CafeRevueMaart2011

É F A C UE REV VA K

VOOR BE T F I R H TIJ D S C

n

April t r a a G °2 / 11 M

AN TE JAARG IJKS, 20S AFD. - P3A9167 L E D N A A 1 - 2D E TWEEM IELSBEKE KORTRIJK

50 0 - 8710 W ANTOOR 8 TRAAT 17 AFGIFTEK P - VLASS U O R G IA TION MED V.U. EVOLU

E , DRAN K S É F A C LG I S C H E

NHA

WE EN BROU S R A A L NDE

R IJ E N

OD B R E V K O RO N E E M EN E K G A L A M R Y E X SE T OV W S I U L E S I E ER N B K P N O K E N S H A L I C B P T S IER B RECH D R E E TI F I C R E C E G G O P LE I D I N

Sterke merken brengen uw zaak

in beweging!

De Unilever Out of Home portefeuille bevat ijzersterke en innovatieve merken zoals Lipton Ice Tea, Ben & Jerry’s, OLA, Carte d’Or, Cup a Soup, BiFi, Zwan, ... De kracht van onze merken, de juiste marketing ondersteuning en het talent van ons out of home team staan garant voor een aanpak op maat van uw café, restaurant, voetbalkantine, ... U kan altijd vrijblijvend contact opnemen met ons Customer Service team voor een afspraak met een vertegenwoordiger:

02 333 62 06

customerservice.belux@unilever.com

CAFÉ REVUE is een realisatie van EVOLUTION Media Group, Vlasstraat 17 | B-8710 Wielsbeke t: 056-60 73 33 | f: 056-61 05 83 > ABONNEMENTEN

jaarabonnement: € 15 buitenland: € 30 losse nummers: € 2,5 De abonnementen kunnen maandelijks onderschreven worden door overschrijving op ING 385-0451160-76 > UITGEVER

Piet Desmyter Tel. 056-60 73 33 p.desmyter@evolution.be > HOOFDREDACTEUR

Geert Van Lierde Tel. 054-32 01 51 Fax. 054-32 01 51 geert.van.lierde@telenet.be > MEDEWERKERS

Yves Meert, René Van Hoof, Georges Keters, Robert Petit, Daniël Steevens, Jos Verhoogen, Peter Van Oyen > PUBLICITEITSREGIE

Evolution Media Regie Tel. 056-60 73 33 Fax. 056-61 05 83 info@evolution.be Cis Engels GSM: 0475-42 35 75

GEERT VAN LIERDE

| C INTRO

De wijze waarop het rookverbod door de strot is geduwd, is apocalyptisch. Nooit eerder is er zo met de voeten, en met de centen van café- en brasserie-uitbaters gespeeld.

Eerst moeten er rookafzuiginstallaties komen, dan moeten er rokers- en niet-rokerszones worden vooezien. Vervolgens worden rookwaren gebannen bij wie meer dan een derde van zijn omzet haalt uit bereid voedsel. Na een verhit debat maakt de regering Leterme een compromiswet met uitzonderingen voor cafés die alleen voorverpakte snacks serveren. Op die manier wil men de tijdspanne tot de invoering van een algemeen rookverbod in 2014 te overbruggen. Ondertussen komen Nederland en Duitsland terug op eerdere beslissingen en versoepelen zij de regeling om een sociaal-economisch bloedbad onder de kleine horeca-zaken te vermijden.

Maar in België woedt de strijd volop. Er wordt gewezen op het discriminerende karakter tussen rookvrije restaurants – die ter compensatie een btw-verlaging hebben gekregen – en rookgetolereerde cafés. Dat gelijkheids- en niet-discriminatiebeginsel doet cafés de das om want het Grondwettelijk Hof oordeelde dat dergelijk onderscheid puur economisch is en dat het de volksgezondheid niet dient.

Resultaat: uitbaters die om roken toe te laten zelfs beperkte maaltijden van de kaart hadden geschrapt om sinds 2010 in orde te zijn met de regelgeving, zijn opnieuw de sigaar. Bovendien is de toepassingsdatum voor een algemeen rookverbod vanaf 1 juli onrealistisch.

De eerstkomende volwaardige regering moet onverwijld een drastisch herstelplan voor cafés en brasseries doorvoeren, tenminste als zij deze locaties nog beschouwd als de sociale ontmoetingsplaatsen en toeristische aantrekkingspolen bij uitstek. De roep naar compensatiemaatregelen zoals een btw-verlaging en een versoepeling van de arbeidsvoorwaarden, is meer dan gerechtvaardigd!

Michèle Grassi GSM: 0475-89 59 21 Annick Bauwens GSM: 0476-68 36 67 > LAY OUT & DRUK

Oranje, Wielsbeke, 056-60 18 18 > OPLAGE

20.817 ex.

C NEXT NR. 3 - 2011

Lambiekbieren Fruitsappen Interieur

> VERSPREIDING

20.062 ex. > SPREIDING

Cafés, tavernes, dancings, bars, brasseries, nachtclubs, bierhandelaars, brouwerijen VU: Piet Desmyter Vlasstraat 17 B-8710 Wielsbeke Overname, zelfs gedeeltelijk van artikels en publicitaire projecten, is voorbehouden aan het copyright van het tijdschrift. Elke medewerker is verantwoordelijk voor zijn bijdrage. > Edition française sur demande.

CAFÉ REVUE | MAART-APRIL 2011

INHOUD 4

C-NEWS

Algemeen rookverbod

5

Wereldgezondheidsorganisatie inventariseert alcoholgebruik

6

Authenticiteit vormde basis voor trappistenbier

11

C-INSIGHT

12

Gouden Carolus Tripel wordt brouwerswhisky Miko’s koffiekaart samenstellen

14

C-SERVICE

18

C-FOCUS

Opleiding gecertificeerd bierschenker Creatief voor perfecte hygiëne

20

Frisdrank voor mannen die weten waarom

24

Bier en kaas, zoeken naar het perfecte huwelijk

28

Pils moet meer sexy worden

|3|

C news

ALGEMEEN ROOKVERBOD Café-sector vreest sociaal-economisch bloedbad

Het Grondwettelijk Hof heeft de uitzonderingen die er bestaan op het rookverbod in de horeca vernietigd. Vanaf 30 juni mag er nog alleen worden gerookt in aparte rookkamers, of op terras. De café-sector vreest een sociaal-economisch bloedbad wanneer er compensaties uitblijven.

Het Grondwettelijk Hof schrapte op 15 maart alle uitzonderingen die de wet op het rookverbod in de horeca voorziet. Tot nog toe mocht sinds januari 2010 in de horeca niet meer gerookt worden, met uitzondering van ‘biercafés’ waar geen eten wordt verkocht, casino’s en discotheken. Door de uitspraak van het Grondwettelijk Hof komt er tegen 1 juli een algemeen rookverbod in de horeca. Enkel in aparte rookkamers, waar dan nog geen bediening mag zijn, mag nog worden gerookt. De huidige, geschrapte wet voorzag dat de uitzonderingen ergens tussen januari 2012 en midden 2014 moesten verdwijnen.

De Vlaamse Liga tegen Kanker vocht de wet aan bij het Grondwettelijk Hof omdat er volgens haar een discriminatie bestond tussen werknemers van restaurants en eetcafés, die rookvrij zijn, en het personeel van de biercafés, dat in een rookomgeving bleef werken. Het Grondwettelijk Hof geeft de Liga gelijk. “Door die uitzonderingen werden nog heel wat mensen tegen hun vrije wil blootgesteld aan rook”, aldus de Vlaamse Liga tegen Kanker, die stelt niets te hebben tegen rokers. “Ze mogen roken, maar het kan niet dat mensen tegen hun vrije wil mee roken. Door de uitzonderingen in de wet waren nog heel wat mensen niet beschermd. Die uitzonderingen waren niet gerechtvaardigd, want ze hadden een louter economisch doel”, aldus directeur Leo Leys.

Derde keer in vier jaar Ho.Re.Ca Vlaanderen vreest een bloedbad en vraagt om compenC event De 8e editie van de Toer de Geuze heeft plaats op zondag 1 mei 2011 van 10u tot 17u. Tijdens deze openbrouwerijendag zetten 9 leden van de Hoge Raad voor Ambachtelijke Lambiekbieren hun deuren open voor het grote publiek. Je kan ter plaatse genieten van lambiek, geuze, kriek, framboise en andere lambiekbieren. Ook wordt de Oude Geuze Megablend 2011 voorgesteld, een mengeling van jonge en oude lambik afkomstig van Boon, De Oude Cam, De Troch, 3 Fonteinen, Hanssens, Lindemans, Oud Beersel en Timmermans. www.horal.be C event Voor de 20e keer organiseren de Bierpallieters op 28 en 29 mei hun jaarlijks bierfestival in het teken van de artisanele lambiekbieren. Er wordt een zeventigtal lambiekbieren aangeboden zoals lambiek, kriekenlambiek, geuze, kriek, framboos, faro en de andere specialiteiten van alle nog bestaande lambiekbrouwerijen en gueuzestekers. www.bierpallieters.be

|4|

serende maatregelen. “Ik raad alle politici aan om een pint te gaan pakken in hun favoriet café en met de baas een babbeltje te slaan over de impact van dit arrest”, zegt gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche. De horeca klaagt ook aan dat de rookwetgeving nu voor de derde keer in vier jaar tijd verandert. “Amper een jaar geleden stond de sector nog voor de keuze: roken of maaltijden? Onze ondernemers hebben zelfs de tijd niet om deze keuze te laten renderen. In zo’n hels tempo is het voor ons onmogelijk om een stabiel en consistent beleid te voeren. En nu komen onze cafés in het vizier”.

“Als je weet dat heel wat cafés nog maar sinds kort geïnvesteerd hebben in afzuigsystemen en nu opnieuw volop moeten investeren in een rookkamer of een overdekt en verwarmd terras is het niet meer dan logisch dat ook zij kunnen genieten van een gelijkaardige maatregel’, zegt Van Assche nog.

Doodsteek voor 12.000 biercafés “Dit is de doodsteek voor de 12.000 biercafés in ons land”, reageert NSZ-voorzitter Christine Mattheeuws, die aandringt op een onderzoek naar de economische impact van een rookverbod op cafés. “Vooral kleine volkscafés, waarvan 73% noch de ruimte noch de financiële middelen heeft om een aparte rookkamer of rooktent te installeren, zullen hard getroffen worden, te meer omdat 8 op de 10 klanten van dergelijke cafés rokers zijn. Ook is 89% van de café-uitbaters gekant tegen een algemeen rookverbod, zo blijkt uit onderzoek van Significant GFK in opdracht van NSZ”.

Nu een totaal rookverbod binnenkort realiteit wordt, dringt NSZ er bij de politici op aan om een stevig actieplan voor de horecasector uit te tekenen. Vermits er voor 30 juni meer dan waarschijnlijk nog geen nieuwe federale regering op kruissnelheid zal zitten, moet de regering in lopende zaken daar prioritair werk van maken.

Bij de btw-verlaging van 21% naar 12% werden de cafés al over het hoofd gezien, aangezien dat verlaagde btw-tarief enkel geldt voor maaltijden. In 2010 gingen de volumes in de sector met 5% achteruit. NSZ ijvert voor een btw-tarief van 6% voor de volledige sector op maaltijden én drank. Ook moeten ook de regels voor studenten- en gelegenheidsarbeid worden versoepeld. “Het kan echt niet dat er eerst een rookverbod door de strot van de cafés wordt geramd en dat er pas later aan zuurstofmaatregelen gedacht wordt. Een herstelplan nog voor de start van het totaal rookverbod is nodig”, aldus Christine Mattheeuws.

Geert Van Lierde

CAFé revue | maart-april 2011

C news

HEt is EEN tRiEstE zAAK DAt DE “ ROKERs Nu uit ALLE cAfés wORDEN GEBANNEN NAAR HEt tERRAs Of DE VOORDEuR, zE wORDEN GEDEGRADEERD tOt iLLEGALEN iN HuN EiGEN stAMKROEG.

”

Jean-Marie Dedecker, kopman LDD

BELGiE GEEN PROBLEEMLAND Wereldgezondheidsorganisatie inventariseert alcoholgebruik

tOP 10

Stressvole beroepen

Zeurende klanten, onregelmatige uren, enorme werkdruk,... Je beroep kan behoorlijk wat stress met zich meebrengen. Uit 21 beroepscategorieen selecteerde dr. Deborah Legge, een gedragstherapeut in Buffalo (New York), tien stressberoepen. Horecapersoneel staat op de tweede plaats.. Ze zijn vaak onderbetaald en kloppen geregeld overuren in een omgeving waar anderen hen elke dag vertellen wat ze moeten doen.

Eén op tien kreeg in het voorbije jaar te kampen met een zware depressie, terwijl dat getal bij de vrouwen met 15% iets hoger ligt. Volgens Legge is werken in de horeca een erg ondankbare job: “Het is niet alleen een bijzonder uitputtende job, ontevreden klanten kunnen ook erg onbeleefd uit de hoek komen”.

1. Bejaarden- en kinderverzorgers 2. Horecapersoneel 3. Maatschappelijk werkers 4. Gezondheidszorg 5. Artiesten, entertainers en schrijvers 6. Leerkrachten 7. Administratief bedienden 8. Onderhoudswerkmannen 9. Financieel adviseurs en boekhouders 10. Verkopers

3.860 Van de 12.830 uitgevoerde sociale controles in de horeca leverden vorig jaar een positief resultaat op. in vergelijking met 2009 was er een stijging van 26% naar 30% positieve controles, aldus de sociale inspectie. Naast de horeca is de bouwsector erg fraudegevoelig.

212 Horecazaken ontvingen vorig jaar de smiley, het kwaliteitslogo dat door het Federale agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FaVV) wordt afgeleverd als bewijs van hygiëne. Een zaak die een systeem van zelfcontrole toepast, kan het laten valideren en moet dan minder heffingen betalen aan het FaVV.

CAFé revue | maart-april 2011

Met 10,8 liter pure alcohol per capita drinkt de modale Belg minder alcohol dan de doorsnee europeaan. Dat is zo’n twee liter onder het West-europees gemiddelde, zo blijkt uit een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHo).

Omdat het drinkpatroon van land tot land verschilt, rekende de WHO de consumptie aan alcoholische dranken om naar liters zuivere alcohol. Het alcoholverbruik van de Belg bijvoorbeeld bestaat uit 57 % bier, 37 % wijn, 6 % sterke drank en 1 % alcoholische limonades, goed voor 10,8 liter pure alcohol. In Frankrijk ziet er dat heel anders uit: 62 % wijn, 20 % sterke drank en 17 % bier, waardoor je aan 13,3 liter zuivere alcohol komt.

Met 10,8 liter pure alcohol per jaar zitten we ver van de top 25 en zelfs niet in de top 50. België is voor het WHO niet meteen een probleemland als het aankomt op alcohol. Met 2,03 % van de mannelijke bevolking en 0,84 % van de Belgische vrouwen die overlijden als gevolg van alcohol, zitten we ook erg goed. Sinds midden jaren negentig is het alcoholverbruik ook niet meer toegenomen. Waar we wel slechte punten halen is op het lage aantal geheelonthouders. Slechts 3,4% van de Belgische mannen en 12,5 % van de vrouwen raakt gedurende zijn/haar leven nooit een druppel aan. Amper 15,8% van de Belgen ouder dan 15 kan 12 maanden zonder alcohol.

Met andere woorden, de Boergondische Belgen drinken wel bijna allemaal, maar met mate.

Britten, ieren, Oekraïeners en russen 5,29 % van de Nederlandse mannen gaat aan de fles ten onder, meer dan het dubbel van België. Ook opvallend voor Nederland is het alcoholverbruik bij vrouwen. Belgische vrouwen

drinken 7,83 liter pure alcohol per jaar, Nederlandse vrouwen 12,19 l.

Relatief gezien drinken drie keer meer Britten zich in het graf dan Belgen. De Ieren kunnen er iets beter mee om, maar toch ook hier meer dan dubbel zoveel alcoholgerelateerde overlijdens. De 14,4 en 13,4 liter pure alcohol die de Ieren en Britten hun plaats in de top 25 geven is een understatement. Want in realiteit drinken ze 19,34 en 15,62 liter pure alcohol. Het aantal geheelonthouders ligt in beide landen immers opvallend hoog (25 % en 15 %) wat maakt dat wie drinkt er ook echt invliegt. Nog iets: Britse en Ierse vrouwen drinken dubbel zoveel als bijvoorbeeld Belgische, Franse of Duitse dames.

Voor de Britten zijn er geen cijfers, maar voor de Ieren wel: 55,6 % van de mannen en 20,2 % van de vrouwen die drinken vallen onder de WHO-norm van alcoholicus. En vooral voor de Britten is zuipen een zaak voor het leven, want geen enkel land kan een lager percentage voorleggen van mensen die gestopt zijn met drinken door ondermeer gezondheidsredenen: 2,2 %, en dat zijn dan nog vooral vrouwen).

In Rusland drinken 16 op honderd mannen zich dood en is één op vijf mannen alcoholicus.

In Oekraïne is 31,5 % van de mannen en 6 % van de vrouwen verslaafd aan alcohol. De reële consumptiecijfers (dus na het verrekenen van de niet-drinkers) zijn hallucinant in die landen.

Een Rus die drinkt per jaar het equivalent van 35 liter pure alcohol in zijn kraag, maar het is de Oekraïnse man die in feite de zwaarste drinker is: meer dan 37 liter pure alcohol per jaar.

Geert Van LierDe

C MOre http://www.who.int/substance_abuse/publications/global_alcohol_report/msbgsruprofiles.pdf |5|

C news

Zoeken naar een evenwicht tussen geschiedenis en hedendaagse cultuur

AUTHENTICITEIT VORMDE BASIS VOOR TRAPPISTENBIER “Wanneer men praat over authenticiteit denkt men vaak aan het historische begin, maar het is eerder het zoeken naar een evenwicht tussen geschiedenis en cultuur van dat ogenblik en zo telkens een herbronning in het heden,” zegt broeder Benedikt van Abdij der Trappisten in Westmalle. Vanuit dat zoeken ontstond de cisterciënzerorde en kwam men tot de oprichting van eigen brouwerijen.

De oorsprong van de cisterciënzers is, zoals bij vele middeleeuwse kloosters, terug te vinden in de ‘Ora et Labora’-leefregel (‘bid en werk’) van Benedictus van Nursia (480-547). “Hierin werd onder meer gesteld dat een monnik dagelijks recht had op een maat wijn. Wijn, die toen een volksdrank was, heeft samen met brood een symbolische betekenis. Daar zit trouwens een verwijzing in naar de eucharistie,” vertelt broeder Benedikt. “Wijn staat in de Bijbel voor Broeder Benedikt toont aan Manu Pauwels vreugde, brood voor levenskracht.” hoe je respect voor authenticiteit en mo-

Wanneer de benedictijnen zich in de daarop volgende eeuwen verspreiden over heel Europa gebeurt dat ook in een andere tijdsgeest. “In Frankrijk traden vooral edellieden in en velen onder hen hielden enigszins vast aan een werelds, eerder luxueus leven, waarin wijn een vaste plaats had. Nadat er een periode van algemeen maatschappelijk, cultureel en religieus herstel was aangebroken, voltrekt zich in de 12e eeuw de hervorming van Cîteaux.

De volgelingen, “cisterciënzers” genaamd, focussen terug op een meer authentieke beleving volgens de leefregel van Benedictus”.

derne technologie kan verzoenen in een hedendaags evenwicht.

|6|

CAFé revue | maart-april 2011

Abt de Rancé Na de twaalfde eeuw groeien de cisterciënzerabdijen uit tot enorme complexen en economische centra. Vaak zijn zij nog verbonden zijn met het feodale stelsel, later met de opkomende steden, wat wrevel opwekt bij monniken die de regels consequent willen volgen. “In die beweging vinden wij later abt de Rancé (16261700) terug. Als “commendatair” abt, beheerde hij aanvankelijk vijf verschillende kloosters om de inkomsten, zonder er te verblijven. Op een gegeven moment doet hij die abdijen van de hand, op één na, de abdij van La Trappe in Normandië, waar hij intreedt en “regulier”, daar verblijvend abt wordt.

Hij wil terug naar een authentiek beleving van het monnikenleven volgens Sint Benedictus en Cîteaux en voert een radicale hervorming in,” vervolgt broeder Benedikt. “Men spreekt op dat ogenblik van de “cisterciënzers van de strikte observantie” omdat zij de regels nauwgezet volgen. Zo treedt de handenarbeid onder meer terug op het voorplan. Als drank wordt alleen cider toegestaan, de drank van de streek, omdat wijn als te luxueus wordt ervaren.”

Wanneer de kloosters tijdens de Franse Revolutie worden gesloten, vlucht dom de Lestrange, de prior van La Trappe, met enkele monniken naar het Zwitserse Valsainte. Hij houdt vast aan het authentieke, strenge monnikenleven, maar stelt water voorop als drank. De hervorming leidt tot heel wat nieuwe roepingen. Maar ze worden nog vervolgd door de revolutionairen en zwermen over heel Europa uit. In 1794 belandden monniken uit Valsainte, op weg naar Canada, in Westmalle.

priorij van Westmalle werd erkend door Rome en dat zij werd verheven tot abdij. Nadien erkende ook de Belgische Staat de abdij als rechtspersoon”.

“Bier was aanvankelijk een voedingselement voor de monniken, overeenkomstig de leefregels en het opnieuw zoeken naar authenticiteit, met respect voor de geschiedenis, maar in een gewijzigde maatschappelijke omgeving”, verduidelijkt broeder Benedikt.

“Op dat ogenblik waren frisdranken nog onbestaande en waren thee en koffie nog helemaal niet doorgedrongen bij de modale bevolking. Bier was de drank van de streek, net zoals melk, maar daarvoor moest je over een eigen veestapel beschikken, wat toen niet overal het geval was.”

“Authenticiteit is het voortdurend aftoetsen van waarden in een evoluerende cultuur rondom je heen,” rondt broeder Benedikt af.

“De brouwerij is daarvan een mooi voorbeeld. Je kan nog brouwen in open kuipen en met een roerstok, maar je kan even goed een authentiek bier maken op een eigentijdse wijze. Hedendaagse technologie mag niet in de weg staan om een ambachtelijk produkt te maken. Zij geeft je zelfs de garantie voor een kwalitatief beter produkt. Authenticiteit betekent ook nauwgezetheid en zorgzaamheid. Traditie komt immers van het Latijnse ‘trans’ en ‘dare’, wat staat voor ‘door geven’, ‘over leveren’ en uiteindelijk voor voortdurende vooruitgang! Het staat niet voor teruggrijpen en idealisering van het verleden, maar voor het bieden van houvast en geborgenheid in een moderne cultuur. Vanuit dat opzicht moet authenticiteit leefbaar en menselijk zijn en je jezelf ook laten thuis voelen op een eigentijdse manier.”

Geert Van Lierde

Eerst brouwerij, dan abdij “De hervorming van de Lestrange was evenwel nooit goedgekeurd door Rome”, weet broeder Benedikt. “Wanneer de Lestrange in 1827 sterft, wil Rome een terugkeer naar de minder strenge regels van de Rancé. Eén van de elementen om daaraan te beantwoorden, was dat monniken de streekdrank mochten nuttigen. In augustus 1836 startten de monniken van Westmalle dan ook met een eigen brouwerijtje. Samen met het navolgen van de regels van abt de Rancé zorgde dat ervoor dat de

C MORE www.trappistwestmalle.be | www.ocist.org

CoEnCo BVBA - Constructie – Engineering - Consultancy CoEnCo, is constructeur van micro-brouwerijen met capaciteit van 125 liter tot 30 hl. Tevens verzorgen we alle andere randapparatuur o.a. fermentatietanks en lagertanks, mobiele CIP-units, vatenwassers, koelsystemen ...

Samen met u stellen we de meest geschikte unit voor, van standaard tot volautomatische units. Alles volledig naar eigen ontwerp en volgens uw specifieke eisen. CoEnCo’s flexibiliteit en grondige productkennis staan ter uwer beschikking, met heel wat referenties wereldwijd.

Op vraag van de markt hebben we onlangs enkele nieuwe producten ontwikkeld, o.a. een monobloc automatische flessenvuller (spoelenvullen-sluiten) met capaciteit tot ca. 2500 fl/h, een labeling unit in lijn.

Verder vind je ook bierpasteurs in ons gamma, die perfect aansluiten met onze brouwmodules. Nieuw voor de pilsmarkt (en andere ) is een CoEnCo kieselghur filter met filteroppervlakte van 2 m2 tot 6 m2. Ook customized tapsystemen en mobiele bars , decoratief uitgewerkt met of zonder koperbeslag kunnen we leveren.

CAFé revue | maart-april 2011

Engineering en problemsolving in bestaande brouwerijen behoort eveneens tot onze expertise. We denken mee met de klant om zo de meest efficiënte oplossing voor uw project na te streven. Dit mede dankzij onze jarenlange praktische ervaring op de werkvloer.

Actueel hebben we enkele grotere projecten in uitvoering , voor binnen- en buitenland , alsook heel kleine units van 100 l, om het bier bij de iets grotere jongens op punt te stellen .

We staan klaar om elke nieuwe uitdaging met u aan te gaan .

COENCO BVBA Kanaalstraat 6 8020 OOSTKAMP-Belgium Tel. +32 50 39 59 79 - Fax. +32 50 38 73 41 info@coenco.be - www.coenco.be

|7|

C news

ZES BELGISCHE LAUREATEN international awards

Zes Belgische bieren werden geëerd op de Brewing Industry International Awards 2011. Drie van die zes, kregen zelfs goud binnen hun categorie. La Guillotine van brouwerij Huyghe uit Melle won goud in de categorie zware bieren.

Mort Subite Original Kriek van Alken-Maes won goud in de categorie ‘Fruit & Vegetable’.

En ook de Premium Pils Estaminet van Palm kaapte een gouden medaille weg in de categorie ‘Smallpack Lager’. Verder haalde de brouwerij Affligem twee medailles binnen. De Affligem blond en tripel kaapten respectievelijk zilver weg in de categorie ‘Smallpack Ale’ (tussen 5,8 en 6,9%) en brons in de categorie ‘Strong Ale’.

Ten slotte kreeg ook de Brugse brouwerij Halve Maan een zilveren medaille voor haar bruine Brugse Zot, in de categorie ‘Strong Dark Beer’. www.brewingawards.org

844.000.000 HL België

Vorig jaar hebben de Belgen 844 miljoen liter bier gedronken. Het bierverbruik is 2,8% gedaald tegenover 2009. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van de Belgische Brouwers, op basis van de resultaten van een twintigtal brouwerijen. Stakingen bij enkele brouwers en de vele sneeuwdagen in december hebben het verbruik negatief beïnvloed.

Uit de cijfers blijkt dat het bierverbruik in de horecazaken (-4,4%) forser daalde dan het verbruik van bier dat in de winkels wordt gekocht (-1,2%). www.beerparadise.be

MYSTIC PECHE Haacht

Met Mystic Pêche brengt Brouwerij Haacht een verfrissend 3,7 vol.% sterk perzikenbier uit op basis van witbier. Aan het witbier wordt 26% natuurlijk vruchtensap toegevoegd, waardoor het bier een uitgesproken perziktoets krijgt. Naar smaak treedt Mystic Pêche in het voetspoor van de gelijknamige vrucht. Het bier is geenszins zoet en de smaak blijft ook niet hangen, waardoor Mystic Pêche een aangename dorstlesser is. mystic pêche, verfrissende nieuw- Mystic Pêche wordt aangeboden in 25 komer in het gamma. cl.-fles en 20 l.-vaten en komt in de plaats van Mystic Cranberry-Framboos die uit het assortiment gaat.

Nog dit voorjaar wordt de receptuur van Witbier Haacht gewijzigd, wordt het iets kruidiger en volmondiger en wordt het bier ook geherpositioneerd. |8|

Als moederbier van de Mystic-fruitbieren wordt het omgedoopt tot White by Mystic. www.haacht.com

OMER.BE Bockor

Omer. Traditional Blond pakt uit met eigen website. Bij de brouwerij kwamen er meer en meer vragen toe waarom er niets over het lekkere sterke blonde bier op internet was te vinden.

De website geeft de historiek van de brouwerij en meer informatie over het bier. Hobbykoks vinden er enkele gerechten op terug. www.omer.be

MATTHIAS TOYE Palm Breweries

Matthias Toye (26), de zoon van aandeelhouder Jan Toye, is begin dit jaar aan de slag gegaan bij Palm Breweries. Matthias gaf te kennen dat zijn interesse in de brouwersstiel en de biermarkt voor hem een belangrijke motivatie zijn om zich in te schakelen in de brouwerijgroep en in het voetspoor van zijn vader te treden. Matthias Toye wil de brouwerij en onze kernmarkten eerst en vooral grondig leren kennen; daarom zal hij de komende jaren o.a. een aantal sales functies opnemen in België, Nederland en op exportvlak. Zijn eerste traject situeert zich in de Horeca België-afdeling. www.palmbreweries.com

HOPUS VAN HET VAT Lefebvre

Op heel wat plaatsen in het land werd de voorbije Hopus van het vat getapt. Wie daaruit afleidde dat het hoppige bier met beugelfles en gistdepot-glaasje verzaakt aan zijn oorspronkelijk imago heeft het verkeerd voor. Hopus van het vat is een eenmalig brouwsel dat uitsluitend op bestelling werd vervaardigd. Gelet op het succes ervan wordt het in de toekomst mogelijk eenmaal per jaar gebrouwen door brouwerij Lefebvre. Een volgende Hopus van het vat komt er mogelijk pas in 2012. www.brasserielefebvre.be

WITLOOFBIER

Hof ten Dormaal Hof ten Dormaal, een hoevebrouwerij in het Haachtse Tildonk, profileert zich als de enige hoevebrouwerij in ons land. De familie Janssens maakt immers alles zelf, van de gerst over de hop, tot de ijzervlechtjes op de stoppen. Ook de afval (draf) verwerkt de familie op de boerderij. Op die manier is de cirkel rond en is Hof ten Dormaal een schoolvoorbeeld van ecologisch werken.

In navolging van Dormaal Amber, Dormaal Blond en Dormaal Bruin, werd zopas het witloofbier Wit Goud gebrouwen. “Omdat tussen mijn

C VisiOn

Pro-actief waarschuwen Theo vervloet voorzitter Belgische Brouwers www.beerparadise.be moeten er waarschuwingen komen op alcoholische dranken net zoals dat nu reeds gebeurt voor rookwaren? De Belgische Brouwers nemen akte van de plannen van Eurocare, de samenwerking van Europese verenigingen, die zichzelf uitroept tot netwerk dat invloed uitoefent op het alcoholbeleid in de EU. De Belgische Brouwers hebben een traditie om pro-actief te communiceren naar de consument. De Belgische Brouwers verwerpen iedere vorm van sociale negatieve waarschuwingen op etiketten en oordelen dat dit een futiele maatregel is. Bier is een alcoholische drank en kan als zodanig misbruikt worden, maar dit geldt voor ongeveer alle andere producten uit onze maatschappij. moet men daarom iedere normale gebruiker stigmatiseren?

De Belgische Brouwers onderstrepen dat effectieve bescherming tegen misbruik van alcohol enkel en alleen kan bereikt worden via preventie en opvoeding.

Een glas bier is geen geneesmiddel. Studies hebben uitgewezen dat een consument goed weet, wanneer en waar en wat hij consumeert. Een etiket is geen dagblad of bijsluiter. Wat te doen met mensen die op café consumeren en vaak de fles niet eens zien?

De Belgische Brouwers zien de actie van Eurocare als een copie van een maatregel van de anti-tabaklobby, waarvan de effectiviteit nooit is bewezen. men probeert hier voor de zoveelste maal een amalgaam te maken van de mogelijke misbruiken van allerlei soorten alcoholhoudende dranken.

De Belgische Brouwers staan voor proactief werken tegen het misbruik van ons product. Bier, een gematigde drank die al jarenlang legaal deel uitmaakt van onze maatschappij. projecten zoals Bob voor niet drinken als je rijdt, zoals respect16 om geen bier te serveren aan -16-jarigen en de arnoldus Code en vervolgens het Convenant inzake gedrag en reclame met betrekking tot alcoholhoudende dranken met de overheid over de wijze waarop publiciteit voor bier mag worden gemaakt, illustreren deze positieve en pro-actieve aanpak.

CAFé revue | maart-april 2011

C news

COFFEE ART PERFECTE CAPPUCCINO ©WILLYWEYENS.COM

Koffie Rombouts Erwin Kurtis belgian junior Coffee Ambassador Erwin Kurtis (18), student aan de hotelschool in Wemmel, mag zich een jaar lang Belgian Junior Coffee Ambassador noemen. Met deze wedstrijd bekroont Koffie Rombouts jonge barista’s.

Tijdens de Belgian Junior Coffee Ambassador, die dit jaar werd gehouden in Hasselt, daagden kandidaten uit acht hotelscholen op. Een professionele jury beoordeelde de studenten op hun theoretische en praktische kennis. Zo moesten zij vier identieke espresso’s, twee cappuccino’s en een eigen creatie maken waarmee zij aantoonden op meesterlijke wijze een kop koffie te kunnen zetten. De jury was alvast enthousiast over de getoonde vakkennis en over het resultaat van de “signatures” waarin werd uitgepakt met een creatieve combinatie van koffie en sterke dranken.

Erwin Kurtis, leerling van KTA Hotelschool Wemmel, won de door Koffie Rombouts georganiseerde baristawedstrijd en mag zich dit jaar Belgian Junior Coffee Ambassador noemen. Cédric Buscemi uit Saint-Ghilain (Lycée d’Enseignement Technique) werd tweede, Charlotte Gerin uit Ukkel (St.-Vincent de Paul) bekleedde de derde plaats voor Elisabeth de Vos (Ter Groene Poorte, Brugge), Wesley Janssens (Piva, Antwerpen), Roel Ylen (KTA Hotelschool, Leuven), Melodie Delecluse (Ipes, Ath) en Annemarie Fyten (Hasselt).

“De Belgian Junior Coffee Ambassador is een belangrijk initiatief omdat wij hiermee uiteindelijk de toekomstige barista’s evalueren”, zegt Paul Brichau, sales manager horeca BeLux. “Acht op tien studenten aan een hotelschool komen later in de horeca terecht en de kans is reëel dat zij zich daar moeten tonen als een professionele barista. Daarom investeert Koffie Rombouts ook in de hotelscholen en in de opleiding van lesgevers aldaar. Zij moeten hun kennis en vakmanschap overbrengen op de jongeren en hen vertrouwd maken met koffie in al zijn facetten”.

GVL

Enkele tips van Manu zet een lekkere espresso, max.

40 ml, in een cappuccino kopje, ronde bodem, van 180 ml Manu Demets, gebruik koude volle melk, koffiespecialist max 3°c, zo bekom je een Rombouts satijnen structuur, vrij van dikke luchtbellen bij het stomen moet de melk zich als een draaikolk gedragen in de inox melkkan, aangeraden van 60 cl probeer dikke luchtbellen te vermijden door gelijkmatig de melkkan naar beneden te doen oververhit nooit het schuim zo bekom je eveneens een zoete smaak meng het bekomen melkschuim al draaiend in de melkkan totdat het geheel blinkt giet het schuim vanop 10cm van het kopje, mik op het midden van het kopje, na 2/3 vulling daal je met de melkkan tot op de rand van het kopje tot deze gevuld is OEFENING BAART KUNST IS DE BOODSCHAP

Meer info over Koffie Rombouts ?

Contacteer Daniëlle Cornelis, info@rombouts.com

Koffie Rombouts Antwerpsesteenweg 136 2630 Aartselaar T 03 870 45 45 www.rombouts.com De laureaten van de Belgian Junior Coffee Ambassador 2011.

CAFé revue | maart-april 2011

|9| Rombouts_HR_ma11_NL.indd 1

18/03/11 08:34

C news

klanten veel witlooftelers zaten en ik ook uit mijn jeugdjaren goede herinneringen koester aan het leven tussen de kleine witloofbedrijven rijpte het idee om een “witloofbier” te brouwen”, zegt André Janssens. “Een kwestie om iets origineels te brengen dat ook op een ambachtelijke manier kan gebracht worden. Witloof is soms wat bitter, vooral de wortel maar uiteindelijk is witloof een veredelde cichoreiplant. We hebben de bitterheid van de hop vervangen door de bitterheid van de cichoreiwortel. Tijdens de wintermaanden hebben we kleine proefbrouwsels gemaakt tot we een juiste verhouding hop/cichorei hadden”. www.hoftendormaal.be

GAULOISE FRUITS ROUGES Du Bocq

Gauloise Fruits Rouges, een sterk fruitbier op basis van tripel.

Inspelende op de toenemende vraag naar rode bieren in Frankrijk brouwde du Bocq een Gauloise Fruits Rouges/Rode Vruchten. In tegenstelling tot de 3,1 vol.% sterke RedBocq op basis van witbier ligt een 9 vol.% sterke tripel aan de basis van de Gauloise Fruits Rouges. Voor een natuurlijk aroma en smaak werd een mengeling van vier vruchtensappen gebruikt: kers, aardbei, pruim en zwarte bes. De Gauloise Fruits Rouges wordt weldra ook in België aangeboden op vat en in 33 cl.-fles. Tijdens de voorbije Horécatel werden heel wat positieve reacties opgetekend. www.bocq.be

BROUWERIJ HUYGHE Belgian Family Brewers

Brouwerij Huyghe uit Melle treedt als vijftiende brouwerij toe tot de Belgian Family Brewers. Het is de oudste actieve brouwerij uit het Gentse met brouwactiviteit sinds 1654. De brouwerij is nu nog steeds in handen van de familie Huyghe die de brouwerij overnam in 1906. Alain De Laet: “Het aansluiten van onze brouwerij bij de Belgian Family Brewers is een mooie aanvulling op onze bedrijfsfilosofie. De wereld meer laten zien over onze Belgische familiebrouwerijen, brouwactiviteiten en ambachtelijke bieren. We hebben een rijke geschiedenis en tientallen jaren hard gewerkt om deze prachtige Belgische bieren te brouwen”. www.delirium.be, www. belgianfamilybrewers.be | 10 |

DEN TSEUT Meetjesland

Huisbrouwerij Den Tseut, met een jaarproduktie van 400 hl., profileert zich als de tweede brouwerij van het Meetjesland, na Brouwerij Van Steenberge.

De brouwerij is reeds drie jaar actief in Oosteeklo. www.huisbrouwerijdentseut.be

VERKOOP BORGLOON A AN KONINGS Pepsico

PepsiCo heeft besloten om de aandelen van zijn productievestiging in Borgloon, waar het Looza vruchtensappen in glas produceert, te verkopen aan Konings NV. De 84 werknemers blijven er werkzaam onder dezelfde contractuele voorwaarden. Het succesvolle merk Looza blijft eigendom van PepsiCo. In Konings NV vindt PepsiCo een geschikte overnemer: doordat het bedrijf in volle expansie is en behoefte heeft aan bijkomende productiecapaciteit, kan het de productievestiging goede toekomstperspectieven bieden. Konings heeft zich ertoe verbonden de contractuele arbeidsvoorwaarden van de 84 personeelsleden te handhaven. Ook heeft Konings NV aangegeven te gaan investeren in de productievestiging. Om de klanten voor Looza in glas te blijven bedienen, zal Konings NV deze producten voor PepsiCo blijven maken. www.pepsico.be, www.konings.be

museum te Brussel de Jupiler Force voor. De volledig alcoholvrije moutdrank symboliseert de frisse kijk van een brouwer op Jupiler-‘mannen die weten waarom’ en hun behoefte aan een eigentijdse frisdrank voor overdag. Inbev wil zich tonen als een innoverende brouwerij en pakte daarvoor in het verleden uit met nieuwe creaties zoals Leffe 9°, Leffe Ruby, Hoegaarden Rosée, Hoegaarden Citron, Jupiler Blue en Jupiler Tauro. Aan het Jupiler-gamma wordt nu een nieuwe telg toegevoegd, de Jupiler Force. In tegenstelling tot wat de naam laat vermoeden, is het een eerder neutraal, lichtzoetig moutdrankje, dat wordt omschreven als een ‘gebrouwen frisdrank’.

Volgens marketing directeur Tom Steppe komt Jupiler Force tegemoet aan een duidelijke vraag vanuit de markt. “Jupiler-consumenten, overwegend mannelijke 30-plussers, zoeken naar een smaakvolle, verfrissende en dorstlessende drank die zij overdag kunnen consumeren. Water en traditionele frisdranken worden door hen niet beschouwd als een nietalcoholisch alternatief. Daarom hebben wij Jupiler Force gecreëerd, een frisdrank gebrouwen met de ingrediënten van Jupiler. Deze gebrouwen frisdrank

LENTEBIER Leffe

In navolging van de vroegere traditie van maartse bieren en lentebieren, zoals de Kriek Primeur van Belle-Vue destijds, brengt InBev een Leffe Printemps-lenteLeffe Printemps, het nieuwe lentebier bier uit. Het bier van 6,6 van InBev. vol.% is fruitig met een vleugje kruidnagel en caramel. Dit bier heeft een rode kleur met roestkleurige toetsen en wordt slechts in een beperkte hoeveelheid gebrouwen. Bedoeling is om het jaarlijks te produceren bij aanvang van de lente. www.leffe.com

Jupiler Force-moutdrank Inbev

Eric Lauwers, directeur-generaal Inbev Benelux-Frankrijk, en Tom Steppe, marketing directeur bij de voorstelling van de moutdrank Jupiler Force.

voor mannen heeft een typische moutsmaak en is ook licht bitterig met een lichte citrustoets dankzij het gebruik van appel- en citroensap en hoparoma’s.

Onderzoek toont aan dat 70% van de doelgroep enthousiast is over het idee van een gebrouwen frisdrank. Zij willen de drank ook kopen voor thuis, onderweg of op het werk”. Uitgeschonken oogt de Jupiler Force als een bijna klassieke blonde pint met een aanvaardbare schuimkraag. Het aroma is duidelijk moutig, smaak en nasmaak zijn veeleer apart te noemen, staan mijlenver van wat als bier kan worden beschouwd en neigen eerder naar een zoete, lichtjes gekruide frisdrank. Bijzonder maar ‘Ceci n’est pas une bière’ is dan ook de boodschap die Jupiler Force vergezeld. De moutdrank wordt aangeboden in 25 cl.- en 33 cl.-verpakking in de warenhuizen, waar men de frisdrank als bier gaat positioneren en ook in de bierrekken wil plaatsen. Specifiek voor horecaconsumptie wordt de Jupiler Force gepresenteerd in een eigen merkglas.

C-more: www.jupilerforce.be

Zinspelend op René Magritte stelde Inbev onder het motto ‘Ceci n’est pas une bière’ in het MagritteCAFé revue | maart-april 2011

GOUDEN CAROLUS TRIPEL WORDT BROUWERSWHISKY Charles Leclef opent stokerij C insight

In het najaar van 2013 wordt de eerste in ‘pot stills’ gedistilleerde Belgische whisky voorgesteld. Initiatiefnemer is Charles Leclef die in een voormalige familiale boerderij in Blaasveld zijn Gouden Carolus Tripel op traditionele Schotse wijze afstookt. Ondertussen rijpt de eerste spirit al enkele maanden op houten tonnen, klaar om binnen tweeënhalf jaar als Gouden Carolus Single Malt aangeboden te worden.

Zoekend naar nieuwe opportuniteiten in de bierwereld startte Charles Leclef in 2004 een eerste proefproject met het laten distilleren van Gouden Carolus Tripel. De daaruit ontstane whisky werd in 2008 gebotteld en de reacties waren overwegend positief.

Zo groeide de idee om een volwaardige whisky-stokerij op te richten. Toen een jaar later een voormalig familiedomein in de Willebroekse deelgemeente Blaasveld werd verkocht, greep Charles Leclef de kans om de familiegeschiedenis te herschrijven. In het domein Molenhof richtte de molenaarsfamilie Van Breedam in 1637 immers een boerderij met jeneverstokerij op. In 1872 kochten nazaten de Mechelse Begijnhofbrouwerij op, die aan de basis ligt van brouwerij Het Anker, thans geleid door Charles Leclef, afstammeling van de vijfde generatie langs moeders zijde.

Einde vorig jaar werden de eerste authentieke Schotse ‘pot stills’ – stookketels met typische zwanenhals – geplaatst en wordt er al volop Gouden Carolus Tripel gedistilleerd. Gelijktijdig wordt de hoeve in haar oude glorie hersteld en uitgebouwd als bezoekerscentrum.

Distilleren tot een tiende Onder toeziend oog van de Accijnzen wordt er regelmatig 12.000 liter Gouden Carolus Tripel afgestookt. Dat gebeurt in opeenvolgende fasen waarbij er telkens 3000 liter wordt In authentieke Schotse ‘pot stills’ wordt gedistilleerd en opnieuw gemengd met ‘vers Gouden Carolus Tripel afgestookt tot bier’. “Het bier wordt afgestookt tot vluchtige een unieke Belgische brouwerswhisky. alcoholdampen die worden gecondenseerd in

Unieke, Belgische whisky Gepassioneerd door zowel uitmuntende degustatiebieren als door single malt whisky’s wou Charles Leclef een unieke, Belgische whisky creëren op Schotse wijze. “Ik zou perfect andere whisky’s kunnen imiteren maar wou mijn herkomst als brouwer niet verloochenen. Daarom wil ik het beste van beide werelden met mekaar verenigen. Enerzijds houdt dat in dat ik vertrek van een typisch bierbeslag, namelijk dat van Gouden Carolus Tripel, terwijl whiskystokers starten met een aangepast moutbeslag om zoveel alcohol als mogelijk uit te winnen. Ons uitgangspunt is totaal verschillend, waardoor wij misschien minder worden gewaardeerd door whisky-puristen. Wij vertrekken van het recept voor Gouden Carolus Tripel waaruit wij de hop achterwege laten omdat die zouden leiden tot een te bitter karakter. Wij respecteren het brouwproces volledig en brengen het bier na de hoofdgisting in Mechelen over naar de whiskystokerij in Blaasveld”.

“Daar distilleren wij de Gouden Carolus Tripel in traditionele koperen ‘pot stills’ en niet in de veel gebruikte distilleerkolommen die worden gebruikt in andere, Belgische stokerijen. De ‘pot stills’ met hun opvallende zwanenhals zijn kenmerkend voor het traditioneel stoken van whisky. De zwanenhals geeft de whisky ook een heel unieke smaak. Op die manier verenigen wij de brouwkunst met de kunst van de traditionele Schotse whiskystokerij”.

CAFé revue | maart-april 2011

| 11 |

opvangen en opnieuw vermengen met spirits uit de voor- en naloop, de zogenaamde feints. Daarna wordt alles opnieuw overgepompt naar de ‘spirit still’ waar de spirit 02 Luk Matthijs: “De Grand Milano opnieuw wordt opgewarmd en viel in de smaak en wij konden ons gecondenseerd. Uit dat distillaat ook vinden in de samenwerkingshouden wij alleen de spirit over voorwaarden met Miko”. die aan onze criteria beantwoordt.

Na distillatie houden wij van de 12.000 liter Gouden Carolus Tripel nog zo’n 1.200 liter spirit over.

Die spirit wordt dan drie jaar lang gelagerd op eiken vaten om dan vanaf einde 2013 te worden aangeboden als Gouden Carolus Single Malt van 46 vol.%”.

Dat eindresultaat moet dan, volgens Charles Leclef, een typische Belgische whisky worden, afkomstig uit het land van het bier. “Het distilleren in ‘pot stills’ en de rijping op hout zijn typische whiskykenmerken, maar de mouten, het bierbeslag waarvan wij vertrekken en de typische biergisten die worden gebruikt, differentiëren ons volop van de whisky’s in Schotse of Ierse stijl”, stipt Charles Leclef aan.

Dergelijke ‘brouwerswhisky’ is zonder meer uniek wanneer hij als een volwaardige sterke drank wordt aangeboden. Tot nog toe aangeboden bierdistillaten waren veeleer occasionele produkten als ‘spielerei’. In Duitsland zijn er wel diverse brouwerijen die een bierschnaps aanbieden, maar dat zijn overwegend witte alcoholen en zeker geen whisky’s.

Om het originele karakter van de Gouden Carolus Single Malt te accentueren, tekent Charles Leclef ook voor een opwaardering van het historische Molenhof. De boerderij-jeneverstokerij van weleer heeft inmiddels al een nieuw rieten dak gekregen en wordt gaandeweg hersteld in zijn glorie van weleer. Nog dit jaar hoopt de brouwer-whiskystoker er een bezoekerscentrum in te richten en de site reeds beperkt openen voor bezoekers.

01 Een oude toonbank en hoge kast uit een apotheek doen inmiddels dienst als toog.

01

Geert Van Lierde

02

de koperen ketels en die vervolgens worden omgezet in een vloeibare spirit van 20% alcohol. Een groot gedeelte daarvan is onzuiver en als dusdanig onbruikbaar. Wat overblijft zijn de ‘low wines’ die wij

C MORE www.hetanker.be

Ristretto voor de ware koffieliefhebber Miko’s koffiekaart samenstellen (2) C insight

“Met een ristretto op de kaart verover je het hart van de ware koffieliefhebber”, zegt Michel Poesen, barista bij Miko. “Het is een sterke, uiterst aromatische koffie die je na de maaltijd of ’s namiddags kan serveren”.

De ristretto, een klein kopje waarmee je de echte koffieliefhebber bekoort.

| 12 |

“Vanaf ’s middags mag koffie al wat krachtiger worden”, geeft Miko’s barista Michel Poesen aan. “Miko’s GrandMilano is hiervoor ideaal omdat hij een volle, intense koffiebeleving waarborgt met een aangename nasmaak. Na de maaltijd serveer je beter een espresso of een kleinere ristretto dan wel een grote kop zachte koffie”.

De ristretto leent zich hier perfect toe. Het is een typisch kopje koffie uit Zuid-Italië. “Hoe zuidelijker je gaat, hoe minder water er wordt gebruikt en hoe sterker de koffie wordt”, verduidelijkt Michel Poesen.

“Wij gebruiken slechts de helft water voor eenzelfde hoeveelheid koffie. Terwijl men voor een espresso tussen 30 en 40 ml. water gebruikt, hebben wij voor een ristretto slechts tussen 15 en 20 ml. water nodig.

Doorgaans gebruik je voor een ristretto een fijne maling en je drukt de koffie ook stevig aan. Hierdoor druppelt het water aanvankelijk slechts druppelsgewijze door. Smaakdragers zoals oliën en gecarameliseerde suikers komen los met een geringe hoeveelheid water, waardoor er ook minder cafeïne vrij komt. Omdat dezelfde doorlooptijd geldt als voor een espresso krijg je een kop koffie vol aroma en smaak”.

“Omdat sommigen die hoeveelheid te weinig vinden, wordt meer dan eens een ristretto doppio, een dubbele ristretto, besteld. Door zijn identiek volume oogt die als een espresso maar het gaat wel degelijk om twee aparte gemaakte sterke ristretto’s in één kop. Ristretto is de espressovariante voor de ware koffieliefhebber omdat de koffie veel geuriger en krachtiger is dan een klassieke espresso”.

Net zoals bij een espresso wordt de ristretto altijd geserveerd met een bijhorend glas gekoeld water. “Het water is er voor de dorst te leningen en om de mond te spoelen opdat je volop kan genieten van de erop volgende koffiesmaak. Daarom wordt het glas water altijd vooraf en nooit nadien gedronken”, stipt Michel Poesen nog aan. (G.V.L.) C MORE www.miko.eu/mcs | www.grandmilanocoffee.com | www.purocoffee.com CAFé revue | maart-april 2011

PUBLIREPORTAGE

Unilever

voluit voor groei

in de Belgische out of home markt

Unilever lanceert vernieuwde en ambitieuze commerciële strategie voor out of home Op 1 april lanceerde Unilever haar vernieuwde en ambitieuze commerciële strategie voor de BeLux out of home markt (horeca en impuls). Met een vernieuwd en uitgebreid verkoopsteam, een bredere productportefeuille en de juiste plannen, is de ambitie helemaal duidelijk: de omzet van hun klanten extra doen groeien.

De Unilever out of home portefeuille biedt klanten de kans om in hun zaak volop aan de slag te gaan met diverse ijzersterke en innovatieve merken zoals Lipton Ice Tea, OLA, Ben & Jerry’s, Cup a Soup, BiFi, Zwan,….

Door in te zetten op meer en verschillende relevante productcategorieën (Ice Tea, (schep)ijs, soepen, meat snacks, …) kan de uitbater inspelen op de veranderende vraag en verwachting van zijn klanten. Een goed doordachte en uitgevoerde strategie van productdifferentiatie opent dus de deur naar bijkomende omzetgroei op producten waar misschien niet onmiddellijk aan gedacht werd…

Toelichting door Sven Stuer, Sales Director Unilever Out of Home

Welke trends ziet u in out of home markt?

Samengevat zie ik drie grote maatschappelijke trends die een invloed (zullen) hebben op het huidige en toekomstige business model van de uitbater: In de eerste plaats is het ontegensprekelijk zo dat de consument nog meer en actiever op zoek is gegaan naar gezondere producten. Producenten maar ook de uitbaters zelf zullen op een creatieve manier met deze veranderde consumentenvoorkeur moeten omgaan.

Een beetje in het verlengde van deze trend zie je de nood aan een vrouwvriendelijker productgamma en aan merken waarmee vrouwen zich meer verwant voelen.

Ten slotte zet ook de vraag naar meer ‘convenience shopping’ zich verder door. De

hedendaagse consument verwacht dat hij op elk moment sneller, handiger en efficiënter kan consumeren zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van zowel het product als de beleving.

Kan u de nieuwe Unilever verkoopsstrategie voor het out of home kanaal even samenvatten?

Vanaf 1 april gaat ons team de baan op met de volledige Unilever out of home portefeuille en dit zowel in horeca als bij impulsklanten.

Door al onze producten te integreren in een uniforme commerciële aanpak zijn we ervan overtuigd dat we als partner een mooie toegevoegde waarde voor onze klanten kunnen betekenen. Zeker ook met de lancering van Cup a Soup biedt ons horecaassortiment extra groeikansen voor de uitbater.

Hoe kunnen de Unilever producten extra groei opleveren?

Wel, met Lipton Ice Tea hebben we een absolute winnaar in de rangen. 2010 was een erg goed jaar waarbij het merk een sterke volumegroei kende. Ook dit jaar belooft een voltreffer te worden met de lancering van Lipton Ice Tea Zero Sugar en verschillende sterke promoties en visibiliteitsacties naar horeca toe.

Lipton Ice Tea Green scoort dan weer bijzonder goed bij de dames en is een ideale en authentieke aanvulling op het gamma ijsthees.

Klanten die een speeltuin hebben of wiens zaak aan drukke wandel- en of fietsroutes ligt, zouden ook kunnen kiezen om in het seizoen met onze OLA impulsijsjes (Magnum, Cornetto, Calippo,…) aan de slag te gaan.

Aangezien ijs een echt impulsproduct is, levert een goed geplaatste en zichtbare OLA diepvries gegarandeerd extra omzet op. Dat het veel minder werk vereist en een pak sneller gaat dan kindercoupes maken is eveneens mooi meegenomen. Uitbaters denken er gewoon vaak niet aan.

vloer krijgen, zouden ook zeker en vast kunnen meesurfen op de ongeziene populariteit van het merk Ben & Jerry's en zo een pure meerverkoop realiseren.

Ons schepijs van Carte d’Or - dat we dit jaar herlanceren met maar liefst 16 verschillende smaken - is dan weer onmisbaar op de dessertkaart: een kwalitatief, sterk en gekend merk. Op de juiste manier meer zichtbaar gemaakt in de zaak of op de kaart, zal Carte d’Or de consument zeker kunnen verleiden.

In zaken waar geen maaltijden worden geserveerd zijn BiFi en Cup a Soup dan weer ideale en hartige snacks. De BiFi Bierworst is een echte horecaklassieker en onmisbaar in het gamma van elke zichzelf respecterende kroeg. Ook recentere innovaties van BiFi zijn de moeite waard om eens uit te proberen in de zaak.

Cup a Soup biedt de klant dan weer echte soep met veel minder zout. Een kwaliteit waarmee het merk perfect inspeelt op de trend naar gezondere producten. Met het juiste horeca publiciteitsmateriaal daar bovenop zit de verkoop van Cup a Soup gebeiteld.

Zoals u ziet kan Unilever voor de uitbater op veel verschillende en groeiende productcategorieën extra toegevoegde waarde creëren.

We willen ons dan ook profileren als een ietwat andere maar vooral ook volwaardige partner binnen de horecamarkt. De kracht van onze merken, de juiste ondersteuning en het talent van onze mensen staan hiervoor garant.

Dus een uitbater zal bij een Unilever vertegenwoordiger terecht kunnen zowel voor ijs als bijvoorbeeld voor Lipton Ice Tea, Cup a Soup, BiFi of Zwan?

Dat klopt. Onze mensen zijn verantwoordelijk voor het volledige gamma en bieden ondersteuning op al onze producten. We zijn ervan overtuigd dat onze portefeuille onze klanten de kans zal bieden in te spelen op de vraag en verwachtingen van zijn klant, gepaard met een omzetgroei op producten waar misschien niet onmiddellijk aan gedacht werd….

Out of home klanten die veel jongeren over de

Unilever out of home - customerservice.belux@unilever.com - Tel.: 02/333 62 06 - Fax: 02/333 62 24

GECERTIFICEERD BIERSCHENKER Nieuw vormingstraject voor horeca-medewerkers C SERVICE

Horeca Vorming Vlaanderen en Syntra Limburg starten nog dit voorjaar in samenwerking met de Belgische Brouwers met een opleiding ‘gecertificeerd bierschenker’. In navolging van de vroegere tapcursussen werd een nieuw vormingstraject uitgewerkt dat inspeelt op de hedendaagse bierbeleving in de horeca.

Omdat er sinds de stopzetting van de cursussen, georganiseerd door meer degustatiebieren met hergisting en het uitschenken van een 75 de toenmalige Belgische Dienst voor de Serveerkunst van het Bier, cl. fles over meerdere glazen. Terzake wordt de cursus aangevuld met nieuwe tapconcepten zijn geïntroduceerd, nieuwe bierstijlen zijn bijgeïllustreerde stappenplannen die achtereenvolgens de respectievelijke gekomen en ook de bierbeleving in café, bistro en brasserie een andere handelingen beschrijven. dimensie heeft gekregen, werd geopteerd voor een volledig nieuwe en Deelnemers aan de opleiding ‘gecertificeerd bierschenker’ krijgen hedendaagse cursus. ook een introductie op Na een bondige toelichting het proeven van bier en Uitgebreid wordt ingegaan over de geschiedenis van het het combineren ervan bier, de gebruikte grondstoffen bij de maaltijd. Verder op praktische aspecten omtrent en het brouwproces worden de wordt kort gewezen op kwaliteitszorg en hygiëne achter de bierstijlen ingedeeld volgens gisde gezondheidsaspectingswijze. Om dit theoretisch ten van bier en worden toog, onderhoud van tapinstallaties gedeelte zo bevattelijk als motientallen gebruiksklare gelijk te maken, werden talrijke tips gegeven waarmee en efficiënt voorraadbeheer. foto’s en overzichtelijke schema’s je belevingsmomenten geïntegreerd. rond bier kan opzetten Uitgebreid wordt ingegaan op praktische aspecten omtrent kwaliteitsin je zaak. zorg en hygiëne achter de toog, onderhoud van tapinstallaties en effiOok worden kelderkaarten, dagelijkse en wekelijkse checklisten en ciënt voorraadbeheer. Een tweede praktisch luik omvat het tappen en een veiligheidsfiche rond het gebruik van koolzuurgas voorzien; schenken van bier. Daarin wordt onder meer getoond hoe je een vat en deze steekkaarten kan je samen met de stappenplannen achter de een fles koolzuurgas moet vervangen, hoe je de tapdruk moet instellen toog of in de bierkelder bewaren. en hoe je glazen moet reinigen.

Voor het schenken flessenbier Op het einde van de opleiding wordt een examen voorzien, waarin AdCafeRevue186x85_09.2010 01-09-2010 14:31 van Pagina 1 worden doordrinkbieren en degustatiebieren onderscheiden van onder een aandachtige cursist kan slagen zonder bijkomend studiewerk.

Brabant: 016 293 344 Limburg & Antwerpen: 089 620 300

| 14 |

CAFé revue | maart-april 2011

Wie hierin slaagt, ontvangt een erkend certificaat op naam van ‘gecertificeerd bierschenker’.

GEERT VAN LIERDE

10 vragen en antwoorden 1. Wie organiseert de cursus?

Nooit was Oude Geuze zo fijn!

De cursus ‘gecertificeerd bierschenker’ wordt georganiseerd door Horeca Vorming Vlaanderen in samenwerking met Syntra Limburg. Horeca Vorming Vlaanderen organiseert als sectoraal opleidingsfonds van de horeca gratis opleidingen voor iedereen tewerkgesteld in de horecasector onder paritair comité 302.

2. Wanneer start de cursus?

In een eerste fase worden nog dit voorjaar al enkele meer specifieke opleidingen georganiseerd voor AB InBev en Alken-Maes. Met andere brouwerijen wordt nog overlegd voor een gelijkaardig initiatief. In het najaar neemt Horeca Vorming Vlaanderen de opleiding in haar aanbod gratis opleidingen voor werknemers in de horeca (Paritair Comité 302).

3. Hoeveel lesuren zijn voorzien?

De opleiding ‘gecertificeerd bierschenker’ omvat 12 uren, die worden gespreid over twee volledige of vier halve dagen.

