Koolhoven & Simons present
Vietnam Madness
PLATOON Oliver Stone, 1986
JACOB’S LADDER Adrian Lyne, 1990
DONDERDAG 12 MEI 20.00 - DE BALIE, AMSTERDAM
Cinema Egzotik 2009 –2019
Inhoud
Cinema Egzotik 2009-2019
2
The best show in town Gawie Keyser
4
Er kwam zóveel bijzonders voorbij Tien jaar Cinema Egzotik door de ogen van Ruud Satijn 6
8
Waar keken we naar? Statistiek
Interview met Martin Koolhoven en Ronald Simons Ivo Schmetz 10
Night of Hajo Hajo de Boer
13
14
Tien jaar Cinema Egzotik Films, credits & posters
Index 96 Credits 94
3
The best show in town
Gawie Keyser
Cinema Egzotik 2009-2019
4
The best show in town — een decennium lang was dat Cinema Egzotik. Avonden van double bills gepresenteerd door Martin Koolhoven en Ronald Simons. Zelf typeerden ze de titels die ze ver toonden als ‘genrefilms’ of ‘pareltjes uit de kroch ten van de populaire cinema’. Maar zonder uit zondering ging het om zoveel meer. Met het buite nissige programma, in 2009 beginnende met Enzo G. Castellari’s Street Law (1974) en Inglorious Bastards (1978), braken ze het geijkte denken in de filmcultuur in Nederland open en lieten ze zien dat de kunstvorm nooit gebonden kan zijn aan grenzen. Ik heb me vaak afgevraagd of ze zich wel goed realiseerden wat ze aan het doen waren — hoe belangrijk dat was. Op de avonden ondervonden wij Egzotik- discipelen vooral één ding aan den lijve, en dat was hartstocht. Ik bedoel, hoe kun je anders dan via emotie waarmaken dat Octopussy (1983) de beste Bond-film ooit is? Dat is precies wat Kool hoven deed tijdens een Egzotik-avond getiteld Spy Night. Hij was er zo van overtuigd! Kijk dan, die set pieces: nét Indiana Jones, man! Zijn betoog was zo aanstekelijk dat we na vijf minuten dachten, nou, misschien heeft hij wel gelijk. Zo opgepept door authentieke passie een film binnengaan — wát een ervaring. Maar het was niet alleen emotie. Koolhoven en Simons zijn slimme jongens die hun gevoel over bepaalde films in hun praatjes via het denken vorm konden geven. Weinigen kennen bijvoorbeeld de spaghettiwestern zo goed als Koolhoven. Zijn uitleg over de artistieke waarde van Sergio Corbucci’s Django (1966) of Keoma (1976) van Castellari waren behalve enthousiasmerend ook inhoudelijk. Dat mondde uit in nog specifiekere avonden, bij voorbeeld Night of the Zapata Western, met A Bullet for the General (1966) en The Big Gundown (1966) en Koolhoven die uitweidde over de subversieve politieke boodschappen vervat in de films van respectievelijk Damiano Damiani en Sergio Sollima. Om duidelijk te zijn: voor een college moest je ergens anders zijn dan op Cinema Egzotik. Maar doorgaans had je het gevoel dat hier veel meer te halen viel dan een avondje bios. Soms was de combinatie van de dubbele vertoning en de locatie alleen al betekenisvol, zoals toen ze tijdelijk
esitueerd waren in de mekka van intellectueel g Nederland, debatcentrum De Balie te Amsterdam, waar ze Cannibal Holocaust en Cannibal Apocalypse, allebei uit 1980, draaiden. Alsof dat niet genoeg was, vervolgden ze met edities rond David Cronen berg en Dario Argento. Het gekke was: niemand keek ervan op. Althans, niet openlijk. Het hek was van de dam: het was blijkbaar normaal dat body horror naast de politieke documentaire, stapel programmering bij De Balie, kon bestaan. De logische volgende stap was het filmmuseum Eye, waar Koolhoven en Simons Egzotik presenteerden totdat het doek begin 2019 viel. Aldus drukten ze hun stempel op de film cultuur. Onder de bezoekers waren door de jaren heen veel jongeren, vaak studenten van de Film academie die in hun colleges te horen krijgen dat cinema een kunstvorm is met een canon bestaande uit de usual suspects uit de Europese ‘arthouse’ en de gouden tijdperken van Hollywood. Koolhoven en Simons vertelden een ander verhaal. Dat pro blematiseerde het idee van een canon: film noir, oké, maar dan óók bijvoorbeeld twee films uit 1997, David Lynch’ Lost Highway en Jonathan Mostows schitterende Breakdown; klassiek Hollywood, prima, maar dan met de meester John Carpenter als boegbeeld, dankjewel. Dít verhaal inspireerde een jongere generatie. Ik kan het weten — mijn zoon zat vaak samen met collega-studenten naast mij in de zaal. Door de geschiedenis van de Egzotik- programmering heen bladerend probeer ik mijn favoriete avond te kiezen. Dat lukt niet. Vanaf de Balie-avonden tot het einde wilde ik er eigenlijk altijd bij zijn, ongeacht de titels. Ik voelde de tinte ling van vroeger, toen er nog geen algoritmen bestonden en je blind naar de bioscoop ging waar je je hartstocht de vrije teugel kon laten. Omdat je dat simpelweg nodig had om te kunnen leven. Wat ga ik het missen: het wilde Cinema Egzotik.
5
‘Er kwam zóveel bijzonders voorbij’
De meest trouwe bezoeker van tien jaar Cinema Egzotik is zonder enige twijfel filmmaker Ruud Satijn. Van de ruim honderd avonden heeft Ruud er minimaal negentig bijgewoond, altijd knus naast Ronald en Martin gezeten. We vroegen hem een favoriete film te kiezen uit al die filmavonden.
Tien jaar Cinema Egzotik door de ogen van Ruud Satijn
Enzo G. Castellari, Inglorious Bastards (1978)
Cinema Egzotik 2009-2019
6
Het beste aan Egzotik is al die jaren de combi Simons/Koolhoven zelf geweest. Ik had het geluk vaak naast of tussen de mannen te zitten. Ronald vaak glunderend, Martin luid, door de film heen, roepend en met zijn armen zwaaiend. En dan gaven ze ook nog gloedvolle introducties bij de films. Maar toch was het zeker geen feestje van de organisatoren alleen. Er kwamen prachtige en/ of obscure maar vooral “o ja die was geweldig” films voorbij. Je zou verwachten dat het nog wat drukker zou zijn dan het was. Nu waren er, naast mijzelf, natuurlijk ook andere vaste gasten. Gawie Keyser, met wie ik ooit heftig discussieerde over Sofia Coppola, terwijl we het eigenlijk heel erg met elkaar eens waren, bijvoorbeeld (Gawie is dit vergeten). Hij nam in het kader van een goede opvoeding altijd zijn kinderen mee. En Dave Schram met familie, die na elke film, gezeten op de eerste rij “wat een film zeg, jongens” uitriep. Voor, tussen en vooral na de films hangend aan de bar, met voorpret en nabespreken. Dat alles is eigenlijk nauwelijks veranderd sinds Egzotik van de Overtoom via de Balie naar Eye ging. Wat verder fietsen, naar Noord, maar dat bleek een minder grote ramp dan ik van tevoren gedacht had. Maar goed, de meest memorabele avonden, die vroeg Ronald mij te beschrijven. En dat is lastig, want er kwam zóveel bijzonders voorbij. Misschien dan maar de films die vroeger veel voor mij betekenden maar waarvan ik vergeten was hoe goed ze eigenlijk zijn: Do the right thing, de eerste film die Martin en ik samen, naast elkaar zittend, in de bioscoop zagen, in Sittard in 1989. En een van de laatste Egzotikfilms, The Deer Hunter. Ik kan niet eens beginnen te beschrijven hoe goed ik die film bij herzien vond. Zo kan ik nog 10 of 15 titels noemen, maar ik zeg First Blood. Nooit gedacht dat ik die film nog eens op het grote doek zou kunnen zien. Niet voldoende een klassieker, past waarschijnlijk niet in een retro spectief, maar toch te zien dankzij Egzotik. En dat is precies wat al die wonderschone avonden voor mij betekend hebben: dat soort films uit de vergetelheid halen.
7
Waar keken we naar? We vertoonden
2
4
4
22
62
73
19
17
2
1970
1980
1990
2000
2010
films uit de onderstaande decennia. In totaal 203 films. Zowel 1986 als 1987 kwamen het vaakst langs: met tien films.
De drie best bezochte avonden: 1 Suspiria & Opera 20 april 2017 2 Aliens & Terminator 2: Judgment Day 15 april 2015 3 Jodorowsky’s Dune & Dune 16 april 2014 En de drie slechtst bezochte: 1 Bride of Frankenstein & Human Nature 1 augustus 2015 2 Harry, un Ami Qui Vous Veut du Bien & La Sconosciuta 8 december 2011 3 Children of Men & After the Fall of New York 6 september 2013
1930
1940
Cinema Egzotik 2009-2019
1950
1960
8
Verdeling filmgenres
E
I T C 9A
3
17 WESTERN
18 DRAMA
14 THRILLER
9
‘Cinema Egzotik moet voelen als een filmavondje bij Koolhoven en Simons op de bank met een biertje en een bakkie chips’ Interview Martin Koolhoven en Ronald Simons
Martin Koolhoven, Hajo de Boer en Ronald Simons
Cinema Egzotik 2009-2019
10
Cinema Egzotik is het cultprogramma van regis seur Martin Koolhoven en Ronald Simons (Eye- programmeur en hoofdredacteur The Cult Corner), dat inmiddels vijf jaar bestaat. Maandelijks presen teren zij uit de EYE-collectie opgediepte rariteiten en onderschatte genrejuweeltjes uit de film geschiedenis. De hoofdfilms worden altijd voorzien van inleidingen en toepasselijke trailers. Amster dam Alternative sprak met Martin en Ronald over het programma van Egzotik en andere zaken. Wanneer zijn jullie begonnen met Egzotik? Ronald: In de OT301 op de Overtoom program meerde ik jaren geleden een maandelijkse double bill cultavond met films als For Your Height Only, Near Dark en Star Crash. Martin nam op een gegeven moment contact met me op en vroeg of hij eens per drie maanden mee mocht doen, zo ontstond ‘De Keuze van Koolhoven’. Martin vroeg ontwerper Hajo de Boer om maandelijks een affiche te maken, en we zijn nu nog steeds een team met z’n drieën. Martin: Mij frustreerde het dat genrefilms in Nederland vaak niet serieus genomen werden. Daarom wilde ik ze laten zien aan vrienden en collega’s. Dat is dus uit de hand gelopen. Ronald: De eerste ‘Keuze van Koolhoven’ was trouwens op 25 januari 2009 met twee films van Enzo Castellari, een van onze lievelings regisseurs. Martin: Ik heb zelfs een van mijn zoontjes naar hem vernoemd. Ronald: Twee jaar later sloten we ons pro gramma in de OT301 af met Keoma (1976), weder om een film van Castellari. Een paar maanden later werden we gevraagd om onze double bill op 35mm te programmeren in De Balie. We hebben toen de titel Cinema Egzotik gekozen. Egzotik is Turks voor buitenissig. In april 2011 begonnen we met een double bill van Brian De Palma. Vanaf de opening van Eye (2012) zijn we maandelijks daar gaan programmeren. Vanwaar de overstap van de OT301 naar De Balie en later naar Eye? Past het alternatieve en kleinschalige van de OT301 niet beter bij jullie films? Ronald: Eye heeft niet alleen de mogelijkheid
om 16mm, 35mm en 70mm te vertonen, maar heeft ook een filmarchief van 40.000 titels, dus daar kunnen we al onze genrejuweeltjes uit plukken. Mochten ze een must have niet in het archief hebben, dan halen we die uit het buitenland, zoals we dat onlangs deden met They Call Me Trinity met Bud Spencer. Martin: Ik vond het vooral frustrerend dat we op de Overtoom de films niet écht konden ver tonen zoals ze bedoeld zijn: op 35mm. Hoe cool is het om sommige films die je alleen op een gare VHS-scan hebt gezien nu op glorieus en chique 35mm te zien? Wat maakt Egzotik zo bijzonder? Ronald: Zoals gezegd: films horen op het grote doek, en liefst in 16mm, 35mm en 70mm (op celluloid). We proberen in ons programma ‘oude’ films op te nemen die we zelf nog graag op het witte doek willen zien. Dat kan een miskend meesterwerk zijn als Body Double (1984) of een guilty pleasure die we vroeger hebben gezien en nu in de spotlights zetten. Martin: Het is ook bijzonder dat we altijd een double bill hebben. Ronald: Cinema Egzotik is de enige vaste double bill filmavond op 35mm in Nederland. Ook zijn we de enige filmavond die vooraf oude trailers vertoond in de sfeer van het thema van de avond. Aanstaande maart hebben we bijvoorbeeld Revenge Night met Ms. 45 en Sympathy for Mister Vengeance, en vooraf vertonen we de 35mm trailers van De Maagdenbron (1959), Straw Dogs (1971), Cape Fear (1991) en Old Boy (2003). Onze smaak ligt sterk bij genrefilms met een eigen smoel. Dat gaat van film noirs uit de jaren veertig via zombiefilms uit de jaren zeventig naar thrillers uit de jaren negentig. Genredefiniërende regisseurs als Mario Bava, Brian De Palma, John Carpenter, Sam Peckinpah, Dario Argento, John Millius, Walter Hill en Sergio Corbucci zijn grote helden en hun werk is in ieder geval al (vaker) langs geweest. Martin: Het is elke keer weer een uitdaging om een goede combinatie te vinden want het is belangrijk is dat er een link is tussen de films en dat de tweede goed aansluit bij de eerste.
11
Jullie voorzien de films altijd van een persoonlijke inleiding. Dat lijkt me ook iets wat jullie programma vrij uniek maakt in Nederland. Waarom doen jullie dat? Ronald: Cinema Egzotik moet voelen als film avondje bij Koolhoven en Simons op de bank met een biertje en een bakkie chips. Wij vertellen voor af waarom we de films hebben geprogrammeerd en geven daarbij wat buitenissige nerdfeitjes om de films in filmhistorisch perspectief of binnen hun specifieke genre of oeuvre te plaatsen. Martin: Ik wil gewoon graag vertellen waar om iets bijzonder is. Ik ben uiteindelijk gewoon een filmdominee. Ronald: Beide films leiden we in voorafgaand aan de film. We hebben geen vaste formule, maar bedenken steeds twee films binnen een bepaald genre, thema of van dezelfde regisseur of scena rist. Je ziet pas tijdens het kijken van de tweede film hoe de wisselwerking precies verloopt, dat kun je nooit helemaal van te voren uitstippelen. Het kan op vele niveaus zijn: script, montage, mise-enscene of nog simpeler: je ziet een acteur opgroeien tijdens een avond. Ontstaan er dan ook gesprekken of discussies of is het echt een monoloog? Ronald: Iedereen mag roepen wat hij wil. De zaal zit überhaupt vol met filmnerds die het allemaal beter denken te weten. Maar wij zitten natuurlijk bovenop die apenrots. We zijn gepokt en gemazeld en kunnen wel tegen een stootje. Wat vinden jullie van het film aanbod in Amsterdam? Ronald: Amsterdam heeft een zeer groot aanbod van bioscopen en filmtheaters die naast reguliere programmering van premièretitels ook bijzondere programmering brengen. Variërend van retrospectieven tot filmfestivals tot single screenings met Q&A’s met interessante makers. Daarnaast zijn er ook underground filmavonden waar vanaf dvd of blu-ray bijzondere films worden vertoond. Maar hoe meer, hoe beter natuurlijk. Films op groot doek kijken met je vrienden is toch het leukste wat er is. Besteden jullie trouwens ook aandacht aan Nederlandse speelfilms? Cinema Egzotik 2009-2019
Ronald: We hebben de afgelopen drie jaar een speciale editie van Cinema Egzotik gepresen teerd op het Nederlands Filmfestival in Utrecht met films als De Mantel der Liefde, Andy, Bloed en Blond Haar en de Belgisch/Nederlandse misdaad parel Wildschut. De Nederlandse film loopt niet over van de genrefilms, dat is jammer. Het aantal Nederlandse science-fiction of fantasyfilms is bijvoorbeeld op een paar handen te tellen helaas. Maar we vertonen ze dus wel jaarlijks. Hoe kiezen jullie de films voor jullie programma? Zijn er bepaalde criteria? Ronald: We gooien steeds opnieuw al onze wensen op tafel en gaan dan samen puzzelen om tot een droomdoube-bill te komen. Vaak vechten we allebei voor één van de titels van de avond totdat de ander overstag gaat. Martin: Ik ben gelukkig de sterkste, dat helpt.
Eerder gepubliceerd in Amsterdam Alternative, copyright Ivo Schmetz (2017)
12
Night of Hajo Hajo de Boer
Toch niet voor niets geleefd; er heeft een editie van Cinema Egzotik onder de titel ‘Night of Hajo’ plaatsgevonden. Ik zou wel gek zijn als ik de kans om daar nog één keer de aandacht op te vestigen aan me voorbij zou laten gaan. Op 21 augustus 2015 werden Bride of Frankenstein (1935, James Whale) en Human Nature (2001, Michel Gondry) vertoond. Ik wilde heel graag twee films naar een scenario van Charlie Kaufman, maar daar dachten Ronald en Martin kennelijk anders over:
11 augustus 2015 15:05 Van: Ronald Simons Aan: Hajo de Boer, Martin Koolhoven Hajo. Je hebt beide films niet gezien volgende week, maar ik vind het wel cool als je iets gaat zeggen. Is het een plan dat Martin iets vertelt over het begin van onze samenwerking en dat hij jou effe naar voren haalt en dat je iets vertelt over Bride of Frankenstein en Human Nature, je persoonlijke filmsmaak, Cinema Egzotik, Ajax, je vakantieplannen, consumptiebonnetjes, terrorisme of de bierfiets? Lijkt me wel een goed plan.
