1
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP
DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
2
Tytuł oryginalny:“CREATIVE PROBLEM SOLVING and NLP FOR URBAN SHARING LIFESTYLES ” Tytuł publikacji: „PRZEWODNIK: KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW oraz NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ ” Tłumaczenie: Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna Korekta: Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna Projekt graficzny i skład: Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna Projekt okładki: Youth Europe Service Wydawca: Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna Miejsce i rok wydania: Kraków, 2017
Publikacja bezpłatna
„PRZEWODNIK: KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ ” został opracowany w ramach projektu „Creative Urban Sharing in Europe” programu Erasmus+, KA2 ,Partnerstwa strategiczne na rzecz edukacji dorosłych.
Publikacja została zrealizowana przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu Erasmus+. Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autorów i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za zamieszczoną w niej zawartość merytoryczną. Publikacja jest udostępniona na otwartej licencji Creative Commons (Uznanie Autorstwa – Użycie Niekomercyjne – Na Tych Samych Warunkach 4.0 International License) Licencja ta pozwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych oraz tak długo jak utwory zależne będą również obejmowane tą samą licencją. PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
3
PROJEKT
„Creative Urban Sharing in Europe” to dwuletni, międzynarodowy projekt partnerski realizowany w latach 2015 - 2017. Projekt jest finansowany ze środków programu Unii Europejskiej Erasmus+. Wiecej informacji na temat projektu na www.creatuse.eu W skład grupy partnerskiej wchodzą podmioty z różnych krajów, które cechuje komplementarność profili i umiejętności. Czlonkami konsorcjum projektu są prywatne stowarzyszenia, fundacja, instytucje szkoleniowe z Włoch, Polski, Portugalii i Wielkiej Brytanii oraz instytucje publiczne w tym Region z Turcji , Gmina z Hiszpanii, Uniwersytet z Włoch.
PARTNERZY Youth Europe Service (Włochy) Aidlearn, Consultoria em Recursos Humanos Lda. (Portugalia) Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna (Polska) KIRSEHIR VALILIGI (Turcja) Agencia para el Empleo de Madrid (Hiszpania) UNIVERSITA’ DEGLI STUDI DI BARI ALDO MORO (Włochy) Inova Consultancy ltd. (Wiekla Brytania)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
zz
4
PRZEWODNIK
„KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW oraz NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE”” to interaktywny przewodnik na temat metody Kreatywnego Rozwiązywania Problemów (CPS; ang. Creative Problem Solving) oraz Neurolingwistycznego Programowania (NLP; ang. Neuro-Linguistic Programming). Przewodnik powstal w odpowiedzi na problemy i wyzwania jakie niesie ze sobą zrównoważony stylu życia w mieście. Konkretnie, CPS jest multidyscyplinarnym podejściem, które zajmuje się bezpośrednim stymulowaniem zdolności wykorzystywania kreatywności, jako kluczowej umiejętności do radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Poprzez tą metodę każdy może zdobyć pewność siebie do wykorzystywania własnej kreatywności przy rozwiązywaniu codziennych problemów. U podstaw tego przewodnika leży idea, by zastosować Kreatywne Rozwiązywanie Problemów (CPS) w krytycznych obszarach rozwoju społeczno-instytucjonalnego i gospodarczego w Europie tj.: urbanizacji, bycia aktywnym obywatelem, zrównoważonego rozwoju, trendów konsumpcyjnych. Neurolingwistyczne Programowanie (NLP) jest natomiast podejściem w komunikowaniu się, rozwoju osobistym i psychoterapii, rozwiniętym w tatach siedemdziesiątych XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Łączy procesy neurologiczne (przedrostek „neuro”), język („-lingwistyczne”) i wyuczalne poprzez doświadczenie schematy zachowań („Programowanie”) w celu osiągania konkretnych celów. To podejście, wykorzystywane wraz z CPS, może stymulować behawioralną zmianę i zmodyfikowanie podejścia konieczną do tworzenia idei dla zrównoważonego, miejskiego stylu życia, a następnie wdrożenia ich w praktyce. Zachecamy do lektury wszystkie osoby zainteresowane bardziej zrównoważonym stylem życia. Niniejsza publikacja jest dostępna w języku angielskim, hiszpańskim, włoskim, portugalskim, tureckim i polskim.
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
5
AUTORZY
Autorzy treści: Youth Europe Service, Inova Consultancy ltd Treści multimedialne: Agencia para el Empleo de Madrid, Kirşehir Valiliği Współtwórcy treści: AidLearn, Consultoria em Recursos Humanos Lda., Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna, Sprawdzenie merytoryczne i metodologiczne: Università degli Studi Di Bari Aldo Moro Korekta tekstu oryginalnego :Inova Consultancy UK Projekt graficzny i skład oryginalnej wersji: Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna Tłumaczenie: łukasz Filipiak Korekta: Anna Cierpioł Projekt graficzny i skład wersji w j. polskim: Euro-Idea Fundacja Społeczno-Kulturalna
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
6
SPIS TRESCI
WPROWADZENIE
8
ROZDZIAŁ 1: Metoda Kreatywnego Rozwiązywania Problemow
11
Creative Problem Solving(CPS)-Czym jest kreatywne rozwiązywanie problemow?
11
Kreatywne Rozwiazywanie Problemoow: słowa kluczowe
13
Dlaczego Kreatywne Rozwiązywanie Problemow (CPS) jest wazne Podstawy CPS Zasady Kreatywnego Rozwiązywania Problemow Więcej o kreatywnosci
14 15 17 20 23
Uczenie się kreatywnosci ROZDZIAŁ 2 : Metodyka Kreatywnego Rozwiązywania Problemow dla zrownowazonego stylu zycia w miescie w oparciu o ekonomię dzielenia 25 się: myslimy w sposob kreatywny i zrownowazony Metodyka Kreatywnego Rozwiązywania Problemow ( z j.ang CPS) 25 a zrownowazony styl zycia w miescie Kreatywne myslenie: cwiczenia i narzędzia
26
Ćwiczenie zdolności kreatywnych
27
Metody rozwoju zdolnosci kreatywnych
31
Think outside the box - Myslenie poza pudełkiem
31
Podejscie do myslenia kreatywnego
35
Parallel thinking - Myslenie rownoległe
35
Techniki myslenia nad złozonymi kwestiami
37
Metoda szesciu kapelulszy
37
ROZWAZANIA KONCOWE
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
47
7
CONTENTS
ROZDZIAŁ 3: Neurolingwistyczne programowanie (NLP)
48
Wprowadzenie
48
Co kryje się za skrotem NLP?
50
Czym naprawdę jest NLP?
51
Filary NLP
52
Zrozumienie paradygmatu i tworzenie znaczenia
54
Załozenia NLP
54
Neuroplastycznosc
56
Model Komunikacji NLP
57
Rozwijanie strategii komunikowania
61
Czym jest Rapport?
65
Wzrokowe wskazniki systemow reprezentacji
67
Czysty język
68
ROZDZIAŁ 4: Neurolingwistyczne Programowanie dla zrownowazonego stylu zycia w miescie w oparciu o ekonomię dzielenia się
70
Wykorzystywanie NLP dla zrownowazonego stylu zycia w miescie w oparciu o ekonomię dzielenia się. 70 Rapport
71
Przeramowanie
71
Strategia
71
Wartosci NLP w Ekonomii Miejskiego Sharingu
72
Praktyczne zastosowanie NLP
74
Ćwiczenie: projekty urban śharing, czyli Ekonomia dzielenia śię w miescie
76
NLP dla zrownowazonego stylu zycia w miescie w oparciu o ekonomię dzielenia się
78
Wnioski
81
Bibliografja PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
82
8
WPROWADZENIE
Pr
ojekt powstal w odpowiedzi na problemy i wyzwania jakie niesie ze sobą zrównoważony stylu życia w mieście:
1
Udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludnosci w Europie wzrośnie do 80% w ciągu następnych lat (zgodnie z danymi Europejskiej Agencji Środowiska) ;
3
S H A R I N G (DZIELENIE SIĘ Z I N N Y M I ) I WSPÓLNA KONSUMPCJA mogą stać się alternatywnym stylem życia, przyczyniając się do wspólnego wykorzystywani dóbr i usług, promowania zrównoważonego stylu życia oraz ograniczania znaczenia prywatnej własności i konsumpcjonizmu;
2
AKTYWNA PARTYCYPACJA I INKLUZJA SPOŁECZNA stają się coraz ważniejsze dla wyższego dobra wspólnego, w relacjach pomiędzy mieszkańcami danego obszaru miejskiego;
4
KREATYWNOŚĆ jest kluczową umiejętnością, która może zostać wykształcona poprzez zastosowanie określonych metod, począwszy od zrozumienia znaczenia kreatywnego rozwiązywania problemów, z którymi spotykamy się w codziennym życiu oraz stymulowania wykorzystywania alternatywnych rozwiązań i praktycznych ćwiczeń, by nauczyć się myślenia poza utartymi schematami poznawczymi
WPROWADZENIE PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
9
K R E A T Y WNOŚĆ
.
R
kontekście kluczowa: „SHARING” ( j. pol. eko-
J
nomia dzielenia się/ekonomia współpracy) jest
zeni miejskiej, dzięki poprawie poziomu umiejęt-
właśnie kreatywnym przemyśleniem współcze-
ności i kompetencji mieszkańców. W efekcie
snego, stylu życia, który nie jest zrównoważony.
beneficjentem projektu może być każdy miesz-
Metodyka Creatuse dotyczy alternatywnych po-
kaniec miasta, który chce poczuć się bardziej
dejść do gospodarki odpadami i nadmiaru kon-
aktywny i związany z lokalną społecznością, jak
sumpcjonizmu w społeczeństwie, aby chronić
również znaleźć w pobliżu pracę, np. w rozwi-
środowisko, w szczególności na obszarach
jającym się sektorze przedsiębiorczości społec-
miejskich. Cytat z opisu dokumentacji projektu w
znej.
ola KREATYWNOŚCI jest w tym
est to projekt edukacyjny. Projekt inspi-
ruje do bycia twórczym i kreatywnym, w przestr-
dobry sposób podsumowuje jego kluczowe założenia:
WPROWADZENIE PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
10
N
iniejszy, interaktywny przewodnik przedsta-
wia metody Kreatywnego Rozwiązywania Pro-
...
blemów (CPS; ang. Creative Problem Solving) oraz Neurolingwistycznego Programowania (NLP; ang. Neuro-Linguistic Programming). Niemniej jednak
A METHODOLOGICAL
wartością dodaną przewodnika jest zachęcenie do wykorzystania tych technik na poziomie
INTRODUCTION
miejskim, w zakresie zrównoważonego rozwoju, aktywnej partycypacji, przedsiębiorczości i tworzeniu miejsc pracy w sektorze usług społecznych.
N
owością w podejściu do tematu jest próba połączenia i zaadoptowania obu tych technik (CPS i NLP) w konkretnych sytuacjach w środowisku miejskim. Takie działania wpłyną na wzrost dobrobytu oraz poprawę jakości życia dla wszystkich udziałowców życia społecznego. Jak zaznaczono w poprzednim przewodniku pt. SHARING I COLLABORATIVE CONSUMPTION - WPROWADZENIE DO EKONOMII DZIELENIA SIĘ ORAZ EKONOMII WSPÓŁPRACY”, inicjatywy związane z Ekonomią dzielenia się mogą stanowić pożądaną alternatywę dla standardowego ładu ekonomicznego, w szczególności, gdy scalają ze sobą system skoncentrowany na ludziach, zrównoważonym stylu życia oraz dzielenie się wartościami i zasobami.
K
onkretnie, CPS jest multidyscyplinarnym podejściem, które zajmuje się bezpośrednim stymulowaniem zdolności wykorzystywania kreatywności, jako kluczowej umiejętności do radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Poprzez tą metodę każdy może zdobyć pewność siebie do
wykorzystywania własnej kreatywności przy rozwiązywaniu codziennych problemów.
U
podstaw tego przewodnika leży idea, by zastosować Kreatywne Rozwiązywanie Problemów (CPS) w krytycznych obszarach rozwoju społeczno -instytucjonalnego i gospodarczego w Europie tj.: urbanizacji, bycia aktywnym obywatelem, zrównoważonego rozwoju, trendów konsumpcyjnych.
N
eurolingwistyczne Programowanie (NLP) jest natomiast podejściem w komunikowaniu się, rozwoju osobistym i psychoterapii, rozwiniętym w tatach siedemdziesiątych XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Łączy procesy neurologiczne (przedrostek „neuro”), język („-lingwistyczne”) i wyuczalne poprzez doświadczenie schematy zachowań („Programowanie”) w celu osiągania konkretnych celów. To podejście, wykorzystywane wraz z CPS, może stymulować behawioralną zmianę i zmodyfikowanie podejścia konieczną do tworzenia idei dla zrównoważonego, miejskiego stylu życia, a następnie wdrożenia ich w praktyce.
WPROWADZENIE PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
11
ROZDZIAŁ 1 Metoda Kreatywnego Rozwiązywania Problemów
CREATIVE PROBLEM SOLVING (CPS) CZYM JEST KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMOW ?
JEST TO METODA OPIERAJĄCA SIĘ NA MULTIDYSCYPLINARNYM PODEJŚCIU, POLEGAJĄCYM NA KREATYWNOŚCI, INNOWACYJNYJNOŚCI I ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW DNIA CODZIENNEGO.
PISA 2012 definiuje umiejętność rozwiązywania problemów, jako: Rozwiązywanie problemów to radzenie sobie z sytuacjami, dla których nie ma prostych rozwiązań. Wymaga to zazwyczaj zdefiniowania problemu, zbudowania jego umysłowej reprezentacji, wymyślenia i zaplanowania strategii jego rozwiązania oraz oceny jej skuteczności.
ref. http://www.oecd.org/pisa/keyfindings/pisa-2012-results-volume-v.htm
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
12
W tej definicji można zidentyfikować kilka kluczowych elementów:
P
o pierwsze, zdefiniowanie problemu, zbudowanie jego umysłowej reprezentacji, wymyślenie i zaplanowanie strategii jego rozwiązania oraz ocena jej skuteczności. Rozwiązywanie problemu rozpoczyna się od rozpoznania, że problem istnieje oraz
zrozumienia natury sytuacji. Wymaga to od jednostki lub grupy zidentyfikowania problemu lub problemów do rozwiązania, zaplanowania i wprowadzenia rozwiązania, jak również monitorowania i ewaluowania przebiegu procesu wdrażania rozwiązań. W tym procesie oceniany jest sposób, w jaki podejmuje się wyzwanie, przebieg postępowania w rozwiązywaniu problemu, w tym strategie, jakie zostały zastosowane. W stosownych przypadkach te dane mogą być mierzone i odnotowane.
P
o drugie, metoda rozwiązania
niekonwencjonalne.
problemu nie jest oczywista. Ta część
Wiedza i umiejętności do rozwiązywania proble-
definicji odnosi się do definiowania
mu zależą także od czynników motywacyjnych i
problemu, jako sytuacji, w której cel nie może
emocjonalnych (Mayer, 1998; Funke, 2010).
być osiągnięty poprzez zastosowanych
Oznacza to, że gotowość ucznia do angażowania
dotychczas wyuczonych metod czy procedur.
się w nowe sytuacje jest integralną częścią
(Mayer, 1990).
umiejętności rozwiązywania problemów.