4. Waar heeft de cursus plaats?

De opleidingen vinden plaats op verschillende locaties in Vlaanderen waar de aangepaste infrastructuur voorhanden is. Dat kunnen de opleidingscentra van Syntra zijn maar even goed aangepaste lokalen van een brouwerij.

5. Kan een brouwerij of een drankenhandel een cursus laten organiseren?

Jazeker, zij kunnen hun horecaklanten samenbrengen voor het volgen van deze opleiding. Brouwerijen, drankenhandels, … kunnen eveneens een opleiding laten organiseren voor hun personeel dat niet paritair comité 302 is maar dit zal dan niet kosteloos zijn. In dat geval wordt een maatopleiding aangeboden door Syntra Limburg waarvoor naast de KMO-portefeuille eventueel nog andere financiële tussenkomsten mogelijk zijn, afhankelijk van het paritair comité, bijvoorbeeld 118 en 220 voor Initiatieven voor Professionele Vorming (IPV).

W

De cursussen aangeboden door Horeca Vorming Vlaanderen kunnen worden gevolgd door iedereen die is tewerkgesteld in de horecasector onder paritair comité 302. De cursussen georganiseerd door Syntra Limburg staan open voor iedereen die professioneel verbonden is met het onderwerp (bv. personeel van brouwerijen, drankenhandels, …) en die niet kan inschrijven via Horeca Vorming Vlaanderen.

E INN

R OF T

H

E

6. Wie kan deelnemen?

Gold award

2010

7. Hoeveel kost de cursus?

W

E INN

R OF T

H

E

Voor werknemers uit de horeca, die werken onder paritair comité 302, is de opleiding gratis. Andere geïnteresseerden moeten betalen voor de opleiding, maar zij kunnen een gedeelte van het cursusgeld recupereren via opleidingscheques, KMO-portefeuille en eventuele sectorgebonden tussenkomsten. Hoeveel het cursusgeld zou bedragen, was nog niet gekend bij het in produktie gaan van deze Café Revue, maar het zou in lijn liggen met andere Syntra-opleidingen.

8. Ontvang ik een getuigschrift?

Na het beëindigen van de opleidingen en het slagen in een examen ontvang je een certificaat van ‘gecertificeerd bierschenker’.

Gold award

2008

9. Waar kan ik terecht voor meer informatie?

Horeca Vorming Vlaanderen, Anspachlaan 111 bus 4, 1000 Brussel, 02 274 18 01, vormingvlaanderen@horeca.be en via de provinciale vormingsconsulenten Syntra Limburg, Herkenrodestraat 20, 3600 Genk, Wout Van Lishout, 011 28 60 50, Wout.vanlishout@syntra-limburg.be

10. Wordt de cursus ook georganiseerd in Wallonië?

Het is de bedoeling ook in Wallonië dit initiatief spoedig op te starten. Daarvoor wordt overlegd met en gedacht aan verschillende partners zoals l’Institut wallon de Formation en Alternance et des Indépendants et des Petites et Moyennes Entreprises (IFAPME) en Horeca Formation.

CAFé revue | mAArt-April 2011

02 356 66 44 0475 32 98 67 0472 69 00 73

www.boon.be

| 15 |

1992

1380

660

haccp Creatief voor perfecte hygiëne C Focus

De HACCP-wetgeving is behoorlijk duidelijk qua toepassingen, onderhoud en voorzorgen om een perfecte hygiëne ten overstaan van klanten en personeel te verzorgen en heeft de voorbije jaren heel wat problemen kunnen voorkomen.

01

02

05 | 18 |

Hoe dan ook, er blijven tal van mogelijkheden over om niet eens De bieropslag vindt meer dan eens plaats in donkere kelders en zo dure en dus ook best rendabele extraatjes over die de caféandere locaties die niet altijd op de meest ideale manier verlucht uitbater de mogelijkheid bieden om zijn zaak net dat tikkeltje kunnen worden. Ook hier heeft Tapomat voor horecaonderneaantrekkelijker te maken dan de concurrentie. mers een oplossing. Het levert koolzuurdetectoren voor die plaatBier is dé belangrijkste factor in het café dat op elk ogenblik aan sen en ruimtes die onvoldoende kunnen geventileerd worden. alle kwalitatieve eisen moet voldoen. Tapomat speelt én met reiEén of meerdere koolzuurcilinders voorkomen dat het personeel nigingsmachines voor bierleidingen bloot komt te staan aan de geen tapinstallaties én met koolzuurvaarlijke uitwerking van koolBier is dé belangrijkste factor dectectoren in op deze noodzaak. zuurgas ofwel kooldioxide en in het café dat op elk ogenblik bieden anderzijds de garantie Periodiek onderhoud van bierleidingen, dat de exploitant aan alle wettapkranen en de tapinstallatie is nood- aan alle kwalitatieve eisen telijke voorschriften voldoet. zakelijk om de kwaliteit van een heerlijk Met het Analox 5 koolzuurgetapt biertje te continueren. Tapomat moet voldoen. detectieapparaat zijn zowel levert dan ook professionele reinigingswerkgevers, werknemers als machines om bierleidingen, tapkranen en bierinstallaties snel en eenmedewerkers ervan verzekerd dat ze onder de meest veilige omvoudig chemisch te reinigen. Het reinigingsproces gaat volautomastandigheden in deze ruimtes kunnen werken. tisch en vergt nauwelijks enige tussenkomst van de exploitant.

Het degelijk spoelen van glazen, zonder dat ze zeeprandjes meeBierleidingen en wijninstallaties worden op deze madragen, en op elk ogenblik een stralend karakter meekrijgen is nier bijzonder hygiënisch en garanderen vooral de klant een onberispelijk getapt pintje. Een chemische onontbeerlijk. Jammer genoeg moeten we in België vaststellen reiniging klinkt misschien ietwat vreemd maar er is dat het leidingwater, meestal van degelijke kwaliteit, voor de hohoegenaamd geen enkel gevaar noch voor de bezoereca toch nog enkele onaangename elementen meekrijgt waardeling van het bier, noch voor de gezondheid van de door het belang van het spoelen nog groter wordt. klanten.

Aquafox is ongetwijfeld een leuk ontwerp en werd in Nederland omschreven als het beste idee ooit dat in een kroeg is ontstaan.

Aquafox is een geautomatiseerd systeem dat de kwaliteit van 01 Schrobmachine van PIrana 05 Glazen spoelen het spoelwater bewaakt en tegelijkertijd een enorme waterbe02 Leviosa Magic Towel 06 Glas poliermachine ASBC-5S sparing realiseert, hieraan is vanzelfsprekend ook een kostenbe03 Testkraan 07 Molok container sparing gekoppeld. Het systeem telt het aantal gespoelde glazen 04 Bierborstel en geeft weinig water en zeep wanneer het rustig is in de horeca en meer wanneer het druk is. Ieder glas wordt hierdoor stralend 03 04 schoon en de kwaliteit van de getapte biertjes verbetert aanzienlijk.

Aquafox heeft het voordeel dat het geplaatst wordt op een bestaande spoelbak en de aanwezige kraan blijft bestaan voor het tappen van een glaasje water. Onderaan de spoelbak worden twee piezo-sensoren geplaatst die reageren op de druk die wordt uitgeoefend op de spoelbakwand door de borstel. Een printplaat in het systeem registreert de bewegingen en vertaalt dit met de software voor de telling. Na een seconde rust concludeert het systeem dat een nieuw glas wordt gespoeld, op basis van deze tellingen komt er extra water en eventueel extra zeep. Na een aantal spoelingen geeft het systeem vers water met daarin de juiste hoeveelheid zeep die wordt opgepompt uit de zeepflacon, beide komen via de Aquafoxdesignkraan in de spoelbak terecht.

06

07

Kwalitatief spoelwater met onaangepaste spoelborstels is een utopie. Ook hier zorgt Tapomat met glazenspoelborstel en glasreiniginsproducten voor het beste glas. Degelijke borstels voorkomen CAFé revue | maart-april 2011

dat het bier figuurlijk dood wordt geslagen bij het tappen, maar de borstels zijn uitermate beschikt voor intensief en langdurig gebruik. Ook Eco-clean is actief op het vlak van kwalitatieve spoelborstels. Eco-clean zorgt niet alleen voor diverse onderhouds- en reinigingsmaterialen, maar biedt de cafésector diverse modellen van zeer degelijke spoelborstels. Eco-clean gaat uit van het principe ‘wat we zelf doen, doen we beter’ en richt zijn activiteiten op onderhoud en aanbieden van kwalitatieve eindproducten. Met hun naamgeving zorgen de oprichters Frank David en Tom Duerinck voor een duidelijke link naar een beter leefmilieu. ECO slaat zowel op het ecologische aspect van het reinigen vermits men hier makkelijk het leefmilieu kan bezoedelen, maar evenzeer op het economische aspect van de exploitatie en de optie om de producten op de meest ideale manier en met een aangepaste dosering te gebruiken. Hun aanbod omvat dan ook uitsluitend producten die van een ecologisch label voorzien zijn en absolute professionele kwaliteit aanbieden. Eco-clean heeft geen specifieke doelgroep, maar staat open voor alle ondernemingen, groot en klein, die zich in de eco-filosofie terugvinden en producten verkiezen die een correcte prijs/kwaliteit verhouding ondersteunen.

In tal van exploitaties worden de gespoelde glazen ook handmatig nagepoetst. Hendrikshoreca biedt met de glas poliermachine ASBC-5S een oplossing om heel wat manuele arbeid te vermijden. Een complete lijn glaspoliermachines is voorradig, machines die het handmatig nawrijven/poetsen van glazen compleet overbodig maken. Een glaspoliermachine is zeer eenvoudig in gebruik en zorgt voor maximale hygiëne en kraakhelder glas doordat waterresten en strepen die door de roterende en met hete lucht verwarmde borstels worden weggenomen. Extra voordelen zijn het feit dat handmatig poleren overbodig wordt met een vermindering van quasi 50% van de personeelskosten, 90% minder glasbreuk en evenveel minder linnenverbruik.

Meer en meer cafés bieden ook maaltijden aan waarbij vingerdoekjes een normaal verschijnsel vormen. Voor het betere café en de betere brasserie is op dit domein een ‘chic’ extraatje voorradig in de vorm van de Leviosa Magic Towel. Aangeboden door Lionproducts, principieel leverancier van allerhande soorten koekjes, zorgt de Magic towel met een vleugje water voor een verrassing van formaat. Dit tabletje wordt inderdaad met een vleugje water een zacht doekje waarmee je na elke maaltijd je handen kan verfrissen, het doekje is niet alleen een erg gebruiksvriendelijk, comfortabel en hygiënisch product, maar is eveneens bijzonder milieuvriendelijk. Bij het doekje horen diverse accessoires, zelfs reukwater, zodat een leuk ceremonieel ontstaat dat het imago van het café vrij hoog kan opkrikken.

Handhygiëne is noodzakelijk en het gamma enMotion van Lotus Professional is een geschikte oplossing. Nieuw in het gamma zijn een antibacteriële schuimzeep en een handontsmettend product in schuimvorm. Beide worden verstrekt door een dispenser die men niet hoeft aan raken, de hand onder de dispenser houden volstaat. Het nieuwe systeem volgt volledig de aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie op het gebied van handhygiëne. Het verkleint bovendien in aanzienlijke mate, het risico van infectieverspreiding zowel door een voor het personeel, keuken, als door een voor de gasten, toiletten. De producten zelf hebben een nieuwe formulering, ze combineren ontsmetting met een luxueus schuimgevoel en huidvriendelijkheid.

Lotus presenteert ook een nextTurn, een handdoekrolsysteem dat gebruiksvriendelijk als vandalismebestendig wil zijn.

Schrobben en dweilen zijn dagelijkse activiteiten in de horeca waaraan heel wat manueel werk is gekoppeld. Met de Pirana B schrobmachines biedt Gania een ruim assortiment schrobmachines die uiterst geschikt zijn voor het reinigen van kleinere ruimtes. Deze automatische machine vervangt zowel mop als dweil, éénschijf-machine en waterzuiger. Als snoerloze schrobzuigmachine is ze erg handig, prima voor ruimtes waarin tal van obstakels staan en toch pakt ze de vloer krachtdadig aan waardoor het geheel kraaknet wordt.

De Pirana B schobt en droogt de vloer in één beweging en beperkt de poetsduur terwijl de batterij aangedreven machine geen last heeft van in de weg liggende, te korte snoeren of het zoeken naar een stopcontact. Naast een gepatenteerde zuigmond is de werkbreedte van 38 cm ideaal en vormt de machine een volwaardige partner in het onderhoud van cafés en brasseries.

Exploitaties die worstelen met een overvloed aan afval vinden wellicht een oplossing in het gamma van Molok-containers die in zeven verschillende formaten bestaan. Hier is de beschikbare ruimte doorslaggevend, maar anderzijds zijn deze containers erg hygiënisch, kostenbesparend, milieuvriendelijk en toch esthetisch verantwoord.

HACCP is dus heel wat ruimer dan beantwoorden aan een aantal wettelijke voorschriften en vergt een dagelijkse zorg van elke café-exploitant. De bekommernis om niet alleen het personeel maar ook de klant op de best mogelijke manier te bedienen is een permanente noodzaak.

Uiteenlopende oplossingen gekoppeld aan een vleugje creativiteit in de exploitatie, kunnen makkelijk zorgen voor een perfect imago.

René Van Hoof

Roken in de Horeca !!!

Of er gerookt mag worden wordt vaak bepaald door de wet –en regelgeving. Plymovent (voorheen Euromate) heeft jarenlange ervaring met het oplossen van tabaksrookproblemen. Het Smoke ’n Go concept van Plymovent biedt een compleet assortiment aan. Centraal binnen dit concept staat het aanbieden van voorzieningen voor rokers ongeacht het gekozen rookbeleid (binnen/buiten roken/rookruimte/rookcabine).

Het Smoke ’n Go-concept omvat een groot aantal concepten voor zowel binnen- als buitengebruik : Binnen • Rookcabines in diverse afmetingen en met een groot aantal accessoires

CAFé revue | maart-april 2011

• Afsluitbare asbakken en rooktafels met ascontainers in diverse formaten zodat er ook geen stank en overlast kan ontstaan uit as en peuken.

Buiten • Asbakken • Outdoor rookcabines Plymovent adviseert en levert totaaloplossingen . Plymovent onderhoudt in heel België dagelijks de geleverde apparatuur.

Iedere situatie vraagt om een specifieke aanpak.

Inl. Plymovent BVBA, Boomsesteenweg 496, 2010 Wilrijk, Tel 03-740 00 00, info@plymovent.be

| 19 |

Frisdrank in stijgende lijn vooral door de ’’Light’’ versies C Focus

Onze landgenoten drinken graag frisdrank, maar ze denken op de eerste plaats aan hun gewicht. Enkele kilo’s te veel beïnvloeden hun eetgewoonten. Ze trachten minder vet, zout en suiker te eten. De light-versies zijn dan een goed alternatief. De verschillende merken hebben allemaal een ‘light’-programma op punt gesteld, parallel met het aanbod traditionele limonades en soda’s. We stellen ook vast dat de aroma’s meer en meer natuurlijk zijn: ze zijn gebaseerd op fruitsap en fruitextracten. Laat ons hopen dat het een stralende zomer wordt die de verkoop van deze producten de hoogte injaagt.

Heden ten dage stellen cafés een Volgens het jaarverslag 2009 van Spadel kaart samen die beter inspeelt op de wensen van wie geen alontsnapte de ‘buitenhuis’ sector niet aan de cohol drinkt. De gemiddelde Belg drinkt nog steeds één of recessie, met een daling van het bezoek aan meer pintjes op café, maar hij restaurants, cafés, tavernes en brasseries. drinkt er minder dan vroeger en sluit vaak af met een frisdrank.

Dat is dan hetzelfde scenario als in 2008.

Want de wegencontroles werden opgevoerd en alcoholmishet FIEB-VIWF omtrent de samenstelling van limonade et soda. bruik wordt strenger bestraft, met zware boetes en een eventuele Water is het belangrijkste bestanddeel. Het gaat om leidingtijdelijke intrekking van het rijbewijs. Water en frisdrank zijn een water dat behandeld wordt (onthard, ontijzerd), natuurlijk mineaangenaam alternatief om binnen de perken te blijven bij een raalwater of bronwater. alcoholcontrole.

De suiker en/of de zoetmiddelen zijn basisingrediënten en onmisbaar als smaakversterkers. Traditionele frisdrank bevat hoofdzaTrends kelijk gekristalliseerde suiker en glucosesiroop. De ‘Light’ versies bevatten zoetstoffen of een combinatie van suiker en zoetstoffen.

Volgens het FIEB-VIWF: “In 2009 dronken de Belgen 1.308,9 Ze zijn minder rijk aan calorieën (minstens 1/3). Als zoetstof wordt miljoen liter frisdrank. Dat betekent een goede 123 liter per inaspartaam, acesulfame-k en sucralose gebruikt. Koolzuurgas of woner. Datzelfde jaar, zoals dat ook het geval was de vorige jakooldioxide, totaal onschadelijk, maakt de drank bruisend. ren, stond Tsjechië aan de top van de verbruikende landen. De Frisdrank kan additieven bevatten zoals de zoetstoffen (E950tweede en de derde plaatse worden ingenomen respectievelijk 967), de kleurstoffen (E100-180), de bewaarstoffen (E200-300) door Duitsland en Oostenrijk. België komt op de vierde plaats.” en de zuurvormers (E200-300). Ze beïnvloeden de houdbaarLimonade, soda, ijsthee en andere noteren een stijging van 19,1% heid, de kleur, de reuk en de smaak van het product. Hun getussen 2000 en 2009. Wat vooral te danken is aan de light versies bruik wordt gereglementeerd door het KB van 1 maart 1998 en van de verschillende soorten frisdrank. Traditionele frisdrank door de KB’s van 17 februari 1997 en 9 oktober 1998. kende weliswaar een stijging van 1,94%. De light versies gingen De aroma’s in limonade en soda zijn natuurlijk (fruit, groenevenwel vooruit met 103,3% tussen 2000/2009 en vijzelden zo ten, noten, enz.) of kunstmatig. De drinks kunnen ook vitamines het prestige van het ganse segment terug op. Het aandeel van de bevatten en natuurlijke (water, sap) of toegevoegde mineralen. light soorten is gestegen van 25% in 2002 tot 28,9% in 2009.

Volgens Spadel ontsnapte de ‘buitenhuis’ sector niet aan de recessie: 2009 wordt gekenmerkt door een sterke daling van de Uitstekend bier, limonade en water bezoekersfrequentie aan restaurants, cafés, tavernes en brasseries.

Het merk Val is niet alleen bekend voor zijn natuurlijk mineMen stelt evenwel vast dat de volumes van de ‘on the go’ verpakraalwater, maar ook voor zijn volledig assortiment frisdrank dat kingen (kleine verpakkingen) licht stijgen, vermits ze een oplosspeciaal ontwikkeld werd voor de horeca. sing bieden voor onmiddellijke hydratatie en op ieder moment We grijpen maar al te vaak naar een ingevoerd product of een van de dag beschikbaar zijn. wegwerpverpakking zonder ons vragen te stellen omtrent de impact op het leefmilieu.

Samenstelling Het is beter te opteren voor een zuiver nationaal product. Zoals dat het geval is voor Val, een natuurlijk mineraal water. Het gaat We baseren ons eens te meer op de informatie die verspreid wordt door | 20 |

CAFé revue | maart-april 2011

om onbehandeld water, met een unieke en constante samenstelling. Natuurlijk zuiver en afkomstig uit de regenachtige streek van Landen waar het water gefilterd word door de zandrijke bodem. Deze zuiverende tocht duurt een halve eeuw.

Het hoeft dus niet te verwonderen dat de Brouwerij Haacht gekozen heeft voor het water van Val voor de productie van zijn frisdrank. Water is het belangrijkste ingrediënt en 100% zuiver. De natuurlijke aroma’s, thee-extracten, enz. zorgen voor een smaakpalet dat beantwoordt aan de verwachtingen van een ruim publiek.

Het assortiment frisdrank Val omvat vier groepen: De traditionele smaken waar men niet omheen kan: Val Orange, Limonade Vitamine C, Tonic en Bitter Lemon.

De light limonades: Val Fruit en Val Agrumes.

Limonade met thee-extracten: Val Tea On the Rocks.

Val Sport is een dorstlesser en te gebruiken tijdens of na een sportactiviteit of fysische inspanning. Naast zijn eigen assortiment staat de Brouwerij Haacht eveneens in voor de productie en distributie van de Pepsi producten in de horecasector.

Lipton Ice Tea Unilever Benelux brengt dit jaar drie nieuwigheden als aanvulling van zijn gamma Lipton Ice Tea. • Lipton Ice tea Zero Sugar: 100% Lipton Ice tea zonder suiker dat 100% voldoening schenkt, met 100% de echte smaak van Lipton Ice tea, brengt 100% verfrissing, het is 100% dorstlessend, brengt 100% positieve instelling en …. bevat ZERO Sugar.

•

Brouwers & frisdrankfabrikanten Brouwerij Roman levert zijn verschillende bieren aan de horeca sector, maar ook limonade en soda. Geen echte nieuwigheden binnen het assortiment dat bestaat uit citroen, orange, Lemon en Pamplina in 20 cl flesjes. Twee Cola’s, een klassieke en een light, vervolledigen het aanbod.

Brouwerij Bavik heeft haar eigen netwerk dorpscafés waar het bier en de frisdrank van de brouwerij verkocht wordt. Het aanbod limonade en soda, op basis van bronwater, omvat twee categorieën. De eerste bestaat uit de Limonades Bon Val – citron, citronade (kleurloos), grenadine en twee cola’s – en de tweede uit de limonades Sunval orange of citroen.

Jupiler (InBev) zorgde voor een verfrissende soda gebrouwen zoals bier. Jupiler Force wordt gebrouwen met alle ingrediënten die gebruikt worden in bier, zoals water, granen, gist en hop. Het is lichtjes bitter en bruisend en er worden vruchtenextracten (appel en citroen) toegevoegd na de gisting. Het alcoholgehalte is 0%, het bevat noch kleurstoffen noch bewaarmiddelen en heeft een bittere citroensmaak. Deze drank richt zich tot een volwassen mannelijk publiek van 30 jaar of ouder. Jupiler Force zou nog maar enkel beschikbaar zijn in blikjes.

Lipton Ice Tea green Orange Passion: Deze drank kent een stijging van 17% en is één van de frisdranken uit het assortiment die het snelt groeit.

Het is de laatste nieuwkomer in het gamma Lipton Ice tea Green. Het zorgt voor een maximale verfrissing en heeft volgens de Belgische consumenten een lekkere smaak.

• Lipton Ice Tea Peach KIDS: Mama’s, het is OK voor jullie kinderen! Het bevat 30% minder suiker dan de meeste frisdranken die in België verbruikt worden. Het is niet bruisend, zonder kleurstoffen noch bewaarmiddelen. De drink wordt aangeboden in een erg praktische verpakking voor kinderen.

Frisdrankfabrikanten & invoerders Distrival, uit Erezée, is een familiebedrijf dat zich toelegt op het verdelen en bottelen van water en limonade. Zijn bronwater ‘Val d’Aisne’ dient als basis voor de verschillende soorten artisanale frisdrank. De frisdrankfabrikant voegde er nog enkele calorieën en aroma’s aan toe voor de productie van zijn assortiment dat bestaat uit Citron Blanc, Citron Vert, Orangeade en Grenadine.

De laatste nieuwigheid is zijn Cola. Het bedrijf produceert ook artisanale siropen van de hand van zijn meester limonademaker: grenadine, groseille of munt.

Ordal, uit Ranst, is een producent van natuurlijk mineraalwater, limonade, fruitsap en siropen. De limonades worden bereid op basis van mineraalwater en natuurlijke fruit- en plantenextracten. Het gamma omvat zes verschillende smaken en een cola.

Bovendien biedt het bedrijf twee light limonades: Orange-FIT en Agrum-Fit. Léberg, uit Roosdaal, bestaat sinds zeventig jaar en produceert natuurlijk mineraalwater van uitstekende kwaliteit met een laag zout- en nitraatgehalte. De frisdrank op basis van mineraalwater en fruitextracten of fruitsap is beschikbaar in de klassieke smaken (orange, citron).

De frisdrankfabrikant vult zijn gamma aan met een tonic en een cola.

Naast de bekende energydrink Red Bull zorgt Jet Import eveneens voor de invoer en distributie van Red Bull Simply Cola, een natuur| 22 |

lijke soda op basis van cocabladeren en -noten, citroen en lemoen, kruidnagel, kaneel, kardemom, dennenappel en munt. De drink bevat geen kleurstoffen, bewaarmiddelen of kunstmatige aroma’s.

Verder voert het bedrijf een alternatieve biologische soda in, Bionade, die geproduceerd wordt in Duitsland. Het succes in het land van herkomst heeft Jet Import ertoe aangezet deze soda bij ons te verkopen.

Bionade, gebrouwen volgens hetzelfde principe van bier, is beschikbaar in verschillende aroma’s zoals gember-orange, litchi en vlierbes.

De gigant Spadel biedt slechts twee limonades binnen de horecasector. Spa Fruit Orange en Citron original (kleurloos) zijn op café beschikbaar in flesjes van 25 cl. Toch vertegenwoordigt Spadel een belangrijk marktaandeel.

Robert petit

C MORE www.haacht.be | www.spawater.com | www.bavik.be | www.jupilerforce.be | www.roman.be | www.ordal.be | www.jetimport.be | www.bionade.com CAFé revue | maart-april 2011

Agrum’ Sensatie

Unexpected since 1783 Sinaasappel | Pompelmoes | Limoen | Mandarijn Met natuurlijke fruitextracten www.schweppes.be

Orangina Schweppes Belgium – 127 rue du Cerf, 1332 Genval

Samen zoeken naar het perfecte huwelijk

Frédéric Van Tricht: “In mekaar overvloeien en één geheel vormen” C Focus

“Het huwelijk van bier en kaas is zo vanzelfsprekend”, zegt de Antwerpse kaasmeester Frédéric Van Tricht. “Je mag niet voortgaan op louter visuele aspecten, je moet focussen op de smaak van de kaas. Het is een verhaal van proeven, erover praten met tafelgenoten en samen zoeken naar de perfecte combinatie waarin kaas en bier in mekaar overvloeien en één geheel vormen”.

Praktisch • Plaats de bieren in een juiste volgorde, van blond, licht en neutraal naar donker, sterk en meer geprononceerd. Hou zure bieren voor het laatste en rondt eventueel af met een fruitbier. Zorg er steeds voor dat de bieren evolueren in bitterheid; begin steeds met de minst bittere bieren en bouw de bitterheid geleidelijk op.

• Verkies 33 cl.-flesjes boven 75 cl.-flessen omdat je bij elke kaas slechts enkele slokjes bier proeft.

• Gebruik kleine tulpvormige wijnglaasjes. Andere proefglaasjes kunnen ook, maar zij zorgen voor een andere smaakbeleving!

• Serveer wat wit stokbrood, bruin brood of notenbrood om eventuele restsmaken tijdens de proeverij te neutraliseren.

• Kies kazen uit elk kaastype.

Enkele richtlijnen Biertype Witbier

Pils

Speciale belge Dubbel Tripel Sterk blond Sterk bitter Zure bieren Lambiekbieren Fruitbieren

Kaastype Harde kaas, licht zurige toets. Liever geen blauwschimmelkaas, witschimmelkaas of sterke oude kaas Harde kaas maar liever geen rood- of blauwschimmelkaas en sterk afsmakende kazen Licht gewassen korstkaas, iets sterker Harde kaas, eventueel blauwe kaas Harde kaas, al wat langer gerijpt; eventueel zachte lepelkaas Harde kaas, al wat langer gerijpt Blauwe kaas Blauwschimmelkaas Verse kaas Schapenkaas

Frédéric’s suggestie

| 24 |

Bier Vedett White Vedett De Koninck Triple d’Anvers La Chouffe Duvel Maredsous Triple Chouffe Houbloné Liefmans Goudenband Liefmans Kriek Cuvée Brut

Aanbevolen kaas Keiems Bloempje of Campustrella Jonge Manchego Reblochon Fermier Comté Beaufort L’Etivaz Epoisses gewassen in ‘marc de Bourgogne’ Herve van Le Vieux Moulin of Bleu de Termignon Roquefort Torta de Oveja

Elk bier verdient zijn kaas en omgekeerd hoort er ook bij elke kaas een bier.

Kaasmeester Michel Van Tricht en zijn zoon Frédéric zijn al verschillende decennia gepassioneerd door kazen. Naast de uitbating van een eigen winkel leveren zij een uitgebreid aanbod van zorgvuldig geselecteerde Belgische, Franse, Zwitserse, Italiaanse, Spaanse en Britse kazen aan diverse restaurants in de Benelux.

Op 24 september 2010 riep The Wall Street Journal hen zelfs uit tot beste Europese kaasspeciaalzaak.

“Elk bier verdient zijn kaas en omgekeerd hoort er ook een bier bij elke kaas. Alleen moet je zoeken naar de perfecte combinatie.

Er zijn wel enkele richtlijnen maar je kan die niet strikt volgen.

Net zoals bieren zijn ook kazen zo verschillend. Het is niet omdat een Epoisses, die is gewassen met ‘marc de Bourgogne’ harmonieert met een Maredsous Tripel dat diezelfde kaas ook perfect samen gaat met andere tripels. Kazen uit een zelfde regio, zoals bijvoorbeeld Roquefort, kunnen heel verschillend zijn, waardoor de ene Roquefort beter harmonieert dan de andere met een bepaald bier. Het blijft altijd een kwestie van proeven, kiezen en afwegen van smaken tegenover mekaar. Het al dan niet gedeeltelijk of geheel mee eten van een natuurlijke korst maakt een heel verschil; vaak herbergt dergelijke korst heel wat smaakcomponenten die versterkend kunnen werken”, opent Frédéric Van Tricht.

“Het huwelijk van kazen met bieren is veel vanzelfsprekender dan met wijnen omwille van de veelheid aan aroma’s en smaken.

Vanuit die optiek kan je voor een bier-en-kaas-schotel of –proeverij onmogelijk met één bier werken voor alle kazen. Je moet meerdere bieren serveren en daar telkens de ideale kaas bij zoeken. De smaak van het bier moet harmonieus overvloeien in het stukje kaas dat je erbij proeft en vervolgens moet je de kaassmaak in je mond opnieuw weg wassen met het bier. Het bier omhult de CAFé revue | maart-april 2011

Kaas met Achelse trappist Achel Blokje Gewassen Korst

x

Rauwe melk In / met bier

Blauwe kaas

Kaasmakerij

Harde kaas

Halfharde kaas

Zachte kaas

Naam

x

x

Adriaen Brouwer kaas

x

Naam

Contact

Achel Blond

Catharinadal

www.catharinadal.be

Achel Blond

Catharinadal

www.catharinadal.be

Adriaen Brouwer

Kaasmeester Luc Callebaut

www.kaasmeester-callebaut.be

Lindenhof Kaasmakerij

lindenhof@skynet.be

Belgomilk Cvba

www.bruggekaas.be

Affligem Abdijkaas

x

Brigand

x

Brugge gerijpt in Rodenbach

x

Rodenbach

Belgomilk Cvba

www.bruggekaas.be

Chimay à la Bière

x

Chimay Rouge

Chimay Fromages

www.chimay.com

Chimay Grand Classic

x

Chimay Fromages

www.chimay.com

Chimay Grand Cru

x

Chimay Fromages

www.chimay.com

Chimay Fromages

www.chimay.com

Chimay Vieux

x

Chimay Le Poteaupré

x

Cochon'nez

x

Corsendonk

x

De Bryarde

x

Delirium Tremens kaas

x

Ename

x

Fromage à la Bush

x

Fromage à Double Enghien

x

Cochone (à Vapeur)

x

Brugse Zot blond

x

x

Fromage à la Geuze Cantillon

x

Chimay Fromages

www.chimay.com

Jeunes Affineurs Fromagers

www.jacquycange.be

Kempico

www.kempico.be

De Beauvoordse Walhoeve

www.beauvoordse-walhoeve.be

De Vierhoekhoeve

www.devierhoekhoeve.be

Belgomilk Cvba

www.bruggekaas.be

Bush ambrée

Brasserie Dupont

www.brasserie-dupont.com

Double Enghien Blonde

Beverese Hoevekaas

www.beversekaas.be

Gueuze (100% Lambic Bio)

Brasserie Dupont

www.brasserie-dupont.com

Fromage à la Scotch Silly

x

Scotch Silly

Beverese Hoevekaas

www.beversekaas.be

Fromage à l'Abbaye de Forest

x

Abbaye de Forest (Silly)

Les fromages de Thoricourt

www.fromagesdethoricourt.be

Lindenhof Kaasmakerij

lindenhof@skynet.be

Lindenhof Kaasmakerij

lindenhof@skynet.be

Lindenhof Kaasmakerij

lindenhof@skynet.be

Grimbergen Abdijkaas

x

Grimbergen Bleu

x

Grimbergen Grand Cru

x

Hazelnootkaasje Arend Blond

x

Arend Blond

Beverse kaasmakerij

www.beversekaas.be

Hazelnootkaasje Arend Dubbel

x

Arend Dubbel

Beverse kaasmakerij

www.beversekaas.be

Hazelnootkaasje Arend Tripel

x

Arend Tripel

Beverse kaasmakerij

www.beversekaas.be

Hazelnootkaasje Arend Winter

x

Arend Winter

Beverse kaasmakerij

www.beversekaas.be

Hazelnootkaasje Spécial De Ryck

x

Spécial De Ryck

Beverse kaasmakerij

www.brouwerijderyck.be

La Ramée

x

La Ramée Amber

Belgomilk

www.belgomilk.be

Fumette (Millevertus)

Ferme de 4 Vents

063/38.96.56

Le Tournichoix

x

Toernichoise (Millevertus)

Ferme du Bois d'Arlon

063/22.57.15

Moinette

x

Moinette

Brasserie Dupont

www.brasserie-dupont.com

Moniette à la Saison Dupont

x

Saison Dupont

Brasserie Dupont

www.brasserie-dupont.com

Moinette au malt et houblon

x

Moinette

Brasserie Dupont

www.brasserie-dupont.com

Moinette

Brasserie Dupont

www.brasserie-dupont.com

Moinette Brune

Brasserie Dupont

www.brasserie-dupont.com

Le Fumet de Millevertus

Moinette vieux Carré à la Moinette

x x

Orval

x

Patachouffe Petit Bonsecours

x x

Abdij Orval

www.orval.be

La Chouffe

Ferme des 4 Vents

063/38.96.56

Abbaye de Bon-Secours

Jeunes Affineurs Fromagers

www.jacquycange.be

Petrus

x

Kaasmakerij Passendale

www.passendale.be

Poperingse Hommelkaas

x

De Moerenaar

www.demoerenaar.be

Postel Fenegriek

x

Abdij Postel

www.abdijpostel.be

Postel Jong

x

Abdij Postel

www.abdijpostel.be

Abdij Postel

www.abdijpostel.be

Postel Oud

x

Postel Provençal

x

Abdij Postel

www.abdijpostel.be

Postel Raphaël

x

Abdij Postel

www.abdijpostel.be

Sloeberken

x

Sloeber

Kaasmeester Luc Callebaut

www.kaasmeester-callebaut.be

Ter Dolen Blond

Kaasmakerij Vanzier

www.terdolen.be

Herve Societé

www.herve-societe.be

Ter Dolen abdijkaas Val-Dieu

x

x

x

Bleu des Moines Val-Dieu

Herve Societé

www.herve-societe.be

Watou

x

Belgomilk Cvba

www.bruggekaas.be

Westmalle half belegen

x

Abdij Westmalle

www.trappistwestmalle.be

Westmalle jonge kaas

x

Abdij Westmalle

www.trappistwestmalle.be

Witkap Paterkaas

x

Kaasboerderij Keymeulen

www.kaasboerderij.be

x

x

Witkap Pater Tripel

* Meer informatie over kazen en tips over de samenstelling van kaasschotels of gerechten met kaas vind je op www.kazenvanbijons.be

kaas als het ware en creëert één ultieme smaakbeleving waarin het huwelijk tussen bier en kaas voluit tot zijn recht komt”.

Voor een perfecte bier-en-kaas-schotel raadt Frédéric Van Tricht aan om minimaal één kaas van elk type te voorzien: halfharde kazen, harde kazen, blauwschimmelkazen, witschimmelkazen, roodschimmelkazen en een geiten- of schapenkaas. “Spontaan denkt men bij bieren aan halfharde abdijkazen, maar er zijn zoveel andere kazen die vaak beter bij dat bepaald bier passen. Een kaas-en-biertafel moet een minstens even grote ontdekkingsreis zijn als een kaasCAFé revue | maart-april 2011

en-wijn-schotel”, geeft Frédéric Van Tricht nog mee. “Die ontdekkingsreis moet je in gezelschap maken door verschillende bieren en kazen te proeven en samen te zoeken naar het perfecte huwelijk”.

GVL

C MORE www.kaasmeestervantricht.be | 25 |

De kaas van de brouwer

Dupont in Tourpes C Focus

Een kaas geaffineerd met Moinette Brune en waarin ook mout en hop zijn verwerkt, oogt als het perfecte huwelijk.

Daarvoor moet je naar Tourpes, waar Pascale Wauthoz de kaasmakerij naast brouwerij Dupont uitbaat.

Geniet brouwerij Dupont naam en faam voor haar Saison- en Moinette-bieren, dan heeft de kaasmakerij-van-de-brouwerij eveneens diverse onderscheidingen op zak. De kaasmakerij werd in 1995 opgestart door Marc Rozier, oom van Olivier Dedeycker. “Wij krijgen heel wat touringcars en mijn oom wou de bezoekers naast een bier ook een hapje aanbieden. Zo groeide de idee om te starten met een kaasmakerij en een bakkerij. Voor de bakkerij was Veronique Rozier verantwoordelijk terwijl mijn echtgenote Pascale Wauthoz instond voor de kaasmakerij. Sinds 2000 bekommert Pascale zich ook om de microbiologische aspecten van de brouwerij en het opvolgen van de gisting”, vertelt Olivier Dedeycker.

“Tussen 1995 en 2000 baatten wij een eigen Pascal Wathoz, echtgenote van Moinetteboerderij met melkkoeien uit. De melkprodukbrouwer Olivier Dedeycker, maakt divertie was evenwel te klein en te wisselvallig om de se kazen met een bierige toets. rendabiliteit van de kaasmakerij te waarborgen.

Omdat wij heel kleinschalig werken, is het belangrijk om telkens de volle capaciteit van 500 liter melk te kunnen verwerken en dat was niet mogelijk. Sindsdien werken wij samen met een landbouwer uit de regio. Tweemaal per week wordt er kaas gemaakt en dan haalt een medewerker van de brouwerij ’s ochtends de melk op”. “Daarna starten wij meteen met het maken van de kaas”, vervolgt Pascale Wauthoz.

“De melk wordt gekookt, melkgisten en eventueel andere ingrediënten worden toegevoegd. Rond de middag wordt de kaas in vormen gegoten.

Nog dezelfde dag wordt de kaas geperst en ’s avonds starten wij met pekelen. Uiterlijk de volgende ochtend halen wij de kaas uit het pekelbad en start het laten rijpen, verder affineren of wassen ervan. Door het samenspel van koken, melkfermenten, eventueel toegevoegde ingrediënten, wijze van rijping, het klimaat waarbinnen de rijping zich voltrekt en de duurtijd van de rijping kan je uiteenlopende kazen vervaardigen.

Eenzelfde kaas laten rijpen in de nieuwe geacclimatiseerde ruimte of in de natuurlijke, gewelfde kelder geeft een totaal ander resultaat”.

Dertigduizend kaasbollen Hierdoor presenteert de kaasmakerij uiteenlopende kazen, samen goed voor omgerekend zo’n 30.000 kaasbollen van 1,5 kg. Het aanbod omvat inmiddels een vijftal eigen kazen en twee kazen die voor andere brouwerijen worden gemaakt. De eerste eigen kaas is een halfharde jonge kaas, die gedurende een zestal weken wordt gerijpt met Moinette Brune. De tweede kaas is een variante hierop waarin gerstemout en hop wordt verwerkt. “Verwerken van hoppellets in de kaasbrij was niet evident”, stelt Pascale Wauthoz. “Wij hebben moeten zoeken naar een minimale dosis, net genoeg opdat je hop zou proeven. Brouwers die gewend zijn aan hop zijn geneigd om meer hop toe te voegen maar voor iemand die daaraan niet gewend is, smaakt zo’n kaas snel extreem bitter. Een minimale dosering geeft de jonge kaas een aangenaam hoppige toets. Opmerkelijk is ook het moutkarakter. Wij hebben voor brouwerij Dubuisson een gelijkaardige kaas gemaakt waarin mout en hop van Bush zijn verwerkt, en dat resultaat is totaal anders omdat zij bijvoorbeeld caramelmout gebruiken”.

Naast de jonge kaas biedt Dupont een oude kaas aan, die één tot twee jaar rijpt in de natuurlijke kelder, er verder uitdroogt en er een wat scherper karakter krijgt. Sinds een viertal jaar wordt een kaas gemaakt waarin Saison Dupont is verwerkt en die vervolgens ook vier weken rijpt in het bier. Een variante hierop is een kaas voor brouwerij Cantillon op basis van oude geuze. Voor de nabijgelegen Archéosite van Aubechies, waarvoor men al het bier Cerevisia brouwt, maakt men een gelijkaardige, bierige kaas.

Tussen einde einde september en einde april vervaardigt Pascale Wauthoz nog een Carré à la Moinette, een zachte kaas waarvan de natuurlijke korst wordt gewassen met Moinette. Net zoals bij menig abdij worden de kazen ‘aan de poort’ verkocht op weekdagen of op zaterdagvoormiddag. Enkele lokale handelszaken verkopen de kazen eveneens.

GVL

C MORE www.brasserie-dupont.com

Kaas tot leven laten komen

Variëren met Chimay C Focus

“Kaas wordt nog te vaak gezien als een anoniem accessoire bij een glas bier. Nochtans, wanneer je de beleving compleet wil maken, dan moet je die kaas ook identificeren. Dat geldt zonder meer voor kazen die op een of andere manier zijn verbonden met een bier”, zegt Philippe Henroz van de brouwerij en kaasmakerij van Chimay.

De oorsprong van de Chimay-trappistenkaas gaat terug tot 1876, wanneer broeder Benoît weerkeert uit Frankrijk waar hij heeft geleerd | 26 |

om half harde kaas te vervaardigen. Omdat de abdij in 1862 al vijftig rasechte Hollandse koeien had aangekocht om boter te kunnen CAFé revue | maart-april 2011

produceren, lag het voor de hand dat Chimay een kaasmakerij zou starten. Met een jaarlijkse produktie van ondertussen zo’n 900 ton kaas is Chimay één van de meest bekende en verspreide bierige kazen. Hoewel er aardig wat sneetjes kaas worden verkocht, vormen de Chimay-bolletjes en –punten nog steeds het merkbeeld. De Chimaykazen worden uitsluitend op artisanale wijze gemaakt op basis van melk die wordt opgehaald bij zo’n 250 melkveehouders in de streek.

Het aanbod bestaat inmiddels uit de smeuïge Grand Classic (4 weken gerijpt), de wat romiger Grand Cru (6 weken gerijpt), de smeuïge Chimay à la Bière gewassen in Chimay Rood (4 weken gerijpt) en de Vieux Chimay. “Deze harde kaas met zijn licht nootaroma, zijn brokkelige structuur en zacht bittere toets rijpt thans tenminste zes maanden”, geeft Philippe Henroz. “Wij willen deze oude kaas nog verder ontwikkelen en een sterker imago geven. Voortaan gaan wij deze kaas nog éénmaal per jaar maken en dat op basis van melk die ’s zomers wordt opgehaald bij koeien die in de weide grazen. Daardoor krijgt de kaas een veel rijker boeket. Ook willen wij de kaas langer laten rijpen, tot pakweg een jaar, waardoor hij nog meer karakter krijgt”.

Geen anoniem accessoire “Naast deze meer bekende kazen is er nog Le Poteaupré, een fijne, zachte en smeuïge kaas met een ivoorgele kern onder een okerkleurige, natuurlijke korst bedekt met een dun wit laagje. Deze zachte kaas heeft een heerlijke notengeur die zorgt voor een pittig accent.

Eigenlijk is het jammer dat men in de horeca zo weinig aandacht schenkt aan de diversiteit en de typische aspecten van kazen die bieren vergezellen”, vervolgt Philippe Henroz. “Kaas is te veel een anoniem accessoire dat bij het bier wordt geserveerd, net zoals een schaaltje met nootjes of chips. Nochtans verdienen heel wat kazen

beter. Wanneer kaas deel uitmaakt van de bierbeleving die men wil creëren, dan moet men die kaas ook tot leven laten komen. Vertel over de kaas die je erbij serveert en waarom je dat doet. Het verhaal van een kaas is even boeiend als die van het bier”.Philippe Henroz suggereert ook om creatief om te gaan met kazen die de merknaam van een bier dragen, waarin bier is verwerkt of die zijn gewassen in bier. “In onze eigen herberg Auberge de Poteaupré, vlakbij de abdij, laten wij die rijkdom van Chimay-bieren en –kazen ontdekken. Zo kan je kiezen voor een boterham met met één van de onderscheiden ChiEnkele stukjes kaas, may-kazen, en die worden ook toegelicht op de kaart. Verder een mini-quiche, een zijn er degustatieschotels en kaasplankjes waarin je één tot kaaskroket creëren vijf Chimay-kazen kan proeven, al dan niet vergezeld van één een unieke Chimayof meer proefglaasjes Chimay-trappistenbier”. Op de menutapasschotel. kaart pronken nog tal van gerechten met Chimay-kazen. Van een aangepaste croque-monsieur en kaaskroketten tot een kaasfondue, gehaktballetjes in trappisten-kaassaus, dagsoep met een kaasbrochette, quiche met Chimay-kazen en diverse andere, verfijnde bereidingen. “Horeca-uitbaters kunnen het huwelijk tussen bier en kaas volop uitspelen. Men moet de kaas uit zijn anonimiteit halen en er meer mee doen dan het louter versnijden ervan tot blokjes. Alleen op die manier kan je een belevingsmoment creëren waarin de meerwaarde van de combinatie tussen bieren en ermee verbonden kazen tot uiting komt”, aldus nog Philippe Henroz.

GVL

Proef de stilte La Trappe, Neerlands enige Trappistenbier.

Sinds 1884 gebrouwen in de Trappistenbrouwerij te Berkel-Enschot. Prachtige biersoorten met elk hun eigen karakter.

Bier met liefde gebrouwen, drink je met verstand.

CAFé revue | maart-april 2011

www.latrappe.nl

| 27 |

Imago en kwaliteit primeren

Pils opnieuw sexy maken C Focus

De voorbije jaren werd menig initiatief genomen om pilsbier te herpositioneren. Resultaten zijn overwegend positief maar pilsbier moet meer sexy worden om een jongere generatie aan te spreken. Kwaliteitszorg en vakmanschap om een perfecte pint te tappen, dragen daartoe bij en zijn meer dan ooit aan de orde.

De laatste jaren werden er diverse initiatieven genomen in het pilssegment. Alken-Maes zette een nieuwe Maes Pils in de markt, AB InBev lanceerde diverse pilsvarianten, Carlsberg pakte uit met een nieuwe fles. Hoe kijken de brouwers terug op deze projecten?

“De pilsmarkt is geen gemakkelijke markt maar pils is de belangrijkste drijfveer in de horeca. Wij zijn aanwezig in ongeveer de helft van de horeca en dat voor 70% met Jupiler of Stella Artois”, opent Stefaan Anckaert (AB InBev). “Met Jupiler focussen wij op beleving, muziek, evenementen voor jongvolwassenen. Stella Artois accentueert authenticiteit en kwaliteit via onder andere de Stella Artois Draught Masterkampioenschappen. De basis voor Stella Artois ligt veel meer in de horeca, waar wij ook het glas op voet voorstellen. Wij sturen de horeca niet naar één van beide merken, maar de uitbater kiest voor een merk en de communicatie die daarrond wordt gevoerd”.

Maes verloor marktaandeel en diverse pogingen uit het verleden konden het tij niet keren. “Twee jaar geleden hebben wij een volledige nieuwe Maes Pils ontwikkeld met een ander recept, een ander imago

01 Boudewijn van der Kelen (Brouwerij Haacht) 02 Stefaan Anckaert (AB InBev) 03 Geert Minnart (Alken-Maes)

01

en een andere communicatie met initiatieven zoals de langste toog, de Maes-kar, de kratten-ruilactie”, verduidelijkt Geert Minnart (AlkenMaes). “Wij hebben Maes Pils terug op de kaart gezet en de jongere generatie opnieuw aangesproken, zonder dat oudere consumenten afhaakten. Het totaalplaatje was perfect en dat levert resultaat op.

Cristal is een succes in Limburg, maar wij bekijken een toekomstproject omdat het merk ondertussen al zo’n dertig jaar ongewijzigd in de markt staat. Cristal 1928 was een mooi initiatief maar wij hebben de fout gemaakt om het te fel als verjaardagsbier te positioneren, waardoor men soms vergeet dat het vast in het gamma zit”.

Authenticiteit en imago nastreven “De concurrentie in de pilsmarkt is bikkelhard”, merkt Boudewijn van der Kelen (Brouwerij Haacht) zijdelings op. “Met Primus blijven wij bij in de markt en groeien wij geleidelijk. Wij blijven vooral trouw aan onszelf met een authentieke, traditionele pils. Wij focussen sterk op kwaliteitszorg en een degelijke horeca-opleiding die aandacht besteed aan management, tappen en hygiëne. Dankzij die uitgesproken keuze voor kwaliteit doet Primus het beter dan de pilsmarkt in het algemeen. Promotioneel hebben wij ons sterk geëngageerd in wieler- en veldrit-wedstrijden wat de merkbekendheid ten goede is gekomen”.

Voor Carlsberg is de horeca een belangrijk marktsegment, aldus Igor Nowé. “Carlsberg is een luxepils en wij willen dat imago zo houden. België heeft super pilsbieren en wanneer je je daar tegenover wil positioneren, dan moet je dat duidelijk maken.

Merkimago, kwaliteit en authenticiteit zijn heel belangrijk ook omdat Carlsberg internationaal een trendsetter is. Daarom spelen wij niet op de prijs en differentiëren wij ons in de markt; de twee jaar geleden gelanceerde nieuwe fles heeft de dynamiek van het merk verstrekt. Sinds wij Kronenbourg 1664 in het gamma hebben, bekijken wij de mogelijkheden om dit bier te differentiëren van Carlsberg en het op een eigen wijze te positioneren”.

Succesvolle introductie

02 | 28 |

03

Duvel Moortgat herlanceerde acht jaar geleden de flessenpils Vedett. “Wij wilden hiermee de biermarkt terug in beweging brengen en een jongere generatie opnieuw laten kennis maken met bier en ik denk dat wij daarin aardig zijn gelukt”, zegt Olav Blanquaert. “Wij hebben Vedett toen terug in de markt gezet met medewerking van de drankenhandel en de horeca. Ondertussen is Vedett qua volume groter dan het vatenbier Bel Pils”.

Bij Palm Breweries tekent pils voor een klein volume. “Bij de omvorming van het Brouwershuis in Steenhuffel tot Estaminet hebben wij gekozen voor een ‘pils van het huis’ dan wel voor het CAFé revue | maart-april 2011

10th Golden Medal, Monde Selection, Wiesbaden 2010 01

02 01 Peter Buelens (Palm Breweries) 02 Igor Nowé (Carlsberg Importers) 03 Walter Herbosch (Febed)

03

opfrissen van Bock Pils”, geeft Peter Buelens aan. “Ondertussen is Estaminet een volwaardige merknaam. Wij stellen deze pils voor in nieuwe of vernieuwde eigen zaken. Laat duidelijk zijn, Bock Pils en Estaminet zijn twee verschillende brouwsels”.

Buitenbeentjes in het pilsverhaal zijn de Freedom-krattenpils en de Patron-vatenpils die door de drankenhandel worden gecommercialiseerd.

“Freedom is gecreëerd om als drankenhandel te kunnen concurreren met de pilsbieren die in de distributie worden aangeboden”, verduidelijkt Walter Herbosch (Febed). “In een dalende biermarkt verkochten wij vorig jaar 12.000 hl. (+1%) via de drankenhandel maar niet in de cafés. Drie jaar geleden zijn wij gestart met Patronvatenpils. Wij spelen hier op prijs-kwaliteit en verkochten vorig jaar 1500 hl, en dat hoofdzakelijk op evenementen. Hooguit een tiental cafés, in eigendom of hoofdhuur, tapt Patron”.

Aandacht verschuift Vermindering van het aantal horecazaken en de strengere anti-alcoholcampagnes hebben geleid tot een dalend pils- en bierverbruik.

Een mentaliteitswijziging en een ander consumptiegedrag -- waarbij jongeren meerdere speciaalbieren drinken in plaats van pilsbier -- worden genoemd als mede-oorzaken evenals het gebrek aan kwaliteit.

“Steeds meer horecazaken worden door het rookverbod gedwongen om eten te serveren”, voert Geert Minnart aan. “Bier wordt daardoor minder belangrijk, ook als bron van inkomsten en de aandacht verschuift naar andere dranken.

Maar, pils is misschien ook niet meer die sexy categorie waardoor men kiest voor flessenbier en andere dranken. Wij moeten pils terug sexy maken. De prijs van onze pinten is misschien niet sexy genoeg voor het imago dat wij beogen.

Vandaar dat tankstations waar bier in blik wordt CAFé revue | maart-april 2011

verkocht, stilaan uitgroeien tot de nieuwe cafés”.

De niet-sexy prijsstelling voor pils wordt enerzijds toegeschreven aan de felle concurrentie in de voedingsdistributie, waar de prijs veel te laag is waardoor er een te grote kloof ontstaat met de prijs in de horeca. Anderzijds is de pilsprijs in de Belgische horeca nog altijd een stuk lager dan in onze omringende landen.

Heeft pilsbier een onvoldoende sexy imago?

Het is wellicht niet zo zeer het probleem dat pils niet sexy genoeg meer is, maar dat het aanbod tegenover vroeger ook groter geworden is met een biertype voor elk consumptiemoment.

Igor Nowé stelt vast dat consumenten kiezen voor imagobieren. “Carlsberg is daarvan een voorbeeld maar ook Vedett scoort. Wij moeten investeren in een duidelijke positionering. Het is zeker niet verkeerd om met een pils in je hand te staan, maar wij moeten innoveren, herpositioneren en focussen op kwaliteit om de toekomst te waarborgen. Externe factoren spelen mee in het dalende verbruik maar wij moeten de kracht vinden om de pilsmerken te ontwikkelen”.

“Vedett scoort beter dan Bel Pils qua imago. Het is anders, hip en trendy en spreekt ook jongeren aan”, vervolgt Olav Blanquaert. “Vedett is voor ons een investering in de toekomst, want de Vedettdrinker van vandaag is de Duvel-drinker van morgen. Wij merken dat bier met een imago jongeren aanspreekt, op voorwaarde dat je er ook over communiceert op een wijze die de jongeren bekoort”.

Innovaties met toegevoegde waarde “Wij moeten een veel grotere verantwoordelijkheid nemen om het pilssegment te ondersteunen. Innovaties moeten een toegevoegde waarde opleveren, maar lang niet alle innovaties komen daarvoor in aanmerking”, werpt Geert Minnart op. “Wij moeten een voorbeeld nemen aan koffie. Vijftien jaar geleden was

Itterplein 19 • 3960 Opitter-Bree • Belgium Tel.: +32 89 86 47 11 • Fax: +32 89 86 74 19 www.brouwerijsintjozef.be

| 29 |

koffie helemaal niet trendy; kijk eens waar zij nu staan, met uitgebreide koffiekaarten, opleidingen en performante machines”.

“AB InBev focust op innovatie vanuit een door marktstudies aantoonbare vraag vanwege consumenten”, repliceert Stefaan Anckaert.

“Naar de toekomst moeten wij de pilsdrinker een 360°-totaalbeleving bieden. Met Jupiler Blue plaatsen wij naast de basispils een pilsbier met een lichter alcoholgehalte, waarmee wij een alternatief aanbieden voor wie overdag een lichter bier wil drinken. Studies wijzen verder uit dat bier doorgaans na 17u. wordt gedronken. Vanuit die optiek stellen wij nu ook Jupiler Force voor, een natuurlijk gebrouwen frisdrank waarmee wij een non-alcoholisch alternatief bieden dat heel de dag door kan gedronken worden. Wij beseffen dat de consument in het midden staat en zaken ontwikkelen die relevant zijn en die tegemoet komen aan zijn verwachtingspatroon”.

“Wij moeten ook onze communicatie bekijken”, treedt Geert Minnart bij. “Een televisiespot is al lang niet meer genoeg. Wij moeten consumenten ook anders gaan benaderen, via internet, Facebook en andere initiatieven”.

Terzake wordt verwezen naar i-Phone-applicaties die toelaten om een bestelling onder vrienden op te nemen of die je de weg wijzen naar een horeca-uitbating waar perfecte pinten worden getapt.

Kwaliteit primeert Kwaliteit primeert voor pilsbier, maar dan mag er niet nonchalant worden omgesprongen met het onderhoud van de tapinstallaties.

Dikwijls volgt de uitbater wel een opleiding maar stroomt de informatie niet door naar zijn medewerkers.

“Het tapritueel wordt nog behoorlijk gevolgd maar het onderhoud laat soms te wensen over”, merkt Stefaan Anckaert op. “Men vergeet

gemakkelijk dat bier een voedingsprodukt is waarmee je zorgvuldig moet omspringen. Het reinigen van de bierleidingen is noodzakelijk.

In Nederland zijn horeca-zaken verplicht om een onderhoudscontract af te sluiten. In België is dat niet zo en worden de leidingen ook niet gecontroleerd. Beter draaiende cafés hebben meestal een onderhoudscontract of reinigen zelf heel consequent hun bierleidingen”.

“De kwaliteit van het tappen is erop achteruit gegaan”, zegt Walter Herbosch, die oppert dat nog amper één op vijf cafés een perfecte pint tapt. “Klanten vragen steeds meer flessenpils omdat zij niet meer tevreden zijn over de getapte pinten. Nochtans is het vakbekwaam tappen van een pint de core-business van een café.

De horeca moet professionaliseren opdat de klant waar krijgt voor zijn geld”.

“Wie een cursus volgt, onderhoudt zijn installatie niet alleen beter. Dikwijls kan hij zelf kleine depannages uitvoeren”, geeft Boudewijn van der Kelen aan. “Je moet de uitbater ervan overtuigen om zo’n cursus te volgen. Om hen daartoe te stimuleren, bieden wij gratis leidingonderhoud aan wanneer zij met succes een cursus gevolgd hebben”.

Vatenrotatie “Gebrek aan onderhoud is één van de oorzaken, maar het is zeker niet de hoofdoorzaak”, weet Geert Minnart. “In België zijn er nog altijd zeer veel drankgelegenheden. Misschien moeten wij sommige zaken niet meer heropenen omdat het moeilijk wordt om vakbekwame uitbaters te vinden. Verder is vatenrotatie een probleem. Eigenlijk zoeken alle brouwers naar technologie en systemen die een lagere rotatie mogelijk maken. Met het geïntegreerd koel- en tapsysteem David (nvdr., van Heineken) wordt bij het verwisselen van vaten de bierleiding tot in de tapkraan vervangen zodat reiniging overbodig wordt. Hiermee garanderen wij zelf dertig dagen kwaliteitsbier, terwijl een aangestoken 50 l.-vat slechts enkele dagen houdt”.

“Het Tapmaster-koel-en tapsysteem waarmee wij al in 2006 pionierden, accentueert die kwaliteitszorg”, treedt Peter Buelens bij.

“Het concept laat in de eerste plaats toe om diverse speciaalbieren te tappen, maar leent zich ook voor de Estaminet-pils”.

“In Frankrijk en Italië hebben wij Perfect Draft geïntroduceerd in de horeca. Wij plaatsen het nu ook in Belgische horeca-punten met kleine volumes”, stipt Stefaan Anckaert aan. “Het bieraanbod hiervoor is beperkt, maar waar het systeem is geplaatst, levert het positieve resultaten op”.

Vatenrotatie is een knelpunt omdat nog te vaak wordt gedacht aan 50 l.-vaten. Wanneer deze vaten enkele dagen zijn aangesloten, vermindert de kwaliteit van het pilsbier. Overschakelen naar 30 l.-vaten of nog kleinere vaten en eventueel andere tapconcepten is dan aangewezen om een kwaliteitsvolle pint te garanderen. Indien men grote volumes pilsbier draait, biedt tankbier uitkomst vanaf een jaaromzet van 250 hl. zij het dat brouwerijen hiervoor een aangepaste distributie moeten organiseren.

Overschakeling naar kleinere vaten of tankbierconcepten wordt op termijn alleszins onvermijdelijk omdat 50 l.- en mogelijk zelfs 30 l.-vaten door toekomstige Europese regelgeving niet langer door één persoon en zonder technische hulpmiddelen verhandeld mogen worden.

Geert Van Lierde

C MORE Dit rondetafelgesprek had plaats in De Heeren van Liedekercke in Denderleeuw. www.heerenvanliedekercke.be Olav Blanquaert (Duvel Moortgat) was verontschuldigd maar wij hebben zijn reacties geïntegreerd. | 30 |

vedett poster CMYK.indd 1

3/18/11 10:42:23 AM

CAFé revue | maart-april 2011

100% LIPTON ICE TEA

ZERO sugar LIPTON ICE TEA. DRINK POSITIVE