U.T. THESIS
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΙΤΛΟ “ΑΣΤΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ - ΣΤΗΝ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ” ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΕΤΟΣ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ : 2013 - 2014 ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : ΒΟΥΛΓΑΡΙΔΟΥ ΕΥΑ, ΔΩΔΟΥ ΘΕΩΝΗ, ΦΙΛΙΠΠΙΔΟΥ ΚΥΒΕΛΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Π.ΚΟΚΚΟΡΗΣ, Γ.ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ, Γ.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
[
ΑΣΤΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ]
[ΣΤΗΝ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ]
Π Ε Ρ Ι Λ Η Ψ Η Οι σύγχρονες πόλεις αντικατοπτρίζουν την τυχαιότητα με την οποία δομούνται οι σημερινές κοινωνικές σχέσεις, στον αστικό χώρο. Η έννοια της “γειτονιάς” γίνεται ολοένα και λιγότερο διακριτή. Ο δημόσιος χώρος νεκρώνει ή γίνεται αντικείμενο εμπορευματοποίησης. Οι “προβληματικές” ή αλλιώς υποβαθμισμένες περιοχές στις πόλεις πληθαίνουν ενώ οι προτάσεις και οι στόχοι για βελτιστοποίηση της καθημερινής ζωής εντός τους, εκλείπουν διαρκώς. Ο στόχος του αστικού σχεδιασμού και ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί, σήμερα τίθεται προς διερεύνηση. Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί η πρόταση μιας ολοκληρωμένης αστικής ανάπλασης. Στόχος ήταν η παραγωγή μιας αλληλουχίας ρεαλιστικών εντοπισμένων επεμβάσεων, σε αστικό χώρο επιπέδου «γειτονιάς», προς βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης σε αυτόν. Στα πλαίσια της έρευνας παραδειγμάτων εφαρμοσμένων αναπλάσεων, η τοποθέτηση της πρότασης προκύπτει διττή. Πρώτον, πρέπει η ανάπλαση να φέρει τη μικρότερη δυνατή αύξηση αξίας της γης-στοχεύοντας στους κατοίκους- και δεύτερον, να μην επικεντρώνεται σε ένα μόνο χαρακτηριστικό της εκάστοτε «γειτονιάς». Η περιοχή μελέτης εντοπίζεται αρχικά σε ένα ευρύτερο μεταβατικό τμήμα της Θεσσαλονίκης, και οριοθετείται ανάμεσα στην περιοχή των Δικαστηρίων και των Κτελ Μακεδονίας. Στη συνέχεια η πρόταση επικεντρώνεται στην περιοχή της Κινέζικης αγοράς, εξαιτίας της εγγύτητας της με το κέντρο αλλά και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της. Η μεθοδολογία ακολουθεί γραμμική πορεία, ξεκινά με την βελτιστοποίηση –ή την δημιουργία- των δικτύων, και έπειτα επικεντρώνεται στον σχηματισμό του «κενού» χώρου. Η διερεύνηση των ορίων του δημόσιου χώρου σε σχέση με τον «κενό» επιτυγχάνεται μέσω προσθήκης του απαραίτητου -για την περιοχήκτηριακού όγκου. Η πολύπλοκη διαδικασία ορισμού, σχεδιασμού και ενίσχυσης του δημόσιου χώρου, σε ένα δευτερεύον δίκτυο δημόσιας κίνησης, υποστηρίζεται από επαναχρήσεις σε κτίρια γραφείων και από την προσθήκη ημι-μόνιμων μικρών μεταλλικών κατασκευών που στεγάζουν κοινωφελείς παροχές. Υπόβαθρο, στάθηκε ένα σενάριο ρεαλιστικής θεώρησης των δυνατοτήτων υλοποίησης, ανάλογα με τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η πρόταση αποτελεί εν μέρει, ένα πρότυπο παρέμβασης που θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε αντίστοιχες υποβαθμισμένες περιοχές των πόλεων. Λέξεις-Κλειδιά: Αστικός σχεδιασμός, Παρέμβαση, Υποβαθμισμένη περιοχή, Βιωσιμότητα, Επανάχρηση, «Συνολική» αστική ανάπλαση, Αναβάθμιση δημόσιων υπηρεσιών και υποδομών περιοχής κατοικίας
A B S T R A C T Modern cities reflect the randomness whereby the current social relations in urban space are structured. The concept of “neighborhood” is becoming less distinct. Public space either becomes lifeless or commercialized. While the “problematic”/ blighted areas in cities multiply, the proposals and objectives for optimization of daily life within them seem to be missing. Today, the purpose and the manner of urban planning needs to be investigated. Purpose of this thesis is the proposal of an integrated urban redevelopment. The aim was to produce a sequence of realistic and localized interventions in urban space of “neighborhood” level, to improve living conditions. Within the research framework of applied regeneration examples, the proposal arises as twofold. Firstly, it aims to prevent the increase of land value-targeting to protect the residents- and secondly, to consider all the area’s features instead of focusing on just one. The area is located initially in a broader transitive part of Thessaloniki, and is bounded between the Courts (“Dikastiria”) and the Bus Station “Macedonia”. Consequently, the project is focused in the Chinese market area, because of the proximity to the city center and its particular social and spatial features. The methodology follows a linear path, starts with the optimization -or creation- of the networks, and then it focuses on the formation of “empty” space. The quest of the limits of public space and its relation to the “vacuum” space, is achieved by adding the necessary -for the area- building amount. The complicated process of defining, planning and reinforcing public space, in a secondary network of public motion, is supported by Re-uses in office buildings and the addition of semi-permanent, small sized, steel structures which are housing public benefit facilities. “Bedrock” of the project, was a realistic scenario investigating the implementation options, according to the role of local government. The proposal partly consists of a “modular” of intervention that could be applied to equivalent deprived areas within big cities.
Key Words/Phrases: Urban and Regional Planning, Area Reconstruction ,Deprived area, City Viability, Re-Use, “Integrated” urban proposal , Renovating public services and housing infrastructure
6
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
2. ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
[ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ / ΘΕΣΗ ]
[ ΙΣΤΟΡΙΑ / ΑΝΑΛΥΣΗ / ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ / ΠΡΟΤΑΣΗ ]
3. ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
4. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
[ ΕΠΙΛΟΓΗ / ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ / ΠΡΟΘΕΣΗ / ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ / ΠΡΟΤΑΣΗ ]
[ ΔΙΚΤΥΑ / ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ / ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ / ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ / ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ / ΗΜΙΜΟΝΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ]
5. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ [ ΜΑΚΕΤΕΣ / ΣΧΕΔΙΑ / ΚΟΛΛΑΖ ]
7
8
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ [ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ / ΘΕΣΗ ]
9
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
[ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ]
Η αστικοποίηση αποτελεί ένα από τα πιο καίρια φαινόμενα της εποχής μας. Σύμφωνα με τον Ο.Η.Ε. μέχρι το 2046 ο αριθμός των κατοίκων των πόλεων θα έχει φτάσει τα 6 δισ. Οι σύγχρονες πόλεις αντικατοπτρίζουν την τυχαιότητα με την οποία δομούνται οι σημερινές κοινωνικές σχέσεις, στον αστικό χώρο. Η έννοια της “γειτονιάς” γίνεται ολοένα και λιγότερο διακριτή. Ο δημόσιος χώρος νεκρώνει ή γίνεται αντικείμενο εμπορευματοποίησης.Οι “προβληματικές” ή αλλιώς υποβαθμισμένες περιοχές στις πόλεις πληθαίνουν ενώ οι προτάσεις και οι στόχοι για βελτιστοποίηση της καθημερινής ζωής εντός τους, εκλείπουν διαρκώς. Ο στόχος του αστικού σχεδιασμού και ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί, σήμερα τίθεται προς διερεύνηση. Για την κατασκευή μιας “θέσης” απέναντι σε όλους τους παραπάνω προβληματισμούς, αρχικά θα διερευνηθούν οι έννοιες της υποβάθμισης και της ανάπλασης. Έπειτα από την κατανόηση αυτών, μέσα από παραδείγματα εφαρμοσμένων αναπλάσεων στον Ελλαδικό χώρο, θα συγκεντρωθούν κάποια κοινά στοιχεία - βήματα προς αποφυγίν - και θα διαμορφωθούν οι βασικοί “κανόνες” σχεδιασμού του αστικού χώρου με κύριο γνώμονα την βέλτιστη διαβίωση των κατοίκων.
ΟΡΙΣΜΟΙ
Α. Ως ανάπλαση θεωρείται η επέμβαση σε μια περιοχή, η οποία περιλαμβάνει σύνολο κατευθύνσεων, μέτρων, παρεμβάσεων και διαδικασιών πολεοδομικού, κοινωνικού, οικονομικού, οικιστικού και ειδικού αρχιτεκτονικού χαρακτήρα με σκοπό τη βελτίωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων, τη βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος, καθώς και την προστασία και ανάδειξη των πολιτιστικών, ιστορικών, μορφολογικών και αισθητικών στοιχείων και χαρακτηριστικών της περιοχής (άρθρ. 8 .1337/83).
Β. Ως υποβαθμισμένη περιοχή θεωρείται μια περιοχή όταν συγκεντρώνει κακή ποιότητα κτηριακού αποθέματος, ανεπαρκείς και γερασμένες υποδομές δικτύων και προβληματικές δημογραφικές και κοινωνικοοικονομικές συνθήκες του πληθυσμού. Χαρακτηριστικά τους : • Σε σχέση με την πόλη – κακή χωροθέτηση και σχέσεις λειτουργιών, κακές συνθήκες κυκλοφορίας και συγκοινωνίας, ατμοσφαιρική μόλυνση • Σε σχέση με την κατοικία – γειτνίαση με οχλούσες χρήσεις, έλλειψη κοινωνικού εξοπλισμού, έλλειψη χώρων στάθμευσης, φθορά κτιρίων. • Σε σχέση με την ποιότητα καθημερινών σχέσεων- μοναξιά, ερήμωση περιοχών από τους κατοίκους τους.
11
ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ
Α. Απόρροια Υποβάθμισης Όταν μια περιοχή υποβαθμίζεται οι κάτοικοι της αντικαθιστούνται με άλλους κατώτερου εισοδήματος. Η αξία γης μειώνεται και σημαντικά και γίνεται θελκτική σε χρήσεις χαμηλότερης αξίας όπως το χονδρεμπόριο, οι αποθήκες κλπ. Η μείωση της κίνησης της αγοράς στις συγκεκριμένες περιοχές οδηγεί σε φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού, υψηλής ανεργίας και απουσίας κοινωνικού εξοπλισμού. Εκτός εάν η περιοχή έχει εξ αρχής αποφασισθεί να στιγματιστεί με χαμηλού εισοδήματος κατοίκους – όπως για παράδειγμα περιοχές που στεγάζουν οικονομικούς μετανάστες- , όπου ο αποκλεισμός έρχεται ασυνάρτητα με την κίνηση της αγοράς και αντιμετωπίζεται με εξαιρετικά μεγάλη δυσκολία. Σημαντικό αίτιο υποβάθμισης του κέντρου αποτελεί η βιομηχανική αποκέντρωση, η οποία συνοδεύεται από τους εργαζομένους της. Όταν τα εργοστάσια και οι βιομηχανίες μετακινήθηκαν για περιβαλλοντικούς λόγους με κυβερνητικές αποφάσεις εκτός κέντρου πόλεις, τα βιομηχανικά κτίρια έμειναν άδεια. Το ίδιο συνέβη και με τις χαμηλού κόστους κατοικίες των εργατών, αλλά και σε ένα μεγάλο κομμάτι των κεντρικών περιοχών των πόλεων.
12
Β. Για την ανάπλαση Τα προβλήματα που συναντώνται συνήθως και μπορεί να προκαλέσουν την ανάγκη για ανάπλαση σε μια δομημένη περιοχή μπορούν να χωριστούν συνοπτικά σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες : 1. Προβλήματα κελύφους, 2. Προβλήματα ανθρώπινου δυναμικού, 3. Προβλήματα χρήσεων γης, 4. Ελλιπής προστασία και ανάδειξη των ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων και χαρακτηριστικών της περιοχής. Στην πολεοδομική νομοθεσία ο όρος «ανάπλαση» αναφέρεται για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1970.Από την δεκαετία του 60’και έπειτα ο πολεοδομικός σχεδιασμός αρχίζει να αποκτά κοινωνικό προσανατολισμό ενώ 20 χρόνια μετά φαίνεται να επικεντρώνεται σε ζητήματα όπως επιχειρησιακές δραστηριότητες. Στην αρχή ο πολεοδομικός σχεδιασμός επικεντρώνονταν στην φυσική δομή, δηλαδή την ανακαίνιση και γενικά την διάρθρωση ολόκληρου του κτιριακού αποθέματος περιοχών του κέντρου κυρίως. Η πολιτική των αναπλάσεων σήμερα καθορίζεται από την παγκοσμιοποίηση η οποία ευνοεί τις μεγάλες υποδομές και την ανάπτυξη υπηρεσιών εμπορίου και αναψυχής. Κάπως έτσι μπαίνει στην «εικόνα» ο ιδιωτικός οικονομικός παράγοντας σαν ο κυρίαρχος. Σε αντίθεση με τις αρχικές αναπλάσεις, ο ρόλος του κρατικού φορέα μειώνεται στο ελάχιστο –διατηρώντας την δυνατότητα τοποθέτησης περιορισμών και κατανομή των πόρων - και αντικαθίσταται από τον ιδιωτικό τομέα. 0ι αλλαγές αυτές προκάλεσαν κάποιες αλλαγές στον πολεοδομικό σχεδιασμό από το 1990 και έπειτα. Για παράδειγμα αναπτύχθηκαν εταιρικές σχέσεις μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, παρουσιάστηκε αύξηση των δραστηριοτήτων αναψυχής, αναδύθηκαν νέα αισθητικά πρότυπα με γνώμονα την εικόνα, τον συμβολισμό και την αισθητική, κ.α. Στην Ελλάδα, η ανάπλαση βρίσκεται ακόμα σε νηπιακό στάδιο, καθώς τα πρώτα παραδείγματα εμφανίζονται την δεκαετία του 80’ στην Αθήνα. Οι αναπλάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί διατηρούνται σε μικρό βαθμό.
