É F A C UE REV VA K
VOOR BE T F I R H TIJ D S C
TR
April t r a a M n°2 / 12 RGANG 2STE JAA
,2 7 NDELIJKS . - P3A916 TWEEMAA KORTRIJK 1 - 2DE AFD IELSBEKE
W 50 0 17 - 8710 ANTOOR 8 SSTRAAT LA V AFGIFTEK P U IA GRO TION MED V.U. EVOLU
E , DRAN K S É F A C LG I S C H E
NHA
BROUWE N E S R N DE LAA
R IJ E N
END S S I R F R VE N E F E IEK I T T S A Y T I M L A N IT E N KW E E T I K R C N I A T R N E CHENKE H S R T E I U B FRISD A I GT N IFICEERD E T R R E E C V E G A P P I ST P LE I D I N G
PROFE
ISEREN SSIONAL
M ET O
Buddy Pack
? e t i t e p Ap BiFi Bite! Grab a
BIFI BUDDY PACK - INHOUD 20X60G • Speciaal voor mannen die aan de toog hun kleine honger snel willen stillen. • Wist je trouwens dat het aperitiefmoment het snelste groeiende segment is binnen de vleessnacks?
V.U.: N.V. Unilever Belgium , Humaniteitslaan 292, , B-1190 Brussel, RPM/RPR 0438.390.312 - A2944 12-0056
W E N
Café Revue is een realisatie van EVOLUTION Media Group, Vlasstraat 17 | B-8710 Wielsbeke t: 056-60 73 33 | f: 056-61 05 83 > ABONNEMENTEN
jaarabonnement: � 15 buitenland: � 30 losse nummers: � 2,5 De abonnementen kunnen maandelijks onderschreven worden door overschrijving op ING 385-0451160-76
> Uitgever
Piet Desmyter Tel. 056-60 73 33 p.desmyter@evolution.be
> hoofdredacteur
Geert Van Lierde Tel. 054-32 01 51 Fax. 054-32 01 51 geert.van.lierde@telenet.be
> Medewerkers
Yves Meert, René Van Hoof, Georges Keters, Robert Petit, Daniël Steevens, Jos Verhoogen, Peter Van Oyen
> publiciteitsregie
Evolution Media Regie Tel. 056-60 73 33 Fax. 056-61 05 83 info@evolution.be Cis Engels GSM: 0475-42 35 75 Michèle Grassi GSM: 0475-89 59 21 Annick Bauwens GSM: 0476-68 36 67
GEERT VAN LIERDE / C Intro De cafébaas moet veel meer een ondernemer worden. Het is een veel gehoorde terechte stelling waarmee men doelt op het gebrek aan professionaliteit. Het begrip ‘horeca-uitbater’ wordt niet altijd even positief ingeschat, hoewel ‘uitbating’ misschien wel de kerngedachte achter het hele verhaal is. Wie zijn zaak goed gaat uitbaten, de juiste producten op de kaart zet en zich op de juiste wijze profileert naar de juiste doelgroep gaat sowieso beter ondernemen. Vanuit dat oogpunt zijn de café-uitbater en zijn medewerkers ambachtslui die gastheerschap en vakmanschap verenigen. Dat gaat van de perfect getapte pint en het praatje aan de toog tot het adviseren van een degustatiebier volgens de wensen van de klant. De nieuwe cursus ‘Gecertificeerd Bierschenker’ speelt daarop in en informeert horeca-uitbaters en hun medewerkers uitgebreid zodat zij zich meesters in hun vak kunnen tonen. Bovendien werd voor deze in tijdsduur beperkte basiscursus een volwaardig, financieel ondersteund en officieel erkend opleidingstraject uitgestippeld. Eventuele obstakels om de cursus te volgen, werden grotendeels weggewerkt. Daarmee tonen brouwerijen, horeca-federaties en opleidingsinstellingen aan dat zij zich inzetten voor professionalisering. Laat die boodschap nu eindelijk eens doordringen tot bij alle overheden. Sectororganisaties hebben al herhaaldelijk gesteld dat dringende en structurele maatregelen onontbeerlijk zijn. Het rookverbod maakt dat heel wat horeca-zaken kreunen en de deuren moeten sluiten. Volgend jaar komen ook de geregistreerde kassa’s eraan, terwijl andere sectoren die misschien ook niet altijd even ‘wit’ werken, worden ontzien. Wanneer de Europese Unie al stelt de fiscale en sociale lasten op lonen nergens zo hoog zijn als in België en dat daarmee arbeidsintensieve sectoren – zoals de horeca – worden getroffen, dan kan dit tellen als noodkreet. De huidige toestand is onhoudbaar tenzij men de ondergang wil van cafés, brasseries en bistro’s als sociale ontmoetingsplaatsen in een samenleving.
> LAY OUT & DRUK
Oranje, Wielsbeke, 056-60 18 18
> OPLAGE
20.817 ex.
C Intro
> VERSPREIDING
NR.3 - 2012
> SPREIDING
Roodbruine bieren Interieur Amusementsspelen
20.062 ex.
Cafés, tavernes, dancings, bars, brasseries, nachtclubs, bierhandelaars, brouwerijen VU: Piet Desmyter Vlasstraat 17 B-8710 Wielsbeke Overname, zelfs gedeeltelijk van artikels en publicitaire projecten, is voorbehouden aan het copyright van het tijdschrift. Elke medewerker is verantwoordelijk voor zijn bijdrage.
> Edition française sur demande.
Inhoud 4
C-news
5 8
c-Insight
Het jaar rond Ommegang Sint-Jozef lokaal en toeristisch verankerd Duke of Antwerp
14 10
c-service
16
c-experience
16
c-Focus
19
CAFé revue | maart-april 2012
Bockor investeert in Vlaams roodbruin
Opleidingstraject gecertificeerd bierschenker ‘Real ale’ koesteren en degusteren Geniet van kwalitatieve frisdranken Trappistenbieren creëren ultieme bierbeleving
|3|
C news
Bockor investeert in Vlaams roodbruin
VANDERGHINSTE OUD BRUIN 120 JAAR VAKMANSCHAP De 120e verjaardag van de brouwerij is voor Bockor de gelegenheid om zich sterker te profileren in het unieke segment van de West-Vlaamse roodbruine bieren. Daartoe wordt het authentieke oud bruin van VanderGhinste uit 1892 geherlanceerd met als toemaatje het 100% foederbier Cuvée des Jacobins.
Toen Omer VanderGhinste in 1892 startte met het brouwen van bier in Bellegem, nabij Kortrijk, brouwde hij twee bieren: het voor die tijd revolutionaire pilsbier en het regionaal klassieke oud bruine bier. Dat oud bruin bier – vele decennia later beschouwd als Vlaams roodbruin bier – werd gecommercialiseerd als VanderGhinste Ouden Tripel. “Merknamen bestonden amper en bieren werden verkocht als de pils of het oud bruine bier van brouwer Omer. VanderGhinste”, vertelt Omer-Jean VanderGhinste. “Tripel duidde geenszins op de huidige
01 Omer-Jean VanderGhinste: “Omdat dit biertype de basis heeft gelegd voor onze brouwerij koesteren wij het ook”. 02 Bockor investeerde de voorbije jaren in negen nieuwe, rechtopstaande houten foeders.
omschrijving van de tripel-bierstijl, maar op het gebruik van een grotere hoeveelheid mout bij het maken van het beslag. Je had een ‘enkel’ of ‘tafelbier’, een ‘dubbel’ en een ‘tripel’ waarvoor niet noodzakelijk driemaal meer grondstoffen werden aangewend”. De vernieuwde belangstelling voor authentieke bierstijlen zoals oude geuze, speciale belge en Vlaams roodbruin zette Omer-Jean VanderGhinste ertoe aan om deze bierstijl te herwaarderen. “Samen met collega-brouwerijen Rodenbach, Verhaeghe en Bavik hebben wij de Hoge Raad voor de Authentieke Vlaamse Roodbruine Bieren opgericht. Naast erkenning in Vlaanderen streven wij nu een Europese Beschermde Geografische Aanduiding na. Hoewel Vlaams roodbruin nog steeds een niche-product is, noteren wij hiervoor een vernieuwde belangstelling, en dat onder meer vanuit het buitenland. Omdat dit biertype de basis heeft gelegd voor onze brouwerij koesteren wij het ook. Zo hebben wij de voorbije vijf jaren geïnvesteerd in negen nieuwe, typische, rechtopstaande houten foederst opdat wij over voldoende rijpingscapaciteit zouden beschikken”. Blending van spontane en hoge gisting
Middeleeuws De Zuid-West-Vlaamse roodbruine bieren gaan terug tot de middeleeuwse brouwtraditie. Bier werd toen gebrouwen met een gruit, een kruidenmengsel van onder ander gagel, salie, rozemarijn, koreander, duizendblad, jeneverbes, laurier en anijs. Omdat gruitbieren gevoelig waren voor bederf werd het bier bewaard in eikenhouten vaten, waarin het deels verzuurde en fruitige aroma’s en smaken ontwikkelde. Om het zure karakter ten gevolge van een bewaarmethode af te vlakken, werd het bier gemengd of versneden met jong bier. Wanneer keizer Karel IV in 1364 zijn ‘Novus Modus Fermentandi Cerevisiam’ uitvaardigt, verplicht hij brouwers in het Heilig Roomse Rijk der Duitse Natiën – waartoe ook Rijks-Vlaanderen (het gedeelte ten Oosten van de Schelde) behoort – om hop te gebruiken in plaats van gruit om het bierbederf tegen te gaan. Hierdoor bloeiende de hogegistingsbieren op ten Oosten van de Schelde, maar blijft de verzurende vergisting bestaan in Zuid-West-Vlaanderen. Tegenwoordig wordt alom hop gebruikt maar voor de roodbruine bieren blijft die hoeveelheid beperkt. Zoniet zou het bier een te bitterig karakter krijgen dat geenszins harmonieert met de fris-zurige toets die zo kenmerkend is voor het roodbruine bier.
|4|
Hoewel VanderGhinste Oud Bruin – dat in de plaats komt van Bellegems Bruin – een Vlaams roodbruin is, is het als bier van gemengde gisting fundamenteel verschillend van zijn confraters. Aan de basis ligt immers een bier van spontane gisting. Net zoals lambiek overnacht het wort op basis van gekleurde caramel-gerstemout in het koelschip om af te koelen. In die tijdspanne enten zich diverse gisten en bacteriën in het wort. Het geïnfecteerde wort wordt vervolgens gelagerd in eikenhouten foeders, waarin het gedurende tenminste achttien maanden gist en rijpt. Na deze rijpingsperiode wordt het bier versneden met 70% jong bier om gebotteld te worden als VanderGhinste Oud Bruin. Onversneden, 100% foederbier wordt afgevuld als Cuvée des Jacobins, en dat grotendeels voor export naar de Verenigde Staten en in beperkte mate voor een handvol Belgische bierspeciaalzaken. VanderGhinste Oud Bruin is een harmonieus, fris en fruitig dorstlessend bier dat met zijn 5,5 vol.% nauwelijks sterker is dan pilsbier. Terwijl het overjaarse bier van spontane gisting tekent voor een lichtjes zurig-droge toets, tekent het jonge hogegistingsbier in de blending voor een eerder fruitig karakter dat zurige aspecten afvlakt. Geert Van Lierde
C MORE www.bockor.be
CAFé revue | maart-april 2012
C news VOOR DE KlEINE CAféS IS HET “ ZEKER NOG ZO GEK NIET OM SOEPElER AfBETAlINGSPlANNEN IN TE VOEREN. HET DEPARTEMENT fINANCIëN HEEfT DAT IN 2009 OOK Al GEDAAN. DE KwIJTSCHElDING VAN DE BOETES lIGT MOEIlIJKER, wANT DAN KOMT DE GElIJKE BEHANDElING VAN MENSEN DIE wél OP
”
TIJD BETAlEN IN HET GEDRANG. Staatssecretaris voor fraudebestrjiding John Crombez (SP.A) tOP 10
Brouwerij Haacht
HET JAAR ROND OMMEGANG De positieve reacties op het gelegenheidsbier Ommegang, dat vorige zomer werd gebrouwen voor de Ommegang van Brussel, hebben Brouwerij Haacht ertoe aangezet om het bier een vaste plaats in het aanbod te geven als derde variante binnen de merknaam Keizer Karel/Charles Quint.