P
o trzecie,... Warunkiem rozwiązania problemu jest wola zaangażowania się w sytuacje problemowe i
Motywacyjne i emocjonalne czynniki są mierzone za pomocą kwestionariuszy. Przykładowe pytania w celu mierzenia „wytrwałości” to: Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem: „Gdy mam do czynienia z problemem, szybko się zniechęcam”; Przykładowe pytania w celu mierzenia „otwartości” to: Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem: „lubię rozwiązywać skomplikowane problemy”.
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
13
KREATYWNE ROZWIAZYWANIE PROBLEMOW : SŁOWA KLUCZOWE
P
ROBLEM Słownik PWN definiuje problem, jako „trudną sytuacja, z której należy znaleźć jakieś wyjście” Peter Honey,
R
OZWIĄZANIE jest bezpośrednio powiązane z PROBLEMEM. Rozwiązanie jest naturalną reakcją poszukiwania
psycholog widzi problem, jako różnicę między
odpowiedzi czy działania, tak by zatrzymać lub
tym, co masz, a tym, czego chcesz.
usunąć problem.
PROBLEM
ROZWIĄZANIE
KREATYWNOŚĆ
K
REATYWNOŚĆ Słowo: KREATYWNE sugeruje, że należy wnieść do sytuacji coś, czego tam dotychczas nie było, jakiś element nowości. KREATYWNOŚĆ dotyczy wprowadzenia czegoś do kontekstu,
co przedstawia w nim jakąś wartość. Jest istotne, aby nie mylić kreatywności ze sztuką, ponieważ sztuka zazwyczaj opiera się w swojej istocie na tworzeniu czegoś nowego, co przedstawia wartość. W tym projekcie kreatywność polega na nowych pomysłach, nie na kreatywności w sztuce, obejmującej walory estetyczne, doskonałość i umiejętności, których nie sposób się wyuczyć.
Idea kreatywności, o której mówimy może być nauczana, wyuczona oraz praktykowana na szerokim polu, będącym przedmiotem analizy w związku z potrzebą rozwiązywania problemów.
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
14
DLACZEGO KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMOW (CPS) JEST WAZNE ?
T
wórcze myślenie nie jest uniwersalnym antidotum do rozwiązywania wszystkich problemów, ale oferuje
sposoby poznania problemów, które zmuszają
N
a przykład startupowcy powinni przyjąć takie rozwiązanie, jeżeli pragną osiągnąć sukces: problem po-
traktowany, jako wyzwanie do przezwyciężenia,
nas do znalezienia rozwiązania w sytuacji, gdy
które można przekształcić w nowe możliwości, a
nie jest ono jednoznaczne. Idąc za Linusem
nie utrudnienie w osiągnieciu sukcesu.
Paulingiem, chemikiem, biochemikiem, aktywistą na rzecz pokoju, dwukrotnym laureatem Nagrody Nobla: „Najlepszym sposobem, by wpaść na dobry pomysł jest... Mieć wiele pomysłów..”
Taki sposób postrzegania przeszkód jest kluczowy dla przedsiębiorców: tam gdzie inni widzą problemy i zagrożenia, przedsiębiorca dostrzeże szansę. Przypuśćmy, że prognozy pogody na najbliższy weekend zapowiadają deszcz. Dla
Pierwszą rzeczą powinno być uznanie
kogoś, kto planuje urządzić plenerowe przyjęcie
problemów, jako wyzwań.
będzie to duży problem, natomiast sprzedawca
Zazwyczaj używamy słowa „problem”, jako wytłumaczenia, by czegoś nie zrobić. Natomiast termin „wyzwanie” oznacza przeszkodę, którą należy
peleryn przeciwdeszczowych i parasoli dostrzeże szanse i zwiększy zapasy towaru przed końcem tygodnia.
pokonać.
problemy to ...
Podejście do problemów, jako
wyzwania
wyzwań, w pozytywny sposób kształtuje nasz charakter. Dzięki czemu możemy stać się lepszymi osobami i obywatelami.
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
15
PODSTAWY CPS
A
lex Faickney Osborn - menadżer w branży reklamowej, pisarz i teoretyk – uznawany jest za pierwotnego twórcę CPS. Wkład Osbourna, który wpłynął na późniejszych badaczy, datowany jest na lata trzydzieste poprzedniego stulecia. Po pięćdziesięciu latach badań,
doświadczeń zostały nakreślone ramy teoretyczne CPS, głównie za sprawą badaczy takich jak: G. Isaksen, K. Brian Dorval czy Donald J. Treffinger. CPS może być opisane na kilku poziomach. CPS składa się z czterech komponentów odpowiadających za ogólne obszary czy kategorie działań osób, mających do czynienia z rozwiązywaniem problemów w sposób kreatywny.
Tymi komponentami CPS są:
Elementem zarządzania jest:
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
a
16
Zrozumienie Wyzwania
PODSTAWY
Składa się z trzech etapów: 1. Tworzenie szans: identyfikacja i wybór szerokich, zwięzłych i potencjalnie użytecznych celów dla Twoich potrzeb: co jest wyzwaniem, szansą, zagrożeniem, nad którym będziesz pracować? 2. Badanie danych: badanie wielu źródeł danych do zebrania informacji, wrażeń i odczuć, z różnych punktów widzenia. 3.
Stworzenie ram problemu: ten etap pomaga rozwinąć i uszczegółowić elementy problemu do rozwiązania. Pomaga zidentyfikować drogę prowadzącą do pożądanego rezultatu.
C
Przygotowania działań
To właściwy czas na przekształcenie obiecujących pomysłów w akceptowalne i wykonalne działania. Proces składa się z dwóch faz: Tworzenie rozwiązań: znalezienia sposobu rozwoju i wzmacniania obiecujących możliwości poprzez ich analizę, ewaluację, ustalanie priorytetów i uszczegóławianie pomysłów. Budowanie poparcia: spojrzenie na możliwe rozwiązania problemu oczami innych i zbadanie potencjalnych pomysłów prowadzących do sukcesu. Skupienie się na podtrzymaniu zaangażowania innych w przedsięwzięcie, pozyskaniu akceptacji dla zaplanowanego rozwiązania i zminimalizowanie oraz odparcie ewentualnego sprzeciwu i oporu wobec przyjętego rozwiązania.
ROZDZIAŁ 1
CPS
b
Tworzenie pomysłów
Chodzi o tworzenie wielu różnych i niezwykłych pomysłów. Jest to faza, w której można zidentyfikować rozwiązania potencjalnie najbardziej użyteczne.
d
Planowanie Indywidualnego podejścia
Jest to element zarządzania CPS, który obejmuje myślenie, zarządzanie oraz wybór opcji, narzędzi i procesów oraz modyfikowanie własnych działań w celu osiągnięcia maksymalnej efektywności. Cykl składa się z dwóch etapów: 1. Ocenianie zadań: jest to faza, której celem jest określenie czy CPS jest obiecującym wyborem dla przeprowadzenia konkretnych działań, biorąc pod uwagę elementy takie jak: Nasze zobowiązania, ograniczenia oraz warunki, kontekst, jak i osoby zaangażowane, pożądane rezultaty i dostępne metody. 2.
Planowanie: jest to faza, w której możemy dostosować. Podejście do naszych potrzeb, tak by wdrożyć CPS
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
17
ZASADY KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMOW
C
onvergent Konwergencyjne myślenie to za słownikoem wyrazów obcych W. Kopalińskiego proces myślowy, w
MYŚLENIE
którym następuje gromadzenie faktów i organizowanie ich w porządku logicznym i we właściwej
KONWERGENCYJNE
kolejności; Ogólnie określenie „myślenie konwergencyjne” oznacza zdolność podawania „poprawnych” odpowiedzi na standardowe pytania, niewymagające znacznej kreatywności, jak na przykład większość zadań w szkole oraz na standaryzowanych testach wielokrotnego wyboru badających inteligencję. W myśleniu konwergencyjnym, rozwiązanie jest wynikiem postępujących logicznych procesów, prowadzących do jedynego „poprawnego” rozwiązania. Myślenie konwergencyjne (myślenie zbieżne) jest terminem ukutym przez Joy Paula Guilforda, jako przeciwieństwo myślenia dywergencyjnego.
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
D
18
ywergencyjne myślenie to proces myślowy zakładający wiele punktów
MYŚLENIE
widzenia i obejmujący liczne
możliwości problemu, bez troski o "poprawną"
DYWERGENCYJNE
odpowiedź czy "logiczny" układ; Myślenie dywergencyjne (myślenie rozbieżne) to procesy myślowe lub metody wykorzystywane do tworzenia kreatywnych pomysłów poprzez odnajdywanie wielu różnych rozwiązań. Myślenie dywergencyjne (rozbieżne) odznacza
konwergencyjnego. Jednym z głównych ele-
się badaniem wielu możliwych dróg rozwikłania
mentów myślenia dywergencyjnego jest zdolność
problemu.
do tworzenia nowatorskich koncepcji w krótkim
Nie
faworyzujemy
konkretnego
punktu widzenia, patrzymy na problem od razu z kilku stron.
czasie. Ten sposób myślenia oznacza także zdolność do
Myślenie dywergencyjne często jest uznawane,
„myślenia poza pudełkiem”( z j.ang. Thinking ou-
jako
tside the box), czyli tworzenia powiązań, które
poznawczy
odpowiednik
myślenia
wydają się być mniej oczywiste od innych. Myśle-
konwergencyjnego. Myślenie dywergencyjne (myślenie rozbieżne) jest „nieliniowym”, spontanicznym, swobodnym sposobem
powstawania
wielu
koncepcji.
nie rozbieżne to także oryginalność i umiejętność wzbogacenia potencjalnego rozwiązania dodatkowymi informacjami i szczegółami
Wiele możliwych rozwiązań jest odkrywanych w krótkim przedziale czasu, a nieoczekiwane powiązania nakreślają się same. Gdy proces myślenia pomysły
dywergencyjnego i
informacje
strukturyzowane
ROZDZIAŁ 1
przy
są
się
zakończy,
organizowane
pomocy
i
myślenia
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
19
MYŚLENIE LATERALNE
M
yślenie lateralne, inaczej równoległe, oznaczający nowe spojrzenie na sytuację
(kreatywność), dostrzeżenie nowych możliwości
“
verwertykalna ” logika
(nowe idee), przeformułowanie problemu dające
(klasyczna metoda rozwiązywania problemów:
szansę rozwiązania go nowymi metodami.
opracowywanie rozwiązania idąc krok po kroku, opierając się na otrzymywanych informacjach)
Źródło definicji: Wikipedia albo Termin wprowadził w 1967 roku psycholog, lekarz i światowy autorytet w dziedzinie tzw. twórczego myślenia, Edwarda de Bono. Myślenie lateralne wymaga zerwania ze schematami i kreatywnego podejścia do rozwiązania problemu. Myśląc równolegle –
“
horyzontalna ” wyobraźnia
(posiadanie wielu koncepcji, bez koncentracji nad ich wdrożeniem)
„w bok” – dostrzegamy nietypowe rozwiązania. Myślenie lateralne, dotyczy rozwiązywania problemów w sposób pośredni, kreatywny, wykorzystując rozumowanie, które nie jest oczywiste, oraz angażowanie pomysłów, które nie są wynikiem zastosowania tradycyjnej logiki postępowania krok po kroku. Według de Bono myślenie lateralne celowo dystansuje się od standardowego postrzegania kreatywności:
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
20
C R EA T .Y W NOŚĆ
WIĘĆEJ O KREATYWNOŚĆI
S
łownik PWN definiuje „kreatywność”,
odgrywaniem przedstawień, rzeźbiarstwem, ma-
jako tworzenie czegoś nowego lub
larstwem, tworzeniem literatury, graniem na in-
oryginalnego.
strumentach itp. Bez względu na kulturę, krea-
Po wprowadzeniu terminu „Kreatywności” jest istotne, aby przeprowadzić dalszą, głębszą
tywność jest słowem mającym konotacje z pozytywną energią, i siłą.
analizę w celu uporządkowania metodyki
Z drugiej jednak strony jest dla nas czymś
Kreatywnego Rozwiązywania Problemów.
niezwykłym łączenie kreatywności z wyrażeniami
Większość z nas może łatwo stworzyć nieformalną definicję kreatywności. Zazwyczaj łączymy kreatywność z terminami takimi jak: nowość, niezwykłość, nieprzeciętność, wyobraźnia, unikalność, otwartość, pomysłowość czy z czymś radykalnie innym. Jest powszechnym łączenie kreatywności ze sztuką: komponowaniem,
ROZDZIAŁ 1
takimi jak użyteczność, wartość i celowość. Jeżeli zagłębimy się bardziej, zobaczymy, że często odbieramy kreatywność, jako coś, co nie jest zbyt wartościowe, a niekiedy jest nawet czymś trochę negatywnym. Istnieje kilka szczególnych mitów na temat kreatywności, które są rozprzestrzeniane przez ludzi.
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
21
TAJEMNICZOŚĆ
N
iektórzy z nas sądzą, że kreatywność jest czymś TAJEMNICZYM i ZGADKOWYM, nie może być wyuczona czy nauczana.
Powszechne jest przeświadczenie, że kreatywność bierze się z jakiegoś zewnętrznego źródła, nad którym żadna jednostka nie może mieć kontroli. Taki stan postrzegania kreatywności jest mylny, i staje się problemem, hamującym lub zakłócającym pragnienie i poczucie własnej kreatywności, którą można by wykorzystywać na co dzień.
L
iczni uważają, że kreatywność jest czymś
MAGIA
MAGICZNYM I MISTYCZNYM, a jedynie uprzywilejowani są nią obdarzeni.
Jeżeli podzielasz taki pogląd, wówczas dzielisz ludzi na dwie kategorie: tych, co ją mają i tych, co nie. Mit ten zniechęca ludzi do mówienia o tym jak wykorzystują swoją kreatywność i jak ją kształtują.
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
T
22
rzecim
popularnym
uznawanie
mitem,
kreatywności
za
jest
coś
z
pogranicza szaleństwa, absurdalności i
dziwactwa.
Innymi
słowy,
bycie
SZALEŃSTWO
kreatywnym
oznacza, bycie nieco dziwnym, zwariowanym czy nienormalnym. Sugeruje, że kreatywność nie jest zdrowym zachowaniem i należy jej unikać. W obliczu tak wielu przesądów cudem jest, że kreatywność w ogóle wzięto pod uwagę, jako przedmiot poważnych studiów i badań. Jednakże istnieje alternatywny zbiór twierdzeń i przekonań na temat kreatywności, który pozwala nam w bardziej produktywny sposób ją rozwijać i poznawać. Poniżej kilka z nich:
„Nie ma na świecie nic równie potężnego jak pomysł, którego czas właśnie nadszedł”, Victor Hugo – francuski poeta i dramaturg. „Wątpliwość nie jest przyjemnym stanem umysłu, lecz pewność jest śmiesznym.”, Voltaire – pisarz, historyk, filozof. „Najlepszym sposobem, by wpaść na dobry pomysł jest... Mieć wiele pomysłów.”, Linus Pauling – chemik, biochemik, aktywista, dwukrotny laureat Nagrody Nobla.
ROZDZIAŁ 1
METODA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
23
UCZENIE SIĘ KREATYWNOŚĆI
C
zy wiesz, że kreatywność jest umiejętnością, której można się nauczyć, stymulować, rozwijać i stosować?
