NAJK Jaarverslag

Jaarverslag NAJK 2012

Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt Bemuurde Weerd OZ 12 3514 AN Utrecht Postbus 816 3500 AV Utrecht Contactpersoon: Kirsten Haanraads, Secretaris NAJK 030-2769869 khaanraads@najk.nl www.najk.nl Kenmerk: 06-03-08-1221kh

Inhoudsopgave Voorwoord 1.

2.

3.

4.

Inleiding ..................................................................................................................... 1 Lokaal

1

Provinciaal

1

Landelijk

1

Europees

1

NAJK organisatie ....................................................................................................... 2 Interne organisatie

2

NAJK Internationaal

2

Interne samenwerking

2

Werkgroepen

3

Ambitie

3

Bestuur ....................................................................................................................... 4 NAJK-bestuur

4

Dagelijks bestuur

4

Afgevaardigden

6

Ambitie

6

35 jaar jong

6

Relatiebeheer ............................................................................................................. 8 Partners van NAJK

5.

6.

7.

8

NAJK Partneroverleg

10

Vrienden van NAJK

10

Ambitie

11

Communicatie .......................................................................................................... 12 BNDR

12

Nieuwsbrief

12

Website en social media

12

Persberichten

13

Doelgroep

14

Huisstijl

14

Beurzen

15

Belangenbehartiging ................................................................................................ 16 Jonge Landbouwersregeling

17

Convenant Weidegang

18

Ronde Politiek

18

Jaarthema

19

Discussiestukken

20

Standpunten

21

In den lande

24

Projecten .................................................................................................................. 26

Voorwoord Beste lezer, Wat een jaar! 2012 is alweer achter de rug. Het was een jaar met vele gezichten, letterlijk en figuurlijk. NAJK heeft afscheid genomen van een aantal dagelijks bestuurders en daarvoor weer nieuwe verwelkomd. Het is mooi dat we op deze manier NAJK jong, dynamisch en dus levendig kunnen houden. Met de inzet van onze leden, bestuurders en medewerkers lukt dat. En die onvoorwaardelijke inzet hebben we van elkaar gevraagd ĂŠn gekregen. Dat heeft mij persoonlijk bijzonder gemotiveerd. Heel erg bedankt daarvoor allemaal!

Dit jaar was het laatste jaar in het kader van het project Bewust Ondernemen. Met alle hoogwaardige trainingen en bijeenkomsten die dit project herbergt, hebben we een absolute troef voor de bedrijfsopvolger van morgen. Dat weten we, waardoor NAJK vastbesloten was om het project ook in 2013 een vervolg te geven. Dat viel niet mee, maar met ondersteuning van bestuur en medewerkers en hun enorme toewijding voor dit project, is ook dat vervolg er gekomen.

Als studiereis in het kader van Wereldboeren was India dit jaar toch wel een heel bijzondere bestemming. Dat was ook zeker het geluid dat de deelnemende leden als respons gaven. Heel belangrijk, om juist als jonge agrarisch ondernemer eens een heel andere cultuur te zien en vooral ook te ervaren, door je echt onder de lokale bevolking te begeven. Prachtig dat NAJK ook dit aan haar leden kan bieden!

We hebben dit jaar veel aandacht besteed aan de hervormingen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Voorzitter van CEJA Joris Baecke en portefeuillehouder internationaal Inge van Schie hebben daar een belangrijk aandeel in. Het is toch voor een belangrijk deel aan CEJA toe te schrijven dat er zo veel aandacht is voor jonge land- en tuinbouwers en hun positie en mogelijkheden in de sector. Dat sterke uniforme geluid moeten wij als NAJK blijven ondersteunen en voeden, ook in de toekomst.

De Jonge Landbouwersregeling is ook een duidelijk strijdpunt voor NAJK. Deze was voor

1,2

miljoen begroot. Daar waren wij allerminst over te spreken. Immers het is een regeling die, juist in Nederland waar wij het altijd hebben over innoveren en ontwikkelen, zo doeltreffend is. Het budget wordt altijd fors overschreden en het stimuleert om bedrijfsovername te vervroegen en zo een positieve wending te geven aan een vitaal en ondernemend platteland. En met deze gedachte en argumenten, kon ook de staatssecretaris van Economische Zaken zich verenigen, waarmee het budget werd verhoogt tot

. Zo bleek maar weer, een stevig NAJK-geluid, blijft nodig!

Voor het komende jaar zullen wij ons weer strijdvaardig en constructief tonen, zodat ook nĂĄ morgen er nog een vitaal platform is voor de jonge boer en tuinder.

Hartelijke groet, John Hilhorst, voorzitter NAJK

1.

Inleiding

Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) zet zich in voor jonge agrarische ondernemers van de toekomst. NAJK is met 8000 leden dé belangenvereniging van agrarische jongeren in Nederland en is actief op zowel lokaal, provinciaal, landelijk en Europees niveau. Dit betekent niet alleen het behartigen van de belangen in Den Haag en Brussel, maar ook actief handvatten bieden tot beter ondernemerschap. NAJK doet dit door activiteiten te ontwikkelen op het gebied van vorming, scholing en voorlichting. Hiermee draagt NAJK bij aan zelfbewuste en kundige jonge ondernemers die met beide benen in de maatschappij staan: de ondernemers van de toekomst. De toekomst van jongeren in de agrarische sector staat bij alles wat NAJK doet centraal.

Lokaal fundament van NAJK. Het zijn onafhankelijke verenigingen en bestaan uit 30 tot soms wel 300 informatieavonden over uiteenlopende en a het hele land. In totaal zijn dit er 124.

Provinciaal blijven de lokale AJK's op de hoogte van alle landelijke en provinciale ontwikkelingen. Het provinciaal bestuur behartigt de provinciale belangen bij NAJK. Daarnaast organiseren ze - en Zuid-Holland en westelijk Utrecht één AJK vormen. De provincie Utrecht kent geen provinciale AJK.

Landelijk De provinciale AJK's vormen samen het landelijke NAJK-bestuur. De belangrijkste taak van het dagelijks bestuur

van

NAJK

is

belangenbehartiging.

Speerpunten hierin zijn bedrijfsovername, inkomen en maatschappelijk standpunten onderwerpen,

in

ondernemen. over zoals

Ook

actuele het

neemt en

NAJK

belangrijke

Gemeenschappelijk

Landbouwbeleid na 2013, weidegang en mestbeleid.

Europees NAJK is aangesloten bij CEJA (Conseil Européen des Jeunes Agriculteurs). CEJA komt op voor de belangen van twee miljoen Europese jonge boeren en tuinders binnen het Europese politieke besluitvormingsproces.

NAJK-bestuurslid Joris Baecke is voorzitter van CEJA.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-1-

2.

NAJK organisatie

Interne organisatie Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt is actief op verschillende schaalniveaus (lokaal, provinciaal, landelijk en Europees). Veel van de activiteiten en belangenbehartiging wordt uitgevoerd door vele enthousiaste vrijwilligers en bestuurders. Deze vrijwilligers en bestuurders worden zowel op provinciaal als op landelijk niveau ondersteund door een aantal professionele medewerkers.

NAJK neemt daarbij niet zelf de rol van werkgever op zich, maar gebruikt hiervoor de diensten van Stichting Plattelands Jongeren Services. Deze stichting streeft naar het verbeteren van de leefbaarheid en de positie van jongeren op het platteland, bijvoorbeeld door het ondersteunen van jongerenorganisaties die zich richten op het platteland, zoals NAJK. De ondersteuning bestaat uit het uitvoeren van projecten of activiteiten en het bieden van administratieve ondersteuning.

Op landelijk niveau wordt NAJK ondersteund door 13 medewerkers, die samen ongeveer zeven FTE voor hun rekening nemen. Het NAJK-team bestaat uit secretariaatsmedewerkers, een financieel medewerker,

een

P&O-medewerker,

een

communicatiemedewerker,

projectmedewerkers,

projectleiders en een algemeen secretaris. NAJK wil als belangenorganisatie jonge boeren en tuinders ook de mogelijkheid bieden hun kennis te verbreden en hun vaardigheden uit te bouwen.

Deze ambitie wordt ook binnen NAJK als organisatie serieus genomen; gedurende het jaar zijn meerdere stagiaires bij NAJK actief. De stagiaires van diverse opleidingen worden bij NAJK een dynamische

leeromgeving

geboden,

onder

begeleiding

van

enthousiaste

en

betrokken

medewerkers.

NAJK Internationaal NAJK ontplooit veel activiteiten op internationaal vlak; enerzijds belangenbehartiging in Brussel en wereldwijd, anderzijds projecten om de internationale bewustwording onder de leden te vergroten.

Daarom heeft NAJK een afdeling die zich exclusief met deze onderwerpen bezighoudt: NAJK Internationaal. NAJK Internationaal is verantwoordelijk voor de ondersteuning van de bestuurders die betrokken zijn bij CEJA, de begeleiding van internationale delegaties die een bezoek brengen aan Nederland, internationale projecten zoals Wereldboeren en Boeren in Internationaal Perspectief, het begeleiden van missies die NAJK-leden voor Agriterra uitvoeren en het stimuleren van bewustwording en dialoog over internationale agrarische ontwikkelingen en beleidsvorming.

Interne samenwerking Op provinciaal niveau worden de besturen ondersteund door een bestuursondersteuner of regiocoĂśrdinator. De regiocoĂśrdinatoren vanuit de provincies en de inhoudelijke medewerkers van NAJK op landelijk niveau (projectmedewerkers, projectleiders en algemeen secretaris) vormen samen het Agrarisch Team. De vereniging NAJK is georganiseerd in tien provinciale afdelingen.

Regelmatig en intensief contact tussen de landelijke NAJK-organisatie en de provinciale

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

-2-

regiocoördinatoren via het Agrarisch Team heeft tot doel de besturen, belangenbehartiging en activiteiten op de verschillende schaalniveaus te coördineren, stroomlijnen en te versterken.

Werkgroepen In 2011 heeft het dagelijks bestuur van NAJK de ambitie uitgesproken om nadrukkelijker in te zetten op ledenwerving en communicatie. Hiertoe zijn in de loop van 2011 twee werkgroepen opgericht die zich exclusief met deze onderwerpen bezighouden. De werkgroepen bestaan uit vrijwillige AJKleden, bestuurders van NAJK en worden ondersteund door een beroepskracht vanuit de landelijke NAJK-organisatie.

Voor beide werkgroepen geldt dat in het afgelopen jaar grote stappen zijn gezet om zowel de ledenwerving als communicatie te verbeteren. In 2012 heeft dit geresulteerd in een vernieuwde NAJK-huisstijl dankzij de werkgroep communicatie en een nieuwe strategie in de werving van nieuwe leden door de werkgroep ledenwerving.

Ambitie NAJK is partner van MVO Nederland. Hiermee onderstreept NAJK de ambitie om de vereniging te verduurzamen en maatschappelijk verantwoord te ondernemen (MVO). Hiervoor werkt NAJK samen met MVO Nederland. MVO Nederland is het partnernetwerk van ruim 2000 bedrijven en organisaties die allen een eigen MVO-ambitie hebben. Hoe groot of hoe klein ook. Het is een divers brancheorganisaties. Van koplopers tot beginners: alle sectoren zijn vertegenwoordigd.

In samenwerking met MVO Nederland ontwikkelt NAJK een beleidsplan om de MVO-ambities een plek te geven in de organisatie. NAJK heeft daarom in 2012 de werkgroep MVO opgericht. Deze werkgroep is gestart met de ontwikkeling van het beleidsplan MVO waarin wordt vastgelegd hoe NAJK maatschappelijk verantwoord ondernemen in de eigen organisatie zal inbedden enerzijds en de leden, lokale en provinciale afdelingen zal stimuleren om invulling te geven aan het MVOconcept anderzijds. NAJK zal in 2013 het MVO-beleidsplan vaststellen en de daarin vastgelegde acties implementeren.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-3-

3.

Bestuur

NAJK-bestuur Afgevaardigden van de provinciale AJK's vormen samen het landelijke NAJK-bestuur. Dit NAJKbestuur komt minimaal acht en meestal tien keer per jaar bijeen. Tijdens deze vergaderingen worden de provincies geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen op landelijk niveau, zowel op het gebied van belangenbehartiging, activiteiten en de NAJK-organisatie. Tijdens deze vergaderingen worden ook standpunten ingenomen over actuele maatschappelijke ontwikkelingen, zoals alternatieve financieringsvormen voor de agrarische sector, mestbeleid of de hervormingen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De wijze waarop bij NAJK standpunten worden ingenomen en uitgedragen zijn kenmerkend voor de getrapte structuur van de organisatie. De ingenomen standpunten worden na besluitvorming op provinciaal niveau, via de maandelijkse NAJKvergadering, uitgedragen op landelijk niveau. De verantwoordelijkheid voor belangenbehartiging op landelijk niveau ligt bij het dagelijks bestuur van NAJK.

Dagelijks bestuur De leden van het dagelijks bestuur vormen het gezicht van NAJK. Zij voeren het beleid uit dat het NAJK-bestuur, met afvaardigingen uit alle provincies, heeft uitgestippeld. De leden van het dagelijks bestuur lobbyen in Den Haag en Brussel om voor de belangen van jonge boeren en tuinders op te komen. Ze praten met collega-organisaties, ze volgen de ontwikkelingen in de sectoren op de voet, bezoeken (internationale) congressen, zijn actief op evenementen en bij ledenactiviteiten, ze schrijven columns en zorgen dat NAJK als organisatie goed blijft draaien.

Het dagelijks bestuur bestond in 2012 uit: Wilco de Jong (1980) heeft met zijn ouders een melkveebedrijf in Nijeholtwolde (Friesland). Tot de ALV van september was hij voorzitter van NAJK. Inmiddels heeft Wilco afscheid genomen als dagelijks bestuurder van NAJK. Zijn taken als voorzitter zijn overgenomen door John Hilhorst.

John Hilhorst (1985) runt in Laag Keppel samen met zijn ouders een melkveebedrijf met 100 melkkoeien. Daarnaast is John werkzaam als assistent accountant bij een adviseurs- en accountantsbureau. Sinds september 2012 vervult John de functie als voorzitter van het dagelijks bestuur van NAJK. John vertegenwoordigt NAJK onder andere bij LTO Nederland, in het bestuur van Agriterra,

in

gesprekken

met

bewindslieden

en

politici

en

tijdens

persconferenties van NAJK. Ramon Klaasens (1988) is sinds juni 2011 vice-voorzitter en sinds september 2010 verantwoordelijk voor de portefeuilles Bedrijfsovername en Klimaat & Milieu. Met zijn eigen bedrijf richt hij zich hoofdzakelijk op de bedrijfseconomische kant van de landbouw. Ramon vertegenwoordigt NAJK bij overleggen met bijvoorbeeld het ministerie van Financiën, over het project Bewust Ondernemen en de

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-4-

bedrijfsovername portal of over de Jonge Landbouwersregeling. In december 2012 is Ramon voor een nieuwe bestuursperiode herkozen.

Joris Baecke (1978) is sinds september 2004 dagelijks bestuurder van NAJK. Sinds 1 april 2009 is Joris tevens voorzitter van CEJA (Conseil Européen des Jeunes Agriculteurs). CEJA komt op voor de belangen van twee miljoen Europese jonge boeren en tuinders binnen het Europese politieke besluitvormingsproces. Joris is in 2011 herkozen als voorzitter van CEJA voor een periode van twee jaar.

Tom van Horrik (1988) is sinds december 2010 portefeuillehouder Intensief.

Daarvoor was hij actief in het dagelijks bestuur van BAJK. Tom vertegenwoordigt NAJK bijvoorbeeld als het gaat om de ontwikkeling van de varkenshouderij en schaalvergroting.

Eric Pelleboer (1984) is sinds december 2011 dagelijks bestuurder voor de portefeuilles Akkerbouw en Pacht. Hij runt samen met zijn ouders een akkerbouwbedrijf in de Noordoostpolder. Eric vertegenwoordigt NAJK als het bijvoorbeeld gaat om suikerquota, gewasbescherming of grondmobiliteit.

Inge Rameijer (1986) is tijdens de ALV van NAJK in juni 2011 gekozen tot bestuurder met de portefeuille Internationaal. In oktober 2011 nam zij ook de portefeuille Multifunctioneel op zich. Inge vertegenwoordigt NAJK in Brussel én Den Haag, bijvoorbeeld als het gaat om het landbouwbeleid na 2013.

Jurgen Veron (1987) heeft een melkveebedrijf en was tot juni 2012 verantwoordelijk voor de portefeuille melkveehouderij. Inmiddels heeft hij afscheid genomen als dagelijks bestuurder van NAJK en is deze portefeuille overgenomen door Koen Bolscher.

Koen Bolscher (1984) is sinds juni 2012 portefeuillehouder melkveehouderij. In het Overijsselse Bornerbroek

runt

Koen in maatschap met

zijn ouders een

melkveebedrijf met 185 melkkoeien. Koen vertegenwoordigt NAJK bijvoorbeeld bij de LTO-vakgroep melkveehouderij, bij gesprekken over mestbeleid en bij Stichting Weidegang.

Jan Enthoven (1982) is sinds juni 2012 dagelijks bestuurder met de portefeuille tuinbouw. Hij vervult binnen het dagelijks bestuur ook de functie van penningmeester. Naast dagelijks bestuurder bij NAJK is Jan ook actief als bestuurslid bij Tuinbouw Jongeren Westland. Na het succesvol afronden van de opleiding Tuin- en Akkerbouw aan de Hogeschool InHolland is Jan doorgegroeid tot bedrijfsleider van Agro Care (tomaten). Uiteindelijk heeft hij met deze ervaring een eigen onderneming gestart waarin hij zich nu bezighoudt met de teelt van pioenrozen.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-5-

In 2012 heeft het dagelijks bestuur van NAJK dus drie nieuwe bestuurder mogen verwelkomen.

NAJK is verheugd dat de portefeuille tuinbouw met de komst van Jan Enthoven ook binnen het dagelijks bestuur vertegenwoordigt is.

Afgevaardigden NAJK kent naast het NAJK-bestuur met de provinciale afgevaardigden en het dagelijks bestuur, ook specialistische afgevaardigden. Zij vertegenwoordigen de belangen voor jonge boeren en tuinders op specifieke onderwerpen Afgevaardigden zijn provinciale bestuursleden en zitten niet in het dagelijks bestuur of het NAJK-bestuur van provinciale afgevaardigden. In 2012 kende NAJK één afgevaardigde.

Bert

Blom

(1983)

is

afgevaardigde

van

NAJK

voor

de

sector

kalverhouderij.

Naast

belangenbehartiging zit Bert samen met zijn ouders in maatschap, waar ze zorg dragen voor blankvleeskalveren en jonge rosékalveren en werkt Bert fulltime als voorlichter vleesveehouderij.

Ambitie In 2012 heeft het NAJK-bestuur en het dagelijks bestuur tijdens intensieve bijeenkomsten de gehele organisatie en structuur tegen het licht gehouden. NAJK zal het proces van zelfreflectie ook in 2013 voortzetten door de ontwikkeling van een beleidsplan voor de periode 2013

2018. In het beleidsplan

worden alle aspecten van de organisatie beschreven, worden procedures en structuren vastgelegd en doelstellingen verbonden aan de ambities die de bestuurders van NAJK zien. NAJK hecht waarde aan een kritische houding ten opzichte van de toegevoegde waarde van de vereniging voor de leden. In 2012 heeft NAJK de noodzaak tot het eigen bestaansrecht opnieuw kunnen bevestigen.

Met het beleidsplan 2013

2018 zal de ontwikkeling van de organisatie en de vereniging voor de

komende jaren worden vastgelegd.

35 jaar jong NAJK vierde in 2012 het 35-jarig bestaan van de vereniging. NAJK is 35 jaar geleden ontstaan uit de noodzaak om een tegengeluid te laten horen in de nationale en Europese landbouwpolitiek. De belangenbehartiging werd destijds gedomineerd door boerenvoormannen met hele andere belangen dan de jonge generatie. NAJK kijkt terug op bevlogen en rebelse jaren, waarin hoogte- en dieptepunten zich afwisselden, maar waarvan vooral de succesverhalen zijn bijgebleven. NAJK ontstond in 1977, na een bewogen decennium en nachtenlange bijeenkomsten, uit het agrarisch Vanaf dat moment werd via een voor jonge boeren van belang waren. Op basis van beleidsnotities namen jongeren door het hele land standpunten in, die vervolgens, via de provincie, op landelijk niveau werden uitgedragen. Een unieke bottom-up aanpak waardoor NAJK op een stevig draagvlak kon rekenen. Dagelijks bestuurders van NAJK reisden door het land om spreekbeurten en discussies op provinciale- en afdelingsavonden te leiden. In de jaren daarna verstevigde NAJK de positie van de organisatie als bekendheid. Bedrijfsovername, maatschappelijk verantwoord ondernemen en een inkomen voor de

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-6-

ondernemers van de toekomst vormden de speerpunten. Het Landbouwschap ondernam diverse pogingen om NAJK aan zich te binden. Hiervoor werd bedankt. NAJK bleef kiezen voor zelfstandigheid en wees erop dat de belangen van jongeren vaak anders liggen dat die van oudere, deels stoppende, boeren en tuinders.

Voor het Landbouwschap en andere landbouworganisaties was het een doorn in het oog dat NAJK rechtstreeks naar politici in Den Haag en Brussel of het ministerie stapte. NAJK trok zijn eigen plan, het leek de enige manier om de belangen van jongeren op de agenda te krijgen. NAJK ontwikkelde zich op het gebied van belangenbehartiging als de grote voorvechter van de Tante Agaath-regeling en de Jonge Landbouwersregeling, en met succes.

Voor de jonge boeren en tuinders werden trainingen, cursussen en studiereizen ontwikkelt.

Duizenden jongeren werden zo bereikt over onderwerpen als bedrijfsovername, financieel inzicht, positie voor vrouwen en schoner en duurzamer ondernemen. Bovendien vormde NAJK de kweekvijver

van

bestuurlijk

talent.

Uit

onafhankelijk

onderzoek

blijkt

dat

honderden

(coöperatie)bestuurders een NAJK-achtergrond hebben. De vereniging en de organisatie ontwikkelden zich; werden professioneler en gestructureerder. Transparante besluitvorming stond daarbij steeds voorop.

De samenwerking tussen de organisaties voor jong en oud veranderde ook in de loop der jaren.

Van een hiërarchische relatie met daartussen een grote kloof, ontstaat een LAT-relatie waarin NAJK en andere organisaties soms de krachten bundelen, maar het soms ook volledig oneens zijn.

De afgelopen 35 jaar heeft NAJK zich gevestigd. Toch blijft de vereniging ook kritisch op haar eigen bestaansrecht. NAJK is voor jonge boeren en tuinders tot 35 jaar. Heeft NAJK met dit jubileum haar houdbaarheidsdatum bereikt? Ook NAJK heeft in 35 jaar de agrarische sector kleiner zien worden, met een dalend ledenaantal tot gevolg. NAJK blijft zich steeds afvragen of de noodzaak er nog is om te blijven vechten voor de belangen van de jonge boeren en tuinders. Het antwoord op die vraag is iedere keer weer stel ondanks uitstroom en een verdere daling van het aantal agrariërs. Dat, en het grote animo voor de trainingen, cursussen en discussiebijeenkomsten, honderden per jaar, bewijzen dat. Daarnaast heeft NAJK een vaste plek aan de politieke onderhandelingstafel op landelijk én Europees niveau.

Over alle landbouwonderwerpen praat NAJK mee. NAJK meent, en dat is het belangrijkste, dat er nog steeds genoeg te doen is om de positie van de jonge boeren en tuinders, de ondernemers van de toekomst, te versterken.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-7-

4.

Relatiebeheer

Partners van NAJK De achterban van NAJK, agrarische jongeren tot 35 jaar, vormt een unieke doelgroep. De leden zijn jong en staan open voor nieuwe ideeën, initiatieven en verrassende concepten. Tegelijkertijd is het overgrote deel van de leden (aankomend) agrarisch ondernemer of werkzaam in de agrarische sector. Agrarische producten en informatie over (agrarische) bedrijfsvoering behoren tot hun interessegebieden.

Veel van deze jongeren zijn betrokken in een proces van bedrijfsovername. Voor hen is dit een belangrijke periode, waarin de keuzes van hun ouders door hen in twijfel wordt getrokken, bediscussieerd en waarbij ze op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden en invalshoeken. Voor veel van deze jonge boeren en tuinders geldt dat zij zich in deze fase heroriënteren op de agrarische producten en diensten die hun ouders gebruiken. Nadat deze keuze is gemaakt, vaak aan het einde van het bedrijfsovernameproces (op of na de leeftijd van 35 jaar), zijn de boeren en tuinders merkvast en betrokken.

Daarnaast kenmerken de jongeren zich door een grote interesse en leergierigheid in nieuwe ontwikkelingen en gadgets. Innovatieve, moderne producten en diensten grijpen hun aandacht.

Deze interesse wordt veroorzaakt doordat de jongeren bezig zijn met het ontwikkelen van een visie op hun wijze van ondernemen en hiermee vaak kiezen voor de nieuwste ontwikkelingen op dat vlak.

NAJK vertegenwoordigt hiermee een enthousiaste en toegankelijke groep jongeren. Dit wordt door NAJK

gewaardeerd

en

gekoesterd.

NAJK

biedt

haar

leden

daarom

via

partnerschapovereenkomsten met de belangrijkste spelers uit de agribusiness informatie en een netwerk enerzijds. Anderzijds kan NAJK door een intensieve samenwerking met de agribusiness de mogelijkheid bieden hen in contact te brengen met de doelgroep van NAJK, naamsbekendheid te vergroten en diensten aan te bieden. Daarnaast biedt een partnerschap met NAJK beide partijen een uitgelezen kans om kennis en ervaring uit te wisselen over de belangrijkste ontwikkelingen voor jongeren in de agrarische sector. De partners van NAJK stellen de vereniging in staat om belangenbehartiging op het hoogste niveau te blijven uitoefenen en de toegankelijkheid voor nieuwe jonge leden (vanaf 16 jaar) te behouden.

Een partnerschap met NAJK is maatwerk. NAJK ontwikkelt in samenspraak met een beoogde partner een overeenkomst die recht doet aan de unieke kenmerken van de nieuwe samenwerking.

Daarbij is het uitgangspunt het creëren van win-win situaties: hoe kunnen NAJK en het bedrijfsleven elkaar versterken? Welke wensen zijn er? Waar is behoefte aan? Dat maakt iedere partnerschap anders. NAJK hanteert hiervoor een uitgangsmodel waarin voorbeelden van partnerschappen zijn beschreven. Het bedrijfsleven krijgt hierdoor een indicatie van de mogelijkheden die NAJK zou kunnen bieden. Op basis van deze voorbeelden wordt een mogelijke samenwerking verder uitgewerkt. In 2011 heeft NAJK het partnerbeleid op deze wijze vernieuwd.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-8-

NAJK wordt daarnaast nog ondersteund doo stersponsorschap.

Sinds 2011 is DeLaval stersponsor van NAJK. DeLaval wil met de leden van NAJK de interactie aangaan over nieuwe concepten, producten, bedrijfsontwikkeling en bedrijfsinrichting op het gebied van melken, voeren, koelen en stalinrichting. Met de toename van automatisering en de bedrijfsomvang, zullen er steeds meer kennisintensieve producten op de markt gebracht worden.

Met de samenwerking tussen DeLaval en NAJK kunnen de jonge ondernemers hun visie geven op deze producten, waarbij DeLaval aan kan geven in hoeverre deze producten het best tot hun recht komen bij de bedrijfsontwikkeling.

Rabobank is sinds enige tijd hoofdsponsor van NAJK. Het hoofdsponsorschap van NAJK is een logisch gevolg van het marktleiderschap in de agrarische sector van de Rabobank. Het gaat daarbij niet alleen om financiële ondersteuning. Rabobank en NAJK werken intensief samen om ondernemerschap te stimuleren. Een voorbeeld hiervan is de training Rabobank Opvolgers Perspectief; de Rabobank presenteert jonge bedrijfsovernemers een uniek programma, waarin Rabobank en NAJK samenwerken. Hierdoor wordt bijgedragen aan een groeiend en zelfbewust agrarisch ondernemerschap.

Sinds 2012 is FrieslandCampina ook een belangrijke partner van NAJK. FrieslandCampina steunt het werk van NAJK. Daarnaast wordt er samengewerkt tussen de bestuurders van NAJK en de jongerenraad van FrieslandCampina. Leden van de jongerenraad worden betrokken bij de activiteiten van NAJK en de invulling van de discussiestukken die NAJK jaarlijks ontwikkelt.

NAJK heeft ook in 2012 de relatie met het bedrijfsleven benut om de achterban unieke voordelen te bieden. Zo heeft NAJK met Interpolis een mantelovereenkomst. Deze overeenkomst bood NAJKleden in 2012 13,5% korting op hun arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) bij Interpolis.

Daarnaast hebben NAJK en Limagrain in 2011 en 2012 de handen ineengeslagen en samen een MaisChallenge onder melkveehouders georganiseerd. 41 bedrijven, verspreid over heel Nederland, zijn de strijd aangegaan om het maximale uit hun maïsteelt te halen. Daarvoor kregen zij van Limagrain de beschikking over de allernieuwste plantgenetica én werden ze nauwlettend gevolgd door de ruwvoerspecialisten van Limagrain. Naast het competitieve spelelement en het ledenvoordeel via het nieuwste maïsras, kent de samenwerking ook een educatieve functie. Alle ervaringen zijn binnen NAJK veel gedeeld, zowel via de website, het NAJK-ledenblad BNDR en social media.

NAJK en het bedrijfsleven zoeken elkaar ook op voor specifieke evenementen, zoals het NK Veebeoordelen. CRV Holding is hoofdsponsor van dit evenement, dat in 2012 in Venray gehouden werd. Het NK Veebeoordelen is in 2012 ook ondersteund door DeLaval, FrieslandCampina en Rabobank Nederland

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

-9-

In 2012 konden NAJK-leden toegangskaarten voor de Eurotier winnen. EĂŠn lid kon zelfs een tocht in een limousine er naartoe (en terug) voor zichzelf en zeven vrienden winnen. NAJK kon dit aanbieden door een samenwerking met DLG Benelux. Dankzij Rabobank Nederland kon NAJK daarnaast twintig vrijkaarten voor de Floriade verloten.

Samenwerking vindt niet alleen plaats tussen NAJK en het (agrarisch) bedrijfsleven, maar ook tussen NAJK en het onderwijs. NAJK en CAH Dronten staan bijvoorbeeld gezamenlijk in een stand op een aantal agrarische beurzen. Ook in 2012 hebben CAH Dronten en NAJK op die wijze de krachten gebundeld. Evenementenhal, de organisatie achter deze agrarische beurzen, ondersteunt en faciliteert NAJK ook hierbij. Dankzij Evenementenhal kon NAJK bovendien vrijkaarten weggeven aan leden voor een concert van de Drentse rock & rollband Mooi Wark. In 2012 is NAJK daarnaast in de gelegenheid gesteld om aanwezig te zijn op de AgroTechniek beurs in Biddinghuizen.

NAJK Partneroverleg Ieder jaar, zo ook in 2012, organiseert NAJK een Partneroverleg. Tijdens dit overleg voor sponsoren en relaties kijkt NAJK terug op het afgelopen jaar. Het dagelijks bestuur en de partners denken na over de mogelijkheden om de positie van jonge boeren en tuinders in Nederland te verbeteren. Voor de partners van NAJK biedt het overleg een uitstekende netwerkmogelijkheid en krijgen zij inzicht in de relaties en activiteiten die NAJK met de andere partners ontwikkeld.

Vrienden van NAJK NAJK verwelkomt donateurs als Vrienden van NAJK. Vrienden van NAJK zijn mensen die NAJK een warm hart toedragen en is in het verleden in het leven geroepen, inmiddels tien jaar geleden, omdat het aantal jonge toekomstige agrarische ondernemers in die jaren snel daalde.

Voor NAJK werd het steeds moeilijker om zich als onafhankelijke belangenbehartiger voor deze groep staande te houden, terwijl het juist voor de toekomst van deze aankomende ondernemers van wezenlijk belang was, en is, dat zij via een eigen organisatie (voor en door jongeren) hun eigen belangen kunnen verdedigen. De ontwikkelingen die destijds leidden tot de oprichting van de stichting, zijn dan ook anno 2012 nog steeds actueel.

Vrienden van NAJK zijn in het verleden bij NAJK betrokken geweest als lid, bestuurder of medewerker of hebben de vereniging altijd een warm hart toegedragen. Een Vriend van NAJK weet hoe belangrijk het werk van NAJK is. De belangen van de jonge agrarische ondernemers zijn nu Vrienden zeer. Zij steunen het werk van de vereniging en daarbij hebben veel van onze Vrienden de afgelopen jaren verschillende vrijwillige donaties aan NAJK gedaan. NAJK is daar zeer dankbaar voor.

Een Vriend van NAJK: 1.

Ontvangt vier maal per jaar het leden- en relatieblad BNDR;

2.

Ontvangt twaalf maal per jaar de digitale nieuwsbrief van NAJK (indien gewenst en het emailadres aan NAJK bekend wordt gemaakt).

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 10 -

3.

Ontvangt het jaarverslag van NAJK;

4.

Ontvangt het jaarlijkse activiteitenoverzicht van NAJK;

5.

Ontvangt een exclusieve uitnodiging voor het bijwonen van het NK Veebeoordelen;

Vrienden van NAJK kunnen zich via de NAJK-website aanmelden, of contact opnemen met Kirsten Haanraads, algemeen secretaris NAJK via khaanraads@najk.nl.

Ambitie NAJK heeft in 2012 actief het NAJK Partnerbeleid opnieuw ingevuld. Daarnaast is het dagelijks bestuur actief op zoek gegaan naar nieuwe partnerschappen. Begin 2013 heeft dit geresulteerd in een samenwerking met Flynth als Preferred Partner van NAJK. Daarnaast heeft NAJK in 2012 een nieuwe invulling gegeven aan Vrienden van NAJK. In 2013 blijft de ambitie onverminderd groot; het dagelijks bestuur van NAJK heeft jaarlijkse doelstellingen vastgelegd in het kader van het NAJKPartnerbeleid en zal die ook in 2013 nastreven. Daarnaast zal NAJK actiever inzetten op de werving van Vrienden van NAJK.

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 11 -

5.

Communicatie

BNDR Het leden- en relatieblad BNDR (Binder) is een uitgave van NAJK dat met ingang van 2013 vier keer per jaar verschijnt in een oplage van 9500 stuks. Lezersonderzoek heeft uitgewezen dat de BNDR zeer goed gelezen en gewaardeerd wordt. Via het leden- en relatieblad besteedt NAJK uitvoerig aandacht aan verschillende actuele onderwerpen voor jonge (aankomende) boeren en tuinders enerzijds en activiteiten, projecten en belangenbehartiging anderzijds.

Via de BNDR biedt NAJK haar lezers ook een kijkje in de bedrijfsvoering van uiteenlopende ondernemingen in de land- en tuinbouwsector.

De BNDR kent een vaste bladformule, waarbij iedere editie gewijd wordt aan een specifiek thema.

In 2012 waren dat: 1. Gewasbescherming 2. Bedrijfsovername 3. Werkgever en werknemer 4. Boeren in internationaal perspectief 5. Alternatieve financieringsvormen De communicatie via de BNDR wordt altijd ondersteund door communicatie via nieuwsbrieven, de website en social media zoals Facebook en Twitter.

Nieuwsbrief nieuws belangenbehartiging en activiteiten. Daarnaast blijkt de nieuwsbrief een goed middel te zijn om oproepen te plaatsen over diverse onderwerpen. Via roulatie wordt iedere maand een column voor de nieuwsbrief door een lid van het dagelijks bestuur van NAJK geschreven. De lezers krijgen de mogelijkheid om via een poll op deze column te reageren.

De poll en column zijn ook op de website beschikbaar. NAJK gebruikt de uitkomsten van deze maandelijkse poll als input voor discussies met maatschappelijke actoren.

Website en social media NAJK beschouwt de communicatiemiddelen die beschikbaar zijn als een complementaire mix. De BNDR, nieuwsbrief, website en sociale media zoals Twitter en Facebook worden naast elkaar gebruikt. Het gebruik van social media is bij NAJK de afgelopen jaren toegenomen. Een voorbeeld hiervan is het Twitteroverzicht op de NAJK-website. Twitter wordt in steeds grotere mate gebruikt voor het voeren van discussie, het opwerpen van prikkelende stellingen en het uitdragen van standpunten, zowel door NAJK, de NAJK-achterban als geĂŻnteresseerden.

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 12 -

De NAJK-website (www.najk.nl) staat boordevol actueel nieuws en informatie: NAJKstandpunten, alles over de projecten van NAJK, informatie over de belangenbehartiging, dagelijks bestuurders

komen

aan

het

woord

en

links

naar

de

provinciale

websites.

Op

de

bedrijfsovernameportal van NAJK is alle informatie te vinden in voorbereiding op de overname van een bedrijf.

NAJK hecht belang aan transparantie. Met ingang van september 2012 stuurt NAJK daarom alle omschreven wat NAJK de afgelopen maand voor de leden heeft gedaan op het gebied van belangenbehartiging, projectontwikkeling maandelijks gepubliceerd op de website.

Aan de start van een activiteitenseizoen (september) ontwikkelt NAJK een activiteitenoverzicht.

Hierin staat omschreven welke activiteiten, bijeenkomsten, sprekers of projecten NAJK de lokale en provinciale afdelingen het komende seizoen kan aanbieden. NAJK werkt doorlopend aan nieuwe er de nieuwste mogelijkheden.

Persberichten en NAJK-activiteiten. In 2012 publiceerde NAJK 31 persberichten: 1. (10/1/2012) - NAJK pleit voor gezonde porties voedsel 2. (11/1/2012) - NAJK verwelkomt nieuwe bestuurder akkerbouw Eric Pelleboer 3. (1/2/2012) - Gewasbescherming 4. (20/3/2012) - NAJK ziet kans in duurzaamheidscertificaten voor vergroening in het nieuwe GLB 5. (28/3/2012) - NAJK: Op naar een sterke varkenshouderij 6. (23/4/2012) - Jonge boeren verklappen het geheim 7. (25/4/2012) - NAJK roept Bleker op te investeren in de Nederlandse landbouw 8. (26/4/2012) - Boer is uitstervend ras 9. (16/5/2012) - Agrarische bedrijfsovername in de toekomst vraagt om nieuwe financieringsvormen 10. (13/6/2012) - CEJA-voorzitter Joris Baecke vertegenwoordigt Europese jonge boer tijdens de Rio+20 conferentie over duurzame ontwikkeling 11. (18/6/2012) - NAJK tekent convenant weidegang niet 12. (19/6/2012) - NAJK vindt uitspraken Dales en Boer ongenuanceerd en niet onderbouwd 13. (29/6/2012) - NAJK verwelkomt en neemt afscheid van bestuurders tijdens ALV 14. (9/7/2012) - NAJK tekent partnerschap met Agrotechniek Holland 15. (16/8/2012) - NAJK verbaasd over graancommotie 16. (6/9/2012) - NAJK bestaat 35 jaar 17. (13/9/2012) - Jonge boer en tuinder heeft na verkiezingen behoefte aan stabiel landbouw- en plattelandsbeleid 18. (15/9/2012) - NAJK stelt kandidaat-voorzitter voor

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 13 -

19. (17/9/2012) - NAJK in zee met PSH Media Sales 20. (26/9/2012) - NAJK organiseert NK Veebeoordelen op 29 september in Venray 21. (28/9/2012) - John Hilhorst nieuwe voorzitter NAJK 22. (1/10/2012) - Nick Pinkert Nationaal Kampioen Veebeoordelen 2012 23. (1/10/2012) - Behandelbedrag Faunafonds onacceptabel 24. (22/10/2012) - Geen toekomst voor landbouw zonder boeren van de toekomst 25. (5/11/2012) - NAJK teleurgesteld in staatssecretaris Bleker 26. (5/11/2012) - NAJK feliciteert Co Verdaas 27. (20/11/2012) - Budget voor jonge boeren gaat in 2013 omhoog 28. (30/11/2012) - NAJK op studiereis naar India 29. (7/12/2012) - FrieslandCampina steunt Future Food Farmers 30. (19/12/2012) - NAJK wenst staatssecretaris Dijksma een vliegende start!

31. (21/12/2012) - Alternatieve financieringsvormen horen thuis in de agrarische sector

Doelgroep NAJK zet communicatiemiddelen niet alleen in ter ondersteuning van belangenbehartiging, maar ook om aanvullende inkomsten te generen. In 2011 heeft NAJK gewerkt aan het neerzetten van een heldere visie over de wijze waarop het bedrijfsleven van deze middelen gebruik kan maken. In 2012 heeft NAJK deze visie geïmplementeerd. Dit heeft onder andere geresulteerd in een advertentiebeleid, het nieuwe NAJK-Partnerbeleid en de samenwerking met PSH Media Sales voor het vermarkten van de communicatiemiddelen van NAJK.

Huisstijl Om de communicatie uitingen van NAJK beter in te zetten, heeft het dagelijks bestuur van NAJK in 2011 een werkgroep communicatie opgericht. Deze werkgroep heeft een aantal doelstellingen:  Communicatie uitingen op elkaar afstemmen en te actualiseren.  De huisstijl en communicatie-uitingen levendig en fris houden zoals dat past bij een organisatie gericht op jongeren, zoals NAJK.  Bestaande communicatie activiteiten analyseren en eventuele discrepanties op te sporen.  Zoeken naar nieuwe manieren van communiceren en communicatie uitingen.  Komen met een voorstel waarin het beleid en de manier van communiceren nadrukkelijker in de NAJK-organisatie worden ingebed.

Deze werkgroep heeft inmiddels een voorstel gedaan voor een nieuwe NAJK-huisstijl, die vanaf 2012

stapsgewijs

wordt

geïmplementeerd.

NAJK

zal

in

2013

het

geheel

vernieuwde

huisstijlhandboek opleveren.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 14 -

Beurzen NAJK staat jaarlijks op een aantal agrarische beurzen om leden te werven, contacten met het bedrijfsleven op te doen en de naamsbekendheid van NAJK te vergroten. In 2012 heeft NAJK met een stand op zes beurzen gestaan:  14 t/m 16 februari 2012, Tuinbouw Relatiedagen, Gorinchem.  28, 29 februari en 1 maart 2012, LIV - Landbouw Intensieve Veehouderij & Rundvee Vakdagen, Venray.  5 t/m 8 september 2012, AgroTechniek, Biddinghuizen  23 t/m 25 oktober 2012, LIV - Landbouw Intensieve Veehouderij, Hardenberg  30 oktober t/m 1 november 2012, LIV - Landbouw Rundvee Vakdagen, Hardenberg  20 t/m 22 november 2012, Rundvee & Akkerbouw Vakdagen Gorinchem De beurzen zijn bij uitstek een voorbeeld van een goede samenwerking tussen NAJK en de de stand, ondersteund door medewerkers van contacten op de beurzen om feedback van leden en toekomstige leden te ontvangen. Door de korte lijnen tussen de vrijwilligers en bestuurders uit de provincies en de bezoekers van de regionale agrarische beurs worden contacten makkelijk gelegd en ledenwerving vereenvoudigd.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 15 -

6.

Belangenbehartiging

De bestuurders van NAJK behartigen de belangen van jonge boeren en tuinders en spelen in op de actualiteit. In 2012 heeft NAJK zich dan ook in verschillende discussies gemengd.

Zo heeft NAJK zich in 2012 sterk gericht op de invulling van het hervormde Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. In de voorstellen van de Europese Commissie werden mogelijkheden geboden om jonge boeren te ondersteunen. NAJK heeft in Den Haag bij het ministerie en leden van de Tweede Kamer ingezet op een krachtig Nederlands standpunt over deze steun voor jonge boeren.

In Brussel heeft NAJK via CEJA belangrijke bijdragen kunnen leveren aan de hervorming van het landbouwbeleid. NAJK heeft in de discussie rondom het nieuwe GLB een aantal speerpunten: 1.

Benut alle mogelijkheden die de Europese Unie biedt om de bedrijfsovername, vernieuwing en verjonging door jonge boeren te vergroten;

2.

Geef jonge boeren en tuinders in Nederland het gelijke speelveld dat ze verdienen, maar nu nog niet krijgen. Andere lidstaten benutten wel alle mogelijkheden die door de Europese Unie wordt geboden;

3.

Juist in een land als Nederland, waar innovatie en concurrentiekracht hoog in het vaandel staan, zou de achterstandspositie van jonge boeren ten opzichte van andere EU-lidstaten verbeterd moeten worden en moeten alle mogelijkheden die de Europese Commissie (EC) hierin biedt worden aangegrepen.

4.

De noodzaak is er: In Nederland is minder dan 4% van de boeren onder 35 jaar. Ongeveer 75% van de boeren boven de 55 jaar heeft geen bedrijfsopvolger.

Wat betekent dit voor GLB na 2013?

In overeenstemming met het voorstel van de EC pleit NAJK voor een verplichte top-up voor jonge boeren gedurende 5 jaar, tot een leeftijd van 40 jaar, volgens de criteria: 

die volledig hebben overgenomen;



voor alle hectares;



ter omvang van minimaal 2% van de nationale enveloppe.

Wanneer gelden uit de eerste pijler niet volledig worden benut dan is overheveling mogelijk ter voeding van een directe investeringsmaatregel voor jonge boeren in de tweede pijler. Overheveling is

dus

mogelijk,

aldus

NAJK,

maar

alleen

ten

behoeve

van

versterking

van

een

investeringsmaatregel voor jong boeren en als de top-up in de eerste pijler maximaal is uitgekeerd.

NAJK pleit voor een tweeledige steun voor jonge boeren vanuit de overweging dat een investeringsmaatregel specifiek voor jonge boeren recht doet aan de Nederlandse situatie van moeizame en kostbare bedrijfsovername.

De

investeringsmaatregel

voor

jonge

boeren

in

de

tweede

pijler

moet

een

cofinancieringsverhouding van 80-20% kennen. Nu betaalt de Europese Unie één euro voor iedere euro Nederlands budget (50-50%). De Europese Commissie biedt echter de mogelijkheid om een

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 16 -

andere cofinancieringsverhouding toe te passen, namelijk 80-20%. Met gelijkblijvend aantal Ne

x zo veel Europees geld beschikbaar;

Om de mogelijkheden voor jonge boeren in de tweede pijler ook maximaal te benutten moet iedere aanvrager kunnen rekenen op

- investeringssteun. Alleen door een volledige benutting van

de mogelijkheden die de Europese Commissie biedt: - stimuleert Nederland optimaal verjonging en vernieuwing in de agrarische sector; - laat Nederland zien belang te hechten aan jonge boeren en verjonging in eigen land; - biedt Nederland complementaire steun die versterkt en tegemoetkomt aan de verschillende behoeften als jonge boer die net een bedrijfsovername achter de rug heeft (mogelijkheden tot investering en verlichting zwaarste financiële lasten eerste jaren na bedrijfsovername).

De maatregelen in beide pijlers bieden verschillende vormen van ondersteuning die in de Nederlandse situatie beide nodig zijn en waardoor: - de steun voor jonge boeren in het GLB na 2013 vergelijkbaar wordt met die in België (Vlaanderen); - vanuit de overweging dat jonge boeren in Vlaanderen en in Nederland zich in soortgelijke omstandigheden bevinden (overnamemogelijkheden, overerving, grondprijs, investeringslasten).

Gedurende heel 2012 heeft NAJK zich ingezet om steun te krijgen voor die inzet op het nieuwe landbouwbeleid. Eind 2012 en begin 2013 heeft dit geresulteerd in een Kamerbrede steun voor een verplichte steun van minimaal 2% voor jonge boeren en de toezegging van staatssecretaris Dijksma dat ook zij zich daar in Brussel hard voor zal maken. Tweede Kamerleden van CDA, ChristenUnie, PvdA, PVV, SGP en VVD spraken zich in de Kamer uit voor deze steun en stelden expliciet de inzet van NAJK hierin te steunen. Staatssecretaris Dijksma stelde begin 2013 dat zij door een overtuigende stellingname van NAJK inzag dat een verplichte steun via het landbouwbeleid voor jonge boeren noodzakelijk is. NAJK heeft verheugd gereageerd op deze steun van de Tweede Kamer en de staatssecretaris van Economische Zaken. In 2013 zal NAJK erop toezien dat de toezeggingen uit 2012 ook in 2013 gestand worden gedaan.

Jonge Landbouwersregeling In 2012 heeft NAJK sterk gelobbyd voor een verhoging van het budget voor de Jonge Landbouwersregeling in 2013.

Voor jonge boeren tot 40 jaar bestaat er de Jonge Landbouwersregeling (JOLA-regeling). Zij kunnen hiervan gebruik maken in de eerste vijf jaar na bedrijfsovername. Deze regeling ondersteunt hen bij een investering in het bedrijf. Waarom de Jonge Landbouwersregeling? Jonge boeren hebben de grootste financiële lasten in de eerste jaren na bedrijfsovername. Door de steun van de JOLA-regeling kunnen ze toch die investeringen doen waar anders geen geld voor zou zijn. De ontwikkeling van het bedrijf wordt zo versneld en het bedrijfsrendement verhoogd. Na de vijf jaar rentevrije steun van de regeling kan de investering betaald worden uit het verhoogde rendement of is de investering afgeschreven. Waar wordt de Jonge Landbouwersregeling van betaald? De helft van het budget is Europees geld: uit de tweede

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 17 -

pijler van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De andere helft van het budget is nationaal. Jaarlijks - 650 aanvragers. Iedere aanvrager mag maximaal

- aanvragen.

In 2012 is de begroting voor deze regeling dankzij VVD en CDA opgehoogd van

2,9 miljoen naar

5,4 miljoen Nederlands budget. Het ministerie van Economische Zaken stelde in de begroting van 2013 voor de JOLA-regeling een budget van

1,2 miljoen voor. NAJK heeft zich ingezet voor een

aanzienlijke verhoging van het budget. In 2012 resulteerde dit in een toezegging van toenmalig staatssecretaris

Verdaas

het

budget

te

verhogen

naar

5,3

miljoen.

Tijdens

de

begrotingsbehandeling in de Tweede Kamer hebben leden van de Tweede Kamer de noodzaak van de verhoging van het budget benadrukt en heeft staatssecretaris Dijksma het verhoogde budget behouden.

Convenant Weidegang NAJK is in 2012 betrokken bij Stichting Weidegang en de ontwikkeling van het Convenant Weidegang. NAJK vond de ambities van het definitieve convenant echter te mager en heeft daarom besloten het initiatief niet ondertekenen. Het convenant weidegang is een initiatief van de Duurzame Zuivelketen, welke is opgericht door de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) en LTO duidelijkere rol gaan vervullen omtrent het thema weidegang. NAJK betreurt het dat het niet gelukt is om het convenant voldoende ambitieus te laten zijn.

Het gemis van duidelijke afspraken en het opzetten van een actieve rol voor elke partner in het convenant heeft ertoe geleid dat NAJK het convenant weidegang niet heeft ondertekend. In de gesprekken die vooraf hebben plaatsgevonden heeft NAJK meermaals constructief geprobeerd om het convenant weidegang meer gewicht te geven, dit is echter niet gelukt. Hierdoor heeft NAJK afgezien van ondertekening.

NAJK is van mening dat weidegang van groot belang is voor het imago van de Nederlandse melkveehouderij. Weidegang is een belangrijk onderdeel van de acceptatie van de melkveehouderij in Nederland, maar komt niet alleen tot uiting bij het vermarkten van onze producten. NAJK vindt het belangrijk dat vooral jonge melkveehouders worden gestimuleerd om weidegang voor melkkoeien toe te passen of te blijven toepassen in de toekomst. Niet alleen jonge melkveehouders zijn hiervoor verantwoordelijk, maar de gehele keten van zowel afnemers als toeleveranciers dienen een zeer actieve en voornamelijk duidelijke rol op zich te nemen om zoveel mogelijk melkkoeien in de wei te houden.

NAJK is nog steeds betrokken bij Stichting Weidegang en blijft zich inzetten voor een ambitieuze stimulans van weidegang, waarbij concrete afspraken worden vastgelegd voor ketenpartners.

Ronde Politiek van NAJK de verschillende politieke partijen om te spreken met de vertegenwoordigers die

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 18 -

landbouw in hun portefeuille hebben. Het doel van NAJK is om met deze vertegenwoordigers te spreken over de plaats en de toekomst van de Nederlandse landbouw. Het accent ligt daarbij op de belangen van de jonge agrarische ondernemers. Ook in 2012 heeft het dagelijks bestuur invulling na 2013 en de Jonge Landbouwersregeling. Daarnaast is gesproken over weidegang, mestbeleid, schaalvergroting en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Kieswijzer In aanloop naar de verkiezingen in september 2012 heeft NAJK online een kieswijzer beschikbaar gesteld voor jonge boeren en tuinders. NAJK vroeg alle politieke partijen naar hun plannen en plaatste de reacties op de NAJK-site. De kieswijzer voor jonge boeren werd door zeer veel leden gebruikt in hun keuze voor een politieke partij. Niet alleen werd de kieswijzer online goed bezocht, maar er bestond ook via de landelijke pers veel aandacht voor.

Jaarthema ontwikkelingen met maatschappelijke actoren zoals belangenorganisaties, bedrijfsleven, politieke partijen en en één jaarthema vastgesteld. Het jaarthema en de 2012 - 2013 zijn begin 2012 gekozen en in de loop van 2012 uitgewerkt en gediscussieerd. Het jaarthema gaat altijd over een actueel onderwerp, standpunt of idee dat van toepassing is op de hele agrarische sector. Het jaarthema komt in veel activiteiten van NAJK terug.

Jaarthema 2012-2013: Samen werken, samen leven Samen werken, samen leven werd vanuit drie niveaus benaderd; het eigen bedrijf (niveau 1), binnen de agrarische sector (niveau 2) en tussen de agrarische sector en de samenleving (niveau 3).

Hierbij was de gedachte dat samen werken en samen leven relevant is op alle drie deze niveaus, die bovendien onderling ook sterk verbonden zijn.

Samen werken en samen leven relateert op bedrijfsniveau aan samenwerking tussen verschillende generaties, met verschillende visies. Hiermee houdt het thema bedrijfsovername, één van de speerpunten van NAJK, ook sterk verband.

Samen werken en samen leven is ook van belang binnen de land- en tuinbouw zelf, waarbij verschillende sectoren samen moeten werken om de gehele land- en tuinbouw verder te kunnen brengen. Bijvoorbeeld op het gebied van bodemvruchtbaarheid en mest.

Tenslotte relateert samen werken en samen leven ook aan de relatie tussen de land- en tuinbouw en de samenleving in brede zin. De agrarische sector vervult een belangrijke rol in Nederland, als economische pijler en als drager van het landschappelijk gebied. Tegelijkertijd heeft de samenleving veranderende ideeën over hoe de landbouw deze rol in zou moeten vullen. Binnen het

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 19 -

jaarthema komt ook dit spanningsveld naar voren.
Wat betekent dit voor jonge ondernemers? Hoe zorgen zij ervoor dat de samenwerking op al deze niveaus zo optimaal mogelijk verloopt, zodat er zo goed mogelijk samen geleefd kan worden?

Het jaarthema staat centraal in een avondvullend programma voor de lokale AJK of JAV. NAJK verzorgt de invullingen van deze avonden, waarbij gediscussieerd wordt onder leiding van een dagelijks bestuurder van NAJK.

Discussiestukken Gedurende 2011 hebben er op landelijk en provinciaal niveau diverse gesprekken plaatsgevonden met maatschappelijke actoren, bedrijfsleven, politici en bewindslieden. Op basis daarvan is een groot aantal mogelijke discussiestukken vastgesteld. Begin 2012 is de keuze voor de -2013 vastgelegd. Deze onderwerpen worden door medewerkers van NAJK uitgewerkt tot discussiestukken met stellingen. In deze discussiestukken wordt continu het verband gelegd tussen de maatschappelijke ontwikkelingen die omtrent dat thema van belang zijn. Tijdens discussieavonden met maatschappelijke actoren hebben NAJKleden en niet-leden over de onderwerpen van gedachten gewisseld, waarna standpunten werden ingenomen. Tijdens de NAJK-vergadering met de provinciale afvaardiging en het dagelijks bestuur wordt het NAJK-standpunt ingenomen. In 2012 is er bij de discussiestukken van activiteitenseizoen 2012 -2013 een kort filmpje gemaakt ter introductie van het onderwerp. De filmpjes, de standpunten, een samenvatting en het persbericht over het discussiestuk zijn beschikbaar via de website.

Gewasbescherming Gewasbescherming is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering op de land- en tuinbouwbedrijven. Er is de afgelopen jaren veel tijd en energie gestoken in vermindering van emissie naar bodem, water en lucht. Technische hoogstandjes als het gebruik van GPS hebben hun intrede gedaan op de bedrijven. Er is druk vanuit maatschappelijke organisaties om het gebruik en de afhankelijkheid te verminderen. Tegelijkertijd verschijnen in de media verhalen over bijensterfte als gevolg van gewasbeschermingsmiddelen en wordt er een onderzoek opgestart naar

Het discussiestuk Gewasbescherming gaat in op de belangrijkste ontwikkelingen omtrent gewasbeschermingsmiddelen en schetst een beeld van hoe de middelen de afgelopen jaren steeds gerichter worden ingezet. Daarnaast wordt in het discussiestuk een overzicht gegeven van de kritieken vanuit de samenleving op gewasbescherming en de argumenten die maatschappelijke organisaties hebben om te pleiten voor het verminderen van het gebruik van de middelen. Ook wordt in het discussiestuk ingegaan op de recente ontwikkelingen die er zijn ten aanzien tot beleid, wet- en regelgeving omtrent gewasbescherming, zowel op Europees als landelijk niveau. De discussie is gevoerd van november 2011 tot en met januari 2012.

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 20 -

Landbouw en bedrijfsovername over 30 jaar In dit NAJK-discussiestuk hebben verschillende experts hun visie gegeven op de ontwikkelingen in de wereld, de landbouw, het agrarisch bedrijf, de ondernemer en bedrijfsovername over 30 jaar. Op wereldschaal zien de geĂŻnterviewde experts de vraag naar voedsel alleen maar toenemen en blijft de vraag en druk op grond hoog. Niet alleen om voedsel te produceren, maar ook doordat beleggers op zoek zullen gaan naar grond. Een verdergaande individualisering maakt dat het steeds moeilijker wordt om als enkele boer in een stedelijke omgeving toestemming te krijgen om te mogen produceren. De licence to produce wordt dus belangrijker. Aan de andere kant biedt dit juist ook kansen, want het boerenbedrijf wordt een bijzondere locatie, die juist echt een unieke beleving kan geven aan de omgeving die steeds verder afstaat van het boerenleven. De discussie is gevoerd van januari 2012 tot en met maart 2012.

Alternatieve financiering In tijden van economische crisis valt het niet altijd mee om financiering voor plannen te krijgen. Dit wordt ook steeds meer zichtbaar in de landbouw. Banken verwachten meer van agrarisch ondernemers en zijn kritischer geworden. Hierdoor is de afgelopen tijd de aandacht voor alternatieve

financieringsvormen

flink

gegroeid.

In

het

discussiestuk

over

alternatieve

financieringsvormen passeren nieuwe en onbekende financieringsmogelijkheden de revue. Hierbij gaat het om financie abonnementen, pergolabedrijf, crowdfunding, pacht, sale en leaseback, erfpacht, grondbanken, fondsen

en

subsidieregelingen,

vermogende

investeerders,

kredietunies

en

participatiemaatschappijen. De discussie is gevoerd van september 2012 tot en met december 2012.

Standpunten De discussiestukken en de discussieavonden dragen eraan bij dat de NAJK-afgevaardigden uit de provincie in stemming standpunten innemen over deze onderwerpen. Tijdens de maandelijks NAJK-vergadering wordt er gestemd over welke stellingen wel of niet kunnen worden aangenomen. NAJK communiceert hierover op landelijk niveau door onder andere het uitdragen van een persbericht en online berichtgeving.

Gewasbescherming 1. Boeren en tuinders zouden meer moeten investeren in een goede dialoog met de samenleving omtrent gewasbescherming.

2. Jonge

boeren

en

tuinders

zien

nog

voldoende

mogelijkheden

om

het

gewasbeschermingsmiddelengebruik terug te dringen.

3. Het huidige middelenpakket is passend.

4. De regelgeving die ingaat op gewasbeschermingsmiddelen moet Europees geregeld worden.

Jonge boeren en tuinders zijn geĂŻnteresseerd in de mogelijkheden om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen. Tegelijkertijd zien zij het nut in van een goede dialoog met de samenleving over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Tijdens NAJKbijeenkomsten in het hele land zijn leden de discussie aangegaan met elkaar, maar ook met politici,

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 21 -

milieuorganisaties en het bedrijfsleven. Moeten er regionale eisen omtrent gewasbescherming komen? Is het huidige middelenpakket nog wel passend? Tijdens de discussies zijn alle aspecten van gewasbescherming aan bod gekomen.

Voor ondernemers is gewasbescherming een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering. Dit onderwerp staat steeds vaker maatschappelijk in de schijnwerpers. De afgelopen jaren hebben boeren en tuinders veel tijd, geld en energie gestoken in verbetering van toepassingen van gewasbeschermingsmiddelen. Hierdoor zijn emissies naar bodem, water en lucht aanzienlijk vermindert. Technische hoogstandjes zoals het gebruik van GPS hebben hieraan bijgedragen.

Daarnaast vinden de jonge boeren en tuinders een goede dialoog met de samenleving belangrijk.

Uit de discussies kwam ook naar voren dat de ondernemers geen heil zien in regionale eisen aan gewasbescherming. De boeren en tuinders zien liever gewasbeschermingsregels op Europese schaal. De in 2009 aangenomen richtlijn die Europa verdeeld in klimaatzones, waarin de betreffende lidstaten elkaars toegelaten of verboden stoffen moet erkennen, wordt als verbetering gezien.

Door regels op Europese schaal vast te leggen creëer je een gelijk speelveld en eerlijke concurrentie. Dit levert ook nog eens een kostenbesparing op.

Tijdens de bijeenkomsten werd ook gesproken over het gebruik van biociden; middelen die gebruikt worden buiten de landbouw, bijvoorbeeld als desinfecteermiddel of om vlooien en ongedierte te bestrijden. Veel mensen gebruiken die middelen voor diverse doeleinden. Dit kan bij verkeerd gebruik erg schadelijk zijn, voor jezelf en je omgeving. De jonge boeren en tuinders van NAJK denken dat in deze onverwachte hoek nog veel te verbeteren is.

Landbouw en bedrijfsovername over 30 jaar 1. Om ook in de toekomst bedrijfsovername mogelijk te maken te maken, moeten nieuwe agrarische financieringsvormen ontwikkeld worden.

2.

Jonge ondernemers moeten zich richten op een productiemix voor beide markten binnen hetzelfde bedrijf.

3.

Er komt ruimte voor productieflats met gesloten kringlopen zodat er geen afval meer bestaat.

Jonge boeren en tuinders zullen nieuwe financieringsvormen moeten vinden om bedrijfsovername ook in de toekomst mogelijk te maken. Bedrijfsvormen waarbij kapitaal en exploitatie volledig gescheiden worden, lijken echter niet de oplossing volgens NAJK. Bedrijven worden steeds groter, maar jonge agrarische ondernemers denken niet dat bedrijven vanwege hun omvang niet meer overgenomen kunnen worden.

Tijdens NAJK-bijeenkomsten in het gehele land zijn leden de discussie aangegaan met elkaar, maar ook met politici, milieuorganisaties en het bedrijfsleven. Hoe ziet bedrijfsovername in de landbouw er over dertig jaar uit? Waar moeten jonge boeren en tuinders zich op richten? En welke rol spelen maatschappelijke organisaties in bedrijfsovername? Tijdens de discussies zijn alle aspecten van de bedrijfsovername in de landbouw aan bod gekomen.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 22 -

Het overnemen van een agrarisch bedrijf wordt steeds ingewikkelder. NAJK signaleert al jaren een trend waarbij het bedrijfsovernameproces steeds meer tijd in beslag neemt. Tijdens de discussiebijeenkomsten over dit onderwerp bleek ook dat de leden denken dat dit proces in de komende dertig jaar alleen maar lastiger wordt. Dit hangt samen met het toenemen van de omvang van de bedrijven, de grote sommen geld die met het overnemen van een bedrijf zijn gemoeid, de lage beschikbaarheid van landbouwgronden voor ontwikkeling, lage rendementen en striktere wetgeving. Toch zien de jonge boeren en tuinders nog wel perspectief; er zullen nieuwe financieringsvormen ontwikkeld moeten worden, speciaal voor agrarische ondernemingen.

Nieuwe financieringsvormen die recht doen aan de bijzondere eigenschappen van het agrarisch bedrijf. Straks misschien geen boer meer, maar CEO. Of een dorpsboerderij waarbij iedereen in het dorp meedoet. Er zijn genoeg mogelijkheden. Veel jonge boeren gaven al aan dat het voor hen minder belangrijk is om bijvoorbeeld alle grond in bezit te hebben. Samen met banken en andere financierders zal NAJK zoeken naar nieuwe vormen waardoor bedrijfsovername makkelijker en sneller kan plaatsvinden. NAJK heeft daarom ook in 2012 met het ministerie van FinanciĂŤn de mogelijkheden van durfkapitaal in de agrarische sector besproken.

Alternatieve financieringsvormen Het discussiestuk alternatieve financieringsvormen is in het activiteitenseizoen 2012

2013

ontwikkelt als resultaat van de uitkomsten van het discussiestuk over bedrijfsovername in de landbouw over 30 jaar.

Na een brede discussie zijn standpunten ingenomen: 1. Op dit familieleningen.

2. Goede informatievoorziening over alternatieve financiering is de verantwoordelijkheid van banken/ accountants.

3. Burgers kunnen financieel worden betrokken bij bedrijven om maatschappelijk draagvlak te krijgen.

4. Crowdfunding is een aanvullende financieringsvorm voor de toekomst.

5. Het coĂśperatieve karakter biedt een kredietunie potentie voor de toekomst.

6. Lenen via een revolverend fonds gevuld met GLB-gelden is gezonder dan het krijgen van overheidssubsidies.

De leden NAJK zien grote mogelijkheden in het gebruik van alternatieve financieringsvormen naast de gebruikelijke vorm van financiering. De jonge boeren en tuinders vinden alternatieve financiering een goede aanvulling, die bovendien bij kan dragen aan een vergroting van het draagvlak onder de maatschappij, gezien veel alternatieve financieringsvormen burgers betrekken bij het boerenbedrijf.

de discussies die naar aanleiding van dit stuk werden gevoerd, kwam naar voren dat veel jonge boeren potentie zagen in alternatieve financieringsvormen voor de agrarische sector. Daarom heeft NAJK eind 2012 in het teken gestaan van alternatieve financiering. Hierbij kwamen niet alleen

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 23 -

financiering via familie, pacht en erfpacht aan bod, maar ook financiering door burgers en vermogende investeerders.

Tijdens NAJK-bijeenkomsten in het hele land zijn leden de discussie over alternatieve financiering aangegaan met elkaar, maar ook met politici, andere organisaties en het bedrijfsleven. Moeten burgers financieel betrokken worden bij jouw agrarische onderneming? Wie is verantwoordelijk voor een goede informatievoorziening over alternatieve financiering? Welke mogelijkheden bieden crowdfunding of abonnementen? Tijdens de discussies zijn alle aspecten van alternatieve financieringsvormen in de agrarische sector aan bod gekomen.

De jonge boeren en tuinders van NAJK zien een belangrijke rol weggelegd voor banken en accountants in de informatievoorziening over alternatieve financiering. Opvallend is dat de jonge ondernemers hiervoor niet naar de overheid kijken, maar zelf hun verantwoordelijkheid nemen en het met het bedrijfsleven willen oppakken. Grond of bedrijf hoeven steeds minder vaak in eigendom te zijn. Pachtconstructies en overname van hypotheken, bijvoorbeeld via pensioenfondsen, kunnen misschien uitkomst bieden, zo bleek uit de discussies.

Ook de meer technische aspecten van alternatieve financiering zijn aan bod gekomen. Zo zien de leden van NAJK veel potentie in kredietunies, vanwege het coöperatieve karakter. Daarnaast zien veel jonge boeren iets in een revolverend fonds van GLB-gelden, waaruit zij kunnen lenen.

In den lande Een belangrijk deel van de belangenbehartiging van NAJK gebeurt door de dagelijks bestuurders.

Dagelijks bestuurders participeren namens NAJK in verschillende overlegstructuren, van zowel de overheid als het bedrijfsleven. Daarnaast zijn zij aanwezig bij allerlei bijeenkomsten, conferenties en congressen in het hele land om het perspectief van de jonge boer naar voren te brengen. Ook in 2012 was dit niet anders. Als spreker, panellid, kritisch publiek, columnist, gastdocent of tafelpartner. Een kleine greep uit de activiteiten van het dagelijks bestuur in 2012: -

Zesdelige debat

-

Gastlessen en debatleider op CAH Dronten over o.a. lobbyen en belangenbehartiging, voedselzekerheid, dierenwelzijn en de rol van de consument;

-

a

isterie van

Economische Zaken; -

Spreker tijdens conferentie van Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) in

-

Lid van discussiepanel tijdens MKB-dag van Univé;

-

Vertegenwoordiging van jonge boeren tijdens Rio+ klimaattop;

-

Gesprek met de directie van Albert Heijn na actie tot eenzijdige korting;

-

Spreker op Radio 1 over waarom het moeilijk is om boer te worden;

-

Delegatie namens NAJK bij congres van de Europese EVP fractie in Brussel over jonge boeren;

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 24 -

-

Begeleiding van Rwandese delegatie die kennis kwam maken met de Nederlandse voedselsector;

-

Begeleiding GLB-workshops over de GLB-check van het Ministerie van Economische Zaken;

-

Organiseren van bijeenkomst van jongerenraden in samenwerking met NCR;

-

Spreken tijdens conferentie van het ministerie van Economische Zaken over het toekomstig Gemeenschappelijk Landbouwbeleid;

-

Spreker tijdens startbijeenkomst van CAH Dronten;

-

Spreker tijdens Eat-In Afrika op Wereldvoedseldag;

-

Discussiepanel tijdens Lagerhuisdebat FoodPoliticsEU met JongEZ;

-

Kennismakingsgesprek met nieuwe JMA-bestuur;

-

Begeleiding bezoek Nuffield Scholar;

-

Deelname aan expertbijeenkomst Boerenkans;

-

Begeleiding bezoek jonge Kroatische kalverhouders aan Nederland;

-

Deelname coĂśperatieve uitwisselingsdag Agriterra;

-

Spreker tijdens symposium Fagoed;

-

Begeleiding Indische delegatie bij bezoek aan Nederland;

-

Deelname akkerbouwbijeenkomst Rabobank Nederland;

-

Lancering Ondernemersacademie;

-

Overleg met Federatie Particulier Grondbezit;

-

Deelname Breed Bestuurlijk Overleg LTO;

-

Deelname Vijverbergsessie, Den Haag;

-

Begeleiding Moldavische delegatie aan Nederland.

NAJK Jaarverslag 2012 ŠNAJK

- 25 -

7.

Projecten

NAJK doet meer. Naast belangenbehartiging en het innemen en uitdragen van standpunten organiseert NAJK ook veel activiteiten voor de leden. In 2012 resulteerde dat in een groot aantal projecten, variërend van kortlopende initiatieven tot activiteiten die meerdere jaren door NAJK uitgevoerd worden.

AgroEnergiek NAJK is één van de initiatiefnemers van het online platform www.AgroEnergiek.nl. Hierop staat allerlei praktische informatie over energie besparen, energie opwekken en duurzaam produceren.

Ook staat op dit platform een overzicht van alle landelijke en lokale activiteiten en bijeenkomsten rondom de thema's klimaat en energie. NAJK-afdelingen die zelf een bijeenkomst of excursie rondom deze thema's willen organiseren kunnen hierin financieel en organisatorisch ondersteund worden. NAJK helpt de leden bij de invulling van de avond of om in contact te komen met interessante sprekers.

Het project is een samenwerking tussen Projecten LTO Noord, ZLTO, Arvalis, CLM, Wageningen UR, ACRRES en NAJK, in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken.

Alleskunner Als je partner bent of wordt van een agrarisch ondernemer kom je als vrouw in een zelfstandige rol terecht. Hoe pak jij de rol op van partner, moeder, mede- ondernemer, zelfstandige vrouw en schoondochter? Deze rollen combineren in 24 uur per dag is niet makkelijk, hoe ga jij daar zelf mee om en hoe doen mensen die in dezelfde situatie zitten als jij dat?

Alleskunner is een project van NAJK dat aandacht heeft voor deze situatie en kan helpen hier een weg in te vinden. NAJK doet dit bijvoorbeeld door het organiseren van Ladies Nights over de door AB en ZonMw. Baan Buiten Bedrijf In 2012 heeft NAJK het project Baan Buiten Bedrijf uitgevoerd. Baan Buiten Bedrijf had als doel om de verborgen jeugdwerkloosheid in de agrarische sector te verminderen. Baan Buiten Bedrijf bestond uit twee trainingen, namelijk Baan Buiten Bedrijf Basis en Baan Buiten Bedrijf Vaardigheid. Ruim 280 agrarische jongeren hebben de trainingen gevolgd, om zo meer te weten te komen hoe je een baan met een bedrijf thuis combineert en wat dit financieel betekent. Daarnaast kregen de jongeren via de bijeenkomsten inzicht in op welke manieren je werk kan vinden en hoe je dat kan bereiken. NAJK heeft Baan Buiten Bedrijf georganiseerd in samenwerking met Agriwerker.

Baan Buiten Bedrijf werd financieel mogelijk gemaakt door Insitituur GAK.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 26 -

Bewust Ondernemen Jij bepaalt je eigen toekomst en ontwikkeling. Jij weet wanneer je gas bij moet geven of juist moet remmen. Je weet dat er veel van je wordt gevraagd in een markt waarin ondernemerschap, kennis en innovatie continu in beweging zijn.

Bewust en kritisch naar je bedrijf kijken en naar jezelf als (toekomstig) ondernemer is van belang om gezond de toekomst in te gaan. Om dit te realiseren biedt NAJK samen met de GKC (Groene Kennis Coöperatie, een samenwerkingsverband van alle groene scholen), JOOST, LTO Noord Advies en Rabobank een aantal cursussen aan. Bijvoorbeeld Financieel Inzicht of Bewust Op Weg Naar

Overname.

Bewust

Ondernemen

wordt

mede

mogelijk

gemaakt

door

de

samenwerkingspartners en het Ministerie van Economische Zaken.

Boer zoekt Boer NAJK ziet veel agrarische bedrijven eindigen omdat er geen opvolger is. Tegelijkertijd zijn er veel jongeren die heel graag boer willen worden, of graag mee willen werken op een bedrijf en een samenwerking aan willen gaan of zelfs het bedrijf willen overnemen. Reden genoeg voor NAJK om boeren zonder opvolgers en agrarische jongeren zonder bedrijf bij elkaar te brengen, zowel binnen als buiten Nederland. Dit gebeurt via het online platform van Boer zoekt Boer.

Boeren in Internationaal Perspectief NAJK heeft in 2012 dankzij de GROW foundation van Oxfam Novib het project Boeren in Internationaal Perspectief kunnen organiseren. NAJK wilde hiermee bewustwording over de internationale dimensie onder jonge boeren en tuinders vergroten. Vragen die hierbij opkomen zijn: Welke invloed hebben keuzes van jonge boeren in Nederland op boeren en inwoners van ontwikkelingslanden? Op welke manier kan de agrarische sector bijdragen aan een stabiele voedselmarkt? Welke rol spelen grote agrarische bedrijven en coöperaties? Het project omvatte de ontwikkeling van een online test, een themanummer van het leden- en relatieblad van NAJK (de BNDR), de ontwikkeling van een discussiestuk, de uitvoering van 20 discussiebijeenkomsten in het hele land en een interactieve bijeenkomst voor jonge boeren en tuinders die lid zijn van een coöperatie.

Climate Farmers Climate Farmers is een project door en voor jonge Europese boeren die verantwoordelijkheid willen vermindert de impact van de landbouw op de klimaatverandering. Met de medewerking van organisaties voor jonge boeren in heel Europa, hebben NAJK en CEJA goede praktijkvoorbeelden verzameld die jonge akkerbouwers en melkveehouders uitvoeren op hun bedrijven. De resultaten zijn gebundeld in een boekje. Daarnaast hebben 24 jonge boeren uit verschillende Europese landen twaalf bedrijven met goede maatregelen bezocht en nader bestudeerd. Bij elk van de twaalf bedrijven, uit vier verschillende landen, hebben zij ook gekeken of de maatregelen eventueel ook op hun eigen bedrijf of in hun eigen land toepasbaar zijn. Dit project is mede mogelijk gemaakt door Agentschap NL.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 27 -

FoodPoliticsEU Een discussie over de toekomst van onze landbouw is niet nieuw, ook op Europees niveau wordt deze discussie volop gevoerd. FoodPoliticsEU is een initiatief waarbij die discussies bij elkaar worden gebracht en verbonden. De discussies over voedsel en landbouw worden op veel plekken gevoerd, zowel online als offline. Jonge boeren en tuinders zijn de ondernemers van de toekomst.

Het is daarom belangrijk dat NAJK zich in deze discussie mengt. NAJK meent namelijk dat de toekomst van ons voedsel in de handen van de jonge boeren en tuinders ligt. De website FoodPolitics.EU is in maart 2012 gelanceerd en vormt het platform voor ideeën, ervaringen en wensen over landbouwbeleid.

FoodPoliticsEU is een initiatief van NAJK, Youth Food Movement en Netwerk Platteland en wordt mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken.

Groter Groeien In 2011 is NAJK gestart met het project Groter Groeien in vervolg op het project Diep Ploegen en Kweken. Het doel van dit project is de toekomstige agriketen te versterken en haar maatschappelijke acceptatie te vergroten. Volgens NAJK ligt een belangrijke verantwoordelijkheid voor dit doel bij de jonge (aankomende) boeren en tuinders die de NAJK-achterban vormen.

Door een duurzame dialoog te ontwikkelen tussen agrarische jongeren, stakeholders uit de agriketen en maatschappelijke actoren wil NAJK de doelstelling van Groter Groeien realiseren. Zo hebben er online en offline discussies plaatsgevonden over alternatieve financieringsvormen, gewasbescherming en bedrijfsovername. Hierbij zijn NAJK-leden, niet-leden en maatschappelijke organisaties met elkaar het gesprek aangegaan om over deze belangrijke onderwerpen van gedachten te wisselen. De ontwikkeling van de discussiestukken en het innemen van standpunten over verschillende maatschappelijk relevante onderwerpen, het aangaan van de dialoog met verschillende partijen, politici en bewindslieden en het uitdragen van standpunten door het dagelijks bestuur van NAJK vormt een belangrijk onderdeel van Groter Groeien. Groter Groeien wordt mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Economische Zaken en Rabobank Nederland.

MaisChallenge In 2012 organiseerde NAJK in nauwe samenwerking met het zaaizaad- en veredelingsbedrijf Limagrain (LG) een MaïsChallenge onder melkveehouders. Eenenveertig bedrijven - verspreid over heel Nederland

gingen met elkaar de strijd aan. Zij probeerden in 2012 het maximale uit hun

maïsteelt te halen. Daarvoor kregen zij de beschikking over de allernieuwste plantgenetica in de vorm van het maïsras LG 30.224 Animal Nutrition en werden ze nauwlettend gevolgd door de ruwvoerspecialisten van Limagrain.

De MaïsChallenge is gewonnen door Bert en Guus Mensink uit Dedemsvaart. Tweede werd Suzanne Ruesink uit Aalten en Wilco de Jong uit Nijeholtwolde legde beslag op de derde plaats.

Alle 41 deelnemers zijn een seizoen lang op de voet gevolgd in hun maïsteelt, met als primair doel het verhogen van de kennis en kunde van jonge veehouders als het gaat om de ruwvoerproductie.

Bert Mensink kreeg vrijdag 10 januari 2013 op het landgoed van de Heerlijkheid Mariënwaerdt in Beesd de hoofdprijs uitgereikt van algemeen directeur Huub Beelen van Limagrain Nederland; een

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 28 -

geheel verzorgde studiereis naar Clermont-Ferrand, hét maïsproductiecentrum van Frankrijk en de bakermat van Limagrain. De broers Mensink realiseerden de hoogste totaalscore na veldbeoordeling, voederwaardeanalyse, teeltregistratie en MijnAkker-monitoring.

NK Veebeoordelen Ieder jaar organiseert NAJK voor de echte koeienliefhebbers het Nationaal Kampioenschap Veebeoordelen. Het NK wordt, in samenwerking met CRV Holding BV, elk jaar in een andere provincie georganiseerd. Tijdens het evenement strijden 64 jonge deelnemers uit heel Nederland mee. Zij hebben zich voor het NK gekwalificeerd door deelname aan lokale en provinciale veebeoordelingswedstrijden. De deelnemers beoordelen op de dag van het NK vijftien knappe roodbonte en zwartbonte koeien op exterieur. Dit gebeurt in twee ochtendrondes en één middagronde, de finale. In de finale mogen de besten van die dag een mondelinge toelichting over vijf koeien geven, waar een deskundige jury haar oordeel over zal geven. Diegene die over de gehele dag de meeste punten heeft verzameld mag zich dat jaar Nationaal Kampioen Veebeoordelen noemen. Een mooie titel en een mogelijkheid om je als potentieel jurylid in de schijnwerpers te zetten. Daarnaast zal er tijdens de prijsuitreiking aandacht worden geschonken aan de beste nieuwkomer.

Veebeoordelingswedstrijden hebben een lang verleden. Al in de jaren dertig werden op regionaal niveau competities gehouden. Vanaf 1952 kwam er een professionele landelijke aanpak. Met geld van de Marshallhulp werd de stichting Technische Landbouw Jongeren Werk in het leven geroepen, die naast de populaire ploegwedstrijden de landelijke veebeoordelingswedstrijd organiseerde. De winnaars van de katholieke, christelijke en de algemene wedstrijden bonden met elkaar de strijd aan om de beste koeienkenner van Nederland aan te wijzen. Later nam het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt deze taken over en kwamen er richtlijnen op papier. Vanaf 2008 zijn roodbont en zwartbont in één wedstrijd gevoegd.

Het NK Veebeoordelen kent door de lange geschiedenis inmiddels een indrukwekkende lijst van winnaars: Rood- en zwartbont 2012 Nick Pinkert

2002

Lambert Philipsen - Erik Luiten

2001

Niet georganiseerd - Niet georganiseerd

2011

Gerben Oordt

2000

Erik Laarhuis - Erik Luiten

2010

Jacobus Eppinga

1999

Jan Rijnen - Erik Luiten

2009

Albert Prins

1998

Gerreke Boschloo - Cees Pieter van

2008

Albert Prins

Burgsteden 1997

Erik Luiten - Wim Vogels

Roodbont - zwartbont

1996

Erik Luiten - Wim Vogels

2007

Gerrit van de Berg - Joran Hoegen

1995

Marian Ruesink - Thomas te Braake

2006

Gerrit van de Berg - Nico Bons

1994

Erik Slijkhuis - Maurice Hanegraaf

2005

Jos Gosens - Freek Jan Eggerink

1993

Jan Steegink - Johan van Beek

2004

Ard Gunnink - Harry Philipsen

1992

Peter Willemse - Albert van Burgsteden

2003

Gerrit Jan ten Holte - Ard Gunnink

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 29 -

1991

Marlie Coumans-Janssen - IJsbrand

1980

Bennie Kampkuiper - Leo Teunis

Miedema

1979

Geert Derix - Sikke Breeuwsma

1990

Henry ten Have - Alger Meekma

1978

Jan Wiltink - Jan Ruyter

1989

Leo Bokdam - Harko Naber

1977

Theo Ogink - Titus van de Ploeg

1988

Ger van Hest - Wim Boschloo

1976

Dick Garritsen - Jan Pot

1987

Henk Lutke Willink - Jan Hendrik

1975

Bart Derksen - Job Vlastuin

Hemming

1974

Herman Olthaar - Job Vlastuin

1986

Dorus Verstappen - Cees Ruyter

1973

Frans Rutten - Henk Oudenes

1985

Henk Scheperboer - Sikke Breeuwsma

1972

Egbert Roelof - Sietse van de Honing

1984

Jos Scholten - Gerard Heuthorst

1971

Egbert Roelof - Johan van Beek

1983

Jan Vullings - Adrion van Beek

1970

Barend Meutstege - Jan Boersma

1982

Jos Scholten - Leo Teunis

1981

Gerrit Onis- Leo Teunis

Het NK Veebeoordelen werd in 2012 mogelijk gemaakt door bijdragen van CRV Holding, het ministerie van Economische Zaken, DeLaval, Rabobank Nederland, Friesland Campina en Achmea.

Ontwikkelingssamenwerking NAJK is mede-oprichter van, en werkt samen met Agriterra voor een betere toekomst voor jonge boeren in ontwikkelingslanden. Hoe? Door de kennis van NAJK-leden in te zetten.

Kennisoverdracht van boer tot boer dus. Met een opdracht worden NAJK-leden ongeveer een week op pad gestuurd om advies te geven aan jonge boeren in ontwikkelingslanden. Voorafgaand aan de opdracht wordt een duidelijke adviesvraag gesteld vanuit de boerenorganisatie in het ontwikkelingsland. Dat kunnen landbouwtechnische vragen zijn, maar ook belangenbehartiging, besturen van een vereniging en het ontwikkelen van jongerenactiviteiten komen aan bod. NAJK vindt het belangrijk dat ook andere jonge boeren in minder bedeelde landen de kans krijgen zich te ontwikkelen als ondernemer. In het hele land zijn NAJK-leden actief om jonge boeren in landen als Peru, Kenia en de Filippijnen van advies over bijvoorbeeld marketing, businessplanning en weidegang te voorzien.

Rabobank Opvolgers Perspectief Rabobank Opvolgers Perspectief is bedoeld voor agrarische bedrijfsopvolgers die willen investeren in ondernemerschap en zich in de jaren voor de overname persoonlijk en professioneel willen ontwikkelen. De vijfdaagse training daagt de jonge bedrijfsopvolgers uit hun visie op zichzelf, hun bedrijf en de omgeving aan te scherpen. Het geeft inzicht in de strategieën die het best bij de kwaliteiten en mogelijkheden van de deelnemer passen. Onderdelen van de training zijn de Financiële Scan, waarin de financiële situatie van de deelnemer naar voren komt en het Spiegelgesprek, waarin de kwaliteiten als ondernemer worden besproken. Dit resulteert onder meer in een actieplan voor de toekomst van het bedrijf.

Rabobank Opvolgers Perspectief (ROP) is een project in samenwerking met de Rabobank en LEI.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 30 -

Remmen met Gassen Hoeveel grasland ga ik scheuren? Hoeveel krachtvoer en maïs voer ik? En splits ik de kunstmestgift wel of juist niet?

NAJK-leden krijgen tijdens het avondvullende programma Remmen met Gassen antwoord op deze en nog veel meer vragen. De jonge boeren komen meer te weten over de uitstoot van broeikasgassen in de melkveehouderij. Door op een dashboard aan verschillende knoppen te draaien krijgen ze op een leuke manier inzicht over hoe de jongeren op het bedrijf zelf het klimaatprobleem kunnen aanpakken. Een belangrijk elementen van de maatregelen is dat ze praktisch en eenvoudig uitvoerbaar zijn.

Wereldboeren In 2008 werd de wereld opgeschrikt door een voedselcrisis. Een combinatie van factoren, zoals droogte in Australië, beperkte voedselvoorraden, exportbeperkingen en een sterke vraag naar biobrandstoffen leidden tot recordprijzen van agrarische producten en tot voedseltekorten in bijvoorbeeld Tunesië. Deze crisis maakte duidelijk dat onderwerpen als voedselzekerheid, biobrandstoffen en klimaat erg met elkaar verbonden zijn en dat de landbouw een belangrijke speler binnen deze onderwerpen is.

Binnen het programma Wereldboeren besteedt NAJK aandacht aan deze onderwerpen en de samenhang ertussen. Om dit goed te kunnen begrijpen moeten we verder kijken dan de grens. Dat doen we dan ook door twee keer per jaar studiereizen te organiseren naar allerlei interessante landen. In het reisprogramma staan bezoeken aan de hele agrarische keten (van boer/tuinder tot de markt), boerenorganisaties, landbouwinstituten en de landbouwraad van de Nederlandse ambassade gepland. In december 2012 vond in het kader van Wereldboeren een studiereis naar India plaats.

Wereldboeren werd ontwikkeld dankzij en in nauwe samenwerking met het ministerie van Economische Zaken. De studiereis naar India werd georganiseerd in samenwerking met Agriterra.

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK

- 31 -