"Hetit "الدروس النصية -شروحات الكتاب الثاني لكتاب

‫ﻓﮭﺮس اﻟﻜﺘﺎب‬

‫‪-1‬اﻟﺘﺴﻤﯿﺔ‪.................................................‬‬

‫‪2‬‬

‫‪-13‬أدوات اﻟﻌﻄﻒ )ﺣﯿﻦ( ‪......................‬‬

‫‪68‬‬

‫‪-2‬ﻟﻮاﺣﻖ اﻻﻓﻌﺎل اﻻﺳﺎﺳﯿﺔ‪......................‬‬

‫‪9‬‬

‫‪-14‬أدوات اﻟﻌﻄﻒ) ﻣﻊ أن ‪ -‬ﺑﻤﺎ أن ( ‪...‬‬

‫‪70‬‬

‫‪ -3‬اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ‪........................................‬‬

‫‪16‬‬

‫‪-15‬ﺣﺮف اﻟﻌﻄﻒ ‪................................ Kİ‬‬

‫‪72‬‬

‫‪-4‬ﺻﯿﻐﺔ اﻻﺳﺘﻄﺎﻋﺔ ‪.................................‬‬

‫‪24‬‬

‫‪-16‬ﻣﻠﺤﻖ ﻋﻨﺪﻣﺎ ‪............................ KEN‬‬

‫‪74‬‬

‫‪-5‬ﺻﯿﻐﺔ اﻟﻮﺟﻮب "اﻟﻤﺘﻄﻠﺒﺎت"‪.................‬‬

‫‪31‬‬

‫‪-17‬ظﺮوف اﻻﻓﻌﺎل ‪..................................‬‬

‫‪76‬‬

‫‪-6‬ﺻﯿﻐﺔ اﻟﻮﺟﻮب ‪........gerek + lazım‬‬

‫‪34‬‬

‫‪-18‬اﻻﺿﻄﺮارﯾﺔ ‪.......................................‬‬

‫‪82‬‬

‫‪-7‬ﺻﻔﺎت اﻻﻓﻌﺎل )اﻟﻨﻌﻮت( ‪......................‬‬

‫‪39‬‬

‫‪-19‬ﺻﯿﻐﺔ اﻟﻤﺸﺎرﻛﺔ ‪................................‬‬

‫‪87‬‬

‫‪-8‬ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺤﺪﯾﺚ اﻟﻤﻨﻘﻮل ﻏﯿﺮ اﻟﻤﺒﺎﺷﺮ ‪....‬‬

‫‪46‬‬

‫‪-20‬ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺘﻤﻨﻲ ‪...................................‬‬

‫‪92‬‬

‫‪ -9‬أدوات اﻟﻌﻄﻒ )ﻋﻨﺪﻣﺎ( ‪.........................‬‬

‫‪53‬‬

‫‪-21‬ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺸﺮط ‪.....................................‬‬

‫‪100‬‬

‫‪-10‬أدوات اﻟﻌﻄﻒ )ﻷن( ‪...........................‬‬

‫‪61‬‬

‫‪-22‬اﻟﻔﻌﻞ اﻟﻤﺘﻌﺪي واﻟﻔﻌﻞ اﻟﻌﺎﺋﺪ ‪.........‬‬

‫‪107‬‬

‫‪ -11‬أدوات اﻟﻌﻄﻒ )ﻣﻨﺬ( ‪...........................‬‬

‫‪63‬‬

‫‪-23‬اﻟﻤﺒﻨﻲ ﻟﻠﻤﺠﮭﻮل ‪...............................‬‬

‫‪121‬‬

‫‪ -12‬أدوات اﻟﻌﻄﻒ )اﻟﻰ أن( ‪.....................‬‬

‫‪67‬‬

‫‪-24‬اﻟﺘﺴﺒﺐ ‪.............................................‬‬

‫‪128‬‬

‫‪2‬‬

‫‪Adlaştırma‬‬ ‫اﻟﺘﺴﻤﯿﺔ )إﻋﻄﺎء اﻻﺳﻢ(‬ ‫ﻗﺎﻋدة اﻟﺗﺳﻣﯾﺔ ھﻲ إﻋطﺎء اﻟﻔﻌل ﻣﻌﻧﺎه‪ ،‬ھﻧﺎك ﻣﻼﺣظﺔ ﻣﮭﻣﺔ ﺟدا ً ھﻲ أن ﻛل ﻓﻌل ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﯾﺄﺧذ ﺷﯾﺋﺎ ً‪ ،‬ﻣﻧﮭم اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ وﻣﻧﮭم اﻟﻣﻔﻌول اﻟﯾﮫ وﻣﻧﮭم‬ ‫اﻟﻣﻔﻌول ﻣﻧﮫ ﻛﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﻌرﺑﯾﺔ‪ ،‬ﯾﻌﻧﻲ ﻣﺛﻼ ً أﻧﺎ ﺗﻌﺑت ﻣن اﻟﻣﺷﻲ‪ ،‬أﻧﺎ أﺣب اﻟدراﺳﺔ‬ ‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻷوﻟﻰ ‪ :‬ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺑﻘﻰ اﻟﻣﺻدر ﻋﻠﻰ ﺣﺎﻟﮫ دون ﺗﻐﯾﯾر‬ ‫ﻓﻌل اﻹرادة ‪ istemek‬اﻟﻔﻌل اﻟذي ﻗﺑﻠﮫ ﻻ ﯾﺗﻐﯾر أﺑدا ً‪ ،‬ﻣﺛﺎل‪:‬‬ ‫أﻧﺎ أرﯾد أن أﻛل اﻟطﻌﺎم ﻓﻲ اﻟﻣطﻌم‬ ‫‪Ben lokantada yemek yemek istiyorum‬‬ ‫اﻟﻛﻠﻣﺔ اﻷوﻟﻰ ‪ yemek‬ﺗدل ﻋﻠﻰ اﻟطﻌﺎم واﻟﺛﺎﻧﯾﺔ ھﻲ ﻓﻌل اﻷﻛل‪ ،‬ﻛﻣﺎ ﻗﻠﻧﺎ‬ ‫ﻻ ﯾﺗﻐﯾر أﺑدا ً‬ ‫أرﯾدﺷرب اﻟﺷﺎي ﻓﻲ اﻻﺳﺗراﺣﺔ‬ ‫‪Tenefüste çay içmek istiyorum‬‬ ‫ﻟم ﯾﺗﻐﯾر اﻟﻔﻌل ‪içmek‬‬ ‫ﯾوﺟد ﺣﺎﻟﺔ أﺧرى ﻻ ﯾﺣرك ﺑﮭﺎ اﻟﻔﻌل إﻻ ﺑﺣﺎﻻت اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ وھﻲ ﻋﻧدﻣﺎ ﺗﺿﻊ ﺻﻔﺔ ﺑﻌد اﻟﻔﻌل ‪:‬‬ ‫ﺗﻌﻠم اﻟﺗرﻛﻲ ﺻﻌب ﺟدا ً‬ ‫‪Türkçe öğrenmek çok zor‬‬ ‫ﺗﻛﻠم اﻟﻛردﯾﺔ ﻓﻲ ﺳورﯾﺎ ﻣﻣﻧوع‬ ‫‪Suriyede Kütçe konuşmak yasaktır‬‬ ‫ﻗﯾﺎدة اﻟﺳﯾﺎرة ﻣﺧﻣورا ً ﺧطر ﺟدا ً‬ ‫‪Alköllü araba kullanmak çok tehlikelidir‬‬ ‫ﺷرب اﻟدﺧﺎن ﻣن أﺟل اﻟﺻﺣﺔ ﻣﺿر‬ ‫‪Sigara içmek sağlık için zararlıdır‬‬ ‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ ‪ :‬ﻋﻧدﻣﺎ ﻧﺣذف ﺣرف اﻟـ ‪ k‬ﻣن اﻟﻔﻌل ﻓﯾﺗﺣول اﻟﻔﻌل اﻟﻰ ﺻﻔﺔ ‪:‬‬ ‫ﻏرﻓﺔ اﻟﺟﻠوس‬ ‫‪Oturma odası‬‬ ‫ﻛﺗﺎب اﻟدراﺳﺔ )اﻟﻌﻣل(‬ ‫‪Çalışma kitabı‬‬ ‫ﻟﺑن ﻣﺻﻔﻰ‬ ‫‪Süzme yoğurt‬‬ ‫ﻏرﻓﺔ اﻟﺗﺟرﯾب )ﺗﺳﺗﻌﻣل ﻓﻲ‬ ‫‪Deneme odası‬‬ ‫ﻣﺣﻼت اﻷﻟﺑﺳﺔ ﻟﺗﺑدﯾل اﻷﻟﺑﺳﺔ(‬ ‫وﺷم‬ ‫‪Dövme‬‬

‫ﻏرﻓﺔ اﻟﻌﻣل )اﻟدراﺳﺔ(‬ ‫)ﺣزام اﻟﻣﺷﻲ( ﺟﮭﺎز اﻟرﯾﺎﺿﺔ‬ ‫ﻣﺎﻛﯾﻧﺔ ﻗﻠﻲ‬ ‫ﻏرﻓﺔ اﻻﻧﺗظﺎر‬

‫‪3‬‬

‫‪Çalışma odası‬‬ ‫‪Yürüme bandı‬‬ ‫‪Kızartma makinası‬‬ ‫‪Bekleme odası‬‬

‫ھﻲ اﻟﻣﻔﻌول ﻣﻧﮫ‬: ‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻟﺛﺔ‬ ‫ﯾﻌﺟﺑﻧﻲ ﻣﺷﺎھدة اﻟﻣﺑﺎراة ﻓﻲ اﻻﺳﺗﺎدﯾوم‬ ‫ﻓﻌل اﻻﻋﺟﺎب داﺋﻣﺎ ً ﯾﺄﺧذ اﻟﻣﻔﻌول ﻣﻧﮫ‬ ‫أﻧﺎ ﻣﻌﺟب ﺑك‬ ‫أﻛره اﻟﻛذب‬ ‫أﯾﺿﺎ ً ﻓﻌل اﻟﻛره داﺋﻣﺎ ً ﯾﺄﺧذ اﻟﻣﻔﻌول ﻣﻧﮫ‬ ً ‫ﻣﻠﻠت ﻣن اﻟﺑﻘﺎء وﺣﯾدا‬ ‫أﺧﺎف ﻣن اﻟﺑﻘﺎء وﺣﯾدا ً ﻓﻲ اﻟﻠﯾل‬

Stadyumda maç izlemekten hoşlanıyorum Senden hoşlanıyorum Yalan söylemekten nefret ediyorum Yalnız kalmaktan sıkıldım Geceleri yalnız kalmaktan korkuyorum

Bizim dinlememiz Sizin dinlemeniz Onların dinlemeleri

‫اﺳﺗﻣﺎﻋﻧﺎ‬ ‫اﺳﺗﻣﺎﻋﻛم‬ ‫اﺳﺗﻣﺎﻋﮭم‬

Benim dinlemem Senin dinlemen Onun dinlemesi

‫ وھﻲ ﺗﺣوﯾل اﻟﻔﻌل ﻟﻣﻠﻛﯾﺔ‬: ‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟراﺑﻌﺔ‬ ‫اﺳﺗﻣﺎﻋﻲ‬ ‫اﺳﺗﻣﺎﻋك‬ ‫اﺳﺗﻣﺎﻋﮫ‬ : ‫اﻵن ﺗﻛوﯾن اﻟﺟﻣﻠﺔ‬

‫اﺳﺗﻣﺎﻋك ﻟﻠﻣوﺳﯾﻘﻰ ﺑﺿﺟﯾﺞ ﯾزﻋﺟﻧﻲ‬ ‫ﻛذﺑك ھو ﺗﺻرف ﺧﺎطﺊ‬ ‫ﻣﻠﻠت ﻣن ﻛذﺑﮫ ﻋﻠﻲ‬ ‫ ﯾﺄﺧذ ﺣرف اﻟﺟر ﻣن‬Sıkılmak - Bıkmak ‫ﻓﻌل اﻟﻣﻠل‬ ‫ﺻدﯾﻘﻲ ﯾﻐﺿب ﻣن ﻋدم اﺗﺻﺎﻟﻲ ﺑﮫ‬ ‫ ﺣرف ﺟر إﻟﻰ‬aramamama - aramam ‫ﻣﻧﻔﻲ‬ ‫ ﯾﺄﺧذ ﺣرف اﻟﺟر إﻟﻰ‬Kızmak ‫ﻓﻌل اﻟﻐﺿب‬ ‫أﻧﺎ ﻏﺎﺿب ﻣﻧك‬

Gürültülü müzik dinlemen beni rahatsız ediyor Yalan söylemen yanlış bir davranıştır Onun bana yalan söylemesinden bıktım Arkadaşım onu aramamama çok kızıyor

Sana kızıyorum 4

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺧﺎﻣﺳﺔ ‪ :‬ﺣرف اﻟﺟر إﻟﻰ‪ ،‬وﻏﺎﻟﺑﺎ ً ﯾﺳﺗﻌﻣل ﻣﻊ ﻓﻌل اﻟﻣﺟﻲء واﻟذھﺎب‬ ‫ﻏدا ً ﺳﻧذھب ﻣﻊ ﺻدﯾﻘﻲ ﻟﻠﺳﺑﺎﺣﺔ‬ ‫ﻧﺣذف ﺣرف ‪ k‬وﻧﺿﯾف ‪ ya‬أو ‪ ye‬ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ‬ ‫ذھب ﻟﯾﺣﺿر اﻟﮭﺎﺗف ﻣن اﻟﺑﯾت‬ ‫اﻋﺗدت ﻋﻠﻰ اﻟﻌﯾش ﻓﻲ ﺗرﻛﯾﺎ‬ ‫ﻛل ﯾوم أذھب ﻟﻠﻘﯾﺎم ﺑﺎﻟرﯾﺎﺿﺔ‬