By zbudować twórczą wiarę w siebie, należy przezwyciężyć obawy, które mogą każdego z nas blokować:
Strach przed wyjściem poza własną strefę komfortu –Strach przed nieznanym ( typowy dla ludzi dorosłych) – odczuwamy lęk przed podjęciem wyzwania i robieniu czegoś, czego zazwyczaj nie robimy.
Strach przed tym, co mogą powiedzieć inni – osądzanie – autocenzura – osądzanie samego siebie
Strach przed faktycznym podjęciem działań – nie można zostawiać ich tylko na papierze
Obawa przed brakiem kontroli – niepokój – nie ma potrzeby kontrolowania wszystkiego przez cały czas.
Ważne jest także, aby zaakceptować, że:
Niektóre pomysły nie są dobre
Inni
ludzie
mogą
mieć
lepsze pomysły .
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
24
Istnieje kilka sposobów mierzenia kreatywności. Jednym z interesujących sposobów jej analizy jest wzięcie pod uwagę CZTERECH PODSTAWOWYCH ELEMENTÓW /UMIEJĘTNOŚCI / ASPEKTÓW takich jak:
PŁYNNOŚĆ: Umiejętność tworzenia wielu pomysłów, wymyślanie jak najwięcej możliwych rozwiązań, czasem wręcz absurdalnych. ELASTYCZNOŚĆ : Zdolność do kreowania różnych rodzajów koncepcji. Podczas etapu tworzenia pomysłów, nie krytykujemy, nie odrzucamy żadnych rozwiązań. Każde z nich, nawet najbardziej absurdalne i wydawałoby się niemożliwe do realizacji, może się okazać w odpowiednich warunkach genialne. PRZETWARZANIE/ANALIZA : Zdolność do pracy nad szczegółami, zgłębienia tematu, mieszanina różnych punktów widzenia. Możemy dowolnie układać elementy nowego rozwiązania, możemy zmienić definicje naszego problemu, a nawet istniejące zasady. ORYGINALNOŚĆ : Innowacyjność, tworzenie nowości, unikalnych rozwiązań
ROZDZIAŁCHAPTER 2 METODYKA 2 - SHARING CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
25
ROZDZIAŁ 2 Metodyka Kreatywnego Rozwiązywania Problemow dla zrownowazonego stylu zycia w miescie w oparciu o ekonomię dzielenia się: myslimy w sposob kreatywny i zrownowazony.
METODYKA KREATYWNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMOW A ZROWNOWAZONY STYL ZYCIA W MIESCIE
W
2010 roku IBM przeprowadził ankietę wśród 1500 dyrektorów i prezesów firm z 60 krajów oraz 33
branż. Wynik badań pokazał, że kreatywność jest
C
PS stanowi multidyscyplinarne podejście, zajmujące się bezpośrednią stymulacją wykorzysty-
wania kreatywności, jako istotnej umiejętności w
kluczowym elementem przyszłego sukcesu i
trudnych sytuacjach, z którymi mamy do
zdolności przywódczych. Kreatywność jest
czynienia w codziennym życiu. Dzięki tej
umiejętnością, której można się nauczyć przy
metodzie stymulowana jest także pewność
użyciu odpowiednich metod i praktycznych
siebie w wykorzystaniu kreatywności w różnych
ćwiczeń, jak również poprzez próbowanie i
sytuacjach. CPS może być używane także na
naukę myślenia poza utartymi schematami.
poziomie miejskim, do wzmacniania rozwiązań przyjaznych środowisku, schematów konsumpcji,
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
26
dla wspierania aktywnej partycypacji obywateli, oraz tworzenia podstaw dla funkcjonowania przedsiębiorczości społecznej. U podstaw tego przewodnika leży idea wykorzystania CPS w pewnych kluczowych obszarach rozwoju społeczno-instytucjonalnego oraz gospodarczego w Europie, jak trendów w urbanizacji, aktywnego obywatelstwa, zrównoważonego rozwoju czy trendów w konsumpcji. W tym rozdziale przedstawimy kilka NARZĘDZI, MOTED I ĆWICZEŃ z metodyki CPS, wraz z konkretnymi celami, oraz przemyśleniami na temat możliwych usprawnień i zmian w miejskim stylu życia.
KREATYWNE MYSLENIE: CWICZENIA I NARZĘDZIA
W
dalszej części przewodnika znaj-
LOSOWE OBRAZY (ang. RANDOM IMAGES) :
duje się zbiór ćwiczeń pomocnych
ćwiczenie pokazujące, jak działa
w rozwoju umiejętności z zakresu
kreatywność i że każdy z nas może być
CPS, oraz ich wykorzystania w kontekście zrównoważonego, miejskiego stylu życia opartego o ekonomię dzielenia się.
kreatywny.
OUTSIDE THE BOX) : metoda wykorzystywana
Poćwiczmy, zatem naszą kreatywność!
do treningu umiejętności kreatywnego myślenia.
Oto proponowane narzędzia, metody i ćwiczenia w kontekście zrównoważonego, miejskiego stylu
życia opartego na ekonomii dzielenia się. (Po każdym ćwiczeniu znajduje się kilka refleksji,
MYŚLENIA POZAPUDEŁKOWE (ang. THINK
MYŚLENIE RÓWNOLEGŁE : podejście do myślenia kreatywnego.
SMETODA SZEŚCIU KAPELUSZY : a technika
odnoszących się do metodyki)
wykorzystywana do myślenia na temat
:
złożonych kwestii.
KREATYWNOŚĆ jest umiejętnością, której można się nauczyć, stymulować, rozwijać i stosować? ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
27
Ć Masz
90
wiczenie zdolności kreatywnych
sekund
na
wykonanie
następującego ćwiczenia:
SUGESTIE:
Wyobraź sobie, że obiekt ten może być różnych
Poniżej znajdziesz dwa LOSOWE
rozmiarów. Spisz wszystko, co możesz z nim
OBRAZY
zrobić.
Wypisz jak najwięcej możliwych
Wyobraź sobie, że masz dostęp do ogromnej ilości
zastosowań dla przedstawionych na
tych obiektów – tak jakby ktoś nagle dostarczył Ci
obrazie obiektów
je do domu, czy zaczęłyby spadać z nieba, niczym deszcz
BĄDŹ PRZY TYM KREATYWNY!!!
Spróbuj nie koncentrować się na zwyczajowym wykorzystaniem tych obiektów; staraj się wymyślić inne, bardziej kreatywne sposoby ich wykorzystania
PAMIĘTAJ, że nie ma jedynego
właściwego rozwiązania.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
28
ĆWICZENIE 1
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————-
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
29
ĆWICZENIE 2
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————-
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
30
REFLEKSJE NA TEMAT ĆWICZENIA METODĄ LOSOWYCH OBRAZÓW
Oto ćwiczenia, które stanowią idealną rozgrzewkę przed treningiem. To ćwiczenie jest wykorzystywane, jako trening wprowadzająca do zrozumienia, czym jest kreatywność. To ćwiczenie jest wykorzystywane do mierzenia jednego z elementów kreatywności, o którym była mowa w poprzednim rozdziale, czyli PŁYNNOŚCI.
Pierwszy obraz jest dobrze znanym przedmiotem, by dać możliwość kreatywnego myślenia w obrębie własnej strefy komfortu. Drugi obraz przedstawia obiekt związany z przestrzenią miejską: np. miejsce spotkań w naszej okolicy.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
31
METODY ROZWOJU ZDOLNOSCI KREATYWNYCH
MYŚLENIE POZA PUDEŁKIEM T H I N K O U T S I D E THE B O X
Empiryczne badania naukowe pokazują, że ćwiczenie kreatywnego myślenia przyniesie zmianę w zachowaniu jednostki czy kultury organizacji, jeżeli zostaną spełnione następujące kryteria: • Ćwiczenie zapewnia, że podstawowe zasady kreatywnego myślenia są akceptowane i stosowane przez uczestników.
x o x x o x o x o
• Ćwiczenie łączy techniki i narzędzia kreatywnego myślenia z modelem procesu twórczego, tak, aby uczestnicy wiedzieli, w którym momencie należy użyć, konkretnego narzędzia, by skuteczniej pobudzać i lepiej zrozumieć procesy kreatywności.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
32
T H I N K O U T S I D E THE B O X
(5)
Jedną z najlepszych metod tworzenia umiejętności kreatywnego myślenia jest ćwiczenie zachęcające do „myślenia poza pudełkiem” ( z j. ang. THINK OUTSIDE THE BOX). Termin oznacza to myślenie poza utartymi schematami, w inny niż tradycyjny sposób. Jako „pudełko” uznajemy wszystko to, co mieści się w ramach tradycyjnego, standardowego sposobu postrzegania. Myślenie „poza pudełkiem” oznacza więc myślenie w nowy, bardziej prowokacyjny sposób, by zrozumieć problem i zaproponować rozwiązania inaczej, niż robimy to zazwyczaj. Głównym powodem stosowania tej techniki jest fakt, że mózg korzysta z utworzonych przez siebie schematów i w sposób schematyczny proponuje potencjalne rozwiązania problemu. Jest to zdolność, nad którą trzeba pracować – wszyscy używamy naszych własnych „pudełek”. Jeśli ciągłe poszukujemy pomysłów, nowych sposobów rozwiązania problemu, wówczas mamy szanse wyjść poza tą sferę. W myśleniu „poza pudełkowym” nie występuje coś takiego jak „porażka”, zamiast tego mamy do czynienia z doświadczeniem uczenia się.
x o x x o x o x o ROZDZIAŁ 2
o
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
33
ĆWICZENIE 1
Jakie rozwiązania możesz zaproponować w poniższych zagadnieniach? Pamiętaj by użyć prowokacji i aby myśleć nieszablonowo! W lokalnym komitecie zostałeś/zostałaś wytypowany/wytypowana, jako motywator, którego zadaniem jest aktywowanie społecznej partycypacji.
a) W jaki sposób wciągniesz ludzi ze swojej okolicy do działania? ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
b) W jaki sposób upowszechnisz i zaprezentujesz lokalnej społeczności różne pomysły zaproponowane przez mieszkańców?
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
34
REFLEKSJE NA TEMAT MYŚLENIA POZA PUDEŁKIEM
PROWOKACJA odgrywa kluczową rolę w wyjściu poza własną strefę komfortu, aby odkryć coś nowego;
Porażka jest uznawana, jako krok do sukcesu;
Przedstawione w ćwiczeniu zdarzenie może mieć miejsce w przestrzeni miejskiej; dwa wyzwania muszą zostać podjęte w kontekście promocji aktywnego udziału obywateli: - Wykrycie zainteresowania; - Dzielenie się pomysłami.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
35
PODEJSCIE DO MYSLENIA KREATYWNEGO
PARALLEL THINKING–MYŚLENIE RÓWNOLEGŁE
Edward De Bono, posiadacz stopni naukowych w dziedzinach filozofii i fizjologii, jest światowym autorytetem w bezpośrednim nauczaniu tzw. „twórczego myślenia” autorem popularnego określenia „lateral thinking” ( w j. pol. „myślenie równoległe”). Myślenia równoległe, kreatywne to patrzenie na daną sprawę, z różnych stron to szukanie alternatywnych podejść. Aby wykształcić taką umiejętność, niezbędne jest stworzenie środowiska, które sprzyja powstaniu takiego typu myślenia. Myślenie równoległe jest definiowane, jako proces myślenia, w którym uwaga skierowana jest w różnych kierunkach. Myślenie równoległe stosowane w grupie, skutecznie chroni przed podejściem kontradyktoryjnym (czyli sporu, jaki ma miejsce np. w sądach). W debacie spornej celem jest udowodnienie lub zaprzeczenie postawionym tezom przez jedną z (zazwyczaj) dwóch stron sporu. Jest to także określane mianem podejścia dialektycznego. W myśleniu równoległym uczestnicy dyskusji przedstawiają jak najwięcej równoważnych twierdzeń. Ta metoda zmienia konfrontację, ze zwykłego argumentowania i bronienia swoich racji, w konstruktywną debatę. Prowadzi to do zbadania przedmiotu dyskusji, w sposób, w którym uczestniczą wszyscy. Stosując tą technikę myślimy inaczej, a tym samym postrzegamy sytuację z zupełnie innej strony. Śledząc wpływ naszych uczuć i emocji, jesteśmy w stanie zobaczyć, jak wielkie one mają znaczenie dla jakości i efektywności rozwiązywania trudnej sytuacji. Istotne jest, by proces odbywał się w sposób zdyscyplinowany, a wszyscy uczestnicy działali wspólnie i harmonijnie budowali dyskusję.
Od kontradyktowyjności
Do równoległości
Na przykładzie poprzedniego ćwiczenia staje się jasne, że aby poprawić jakość życia i stworzyć wspólnotę na obszarze miejskim, można wykorzystywać proces myślenia równoległego.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
36
REFLEKSJE NA TEMAT MYŚLENIA RÓWNOLEGŁEGO
Bardziej niż ćwiczenie jest to podejście:
by sterować procesem myślenia,
by dzielić się pomysłami,
by łączyć idee ;
To podejście jest kluczowe za każdym razem, gdy myśli się o miejskim stylu życia opartym o dzielenie się i ekonomię dzielenia się.;
Zmiany stylu życia w środowisku miejskim muszą rozwijać się od poziomu sąsiedztwa, lokalnej wspólnoty, a nie od poziomu globalnego.
Jedynie transformacja na poziomie lokalnym może zapoczątkować proces sieciowania, który bierze swój początek w małej wspólnocie/komitywie, by z czasem przerodzić się w środowiskowy trend lub globalną inicjatywę.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
37
TECHNIKI MYSLENIA NAD ZŁOZONYMI KWESTIAMI
METODA SZEŚCIU KAPELULSZY
Metoda sześciu kapeluszy jest techniką przewidzianą do myślenia nad skomplikowanymi kwestiami. Podejście to opiera się na założeniu, że w momencie, kiedy myślimy nad złożonymi kwestiami jesteśmy przepełnieni emocjami, logiką, informacjami, optymizmem czy kreatywnością. Metoda Sześciu Kapeluszy została zaprojektowana przez Edwarda de Bono, który opisał ją, jako narzędzie do indywidualnego lub grupowego myślenia z wykorzystaniem motywu sześciu kolorowych kapeluszy. Sześć kapeluszy oraz idea myślenia równoległego stanowią środki grupowego planowania procesu myślenia w sposób spójny i szczegółowy, by uczynić proces myślenia bardziej efektywnym. Dlaczego kapelusze? Jest to angielskie powiedzenie „włożyć myślową czapkę”, co oznacza ruszyć głową, zastanowić się nad czymś. Stąd skojarzenie między myśleniem, a nakryciem głowy. Ponadto nakrycie głowy jest związane z rolą jakąś ktoś odgrywa w określonej chwili. Kapelusz łatwo włożyć i zdjąć, nie jest przytwierdzony do głowy – to ważna cecha.
Myślenie za pomocą kapeluszy. Kapelusze myślowe wspomagają proces myślenia. Myślenie staje się grą o określonych zasadach, bez napominania i krytykowania. Zamiast niekończących się dyskusji mamy do czynienia ze zdyscyplinowanym rozważaniem zagadnienia.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
38
METODA SZEŚCIU KAPELULSZY
Świadome role myślowe. Metoda 6 myślowych kapeluszy polega na odgrywaniu ról przy pomocy rekwizytu kapelusza, identyfikowanego kolorem. Zastosowanie jednego kapelusza polega na przyjmowaniu jednego przypisanego do niego punktu widzenia. Wkładanie kapelusza myślowego, a częste odgrywanie roli myśliciela powoduje, że stajesz się myślicielem. Kiedy zmieniamy kapelusze, zmieniamy role. Stajemy się zespołem różnych myślicieli posługujących się tą samą głową.