Niet alleen was het SAIL en waren er deejays bij de ADAM Toren, het was daarnaast een schitterende zomeravond en het bruiste als nooit tevoren aan de Noordelijke IJ-oevers. Voor zo’n avond is het woord ‘zwoel’ uitgevonden. Mooie mensen flaneer den over de boulevard en op het water dobberden ontelbare bootjes. Het terras van Eye met een koude pils erbij (of ‘biri’, zoals Ronald zou zeggen), een aangenamere plek was ondenkbaar. Niemand in Amsterdam haalde het dan ook in zijn hoofd om in een verduisterde zaal te gaan zitten. Behalve Martin, Ronald en ik. En nog drie of vier wereld vreemde, sociaal geïsoleerde filmliefhebbers. Martin oreerde ondanks de matige opkomst langer en diepgravender dan ooit. Zó lang dat ik mijn zorgvuldig voorbereide voordracht maar in mijn achterzak liet zitten. Na de pauze was er (behalve wij drieën) nog één filmliefhebber over. Hij zweeg en hij zat ergens achterin de zaal, en we kenden zijn naam niet, maar hij keek samen met ons naar Human Nature. Ja mensen, ook dát is Cinema Egzotik. Het is niet alleen glitter en glamour dat de klok slaat, het is óók – op een avond dat iedereen iets beters te doen heeft – tóch je plicht als voorvechter voor de genrefilm vervullen. Night of Hajo. Een ode aan die ene échte filmlief hebber. Filmliefhebber, wie je ook was: het is niet onopgemerkt gebleven.
Oh, het is volgende week SAIL en er zijn deejays bij de ADAM Toren, dus het kan erg druk worden, dus ga een half uurtje eerder weg van huis. Jij vooral, Martin! Groet, Ronald
13
The ner lt Cu Cor ts: n e pres
Inglorious Bastards (1978) Street Law (1974) by
De Keuze van
Enzo G. Castellari
0
january 25th - 20:3
o, including Membership 4 eur
both movies.
vertoom 301
o Cinema OT301,
THE ROAD WARRIOR (1981)
2009 De Keuze van Koolhoven
14
2009
De Keuze van Koolhoven in OT301 Enzo G. Castellari Night Inglorious Bastards (1978) Street Law (1974)
Omdat Martin had gezien dat Ronald filmavonden organiseerde in de bioscoopzaal van de oude Amsterdamse Filmacademie op de Overtoom, nam hij contact op. Dat wilde hij ook wel. Al jarenlang droomde hij er van films te laten zien op een groot doek aan vrienden en mensen waar hij mee werkte. De eerste avond werd natuurlijk een avond met twee films van cultfavoriet Enzo G. Castellari, naar wie Martin een zoontje vernoemde. Omdat Tarantino er aan zat te komen met Inglourious Bastards koos hij voor de idioot vermakelijke oorlogsfilm die daar aan ten grondslag lag en zijn favoriete Italiaanse vigilante-film als afsluiter. Inglorious Bastards is een wat late Italiaanse variant op The Dirty Dozen, en Street Law kwam toen Italië in navolging van films als French Connection, Dirty Harry en Death Wish eindelijk een opvolger voor de spaghettiwestern vond: de poliziottesco. Dit keer speelde Franco Nero geen cop, maar een Bezorgde Burger. Met geniale slow-motionscènes. Inglorious Bastards (1978) Enzo G. Castellari Bo Svenson, Peter Hooten & Fred Williamson 99 minuten
Street Law (1974) Enzo G. Castellari Franco Nero, Giancarlo Prete & Barbara Bach 105 minuten
George Miller Night The Road Warrior (1981) Babe: Pig in the City (1998) Omdat we bang waren dat niemand zou komen als we de tweede film gewoon op de poster zouden zetten, kozen we er voor het mysterieus te houden. De tweede Mad Max-film ging er in als koek, maar toen Martin de tweede film inleidde en er in de zaal langzaam het besef begon te komen welke film men te zien zou krijgen, werd er lacherig en vol ongeloof gereageerd. Na afloop was er bij iedereen wel het besef dat Babe: Pig in the City een groot meesterwerk is en George Miller wellicht de twee beste sequels ooit gemaakt heeft. The Road Warrior (1981) George Miller Mel Gibson, Bruce Spence & Michael Preston 95 minuten
Babe: Pig in the City (1998) George Miller Magda Szubanski, Elizabeth Daily & Mickey Rooney 97 minuten
Jack Palance Nigh Panic in the Streets (1950) The Mercenary (1968) Elia Kazan is een van de beste regisseurs als het gaat om mise-en-scène en de film noir Panic in the Streets is daar geen uitzondering in. Sowieso een fantastische combi natuurlijk, een pestepide mie en de onderwereld. Jack Palance is geweldig in de film en hij is de link naar de tweede: The Mercenary, een heerlijke spaghettiwestern, van die andere Sergio met (wederom) genrefavoriet Franco Nero. De show wordt echter gestolen door Tony Musante. Panic in the Streets (1950) Elia Kazan Jack Palance, Richard Widmark & Barbara Bel Geddes 95 minuten
The Mercenary (1968) Sergio Corbucci Jack Palance, Franco Nero & Tony Musante 110 minuten
15
2010
De Keuze van Koolhoven in OT301 The Night of Harry Kümel
Trippy Dystopian Futures
Daughters of Darkness (1971) Malpertuis (1971)
Zardoz (1974) Hell Comes to Frogtown (1988)
Wat een jaar was 1971 voor Harry Kümel. Zijn debuut (Monsieur Hawarden, 1969) had hem niet gebracht wat hij gehoopt had, maar met de vampierenfilm Daughters of Darkness had hij een internationaal succesje te pakken en met Malpertuis draaide hij in het hoofdprogramma van Cannes. Weliswaar niet gemonteerd zoals hij wilde, maar dat zette hij later recht. Die (Nederlandstalige) versie draaiden we. Harry kwam over van België naar OT301 en werd vooraf aan de tand gevoeld door zijn ex-leerling Martin Koolhoven. Over werken met Orson Welles, Delphine Seyrig en scenario schrijver Jean Ferry, over hoe geïnteresseerd hij nu is in karakters en waar échte cinema aan moet voldoen. Het was trouwens minstens even leuk aan de bar na de films.
Er was nog wat gezeik over of er nu wel of niet ‘free drugs’ op de poster mocht, want daarmee zouden we zeven jaar gevangenis riskeren. Maar we hadden die MDMA en joints niet voor niks gekocht natuurlijk. In de bioscoopzaal werd roken gedoogd, dus jointjes waren al eens eerder rond gegaan, maar MDMA was nieuw. Het zat opmerke lijk vol en de sfeer zat er goed in. We hadden twee films uitgekozen waarvan we dachten dat ze beter zouden zijn met drugs op: het trippy Zardoz met Sean Connery in ridicule outfit en het even eens postapocalyptische Hell Comes to Frog Town, de film waarvan ex-worstelaar ‘Rowdy’ Roddy Piper nooit wilde toegeven dat het zijn debuut was. Hadjar Benmiloud maakte opnames voor de radio, maar was blijkbaar zo stoned dat er niks bruik baars op de recorder gekomen was. Het was een gedenkwaardige avond.
Daughters of Darkness (1971) Harry Kümel Delphine Seyrig, John Karlen & Danielle Ouimet 87 minuten
2010
De Keuze van Koolhoven
Malpertuis (1971) Harry Kümel Orson Welles, Susan Hampshire & Michel Bouquet 125 minuten
Zardoz (1974) John Boorman Sean Connery, Charlotte Rampling & Sara Kestelman 105 minuten
Hell Comes to Frogtown (1988) Donald G. Jackson, R.J. Kizer Julius LeFlore, Nicholas Worth & Roddy Piper 87 minuten
16
The ner Cult Cor s: n e s pre t
Zardoz (1974) (John Boorman)
Frogtown (1988) Hell Comes to& R.J . Kizer) (Donald G. Jackson
13 april - 20:00 (bar open 19:30)
Cinema OT301,1 overtoom 30 17
february 15th
2010
De Keuze van Koolhoven
18
Sholay (1975) Het mooie aan de beste Bollywoodfilms is dat ze zo’n beetje elk mogelijk genre combineren. Ze duren uren en werkelijk iedere potentiële doel groep wordt aangesproken. Sholay is een van de grootste Indiase klassiekers en combineert actie, musical, komedie, western, thriller, gevan genisdrama, dans, romantiek en het misdaadgen re. Met een vleugje campy homo-erotiek. Sholay (1975) Ramesh Sippy Sanjeev Kumar, Dharmendra & Amitabh Bachchan 198 minuten
Violent Seventies Gang Night Assault on Precinct 13 (1976) The Warriors (1979) Twee nasty gang movies op een avond, wat wil je nog meer? John Carpenter is in optimale vorm in de film die niet zijn doorbraak was, maar de lief hebbers wel attendeerde op zijn uitzonderlijke talent. De tweede film van de avond werd geregis seerd door Walter Hill en stond model voor heel veel rip-offs. Het is de eerste film van Walter Hill in dit boek, maar zeker niet laatste. Walter Hill zou uitgroeien tot de ongekroonde koning van Cinema Egzotik. Assault on Precinct 13 (1976) John Carpenter Austin Stoker, Darwin Joston & Laurie Zimmer 97 minuten
The Warriors (1979) Walter Hill Michael Beck, James Remar & Dorsey Wright 97 minuten
19
Italian Crime Night
Fernando di Leo Night
Revolver (1973) Milano Odia: La polizia non può sparare (1974)
Milano Calibro 9 (1972) Il Boss (1973)
Sergio Sollima is de derde Sergio in de hiërarchie der Sergio’s, maar mag er verdorie zijn. Zij die de 70s nog bewust hebben meegemaakt kennen hem vooral van de TV-serie Sandokan, maar hij heeft een aantal uitstekende films gemaakt. Een daarvan is Revolver, een soort crime-versie van de western Face to Face (die we later in Egzotik zouden draaien). Fabio Testi en Oliver Reed zijn een spec taculair duo en met name Reed (blijkbaar continu dronken op de set) spat van het doek. Milano Odia (Almost Human) is samen met Assault on Precinct 13 en het Babe-vervolg de enige film die we later nog een keer vertoonden toen we op 35mm konden gaan draaien. A nasty piece of work.
Fernando di Leo is ook wel eens de Italiaanse Jean-Pierre Melville genoemd, maar eigenlijk zou de Italiaanse Scorsese beter zijn. Il Boss lijkt bijna een voorstudie van The Departed (jaha, we weten dat dat een remake van Infernal Affairs is!). Omdat filmmaker Frans Weisz in die zaal zat, vroegen we hem nog even naar Di Leo, daar hij immers een klasgenootje was op de filmacademie in Italië. Twee films die naar eigen zeggen van grote invloed waren op Quentin Tarantino.
Revolver (1973) Sergio Sollima Oliver Reed, Fabio Testi & Paola Pitagora 111 minuten
Milano Odia: La Polizia Non Può Sparare (1974) Umberto Lenzi Tomas Milian, Henry Silva & Laura Belli 95 minuten
Milano Calibro 9 (1972) Fernando Di Leo Gastone Moschin, Barbara Bouchet & Mario Adorf 110 minuten
Il Boss (1973) Fernando Di Leo Henry Silva, Richard Conte & Gianni Garko 100 minuten
14 septembeR
The man who sese taught Scor & Tarantino
Fernando di Leo Night
Milano Calibro 9 (1972)
2010
De Keuze van Koolhoven
Il Boss (1973) 20
e r Th rne : o ts C t n Cul rese p
ITALIAN CRIME night
revolver (1973, Sergio Sollima)
Milano Odia: La Polizia Non Può Sparare (Almost Human) (1974, Umbero Lenzi)
(in original Italian!!!)
, Cinema OT301 1 overtoom 30
H
DECEMBER 15T 20:00
Membersh ip 4 euro 21
100% Zwart-Wit Le Trou (1960) Reorganisatie afdeling herhuisvesting Franeker (2006) Escape from New York even buiten beschouwing gelaten (want toekomst) is Le Trou waarschijnlijk de beste gevangenisfilm die er ooit gemaakt is. Mijn god, wat is ‘ie spannend. En te weinig mensen zagen het krankzinnig grappige Reorganisatie afdeling herhuisvesting Franeker (zo genoemd omdat ze de minst sexy titel ooit wilden) van Eddy Terstall en Hans Teeuwen (die er zelf, naast onder meer Peer Mascini, in schittert), dus die vertoonden we ook. Le Trou (1960) Jacques Becker André Bervil, Jean Keraudy & Michel Constantin 131 minuten
Reorganisatie Afdeling Herhuisvesting Franeker (2006) Eddy Terstall, Hans Teeuwen Hans Teeuwen, Pierre Bokma & Peer Mascini 28 minuten
2011
De Keuze van Koolhoven in OT301 Western Night Django (1966) Keoma (1976)
We lieten de gerestaureerde, lange cut van de eerste Django-film ooit zien (in origineel Italiaanse dub), maar zij die de film nog niet zagen vonden Keoma de ontdekking van de avond. Wat een heerlijke, rare, krankzinnige spaghettiwestern is het toch. You either love it or hate it zou je over meer van de films in dit boek kunnen zeggen, maar dat geldt buitensporig voor Keoma. Django (1966) Sergio Corbucci Franco Nero, José Canalejas & José Bódalo 91 minuten
2010/11 De Keuze van Koolhoven
Keoma (1976) Enzo G. Castellari Franco Nero, William Berger & Olga Karlatos 105 minuten
22
23
Koolhoven & Simons present
Brian de Palma Double Bill
BLOW OUT 1981
BODY DOUBLE 1984
DONDERDAG 14 APRIL 20.00 - DE BALIE, AMSTERDAM
2011
Cinema Egzotik
24
2011
Cinema Egzotik in de Balie Brian de Palma Double Bill Blow Out (1981) Body Double (1984) We waren de kleine zaal op de Overtoom een beetje ontgroeid toen de mogelijkheid kwam om films op 35mm te gaan draaien in De Balie en we waren als een kind zo blij dat we deze twee films door de projector mochten halen. Blow Out, met de beste rol van John Travolta, was een emotio nele belevenis, maar wat een feest om het pulpy Body Double met Melanie Griffith als hoertje groot op 35mm te kunnen zien. Blow Out (1981) Brian De Palma John Travolta, Nancy Allen & John Lithgow 108 minuten
Body Double (1984) Brian De Palma Craig Wasson, Melanie Griffith & Gregg Henry 114 minuten
Vietnam Madness Platoon (1986) Jacob’s Ladder (1990) Op 4 mei 2011 overleed de legendarische Neder landse filmfinancier Frans J. Afman en we eerden hem een week later met de vertoning van twee weergaloze films die mede dankzij ‘onze’ Holly wood Banker het daglicht zagen. We trapten af met Oliver Stone’s meesterwerk Platoon, die dat jaar zijn 25e verjaardag vierde. In de Oscarspeech bedankte de producent Afman persoonlijk voor zijn doorslaggevende werk. We vervolgden de avond met Jacob’s Ladder uit 1990. Deze hallucinante Vietnamveteranenfilm van Adrian Lyne werd inge leid door schrijver Hafid Bouazza, die zijn zeer persoonlijke band met de film uit de filmdoeken kwam doen. Platoon (1986) Oliver Stone Charlie Sheen, Tom Berenger & Willem Dafoe 120 minuten
Jacob’s Ladder (1990) Adrian Lyne Tim Robbins, Elizabeth Peña & Danny Aiello 113 minuten
Koolhoven & Simons present
Vietnam Madness
PLATOON Oliver Stone, 1986
JACOB’S LADDER Adrian Lyne, 1990
DONDERDAG 12 MEI 20.00 - DE BALIE, AMSTERDAM
25
Koolhoven & Simons present
Lemon Popsicle Night
SEX!
LEMON POPSICLE Boaz Davidson, 1978
GOING STEADY Boaz Davidson, 1979
DINSDAG 7 JUNI 20.00 - DE BALIE, AMSTERDAM 7 EURO
2011
Cinema Egzotik
26
Lemon Popsicle Night
Alien Creature Night
Lemon Popsicle (1978) Going Steady (1979)
Alien (1979) Pitch Black (2000)
De eerste twee films uit de Israëlische reeks die van de ene kant inhaakte op American Graffiti, maar misschien nog wel meer de weg vrijmaakte voor de Porky-films. In Nederland vooral bekend als de Hot Bubblegum-reeks. Vergeten is dat deze eerste twee van de tiendelige reeks tietenkont komedies echt goed waren. De eerste draaide zelfs in het hoofdprogramma van Berlijn.
Deze avond leerden we iets. Pitch Black is een hartstikke leuke sciencefiction film, maar na een meesterwerk als Alien is het oneerlijk om hem te vertonen. Als twee films enigszins op elkaar lijken moet de tweede wel beter zijn. Vaker kozen we ervoor om het met de tweede film over een com pleet andere boeg te gooien.
Lemon Popsicle (1978) Boaz Davidson Yftach Katzur, Anat Atzmon & Jonathan Sagall 95 minuten
Going Steady (1979) Boaz Davidson Yftach Katzur, Yvonne Miklosh & Zachi Noy 88 minuten
Alien (1979) Ridley Scott Sigourney Weaver, Tom Skerritt & John Hurt 116 minuten
Pitch Black (2000) David Twohy Radha Mitchell, Cole Hauser & Vin Diesel 109 minuten
Heroic History When The Raven Flies (1984) The Wild Bunch (1969) De 35mm print van When the Raven Flies werd uit IJsland overgevlogen en deze vikingversie van een Sergio Leone-film bleek voor velen een reve latie. The Wild Bunch, volgens velen Sam Peckin pah’s meesterwerk, sloot er wonderwel bij aan. Doordat er zo weinig prints te vinden zijn van Bloody Sams films, hebben we verdorie te weinig films van hem kunnen laten zien. When The Raven Flies (1984) Hrafn Gunnlaugsson Jakob Þór Einarsson, Edda Björgvinsdóttir & Helgi Skúlason 109 minuten
Koolhoven & Simons present
Alien Creature Night
The Wild Bunch (1969) Sam Peckinpah William Holden, Ernest Borgnine & Robert Ryan 135 minuten
ALIEN
Ridley Scott, 1979
PITCH BLACK David Twohy, 2000
DONDERDAG 17 NOVEMBER 20.00 - DE BALIE, AMSTERDAM 7 EURO
27
Koolhoven & Simons present
Heroic History
7 EURO
WHEN THE RAVEN FLIES Iceland, 1984 - Gunnlaugson
THE WILD BUNCH USA, 1969 - Peckinpah
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 20.00 - DE BALIE, AMSTERDAM 2011
Cinema Egzotik
28
Uitmarkt Night
Night of the Zombies
Fright Night (1985)
Zombi 2 (1979) Night of the Creeps (1986)
Om de opening van het culturele seizoen van 2011 in onze hoofdstad te vieren, vroeg De Balie ons om een single bill op de late zaterdagavond van een typische Egzotikfilm. Fright Night stond al langer op onze lijst, want we hadden deze heerlij ke horrorkomedie beiden nog nooit op 35mm gezien. De tand des tijds heeft deze door Tom Holland geschreven en geregisseerde film gemak kelijk doorstaan, en ook de plastische effecten zagen er nog top uit. Heerlijk ook hoe de film een lans breekt voor de oude griezelfilms van voor 1975. De door Roddy McDowall gespeelde horror acteur verzucht: “I have just been fired because nobody wants to see vampire killers anymore, or vampires either. Apparently, all they want to see are demented madmen running around in skimasks, hacking up young virgins.”
Ooit een haai zien worden aangevallen door een zombie? Dan was deze screening de kans van je leven, want we brachten Zombi 2 op 35mm naar het grote doek van De Balie. De volgens velen weer zinwekkende film blijkt op enkele zeer gruwelijke scènes na (oogsplinter, anyone?) hilarisch en vooral verplichte zombiekost. Uit Night of the Creeps komt een van de beste quotes aller tijden. Detective: “I got good news and bad news, girls. The good news is your dates are here.” Student: “What’s the bad news?” Detective: “They’re dead.” Zombi 2 (1979) Lucio Fulci Tisa Farrow, Ian McCulloch & Richard Johnson 91 minuten
Night of the Creeps (1986) Fred Dekker Jason Lively, Tom Atkins & Steve Marshall 88 minuten
Fright Night (1985) Tom Holland Chris Sarandon, William Ragsdale & Amanda Bearse 106 minuten
Euro-Thrillers Harry, un ami qui vous veut du bien (2000) La sconosciuta (2006) Hier leerden we dat we nooit meer de Franse en Italiaanse titels op de poster moeten rocken, want veel mensen kwamen er helaas niet. Dood zonde want dit zijn twee geweldige Europese thrillers en nog van dit millennium ook. Harry, un ami qui vous veut du bien (2000) Dominik Moll Laurent Lucas, Sergi López & Mathilde Seigner 117 minuten
La sconosciuta (2006) Giuseppe Tornatore Kseniya Rappoport, Michele Placido & Claudia Gerini 118 minuten
29
2012
Cinema Egzotik in de Balie Cannibal Night Cannibal Holocaust (1980) Cannibal Apocalypse (1980) Tja, het moest een keer van een kannibalenavond komen, en dan kun je ‘m niet overslaan: de moe der aller found footage horrorfilms en zonder twijfel de meest beruchte film aller tijden. Zo’n film die zelfs in thuisland Italië werd verboden, en terecht. Want al is het een uiterst effectieve, nooit meer van je netvlies te branden griezel werkje: je moet wel over enige principes heen stappen. Waar de meeste kijkers over hun nek gaan van de dierenmartelscènes, legt een ander de grens bij de lange verkrachtingssequentie. De teugels gaan vervolgens gelukkig weer los in het zeer vermakelijke Cannibal Apocalypse met Egzotiklieveling John Saxon. Wij vertoonden van beide films de ongeknipte versies, dus je kon het vergeten om je tienjarige neefje mee te nemen. De Filmkrant was aanwezig bij de vertoning en schreef later: ‘In zijn inleiding voor het inderdaad gruwelijke Cannibal Holocaust wenst Simons het publiek sterkte. Het meisje dat na afloop huilend haar woede koelt op de beteuterde jongen die het bloedbad een leuk idee vond voor een afspraakje, draagt alleen maar bij aan de sensatie van de overige aanwezigen dat ze samen iets bijzonders hebben meegemaakt — of zelfs gepresteerd. Het resulterende groepsgevoel is onmiskenbaar onderdeel van de aantrekkingskracht van de avond.’ Cannibal Holocaust (1980) Ruggero Deodato Robert Kerman, Francesca Ciardi & Perry Pirkanen 95 minuten
2012 Cinema Egzotik
David Cronenberg Night The Brood (1979) Scanners (1981) Een avondje body horror is toch niet te versmaden op een koude februari-avond? Eerst lekker sidde ren bij de maniakale dokter Raglan, een intense rol van de ondergewaardeerde Oliver Reed, die een kliniek runt waarbij hij zijn patiënten bloot stelt aan psychoplasmics: je innerlijke woede en trauma’s veroorzaken groteske lichamelijke ver anderingen. En dat ziet er niet bepaald fris uit. Al blijven de patiënten van Raglan nog intact, en dat kunnen we niet zeggen van die in Scanners. De tagline was dan ook niet voor niets 10 Seconds: The Pain Begins. 15 Seconds: You Can’t Breathe. 20 Seconds: You Explode. The Brood (1979) David Cronenberg Oliver Reed, Samantha Eggar & Art Hindle 95 minuten
Scanners (1981) David Cronenberg Jennifer O’Neill, Michael Ironside & Patrick McGoohan 113 minuten
The Night of Dario Argento Tenebrae (1982) The Stendhal Syndrome (1996) En toen was de koning van de giallo eindelijk aan de beurt. The Stendhal Syndrome is een ook door zijn fans onderschatte thriller, die ontsierd wordt door een paar potsierlijke scènes met foeilelijke digitale effecten. Desalniettemin hoort het bij het beste werk van Argento. Met Tenebrae speelden we wat meer op safe. (Die zin heeft vast nog nooit iemand eerder opgeschreven). The Stendhal Syndrome (1996) Dario Argento Asia Argento, Thomas Kretschmann & Marco Leonardi 120 minuten
Tenebrae (1982) Dario Argento Daria Nicolodi, John Saxon & John Steiner 101 minuten
Cannibal Apocalypse (1980) Antonio Margheriti John Saxon, Elizabeth Turner & Giovanni Lombardo Radice 95 minuten
30
Koolhoven & Simons present
Dario Argento Night
TENEBRAE
Dario Argento, 1982 ❖ 110 minuten
THE STENDHAL SYNDROME Dario Argento, 1996 ❖ 120 minuten
VRIJDAG 16 MAART 20.00 - DE BALIE, AMSTERDAM 8 EURO 31
2012 Cinema Egzotik
32
2012
Cinema Egzotik in Eye John Carpenter Night The Thing (1982) Big Trouble In Little China (1986) Natuurlijk kon het niet anders dan dat we in het nieuwe filmmuseum (omgedoopt tot Eye) zouden gaan draaien. En wat een opener werd het. Twee fonkelgave prints van de beste herverfilming ooit: The Thing en de lolligste high adventure film ooit gemaakt: Big Trouble in Little China. Na de inten ste paranoia van The Thing bleek Big Trouble de perfecte, luchtige second bill. “It’s all in the reflexes.” In beide films schittert Kurt Russel en op compleet verschillende wijze. Zowel regisseur John Carpenter als hij zouden vaker langskomen in Egzotik (zelfs in combinatie). The Thing (1982) John Carpenter Kurt Russell, Wilford Brimley & Keith David 109 minuten
Big Trouble In Little China (1986) John Carpenter Kurt Russell, Kim Cattrall & Dennis Dun 99 minuten
The Night of Walter Hill The Getaway (1972) Streets of Fire (1984) We hadden Alien (die Hill produceerde en waar hij aan meeschreef) en The Warriors al vertoond, maar toch vonden we het een goed idee om ome Walter in het centrum van de aandacht te zetten. Hij schreef voor regisseur Sam Peckinpah het Steve McQueen-vehicle The Getaway, de film die hem en Ali MacGraw real life – stiekem – lovers maakte. The Getaway is de meest romantische actiefilm ooit en herbergt bovendien met de helaas te vroeg overleden Al Lettieri een van de beste bijrollen in een film. Streets of Fire is heerlijke edel kitsch met een fake John Wayne in de hoofdrol. The Getaway (1972) Script: Walter Hill Steve McQueen, Ali MacGraw & Ben Johnson 122 minuten
Streets of Fire (1984) Walter Hill Michael Paré, Diane Lane & Rick Moranis 93 minuten
The Night of The Hitcher The Hitcher (1986) Hitch-Hike (1977) Vanaf zijn allereerste Amerikaanse film Nighthawks ging het snel met de carrière van Rutger Hauer: hij speelde belangrijke rollen in films van Ridley Scott, Nicolas Roeg, Richard Donner en Sam Pec kinpah, en een hoofdrol in Flesh+Blood van Paul Verhoeven. Een van zijn leukste rollen in die eerste helft van de jaren tachtig is die van lifter John Ryder. Vanaf de allereerste seconde weet de kijker dat de nietsvermoedende automobilist geen enkele kans maakt. Een uitgangspunt dat we eerder zagen in de cultfilm Hitch-Hike uit 1977 waarin David Hess zijn beruchte personage uit The Last House on the Left van Wes Craven nog eens dunnetjes overdoet. The Hitcher (1986) Robert Harmon Rutger Hauer, C. Thomas Howell & Jennifer Jason Leigh 97 minuten
Hitch-Hike (1977) Pasquale Festa Campanile Franco Nero, Corinne Cléry & David Hess 104 minuten
33
The Night Of The Kidnapping
Night of the Spaghetti Western
A Perfect World (1993) Raising Arizona (1987)
Ace High (1968) My Name is Nobody (1980)
A Perfect World is een schandalig onderschat kidnapdrama met de beste rol van Kevin Costner. Het Franse Cahier du Cinema noemde de film de beste van 1993, maar verder was er maar weinig lof voor regisseur Clint Eastwood. Doodzonde want hij hoort bij zijn beste films. Raising Arizona bleek de perfecte companion film. Hysterisch camerawerk, over de top karakters en een hilarisch script maakte de avond er een om je vingers bij af te likken.
Ace High is de tweede film in de trilogie die Bud Spencer en Terence Hill als duo presenteerde, maar is prima op zichzelf te zien. Daar waar het duo in de latere Trinity-films voor all out comedy ging, zat het hier nog op de sweet spot tussen drama en komedie. De toon is overal licht, maar Eli Wallach (die een minstens even belangrijke rol speelt in de film als het duo) weet zelfs te ont roeren. Na deze film maakten de Italiaanse vech tersbazen de twee hilarische Trinity-films die alle records braken. Sergio Leone was zo jaloers dat hij het karakter Trinity (gespeeld door Terence Hill) nam en hem in een heuze Leone-western stopte, die hij niet zelf regisseerde. De hybride werkte evengoed wonderwel.
A Perfect World (1993) Clint Eastwood Kevin Costner, Clint Eastwood & Laura Dern 138 minuten
Raising Arizona (1987) Regie: Joel Coen Met: Nicolas Cage, Holly Hunter & Trey Wilson 94 minuten
A Night on Mars Total Recall (1990) Mars Attacks! (1996) Toen we hoorden dat Eye een 70mm blow-up print van Total Recall in het archief had liggen, was het snel geregeld: een avondje Mars op een bloedhete zomerdag in 2012. In Paul Verhoevens komische sci-fi actiefilm krijgen we een tour de la planète onder leiding van gids Arnold Schwarzenegger, en het publiek kwam ten tijde van de oorspronkelijke release met drommen tegelijk naar de bioscoop: op Basic Instinct na werd het de meest succes volle film van Verhoeven. Dat in schril contrast met de fifties pastiche Mars Attacks!, waarin Tim Burton doorgedraaide Marsbewoners onze kant op stuurde. Burton had de pech dat eerder dat jaar Independence Day uit was gekomen waarin de aarde ook al under attack lag van buitenaardse wezens, waarna in het bijzonder de Amerikaanse kijker zijn film links liet liggen. Wij weten wel beter. Total Recall (1990) - 70mm Paul Verhoeven Arnold Schwarzenegger, Sharon Stone & Michael Ironside 113 minuten
2012 Cinema Egzotik
Mars Attacks! (1996) Tim Burton Jack Nicholson, Pierce Brosnan & Sarah Jessica Parker 106 minuten
Ace High (1968) Giuseppe Colizzi Terence Hill, Bud Spencer & Eli Wallach 132 minuten
My Name is Nobody (1980) Tonino Valerii Terence Hill, Henry Fonda & Jean Martin 117 minuten
Night of the NFF De mantel der liefde (1978) Wildschut (1985) Goede Nederlandse cultfilms op 35mm zijn op twee handen te tellen. Bovenaan de lijst prijkt de door Cannon geproduceerde knaller Wildschut van de Amsterdamse Bobby Eerhart. Het tempo ligt hoog, de kogels (en baby) vliegen om je oren en de hoofd personages praten in pittige soundbites. Vooraf Adriaan Ditvoorsts persiflage op de Tien Geboden met de memorabele eindscène waarin de producent opstaat en zegt: “Adriaan, wat is dit voor een kut film?”. Voor de vertoning van Wildschut vroeg Martin producent Henk Bos het hemd van het lijf, die ont hullende uitspraken deed. Zo zou zeker 40% van de film geregisseerd zijn door Hans Scheepmaker. Mantel Der Liefde (1978) Adriaan Ditvoorst Hans Croiset, Jules Croiset & Rijk de Gooyer 110 minuten
Wildschut (1985) Bobby Eerhart Hidde Maas,Jack Monkau & Annick Christians 93 minuten
34
35
A Night of Love & Hate
THE NIGHT OF THE HUNTER
Charles Laughton, 1955 ❖ 93 minuten
DO THE RIGHT THING
Spike Lee, 1989 ❖ 120 minuten
VRIJDAG 19 OKTOBER
2012
Cinema Egzotik
20:00 - EYE AMSTERDAM
36
The Night of Love & Hate
Grindhouse Night
The Night of the Hunter (1955) Do the Right Thing (1989)
Rolling Thunder (1977) Maniac (1980)
De expressionistische compositie, het verbluf fende camerawerk, de meesterlijke rol van Robert Mitchum en het duistere, sprookjesachtige script maken van Night of the Hunter een waar meester werk, waaraan sindsdien door vele filmmakers is gerefereerd. Onder andere door Spike Lee in zijn beste film Do the Right Thing, die we vanavond als tweede vertonen. In die film stijgt de zomerse temperatuur tot ondraaglijke waarden, waardoor diverse groepen Brooklynse buurtbewoners recht tegenover elkaar komen te staan.
De filmoperateurs van Eye hielden hun hart vast toen we voorstelden om twee lange speelfilms op 16mm te vertonen om zo de zaal voor één avond om te toveren in een groezelig grindhousetheater. De prints van deze twee behoorlijk vunzige films hielden het gelukkig en het gebrek aan beeld contrast en geluidskwaliteit werd ruimschoots goedgemaakt in sfeer.
The Night of the Hunter (1955) Charles Laughton Robert Mitchum, Shelley Winters & Lillian Gish 93 minuten
Do the Right Thing (1989) Spike Lee Danny Aiello, Ossie Davis & Ruby Dee 120 minuten
Rolling Thunder (1977) John Flynn William Devane, Tommy Lee Jones & Linda Haynes 95 minuten
Maniac (1980) William Lustig Joe Spinell, Caroline Munro & Abigail Clayton 87 minuten
Hairy Night Cat People (1942) An American Werewolf in London (1981) Weer een droomdoublebill vanavond met eerst de subtiele horrorklassieker Cat People van Jacques Tourneur. Geen grotesk geblaf of uiteengereten lichaamsdelen, maar schaduwen en suggestie. Ingehouden en met 73 minuten een ideaal voor gerecht. Na de pauze volgt de beste humorhorror films aller tijden. Een lastig genre, waarin An American Werewolf in London eigenlijk alleen Evil Dead 2, Braindead, Shaun of the Dead en Return of the Living Dead naast zich duldt. Cat People (1942) Jacques Tourneur Simone Simon, Tom Conway & Kent Smith 73 minuten
An American Werewolf in London (1981) John Landis David Naughton, Jenny Agutter & Griffin Dunne 97 minuten
37
Grindhouse Night
IN GRITTY 16 MM
ROLLING THUNDER
John Flynn, 1977 (95 minuten)
MANIAC
William Lustig, 1980 (87 minuten)
VRIJDAG 16 NOVEMBER 20:00 - EYE AMSTERDAM
2012
Cinema Egzotik
38
39
2013
Cinema Egzotik in Eye
Kung Fu Night
Kung-fu Night Enter the Dragon (1973) Kung Fu Hustle (2004) Bruce Lee’s beste film werd geregisseerd door Robert Clouse en had een geweldige soundtrack van Lalo Schifrin. De tweede film is al helemaal een juweel: Stephen Chow regisseerde zichzelf tot grote hoogte in deze hilarische en met veel flair gemaakte film, waarin een kruimeldief het aan de stok krijgt met een bende gangsters die een getto terroriseert. Het wordt pas een strijd als er stiekem ook een aantal kungfu-meesters blijken te wonen. Enter the Dragon (1973) Robert Clouse Bruce Lee, John Saxon & Jim Kelly 98 minuten
Kung Fu Hustle (2004) Stephen Chow Stephen Chow, Wah Yuen & Qiu Yuen 99 minuten
Night of the Zapata Western A Bullet for the General (1966) The Big Gundown (1966)
ENTER THE DRAGON
Robert Clouse, 1973 ❖ 98 minuten met BRUCE LEE, JOHN SAXON & JIM KELLY 35 mm
KUNG FU HUSTLE
Stephen Chow, 2004 ❖ 99 minuten met STEPHEN CHOW, WAH YUEN & QIU YUEN
VRIJDAG 18 JANUARI
20:00 - EYE AMSTERDAM
De spaghettiwestern is een terugkerend sub genre bij Cinema Egzotik, dus is logisch dat we het subsubgenre Zapata-western ook een keer zouden behandelen. De eerste, Quién Sabe?, is een meesterwerk van Damiano Damiani. Lou Castel en Klaus Kinski schitteren in deze film die ferme Amerika-kritiek uit, maar de show wordt gestolen door een ontketende Gian Maria Volonté, die van het doek spat. Ook The Big Gundown van Sergio Sollima gaat erin als koek, met Lee Van Cleef (in de trailer Mr. Ugly genoemd, verwijzend naar zijn rol in Leone’s The Good, The Bad and The Ugly uit hetzelfde jaar) en spaghettilegende Tomas Milian als opgejaagde Mexicaan. A Bullet for the General (1966) Damiano Damiani Gian Maria Volonté, Klaus Kinski & Martine Beswick 135 minuten
2013 Cinema Egzotik
The Big Gundown (1966) Sergio Sollima Lee Van Cleef, Tomas Milian & Luisa Rivelli 80 minuten
40
Night of the Zapata Western A BULLET FOR THE GENERAL Damiano Damiani, 1966 135 minuten
THE BIG GUNDOWN
RESTORED VERSION!
Sergio Sollima, 1966 80 minuten
VRIJDAG 15 FEBRUARI, 20:00 - EYE AMSTERDAM - 10 EURO
41
Hell On Wheels Night
Rob Houwer Night
Duel (1971) Christine (1983)
Het Grootste van het Grootste (2001) Soldaat van Oranje (1977)
Wie talent in zijn puurste vorm wil zien moet Duel kijken. Gemaakt door Steven Spielberg die net haar op zijn piemel had. Op de een of andere manier hadden we flink de pers gehaald met deze editie, dus de zaal zat goed vol. Christine staat niet te boek als beste Carpenter, maar bleek ont zettend vermakelijk als tweede film. Zeker wie de film alleen gewend was te zien in een pan & scanversie (zoals de film op VHS was gezet), moest toegeven dat zelfs een mindere Carpenter nog altijd beter was dan veel andere meuk.
Rob Houwer had aan Martin gevraagd of hij Soldaat van Oranje 2 wilde regisseren en Koolhoven had gezegd dat te overwegen als hij toestemming kreeg om Soldaat van Oranje te vertonen. Rob ging akkoord en mocht de tweede film erbij uitzoeken. Zo werd Soldaat voor het eerst sinds decennia vertoond in de bioscoop, voorafgegaan door een interview met Rob Houwer (die eiste dat er niemand anders van de film werd uitgenodigd). De film mag dan lang geleden gemaakt zijn, hij bleef fier over eind staan die avond.
Duel (1971) Steven Spielberg Dennis Weaver, Jacqueline Scott & Eddie Firestone 90 minuten
Het Grootste van het Grootste (2001) Productie: Rob Houwer Regie: Ger Poppelaars 75 minuten
Christine (1983) John Carpenter Keith Gordon, John Stockwell & Alexandra Paul 110 minuten
Soldaat van Oranje (1977) Productie: Rob Houwer Regie: Paul Verhoeven 152 minuten
Night of the Giallo Berberian Sound Studio (2012) Amer (2009) De jaren zeventig en tachtig zijn terecht over vertegenwoordigd in de programmering van Cinema Egzotik, en zeer zelden was er plaats voor een nieuw werkje. Deze avond vormde een uitzondering, want we kregen de eerste voorpremière in de Benelux van Berberian Sound Studio, een geslaagde ode aan de giallofilm door de Britse regisseur Peter Strickland. De tweede film was snel gevonden, want Amer van Hélène Cattet en Bruno Forzani dompelt je anderhalf uur onder in een giallobad met invloeden van alle groten: Mario Bava, Dario Argento, Lucio Fulci en Sergio Martino. Deze avond werd berucht als Martins minst favo riete double bill van tien jaar Cinema Egzotik. Berberian Sound Studio (2012) Peter Strickland Toby Jones, Tonia Sotiropoulou & Suzy Kendall 92 minuten
2013
Cinema Egzotik
Amer (2009) Hélène Cattet & Bruno Forzani Cassandra Forêt, Charlotte Eugène Guibeaud & Marie Bos 92 minuten
42
Hell On Wheels Night
DUEL
Steven Spielberg, 1971 ❖ 90 minuten
CHRISTINE
John Carpenter, 1983 ❖ 110 minuten
VRIJDAG 15 MAART
BER
GIALLO TRIBUTE NIGHT
BER SOUIAN STU ND MEtRtet, DIO Aélène Carzani Pete rS tric
klan d 92 m 2012 inut en
Vrijdag 5 april
€10
o H no F Bru 2009 nuten i 90 m
20:00 uur, EYE Amsterdam
20:00 - EYE AMSTERDAM
ROYAL NIGHT WITH ROB HOUWER
20:30 uur
SOLDAAT VAN ORANJE Paul Verhoeven, 1977 Geproduceerd door Rob Houwer
ENGLISH SUBTITLES
19:00 - 20:15 uur
HET GROOTSTE VAN HET GROOTSTE Ger Poppelaars, 2001 Geproduceerd door Rob Houwer
Vrijdag 3 mei
€10
Eye Amsterdam
43
Bava Night Sei donne per l’assassino (1964) Dèmoni (1985) Kenners weten dat Mario Bava even beroemd als Alfred Hitchcock was geweest als hij Engels had gesproken en de tocht over de grote plas had gemaakt. Dat gebeurde niet, waardoor hij de held werd van veel cinefiele fanboys, inspirator was voor veel grote regisseurs (van Martin Scorsese tot Tim Burton) en de vader van het giallo-genre, waarvoor Blood and Black Lace de blauwdruk was. Zijn zoon Lamberto maakte de 80s-klassieker Demons, dat mede geschreven werd door Franco Ferrini, die Koolhoven een handje hielp bij het schrijven van Brimstone. Sei donne per l’assassino (1964) Mario Bava Cameron Mitchell, Eva Bartok & Thomas Reiner 88 minuten
Dèmoni (1985) Lamberto Bava Urbano Barberini, Natasha Hovey & Karl Zinny 88 minuten
Bava Night
BLOOD AND BLACK LACE Mario Bava, 1964
DEMONS
Lamberto Bava, 1985 VRIJDAG 21 JUNI, 20.00 UUR, EYE AMSTERDAM €10
Allemaal Tuig! La Haine (1995) Class of 1984 (1981) Martin schudt altijd zonder nadenken de beste titels voor onze avonden uit zijn mouw, en dit is weer zo’n juweeltje dat de lading perfect dekt. Om het serieuze en downe banlieuedrama La Haine in te leiden, vroegen we Jim Taihuttu (Rabat), waarna we de avond besloten met de lollige cult film Class of 1984, waarin een groepje punkaso’s het leven van een middelbare schoolleraar zuur maakt. La Haine (1995) Mathieu Kassovitz Vincent Cassel, Hubert Koundé & Saïd Taghmaoui 98 minuten
Class of 1984 (1981) Mark L. Lester Perry King, Merrie Lynn Ross & Timothy Van Patten 98 minuten
! G I U T L A A ALLEM La Haine
MATHIEU KASSOVITZ, 1995 (98 MINUTEN)
Class of 1984
MARK L. LESTER, 1981 (98 MINUTEN) VRIJDAG 19 JULI, 20 .00 UUR, EYE AMSTERDAM, €10 - WWW.EYEFILM.NL 2013 Cinema Egzotik
44
! G I U T L A A ALLEM La Haine
MATHIEU KASSOVITZ, 1995 (98 MINUTEN)
Class of 1984
MARK L. LESTER, 1981 (98 MINUTEN) VRIJDAG 19 JULI, 20 .00 UUR, EYE AMSTERDAM, €10 - WWW.EYEFILM.NL
45
Spooky Night Optic Nerve
Iris Cornea Pupil Lens
Retina
Iris
Onibaba
Evil Dead 2
KANETO SHINDÔ (1964)
SAM RAIMI (1987)
VRIJDAG 9 AUGUSTUS, 20.00 UUR, EYE AMSTERDAM, €10 - WWW.EYEFILM.NL
2013 Cinema Egzotik
46
Spooky Night
Untitled Night
Onibaba (1964) Evil Dead 2 (1987)
Children of Men (2006) After the Fall of New York (1983)
De Japanse cinema kent vele buitenissige kost gangers, en Onibaba van meestercineast Kaneto Shindô is een van de meest gestileerde. Het geheimzinnige riet dat gehakt maakt van passe rende samuraistrijders wuifde prachtig op 35mm, en was een perfect voorgerecht voor de grand guignol dat volgde: de verrukkelijke horrorkomedie Evil Dead 2 van Sam Raimi.
Twee postapocalyptische films over een wereld waarin vrouwen geen kinderen meer kunnen krijgen en de held de laatste vruchtbare vrouw op aarde moet beschermen? En beide regisseurs hebben Picasso’s schilderij Guernica in een scène? Dat kan geen toeval zijn. Wij weten waar Alfonso Cuarón de mosterd haalde na vanavond. Hoe dan ook, een van de twee films is een groot meester werk en de ander geestige trash. Je mag raden welke wat is.
Onibaba (1964) Kaneto Shindô Nobuko Otowa, Jitsuko Yoshimura & Kei Satô 103 minuten
Evil Dead 2 (1987) Sam Raimi Bruce Campbell, Sarah Berry & Dan Hicks 84 minuten
Children of Men (2006) Alfonso Cuarón Clive Owen, Michael Caine & Julianne Moore 109 minuten
After the Fall of New York (1983) Enzo G. Castellari Mark Gregory, Fred Williamson & Vic Morrow 100 minuten
Herrie in de tent!
Martin en ik hebben slaande ruzie over de titel van de volgende editie op 6 september: de avond heette POSTAPOCALYPTICA, maar Martin wil het veranderen in NIGHT OF THE INFERTILITY, omdat beide films ook over onvruchtbaarheid gaan. Ik vind dat een onfrisse titel, die waarschijnlijk niemand begrijpt, terwijl Postapocalyptica juist fantastisch en aansprekend klinkt. Hooguit kunnen we er NIGHT AFTER THE POSTAPOCALYPSE VAN MAKEN. Da’s wel mooi. Maar jij mag kiezen, want jij maakt het affiche :) Groet Ronald
Children of Men ALFONSO CUARÓN(2006)
After the Fall of New York ENZO G. CASTELLARI (1983)
VRIJDAG 6 SEPTEMBER, 20.00 UUR, EYE AMSTERDAM,€10 - WWW.EYEFILM.NL
47
Gijp Night AN EVENING OF HOMOPHOBIA!
CRUISING WILLIAM FRIEDKIN (1980),
met AL PACINO, KAREN ALLEN en JOE SPINELL
THE NEW BARBARIANS ENZO G. CASTELLARI (1983),
met GIANCARLO PRETE, FRED WILLIAMSON en LUIGI MONTEFIORI
VRIJDAG 11 OKTOBER, 20:00 UUR, EYE AMSTERDAM, €10,- WWW.EYEFILM.NL
2013 Cinema Egzotik
48
Gijp Night Cruising (1982) The New Barbarians (1983) Ophef ontstond door uitspraken van oud-inter national René van der Gijp in televisieprogramma Voetbal International. ‘Gijp’, zoals zijn koosnaam pje luidt, zei daarin onder meer dat “homo’s op zaterdag niet voetballen, maar liever in de kap salon staan”. Gevoelige materie, waar Cinema Egzotik graag in roert, gezien het feit dat er meer Hollywoodacteurs in de kast zitten dan profvoet ballers. Ook zijn er heel wat films gemaakt die ervan langs kregen vanwege hun vermeende homofobe karakter, denk bijvoorbeeld aan Basic Instinct, Raw, Braveheart en onze eigen Spetters. Destijds deden Cruising en The New Barbarians de discussie flink oplaaien. Waren ze inderdaad homo-onvriendelijk, was er sprake van misinter pretatie of was het protest niet meer dan politiek correct gezwets? De roze poster van Gijp Night werd pontificaal getoond in Voetbal International, maar Gijp kon er niet hard om lachen. Cruising (1980) William Friedkin Al Pacino, Paul Sorvino & Karen Allen 102 minuten
Oh! What a Lovely War Night Catch-22 (1970) Mike Nichols Alan Arkin, Martin Balsam & Richard Benjamin 122 minuten
Biloxi Blues (1988) Mike Nichols Matthew Broderick, Christopher Walken & Penelope Ann Miller 106 minuten
Surprisingly Good Sequel Night Psycho 2 (1983) The Texas Chainsaw Massacre 2 (1975) Het was heel leuk om te zien hoe verrast het publiek bleek dat deze twee films zo goed waren. Beide voorgangers van deze films zijn terecht erkende klassiekers, maar slechts weinigen weten hoe leuk en spannend Psycho 2 is en hoe grappig, gestoord én eng The Texas Chainsaw Massacre 2 is. Psycho 2 (1983) Richard Franklin Anthony Perkins, Vera Miles & Meg Tilly 113 minuten
The Texas chainsaw massacre 2 (1986) Tobe Hooper Dennis Hopper, Caroline Williams & Jim Siedow 101 minuten
The New Barbarians (1983) Enzo G. Castellari Fred Williamson, George Eastman & Giovanni Frezza 91 minuten
Oh! What a Lovely War Night! Catch-22 (1970) Biloxi Blues (1988) Catch-22 werd destijds zowel ondergesneeuwd als afgetroefd door Altmans M*A*S*H (die we te elfder ure vervingen en we de poster konden weggooien), geholpen door de artistieke handicap dat het gebaseerd was op een veelgeprezen roman. De tand des tijd bleek echter goed voor de film met de geweldige Alan Arkin. Gevolgd door Biloxi Blues, het tweede deel van de Eugenetrilogie die geschreven was door Neil Simon, de enige schrijver die een eigen plek heeft in de DVD-kast van Koolhoven. Waarom waren Matthew Broderick en vooral Christopher Walken eigenlijk niet genomineerd voor een Oscar? Pas vlak voor de avond beseften de Egzotik-heren dat beide films geregisseerd waren door Mike Nichols.
49
(Surprisingly Good)
Sequel Night PSYCHO II
RICHARD FRANKLIN (1983)
THE TEXAS CHAINSAW MASSACRE II TOBE HOOPER (1986)
VRIJDAG 13 DECEMBER 20.00 UUR EYE AMSTERDAM, €10,WWW.EYEFILM.NL
2013/14
Cinema Egzotik
50
2014
Cinema Egzotik in Eye
MELVILLE TRIBUTE
Lone Wolf Night
Lone Wolf Night The Driver (1978) The Killer (1989) Jean-Pierre Melville was een geweldige filmmaker. Als argument voor zijn grootheid wordt vaak de invloed genoemd die hij had op andere grote regis seurs. Filmmakers als Martin Scorsese, Nicholas Windig Refn, Quentin Tarantino, Jean-Luc Godard, Jim Jarmusch en onze eigen Van Warmerdam gebruikten hem immers als inspiratiebron. Op Lone Wolf Night twee voorbeelden van films die duidelijk leentjebuur speelden bij de Franse grootmeester. The Driver (1978) Walter Hill Ryan O’Neal, Bruce Dern & Isabelle Adjani 91 minuten
The WALTER Driver HILL (1978)
35MM
The Killer JOHN WOO (1989)
VRIJDAG 10 JANUARI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
The Killer (1989) John Woo Yun-Fat Chow, Danny Lee & Sally Yeh 111 minuten
Mexican Night The Magnificent Seven (1960) Extreme Prejudice (1987) Wat zou dat toch zijn? Hollywood neemt wel eens vaker een kijkje over de grens, maar op de een of andere manier zijn de films waar Amerikanen in Mexico terecht komen bijna altijd te gek. Van The Treasure of the Sierra Madre, via Touch of Evil naar Kill Bill en No Country for Old Men. Mexico staat dan altijd voor het gevaarlijke, het buitenissige. Niet toevallig spelen heel veel films zich dan af rond de Mexicaanse grens, waar het rationele lijkt over te gaan in het surreële. Filmmakers als Sam Peckinpah en John Huston hielden zoveel van dit ruige land dat ze er meermaals terugkeerden. The Magnificent Seven (1960) John Sturges Yul Brynner, Steve McQueen & Charles Bronson 128 minuten
Extreme Prejudice (1987) Walter Hill Nick Nolte, Powers Boothe & Michael Ironside 96 minuten
Mexican Night
The Magnificent Seven JOHN STURGES (1960) YUL BRYNNER, STEVE MCQUEEN & CHARLES BRONSON
Extreme Prejudice WALTER HILL (1987)
NICK NOLTE, POWERS BOOTHE & MICHAEL IRONSIDE
VRIJDAG 28 FEBRUARI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
51
Night of the Ticking Clock High Noon (1952) Outland (1981) High Noon is de enige western van voor 1960 die we vertoond hebben, maar daar is alle reden toe want de film is met recht een klassieker. Minder klassiek, maar wel heel leuk is de modernere variant Outland met Sean Connery als sheriff op een andere planeet. High Noon (1952) Fred Zinnemann Gary Cooper, Grace Kelly & Thomas Mitchell 83 minuten
Outland (1981) Peter Hyams Sean Connery, Frances Sternhagen & Peter Boyle 112 minuten
CINEMA REMAKE EDITION
of the Ticking Clock The Night
HIGH NOON (FRED ZINNEMANN, 1952) OUTLAND (PETER HYAMS, 1981)
Dune Double Bill Jodorowsky’s Dune (2013) Dune (1984)
VRIJDAG 21 MAART, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
Met een interview met de maker vooraf bleek de documentaire Jodorowsky’s Dune een crowd pleaser van jewelste. We wilden ook graag David Lynch’s Dune herzien om te kijken of hij destijds niet ondergewaardeerd werd, maar ook op 70mm bleek de film nog steeds een hot mess. Jodorowsky’s Dune (2013) Frank Pavich Alejandro Jodorowsky, Michel Seydoux & H.R. Giger 90 minuten
Dune (1984) David Lynch Kyle MacLachlan, Virginia Madsen & Francesca Annis 137 minuten IMAGINE EDITION
Dune Double Bill
19:25
JODOROWSKY’S DUNE -FRANK PAVICH, 2013 21:15
DUNE -DAVID LYNCH, 1984
70mm
WOENSDAG 16 APRIL, 19:25 UUR | €17,50 EN €15,- MET IMAGINE-KORTING | WWW.EYEFILM.NL
2014
Cinema Egzotik
52
Noir Night Lost Highway (1997) Kiss Me Deadly (1955)
Noir Night
KISS ME DEADLY (ROBERT ALDRICH, 1955) LOST HIGHWAY (DAVID LYNCH, 1997) VRIJDAG 16 MEI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
David Lynch maakte in zijn beste jaren films die zwaar beïnvloed waren door de film noir. Alsof hij het genre niet een stap, maar hele sprongen vooruit hielp. Een van de hoogtepunten uit zijn carrière is Lost Highway uit 1997, waar hij op de voorkant van het script schreef: ‘A 21st Century Noir Horror Film. A graphic investigation into parallel identity crises. A world where time is dangerously out of control. A terrifying ride down the lost highway.’ Wow. Dan snap je wel hoe je de lezer nieuws gierig maakt. Toen de film uitkwam blies hij Kool hoven van zijn sokken. Alsof hij het genre een goed shot dope had gegeven. De gebeurtenissen waren nóg mysterieuzer, de mannen nóg cooler en de femme fatales waren fataler dan ooit. Dit was film noir to the max. Vrij kort daarna was er in Spanje een retrospectief van Robert Aldrich en daar zag Martin voor het eerst diens film noir Kiss Me Deadly. Hij had het idee de film te zien waaruit Lynch ooit geboren werd. Waarschijnlijk heeft deze film Lynch geïnspireerd om te gaan doen wat hij later deed. Daar waar Lynch het totaal in het absurde en surrealistische trok, blijft Aldrich nog net aan de kant van het realistische. Nog nèt. Lost Highway (1997) David Lynch Bill Pullman, Patricia Arquette & John Roselius 134 minuten
Kiss Me Deadly (1955) Robert Aldrich Ralph Meeker, Albert Dekker & Paul Stewart 106 minuten
53
Vendetta Night Point Blank (1967) Mad Max (1979) De eerste film van Boorman bleek een heerlijke opmaat naar het Australische Mad Max, de film die ons George Miller en Mel Gibson gaf. Destijds konden de Amerikanen de Aussies niet goed ver staan, dus werd er een Amerikaanse dub gemaakt en deze versie draaide om onbegrijpelijke redenen in de Nederlandse bioscopen. In deze dub is het allemaal een stuk minder rauw en indrukwekkend, maar er bleef genoeg over voor een goede avond. Point Blank (1967) John Boorman Lee Marvin, Angie Dickinson & John Vernon 92 minuten
Mad Max (1979) George Miller Mel Gibson, Joanne Samuel & Hugh Keays-Byrne 92 minuten
Night of the Truckers Sorcerer (1977) Breakdown (1997)
2014 Cinema Egzotik
PHENOMENA (DARIO ARGENTO, 1985)
Jennifer Connelly, Donald Pleasence & Daria Nicolodi
THE HOT SPOT (DENNIS HOPPER, 1990) Jennifer Connelly, Don Johnson &Virginia Madsen
VRIJDAG 19 SEPTEMBER, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
Er was iets met films in de jungle einde jaren zeventig, begin jaren tachtig. Waar Herzog en Coppola nog gelauwerd werden na de uit de hand gelopen jungleshoots van respectievelijk Fitz carraldo en Apocalypse Now, kreeg William Friedkin de deksel op zijn neus met zijn megalomane remake van Henri-Georges Clouzots meesterwerk Le salaire de la peur. De film flopte en raakte, mede door gezeik met rechten, in de vergetelheid. Vol slagen onterecht, want Sorcerer was zo’n film die gewoon niet in de nieuwe Zeitgeist paste. De film kwam tegelijk uit met Star Wars, die het paradigma verschoof. Maar in een beter, parallel universum zou Sorcerer de dikke hit zijn geweest. Na deze retespannende film blussen we af met een andere truckersfilm: Breakdown, een soort Amerikaanse versie van Spoorloos, met Egzotikfavoriet Kurt Russell. Night of the Truckers Sorcerer (1977) William Friedkin Roy Scheider, Bruno Cremer & Francisco Rabal 121 minuten
Connellingus Night
Connellingus Night Phenomena (1985) The Hot Spot (1990) In de jaren tachtig deed Jennifer Connelly menig tienerhart sneller kloppen. Met rollen in onder andere Once Upon a Time in America en Labyrinth bewees ze zich al op jonge leeftijd. Vanavond kijken we naar Jennifer als 14-jarig meisje, dat communiceert met insecten in een curieuze griezelfilm van de Master of Terror, en naar hoe kleine meisjes groot worden in een erotische thriller van Hollywood-maverick Dennis Hopper. Phenomena (1985) Dario Argento Jennifer Connelly, Donald Pleasence & Daria Nicolodi 110 minuten
The Hot Spot (1990) Dennis Hopper Jennifer Connelly, Don Johnson & Virginia Madsen 130 minuten
Breakdown (1997) Jonathan Mostow Kurt Russell, J.T. Walsh & Kathleen Quinlan 93 minuten
54
55
NIGHT OF
Conan the Barbarian (John Milius, 1982)
Arnold Schwarzenegger, James Earl Jones & Max von Sydow
Red Dawn (John Milius, 1984)
Patrick Swayze, C. Thomas Howell & Lea Thompson
VRIJDAG 19 december, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL 2014
Cinema Egzotik
56
Modern Alice
Camp Night
Che? (1972) After Hours (1985)
Star Crash (1978) Infra Man (1975)
Toen Koolhoven op de Filmacademie zat ontdekte hij een soort subgenre waar-ie sindsdien een zwak voor heeft. Het betreft films waarbij iemand in een rollercoaster van complicaties terecht komt, als ware hij in een alternatieve werkelijk heid. Vaak gebeurt dat allemaal gedurende één nacht en is de ene persoon die hij tegenkomt nog weirder dan de ander, zoals in bijvoorbeeld John Landis’ Into the Night (1985), Jonathan Wax’s Mystery Date (1991) en Chris Colombus’ Adventures in Babysitting (1987). Het bekendste voorbeeld van dit cinematografische antwoord op Alice in Wonderland is waarschijnlijk After Hours (1985) van Martin Scorsese, waarin Griffin Dunne ver strikt raakt in het New Yorkse SoHo, dat toen nog een kunstenaarswijk was. Als eerste film het vrij onbekende Che? (1972) van Roman Polanski, dat hij tussen Rosemary’s Baby en Chinatown regisseerde. De meningen waren verdeeld die avond. Daar waar Koolhoven zich kapot lachte, vonden anderen het maar rommel.
Star Crash heeft een grote status als trashy italo- science fiction. In de cast zowel Egzotikfavorieten Caroline Munro en Joe Spinell, maar ook David Hasselhoff en Marjoe Gortner. Laatstgenoemde acteert zo houterig dat The Hoff ineens een heel verdienstelijk acteur lijkt. Om kort te gaan: zo’n film die zó slecht is dat ‘ie leuk wordt. Dat laatste geldt ook een beetje voor Infra-Man uit Hong Kong, maar twee van dat soort films bleek toch een beetje veel voor één avond.
Che? (1972) Roman Polanski Marcello Mastroianni, Sydne Rome & Hugh Griffith 114 minuten
After Hours (1985) Martin Scorsese Griffin Dunne, Rosanna Arquette & Verna Bloom 97 minuten
Star Crash (1978) Luigi Cozzi Marjoe Gortner, Caroline Munro & Christopher Plummer 92 minuten
Infra Man (1975) Shan Hua Danny Lee, Terry Liu & Hsieh Wang 88 minuten
Night of Milius Conan the Barbarian (1982) Red Dawn (1984) Een macho filmmaker die zichzelf “Zen Fascist” noemt, had door Egzotik natuurlijk allang in het zonnetje moeten worden gezet; hij stond model voor het personage Walter Sobchak (John Good man) in The Big Lebowski, hij schreef Apocalypse Now al zo’n tien jaar voor de film gemaakt werd (ja ja, “I love the smell of napalm in the morning” is door hem bedacht), en, o ja, die beroemde speech van Robert Shaw in Jaws en de “Do you feel lucky, punk” in Dirty Harry? Ook van hem. Conan zit heel dicht tegen een meesterwerk aan, maar Red Dawn bleek zo tegen te vallen dat Ronald voor het einde van de film vluchtte om Martin (die de film nog niet gezien had) niet onder de ogen te hoeven komen. Conan the Barbarian (1982) John Milius Arnold Schwarzenegger, James Earl Jones & Max von Sydow 129 minuten
Red Dawn (1984) John Milius Patrick Swayze, C. Thomas Howell & Lea Thompson 114 minuten
57
2015
Cinema Egzotik in Eye
Spaghetti Night
Geld maakt niet gelukkig The Treasure of the Sierra Madre (1948) Shallow Grave (1994) Wat een stelletje hypocrieten zijn het toch in die filmwereld. Zelf hun zakken vullen, maar wel waarschuwen voor de effecten er van. Al vrijwel direct begonnen de heren filmmakers met hun verhalen over hebzucht, met als klap op de vuur pijl Erich von Stroheims Greed uit 1924. Die film wordt dan ook vaak de voorloper genoemd van The Treasure of the Sierra Madre, het meester werk van John Huston, dat op zijn beurt weer een inspiratiebron moet zijn geweest voor Danny Boyle’s Shallow Grave. The Treasure of the Sierra Madre (1948) John Huston Humphrey Bogart, Walter Huston & Tim Holt 126 minuten
Shallow Grave (1994) Danny Boyle Kerry Fox, Christopher Eccleston & Ewan McGregor 92 minuten
Death Rides a Horse
For a Few Dollars More SERGIO LEONE (1965) CLINT EASTWOOD, LEE VAN CLEEF EN GIAN MARIA VOLONTÉ
VRIJDAG 20 FEBRUARI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
Spaghetti Night For a Few Dollars More (1965) Death Rides a Horse (1967) Dat Cinema Egzotik de spaghettiwestern een warm hart toedraagt, was allang duidelijk. Vanavond twee klassiekers uit het genre. Death Rides a Horse van Giulio Petroni (die ook Tepepa maakte) en For a Few Dollars More van niemand minder dan de grootmeester zelf: Sergio Leone. In beiden films zien we genrefavoriet Lee van Cleef en alle beide films werden geschreven door Luciano Vincenzoni, die voor Leone ook The Good, the Bad and the Ugly en Duck, You Sucker schreef. For a Few Dollars More schreef hij volgens eigen zeggen in negen dagen... For a Few Dollars More (1965) Sergio Leone Clint Eastwood, Lee Van Cleef & Gian Maria Volonté 132 minuten
2015
Cinema Egzotik
GIULIO PETRONI (1967)
LEE VAN CLEEF, JOHN PHILLIP LAW EN MARIO BREGA
Death Rides a Horse (1967) Giulio Petroni Lee Van Cleef, John Phillip Law & Mario Brega 114 minuten
58
Dawn & Shaun
DAWN OF THE DEAD GEORGE ROMERO (1978) SHAUN OF THE DEAD EDGAR WRIGHT (2004) VRIJDAG 20 MAART, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
59
Dawn & Shaun Dawn of the Dead (1978) Shaun of the Dead (2004) Vanavond kijken we naar de beste en de leukste zombiefilms ooit: Romero’s Dawn of the Dead en Edgar Wright’s Shaun of the Dead. In 1968 introdu ceerde George A. Romero in Night of the Living Dead een nieuwe versie van de zombie en introduceerde daarmee de figuur die wij nu nog steeds kennen. Het was pas in 1978 dat hij, mede aangespoord door Dario Argento, een vervolg maakte en een ware hausse ontketende. Dawn of the Dead betekende de geboorte van de moderne zombiefilm. We ver tonen de Europese versie, ofwel de versie die Dario Argento van de film monteerde en waarvoor hij zijn vaste componisten, prog-rockband Goblin, de muziek liet maken. In 2002 zorgde 28 Days Later voor een grote comeback van de zombiefilm en twee jaar later leverde dat Shaun of the Dead op; veruit de beste zombiekomedie ooit gemaakt. Dawn of the Dead (1978) George Romero David Emge, Ken Foree & Scott H. Reiniger 117 minuten
Shaun of the Dead (2004) Edgar Wright Simon Pegg, Kate Ashfield & Nick Frost 96 minuten
Seconds Aliens (1986) Terminator 2: Judgment Day (1991) In een stampvolle grote zaal keken we naar twee films die vaak (onterecht) als beter dan het origi neel worden bestempeld, beiden geregisseerd door James Cameron. Daar waar Alien sciencefiction was met een stevige horror-angle, gooide Cameron het bij het vervolg over een hele andere boeg; hij combineerde sciencefiction met een actiefilm. Nóg meer actie zien we in het vervolg op The Terminator, waarin Arnold dit keer the good guy mocht spelen. Aliens (1986) James Cameron Sigourney Weaver, Michael Biehn & Bill Paxton 137 minuten
2015
Cinema Egzotik
Terminator 2: Judgment Day (1991) James Cameron Arnold Schwarzenegger, Linda Hamilton & Edward Furlong 137 minuten
James Cameron Double Bill
ALIENS TERMINATOR 2: JUDGMENT DAY OP 70MM IN ZAAL 1
(1986) SIGOURNEY WEAVER, MICHAEL BIEHN & BILL PAXTON
(1991) ARNOLD SCHWARZENEGGER, LINDA HAMILTON & EDWARD FURLONG WOENSDAG 15 APRIL, 19.00 UUR | EYE AMSTERDAM €10,- | WWW.EYEFILM.NL
60
Night of Postapocalyptica
Combat Skill Night
The Road (2009) 28 Days Later… (2002)
First Blood (1982) Predator (1987)
De post-apocalyps is er in alle soorten en maten, maar niet vaker zagen we ‘m zo grimmig verbeeld als in The Road en 28 Days Later. De letterlijk en figuurlijk bleke toekomst in The Road, een boek verfilming van Cormac ‘No Country for Old Men’ McCarthy, is mistroostig en naargeestig. En de openingssequentie van Danny Boyle’s 28 Days Later, waarin het personage van Cillian Murphy door een verlaten Londen loopt, is the stuff that nightmares are made of.
Niets fijner dan sympathiseren met de underdog die het opneemt tegen Het Systeem, Het Kwaad, of gewoon een zeikerige sheriff of chagrijnige alien. In First Blood en Predator zetten the good guys al hun militaire skills in om het goede te laten zegevieren, en nog mooier: wij kijken vanuit onze luie bioscoopstoel toe, onder het genot van een biertje en good old analoge celluloidprojectie op 35mm.
The Road (2009) John Hillcoat Viggo Mortensen, Charlize Theron & Kodi Smit-McPhee 111 minuten
28 Days Later… (2002) Danny Boyle Cillian Murphy, Naomie Harris & Christopher Eccleston 113 minuten
First Blood (1982) Ted Kotcheff Sylvester Stallone, Brian Dennehy & Richard Crenna 93 minuten
Predator (1987) John McTiernan Arnold Schwarzenegger, Carl Weathers & Jesse Ventura 107 minuten
Combat Skill Night
Night of Postapocalyptica
FIRST BLOOD
PREDATOR
(1982, TED KOTCHEFF)
THE ROAD 28 DAYS LATER…
(1987, JOHN MCTIERNAN)
(2009, JOHN HILLCOAT)
(2002, DANNY BOYLE)
VRIJDAG 29 MEI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM €10,- | WWW.EYEFILM.NL
VRIJDAG 12 JUNI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM €10,- | WWW.EYEFILM.NL
61
2015
Cinema Egzotik
62
The We’ll Get Medieval on your Ass Night Flesh+Blood (1985) Army of Darkness (1992) Bloed, builenpest, bier en borsten: Flesh+Blood van Paul Verhoeven is een ruwe diamant vol seks en geweld, met een dito onbehouwen Rutger Hauer in de hoofdrol. De film won Gouden Kalveren voor beste film en regie. Aan botte humor ook geen gebrek in het derde deel van de Evil Dead-reeks, Army of Darkness, Sam Raimi’s ongekuiste ketting zaag(!)versie van de middeleeuwen. Flesh+Blood (1985) Paul Verhoeven Rutger Hauer, Jennifer Jason Leigh & Tom Burlinson 125 minuten
Army of Darkness (1992) Sam Raimi Bruce Campbell, Embeth Davidtz & Marcus Gilbert 81 minuten
The Night of Hajo Bride of Frankenstein (1935) Human Nature (2001)
The Night of Sergio Sollima Face to Face (1967) Violent City (1970) Op 1 juli 2015 stierf Sergio Sollima, een van de vier belangrijke Sergio’s in de Italiaanse genrefilm. In Nederland zal zijn televisieserie Sandokan het bekendst zijn, maar wij gaan zijn beste werk draaien. Face to face is een filosofische spaghetti western waarin brave borst Gian Maria Volonté en crimineel Tomas Milian langzaam wisselen van perspectief en Violent City heeft Charles Bronson als hitman en één van de mooiste filmeindes ooit. Koolhoven, destijds druk bezig met de opnamen van zijn westernthriller Brimstone, keerde speciaal voor deze onmisbare herdenking van Sollima terug naar Nederland. Face to Face (1967) Sergio Sollima Tomas Milian, Gian Maria Volonté & William Berger 107 minuten
Deze keer de keuze van Egzotiks affichemaker Hajo de Boer. Hij zat te dubben tussen Oom Ferdinand en de Toverdrank, Adaptation, The Fall en Amarcord, maar koos uiteindelijk onder bijna ondraaglijke druk van Koolhoven en Simons twee films over mad scientists: de oerklassieker Bride of Frankenstein en de vergeten comedy Human Nature van Michel Gondry, naar een van de pot gerukt scenario van Charlie Kaufman. Bride of Frankenstein (1935) James Whale Boris Karloff, Elsa Lanchester & Colin Clive 75 minuten
Violent City (1970) Sergio Sollima Charles Bronson, Jill Ireland & Michel Constantin 100 minuten
Night of Hajo
Human Nature (2001) Michel Gondry Tim Robbins, Patricia Arquette & Rhys Ifans 96 minuten
BRIDE OF FRANKENSTEIN
(1935, JAMES WHALE)
HUMAN NATURE (2001 MICHEL GONDRY)
VRIJDAG 21 AUGUSTUS, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM € 10,- | WWW.EYEFILM.NL
63
The Night of Sergio Sollima
FACE TO FACE (1967)
VIOLENT CITY (1970)
VRIJDAG 18 SEPTEMBER, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM € 10,- | WWW.EYEFILM.NL
2015
Cinema Egzotik
64
NFF Night
Psycho Killer ‘86 Night
Andy, bloed en blond haar (1979) The Wanderers (1979)
Manhunter (1986) Henry: Portrait of a Serial Killer (1986)
Andy gaat over een agressieve jongen uit Hengelo die de trein pakt naar Amsterdam en een korte, maar hevige affaire heeft met fotomodel Ella. Zonder twijfel de grappigste Nederlandse film volgens Simons, die citaten letterlijk meepraat. En quotable citaten heeft Frank Wierings film in overvloed. Als Ella haar nieuwe vrindje vraagt wat hij eigenlijk van zijn vader vindt, antwoordt de stugge Tukker met zwaar Twents accent: “Mwah, ‘n beste kerel. Beetje een domme lul”. Hoogtepunt is een Amsterdams jetsetfeestje vol stadse types zoals Andy nooit eerder zag. Als een leernicht hem uitdaagt, zegt hij: “Wat ben jij eigenlijk voor een mafkees met dat motorpak aan?”, waarna Andy de mondaine coke-snuiver bedreigt met een kaasbijltje. Voorafgaand aan de vertoning vertelde regisseur Wiering in geuren en kleuren over de totstandkoming van zijn cultfilm.
Het moet maar eens gezegd worden: de beste psycho killers komen uit 1986 en wij hebben twee keiharde bewijzen. In Manhunter maakt voor het eerst in de filmgeschiedenis de onnavolgbare Hannibal Lecter zijn opwachting, al jaagt FBI-agent Will Graham niet op hem, maar op seriemoordenaar The Tooth Fairy. En titelpersonage Henry is zonder twijfel de engste moordenaar die ooit op het witte doek te zien is geweest. Twee kille killers, die niet kijken op een moord meer of minder. De een theatraal en calculerend, de ander ingehouden en achteloos. Een verklaring voor hun monsterlijke gedrag wordt niet gegeven, maar wij zoeken het in de hoek van een weinig gelukkige jeugd.
Andy, bloed en blond haar (1979) Frank Wiering Andy Vrielink, Jonna Koster & Truus Dekker 90 minuten
The Wanderers (1979) Philip Kaufman Ken Wahl, Karen Allen & Erland van Lidth de Jeude 117 minuten
Manhunter (1986) Michael Mann William Petersen, Kim Greist & Joan Allen 119 minuten
Henry: Portrait of a Serial Killer (1986) John McNaughton Michael Rooker, Tracy Arnold & Tom Towles 83 minuten
65
An Original Horror Night A Nightmare on Elmstreet (1984) Friday the 13th (1980) Met The Last House on the Left, A Nightmare on Elm Street en Scream heeft de onlangs overleden Wes Craven (19392015) horrorgeschiedenis ge schreven en bewezen dat hij zich steeds opnieuw weet uit te vinden. Zijn enige echte meesterwerk blijft echter de originele Freddyfilm A Nightmare on Elm Street uit 1984, waarin Johnny Depp debu teerde. We vertonen ’m samen met de originele Friday the 13th, waarin Betsy Palmer (19262015) schitterde als Mrs. Voorhees. A Nightmare in Elmstreet (1984) Wes Craven Heather Langenkamp, Johnny Depp & Robert Englund 94 minuten
Friday the 13th (1980) Sean S. Cunningham Betsy Palmer, Adrienne King & Jeannine Taylor 95 minuten
X-Mas Gremlins (1984) Batman Returns (1992) Niet te doen natuurlijk, de gemiddelde kerstfilm. Maar Egzotik zou Egzotik niet zijn als wij uit al dat sentimentele bocht niet een mooie double bill voor je kunnen filteren: de Christmas Creature Feature Gremlins en de tot op de dag van vandaag beste Batmanfilm: Batman Returns van Tim Burton. Fuck die humorloze Nolan en kom maar op met die sexy Michelle Pfeiffer als Catwoman. Meoow. Gremlins (1984) Joe Dante Zach Galligan, Phoebe Cates & Hoyt Axton 106 minuten
Christmas Night
Batman Returns (1992) Tim Burton Michael Keaton, Danny DeVito & Michelle Pfeiffer 126 minuten
Gremlins (JOE DANTE, 1984)
Batman Returns (TIM BURTON, 1992) ILLUSTRATION BY SIMON C. PAGE
VRIJDAG 18 DECEMBER, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
2015
Cinema Egzotik
66
67
2016
Sexy time!
Cinema Egzotik in Eye Sexy Time! Vixen! (1968) Porky’s (1981) De koontjes waren nooit zo rood als toen internet nog niet bestond en je in het donker van de bio scoop kon gluren naar borsten en billen. Russ ‘King of The Nudies’ Meyer knalde sinds zijn baan brekende sexploitationfilm The Immoral Mr. Teas (1959) de ene rondborstige vrouw na de andere op het witte doek, zo ook in Vixen! zijn definitieve doorbraak. En Bob Clark kon er ook wat van: zijn ooh la lafilm Porky’s kostte 5 miljoen dollar en haalde in korter tijd twintig keer zoveel op aan de Amerikaanse kassa’s. Vixen! (1968) Russ Meyer Erica Gavin, Garth Pillsbury & Harrison Page 70 minuten
VIXEN! PORKY’S (RUSS MEYER, 1968)
(BOB CLARK, 1982)
VRIJDAG 22 JANUARI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
Porky’s (1982) Bob Clark Dan Monahan, Mark Herrier & Wyatt Knight 94 minuten
Private Dick Night Chinatown (1974) Murder by Death (1976)
Private Dick Night
In Private Dick Night brengen we een ode aan onze lievelingsprivédetective J.J. Gittes met Roman Polanski’s meesterwerk Chinatown, een neonoir die baadt in het felle zonlicht van Los Angeles en waarin meer troep naar boven komt dan in een gemiddelde rioleringsbuis. De avond wordt afge sloten met de leukste spoof op het detectivegenre: Murder by Death met Peter Falk, Truman Capote, Alec Guinnes én Peter Sellers. Chinatown (1974) Roman Polanski Jack Nicholson, Faye Dunaway & John Huston 130 minuten
2016
Cinema Egzotik
Murder by Death (1976) Robert Moore Peter Falk, Alec Guinness & Peter Sellers 94 minuten
CHINATOWN
(ROMAN POLANSKI, 1974) JACK NICHOLSON, FAYE DUNAWAY & JOHN HUSTON
MURDER BY DEATH (ROBERT MOORE, 1976) PETER FALK, ALEC GUINNESS & PETER SELLERS
VRIJDAG 19 FEBRUARI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
68
Paranoia Night
SECONDS
(JOHN FRANKENHEIMER, 1966) ROCK HUDSON, SALOME JENS
DON’T LOOK NOW (NICOLAS ROEG, 1973) JULIE CHRISTIE, DONALD SUTHERLAND
VRIJDAG 11 MAART, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
69
Paranoia Night Seconds (1966) Don’t Look Now (1973) dition Imagine E
Seconds (1966) John Frankenheimer Rock Hudson, Salome Jens & John Randolph 106 minuten
Don’t Look Now (1973) Nicolas Roeg Julie Christie, Donald Sutherland & Hilary Mason 110 minuten
ADAM ARMSTRONG
Seconds – met The Manchurian Candidate en Seven Days in May onderdeel van John Frankenheimers paranoiatrilogie – is een pittige paranoiathriller met desoriënterend camerawerk en een flinke injectie horror. Na de pauze slaat manische achter docht weer toe, want in Don’t Look Now weet het personage van Donald Sutherland niet meer wat links of rechts is na de onfortuinlijke dood van zijn dochtertje. Hij ontsnapt naar Venetië, maar ook daar achtervolgen de demonen hem, al dan niet gehuld in morsige, rode regenjasjes.
The not-so-distant-future night
ESCAPE FROM NEW YORK GATTACA
JOHN CARPENTER, 1981
ANDREW NICCOL, 1997
KURT RUSSELL, LEE VAN CLEEF & ERNEST BORGNINE
ETHAN HAWKE, UMA THURMAN & JUDE LAW
WOENSDAG 20 APRIL, 19.15 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
The Not So Distant Future Night Escape from New York (1981) Gattaca (1997) De niet zo verre toekomst. In 1981 was dat 1997 en dus speelt John Carpenters Escape from New York zich in dat jaar af. Kurt Russell is hier de antiheld der antihelden: Snake Plissken. In mis schien wel de stoerste en coolste film ooit moet hij de president van Amerika redden uit de handen van gevangenen in Manhatten, dat een grote gevangenis is geworden. Eindelijk vonden we een 35mm-print! In Gattaca (gemaakt in 1997) is dankzij de vooruitgang het mogelijk om vooraf de eigen schappen van kinderen te bepalen. Maar Ethan Hawke is op de ouderwetse manier geboren en hij moet zich staande houden tussen de perfecte mensen om hem heen. Nederlander Jan Roelfs kreeg een Oscarnominatie voor zijn art-direction. Escape from New York (1981) John Carpenter Kurt Russell, Lee Van Cleef & Ernest Borgnine 99 minuten
Gattaca (1997) Andrew Niccol Ethan Hawke, Uma Thurman & Jude Law 106 minuten
FREAKY FASCIST NIGHT
Death Race 2000) PAUL BARTEL, 1975
DAVID CARRADINE, SYLVESTER STALLONE & SIMONE GRIFFETH
Starship Troopers) PAUL VERHOEVEN, 1997
CASPER VAN DIEN, DENISE RICHARDS & MICHAEL IRONSIDE
VRIJDAG 6 MEI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
2016
Cinema Egzotik
70
Freaky Fascist Night Death Race 2000 (1975) Starship Troopers (1997)
The Wicker Man (1973) Carrie (1976)
In Death Race 2000 wordt Amerika geleid door een fascistisch regime en om het volk zoet te houden wordt er een gewelddadige race georga niseerd waarin extra punten te verdienen zijn met het overhoop rijden van argeloze voetgangers. Een lompe satire die van de belangrijke criticus Roger Ebert nul sterren kreeg, omdat hij hem overdreven gewelddadig vond. Echt iets voor Egzotik, dus. Met een jonge Sylvester Stallone, een jaar voor hij Rocky werd. Ons viel die avond vooral op hoeveel invloed de film waarschijnlijk heeft gehad op Paul Verhoevens Robocop. In Starship Troopers is eigenlijk ook een soort fascistisch regime aan de macht, maar regisseur Verhoeven maakte ‘t het Amerikaanse publiek wat lastiger door ze te ver mommen als the good guys. Hij stopte de film vol met verwijzingen naar nazi-Duitsland en, ja hoor, hij kreeg daardoor de kritiek een fascistische film gemaakt te hebben. Ook deze film werd neer gesabeld door Roger Ebert: ‘The most violent kid die movie ever made’. Ondertussen bleek de film behoorlijk aardig te voorspellen hoe de jaren erna het Midden-Oosten aangepakt zou worden. Death Race 2000 (1975) Paul Bartel David Carradine, Sylvester Stallone & Simone Griffeth 80 minuten
The (Recently) Fucked Up 70s Horror Night
Starship Troopers (1997) Paul Verhoeven Casper Van Dien, Denise Richards & Michael Ironside 129 minuten
Okay, die recente remake van Carrie begon niet eens zo onaardig, maar gaandeweg werd het toch steeds meer zo’n typische rukherhaling waar Hol lywood patent op lijkt te hebben. Met als absoluut dieptepunt de finale waarin het hoofdpersonage goddomme een soort vliegende superheks werd. Nog erger schijnt de remake van The Wicker Man te zijn. We hebben hem niet gezien. We verdommen het. We zagen een scène waarin Nicholas Cage door bijen werd aangevallen die zó belachelijk was dat we genoeg wisten. Maar het ergst van dit alles is dat mensen wellicht hierdoor nooit het origineel gaan zien. Welnu, dit is je kans. Dit zijn twee meesterwerken over seksuele repressie uit het gloriedecennium voor horror. Tienerangsten en religekte, wat wil je nog meer? The Wicker Man (1973) Robin Hardy Edward Woodward, Christopher Lee & Diane Cilento 88 minuten
Carrie (1976) Brian De Palma Sissy Spacek, John Travolta & Amy Irving 98 minuten
The (recently)fucked-up
70’S HORROR NIGHT THE WICKER MAN
CARRIE
Brian de Palma, 1976
Robin Hardy, 1973
VRIJDAG 17 JUNI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
71
Robby Müller Night
Royalty Night
To Live and Die in L.A. (1985) The Believers (1987)
The Princess Bride (1987) Excalibur (1981)
Dat cameraman Robby Müller weet om te gaan met licht én duisternis blijkt maar al te duidelijk uit deze double bill. In de zonovergoten misdaadfilm To Live and Die in L.A. van The Exorcist-regisseur William Friedkin gaan twee geheimagenten under cover in The City of Angels en raken verstrikt in stinkende zaakjes, terwijl in The Believers (1987) van John Schlesinger de straten van New York worden bevuild door het bloed van ritualistische kindermoorden en andere vieze voodoo-praktijken. Robby Müller geeft het mooie en het gore even veel aandacht en filmt het allemaal even soepel en sfeervol.
Kijk, dat had je niet verwacht, hè? Een heuse chick flick in Cinema Egzotik! Maar wel een goeie: The Princess Bride. En alsof dat nog niet genoeg koningshuis was: Excalibur, de legende van Koning Arthur. Fuck die Tolkien-films, dit is pas avontuur & fantasy.
To Live and Die in L.A. (1985) William Friedkin William Petersen, Willem Dafoe & John Pankow 116 minuten
The Princess Bride (1987) Rob Reiner Robin Wright, Chris Sarandon & Billy Crystal 98 minuten
Excalibur (1981) John Boorman Nigel Terry, Helen Mirren & Gabriel Byrne 140 minuten
The Believers (1987) John Schlesinger Martin Sheen, Helen Shaver & Robert Loggia 114 minuten
Night r e l l ü M Robbie
DIE IN L.A. TO LIVFRIEDEKIAN, 19N85D) RS THE BESEINLGEIER, 19V87E) (WILLIAM (JOHN SCHL
VRIJDAG 15 JULI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
2016
Cinema Egzotik
72
Royalty
Excalibur
Night
The Princess Bride
(JOHN BOORMAN, 1981) NIGEL TERRY, HELEN MIRREN & GABRIEL BYRNE
(ROB REINER, 1987) ROBIN WRIGHT, CHRIS SARANDON & BILLY CRYSTAL
VRIJDAG 26 AUGUSTUS, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
73
Buddy Night 48 Hrs (1982) Midnight Run (1988)
BUDDY NIGHT
48 HRS
NICK NOLTE & EDDIE MURPHY (WALTER HILL, 1982)
MIDNIGHT RUN ROBERT DE NIRO & CHARLES GRODIN (MARTIN BREST, 1988)
VRIJDAG 23 SEPTEMBER, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
In de jaren tachtig kwam je om in de buddy movies: de Lethal Weaponreeks, Running Scared, Stake Out, Tango & Cash, Red Heat en vele anderen. Natuurlijk, er waren voorgangers, zoals Freebie and the Bean en Thunderbolt and Lightfoot, maar het was 48 Hrs. waardoor in 1982 de boel explo deerde. De combinatie Nick Nolte en Eddie Murphy knetterde en dat werd de mal waarmee Hollywood aan de slag ging. Het absolute hoogtepunt van het genre was de tweede film van de avond: Midnight Run. Stiekem gewoon de beste rol ooit van Robert de Niro. Naast hem de weergaloze Charles Grodin. Die twee hadden Oscars verdiend. 48 Hrs (1982) Walter Hill Nick Nolte, Eddie Murphy & Annette O’Toole 96 minuten
Midnight Run (1988) Martin Brest Robert De Niro, Charles Grodin & Yaphet Kotto 126 minuten
Japan Night The Yakuza (1974) Hana-Bi (1997) Deze avond werd gecancelled omdat een van de prints bloedrood verkleurd bleek en we geen subtituut duldden. The Yakuza (1974) Sydney Pollack Robert Mitchum, Ken Takakura & Brian Keith 112 minuten
2016
Cinema Egzotik
Hana-Bi (1997) Takeshi Kitano Takeshi Kitano, Kayoko Kishimoto & Ren Osugi 103 minuten
74
Bud Spencer Night
Teenage Night
They Call Me Trinity (1970) De vier vuisten hebben de tropenkolder (1981)
Ferris Bueller’s Day Off (1986) Pretty in Pink (1986)
Toen Bud Spencer stierf, schreef Martin Koolhoven: “Ik ben mijn hele leven al fan. Ik heb de meeste in de bioscoop gezien, zelfs toen de meeste mensen afhaakten. Het is altijd een guilty pleasure voor me gebleven.” Koolhoven noemt Spencer en Hill ‘vermoedelijk het laatste grote filmduo’. Ze waren ambassadeurs van de knokfilm, een genre dat nu eigenlijk niet meer bestaat.
In de jaren tachtig waren zijn tienerfilms een begrip. Hughes regisseerde en/of schreef The Breakfast Club, Weird Science, Ferris Bueller’s Day Off en de ‘trilogie’ (want eigenlijk gewoon drie keer hetzelfde verhaal): Sixteen Candles, Pretty in Pink en Some Kind of Wonderful. Zes films in drie jaar tijd die de tijdgeest grepen en de ziel van adolescentie blootlegde. Niet lang daarna verleg de Hughes zijn vizier van jongeren naar kinderen (Home Alone, Dennis the Menace, Curly Sue, Flubber en Beethoven), trok zich terug uit Holly wood (naar Chicago), deed geen interviews meer en ging zelfs schrijven onder de naam Edmond Dantes, naar de hoofdpersoon in Alexander Dumas’ De graaf van Monte-Cristo, die na veertien jaar onschuldig in de gevangenis te hebben geze ten ontsnapt, een fortuin vindt en dan wraak neemt op de mensen die hem dit aandeden. Nie mand wist waarom Hughes verdween, waardoor er een JD Salinger-achtige mythe ontstond. In deze Egzotik konden we eens kijken of er clues te vinden waren in twee van Hughes’ hoogtepunten uit de meest interessante periode van zijn leven als filmmaker.
They Call Me Trinity (1970) Enzo Barboni Bud Spencer & Terence Hill 113 minuten
Chi trova un amico trova un tesoro (1981) Sergio Corbucci Bud Spencer & Terence Hill 108 minuten
Bud Spencer Night 1929 - 2016
Ferris Bueller’s Day Off (1986) John Hughes Matthew Broderick, Alan Ruck & Mia Sara 103 minuten
Pretty in Pink (1986) Howard Deutch Molly Ringwald, Jon Cryer & Andrew McCarthy 95 minuten
They Call Me Trinity (DE RECHTER- EN DE LINKERHAND VAN DE DUIVEL)
BUD SPENCER, TERENCE HILL & STEFFEN ZACHARIAS (ENZO BARBONI, 1970)
Chi Trova Un Amico Trova Un Tesoro (DE VIER VUISTEN HEBBEN DE TROPENKOLDER)
BUD SPENCER, TERENCE HILL & JOHN FUJIOKA (SERGIO CORBUCCI, 1981)
☝ ILLUSTRAZIONE PAMELA COCCONI
VRIJDAG 11 NOVEMBER, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
75
Sherlock Night
THE PRIVATE LIFE OF SHERLOCK HOLMES (BILLY WILDER, 1970)
YOUNG SHERLOCK HOLMES (BARRY LEVINSON, 1985)
VRIJDAG 17 FEBRUARI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
2017
Cinema Egzotik
76
2017
Cinema Egzotik in Eye Charles Bronson Night The Mechanic (1972) Hard Times (1975)
Hoe groot het gemis was, bleek toen Clooney zich door The American ploeterde. Hoeveel beter Charles Bronson dat had gedaan zien we vanavond in The Mechanic. Charles Dennis Buchinsky (zoals hij in het echt heette) was kampioen in het charisma tisch niks doen. Wie beter dan hij had Harmonica kunnen spelen in Once Upon a Time in the West? Na Bronson als huurmoordenaar, zien we hem als straatvechter in een wat (onterecht) vergeten film van Egzotik-held Walter Hill. Hard Times (1975) Walter Hill Charles Bronson, James Coburn & Jill Ireland 93 minuten
The Mechanic (1972) Michael Winner Charles Bronson, Jan-Michael Vincent & Keenan Wynn
Sherlock Night The Private Life of Sherlock Holmes (1970) Young Sherlock Holmes (1985) Er zijn heel veel Sherlock Holmes-verfilmingen gemaakt voor het grote als het kleine scherm, met als meest recente vertolkers Robert Downey Jr. en Benedict Cumberbatch. Vanavond beginnen we met de favoriet: The Private Life of Sherlock Holmes van niemand minder dan Billy Wilder. De film had een moeilijke ontstaansgeschiedenis en flopte, maar verdient herwaardering. Daarna een curieuze Hol mes, de Spielbergproductie Young Sherlock Holmes, die in Nederland werd uitgebracht als Pyramid of Fear en duidelijk onder de invloed van het succes van de Indiana Jones-films werd gemaakt. The Private Life of Sherlock Holmes (1970) Billy Wilder Robert Stephens, Christopher Lee & Colin Blakely 125 minuten
Night of
CHARLES BRONSON THE MECHANIC (MICHAEL WINNER, 1972)
CHARLES BRONSON, JAN-MICHAEL VINCENT & KEENAN WYNN
HARD TIMES (WALTER HILL, 1975)
CHARLES BRONSON, JAMES COBURN & JILL IRELAND
VRIJDAG 27 JANUARI, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
Revenge Night Ms. 45 (1981) Sympathy for Mister Vengeance (2002) Shockregisseur Abel Ferrara volgde zijn beruchte debuut The Driller Killer in 1981 op met de uiterst gewelddadige wraakfantasie Ms. 45, hier in Neder land destijds uitgebracht door het gereputeerde Warner Bros. als Angel of Vengeance. En dat is exact waar de film en deze editie van Cinema Egzotik om draait. Sympathy for Mr. Vengeance is de eerste in de wraaktrilogie van Chan-Wook Park en de film die hem naar het westen bracht. Ms. 45 (1981) Abel Ferrara Zoë Lund, Darlene Stuto & Albert Sinkys 80 minuten
Sympathy for Mister Vengeance (2002) Chan-wook Park Kang-ho Song, Ha-kyun Shin & Doona Bae 129 minuten
Young Sherlock Holmes (1985) Barry Levinson Nicholas Rowe, Alan Cox & Sophie Ward 109 minuten
77
Cinema Egzotik Special Once Upon a Time in America (1984)
Revenge Night MS. 45
(ABEL FERRARA, 1981)
SYMPATHY FOR MISTER VENGEANCE (CHAN-WOOK PARK, 2002)
VRIJDAG 17 MAART, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL
Sergio Leone was ruim vijftien jaar bezig geweest met de verfilming van The Hoods; het verhaal ging dat ie er zelfs The Godfather voor had laten schieten. Evengoed werd de film aanvankelijk in een verknipte versie vertoond in Amerika. Wij in Europa dachten de complete versie gezien te hebben, maar daar bleek niks van waar. Sinds er in 2012 een langere (maar nog steeds niet com plete) versie gedraaid werd in Cannes probeerden we de film naar Amsterdam te krijgen en nu was het dan eindelijk zo ver: de versie van vier uur en tien minuten kon gezien worden bij Eye. Met The Godfather de beste gangsterfilm allertijden. Once Upon a Time in America (1984) Sergio Leone Robert De Niro, James Woods & Joe Pesci 251 minuten
Another Argento Night Suspiria (1977) Opera (1987) Eindelijk was het dan zover. De grootmeester Dario Argento kwam naar Nederland en Ronnie en Martin mochten naar het consulaat om te eten met de maestro. De dag erna interviewde Kool hoven hem na de vertoning van de prachtige nieuwe gerestaureerde 4K-print van Suspiria, die de meeste mensen zien als het hoogtepunt van zijn carrière. Daarna werd het geweldige Opera vertoond, waarna natuurlijk niemand meer kon slapen die nacht. Suspiria (1977) Dario Argento Jessica Harper, Stefania Casini & Flavio Bucci 98 minuten
ONCE UPON A TIME IN AMERICA LONGER VERSION: 4HR 10MIN 55SEC
Opera (1987) Dario Argento Cristina Marsillach, Ian Charleson & Urbano Barberini 107 minuten
ZATERDAG 13 MEI, 14:00
2017
Cinema Egzotik
78
79
2017
Cinema Egzotik
80
Early De Palma Night
Threequel Night
Sisters (1972) Obsession (1976)
Halloween III: Season of the Witch (1982) A Nightmare on Elm Street 3: Dream Warriors (1987)
Ooit begonnen we in De Balie met twee films van de gerijpte De Palma, maar het is natuurlijk ook leuk om te zien hoe zijn thrillers waren aan het begin van z’n carrière. Sisters bleek een nasty little thriller die flink overeind bleef, maar de Vertigo rip-off (beide films werden in Nederland ooit uitgebracht als De Vrouw die twee Keer Leefde) viel helaas een beetje tegen.
Alle goede dingen bestaan in drieën, maar niet heus. In de geschiedenis van de film zijn er ver domd weinig films waarvan deel drie überhaupt het bekijken waard is, laat staan beter is dan de eerste twee. We pretenderen met de Threequel Night zeker niet dat Freddy 3 en Halloween 3 het beste deel uit de respectievelijke reeksen zijn, maar wel dat het te gekke films zijn, die nu einde lijk op het grote doek te bewonderen op glorieus 35mm.
Sisters (1972) Brian De Palma Margot Kidder, Jennifer Salt & Charles Durning 93 minuten
Obsession (1976) Brian De Palma Cliff Robertson, Geneviève Bujold & John Lithgow 98 minuten
Film Foundation Night The Seventh Cross (1944) Shock Corridor (1963)
Halloween III: Season of the Witch (1982) Tommy Lee Wallace Tom Atkins, Stacey Nelkin & Dan O’Herlihy 98 minuten
A Nightmare on Elm Street 3: Dream Warriors (1987) Chuck Russell Heather Langenkamp, Robert Englund & Patricia Arquette 98 minuten
We vonden in de catalogus van de legendarische filmrestauratiestichting The Film Foundation het bijna vergeten The Seventh Cross, een hartver scheurend oorlogsdrama dat gemaakt werd terwijl het allemaal nog bezig was, en het geweldige Shock Corridor. Want zoals Martin Scorsese zelf zei: “If you don’t like the films of Samuel Fuller, then you just don’t like cinema.” The Seventh Cross (1944) Fred Zinnemann Spencer Tracy, Signe Hasso & Hume Cronyn 112 minuten
Shock Corridor (1963) Samuel Fuller Peter Breck, Constance Towers & Gene Evans 101 minuten
81
Dictatorial State Night
Tomas Milian Night
The Trial (1962) V for Vendetta (2005)
The Designated Victim (1971) Almost Human (1974)
Het Proces is een zogenaamde cautionary tale; een meesterwerk over een zielverwoestend rechtssysteem. De verfilming van Orson Welles wordt zelden genoemd als een hoogtepunt uit diens carrière, maar het is toch echt een van zijn beste films. We hadden veel prachtige zielverwan ten kunnen kiezen, zoals 1984, Brazil of THX 1138, maar we kozen voor een modernere film. De ver filming van Alan Moore’s klassieke graphic novel: V for Vendetta. Op social media klaagden wat humorloze dom rechtse types over de poster.
Toen Tomas Milian overleed in maart 2017 wisten we direct dat we een avond voor hem moesten inplannen. In Nederland beseffen weinig mensen hoe groot de veelzijdige acteur was, met name in Italië. Hij speelde in vele succesvolle spaghetti westerns, poliziotteschi, exploitatiefilms en komedies, maar ook in films van onder meer Visconti, Spielberg, Bertolucci en Soderbergh. Milian werd geboren op Cuba, deed zijn opleiding bij The Actor’s Studio (waar ondermeer ook Brando, Newman, Pacino en De Niro vandaan kwamen), maar zijn carrière ging pas van start toen hij eind jaren vijftig naar Italië verhuisde. Voor Egzotik kozen we voor een variatie op Hitchcock’s Strangers on a Train en voor misschien wel de vuigste eurocrime-film ooit. We hadden de 35mm print van Almost Human uit Amerika over laten komen, maar die bleek knalrood verkleurd. We hebben toen besloten om de eerste akte te laten zien op film en de rest digitaal te vertonen. Er volgde een applaus bij de overname naar de DCP.
The Trial (1962) Orson Welles Anthony Perkins, Jeanne Moreau & Romy Schneider 116 minuten
V for Vendetta (2005) James McTeigue Hugo Weaving, Natalie Portman & John Hurt 132 minuten
The Designated Victim (1971) Maurizio Lucidi Tomas Milian, Pierre Clémenti & Katia Christine 105 minuten
2017
Cinema Egzotik
Almost Human (1974) Umberto Lenzi Tomas Milian, Henry Silva & Laura Belli 99 minuten
82
83
2017
Cinema Egzotik
84
American Crime Auteurs Miller’s Crossing (1990) Hard Eight (1996) Dikke kans dat wanneer je aan de gemiddelde cinefiel vraagt wat de grootste filmauteurs zijn die Amerika de afgelopen dertig jaar voortbracht, de Coenbroertjes en PT Anderson worden genoemd. Tijd dus dat we twee echte Egzotikfilms gaan bekijken van de heren. Gangsters, gokkers, list en bedrog, American style. Gotta love it. Miller’s Crossing (1990) Joel Coen Gabriel Byrne, Marcia Gay Harden & John Turturro 115 minuten
Hard Eight (1996) Paul Thomas Anderson Philip Baker Hall, John C. Reilly & Gwyneth Paltrow 102 minuten
A Shane Black Christmas Lethal Weapon (1987) Kiss Kiss Bang Bang (2005) Volgens de overlevering vroeg regisseur John McTiernan of Shane Black het scenario van Pre dator wilde herschrijven. Het zou de reden zijn waarom het acteerdebuut van Black in die film slechts zeven minuten duurt. Zijn personage Hawkins sneuvelt als eerste, zodat Black aan het script kon sleutelen. Nooit doodchecken dat soort verhalen. Feit is dat Shane Black een van de grootste schrijvende sterren in Hollywood werd, waarna hij het ook in de regiestoel mocht proberen. De kerstmaand is perfect om hem te vieren, daar hij al vele malen het feest liet figureren in zijn films. Twee daarvan zie we vanavond, beiden goede voorbeelden van zijn vermogen humor, actie en tough guys te mengen. Lethal Weapon (1987) Richard Donner Mel Gibson, Danny Glover & Gary Busey 110 minuten
Kiss Kiss Bang Bang (2005) Shane Black Robert Downey Jr., Val Kilmer & Michelle Monaghan 103 minuten
85
Take Cover Night Odd Man Out (CAROL REED, 1947)
Assault On Precinct 13 (JOHN CARPENTER, 1976)
2018
Cinema Egzotik
86
2018
Cinema Egzotik in Eye Winter Is Coming The Great Silence (1968) Pathfinder (1987)
Vanavond twee films vol besneeuwde landschap pen. The Great Silence is misschien wel de beste spaghettiwestern die niet geregisseerd werd door Sergio Leone. Leone is natuurlijk de poster boy van het genre, maar het gat met de nummer 2 is minder groot dan tussen Sergio Corbucci en de nummer 3. Tegenwoordig is Corbucci vooral bekend als regisseur van de originele Django, maar hij maakte nog een dozijn andere westerns en zeker de helft daarvan zijn genreklassiekers. Pathfinder is de eerste Lappen-film, die twintig jaar later een Amerikaanse remake kreeg, al werden daar de Vikingen vervangen door Tsjoeden en de Lappen door Indianen. Op 70mm! The Great Silence (1968) Sergio Corbucci Jean-Louis Trintignant, Klaus Kinski & Frank Wolff 105 minuten
Pathfinder (1987) Nils Gaup Mikkel Gaup, Ingvald Guttorm & Nils Utsi 86 minuten
Duck Night Duck Soup (1933) Duck, You Sucker (1971) Het zal potverdorie eens tijd worden dat we een film met de Marx Brothers programmeren. Het anarchistische meesterwerk Duck Soup is alleen al de moeite waard door de spiegelscène. De tweede film is de meest onderschatte film aller tijden. Hoe erg Leone zijn best ook deed om deze film niet zelf te regisseren, uiteindelijk maakte hij een van de mooiste films ooit. Duck Soup (1933) Leo McCarey The Marx Brothers 68 minuten
Duck, You Sucker (1971) Sergio Leone Rod Steiger, James Coburn & Romolo Valli 157 minuten
Duck Night
Take Cover Night Odd Man Out (1947) Assault on Precinct 13 (1976) Carol Reed is waarschijnlijk het bekendst van zijn films The Third Man en Oliver!, maar na vanavond komt daar het schitterend gedraaide en hart verscheurende Odd Man Out bij, samen met de coolste siege-film ooit: Assault on Precinct 13 van Egzotik-favoriet John Carpenter Odd Man Out (1947) Carol Reed James Mason, Robert Newton & Cyril Cusack 116 minuten
Assault on Precinct 13 (1976) John Carpenter Austin Stoker, Darwin Joston & Laurie Zimmer 91 minuten
DUCK SOUP (LEO McCAREY, 1933)
Duck, You Sucker (SERGIO LEONE, 1971)
VRIJDAG 30 MAART, 20:00 UUR
87
Jeff Goldblum Night
Faye Dunaway ’68 Night
Thriller: A Cruel Picture (1973) The Fly (1986)
Bonnie and Clyde (1967) The Thomas Crown Affair (1968)
Met al die matige remakes van horrorklassiekers de laatste jaren zou je bijna vergeten dat het ook wel eens wél lukt. The Fly was een geweldige jarenvijftighorrorfilm die een remake kreeg waar je over kan twisten welke beter is: het origineel of de remake. Voorafgegaan door de vunzige Zweedse revengethriller met echte pornoshots die een van de inspiratiebronnen was voor Kill Bill. Oorspronke lijk zouden we (in het kader van Jeff Goldblum Night) Invasion of the Body Snatchers draaien (ook al zo’n geslaagde horrorremake), maar er bleek een technisch probleem in de cabine. Gelukkig konden we de DCP draaien van Thriller: A Cruel Picture en sleutelde er iemand aan de projector, zodat The Fly nog wel vertoond kon worden
Was er ooit een coolere acteur dan Steve McQueen? Hij kwam al een paar keer eerder langs in Egzotik, maar vanavond een film uit 1968, toen hij on top of his game was. In de heistthriller The Thomas Crown Affair zijn the king of cool en Faye Dunaway zo geil dat je er een minderwaardigheidscomplex van krijgt. Vergeet die remake uit de 90s maar snel, meer stylish dan dit wordt het niet.
Thriller: A Cruel Picture (1973) Bo Arne Vibenius Christina Lindberg, Heinz Hopf & Despina Tomazani 104 minuten
The French Connection (1971) The Exorcist (1973)
The Fly (1986) David Cronenberg Jeff Goldblum, Geena Davis & John Getz 95 minuten
Jeff Goldblum Night
The Thomas Crown Affair (1968) Norman Jewison Faye Dunaway & Steve McQueen 102 minuten
Bonnie and Clyde (1967) Arthur Penn Faye Dunaway & Warren Beatty 112 minuten
William Friedkin Night
We lieten al twee keer eerder films van Friedkin zien, maar het werd hoog tijd voor de twee kroon juwelen. Twee immens invloedrijke films die voor altijd het filmlandschap veranderden. Zonder The French Connection geen Turks Fruit, Hill Street Blues en weet ik niet wat. De twee films laten duidelijk Friedkins documentaire achtergrond zien; ja zelfs The Exorcist. The French Connection (1971) William Friedkin Gene Hackman, Roy Scheider & Fernando Rey 104 minuten
The Exorcist (1973) William Friedkin Ellen Burstyn, Max von Sydow & Linda Blair 122 minuten
ILLUSTRATION BY CRAHPTACULAR
INVASION OF THE BODY SNATCHERS THE FLY (PHILIP KAUFMAN, 1978)
(DAVID CRONENBERG, 1986)
DONDERDAG 19 APRIL, LET OP: 19.15 UUR
2018
Cinema Egzotik
88
89
William Friedkin Sequel Night The French Connection II (1975) Exorcist II: The Heretic (1977) Vanavond iets wat we nog nooit deden: de twee sequels op de films die we in de vorige Egzotik lieten zien. Beide vervolgen niet gemaakt door Friedkin (de originele regisseur), maar wel door vooraanstaande regisseurs én allebei contro versieel. The French Connection II is absoluut aan heroverweging toe. John Frankenheimers vervolg is veel beter dan je zou denken en Hackman schit tert. The Exorcist II is misschien de meest gehate sequel ooit, maar is alleen al door de muziek van Ennio Morricone de moeite waard. John Boorman gooide het over een compleet andere boeg en dat werd hem niet in dank afgenomen. The French Connection II (1975) John Frankenheimer Gene Hackman, Fernando Rey & Bernard Fresson 119 minuten
Exorcist II: The Heretic (1977) John Boorman Richard Burton, Linda Blair & Louise Fletcher 118 minuten
Night of the Dopeheads Not Rambo Nor Rocky Night Nighthawks (1981) Demolition Man (1993) Dat het zolang duurde voor Sylvester Stallone zijn eigen avond kreeg is niets minder dan een schande. Vanavond bewijzen we dat Sly meer kan dan boksen of geweren leeg knallen met een hoofdband om. Nighthawks is een echte copthriller zoals ze nu niet meer gemaakt worden, met onze eigen Rutger Hauer in zijn eerste echte Hollywood-rol en Demo lition Man is een heerlijke actie-sciencefiction met een vette knipoog, die waarschijnlijk heel interessant is om te zien in de huidige tijd waarin iedereen maar steeds beledigd is. Nighthawks (1981) Bruce Malmuth Sylvester Stallone, Rutger Hauer & Billy Dee Williams 99 minuten
2018
Cinema Egzotik
Demolition Man (1993) Marco Brambilla Sylvester Stallone, Wesley Snipes & Sandra Bullock 115 minuten
Where the Buffalo Roam (1980) Cheech & Chong’s Up in Smoke (1978) Jarenlang was deze vroege versie van Fear and Loathing in Las Vegas alleen in een verminkte versie te zien, maar vanavond dan eindelijk de onterecht vergeten Hunter S. Thompson-film Where the Buffalo Roam (1980) met Bill Murray en Peter Boyle als respectievelijk Johnny Depp en Benicio Del Toro. Daarna de eerste film van mis schien wel het laatste grote komische duo dat het witte doek kende: Cheech and Chong. Een jonko is in de pauze wellicht aan te raden om extra te genieten van Up in Smoke. Where the Buffalo Roam (1980) Art Linson Peter Boyle, Bill Murray & Bruno Kirby 97 minuten
Cheech & Chong’s Up in Smoke (1978) Lou Adler Cheech Marin, Tommy Chong & Strother Martin 84 minuten
90
Night of the Dopeheads
ILLUSTRATION BY @EVERYTHINGERIKA
WHERE THE BUFFALO ROAM (ART LINSON, 1980)
CHEECH & CHONG'S UP IN SMOKE (LOU ADLER, 1978)
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 20.00 UUR
91
Cacciatore Night
Spy Night
The Deer Hunter (1978) The Last Hunter (1980)
The Ipcress File (1965) Octopussy (1983)
The Deer Hunter is Michael Cimino’s meesterwerk en een van de beste oorlogsfilms ooit. Italië had in die tijd vaker de gewoonte om cash-ins te maken van allerlei hits uit Hollywood, maar dit is wel een heel curieuze: L’ultimo cacciatore (ook wel Il cacciatore 2; The Deer Hunter werd in Italië uitgebracht als Il cacciatore) is plotmatig net zoveel schatplichtig aan Apocalypse Now als aan Cimino’s anti-oorlogsfilm, maar oude genrerot Margheriti maakt er meer een Rambo avant la lettre van.
The Ipcress File is een van de leukste Bond-klonen ooit. De eerste Harry Palmer-film (Michael Caine had voor zeven films getekend, maar had er op een gegeven moment geen zin meer in) mag er zijn. Octopussy is misschien wel Martins favoriete James Bond-film, dus het wordt een heerlijk spionnenavondje.
The Deer Hunter (1978) Michael Cimino Robert De Niro, Christopher Walken & Meryl Streep 183 minuten
The Ipcress File (1965) Sidney J. Furie Michael Caine, Nigel Green & Guy Doleman 109 minuten
Octopussy (1983) John Glen Roger Moore, Maud Adams & Louis Jourdan 131 minuten
The Last Hunter (1980) Antonio Margheriti David Warbeck, Tisa Farrow & Bobby Rhodes 95 minuten
Cinekid Babe: Pig in the City (1998) Al eens eerder vertoond in OT301, maar nu dan ook nog eens op 35mm in Het Ketelhuis ter ere van de 32ste editie van het Cinekidfestival. Vooraf gegaan door een MGM-cartoon The Mad Maestro uit 1939 zag een volle zaal kinderen het loeispan nende en ontroerende avontuur van het coolste filmvarkentje, dat in dit tweede deel verdwaalt in de grote stad. Regisseur George Miller maakte hierna nog twee Happy Feet-kinderfilms om zich in 2015 opnieuw op de kaart te zetten als beste actiefilmer van het moment met het weergaloze Mad Max: Fury Road.
Babe: pig in the city (1998, George Miller) 35mm
Babe: Pig in the City (1998) George Miller Magda Szubanski, Elizabeth Daily & Mickey Rooney 97 minuten
WOENSDAG 24 OKTOBER 14.30 UUR KETELHUIS, AMSTERDAM 2018/19
Cinema Egzotik
92
Cemetery Night The Return of the Living Dead (1985) Dellamorte Dellamore (1994) Het is niet de eerste keer dat we zombiefilms vertonen bij Egzotik, maar wel twee waar we al jaren naar op zoek waren. Na het succes van The Night of the Living Dead gingen schrijver/ regisseur George A. Romero en zijn coauteur John A. Russo (What’s up with the A.?) ieder hun eigen weg en kreeg die laatste het recht op het gebruik van ‘The Living Dead’. Romero maakte dus zijn vervolgen met enkel ‘Dead’ in de titel en Russo schreef een vervolgroman getiteld Return of the Living Dead. Natuurlijk moest dat ook ver filmd worden, maar Dan O’ Bannon (die onder meer Alien schreef) maakte er een komedie van. Dellamorte Dellamore is eveneens een genre klassieker, maar eentje die te weinig mensen hebben gezien. Sit back and enjoy, want de film is een perfecte mengeling van humor en spanning, gemaakt met veel cinematografische flair. The Return of the Living Dead (1985) Dan O’Bannon Clu Gulager, James Karen & Don Calfa 91 minuten
Cemetery Man (1994) Michele Soavi Rupert Everett, François HadjiLazaro & Anna Falchi 105 minuten
2019
Cinema Egzotik in Eye Enzo Castellari Night High Crime (1973) Verrassingsfilm
De genrecinema kent vele helden en heldinnen, maar versatiele veelfilmers als Castellari zijn dun gezaaid. De inmiddels tachtigjarige Italiaan regis seerde westerns, avonturenfilms, poliziotteschi en postapocalyptische films met een bewonderens waardige bravoure, waar Martin en ik dol op zijn. Vanavond een harde politiefilm met de coolste Italiaanse acteur aller tijden: Franco Nero plus daarna een speciale verrassingsfilm van Castellari. High Crime (1973) Enzo G. Castellari Franco Nero, James Whitmore & Delia Boccardo 100 minuten
Verrassingsfilm
93
Index
Cinema Egzotik 2009-2019
28 Days Later (2002) 61 48 Hrs (1982) 74 Ace High (1968) 34 After Hours (1985) 57 After the Fall of New York (1983) 47 Alien (1979) 27 Aliens (1986) 60 Almost Human (1974) 82 Amer (2009) 42 An American Werewolf in London (1981) 37 Andy, bloed en blond haar (1979) 65 Army of Darkness (1992) 63 Assault on Precinct 13 (1976) 19, 37 Babe: Pig in the City (1998) 15, 92 Batman Returns (1992) 66 Believers, The (1987) 72 Berberian Sound Studio (2012) 42 Big Gundown, The (1966) 40 Big Trouble In Little China (1986) 33 Biloxi Blues (1988) 49 Blood and Black Lace (1964) 44 Blow Out (1981) 25 Body Double (1984) 25 Bonnie and Clyde (1967) 88 Boss, Ill (1973) 20 Breakdown (1997) 54 Bride of Frankenstein (1935) 63 Brood, The (1979) 30 Bullet for the General, A (1966) 40 Cannibal Apocalypse (1980) 30 Cannibal Holocaust (1980) 30 Carrie (1976) 71 Cat People (1942) 37 Catch 22 (1970) 49 Che? (1972) 57 Cheech & Chong’s Up in Smoke (1978) 90 Children of Men (2006) 47 Chinatown (1974) 68 Christine (1983) 42 Class of 1984 (1981) 44 Conan the Barbarian (1982) 57 Cruising (1982) 49 Daughters of Darkness (1971) 16 Dawn of the Dead (1978) 60 Death Race 2000 (1975) 71 Death Rides a Horse (1967) 58 Deer Hunter, The (1978) 92 Dellamorte Dellamore (1994) 93 Demolition Man (1993) 90 Dèmoni (1985) 44 Designated Victim, The (1971) 82 Django (1966) 22 Do the Right Thing (1989) 37 Don’t Look Now (1973) 70 Driver, The (1978) 51 Duck Soup (1933) 87 Duck, You Sucker (1971) 87 Duel (1971) 42 Dune (1984) 52 Enter the Dragon (1973) 40 Escape from New York (1981) 70
94
Evil Dead 2 (1987) 47 Excalibur (1981) 71 Exorcist II: The Heretic (1977) 90 Exorcist, The (1973) 88 Extreme Prejudice (1987) 51 Face to Face (1967) 63 Ferris Bueller’s Day Off (1986) 75 First Blood (1982) 61 Flesh+Blood (1985) 63 Fly, The (1986) 88 For a Few Dollars More (1965) 58 French Connection, The (1971) 88 French Connection II, The (1975) 90 Friday the 13th (1980) 66 Fright Night (1985) 29 Gattaca (1997) 70 Getaway, The (1972) 33 Going Steady (1979) 23 Great Silence, The (1968) 87 Gremlins (1984) 66 Grootste van het Grootste, Het (2001) 42 Haine, La (1995) 44 Halloween III: Season of the Witch (1982) 81 Hana-Bi (1977) 74 Hard Eight (1996) 85 Hard Times (1975) 77 Harry, un ami qui vous veut du bien (2000) 29 Hell Comes to Frogtown (1988) 16 Henry: Portrait of a Serial Killer (1986) 65 High Crime (1973) 93 High Noon (1952) 52 Hitch-Hike (1977) 33 Hitcher, The (1986) 33 Hot Spot, The (1990) 54 Human Nature (2001) 63 Infra Man (1975) 57 Inglorious Bastards (1978) 15 Ipcress File, The (1965) 92 Jacob’s Ladder (1990) 25 Jodorowsky’s Dune (2013) 52 Keoma (1976) 22 Killer, The (1989) 51 Kiss Kiss Bang Bang (2005) 85 Kiss Me Deadly (1955) 53 Kung Fu Hustle (2004) 40 Last Hunter, The (1980) 92 Lemon Popsicle (1978) 77 Lethal Weapon (1987) 85 Lost Highway (1997) 53 Mad Max (1979) 54 Magnificent Seven, The (1960) 51 Malpertuis (1971) 16 Manhunter (1986) 65 Maniac (1980) 37 Mantel der liefde, De (1978) 34 Mars Attacks! (1996) 34 Mechanic, The (1972) 77 Mercenary, The (1968) 15 Midnight Run (1988) 74 Milano Calibro 9 (1972) 20
Milano Odia: La polizia non può sparare (1974) 20 Miller’s Crossing (1990) 85 Ms. 45 (1981) 77 Murder by Death (1976) 68 My Name is Nobody (1980) 34 New Barbarians, The (1983) 49 Night of the Creeps (1986) 29 Night of the Hunter, The (1955) 37 Nighthawks (1981) 90 Nightmare on Elm Street 3: Dream Warriors, A (1987) 81 Nightmare on Elmstreet, A (1984) 66 Obsession (1976) 81 Octopussy (1983) 92 Odd Man Out (1947) 87 Once Upon a Time in America (1984) Onibaba (1964) 78 Opera (1987) 47 Outland (1981) 78 Panic in the Streets (1950) 15 Pathfinder (1987) 87 Perfect World, A (1993) 34 Phenomena (1985) 54 Pitch Black (2000) 27 Platoon (1986) 25 Point Blank (1967) 54 Porky’s (1981) 68 Predator (1987) 61 Pretty in Pink (1986) 75 Princess Bride, The (1987) 71 Private Life of Sherlock Holmes, The (1970) 77 Psycho 2 (1983) 49 Raising Arizona (1987) 34 Red Dawn (1984) 57 Reorganisatie afdeling herhuisvesting Franeker (2006) 22 Return of the Living Dead , The (1985) 93 Revolver (1973) 20 Road Warrior, The (1981) 15 Road, The (2009) 61 Rolling Thunder (1977) 37 Scanners (1981) 30 Sconosciuta, La (2006) 29 Seconds (1966) 70 Sei donne per l’assassino (1964) 44 Seventh Cross, The (1944) 81 Shallow Grave (1994) 58 Shaun of the Dead (2004) 60 Shock Corridor (1963) 81 Sholay (1975) 19 Sisters (1972) 81 Soldaat van Oranje (1977) 42 Sorcerer (1977) 54 Star Crash (1978) 57 Starship Troopers (1997) 71 Stendhal Syndrome, The (1996) 30 Street Law (1974) 15 Streets of Fire (1984) 33 Suspiria (1977) 78
Sympathy for Mister Vengeance (2002) 77 Tenebrae (1982) 30 Terminator 2: Judgment Day (1991) 60 Texas Chainsaw Massacre 2, The (1975) 49 They Call Me Trinity (1970) 75 Thing, The (1982) 33 Thomas Crown Affair,The (1968) 88 Thriller: A Cruel Picture (1973) 88 To Live and Die in L.A. (1985) 72 Total Recall (1990) 34 Treasure of the Sierra Madre, The (1948) 58 Trial, The (1962) 82 Trou, Le (1960) 22 V for Vendetta (2005) 82 Vier vuisten hebben de tropenkolder, De (1981) 75 Violent City (1970) 63 Vixen! (1968) 68 Wanderers, The (1979) 65 Warriors, The (1979) 19 When The Raven Flies (1984) 27 Where the Buffalo Roam (1980) 90 Wicker Man, The (1973) 71 Wild Bunch, The (1969) 27 Wildschut (1985) 34 Yakuza, The (1974) 74 Young Sherlock Holmes (1985) 77 Zardoz (1974) 16 Zombi 2 (1979) 29
95
Credits
Samenstelling en teksten Martin Koolhoven en Ronald Simons Affiches Hajo de Boer Ontwerp Joseph Plateau, Amsterdam Druk Bakker CrossMedia In opdracht van Eye Filmmuseum Nederland Januari 2019
Cinema Egzotik 2009-2019
96
Cinema Egzotik was tien jaar dé plek waar liefheb bers van buitenissige genrefilms en meesterlijke cultklassiekers hun hart konden ophalen. Voorzien van ronkende trailers en enthousiasmerende inleidingen toonden regisseur Martin Koolhoven en
Eye-filmprogrammeur Ronald Simons hun lievelings films in de vorm van double bills rond een thema of filmmaker. Een greep uit de ruim honderd avonden: John Carpenter Night, Hell On Wheels Night en The We’ll Get Medieval on Your Ass Night.
Revenge Night MS. 45
(ABEL FERRARA, 1981)
SYMPATHY FOR MISTER VENGEANCE (CHAN-WOOK PARK, 2002)
VRIJDAG 17 MAART, 20.00 UUR | EYE AMSTERDAM, €10,- | WWW.EYEFILM.NL