‫‪Yarın arkadaşımla yüzmeye gideceğiz‬‬ ‫‪Telefonu evden getirmeye gitti‬‬ ‫‪Türkiyede yaşamaya alıştım‬‬ ‫‪Her gün spor yapmaya gidiyorum‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺳﺎدﺳﺔ ‪ :‬اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ‬ ‫اﻻطﻔﺎل ﯾﺣﺑون اﻟﺗﻧزه‬ ‫‪Çocuklar piknik yapmayı sever‬‬ ‫اﺣب ﺳﻣﺎع اﻟﻣوﺳﯾﻘﻰ‬ ‫‪Müzik dinlemeyi seviyorum‬‬ ‫اﻟﺷﺑﺎب ﯾﻔﺿﻠون اﺳﺗﻌﻣﺎل ﻣوﺳﯾﻘﻰ اﻟﺑوب ﻋن اﺳﺗﻣﺎع اﻟﻣوﺳﯾﻘﻰ‬ ‫‪Gençler pop müzik dinlemeyi klasik müzik‬‬ ‫اﻟﻛﻼﺳﯾﻛﯾﺔ‬ ‫‪dinlemekten tercih ediyor‬‬ ‫ﺗﺣﺑون اﻟﻘﯾﺎم ﺑﺎﺳﺗراﺣﺔ‬ ‫‪Tenefüs yapmayı seviyorsunuz‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺔ ﻻ ﯾﺗﻐﯾر اﻟﻔﻌل ﻗﺑﻠﮭﺎ اﺑدا ً وھﻲ اﻻﻋﺟﺎب ‪: Hoşuma gitmek‬‬ ‫ﯾﻌﺟﺑﻧﻲ ﺳﻣﺎع اﻟﻣوﺳﯾﻘﻰ‬ ‫‪Müzik dinlemek hoşuma gidiyor‬‬ ‫ﯾﻌﺟﺑﻧﻲ اﻟﺗﺳوق‬ ‫‪Alışveriş yapmak hoşuma gidiyor‬‬ ‫ﯾﻌﺟﺑﻧﻲ ﻋزف اﻟﻐﯾﺗﺎر‬ ‫‪Gitar çalmak hoşuma gidiyor‬‬ ‫ﯾﻌﺟﺑﻧﻲ اﻟﻣزاح‬ ‫‪Şaka yapmak hoşuma gidiyor‬‬ ‫أﯾﺿﺎ ً ھﻧﺎك ﻓﻌل آﺧر وھو اﻹﺳﻌﺎد ‪ mutlu olmak‬أن ﺗﻛون ﺳﻌﯾدا ً‪ mutlu etmek ،‬أن ﺗﺳﻌد أﺣدا ً‬ ‫ﯾﺳﻌدﻧﻲ إﻋطﺎء اﻟﮭدﯾﺔ )اﻹھداء( ﺣﺎﻟﺔ اﻹﻋطﺎء‬ ‫‪Hediye vermek beni çok mutlu ediyor‬‬ ‫ﯾﺳﻌدﻧﻲ أﺧذ اﻟﮭدﯾﺔ )اﺳﺗﻼم اﻟﮭدﯾﺔ( ﺣﺎﻟﺔ أن ﺗﮭدى‬ ‫‪Hediye almak beni çok mutlu ediyor‬‬ ‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺳﺎﺑﻌﺔ ‪ :‬ﺣرف اﻟﺟر ﻓﻲ وإﺿﺎﻓﺗﮭﺎ ھﻲ ‪ ta - te‬ﺣﺳب اﻷﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ وﯾﻣﻛن اﺳﺗﺧداﻣﮭﺎ ﻣﻊ اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ‬ ‫ﻣﺛﻼ ً ھﻧﺎك ﻓﺎﺋدة ﻓﻲ اﻟذھﺎب ﻟﻠدﻛﺗور ‪Senin doktora gitmende fayda var‬‬ ‫ھﻧﺎك ﻓﺎﺋدة ﺑﻘﯾﺎﻣﻧﺎ ﺑﺎﻟﻣﺷﻲ أﻗل ﺷﻲء ﺳﺎﻋﺔ ﻓﻲ اﻻﺳﺑوع‬ ‫‪Haftada en az bir saat yürüyüş yapmamızda fayda var‬‬ ‫ھﻧﺎك ﻓﺎﺋدة ﺑﺄﻛﻠﻲ ﻗﻠﯾﻼ ً‬ ‫‪Az yememde fayda var‬‬ ‫‪5‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻣﻧﺔ ‪ :‬ﺣرف اﻟﺟر ﻣن‬ ‫ﻣﻠﻠت ﻣن ﻗراﺋﺗﻲ ﻟﻠﻛﺗﺎب ﻛﺛﯾرا ً‬ ‫‪Çok kitap okumamdan sıkıldım‬‬ ‫أﻛره ﻛذﺑﮫ‬ ‫‪Onun yalan söylemesinden nefret ediyorum‬‬ ‫ﻣﻠﻠت ﻣن ﻣﺟﯾﺋك اﻟﻣﺗﺄﺧر‬ ‫‪Geç kalmandan sıkıldım‬‬ ‫ھﻧﺎك أﺧطﺎء ﻛﺛﯾرا ً ﺑﺎﻟﻧﺳﺑﺔ ﻟﻠطﻼب وھﻲ ﻣﺳﺗﺧدﻣﺔ ﻛﺛﯾرا ً ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ وھﻲ اﻟﺑدء ﺑﺷﻲء ﻣﺛﻼ ً ﺑدأت ﺑﺎﻟﻣﺷﻲ‪ ،‬ﺑدأت ﺑﺎﻟدراﺳﺔ‬ ‫ﻓﻌل اﻟﺑدء ﯾﺄﺧذ داﺋﻣﺎ ً ﺣرف اﻟﺟر إﻟﻰ ‪:‬‬ ‫ﺑدأت اﻟﺗﻌود ﻋﻠﻰ اﻟﻌﯾش ﺑﺗرﻛﯾﺎ‬ ‫‪Türkiyede alışmaya başladım‬‬ ‫ﺑدأت ﺑﺗﺣدث اﻟﺗرﻛﻲ ﺟﯾدا ً‬ ‫‪İyi türkçe konuşmaya başladım‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺔ اﻻﯾﺟﺎﺑﯾﺔ ھﻲ ﺗﺎﺑﻌﺔ ﻟﻠﺗﺳﻣﯾﺔ ﻟﻛن ﻗد اﺧذﻧﺎھﺎ ﻓﻲ دروس ﺳﺎﺑﻘﺔ وھﻲ ‪ lazım‬و ‪ gerek‬ﻟذﻟك ﻻ داﻋﻲ ﻟﺷرﺣﮭﺎ ﻣرة اﺧرى‪.‬‬ ‫اﻷن ﺳﺄﻋطﻲ ﺑﻌض اﻷﻣﺛﻠﺔ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ أﺧذﻧﺎ ﺑﺎﻷﻗﺳﺎم اﻟﺳﺎﺑﻘﺔ‬ ‫ﻣﺣﻣد ﯾرﺟﺢ )ﯾﺧﺗﺎر – ﯾﻔﺿل( ﻛﺗﺎﺑﺔ اﻟوظﯾﻔﺔ‬ ‫‪Mehmet ödev yapmayı tercih ediyor‬‬ ‫ﺳﺄﺑدأ اﻟدراﺳﺔ‬ ‫‪Ders çalışmaya başlayacağım‬‬ ‫ذھﺑﻧﺎ إﻟﻰ اﻟﻣﻛﺗﺑﺔ ﻟﻘراءة اﻟﻛﺗﺎب‬ ‫‪Kitap okumaya kütüphaneye gittik‬‬ ‫ﺗﺣﺑون إﻗﺎﻣﺔ اﻻﺳﺗراﺣﺔ‬ ‫‪Tenefüs yapmayı seviyorsunuz‬‬ ‫ﻓﻌل ‪ şaşırmak‬ﯾﺄﺧذ اﻟﻣﻔﻌول إﻟﯾﮫ ﺣرف اﻟﺟر ﻣﺛﻼ ً ﺗﻔﺎﺟﺋت ﻣن دراﺳﺗﮫ اﻟﻛﺛﯾرة‪ ،‬ﺗﻔﺎﺟﺋت ﻣن ﺗﺄﺧﯾره اﻟﻛﺛﯾر‬ ‫‪Mehmetin geç kalmasına şaşırdım‬‬ ‫ﺗﻔﺎﺟﺋت ﻣن ﻣﺟﻲء اﺣﻣد اﻟﻣﺗﺄﺧر‪ in ،‬ﻟﻠﻣﻠﻛﯾﺔ‬ ‫ﺗﻔﺎﺟﺋت ﻣن دراﺳﺔ اﺣﻣد اﻟﻛﺛﯾرة‬ ‫‪Mehmetin çok ders çalışmasına şaşırdım‬‬ ‫ﻓﻌل اﻟﻣﺣﺑﺔ ‪ Sevmek‬ﯾﺄﺧذ اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ‬ ‫أﻧﺎ أﺣب ﺷرب اﻟﺷﺎي‬ ‫‪Ben çay içmeyi seviyorum‬‬ ‫ﻓﻌل اﻟﻐﺿب ﯾﺄﺧذ اﻟﻣﻔﻌول إﻟﯾﮫ ﺣرف اﻟﺟر إﻟﻰ‬ ‫أﻣﻲ ﺗﻐﺿب ﻣن ﺷرﺑﻲ ﻟﻠدﺧﺎن‬ ‫‪Annem benim sigara içmeme kızıyor‬‬ ‫ﻓﻌل اﻟﻔرح ﯾﺄﺧذ أﯾﺿﺎ ً اﻟﻣﻔﻌول اﻟﯾﮫ ‪Sevinmek‬‬ ‫ﺟدﺗﻲ ﻓرﺣت ﻟزﯾﺎرﺗﻲ ﻟﮭﺎ‬ ‫‪Teyzem ona ziyaret etmeme sevinde‬‬ ‫ﻓﻌل إﻋطﺎء اﻻذن ‪ İzin vermek‬ﯾﺄﺧذ أﯾﺿﺎ ً اﻟﻣﻔﻌول اﻟﯾﮫ‬ ‫‪6‬‬