Duurzaam ondernemen
Het Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca Guidea peilde in het najaar van 2011 in hoeverre horeca-ondernemers duurzaam ondernemen. Bovenaan de lijst prijken het gebruik van seizoensproducten (95%) en lokale producten (73%). 54% biedt ook verschillende portiegroottes aan en 20% werkt minstens één keer per week met fair trade-producten. 1 Minstens één keer per week seizoensprducten
95%
2 Vervangt gloeilampen door spaar- of led-
lampen 88%
3 Verwerkt restjes in nieuwe gerechten 81% 4 Vervangt energieverslindende toestellen door
zuinige 80%
5 Minstens één keer per week lokale producten
73%
6 Bespaart water door bv. spaarknop toilet 72% 7 Moedigt personeel aan om opleiding te
volgen 64%
8 Voorziet team-activiteiten en extra’s voor
personeel 63%
9 Meerdere vegetarische gerechten op de kaart
59% 10 Koopt milieu-sparende schoonmaakmiddelen 57% www.guidea.be
“Keizer Karel Goud Blond en Keizer Karel Robijn Rood, beiden met een alcoholgehalte van 8,5 vol.% hebben doorheen de jaren hun plaats in de markt verworven”, geeft Boudewijn van der Kelen aan. “Met Ommegang (8 vol.%) brengen wij een derde bier onder de merknaam Keizer Karel. Het strogele Ommegang wordt gebrouwen met drie hopvariëteiten die het bier zijn bloemig en kruidig karakter geven met een bitterige en citrusachtige toets. Het is een speciaalbier met hergisting op fles maar dankzij zijn hoge doordrinkbaarheid spreekt het liefhebbers aan van zowel pils- als speciaalbieren. Brouwerij Haacht heeft al meer dan tien jaar een partnership met de organisatoren van de Ommegang van Brussel. De Ommegang symboliseert de blijde intrede van keizer Karel in 1549. Om die samenwerking te accentueren hebben wij vorige zomer Ommegang gebrouwen als een gelegenheidsbier dat enkel werd aangeboden tijdens de begin juli gehouden ommegang. De reacties op het bier waren dermate positief dat wij ervoor hebben gekozen om Ommegang het jaar rond te brouwen.
Met zijn typische karakter onderscheidt het zich volop van de Keizer Karel Goud Blond en kan het er perfect naast staan”. De introductie van het derde Keizer Karel-bier werd meteen aangegrepen voor een restyling met een nieuw logo en een opvallend nieuwe en originele Keizer Karel-fles. De fles kreeg net zoals het etiket het opschrift ‘Pretium Laborum’ mee, wat zoveel betekent als loon naar werken. Het is ook een verwijzing naar de halsketting van de Orde van het Gulden Vlies, waarvan keizer Karel destijds één van de grootste bezielers was. De lancering van Ommegang in 33 cl. en de ingebruikname van nieuwe flessen wordt ondersteund door diverse promotieacties en bijhorend publiciteitsmateriaal. Geert Van Lierde
C MOre www.keizerkarel.be
1179
Horecazaken werden in 2011 beboet door het Federaal agentschap voor de Voedselveiligheid. Dat zijn er bijna 300 minder dan het jaar voordien. Eén op vier gesanctioneerde horecazaken kiest voor een aangeboden bijkomende opleiding dan wel voor het betalen van de boete.
130.000.000
Euro is de bonus die Carlos Brito, ceo van aB inbev in 2014 kan verzilveren. in totaal strijken veertig topmanagers een bonuspakket van ruim 1 miljard euro op als gevolg van een verloningsafspraak uit 2008, toen anheuser-Busch werd overgenomen. toen werd beslist de veertig belangrijkste managers met een eenmalige bonus te belonen. CAFé revue | maart-april 2012
C eVent Op Erfgoeddag zondag 22 april organiseert Toerisme Leiestreek in samenwerking met de brouwerijen Rodenbach, Bockor en Verhaeghe het ‘Rondje Roodbruin’. Tijdens deze opendeurdag worden de Zuid-WestVlaamse roodbruine bieren in de kijker gezet. Je kan bieren proeven en er zijn gratis pendelbussen van en naar de brouwerijen. www.rondjeroodbruin.be
C eVent Op 13,14 en 15 april organiseert Toerisme Westhoek (Westtoer) het ‘Weekend van het Volkscafé’. Alveringem, Heuvelland, Poperinge en Vleteren tonen de ultieme ‘couleur locale’ in 45 volkscafés. De Struise Brouwers en Van Eecke zorgen voor rondleidingen en proeverijen. De Heuvellandse wijnbouwers vertellen over de geheimen van de streekwijn. www.toerismewesthoek.be/weekendvanhetvolkscafe
|5|
C news
Rookverbod kost 1 miljard euro
BROUWERIJ HA ACHT Adler restyled
FEDCAF
Het rookverbod in de drankgelegenheden kost de federale overheid rechtstreeks per jaar meer dan 1 miljard euro, stelt Fedcaf, terwijl men wanhopig op zoek is naar 2 miljard euro. Acht maanden na de invoering van het algemeen rookverbod, worden de verwoestende gevolgen hiervan duidelijk. Volgens berekeningen en prognoses berekende Fedcaf dat het rookverbod de federale overheid rechtstreeks meer dan 1 miljard euro per jaar kost op voorwaarde dat de sector zich thans stabiliseert. Op jaarbasis worden er 12.500 tot 20.000 verloren arbeidsplaatsen verwacht, wat de overheid tussen 125 en 200 miljoen euro kost. Brouwerijen en drankenhandelaars zouden meer dan 65 miljoen euro BTW-ontvangsten ontberen. De sector van de amusementsspelen bijna 16 miljoen euro belastingen en taksen minder doorstorten aan de overheid. Wil men de negatieve spiraal doorbreken, moet men de economie draaiende houden en maximaal stimuleren om opnieuw te kunnen groeien. www.fedcaf.be
BELGISCHE BROUWERS Meer bier
De Belgische brouwers hebben in 2011 voor het eerst sinds jaren 1,6% meer bier verkocht op de binnenlandse markt. De verkoop in eigen land steeg tot 8,57 miljoen hectoliter. De verkoopsstijging is merkwaardig gezien de marktomstandigheden. Er was niet bepaald een goede zomer, uitzonderlijke sportevenementen bleven uit door de slechte prestaties in Europese voetbaltornooien en de economische omstandigheden waren ook niet bepaald rooskleurig. Verder werd het rookverbod ingevoerd. Trappistenbieren en abdijbieren zouden het alvast goed hebben gedaan. www.beerparadise.be
C event Op zaterdag 28 april van 12 tot 24u. en op zondag 29 april van 11 tot 21u. heeft in de Brabanthal te Leuven het jaarlijkse Zythos Bier Festival plaats. De nieuwe locatie ligt op een tiental minuten van het station van Leuven en beschikt ook over ruime parkeerfaciliteiten. Je kan er meer dan 300 bieren proeven, smullen in de foodcorner en langs de biershop gaan. www.zbf.be
|6|
Brouwerij Haacht heeft zijn luxepils Adler volledig gerestyled. Adler bestaat al sinds de jaren vijftig en werd gecreëerd in een periode dat de Dortmund e r- l a g e g i s tingsbieren uitermate populair waren in België. Het bier heeft een verfijnd aroma met een lichtzoetig palet en een lichtjes droogbitterige toets op de achtergrond. Op die manier combineert het de volle smaak van de iets zwaardere speciaalbieren met de doordrinkbaarheid en het dorstlessende karakter van pilsbieren. Die karakteristieken werden behouden in de licht gewijzigde receptuur waarbij het alcoholgehalte werd verlaagd van 6,5 vol.% naar 6 vol.%. Hierdoor is Adler iets meer doordrinkbaar geworden en kan het bier zich voluit positioneren als een degustatief pilsbier. Gelijktijdig werd het merkbeeld gerestyled en ruimde de Duitse adelaar plaats voor een gestyleerd zilverkleurig logo van een adelaar met gespreide vleugels en uitgestoken klauwen op een zwarte achtergrond. De groene longneck-fes werd behouden. Het hoge fluitglas werd vervangen door een origineel licht gebogen rechtopstaand glas, dat tevens de gespreide vleugels van de adelaar symboliseert. Het glas zet het nieuwe, abstracte adelaarslogo in de kijker en vermeldt voluit de merknaam Adler met de ondertitel Premium Luxus Beer. www.brouwerijhaacht.be
RIDDERSCHAP VAN DE ROERSTOK Nieuwe ridders
Tijdens het recente Gambrinusfeest van de Ridderschap van de Roerstok der Brouwers, voor de gelegenheid gehouden bij Palm Breweries, werden tal van personen geëerd ter wille van hun inzet voor de brouwerijen. Bij de jonge ridders waren dat Matthias Toye (Palm Breweries), Elisabeth Schraepen (AB Inbev),
Bram Vaerewyck, Jay Strubbe en Nicolas Soenen (Duvel Moortgat), Gert Christiaens (Oud Beersel), Pierre Etienne (Chimay). Verder werden nieuwe ridders van recht opgenomen: Cees-Jan Adema (Nederlandse Brouwers), Olivier Lameris (Palm Nederland), Jan Adriaensens (Westmalle), Marco Passarella (SintBernardus), Kurt Harhuis (Bockor), Loebrecht Lievens (Alken-Maes), Xavier Pirlot (Chimay), Pierre Delcoigne (Brasserie des Légendes), Christophe De Clerck (AB Inbev), Frédéric Ambroise (Huyghe) en Hugues Van Poucke (Brasserie d’Ecaussinnes). Als ere-ridders werden de kaasaffineurs vader en zoon Michel en Frederic Van Tricht opgenomen. Tijdens dit evenement werd Charles Leclef (Het Anker) officieel aangesteld als de nieuwe Grootmeester van de Ridderschap van de Roerstok der Brouwers. Hij volgt daarbij Ann Suenaert op die zo’n 4,5 jaar deze rol vervulde. www.beerparadise.be
PRINCIPALE
Huisbier voor drie brasseries In brasserie Het Pakhuis in Gent werd het huisbier Principale voorgesteld. In samenwerking met brouwerij Van Steenberge uit Ertvelde ontwikkelde Dimitri De Cuyper een huisbier voor Het Pakhuis (Gent), Dock’s Cafe (Antwerpen) en La Quincaillerie (Brussel).
Deze hoppige, karaktervolle tripel met nagisting (8,2 vol.%) wordt aangeboden van het vat en in 75 cl.-fles. Principale wordt gepositioneerd als een dorstlessend en vlot toegankelijk doordrinkbier dat de maaltijd perfect kan vergezellen, maar dat het even goed waar maakt als een volwaardig degustatiebier. In Het Pakhuis in Gent tapte burgemeester Daniël Termont de eerste glazen Principale. www.pakhuis.be, www.quincaillerie.be, www. docks.be
CAFé revue | maart-april 2012
C news
DUVEL
Nieuwe Tripel Hop In 2008 en 2010 bracht Duvel een gelimiteerde editie van Duvel Tripel Hop uit.
steunt men de lokale economie en dat komt de hele regio ten goede. In de brochure vindt men inspiratie over wat men kan doen met lokale lekkernijen. Ze verwerken in een lekker streekgerecht, bijvoorbeeld. Maar ook een lokaal zoetigheidje als dessert of een streekbier als suggestiedrank maken indruk. Bezoekers vinden het ook leuk om streekproducten mee naar huis te nemen. Dus ideaal om ook een streekhoekje te integreren. www.straffestreek.be
AB INBEV
Innoveren en bijsturen
Aan de vraag van de vele bierliefhebbers om dit bier opnieuw te brouwen wordt nu een definitief gevolg gegeven. Uniek is dat dit bier elk jaar met een andere, derde hopvariëteit gaat gebrouwen worden. Voor de 2012-selectie werd gekozen voor de aromatische hopvariëteit Citra uit de Yakima Vallei uit de Amerikaanse staat Washington. “Het blijft fascinerend hoe je enkel met de pure basisgrondstoffen een heel brede en variërende complexiteit kan geven aan speciaalbieren. Elke hopvariëteit heeft zo zijn eigen intrinsieke karakteristieken, die zo bepalend zijn voor de smaak en het aroma van het bier. Zoals de druivensoort bepalend is voor het uniek karakter van een wijn, zijn de gebruikte hopvariëteiten dat evenzeer voor dit bier”, aldus brouwmeester Hedwig Neven. Net als bij de vorige edities van Tripel Hop, werd ook hier het zogenaamde “dry hopping” toegepast. www.duvel.be
VLA AMS-BR ABANT
Streekproducten promoten De vzw Streekproducten Vlaams-Brabant en de provincie Vlaams-Brabant organiseerden voor de eerste keer een exclusieve streekproductenbeurs. Tijdens de beurs werd de nieuwe streekproductenbrochure ‘Breng smaak naar uw zaak’ voor horeca- en logiesuitbaters gelanceerd. Wie streekproducten op de kaart zet, maakt een sterk statement dat zijn klanten of gasten zeker zullen waarderen. Bovendien
CAFé revue | maart-april 2012
Innovatie en zogenaamde ‘line extensions’ of nieuwe varianten binnen bestaande merken zijn de sleutel van de marktstrategie van AB InBev. Zo werden eerder onder ander Hoegaarden Rosée, Jupiler Tauro en Jupiler Force gelanceerd. Hoegaarden Rosée groeide vorig jaar met 7% maar kon de daling van het witbier op zich niet compenseren. De moutdrank Jupiler Force is evenwel geen succes geworden. De ‘bierlimonade’ wordt geherlanceerd met een aangepaste smaak: wat hoppiger, met citrus en zoeter. Verder komet er een nieuwe variant met de smaak van wijnappelsien. Ook wordt de positionering bijgesteld en wil men zich nog meer richten op ‘mannelijke kracht’. Verder wordt Jupiler Blue in een nieuw jasje gestoken en gaat het alcoholgehalte van Jupiler Tauro drastisch omlaag naar 6,2 vol.%, hopend om daarmee jonge twintigers aan te spreken. Hoegaarden brengt weldra een alcoholvrije Rosée uit, inspelend op Hoegaarden 0,0. In juni komt er ook een innovatieve Leffe uit. www.ab-inbev.be
MEDEDINGING
Geen prijsafspraak Er is geen reden om een onderzoek te voeren naar mogelijke prijsafspraken tussen AB Inbev en Alken-Maes, die bijna gelijktijdig de bierprijzen verhoogden. Die verhoging was het resultaat van een normale marktwerking, aldus de Belgische mededinginsautoriteit na informeel onderzoek. Minister van Economie Johan Vande Lanotte (sp.a) schakelde de Raad voor Mededinging eind vorig jaar in, nadat beide brouwers hadden aangekondigd bijna gelijktijdig hun prijzen voor de groothandel te verhogen. Die is nu van oordeel dat er geen sprake is van ongeoorloofde informatie-uitwisseling tussen beide brouwers. Dat Alken-Maes
AB InBev volgt, is volgens de autoriteit overigens niet abnormaal. www.economie.fgov.be
Carlsberg
niet langer gebotteld bij Alken-Maes Carlsberg wordt voor de Belgisch-Luxemburgse markt niet langer gebotteld bij Alken-Maes. De Deense biergroep wil de productie volledig in eigen beheer houden om een optimale kwaliteitsgarantie te kunnen waarborgen. Carlsberg voor de Belgisch-Luxemburgse markt wordt voortaan afgevuld in de Kronenbourg-vestiging in het Franse Obernai. Na de verkoop en opsplitsing van Scottish&Newcastle onder Heineken (waartoe Alken-Maes behoort) en Carlsberg maakt Kronenbourg immers deel uit van de Deense groep. “Dit jaar focussen wij met Carlsberg op twee globale horeca-campagnes”, geeft Igor Nowé aan. “Dit voorjaar spelen wij in op het veertiende Europese UEFA-voetbalkampioenschap met diverse acties in horeca-zaken die zich profileren als sportcafé. Met de tweede actie in het najaar sluiten wij opnieuw aan bij de vorige campagne waarmee de slogan ‘That calls for a Carlsberg’ werd geïntroduceerd. Iedereen herinnert zich ongetwijfeld het reclamespotje waarbij een koppeltje naar de bioscoop gaat en de twee overblijvende plaatsen inneemt in een zaal boordevol motorfreaks en bikers. Dat staaltje van durf werd beloond met een Carlsberg. Het filmpje werd reeds vijftien miljoen keer bekeken. Het is zo’n succes geworden dat wij, hierdoor geïnspireerd, een tweede, gelijkaardige actie plannen in het najaar”. “Verder voorzien wij in de tweede jaarhelft nog een initiatief rond Carlsberg Elephant. Met dit sterker lage gistingsbier willen wij ons sterker profileren tegenover de betere pilsdrinker. Ook zetten wij verder in op Kronenbourg 1664, en dat meer bepaald in internationaal gerichte horeca-zaken waar bieren en verfijnde maaltijden worden geserveerd. Je zal Kronenbourg 1664 bijgevolg eerder vinden in Ierse pubs en hotelbars of in horeca-zaken in een internationaal geöriënteerde omgeving”.
|7|
LokaAL en toeristisch verankerD Brouwerij Sint-Jozef uit Opitter C insight
Met de Herkenrode-abdijbieren verwierf de Limburgse Brouwerij Sint-Jozef naam en faam tot ver in het buitenland. Exportmarkten lonken maar een stevige lokale verankering blijft gewaarborgd. Sinds de jaren dertig is Brouwerij Sint-Jozef uit Opitter een vooraanstaande Limburgse pilsbrouwerij. Op jaarbasis wordt er zo’n 55.000 hl. bieren en frisdranken geproduceerd. Goed drie vierden van het eigen biervolume is pilsbier. De basis daarvoor werd gelegd in 1934-1935 wanneer Jaak Cornelissen een nieuwe brouwerij bouwt. In 1937 werd er de eerste Pax Pils (5,25 vol.%) gebrouwen, kort nadien gevolgd door de luxepils Ops-Ale (5,5 vol.%), die uitsluitend in flessen wordt verkocht. Doorheen de jaren diversifieerde brouwerij Sint-Jozef het aanbod. Zo volgden einde jaren tachtig Bosbier en Kriekenbier, twee fruitbieren op basis van lage gistingsbier. In samenspraak met brouwerij Martens uit Bocholt werd in 1993 Limburgse Witte gelanceerd, een ongefilterd tarwebier. Met Bokkereyer (6 vol.%) positioneerde de brouwerij zich in het segment van de amberkleurige degustatiebieren. Sint-Gummarus Dubbel (7 vol.%) en Sint-Gummarus Tripel (8 vol.%) worden gebrouwen voor het Openluchtmuseum te Bokrijk.
menwerken met de vzw Herkenrode ontving Herkenrode het label ‘Erkend Belgisch Abdijbier’. Die erkenning en de gouden medailles die wij in 2011 voor Herkenrode Tripel en Bruin behaalden op Monde Séléction hebben enorm bijgedragen tot de uitstraling”. “Ook voor export is het belangrijk dat wij onze klanten een erkend abdijbier kunnen voorstellen. Wij voeren nu al een drietal jaren uit naar Nederland, Duitsland, Frankrijk, Polen, Zwitserland, Japan en Rusland. Dit jaar verwachten wij veel van een pilootproject in China. Export is voor ons noodzakelijk om verder te kunnen groeien. De lokale markt is verzadigd voor pilsbier maar is ook te klein om te kunnen overleven met speciaalbieren”, geeft Jef Cornelissen jr. aan, er meteen aan toevoegend dat de brouwerij haar lokale verankering wil behouden en versterken.
Herkenrode creëert bekendheid
“Als een lokale nijverheid bevinden wij ons middenin de dorpskom. Na eerdere investeringen in bottelarij, uitbreiding van gisten lagercapaciteit en brouwerij hebben wij ingezet op renovatie en restauratie van onze gebouwen. Wij zijn gestart met het oude gemeentehuis, de ouderlijke woning en enkele oudere brouwerijgebouwen. Dit jaar ronden wij de renovatie af van de brouwzaal. De voorbije jaren hebben wij telkens zo’n 500.000 euro besteed aan een of andere renovatieproject”. Gelijktijdig renoveerde het stadsbestuur de dorpskom en gaf het die een nieuw elan met de ‘Kim Clijsters’-fontein op het pleintje voor de brouwerij. Ook wil men Opitter sterker profileren als bestemming voor daguitstappen. De Sint-Trudokerk met zijn retabel in bladgoud, de Pollismolen, het kasteelpark en het bosgebied hebben alvast aardig wat te bieden. “Als brouwerij kunnen wij daarin zeker een bijkomende rol spelen”, oppert Jef Cornelissen jr. “Wanneer mensen Opitter bezoeken en zij zien dat er een brouwerij is, dan willen zij die ook bezoeken en beleven. Die positief ingestelde nieuwsgierigheid willen wij benutten om onze brouwerij ook toeristisch op de kaart te zetten. In en nabij de dorpskom bevinden zich ook enkele mooie horeca-uitbatingen, waardoor het plaatje vrijwel compleet is voor een daguitstap”.
01 Met het Herkenrode-abdijbier verwierf Brouwerij Sint-Jozef nationale en internationale bekendheid. 02 Met de Kim Clijsters-fontein op de voorgrond schittert Brouwerij Sint-Jozef in de dorpskom van de Breese deelgemeente Opitter. 03 Jef Cornelissen jr. : “In de Monde Séléction behaalden wij meermaals gouden medailles voor onze inmiddels 75-jarige luxe pils Ops-Ale, die je gerust een ‘golden oldie’ mag noemen”. 01
“Een echt abdijbier ontbrak evenwel in het gamma. Drie jaar geleden is mijn vader gaan praten met de abdij van Herkenrode”, vertelt Jef Cornelissen jr. “In overleg met Robert Putman, voormalig brouwmeester bij Alken-Maes, hebben wij het Herkenrode-abdijbier ontwikkeld. In de aanvangsfase was er alleen een goudkleurige Herkenrode Tripel (7 vol.%) met hergisting op fles. Nadien volgde Herkenrode Dubbel (7 vol.%) op basis van gerstemout en geaffineerd met enkele aromatische hoppen. Omdat in de abdij van Herkenrode – die in 1182 werd gesticht – tot aan de Franse revolutie bier werd gebrouwen en wij sa02
03
Bierbeleving accentueren
Geert Van Lierde
C MORE www.brouwerijsintjozef.be
|8|
CAFé revue | maart-april 2012
Geberit DuoFresh
Heradem.
Geberit DuoFresh brengt welzijn in je toiletruimte. Dit innovatief, onzichtbaar Geberit systeem elimineert onaangename geuren in de wc-pot en is dus veel efficiënter dan eender welk ventilatiesysteem. De ingebouwde, vlot vervangbare actieve koolfilter zorgt voor frisse lucht. Via de ingebouwde houder laat men moeiteloos wc-blokjes in het reservoir glijden : is dit niet het neusje van de zalm ? Meer informatie over Geberit DuoFresh : www.geberit.be
GECERTIFICEERD BIERSCHENKER Volwaardig en hedendaags opleidingstraject voor horeca C SERVICE
Tien jaar na de stopzetting van de schenk- en tapcursussen van de Belgische Dienst voor de Serveerkunst van het Bier (BSB) blazen de Belgische Brouwers, Syntra Limburg, Institut wallon de Formation en Alternance et des Indépendants et des Petites et Moyennes Entreprises (IFAPME) en de gewestelijke horeca-federaties het initiatief nieuw leven in. Na enkele pilootprojecten komen er volwaardige opleidingstrajecten voor horeca-uitbaters en hun medewerkers. Na de stopzetting van de vroegere debietcursussen ondernamen diverse individuele brouwerijen uiteenlopende initiatieven, weliswaar met wisselend succes. Doorheen de jaren stelde men vast dat de professionaliteit van de horeca-uitbater en zijn medewerkers taande. De roep om een nieuw initiatief te nemen, weerklonk als maar luider. Vanuit de Syntra-zythologenopleiding in Limburg groeide de idee om een nieuwe BSB-cursus te organiseren. Liever dan de vroegere tapcursus opnieuw te organiseren, kozen Syntra en de Belgische Brouwers ervoor om een nieuwe, hedendaagse cursus op te zetten. Het voorbije decennium zijn er nieuwe tapconcepten en bierstijlen bijgekomen en is het belevingsaspect als maar belangrijker geworden. Een horeca-uitbater en zijn medewerkers moeten niet alleen een perfect glas bier kunnen serveren, zij moeten ook het verhaal erachter kunnen vertellen en klanten een stukje bierbeleving kunnen presenteren. Vernieuwende cursus Er werd dan ook een nieuwe, en vernieuwende cursus geschreven, boordevol nooit eerder in bierboeken en – en cursussen ge01
01 Opleiding van horeca-uitbaters en hun medewerkers is cruciaal want het kan 15 tot 20% meer bieromzet genereren.
| 10 |
publiceerde informatie. Na een bondige toelichting over de geschiedenis van het bier met een typisch Belgische invalshoek, de gebruikte grondstoffen en het brouwproces worden de bierstijlen voorgesteld volgens gistingswijze. Om dit theoretisch gedeelte zo bevattelijk als mogelijk te maken, werden talrijke foto’s en overzichtelijke schema’s geïntegreerd. Verder wordt uitgebreid ingegaan op kwaliteitszorg en hygiëne achter de toog, onderhoud van tapinstallaties en efficiënt voorraadbeheer. Een tweede praktisch luik omvat het tappen en schenken van bier. Daarin wordt bijvoorbeeld getoond hoe je een vat moet vervangen, hoe je de tapdruk moet instellen en hoe je glazen moet reinigen. Je verneemt er hoe doordrinkbieren en degustatiebieren met of zonder hergisting op fles moeten worden geschonken en hoe je een 75 cl. fles over meerdere glazen moet verdelen. De cursus wordt aangevuld met praktische bijlagen
De cursus ‘gecertificeerd bierschenker’ kan op drie verschillende wijzen worden georganiseerd. Via de sectorale opleidingsfondsen van de respectieve Horeca-federaties kan de cursus van 12 tot 14 uren gratis worden aangeboden aan iedereen die in de horeca is tewerkgesteld onder paritair comité 302. Een tweede mogelijkheid bestaat erin dat de cursus, al dan niet op vraag van een brouwerij, wordt georganiseerd voor horecauitbaters; in dat geval kan er een tegemoetkoming zijn via opleidingscheques of andere initiatieven. Een derde optie is een cursus op maat, waarbij een brouwerij kan vragen om de cursus te organiseren volgens hun voorkeuren. In laatstgenoemde situatie kan de lestijd worden aangepast en kunnen ook specifieke accenten worden gelegd met betrekking tot productpositionering. De cursussen worden georganiseerd op verschillende locaties waar de aangepaste infrastructuur beschikbaar is, zoals een leslokaal en een functionele tapinstallatie en toog. Dat kunnen erkende opleidingscentra zijn of aangepaste lokalen van een brouwerij of drankenhandel.
CAFé revue | maart-april 2012
Syntra Limburg
Horeca Vorming Vlaanderen en Syntra Limburg
Syntra Limburg is partner voor de organisatie van de BSBopleidingen van Horeca Vorming Vlaanderen. Daarnaast worden er door Syntra Limburg op aanvraag soms ook BSBopleidingen van één dag (8-9 uren) georganiseerd. Wie dergelijke cursus wil organiseren, betaalt dan de lesuren en de verplaatsingsvergoeding van de gastdocent evenals de kosten voor de syllabus. Omdat Syntra als opleidingscentrum is erkend voor de permanente vorming binnen de voedingsnijverheid zijn er diverse subsidiemogelijkheden aanwezig. 011 28 66 43, www.syntra-limburg.be
Horeca Vorming Vlaanderen en Syntra Limburg hebben een samenwerkingsproject gestart voor de nieuwe BSB-cursussen waarbij Horeca Vorming Vlaanderen de inschrijvingskosten van de opleiding draagt voor elke werknemer in de horecasector (Paritair Comité 302). Elke andere geïnteresseerde die niet valt onder dit paritair comité kan de tweedaagse opleiding bij Syntra volgen mits betaling. Opleiding van Horeca Vorming Vlaanderen zijn gepland in Hoelbeek (27 maart en 3 april), Antwerpen (4 juni en 11 juni), Hasselt (17 en 24 september), De Pinte (27 november en 4 december), Leuven (5 en 11 november), Brugge (29 november en 6 december), Antwerpen (29 november en 6 december). 02 513 64 84, www.horecavorming.be
(onder andere over het lezen van een etiket) en stappenplannen die tal van praktische handelingen nauwgezet beschrijven. Deelnemers aan de opleiding ‘gecertificeerd bierschenker’ krijgen een introductie op het proeven van bier en het combineren ervan bij de maaltijd. Verder wordt kort gewezen op de gezondheidsaspecten van bier en worden tientallen gebruiksklare tips gegeven om belevingsmomenten rond bier te creëren. Ook worden kelderkaarten, dagelijkse en wekelijkse checklisten en een veiligheidsfiche rond het gebruik van koolzuurgas voorzien; deze
steekkaarten kan je samen met de stappenplannen achter de toog of in de bierkelder bewaren. Op het einde van de opleiding volgt een examen, waarin een aandachtige cursist kan slagen zonder bijkomend studiewerk. Wie hierin slaagt, ontvangt een erkend certificaat van ‘gecertificeerd bierschenker’ met een geldigheidsduur van drie jaar. Geert Van Lierde
Grand Milano gaat over de tong De Noot in Olen C experience
Waar koffie een tiental jaar geleden nog een bijproduct was in de horeca, wordt er thans volop aandacht aan besteed. “Je moet koffie met de nodige zorgen omringen”, stelt Danny Orole van het muziekcafé De Noot in Olen. “Klanten moeten nadien kunnen rondvertellen dat zij bij jou een lekkere Grand Milano hebben gedronken”. Na eerder al het muziekcafé Het Oor, een Ierse pub en taverne Drei Fonteinen te hebben uitgebaat in Olen, startte Danny Orole einde vorig jaar De Noot op, vlakbij de E313-oprit Herentals-Oost. Waar voordien een restaurant was gevestigd, richtte hij een stijlvolle hedendaagse horecazaak in met een strak design, waarin warme grijstinten, wijnrood en zwart harmoniëren. Hoge en lage tafels wisselen mekaar af en muziek staat centraal. Vandaar de verwijzing naar de muzieknoot in de naamgeving, maar dat geldt even goed voor de notelaar op het terras. Muziek vormt ook de leidraad in een subtiele decoratie met enkele wijnrood gekleurde instrumenten aan de wand en verder wat foto’s van de ‘club van 27’, rock’n roll-artiesten die overleden op 27-jarige leeftijd. “Bedoeling is dat je hier overdag een snelle hap kan eten met aangename muziek op de achtergrond. ’s Avonds staat de muziek al eens wat luider, zij het dat klanten toch waarderen dat zij nog vlot met mekaar kunnen praten. Sporadisch organiseer ik al eens een thema-avond of een liveoptreden”, vertelt Danny Orole. Je verwacht het niet meteen in een muziekcafé, maar koffie scoort er goed. “Het is een vrij klassiek koffieaanbod. Daarvoor werk ik opnieuw samen met Miko waarvan ik de Grand Milano bestel via de drankenhandelaar. Een kwalitatief goede en perfect geserveerde koffie is echt wel belangrijk in de horeca. Tot een tiental
CAFé revue | maart-april 2012
jaar geleden was het eerder een bijproduct, nu zijn klanten ook kritisch over ‘hun’ koffie. ’s Namiddags komen er vaak senioren langs. Zij oordelen nauwgezet over Miko’s Grand Milano, maar het zijn ook de eersten die mond-aan-mond-reclame maken en zeggen dat je in De Noot een lekkere koffie kan krijgen. De verwenkoffie met wat extra’s errond zoals een glaasje chocola- Danny Orole: “Om een goede koffie te blijven demousse, wat advocaat, een roomsoesje of serveren, moet je ook luisteren naar de reacties wat Irish cream is een bijkomende, en veel van je klanten”. gevraagde troef”, geeft Danny Orole mee. “Wanneer je een goede koffie wil serveren, moet je de espressomachine niet alleen juist laten afstellen, dagelijks onderhouden en naar het crèmelaagje kijken. Je moet ook luisteren naar de reacties van je klanten”. GVL
C MORE www.grandmilanocoffee.com | www.mikocoffee.com | 11 |
caféRevueA3.indd 1
9/02/12 16:31
Duke of Antwerp Engeland aan de De Keyserlei C insight
Aan de Antwerpse De Keyserlei opende bijna een half jaar geleden Duke of Antwerp. Met een Britse Foot Guard met berenmuts naast de draaideur, obers met een tartan-giletje, met real ale en high tea op de kaart lijkt het of je net het Kanaal bent overgestoken, naar een authentieke gastro-pub op een Engels eiland aan de toekomstige wandelpromenade voor het Centraal Station. Ooit was hier de roemruchte Deense taverne Hans Christian Andersen gevestigd. De heraanleg van de De Keyserlei, die inmiddels volop wordt uitgevoerd, stimuleerde menig horeca-uitbater om zijn concept te herzien, ook al omdat de terrasjes in vraag werden gesteld. Antwerp Catering, dat in de buurt onder meer aanwezig is met Kelly’s Irish Pub en Beer Central, stelde op dat ogenblik het voortbestaan van de zaak in vraag. “Het concept van een Danish tavern was enigszins voorbijgestreefd”, opent Davy Verbeke, partner in Antwerp Catering. “Wij zagen ook hoe er volop werd geïnvesteerd, hoorden welke plannen anderen koesterden en zochten naar een concept om ons te onderscheiden in een gediversifieerd horecaaanbod. Er was een zekere voorliefde voor het Verenigd Koninkrijk en wij wilden ook niet uitsluitend focussen op restauratie. Het moest een leuk en tof concept worden waar je iets kunt drinken maar waar je even goed lekker en verfijnd kunt eten. Zo zijn wij terecht gekomen bij de Engelse gastro-pubs, een voor iedereen toegankelijke maar betere pub waar je een ‘pint’ Martin’s Real Ale kan drinken, kan nippen aan een Beefeater, een ‘high tea’-maaltijd kan nemen en waar je de Engelse sfeer ook letterlijk proeft”. Wie door de draaideur binnen stapt, staat meteen aan de overzijde van het Kanaal. Engelser kan haast niet. Een lange toog met geel koper omlijsting, grootse wandspiegels, glas-in-lood en Tiffanyarmaturen, een houten vloer en wat verderop een dicht ‘Engels’ vast-
Duke of Antwerp straalt de sfeer uit van een authentieke Engelse gastro-pub.
tapijt’, houten balustrades, zithoekjes, een lage toog. Hier ben je in het land van Darwin, Shakespeare, Nelson en de Queen. Londens interieur Voor het unieke interieur tekende Robin Bliault. “Wij hebben hierin aardig wat recuperatiemateriaal verwerkt en getracht om de stijlvolle Engelse pub zo goed als mogelijk te evenaren. De houten lambrisering achter de toog komt uit The Worshipful Company of Leathersellers, het voormalige gildenhuis van de leerlooiers dat stond op de plaats waar nu het Gherkin-kantoorgebouw staat in Londen. Waar nu de geslepen spiegels in de lambrisering staan, stonden voordien de deuren die toegang gaven tot de balzaal. De deuren hebben wij gedemonteerd, plat gelegd en gebruikt als frontpaneel voor de toog. De draaideur waarlangs je binnen komt werd door een Engelsman ontworpen voor de opera van Amsterdam. De lichtkoepel en de rechtopstaande tiffany-lampen werden door een Brits bedrijf gemaakt. Het typische anaglypta-behang, dat oogt als lederbehang, is eveneens kenmerkend voor Engelse pubs. Weet je dat zelfs het dik vasttapijt een Engelse stempel draagt, het is namelijk een overschot van het vasttapijt dat werd geweven voor het cruiseschip Queen Elisabeth 2”. Dit alles maakt van Duke of Antwerp een zeldzame en originele Engelse gastro-pub. Op zwart-wit plasmaschermen draaien Engelse televisiekanalen, foto’s en reclamebordjes aan de wand accentueren het Engelse karakter. Op de kaart prijken sausages, pies, finger sandwiches, cornish pastry, Martin’s Real Ale, single malt whisky’s en ‘high tea’. “Net zoals een Engelse gastro-pub is Duke of Antwerp een concept dat doorheen de dag volk trekt. Vanaf het ontbijt, over de middag met een uitgebreide ‘high tea’ en na de werktijd met gelegenheid om nog iets te drinken in afwachting van de trein huiswaarts of om nog even met gezin, vrienden of zakenrelaties wat te eten. In afwachting van de heraangelegde De Keyserlei, die ongetwijfeld de nieuwe Antwerpse horeca- en wandelpromenade wordt, noteren wij alvast aardig wat trouwe klanten. Voor menig bezoeker is Duke of Antwerp een stukje Engeland, een Brits eiland aan de De Keyserlei”, aldus nog Davy Verbeke. Geert Van Lierde Foto Jos Verhoogen
C MORE www.dukeofantwerp.be | 14 |
CAFé revue | maart-april 2012
‘Real ale’ koesteren en degusteren Martin’s introduceert authentieke pale ale C experience
Goed honderd jaar nadat John Martin de eerste ‘real ale’ invoerde in Antwerpen, kan er in Duke of Antwerp exclusief opnieuw een authentieke Engelse ‘real ale’ worden geproefd. De barrels worden gekoesterd in een koele ruimte en met mondjesmaat leeggetapt met behulp van een trekpomp, zonder toevoeging van koolzuurgas. ‘Real ale’ verwijst naar de originele Engelse cask ales, die op vat werden geconditioneerd met het oog op hergisting – door toevoeging van gist en suikers – en vervolgens voor klaring en dry-hopping. Na de Tweede Wereldoorlog rukte het ‘keg beer’ op, een gefilterd en gepasteuriseerd bier op vat waaraan koolzuurgas werd toegevoegd. Op dat ogenblik werd het traditionele ‘cask beer’ aanzien als ouderwets en voorbijgestreefd. Er werd volop gekozen voor het meer moderne ‘keg ale’ als een waardig, Brits alternatief op de succesvolle ‘lager beers’ of pilsbieren. Een tegenreactie bleef niet uit, want steeds meer consumenten ijverden voor een terugkeer naar het legendarische ‘cask beer’. De roep om een ‘natuurlijke’ ale kreeg in 1971 gestalte in de oprichting van CAMRA, wat staat voor Campaign for Real Ale, zeg maar de eerste bierconsumentenvereniging die de ‘real ale’ wou redden. Vanaf 1973 werd de term ‘real ale’ voorbehouden voor ‘cask conditioned ale’, bieren gebrouwen met natuurlijke ingrediënten, nagisting op vat en geserveerd zonder toevoeging van koolzuurgas. Ongefilterd en niet-gepasteuriseerd Hoewel Martin’s Real Ale refereert naar het oorspronkelijke bier dat door John Martin werd ingevoerd, is het fundamenteel verschillend van de huidige Martin’s Pale Ale (5,8 vol.%). De ‘real ale’ is eerst en vooral een ongefilterde en niet-gepasteuriseerde amberkleurige pale ale. De barrels waarin de ‘real ale’ wordt afgevuld, beschikken – naar het voorbeeld van oude houten vaten – over een bomgat bovenaan en een tapaansluiting vooraan. Voor de ‘real ale’ de brouwerij verlaat, worden suikers, een natuurlijk klaringsmiddel (de ‘finings’), een kleine hoeveelheid gist en verse hop toegevoegd via het bomgat. Door deze dry-hopping ontstaat een zacht en droogbitterig bier met een geraffineerde hopsmaak. Deze tiendaagse rijping op vat voltrekt zich in de brouwerij, in een tussen 8 en 12°C geacclimatiseerde kelder. Na deze kortstondige rijping worden de casks in een eerste fase ‘ontlucht’, de zogenaamde ‘venting’. Hierdoor kan het koolzuurgas, gevormd door de nagisting, ontsnappen. Vervolgens wordt de ‘cask conditioned ale’ verdeeld naar de pubs, zoals de Duke of Antwerp aan de De Keyserlei. Daar wordt het bier nauwgezet gevolgd door de keldermeester, die dagelijks keurt of de ‘real ale’ voldoende uitgeklaard is. Van zodra het bier helder is, kan de ‘real ale’ worden getapt. Oppompen zonder koolzuurgas Het tappen gebeurt zonder toevoeging van supplementair koolzuur-
CAFé revue | maart-april 2012
01
02 01 De vaatjes real ale rusten op kantelbare
gas. Het bier wordt vanuit de kelder met rekken zodat er geen ‘depot’ in de leidinspierkracht via een trekpomp opgepompt, gen komt en er ook geen bier verloren gaat. net zoals in een authentieke Engelse pub. Tijdens het tappen, kantelt het vat lichtjes opdat er geen ‘depot’ in de leidingen komt 02 Patrick Monnissen: “‘Real ale’ is een en opdat er geen bier verloren gaat. prachtig verhaal omdat het deel uit“Doordat er geen koolzuurgas wordt toemaakt van de biergeschiedenis”. gevoegd tijdens het tappen, is het bier meer verzadigd en krijg je ook geen opgeblazen maaggevoelen”, stipt Patrick Monnissen (Martin’s Finest Beer Selection) aan. “Omdat de ‘real ale’ een alcoholgehalte tussen 4 en 5 vol.% heeft, is het een perfect doordrinkbier dat in een ‘pint’ of ‘half pint’ kan worden gedronken. ‘Real ale’ is een prachtig verhaal omdat het deel uitmaakt van de biergeschiedenis. Gelijktijdig is het een heel delicaat verhaal omdat ‘real ale’ met de nodige zorgen moet worden omringd en gekoesterd. Daarom kunnen wij de Martin’s Real Ale alleen louter exclusief commercialiseren. Ook is het enorm belangrijk dat horeca-medewerkers het verhaal achter het bier kunnen toelichten en dat zij kunnen vertellen over ‘dry-hopping’, ‘venting’ en ‘fining’. Dit houdt eveneens in dat het bier enkel wordt vrijgegeven om te tappen wanneer het helder is. Het is dus perfect mogelijk dat wij moeten vertellen dat er even geen ‘real ale’ is omdat het bier nog niet voldoende uitgeklaard is. Bierliefhebbers die kiezen voor een ‘real ale’ hebben daar alleszins begrip voor. Zij gaan voor een kwalitatieve pale ale die hen een optimale bierbeleving schenkt”, aldus nog Patrick Monnissen. Geert Van Lierde Foto’s Jos Verhoogen
C MORE www.anthonymartin.be | 15 |
We beschikken over frisdrank van uitstekende kwaliteit Om van te genieten!
C Focus
Brouwers en limonadefabrikanten maken talrijke soorten frisdrank van uitstekende kwaliteit. Sommige ervan worden te vaak miskend, alhoewel ze al onze aandacht verdienen. Zijn ze te schuchter om buiten hun eigen streek te komen of willen ze met opzet binnen de eigen provincie(s) blijven? Bij ons wordt limonade en soda doorgaans geproduceerd op basis van natuurlijk mineraal water, dat uit de ondergrond gewonnen wordt, en fruitextracten. Dit aanbod fruitige drank sluit dikwijls aan bij een reeks mineraalwaters die geproduceerd worden door dezelfde bedrijven.
Onze regionale limonadefabrikanten verkopen hun producten In grote steden van het land staan op de kaart meer bekende (invaak door bemiddeling van de bierhandelaars die cafés bevoordustriële) producten, omdat de vraag ernaar groot is. Hun naam raden in dorpen en steden. Zo hebben caféhouders de mogelijkligt op ieders lippen, we zien ze dikwijls op TV en ze maken het heid om een grotere winst te maken, omdat deze frisdrank hen voorwerp uit van goed opgezette mediacampagnes. Jongeren beverkocht wordt tegen een concurrentiële prijs. Waarom? Omdat schouwen ze vooral als een referentie waar ze niet omheen kundeze artisanale bedrijven geen grote promotiecampagnes voeren, nen om in de mode te zijn. Ze bestellen die dan ook regelmatig het houden bij de mond in de cafés en tavernes die ze aan mond reclame door bezoeken. In grote steden van het land de plaatselijk leverancier, vertrouwen hebben in hun staan op de kaart meer Cijfers en trends goede faam, geen grote bekende (industriele) kosten willen maken voor Volgens FIEB – VIWF: “In het vervoer, enz. Maar, in 2010 verbruikten de Belgen producten, omdat de ieder geval, ze verdienen 1331,9 miljoen liter frisdrank, vraag ernaar groot is. vermeld te worden. wat een gemiddelde betekent van 125,5 liter per inwoner. De Belg blijft op de vierde plaats wat betreft de consumptie van limonade. Het verbruik van frisdrank gaat in stijgende lijn, met een stijging van 21,3% tussen 2000 en 2010. Deze vooruitgang is bijna volledig te danken aan de opkomst van de light versies. Het aandeel van het light verbruik steeg van 25% in 2002 tot à 28,9% in 2010.” Limonadefabrikanten en hun frisdrank Mineraal water – beschikbaar in drie versies – dient als basis voor de limonade die geproduceerd worden door Ordal uit Ranst. De natuurlijke fruitextracten en de plantaardige bestanddelen geven het aroma aan deze uitstekende drankjes. Het bedrijf brengt zes verschillende smaken die aanslaan. Naast deze collectie beschikt Ordal eveneens over twee light versies, namelijk Orange Fit en
| 16 |
CAFé revue | maart-april 2012
Agrum Fit. Ordal mag beschouwd worden als een plaatselijk producent, omdat men diens producten zelden aantreft buiten de eigen streek en omgeving. Léberg uit Roosdaal wordt beschouwd als een regionale limonadefabrikant, maar verkoopt evenwel zijn producten buiten zijn eigen sector. We hebben het water en de limonades van Léberg aangetroffen bij heel wat gemeenschapsrestaurants en in de distributie. De limonades worden geproduceerd op basis van natuurlijk mineraalwater van uitstekende kwaliteit, met een laag nitraat en zoutgehalte, en fruitextracten of fruitsap. Naast zijn klassieke collectie produceert Léberg ook een tonic en een cola. Een andere artisanale limonadeproducent is Distrival uit Erezée. Die brengt het water ‘Val d’Aisne’ dat als basis dient voor de verschillende artisanale frisdranken van de hand van zijn meester limonademaker. Distrival is een familiebedrijf van de 3de generatie. Het aanbod bestaat uit citron blanc, citron vert, orangeade en grenadine. De laatste nieuwkomer in het gamma is de cola, al even artisanaal als de limonades. Naast zijn bronwater, afkomstig van de bron Cristal en erkend door de Koninklijke Academie voor Geneeskunde, produceert de limonadefabrikant Cristal Monopole uit Aarschot natuurlijke limonades op basis van fruitextracten en het bronwater waarover het bedrijf beschikt. De producten worden geleverd aan hospitalen, rusthuizen en bierhandelaars. Deze laatste bevoorraden de cafés met de glazen versie van 20 cl. Het gamma frisdranken is niet erg uitgebreid: orange, citroen et citroen verrijkt met fruitextracten. De groep Schweppes-Orangina, uit Genval, heeft een aantal succesmerken, zowel in de horeca als in de distributie. Iedereen kent de flesjes van 20 cl met Schweppes Indian Tonic, Agrum’ (orange, pompelmoes, citron vert et mandarine), Lemon, Bitter Lemon die op de kaart van cafés prijken. Alvast keuze naar ieders smaak! Naast deze topreeks is de groep ook sterk aanwezig binnen de sector met Gini (bittere citroen) en Ricqlès (munt). De onvermijdelijke Orangina, in het welbekende buikige flesje, heeft sinds jaren een vaste plaats veroverd op de markt. Deze gashoudende drank bevat geen kunstmatige kleurstoffen. In het activiteitenverslag 2010 van Spadel, dat in de horeca aanwezig is met Spa Fruit Orange et Citron, staat te lezen: “Spa Fruit kende in 2010 een volumestijging, dank zij de vooruitgang van de PET flessen in de horeca, terwijl de glazen fles een daling kende van 10%.” Jean-Benoît Schrans, communicatiedirecteur bij Spadel, meldt als primeur: “We schrappen de huidige Spa Fruit Citron om die te vervangen door een limonade Spa Citron 100% natuurlijk. Ze bevat natuurlijk mineraalwater, natuurlijk citroensap en rietsuiker. Ik leg er de nadruk op dat ze geen kleurstoffen, kunstmatig aroma’s of bewaarmiddelen bevat. We zijn thans de enige die een frisdrank fabriceert en verdeelt van dergelijke kwaliteit, waarbij geen gebruik wordt gemaakt van kunstmatige ingrédiënten in de samenstelling. Spa Citron wordt op de markt gebracht vanaf einde maart begin april in de horeca sector en in de grootdistributie.” Andere brouwers en hun limonades en soda’s
Rombouts, in een nieuw jasje!
WWW.ROMBOUTS.COM
Naast zijn bieren die een ruime aanhang hebben op café bevoorraadt brouwerij Roman de cafés eveneens met haar limonades
CAFé revue | maart-april 2012
| 17 |
C Focus en soda’s – Cola en Cola Light – via het kanaal van de bierhandel. Een gemakkelijke oplossing voor de caféhouder die bier van dat merk verkoopt omdat hij slechts één enkele bestelbon moet opmaken. De flesjes van 20 cl bestaan in de versies citroen, orange, Lemon of ook nog Pamplina. Sinds verschillende jaren zijn er geen wijzigingen te melden in het aanbod voor de horeca exploitanten. Brouwerij Jupiler (InBev) produceert een bijzondere soda die gebrouwen wordt als bier. Alle ingrediënten zijn identiek zoals water, granen, gist en hop. Jupiler Force mag zich wel degelijk een natuurlijke softdrank noemen, omdat het alcoholgehalte 0% is en het geen kleurstoffen of bewaarmiddelen bevat. Deze drank is licht bruisend en bevat extracten van appelsap en citroen die zorgen voor een lichte bittere smaak. De brouwer richt zich tot een volwassen publiek en in het bijzonder dertigers van het mannelijk geslacht.
Basis voor de Val-frisdranken is Val Natuur, het natuurlijk mineraal water dat twee sterren in de wacht sleepte tijdens de voorbije ITQI Superior Taste Awards. Val loopt door een kilometerslange fijnkorrelige zandlaag en wordt zo op natuurlijke wijze gefilterd. De Val-bron bevindt zich op zo’n 150 meter onder het bedrijfsterrein van Haacht. Omdat Val slechts 400 mg/l. droogresten bevat, is het zwak mineraal houdend. Val is ook een zacht water dankzij zijn calciumgehalte van 6 mg/l. Naast Val Natuur is er Val Bruisend waaraan koolzuurgas wordt toegevoegd. Ten slotte biedt Brouwerij Haacht de horeca naast de twee Val-waters en zeven Val-frisdranken in de de nieuwe 20 cl.-fles. Enkel de sportdrank Val Sport is uitsluitend verkrijgbaar in blik. Het assortiment bestaat verder nog uit de Pepsi-cola’s en de Looza-fruitsappen.
Nieuwe design en nieuwe smaken bij Val
Coca-Cola lanceert Move to the Beat-campagne voor de Olympische Spelen van 2012 in London met de onthulling van Beat Wall, een gigantisch urban kunstwerk in de schaduw van het Olympisch Stadion in Oost-Londen. De Beat Wall stelt op grafische wijze voor hoe producer en Grammy-winnaar Mark Ronson sportgeluiden mixte met muziek. Hij werd daarbij geholpen door zangeres Katy B, die de tekst schreef en zong. Samen creëerden zij de song Anywhere in the World (het lied van CocaCola voor de campagne van de Olympische Spelen 2012) voor Move to the Beat. Hiermee wil Coca-Cola de Olympische Spelen en sport dichter bij tieners brengen door in te spelen op hun passie voor muziek en met de muzikale erfenis van Londen als inspiratiebron. De imposante Beat Wall is een urban kunstwerk dat geschilderd is door een collectief van internationaal gerenommeerde jonge kunstenaars. Het kunstwerk staat in Hackney (Oost-Londen), en is 25 meter breed en 10 meter hoog. Het werk toont hoe Mark Ronson de hele wereld rondreisde om inspiratie op te doen voor de song en zo heel wat jonge atleten ontmoette. Hij nam de geluiden van hun sport op en benaderde daarna hitzangeres Katy B, die voor de zang zorgde. Tegelijk met de onthulling van de Beat Wall lanceert Coca-Cola ook de Facebook app Track the Beat. Tevens start de tv-campagne met de Move to the Beat-spot, die tieners in Europa en de rest van de wereld toont waar het bij de Olympische Spelen van 2012 in Londen om draait. Track the Beat moedigt tieners aan om via Facebook ‘beats’ te verzamelen en zo toegang te krijgen tot exclusieve content en kans te maken op prachtige prijzen. Tieners die Track the Beat gebruiken via www.facebook.com/coca-cola, kunnen daar de beats ontdekken die deel uitmaken van de Move to the Beat-hymne. Ook kunnen ze op Facebook wall papers en screensavers met afbeeldingen van de muur downloaden.
Brouwerij Haacht heeft de Val-waters en –frisdranken, die exclusief in de horeca worden gepresenteerd, in een nieuw kleedje gestoken. Design en 20 cl-flessen werden aangepast. Het gamma werd uitgebreid met Val O’Free, een suikervrije sinaasfrisdrank, en de receptuur van Val Orange, Val Bitter Lemon en Val Agrumes werd verbeterd. Met Val O’Free plaatst brouwerij Haacht een suikervrije sinaasappellimonade naast de bestaande Val Orange. Voor Val O’Free wordt een iets hoger percentage sinaassap gebruikt waardoor de smaak ook wat voller is n er ook geen vervelende nasmaak is van kunstmatige zoetstoffen. Val O’Free werd ontwikkeld omdat steeds meer consumenten een suikervrije frisdrank willen proeven om gezondheidsredenen of om hun calorie-opname te beperken. Ook in de horeca neemt de vraag naar een suikervrije frisdrank toe en met Val O’Free wordt daaraan tegemoet gekomen. Verder kregen Val Agrumes en Val Bitter Lemon een nieuwe, verbeterde smaak. Bij Val Agrumes werden de kunstmatige zoetstoffen eruit gelaten. De meest opvallende vernieuwing is evenwel het nieuwe Valbeeldmerk met als ondertitel ‘bron van smaak-source de saveurs’. De strakke, gebogen zilveren lijn die de V 01 De ‘Move to the Beat’-wall van Val symboliseert de vallei of bron en van Coca-Cola in het Londe vreugde die je ervaart bij het ontdekdense district Hakney. – Foto ken en drinken van de Val-frisdranken. Coca-Cola
Coca-Cola gaat Olympisch
Robert Petit / Geert Van Lierde
C MORE www.ordal.be | www.leberg.be | www.distrival.be | www.cristalmonopole.be | www.schweppes.be | www.spadel.com | www.roman.be | www.jupiler.be | www.bavik.be | www.cocacola.be | www.haacht.com 01 | 18 |
CAFé revue | maart-april 2012
Trappistenbieren creëren ultieme bierbeleving
EERLIJKE AUTHENTICITEIT MET EEN VLEUGJE MYSTIEK C Focus
Trappistenbieren zijn razendpopulair in zoverre dat de vraag niet altijd kan worden beantwoord. Het sluitende verhaal van eerlijke authenticiteit, het zorgvuldig respecteren van een intensief brouw- en rijpingsproces om de kwaliteit geenszins in het gedrang te brengen en een vleugje mystiek bekoort steeds meer consumenten. De vraag naar trappistenbieren stijgt al enkele jaren. Zelfs in brouwerijen waar de jaarproductie lichtjes stijgt, blijft de vraag hoger dan het beschikbare volume. Maar, er is ook een meer doelgerichte vraag naar de sterkste of zwaarste varianten. De toenemende belangstelling voor tripels of zware gerstewijnen plaatst de brouwerijen voor een logistiek probleem. Deze bieren vergen immers een lange lagering en rijping, waardoor zij de beschikbare opslagcapaciteit langer benutten. Daarbij komt dat de monniken – volledig terecht – geen enkele toegeving willen doen aan die langere rijpingsperiode om de meer dan eens superieure en ongeëvenaarde kwaliteit van hun bieren te waarborgen. Uitzondering op de toenemende vraag naar sterkere bieren lijkt La Trappe. “Op de Nederlandse markt, onze thuismarkt, is er een verhoogde vraag naar Dubbel”, stelt Vic Jaenen (La Trappe). “Maar dat heeft wellicht te maken met de verminderde belangstelling voor abdijbieren. Op exportvlak, en dat ook in België, bevesti-
01
CAFé revue | maart-april 2012
02
gen wij de trend naar sterkere bieren zoals La Trappe Tripel en Quadrupel. Met onze Tripel spreken wij meer vrouwen aan omdat het bier iets zachter is dan de Belgische tripels. Sinds zowat anderhalf jaar neemt ook bij ons de vraag naar sterker bier toe, maar dankzij investeringen in bijkomende tanks is er opnieuw ruimte om te groeien”. Vraag is groter dan aanbod Toenemende vraag en achterliggende productiebeperkingen maken dat er niet zelden berichten verschijnen over enig tekort. “Hedendaagse consumenten zoeken veel meer dan vroeger naar authentieke, kwali-
01 Guido Bastiaensen (Westmalle): “Net zoals een goede restaurateur een mooi assortiment van betere wijnen aanbiedt, kan een goede horeca-uitbater als bierspecialist van elke biersoort enkele referenties aanbieden”. 02 Marc Beirens (Achel): “Hergisting is een specialisatie waarmee de trappistenbieren zich onderscheiden van de abdijbieren”, 03 Vital Streignard (Rochefort): “Kwaliteit primeert, ook wanneer dat kan leiden tot een productiebeperking omdat wij de rijpingstijd rigoureus respecteren”
03
| 19 |
01 Jos Timmermans (Chimay): “De uitbaters willen zich ook meer en meer onderscheiden en je ziet dat er ook meer aandacht besteed wordt aan uitleg”. 02 Vic Jaenen (La Trappe): “Eigenlijk hebben trappistenbieren gewoon een heerlijke marketing-mix die van nature uit aanwezig is”.
01
teitsvolle bieren met hogere belevingswaarden. Kortom, bieren die een echte en eerlijke traditie uitstralen”, merkt Guido Bastiaensen (Westmalle) op, daarin bijgetreden door de andere tafelgenoten. “Wij streven er evenwel altijd naar dat drankenhandelaars en cafés niet zonder Westmalle zitten. Gelukkig beseft de drankenhandel dat de vraag soms heel groot is. Door onze frequentie van bevoorrading aan te passen en door een reserve aan te leggen in de stille perioden kunnen wij de vraag beantwoorden. Maar, wij beseffen ook dat je elke liter maar éénmaal kan verkopen. Daarom proberen wij consequent te groeien met aandacht voor export, doch niet zonder de Belgische thuismarkt te verstoren”. “Chimay kan vandaag nog voldoen aan de vraag”, zegt Jos Timmermans. “De groei is het sterkste in export. De Belgische markt blijft positief en hier gaan we in de toekomst meer de accenten leggen op een kwalitatieve benadering van de markt door meer synergieen uit te werken tussen ons bier en onze kaas. Belangrijkste product blijft de Chimay blauw, ongeveer 60 % van ons volume. De Tripel kent de grootste stijging en profiteert mee van de tendens naar zware blonde bieren”. “De voorbije jaren is de productie in Rochefort lichtjes toegenomen”, geeft Vital Streignard aan. “In 2011 brouwden wij 28.000 hl., dit jaar worden er dat 30.000 hl. Het blijft een geleidelijke groei, volgens de inzichten van vader abt. Zonder grootschalige investeringen kunnen wij in de huidige brouwzaal nooit meer dan 40.000 hl. brouwen. De Belgische markt is en blijft prioritair”. “Voor Achel durft er al eens een tekort zijn”, geeft Marc Beirens aan. “Omdat wij meestal de tweede, derde of vierde trappist op de kaart zijn, speelt het voor ons iets minder. Met een jaarproductie van 4160 hl zijn wij een heel kleine speler. Export is bijgevolg heel beperkt”. “Voor La Trappe is Nederland uiteraard de belangrijkste markt, maar België is wel de voornaamste exportbestemming. Hoewel wij de uitvoer beperken, doen wij het goed in die landen waaraan wij prioriteit verlenen”, stelt Vic Jaenen. “De voorbije jaren is onze productie toegenomen, soms met zelfs 20%, weliswaar dankzij de plaatsing van bijkomende lagertanks. Vorig jaar verkochten wij 48.000 hl., dit jaar bereiken wij allicht de mijlpaal van 50.000 hl. en dat met een uiterst doorgedreven respect voor kwaliteitszorg”.
02
is een veel gestelde vraag in een commerciële wereld die wordt gedomineerd door de marketing. Het niet toegeven aan marketing-verwachtingen lijkt zelfs de meest succesvolle marketing voor deze bieren. “Eigenlijk is het gewoon een heerlijke marketing-mix die van nature uit aanwezig is voor trappistenbieren”, stelt Vic Jaenen. “Abdijbieren moeten die marketing-mix creëren. Hoe kan je nu als abdij een verhaal over bier vertellen wanneer er ter plaatse niet wordt gebrouwen”. “De laatste decennia hebben wij een sterk imago opgebouwd, weliswaar zonder dat de monniken daar echt mee bezig zijn”, geeft Guido Bastiaensen aan. “Consumenten weten dat trappistenbieren staan voor kwaliteit en zij weten even goed dat trappisten niet zoeken naar de laatste eurocent. Zij aanvaarden ook dat de markt even zonder zit, liever dan dat wij snel-snel zouden groeien”. “Trappistenbier is trappistenbier”, beklemtoont Vital Streignard. “Alle trappistenbrouwerijen koesteren hun doorgedreven kwaliteitszorg en klanten zijn zich daarvan bewust. Er is een verhoogde belangstelling voor de Rochefort 10, maar wij zullen geen enkele toegeving doen die de kwaliteit van ons trappistenbier in het gedrang kan brengen. Kwaliteit primeert, ook wanneer dat kan leiden tot een productiebeperking omdat wij de rijpingstijd rigoureus respecteren”. “Consumenten zoeken niet alleen naar kwaliteit, maar even goed naar het echte verhaal daarachter en naar de belevingswaarde rond een trappistenbier”, weet Jos Timmermans. “Je voelt ook aan de markt, uitbaters en consumenten , dat er meer en meer interesse is naar die waarden. Uiteindelijk is het succesverhaal van de trappistenbieren een verhaal waartoe alle trappistenbrouwerijen hebben bijgedragen”. “Het is even goed een verhaal van mensen die minder maar kwalitatief beter willen drinken”, vult Marc Beirens aan. “Voor 33 cl. is trappistenbier immers niet zoveel duurder dan 25 cl. pilsbier in de horeca. Wij danken het succes ook aan de media-aandacht voor trappistenbier in het algemeen, maar even zeer aan het mystieke dat erom heen hangt. Zelfs het tijdelijk niet kunnen beschikken over dat bier, verhoogt de meerwaarde ervan”. Trappist of …?
Non-marketing is de meest succesvolle marketing Waaraan danken die trappistenbieren hun ongeëvenaard succes? Het
| 20 |
Is de trappistenconsument merktrouw? Zeker en vast, maar hij staat open voor de verscheidenheid binnen het gediversifieerde segment van trappistenbieren. Wanneer hij moet overschakelen
CAFé revue | maart-april 2012
maar naar de geschiedenis, hoe zij zich destijds hebben gevestigd naar een abdijbier, dan is het veelal voor een niet-generiek merk. in afgelegen regio’s, hoe zij daar landbouwactiviteiten hebben op“Wie trappistenbier drinkt, kiest niet dadelijk voor een generiek gestart en hoe zij eigen producten hebben ontwikkeld. Zo heeft abdijbier”, weet Vic Jaenen. “Hij grijpt eerder naar een minder men doelbewust, ingegeven door die drang naar perfecte kwalibekend of premium abdijbier. Klanten weten dat trappisten geen teit, gekozen voor de moeilijke weg van bieren met hergisting”. sprookjes vertellen, en dat het gaat om een authentiek en waar ver“Hergisting kenmerkt onze kwaliteit. Daaraan tornen is ondenkhaal. Een bezoek aan La Trappe staaft hen daarin, ook al kunbaar. Wanneer wij de hergisting zouden afschaffen, boeten wij in nen zij het klooster niet bezoeken. Met 100.000 bezoekers per jaar aan onze authenticiteit”, merkt ook Vital Streignard op. kunnen wij dat menselijk verhaal meer dan ooit gestalte geven”. “Hergisting is een specialisatie waarmee de trappistenbieren zich “Hoewel men niet dadelijk naar een generiek abdijbier zal overonderscheiden van de abdijbieren”, zegt Marc Beirens. “Het is stappen, zijn het wel de abdijbieren geweest die de brug hebben veel gemakkelijker om het bier meteen af te vullen, dan wel te geslagen tussen pils en trappistenbier”, vult Guido Bastiaensen investeren in een wekenlange narijping in warme kamers om de aan, daarin bijgetreden door Jos Timmermans: “Onze consuhergisting op fles op te starten. Het betekent ook dat horecamenten zijn ook iets ouder, vanaf 30-35 jaar. Trappistenbieren uitbaters hun klanten moeten informeren overn een levend bier moeten het niet hebben van promoties om klanten aan te spremet nagisting op fles, het gistdepot en het lichtjes troebel kaken. Onze consumenten gaan eerder voor beleving”. rakter dat fundamenteel verschillend is van de koudetroebel die “Onze consument is bereid om ook wat meer uit te geven voor anderen nastreven”. zijn bier, en de kwaliteit daarvan”, vervolgt Vic Jaenen. “Je zal die “Horeca-uitbaters die zich toeleggen op speciaalbieren, en trapbereidheid om wat meer uit te geven ook terugvinden in de anpistenbieren in het bijzonder, zijn echte vaklui die voluit kiezen dere voedingsaankopen van die klant. Evenzo zie je dat de horecavoor kwaliteitszorg”, geeft Vital Streignard mee. “Vanuit dat uitbater die trappistenbieren op de kaart zet ook diegene is die oogpunt zijn café-uitbaters focust op oude geuzen of een diversiteit aan Toenemende vraag die met ons samenwerken whisky’s”. eerder lokale ambassadeurs “Ik denk dat je zelfs een ander cliënteel aanen achterliggende van onze bieren. Dikwijls trekt door te focussen op trappisten en oude productiebeperkingen presenteren zij trappist met geuze”, zegt Jos Timmermans. “Je spreekt er eerder de meerwaardezoeker mee aan”. maken dat er niet zelden wat trappistenkaas erbij wat de beleving alleen maar ten “Trappistenbier heeft een heel trouw cliberichten verschijnen goed komt”. ënteel”, stelt Vital Streignard. “Wanneer “Die stelling gaat zonder een bepaald trappistenbier niet voorradig over enig tekort.. meer op voor de meeste is, kiezen zij eerder voor een andere trapuitbaters die trappistenbiepist, zoals een Rochefort 6, dan wel over ren serveren”, treedt Jos Timmermans bij. “De uitbaters willen te stappen naar een abdijbier. Het zoeken naar kwaliteit en naar zich ook meer en meer onderscheiden en je ziet dat er ook meer een ultieme bierbeleving dankzij het achterliggende verhaal priaandacht besteed wordt aan uitleg en hiermee worden deze als meert bij hen. Bierliefhebbers weten dat de monniken nooit een een specialist beschouwd door de consument. Een niet te ontoegeving zullen doen die op een of andere manier de kwaliteit derschatten gegeven daar hij dagelijks ook misverstanden kan van het bier in het gedrang kan brengen”. uitklaren en de juiste informatie kan geven”. “Naast de cafés die ernaar streven om meerdere trappisten aanbieHergisting kenmerkt kwaliteit den, zijn er steeds meer zaken die slechts één trappist op de kaart hebben staan maar die dat bier zodanig verzorgen dat zij er een heel “Doorheen de geschiedenis hebben de monniken nooit voor de trouw cliënteel hebben mee opgebouwd”, geeft Marc Beirens aan. gemakkelijkste weg gekozen”, stipt Guido Bastiaensen aan. “Kijk
Brabant: 016 29 33 44 Limburg & Antwerpen: 089 620 300 AdCafeRevue186x85_12.indd 1
CAFé revue | maart-april 2012
16/02/12 10:30
| 21 |
Exclusief met vatenbier en 75 cl. Maar trappistenbrouwerijen verkopen geen vatenbier, klinkt het enigszins verwonderlijk. “Wanneer er een vraag naar vatenbier komt, evalueren wij nauwgezet het vakmanschap van de uitbater en de wijze waarop hij trappistenbier koestert”, geeft Guido Bastiaensen aan. “Hij moet echt een toegevoegde waarde kunnen bieden wanneer hij Westmalle van het vat wil schenken. Omdat onze productie beperkt is, is exclusiviteit de enige optie om het vatenbier in de markt te zetten. Net zoals een goede restaurateur een mooi assortiment van betere wijnen uit de betere wijnlanden aanbiedt, kan een goede horeca-uitbater als bierspecialist van elke biersoort enkele referenties aanbieden en dat ook van trappistenbieren”. “Chimay heeft een gelijkaardige politiek voor vatenbier”, treedt Jos Timmermans bij. “In zo’n honderdvijftig zaken zitten wij op de tapkraan met Chimay Tripel en daarvoor streven wij een zekere exclusiviteit na. De zaken worden zorgvuldig geselecteerd, maar dat doen wij ook voor uitbatingen die Chimay als bier van de maand willen presenteren. Naast het vatenbier als exclusiviteit diversfiëren wij ook met 75 cl.-flessen Chimay, onder meer ten aanzien van horeca-uitbaters die werken rond bier en gastronomie. Maar wij moeten erkennen dat het een moeilijk verhaal is, en dat food-pairing in restaurants en brasseries alleen scoort wanneer je kan rekenen op uiterst gemotiveerde uitbaters”.
“De 75 cl.- en 1,5 l.-flessen Rochefort die wij beperkt afvullen, vinden hun weg in de markt, en dat ook in beperkte mate op de export”, geeft Vital Streignard aan. “Naar de toekomst is het niet uitgesloten dat wij iets meer 75cl.-flessen afvullen zodat wij hen niet alleen in de eindejaarsperiode maar doorheen het jaar kunnen aanbieden”. Een buitenbeentje in exclusiviteit is La Trappe met zijn Quadrupel Oak Aged, een bier dat gedurende enkele maanden rijpt in houten vaten van wijnen en sterke dranken. “Hiermee zetten wij La Trappe nog eens op een ander manier in de kijker”, vertelt Vic Jaenen. “Daarnaast is La Trappe Puur, een bio-bier op de Nederlandse markt, dat in België beperkt wordt verdeeld omdat de houdbaarheidsdatum vrij kort is. Initiatieven zoals Oak Aged en Puur stimuleren alleszins de verkoop”. Geert Van Lierde Foto’s Jos Verhoogen
C MORE www.abbaye-rochefort.be | www.achelsekluis.org | www.chimay.be | www.latrappe.nl | www.orval.be | www.trappistwestmalle.be | www.weynants.be
Nieuwe trappistenbieren? Trappistenbier uit Mont des Cats, Zundert, Oostenrijk, de Verenigde Staten. Wordt de exclusiviteit van de zes Belgische en één Nederlandse trappistenbrouwerij aangetast? Dat abdijen starten met een eigen brouwerij is niet nieuw, omdat het een belangrijke bron van inkomsten is wanneer andere inkomsten achterwege blijven. In eigen land begon de Achelse Sint-Benedictusabdij in 1998 met een huisbrouwerij met twee bieren (5 vol.%) die uitsluitend ter plaatse geconsumeerd konden worden. Drie jaar later werd daar Achel 8-flessenbier aan toegevoegd zodat men het jaar rond bier kon verkopen. Evenzo is het een traditie dat trappistenabdijen mekaar helpen, ook voor het opstarten en uitbaten van een eigen brouwerij. Deze onderlinge solidariteit was er ook toen Chimay door het Franse Mont des Cats (Katsberg) werd gevraagd om een ‘eigen’ bier te brouwen. Toen bekend werd dat Mont des Cats werd gebrouwen door Chimay rezen er meteen vragen rond de authenticiteit van het bier. Mont des Cats is bij uitbreiding dan wel een trappistenbier, maar omdat het niet wordt gebrouwen binnen de abdijmuren voert het geen logo ‘Authentic Trappist Product’. Een moeilijk en verwarrend verhaal? Of toch niet, want de geschiedenis herhaalt zich in zekere zin. “Wereldwijd zijn er zo’n 160 trappisFrancis de Harenne (Orval): “De tenkloosters en de producten die herkomst ervan maakt niet uit, wel de zij vervaardigen, zijn trappistencultuur en de filosofie erachter”.
| 22 |
producten”, verduidelijkt Francis de Harenne (Orval), tevens woordvoerder van de Internationale Vereniging Trappist. “Enkelen onder hen hadden een certificaat nodig om hun authenticiteit te staven. In de jaren ’50 was de Benedictijnerabdij van Maredsous de eerste die een abdijbier onder licentie liet brouwen buiten de abdijmuren. In de daaropvolgende jaren zijn velen gevolgd en zo is abdijbier een generieke naam geworden. Gelukkig was er de rechtspraak uit 1963 die bepaalde dat de benaming trappistenbier alleen gebruikt mocht worden voor bieren van trappistenabdijen” In de jaren ’90 rees er een probleem rond La Trappe toen er binnen de NV Koningshoeven een commerciële samenwerking met Bavaria werd gestart. Naam, recepten en logo bleven eigendom van de abdij. “De Internationale Vereniging Trappist oordeelde toen streng ter wille van de criteria die zijn vooropgesteld voor ‘Authentic Trappist Product’, namelijk gebrouwen binnen de abdijmuren, onder controle van de abdijgemeenschap en ten voordele van de abdijgemeenschap en bijhorende sociale projecten. Nadien werd het standpunt herzien en werd La Trappe wel erkend. Anno 2012 spelen andere aspecten mee. Vooreerst zijn de kloostergemeenschappen niet meer zo groot als vroeger en zoeken zij volop middelen om te overleven. Achel koos overigens voor een kleinschalige brouwerij omdat andere inkomsten uitbleven. Wij zien ook dat relatieve schaarste steeds mee speelt in de authenticiteit, evenals de locatie in niet-industriezones. Doorgaans gaat het om beperkte productievolumes, waarbij het voor de consument belangrijk is dat enige authenticiteit is gewaarborgd. Hij weet dat Mont des Cats wordt gebrouwen bij Chimay maar hij aanvaardt dat ook omdat het totaalbeeld klopt. Bovendien is de verkoop van Mont des Cats strikt beperkt. Ook moeten wij ons realiseren dat trappistenbier geen bierstijl is, dan wel een eigennaam. Wel gaat het meestal om hogegistingsbieren met hergisting op fles maar een technische omschrijving van trappistenbier bestaat niet. Het kan dus perfect worden gebrouwen door trappistenabdijen in Oostenrijk, Zuid-Afrika of Californië. De herkomst ervan maakt niet uit, wel de cultuur en de filosofie erachter”, aldus nog Francis de Harenne.
CAFé revue | maart-april 2012
100% LIPTON ICE TEA
ZERO SUGAR LIPTON ICE TEA. DRINK POSITIVE