Interieur
Installatie hangar Meerhoven diederendirrix en Peter Struycken Na de herbestemming van een monumentale vliegtuighangar tot een complex van educatieve en recreatieve functies, vroeg architectenbureau diederendirrix aan lichtkunstenaar Peter Struycken een installatie te maken die een extra verblijfskwaliteit aan het ontstane overdekte plein zou toevoegen. De lampen veranderen voortdurend en zonder herhaling van kleur, waardoor er een dynamiek op het plein ontstaat, ook als er geen gebruikers zijn. Tegelijkertijd wordt de bijzondere architectuur van de hangar benadrukt. Auteur Evelien Pieters Fotograaf Jeroen Musch
De wanden van een oude vliegtuighangar in de wijk Meerhoven zijn verwijderd, zodat er een overdekt stadsplein is ontstaan. De beleving van het plein wordt versterkt door een
62 de Architect, september 2011
dynamische ledverlichtingsinstallatie van Peter Struycken.
de Architect, september 2011 63
Interieur Installatie hangar Meerhoven diederendirrix en Peter Struycken
In de Vinex-wijk Meerhoven staat een vliegtuighangar uit 1955, een van de weinige historische relicten in het gebied. Architectenbureau diederendirrix maakte een ontwerp voor een brede school in deze hal. Naast een basisschool bestaat het programma uit onder meer een buurtcentrum, een sporthal, een bibliotheek en een fitnessclub. Omdat het te groot bleek om onder het gewelfde hangardak te vatten, besloten de architecten achter de hal twee nieuwe langgerekte volumes te bouwen. Door één volume geheel in de hal te steken en het andere slechts minimaal, blijft er een vrije ruimte over die fungeert als scharnier in het complex. Onder het hangardak ontmoeten de gebruikers elkaar. De opgeschoonde en grijs geschilderde ruimte is aan twee zijden begrensd door de gevels van de nieuwe volumes. De derde zijde is naar wens af te schermen
met de nog steeds functionerende, zware metalen hangardeuren en de vierde zijde is geopend naar de wijk. De ruimte heeft een prettige overmaat, waardoor een overdekt, stedelijk plein is ontstaan. Om een extra verblijfskwaliteit te creëren, is door adviesbureau Kunst en Bedrijf voorgesteld kunstenaar Peter Struycken een kunsttoevoeging te laten maken, passend bij het sobere, industriële karakter van de hangar. Struycken werkt vaak met licht, waarbij hij experimenteert met dynamiek en kleur, zoals in zijn lichtproject in de arcade onder het NAi. Voor de hangar maakte hij een lichtinstallatie die bestaat uit zestig armaturen met ledverlichting. Dit zijn halfronde buizen, ook afgerond aan de onderzijde. De vorm verwijst naar de gewelven en zorgt dat het licht diffuus wordt verstrooid. De armaturen zijn bevestigd op de betonnen balken onder het dak
en vloeien geruisloos over in de architectuur, doordat Struycken een subtiel aanwezig stramien van sleuven in het beton heeft gevolgd. Zoals bij al zijn lichtprojecten schreef Struyken een computerprogramma om de lampen voortdurend individueel van kleur en lichtintensiteit te laten veranderen, binnen een vaste structuur van lichte en donkere fasen. Het kunstwerk geeft het grijze plein een soms feestelijke, en dan weer mysterieuze sfeer. Vooral ’s avonds en ’s nachts, wanneer de hal uitnodigend oplicht, komt de kracht van het kunstwerk naar voren. Na voltooiing van het aangrenzende centrumplan Meerrijk, zal het overdekte plein zijn uiteindelijke plek krijgen in een sequentie van stedelijke ruimtes, die de toegang vormen tot het nieuwe centrumgebied. Dan zal de kwaliteit van het lege, ongeprogrammeerde plein nog meer tot zijn recht komen. De onbestemde ruimte voegt karakter, identiteit en eigenheid toe aan een zee van doorontworpen Vinex. Het is daarmee een onmisbare stedelijke toevoeging aan de nieuwe wijk Meerhoven. De hangar past ook in een grotere reeks van herbestemmingen van industrieel erfgoed in de postindustriële lichtstad Eindhoven, waar het geven van historische betekenis nog steeds de belangrijkste opgave is. Diederendirrix toont in hun recente publicatie De kracht van vroeger voor later hun substantiële aandeel in deze reeks. De hangar, met het overdekte plein en het lichtproject van Struycken, heeft de potentie de nieuwe wijk Meerhoven in identiteit te verbinden met de rest van de stad en haar toekomstige ontwikkelingen.
Opdrachtgever gemeente Eindhoven Architect diederendirrix, Eindhoven Projectteam diederendirrix: Bert Dirrix, Timo Keulen, Marc Verhoef, Tom Kuipers, André Wijnhoven Beeldend kunstenaar Peter Struycken Kunstadviesbureau Kunst en Bedrijf, Amsterdam: adviseur Karin Daan Uitvoerder euroGenie, Amsterdam Verlichting zestig uit een stuk vacuumgezogen halfronde perspexbuizen met halfbolle onderkant en open bovenzijde; ledverlichting; DMX-sturing Start ontwerp juni 2009 Start bouw september 2009 Het effect van het verglijdend kleurpalet resulteert in een sterke verbinding tussen buiten en binnen.
Oplevering voorjaar 2010 Bouwsom €120.000
64 de Architect, september 2011