‫ﺳﻣﺣت ﻟﻌﺎﺋﺷﺔ ﺑﺗﻛﻠﻣﮭﺎ ﺑﻣﺎ ﯾﺧص ھذا اﻟﻣوﺿوع‬ ‫ﻓﻌل اﻻﻋﺟﺎب ﯾﺄﺧذ ﻣن‬ ‫اﻟﻧﺳﺎء ﺗﻌﺟب ﺑﻣﺟﺎﻣﻠﺔ اﻟرﺟﺎل‬ ‫ﻓﻌل اﻟﻣﻠل ‪ Bıkmak – sıkılmak‬ﯾﺄﺧذ ﻣن أﯾﺿﺎ ً‬ ‫ﻣﻠﻠت ﻣن ﺣدﯾﺛﮭم اﻟﻔﺎرغ وﻣن ﺳﻣﺎﻋﮭم‬

‫‪Ayşenin bu konu hakkında konuşmasına izin verdim‬‬ ‫‪Kadınlar erkeklerin iltifat etmesinden hoşlanıyor‬‬

‫‪Onların boş konuşmalarından ve onları dinlemekten‬‬ ‫‪bıktım‬‬ ‫اﻟﺣﺎﻟﺔ ﺣرف اﻟﺟر ﻓﻲ ﺷرﺣﻧﺎ ﻋﻧﮭﺎ ﺳﺎﺑﻘﺎ ً واﻵن ﻧﺷرح ﻛﯾف ﻧﻘول أﻧﺎ اﻷول ﻓﻲ اﻟدراﺳﺔ‪ ،‬أﻧﺎ اﻷول ﻓﻲ اﻟﺳﺑﺎﺣﺔ‪ ،‬أﻧﺎ اﻟﺛﺎﻧﻲ ﻓﻲ اﻟرﻗص‬ ‫أﻧﺎ اﻷول ﻓﻲ اﻟرﻗص‬ ‫‪Dans etmekte birinciyim‬‬ ‫أﻧﺎ اﻟﺛﺎﻧﻲ ﻓﻲ اﻟدراﺳﺔ‬ ‫‪Ders çalışmakta ikinciyim‬‬ ‫أﻧﺎ اﻟﺛﺎﻟث ﻓﻲ اﻟﺳﺑﺎﺣﺔ‬ ‫‪Yüzmekte üçüncüyüm‬‬ ‫ﻓﻲ اﻻﻏﻠب ھﻲ ﻣﺎ ﺗﺳﺗﺧدم ھﻧﺎك ﻓﺎﺋدة ﻓﻲ اﻟﺳﺑﺎﺣﺔ‪ ،‬وﻛذﻟك‬ ‫ھﻧﺎك ﯾوﺟد ﻓﺎﺋدة ﻓﻲ ذھﺎﺑﮫ ﻟﻠدﻛﺗور‬ ‫‪Onun doktor gimesinde fayda var‬‬ ‫ھﻧﺎك ﻓﺎﺋدة ﻓﻲ ﺷرب ﻛل ﯾوم ﻛﺄس ﺣﻠﯾب‬ ‫‪Her gün bir bardak süt içmekte fayda var‬‬ ‫ھﻧﺎك أﯾﺿﺎ ً ﻓﻌل اﻻﺻرار‪ ،‬أﯾﺿﺎ ً ﯾﻠﺣﻘﮫ ﺣرف اﻟﺟر ﻓﻲ – ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺷرﺣت ﻟك ھذا اﻟﻣوﺿوع ﻟﻣرات‪ ،‬ﻟﻛن أﻧت ﺗﺻر ﻋﻠﻰ ﻋدم اﻟﻔﮭم‬ ‫‪Sana bu konuyu defalarca anlattım ama sen‬‬ ‫‪anlamamakta ısrar ediyorsun‬‬ ‫أﯾﺿﺎ ً ھﻧﺎك ﻗﺎﻋدة ‪ için‬ﻣن أﺟل‪ ،‬وﻗد ﺷرﺣﺗﮭﺎ ﻣﻊ اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ أﯾﺿﺎ ً‬ ‫‪.. Olmak için – olmam için - olman için - olması için - olmamız için - olmanız için - olmaları için‬‬ ‫ﻣوﺟود ﻓﻲ درس اﻟﻛﻠﻣﺔ ‪ Diye‬ﻣﺛﺎل‪:‬‬ ‫ﻣن أﺟل أن ﯾﻘرؤوا اﻟرﺟﺎل اﻟﻣﺳﻧﯾن ﯾﺿﻌون ﻧظﺎرات‬ ‫‪Yaşlı insanların gazete okumaları için gözlük takıyorlar‬‬ ‫اﻟﻔﻌل ‪ vazgeçmek‬ﯾﺄﺧذ ﺣرف اﻟﺟر ﻣن‬ ‫ﺗﺧﻠﯾت ﻋن اﻻﻧﺗﻘﺎل إﻟﻰ ﺑﯾت ﺟدﯾد‬ ‫‪Yeni bir eve taşınmaktan vazgeçtim‬‬ ‫ﻓﻌل اﻟﻐﺿب ﯾﺄﺗﻲ ﺣرف اﻟﺟر إﻟﻰ – ﻋﻠﻰ‪ ،‬وأﯾﺿﺎ ً ﻓﻌل اﻟﺣب أو اﻹﻏﻣﺎء‬ ‫ﻏﺿﺑت أﻣﻲ ﻟﺗﺄﺧري ﻋﻠﻰ اﻟﺑﯾت‬ ‫‪Annem eve benim geç kalmama kızdı‬‬ ‫أﺣب أﻛل اﻟﺷوﻛوﻻ‬ ‫‪Çikolata yemeye bayılıyorum‬‬ ‫‪7‬‬

‫ﺳﻧﺷرح اﻟﻣﻧﻘول )اﻟطﻠب – اﻻﻣر( ﻓﻲ ﻗﺎﻋدة اﻟﺗﺳﻣﯾﺔ‪ ،‬وھﻲ ﻋﺑﺎرة ﻋن إﻧﺷﺎء ﺟﻣﻠﺔ ﺑﻣﻌﻧﻰ ﻗﺎﻟت ﻟﻲ أﻣﻲ أن ﻻ أﺗﺄﺧر‪ ،‬اﻻﺳﺗﺎذ ﻗﺎل ﻟﻲ أن أﻏﻠق اﻟﻧﺎﻓذة‪ ،‬أﺑﻲ‬ ‫ﻗﺎل ﻟﻲ أن أذھب ﻟﻠﺑﯾت‪ ،‬ﻓﻲ ھذه اﻟﻘﺎﻋدة ﻧﺿﯾف اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ ﻟﻠﻣﺻدر وﻣن ﺛم اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ ‪ i – ı‬ﺣﺳب اﻷﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ‪ ،‬ﯾﺣظر ﻓﻲ ھذه اﻟﻘﺎﻋدة اﻟﻔﻌل ‪Demek‬‬ ‫ﻻ ﯾﻣﻛن أن ﯾﺳﺗﻌﻣل وﯾﺳﺗﻌﻣل ﻛﺑدﯾل ﻋﻧﮫ ‪. söylemek‬‬ ‫ﻗﺎل ﻟﻲ اﻻﺳﺗﺎذ أن أﻣﺎرس اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‬ ‫‪Öğretmen bana Türkçeyi pratik yapmamı söyledi‬‬ ‫أﻣﻲ ﻗﺎﻟت ﻟﻲ أن أﻏﻠق اﻟﻧﺎﻓذة‬ ‫‪Annem bana pencereyi kapatmamı söyledi‬‬ ‫ﻗﺎﻟت ﻟﻧﺎ اﻟﺷرطﺔ أن ﻧﻠﺗزم ﺑﻘواﻋد اﻟﻣرور‬ ‫‪Polis bize trafik kurallarına uymamızı söyledi‬‬ ‫اﻟﻣدﯾر ﻗﺎل ﻟﮭم أن ﯾﺄﺗوا ﻣﺑﻛرا ً‬ ‫‪Müdür onlara işe erken gelmelerini söyledi‬‬ ‫)‪ n‬ﺣرف ﺣﻣﺎﯾﺔ ﻟﻌدم اﻟﺗﻘﺎء ﺣرﻓﯾن ﺻوﺗﯾﯾن(‬ ‫ﻋﺎﺋﺷﺔ ﻗﺎﻟت ﻟﻛم أن ﺗﻌﻣﻠوا طﻌﺎم‬ ‫‪Ayşe size yemek yapmanızı söyledi‬‬ ‫اﻻﺳﺗﺎذ ﻗﺎل ﻟك أن ﺗﻘرأ اﻟﻛﺗﺎب ﻛﺛﯾرا ً‬ ‫‪Öğretmen sana kitap çok okumanı söyledi‬‬ ‫ﻣن اﻟﻣﻣﻛن أن ﺗﺄﺗﻲ ﻣﻊ اﻹﻋﺟﺎب وﻻ ﺗﺄﺗﻲ ﺑﻣﻌﻧﻰ أن‬ ‫ﯾﻌﺟﺑﻧﻲ ﺿﺣك ﻋﺎﺋﺷﺔ ﺟدا ً‬ ‫‪Ayşenin gülmesini çok beğeniyorum‬‬ ‫ﻣن اﻟﻣﻣﻛن أن ﺗﺄﺗﻲ ﻣﻊ ﻓﻌل اﻟﻣﺣﺑﺔ وﻻ ﺗﺄﺗﻲ ﺑﻣﻌﻧﻰ أن‬ ‫ﻻ أﺣب ﺗﺄﺧر ﻋدﻧﺎن‬ ‫‪Adnanın geç kalmasını sevmiyorum‬‬ ‫أﻣﻲ ﻗﺎﻟت ﻟﻲ أن أﺟﻠب اﻟطﻌﺎم ﻣن اﻟﺑراد‬ ‫‪Annem yemeği buzdolabından getirmemi söyledi‬‬ ‫أﺑﻲ ﻗﺎل ﻟﮫ أن ﻻ ﯾﺗﺄﺧر )ﺣﺎﻟﺔ اﻟﻧﻔﻲ(‬ ‫‪Babam ona geçkalmamasını söyledi‬‬ ‫‪Benim çalışmamı - Senin çalışmanı - Onun çalışmasını‬‬ ‫‪Bizim çalışmamızı - Sizin çalışmanızı - Onların çalışmalarını‬‬ ‫ﺳﻧﺗﺣدث اﻷن ﻋن ﻛﯾﻔﯾﺔ ﺗﺣوﯾل اﻟﻔﻌل ﻟﺻﻔﺔ وھﻲ ﻋﺑﺎرة ﻋن ﻧزع ﻣﺻدر اﻟﻔﻌل وإﺿﺎﻓﺔ ﻣﺎ ﯾﻠﻲ ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ‪:‬‬ ‫‪Iş – iş – uş – üş‬‬ ‫‪Yış – yiş – yuş – yüş‬‬ ‫ذھﺎب‬ ‫ﻧظرة‬ ‫ﺿﺣﻛﺔ‬

‫ﻣﺟﻲء‬ ‫ﺑﺳﻣﺔ )اﺑﺗﺳﺎﻣﺔ(‬ ‫ﺷراء‬

‫‪Gidiş‬‬ ‫‪Bakış‬‬ ‫‪Gülüş‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪Geliş‬‬ ‫‪Gülümseymiş‬‬ ‫‪Alış‬‬

‫ﺑﯾﻊ‬ ‫ﺳﺎﻋﺔ اﻟوﺻول‬

‫ﺳﺎﻋﺔ اﻻﻗﻼع‬

‫‪Satış‬‬ ‫‪Varış saati‬‬

‫‪Kalkış saati‬‬

‫ﺗﻌﺟﺑﻧﻲ ﺿﺣﻛﺔ ﻋﺎﺋﺷﺔ )اﻟﺣرف اﻟﻣﻠون ﺑﺎﻻﺣﻣر ھو اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ ﻟﻌﺎﺋﺷﺔ‪،‬‬ ‫اﻻﺧﺿر ﺣرف ﺣﻣﺎﯾﺔ‪ ،‬واﻟﺑرﺗﻘﺎﻟﻲ ھو اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ(‬ ‫ﺗﺳرﯾﺣﺔ ﺷﻌر ﻋﺎﺋﺷﺔ ﺟﻣﯾﻠﺔ ﺟدا ً‬ ‫‪Ayşenin saçının tarayışı çok güzel‬‬ ‫أﻋﺟﺑﻧﻲ ﺷرح ﻣﺣﻣد ﻟﻠدرس‬ ‫‪Mehmetin ders anlatışı çok beğendim‬‬ ‫اﻟﻣﻘﺻود ﻓﻲ ھذه اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻧﮫ اﯾﺿﺎ ً ﺗﺿﺎف اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ واﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ اﻟﺦ‪...‬ﻟﻠﻔﻌل ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺣول ﻟﺻﻔﺔ‪ ،‬ﻣﺛﻼ ً ﻓﻲ اﻟﻣطﺎر ﺗﺳﺗﻌﻣل ھﻛذا ‪:‬‬ ‫‪ kalkış saati‬ﺳﺎﻋﺔ اﻻﻗﻼع )اﻟﻣﻘﺻود ﺑﮭﺎ ﺳﺎﻋﺔ اﻗﻼع اﻟطﺎﺋرة(‪ Varış saati ،‬ﺳﺎﻋﺔ اﻟوﺻول‪ ،‬ﯾﻌﻧﻲ أن اﻟﻔﻌل ﺗﻣﺎﻣﺎ ً ﺗﺣول اﻟﻰ ﺻﻔﺔ‬ ‫ﺳﻌر اﻟﺷراء وھذه ﺗروﻧﮭﺎ ﻛﺛﯾرا ً‬ ‫ﺳﻌر اﻟﻣﺑﯾﻊ‬ ‫‪Alış fiyatı‬‬ ‫‪Satış fiyatı‬‬ ‫ﻋﻧد ﺻراﻓﯾن اﻟﻌﻣل‬ ‫ﺑﺎب اﻟﺧروج‬ ‫ﺑطﺎﻗﺔ ذھﺎب وﻋودة‬ ‫‪Çıkış kapısı‬‬ ‫‪Gidiş dönüş bileti‬‬ ‫ﺳﻠوك )ﺗﺻرف(‬ ‫ﺑﺎب اﻟدﺧول‬ ‫‪Davranış‬‬ ‫‪Giriş kapısı‬‬ ‫ﻧظرة )رأي(‬ ‫‪Görüş‬‬ ‫اﻟﻣﻌﻧﻰ ﯾﺧﺗﻠف ﻋن ﺗﺣوﯾل اﻟﻔﻌل ﻟﻣﻠﻛﯾﺔ ﺑﺎﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ‪ ،‬ﻣﺛﻼ ً ‪:‬‬ ‫ﯾُﻌﺟﺑﻧﻲ ﺿﺣك ﻋدﻧﺎن‬ ‫‪Adnanın gülmesini beğeniyorum‬‬ ‫‪Adnanın gülüşünü beğeniyorum‬‬ ‫ﺗُﻌﺟﺑﻧﻲ ﺿﺣﻛﺔ ﻋدﻧﺎن‪ ،‬ﯾﻌﻧﻲ أﻧﮫ ﻣﻔرد )‪ Bir bakış‬ﻧظرة واﺣدة(‬ ‫ﺿﺣﻛﺗﮫ ﺗﻠﻔت اﻧﺗﺑﺎه اﻟﺟﻣﯾﻊ‬ ‫‪Onun gülüşü herkesin dikkatini çekiyor‬‬ ‫ﻣﺷﯾﺗﮫ ﻣﺧﺗﻠﻔﺔ ﺟدا ً‬ ‫‪Onun yürüyüşü çok farklı‬‬ ‫‪Ayşenin gülüşünü beğeniyorum‬‬

‫‪9‬‬

‫ﻟﻮاﺣﻖ اﻻﻓﻌﺎل اﻻﺳﺎﺳﯿﺔ‬ ‫ ھﻲ ﻟﯾﺳت ﻛل اﻻﻓﻌﺎل وﻟﻛن‬،‫اﻻن ﺳﻧﻛﺗب ﺑﻌض اﻻﻓﻌﺎل ﻣﻊ ﺑﻌض اﻻﻣﺛﻠﺔ‬....‫ ﻣﻧﮭﺎ اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ و ﻣﻧﮭﺎ اﻟﻣﻔﻌول ﻣﻧﮫ‬،‫ﻛﻣﺎ ﺗﻛﻠﻣﻧﺎ ﻓﻲ اﻟﺳﺎﺑق أن ﻟﻛل ﻓﻌل ﻻﺣﻘﺗﮫ‬ :‫اﻻﻛﺛر اﺳﺗﺧداﻣﺎ ً ﻓﻲ اﻟﺣﯾﺎة اﻟﯾوﻣﯾﺔ‬ : ‫اﻻﻓﻌﺎل اﻟﺗﻲ ﺗﺄﺧذ ﺣرف اﻟﺟر إﻟﻰ – ﻋﻠﻰ‬ Alışmak Başlamak Cesaret etmek Çalışmak Davet etmek Dikkat etmek Gelmek Gerek kalmak Gerek yok Gitmek Hakkı yok Hayret etmek Hazırlanmak İhtiyac var İhtiyac yok İzin vermek Kalmak Karar vermek Karşı çıkmak Katılmak Kızmak mecbur Mutlu olmak Neden olmak Önem vermek Razi olmak Sebep olmak Sevinmek Sinirlenmek Son vermek Söz vermek Şaşırmak Üzülmek Vakti yok Vakti var Yardım etmek Bayılmak Çabalamak İkna olmak Özen göstermek Kararlı olmak Zorlamak Mecbur etmek Tereddüt etmek Teşekkür etmek Zam gelmek İhtiyac yok - İhtiyac var ‫ﻟم أﺿﻊ ﻓﻘط أﻓﻌﺎل ﺑل ﻛﻠﻣﺎت ﻣﺳﺗﺧدﻣﺔ ﻣﺛل‬ ‫ أﻧﺎ ﻣﺣﺗﺎج ﻟك‬Sana ihtiyacım var ً‫ﻣﺛﻼ‬ ‫ ﺟﺋت ﻣن اﻟﺳوق‬Çarşıdan geldim ‫ ﯾﺄﺧذ أﯾﺿﺎ ً ﺣرف اﻟﺟر ﻣن‬gelmek ‫ إﻻ ﺑﻌﺿﺎ ً ﻣﻧﮭﺎ‬،‫ﻛل ھذه اﻷﻓﻌﺎل ﺗﺄﺧذ ﻓﻲ ﻏﺎﻟﺑﮭﺎ أﺣرف اﻟﺟر إﻟﻰ‬ : ً ‫ﻣﺛﻼ‬Neye? :‫واﻟﺳؤال ﻣﻧﮭﺎ ﯾﺄﺗﻲ ھﻧﺎ‬ (‫ ﻋﻧدﻣﺎ ﺗﻘطﻊ اﻟﺷﺎرع ﯾﻘﺎل )اﻧﺗﺑﮫ ﻋﻠﻰ اﻟﺳﯾﺎرة‬Arabalara dikkat et ‫ ﻋﻠﻰ ﻣﺎذا اﻧﺗﺑﮭت؟‬Neye dikkat ettin? ‫ اﻧﺗﺑﮭت ﻋﻠﻰ اﻟﺳﯾﺎرة‬Arabaya dikkat ettim 10

