Miejska Biblioteka Publiczna w Słupsku - Ewa Białek dla seniorów

Ewa Białek dla seniorów Od książki do e-booka…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

historia książki… (w zasobach internetu)

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

Są... książki - na podobieństwo okien otwierających się z ciemności na jasny świat.

Książki takie dają oddech płucom, światło oczom, siłę sercom i dłoniom Paweł Hertz

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

3

Okresy… …książki rękopiśmiennej (do 1500r.)

…książki drukowanej (po 1500r.)

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

4

okres książki rękopiśmiennej starożytność…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

Rysunki naskalne (petroglify)

najstarsze petroglify mają 10 - 12 tys. lat Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

6

Pismo klinowe

pismo klinowe, Sumerowie Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

7

Pismo klinowe - przybory

pismo klinowe, Sumerowie Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

8

Pismo hieroglificzne

hieroglify, Egipt Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

9

Pismo hieroglificzne – papirus

papirus - materiał pisarski otrzymywany z tzw. trzciny papirusowej Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

10

Pismo hieroglificzne – przybory

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

11

Tabliczki woskowe

starożytna Grecja Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

12

okres książki rękopiśmiennej średniowiecze…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

Pergamin – materiał pisarski

pergamin wyrabiany był ze skór zwierzęcych Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

14

Kodeks – nowa forma książki

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

15

Iluminacja (łac. illuminare - rozświetlać)

iluminacja – ręcznie wykonane zdobnictwo książkowe w postaci ozdobnych linii, inicjałów Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

16

Biblioteki klasztorne

pisaniem tekstu, a raczej kopiowaniem i powielaniem, zajmowali się głównie duchowni Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

17

Benedyktyńska praca…

…ręcznym przepisywaniem ksiąg zajmowali się benedyktyni, była to praca długa i męcząca Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

18

Od deski do deski…

…dawniej oprawy książek nie były papierowe, lecz robione z desek Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

19

okres książki drukowanej…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

Wynalezienie druku • Gutenberg stosował znane w Europie czcionki drewniane, metalowe, posługiwał się także czcionkami glinianymi.

• Zaprojektował własną wersję prasy drukarskiej na wzór znanych pras introligatorskich.

• W 1448r. założył w Moguncji drukarnię.

• W 1455r. ukazała się drukiem tzw. Biblia Gutenberga, której jeden egzemplarz można oglądać w muzeum diecezjalnym w Pelplinie.

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

21

Ruchoma czcionka

Gutenberg jest uważany za wynalazcę ruchomej czcionki Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

22

Książka drukowana maszynowo

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

23

dziś…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

Wirtualne biblioteki

bibliotekacyfrowa.eu Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

25

Audiobooki…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

26

E-booki…

telefon

czytnik komputer Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

27

e-seniorzy – pisarze, poeci…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

Książka to duchowy testament, jaki przekazuje jedno pokolenie drugiemu Aleksander Hercen

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

29

E-seniorzy – kim są?

Franciszek Kobryńczuk

Eligiusz Dymowski

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

30

E-seniorzy – kim są?

Andrzej Brzezina Winiarski

Lesław Falecki

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

31

E-seniorzy – kim są?

Teresa Boguszewska

Ryszard Opara

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

32

E-seniorzy – kim są?

• • • • • •

Anatol Borowik Anna Zajączkowska Jacek Paryła Andrzej Majewski Jan Krzysztof Misiuk …

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

33

Konferencja… …poświęcona roli książek dla dzieci i młodzieży inspirowanych antykiem odbyła się w dniach 23-26 maja 2013r. na Uniwersytecie Warszawskim. W artykułach przedstawianych podczas konferencji znalazły swoje miejsce wiersze prof. Franciszka Kobryńczuka (rocznik 1929). Od kilku lat aktywnie wspomagam jego działania w sieci. Autor artykułu (student UW) dotarł do wierszy dzięki prowadzonej przeze mnie stronie internetowej www.ewa.bicom.pl/wierszedzieci oraz wymianie informacji z autorem wierszy, w której pośredniczyłam.

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

34

spotkania z seniorami…

(MBP w Słupsku)

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

MBP w Słupsku

Przyjechali z Dalekiej Krainy.

Zostawili ukochany kraj, kraj ojczysty, kraj poleski.

Zostawili pola, łąki ziemię.

Zostawili dom rodzinny.

Przyjechali w kraj nieznany i obcy.

Przyjechali z walizkami i maszyną do szycia, pamiątką rodzinną.

Przyjechali.

Lecz tu łza cisnęła się w oczy.

Serce mdlało i kołatało.

Lecz potem odżyło…

„Nowa ojczyzna” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

36

MBP w Słupsku

To było dawno temu, gdy marzenia się spełniały.

Gdy dziecięcy uśmiech był codzienny i gdy radość zaglądała.

Odkrywała nieznane miejsca, chodząc po zakątkach miasta Słupska. Nagle nieopodal rzeki zobaczyła mur wysoki z czerwonej cegły. Gdy go przekroczyła urzekła ją wielka cisza i błogi spokój. Gdy spojrzała w górę zobaczyła niebo błękitne a pod stopami bujna trawę i kwiaty nieznane.

Tu kiedyś był kościół św. Mikołaja i klasztor Norbertanek.

Teraz siostry zakonne śpią w ciszy i w spokoju. I czuwają nad nimi nie diabły lecz anioły.

Teraz zamiast kwiatów i traw rosną księgi te znane i mniej znane. I czekają, aż czułe dłonie je otworzą i pochłoną.

„Dziecięce wędrówki” - Krystyna Chrząstowska

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

37

MBP w Słupsku

Codziennie otacza mnie mur średniowieczny z czerwonej cegły. Tu wypełniała go kiedyś tylko cisza i modlitwa, spokój i poświęcenie.

Gdy siedzę i spojrzę w niebo widzę lśniące niebo i błysk słońca wpadający do wnętrz. Gdy patrzę przez okno widzę dzikie kaczki płynące po rzece.

A naokoło widzę książki patrzące i cierpliwe czekające. A gdy je otworzę wchodzę do krainy myśli, wiedzy i mądrości. Urzeknie nas ich druk misterny, czcionka i kolor.

Może czasami odwiedzą nas siostry zakonne ubrane w habity.

I pożegna nas książka pisana gotykiem i cyrylicą.

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

„Książka” - Krystyna Chrząstowska 38

…przy Grodzkiej

Siostry zakonne już nie krążą tu w habitach.

A codzienna modlitwa i wzniosłe śpiewy opuściły stare mury. Tu więc książka, myśl i wiedza nam króluje wszędzie a przy półkach bacznym wzrokiem nasz czytelnik wyszukuje swoje skarby. I ten starszy, i młodszy, i najmłodszy. Tu więc każdy swą przygodę przeżyć może.

Oczaruje tych najmłodszych kolorowy świat ich bajek, baśni, opowiastek. Już nie będzie straszyć Zła Macocha, Wilk czy Baba – Jaga, bo zwycięży dobroć, miłość, poświęcenie. A „Kaczorek Gapciorek” i „Zajączek Szaraczek” rozweselą wszystkie dzieci.

Tych starszych oczaruje może powieść. Czy to historyczna, fantastyczna, satyryczna. A może powieść grozy czy romans.

„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

39

…przy Garncarskiej

A może wybierzemy się na Marsa czy inne planety. Może chcemy poznać prawo Newtona, prawa fizyki czy atom. Sięgnijmy po literaturę popularnonaukową.

A może chcemy cofnąć się w czasie i stąpać po starożytnych uliczkach Rzymu, podziwiać Forum Romanum czy dzieła Michała Anioła. A może wrócić do czasów średniowiecznych i zachwyci nas styl gotycki, wzniosłe katedry i kościoły. A może Renesans, Barok, wiek XX i XXI. A może historia Polski. Sięgnijmy po książki o Mieszku I i jego czasach czy historię najnowszą, współczesną.

Może wybierzemy się w podróż tą bliższą i tą dalszą. Sięgnijmy po literaturę podróżniczą. Tu możemy cały świat objechać, że aż głowa boli.

„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

40

…przy Grodzkiej

A gdy się zmęczymy kuchnię odwiedźmy polską i tą obcą. Tu w książkach kucharskich czekają nas światowe przepisy i przysmaki, że aż ślinka leci.

Czeka nas też muzyka poważna – klasyczna i ta współczesna. Posłuchajmy koncertów od Bacha po symfonie Beethovena. A może urzeknie nas Requiem Mozarta, a może mazurki i etiudy Chopina. A może muzyka współczesna. Rock, pop. Czy chcemy Boba Dylana, czy Bitelsów, a może „dziwny jest ten świat” Czesława Niemena. A może wzruszy nas „Polesia czar” i „czerwone maki na Monte Cassino”.

„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

41

…przy Garncarskiej

A może znajdziemy myśli i słowa Dostojewskiego „Gdyby sędzia był sprawiedliwy/ Być może zbrodniarz nie byłby winny” czy Gomeza Davili – kolumbijskiego myśliciela: „Poezja choćby była klasyczna czy współczesna - jest romantyczna” albo „Kto usiłuje postawić straż w przesmykach swej duszy powinien nauczyć się żyć wśród skał”. Czy słowa Szekspira: „Gwałtownych uciech i koniec gwałtowny/ Są one na kształt prochu zatlonego/ Co wystrzeliwszy gaśnie”.

A może między kartami książki znajdziemy obrazek święty. A na nim słowa siostry zakonnej „Moim niebem będzie czynić dobro na Ziemi”.

„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

42

Kraina Marzeń

Idę dzisiaj do Krainy Marzeń.

Moja kraina jest pełna radości.

Nie ma w niej smutku, nienawiści, obojętności Bo jest moją krainą.

Ta kraina jest we mnie.

Z nią rosłam, marzyłam, dojrzewałam.

Moja kraina jest cicha, pachnąca wiatrem i pyłkiem z kwiatów.

Tu wszystko jest kojące.

Kolorowe motyle gładzą moje oczy a śpiew ptaków ucisza moje serce.

Moja Kraino bądź we mnie…

„Kraina Marzeń” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

43

Źródła https://commons.wikimedia.org/ http://www.wsp.krakow.pl/whk/ http://www.mbp.slupsk.pl/

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs

44

Ewa Białek dla seniorów Dziękuję za uwagę…

Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs