15 september 2014
Misverstanden
Dr. Gerwin van der Pol
Misverstanden North by northwest, 1959)
Misverstanden Spellbound, 1945)
Misverstanden in de ‚mood’
❖
Suspense versus surprise (vooral volgende week)
❖
Tragedie versus komedie
❖
Schrik (en medelijden) versus lachen (zonder medelijden?)
Probleem: reacties op Psycho (1960)
North by Northwest
Clara Thornhill: You gentlemen aren't REALLY trying to kill my son, are you?
dubbelgangers
Wat was Lifeboat (1944)?
Wat was Notorious (1946)? Komt Alex op tijd om te zien dat Alicia zijn sleutel steelt? Ontdekt Alex de sleutel in haar hand? Raken de champagne flessen op? Ziet Devlin op tijd dat de wijnfles gaat vallen? Ontdekt Alex dat de sleutel ontbreekt als hij naar de wijnkelder loopt, en ontdekt zo wat Alicia en Devlin daar aan het doen zijn? Ontdekt Alex de vervanging van de fles wijn, en de scherven van de originele? Ontdekt Alex dat de sleutel weer aan zijn sleutelbos zit (en weet hij daardoor dat Alicia hem bedriegt?)
The Lady Vanishes, 1938)
Misverstanden in de film
MacGuffin
Suspense - surprise Spanningsopbouw - schrik opluchting
Komedies
Oude komedie: De personages zijn ouder en meer ervaren. De held is gevestigd, en die zijn status moet verdedigen. Nieuwe komedie: de held moet juist vechten tegen de gevestigde orde, die hem tegenwerkt. De humor ontstaat door de voortdurende botsingen met de gevestigde orde.
de held in de oude/ nieuwe komedie Oude komedie: Gevestigde personages, die controle verliezen over hun status en leven. Ze moeten vechten om hun plaats weer terug te veroveren in de maatschappij. Nieuwe komedie: een alledaagse held. Het einde van het verhaal leidt tot een promotie, en geluk in de liefde. De humor ontstaat door de voortdurende botsingen met de gevestigde orde.
Henri Bergson Het lachen
Humor
Het mechanische versus het menselijke. Menselijk. Afwezigheid van gevoel. Een komisch personage is komisch in verhouding tot zijn onwetendheid over zichzelf. Intelligentie. Het is leerzaam voor de maatschappij. De situatie verandert het personage niet, en dus kan het grappig zijn. Zolang het niet onze emoties oproept.
â?–
The pleasure garden
Humor Als een bepaald komisch effect voortkomt uit een bepaalde oorzaak, dan, hoe vanzelfsprekender we die oorzaak vinden, des te grappiger we het vinden. Wil overdrijving komisch zijn, dan moet het niet daarop gericht zijn, maar meer vanzelfsprekend plaatsvinden. Iets is grappig als het het fysieke in een mens benadrukt, waar het eigenlijk om het morele aspect gaat. - herhaling - omkering - interference (op het niveau van gebeurtenissen, personages en taal) Duveltje-uit-een-doosje principe
Blackmail
De klucht Komisch. Vermommingen. Persoonsverwisselilngen. Onzin, woordspelingen. Kettingreacties (sterke oorzaak-gevolg lijn). Beperking tot één lokatie, daardoor veel deuren.
❖
Hitchcock: I am from the ‚Man comes through a Door How?’ school of dramaturgy.
Fragment: The Birds (1963)
Hitchcock
So you start, really, with a clear sky. And gradually, gradually, you darken it, and the events take over.
Tragedie Tragedie gaat over iets menselijks dat stuk is. En het lijden is des te pijnlijk omdat ze zich er niet van bewust zijn. We kunnen de personages bewonderen om hun innerlijke kracht, de manier waarop ze hun lot dragen. Vrees en medelijden bij de toeschouwer. Als eigenschappen en eigenaardigheden personages niet werkelijk veranderen, niet lijken te raken (en zij ze dus min of meer mechanisch ondergaan) is het komisch, wanneer het verandert wie ze zijn, is het tragisch.
â?–
Het absurde Mengsel tussen komedie en tragedie. Niet het tragische vermengd met het komische, maar het besef dat het komische tragisch is. Door het lachen, wanneer we onszelf niet serieus nemen, zien we onszelf hoe we werkelijk zijn. Het maakt ons los van onze dagelijkse beslommeringen, maar juist door het loslaten van al die dagelijkse beslommeringen, kunnen we die ook niet meer de schuld geven van ons ongelukkig zijn.
Fragment: 39 steps (1935)
P.N. van Eyk De tuinman en de dood Een Perzisch Edelman: Van morgen ijlt mijn tuinman, wit van schrik, Mijn woning in: 'Heer, Heer, ĂŠĂŠn ogenblik! Ginds, in de rooshof, snoeide ik loot na loot, Toen keek ik achter mij. Daar stond de Dood. Ik schrok, en haastte mij langs de andere kant, Maar zag nog juist de dreiging van zijn hand. Meester, uw paard, en laat mij spoorslags gaan, Voor de avond nog bereik ik Ispahaan!' Van middag - lang reeds was hij heengespoed Heb ik in 't cederpark de Dood ontmoet. 'Waarom,' zo vraag ik, want hij wacht en zwijgt, 'Hebt gij van morgen vroeg mijn knecht gedreigd?' Glimlachend antwoordt hij: 'Geen dreiging was 't, Waarvoor uw tuinman vlood. Ik was verrast,
Toen 'k 's morgens hier nog stil aan 't werk zag staan, Die 'k 's avonds halen moest in Ispahaan.'
Komedie = tragedie?
Fragment: Foreign correspondent (1940)
Hitchcock
â?–
verkeerde identiteit, verkeerd beroep.
Easy Virtue (1927)