Czemu służą myślące kapelusze? Granie określonej roli- kapelusze pozwalają nam bez lęku myśleć i mówić to, o czym w innej sytuacji nie pomyślelibyśmy ani nie powiedzieli. Ukierunkowanie uwagi – kapelusze pozwalają nam skierować uwagę na różne aspekty zagadnienia. Łatwe zasady gry – łatwe do wdrożenia i zapamiętania”
De Bono identyfikuje sześć różnych kierunków, według których podąża nasz sposób myślenia. W każdym z tych kierunków, mózg identyfikuje i przekazuje do świadomości informacje według jednego ze sposobów patrzenia na sprawę (jak np. poprzez instynkt, pesymistyczne spojrzenie czy kierując się neutralnymi faktami). Żaden z tych kierunków nie jest pierwotnym, naturalnym sposobem myślenia, a raczej reprezentuje wyniki tego procesu i jak go przedstawiamy. Ponieważ „kapelusze” nie reprezentują naturalnego sposobu myślenia, każdy z nich musi być wykorzystywany przez ograniczony czas. W dodatku niektórzy będą czuli, że wykorzystywanie pewnych kapeluszy może być nieproduktywne, niewygodne oraz utrudniać właściwą ocenę. Wrażliwość na bodźce Jest to ważne zachowanie związane z instynktem przetrwania, ponieważ każda nieszablonowa rzecz może być czymś groźnym. Metoda sześciu kapeluszy jest swoistym rdzeniem krytycznego myślenia i obiektywnej oceny sytuacji. Kapelusze reprezentują sześć krytycznych sposobów myślenia o złożonych kwestiach.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
39
ZNACZ ENIE KOLORÓW
Biały Kapelusz — Opiera się na neutralnych faktach, liczbach, informacjach. Argumentuje na płaszczyźnie rzeczowej. Co można powiedzieć opierając się na konkretnych danych. INFORMACJE
Czerwony Kapelusz — Ukazuje emocje i uczucia, zarówno pozytywne i negatywne, wyraża przypuszczenia i kieruje się intuicją. Co czuje w związku z określoną sprawą? EMOCJE, UCZUCIA, INTUICJA, INSTYNKT.
Czarny Kapelusz — Widzi wszystko w czarnych kolorach, wnosi trudności, wszystko dla niego jest niemożliwe, wydaje negatywne sądy „ adwokat diabła”. Jakie są niebezpieczeństwa, jakie czyhają kłopoty? Związany jest z PROBLEMAMI, RYZYKIEM I RISKS.
Żółty Kapelusz — Jest optymistą, widzi świetlana przyszłość, wszystko jest dla niego pozytywne, myśli konstruktywnie. Związany jest z KORZYŚCIAMI I MOŻLIWOŚCIAM.
Zielony Kapelusz — Zielony kapelusz oznacza twórczość, nowe pomysły, podejście innowacyjne. Jak wykorzystać dany pomysł? Związany jest z KREATYWNOŚCIĄ i NIESZABLONOWYM MYŚLENIAM.
Niebieski Kapelusz — Charakteryzuje się chłodnym dystansem, pilnuje innych kapeluszy ( wewnętrzny sędzia). Czy jakiś kolor nie jest preferowany? Jest odpowiedzialny za organizowanie, syntezę, konkluzję, wnioski. ZARZĄDZANIE MYŚLENIEM. Źrodlo: Joanna Miłek, Metoda 6 kapeluszy De Bono, 2011.01.24 http://www.45minut.pl/publikacje/22333/
Zastanów się, w którym z kapeluszy czujesz się najwygodniej?
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
40
ĆWICZENIE
1
DOŚWIADCZENIE WYKORZYSTAJ BIAŁY KAPELUSZ
Fakty KONTEKST: W TWOJEJ OKOLICY WZROSŁA ILOŚĆ WŁAMAŃ DO MIESZKAŃ. PYTANIE:
CO WIEMY? CO POTRZEBUJEMY WIEDZIEĆ?
ZADANIE:
WYOBRAŹ SOBIE, ŻE JESTEŚ DZIENNIKARZEM; OPISZ SYTUACJĘ UNIKAJĄC JEDNAK JA KICHKOLWIEK OSOBISTYCH STANOWISK I OCEN SYTUACJI.
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
41
ĆWICZENIE
2
DOŚWIADCZENIE WYKORZYSTAJ CZERWONY KAPELUSZ
UCZUCIA KONTEKST: W TWOJEJ OKOLICY LOKALNE WŁADZE SAMORZĄDOWE POSTANOWIŁY SPRZEDAĆ OGÓLNODOSTĘPNE TERENY ZIELONE PRYWATNYM INWESTOROM. INTENSYWNOŚĆ ZABUDOWY W TWOIM REJONIE ZNACZNIE WZROŚNIE. PYTANIE:
JAK SIĘ Z TYM CZUJESZ?
ZADANIE:
SPRÓBUJ WYPISAĆ WSZYSTKIE SWOJE ODCZUCIA I EMOCJE, ZARÓWNO POZYTYWNE JAK I NEGATYWNE.
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
42
ĆWICZENIE
3
DOŚWIADCZENIE WYKORZYSTAJ ŻÓŁTY KAPELUSZ
KORZYŚCI KONTEKST: W TWOJEJ OKOLICY POJAWIŁA SIĘ INICJATYWA BANKU CZASU, GDZIE ZAANGAŻOWANI MIESZKAŃCY OFERUJĄ SWÓJ WOLNY CZAS I UMIEJĘTNOŚCI, BY ŚWIADCZYĆ POMOC INNYM. PYTANIE:
JAKIE SĄ KORZYŚCI I POZYTYWNY WPŁYW TAKIEJ DZIAŁALNOŚCI?
ZADANIE:
SPRÓBUJ WYPISAĆ I OPISAĆ WSZYSTKIE POZYTYWNE ELEMENTY INICJATYWY TYPU BANK CZASU, ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI.
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
43
ĆWICZENIE
4
DOŚWIADCZENIE WYKORZYSTAJ CZARNY KAPELUSZ
OSTROŻNOŚĆ KONTEKST: W TWOJEJ OKOLICY POJAWIŁA SIĘ INICJATYWA BANKU CZASU, GDZIE ZAANGAŻOWANI MIESZKAŃCY OFERUJĄ SWÓJ WOLNY CZAS I UMIEJĘTNOŚCI, BY ŚWIADCZYĆ POMOC INNYM. PYTANIE:
JAKIE JEST RYZYKO I SŁABOŚCI TEJ INICJATYWY?
ZADANIE:
SPRÓBUJ ZNALEŹĆ MOŻLIWE ZAGROŻENIA, I SŁABE PUNKTY BANKU CZASU.
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
44
ĆWICZENIE
5
DOŚWIADCZENIE WYKORZYSTAJ NIEBIESKI KAPELUSZ
PROCES KONTEKST: W TWOJEJ OKOLICY ORGANIZOWANE JEST OTWARTE SPOTKANIE NA TEMAT NOWEJ GOSPODARKI ODPADAMI I RECYKLINGU. PYTANIE:
JAK ZORGANIZOWAŁBYŚ/ZORGANIZOWAŁABYŚ TAKIE SPOTKANIE?
ZADANIE:
WYOBRAŹ SOBIE, ŻE JESTEŚ ODPOWIEDZIALNY/ODPOWIEDZIALNA ZA PRZYGOTOWA NIE PLANU SPOTKANIA. WYPISZ W PUNKTACH ARGUMENTY, KTÓRE POWINNY BYĆ OMÓWIONE, ORAZ OPISZ WYZWANIA, JAKIM MUSI SPROSTAĆ LOKALNA SPOŁEC ZNOŚĆ, W ZWIĄZKU ZE ZMIANAMI.
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
45
ĆWICZENIE
6
DOŚWIADCZENIE WYKORZYSTAJ ZIELONY KAPELUSZ
KREATYWNOŚĆ KONTEKST: OPUSZCZONA PRZESTRZEŃ PUBLICZNA MA ZOSTAĆ WKRÓTCE ZREWITALIZOWANA I PONOWNIE ODDANA DO UŻYTKU SŁUŻĄC MIESZKAŃCOM. PYTANIE:
JAKIE SĄ INNOWACYJNE, POTENCJALNE SPOSOBY JEJ ZAGOSPODAROWANIA?
ZADANIE:
POSTARAJ SIĘ STWORZYĆ POMYSŁY, W JAKI SPOSÓB TEN OBSZAR MOŻE PRZYSŁUŻYĆ SIĘ MIESZKAŃCOM Z TWOJEJ OKOLICY.
———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ———————————————————————————————————————————————————————————————— ————————————————————————————————————————————————————————————————
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
46
REFLEKSJE NA TEMAT METODY SZEŚCIU KAPELUSZY
Ta metoda jest dobrze znana i intensywnie wykorzystywana w celach edukacyjnych. Problemy najlepiej się rozwiązuje myśląc o nich w uporządkowany sposób, patrząc na nie z konkretnego punktu widzenia, a następnie celowo zmieniając punkt widzenia na inny. W momencie, gdy nie można pokonać jakichś trudności warto założyć inny „kapelusz”, może wówczas łatwiej znajdziesz rozwiązanie. Ćwiczenia koncentrowały się na możliwych działaniach w środowisku miejskim, zaczynając od zadania wymagającego bardziej neutralnego podejścia. Dla kontrastu, ostatnie z zadań było całkowicie poświęcone kreatywności. Jeżeli Twoja społeczność lokalna musi zmierzyć się z wyzwaniem, wymagającym nowego, innego podejścia do tematu, możesz zaproponować wykorzystanie tej metody na spotkaniu. Omawiajcie temat wspólnie, ale każda z osób niech „ubierze” jeden z kapeluszy De Bono i trzyma się tej konkretnej perspektywy. To pozwoli wam poznać wiele różnych punktów widzenia i odkryć wiele ciekawych pomysłów i rozwiązań.
ROZDZIAŁ 2
METODYKA CPS DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
47
ROZWAŻANIA KOŃCOWE
Kreatywne rozwiązywanie problemów jest metodą złożoną i zróżnicowaną, ale dosyć skuteczną, gdy jest powiązana z określonym powodem lub celem. Celem opisanym i wybranym w pierwszym i drugim rozdziale jest połączenie innowacji w środowisku lokalnym z działaniem i aktywnym uczestnictwem członków lokalnej społeczności. W naszej opinii takie podejście nie jest w pełni wystarczające i wymaga także zmiany mającej wpływ na osobiste i bardziej intymne elementy. Z tego powodu wybraliśmy Programowanie Neurolingwistyczne (NLP), jako subiektywne narzędzie możliwe do wykorzystania w kształtowaniu wartości w przestrzeni miejskiej, w której żyją mieszkańcy. Kolejne rozdziały przedstawiają NLP i jego zastosowania w zrównoważonym stylu życia w mieście (Urban Sharing Lifestyles.).
ROZWAŻANIA KOŃCOWE PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
48
ROZDZIAŁ 3 Neurolingwistyczne programowanie (NLP)
WPROWADZENIE
Neurolingwistyczne Programowanie lub Neuro-Lingwistyczne Programowanie (ang. Neuro-Linguistic Programming w skrócie NLP); zostało stworzone przez Richarda Bandlera i dr Johna Grindera w latach siedemdziesiątych XX wieku. Bandler, będący studentem studiów magisterskich z zakresu informatyki i matematyki oraz Grinder, profesor lingwistyki, badali osoby uchodzące za świetnych, komunikatywnych mówców. Historia NLP bierze swój początek w badaniach nad skutecznością terapii prowadzonej przez terapeutów poprzez wykorzystywanie różnych metod komunikacji z trudnymi pacjentami i sposobu, w jaki docierają do nich. Bandler i Grinder systematycznie studiowali badania światowej sławy psychoterapeutów, jak Virginia Satir (twórczyni terapii rodzinnej), Fritz Perls (założyciel Gestalt Psychology) czy Milton H. Erickson (kluczowa postać w rozwoju klinicznej hipnoterapii). Bandler i Grinder czerpali także inspirację z lingwistów takich jak Noam Chomsky i Alfred Korzybski; psychoterapeuty Paula Watzlawicka i społecznego antropologa Gregorego Batesona (1).
WPROWADZENIE Introduction to NLP – Video by Inova Consultancy
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
49
Obecnie, NLP koncentruje się bardziej na stosowaniu, niż na samych jego teoretycznych modelach. Eksperci z różnych dziedzin wykorzystują narzędzia NLP i wprowadzają je do obszarów swoich działań. NLP może pomóc zachęcić do nowych sposobów myślenia i podejmowania wyboru, polegając na pozytywnych intencjach leżących u podstaw wszelkich działań. NLP Może być wykorzystywane, jako narzędzie do zmiany paradygmatu (lub sposobów myślenia), zrozumienia innych i budowania społecznej spójności. Dowiedz się więcej: http://cyfroteka.pl/szukaj.php?q=NLP
WHAT IS NLP? NEURO LINGUISTIC PROGRAMMINGS VIDEO by Richard Bandler
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
50
CO KRYJE SIĘ ZA SKROTEM NLP?
N
EURO
Przedrostek Neuro – odnosi się do naszego systemu neurologicznego, czy systemu nerwowego, dzięki któremu zbieramy i przetwarzamy informacje, zarówno świadomie, jak i nieświadomie, poprzez 5 naszych zmysłów:
L
INGWISTYCZNE Język
i
inne
niewerbalne
systemy, przez które nadajemy znaczenie
naszej
mentalnej
reprezentacji świata. W NLP
lingwistyka to nauka o tym, jak nasza mowa ciała i język wpływają na nasze doświadczenia.
Wzrok - Widzenie Słuch -Słyszenie Dotyk – Kinestetyka (kinestetyka może także odnosić się do emocji), bodźce czuciowe Węch - Zapach, zmysły somatyczne
N
Smak –doznania smakowe
P
L
P
ROGRAMOWANIE Wewnętrzne schematy, programy i strategie, których używamy do osiągnięcia konkretnego rezultatu. Zazwyczaj są one podświadome, a NLP pomaga nam być ich bardziej świadomym,
a także pozwala je reorganizować, zmieniać, „programować”, tak by osiągać lepsze rezultaty. Ten aspekt mocno czerpie z teorii uczenia się i odnosi się do tego, w jaki sposób kodujemy i psychicznie reprezentujemy nasze doświadczenia. Nasze osobiste programowanie składa się procesów wewnętrznych i strategii, które wykorzystujemy przy podejmowaniu decyzji, uczeniu się, ewaluacji czy rozwiazywania problemów (1). Nasze wewnętrzne programy przypominają programy komputerowe. Sposób, w jaki widzimy świat jest w nas zaprogramowany od najmłodszych lat – poprzez środowisko, rodziców, doświadczenia itd. NLP pomaga zidentyfikować te schematy myślenia oraz „ustawić” nasz sposób postrzegania, tak, byśmy byli bardziej świadomi swoich pomysłów i ich wpływu na nasze zachowanie.
ROZDZIAŁ 3
Dowiedz się więcej: https://neurolingwistyka.com/neuro-lingwistyka
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
51
LINGWISTYCZNE Twój język: sposób, w jaki wykorzystujesz swoją mowę, oraz to, w jaki sposób wpływasz na otoczenie
PROGRAMOWANIE Twoje zachowanie: sposób, w jaki układasz swoje pomysły i działania skutkujące przewidywanymi i nieprzewidywanymi rezultatami.
NEURO Proces myślenia: sposób, w jaki wykorzystujesz swoje zmysły by rozumieć, co dzieje się wokół Ciebie
CZYM NAPRAWDĘ JEST NLP
NLP może być opisane na wiele sposobów. Formalna definicja to „nauka o strukturze subiektywnego doświadczenia człowieka”
„Jak robimy to, co robimy? Jak myślimy? Jak się uczymy? Jak wpadamy w złość? Jak ludzie wybitni w rozmaitych dziedzinach osiągają tak wiele? NLP poznaje sposoby naszego myślenia i czucia oraz bada, czy też „modeluje” doskonałość we wszystkich zawodach. Tego, co odkryje może potem nauczać innych. Celem jest doskonałość dla wszystkich (Joseph O’Connor, Ian McDermot). Techniki NLP korzystnie wpływają na podejmowane w niemal każdej dziedzinie.
przedsięwzięcia
NLP to: za www.psychologia.net.pl/slownik.php? level=69 oraz neurolingwistyka.com/ stowarzyszenie-nlp/
ROZDZIAŁ 3
Sztuka i nauka komunikowania.
Klucz do uczenia się
Sposób na zrozumienie ludzkich zachowań
Sposób wpływania na innych i manipulowania.
Sposób na zrozumienie jak działa nasz mózg
Zbiór narzędzi do osobistej lub organizacyjnej przemiany.
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
52
FILARY NLP
Programowanie Neuro - Lingwistyczne (NLP) opiera się głównie na czterech zasadach, czy „filarach”. Przyjrzyjmy się im nieco bliżej. Rapport (ang. Rapport, popularnie spolszczony, jako „raport”/relacja) jest to sytuacja, czy proces zachodzący między różnymi osobami, w wyniku którego tworzy się i utrzymuje stan wzajemnego zaufania i zrozumienia. Rapport to Jak budujemy relacje z innymi ludźmi. Dla przykładu, zazwyczaj tworzymy dobry „rapport” z naszymi przyjaciółmi i rodzicami; czyli z ludźmi, z którymi chcemy spędzać czas. Jeżeli udaje nam się tworzyć „rapport” z innymi, np. w miejscu pracy, pozwala nam to osiągać lepsze rezultaty. Świadomość sensoryczna: to bycie bardziej świadomym otaczającej nas rzeczywistości, wykorzystywanie naszych wszystkich zmysłów by być bardziej świadomym tego, co inni czują bądź myślą. Myślenie o rezultatach: koncentracja na tym, co chcemy osiągnąć lub zdobyć, nie na aktualnych problemach. Elastyczność behawioralna: bycie zdolnym do postrzegania zjawisk z różnych perspektyw, podejście do problemu w niekonwencjonalny sposób, zamiast tkwienia w tradycyjnych schematach. Wyobraź sobie dziecko układające puzzle – wypróbuje wszystkie elementy, by znaleźć ten jedyny, który pasuje. Ilstracja: The four pillars of NLP (14)
Rapport
ROZDZIAŁ 3
Świadomość sensoryczna
Myślenie o rezultatach
Elastyczność behawioralna
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
53
PONIŻEJ PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA FILARÓW NLP W CODZIENNEJ SYTUACJI
Wynająłeś/-aś mieszkanie parze. Po kilku dniach, kiedy wracasz do domu zauważasz, że drzwi wejściowe zostały uszkodzone. Dzwonisz do kobiety, której wynajmujesz, ta jednak okazuje się być mało pomocna, a wręcz momentami niemiła. Musisz wykorzystać wszystkie swoje umiejętności, aby zbudować z nią relację („rapport”), zanim dojdzie do porozumienia w sprawie zapłaty za uszkodzenia. Musisz wykorzystać swoje zmysły, w szczególności słuch, aby uważnie wysłuchać, co ma do powiedzenia, kontrolować swoje emocje zanim zdecydujesz się na odpowiedź. W swojej głowie musisz jasno określić cel, który chcesz osiągnąć w dyskusji, jak na przykład czy chcesz by zapłacili Ci bezpośrednio, czy żeby sami wynajęli kogoś, kto naprawi szkody. W końcu musisz być także elastyczny/elastyczna w swoim zachowaniu, rozważając wszelki opcje, na wypadek, gdyby nie udało ci się osiągnąć oczekiwanego rezultatu za pierwszym razem.
ĆWICZENIE
Spróbuj pomyśleć o sytuacji, w której miałeś/miałaś problem z kimś, z kim masz trudne relacje. Wykorzystaj każdy z filarów do analizy tej sytuacji. Czy zbudowałeś/aś rapport z tą osobą? Jak mocno byliście zaangażowani w rozmowę? Czy byliście świadomi własnych uczuć lub byliście przez coś rozpraszani? Mieliście cel rozmowy? Czy byliście elastyczni w swoim podejściu, lub w tym, co chcieliście osiągnąć?
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
54
ZROZUMIENIE PARADYGMATU I TWORZENIE ZNACZENIA
ZAŁOZENIA NLP
NLP opiera się na wielu założenia i popularnych przekonań. Ci, którzy stosują NLP przyjmują przekonania, które ułatwiają im ich drogę przez życie. Podstawą jest, by mieć na uwadze, że problemy dnia codziennego nie mogą mieć wpływu na Twój stan umysłu. Są setki tych założeń, ale wybrane poniżej są najbardziej użyteczne z punktu widzenia celów projektu CREATUSE. 1) Szanuj to, jak inni widzą świat. 2) Każdy ma własny pogląd, jak wygląda świat. 3) Mapa to nie terytorium. Ludzie reagują zgodnie z ich mapą świata. Ludzie tworzą odmienne reprezentacje wewnętrzne tej samej rzeczy, zależnie od kontekstu i własnego doświadczenia 4) Ludzie to znacznie więcej niż ich zachowanie 5) Znaczenie naszego zachowania jest zależne od kontekstu, w którym się znajdujemy. 6) Każde zachowanie jest motywowane pozytywnymi intencjami dla jednostki. 7) Najważniejszą informacją o danej osobie jest jej zachowanie. 8) Zważywszy na zasoby, każdy daje z siebie wszystko i postępuje najlepiej jak potrafi w danym kontekście. 9) Nie ma ludzi bez zasobów, są jedynie okoliczność bez zasobów. 10)Każdy posiada wszystkie zasoby, jakich potrzebuje do osiągnięcia zamierzonego celu. 11)Osoba z najbardziej elastycznym zachowaniem ma największy wpływ na innych. 12)Nie ma porażki, jest tylko doświadczenie. 13)Każdy jest panem swojego umysłu, a tym samym rezultatów jego działania. 14)Miarą naszego komunikowania jest odpowiedź, jaką otrzymujemy. 15)Opór w komunikacji z drugą osobą jest oznaką słabej relacji z tą osobą.
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
55
Kiedy po raz pierwszy spotykamy się z ludźmi, którzy mają inne spojrzenie na świat, doznajemy „dysonansu poznawczego”. Jest to stan, w którym mamy sprzeczne myśli, przekonania i postawy, a zwłaszcza te, które odnoszące się do zmiany zachowania i podejścia. Jeżeli jednak zdamy sobie sprawę i zaakceptujemy fakt, że każdy z nas widzi świat inaczej, wówczas mamy z tym znacznie mniej kłopotów. Dobrze opisuje to także obraz góry lodowej: Jeśli oceniamy coś powierzchownie możemy się pomylić.
Spójrz na poniższy obrazek. Co widzisz?
Czy widzisz starszą kobietę, czy może młodą damę? Czy może widzisz je obie? Zazwyczaj zaczynamy widzieć obraz dominujący i „zacinamy” się. Taka sytuacja może mieć miejsce, kiedy jesteśmy przyzwyczajeni do własnej perspektywy, zapominając o istnieniu innych punktów widzenia. Spostrzeżenie obrazów starej kobiety i młodej damy wymaga elastyczności, takiej, jaką musi mieć nasz umysł otwarty na wszystkie potencjalne opcje i możliwości w realnym świecie. Elastyczność można wykształcić poprzez odpowiednie ćwiczenia i techniki NLP.
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
56
NEUROPLASTYCZNOSC
C
o to takiego „neuroplastyczność”? Najprościej mówiąc jest to zdolność mózgu do reagowania i dostosowywania do zmieniających się warunków, bowiem nasz mózg jest zaprojektowany do uczenia się.
Dawniej sądzono, że mózg rozwija się w pełni do wieku 3 lat i nie zmienia się później – jak to mówiono „starego psa nie nauczysz nowych sztuczek”. Obecnie wiemy, że tak nie jest. Mózg rozwija się przez cały czas i jest formowany przez nasze doświadczenia życiowe. Warto poznać także kilka istotnych faktów: Neuroplastyczność obejmuje kilka różnych procesów, które odbywają się w ciągu całego naszego życia. Neuroplastyczność jest zależna od wieku. Neuroplastyczność pojawia się w mózgu, kiedy spełnione są dwa podstawowe warunki: Podczas normalnego rozwoju mózgu, kiedy niedojrzały mózg najpierw zaczyna przetwarzać informacje pochodzące od zmysłów, aż po przetwarzanie informacji otrzymanych w wieku dorosłym (plastyczność rozwojowa oraz plastyczność nauki i zapamiętywania) Jako mechanizm adaptacyjny do kompensowania utraconych funkcji i/lub by maksymalizować efektywność pozostałych funkcji, np. w przypadku uszkodzeń mózgu. Środowisko odgrywa kluczową rolę we wpływaniu na plastyczność. Neuroplastyczność składa się z różnych procesów występujących podczas całego okresu życia jednostki. Jednakże poszczególne rodzaje plastyczności dominują w konkretnych okresach życia, a są mniej powszechne w innym czasie. W dodatku, poza czynnikami genetycznymi dla kształtowania mózgu znaczenie ma środowisko i podejmowane przez jednostkę działania jak np. ćwiczenia umysłu. Co więc oznacza dla nas neuroplastyczność? Jeżeli zaakceptujemy fakt, że mózg kształtuje się przez całe życie, adaptując się do konkretnych okoliczności, wówczas możemy aktywnie zmieniać sposób, w jaki myślimy i zachowujemy się. Modelowanie jest dobrym przykładem tego, jak działa NLP – jest to technika pomagająca jednostce zmienić się. Tak właśnie uczą się dzieci – kopiują
NEUROPLASTYCZNOSC
zachowania dorosłych z ich otoczenia! Video by sentis
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
57
MODEL KOMUNIKACJI NLP
FILTRY
USUNIĘCIE ZNIEKSZTAŁCENIE MAPA WEWNĘTRZNA
GENERALIZACJA
SCE MIEJ / S CZA IŁA Ć/ S TREŚ K JĘZY IĘĆ PAM ZJE DECY AMY OGR R P META I I TOŚC WAR NANIA KO PRZE NIE AWIE T S A N
STAN
BODŹCE / WYDARZENIA ZEWNĘTRZNE
ZACHOWANIE
FIZJOLOGIA
TEN MODEL OPISUJE SPOSÓB, W JAKI LUDZIE KOMUNIKUJĄ
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
58
MODEL KOMUNIKACJI NLP
„Aby zrozumieć, czym jest meta model, warto zapoznać się z pojęciami struktury głębokiej i powierzchniowej, które w sposób uproszczony opisują tworzenie się mentalnych reprezentacji doświadczenia. Za pomocą zmysłów odbieramy ze świata surowy materiał – to, co widzimy, słyszymy, czujemy, smakujemy i wąchamy. Ta pełna informacja zmysłowa to struktura głęboka. Wszystko, co odbieramy ze świata zewnętrznego, bez umysłowej interpretacji.(...) Nasza mapa rzeczywistości, czyli uproszczona wersja surowego doświadczenia, to właśnie struktura powierzchniowa. Na nią reagujemy codziennie. To nasze przekonania i myśli na temat otaczającej nas rzeczywistości.”
Źrodło: http://michalpasterski.pl/2013/02/meta-
model/
Model komunikacji NLP jest określany także mianem Meta Modelu NLP. Sposób, w jaki postrzegamy świat poprzez nasze zmysły (na przykład: co widzimy, czujemy czy słyszymy) jest filtrowane przez nasze wcześniejsze doświadczenia i wpływa na nasze zachowanie. „Meta model jest zestawem struktur lingwistycznych (głównie pytań), dzięki którym możemy uzyskać informacje, które zostały „ukryte“. Ukrywamy te informacje, bo wtedy łatwiej nam jest się komunikować z innymi – możemy przekazywać sobie uogólnione informacje. Niestety to wielokrotnie rodzi problemy, bo reagujemy na nieprawdziwe przekonania, które powstały w wyniku tworzenia ogólnego obrazu rzeczywistości.” Podczas tworzenia mapy rzeczywistości z surowego doświadczenia zachodzą trzy główne procesy: usunięcia, generalizacje i zniekształcenia. Każdy z tych procesów obdziera naszą komunikację z informacji, przez co trudniej jest nam się porozumieć i wzajemnie zrozumieć. NLP Meta Model opisuje sposób, w jaki ludzie komunikują.
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
59
Poniższe tabele przedstawiają struktury, powiązane z pytaniami i rezultatami procesów usunięcia, generalizacji i zniekształcenia.
ZNIEKSZTAŁCENIA - TEN PROCES TO ZMIANA ZNACZENIA DANEJ SYTUACJI LUB ZJAWISKA.
Struktura powierzchniowa
Pytania/ Struktura głęboka
Rezultat
Czytanie w myślach
Skąd wiesz, że ona Cię nie lubi?
Dotarcie do źródła informacji
Kto mówi, że jest źle?
Odkrywa źródło sądu,
W odniesieniu do kogo?
Zbiera kryteria dowodowe
Skąd wiesz, że jest źle?
Przywraca brakujące informacje
(Wiedza, przekonanie o czyimś stanie wewnętrznym, – ale nie możliwe do wyjaśnienia. Domysły na temat innych) Na przykład, “Ona mnie nie lubi” Anonimowy autorytet
(Gdy ktoś mówi o osobistym przekona- niu, ale przedstawia je tak, jakby była to uniwersalna prawda.) Oceny wartości – kiedy osoba oceniająca pomija siebie, np. „Jest źle być bogatym” Przyczyna – skutek (jak A, to B)
Wyjaśnienie jednej sytuacji inną, która nie ma z nią bezpośredniego związku przyczynowo – skutkowego, np., „On mnie wkurza” Kompleksowy równoważnik
Presupozycje
W jaki sposób jej krzyk ma oznaczać, że Podaje kontrprzykład Cię nie lubi?
Czy kiedykolwiek krzyczałeś/aś na kogoś, kogo lubisz?
W jaki sposób cierpisz?
Wróć do sprawy
Jak on reaguje?
Co on robi?
Skąd wiesz, że nie wie?
Wzmacnia czytanie w myślach
(ukryte założenia) Na przykład, “Gdyby mój mąż wiedział, jak będę cierpieć, nie zrobiłby tego”
ROZDZIAŁ 3
Jak dokładnie?
(A = B) Dwa doświadczenia są interpretowane, jako synonimiczne, np. „Ona zawsze na mnie krzyczy, nie lubi mnie”
Jak to, co on robi sprawia, że czujesz się Zidentyfikuj wybór wkurzony?
