Start up na pograniczu

Start Up na pograniczu Start up v pohraničí

Racibórz – Krzyżanowice 2013

kier. Kędzierzyn-Koźle

kier. Gliwice

kier. Knurów, Gliwice

Kuźnia Raciborska

919

425

kier. Kędzierzyn-Koźle

Ruda Kozielska Ruda

kier. Głubczyce

421

Modzurów

45

919

922

920

Jankowice Czerwięcice Łubowice

421

Nędza

Brzeźnica Krowiarki

Strzybnik

Łężczok

Rudnik

kier. Żory, Gliwice

922 Babice

915 923

Maków 417 416

kier. Kietrz

935

Pietrowice Wielkie

RACIBÓRZ

416

Cyprzanów

Rzuchów

Pogrzebień

kier. Rydułtowy, Rybnik

Kornowac

45 916

Wojnowice

917

Pietraszyn Bieńkowice

kier. Opava

Krzanowice 917

Tworków Borucin kier. Wodzisław Śl.

936

45 kier. Wodzisław Śl.

Gmina Krzyżanowice Obec Křižanovice

Chałupki

kier. Ostrava

S TA R T U P 3

Redakcja: Grzegorz Wawoczny Współpraca: Sandra Hanka, Barbara Juraszek, Ewa Widera Fotografie: Grzegorz Wawoczny, Teresa Banet, Maciej Musioł - CopterCamera.pl, Sebastian Solich, Urząd Gminy Krzyżanowice Wydawca: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW Grzegorz Wawoczny, ul. Pod Widokiem 20, 47-400 Racibórz, e-mail: ziemia.raciborska@wp.pl, www.wawoczny.pl Tłumaczenia: Krzysztof Gawliczek Realizacja wydawnicza: Fabryka Informacji s.c.

ISBN 978-83-62608-39-3

- Sukcesem dydaktycznym byłoby to, gdyby około 30 proc. absolwentów szkół ponadgimnazjalnych bądź wyższych wykazało na tyle postawę przedsiębiorczości, iż otworzyłoby własną działalność gospodarczą w ramach biznesu rodzinnego - przekonuje A. Biela w przygotowanym dla Senatu RP opracowaniu pt. Nauka pracy, doradztwo zawodowe i przedsiębiorczość młodzieży. Realizowany w gminie Krzyżanowice projekt pod nazwą Start up na pograniczu to krok w kierunku osiągnięcia tego celu.

- Velkým úspěchem vzdělávání by bylo, kdyby alespoň 30 % absolventů všech středních a vyšších škol dosáhlo natolik vyzrálého přístupu k podnikání, aby si otevřeli vlastní rodinnou firmu.“ tvrdí A. Biela v připravované zprávě pro poslskou horní komoru „Nauka pracy, doradztwo zawodowe i przedsiębiorczość młodzieży“ – (Věda o zaměstnání, poradenství pro volbu povolání a podnikání mladých). Projekt Start up, realizovaný v obci Křižanovice, je krokem k dosáhnutí takových cílů.

S TA R T U P 5

Młodzi obywatele gminy są jej przyszłością. Samorząd stawia sobie za cel wskazanie im takich rozwiązań, które pozwolą realizować ambicje życiowe i zawodowe w swojej małej ojczyźnie.

Jednym z nich jest własna działalność gospodarcza wykorzystująca lokalny potencjał.

Mladí občané obcí jsou její budoucnost. Samospráva si klade za cíl ukázat jim takové možnosti, které dovolí realizovat jejich ambice v oblasti práce a života ve své málé vlasti. Jednou z nich je jejich vlastní podnikání, pomocí jejich místního potenciálu.

Adam Zdziebło, Senator, Wiceminister Rozwoju Regionalnego/ Senátor, Náměstek Ministra Pro Regionální Rozvoj

Adam Zdziebło, Senator, Wiceminister rozwoju regionalnego

Start Up na pograniczu - pomysł na piątkę Pomysły na biznes można znaleźć w naszym najbliższym otoczeniu. Czasem dosłownie leżą na ulicy. Trzy młode architektki z Katowic dostrzegły, że węgiel może służyć nie tylko jako opał, ale również jako ozdoba. Potraktowały węgiel jak prawdziwe „czarne złoto”. Na początku tworzyły węglowe gadżety, ale później przyszedł czas na biżuterię z węgla. Swoją kolekcję nazwały „Hohglanze”, czyli na wysoki połysk. Lśnią więc węglowe pierścionki, wisiorki i breloczki. Wszystkie te przedmioty są unikatowe i znajdują nabywców, a wyrób biżuterii z węgla okazał się dobrym pomysłem na działalność gospodarczą.

U

miejętność znalezienia pomysłu na biznes i jego skuteczne wdrożenie było, jest i będzie w cenie. W nowym, dużym unijnym budżecie na lata 2014-2020 promowana będzie przedsiębiorczość i przedsiębiorcy, w tym osoby młode. Mile widziane będą dobre pomysły, dobre wpisanie się w to, co UE i polski rząd zaoferuje, a później żelazna konsekwencja w realizacji zamierzeń.

Gmina Krzyżanowice już dziś wpisuje się w te działania, a projekt Start Up na pograniczu można nazwać pionierskim. Jest pomysłem jak najbardziej trafionym. Pomysłem na piątkę. Inne gminy na pewno pójdą tym śladem.

S TA R T U P 9

Adam Zdzieblo, Senátor, Náměstek ministra pro regionální rozvoj

Start up v pohraničí - Nápad na jedničku Nápady k podnikání lze nalézt téměř všude, včetně našeho nejbližšího okolí. Občas takové nápady leží doslova na ulici. Tři mladé architektky z Katovic si všimly, že uhlí nemusí sloužit pouze jako topení, ale může být ozdobou. Naložily s ním doopravdu jako s „černým zlatem”. Na začátku vytvářely z uhlí pouze drobné doplňky, později ale přišla řada i na šperky. Svoji kolekci pojmenovali „Hochglanze”, tzn. „Vysoce lesklé”. Lesknou se prsteny, náhrdelníky, nebo přívěsky vyrobené z uhlí.

Všechny výrobky jsou zcela unikátní a nacházejí si své zájemce. Šperky vyrobené z uhlí se staly velice dobrým a zajímavým nápadem k podnikání.

D

ovednost nalézt dobrý nápad pro podnikání a jeho efektivní zavedení byla, je, a bude vždy cenná. Nový, velký evropský rozpočet pro léta 2014-2020 počítá s podporou podnikání a zejména mladých podnikatelů. Vítány budou dobré nápady v souladu s tím, co je schopna EU a naše vláda nabídnout, a poté pochopitelně železná vůle při realizaci jednotlivých podnikatelských záměrů.

10 S T A R T U P

S tím se obec Křižanovice ztotožňuje již dnes, a projekt Start up v pohraničí považuje za ryze novátorský. Zcela nepochybně je to nápad skvělý, přímo na jedničku. A jsem si jistý, že i ostatní obce půjdou brzy v našich stopách.

I Grzegorz Utracki, Wójt Gminy Krzyżanowice

Czas stawiać na młodzież Polska, w tym także nasz powiat i nasza gmina, borykają się ze spadkiem potencjału demograficznego. W ostatnich latach tysiące młodych osób wyemigrowało na Zachód, szukając tam miejsc pracy. W rodzinnych stronach pozostali rodzice i dziadkowe, a także, co ma dla nas istotne znaczenie, zaplecze biznesowe.

S

amorząd nie może postrzegać swojej roli jedynie przez pryzmat zadań nakazanych ustawą oraz inwestycji w infrastrukturę. Ogromnie ważne są inwestycje w ludzi, w ich wiedzę, umiejętności i przyszłość.

Ten problem, w odniesieniu do młodego pokolenia, dostrzegła gmina Krzyżanowice składając pierwszy w Euroregionie Silesia projekt mający na celu aktywizację biznesową młodzieży. Projekt nosi tytuł Start up na pograniczu.

Start up to pomysł na biznes, który wdrożono w życie. Chcemy, aby takie pomysły rodziły się na naszym terenie i były z powodzeniem realizowane. Aby tak się stało, młodzi mieszkańcy naszej gminy muszą poznać zasady rządzące przedsiębiorczością a więc pozyskać wiedzę na temat poszukania nisz rynkowych i możliwości pozyskania dotacji a później prowadzenia własnej firmy. Muszą zyskać odwagę do podejmowania ryzyka.

Niemałe znaczenie ma wskazanie na możliwość współpracy transgranicznej. Biznes nie zna granic. Pogranicze polsko-czeskie to przecież tak naprawdę jeden wspólny

unijny rynek. Musimy zatem patrzeć na Czechów również jako na partnerów biznesowych.

Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że nie wszyscy młodzi ludzi mają przed sobą biznesową przyszłość. Chcemy jednak każdemu uświadomić, że może obrać taką drogę.

Zdecydują się nieliczni, ale o tych nielicznych, kilku przyszłych krzyżanowickich biznesmenów nam właśnie chodzi. Będą to przecież przyszli pracodawcy.

Nasz projekt, jak wspomniałem, jest jak na razie pierwszym i jedynym takim realizowanym na polsko-czeskim pograniczu w ramach Euroregionu Silesia. Był więc to eksperyment, a jego wyniki posłużą nie tylko nam, ale i innym. Poprosiliśmy zatem, by młodzi, sami i bez cenzury, ocenili to przedsięwzięcie.

Cieszy, że projekt uznali za pożyteczny i chcą jego kontynuacji. Widzimy zatem, że kształcenie biznesowe ma sens.

S T A R T U P 11

Grzegorz Utracki Wójt Gminy Krzyżanowice/ Starosta Obce Křižanovice

12 S T A R T U P

Grzegorz Utracki, starosta obce Křižanovice

Čas vsadit na mládí Polsko, včetně našeho okresu a obce, trápí pokles demografického potenciálu. Během posledních let totiž tisíce mladých Poláku vycestovalo za prací na Západ. V rodné krajině zůstali rodiče, prarodiče, ale především to, co je pro nás důležité, zázemí pro podnikání.

V

láda a orgány státní samosprávy nemohu plnit jen zákonem stanovené úkoly a provádět pouze infrastrukturální investice. Je zcela nezbytné, aby investovali do lidského potenciálu, do lidí a jejich znalostí, dovedností a především do jejich budoucnosti. Na tento problém, zvláště v souvislosti s mladými lidmi, chtěla upozornit obec Křižanovice, a proto jako první obec v euroregionu Slezsko, realizovala projekt, který si klade za cíl zaktivizovat mládí a podnítit jej k podnikání. Tento projekt se nazývá Start Up v pohraničí.

Start up je podnikatelský záměr uvedený v život. Máme vážný zájem na tom, aby se takové projekty na našem území rodily co nejvíce, a aby byly všechny, nebo alespoň jejich převážná většina, úspěšně zrealizovány.

Aby to ale bylo možné, musí se mladí občané naší obce seznámit s pravidly, kterými se podnikání řídí, získat potřebné znalosti jak najít a zaplnit prázdné místo na trhu, jak získat dotace, díky nimž budou např. schopni založit a vést vlastní podnik. Musejí získat odvahu podstoupit riziko. Význam je kladen také na možnosti, které poskytuje mezinárodní spolupráce. Podnikání totiž

nezná hranic. Polsko-české pohraničí má přeci jedno společné, a to sice – evropský trh. Musíme proto také v Česku vidět možnost pro uskutečnění našich podnikatelských záměrů.

Samozřejmě musíme mít na paměti, že ne všichni mladí lidé budou ve svém budoucím životě podnikat. Chceme ale i přesto všem ukázat, že si každý může zvolit vlastní cestu, jak vydělat peníze. Podnikání si možná zvolí jen málo z nich, ale i přesto se mezi nimi najdou tací, ze kterých se stanou budoucí úspěšní podnikatelé a tedy i potencionální zaměstnavatelé.

Jak jsem již zmínil, náš projekt je doposud první a jedinou zrealizovanou iniciativou v rámci polsko-českého pohraničí a také euroregionu Slezsko. Je to pokus, jehož výsledky mohou pomoci nejen nám, ale i mnoha jiným. Proto jsme žadali, aby také mladí lidé samostatně zhodnotili tento cíl.

Je velmi potěšující, a my jsme pro to rádi, že mládež zhodnotila projekt jako prospěšný a má zájem o jeho další pokračování. Je vidět, že vzdělávání v oblasti podnikání rozhodně má smysl.

S T A R T U P 13

Grzegorz Wawoczny, moderator projektu/moderรกtor projektu

14 S T A R T U P

II Grzegorz Wawoczny, moderator projektu

Przedsiębiorczość - szansa dla młodych - Sukcesem dydaktycznym byłoby to, gdyby około 30 proc. absolwentów szkół ponadgimnazjalnych bądź wyższych wykazało na tyle postawę przedsiębiorczości, iż otworzyłoby własną działalność gospodarczą w ramach biznesu rodzinnego - przekonuje A. Biela w przygotowanym dla Senatu RP opracowaniu pt. Nauka pracy, doradztwo zawodowe i przedsiębiorczość młodzieży. Realizowany w gminie Krzyżanowice projekt pod nazwą Start up na pograniczu to krok w kierunku osiągnięcia tego celu.

P

odobnie przyszłość młodego pokolenia widzi Unia Europejska. Jeśli chcemy pobudzać wzrost gospodarczy w Europie, musimy zacząć właśnie od naszych małych i średnich przedsiębiorstw. Europejski potencjał przedsiębiorczości nie jest w pełni wykorzystywany: 45 proc. Europejczyków deklaruje chęć bycia swoim własnym szefem, tymczasem średnio tylko 10 proc. prowadzi działalność gospodarczą. Gdyby udało się zwiększyć ten odsetek, Europa miałaby miliony nowych, innowacyjnych i kreatywnych przedsiębiorstw, które ożywiłyby i wzmocniły jej gospodarcze podstawy, stworzyły nowe miejsca pracy i uodporniły ją na czas gospodarczej zawieruchy - uważa Antonio Tajani, komisarz europejski z Włoch.

Ponad 99 proc z 18 mln unijnych przedsiębiorstw z sektora pozarolniczego to małe i średnie przedsiębiorstwa. Dają one pracę

66 proc. spośród wszystkich zatrudnionych i generują 55 proc. wszystkich obrotów gospodarczych UE. Mają też szczególne znacznie w polityce regionalnej. Z powodu silnego powiązania ze środowiskiem lokalnym oraz wpływu, jaki na nie wywierają, są postrzegane jako główne ogniwo rozwoju regionów. Stanowią podstawę wszystkich współczesnych gospodarek europejskich. To głównie dzięki małym i średnim przedsiębiorcom gospodarka zawdzięcza swój wzrost.

W Polsce zarejestrowanych jest ponad 3,5 miliona małych i średnich przedsiębiorstw, co stanowi 99,5 proc. wszystkich firm. Zapewniają one około 67 proc. miejsc pracy oraz tworzą około 48,6 proc. PKB. Poziom przedsiębiorczości, mierzony liczbą firm na tysiąc mieszkańców w Polsce, znajduje się jednak na poziomie nieco poniżej średniej UE (40 do 42). 1,6 mln mikroprzedsiębiorstw

S T A R T U P 15

daje nam za to drugi najwyższy wynik we wspólnocie, ale ich udział w strukturze firm wykazuje spadkową tendencję. Mimo to liczba tych podmiotów w naszym kraju wykazuje tendencję wzrostową.

Znaczenie mikrofirm w Polsce jest nieco większe niż przeciętnie w krajach UE - statystyczne przedsiębiorstwo w Polsce daje pracę 2,2 pracującym, podczas gdy w UE – 2,0. Produktywność mikrofirm w Polsce mierzona wartością dodaną brutto generowaną przez jednego pracującego - stanowi około jednej trzeciej (31%) wyników firm UE i nieco więcej (41%) przedstawiona obrotami na taką osobę. Na korzyść należy ocenić tempo zmian – wszystkie wartości dla mikrofirm w Polsce, poza wynagrodzeniami, rosną szybciej niż przeciętnie w UE. Jak pod względem przedsiębiorczości wypada gmina Krzyżanowice, położona na polsko-czeskim pograniczu, w powiecie raciborskim? Jej potencjał obszarowy to blisko 70 km kw położonych wzdłuż drogi krajowej nr 45 wiodącej do przejścia granicznego w Chałupkach i dalej aglomeracji ostrawskiej. Gminę zamieszkuje blisko 11,43 tys. mieszkańców. Warto dodać, że broni się ona przed problemami demograficznymi. Spadek liczby ludności jest niewielki – z 11 522 osób w 2002 r. do 11 433 w 2012 r. Dokładnie 6006 osób osiągnęło tu w 2012 r. łączny dochód blisko 143 mln zł (w 2011 r. było to 137 mln zł). Znaczna część mieszkańców posiada niemiecki paszport i stale bądź dorywczo zarobkuje w krajach zachodnich, głównie w Niemczech, Austrii oraz Holandii. Ma zatem styczność z wieloma małymi i średnimi, często rodzinnymi przedsiębiorstwami w tych krajach.

W końcu 2012 r. w gminach należących do strefy przygranicznej przy zewnętrznej

16 S T A R T U P

granicy Unii Europejskiej na terenie Polski w rejestrze REGON wpisanych było 315,1 tys. podmiotów gospodarki narodowej, co stanowiło 7,9% ogółu podmiotów w kraju. W porównaniu z 2011 r. w analizowanej strefie liczba podmiotów była większa o 2,8% (w kraju – o 2,7%). W gminach strefy przygranicznej w 2012 r. na 1000 ludności przypadało 97,4 podmiotów, czyli poniżej średniej krajowej (103,1). W 2011 r. wskaźniki te wyniosły odpowiednio 94,6 i 100,4.

Najwięcej podmiotów na 1000 ludności odnotowano w gminach strefy przy granicy z Rosją – 117,6. W Krzyżanowicach 64.

Można zatem mówić o słabym wskaźniku zaangażowania mieszkańców w przedsiębiorczość, choć gmina nie odbiega od ogólnego obrazu całego powiatu raciborskiego.

Częściowo ma na to wpływ niskie bezrobocie (275 osób na koniec VII 2013). Mimo to gmina Krzyżanowice wypada lepiej od gminy Kuźnia Raciborska, samorządu w powiecie raciborskim o podobnym potencjalne demograficznym. Obrazują to dane statystyczne.

Krzyżanowice – podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON w 2011 r. (stan na 31 XII 2011): Ogółem: 721 (Kuźnia 689) Spółki handlowe: 30, w tym 16 z udziałem kapitału zagranicznego (Kuźnia odpowiednio 31 i 13) Spółki cywilne: 40 (Kuźnia 36) Spółdzielnie: 7 (Kuźnia 1) Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne: 22 (Kuźnia 29) Osoby fizyczne: 572 (Kuźnia 510) Sektor publiczny: 31 (Kuźnia 63) Sektor prywatny: 690 (Kuźnia 626)

W jakich sektorach działają krzyżanowiccy przedsiębiorcy?

• administrowanie i działalność wspierająca: 13

• przemysł: 86 • budownictwo: 138 • handel, naprawa pojazdów samochodowych: 191 • transport i gospodarka magazynowa: 37 • zakwaterowanie i gastronomia: 28 • informacja i komunikacja: 3 • działalność ubezpieczeniowa: 14 • obsługa rynku nieruchomości: 9 • działalność profesjonalna, naukowa i techniczna: 40 • administrowanie i działalność wspierająca: 15 • rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo, rybactwo: 2

Wnioski? Gmina Krzyżanowice ma dogodne przygraniczne położenie, wzdłuż ważnej międzynarodowo drogi (DK 45), przy budowanym największym w Polsce zbiorniku przeciwpowodziowym, rozwinięte kontakty z pobliskimi samorządami Czech, sprawnie zarządzany samorząd, potencjał turystyczny i demograficzny oraz mieszkańców, głównie aktywnych zawodowo, obeznanych z kulturą pracy i przedsiębiorczości w rozwiniętych krajach zachodnich. Należy jednak wskazać na słabe wykorzystanie lokalnych możliwości w zakresie specjalistycznych działów produkcji i przetwórstwa rolnego. W tym sektorze działa raptem 21 przedsiębiorców.

