ΧΡΗΜΑ #443, Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ

www.banks.com.gr

ΕΚΕ & ESG

(Environmental, Social & Governance) Προϋπόθεση και όχι επιλογή για την επιχείρηση ΧΡΗΜΑ τ.443/ 11-12.2019

ΠΛΗΡΩΜΕΣ-POSΠΛΑΣΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑ Η ψηφιακή εποχή των πληρωμών

ΑΡΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ Managing Director UCI Greece Loan Management Services

X+7 R

563

SS POS RE

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ P

ISSN 1105-0470

Στον τομέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων, το μυστικό κρύβεται στην εξειδίκευση

S PO

21-0117

Ο Άρης Αρβανιτάκης προβλέπει το μέλλον της διαχείρισης των κόκκινων δανείων και κυρίως χαράζει τον χάρτη των μεγάλων επιχειρηματικών ευκαιριών που διανοίγονται από τη «νέα, μεγάλη βιομηχανία των NPEs»

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.443 / 11-12.2019 / € 6,00

Διαχείριση Περιουσίας: Αναζητώντας αποδοτικές και ασφαλείς επενδύσεις

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ

ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ-ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ Τ.Κ. ΠΕΡΙΟΧΗ

Το λιμάνι του Πειραιά με τη στρατηγική γεωγραφική του θέση, τη δυναμική που διαθέτει και τη συνεχώς ανοδική του πορεία, αποτελεί μηχανή ανάπτυξης της λιμενικής βιομηχανίας και της ελληνικής οικονομίας. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιβατικά και εμπορικά λιμάνια της Ευρώπης με υπερσύγχρονες υποδομές και μηχανολογικό εξοπλισμό, που λειτουργεί 365 μέρες το χρόνο, 24 ώρες το 24ωρο. Με το υπό εκτέλεση επενδυτικό πρόγραμμα άνω των € 600 εκατ., στοχεύει στη καθιέρωσή του στο σημαντικότερο κέντρο διαμετακόμισης και logistics της Μεσογείου, καθώς και στην ανάδειξη του σε κέντρο Homeporting της Μεσογειακής κρουαζιέρας. Έχει ενταχθεί στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα και έχει πιστοποιηθεί ως οικολογικό λιμάνι (ECO PORT).

ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ε-ΜAIL ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΚΙΝΗΤΟ FAX ΑΦΜ* ΔΟΥ* * ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά... οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ☐ ΕΞΑΜΗΝΗ (3 ΤΕΥΧΗ) 20,00€

☐ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (6 ΤΕΥΧΗ) 30,00€

☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 45,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ☐ ΚΥΠΡΟΣ (6 ΤΕΥΧΗ) 100,00€

☐ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (6 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 60,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 15,00€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ☐ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA ΑΕ. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψη κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

☐ ΕΠΙΤΑΓΗ ☐ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ *Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA SA, Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953 Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

www.olp.gr

Αποδέχομαι πως τα προσωπικά μου στοιχεία θα τηρηθούν από την ETHOS MEDIA Εκδοτική-Συνεδριακή AE για τις ανάγκες αποστολής του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, στο οποίο είμαι συνδρομητής. Η αποστολή του περιοδικού γίνεται μέσω εταιρείας διανομής ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με τα προσωπικά σας στοιχεία, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κ. Λαζαράκου Αναστασία, Σύμβουλο Διοίκησης, στο e-mail: lazarakou.n@ethosmedia.eu

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

εν αρχή...

Καλοί οι αριθμοί, οι άνθρωποι όμως...

ψηφιακής πληροφορικής, κατάργηση χρονοβόρων διαδικασιών για τους επαγγελματίες, καθιέρωση του «ενός» κωδικού που θα έχει ο φορολογούμενος κ.λπ.

Όμως, όπως είθισται, όταν ευημερούν οι προπομποί οικονομικοί δείκτες, το όποιο θετικό αποτέλεσμα αποδίδει σε βάθος 6-9 και 12 μηνών, και καλό είναι να δούμε αν έχει βελτιωθεί η ψυχολογία της αγοράς (που έχει, όντως, αρχίσει να ανακάμπτει) και τι έχει να περιμένει ο φορολογούμενος, ο μικροεπιχειρηματίας, η πραγματική οικονομία.

Ωστόσο, θα πρέπει να συνδράμουν και τα ισχυρά επιχειρηματικά ονόματα του τόπου. Η μείωση των εταιρικών φόρων, του φόρου επί των εσόδων από μερίσματα, όντως, είναι επ’ ωφελεία του επιχειρείν. Για τους εργαζομένους, την προοπτική ανάπτυξης, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Και το αναφέρω αυτό με αφορμή το συνολικό ποσό, ύψους 2,4-2,5 δισ., που θα διανείμουν οι εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις. Μάλιστα οι έξι ισχυρότερες θα επιστρέψουν, από τα κέρδη τους, το 90% των συνολικών κεφαλαίων.

αλοδεχούμενα είναι τα θετικά σχόλια των Ευρωπαίων δανειστών μας για τη θεαματική μείωση της απόδοσης των κρατικών τίτλων, τις ενέργειες στο banking, τη βελτίωση βασικών δεικτών της οικονομίας. Καλοδεχούμενα, καταρχάς για την κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο, είναι τα μηνύματα Βρυξελλών και Φραγκφούρτης, καθώς η οικονομική πολιτική της νέας κυβέρνησης βασίζεται στην υλοποίηση των αυτονόητων, με στόχο την επιστροφή στην κανονικότητα.

Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ (το 2020, να τη δούμε...), την κατάργηση του φόρου αλληλεγγύης και του φόρου επιτηδεύματος μέχρι το τέλος της θητείας της («ζήσε Μάη μου…» θα πουν οι πιο δύσπιστοι), αλλά και την περαιτέρω μείωση των εταιρικών φόρων και λοιπών βαρών στην οικοδομή. Προς τη σωστή κατεύθυνση κινείται η φιλοσοφία των μέτρων και των εξαγγελιών, όμως μέχρι να φανούν αυτά στην «τσέπη» του ελεύθερου επαγγελματία, του φορολογούμενου, αλλά και στην αγορά, χρειάζεται χρόνος. Και σε ορισμένες περιπτώσεις η κυβέρνηση δεν θα κερδίζει όλες τις μάχες, όπως λ.χ. συνέβη στη διαμάχη με τους τραπεζίτες για τις υψηλές –ενίοτε παράλογες– αυξήσεις σε προμήθειες, ακόμη και σε καθημερινές συναλλαγές. Τέλος πάντων... Προφανώς, μια ενδεχόμενη μείωση του δημοσιονομικού στόχου διευκολύνει (φέρνει πιο κοντά) την υλοποίηση μέτρων που θα φανούν στην «τσέπη» μας, στην καθημερινότητά μας. Δεν αρκούν, όμως. Μπορούν να γίνουν ενέργειες που θα τη βελτιώνουν (σ.σ. την καθημερινότητα) χωρίς να απαιτούνται ούτε οι ντιρεκτίβες των δανειστών ούτε οι στόχοι για πλεονάσματα-«μαμούθ» κ.λπ.: μείωση της γραφειοκρατίας, επιτάχυνση της 2

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Κοντολογίς, θέλω να δω, με αφορμή τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια, τις φορομειώσεις, τα αυξημένα μερίσματα, τι θα περάσει, τελικά, σε επενδύσεις, παραγωγή, νέες θέσεις εργασίας, για τη δημιουργία νέου πλούτου. Με εννοείτε, έτσι δεν είναι;

Κ.Μ. Γελαντάλις

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

«Οδηγός επιβίωσης» για επενδυτές… παντός καιρού

ΠΛΗΡΩΜΕΣ-POS-ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑ

Η ψηφιακή εποχή των πληρωμών

EKE & ESG (Environmental, Social and Governance) Προϋπόθεση και όχι επιλογή για την επιχείρηση

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Διαχείριση Περιουσίας: Αναζητώντας αποδοτικές και ασφαλείς επενδύσεις

ΧΡΗΜΑ

www.banks.com.gr

τ.443/11-12 2019

ΕΚΕ & ESG

(Environmental, Social & Governance) Προϋπόθεση και όχι επιλογή για την επιχείρηση ΧΡΗΜΑ τ.443/ 11-12.2019

32 ~ ΝΙΚΗΤΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ «ΧΡΗΜΑ»

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.443 / 11-12.2019 / € 6,00

περιεχόμενα

ΠΛΗΡΩΜΕΣ-POSΠΛΑΣΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑ Η ψηφιακή εποχή των πληρωμών

Οι καλύτερες εισηγμένες του 2019

ΑΡΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ

Managing Director UCI Greece Loan Management Services

48 ~ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2nd NPL SUMMIT

SS POS RE

X+7

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ 563

ISSN 1105-0470

Το 2ο NPL Summit παρουσία του Υπ. Οικονομικών, κ. Χρ. Σταϊκούρα

Στον τομέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων, το μυστικό κρύβεται στην εξειδίκευση

S PO

21-0117

56 ~ WEALTH & ASSET MANAGEMENT-ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟY

Αναζητώντας αποδοτικές και ασφαλείς επενδύσεις

64 ~ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ GREEK EXPORTS AWARDS

Βραβεύθηκαν οι κορυφαίες εξαγωγικές εταιρείες

02 ~ ΕΝ ΑΡΧΗ: Καλοί οι αριθμοί, οι άνθρωποι όμως… 78 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS: EXXON MOBIL 80 ~ ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ: Ναι μεν, αλλά…

ΧΡΗΜΑ

τεύχος Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 2019 ISSN 1105-0470

Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950, | Φ: 210 9984953 E: press-banks@ethosmedia.eu

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΣΎΝΤΑΞΗΣ Χρήστος Κώνστας konstas.c@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΗΣ Κυρέλα Πέτρου petrou.k@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Κ.Μ. Γελαντάλις banks-press@ethosmedia.eu Σπύρος Κανιούρας kaniouras.s@ethosmedia.eu Δημήτρης Μαλλάς dmallas@gmail.com Στεφανία Σούκη stefaniasouki@gmail.com

Έλενα Ερμείδου ermeidou.e@ethosmedia.eu

MARKETING & MAGAZINE COORDINATOR Αλεξάνδρα Λυμπέρη lyberi.a@ethosmedia.eu

KEY ACCOUNT MANAGER Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Γιούλη Μουτεβελή mouteveli.g@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

DATABASE MARKETING Νίκος Αθανασίου athanasiou.n@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Έλενα Χαραλάμπους zoegraph@gmx.net

Βάιος Κρόκος krokos.v@ethosmedia.eu

Τάκης Πουρναράκης banks-press@ethosmedia.eu

www.ethosmedia.eu

www.ethosevents.eu

www.banks.com.gr

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ Αμαλία Λούβαρη louvari.a@ethosmedia.eu ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

www.insuranceworld.gr

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

www.virus.com.gr

Intelligence, not just news.

ΑΡΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ

Managing Director, UCI Greece Loan Management Services

Στον τομέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων, το μυστικό κρύβεται στην εξειδίκευση

ΧΡΗΜΑ 5

χρηματιστήριο

ς ό γ η δ «Ο

» ς η σ επιβίω

για επενδυτές... παντός καιρού

νάμεσα στις «Συμπληγάδες» των διαδοχικών, ιστορικά, υψηλών στη Wall Street, των υψηλών τετραετίας για τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και των μηδενικών –ακόμη και αρνητικών– επιτοκίων, οι επιλογές, σε συνδυασμό με το υψηλό ρίσκο, είναι για έναν εν δυνάμει επενδυτή εξαιρετικά περιορισμένες.

Παρά την πληθώρα των κάθε λογής προϊόντων, από τις μετοχές, τα κρατικά και εταιρικά ομόλογα, τα αμοιβαία κεφάλαια, τις παραδοσιακές δυνατότητες για αγορές χρυσού και νομισμάτων, μέχρι τις πιο σύνθετες προτάσεις και τελευταία την αγορά κρυπτονομισμάτων, ακόμη κι ένας έμπειρος επενδυτής ή trader δυσκολεύεται να επιλέξει συνδυαστικά με τον βαθμό επικινδυνότητας και το ύψος του κεφαλαίου που είναι διατεθειμένος να... διαγράψει στο (πιθανό) ενδεχόμενο να μην του βγει. Ο βασικός κανόνας σε (σχεδόν) όλες τις επενδυτικές κινήσεις είναι ο συνδυασμός του χρόνου επένδυσης και του περιθωρίου κέρδους (ή ζημίας) που μπορεί να έχει είτε ενδιάμεσα είτε στο τέλος του σχεδιασμού του. Τα stop losses είναι μία από τις χρυσές τακτικές, είτε αφορούν μετοχές και αμοιβαία, είτε unit links, είτε cryptocurrencies. Πρακτικά, πρόκειται για το όριο που θέτει ένας επενδυτής όσον αφορά στην έκταση της τοποθέτησής του και ένα σημείο όπου έχει βάλει στόχο να πουλήσει, είτε κερδίζει είτε χάνει. Συνήθως ακολουθείται σε τοποθετήσεις που γίνονται σε μετοχές, παράγωγα, εταιρικούς τίτλους χρέους και μετοχικά αμοιβαία, ωστόσο είναι ένα μέτρο-κόφτης που εφαρμόζεται στο σύνολο των επενδύσεων. Ένας δεύτερος κανόνας θέλει μια επενδυτική κίνηση να γίνεται σε βάθος χρόνου (εξάμηνο-τριετία) ανάλογα με τον κύκλο που διαγράφει ιστορικά/στατιστικά η αγορά των χρηματιστηρίων, των νομισμάτων, των επιτοκίων ή των ναύλων, των πολύτιμων μετάλλων κ.λπ.

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

PRODEA Investments Η PRODEA Investments είναι η μεγαλύτερη εταιρεία επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Με ενεργητικό που ξεπερνά τα € 2 δις, η PRODEA Investments δραστηριοποιείται σε επενδύσεις σε ακίνητα και διοικείται από στελέχη με σημαντική εμπειρία στην εξεύρεση επενδυτικών ευκαιριών, υλοποίηση επενδύσεων και δημιουργία αξίας για την εταιρεία και τους μετόχους της. Το χαρτοφυλάκιο ακινήτων της εταιρείας PRODEA Investments αποτελείται από πάνω από 375 εμπορικά ακίνητα, κυρίως γραφεία και καταστήματα. Με πάνω από το 80% του χαρτοφυλακίου της να βρίσκεται σε αστικές περιοχές υψηλής προβολής και εμπορικότητας σε Ελλάδα και Κύπρο και επιλεκτικά σε άλλες βασικές αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως η Ιταλία, η PRODEA Investments διαθέτει υψηλής ποιότητας και απόδοσης, διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο με υψηλά επίπεδα πληρότητας, μακροχρόνιες μισθώσεις και ισχυρή βάση μισθωτών.

PRODEA Investments | Καραγεώργη Σερβίας 6 | 105 62 Αθήνα ΧΡΗΜΑ 7 T +30 210 3340097 | info@prodea.gr | prodea.gr

χρηματιστήριο

Η απόφαση για τη λήψη μιας θέσης σε χαμηλού, μεσαίου και υψηλού ρίσκου επιλογή, προφανώς, εναπόκειται στον εν δυνάμει επενδυτή, πλην όμως οι λ.χ. ομολογιακοί τίτλοι χαρακτηρίζονται από χαμηλότερη απόδοση και μικρότερη διακύμανση από ό,τι ένας μετοχικός. Επίσης, ένα αμοιβαίο κεφάλαιο έχει το πλεονέκτημα της ευρύτητας διασποράς, καθώς ένα ομολογιακό μπορεί να επενδύει σε ομόλογα διαφόρων κρατών ή εταιρειών, κάτι που ισχύει και για τα μετοχικά, που στην πλειονότητά τους είναι «καλάθια» μετοχών εισηγμένων στα ξένα ή στο ελληνικό χρηματιστήριο.

Όμως, αυτές οι αποδόσεις καταγράφονται σε περίοδο παρατεταμένης ανόδου των αγορών, στον μακροβιότερο κύκλο –ιστορικά– από λειτουργίας της Wall Street. Οπότε ο επενδυτής οφείλει να γνωρίζει πως ίσως τοποθετείται στην κορύφωση ενός ανοδικού κύκλου και πιθανόν Κατά κανόνα, ακολουθούν την πορεία των αγορών ομόλογα, μετοχές, να βρεθεί χαμηλότερα στη συνέχεια. συναλλαγματικών ισοτιμιών, έχουν την ευχέρεια της άμεσης ρευστοποί- Ειδικότερα, όμως, για το ΧΑ, συνακόλουθα τα μετοχικά Α/Κ και τα εταιριησης και όσον αφορά στην ελληνική αγορά το ενεργητικό τους πλησιά- κά ομόλογα, ο Σωτήρης Χαλκιάδης εκτιμά πως οι εξελίξεις σε κλάδους ζει τα 8 δισ., που είναι και το μεγαλύτερο από το 2009-2010. Απόρροια, όπως η ενέργεια, το real estate, ο τραπεζικός, σε δεύτερο χρόνο, θα σύμφωνα με τον Κώστα Σιαμπράκο (Meizon/Παροχή Επενδυτικών Υπη- μπορούσαν να διαφοροποιηθούν ακόμη και σε δυσμενέστερο επενδυρεσιών), του καλού κλίματος στις διεθνείς αγορές, του ράλι ανοδικής τικό περιβάλλον. διόρθωσης του τραπεζικού κλάδου, των προσδοκιών για αλλαγή του Μετοχές της ΔΕΗ, του ΑΔΜΗΕ, αλλά και των Lamda Development, Prodea, BriQ και άλλων, έχουν περιθώρια υπεραπόδοσης. Ωστόσο, το μείγματος πολιτικής που επιδιώκει να ακολουθήσει η κυβέρνηση. μεγάλο στοίχημα για την ελληνική αγορά σχετίζεται με το αν θα «ορθοΕύλογο είναι το ερώτημα τι θα γίνει στο ΧΑ, στα μετοχικά χαρτοφυλάκια, ποδήσει» ο πολύπαθος τραπεζικός κλάδος. αν οι διεθνείς αγορές (η Wall Street) δοκιμαστούν από μια κρίση. Και σε αυτήν την περίπτωση όμως, ο επενδυτής μπορεί να ακολουθήσει ένα Ένα συνδυαστικό «καλάθι» είναι, για τον Γιώργο Ανεζύρη (Solidus stop loss, να ρευστοποιήσει το χαρτοφυλάκιο στο μείον 5% ή 10% του ΑΧΕΠΕΥ), μια καλή, συντηρητική επιλογή. Δυνητικά, πρέπει να διαθέτει εύρους απωλειών ή όποιου άλλου ορίου έχει θέσει ή να ενισχύσει τη ένα απόθεμα μετρητών (ή ισοδύναμων με μετρητά) στο 20-30% του θέση του σε χαμηλότερες τιμές, διαμορφώνοντας έτσι έναν μέσο όρο χαρτοφυλακίου, ένα 30% σε ομόλογα και μερίδια αμοιβαίων, ένα 20% σε εναλλακτικές τοποθετήσεις/προϊόντα και το υπόλοιπο σε μετοχές. Το κτήσης κάτω από το αρχικό κόστος. στέλεχος της χρηματιστηριακής βλέπει σημαντικά περιθώρια απόδοσης Φέρ’ ειπείν, μια θέση χαμηλού ρίσκου θα μπορούσε να έχει, σύμφωνα των μετοχών του τραπεζικού κλάδου, με την προϋπόθεση πως θα μειμε τον Σωτήρη Χαλκιάδη (Δεπόλας Χρηματιστηριακή), μια έκθεση κατά ωθούν τα κόκκινα δάνεια, ασφάλεια σε εισηγμένες που, παραδοσιακά, 80% σε ομολογιακούς τίτλους και κατά 20% σε μετοχικούς. Αντίστοιχα, ακολουθούν γενναιόδωρη μερισματική πολιτική (Motor Oil, Mytilineos, ένα μεσαίου ρίσκου σε μια αναλογία 60%/40% και ένα επιθετικό κατά ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Coca-Cola, ΕΛΠΕ) και μέτριο ρίσκο σε μικρές καινοτόμες, με εξαγωγικό προσανατολισμό και προϊοντική διασπορά (Κρι Κρι, Quest, 20%/80%. Όσον αφορά στην ελληνική αγορά, οι κρατικοί τίτλοι έχουν το μεγαλύ- Profile, Intrakat, Άβαξ, Παπουτσάνης, Πετρόπουλος κ.λπ.). τερο περιθώριο απόδοσης από κάθε άλλο ευρωπαϊκό, η μέση απόδοση ενός εταιρικού μπορεί να αποφέρει, κατά μέσο όρο, ένα 5%, τα αμοιβαία Σε κάθε περίπτωση, καλύτερος σύμβουλος για έναν επενδυτή είναι η (όπως φαίνεται στον πίνακα) μπορεί να φτάσουν και το 33%, μια τοπο- παρακολούθηση των εξελίξεων, η ανάγνωση των «ψιλών γραμμάτων», της ιστορικότητας κάθε επιλογής. • • • θέτηση σε μετοχές ακόμη και διψήφιο ή τριψήφιο ποσοστό. 8

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Member of Panasonic Group

Electronic ID Cards Biometric e-Passports Mobile Driving Licenses Civil Registry Mobile ID e-Voting Biometric Visa QTSP Services-eIDAS Border Control

Highly Secure Identity and Travel Documents Authentication is a complex process, which requires the implementation of advanced technologies such as biometrics, smart e-documents, and cryptography. It also requires expertise in data and infrastructure security as well as knowledge of the best materials and techniques to ﬁght against counterfeiting. Zetes and Space Hellas combine all this expertise and provide comprehensive and eﬃcient solutions, from enrolment to the production of e-documents and control, as well as e-signature / e-government solutions. ΧΡΗΜΑ 9

[αφιέρωμα] ψηφιακές πληρωμές

ή κ α ι φ η ψ Η ν ω τ ή χ ο π ε πληρωμών του Δημήτρη Μαλλά

ψηφιακός «μετασχηματισμός» των Ελλήνων πολιτών δείχνει να έχει ξεκινήσει από τη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών, με τη χρήση καρτών να βρίσκεται σε συνεχή άνοδο. Ο αριθμός των καρτών μπορεί να μην αυξάνεται, πλέον, με ρυθμούς αντίστοιχους της διετίας 2016-2017, αλλά αυτό είναι μάλλον λογικό και αναμενόμενο, δεδομένου του ότι τα capital controls που επιβλήθηκαν το καλοκαίρι του 2015 δημιούργησαν νέες ανάγκες. Παράλληλα, όμως, δημιούργησαν και νέες συνήθειες, καθώς οι Έλληνες καταναλωτές χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο τόσο τις κάρτες τους όσο και, γενικότερα, τα ψηφιακά μέσα πληρωμών. Την ίδια στιγμή, νέοι τρόποι ηλεκτρονικών πληρωμών αρχίζουν να γίνονται διαθέσιμοι στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα καινούργιοι «παίκτες» κάνουν δυναμική εμφάνιση, σε μια προσπάθεια να αποσπάσουν μερίδιο από μια «πίτα» που δείχνει να μεγαλώνει. Ταυτόχρονα, υφιστάμενοι «παίκτες» της αλυσίδας δείχνουν διάθεση επέκτασης σε παρεμφερείς τομείς, επιδιώκοντας να αξιοποιήσουν την αυξημένη δημοτικότητα των ψηφιακών πληρωμών.

Ιούλιος - Αύγουστος Νοέμβριος - Δεκέμβριος 20192019

Η κατάσταση στην Ελλάδα Οι φορολογικές «υποχρεώσεις» είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι Έλληνες καταναλωτές αρχίζουν να στρέφονται προς τις ψηφιακές πληρωμές. Υπενθυμίζεται ότι τα φυσικά πρόσωπα καλούνται σε ετήσια βάση να έχουν πραγματοποιήσει συναλλαγές με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ύψους 30% του εισοδήματός τους. Στόχος, προφανώς, είναι ο περιορισμός της φοροδιαφυγής. Από εκεί και πέρα, εκτιμάται πως οι Έλληνες κάνουν όλο και μεγαλύτερη χρήση των ψηφιακών τρόπων πληρωμής, πολύ απλά επειδή είναι πλέον εύκολο να το κάνουν, δεδομένης και της μεγάλης διαθεσιμότητας των τερματικών που δέχονται συναλλαγές με κάρτες, των γνωστών POS. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, τα οποία αφορούν το 2018, στο τέλος της περασμένης χρονιάς ο συνολικός αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία ανήλθε σε 17 εκατομμύρια, καταγράφοντας αύξηση μόλις 1% σε σχέση με το 2017. Όπως επισημαίνει και στη σχετική ανάλυσή της η Τράπεζα της Ελλάδος, η οριακή αυτή

αφιέρωμα - ψηφιακές πληρωμές

Στο τέλος της περασμένης χρονιάς, ο συνολικός αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία ανήλθε σε 17 εκατομμύρια, καταγράφοντας αύξηση μόλις 1%.

ΧΡΗΜΑ 11

αφιέρωμα - ψηφιακές πληρωμές

αύξηση επιβεβαιώνει τη σταθεροποίηση του ρυθμού έκδοσης των καρτών μετά την επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και στις αναλήψεις μετρητών το 2015. Τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος δείχνουν, επίσης, μια προτίμηση προς τις χρεωστικές κάρτες. Είναι χαρακτηριστικό το ότι ο αριθμός των χρεωστικών καρτών αυξήθηκε κατά 7% και ανήλθε σε 14,4 εκατομμύρια κάρτες, με τη σημαντικότερη αύξηση να καταγράφεται για δεύτερη συνεχή χρονιά στην έκδοση προπληρωμένων καρτών (μεταβολή +29%). Ο αριθμός των πιστωτικών καρτών στο τέλος του 2018 δεν παρουσίασε μεταβολή σε σχέση με το 2017 και ανήλθε σε 2,8 εκατομμύρια κάρτες. Εντός της κατηγορίας πιστωτικών καρτών, καταγράφεται συνεχιζόμενη αύξηση των εικονικών καρτών πληρωμών (μεταβολή +20%). Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι μεταβολές στον αριθμό των καρτών πληρωμών συνδέονται κυρίως με τη μεταβολή στις συναλλακτικές συνήθειες των φυσικών και νομικών προσώπων, με σκοπό την προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα συναλλακτικών πρακτικών. Κατά συνέπεια, η διενέργεια αυξημένου αριθμού συναλλαγών μέσω Διαδικτύου φαίνεται να αποτελεί τον κύριο λόγο της αύξησης της έκδοσης των προπληρωμένων καρτών καθώς και των εικονικών καρτών πληρωμών. Οι κάρτες μπορεί να μην αυξάνονται ως απόλυτος αριθμός, αλλά η χρήση τους παρουσιάζει διαρκείς τάσεις ενίσχυσης. 12

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Η Τράπεζα της Ελλάδος αναφέρει ότι ο συνολικός αριθμός συναλλαγών με κάρτες πληρωμών το 2018 έφθασε στα 924 εκατομμύρια από 720 εκατομμύρια το 2017, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση, της τάξης του 28%. Και η τάση αυτή διατηρήθηκε και το 2019, σύμφωνα τουλάχιστον με τις υπάρχουσες πληροφορίες.

Οι καταναλωτές προτιμούν τις χρεωστικές κάρτες. Ο αριθμός των χρεωστικών καρτών αυξήθηκε κατά 7% και ανήλθε σε 14,4 εκατομμύρια κάρτες. Δεδομένου του ότι οι χρεωστικές κάρτες αποτελούν το κύριο υποκατάστατο της χρήσης μετρητών, το ποσοστιαίο μερίδιο του αριθμού των συναλλαγών που διενεργήθηκαν με χρεωστικές κάρτες στο σύνολο του αριθμού των συναλλαγών όλων των τύπων καρτών πληρωμών ανήλθε σε 88%. Ο αριθμός των συναλλαγών με πιστωτικές κάρτες κατά το 2018 ανήλθε στα 110 εκατομμύρια, αυξημένος κατά 14% σε σχέση με το 2017. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μερίδιο του αριθμού των συναλλαγών που διενεργείται με πιστωτικές κάρτες βαίνει διαρκώς μειούμενο από το 2015. Το μερίδιο του αριθμού των συναλλαγών που διενεργήθηκαν με πιστωτικές κάρτες στο σύνολο του αριθμού των συναλλαγών όλων των τύπων καρτών πληρωμών ανήλθε σε 12% το 2018, έναντι 13% το 2017, 15% το 2016 και 16% το 2015. Η αξία των συναλλαγών με

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ

Όταν έχεις δική σου επιχείρηση, τη βλέπεις σαν παιδί σου. Γι’ αυτό, σε βοηθάμε να τη φροντίσεις και να τη μεγαλώσεις, μέσα από μια ευρεία γκάμα δανειακών προϊόντων. Στην Τράπεζα Πειραιώς, αναγνωρίζουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η επιχείρησή σου, τόσο στην καθημερινή λειτουργία της όσο και στην ανάπτυξή της. Γι’ αυτό, σε στηρίζουμε, παρέχοντάς σου: • Σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία • Χρηματοδότηση μέσω αναπτυξιακών φορέων • Δάνεια κεφαλαίου κίνησης Έλα σήμερα σε ένα κατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς και ενημερώσου από τους εξειδικευμένους συνεργάτες μας. Μάθε περισσότερα στο 18 28 38 και στο www.piraeusbank.gr/epaggelmatikadaneia

ΧΡΗΜΑ 13

αφιέρωμα - ψηφιακές πληρωμές

κάρτες πληρωμών ανήλθε στα 65 δισ. ευρώ, από 60 δισ. ευρώ το 2017, καταγράφοντας αύξηση 8%. Η εξέλιξη της συμμετοχής της αξίας των συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες στο σύνολο των καρτών πληρωμών είναι αντίστοιχη με εκείνη του αριθμού των συναλλαγών. Ειδικότερα, η ποσοστιαία συμμετοχή της αξίας των συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες ανήλθε το 2018 σε 91% του συνόλου, ενώ η αντίστοιχη των πιστωτικών καρτών σε 9%. Στις συναλλαγές ανά κάρτα παρατηρείται ότι ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα αυξήθηκε σε σχέση με το 2017 (μεταβολή +20%) και ανήλθε σε 54 συναλλαγές ανά κάρτα, από 45 συναλλαγές το 2017. Η ανάλυση των επιμέρους κατηγοριών καρτών δείχνει αύξηση του μέσου αριθμού συναλλαγών ανά κάρτα για όλες τις κατηγορίες. Ειδικότερα, ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα κυμάνθηκε στις 57 συναλλαγές, από 47 το 2017, και ο αντίστοιχος ανά πιστωτική κάρτα στις 39 συναλλαγές, από 35 το 2017. Η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα παραμένει σχεδόν στα επίπεδα του 2017 και εξακολουθεί να επηρεάζεται περισσότερο από την αξία των συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες, δεδομένου 14

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

και του μεγαλύτερου όγκου τους. Η συνολική μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα αυξήθηκε κατά 3%, σε 3.768 ευρώ, από 3.666 ευρώ το 2017. Αναλυτικότερα, η μέση αξία συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα παρουσίασε αύξηση κατά 2% (σε 4.073 ευρώ, από 3.998 ευρώ το 2017), ενώ η μέση αξία συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα αυξήθηκε κατά 6% (σε 2.194 ευρώ, από 2.061 ευρώ το 2017). Η μέση αξία ανά συναλλαγή συνέχισε την πτωτική πορεία της και το 2018 και ανήλθε σε 70 ευρώ, από 82 ευρώ το 2017 και 108 ευρώ το 2016. Η μεγαλύτερη μείωση της μέσης αξίας ανά συναλλαγή εντοπίζεται στις συναλλαγές με χρεωστικές κάρτες, καθώς μειώθηκε σε 72 ευρώ, από 85 ευρώ το 2017. Από την ανάλυση των παραπάνω στοιχείων εκτιμάται ότι, όπως και το προηγούμενο έτος, οι κάρτες πληρωμών, και ιδιαίτερα οι χρεωστικές κάρτες, χρησιμοποιούνται κυρίως για μεγάλο αριθμό πληρωμών μικρής αξίας. Τα πλάνα των ελληνικών τραπεζών Για τις ελληνικές τράπεζες, ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της τρέχουσας περιόδου είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός τους, που περιλαμβάνει και μεγαλύτερη έμφαση στον

τομέα των ψηφιακών υπηρεσιών, οι οποίες με τη σειρά τους περιλαμβάνουν και τον κλάδο των ηλεκτρονικών πληρωμών. Οπότε είναι προφανές ότι οι εγχώριες τράπεζες, και δη οι συστημικές, έχουν αρχίσει να δίνουν ακόμη μεγαλύτερη προσοχή. Αλλά ακόμη και οι μη συστημικές, όπως είναι η Τράπεζα Αττικής, έχουν σπεύσει να κινηθούν στον τομέα, εκδίδοντας πιστωτική κάρτα και εισερχόμενες στην αγορά των POS συσκευών. Η προσπάθεια των συστημικών τραπεζών είναι πάντως πολυεπίπεδη. Καταρχάς, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα POS έχουν φθάσει, πλέον, στις 600 χιλιάδες στην ελληνική επικράτεια, αριθμός που φέρνει την Ελλάδα στις κορυφαίες θέσεις της Ευρώπης όσον αφορά την αναλογία τερματικών προς επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Πρακτικά, είναι αρκετά δύσκολο να βρεις επιχείρηση που να μη δέχεται συναλλαγές με κάρτες, και η αλήθεια είναι πως, πλέον, οι καταναλωτές θεωρούν ότι είναι λάθος της επιχείρησης να μην προσφέρει και αυτήν τη δυνατότητα πληρωμών. Όσον αφορά τα POS, μία από τις τάσεις που αναμένεται να δούμε αρκετά έντονα και στην Ελλάδα τους επόμενους μήνες είναι η εξέλιξη

ΧΡΗΜΑ 15

αφιέρωμα - ψηφιακές πληρωμές του τερματικού σε ένα είδος «πολυμηχανήματος», το οποίο δεν θα χρησιμοποιείται απλά για την πραγματοποίηση συναλλαγών με κάρτες, αλλά και για τη διενέργεια κάθε είδους πληρωμών, ενώ θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως υπολογιστική συσκευή από μια επιχείρηση που θα «τρέχει» εκεί τις εφαρμογές της. Η Cardlink, η οποία έχει και τη δική της άδεια ηλεκτρονικού χρήματος, κινείται έντονα προς αυτήν την κατεύθυνση, ενώ «αναβαθμισμένα» τερματικά μπορεί, σταδιακά, να δούμε και από τράπεζες όπως η Εθνική, που εξετάζει ενεργά τον συγκεκριμένο τομέα. Από εκεί και πέρα, στον τομέα των καρτών, οι συστημικές τράπεζες αναζητούν τρόπους προκειμένου να προσεγγίσουν τις νεαρές ηλικίες, οι οποίες έχουν μεγαλώσει δείχνοντας μια σχετική απογοήτευση για τις υπάρχουσες τράπεζες. Είναι ενδιαφέρον, για παράδειγμα, το πρόσφατο λανσάρισμα από την Εθνική Τράπεζα της δυνατότητας για άνοιγμα λογαριασμού από μη πελάτη της τράπεζας μέσω του mobile banking, χωρίς να χρειάζεται, δηλαδή, να επισκεφτεί το κατάστημα της τράπεζας. Όπως είναι ενδιαφέρον και το λανσάρισμα πριν περίπου έναν χρόνο της bleep, μιας αρκετά διαφορετικής prepaid κάρτας από την Alpha Bank, η οποία επίσης προσφέρει τη δυνατότητα για πολύ γρήγορο και πλήρως ψηφιακό onboarding.

Apple Pay Παράλληλα, αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους και εναλλακτικές μορφές πληρωμών, στις οποίες δεν χρησιμοποιούνται οι φυσικές κάρτες, αλλά συσκευές. Η δυνατότητα για χρήση του smartphone αντί καρτών (με τη χρήση της τεχνολογίας NFC) είναι κάτι που προσφέρει εδώ και αρκετό καιρό η Alpha Bank και περιμένουμε σύντομα και τις άλλες τράπεζες να ακολουθήσουν, καθώς το ψηφιακό πορτοφόλι αποτελεί μία από τις βασικές τάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τα POS έχουν φθάσει πλέον στις 600 χιλιάδες στην ελληνική επικράτεια, αριθμός που φέρνει την Ελλάδα στις κορυφαίες θέσεις της Ευρώπης.

Μένοντας λίγο στις κάρτες, είναι αξιοπρόσεκτο, ακόμη, το ότι οι ελληνικές τράπεζες αρχίζουν να πειραματίζονται με τις ίδιες τις φυσικές κάρτες, καθώς βλέπουμε να κάνουν την εμφάνισή τους «διαφανή» σχέδια και, γενικότερα, καινούργια και περισσότερα μοντέρνα designs. Μία ακόμη ένδειξη ότι κάτι πάει να αλλάξει και σε αυτόν τον τομέα. 16

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Η Alpha Bank λάνσαρε επίσης το Garmin Pay, ήτοι έχει δώσει τη δυνατότητα στους κατόχους συγκεκριμένων wearables της Garmin που υποστηρίζουν τη σχετική υπηρεσία να κάνουν πληρωμές από το smartwatch τους. Η υπηρεσία παρέχεται, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, μόνο στους κατόχους καρτών Visa. Όσον αφορά τους δύο πιο γνωστούς τρόπους

πληρωμών με συσκευές, ήτοι το Google Pay και το Apple Pay, η κατάσταση είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Όσον αφορά το πρώτο, η Google είχε πριν περίπου έναν χρόνο δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκειμένου η Ελλάδα να είναι μία από τις επόμενες αγορές που θα λανσάρει τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Όμως, τελικά, άλλαξε γνώμη (σ.σ. το ίδιο συνέβη και με μια σειρά άλλων χωρών στην ευρύτερη περιοχή της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης), με αποτέλεσμα να μη γνωρίζει κανείς τι πρόκειται τελικά να συμβεί. Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν αρκετοί Έλληνες καταναλωτές που χρησιμοποιούν κάρτες από ξένες τράπεζες που έχουν ενεργοποιήσει το Google Pay και στην Ελλάδα. Αυτό που είναι διαθέσιμο στην ελληνική αγορά από τις αρχές του καλοκαιριού είναι το Apple Pay. Όμως, δεν είναι ακόμη διαθέσιμο από κάποια από τις συστημικές τράπεζες. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ασχολούνται μεν με το Apple Pay και έχουν προχωρήσει στις διαδικασίες για να το προσφέρουν στους πελάτες τους, αλλά αυτό θα γίνει μέσα στο 2020. Ενδεχομένως, μία από τις τέσσερις τράπεζες να το προσφέρει μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2020, αλλά αυτό δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα, δεδομένου του ότι το παρελθόν έχει δείξει ότι τα σχέδια αλλάζουν διαρκώς. Από την άλλη πλευρά, όμως, το Apple Pay είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα για τους κατόχους καρτών από νέους «παίκτες», όπως είναι

η Revolut και η N26, που δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά. Επίσης, Apple Pay προσφέρει στους χρηστές των καρτών της Spendeo και η Edenred, γνωστή κυρίως για τα Ticket Restaurant κουπόνια της, η οποία όμως έχει επεκταθεί και στον τομέα των πληρωμών και της διαχείρισης εξόδων και δείχνει να είναι και μπροστά από τον ανταγωνισμό. Οι challengers Η Revolut και η Ν26 είναι οι αποκαλούμενες “neobanks”, οι οποίες έχουν αρχίσει να γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς και στην Ελλάδα. Οι δύο συγκεκριμένες fintech startups είναι οι πιο γνωστές μεταξύ ενός διαρκώς αυξανόμενου αριθμού «παικτών» που έχει κάνει την εμφάνισή του σε παγκόσμιο επίπεδο, με την Ευρώπη πάντως να είναι η περιοχή που ηγείται αυτού του fintech «κύματος» που υπάρχει. Όσον αφορά την Ελλάδα, η Revolut και η Ν26 τη θεωρούν αρκετά σημαντική και μεγάλη –για τα δικά τους δεδομένα τουλάχιστον– αγορά. Είναι χαρακτηριστικό το ότι η Revolut προσφέρει τα περισσότερα προϊόντα της στην Ελλάδα, συνυπολογίζοντας κιόλας ότι, με περισσότερους από 120.000 χρήστες, η ελληνική αγορά είναι από τις μεγαλύτερες για το βρετανικό fintech startup. Η Ν26 δεν ανακοινώνει τον αριθμό των χρηστών της, αλλά εκτιμάται ότι ανέρχεται

Επιπλέον, βλέπουμε να έρχονται στην Ελλάδα και εταιρείες που κινούνται στον τομέα των πλατφορμών διεκπεραίωσης συναλλαγών μέσω Διαδικτύου, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη Stripe. Και σε αυτόν τον τομέα υπάρχει έντονη κινητικότητα και τα δεδομένα αλλάζουν διαρκώς, καθώς το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει αρχίσει να γίνεται όλο και πιο δημοφιλές. Το διεθνές τοπίο

Από εκεί και πέρα, η Cardlink, η οποία έχει περίπου το 40-50% της αγοράς των POS, αναζητεί ευκαιρίες στις περιοχές που κινούνται γύρω από τις πληρωμές, προκειμένου να τις αξιοποιήσει.

Σε διεθνές επίπεδο, η κυρίαρχη τάση είναι αυτή που θέλει τους μεγάλους τεχνολογικούς κολοσσούς να θέλουν να εισέλθουν ακόμη πιο δυναμικά στον χώρο των πληρωμών. Η Google ανακοίνωσε την πρόθεσή της να δημιουργήσει τη δική της τράπεζα, ενώ η Apple ξεκινήσει να προσφέρει τη δική της κάρτα σε συνεργασία με την Goldman Sachs. Την ίδια στιγμή, μία από τις σημαντικότερες ειδήσεις του 2019 ήταν το Libra, μια προσπάθεια, με ηγετική «μορφή» το Facebook, για τη δημιουργία ενός κρυπτονομίσματος, το οποίο θα χρησιμοποιούνταν για συναλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο. Η συγκεκριμένη προσπάθεια αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, αλλά δείχνει ότι οι μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί αναζητούν τρόπους προκειμένου να αποκτήσουν καίριες θέσεις στο νέο τοπίο των πληρωμών, όπως αυτό διαμορφώνεται.

Ενδεχομένως, από τις πλέον ενδιαφέρουσες περιπτώσεις είναι η Tora Wallet του ΟΠΑΠ, από τις λίγες αδειοδοτημένες εταιρείες. Προς το παρόν, η Tora κινείται στην πληρωμή λογαριασμών και στις μεταφορές χρημάτων μέσω των καταστημάτων ΟΠΑΠ, αλλά το επόμενο βήμα είναι η είσοδος στον χώρο των πληρωμών με κάρτες. Το ευρύ δίκτυο των συνεργατών του ΟΠΑΠ συν την πελατειακή βάση που ήδη υπάρχει από τον τελευταίο αναμένεται να δώσουν σημαντική ώθηση στην Tora, και το 2020 εκτιμάται πως θα είναι χρονιά σημαντικών εξελίξεων. Το τοπίο, πάντως, μπορεί να αλλάξει περαιτέρω, καθώς είναι πολύ πιθανό να δούμε κι άλλους «παίκτες» στον χώρο των πληρωμών. Για παράδειγμα, η Cosmote έχει καταθέσει αίτηση στην Τράπεζα της Ελλάδος και αναζητεί συνεργάτες προκειμένου να εισέλθει κι αυτή στον χώρο των πληρωμών.

Από την άλλη πλευρά, οι «παραδοσιακές» τράπεζες προσπαθούν να αναδείξουν ένα διαφορετικό, περισσότερο ψηφιακό και καινοτόμο πρόσωπο, προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικές, ιδίως όσον αφορά την προσέγγιση των πιο νεαρών ηλικιών. Βέβαια, στις νεαρές ηλικίες, η δυσπιστία που υπάρχει για τις «παραδοσιακές» τράπεζες είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους στρέφονται προς τις αποκαλούμενες “neobanks”. Όμως, δεν είναι μόνο η δυσπιστία, αλλά και το γεγονός ότι προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία, είναι περισσότερο mobile και σε γενικές γραμμές η εμπειρία που προσφέρουν είναι διαφορετική και πολύ καλύτερη. Γιατί, και στην περίπτωση των πληρωμών, το ζητούμενο είναι, πλέον, η εμπειρία που έχει ο καταναλωτής να είναι όσο το δυνατόν καλύτερη. Αυτό είναι πια το «κλειδί» της επιτυχίας και στον χώρο των πληρωμών. • • •

Οι challengers δεν περιορίζονται, φυσικά, στα fintech startups, καθώς στην ελληνική αγορά δραστηριοποιούνται κι άλλοι πάροχοι που διαθέτουν άδεια ηλεκτρονικού χρήματος ή έχουν καταθέσει αίτηση για να την αποκτήσουν. Η πιο γνωστή περίπτωση είναι, φυσικά, η Viva Wallet, η οποία έχει ξεκινήσει την επέκτασή της σε αρκετές χώρες του εξωτερικού, ενώ πρόσφατα ολοκλήρωσε σημαντικό γύρο χρηματοδότησης ύψους αρκετών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.

ΧΡΗΜΑ 17

αφιέρωμα - ψηφιακές πληρωμές

σε μερικές χιλιάδες και οι προθέσεις της γερμανικής startup είναι να ενισχύσει την παρουσία της στην ελληνική αγορά. Μάλιστα, πρόσφατα, ανακοίνωσε το λανσάρισμα των συνδρομητικών (premium) προϊόντων της, ακολουθώντας το παράδειγμα της Revolut. Πιο συγκεκριμένα, έκανε διαθέσιμα το Ν26 You, το Ν26 Business You (που απευθύνεται σε μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες) και το Ν26 Metal (με τη μεταλλική κάρτα που αποτελεί μία από τις τελευταίες τάσεις στον χώρο των φυσικών καρτών τους τελευταίους μήνες).

[αφιέρωμα]

ΕΚΕ & ESG

Προϋπόθεση και όχι επιλογή για την επιχείρηση ο οι Όλο και περισσότερ ωρίεπιχειρήσεις αναγν η ζουν την αυξανόμεν σημασία της φήμης ων τους και των κινδύν ν. που την επηρεάζου

της Κυρέλας Πέτρου

βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί έννοια«κλειδί» στην εποχή μας και ταυτόχρονα απαραίτητη προϋπόθεση για τη μελλοντική ανάπτυξη. Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο τον ρόλο τους σε σχέση με την κοινωνία και το περιβάλλον, αναλαμβάνοντας ενεργή δράση σε όλα τα επίπεδα, καθώς κρίνονται, πλέον, όχι μόνο με βάση οικονομικά αποτελέσματα ή την ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, αλλά και με βάση περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια. Όπως αναφέρεται από το CSR Hellas, σήμερα οι επιχειρήσεις καλούνται να λειτουργήσουν μέσα σε ευμετάβλητα πλαίσια και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως είναι οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι, οι τοπικές κοινότητες κ.ά., απαιτούν από αυτές να λειτουργούν με υπευθυνότητα και διαφάνεια, ενώ η απαίτηση για κερδοφορία και οικονομική ευρωστία παραμένει εξίσου ως προτεραιότητα. Ολοένα και περισσότερο οι επιχειρήσεις –ανεξάρτητα από το μέγεθός τους– αναγνωρίζουν 18

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

την αυξανόμενη σημασία της φήμης τους και των κινδύνων που την επηρεάζουν, ενώ αποδέχονται τη σημασία και τα οφέλη που προκύπτουν από την εφαρμογή υπεύθυνων επιχειρηματικών πρακτικών. Δέχονται, δηλαδή, ότι η εφαρμογή της υπευθυνότητάς τους στην πράξη, που περιλαμβάνει τη σχέση τους με τους εργαζομένους τους και την κοινότητα στην οποία λειτουργούν, είναι πλέον πιο σημαντική από ό,τι στο παρελθόν. Πολύ περισσότερο από την όποια ανταπόκρισή τους σε νομικά πλαίσια και σε πιέσεις των καταναλωτών, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις

Η έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) είναι δυναμική και εξελίσσεται συνεχώς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της ανανεωμένης στρατηγικής της για την ΕΚΕ, που δημοσιοποίησε το 2011, την ορίζει ως «ευθύνη των επιχειρήσεων για την επίδραση που έχουν στην κοινωνία». Δέκα χρόνια νωρίτερα, το 2001, στην Πράσινη Βίβλο, που αποτέλεσε την πρώτη ανακοίνωση της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ΕΚΕ, την όριζε αναλυτικότερα ως «έννοια σύμφωνα με την οποία οι εταιρείες ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη». Μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια, αλλά και σε όσα έχουν ακολουθήσει, έχουν σημειωθεί πολλές αλλαγές, τόσο στις οικονομικές όσο και στις κοινωνικές συνθήκες, με αποτέλεσμα θέματα και αντιλήψεις επιχειρήσεων και κοινωνιών να έχουν διαφοροποιηθεί. Ανεξάρτητα, ωστόσο, από την προέλευσή τους, η ΕΚΕ ενσωματώνει ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά: • Aυτοδέσμευση των ίδιων των επιχειρήσεων • Διάρκεια και συνέχεια στην εφαρμογή της • Συσχέτιση με κοινωνικά, περιβαλλοντικά και, εντέλει, οικονομικά θέματα

• Συμπερίληψη τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης • Αλληλοτροφοδότηση με το στρατηγικό επιχειρηματικό μοντέλο • Διασύνδεση με τη βιώσιμη ανάπτυξη της επιχείρησης με υπεύθυνο τρόπο. Σύμφωνα με τις αρχές του CSR Hellas: «Η έννοια της ΕΚΕ περικλείει την ευθύνη κάθε επιχείρησης ή οργανισμού απέναντι στα ενδιαφερόμενα μέρη τα οποία επηρεάζει ή επηρεάζεται από αυτά μέσα από την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. H εταιρική κοινωνική ευθύνη ενδιαφέρει όλους μας, γιατί αντανακλά τις βασικές αρχές της κοινωνίας στην οποία θα θέλαμε να ζούμε». Παρακάτω, στελέχη κορυφαίων επιχειρήσεων, που έχουν διακριθεί για τις πρακτικές τους στους τομείς ΕΚΕ και ESG (Environmental, Social and Governance), καταθέτουν απόψεις και συμπεράσματα από την εμπειρία τους στον τομέα αυτό.

επιλογές βιώσιμης ανάπτυξης. Η βιώσιμη ανάπτυξη για εμάς μεταφράζεται σε υπεύθυνο επιχειρείν σε κάθε άξονα λειτουργίας μιας επιχείρησης και ειδικά σε ό,τι αφορά στη διεύρυνση του κοινωνικού της αποτυπώματος». Τι σημαίνει βιώσιμη ανάπτυξη για την εταιρεία σας; Ογδόντα χρόνια τώρα, έχουμε μάθει να λειτουργούμε για το όφελος των πελατών μας, να εξελισσόμαστε μαζί τους και παράλληλα να ακούμε τις ανάγκες της κοινωνίας. Αυτό για εμάς μεταφράζεται σε δέσμευση και πράξεις ευθύνης τόσο προς την εσωτερική μας λειτουργία και τους ανθρώπους μας όσο και προς την κοινωνία και το περιβάλλον. Για εμάς στην ΑΒ Βασιλόπουλος, είναι σημαντικό να συμβάλουμε στη μετάβαση προς μια βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση, στην ανάπτυξη της οικονομίας, στην προστασία του πλανήτη, αλλά και στην ουσιαστική επίλυση ζητημάτων που απασχολούν την κοινωνία.

Sustainable Retail & Corporate Communication Manager, ΑΒ Βασιλόπουλος

Σε ποιους τομείς επικεντρώνονται οι δράσεις ΕΚΕ και ESG της ΑΒ Βασιλόπουλος; Ειδικότερα, αναφέρετε τομείς στους οποίους εστιάζεται η πολιτική σας σε ό,τι αφορά την ΕΚΕ και τις κύριες δράσεις σας.

Η κ. Αλεξία Μαχαίρα, Sustainable Retail & Corporate Communication Manager, ΑΒ Βασιλόπουλος, αναφέρει: «Η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα δημιουργεί αξία και μάλιστα πολλαπλασιαστική. Παραγωγή αξίας σημαίνει ουσιαστική ανάπτυξη για όλους. Σήμερα, ο ρόλος των επιχειρήσεων έχει αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία και νέο περιεχόμενο, που ενέχει ευθύνη. Οι εταιρείες, πλέον, καλούνται να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και να συνεισφέρουν απτά στην κοινωνία, στηρίζοντας την οικονομία και τη χώρα μέσα από στρατηγικές

Στην ΑΒ Βασιλόπουλος επιδιώκουμε να προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες σε ό,τι αφορά τους ανθρώπους, τα προϊόντα και το περιβάλλον. Στηρίζουμε τους ανθρώπους μας με πακέτα αμοιβών-παροχών και εκπαίδευσης που είναι από τα καλύτερα στην αγορά, ενώ είμαστε δίπλα στους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη με προγράμματα σίτισης και υποστήριξης, με σταθερές και μακροχρόνιες συνεργασίες (Τράπεζα Τροφίμων, Μπορούμε, Ινστιτούτο Prolepsis) και εθελοντική συνεισφορά με την Ημέρα Εθελοντισμού.

Αλεξία Μαχαίρα

ΧΡΗΜΑ 19

αφιέρωμα - ΕΚΕ & ESG

εφαρμόζουν έναν νέο τρόπο διεξαγωγής των επιχειρηματικών τους συναλλαγών. Έναν τρόπο που προχωρά πέρα από τη φιλανθρωπία και την απλή δωρεά ή χορηγία του παρελθόντος και περιλαμβάνει ευθύνη για το περιβάλλον, εφαρμογή καλύτερων εργασιακών πρακτικών, φροντίδα για τις τοπικές κοινότητες και αναγνώριση ότι η επιτυχία τους δεν εξαρτάται μόνο από την ποιότητα ή την τιμή των προϊόντων τους, αλλά και από το πώς συνολικά αλληλοεπιδρούν με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους, ως ζωντανά κύτταρα ενός ευρύτερου συνόλου.

αφιέρωμα - ΕΚΕ & ESG

αφέρει όλους δι εν η ν ύ θ ευ ή ικ ν ω H εταιρική κοιν ές αρχές ικ ασ β ς τι λά ακ ν τα αν μας, γιατί ε να ζούμε. αμ έλ θ α θ ία ο π ο ν η στ της κοινωνίας

Για τα προϊόντα, δείχνουμε τη μέριμνά μας σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Συνεργαζόμαστε με περισσότερους από 1.500 παραγωγούς σε όλη την Ελλάδα, ενώ συμβάλλουμε στη βελτιστοποίηση της παραγωγής προάγοντας την Αγροδιασφάλιση (ενίσχυση βιωσιμότητας), με καινοτόμα προγράμματα όπως η Υπεύθυνη Υδατοκαλλιέργεια (συνεργασία με το WWF και τη «Νηρεύς») και το πρωτοποριακό πρόγραμμα Ευφυούς Γεωργίας (συνεργασία με Αμερικανική Γεωργική Σχολή και Ίδρυμα Μποδοσάκη). Τέλος, για τον πλανήτη μας, περιορίζουμε διαρκώς το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Σε σχέση με το 2008 μάλιστα έχουμε μειώσει πάνω από 50% το ανθρακικό μας αποτύπωμα, ενώ η κατανάλωση ενέργειας έχει μειωθεί πάνω από 25%. Προς όφελος των μελλοντικών γενιών, φέτος δεσμευτήκαμε να περιορίσουμε τη σπατάλη τροφίμων και τη χρήση πλαστικού κατά 50% έως το 2025. Παράλληλα, χαράζουμε νέους δρόμους στον κλάδο, μέσα από εγχειρήματα με μετρήσιμα αποτελέσματα. Είμαστε η πρώτη και η μοναδική αλυσίδα σουπερμάρκετ στην Ευρώπη με ατομικό σύστημα ανακύκλωσης (88 Ολοκληρωμένα Κέντρα Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης), δημιουργήσαμε το πρώτο Κινητό Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Ανακύκλωσης για την εκπαίδευση μικρών και μεγάλων στην ανακύκλωση, ενώ φέραμε το πρώτο πράσινο φορτηγό στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια που μεταφέρει τα προϊόντα μας. Στη Σταμάτα, φτιάξαμε το πρώτο πράσινο σουπερμάρκετ στην Ελλάδα, με διεθνή πιστοποίηση Bream και εξοικονόμηση ενέργειας έως και 40%, ενώ τρία καταστήματά μας (Σταμάτα, Εθνική και Ελληνικό) διαθέτουν φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις. 20

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Ρόζα Τσιριγώτη

Guest Relations & Corporate Social Responsibility Manager, NJV Athens Plaza Η κ. Ρόζα Τσιριγώτη, Guest Relations & Corporate Social Responsibility Manager, NJV Athens Plaza, δηλώνει: «Τo αναπτυξιακό μοντέλο του μέλλοντος συνδέεται με την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα που ονομάζεται “κυκλική οικονομία”. Για το ξενοδοχείο μας, η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί μια δυναμική ισορροπία μεταξύ της ποιότητας του περιβάλλοντος, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εταιρικής διακυβέρνησης, η οποία δεν αποσκοπεί στη διατήρηση ενός “status quo”, αλλά αντιθέτως κινείται προς την κατεύθυνση της αλλαγής, αναγνωρίζοντας ότι η κοινωνία βρίσκεται σε διαρκή κίνηση. Μέσω των πολιτικών μας επιδιώκουμε τον συνδυασμό αυτών των διαστάσεων, με στόχο τη δημιουργία αξίας σε μια μακροπρόθεσμη προοπτική. Βάσει αυτών, στο NJV Athens Plaza, λειτουργώντας υπεύθυνα, επιτυγχάνουμε τους στόχους μας, ακολουθώντας την αειφόρο προσέγγιση στη λειτουργία μας. Η βαρύτητα που δίνει το ξενοδοχείο στη βιώσιμη ανάπτυξη αποδεικνύεται από το γεγονός ότι αποτελεί το πρώτο ξενοδοχείο μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Αειφόρου Τουρισμού στην Ευρώπη. Η πρωτοπόρα αυτή κίνηση επιβεβαίωσε τη διαρκή δέσμευσή μας να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε τους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη συμβολή του τουρισμού στη μείωση της φτώχειας».

Ποια εκτιμάτε ότι είναι η σπουδαιότητα της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας ως μοχλός ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις και για την οικονομία συνολικά; Σε μια εποχή ραγδαίων κοινωνικών και οικονομικών εξελίξεων, ο τρόπος που θα επιλέξουν οι επιχειρήσεις να ενεργήσουν ως προς την ευθύνη τους απέναντι στην κοινωνία και το περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην ανάπτυξή τους όσο και στην οικονομία γενικότερα. Οι επιχειρήσεις κρίνονται, πλέον, όχι μόνο με βάση οικονομικά αποτελέσματα ή την ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, αλλά και με βάση περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια. Μια επιχείρηση ενεργός πολίτης, που θέτει την εταιρική υπευθυνότητα στην καρδιά της φιλοσοφίας της, γίνεται καλύτερα αποδεκτή από το ευρύτερο σύνολο, γεγονός που επηρεάζει θετικά τα οικονομικά της αποτελέσματα. Στο NJV Athens Plaza, αφουγκραζόμαστε την κοινωνία και ανταποκρινόμαστε δυναμικά στα διεθνή και εγχώρια πρότυπα της υγιούς επιχειρηματικότητας. Ένας βασικός πυλώνας στον οποίο εστιάζεται η εταιρική μας υπευθυνότητα είναι η στήριξη, η προαγωγή της ποιότητας ζωής και η αειφόρος ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας μέσα στην οποία λειτουργούμε. Σε ποιους τομείς επικεντρώνονται οι δράσεις ΕΚΕ και ESG του NJV Athens Plaza; Οι τομείς στους οποίους εστιάζεται η στρατηγική για την εταιρική υπευθυνότητα του ξενο-

αφιέρωμα - ΕΚΕ & ESG

δοχείου είναι: •Ο σεβασμός στο ανθρώπινο δυναμικό, μέσω κοινωνικά υπεύθυνων πρακτικών που διασφαλίζουν την ικανοποίηση των εργαζομένων, την υγεία και ασφάλειά τους, την εκπαίδευση και την ίση μεταχείρισή τους. •Η παροχή υπηρεσιών υψηλών προδιαγραφών, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε επισκέπτη. •Η προώθηση του ελληνικού πολιτισμού, μέσω της υλοποίησης μιας σειράς δράσεων για τη διάδοσή του στους επισκέπτες του. •Η κοινωνική δράση, με βασική αρχή τη συνεργασία και την υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας εντός της οποίας δρούμε και η συμβολή μας στην κοινωνική ευημερία και στην προστασία ευπαθών κοινωνικά ομάδων. •Η αναγνώριση της σπουδαιότητας που έχει η προστασία του περιβάλλοντος, μέσω της υλοποίησης προγραμμάτων ανακύκλωσης και εξοικονόμησης ενέργειας, μειώνοντας έτσι το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα.

Γιώργος Τσαπρούνης

Ανώτερος Διευθυντής Εταιρικών Σχέσεων, Wind Ελλάς O κ. Γιώργος Τσαπρούνης, Ανώτερος Διευθυντής Εταιρικών Σχέσεων, Wind Ελλάς, τονίζει: «Για τη Wind Ελλάς, η εταιρική υπευθυνότητα είναι μέρος του DNA της, λαμβάνοντας υπόψη σε κάθε επιχειρηματική της δραστηριότητα την κοινωνία, το περιβάλλον, την αγορά και τους εργαζομένους της. Πέρα από την ηθική δέσμευσή της, η υπεύθυνη επιχειρηματική της δράση αποτελεί και επένδυση. Επένδυση κοινωνική και οικονομική, σε ένα μέλλον που θέλουμε και οφείλουμε να οικοδομήσουμε για εμάς αλλά και για τις ερχόμενες γενιές. Μέσα από την ευρύτερη επιχειρησιακή της στρατηγική διαμορφώνει και προωθεί ένα σύστημα αξιών, δεσμεύσεων και συμπεριφορών που ανταποκρίνεται στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της τεχνολογίας, τη δύναμη του σύγχρονου κόσμου, όπου τα πάντα είναι δίκτυο, και όταν έχεις δίκτυο, μπορείς να κάνεις τα πάντα. Προς αυτήν την κατεύθυνση και έχοντας ως 22

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

ωπίζεται απλά ετ μ τι αν α ν ει έπ ρ π α Η ΕΚΕ δεν θ ως επένδυση λά αλ ς, ο στ κό ο ετ σθ ό ως ένα πρ όχους, με συγκεκριμένους στ και οφέλη. α ατ σμ λέ τε ο απ α μ σι μετρή μήνυμα το «Ερχόμαστε κοντά», η Wind κάνει πράξη τη διαχρονική της δέσμευση –ως πάροχος υψηλής τεχνολογίας– για ισότιμη πρόσβαση όλων των Ελλήνων στις απεριόριστες δυνατότητες της επικοινωνίας και των νέων τεχνολογιών. Με τον πλήρη εκσυγχρονισμό των υποδομών της και την επέκταση του δικτύου 4G, επενδύει στον ψηφιακό μετασχηματισμό όλης της χώρας. Ταυτόχρονα, φανερώνει το κοινωνικό της πρόσωπο, με τα ακριτικά νησιά να βρίσκονται στον πυρήνα της στρατηγικής εταιρικής υπευθυνότητας που ακολουθεί. Θέλοντας να ανήκει στους πρωταγωνιστές που συνεισφέρουν έμπρακτα στην ανάπτυξη του τόπου και αντεπεξέρχονται αποτελεσματικά στα νέα δεδομένα, η Wind έχει ήδη ενσωματώσει στη στρατηγική της τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης –και αρκετούς υποστόχους– που θέτει η Ατζέντα 2030. Λαμβάνει υπόψη της την κοινωνία και αξιολογεί τις ευκαιρίες, αλλά και τους κινδύνους, που υπάρχουν στο περιβάλλον μας. Στηρίζει την κοινωνία τόσο με πόρους όσο και με δράσεις πολλαπλού χαρακτήρα, συμβάλλοντας έτσι στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου και την αύξηση της συμμετοχικότητας. Σήμερα, η εταιρική κοινωνική ευθύνη θεωρείται, πλέον, σημαντική για τις περισσότερες επιχειρήσεις σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη σε ικανοποιητικό βαθμό από το σύνολο των ελληνικών

επιχειρήσεων. Η ΕΚΕ δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται απλά ως ένα πρόσθετο κόστος από τις επιχειρήσεις, αλλά ως επένδυση με συγκεκριμένους στόχους, μετρήσιμα αποτελέσματα και οφέλη, που αφορούν τόσο στην ίδια την επιχείρηση όσο και στο κοινωνικό σύνολο».

Έφη Κουτσουρέλη

Αντιπρόεδρος ΔΣ, Quest Συμμετοχών Η κ. Έφη Κουτσουρέλη, Αντιπρόεδρος ΔΣ, Quest Συμμετοχών, Πρόεδρος, Επιτροπή ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης, επισημαίνει: «Η εταιρική κοινωνική ευθύνη και η βιώσιμη ανάπτυξη εντάσσονται στη στρατηγική του Ομίλου Quest και είναι εμφανείς στην εταιρική του διακυβέρνηση, η οποία ενισχύει τις συλλογικές αποφάσεις, τη διαφάνεια και την υπεύθυνη λειτουργία των εταιρειών. Αποτυπώνουμε το όραμά μας για τη βιώσιμη ανάπτυξη στο τρίπτυχο “Τεχνολογία-Καινοτομία-Επιχειρηματικότητα”. Με αυτό ως πυξίδα, οι εταιρείες τεχνολογίας του ομίλου σχεδιάζουν και υλοποιούν δράσεις που διασυνδέουν την τεχνολογία με την εκπαίδευση, καλλιεργούν τις ψηφιακές δεξιότητες και στηρίζουν την προσέλκυση ταλέντων στον χώρο της τεχνολογίας, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα υποτροφιών Mind the <code>, που παρέχει σε νέους ανθρώπους επίκαιρη γνώση γύρω από

Σε αυτό το σημείο υπάρχει μια μεγάλη ευκαιρία με αμοιβαίο όφελος για όλους: η επιχείρηση, ως ζωντανός οργανισμός, εμπεριέχει τεχνογνωσία, εξειδίκευση, ανάπτυξη που μπορεί να αξιοποιηθεί με χαμηλό κόστος και υψηλή ωφέλεια για την κοινωνία μέσα στην οποία δραστηριοποιείται, στην κοινωνία όπου οι άνθρωποί της ζουν και εργάζονται».

Παράλληλα, η ACS συνεργάζεται σε σταθερή βάση με ΜΚΟ, των οποίων το έργο βοηθά οικογένειες και προσφέρει σε συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν έκτακτες ανάγκες».

Σε ό,τι αφορά τους τομείς στους οποίους εστιάζουν οι δράσεις ΕΚΕ και ESG της Stoiximan, η κ. Παπαδοπούλου, αναφέρει: «Στη Stoiximan λέμε ότι η εταιρική κοινωνική ευθύνη είναι περισσότερο από αυτό που κάνουμε, είναι αυτό που είμαστε. Και είμαστε η κορυφαία εταιρεία GameTech στην Ελλάδα και μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στην Ευρώπη, με διεθνείς πλέον διακρίσεις στον κλάδο για τον τρόπο που διαχειριζόμαστε την επιχειρηματική μας δράση. Έτσι, εστιάσαμε στους τομείς που είναι άμεσα συνδεδεμένοι με τη δραστηριότητά μας: Τεχνολογία και Άνθρωπος, Υπεύθυνο Παιχνίδι, Αθλητισμός. Σε αυτό το πλαίσιο, υλοποιούμε από το 2017 το πρόγραμμα “Μικροί Ήρωες”, που στόχο έχει να παρέχει εκπαιδευτικές εμπειρίες σε παιδιά από απομακρυσμένες και απομονωμένες περιοχές, δίνοντάς τους το κίνητρο και την έμπνευση να γίνουν οι “Ήρωες του Αύριο”. Σε αυτήν την οργανωμένη δράση έχουμε μαζί μας μεγάλους αθλητές ως πρεσβευτές του προγράμματος, όπως ο Λευτέρης Πετρούνιας, ο Δημήτρης Διαμαντίδης, ο Σπύρος Γιαννιώτης και η Βασιλική Μιλλούση. Η πρωτοβουλία έχει, μέχρι σήμερα, αγγίξει περισσότερα από 26.000 παιδιά και συνεχίζουμε για ακόμη περισσότερα. Παράλληλα, αξιοποιώντας τη μεγάλη μας ανάπτυξη, που μας καθιστά έναν ιδιαίτερα ελκυστικό εργοδότη, λανσάραμε την πρωτοβουλία “Try this at home”, που παρέχει μια σειρά από σημαντικές παροχές στους Έλληνες που εργάζονται στο εξωτερικό και θα αποφασίσουν να επιστρέψουν για να συνεχίσουν την καριέρα τους μαζί μας.

Ποια εκτιμάτε ότι είναι η σπουδαιότητα της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας ως μοχλός ανάπτυξης; Η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα είναι εξαιρετικά σημαντική σήμερα, καθώς καλούμαστε να αντιληφθούμε τις νέες ανάγκες όπως αυτές διαμορφώνονται και να προσαρμοστούμε σε νέα δεδομένα, βάσει των οποίων η ανάπτυξη του «σήμερα» δεν θα πρέπει να είναι εις βάρος των επόμενων γενεών. Η επιχειρηματική μας λειτουργία, εκτός από το να ικανοποιεί τα ενδιαφερόμενα μέρη μας, οφείλει να αποδίδει όφελος, εκτός από την ίδια την οικονομία, και στην κοινωνία και το περιβάλλον. Μέσα από τη βιώσιμη ανάπτυξη κατανοούμε καλύτερα την ευρύτερη εικόνα, αναγνωρίζουμε ότι είμαστε μέρος ενός ευρύτερου συνόλου που χρειάζεται τη συνετή προσπάθεια όλων για να ευημερήσει. Και προς αυτήν την κατεύθυνση προχωράμε.

Αγγελική Παπαδοπούλου

Corporate Affairs Director, Stoiximan Η κ. Αγγελική Παπαδοπούλου, Corporate Affairs Director, Stoiximan, σημειώνει: «Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. Ήδη από το 2011, ο ορισμός της εταιρικής υπευθυνότητας από την Ευρωπαϊκή Ένωση μιλά για “την ευθύνη μιας επιχείρησης σχετικά με την επίδραση που έχει στην κοινωνία”. Αυτό προϋποθέτει ανάλυση του τρόπου που η κάθε επιχείρηση αλληλεπιδρά με τις τοπικές κοινότητες και, κατά συνέπεια, μέτρα για την ελαχιστοποίηση –στο μέτρο του δυνατού– των αρνητικών επιπτώσεων και βελτιστοποίηση των θετικών.

Τέλος, πρόσφατα, ξεκινήσαμε και την ομάδα εθελοντισμού των εργαζομένων μας: οι GAIMERS είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρικές ομάδες εθελοντών με 166 μέλη και έχουν ξεκινήσει δυναμικά αυτό που λέει και το όνομά τους: ένα παιχνίδι για καλό σκοπό. Με αυτό το συνολικό πλάνο αγγίζουμε τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης που σχετίζονται με την Απασχόληση (Στόχος 8), την Εκπαίδευση (Στόχος 4) και την Υγεία (Στόχος 3)».

αφιέρωμα - ΕΚΕ & ESG

τις τεχνολογίες προγραμματισμού Java και .NET, ενώ στη συνέχεια δίνει τη δυνατότητα εργασίας στις εταιρείες του ομίλου. Κορωνίδα των δράσεών μας είναι το IQbility, ένα πρόγραμμα για την υποστήριξη startup εταιρειών, που στοχεύει, μεταξύ άλλων, στη συγκράτηση της διαρροής πνευματικού κεφαλαίου στο εξωτερικό.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε πρόσφατα το CSR Hellas, τριάντα τέσσερις (34) CEOs επιχειρήσεων από την Ελλάδα –μέλη του CSR Hellas– θα συμμετέχουν στη μεγαλύτερη πρωτοβουλία υποστήριξης ενός βιώσιμου μέλλοντος που έχει γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τον ιδιωτικό τομέα. Πανευρωπαϊκά, περισσότεροι από 370 διευθύνοντες σύμβουλοι δηλώνουν πως είναι έτοιμοι να δράσουν από κοινού για μια βιώσιμη Ευρώπη μέχρι το 2030, την ώρα που 149 ευρωπαϊκοί κλαδικοί φορείς πιέζουν για μια νέα, φιλόδοξη επιχειρηματική στρατηγική για την Ευρώπη, ενώ παράλληλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ φαίνεται να είναι έτοιμα να ενστερνιστούν μια πράσινη προσέγγιση σε όλο το φάσμα των αρμοδιοτήτων τους. Το 2020, το CSR Europe θα καλέσει όλους τους διαμορφωτές πολιτικής, μαζί με τους εκπροσώπους επιχειρήσεων και κλαδικών φορέων, προκειμένου να αναζητήσουν και να προτείνουν λύσεις που θα οδηγήσουν σε ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σε εθνικό, ευρωπαϊκό, αλλά και διεθνές επίπεδο. Οι υπογράφοντες CEOs, που προέρχονται από όλους τους κλάδους της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε όλη την Ευρώπη, δηλώνουν έτοιμοι να δράσουν για να επιταχύνουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και να δημιουργήσουν ευημερία χωρίς αποκλεισμούς. • • • ΧΡΗΜΑ 23

συνέντευξη

Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλες πολυεθνικές τοποθετούν, πλέον, το κέρδος των shareholders σε δεύτερη μοίρα, βάζοντας μπροστά πολιτικές που να προωθούν το συμφέρον των stakeholders.

O άνθρωπος και το περιβάλλον στο επίκεντρο δράσεων του Ομίλου Aldemar Ζητούμενο, πλέον, είναι η ισορροπία που δεν «βιάζει», αλλά συνθέτει και εξελίσσει

Η βιώσιμη ανάπτυξη και η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα αποτελούν βασικές αρχές και προτεραιότητες για την αναπτυξιακή πολιτική του Ομίλου Aldemar, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου. Ποια εκτιμάτε ότι είναι η σπουδαιότητα της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας ως μοχλός ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις, τους πολίτες και για τη χώρα συνολικά; Η βιώσιμη ανάπτυξη και η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα αποτελούν έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες και ταυτόσημες με την ανάπτυξη στον 21ο αιώνα. Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από ριζικές αλλαγές σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας των πολιτών, κατά συνέπεια της επιχειρηματικότητας. Αλλαγές στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία μάς υποχρεώνουν να υιοθετήσουμε μια νέα κουλτούρα ως επιχειρήσεις, αλλά και να προτάξουμε την ευημερία πριν από το κέρδος, χωρίς να ενοχοποιούμε το δεύτερο. Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλες πολυεθνικές τοποθετούν, πλέον, το κέρδος των shareholders σε δεύτερη μοίρα, βάζοντας μπροστά πολιτικές που να προωθούν το συμφέρον των stakeholders, αρχής γενομένης από το περιβάλλον, την κοινωνία, τον εργαζόμενο και τον πελάτη. 24

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Οι σημερινές ανησυχίες και προκλήσεις είναι καθολικές και μπορούν να εξελιχθούν σε κρίσιμα αυριανά προβλήματα αν δεν αντιμετωπιστούν με συλλογική δράση. Ζητούμενο, πλέον, είναι η ισορροπία που δεν «βιάζει», αλλά συνθέτει και εξελίσσει. Σε αυτό το τόσο απαιτητικό διεθνές περιβάλλον, οι επιχειρήσεις καλούνται να είναι μέρος της λύσης, αφού έχει αποδειχτεί ότι δεν επαρκεί ο ρυθμιστικός ρόλος των κυβερνήσεων και των τοπικών αυτοδιοικήσεων, οι οποίες καλούνται να δώσουν κίνητρα στις επιχειρήσεις που να συνδέονται με τη βιώσιμη πολιτική τους. Σε ποιους τομείς επικεντρώνονται οι δράσεις ΕΚΕ και ESG της Aldemar; Ειδικότερα, αναφέρετε τομείς στους οποίους εστιάζεται η πολιτική σας σε ό,τι αφορά την ΕΚΕ και τις κύριες δράσεις σας. Ο Όμιλος Aldemar Resorts, με το πρόγραμμα cARe, είναι ο πρώτος όμιλος στον κλάδο της φιλοξενίας που από το 1997 εφάρμοσε πρόγραμμα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Έθεσε εξαρχής τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον στο επίκεντρο των δράσεών του και με κινήσεις ουσίας, και όχι εντυπωσιασμού, ανέδειξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο της επιχείρησης σε ζητήματα ευημερίας των εργαζομένων, συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες, και έβαλε προτεραιότητα στη διαχείριση των φυσικών πόρων ως άξονα της περιβαλλοντικής πολιτικής. Στήριξε τον εθελοντισμό και προωθεί ανελλιπώς τη συνεργασία με δήμους, ΜΚΟ και κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς φορείς. Τα τελευταία έξι χρόνια, ρίχνει το βάρος σε ζητήματα εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης, με τα στελέχη της εταιρείας να γίνονται ζωντανό παράδειγμα προς μίμηση αλλά και κοινωνοί του μηνύματος της εταιρείας “caring is sharing”. Δεν αρκεί να είμαστε έμπρακτα ενεργοί και ως πολίτες και ως επιχείρηση, αλλά φιλοδοξούμε να ευαισθητοποιήσουμε και να συμπαρασύρουμε όλους εκείνους που παρακολουθούν το έργο μας ή απλά είναι μέρος της ευρύτερης αλυσίδας της Aldemar. • • •

publi

Εθελοντικές δράσεις Χριστουγέννων Γιορτή Αγάπης και Προσφοράς από τον Όμιλο Aldemar Resorts

Aldemar: Ο πρώτος όμιλος στον κλάδο της φιλοξενίας που από το 1997 εφάρμοσε πρόγραμμα ΕΚΕ Μεγάλη είναι και η ευαισθητοποίηση του ομίλου σε θέματα εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης

βιώσιμη ανάπτυξη και η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα αποτελούν έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες και ταυτόσημες με την ανάπτυξη στον 21ο αιώνα. Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από ριζικές αλλαγές σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας των πολιτών, κατά συνέπεια της επιχειρηματικότητας. Αλλαγές στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία μάς υποχρεώνουν να υιοθετήσουμε μια νέα κουλτούρα ως επιχειρήσεις, αλλά και να προτάξουμε την ευημερία πριν από το κέρδος, χωρίς να ενοχοποιούμε το δεύτερο. Οι σημερινές ανησυχίες και προκλήσεις είναι καθολικές και μπορούν να εξελιχθούν σε κρίσιμα αυριανά προβλήματα αν δεν αντιμετωπιστούν με συλλογική δράση. Ζητούμενο, πλέον, είναι η ισορροπία που δεν «βιάζει», αλλά συνθέτει και εξελίσσει. Σε αυτό το τόσο απαιτητικό διεθνές περιβάλλον, οι επιχειρήσεις καλούνται να είναι μέρος της λύσης. Ο Όμιλος Aldemar Resorts, με το πρόγραμμα cARe, είναι ο πρώτος όμιλος στον κλάδο της φιλοξενίας που από το 1997 εφάρμοσε πρόγραμμα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Ο Όμιλος Aldemar Resorts μοιράστηκε την εορταστική ατμόσφαιρα των ημερών με τους συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη μέσα από τα πλέον εκτενή προγράμματα στήριξης ευπαθών ομάδων του ομίλου #AldemarCare. Το Δεκέμβριο, γιορτάζοντας έμπρακτα τη Διεθνή Ημέρα Εθελοντών, ο Όμιλος Aldemar Resorts οργάνωσε εβδομάδα εθελοντικών δράσεων σε Αθήνα, Πύργο και Κρήτη, δίνοντας ένα ηχηρό μήνυμα προσφοράς και αλληλεγγύης, εστιάζοντας στους παγκόσμιους στόχους του ΟΗΕ «Μηδενική φτώχεια», «Μηδενική πείνα», «Καλή υγεία και ευημερία» και «Λιγότερες ανισότητες». Οι άνθρωποι του Ομίλου Aldemar Resorts επισκέφτηκαν το σπίτι της Κιβωτού του Κόσμου, το Χαμόγελο του Παιδιού στον Πύργο Ηλείας και την Οργάνωση Γη και ετοίμασαν πάνω από 700 μερίδες φαγητού. Οι εργαζόμενοι του ομίλου με χαρά ανταποκρίθηκαν και φέτος στο κάλεσμα και συμμετείχαν μαζί με τις οικογένειες και τα παιδιά τους, περνώντας με αυτόν τον τρόπο στη νέα γενιά το μήνυμα “caring is sharing”. Κάνοντας πράξη την Οικονομία της Φιλοξενίας, έναν όρο που εδραίωσε ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Aldemar Resorts, κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, και περιγράφει το επιχειρημα-

τικό οικοσύστημα γύρω από αυτό που έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε τουρισμό, οι εταιρείες Unilever, Melissa-Κίκιζας, Μαλλιόπουλος, Εμπορική Τροφοδοτική, Leader, Μεβγάλ, Διανομεύς, Τσατσάκης, Κορνελάκης και Avance προσέφεραν τις πρώτες ύλες για τις παραπάνω δράσεις. Οι δράσεις του Ομίλου Aldemar Resorts όμως δεν σταματούν εδώ. Με χορηγία ύψους 10.000 ευρώ σε οικοδομικά υλικά και εργασίες, στήριξαν την ανέγερση του νέου σπιτιού φιλοξενίας των παιδιών του Χαμόγελου του Παιδιού στην τοποθεσία Αλιγαριά, στον Πύργο Ηλείας, που εγκαινιάστηκε πρόσφατα. Τέλος, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, τα ξενοδοχεία του ομίλου διέθεσαν είδη ιματισμού και τρόφιμα σε περισσότερους από 10 οργανισμούς σε Κρήτη και Πύργο, συνολικής αξίας 20.000 ευρώ, ενώ μοιράστηκαν δώρα φιλοξενίας καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς σε εκδηλώσεις φιλανθρωπικού χαρακτήρα, στηρίζοντας το έργο φορέων όπως MDA Hellas, Μέριμνα, Παίδων Πεντέλης, ΕΛΕΠΑΠ, 50+ Hellas κ.λπ. Ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Aldemar Resorts, κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, δήλωσε: «Το αίσθημα πληρότητας που ένιωσα μετέχοντας στις φετινές δράσεις είναι και το μόνο δώρο που θα μπορούσε να μου κάνει κάποιος. Προτρέπω όποιον μπορεί, στον βαθμό που μπορεί, να κάνει μια κίνηση αγάπης».

Λίγα λόγια για τον Όμιλο Aldemar Resorts Ο Όμιλος Aldemar Resorts είναι μία από τις μεγαλύτερες ξενοδοχειακές αλυσίδες στην Ελλάδα, με συνολική δυναμικότητα 6 πολυτελών ξενοδοχείων σε Κρήτη και Πελοπόννησο 5.500 κλινών και 1.100 εργαζομένους. Πρωτοπόρος στον κλάδο της φιλοξενίας, ο Όμιλος Aldemar Resorts μόλις το 1997 εισήγαγε τη θαλασσοθεραπεία στην ελληνική ξενοδοχία. Στο επίκεντρο των δράσεών του θέτει πάντα τον άνθρωπο, την κοινωνία, το περιβάλλον και επενδύει συνεχώς σε καινοτόμες τεχνολογίες που βελτιώνουν την περιβαλλοντική και ενεργειακή απόδοση και επίδοση των ξενοδοχειακών μονάδων του, με στόχο την ευημερία όλων όσων λειτουργούν στον άξονα των δραστηριοτήτων του ομίλου. Μεγάλη είναι και η ευαισθητοποίηση του ομίλου σε θέματα εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης. Έτσι, το 2018 καθιερώνει το Aldemar Academy, όπου κάθε χρόνο φιλοξενεί νέους φοιτητές και εργαζομένους για εκπαιδεύσεις που αφορούν τον κλάδο της φιλοξενίας, του βιώσιμου επιχειρηματικού οικοσυστήματος της Ελλάδας. O Όμιλος Aldemar Resorts συμμετέχει πάντα σε δράσεις που στόχο έχουν την προώθηση της Ελλάδας και της εικόνας της στο εξωτερικό, ενώ το 2009 δημιούργησε το Sympossio Greek Gourmet Touring, το πλέον αναγνωρισμένο ως μοναδικό εξαγωγικό όχημα προβολής της Ελλάδας στο εξωτερικό. • • • ΧΡΗΜΑ 25

συνέντευξη

Άρης Αρβανιτάκης Managing Director, UCI Greece Loan Management Services

Στον τομέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων, το μυστικό κρύβεται στην εξειδίκευση 26

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

συνέντευξη

Η μεγάλη εμπειρία του στον χρηματοοικονομικό κλάδο συνδυάζεται με την αποδεδειγμένη ικανότητά του να ηγείται ομάδων τεχνοκρατών σε δύσκολες καταστάσεις ραγδαίας αλλαγής συνθηκών. Τα τελευταία δέκα χρόνια, η Ελλάδα πέρασε, δυστυχώς, από πολλές τέτοιες καταστάσεις. Σήμερα, ο Άρης Αρβανιτάκης ηγείται μιας εξειδικευμένης εταιρείας διαχείρισης τραπεζικών απαιτήσεων, της UCI Greece Loan Management Services, που προσπαθεί να συνδυάσει την πολυετή τραπεζική εμπειρία των στελεχών της με τη βαθιά γνώση της αγοράς ακινήτων και την εντυπωσιακή διείσδυση και επιρροή στην ελληνική επιχειρηματική κοινότητα. Ο Άρης Αρβανιτάκης ανοίγει τα χαρτιά του στο ΧΡΗΜΑ, προβλέπει το μέλλον της διαχείρισης των κόκκινων δανείων και, κυρίως, χαράζει τον χάρτη των μεγάλων επιχειρηματικών ευκαιριών που διανοίγονται από αυτήν τη «νέα μεγάλη βιομηχανία των NPEs», η αξία της οποίας ανέρχεται σε 100 δισ. ευρώ.

Στον Χρήστο Ν. Κώνστα

σείς που κάποτε πρωταγωνιστούσατε στη χορήγηση καινοτόμων στεγαστικών δανείων, σήμερα έχετε περάσει στον τομέα της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων. Ποιες επαγγελματικές και οικονομικές ευκαιρίες δημιουργεί αυτή η νέα αγορά; Έχει ήδη προκύψει ανάγκη για νέα εξειδικευμένα στελέχη, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Βρισκόμαστε μόνο στα πρώτα χρόνια λειτουργίας αυτής της καινούργιας αγοράς, των εταιρειών διαχείρισης από δάνεια και πιστώσεις. Αυτή η νέα αγορά είναι δημιούργημα της κρίσης. Της κρίσης που την τελευταία δεκαετία, τουλάχιστον στον τραπεζικό χώρο, οδήγησε στο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (περίπου 40%, ενώ ο μέσος όρος της Ευρώπης είναι κάτω του 4%), σε μια συρρίκνωση των τραπεζών που λειτουργούσαν στην Ελλάδα, σήμερα, σε 4 συστημικές και λίγες μικρές, πάγωμα σχεδόν όλων των παραδοσιακών τραπεζικών εργασιών (καταθέσεις, επενδύσεις, δανειοδοτήσεις), capital controls και σε μια σημαντική μείωση του στελεχιακού δυναμικού που εργαζόταν στον τραπεζικό χώρο. Οι στόχοι που ο SSM έχει επιβάλει στις ελληνικές

τράπεζες είναι φιλόδοξοι, με μείωση των NPEs κατά 53 δισ. ευρώ και μονοψήφιο ποσοστό στις επισφάλειες. Η μείωση θα έρθει κυρίως με πωλήσεις και τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίων αξίας περίπου 30 δισ., και τα υπόλοιπα από εσωτερικές αναδιαρθρώσεις, διαγραφές και πλειστηριασμούς. _Μπορείτε, δηλαδή, εσείς να λύσετε ένα πρόβλημα που το τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί, τόσα χρόνια τώρα, να διαχειριστεί; Τα κόκκινα δάνεια δεν εξαφανίζονται ως διά μαγείας, με ένα «μαγικό ραβδί». Τα «εργαλεία» που σας ανέφερα προηγουμένως είναι χρήσιμα για να φύγει το πρόβλημα από τους ισολογισμούς των τραπεζών και να μεταφερθεί ιδιοκτησιακά σε funds και επενδυτές, που με τη σειρά τους τα αναθέτουν στις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων. Από τα τέλη του 2016 ξεκίνησε αυτή η αγορά, με την αδειοδότηση της πρώτης εταιρείας διαχείρισης. Σήμερα, έχουμε 21 εταιρείες που έχουν λάβει την άδεια από την ΤΤΕ και περίπου άλλες 10 έχουν καταθέσει αίτηση. Αυτές οι εταιρείες, που σήμερα διαχειρίζονται περί τα 80 δισ., είναι που θα σηκώσουν στους «ώμους» τους το βάρος της ευθύνης, αφού φύγουν τα «τοξικά» δάνεια από τους ισολογισμούς των τραπεζών, θα καθαρίσουν την «κόπρο του Αυγεία» και θα κάνουν την ουσιαστική δουλειά.

_Εξηγήστε μου, όμως, γιατί οι εταιρείες διαχείρισης μπορούν να πετύχουν εκεί που απέτυχαν οι τράπεζες; Οι εξειδικευμένες αυτές εταιρείες έχουν την ευχέρεια να δουλέψουν με μεγαλύτερη ευελιξία: Πρώτον, διαθέτουν την εξειδίκευση πάνω στο αντικείμενο αυτό, με πρακτικές εφαρμοσμένες κυρίως σε χώρες του εξωτερικού με αντίστοιχη εμπειρία. Δεύτερον, έχουν ένα πιο ευέλικτο πλαίσιο λειτουργίας, πάντα κάτω από την αυστηρή εποπτεία της Τραπέζης της Ελλάδος. Τρίτον, δεν έχουν τον κίνδυνο που έχουν οι τράπεζες από τη μόλυνση του υγιούς μέρους του πορτοφολιού μετά από διαγραφές και «γενναίες ρυθμίσεις». Τέλος, δεν υπάρχουν εξαρτήσεις με την επιχειρηματική κοινότητα, ώστε να δημιουργούνται «αναχώματα» σε αποφάσεις επίλυσης των προβλημάτων, κυρίως σε περιπτώσεις υπερχρεωμένων επιχειρήσεων. Σ’ αυτήν, λοιπόν, τη νέα αγορά –για να ξαναγυρίσω στην πρώτη σας ερώτηση–, ήδη απασχολούνται πάνω από 3.000, κατά κύριο λόγο, πρώην τραπεζικά στελέχη, με άμεση αύξηση σε πάνω ΧΡΗΜΑ 27

συνέντευξη νεργασία με έναν servicer που δεν έχει conflicts of interest στην αγορά.

Οι στόχοι που ο SSM έχει επιβάλει στις ελληνικές τράπεζες είναι φιλόδοξοι, με μείωση των NPEs μέχρι το τέλος του 2021 κατά 53 δισ. ευρώ και μονοψήφιο ποσοστό στις επισφάλειες.

από 5.000 στον επόμενο χρόνο. Παράλληλα, έχει αυξηθεί η απασχόληση σε δορυφορικούς χώρους γύρω από αυτήν την αγορά, όπως δικηγορικά γραφεία, διαμεσολαβητές, συμβολαιογράφοι, μηχανικοί, εξειδικευμένες εταιρείες λογισμικού, λογιστές, μεσίτες, εκτιμητές ακινήτων, εταιρείες συμβούλων και άλλοι. _Χωρούν στη μικρή ελληνική αγορά περισσότερες από 21 εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων; Ποιοι και πώς θα επιβιώσουν; Θα είμαι ξεκάθαρος. Θα επιβιώσουν αυτοί που θα έχουν να δώσουν προστιθέμενη αξία στους πελάτες και στους συνεργάτες τους. Το ανησυχητικό δεν είναι οι 21, και σύντομα πάνω από 30, εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, αλλά η συγκέντρωση του 90% της αγοράς στις εταιρείες διαχείρισης που έχουν έντονους δεσμούς με τις συστημικές τράπεζες. Οδηγούμαστε σε ένα μοντέλο τριών-τεσσάρων mega servicers, δύο-τριών άλλων servicers με σημαντικά χαρτοφυλάκια υπό διαχείριση, προερχόμενα από μητρικές εταιρείες ή συνεργαζόμενα funds, και σε μικρότερους ανεξάρτητους «παίκτες», όπως η UCI. Πιστεύω ότι από την τρίτη κατηγορία αυτοί που θα επιβιώσουν σε μια τέτοια απαιτητική αγορά είναι τα ιδρύματα που μπορούν να προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες σε ιδιαίτερα χαρτοφυλάκια που είναι «έντασης εξειδίκευσης» και όχι «έντασης κεφαλαίου ή εργασίας». Ενδεικτικά, αναφέρω χαρτοφυλάκια επιχειρηματικών δανείων ιδιαίτερων κλάδων, όπως τουρισμός, 28

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

ναυτιλία, real estate, στεγαστικά δάνεια κ.λπ. Ένα μοντέλο “boutique servicer”. Σίγουρα, στο μέλλον, θα δούμε συγχωνεύσεις ή ακόμα και αποχωρήσεις εταιρειών διαχείρισης. Αυτό πρέπει να συνάδει με επιτυχή επίτευξη των KPIs που έχουν θέσει με τους συνεργάτες τους, αυστηρή τήρηση όλων των κανόνων εποπτείας, συμμόρφωση στις οδηγίες του επόπτη και ανάληψη συγκεκριμένων projects σε συνεργασία με funds, τράπεζες ή και άλλους servicers. Εμείς, στην UCI, το βλέπουμε ως μια μεγάλη πρόκληση, και για αυτό και επενδύουμε σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, τεχνολογική υποδομή, ενίσχυση στην τήρηση των κανόνων εποπτείας και δημόσια παρουσία στους χώρους που κινούνται οι μελλοντικοί δυνητικοί μας πελάτες και συνεργάτες. _Παρατηρούμε ότι όλες οι συστημικές τράπεζες δημιουργούν τη δική τους εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων. Ποιος θα είναι ο ρόλος των ανεξάρτητων ιδιωτικών εταιρειών; Τα funds που «κοιτάνε» με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την ελληνική αγορά ψάχνουν ανεξάρτητους servicers, που δεν είναι συνδεδεμένοι στο «άρμα» μιας τράπεζας, για να προσφέρουν ανεξαρτησία αποφάσεων, κινήσεων και λύσεων στα χαρτοφυλάκια που θα αγοράσουν και θα αναθέσουν προς διαχείριση. Στην αγορά άρχισαν να μπαίνουν και μικρότερα funds, που ενδιαφέρονται για μικρότερα πορτοφόλια ή single tickets και ενδιαφέρονται για συ-

_Στο εξής, οι εταιρείες που αναλαμβάνουν διαχείριση απαιτήσεων δεσμεύονται με υψηλούς στόχους ανάκτησης, αλλιώς κινδυνεύει η αμοιβή τους. Είναι κάτι που δυσκολεύει τη δουλειά σας; Δεν θα έλεγα ότι τη δυσκολεύουν. Μάλλον την κάνουν πιο απαιτητική. Επίσης, δεν κινδυνεύει μόνο η αμοιβή τους, αλλά κυρίως η φήμη τους και το αν θα έχουν πελάτες την επόμενη ημέρα. Είναι σημαντικό οι εταιρείες διαχείρισης να εκπληρώνουν τον σκοπό τους, που είναι διπλός: 1) Να φέρνουν σε πέρας το business plan που έχουν συμφωνήσει με τον πελάτη τους (τράπεζα ή fund) και 2) Να προσφέρουν μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία στον δανειολήπτη, ιδιώτη ή επιχειρηματία, ώστε να βρεθεί μια βιώσιμη λύση για το δάνειό του και με αυτόν τον τρόπο να κρατήσει το ακίνητο, την επιχείρηση ή την περιουσία του. Οι ξένοι έχουν ένα λογοπαίγνιο που μου αρέσει να χρησιμοποιώ συχνά: “Doing Things Right or Doing the Right Things?”. Στη δική μας περίπτωση, πρέπει να κάνουμε και τα δυο. Και να εκπληρώσουμε τον ρόλο μας αποτελεσματικά, εκπροσωπώντας τον πελάτη μας, αλλά και την ίδια στιγμή να βρούμε τον σωστό τρόπο να το κάνουμε, χωρίς να δημιουργήσουμε μεγαλύτερα προβλήματα στον οφειλέτη, την οικογένειά του, τους εργαζομένους της επιχείρησής του και την κοινωνία. _Μετά τον «Ηρακλή», ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων; Η εφαρμογή του «Ηρακλή» είναι από μόνη της υψίστης σημασίας, διότι θα απελευθερώσει τις τράπεζες από ένα σημαντικό βάρος στον ισολογισμό τους, περίπου 30 δισ., μέσω τιτλοποιήσεων, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 40% του υπάρχοντος όγκου των κόκκινων δανείων. Πλέον, η προσοχή τους θα φύγει επιτέλους από τις συνεχείς προσπάθειες που κάνουν να μειώσουν τις επισφάλειές τους. Θα τους δώσει ώθηση και ρευστότητα να ξαναγυρίσουν στον πρωταρχικό τους ρόλο. Να στηρίξουν την ανάπτυξη με νέες χρηματοδοτήσεις και εργαλεία ανάπτυξης, να ξαναχτίσουν την εμπιστοσύνη με τους πελάτες τους, ώστε να γυρίσουν οι καταθέσεις και οι επενδύσεις, και να ξεκινήσουν πάλι οι νέες χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Από την άλλη πλευρά, τον όγκο της διαχείρισης των χαρτοφυλακίων που θα μεταφερθούν μέσω των τιτλοποιήσεων του «Ηρακλή» θα τον αναλάβουν οι εταιρείες διαχείρισης.

Από μόνο του αυτό, και λόγω του ότι από την εισπραξιμότητα των underlying assets εξαρτάται η αξία των ομολόγων, συμπεριλαμβανομένου του ομολόγου ανώτατης διασφάλισης (senior note), δημιουργεί μια ιδιαίτερη πίεση προς τις εταιρείες διαχείρισης που θα αναλάβουν αυτό το έργο να κάνουν αποδοτικά τη δουλειά τους. Σε περίπτωση που η εισπραξιμότητα που επιτυγχάνει η εταιρεία διαχείρισης είναι πολύ χαμηλότερη της προβλεπόμενης από τις αρχικές εκτιμήσεις, μπορεί να επηρεαστεί ακόμη και η αξία του senior note, επιδρώντας αρνητικά στον ισολογισμό του ιδρύματος που το διακρατεί. Για τον λόγο αυτό θα προβλέπονται κυρώσεις, και ο συγκριμένος διαχειριστής που έχει αναλάβει ένα χαρτοφυλάκιο μπορεί ακόμη και να αντικατασταθεί. Αναμένουμε την τελική μορφή του «Ηρακλή», ώστε να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα [η συνέντευξη έχει ληφθεί πριν το νομοσχέδιο κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση]. Επίσης, η παροχή κρατικών εγγυήσεων προϋποθέτει αυξημένο reporting στους αρμόδιους εποπτικούς φορείς, όπως είναι ο SSM, η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Εκτιμώ ότι το πλαίσιο εποπτείας των εταιρειών διαχείρισης στο άμεσο μέλλον θα είναι ιδιαίτερα πιεστικό, με αρκετή προσήλωση στην επίτευξη των business plans, στο reporting και στα πλαίσια της κανονιστικής συμμόρφωσης. _Εξηγήστε μας μερικές από τις τεχνικές που εφαρμόζετε για την ανάκτηση των απαιτήσεων που δεν μπορούν να εφαρμοστούν από ένα παραδοσιακό τραπεζικό ίδρυμα. Ας είμαστε αναλυτικοί, με συγκεκριμένα παραδείγματα… Εκτός από τις λύσεις που αναφέρονται στον κώδικα δεοντολογίας, με ρυθμίσεις οφειλών, επεκτάσεις διάρκειας, μειώσεις επιτοκίου, σπάσιμο του δανείου στα δύο και μερικό πάγωμα του ενός μέρους, η UCI εφαρμόζει, εδώ και πολλά χρόνια, λόγω της διεθνούς της εμπειρίας, συναινετικές λύσεις, όπως πώληση του ακινήτου σε έναν νέο ιδιοκτήτη και ρύθμιση του υπολοίπου της οφειλής ή, αντίστοιχα, εθελοντική παράδοση του ακινήτου στην τράπεζα και ρύθμιση του υπολοίπου ποσού, σε περιπτώσεις που πρέπει να προχωρήσουμε σε οριστική λύση. Το ύψος της ρύθμισης ή ακόμα και της όποιας διαγραφής υπολογίζεται πάντα σε συνδυασμό με το ύψος των προβλέψεων που έχουν ληφθεί, αν μιλάμε για δάνειο που ακόμα βρίσκεται στον ισολογισμό μιας τράπεζας, την αρχική τιμή του ακινήτου κατά τη διάρκεια σύναψης του δανείου και την τιμή πώλησης του ακινήτου στην αγορά.

Η μείωση θα έρθει κυρίως με πωλήσεις και τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίων αξίας περίπου 30 δισ., και τα υπόλοιπα από εσωτερικές αναδιαρθρώσεις, διαγραφές και πλειστηριασμούς.

Στα χαρτοφυλάκια που χειριζόμαστε χρησιμοποιούμε διάφορες αντίστοιχες λύσεις. Για παράδειγμα, μια αρκετά προσφιλής λύση είναι για το υπολειπόμενο ποσό της οφειλής να υπάρχει διαγραφή ισόποση με το ποσό που ο δανειολήπτης πληρώνει σε μηνιαία βάση, δίνοντάς του ένα σημαντικό κίνητρο να συνεχίσει τη συστηματική αποπληρωμή της υποχρέωσής του, επωφελούμενος της διαγραφής. _Υπάρχει ανταπόκριση από την πλευρά των δανειοληπτών; Σημαντική. Όλοι καταλαβαίνουν ότι σκοπός μας δεν είναι να προχωρήσουμε σε δικαστικές ενέργειες αναγκαστικής εκτέλεσης. Καμία τράπεζα, fund και εταιρεία διαχείρισης δεν θέλει στο τέλος της ημέρας να λύσει το πρόβλημα των NPEs (Non-Performing Exposures) και να το μετατρέψει σε NPAs (Non-Performing Assets). Σε περιπτώσεις σαν τις παραπάνω, η UCI αναλαμβάνει επικουρικά να βοηθήσει τον δανειολήπτη σε εξεύρεση νέας κατοικίας, αναλαμβάνοντας ακόμα και τη μετακόμιση, διευκολύνοντάς τον στη νέα κατάσταση. Αυτήν τη στιγμή, συνεργαζόμαστε με πάνω από 600 μεσίτες σε όλη την Ελλάδα, προωθώντας τα ακίνητα προς πώληση, αναλαμβάνοντας όλη τη διαδικασία της προώθησης, τακτοποίησης, μερικής επισκευής, διευθετήσεις όλων των υποχρεώσεων του ακινήτου και τελικής μεταβίβασης στον νέο ιδιόκτητη σε λιγότερο από έξι μήνες από τη στιγμή που αναλαμβάνουμε τη διαχείρισή του. Εκτιμούμε ότι πάνω από 250.000 ακίνητα θα περιέλθουν στην ιδιοκτησία των επενδυτών και funds μέσα στα επόμενα χρόνια, και αυτός είναι ένας νέος τομέας, που θα παρουσιάσει έντονη δυναμική. Μέχρι αυτή τη στιγμή, έχουν ήδη γίνει πωλήσεις τριών χαρτοφυλακίων με εμπράγματες εξασφαλίσεις, αλλά, με δεδομένη την πίεση που υπάρχει, περιμένουμε κι άλλες αντίστοιχες κινήσεις στο άμεσο μέλλον. Εδώ θα πρέπει να υπάρξει μια μεθοδικότητα στον τρόπο που τα ακίνητα αυτά θα βγουν στην αγορά, ώστε να μη δημιουργηθούν φαινόμενα απότομης πτώσης τιμών από την υπερπληθώρα της προσφοράς. _Ποια είναι η μέχρι σήμερα εμπειρία σας ως προς τη συνεργασία με δανειολήπτες που ανακαλύπτουν ότι το δάνειό τους έχει ανατεθεί σε κάποιον servicer; Στην αρχή ήμασταν κι εμείς επιφυλακτικοί στο τι θα συναντήσουμε. Ένας πελάτης που χρωστάει σε ΧΡΗΜΑ 29

συνέντευξη Πριν αρχίσεις να μιλάς ως εταιρεία διαχείρισης, πρέπει πρώτα να ακούσεις, να καταλάβεις, να είσαι έτοιμος και διατεθειμένος να βοηθήσεις. Έτσι χτίζεται η εμπιστοσύνη. Μια εμπιστοσύνη που ξεκινά από την παραδοχή ότι πρέπει να βρεθεί μια μακροχρόνια έντιμη λύση, αποδεκτή από όλα τα μέρη, και να την τηρήσουμε όταν δεσμευτούμε σε αυτή. Η δουλειά μας ξεκινά, αρχικά, από την ειλικρινή συζήτηση με τον οφειλέτη, και την κατανόηση των αιτιών του προβλήματος. Στη συνέχεια, μια ανάλυση της τωρινής οικονομικής του κατάστασης είναι απαραίτητη ώστε να καταλήξουμε στο αν υπάρχει τρόπος να καλύψει τις δανειακές του υποχρεώσεις με ρύθμιση και ποιος είναι αυτός.

Θα επιβιώσουν αυτοί που θα έχουν να δώσουν προστιθέμενη αξία στους πελάτες και στους συνεργάτες τους. παραπάνω από μία τράπεζα, κατά κύριο λόγο, που έχει δεχτεί εκατοντάδες τηλέφωνα από διευθύνσεις καθυστερήσεων, εταιρείες ενημέρωσης, νομικά γραφεία και άλλα, λαμβάνει πλέον μια επιστολή ότι το δάνειό του ανατίθεται από την τράπεζά του στην εταιρεία διαχείρισης, που είναι και υπεύθυνη από εδώ και στο εξής. Τι να περιμένεις σαν συμπεριφορά από αυτόν τον πελάτη… Μάλλον να σου μεταφέρει την εμπειρία της ταλαιπωρίας του. Όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο αρνητικά. Αυτό που λείπει και πρέπει να χτίσεις από την αρχή είναι μια σχέση συνεργασίας και εμπιστοσύνης. Ειδικά για το στεγαστικό δάνειο, που είναι ίσως η πιο σοβαρή οικονομική απόφαση που καλείται να πάρει μια οικογένεια στη διάρκεια της ζωής της, πρέπει να μιλήσεις πρώτα με λογική και μετά με νούμερα. Υπάρχουν τρία βασικά προβλήματα που πρέπει να δώσεις λύση: Το πρόβλημα της στέγασης της οικογένειας, το ύψος του ποσού που ίσως σήμερα να μην είναι δυνατόν να αποπληρωθεί και, τέλος, ο τρόπος ρύθμισης του δανείου, που μπορεί να έχει καταλυτικές συνέπειες και να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή του δανειολήπτη και, κατά συνέπεια, ολόκληρης της οικογένειάς του. _Μπορείτε να δώσετε απαντήσεις, λύσεις, σε αυτά τα τρία προβλήματα του δανειολήπτη; Πιστεύουμε ότι για να μπορέσουμε να βρούμε μια ουσιαστική και βιώσιμη λύση σε αυτό το πρόβλημα, είναι αναγκαίο να μιλήσουμε ξανά από την αρχή με τον δανειολήπτη, σε μια καινούργια βάση, και να ξαναχτιστεί μια σχέση εμπιστοσύνης με αυτόν. 30

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Βέβαια, σε περίπτωση που διαπιστώνουμε ότι υπάρχει στρατηγικός κακοπληρωτής, που εκμεταλλεύεται το νομικό καθεστώς, τις στρεβλώσεις του παλαιότερου νομικού πλαισίου και χρησιμοποιεί την ανοχή του συστήματος εις βάρος των υπόλοιπων δανειζομένων που έχουν πραγματική ανάγκη, τότε ενεργούμε με αποφασιστικό τρόπο, χρησιμοποιώντας όλα τα νόμιμα μέσα που μας παρέχει ο νομοθέτης. Ειδικά με τις νέες δυνατότητες πρόσβασης σε στοιχεία των δανειοληπτών, υπάρχει η πληροφόρηση για τη σημερινή οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη. _Ποιες, κατά την άποψή σας, είναι οι προοπτικές του κλάδου στα επόμενα χρόνια; Η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας περνάει μέσα από τον «γόρδιο δεσμό» που λέγεται «κόκκινα δάνεια». Όσο δεν λύνονται αυτά, δεν μπορεί να δημιουργηθεί ανάπτυξη, χρηματοδότηση της επιχειρηματικότητας της μικρομεσαίας επιχείρησης και εμπιστοσύνη εκ νέου στο τραπεζικό σύστημα. Όσο οι τράπεζες δεν επιστρέφουν στον ουσιαστικό τους ρόλο και οι ιδιώτες ή επιχειρηματίες δεν έχουν βοήθεια σε χρηματοδότηση, δεν μπορούμε να πάμε μπροστά γρήγορα. Όλα αυτά, φυσικά, πρέπει να γίνουν με καινούργια κριτήρια και παραδοχές, και από τα δύο μέρη. Ο ρόλος των εταιρειών διαχείρισης θα είναι σημαντικός στην επανεκκίνηση της οικονομίας. Να βοηθήσουν να ρυθμιστούν οι οφειλές νοικοκυριών και επιχειρηματιών και να εξυγιάνουν όσα δάνεια δεν είναι δυνατόν να εξυπηρετηθούν. Να χρηματοδοτούν μέσα από τα funds τις επιχειρήσεις που μπορούν να σωθούν και να προσφέρουν εκ νέου θέσεις εργασίας και ανάπτυξης. Να δώσουν δουλειά σε εργαζομένους που για πολύ καιρό βρίσκονταν σε αναζήτηση εργασίας. Και ένα τελευταίο: να εκπαιδεύσουμε μαζί με τις τράπεζες τις επόμενες γενιές, ιδιώτες και επιχειρηματίες, για μια πιο συνετή και προσεκτική χρήση του χρήματος. Η Πολιτεία και η κοινωνία κινούνται, πλέον, γρήγορα προς αυτήν την κατεύθυνση. Είναι χρέος μας να κινηθούμε κι εμείς. • • •

Specialized in:

Search ads Mobile ads Video ads Display ads

2018 - 2019

ΧΡΗΜΑ 31

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ

Ιούλιος - Αύγουστος Νοέμβριος - Δεκέμβριος 20192019

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019

Οι καλύτερες εισηγμένες του 2019

ια 17η συνεχόμενη χρονιά, πραγματοποιήθηκε η ψηφοφορία για τα «Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019», κατά την οποία αναδείχθηκαν οι εισηγμένες εταιρείες που διακρίθηκαν στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι για το 2019, σε 19 κατηγορίες βραβείων. Τα αποτελέσματα προέκυψαν από online ψηφοφορία στην επίσημη ιστοσελίδα των βραβείων hrima.ethosawards.eu και το επιχειρηματικό και οικονομικό portal banks.com.gr. Η ψηφοφορία για τα βραβεία διοργανώθηκε από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ, σε συνεργασία με την Ethos Awards και το οικονομικό και επιχειρηματικό portal banks.com.gr, με στόχο την ανάδειξη των επιχειρήσεων που στηρίζουν την ελληνική οικονομία και συμβάλλουν στην ανάπτυξη του χρηματιστηριακού θεσμού. Συνολικά, ψήφισαν 1.894 αναγνώστες. Τα «Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ» αναγνωρίζονται από την επιχειρηματική και επενδυτική κοινότητα ως ένας καταξιωμένος θεσμός ετήσιας αξιολόγησης των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρειών. Τα κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης των επιχειρήσεων που διακρίθηκαν ήταν η ανάπτυξή τους, οι επενδύσεις, οι καινοτόμες δράσεις τους, ο διεθνοποιημένος προσανατολισμός τους, τα θετικά αποτελέσματα και η συμπεριφορά τους απέναντι στη χρηματιστηριακή αγορά και στο επενδυτικό κοινό γενικότερα. Τα «Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019» περιλαμβάνουν 19 επιμέρους κατηγορίες, στις οποίες απονέμονται συνολικά 55 βραβεία. Η τελετή απονομής των «Επιχειρηματικών Βραβείων ΧΡΗΜΑ 2019» θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια επίσημου δείπνου τον Φεβρουάριο του 2020 σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. ΧΡΗΜΑ 33

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019

Βραβείο καλύτερης εταιρείας-2019

Βραβείο καλύτερης εταιρείας FTSE LARGE CAP2019

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις κ.ά.

ΓΕΚ Τέρνα

Ελλάκτωρ

ΟΤΕ

Lamda Development

Μυτιληναίος

Alpha Bank

Βραβείο καλύτερης εταιρείας διεθνούς δραστηριοποίησης-2019

Βραβείο καλύτερης εταιρείας μεσαίας-μικρής κεφαλαιοποίησης-2019

Αξιολογείται ο βαθμός διεθνοποίησης των εταιρειών και σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις.

Αξιολογούνται παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις.

Coca-Cola HBC AG

Ικτίνος Ελλάς

Inform Lykos

Ιατρικό Αθηνών

Κρι Κρι

Autohellas

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

ΧΡΗΜΑ 35

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019

Βραβείο καλύτερης εταιρείας του Δημοσίου-2019

Βραβείο καλύτερης τράπεζας-2019

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η ευελιξία της εταιρείας στις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, ο βαθμός εξυπηρέτησης των πελατών.

Αξιολογούνται παράγοντες όπως οι οικονομικές επιδόσεις, η πορεία αναδιάρθρωσης-εξυγίανσης μετά την κρίση και η συμβολή στη χρηματοδότηση της οικονομικής δραστηριότητας.

ΕΥΔΑΠ

Eurobank

ΕΥΑΘ

Εθνική Τράπεζα

ΔΕΗ ΑΕ

Τράπεζα Πειραιώς

Βραβείο ανάκαμψης αποτελεσμάτων-2019

CMY

Αξιολογείται η εταιρεία που βελτίωσε τα οικονομικά της αποτελέσματα, περνώντας από ζημίες το 2017 σε κέρδη το 2018.

Μοτοδυναμική

Τζιρακιάν

Revoil

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Μοτοδυναμική

Plaisio Logotype – Black and white

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την αύξηση του κύκλου εργασιών το 2018. Στην αξιολόγηση περιλαμβάνονται όλες οι εταιρείες που σημείωσαν αύξηση κύκλου εργασιών άνω του 10%.

Παπουτσάνης

Plaisio Logotype and symbol – Black and white Αεροπορία Αιγαίου

Πλαίσιο

ΧΡΗΜΑ 37

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019

Βραβείο διεθνοποίησης-2019 καλύτερης εταιρείας - 2018

Βραβείο υψηλών καλύτερης επενδύσεων-2019 εταιρείας FTSE LARGE CAP 2018

Αξιολογείται η μια Αξιολογούνται επίδοση σειρά της απόεταιρείας παράγοντες ωςόπως προς ητην πορεία επέκταση των οικοτων νομικών επιδόσεων, δραστηριοτήτων τηςηκατά σταθερότητά το 2018 τους, στο εξωτερικό, η διεύρυνσηείτε τωνμέσω μεριδίων εξααγοράς,είτε γωγών η χρηματιστηριακή μέσω παραγωγικής πορεία επέκτασης. και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις κ.ά.

Αξιολογούνταιη μια σειράτης απόεταιρείας παράγοντες η πορεία των οικοΑξιολογείται επίδοση ως όπως προς την υλοποίηση φινομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, ικανών η διεύρυνση των μεριδίων λόδοξων επενδυτικών προγραμμάτων, να ενισχύσουν τη αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία η σχέση με τους επενδυτές, η μακροπρόθεσμη παρουσία της στηνκαιαγορά. προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις κ.λπ.

Eurobank ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ

Motor Oil Intracom

ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ

Intracom

Ελληνικά Πετρέλαια ΟΛΠ

Εθνική Πανγαία Αεροπορία Αιγαίου (PRODEA)

Fourlis Software Profile Συμμετοχών

ΓΕΚ Τέρνα Cenergy Holdings

Βραβείο επιχειρηματικής καλύτερης εταιρείας καινοτομίας-2019 - 2018

Βραβείο επενδυτικών καλύτερης εταιρείας σχέσεων-2019 FTSE LARGE CAP 2018

Αξιολογούνται μια σειράτης από παράγοντες όπως πορεία τωνπροηγοικοΑξιολογείται η επίδοση εταιρείας ως προς τηνηεφαρμογή νομικώντεχνολογιών επιδόσεων, και η σταθερότητά διεύρυνση των παραγωμεριδίων μένων καινοτομιώντους, τόσοη στη διαδικασία αγοράς, χρηματιστηριακή και η και σχέση με τους επενδυτές, η γής όσο ηκαι στην προσφοράπορεία προϊόντων υπηρεσιών. προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις κ.ά.

Αξιολογείται η στάση της εταιρείας απέναντι στο επενδυτικό κοινό (ποιότητα και επάρκεια παρεχόμενων πληροφοριών, ικανοποιητική ιστοσελίδα, προθυμία εξυπηρέτησης μετόχων, στάση των βασικών μετόχων και της διοίκησης απέναντι στη μετοχή και τους μικρομετόχους).

Eurobank Space Hellas

Ελληνικά Motor Oil Πετρέλαια

Motor Oil Entersoft

ΑεροπορίαΠετρέλαια Ελληνικά Αιγαίου

Fourlis Συμμετοχών Epsilon Net

ΓΕΚ Τέρνα Eurobank

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019 FOURLIS GROUP ENGLISH LOGO1.pdf 1 11/9/2019 3:15:59 μμ

Βραβείο εταιρικής καλύτερηςδιακυβέρνησης-2019 εταιρείας - 2018

Βραβείο εταιρικής καλύτερηςκοινωνικής εταιρείας FTSE ευθύνης-2019 LARGE CAP 2018

Αξιολογείται η τυπική και ουσιαστική προσαρμογή των εταιρειών στο θεσμικό πλαίσιο περί εταιρικής διακυβέρνησης.

Αξιολογείται η έμφαση των εταιρειών στον γενικότερο κοινωνικό τους ρόλο (εργαζόμενοι, καινοτομία, προστασία περιβάλλοντος, ενίσχυση τοπικών κοινωνιών, χορηγικό έργο, αθλητισμός, κοινωνική μέριμνα, πολιτισμός κ.λπ.).

Eurobank Fourlis Συμμετοχών M

Ελληνικά Πετρέλαια ΟΤΕ

CMY

Motor Oil Εθνική Τράπεζα

Αεροπορία Αιγαίου ΙΑΣΩ

Fourlis Συμμετοχών ΕΧΑΕ

ΓΕΚ Τέρνα Marfin Investment Group AE

Βραβείο καλύτερης εταιρείας εναλλακτικής - 2018 αγοράς-2019

Bραβείο καλύτερης χρηματιστηριακής-2019 Βραβείο εταιρείας FTSE LARGE CAP 2018

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η καινοτομία, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η έμφαση στις επενδύσεις, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η σταθερότητά τους κ.λπ.

Αξιολογούνται οικονομικές επιδόσεις, μερίδια αγοράς στις χρηματιστηριακές συναλλαγές και καινοτόμες δράσεις το 2018.

Eurobank Vidavo

AXIA Ventures Ελληνικά Πετρέλαια Group (Athens Branch)

Motor Trust Alpha Oil

Αεροπορία Αιγαίου Euroxx Χρηματιστηριακή ΑΕΠΕΥ

Fourlis Συμμετοχών Mediterra

ΓΕΚ BetaΤέρνα Χρηματιστηριακή ΑΕΠΕΥ

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Marfin Investment Group AE

ΧΡΗΜΑ 41

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2019

Βραβείο καλύτερης εταιρείας διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων-2019

Βραβείο καλύτερης ΑΕΕΑΠ-2019

Αξιολογούνται οι επιδόσεις σε ό,τι αφορά τα ποσά των υπό διαχείριση κεφαλαίων και τις αποδόσεις των επιμέρους Α/Κ.

Αξιολογούνται οι οικονομικές επιδόσεις και οι επενδυτικές πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν το 2018.

Alpha Trust

Εθνική Πανγαία ΑΕΕΑΠ (PRODEA)

3K Investment Partners AΕΔΑΚ

Trastor AEEAΠ

Ευρωπαϊκή Πίστη Asset Management AEΔAK

Briq Properties AΕΕΑΠ

Bραβείο καλύτερης εταιρείας Asset & Wealth Management-2019 (AEΔAK και ΑΕΔΑΚ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΟΥ ΣΚΟΠΟΥ και ΑΕΠΕΥ σύμφωνα με την Ένωση Θεσμικών Επενδυτών)

HSBC Retail Banking and Wealth Management

Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ

Triton Asset Management ΑΕΔΑΚ

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ

συνέντευξη

λο deal Πίσω από κάθε μεγά υρη κρύβεται μια πανίσχ ρμα τεχνολογική πλατφό ν, λει ουσιαστικά, πλέο Η τεχνολογία συμβάλ λησης ση των διαδικασιών πώ υν άχ ιτ επ ι κα ση ίη πο γμάτων στη βελτιστο ινων δανείων και ανοι χαρτοφυλακίων κόκκ

Γιάννης Κομνηνακίδης είναι ένας νέος μάνατζερ, που έχτισε την καριέρα του βήμα-βήμα, περνώντας από διάφορα στάδια και διαφορετικούς οργανισμούς με κύριο αντικείμενο τις διαδικασίες due diligence.

Ο Γιάννης είναι απόφοιτος του Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Information Management, με ειδίκευση στο Project Management και Telecom Management, με αντικείμενο την προηγμένη ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων, από το πανεπιστήμιο Syracuse των ΗΠΑ. Είναι πιστοποιημένος PMP® (Project Management Professional) από τον διεθνή οργανισμό Project Management Institute®. Αφορμή της συζήτησής μας ήταν η μεγάλη εξαγορά της πασίγνωστης εταιρείας κοσμημάτων Tiffany’s από τον επιχειρηματικό κολοσσό της Luis Vuitton. Ήταν ένα deal 16,2 δισ. δολ., πίσω από το οποίο κρύβεται ένα μικρό, αλλά εξαιρετικά σημαντικό, μυστικό: η τεχνολογική πλατφόρμα της Merrill Corporation, Merrill DatasiteOne, η οποία υποστήριξε όλες τις διαδικασίες αυτής της τεράστιας επιχειρηματικής συναλλαγής. Ο Γιάννης Κομνηνακίδης, ως διευθυντής πωλήσεων της Merrill Corporation, είναι υπεύθυνος για τις αγορές της Ελλάδας, της Κύπρου και της 44

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Γιάννης Κομνηνακίδης Διευθυντής Πωλήσεων, Merrill Corporation Στον Χρήστο Ν. Κώνστα

Τουρκίας, και από το 2020 θα είναι επικεφαλής και για όλη την αγορά της Μέσης Ανατολής. Η ομάδα του δραστηριοποιείται έχοντας ως βάση το Λονδίνο, τη Φραγκφούρτη και το Παρίσι, αλλά διατηρεί έντονη παρουσία τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο. Ο βασικός της ρόλος είναι να διασφαλίζει την επιτάχυνση και βελτιστοποίηση των διαδικασιών due diligence σε όλο το φάσμα των κεφαλαιουχικών συναλλαγών, περιλαμβανομένων των εξαγορών και συγχωνεύσεων (Μ&Αs), δημόσιων εγγραφών (IPOs), άντλησης κεφαλαίων (fundraising), πώλησης χαρτοφυλακίων real

estate, πώλησης χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων (NPLs) και πολλών άλλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην ελληνική αγορά αποτελεί η πλήρης υποστήριξη της πώλησης της OTE Albania από τον όμιλο του ΟΤΕ εντός του 2019. Ο Γιάννης Κομνηνακίδης εξηγεί στο ΧΡΗΜΑ πως πίσω από κάθε μεγάλη επιχειρηματική ή επενδυτική συμφωνία κρύβεται ένας «στρατός» συμβούλων με άρτιο τεχνολογικό εξοπλισμό και ερευνητικό έργο.

Ας ξεκινήσουμε με το τι ακριβώς κάνει η Merrill Corporation… Η Merrill Corporation αποτελεί σε παγκόσμιο επίπεδο το σημείο αναφοράς και την ηγέτιδα εταιρεία στον χώρο της παροχής cloud computing services ή, όπως είναι γνωστό στο ευρύ κοινό, υπηρεσίες VDR (Virtual Data Room). Μέσω της ανανεωμένης due diligence πλατφόρμας Merrill DatasiteOne, η Merrill αποτελεί την πλέον καινοτόμα εταιρεία παγκοσμίως στον τομέα των due diligence SaaS υπηρεσιών, επενδύοντας συνεχώς στην ενσωμάτωση συνεχών αναβαθμίσεων, με βάση τις απαιτήσεις της αγοράς και τις ανάγκες των επαγγελματιών σε διαδικασίες due diligence (με 84 νέες λειτουργικές βελτιώσεις από τον Μάρτιο του 2018). Με τους πλέον ασφαλείς μηχανισμούς και δικλίδες ασφαλείας, επιτυγχάνεται ο διαμερισμός των πιο ευαίσθητων εταιρικών δεδομένων, βελτιστοποιώντας και επιταχύνοντας τις πλέον απαιτητικές due diligence διαδικασίες. Πού είναι χρήσιμο αυτό το λογισμικό; Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Merrill, και ενσωματώνοντας τις απόψεις 2.000 και πλέον επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο στον τομέα των εξαγορών και συγχωνεύσεων, μέχρι το 2022 η εξέλιξη της τεχνολογίας θα μειώσει τον απαιτούμενο χρόνο ολοκλήρωσης της διαδικασίας εξαγοράς/πώλησης μιας επιχείρησης ή ενός χαρτοφυλακίου, κατά μέσο όρο, στους τρεις μήνες. Γίνεται εύκολα αντιληπτό, με δεδομένο αφενός τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα των ομάδων συμβούλων της προς πώληση εταιρείας και αφετέρου το πλήθος των συμβούλων και των ομάδων όλων των ενδιαφερόμενων επενδυτών, ότι η τεχνολογία και η σωστή λύση VDR παίζει καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη των αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων και της διαφάνειας της διαδικασίας. Παράλληλα, η διασφάλιση της προστασίας των εταιρικών δεδομένων, η διαβαθμισμένη ασφάλεια χρηστών και οι προηγμένες αναφο-

ρές δραστηριότητας των διαφόρων ρόλων σε πραγματικό χρόνο είναι μερικά από τα πλέον χαρακτηριστικά εργαλεία της DatasiteOne, τα οποία διασφαλίζουν όχι μόνο την ασφαλή πρόσβαση στα εταιρικά έγγραφα, αλλά βοηθούν και στον καθορισμό ενός αρχικού επενδυτικού ενδιαφέροντος. Πώς λειτουργεί αυτή η πλατφόρμα; Όπως ήδη προαναφέρθηκε, η DatasiteOne πλατφόρμα της Merrill Corporation αποτελεί μια λύση cloud, οπότε οι διαχειριστές του συστήματος, οι οποίοι είναι μέλη της ομάδας της εταιρείας προς πώληση, προσκαλούν τα μέλη της ομάδας τους, των συμβούλων τους και τις ομάδες των ενδιαφερόμενων επενδυτών, σε ένα κλειστό και, πλέον, ασφαλές περιβάλλον, προκειμένου να ξεκινήσει ο έλεγχος του νομικού, χρηματοοικονομικού, τεχνικού και πολλών άλλων περιεχομένων των εγγράφων. Παράλληλα, όλες οι ομάδες των ενδιαφερόμενων επενδυτών έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν με πλήρη διαφάνεια και σε ένα πλήρως ανώνυμο περιβάλλον στη διαδικασία ερωτήσεων και απαντήσεων επί των εγγράφων υπό έλεγχο και ανάλυση. Δώστε μου ένα παράδειγμα… Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συνεργασία της Merrill στην Ελλάδα με τον Όμιλο ΟΤΕ για τη διαδικασία due diligence της πώλησης της Telekom Albania, η οποία ολοκληρώθηκε εντός του 2019. Το εν λόγω project ακολούθησε ένα αυστηρό και απαιτητικό χρονοδιάγραμμα, τόσο στα πλαίσια της προετοιμασίας του VDR (προτού δοθεί πρόσβαση στα εταιρικά δεδομένα) όσο και στη διαδικασία ενδελεχούς ελέγχου (due diligence) από τρίτους, και έγινε official case study της Merrill. Όπως ανέφερε στο case study ο Δημήτρης Τσατσάνης, Deputy Director of M&A, οι προσκλήσεις προς τρίτους (invitations) χωρίς καθυστερήσεις, η μεταφορά δεδομένων στην πλατφόρμα (upload) με ένα απλό “drag and drop”, η βέλτιστη χρήση Q&A, η προηγμένη ρύθμιση υδατογραφημάτων σε όλα τα είδη εγγράφων, η αυτόματη μετονομασία του συνόλου των φακέλων, υποφακέλων και

εγγράφων (σε σχέση με τον χρόνο που απαιτείται για να πραγματοποιηθεί one by one), η αυτόματη αλλαγή της δομής των φακέλων, καθώς και η ανάγκη για αυτόματη απόκρυψη ευαίσθητων εταιρικών δεδομένων (εξοικονόμηση 40% του χρόνου συγκριτικά με προηγούμενη χρήση εργαλείων μη ενσωματωμένων στην πλατφόρμα), ήταν τα εργαλεία τα οποία βελτιστοποίησαν τη διαδικασία και επέτρεψαν στην εταιρεία να ασχοληθεί περισσότερο με τη συγκρότηση του σχεδίου πώλησης παρά με τη διαχείριση του VDR. Η αποδοτικότητα των ανθρώπινων πόρων στη διαδικασία εξαγοράς είναι ένα επιπρόσθετο όφελος που επιτυγχάνεται με τη χρήση της DatasiteOne. Για τους σκοπούς της συζήτησής μας τα χρονοδιαγράμματα τηρήθηκαν στο έπακρο και το project θεωρήθηκε άκρως επιτυχημένο. Επιμένετε πολύ, απ’ ό,τι καταλαβαίνω, στη διασφάλιση του απορρήτου των προσωπικών, αλλά και των εταιρικών, δεδομένων… Ο αυστηρός έλεγχος πρόσβασης στα εταιρικά έγγραφα, η διαβαθμισμένη πρόσβαση και η διασφάλιση της προστασίας των εταιρικών και κατ’ επέκταση των προσωπικών δεδομένων είναι ο κύριος πυλώνας δράσης της Merrill Corporation. Ενδεικτικά, να αναφέρω ότι η Merrill είναι πιστοποιημένη κατά ISO 27001, SSAE 16 SOC 2 Type II, FedRAMP EU-US Privacy Shield, και πλήρως εναρμονισμένη με τον Νόμο περί Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (GDPR). Θα προέτρεπα τόσο εσάς όσο και τους αναγνώστες σας, αν πραγματικά ενδιαφέρεστε και θέλετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς αντιμετωπίζουμε όλες τις προσκλήσεις στα θέματα της ασφάλειας, να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας, www.merrillcorp.com. Θέλω να μου πείτε πώς αυτή η πλατφόρμα DatasiteOne μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών. Η χρήση VDR συμβάλλει ουσιαστικά στη βελΧΡΗΜΑ 45

συνέντευξη

τιστοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών πώλησης χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων και ανοιγμάτων (NPLs και NPEs). Το 2020 θα είναι η χρονιά που η Ελλάδα θα πάρει τη σκυτάλη ως ο επόμενος μεγάλος πρωταγωνιστής της ευρωπαϊκής αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων. Η λύση που προσφέρει η Merrill Corporation με την πλατφόρμα DatasiteOne θα κρίνει –στον βαθμό που της αναλογεί– την εμπρόθεσμη και επιτυχή ολοκλήρωση των εν λόγω NPLs και NPEs συναλλαγών. O Κανονισμός της ΕΕ 2016/679 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών είναι άμεσα συνυφασμένος με τις συναλλαγές κόκκινων δανείων οι οποίες υπόκεινται στον Νόμο περί Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων-GDPR και όλων των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στις εταιρικές συμβάσεις των δανειοληπτών. Με το εργαλείο αυτόματης απόκρυψης προσωπικών και εταιρικών δεδομένων (redaction), η Merrill, ως ο μοναδικός VDR πάροχος στον κόσμο που το προσφέρει και η πλέον καινοτόμα λύση στον τομέα του due diligence τα τελευταία 5 χρόνια, επιλύει τις προκλήσεις που προκύπτουν από την προαναφερθείσα νομοθεσία. Επίσης, πίσω από κάθε μεγάλη συναλλαγή στον χώρο των μη εξυπηρετούμενων δανείων κρύβεται η βέλτιστη δόμηση του data tape, η προώθηση και ασφάλεια των εταιρικών δεδομένων, μέσω διαβαθμισμένης πρόσβασης χρηστών, με ταυτόχρονη εξαφάνιση του κινδύνου μη συμμόρφωσης, για την ορθή διασφάλιση της εμπιστευτικότητας. Αυτή είναι η χρησιμότητα της πλατφόρμας DatasiteOne. Με 22 βραβεία σε παγκόσμιο επίπεδο στον τομέα της τεχνολογίας, τα τελευταία 8 χρόνια, και με την απεριόριστη εμπιστοσύνη των πελατών μας, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Merrill θα συνεχίσει να επενδύει τόσο στην ασφάλεια όσο και στη λειτουργικότητα της DatasiteOne. Πιστεύετε ότι το «ξεκαθάρισμα των κόκ46

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

κινων δανείων», αυτός ο νέος μεγάλος «άθλος του Ηρακλή», μπορεί να επιτευχθεί μέσα στα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια που έχει θέσει η Φραγκφούρτη; Υπό προϋποθέσεις, το σχέδιο «Ηρακλής» μπορεί να ολοκληρωθεί όχι μόνο εμπρόθεσμα, αλλά και με επιτυχία, έτσι ώστε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να απαλλαγεί από κόκκινα δάνεια ύψους περίπου 30 δισ. ευρώ και να επιστρέψει στον πραγματικό του ρόλο, που είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, και η ώθηση της ανάπτυξης. Η τεχνολογία, από μόνη της, δεν μπορεί να διασφαλίσει την επιτυχή ολοκλήρωση του σχεδίου, μπορεί όμως να συμβάλει τα μέγιστα προς αυτήν την κατεύθυνση –στον βαθμό βεβαίως που της αναλογεί– και, σε κάθε περίπτωση, να παίξει καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη των ασφυκτικών χρονικών περιθωρίων που έχει θέσει η ΕΕ. Όπως ήδη έχω προαναφέρει, η βελτιστοποίηση, η επιτάχυνση και η ασφάλεια των due diligence διαδικασιών είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους οι μεγαλύτεροι οργανισμοί παγκοσμίως επιλέγουν τη Merrill Corporation. Εργαλεία όπως η αυτόματη απόκρυψη ευαίσθητων εταιρικών δεδομένων (εξοικονόμηση 40% του χρόνου συγκριτικά με εργαλεία μη ενσωματωμένα στην πλατφόρμα), το φιλικό στον χρήστη περιβάλλον περιήγησης (ακόμη και σε χρήστες με μικρή εμπειρία), η υποστήριξη πλήρους μηχανισμού OCR (Optical Character Recognition), για εύκολη εύρεση κειμένου και λέξεων-«κλειδιά», και η ομάδα διαχείρισης έργων με βάση το Λονδίνο, η οποία αριθμεί πάνω από 100 έμπειρους project managers, καθιστούν όλη τη διαδικασία μια μοναδική εμπειρία ακόμη και για τα πιο έμπειρα στελέχη της ελληνικής αγοράς. Ειλικρινά, πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει να διαχειριστεί αυτό το «βουνό» των κόκκινων δανείων και ανοιγμάτων; Είδαμε ότι οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν να μειώσουν το «τοξικό» τους χαρτοφυλά-

κιο στα 75 δισ. ευρώ από 107 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2016. Αυτό είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα. Προφανώς, το πρόβλημα δεν λύθηκε. Το τραπεζικό σύστημα επιβαρύνεται με 4 κόκκινα δάνεια στα 10 που έχει χορηγήσει (39%). Από την άλλη πλευρά, μια ενδιαφέρουσα δημοσκόπηση επενδυτών από τον οργανισμό Ashurst μάς έδειξε ότι υπάρχει μεγάλη διάθεση για τοποθετήσεις στην ελληνική αγορά. Περίπου οι μισοί από τους ερωτηθέντες διαχειριστές δήλωσαν ότι θα επενδύσουν στην Ελλάδα τα επόμενα δύο χρόνια. Η Ελλάδα, σήμερα, θεωρείται από όλους τους διαχειριστές η περισσότερο υποσχόμενη ευρωπαϊκή αγορά για όσους αναζητούν αποδόσεις και εναλλακτικές τοποθετήσεις. Ποια είναι η εμπειρία σας από την κυπριακή αγορά; Είναι άλλα τα μεγέθη, αλλά είναι ίδιο το πρόβλημα. Τα κόκκινα δάνεια στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα δεν ξεπερνούν τα 20 δισ. ευρώ. Παραμένουν, ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό 34% των χορηγήσεων. Η κυπριακή κυβέρνηση, όπως και η ελληνική, σήμερα, δείχνει αποφασισμένη να μετατρέψει το πρόβλημα σε ευκαιρία για την οικονομία. Η κυπριακή αγορά ακινήτων έχει αμέσως ανταποκριθεί σ’ αυτήν την προσπάθεια με μια σημαντική και πολλά υποσχόμενη άνοδο. Τα τιτλοποιημένα δάνεια των κυπριακών τραπεζών είναι πολύ λιγότερα ως συνολικό ποσοστό από τα αντίστοιχα ελληνικά. Θεωρούνται όμως περισσότερο «ανακτήσιμα». Οι επενδυτές δείχνουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους… Αυτός, λοιπόν, είναι και ο δρόμος για την Ελλάδα; Η ελληνική κυβέρνηση δείχνει ρεαλισμό και αποφασιστικότητα. Οι διοικήσεις των τραπεζών έχουν «σηκώσει τα μανίκια» και αντιμετωπίζουν, πλέον, το πρόβλημα δυναμικά. Εμείς θέλουμε να τους προσφέρουμε τα κατάλληλα εργαλεία ώστε η προσπάθειά τους να ευοδωθεί το συντομότερο δυνατό. • • •

ΧΡΗΜΑ 47

NPL Summit 2019

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το 2ο NPL Summit, παρουσία του υπουργού Οικονομικών, κ. Χρ. Σταϊκούρα

ε μια άκρως ενδιαφέρουσα δεύτερη μέρα ολοκληρώθηκε το 2nd NPL Summit (#npl19-http://npl.ethosevents.eu), στη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν χρήσιμα θέματα τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για το ευρύ κοινό γύρω από τη διαχείριση των κόκκινων δανείων. Πιο συγκεκριμένα, εξετάστηκε ο αντίκτυπος των NPL στην αγορά ακινήτων και το πώς επηρεάζει η αναδιάρθρωση των κόκκινων δανείων προβληματικές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στο επίκεντρο βρέθηκε ο απαιτούμενος διάλογος με τα ενδιαφερόμενα μέρη γύρω από το φλέγον ζήτημα των κόκκινων δανείων. Κορυφαία παρέμβαση στο συνέδριο αποτέλεσε η κεντρική ομιλία του υπουργού Οικονομικών, κ. Χρήστου Σταϊκούρα, ο οποίος από το βήμα έδωσε το σύνθημα λέγοντας πως «Κανείς δεν περισσεύει από τις προσπάθειες ανάτασης της ελληνικής οικονομίας». Αναφερόμενος στο σχέδιο «Ηρακλής», σημείωσε πως η εφαρμογή του θα φέρει μείωση κατά 40% από τα κόκκινα δάνεια στα προβληματικά χαρτοφυλάκια, συνολικά, επισημαίνοντας πως υπάρχει ιδιαίτερα έντονο ενδιαφέρον από επενδυτές. Ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι «στο επίκεντρο της πολιτικής του οικονομικού επιτελείου και της κυβέρνησης, συνολικά, βρίσκεται το νέο κανονιστικό/ρυθμιστικό πλαίσιο, η πλήρης αποκατάσταση στην πρόσβαση στις αγορές, η βελτίωση της οργανικής κερδοφορίας, η μείωση του πιστωτικού κινδύνου και η στροφή στον ψηφιακό μετασχηματισμό». Το οικονομικό επιτελείο, όπως αναφέρθηκε, στοχεύει να αναδείξει τα τραπεζικά συστήματα ξανά ως βασικό εργαλείο ανάπτυξης. Περαιτέρω, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, συναρτήσει του γενικότερου κυβερνητικού σχεδίου, έχουν βελτιώσει σταδιακά το τραπεζικό σύστημα.

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

NPL Summit 2019 Ενδεικτικά, ανέφερε ότι οι καταθέσεις εσωτερικού αυξήθηκαν κατά 2 δισ. ευρώ κατά τους πρώτους μήνες της νέας κυβέρνησης. «Ο αντίκτυπος των NPL στην αγορά ακινήτων» ήταν το θέμα του πρώτου πάνελ ομιλητών, κατά τη δεύτερη μέρα του 2nd NPL Summit, στο οποίο συμμετείχαν οι κύριοι Θανάσης Φιλίππου, Operations Director, UCI Hellas Loan Management

ΧΡΗΜΑ 49

NPL Summit 2019 Services, Ιωάννης Ρεβύθης, Μεσίτης-Οικονομολόγος-Εκτιμητής, π. Πρόεδρος και Μέλος ΔΣ, Ομοσπονδία Μεσιτών Ελλάδος, και Κωνσταντίνος Μαρκογιαννάκης, Director Head of Valuation & Advisory, Arbitrage Real Estate, με συντονιστή τον κ. Γιώργο Παυλάτο, συνιδρυτή & senior partner της Octane Σύμβουλοι Επιχειρήσεων. Όπως αναφέρθηκε, από το 2018 εμφανίστηκαν σημάδια ανάκαμψης περί το 7% στην αγορά ακινήτων, η οποία συνεχίζεται και το 2019 και, εν πολλοίς, οφείλεται στις καλές αποδόσεις λόγω Airbnb και Golden Visa. Κατά τις ίδιες εκτιμήσεις, οι ξένες επενδύσεις το 2019 ανήλθαν μέχρι τώρα περίπου στο 1,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, επισημάνθηκε ότι πρόκειται για αγορά δύο ταχυτήτων, με: α) ισχυρή ζήτηση για ακίνητα γύρω από το κέντρο, το παραλιακό μέτωπο στην Αθήνα ή σε νησιά και β) μια αγορά κύριας κατοικίας που στηρίζεται από εγχώρια κατασκευαστική δύναμη και ενδιαφέρον με χαμηλούς ρυθμούς, καθώς το εισόδημα παραμένει πενιχρό. Την ίδια ώρα, η κακή ψυχολογία και η έλλειψη χρηματοδότησης παραμένουν κρίσιμοι παράγοντες. Για το σύνολο του 2019, οι συνολικές χρηματοδοτήσεις εκτιμάται ότι θα κυμανθούν στα 500 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέρθηκε, οι τράπεζες θα πρέπει να απαγκιστρωθούν από τα «βαρίδια» των NPL, με στόχο τη δημιουργία ενός ανοδικού σπιράλ, με τιτλοποιήσεις, νέες ξένες επενδύσεις, που θα επιφέρουν αύξηση των τιμών. Από την άλλη πλευρά, τα funds/servicers εκτιμάται ότι θα διασφαλίσουν τη διάθεση ακινήτων ανάλογα με τις ανάγκες στην αγορά, εν αντιθέσει με τους περιορισμούς και τις πολιτικές των τραπεζών. Χρονοβόρες και με υψηλό κόστος είναι οι διαδικασίες όσον αφορά τους πλειστηριασμούς. Όπως επισημάνθηκε, η μεταφορά χαρτοφυλακίου ακινήτων οδηγεί και πάλι σε συνθήκες asset management. Σε κάθε περίπτωση, συμφέρον όλων των πλευρών είναι η εύρεση νέων αμοιβαίων συμφωνιών ανάμεσα σε οφειλέτες και πιστωτές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η επίδραση των κυβερνητικών πρωτοβουλιών και το αποτέλεσμα των διαδικασιών σε τράπεζες-funds (πωλήσεις χαρτοφυλακίων, πλειστηριασμοί, τιτλοποιήσεις κ.λπ.) αναμένεται, μεταξύ άλλων, να διαμορφώσουν τη νέα εικόνα στην αγορά ακινήτων τους επόμενους 12-18 μήνες.

Ζητήματα που αφορούν προβληματικές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε σχέση με την αναδιάρθρωση των κόκκινων δανείων αναδείχθηκαν στο επόμενο πάνελ του συνεδρίου, με τίτλο «Πώς επηρεάζει η αναδιάρθρωση των κόκκινων δανείων προβληματικές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις», στο οποίο συμμετείχαν οι κύριοι Μιχάλης Μητσόπουλος, Διευθυντής Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικών Πολιτικών, ΣΕΒ, Γιάννης Σπυρόπουλος, Ιδρυτής & Διευ50

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

ΧΡΗΜΑ 51

NPL Summit 2019 θύνων Σύμβουλος, Octane Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, Παναγιώτης Χασάπης, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος, Σύνδεσμος Εξαγωγών ΣΕΒΕ, Μιχάλης Σπανός, Founder & Managing Director, Global Sustain, και Δημήτρης Σαντιξής, Owner, Interbalkan Capital, με συντονιστή τον κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, γενικό διευθυντή της Ethos Media SA.

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

NPL Summit 2019

Στο πάνελ αναλύθηκαν τα εμπόδια που εντοπίζονται στις ΜμΕ, όπως είναι η μειωμένη ρευστότητα, η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού –που να μπορεί να φέρει εις πέρας τις διαπραγματεύσεις με την τράπεζα γύρω από τα κόκκινα δάνεια–, η εταιρική διακυβέρνηση και η ανάγκη αλλαγής κουλτούρας. Επίσης, στηλιτεύθηκαν τα «κακώς κείμενα» στο ελληνικό επιχειρείν σε επίπεδο μάνατζμεντ και αναδείχθηκε η αναγκαιότητα νέων σχημάτων στα ΔΣ των εταιρειών (checks & balances), που θα απαρτίζονται από μέλη που έχουν αντίληψη της αγοράς και των σύγχρονων αναγκών. Στο επίκεντρο βρέθηκε και η έννοια της «δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας», κάτι που στην Ελλάδα παραμένει «ταμπού». Όπως επισημάνθηκε, ο φόβος των Ελλήνων ως προς την επιχειρηματικότητα δεν είναι θέμα κουλτούρας, αλλά απόρροια της έλλειψης ρυθμιστικού πλαισίου σε συνδυασμό με τη γραφειοκρατία, τη φορολογία κ.ά.

«Ο δύσκολος διάλογος για τα NPL με τα ενδιαφερόμενα μέρη» αποτέλεσε τον τίτλο του τελευταίου πάνελ του συνεδρίου, στο οποίο συμμετείχαν οι κύριοι Νικόλας Κανελλόπουλος, Δικηγόρος, Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής, Γενικός Γραμματέας, Οργανισμός Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών (ΟΠΕΜΕΔ), Φώτης Κουρμούσης, Ειδικός Τομεακός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Υπουργείο Οικονομικών, Περικλής Κιτριλάκης, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος, Cepal Hellas, Αντιπρόεδρος, Ένωση Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, και Αριστόβουλος Κλάδης, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, Τειρεσίας ΑΕ, με συντονιστή τον κ. Παντελή Λάμπρου, συνιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της Products & Investments, Business Management Consulting.

ΧΡΗΜΑ 53

NPL Summit 2019

Λαμβάνοντας υπόψη τη γραφειοκρατία και τις χρονοβόρες διαδικασίες στο δικαστικό σύστημα, επί τάπητος τέθηκαν επιτυχημένα συστήματα επίλυσης διαφορών, όπως είναι η Διαμεσολάβηση, σε μια προσπάθεια συμφωνίας αποδεκτής από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο ρυθμός με τον οποίο διευθετούνται σήμερα τα χρέη είναι σημαντικά βελτιωμένος σε σχέση με το παρελθόν. Αυτό συμβαίνει γιατί όλες οι πλευρές έχουν έρθει, πλέον, πιο κοντά μέσω των εναλλακτικών προτάσεων που μπορούν να κάνουν οι τράπεζες, τα funds, οι εταιρείες διαχείρισης ή άλλοι φορείς. Θεσμικά, πλέον, υπάρχει η γενική εικόνα του πελάτη και είναι πιο εύκολο να κρίνει κανείς τη φερεγγυότητά του και το αν πρόκειται ή όχι για στρατηγικό κακοπληρωτή. Όπως επισημάνθηκε, το 2020 αναμένεται ένα νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών για τους πολλούς και διαφορετικούς πιστωτές, με διαμεσολάβηση, στοιχεία, πλατφόρμες, εργαλεία από servicers ή νέες προτάσεις από τράπεζες. Με αυτές τις διαδικασίες θα εντοπίζεται ο στρατηγικός κακοπληρωτής, απέναντι στον οποίο το σύστημα θα είναι ιδιαίτερα αυστηρό, ενώ, στον αντίποδα, στόχος της Πολιτείας παραμένει η στήριξη στις πραγματικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Συμπερασματικά, όπως αποτυπώνεται στο κεντρικό μήνυμα του συνεδρίου, τα κόκκινα δάνεια δεν αφορούν μόνο τράπεζες και δανειολήπτες, αλλά όλο το φάσμα της κοινωνίας, γεγονός που απαιτεί συγκερασμό δυνάμεων, με στόχο την ανάπτυξη προς όφελος όλων. • • • 54

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

άρθρο

“Agency Management Training Course” για τους Συντονιστές του Δικτύου Πωλήσεων της INTERAMERICAN

το πλαίσιο της σημαντικής επένδυσης που πραγματοποιεί η INTERAMERICAN στην εκπαίδευση και ανάπτυξη του εταιρικού δικτύου πωλήσεων, ολοκληρώθηκε πρόσφατα το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Agency Management Training Course (AMTC) της LIMRA. Το πρόγραμμα υλοποιείται από τη Σχολή Management της εταιρείας. Το AMTC περιλαμβάνει πέντε εργαστήρια και ξεκίνησε το 2018. Τα εργαστήρια σχεδιάστηκαν για να προσφέρουν στους Συντονιστές των γραφείων πωλήσεων πρακτικές γνώσεις, ανάπτυξη δεξιοτήτων και δοκιμασμένες τεχνικές για καλύτερες αποφάσεις σε όλο το φάσμα των θεμάτων που αφορούν στο Agency Management. Οι πέντε θεματικές ενότητες αναπτύχθηκαν σε χρονικό διάστημα 18 ημερών. Τα εργαστήρια διαμορφώθηκαν έτσι ώστε να βοηθήσουν τους Agency Managers να κατανοήσουν καλύτερα τη θεματολογία, προκειμένου να εφαρμόσουν τις γνώσεις που αποκόμισαν στο πραγματικό περιβάλλον της εργασίας τους. Για να έχει το πρόγραμμα βέλτιστα αποτελέσματα, χρησιμοποιήθηκε συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών μάθησης, όπως team building, coaching, business simulation, ασκήσεις ρόλων, case studies, ανταλλαγή καλών πρακτικών, ατομικές και ομαδικές εργασίες. Τα προγράμματα της Σχολής Management ολοκληρώνονται το 2019 με το πρόγραμμα ανάπτυξης για υποψήφιους Συντονιστές και με το coaching workshop νέων Ασφαλιστικών Συμβούλων. Μέχρι το τέλος του έτους, θα έχουν εκπαιδευτεί από τη Σχολή 110 Managers και υποψήφιοι Managers του δικτύου της INTERAMERICAN. Η σημαντική επένδυση για την ανάπτυξη του Agency Management θα συνεχιστεί και κατά τα επόμενα χρόνια, με εξειδικευμένα προγράμματα ασφαλιστικού management, καθώς και προγράμματα για την ανάπτυξη ηγετικών ικανοτήτων.

Μοναδική η Συλλογή Έργων Τέχνης της INTERAMERICAN Με σημαντική προσέλευση επισκεπτών, οργανώθηκαν την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου τα εγκαίνια της Έκθεσης Έργων Τέχνης της Συλλογής INTERAMERICAN, στον εκθεσιακό χώρο ΑΜΑΛΙΑΣ 36, στο Σύνταγμα. Στην Έκθεση, που είχε διάρκεια μέχρι και τις 24 Νοεμβρίου, παρουσιάστηκαν 46, συνολικά, έργα που συναποτελούν τη Συλλογή-40 ζωγραφικά, 3

επιτοίχιες κατασκευές και 3 περίοπτα (γλυπτά). Η Συλλογή της εταιρείας συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών πιο αναπτυγμένων που ανήκουν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν στην Ελλάδα. Με αφετηρία τον εκπρόσωπο της γενιάς του ’30, Σπύρο Βασιλείου, ακολουθώντας τους αμφισβητίες ανατρεπτικούς, όπως ο Κωνσταντίνος Ξενάκης, η Συλλογή διατρέχει την πρωτοπορία με την Άσπα Στασινοπούλου και την Έρση Χατζηαργυρού, τον αφαιρετικό εξπρεσιονισμό με τον Κώστα Πανιάρα, τον σουρεαλισμό με τον Σαράντη Καραβούζη, και ολοκληρώνεται με τους χειρονομιακούς της γενιάς του ’90 και τους γκραφιτάδες του 2000, τους ζωγράφους «του δρόμου». Με τα γλυπτά, συμπληρώνεται η εικαστική εικόνα που κτίζεται με τη Συλλογή, ενδεικτική της παρουσίασης έργων και περιόδων εύρους μιας 50ετίας –όσα είναι και τα χρόνια της ΙΝΤΕRAMERICAN έως σήμερα (19692019). Εκτός των προαναφερθέντων καλλιτεχνών, η Συλλογή περιλαμβάνει και έργα των ακόλουθων: Δημήτρη Αληθεινού, Γιάννη Γαΐτη, Χρίστου Καρά, Κυριάκου Κατζουράκη, Μιχάλη Κατζουράκη, Γιάννη Μπουτέα, Παύλου Σάμιου, Βασίλη Κυπραίου, Δημοσθένη Κοκκινίδη, Γιάννη Ψυχοπαίδη, Μαρκ Χατζηπατέρα, Κώστα Βαρώτσου, Δημήτρη Κούκου, Λήδας Παπακωνσταντίνου, Γιάννη Λασιθιωτάκη, Κυριάκου Μορταράκου, Παντελή Χανδρή, Εδουάρδου Σακαγιάν, Μιχάλη Μανουσάκη, Μαρίας Αναστασίου, Ανδρέα Δεβετζή, Γιάννη Φωκά, Γιάννη Αδαμάκη, Ρένας Κανά, Χρήστου Παλλαντζά, Χρύσας Βέργη, Άγγελου Ραζή, Αχιλλέα Χρηστίδη, των νέων δημιουργών Λέοντος Μιχαήλ, Δημήτρη Αγγελόπουλου, Αχιλλέα Πιστώνη και των καλλιτεχνών του γκράφιτι Pupet και KEZ. H Συλλογή δημιουργήθηκε σταδιακά, από το 2012, με την προσωπική φροντίδα και αναζήτηση του Γιάννη Ρούντου, επικεφαλής Εταιρικών Σχέσεων και Υπευθυνότητας του ομίλου, τομέα που εστιάζει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και στις περιοχές του Πολιτισμού, των Γραμμάτων και των Τεχνών. Η υποστήριξη του εγχειρήματος ήταν θερμή από την ηγεσία της INTERAMERICAN, αρχικά από τον Γιώργο Κώτσαλο και στη συνέχεια από τον Γιάννη Καντώρο, σημερινό διευθύνοντα σύμβουλο. «Η Συλλογή μας υπογραμμίζει τη διαφορετικότητά μας και την ανοικτή αντίληψη που έχουμε για την ποιότητα ζωής και στους χώρους εργασίας. Όπως η Ασφάλεια, έτσι και οι Τέχνες δεν είναι πολυτέλεια, αποτελούν ανάγκη με ζωτική σημασία και αξία, για μια καλύτερη ζωή» υπογραμμίζει ο επικεφαλής του οργανισμού. • • • ΧΡΗΜΑ 55

[αφιέρωμα]

WEALTH & ASSET MANAGEMENT ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

του Βάιου Κρόκου

Διαχείριση περιουσίας: Αναζητώντας αποδοτικές και ασφαλείς επενδύσεις

να νέο, ευμετάβλητο και γεμάτο προκλήσεις «τοπίο» διαμορφώνεται στον κλάδο διαχείρισης περιουσίας. Σε ένα περιβάλλον χαμηλών/μηδενικών επιτοκίων και μεταβλητότητας στις αγορές, οι ειδικοί του κλάδου καλούνται να προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες σε θεσμικούς επενδυτές και ιδιώτες. Η ανάπτυξη νέων προϊόντων, σε συνδυασμό με την άνθηση της τεχνολογίας, δημιουργεί

πληθώρα προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουν οι τράπεζες, οι ανεξάρτητοι πάροχοι και οι fintech εταιρείες, που συνεχώς κερδίζουν έδαφος. Με τη συνεχιζόμενη αύξηση των επενδυτικών επιλογών, το ρευστό χρηματοοικονομικό περιβάλλον, τους αναδυόμενους κινδύνους πάσης φύσεως και τις εξελισσόμενες ανάγκες αγοράς-πελατών, η αποτελεσματική διαχείριση

περιουσίας έχει καταστεί στις μέρες μας ακόμη πιο πολύπλοκη. Σε κάθε περίπτωση, κάθε διαχειριστής/μάνατζερ καλείται να παρέχει λύσεις για τις ξεχωριστές ανάγκες κάθε πελάτη με ποιοτικές υπηρεσίες, δημιουργώντας σχέσεις μακροχρόνιας εμπιστοσύνης. Στο πλήθος επενδυτικών επιλογών περιλαμβάνονται μετοχές, ομόλογα, διεθνή αμοιβαία κεφάλαια, δομημένα προϊόντα, παράγωγα κ.ά.

ΠΛΗΘΩΡΑ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ALPHA BANK: Με ολοκληρωμένη επενδυτική προσέγγιση Τη δυνατότητα επιλογής μέσα από μια σειρά ολοκληρωμένων επενδυτικών προϊόντων, από κορυφαίους και διεθνώς αναγνωρισμένους επενδυτικούς οίκους στις μεγαλύτερες αγορές παγκοσμίως, παρέχει η Alpha Bank, μέσω της υπηρεσίας Alpha Bank Personal Banking. 56

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Η γκάμα επιλογών επεκτείνεται σε αμοιβαία κεφάλαια, χρηματιστηριακές υπηρεσίες, διεθνή ομόλογα. Πιο αναλυτικά, η Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ, μέλος του ομίλου της Alpha Bank, διαθέτει πολυετή εμπειρία στη διαχείριση

υπό διαχείριση ανήλθαν σε 1,11 δισ. ευρώ ενώ κατείχε το 18,39% της αγοράς.

Σύμφωνα με την Ένωση Θεσμικών, κατείχε την πρώτη θέση σε μετοχικά Α/Κ εσωτερικού με 226 εκατ. ευρώ (31/12/2018) κεφάλαια υπό διαχείριση με 21 συνολικά αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καλύπτοντας όλες τις κατηγορίες επενδύσεων. Για την ίδια περίοδο, τα συνολικά κεφάλαια

Παράλληλα, μέσω της Alpha Finance ΑΕΠΕΥ, προσφέρονται υπηρεσίες υψηλής ποιότητας για τις χρηματιστηριακές συναλλαγές, ταχύτητα στην εκτέλεση συναλλαγών, πολύπλευρη οικονομική ενημέρωση καθώς και εταιρικά και επιχειρηματικά νέα σε πραγματικό χρόνο, από έγκυρες πηγές.

αφιέρωμα - wealth & asset management - επαγγελματικά ταμεία

αμοιβαίων κεφαλαίων και χαρτοφυλακίων θεσμικών επενδυτών.

ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ: 1,4 δισ. ευρώ τα υπό διαχείριση κεφάλαια το 2018 Κεφάλαια θεσμικών και ιδιωτών πελατών διαχειρίζεται με επιτυχία από το 1972 η Εθνική Asset Management ΑΕΔΑΚ, μέλος της Εθνικής Τράπεζας. Η εταιρεία διαθέτει ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών προϊόντων, παρέχοντας μεγάλη ευελιξία στους επενδυτές, ώστε να δημιουργήσουν το προσωπικό τους χαρτοφυλάκιο. Τα συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση κατά το τέλος του 2018 ανέρχονταν σε 1,4 δισ. ευρώ. Οι πελάτες της εταιρείας υπερβαίνουν τις 39.000, 65 εκ των οποίων είναι θεσμικοί. Η εταιρεία διαχειρίζεται συνολικά: • 17 Αμοιβαία Κεφάλαια • 3 NBG International Funds SICAV (Luxembourg) • 1 NBG International Funds FCP (Luxembourg)

Η Εθνική Asset Management ΑΕΔΑΚ, εκτός από τη διαχείριση Α/Κ, προσφέρει: • Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Θεσμικών Επενδυτών • Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Ιδιωτών Επενδυτών • Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Συνταξιοδοτικών Ταμείων (Pension Funds) και Αμοιβαίων Κεφαλαίων Ασφαλιστικών Φορέων Παρέχει, επίσης, προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των: • Ασφαλιστικών/Συνταξιοδοτικών ταμείων • Ασφαλιστικών εταιρειών • Επιχειρήσεων

EUROBANK ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ: Από θέση ισχύος Για ενδέκατη συνεχή χρονιά, η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ διατήρησε την ηγετική της θέση στη Διαχείριση Κεφαλαίων στην Ελλάδα (κατάταξη βάσει του συνολικού ενεργητικού των υπό διαχείριση ΟΣΕΚΑ, σύμφωνα με τα ετήσια στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, 31/12/18). Η θυγατρική της Eurobank, με συνολικά υπό διαχείριση κεφάλαια 3,6 δισ. ευρώ, δραστηριοποιείται στον χώρο της διαχείρισης αμοι-

Εξειδικευμένες επιλογές από τράπεζες, ανεξάρτητους παρόχους και fintech εταιρείες

βαίων κεφαλαίων, στον οποίο κατέχει μερίδιο αγοράς 29,84% (σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, 31/12/18), θεσμικών χαρτοφυλακίων, παροχής υπηρεσιών επενδυτικών συμβουλών, καθώς και παροχής επενδυτικών λύσεων μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων τρίτων παρόχων στην Ελλάδα και στις χώρες στις οποίες ο όμιλος έχει παρουσία. Όπως σημειώνει η εταιρεία, η προσέγγιση στη διαχείριση κεφαλαίων έχει πάντα πελατοκεΧΡΗΜΑ 57

αφιέρωμα - wealth & asset management - επαγγελματικά ταμεία

ντρικό και δυναμικό χαρακτήρα, προσαρμόζοντας το φάσμα των προϊόντων και υπηρεσιών που παρέχει στο τρέχον χρηματοοικονομικό περιβάλλον. Επιδίωξή της παραμένει, σταθερά, η εκπλήρωση των επενδυτικών στόχων των πελατών, χτίζοντας μαζί τους μακροχρόνιες σχέσεις, που βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη. Τα συνολικά υπό διαχείριση κεφάλαια αναλύονται ως εξής: 1,9 δισ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια και 0,9 δισ. ευρώ σε υπό διαχείριση θεσμικά χαρτοφυλάκια. Επιπροσθέτως, η εταιρεία επιβλέπει και 0,7 δισ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια συνεργαζόμενων επενδυτικών οίκων του εξωτερικού, διανεμόμενα μέσω του Private Banking της Τράπεζας Eurobank στην Ελλάδα, την Κύπρο και το Λουξεμβούργο, καθώς και μέσω λοιπών υποδιανομέων (στοιχεία 31/12/2018). Η εταιρεία διαχειρίζεται συνολικά 57 αμοιβαία κεφάλαια, εκ των οποίων 16 έχουν έδρα στην Ελλάδα, 38 στο Λουξεμβούργο και 3 στην Κύπρο. Υπήρξε η μοναδική ελληνική εταιρεία διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων και χαρτοφυλακίων με παρουσία στο Λουξεμβούργο, καθώς ο όμιλος Eurobank σύστησε το 2006 την Eurobank Fund Management Company (Luxembourg) SA, η οποία ανέθεσε στην Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ την επενδυτική διαχείριση των (LF) αμοιβαίων κεφαλαίων. Το σύνολο των υπό διαχείριση αμοιβαίων κεφαλαίων καλύπτουν τις κυριότερες κατηγορίες επενδύσεων, όπως χρηματαγοράς, ομολογιακά, μετοχικά, μικτά, σύνθετα και fund of funds. Πρόκειται, επίσης, για την πρώτη εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων στην Ελλάδα που εντάσσεται στην παγκόσμια πρωτοβουλία PRI Initiative (Principles for Responsible Investment), η οποία υποστηρίζεται από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πλέγματος ενεργειών για την προώθηση μιας υπεύθυνης επενδυτικής πολιτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας, διεθνώς. 58

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

ΠΕΙΡΑΙΩΣ ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ: Με ολιστική προσέγγιση και εμπειρία Με έδρα στην Αθήνα και πολυετή ιστορία στον χώρο, η Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ διαθέτει μία από τις πιο έμπειρες διαχειριστικές ομάδες, άριστη γνώση του περιβάλλοντος της επενδυτικής δραστηριότητας και της κεφαλαιακής αγοράς, πολύτιμη εμπειρία από τις αλλαγές και τις εξελίξεις στο ελληνικό και παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι, αλλά και μια πορεία συνεχούς εξέλιξης. Ως θυγατρική της Τράπεζας Πειραιώς, είναι ο βασικός επενδυτικός πυλώνας του τομέα Piraeus Financial Markets, της πιο σύγχρονης δομής παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στη ΝΑ Ευρώπη. Παράλληλα, στο πλαίσιο της πολιτικής του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς για ολιστική προσέγγιση και συνεχή βελτίωση της εμπειρίας εξυπηρέτησης των πελατών της, αξιοποιεί μια σειρά από σημαντικές συνέργειες με τις υπόλοιπες εταιρείες του ομίλου.

Ειδικά για τον σύγχρονο Έλληνα επενδυτή, η Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ προσφέρει: • Αμοιβαία κεφάλαια και υπηρεσίες διαχείρισης χαρτοφυλακίων (συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση άνω του 1 δισ. ευρώ) και την εμπειρία εξυπηρέτησης του συνόλου των πελατών ατομικής και συλλογικής διαχείρισης. • Επαγγελματικές διαδικασίες και δοκιμασμένες στον χρόνο πολιτικές, που συμβάλλουν στη σωστή οργάνωση και την απερίσπαστη λειτουργία της, προς όφελος του επενδυτή. • Μέγεθος και διάρθρωση που αποτελούν εγγύηση και βάση για διαρκή αναπτυξιακή πορεία, με εξελιγμένα επενδυτικά προϊόντα και υπηρεσίες εξυπηρέτησης.

EY: Αλλάζει πάροχο ένας στους τρεις πελάτες, κερδίζουν πόντους ανεξάρτητοι σύμβουλοι και fintech Ένας αυξανόμενος αριθμός πελατών σε υπηρεσίες διαχείρισης περιουσίας (Wealth Management) εμφανίζονται πρόθυμοι να πληρώσουν προκειμένου να έχουν τις απαιτούμενες χρηματοοικονομικές συμβουλές. Ωστόσο, το είδος των συμβουλών που αναζητούν εξελίσσεται διαρκώς, καθώς το 33% των πελατών έχουν αλλάξει παρόχους τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ ένα αντίστοιχο ποσοστό σχεδιάζει να αλλάξει κατά την επόμενη τριετία. Αυτό προκύπτει από την πρόσφατη έκθεση της ΕΥ, 2019 Global Wealth Research, η οποία βασίζεται σε λεπτομερή έρευνα μεταξύ 2.000 πελατών υπηρεσιών διαχείρισης περιουσίας σε 26 χώρες και συνεντεύξεις με 50 στελέχη

εταιρειών διαχείρισης περιουσίας. Από την έρευνα προκύπτει ότι οι πελάτες υπηρεσιών διαχείρισης περιουσίας επιλέγουν να συνεργαστούν με πέντε διαφορετικούς τύπους παρόχων και όχι με έναν αποκλειστικό πάροχο ο οποίος θα μπορούσε να ανταποκριθεί στις ποικίλες ανάγκες τους. Καθώς δε ο κλάδος καλείται να αντιμετωπίσει την είσοδο νέων «παικτών» στην αγορά, τις νέες τεχνολογίες και τις μεταβαλλόμενες προσδοκίες των πελατών, οι διαχειριστές περιουσίας, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες και τις προσδοκίες των πελατών, θα πρέπει να αξιολογήσουν περαιτέρω τις υπηρεσίες τους και να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο παρέχουν χρηματοοικονομικές συμβουλές.

ΧΡΗΜΑ 59

αφιέρωμα - wealth & asset management - επαγγελματικά ταμεία

Η συνεργασία με ανεξάρτητους συμβούλους και fintech αναμένεται να αυξηθεί Σύμφωνα με την έρευνα, η συνεργασία πελατών υπηρεσιών διαχείρισης περιουσίας με ανεξάρτητους συμβούλους αναμένεται να αυξηθεί κατά 18% τα επόμενα τρία χρόνια, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ευελιξία ως προς τις προτεινόμενες λύσεις και τις αμοιβές που προσφέρονται είναι πιο ελκυστική για τους πελάτες. Ομοίως, το ποσοστό των ερωτηθέντων που εκτιμούν ότι θα χρησιμοποιήσουν fintech θα αυξηθεί, από 38% σήμερα, σε 45% την επόμενη τριετία. Αν και οι νεοεισερχόμενοι αυτοί «παίκτες» έχουν σχετικά χαμηλής αξίας περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση (assets under management-AUM), η έρευνα δείχνει ότι ο αριθμός των ερωτηθέντων που χρησιμοποιούν τις fintech είναι παρόμοιος με όσους χρησιμοποιούν παραδοσιακούς διαχειριστές περιουσίας. Η προτίμηση στις αναδυόμενες τεχνολογίες υπερβαίνει τις προβλέψεις του 2016. Τα ψηφιακά κανάλια εξελίσσονται ταχύτερα από το αναμενόμενο. Το 2016, μόνο το 20% των πελατών προέβλεπαν ότι θα προτιμούσαν να χρησιμοποιούν εφαρμογές στο κινητό για δραστηριότητες διαχείρισης περιουσίας. Ωστόσο, η φετινή έρευνα δείχνει ότι το 41% των ερωτηθέντων ήδη επιλέγουν τις εφαρμογές στο κινητό ως το κύριο κανάλι για τη διαχείριση της περιουσίας τους. Το 1,4% των ερωτηθέντων προτιμούν ως το βασικό τους κανάλι διαχείρισης περιουσίας, σήμερα, τους ψηφιακούς «βοηθούς» και βοηθούς που ενεργοποιούνται με τη φωνή, ενώ το 9% δηλώνουν ότι θα προτιμούσαν αυτά τα κανάλια στο εγγύς μέλλον. Η πορεία αυτή διαγράφει μια σημαντική διαφοροποίηση της δυναμικής της τεχνολογίας, ωστόσο ενδέχεται οι αριθμοί αυτοί να υποτιμούν σημαντικά την αναπτυξιακή δυναμική, ακριβώς όπως υποτιμήθηκαν οι προοπτικές ανάπτυξης των εφαρμογών στο κινητό το 2016. Βέβαια, παρά την τεράστια ζήτηση για ψηφιακές λύσεις, κάποιοι εκ των συμμετεχόντων εξακολουθούν να επιθυμούν την ανθρώπινη αλληλεπίδραση, καθώς το 25% των ερωτηθέντων 60

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

προτιμούν την άμεση επαφή ή τις τηλεφωνικές κλήσεις ως κύριο μέσο επικοινωνίας, ενώ σχεδόν οι μισοί (42%) προτιμούν αυτές τις μεθόδους όταν λαμβάνουν χρηματοοικονομικές συμβουλές. Οι πελάτες αναζητούν εναλλακτικά μοντέλα τιμολόγησης Συγκεκριμένα, σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες (46%) δεν είναι ικανοποιημένοι με τις αμοιβές που καταβάλλουν. Η δυσαρέσκεια που παρατηρείται είναι ιδιαίτερα υψηλή (66%) μεταξύ πελατών με πολύ μεγάλης αξίας περιουσιακά στοιχεία. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες (55%) θα ήθελαν οι διαχειριστές περιουσίας τους να χρησιμοποιούν μια μέθοδο πληρωμής που να εξασφαλίζει μεγαλύτερη διαφάνεια, αντικειμενικότητα και βεβαιότητα. Σήμερα, η πιο κοινή μέθοδος τιμολόγησης είναι το ποσοστό επί της περιουσίας υπό διαχείριση. Ωστόσο, οι πελάτες προτιμούν περισσότερο μεθόδους σταθερής αμοιβής και ωριαίας υποστήριξης. Οι μισοί από τους ερωτηθέντες επιλέγουν να μη χρησιμοποιούν συμβουλές και σχεδιασμό Οι διαχειριστές περιουσίας υποτιμούν την αξία της παροχής αξιόπιστων συμβουλών και υπηρεσιών σχεδιασμού και προϋπολογισμού. Παρατηρείται ότι, ενώ περισσότερο από το 80% των πελατών τους εκφράζουν ενδιαφέρον για αυτές τις υπηρεσίες, λιγότεροι από το 40% τις χρησιμοποιούν σήμερα. Επιπλέον, μόλις το 28% των ερωτηθέντων συζητούν θέματα αποταμίευσης με τον διαχειριστή περιουσίας τους, παρά το γεγονός ότι αποτελεί μια καλή ευκαιρία για τους διαχειριστές να εμπλακούν σε συζητήσεις με τους πελάτες τους για τον ημερήσιο προϋπολογισμό. Αναφερόμενος στα ευρήματα της έρευνας, ο κ. Γιώργος Παπαδημητρίου, εταίρος και επικεφαλής του Χρηματοοικονομικού Τομέα της ΕΥ Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας, σχολιάζει: «Οι

Σύμφωνα με την έρευνα, η συνεργασία πελατών υπηρεσιών διαχείρισης περιουσίας με ανεξάρτητους συμβούλους αναμένεται να αυξηθεί κατά 18% τα επόμενα τρία χρόνια, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ευελιξία ως προς τις προτεινόμενες λύσεις και τις αμοιβές που προσφέρονται είναι πιο ελκυστική για τους πελάτες.

απαιτήσεις και οι προσδοκίες των πελατών διαχείρισης περιουσίας εξελίσσονται σε ένα ρευστό περιβάλλον. Ενώ οι πελάτες αποδέχονται την ανάγκη αξιόπιστων συμβουλευτικών υπηρεσιών, δεν τις αξιοποιούν πάντα. Συγχρόνως, αναζητούν πιο εξειδικευμένες λύσεις και στρέφονται προς λύσεις τεχνολογίας νωρίτερα απ’ ό,τι αναμενόταν. Οι εταιρείες διαχείρισης περιουσίας θα πρέπει να επανασχεδιάσουν το περιεχόμενο των υπηρεσιών τους, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των πελατών, βασιζόμενοι στις εξελισσόμενες ανάγκες της αγοράς, αξιοποιώντας παράλληλα τις αναδυόμενες τεχνολογίες».

Η κατακερματισμένη εποπτεία, ο υψηλός απαιτούμενος χρόνος αδειοδότησης και το υψηλό εποπτικό κόστος αποτέλεσαν σοβαρά «αγκάθια» στο να υπάρξει πρόοδος στη δημιουργία επιπλέον επαγγελματικών ταμείων. Παράλληλα, απαιτείται πολιτική βούληση, αλλαγή νοοτροπίας και η αποδοχή πως τα δημόσια ταμεία δεν θα μπορούν να καλύπτουν επαρκώς εσαεί τις συνταξιοδοτικές δαπάνες, πόσο μάλλον με την κατάσταση που διαμορφώνεται σε επίπεδο δημογραφικού. Κάνοντας μια συνοπτική ιστορική αναδρομή, μπορούμε να πούμε πως στα πρώτα βήματα τα επαγγελματικά ταμεία δεν έτυχαν ιδιαίτερης απήχησης σε εργοδότες και εργαζομένους, δεδομένου του ότι δεν εξυπηρετούσαν τον στόχο της κοινωνικής ασφάλισης για αναδιανομή των εισοδημάτων, όπως έχει αποτυπωθεί στον δημόσιο λόγο. Κάτι τέτοιο μπορεί να θεωρηθεί αίολο, ωστόσο, ας επισημανθεί ξανά πως πρόκειται για συμπληρωματική και όχι κύρια ασφάλιση. Παράλληλα, στα προηγούμενα χρόνια της ευμάρειας φαίνεται πως δεν υπήρχε ιδιαίτερο κίνητρο για μια τέτοια ασφάλιση, καθώς: Το επίπεδο συνολικών συντάξιμων παροχών από τον πρώτο πυλώνα ασφάλισης (δηλαδή τα νομοθετικά καθεστώτα της κύριας και επικουρικής σύνταξης) ήταν κατά κανόνα γενναιόδωρο σε σχέση με το εισόδημα από την εργασία (προ κρίσης και μέχρι το 2009, το συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης από τον πρώτο πυλώνα άγγιζε ή και ξεπερνούσε το 100%, το υψηλότερο ποσοστό σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ). Κινητικότητα, ωστόσο, παρατηρείται το τελευταίο διάστημα όσον αφορά τα επαγγελματικά ταμεία. Είτε με την ίδρυση νέων είτε με το γεγονός πως πληθαίνουν οι δημόσιες παρεμβάσεις γύρω από αυτά. Κάτι φαίνεται να αλλάζει… Τι είναι και τι προσφέρουν τα επαγγελματικά ταμεία Στον πυρήνα της φιλοσοφίας του τρόπου λειτουργίας των ΤΕΑ βρίσκεται η εξής επιδίωξη: Εκείνοι που δημιουργούν πλούτο μέσω της εργασίας τους –εργαζόμενοι και εργοδότες–

και καταβάλλουν εισφορές, αυτοί να τις διαχειρίζονται και, εν τέλει, να τις απολαμβάνουν. Πρόκειται, πρακτικά, για μια μορφή κοινωνικής αυτοοργάνωσης και διακυβέρνησης. Συγκεκριμένα, τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (δεύτερος πυλώνας ασφάλισης) υιοθετούν τα καλύτερα στοιχεία του πρώτου πυλώνα, δηλαδή την ασφάλιση από το κράτος, και του τρίτου πυλώνα, την ιδιωτική ασφάλιση. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται ένας συγκερασμός θετικών παραγόντων: του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και των στοιχείων αλληλεγγύης από τον πρώτο πυλώνα και των πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης και ελέγχου που συναντάμε στην ιδιωτική ασφάλιση, αντίστοιχα. Πού βρισκόμαστε σήμερα Ο θεσμός της επαγγελματικής ασφάλισης στην Ελλάδα θεσπίστηκε με τον Ν. 3029/2002, δηλαδή αριθμεί ήδη 17 χρόνια λειτουργίας. Σήμερα, μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2019, λειτουργούν 23 Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης στη χώρα και στα σκαριά βρίσκεται ένα ακόμη νέο, ελληνικής συστημικής τράπεζας. Συγκεκριμένα, τα 19 ΤΕΑ είναι προαιρετικής ασφάλισης (Ν. 3029/2002) και άλλα 4 ΤΕΑ υποχρεωτικής ασφάλισης (Ν. 4052/2012). Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ), η αξία των περιουσιακών στοιχείων (ώς τις 30/9/2019) υπολογίζεται σε 1,6 δισ. ευρώ.

δημιουργία ΤΕΑ την τριετία 2013-2015. • Τέλος, την τριετία 2010-2012 δημιουργήθηκαν δύο, την περίοδο 2007-2009 συστάθηκαν τρία ΤΕΑ, και τέσσερα Ταμεία την τριετία 20042006. Από την άλλη πλευρά, εντυπωσιακές είναι οι αποδόσεις σε αρκετές περιπτώσεις, με τη μέση ετήσια απόδοση για την περίοδο 20112018 να διαμορφώνεται στο 4,4%. Η κατανομή των επενδύσεων στις οποίες στρέφονται τα ελληνικά ΤΕΑ αποτυπώνει μια στοχευμένη και συντηρητική διάθεση για μακροχρόνιες θετικές αποδόσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία για την περίοδο 2015-2017, τη μερίδα του λέοντος κατέχουν τα ομόλογα και τα αμοιβαία κεφάλαια. Κατά τα άλλα, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία ώς την 31 Δεκεμβρίου 2018 και τα Ταμεία που βρίσκονταν σε λειτουργία, συνολικά 155.484 ήταν ο αριθμός των ασφαλισμένων μελών σε ελληνικά επαγγελματικά ταμεία.

Τα τελευταία χρόνια η εικόνα είναι ενθαρρυντική, καθώς: • Μόνο το 2019 δημιουργήθηκαν πέντε νέα Ταμεία. • Την τριετία 2016-2018 συστάθηκαν επίσης πέντε. • Η δύσκολη οικονομική συγκυρία, το country risk και η αβεβαιότητα που επικράτησε στο οικονομικό περιβάλλον της χώρας δεν επέτρεψαν, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία, τη ΧΡΗΜΑ 61

αφιέρωμα - wealth & asset management - επαγγελματικά ταμεία

Επαγγελματικά ταμεία: Μοχλός ανάπτυξης και ασφαλούς αποταμίευσης

αφιέρωμα - wealth & asset management - επαγγελματικά ταμεία 34%, 68%, έως ακόμη και 184% –υπερβαίνει δηλαδή το ενεργητικό τους το ΑΕΠ της χώρας ολόκληρης. Πρακτικά, οι Ευρωπαίοι συνταξιούχοι αντλούν το 50% του συνταξιοδοτικού τους εισοδήµατος από τον πρώτο κρατικό πυλώνα και το υπόλοιπο 25% από τον δεύτερο και τα επαγγελματικά ταμεία, στα οποία καταβάλλουν εισφορές κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου. Εν κατακλείδι

Μεγάλο το χάσμα με την ΕΕ Στον αντίποδα, μεγάλες παραμένουν οι διαφορές με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους, ως απόρροια διάφορων στρεβλώσεων, ελλιπούς ενημέρωσης ή άλλων δυστοκιών στο οικονομικό-πολιτικό περιβάλλον της χώρας όλα αυτά τα χρόνια. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η συνολική περιουσία των επαγγελματικών ταμείων του δεύτερου πυλώνα αυξήθηκε γρηγορότερα από το ΑΕΠ στις περισσότερες χώρες-μέλη. Ο σταθμισμένος μέσος όρος του λόγου της περιουσίας των επαγγελματικών ταμείων ως προς το ΑΕΠ ήταν ίσος με 133,36% το 2017 (125,73% το 2016). Στην Ελλάδα, ο λόγος αυτός διαμορφώθηκε στο φτωχό 0,8%, καταδεικνύοντας ότι υπάρχει μεγάλος χώρος για ανάπτυξη του κλάδου της επαγγελματικής ασφάλισης. Άλλες διαφορές; Όπως αναφέρουν τα επίσημα στοιχεία της EIOPA (ώς το 2016), ο αριθμός των επαγγελματικών ταμείων ξεπερνά τις 155.400, ενώ τα συνολικά υπό διαχείριση κεφάλαιά τους ξεπερνούν τα 3,8 τρισ. ευρώ, αποτελώντας το 24% του ΑΕΠ του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Μεγάλη Βρετανία και η Ολλανδία, τα υπό διαχείριση κεφάλαια των ταμείων αντιπροσωπεύουν πολύ υψηλά ποσοστά του ΑΕΠ, που κυμαίνονται από 62

Ιούλιος - Αύγουστος Νοέμβριος - Δεκέμβριος 20192019

Η αδυναμία του διανεμητικού συστήματος του πρώτου πυλώνα αποτελεί, πλέον, μέγα ζήτημα, καθώς δεν μπορεί να ανταποκριθεί στη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού. Η μη έγκαιρη ενίσχυση του πρώτου από τον δεύτερο πυλώνα οδηγεί σε αποσταθεροποίηση της κοινωνικής ασφάλισης και συνοχής, με αποτέλεσμα την αυξημένη ζήτηση κρατικών παρεμβάσεων και εγγυήσεων. Η πρωτοφανής κρίση στη χώρα μας καθιστά επιτακτική την ανάγκη για συσσώρευση πόρων και κατεύθυνσή τους προς παραγωγικές εγχώριες επενδύσεις, με στόχο άμεσες και θετικές επιδράσεις στο ΑΕΠ, τα εισοδήματα και την απασχόληση. Στις συνέπειες του δημογραφικού περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, και το ζήτημα της μακροζωίας –όπερ σημαίνει ανάγκη για περισσότερα χρόνια αποταμιεύσεων–, γεγονός που αλλάζει και το νόημα της συνταξιοδότησης: Δεν σηματοδοτεί απλά το πέρας του εργασιακού βίου, αλλά κι ένα νέο «ξεκίνημα» ή αναχρηματοδότηση προσωπικών μας στόχων. Κατά συνέπεια, τα επαγγελματικά ταμεία δεν αποτελούν μόνο ένα ασφαλές αποταμιευτικό «καταφύγιο», αλλά ένα εργαλείο ανάπτυξης. Τι προσφέρουν τελικά-Γιατί να αποταμιεύσει κανείς μέσω ΤΕΑ Απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα • Τα ΤΕΑ είναι πλήρως διαχωρισμένα και αυτοτελή, με ξεχωριστή νομική οντότητα και αποτελούν μη κερδοσκοπικά ιδρύματα που λειτουργούν με όρους ιδιωτικού δικαίου, ως εκ τούτου κράτος ή εργοδότης δεν μπορεί να «αγγίξει» τα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία των ΤΕΑ τελούν υπό το όνομά του και ανήκουν στα ασφαλισμένα μέλη του. • Η εποπτεία είναι αυστηρή και πολυεπίπεδη,

καθώς τρεις διαφορετικές αρχές επιβλέπουν ένα ΤΕΑ: Το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, η Εθνική Αναλογιστική Αρχή και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. • Ιδιαίτερα υψηλά είναι επίσης τα στάνταρ διακυβέρνησης και ελέγχων: π.χ λειτουργία εσωτερικού ελέγχου, ύπαρξη πιστοποιημένου διαχειριστή επενδύσεων, θεματοφύλακα και επιτροπής επενδύσεων, έλεγχος από ορκωτούς λογιστές, σύνταξη οικονομικών εκθέσεων ετησίως και υποβολή ανά τρεις μήνες κ.ά. • Σημαντικά είναι τα φορολογικά κίνητρα ως αντιστάθμισμα των υψηλών κανονιστικών απαιτήσεων, καθώς αφορολόγητες είναι όλες οι εισφορές, τακτικές και έκτακτες. Αφορολόγητη είναι, επίσης, η παροχή εφάπαξ. Ως σύνταξη, φορολογείται κανονικά με βάση την κλίμακα εισοδήματος. • Με στόχο την αποφυγή κινδύνων στις αποταμιεύσεις, εξαιτίας των αγορών, υιοθετείται η κάθε βέλτιστη πρακτική. Για παράδειγμα, η διαχείριση των επενδύσεων γίνεται μόνο μέσω πιστοποιημένων διαχειριστών και υπό την εποπτεία επιτροπής επενδύσεων. Για την ακρίβεια, απαιτείται σύνεση και επενδύσεις αποκλειστικά προς όφελος των ασφαλισμένων (διευθέτηση κάθε σύγκρουσης συμφερόντων). Ειδικότερα, έχουν ως στόχο όχι απλώς την κεφαλαιακή διασπορά, αλλά κυρίως τη «χρονική διασπορά», δηλαδή έναν μακροπρόθεσμο επενδυτικό ορίζοντα, με στόχο οι σχετικοί κίνδυνοι να είναι διαχειρίσιμοι με βιώσιμο τρόπο. • Όσον αφορά τους κινδύνους που ελλοχεύουν στις αποταμιεύσεις, λόγω του ύφους και του ρίσκου στις επενδύσεις που πραγματοποιούν τα ΤΕΑ, αξίζει να επισημανθεί πως: Η διαχείριση των επενδύσεων περιλαμβάνει επενδυτικά όρια για την προστασία των ασφαλισμένων. Για παράδειγμα, ώς 5% σε στοιχεία μη διαπραγματεύσιμα σε οργανωμένες αγορές, ώς 5% σε μετοχές της χρηματοδοτούσας επιχείρησης ή ώς 70% σε μετοχές και εταιρικά ομόλογα και ώς 30% σε ξένο νόμισμα. • • •

άρθρο

Έκθεση για τα 90 χρόνια από την κατασκευή του Φράγματος του Μαραθώνα Με αφορμή την ολοκλήρωση των 90 χρόνων (1929-2019) από τα εγκαίνια των σπουδαίων έργων κατασκευής του Φράγματος, καθώς και της τεχνητής Λίμνης του Μαραθώνα, η ΕΥΔΑΠ για πρώτη φορά εκθέτει τεκμήρια από το Ιστορικό της Αρχείο, προσφέροντας στο κοινό δίοδο γνώσης σε αδημοσίευτο υλικό. Συγκεκριμένα, η εταιρεία διοργανώνει Έκθεση για την ιστορία του Φράγματος του Μαραθώνα, στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» (Πειραιώς 254, Ταύρος), από τις 12 Νοεμβρίου 2019 έως τις 7 Φεβρουαρίου 2020, αποτελούμενη από στοιχεία του τεκμηριωμένου υλικού του Ιστορικού Αρχείου της ΕΥΔΑΠ. Η έκθεση περιλαμβάνει: Φωτογραφικό υλικό (σε έντυπη και ψηφιακή παρουσίαση) Αρχιτεκτονικά Σχέδια και Χάρτες (σε έντυπη και ψηφιακή παρουσίαση) Έγγραφα τεκμήρια (συμβάσεις, επιστολές και άλλα επίσημα έγγραφα, βιβλία) Αντικείμενα, όπως εργαλεία χρήσης της κατασκευής και της καθημερινής ζωής του Φράγματος του Μαραθώνα στα τέλη της δεκαετίας του 1920 Τρισδιάστατη αναπαράσταση της κατασκευής του Φράγματος του Μαραθώνα Κινηματογραφική ταινία μικρού μήκους της εποχής με πλάνα από τις φάσεις του εργοταξίου του Φράγματος του Μαραθώνα. Τα πλάνα είχαν γυριστεί με την τεχνική του βωβού κινηματογράφου, έχουν μονταριστεί για τον σκοπό της έκθεσης και έχουν επενδυθεί ηχητικά. Η έκθεση βασίζεται σε τρεις κεντρικές θεματικές ενότητες, οι οποίες αναπτύσσουν τις παρακάτω υποενότητες: Εισαγωγή Πώς έπιναν νερό οι Αθηναίοι πριν από το Φράγμα του Μαραθώνα Επιστήμη και τεχνολογία στην υπηρεσία της υγιεινής Ο κόσμος τον Μεσοπόλεμο Η υδροδοτική κατάσταση της Αθήνας από τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους Α. Μια σύνθετη κατασκευή Η εταιρεία ULEN και η σύμβαση με το ελληνικό κράτος: μια περιπέτεια Ποιος ήταν ο κύριος ULEN Συνοδευτικά έργα (η κατασκευή της Σήραγγας Μπογιατίου, Μονάδες Επεξεργασίας Νερού, και το δίκτυο διανομής νερού στην πόλη) Το λιμάνι της Χαλκίδας, ο σταθμός άντλησης θαλάσσιου ύδατος στο Φάληρο και ο ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός στο Καστρί Ο οικισμός του εργοταξίου Ο υδατόπυργος Το Φράγμα και ο ναός του

Β. Ένα πρότυπο και πολυπληθές εργοτάξιο Πειραματισμός, έρευνα και καινοτομία Αμερικάνοι και Έλληνες μηχανικοί Γνώρισε κάποιους από τους σημαντικότερους ανθρώπους του έργου Το εργατικό δυναμικό Γ. Η Διατήρηση στη μνήμη Φωτογραφίζοντας και κινηματογραφώντας το εργοτάξιο Το ιστορικό αρχείο ΕΥΔΑΠ Επίλογος Από την ΕΕΥ ΣΤΗΝ ΕΥΔΑΠ Μετά τον Μαραθώνα (η εξελικτική πορεία της υδροδότησης της Αθήνας) Η είσοδος είναι ελεύθερη στο ευρύ κοινό Ώρες και ημέρες λειτουργίας έκθεσης: Δευτέρα: Κλειστά Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη: 9:00-13:30 Παρασκευή: 9:00-20:00 Σάββατο: 11:00-16:00 Κυριακή: 10:00-18:00 ΧΡΗΜΑ 63

Greek Exports Awards 2019

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Greek Exports Awards 2019

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

GREEK EXPORTS AWARDS 2019

ερισσότερα από 300 άτομα, επιχειρηματίες και στελέχη εξαγωγικών εταιρειών, εκπρόσωποι θεσμικών φορέων και επίσημοι προσκεκλημένοι παρακολούθησαν την τελετή απονομής των Greek Exports Awards 2019 (#gea19 http://exports.ethosawards.eu), στην οποία βραβεύτηκαν οι κορυφαίες εξαγωγικές εταιρείες για το 2019. Η απονομή πραγματοποιήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2019, στην ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα του ξενοδοχείου Divani Apollon Palace & Thalasso.

Κορυφαία εξαγωγική εταιρεία αναδείχθηκε η Γαλακτοβιομηχανία ΔΩΔΩΝΗ Τα βραβεία διοργανώνονται για 8η συνεχόμενη χρονιά από την Ένωση Διπλωματικών Υπαλλήλων Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων (ΕΝΔΥ ΟΕΥ) του Υπουργείου Εξωτερικών, σε συνεργασία με την Ethos Awards, το οικονομικό και επιχειρηματικό portal banks.com.gr και το περιοδικό ΧΡΗΜΑ. Οι νικητές αναδείχθηκαν μέσα από παράλληλη ψηφοφορία κριτικής επιτροπής και κοινού.

Δείτε όλους τους νικητές και στο: http://exports.ethosawards.eu/

Ο κ. Κώστας Φραγκογιάννης, υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, ανέφερε στον χαιρετισμό του: «Η ενίσχυση της εξωστρέφειας αποτελεί συνειδητή επιλογή της κυβέρνησης. Η Ελλάδα αποτελεί, πλέον, έναν επενδυτικό προορισμό, χάρη στο περιβάλλον σταθερότητας που έχει εμπεδώσει η νέα κυβέρνηση». Σημείωσε δε ότι στόχο αποτελεί το «άνοιγμα» των αγορών του κόσμου στις ελληνικές επιχειρήσεις, η διεύρυνση των μεριδίων στη διεθνή αγορά, όπως και η δημιουργία κόμβου δικτύωσης και ενημέρωσης, που θα προβάλλει και θα δικτυώνει την ελληνική επιχειρηματικότητα στο εξωτερικό. Τα επόμενα βήματα αφορούν στην ενσωμάτωση όλων των εξαγωγικών φορέων και στην προώθηση του πρότζεκτ “Repositioning Greece”.

Ο κ. Δημήτριος Χαλεπίδης, πρόεδρος της ΕΝΔΥ ΟΕΥ, διευθυντής στη Β1 Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Εξωτερικών και συνδιοργανωτής των βραβείων, ανέφερε ότι: «Ο κλάδος των ΟΕΥ μετρά ήδη μια θεσμοθετημένη πορεία 70 ετών, διατηρώντας συνεχή επαφή με την εξωστρεφή επιχείρηση. Η υπηρεσία διατηρεί δίκτυο 59 γραφείων σε 50 χώρες, που καλύπτουν άνω του 90% των ελληνικών εξαγωγών, αποτελώντας τις "κεραίες" του Υπουργείου Εξωτερικών». Ο ίδιος επεσήμανε ακόμη ότι: «Κοινό στόχο αποτελεί η περαιτέρω τόνωση των εξαγωγών, με τη δημιουργία ολοκληρωμένου θεσμικού εξαγωγικού πλαισίου, την ενίσχυση του δυναμικού των ΟΕΥ και τη διάθεση επαρκών δημοσιονομικών πόρων». Όπως τόνισε, χαρακτηριστικά, ο κ. Χαλεπίδης: «Κάθε ευρώ που επενδύεται στις εξαγωγές επιστρέφει στο πολλαπλάσιο». ΧΡΗΜΑ 65

Greek Exports Awards 2019

Ο κ. Αντώνης Γραβάνης, διευθυντής Διεθνών Εκθέσεων Αγροτικών Προϊόντων-Τροφίμων & Ποτών της Enterprise Greece, επεσήμανε ότι, σήμερα, το εξαγωγικό μοντέλο μεταλλάσσεται. «Η αύξηση των εξαγωγών κατά 80% την περίοδο 2009-2018 αποτελεί μια τεράστια επιτυχία που πιστώνεται στην προσπάθεια των εξαγωγέων, οι οποίοι ακούραστα ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, στηρίζουν την απασχόληση, πληρώνουν φόρους και, πολλές φορές, χωρίς να έχουν καμία στήριξη από την Πολιτεία. Η περαιτέρω ανάπτυξη των εξαγωγών προϋποθέτει επενδύσεις και προσέλκυση ξένων επενδύσεων. «Το Enterprise Greece μετασχηματίζεται και εξελίσσεται, ενισχύοντας τη σχέση του με την οικονομική διπλωματία και τους θεσμικούς φορείς, για την καλύτερη αξιοποίηση των περιορισμένων οικονομικών πόρων της χώρας» σημείωσε, χαρακτηριστικά, ο κ. Γραβάνης.

Ακολούθησε η απονομή των τιμητικών βραβεύσεων της φετινής διοργάνωσης:

Η Ένωση Διπλωματικών Υπαλλήλων Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων αποφάσισε φέτος να απονείμει τιμητική διάκριση στον κ. Γιώργο Κωνσταντόπουλο, πρόεδρο του Συνδέσμου Εξαγωγέων ΣΕΒΕ, για το συνολικό έργο και τη συνεισφορά του στην προώθηση των ελληνικών εξαγωγών.

Η δεύτερη τιμητική διάκριση απονεμήθηκε στο Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο της Αθήνας για την πολυετή υποστήριξή του στους Έλληνες εξαγωγείς. Το βραβείο παρέλαβε ο πρόεδρος του επιμελητηρίου, κ. Ιωάννης Τσαμίχας, και ο ΓΓ του επιμελητηρίου, κ. Παναγιώτης Βαμβακάρης.

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

άρθρο

Σε θετική τροχιά η ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών για ακόμη μια χρονιά Ιδιαίτερα επιτυχημένη διαγράφεται η πορεία της ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών στην Ελλάδα. Οι ποσότητες των συσκευών που παραδόθηκαν για ανακύκλωση παρουσιάζουν από το 2012 μέχρι σήμερα αύξηση. Ειδικότερα, το 2019 η συλλογή ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων προς ανακύκλωση σημειώνει 7% αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και ανέρχεται στους 60.000 τόνους.

Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ έχει δημιουργήσει και αναπτύσσει τις απαιτούμενες υποδομές και συνεργασίες για τη συλλογή, μεταφορά, προσωρινή αποθήκευση και επεξεργασία των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων. Η συμβολή των συνεργατών της εταιρείας στην πραγματοποίηση της ανακύκλωσης κρίνεται καθοριστική. Στο δίκτυο συλλογής των συσκευών και λαμπτήρων έχει ενταχθεί η πλειοψηφία των αλυσίδων που πωλούν ηλεκτρικά είδη, καθώς και πολλά ανεξάρτητα καταστήματα. Στα συνεργαζόμενα καταστήματα υπάρχουν κάδοι για μικροσυσκευές και ειδικοί κάδοι για λάμπες. Μεγάλο μέρος της συλλογής προέρχεται από συμβεβλημένους με το σύστημα εμπόρους παλαιών μετάλλων, οι οποίοι είναι αποδέκτες της συλλογής των γυρολόγων. Αξιοσημείωτη είναι η συμβολή των επιχειρήσεων, οι οποίες αποσύρουν είτε επαγγελματικά μηχανήματα είτε τον πάγιο εξοπλισμό τους. Με την εταιρεία έχει συμβληθεί και η πλειοψηφία των δήμων, σε χώρους των οποίων είναι τοποθετημένα όλα τα απαραίτητα μέσα συλλογής. Ωστόσο, δεν υπάρχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα, καθώς οι δήμοι δεν έχουν οργανώσει τις αρμόδιες υπηρεσίες τους για τη σωστή εξυπηρέτηση των δημοτών. Το επόμενο στάδιο για την ανακύκλωση των ηλεκτρικών αποβλήτων είναι η μεταφορά τους από τα σημεία συλλογής προς τις μονάδες επεξεργασίας. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται από την εταιρεία, για τη διακίνηση των συσκευών ακολουθούνται αυστηροί κανόνες ασφαλείας, ενώ με σκοπό τη μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση, πραγματοποιούνται συνδυαστικά δρομολόγια και αξιοποιείται στον μέγιστο βαθμό η χωρητικότητα των container μέσα στα οποία αποθηκεύονται προσωρινά και μεταφέρονται οι συσκευές. Βεβαίως, η συλλογή των παλιών ηλεκτρικών συσκευών δεν θα είχε κανένα νόημα χωρίς τη δυνατότητα μετατροπής τους σε χρήσιμα υλικά και την προστασία του περιβάλλοντος από τις βλαβερές ουσίες που περιέχουν. Η Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ έχει αναπτύξει τις κατάλληλες τεχνικές υποδομές, που μπορούν να υποστηρίξουν τη διαχείριση μεγάλων ποσοτήτων συσκευών. Η επεξεργασία όλων των συσκευών γίνεται σε 8 συνεργαζόμενες μονάδες σε κομβικά σημεία της χώρας. Οι μονάδες αυτές

είναι τεχνολογικά άρτιες, όλες ελληνικές πρωτοβουλίες που συνεισφέρουν στην επιχειρηματική καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας. Κατά την επεξεργασία των συσκευών, εφαρμόζονται οι υψηλότερες ποιοτικά τεχνικές προδιαγραφές, αφαιρούνται οι εμπεριεχόμενες βλαβερές ουσίες και, στη συνέχεια, ανακτώνται με μηχανικό τρόπο τα αξιοποιήσιμα υλικά τους, δηλαδή μέταλλα, πλαστικό και γυαλί. Τα υλικά αυτά προωθούνται στη βιομηχανία και επανεντάσσονται στην παραγωγή νέων προϊόντων, δημιουργώντας ανεκτίμητο περιβαλλοντικό όφελος, αυτό της εξοικονόμησης των μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων και ενέργειας. Αξίζει να αναφερθεί ότι, βάσει στοιχείων της Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ, τα ποσοστά αξιοποίησης/ανάκτησης για όλες τις κατηγορίες συσκευών είναι, καθ’ όλη τη διάρκεια των ετών λειτουργίας της εταιρείας, υψηλότερα από τους στόχους αξιοποίησης που τίθενται από την ευρωπαϊκή οδηγία και ανέρχονται μεσοσταθμικά στο 90%. Στηρίζοντας τη μετάβαση προς την κυκλική οικονομία και με αφορμή τη συμμετοχή της στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Life Reweee, η Ανακύκλωση Συσκευών AE έχει ξεκινήσει την προσπάθεια για την ανάπτυξη της επαναχρησιμοποίησης των ηλεκτρικών αποβλήτων. Σε δύο εξειδικευμένα κέντρα, ένα στον Ασπρόπυργο και ένα στο Ωραιόκαστρο, τα ηλεκτρικά απόβλητα ελέγχονται και διαχωρίζονται σύμφωνα με την κατάστασή τους. Στη συνέχεια, προετοιμάζονται για επαναχρησιμοποίηση και επισκευάζονται, εφόσον αυτό είναι δυνατό. Επίσης, η εταιρεία πρόκειται να αξιοποιήσει σύντομα το μεγάλο δίκτυο των συνεργατών της, τοποθετώντας ειδικούς κάδους για δοχεία μελανιών και τόνερ σε εταιρείες, οργανισμούς και επιλεγμένα καταστήματα. Τα δοχεία θα μεταφέρονται σε εξειδικευμένη μονάδα, όπου θα απορρυπαίνονται και θα προετοιμάζονται για επαναχρησιμοποίηση. • • • ΧΡΗΜΑ 67

Greek Exports Awards 2019 Αναλυτικά, τα βραβεία που απονεμήθηκαν στα Greek Exports Awards 2019 ήταν τα εξής:

Top Greek Export Company 2019

WARD

GOLD A

AWARD

SILVER

OMIROS DAIRY INDUSTRY SA

ΔΩΔΩΝΗ ΑΕ

Top Innovation in Exports

WARD

GOLD A

SAFE ’N’ BEAUTIFUL

AWARD

SILVER

SOFTWARE COMPETITIVENESS INTERNATIONAL

Top Industrial Export Company

CRETA OIL BOTZAKIS SA

WARD

GOLD A

WARD

GOLD A

DOPPLER SA

WARD

HELESI

WARD

GOLD A

MEGA DISPOSABLES SA

ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ ΣΕΛΟΝΤΑ

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

WARD

GOLD A

BRONZE

WARD

GOLD A

KLEEMANN HELLAS

AWARD

OMIROS DAIRY INDUSTRY SA

Top Services Export Company

WARD

GOLD A

DK MARKETING

WARD

GOLD A

GENERATION Y

WARD

GOLD A

SALFO & ASSOCIATES SA

Top Manufacturing Export Company

SILVER

AWARD

BRONZE

AWARD

CRETAN CRETA ELEON SA MILL-ALMPANTAKIS SA

BRONZE

AWARD

BRONZE

AWARD

ΑΣΟΠ ΑΓ. ΑΘ. ΔΡΑΜΑΣ

ELBAK SA

Top Trading Export Company

WARD

GOLD A

WARD

GOLD A

ΚΡΟΚΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ MAJARΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕ- MATZARIDIS ΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΚΡΟΚΟΠΑ- BROS SA ΡΑΓΩΓΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ

SILVER MEDBEST

AWARD

BRONZE

AWARD

MAVRIKOS IMPORTS SA EXPORTS SHIP SUPPLIERS

Top Newly Established Export Company

SILVER

AWARD

QUARTET AE ΧΡΗΜΑ 69

Greek Exports Awards 2019

Top Branded Export Product

WARD

GOLD A BABYLINO SENSITIVE

WARD

GOLD A

GEROLYMATOS INTERNATIONAL ΑΕFOLTENE PHARMA

WARD

GOLD A

THE LOVE COMPANY HELLAS

WARD

GOLD A

ΠΟΤΟΠΟΙΙΑ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΑΕ

WARD

GOLD A

ΑΣΟΠΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΟΔΙ

SILVER

WARD

GOLD A

GR. SARANTIS SA

GOLD A

OLYMPIC BREWERY SA

WARD

GOLD A

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΚΛΕΚΤΑ ΕΛΑΙΑ ΑΕ

ΔΩΔΩΝΗ ΑΕ

AWARD

SNAIL SAFE ’N’ BEAUTIFUL

Top Branded Export Service

Top Export Company Brand

CRETA OIL BOTZAKIS SA

SILVER

AWARD

DK MARKETING

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

WARD

GOLD A

BRONZE

AWARD

άρθρο

ΙΑΤΡΟΥ:

Έπιπλα με υπογραφή

lu Blu, Cavo Paradiso Club, Avra Mykonos και αρκετοί άλλοι χώροι που προσφέρουν υψηλής ποιότητας εμπειρία ψυχαγωγίας, φιλοξενίας και εστίασης έχουν κοινό σημείο την υπογραφή του σχεδιαστή Γιάννη Ιατρού, συνιδιοκτήτη της Iatrou Furniture. Υλικά και τεχνοτροπίες καθιστούν τα έργα του ξεχωριστά, καθώς φαίνεται να διατηρεί το ίδιο πάθος και την ίδια δημιουργικότητα που είχε όταν έκανε τα πρώτα του βήματα ως επαγγελματίας designer. Ήδη από την παιδική του ηλικία, τα πρώτα του παιχνίδια έγιναν στα χέρια του εργαλεία δουλειάς –μολύβια, ραπιδογράφοι, αερογράφοι κ.ά.– και έδωσαν «σάρκα και οστά» στα πρώτα ερεθίσματα που είχε από περιοδικά αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού. Αργότερα, το ζητούμενο για τον Γιάννη Ιατρού ήταν «το κάθε σπίτι να έχει κάτι να πει». Όπως εξηγεί ο ίδιος, η φινέτσα –από μια κλασική βίλα μέχρι ένα διαμέρισμα– που συναντάμε σε άλλες χώρες, όπως π.χ. η Ιταλία ή η Γαλλία, είναι κάτι που λείπει από τη χώρα μας. Κι αυτό ακριβώς προσπαθεί να δώσει ως υπεραξία στις δουλειές που αναλαμβάνει, θέτοντας στο επίκεντρο της στρατηγικής του την αρμονία των υλικών και τον κρίσιμο συνδυασμό φωτισμού, χώρου και χρήσης. O κ. Ιατρού έχει να μας διηγηθεί μια διαφορετική ιστορία για κάθε έργο που έχει φέρει εις πέρας, από τη στιγμή του σχεδιασμού του μέχρι την επιλογή των υλικών, των τεχνοτροπιών, την υλοποίηση και τη χρήση του. «Στο Blu Blu, το εμβληματικό lounge cafe της Μυκόνου, χρησιμοποιήθηκαν 1.800 μέτρα ύφασμα ειδικά σχεδιασμένο και τυπωμένο για τον συγκεκριμένο χώρο» αναφέρει, χαρακτηριστικά, στο ΧΡΗΜΑ ο Γιάννης Ιατρού. Μια άλλη δουλειά αφορά στο Cavo Paradiso Club. Εκεί χρησιμοποιήθηκε ξύλο Τeak Βurma, ένα τροπικό σκληρό ξύλο που φύεται στη Βιανμάρ ή Μπούρμα, από όπου πήρε και το όνομά του. Θεωρείται «βασιλιάς» των ξύλων και χρησιμοποι-

Theano HS

Avra Mykonos

είται συχνά σε εξωτερικούς και επαγγελματικούς χώρους. Ο κ. Ιατρού έχει αφήσει την υπογραφή του και στον χώρο της φιλοξενίας, με ενδεικτικά έργα για τα ξενοδοχεία Avra Mykonos καθώς και Vencia Mykonos. Το τυπωμένο βελούδο κάτω από τις κονσόλες των gamers είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό δείγμα δουλειάς της Iatrou Furniture σε γνωστό internet-web café στη Μύκονο. Η Iatrou Furniture δραστηριοποιείται στην αγορά φιλοξενίας και εστίασης την τελευταία πενταετία, αναλαμβάνοντας μια μεγάλη γκάμα έργων για café και χώρους φιλοξενίας, εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Έχει σχεδιάσει, επίσης, χώρους γραφείων για γνωστά πολιτικά πρόσωπα και οικίες ιδιωτών. Ο κ. Ιατρού σημειώνει ότι η εταιρεία αναλαμβάνει τη μελέτη του χώρου, από τα έπιπλα μέχρι τα φωτιστικά, ακόμη και τα πατώματα, προσφέροντας ολοκληρωμένες λύσεις. Ο ίδιος μπορεί να έχει μια ευφυή πρόταση για κάθε ανάγκη, είτε πρόκειται για χώρο που είναι σε χρήση και θέλει ανακαίνιση είτε για έναν νεοσύστατο χώρο. Μας εξηγεί δε ότι είναι προτιμότερο να αρχίσει ο σχεδιασμός σε ένα κενό καμβά, παρά σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις, καθώς έτσι σχεδιάζεται με προδιαγραφές το καθετί, από το δίκτυο παροχής ρεύματος και τα συστήματα φωτισμού, μέχρι τα ηχοσυστήματα. Στο πλαίσιο αυτό, επιλέγονται λύσεις για παραδοσιακούς και κλασικούς πελάτες, αλλά και για πιο προχωρημένους και «κολλημένους» με την τεχνολογία, με την υιοθέτηση έξυπνων λύσεων και καινοτομιών.

Blu Blu Mykonos

Cavo Paradiso Mykonos

Ο Γιάννης Ιατρού φαίνεται να διαθέτει το κρίσιμο μείγμα τεχνογνωσίας και ταλέντου που μαγνητίζει τον πελάτη. Οι ιδέες του, βέβαια, γίνονται έργα και πράξη χάρη στις υποδομές της οικογενειακής επιχείρησης, οι οποίες αναβαθμίζονται σε συνεχή βάση. Σε συνδυασμό πάντα με ένα δίκτυο συνεργατών που καθιστούν εφικτή την υλοποίηση κάθε έργου, είτε αφορά απλές λύσεις για ιδιώτες είτε εκτενείς μελέτες για επαγγελματικούς χώρους και πελάτες υψηλών απαιτήσεων. • • • ΧΡΗΜΑ 71

Greek Exports Awards 2019

Top Export Packaging

BONUM TERRAE SA

WARD

GOLD A SAFE ’N’ BEAUTIFUL

GOLD A

SILVER

AWARD

WINERY MONSIEUR NICOLAS BY G. KARAMITROS

BRONZE

AWARD

ΒΑΤ LTD

AWARD

CRETA ELEON SA

Top Export International Logistics & Transportation

WARD

Top Export Insurance Partner

WARD

GOLD A

GREEK AIR CARGO SA

EULER HERMES HELLAS

Top Export Consultant

WARD

GOLD A

DK MARKETING

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

WARD

GOLD A

GREAT GREEK EXPORTS & TRADE

WARD

GOLD A

WIN DEVELOPMENT CONSULTANTS

SILVER

AWARD

CREATIVE MILESTONES

Plexiglass Ακρυλικά Πολυκαρμπονικά Πολυεστερiνη PVC

απεριόριστες δυνατότητες plexiglasscenter

έπιπλα

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

γραφεία

μακέτες

βιτρίνες

τραπέζια

σταντ προβολής

βραβεία

plexiglasscenter βιομηχανικό κέντρο εμπορίας & επεξεργασίας plexiglass Κοπή - διάτρηση - χάραξη - διαμόρφωση - κατασκευή

www.plexiglasscenter.gr ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΟΥ 44 & ΙΤΕΑΣ 2 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ 12133 ΤΗΛ. 2105713162 – 2105711888 – 2105712863 e-mail: info@art-promotion.gr ΧΡΗΜΑ 75

po rt al

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΤΟ

ΕΤΕ: Πούλησε ναυτιλιακά δάνεια ύψους 262 εκατ. ευρώΣτην QQuant Master Servicer η διαχείριση Υπογράφηκαν οι συμβάσεις πώλησης απαιτήσεων σχετικά με χαρτοφυλάκιο ναυτιλιακών δανείων συνολικού ύψους 262 εκατ. ευρώ μεταξύ της Εθνικής Τράπεζας και επενδυτικών funds των οποίων σύμβουλος είναι η Cross Ocean Partners. Η διαχείριση του χαρτοφυλακίου αναμένεται να ανατεθεί από τους επενδυτές στην εταιρεία διαχείρισης QQuant Master Servicer AE, η οποία έχει λάβει άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος, βάσει του Νόμου 4354/2015.

Το τίμημα της συναλλαγής ανέρχεται περίπου στο 50% του λογιστικού υπολοίπου του χαρτοφυλακίου (ημερομηνία αναφοράς 30 Ιουνίου 2019) και έχει οριακή επίπτωση στην κεφαλαιακή βάση του Ομίλου ΕΤΕ (βάσει του δείκτη CET 1, τρίτο τρίμηνο 2019). Η Nat West Markets ενήργησε ως χρηματοοικονομικός σύμβουλος, ενώ το νομικό γραφείο Watson Farley & Williams ως επίκουρος νομικός σύμβουλος για την ΕΤΕ.

▶▶▶ PayGate: Η πρώτη πλατ-

στήριξη της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να εναρμονιστούν με τις υποχρεώσεις που ορίζει το κράτος στην προσπάθεια για έλεγχο και αντιμετώπιση της παραοικονομίας. Παράλληλα, συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων του Δημοσίου για την υιοθέτηση ηλεκτρονικών συναλλαγών, καθώς συνδυάζει την ηλεκτρονική τιμολόγηση και την ηλεκτρονική πληρωμή, επιτυγχάνοντας τον μέγιστο βαθμό αποδοτικότητας και διαφάνειας της συναλλακτικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων. Ήδη οι υπηρεσίες μέσω της πλατφόρμας PayGate παρέχονται τόσο στους πελάτες της Eurobank όσο και στους πελάτες των θυγατρικών του ομίλου, Eurobank Factors και Business Exchanges.

φόρμα άμεσων διατραπεζικών ηλεκτρονικών εισπράξεων απαιτήσεων στην ελληνική αγορά

Στις σελίδες αυτές θα βρείτε τους τίτλους ειδήσεων και άρθρων που έχουν δημοσιευθεί τον τελευταίο μήνα στο portal

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Την πρώτη πλατφόρμα άμεσων διατραπεζικών ηλεκτρονικών εισπράξεων απαιτήσεων στην ελληνική αγορά, την PayGate, προσφέρει η Eurobank σε συνεργασία με την Impact, μια ραγδαία εξελισσόμενη fintech εταιρεία. Η πλατφόρμα PayGate υποστηρίζει πληρωμές και από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, διευκολύνοντας τις επιχειρήσεις να εξελίξουν το κύκλωμα συναλλαγών τους και προσφέροντας άμεσα οφέλη στην ταμειακή τους ροή και ρευστότητα. Παρέχει στις επιχειρήσεις σημαντικά πλεονεκτήματα ασφάλειας και ταχύτητας στη διεκπεραίωση συναλλαγών, με ταυτόχρονη μείωση του λειτουργικού κόστους τους. Η πλατφόρμα μπορεί να καλύψει, συνδυαστικά, την πλήρη υπο-

▶▶▶ Τέλειωσε το «σίριαλ» στις ιχθυοκαλλιέργειες: Νηρέας και Σελόντα έγιναν Andromeda Seafood-Νέα Διοίκηση

Ο Όμιλος Andromeda Seafood ανακοί-

Intelligence, not just news.

νωσε την ολοκλήρωση της εξαγοράς του Νηρέα ΑΕ και της Σελόντα ΑΕ. Ο συνδυασμός της Ανδρομέδα, του Νηρέα και της Σελόντα δημιουργεί έναν ισχυρό «παίκτη» στον κλάδο της μεσογειακής ιχθυοκαλλιέργειας, στην παραγωγή τσιπούρας και λαβρακιού. Σε συνέχεια των αποφάσεων των Γενικών Συνελεύσεων του Νηρέα ΑΕ και της Σελόντα, ο Γιώργος Φραγκούλης αναλαμβάνει καθήκοντα διευθύνοντος συμβούλου του Νηρέα ΑΕ και, αντίστοιχα, ο Λεωνίδας Κολιούλης ορίζεται νέος διευθύνων σύμβουλος της Σελόντα ΑΕ. ▶▶▶ Στον έλεγχο της Motor

Oil (Ομίλου Bαρδινογιάννη) το 100% του Alpha του κ. Κοντομηνά

Ανακοινώθηκε από τη Motor Oil η απόκτηση του 100% της τηλεόρασης αλλά και του ραδιοφώνου του Alpha. Όπως προκύπτει από το τίμημα των 4,45 εκατ. ευρώ, η μεταβίβαση αφορά σε άσκηση δικαιώματος προαίρεσης (option) που υπήρχε στην αρχική συμφωνία του Οκτωβρίου του 2018 για την απόκτηση του 50% συν δύο μετοχές του τηλεοπτικού σταθμού. Με τη συναλλαγή αυτή, ο όμιλος Motor Oil αποκτά τον πλήρη έλεγχο αλλά και ελευθερία κινήσεων όσον αφορά τόσο την τηλεόραση όσο και το ραδιόφωνο του Alpha. ▶▶▶ Inform Λύκος: Το deal της μητρικής που αναβαθμίζει την εταιρεία πανευρωπαϊκά

Ένας νέος όμιλος στον τομέα της ψηφιακής ασφάλειας λαμβάνει «σάρκα και οστά» σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η μητρική της εισηγμένης Inform Λύκος, Austriacard Holdings, ενώνει τις δυνάμεις της με την TAG Systems δημιουργώντας μια νέα οντότητα που: • εκτείνεται από το Ηνωμένο Βασίλειο έως την Ελλάδα και την Τουρκία, • έχει ένα ισχυρό πανευρωπαϊκό επιχει-

ρησιακό αποτύπωμα με τρεις παραγωγικές εγκαταστάσεις και οκτώ κέντρα προσωποποίησης στην Ευρώπη, • έχει, επιπλέον, δύο κέντρα προσωποποίησης στη Βόρεια και τη Νότια Αμερική, που της επιτρέπουν να εξυπηρετεί τους πελάτες της όπου κι αν βρίσκονται. ▶▶▶ Η Sunlight δοκιμάζει τις

δυνάμεις της στις ΗΠΑ με παραγωγική μονάδα

Ένα πολύ μεγάλο βήμα για την περαιτέρω επέκτασή της στις διεθνείς αγορές πραγματοποιεί η Sunlight, μέλος του Ομίλου Olympia, με τη δημιουργία της θυγατρικής Sunlight Batteries USA Inc. Η κίνηση αυτή επισημοποιεί την είσοδο της Sunlight στη στρατηγικής σημασίας αγορά της Αμερικής, στην πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας. Η ίδρυση της νέας θυγατρικής της Sunlight θα συνοδευτεί και από την έναρξη λειτουργίας της μεγαλύτερης μονάδας συναρμολόγησης της εταιρείας σε διεθνές επίπεδο για βιομηχανικές μπαταρίες μολύβδου και λιθίου, με την έναρξη λειτουργίας της νέας μονάδας να τοποθετείται στο πρώτο εξάμηνο του 2020. Η εδραίωση της ισχυρής θέσης της στην ευρωπαϊκή αγορά τής έδωσε τη δύναμη να κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα με την επέκτασή της στην Αμερική μέσω της ίδρυσης της Sunlight Batteries USA Inc. ▶▶▶ Σημαντική υπερκάλυψη του

ομολόγου της «Ελλάκτωρ»

Οι προσφορές για το επενδυτικό προϊόν της «Ελλάκτωρ» ξεπέρασαν το 1,2 δισ. ευρώ, έναντι των 600 εκατ. ευρώ που επεδίωκε να αντλήσει ο όμιλος. Το μεγαλύτερο μέρος των προσφορών έρχεται από επενδυτές του εξωτερικού. Το επιτόκιο κινείται πέριξ του 6,5%, εκκρεμεί ωστόσο η οριστικοποίησή του, με βάση το πού θα φτάσει τελικά η προσφορά από τους επενδυτές.

Ο τίτλος εκδίδεται από τη θυγατρική Ellaktor Value Plc, η οποία είναι Όχημα Ειδικού Σκοπού. Στην Ellaktor Value Plc περιλαμβάνονται όχι όλες οι συμμετοχές του ομίλου, αλλά οι πιο κερδοφόρες και, το κυριότερο, οι δραστηριότητες που αποδίδουν άμεσα ρευστό στον όμιλο. Εγγυητής του ομολόγου δεν είναι το σύνολο της «Ελλάκτωρ», αλλά μια ομάδα των δραστηριοτήτων της που περιλαμβάνει: • την Άκτωρ Παραχωρήσεις, • τη μητρική «Ελλάκτωρ» (άρα, ουσιαστικά, τον κλάδο των αιολικών, σε συνέχεια της πρόσφατης συγχώνευσης δι’ απορροφήσεως της ΕΛ.ΤΕΧ.ΑΝΕΜΟΣ), • την «Ηλέκτωρ», δηλαδή τη διαχείριση απορριμμάτων. ▶▶▶ Η γερμανική αναπτυξιακή τράπεζα KfW επενδύει στην Ελλάδα

Μια νέα πιστωτική γραμμή ύψους 100 εκατ. δολ. δημιουργήθηκε από τη συνεργασία της γερμανικής αναπτυξιακής τράπεζας KfW και της παρευξείνιας τράπεζας (ΤΕΑΕΠ-Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου). Από αυτά τα κεφάλαια, στην Ελλάδα θα διοχετευτούν άμεσα κονδύλια ύψους 20 εκατ. δολ. Ο διευθυντής της KfW για τη ΝΑ Ευρώπη και την Τουρκία, Κριστόφ Τίσκενς, εξήγησε ότι από την προηγούμενη χρηματοδοτική σύμβαση της KfW προς την ΤΕΑΕΠ ποσοστό 20% των κεφαλαίων διατέθηκε για χρηματοδοτήσεις στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι είναι μέλος της ΕΕ –λόγω της κρίσης–, και υπάρχει ήδη έγκριση από τη γερμανική κυβέρνηση, ώστε και στη νέα αυτή σύμβαση το 20% της χρηματοδότησης να δοθεί και πάλι προς επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Η γερμανική κυβέρνηση ενδιαφέρεται να στηρίξει επενδυτικές πρωτοβουλίες στην Ελλάδα και η KfW μπορεί να συνεισφέρει σε αυτήν τη στρατηγική.• • • ΧΡΗΜΑ 77

ανάλυση

EXXON MOBIL Corp.

Τιμή Μετοχής 11 Οκτωβρίου 2019 Χρηματιστήριο (σε $)

Εταιρεία Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης, ΗΠΑ [Bloomberg Ticker: XOM:US] [Reuters Ticker: XOM.N] Κλάδος δραστηριότητας: Ενέργεια/Τομέας Καθετοποιημένου Πετρελαίου

69,30 $

Αρ. Μετοχών (σε εκατ.) Χρ. Αξία (σε εκατ. €) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.) Συντελεστής Beta

4.231,10 293.215,23 12.442.583 0,927

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Πορεία Τιμής Μετοχής (Τελευταίο Έτος, σε $) 90,00

30.000.000

67,50

22.500.000

86,51 65,51 -3,84% -15,54% -19,54%

Μέγ. 52 εβδ. (€) Χαμ. 52 εβδ. (€) Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

Πηγή: Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο

45,00

15.000.000

22,50

7.500.000 0

0.00 8/10/18 19/11/18 4/1/19

19/2/19

2/4/19

15/5/19 27/6/19

9/8/19

23/9/19

Πηγή: Χρηματιστήριο, Yahoo Finance. Τιμή Μετοχής (σε $)

Όγκος συν/γών

ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ Η Exxon Mobil Corporation αποτελεί έναν πολυεθνικό όμιλο ο οποίος δραστηριοποιείται στον κλάδο του πετρελαίου. Οι τομείς δραστηριότητας του ομίλου είναι οι ακόλουθοι: Upstream, Downstream, Chemical, και Corporate & Financing. [Πηγή: Reuters]

Πορεία Τιμής Μετοχής & Δείκτη (Τελευταία 5 Έτη, Βάση = 100) Αποτελέσματα Α’ 3μήνου 2019 (Όμιλος, σε εκατ. $)

160

HY 2019

HY 2018

132.716

-6,35%

141.712

27.673

-15,65%

32.809

Κέρδη προ Τόκων και Φόρων

7.850

-49,88%

15.663

Κέρδη προ Φόρων

8.921

-35,13%

13.752

Καθαρά Κέρδη μφδμ

5.480

-36,28%

8.600

120 Κύκλος Εργασιών

Μικτό Κέρδος

0 14/9/15 3/3/15 17/8/15 2/2/15 19/7/16 3/1/17 20/6/17 4/12/17 22/5/18 5/11/18 25/4/19 9/10/19 S&P 500

Μετοχή

Πηγή: Χρηματιστήριο, Yahoo Finance.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιριών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ & ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ www.vrs.gr - Έτος Ίδρυσης: 2002 Αθήνα - Λουξεμβούργο, Τηλ. +30 210 3219557, +30 6945 851420, +352 661 337 023 Email: info@vrs.gr ; info@valueinvest.gr

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

• Για τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων • Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτή • Για θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων

Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες, Περίοδος 2013-2018 (Όμιλος, σε εκατ. $)

Πωλήσεις

Μικτά Κέρδη

ΚΠΦ

ΚΜΦΔΜ

P/Ε (x)

P/BV (x)

EV / EBITDA (x)

ΔΑΝΕΙΑ / ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)

ROE %

2013

438.255

74.902

57.711

32.580

9,0

1,7

4,2

0,13

19%

2014

411.939

69.213

51.630

32.520

9,0

1,7

4,6

0,17

19%

2015

249.248

40.325

21.966

16.150

18,2

1,7

8,1

0,23

2016

208.114

30.730

7.969

7.840

37,4

1,8

10,8

0,26

2017

244.363

39.168

18.674

19.710

14,9

1,6

8,5

0,23

11%

2018

290.212

50.464

30.953

20.840

14,1

1,5

6,5

0,20

11%

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης, Περίοδος 2013-2018 (Όμιλος, σε εκατ. $) 2013

2014

2015

2016

2017

2018

Πωλήσεις

438.255

411.939

249.248

208.114

244.363

290.212

Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.)

363.353

342.726

208.923

177.384

205.195

239.748

17,09%

16,80%

16,18%

14,77%

16,03%

17,39%

32.580

32.520

16.150

7.840

19.710

20.840

7,4%

7,9%

6,5%

3,8%

8,1%

7,2%

4.644

4.616

3.705

3.657

3.177

3.042

16.135

16.678

16.245

15.080

16.992

18.958

33.152

28.009

19.875

21.394

25.597

24.701

30.920

25.286

18.074

17.801

21.701

21.063

Μικτό Περιθώριο Κέρδους

Καθαρά Κέρδη μφδμ Καθαρό Περιθώριο Κέρδους

Ταμειακά Διαθέσιμα

Ημέρες Αποθεμάτων

Ημέρες

Αποθέματα Ημέρες Πελατών

Ημέρες

Πελάτες Ημέρες Προμηθευτών

Ημέρες

Προμηθευτές Operating Cycle

Ημέρες

Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος)

Ημέρες

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

www.vrs.gr - Έτος Ίδρυσης: 2002 Αθήνα - Λουξεμβούργο, Τηλ. +30 210 3219557, +30 6945 851420, +352 661 337 023 Email: info@vrs.gr ; info@valueinvest.gr

Εξειδικευμένοι Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι στη Δημιουργία Εταιρικής Αξίας και στους Τομείς των Εξαγορών & Συγχωνεύσεων. Έτος Ίδρυσης: 2002 ΧΡΗΜΑ 79

διά ταύτα. .

Ναι μεν, αλλά… Η τελευταία –τέταρτη– έκθεση της Κομισιόν για τη μεταμνημονιακή εποπτεία μπορεί να ήταν η θετικότερη που έχει εκδοθεί τα τελευταία χρόνια για τη χώρα μας, ωστόσο η κυβέρνηση με το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί. Ενθαρρυντικές είναι οι διαπιστώσεις των δανειστών/εποπτών, καθώς επιβεβαιώνουν την εκτίμηση όλο και μεγαλύτερου μέρους της αγοράς πως η οικονομία κινείται στη λογική του αυτονόητου και ότι η επαναφορά στην κανονικότητα, αργά μεν, σταθερά δε, προχωρά. Αυτό είναι το αρχικό, αλλά σημαντικό, βήμα του οικονομικού επιτελείου, καθώς η ψυχολογία στην αγορά έχει βελτιωθεί. Αυτά ήταν και τα ενθαρρυντικά, τα «ναι», στην επίπονη προσπάθεια που καταβάλλεται, για να περάσουμε όμως στα... «αλλά». Η Αθήνα έχει δεσμευτεί για την επίτευξη στόχου για το υπερπλεόνασμα ύψους 3,5% το 2020 και από το 2021 βλέπει ότι, πρακτικά, αν η κυβέρνηση συνεχίσει σε αυτήν τη γραμμή, θα μπορούσε, με τη συνδρομή Βρυξελλών και Φραγκφούρτης, να πετύχει την έμμεση μείωση αυτού του 3,5%, εάν και εφόσον έπαιρνε τα έσοδα από τα ANFAs (Agreement on net Financial Assets, δηλαδή τη συμφωνία για τα καθαρά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία) και τα SMPs (δηλαδή τα έσοδα από κέρδη της ΕΚΤ και των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα), που ανέρχονται στο διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 767 εκατ. ευρώ. Αυτό είναι μια υπόθεση/ενδεχόμενο που προφανώς θα συνεκτιμάται από την ελληνική πλευρά. Όμως από μόνο του δεν (επ)αρκεί.

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2019

Σαφώς η Αθήνα θα μπορούσε να διαθέσει μέρος ή το σύνολο αυτών των κεφαλαίων για να χρηματοδοτήσει λ.χ. τις δημόσιες επενδύσεις, δημιουργώντας έτσι τον αντίστοιχο δημοσιονομικό χώρο. Μέχρι εδώ καλά –πρόκειται για βήματα αυτονόητα, που μας φέρνουν όλο και πιο κοντά στην κανονικότητα. Θα μπορούσε όμως το οικονομικό επιτελείο να χρησιμοποιήσει ως «βάση» τα συμπεράσματα της τέταρτης έκθεσης, με την προϋπόθεση πως θα κλείσει επιτυχώς και την πέμπτη, για να αιτηθεί τη μείωση του ορίου χαμηλότερα του 3%, έστω στο 2,5% του ΑΕΠ. Κι εδώ αρχίζουν τα σοβαρά εμπόδια, καθώς η «αυλή» του Βερολίνου (οι λεγόμενοι «σκληροπυρηνικοί», τρομάρα τους) είναι σφόδρα αντίθετοι σε οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση ελάφρυνση ενός τόσο υψηλού ορίου. Αντίθετοι και στην εγγραφή των όποιων επενδυτικών προγραμμάτων στα στοιχεία του προϋπολογισμού. Δεν βλέπουν ή κάνουν πως δεν βλέπουν –οι άμοιροι– τον σταδιακό εκφυλισμό της ενιαίας Ευρώπης σε όλα τα μέτωπα («χάιδεμα» της Άγκυρας από το Βερολίνο, μεταναστευτικό, ανάπτυξη της οικονομίας, σοβαρά προβλήματα για το τραπεζικό σύστημα κ.ά.) και δείχνουν την «πυγμή» τους στην Αθήνα, την οποία… αύριο θα εγκαλέσουν στην τάξη για ένα 0,5%, άντε 1%, του πλεονάσματος. Αυτά, προσώρας. Με τη βεβαιότητα πως θα επανέλθουμε σε αυτό το θέμα.

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ

ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ε-ΜAIL ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΚΙΝΗΤΟ FAX ΑΦΜ* ΔΟΥ* * ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ☐ ΕΞΑΜΗΝΗ (3 ΤΕΥΧΗ) 20,00€

☐ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (6 ΤΕΥΧΗ) 30,00€

☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 45,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ☐ ΚΥΠΡΟΣ (6 ΤΕΥΧΗ) 100,00€

☐ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (6 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 60,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

www.olp.gr

ΧΡΗΜΑ

www.banks.com.gr

ΕΚΕ & ESG

(Environmental, Social & Governance) Προϋπόθεση και όχι επιλογή για την επιχείρηση ΧΡΗΜΑ τ.443/ 11-12.2019

ΠΛΗΡΩΜΕΣ-POSΠΛΑΣΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑ Η ψηφιακή εποχή των πληρωμών

ΑΡΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ Managing Director UCI Greece Loan Management Services

X+7 R

563

SS POS RE

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ P

ISSN 1105-0470

Στον τομέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων, το μυστικό κρύβεται στην εξειδίκευση

S PO

21-0117

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.443 / 11-12.2019 / € 6,00

Διαχείριση Περιουσίας: Αναζητώντας αποδοτικές και ασφαλείς επενδύσεις