13
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ [ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ] [ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ]
Α. Περιοχή του Ψυρρή Από το 1922 και έπειτα η περιοχή λειτουργεί με χρήσεις βιοτεχνίας. Μεταπολεμικά, οι σ.δ. αυξάνονται και έτσι χτίζονται πολλές φτηνές κατοικίες. Οι κάτοικοι μετακινούνται στα προάστια και αντικαθιστούνται από άλλους κατώτερων στρωμάτων. Μετά το 1990 ο δήμος εκφράζει την επιθυμία του για ανάπλαση στην περιοχή, που πραγματοποιείται, με καθαρά μορφολογικό χαρακτήρα – όχι πολεοδομικό (Λεοντίδου, 1996). Σήμερα λειτουργούν περίπου 150 μπαρ /καφέ σε μήκος 2χιλιομέτρων! Χαρακτηρίζεται ως Αθηναϊκή Σόχο, ενώ τίποτα πια δεν θυμίζει την λαϊκή συνοικία που προϋπήρχε της ανάπλασης. Β. Το Γκάζι Το εργοστάσιο Φωταερίου που είναι το τοπόσημο της περιοχής, χτίζεται το 1857, και σταματά να λειτούργει το 1984 εξαιτίας της παραγωγής ρύπων. Μαζί του, και άλλα βιομηχανικά κελύφη εγκαταλείπονται και οι αξίες γης πέφτουν. Το εργοστάσιο φωταερίου επαναχρησιμοποιείται το 1999 ως χώρος πολιτισμού, αφού ήδη στην περιοχή έχουν εγκατασταθεί καλλιτέχνες, εξαιτίας των αξιών γης. Η περιοχή έπειτα από την λειτουργία του Τεχνόπολις, γίνεται κέντρο πολιτισμού που προσελκύει νέους κατοίκους, με υψηλό επίπεδο μόρφωσης. Μετά το 2007 η περιοχή γεμίζει με μαγαζιά διασκέδασης ενώ πολυκατοικίες γκρεμίζονται για να φτιαχτούν νέα λοφτ, που θα εξυπηρετούν τους νέους κατοίκους. Τα λοφτ μέχρι σήμερα παραμένουν άδεια, ως επί το πλείστον, καθώς δεν προτιμήθηκαν από τους πιο ευκατάστατους κατοίκους που αντικατέστησαν τους προηγούμενους. Γ. Μεταξουργείο Η περιοχή γειτνιάζει με του Ψυρρή και το Γκάζι. Πρόκειται για μια λαϊκή συνοικία με σπίτια που μεταπολεμικά εγκαταλείφθηκαν γιατί οι κάτοικοι δεν μπορούσαν να τα επισκευάσουν. Η περιοχή χαρακτηρίστηκε από σταδιακή υποβάθμιση, οχλούσες χρήσεις και πορνεία, και προσέλκυσε πολλούς εξωτερικούς μετανάστες τις δεκαετίες 80’ – 90’. Από το 2000 και έπειτα ομάδα διανοούμενων, όπως και στο Γκάζι, κάνει δράσεις πολιτισμού. Οι χρήσεις αναμειγνύονται (Κινέζικη αγορά , αποθήκες, Ξενοδοχεία μεγάλης κλίμακας κ.α.) και πολλές διαφορετικές ομάδες στεγάζονται στην περιοχή ( μετανάστες, πλούσιοι σε λόφτ, μικρομεσαίοι σε πολυκατοικίες κλπ). Το 2002 πραγματοποιείται το REMAP με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα JESSICA. Όλη η περιοχή εμπορευματοποιείται και οι κάτοικοι έρχονται σε αντιπαράθεση με τις επιχειρήσεις των real estate.
14
ΚΟΙΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ [ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΡΟΣ ΑΠΟΦΥΓΙΝ]
•
Μορφολογικός προσανατολισμός, προς ωραιοποίηση της εικόνας, χωρίς ουσιαστικές επιλύσεις για τους κατοίκους
•
Επαναχρήσεις για πολιτιστική χρήση, χωρίς να συνοδεύεται από στρατηγικό πλάνο προς αποφυγήν του εξευγενισμού
•
Επιχειρηματική δραστηριότητα ως κοινός παρονομαστής και καταλύτης, που δεν υπόκειται σε κάποιον έλεγχο από κρατικούς φορείς.
•
Στόχευση των αναπλάσεων σε εντελώς διαφορετική τροχιά από την σημερινή. Οι προτάσεις απέχουν πολύ, ή δεν λαμβάνουν υπόψιν την εικόνα των περιοχών.
•
Έλλειψη στρατηγικού προγράμματος. Οι αναπλάσεις ήταν ανεξάρτητες μεταξύ τους. Δε θεωρήθηκαν ως μια ενότητα, ώστε να υπάρξει συσχετισμός των νέων χρήσεων που θα δημιουργούσαν τους πόλους έλξης για τους κατοίκους της Αθήνας και θα αναβάθμιζαν επομένως την ποιότητα ζωής.
•
Κατεδάφιση – αντί για επανάχρηση
15
“ΘΕΣΗ” H αναθεώρηση της σχέσης των κατοίκων με την πόλη τους, θα μπορέσει να συμβεί μέσα από μία καινούρια συλλογική συνείδηση για τον αστικό χώρο. Βασικές αρχές και προϋποθέσεις για την υλοποίηση αυτής της αναθεώρησης είναι: η διαδραστική σχέση του κατοίκου με τον δημόσιο χώρο, οι κοινωνικές σχέσεις που θα παραχθούν από αυτήν την διαδικασία, η δημιουργία συστημάτων δίκαιας παροχής λειτουργιών και υπηρεσιών που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες ανά κάτοικο και η αποφυγή αποκλεισμού οποιασδήποτε κοινωνικής ομάδας. Ο επανασχεδιασμός ενός αστικού χώρου και η απόδοσή του ξανά στο κοινωνικό σύνολο, συνεπάγεται ταυτόχρονες επιπτώσεις σε όλες τις διαστάσεις της αναπτυξιακής διαδικασίας. Γιαυτό θα πρέπει μια παρέμβαση, ειδικά σε περιοχές κοντά στο κέντρο της πόλης, να λαμβάνει υπόψιν της και τον οικονομικό παράγοντα, μόνο στον βαθμό που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κοινωνικού συνόλου. Υπάρχουν δύο πολύ σημαντικά ζητούμενα, σε παρεμβάσεις υποβαθμισμένων περιοχών.
16
{1} Πρώτον πρέπει η οποιαδήποτε ανάπλαση να επιφέρει την ελάχιστη δυνατή αύξηση αξίας της γης, ώστε να μην αναγκαστεί ο ήδη πληθυσμός να αναζητήσει άλλες περιοχές κατοικίας. Αυτό στοχεύει στην διατήρηση του πληθυσμιακού αποθέματος μιας περιοχής και βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης πρωτίστως για αυτούς, και σε δεύτερο βαθμό για καινούργιους κατοίκους.
{2} Δεύτερον, θα πρέπει οι αναπλάσεις να είναι γενικές, με την έννοια όμως δυνατότητας προσαρμογής όλων των κοινωνικών ομάδων. Για παράδειγμα, η περιοχή του θέματος θα μπορούσε να αναδειχθεί μέσω του κινέζικου στοιχείου κυρίως εμπορικά, αυτό όμως θα την στιγμάτιζε για πάντα ως Chinatown, αποκλείοντας χαμηλά στρώματα άλλων εθνικοτήτων από την περιοχή. Εφόσον μια ανάπλαση αφορά τον δημόσιο χώρο θα πρέπει να σχεδιάζεται για όλα τα κοινωνικά σύνολα και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί παρομοίως.
17
18
2. ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ [ ΙΣΤΟΡΙΑ / ΑΝΑΛΥΣΗ / ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ / ΠΡΟΤΑΣΗ ]
19
ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
[ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ]
Η ΠΟΛΗ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Η περιφερειακή ενότητα Θες/νίκης βρίσκεται στο κέντρο της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, έχει πρωτεύουσα την Θεσσαλονίκη, την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας. Αντιπροσωπεύει το 56,6% του συνολικού πληθυσμού της περιφέρειας. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή το 2011 η πόλη φιλοξενεί περίπου 820.000 κατοίκους. Η επέκταση της πόλης γίνεται με άξονα το λιμάνι αλλά και προς τον Βορρά. Σημαντική τομή για την ιστορική εξέλιξη της πόλης αποτελεί η πυρκαγιά του 1917, καθώς και το Πολεοδομικό σχέδιο του Εμπράρ που ακολούθησε. Το σχέδιο αυτό, πρακτικά διαχώρισε την πόλη σε βασικούς τομείς ανάλογα με την χρήση που θα εξυπηρετούσαν. Έτσι, ξεκινά και ο έντονος διαχωρισμός ανάμεσα στο ανατολικό και δυτικό κομμάτι της. -ΤΟ ΔΥΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Το δυτικό κομμάτι χαρακτηρίζεται ως βιομηχανικός τομέας και λειτουργεί ως τέτοιος μέχρι και το 1990 όπου ξεκινά η σταδιακή αποβιομηχάνιση. Το γεγονός αυτό, αν και αναπτύσσει τις πρώτες εμπορικές δραστηριότητες και κατοικήσιμες περιοχές, αποκλείει το δυτικό τμήμα της πόλης από αναπτυξιακές στρατηγικές και το ενδιαφέρον στρέφεται ανατολικά όπου αναπτύσσεται το εμπόριο και χτίζονται ακριβές κατοικίες και επαύλεις. Οι μόνες πρόσφατες, αν και μη υλοποιημένες προτάσεις, αφορούν το Δυτικό τόξο – που ενώνει άδεια στρατόπεδα στους δήμους προς αξιοποίηση – και η αξιοποίηση της περιοχής των Λαχανόκηπων στον Δενδροπόταμο.
21
- ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΧΩΡΟΙ Η πόλη κυρίως αναπτύχθηκε αυθαίρετα κάτι το οποίο είχε σαν αποτέλεσμα, το ποσοστό ελεύθερων και πράσινων χώρων να είναι πάρα πολύ χαμηλό. Ο μέσος όρος για το Πολεοδομικό Συγκρότημα της Θεσσαλονίκης είναι 2.73 μ2/κάτοικο, ενώ ο χαμηλότερος παραδεκτός δείκτης είναι 10 μ2/κάτοικο, μέσα στην πόλη και 10-20 μ2/κάτοικο περιαστικά. Η Θεσσαλονίκη σήμερα καλύπτεται κατά 77% από κτίρια, κατά 19% από ασφαλτοστρωμένους δρόμους και μόλις ένα 4% αποτελείται από πράσινο και ελεύθερους χώρους. Οι ανοικτοί χώροι και οι εκτάσεις πράσινου έχουν μειωθεί κατά 20% από το 1979 μέχρι σήμερα. Μέσα στα χρόνια αυτά, οι περισσότεροι ελεύθεροι χώροι οικοδομήθηκαν ή μετατράπηκαν σε πάρκινγκ, με αποτέλεσμα, σήμερα, στη Θεσσαλονίκη υποπολλαπλασιάστηκε η αναλογία έκτασης πράσινου ανά κάτοικο από το κατώτατο διεθνώς παραδεκτό όριο.
22
-ΤΑΣΕΙΣ Συχνά χαρακτηρίζεται ως «κέντρο των Βαλκανίων» εξαιτίας της κεντρικότητας της θέσης της, αν και έχει μεγάλο ανταγωνισμό ως προς την επίτευξη αυτού του στόχου. Το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού & Αειφόρου Ανάπτυξης (ΓΠΧΣΑΑ) ορίζει ως στόχους για την Θεσσαλονίκη την ενίσχυση του ρόλου της ως «πόλης- πύλης» της Ε.Ε. και την ανάδειξη της ως κέντρο των Βαλκανίων μέσω επιχειρηματικής και εμπορικής σύνδεσης αξιοποιώντας και βελτιώνοντας όλα τα μέσα μεταφορών. 23
Η ΠΕΡΙΟΧΗ -ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ Η περιοχή μελέτης εντοπίζεται στο δυτικό κομμάτι της πόλης, το λιγότερο αναπτυγμένο, ανάμεσα στα ΚΤΕΛ Μακεδονίας και τα Δικαστήρια και ανήκει στους Δήμους Θες/νίκης και Μενεμένης. Παρόλο που συνορεύει με τοπόσημα της πόλης, όπως ο επιβατικός σταθμός ΟΑΣΘ, το λιμάνι, ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός και το κέντρο, παραμένει κυρίως υποανάπτυκτη και μη προσιτή από τους κατοίκους της πόλης. Επίσης στην περιοχή συμπεριλαμβάνεται ένα ολόκληρο κομμάτι στους Λαχανόκηπους που βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλης, αν και προτάθηκε η ένταξη του από το 93. -ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Πρόκειται για μια περιοχή με διαβαθμίσεις ως προς την πυκνότητα της δόμησης κατά μήκος της που λειτουργεί ως κόμβος συγκοινωνιών. Εντός της, εντοπίζεται πλήθος από άδεια βιομηχανικά κελύφη που δημιουργούν το κλίμα εγκατάλειψης που χαρακτηρίζει ολόκληρη την περιοχή.
ΚΤΕΛ 1
ΔΕΝΔΡΟΠΟΤΑΜΟΣ
24
2
ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ 3
4
ΟΔ.ΛΑΓΚΑΔΑ 5
ΟΔ. ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ
6
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ 7
ΣΤΑΘΜΟΣ ΟΣΕ
8
ΠΑΛΙΟΣ Σ.Σ. 9
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ
10
ΛΙΜΑΝΙ 11
ΠΑΛΙΑ ΣΦΑΓΕΙΑ
12
25
26
ΦΩΤΟΓΡΑΓΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ
27
TIME
28
LINE
29
1
Συγκοινωνιακός κόμβος (λόγω 3 σημαντικών οδών που περικλείουν την περιοχή)
2
Εγγύτητα σε τοπόσημα ( Σταθμός ΟΣΕ, παλιός σιδηροδρομικός σταθμός, Δικαστήρια, Κτελ Μακεδονίας, Λιμάνι)
3
Μεταβατικός χαρακτήρας (εξαιτίας της οριοθέτησης της περιοχής ανάμεσα σε κέντρο και δυτική περιοχή.)
4
Περιοχή εκτός σχεδίου πόλης
5
Ασυμβατότητα χρήσεων (νυχτερινά κέντρα, συνεργεία, γραφεία, κατοικία, βιομηχανικό απόθεμα)
6
Ποικιλία παλαιότητας (παλιά βιομηχανικά κτίρια και νέες άδειες κατοικίες, γραφεία κ.λ.π.)
7
Διαφορές σε πυκνότητες δόμησης κατά μήκος της περιοχής
8
Πολυπολιτισμική ταυτότητα
ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
[ ΑΝΑΛΥΣΗ ]
ΧΑΡΤΕΣ / ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ:
ΤΑΣΕΙΣ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ: •
Τάση προς μια Μητροπολιτική Θεσσαλονίκη μέσω των παραπάνω με κεντρική εμπορική θέση στα Βαλκάνια
•
Χαρακτηρισμός της περιοχής ως « Αστέρας Μεταφορών» ( λιμάνιτερματικός σταθμός Ο.Σ.Ε.- Μοναστηρίου και 26ης Οκτωβρίου)
•
Πρόθεση από τους φορείς για ανάπτυξη του 2ογενούς τομέα (Επιχειρησιακό Πάρκο από τον Δενδροπόταμο μέχρι και την περιοχή μελέτης, Ασημος Π., Δημητριάδης Ε., Δρακούλης Δ., Σταθακόπουλος Π)
•
Επικείμενος σταθμός του Μετρό στη συμβολή των οδών Αναγεννήσεως και Μοναστηρίου
31
ΔΟΜΗΜΕΝΟ - ΑΔΟΜΗΤΟ
ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΙΣΟΓΕΙΟΥ
ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΟΡΟΦΟΥ
32
*
* Συσχέτιση με χαρακτηριστικά [4,7]
* Συσχέτιση με χαρακτηριστικά
[2,5,6,8]
33
ΔΙΚΤΥΑ
ΚΥΡΙΟΙ ΟΔΟΙ ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΟΙ ΟΔΟΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΟΔΟΙ
34
35
ΥΠΟΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΡΙΑ ΣΙΔΗΡΟΔΡ. ΓΡΑΜΜΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΕΛΛΙΠΗΣ ΣΕ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΥΓΙΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΠΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΠΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ- ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΟΔΟΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ-ΑΝΑΠΤΥΓΜΕΝΟ ΟΔΟΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ-ΥΠΟΑΝΑΠΤΥΚΤΟ ΠΛΗΘΩΡΑ ΑΠΟΘΗΚΩΒ ΧΩΡΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ 36
ΤΜΗΜΑ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΚΤΙΡΙΑ
37
Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
{1} ΑΝΑΔΕΙΞΗ
της Μοναστηρίου ως υπερτοπικού χαρακτήρα εμπορικό δρόμο
{2} ΕΝΩΣΗ
Γιαννιτσών με Αισώπου και ανάδειξη της ως τοπικού χαρακτήρα εμπορικό δρόμο
{3} ΕΝΙΣΧΥΣΗ
και ανάπτυξη κατοικίας στο εκτός σχεδίου
{4} ΕΝΑΞΙΩΣΗ
τμήματος του εκτός σχεδίου ως χώρο πρασίνου
38
{5} ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ
και αξιοποίηση παλαιών και εγκαταλελειμμένων κελυφών ως πόλοι έλξης κατά μήκος της οδού Γιαννιτσών (πνευματικά-ψυχαγωγικά κέντρα)
{6} ΕΙΔΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
εντός περιοχών κατοικίας για δημιουργία χώρων πρασίνου και περιπάτου
{7} ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΛΑΤΕΙΑΣ-ΠΑΡΚΟΥ στηνπεριοχή της Κινέζικης αγοράς σε σύνδεση με την οδό Μοναστηρίου
{8} ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ
κεντρικού εμπορίου, υπηρεσιών και ειδικών χρήσεων στο μέσο της περιοχής που ανταποκρίνεται στην εξυπηρέτηση όχι μόνο των κατοίκων της περιοχής αλλά και των κατοίκων των
39
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
40
41
4
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ “ΖΩΝΕΣ” ΖΩΝΗ ΟΔΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ ΖΩΝΕΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΖΩΝΗ 1 - CHINATOWN / ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΖΩΝΗ 2 - ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΥΠΑΡΧΟΝΤΩΝ ΚΕΛΥΦΩΝ ΖΩΝΗ 3: ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΖΩΝΗ 4: ΡΥΜΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΚΤΙΡΙΑ ΠΡΟΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ Η’ ΑΛΛΑΓΗ ΧΡΗΣΗΣ 42
3
2 1
43
44
3. ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ [ ΕΠΙΛΟΓΗ / ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ / ΠΡΟΘΕΣΗ / ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ / ΠΡΟΤΑΣΗ ]
45
46
ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ? Από την παραπάνω έρευνα στην συνολική περιοχή στρατηγικής πρότασης, επιλέχθηκε ως εντοπισμένη η περιοχή της CHINATOWN της Θεσσαλονίκης, που εντοπίζεται στο δυτιότερο άκρο του κέντρου της πόλης. Πρώτη αιτία επιλογής αποτέλεσε η θέση, ως μεταβατική των δυτικών συνοικιών και του κέντρου της πόλης. Επιπλέον αίτιο αποτέλεσε η πυκνή δόμηση και χρήση της κατοικίας, που ήταν πιο συγκεντρωμένη εδώ παρά στις άλλες περιοχές [ ζώνη 1-σελ 42-43 ]. Στην περιοχή επέμβασης δραστηριοποιούνται κυρίως Κινέζοι οικονομικοί μετανάστες, και αυτό το γεγονός της δίνει ιδιαίτερα κοινωνικά χαρακτηριστικά. Η συνύπαρξη της κατοικίας με τους οίκους ανοχής που βρίσκονται στην περιοχή της Κινέζικης αγοράς αλλά και εκείνη των μεικτών πληθυσμών [Ελλήνων και Κινέζων] , ώθησαν την περιέργεια αλλά και την ευαισθησία μας. Η απάντηση στο ερώτημα γιατί αυτήν την περιοχή, είναι ακόμη μια ερώτηση : Πως μπορούμε να ξαναζωντανέψουμε μια περιοχή σε καλή σχέση με το κέντρο, και πως να ενεργοποιήσουμε τον “ασχημάτιστο” χώρο της εις όφελος των κατοίκων ;
47
48
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Γενικά χαρακτηριστικά της περιοχής, πέρα από την ύπαξη οίκων ανοχής, την εγγύτητα της στο κέντρο αλλά και σε τοπόσημα της πόλης, μορούμε να διακρίνουμε από τους χάρτες της τυπικής ανάλυσης [50-51]. Διαφαίνεται μια διαφοροποίηση της δόμησης εντός και στην περίμετρο, με το “εξωτερικό” τμήμα της περιοχής να αποτελεί όριο και “τοίχος” και το “εσωτερικό” να είναι ασχημάτιστο και -κατα κύριο λόγο- κενό. Οι προσβάσεις είναι κακές και οι πράσινοι χώροι ανύπαρκτοι. Στα ισόγεια κυρίως εντοπίζονται καταστήματα ένδυσης ενώ στους ορόφους άδεια γραφεία και κατοικίες. Είναι προφανής η έλλιψη υποστηρικτικών χρήσεων γειτονιάς. Στοιχεία που επίσης έπρεπε να ληφθούν υπόψιν ήταν ο επικείμενος σταθμός του μετρό στο βορειοδυτικό άκρο της περιοχής [γιαυτό και αποφεύχθηκε ο σχεδιασμός του εν λόγω Ο.Τ.] αλλά και προτάσεις που είχαν προυπάρξει.Σε ένα ερευνητικό που διεξήχθη το 2009, η περιοχή προτείνεται ως υποστηρικτική ζώνη σε ένα επιχειρηματικό πάρκο με κέντρο τονΔενδροπόταμο. Το στοιχείο αυτό δεν λήφθηκε υπόψιν, καθώς δεν απαντούσε σε κανένα από τα δικά μας, κοινωνικά προσανατολισμένα, ερωτήματα.
49
[ ΑΝΑΛΥΣΗ ]
ΧΑΡΤΕΣ /
ΧΡΗΣΕΙΣ ΙΣΟΓΕΙΟΥ
ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
ΧΡΗΣΕΙΣ ΟΡΟΦΟΥ
ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΧΩΡΙΣ ΧΡΗΣΗ HOTEL ΟΙΚΟΙ ΑΝΟΧΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ
ΥΨΗ - ΟΡΟΦΟΙ
1-2 3-4 5-6 7-8 9-11
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΚΑΛΥΤΩΝ ΧΩΡΩΝ
ΚΛΕΙΣΤΟΙ ΑΚΑΛΥΠΤΟΙ ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΑ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ P ΑΥΘΑΙΡΕΤΟ P ΠΕΡΙΦΡΑΓΜΕΝΟ / ΜΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟ
ΑΝΟΡΓΑΝΩΤΗ ΦΥΤΕΥΣΗ
ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ
ΚΙΝΕΖΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΕ ΟΡΟΦΟ ΧΩΡΙΣ ΧΡΗΣΗ ΜΟΝΟΡΟΦΑ ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΟΙΚΟΙ ΑΝΟΧΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣΤΑΣΙΑ ΕΙΣΟΔΟΙ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΠΑΡΚΙΓΚ
52
*“Η ποιoτική ανάλυση συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά της τυπικής, σε ένα
χάρτη και δημιουργεί διαγραμματικές τομές ώστε να εντοπίσει κρυφές πτυχές. Όλα τα στοιχεία της τυπικής, εναλλακτικής και ποιοτικής ανάλυσης βοήθησαν στην γνωριμία με την περιοχή και την επιθυμία βελτίωσης της.”
53
ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΟΙΚΟΙ ΑΝΟΧΗΣ
ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
ΚΙΝΕΖΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ
[ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ] ΤΟΜΕΣ/
ΚΙΝΗΣΗ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΚΙΝΗΣΗ ΤΗΝ ΝΥΧΤΑ
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ
* Η ΔΙΑΜΗΚΕΙΣ ΤΟΜΕΣ ΕΓΙΝΑΝ ΠΕΡΙΠΟΥ ΣΤΟ ΜΕΣΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
*
55
56
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΤΟΜΗ
ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ
57
58
ΜΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ Ή ΟΤΙ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Υπήρχε εξ αρχής μια επιθυμία προσέγγισης της περιοχής περισσότερο βιωματικής παρά τυπικής. Η τυπική καταγραφή είναι απαραίτητη, γιαυτό και δόθηκε βαρύτητα στα αποτελέσματα που προέκυψαν από τους χάρτες τυπικής ανάλυσης. Έπειτα από αυτή την διαδικασία αναζητήθηκε ένας τρόπος για ποιοτική ανάλυση. Η έρευνα αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της παρούσας διπλωματικής εργασίας και πέρασε από πολλά στάδια. Πρώτα εντοπίστηκαν οι αντιθέσεις παντώς τύπου [χρήσεων, χρηστών, υψών, υλικών] και προσπάθησαν να δημιουργίσουν ένα pattern. Τυποποιήθηκαν τα Ο.Τ. με βάση τις προσβάσεις και το σχήμα τους. Η ποιoτική ανάλυση συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά της τυπικής, σε ένα χάρτη και δημιουργεί διαγραμματικές τομές ώστε να εντοπίσει κρυφές πτυχές. Όλα τα στοιχεία της τυπικής, εναλλακτικής και ποιοτικής ανάλυσης βοήθησαν στην γνωριμία με την περιοχή και την επιθυμία βελτίωσης της Το ελληνικό με το κινέζικο εμπόριο φαίνεται να λειτουργούν σε ισσοροπία σχέσεων [‘οχι αναλογίας], και οι πληθυσμοί συνυπάρχουν χωρίς προβλήματα. Παρ’όλα αυτά δεν υπάρχει οργανωμένη κοινότητα, αλλά ούτε και χώρος να την υποδεχτεί. Οι Κινέζοι μετανάστες εργάζονται και ζουν στην περιοχή, αποτελούν τον μεγαλύτερο ποσοστό κατοίκων της, όμως δύσκολα χρησιμοποιούν έστω και το πεζοδόμιο. Στόχος μας ήταν να οι κάτοικοι έναν λόγο να κυκλοφορήσουν στην περιοχή αλλά και να συνδιαλλαγούν μεταξύ τους.
59
Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ: Ελκυστική όψη οδού Μοναστηρίου Σχηματισμός κενού χώρου (οριοθέτηση και διαβάθμιση δημόσιου-ιδιωτικού ) Ενίσχυση κατοικίας Ενίσχυση της κινέζικης εμπορικής δραστηριότητας στην οδό Αισώπου Οικειοποίηση του δημόσιου χώρου από τους κατοίκους – ενεργοποίηση του δημόσιου χώρου Επάρκεια σε υποδομές κοινωφελών χρήσεων– αναζωογόνηση κοινωνικού χαρακτήρα της γειτονιάς
ΑΞΟΝΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
{1} {2} {3} 60
ΔΙΚΤΥΑ – ΠΡΟΣΒΑΣΕΙΣ - ΜΕΤΩΠΑ (δρόμοι- πεζοδρόμια-Μοναστηρίου-Αισώπου) ΧΡΗΣΕΙΣ: πύκνωσης κατοικίας – ενίσχυσης εμπορίου – κοινωνικές υποδομές +ειδικές χρήσεις
ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ : οργάνωση – σχηματισμός
61
ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
[ ΣΥΝΟΨΗ ]
ΑΞΟΝΟΜΕΤΡΙΚΑ/
ΣΥΝΟΨΗ
* ΠΡΙΝ
*
ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ
ΧΩΡΙΣ ΧΡΗΣΗ
ΚΙΝΕΖΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ
ΑΠΟΘΗΚΕΣ
63
* ΜΕΤΑ 64
ΔΙΚΤΥΑ
ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΑ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ
ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΕΙΣ
ΜΙΚΡΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΗΜΙΜΟΝΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΠΟΥ ΣΤΕΓΑΖΟΥΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ
65
ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ [ ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ]
Ενα από τα βασικότερα στοιχεία της πρότασης αποτελεί το σενάριο υποποίησης. Το θεωρητικό πλαίσιο που χρησιμοποιήθηκε σαν αφετηρία, υποδείκνυε πως θα πρέπει μια πρόταση για την πόλη, που λαμβάνει υπόψιν της όλους τους παράγοντες, να έχει μια απάντηση και στο ερώτημα : πώς? Η απάντηση που δόθηκε εδώ ξεκινά με τις ανάγκες, όπως φαίνεται και στο διπλανό σχεδιάγραμμα. Αναγνωρίζονται ως βασικές ανάγκες κατοίκων σε μια υποβαθμισμένη περιοχή, η σίτιση, η στέγαση, η καθαριότητα, η εργασία, η εκπαίδευση, ο αθλητισμός, ο δημόσιος χώρος αλλά και η δημιουργικότητα. Μετά την αναγνώριση αναγκών υπάρχει το σχέδιο, η πρόταση δηλαδή, την οποία αναλαμβάνει ως εκτελεστής ο δήμος. Ως χρηματοδοτικό σενάριο θεωρήθηκε η επιχορήγηση από το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Jessica. Αφού, λοιπόν, ο δήμος λάβει το σχέδιο και την επιχορήγηση λειτουργεί ως ιδιοκτήτης, μισθωτής ή εργολάβος, προκειμένου να υλοποιήσει νόμιμα και με ταχύτητα τις προτεινόμενες επεμβάσεις. Η αντιστοιχία των ρόλων, με τα ξεχωριστά projects που απαρτίζουν συνολικά την πρόταση φαίνονται στο σχεδιάγραμμα, και σηματοδοτούνται με χρώματα.
66
OI KATOIKOI
ΣΧΕΔΙΟ
ΑΝΑΓΚΕΣ
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ:
JESSICA (Kοινή ευρωπαϊκή υποστήριξη για βιώσιμες επενδύσεις σε αστικές περιοχές)
ΔΗΜΟΣ
ως βασικός φορέας
Β
Α
ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ
ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΧΩΡΩΝ
ΔΙΚΤΥΑ
Γ 1
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΟΨΕΩΝ
ΡΟΛΟΙ:
ο φορέας ως
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΙΑΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΜΕΣΩ ΑΓΟΡΑΣ / ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΣ
2
ΔΥΟΡΟΦΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΕ ΜΕΤΩΠΟ
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ
3
ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ
4
ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΑ
5
ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΗ
6
ΕΝΩΣΗ ΑΚΑΛΥΠΤΩΝ
7
ΠΑΡΟΧΕΣ
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΙΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ (ΧΡΟΝΟΜΙΣΘΩΣΗ, 5-10 έτη)
ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ
ΜΙΣΘΩΤΗΣ
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΙΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ (ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ /ΑΔΟΜΗΤΗΣ)
ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ
67
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ
ΠΡΩΤΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ... • ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΟΔΩΝ • ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΟΨΗΣ ΔΡΟΜΟΥ ΥΠΕΡΤΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ • ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΔΡΟΜΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΣΕ ΕΜΠΟΡΙΚΟ
68
... ΕΠΕΙΤΑ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΕΝΟ ΧΩΡΟ ... • ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΔΟΜΗΤΩΝ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ • ΠΡΟΣΘΕΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
... ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΕΝΙΣΧΥΟΥΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ ΠΟΥ ΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΚΕ
• ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΩΝ ΠΡΑΣΙΝΟΥ • ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
• ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΜΙΚΡΩΝ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΠΟΥ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΚΟΙΝΩΦΕΛΗΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
69
70
4. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ [ ΔΙΚΤΥΑ / ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ / ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ / ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ / ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ / ΗΜΙΜΟΝΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ]
71
ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
[ ΔΙΚΤΥΑ ]
ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΚΤΥΩΝ
ΤΟΜΕΣ ΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑ ΙΕΡΑΡΧΙΑ
73
ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
[ ΔΙΚΤΥΑ ]
/ ΟΔΟΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΟΔΟΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ
Η οδός αυτή είναι το πρώτο πράγμα που αντικρύζει ένας επισκέπτης της πόλης, καθώς βρίσκεται απέναντι από τον επιβατικό σταθμό των τρένων. Γι’αυτόν τον λόγο, αλλά και επειδή αποτελεί την “βιτρίνα” της περιοχής παρέμβασης, στόχος ήταν η βελτίωση της όψης αλλά και η δημιουργία επικοινωνιας με το εσωτερικό της. Αρχικά αφαιρούνται διαφημιστικές ταμπέλες και τοποθετείται μεταλλική κατασκευή που χρησιμοποιείται για εκτόνωση των χώρων γραφείων και για τοποθέτηση των συσκευών εξαερισμού. Οι προσθήκες τοποθετούνται ανάλογα με την θέση του κλιμακοστασίου, και μόνο σε κτίρια γραφείων.Έπειτα, προσθέτονται στα κενά οικόπεδα, δυόροφες μεταλλικές κατασκευές που στεγάζουν εμπορικές χρήσεις.
Οι κατασκευές αυτές, θα μεταφερθούν σε άλλη περιοχή της πόλης, όταν τα οικόπεδα θα είναι έτοιμα να αξιοποιηθούν από τον ιδιοκτήτη τους. Όταν συμβεί το τελευταίο, τα οικόπεδα θα ανοικοδομηθουν, με βάση ειδικούς όρους οι οποίοι προτείνονται, προς διατήρηση του συνεχούς μετώπου και την υπαρξη κοινόχρηστων χώρων στην όψη.
75
ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ
[ ΟΨΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΨΗ ]
ΚΛΙΜΑΚΟΣΤΑΣΙΑ
ΕΞΗΓΗΣΗ
ΔΙΑΔΡΟΜΟΙ ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΕ ΕΚΤΟΝΩΣΕΙΣ
ΔΟΜΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΠΑΤΑΡΙ ΔΙΩΡΟΦΗΣ ΚΑΤΑΚΕΥΗΣ
ΜΗ ΠΡΟΒΑΛΛΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ
76
AIRCONDITION ΕΚΤΟΝΩΣΗ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΜΕ ΕΙΣΧΩΡΗΣΗ 1,40μ ΚΑΙ ΠΡΟΣΘΕΣΗ 0,6μ (συνολικό βάθος 2μ)
ΔΥΟΡΟΦΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΕΥΕΣ
77
ΟΔΟΣ ΑΙΣΩΠΟΥ
ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
[ ΔΙΚΤΥΑ ]
/ ΟΔΟΣ ΑΙΣΩΠΟΥ
Η οδός Αισώπου συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό κινέζικων καταστημάτων της περιοχής αλλά και όλης της πόλης, και έτσι χαρακτηρίζεται ως CHINATOWN της Θεσσαλονίκης. Έπειτα από την διάνοιξη που προτείνεται και την ένωση με την οδό Γιαννιτσών, αποτελεί ραχοκοκκαλιά της περιοχής παρέμβασης και διατρέχει ολόκληρο το θέμα. Πρόκειται για έναν δρόμο τοπικού χαρακτήρα, στον οποίο στοχεύεται ανάπτυξη της εμπορικής δραστηριότητας. Η πρόταση εδώ, εμπεριέχει την απομάκρυνση και σημαντική ελάττωση των θέσεων στάθμευσης, που πριν χαρακτήριζαν την οδό, καθώς και την σήμανση της ως “κινέζικο εμπόριο” με την τοποθέτηση φαναριών και την περιορισμένη χρήση του πεζοδρομίου από τα καταστήματα.
[ ΤΟΜΕΣ ΟΔΟΥ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ]
79
80
81
/ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ [ ΑΔΟΜΗΤΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ] ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
* Τον ορισμό και σχεδιασμό των διτκύων, ακολουθεί η κατηγοριοποίηση όλων των
αδόμητων οικοπέδων. Ανάλογα με την θέση και το μέγεθος τους, απαλλοτριώνονται για να δημιουργήσουν δημόσιους χώρους ή “κτίζονται” για να τον οριοθετήσουν. Ο παραπάνω χάρτης απεικονίζει την μελέτη για το “γέμισμα” της περιοχής.
ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΟΙΚ. ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΧΡΟΝΟΜΙΣΘΩΣΗ / ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΔΥΡΟΦΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΦΥΤΕΥΣΗ ΧΡΟΝΟΜΙΣΘΩΣΗ / ΠΡΟΣΘΗΚΗ ”ΠΑΡΟΧΩΝ”
83
ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
[ ΑΔΟΜΗΤΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ]
/ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΑ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ
Στα αδόμητα οικόπεδα που κρίθηκαν καταλληλότερα, όπως φαίνεται και από την κατηγοριοποίηση, προτείνεται η πρόσθεση κατοικιών. Τα κτίρια αυτά, αποτελούν οικονομικές κατασκευές και σχεδιάστηκαν στα πλαίσια της “προ-μελέτης”. Ο σχεδιασμός ακολούθησε την λογική των τυποποιημένων κατοικιών σε μέγεθος, αποφε΄θγοντας την τυποποίηση των ορόφων. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την “διακοπή” της αυστηρής γραμμής των όψεων και την δημιουργία ανάγλυφων όγκων. Στον σχεδιασμό χρησιμοποιήθηκε κάναβος 5*5 [λειτουργικός, όχι κατασκευαστικός]. Κύριο μέλημα αποτέλεσε η ύπαρξη ημιυπαίθριων χώρων και στο ισόγειο αλλά και στους ορόφους, στοχεύοντας στην δημιουργία ημιδημόσιων ή ημι-ιδιωτικών χώρων.
[ ΤΥΠΟΙ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ] Γ
Β
Α 50μ
2
75μ2
Δ 150μ2
100μ2
[ ΚΑΤΟΨΕΙΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ 3
2
1
*
4
ΚΑΤΟΨΗ +3.50
ΚΑΤΟΨΗ +3.50
ΚΑΤΟΨΗ +3.50
ΚΑΤΟΨΗ +3.50
ΚΑΤΟΨΗ +6.50
ΚΑΤΟΨΗ +6.50
ΚΑΤΟΨΗ +6.50
ΚΑΤΟΨΗ +6.50
ΚΑΤΟΨΗ +9.50
ΚΑΤΟΨΗ +9.50
ΚΑΤΟΨΗ +9.50
ΚΑΤΟΨΗ +9.50
ΚΑΤΟΨΗ +11,50
ΚΑΤΟΨΗ +11,50
ΚΑΤΟΨΗ +11,50
ΚΑΤΟΨΗ +11,50
ΚΑΤΟΨΗ +14.50
ΚΑΤΟΨΗ +14.50
ΚΑΤΟΨΗ +14.50
ΚΑΤΟΨΗ +14.50
* ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΜΟΝΑΔΩΝ 5*5 [ 5 Ή 6 ] ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΞΟΧΗ ΕΞΩΣΤΩΝ ΤΩΝ 2,5 Ή 5 ΜΕΤΡΩΝ
85
ΠΛΑΤΕΙΑ
Η περιοχή επέμβασης χαρακτηριζόταν από έλλιψη δημόσιων χώρων και κατάληψη των κενών χώρων από Ι.Χ. Ως απάντηση σε αυτήν την έλλειψη, επιλέχθηκε το κέντρο της περιοχής ως σημείο δημιουργίας μιας νέας πλατείας. Για τον σχεδιασμό της λήφθηκε υπόψιν η κάθετη διάβαση από την οδό Μοναστηρίου αλλά και η οριζόντια που διαχέει την κίνηση εκατέρωθεν. Με κέντρο την πλατεία δημιουργείται ένα δευτερεύων δίκτυο δημόσιου χώρου, μεσω ένωσης ακαλύπτων, ο οποίος έπειτα θα ενισχυθεί από πρόσθετες λειτουργίες. Εντός της πλατείας υπάρχει παιδική χαρά, αναψυκτήριο και μικρό αμφιθέατρο, ενώ υπογείως λειτουργεί πάρκινγκ.
ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
[ ΠΛΑΤΕΙΑ]
[ ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΤΟΜΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ]
87
88
89
ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΕΙΣ
ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
[ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΕΙΣ ]
Στα πλαίσια μιας οικονομικής επέμβασης επιλέχθηκε σαν στρατηγική, η επανάχρηση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος. Έπειτα από κατηγοριοποίηση παλαιότητας και κατάστασης των κτιρίων επιλέχθηκαν να επανασχεδιαστούν 3 κτίρια γραφείων σε κοινωνικές κατοικίες και ένα παλαιό κτίριο πάρκινγκ σε δημοτική αγορά. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής : αφού εντοπιστούν οι παθολογίες και αποκατασταθεί το υφιστάμενο κέλυφος [στην περίπτωση της αγοράς] ή ο δομικός φορέας [στις υπόλοιπες περιπτώσεις], προσθέτονται μεταλλικές κατασκευές εξωστών και σκαλών. Εν συνεχεία, επιλέγονται [ανάλογα με τον σχεδιασμό] τα τμήματα των όψεων που διατηρούν ίδιο ρυθμό ανοιγμάτων με τα υφιστάμενα [σε χώρους διημέρευσης] και εκείνα στα οποία προστίθεται επικάλυψη λαμαρίνας και νέος ρυθμός ανοιγμάτων [χώροι διημέρευσης]. Ο σχεδιασμός των κατόψεων έγινε με γνώμονα την διαπερότητα των διαμερισμάτων. Για την δημοτική αγορά ο σχεδιασμός ακολουθεί τον τύπο των εκατέρωθεν καταστημάτων που εμπλουτίζεται από πατάρια και διαχωριστικά ελαφριάς κατασκευής.
ΣΤΑΔΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ 1
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
2
Α. ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΩΝ Β. ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΦΘΟΡΩΝ Γ. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΔΟΜΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ Δ. ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΕΞΩΣΤΩΝ Ε. ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΚΑΛΩΝ ΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΞΕΥΗΣ
3
Α. ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΙΧΩΝ ΣΤΗΝ ΟΨΗ ΠΡΟΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ Β. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΝΕΩΝ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ
4
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΝΕΩΝ ΠΑΝΕΛΩΝ “ΠΛΗΡΩΣΗΣ” ΚΑΙ ΚΙΓΚΛΙΔΩΜΑΤΩΝ
91
ΚΤΙΡΙΟ 1
92
ΚΤΙΡΙΟ 2
93
ΚΤΙΡΙΟ 3
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
[ ΤΟΜΗ Α-Α ]
94
[ ΚΑΤΟΨΗ ΑΓΟΡΑΣ ]
[ ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ]
95
96
97
98
99
Όλη η πρόταση είχε σαν αφετηρία και κυρίαρχο παράγοντα τους κατοίκους της περιοχής. Ο δημόσιος χώρος για λειτουργεί θα πρέπει πρώτα να ενεργοποιηθεί. Με βάση τις δύο παραπάνω αρχές, έγινε μια προσπάθεια αναγνώρισης των αναγκών των κατοίκων [αλλά και όλων των υποβαθμισμένων περιοχών]. Αναζητήθηκε η ιδανική μονάδα μεγέθους που θα μπρορεί να δημιουργεί χώρο για τις παραπάνω ανάγκες αλλά και η ευέλικτη, οικονομική και ενεργειακά αποδοτική κατασκευή που θα τις στεγάζει. Οι χρήσεις που προτείνονται είναι πλυντήρια, αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια μεταποίησης και πώλησης, και αίθουσες αθλητισμού. Έπειτα από μεγάλη προσπάθεια [και έρευνα που δεν προστέθηκε σε αυτό το τεύχος για ευνόητους λόγους] επιτεύχθηκε μια τυποποίηση των κατασκευών [που συνδυάζει μονάδες, χρήσεις και επεκτάσεις χώρων] ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν για οποιεσδήποτε ανάγκες οποιασδήποτε κοινωνική ομάδας.
ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ
[ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΓΙΑ ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ]
ΜΙΚΡΕΣ ΗΜΙΜΟΝΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΠΟΥ ΣΤΕΓΑΖΟΥΝ ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
[ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΠΟΥ ΣΤΕΓΑΖΟΥΝ ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΙΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ]
ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ 116 *
ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ
* ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΜΕΤΡΩΝΤΑΙ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
για 35 άτομα
1 5 ΟΡΟΦΟΙ 580
-//-
Ιδανική μονάδα 4*5
ανά μονάδα
1 μονάδα εξυπηρετεί 175 άτομα ημερισίως
ΕΡΓΑΣΙΑ
ΑΡΑ 13 μονάδες εξυπηρετούν 2275 άτομα ημερισίως
6 αίθουσες συλλογής 5 εργαστήρια μεταποίησης 10-12 χώροι εκθέσεων ανταλλαγής ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ 1800
εξυπηρετούν το σύνολο των κατοίκων
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
6 4
αίθουσες των 7 ατόμων αίθουσες των 10 ατόμων εξυπηρετούν άτομα κάθε ώρα
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
82 ΚΑΤΟΙΚΟΙ 3200*
7
ΑΝΑΓΚΕΣ
μονάδες που στεγάζουν W.C. αποδυτήρια και χώρους αποθήκευσης
* ΥΠΟΛΟΓΙΣΘΗΚΕ ΩΣ ΕΝΕΡΓΟ ΤΟ 60% ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ (5400 ΚΑΤΟΙΚΟΙ)
[ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΤΙΚΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΩΝ / ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΔΑΝΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ]
ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ
ΑΙΘ. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΑΙΘ. ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ
ΑΠΟΔΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙ W.C.
ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΚΛΙΜΑΚΑ 1:300
[ ΚΑΤΟΨΕΙΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΑΝΑ ΧΡΗΣΗ] 101
102
ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ
103
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΑΞΟΝΟΜΕΤΡΙΚΑ
104
105
106
107
ΚΑΘΙΣΤΙΚΟ - ΤΡΑΠΕΖΑΡΙΑ
[ ΚΑΤΟΨΗ ΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΕΥΩΝ ΔΙΚΤΥΟ / ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΝΤΑΙ ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΙΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ]
108
0 1
5
10
30
109
MASTER 110
PLAN 111
112
ΟΙΚΟΠΕΔΟ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
113
COLLAGE MODEL 114
5. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ [ ΜΑΚΕΤΕΣ / ΣΧΕΔΙΑ / ΚΟΛΛΑΖ ]
115
ΑΠΑΙΚΟΝΙΣΗ
[ COLLAGE ]
117
118
119
120
121
122
123
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΙ
[ ΜΑΚΕΤΕΣ ]
125
126
127
128
129
130
131
132
133
Ευχαριστούμε τους καθηγητές μας για την καθοδήγηση, τους συμφοιτητές μας για την βοήθεια, και τους δικούς μας ανθρώπους για την υπομονή.
U.T.