Branże podejmowane przez osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą: Czym zajmują się osoby fizyczne?

• przetwórstwo przemysłowe: 68 • budownictwo: 132 • handel, naprawa pojazdów samochodowych: 165 • transport i gospodarka magazynowa: 32 • zakwaterowanie i gastronomia: 24 • informacja i komunikacja: 3 • działalność finansowa i ubezpieczeniowa: 11 • obsługa rynku nieruchomości: 1 • działalność profesjonalna, naukowa i techniczna: 37

Wspólnie z sąsiadami z Czech gmina Krzyżanowice jest w stanie uczynić pograniczne atrakcyjnym rynkiem pracy, wytwórczości i usług. Nie odbędzie się to jednak tylko w drodze inwestycji infrastrukturalnych czy systemu działających już ulg i zachęt dla inwestorów. Istotne jest pobudzenie przedsiębiorczości wśród młodego pokolenia, a przez to zahamowanie migracji zarobkowych i wzmocnienie potencjału lokalnego biznesu. Ten biznes da w przyszłości nie tylko miejsca pracy, ale i pozytywny przykład dla kolejnych pokoleń. Projekt Start up na pograniczu służy realizacji tego celu.

S T A R T U P 17

Chałupki - wieś graniczna, biznesowe okno Polski na Czechy i Czech na Polskę, duży węzeł komunikacyjny - drogowy i kolejowy Chalupki – hrániční vesnice, obchodní spojení Polska pro Česko a Česka pro Polsko, velký komunikační uzel – silniční a železniční

Grzegorz Wawoczny, moderátor projektu

PODNIKÁNÍ – Šance pro mladé „Velkým úspěchem vzdělávání by bylo, kdyby alespoň 30 % absolventů všech středních a vyšších škol dosáhlo natolik vyzrálého přístupu k podnikání, aby si otevřeli vlastní rodinnou firmu.” tvrdí A. Biela v připravované zprávě pro poslskou horní komoru „Nauka pracy, doradztwo zawodowe i przedsiębiorczość młodzieży“ – (Věda o zaměstnání, poradenství pro volbu povolání a podnikání mladých) . Projekt Start up, realizovaný v obci Křižanovice, je krokem k dosáhnutí takových cílů.

„P

odobně nahlíží na budoucnost mladých lidí i Evropská unie. Pokud chceme stimulovat hospodářský růst v Evropě, musíme začít u malých a středních podniků.

Evropský podnikatelský potenciál není zcela využit. Jenom 45 % procent obyvatel EU má zájem být svým vlastním pánem a podnikat, zatímco jen pouhých 10 % z nich skutečně podniká. Pokud se nám podaří tento poměr zvýšit, mohla by mít Evropa miliony nových, inovativních a kreativních společností, které by vyztužily její hospodářské základy, vznikla by nová pracovní místa, čímž

by Evropa zvýšila svou schopnost vzdorovat hospodářským recesím” předpokládá Antonia Tajani, evropský komisař za Itálii.

Více než 99 % z cca 18 milionů podniků v celé EU v rámci nezemědělského sektoru, jsou malé a střední podniky. Poskytují až 66 % všech pracovních míst a podílejí se zhruba 55 % na celkovém obratu EU. Mají také zvláštní význam v oblasti regionální politiky. Vzhledem k silné vazbě s místním

20 S T A R T U P

prostředím a díky vlivu, jakým na něj působí, jsou vnímány jako hlavní faktor pro rozvoj regionů, navíc tvoří základ všech současných evropských ekonomik. A právě malým a středním firmám vděčí evropská ekonomika za svůj růst.

V Polsku je zaregistrováno více než 3,5 milionu malých a středních podniků, což představuje asi 99,5 % všech polských firem. Poskytují kolem 67 % všech pracovních míst a vytvářejí zhruba 48,6 % HDP. Úroveň podnikání v Polsku, měřená počtem podniků na tisíc obyvatel, se však stále nachází mírně pod evropským průměrem (40 až 42 podniků). 1,6 milionu mikropodniků nám zajišťuje druhé nejlepší umístění mezi všemi státy EU. Přestože se jejich podíl na evropském trhu rok co rok snižuje, v Polsku naopak roste.

Význam mikropodniků je v Polsku v porovnání s ostatními státy EU mírně nadprůměrný. Statistický úřad uvádí, že na každý mikropodnik v Polsku připadá 2,2 zaměst-

nance, zatímco v EU 2,0 zaměstnance.

Efektivita mikropodniků v Polsku, měřená HDP získaným jedním zaměstnancem, tvoří asi jednu třetinu (31 %) a o něco více pokud přihlédneme k obratu, který zaměstnanec vytvoří (41 %). Největším přínosem je pak tempo změn, neboť všechny hodnoty v polských mikropodnicích (kromě mezd) rostou rychleji, než je evropský průměr.

A jak si v oblasti podnikání stojí obec Křižanovice nacházející se na polsko-českém pohraničí v ratibořském okrese? Jeho spádová oblast činí okolo 70 km2 podél státní silnice č. 45, která vede k hraničnímu přechodu v Chalupkách a dále do ostravské aglomerace. V obci trvale bydlí asi 11,5 tisíce obyvatel, přičemž stojí za to říci, že obec Křižanovice úspěšně odolává současným demografickým problémům. Pohyb obyvatel zde není velký, jejich počet klesá jen nepatrně, a to z 11 522 obyvatel v roce 2002 na 11 433 v roce 2012. Přesně 6006 obyvatel obce dohromady dosahuje celkového příjmu ve výši kolem 143 milionů zł ročně (v roce 2011 to bylo 137 milionů). Velká část populace vlastní německý pas a trvale nebo sezónně pracuje v západních státech, zejména v Německu. Jsou tak v přímém kontaktu s mnoha malými a středními podniky v ekonomicky vyspělých státech Evropy.

Ke konci roku 2012 bylo v pohraničních obcích v Polsku zaregistrováno na 313 tisíc podnikatelských subjektů, které celostátně představují 7,9 %. Když to srovnáme s údaji z roku 2011, zjistíme, že jejich počet vzrostl v o 2,7 %. Co se týče úrovně podnikání (počet firem na 1000 obyvatel), v roce 2012 činila v pohraničí 97,4 podniku na 1000 obyvatel, což je méně než celostátní průměr (103,1 podniku na 1000 obyvatel). V roce 2011 ukazovala čísla v pohraničí 94,6 podniku a celostátně pak 100,4 podniku na 1000

obyvatel. Nejvíce subjektů se průměrně nachází na polsko-ruské státní hranici, a to sice 117,6; v Křižanovicích pak 64 podniků na 1000 obyvatel.

Lze tedy mluvit o nízké míře zapojení obyvatelstva do podnikání, nicméně se příliš neliší od jiných obcí v ratibořském okrese. Částečně je na vině nízká nezaměstnanost (275 osob na konci července 2013). Přesto jsou na tom Křižanovice lépe než např. obec Kuźnia Raciborska, tedy obec s podobným demografickým potenciálem. Ostatně to dokládají i statistické údaje.

Křižanovice – hospodářské subjekty zapsané v rejstříku REGON, údaje z roku 2011: Celkem: 721 (Kuźnia 689), obchodní společnosti: 30, z toho 16 s částí zahraničního kapitálu (Kuźnia: 31 a 13), fyzické osoby: 40 (Kuźnia 36), družstva: 7 (Kuźnia 1), nadace, spolky a sociální organizace: 22 (Kuźnia 29), jednotlivci: 572 (Kuźnia 510), veřejný sektor: 31 (Kuźnia 63), soukromá oblast: 690 (Kuźnia 626).

Ve kterých oblastech se uplatňují Křižanovičtí podnikatelé?

• Průmysl: 86, • stavebnictví: 138, • obchod, opravy motorových vozidel: 191, • doprava a skladování: 37, • ubytování a gastronomie: 28, • informace a komunikace: 3, • pojišťovací služby: 14, • realitní činnost: 9, • výzkumná vědecká a technická činnost: 40, • administrativa: 15, • zemědělství, lovectví, lesnictví, rybářství: 2.

S T A R T U P 21

Fyzické osoby (osoby samostatně výdělečné činné): • Zpracovací průmysl: 68, • stavebnictví: 132, • obchod, opravy motorových vozidel: 165, • doprava a skladování: 32, • ubytování a gastronomie: 24, • informace a komunikace: 3, • pojišťovací služby: 11, • realitní činnost: 1, • výzkumná vědecká a technická činnost: 37, • administrativa: 13.

Závěr: Obec Křižanovice má výhodnou pohraniční polohu, nachází se v přímém dosahu důležité státní silnice DK45, vedle obce se nachází největší protipovodňová nádrž v zemi, má rozvinuté vztahy se svými sousedy v Česku, dobře fungující samosprávu, slušný turistický a demografický potenciál a aktivní obyvatele, kteří jsou obeznámeni

22 S T A R T U P

se západní kulturou práce a podnikání. Musíme však také poukázat na slabé stránky, a to sice nedostatečné využíti potenciálu v oblasti zemědělské produkce a zpracování.

V těchto oblastech zde funguje pouze 21 společností.

Spolu s českými sousedy je obec Křižanovice schopna učinit z příhraniční oblasti poměrně atraktivní trh jednak z hlediska pracovní příležitostí, jednak z hlediska produkce a služeb. Cesta k tomu však nevede přes infrastrukturální investice nebo fungující systém daňových úlev pro zahraniční investory. Důležité je spíše povzbudit a nadchnout mladé lidi pro podnikání, což by pomohlo omezit jejich migraci do západních států a zvětšit tak podnikatelský potenciál v okrese. Díky tomu by mohla vzniknout nová pracovní místa a dobrý příklad pro další generace.

W 1848 r. polskie dziś Chałupki połączono koleją z czeskim Boguminem. Było to pierwsze międzynarodowe połączenie kolejowe Prus i monarchii Habsburgów. W zjednoczonej Europie węzeł kolejowy w Chałupkach nadal ma duże międzynarodowe znaczenie i jest dużym atutem gospodarczym gminy Krzyżanowice Od roku 1848 jsou Chalupki spojeny železniční dráhou s českým Bohumínem. Bylo to první mezinárodní spojení Pruska s habsburskou monarchií. Ve spojené Evropě má železniční uzel v Chalupkách stále velký mezinárodní význam a také má hospodářskou výhodu pro obec Křížanovice

S T A R T U P 23

24 S T A R T U P

Kataklizmy takie jak w 1997 i 2010 r. wkrótce przestaną być groźne. W 2014 roku ruszyła budowa zbiornika Racibórz. Będzie to największa tego typu budowla w Polsce.

W znacznej części obejmie gminę Krzyżanowice. Zbiornik nie tylko będzie chronił, ale jednocześnie pozwoli rozwinąć turystykę a w przyszłości zrealizować koncepcję kanału Odra-Dunaj-Łaba. Na zdjęciu powódź z 2010 r. oraz wizyta na terenie budowy zbiornika, we wrześniu 2013 r., prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego, tu w rozmowie z wójtem Grzegorzem Utrackim Katostrofy, které se udály v letech 1997 a 2010 nebudou už ohrožovat obce. V roce 2014 začně stavba vodní nadrže Ratiboř. Bude to největší stavba tohoto typu v Polsku. Z velké části se vztahuje na obec Křížanovice. Nádrž bude nejenom chránit, ale i umožní rozvoj turistiky a v budoucnosti vytvoří koncept kanálu Odra-Dunaj-Labe. Na fotografii je zachycena povodeň v roce 2010 a také návštěva polského prezidenta Bronisława Komorowského v oblasti nádrže v září 2013

S T A R T U P 25

III Kamila Gabor, Grzegorz Wawoczny

Start Up na pograniczu - Zwykle przechodzimy obojętnie obok hałdy węgla, ale ktoś inny widzi w tym pomysł na biznes - mówił 12 kwietnia w Krzyżanowicach wiceminister rozwoju regionalnego i Senator Adam Zdziebło wskazując na węglowe spinki ze swojego garnituru, na których świetnie zarabiają mieszkanki Katowic. Wiceminister był gościem specjalnym pierwszego spotkania w ramach projektu Start Up na pograniczu. Wzięło w nim udział ponad sześćdziesięciu młodych Polaków i Czechów, sąsiadów z pogranicza. - Wielu z was, ludzi młodych, ma bardzo dużo dobrych pomysłów, ale nie każdy umie to wykorzystać - zachęcał do aktywności wiceminister.

P

rzedstawiciel rządu w czwartek brał udział w negocjacjach w Berlinie, a w piątek przekonywał w Krzyżanowicach młodych Polaków i Czechów, że własna działalność gospodarcza to jeden ze sposobów na realizację marzeń i ambicji zawodowych. Podkreślił, że w tzw. nowej perspektywie na lata 2014-2020, czyli kolejnej transzy środków unijnych dla naszego kraju, wspieranie biznesu będzie priorytetem, a decyzje zostaną przesunięte z poziomu Warszawy na stolice regionów. Senator Zdziebło nie ma wątpliwości, że takie projekty jak krzyżanowickie powinny być wzorem do naśladowania, bo nadszedł czas, by inspirować młodych do przedsiębiorczości i pokazywać im realia bycia na swoim.

Z takiego założenia wychodzi też wójt Grzegorz Utracki. - To oczywiste, że nie spodziewamy się od razu wysypu młodych firm, ale

26 S T A R T U P

chcemy pokazać młodym alternatywę i to nie tylko poprzez wykłady czy szkolenia, ale warsztaty z przedsiębiorcami - dodał.

Zdaniem wójta, gmina to też firma, tyle, że nie nastawiona na zysk w pieniądzu, ale w wartości dodanej, jaką jest wzrost liczby firm i zamożności mieszkańców. Gmina udziela inwestorom ulg, promuje swoje walory, a teraz uznała, że trzeba jeszcze pobudzić przedsiębiorczość wśród młodego pokolenia. O swojej przygodzie z biznesem mówili praktycy: Józef Sbeczka z firmy Safer, Michał Kura, Łukasz Staniczek i Andrzej Ochman.

Kolejne dwa etapy to teoria oraz przykłady z życia wzięte, a więc konferencja o uwarunkowaniach prawnych prowadzenia działalności gospodarczej oraz spotkanie robocze z przedsiębiorcami i dyrektorem Powiatowego Urzędu Pracy, który przedsta-

wił strukturę bezrobocia wśród osób młodych oraz tendencje na rynku zatrudnienia, wskazujące na zapotrzebowanie na osoby z wykształceniem technicznym. Cenna była informacja o możliwości pozyskania 20 tys. zł dotacji z PUP na rozpoczęcie działalności.

A teraz o przedsiębiorcach, z którymi mieliśmy okazję się spotkać. Paweł Sassowsky, dziś udziałowiec kliniki dentystycznej Dentica24 w Raciborzu, wiele lat przepracował w Niemczech. Była to dla niego najlepsza szkoła życia. Tam zrozumiał jak działa grupa oraz, że najważniejsza w tworzeniu własnej firmy jest odpowiedzialność za innych, a współpraca pomaga w rozwijaniu globalnego myślenia. Taką opinię podzielili także Łukasz Pawlik, który prowadzi w Raciborzu wyspecjalizowaną sprzedaż internetową oraz studio graficzne oraz Andrzej Ochman, przedsiębiorca z Krzyżanowic. Jego firma A&M HOME CREDIT specjalizuje się w doradztwie, sprzedaży i montażu w zakresie nowoczesnych oraz tradycyjnych systemów grzewczych. Każdy z przedsiębiorców mówił o różnych doświadczeniach, które doprowadziły do stworzenia firmy, poczuciu satysfakcji i spełnieniu zawodowym. Łukasz Pawlik cytował słowa swojej nauczycielki: - Działalność gospodarcza powinna dawać albo satysfakcję albo pieniądze, a jeśli daje jedno i drugie, to jest cudownie. - Myślę, że ten aforyzm jest doskonałym podsumowaniem całego spotkania. Każdy z nas powinien się tak ukierunkować, by mieć nie tylko dobra finansowe, ale także satysfakcję - podkreśla Kamila Gabor.

W konferencji o prowadzeniu działalności gospodarczej nie zabrakło materiałów informacyjnych oraz gości z Czech. Jiří Germanič z opawskiej izby gospodarczej (OpawskaIzba Gospodarcza) (Okresní hospodářská komora Opava) zaczął dość przewrotnie: -

szanuję młodzież, ponieważ to ona będzie pracować na moją emeryturę. Potem mówił o roli prawników w prowadzeniu firmy, poradach, jakie można uzyskać w izbach gospodarczych, w tym w Opawie, oraz o konieczności zacieśniania polsko-czeskiej współpracy, szczególnie w eliminowaniu barier w rozwoju gospodarczym. Henryk Panek z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacja Rolnictwa obszernie przedstawił możliwości pozyskania unijnego wsparcia na inwestycje w rolnictwie. Iwona Czaplikowska z Górnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego zachęcała do skorzystania z oferty doradztwa tej instytucji oraz programów wsparcia dla firm. Wskazała na przykłady przedsiębiorstw, kiedyś mikrofirm, dziś dużych zakładów, dających zatrudnienie setkom osób. Jak podsumowała, najgorszym zaniedbaniem w życiu jest zaniedbanie spróbowania, więc nie należy bać się ryzyka i spełniać swoje marzenia i pomysły!

Kolejna odsłona miała miejsce 17 maja pierwszy study tour. 60-osobowa grupa polsko-czeska odwiedziła przedsiębiorstwa i gospodarstwo rolne. Rozmawiali z przedsiębiorcami. - Po części konferencyjnej, w której podczas trzech spotkań przekazaliśmy młodzieży wiedzę na temat prowadzenia działalności gospodarczej, pozyskiwania środków pomocowych i wsparcia, przyszedł czas na zwiedzanie firm. Najpierw po polskiej, a potem po czeskiej stronie. Chodzi o to żeby teoria spotkała się z praktyką - tłumaczy wójt Grzegorz Utracki.

Polacy i Czesi zobaczyli powstający właśnie skład materiałów budowlanych firmy Safer na granicy Bieńkowic i Tworkowa.

To obszar strefy gospodarczej, którą chce rozwijać gmina Krzyżanowice. Safer, co ciekawe, sprowadził gotową halę ze Szwecji.

Tu została złożona. Ma część magazynową,

S T A R T U P 27

frastrukturę przedsiębiorstwa, w tym komputerowe centrum zarządzania, dowiedzieli się, na co wykorzystywane są kopaliny.

W trzeciej odsłonie było gospodarstwo rolne państwa Witeczek z Bieńkowic, którzy odziedziczyli je po rodzicach. W 1992 r. zaczynali z 9 hektarami. Dziś mają 130 hektarów, hodowlę 500 tuczników oraz nowoczesny sprzęt. Gospodarstwo daje zatrudnienie przede wszystkim rodzinie. Finał wycieczki nastąpił w kuźni Sochów w Bieńkowicach, działającej już od 9 pokoleń. To najstarsza czynna polska kuźnia, której historia zaczyna się na początku XVIII wieku. Robert Socha junior stosuje metody tradycyjne.

Wykorzystuje też nowoczesne urządzenia.

Kuźnia produkuje na zamówienie elementy galanterii metalowej.

Kamila Gabor biurową oraz salę sprzedaży. Potem była UTEX-TERRA w Tworkowie/Bieńkowicach.

Ta część wycieczki - z racji marszruty - wymagała od młodzieży sporo zaparcia, ale znaleźli się w samym sercu projektowanego zbiornika Racibórz, zobaczyli miejsca eksploatacji żwiru (stąd wożono go m.in. na miejsce budowy A1), obejrzeli całą in-

28 S T A R T U P

24 maja - jedziemy na study tour do Czech.