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ Ders çalışmaya başladım Sana gerek kalmadı Sana süz verdim Sana alıştım Onu düğüne davet ettim Sana önem verdim Senin üzülmene neden oldum (sebep oldum) Türkiye yemeklerine bayılıyorum Kursa katıldım

‫ﺑدأت اﻟﻰ اﻟدراﺳﺔ‬ ‫ﻟم ﯾﺗﺑق ﻟك داﻋﻲ‬ ‫وﻋدﺗك‬ ‫اﻋﺗدت ﻋﻠﯾك‬ ‫دﻋوﺗﮫ اﻟﻰ اﻟﻌرس‬ ‫أﻋطﯾت ﻟك أھﻣﯾﺔ‬ ‫أﺻﺑﺣت ﺳﺑﺑﺎ ً ﻟزﻋﻠك‬ ‫أﺣب أﻛل ﺗرﻛﯾﺎ‬ ‫اﻧﺿﻣﻣت إﻟﻰ اﻟﻛورس‬

11

Anlamak becermek Bitirmek Emretmek Öğrenmek Planlamak Söylemek Tercih etmek İstemek Onu bıraktım Yüzmeyi seviyorum

: ‫اﻻﻓﻌﺎﻻﻟﺗﯾﺗﺄﺧذاﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ‬ Başarmak Bilmek Düşünmek Kabul etmek Paylaşmak Sevmek Teklif etmek Yasaklamak

Arzu etmek Beğenmek Denemek Hayal etmek Önermek Reddetmek Sürdürmek Umut etmek Üzmek

Beklemek Bırakmak Dinlemek Hedeflemek Özlemek Rica etmek Tavsiye etmek Unutmak Benimsemek :‫ أﻣﺛﻠﺔ‬،‫اﻟﻘواﻋد ھذه ﺗطﺑق ﻋﻠﻰ اﻻﻓﻌﺎل واﻟﺻﻔﺎت وﻟﯾس ﻓﻘط ﻋﻠﻰ اﻟﺻﻔﺎت‬ ‫ﺗرﻛت اﻟﻘراءة‬ Okumayı bıraktım ‫أﺣﺑك‬ Seni seviyorum ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

‫ﺗرﻛﺗﮫ‬ ‫أﺣب اﻟﺳﺑﺎﺣﺔ‬

: ‫ﻋﻠﻰ اﻟﺷﻛل اﻟﺗﺎﻟﻲ ﺗﺄﺗﻲ اﻟﻘﺎﻋدة أﻓﻌﺎل وﺻﻔﺎت‬ ‫ﻋﻠﻲ أن أﻋﺗرف أﻧﻧﻲ ﺗﻣﻧﯾت أن ﺗﺟﻠﺳﻲ ﺑﺟﺎﻧﺑﻲ‬ ‫ھو ﻣﺣق ﻓﻲ ﺗرﻛك‬ ‫أﺣب اﻟدراﺳﺔ وأﻧﺎ أﺳﻣﻊ اﻟﻣوﺳﯾﻘﻰ‬ (‫أﻧﺎ أﻓﻛر ﺑﺎﻟذھﺎب ﻟﻠﺧﺎرج )ﺧﺎرج اﻟﺑﻼد‬ ‫ﺗرك ﺷرب اﻟﻣﺎء ﻗﺑل اﻟﺳﺑﺎق ﻓﻲ ﺛﻼﺛﺔ أﯾﺎم‬ ‫أﻓﺿل أن أﻛون ﺑﺟﺎﻧﺑك ﻋن ﺣﺑك‬

Yanımda oturmanı arzu ettiğimi itiraf etmeliyim Seni terk etmekte haklı Müzik dinleyerek ders çalışmayı severim Ben yurtdışına gitmeyi düşünüyorum Yarışmadan üç gün önce su içmeyi bırakmış Senin sevmekten yanında olmayı tercih ediyorum

12

‫ﻣﻼﺣظﺔ‪:‬‬ ‫ﻟواﺣق اﻷﻓﻌﺎل ﻛﺛﯾرا ً ﻣﺎ ﺗﻛون ﻟﯾس ﻛﻣﺎﯾﻠﯾق ﺑﺎﻟﻠﻐﺔ اﻟﻌرﺑﯾﺔ أي ﯾﻌﻧﻲ أﺣﯾﺎﻧﺎ ً اﻟﻣﻠﺣق ﻻ ﯾﺄﺗﻲ ﻛﺗرﺟﻣﺔ ﺣرﻓﯾﺔ ﻟﻠﻐﺔ اﻟﻌرﺑﯾﺔ ﺑﺷﻛل ﺟﯾد ﻣﺛﻼ ً ‪:‬‬ ‫‪ senden hoşlanıyorum‬أﻧﺎ ﻣﻌﺟب ﺑك‪ ،‬وھﻲ ﻓﻲ اﻷﺻل ‪ senden‬ﻣﻧك‪ ،‬إن ﺗرﺟﻣﻧﺎھﺎ ﻛﻣﺎ ھﻲ ﻓﺗﺄﺗﻲ أﻧﺎ ﻣﻌﺟب ﻣﻧك وھذا ﺧطﺄ ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﻌرﺑﯾﺔ وﯾوﺟد‬ ‫اﻟﻛﺛﯾر ﻣن اﻷﻓﻌﺎل ﻋﻠﻰ ھذا اﻟﻧﻣط‪ ،‬ﻟذﻟك ﻗررت أن أﻧﺷﺊ ھذا اﻟدرس ووﺿﻌت ﺑﮫ أﻛﺛر اﻷﻓﻌﺎل اﻟﻣﺳﺗﻌﻣﻠﺔ‪ ،‬ﻣﺎ ﯾﺗﺑﻘﻰ ﻣﻧﮭﺎ ﻓﮭذا ﯾﻌﺗﻣد ﻋﻠﻰ ﺟﮭد اﻟطﺎﻟب وﺣﯾﺎﺗﮫ‬ ‫اﻟﯾوﻣﯾﺔ اﻟﺗﻲ ﯾﻌﯾﺷﮭﺎ ﻟﯾﻛﺗﺷف ﻣﺎ ھو ﺟدﯾد‪.‬‬ ‫ﻣﻠﺣق ﺣرف اﻟﺟر ﻓﻲ ‪ ta – te‬ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﻛون ﻣﻊ اﻷﻓﻌﺎل وﻣﺎ ھﻲ اﻷﻓﻌﺎل اﻟﺗﻲ ﺗﺄﺧذه وأﯾﺿﺎ ً اﻟﺻﻔﺎت‬ ‫‪ Sakınca var – yok‬ھذه اﻻوﻟﻰ وھﻲ ﻣﮭﻣﺔ ﺟدا ً ﺳﺄﺷرﺣﮭﺎ ﻟوﺣدھﺎ وھﻲ اﻟﻣﺎﻧﻊ‬ ‫أﺑﻲ ھل ھﻧﺎك ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺧروﺟﻲ‬ ‫ھل ھﻧﺎك ﻣﺎﻧﻊ ﻣن ﺟﻠوﺳﻧﺎ‬ ‫‪Babam tatile çıkmamda‬‬ ‫‪Oturmamızda sakınca var‬‬ ‫ﻟﻠﻌطﻠﺔ‬ ‫? ‪sakınca var mı‬‬ ‫? ‪mı‬‬ ‫ﻟﯾس ھﻧﺎك ﻣﺎﻧﻊ‬ ‫ھﻧﺎك ﻣﺎﻧﻊ‬ ‫‪Sakınca yok‬‬ ‫‪Sakınca var‬‬ ‫‪ Fayda var – yok‬ﺷرﺣﻧﺎھﺎ ﺑﺎﻟدروس اﻟﺳﺎﺑﻘﺔ‬ ‫ھﻧﺎك ﻓﺎﺋدة ﻓﻲ ذھﺎﺑﮫ ﻟﻠدﻛﺗور‬ ‫‪Onun doktora gitmesinde fayda var‬‬ ‫وأﯾﺿﺎ ً ﻋﻠﻰ ھذا اﻟﻧﻣط اﻟﺿرر ‪ zarar var - yok‬وھﻛذا ‪ yarar var - yok‬ھﻧﺎك ﻓﺎﺋدة‬ ‫وأﯾﺿﺎ ً ﻓﻲ اﻟﻔﻌل ‪ Israr etmek‬وھو أن ﺗﺻر ﻋﻠﻰ ﺷﻲء )اﻻﺻرار(‬ ‫أﻧﺎ ﻣُﺻر اﻟﻰ اﻟذھﺎب اﻟﻰ ﺳورﯾﺎ‬ ‫‪Ben Suriyeye gitmekte ısrar ediyorum‬‬ ‫أن ﺗﻛون ﻣﺻرا ً وھﻲ أﯾﺿﺎ ً ﺗﺄﺧذ ﻧﻔس اﻟﺻﯾﻐﺔ‬ ‫‪Israrlı olmak‬‬ ‫ﺗﺻﺑﺢ أن ﺗﻛون ﻋﻠﻰ ﺣق أو أن ﺗﻛون ﻋﻠﻰ ﻏﯾر ﺣق‬ ‫‪Haklı – haksız olmak‬‬ ‫أن ﺗﻌﺎﻧد – أن ﺗﺳرع‬ ‫‪İnat etmek – acele etmek‬‬ ‫أن ﺗﻛون ذو ﻗرار ‪ -‬أن ﺗﻛون ﺑﻼ ﻗرار‬ ‫‪Kararlı – kararsız olmak‬‬ ‫أﻧﺎ اﻷول ﻓﻲ اﻟﺻف‬ ‫‪Sınıfta birinciyim‬‬ ‫أﻧﺎ اﻻﺧﯾر ﻓﻲ اﻟﺳﺑﺎﺣﺔ‬ ‫‪Yüzmekte sonuncuyum‬‬

‫‪13‬‬

: (‫اﻻﻓﻌﺎﻻﻟﺗﯾﺗﺄﺧذﺣرف اﻟﺟر )ﻣن – ﻋن‬ Etkilenmek Kurtulmak Nefret etmek Şikayetçi Yana olmak Zevk almak Daha iyi

Bahsetmek Bıkmak Çekinmek Hastalanmak Hoşlanmak Korkmak Memnun Olmak Memnun Memnun değil Rahatsız olmak Sıkılmak Söz etmek Usanmak Utanmak Vazgeçmek Yana Yana değil Yorulmak Gıcık almak Ölmek Şikayet etmek Daha kötü Kaçmak Uzak durmak .‫ھذه أﻛﺛر اﻷﻓﻌﺎل واﻟﺻﻔﺎت اﻟﻣﺳﺗﺧدﻣﺔ ﻣﻊ )ﻣن – ﻋن( وﻛﻣﺎ ذﻛرت ﻓﻲ اﻟدروس اﻟﺳﺎﺑﻘﺔ أن اﻷﻓﻌﺎل ﻛﺛﯾرة واﻟﻣﺗﺑﻘﻲ ﻋﻠﻰ اﻟطﺎﻟب وﻣﻣﺎرﺳﺗﮫ ﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ Dün bir arkadaş gelip senden bahsetti Her gün çalışmaktan bıktım tatil yapmaya ihtiyacım var

‫اﻟﺑﺎرﺣﺔ ﺟﺎء ﺻدﯾق وﺗﺣدث ﻋﻧك‬ ‫ أﻧﺎ أﺣﺗﺎج ﻟﻠﻘﯾﺎم ﺑﻌطﻠﺔ‬،‫ﻣﻠﻠت ﻣن اﻟﻌﻣل ﻛل ﯾوم‬ ‫أﻧﺎ ﺗﺟﻧﺑت ﻣن أن أﺟرﺣك وإﻻ ﻟدي ﻛﻼم ﻛﺛﯾر ﻟك‬ ‫ إﺣﺗراس‬- ‫ﺗﺟﻧب – ﺗﺣﺎﺷﻲ‬ ‫ﺗﺄﺛرت ﻣن اﻟﮭواء اﻟﺑﺎرد‬ ‫ﺧﻔت ﻣﻧك‬ ‫أرﯾد أن أﺗﺧﻠص ﻣن ﻓﻌل ﻧﻔس اﻟﺷﯾﺊ ﻛل ﯾوم‬ ‫ھل أﻧت ﻣﺳرور ﻣن اﻟﺧروج ﻣﻌﻲ؟‬

Senin kalbini kırmaktan çekindim yoksa çok sözüm var sana

Çekinmek Soğuk havadan etkilendim Senden korktum Her gün aynı şey yapmaktan kurtulmak istiyorum Benimle çıkmaktan memnun musun?

Bu adamdan gıcık alıyorum benden uzak durmasını istiyorum Ben öğrenciyken arasıra okuldan kaçıyordum Senden yaşadıkça vazgeçmeyeceğim

‫ أرﯾد أن ﯾﻘف ﺑﻌﯾدا ً ﻋﻧﻲ‬،‫أﻧﺎ أﺷﻣﺋز ﻣن ھذا اﻟرﺟل‬ ‫أﻧﺎ ﻋﻧدﻣﺎ ﻛﻧت طﺎﻟﺑﺎ ً ﻛﻧت أھرب ﻣن اﻟﻣدرﺳﺔ ﺑﯾن اﻟﺣﯾن واﻵﺧر‬ (‫ﻟن أﺗﺧﻠﻰ ﻋﻧك طﺎﻟﻣﺎ أﻧﺎ ﻋﺎﯾش )ﻋﻠﻰ ﻗﯾد اﻟﺣﯾﺎة‬ 14

‫ﺑﻌض اﻟﻣﻔردات اﻟﺗﻲ ﻗﺑﻠﮭﺎ اﻟﻔﻌل ﻛﺎﻣﻼ ً ذو ﻣﺻدر ‪mak - mek‬‬ ‫‪Mutlu etmek‬‬ ‫‪Mütsüz etmek‬‬ ‫‪Yasaklanmak‬‬ ‫‪Yasaktır‬‬ ‫‪Tehlikeli‬‬ ‫‪Güzel‬‬ ‫‪Zor‬‬ ‫‪Davranış‬‬ ‫‪ilginç‬‬ ‫‪Zevkli‬‬ ‫‪Lazım‬‬ ‫‪Gerekiyor‬‬ ‫‪İmkansız‬‬ ‫‪Hoş‬‬ ‫‪Yetersiz‬‬ ‫‪Mümkün‬‬

‫‪Hoşuma gitmek‬‬ ‫‪Rahatsız etmek‬‬ ‫‪Sakıncalı‬‬ ‫‪Kötü‬‬ ‫‪Zararlı‬‬ ‫‪Gerek‬‬ ‫‪Zorunda‬‬ ‫‪Yeterli‬‬ ