Eystrahorn Fimmtudagurinn 18. janúar 2018
2. tbl. 36. árgangur
www.eystrahorn.is
Samvinna viðbragðsaðila og hópslys Um árabil hafa fulltrúar allra viðbragðsaðila á Höfn hist reglulega yfir árið til að ræða mikilvæg málefni sem viðkoma þeirra starfi og öryggi. Þarna sitja fulltrúar frá lögreglu, slökkviliði, heilsugæslu, sjúkraflutningum og björgunarsveit. Markmið fundanna er að vinna sameiginlega að því sem þarf að breyta til að tryggja öryggi viðbragðsaðila, ferðalanga og heimamanna. Ýmsu hefur verið áorkað, til dæmis átti hópurinn stóran hlut í því að fá löggæslu í Skaftafell ásamt láglendisgæslu björgunarsveita í Skaftafell í fyrsta sinn síðastliðið sumar. Láglendisgæslan verður með svipuðu sniði og hálendisgæslan og kemur til vegna fjölda útkalla yfir sumartímann sem íþyngt hefur litlum björgunarsveitum eins og Kára í Öræfum. Á samráðsfundum viðbragðsaðilanna kom einnig upp hugmynd um sam eiginlega þjálfun viðbragðsaðila sem hefur orðið til þess að boðið er upp á mismundandi uppákomur og námskeið einu sinni í mánuði yfir vetrarmánuðina. Þetta fyrirkomulag hófst haustið 2015 og hefur verið haldið úti síðan. Þar fyrir utan hafa verið haldin sameiginleg námskeið s.s í fyrstu hjálp, talstöðva samskiptum, viðbrögð í hópslysum, aðgerðastjórnun og sálrænni aðstoð svo dæmi séu nefnd. Viðbragðseiningar hafa skipts á að skipuleggja þennan mánaðarlega hitting sem hefur einnig verið nýttur til
fundahalda vegna almannavarnamála. Fjórða hvert ár er haldin stór flug slysaæfing á vegum ISAVIA. Mikill undirbúningur er í tengslum við æfinguna, námskeiðshald og æfingar. Mikill metnaður er hjá viðbragðsaðilum vegna flugslysa æfingarinnar og miklu kostað til svo hún lukkist vel. Þótt flugslys séu sem betur fer fátíð þá er nánast sama viðbragðsáætlun notuð við öll hópslys. Vegna mikillar umferðar hópferðabíla um okkar svæði hefur verið tímaspursmál hvenær slíkt slys verði og því mikilvægt að þjálfa viðbragðið oftar en á fjögurra ára fresti. Niðurstaðan var sú að sett var upp stór rútuslysaæfing vorið 2015, aftur haustið 2017 og fyrirhugað er að festa æfinguna í sessi á fjögurra ára fresti. Það verður því alltaf ein stór hópslysaæfing á tveggja ára fresti.
Samvinna við viðbragðsaðila á Suðurlandi Eins og flestum er kunnugt varð stórt rútuslys rétt vestan við Kirkjubæjarklaustur þann 27. desember 2017 en 47 ferðamenn voru í rútunni. Margir voru alvarlega slasaðir og er þetta slys það alvarlegasta sem orðið hefur á Íslandi í fjölda mörg ár. Tólf alvarlega slasaðir voru fluttir beint á Landspítalann með þyrlum og 33 voru fyrst fluttir í fjöldahjálparstöð á Klaustri og þaðan á HSU Selfossi með þyrlu, sjúkrabílum og björgunarsveita bílum. Allir sem tóku þátt í þessari aðgerð
voru sammála um að heimamenn á Kirkjubæjarklaustri og Vík hafi unnið þrekvirki. Þau voru verulega fáliðuð í byrjun, en fljótlega streymdu viðbragðsaðilar að úr heimabyggð sem boðin fengu og unnu sem einn maður. Þeim tókst að hlúa að mikið slösuðu fólki, koma lítið slösuðum í skjól og lyfta rútunni ofan af tveimur einstaklingum sem þar lágu fastir.Töluvert síðar barst liðsauki bæði úr vestri og austri til að létta undir með heimamönnum ásamt því að mikill styrkur barst frá hinum ýmsu einingum almannavarna kerfisins. Allir lögðu sitt af mörkum til að bæta líðan þolenda í slysinu og létta undir með heimamönnum. Þegar svona slys verða er svo mikilvægt að allir viðbragðsaðilar tali sama tungumál, þekki „leikreglurnar“ og vinni sem einn maður. Eina leiðin til að tryggja að svo verði er að stuðla að góðu samstarfi milli viðbragðseininga og sveitarfélaga, halda reglulegar æfingar þar sem slys eru sviðsett. Leikreglurnar eru skráðar í viðbragðsáætlunum almannavarna og er eins konar handbók um hvað skal gera og hvernig þegar almannavarna ástand eða hópslys verður. Við á Hornafirði höfum lagt okkar af mörkum til að auðvelda þetta samstarf á milli viðbragðseininga og stefnum á að halda því áfram um ókomna tíð. Elín Freyja Hauksdóttir framkvæmdastjóri lækninga HSU Hornafirði