ΧΡΗΜΑ #416, Νοέμβριος 2015 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Μας παίρνουν (πάλι) τα χαρτιά, πατριώτη!

τ.416/ 11.2015

ΛΙΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Φθηνότερα καύσιμα και Μνημόνιο την αναθερμαίνουν Γιάννης Καρατζίκος Πρόεδρος του ΔΣ της SoftOne

«Η διαφοροποίηση της SoftOne βρίσκεται στο DNA της» Η τεχνολογία αποδεικνύει περίτρανα ότι είναι πλέον συστατικό επιβίωσης και όχι πολυτέλεια, επομένως ακόμη και σε περιόδους παρατεταμένης κρίσης οι αξιόπιστες εταιρείες θα επιβιώσουν.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.416 / 11.2015 / € 6,00

Υποψηφιότητες των Επιχειρηματικών Βραβείων «Χρήμα-Γεώργιος Ουζούνης 2015»

ISSN 1105-0470

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

2 Νώντας Χαλδούπης, Διευθυντής Σύνταξης

ΦΘΑΝΟΥΜΕ ΣΤΗ ΒΡΥΣΗ. ΘΑ ΠΙΟΥΜΕ ΝΕΡΟ;

έσα από διαπραγματεύσεις – άλλοτε δραματικές, συχνά κωμικοτραγικές και ορισμένες φορές απλώς κωμικές– το τρίτο Μνημόνιο εφαρμόζεται με πολύ υψηλά ποσοστά συμμόρφωσης στο πνεύμα και το γράμμα του αρχικού κειμένου, όσο κι αν η κυβέρνηση επιμένει ότι υλοποιεί ένα πρόγραμμα με το οποίο διαφωνεί, όσο κι αν καταβάλλει συνεχείς προσπάθειες να πείσει ότι μέσα σε αυτήν τη «μνημονιακή καταιγίδα» η ίδια δεν χάνει το αριστερό/κοινωνικό πρόσωπό της. Μέσα στον ορυμαγδό χρήσιμων ή άχρηστων πληροφοριών για το Μνημόνιο και τις διαδικασίες εφαρμογής του, καλό είναι να μη χάνει κανείς τη μεγάλη εικόνα. Αυτό που μετράει, τελικά, είναι το αποτέλεσμα που έχουμε ώς τώρα: η διαπραγμάτευση για το πρώτο «μπουκέτο» προαπαιτούμενων δράσεων έκλεισε –έστω και καθυστερημένα– η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών προχώρησε χωρίς «ατυχήματα», και μάλιστα με την επιβάρυνση του Δημοσίου να μειώνεται αρκετά, κάτω και από 10 δισ. ευρώ, ενώ αρχικά υπολογιζόταν ότι θα χρειάζονταν έως 25 δισ. ευρώ (κάπως έτσι, το δάνειο του τρίτου Μνημονίου μειώνεται από 86 δισ. σε λιγότερα από 70 δισ. ευρώ). Ένα χρήσιμο πολιτικό συμπέρασμα από όλα όσα συνέβησαν τις τελευταίες εβδομάδες είναι ότι η κυβέρνηση έχει κάνει μια ουσιαστική στροφή στον πο-

λιτικό ρεαλισμό, όπως φάνηκε καθαρά στη διαπραγμάτευση για την προστασία της κύριας κατοικίας από πλειστηριασμούς. Παρότι άρχισε τις συνομιλίες με την Τρόικα με μαξιμαλιστικές θέσεις, που θα έλεγε κανείς ότι απηχούσαν ακραία συνθήματα του παρελθόντος («κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη»), παρότι μετά την αρχική σύγκρουση με την Τρόικα επιχείρησε να περάσει τη διαπραγμάτευση σε υψηλό πολιτικό επίπεδο, τελικά προτίμησε να καταλήξει σε έναν ρεαλιστικό συμβιβασμό με τους δανειστές, αντί να μπει σε μια αδιέξοδη και επικίνδυνη πορεία υψηλών πολιτικών διαπραγματεύσεων, που θα έθεταν σε κίνδυνο το τραπεζικό σύστημα. Ως εδώ, λοιπόν, όλα καλά. Το ερώτημα που έχουν όμως όλοι, από τον σπουδαιότερο επιχειρηματικό παράγοντα ως τον τελευταίο πολίτη/φορολογούμενο, είναι αν αυτήν τη φορά η «στοιχειωμένη» αξιολόγηση από τους Θεσμούς θα ολοκληρωθεί με επιτυχία, ώστε να φθάσουμε στη βρύση και να πιούμε νερό: δηλαδή να τελειώσει και η εκκρεμής από το 2012 συζήτηση για μια ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους.

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν έχει δοθεί ακόμη. Γιατί στο δεύτερο «μπουκέτο» προαπαιτούμενων δράσεων, που πρέπει να εφαρμοσθούν για να κλείσει η αξιολόγηση, ρίχνει βαριά τη σκιά της η απαιτούμενη από τους δανειστές μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. Μπορεί αυτή η κυβέρνηση, με την «αναιμική» υποστήριξη 155 βουλευτών, να σηκώσει το βάρος αυτής της μεταρρύθμισης; Θα κρατηθούν εντός ορίων οι αντιδράσεις; Ίδωμεν. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι δανειστές δεν θα αφήσουν πολλά περιθώρια ευελιξίας, ούτε θα ανεχθούν να μετατεθούν στο μέλλον κρίσιμες παράμετροι αυτής της μεταρρύθμισης. Από εμάς εξαρτάται, λοιπόν, αν αυτήν τη φορά θα φθάσουμε στη βρύση και θα φύγουμε με το νερό χωρίς να σπάσει η στάμνα...

ΧΡΗΜΑ

τ.416, Νοέμβριος 2015

2 Νοέμβριος 2015

ΕΝ ΑΡΧΗ...

08 ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Μας παίρνουν (πάλι) τα χαρτιά, πατριώτη!

ΚΑΡΤΕΣ CONTACTLESS Συναλλαγές με ταχύτητα, ευκολία και ασφάλεια

ΛΙΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Φθηνότερα καύσιμα και Μνημόνιο την αναθερμαίνουν

4 Νοέμβριος 2015

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Διακρίνεται πανευρωπαϊκά παρά την ύφεση

ΑΓΟΡΑ ΑΕΕΑΠ Με επενδύσεις διασώζει την ασθμαίνουσα κτηματαγορά

περιεχόμενα τ.416/11.2015 14 ~ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Το μεγάλο κόλπο του Λονδίνου με την ανακεφαλαιοποίηση ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

18 ~ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ Ώρα μεγάλων αποφάσεων για δολάριο και ευρώ

Η τεχνολογία αποδεικνύει περίτρανα ότι είναι πλέον συστατικό επιβίωσης και όχι πολυτέλεια, επομένως ακόμη και σε περιόδους παρατεταμένης κρίσης οι αξιόπιστες εταιρείες θα επιβιώσουν.

72 ~ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Η πληροφορική στον «Ορίζοντα»

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημο-

σίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

τεύχος Νοεμβρίου 2015

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Νώντας Χαλδούπης chaldoupis.n@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

Αριστείδης Κυπριώτης kypriotis.a@ethosmedia.eu ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ Αμαλία Λούβαρη louvari.a@ethosmedia.eu ΥΠΕYΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜIΣΤΙΚΟΥ ΤΜHΜΑΤΟΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Άρης Λαυδής lavdis.a@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr www.ethosmedia.eu www.ethosevents.eu www.hrima.gr www.insuranceworld.gr www.asfalizomai.com www.phb.com.gr www.alivemag.gr www.virus.com.gr www.bitdaily.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Πόπη Καλογιάννη ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ popikalogianni@gmail.com & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ salvarlis.k@ethosmedia.eu ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ Pressious Αρβανιτίδης ~ Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Α.Β.Ε.Ε. ISSN 1105-0470 πιστοποιημένο χαρτί FSC® και Νατάσσα Λαζαράκου έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη. lazarakou.n@ethosmedia.eu ISSN 1105-0470

02 ~ Εν αρχή: Φθάνουμε στη βρύση. Θα πιούμε νερό; 06 ~ Επικαιρότητα: Τα προαπαιτούμενα πέρασαν, η κυβέρνηση τραυματίστηκε 80 ~ Διά ταύτα: «Αγάπη μου, εξαΰλωσα τις τραπεζικές μετοχές»!

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Γιάννης Καρατζίκος Πρόεδρος του ΔΣ της SoftOne Η διαφοροποίηση της SoftOne βρίσκεται στο DNA της ΧΡΗΜΑ 5

Χ επικαιρότητα

Τα προαπαιτούμενα πέρασαν, η κυβέρνηση τραυματίστηκε Πολιτικό θρίλερ η εφαρμογή του Μνημονίου: Πάμε για οικουμενική;

ντονες ανησυχίες για τα επόμενα, δύσκολα βήματα στην εφαρμογή των μέτρων του Μνημονίου, βάσει των οποίων θα ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση από τους Θεσμούς, προκαλεί η επεισοδιακή εξέλιξη της διαδικασίας έγκρισης από τη Βουλή του πολυνομοσχεδίου με το οποίο κλείνει η λίστα των 48 πρώτων προαπαιτούμενων δράσεων για την εκταμίευση των 10 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και της υποδόσης των 2 δισ. ευρώ, που θα κατευθυνθεί σε 6 Νοέμβριος 2015

πληρωμές ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου. Η ψηφοφορία της Πέμπτης μείωσε κατά δύο βουλευτές την ήδη ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης, καθώς ο Στάθης Παναγούλης από τον ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκε να ψηφίσει το πολυνομοσχέδιο για λόγους συνείδησης, όπως και ο Νίκος Νικολόπουλος από τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Έτσι, το βαρύ μνημονιακό πρόγραμμα καλούνται να σηκώσουν στις πλάτες τους μόλις 153 βουλευτές.

Πριν καταγραφούν αυτές οι απώλειες, χρειάστηκε η προσωπική παρέμβαση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, για να οδηγηθεί σε παραίτηση από το βουλευτικό του αξίωμα ο άλλοτε στενός του συνεργάτης, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ώστε να μη φθάσει στην καταψήφιση του πολυνομοσχεδίου (τη θέση Σακελλαρίδη κατέλαβε ο πρώτος επιλαχών στην Α’ Αθηνών, αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Χριστόφορος Βερναρδάκης). Ο κύριος Σακελλαρίδης είχε ενημερώσει έγκαιρα ότι δεν θα υπερψήφιζε

το νομοσχέδιο με τα νέα προαπαιτούμενα και ότι, στην καλύτερη περίπτωση, θα απείχε από την ψηφοφορία. Ανάλογη προσωπική παρέμβαση έκανε και ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ, Πάνος Καμμένος, ζητώντας από τον δικό του «αντάρτη», Νίκο Νικολόπουλο, να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο ή να παραδώσει τη βουλευτική του έδρα. Δεν είχε την ίδια επιτυχία όμως. Ο κύριος Νικολόπουλος, που διατηρεί μια πικρία από την εποχή που δεν έγινε δεκτή από τον Αλέξη Τσίπρα η υπουργοποίησή του, ξεκαθάρισε ότι θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο και θα παραμείνει βουλευτής, υποχρεώνοντας τον κύριο Καμμένο να τον διαγράψει από την κοινοβουλευτική ομάδα. Η «ανταρσία» Σακελλαρίδη δεν εξέπληξε πολλούς, αφού ήταν γνωστό από το καλοκαίρι ότι είχε διαχωρίσει τη θέση του από τους χειρισμούς Τσίπρα στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές και την πολιτική πορεία που υποχρεώθηκε να ακολουθήσει η πρώτη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ο οικονομολόγος και πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν είχε δεχθεί άλλωστε, μετά τις εκλογές, να αναλάβει κυβερνητική θέση ή τη θέση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ. «Ο Γαβριήλ είχε φύγει πολύ πριν παραδώσει την έδρα του» λένε πηγές του ΣΥΡΙΖΑ.

«Όποιος δεν στηρίζει παραιτείται» Το Μαξίμου, πάντως, δεν περίμενε ότι ο κύριος Σακελλαρίδης θα επέλεγε να εκδηλώσει τη διαφοροποίησή του καταψηφίζοντας το νομοσχέδιο, από το οποίο εξαρτάται η ομαλή εξέλιξη της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, δηλαδή τελικά η ασφάλεια των τραπεζικών καταθέσεων. Όταν ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε για τις προθέσεις τού άλλοτε στενού συνεργάτη του, έσπευσε να παρέμβει προσωπικά, όχι μόνο για να αποτρέψει «διαρροές» στην ψηφοφορία, αλλά, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, για να στείλει στην κοινοβουλευτική ομάδα το μήνυμα ότι αυτήν τη φορά, σε αντίθεση με όσα συνέβησαν με την ομάδα Λαφαζάνη το καλοκαίρι, θα εφαρμοστεί χωρίς εξαιρέσεις η εσωκομματική συμφωνία, που ορίζει ότι όποιος δεν υποστηρίζει σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης οφείλει να παραδίδει τη βουλευτική του έδρα. Και όχι μόνο αυτό: το παράδειγμα που δόθηκε με την παραίτηση Σακελλαρίδη πριν την ψηφοφορία στόχο έχει, όπως λένε στην κυβέρνηση, να πάρουν οι βουλευτές το μή-

☛

Η «ανταρσία» Σακελλαρίδη δεν εξέπληξε πολλούς, αφού ήταν γνωστό από το καλοκαίρι ότι είχε διαχωρίσει τη θέση του από τους χειρισμούς Τσίπρα στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές.

νυμα πως δεν θα πρέπει να παραιτούνται αφού έχουν καταψηφίσει κάποιο σημαντικό νομοσχέδιο, αλλά να το κάνουν πριν την εκάστοτε κρίσιμη ψηφοφορία, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος της ξαφνικής κατάρρευσης της ήδη εύθραυστης κυβερνητικής πλειοψηφίας.

«Όχι» Τσίπρα σε οικουμενική Όλα αυτά έχουν τεράστια σημασία, τονίζουν κυβερνητικές πηγές, όταν οι ψηφοφορίες αφορούν θέματα ζωής και θανάτου για την οικονομία και τη χώρα. «Ποια αξία θα είχε να καταψήφιζαν πέντε βουλευτές το νομοσχέδιο για τους πλειστηριασμούς και να παρέδιδαν τις έδρες τους μετά την ψηφοφορία, όταν ήδη θα είχε εκτροχιαστεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και θα βρίσκονταν σε θανάσιμο κίνδυνο οι καταθέσεις;» διερωτώνται κυβερνητικά στελέχη. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του πιστεύουν ότι η κυβέρνηση, αν και τραυματισμένη, μπορεί να συνεχίσει την πορεία της και να εφαρμόσει τη συμφωνία με τους δανειστές, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για να φθάσει στο «ξέφωτο», δηλαδή στη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του χρέους, μέσω της οποίας περιμένει ότι θα αναπληρώσει ένα μέρος του χαμένου πολιτικού κεφαλαίου της. Και αποκρούουν κάθε συζήτηση για σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης τεχνοκρατών, παρότι έχουν λόγους να πιστεύουν ότι αυτό είναι το επιθυμητό σενάριο για τους Ευρωπαίους δανειστές.

Όλα κρίνονται στο ασφαλιστικό Πάντως, η εφαρμογή των δύσκολων μέτρων του Μνημονίου, που έχουν περιληφθεί στην πρώτη αξιολόγηση, εκ των πραγμάτων μετατρέπεται σε πολιτικό θρίλερ, με άγνωστη κατάληξη. Στο Μαξίμου πιστεύουν ότι όλο το παιχνίδι θα κριθεί από

μία φάση: την ψηφοφορία για το νομοσχέδιο, στο οποίο θα ενσωματωθούν όσα θα συμφωνηθούν με τους Θεσμούς για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. «Αν περάσουμε αυτόν τον κάβο», λένε, «μετά φθάνουμε σε ήσυχο λιμάνι. Αν όχι, η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να συνεχίσει». Αυτό που με βεβαιότητα λένε, πάντως, όσοι γνωρίζουν τα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι η «ανταρσία» Σακελλαρίδη, παρότι πρόκειται για ένα επιφανές στέλεχος της ισχυρής ομάδας των «53», στην οποία ανήκει και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, δεν κρύβει κάποια ευρύτερη πρωτοβουλία ομάδας στελεχών, όπως συνέβη στο πρόσφατο παρελθόν με την Αριστερή Πλατφόρμα του Π. Λαφαζάνη. Τέτοιες ομαδοποιήσεις δεν υπάρχουν πια και δεν απειλείται από αυτές η συνοχή της κοινοβουλευτικής ομάδας, αναφέρουν οι ίδιες πηγές. Όμως, υπάρχει ένας κίνδυνος που αναγνωρίζεται και από το πρωθυπουργικό επιτελείο: τα μέτρα που εφαρμόστηκαν και όσα έρχονται, πρωτίστως για τις συντάξεις, φέρνουν πολλούς βουλευτές στα όρια της συνειδησιακής τους ανοχής και αντοχής και δεν αποκλείεται κάποιοι να «λυγίσουν». Αυτό, άλλωστε, συνέβη στην περίπτωση του Στάθη Παναγούλη, ο οποίος δήλωσε την αδυναμία του να συνεχίσει να υποστηρίζει υπό πίεση πολιτικές με τις οποίες διαφωνεί. Το μεγάλο στοίχημα του πρωθυπουργικού επιτελείου το επόμενο διάστημα είναι να παρακολουθεί πολύ στενά τις εξελίξεις στην κοινοβουλευτική ομάδα, ώστε να υπάρξουν έγκαιρες παρεμβάσεις, αν χρειαστεί και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, για να παραδίδονται οι έδρες τυχόν διαφωνούντων, πριν γίνει «ζημιά» σε κάποια κρίσιμη ψηφοφορία. Μένει να φανεί το προσεχές διάστημα αν αυτή η τακτική του σφιχτού man to man θα είναι αρκετή για να διαψευσθούν τα σενάρια για «δεύτερη αριστερή παρένθεση» και σχηματισμό οικουμενικού κυβερνητικού σχήματος σε συνθήκες ακραίας αναταραχής... Χ ΧΡΗΜΑ 7

Χ χρηματιστήριο

Μας παίρνουν (πάλι) τα χαρτιά, πατριώτη!

8 Νοέμβριος 2015

✒ από τoν Νώντα Χαλδούπη

Το «ματωμένο» τραπεζικό ταμπλό του ΧΑ, το «εμπάργκο» στους Έλληνες επενδυτές και οι ελπίδες για κέρδη

το τραπεζικό κομμάτι του χρηματιστηριακού ταμπλό, η «αιμορραγία» αξίας ήταν ακατάσχετη. Όταν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, που έχουν στα βιβλία τους δάνεια 200 δισ. ευρώ, φθάνουν να αποτιμώνται με το ζόρι 2 δισ. ευρώ, δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι αυτή η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου ήταν μια βαθιά τραυματική εμπειρία για το ΧΑ. Όμως, για τους Έλληνες επενδυτές που δεν έχουν το προνόμιο να διατηρούν παχυλούς τραπεζικούς λογαριασμούς εκτός Ελλάδας, χειρότερο και από την πρωτοφανή απαξίωση των τραπεζικών μετοχών είναι το γεγονός ότι έχουν τεθεί, με αποφάσεις των αρχών και των τραπεζικών διοικήσεων, στο περιθώριο των εξελίξεων στην αγορά, παρακολουθώντας απλώς τους ξένους επενδυτές αλλά και τους ημέτερους μεγαλοεπενδυτές με κεφάλαια εκτός χώρας να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να αποκομίσουν στο μέλλον τεράστια κέρδη από τις ελληνικές τραπεζικές –και όχι μόνο– μετοχές. Πολλές φορές στο παρελθόν, όταν οι ξένοι διαχειριστές κεφαλαίων αξιοποιούσαν ευκαιρίες, αγοράζοντας έγκαιρα και φθηνά, είχε ακουστεί το γνωστό «μας τα πήραν τα χαρτιά, πατριώτη»! Αυτήν τη φορά, η έκφραση μπορεί να επαναληφθεί, με εντελώς διαφορετικό νόημα: οι Έλληνες επενδυτές τα έχασαν τα χαρτιά, όχι όμως επειδή οι ξένοι διαχειριστές ήταν πιο διορατικοί ή καλύτερα πληροφορημένοι, αλλά επειδή απλώς στους Έλληνες απαγορεύτηκε να αγοράζουν. Την ώρα που οι τραπεζικές μετοχές βυθίζονταν σε ολοένα χαμηλότερα επίπεδα τιμών, φθάνοντας να

γράφουν απώλειες κοντά στο 90% από την αρχή της χρονιάς, όλοι αντιλαμβάνονταν ότι αυτό οφειλόταν στις μαζικές πωλήσεις από ξένους επενδυτές, που περίμεναν να αγοράσουν νέες μετοχές σε εξευτελιστικές τιμές λίγων λεπτών του ευρώ από τα βιβλία προσφορών στο Λονδίνο. Οι Έλληνες επενδυτές δεν είχαν τη δυνατότητα να παίξουν το ίδιο απλό και επικερδές παιχνίδι arbitrage, γιατί πολύ απλά οι τράπεζες –με φωτεινή εξαίρεση την Εθνική– αποφάσισαν να μην προχωρήσουν στη διάθεση μετοχών στο ελληνικό κοινό. Έτσι, οι Έλληνες επενδυτές δεν είχαν πολλές δυνατότητες αντίδρασης. Απλώς παρακολουθούσαν την τελική απαξίωση των τραπεζικών μετοχών που διατηρούσαν στα χαρτοφυλάκιά τους, που φθάνει ώς την απόλυτη εκμηδένιση της αξίας τους με την ολοκλήρωση των αυξήσεων κεφαλαίου, καθώς τα ποσοστά αραίωσης (dilution) της συμμετοχής των παλαιών μετόχων φθάνουν σε ποσοστά που προκαλούν ζάλη, ξεπερνώντας ακόμη και το 90%. Αυτή όμως δεν είναι η μόνη «πίκρα» των Ελλήνων επενδυτών σε ένα χρηματιστήριο που μοιάζει να λειτουργεί για να δίνει ευκαιρίες μόνο στους ξένους. Με τον Γενικό Δείκτη να έχει κατρακυλήσει στα επίπεδα των 670 μονάδων, υπάρχουν στο ταμπλό μετοχές υγιών και δυναμικών εταιρειών εκτός τραπεζικού κλάδου στις οποίες θα ήταν συνετό να «ποντάρει» ένας μικρός ή μεσαίος επενδυτής, στον βαθμό βεβαίως που πιστεύει ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσει κάποια καταστροφική εξέλιξη για τη χώρα, αλλά θα αρχίσουμε –επιτέλους– την πορεία προς την οικονομική ανάκαμψη. Δυστυχώς, οι κεφαλαιακοί περιορισμοί

απαγορεύουν φιλόδοξες προσπάθειες για «ψάρεμα στα ρηχά». Στους Έλληνες επενδυτές εξακολουθεί να απαγορεύεται να αδειάζουν λογαριασμούς καταθέσεων για να αγοράζουν μετοχές. Και οι πιο «προσγειωμένοι» αναλυτές της αγοράς δεν περιμένουν ότι ο περιορισμός θα αρθεί σύντομα: στην καλύτερη περίπτωση, λένε, θα αρθεί μέσα στο β’ εξάμηνο του 2016. Τότε όμως ίσως να είναι πολύ αργά για “bottom picking” από τους Έλληνες, αφού τις σημερινές τιμές ευκαιρίας είναι μάλλον απίθανο να τις ξαναβρούν ύστερα από τόσους μήνες. Σε αυτό το θλιβερό τοπίο για τους θιασώτες του ΧΑ, χρηματιστηριακά στελέχη λένε ότι μόνη «όαση» είναι η διάθεση μετοχών στην ελληνική αγορά από την Εθνική Τράπεζα στην ίδια τιμή που διατέθηκαν οι μετοχές και στους ξένους επενδυτές: 0,02 ευρώ ή 0,30, αν υπολογίσουμε το reverse split με αναλογία 15/1. Η διοίκηση της τράπεζας περιμένει να συγκεντρώσει από αυτήν τη δημόσια προσφορά –που θα αρχίσει στις 30 Νοεμβρίου– το ποσό των 300 εκατ. ευρώ. Και στην αγορά εκτιμούν ότι θα το καταφέρει με σχετική ευκολία, καθώς είναι η πρώτη και μοναδική ευκαιρία που θα έχουν οι «καταπιεσμένοι» Έλληνες επενδυτές να αγοράσουν φθηνές τραπεζικές μετοχές.

Ο Δεκέμβριος δίνει κατεύθυνση Ο τελευταίος μήνας του «μαύρου» για την αγορά 2015 θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμος για την πορεία του 2016, σύμφωνα με την επικρατούσα εκτίμηση των χρηματιστηριακών ΧΡΗΜΑ 9

Χ χρηματιστήριο παραγόντων. Αν διαψευσθούν οι φόβοι για νέα σύγκρουση της κυβέρνησης με τους δανειστές, που θα επαναφέρει στο προσκήνιο τον πολιτικό κίνδυνο (αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης, εκλογές ή σχηματισμό νέας από την παρούσα Βουλή), θα απελευθερωθεί η ανοδική δυναμική του χρηματιστηρίου. Παρότι η περιπέτεια με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δημιούργησε γκρίζο τοπίο στη χρηματιστηριακή αγορά, οι προϋποθέσεις για μια ισχυρή ανοδική κίνηση είναι υπαρκτές: 1. Η πραγματική οικονομία έδειξε στο γ’ τρίμηνο του έτους αξιοθαύμαστη αντοχή σε όλους τους κραδασμούς που προκάλεσαν τα capital controls και το ΑΕΠ, καθώς, σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ, μειώθηκε μόνο κατά 0,5%, δηλαδή πολύ λιγότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις. Η ύφεση το 2015 αναμένεται πολύ ηπιότερη από τις προηγούμενες προβλέψεις, ενώ για το 2016 η κυβέρνηση περιμένει, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό, συρρίκνωση του ΑΕΠ

κατά 0,7%. Από το β’ ή το γ’ τρίμηνο του έτους, το ΑΕΠ προβλέπεται να επανέλθει σε θετικό πρόσημο. 2. Η απόδοση των ελληνικών ομολόγων έχει υποχωρήσει εντυπωσιακά, αρκετά κάτω από τις 700 μονάδες βάσης για το δεκαετές, αντανακλώντας την πεποίθηση των διεθνών επενδυτών ότι τα ρίσκα της ελληνικής οικονομίας έχουν περιοριστεί αισθητά. Προς το παρόν, παρότι συνήθως οι τιμές των ομολόγων ανεβαίνουν εκ παραλλήλου με τις τιμές των μετοχών, στο χρηματιστήριο δεν έχει γίνει αισθητή αυτή η βελτίωση του κλίματος για τα ομόλογα. Αν δεν υπάρξουν τον Δεκέμβριο δυσάρεστες πολιτικές εκπλήξεις, εκτιμούν αναλυτές, οι τιμές των μετοχών δεν μπορούν παρά να «ευθυγραμμιστούν» με τις βελτιωμένες τιμές των ομολόγων. 3. Παρά το γεγονός ότι οι αθρόες πωλήσεις τραπεζικών μετοχών στρεβλώνουν τη γενική εικόνα, χρηματιστηριακοί αναλυτές παρατηρούν ότι υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον για μετοχές υγιών και δυνα-

μικών εταιρειών εκτός τραπεζικού τομέα, τις οποίες οι ξένοι διαχειριστές βρίσκουν σε πολύ ελκυστικές αποτιμήσεις. Αυτό το επενδυτικό ενδιαφέρον θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο στο προσεχές μέλλον αν επιβεβαιωθεί τον Δεκέμβριο η ομαλή συνέχιση της εφαρμογής του Μνημονίου. Για τις τραπεζικές μετοχές, που τόσο ταλαιπώρησαν την αγορά, η κυρίαρχη εκτίμηση είναι ότι μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης θα έχουν πολύ ελκυστική αποτίμηση, με σχέσεις τιμής προς λογιστική αξία εξαιρετικά χαμηλές (0,3-0,5). Παρά τους φόβους που εκφράζονται για πιέσεις από πωλήσεις μετοχών από fund που υπέστησαν μετατροπή πιστωτικών τίτλων σε μετοχές, εκτιμάται ότι το φαινόμενο αυτό θα είναι παροδικό και οι χαμηλές αποτιμήσεις θα προσελκύσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον. Όλα αυτά όμως υπό τη γνωστή αίρεση: ότι η κυβέρνηση θα αντέξει στη δύσκολη δοκιμασία της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης, χωρίς να υπάρξουν «ατυχήματα»... Χ

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΝΗ ΤΩΝ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ

Από τη Σκύλλα των πλειστηριασμών στη Χάρυβδη του ασφαλιστικού

εχάστε τις αναβολές, ξεχάστε τα ημίμετρα. Θέλουμε συνολική λύση και τη θέλουμε πριν το τέλος του χρόνου»: Αυτό είναι το αυστηρό μήνυμα που έστειλαν διά του Γιώργου Κατρούγκαλου στο Μαξίμου οι εκπρόσωποι των Θεσμών, την ίδια ώρα που η κυβέρνηση «αιμορραγούσε» στη Βουλή, χάνοντας δύο βουλευτές, για να περάσει το πολυνομοσχέδιο με προαπαιτούμενα του Μνημονίου, μεταξύ των οποίων η

10 Νοέμβριος 2015

πολυσυζητημένη ρύθμιση για την προστασία της κύριας κατοικίας από πλειστηριασμούς. Η ελληνική οικονομία παραμένει παγιδευμένη στις αέναες διαπραγματεύσεις κυβέρνησης-δανειστών. Καμία ουσιαστική αναπτυξιακή πρωτοβουλία δεν υλοποιείται από τους παράγοντες της αγοράς μέχρι να ξεκαθαρίσει αν η κυβέρνηση θα μπορέσει να περάσει τον πήχη της αξιολόγησης ή αν θα τον ρίξει, προκαλώντας άλλη μια

επικίνδυνη κρίση στις σχέσεις με τους πιστωτές. Αυτό που αρχίζει να τρομάζει το κυβερνητικό επιτελείο, ιδιαίτερα μετά τη δύσκολη συνάντηση του Γ. Κατρούγκαλου με τους επικεφαλής των Θεσμών, είναι το ότι οι δανειστές δεν δείχνουν την παραμικρή διάθεση να διευκολύνουν την Αθήνα με συμφωνημένες αναβολές δύσκολων αποφάσεων ή ρίχνοντας νερό στο κρασί των απαιτήσεών τους.

☛

Η πικρή εμπειρία από τη διαπραγμάτευση για τους πλειστηριασμούς απέδειξε στην κυβέρνηση ότι τα περιθώρια ελιγμών στην εφαρμογή του Μνημονίου έχουν στενέψει απελπιστικά.

Στη μακρά διαπραγμάτευση για τους πλειστηριασμούς, η οποία λίγο έλειψε να εκτροχιάσει ακόμη και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι Θεσμοί έμειναν προσηλωμένοι στην αρχική τους θέση (προστασία μόνο για τους οικονομικά ασθενείς), από την αρχή ώς το τέλος, και η κυβέρνηση έκανε τις περισσότερες υποχωρήσεις για να υπάρξει συμβιβασμός. Μάλιστα, έγκυρες πληροφορίες του «Χ» αναφέρουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε, στη συνάντηση με τον Γάλλο πρόεδρο Ολάντ, να εκμαιεύσει την υποστήριξή του σε μια προσπάθεια πολιτικοποίησης αυτής της διαπραγμάτευσης, ακόμη και σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής. Όμως, ο Γάλλος πρόεδρος τον αποθάρρυνε με έντονο τρόπο, προειδοποιώντας ότι το αποτέλεσμα δεν θα ήταν θετικό, και ο πρωθυπουργός υποχρεώθηκε να αφήσει το θέμα να κλείσει σε επίπεδο εκπροσώπων των Θεσμών. Η πικρή εμπειρία από τη διαπραγμάτευση για τους πλειστηριασμούς απέδειξε στην κυβέρνηση ότι τα περιθώρια ελιγμών στην εφαρμογή του Μνημονίου έχουν στενέψει απελπιστικά. Το ίδιο συμπέρασμα εξήγαγε το Μαξίμου και από την προσπάθεια που έκανε, σύμφωνα με πληροφορίες, να παζαρέψει με την Τρόικα μια λιγότερο επώδυνη, σε πολιτικό επίπεδο, διαχείριση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης. Προτάθηκε, ειδικότερα, να σπάσει σε δύο κομμάτια η μεταρρύθμιση, ώστε ορισμένα δυσάρεστα μέτρα να προωθηθούν μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και της διαπραγμάτευσης για το χρέος. Η απάντηση στον Γ. Κατρούγκαλο, που μετέφερε αυτή την πρόταση, ήταν απόλυτη και ήταν αρνητική. Ο υπουργός Εργασίας έκανε μια δήλωση, εξερχόμενος από το κεντρικό ξενοδοχείο όπου «ανακρίνονται» οι Έλληνες υπουργοί από τους Θεσμούς, η οποία πιστοποιεί –αν αποκωδικοποιηθεί σωστά– ότι η προσπάθεια «σαλαμοποίησης» της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης μπλοκαρίστηκε από τους εκπροσώπους των δανειστών. Δεν θα γίνουν περικοπές, είπε, αν δεν υπάρχει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για ένα δίκαιο

ασφαλιστικό σύστημα. Μετάφραση: η κυβέρνηση δεν μπορεί προχωρήσει σε μερικές περικοπές για να καλύψει τους μνημονιακούς στόχους, αλλά θα πρέπει να εφαρμόσει τώρα μια συνολική μεταρρύθμιση, στην οποία θα περιλαμβάνεται και η νέα μέθοδος υπολογισμού όλων των συντάξεων.

Ασφαλιστικό Η ώρα των περικοπών Με αυτά τα δεδομένα, στα τέλη Δεκεμβρίου θα πρέπει να κατατεθεί από την κυβέρνηση στη Βουλή ένα ασφαλιστικό νομοσχέδιο, το οποίο θα ξεχωρίσει, λόγω της σοβαρότητάς του, από το πολυνομοσχέδιο για την επόμενη λίστα με προαπαιτούμενα. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι το ασφαλιστικό βγαίνει από το «πακέτο» της πρώτης αξιολόγησης, η οποία δεν πρόκειται να κλείσει, όπως ξεκαθάρισαν οι Θεσμοί στην κυβέρνηση, αν δεν ψηφιστεί και η ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Το κύριο στοιχείο του νέου ασφαλιστικού θα είναι ο ενιαίος τύπος υπολογισμού όλων των συντάξεων, που δίνονται ήδη ή θα χορηγηθούν στο μέλλον. Ο νέος τύπος υπολογισμού προβάλλεται σαν «μαγική λύση» για να επιτευχθούν ταυτόχρονα πολλοί στόχοι: να επιτευχθεί η μόνιμη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Δημοσίου κατά 1% του ΑΕΠ –όπως επιβάλλει το Μνημόνιο– να αποκατασταθεί η αναλογιστική βιωσιμότητα του συστήματος για τις επόμενες δεκαετίες και να ξεπεραστεί το τεράστιο πρόβλημα που έχει δημιουργήσει η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που απέρριψε ως αντισυνταγματικές προηγούμενες «οριζόντιες» μειώσεις των συντάξεων. Για αυτόν τον αλγόριθμο υπολογισμού των συντάξεων θα δοθεί η μεγάλη «μάχη» με την Τρόικα. Το μόνο που είναι βέβαιο ώς τώρα είναι ότι οι συντάξεις «σπάνε» στα δύο: στην εθνική σύνταξη, που θα έχει την εγγύηση του προϋπολογισμού και το ύψος

της θα φθάνει τα 384 ευρώ, και στο τμήμα της σύνταξης που θα υπολογίζεται με βάση τον χρόνο ασφάλισης και τις αποδοχές του ασφαλισμένου και το ποσοστό αναπλήρωσης αποδοχών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η απόσταση που χωρίζει ώς τώρα τους Θεσμούς από την κυβέρνηση σχετικά με τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων είναι χαώδης. Η Τρόικα θέλει να γίνουν όλοι οι υπολογισμοί για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος με υπερβολικά συντηρητικές παραδοχές (π.χ. μέσο ρυθμό ανάπτυξης μόλις 0,7%) και κατεβάζει στο 55% το ποσοστό αναπλήρωσης, κάτι που οδηγεί σε «μακελειό», με σημαντικές περικοπές, ακόμη και σε χαμηλές συντάξεις. Το Υπουργείο Εργασίας, προκειμένου να αποφύγει αυτές τις ακραίες περικοπές, προτείνει να ανεβεί το ποσοστό αναπλήρωσης στο 80% για όσους είχαν χαμηλές αποδοχές και στο 70% για τις υψηλότερες. Αυτό, βεβαίως, θα ανοίξει «τρύπα» στα οικονομικά του συστήματος, που η ελληνική πλευρά προτείνει να καλυφθεί με αύξηση των εισφορών, ακόμη και κατά 3%. Στην αύξηση των εισφορών όμως η Τρόικα προβάλλει βέτο ώς τώρα, καθώς θεωρεί ότι πρόκειται για ένα μέτρο με έντονες αντιαναπτυξιακές επιδράσεις. Κάπως έτσι, η διαπραγμάτευση παραμένει «βαλτωμένη» και κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει με βεβαιότητα ότι ώς τα τέλη Δεκεμβρίου θα έχει βρεθεί ένας ικανοποιητικός συμβιβασμός.

ΧΡΗΜΑ 11

Χ χρηματιστήριο

Πλειστηριασμοί Προσοχή στα ψιλά γράμματα! Εν τω μεταξύ, η νέα ρύθμιση για την προστασία της κύριας κατοικίας από πλειστηριασμούς, την οποία συμφώνησε η κυβέρνηση με τους Θεσμούς και πέρασε με επεισοδιακό τρόπο από τη Βουλή, δημιουργεί έντονο σκεπτικισμό σε έμπειρους νομικούς, ειδικά κατά το σκέλος που αφορά την προστασία των εισοδηματικά ασθενέστερων δανειοληπτών, δηλαδή όσων έχουν εισοδήματα που δεν ξεπερνούν το επίπεδο των εύλογων δαπανών διαβίωσης (περίπου 20.600 ευρώ σήμερα, για τετραμελή οικογένεια). Ο σοβαρότερος κίνδυνος –υπογραμμίζουν νομικοί– είναι να αποδειχθεί «τρύπιος» ο θώρακας προστασίας, ειδικά για τους ασθενέστερους δανειολήπτες, καθώς: ∼ Οι οφειλέτες αυτοί, παρότι θα έχουν εισοδήματα χαμηλότερα από τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, θα είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν «το μέγιστο της δυνατότητας αποπληρωμής τους και σε κάθε περίπτωση υποχρεούνται στην καταβολή ελάχιστης συνεισφοράς». Είναι απορίας άξιον πώς ο νομοθέτης περιμένει από έναν οφειλέτη με εισόδημα που δεν επαρκεί για την κάλυψη στοιχειωδών αναγκών να δεσμεύεται ότι θα προχωρεί σε μηνιαίες καταβολές για την εξυπηρέτηση του δανείου του, ώστε να αποφύγει τον πλειστηριασμό της κατοικίας του. Για

12 Νοέμβριος 2015

τον τρόπο υπολογισμού του ποσού που θα πληρώνεται, ο νόμος είναι «θολός», αφήνοντας την εξειδίκευση του θέματος σε μελλοντική απόφαση του υπουργού Οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση, κάθε οικονομικά αδύναμος οφειλέτης, που θα ζητήσει την προστασία του νόμου για να αποφύγει τον πλειστηριασμό, θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα υποχρεωθεί να πληρώνει μια δόση πιθανόν δυσβάστακτη για την οικονομική του αντοχή και ότι αν δεν είναι συνεπής σε αυτήν την υποχρέωση, θα χάνει την προστασία από τον πλειστηριασμό. ∼ Η διατύπωση του νόμου αφήνει ανοικτό, με έμμεσο τρόπο, το ενδεχόμενο «κουρέματος» της οφειλής από στεγαστικό δάνειο. Ορίζεται, ειδικότερα, ότι το πλάνο διευθέτησης της οφειλής θα πρέπει να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε η τράπεζα να μην εισπράξει τελικά λιγότερα από όσα θα εισέπραττε αν προχωρούσε σε πλειστηριασμό της κατοικίας. Δεδομένου του ότι οι πλειστηριασμοί γίνονται πλέον, με βάση πρόσφατες ρυθμίσεις, στην εμπορική αξία του ακινήτου, η οποία είναι κατά τεκμήριο χαμηλότερη από την τιμή αγοράς μιας κατοικίας με στεγαστικό δάνειο, συνάγεται ότι οι δανειολήπτες που θα μπουν σε ρύθμιση, προσφεύγοντας στο Ειρηνοδικείο, θα δουν ένα μέρος της οφειλής τους να διαγράφεται. Πάντως, ο νόμος δεν ξεκαθαρίζει πώς θα προσδιορίζει με ακρίβεια ο δικαστής τι ακριβώς θα εισέπραττε από τον πλειστηριασμό η τράπεζα. Αρχικά, η

ρύθμιση προέβλεπε ότι την αξία θα έδινε ανεξάρτητος εκτιμητής. Στην τελική μορφή όμως ορίζεται ότι για το θέμα αυτό θα δώσει κατευθύνσεις στους δικαστές η Τράπεζα της Ελλάδος με σχετική απόφασή της. Η παρέμβαση της ΤτΕ στη διαδικασία μάλλον εγγυάται ότι τα «κουρέματα» που θα προκύψουν θα είναι τα μικρότερα δυνατά. ∼ Επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις που θα φθάσουν στα Ειρηνοδικεία από τον επόμενο χρόνο οι οικονομικά ασθενείς οφειλέτες θα είναι αδύνατο να πληρώσουν κάποιο επαρκές ποσό για να εξυπηρετήσουν τη ρύθμιση που θα αποφασίσει ο δικαστής, ο νόμος προβλέπει την παρέμβαση του Δημοσίου. Ο δανειολήπτης θα μπορεί να καταθέτει αίτηση στο ελληνικό Δημόσιο για να πληρώνεται από αυτό το μέρος της δόσης που ο οφειλέτης δεν θα μπορεί να καλύπτει. Αυτή η διευκόλυνση θα παρέχεται το ανώτερο για μία τριετία, πέραν της οποίας ο οφειλέτης θα βρίσκεται μόνος, αντιμέτωπος με την πρόκληση της πλήρους εξυπηρέτησης της οφειλής του. Αν μέχρι τότε έχει καταφέρει να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση, όλα καλά. Αν όμως εξακολουθεί να πασχίζει να καλύψει τις βασικές του ανάγκες με εισοδήματα φτώχειας, θα βρίσκεται και πάλι αντιμέτωπος με τον πλειστηριασμό που εξαρχής προσπαθούσε να αποφύγει... Χ

Χ επιχειρηματικά νέα εισηγμένων

ΤΡΑΠΕΖΕΣ

Το μεγάλο κόλπο του Λονδίνου με την ανακεφαλαιοποίηση

Τι κρύβουν οι απίστευτα χαμηλές τιμές διάθεσης των τραπεζικών μετοχών στους ξένους επενδυτές

ε επιτυχία ολοκληρώνεται το δύσκολο εγχείρημα της τραπεζικής ανακεφαλαιοποίησης, αλλά ούτε η κυβέρνηση ούτε και οι Έλληνες τραπεζίτες δικαιούνται να «ανοίξουν σαμπάνιες». Αυτοί που έχουν κάθε λόγο να πανηγυρίζουν είναι οι επενδυτικοί κύκλοι του Λονδίνου, που πέτυχαν ένα μοναδικό κατόρθωμα: να αγοράσουν τραπεζικές με-

14 Νοέμβριος 2015

τοχές σε τόσο χαμηλές τιμές, που δικαίως θα έπαιρναν μια θέση στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες! Επειδή πρόκειται για ένα παίγνιο μηδενικού αθροίσματος, ό,τι κέρδισε η «συμπαθής» τάξη των διαχειριστών κεφαλαίων του Σίτι το χάνουν οι συνήθεις χαμένοι Έλληνες φορολογούμενοι, όπως βεβαίως και οι παλαιοί μέτοχοι των τραπεζών, πρωτίστως οι

Έλληνες ιδιώτες επενδυτές, που αποκλείστηκαν και από τη διαδικασία διάθεσης των μετοχών από όλες τις τράπεζες, με μόνη εξαίρεση την Εθνική. Ο λογαριασμός στους φορολογουμένους έρχεται μέσα από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο υφίσταται συντριπτική αραίωση (dilution) της συμμετοχής του στις συστημικές τράπεζες,

λόγω των απίστευτα χαμηλών τιμών έκδοσης των νέων μετοχών. Για παράδειγμα, στις δύο τράπεζες που καλύπτουν πλήρως τις κεφαλαιακές τους ανάγκες χωρίς συμμετοχή του ΤΧΣ συντελείται αθόρυβα η ιδιωτικοποίησή τους:

☛

Υψηλότερα θα είναι τα ποσοστά συμμετοχής του ΤΧΣ στην Εθνική και την Τράπεζα Πειραιώς, οι οποίες θα χρειαστούν τη συνδρομή του Ταμείου

∼ Στην Alpha Bank, το ΤΧΣ ήταν «αφεντικό» πριν από αυτήν την ανακεφαλαιοποίηση, με ποσοστό συμμετοχής 67%. Επειδή όμως η τράπεζα διαθέτει τις νέες μετοχές της στην τιμή των 0,04 ευρώ, το ποσοστό του dilution εκτοξεύεται στο 77% και η συμμετοχή του ΤΧΣ υποχωρεί στο 15%.

∼ Στη Eurobank, το ΤΧΣ περιορίζεται σε ρόλο ασήμαντου μικρομετόχου: ενώ πριν την ανακεφαλαιοποίηση κατείχε ποσοστό μεγαλύτερο από 35%, με τη διάθεση νέων μετοχών στην τιμή του 0,01 ευρώ (ολογράφως: ένα λεπτό του ευρώ!) η συμμετοχή αραιώνει δραστικά και μειώνεται κάτω από 5%. Υψηλότερα θα είναι τα ποσοστά συμμετοχής του ΤΧΣ στην Εθνική και την Τράπεζα Πειραιώς, οι οποίες θα χρειαστούν τη συνδρομή του Ταμείου, με έκδοση υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών (CoCos) και κοινών μετοχών, για να καλύψουν ένα σημαντικό ποσοστό των κεφαλαιακών τους αναγκών. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις όμως οι πολύ χαμηλές τιμές διάθεσης νέων μετοχών στους ξένους επενδυτές (0,02 ευρώ για την Εθνική και 0,003 για την Πειραιώς) ανεβάζουν τα ποσοστά της αραίωσης πολύ ψηλά (67% στην Εθνική και 93% στην Πειραιώς). Το αποτέλεσμα είναι να μειωθεί η συμμετοχή του ΤΧΣ στο 33% στην Εθνική (από 57%) και στο 22% στην Πειραιώς (από 67%). Αντίστοιχη «πανωλεθρία» υφίστανται, βεβαίως, και οι Έλληνες μικρομέτοχοι των τραπεζών, οι οποίοι δεν είχαν και τη δυνατότητα (εκτός από την περίπτωση της Εθνικής) να ζητήσουν μετοχές από το διεθνές βιβλίο προσφορών: παρακολουθούν την εξαΰλωση του χαρτοφυλακίου τραπεζικών μετοχών που διέθεταν, χωρίς να έχουν την ευκαιρία να αγοράσουν φθηνές μετοχές, ώστε να ελπίζουν ότι κάποτε θα καλύψουν μέρος της ζημιάς τους. Οι πολύ χαμηλές τιμές διάθεσης στα book building φαίνεται ότι αιφνιδίασαν και την κυβέρνηση, που έσπευσε να αντιδράσει νομοθετικά, για να αποτρέψει το ενδεχό-

μενο να χαλαρώσει η εποπτεία του ΤΧΣ στις τράπεζες, λόγω της μείωσης της συμμετοχής του. Με ρύθμιση που περιλήφθηκε στο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα του Μνημονίου, ορίζεται ότι οι τράπεζες παραμένουν υπό την εποπτεία του ΤΧΣ και το Ταμείο διατηρεί όλα τα δικαιώματά του στον έλεγχο της διοίκησης, για όλη την περίοδο υλοποίησης των προγραμμάτων αναδιάρθρωσης που έχουν συμφωνηθεί. Η κυβέρνηση ελπίζει τώρα ότι ο χρόνος θα κλείσει κάποιες από τις «πληγές» που άνοιξε αυτή η ανακεφαλαιοποίηση, με συνέπεια να κινδυνεύει το Δημόσιο να χάσει το μεγαλύτερο μέρος από τα περίπου 40 δισ. ευρώ που έχει διαθέσει σε ανακεφαλαιοποιήσεις των συστημικών τραπεζών. Όπως ορίζεται σε άλλη διάταξη του πολυνομοσχεδίου, το ΤΧΣ είναι υποχρεωμένο σε βάθος πενταετίας να μεταβιβάσει τις μετοχές που κατέχει και μέσα σε αυτήν την περίοδο, αν όλα πάνε καλά στην οικονομία, ένα μέρος των απωλειών θα ανακτηθεί. Πάντως, δίνεται η δυνατότητα στο ΤΧΣ να πουλήσει μετοχές ακόμη και σε χαμηλότερη τιμή από την τιμή κτήσης, αφού είναι πλέον πολύ αμφίβολο αν θα φθάσουν πάλι οι τιμές κοντά στα επίπεδα αγοράς τους από το Ταμείο. Η μεγάλη επιτυχία των διεθνών επενδυτών σε αυτήν την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών δεν πρέπει να αποδοθεί κατ’ ανάγκην σε κάποιου είδους συνωμοσία για να «γδύσουν» το Δημόσιο και τους άλλους παλαιούς μετόχους, αναφέρουν τραπεζικά στελέχη. Οι διαχειριστές κεφαλαίων πρόσφεραν… ομόθυμα εξευτελιστικά χαμηλές τιμές για τις νέες μετοχές των τραπεζών, επειδή βρέθηκαν σε θέση απόλυτης ισχύος απέναντι στις τράπεζες και την ελληνική κυβέρνηση:

∼ Η ανακεφαλαιοποίηση έγινε σε συνθήκες ακραίας πίεσης, με τη δαμόκλειο σπάθη του «κουρέματος» ανασφάλιστων καταθέσεων αν υπήρχε καθυστέρηση και ετίθετο σε ισχύ (από 1ης Ιανουαρίου 2016)

η οδηγία για το bail in. Και είχε προηγηθεί όλη η δραματική περιπέτεια της χώρας και τον τραπεζών αυτήν τη χρονιά, που είχε βυθίσει τις τιμές των τραπεζικών μετοχών στο ΧΑ. Σε τέτοιες συνθήκες, ποιος διαχειριστής κεφαλαίων θα έκανε γενναιόδωρη προσφορά για να πάρει νέες μετοχές, που εντάσσονται μάλιστα στην κατηγορία υψηλού επενδυτικού κινδύνου;

∼ Οι τράπεζες ήταν υποχρεωμένες να καλύψουν σε ελάχιστο χρόνο τις κεφαλαιακές ανάγκες του βασικού σεναρίου του τεστ αντοχής, αλλιώς αντιμετώπιζαν την εφιαλτική προοπτική της διάσωσης από το ΤΧΣ και της υπαγωγής τους στη διαδικασία εξυγίανσης που προβλέπεται από το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο για τις αποτυχημένες τράπεζες. Σε τέτοιες καταστάσεις ανάγκης, αυτός που προσφέρει κεφάλαια δεν έχει λόγο να αγοράσει ακριβά. Ούτε και είχαν περιθώριο οι τραπεζικές διοικήσεις να επιλέξουν ποιες προσφορές θα αποδέχονταν. Στο ερώτημα γιατί οι διοικήσεις της Alpha και της Eurobank προτίμησαν να καλύψουν με πολύ χαμηλές τιμές έκδοσης μετοχών το σύνολο των κεφαλαιακών τους αναγκών, ενώ θα μπορούσαν να καλύψουν μόνο τις ανάγκες του βασικού σεναρίου, ώστε να αποφευχθεί το ακραίο dilution, η εξήγηση που δίνεται από τραπεζικά στελέχη είναι απλή: ακόμη και η άντληση κεφαλαίων με αυτόν τον τρόπο είναι προτιμότερη από την έκδοση CoCos υπέρ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, καθώς τα μετατρέψιμα ομόλογα έχουν πολύ υψηλό επιτόκιο και αποτελούν μια μόνιμη απειλή για τους μετόχους, αφού μπορεί να μετατραπούν σε κοινές μετοχές αν υποχωρήσει ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας κάτω από τα αποδεκτά όρια. Επιπλέον, είναι κοινό μυστικό ότι οι τραπεζίτες προτιμούν οποιαδήποτε άντληση κεφαλαίων από ιδιώτες από το να έχουν στα πόδια τους το Δημόσιο... Χ ΧΡΗΜΑ 15

Χ επιχειρηματικά νέα εισηγμένων

ΤΟ ΘΑYΜΑ ΤΩΝ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡIΩΝ

Υπερκέρδη εν μέσω κρίσης Η καθήλωση της τιμής του πετρελαίου διευρύνει τα περιθώρια διύλισης των ΕΛΠΕ και της Motor Oil

είωση κατανάλωσης καυσίμων; Περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων; Καμιά από τις αντιξοότητες της εγχώριας αγοράς δεν φαίνεται να πτοεί τα δύο διυλιστήρια της χώρας, τα ΕΛΠΕ και τη Motor Oil, που έσπασαν ρεκόρ κερδοφορίας κατά το γ’ τρίμηνο του έτους. Μάλιστα, η Motor Oil αποφάσισε να διανείμει και προμέρισμα στους μετόχους. Πίσω από τις εντυπωσιακές επιδόσεις των δύο καθετοποιημένων ενεργειακών ομίλων βρίσκεται το διεθνές φαινόμενο της θεαματικής διεύρυνσης των περιθωρίων διύλισης, που συνδέεται με τη μεγάλη πτώση των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου. Η μεγάλη αύξηση των περιθωρίων διύλισης, που έχει «απογειώσει» την κερδοφορία όλων των ευρωπαϊκών διυλιστηρίων, έδωσε στον κλάδο, βάσει στοιχείων εννεαμήνου του Bloomberg, τις καλύτερες χρηματιστηριακές αποδόσεις. Ο δείκτης ανεξάρτητων εταιρειών διύλισης του Bloomberg, στον οποίο συμμετέχει και η Motor Oil, είχε απόδοση 28% και ήταν πρώτος με μεγάλη διαφορά από τον κλάδο οικιακών ειδών. Αντίστοιχα, όσοι επένδυσαν στις μετοχές των διυλιστηρίων τον τελευταίο χρόνο, όχι μόνο προστατεύθηκαν από τη γενική κατάρρευση της αγοράς, αλλά είχαν και σημαντική απόδοση. Ενώ ο Γενικός Δείκτης έχει χάσει το τελευταίο δωδεκάμηνο το 30% της αξίας του, ο δείκτης FTSE Πετρελαίου και Αερίου είχε απόδοση 42%. Πάντως, ο οίκος Wood Mackenzie εκτιμά ότι το φαινόμενο της υπερβολικής διεύρυνσης των περιθωρίων διύλισης δεν θα συνεχιστεί για πολύ. Πριν το τέλος του έτους, εκτιμάται ότι τα περιθώρια θα μειωθούν κατά τα δύο τρίτα, ενώ το 2016 θα είναι κατά μέσο όρο 47% χαμηλότερα από φέτος, καθώς αυξάνονται τα αποθέματα ντίζελ και η παραγωγική δυναμικότητα των διυλιστηρίων της Μέσης Ανατολής.

Τα εντυπωσιακά αποτελέσματα Τα ΕΛΠΕ κατέγραψαν στο γ’ τρίμηνο αποτελέσματα που, όπως ανακοίνωσε ο όμιλος, «αντιστοιχούν στην υψηλότερη τριμηνιαία λειτουργική επίδοση, ιστορικά, καθώς η πλήρης λειτουργία των διυλιστηρίων επέτρεψε την εκμετάλλευση των υψηλών διεθνών περιθωρίων διύλισης και της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου, καθώς και την περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών». Τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA ανήλθαν στα 240 εκατ. ευρώ, από 146

16 Νοέμβριος 2015

εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο και τα αντίστοιχα κέρδη του εννεαμήνου στα 575 εκατ. ευρώ. «Η σημαντική αύξηση της συνεισφοράς του κλάδου διύλισης, εφοδιασμού και εμπορίας», αναφέρουν τα ΕΛΠΕ, «διαμόρφωσε τα αποτελέσματα του γ’ τριμήνου, με τα συγκρίσιμα καθαρά κέρδη να ανέρχονται στα 111 εκατ. ευρώ, έναντι 24 εκατ. πέρσι, και όλες τις δραστηριότητες να επιτυγχάνουν αύξηση λειτουργικής κερδοφορίας». «Λόγω της συνεχιζόμενης αυξημένης διαθεσιμότητας αργού και των παγκόσμιων μακροοικονομικών εξελίξεων, οι διεθνείς τιμές αργού πετρελαίου σημείωσαν νέα πτώση, με το αργό τύπου Brent να καταγράφει πολυετές ιστορικό χαμηλό στα 51 δολ./βαρέλι κατά μέσο όρο» προσθέτουν τα ΕΛΠΕ σε σχετική ανακοίνωση, εξηγώντας τη μεγάλη διεύρυνση των περιθωρίων διύλισης. Σε αυτές τις ευνοϊκές συνθήκες, ο όμιλος ξεπέρασε με ευκολία τα προβλήματα στην εσωτερική αγορά, στην οποία, «παρά την αυξημένη τουριστική κίνηση, η κατανάλωση καυσίμων σημείωσε πτώση 7% κατά το γ’ τρίμηνο του 2015 και κυμάνθηκε σε 1,5 εκατομμύριο τόνους. Κύριοι λόγοι ήταν η οικονομική συγκυρία αλλά και οι περιορισμοί κίνησης κεφαλαίων, που συνεχίζουν να επηρεάζουν τη ζήτηση. Με βάση τα επίσημα στοιχεία της αγοράς, η πτώση στα καύσιμα κίνησης καταγράφεται στο 6%, τόσο για τη βενζίνη όσο και για το ντίζελ». Εξίσου εντυπωσιακές είναι και οι επιδόσεις της Motor Oil, που ανακοίνωσε ότι εμφάνισε καθαρά κέρδη 33,64 εκατ. ευρώ στο τρίμηνο, υπερδιπλάσια σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, όταν είχε ανακοινώσει κέρδη 16,86 εκατ. ευρώ. Αυτή η κερδοφορία, μάλιστα, επιτεύχθηκε παρότι ο κύκλος εργασιών του ομίλου διαμορφώθηκε σε 1,71 δισ. ευρώ, καταγράφοντας πτώση 29,1% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο. Στο εννεάμηνο, ο όμιλος εμφανίζει κέρδη μετά από φόρους ύψους 175,6 εκατ. ευρώ, από οριακά κέρδη πέρσι, ενώ ο τζίρος διαμορφώνεται στα 5,37 δισ. ευρώ, μειωμένος σε σχέση με τα περσινά επίπεδα. Το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας αποφάσισε τη διανομή προσωρινού μερίσματος ποσού 0,15 ευρώ ανά μετοχή, έναντι του καταβλητέου μερίσματος της χρήσης 2015. Η αποκοπή του δικαιώματος και η έναρξη πληρωμής του προμερίσματος 2015 θα πραγματοποιηθούν πριν τις 18 Δεκεμβρίου 2015. Χ

²²£´º¬ ºµ³ º·Â¶µ ²²£´º¬ ºµ³ º·Â¶µ ¶ ¶µ» ±£³¬º¬ º® «µ»²¬°£ ¹¨¸ µ» ±£³¬º¬ º® «µ»²¬°£ ¹¨¸

#LOUD %20 #LOUD #2 %NTERPRISE -OBILITY

3OFT/NE ¨¨²²£¬° º¨ «¬«µ~¤³¨ º¿³ ¹Ãª½·µ³¿³ ¬¶°½¬°·¥¹¬¿³ 3OFT/NE ²²£¬° º¨ «¬«µ~¤³¨ º¿³ ¹Ãª½·µ³¿³ ¬¶°½¬°·¥¹¬¿³ ¬·°¹¹Âº¬·¬¸ ¨¶Â ¬·°¹¹Âº¬·¬¸ ¨¶Â ¬¬¶°½¬°·¥¹¬°¸ ¨´°µ¶µ°µÃ³ º°¸ ¶°½¬°·¥¹¬°¸ ¨´°µ¶µ°µÃ³ º°¸ #LOUD # LOUD ²²Ã¹¬°¸ º®¸ 3OFT/NE ±¨° ¶¬º»½¨¦³µ»³ Ã¹¬°¸ º®¸ 3OFT/NE ±¨° ¶¬º»½¨¦³µ»³ ¬¬´¨°·¬º°±¥ ¨¶Â«µ¹® ~¬ ½¨~®²Âº¬·µ ±Â¹ºµ¸

´¨°·¬º°±¥ ¨¶Â«µ¹® ~¬ ½¨~®²Âº¬·µ ±Â¹ºµ¸ ²²¬°ºµ»·ªÄ³º¨¸ ¬°ºµ»·ªÄ³º¨¸ ¨¶Â µ¶µ»«¥¶µº¬ ~¬ µ¶µ°¨«¥¶µº¬ ¹»¹±¬»¥Å ¨ ¶Â µ¶µ»«¥¶µº¬ ~¬ µ¶µ°¨«¥¶µº¬ ¹»¹±¬»¥Å WWW SOFTONE GR W WW SOFTONE GR

Χ διεθνείς αγορές

Ώρα μεγάλων αποφάσεων

ΓΙΑ ΔΟΛAΡΙΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩ Σε αντίθετη κατεύθυνση κινούνται η Fed και η ΕΚΤ, και όλα συνωμοτούν για μεγάλη «βουτιά» του κοινού νομίσματος

18 Νοέμβριος 2015

ρίσιμες αποφάσεις για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και τη σχέση του σημαντικότερου ζευγαριού της αγοράς συναλλάγματος (δολαρίου-ευρώ) αναμένεται να ανακοινώσουν τον Δεκέμβριο η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που έχουν μπει σε αντίθετες κατευθύνσεις στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής. Οι Αμερικανοί κεντρικοί τραπεζίτες ετοιμάζονται να εξομαλύνουν, για πρώτη φορά από το 2008, τη νομισματική πολιτική, αφήνοντας πίσω τους με πολύ προσεκτικά βήματα την πολιτική χαμηλών/μηδενικών επιτοκίων, που εφαρμόστηκε για ασυνήθιστα μεγάλη χρονική περίοδο, προκειμένου να ενισχυθεί η αμερικανική οικονομία και να ξεπεράσει την κρίση που ξέσπασε με την κατάρρευση της Lehman Brothers. Προ πολλού, άλλωστε, η Fed έχει σταματήσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που εφάρμοσε για να στηρίξει τις αγορές. Αντίθετα, οι Ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες εξακολουθούν να προβληματίζονται για την ασθενή οικονομική κατάσταση της ευρωζώνης και τον χαμηλό πληθωρισμό, που κινείται «πεισματικά» σε μεγάλη απόσταση από τον στόχο της ΕΚΤ (κοντά στο 2%), παρά την «προσγείωση» του βασικού επιτοκίου του ευρώ κοντά στο μηδέν και την εφαρμογή εκτεταμένου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Επιπλέον, τη Φραγκφούρτη απασχολεί έντονα η απροθυμία των τραπεζών να αυξήσουν τις χορηγήσεις, που αποτελεί ένα από τα κύρια εμπόδια στην επάνοδο της ευρωζώνης σε υγιείς αναπτυξιακούς ρυθμούς. Η διαφορετική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής των δύο πανίσχυρων κεντρικών τραπεζών αντανακλάται ήδη στην ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, καθώς το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα εμφανίζεται αρκετά εξασθενημένο, κάτι που αποτελεί άλλωστε έμμεσο στόχο της πολιτικής του Μάριο Ντράγκι, προκειμένου να υποστηριχθεί και με αυτόν τον τρόπο η οικονομική ανάκαμψη. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι αν επιβεβαιωθεί τον Δεκέμβριο πως η Fed περνά σε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής ενώ η ΕΚΤ χαλαρώνει ακόμη περισσότερο τη στάση της, το ευρώ θα βρεθεί σε τροχιά προς την εξίσωση της συναλλαγματικής του ισοτιμίας με το δολάριο.

Πρώτος θα μιλήσει ο Ντράγκι Η πρώτη κίνηση στη νομισματική σκακιέρα αναμένεται από τον Μάριο Ντράγκι στις 3 Δεκεμβρίου, στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ. Όπως τόνισε ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης, σε πρόσφατες δηλώσεις του από το Μιλάνο, οι τελικές αποφάσεις αναφορικά με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ θα ληφθούν σε αυτήν τη συνεδρίαση. «Θα αποφασίσουμε εάν η εξασθένηση των αναπτυξιακών προοπτικών της παγκόσμιας οικονομίας μπορεί να αντιμετωπιστεί από το υφιστάμενο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων ή θα χρειαστεί η επέκτασή του» δήλωσε ο κύριος Ντράγκι. Και εξήγησε ότι «η αποδυνάμωση της παγκόσμιας ανάπτυξης ενδεχομένως να έχει αρνητικές συνέπειες στην ευρωζώνη, και ιδίως στην προσπάθεια σταθεροποίησης των τιμών». «Θα πρέπει να εξετάσουμε την εντατικοποίηση του προγράμματος, προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους μας» κατέληξε ο επικεφαλής της ΕΚΤ, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι ο ίδιος τάσσεται υπέρ ενός μεγαλύτερου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, παρότι είναι γνωστό ότι η γερμανική πλευρά δεν συμφωνεί και επιδιώκει, αντίθετα, να σταματήσουν οι πειραματισμοί της ΕΚΤ με εργαλεία πολιτικής τα οποία το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών και η Bundesbank θεωρούν μέχρι και επικίνδυνα. Εκτός από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, η ΕΚΤ εξετάζει την περίπτωση να χρησιμοποιήσει άλλο ένα εργαλείο πολιτικής, με στόχο να υποχρεώσει τις τράπεζες να χορηγήσουν περισσότερα δάνεια αλλά και να αποδυναμωθεί το ευρώ έναντι του δολαρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times μάλιστα, έχει οριστικοποιηθεί η απόφαση για μείωση του βασικού επιτοκίου καταθέσεων κατά 10 μονάδες βάσης (στο -0,3% από -0,2% σήμερα), ώστε να ενθαρρυνθούν οι τράπεζες να διοχετεύσουν την πλεονάζουσα ρευστότητά τους στην πραγματική οικονομία, αντί να πληρώνουν «φύλακτρα» στην ΕΚΤ.

Έτοιμη για αύξηση επιτοκίου η Fed Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, η Fed προετοιμάζει τις αγορές για την πρώτη αύξηση

των επιτοκίων του δολαρίου από τον Δεκέμβριο του 2008. H πλειοψηφία των αξιωματούχων της Fed υπήρξαν κατά τη συνεδρίαση του Οκτωβρίου ανοικτοί σε μια αύξηση επιτοκίων τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα πρακτικά της συνεδρίασης. «Οι περισσότεροι συμμετέχοντες εκτίμησαν ότι οι όροι για την έναρξη αύξησης των επιτοκίων μπορεί να έχουν επιτευχθεί ώς την επόμενη συνεδρίαση» αναφέρεται στα πρακτικά. Νωρίτερα, τον Οκτώβριο, η Fed για πρώτη φορά ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι θα εξεταστεί μια αύξηση των επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση, στις 15 και 16 Δεκεμβρίου. Η πλειοψηφία των αξιωματούχων της Fed υποστήριξαν πάντως ότι αυτό δεν σημαίνει πως η αύξηση θα γίνει αυτόματα και ότι απλά αφήνει ανοικτές τις επιλογές. Ωστόσο, μια μειοψηφία αυτών προειδοποίησαν πως αυτό μπορεί να παρερμηνευθεί από τις αγορές ως ένα πολύ ισχυρό μήνυμα για ανάληψη δράσης. Όλοι όμως συμφώνησαν ότι η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής πρέπει να γίνει σταδιακά. Τα μέλη της επιτροπής FOMC συζήτησαν μια σειρά από θέματα σχετικά με τις εξελίξεις στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Επεσήμαναν πως η μεταβλητότητα στις διεθνείς αγορές έχει υποχωρήσει σε σχέση με την προηγούμενη συνεδρίαση, με τις τιμές των μετοχών να ανακάμπτουν από τις απώλειες στο τέλος του καλοκαιριού, ενώ το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ άντεξε τις αναταράξεις στις παγκόσμιες αγορές χωρίς κάποιο σημάδι συστημικής πίεσης. Τα τελευταία στοιχεία για την αγορά εργασίας και τον πληθωρισμό δικαιολογούν τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Η πρόεδρος της Fed του Κλίβελαντ, Λορέτα Μέστερ, υπογράμμισε σε δηλώσεις της ότι η οικονομία των ΗΠΑ είναι πλέον αρκετά ισχυρή για να απορροφήσει μια «συγκρατημένη» αύξηση του κόστους δανεισμού. Ο πρόεδρος της Fed της Ατλάντα, Ντένις Λόκχαρτ, δήλωσε ότι από τη στιγμή που έχει αποκατασταθεί η ηρεμία στις διεθνείς αγορές μετά τις αναταράξεις του Αυγούστου, δεν υπάρχει λόγος για νέα αναβολή της αύξησης των επιτοκίων, εκτός κι αν καταγραφεί «σοβαρή επιδείνωση των μακροοικονομικών δεικτών». Χ ΧΡΗΜΑ 19

Χ άρθρο

ΚΑΙΝΟΤΟΜIΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥΠΛΟΚOΤΗΤΑ

κόσμος εξελίσσεται με βάση πολύπλοκα συστήματα, καινοτόμο χρηματοδότηση, ισχυρούς μηχανισμούς διαχείρισης δεδομένων, με κοινό στόχο την ευημερία. Συνολικά, το πεδίο είναι σαφές και απολύτως αποδεκτό από την ευρεία μάζα του πληθυσμού, αλλά ο τρόπος για να φτάσει κανείς στον στόχο απαιτεί βαθιά κατανόηση, πίστη και υπομονή. Από εδώ πηγάζει το γνωστό πρόβλημα της αντιπροσώπευσης, γνωστό και ως agency problem. Το πρόβλημα αυτό –θεωρητικά τουλάχιστον– περιγράφει τη σύγκρουση

20 Νοέμβριος 2015

συμφερόντων που υπάρχει σε κάθε σχέση, όπου η μια πλευρά αναμένεται να λειτουργήσει για το συμφέρον μιας άλλης. Αρκετοί επίδοξοι ηγέτες με περιορισμένη κατανόηση των κανόνων της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης προσποιούνται ότι έχουν εύκολες και μαγικές λύσεις για άμεση εφαρμογή. Χωρίς κριτική διάθεση ως προς την πραγματική τους βούληση, υφίστανται σημαντικά όρια κατανόησης. Επί παραδείγματι, ενδέχεται να έχουμε τη θέληση να σας κάνουμε μια χειρουργική επέμβαση, εμείς ως διαχειριστές,

αν και ποτέ δεν έχουμε εκπαιδευτεί για αυτό. έρχονται από την Κίνα είναι πολύ πειστικά. Θα δεχτείτε την προσφορά μας; Θα στηρίξετε Υπενθυμίζεται ότι η Ασία είναι το εργοστάσιο την απόφασή σας αποκλειστικά στην προθυτου κόσμου. Αν υπάρχει ένα σημαντικό επίμία μας και στις καλές προθέσεις μας; τευγμα για ένα εργοστάσιο, αυτό είναι να λειΣήμερα, οι οικονομικές δομές είναι περίπλοτουργεί σε πλήρη δυναμικότητα. Για τον λόγο κες, καινοτόμες και μπορούν να αντιμετωπίαυτό, η τιμή αποτελεί βασικό στοιχείο. Όταν σουν σχεδόν κάθε ανάγκη. Επιπροσθέτως, πρόκειται για μια ολόκληρη οικονομία, η τιμή υπάρχουν υπερβολικά μετρητά σε παγκόσμιο επηρεάζεται άμεσα από την αξία του νομίσμαεπίπεδο και υπάρχει ένας επενδυτής για σχετός της. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Μια κίνηση δόν κάθε επίπεδο κινδύνου. Το γεγονός αυτό στην εν λόγω περιοχή θα μπορούσε να προκαδεν αλλάζει τον βασικό κανόνα για τη χρήση λέσει έναν πόλεμο τιμών σε όσες οικονομίες θα κάθε πόρου: θα πρέπει να αποδίδει αρκετά μπορούσαν να ανταγωνιστούν για το επιπλέον ώστε να αποζημιώνει τους ιδιοκτήτες του. ευρώ ή δολάριο που προέρχεται από κατανάΗ καινοτομία δεν μπορεί να δημιουργήσει δωλωση. ρεάν κεφάλαιο. Δεν υφίσταται τέτοια δυνατόΠιστεύουμε ότι η Κίνα πήρε κάποια προλητητα. Ποτέ δεν υπήρχε και ποτέ δεν θα πτικά μέτρα κατά της επιβράδυνσης της καταΘΕOΔΩΡΟΣ Ν. ΚΡIΝΤΑΣ, PhD, CIIA υπάρξει. Έτσι, η κατανόηση του τρόπου με τον νάλωσης και οι μετοχικές αγορές προεξοφλούν Διευθύνων Σύμβουλος της οποίο ο κόσμος προχωρά είναι ένα κρίσιμο πιθανές κινήσεις και άλλων χωρών. Επίσης, Attica Wealth Management βήμα για την ανάπτυξη της κατάλληλης οικοτιμολογούν χαμηλότερες τιμές, χαμηλότερες Αντιπρόεδρος της νομικής στρατηγικής. Αποδεχόμενοι επίσης αποδοχές και γενικά επιδείνωση του οικονοΈνωσης Θεσμικών Επενδυτών ότι η ευημερία έρχεται ως αποτέλεσμα του σωμικού περιβάλλοντος. Οι τιμές των βασικών στού συνδυασμού των γνώσεων και της προσπάθειας μεταξύ άλλων εμπορευμάτων δείχνουν την ίδια κατεύθυνση. Στην περίπτωση αυτή, σημαντικών παραγόντων, δημιουργείται το κατάλληλο πλαίσιο για ο δρόμος μπροστά μπορεί να είναι αρκετά ανώμαλος. την ανάπτυξη ενός σύγχρονου οικονομικού συστήματος. Δουλεύοντας για περισσότερα από είκοσι χρόνια στη διαχείριση Ηγεσία χωρίς στρατηγική και χρηματοοικονομική μηχανική, χωρίς στοιχείων ενεργητικού, αναλογιζόμαστε πολύ περισσότερο γιατί οι κατανόηση, είναι επιταγές χωρίς αντίκρισμα. Απλώς θα οδηγήσουν επενδύσεις μπορούν να αποδειχθούν επικίνδυνο «παιχνίδι», ακόμη σε οικονομική καχεξία και σε αστάθεια. Μερικές φορές αργότερα από και για τους πιο καλά εξοπλισμένους συμμετέχοντες των αγορών. ό,τι θα έπρεπε, αλλά θα συμβαίνει πάντα. Η απλή αντίδραση, σε αντίθεση με την οργανωμένη μελέτη και τη Η τελευταία οικονομική κρίση του 2008 αποκάλυψε αρκετά ενδια- στοχευμένη δράση, είναι ένα συχνό λάθος. Η υποεκτίμηση του κινφέροντα στοιχεία. Ίσως το πιο σημαντικό από αυτά ήταν το γεγονός δύνου είναι ένα άλλο. Η χρήση του χρέους, σε ορισμένες περιπτώότι αυτό που ονομάζουμε παγκοσμιοποίηση είχε ήδη συμβεί. Και σεις, μπορεί να καταστεί μη βιώσιμη. είναι εδώ για τα καλά. Σε γενικές γραμμές, η άγνοια είναι ένας σημαντικός παράγοντας για Αλήθεια, πόσοι από εμάς έχουν συνειδητοποιήσει ότι ξαφνικά εί- τη λήψη λανθασμένων αποφάσεων. Οι επενδυτές είναι σημαντικό χαμε εντός 12 μηνών πιο πολλές συναντήσεις του G20, από όσες να είναι υπομονετικοί. Οι αγορές μπορεί να κινηθούν είτε σε κατευέκανε το G7 τα προηγούμενα χρόνια; Ποιο είναι το θέμα που οι συ- θύνσεις είτε πλαγίως για κάποιο χρονικό διάστημα, και η έρευνα έχει ναντήσεις αυτές προσπάθησαν –και ακόμη προσπαθούν– να αντιμε- αποδείξει ότι ο συγχρονισμός στις αγορές δεν είναι εύκολος. Η επέντωπίσουν; Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι η παγκόσμια δυση είναι τόσο επιστήμη όσο και τέχνη. αστάθεια δημιουργήθηκε από το γεγονός ότι ένα από τα αποτελέ- Σε αυτήν την περίπτωση, η παγκόσμια διαφοροποίηση, η χαμηλή σματα της κρίσης ήταν η διατάραξη της εθνικής κυριαρχίας. Με άλλα μεταβλητότητα και η πειθαρχία είναι βασικά στοιχεία για την επενλόγια, οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τώρα προβλήματα στην έκ- δυτική στρατηγική μας. Παρά το γεγονός ότι η παγκοσμιοποίηση δοση νέου χρέους και, ενδεχομένως, οι καταναλωτές αυτού του πλα- έχει αυξήσει τη συσχέτιση μεταξύ των αγορών, η παγκόσμια διαφονήτη (Δυτική Ευρώπη και Βόρεια Αμερική) θα πρέπει να μειώσουν ροποίηση παραμένει το βασικό μέσο για τη σύγχρονη δομή του χαρτην κατανάλωσή τους. Ένα τέτοιο ζήτημα είναι παγκόσμιο και πρέ- τοφυλακίου. Από την άλλη πλευρά, η χαμηλή μεταβλητότητα των πει να αντιμετωπιστεί άμεσα. επενδύσεων είναι ένα επιπλέον προληπτικό μέτρο σε έναν κόσμο σε Η παγκοσμιοποίηση έχει χωρίσει τον κόσμο σε τέσσερα μέρη. Η Δυ- υπερθέρμανση. τική Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική είναι οι κύριες περιοχές κατα- Τέλος, η πειθαρχία των επενδύσεων είναι σαν τα φρένα σε ένα αυτονάλωσης. Η Ασία αποτέλεσε το εργοστάσιο του πλανήτη, ενώ οι δύο κίνητο. Δεν ξέρεις τη σημασία τους μέχρι να χρειαστεί να σταματήυπόλοιπες επιβιώνουν κυρίως λόγω των αποθεμάτων πρώτων υλών σεις αποτελεσματικά. Με αυτούς τους τελευταίους κανόνες και φυσικών πόρων. Αν και αυτό είναι μια πολύ πρόχειρη περιγραφή δημιουργούμε σύγχρονα προϊόντα στην Attica Wealth Management. ενός πολύπλοκου συστήματος, μπορεί κάποιος να δει τις σοβαρές Δεν γνωρίζω τον βαθμό στον οποίο καινοτομούμε πραγματικά, όμως σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί; Είναι ευδιάκριτα τα αποτελέσματα οι σπουδές μου με δίδαξαν ότι η επιστήμη –το ίδιο και η καινοτομία– της παγκοσμιοποίησης στην καθημερινότητα; προχωρά με πολύ μικρά, σχεδόν ανεπαίσθητα, βήματα μπροστά. Το ενδιαφέρον για την παγκόσμια ισορροπία έχει μειωθεί σταθερά, Τελικά, μετά από χρόνια, μετά από χιλιάδες προσπάθειες, άλλες επικαι η εστίαση στις τοπικές επιπτώσεις έχει αυξηθεί. Υπήρξαν πολλά τυχημένες και άλλες όχι, η νέα εποχή είναι εδώ και είναι πάντα συνσημεία αυτής της πολιτικής μεταβολής, αλλά τα πρόσφατα που προ- δυασμός γνώσης και προσπάθειας, υπομονής και επιμονής. Χ ΧΡΗΜΑ 21

~ αφιέρωμα

ΚΑΡΤΕΣ CONTACTLESS

ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΕ ΤΑΧΥΤΗΤΑ, ΕΥΚΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

γενικότερη αύξηση της χρήσης καρτών στις καθημερινές συναλλαγές των Ελλήνων, κυρίως λόγω των capital controls που επιβλήθηκαν τον Ιούλιο, είχε σαν αποτέλεσμα τον διπλασιασμό και των ανέπαφων συναλλαγών σύμφωνα με εκτιμήσεις της MasterCard. Η τάση αυτή όμως αναμένεται να ενταθεί περαιτέρω στο άμεσο μέλλον, καθώς όλο και περισσότερες κάρτες που έχουν στην κατοχή τους οι καταναλωτές υποστηρίζουν τις ανέπαφες συναλλαγές. Αυτήν τη στιγμή, υπολογίζεται ότι περίπου 1,5 εκατομμύριο κάρτες και περίπου 15 χιλιάδες POS φέρουν το χαρακτηριστικό σύμβολο contactless. Επίσης, τη γενικότερη τάση για αύξηση των εν λόγω συναλλαγών ευνοεί το γεγονός ότι από την 1η Ιανουαρίου του 2016 όλα τα νέα τερματικά (POS) που θα εγκαθίστανται σε επιχειρήσεις θα μπορούν να δεχθούν κάρτες Visa και MasterCard. Σε ό,τι αφορά τώρα τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για τον καταναλωτή από τη χρήση της κάρτας που έχει το ειδικό chip (τεχνολογίας NFC) που υποστηρίζει τις ανέπαφες συναλλαγές, αυτός θα χρειάζεται απλώς να περνά μπροστά από το POS την κάρτα του, για να ολοκληρωθεί μέσα σε περίπου 5 δευτερόλεπτα η συναλλαγή. Αν, μάλιστα, το ποσό που καλείται να πληρώσει είναι κάτω από 25 ευρώ, τότε δεν θα χρειάζεται να πληκτρολογήσει καν το ΡΙΝ που έχει ορίσει

22 Νοέμβριος 2015

για την κάρτα του. Το αποτέλεσμα είναι η συναλλαγή να ολοκληρώνεται μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, βελτιώνοντας σημαντικά την εμπειρία και κάνοντας ελκυστική τη χρήση των καρτών, ιδιαίτερα για συναλλαγές που αφορούν μικρά ποσά. Η MasterCard αλλά και η Visa έχουν θέσει ως στόχο μέχρι το 2020 όλα τα POS παγκοσμίως που θα δέχονται τις κάρτες να υποστηρίζουν τις ανέπαφες συναλλαγές. Ένας επιπλέον λόγος είναι ότι αυτό θα ανοίξει τον δρόμο προκειμένου να διευκολυνθεί η αύξηση της χρήσης των smartphones για τη διεκπεραίωση συναλλαγών. Η αρχή μάλιστα έχει ήδη γίνει στην Ελλάδα από την Alpha Bank και τη Vodafone, σε συνεργασία με τη Visa, με την αποθήκευση των στοιχείων της κάρτας στην κάρτα SIM της συσκευής, ώστε μέσω αυτής να γίνεται και η ταυτοποίηση του κατόχου της κάρτας και των στοιχείων της. Επίσης, η Eurobank έχει λανσάρει μια mini κάρτα, η οποία επικολλάται στο πίσω μέρος του κινητού και μέσω αυτής μπορούν να πραγματοποιούνται συναλλαγές. Ακόμη, σύντομα, ίσως και μέσα στο 2016, θα έρθουν και στην Ελλάδα τα πρώτα «ψηφιακά πορτοφόλια», που θα βασίζονται στην πλατφόρμα MasterPass της MasterCard και θα προσφέρουν τη δυνατότητα online ή μέσω του smartphone συναλλαγών για τον καταναλωτή, αλλά και αποθήκευσης και χρήσης πολλαπλών καρτών.

Η συνεχής αύξηση των καρτών contactless που προσφέρουν οι τράπεζες στους πελάτες τους αλλά και οι συνεχείς τεχνολογικές καινοτομίες που θα επιτρέπουν τις αγορές από το κινητό και άλλα «ψηφιακά πορτοφόλια» δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την περαιτέρω ανάπτυξη των ανέπαφων συναλλαγών στην Ελλάδα.

ΧΡΗΜΑ 23

Χ αφιέρωμα ~ Ανέπαφες συναλλαγές ☛

Οι ανέπαφες συναλλαγές είναι ένας πολύ ασφαλέστερος τρόπος πραγματοποίησης αγορών σε σχέση με τα μετρητά, καθώς η κάρτα μένει πάντα στα χέρια του συναλλασσομένου κατά τη διαδικασία της πληρωμής.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ Οι ανέπαφες συναλλαγές είναι ένας πολύ ασφαλέστερος τρόπος πραγματοποίησης αγορών σε σχέση με τα μετρητά, καθώς η κάρτα μένει πάντα στα χέρια του συναλλασσομένου κατά τη διαδικασία της πληρωμής. Για τον έμπορο, η διαδικασία της πληρωμής με τις κάρτες ανέπαφων συναλλαγών είναι γρηγορότερη από την αντίστοιχη διαδικασία πληρωμής με μετρητά ή πιστωτική κάρτα, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο χρόνος αναμονής και η ουρά στο ταμείο. Επίσης, μειώνεται σημαντικά το κόστος διαχείρισης μετρητών και «ψιλών», ενώ υπάρχει το ενδεχόμενο της αύξησης των κερδών, καθώς οι πελάτες αποκτούν τη δυνατότητα να κάνουν αγορές με την κάρτα τους ακόμη κι αν δεν έχουν μετρητά πάνω τους. Οι τράπεζες δίνουν πλέον τη δυνατότητα στους πελάτες τους να αποκτήσουν μια mini κάρτα για ανέπαφες συναλλαγές, η οποία τοποθετείται στην πίσω όψη του κινητού τηλεφώνου για ακόμη μεγαλύτερη ευκολία στις συναλλαγές. Περαιτέρω ραγδαία άνοδο στις ανέπαφες συναλλαγές θα επιφέρει η χρήση τους στα μέσα μεταφοράς, όπως ταξί, λεωφορεία, μετρό κ.λπ. Οι οργανισμοί έκδοσης καρτών βρίσκονται σε συζητήσεις με αρμόδιους οργανισμούς και εκτιμάται ότι μπορεί να υπάρξουν στο προσεχές διάστημα σχετικές συμφωνίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ραγδαίας ανάπτυξης των ανέπαφων πληρωμών σε μέσα μεταφοράς στην Ευρώπη αποτελεί η περίπτωση των παραδοσιακών λεωφορείων του Λονδίνου, στα οποία ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των συνολικών συναλλαγών γίνεται με την τεχνολογία των ανέπαφων πληρωμών.

EUROBANK Πρωτοπόρος στις κάρτες contactless Η Eurobank, σε συνεργασία με τη Mastercard, δημιούργησαν πρώτες την κάρτα που ενσωματώνει την τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών. Σημειώνεται ότι από την έναρξη της υιοθέτησης της νέας τεχνολογίας στα προϊόντα της, η Eurobank είχε προχωρήσει σε πρώτη φάση στην έκδοση 60.000 καρτών που υποστηρίζουν τις ανέπαφες συναλλαγές, ενώ υπάρχουν ήδη στην αγορά και 1.400 ειδικά τερματικά αποδοχής καρτών ανέπαφων συναλλαγών. Οι κάτοχοι των καρτών Eurobank με τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών μπορούν πλέον να πραγματοποιούν τις καθημερινές τους αγορές με μεγαλύτερη ευκολία, ταχύτητα και ασφάλεια, χωρίς το άγχος των κερμάτων, ακόμη και σε μέρη στα οποία μέχρι σήμερα κυριαρχεί η χρήση των μετρητών. Πιο συγκεκριμένα, για την ολοκλήρωση μιας ανέπαφης συναλλαγής, αρκεί ο κάτοχος να πλησιάσει την κάρτα στο ειδικό τερματικό για λίγα μόνο δευτερόλεπτα, ενώ ειδικά για αγορές έως 25 ευρώ δεν απαιτείται καν η πληκτρολόγηση του κωδικού ΡΙΝ ή η υπογραφή του πελάτη. Επίσης, το αίσθημα ασφάλειας ενισχύεται, καθώς κατά την πληρωμή η κάρτα δεν φεύγει από τα χέρια του κατόχου. Οι κάρτες που φέρουν τη νέα τεχνολογία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ανέπαφες συναλλαγές σε επιλεγμένα καταστήματα μεγάλων επιχειρήσεων, όπως Cosmote, Γερμανός, ΕΚΟ, Βερόπουλος, Hondos Center, Zara, Η&Μ, Jumbo, Bershka, Nespresso, Intimissimi, Calzedonia, Starbucks, Coffee Time, Ster Cinemas, Pharma Plus, Olympus Plaza, Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, καθώς και σε επιλεγμένα καταστήματα των εμπορικών κέντρων The Mall Athens, Golden Hall, Mediterranean Cosmos, River West, Metro Mall, Avenue, Athens Heart, McArthur Glen. Όπως επισημαίνει η Eurobank, η υπηρεσία αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε μέρη στα οποία γίνονται συναλλαγές μικρής αξίας, όπου δηλαδή χρησιμοποιούνται συνήθως «ψιλά». Οι κάρτες της Eurobank που προσφέρονται με την τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών είναι οι εξής: ∼ Eurobank MasterCard ∼ Gold Eurobank MasterCard ∼ Platinum Eurobank MasterCard ∼ Reward World MasterCard ∼ Premium Club Platinum MasterCard Ανέπαφες συναλλαγές και με mini κάρτα Πέρα από τις κλασικές κάρτες, η Eurobank σάς δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσετε ανέπαφες συναλλαγές και με mini κάρτα. Πρόκειται για μια κάρτα μικρού μεγέθους, την οποία μπορείτε να επικολλήσετε στο πίσω μέρος του κινητού σας, κάνοντας με αυτήν μόνο ανέπαφες συναλλαγές. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να πραγματοποιείτε τις μικρές, καθημερινές σας αγορές έχοντας μαζί σας… μόνο το κινητό σας! Η mini κάρτα είναι διαθέσιμη, προς το παρόν, για το προϊόν Eurobank Gold MasterCard.

24 Νοέμβριος 2015

NATIONAL BANK OF GREECE

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Συναλλαγές με την Debit MasterCard H Εθνική Τράπεζα εγκαινίασε την τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών με τη νέα χρεωστική κάρτα Debit MasterCard, παρέχοντάς σας τη δυνατότητα για εύκολες, ασφαλείς και γρήγορες συναλλαγές σε εκατομμύρια σημεία με το σήμα MasterCard σε όλο τον κόσμο, με απευθείας χρέωση του τραπεζικού σας λογαριασμού. Η χρεωστική κάρτα Debit MasterCard συμμετέχει επιπλέον στο νέο πρόγραμμα συνολικής επιβράβευσης go4more, καθώς μέσα από τις καθημερινές σας συναλλαγές κερδίζετε πόντους που μπορείτε να εξαργυρώσετε στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις ή σε προϊόντα και υπηρεσίες της τράπεζας. Με την Debit MasterCard μπορείτε να πραγματοποιείτε: ∼ Αγορές αγαθών και υπηρεσιών σε εκατομμύρια επιχειρήσεις με το σήμα MasterCard σε όλο τον κόσμο και σε χιλιάδες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. ∼ Ευρεία σειρά πρόσθετων συναλλαγών, όπως προκράτηση ξενοδοχείου, πάγιες εντολές για τακτικές υποχρεώσεις (ασφάλιστρα, δίδακτρα κ.λπ.), τηλεφωνικές και ταχυδρομικές παραγγελίες. ∼ Συναλλαγές στο Διαδίκτυο σε χιλιάδες ηλεκτρονικά καταστήματα που φέρουν το σήμα MasterCard. ∼ Αναλήψεις μετρητών μέσω του εκτεταμένου δικτύου i-bank ΑΤΜ της Εθνικής Τράπεζας και του δικτύου ΑΤΜ των άλλων τραπεζών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. ∼ Πρόσθετες συναλλαγές στο δίκτυο των i-bank ΑΤΜ της Εθνικής Τράπεζας, όπως κατάθεση, πληρωμή λογαριασμών, μεταφορά ποσών, ανανέωση χρόνου ομιλίας κ.ά.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Προσφέρει πληθώρα επιλογών Οι ανέπαφες συναλλαγές –contactless transactions– είναι σύμφωνα με την Τράπεζα Πειραιώς ο νέος εύκολος, γρήγορος και ασφαλής τρόπος για να κάνετε τις αγορές σας με κάρτες ειδικής τεχνολογίας, που φέρουν το ειδικό σήμα. Οι κάρτες ανέπαφων συναλλαγών που προσφέρει η τράπεζα είναι οι παρακάτω:

Πειραιώς Prepaid Gift Card Μη επαναφορτιζόμενη προπληρωμένη κάρτα με πλαστικό, ιδανική για δώρο στα αγαπημένα σας πρόσωπα, αφού τους δίνει τη δυνατότητα να αποφασίσουν πώς και πού να τη χρησιμοποιήσουν. Πειραιώς Prepaid Reloadable Card Επαναφορτιζόμενη προπληρωμένη κάρτα με πλαστικό, για αγορές σε καταστήματα αντί για μετρητά online και τηλεφωνικά, με χρήση του PIN ή με ανέπαφες συναλλαγές. Επιπροσθέτως, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για αναλήψεις μετρητών από ΑΤΜ. AB Plus MasterCard Prepaid Card Επαναφορτιζόμενη προπληρωμένη κάρτα AB Plus MasterCard Prepaid Card διευρυμένων ορίων συναλλαγών, με πλαστικό, συνδεδεμένη με το πρόγραμμα επιβράβευσης αγορών της αλυσίδας σουπερμάρκετ ΑΒ Βασιλόπουλος. Κάνοντας όλες σας τις συναλλαγές με την προπληρωμένη κάρτα AB Plus MasterCard Prepaid Card, συλλέγετε πόντους AB Plus, ενώ ειδικά για τις αγορές σας στα καταστήματα ΑΒ Βασιλόπουλος κερδίζετε διπλάσιους πόντους. Κάθε φορά που συγκεντρώνετε 200 πόντους, κερδίζετε αυτόματα μία επιταγή έκπτωσης ΑB Plus αξίας 6 ευρώ από τα καταστήματα ΑΒ. AB Plus MasterCard Prepaid Card (με περιορισμένα όρια συναλλαγών) Επαναφορτιζόμενη προπληρωμένη κάρτα AB Plus MasterCard Prepaid Card περιορισμένων ορίων συναλλαγών, με πλαστικό, συνδεδεμένη με το πρόγραμμα επιβράβευσης αγορών της αλυσίδας σουπερμάρκετ ΑΒ Βασιλόπουλος. Κάνοντας όλες σας τις συναλλαγές με την AB Plus MasterCard Prepaid Card, συλλέγετε πόντους AB Plus, ενώ ειδικά για τις αγορές σας στα καταστήματα ΑΒ Βασιλόπουλος κερδίζετε διπλάσιους πόντους. Κάθε φορά που συγκεντρώνετε 200 πόντους, κερδίζετε αυτόματα μία επιταγή έκπτωσης ΑB Plus αξίας 6 ευρώ από τα καταστήματα ΑΒ. AB Plus MasterCard Credit Πιστωτική κάρτα AB Plus MasterCard της Τράπεζας Πειραιώς για τους κατόχους ΑΒ Plus. Κάνοντας τις συναλλαγές σας με την AB Plus MasterCard Credit, κερδίζετε πόντους με όλες σας τις αγορές και διπλάσιους πόντους με τις αγορές σας στα καταστήματα ΑΒ Βασιλόπουλος. Κάθε φορά που συγκεντρώνετε 200 πόντους, κερδίζετε αυτόματα μία επιταγή έκπτωσης ΑB Plus, αξίας 6 ευρώ από τα ΑΒ. AB Plus MasterCard Debit Η χρεωστική κάρτα ΑΒ Plus MasterCard Debit συνδέεται με έναν ή περισσότερους καταθετικούς λογαριασμούς σας της Τράπεζας Πειραιώς. Μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε για αγορές αντί για μετρητά, ανάληψη και κατάθεση μετρητών σε ΑΤΜ, πληρωμές και μεταφορά χρημάτων με άμεση χρέωση του λογαριασμού σας και άλλες συναλλαγές οποιαδήποτε στιγμή στο 24ωρο. Για την έκδοσή της θα πρέπει να είστε ήδη κάτοχος της κάρτας ΑΒ Plus και να την προσκομίσετε στο κατάστημα, δεδομένου του ότι το barcode της ΑΒ Plus εκτυπώνεται στην πίσω όψη των καρτών ΑΒ Plus MasterCard Debit. Miles & More World MasterCard & Gold Πιστωτική κάρτα MasterCard με τα προνόμια του προγράμματος Miles & More. Για δωρεάν μίλια με απεριόριστη ισχύ, ειδικές προσφορές στα ταξίδια σας και ασφάλεια στις αγορές σας. ΧΡΗΜΑ 25

Χ αφιέρωμα ~ Ανέπαφες συναλλαγές

ALPHA BANK Με τη Vodafone φέρνει τη νέα εποχή στις συναλλαγές Καθημερινές συναλλαγές εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια στα τερματικά με το σήμα contactless. Το κινητό τηλέφωνο δεν απομακρύνεται από τα χέρια του κατόχου. Οι αγορές κάτω των 25 ευρώ πραγματοποιούνται χωρίς τη χρήση του μυστικού κωδικού προσβάσεως (passcode), ενώ για αγορές άνω των 25 ευρώ θα ζητείται από την εφαρμογή η εισαγωγή του passcode. Εναλλακτικά, υπάρχει η δυνατότητα υποχρεωτικής χρήσεως του passcode ακόμη και για αγορές κάτω των 25 ευρώ. Τα στοιχεία της κάρτας είναι αποθηκευμένα με ασφάλεια στην εφαρμογή και προσβάσιμα μόνον από τον κάτοχο, με χρήση του passcode. Τα αντίγραφα λογαριασμού της κάρτας διατίθενται μόνο ηλεκτρονικά, μέσω της υπηρεσίας Alpha e-statements. Η υπηρεσία Alpha alerts παρέχεται άνευ χρεώσεως. Enter Bonus American Express® Η Enter Bonus American Express® είναι η πρώτη κάρτα που όχι μόνο σας προσφέρει ασφαλή πρόσβαση στον τραπεζικό σας λογαριασμό, αλλά και επιβραβεύει τις καθημερινές σας αγορές μέσω του προγράμματος συναλλαγών Bonus. Διαθέτει την πρωτοποριακή τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών (contactless), η οποία παρέχει στον κάτοχο τη δυνατότητα πραγματοποίησης συναλλαγών με μοναδική ευκολία, ταχύτητα και ασφάλεια σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Χρησιμοποιήστε τη σε όλες τις αγορές σας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αντί για μετρητά, με απευθείας χρέωση του τραπεζικού σας λογαριασμού εύκολα, γρήγορα, με μεγαλύτερη ασφάλεια, χωρίς την επιβάρυνση τόκων, αλλά με την επιβράβευση Bonus.Το μεγαλύτερο πρόγραμμα επιβραβεύσεως συναλλαγών σάς χαρίζει Bonus πόντους σε κάθε συναλλαγή σας, τους οποίους μπορείτε να εξαργυρώσετε σε προϊόντα και υπηρεσίες χιλιάδων επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Alpha Bank Enter Visa Tap ’n Pay Με το Tap ’n Pay, οι καθημερινές συναλλαγές πραγματοποιούνται εύ-

26 Νοέμβριος 2015

κολα, γρήγορα και με ασφάλεια. Μέσω της πρωτοποριακής αυτής εφαρμογής η Vodafone SIM κάρτα του κινητού τηλεφώνου περιέχει αποθηκευμένη με ασφάλεια τη νέα κάρτα Alpha Bank Enter Visa Tap ’n Pay. Με την εφαρμογή Tap ’n Pay οι contactless συναλλαγές πραγματοποιούνται με χρέωση του τραπεζικού λογαριασμού που είναι συνδεδεμένος με την κάρτα. Οι καθημερινές συναλλαγές ολοκληρώνονται με μία κίνηση, απλά τοποθετώντας το κινητό τηλέφωνο μπροστά από το τερματικό αποδοχής καρτών (POS) με το σήμα contactless. Alpha Bank Enter Visa contactless Η καθημερινότητά σας γίνεται πιο απλή όταν κινείστε χωρίς περιορισμούς. Με την Alpha Bank Enter Visa contactless έχετε άμεση πρόσβαση στον τραπεζικό σας λογαριασμό κάθε στιγμή, απαλλαγμένοι από το άγχος των μετρητών και του συναλλάγματος. Επιπλέον, η τεχνολογία contactless σάς επιτρέπει να πραγματοποιείτε τις καθημερινές σας συναλλαγές με μοναδική ευκολία σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Alpha Bank Enter MasterCard contactless Με την Alpha Bank Enter MasterCard contactless έχετε άμεση πρόσβαση στον τραπεζικό σας λογαριασμό κάθε στιγμή, απαλλαγμένοι από το άγχος των μετρητών και του συναλλάγματος. Επιπλέον, η τεχνολογία contactless σάς επιτρέπει να πραγματοποιείτε τις καθημερινές σας συναλλαγές με μοναδική ευκολία σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Η Alpha Bank Enter MasterCard contactless προσφέρεται χωρίς συνδρομή και επειδή οι συναλλαγές εξοφλούνται με απευθείας χρέωση του τραπεζικού σας λογαριασμού, δεν επιβαρύνεστε με τόκους. Οι κάρτες με τα πολλά πλεονεκτήματα: ∼ Τεχνολογία contactless, που επιτρέπει την πραγματοποίηση συναλλαγών εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια στις επιχειρήσεις με το σήμα contactless. Δεν απαιτείται η εισαγωγή της κάρτας στο τερματικό και οι συναλλαγές σας ολοκληρώνονται σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. ∼ Για αγορές έως 25 ευρώ, η συναλλαγή ολοκληρώνεται σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο. Oι αγορές άνω των 25 ευρώ πραγματοποιούνται επίσης ανέπαφα, με την πληκτρολόγηση του τετραψήφιου Προσωπικού Μυστικού Αριθμού (ΡΙΝ) κάθε φορά που θα σας ζητηθεί, χωρίς να χρειαστεί να υπογράφετε τη σχετική απόδειξη. Χ

MasterCard Το μέλλον είναι εδώ Ηλεκτρονικές και mobile πληρωμές

αθώς ο κόσμος γίνεται όλο και περισσότερο ψηφιακός, το μέλλον των αγορών και των πληρωμών είναι πλέον εδώ. Ζούμε όλοι μια σημαντική παγκόσμια αλλαγή, παρακολουθώντας τους ανθρώπους να μετακινούνται από ένα φυσικό –χωρίς αλληλεπιδράσεις– περιβάλλον προς έναν κόσμο στον οποίο βρίσκονται μονίμως συνδεδεμένοι. Αυτή η ψηφιακή σύγκλιση αλλάζει πλέον καταλυτικά τα δεδομένα. Στη MasterCard διακρίνουμε την τάση για σταθερή αύξηση του όγκου των ηλεκτρονικών πληρωμών και των πληρωμών μέσω κινητού τηλεφώνου. Το γεγονός αυτό ενισχύεται επίσης από την ευρεία διαθεσιμότητα νέων λύσεων πληρωμών, όπως οι ανέπαφες συναλλαγές και οι πληρωμές μέσω άλλων συσκευών. Όλες αυτές οι εξελίξεις υποδηλώνουν ότι το μέλλον των πληρωμών δεν είναι πλέον ένας φουτουριστικός κόσμος, είναι ήδη το παρόν. Σήμερα, υπάρχουν 3 δισεκατομμύρια χρήστες του Διαδικτύου (40% του παγκόσμιου πληθυσμού), σε σύγκριση με μόλις 1 εκατομμύριο 10 χρόνια πριν. Σύμφωνα με έρευνα της Juniper, έως το 2018 οι χρήστες smartphone αναμένεται να αυξηθούν σε 2,6 δισεκατομμύρια παγκοσμίως, ενώ έως το 2019 οι χρήστες tablet και κινητών τηλεφώνων αναμένεται να πραγματοποιούν ετησίως συναλλαγές μέσω κινητών συσκευών αξίας 195 δισ. Στην πραγματικότητα, θα δούμε περισσότερες αλλαγές στον χώρο των λύσεων πληρωμών μέσα στα επόμενα 5 χρόνια από όσες έχουμε δει τις τελευταίες 5 δεκαετίες. Όλα τα παραπάνω είναι συγκλονιστικά νούμερα.

Ο όγκος των ψηφιακών πληρωμών αναμένεται να φτάσει το 38% του συνολικού όγκου συναλλαγών μέσω καρτών έως το 2020. Παράλληλα, ενώ σήμερα οι κάρτες ανέπαφων συναλλαγών κυριαρχούν σε ό,τι αφορά τον όγκο των ανέπαφων συναλλαγών που πραγματοποιούνται, αναμένουμε οι ανέπαφες συναλλαγές μέσω κινητών τηλεφώνων να αυξηθούν από λιγότερο από 1% μέσα στο 2015, στο 28% έως το 2020. Όλες αυτές οι αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά, η σύγκλιση των διαφόρων καναλιών λιανικής πώλησης και η εμφάνιση νέων λύσεων πληρωμών, απαιτούν μια συνεχή επαναξιολόγηση των υφιστάμενων και απαιτούμενων τεχνολογιών. Η MasterCard, δημιουργώντας λύσεις όπως το MasterPassTM, το μοναδικό παγκόσμιο brand agnostic wallet, νέα πρότυπα tokenization και κατέχοντας την τεχνογνωσία στον χώρο των πληρωμών, παρέχει στους εμπόρους τρόπους για να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με τους κινδύνους ασφάλειας των νέων συσκευών και τεχνολογιών, καλύπτοντας παράλληλα τις ανάγκες τους για καλύτερη εμπειρία αγορών. Όλα τα παραπάνω δεν θα μπορούσαν να μην αφορούν και την Ελλάδα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στη χώρα μας αποτελεί η μεγάλη αύξηση της χρήσης καρτών ανέπαφων συναλλαγών, που σημειώνει πλέον διπλάσια νούμερα συγκριτικά με το παρελθόν, εξέλιξη που χρειάστηκε πολύ λίγο χρόνο για να γίνει πραγματικότητα. Η MasterCard είναι λοιπόν εδώ για να υποστηρίξει αυτές τις εξελίξεις, προσφέροντας προηγμένη τεχνολογία και καινοτόμες λύσεις στον χώρο των πληρωμών. Το λανσάρισμα της εφαρμογής mobile ticketing για τα μέσα μεταφοράς στην Αθήνα (TfA app) και η παρουσίαση της πρώτης cashless επιχείρησης στην Ελλάδα είναι σημαντικά βήματα προς αυτήν τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται.

Φθηνότερες χρεώσεις προσφέρουν σε κάποιες περιπτώσεις οι ανεξάρτητοι προμηθευτές στους καταναλωτές, οικιακούς και επαγγελματικούς, σε σύγκριση με τη ΔΕΗ. 28 Nοέμβριος 2015

∼ αφιέρωμα

Φθηνότερα καύσιμα και Μνημόνιο «ζεσταίνουν» τη λιανική αγορά ηλεκτρισμού

ναθέρμανση της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας, κυρίως λόγω τoυ φθηνού πετρελαίου και του φυσικού αερίου, τα οποία αυξάνουν τα δυνητικά περιθώρια κέρδους των εταιρειών, αλλά και της προοπτικής των δημοπρασιών ποσοτήτων ηλεκτρισμού από τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ. Μετά την κατάρρευση της Energa και της Hellas Power τον Φεβρουάριο του 2012, οι πελάτες τους επέστρεψαν στη ΔΕΗ, καθώς προκλήθηκε κρίση αξιοπιστίας των καταναλωτών έναντι των εναλλακτικών προμηθευτών. Ωστόσο, στην αγορά παραμένουν εταιρείες οι οποίες στην παρούσα φάση διατηρούν χαμηλό προφίλ, αναμένοντας τις προωθούμενες αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες πιστεύεται ότι θα αυξήσουν τον βαθμό διαφάνειας στη διαμόρφωση των τιμών σε όλα τα στάδια. Τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι το μερίδιο των εναλλακτικών παρόχων στην αγορά έχει φθάσει στο 5,7%, με τρεις καθετοποιημένες εταιρείες, την Ήρων, την Elpedison και την Protergia να έχουν το 4,7% –με μερίδια 1,9%, 1,6% και 1,2% αντίστοιχα– ενώ στο υπόλοιπο 1% δραστηριοποιούνται μικρότεροι προμηθευτές, όπως η Green, η Watt+Volt, η Voltera και η NPG. Πέρα από την πτώση των τιμών του ηλεκτρισμού στη χονδρική αγορά –αποτέλεσμα της μείωσης της τιμής του φυσικού αερίου μετά την κατάρρευση του πετρελαίου και της συρρίκνωσης της ζήτησης– το καταλυτικό βήμα είναι οι αναμενόμενες δημοπρασίες ηλεκτρισμού στο

πρότυπο του γαλλικού μοντέλου ΝΟΜΕ. Μια ποσότητα από τη φθηνή ηλεκτροπαραγωγή της ΔΕΗ –ενέργεια που προέρχεται από τις λιγνιτικές μονάδες– θα δημοπρατηθεί. Δικαίωμα αγοράς θα έχουν οι εταιρείες προμήθειας. Το σχέδιο για τις δημοπρασίες βρίσκεται στο στάδιο της τελικής επεξεργασίας από τη ΡΑΕ. Σε πρώτη φάση, οι ποσότητες ηλεκτρισμού που θα δημοπρατηθούν θα είναι περιορισμένες, από 300-500 MW. Θα είναι ένα είδος market test, για να φανεί πώς λειτουργεί στην πράξη ο νέος θεσμός, και αργότερα θα βγουν μεγαλύτερες ποσότητες. Το μέτρο εντάσσεται στη μνημονιακή υποχρέωση για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ –και της όποιας εταιρείας– στη χονδρική και τη λιανική στο 50% της αγοράς ώς το 2020. Η κυβέρνηση φαίνεται ότι δεν θεωρεί δεσμευτική ως προς τον χρόνο εφαρμογής τη συμφωνία με τους δανειστές για μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ κατά 25% σε πρώτη φάση, εκτιμώντας ότι αρκούν η σταδιακή μείωση και η επίτευξη του στόχου για το 2020. Μάλιστα, μέσω των δημοπρασιών θεωρεί ότι μπορεί να ξεπεράσει τον σκόπελο της πώλησης μονάδων της ΔΕΗ. Ωστόσο, ένα από τα προβλήματα που δεν έχει λυθεί –και καθυστερεί τις δημοπρασίες– είναι η τιμή εκκίνησης, με τους εναλλακτικούς παρόχους να πιέζουν για όσο το δυνατόν χαμηλότερες τιμές και τη ΔΕΗ να διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι δεν θα δεχθεί τίποτα λιγότερο από την κάλυψη του κόστους παραγωγής, συν ένα εύλογο κέρδος. Στη φάση αυτή, η ΡΑΕ επεξεργάζεται τη μεθοδολογία καθορισμού της τιμής εκκίνησης. ΧΡΗΜΑ 29

Χ αφιέρωμα ∼ Λιανική αγορά ηλεκτρισμού

Οι χρεώσεις των εναλλακτικών παρόχων Φθηνότερες χρεώσεις προσφέρουν, σε κάποιες περιπτώσεις οι ανεξάρτητοι προμηθευτές στους καταναλωτές οικιακούς και επαγγελματικούς, σε σύγκριση με τη ΔΕΗ. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, βάσει των τιμοκαταλόγων που της κοινοποιούν όλοι οι προμηθευτές και οι οποίοι αναφέρονται σε τετραμηνιαίες καταναλώσεις. Με εξαίρεση τη ΔΕΗ, το σύνολο των υπόλοιπων προμηθευτών προσφέρουν τιμές οι οποίες ενδέχεται να μεταβάλλονται, λόγω της εφαρμογής «ρήτρας προσαρμογής Οριακής Τιμής Συστήματος». Όπως αναφέρεται στις συμβάσεις των ανεξάρτητων προμηθευτών, η ρήτρα ενεργοποιείται με επιπλέον επιβάρυνση, όταν η οριακή τιμή συστήματος (περίπου η χονδρική τιμή) ξεπερνά κάποια όρια. Μπορεί δηλαδή να τίθεται ένα εύρος οριακής τιμής, με βάση το οποίο καθορίζεται το τιμολόγιο κάθε εταιρείας, για παράδειγμα 40-50 ευρώ οι 1.000 κιλοβατώρες. Εφ’ όσον η οριακή τιμή πέσει κάτω από τα 40 ευρώ, η διαφορά είναι υπέρ του πελάτη. Αντίθετα, τον επιβαρύνει αν ξεπεράσει τα 50 ευρώ. Επιπλέον, ο προμηθευτής επιβαρύνει τον πελάτη του και με τις απώλειες του συστήματος. Με βάση τους τιμοκαταλόγους των έξι ανεξάρτητων προμηθευτών και της ΔΕΗ, προκύπτει ότι στις αναγραφόμενες χρεώσεις (ενέργεια συν ρυθμιζόμενες χρεώσεις για χρήση δικτύου, ΥΚΩ κ.λπ.), χωρίς να περιλαμβάνονται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, τα ΔΕΤΕ και ο ΦΠΑ, όπως επίσης και τα τέλη υπέρ ΕΡΤ και ΟΤΑ, διαμορφώνονται οι εξής τιμές:

30 Nοέμβριος 2015

∼ Στις οικιακές συνδέσεις με μονοφασική παροχή και καταναλώσεις 1.200, 2.000 και 3.000 κιλοβατώρες το τετράμηνο, τη χαμηλότερη τιμή δίνει η εταιρεία Watt + Volt, με 171,58, 300,96 και 525,14 ευρώ αντίστοιχα. ∼ Στις οικιακές συνδέσεις με τριφασική παροχή (25 KVA) και καταναλώσεις 2.000 και 3.000 κιλοβατώρες το τετράμηνο, και πάλι η Watt + Volt δίνει τις χαμηλότερες τιμές, με 300,96 και 525,14 ευρώ αντίστοιχα. ∼ Στις καταναλώσεις οικιακού νυκτερινού για 400 κιλοβατώρες το τετράμηνο, την καλύτερη τιμή δίνει η εταιρεία Green, με 38,50 ευρώ. ∼ Στις εμπορικές συνδέσεις με τριφασική παροχή για καταναλώσεις 2.000 και 3.000 κιλοβατώρες το τετράμηνο, τις χαμηλότερες τιμές δίνει η Green, με 337,74 και 497,98 ευρώ. ∼ Στις μικρές βιομηχανικές συνδέσεις με τριφασική παροχή, και πάλι τις χαμηλότερες τιμές δίνει η Green, με 327,74 και 482,98 ευρώ το τετράμηνο. Σχετικά με την αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή κυριαρχείται ακόμη από τη ΔΕΗ, η οποία κατέχει μερίδιο 96,8%, με βάση τα τελευταία στοιχεία του Σεπτεμβρίου.

Τι προβλέπει το Μνημόνιο Το τελευταίο Μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση προβλέπει την αναδιοργάνωση της αγοράς ενέργειας. Οι επιμέρους δράσεις καταλαμβάνουν σχεδόν το σύνολο των επιμέρους τομέων της αγοράς (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, ΑΠΕ, εξοικονόμηση ενέργειας). Σε ό,τι αφορά την απελευθέρωση της λιανικής αγοράς φυσικού αερίου, θεσπίζεται αναλυτική ρύθμιση στον ίδιο τον νόμο του Μνημονίου (ν. 4336/2015), καθότι αυτός αποτέλεσε εργαλείο όχι μόνο για την κύρωση του σχεδίου του Μνημονίου, αλλά και για τη νομοθέτηση της πρώτης δέσμης μέτρων που αποτελούσαν «προαπαιτούμενα» για την εκταμίευση του δανείου. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων πρόκειται για δράσεις που αποτελούν επί μακρόν αντικείμενο επεξεργασίας και διαφωνίας μεταξύ των παραγόντων της αγοράς, χωρίς αποτέλεσμα μέχρι σήμερα. Ως εκ τούτου, η τήρηση των συμφωνηθέντων με τους δανειστές στον τομέα της ενέργειας αποτελεί υψηλού βαθμού δυσκολίας πρόκληση για τη νέα κυβέρνηση. Στον κλάδο του ηλεκτρισμού, το Μνημόνιο προβλέπει αρχική μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική και χονδρική αγορά κατά 25%, με απώτερο στόχο τη μείωση κάτω του 50% έως το 2020. Πρόκειται για έναν αρκετά δύσκολο στόχο, αν ληφθεί υπόψη ότι η ΔΕΗ κατέχει σήμερα μερίδιο 95% της λιανικής. Για την επίτευξη του στόχου προβλέπεται να συζητηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η εφαρμογή του πολυσυζητημένου συστήματος δημοπρασιών ΝΟΜΕ για πώληση μέρους της φθηνής λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ στους ανταγωνιστές της προμηθευτές, οι οποίοι έχουν συγκριτικό μειονέκτημα λόγω του μονοπωλίου της στις παραπάνω ηλεκτροπαραγωγικές πηγές. Επισημαίνεται ωστόσο ότι το εν λόγω μέτρο έχει αποτελέσει δύο φορές αντικείμενο διαβούλευσης, με σημαντικά ζητήματα να παραμένουν ανοικτά, όπως η τιμή πώλησης και η σύνδεσή της με το κόστος παραγωγής της ΔΕΗ. Εν γνώσει των δυσκολιών, το Μνημόνιο προβλέπει ότι σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας μέχρι τον Οκτώβριο του 2015, θα συμφωνηθούν εναλλακτικά διαρθρωτικά μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος. Παρότι δεν αναφέρεται ρητά, πιθανόν υπονοείται η δημιουργία της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ», ήτοι η δημιουργία μιας νέας καθετοποιημένης εταιρείας στην οποία θα εισφερθεί περίπου το 30% του παραγωγικού δυναμικού και της πελατειακής βάσης της ΔΕΗ, σχέδιο το οποίο είχε θεσμοθετηθεί με νόμο το 2014 και (προσωρινά) εγκαταλείφθηκε. Μια άλλη μνημονιακή υποχρέωση συνίσταται στην αναθεώρηση των εκπτώσεων που παρέχει η ΔΕΗ από το 2014 στις ενεργοβόρες βιομηχανίες και η αντικατάστασή τους με τιμολόγια που θα λαμβάνουν υπόψη την επίδραση του καταναλωτικού προφίλ των πελατών στο κόστος της ΔΕΗ. Οι εν λόγω εκπτώσεις χορηγήθηκαν κατόπιν πολυετούς διαμαρτυρίας των βιομηχανικών πελατών για αντιανταγωνιστική στάση της ΔΕΗ, που επιβάρυνε το ενεργειακό τους κόστος. Ωστόσο, ο τρόπος που χορηγήθηκαν, με παρέμβαση του ελληνικού Δημοσίου, ήγειρε ζητήματα παράβασης των ευρωπαϊκών κανόνων κρατικών ενισχύσεων και επίσης δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις του θεσμικού πλαισίου για σύναψη συμβάσεων κατόπιν εξατομικευμένης διαπραγμάτευσης. Λόγω του ιστορικού αντιδικίας της ΔΕΗ με πολλούς μεγάλους πελάτες της, που προηγήθηκε της

☛

Στον κλάδο του ηλεκτρισμού, το Μνημόνιο προβλέπει αρχική μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική και χονδρική αγορά κατά 25%, με απώτερο στόχο τη μείωση κάτω του 50% έως το 2020.

χορήγησης των εκπτώσεων, γεννάται ευλόγως το ερώτημα πώς θα λειτουργήσει η αγορά μετά την άρση των εκπτώσεων. Σημαντική είναι επίσης η μεταρρύθμιση της λιανικής αγοράς φυσικού αερίου, με σειρά δράσεων σε βάθος τριετίας, με στόχο την άρση των μονοπωλίων της ΔΕΠΑ και των τοπικών ΕΠΑ. Μένει να διαπιστωθεί κατά πόσον το άνοιγμα της εν λόγω αγοράς θα είναι ομαλότερο συγκριτικά με το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού. Ήδη, προβληματίζουν οι απαιτήσεις που εγείρουν οι ξένες εταιρείες που μετέχουν στις ΕΠΑ, λόγω της άρσης της αποκλειστικότητας 30 ετών που τους είχε παραχωρηθεί. Με ενδιαφέρον αναμένεται εξάλλου το νέο πλαίσιο στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) μέχρι τον Δεκέμβριο του 2015. Μετά τις αλλεπάλληλες περικοπές που έπληξαν σημαντικά τον κλάδο, στόχος είναι να εκπονηθεί ένα σύγχρονο μοντέλο στήριξης που θα είναι σύμφωνο με τις νεώτερες ευρωπαϊκές κατευθυντήριες αρχές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της ενέργειας, οι οποίες ισχύουν από τον Ιούλιο του 2014, και θα είναι και οικονομικά βιώσιμο. Στο Μνημόνιο προβλέπεται επίσης πλειάδα άλλων σημαντικών δράσεων, που δεν είναι δυνατό να παρουσιαστούν εκτενέστερα, όπως η δυνατότητα εφαρμογής εναλλακτικών λύσεων έναντι της ιδιωτικοποίησης του διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), η επανεξέταση της φορολόγησης της ενέργειας, η ενίσχυση της ανεξαρτησίας της ΡΑΕ, μέτρα για τη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (αποζημίωση μονάδων για διαθεσιμότητα ισχύος, αποτροπή λειτουργίας μονάδων κάτω του κόστους, συμβάσεις διακοψιμότητας κ.ά.). Ο μεγάλος όγκος των απαιτούμενων δράσεων, το στενό χρονικό πλαίσιο εφαρμογής τους και οι παθογένειες ετών, τις οποίες καλούνται να θεραπεύσουν σε τόσο σύντομο διάστημα, καθιστούν το σχετικό εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο. Θα απαιτηθεί επίπονη εργασία από τους αρμόδιους φορείς, ορθή κρίση κατά την επεξεργασία των επιμέρους ρυθμίσεων και καλόπιστη συνεργασία όλων των παραγόντων της αγοράς, προκειμένου να υιοθετηθούν δίκαιες και αποτελεσματικές λύσεις, που θα δώσουν αναπτυξιακή ώθηση σε έναν κρίσιμο τομέα, που θα μπορούσε να αποτελέσει κινητήριο μοχλό για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. ΧΡΗΜΑ 31

Χ αφιέρωμα ∼ Λιανική αγορά ηλεκτρισμού

ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ «ΠΑΙΚΤΕΣ» ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Τρεις μεγάλοι όμιλοι και κάποιες μικρότερες εταιρείες δραστηριοποιούνται αυτήν τη στιγμή στην αγορά της λιανικής ηλεκτρισμού. Παρακάτω γίνεται μια συνοπτική παρουσίασή τους:

Όμιλος Ήρων

Elpedison

Ο Ήρων είναι ένας όμιλος επιχειρήσεων που δραστηριοποιείται στην παραγωγή, προμήθεια και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας. Με έναρξη εργασιών ήδη από το 2000, διαθέτει πλέον την υποστήριξη τριών μεγάλων ενεργειακών ομίλων. Ιδρύθηκε από τον Όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο οποίος κατέχει ηγετική θέση στον τομέα της παραγωγής ενέργειας από συμβατικές και ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ) στην Ελλάδα και διεθνώς. Το 2009, εισέρχεται στη μετοχική σύνθεση η Gaz De France Suez, ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος παραγωγός και προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο. Επιπλέον, τον Μάρτιο του 2014, ολοκληρώνεται επιτυχώς η είσοδος και της Qatar Petroleum International (QPI), μίας ακόμη παγκόσμιας ηγετικής δύναμης στον ενεργειακό χάρτη, στο μετοχικό κεφάλαιο του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Ήρων ΙΙ. Ο Ήρων είναι ο πρώτος ιδιωτικός όμιλος που δραστηριοποιήθηκε στο πλαίσιο της απελευθερωμένης αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα. Κατασκεύασε και λειτουργεί επιτυχώς από το 2004 την πρώτη ιδιωτική μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα. Το 2009, ακολούθησε ένας δεύτερος σταθμός συνδυασμένου κύκλου στην ίδια θέση. Ο Ήρων συμμετέχει ουσιαστικά στον Εθνικό Ενεργειακό Σχεδιασμό και Προγραμματισμό, οι σταθμοί του αποτελούν την επιτομή της τεχνολογίας και η λειτουργία τους είναι πλήρως εναρμονισμένη με τις απαιτήσεις της αγοράς. Διαθέτοντας ισχυρή μετοχική και παραγωγική βάση, ο όμιλος είναι σε θέση να προσφέρει ουσιαστικά και μακροχρόνια οφέλη στους πελάτες και τους συνεργάτες του.

Έχοντας κληρονομήσει την εμπειρία, την τεχνογνωσία και την τεχνολογία από τις μητρικές της εταιρείες –Ελληνικά Πετρέλαια, Edison και Ελλάκτορα– η Elpedison είναι η εταιρεία ενέργειας που καταλαβαίνει την αγορά σε βάθος, προσδιορίζει όλους τους κρίσιμους παράγοντες που την επηρεάζουν και πράττει πάντα έχοντας ως στόχο το όφελος του τελικού καταναλωτή. Με τις δύο ιδιόκτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου, με καύσιμο φυσικό αέριο, η Elpedison δεσμεύεται σε μία από τις πιο φιλικές προς το περιβάλλον διαδικασίες παραγωγής ενέργειας. Παράλληλα, η προηγμένη τεχνολογία παραγωγής συνδυασμένου κύκλου, που χρησιμοποιείται και στις δύο μονάδες, διασφαλίζει την πλέον αποτελεσματική χρήση των ορυκτών καυσίμων, επιτυγχάνοντας απόδοση της τάξης του 56%. Η Elpedison, χάρη στο άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό της, προσδιορίζει με ακρίβεια τις ανάγκες των επιχειρησιακών και οικιακών της πελατών. Προτείνει στους πελάτες της το προϊόν εκείνο που ταιριάζει καλύτερα στις διαφοροποιημένες τους ανάγκες, μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος τους σε κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Σήμερα, η Elpedison αποτελεί κορυφαία εταιρεία στον τομέα της παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Φιλοδοξεί να είναι πάντα ένας από τους σημαντικότερους «παίκτες» στον κλάδο της, προσφέροντας ενεργειακά προϊόντα και υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών, σε ανταγωνιστικές τιμές, με σταθερότητα και συνέπεια.

32 Nοέμβριος 2015

Protergia

Watt + Volt

Η Protergia είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Διαθέτει ένα ενεργειακό χαρτοφυλάκιο δυναμικότητας άνω των 1.200 MW, που ξεπερνά το 10% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Ως παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας, με ιδιωτικές επενδύσεις σε εργοστάσια υψηλής τεχνολογίας, η Protergia διαθέτει βαθιά γνώση της αγοράς ηλεκτρισμού, ενώ υλοποιεί συνεχώς φιλικές προς το περιβάλλον επενδύσεις, συνεισφέροντας στην ελληνική οικονομία και απασχόληση. Η Protergia, 100% θυγατρική του Ομίλου Μυτιληναίου, συγκεντρώνει τη διαχείριση όλων των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων του ομίλου, που περιλαμβάνουν μονάδες παραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο και μονάδες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκούς σταθμούς και μικρά υδροηλεκτρικά έργα). Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2010 και σήμερα αποτελεί την εξέλιξη των ενεργειακών εταιρειών του ομίλου, καθώς το όραμα της ανάδειξης της δυναμικής του τομέα της ενέργειας στην Ελλάδα αποτελεί προτεραιότητα του Ομίλου Μυτιληναίου εδώ και μία δεκαετία. Η Protergia δραστηριοποιείται και στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, με στόχο να προσφέρει ηλεκτρικό ρεύμα σε επιχειρήσεις, επαγγελματίες και νοικοκυριά, υπηρετώντας τις ανάγκες των πελατών για ανταγωνιστικές τιμές και σύγχρονες, αξιόπιστες υπηρεσίες.

H Watt + Volt ΑΕ είναι ελληνική εταιρεία παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών ηλεκτρικής ενέργειας και ανήκει στον όμιλο επιχειρήσεων Watt + Volt, με θυγατρικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, με άδειες εμπορίας και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, άδεια προμήθειας φυσικού αερίου και άδεια balancing ενεργειακού προφίλ τελικών καταναλωτών. Από το 2011 έως σήμερα, o όμιλος Watt + Volt επενδύει σε πρωτοποριακή τεχνολογική υποδομή και στην εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού του και διανύει μια επιτυχημένη πορεία, επεκτείνοντας διαρκώς τις δραστηριότητές του σε πολλαπλούς τομείς επιχειρηματικής ανάπτυξης με αντικείμενο την εμπορία και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, την εμπορία αερίων ρύπων και τη διαπραγμάτευση βασικών αγαθών, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, υπηρεσιών, λύσεων και εφαρμογών. Όραμα της εταιρείας είναι να αποτελέσει έναν ευέλικτο οργανισμό που εξελίσσεται διαρκώς, βάσει των νέων αναγκών που προκύπτουν παγκοσμίως, και με έμφαση στην έρευνα και την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και προϊόντων να βρίσκεται σε θέση να προτείνει αξιόπιστες λύσεις σε ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, αλλά και στον τελικό καταναλωτή.

Green

Volterra

Η Green δραστηριοποιείται στην εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Βάσει της Άδειας Εμπορίας Ηλεκτρικής Ενέργειας 200 MW (αριθμός μητρώου 29XGRENVENERNET8) που διαθέτει, η δραστηριότητά της περιλαμβάνει εισαγωγές, εξαγωγές και διαμετακομίσεις ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος και των γειτονικών χωρών της Ιταλίας, της Αλβανίας, της Βουλγαρίας, της ΠΓΔΜ και της Τουρκίας. Τα τελευταία χρόνια, η εταιρεία παρουσιάζει αξιοσημείωτη ανάπτυξη τόσο όσον αφορά τις ποσότητες ενέργειας που εμπορεύεται όσο και στη γενικότερη δραστηριότητά της στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Μέσω της εγγραφής της στο Ιταλικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (GME) είναι σε θέση να εισάγει και να εξάγει ηλεκτρική ενέργεια μέσω της διασύνδεσης Ελλάδας-Ιταλίας σε ημερήσια, μηνιαία και ετήσια βάση. Παράλληλα, έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές της στην ΠΓΔΜ και στη Σερβία, ιδρύοντας τις θυγατρικές εταιρείες Green Energy Trading Dooel Skopje και Green Energy Trading Doo Beograd. Στο άμεσο μέλλον, η Green στοχεύει να επεκτείνει το δίκτυο των συνεργατών της και να αυξήσει τη δραστηριότητά της λειτουργώντας με τον πλέον αξιόπιστο και ευέλικτο τρόπο προς όφελος των πελατών και των προμηθευτών της. Παράλληλα, σκοπεύει να επενδύσει περαιτέρω στην ίδρυση νέων θυγατρικών εταιρειών στην περιοχή της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Η Volterra AE δημιουργήθηκε το 2010 και είναι το αποτέλεσμα μιας στρατηγικής συμμαχίας 50:50 των ομίλων Sorgenia SpA (της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας ενέργειας στην Ιταλία) και J&P Άβαξ ΑΕ (μίας από τις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες στην Ελλάδα, με παρουσία σε 5 ακόμη χώρες της Ευρώπης, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική). Η Volterra αποτελεί το όχημα μέσω του οποίου οι δύο όμιλοι θα αναπτυχθούν στην αγορά της ενέργειας στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου. Η εταιρεία φιλοδοξεί να εμπλακεί σε όλες τις μορφές και τους τρόπους παραγωγής ενέργειας, με προτεραιότητα στην ανάπτυξη μονάδων από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Η Volterra δραστηριοποιείται στους τομείς της εμπορίας και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, προμηθεύοντας με ηλεκτρικό ρεύμα κατοικίες, επιχειρήσεις και βιομηχανίες, χαμηλής και μέσης τάσης, διασφαλίζοντας πάντοτε σημαντικές εκπτώσεις για τους πελάτες της. Επίσης, η εταιρεία δραστηριοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, διατηρώντας στο ενεργειακό χαρτοφυλάκιό της διάφορα έργα σε λειτουργία, αλλά και υπό ανάπτυξη σχέδια σε όλη την Ελλάδα. Κύρια χαρακτηριστικά της Volterra σε όλες τις δράσεις της είναι η διαφάνεια και ο επαγγελματισμός, αδιαπραγμάτευτες αξίες που υπαγορεύονται από τους ομίλους-μετόχους της. Χ ΧΡΗΜΑ 33

ΑΓΟΡΑ ΑΕΕΑΠ

ΜΕ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΙΑΣΩΖΕΙ ΤΗΝ ΑΣΘΜΑΙΝΟΥΣΑ ΕΓΧΩΡΙΑ ΚΤΗΜΑΤΑΓΟΡΑ

34 Νοέμβριος 2015

~ αφιέρωμα

Τη μεγαλύτερη αύξηση διεθνούς επενδυτικής δραστηριότητας στη Νότια Ευρώπη παρουσιάζουν οι αγορές της Ισπανίας και της Ελλάδας με όχημα τις ΑΕΕΑΠ, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία μεγάλου βρετανικού οίκου real estate.

τις αγορές της Ελλάδας και της Ισπανίας καταγράφεται μεγάλη αύξηση των επενδύσεων ακινήτων την τελευταία διετία, με τα στοιχεία του α’ εξαμήνου να δείχνουν πως η αξία των συναλλαγών στις δύο χώρες αντιπροσωπεύει ήδη το 88% των συνολικών συναλλαγών. Τα θετικά στοιχεία, που προέρχονται από μεγάλη διεθνή εταιρεία συμβούλων, συνδέονται με τις επενδύσεις 820 εκατ. ευρώ σε δύο ελληνικές επενδυτικές εταιρείες ακινήτων (ΑΕΕΑΠ), την Εθνική Πανγαία και την Grivalia Properties. Πλειοψηφικό μερίδιο της πρώτης ελέγχει η επενδυτική εταιρεία Invel, ενώ μεγαλύτερος μέτοχος της δεύτερης είναι η καναδική Fairfax. Την ίδια περίοδο, στις ισπανικές ΑΕΕΑΠ επενδύθηκαν γύρω στα 2,55 δισ. ευρώ σύμφωνα με τον βρετανικό οίκο. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι οι ΑΕΕΑΠ αποτελούν ένα ασφαλές και αποδοτικό όχημα για τους διεθνείς επενδυτές, ώστε να τοποθετηθούν στις αγορές εμπορικών ακινήτων της Νότιας Ευρώπης. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι συγκεκριμένοι επενδυτές δεν γνωρίζουν τις τοπικές αγορές πολύ καλά, και οι ΑΕΕΑΠ τους παρέχουν πρόσβαση σε τοπικούς παίκτες, που είναι καλύτερα τοποθετημένοι. Οι αναλυτές υποστηρίζουν πως στο α’ εξάμηνο τη μεγαλύτερη αύξηση επενδυτικής δραστηριότητας στα εμπορικά ακίνητα της Νότιας Ευρώπης την κατέγραψε η Ισπανία (168% σε σύγκριση με το α’ εξάμηνο του 2013). Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η αξία των συναλλαγών στην ισπανική αγορά ακινήτων θα ξεπεράσει φέτος τα 5 δισ. ευρώ. Από τις επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν μέχρι σήμερα, το 21% συνδέεται με τις νεοϊδρυθείσες ισπανικές ΑΕΕΑΠ (SOCIMIs). Οι τελευταίες επένδυσαν φέτος κυρίως στη λιανική (44%) και στα γραφεία (42%). Στην Ελλάδα, το 38% των επενδύσεων το τελευταίο 18μηνο συνδέεται με τις ΑΕΕΑΠ που επένδυσαν κυρίως στα γραφεία (84%) και στη λιανική (12%). Η κυριαρχία των γραφείων συνδέεται με την πώληση

και επαναμίσθωση 28 κρατικών κτηρίων στην Εθνική Πανγαία και την Grivalia. Το ενδιαφέρον της αγοράς ακινήτων, ως έναν μεγάλο βαθμό, επικεντρώνεται λοιπόν στην κινητικότητα που παρατηρείται στις ΑΕΕΑΠ, εκτιμώντας πως η όποια αντιστροφή του κλίματος στο real estate θα προέλθει από τα επαγγελματικά ακίνητα. Πληροφορίες αναφέρουν πως η Trastor ΑΕΕΑΠ, η οποία ανήκει στην Τράπεζα Πειραιώς και βρίσκεται σε διαγωνιστική διαδικασία για την επιλογή επενδυτή στον οποίο θα διαθέσει πακέτο μετοχών της (τουλάχιστον 33,5%), συζητά και με την Intercontinental International ΑΕΕΑΠ (ICI) την πιθανή συγχώνευσή τους (ενδεχομένως μετά από εξαγορά της δεύτερης από την πρώτη). Η ICI διαθέτει ακίνητα συνολικής αξίας περίπου 50 εκατ. ευρώ, ενώ η Trastor έχει χαρτοφυλάκιο ακινήτων αξίας 71 εκατ. ευρώ. Βάσει επίσης πληροφοριών, η Trastor έχει καταρτίσει short list τριών ενδιαφερομένων για την εξαγορά τμήματος του μετοχικού της κεφαλαίου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κίνηση του ομίλου Quest, ο οποίος ξεκίνησε τις διαδικασίες για την ίδρυση ΑΕΕΑΠ, στην οποία θα μεταφέρει 9 ακίνητα ιδιοκτησίας του. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για ☛

Στην Ελλάδα, το 38% των επενδύσεων το τελευταίο 18μηνο συνδέεται με τις ΑΕΕΑΠ που επένδυσαν κυρίως στα γραφεία (84%) και στη λιανική (12%).

ΧΡΗΜΑ 35

Χ αφιέρωμα ~ Αγορά ΑΕΕΑΠ ☛

Το ενδιαφέρον της αγοράς ακινήτων, ως έναν μεγάλο βαθμό, επικεντρώνεται στην κινητικότητα που παρατηρείται στις ΑΕΕΑΠ, εκτιμώντας πως η όποια αντιστροφή του κλίματος στο real estate θα προέλθει από τα επαγγελματικά ακίνητα.

πρόθεση της διοίκησης της Quest, στη συνέχεια, να επιδιώξει να εντάξει και άλλα ακίνητα στο χαρτοφυλάκιο της νέας ΑΕΕΑΠ, πιθανότατα από εταιρείες που έχουν επίσης στην κατοχή τους σημαντικά ακίνητα και το αντικείμενό τους δεν έχει καμιά σχέση με το real estate. Στο μέτωπο των δύο μεγαλύτερων ΑΕΕΑΠ –Grivalia Properties και Εθνική Πανγαία– με ενδιαφέρον αναμένονται οι επόμενες κινήσεις τους, με δεδομένο το ότι και οι δύο διαθέτουν ρευστότητα (106 εκατ. ευρώ η πρώτη και 103 εκατ. η δεύτερη) και σχεδιασμό για να μεγαλώσουν περαιτέρω. Η Intercontinental International ΑΕΕΑΠ συστάθηκε στις αρχές του 2013, έπειτα από άδεια λειτουργίας που έλαβε από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στο τέλος του 2011. Ιδιοκτήτης της είναι ο επιχειρηματίας ελληνοαμερικανικής καταγωγής Αριστείδης Χαλικιάς. Η πρώτη επένδυση της εταιρείας πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2012, και επρόκειτο για την εξαγορά ενός χαρτοφυλακίου 14 εμπορικών ακινήτων από την πρώην Εμπορική Τράπεζα. Το 2014, αποκτήθηκαν δύο επιπλέον ακίνητα, ένα ισόγειο κατάστημα-υπεραγορά με μισθωτή τον Σκλαβενίτη και ένα αυτοτελές κτήριο γραφείων-καταστημάτων με μισθωτή το ΙΚΑ/ΕΤΑΜ. Τα 14 πρώτα ακίνητα είναι τραπεζικά υποκαταστήματα, με μισθωτή τώρα την Alpha Bank, ΑΛΦΑ -4,92%. Το 2014, τα έσοδα από μισθώματα της ICI ήταν 3,7 εκατ. ευρώ, ο δανεισμός της ήταν στα 31 εκατ. ευρώ και είχε διαθέσιμα περίπου 20 εκατ. ευρώ. Όπως προβλέπεται στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις ΑΕΕΑΠ, η ICI υποχρεούται το 2016, εφόσον δεν τελεσφορήσουν οι συζητήσεις με την Trastor, να προχωρήσει και στην εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Σημειώνεται ότι οι ΑΕΕΑΠ εστιάζονται κυρίως σε επαγγελματικά ακίνητα (γραφειακούς χώρους και εμπορικά ακίνητα), ωστόσο πλέον επεκτείνουν το ενδιαφέρον τους και σε τουριστικά ακίνητα, ενώ με βάση την τελευταία συμπλήρωση του οικείου νομοθετικού πλαισίου μπορούν να επενδύσουν και σε έργα προς ανάπτυξη.

τικούς ομίλους κατά την κρίση της διαθέτουν ποιοτικά ακίνητα τα οποία συνάδουν με το επενδυτικό της προφίλ. Στο ανωτέρω πλαίσιο, η εταιρεία έχει διενεργήσει προκαταρκτικές συζητήσεις με τη Lamda Development, όπως και με άλλους ομίλους, διερευνώντας πιθανές συνέργειες που θα δημιουργήσουν αξία, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση. Η εταιρεία διευκρινίζει πάντως πως καμία συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί και συνεπώς δεν υπάρχουν δεσμευτικοί όροι και σχετικό χρονοδιάγραμμα. Στις συζητήσεις αναφέρεται και η Lamda Development. «Στο πλαίσιο διερεύνησης νέων πιθανών συνεργασιών στον χώρο των ακινήτων σε εφαρμογή της στρατηγικής που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια, έχει προβεί σε προκαταρκτικές συζητήσεις –μεταξύ άλλων– και με την Grivalia Properties ΑΕΕΑΠ» σημειώνει η εταιρεία σε ανακοίνωσή της. «Σε κάθε περίπτωση, δεν υφίσταται επί του παρόντος συγκεκριμένο αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ούτε εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των όποιων συζητήσεων» προσθέτει.

GRIVALIA PROPERTIES

Αναζητά συνέργειες με άλλες εταιρείες και ποιοτικά ακίνητα

2. Τόσο οι χρεωστικοί τόκοι (0,94 εκατ. ευρώ, έναντι 1,09 εκατ. ευρώ) όσο και οι πιστωτικοί τόκοι (0,28 εκατ. ευρώ, έναντι 4,05 εκατ. ευρώ) μειώθηκαν, λόγω των μειωμένων χρησιμοποιούμενων κεφαλαίων και των πτωτικών επιτοκίων.

Τη διενέργεια προκαταρκτικών συζητήσεων με τη Lamda Development, αλλά και με άλλους ομίλους, επιβεβαίωσε η Grivalia Properties ΑΕΕΑΠ, απαντώντας σε ερώτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς με αφορμή σχετικά δημοσιεύματα. Ειδικότερα, η εταιρεία αναφέρει σε ανακοίνωσή της πως, στο πλαίσιο του επενδυτικού της προγράμματος και σε συνέχεια της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου (η οποία ολοκληρώθηκε το 2014), βρίσκεται σε συζητήσεις με όσους ελληνικούς και διεθνείς επιχειρημα-

3. Τα κέρδη από αναπροσαρμογή των επενδύσεων σε ακίνητα σε εύλογη αξία ανήλθαν σε 0,14 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 2,38 εκατ. ευρώ της προηγούμενης περιόδου. Από την απόκτηση των νέων επενδυτικών ακινήτων κατά την κλειόμενη περίοδο προέκυψε κέρδος από αναπροσαρμογή 1,94 εκατ. ευρώ, ενώ για το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο της 31ης Δεκεμβρίου 2014 πρόκυψε ζημιά ποσού 1,80 εκατ. ευρώ.

36 Νοέμβριος 2015

Αποτελέσματα εξαμήνου Στα 20,5 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα καθαρά κέρδη της Grivalia Properties για το α’ εξάμηνο του 2015, έναντι των καθαρών κερδών 24,4 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Τα καθαρά κέρδη, μη συμπεριλαμβανομένων των κερδών από αποτίμηση και της αρνητικής υπεραξίας, ανήλθαν στα 20,4 εκατ. ευρώ, έναντι των 20,8 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Ειδικότερα, η πορεία των βασικών μεγεθών του ομίλου κατά το α’ εξάμηνο του 2015, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ήταν η ακόλουθη: 1. Τα έσοδα από μισθώματα παρουσιάζουν αύξηση κατά 21% (27,6 εκατ. ευρώ, έναντι 22,8 εκατ. ευρώ), λόγω των νέων επενδυτικών ακινήτων που αποκτήθηκαν εντός της περιόδου καθώς και της ενσωμάτωσης εσόδων προερχομένων από τις νέες επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2014.

4. Οι φόροι αυξήθηκαν κατά 40% (2,83 εκατ. ευρώ, έναντι 2,02 εκατ. ευρώ), λόγω της ενσωμάτωσης των επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν το 2014 στον υπολογισμό της πρόβλεψης του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ). Οι βασικοί δείκτες του ομίλου διαμορφώνονται ως εξής: ∼ Δείκτης Γενικής Ρευστότητας (λόγος κυκλοφορούντος ενεργητικού προς βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις): 8,6x ∼ Δανειακές υποχρεώσεις προς σύνολο ενεργητικού: 7% ∼ Δανειακές υποχρεώσεις προς επενδύσεις σε ακίνητα: 8% ∼ Κεφάλαια από τη λειτουργία (FFOs): 20,4 εκατ. ευρώ Τα διαθέσιμα του ομίλου την 30ή Ιουνίου 2015 ανήλθαν σε 157 εκατ. ευρώ, από 185 εκατ. ευρώ την 31η Δεκεμβρίου 2014, και οι δανειακές υποχρεώσεις διαμορφώθηκαν σε 61 εκατ. ευρώ, από 64 εκατ. ευρώ την 31η Δεκεμβρίου 2014. Η μείωση των διαθεσίμων οφείλεται κυρίως στη διανομή μερίσματος συνολικού ποσού 30,4 εκατ. ευρώ από τα κέρδη της χρήσης 2014, καθώς και στην απόκτηση δύο ακινήτων επένδυσης εντός της κλειόμενης περιόδου. Την 30ή Ιουνίου 2015, η Εσωτερική Αξία του Ομίλου (NAV) ανέρχεται στα 845 εκατ. ευρώ ή 8,34 ευρώ ανά μετοχή.

ΠΑΝΓΑΙΑ

Ολοκλήρωση της συγχώνευσης με τη MIG Real Estate

γασιών των καταστημάτων παρουσίασε αύξηση 5,2%, ενώ η συνολική επισκεψιμότητα των εμπορικών κέντρων κατά την ίδια χρονική περίοδο παρουσίασε επίσης αύξηση κατά 1,1%. Η μέση πληρότητα των εμπορικών κέντρων ξεπερνά το 98%, ενώ εξακολουθεί να παρατηρείται έντονο ενδιαφέρον για μισθώσεις. Η θετική διαφοροποίηση της δραστηριότητας των εμπορικών κέντρων από την υπόλοιπη αγορά λιανικής συνεχίζεται, καθώς αποτελούν σημεία αναφοράς και αποδοχής από το καταναλωτικό κοινό. Οι έμποροι λιανικής συνεχίζουν να έχουν μεγάλη υποστήριξη σε ενέργειες marketing και επικοινωνίας, καθώς και να απολαμβάνουν τα οφέλη της υψηλής επισκεψιμότητας, όπως αποδεικνύει η μέχρι σήμερα πορεία. Ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων στο Golden Hall κινήθηκε ανοδικά κατά 5,5%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών κινήθηκε στα περσινά επίπεδα. Η λειτουργική του κερδοφορία κατά το α’ εξάμηνο ανήλθε σε 7,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας άνοδο 11% σε σχέση με πέρσι. Στο Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη, σημειώθηκε άνοδος του κύκλου εργασιών των καταστημάτων κατά 7% και αύξηση του αριθμού των επισκεπτών κατά 2,7%, ενώ βρίσκεται σε καθεστώς πλήρους μίσθωσης. Σε ό,τι αφορά τη λειτουργική του κερδοφορία, ανήλθε σε 6,6 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας άνοδο κατά 12%. Αναφορικά με το The Mall Athens, ο τζίρος των καταστημάτων παρουσίασε αύξηση κατά 3,8%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών παρέμεινε σταθερός. Η λειτουργική του κερδοφορία ανήλθε στα 12,4 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας οριακή πτώση κατά 2%. Όλα τα ανωτέρω μεγέθη επιβεβαιώνουν την ηγετική θέση των εμπορικών κέντρων της εταιρείας στον χώρο του λιανεμπορίου αλλά και την ανθεκτικότητά τους στο δυσμενές οικονομικό περιβάλλον.

Την 1η Οκτωβρίου 2015 ολοκληρώθηκε η διαδικασία συγχώνευσης δι’ απορρόφησης της εταιρείας με την επωνυμία «Εθνική ΠΑΝΓΑΙΑ ΑΕΕΑΠ» από τη «MIG Real Estate ΑΕΕΑΠ» (η Εταιρεία), σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 και του ν. 2166/1993, δυνάμει της υπ’ αριθμόν 100279/1.10.2015 ανακοίνωσης του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού (η Ανακοίνωση). Η Εταιρεία, κατόπιν της τροποποίησης του Καταστατικού της, το οποίο καταχωρίστηκε με την Ανακοίνωση, μετονομάστηκε σε «Εθνική ΠΑΝΓΑΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΑΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ», με διακριτικό τίτλο «Εθνική ΠΑΝΓΑΙΑ ΑΕΕΑΠ», η έδρα της βρίσκεται στον Δήμο Αθηναίων και τα γραφεία της Εταιρείας βρίσκονται πλέον στην οδό Καραγεώργη Σερβίας, αριθμός 6, 105 62, Αθήνα.

LAMDA DEVELOPMENT Επιβεβαιώνοντας την τάση ανάκαμψης των προηγούμενων τριμήνων, και παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, η κερδοφορία των τριών εμπορικών κέντρων (EBITDA) κινήθηκε ανοδικά, παρουσιάζοντας αύξηση 7% στο α’ εξάμηνο φέτος, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, και ανήλθε στα 19,9 εκατ. ευρώ. Τα ενοποιημένα λειτουργικά αποτελέσματα (EBITDA) προ αποτιμήσεων ανήλθαν σε 16,0 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 10,3% σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2014. Ανάκαμψη βασικών εμπορικών δεικτών Η ανοδική τάση των βασικών εμπορικών δεικτών από τα μέσα του 2013 συνεχίστηκε για ένα ακόμη τρίμηνο. Ο συνολικός κύκλος ερΧΡΗΜΑ 37

Χ αφιέρωμα ~ Αγορά ΑΕΕΑΠ Ανάλυση οικονομικών αποτελεσμάτων Υπενθυμίζεται ότι με βάση το πρότυπο ΔΠΧΑ 11, που είναι σε ισχύ από 1ης Ιανουαρίου του 2014, η εταιρεία είναι υποχρεωμένη να καταργήσει την ενοποίηση των κοινοπραξιών (joint ventures) με αναλογική μέθοδο και ενοποιεί τις κοινοπραξίες με τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Τονίζεται όμως ότι η απεικόνιση των κοινοπραξιών στον ισολογισμό με τη μέθοδο της καθαρής θέσης δεν επιφέρει καμία μεταβολή στα ίδια κεφάλαια του ομίλου και στο καθαρό αποτέλεσμα μετά από φόρους. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η λειτουργική κερδοφορία των εμπορικών κέντρων:

(ποσά σε εκατ. ευρώ) The Mall Athens Mediterranean Cosmos Golden Hall Retail EBITDA

Η1 2015 6,2 6,6 7,1 19,9

Η1 2014 6,3 5,9 6,4 8,6

% -2% 12% 11% 7%

Τα κτήρια γραφείων συνεισέφεραν στην εξαμηνιαία λειτουργική κερδοφορία του ομίλου 0,9 εκατ. ευρώ, όσο ακριβώς και το α’ εξάμηνο πέρσι. Το συνολικό ενοποιημένο EBITDA προ αποτιμήσεων ανήλθε στα 16,0 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 10,3%, που οφείλεται κυρίως στην άνοδο της λειτουργικής κερδοφορίας των εμπορικών κέντρων. Σε ενοποιημένο επίπεδο, οι ζημιές ανήλθαν σε 14,3 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 6,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η εμφάνιση των ζημιών οφείλεται κυρίως στις ζημιές από την αποτίμηση των επενδυτικών ακινήτων του ομίλου, που ανήλθαν σε 20,6 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 13,4 εκατ. ευρώ σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2014. Η καθαρή αξία ενεργητικού προ φόρων (Net Asset Value) ανήλθε σε 410 εκατ. ευρώ (5,21 ευρώ ανά μετοχή), έναντι 430,7 εκατ. ευρώ που ήταν στις 31 Δεκεμβρίου του 2014. Επισημαίνεται ότι η επιτυχής αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών, που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2014, καθώς και η πώληση των ιδίων μετοχών συνεισέφεραν 162 εκατ. ευρώ, μετά από την αφαίρεση σχετικών εξόδων, στην καθαρή αξία ενεργητικού. Συνοπτικά ενοποιημένα οικονομικά στοιχεία (ποσά σε εκατ. ευρώ) Η1 2015 Αναλογικό (Pro-Forma) 16,0 EBITDA προ αποτιμήσεων Ζημιές από αποτίμηση ακινήτων -20,6 Αποσβέσεις -0,6 Καθαροί Τόκοι -10,7 Φόροι 1,6 Ενοποιημένα Αποτελέσματα -14,3 NET ASSET VALUE (εκατ. ευρώ) 410

Η1 2014 14,5

% 10,3%

-7,2 -0,6 -10,7 -2,8 -6,8 307

33,5%

Η μετοχή της Lamda Development εξακολουθεί να διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο Αθηνών με έκπτωση στην καθαρή αξία ενεργητικού ανά μετοχή, παρά το γεγονός ότι από τις αρχές του έτους καταγράφει κέρδη που προσεγγίζουν το 25%, ενώ ο Γενικός Δείκτης 38 Νοέμβριος 2015

κινείται έντονα πτωτικά, καταγράφοντας απώλειες της τάξεως του 25%. Συγκεκριμένα, με τιμή μετοχής 4,20 ευρώ στις 25 Αυγούστου του 2015 το τρέχον discount σε σχέση με το NAV διαμορφώνεται σε 20% έναντι της καθαρής αξίας του ενεργητικού ανά μετοχή. Ο δείκτης καθαρού δανεισμού προς την αξία του επενδυτικού χαρτοφυλακίου (Net Loan to Value) ανέρχεται στο 40,4%, επίπεδο πολύ ικανοποιητικό. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι με ημερομηνία αναφοράς 30 Ιουνίου 2015, η εταιρεία είχε στην κατοχή της 1.075.223 ίδιες μετοχές, που αντιπροσωπεύουν το 1,6% επί του συνόλου, με μεσοσταθμικό κόστος κτήσεως 3,63 ευρώ ανά μετοχή. Με αφορμή την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, κ. Οδυσσέας Αθανασίου, δήλωσε σχετικά: «Τα συνεχιζόμενα θετικά αποτελέσματα της εταιρείας μας αντανακλούν την επιτυχημένη πελατοκεντρική στρατηγική μας και μας δίνουν αισιοδοξία για το μέλλον, παρά τις αντίξοες οικονομικές συνθήκες που βιώνει η χώρα μας».

REDS

Αύξηση 11% στον τζίρο του εξαμήνου Αύξηση περίπου 11% παρουσίασε ο κύκλος εργασιών του ομίλου REDS κατά το α’ εξάμηνο του 2015 και ανήλθε σε ποσό των 3,0 εκατ. ευρώ, προερχόμενος εξ ολοκλήρου από τη μίσθωση του εμπορικού πάρκου Smart Park. O κύκλος εργασιών των καταστημάτων του πάρκου ενισχύθηκε κατά 7% και η επισκεψιμότητά του παρουσίασε αύξηση 6,1%, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η εταιρεία. Το ποσοστό κάλυψης των επιφανειών εμπορικής μίσθωσης ανέρχεται στο 100%. Τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) του ομίλου στο α’ εξάμηνο του 2015 ανήλθαν σε 1,3 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 25% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2014. Οι ζημίες προ φόρων σε ενοποιημένο επίπεδο μειώθηκαν σε 0,45 εκατ. ευρώ, από 0,6 εκατ. ευρώ περίπου πέρσι.

ΟΜΙΛΟΣ QUEST

Ίδρυση Ανώνυμης Εταιρείας Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας Την ίδρυση Ανώνυμης Εταιρείας Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (ΑΕΕΑΠ) και την υποβολή αίτησης στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας ΑΕΕΑΠ αποφάσισαν στις από 6 Νοεμβρίου 2015 συνεδριάσεις τους τα Διοικητικά Συμβούλια της «Quest Συμμετοχών Ανώνυμη Εταιρεία» και της θυγατρικής της εταιρείας «UniSystems Συστήματα Πληροφορικής Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία». Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, οι παραπάνω εταιρείες, οι οποίες θα ιδρύσουν την ως άνω ΑΕΕΑΠ, το μετοχικό κεφάλαιο της οποίας σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2778/1999 πρέπει να έχει ελάχιστο ύψος 25.000.000 ευρώ, υπό την αίρεση λήψης της άδειας λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, καθώς και των σχετικών αποφάσεων των μετόχων και εγκρίσεων από τις εποπτεύουσες αρχές, με εισφορά εις είδος ακινήτων ιδιοκτησίας τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, ανέθεσαν σε εκτιμητές την αποτίμηση, σύμφωνα με το άρ. 9 του κ.ν. 2190/1920, των ακόλουθων ακινήτων που θα εισφερθούν εις είδος στην ΑΕΕΑΠ, ιδιοκτησίας της εταιρείας και της ως άνω θυγατρικής της: Α. Ακίνητα ιδιοκτησίας της Quest Συμμετοχών Ανώνυμη Εταιρεία: 1. Κτήριο γραφείων συνολικής επιφανείας 3.765 τ.μ. επί της οδού Αργυρουπόλεως 2Α, Καλλιθέα Αττικής. 2. Κτήριο γραφείων συνολικής επιφανείας 6.601 τ.μ. επί της οδού Αλ. Πάντου 19-23, Καλλιθέα Αττικής. 3. Κτήριο γραφείων συνολικής επιφανείας 6.276 τ.μ. επί της οδού Αλ. Πάντου 25, Καλλιθέα Αττικής. 4. Κτήριο γραφείων συνολικής επιφανείας 1.347 τ.μ. επί της οδού Αλ. Πάντου 27, Καλλιθέα Αττικής. 5. Κτήριο αποθηκών συνολικής επιφανείας 6.118 τ.μ. επί της Λ. Κηφισού 119, Αγ. Ιωάννης Ρέντης Αττικής. 6. Κτήριο αποθηκών συνολικής επιφανείας 7.948 τ.μ. επί της Λ. Κηφισού 125-127, Αγ. Ιωάννης Ρέντης Αττικής. 7. Αποθήκη συνολικής επιφανείας 303 τ.μ. επί της οδού Αριστοτέλους 8, Καλλιθέα Αττικής. 8. Κτήριο γραφείων συνολικής επιφανείας 8.809 τ.μ. επί της οδού Μαρίνου Αντύπα 41, Θεσσαλονίκη. Β. Ακίνητο ιδιοκτησίας της UniSystems Συστήματα Πληροφορικής Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία: ∼ Κτήριο αποθηκών συνολικής επιφανείας 3.903 τ.μ. επί της οδού Λουτρού 65, Μενίδι Αττικής. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, μετά τη λήψη της ως άνω άδειας

☛

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κίνηση του ομίλου Quest, ο οποίος ξεκίνησε τις διαδικασίες για την ίδρυση ΑΕΕΑΠ, στην οποία θα μεταφέρει 9 ακίνητα ιδιοκτησίας του.

λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, καθώς και μετά τις σχετικές αποφάσεις των μετόχων της Quest Συμμετοχών Ανώνυμη Εταιρεία και της UniSystems Συστήματα Πληροφορικής Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία και εγκρίσεων από τις εποπτεύουσες αρχές, θα συσταθεί η ΑΕΕΑΠ. Ακολούθως, η UniSystems Συστήματα Πληροφορικής Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία θα λάβει τις εκ του νόμου απαιτούμενες αποφάσεις και, εφόσον ληφθούν οι απαιτούμενες εγκρίσεις από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και τις αρμόδιες εποπτεύουσες αρχές, θα προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες, προκειμένου να επιστρέψει σε είδος μέσω μείωσης μετοχικού κεφαλαίου τις μετοχές ΑΕΕΑΠ που θα κατέχει στη μοναδική μέτοχό της (Quest Συμμετοχών Ανώνυμη Εταιρεία). Τέλος, η Quest Συμμετοχών Ανώνυμη Εταιρεία προτίθεται, μέσω μείωσης του μετοχικού κεφαλαίου της, να επιστρέψει εις είδος στους μετόχους της τις μετοχές της ΑΕΕΑΠ που θα κατέχει και, αμέσως μόλις ληφθούν, και υπό την αίρεση λήψης τους, οι εκ του νόμου απαιτούμενες αποφάσεις και εγκρίσεις από τους μετόχους της, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, το Χρηματιστήριο Αθηνών και τις αρμόδιες εποπτεύουσες αρχές, οι μετοχές της ΑΕΕΑΠ θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο Αθηνών, τηρουμένων των οριζομένων στην κείμενη νομοθεσία. Η ίδρυση της ΑΕΕΑΠ αποσκοπεί αφενός στη βελτιστοποίηση των επενδύσεων και της διαχείρισης της ακίνητης περιουσίας, που θα προκύψει από τις ανωτέρω εισφορές ακινήτων, αφετέρου στην ανάδειξη και ενίσχυση της αξίας των ακινήτων που θα εισφερθούν και, κατ’ επέκταση, στη μεγιστοποίηση της ωφέλειας των μετόχων της εταιρείας. H Quest Συμμετοχών Ανώνυμη Εταιρεία θα προβαίνει κατά τη διάρκεια και εξέλιξη των ως άνω επιμέρους διαδικασιών και ενεργειών της ιδίας και της θυγατρικής της εταιρείας (UniSystems Συστήματα Πληροφορικής Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία) σε επιμέρους ανακοινώσεις προς ενημέρωση του επενδυτικού κοινού.

ALPHA ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Αύξηση τζίρου και κερδών στο εξάμηνο

Αυξημένος στα 7,7 εκατ. ευρώ ήταν ο κύκλος εργασιών της Alpha Αστικά Ακίνητα ΑΣΤΑΚ -12,41% στο α’ εξάμηνο του 2015, από τα 6,8 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου περσινού εξαμήνου. Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 3,1 εκατ. ευρώ, από 2,3 εκατ. ευρώ πέρσι, παρουσιάζοντας αύξηση 38,5%. ΧΡΗΜΑ 39

Χ αφιέρωμα ~ Αγορά ΑΕΕΑΠ

ΔΑΝΟΣ-ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ & ΕΚΤΙΜΗΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Υπερπροσφορά ακινήτων και ελληνική κτηματαγορά Η υπερπροσφορά προκύπτει όταν η ζήτηση είναι χαμηλότερη από την προσφορά, με αποτέλεσμα να υπάρχει πλεόνασμα. Η δυσαναλογία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς (και αντιστρόφως) είναι η κύρια αιτία της πραγματικής αστάθειας στους αγοραστικούς κύκλους της κτηματαγοράς. Η επόμενη δεκαετία θα είναι διαφορετική από τους κύκλους των τριών τελευταίων δεκαετιών. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι προβλέπουν μέτρια αλλά σταθερή αύξηση της ζήτησης. Αλλά και η προσφορά χώρων θα είναι μικρότερη από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, κι αυτό γιατί:

ως εκ τούτου, λέγοντας ότι η ελληνική αγορά ακινήτων είναι μια αγορά με μεγάλο αγοραστικό ενδιαφέρον είναι μια υπερεκτιμημένη άποψη». Επιπλέον, η ίδια πηγή αναφέρει ότι η ελληνική κτηματαγορά είναι ακόμη σε ύφεση, ενώ η μείωση των τιμών από το 2007 έχει φτάσει στο 40% (Global House Watch ΔΝΤ).

∼ Οι απαιτούμενες άδειες για οικοδόμηση έχουν μειωθεί. ∼ Με τη δημόσια αγορά και την έρευνα παρακολούθησης των κεφαλαιακών ροών σε επενδυτικά και δανειακά κεφάλαια, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να προσδιοριστούν νέοι χώροι χωρίς την ανάλυση της υφιστάμενης ανταγωνιστικής ποσότητας και ποιότητας κατασκευής, σε συνάρτηση με τη ζήτηση των υπαρχόντων χώρων.

∼ Δεν μπορείς να αναπληρώσεις την έλλειψη προσφοράς στην ακίνητη περιουσία κατασκευάζοντας περισσότερες πανομοιότυπες μονάδες.

Ελληνική κτηματαγορά Ξένοι επενδυτές και αγοραστές δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για ακίνητα σε ελληνικά νησιά, οδηγώντας τη ζήτηση ακινήτων σε υψηλά επίπεδα, καθώς η απόκτηση εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα μπορεί να είναι μια πραγματική ευκαιρία για όσους ενδιαφέρονται. Πηγές όμως αναφέρουν: «Η μείωση των εισοδημάτων, η μηδενική χρηματοδότηση μέσω ενυπόθηκων δανείων, η υπερπροσφορά ακίνητης περιουσίας, έχουν συνθλίψει την ελληνική αγορά ακινήτων,

40 Νοέμβριος 2015

Προσφορά και ζήτηση στην κτηματαγορά Το χαρακτηριστικό των ακινήτων είναι ότι είναι μοναδικά και συγκεκριμένα:

∼ Η κτηματαγορά δεν μπορεί να σταματήσει για να καλυφθούν οι ελλείψεις: αν υπάρχει έλλειψη γης για τις κατοικίες σε μια συγκεκριμένη περιοχή, δεν μπορείτε να προσθέσετε περισσότερη γη για να εξαλείψετε την έλλειψη. Λόγω των παραπάνω προκύπτει πως υπερπροσφορά σημαίνει χαμηλές τιμές και υποπροσφορά σημαίνει υψηλές τιμές. Συμπερασματικά, η υπερπροσφορά ή η υπερζήτηση δεν είναι έννοιες που μπορούν να οριστούν απόλυτα, ούτε να κρατήσουν για πάντα. Η ελληνική αγορά ακινήτων είναι ευάλωτη προς το παρόν, αλλά είναι σίγουρα ένας καλός τομέας για να επενδύσει κάποιος για το μέλλον. Χ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

Διακρίνεται πανευρωπαϊκά παρά την ύφεση Παρά την αρνητική οικονομική συγκυρία της τελευταίας πενταετίας, η Ελλάδα έχει κατορθώσει να συγκαταλέγεται (στο προαναφερθέν διάστημα) ανάμεσα στις κορυφαίες χώρες της Ευρώπης σε ό,τι αφορά την επιχειρηματική καινοτομία. 42 Νοέμβριος 2015

∼ αφιέρωμα

μως η κρίση χρέους, η οποία έχει άμεσα κοινωνικοοικονομικά αποτελέσματα, μεταβάλλει συνεχώς το επιχειρηματικό περιβάλλον. Έτσι, ανατρέχοντας στην αντίστοιχη μελέτη του ΙΟΒΕ, παρατηρούμε ότι η Ελλάδα «έπεσε» στη 12η θέση όσον αφορά την επιχειρηματικότητα, συγκριτικά με την 4η που κατείχε ανάμεσα στις χώρες καινοτομίας το 2011, με ενδείξεις για περαιτέρω πτώση. Μερικές θετικές ενδείξεις αφορούν την αύξηση των επιχειρήσεων που απευθύνονται σε άλλες επιχειρήσεις και όχι σε τελικούς καταναλωτές και στο νεαρότερο της ηλικίας των νέων επιχειρηματιών.

Ταυτόχρονα όμως έχει αυξηθεί και ο φόβος της αποτυχίας. Αρκετή δε από την παρατηρούμενη αύξηση στην επιχειρηματικότητα αποτελεί επιχειρηματικότητα «ανάγκης». Οι νέοι Έλληνες επιχειρηματίες συνεχίζουν να επιδεικνύουν μια τάση για καινοτομία και εξωστρέφεια, αλλά η επαγόμενη επιχειρηματικότητα «ανάγκης», λόγω των οικονομικών συνθηκών, μετριάζει αυτήν την προοπτική. Η δε αύξηση των νέων επιχειρήσεων παρουσιάζει σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις περιφέρειες της χώρας (με υψηλότερη τιμή στην Κεντρική Μακεδονία). Στοιχεία από την έρευνα του Eurobarometer (2012) δείχνουν ότι οι Έλληνες προτιμούν περισσότερο την αυτοαπασχόληση από τη μιΧΡΗΜΑ 43

Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνική Καινοτομία σθωτή εργασία σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ταυτόχρονα, εκφράζουν υψηλό φόβο, σε περίπτωση που ιδρύσουν μια επιχείρηση, για τις συνέπειες μιας πιθανής χρεωκοπίας. Παρ’ όλο μάλιστα που εκφράζουν, σε υψηλότερο ποσοστό από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, την επιθυμία να γίνουν επιχειρηματίες, ταυτόχρονα συμφωνούν κατά μεγάλη πλειοψηφία (70% έναντι του 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου) ότι οι επιχειρηματίες νοιάζονται μόνο για το κέρδος τους. Εν ολίγοις, οι έρευνες του GEM και του Eurobarometer συγκλίνουν γύρω από την αντίληψη της επιχειρηματικότητας και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στη χώρα μας.

Μια άλλη κατηγοριοποίηση της καινοτομίας μπορεί να γίνει ανάλογα με τη ριζοσπαστικότητά της. Έτσι, οι καινοτομίες χωρίζονται σε ριζοσπαστικές, ημιριζοσπαστικές και σε βελτιωτικές. Η ριζοσπαστική καινοτομία (radical innovation) είναι αυτή που δεν προκύπτει ως φυσική εξέλιξη της υπάρχουσας τεχνολογίας. Η ριζοσπαστική καινοτομία αλλάζει εντελώς (καταργεί) την υπάρχουσα τεχνολογία και το υπάρχον επιχειρηματικό μοντέλο, δηλαδή τον τρέχοντα τρόπο με τον οποίο αντλείται αξία από την αγορά. Οι Leifer et al. (2000) ορίζουν τη ριζοσπαστική καινοτομία ως αυτήν που έχει τη δυναμική να παράγει ένα ή περισσότερα από τα επόμενα: ∼ Ένα εντελώς νέο σύνολο χαρακτηριστικών επίδοσης,

Πώς ορίζεται η καινοτομία Η καινοτομία είναι μια έννοια που αφορά τους νέους συνδυασμούς (new combinations), όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Schumpeter. Πιο συγκεκριμένα, ο Schumpeter (1934) ορίζει την καινοτομία ως έναν «νέο συνδυασμό νέας ή υπάρχουσας γνώσης, πόρων, εξοπλισμού κ.λπ.», με αποκλειστικό σκοπό την εμπορική του αξιοποίηση. Η θεώρηση αυτή του Schumpeter συμφωνεί με την παλαιότερη (γύρω στο 1800) του Jean Baptiste Say, ο οποίος όρισε τον επιχειρηματία ως το άτομο που αναδιοργανώνει (αλλάζει) τους παραγωγικούς πόρους από μια χαμηλή παραγωγική χρήση σε μια υψηλότερη. Οι νέοι αυτοί συνδυασμοί μπορεί να αφορούν προϊόντα, υπηρεσίες ή διαδικασίες παραγωγής, οπότε έχουμε και τα τρία αντίστοιχα είδη καινοτομίας. Προκειμένου η καινοτομία να μπορεί να αποτυπωθεί σε κάθε τοπική οικονομία, ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) έχει ορίσει τα επόμενα τέσσερα είδη καινοτομίας: ∼ Καινοτομία προϊόντος: ένα νέο (ή σημαντικά αναβαθμισμένο) προϊόν, το οποίο είναι τεχνολογικά διαφορετικό από τα υπάρχοντα, εισέρχεται στην αγορά. Η κατασκευή του προϊόντος αυτού μπορεί να στηρίζεται σε νέα γνώση ή σε νέο συνδυασμό υπαρχόντων τεχνολογιών (αντίστοιχα για υπηρεσίες). ∼ Καινοτομία διαδικασίας: μια νέα (ή σημαντικά αναβαθμισμένη) διαδικασία παραγωγής ή διανομής ενός προϊόντος χρησιμοποιείται εμπορικά. Τα προϊόντα αυτά είτε δεν θα μπορούσαν να παραχθούν ή να διανεμηθούν με τις προηγούμενες διαδικασίες παραγωγής είτε η παραγωγή και η διανομή τους θα ήταν περιορισμένες (ανεπαρκείς για την αγορά). ∼ Εμπορική καινοτομία (marketing innovation): εφαρμόζεται μια νέα (ή σημαντικά αναβαθμισμένη) μέθοδος μάρκετινγκ από μια επιχείρηση. Η νέα αυτή μέθοδος μπορεί να αναπτυχθεί από την εταιρεία ή να υιοθετηθεί από άλλες και αφορά τον σχεδιασμό του προϊόντος, τη συσκευασία του, την αποθήκευση και τη διανομή του, τη διαφήμισή του και την τιμολόγησή του. ∼ Οργανωσιακή καινοτομία (organizational innovation): μια επιχείρηση εφαρμόζει μια νέα (ή σημαντικά αναβαθμισμένη) μέθοδο οργάνωσης της εμπορικής της πρακτικής, της εργασίας και των αρμοδιοτήτων στο εσωτερικό της, όπως και στις σχέσεις της με εξωτερικούς οργανισμούς ή επιχειρήσεις. Βασική προϋπόθεση η νέα μέθοδος οργάνωσης να μην είναι περιστασιακή, αλλά να εντάσσεται στη στρατηγική της επιχείρησης. 44 Νοέμβριος 2015

∼ Βελτιώσεις κατά τουλάχιστον πέντε φορές άνω των υπαρχόντων χαρακτηριστικών επίδοσης ή ∼ Σημαντική (30% και άνω) μείωση του κόστους. Προφανώς, η ριζοσπαστική καινοτομία είναι αυτή στην οποία αναφέρθηκε ο Schumpeter και συνοδεύει τις μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις (π.χ. τον ηλεκτρικό λαμπτήρα, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές κ.τ.λ.). Αντίθετα, οι βελτιωτικές καινοτομίες (ή οριακές, ή σταδιακές) είναι νέοι συνδυασμοί, οι οποίοι δεν αλλάζουν την υπάρχουσα τεχνολογία και το μοντέλο με το οποίο αντλείται αξία από την αγορά. Κλασικό παράδειγμα βελτιωτικής καινοτομίας αποτελεί η αυτοκινητοβιομηχανία, η οποία παρουσιάζει συνεχείς εξελίξεις των μοντέλων των αυτοκινήτων σε ετήσια σχεδόν βάση. Ανάμεσα στις δύο προηγούμενες μορφές καινοτομίας υπάρχουν οι ημιριζοσπαστικές καινοτομίες, οι οποίες είναι νέοι συνδυασμοί, που επιφέρουν αλλαγή είτε στην υπάρχουσα τεχνολογία είτε στο επιχειρηματικό μοντέλο (όχι όμως και στα δύο ταυτοχρόνως). Ένα παράδειγμα ημιριζοσπαστικών καινοτομιών είναι τα προϊόντα της εταιρείας Apple.

Επιχειρηματικότητα καινοτομίας Η καινοτομία πρέπει να διαφοροποιηθεί από την επιχειρηματικότητα ανάγκης και την αυτοαπασχόληση. Η παράμετρος που διαχωρίζει τις δύο αυτές μορφές αφορά το κόστος ευκαιρίας. Ως κόστος ευκαιρίας εννοούμε την εναλλακτική αξιοποίηση κεφαλαίου (ή εργασιακού χρόνου) όταν αυτό δεν τοποθετηθεί σε συγκεκριμένη επιχειρηματική ευκαιρία. Είναι λοιπόν φανερό ότι σε περιόδους οικονομικής ύφεσης και υψηλής ανεργίας, ή σε σχετικά ασθενείς οικονομικά χώρες, οι πολίτες ανακαλύπτουν επιχειρηματικές «ευκαιρίες» χαμηλής ανταπόδοσης, τις οποίες αξιοποιούν, γιατί το κόστος των ευκαιριών αυτών είναι ελάχιστο. Ένας άνεργος, για παράδειγμα, θα επιδιώξει να ανοίξει ένα μικρό καφενείο για τον βιοπορισμό του. Επίσης, το Περού (Shane, 2008) παρουσιάζει τον υψηλότερο επιχειρηματικό δείκτη, λόγω της υψηλής ανάγκης επιχειρηματικότητας του πληθυσμού του. Αντίθετα, η επιχειρηματικότητα καινοτομίας εστιάζεται σε επιχειρηματικές ευκαιρίες υψηλής οικονομικής προσδοκίας αξιοποιώντας γνώσεις, επιχειρηματικό σχεδιασμό και τάσεις της αγοράς. Για τον λόγο αυτό, χαρακτηρίζεται πολλές φορές και ως επιχειρηματικότητα έντασης γνώσης.

NOVA

Αναβαθμίζεται διαρκώς

ε στόχο να παραμένει σε ηγετική θέση και να διατηρεί ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην αγορά, η Forthnet, η εταιρεία που έφερε το Internet και τη συνδρομητική τηλεόραση στην Ελλάδα, επενδύει διαρκώς στην καινοτομία και στις πρωτοπόρες υπηρεσίες. Βασικό μέλημα των ανθρώπων της Forthnet αποτελεί η διαρκής βελτίωση της εμπειρίας των συνδρομητών της, προκειμένου να απολαμβάνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις υπηρεσίες που έχουν επιλέξει για την κάλυψη των αναγκών τους. Έτσι, μετά την εικόνα υψηλής ευκρίνειας (High Definition), που η Nova έφερε στην Ελλάδα, τις 3D παραγωγές και μεταδόσεις που πρώτη έκανε στη χώρα, την υπηρεσία Nova Go, για να απολαμβάνουν οι συνδρομητές της τηλεόραση κάθε στιγμή, όπου και αν βρίσκονται, σε κάθε συσκευή, την υπηρεσία Nova on Demand για να βλέπουν τις καλύτερες ταινίες και σειρές όποτε εκείνοι επιθυμούν, καθώς και τις υπηρεσίες που μόνο οι συνδρομητές Nova απολαμβάνουν, όπως Nova Multiview, για θέαση δύο διαφορετικών προγραμμάτων σε δύο τηλεοράσεις ανεξάρτητα και ταυτόχρονα, και Nova εξοχικό, που τους παρέχει τη δυνατότητα να παρακολουθούν το τηλεοπτικό περιεχόμενο της Nova τόσο στην κύρια κατοικία τους όσο και στην εξοχική με μία συνδρομή, τώρα η Nova αναβαθμίζει ακόμα περισσότερο την εμπειρία των συνδρομητών της, προσφέροντάς τους επιπλέον δυνατότητες. Με τον νέο εξελιγμένο αποκωδικοποιητή που προμηθεύονται οι νέοι συνδρομητές, αλλά και με την αναβάθμιση των αποκωδικοποιητών που διαθέτουν οι υφιστάμενοι συνδρομητές, όλη η συνδρομητική βάση της Nova θα έχει ένα πιο εύχρηστο και φιλικό

μενού και νέες λειτουργίες, όπως pause, play και rewind. Οι συνδρομητές της Nova θα έχουν πλέον τη δυνατότητα παγώματος του ζωντανού προγράμματος που παρακολουθούν, για να μιλήσουν στο τηλέφωνο ή να κάνουν οτιδήποτε επιθυμούν, και στη συνέχεια να πατήσουν play και να συνεχίσουν να παρακολουθούν από το σημείο που το άφησαν. Επίσης, μπορούν να γυρίσουν πίσω έως και 2 ώρες το πρόγραμμα που βλέπουν, προκειμένου να δουν κάτι που έχασαν ή κάτι που θέλουν να ξαναδούν, όπως για παράδειγμα το γκολ της ομάδας της καρδιάς τους ή μια θεαματική σκηνή από την αγαπημένη τους ταινία ή σειρά. H νέα εποχή τηλεόρασης φέρνει ακόμη τη δυνατότητα αναζήτησης στο πρόγραμμα, ώστε οι συνδρομητές να βρίσκουν εύκολα και γρήγορα πότε και πού παίζει η ταινία ή εκπομπή που θέλουν να δουν, ενώ με τη δυνατότητα «αυτόματης υπενθύμισης προγράμματος» η τηλεόρασή τους συντονίζεται σε ό,τι έχουν επιλέξει! Επιλέγοντας μάλιστα την αγαπημένη τους σειρά, μπορούν να προγραμματίσουν, με το πάτημα ενός μόνο κουμπιού, τον αυτόματο συντονισμό του δέκτη τους σε κάθε επεισόδιο, για να μη χάνουν στιγμή απόλαυσης. Επιπλέον, με τις «έξυπνες επιλογές Nova», οι συνδρομητές ενημερώνονται για τα πιο ενδιαφέροντα προγράμματα της εβδομάδας από το κεντρικό μενού του αποκωδικοποιητή τους, έχοντας πάντα τις καλύτερες προτάσεις στη διάθεσή τους. Σύντομα, οι συνδρομητές θα έχουν ακόμη περισσότερες δυνατότητες στη διάθεσή τους, απογειώνοντας πλήρως την εμπειρία Nova, την εμπειρία της πρώτης δορυφορικής πλατφόρμας της χώρας που οδηγεί τις εξελίξεις στη συνδρομητική τηλεόραση.

ΧΡΗΜΑ 45

Χ αφιέρωμα ∼ Ελληνική Καινοτομία

ΟΑΕΠ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ

Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων

το σημαντικό πρόβλημα της εξεύρεσης χρηματοδότησης που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς ο ρόλος του ΟΑΕΠ είναι καθοριστικός. Σκοπός του καινοτόμου προγράμματος «Εξωστρέφεια» είναι η παροχή ρευστότητας και, κατά συνέπεια, η αποτελεσματική στήριξη των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, και κυρίως των μικρομεσαίων, οι οποίες αποτελούν τη «ραχοκοκκαλιά» της ελληνικής οικονομίας.

∼ Το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια», στην ουσία, αποτελεί έναν άριστο συνδυασμό ασφάλισης και χρηματοδότησης των εξαγωγικών πιστώσεων που παρέχουν οι Έλληνες εξαγωγείς στους αγοραστές-πελάτες του εξωτερικού. ∼ Υλοποιείται με την ασφάλιση του τιμολογίου στον ΟΑΕΠ και την παράδοση των προϊόντων στον αγοραστή. ∼ Προσφέρεται μέσω στενής συνεργασίας του ΟΑΕΠ με όλες σχεδόν τις τράπεζες με τις οποίες ο οργανισμός έχει υπογράψει σχετικές «Συμφωνίες Συνεργασίας». ∼ Οι εξαγωγικές εταιρείες που ασφαλίζονται στον ΟΑΕΠ και εντάσσονται στο πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την τράπεζα της επιλογής τους, με ποσό που αντιστοιχεί στο 80% της αξίας των ασφαλισμένων από τον ΟΑΕΠ τιμολογίων, με ανώτατο ανακυκλούμενο όριο ανά εξαγωγέα το 1.000.000 ευρώ, για διάρκεια πιστώσεων από 1 μέχρι 4 μήνες και με ευνοϊκό επιτόκιο, που σήμερα ανέρχεται στο 4,5%. ∼ Οι τράπεζες που χρηματοδοτούν τους ασφαλιζόμενους στον ΟΑΕΠ εξαγωγείς δεν απαιτούν «εμπράγματες» ασφάλειες, δεδομένου ότι η τράπεζα αποζημιώνεται από τον ΟΑΕΠ σε περίπτωση που δεν υπάρξει εξόφληση των τιμολογίων από τους αγοραστές του εξωτερικού. Το πρόγραμμα, πέραν του ότι είναι καινοτόμο, είναι ταυτόχρονα σημαντικό και ξεχωριστό, γιατί σε περίπτωση ζημίας, ενώ στην ασφάλιση πρέπει να παρέλθει ο χρόνος (δίμηνο, τρίμηνο, τετράμηνο ανάλογα με την περίπτωση) για να διαπιστωθεί ο κίνδυνος και η ζημία και κατόπιν να κινηθεί με εξώδικα ο ίδιος ο εξαγωγέας, στο πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» αυτό δεν ισχύει. Και αυτό γιατί ο εξαγωγέας κρατάει το 80% που έχει ήδη εισπράξει, και μάλιστα σε ελάχιστο χρόνο από τη φόρτωση των προϊόντων του και ο οργανισμός αναλαμβάνει να κινηθεί δικαστικά κατά του ξένου αγοραστή για την είσπραξη ολόκληρης της οφειλής. Ο κύριος Κωτσιόπουλος αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο ρόλος και ο σκοπός του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων 46 Νοέμβριος 2015

☛

Το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια», στην ουσία, αποτελεί έναν άριστο συνδυασμό ασφάλισης και χρηματοδότησης των εξαγωγικών πιστώσεων που παρέχουν οι Έλληνες εξαγωγείς στους αγοραστέςπελάτες του εξωτερικού.

(ΟΑΕΠ) είναι η στήριξη των εξαγωγέων και η ανάπτυξη της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων. Ο οργανισμός προσφέρει ευνοϊκά προγράμματα τόσο στην ασφάλιση όσο και στη χρηματοδότηση. Ανταποκρινόμενος δε στο σημαντικό πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς, ο οργανισμός παρέχει το πρόγραμμα “Εξωστρέφεια”, το οποίο αποτελεί έναν άριστο συνδυασμό ασφάλισης και χρηματοδότησης. Με το πρόγραμμα “Εξωστρέφεια” ο εξαγωγέας μπορεί άμεσα μετά την παράδοση του προϊόντος του να εισπράξει το 80% της αξίας τού επί πιστώσει τιμολογίου του. Με αυτόν τον τρόπο, εκτός από την ασφάλιση αποκτά και άμεση ρευστότητα, χωρίς να περιμένει την εξόφληση του τιμολογίου του από τον ξένο αγοραστή. Το πρόγραμμα “Εξωστρέφεια” του ΟΑΕΠ είναι το “οξυγόνο” των Ελλήνων εξαγωγέων».

EVENTORA

ΝIΚΟΣ ΤΣAΜΗΣ Ιδρυτής της Eventora

ο Eventora είναι μια καινοτόμος πλατφόρμα, που απευθύνεται στις εταιρείες και τους οργανισμούς που διοργανώνουν εταιρικές εκδηλώσεις, συνέδρια και διαγωνισμούς ή συμμετέχουν σε εκθέσεις. Η καινοτομία του Eventora έγκειται στο ότι συνδυάζει πολλές υπηρεσίες σε ένα ενιαίο και απλό στη χρήση του λογισμικό, που παρέχεται μέσω του Internet και μέσω εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα. Με την πλατφόρμα μας, τα μέλη της οργανωτικής ομάδας έχουν πλήρη έλεγχο και ευελιξία, ώστε να το προσαρμόζουν στις δικές τους ανάγκες. Έτσι μειώνεται σημαντικά το κόστος διαχείρισης και προσαρμογών και δεν υπάρχουν χρονικές καθυστερήσεις. Και αυτό χωρίς να απαιτείται αγορά λογισμικού, χωρίς μεγάλη επένδυση χρόνου για εκπαίδευση. Ενδεικτικά, τα χαρακτηριστικά και τα οφέλη είναι: ∼ Αυτοματοποίηση εργασιών ∼ Περιβάλλον συνεργατικότητας ∼ Αξιοποίηση πολλαπλών καναλιών (website, Facebook, smartphone apps) με το brand του οργανωτή ∼ Ερωτηματολόγια και καταγραφή πληροφοριών για εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων ∼ e-tickets και e-payments ∼ Προβολή brand εκδήλωσης και χορηγών

∼ Αλληλεπίδραση χορηγών ή εκθετών με το κοινό ∼ Lead generation (για εκθέτες/χορηγούς) ∼ Αυτόματη καταγραφή προσέλευσης Ενδεικτικές υπηρεσίες και λειτουργίες του Eventora είναι: ∼ Εγγραφές και πληρωμές ∼ Διαχείριση RSVP για δημόσιες ή ιδιωτικές εκδηλώσεις ∼ Ηλεκτρονική ταξιθεσία (με επιλογή θέσης από τον οργανωτή ή τον σύνεδρο) ∼ Προσωποποιημένη επικοινωνία με e-mail και SMS ∼ Διαγωνισμοί στο Internet και τα κοινωνικά δίκτυα ∼ Online αξιολόγηση συμμετοχών (π.χ. διαγωνισμοί επιχειρηματικότητας, επιστημονικά συνέδρια) ∼ Χρονοπρογραμματισμός επιχειρηματικών συναντήσεων (Β2Β Meetings) Εξελίσσουμε συνεχώς το Eventora, με αποτέλεσμα σήμερα να αποτελεί μία από τις πιο ανταγωνιστικές πλατφόρμες σε διεθνές επίπεδο. Η καινοτόμος υπηρεσία μας Eventora Connect έχει διακριθεί σε διαγωνισμό από το MIT Enterprise Forum Greece. Επιπλέον, έχουμε σημαντική εξωστρέφεια, την οποία στοχεύουμε να ενισχύσουμε: το Eventora λειτουργεί σε πολλές γλώσσες και ήδη αξιοποιείται σε πολλές χώρες του εξωτερικού.

DATA COMMUNICATION ΠEΤΡΟΣ ΚΟΡΑΛHΣ Solutions Division Manager

την Data Communication, εδώ και 28 χρόνια, εστιάζουμε στην ανάπτυξη εξειδικευμένων λύσεων πληροφορικής για επιχειρήσεις (ERP, CRM, HRM), οι οποίες τους δίνουν τη δυνατότητα να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα τους πόρους τους, εξοικονομώντας χρόνο και κόστος. Η καινοτομία βρίσκεται στο DNA του κλάδου της πληροφορικής και συνιστά και για εμάς ένα συνεχές ζητούμενο, προκειμένου να ανανεώνουμε συνεχώς τις λύσεις και τις υπηρεσίες μας με νέες δυνατότητες. Στην Data Communication επικεντρωνόμαστε στην καινοτομία που υπηρετεί τους πελάτες μας, καθώς αποστολή μας είναι να τους βοηθάμε να εργάζονται ευκολότερα, γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα, μεγιστοποιώντας την αποδοτικότητά τους. Επιθυμώντας να πρωτοπορούμε διαρκώς σε αυτόν τον τομέα, έχουμε πλήρως αναδιαρθρώσει και αναβαθμίσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες μας, διαμορφώνοντας την ολοκληρωμένη πολιτική εξυπηρέτησης Customer Care 360ο, η οποία ενσωματώνει ένα εκτενές πλέγμα δράσεων, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι κάθε πελάτης μας αξιοποιεί πλήρως τις δυνατότητες των εφαρμογών μας προς όφελος της επιχείρησής του. Με βασική καινοτομία την κατανομή των ενερ-

γειών/δράσεων εξυπηρέτησης πελατών σε τέσσερις τομείς (reactive customer support, proactive customer support, customer training και continuous upgrade) και με κάθε τομέα να εμπεριέχει συγκεκριμένες, χρονικά προσδιορισμένες και επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες και υπηρεσίες, η πολιτική Customer Care 360ο «αγκαλιάζει» τον πελάτη από την πρώτη μέρα συνεργασίας μαζί μας και για πάντα. Συμπεριλαμβάνοντας πρωτότυπες ενέργειες, όπως webinars τεχνικής υποστήριξης, ημερίδες υποστήριξης πελατών, αλλά και πλάνο επικοινωνίας με πελάτες που επικοινωνούν σπανίως ή συχνά, αποτελεί ένα από τα πιο σύγχρονα συστήματα εξυπηρέτησης πελατών για τον κλάδο της τεχνολογίας. Η αποτελεσματικότητα της πολιτικής αυτής επιβεβαιώνεται από το υψηλό επίπεδο ικανοποίησης των πελατών μας και κυρίως από το υψηλό ποσοστό ανανέωσης συμβολαίων συντήρησης των εφαρμογών μας. Επιπλέον, η διπλή βράβευση της πολιτικής Customer Care 360ο στα Εθνικά Βραβεία Εξυπηρέτησης Πελατών 2014, καθώς και οι διακρίσεις στα European Business Awards και στα Bite Awards, συνιστούν για εμάς μία ακόμη επιβεβαίωση της σωστής και αποτελεσματικής μας στόχευσης στο συγκεκριμένο πεδίο. Χ ΧΡΗΜΑ 47

Χ συνέντευξη

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΤΖΙΚΟΣ Πρόεδρος του ΔΣ της SoftOne

48 Νοέμβριος 2015

✒

Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

Η διαφοροποίηση

SoftOne

της βρίσκεται στο DNA της Ο Γιάννης Καρατζίκος, Πρόεδρος του ΔΣ και ιδρυτικό στέλεχος της SoftOne, μιλάει για τη δραστηριότητα της εταιρείας του από την πρώτη μέρα της ίδρυσής της, το 2002, μέχρι και σήμερα. Περιγράφει επίσης τα πρωτοποριακά προϊόντα και τις υπηρεσίες που την έχουν αναδείξει σε μία από τις κορυφαίες εταιρείες επιχειρηματικού λογισμικού στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το cloud και το mobility, ενώ αναλύει και τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από τη χρήση των υπηρεσιών της για τις επιχειρήσεις. Τέλος, ο κύριος Καρατζίκος αποκαλύπτει τα σχέδιά του για τη μελλοντική ανάπτυξη της SoftOne στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια, και γενικότερα τη ΝΑ Ευρώπη και αξιολογεί την αγορά τεχνολογίας στην Ελλάδα, όπως και τις προοπτικές ανάπτυξής της στο άμεσο μέλλον.

ΧΡΗΜΑ_Δώστε μας ένα συνοπτικό ιστορικό για τη δραστηριότητα της εταιρείας σας στην ελληνική αγορά (ίδρυση, κλάδο δραστηριότητας, εγκαταστάσεις, προσωπικό κ.λπ.). ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΤΖΙΚΟΣ_H SoftOne αποτελεί μία από τις κορυφαίες εταιρείες ανάπτυξης και διάθεσης προϊόντων και υπηρεσιών business software στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 2002 από τα ιδρυτικά στελέχη της Unisoft, Νίνο Αρενίκη, Δημήτρη Βαλαχή, Σταύρο Βογλίτση, καθώς επίσης και τον ομιλώντα, ενώ το 2005, στο μετοχικό τμήμα της εταιρείας προσχώρησε ο Αντώνης Κυριαζής, ιδρυτικό μέλος της Singular. Το ίδιο έτος, η εταιρεία διέθεσε στην αγορά το λογισμικό Soft1 ERP, παρουσιάζοντας έναν χρόνο μετά και τη λύση διαχείρισης πελατειακών σχέσεων Soft1 CRM. Το 2007, η SoftOne υπήρξε η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα –και μία εκ των πρώτων διεθνώς– που προσέφερε στους πελάτες της σύγχρονες υπηρεσίες μηχανογράφησης, αξιοποιώντας το μοντέλο SaaS (Software as

a Service), ενώ το 2011 διέθεσε το λογισμικό Soft1 για λειτουργία στην cloud πλατφόρμα Microsoft Windows Azure, λαμβάνοντας μάλιστα σημαντική βράβευση από τη Microsoft για την cloud ERP λύση της, στο πλαίσιο διαγωνισμού που έλαβε χώρα στο Λος Άντζελες. Πρωτοπορώντας εκ νέου το 2014, παρουσίασε την προηγμένη εφαρμογή Soft1 360, η οποία επεκτείνει την «εμβέλεια» του κεντρικού ERP, επιτρέποντας την απομακρυσμένη πρόσβαση και χρήση του, οποιαδήποτε στιγμή και μέσω οποιασδήποτε συσκευής. Σήμερα, η SoftOne δραστηριοποιείται με μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αριθμώντας ένα πελατολόγιο 15.000 επιχειρήσεων, καθώς και ένα διευρυμένο δίκτυο 300 και πλέον εξουσιοδοτημένων συνεργατών (VARs). Η έδρα της εταιρείας βρίσκεται στην Αθήνα, ενώ διατηρούμε ταυτόχρονα γραφεία στη Θεσσαλονίκη και το Βουκουρέστι, απασχολώντας συνολικά περισσότερους από 100 εργαζομένους.

Χ_Περιγράψτε μας με λίγα λόγια τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρετε. Πού απευθύνονται; Ποιες ανάγκες καλύπτουν; Γ.Κ._Όπως ανέφερα και προηγουμένως, βασικό προϊόν της SoftOne είναι το Soft1 ERP & CRM, μια σύγχρονη λύση μηχανογράφησης που καλύπτει αποτελεσματικά το σύνολο των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης (οικονομική διαχείριση, πωλήσεις, εφοδιαστική αλυσίδα, παραγωγή, υπηρεσίες, HRM, διαχείριση πελατειακών σχέσεων κ.λπ.), αποτελώντας ταυτόχρονα τη «ραχοκοκκαλιά» πάνω στην οποία μπορούν να χτιστούν πιο εξειδικευμένες λειτουργίες. Με άλλα λόγια, το Soft1 συνιστά και μια ισχυρή πλατφόρμα ανάπτυξης, που περιλαμβάνει ένα πλήρες σύνολο εργαλείων για προσαρμογή της λειτουργικότητάς του ή διαμόρφωση νέων λειτουργιών, που ικανοποιούν ιδιαίτερες απαιτήσεις πελατών (όπως για παράδειγμα κάθετες λύσεις), επιτρέποντας παράλληλα την ολοκληρωμένη διασύνδεσή του με άλλες εφαρμογές. Η ΧΡΗΜΑ 49

Χ συνέντευξη ~ Γιάννης Καρατζίκος συγκεκριμένη δυνατότητα επιτρέπει στον χρήστη να επιλέξει ακόμη και το μέσο από το οποίο θα λειτουργεί το λογισμικό Soft1, δηλαδή το desktop, το tablet ή ακόμη και το smartphone του. Πρακτικά, και ως αποτέλεσμα των όσων ανέφερα παραπάνω, το Soft1 διαθέτει ένα πλήθος χαρακτηριστικών που ανταποκρίνονται πλήρως στις απαιτήσεις λειτουργίας μιας μεγάλης γκάμας επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως τομέα δραστηριοποίησης, αλλά και μεγέθους, από μικρομεσαίες έως και μεγάλες εταιρείες. Σχεδιασμένο με την απαραίτητη ευελιξία, διατίθεται σε εναλλακτικούς εμπορικούς συνδυασμούς με διαφορετικά επίπεδα δυνατοτήτων και χαρακτηριστικών, ενώ επίσης υποστηρίζει κάθε μοντέλο λειτουργίας, on-premise ή cloud (Software as a Service), επιτρέποντας σε κάθε επιχείρηση να καλύψει τις μηχανογραφικές της ανάγκες με τον πλέον αποδοτικό –για αυτήν– τρόπο. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις αποκαλούμενες «μικρές» επιχειρήσεις, θα ήθελα να σημειώσω ότι πρόσφατα προχωρήσαμε σε συμφωνία με τον ΟΤΕ για την ανάπτυξη και διάθεση της σειράς cloud υπηρεσιών “Soft1 SmartSuite”, που περιλαμβάνει σύγχρονες λύσεις για ελεύθερους επαγγελματίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Κλείνοντας την απάντησή μου, θα ήθελα να

προσθέσω πως το 2015 η SoftOne διέθεσε στην αγορά την προηγμένη cloud υπηρεσία ηλεκτρονικής και έντυπης τιμολόγησης eINVOICE, η οποία αλλάζει πραγματικά τον τρόπο διαχείρισης των παραστατικών μιας επιχείρησης. Και, φυσικά, όλα τα προϊόντα και οι cloud υπηρεσίες της SoftOne υποστηρίζονται πλήρως από τους άρτια εκπαιδευμένους ανθρώπους της εταιρείας μας σε επίπεδο hotline, consulting, implementation services και training. Χ_Ποιο είναι κατά την άποψή σας το συγκριτικό πλεονέκτημα της εταιρείας σας σε σύγκριση με αντίστοιχες εταιρείες, ελληνικές και ξένες, που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας; Γιατί δηλαδή κάποια επιχείρηση να επιλέξει τις δικές σας λύσεις και όχι κάποιου ανταγωνιστή σας; Γ.Κ._Στα δύο προηγούμενα ερωτήματά σας, κατά κάποιον τρόπο, ανέδειξα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της SoftOne. Η διαφοροποίηση της SoftOne βρίσκεται στο DNA της, που αποτυπώνεται εύστοχα από το “more than software”. Το βασικό συγκριτικό μας πλεονέκτημα είναι η συνεχής προσπάθεια αξιοποίησης καινοτόμων τεχνολογιών για τη δημιουργία προϊόντων και υπηρεσιών που θα προσφέρουν στις επιχειρήσεις περισσότερη αξία με χαμηλότερο κόστος. Πρακτικά, και χωρίς υπερβο-

λές, αναφέρω τρία βασικά σημεία που πραγματικά διαφοροποιούν τη SoftOne από τον ανταγωνισμό: 1. Η SoftOne είναι η μόνη εταιρεία business software στην Ελλάδα (και μία από τις πρώτες διεθνώς), που διαθέτει ολοκληρωμένες λύσεις επιχειρηματικού λογισμικού στο cloud. 2. Η πανίσχυρη, καινοτομική πλατφόρμα ανάπτυξης επεκτάσεων εφαρμογών σε οποιοδήποτε μέσο (computer, tablet, smartphone). 3. Το πανελλαδικό δίκτυο (300 και άνω) εξειδικευμένων συνεργατών, που παρέχουν όλο το εύρος υπηρεσιών που απαιτούνται σήμερα για την αποτελεσματική λειτουργία κάθε σύγχρονης επιχείρησης. Και βέβαια πάντα με κόστος που σέβεται τις δυνατότητες των ελληνικών επιχειρήσεων. Χ_Η λειτουργία σας περιορίζεται στην ελληνική αγορά ή προσφέρετε τα προϊόντα σας και στο εξωτερικό; Έχετε θυγατρικές, και αν ναι, ποια είναι η μέχρι τώρα πορεία τους και ποιες οι προοπτικές τους; Γ.Κ._Όπως επεσήμανα και σε προηγούμενο ερώτημά σας, η εταιρεία μας δραστηριοποιείται και στο εξωτερικό, και ειδικότερα στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Το 2013, προχωρήσαμε στην ίδρυση θυγατρι-

☛

Η τεχνολογία αποδεικνύει περίτρανα ότι είναι πλέον συστατικό επιβίωσης και όχι πολυτέλεια, επομένως ακόμη και σε περιόδους παρατεταμένης κρίσης, όπως αυτήν που διανύουμε, οι αξιόπιστες εταιρείες θα επιβιώσουν, αλλά θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στο να αναπτυχθούν.

50 Νοέμβριος 2015

κής εταιρείας στο Βουκουρέστι, μια σημαντική επένδυση για τη SoftOne με ιδιαίτερα αισιόδοξες προβλέψεις, καθώς ήδη, στα δύο πρώτα χρόνια της λειτουργίας της, επιτυγχάνει ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης της τάξεως του 60% και άνω. Όπως γνωρίζετε άλλωστε, η Ρουμανία είναι μια χώρα που βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, προσελκύοντας συνεχώς νέες και σημαντικές επενδύσεις. Λαμβάνοντας δε υπόψη τα δεδομένα και τη διάρθρωση της τοπικής οικονομίας – όπου και δραστηριοποιείται αναλογικά μικρότερος αριθμός επιχειρήσεων, αλλά μεγαλύτερου μέσου μεγέθους– καθίσταται ευνοϊκή η διείσδυση της SoftOne στη ρουμανική αγορά και η τοποθέτησή της ως ενός ισχυρού cloud ERP service provider. Πέραν βεβαίως της Ρουμανίας, και αξιοποιώντας πάντοτε το δίκτυο των συνεργατών μας, έχουμε σημαντική παρουσία και στην Κύπρο, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Αλβανία, ενώ παράλληλα έχουμε υλοποιήσει επιτυχώς εγκαταστάσεις στην Τουρκία και τη Ρωσία. Αναμφίβολα, ο προσανατολισμός της SoftOne σε αγορές του εξωτερικού υπήρξε ανέκαθεν σημαντικός και η εξωστρέφεια αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι της ευρύτερης στρατηγικής μας. Ειδικότερα σήμερα, με την κρίση των τελευταίων ετών και τις συνθήκες ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, η επιδίωξη αυτή καθίσταται ζωτικής σημασίας, και θα επιμείνουμε σε αυτήν, επιλέγοντας προσεκτικά τις επόμενες χώρεςστόχους. Χ_Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά σας είναι η πρωτοπορία που επιδεικνύετε στις λύσεις cloud και mobility. Ποιες είναι οι τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τους δύο αυτούς σημαντικούς τομείς για την ανάπτυξη της SoftOne; Γ.Κ._Αναφορικά με το cloud, η SoftOne αναπτύσσει σε διαρκή βάση ειδικές τεχνολογίες, που διευρύνουν ακόμη περισσότερο τις δυνατότητες των cloud υπηρεσιών της, επιτρέποντας εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες επεξεργασίας, με μειωμένες απαιτήσεις για bandwidth, και ταυτόχρονα ισχυροποιούν τα επίπεδα ασφάλειας και αξιοπιστίας των υπηρεσιών. Όπως ανέφερα και προηγουμένως, το σύνολο των προϊόντων της SoftOne διατίθενται και στο cloud, ενώ υπάρχουν και δύο νέες cloud υπηρεσίες, η λύση ηλεκτρονικής τιμολόγησης eINVOICE και η εφαρμογή Soft1 SmartWorks, η οποία θα διατίθεται αποκλειστικά μέσω του ομίλου εταιρειών του ΟΤΕ.

Αναφορικά με τις εξελίξεις στο enterprise mobility, η πλατφόρμα ανάπτυξης του Soft1 σε συνδυασμό με την εφαρμογή Soft1 360 απλοποιεί την κατασκευή λύσεων mobility, καθιστώντας –κατά κάποιον τρόπο– πιο προσιτή την ανάπτυξη εφαρμογών, τόσο από πλευράς ευκολίας όσο και από πλευράς κόστους. Χ_Μπορείτε να μας δώσετε μερικά οικονομικά στοιχεία σχετικά με τις επιδόσεις του 2014, αλλά και τη μέχρι στιγμής πορεία κατά το 2015; Πού κυμαίνονται ο τζίρος, τα κέρδη, οι επενδύσεις, ο δανεισμός κ.λπ.; Γ.Κ._Παρά το ασταθές οικονομικό περιβάλλον των τελευταίων ετών και την παρατεταμένη ύφεση, η SoftOne έχει καταφέρει να διατηρήσει την ανοδική της πορεία και τους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Με άμεσες και ουσιαστικές κινήσεις προσαρμογής στα νέα δεδομένα που διαμορφώθηκαν στην αγορά, και σε συνδυασμό με τον μηδενικό δανεισμό της εταιρείας μας, ενισχύσαμε σημαντικά τις πωλήσεις μας, επενδύοντας παράλληλα σε ανθρώπινους πόρους και εγκαταστάσεις. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το 2014, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας αυξήθηκε κατά 14%, ενώ θετικό πρόσημο (8%) εμφανίζουν και οι πωλήσεις του 2015, με τον συνολικό τζίρο να εκτιμάται πως θα ανέλθει σε 6 εκατ. ευρώ περίπου. Με παρακαταθήκη την τεχνολογία, τη θέση της στην αγορά, το management team, τη χρηματοοικονομική της κατάσταση και βεβαίως τους ανθρώπους και τους συνεργάτες της, η SoftOne θα συνεχίσει να δίνει ένα δυναμικό «παρών» στην αγορά της πληροφορικής στην Ελλάδα. Χ_Υπάρχουν κάποιοι νέοι τομείς ή προϊόντα στα οποία στοχεύετε να επενδύσετε ώστε να αναπτύξετε τη δραστηριότητά σας στο άμεσο μέλλον; Ποια είναι τα σχέδιά σας για το 2016; Γ.Κ._Με σαφή προσήλωση στην πρωτοπορία και την καινοτομία, και πέραν βεβαίως της δεδομένης στόχευσής μας στο cloud, που ανέπτυξα εκτενέστερα προηγουμένως, η SoftOne επενδύει και θα συνεχίσει να επενδύει στο enterprise mobility, μία από τις πλέον σημαντικές τάσεις της επιχειρησιακής πραγματικότητας. Εάν αναλογιστεί κανείς τις σημαντικές δυνατότητες που προσφέρουν σήμερα οι φορητές συσκευές και στον χώρο των επιχειρήσεων, καθώς και την ύπαρξη των πλέον κατάλληλων και αξιόπιστων υποδομών για mobile broadband συνδέσεις, καθί-

σταται εύκολα αντιληπτή η απαίτηση για σύγχρονες λύσεις που αξιοποιούν τα οφέλη της φορητότητας. Διαθέτοντας ήδη στην αγορά την πρωτοποριακή εφαρμογή Soft1 360, και αντιλαμβανόμενοι πλήρως τις ολοένα και αυξανόμενες προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι πελάτες μας, εμείς στη SoftOne κινούμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση και αναμένεται να υπάρξουν εξελίξεις στο προσεχές μέλλον. Πάντοτε υπό την έννοια της ανάπτυξης καινοτομικών και ευέλικτων λύσεων enterprise mobility, που να προσαρμόζονται εύκολα στις ιδιαίτερες ανάγκες τόσο των επιχειρήσεων όσο και των επιμέρους χρηστών. Και βεβαίως, επειδή μιλάμε πάντοτε για mobile, δίνοντας εξίσου μεγάλη έμφαση στο user interface και την εμπειρία του χρήστη. Πέραν του mobility, και δεδομένου του εύρους των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το Soft1, το 2016 αναμένεται να υπάρξει και μια περισσότερο συστηματοποιημένη προσέγγιση κάθετων λύσεων, αξιοποιώντας τις σημαντικές δυνατότητες παραμετροποίησης του λογισμικού μας και προσαρμογής της λειτουργικότητάς του στις ιδιαίτερες απαιτήσεις επιμέρους κλάδων της αγοράς. Χ_Πώς βλέπετε την αγορά της τεχνολογίας στην Ελλάδα τα τελευταία δύσκολα χρόνια; Έχει επηρεαστεί όσο και άλλοι κλάδοι ή δείχνει αντοχή σε σχέση με τον μέσο όρο της αγοράς; Ποιες είναι οι προοπτικές της, και από ποιους παράγοντες θα επηρεαστούν κυρίως; Γ.Κ._Στην Ελλάδα, σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, στο οποίο η χώρα προσπαθεί να επανατοποθετηθεί σε αναπτυξιακή τροχιά, η αγορά της τεχνολογίας έχει σαφώς επιδείξει μεγαλύτερη αντοχή συγκριτικά με άλλους σημαντικούς κλάδους της οικονομίας, αλλά και με τον μέσο όρο της αγοράς. Έχει αλλάξει βέβαια το mix των εσόδων των εταιρειών πληροφορικής, προσαρμοζόμενο όπως είναι φυσικό στις απαιτήσεις των καιρών. Η τεχνολογία αποδεικνύει περίτρανα ότι είναι πλέον συστατικό επιβίωσης και όχι πολυτέλεια, επομένως ακόμη και σε περιόδους παρατεταμένης κρίσης, όπως αυτήν που διανύουμε, οι αξιόπιστες εταιρείες θα επιβιώσουν, αλλά θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στο να αναπτυχθούν. Σε κάθε περίπτωση, ευελπιστούμε σε μια σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασης της χώρας το 2016 και σε μια σταδιακή ανάκαμψη μετά. Χ ΧΡΗΜΑ 51

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ

ΧΡΗΜΑ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ

2015

ΑΝΑΔΕΙΞΤΕ

ΤΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ 52 Νοέμβριος 2015

o περιοδικό ΧΡΗΜΑ, για δέκατη τρίτη συνεχή χρονιά, και μετά τη μεγάλη επιτυχία των προηγούμενων ετών, προχωρά στην απονομή των Επιχειρηματικών Βραβείων «ΧΡΗΜΑ-Γεώργιος Ουζούνης 2015», με στόχο την προβολή των επιχειρήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη του χρηματιστηριακού θεσμού και της ελληνικής οικονομίας γενικότερα.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΝΙΚΗΤΩΝ Κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης των επιχειρήσεων αποτελούν η ανάπτυξή τους, οι επενδύσεις, οι καινοτόμες δράσεις τους, ο διεθνοποιημένος προσανατολισμός τους, τα θετικά αποτελέσματα, η εναρμόνισή τους με την εταιρική διακυβέρνηση και την εταιρική κοινωνική ευθύνη και η συμπεριφορά τους απέναντι στη χρηματιστηριακή αγορά και στο επενδυτικό κοινό γενικότερα. ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΠΟΥ ΒΑΘΜΟΛΟΓΕΙ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Στην τελική αξιολόγηση και επιλογή, για να εξασφαλιστεί η αντικειμενικότητα των αποτελεσμάτων, θα συμμετέχει το ευρύ επενδυτικό κοινό. ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ 1. Βραβείο καλύτερης εταιρείας-2015 2. Βραβείο καλύτερης εταιρείας FTSE Large Cap-2015 3. Βραβείο καλύτερης εταιρείας διεθνούς αγοράς-2015 4. Βραβείο καλύτερης εταιρείας μεσαίας/μικρής κεφαλαιοποίησης2015 5. Βραβείο καλύτερης εταιρείας του Δημοσίου-2015 6. Βραβείο καλύτερης τράπεζας-2015 7. Βραβείο ανάκαμψης αποτελεσμάτων-2015 8. Βραβείο υψηλών ρυθμών ανάπτυξης-2015 9. Βραβείο διεθνοποίησης-2015 10. Βραβείο υψηλών επενδύσεων-2015 11. Βραβείο επιχειρηματικής καινοτομίας-2015 12. Βραβείο επενδυτικών σχέσεων-2015 13. Βραβείο εταιρικής διακυβέρνησης-2015 14. Βραβείο εταιρικής κοινωνικής ευθύνης-2015 15. Βραβείο καλύτερης εταιρείας εναλλακτικής αγοράς-2015 16. Βραβείο καλύτερης χρηματιστηριακής-2015 17. Βραβείο καλύτερης εταιρείας διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων-2015 18. Βραβείο καλύτερης ΑΕΕΑΠ-2015 19. Βραβείο καλύτερης εταιρείας Asset & Wealth Management2015 ΧΡΗΜΑ 53

1. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ – 2015

3. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ – 2015

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις κ.λπ.

Εθνική Τράπεζα Τράπεζα Πειραιώς Alpha Bank Eurobank Ευρωπαϊκή Πίστη Πλαίσιο Computers Quest Holdings ΟΤΕ Σαράντης Folli Follie Μυτιληναίος Τιτάν ΔΕΗ OΛΘ Coca Cola HBC ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΟΠΑΠ Καρέλιας Μotor Oil Πλαστικά Κρήτης Jumbo

Creta Farms Ελλάκτωρ Ελληνικά Καλώδια Μαθιός Πυρίμαχα Σωληνουργεία Κορίνθου Καράτζη Iντραλότ Ελβάλ ΜΕΤΚΑ Πλαστικά Θράκης Πλαστικά Κρήτης Χαλκόρ Σιδενόρ Folli-Follie Frigoglass Kleemann FG Europe Σαράντης Eurodrip Κυριακίδης Μάρμαρα Κορρές

2. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ FTSE LARGE CAP – 2015

4. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ MID & SMALL CAP – 2015

Alpha Bank Εθνική Τράπεζα Εurobank Τράπεζα Πειραιώς Coca Cola HBC Βιοχάλκο ΔΕΗ ΕΥΔΑΠ ΕΧΑΕ Iντραλότ ΟΛΠ Folli Follie Aegean Ελληνικά Πετρέλαια Μotor Oil Mυτιληναίος ΟΠΑΠ ΟΤΕ Τιτάν ΜΕΤΚΑ Τέρνα Ενεργειακή Ελλάκτωρ Grivalia Jumbo ΓΕΚ TΕΡΝΑ Marfin Investment Group

ΕΚΤΕΡ Profile Ελινόιλ Επίλεκτος Κορρές Quest Holdings Μύλοι Λούλη Inform Λύκος Revoil Flexopack Πετρόπουλος

54 Νοέμβριος 2015

5. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ – 2015 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η ευελιξία της εταιρείας στις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, ο βαθμός εξυπηρέτησης των πελατών κ.λπ. ΔΕΗ Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης ΕΥΑΘ ΕΥΔΑΠ ΟΛΘ ΟΛΠ

6. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ – 2015

8. ΒΡΑΒΕΙΟ ΥΨΗΛΩΝ ΡΥΘΜΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – 2015

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, που εκτιμάται ότι είναι διατηρήσιμοι και στο μέλλον.

Alpha Bank Εθνική Τράπεζα Eurobank Τράπεζα Πειραιώς Τράπεζα Αττικής

Grivalia Alpha Αστικά Ακίνητα REDS Βιοχάλκο Ελινόιλ Τέρνα Ενεργειακή MLS Space Hellas Αλουμύλ ΕΛΒΑΛ Σωληνουργεία Κορίνθου Mevaco Kleemann Ελληνικά Καλώδια Τιτάν Κορρές Ίντερτεκ Folli Follie Καρέλιας Κλωστοϋφαντουργία Ναυπάκτου Τεξαπρέτ Πετρόπουλος Μοτοδυναμική Autohellas Ικτίνος

7. ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ – 2015 Αξιολογείται η εταιρεία που φαίνεται ότι θα καταφέρει το 2015 να ανακάμψει σε μεγάλο βαθμό, διακόπτοντας ζημιές ή την πτωτική πορεία του παρελθόντος, ή που παρουσιάζει μεγάλη βελτίωση επιδόσεων. Ιντρακόμ Βιοχάλκο Μυτιληναίος ΕΛΠΕ Motor Oil Ελινόιλ ΕΛΤΕΧ Άνεμος ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Μινωικές Γραμμές MLS Πληροφορική Profile Space Hellas ΟΠΑΠ Ιασώ ΕΛΒΑΛ Σωληνουργεία Κορίνθου Ελληνικά Καλώδια Μαθιός Πυρίμαχα Τιτάν Κορρές Ντρουκφάρμπεν ΕΛΤΡΑΚ Εβροφάρμα Coca Cola HBC ΓΕΚΕ ΟΛΠ Πλαστικά Θράκης Μοτοδυναμική Autohellas Epsilon Net

9. ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ – 2015 Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επέκταση των δραστηριοτήτων της κατά το 2015 στο εξωτερικό, είτε μέσω εξαγωγών είτε μέσω παραγωγικής επέκτασης. Jumbo Άβαξ Τιτάν Χαλκόρ Σαράντης Profile Μυτιληναίος Κρι Κρι Intralot Ελληνικά Καλώδια Inform Λύκος Kleemann Eurodrip Motor Oil Μαθιός Πυρίμαχα MLS Πληροφορική Ελλάκτωρ ΜΕΤΚΑ Creta Farms Ικτίνος

ΧΡΗΜΑ 55

10. ΒΡΑΒΕΙΟ ΥΨΗΛΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ – 2015

12. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ – 2015

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την υλοποίηση φιλόδοξων επενδυτικών προγραμμάτων, ικανών να ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη παρουσία της στην αγορά.

Αξιολογείται η στάση της εταιρείας απέναντι στο επενδυτικό κοινό (ποιότητα και επάρκεια παρεχόμενων πληροφοριών, ικανοποιητική ιστοσελίδα, προθυμία εξυπηρέτησης μετόχων, στάση των βασικών μετόχων και της διοίκησης απέναντι στη μετοχή και τους μικρομετόχους κ.λπ.).

Σαράντης Ελληνικά Πετρέλαια Flexopack Forthnet Frigoglass Jumbo Motor Oil Μυτιληναίος Καρέλιας Πλαστικά Θράκης Πλαστικά Κρήτης Έλτον Aegean Auto Hellas MLS Πληροφορική Τέρνα Ενεργειακή Βιοχάλκο OTE Ικτίνος

Εθνική Τράπεζα Eurobank Frigoglass Tιτάν Τράπεζα Πειραιώς ΟΠΑΠ Fourlis Συμμετοχών Jumbo Μυτιληναίος Ελληνικά Πετρέλαια Intralot Motor Oil Forthnet ΟΤΕ ΔΕΗ Alpha Bank

11. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ – 2015

13. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ – 2015

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών και καινοτομιών, τόσο στη διαδικασία παραγωγής όσο και στην προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών.

Αξιολογείται η τυπική προσαρμογή των εταιρειών στο θεσμικό πλαίσιο περί εταιρικής διακυβέρνησης, αλλά και η πρόθεση των εταιρειών για την ουσιαστική εταιρική διακυβέρνηση, σε ανταπόκριση των αυξημένων απαιτήσεων του ανταγωνισμού και των κεφαλαιαγορών.

Entersoft Creta Farms MLS Πληροφορική Υγεία Profile ΟΠΑΠ Optronics Space Hellas Iντραλότ Kleemann Δρομέας OTE Πλαίσιο Ιντρακόμ Ευρωσύμβουλοι Κορρές Mediterra Epsilon Net

Alpha Bank Εθνική Τράπεζα Πετρόπουλος S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Τιτάν Τράπεζα Αττικής Intralot Ελληνικά Πετρέλαια Motor Oil Μυτιληναίος Τράπεζα Πειραιώς Fourlis Συμμετοχών

56 Νοέμβριος 2015

14. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ – 2015

16. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ – 2015

Αξιολογείται η έμφαση των εταιρειών στον γενικότερο κοινωνικό τους ρόλο (εργαζόμενοι, καινοτομία, προστασία περιβάλλοντος, ενίσχυση τοπικών κοινωνιών, χορηγικό έργο, αθλητισμός, κοινωνική μέριμνα, πολιτισμός κ.λπ.).

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η φιλοσοφία και η υποδομή λειτουργίας της εταιρείας, η ενημέρωση και η εξυπηρέτηση των πελατών, η σωστή διεκπεραίωση των εντολών αγοράς και πώλησης, η παροχή επιπρόσθετων υπηρεσιών εκτός της διεκπεραίωσης πράξεων –όπως φύλαξη τίτλων, αναλύσεις και ενημερωτικά φυλλάδια– το επίπεδο συνεργασίας και επικοινωνίας με τους επενδυτές.

Τράπεζα Πειραιώς Frigoglass Μυτιληναίος Alpha Bank Βιοχάλκο Ιατρικό Αθηνών Μύλοι Λούλη Υγεία Motor Oil Κορρές Ιασώ ΔΕΗ Εθνική Τράπεζα Ελληνικά Πετρέλαια Eurobank Tιτάν ΟΠΑΠ ΟΤΕ

Eurobank Equities Euroxx Χρηματιστηριακή NBG Securities Τράπεζα Πειραιώς Citigroup Global Market Alpha Finance Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος AXIA Ventures Group Παντελάκης Χρηματιστηριακή Credit Suisse Security Merit Χρηματιστηριακή ΒΕΤΑ Χρηματιστηριακή Α. Σαρρής Χρηματιστηριακή Bank of America Merrill Lynch Solidus Securities Δυναμική Χρηματιστηριακή Λέων Δεπόλας Χρηματιστηριακή

15. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ – 2015

17. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ – 2015

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η καινοτομία, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η έμφαση στις επενδύσεις, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η σταθερότητά τους κ.λπ.

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η καλύτερη ενημέρωση των πελατών, οι αποδόσεις σε σχέση με τους δείκτες αναφοράς, η ποικιλία των προσφερόμενων προϊόντων, η ποιότητα και η σταθερότητα οργάνωσης της ΑΕΔΑΚ, η πορεία της αξίας του χαρτοφυλακίου διαχείρισης, οι τακτικές διαφοροποίησης κινδύνου.

Alpha Trust Vidavo Doppler Entersoft Envitec Epsilon Net Euroxx Χρηματιστηριακή Foodlink Κρητών Άρτος Mediterra Optronics Performance Technologies

Allianz AEΔAK Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ Alpha Trust ΑΕΔΑΚ Attica Wealth Management ΑΕΔΑΚ CPB Asset Management ΑΕΔΑΚ Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ 3Κ Ιnvestment Partners Ιnternational ΑΕΔΑΚ MetLife ΑΕΔΑΚ Probank ΑΕΔΑΚ ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών Εθνική Asset Management AEΔAK Ευρωπαϊκή Πίστη Asset Management ΑΕΔΑΚ Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ ΤΤ ΕΛΤΑ ΑΕΔΑΚ Amundi Ελλάς ΑΕΔΑΚ Triton Asset Management ΑΕΔΑΚ

ΧΡΗΜΑ 57

18. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΑΕΕΑΠ – 2015

19. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ASSET AND WEALTH MANAGEMENT (AEΔAK, ΑΕΔΑΚ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΟΥ ΣΚΟΠΟΥ, ΑΕΠΕΥ)

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η ποιότητα του χαρτοφυλακίου ακινήτων, οι αποδόσεις των ακινήτων, το ύψος του μερίσματος, το ποσοστό των μισθωμάτων, η καθαρή αξία του ενεργητικού προ φόρων, το ύψος και η ποιότητα των συμμετοχών, η επενδυτική στρατηγική και η στρατηγική συνεργασιών.

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η ποιότητα των συμβουλευτικών υπηρεσιών, η ποικιλία επενδυτικών επιλογών, οι αποδόσεις χαρτοφυλακίου, η ευελιξία των προσφερόμενων προϊόντων, η διαχείριση ρίσκου, οι πιστοποιήσεις λειτουργίας και το στελεχιακό δυναμικό.

Grivalia Εθνική Πανγαία Intercontinental International REIC-ICI

Eurocorp AEΠEY ΕΔΕΚΤ Asset Management Consulting Iolcus Investments ΑΕΠΕΥ New Mellon Asset and Wealth Management Alpha Asset Management Epic AEΠEY Alpha Trust Amundi Eλλάς Attica Wealth Management CPB Asset Management Eurobank Asset Management Triton Asset Management Εθνική Asset Management Πειραιώς Asset Management HSBC Retail Banking and Wealth Management (RBWM) Credit Suisse (Luxembourg) SA Greece Branch

artwork: Haris Nikolopoulou - hnikol@otenet.gr

Ble. ÖÊÐ ÒÃÔÃÎ¿Ã ÖÑÛ Î¿ÏÑÛ °ÐÃÙ ÌÇÚØÔËÕÖÀÙ ÚÓÔÑÙ ÇÍÆÊÎÓÕÇØÐ ÖÀÕÑ ÍÑÐÖ¢ ÍÃË ÖÀÕÑ ÏÃÍÔË¢ ÃÒÀ ÖÊÐ ÒÀÎÊ ¨Ñ %OH ÆËÃ×½ÖÇË ÇÕØÖÇÔËÍÑÂÙ ÍÃË ÇÌØÖÇÔËÍÑÂÙ ÚÓÔÑÛÙ ÛÅÊÎ¾Ù ÃËÕ×ÊÖËÍ¾Ù ËÍÃÐÑÂÙ ÐÃ ÈËÎÑÌÇÐ¾ÕÑÛÐ Í¢×Ç ÕÃÙ ÇÍÆ¾ÎØÕÊ

¢Ð×ÑÛ ½ÉÃÔÑ %RQD 9LVWD ÎÛÈ¢ÆÃ

w w w . t h e b l e . g r

¨ÊÎ )D[

i n f o @ i n t e r c a t e r i n g . g r

60 Νοέμβριος 2015

~ αφιέρωμα

Αυξάνονται οι ευθύνες και οι κίνδυνοι για τα στελέχη διοίκησης Η αυστηροποίηση των εποπτικών ελέγχων, η πολυπλοκότητα που διέπει το νομικό πλαίσιο των πολυεθνικών εταιρειών και ο ενημερωμένος καταναλωτής διευρύνουν το ρίσκο για τα στελέχη.

υξάνονται οι ευθύνες των στελεχών διοίκησης που κατέχουν νευραλγικές θέσεις σε δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στην Ευρώπη. Η αυστηροποίηση της πολιτικής των θεσμικών οργάνων και του κανονιστικού πλαισίου που διέπει τις σχέσεις των πολιτών και των επιχειρήσεων, η νομική πολυπλοκότητα στις πολυεθνικές, οι αξιώσεις των μετόχων και το μοντέλο του σύγχρονου καταναλωτή-πολίτη έχουν διευρύνει σε μεγάλο βαθμό το ρίσκο που αναλαμβάνουν τα στελέχη να έρθουν αντιμέτωπα με αξιώσεις από τρίτους που θα έχουν θιγεί από πράξεις, αποφάσεις ή παραλείψεις τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Οι μεταβολές που υφίσταται το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον οδηγούν τους ανθρώπους που αναλαμβάνουν τέτοιες θέσεις στο να λαμβάνουν μέτρα για την προστασία τους, αναζητώντας συχνά ενημέρωση για προγράμματα ασφάλισης. Σύμφωνα με το “Guide to Directors’ Duties and Liabilities” της ECODA και της AIG, αξιώσεις μπορούν να προκύψουν από ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων, από τους ελέγχους των εποπτικών αρχών μέχρι και τις μηνύσεις που καταθέτουν τρίτοι. Σε πολλές χώρες, οι αρχές έχουν αυξήσει τους ελέγχους με την έλευση της οικονομικής κρίσης, προσπαθώντας να διασφαλίσουν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των καταναλωτών. Όπως επισημαίνει ο οδηγός, τα στελέχη που συμμετέχουν στη διοίκηση οργανισμών πρέπει να υιοθετήσουν ενεργητικό ρόλο στο ρίσκο που αναλαμβάνουν και να εκτελούν τα καθήκοντά τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Σημαντικό ρόλο παίζουν ακόμη η ορθή οργάνωση, όπως η τήρηση αρχείων και εγγράφων από τις συναντήσεις και τις αποφάσεις που λαμβάνονται, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά αν κριθεί απαραίτητο, αλλά και οι καλύψεις που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες.

Σύμφωνα με την κυρία Ευτυχία Κουτρουμπέζη, επικεφαλής στην Υπηρεσία Ειδικών Κινδύνων-Διεύθυνση Ασφαλίσεων Λοιπών Γενικών Κλάδων, στην Εθνική Ασφαλιστική, «με την ασφάλιση D&O τα στελέχη προφυλάσσονται από τις οικονομικές συνέπειες των πράξεών τους, λόγω αμελούς συμπεριφοράς (εξαιρουμένου ωστόσο του δόλου) κατά την άσκηση των διοικητικών και διευθυντικών καθηκόντων τους, και προστατεύουν την προσωπική περιουσία τους από τυχόν απαιτήσεις τρίτων. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό λαμβάνοντας υπόψη αφενός τη διαρκώς διευρυνόμενη –βάσει νομοθεσίας– ευθύνη των διοικούντων και αφετέρου το ότι αυτή δεν εξαρτάται (και άρα δεν περιορίζεται) από τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας που διοικούν». Τα τελευταία χρόνια, στελέχη στην Ευρώπη στρέφονται στην ασφάλιση στελεχών διοίκησης και συχνά η ύπαρξη ενός ασφαλιστικού προγράμματος διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην απόφαση για την ανάληψη ή όχι των καθηκόντων. Όπως αναφέρει ο κύριος Βαγγέλης Βερνάρδος, Διευθυντής Underwriter Non-Motor στην Interamerican, «η αναγκαιότητα των συμβολαίων D&O φαίνεται να γίνεται ολοένα και πιο αντιληπτή από τις επιχειρήσεις, γεγονός που αποδεικνύεται και από το διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον τους για τα συγκεκριμένα συμβόλαια». Όπως επισημαίνει ο κύριος Κώστας Βούλγαρης, Financial Lines Head, Greece, Cyprus & Malta στην AIG, «οι κίνδυνοι που έχουν να αντιμετωπίσουν τα σύγχρονα στελέχη έχουν γίνει περισσότεροι και πιο σοβαροί. Μια κάλυψη λοιπόν όπως το D&O προστατεύει τα στελέχη και τους επιτρέπει να εστιάσουν στην εργασία τους χωρίς το άγχος που συνεπάγονται οι κίνδυνοι αυτοί. Γι’ αυτό άλλωστε και το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι μια σημαντική παροχή προς τα στελέχη». ΧΡΗΜΑ 61

Χ αφιέρωμα ~ Aσφάλιση στελεχών

ΤΙ ΛEΝΕ AIG, ΕΘΝΙΚH ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚH ΚΑΙ INTERAMERICAN για την ασφάλιση στελεχών Σε ποιους απευθύνεται η ασφάλιση D&O και από τι προφυλάσσει τα στελέχη και τις επιχειρήσεις; Κώστας Βούλγαρης, Financial Lines Head, Greece, Cyprus & Malta της AIG: Πιστεύω ότι το D&O πρέπει να το αντιμετωπίζουμε ως ένα εργαλείο που επιτρέπει στα στελέχη να αφοσιώνονται στην εργασία τους, παρά ως ένα απλό ασφαλιστικό πρόγραμμα. Πρόκειται για μια ασπίδα προστασίας, που προφυλάσσει τους ίδιους, την προσωπική τους περιουσία, το όνομα και την καριέρα τους από αξιώσεις που ενδέχεται να τους ζημιώσουν. Οι αξιώσεις αυτές μπορεί να εγερθούν από τρίτους, δηλαδή τους μετόχους, τους εργαζομένους, τους πελάτες και τους υπόλοιπους stakeholders της εταιρείας, οι οποίοι ενδέχεται να θεωρήσουν ότι μια απόφαση ή πρακτική των στελεχών αυτών τούς ζημιώνει και γι’ αυτόν τον λόγο επιθυμούν να κινηθούν νομικά εναντίον τους. Τέτοια περιστατικά συμβαίνουν σε περίπτωση πτώχευσης, εξαγοράς ή συγχώνευσης, ή ακόμη και στην επέκταση μιας εταιρείας, σε μειώσεις προσωπικού, στην πτώση της αξίας της μετοχής μιας επιχείρησης κ.ά. Ενδέχεται όμως να αφορούν και πιο καθημερινά θέματα, όπως λανθασμένους χειρισμούς και παραλείψεις. Η σημασία του D&O έγκειται λοιπόν στο γεγονός ότι επιτρέπει στα στελέχη να συνεχίσουν να ασκούν τα καθήκοντά τους απρόσκοπτα, γνωρίζοντας ότι τόσο οι ίδιοι όσο και η προσωπική τους περιουσία καλύπτονται σε περίπτωση αξιώσεων τρίτων ή έρευνας των εκάστοτε ρυθμιστικών αρχών, η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα πολυετείς δικαστικές διαμάχες και υπέρογκα έξοδα. Ευτυχία Κουτρουμπέζη, επικεφαλής στην Υπηρεσία Ειδικών Κινδύνων/Διεύθυνση Ασφαλίσεων Λοιπών Γενικών Κλάδων: Η ασφάλιση ευθύνης των μελών διοικητικού συμβουλίου και στελεχών (D&O) αποτελεί ένα από τα πλέον σύγχρονα ασφαλιστικά προϊόντα, που δημιουργήθηκαν ειδικά για να καλύψουν τις αυξημένες και πολυδιάστατες απαιτήσεις των σημερινών managers. Ίσως στο παρελθόν να αποτελούσε αντικείμενο ενδιαφέροντος μόνο για τις μεγάλες, ☛

Κ. Βούλγαρης: Η πολυεθνική λειτουργία ή παρουσία των επιχειρήσεων σημαίνει ότι τα στελέχη εκτίθενται σε διαφορετικά θεσμικά πλαίσια, τα οποία γίνονται ολοένα και πιο αυστηρά.

πολυμετοχικές και, στις περισσότερες περιπτώσεις, εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες, πλέον όμως παράγοντες όπως η υπάρχουσα οικονομική κρίση, το ασταθές και μεταβαλλόμενο νομικό και πολιτικό πλαίσιο, η διεθνοποίηση των συναλλαγών και το εξωστρεφές προφίλ του ελληνικού επιχειρείν, έχουν συντελέσει στο να προσελκύει το ενδιαφέρον εταιρειών όλων των νομικών μορφών, ανεξαρτήτως μεγέθους. Με την εν λόγω ασφάλιση, τα στελέχη προφυλάσσονται από τις οικονομικές συνέπειες των πράξεών τους λόγω αμελούς συμπεριφοράς (εξαιρουμένου ωστόσο του δόλου) κατά την άσκηση των διοικητικών και διευθυντικών καθηκόντων τους και προστατεύουν την προσωπική περιουσία τους από τυχόν απαιτήσεις τρίτων. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, λαμβάνοντας υπόψη αφενός τη διαρκώς διευρυνόμενη –βάσει νομοθεσίας– ευθύνη των διοικούντων και αφετέρου το ότι αυτή δεν εξαρτάται (και άρα δεν περιορίζεται) από τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας που διοικούν. Αντίστοιχα, προστατεύει τον ισολογισμό της επιχείρησης από τον κίνδυνο να υποστεί ζημιά λόγω καταβολής κάποιας μεγάλης αποζημίωσης, εξοπλίζοντάς την παράλληλα με ένα σημαντικό εργαλείο ανάπτυξης, με το οποίο μπορεί να προσελκύσει ικανά στελέχη στο πάνελ της διοίκησής της.

Βαγγέλης Βερνάρδος, Διευθυντής Underwriter Non-Motor στην Interamerican: Η ασφάλιση D&O απευθύνεται σε: 1. Φυσικά πρόσωπα, δηλαδή: ∼ στα μέλη του ΔΣ ∼ στους διευθυντές και τα στελέχη ∼ σε όλους τους εργαζομένους ∼ στους διευθυντές ανεξάρτητων εταιρειών ∼ στους κληρονόμους ή νόμιμους εκπροσώπους των παραπάνω 2. Στο νομικό πρόσωπο, δηλαδή: ∼ την ίδια την εταιρεία και ∼ τις θυγατρικές της 3. Συμβαλλόμενος/λήπτης της ασφάλισης είναι η εταιρεία Ποια είναι η ζημιά που καλύπτεται Σε περίπτωση απαίτησης, η χρηματική ζημιά η οποία καλύπτεται μπορεί να είναι: ∼ Η επιδικασθείσα χρηματική αποζημίωση ∼ Το χρηματικό ποσό συμβιβασμού της απαίτησης ∼ Τα έξοδα υπεράσπισης και ερευνών (με ελεύθερη επιλογή νομικού συμβούλου) ∼ Η απώλεια χρημάτων εξαιτίας απιστίας υπαλλήλων ∼ Η απώλεια χρημάτων εξαιτίας διάρρηξης της επιχείρησης ή ληστείας κατά τη μεταφορά τους

Τι δεν καλύπτεται Δεν καλύπτονται οι εξής περιπτώσεις: 62 Νοέμβριος 2015

∼ Προσωπικό όφελος ή δόλος, κατόπιν δικαστικής απόφασης (καλύπτονται ωστόσο τα αθώα στελέχη). ∼ Άλλου είδους ασφαλίσεις, όπως π.χ. σωματικές βλάβες/υλικές ζημιές, επαγγελματική ευθύνη, ευθύνη παραγωγού προϊόντων. ∼ Ρύπανση (αλλά καλύπτονται τα έξοδα υπεράσπισης). ∼ Γνωστές απαιτήσεις/γεγονότα/προηγούμενες δίκες. ∼ Επιδόματα, bonus, αποζημιώσεις απόλυσης, μισθοί υπερημερίας, εισφορές κοινωνικής ασφάλισης κ.λπ. ∼ Απιστία μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ή διαχειριστών της εταιρείας (δηλαδή καλύπτεται η απιστία μόνο των υπαλλήλων). ∼ Λογιστικά ελλείμματα στην περίπτωση της κάλυψης απώλειας χρημάτων. ∼ Απαιτήσεις του νομικού προσώπου εναντίον των φυσικών προσώπων (καλύπτονται όμως τα έξοδα υπεράσπισης). ∼ Απαίτηση από μέτοχο ο οποίος κατέχει ποσοστό μετοχών άνω του 20%.

Αντιλαμβάνονται οι επιχειρήσεις την αναγκαιότητα των συμβολαίων D&O; Κώστας Βούλγαρης: Η αλήθεια είναι πως με το πέρασμα του χρόνου οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται τη σημασία και την αναγκαιότητα του D&O ολοένα και περισσότερο, και σε αυτό συντελούν πολλοί παράγοντες. Κατά πρώτον, η πολυεθνική λειτουργία ή παρουσία των επιχειρήσεων σημαίνει ότι τα στελέχη εκτίθενται σε διαφορετικά θεσμικά πλαίσια, τα οποία γίνονται ολοένα και πιο αυστηρά. Κατά δεύτερον, μετά την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, οι πτωχεύσεις, οι μειώσεις προσωπικού και οι συγχωνεύσεις έγιναν πιο συχνές. Παράλληλα, διανύουμε μια περίοδο στην οποία η κοινή γνώμη έχει ενδυναμωθεί –ειδικά με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης– ενώ ο ακτιβισμός των μετόχων έχει αυξηθεί. Όλα τα παραπάνω, με λίγα λόγια, σημαίνουν πως οι κίνδυνοι που έχουν να αντιμετωπίσουν τα σύγχρονα στελέχη έχουν γίνει περισσότεροι και πιο σοβαροί. Μια κάλυψη λοιπόν όπως το D&O προστατεύει τα στελέχη και τους επιτρέπει να εστιάσουν στην εργασία τους χωρίς το άγχος που συνεπάγονται οι κίνδυνοι αυτοί. Γι’ αυτό άλλωστε και το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι μια σημαντική παροχή προς τα στελέχη. Ευτυχία Κουτρουμπέζη: Η ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία των στελεχών για πιθανή έγερση απαιτήσεων εναντίον τους και το εντεινόμενο περιβάλλον κινδύνου στην Ελλάδα έχουν ως αποτέλεσμα την ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα ως προς την αναγκαιότητα αυτής της ασφάλισης, γεγονός που φαίνεται από την αυξημένη ζήτησή της. Εκτός αυτού, παρατηρείται πλέον, αρκετά συχνά, στελέχη της αγοράς που καλούνται να αναλάβουν θέσεις ευθύνης σε μεγάλες ιδιωτικές εταιρίες ή οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα να αρνούνται να δεχτούν χωρίς την ύπαρξη αυτής της ασφάλισης. Βαγγέλης Βερνάρδος: Η αναγκαιότητα των συμβολαίων D&O φαίνεται να γίνεται ολοένα και πιο αντιληπτή από τις επιχειρήσεις, γεγονός που αποδεικνύεται και από το διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον τους για τα συγκεκριμένα συμβόλαια.

☛

Ε. Κουτρουμπέζη: Παρατηρείται πλέον, αρκετά συχνά, στελέχη της αγοράς που καλούνται να αναλάβουν θέσεις ευθύνης να αρνούνται να δεχτούν χωρίς την ύπαρξη αυτής της ασφάλισης.

Κώστας Βούλγαρης: Φυσικά, και είναι απόλυτα λογικό. Η αξίωση που ενδέχεται να εγερθεί έναντι ενός στελέχους είναι ανεξάρτητη από τη φύση του οργανισμού ή της επιχείρησης που εκπροσωπεί. Είτε λοιπόν πρόκειται για νομικά πρόσωπα δημόσιου είτε ιδιωτικού δικαίου, οι ευθύνες των στελεχών παραμένουν ίδιες, όπως άλλωστε και οι πιθανές συνέπειες σε περίπτωση αξιώσεων. Στην περίπτωση του δημόσιου τομέα, άλλωστε, δεδομένου του ότι μιλάμε για τη διαχείριση δημόσιου χρήματος, οι ευθύνες των στελεχών έχουν μία επιπλέον βαρύτητα: απαιτείται περισσότερη διαφάνεια και οι απαιτήσεις από τους πολίτες είναι πολύ μεγαλύτερες. Βαγγέλης Βερνάρδος: Ο δημόσιος τομέας καθώς και τα ΝΠΔΔ διέπονται από συγκεκριμένα κομμάτια νομοθεσίας, αλλά θα λέγαμε ότι υπάρχει πολύ έντονο ενδιαφέρον από το σύνολο σχεδόν των διοικήσεων για τη σύναψη συμβολαίων D&O.

Τα προγράμματα που υπάρχουν στην ελληνική αγορά είναι εφάμιλλα του εξωτερικού; Κώστας Βούλγαρης: Αυτό εξαρτάται από την τεχνογνωσία που έχει μια εταιρεία στην ανάληψη του κινδύνου, τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου και των αποζημιώσεων καθώς επίσης και από τα όρια τα οποία μπορεί να δώσει. Η AIG ήταν η πρώτη εταιρεία που έφερε στην Ελλάδα το D&O το 2000, ας μην ξεχνάμε όμως ότι πρόκειται για έναν από τους κορυφαίους ασφαλιστές στον συγκεκριμένο κλάδο σε παγκόσμιο επίπεδο. Μιλώντας λοιπόν τουλάχιστον για το BusinessGuard και το ManagementGuard της AIG, είναι δύο προγράμματα που δεν υστερούν σε τίποτα των εφάμιλλων προγραμμάτων του εξωτερικού. Αντιθέτως, μάλιστα, υπερτερούν του ανταγωνισμού, καθώς τα συμβόλαιά μας δεν είναι απλώς μεταφρασμένα αλλά προσαρμοσμένα στην ελληνική νομοθεσία και τις ανάγκες της αγοράς, ενώ παρέχουμε τοπικές υπηρεσίες και διαχείριση ζημιών. Με αυτόν τον τρόπο, συνδυά-

☛

Β. Βερνάρδος: Τα ασφάλιστρα θα λέγαμε ότι είναι ιδιαίτερα προσιτά, αφού ξεκινάνε από τα 550 ευρώ.

Ο δημόσιος τομέας προχωρά στη σύναψη ασφαλιστηρίων σε αυτόν τον τομέα; ΧΡΗΜΑ 63

Χ αφιέρωμα ~ Aσφάλιση στελεχών ζουμε τα όρια και την τεχνογνωσία ενός παγκόσμιου ασφαλιστικού οργανισμού με την τοπική γνώση της αγοράς και την εξυπηρέτηση. Ευτυχία Κουτρουμπέζη: Τα προγράμματα που υπάρχουν στην ελληνική αγορά είναι πλέον εφάμιλλα αυτών του εξωτερικού. Είναι εξελιγμένα και σύγχρονα, ανταποκρίνονται στις υπάρχουσες απαιτήσεις και μπορούν να προσφέρουν ικανοποιητικότατες καλύψεις σε λογικές τιμές. Ενδεικτικά, για όριο ευθύνης 1 εκατ. ευρώ, το κόστος ασφάλισης ξεκινάει συνήθως από 2.500 ευρώ και «χτίζεται» ανάλογα με τα οικονομικά μεγέθη της ενδιαφερόμενης εταιρείας, τις ζητούμενες καλύψεις, τον κλάδο δραστηριοποίησης κ.λπ. Θα πρέπει, ωστόσο, να τονιστεί ότι η επιλογή ασφάλισης με αποκλειστικό γνώμονα το κόστος θα ήταν σίγουρα λανθασμένη, καθώς εξίσου σημαντικά (αν όχι σημαντικότερα) κριτήρια επιλογής αποτελούν η τεχνική εμπειρία και η φερεγγυότητα του ασφαλιστικού συμβούλου, όπως επίσης η αξιοπιστία και η μακρόχρονη παρουσία της ασφαλιστικής εταιρείας στο πρόγραμμα αυτό. Βαγγέλης Βερνάρδος: Σαφέστατα τα προγράμματα που υπάρχουν

δεν υστερούν σε τίποτα σε σχέση με αυτά του εξωτερικού, και μάλιστα θα λέγαμε πως διαθέτουν και το πλεονέκτημα ότι έχουν ελληνικούς όρους και ο διακανονισμός της ζημίας γίνεται στην Ελλάδα.

Μπορείτε να αναφερθείτε ενδεικτικά στο κόστος της; Κώστας Βούλγαρης: Το κόστος εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων σύμφωνων με το μέγεθος μιας επιχείρησης, τη φύση των εργασιών της και τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται τα στελέχη της. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι για μια μικρή επιχείρηση το ύψος των ασφαλίστρων είναι απαγορευτικό. Μια μικρή εταιρεία μπορεί να ασφαλιστεί με κόστος που ξεκινά στα 500 ευρώ. Ακόμη όμως και στις μεγαλύτερες, το κόστος είναι και πάλι προσιτό, και ως πρόγραμμα είναι εξαιρετικά συμφέρον και ελκυστικό αν κάποιος πραγματικά αναλογιστεί την προστασία που του παρέχει. Βαγγέλης Βερνάρδος: Τα ασφάλιστρα θα λέγαμε ότι είναι ιδιαίτερα προσιτά, αφού ξεκινάνε από τα 550 ευρώ.

ΤΟ ΣYΓΧΡΟΝΟ ΤΟΠIΟ: ΟΙ ΤAΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚIΝΔΥΝΟΙ «Από τους ελέγχους των θεσμικών οργάνων, μέχρι την έλλειψη ρευστότητας ή απλά λάθη και παραλείψεις, οι αφορμές για πιθανές αξιώσεις τρίτων από τα διευθυντικά στελέχη είναι αναρίθμητες. Ωστόσο, με τη σωστή προετοιμασία και τα κατάλληλα ασφαλιστικά προϊόντα, μπορούν τα διευθυντικά στελέχη να συνεχίσουν να ασκούν τα καθήκοντά τους χωρίς να χρειαστεί ποτέ να αντιμετωπίσουν μια απαίτηση». Αυτό επισημαίνει ο κύριος Κ. Βούλγαρης, Financial Lines Head, Greece, Cyrpus & Malta, στην AIG, ο οποίος μας αναφέρει τις κυριότερες κατηγορίες κινδύνου, που περιγράφονται στην Έκθεση “Guide to Directors’ Duties and Liabilities”: ∼ Αυξημένοι θεσμικοί έλεγχοι: Οι έλεγχοι των εποπτικών οργάνων παραμένουν μία από τις κύριες αιτίες αξιώσεων έναντι διευθυντικών στελεχών. Μάλιστα, παρόλο που οι τραπεζικοί και ασφαλιστικοί οργανισμοί υπόκεινται στους πιο αυστηρούς ελέγχους, παρατηρούμε αυστηρότερη εποπτεία στους τομείς ενέργειας, τεχνολογίας, τηλεπικοινωνιών, φαρμακευτικών καθώς και κατασκευών. Εκτός από τα αυξημένα επίπεδα εποπτείας εντός χώρας, παρατηρούμε επίσης και διασυνοριακή συνεργασία των θεσμικών οργάνων, με στόχο τον καλύτερο έλεγχο των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε πολυεθνικό επίπεδο. ∼ Περισσότεροι κίνδυνοι για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις: Η πολυεθνική δραστηριοποίηση μιας εταιρείας σημαίνει ότι τα στελέχη εκτίθενται σε κινδύνους που θέτουν τα διαφορετικά θεσμικά πλαίσια κάθε χώρας. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε και την αξία ενός καλοσχεδιασμένου προγράμματος D&O, το οποίο θα πρέπει να προβλέπει τη συμμόρφωση της εταιρείας σε παγκόσμιο επίπεδο. ∼ Εισηγμένες εταιρείες-Ακτιβισμός των μετόχων: Πρόκειται για 64 Νοέμβριος 2015

μια αυξανόμενη τάση σε όλη την Ευρώπη, με τη Μεγάλη Βρετανία, την Ολλανδία, τη Γαλλία να δίνουν τα πιο ηχηρά παραδείγματα. Οι αξιώσεις των μετόχων γίνονται ολοένα και συχνότερες, κυρίως όταν πρόκειται για εξαγορές, συγχωνεύσεις, δημόσιες εγγραφές και αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Εδώ μάλιστα αξίζει να σημειώσουμε πως η Ελλάδα κατατάσσεται στην κατηγορία των χωρών όπου οι μέτοχοι έχουν πιο ενεργό ρόλο στον έλεγχο των διοικητικών συμβουλίων, όπως συμβαίνει με τη Μεγάλη Βρετανία ή τη Σουηδία. ∼ Έλλειψη ρευστότητας και χρεοκοπία: Σύμφωνα με στοιχεία της Έκθεσης, υπολογίζεται πως 600 περίπου εταιρείες ρευστοποιούνται καθημερινά στην Ευρώπη. Στις περιπτώσεις αυτές, οι έλεγχοι είναι ακόμη πιο αυστηροί και συχνά επιρρίπτονται ευθύνες στις αποφάσεις των στελεχών. Η συγκεκριμένη τάση αφορά άμεσα φυσικά τη χώρα μας. Υπολογίζεται πως το 2015 τα ποσοστά εταιρειών με έδρα την ευρωζώνη οι οποίες αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα είναι κατά 70% υψηλότερα σε σχέση με το 2007. ∼ Ποινικές ευθύνες: Πρόκειται για άλλη μια τάση με αυξητικά μεγέθη στην Ευρώπη, που αφορά περιστατικά απάτης, υπεξαιρέσεων, κακοδιαχείρισης, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που σχετίζονται με δωροδοκία και διαφθορά. ∼ Προστασία δεδομένων: Σίγουρα πρόκειται για ένα από τα ζητήματα που θα απασχολήσουν τις επιχειρήσεις ολοένα και περισσότερο στο μέλλον, καθώς το θεσμικό πλαίσιο θα γίνεται ολοένα και αυστηρότερο. Πρόκειται μάλιστα για μια τάση η οποία θα αναγκάσει τα στελέχη να στραφούν σε έναν συνδυασμό προγραμμάτων D&O και Cyber Liability.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Η Εθνική Ασφαλιστική, πρωτοπόρος στον χώρο των ειδικών ασφαλίσεων, παρέχει την ασφάλιση ευθύνης διευθυντών και στελεχών επί σειρά ετών, με ένα ολοκληρωμένο και ευέλικτο πρόγραμμα, απόλυτα εναρμονισμένο με τα στάνταρ της διεθνούς ασφαλιστικής αγοράς, σε λογικό κόστος. Το πρόγραμμα καλύπτει αποζημιώσεις, έξοδα υπεράσπισης και έξοδα νομικής εκπροσώπησης για απαιτήσεις «τρίτων» που εγείρονται εναντίον των διευθυντικών στελεχών (υπό την ασφαλισμένη τους ιδιότητα) με παγκόσμια γεωγραφικά όρια κάλυψης (εξαιρουμένης της Βορείου Αμερικής). Στον ορισμό του «τρίτου» μπορεί να εμπίπτουν:

∼ Επενδυτές, δανειστές, υπάλληλοι, μέτοχοι. ∼ Πελάτες, καταναλωτές, προμηθευτές, ανταγωνιστές, συνεργάτες. ∼ Κυβερνητικές, εποπτικές ή επαγγελματικές αρχές. Στις καλυπτόμενες απαιτήσεις περιλαμβάνονται και απαιτήσεις εργατικής φύσης (π.χ. απόλυση, απαλλαγή ή πρόωρη λήξη της σύμβασης εργασίας, παραβίαση όρων σύμβασης, άνιση μεταχείριση, αδυναμία προαγωγής, δυσφήμιση, πρόκληση ηθικής βλάβης) καθώς και απαιτήσεις σχετικές με αξιόγραφα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, και εφόσον κρίνεται σκόπιμο, η κάλυψη δύναται να επεκταθεί, ώστε να συμπεριλαμβάνει απαιτήσεις που εγείρονται κατά του νομικού προσώπου (της εταιρείας) καθώς και απαιτήσεις Βορείου Αμερικής.

Όντας η πρώτη εταιρεία που δημιούργησε προγράμματα D&O για την ελληνική αγορά, η AIG προσφέρει το BusinessGuard και το ManagementGuard. Συνδυάζει δε την παγκόσμια τεχνογνωσία που προσφέρει ο όμιλος της AIG, έχοντας εμπειρία που ξεπερνά τα 40 έτη στον συγκεκριμένο τομέα, με την τοπική γνώση και εξυπηρέτηση της αγοράς. Το BusinessGuard απευθύνεται κυρίως σε εταιρείες εισηγμένες σε χρηματιστηριακή αγορά και σε αυτές με δραστηριοποίηση ή παρουσία εκτός Ελλάδας. Ασφαλισμένοι θεωρούνται τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και τα στελέχη με εξουσία εκπροσώπησης της εταιρείας και των θυγατρικών της, ενώ δίνεται η δυνατότητα κάλυψης και της ίδιας της εταιρείας για απαιτήσεις σχετικά με κινητές αξίες και απαιτήσεις εργατικής πρακτικής. Μεταξύ άλλων, καλύπτονται απαιτήσεις που εγείρονται από μετόχους, υπαλλήλους, πελάτες, συνεργάτες, ανταγωνιστές καθώς και οποιοδήποτε άλλο τρίτο συναλλασσόμενο μέρος για περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω. Ενδεικτικά καλύπτονται οι απαιτήσεις εργατικής πρακτικής, ηθικής βλάβης και προσβολής προσωπικότητας, απαιτήσεις που σχετίζονται με κινητές αξίες καθώς επίσης και τα έξοδα υπεράσπισης για κάθε καλυπτόμενη απαίτηση κατά του στελέχους.

Στα βασικά του πλεονεκτήματα συγκαταλέγονται η εκτεταμένη πρόσθετη περίοδος γνωστοποίησης της ζημίας, που μπορεί να φτάσει τα πέντε χρόνια, η παγκόσμια κάλυψη, τα υψηλά όρια κάλυψης, η προσαρμογή του συμβολαίου στην ελληνική νομοθεσία καθώς και το πλήθος των συμπληρωματικών καλύψεων που μπορούν να προσαρμόσουν το συμβόλαιο στις ανάγκες του πελάτη. Παράλληλα, για μη εισηγμένες εταιρείες που έχουν κύκλο εργασιών μέχρι 100 εκατ. ευρώ η AIG διαθέτει το ManagementGuard, ένα πολυασφαλιστήριο που προστατεύει τόσο την επιχείρηση ως νομικό πρόσωπο όσο και τα στελέχη της έναντι απαιτήσεων για την πρόκληση ζημίας σε τρίτους εξαιτίας λαθών ή παραλείψεων κατά την άσκηση διοικητικών και διαχειριστικών καθηκόντων. Σε ό,τι αφορά τα στελέχη, το ManagementGuard καλύπτει οικονομικές ζημίες εξαιτίας της προσωπικής ευθύνης που φέρουν έναντι τρίτων, αλλά και προστασία από απώλεια εισοδήματος και δαπάνες για έξοδα περίθαλψης σε περίπτωση ατυχήματος. Ταυτόχρονα, προσφέρει κάλυψη και στην ίδια την επιχείρηση από απαιτήσεις εναντίον του νομικού προσώπου, ενώ επίσης προσφέρει κάλυψη και για απώλεια χρημάτων, εξαιτίας είτε απιστίας υπαλλήλων, είτε διάρρηξης στις εγκαταστάσεις, είτε κατά τη μεταφορά τους. Χ

ΧΡΗΜΑ 65

Χ ανάλυση

ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΑΕ Μη Εισηγμένη Εταιρεία Κλάδος δραστηριότητας: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ Η ∼ «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» (ή η Εταιρεία) δραστηριοποιείται στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και αποτελεί θυγατρική εταιρεία του Ομίλου ΔΕΗ (Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Bloomberg ticker symbol: PPC:GA - Reuters ticker symbol: DEHr.AT). Η ∼ Εταιρεία αποτελεί συνέχεια της επιμέρους δραστηριότητας της μητρικής εταιρείας ΔΕΗ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που άρχισε μέσω της κατασκευής ενός μικρού υδροηλεκτρικού σταθ-

μού το έτος 1954. Με τη σημερινή της μορφή, η Εταιρεία διαμορφώθηκε το έτος 2006 όταν όλες οι δραστηριότητες του κλάδου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της ΔΕΗ μεταφέρθηκαν σε αυτήν. ∼ Βάσει των δημοσιευθέντων στοιχείων του έτους 2014, η «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» διαθέτει ένα χαρτοφυλάκιο ενεργειακών έργων με συνολική δυναμικότητα 148 MW, αποτελούμενο από 23 αιολικά πάρκα, 15 μικρούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς και 7 φωτοβολταϊκά πάρκα. Το μακροχρόνιο πρόγραμμα επενδύσεων της Εταιρείας σε έργα ΑΠΕ προσεγγίζει μια συνολική δυναμικότητα της τάξεως των 330 MW.

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ, ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2010-2014 (Ενδεικτικοί λογαριασμοί, σε χιλιάδες ευρώ) 2010 24.934

Πωλήσεις ετήσια μεταβολή % Κόστος Πωλήσεων % των Πωλήσεων ετήσια μεταβολή % Σύνολο Λειτουργικής Κερδοφορίας

4.661 18,7% 20.273 81,3%

ετήσια μεταβολή % Λειτουργικά Έξοδα % των Πωλήσεων ετήσια μεταβολή % Κέρδη προ Τόκων, Φόρων & Αποσβέσεων Περιθώριο Κέρδους ετήσια μεταβολή % Αποσβέσεις Κέρδη προ Τόκων & Φόρων % των Πωλήσεων ετήσια μεταβολή % Καθαρά Χρηματοοικονομικά Έξοδα Καθαρά Κέρδη προ Φόρων Περιθώριο Κέρδους ετήσια μεταβολή % Φόρος Εισοδήματος Καθαρός Φορολογικός Συντελεστής Καθαρά Κέρδη μετά από Φόρους Περιθώριο Κέρδους ετήσια μεταβολή % Καθαρά Κέρδη (μ.φ.δ.μ.) Περιθώριο Κέρδους ετήσια μεταβολή % Πηγή: Επίσημες Εταιρικές Λογιστικές Καταστάσεις.

5.774 23,2% 14.516 58,2% -11,8% 4.236 17,0% 10.280 41,2% 589 10.869 43,6% 3.151 29,0% 7.717 31,0% 7.717 31,0%

2011 22.779 -8,6% 4.453 19,6% -4,5% 18.326 80,4% -9,6% 5.542 24,3% -4,0% 12.803 56,2% -21,5% 4.550 20,0% 8.254 36,2% -19,7% 338 8.592 37,7% -21,0% 1.731 20,1% 6.861 30,1% -11,1% 6.861 30,1% -11,1%

2012 24.281 6,6% 3.456 14,2% -22,4% 20.825 85,8% 13,6% 10.826 44,6% 95,4% 10.053 41,4% 51,9% 6.218 25,6% 3.835 15,8% -53,5% 575 4.410 18,2% -48,7% 2.303 52,2% 2.107 8,7% -69,3% 2.107 8,7% -69,3%

2013 28.368 16,8% 3.954 13,9% 14,4% 24.414 86,1% 17,2% 9.168 32,3% -15,3% 15.268 53,8% 3,0% 6.757 23,8% 8.512 30,0% 122,0% 128 8.639 30,5% 95,9% 2.175 25,2% 6.465 22,8% 206,9% 6.465 22,8% 206,9%

2014 24.981 -11,9% 2.888 11,6% -27,0% 22.093 88,4% -9,5% 6.467 25,9% -29,5% 15.721 62,9% 6.826 27,3% 8.896 35,6% 4,5% 530 9.426 37,7% 9,1% 2.442 25,9% 6.984 28,0% 8,0% 6.984 28,0% 8,0%

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

CERTIFICATE IN INVESTMENT MANAGEMENT (CertIM) του CHARTERED INSTITUTE FOR SECURITIES & INVESTMENT (CISI) – www.cisi.org με περισσότερα από 40.000 μέλη και με αναγνώριση σε 110 χώρες σε όλο τον κόσμο Πιστοποίηση αναγνωρισμένη από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Ελλάδας ως ισοδύναμη με τον τίτλο επαγγελματικής πιστοποίησης «Διαχείριση Χαρτοφυλακίου Πελατών (γ)»

ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ (ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ή ΟΜΑΔΙΚΑ)

66 Νοέμβριος 2015

Από την H&F ANALYSIS (Accredited Training Provider) και τη VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Τηλ. 210 3219557, 698 3603160, 6945 851420, E-mail: info@hfanalysis.gr

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ, ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2010-2014

ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΚΕΡΔΟΥΣ Μικτό EBITDA EBIT Κερδών προ φόρων Καθαρών κερδών ΔΕΙΚΤΕΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Ημέρες Κυκλ. Αποθεμάτων Ημέρες Κυκλ. Πελατών Ημέρες Κυκλ. Προμηθευτών Σύνολο Υποχρ. / Ίδια Κεφάλαια Δάνεια / Ίδια Κεφάλαια Γενική Ρευστότητα Άμεση Ρευστότητα Πηγή: Επίσημες Εταιρικές Λογιστικές Καταστάσεις.

2010 81,31% 58,22% 41,23% 43,59% 30,95% 2010 62 222 3.911 0,65 0,00 0,48 0,46

2011 80,45% 56,21% 36,23% 37,72% 30,12% 2011 78 55 3.903 0,66 0,09 0,32 0,31

2012 85,77% 41,40% 15,79% 18,16% 8,68% 2012 102 258 4.889 0,68 0,09 0,53 0,52

2013 86,06% 53,82% 30,01% 30,45% 22,79% 2013 76 205 3.430 0,31 0,00 1,00 0,98

2014 88,44% 62,93% 35,61% 37,73% 27,96% 2014 90 209 3.434 0,22 0,00 2,08 2,05

2012 686 246 440 153.798 16.267 137.531 18.148 156.119 81,63% 967 17.133 12.134 4.903 35.136 18,37% 191.255

2013 688 274 414 179.222 23.338 155.883 18.258 174.555 81,51% 821 15.946 10.223 12.610 39.601 18,49% 214.156

2014 698 301 397 181.482 623 180.860 15.647 196.904 77,06% 709 14.318 6.097 37.483 58.607 22,94% 255.511

62.068 25.630 25.977 0 113.674 59,44% 341 14 3.307 11.815 46.289 9.735 816 0 65.767 77.581 40,56% 191.255

75.693 55.494 32.179 0 163.366 76,28% 72 13 2.379 11.082 37.155 0 1.093 0 39.708 50.790 23,72% 214.156

95.233 55.335 59.138 0 209.706 82,07% 0 15 9.024 17.630 27.171 1 841 0 28.175 45.805 17,93% 255.511

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ, ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2010-2014 Ενεργητικό Ασώματα Πάγια Σωρευτική Απόσβεση Καθαρά Ασώματα Πάγια Ενσώματα Πάγια Σωρευτική Απόσβεση Καθαρά Ενσώματα Πάγια Άλλα Μακρ/μα Πάγια - Αναβαλ. Φόροι Σύνολο Παγίων Στοιχείων % Συνολικού Ενεργητικού Αποθέματα Πελάτες - Απαιτήσεις Άλλες Απαιτήσεις Διαθέσιμα Κυκλοφορούν Ενεργητικό % Συνολικού Ενεργητικού ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Ίδια Κεφάλαια & Υποχρεώσεις Μετοχικό Κεφάλαιο Υπέρ το Άρτιο Αποθέματα & Κέρδη εις Νέον Δικαιώματα Μειοψηφίας Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων % Ιδίων Κεφαλαίων & Υποχρεώσεων Μακροπρόθεσμα Δάνεια Προβλέψεις για Αποζημίωση Προσωπικού Αναβαλλόμενες Φορολογικές Υποχρεώσεις Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων Προμηθευτές Βραχυπρόθεσμος Τραπεζικός Δανεισμός Φόροι - Τέλη Άλλες Υποχρεώσεις Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων Σύνολο Υποχρεώσεων % Ιδίων Κεφαλαίων & Υποχρεώσεων ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ & ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Πηγή: Επίσημες Εταιρικές Λογιστικές Καταστάσεις.

(Ενδεικτικοί λογαριασμοί, σε χιλιάδες ευρώ) 2010 2011 222 243 140 189 82 54 120.632 146.582 4.759 9.674 115.873 136.908 20.523 18.284 136.478 155.247 84,41% 89,16% 789 951 15.135 3.425 7.377 12.113 1.915 2.389 25.215 18.878 15,59% 10,84% 161.693 174.124 55.568 25.630 16.589 0 97.787 60,48% 0 19 4.407 11.322 49.940 250 2.002 0 52.584 63.906 39,52% 161.693

55.568 25.630 23.890 0 105.088 60,35% 0 20 3.750 10.326 47.616 9.735 402 0 58.711 69.036 39,65% 174.124

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Για τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτή Για θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Έτος Ίδρυσης: 2002 Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: info@valueinvest.gr

ΧΡΗΜΑ 67

Χ άρθρο

Η ασφάλεια των πληροφοριών αποτελεί ευθύνη του διευθύνοντος συμβούλου και των ανώτατων στελεχών 68 Νοέμβριος 2015

Tο κόστος των κυβερνοεπιθέσεων που θα δεχθούν επιχειρήσεις και οργανισμοί την επόμενη δεκαετία (2015-2025) ανέρχεται σε 1.06 δισ. δολ. του εκτιμώμενου ΑΕΠ της Ελλάδας.

ουσιακά και προσωπικά οικονομικά στοιχεία πελατών. ι παραβιάσεις συστημάτων και η κυβερνοασφάλεια Επίσης, μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα στην ομαλή αποτελούν πηγή ανησυχίας για κάθε εταιρεία, δελειτουργία και διαθεσιμότητα των συστημάτων της ασφαλιδομένης της φύσης των πληροφοριών που διαχειστικής εταιρείας μέσω των κυβερνοεπιθέσεων που οδηγούν ρίζεται. Όπως αποδεικνύεται από πρόσφατες παραβιάσεις σε άρνηση παροχής υπηρεσίας (DDoS) των συστημάτων εξυσυστημάτων, το πώς ένας οργανισμός χειρίζεται μια κρίση πηρέτησης και αλλοίωση της ποιότητας των δεδομένων της παίζει σημαντικό ρόλο στο κατά πόσο ο διευθύνων σύμεταιρείας. βουλος και τα ανώτατα στελέχη (CIO, COO, CΜΟ, CRO, ✒ Η χρήση του κυβερνοχώρου δημιουργεί έναν σημαντικό λειCFO κ.λπ.) παραμένουν στη θέση τους. από τον τουργικό κίνδυνο στις εταιρείες, για τη διαχείριση του Η πρόσβαση στον κυβερνοχώρο έχει δημιουργήσει νέες επιΝίκο Γεωργόπουλο οποίου, εκτός από τις λύσεις που προσφέρει η τεχνολογία, χειρηματικές ευκαιρίες για τις εταιρείες, γιατί προσφέρει τη ΜΒΑ, CyRM, οι πολιτικές ασφαλείας και οι διαδικασίες που ακολουθεί δυνατότητα της αποτελεσματικής επικοινωνίας με τα δίκτυα Cyber Risk διανομής και τον τελικό πελάτη, απλοποιεί τις διαδικασίες Advisor-Cromar κάθε εταιρεία, απαραίτητο εργαλείο είναι η ασφάλιση. Coverholder Mε την εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την λειτουργίας τους και προσφέρει τη δυνατότητα της πρόat Lloyd’s προστασία των προσωπικών δεδομένων, οι εταιρείες που σβασης σε νέα τμήματα της αγοράς, με προϊόντα και υπηρεδεν θα καταφέρουν να διατηρήσουν την ασφάλεια των δεδομένων σίες χαμηλότερου κόστους. Αυτό άλλωστε είναι και το σημαντικότερο πλεονέκτημα από τη τους κινδυνεύουν με διοικητικά πρόστιμα για παραβίαση των κανόχρήση του κυβερνοχώρου. Όμως, σε αυτόν δραστηριοποιούνται και νων, που φθάνουν έως το 2% του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου ερκυβερνοεγκληματίες, οι οποίοι έχουν στόχο να υποκλέψουν δεδο- γασιών της εταιρείας. μένα και εμπιστευτικές πληροφορίες που διατηρούν οι εταιρείες, Σε μελέτη του Ponemon Institute το 2014, διαπιστώθηκε ότι οι παόπως οικονομικές εκθέσεις, μισθοδοσίες υπαλλήλων, βάσεις δεδο- ραβιάσεις των συστημάτων και η διαρροή εμπιστευτικών πληροφομένων πελατών, κωδικούς πρόσβασης, εμπορικά μυστικά, σχέδια ριών συγκροτούν ένα από τα τρία κορυφαία περιστατικά που του μάρκετινγκ, σχέδια δημιουργίας νέων προϊόντων και υπηρεσιών, μπορούν να επηρεάσουν τη φήμη της εταιρείας και, σε συνδυασμό συμβάσεις συνεργασίας με τα δίκτυα διανομής, δεδομένα υγείας, με την κακή εξυπηρέτηση πελατών και την πολιτική προστασίας του αριθμούς πιστωτικών καρτών και τραπεζικών λογαριασμών, περι- περιβάλλοντος που ακολουθεί, να οδηγήσουν σε απώλεια πελατών.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΦΗΜΗ

Κακή εξυπηρέτηση πελατών Ζητήματα προστασίας περιβάλλοντος Διαρροή δεδομένων Δημόσιες μηνύσεις Κρατικά πρόστιμα Διαφορές με ενώσεις και συνδικάτα Άλλα 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

Πηγή: The Aftermath of a data breach Consumer Sentiment. Ponemon Institute Report. ΧΡΗΜΑ 69

Χ άρθρο ∼ Cyber Risk ☛

Αντιμέτωπες με διοικητικά πρόστιμα για παραβίαση των κανόνων, που φθάνουν έως το 2% του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου εργασιών τους, βρίσκονται οι εταιρείες.

Επίσης, στη μελέτη της NetDiligence, “Cyber Claims Study 2015”, μπορούμε να δούμε από περιστατικά παραβίασης συστημάτων ασφαλισμένων αμερικανικών εταιρειών την κατανομή των αιτίων που οδήγησαν σε παραβίαση των συστημάτων και απώλεια εμπιστευτικών πληροφοριών. Πιο αναλυτικά, το 31% οφείλεται σε hacking, το 10% σε απώλεια εταιρικών συσκευών που περιέχουν εταιρικά δεδομένα (tablets, κινητά τηλέφωνα), το 14% σε malware/virus, το 11% σε περιστατικά κακόβουλων εργαζομένων, το 11% σε λάθη εργαζομένων, το 5% σε προβλήματα συστημάτων, το 3% σε κλοπή hardware (δίσκοι backup, usb), το 1% σε κλοπή χρημάτων και το 7% σε διάφορους παράγοντες.

3% 5%

31% 11%

11%

10% 5%

14%

Hacker Απώλεια-κλοπή λάπτοπ Kακό λογισμικό Εγγραφές σε χαρτί Απάτη υπαλλήλου Λάθη προσωπικού Βλάβη του συστήματος Κλοπή hardware Κλοπή χρημάτων Λανθασμένη συλλογή δεδομένων Άλλο

Πηγή: NetDiligence “Cyber Claims Study 2015”

70 Νοέμβριος 2015

Ειδικότερα για την Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε η αγορά των Lloyd’s, σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Κινδύνων του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, το κόστος των κυβερνοεπιθέσεων που θα δεχθούν επιχειρήσεις και οργανισμοί την επόμενη δεκαετία (2015-2025) ανέρχεται στο 1.06 δισ. δολ. του εκτιμώμενου ΑΕΠ της Ελλάδας, το οποίο υπολείπεται ελάχιστα του 1.07 δισ. δολ. του εκτιμώμενου ΑΕΠ που βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω σεισμού. Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων ενός περιστατικού παραβίασης (data breach) αποτελεσματικό εργαλείο διαχείρισης αποτελεί η ασφάλιση Cyber Insurance, η οποία, εκτός από τις χρηματικές αποζημιώσεις, προσφέρει πρόσβαση σε ομάδα ειδικών (δικηγόρους, επικοινωνιολόγους, forensic investigators κ.λπ.) οι οποίοι έχουν αντιμετωπίσει πλήθος περιστατικών και μπορούν, σε συνεργασία με την Ομάδα Διαχείρισης Περιστατικών Παραβίασης Συστημάτων της εταιρείας, να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα περιστατικά παραβίασης, να περιορίσουν τις χρηματοοικονομικές επιπτώσεις τους και να προστατεύσουν την εταιρική φήμη. Σε κάθε περίπτωση, ο διευθύνων σύμβουλος για την αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών θα πρέπει να έχει στη διάθεσή του τη μέγιστη δυνατή και ακριβή πληροφόρηση για το περιστατικό. Είναι αναγκαίο να έχει πλήρη εικόνα για τις πληροφορίες που συλλέγει και επεξεργάζεται η εταιρεία του, για τις ευθύνες που έχει στην περίπτωση ενός περιστατικού παραβίασης συστημάτων, για τα συστήματα και τις υποδομές της εταιρείας. Επίσης, πρέπει να έχει στη διάθεσή του και μια Εκπαιδευμένη Ομάδα Αντιμετώπισης & Διαχείρισης Περιστατικών Παραβίασης Συστημάτων, η οποία, συνεργαζόμενη με την ασφαλιστική εταιρεία που προσφέρει την ασφάλιση Cyber Insurance, να μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα περιστατικά παραβίασης, περιορίζοντας τις χρηματοοικονομικές επιπτώσεις και προστατεύοντας τη φήμη της εταιρείας του. Λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των επιχειρήσεων, η Beazley δημιούργησε το Beazley Global Breach Solution, το οποίο αποτελεί μια συνολική λύση αποτελεσματικής διαχείρισης των κινδύνων παραβίασης συστημάτων και απώλειας δεδομένων, που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να διαχειριστούν περιστατικά παραβίασης συστημάτων και να μετριάσουν τον κίνδυνο να θιγεί η εταιρική τους φήμη. Προσφέρεται στην Ελλάδα από την Cromar. Το Beazley Global Breach Solution προσφέρει, εκτός από την κάλυψη των χρηματοοικονομικών επιπτώσεων της εταιρείας, και πρόσβαση στην Ομάδα Διαχείρισης Περιστατικών, η οποία βραβεύθηκε από την Advisen ως η καλύτερη ομάδα για το 2015, και έχει αντιμετωπίσει πάνω από 2.000 περιστατικά παγκοσμίως. Χ

À¶¶¸±Ț¾Ĺ «¹»Ȣ· Ĺ »«³¹³µȚ¾Ĺ ș¹»¯¾ Ĺ p¯¹¸¶Ƞ±³«Ĺ Ĺ Ȣ¹«Ĺ

~ ευρωπαϊκά προγράμματα

Toυ Γρηγόρη Μηλόπουλου, gmil@Megaprojects.gr

Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚH ΣΤΟΝ «ΟΡIΖΟΝΤΑ»

ύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, σε πρόσφατη ημερίδα για το Πρόγραμμα Εργασίας ICT 2016-2017, η χώρα μας θεωρείται από τις παραδοσιακές δυνάμεις, καθώς κατέχει την 9η θέση από τις 27 ευρωπαϊκές χώρες, έχοντας αντλήσει από την 1η Ιανουαρίου 2014 μέχρι τις 8 Νοεμβρίου 2015 το ποσό των 41,869,006 ευρώ.

Η πληροφορική, παραδοσιακά, αποτελεί έναν από τους κυριότερους τομείς στα ευρωπαϊκά προγράμματα. Πλέον, έχοντας διεισδύσει σημαντικά στον καθημερινό τρόπο ζωής των περισσότερων ανθρώπων και επιχειρήσεων, βρίσκεται –άμεσα ή έμμεσα– σε πολλές προσκλήσεις του «Ορίζοντα 2020». Επιπλέον, σε επίπεδο αριθμού οργανισμών που συμμετέχουν σε ευρωπαϊκά προγράμματα βρισκόμαστε στην 7η θέση, με 120 συμμετοχές σε 76 εγκεκριμένα έργα, ένα από τα οποία παρουσιάζουμε παρακάτω:

Το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» (Horizon 2020) είναι το χρηματοδοτικό Πρόγραμμα Πλαίσιο της ΕΕ για την Έρευνα και την Καινοτομία που καλύπτει την περίοδο 2014-2020, με προϋπολογισμό περίπου 80 δισ. ευρώ. Το πρόγραμμα υποστηρίζει τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», που αναδεικνύει την έρευνα και την καινοτομία ως κεντρικούς μοχλούς για την έξυπνη, βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη, στοχεύοντας παράλληλα στην αποτελεσματική αντιμετώπιση σημαντικών κοινωνικών προκλήσεων. 72 Νοέμβριος 2015

SUCCESS STORY Νέα ψηφιακή πλατφόρμα παιδικής λογοτεχνίας –ελληνικής προέλευσης– χρηματοδοτείται με 1 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η καινοτόμος ιδέα, το κατάλληλο μείγμα των εμπλεκόμενων φορέων και η εμπειρία στη σύνταξη ανάλογων προτάσεων ανέδειξαν μια ελληνική επιχειρηματική κίνηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και οδήγησαν στη χρηματοδότησή της από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για να λάβει τον δρόμο της υλοποίησης. Πρόκειται για το Ευρωπαϊκό Έργο Q-Tales, συνολικού προϋπολογισμού 1,28 εκατ. ευρώ, από τα οποία 987.000 ευρώ χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το υπόλοιπο 30% από μια κοινοπραξία εταιρειών και οργανισμών από 5 ευρωπαϊκές χώρες με έντονο το ελληνικό στοιχείο. Να σημειωθεί ότι στη σχετική ανταγωνιστική διαδικασία το ποσοστό εγκρίσεων ήταν μόλις 14%. Η αρχική ιδέα προήλθε από την ελληνική εταιρεία Publisto, η οποία παράγει παιδικά παραμύθια και εφαρμογές στην πλατφόρμα της Apple. Στη συνέχεια, η επίσης ελληνική συμβουλευτική εταιρεία ανάπτυξης και διαχείρισης ευρωπαϊκών προγραμμάτων Megaprojects εντόπισε τη σχετική πρόσκληση του υποπρογράμματος Τεχνολογιών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών (ICT) του χρηματοδοτικού πλαισίου “Horizon 2020”, και ειδικότερα του θέματος «Υποστήριξη της ανάπτυξης των καινοτομικών εταιρειών της Ευρωπαϊκής Δημιουργικής Βιομηχανίας». Η Megaprojects, σε σύντομο χρονικό διάστημα, διαμόρφωσε την κοινοπραξία των υπόλοιπων εταίρων με βάση τις ειδικότητες που απαιτούνταν για την υλοποίηση του προτεινόμενου σχεδίου: εταιρείες πληροφορικής (Omega Technology από την Ελλάδα και Ortelio από την Αγγλία), τα εμπορικά επιμελητήρια της Ρώμης και της Κρακοβίας, το τμήμα Εξελικτικής Ψυχολογίας του ιρλανδικού πανεπιστημίου Galway, την εξειδικευμένη εταιρεία Παιδαγωγικής Ανάπτυξης και Εκπαίδευσης Real Group από την Αγγλία και την επίσης αγγλική

εταιρεία Gamifico, η οποία εξειδικεύεται στο Gamification. Το Q-Tales είναι ένα Οικοσύστημα Συνεργασίας, το οποίο σχεδιάστηκε ειδικά για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας παιδικού (ηλεκτρονικού) βιβλίου. Μέσω του Q-Tales, οι ευρωπαϊκές δημιουργικές μικρομεσαίες εταιρείες (European Creative SMEs), οι ειδικοί του χώρου, οι γονείς, αλλά και τα ίδια τα παιδιά, δημιουργούν νέα ή μεταμορφώνουν την υπάρχουσα παιδική λογοτεχνία σε υψηλής ποιότητας ηλεκτρονικά βιβλία και εφαρμογές με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών μικρομεσαίων εταιρειών παραγωγής λογισμικού (European ICT SMEs) και υπό την καθοδήγηση και αξιολόγηση Ευρωπαίων ακαδημαϊκών, ειδικών στους τομείς της παιδαγωγικής, της παιδικής και εξελεγκτικής ψυχολογίας. Όλα τα παραπάνω εμπλουτίζονται με την εφαρμογή τεχνικών «Παιχνιδοποίησης» (Gamification), δηλαδή χρήσης διαφόρων μηχανισμών παιχνιδιού, όπως είναι οι διαγωνισμοί και οι προκλήσεις, τα δώρα και οι βαθμολογίες. Κεντρικό πλεονέκτημα της πλατφόρμας του Q-Tales είναι ότι το τελικό παραγόμενο προϊόν –ηλεκτρονικό παιδικό βιβλίο ή εφαρμογή– θα εμφανίζεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χρήστη (παιδί) με βάση το προσωπικό του προφίλ, τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και τις δεξιότητές του. Στόχος του Q-Tales είναι να αξιοποιήσει το άρτιο περιεχόμενο που προέρχεται από τους Ευρωπαίους συγγραφείς και δημιουργούς παιδικής λογοτεχνίας, εφαρμόζοντας τις νέες τεχνολογίες που προέρχονται από ευρωπαϊκές εταιρείες πληροφορικής και προσφέροντάς το στο σύνολο της βιομηχανίας και των συντελεστών του ευρωπαϊκού παιδικού βιβλίου. Η πλατφόρμα υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμη προς λειτουργία στα μέσα του 2016. Χ ΧΡΗΜΑ 73

στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών

11-2015

ΟΜΙΛΟΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

74 Νοέμβριος 2015

Καθαρά κέρδη μετά από φόρους 5,6 εκατ. ευρώ Τα ενοποιημένα καθαρά κέρδη του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, μετά από φόρους, διαμορφώθηκαν σε 5,6 εκατ. ευρώ, έναντι 17,3 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2014, μειωμένα κατά 68%. Τα καθαρά κέρδη ανά μετοχή στο εννεάμηνο του 2015, μετά από φόρους και διαφορές αποτίμησης ομολόγων, υπολογίζονται σε 0,07 ευρώ, έναντι 0,28 ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου διαμορφώθηκε στα 23,1 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2015, έναντι 36,2 εκατ. ευρώ κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ενώ μετά την αφαίρεση του Πόρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, τα συνολικά ενοποιημένα έσοδα διαμορφώθηκαν στα 22,1 εκατ. ευρώ, έναντι 34,5 εκατ. ευρώ. Η τραπεζική αργία, που μείωσε τις εργάσιμες ημέρες κατά 25 (εκ των οποίων οι 23 στο γ’ τρίμηνο), και οι συνεχιζόμενοι περιορισμοί στη συναλλακτική δραστηριότητα των Ελλήνων ιδιωτών επενδυτών, λόγω της εφαρμογής κεφαλαιακών ελέγχων (capital controls), αποτέλεσαν σημαντικούς αρνητικούς παράγοντες για τον τζίρο και την κερδοφορία του ομίλου κατά το γ’ τρίμηνο. Επιπλέον, στο σύνολο του εννεαμήνου, τα ενοποιημένα έσοδα του ομίλου είναι μειωμένα, λόγω της μείωσης της συναλλακτικής δραστηριότητας και της κεφαλαιοποίησης της Αγοράς Αξιών, καθώς επίσης και λόγω του μειωμένου σε σχέση με πέρσι αριθμού εταιρικών γεγονότων από εισηγμένες εταιρείες (αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, νέες εισαγωγές κ.λπ.). Στο εννεάμηνο του 2015, η μέση ημερήσια αξία συναλλαγών διαμορφώθηκε σε 84,2 εκατ. ευρώ, έναντι 132,6 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 37%, ενώ η συνολική αξία συναλλαγών μειώθηκε κατά 45% (13,5 δισ. ευρώ, έναντι 24,7 δισ. ευρώ). Σημειώνεται ότι οι εργάσιμες ημέρες του εννεαμήνου 2015 ήταν 160, έναντι των 186 του εννεαμήνου του 2014. Η μέση κεφαλαιοποίηση της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς μειώθηκε κατά 38% συγκρινόμενη με το εννεάμηνο του 2014 (45,2 δισ. ευρώ, έναντι 72,8 δισ. ευρώ). Η ρευστότητα της αγοράς, μετρούμενη με την κυκλοφοριακή ταχύτητα, μειώθηκε στο 56,3% στο εννεάμηνο του 2015 από 59,4% στο εννεάμηνο του 2014, ενώ ο μέσος ημερήσιος όγκος συναλλαγών ανήλθε σε 177 εκατομμύρια μετοχές έναντι 91 εκατομμυρίων μετοχών κατά το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Στην αγορά παραγώγων, ο μέσος ημερήσιος αριθμός συμβολαίων αυξήθηκε κατά 87% (83,8 χιλ., έναντι 44,7 χιλ.). Ο συνολικός αριθμός συμβολαίων αυξήθηκε κατά 61% (13,4 εκατ., έναντι 8,3 εκατ.), ενώ τα αντίστοιχα έσοδα διαπραγμάτευσης και εκκαθάρισης παρουσίασαν πτώση κατά 18%, λόγω των μειώσεων των τιμών των υποκείμενων μετοχών και της διαφοροποίησης του μίγματος προϊόντων στην αγορά. Το κόστος λειτουργικών εργασιών και δαπανών του ομίλου διαμορφώθηκε στα 11,7 εκατ. ευρώ, έναντι 11,4 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2014, ενώ το σύνολο του κόστους λειτουργικών εργασιών με νέες δραστηριότητες ανήλθε σε 13,95 εκατ. ευρώ, έναντι 12,85 εκατ. ευρώ κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο, αυξημένο κατά 8,6%. Οι δαπάνες του εννεαμήνου του 2015 έχουν επιβαρυνθεί με φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου (438 χιλ. ευρώ), καθώς και αυξημένες προβλέψεις (επισφάλειας και ανέλεγκτων χρήσεων 650 χιλ. ευρώ, έναντι 200 χιλ. ευρώ), σε αντίθεση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Για τη διαμόρφωση των κερδών ανά μετοχή συμπεριλαμβάνονται οι ζημίες από τη διαφορά αποτίμησης του μοναδικού ομολόγου που κατέχει η εταιρεία, με αξία αποτίμησης 2,3 εκατ. ευρώ στις 30 Σεπτεμβρίου του 2015, έναντι 3,4 εκατ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου του 2014. Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων (ΕΒΤ) στο εννεάμηνο του 2015 διαμορφώθηκαν στα 7,9 εκατ. ευρώ, έναντι 23,3 εκατ. ευρώ κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Οι αναλυτικές οικονομικές καταστάσεις του ομίλου και της εταιρείας είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα της (www.athexgroup.gr).

PWC-ΧΑ

Χρηματοδότηση ΜμΕ, νέο περιβάλλον, νέες λύσεις Η PwC, σε συνεργασία με το Χρηματιστήριο Αθηνών, παρουσίασε πρόσφατα τη μελέτη «Χρηματοδότηση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων-Ανάγκη για μια Νέα Αρχιτεκτονική», σε κοινή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον χώρο του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Η εκπόνηση της μελέτης καθώς και η συγκεκριμένη εκδήλωση συμπίπτουν και εναρμονίζονται με το πρόσφατο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ένωση των Κεφαλαιαγορών (Capital Market Union). Πρόκειται για ένα έργο που στόχο έχει να «ξεκλειδωθούν» οι δυνατότητες χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και να τονωθεί η ανάπτυξη με τη δημιουργία μιας πραγματικά ενιαίας αγοράς κεφαλαίων. Το κεντρικό σημείο του έργου αφορά την παροχή βοήθειας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να μπορούν να αντλούν χρηματοδό-

τηση εξίσου εύκολα με τις μεγάλες. Την παρουσίαση της μελέτης από τον κύριο Κώστα Μητρόπουλο, εντεταλμένο σύμβουλο της PwC, ακολούθησε συζήτηση με συντονιστή τον κύριο Φοίβο Καρζή και συμμετέχοντες τους κυρίους Θεόδωρο Φέσσα, πρόεδρο του ΣΕΒ, Κωνσταντίνο Δορκοφίκη, εντεταλμένο γενικό διευθυντή Wholesale Banking της Alpha Bank, και Νίκο Βέττα, γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ και καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα συμπεράσματα της μελέτης σχολίασε ο κύριος Γιώργος Σταθάκης, υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, τονίζοντας: «Υπάρχουν τρεις βασικοί άξονες της στρατηγικής μας που αφορούν στις ΜμΕ: Η κινητοποίηση τόσο των ιδίων κεφαλαίων όσο και εργαλείων που μπορούν να καλύψουν τα ίδια κεφάλαια, η ανάγκη να υπάρξει διευκόλυνση του δανεισμού αλλά και αναδιάρθρωση του υπερδανεισμού που αντιμετωπίζει ένα μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων, καθώς και η αύξηση δυνατοτήτων χρηματοδότησης από κάθε δυνατή πηγή, και τέλος, η ενίσχυση της έρευνας τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας των ΜμΕ». Ο κύριος Θεόδωρος Φέσσας, στη διάρκεια της συζήτησης της μελέτης που ακολούθησε, υπογράμμισε: «Η μελέτη της PwC απαντά σε ένα σημαντικό πρόβλημα της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν μπορούν να αναπτυχθούν και να παράγουν διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες. Επιβάλλεται λοιπόν να δημιουργηθούν νέα εργαλεία χρηματοδότησης, όπως τα περιγράφει η μελέτη, σε συνδυασμό με κίνητρα συγχωνεύσεων, εξαγορών και αναδιαρθρώσεων των επιχειρήσεων». Από την πλευρά του, ο κύριος Κωνσταντίνος Δορκοφίκης επεσήμανε: «Το τραπεζικό σύστημα στήριξε και θα στηρίζει τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως μεγέθους, σαν κύριο άξονα ανάπτυξης του ενεργητικού του τα επόμενα έτη. Σαφώς και υπάρχει όμως διάκριση στην αντιμετώπιση των αιτημάτων, συνάρτηση της συναλλακτικής συμπεριφοράς και του πιστοδοτικού προφίλ της κάθε επιχείρησης». Τέλος, ο κύριος Νίκος Βέττας τόνισε: «Αντιμετωπίζουμε μια διπλή πρόκληση στον σχεδιασμό της χρηματοδότησης των ΜμΕ. Αφενός πώς θα διαπεράσει η εξωτερική χρηματοδότηση, ιδίως εκτός τραπεζών, το απαγορευτικό “κέλυφος” στο επίπεδο του Δημοσίου, ώστε να φτάσει στις υγιείς ΜμΕ. Αφετέρου πώς θα ξεχωρίσουν οι επιχειρήσεις που πρέπει να παραμείνουν σε λειτουργία από τις υπόλοιπες, καθώς μια μεταφορά πόρων προς τους κλάδους των διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών αποτελεί προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίση». Ο κύριος Μάριος Ψάλτης, διευθύνων σύμβουλος της PwC, κλείνοντας την εκδήλωση, σημείωσε: «Για να μπορέσει να επιλυθεί το καίριο πρόβλημα της χρηματοδότησης των ΜμΕ απαιτείται μια στρατηγική αλλαγής της αρχιτεκτονικής του σημερινού μοντέλου χρηματοδότησης, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι υφιστάμενες αστοχίες της αγοράς, που την περιορίζουν». Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους περισσότερα από 200 στελέχη της αγοράς. Προηγήθηκε η τελετή κήρυξης της λήξης διαπραγμάτευσης, κατά τη διάρκεια της οποίας ο διευθύνων σύμβουλος της PwC, κ. Μάριος Ψάλτης, χτύπησε το παραδοσιακό καμπανάκι.

PROFILE SOFTWARE

Παρουσίαση των λύσεών της στο Retail Banking Forum της Βιέννης Η Profile Software, διεθνής εταιρεία ανάπτυξης χρηματοοικονομικού λογισμικού, ήταν χορηγός στις εργασίες του 3ου ετήσιου Retail Banking Forum, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 26-27 Νοεμβρίου 2015 στο Renaissance Wien Hotel, στη Βιέννη. Τα στελέχη της εταιρείας παρουσίασαν στους επαγγελματίες επισκέπτες του συνεδρίου τις πελατοκεντρικές και καινοτόμες πλατφόρμες που απευθύνονται στον τραπεζικό τομέα. Με τη συμμετοχή κορυφαίων χρηματοπιστωτικών οργανισμών στην Ευρώπη, το συνέδριο είχε στόχο να αναδείξει τις τάσεις και να περιγράψει τις επικείμενες αλλαγές που θα επηρεάσουν τον χρηματοπιστωτικό τομέα, περιλαμβανομένων και των τεχνολογικών εξελίξεων. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρονται οι περιοχές γύρω από τις οποίες αναπτύχθηκε η θεματολογία του συνεδρίου: ∼ Η εξέλιξη των τραπεζικών καταστημάτων ∼ Οι νέες ευκαιρίες για τα τραπεζικά ιδρύματα μέσω του mobile evolution ∼ Οι απαιτήσεις της γενιάς Υ από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς ∼ Το κανονιστικό πλαίσιο ∼ Η ανάπτυξη της τεχνολογίας ως μοχλού αντιμετώπισης των προκλήσεων του κλάδου Η Profile είχε την ευκαιρία για συναντήσεις με στελέχη από τράπεζες και χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, στα οποία παρουσίασε την καινοτόμο προσέγγισή της στην αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων που ανακύπτουν στον χώρο μέσω των διεθνώς βραβευμένων λύσεων που διαθέτει, όπως: ∼ Το FMS.next, την κορυφαία τραπεζική πλατφόρμα, που καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις για Core Banking, Leasing and Financing, Collections, καθώς και την πρωτοποριακή λύση για P2P Lending, που συνδυάζει banking και investment management λειτουργικότητες. ∼ Το IMSplus, τη βραβευμένη πλατφόρμα διαχείρισης επενδύσεων, που καλύπτει ολοκληρωμένα τις απαιτήσεις των Wealth Management, Asset και Fund Management εταιρειών, Family Offices, καθώς και Personal Banking & Brokerage οργανισμών. ∼ Το Axia, τη web-based, omni-channel λύση που απευθύνεται στον τομέα του Wealth Management για οργανισμούς κάθε μεγέθους ή τύπου, προσφέροντας εναλλακτικές επιλογές υλοποίησης και οικονομίες μεγέθους χωρίς την ανάγκη εσωτερικής ΙΤ υποδομής. Επιπλέον, η πλατφόρμα περιλαμβάνει λύση για client onboarding, που αυτοματοποιεί τις διαδικασίες και προσφέρει μοναδική εμπειρία στον χρήστη καθώς και εύχρηστο σχεδιασμό. ΧΡΗΜΑ 75

τα νέα της αγοράς

11-15

Χ FRIESLANDCAMPINA-ΝΟΥΝΟΥ

Φέρνει τη νέα σειρά «ΝΟΥΝΟΥ Βούτυρο & ΝΟΥΝΟΥ Soft»

FrieslandCampina Hellas, μέσω της αγαπημένης μάρκας ΝΟΥΝΟΥ, επεκτείνει την προϊοντική της γκάμα στην αγορά των γαλακτοκομικών προϊόντων με το λανσάρισμα της νέας σειράς «ΝΟΥΝΟΥ Βούτυρο & ΝΟΥΝΟΥ Soft». Η οικογένεια ΝΟΥΝΟΥ, εδώ και 85 χρόνια, μας φροντίζει προσφέροντας θρεπτικά και γευστικά προϊόντα για όλη την οικογένεια. Σήμερα, δείχνει για ακόμη μια φορά ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα που φτιάχνονται με φροντίδα και με τις αυστηρότερες ποιοτικές προδιαγραφές μπορούν και συνδυάζουν την αγνότητα με την υψηλή θρεπτική αξία. Η μάρκα ΝΟΥΝΟΥ καλωσορίζει στην οικογένειά της: ∼ Το βούτυρο ΝΟΥΝΟΥ, από 100% φρέσκο γάλα αγελάδας, ανάλατο, ιδανικό για όλες τις χρήσεις (μαγειρική και ζαχαροπλαστική). ∼ Το ΝΟΥΝΟΥ Soft, από φρέσκο βούτυρο και αγνά φυτικά έλαια, ανάλατο, με απαλή, κρεμώδη υφή, για να αλείφεται εύκολα. Τα προϊόντα ΝΟΥΝΟΥ Βούτυρο και ΝΟΥΝΟΥ Soft, βασισμένα σε αγνά φυσικά συστατικά και στην εμπειρία και τεχνογνωσία της FrieslandCampina από το 1898 στην παραγωγή βουτύρου, ήρθαν να μας απογειώσουν με την πλούσια τους γεύση και το μοναδικό τους άρωμα, αποτελώντας τη νέα γευστική επιλογή στα γαλακτοκομικά προϊόντα.

PROTONYX DATA SERVICES

Επεκτείνεται στην Τουρκία

η συνέχεια της επέκτασής της εκτός των ελληνικών συνόρων ανακοινώνει η ελληνική εταιρεία παροχής υπηρεσιών bandwidth bonding & optimization Protonyx Data Services, διευρύνοντας το πελατολόγιό της και αποδεικνύοντας ότι ο επιχειρηματικός κόσμος και σε διεθνές πλέον επίπεδο εμπιστεύεται την πρωτοποριακή τεχνολογία comBOX VLL (Virtual Leased Line). Συνεπής στις ανάγκες πρόσβασης στο Internet, αλλά και μείωσης του λειτουργικού κόστους των σύγχρονων επιχειρήσεων, που ολοένα γίνονται μεγαλύτερες, η Protonyx Data Services ανακοινώνει τη συνεργασία της με μία από τις ηγέτιδες εταιρείες στον χώρο της παγκόσμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης των σύγχρονων και ηλεκτρονικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, την SAE Institution στην Τουρκία (Άγκυρα). Η SAE Institute ιδρύθηκε το 1976 και από τότε μέχρι σήμερα έχει επεκταθεί σε 26 χώρες, με περισσότερα από 54 ιδρύματα ανώτατης ιδιωτικής εκπαίδευσης στον τομέα των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της επικοινωνίας. Αποτελεί μάλιστα από το 2011 μέλος του Navitas Group, ενός διεθνούς εκπαιδευτικού πανεπιστημιακού ομίλου με παρουσία στην Αυστραλία, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία, τη Σιγκαπούρη και τη Σρι Λάνκα. Αναφορικά με τη συνεργασία, ο επικεφαλής επιχειρηματικής ανάπτυξης της Protonyx Data Services, κ. Πάρης Κωνσταντίνου, δήλωσε τα εξής: «Το κύρος του νέου συνεργάτη ενισχύει την άποψη ότι μια ελληνική καινοτόμος επιχείρηση με όραμα, όπως η Protonyx Data Services, και μπορεί και δύναται να προβάλει την ελληνική επιχειρηματικότητα σε διεθνές επίπεδο». Από την πλευρά του, ο κύριος Tolga Tolum, campus manager της SAE Institution στην Τουρκία, επεσήμανε: «Η εγκατάσταση του συστήματος comBOX αποτελεί μια αξιόπιστη λύση για την αναβάθμιση των ευρυζωνικών υπηρεσιών του ομίλου. Σε περιοχές όπου η ποιότητα των γραμμών DSL είναι χαμηλού επιπέδου σε θέματα ταχύτητας και αξιοπιστίας, η τεχνολογία comBOX βελτιώνει σημαντικά και σταθερά την ευρυζωνικότητα και την ταχύτητα». Στο πλαίσιο και της νέας της συνεργασίας, η Protonyx Data Services, έχοντας αναπτύξει και διαθέσει αποκλειστικά στην αγορά τις υπηρεσίες εικονικού μισθωμένου κυκλώματος για επιχειρήσεις, που ενσωματώνονται στα πακέτα υπηρεσιών comBOX, παρέχει στους πελάτες της επιλογές καινοτόμου τεχνολογίας bandwidth bonding & optimization. Στόχος είναι η επίτευξη υψηλών ταχυτήτων τόσο σε download όσο και σε upload και η μεγιστοποίηση του uptime για γρήγορο και αξιόπιστο επαγγελματικό Internet με το μικρότερο δυνατό κόστος.

76 Νοέμβριος 2015

GOGREEK

Παγκόσμιο βραβείο

ε μεγάλη επιτυχία απονεμήθηκαν και φέτος, για ενδέκατη συνεχή χρονιά, τα σημαντικά Βραβεία Ετικέτας/Label Industry Global Awards 2015, τα οποία διοργανώθηκαν στις 29 Σεπτεμβρίου στο Βέλγιο, στο πλαίσιο της έκθεσης Labelexpo Εurope 2015. Στόχος των βραβείων ήταν η ανάδειξη και βράβευση της καινοτομίας στον χώρο της ετικέτας σε παγκόσμιο επίπεδο. Η βράβευση πραγματοποιήθηκε στο Auto Dinner του Μουσείου Αυτοκινήτων στις Βρυξέλλες, στο οποίο συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 500 άνθρωποι του χώρου της ετικέτας, προερχόμενοι από όλον τον κόσμο. Η εταιρεία Forlabels, υπεύθυνη για την εκτύπωση των ετικετών του brand gogreek, απέσπασε τιμητική διάκριση για το συγκεκριμένο project από την HP Indigo, ως μία από τις καλύτερες εταιρείες στην Ευρώπη που χρησιμοποιούν την τεχνολογία της παραπάνω εταιρείας, προσθέτοντας μία ακόμα διάκριση στο portfolio του brand gogreek, το οποίο ήδη μετρά αρκετά εγχώρια και διεθνή βραβεία design και ετικέτας. Για το brand gogreek Τι σημαίνει ελληνικότητα στον 21ο αιώνα; Η gogreek είναι μια νέα ιδέα, που φιλοδοξεί να εκφράσει και να προβάλει την ελληνική ιστορία, τη φιλοσοφία, τη μυθολογία και την παράδοση, μέσα από τη δημιουργία ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών, τα οποία χαρακτηρίζονται από design υψηλής αισθητικής. Αποτελεί πνευματικό παιδί του creative director Γιώργου Γιώνα και της επιχειρηματία Ελίνας Ψημίτη και λάνσαρε το πρώτο της προϊόν στην αγορά μόλις τον Ιούλιο του 2014. Αυτήν τη στιγμή, η μάρκα διαθέτει μινιατούρες ούζου, ελιές, ελαιόλαδο και πολλά διακοσμητικά ή/και χρηστικά προϊόντα, όπως σουβέρ, μαξιλαράκια, κούπες κ.λπ., η ποικιλία των οποίων διαρκώς διευρύνεται.

SPACE HELLAS

Χορηγός στο CityMobil2

έσσερα μικρά λεωφορεία χωρίς οδηγό έκαναν την επίσημη εμφάνισή τους στους δρόμους των Τρικάλων στις 10 Νοεμβρίου του 2015, προκαλώντας ευχάριστη έκπληξη στους δημότες αλλά και στους επισκέπτες της πόλης. Η εμφάνισή τους πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της τελετής έναρξης που διοργάνωσαν ο Δήμος Τρικκαίων και η e-trikala, εγκαινιάζοντας επισήμως στην πόλη τους, αλλά και σε όλη την υφήλιο, την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος CityMobil2, το οποίο χρηματοδοτείται από την ΕΕ στο πλαίσιο του 7ου Προγράμματος Πλαισίου. Εκπρόσωποι του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, αρμόδιοι φορείς, ερευνητές των ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων που συνεργάστηκαν για το πρόγραμμα, ιδιωτικές επιχειρήσεις, ο δήμαρχος Τρικκαίων, η e-trikala και όσοι παρευρέθησαν στην τελετή έναρξης, συμφώνησαν στη σημασία των αλλαγών που επηρεάζουν την καθημερινότητά μας, ακολουθώντας τις εξελίξεις στην τεχνολογία. Σε μια Ελλάδα που, όπως τόνισε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο δήμαρχος Τρικκαίων, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου, «δημιουργεί και καινοτομεί», η Space Hellas δεν θα μπορούσε παρά να βρίσκεται κοντά στους οργανισμούς που τολμούν να εξελιχθούν μέσα από την έρευνα και την τεχνολογία. Στο συγκεκριμένο έργο, η έμπνευση των ανθρώπων που οραματίζονται ένα καλύτερο αύριο για την πόλη τους, αλλά και η πρωτοπορία του εγχειρήματος, αποτέλεσαν το έναυσμα για να συμμετάσχει η Space Hellas ως χορηγός υψηλής τεχνογνωσίας και κατάρτισης, ώστε τα μικρά οχήματα να κινούνται απρόσκοπτα ακόμη και χωρίς οδηγό. Συγκεκριμένα, η Space Hellas εγκατέστησε και πιστοποίησε τον ενεργό εξοπλισμό δικτύου και τηλεφωνίας στο Κέντρο Ελέγχου και στα λεωφορεία και υλοποίησε το ασυρματικό δίκτυο wi-fi, όλα με τον εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας που παρείχε η εταιρεία CISCO. Για την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας σήματος σε όλο το μήκος της διαδρομής των αυτοκινούμενων λεωφορείων, πραγματοποιήθηκε επιτόπια και ενδελεχής μελέτη ραδιοκάλυψης από εξειδικευμένο προσωπικό της εταιρείας. Η επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων έγινε με χρήση εξειδικευμένου εργαλείου προσομοίωσης της απόδοσης του δικτύου. Η Space Hellas είναι μια ελληνική εταιρεία με διευρυμένο χαρτοφυλάκιο προϊόντων, υπηρεσιών ΙCT και ασφάλειας, που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επενδύει διαρκώς στην έρευνα και την ανάπτυξη, σχεδιάζει και υλοποιεί καινοτόμες λύσεις που συνδυάζουν τεχνολογίες αιχμής στον χώρο της πληροφορικής και των επικοινωνιών και διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε σύνθετα έργα, αλλά και μοναδικό πανελλαδικό δίκτυο υποστήριξης. Η Space Hellas απαντά στις σύγχρονες τεχνολογικές προκλήσεις με έργα που γράφουν ιστορία. ΧΡΗΜΑ 77

παρουσιάσεις 11-2015

FRIESLANDCAMPINA HELLAS

ΠΡΟΣΦEΡΕΙ 250.000 ΠΟΤΗΡΙΑ ΓΑΛΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

προσφορά στην κοινωνία, και ιδιαίτερα στο παιδί, αποτελεί τον κεντρικό άξονα που διατρέχει όλες τις δράσεις της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης των προϊόντων ΝΟΥΝΟΥ. Στο πλαίσιο αυτό, και με σεβασμό στις δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, το ΝΟΥΝΟΥ προσφέρει έμπρακτα αγάπη με το νέο πρόγραμμα «Ένα ποτήρι γάλα για κάθε παιδί!». Στόχος του νέου προγράμματος είναι να καλύψει τις ανάγκες των παιδιών σε γάλα, προσφέροντας συνολικά 250.000 ποτήρια γάλα ΝΟΥΝΟΥ σε όλα τα παιδιά που ζουν σε ελληνικούς φορείς και οργανισμούς. Πιο συγκεκριμένα, στο «Χαμόγελο του Παιδιού», στα «Παιδικά Χωριά SOS», στην «Κιβωτό του Κόσμου» και σε επιλεγμένους φορείς, όπως η Ένωση «Μαζί για το παιδί» και η οργάνωση «Μπορούμε». Αλλά για το ΝΟΥΝΟΥ δεν αρκεί η προσφορά σε είδος. Μέσω του www.enapotirigala.gr, το ΝΟΥΝΟΥ δίνει την ευκαιρία σε όλους εμάς να προσφέρουμε έμπρακτα αγάπη αφιερώνοντας μια δική μας δημιουργία (ζωγραφιά, κατασκευή, ευχή) στα παιδιά. Το ΝΟΥΝΟΥ θα μετατρέψει τις αφιερώσεις σε έμπρακτη κίνηση αγάπης (ημερολόγια, κάρτες, αφίσες), που θα μοιράσει στα παιδιά όταν τα επισκεφθεί στον χώρο τους, αλλά θα ενισχύσει και τα bazaar των ιδρυμάτων στις γιορτές. Σας προσκαλούμε στο «Ένα ποτήρι γάλα για κάθε παιδί!», για να προσφέρουμε όλοι μαζί πολλά χαμόγελα και αγάπη σε όλα τα παιδιά! Δημιουργήστε και κοινοποιήστε (share) τις δημιουργίες που σας αρέσουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το hastag #enapotirigala, ενισχύοντας έμπρακτα την επικοινωνία της συγκεκριμένης ΕΚΕ δράσης από το ΝΟΥΝΟΥ.

ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ

1ο ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ια πρώτη φορά, και με μεγάλη επιτυχία, πραγματοποιήθηκε το 1ο Συμπόσιο Πολιτισμού, με θέμα «Ατζέντα 2021: Ο Πολιτισμός στην Περιφέρεια», στις 19 Νοεμβρίου, στο club «Μύλος 1927», στη Λάρισα. Περισσότεροι από 150 καλεσμένοι, επικεφαλής παραγωγικών και πολιτιστικών φορέων της περιφέρειας, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης και της εκπαιδευτικής κοινότητας, ΜΜΕ, επιχειρηματίες κ.ά., παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον το συμπόσιο. Ο δήμαρχος της Λάρισας, κ. Απόστολος Καλογιάννης, τόνισε ότι η κατάκτηση του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας συνιστά ευκαιρία οικονομικής αναγέννησης, αύξησης του τοπικού της ΑΕΠ, ενεργοποίησης του πολιτιστικού επιχειρείν και προαγωγής των συνεργειών, ώστε η κοινωνία, ως τελικός αποδέκτης, να καρπούται τα πολλαπλά οφέλη που προκύπτουν. Με συγκεκριμένα παραδείγματα πόλεων που φιλοξένησαν τον θεσμό τα προηγούμενα χρόνια και κατάφεραν να αλλάξουν την πορεία τους σε πολιτιστικό και οικονομικό επίπεδο, στοιχειοθέτησε, στον δικό του χαιρετισμό, ο επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, κ. Λεωνίδας Αντωνακόπουλος, την άποψη ότι ο τίτλος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας μπορεί να αποτελέσει «τον καταλύτη για την αναγέννηση των πόλεων» και κατέληξε: «Σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο που διέρχεται η Ευρώπη, και στην οποία ο δυτικός τρόπος ζωής βάλλεται, ο πολιτισμός μπορεί να λειτουργήσει ως συνεκτικός ιστός για τις κοινωνίες μας. Η Λάρισα, είτε κερδίσει είτε όχι, θα έχει βάλει το δικό της λιθαράκι στην προσπάθεια διαφύλαξης των ευρωπαϊκών κεκτημένων». 78 Νοέμβριος 2015

SKROUTZ

ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΣΤΟ JAMJAR

Skroutz ΑΕ, μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα, με παρουσία στις αγορές της Τουρκίας και της Αγγλίας, προχωρά σε μια σημαντική επένδυση στο www.jamjar.gr, το πρώτο ελληνικό online department store χειροποίητων δημι-

ουργιών. Η νέα στρατηγική συνεργασία αφορά τη μετοχική συμμετοχή της Skroutz ΑΕ στη jamjar AE, καθώς επίσης και την παροχή τεχνογνωσίας και πόρων για την αναβάθμιση της πλατφόρμας του jamjar. Η προώθηση της καινοτόμου κουλτούρας των startups και η ενίσχυση disrupting πρωτοβουλιών βρίσκονται στο επίκεντρο της φιλοσοφίας της Skroutz ΑΕ. Η επένδυση στο jamjar σηματοδοτεί την απαρχή μιας σειράς επενδύσεων της εταιρείας στον κλάδο του ηλεκτρονικού εμπορίου, με στόχο την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου των υπηρεσιών της και την ανάπτυξη πρωτοποριακών ψηφιακών λύσεων για τους online καταναλωτές. Στο πλαίσιο της συνεργασίας, η ομάδα του Skroutz θα παρέχει στη jamjar ΑΕ πολύτιμη τεχνογνωσία, την οποία έχει αποκτήσει από τη δεκαετή δραστηριοποίησή της στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τη διαχείριση της δημοφιλούς μηχανής αναζήτησης και σύγκρισης τιμών www.skroutz.gr. Βασική προτεραιότητα είναι η πλήρης αναβάθμιση και ο ανασχεδιασμός της πλατφόρμας του jamjar, με την ενσωμάτωση όλων των σύγχρονων digital εργαλείων, με στόχο η ιστοσελίδα να εξελιχθεί στη μεγαλύτερη κοινότητα ταλαντούχων Ελλήνων δημιουργών και ταυτόχρονα να μετατραπεί σε ένα πλούσιο online store, σήμα κατατεθέν της αφρόκρεμας των ελληνικών handmade προϊόντων. Το jamjar παρουσιάστηκε στο ελληνικό Web το 2013 ως ένα online πολυκατάστημα (shop-in-shop), με σκοπό να δώσει ώθηση στους πιο ταλαντούχους ανεξάρτητους δημιουργούς και να αναδείξει τη δουλειά τους, προσφέροντας παράλληλα στους καταναλωτές τη δυνατότητα να αγοράσουν online τις πιο πρωτότυπες και «ψαγμένες» χειροποίητες δημιουργίες. Στην πλατφόρμα συμμετέχουν ήδη περισσότεροι από 150 χειροτέχνες και δημιουργοί, στους οποίους η ομάδα του jamjar παρέχει πολύπλευρη υποστήριξη, διασφαλίζοντας την αξιοπιστία των συναλλαγών και την υψηλή ποιότητα της εμπειρίας χρήσης για τους επισκέπτες της ιστοσελίδας. Στο jamjar οι καταναλωτές θα βρουν περισσότερα από 4.000 επιλεγμένα προϊόντα, όπως πρωτότυπα και στιλάτα κοσμήματα, εντυπωσιακά αξεσουάρ και ρούχα, μέχρι είδη σπιτιού και τέχνης που κλέβουν τις εντυπώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι από την αρχή της λειτουργίας του, έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά περισσότερες από 3.500 παραγγελίες. Η Skroutz ΑΕ συνεχίζει με συνέπεια την υλοποίηση της επιχειρηματικής της στρατηγικής, που περιλαμβάνει εξωστρέφεια και σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό, εστιάζοντας στην ανάπτυξη της εταιρείας εντός και εκτός συνόρων.

ACHMEA

ΔΕΣΜΕΥΕΙ 470 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ην πελατοκεντρική πολιτική της ενισχύει η Achmea, η μητρική της Interamerican, δεσμεύοντας 470 εκατ. ευρώ, προκειμένου να περιορίσει αρκετά την αύξηση των ασφαλίστρων υγείας. Η πρόβλεψη θα ενσωματωθεί στα αποτελέσματα του 2015. Με τον τρόπο αυτό, παρά τη σημαντική αύξηση του κόστους υγείας, λόγω της αυξανόμενης χρήσης των υπηρεσιών, και την πιο εκτεταμένη κάλυψη που προέρχεται από το βασικό πακέτο ασφάλισης για νέα, ακριβά φαρμακευτικά σκευάσματα, η εταιρεία συγκρατεί στο ελάχιστο την αύξηση των ασφαλίστρων υγείας που ήδη έχει καθορίσει για το 2016. Η Achmea αναμένει να αντισταθμιστεί το δεσμευόμενο κονδύλι από τη βελτίωση των αποτελεσμάτων εξισορρόπησης νοσοκομειακής φροντίδας και φροντίδας ψυχικής υγείας, σε συνάρτηση με τα προηγούμενα έτη. Επισημαίνεται ότι η Achmea –όπως και η Interamerican στην Ελλάδα– αποτελεί ηγετική εταιρεία στην ασφάλιση υγείας στην Ολλανδία, με προτεραιότητα στον κλάδο της υγείας όσον αφορά τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και τις δραστηριότητές της. Στις Κάτω Χώρες, η Achmea αποτελεί την «ομπρέλα» των εταιρειών ασφάλισης υγείας Ilveren Kruis, Interpolis, Avero, OZF, FBTO και De Friesland Zorgverzekeraar. ΧΡΗΜΑ 79

Χ διά ταύτα...

✒ από τον Νώντα Χαλδούπη

, υ ο μ η π ά «Αγ εξαΰλωσα ! » ς έ χ ο τ ε μ ς έ κ ι ζ ε π α ρ τις τ Σε όσους συντρόφους από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν το έχουν ακόμη καταλάβει η στήλη έχει να αναγγείλει έναν σπάνιο σοσιαλιστικό θρίαμβο. Ένα επίτευγμα που δίνει νέα διάσταση στην ιστορική σύγκρουση της εργατικής τάξης με το κεφάλαιο: κάθε ταπεινός προλετάριος, κάθε εξαθλιωμένος συνταξιούχος, μπορεί πλέον να παρηγορηθεί με τη σκέψη ότι το τελευταίο ευρώ που έχει μείνει στην τσέπη του αντιστοιχεί σε 100 τραπεζικές μετοχές! Δεν διεκδικούμε εύσημα κομμουνιστή ινστρούχτορα, αλλά όταν βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική νίκη της αριστεράς έναντι του μισητού τραπεζικού κεφαλαίου, οφείλουμε να την αναγνωρίζουμε: η πρώτη φορά αριστερά κατάφερε να φθάσει τις τιμές των τραπεζικών μετοχών ακόμη και στο 1 λεπτό του ευρώ (0,01 ευρώ)!

Έτσι, ακόμη και εν τη απουσία του από την πολιτική, ο Γιάνης Βαρουφάκης βλέπει τον θρίαμβό του να ολοκληρώνεται. Όταν επιβλήθηκε η τραπεζική αργία, έχει πει ότι γύρισε στο σπίτι και είπε στη σύντροφό του (υπερήφανος;): «Αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες»! Σήμερα, θα κρεμούσε το σακάκι του, αναφωνώντας: «Αγάπη μου, εξαΰλωσα τις τραπεζικές μετοχές»! Η αλήθεια είναι ότι στο σοσιαλιστικό αυτό επίτευγμα δεν φθάσαμε ξαφνικά, σε μία ημέρα. Χρειάστηκε συνεπής προεργασία από τους ηρωικούς συντρόφους κυβερνώντες. Χρειάστηκαν αγώνες για να διώξουν τους καταθέτες, να καταφέρουν να κλείσουν τις τράπεζες, να επιβληθούν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, να χάσουν οι

80 Νοέμβριος 2015

τραπεζικές μετοχές το 90% της χρηματιστηριακής τους αξίας και να φθάσουμε σε αυξήσεις κεφαλαίου με τιμές διάθεσης που παραπέμπουν μάλλον σε υπαίθρια αγορά κινέζικων ρούχων, παρά σε τραπεζικά book building. Πίνοντας, λοιπόν, τον πρωινό τους, συντροφικό εσπρέσο εκεί στο Μαξίμου, μπορούν να πανηγυρίζουν ότι έκαναν στο εγχώριο τραπεζικό κεφάλαιο τη μεγαλύτερη ζημιά που έχει υποστεί μετά τον πόλεμο. Μόλις τελειώσουν με τους πανηγυρισμούς όμως, ίσως χρειαστεί να αναρωτηθούν: αυτήν τη ζημιά ποιος τελικά θα την πληρώσει; Κάπου εδώ, η στήλη θα αρχίσει να γίνεται δυσάρεστη, για όσους εξ υμών έχετε από καιρό αναπτύξει δυσανεξία στην πληρωμή κάθε είδους λογαριασμού, από αυτούς που συνεχώς σας στέλνουν από την αρχή αυτής της κρίσης. Δυστυχώς, αγαπητοί φορολογούμενοι, καλά το βλέπετε: σε σας κατευθύνεται ο σερβιτόρος, κρατώντας ανά χείρας άλλον έναν λογαριασμό! Η εξίσωση της ανακεφαλαιοποίησης, δυστυχώς, είναι απλή και αμείλικτη: όσο φθηνότερα αγοράζουν μετοχές οι ξένοι στο Λονδίνο τόσο διαλύεται η συμμετοχή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις τράπεζες. Ας είναι, όμως. Αυτό που μετράει είναι ο θρίαμβος απέναντι στο τραπεζικό κεφάλαιο, που έπινε το αίμα του λαού με μπουριά σόμπας. Τέτοιες νίκες αξίζει να τις πληρώνεις λίγο ακριβά...

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Μας παίρνουν (πάλι) τα χαρτιά, πατριώτη!

τ.416/ 11.2015

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.416 / 11.2015 / € 6,00

Υποψηφιότητες των Επιχειρηματικών Βραβείων «Χρήμα-Γεώργιος Ουζούνης 2015»

ISSN 1105-0470