Rozpoczął się w Szylerzowicach, gdzie działa jedno z większych w Czechach pól golfowych. Położone jest wokół dawnego pałacu Rothschildów (byli również panami na Chałupkach), a codziennie ściąga około stu graczy z całych Czech. Podczas turniejów pojawiają się tu również zagraniczni gracze. Pole otwiera możliwość prowadzenia działalności gospodarczej dla instruktorów, trenerów, hotelarzy oraz restauratorów. Po Szylerzowicach Polacy i ich czescy koledzy odwiedzili firmy: PSBLAS s.r.o. – zajmującą się obróbką metali, FICHNA - HUDECZEK a.s. z branży budowlanej oraz piekarnię GOBE. Ta pierwsza, obok czterech innych, działa w specjalnej strefie przemysłowej utworzonej kilka lat temu w Piszczu. Pracują tu również Polacy. PSBLAS działa w branży galanterii metalowej, eksportując swoje produktu na Zachód. FICHNA – HUDECZEK zajmuje się budową domów oraz renowacją kamienic, mając w swojej bazie w Piszczu m.in. pracownię sztukatorską.

Zaczynała w 1992 r. Dziś ma 120 pracowni-

ków i 30 własnych pojazdów. Jej współwłaściciel nie ukrywa, że kryzys gospodarczy dał się również mocno we znaki Czechom.

Nie ma wątpliwości, że rozwój współpracy gospodarczej polsko-czeskiej to sposób na aktywizację naszego regionu.

Po sporej dawce wiedzy teoretycznej oraz ze sporym bagażem wiedzy praktycznej młodzież wzięła udział w debacie oksfordzkiej, czyli swobodnej wymianie myśli i opinii na temat działalności gospodarczej. Na początku jednak – jako gość specjalny - wykład o usługach hotelowych i gastronomicznych wygłosił Tomasz Czerwiński, dyrektor Hotelu Polonia w Raciborzu, najstarszego takiego obiektu na Górnym Śląsku. Nasze pogranicze polsko-czeskie naszpikowane jest atrakcjami turystycznymi, które można wykorzystać do prowadzenia działalności gospodarczej. Przydatna jest więc wiedza o hotelarstwie oraz dochodach, które może przynieść. Gość podkreślił, że turystyka to nie tylko baza noclegowa, ale także zorganizowanie wolnego czasu i zaplecze gastronomiczne. Dbałość o te wszystkie obszary przyniesie stabilne, całoroczne źródło dochodu.

A co o projekcie mówili uczestnicy? Gabriela Płaczek myśli o własnej firmie. Dzięki udziałowi w projekcie dowiedziała się, że można zdobyć pieniądze, unijne i z Powiatowego Urzędu Pracy, na rozpoczęcie działalności.

- Ten projekt otwiera nam oczy, że można działać samemu - uznał Marcin Lasak, dla

którego najciekawsze były wyjazdy do firm.

Sebastian Grzonka uznał projekt za bardzo fajny pomysł, ale nie ma złudzeń - w Polsce kładzie się przedsiębiorcom kłody pod nogi. Chciałby mniej formalizmu, a przede wszystkim przyjaznych rozwiązań w kwestii ubezpieczeń społecznych. - Dobrze byłoby najpierw spróbować, a jeśli firma uzyska stabilizację płacić składki. Dziś trzeba od razu, niezależnie czy się uda, czy nie - uznał na debacie oksfordzkiej.

Wreszcie finał. Festiwal startupów, czyli naszych projektów na biznes, które oceniali fachowcy - Igor Bruzl, wicestarosta Bogumina, Jan Rozsypal, Jaromír Voráč i Taťána Heczkova z centrum sportowego Bospor w Boguminie, Ondřej Veselý i Jiří Pavlík przedsiębiorcy z Bogumina, Mirosław Ruszkiewicz, Iwona Jędrzejkowska-Puka i Joanna Chrzanowska z Powiatowego Urzędu Pracy w Raciborzu, wójt Grzegorz Utracki, Michał Kura wiceprezes Banku Spółdzielczego w Krzyżanowicach oraz prywatny przedsiębiorca, a także Grzegorz Wawoczny, moderator, także przedsiębiorca. Nasi recenzenci ocenili, że choć nie brakowało projektów zbyt śmiałych i oderwanych nieraz od realiów, to kilka, jak podkreślili czescy przedsiębiorcy, chętnie wdrożyliby na własny rachunek. Festiwal oparty był na formule popularnego programu Dragons’ Den, czyli jak zostać milionerem. Każdy dostawał więc pytania i musiał na nie odpowiadać.

S T A R T U P 29

Krzyżanowice - centrum administracyjne gminy, siedziba Urzędu Gminy, ważny ośrodek gospodarczy i handlowy, dogodnie położony przy Drodze Krajowej nr 45 relacji ChałupkiRacibórz-Opole Křížanovice – administrativní centrum obcí, sídlo obecního úřadu, důležité obchodni a hospodařské středisko, vhodná poloha u státní silnice č. 45 Chálupki-Ratiboř-Opolí

Kamila Gabor, Grzegorz Wawoczny

Start Up v pohraničí „Obvykle se tváříme lhostejně, když vidíme hromadu uhlí. Někdo jiný v tom ale může spatřit příležitost k podnikání.“ – řekl 12. dubna v Křižanovicích náměstek ministra pro regionální vývoj a senátor Adam Zdzieblo, který ukázal na svém obleku manžety z uhlí, které se vyrábějí v Katovicích. Náměstek ministra byl také zvláštním hostem při prvních setkáních v rámci projektu Start Up na pohraničí.

Zúčastnilo se ho více než 60 mladých Poláků a Čechů. „Mnozí z Vás, mladých lidí, mají spoustu dobrých nápadů, ale ne každý ví, jak je správně používat.“ povzbudil náměstek ministra.

Z

ástupce vlády se ve čtvrtek zúčastnil jednání v Berlíně a v pátek se snažil přesvědčit v Křižanovicích mladé Poláky a Čechy, že právě podnikání je jediným způsobem, jak plně zrealizovat svoje sny a profesní ambice. Zdůraznil, že v letech 2014-2020 bude podpora podnikání hlavní prioritou nejen vlády, ale i Evropské unie.

Senátor Zdzieblo nepochybuje o tom, že projekty jako je Start Up by měly být vzorem pro ostatní, protože je čas, abychom inspirovali a nadchli mladé lidi a ukázali jim, jak vypadá realita na vlastní kůži.

Z tohoto předpokladu vychází i starosta obce Grzegorz Utracki: „Pochopitelně nemůžeme očekávat, že se najednou vyrojí velké množství mladých firem, ale i přesto chceme ukázat mladým jistou alternativu, jak vydělávat peníze na své živobytí. A to nejen formou přednášek a školení, ale zejména workshopy se samotnými podnikateli.” Podle starosty se dá obec považovat také za jakýsi druh podniku, jen s tím rozdílem, že jeho cílem není vydělat peníze, ale vytvořit přidanou hodnotu, která spočívá v růstu

32 S T A R T U P

počtu firem a zvyšující se úrovni bohatsví a životní úrovně svých obyvatel. Obec pochopitelně využívá možnosti pobídek pro investory, čímž sleduje své zájmy, nicméně je nutné, aby také povzbudila mladé lidi k podnikání. O své cestě k podnikání promluvili i pánové Josef Sbeczka z firmy Safer, Michal Kura, Lukasz Staniczek či Andrzej Ochman.

Postupně proběhly dvě etapy projektu, při nichž došlo jak na teorii, tak na reálné příklady ze života, to vše v rámci konference na téma „Požadavky pro podnikání” a v rámci setkání s podnikateli a ředilem Okresní pracovní úřadu, který hovořil o tom, jak vypadá nezaměstnanost mezi mladými, a jaké jsou tendence na pracovním trhu. Poukázal také na to, že pracovní trh potřebuji osoby s technickým vzděláním. Důležité byly také informace o možnosti získat pro zahájení podnikání dotace.

A teď již o podnikatelích, se kterými jsme měli možnost se setkat. Pawel Sassowsky, společník zubní kliniky Dentica24 v Rati-

boři, mnoho let pracoval v Německu. Tvrdí, že to pro něj byla ta nejlepší škola života.

Pochopil tam totiž, jak funguje spolupráce a také, že nejdůležitější věcí při podnikání je zodpovědnost za druhé, a že spolupráce pomáhá v rozvoji globálního myšlení. Stejný názor měli i Lukasz Pawlik, podnikatel, který v Ratboři vede internetový obchod a grafické studio, a Andrzej Ochman, podnikal z Křižanovic. Druhý jmenovaný vlastní firmu s názevm A&M HOME zaměřující se na poradenské služby, prodej a montáž v oblasti moderních i tradičních topných systémů. Každý podnikatel mluvil hlavně o různých zkušenostech, jaké to bylo otevřít si vlastní firmu, a dosáhnout tak spokojenosti a profesního naplnění. Na závěr citoval Lukasz Pawlik svého bývalého učitele: „Ekonomická aktivita by měla poskytovat buď pohodlí, anebo peníze. Pokud můžete dosáhnout obojího, je to skvělé.” „Myslím, že tento aforismus je vynikajícím shrnutím našeho setkání. Každý z nás by neměl toužit pouze po pěnězích, ala také po spokojenosti.” říká Kamila Gabor.

Další setkání se konalo 17. května, a představovalo první studijní cestu (study tour).

60členná česko-polská skupina navštívila podniky a hospodářství, při níž účastníci výpravy rozmlouvali s jednotlivými podnikateli. „Po konferenční části, v rámci níž proběhla celkem tři setkání, v nichž jsme se snažili předat mladým lidem co nejvíce znalostí ohledně podnikání a získávání podpůrných dotací, přišel konečně čas na návštěvu samotných firem. Nejdříve na polské, a posléze i na české straně. Jde o to, aby se získané teoretické znalosti spojily s každodenní podnikatelskou praxí.” vysvětluje starosta Křižanovic, Grzegorz Utracki.

Na konferenci o podnikání nechyběly ani informační materiály našich hostů z České republiky. Jiří Germanič (Okresní hospodářská komora v Opavě) začal poněkud ironicky: „Vážím si mladých, protože právě oni budou pracovat na můj důchod.” Dále hovořil o významu právníků při podnikání, radách, které můžeme dostat v hospodářských komorách a o nutnosti užší spolupráce mezi Českou republikou a Polskem, zvláště pak při odstraňování rozdílu v hospadářském vývoji obou zemí. Henryk Panek z polské Agentury pro restrukturalizaci a modernizaci v zemedělství obsáhle poukázal na možnost získání podpory od EU na investice do zemědělské produkce. Iwona Czaplikowska z Hornoslezské agentury pro regionální rozvoj upozornila na velice užitečnou možnost

Poláci i Češi viděli nově vznikající budovu firmy Safer, která se nachází na hranici Bieńkowic a Tworkova. Jedná se o oblast v hospodářské lokalitě, kterou chce rozvíjet právě obec Křižanovice. Firma Safer přistoupila k poměrně netradičnímu kroku, a to sice, přivezla celou halu již složenou přímo ze Švédska. Hala zůstala kompletně sestavená i během dopravy. Obsahuje sklad, kancelář a samotnou prodejnu. Poté navštívili účastníci konference firmu Utex v Tworkově/Bieńkowicích. Tato část výletu kvůli dlouhé cestě vyžadovala od mládeže hodně energie, ale za to se pak octli přímo v srdci navrhované vodní nádrže Ratiboř, spatřili místa, kde se těží štěrk pro stavbu dálnice A1 a prohlédli si celou infrastrukturu firmy. Dozvěděli se také pro jaké účely se

využití nabídky poradenství a podpory pro jednotlivé programy firem. Onu užitečnos demonstrovala na příkladu podniků, který kdysi vystupovali jako mikropodniky a dnes jsou zaměstnavateli stovek lidí. Na závěř uvedla, že nejhorší je v životě nevyužitá příležitost, a proto by se nikdo z nás neměl bát rizika a pokusit se splnit si své sny při realizaci vlastních nápadů.

S T A R T U P 33

vytěžené suroviny používají. V třetí části výletu došlo k návštěvě hospodářství Witačků z Bieńkowic, které funguje již po devět generací. Na začátku své činnosti mělo hospodářství rozlohu pouhého jednoho Ha, dnes hospdaři Witačkové na půdě o rozloze více než 130 Ha, chovají 500 prasat a disponují nejmodernějším vybavením. Farma zaměstnává převážně rodinné příslušníky.

Na závěr celého cesty se konala návštěva kovárny Sochów v Bieńkowicach, která je opět provozována již po devět generací. Je to nejstarší aktivní kovárna v celém Polsku, jejíž počátek se datuje na začátek 18. století.

Robert Socha junior používá ve své kovárně ryze tradiční metody, ale i moderní zařízení. Kovárna vyrábí vlastní výrobky a kovové doplňky všeho druhu.

24. května vyrážíme na studijní cestu (study tour) do České republiky. Začátek by měl proběhnout v Šyleřovicích, kde úspěšně funguje jedno z největších golfových hřišť v zemi. Nachází se v okolí bývalého zámku rodu Rothschildů a denně se na něm vystřídá více než 100 hráčů z celé České republiky.

Během turnají se zde pochopitelně vyskytují i zahraniční účastníci. Hřiště umožňuje podnikat instruktorům, trenérům, majitelům místních restaurací a hotelů. Po výletě do Šyleřovic se čestí a polští účastníci study tour vydali do firmy PSBLAS, s. r. o., která se zabývá zpracováním kovů, dále pak do stavební firmy FICHNA-HUDECZEK a nakonec do pekárný GOBE. První ze jmenovaných podniků spolupracuje se 4 dalšími firmami v rámci průmyslové oblasti, která vznikla v Písku, a zaměstnává jak Čechy, tak Poláky. Jak již bylo řečeno, firma PSBLAS zpracovává kovy a většinu svých výrobků následně vyváží do západních zemí.

Stavebnictví FICHNA-HUDECZEK se zase orientuje na novostavbu a renovaci domů, disponuje také štukovým studiem, přičemž

34 S T A R T U P

v Písku úspěšně funguje již od roku 1992.

Dnes zaměstnává 120 pracovníků a disponuje vlastním vozovým parkem, v němž se nachází 30 vozidel. Její spolumajitel se ani nesnaží zakrývat skutečnost, že hospodářská krize zasáhla i Českou republiku, zejména v oblasti stavebnictví, ale je si jistý tím, že polsko-česká hospodářská spolupráce je skvělým způsobem pro aktivizaci nejen místního regionu.

Po velké porci teoretických znalostí i praxe se mládež zúčastnila tzv. oxfordské diskuze na téma podnikání. Tato diskuze je volnou výměnou vzájemných myšlenek a názorů.

Samotná diskuze byla však uvedena přednáskou na téma Pohostinství a poskytování služeb, kterou si připravi speciální host, Tomasz Czerwiński, ředitel nejstaršího hotelu v Horním Slezsku, hotelu Polinia v Ratiboři. Česko-polské pohraničí je doslova nabité turistickými atrakcemi, které všechny poskytují dobrou příležitost pro podnikání. Důležitá je znalost hotelnictví a příjmů, kterých jím lze dosáhnout. Host také zdůraznil, že turistika nespočívá pouze v ubytování, ale i v organizaci volného času a gastronomické infrastruktuře. Kvalitní péče o všechny tyto oblasti může přinést pevný a zejména celoroční zdroj příjmů.

A co nám o projektu jako takovém řekli samotní účastníci? Gabriela Placzek do budoucna uvažuje o vlastní firmě. Díky účasti v projektu se dozvěděla, že je možné získat peníze pro rozjetí vlastního podniku z Evropské unie, ale také od Okresních úřadů práce. „Tento projekt nám otevířá oči. Ukazuje, že je možné podnikat a pracovat tak na vlastní pěst, být sám svým pánem.” říká Martin Lašák, pro kterého byly nejzajímavější exkurze v jednotlivých firmách. Sebastian Grzonka považuje projekt za velmi dobrý nápad, ale na druhou stranu si nedě-

lá žádné iluze, když říká: „V Polsku se podnikatelům házejí klacky pod nohy.” Osobně by uvítal méně zbytečných formalit a spíše individuální řešení v oblasti zdravotního pojištění. „Bylo by fajn, kdyby jsme mohli nejdříve vyzkoušet, zda bude firma vůbec vydělávat, a pokud ano, teprve potom začít platit zdravotní pojištění. Protože dnes jsme nuceni platit již od začáku podnikání, ať vyděláváme nebo ne.” prohlásil během diskuze.

A na závěr seznam odborníků, kteří v rámci festivalu Start up hodnotili podnikatelské záměry jednotlivých účastníků nebo jejich skupin: Igor Brunzl, místostarosta Bohumína, Jan Rozsypal, Jaromír Voráč a Taťána Hečková ze sportovního centra Bospor v Boumíně, Ondřej Veselý a Jiří Pavlík, oba

podnikatelé v Bohumíně, Miroslaw Ruszkiewicz, Iwona Jedrzejkowska-Puka a Joanna Chrzanowska z Okresní úřadu práce v Ratiboři, Grzegorz Utracki, starosta Křižanovic, Michal Kura, víceprezident banky v Křižanovicích, a zároveň soukromý podnikatel, Grzegorz Wawoczny, moderátor celého projektu a také podnikatel. Naši recenzenti usoudili, že přestože nápady některých účastníků byly občas až příliš smělé či dokonce v reálném prostředí přímo nezrealizovatelné, našlo se mezi nimi i několik takových, které by, jak zdůraznili zejména čeští podnikatelé, sami rádi uplatnili. Festival byl založen na vzorci známého programu Dragons’Den, čili jak zůstat milionářem. Každý účastník tedy dostával otázky, na které musel následně odpovědět.

S T A R T U P 35

Wiceminister Adam Zdziebło (obok wójt Grzegorz Utracki i Michał Kura) uważa, że rolą samorządu jest pobudzanie przedsiębiorczości, a jednym z działań prowadzenie działań informacyjnych skierowanych do młodego pokolenia Vice minister Adam Zdziebło (vojt Grzegorz Utracki a Michał Kura) myslí, že role samosprávy je podpořit podnikání a jedním z úkolů je informování mladé generace o těchto možnostech

Wielu uczestników projektu przyznało, że był to dla nich pierwszy kontakt z zagadnieniami przedsiębiorczości Mnoho z účastníků prozradilo, že to pro ně bylo první setkáni s podnikáním

36 S T A R T U P

Unia Europejska promuje przedsiębiorczość i chce wspierać finansowo jej rozwój. To dla was szansa - przekonywał na inaugurującym spotkaniu wiceminister rozwoju regionalnego, senator Adam Zdziebło Evropská Unie podporuje podnikání a chce podpořit její finanční vývoj. Je to šance pro vás – uvedl během inauguračního setkání vice minister regionálního rozvoje, senátor Adam Zdzieblo

S T A R T U P 37

O swojej drodze do biznesu opowiadali lokalni przedsiębiorcy - Andrzej Ochman, Łukasz Staniczek oraz Józef Sbeczka O své cestě k podnikání mluvili lokální podnikatelé – Andrzej Ochman, Łukasz Staniczek a Józef Sbeczka

Zainteresowanie projektem wyrazili przedstawiciele Powiatowego Urzędu Pracy w Raciborzu, który dysponuje m.in. pożyczkami dla osób bezrobotnych rozpoczynających działalność gospodarczą O projekt se zajímali i zástupci Okresního úřadu práce v Ratiboři, který nabízí půjčky pro nezaměstnané na začátek podnikání

38 S T A R T U P

Intencją władz gminy jest nie tylko zachęcać młodzież do przedsiębiorczości, ale również wysłuchać waszych opinii i propozycji sprzyjających aktywizacji zawodowej i biznesowej młodych - przekonywał wójt Grzegorz Utracki Záměrem obecních úřadů není pouze vzbudit v mládeži zájem pro podnikání, ale také vyslechnout si jejich názory a návrhy, které by příznivě podpořili podnikání mladých – argumentoval starosta Grzegorz Utracki

Pogranicze w naturalny sposób skłania do partnerstwa biznesowego - mówił dyrektor Powiatowej Izby Gospodarczej w Opawie, Jiří Germanič Pohraničí přirozeně vede k obchodnímu partnerství – uvedl JiříGermanič, řiditel Okresní hospodářské komory v Opavě

S T A R T U P 39

Gościem konferencji poświęconej uwarunkowaniom prowadzenia działalności gospodarczej była Iwona Czaplikowska, zastępca dyrektora zespołu ds. doradztwa i informacji Górnośląskiej Agencji Rozwoju RegionalnegoHostem na konferenci věnované podmínkám pro podnikání byla Iwona Czaplikowska, zástupkyně řiditele Hornoslezské agentury pro regionální rozvoj

Festiwal startupów - projekty oceniają goście z Czech Festival Startupů – projekty hodnotí hosty z Česka

40 S T A R T U P

Obsługa ruchu turystycznego, czyli hotelarstwo i gastronomia to szansa na rodzinny biznes - przekonywał Tomasz Czerwiński z Oddziału Śląskiego Polskiej Izby Turystyki, zarządzający hotelem Polonia w Raciborzu Obsluha cestovního ruchu, což znamená hotelnictví a gastronomie jsou šance pro rodinný byznys – argumentoval Tomasz Czerwiński ze Slezského oddílu polské turistické komory, který provozuje hotel Polonia v Ratiboří

Intencją projektodawców było połączenie wiedzy z doświadczeniem - uczestnicy projektu otrzymali informacje na temat prowadzenia biznesu a jednocześnie wysłuchali praktyków Záměrem iniciatorů bylo spojení znalostí a zkušeností – účastníci projektu obdrželi informace ohledně podnikání a zároveň si mohli vyslechnout odborníky

S T A R T U P 41

Do biznesu zachęcali młodzi przedsiębiorcy - od lewej Paweł Sassowsky, Łukasz Pawlik oraz Andrzej Ochman K podnikání podporují mladé podnikatele – z levice Paweł Sassowsky, Łukasz Pawlik a Andrzej Ochman

42 S T A R T U P

Spotkania odbywały się przy pełnej sali integrującej wokół zagadnień biznesu młodych Polaków i Czechów Setkání se konalo v plném sále, který dodatečně integroval mládé Poláky a Čechy kolem otázek ohledně podnikání

S T A R T U P 43

Podczas zajęć nie zabrakło również literatury - artykułów prasowych i opracowań Během semináře nechyběla ani literatura – novinové články a studie

44 S T A R T U P

Dla władz gminy istotne było również pozyskanie wiedzy jak dalej prowadzić działania zachęcające młodych do przedsiębiorczości Pro zástupce obcí bylo důležité také získání znalostí na téma: jak dále podporovat mládež v podnikání

S T A R T U P 45

Praca w grupach sprzyjała wymianie poglądów i pracy nad własnymi pomysłami biznesowymi Práce ve skupinách pomáhala k výměně názorů a nápadů ohledně podnikání

46 S T A R T U P

Wizyta w nowym składzie materiałów budowlanych firmy Safer w Tworkowie Navštěva v novém skladovišti stávebních materiálů firmy Safer v Tvorkově

Na terenie zakładu Utex-Terra w Tworkowie zajmującego się wydobyciem kruszyw Oblast firmy Utex-Terra v Tworkově. Firma se zabývá těžbou kameniv

S T A R T U P 47

Na terenie zakładu Utex-Terra w Tworkowie zajmującego się wydobyciem kruszyw Oblast firmy Utex-Terra v Tworkově. Firma se zabývá těžbou kameniv

48 S T A R T U P

Na terenie zakładu Utex-Terra w Tworkowie zajmującego się wydobyciem kruszyw Oblast firmy Utex-Terra v Tworkově. Firma se zabývá těžbou kameniv

W gospodarstwie rolnym państwa Witeczek w Bieńkowicach Na státním staku Witeczků v Bienkowicích S T A R T U P 49

50 S T A R T U P

W najstarszej polskiej kuźni rodziny Sochów w Bieńkowicach, wciąż działającym zakładzie stawiającym na nowoczesne rzemiosło V nejstárší polské kovárně, která patří rodině Socha z Bienkowic. Kovárna je stále v provozu a nabízí moderní řemeslo

S T A R T U P 51

Pole golfowe w Szylerzowicach - przykład turystycznego wykorzystania potencjału pogranicza Golfové hřiště v Šilheřovicích – příklad potenciálního turistického využití v pohraničí

Pole golfowe w Szylerzowicach - przykład turystycznego wykorzystania potencjału pogranicza Golfové hřiště v Šilheřovicích – příklad potenciálního turistického využití v pohraničí

54 S T A R T U P

W zakładzie FICHNA - HUDECZEK a.s. w Piszczu Závod FICHNA - HUDECZEK a.s. v Píšti

S T A R T U P 55

W zakładzie FICHNA - HUDECZEK a.s. w Piszczu Závod FICHNA - HUDECZEK a.s. v Píšti

W zakładzie PSBLAS działającym w specjalnej strefie biznesowej w Piszczu Závod PSBLAS, který se nacházi v průmyslové zóně v Píšti

56 S T A R T U P

W zakładzie PSBLAS działającym w specjalnej strefie biznesowej w Piszczu Závod PSBLAS, který se nacházi v průmyslové zóně v Píšti

S T A R T U P 57

IV

Nasze pomysły na biznes Naše nápady na podnikání Eko Shop s.c. - Szymon Łopocz (Tworków) Spółka Eko Shop będzie się specjalizowała w wytwarzaniu i handlu kosmetykami ekologicznymi. Działalnością dodatkową będzie prowadzony w sklepie skup ziół, z których również będą wytwarzane produkty. Eko Shop ma stać się symbolem ekologii nie tylko w Gminie Krzyżanowice, ale i w przygranicznych miejscowościach czeskich. Na siedzibę firmy wybrano Chałupki. Na terenie gminy jak i przygranicznych miejscowości nie ma sklepów oferujących produkty pochodzenia naturalnego. Można je kupić od lokalnych producentów, których działania są nastawione w większym stopniu na realizację pasji, hobby niż działalność handlową. To powoduje, że w okolicy nie ma prawdziwego punktu handlowego dla tych produktów. W otoczeniu nie ma też punktu skupu ziół. Strategiczna lokalizacja blisko granicy polsko-czeskiej pozwala na tańszy import i eksport towarów. Nasze produkty mogą być też sprzedawane na lokalnym targu, cieszącym się dużym zainteresowaniem. Sztandarowym produktem firmy będzie zestaw kosmetyków dla całej rodziny. Z chwilą rozpoczęcia działalności firma zatrudni 1 osobę. W razie wzrostu popytu na produkty planuje zwiększyć liczbę pracowników. Kanały sprzedaży to: strona w Internecie (w przyszłości sklep internetowy), profil na facebook.com, zamówienia przez telefon, wysyłanie ofert bezpośred-

58 S T A R T U P

nio do gospodarstw domowych za pomocą kurierów, kupony na towary zamieszczane w „Gminnych Wieściach” wraz z rabatami.

Perspektyw rozwoju firmy Eco Shop s.c. określono wedle kryteriów metody PEST: 1. czynniki polityczne – relacje pomiędzy Gminą Krzyżanowice a czeskimi gminami przygranicznymi są bardzo dobre. Troszczą się o nie obie strony co pokazuje duża ilość projektów razem realizowanych np. „Startup na pograniczu”. Oba podmioty kładą też duży nacisk na współpracę w wymiarze gospodarczym.

2. czynniki ekonomiczne - pozytywne sygnały płyną dla naszego przedsiębiorstwa z Brukseli. Unia Europejska przydzieliła Polsce najwyższy w historii budżet, co przełoży się na dostępność funduszy unijnych, z których zamierzamy skorzystać. Unia zdecydowanie opowiada się za działaniami proekologicznymi, które prowadzić będzie nasza firma. Szansą dla nas są zarobki na spreadach walutowych PLN/CZK. 3. czynniki socjokulturowe – tereny Gminy Krzyżanowice i przygranicznych gmin czeskich obdarzone są bogatymi zasobami przyrodniczymi. Dodatkowo mieszkańcy tych gmin żyją blisko natury. Wiele gospodarstw domowych hoduje własne warzywa, owoce i drób. A w przydomowych ogródkach kwiaty. Siłą Gminy Krzyżano-

wice są na pewno rolnicy. O ich wpływach świadczy coroczne Święto Plonów – „Dożynki” będące jednym z najważniejszych wydarzeń kulturalno-społecznych w roku.

Wszystkie powyżej wymienione przykłady pokazują, że świadomość ekologiczna tutejszych mieszkańców jest naprawdę wysoka.

4. czynniki technologiczne – niskie koszty pozyskiwania surowców. Możemy uzyskać dofinansowanie na maszyny, które będą przetwarzać surowce. Zredukujemy koszty eksportu i importu dzięki dobremu systemowi komunikacyjnemu (bliskość granicy z Czechami, autostrada A1).

Karłosz s.j. - Gabriela Płaczek (Tworków) Spółka Karłosz będzie to firma posiadająca samoobsługowe myjnie bezdotykowe. Pomysł na prowadzenie własnej samoobsługowej myjni samochodowej przyszedł mi w pewną sobotę podczas rozmowy z bratem, kiedy zachwalał zalety takich myjni i ubolewał nad tym, że do najbliższej z Tworkowa jest ok. 12 km. Idea takiego przedsięwzięcia nie jest oryginalna, gdyż takowe istnieją już od pewnego czasu w większych miastach.

Moim zdaniem oryginalność biznesu jest rzeczą ważną, jednak dla sukcesu własnego przedsiębiorstwa bardziej istotną rolę odgrywają takie czynniki jak: popyt, opłacalność i perspektywy na przyszłość w odniesieniu do zachodzących zmian na terenie naszej gminy. Najbliższe bezdotykowe myjnie samoobsługowe znajdują się w Raciborzu jedna w odległości 12 km, druga w odległości 15 km. Na obiektach tych zauważalny jest ciągły ruch. Atrakcyjność korzystania z usług raciborskich myjni dla mieszkańców gminy Krzyżanowice spada z powodu dużej odległości dojazdu. Z obserwacji większych miast (np. Rybnika) można stwierdzić, że oferowane usługi będą rozwijały się w przyszło-

ści. Dodatkowym argumentem jest fakt, iż planowana jest budowa sieci kanalizacyjnej w naszej gminie. Będzie to ze sobą niosło kilkakrotne podwyższenie opłat za wodę i odprowadzane ścieki, co sprawi, że użytkownicy myjący pojazdy ręcznie we własnym zakresie będą szukali tańszej alternatywy.

Dodatkowymi argumentami przemawiającymi za, będą aspekty ekologiczne oraz czas, który należy poświęcić. Sztandarowy produkt - usługa polegająca na odpłatnym udostępnieniu środków i miejsca przystosowanego do samodzielnego mycia pojazdów mechanicznych.

Agencja turystyczno-rozrywkowa Bez granic – Anna Lasak (Krzyżanowice) Firma będzie się zajmować promocją regionu polsko-czeskiego pogranicza, jego walorów turystycznych, rekreacyjnych, kulturowych i historycznych, poprzez organizację wycieczek rowerowych, spływów kajakowych Meandrami Odry, oglądanie okolicy z balonu, udział w turniejach golfowych w Szylerzowicach, zorganizowane zwiedzanie zabytków, korzystanie z łowisk, jazdę quadami.

Chata nad stawem – Łukasz Lasak (Krzyżanowice) Przedmiotem działalności będzie prowadzenie komercyjnego łowiska na bazie wyrobiska pożwirowego z możliwością grillowania i piknikowania przy tradycyjnej śląskiej chacie. Będzie też możliwość kupna gotowych wyrobów, w tym warzyw i owoców (także przetworzonych, np. marmolada, kiszone ogórki) z ekologicznego warzywnika i ogrodu. Przy stawie będzie pole namiotowe i kampingowe, wypożyczalnia sprzętu wędkarskiego oraz turystycznego oraz sklepu.

S T A R T U P 59

SilesiaNet - Przemysław Borowik (Zabełków) Przedmiot działalności będzie dostarczanie usługi internetowej. SilesiaNet to firma rodzinna, wykorzystująca budynek postawiony na działce za domem. Każdy członek rodziny, który będzie pracował w tej firmie (ojciec, matka, wujek, ciocia) będzie odpowiedzialny za coś innego – tata i wujek będą monterami, mama księgową, ciocia będzie pracować w BOK, ja będę wszystkim zarządzał. Sztandarowy produkt - symetryczne łącza internetowe.

CrossFix - Sebastian Fogt, Wiktor Utracki (Krzyżanowice) Przedmiotem działalności będą wolne jazdy crossami i oraz możliwość wypożyczenia sprzętu. Sztandarowy produkt - wolne jazdy na Crossach i Quadach na specjalnie przygotowanym torze.

MarekWeb - Marek Utracki (Krzyżanowice) Przedmiotem działalności będzie kafejka internetowa oraz serwis komputerowy. Sztandarowy produkt - Pogotowie komputerowe, czyli dojazd do klienta na wezwanie. Docelowo, w miarę popularności kafejki, zwiększenie liczby stanowisk, wprowadzenie gier na konsole, otworzenie następnego lokalu, tworzenie stron internetowych dla firm i osób prywatnych oraz administrowanie nimi.

LasHan Technology - Marcin Lasak, Brygida Hanka (Bolesław) Firma będzie tworzyć zbiór aplikacji do zarządzania planowaniem lekcji/zajęć. W perspektywie ulepszanie technologii strony, ekspansja globalna produktu, nowe produkty – tworzenie serwisów internetowych i aplikacji mobilnych.

BalloonFly - Brygida Hanka, Marcin Lasak (Bolesław)

60 S T A R T U P

Przedmiot działalności - prowadzenie szkoleń na licencję pilota balonu oraz loty balonem. Sztandarowy produkt - szkolenie pilota balonu.

Hansla - Brygida Hanka, Marcin Lasak (Bolesław) Przedmiot działalności - internetowy sklep spożywczy. Sztandarowy produkt - dostawa od 6 do 10 świeżego pieczywa.

Serwis sprzątający SuperCleaner. Czystość nas wyróżnia - Dominika Pilar, Paulina Michna, Adrianna Odelga, Katarzyna Kustos, Denis Pitrasz.

Firma będzie się zajmowała sprzątaniem mieszkań, domów, firm, placówek, dużych przedsiębiorstw, a także odśnieżaniem dróg oraz prowadzeniem sklepu, który będzie się specjalizował w sprzedaży przyrządów sprzątających do własnego użytku. Ponadto firma będzie oferowała sprzątanie różnymi specjalistycznymi metodami.

WinStart - Joanna Witeczek (Bieńkowice), Wiktoria Pawlik (Bieńkowice), Aron Bulenda (Krzyżanowice), Kamil Ciuberek (Krzyżanowice), Agnieszka Kudełka (Bieńkowice).

Przedmiot działalności - uprawa winogron, produkcja i sprzedaż win w gminie Krzyżanowice.

Agencja rozrywkowa Bieńko - Karol Świerczek (Bieńkowice) Przedmiot działalności - organizacja koncertów, imprez okolicznościowych, festynów, imprez masowych. Sztandarowy produkt zorganizowanie całych koncertów na terenie całej Polski.

Truck Drive - Larysa Jóźwiak, Aleksandra Barcz, Karol Świerczek, Łukasz Musioł, Michał Janoch (Bieńkowice)

Firma będzie zajmowała się prowadzeniem przydrożnych restauracji dla samochodów ciężarowych. Sztandarowy produkt - jedzenie na szybko. Działalność ta będzie prowadzona w całej Polsce, ale na początku na terenach gminy Krzyżanowice. Dzięki temu, że gmina znajduje się przy granicy polsko-czeskiej przejeżdża przez nią mnóstwo ciężarówek.

Fit’cior - Lasak Łukasz, Furtok Maciej, Fogt Sebastian, Pytel Paulina, Kamczyk Simona Przedmiot działalności: sprzedaż sprzętu sportowego, propagowanie zdrowego odżywiania, prowadzenie fitness clubu oraz siłowni. Sztandarowy produkt - sprzęt sportowy, odzież i zdrowa żywność oraz darmowe porady dietetyka w każdy piątek.

ECOdymek - Olivia Lipiec (Tworków) Przedmiot działalności - produkcja i sprzedaż filtrów na kominy domów mieszkalnych. Sztandarowy produkt - filtr chroniący naturalne środowisko i otoczenie. Zyskujemy zdrowie, dobre samopoczucie i czyste powietrze.

Kafyj, kołocz i śliwowica - Patrycja Sabalczyk, Paweł Gołąbek, Łukasz Matuszek Przedmiot działalności - prowadzenie kawiarni z regionalnymi specjałami cukierniczymi, tradycyjnymi trunkami i nie tylko.

Miejsce spotkań miejscowej społeczności.

Grupa odbiorców - mieszkańcy Krzyżanowic oraz okolicznych wiosek, a także mieszkańcy sąsiednich miejscowości w Czechach, którzy chętnie podróżują po gminie Krzyżanowice, szukający miejsca na chwilę odpoczynku i rozmowy przy dobrej kawie.

Sztandarowy produkt - ciasta własnego wyrobu, gofry i naleśniki ze świeżymi owocami przy filiżance kawy, kieliszku dobrego wina lub innych regionalnych trunków.

GTMobil - Sebastian Grzonka, Rafał Szymiczek, Damian Fogt Sprzedaż artykułów sportowych. Sztandarowy produkt - sportowe wózki inwalidzkie, rowery i ubrania sportowe.

Der Schweißer - Szymon Piechaczek, Marek Morawiec.

Przedmiot działalności - obróbka metali.

Sztandarowy produkt - piece, rury, kotły, bramy, płoty.

Dwa Kółka - Weronika Krupa (Tworków) Wypożyczalnia rowerów w Gminie Krzyżanowice z rejestracją poprzez internet. Projekt zakłada ustawienie pięciu specjalnych terminali.

Sidestronix - Sebastian Pawlik i Sabina Modlich Firma będzie się zajmowała sprzedawaniem filmów, utworów muzycznych, książek, gier komputerowych i na konsole, przyrządów interaktywnych (myszki komputerowe, klawiatury) oraz konsoli do gier poprzez stronę internetową sidestronix.pl Rehahorse - Sebastian Grzonka (Owsiszcze) Firma będzie się zajmowała prowadzeniem ośrodka hipoterapii i nauki jazdy na koniach dla osób niepełnosprawnych, dzieci, młodzieży, dorosłych mieszkający na terenie całego kraju jak i osób z zagranicy. Sztandarowy produkt - nauka jazdy na koniach z instruktorem, ale również czynności przygotowujący konia do jazdy oraz czyszczenie go po zajęciach, wraz z rehabilitacją osób które mają zalecenia lekarzy oraz bez nich w celu polepszenia sobie zdrowia i komfortu życia.

S T A R T U P 61

WidmoTour - Dawid Szulik, Przemysław Borowik, Szymon Płaczek, Patryk Kimmel Przedmiot działalności - organizowanie wycieczek do „miast widm”, Sztandarowy produkt - kilka dni spędzonych w wspaniałych miastach WIDMO. Hair Style - Jakub Antoš, Vojtěch Prokop, Vojtěch Hlaušek, Filip Warzecha, Matěj Wasserbauer, Darina Fulnečková, Veronika Vařechová, Žaneta Lukovská, Josef Kučatý, Martin Plaček, Jan Sikora, Jan Kučatý, Sára Machelová, Sandra Jastřembská i Petr Turoň.

Kadeřnický salón pouze pro ženy Prodej profesionálních přípravků na vlasy - Kadeřnické práce. Poradenství: barevná typologie,volba střihu, prodej profesionálních kadeřnických produktů.

B&B IT solutions - Kamil Bančík & Adam Bunček Hlavním posláním je poskytovat internet a poradenství v obl. IT za rozumnou cenu.

Také server hosting, housing, virual server samozřejmě také webhosting za výbornou cenu a s parametry které opravdu stojí za to.

Bio Farma (Produkce čerstvých vajec) - Jakub Pustka Cílem této prezentace je vytvořit projekt na firmu na čerstvá BIO vejce křepelek a slepic.

BIO vejce jsou z finančního hlediska nákladné, ale vše se bohatě vrátí. V případě, že si budeme muset vzít půjčku na začátek, tak bychom měli být schopni půjčku splatit.

Bobovy svačinky - Aneta Paskudová, Marie Bergerová, Dominik Štepán, Filip Dadák Potravinárský průmysl – školní bufet: sendvice – sýrové, masové, tunákové, malé obedy

62 S T A R T U P

D&B - Lenka Martiníková, Zuzana Dudková, Dominik Štěpán Textilní průmysl - halenky, trička, košile, kraťasy, spodní prádlo. Na začátek chceme zkusit založit internetový obchod (E-shop) a pokud se nám bude dařit, tak se naše firma rozroste. Mohli bychom otevřít kamenný obchod.

Eko Shop s. c. - Szymon Lopocz (Twórkow) Společnost Eko Shop se bude specializovat na výrobu a prodej ekologických kosmetických přípravků. Její dodatečnou aktivitou bude i prodej bylinek, z nichž budou vyráběny jejich výrobky. Eko Shop by se měl stát symbolem ekologie nejen v obci Křižanovice, ale rovněž na jiných místech v pohraničí. Za sídlo firmy byly zvoleny strategicky položené Chalupki. V obci, ani v širší pohraničí, nejsou žádné obchody, kde by bylo možné takovéto čistě přírodní přípravky zakoupit. Lze je pořídit pouze od místních výrobců, jejichž činnost spočívá spíše na bázi koníčku a vášně, nežli v seriózním podnikatelském záměru. Rovněž zde nefunguje ani prodej bylinek. Přitom však strategická poloha blízko česko-polských hranic dovoluje levnější dovoz a vývoz výrobků i surovin. Naše výrobky mohou být prodávány také na místním velkém tradičním trhu, který se těší opravdu veliké popularitě. Ztěžejním výrobkem bude kosmetická sada pro celou rodinu. Od chvíle svého založení, bude firma zaměstnávat pouze jednu osobu. V případě růstu a ekonomické prosperity se pochopitelně počet zaměstnanců zvýší. Hlavními distrubučními kanály budou internetové stránky (později i internetový obchod), profil na facebooku a telefonické objednávky. V místních novinách budou také vycházet slevové kupóny.

Perspektiva vývoje firmy Eko Shop s. c. znázorněná pomocí metody PEST: 1. Politické faktory - vztahy mezi obcí Křižanovice a českými pohraničními obcemi jsou na velmi dobré úrovni. O její rozvoj se zasazuje jak česká, tak polská strana, což dokládá i počet společně realizovaných projektů jako např. i projekt „Start Up v pohraničí”. Obě strany kladou velký důraz na vzájemnou hospodářskou kooperaci.

2. Ekonomické faktory - z Brusselu přicházejí velice pozitivní signály pro všechny polské podnikatele. EU totiž Polsku stanovila, co se týká dostupnosti dotací z evropských fondů, historicky nejvyšší rozpočet. EU má také na programu důraznou podporu pro-ekologických aktivit, tedy i těch, které souvisí s činností naší firmy. Nabízí se nám šanci vydělat na příjmech v cizí měně - PLN/CZK. 3. Sociálně kulturní faktory - oblast Křižanovic i okolí českých obcí v pohraničí oplývá velkým množstvím přírodních zdrojů a obyvatelé těchto obcí žijí v blízkosti přírody.

Mnoho místních si pěstuje zeleninu a ovoce a v zahrádce před domem zase květiny.

Síla Křižanovic spočívá právě v zemědělské produkci, zemedělci mají v obci značný vliv, což se ukazuje např. při místních dožínkách, svátcích úrody, které představují pro obec jeden z kulturních vrcholů v roce. Všechny tyto příklady ukazují, že ekologické vědomí místních obyvatel je opravdu vysoké.

4. Technologické faktory - nízké náklady na zisk surovin. Můžeme získat dotace na stroje, které budou získávat a zpracovávat suroviny pro naše výrobky. Díky dobré silniční komunikaci (blízkost statních hranic, dálnice A1) také podstatně omezíme náklady na vývoz a dovoz.

Karlosz s. j. - Gabriela Placzek (Twórkow) Společnost Karlosz bude podnik specializující se na samoobslužné automyčky. O ná-

padu s podnikání v této oblasti přemýšlím již od jedné soboty - od rozhovoru s mým bratrem, který mluvil o výhodách těchto myček a velmi se mrzel nad tím, že nejbližší je vzdálena 12 km od Tworkowa. Myšlenka sice není originální, protože automatické myčky se vyskytují ve větších městech zcela běžně, nicméně soudím, že v této oblasti není originalita tím nejdůležitějším. Nejdůležitějšími faktory stále zůstávají nabídka a poptávka, a samozřejmě potencialita zisku a schopnost přizpůsobit se změnám, ke kterým stále dochází. Nejbližší samoobslužná automyčka se nachází až v Ratiboři ve vzdálenosti asi 12 km, druhá pak ve vzdálenosti 15 km. Je vidět, že v těchto dvou objektech je neustálý pohyb zákazníků. Atraktivita využití myčky pro obyvatele Křižanovic klesá kvůli velké vzdálenosti od jejich obce. Když se podíváme na příklady větších měst jako je např. Rybník, vidíme, že služby nyní nabízené se neustále vyvíjejí a rozšiřují. Dalším důležitým faktorem pro vznik takového podniku je i nová kanalizační síť, která je pro naši obec právě navrhována. Náklady na spotřebu vody vzrostou, proto ti, kteří svá auta umývali až doposud ručně, budou hledat levnější alternativy, aby se jim takové mytí neprodražovalo. Další argumenty: ekologická šetrnost samoobslužných automyček ve srovnání s ručním mytí auta, a fakt, že mytí v automyčce spotřebuje podstatně méně času. Základním produktem bude služba, jejíž poskytování spočívá na placeném zpřístupnění prostředků a prostoru pro mytí vozu.

Agentura bez hranic (turisticko-zábavná agentura) - Anna Lasak (Křižanovice) Firma se bude snažit o propagaci polsko-českého pohraničí, zejména jeho turistických, rekreačních, kulturních a historicých předností a zajímavostí. Máme zájem organizo-

S T A R T U P 63

vat kajakové výjezdy pohraničními zákruty řeky Odry, výhlídkové lety balónem, účast na golfových soutěžích v Šihleřovicích, návštěvy místních památek či organizovaný rybolov atp.

Chalupa u rybníka - Lukasz Lasak (Křižanovice) Předmětem podnikání bude provozování organizovaného rybolovu s možností grilování v tradiční slezské chalupě. Bude zde možné zakoupit již hotové výrobky, zeleninu a ovoce (též naložené kyselé okurky nebo tradiční marmelády) z ekologických zahrádek. Blízko rybníka bude navíc kempingové pole a půjčovna rybářského či turistického vybavení.

SilesiaNet - Przemyslaw Borowik (Zabelkov) Předmětem tohoto podnikání bude, jak již napovídá samotný název firmy, dodávka internetových služeb. SilesiaNet je rodinná firma, která využívá jako své sídlo budovu postavenou na pozemku za rodinným domem.

Každý člen rodiny, který bude ve firmě pracovat (otec, matka, strýc, tchýně) bude mít na starosti něco jiného; otec a strýc budou montéři zařízení, matka bude účetní a tchýně bude pracovat v BOK. Já budu zařizovat vše ostatní. Vlajkovým produktem bude rovnoměrné připojení k internetu.

CrossFix - Sebastian Fogt, Wiktor Utracki (Křižanovice) Předmětem podnikání bude poskytování volných jízd na motocrossových motorkách a pochopitelně také možnost zapůjčení kompletního vybavení k jízdám. Základní produkt - volná jízda na motocrossové motorce na speciálně upravené dráze.

MarekWeb - Marek Utracki (Křižanovice)

64 S T A R T U P

Podnikání bude spočívat v provozu internetové kavárny a v servisní počítačové činnosti.

Základní produkt - počítačová pohotovost; na základě telefonické objednávky možný příjezd až do domu zákazníka. Když bude kavárna a servis prosperovat, budeme otevírat nové kavárny a nabírat nové zaměstnance, zavedeme herní konzole a také možnost tvorby a údržby internetových stránek pro firmy, ale i pro soukromé osoby.

LasHan Technology - Martin Lašák, Brygida Hanka (Boleslav) Firma bude produkovat aplikace pro plánování činnosti a času. A to sice s cílem zlepšit technologickou stránku globální expanze nových výrobků prostřednictvím internetových stránek a mobilních aplikací.

BalloonFly - Brygida Hanka, Martin Lašák (Boleslav) Předmět podnikání spočívá ve školení osob, které mají zájem o licenci pilota balónu, se kterou lze provádět např. vyhlídkové lety.

Základní produkt - školení pilota balónu.

Hansla - Brygida Hanka, Martin Lašák (Boleslav) Předmět podnikání spočívá v internetovém obchodu s potravinami. Základním produkdem bude dodávka čerstvého pečiva od 6 do 10 hod. Úklidov služby SuperCleaner. Čistota nás odlišuje! - Dominika Pilar, Paulina MIchna, Adrianna Odelga, Katarzyna Kustors, Denis PItrasz Podnik se bude zabývat úklidovými službami: úklidem bytů, domů, firem, velkých podniků, ale také odklízením sněhu z cest.

Firma bude také prodávat kompletní vybavení a příslušenství pro úklid.

WinStart - Joanna Witeczek (Bieňkovice), Wiktoria Pawlik (Bieňkovice),

Aron Bulenda (Křižanovice), Kamil Ciuberek (Křižanovice), Agnieszka Kudelka (Bieňkovice) Předmět podnikání - pěstování hroznů, produkce a prodej vína v obci Křižanovice.

Zábavní agentura Bieńko - Karol Świerczek (Bieňkovice) Předmět podnikání - organizace a pořádání koncertů, festivalů, plesů a jiných společenských akcí. Základní produkt - organizace a pořádání koncertů a společenských akcí po celém Polsku.

Truck Drive - Larysa Jóźwiak, Aleksandra Barcz, Karol Świerczek, Lukasz Musiol, Michal Janoch (Bieňkovice) Firma bude provozovat síť motorestů zaměřených na řidiče kamionů. Základní produkt - fast food. Restaurace by měly vznikat v rámci celého Polska, první však v obci Křižanovice. Díky tomu, že se obec nachází blízko státních hranic, jezdí přes ní velké množství kamionů a firma se tak nemusí bát o nedostatek zákazníků.

Fit´cior - Lukasz Lasak, Maciej Furtok, Sebastian Fogt, Paulina Pytel, Simona Kamczyk Firma se bude zabývat prodejí sportovního vybavení, propagací zdravé výživy, provozováním fitness clubu a posilovny. Základní produkt - sportovní vybavení, oděvy a zdravá výživa, poradenství.

ECOdymek - Olivia Lipiec (Twórkow) Předmět podnikání - výroba a prodej komínových filtrů pro domy. Základní produkt - filtry chránící životní prostředí. Získáme Vám zdraví, pohodu a čistý vzduch!

Káva, koláč i slovovice - Patrycja Sabalczyk, Pawel Golabek, Lukasz Matuszek Předmět podnikání - provoz kavárny zaměřující se na prodej regionálních specialit; sladkostí, alkoholu a dalších. Cílovou skupinou by měli být obyvatelé Křižanovic, ale také sousedních měst z českého pohraničí, kteří by si rádi odpočinuli s dobrým šálkem kávy. Základním produktem jsou zákusky vlastní výroby (koláče, vafle, palačinky s čerstvým ovocem), káva, víno z místní produkce.

GTMobil - Sebastian Grzonka, Rafal Szymiczek, Damian Fogt Předmět podnikání - prodej sportovního vybavení. Základní produkt - sportovní invalidní vozíky, kola a sportovní oblečení.

Der Schweißer - Szymon Piechaczek, Marek Morawiec Předmět podnikání - zpracování kovů. Základní produkt - pece, potrubí, kotle, branky, ploty.

Dwa Kółka - Weronika Krupa (Twórkow) Půjčovna kol v obci Křižanovice s možností registrace přes internet. Projekt předpokládá výstavbdu pěti zvláštních terminálů/ cykoltras?

Sidestronix - Sebastian Pawlik, Sabina Modlich Firma se hodlá zabývat prodejem filmů, hudby, knih, počítačových a konzolových her prostřednictvím internetové stránky sidestronix.pl.

Rehahorse - Sebastian Grzonka (Owsiszcze) Firma se bude zabývat prováděním tzv. hippoterapií (terapie pomocí koní) a výukou

S T A R T U P 65

jízdy na koních pro osoby s handicapem, děti, mládež i dospělé žijící po celém Polsku i v zahraničí. Základní produkt - výuka jízdy na koni s instruktorem, příprava koní k jízdě, rehabilitace za cílem zlepšení zdraví a úrovně života.

WidmoTour - Dawid Szulik, Przemyslaw Borowik, Szymon Placzek, Patryk Kimmel Předmět podnikání - organizace hromadých výletů do „měst duchů”. Základní produkt - několikadenní pobyt v nádherných „městech duchů”.

Hair Style - Jakub Antoš, Vojtěch Prokop, Vojtěch Hlaušek, Filip Warzecha, Matěj Wasserbauer, Darina Fulnečková, Veronika Vařechová, Žaneta Lukovská, Josef Kučatý, Martin Plaček, Jan Sikora, Jan Kučatý, Sára Machelová, Sandra Jastřembská, Petr Turoň.

Kadeřnický salón pouze pro ženy, prodej profesionálních přípravků na vlasy, kadeřnické práce. Poradentství: barevná typologie, volba střihu, prodej profesionálních kadeřnických produktů.

B&B IT solutions - Kamil Bančík & Adam Bunček Hlavním cílem je poskytování internetových služeb a poradenství v oblasti IT, a to vše za

66 S T A R T U P

rozumnou cenu. Také server hosting, housing, virtual server, webhosting za dobrou cenu a s parametry, které budou stát za to.

Bio Farma (produkce čerstvých vajec) - Jakub Pustka Tato prezentace si klade za cíl vytvoření projektu, podle něhož by měla vzniknout farma produkující čerstvá slepičí a křepelčí BIO vejce, jež jsou sice z finanční hlediska nákladné na výrobu, ale předpokládáme, že zvyšující se zájem o přírodní produkty nám vložené investice bohatě vynahradí.

Bobovy svačinky - Aneta Paskudová, Marie Bergerová, Dominik Štěpán, Filip Dadák Potravinářský průmysl – školní bufet: sendviče – sýrové, masové, tuňákové; malé obědy.

D&B - Lenka Martiníková, Zuzana Dudková, Dominik Štěpán Textilní průmysl - halenky, trička, košile, kraťasy, spodní prádlo. Pro začátek bychom otevřeli pouze internetový obchod, ovšem v případě, že se nám bude dařit, mohli bychom otevřít i kamennou prodejnu.

W gospodarstwie rolnym państwa Witeczek w Bieńkowicach Na státním staku Witeczků v Bienkowicích

S T A R T U P 67

Gabriela Płaczek

Szymon Łopocz

68 S T A R T U P

V

Gabriela Płaczek, Szymon Łopocz

Nie zabrakło ciekawych pomysłów Lektura zgłoszonych w projekcie biznes-planów przekonuje, że uczestnicy są kreatywni, a wielu z nich ma zadatki na biznesmenów. Co ciekawego zgłoszono w poszczególnych branżach?

Informatyka i usługi Dziś nikt nie wyobraża sobie życia bez komputera a tym bardziej Internetu. W sieci ludzie spędzają coraz to więcej czasu, ponieważ jest to ich narzędzie pracy, miejsce rozrywki a właściwie wszystko. Uczestnicy projektu Start’up trafnie zauważyli to zjawisko i znaleźli w nim niszę dla swojego biznesu.

Mimo dużej konkurencji, nasi koledzy z Czech, Kamil Bancik i Adam Buncik, chcą założyć firmę zajmującą się dostarczaniem usług internetowych. Oferują hostingi, serwery i obsługę Internetu domowego za przystępną cenę. W myśl motta ,,Innowacje i nowoczesne technologie są tym, czego klient żąda”, chcą wyróżnić swój projekt napędzaniem serwerowni energią słonecznej.

Przeglądając ich Start’up, można zauważyć wysoki poziom znajomości rynku, co odzwierciedla precyzyjnie przygotowany cennik. Doskonaląc się w tej dziedzinie, mogą z powodzeniem w przyszłości prowadzić własne przedsiębiorstwo.

Marcin Lasak i Brygida Hanka postanowili ułatwić życie swoim rówieśnikom ze szkolnych ławek. Zamierzają stworzyć aplikację do zarządzania planem zajęć. W ramach tego programu użytkownicy będą mogli wspólnie przygotowywać się do sprawdzianów, kartkówek oraz uzgadniać pozostałe kwestie dotyczące życia szkolnego. Plusem tej inwestycji jest niski koszt prowadzenia działalności, co wiąże się z małym ryzykiem. Zapotrzebowanie na tego typu produkt widzimy na Facebook.com, gdzie toczą się liczne dyskusje na temat życia szkolnego. Nie jest to jednak jego głównym przeznaczeniem. Mimo wielu możliwości, które daje facebook.com, uważamy, że aplikacja byłaby dobrym uzupełnieniem. Z drugiej strony młodzi przedsiębiorcy muszą się liczyć z konkurencją internetowych gigantów takich jak Google.

Komputer jest tylko maszyną i też się psuje, wtedy potrzebna jest pomoc fachowca.

Osobom, które są bezradne, przydała by się pomoc pogotowia ratunkowego. Na taki pomysł wpadł Marek Utracki. W ramach swej

S T A R T U P 69

działalności oferowałby usługę dojazdu do klienta na wezwanie. Pytanie tylko czy pokona lokalną konkurencję? Analizując jednak jego Start’up nie balibyśmy się oddać w jego ręce naszego sprzętu. Oprócz serwisu komputerowego, chciałby umilić ludziom życie oferując kafejkę internetową, gdzie odbywać by się miały różne wydarzenia.

ców, rowery i sportowe wózki inwalidzkie.

Ich biznes może być rentowny, gdyż coraz więcej osób w naszym rejonie uprawia sport, a niewiele sklepów w gminie posiada asortyment sportowy. Szczególnie sprzedaż wózków inwalidzkich powinna pomóc im się wybić na szerszy rynek, zgodnie z ich planem rozwoju.

Gmina Krzyżanowice może poszczycić się bogatym życiem kulturowym. Odbywają się tutaj kiermasze, festyny, dożynki i inne wydarzenia z bogatym programem artystycznym. O jego jakość dbają fachowcy (organizacja, nagłośnienie, efekty audiowizualne). Specjalizować się w tym ma firma Karola Świerczka z Bieńkowic. Uważamy, że na tego typu usługę znajdzie się popyt, ze względu na sporą ilość ofert lokalnych.

Z drugiej strony koszty uwzględnione na zakup sprzętu przez Karola w biznesplanie są naprawdę wysokie. Może się okazać, że przychody z lokalnych imprez dopiero po bardzo długim czasie zwrócą wydatki. Jeśli jednak usługi Karola będą świadczone na wysokim poziomie, to ma szansę się przebić na rynek ogólnopolski. Obsługując największe koncerty i festiwale muzyczne, jego biznes dużo szybciej stanie się rentowny.

Zakładając firmę musimy popatrzeć na ludzi i ich problemy, dlatego nieco inny obszar handlu wybrali rówieśnicy z Czech - Lenka Martiníková, Zuzana Dudková i Dominik Štěpán. Chcą wprowadzić sprzedaż odzieży dla kobiet w ciąży i pań o rozmiarze XXL. W swojej kolekcji proponują bluzki, T-shirty, koszule, szorty i bieliznę. Początkowo sprzedaż będzie się odbywać wyłącznie przez Internet, co pozwoli na ograniczenie kosztów.

Naszym zdaniem, ich pomysł znajdzie odzew ze strony klientek, ponieważ większość sieciówek nie oferuje produktów dla tej grupy odbiorców.

Handel Gdzie kupić? Za ile? Komu sprzedać? Jak przekonać klienta? Nie każdy potrafi znaleźć odpowiedzi na te pytania. Umiejętność targowania się jest podstawową cechą dobrego handlowca. Wśród uczestników znalazły się osoby, które chciały by sprawdzić swoje siły w tej branży.

Sebastian Grzonka, Rafał Szymiczek, Damian Fogt wpadli na pomysł otworzenia sklepu z artykułami sportowymi. W ich ofercie znalazłyby się ubrania dla sportow-

70 S T A R T U P

Gastronomia Niemalże we wszystkich miejscowościach Gminy Krzyżanowice można znaleźć punkty gastronomiczne – restauracje, bary, puby.

Z kolei domy weselne są wizytówką naszego rejonu. To wszystko sprawia, że branża ta jest wysoce rozwinięta i panuje w niej ogromna konkurencja. W ramach projektu Start’up pojawiły się dwa nowatorskie projekty, jak uderzyć w sektor gastronomiczny by zdobyć nowych klientów.

Jednym z nich jest kawiarnia z regionalnymi specjałami cukierniczymi, tradycyjnymi trunkami pod chwytliwą nazwą ,,Kafyj, kołocz i śliwowica’’. Pomysłodawcami tego biznesu są: Patrycja Sabalczyk, Paweł Gołąbek i Łukasz Matuszek. Myślimy, że lokalne produkty mogą być strzałem w dziesiątkę.

Cieszą się one bowiem ogromnym zainteresowaniem na gminnych imprezach kulturowych. Jesteśmy pewni, ze tutejsze wyroby przypadły by do gustu naszym południowym sąsiadom.

Alternatywny pomysł na działalność w tej branży mają Larysa Jóźwiak, Aleksandra Barcz, Karol Świerczek, Łukasz Musioł i Michał Janoch. Wzięli oni pod uwagę fakt, przez naszą gminę przebiega droga krajowa, co wiąże się z dużym natężeniem ruchu (w tym ze strony samochodów ciężarowych). Do nich właśnie kierują oni swoją działalność – przydrożną restaurację dla samochodów ciężarowych. Kierowcy tirów mogliby zamawiać jedzenie w restauracji lub okienku a’la McDrive. W naszej gminie nie ma restauracji dostosowanej do samochodów ciężarowych. Myślimy, że ich pomysł otrzymałby pozytywny odzew ze strony kierowców, jednak musza się liczyć z utrudnieniami prawnymi przy zakładaniu tej działalności (pozwolenie na budowę restauracji ze zjazdem dla tirów przy DK).

Zdrowie i rekreacja Walory przyrodnicze Gminy Krzyżanowice nie tylko stanowią atrakcję dla turystów, ale są także idealnym fundamentem na podjęcie działalności gospodarczej.

Sebastian Grzonka chcę wykorzystać je do prowadzenie firmy o charakterze zdrowotnym i rekreacyjnym. Jego działalność ma polegać na prowadzeniu ośrodka hipoterapii i jazdy nauki na koniach. Swojej szansy upatruję we wzroście zainteresowania hipoterapią (coraz większa liczba poszkodowanych w wypadkach, szukanie pomocy w różnych metodach rehabilitacji) i braku konkurencji.

W ostatnim czasie dużym zainteresowaniem cieszą się sprzęty motoryzacyjne wśród młodzieży. Wielu młodych mieszkańców Gminy Krzyżanowice posiada skutery, jednak nie każdego stać na zakup droższego pojazdu. Ten fakt z warunkami przyrodniczymi (wały) połączyli Wiktor Utracki i Sebastian Fogt. Tak zrodził się pomysł na tor do Crossów i Quadów wraz z wypożyczalnią. Do tej pory nie powstała firma, której działalność pozwoliła by się „wyszaleć” na tego typu pojazdach. Myślimy, że jest to dobry pomysł. Mógłby wzbogacić ofertę rekreacyjną Gminy Krzyżanowice, autorom przynieść zyski, a ponadto ograniczyć ilość wypadków.

Produkcja Jastrzębie Zdrój słynie z wydobycia węgla, Żywiec z produkcji piwa, Racibórz z cukierków Mieszko, a z czego może słynąć nasza okolica? To niełatwe pytanie zadała sobie tutejsza młodzież. Decydując się na produkcję, musieli zdać sobie sprawy z odpowiedzialności, jaka na nich spada. Ich przedsiębiorstwa będą pochłaniały zdecydowanie większe nakłady niż firm z innych branż, zatrudnią więcej pracowników niż pozostali, a do tego będą musieli kontrolować procesu swego produktu. Mimo tego wszystkiego nie przestraszyli się, wiedząc, że wielkie firmy właśnie tak zaczynały.

Zdaniem Joanny Witeczek, Wiktorii Pawlik, Agnieszki Kudełka, Arona Bulenda i Kamila Ciuberek lokalnym specjałem mogą być wina. Ich firma będzie zajmowałaby się uprawą winogron a następnie produkcją wina według sekretnej receptury. Swój trunek chcą dostarczać do barów, sklepów i klientów indywidualnych. Młodzi przedsiębiorcy muszą się jednak liczyć z zagrożeniem nieurodzaju. Zapobiec może temu

S T A R T U P 71

nowoczesna infrastruktura w którą chcą inwestować.

Z ciekawą propozycją wyszła Oliwia Lipiec. Produkując filtry na kominy domów mieszkalnych chce chronić otoczenie i środowisko naturalne. Ostatnio w mediach sporo się mówi na temat ekologii. Jednym z poruszanych tematów jest sprawa paktu klimatycznego. Kraje Unii Europejskiej zobowiązane są do ograniczenia emisji dwutlenku węgla, więc ta technologia byłaby idealnym rozwiązaniem. Poza tym chroniąc środowisko zyskujemy zdrowie i dobre samopoczucie – a to mieszkańcy Gminy Krzyżanowice sobie cenią!

Jakub Pustka z Czech chciałby prowadzić farmę ekologiczną, w której hodowane byłyby kury i przepiórki. Jaja miałyby trafiać najpierw do szkolnych stołówek, a w przyszłości do sklepów. Sądzimy, że to dobry plan biznesowy. Szkoły powinny wybierać jedzenie ekologiczne i wspierać zdrowy rozwój dzieci i młodzieży. Z kolei wzrastająca świadomość ekologiczna może przełożyć się na zainteresowanie ze strony dorosłych.

Jak sam zauważa w swojej prezentacji, najważniejsza jest jakość. Zgadzamy się, że to ona może mu pozwolić przebić się na rynku i zdobyć klientów.

Sport Tradycje sportowe w Gminie Krzyżanowice sięgają początku XX w. Jako pierwszy, w 1905 r. został założony LKS Tworków (jeden z najstarszych klubów na Raciborszczyźnie). Potem zaczęły powstawać kolejne kluby w gminie. Aktualnie 7 na 10 miejscowości posiada swój klub, co jest wysokim odsetkiem (dla porównania w Gminie Pietrowice Wielkie są 4 kluby na 11 miejscowości). Aby sportowcy osiągali wysokie re-

72 S T A R T U P

zultaty muszą ciężko trenować. Nie zawsze mogą to robić ze względu na złe warunki atmosferyczne (szczególnie w zimie). Wtedy pomocne okazują się być obiekty zamknięte.

Fitness Club Łukasza Lasaka, Macieja Furtoka, Simony Kamczyk, Pauliny Pytel i Sebastiana Fogta byłby dobrym rozwiązaniem.

Trenerzy mogliby w pełni profesjonalnie przygotować swoich zawodników do rozgrywek, co przełożyłoby się na lepsze wyniki. W okresie zimowym do ich dyspozycji pozostają hale sportowe, ale Fitness Club byłby trafnym uzupełnieniem cyklu treningowego. Nie tylko sportowcy mogliby korzystać z tych usług, lecz również mieszkańcy Gminy, którzy chcieliby zatroszczyć się o swoją kondycję fizyczną. Wielu z nich które w okresie letnim uprawia sport. W zimie są zmuszeni z niego zrezygnować, bo brakuje miejsca gdzie mogliby poćwiczyć.

Wtedy mogliby pójść do Fitness Clubu. Dodatkową działalność tego przedsiębiorstwa ma być prowadzona sprzedaż artykułów sportowych. Dobrze opracowany model zarządzania, pozwoli na efektywne prowadzenie Fitness Clubu.

Podsumowanie Naszym zdaniem powyższe projekty mają największą szansę odnieść sukces. Pomysły autorów tych Start’upów dobrze trafiają w potrzeby rynku. Jednak o ich powodzeniu będzie decydował szereg różnych czynników. Każdy z pomysłodawców będzie musiał ukształtować w sobie ducha przedsiębiorczości. Doświadczenie, które będą zdobywali w biznesie pozwoli im na efektywne prowadzenie firmy i zaradność życiową. Jednak każdy z nich, aby wyprzedzić konkurencję, musi się skupić na swojej branży. Dla informatyków ważna będzie in-

nowacyjność, dla handlowców polityka cenowa, zaś dla producentów gusty nabywców. Można by pomyśleć, że prowadzenie biznesu to same przykre obowiązki – nic bardziej mylnego! Jeśli naszą pasję połączymy z pracą, to w zasadzie nie pracujemy.

Praca nie jest dla nas obowiązkiem, ale źró-

dłem spełnienia. W przeszłości tak samo jak my zaczynali najwięksi biznesmeni. Tym co sprawiło, że odnieśli sukces był dobry pomysł i odwaga. Dobre pomysły mamy. Więc czego tu się bać?

Wizyta w nowym składzie materiałów budowlanych firmy Safer w Tworkowie Navštěva v novém skladovišti stávebních materiálů firmy Safer v Tvorkově

S T A R T U P 73

Tworków, największe sołectwo w gminie z dużym potencjałem rolniczym i gospodarczym oraz turystycznym, przy Drodze Krajowej nr 45 Chałupki-Racibórz-Opole, pomiędzy Tworkowem a Bieńkowicami, gmina upatruje terenów pod strefy biznesu Tworkov, největší farnost v obcí s velkým zemědelským, hospodařským a turistickým potenciálem. Nachází se při státní silnici č. 45 Chálupki-Ratiboř-Opolí. Mezi Tworkovem a Bienkowicemi. Obec hledá oblast pro podnikatelskou zónu

Gabriela Płaczek, Szymon Łopocz

Zajímavé nápady nechyběly Při pročítání podnikatelských záměrů jednotlivých uchazečů přihlášených do projektu START UP, jsme se přesvědčili, že jeho účastníci jsou nejen velmi kreativní, ale dokonce by mnoho z nich mohlo v budoucnosti pomýšlet na kariéru úspěšných podnikatelů. Jaké zajímavosti či dokonce inovace by přinesli do různých odvětví podnikání?

Informační technologie a služby Dnes už si nikdo nedovede představit život bez počítače a internetu. Lidé tráví na síti – online – stále více času ať už kvůli práci, zábavě nebo studiu. Zkrátka, internet je v současnosti informačním nástrojem neomezených možností. Účastníci projektu START UP tento stále sílící jev zpozorovali a objevili tak úrodnou půdu pro své podnikání.

Přestože na trhu panuje tvrdá konkurence, naši čeští kolegové Kamil Bančík a Adam Bunčík se rozhodli otevřít firmu, která se bude zabývat internetovými službami. Nabízejí hosting, provoz serverů a běžné internetové služby pro domácnosti za slušnou cenu. V duchu hesla „Inovace a moderní technologie jsou tím, čeho si klient žádá.“ proto plánují zajistit pohon serveru za pomoci sluneční energie. Při pohledu na jejich START UP (podnikatelský záměr) si můžeme všimnout vysoké úrovně celého plánu a dobré znalosti trhu, která se odráží v profesionálně sestaveném ceníku. Pokud budou ve svém úsilí stále pokračovat a zdokonalovat se, mohou v této oblasti v budoucnu úspěšně vést vlastní firmu.

76 S T A R T U P

Martin Lašák a Hanka Brygida se rozhodli, že ulehčí život svým vrstevníkům ze školních lavic a naprogramují aplikaci ukládání učební látky. V rámci této aplikace budou mít účastníci možnost se společně připravovat ke zkouškám nebo se domlouvat na všech dalších věcech souvisejících se studentským životem. Hlavní výhodou tohoto záměru jsou nízké náklady na provoz firmy a tedy i nízké riziko plynoucí z podnikání.

Využití takovýchto produktů je zřejmé na současném fenoménu facebooku, kde dochází k uskutečňování mnoha a mnoha diskuzí na téma škola. Není to však jeho primární záměr. Přestože facebook poskytuje velké množství možností, mohla by se tato aplikace stát skvělým doplňkem jeho funkcí. Na druhou stranu musí mladí podnikatelé počítat s takovými internetovými velikány, jakou jsou Google ad.

Počítač je jenom elektronické zařízení, a proto se občas stává, že se poškodí. Když se tak stane, potřebujeme pomoc odborníka. Lidem, kteří jsou bezradní, je tak k dispozici počítačová pohotovost! Přesně takový nápad se zrodil v hlavě Marka Utrackého. V rámci svého podnikání by nabízel kompletní servisní služby včetně příjezdu

až k zákazníkovi. Otázkou však zůstává, zda bude schopen porazit místní konkurenční podnikatele? Pokud zanalyzujeme jeho START UP, budeme moci jednoznačně prohlásit, že nemusíme mít žádný strach svěřit svůj počítač do jeho rukou. Kromě samotných servisních služeb by chtěl Marek provozovat také kavárnu s volným přístupem k internetu, v jejíchž prostorách by se mohly konat i nejrůznější kulturní akce.

Obec Křižanovice se může pochlubit bohatým kulturním životem. Každoročně se zde koná mnoho jak tradičních, tak moderních akcí s pestrým uměleckým programem. Za vysokou úroveň každé akce ručí odborníci zajištující organizaci, zvukovou techniku, audiovizuální efekty ad. A právě v této oblasti by se chtěla prosadit firma Karla Świerczka z Bieńkowi. Myslíme si, že takové služby najdou své příznivce, zejména díky lokálním nabídkám, kterých je mnoho.

Na druhou stranu, náklady, které je potřeba vzít v úvahu pro nákup potřebného zařízení, jsou více než vysoké. Může tedy nastat situace, že návratnost prvotních nákladů bude dlouhá. Pokud ovšem budou Karlovy služby na velmi vysoké úrovni, je velká šance, vstoupit na celostátní trh. Pořádání větších koncertů a festivalů poskytuje možnost rychlejšího návratu vložené investice.

Obchod Kde nakupovat? Za kolik? Komu prodávat?

Jak přesvědčit zákazníka? Ne všichni jsou schopni si zodpovědět tyto otázky. Schopnost vyjednávání či smlouvání je základní vlastností každého dobrého obchodníka. Mezi účastníky projektu se našly osoby, které by rády poměřily své síly právě v této oblasti. Sebastian Grzonka, Rafal Szymiczek a Damian Fogt si chtějí otevřít obchod se sportovními potřebami. V jejich nabídce by mělo být vše

od sportovního textilu po nejrůznější náčiní, jako jsou kola či dokonce sportovní invalidní vozíky. Jejich podnikání se může velmi dařit, neboť zájem o sport u nás stále roste, zatímco existuje jen relativně málo obchodů se sportovními potřebami. Zvláště pak nabídka sportovních vozíku může způsobit, že firma vstoupí na širší trh.

Když otevíráme firmu, musíme se zaměřit na lidi a jejich problémy, a proto zvolili naši čeští kolegové Lenka Martiníková, Zuzana Dudková a Dominik Štěpán, zcela jiné odvětí pro své podnikání. Chtějí prodávat oděvy pro těhotné ženy a oděvy nadměrných velikostí XXL. Nabízejí halenky, košile i spodní prádlo. Na začátku by měla veškerá prodejní činnost spočívat pouze v e-shopu, což umožní ze začátku značné omezení nákladů. Podle nás by se nápad mohl vydařit, zejména s ohledem na to, že většina síťových obchodů nenabízí tyto produkty.

Gastronomické služby Skoro na každém rohu obce Křižanovice nalezneme poskytovatele gastronomických služeb – nejrůznější restaurační zařízení.

Naší vizitkou jsou i svatební síně. To vše je způsobeno faktem, že tato oblast je velmi dobře rozvinutá a mezi podnikateli panuje velká konkurence. V rámci projektu START UP vznikly dva inovační projekty, které mohou úspěšně bojovat o nové zákazníky.

První je nápad zřídit kavárnu, kde by se prodávaly regionální, tradiční výrobky a destiláty. Název ve slezštině zní „,Kafyj, kołocz i śliwowica’’. Nápad vznikl v hlavách Patrycje Sabalczyka, Pawla Golabeka a Lukasze Matuszeka. Osobně si myslíme, že regionální výrobky mohou být jednoznačným hitem. V současnosti je o ně obrovský zájem, např. během různých kulturních akcí.

S T A R T U P 77

A je téměř jisté, že naše místní výrobky budou chutnat i našim jižním sousedům.

Jiný nápad mají zase Larysa Jóźwiak, Aleksandra Barcz, Karol Świerczek, Łukasz Musioł a Michał Janoch. Naší obcí vede státní silnice, projíždí zde tedy velké množství kamionů, tedy lze z těchto řidičů učinit hlavní zákazníky motorestu určeného právě pro ně. Jídlo by si pak mohli objednat buď přímo v restauraci, anebo u okénka, stejně jako např. v restauracích McDrive.

Vzhledem k tomu, že v naší obci není žádná restaurace orientována na řidiče kamionů, myslíme si, že takový nápad může být úspěšný. Musí se ovšem počítat s právními těžkostmi souvisejícími s otevřením takové restaurace (zejména povolení stavby restaurace u státní silnice).

Péče o zdraví a rekreace Zdraví a rekreacje. Přírodní podmínky v oblasti Křižanovice nejsou jen atrakcí pro turisty. Jsou také ideálním základem pro podnikání. Sebastian Grzonka by je chtěl využít se zaměřením na rekreaci a ozdravování. Jeho firma by prováděla hipoterapie a také výuku jízdy na koni. Velkou šanci spatřuje zejména v tom, že hipoterapie je stále populárnější (stále větší počet osob postižených při nehodách, hledání nových forem rehabilitace po úrazech atd.) a také v tom, že v širokém okolí není téměř žádná konkurence.

V poslední době jsou mezi mladými lidmi stále populárnější motorová vozidla. Mnoho mladých občanů Křižanovic má skútry, kvůli ceně však nejsou dostupné každému.

Tento faktor v kombinaci s přírodními podmínkami okolí spojili dohromady Wiktor Utracki a Sebastian Fogt, kteří chtějí otevřít dráhu pro motokros a čtyřkolky společně s půjčovnou. Doposud tu nevznikl podnik,

78 S T A R T U P

který by dovolil prohánět se na takovýchto dopravních prostředcích. Zcela jistě se jedná o dobrý nápad. Umožnil by rozšíření nabídky pro turisty v rámci obce Křižanovice, přinesl by peníze a zmenšil počet silničních nehod způsobených absencí takové dráhy v širokém okolí.

Produkce Město Jastrzębie Zdrój je známé těžbou uhlí, Żywiec svým pivem, Ratiboř vyrábí bonbóny Mieszko a co my a naše okolí? Tuto nejednoduchou otázku si klade zdejší mládež. Když se rozhodla zaměřit na produkci, musela mít na paměti též zodpovědnost, která je s ní nutně spojená. Takové podniky budou totiž potřebovat mnohem větší kapitál nežli podniky z jiných odvětví hospodářství, neboť budou muset zaměstnat velký počet osob a kontrolovat produkční procesy.

Přesto však se našli tací, kteří ani z těchto okolností strach neměli, neboť dobře vědí, že každá velká firma začínala právě tak jako oni nyní.

Podle Joanny Witeczek, Wiktorie Pawlik, Agnieszki Kudelka, Arona Bulenda a Kamila Ciubereka by mohlo být velkou a žádanou specialitou místní víno. Jejich firma by se zabývala pěstováním hroznů a produkcí vína podle tajné receptury. Nápoj chtějí dodávat místním hospůdkám, obchodům i jednotlivým zákazníkům. Mladí podnikatelé však musí počítat s nebezpečím, které představuje špatné počasí. Předcházet nepřízni počasí však může moderní infrastruktura, do které by rádi investovali.

Zajímavý návrh přišel od Oliwie Lipieckové.

Díky produkci filtrů na komíny rodinných domů chce ochránit ovzduší a zdravé životní prostředí. V poslední době se v médiích často mluví o ekologii. Hlavním tématem je

globální oteplování. Státy Evropské unie se zavázaly omezit emise oxidu uhelnatého, a proto by taková technologie byla ideálním řešením, které ochrání naše životní prostředí. Kromě ochrany životního prostřední získáme zdraví a dobrou náladu, což jsou věci, kterých si občané Křižanovic vysoce cení.

Jakub Půstka z České republiky má zase zájem otevřít ekologickou farmu, ve které by choval slepice a křepelky. Vejce by se měly dostávat do školních jídelen a v budoucnosti také do obchodů. Myslíme si, že se jedná o zdařilý podnikatelský záměr. Školy by rozhodně měly volit ekologické jídlo a podporovat tak zdravý vývoj dětí a mládeže. Stále větší ekologické vědomí může způsobit zájem i ze strany dospělých. Jakub ve své prezentaci říká, že nejdůležitější je kvalita.

S tím souhlasíme, kvalita je věc, která napomůže zisku zákazníků a zajistí úspěšné fungování na trhu.

Sport Sportovní tradice v obci Křižanovice sahá až k počátkům 20. století. Jako první byl roku 1905 založen místní sportovní klub LKS Tworków (jeden z nejstarších klubů na Ratibořsku). Postupně v obci vznikaly další kluby. Dnes má 7 z 10 částí, ze kterých je obec tvořena, vlastní klub. Je to dobrý výsledek letitého úsilí. Např. v obci Piotrowice Wielkie jsou jenom 4 kluby na 11 částí.

Pokud chtějí sportovci dosáhnout dobrých výsledků, musejí těžce pracovat. Kvůli klimatickým podmínkám to však není vždy možné, zvláště v zimě, pomoci ale mohou uzavřené areály…

Fitness Club Łukasza Lasaka, Macieja Furtoka, Simony Kamczyk, Pauliny Pytel a Sebastiana Fogta by byl vhodným řešením.

Trenéři by mohli připravovat své svěřence

na sezónu i za nepříznivých klimatických podmínek, což by zlepšilo jejich výsledky.

Během zimy mohou sice trénovat ve sportovních halách, nicméně Fitness Club by mohl kvalitně doplnit tréninkový cyklus.

Avšak tyto služby by nemuseli využívat jen sportovci. Jedná se rovněž o skvělou nabídku pro samotné občany, které zajímá jejich fyzická kondice. Zatímco mnoho z nich přes léto sportuje, v zimě jsou nuceni na fyzickou aktivitu rezignovat, chybí totiž kvalitní a veřejně přístupné místnosti. A přesně v takovém případě by mohli občané města využít služeb Fitness Clubu. Dodatečnou aktivitou by navíc mohla být prodej sportovních potřeb. Dobré řízení by umožnilo efektivní využití potenciálu Fitness Clubu.

Shrnutí Z našeho pohledu mají výše uvedené projekty největší šance na úspěch. Nápady autorů vhodně odpovídají potřebám trhu. Jejich potencionální úspěch je však ovlivněn mnoha faktory. Každý ze zúčastněných v sobě bude muset objevit duši podnikatele. Zkušenosti, které budou získávat, jim umožní úspěšně podnikat a stát se pohotovými. Každý bude nucen se soustředit na ty věci, které jsou zásadní pro jeho obor. Pro informatika budou důležité inovace a technologický pokrok, pro obchodníka cenová politika a vyjednávání, pro umělce dobrý vkus zákazníků atd. Může se zdát, že to představuje jenom nepříjemnosti. Opak je však pravdou! Jestli budeme schopni spojit vášeň s prací, budeme moci prohlásit, že nepracujeme. Práce totiž není jenom povinnost, ale také zdroj seberealizace. Největší podnikatelé v minulosti začínali stejným způsobem jako my dnes. A to, co zapříčinilo jejich úspěch, byl dobrý nápad a odvaha jej realizovat. Dobré nápady už máme, a proto se není čeho bát!

S T A R T U P 79

Brygida Hanka, Marcin Lasak

80 S T A R T U P

VI

Brygida Hanka, Marcin Lasak

Zmieniliśmy swoje nastawienia do biznesu Czas na krótką opinię uczestników na temat projektu. Pierwszy etap obejmował ogólne przybliżenie tematyki biznesu wraz z informacjami o dotacjach, jakie możemy otrzymać na rozpoczęcie działalności oraz wykłady przedsiębiorców. Plusem było przedstawienie podstawowych informacji o biznesie, ukazanie aktualnej sytuacji przedsiębiorstw i rynku pracy w naszej gminie. Dodatkowo ten etap ubogaciły krótkie, a zarazem ciekawe historyjki o powstaniu przedsiębiorstw przytoczone przez moderatora. Dowiedzieliśmy się również, ile możemy otrzymać dofinansowania od poszczególnych instytucji, choć tu najlepszym źródłem informacji są informatory.

I

nteresujące było spotkanie z przedsiębiorcami - poznanie zwykłych i niezwykłych historii o narodzinach biznesów. Ludzie ci mają dużą siłę oddziaływania na słuchaczy, tym większą, im lepiej się do tych spotkań przygotują, mniej reklamując swoje produkty, a zdradzając więcej na temat zarządzania i szukania nisz rynkowych.

Odwiedziliśmy siedziby firm bądź ich zakłady, po polskiej i czeskiej stronie. Mieliśmy możliwość rozmowy z właścicielami bądź ich przedstawicielami, którzy byli bardzo otwarci na nasze pytania. Szkoda, że czasami traktowano nas bardziej jako turystów, a nie przyszłych przedsiębiorców i nie skupiano się na tym, na czym nam najbardziej zależało, czyli sposobie działania przedsiębiorstwa i jego strukturze.

Szczególnie spodobał się nam festiwal startupów. Każdy mógł się wykazać kreatywnością i sprawdzić umiejętność „sprzedawania” swojego pomysłu na biznes. Każdy też mógł wysłuchać opinii o swoim pomyśle od innych uczestników oraz przedsiębiorców.

Mowa była o słabych i dobrych stronach.

Dzięki temu dowiedzieliśmy się, jakie błędy popełniliśmy podczas planowania. Te cenne uwagi pomogły każdemu ulepszyć swój pomysł i pewnie pomogą nam w przyszłości przy tworzeniu prawdziwych pomysłów na interes. Jedno spotkanie na festiwal startupów to jednak zdecydowanie za mało. Przydałoby się więcej czasu na bardziej dokładne konfrontowanie biznes-planów z doświadczonymi przedsiębiorcami, szukanie odpowiedzi na pytanie, czy miałyby szanse powodzenia w naszym lokalnym środowisku.

S T A R T U P 81

Projekt przypadł nam do gustu. Wynieśliśmy z niego sporo informacji i zmieniliśmy nasze nastawienie do zakładania własnych firm.

Idea projektu była bardzo dobra. Bogatsi o doświadczenia z jego realizacji możemy się pokusić o kilka wskazówek na przyszłość. Dobrze, że projekt był skierowany do młodzieży, choć jego adresaci – gimnazjaliści nie przywiązują jeszcze dużej wagi do swojej przyszłości zawodowej. Warto zatem szukać odbiorców również wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych i studentów, czyli tych, którzy wkrótce pojawia się na rynku pracy. Wiedza o samozatrudnieniu mogłaby im przynieść sporo korzyści.

Projekt był darmowy i inne podobne też powinny takie być. Działają one na korzyść gmin, które w ten sposób walczą z bezrobociem i rozwijają gospodarkę. Pozyskane informacje zachęcają do poszerzania wiedzy o biznesie. Cieszy otwartość przedsiębiorców, którzy chętnie dzielą się swoimi doświadczeniami. Nie były to „sztywne rozmowy”. Mogliśmy zapytać o wszystko, co nas ciekawiło i uzyskiwaliśmy odpowiedzi.

W czasie trwania projektu, głównie w czasie spotkań według nas powinno być więcej zadań dla samych uczestników. Spotkania powinny mieć element dyskusji na dany temat, a nie być tylko wykładami. Debaty powinny być lepiej przeprowadzane, by na-

82 S T A R T U P

prawdę wyglądały na debaty. Młodzież nie jest do końca odważna do udzielania jakiś opinii na spotkaniach bez przymusu. Czasem lepiej zacząć pytać „po kolei” każdego o jego zdanie i w taki sposób rozpocząć dyskusję, niż czekać na wypowiedź chętnej osoby.

Warto pomyśleć o spotkaniach dla mniejszych grup i ukierunkować je na konkretne typy przedsiębiorstw np. IT, produkcja, gastronomia. Osobom zainteresowanym konkretnymi obszarami rynku przypadłoby to do gustu. Można poruszać bardziej konkretne tematy, np. marketing, zarządzanie, ekonomia. Chętnie dowiedzielibyśmy się o tym, jak w dzisiejszych czasach się reklamować i o tym jak sprawić, by firma osiągała największą wydajność przez odpowiednie zarządzanie. Dodatkowo spotkania można ubogacić analizując świetnie prosperujące przedsiębiorstwa. Każdy chciałby wiedzieć, jaka jest ich recepta na sukces, co można poprawić w już istniejących przedsiębiorstwach oraz co wziąć pod uwagę przy otwieraniu własnego biznesu. Dobre byłoby skoncentrowanie się na szukaniu nisz biznesowych na naszym terenie.

Projekt Start’up na pograniczu był dobrym posunięciem. Miejmy nadzieję, że w przyszłości po dopracowaniu będzie dalej realizowany.

Brygida Hanka, Martin Lašák

Změnili jsme pohled na podnikání A nyní alespoň stručné zhodnocení projektu jeho účastníky. První část projektu si kladla za cíl svým účastníkům především přiblížit svět podnikání, poskytnout jim informace o možnosti získat dotace na rozjetí vlastního podniku a předat jim nejdůležitější znalosti o podnikání formou přednášek jednotlivých podnikatelů.

Nespornou výhodou tak bylo objasnění základních informací z oblasti podnikání v praxi, poukázání na aktuální situaci podniků a trhu práce v naší, ale nejen v naší, obci. Tuto část projektu obohatily prostřednictvím úst moderátora celého projektu i stručné, ale zajímavé příběhy jednotlivých podnikatelů a firem. Dozvěděli jsme se také, v jaké výši a u jakých institucí lze žádat o dotace na zahájení podnikání.

V

elice zajímavé pro nás bylo setkání se samotnými podnikateli, seznámit se s obyčejnými i zcela neobyčejnými příběhy o založení podniků. Tito lidé měli na publikum opravdu velký vliv, pochopitelně tím větší, čím lépe byli na setkání připravení, čím méně se snažili udělat reklamu svým výrobkům a naopak spíše mluvili o tom, jak správně vyhledávat prázdná místa na trhu. Navštívili jsme sídla firem nebo jejich provozovny na české i polské straně, a měli jsme možnost hovořit s majiteli firem, nebo s jejich zástupci. Všichni tito lidé k nám byli velice přátelští a ochotně odpovídali na všechny naše otázky. Škoda jen, že nás občas měli spíše za turisty, než za příští generaci podnikatelů, a proto se převážně nesoustředili na to, co by nás zajímalo nejvíce, tedy na to, jak podniky fungují a jaká je jejich vnitřní struktura.

Obzvláště se nám líbil festival Start Upů.

Každý z nás mohl předvést svoji kreativitu

a vyzkoušet si své dovednosti při „prodávání” vlastního podnikatelského záměru. Každý z nás si také mohl vyslechnout názory na svůj podnikatelský záměr od ostatních účastníků projektů, ale i skutečných podnikatelů. Mluvilo se jak o silných, tak pochopitelně i o slabých stránkách. Díky tomu jsme měli možnost dozvědět se, jakých jsme se dopustili chyb během plánování našeho podnikání. Tyto zcela jistě cenné informace nám pak pomohly vylepšit naše nápady a do budoucna nám třeba pomohou při zakládání vlastních podniků. Každopádně se zdá, že pouhé jedno setkání je málo.

Bylo by dobré, kdyby bylo více času na podrobnou konfrontaci našich podnikatelských záměrů se zkušenostmi podnikatelů, více času pro hledání odpovědí na otázky, jestli bychom měli šanci uspět i ve skutečném světě podnikání. A tak, bohatší o zkušenosti, které jsme během projektu získali, máme nyní pevné směrnice do budoucnos-

S T A R T U P 83

ti. Velmi dobré je, že hlavní cílovou skupinou projektu byli mladí lidé, neboť studenti většinou nepřemýšlí o své budoucí profesní kariéře. A právě proto stojí za to, realizovat takové projekty pro studenty střední a vysokých škol, tedy pro mladé lidi, kteří se brzy ocitnou na trhu práce. Znalosti o možnostech podnikání jim mohou přinést mnoho výhod do budoucna. Účast na projektu byla zdarma, a právě tak by to podle nás mělo být i nadále. Takové projekty totiž poskytují jednotlivým obcím mnoho výhod, protože hledají způsob, jak bojovat s nezaměstnaností, a jak rozvíjet ekonomiku. Již získané informace mohou povzbudit k prohlubování znalostí o podni-

84 S T A R T U P

kání. Těší nás také fakt, že podnikatelé jsou velmi otevření a ochotně se staví vůči takovým iniciativám a projektům, které sami obohacují svými zkušenostmi. Nebyli to jen nějaké předem naučené výklady, mohli jsme se prostě ptát na vše, co nás zajímalo, a vždy jsme obdrželi odpověď.

Myslíme si, že během celého projektu by mělo být dáno více prostoru pro plnění různých úkolů samotnými účastníky. Setkání by měla spíše obsahovat prvky diskuse na konkrétní téma a neomezovat se pouze na přednášky. Diskuse může být daleko lepším nástrojem i z toho důvodu, že mladí lidé nejsou dostatečně smělí a pokud nemusí, málokdy řeknou vlastní názor. Namísto čekání

na dobrovolníky, je tak lepší se ptát na konkrétní věci jednotlivých účastníků, a tím podnítit následnou diskusi.

Stojí za zamyšlení, zda by nebylo lepší sestavit spíše menší skupiny účastníků a směřovat je do konkrétních podniků zaměřených např. na IT, výrobu, gastronomii ale i jiné.

Pro osoby zajímající se o konkrétní oblasti podnikání, by to bylo jistě velmi užitečné.

Bylo by totiž možné mluvit o zcela konkrétních věcech souvisejících s podnikáním v daném oboru, tzn. o marketingu, správě či ekonomii. Rádi bychom se dozvěděli např. více o tom, jak v oučasné době vést reklamu a zajistit tak, aby byl podnik, popřípadě jeho prodeje, co nejefektivnější.

Setkání by byla také možno obohatit i o analýzu prosperujících podniků. Jistě by každého z nás zajímalo, jaký je jejich klíč k úspěchu, popřípadě, co by bylo v již existujících podnicích změnit, a na co bychom si měli při zakládání a otevírání vlastního podniku dávat pozor. Bylo by totiž nejlepší, soustředit se na to, jak najít mezeru na trhu pro podnikání v našich obcích.

Projekt Start Up v pohraničí byl rozhodně krokem vpřed. Doufáme, že bude po dopracování určitých bodů pokračovat i v budoucnu.

Bieńkowice, najbardziej wysunięta na północ wieś gminy Krzyżanowice z doskonale rozwiniętą infrastrukturą rolną i działami specjalistycznymi produkcji rolnej Bienkowice, nejsevernější část obce Křížanovice má dokonale vyvinutou zemědelskou infrastrukturu a specializovanou produkci zemědělské výroby S T A R T U P 85

Michał Kura, wiceprezes Banku Spółdzielczego w Krzyżanowicach, przedsiębiorca.

Doskonała wymiana poglądów i wspólna nauka Realizowany projekt „Start up na pograniczu”, był doskonałą okazją do wspólnej wymiany poglądów i wzajemnej nauki, zarówno dla młodych ludzi biorących w nim udział, jak również dla grupy przedsiębiorców. Z perspektywy przedsiębiorcy, zauważyłem duży potencjał wśród młodych ludzi do aktywnego działania. Idea przedsiębiorczości opiera się na ciągłym działaniu i udoskonalaniu, stąd projekt dawał możliwości pobudzenia owego działania wśród ludzi młodych.

B

ędąc przedsiębiorcą, miałem z kolei możliwość wysłuchania pomysłów młodych ludzi, bądź co bądź potencjalnych konkurentów a dziś już konsumentów, którzy funkcjonują na lokalnym rynku. Będąc mieszkańcem Gminy Krzyżanowice cieszę się, że tak wielu młodych ludzi jest zainteresowanych w przyszłości podjęciem prowadzenia własnej działalności gospodarczej.

Chciałbym również podkreślić, iż na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat zauważyłem szereg pozytywnych zmian, które mogą być czynnikiem wspierającym podjęcie decyzji o chęci prowadzenia własnej firmy.

Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia z racji możliwości jakie się otworzyły przed osobami posiadającymi podwójne obywatelstwo, wiele osób wyemigrowało do Niemiec w celach zarobkowych. Część z tych osób, po kilkuletniej, kilkunastoletniej pracy wróciło z bagażem doświadczeń i umiejętności, know-how

86 S T A R T U P

i pieniędzmi na start. Te działania były impulsem, które stanowią podwaliny rozwoju przedsiębiorczości w Gminie Krzyżanowice.

Sam prowadzę biuro rachunkowe, i widzę jak wiele osób dziś rozpoczyna, obserwuję jak sobie radzi i rozwija swoje biznesy.

Dodatkowo, będąc pracownikiem Banku Spółdzielczego działającego na terenie Gminy Krzyżanowice mam sposobność subiektywnego porównania przedsiębiorców z naszej gminy z przedsiębiorcami z gmin sąsiadujących. Dochodzę do przekonania, iż w świetle porównań, nie powinniśmy mieć absolutnie żadnych kompleksów a wręcz odwrotnie.

W gminie panuje przyjazny klimat dla rozwoju przedsiębiorczości. Sam bardzo sobie chwalę współpracę z samym Urzędem Gminy, popieram politykę ulg dotyczącą prowadzenia inwestycji w nieruchomości i zwiększania zatrudnienia w Gminie, two-

rzy się programy właśnie takie jak „Start up na pograniczu” będące swoistymi inkubatorami pomysłów. W Gminie mamy przyjazny Bank, który pomaga przedsiębiorcom realizować swoje zamierzenia, mamy grupę przedsiębiorców, którzy z pewnością wesprą radą i doświadczeniem, mamy wreszcie możliwość korzystania ze środków zewnętrznych z Unii Europejskiej. Jest wielu przedsiębiorców wspierających prowadzenie biznesu na różnych płaszczyznach outsorsingu.