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
60
GENERALIZACJE - UOGÓLNIANIE ZJAWISK I SYTUACJI, NA PODSTAWIE POJEDYNCZYCH LUB KILKU DOŚWIADCZEŃ. Liczebniki uniwersalne Wszyscy, każdy, nigdy, nikt itp. Na przykład, „On nigdy do mnie nie mówi” (identyfikuje i konkretyzuje podmiot) Operatory Modalne Na przykład, „Muszę ciężko pracować” lub „nie mogę rzucić palenia” (wykrywa powód przekonania i konsekwencje jego złamania)
Wyolbrzymienie liczebników ogólnych, potrzeba znaleźć konkretne wartości i podać kontrprzykład.
Naprawdę, nigdy?
Co by się stało, gdyby zaczął?
Co by się stało, gdybyś nie musiał/ musiała?
...albo?
Co Cię powstrzymuje?
Co się stanie, gdybyś to zrobił/ła?
Zidentyfikuj kontrprzykład - wynik
Zidentyfikuj efekty/ przyczyny
Generalizacje są dla nas istotne – podobnie jak stereotypy – potrzebujemy ich by nadawać światu sens.
ĆWICZENIE
Możesz wyobrazić sobie jakąś generalizację? Dlaczego uważasz, że są restrykcyjne?
USUNIĘCIA - USUNIĘCIE TO POMIJANIE INFORMACJI, KTÓRE SĄ ISTOTNE W DANEJ SYTUACJI. Nominalizacje:
Kto nie komunikuje, czego, do kogo?
Określ czasownik,
(rzeczownik odczasownikowy):
Jak chciałbyś/chciałabyś się komunikować?
Anulowanie identyfikacji?
Jak dokładnie Cię odrzucił?
Określ czasownik
W porównaniu do czego?
Ustal kryteria i podstawy porównania
Przekształcanie słów, Zamiana czasownika na rzeczownik, np. „Mamy problem z naszą komunikacją” Nieokreślone czasowniki: Np. „Odrzucił mnie” Porównanie: Na przykład: „to jest drogie”
Usunięcie odnosi się także do wybiórczej uwagi. Pomijamy kluczowe szczegóły by zwiększyć naszą efektywność. Jednakże może powodować to problemy, jeżeli wejdzie nam w krew, jak 2 - CPS METHODOLOGY FOR URBAN SHARING LIFESTYLES: LET’S THINK CREATIVE ANDusunięć SUSTAINABLE np. CHAPTER przykładanie uwagi do krytyki, pomijając komplementy. Bycie świadomym może PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, nam pomóc lepiej wyjaśniać kwestie w procesie komunikowania. ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
61
ROZWIJANIE STRATEGII KOMUNIKOWANIA
B
y zrozumieć, jak ludzie komunikują się, jest istotne by poznać, jak rozwijają swoje strategie komunikowania. Ludzie doświadczają rzeczywistości poprzez 5 podstawowych zmysłów: wzroku, słuchu,
dotyku, węchu i smaku. Są to podstawowe systemy reprezentacyjne. Odpowiada za procesy uczenia się a także interpretowania otaczającego nas świata w naszej głowie. Różni ludzie posiadają różne systemy. W NLP spośród tych wszystkich zmysłów wyróżnione zostały trzy: wzrok - obrazy, które widzimy i które sobie wyobrażamy, słuch - dźwięki, zarówno te słyszalne naszymi uszami, jak i wewnętrzne głosy, kinestetyka - odczucia w ciele, Każdy z nas jednak korzysta ze zmysłów inaczej, każdy ma swój dominujący system reprezentacyjny, który wynika z tego, jakich kanałów używa najczęściej.
V: Wzrokowy
A: Słuchowy
K: Kinestetyczny
Ad: Suchowo-cyfrowy ( skróty z j. ang. V, A, K, AD )
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
62
V: WZROKOWCY ( ang. VISUAL)
Ludzie posiadający rozwinięty wizualny, wzrokowy system reprezentacji zazwyczaj stoją wyprostowani, z głową i oczami uniesionymi do góry. Oddychają górną częścią płuc. Często siedzą na wprost na fotelu i wydają się być osobami zorganizowanymi, schludnymi, zadbanymi i uporządkowanymi. Zapamiętują widząc obrazy i są mniej wrażliwe na doznania dźwiękowe. Często mają problemy z zapamiętaniem werbalnych komend, gdyż ich umysł ma tendencje do błądzenia. Wzrokowcy przykładają większą uwagę, w to, jak coś wygląda – wygląd jest dla nich ważny.
A: SŁUCHOWCY (ang. AUDITORY)
Słuchowcy często błądzą wzrokiem w różne strony. Oddychają środkiem klatki piersiowej. Zazwyczaj mówią do siebie i łatwo rozprasza je hałas. Mogą powtórzyć dokładnie to, co usłyszeli, uczą się słuchając, zwykle lubią muzykę i rozmowy przez telefon. Zapamiętują kroki, etapu, sekwencje. Lubią by im powiedzieć, co mają zrobić lub jak sobie radzą, odpowiadają natomiast pełnymi zdaniami. Są zainteresowani tym, co masz do powiedzenia na temat.
ROZDZIAŁCHAPTER 3 NEUROLINGWISTYCZNE 2 - CPS METHODOLOGY PROGRAMOWANIE FOR URBAN SHARING (NLP) LIFESTYLES: LET’S THINK CREATIVE AND SUSTAINABLE PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
63
K: KINESTETYCY (ang. KINAESTHETIC)
Kinestetycy często oddychają dolną częścią płuc, więc łatwo zauważyć ruch ich podbrzusza, kiedy oddychają. Zazwyczaj mówią i poruszają się powoli. Są czuli na dotyk i doznania fizyczne. Stają zazwyczaj bliżej rozmówcy niż wzrokowcy. Zapamiętują wykonując jakąś czynność, czy przechodząc przez coś. Będą zainteresowani rzeczami, które można złapać, dotknąć i dobrze poczuć, jakie są.
AD: SYSTEM REPREZENTACJI SŁUCHOWO-CYFROWY (ang. AUDITORY DIGITAL)
Cyfrowi słuchowcy spędzają sporo czasu mówiąc do siebie. Lubią wiedzieć czy coś ma sens. Mogą wykazywać cechy pozostałych systemów reprezentacyjnych.
ELEMENTY NASZEGO PRZEKAZU
FIZJONOMIA
SŁOWO
TONACJA
ROZDZIAŁCHAPTER 3 NEUROLINGWISTYCZNE 2 - CPS METHODOLOGY PROGRAMOWANIE FOR URBAN SHARING (NLP) LIFESTYLES: LET’S THINK CREATIVE AND SUSTAINABLE PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
64
SŁOWA, KTÓRYCH UŻYWAMY STANOWIĄ NIEWIELKĄ CZĘŚĆ PRZEKAZU W KOMUNIKOWANIU SIĘ.
SŁOWA
Zaledwie 10% komunikacji przypada na słowa, frazy, wyrażenia, opowiadania historii czy przeżyć.
TONACJA GŁOSU
35% przekazu komunikacyjnego przypada na wysokość, tempo, rytm naszego głosu. Na przykład zdanie, którego tonacja na końcu podnosi się, zazwyczaj oznacza pytanie. Umiarkowana i bez zmian w wysokości oznacza natomiast stwierdzenie, natomiast z obniżeniem tonacji na końcu mamy do czynienia w poleceniach i rozkazach.
FIZJONOMIA Za 55% komunikowania się odpowiadają nasze ruchy, gesty i postawa ciała, wyraz twarzy, ułożenie głowy, mruganie oczyma i oddech.
Poniżej znajduje się film z wypowiedzią Prezydenta USA, Baracka Obamy, na którym możemy zaobserwować wszystkie elementy przekazu. Barack Obama to dobry przykład osoby umiejętnie wykorzystującej techniki przekazu, do budowania czegoś, co nazywamy w NLP „rapportem”.
PRZEMOWIENIE B. OBAMA Video
ROZDZIAŁCHAPTER 3 NEUROLINGWISTYCZNE 2 - CPS METHODOLOGY PROGRAMOWANIE FOR URBAN SHARING (NLP) LIFESTYLES: LET’S THINK CREATIVE AND SUSTAINABLE PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
65
CZYM JEST RAPPORT?
W
rozdziale pt. „Czym naprawdę jest NLP?” wprowadziliśmy już to pojęcie. Przyjrzyjmy się dokładniej, czym jest „rapport” w kontekście NLP. Rapport (rzeczownik) jest definiowany, jako bliska i harmonijna relacja, w której
ludzie bądź grupy są zainteresowani zrozumieniem wzajemnych uczuć czy wartości i dobrze komunikują się między sobą. Przykładem użycia tego terminu może być zdanie: „Ona potrafi zbudować świetny rapport z dziećmi”(4). Jest to synonim do takich określeń jak bliska relacja, sympatia, empatia, więź, połączenie, wzajemne zrozumienie. Pochodzi od francuskiego czasownika „rapporter”, co oznacza „przywrócić” bądź „zwrócić”, kontekście NLP może być także, jako „odwzajemnić”, np. „Ja lubię Ciebie, więc Ty możesz lubić mnie”. Podstawą rapportu jest sytuacja, w której ludzie są do siebie podobni i lubią się nawzajem. Jeżeli kogoś lubisz, chętniej pomagasz mu osiągnąć to, czego chce.
G
dzie jest potrzebny rapport? Odpowiedź jest prosta: wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z ludźmi! Rapport służy do tworzenia autentycznej i silnej więzi pomiędzy osobami. Wiesz, kiedy posiadasz dobry rapport z kimś, gdy czujesz, że możesz mu zaufać,
odnosisz się do niego z szacunkiem i czujesz się komfortowo w jego towarzystwie.
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
66
ĆWICZENIE
By zrozumieć jak osobiście budujesz rapport i co jest ważne w różnych relacjach, spróbuj rozwiązać zadanie pochodzące z książki „NLP dla Bystrzaków”14): 1. Pomyśl na moment o kimś, z kim masz relację. Jakie sygnały wysyłasz, a jakie otrzymujesz, by wiedzieć, że „nadajesz na tej samej fali”? W jaki sposób stwarzasz i podtrzymujesz rapport? 2. Pomyśl o kimś, z kim nie masz rapportu, ale chciałbyś/chciałabyś mieć. Jakie sygnały wysyłasz i odbierasz od tej osoby, że wiesz, że nie myślicie podobnie? Jak w kilku krokach stworzyć relację z tą osobą? 3. Pomyśl o doświadczeniach z osobą z pkt. 1. Co możesz zmienić w swoim zachowaniu by zbudować rapport z osobą z pkt. 2?
REZULTATY
POSIADANIA
RAPPORTU/RELACJI
J A K B U D U J E M Y RAPPORT/RELACJĘ?
Możemy dopasować fizjonomię (przybierać podobne postury, podobną gestykulację i wyraz twarzy)
Możemy dopasować tonację (do tonu, którego używa rozmówca)
Możemy dopasować język i słownictwo (do podobnego, jakiego używa rozmówca)
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
67
WZROKOWE WSKAZNIKI SYSTEMOW REPREZENTACJI
Zrozumienie, w jaki sposób ludzie komunikują się jest koniecznym elementem budowania relacji. Bandler i Grinder zaobserwowali, że ruch ludzkich gałek ocznych jest różny w zależności od zadanych im pytań i informacji, jakie przetwarzają ich umysły. Znajomość tego faktu może pomóc ocenić ich preferencje uczenia się, a przez to komunikować z nimi lepiej. „Wzrokowe wskaźniki systemów reprezentacji" pojawiają się w książce Bandlera i Grindera pt. „Z Żab w Księżniczki” (1979).
Wk
Wp
Sp
Sk K
Sd Sześć kierunków reprezentacji:
"wzrokowy konstruktywny “ (Vc)
"wzrokowy przypominany “ (Vr)
"słuchowy konstruktywny “ (Ac)
"słuchowy przypominany “ (Ar)
“kinestetyczny ” (K)
"słuchowy dialog wewnętrzny “ (Ai)
Jeżeli patrzysz w prawo odpowiadasz części „konstruktywnej”, natomiast w lewo „przypominaniu”. Tłumacząc to inaczej, można posłużyć się schematem: To widzisz gdy patrzysz na drugą osobę
Obrazy tworzone
Dźwięki tworzone Odczucia kinestetyczne
ROZDZIAŁ 3
Obrazy przypominane
Dźwięki przypominane Dialog wewnętrzny
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
68
CZYSTY JĘZYK
S
posób, w jaki mówimy i o co prosimy wpływa na odpowiedź, jaką otrzymujemy – Nasz „czysty język”, pozwala nam unikać sytuacji, w których wywieramy wpływ na odpowiedź. Ta zasada jest bardzo pomocna w doradztwie i couchingu.
‘Spróbuj’ – ma ukryte przesłanie, sugestię, że coś może się nie udać. ‘Ale’ – zawsze neguje to, co się powiedziało wcześniej. Zamiast tego lepiej użyć „i”. ‘Nie’ – prawda jest taka, że nie możemy przestać myśleć o czymś. Unikaj konstrukcji typu „nie biegaj”, „nie dotykaj”, „nie mów”, „nie myśl o tym”. Na przykład, jeżeli ktoś Ci powie, „nie myśl o fioletowym słoniu”, co będzie pierwszą rzeczą, jaką zrobisz? Odwracając sytuację, możemy wykorzystać negację, jako przewagę w komunikowaniu. Jeżeli powiesz do uczniów „Nie chcę sugerować, że można opanować tę umiejętność z łatwością”, to, jaką reprezentację wewnętrzną udało Ci się stworzyć? Wykorzystywanie wartości w świecie rzeczywistym Słuchanie ludzi i przykładanie uwagi do słów kluczowych, jakimi się posługują pozwala poznać ich wartości. Wykorzystując te zwroty w odpowiedzi do rozmówcy pozwala zbudować lepszą relację i mieć na niego większy wpływ. Przykład wypowiedzi zwrotnej z wykorzystaniem poznanych wartości rozmówcy:
„Wiesz, ponieważ jestem tu by pomóc Ci osiągnąć Twoje CELE i ogólną SATYSFAKCJĘ,
Cele
pozwól, że zaproponuje Ci nowy projekt,
Satysfakcja
Hierarchiczne przykłady wartości
Kreatywność
Dzielenie się
Spełnienie
ROZDZIAŁ 3
stworzone z rozmówcą
który nauczy Cię KREATYWNEGO rozwiązywania problemów, by promować styl życia oparty o SHARING (DZIELENIE SIĘ). Dzięki temu osiągniesz SPEŁNIENIE w swojej pracy. Czy to brzmi jak wartościowy projekt dla Ciebie?”
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
69
KORZYŚCI OSOBISTE
Kluczem do nieustającej popularności NLP są korzyści osobiste. NLP: • pomoże dowiedzieć się, czego chcesz i jak to osiągnąć, • pozwoli budować silniejsze, głębsze relacje, • podwyższy pewność siebie i samoocenę, • poprawi umiejętność kontaktowania się z innymi, • postawi cię za sterem życia, • sprawi, że będziesz komunikował się efektywniej i z większą perswazją, • pomoże osiągnąć możliwie najlepsze wyniki, • zmieni ograniczające przekonania na temat siebie oraz świata, • sprawi, że będziesz jeszcze bardziej kreatywny, • pomoże sprawować kontrolę nad tym, co myślisz, jak się czujesz i jak działasz, • umożliwi realizację celów osobistych i zawodowych.
ROZDZIAŁ 3
NEUROLINGWISTYCZNE PROGRAMOWANIE (NLP)
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
70
ROZDZIAŁ 4 Neurolingwistyczne Programowanie dla zrownowazonego stylu zycia w miescie w oparciu o ekonomię dzielenia się
WYKORZYSTYWANIE NLP DLA ZROWNOWAZONEGO STYLU ŻYĆIA W MIEŚĆIE W OPARĆIU O EKONOMIĘ DŻIELENIA ŚIĘ
Nawiązując do poprzednich spostrzeżeń, można sugerować, że NLP może wspomóc:
zmianę paradygmatu (sposobu myślenia) obywateli
lepsze zrozumienie jak należy budować relację z innymi członkami społeczności, dając wkład w aktywne obywatelstwo.
pomaganie uczniom w przezwyciężeniu nieświadomych barier, by wspierać ich w osiąganiu zamierzonych celów.
lepszą komunikację, lepszy rapport oraz spójność społeczności miejskiej.
Dodatkowo możemy wykorzystywać NLP by zainteresować więcej osób w angażowanie się w popularyzację zrównoważonego stylu życia. NLP posiada kilka technik, które mogą być użyteczne w programach miejskich:
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
71
STYL ŻYCIA W MIEŚCIE A NLP
NLP posiada kilka technik, które mogą być użyteczne w programach miejskich: Rapport Proces powstawania relacji charakteryzujący się harmonią, zrozumieniem i wzajemnym zaufaniem. Odbywa się poprzez redukcję do minimum dostrzegalnych różnic na poziomie podświadomości. Przeramowanie Taka zmiana kontekstu wypowiedzi, która nie zmieniając jej logicznej treści, zmienia wypływające z niej wnioski. „Przeramowanie to nic innego, jak nadanie innych ram określonemu zachowaniu. Według NLP żadne zachowanie nie ma obiektywnego znaczenia, istnieją tylko znaczenia nadawane mu przez każdego z nas. Istnieją dwa kierunki, którymi można się udać stosując przeramowanie.
Zmiana znaczenia: polega to na znalezieniu innego znaczenia dla danego zachowania.
Zmiana kontekstu: dokładnie to samo zachowanie i sposób działania może nie sprawdzać się w danej sytuacji, jednak w jakimś innym kontekście może okazać się całkiem przydatne i użyteczne.”
Strategia Zbiór jednoznacznych/jasnych mentalnych I behawioralnych kroków wykorzystywanych do osiągnięcia konkretnego celu.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
72
WARTOSCI NLP W EKONOMII MIEJSKIEGO SHARINGU
Wielu uważa techniki i narzędzia NLP za bezduszne. Jednakże zasady, narzędzia i umiejętności z zakresu NLP zakładają pewne wartości, które formują emocjonalną podstawę dla ludzkiego zaangażowania na różnym polu. Praktycy i szkoleniowcy często są zafascynowani kluczowymi wartościami. Kilka podstawowych wartości zawartych w NLP jest fundamentalna dla stworzenia miejskiej ekonomii dzielenia się. To, co łączy NLP i miejską ekonomię dzielenia się to: Przydatność: Bycie pragmatycznym i zorientowanym na celach. Chęć dokonania zmiany. Koncentracja na praktycznym zastosowaniu i wykorzystaniu/nad praktycznymi aplikacjami i wykorzystywanie wszystkich dostępnych środków do osiągnięcia zamierzeń. Integralność: Adekwatność i spójność w mowie i działaniu Oznacza to dopasowanie naszych przekonań, działania i zachowania do naszych kluczowych wartości. Osiąga się to poprzez bycie świadomym wszystkich naszych wewnętrznych procesów i przekonań i zachowuje się w sposób z nimi zgodny. Szacunek: Uznanie granic osobistych a także uszanowanie wewnętrznego potencjału innych. Okazywanie szacunku wobec innych oraz docenianie ich osobistego wkładu. Kreatywność: Bycie budowniczym naszego życia i społeczności. Bycie otwartym na nowe możliwości. Stwarzanie nowych modeli świata, nowych metod osiągani celów, nowych pytań zachęcających innych do wyrażania własnych potrzeb oraz bycie ciągle innowacyjnym w sposobie działania. Empatia: Postaw się w sytuacji, w jakiej są inni. Łączenie się z innymi poprzez empatię. To także odczuwanie i okazywanie współczucia i akceptowanie innych, takimi, jakimi są. Udostępnienie przestrzeni, w której można działać. Ocenianie innych tak dobrze, jak oceniamy siebie, oraz ocenianie siebie tak dobrze jak innych. Tworzenie pomysłowej społeczności: poprzez wzmacnianie więzi i przyjaźni. Bycie skoncentrowanym na „my” a nie „ja”. Działanie w służbie innym oraz docenianie tego, co dają nam w zamian. Tworzenie stowarzyszeń włączających różnorodnych ludzi.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
I
73
stnieje wiele wartości dzielonych pomiędzy wielką wspólnotę NLP. Przedstawione kluczowe wartości stanowią integralną część rozwoju miejskiego współdzielenia i współpracy. W celu podtrzymania spójności społecznej, wartości takie jak: empatia, kreatywność i integralność,
stanowią kluczowe składniki. Są także inspiracją dla bezinteresowności, wymaganej w miejskiej r zeczywistości. Odnosząc się do badań Roberta Dilts’a (2), znanego dewelopera i konsultanta z zakresu NLP, gdy ludzie wykorzystują NLP w codziennym życiu, są bardziej otwarci na innych i zdolni do dzielenia tych samych wartości. Te wartości mogą dotyczyć jednostki (integralność, kreatywność i elastyczność), lub dotyczyć konkretnego celu (użyteczność, wolność, elegancja), systemem (ekologia, różnorodność, profesjonalizm) czy też być związane z innymi tj. z kolektywem (szacunek, miłość, kreatywna wspólnota). Dlatego też, jeżeli członkowie społeczności wykorzystają NLP, na co dzień, wówczas najprawdopodobniej będą dzielić podobne wartości. Odwrotnie natomiast, te same wartości staną się podstawą wspólnoty (2). Wiele tych koncepcji jest ze sobą powiązanych. Jak to wspomniano powyżej, mogą być skategoryzowane w czterech obszarach: osobistym, innych osób, celach i system, w którym współdziałają. Te wspólne wartości stanowią podstawę społeczności, jej kultury i etyki. Ekologia
Różnorodność
Profesjonalizm SYSTEM Spójność
JA SAM / SAMA
CELE
Kreatywność Elastyczność
Użyteczność Wolność
INNI
Elegancja
Szacunek Miłość
T
Wspólnota
e wyodrębnione w grupach wartości są ważne w budowaniu skutecznego przywództwa. W szerszym zakresie, przywództwo może być definiowane, jako „zdolność do angażowania innych w proces osiągania celu wewnątrz większego systemu czy środowiska”. Lider wyraża
siebie poprzez bycie przykładem i bodźcem wpływającym na jednostki lub grupy w celu osiągania wyników w kontekście konkretnego systemu. „Wizjonerskie przywództwo” oznacza zaangażowanie i pracę z innymi – na równych zasadach – by stworzyć otoczenie, do którego ludzie będą chcieli należeć. Także miejski sharing oraz ekonomia dzielenia się potrzebują pewnego poziomu przywództwa by mogły funkcjonować, i często osoby zainteresowane wykorzystywaniem NLP mają naturalne inklinacje do bycia liderami.
ROZDZIAŁCHAPTER 4 NLP2DLA - CPS ZRÓWNOWAŻONEGO METHODOLOGY FORSTYLU URBAN ŻYCIA SHARING W MIEŚCIE LIFESTYLES: W OPARCIU LET’S O THINK EKONOMIĘ CREATIVE DZIELENIA AND SUSTAINABLE SIĘ PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
74
PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE NLP
W
ażnym przykładem zastosowania NLP jest program instytucji Walijskich Usług Społecznych. W 2010 roku Agencja Udoskonalenia Usług Społecznych w Walii oraz lokalna Rada Gminy wprowadziły projekt badawczy mający na celu identyfikację
umiejętności, wiedzy i wartości wymaganych od pracowników socjalnych w XXI wieku. Jednym z celów było ustalenie, w jaki sposób zespoły pracowników socjalnych wplywają na zmiany zachowań ich podopiecznych w kontekscie osiągania pozywtywnych wyników i dążenia do niezależności. Wykorzystywali oni techniki NLP i modele behawioralne do projektowania ankiet i kwestionariuszy, aby sprawdzić jak pracownicy socjalni pracują na różnych poziomach. Badania były wprost powiązane z teorią Roberta Dilts’a, jak ludzie działają na różnych poziomach neurologicznych, i w jaki sposób wpływa to na ich wydajność behawioralną, a zatem na wszystkie ich efekty działań w różnych sytuacjach.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
75
Na początku zespół badawczy przebadał 100 klientów pomocy społecznej, którzy mieli dostęp do usług publicznych poprzez kontakt z pracownikiem socjalnym. Wyniki badań były następnie analizowane pod kątem skali stworzonej przez Dilta, nazywanej modelem poziomów neurologicznych, by zidentyfikować ich wydajność w następujących aspektach: tożsamości wartości
i przekonań
umiejętności
i zdolności
zachowania środowiska
Następnie zespół wykorzystał filmy z wywiadami z sześćdziesięcioma pracownikami różnych wydziałów, zadając pytania powiązane z różnymi poziomami neurologicznymi. W ostatnim etapie wykorzystano profesjonalnego trenera NLP, który przeprowadzając wywiady z pracownikami, miał ustalić ich świadome i nieświadome kompetencje i umiejętności. Działanie takie może być zaadoptowane do innych schematów szkoleniowych, czy sesji coachingu. Taka strategia pomogła podświetlić kluczowe umiejętności i elementy strategii skutecznego angażowania (3). Wyniki badań, oparte o teorie NLP znalazły uznanie Walijskiego Zgromadzenia Narodowego i stały się elementem programu szkolenia pracowników socjalnych w Monmouthshire County of Wales Ten przykład pokazuje jak metody NLP usprawniają strategie aktywizacyjne w usługach społecznych. Takie techniki mogą być także przydatne i odpowiednie dla inicjatyw Urban Sharing i Ekonomii Dzielenia się na terenie miast.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
76
ĆWICZENIE
P
rojekty Urban sharing, czyli Ekonomia dzielenia się w mieście. Najpierw zapoznaj się z poniższymi projektami. Wyobraź sobie, że jesteś szefem projektu.
Projekt 1 – Jedzenie dla wszystkich Ten projekt koncentruje się na dostarczaniu posiłków dla starszych osób w sąsiedztwie. Funkcjonuje już 6 miesięcy i uchodzi za sukces w opinii lokalnej społeczności. Kuchnia, w której powstają posiłki ma zostać niebawem zamknięta. Znasz inne miejsce, do którego można się przenieść, ale jego właściciel nie jest pewien czy może pomóc. Projekt 2 – Klub środowy Ten projekt polega na świadczeniu opieki nad dziećmi w każdą środę, przez osoby emerytowane, w czasie, gdy rodzice dzieci pracują. Jest to nowy projekt i trwa obecnie debata na forum lokalnej Rady Gminy, czy taka inicjatywa jest bezpieczna. Pilotaż projektu pokazał, że wszystko funkcjonuje dobrze, ale projekt podlega ciągłej kontroli. Projekt 3 – Ubrania dla bezdomnych Projekt ma za zadanie przekazywanie bezdomnym z okolicy używanych i niechcianych ubrań od darczyńców. Projekt okazał się być ogromnym sukcesem, a ilość darczyńców jest tak duża, że potrzeba nowej przestrzeni magazynowej na ofiarowane rzeczy. Potrzebny jest pilny zastrzyk gotówki by wynająć nowy lokal. W tym celu postanawiasz zwrócić się do lokalnego przedsiębiorcy o sponsoring.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
77
ĆWICZENIE
Project 4 – Kocham nasz język Nowa inicjatywa, która zakłada integrację imigrantów z lokalną społecznością, na zasadzie wzajemnej nauki języka. Na pierwsze spotkanie przyszło zaledwie dwóch migrantów i trzy osoby z lokalnej społeczności. Celem było zebranie 20 uczestników – 10 migrantów i 10 lokalnych mieszkańców. Jeżeli obecna sytuacja się utrzyma, projekt może stracić finansowanie.
N
astępnie wyobraź sobie osoby, które stają na przeszkodzie by każdy z projektów okazał się sukcesem i dalej funkcjonował. Jak mógłbyś wykorzystać techniki i teorie NLP w negocjacjach z tymi osobami? Jak wpłyniesz na nie i przekonasz je do zawarcia porozumienia?
a) Jesteś właścicielem restauracji, do którego zwrócili się ludzie z projektu „Jedzenie dla Wszystkich”, byś zgodził się udostępnić im kuchnię do przygotowywania posiłków dla starszych osób. Nie jesteś pewien, czy takie działanie nie odstraszą Twoich klientów. b) Jesteś przedstawicielem Rady Gminy, który obawia się o bezpieczeństwo dzieci w projekcie „Klubu Środowego”. Nie jesteś przekonany/przekonana, czy Klub powinien dalej funkcjonować. c) Jesteś lokalnym przedsiębiorcą, do którego zwrócono się prośbą o sponsorowanie inicjatywy dystrybucji używanych ubrań dla bezdomnych. Nie jesteś pewien, czy projekt jest warty zaangażowania Twoich środków. d) Prowadzisz lokalną działalność dobroczynną wspierającą migrantów. Zostałeś poproszony o pomoc przy projekcie „Miłośnicy Języka”. Miałbyś promować inicjatywę wśród swoich klientów. Obawiasz się jednak konfliktu interesów, mogącego skutkować odejściem klientów i sponsorów.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
78
NLP DLA ZROWNOWAZONEGO STYLU ZYCIA W MIESCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
P
oniżej znajduje się dokładniejsze omówienie, jak NLP może być zastosowane na przykładzie Projektu 1. – Jedzenie dla Wszystkich
Project 1 – Jedzenie dla Wszystkich Jedzenie Dla Wszystkich jest miejskim projektem realizowanym w miasteczku na północy Wielkiej Brytanii. Został założony przez grupę ludzi zajmujących się projektami dla społeczności lokalne, przedstawicieli meczetów i kościołów, którzy dostrzegli rosnący problem izolacji coraz większej grupy osób starszych. Inicjatywa powstała kilka lat temu, jednak sam projekt funkcjonuje od pół roku. Przez ten czas ilość wolontariuszy podwoiła się i projekt dociera obecnie do znacznie większej ilości starszych osób w coraz odleglejszych zakątkach miasta. W mediach lokalnych i mediach społecznościowych przeprowadzono silną kampanię promocyjną, pomagającą także innym projektom dedykowanym osobom starszym. Żywność przekazywana jest przez lokalne sklepy, a posiłki przygotowywane są w kuchni znajdującej się w budynku centrum lokalnej społeczności. Niestety centrum ma zostać zamknięte, stąd zaistniała silna potrzeba znalezienia nowego miejsca. Jeden z członków grupy zna restaurację w pobliżu budynku centrum, która cieszy się dobrą reputacją. Członkowie grupy projektowej wstępnie skontaktowali się z właścicielką restauracji, przekazując jej podstawowe informacje o projekcie i jego potrzebach. Jak na razie właścicielka nie jest przekonana, czy może pomóc. Sama zastanawia się, czy udostępnienie kuchni nie zakłuci pracy jej restauracji, oraz nie wie, jakie korzyści może z takiej współpracy wynieść.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
79
TECHNIKI NLP W PRAKTYCE
P
odczas negocjacji jest ważne by prawidłowo używać języka. Spróbuj poznać potrzeby i interesy rozmówcy. W rozmowie z restauratorką należy wziąć pod uwagę jej obawy i motywacje, jakimi się kieruje. Na początku rozmowy warto powiedzieć coś takiego, jak:
„Wierzymy, że współpraca może spowodować rozrost bazy klientów, gdyż lokalna społeczność jest pozytywnie nastawiona do projektu a jego promocja w mediach społecznościowych jest duża, tym samym informacja o naszej współpracy może dotrzeć do szerokiego grona potencjalnych klientów.”
M
usisz wykorzystać wszystkie zwoje zdolności i umiejętności, aby zbudować z nią rapport, zanim dojdziecie do porozumienia. Musisz zaangażować swoje zmysły, zwłaszcza słuch, by uważnie słuchać, co mówi. Musisz kontrolować swoje emocje i
uczucia, zanim zdecydujesz się odpowiedzieć. Musisz jasno zdefiniować w swojej głowie cel, do jakiego zmierzasz, – co chcesz osiągnąć na zakończenie tej rozmowy. Musisz wiedzieć, czego potrzebujesz – jak np. jak długo w ciągu dnia chcecie korzystać z kuchni, czy jak długo potrzebujesz by trwała wasza współpraca. W końcu potrzeba być także elastycznym w swoim zachowaniu, rozważać inne opcje na wypadek braku porozumienia osiągniętego za pierwszym razem.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
80
TECHNIKI NLP W PRAKTYCE
Z
budowanie relacji (rapportu) z właścicielką będzie kluczowe. Im więcej ludzi czuje się z Tobą komfortowo, tym łatwiej będzie Ci osiągnąć rozwiązanie zapewniające obopólny sukces. Subtelne naśladowanie zachowania, pozytywna mowa ciała, otwarta postawa pozwolą
Ci nawiązać lepszy kontakt i stworzyć więź. Więź jest niezwykle pomocna w osiągnięciu porozumienia. Staraj się unikać patrzenia w dół, np. na swoje dłonie. Kontakt wzrokowy jest istotny, staraj się go utrzymywać w momencie stawiania tez czy warunków, wtedy kiwnij także delikatnie głową. Pamiętaj, aby słuchać z uwagą tego, co mówi, ludzie lubią być słuchani.
W
tym scenariuszu restauratorka może przychodząc na rozmowę zachowywać defensywną postawę, krzyżując ręce i spoglądając w dół. W takiej sytuacji trzeba zwrócić szczególną uwagę na przybranie prawidłowej, wyprostowanej i otwartej
postury, by pozwolić poczuć się bardziej swobodnie. Ona następnie może lekko opuścić ramiona i podnieść głowę – postaraj się subtelnie skopiować to zachowanie, aby dać jej sygnał do dalszego rozluźnienia ciała. Wykorzystuj swoje dłonie do gestykulacji w kluczowych punktach wypowiedzi. Kontynuuj upodobnianie swojej mowy ciała do jej, aż do czasu, gdy poczuje się całkiem swobodnie. Nie patrz w dół i staraj się utrzymywać prawidłowy kontakt wzrokowy.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
81
WNIOSKI
T
eorie i metody NLP mogą skutecznie zachęcać do sharingu i integracji w różnych kulturach, włączając w inicjatywy z zakresu Ekonomii Dzielenia Się w mieście. Mogą także zachęcić do kreatywnego rozwiązywania problemów, wliczając także rozwój
kluczowych umiejętności przywódczych, do pozwalających na dokonywanie zmian. Istotna jest także wzajemność relacji osób zaangażowanych w inicjatywy Urban Sharing - Ekonomia dzielenia się w mieście. W tym zakresie techniki NLP mogą okazać się pomocne, gdyż sprzyjają budowaniu rapportu – relacji, koniecznych do rozwoju tej unikalnej ekonomicznej relacji.
I
nicjatywy Ekonomii dzielenia się na terenie miast powodują, że fizyczne aktywa, produkty, miejsca, umiejętności, koncepcje i fundusze są zarządzane w sposób efektywny. To oznacza, że skuteczne przywództwo i komunikowanie się są kluczowe, a NLP dostarcza odpowiednich
teorii, technik i narzędzi. Trening NLP może być także zbiorowym narzędziem wspierania alternatywnych sposobów na życie, promuje publiczne zaangażowanie oraz wzmacnia bliższe relacje społeczne. Może także być wsparciem dla alternatywnych form zatrudnienia, jak np. przedsiębiorstwa społeczne. Relacje społeczne oraz unikalna baza ekonomiczna są fundamentami sukcesu Urban Sharing Ekonomii dzielenia się na terenie miast, w sytuacji, gdy w społeczności ludzie są bardziej otwarci na wartości i przekonania innych, skłonni do autorefleksji i otwarci na ekologiczny styl życia oraz nowe sposoby działania, NLP może ułatwiać i wzmocnić taki stan rzeczy, dając praktyczne narzędzia do budowy Ekonomii Dzielenia się.
ROZDZIAŁ 4
NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
82
Bibliografja
1) Scott G. Isaksen, K. Brian Dorval, Donald J. Treffinger – Creative Approaches to Problem Solving: A framework for Innovation and Change – Third edition - Sage Publications 2010 2) Edward de Bono - Six Thinking Hats - Back Bay Books 1999 3) Edward de Bono - Lateral Thinking: Creativity Step by Step - Harper Colophon 2015 4) Edward de Bono - Creativity Workout - Erickson 2008 5) Edward de Bono - Thinking Outside The Box: How to Think Creatively By Applying Critical Thinking and Lateral Thinking - CreateSpace Independent Publishing Platform 2015 6) Steven Johnson - Where Good Ideas Come From:The Seven Patterns of Innovation - Penguin 2011 7) Tony Proctor, Creative Problem Solving for Managers, Routledge 2010 8) Ian Atkinson - The Creative Problem Solver - Pearson Education Limited 2014 9) Rod Judkins - The Art of Creative Thinking - Sceptre 2015 10) Tina Seelig - InGENIUS: A Crash Course in Creativity - Hay House UK 2012 11) Devika Devaiah and Rajiv Narang - Orbit-shifting Innovation: The Dynamics of Ideas That Create History - Kogan Page Ltd 2014 12) Sam Kaner - Facilitator's Guide to Participatory Decision-Making - Jossey-Bass 2007 13) Romilla Ready. Neuro-linguistic Programming For Dummies. John Wiley & Sons; 2nd Edition edition, 2010 14) Robert Dilts, Shared Values of the NLP Community, 2016 http://www.nlpu.com/GTC/Values.html. 15) John McConnachie, NLP Modelling to engage with Customers, 2016 http://www.anlp.org/howcould-nlp-help-me.php?csid=88. 16) Oxford Dictionary Online, Rapport Definition, 2016 https://en.oxforddictionaries.com/definition/rapport. 17) Robert Smith, NLP (neuro-linguistic programming, 2016 http://www.businessballs.com/nlpneuro-linguisticprogramming.htm.
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
83
Treści w Internecie Użyteczne linki z zakresu CPS
The Creative Problem Solving Group, Inc.: http://www.cpsb.com OECD and PISA: www.oecd.org/pisa Management Training and Leadership Training, Online: https://www.mindtools.com/ Dr. Edward de Bono website: https://www.edwdebono.com/ The de Bono Group: Proven Design Thinking Methods: http://www.debonogroup.com Center for Creative Learning: www.creativelearning.com Tools for diagnosis CPS, identify levels (Test & Questionnarie of CPS) http://www.cpsb.com/assessments/soq http://www.queendom.com/tests/index.htm Method for creative solving problem (test, questionnarie) http://es.slideshare.net/pacop/creative-problem-solving-y-talento-corporativo Only 3% of people pass this creative test, can you? https://www.youtube.com/watch?v=aH2ll5bwpKw Creativity Techniques A to Z: https://www.mycoted.com/Category:Creativity_Techniques http://biblioteka-krk.ibe.edu.pl/opac_css/doc_num.php?explnum_id=786, strona 83-94 http://www.slownik-online.pl/kopalinski/03A24D48DC0CFE2BC12565E9005194B3.php https://freshway555.wordpress.com/2016/02/24/cwiczenia-dla-mozgu-czyli-myslenie-lateralnelamiglowki-na-koncu/ http://www.45minut.pl/publikacje/22333/
Użyteczne linki z zakresu NLP
What is Neuro Linguistic Programming (NLP)? https://www.ewellnessexpert.com/blog/166/what-is-neuro-linguistic-programming-nlp How to improve your performance through NLP http://www.wikihow.com/Improve-Your-Performance-Through-NLP NLP for Leaders: https://www.cips.org/Documents/Knowledge/Procurement-Topics-and-Skills/8People-and-Skills/Influencing-Skills/NLP-for-leaders.pdf NLP and how it can be applied to leadership http://leadershipperformance.blogspot.com.tr/2010/10/nlp-and-how-it-can-be-applied-to.html Using NLP for Leadership Skills: http://www.exforsys.com/tutorials/nlp/using-nlp-for-leadershipskills.html How can Neuro Linguistic Programming help with leadership and development?: http://www.nlpworld.co.uk/how-can-neuro-linguistic-programming-help-with-leadership-anddevelopment/ Building rapport: http://www.skillsyouneed.com/ips/rapport.html https://neurolingwistyka.com/stowarzyszenie-nlp/ http://michalpasterski.pl/2013/02/meta-model/ http://www.technikinlp.pl/nlp-przeramowanie.html
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
84
Filmografia w j. angielskim Seth Godin: How to get your ideas to spread http://www.ted.com/talks/seth_godin_on_sliced_bread In a world of too many options and too little time, our obvious choice is to just ignore the ordinary stuff. Marketing guru Seth Godin spells out why, when it comes to getting our attention, bad or bizarre ideas are more successful than boring ones. Navi Radjou: Creative Problem Solving in the face of extreme limits http://www.ted.com/talks/navi_radjou_creative_problem_solving_in_the_face_of_extreme_limits Navi Radjou has spent years studying “jugaad,” also known as frugal innovation. Pioneered by entrepreneurs in emerging markets who figured out how to get spectacular value from limited resources, the practice has now caught on globally. Peppering his talk with a wealth of examples of human ingenuity at work, Radjou also shares three principles for how we can all do more with less. Steven Johnson: Where good ideas come from www.ted.com/talks/steven_johnson_where_good_ideas_come_from People often credit their ideas to individual “Eureka!” moments. But Steven Johnson shows how history tells a different story. His fascinating tour takes us from the “liquid networks” of London’s coffee houses to Charles Darwin’s long, slow hunch to today’s high-velocity web. What is Creative Problem Solving? https://www.youtube.com/watch?v=QbxyiUG5RRI An overview of CPS 7 Step Problem Solving https://www.youtube.com/watch?v=bZXDGQSuF9I Are you facing a challenging situation at work? Ed Muzio, author of "Make Work Great" explains a 7 step solution to effective problem solving. Problem Solving Techniques - how to solve problems in the workplace in 6 easy steps https://www.youtube.com/watch?v=cQPNVFZId68 Using these 6 easy steps you can solve any problem as work. Enhance your skills by watching this simple guide to solving problems. Creative Problem Solving Process https://www.youtube.com/watch?v=oqwoOpO-4k0 The Canadian Management Centre Thought Leader Series: Janice Francisco on Creating Problem Solving Success. Problem solving skills https://www.youtube.com/watch?v=wHbLhZ5OoJc Problem solving is a key skill in any job. The world of work is mostly about making decisions and solving problems. John Paul Lobo explains how to think creatively during situations and tackle problems effectively by setting yourself apart from everyone else. PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
85
Filmografia w j. angielskim
Six Creative Ways To Brainstorm Idea https://www.youtube.com/watch?v=yAidvTKX6xM Do you ever have an issue developing ideas? Here are six creative ways to overcome hitting a roadblock when generating ideas. How to improve your creativity https://www.youtube.com/watch?v=6-Tb1FvLGjM Watch this movie to get a quick overview on how to improve your writing skills. It starts from finding out your weak areas in terms of writing and strengthening them through a variety of ways. Problem Solving - Thinking Outside of the Box! https://www.youtube.com/watch?v=rRtwh2HvmXQ Examines a basic problem solving concept. Great intellectual exercise to warm up participants to critical thinking and problem solving. Creative thinking - how to get out of the box and generate ideas: Giovanni Corazza at TEDxRoma https://www.youtube.com/watch?v=bEusrD8g-dM This video is filmed and edited by Università Telematica Internazionale UNINETTUNO. Corazza is a full-time professor at the Alma Mater Studiorum at the University of Bologna, a member of the Executive Council, and the founder of the Marconi Institute of Creativity. He teaches science and the applications of creative thinking. Why/Which/How/Where/What/When/Experiment. A quick jump out of the box is more insight ful than a lifetime of standard thinking. Think out of the Box - Expand your Comfort Zone - Creative Thinking with Kevin Hunter https://www.youtube.com/watch?v=TdguN4KZlSs Kevin Hunter is a Radio Show Host of "THE BUSINESS FORUM SHOW." He teaches business people how to think out of the box and overcome both personal and professional obstacles by expanding their comfort zone. Kevin Hunter demonstrates how you can think out of the box by changing your life habits, explaining that creative thinkers interrupt their daily routines with a purposeful strategy, thereby giving them the mindset that allows them to think out of the box with very little resistance. Charles Leadbeater: The era of open innovation https://www.ted.com/talks/charles_leadbeater_on_innovation?language=en In this talk, Charles Leadbeater weaves a tight argument that innovation isn’t just for professionals anymore. Passionate amateurs, using new tools, are creating products and paradigms that traditional companies can’t. Ambition. Discipline. Purpose. The Journey of Being an Entrepreneur with Gurbaksh Chahal https://www.youtube.com/watch?v=28sCH-uK-0Q Gurbaksh Chahal is the Founder, Chairman and CEO of Radium One. A die-hard internet entrepreneur, he started his first company, at the age of 16.
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ
86
Kontakt Euro-Idea Fundacja Społeczno Kulturalna e-mail: euroidea.fsk@gmail.com www.euroidea.wordpress.com Facebook
CREATive Urban Sharing in Europe Projekt nr 2015-1-IT02-KA204-014775 Erasmus+, KA2 , Partnerstwa strategiczne na rzecz edukacji dorosłych Wiecej informacji na temat projektu na www.creatuse.eu Zapraszamy również na naszą stronę na Facebook:
Publikacja została zrealizowana przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu Erasmus+. Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autorów i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za zamieszczoną w niej zawartość merytoryczną.
Publikacja jest udostępniona na otwartej licencji Creative Commons (Uznanie Autorstwa – Użycie Niekomercyjne – Na Tych Samych Warunkach 4.0 International License) Więcej informacji : www.creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
PRZEWODNIK : KREATYWNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ORAZ NLP DLA ZRÓWNOWAŻONEGO STYLU ŻYCIA W MIEŚCIE, ……………………...W OPARCIU O EKONOMIĘ DZIELENIA SIĘ