPER

H ανάδειξη των κορυφαίων ξενοδοχείων

Μ

ε τη συμμετοχή κορυφαίων ονομάτων της ελληνικής ξενοδοχίας και παρουσία της αναπληρώτριας υπουργού Τουρισμού, κ. Έλενας Κουντουρά, ολοκληρώθηκαν τα Hospitality Awards 2015. H τελετή απονομής των βραβείων, που αποτέλεσε το έναυσμα για τη θεσμοθέτηση της μεγαλύτερης διοργάνωσης επιβράβευσης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο της Εθνικής Ασφαλιστικής. Τα Hospitality Awards 2015 διοργανώθηκαν από την Ethos Events και το περιοδικό «Χρήμα», υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού, του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» και του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Στόχος των βραβείων ήταν η ανάδειξη και η αναγνώριση των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων που πρωτοπόρησαν, καθεμιά στο είδος της, στον ξενοδοχειακό κλάδο. Υποψηφιότητα για τα βραβεία υπέβαλαν ξενοδοχειακές μονάδες και επιχειρήσεις από όλη την Ελλάδα. Προϋπόθεση συμμετοχής στα βραβεία ήταν να έχουν όλα τα ξενοδοχεία ή οι επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων της χώρας το ειδικό σήμα λειτουργίας από τον ΕΟΤ. Τα ξενοδοχεία και οι προσωπικότητες που κατάφεραν να διακριθούν ανά κατηγορία βραβείου είναι:

54 Οκτώβριος 2015

To βραβείο απονεμήθηκε στον κύριο Κωνσταντίνο Μήτση, ιδρυτή και πρόεδρο του Ομίλου Mitsis Hotels. To βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του η κα Τζένη Μήτση, αντιπρόεδρος του Ομίλου.

Γ. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: BEST GREEK HOTEL

Το βραβείο απονεμήθηκε στο The Romanos, a Luxury Collection Resort, Costa Navarino, του Ομίλου Costa Navarino. Το βραβείο παρέλαβε ο κ. Νίκος Κατσικερός, αντιπρόεδρος της TEMES S.A.


silver award

στην κατηγορία

Best Greek Design Hotel

Spa

&21)(5(1&( & 2 1 ) ( 5 ( 1 & ( &(17(5 & (17(5

restaurant

ZZZ NDODYULWDFDQ\RQ JU ZZZ NDODYULWDFDQ\RQ JU

y­¦¡£ ¯ u¦¬¡«¬ « ®¯ q£ ¤¬« £ ¦¬ª§ } ¤ ª ¬®¦ y­¦¡£ ¯ u¦¬¡«¬ « ®¯ q£ ¤¬« £ ¦¬ª§ } ¤ ª ¬®¦ )) (( LQIR#NDODYULWDFDQ\RQ JU LQIR#NDODYULWDFDQ\RQ JU


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 1

SPECIAL AWARDS Best Greek Hotel & Resort Brand

Silver GROUP MEDITERRANEAN HOTELS

Gold GRECOTEL HOTELS & RESORTS Gold ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ ΑΞΕ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΑΣΤΗΡ

Ο κ. Βασίλειος Λάμπρου, πρόεδρος του ΔΣ του Group Mediterranean Hotels, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Μάνο Κόνσολα, τομεάρχη Τουρισμού της ΝΔ και βουλευτή Δωδεκανήσου.

Silver NOVOTEL ATHENES O κ. Πολυχρόνης Γριβέας, διευθύνων σύμβουλος της Αστήρ Παλάς Βουλιαγμένης ΑΞΕ, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Μάνο Κόνσολα, τομεάρχη Τουρισμού της ΝΔ και βουλευτή Δωδεκανήσου.

Best Greek Sustainable Hotel & Resort

Gold ALDEMAR RESORTS Ο κ. Ευριπίδης Τζήκας, γενικός διευθυντής της Novotel Athenes, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Μάνο Κόνσολα, τομεάρχη Τουρισμού της ΝΔ και βουλευτή Δωδεκανήσου.

Best Greek Excellence In Service Hotel & Resort

Gold AMANZOE ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ DOLPHIN

Η κ. Μαρία Μαστρονικόλα, Public Relations στην Aldemar Resorts, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Μάνο Κόνσολα, τομεάρχη Τουρισμού της ΝΔ και βουλευτή Δωδεκανήσου.

Gold NAVARINO DUNES, COSTA NAVARINO ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ COSTA NAVARINO

56 Οκτώβριος 2015

Ο κ. Δημήτρης Νταλής, σύμβουλος Διοίκησης της Zoniro AE, παρέλαβε το βραβείο από την κ. Αγγελική Βαρελά, γενική διευθύντρια Προβολής του ΕΟΤ, για το ξενοδοχείο Amanzoe.


Gold GRECOTEL AMIRANDES ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ GRECOTEL

Best Greek Technology Hotel & Resort

Silver GROUP MEDITERRANEAN HOTELS

Ο κ. Βασίλης Μηναδάκης, hotel manager του Creta Palace, παρέλαβε το βραβείο από την κ. Αγγελική Βαρελά, γενική διευθύντρια Προβολής του ΕΟΤ, για το Grecotel Amirandes.

Silver ROCABELLA MYΚONOS ART HOTEL & SPA

Ο κ. Βασίλειος Λάμπρου, πρόεδρος του ΔΣ του Group Mediterranean Hotels, παρέλαβε το βραβείο από την κ. Αγγελική Βαρελά, γενική διευθύντρια Προβολής του ΕΟΤ.

Best Greek Hotel & Resort Website

Silver DOMOTEL HOTELS & RESORTS

Ο κ. Νικήτας Καλφόπουλος, ιδιοκτήτης του Rocabella Myconos Art Hotel & Spa, παρέλαβε το βραβείο από την κ. Αγγελική Βαρελά, γενική διευθύντρια Προβολής του ΕΟΤ.

Best Greek Hotel & Resort Loyalty Programme

Ο κ. Βασίλης Βασιλόπουλος, sales manager Corporate & Mice της Domotel Hotels & Resorts, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA).

Silver GRECOTEL HOTELS & RESORTS

Best Greek Hotel & Resort Mobile App

Silver SOFITEL ATHENS AIRPORT

Ο κ. Γιάννης Τσίχλης, marketing director της Grecotel Hotels & Resorts, παρέλαβε το βραβείο από την κ. Αγγελική Βαρελά, γενική διευθύντρια Προβολής του ΕΟΤ.

O κ. Cyril Manguso, γενικός διευθυντής της Sofitel Athens Airport, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA). ΧΡΗΜΑ 57


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 2

BEST GREEK HOTELS Best Greek New Hotel Award

Silver GRECOTEL PALLAS ATHENA ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Silver VILLA GALINI (PORTO CARRAS) ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ PORTO CARRAS

H κ. Μαίρη Καρασούλη, hotel manager του Grecotel Pallas Athena, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA).

Ο κ. Νίκος Σταθάκης, διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης του Porto Carras, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA).

Bronze REGINA MARE

Bronze ROCABELLA HELLINIKON COUNTRY HOTEL

Ο κ. Ιωάννης Σκλήρης, γενικός διευθυντής του Regina Mare, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA).

O κ. Νικήτας Καλφόπουλος, ιδιοκτήτης του Rocabella Hellinikon Country Hotel, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA).

Best Greek Boutique Hotel Award

Gold GRACE SANTORINI

Bronze MANOS MARIA HOTEL

Η κ. Δανάη Πασσά, sales executive του Grace Santorini, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA).

Ο κ. Εμμανουήλ Πεχυνάκης, CEO του Manos Maria Hotel, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Λύσανδρο Τσιλίδη, πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA).

58 Οκτώβριος 2015



Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

Best Greek Spa Hotel Award

Bronze CIVITEL OLYMPIC HOTEL ATHENS

Gold IMARET

Ο κ. Κων/νος Γιαλίδης, διευθυντής του Imaret (δεξιά), παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κώστα Παλασκώνη, πρόεδρο της ΓΕΠΟΕΤ.

Silver PORTO CARRAS MELITON 5* ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ PORTO CARRAS

Ο κ. Γιώργος Κοίλιας, general manager του Civitel Olympic Hotel Athens, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κώστα Παλασκώνη, πρόεδρο της ΓΕΠΟΕΤ.

Best Greek Romantic Hotel Award

Bronze MEDITERRANEAN PRINCESS ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GROUP MEDITERRANEAN HOTELS

Η κ. Κωνσταντίνα Αλεξοπούλου, οικονομική διευθύντρια του Porto Carras Meliton 5*, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κώστα Παλασκώνη, πρόεδρο της ΓΕΠΟΕΤ.

Η κ. Αναστασία Συμεωνίδου, hotel manager του Mediterranean Princess, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κώστα Παλασκώνη, πρόεδρο της ΓΕΠΟΕΤ.

Best Greek City Hotel Award

Bronze NJV ATHENS PLAZA

Η κ. Αφροδίτη Αρβανίτη, general manager του NJV Athens Plaza, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κώστα Παλασκώνη, πρόεδρο της ΓΕΠΟΕΤ. 60 Οκτώβριος 2015

Best Greek Design Hotel Award

Gold GRACE SANTORINI

Η κ. Πασσά Δανάη, sales executive του Grace Santorini, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Σπύρο Καπιτσίνα, γενικό διευθυντή της ΓΕΠΟΕΤ.


Silver KALAVRITA CANYON HOTEL & SPA

Best Greek Lifestyle Hotel Award

Gold GRECOTEL MYKONOS BLU ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Η κ. Μαρία Παπαπαναγιώτου, ιδιοκτήτρια του Kalavrita Canyon Hotel & Spa, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Σπύρο Καπιτσίνα, γενικό διευθυντή της ΓΕΠΟΕΤ.

Best Greek Family Hotel Award

Gold PORTO CARRAS SITHONIA 5* ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ PORTO CARRAS

Ο κ. Κων/νος Πλέτσας, sales director της Grecotel Hotels & Resorts, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, CEO της Ethos Media SA, για το ξενοδοχείο Grecotel Mykonos Blu.

Silver ROCABELLA MYKONOS ART HOTEL & SPA ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ROCABELLA

Silver NIKKI BEACH RESORT & SPA ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ DOLPHIN CAPITAL

Η κ. Μαριάννα Στέγγου, αντιπρόεδρος του Porto Carras Grand Resort, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Σπύρο Καπιτσίνα, γενικό διευθυντή της ΓΕΠΟΕΤ, για το Porto Carras Sithonia 5*.

Ο κ. Δημήτρης Νταλής, σύμβουλος Διοίκησης της Zoniro AE, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, CEO της Ethos Media SA, για το ξενοδοχείο Nikki Beach Resort & Spa.

Bronze NOVOTEL ATHENES

Best Mice Hotel Award

Gold ATHENAEUM INTERCONTINENTAL ATHENS

Best Greek Airport Hotel Award

Bronze SOFITEL ATHENS AIRPORT Best Greek Landmark Hotel Award

Gold ΑΣΤHΡ ΠΑΛAΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜEΝΗΣ ΑΞΕ ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ΑΣΤHΡ

Gold GRECOTEL CAPE SOUNIO ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL Η κ. Αλεξάνδρα Παπαϊωάννου, director of Sales & Marketing of the Athenaeum InterContinental Athens, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, CEO της Ethos Media SA. ΧΡΗΜΑ 61


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

Best Greek Heritage Hotel Award

Bronze CIVITEL OLYMPIC HOTEL ATHENS

Gold IMARET Silver PELECAS COUNTRY CLUB

H κ. Φωτεινή Κωνσταντίνου, Sales & Marketing manager της Civitel Olympic Hotel Athens, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, CEO της Ethos Media SA.

Η κ. Αλεξάνδρα Βελιανίτη, general manager της Pelecas Country Club, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, CEO της Ethos Media SA.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 3

BEST GREEK RESORTS Best Greek New Resort Award

Best Greek All Inclusive Resort Award

Silver CARAMEL, GRECOTEL LUXURY BOUTIQUE RESORT Gold ALDEMAR OLYMPIAN VILLAGE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ALDEMAR

Best Greek Beach Resort Award

Silver GRECOTEL OLYMPIA OASIS ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Gold GRECOTEL AMIRANDES ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Best Greek Family Resort Award

Silver ALDEMAR OLYMPIAN VILLAGE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ

Gold GRECOTEL CRETA PALACE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

ALDEMAR

Silver PORTO CARRAS GRAND RESORT ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ PORTO CARRAS

Η κ. Μαρία Μαστρονικόλα, Public Relations στην Aldemar Resorts, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Πάρη Τσάρτα, καθηγητή Τουριστικής Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Τουρισμού στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, για το Aldemar Olympian Village. 62 Οκτώβριος 2015

Ο κ. Αθανάσιος Κλαπαδάκης, γενικός διευθυντής του Porto Carras Grand Resort, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Πάρη Τσάρτα, καθηγητή Τουριστικής Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Τουρισμού στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.


ÍÀϽÒÏÀÒÓÎ ďē āėĎ ÓÇÖ ĊđČ ĂĔĜĖăĕ ĖĆĕ

¥Î ÀÏÎÓÄËļ

é ēďĆĐĘ ėĎďă Č ēĖĎēĈĔĆęĄĆ

ÓÇ ÍºÀ Ï¿ËÇ ÒÓÇÍ ÀÒÅÀËÈÒÓÈÊ» ÀÆÎÑ

é ēďĐĊĎĖėĎďğėČėĊĕ

Ä ÒØÍÄ×» ÀÍÀͺÕÒÇ ÊÀÈ ÄÈûÒÄÈÖ ÀϽ ½ËÎ ÓÎÍ Ê½ÒÌÎ ÒØÆÊѼÒÄÈÖ

é ğěĊĎĕ ùėĊĐĊĚġđ

ÏÑÎÚ½ÍÓÕÍ ÊÀÈ PXOWLPHGLD ÀÏÎÓÄËļ

÷ĔēĖĜ ēĈĔĆęĄĊĕ

ÓÎÍ ÏÈÎ ÏË»ÑÇ ÀÒÅÀËÈÒÓÈʽ ÒÀÖ ÎÃÇƽ

ĎĊčđă ïĂ ĆėĆ

ËÎÇÆÇÔļÓÄ Ò»ÌÄÑÀ ÊȽËÀÖ ÌÄ ÓÀ׿ÓÇÓÀ ÀÒÅ ËÄÈÀ ÊÀÈ ÄÆÊØѽÓÇÓÀ ÒÓÎÍ Ê½ÒÌÎ ÓÎØ

¨ 84 ) 84

ìď ĆĎĉĊĘėĎďā êēČčă ĆėĆ Videos


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός

Silver APOLLONION RESORT & SPA

Best Greek Thalasso Resort Award

Silver ALDEMAR OLYMPIAN VILLAGE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ

Gold ALDEMAR ROYAL MARE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ALDEMAR

ALDEMAR

Best Greek Boutique Resort Award

Gold ROCABELLA SANTORINI DELUXE SUITES & SPA ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ROCABELLA

Gold CARAMEL, GRECOTEL LUXURY BOUTIQUE RESORT ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Bronze ATRIUM HOTEL THASSOS Best Greek Honeymoon Resort Award

Silver ROCABELLA SANTORINI DELUXE SUITES & SPA ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ROCABELLA

Silver PORTO CARRAS GRAND RESORT ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ

Η κ. Δήμητρα Πλέσσα, Sales coordinator στην Aldemar Resorts, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Βαγγέλη Στυλιανίδη, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της 3SK Στυλιανίδης Αρχιτέκτονες, για το Aldemar Royal Mare.

PORTO CARRAS

Best Greek Sports Resort Award Best Greek Romantic Resort Award

Silver PORTO CARRAS GRAND RESORT

Gold GRACE SANTORINI Best Greek Spa Resort Award

Gold AMANZOE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ DOLPHIN CAPITAL Silver ALDEMAR OLYMPIAN VILLAGE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ALDEMAR

Η κ. Σοφία Σιδερίδου, marketing executive στο Porto Carras Grand Resort, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Βαγγέλη Στυλιανίδη, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της 3SK Στυλιανίδης Αρχιτέκτονες.

Η κ. Καλλιόπη Καραντεμίρη, HR director της Aldemar Resorts, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Αλέξιο Μιχαήλ Δέφνερ, διευθυντή του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σχεδιασμός και ανάπτυξη τουρισμού και πολιτισμού», στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, για το Aldemar Olympian Village. 64 Οκτώβριος 2015


ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4

BEST GREEK HOTEL & RESORT FACILITIES Best Greek Hotel & Resort Dining Experience

Best Greek Hotel & Resort Restaurant

Gold RODOS PALLADIUM LEISURE & WELLNESS

Silver GRECOTEL AMIRANDES ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL Best Greek Hotel & Resort Bar

Bronze NJV ATHENS PLAZA Best Greek Hotel & Resort Conference Center

Silver GRECOTEL CORFU IMPERIAL ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Ο κ. Μπάμπης Γαρεφαλάκης, general manager του Rodos Palladium Leisure & Wellness, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Βαγγέλη Στυλιανίδη, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της 3SK Στυλιανίδης Αρχιτέκτονες.

Gold ALDEMAR ROYAL MARE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ALDEMAR Silver ΑΣΤHΡ ΠΑΛAΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜEΝΗΣ ΑΞΕ ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ΑΣΤHΡ

Silver GRECOTEL CAPE SOUNIO ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Ο κ. Δημήτρης Χονδρός, Vouliagmeni Suites-Hotel manager & director of Sales Administration, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Γιώργο Παλιούρα, μέλος του ΔΣ του HATTA, για το Grecotel Corfu Imperial.

Best Greek Hotel & Resort Spa

Silver GRECOTEL OLYMPIA RIVIERA RESORT ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ GRECOTEL

Silver ALDEMAR OLYMPIAN VILLAGE ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ALDEMAR

Ο κ. Κων/νος Δασκαλαντωνάκης, Operations Department-Assistant Operations manager της Grecotel Hotels & Resorts, παρέλαβε το βραβείο από τον κ. Βαγγέλη Στυλιανίδη, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της 3SK Στυλιανίδης Αρχιτέκτονες, για το Grecotel Cape Sounio.

Bronze APOLLONION RESORT & SPA

Best Greek Hotel & Resort Golf Course

Gold NAVARINO DUNES, COSTA NAVARINO ΧΡΗΜΑ 65


Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνικός Tουρισμός Οι νικητές των βραβείων παρουσιάστηκαν από την υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της Ethos Media SA, κ. Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη, ενώ δεν θα μπορούσαν να αναδειχθούν χωρίς την πολύτιμη συμβολή των μελών της κριτικής επιτροπής των βραβείων:

∼ Αγγελική Βαρελά, γενική διευθύντρια Προβολής στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (ΕΟΤ).

∼ Ιωάννα Παπαδοπούλου, διευθύντρια Marketing & Επικοινωνίας στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος».

∼ Γιώργος Βερνίκος, γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

∼ Αλέξανδρος Καλόμοιρος, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΔΣ του ΣΕΣΜΑ.

∼ Μενέλαος Δασκαλάκης, τ. γενικός γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

∼ Βαγγέλης Στυλιανίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της 3SK Στυλιανίδης Αρχιτέκτονες.

∼ Αλέξιος-Μιχαήλ Δέφνερ, διευθυντής του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού» στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

∼ Πάρις Τσάρτας, καθηγητής Τουριστικής Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, διευθυντής στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Τουρισμού στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.

∼ Κώστας Παλασκώνης, πρόεδρος της ΓΕΠΟΕΤ.

∼ Λύσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATΤA). Χ

Η διοργάνωση του forum δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την πολύτιμη χορηγία των:

Silver Sponsor

Corporate Participations

Bronze Sponsors

Under the Auspices of

With the Support of

Print Sponsor

Communication Sponsors

Για περισσότερες πληροφορίες: Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη, Communication & PR Manager, Ethos Media SA, τηλ. 210 9984 901, voulgaraki.s@ethosmedia.eu. 66 Οκτώβριος 2015


Χ

~ αφιέρωμα

ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Η ΜΕΙΩΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΔΕΝ ΣΤΑΜΑΤΑ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Επενδύσεις 131 εκατ. ευρώ από τις εταιρείες κινητών επικοινωνιών στο α’ εξάμηνο του 2015

Ο κλάδος βρίσκεται σταθερά μεταξύ των μεγαλύτερων επενδυτών στη χώρα, παρά την ύφεση και τα προβλήματα αδειοδότησης των δικτύων.

Η

σταθεροποίηση που εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια του 2014 φαίνεται να αντιστρέφεται από την αρχή του 2015, με μειώσεις στα συνολικά έσοδα και τα έσοδα από υπηρεσίες. Οι αυξημένες πωλήσεις συσκευών έχουν συγκρατήσει τη συνολική εικόνα των εσόδων κινητής τηλεφωνίας. Αντίθετα, τα έσοδα από υπηρεσίες συνεχίζουν τη μείωσή τους με ρυθμό που φτάνει το 5% στο β’ τρίμηνο, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2015, τα τέλη τερματισμού κινητής μειώθηκαν περαιτέρω, από 1,189 σε 1,10. Παρ’ όλα αυτά, με σταθερά υψηλές επενδύσεις, παρά τη συ-

νέχιση της πτώσης σε έσοδα και κέρδη, έκλεισε το α’ εξάμηνο του 2015 για τον κλάδο των κινητών επικοινωνιών. Ο συγκεκριμένος κλάδος επένδυσε 131 εκατ. ευρώ σε δίκτυα και υποδομές, ενώ συνολικά υπέστη μειώσεις στα έσοδα από υπηρεσίες κατά 4,4%, στους συνδρομητές κατά 1% και στο μέσο έσοδο ανά χρήστη (ARPU) κατά 2,9%. Πολύ θετικό μήνυμα για το εξάμηνο είναι η αύξηση της χρήσης δεδομένων κατά 80% σε σχέση με πέρσι, με αποτέλεσμα να μειώνεται η απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Η χώρα μας απέχει σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο όσον ΧΡΗΜΑ 67


Χ αφιέρωμα ~ Kλάδος Τηλεπικοινωνιών αφορά την αναλογία δεδομένων προς λεπτά ομιλίας και το ποσοστό συνδρομητών που κατέχουν smartphones. Όπως επισημαίνεται στην τελευταία μελέτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών για τον κλάδο των κινητών επικοινωνιών, οι επενδύσεις των εταιρειών σε δίκτυα νέας γενιάς θα επιτρέψουν την αύξηση της χρήσης υπηρεσιών δεδομένων, ενισχύοντας τις προοπτικές για την οικονομία. Αν η Ελλάδα συγκλίνει με την Ευρώπη στη διείσδυση της χρήσης δεδομένων, το ΑΕΠ θα ενισχυθεί κατά 1,9% έως το 2019, ενώ θα αυξηθούν και τα δημόσια έσοδα κατά 1,5 δισ. ευρώ. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα εξαμήνου, ο γενικός διευθυντής της ΕΕΚΤ, κ. Γ. Στεφανόπουλος, αναφέρει: «Ο κλάδος συνεχίζει να επενδύει σταθερά σε δικτυακές υποδομές, στηρίζοντας τις προοπτικές που δημιουργεί η ψηφιακή οικονομία. Τα δίκτυα νέας γενιάς αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για τη διάθεση υπηρεσιών που δίνουν λύσεις για την Πολιτεία, διευκολύνουν την καθημερινότητα των πολιτών και ενισχύουν το έργο των επιχειρήσεων. Η ψηφιακή οικονομία είναι ένα μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η χώρα, με τη σύμπραξη όλων».

ΘΕΤΙΚΕΣ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2015 Για το 2015, υπό την προϋπόθεση θετικών μακροοικονομικών εξελίξεων, ο ΟΤΕ εκτιμά ότι θα συνεχίσει τη σταθεροποίηση των επιδόσεών του στη σταθερή και στην κινητή τηλεφωνία στην Ελλάδα, ενώ οι διεθνείς δραστηριότητες θα παραμείνουν υπό έντονες ανταγωνιστικές πιέσεις. Ο ΟΤΕ θα συνεχίσει να ωφελείται από τις προσπάθειες περιορισμού του κόστους στηρίζοντας την κερδοφορία σε όλες τις δραστηριότητές του. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο πρόγραμμα οικειοθελούς αποχώρησης. Οι επενδύσεις του ΟΤΕ αναμένεται να ανέλθουν σε 0,5 δισ. ευρώ περίπου, χωρίς το κόστος απόκτησης φάσματος. Αναμένοντας ότι η ελληνική οικονομία θα επιστρέψει σε κανονικές συνθήκες ρευστότητας, ο ΟΤΕ εκτιμά ότι θα κλείσει τη χρονιά κοντά στον στόχο που έχει ανακοινώσει για ελεύθερες ταμειακές ροές, στο 0,5 δισ. ευρώ. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του β’ τριμήνου του 2015, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ, κ. Mιχάλης Τσαμάζ, ανέφερε: «Οι ισχυρές επιδόσεις μας στην Ελλάδα ήδη από το τελευταίο τρίμηνο της περυσινής χρονιάς συνεχίστηκαν και το δεύτερο τρίμηνο του 2015, οδηγώντας σε ένα πολύ ανθεκτικό πρώτο εξάμηνο. Η σταθερή τηλεφωνία στην Ελλάδα κατέγραψε για ακόμη ένα τρίμηνο αύξηση εσόδων και σημαντική ενίσχυση της κερδοφορίας EBITDA, η οποία αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω από το πρόγραμμα οικειοθελούς αποχώρησης που ολοκληρώσαμε πρόσφατα. Στην κινητή τηλεφωνία Ελλάδας, η μείωση των εσόδων από υπηρεσίες περιορίστηκε περαιτέρω, χάρη στην ποιότητα και την ταχύτητα του δικτύου δεδομένων μας. Σε ό,τι αφορά τις διεθνείς μας δραστηριότητες, το περιβάλλον ήταν αρκετά δύσκολο, με τις ανταγωνιστικές πιέσεις να εντείνονται». Ο κύριος Τσαμάζ πρόσθεσε: «Η σταθεροποίηση των επιδόσεών μας τους ερχόμενους μήνες θα εξαρτηθεί και από τις εξελίξεις στη χώρα μας. Η υψηλότερη φορολογία ενδέχεται να επηρεάσει την καταναλωτική δαπάνη. Ωστόσο, η συνεχής επένδυσή μας στην ανάπτυξη, στην οποία οφείλονται οι επιδόσεις μας, μας κάνει πιο ανθεκτικούς 68 Οκτώβριος 2015

και μας δίνει τη δυνατότητα να ελαχιστοποιήσουμε την όποια εξωτερική επίδραση στην κερδοφορία και τις ταμειακές ροές μας». Με κοινό brand ΟΤΕ και Cosmote Στην αλλαγή λογοτύπου και στην καθιέρωση μιας ενιαίας εμπορικής μάρκας για τον ΟΤΕ και την Cosmote προχωρά το προσεχές διάστημα ο όμιλος. Το νέο λογότυπο θα «ντύσει» σύντομα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του ομίλου σε σταθερή και κινητή τηλεφωνία και Internet, καθώς η προετοιμασία για το επερχόμενο rebranding βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Υπενθυμίζεται ότι ο ΟΤΕ την τελευταία τετραετία έχει μειώσει τον καθαρό δανεισμό του κατά 75%, ενώ αποτελεί τον μεγαλύτερο επενδυτή στις τηλεπικοινωνίες, έχοντας επενδύσει 2 δισ. ευρώ σε υποδομές σταθερής και κινητής τηλεφωνίας την περασμένη πενταετία και υλοποιώντας ένα επενδυτικό πλάνο ύψους 1,2 δισ. ευρώ την τρέχουσα πενταετία. Συνολικά για το 2015, οι επενδύσεις του ΟΤΕ αναμένεται να ανέλθουν σε περίπου 500 εκατ. ευρώ. Η πελατειακή του βάση αποτελείται από 2.712.258 συνδρομητές σταθερής, ενώ έχει 1.428.560 ενεργές ευρυζωνικές συνδέσεις σταθερής, 7,3 εκατομμύρια συνδρομητές κινητών επικοινωνιών και πάνω από 400.000 συνδρομητές ΟΤΕ TV. Σε 50 από 20 οι υποτροφίες για φοιτητές Πενήντα υποτροφίες, ύψους 15.000 ευρώ η καθεμία, για πρωτοετείς φοιτητές στην Ελλάδα που αντιμετωπίζουν οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες ανακοινώνουν ο ΟΤΕ και η Cosmote για την ακαδημαϊκή χρονιά 2015-2016. Το Πρόγραμμα Υποτροφιών ΟΤΕ-Cosmote αποτελεί έναν σημαντικό θεσμό, που, αδιάλειπτα τα τελευταία 14 χρόνια, στηρίζει τους νέους ανθρώπους στην προσπάθειά τους να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και να πραγματοποιήσουν τις σπουδές τους. Επιβεβαιώνοντας την πίστη τους στη νέα γενιά, φέτος οι δύο εταιρείες ενισχύουν σημαντικά το πρόγραμμα, αυξάνοντας τις υποτροφίες από 20 σε 50 και τη συνολική οικονομική προσφορά προς τους νέους φοιτητές σε 750.000 ευρώ. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ, κ. Μιχάλης Τσαμάζ, δήλωσε σχετικά: «Εδώ και δεκατέσσερα χρόνια, στηρίζουμε νέους φοιτητές που δίνουν τον δικό τους αγώνα, κόντρα στις δυσκολίες, για να προοδεύσουν, να μάθουν, να εξελιχθούν. Η πορεία αυτών των παιδιών, τόσο σε ακαδημαϊκό όσο και προσωπικό επίπεδο, δικαιώνει την πίστη μας ότι με την κατάλληλη στήριξη οι νέοι άνθρωποι μπορούν να μεγαλουργήσουν. Δεν αρκεί να δηλώνουμε ότι πιστεύουμε στους νέους ανθρώπους, πρέπει να το αποδεικνύουμε και με πράξεις. Γι’ αυτό φέτος αυξήσαμε τις υποτροφίες μας από 20 σε 50. Στηρίζοντας περισσότερα παιδιά, πολλαπλασιάζουμε τις ελπίδες όλων μας για ένα καλύτερο μέλλον». Βασικό κριτήριο για τη συμμετοχή των υποψηφίων στο Πρόγραμμα Υποτροφιών είναι η εισαγωγή μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων σε Πανεπιστήμια της Ανώτατης Εκπαίδευσης, με γενικό βαθμό πρόσβασης τουλάχιστον δεκαέξι (16) και άνω. Οι όροι, οι προϋποθέσεις και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα περιγράφονται στην αναλυτική προκήρυξη που βρίσκεται στην ιστοσελίδα των υποτροφιών. Ο θεσμός των Υποτροφιών ΟΤΕ-Cosmote στηρίζει την εκπαίδευση των νέων ανθρώπων και εντάσσεται στο πρόγραμμα εταιρικής υπευθυνότητας των δύο εταιρειών. Μέχρι σήμερα, έχουν απονεμηθεί συνολικά 166 υποτροφίες και 313 τιμητικές διακρίσεις, η αξία των οποίων υπερβαίνει τα 2,9 εκατ. ευρώ.


σμένα EBITDA του α’ εξαμήνου του 2015 ανήλθαν στα 29,2 εκατ. ευρώ, έναντι των 32,3 εκατ. ευρώ του α’ εξαμήνου του 2014, κυρίως λόγω της συμπίεσης των τιμών. Ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός τον Ιούνιο του 2015 ανήλθε στα 325 εκατ. ευρώ.

ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ Η ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΒΑΣΗ «Στο δεύτερο τρίμηνο του 2015, τα βασικά μεγέθη της εταιρείας παρουσίασαν ανάλογη επίδοση με αυτήν του πρώτου τριμήνου. Η συνδρομητική μας βάση συνεχίζει να αυξάνεται σε ετήσια βάση, παρά το δυσμενές μακροοικονομικό περιβάλλον. Υπό τις δεδομένες συνθήκες, παραμένουμε συντηρητικοί και εστιάζουμε στην ποιότητα των υπηρεσιών μας και στη βελτιστοποίηση της κοστολογικής μας βάσης» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Forthnet ΑΕ, Πάνος Παπαδόπουλος, με αφορμή την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων. Συνδυαστικές υπηρεσίες/3Play Στο τέλος του β’ τριμήνου του 2015, τα νοικοκυριά με Nova 3Play/συνδυαστικές υπηρεσίες της Forthnet ανήλθαν σε 364,7 χιλιάδες, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 5,9%, σε σχέση με το β’ τρίμηνο του 2014, ενισχύοντας την παρουσία της Forthnet στα ελληνικά νοικοκυριά. Αντίστοιχα, αύξηση σημειώθηκε στο μερίδιο των συνδρομητών Nova 3Play, σε σχέση με το σύνολο της συνδρομητικής βάσης της Forthnet, με την τάση αυτή να δρα υποστηρικτικά τόσο στο μέσο έσοδο ανά συνδρομητή όσο και στην ενίσχυση της πιστότητας των πελατών. Τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες Κατά το α’ εξάμηνο του 2015, η Forthnet παρέμεινε ο κορυφαίος εναλλακτικός τηλεπικοινωνιακός πάροχος, ενώ οι ενεργοί συνδρομητές LLU αυξήθηκαν κατά 0,3%, συγκριτικά με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο, καθώς ανήλθαν σε 641,9 χιλιάδες. Υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης Στο τέλος του α’ εξαμήνου του 2015, η συνδρομητική βάση παρουσίασε αύξηση 5,5% συγκριτικά με πέρσι, φτάνοντας στο ιστορικό υψηλό των 509,1 χιλιάδων συνδρομητών. Η εξάπλωση των υπηρεσιών 3Play αναμένεται να συνεχίσει να είναι ο κύριος άξονας ανάπτυξης της αγοράς συνδρομητικής τηλεόρασης. Οικονομικά αποτελέσματα Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών για το α’ εξάμηνο του 2015 ανήλθε στα 182,7 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2014, εξαιτίας της μείωσης των τελών τερματισμού στα σταθερά δίκτυα και της μείωσης της αγοραστικής δαπάνης. Τα προσαρμοσμένα ως προς τον λογιστικό χειρισμό έσοδα, που προκύπτουν από τη λειτουργία της εταιρείας ως ενδιάμεσου παρόχου, μειώθηκαν κατά 6,9%. Η μείωση των τελών τερματισμού στα σταθερά τηλεπικοινωνιακά δίκτυα επηρέασε τα έσοδα στο εξάμηνο κατά 3,1 εκατ. ευρώ. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών για το β’ τρίμηνο του 2015 ανήλθε στα 90,8 εκατ. ευρώ, εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με το β’ τρίμηνο του 2014, εξαιτίας της μείωσης των τελών τερματισμού στα σταθερά δίκτυα και της μείωσης της αγοραστικής δαπάνης. Η μεταβολή του τζίρου, προσαρμοσμένη ως προς τον λογιστικό χειρισμό των εσόδων που προκύπτουν από τη λειτουργία της εταιρείας ως ενδιάμεσου παρόχου, βρίσκεται στο επίπεδο του -8,1%. Η μείωση των τελών τερματισμού στα σταθερά τηλεπικοινωνιακά δίκτυα επηρέασε τα έσοδα στο β’ τρίμηνο κατά 1,2 εκατ. ευρώ. Τα προσαρμο-

ΝΕΕΣ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ VODAFONE HOME Η Vodafone ενσωμάτωσε την hellas online και παρουσιάζει το Vodafone Home, συνδυάζοντας όλα τα προγράμματα σταθερής και Internet της hellas online με νέες δυνατότητες και υπηρεσίες, που προσφέρουν μια νέα και απαράμιλλη εμπειρία επικοινωνίας και εξυπηρέτησης. Στη νέα εποχή του Vodafone Home, όλοι οι συνδρομητές της Vodafone που συνδυάζουν πρόγραμμα συμβολαίου κινητής με σταθερό και Internet Vodafone Home αποκτούν αποκλειστικά δύο πρωτοποριακές υπηρεσίες για τα ελληνικά δεδομένα, τη Δωρεάν Προσωπική Εξυπηρέτηση και τη Δωρεάν «Ρεζέρβα Επικοινωνίας». Με την υπηρεσία Δωρεάν Προσωπική Εξυπηρέτηση, οι συνδρομητές που συνδυάζουν πρόγραμμα συμβολαίου Vodafone κινητής με σταθερό και Internet Vodafone Home αποκτούν δωρεάν και αποκλειστικά τον προσωπικό τους σύμβουλο, ο οποίος φροντίζει για όλη την επικοινωνία τους, για το σταθερό, το κινητό και το Internet. Μπορούν πλέον να επικοινωνούν απευθείας με τον προσωπικό τους σύμβουλο, που τον γνωρίζουν με το όνομά του, καθημερινά 9 πμ με 5 μμ, καλώντας στο 13830. Ο προσωπικός σύμβουλος βρίσκεται στη διάθεση των συνδρομητών για να τους προσφέρει: ∼ Πληροφορίες για νέα προγράμματα και υπηρεσίες, προτείνοντάς τους αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες τους ∼ Ενημέρωση αναλυτικά για τον λογαριασμό τους και τους διαθέσιμους τρόπους πληρωμής ∼ Προτάσεις για τις κατάλληλες αλλαγές στο πρόγραμμά τους ∼ Βοήθεια για τη μεταφορά της γραμμής τους σε περίπτωση μετακόμισης Όλοι οι συνδρομητές που πληρούν τις προϋποθέσεις θα λάβουν αυτόματα, και χωρίς καμία δική τους ενέργεια, το όνομα του δικού τους προσωπικού συμβούλου εξυπηρέτησης μέσω SMS. Η Δωρεάν «Ρεζέρβα Επικοινωνίας» είναι η νέα υπηρεσία της Vodafone, που δίνει τη δυνατότητα στους συνδρομητές που συνδυάζουν πρόγραμμα συμβολαίου Vodafone κινητής με σταθερό και Internet Vodafone Home να απολαμβάνουν ομιλία στο σταθερό και Internet στο σπίτι, ό,τι κι αν συμβεί, ακόμα κι αν υπάρχει τεχνικό θέμα. Σε περίπτωση μη λειτουργίας της τηλεφωνικής γραμμής ή του Ιnternet στο σταθερό λόγω τεχνικού θέματος, οι συνδρομητές της Vodafone μπορούν πλέον να συνεχίζουν να επικοινωνούν και να σερφάρουν ξέγνοιαστα, καθώς η Vodafone προσφέρει δωρεάν χρόνο ομιλίας προς όλα τα εθνικά σταθερά και κινητά και MB στο κινητό με πρόγραμμα Vodafone μέχρι να επανέλθει η υπηρεσία σταθερής. Για την ενεργοποίηση της υπηρεσίας Δωρεάν «Ρεζέρβα Επικοινωνίας» οι συνδρομητές χρειάζεται να ενημερώσουν αρχικά για το τεχνικό θέμα, καλώντας στο 13830, και οι τεχνικοί της Vodafone θα προσπαθήσουν να το επιλύσουν άμεσα. Στην αντίθετη περίπτωση, η Vodafone προσφέρει δωρεάν χρόνο ομιλίας στο κινητό, ΜΒ στο κινητό και προώθηση κλήσεων από το σταθερό σε άλλο τηλέφωνο της ΧΡΗΜΑ 69


Χ αφιέρωμα ~ Kλάδος Τηλεπικοινωνιών επιλογής του συνδρομητή μέχρι να επανέλθει η υπηρεσία σταθερής. O εμπορικός διευθυντής Καταναλωτικών Προϊόντων της Vodafone Ελλάδας, κ. Αχιλλέας Κανάρης, δήλωσε: «Για όλους εμάς στη Vodafone η παροχή βέλτιστης εμπειρίας εξυπηρέτησης στους πελάτες μας είναι στρατηγική επιλογή. Για τον λόγο αυτό εξελίσσουμε και ανανεώνουμε διαρκώς τις υπηρεσίες όσο και τα μέσα που διαθέτουμε στους πελάτες μας, προκειμένου να έχουν άμεση και εύκολη εξυπηρέτηση, όπου και όποτε θελήσουν. Με το Vodafone Home και ειδικότερα με τις υπηρεσίες Δωρεάν Προσωπική Εξυπηρέτηση και Δωρεάν “Ρεζέρβα Επικοινωνίας”, ανατρέπουμε όλα τα δεδομένα της αγοράς προς όφελος του καταναλωτή, προσφέροντας στους πελάτες μας μια καινούργια, μοναδική και κυρίως προσωποποιημένη εμπειρία επικοινωνίας και εξυπηρέτησης». Με άξονα την τεχνογνωσία και την έως σήμερα επιτυχημένη πορεία της Vodafone και της hellas online, τα προγράμματα σταθερής, Internet και συνδρομητικής τηλεόρασης της hellas online ενσωματώνονται κάτω από τη στέγη της Vodafone. Με τον τρόπο αυτό, η Vodafone παρέχει συνολικές υπηρεσίες επικοινωνίας σε συνδυασμό με μια απαράμιλλη εμπειρία εξυπηρέτησης, που περιλαμβάνει πλέον ένα σημείο επαφής με τον πελάτη σε λογαριασμό, τηλεφωνικό κέντρο, online και κατάστημα.

καταγράφοντας πτώση 4%, μικρότερη από εκείνη της συνολικής αγοράς. Παράλληλα, παρατηρείται μια σταθεροποίηση της λειτουργικής της κερδοφορίας, που ανήλθε στα 95 εκατ. ευρώ, ενώ θετικές ενδείξεις παρατηρούνται τόσο στην κινητή όσο και στη σταθερή. Σημαντικά έχει βοηθήσει την εταιρεία και το νέο concept καταστημάτων που έχει παρουσιάσει από το φθινόπωρο του 2014. Πιο συγκεκριμένα, μέχρι στιγμής καταγράφεται αύξηση 23% όσον αφορά την επισκεψιμότητα, 30% όσον αφορά τις πωλήσεις υπηρεσιών και 180% όσον αφορά τις πωλήσεις αξεσουάρ/συσκευών. Αυτήν τη στιγμή, 50 καταστήματα έχουν προσαρμοστεί στο νέο concept, με το μέγεθος αυτό να εκτιμάται πως θα αγγίζει τα 160 στο τέλος του 2015. Σημειώνεται πως η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί επένδυση ύψους 20 εκατ. ευρώ από την πλευρά της Wind. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, το 2015 αναμένεται να είναι μια αισιόδοξη χρονιά για το μέλλον της αγοράς τηλεπικοινωνιών, ενώ όπως είπε οι προοπτικές για τα επόμενα χρόνια είναι εξαιρετικές. «Όταν θα ανακάμψει η ελληνική οικονομία, που πιστεύουμε ότι θα γίνει τα επόμενα τρία χρόνια, θα ανακάμψουν άμεσα και οι τηλεπικοινωνίες στη χώρα μας» είπε χαρακτηριστικά.

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ο Ν. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 300 ΕΚΑΤ. ΕΩΣ ΤΟ 2019 Επενδύσεις 300 εκατ. ευρώ έχει προγραμματίσει για την πενταετία 2015-2019 η Wind, η οποία προχώρησε στη δωρεάν παροχή υπηρεσιών 4G στους συνδρομητές της για ένα περίπου δίμηνο. Στο πλαίσιο εκδήλωσης για την παρουσίαση της εισόδου της στην παροχή υπηρεσιών 4G, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Νάσος Ζαρκαλής, επεσήμανε ότι οι επενδύσεις αυτές θα αφορούν κατά κύριο λόγο τις υποδομές του δικτύου της Wind και ειδικά το κομμάτι του Network Sharing, τo 4G, το VDSL καθώς και το φυσικό δίκτυο καταστημάτων της εταιρείας. Ήδη η Wind από το τέλος του 2014 εξασφάλισε μέσω δανεισμού 175 εκατ. ευρώ από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, προκειμένου να έχει αναγκαία ρευστότητα για να προχωρήσει το επενδυτικό της πλάνο. Σημειώνεται ότι η εταιρεία έχει θέσει στόχο έως το τέλος του 2015 η πληθυσμιακή κάλυψη για τις νέες υπηρεσίες 4G να έχει φτάσει το 60%. Στην πενταετία 2010-2014, ο όμιλος προχώρησε σε επενδύσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ. Στο ίδιο πλαίσιο, η εταιρεία θα εξετάσει τυχόν ευκαιρίες που μπορεί να προκύψουν στην ελληνική αγορά, οι οποίες, σύμφωνα με τον κύριο Ζαρκαλή, θα είναι πολύ περισσότερες από μία. Αναφερόμενος στην αγορά κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα, ο διευθύνων σύμβουλος της Wind είπε ότι κατέγραψε για 6η συνεχή χρονιά κάμψη τζίρου, με τις απώλειες να αγγίζουν το 5,5%, ποσοστό κατά πολύ χαμηλότερο από αυτές του 2013, που είχαν διαμορφωθεί στο -17%. Όπως διευκρίνισε, η αγορά φτάνει πλέον το 1,95 δισ. ευρώ, έχοντας συρρικνωθεί συνολικά κατά 55% τα τελευταία χρόνια. Ανάλογη εικόνα υπάρχει και στη σταθερή τηλεφωνία, στην οποία πλέον η αγορά κυμαίνεται κάτω από 2,2 δισ. ευρώ, ενώ οι γραμμές LLU, που αποτελούν το 42% της συνολικής πίτας, πλέον υπερβαίνουν τα 2 εκατομμύρια συνδέσεις. Η Wind το 2014 είχε συνολικές πωλήσεις περίπου 500 εκατ. ευρώ, 70 Οκτώβριος 2015

Καθήκοντα γενικού διευθυντή της Cyta Ελλάδος ανέλαβε ο κύριος Νίκος Χαραλάμπους, έμπειρο στέλεχος του κλάδου των τηλεπικοινωνιών, με πορεία 26 ετών στον οργανισμό. Παράλληλα, ο κύριος Χρίστος Λιμνατίτης, που διετέλεσε γενικός διευθυντής της εταιρείας τα τελευταία δυόμισι χρόνια, μετακινείται στο στρατηγείο του οργανισμού, στη Λευκωσία. Με αφορμή την «αλλαγή σκυτάλης», πραγματοποιήθηκε, σε ζεστό και αισιόδοξο κλίμα, λιτή εκδήλωση, την οποία τίμησαν με την παρουσία τους ο πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα, κ. Κυριάκος Κενεβέζος, ο γ.γ. Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, κ. Δημήτρης Τζώρτζης, μέλη θεσμικών φορέων, εκπρόσωποι των ΜΜΕ και συνεργαζόμενων επιχειρήσεων. Τους παρευρισκομένους καλωσόρισε ο πρόεδρος του ΔΣ του οργανισμού, κ. Χρίστος Πατσαλίδης, ενώ χαιρετισμούς και ευχαριστίες απηύθυναν επίσης υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας. Στο πλαίσιο του χαιρετισμού του, ο πρόεδρος δήλωσε ικανοποιημένος από την αξιόλογη αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής θυγατρικής μέσα σε μόλις επτά χρόνια και πρόσθεσε ότι ο πήχης παραμένει ψηλά και ότι η εταιρεία δεν σταματά μέχρι να επιτύχει τους στόχους της. Όπως ανέφερε, η Cyta αποτελεί έναν οργανισμό με 50 χρόνια ιστορίας και διεθνούς φήμης στις υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών, έχοντας δημιουργήσει τη μοναδική «ταυτότητα Cyta», μια μάρκα πολύ καλά δουλεμένη και διαφοροποιημένη, που προσφέρει προστιθέμενη αξία στην Κύπρο και την Ελλάδα. Στη συνέχεια, ο κύριος Μιχάλης Αχιλλέως, αναπληρωτής ανώτατος εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού, ο οποίος διετέλεσε γενι-


κός διευθυντής της Cyta Ελλάδος από τα πρώτα της βήματα και για αρκετά χρόνια, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η Cyta Ελλάδος, με όραμα, αφοσίωση στον κοινό στόχο, ομαδική και σκληρή δουλειά, καταφέρνει πάντοτε να ξεπερνά το φαινομενικά αδύνατο, και διαβεβαίωσε ότι αυτό δεν θα σταματήσει να το πράττει. Με τη σειρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Cyta Ελλάδος και άλλων θυγατρικών του ομίλου και διευθυντής Εθνικής και Διεθνούς Χονδρικής Αγοράς της Cyta Κύπρου, κ. Γιάννης Κουλίας, εστιάστηκε στις στρατηγικές επιλογές της Cyta Ελλάδος που καθορίζονται από το Διοικητικό Συμβούλιο και λαμβάνουν υπόψη τόσο τους οικονομικούς παράγοντες όσο και την προοπτική της επέκτασης των δικτύων του ομίλου σε ένα κοινό μέτωπο Κύπρου-Ελλάδας, στον άξονα Μέσης Ανατολής-Βαλκανίων. Όπως δήλωσε, η διασύνδεση και ενοποίηση των δικτύων του ομίλου έγινε πρόσφατα κατορθωτή μέσω ιδιόκτητων υποθαλάσσιων οπτικών ινών μεταξύ Αθήνας-Κρήτης-Κύπρου, μια σημαντική εξέλιξη που, μεταξύ άλλων, προσέφερε τη δυνατότητα στη Cyta Ελλάδος να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο όχι μόνο στη λιανική, αλλά και στη χονδρική αγορά. Ο κύριος Κουλίας δήλωσε αποφασιστικά ότι η ενοποίηση αυτή, πέραν των προφανών επιχειρησιακών πλεονεκτημάτων για τη Cyta Ελλάδος, επιτρέπει στον όμιλο να αξιοποιήσει πλήρως τα εθνικά και διεθνή δίκτυά του και να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ως εναλλακτική τηλεπικοινωνιακή γέφυρα μεγάλης γεωπολιτικής αξίας μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Με έναν σύντομο απολογισμό ξεκίνησε την ομιλία του ο απερχόμενος γενικός διευθυντής, κ. Χρίστος Λιμνατίτης, και ολοκλήρωσε αναφέ-

ροντας ότι τα τελευταία χρόνια η Cyta Ελλάδος, κόντρα στο ρεύμα των καιρών, κατάφερε να διατηρήσει αναπτυξιακή πορεία. Ο κύριος Λιμνατίτης στάθηκε σε κομβικά στοιχεία, όπως είναι η επέκταση των δραστηριοτήτων της εταιρείας στην κινητή τηλεφωνία, το πλήρες χαρτοφυλάκιο τετραπλών υπηρεσιών, το ιδιόκτητο δίκτυο οπτικών ινών νέας γενιάς, μήκους 5.000 χλμ., η διεύρυνση του αριθμού πελατών, που ξεπερνά τις 330.000 κ.ά. Επίσης, αναφέρθηκε στη σημαντική αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας για το 2014, η οποία μάλιστα για το 2015 αναμένεται να είναι πολλαπλάσια του περσινού θετικού αποτελέσματος. Παράλληλα, ο κύριος Λιμνατίτης τόνισε τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της εταιρείας, ενώ ευχαρίστησε το Διοικητικό Συμβούλιο, τη διοίκηση αλλά και το προσωπικό της εταιρείας για την υποστήριξή τους. «Επιδιώκουμε την αύξηση των μεριδίων αγοράς σε όλες τις υπηρεσίες και την περαιτέρω εδραίωση της μάρκας μας σε ιδιώτες και επιχειρήσεις. Θέλουμε να είμαστε ο αξιόπιστος συνεργάτης τους, που δίνει λύσεις όταν τον χρειάζονται» ανέφερε ο νέος γενικός διευθυντής της Cyta Ελλάδος, κ. Νίκος Χαραλάμπους. «Η Cyta Ελλάδος θα δώσει τις δικές της απαντήσεις στις εποχές σημαντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα και η αγορά» δήλωσε, δίνοντας το στίγμα της επόμενης μέρας. «Είναι μεγάλη τιμή μου που είμαι πλέον κομμάτι αυτής της ομάδας και αυτής της προσπάθειας» τόνισε. Όλοι οι ομιλητές εξέφρασαν από το βήμα τις θερμές ευχαριστίες τους προς τον απερχόμενο γενικό διευθυντή, για την πολύτιμη προσφορά του στη Cyta Ελλάδος, ενώ καλωσόρισαν τον νέο γενικό διευθυντή στο τιμόνι της εταιρείας και του ευχήθηκαν καλή επιτυχία.

Η ΑΓΟΡA ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΑΛΛAΖΕΙ ΚΑΙ Ο OΜΙΛΟΣ ΟΤΕ ΟΔΗΓΕI ΤΙΣ ΕΞΕΛIΞΕΙΣ

Η

καθημερινότητα και οι ανάγκες όλων μας αλλάζουν. Δεν έχουμε μόνο σταθερό ή κινητό τηλέφωνο, αλλά Internet και e-mail, με πρόσβαση από το σπίτι, το γραφείο ή εν κινήσει από την έξυπνη συσκευή μας. Η σύγκλιση σταθερής-κινητής διαμορφώθηκε από τη ζήτηση της αγοράς και τις ανάγκες των καταναλωτών, και όχι μόνο από την εξέλιξη της τεχνολογίας. Οι καταναλωτές γίνονται πιο απαιτητικοί. Θέλουν τις καλύτερες δυνατές τιμές για τις καλύτερες υπηρεσίες, θέλουν συνέπεια και συνέχεια από τον πάροχό τους και επιθυμούν να έχουν ένα σημείο αναφοράς, ώστε όταν το αναζητήσουν για εξυπηρέτηση ή τεχνική βοήθεια, να γνωρίζουν ότι είναι ένα, λειτουργικό και αποτελεσματικό. Η αγορά τηλεπικοινωνιών αλλάζει και το ίδιο κάνει και ο Όμιλος ΟΤΕ, για να συνεχίσει να οδηγεί τις εξελίξεις. Προχώρησε στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων του, απλοποίησε τις διαδικασίες και τις δομές του, ενίσχυσε τις εμπορικές του προτάσεις και εκπαιδεύει συνεχώς τους ανθρώπους του, ώστε να παρέχουν την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση. O Όμιλος ΟΤΕ πραγματοποίησε σημαντικές επενδύσεις, ύψους 2 δισ. ευρώ, σε υποδομές σταθερής και κινητής

τηλεφωνίας την περασμένη πενταετία και επενδύει 1,2 δισ. ευρώ για την τρέχουσα τετραετία, δημιουργώντας τα δίκτυα του μέλλοντος και προσφέροντας στους καταναλωτές ταχύτητες έως 50 Mbps μέσω VDSL και έως 375 Mbps μέσω 4G+. Ο Όμιλος ΟΤΕ, έχοντας ολοκληρώσει τον μετασχηματισμό του, προχωρά στην καθιέρωση ενός νέου, ενιαίου εμπορικού «προσώπου», που σηματοδοτεί αυτή τη νέα εποχή. Ενώνοντας τις δυνάμεις του OTE και της Cosmote, η μάρκα Cosmote, με ανανεωμένο, μοντέρνο λογότυπο που αναδεικνύει την παρουσία του ΟΤΕ, ντύνει πλέον όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του ομίλου σε σταθερή, κινητή και Internet. Η καθιέρωση της ενιαίας εμπορικής μάρκας είναι σύμφωνη με τις τάσεις της αγοράς διεθνώς. Με το νέο εμπορικό σήμα Cosmote, οι καταναλωτές απολαμβάνουν ολοκληρωμένες, αναβαθμισμένες και καινοτόμες λύσεις για το σύνολο των τηλεπικοινωνιακών αναγκών τους, με απλό, κατανοητό και ενιαίο τρόπο. Το μέγεθος, η τεχνογνωσία και η εμπειρία του Ομίλου ΟΤΕ συνεχίζουν να αποτελούν εγγύηση για την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών υπό την ενιαία πλέον εμπορική ονομασία. Χ ΧΡΗΜΑ 71


Χ συνέντευξη

ΧΑΡΗΣ ΚΑΡΩΝΗΣ CEO της Viva Group οf Companies

Ο Χάρης Καρώνης, CEO της Viva Group of Companies, είναι ένας επιχειρηματίας που δεν φοβάται να ρισκάρει. Άλλωστε, έχει πλήρη επίγνωση του ότι πολλά από τα εγχειρήματά του αποτελούν τα πρώτα μετέωρα βήματα σε μια αγορά η οποία μέχρι πρότινος δεν υπήρχε καν στον επιχειρηματικό χάρτη. 72 Οκτώβριος 2015


Συνέντευξη στην Άννα Ποτάκη

ΚΛΕΙΔI

για την κρατική ευημερία

ΟΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚEΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓEΣ Σε προνομιακή θέση βρίσκεται η εταιρεία ηλεκτρονικών συναλλαγών Viva, ύστερα από την απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών να προωθήσει τις συναλλαγές με κάρτα. Η αμιγώς ελληνική εταιρεία υπηρεσιών στο Internet δεν βρέθηκε τυχαία να πρωτοστατεί σε αυτήν την ευνοϊκή συγκυρία. Προετοιμάστηκε σκληρά για αυτήν. Προηγήθηκε τεράστιος όγκος καινοτομίας, επίπονης εργασίας, επίμονης έρευνας και εφαρμογών, καθώς και πολυετής προσπάθεια σε πολλά πεδία, «διότι τίποτα δεν μπορεί να φτάνει αμέσως εκεί που θέλεις αν η αγορά δεν είναι ώριμη να το δεχτεί», όπως γνωρίζει πολύ καλά ο ίδιος ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλός της, Χάρης Καρώνης. Η προπληρωμένη κάρτα Viva Wallet, γνωστή έως τώρα στο περιορισμένο κοινό του Internet στην Ελλάδα, γίνεται δεκτή σε περισσότερα από 32 εκατομμύρια σημεία σε όλο τον κόσμο.

ΧΡΗΜΑ_Το ότι επίσημα πλέον το ελληνικό κράτος υιοθετεί τις ψηφιακές συναλλαγές δικαιώνει το όραμά σας όταν ιδρύατε τη viva.gr; ΧΑΡΗΣ ΚΑΡΩΝΗΣ_Όταν οραματίζεσαι κάτι –και ιδίως όταν μπαίνεις στη διαδικασία να το υλοποιήσεις– πιστεύεις ότι μελλοντικά θα δικαιωθείς. Κανείς δεν ξεκινάει μια επιχείρηση χωρίς να πιστεύει στην ιδέα του. Η έννοια της επιχειρηματικότητας, ωστόσο, είναι σχεδόν ταυτόσημη και με αυτήν του ρίσκου. Συνεπώς, ναι, τα πράγματα σίγουρα προχωρούν καλύτερα, δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι πρόκειται για έναν Μαραθώνιο και όχι για εκατοστάρι. Χ_Θεωρείτε πως ήταν εύκολο να εφαρμοστεί νωρίτερα στην Ελλάδα; Χ.Κ._Κρίνοντας από το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα η Πολιτεία καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για να «γνωρίσει» τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και τον τρόπο που αυτές θα λειτουργήσουν προς όφελός της, θα έλεγα πως νωρίτερα θα ήταν σχεδόν αδύνατο. Σίγουρα, πάντως, η οικονομική κρίση βοήθησε ώστε να ωριμάσουν οι συνθήκες γρηγορότερα. Χ_Τι προβλήματα θα είχε αποφύγει η χώρα;

Χ.Κ._Με δυο λόγια: την εκτίναξη της φοροδιαφυγής –και κατά συνέπεια τα μειωμένα κρατικά έσοδα– και το μεγάλο δημόσιο έλλειμμα. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι αδιαμφισβήτητα ένα από τα βασικά «κλειδιά» για την κρατική ευημερία. Χ_Η Viva πώς «βρέθηκε» να υποκαθιστά τις τράπεζες στις συναλλαγές; Χ.Κ._Η Viva Payments, ως Ίδρυμα Ηλεκτρονικού Χρήματος αδειοδοτημένο και εποπτευόμενο από την Τράπεζα της Ελλάδος, κινείται στον ίδιο χώρο με τις τράπεζες, αλλά δεν τις υποκαθιστά, τις συμπληρώνει παρέχοντας τις καινοτόμες υπηρεσίες που δεν μπορούν εκείνες να προσφέρουν. Η τεχνολογία αναπτύσσεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα και δημιουργεί ανάγκες που οι μεγάλοι οργανισμοί, είτε λόγω γραφειοκρατίας είτε λόγω επιχειρηματικού μοντέλου, δεν μπορούν να καλύψουν. Γι’ αυτό είμαστε εμείς εδώ. Λειτουργούμε μαζί με τις τράπεζες σε μια λογική co-opetition. Συνεργασίας και ανταγωνισμού ταυτόχρονα. Χ_Ποιες τραπεζικές εργασίες δεν κάνει η Viva Payments; Στο βάθος του χρονικού ορίζοντα, σε τι θα διαφέρει από τις τράπεζες; ΧΡΗΜΑ 73


Χ συνέντευξη ~ Χάρης Καρώνης

Χ.Κ._Η διαφορά της Viva Payments σε επίπεδο τραπεζικών εργασιών είναι ότι δεν παρέχει δανειακά και επενδυτικά προϊόντα. Διαθέτει δηλαδή λογαριασμούς πληρωμών και ηλεκτρονικού χρήματος για τους πελάτες της, αλλά δεν δίνει τόκο. Παράλληλα, τους παρέχει καινοτόμα εργαλεία διαχείρισης του ηλεκτρονικού λογαριασμού τους, και για να γίνω πιο σαφής: Είμαι σίγουρος ότι έχετε λογαριασμούς σε περισσότερες από μία τράπεζες. Αλλά είμαι επίσης σίγουρος ότι έχετε ένα μόνο πορτοφόλι. Γιατί πολύ απλά το πορτοφόλι σας είναι το βασικό εργαλείο για να κάνετε καθημερινά τις συναλλαγές σας. Και αυτό ακριβώς δίνουμε κι εμείς. Ένα πορτοφόλι ηλεκτρονικό, που είναι τόσο εύχρηστο, ώστε να το χρησιμοποιείτε στις καθημερινές σας συναλλαγές με τη μέγιστη ευκολία και ταχύτητα. Χ_Μιλάμε για την αφετηρία της ηλεκτρονικής τράπεζας και του άυλου χρήματος; Χ.Κ._Ακριβώς. Μιλάμε για ηλεκτρονικό πάροχο υπηρεσιών πληρωμών και έκδοσης ηλεκτρονικού χρήματος (e-money), που πλέον ορίζονται τόσο στις Ευρωπαϊκές Οδηγίες όσο και στις Οδηγίες της Τράπεζας της Ελλάδος. Χ_Σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα και τις συναλλαγές, σε ποιον βαθμό είναι αυτά ασφαλή; Χ.Κ._Όπως ανέφερα νωρίτερα, η Viva Payments έχει αδειοδοτηθεί και εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, όπως και τα πιστωτικά ιδρύματα, με αντίστοιχες δικλείδες ασφαλείας. Αυτό σημαίνει ότι τα συστήματα, οι διαδικασίες και οι πολιτικές της είναι απόλυτα συμμορφωμένες με την κείμενη νομοθεσία και το κανονιστικό πλαίσιο και ελέγχονται διαρκώς. Επιπλέον, και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις συναλλαγές, η εταιρεία είναι πιστοποιημένη κατά το διεθνές πρότυπο ασφαλείας PCI-DSS, τηρώντας όλες τις προδιαγραφές περί ασφαλούς πραγματοποίησής τους. Χ_Ποιο είναι το όφελος για τους καταναλωτές; Χ.Κ._Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε τον ρόλο των Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών, όπως είναι τα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος, με έναν και μοναδικό σκοπό: να παράσχουν νέες, καινοτόμες 74 Οκτώβριος 2015

ηλεκτρονικές υπηρεσίες και να τονώσουν τον ανταγωνισμό, ώστε πολίτες και επιχειρήσεις να απολαμβάνουν τελικά φθηνότερες συναλλαγές και νέες πολλαπλές δυνατότητες, με πολύ μεγαλύτερη ελευθερία επιλογών.

προπληρωμένη, επαναφορτιζόμενη Viva Wallet MasterCard και να κάνει αγορές σε περισσότερα από 32 εκατομμύρια σημεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Χωρίς να διαθέτει τραπεζικό λογαριασμό και με αμέτρητους τρόπους φόρτισης.

Χ_Σήμερα οι συναλλαγές γίνονται με κάρτες από την πλευρά των καταναλωτών. Στο μέλλον, μπορεί να αντικατασταθούν από τα κινητά τηλέφωνα; Χ.Κ._Φαίνεται ότι η αγορά κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση. Τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια, που είναι προσβάσιμα τόσο μέσω web όσο και μέσω του κινητού τηλεφώνου (smartphones), κατακτούν κάθε μέρα μεγαλύτερο μερίδιο στην προτίμηση των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Η ευκολία, η ταχύτητα, η ασφάλεια και η δυνατότητα χρήσης από οπουδήποτε κάνουν τα e-wallets το αγαπημένο νέο μέσο πληρωμής. Τα επόμενα χρόνια, θα γίνουμε μάρτυρες μιας τεράστιας αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούμε τις συναλλαγές μας παγκοσμίως.

Χ_Θα αναπτύξετε περισσότερα προϊόντα τώρα που οι ψηφιακές συναλλαγές κερδίζουν έδαφος; Χ.Κ._Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Παρακολουθούμε στενά τις διεθνείς και εγχώριες εξελίξεις και σας διαβεβαιώνω ότι θα συνεχίσουμε να παρέχουμε όλο και περισσότερες δυνατότητες ηλεκτρονικών συναλλαγών μέσω του Viva Wallet.

Χ_Πώς γίνονται σήμερα οι ψηφιακές συναλλαγές σε άλλες χώρες; Χ.Κ._Η διείσδυση των καρτών είναι εξαιρετικά μεγάλη στις αγορές των ανεπτυγμένων χωρών, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, στην οποία τα ηνία κατέχουν οι σκανδιναβικές χώρες. Κάτι αντίστοιχο πάει να συμβεί και με τα e-wallets, που όπως είπαμε γνωρίζουν μεγάλη –και απολύτως δικαιολογημένη– ανάπτυξη. Χ_Ποια είναι τα προϊόντα μέσω των οποίων η Viva εξυπηρετεί τους πολίτες; Χ.Κ._Το βασικότερο εργαλείο μας ή, για να είμαι ακριβέστερος, «πολυεργαλείο», είναι το Viva Wallet, το ηλεκτρονικό πορτοφόλι για ιδιώτες, ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Γύρω από αυτό στήνεται μια σειρά προϊόντων που δίνει σε όλους τη δυνατότητα όχι μόνο να συνεχίζουν να απολαμβάνουν με ευκολία τις ήδη γνωστές υπηρεσίες του viva.gr (ταξιδιωτικές, υπηρεσίες θεαμάτων κ.λπ.), αλλά και να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα τα χρήματά τους. Για παράδειγμα, ένας καταναλωτής μπορεί πια να κατεβάσει την εφαρμογή Viva Wallet στο κινητό του και μέσω αυτής να στείλει άμεσα χρήματα στους φίλους του ή στο παιδί του που σπουδάζει. Μπορεί επίσης να συνδέσει την

Χ_Σε ό,τι αφορά τα μηχανήματα POS, πού κατασκευάζονται και πώς διατίθενται αυτά στις αγορές; Υπάρχει επάρκεια; Χ.Κ._Δυστυχώς, όλες οι συσκευές χρέωσης καρτών είναι εισαγόμενες. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, δεδομένου του ότι η ζήτηση μέχρι σήμερα στη χώρα μας ήταν εξαιρετικά χαμηλή, κυρίως λόγω του μοντέλου διάθεσης που ακολουθούσαν οι τράπεζες. Μακάρι να βρεθούν Έλληνες κατασκευαστές να δώσουν ανάλογες λύσεις. Το στοκ, πάντως, των POS δεν αποτελεί πλέον πρόβλημα για μας. Σήμερα έχουμε άμεση διαθεσιμότητα. Σε μία με δύο ημέρες από τη στιγμή που ένας επαγγελματίας κάνει την παραγγελία του, λαμβάνει τη συσκευή του και μπορεί να χρεώνει κάρτες στην επιχείρησή του. Χ_Πώς βίωσε η Viva την περίοδο της οικονομικής κρίσης; Θα μπορούσε να αποτελέσει “case study” ή παράδειγμα για το μέλλον; Χ.Κ._Η εμπειρία έχει δείξει ότι η «ενστικτώδης» αντίδραση μιας επιχείρησης σε περίοδο ύφεσης είναι η συστολή και η εσωτερικότητα. Εμείς, αντιθέτως, σαν όμιλος διατηρήσαμε την επιθετική στάση που γενικά μας χαρακτηρίζει. Αισθάνομαι, μάλιστα, περήφανος που μπορώ σήμερα να λέω ότι κατά την περίοδο αυτή κάνουμε προσλήψεις, προκειμένου να καλύψουμε με τον καλύτερο τρόπο τις απαιτήσεις της αγοράς. Όσο για το αν μπορούμε να αποτελέσουμε case study: αυτό ας το κρίνουν άλλοι. Εμάς μας ενδιαφέρει να δίνουμε καινοτόμες, αποδοτικές λύσεις σε καταναλωτές και επιχειρήσεις, κάνοντας τη ζωή τους ουσιαστικά ευκολότερη.


Στρατηγική συνεργασία με την οικογένεια Λάτση Η στρατηγική συνεργασία με την οικογένεια Λάτση προσελκύει το ενδιαφέρον και «παραδοσιακών» επιχειρηματικών ομίλων για τη νέα, «άυλη» βιομηχανία. Το πρώτο βήμα έγινε πριν από περίπου έναν χρόνο. Πλέον, όπως λέει ο Χάρης Καρώνης, η αλλαγή της αγοραστικής κουλτούρας και το άνοιγμα στις ηλεκτρονικές αγορές –χωρίς τη γραφειοκρατία του παρελθόντος– αποτελούν μια τεράστια ευκαιρία για την ίδια τη βιομηχανία. Σε αυτήν την αλλαγή του κλίματος ήρθε για την εταιρεία μία από τις σημαντικότερες συνέργειες στον χώρο. Πρόκειται για τη στρατηγική συνεργασία του Ομίλου Realize-Viva με επενδυτικές εταιρείες

συμφερόντων της Μαριάννας Ι. Λάτση και του Πάρη Κασιδόκωστα-Λάτση. «Η επένδυση ξεπερνά τα 6 εκατ. ευρώ και η αποτίμηση είναι μεγαλύτερη από 40 εκατ. ευρώ. Και λέω ξεπερνά, δεδομένου του ότι έχει στόχους και υποχρεώσεις που εξαρτώνται από την πορεία της εταιρείας» διευκρινίζει ο Χάρης Καρώνης. Η επένδυση αυτή έχει ως στόχο την υλοποίηση του επιχειρηματικού πλάνου για δυναμική ανάπτυξη των παρεχόμενων υπηρεσιών της εταιρείας στον χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό μέσω των θυγατρικών Viva Payments και Viva Services. Η εταιρεία βρίσκεται σε διαδικασία ανά-

πτυξης ψηφιακών εργαλείων σε δύο χώρες, ενώ ετοιμάζεται να κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα με εφαλτήριο την Αθήνα, στην οποία και παραμένει σταθερά η έδρα της εταιρείας. Οι σημερινές κινήσεις πριν μερικά χρόνια μπορεί να μην υπήρχαν καν στο μυαλό του Χάρη Καρώνη, όταν εκείνος βρισκόταν μεταξύ Ελλάδας, Νέας Υόρκης και Λονδίνου, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα αν πρέπει να μείνει και «να την παλέψει» ή να φύγει οριστικά από τη χώρα, όπως άλλωστε έκαναν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες επιστήμονες, απορφανίζοντας τη χώρα από το, υπέρτατης αξίας κεφάλαιο, αυτό της «διάνοιας».

Από τα πρώτα βήματα στο ελληνικό Internet έως τις ψηφιακές τράπεζες

Ο Χάρης Καρώνης συμβαδίζει με το Internet σχεδόν από την εμφάνισή του στην Ελλάδα. Περίπου 20 χρόνια πριν, ο Χάρης Καρώνης συμμετείχε στην πρώτη απόπειρα οργάνωσης του Internet όπως το γνωρίζουμε σήμερα στην Ελλάδα, ως μέλος του Α’ Συμβουλίου Αυτοδιαχείρισης του Internet την περίοδο 19961997. «Ήταν η πρώτη φορά που συστήθηκε ένα συμβούλιο εκείνη την εποχή για να μεταπηδήσει το Internet στη χώρα, υπό τη δικαιοδοσία της Ελληνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Κάποιες εταιρείες κληθήκαμε να οριοθετήσουμε ποιος κάνει το domain

“gr”, αν θα το διαχειρίζεται το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας ή η Forthnet και πολλά ακόμη». Παράλληλα, ο τραπεζικός κλάδος και η μεταφορά χρημάτων αποτελούσαν για τον Χάρη Καρώνη μεγάλη πρόκληση, αλλά και τεράστια ευκαιρία. Όπως λέει ο ίδιος, «όταν είσαι σίγουρος για τον εαυτό σου, μπορείς να ρισκάρεις να παίξεις σε ένα πολύ πιο απαιτητικό γήπεδο και να εξαργυρώσεις την υπεραξία του έργου σου». Η πρώτη εταιρεία του Χάρη Καρώνη, η Realize, βρέθηκε στο επίκεντρο των εξελίξεων την περίοδο της ανάπτυξης του Διαδικτύου στην Ελλάδα. Η πρωτοπόρα θέση της την έφερε μπροστά σε ένα σημαντικό δίλημμα: να επιλέξει να συνεργαστεί με τον δημόσιο τομέα ή να μπει στο «παιχνίδι» μέσω των τηλεπικοινωνιακών παρόχων και των μεγάλων brands που επένδυαν στις νέες τεχνολογίες; «Δεν πήγαμε στα έργα Δημοσίου, γιατί δεν θέλαμε να κάνουμε τον κόσμο να μάθει στα εύκολα χρήματα» λέει ο Χάρης Καρώνης. «Ήθελα οι προ-

γραμματιστές μου να φτιάχνουν πράγματα για τα οποία ο πελάτης έχει απαιτήσεις, έτσι ώστε να μοχθούν πραγματικά. Όχι να κάνουν κάτι απλά για να το παραδώσουν και να φύγουν». Η πρώτη εταιρεία ξεκίνησε από τον Χάρη Καρώνη σε ένα πατάρι, με αρχικό κεφάλαιο 500.000 δραχμές. Σήμερα, απασχολεί 163 εργαζομένους και έχει ηλεκτρονική παρουσία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Παράλληλα, ο ίδιος έχει συμβάλει στη δημιουργία των JEREMIE funds για τη χρηματοδότηση των ελληνικών startups, ενώ είναι και πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Κινητών Εφαρμογών Ελλάδας. Ο ΣΕΚΕΕ εκπροσωπεί 73 επιχειρήσεις, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% του συνολικού κύκλου εργασιών της εγχώριας αγοράς του κλάδου, παρέχουν εργασία σε περισσότερους από 4.000 εργαζομένους, μεταξύ των οποίων σε 1.000 επιστήμονες υψηλής ακαδημαϊκής εκπαίδευσης, έχουν συνολικό κύκλο εργασιών 400 εκατ. ευρώ και παρουσία σε 40 χώρες. Χ ΧΡΗΜΑ 75


Χ παρουσίαση

ΦΙΛΗΣGlass® ΟΙ ΣΠΟΥΔΑΙΕΣ ΙΔΕΕΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ

76

Oκτώβριος 2015


✒ από την Βίκυ Γερασίμου

«Η επιτόπια επαφή με τους πελάτες, η γνώμη τους και η άποψή τους δεν αντικαθίστανται ούτε και από την πιο αξιόπιστη και τεχνολογικά εξελιγμένη έρευνα εξυπηρέτησης πελάτη»

Τ

ο επιτυχημένο εγχείρημα της ΦΙΛΗΣGlass®, που δραστηριοποιείται στην αγορά επισκευής και αντικατάστασης κρυστάλλων τα τελευταία τρία χρόνια, αποδεικνύει ότι η υγιής επιχειρηματική δραστηριότητα, σε συνδυασμό με την ανθρώπινη προσέγγιση, την ισορροπημένη εσωτερική λειτουργία και την ευρηματικότητα, έχει χώρο για να αναπτυχθεί και σε δύσκολες οικονομικές συνθήκες.

Η δημιουργία της εταιρείας αποτελεί αποκύημα του οράματος του Γιώργου Φίλη να συγκεράσει την εξειδίκευση, την τεχνογνωσία, την ποιότητα υλικών και υπηρεσιών με την πελατοκεντρική φιλοσοφία ότι «κανένα πρόβλημα δεν είναι πολύ μικρό, κανένας πελάτης απλά ένας αριθμός, καμιά περίπτωση απλή υπόθεση ρουτίνας». Αυτά τα στοιχεία που συνέθεσαν την εξέλιξη της ΦΙΛΗΣGlass®, μιας ελληνικής εταιρείας, και οδήγησαν στη θετική της πορεία, εκφράζονται τώρα από τη δεύτερη γενιά της οικογένειας, που έχει αναλάβει τη διοίκηση και έχει βάλει την προσωπική της σφραγίδα στον κλάδο, την Έλενα και τον Κώστα Φίλη. Μέσα από δομημένες διαδικασίες στην επικοινωνία με τον πελάτη και στην αντιμετώπιση της ζημιάς, την ανάπτυξη του δικτύου της και την προβολή της με καμπάνιες που εντυπώνονται στον καταναλωτή, η εταιρεία σχεδιάζει την περαιτέρω ανάπτυξη των εργασιών της. Καθοριστικό ρόλο στους τομείς αυτούς διαδραματίζουν ο Στράτος Βρατσάλης (Εσωτερικές Λειτουργίες και Οργάνωση), η Αγγελική Λαζόγλου (Marketing) και ο Huub Lustenhouwer (Commercial Strategy & Excellence) της ΦΙΛΗΣGlass®.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΙΛΗΣ Ιδρυτής

Αποφάσισα να επαναφέρω μέσα από τη ΦΙΛΗΣGlass® το «Προσωπικά & Ανθρώπινα» Πέρασαν κιόλας τρία χρόνια από την ίδρυση της ΦΙΛΗΣGlass® και είμαι πολύ περήφανος, γιατί και αυτό το εγχείρημά μου μέσα στην ελληνική αγορά όχι μόνο πήρε σάρκα και οστά, αλλά και κέρδισε για μία ακόμη φορά εμπιστοσύνη, αξιοπιστία και αναγνώριση από τους επαγγελματίες και τους τελικούς πελάτες, που είναι οι οδηγοί. Η αλήθεια είναι ότι αποφάσισα να επαναδραστηριοποιηθώ σε μια αγορά την οποία μπορεί να ήξερα ήδη πολύ καλά, αλλά με τις τόσο δυσμενείς συνθήκες να επικρατούν, χαρακτηρίστηκα από πολλούς ο

ρομαντικός που βάζει ένα στοίχημα που από την αρχή ήταν χαμένο. Χαίρομαι λοιπόν που σήμερα, 36 μήνες μετά, μπορώ εκ του αποτελέσματος να με χαρακτηρίζω τον ρομαντικό που κέρδισε και συνεχίζει καθημερινά να κερδίζει το στοίχημα. Για μένα, έναν άνθρωπο που πέρασα πάνω από τέσσερις δεκαετίες μέσα στην ίδια αγορά, τα πράγματα ήταν πάρα πολύ απλά. Είδα ότι, παρά την εξέλιξη και τις τεχνολογίες που επήλθαν στην επισκευή και την αντικατάσταση των κρυστάλλων αυτοκινήτου, είχε αρχίσει να εκλείπει η προσωπική προσέγγιση και εξυπηρέτηση του πελάτη, είτε αυτός είναι b2b είτε b2c. Αντί να χρησιμοποιούνται οι πρακτικές και οι τεχνολογίες υπέρ της αμεσότητας προς τον πελάτη, δημιουργήθηκε απόσταση, αποξένωση και το «πρόσωπο» του πελάτη αντικαταστάθηκε από ψυχρούς αριθμούς. Τότε, αποφάσισα να επαναφέρω, μέσα από τη ΦΙΛΗΣGlass®, το «Προσωπικά & Ανθρώπινα». Η διοίκηση της εταιρείας έχει ανατεθεί στην επόμενη γενιά, σε μια πολύ έμπειρη και άξια ομάδα, της οποίας ηγούνται τα παιδιά μου, Κώστας και Έλενα, αλλά για μένα είναι πολύ σημαντικό να παίρνω την αίσθηση, τον παλμό και το «άρωμα» της καθημερινότητας των καταστημάτων μας, γι’ αυτό και δεν σταματώ να κυκλοφορώ, να ρωτάω και να μαθαίνω από τους πελάτες μας. Η επιτόπια επαφή μαζί τους, η γνώμη τους και η άποψή τους θεωρώ ότι δεν αντικαθίστανται ούτε και από την πιο αξιόπιστη και τεχνολογικά εξελιγμένη έρευνα εξυπηρέτησης πελάτη. ΧΡΗΜΑ 77


Χ παρουσίαση ∼ ΦΙΛΗΣGlass®

ΕΛΕΝΑ ΦΙΛΗ Γενική Διεύθυνση

Η ομάδα της ΦΙΛΗΣGlass® απαρτίζεται από άτομα που όχι μόνο γνωρίζουν καλά το αντικείμενο, αλλά διαθέτουν και το «μικρόβιο του να νοιάζεσαι» H ΦΙΛΗΣGlass® έχει ένα πολύ ιδιαίτερο προϊόν, που δεν είναι ελκυστικό και δεν περιέχει καθόλου την έννοια της αυθόρμητης αγοράς. Αποτελεί λύση ανάγκης για τον πελάτη, ο οποίος τη στιγμή που θα του συμβεί η θραύση κρυστάλλου, βιώνει μια δυσάρεστη κατάσταση. Στόχος μας είναι να ανατρέψουμε αυτό, προσφέροντάς του την καλύτερη δυνατή εμπειρία και να τα κάνουμε όλα εύκολα για εκείνον, δίνοντας άμεσα τη λύση στο πρόβλημά του. Θέλουμε όλοι οι πελάτες μας να φεύγουν με χαμόγελο ικανοποίησης από τα καταστήματά μας. Το μότο μας «ατυχίες συμβαίνουν… το μόνο που χρειάζεσαι είναι οι φίλοι σου» είναι στο μυαλό όλων των ανθρώπων της ΦΙΛΗΣGlass®, σε όποιο πόστο κι αν βρίσκονται. Προκειμένου ο πελάτης, είτε αυτός είναι b2b είτε b2c, να απολαμβάνει την άριστη εξυπηρέτηση που θέλουμε να του προσφέρουμε, στον σωστό χρόνο, σαν επικεφαλής της ΦΙΛΗΣGlass® καλούμαι να συντονίζω και να διασφαλίζω ότι όλα τα τμήματα λειτουργούν και αποδίδουν το καλύτερο σε κάθε περίπτωση, όσο ιδιάζουσα κι αν είναι αυτή. Γι’ αυτόν τον λόγο, μαζί με τον Κώστα, τον αδερφό μου, ξέραμε από την αρχή ότι έπρεπε η διοικητική μας ομάδα να απαρτίζεται από άτομα που όχι μόνο γνωρίζουν καλά το αντικείμενο, αλλά που διαθέτουν και το «μικρόβιο του να νοιάζεσαι». Οι επικεφαλής από τις Πωλήσεις, την Εξυπηρέτηση Πελατών, τις Τεχνικές Λειτουργίες, το Marketing μέχρι και το Λογιστήριο φροντίζουν καθημερινά για την ομαλή και εύρυθμη λειτουργία των κρίκων της αλυσίδας ΦΙΛΗΣGlass®, έτσι ώστε οι στόχοι μας να επιτυγχάνονται και η εταιρεία χρόνο με τον χρόνο να βρίσκεται ακόμα υψηλότερα στην εκτίμηση και την προτίμηση όλων μας των πελατών.

Στη ΦΙΛΗΣGlass®, το δίκτυο καταστημάτων franchise και επίσημων συνεργατών ήταν και παραμένει ένα από τα σημαντικότερα στρατηγικά κομμάτια του παζλ, που απαρτίζουν τη δομή της. Από τον σχεδιασμό της εταιρείας, γνωρίζαμε ότι η δομή του δικτύου θα έπρεπε να έχει εντελώς διαφορετική μορφή από τα υπάρχοντα δίκτυα. Με αυτήν λοιπόν τη λογική, στραφήκαμε σε παρθένο και αγνό «έδαφος» και επιλέξαμε συναδέλφους-συνεργάτες οι οποίοι, ενώ γνώριζαν το αντικείμενο (τεχνικά), δεν ήταν οργανωμένοι μέσω ενός κεντρικού δικτύου στη διαχείριση της ζημιάς. Η επιλογή έγινε με τα εξής αυστηρά κριτήρια: ∼ Τεχνική εμπειρία ∼ Ήθος και πορεία ∼ Διάθεση προς την εξυπηρέτηση του πελάτη (επίλυση προβλημάτων) ∼ Προοπτική συνεχούς εξέλιξης ∼ Όραμα για τη δημιουργία ενός δυνατού ελληνικού δικτύου Αυτή λοιπόν η ομάδα, που απαρτίζεται από 15 καταστήματα franchise και πάνω από 110 επίσημα σημεία εξυπηρέτησης, με συνεχείς συναντήσεις ενημέρωσης και εκπαίδευσης, δυναμώνει καθημερινά, εξελίσσεται και εξυπηρετεί συνεχώς όλο και περισσότερους οδηγούς σε όλη τη χώρα, με προσωπικό και ανθρώπινο πρόσωπο. Η παρακαταθήκη για όλους εμάς στην οικογένεια της ΦΙΛΗΣGlass® είναι η πολυετής εμπειρία στο αντικείμενό μας, η συνεχής ενημέρωση για όλες τις εξελίξεις στην αυτοκινητοβιομηχανία και η συνεργασία μας με διεθνείς κορυφαίους προμηθευτές-κατασκευαστές κρυστάλλων (Pilkington, AGC, Guardian κτλ.) και εργαλείων (Duobond, Hella, Meccanocar κτλ.). Η τεχνολογία και η τεχνογνωσία εξελίσσονται με ραγδαίους ρυθμούς, και εμείς οφείλουμε να επαγρυπνούμε, για να συνεχίσουμε την ίδια επιτυχημένη πορεία για άλλα 45 χρόνια.