Mamy przedsiębiorców, którzy już ze sobą współpracują i takich którzy mogą ze sobą kooperować. Mamy utworzone miejsca pod działalność gospodarczą oraz uchwalony Plan Zagospodarowania Przestrzennego, którego tak bardzo brakuje wielu gminom w Polsce. Jednym słowem są warunki w Gminie Krzyżanowice do budowy własnego biznesu, jest dobry klimat, starajmy się więc zachęcać niezdecydowanych a przede wszystkim młodych ludzi do aktywności, do otwierania swoich firm. Myślę, że projekt „Start-up na pograniczu” jest doskonałym zalążkiem budowania tego typu inicjatyw i dobrym prognostykiem na przyszłość.

Michał Kura

S T A R T U P 87

Michal Kura, víceprezindet banky v Křižanovicích, podnikatel.

Výborná výměna názorů a společná výuka Projekt, realizovaný pod názvem „Start Up v pohraničí”, byl skvělou příležitostí pro vzájemnou výměnu myšlenek a společné učení, jak pro mladé účastníky projektu, tak pro skupinu spolupracujících podnikatelů. Z pohledu podnikatele jsem si nemohl nevšimnout velkého potenciálu, který se v mladých lidech ukrývá, zejména v oblasti aktivní činnosti. Filosofie podnikání totiž tkví zejména v neustálé vůli po zlepšení a práci, a tento projekt právě takové myšlenky v mladých lidech podporuje.

J

ako podnikatel jsem měl skvělou možnost naslouchat myšlenkám a nápadům mladých lidí, kteří se mohou stát mými potenciálními konkurenty, a v současnosti vystupují jako spotřebitelé na místním trhu.

Jako obyvatel Křižanovic jsem rád, že tolik místních mladých lidí má zájem podnikat.

Chtěl bych také zdůraznit, že jsem byl během poslední deseti let svědkem pozitivní změn, které mohou do značné míry ovlivnit zájem mladých lidí o podnikání, a třeba je i podnítit k tomu, aby jednou založili a vedli vlastní firmu.

Na začátku 80. let minulého století se pro obyvatele s dvojím občanstvím objevila šance migrovat. Mnoho jich vyjelo do Německa za prací. Část z nich se po několika letech vrátila zpět s cennými zkušenostmi a nově nabytými schopnosti, s know-how a s finančním kapitálem. A právě toto je faktor, který se dnes významně podílí na vývoji podnikání v rámci Křižanovic. Osob-

88 S T A R T U P

ně vedu účetní kancelář, a tak vidím, kolik osob dnes s podnikáním v obci začíná, mám také možnost vidět, jak si na trhu stojí a jak své podnikání dále rozvíjejí.

Navíc, jako zaměstnanec místní banky, mám možnost subjektivního srovnávání podnikatelů z naší obce s podnikateli z obcí ostatních. A mohu prohlásit, že nemusíme mít vůbec žádné midráky, ba naopak.

V Křižanovicích panuje vůči podnikatelům přátelská nálada a pro rozvoj podnikání se zde nachází velice příznivé prostředí. Zejména bych si chtěl pochválit spolupráci s místním obecním úřadem, který podporuje politiku slev, co se týče provádění investic do nemovitostí a zaměstnanosti v obci.

Navíc se se podílí na tvorbě projektů jako je např. i projekt „Start Up v pohraničí”, který je velice specifickým inkubátorem nápadů.

V obci máme velice vstřícnou banku, která podnikatelům pomáhá zrealizovat jejich

ambice a máme také skupinu podnikatelů, která podporuje podnikání tím, že ochotně udílí rady a zkušenosti ohledně čerpání finančních prostředků z EU, kterou konečně máme. Existuje velké množství společností, které podnikají s různou mírou podpory pomocí outsorcingu.

Máme zde podnikatele, kteří spolu vzájemně spolupracují, a podnikatele, kteří spolu mohou spolupracovat. Vytvořili jsme příznivé prostředí pro podnikání a schválili hospodářský plán, který, bohužel, v mnoha obcích v Polsku chybí.

Stručně řečeno: V Křižanovicích máme všechny podmínky pro vybudování vlastního podniku, je zde velice přívětivá atmosféra, kterou se snažíme povzbudit nerozhodnuté zájemce o podnikání, ale především se snažíme namotivovat mladé lidí, aby byli aktivní a sami začali podnikat. Myslím si, že projekt „Start Up v pohraničí” představuje skvělé základy pro další takové iniciativy a je opravdu dobrým příslibem pro budoucnost.

Zamek w Chałupkach Zámek Chalupki

S T A R T U P 89

Adrian Wowra

90 S T A R T U P

Adrian Wowra

Przedsiębiorca - dzierżawca Zamku w Chałupkach Gmina Krzyżanowice jeszcze nigdy w swej historii nie stała przed taką szansą rozwoju jaka dziś zarysowuje się na jej horyzoncie. Niegdyś peryferyjny i rolniczy teren, dzięki rozwojowi regionalnej oraz międzynarodowej infrastruktury drogowej, jak również dzięki obecności Polski w strefie Schengen, ma możliwość gruntownej redefinicji swojej tożsamości oraz zaistnienia w świadomości ludzi spoza gminy jako miejsce przyjazne tak turystom, jak i inwestorom.

C

iągle niedokończona autostrada A1/ D1, która już dziś w sposób znaczący przybliża mieszkańcom gminy dostęp do rynku Republiki Czeskiej, pozwoli na o wiele szybsze dotarcie do Aglomeracji Katowickiej oraz pozostałych miast Górnego Śląska oraz Polski. Skrócenie czasu podróży z jednej strony spowoduje lepszą dostępność atrakcji znajdujących się na terenie gminy dla osób z zewnątrz, z drugiej zaś ułatwi firmom produkcyjnym oraz dystrybucyjnym znajdującym się na terenie gminy dotarcie ze swymi produktami do dużych ośrodków miejskich. Nie możemy jednak zapomnieć o odpowiednim oznaczeniu i reklamie atrakcji obecnych na terenie gminy. Tylko od włodarzy oraz mieszkańców zależeć będzie, czy turyści jadący autostradą A1 zdecydują się odwiedzić po drodze gminę Krzyżanowice.

Patrząc z perspektywy prowadzenia działalności gastronomicznej możemy zauważyć, że rok w rok z naszej oferty korzysta coraz

więcej czeskich oraz międzynarodowych gości. Sytuacji tej nie możemy tłumaczyć jedynie względami ekonomicznymi. Wydaje się, że w warunkach otwartych granic następuje stopniowy wzrost zaufania między polskimi i czeskimi sąsiadami, a wymiana handlowa nie ogranicza się już do tej typowo przygranicznej i bazarowej. Czeskie wesela, uroczystości, ale i czescy goście na co dzień korzystający z usług naszej restauracji czy hotelu to już codzienny widok.

Na tym tle nie sposób jednak nie zaakcentować elementów ograniczających zarówno turystyczny, jak i biznesowy ruch przygraniczny. Mam na myśli głównie kulejący transport kolejowy oraz komunikację miejską. Jako mieszkańcy przyzwyczailiśmy się już do tego, że to nie pociąg ani autobus jest naszym domyślnym środkiem lokomocji, i że aby płynnie dotrzeć choćby do sąsiedniego powiatu niezbędne jest skorzystanie z samochodu. Wystarczy jednak przejść granicę i rzucić okiem na stację kolejową w czeskim

S T A R T U P 91

Bohuminie by zobaczyć, że sytuacja może, i w perspektywie czasu musi wyglądać inaczej. Bez wprowadzenia koniecznych zmian dla wielu osób podróżujących pociągami Europa kończyć się będzie wraz z ostatnią stacją po czeskiej stronie.

Ambitni młodzi ludzie zamieszkujący Krzyżanowice są niewątpliwie tym, co pozwala z ufnością patrzeć w przyszłość. Niestety, można odnieść wrażenie, że zarówno w szkole, jak i w masowej świadomości zbyt po macoszemu podchodzi się do kwestii nauki języka naszych sąsiadów wśród młodzieży. Postępująca wymiana handlowa między obydwoma krajami oraz bliskość dużych ośrodków miejskich stwarzają olbrzymie możliwości rozwoju dla młodych fachowców zamieszkujących tereny przy-

92 S T A R T U P

graniczne. Dlatego też międzygminna współpraca polsko-czeska z całą pewnością powinna ulec intensyfikacji a sama nauka języka czeskiego powinna być umożliwiona już od najmłodszych lat.

Zastana sytuacja stwarza duże szanse dla rozwoju gminy, jednak sama w sobie nie gwarantuje sukcesu ani szybkiego rozwoju. Mądre wykorzystanie przygranicznego potencjału gminy powinno być priorytetem, tym bardziej cieszą takie inicjatywy jak tegoroczny cykl Start’Upów. Zaszczepiają one przedsiębiorcze myślenie wśród młodzieży oraz pokazują, że rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich nie jest mrzonką i w znakomitej mierze zależy od aktywności i pomysłowości samych mieszkańców gminy.

Adrian Wowra

Nájemce Zámku Chalupki Obec Křižanovice ještě nikdy v historii neměla takovu šanci k rozvoji jako dnes.

Kdysi okrajová a zemědělsky laděná oblast se díky rozvoji regionální a mezinárodní silniční ingrastruktury, a také díky účasti Polska na Schengenském prostoru, dostala do situace, kdy může provést základní změny své identity tak, aby ji lidé vnímali jako místo přátelské nejen pro turisty, ale i pro investory.

D

oposud nedokončená dálnice A1, kteřá však již dnes velice sbližuje obyvatele Křižanovic s českým trhem, umožňuje velmi snadný přístup do aglomerace v Katovicích a jiných měst v Horním Slezsku a Polsku.

Zkrácená doba dojezdu jednak umožňujě lepší dostupnost k turisticky atraktivním místům v obci, a jednak také usnadňuje produkci a distribuci jednotlivým podnikům, které v obci fungují a vyvážejí své zboží do velkých měst. Nelze však zapomenout také na správné označení a propagaci místních památek. Pak už bude záležet jen na vůli samotných turistů, kteří pojedou přes dálnici A1, zda obec Křižanovice navštíví nebo ne.

Když se na celou věc podíváme z hlediska gastronomie, nemůže zůstat bez povšimnutí, že našich nabídek každoročně využívá stále větší množství českých a jiných zahraničních hostů. Nelze na to však pohlížet pouze z hlediska vzrůstajících výdělků. Zdá se totiž, že otevřené státní hranice významně napomohly k tomu, že stupeň důvěry mezi Čechy a Poláky se zvýšil, a že

ani vzájemný obchod není nijak limitován. Čeští hosté, jejich svatby a oslavy, to už je v polském pohraničí naprosto běžnou záležitostí. Stále však existují věci, na které je třeba upozornit, věci, které i nadále omezují pohyb turistů i podnikatelského kapitálu. Mám tím na mysli pokulhávající polské dráhy a městskou hromadou dopravu. Jako obyvatelé jsme si již zvykli, že vlak nebo autobus, prostě nejsou naším hlavním dopravním prostředkem, a bychom rychle někam dojeli, je zcela nezbytné využít automobil.

Stačí ale přejet hranice a rozhlédnout se. Při pohledu na hlavní nádraží např. v Bohumíně, je evidentní, že se situace musí změnit.

V opačném případě bude pro turisty cestující vlakem Evropa končit s poslední zastávkou na české straně.

Ambiciózní mladí lidé jsou právě tím, co nám dovoluje s důvěrou vyhlížet budoucnost. Bohužel, zdá se, že ve školách a obecně ve společnosti nevěnujeme příliš mnoho prostoru jazyku našich sousedů. Přitom však hospodářská mezistátní spolupráce

S T A R T U P 93

a blízkost velkých měst nabízejí obrovské množství možností pro mladé lidi žijící v pohraničí. Proto by se polsko-česká spolupráce měla i nadále rozvíjet a výuka češtiny by měla být umožněna již od brzkých let.

Tato situace vytváří dobré podmínky pro rozvoj obce, avšak sama o sobě úspěch či snad rychlý vývoj ekonomiky neumožňuje.

94 S T A R T U P

Chytré využití ekonomické potenciálu pohraničních obcí by mělo být prioritou, a o to více jsem rád, že přichází takové podněty, jakým je i projekt „Start up”. Takové iniciativní projekty totiž vštipují mladým lidem podnikatelské myšlení a ukazují jim, že rozvoj podnikání na venkově není jen sen, ale že záleží jen na aktivitě a kreativitě samotných obyvatel.

Łukasz Staniczek - przedsiębiorca

Profesjonalne zabezpieczenia antykorozyjne– piaskowanie Sprzedaż artykułów do stylizacji paznokci i podologii Moja przygoda z własną działalnością gospodarczą rozpoczęła się 18.08.2008. Po wielu negocjacjach udało mi się w moje 28. urodziny odkupić maszyny i urządzenia od szwajcarskiej firmy zajmującej się piaskowaniem, czyli czyszczeniem metalu i zabezpieczaniu go przed dalszą korozją. W związku z tym zaciągnąłem kredyt na zakup maszyn i urządzeń oraz odpowiednie dostosowanie hali produkcyjnej na potrzeby tej specyficznej działalności, który dopiero teraz, 28 sierpnia 2013 r., udało mi się spłacić.

S

zybko zauważyłem, że błędy w zarządzaniu poprzedniego właściciela łatwo dadzą się naprawić, a potencjał i bliskość naszych czeskich sąsiadów dają dodatkowe pole do popisu. I tak już w pierwszym roku działalności w koszyku zleceń firmy były trzy dosyć pokaźne zlecenia w Czechach natomiast w kraju wypracowaliśmy sobie dość stabilną pozycję na rynku. Jako klientów pozyskaliśmy tak ogromne firmy jak np. Elektrownię Rybnik czy nasze lokalne przedsiębiorstwo UTEX-TERRA, dla której przez wiele miesięcy wykonywaliśmy zabezpieczenia antykorozyjne dużych koparek wydobywczych i przenośników taśmowych.

W maju 2010 roku moja firma poszerzyła działalność o drugą, jakże odmienną branżę – akcesoria do stylizacji paznokci. Zacząłem od jednego malutkiego sklepiku pod schodami w jednej z galerii w Raciborzu.

Szybko znalazł pokaźne grono klientów i już w grudniu 2010 przenieśliśmy się do 25 metrowego lokalu. Na dziś w skład mojej firmy wchodzą 3 marki których jestem właścicielem: artykuły do stylizacji paznokci, artykuły do rzęs i artykuły do pedicure kosmetycznego i leczniczego.

Od samego początku sprzedajemy nasze produkty również w Czechach za pomocą sklepu internetowego jak i zaopatrując dużą hurtownię w Ostrawie. Paczki wysyła-

S T A R T U P 95

my za pośrednictwem poczty czeskiej w pobliskim Piszczu oddalonym zaledwie o 7 km.

Nie musimy wysyłać paczek międzynarodowych z Polski bo bliskość Czech pozwala nam obsługiwać rynek czeski tak jakby był naszym rynkiem wewnętrznym.

Pracownicy mojej hurtowni zostali oddelegowani na naukę języka czeskiego, tak aby bariera językowa nie stanowiła dla nich problemu. Ja sam przez ostatnie 3,5 roku opanowałem język czeski na tyle dobrze, że bez problemu porozumiewam się z moimi czeskimi klientami. Współpraca z naszymi południowymi sąsiadami daje mi ogromną satysfakcję i pozwala mi ciągle poszerzać ofertę handlową. Często odwiedzamy targi branżowe w Pradze na których już na wiosnę 2014 mam nadzieję się również wystawiać.

Łukasz Staniczek

96 S T A R T U P

Na sam koniec wszystkich, którzy czują w sobie chociażby malutką żyłkę przedsiębiorcy zachęcam do zakładania własnych działalności i współpracy z Czechami – naprawdę warto!

Lukasz Staniczek - podnikatel

Profesionální antikorozní ochrana pískováním, prodej výrobků pro stylizaci nehtů Můj vlastní příběh o podnikání se začal psát 18. srpna 2008, kdy jsem po mnoha jednáních v den svých 28. narozenin odkoupil vybavení od jedné švýcarské firmy zabývající se pískováním, tedy čištěním kovů a jejich protikorozní ochranou. Vzal jsem si úvěr, abych mohl nakoupit ještě další stroje, a zároveň nachystat prostory, které jsem pro výkon této činnosti potřeboval. A teprve nyní, 28. srpna 2013, se mi podařilo tento úvěr splatit.

R

ychle jsem si uvědomil chyby, kterých se dopustil můj předchůdce, a zároveň jsem přišel na způsob, jak se jich sám vyvarovat. Dobře jsem si také uvědomoval potenciál, jaký mi nabízí blízkost našich českých sousedů a také prostor, který mi tato skutečnosti nabízí. Již v prvním roce mého podnikání se v celkovém balíku objednávek nacházely již tři poměrně dost velké zakázky z Česka, zatímco v Polsku se mi podařilo upevnit svoji pozici na trhu. Mezi zákazníky patřily některé obrovské podniky jako např. elektrárna Rybník nebo místní společnost Utex Terra, pro kterou jsme několik měsíců dělali antikorozní ochranu velkých důních rypadel a pásových dopravníků.

A konečně v květnu 2010 se moje podnikání rozšířilo o zcela jinou oblast, a to sice, prodej příslušenství ke stylizaci nehtů. Začal jsem

s malým obchůdkem, který se nacházel doslova pod schody jedné z obchodních galerií v Ratiboři. Rychle se mi podařilo vytvořit stálou klientelu a již v prosinci 2010 jsme se přestěhovali do většího prostoru o 25 m2.

Dnes je firma vlastníkem celkem třech značek; příslušenství pro stylizaci nehtů, příslušenství k řasám a příslušenství k pedikúře.

Od počátku činnosti prodáváme prostřednictvím internetového obchodu naše výrobky také do České republiky a zásobujeme velkoobchod v Ostravě. Balíky posíláme prostřednictvím České pošty, jejíž nejbližší pobočka se nachází jen 7 km od hranic Pištu. Blízkost hranic nám dovoluje pracovat s českým trhem stejně jako s tím naším.

Zaměstnance jsem nechal navštěvovat kurz češtiny, aby pro ně již nebyla jazyková bariéra žádný problém. Já osobně za po-

S T A R T U P 97

sledního 3,5 roku ovládám češtinu natolik, že komunikovat s našimi českými partnery v jejich mateřském jazyce, pro mě není problém. Spolupráci s našimi jížními sousedy vnímám jako obrovské zadostiučinění, které mi umožňuje značně rozšířit obchodní nabídku. Často také navštěvuji veletrhy v Praze a doufám, že se mi jich již na jaře 2014 podaří účastnit nejen jako divákovi, ale jako vystavovateli.

98 S T A R T U P

Na závěr bych chtěl povzbudit všechny, kteří v sobě mají byť jen malou podnikatelskou jiskřičku, aby neváhali a založili si také vlastní podnik, a aby se nebáli spolupracovat s našimi českými sousedy, protože to opravdu stojí za to!

Spis treści Start Up na pograniczu - pomysł na piątkę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Start up v pohraničí - Nápad na jedničku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Czas stawiać na młodzież . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Čas vsadit na mládí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Przedsiębiorczość - szansa dla młodych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 PODNIKÁNÍ – Šance pro mladé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Start Up na pograniczu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Start Up v pohraničí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Nasze pomysły na biznes Naše nápady na podnikání . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Nie zabrakło ciekawych pomysłów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Zajímavé nápady nechyběly . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Zmieniliśmy swoje nastawienia do biznesu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Změnili jsme pohled na podnikání . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Doskonała wymiana poglądów i wspólna nauka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Výborná výměna názorů a společná výuka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Przedsiębiorca - dzierżawca Zamku w Chałupkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Nájemce Zámku Chalupki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Profesjonalne zabezpieczenia antykorozyjne – piaskowanie sprzedaż artykułów do stylizacji paznokcii podologii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Profesionální antikorozní ochrana pískováním, prodej výrobků pro stylizacinehtů . . . . . . . 97

S T A R T U P 99