HUUB LUSTENHOUWER Commercial Strategy & Excellence

Η προσωπική μου πρόκληση στη ΦΙΛΗΣGlass® είναι να πάμε την εταιρεία ένα βήμα παραπέρα στο κομμάτι των επιχειρηματικών σχέσεων

ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΗΣ Τεχνική Διεύθυνση Το δίκτυο franchise καταστημάτων και επίσημων συνεργατών ήταν και παραμένει ένα από τα σημαντικότερα στρατηγικά κομμάτια του παζλ 78

Oκτώβριος 2015

Nιώθω χαρούμενος που έχω το προνόμιο να εργάζομαι στην ελληνική ασφαλιστική αγορά για τη ΦΙΛΗΣGlass®. Αναμφισβήτητα, πρόκειται για μια αγορά γεμάτη προκλήσεις στους τομείς της πολιτικής και της οικονομίας, που θα μας απασχολήσουν για τα επόμενα χρόνια. Η ΦΙΛΗΣGlass® είναι μια εταιρεία που εναρμονίζεται πλήρως με την προσωπική μου οπτική, τα πρότυπα και τις αξίες μου. Μια εταιρεία στην οποία οι άνθρωποι έρχονται πρώτοι, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για πελάτες, συνεργάτες, υπαλλήλους, προμηθευτές ή οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο. Πιστεύουμε πραγματικά ότι, βάζοντας τους πελάτες μας και γενικότερα τους ανθρώπους σε κεντρικό επίπεδο,


μπορούμε να τους εξυπηρετήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ό,τι και να συμβαίνει, οι διαδικασίες ολοκληρώνονται με ένα φιλικό χαμόγελο και με πραγματικό ενδιαφέρον για τους πελάτες, που αισθάνονται ότι έχουν έρθει στο σωστό μέρος για να εξυπηρετηθούν. Αυτή η προσωπική προσέγγιση αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα περιουσιακά στοιχεία της ΦΙΛΗΣGlass®. Η προσωπική μου πρόκληση στη ΦΙΛΗΣGlass® είναι να πάμε την εταιρεία ένα βήμα παραπέρα στο κομμάτι των επιχειρηματικών σχέσεων σε όλα τα επίπεδα. Τα επόμενα χρόνια, η αγορά στο σύνολό της θα υποστεί πιέσεις. Έχω μάθει, μέσα από την 30ετή πορεία μου στην αυτοκινητοβιομηχανία, πως είναι σαφώς κατά πολύ φθηνότερο να διατηρήσεις έναν πελάτη από το να αποκτήσεις έναν νέο. Όλοι θα πρέπει να εξυπηρετήσουμε τους πελάτες μας, και γιατί να μην το κάνουμε φιλικά, όσο το δυνατόν καλύτερα και με ένα χαμόγελο στο πρόσωπό μας;

ΣΤΡΑΤΟΣ ΒΡΑΤΣΑΛΗΣ

Εσωτερικές Λειτουργίες και Οργάνωση Πολυεπίπεδη εξυπηρέτηση και άμεση ανταπόκριση Στο τηλεφωνικό κέντρο της ΦΙΛΗΣGlass® αφουγκραζόμαστε την ανάγκη του πελάτη, αναγνωρίζουμε με ταχύτητα το πρόβλημα και προχωράμε σε άμεσο σχεδιασμό λύσης, συντονίζοντας, όπου απαιτείται, τα εμπλεκόμενα άτομα/τμήματα, ώστε η υπόσχεση που έχει δοθεί στον πελάτη να τηρηθεί στο ακέραιο, και εντός των ορισθέντων χρονικών πλαισίων. Προκειμένου να γίνει η δουλειά σωστά, ώστε το αποτέλεσμα να μας δικαιώσει, θα αναζητήσουμε όλες τις πιθανές εναλλακτικές σε περίπτωση που κάποιο περιστατικό παρουσιάζει ιδιαιτερότητα, και πάντα θα κάνουμε αυτό το «ένα παραπάνω βήμα», ώστε να εξυπηρετήσουμε σωστά και να κερδίσουμε άλλον ένα ικανοποιημένο πελάτη. Η εξυπηρέτηση πελατών από το τηλεφωνικό κέντρο αναπτύσσεται πολυεπίπεδα, ξεκινώντας από τον απλό οδηγό/καταναλωτή, που όμως δεν είναι ασφαλισμένος σε κάποια ασφαλιστική εταιρεία, τον οδηγό/ασφαλισμένο/πελάτη ασφαλιστικής εταιρείας ή χρήστη οχήματος μακροχρόνιας μίσθωσης, τον ασφαλιστή/πράκτορα που καλεί εκ μέρους του πελάτη του, τον συνεργάτη του πανελλαδικού δικτύου της ΦΙΛΗΣGlass®, ο οποίος εξυπηρετεί περιστατικά για λογαριασμό της εταιρείας ή αγοράζει για δική του χρήση προϊόντα με χονδρική. Σε καθένα από αυτά τα επίπεδα, απαιτείται διαφορετική και προσεκτική διαχείριση. Για καθεμία από αυτές τις ομάδες περιστατικών υπάρχουν ικανοποιημένοι πελάτες και συνεργάτες. Γνωρίζοντας πως η πρώτη επαφή του πελάτη με την εταιρεία είναι καθοριστική, κάθε μέλος της ομάδας διοχετεύει όλη την ενεργητικότητα και την αποτελεσματικότητά του ώστε να ακούσει, να αντιληφθεί την ανάγκη και να εξυπηρετήσει στον μικρότερο δυνατό χρόνο, χωρίς καθυστέρηση και περιττή αναμονή. Στόχος είναι, κατά την επίσκεψή του στο κατάστημα, να είναι όλα έτοιμα και να εξυπηρετηθεί χωρίς να ταλαιπωρηθεί.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΛΑΖΟΓΛΟΥ Marketing

Οι καλύτεροι διαφημιστές... οι πελάτες μας Στο κομμάτι της επικοινωνίας, πολύ σημαντική για εμάς είναι η διαπροσωπική επαφή με τον πελάτη και η αλληλεπίδραση. Προσπαθούμε συνεχώς να τον «ακούσουμε», ώστε να γινόμαστε όλο και καλύτεροι. Με μεγάλη μας χαρά, διαπιστώνουμε ότι λαμβάνουμε συνεχώς όλο και πιο θετικά σχόλια είτε μέσα από τις συναντήσεις μας με τους b2b πελάτες μας, είτε από σχόλια των b2c πελατών που βρίσκονται μέσα στα καταστήματά μας, είτε επίσης μέσω των σχολίων που αφήνουν στις σελίδες μας στα social media. Γνωρίζουμε, και το έχουμε δει στην πράξη, ότι ο πελάτης που βιώνει εξυπηρέτηση που ήταν πέραν των προσδοκιών του θα μας «διαφημίσει» ενεργά, λέγοντας τη θετική εμπειρία του στους οικείους του. Μετρώντας λοιπόν τα στατιστικά στοιχεία, βλέπουμε πως μεγάλος αριθμός των πελατών μας έρχεται σε εμάς μετά από σύσταση φίλου ή γνωστού, και αυτό αποτελεί ακόμη μία απόδειξη της ικανοποίησης των πελατών μας για την εξυπηρέτηση που λαμβάνουν σε εμάς. Το 2015, αποφασίσαμε να επικεντρωθούμε επικοινωνιακά σε έναν πολύ συγκεκριμένο τομέα, τον οποίο γνωρίζουμε άριστα και όσο κανένας άλλος ανταγωνιστής και δεν είναι άλλος από τα κλασικά αυτοκίνητα. Σε αυτό βοήθησε και η αγάπη και ενασχόληση της ίδιας της οικογένειας Φίλη με το «άθλημα». Ξεκινήσαμε λοιπόν μια μεγάλη ενέργεια, σε συνεργασία με ειδησεογραφικό site, στην οποία περιλαμβάνονται μηνιαία αφιερώματα στο κλασικό αυτοκίνητο. Βλέποντας τον απόηχο του concept «Κλασικά Αυτοκίνητα», ήταν πλέον η ώρα να δημιουργηθεί και το πρώτο διαφημιστικό σποτ για τη ΦΙΛΗΣGlass®. Στόχος ήταν να ξεχωρίσουμε από τον πεπατημένο τρόπο επικοινωνίας των υπόλοιπων εταιρειών του χώρου, να ξεφύγουμε από τα συνηθισμένα και να δημιουργήσουμε κάτι που αυτομάτως μας κάνει ξεχωριστούς στη συνείδηση του καταναλωτή. Επιλέξαμε λοιπόν το χιούμορ, ένα αγαπημένο κλασικό αυτοκίνητο για πρωταγωνιστή, το Sunbeam Alpine ’57, και τη φωνή του Φάνη Μουρατίδη. Φρέσκο, ατακαδόρικο, αστείο, το σενάριο διαδραματίζεται σε μια ερημική θέα, όπου στο παρκαρισμένο αυτοκίνητο βρίσκεται ένα ερωτευμένο ζευγάρι. Και ενώ όλα είναι ειδυλλιακά, μια άτυχη στιγμή: το τακούνι της κοπέλας σπάει το παρμπρίζ. Εκεί επεμβαίνει η ΦΙΛΗΣGlass®, με την κινητή μονάδα να πηγαίνει αμέσως και τον τεχνίτη να δίνει τη λύση στο πρόβλημα. Γιατί, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο σποτ, «ατυχίες συμβαίνουν… το μόνο που χρειάζεσαι είναι οι φίλοι σου»! Με αυτόν τον ευχάριστο τρόπο, το διαφημιστικό περνάει τα μηνύματα της ΦΙΛΗΣGlass®: άμεση εξυπηρέτηση, λύση στο πρόβλημα, τεχνική κατάρτιση και εξειδίκευση, ποιότητα υπηρεσιών και φυσικά προσωπικός και ανθρώπινος χαρακτήρας. Με τις υπηρεσίες μας και την εξυπηρέτησή μας, ερχόμαστε σε επαφή με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους πανελλαδικά. Με τις ενέργειες marketing και επικοινωνίας ήρθαμε και συνεχίζουμε να ερχόμαστε σε επαφή με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Σίγουρα μάς αρέσουν τα αργά και σταθερά βήματα, αλλά σίγουρα επίσης… αυτό είναι μόνο η αρχή! Χ ΧΡΗΜΑ 79


Χ διά ταύτα...

✒ από τον Κων/νο Χριστοφιλέα

η σ υ ο ρ κ ά ρ α π ή κ ι γ ο Φορολ Έχετε εταιρικό κινητό; Θα φορολογείστε γι’ αυτό! Σας πληρώνει η εταιρεία τον παιδικό σταθμό; Θα προστίθεται στο εισόδημά σας! Σας παρέχει η εταιρεία θέση πάρκινγκ; Θα λογίζεται στο εισόδημά σας σαν να το πληρώνατε! Δίνει δωροεπιταγές το Πάσχα ή τα Χριστούγεννα η εταιρεία σας; Θα φορολογείστε και γι’ αυτήν την παροχή! Σας μεταφέρει η εταιρεία στην εργασία με δικά της μέσα; Λογίζεται σαν να είχατε πληρώσει τα εισιτήρια και εντάσσεται στο εισόδημα στο οποίο φορολογείστε! Παγκόσμιες ιδιοφυίες… Την ίδια ώρα, στην κυβέρνηση μάς δουλεύουν. Ο υφυπουργός Εργασίας, Αναστάσιος Πετρόπουλος, είπε ότι η κυβέρνηση εξετάζει την επιβολή εισφοράς υπέρ του ασφαλιστικού από τους ελεύθερους επαγγελματίες. Εξήγησε μάλιστα, αναλυτικά, ποιες είναι οι σκέψεις της κυβέρνησης, ωστόσο το Υπουργείο Εργασίας, μία μέρα μετά, έκανε λόγο για... μυθεύματα. Φθάνουμε σε ένα σημείο που η φορολογία ξεπερνά κάθε επίπεδο. Αντί να περικόπτουμε τις κρατικές δαπάνες, επιβαρύνουμε για μία ακόμη φορά τους πολίτες και τις επιχειρήσεις με φόρους που δεν 80 Οκτώβριος 2015

μπορούν να αντέξουν, και επομένως ο φαύλος κύκλος της κρίσης και της ύφεσης συνεχίζεται στην αγορά. Την ίδια στιγμή που στην Ιρλανδία ρίχνουν τη φορολογία στο 6,5%, που ο Ρέντσι ρίχνει τους φορολογικούς συντελεστές, για να αναζωπυρωθεί η οικονομία, εμείς εδώ καταφεύγουμε και πάλι στη γνωστή συνταγή των φόρων. Η σημερινή Ελλάδα χωρίζεται σε δύο φυλές: σε αυτήν που είναι στο Δημόσιο, ορίζει τους νόμους και ασκεί εξουσία και σε μιαν άλλη, μεγαλύτερη, αλλά αδύναμη και δυναστευόμενη, έξω από το Δημόσιο. Την ώρα δηλαδή που η κοινωνία μετρά 1,5 εκατομμύριο ανέργους, 3 εκατομμύρια ανασφάλιστους και μια κατεστραμμένη αγορά εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, με εργαζομένους που πληρώνονται ύστερα από έναν χρόνο –ακόμη και σε είδος– κύριο μέλημα των κομμάτων της συγκυβέρνησης είναι μόνο το Δημόσιο. Ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο; Μα, φυσικά, ο μ...κας ιδιώτης φορολογούμενος!


ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu


ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Στον ρυθμό των τραπεζικών ανακεφαλαιοποιήσεων

τ.415/ 10.2015

ΑΫΛΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ Θα το κάνουμε όπως οι Γάλλοι; Χάρης Καρώνης CEO της Viva Group Of Companies

«Κλειδί για την κρατική ευημερία οι ηλεκτρονικές συναλλαγές» Τα επόμενα χρόνια, θα γίνουμε μάρτυρες μιας τεράστιας αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούμε τις συναλλαγές μας παγκοσμίως.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.415 / 10.2015 / € 6,00

Απολογιστικό αφιέρωμα Hospitality Forum & Awards 2015

ISSN 1105-0470


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.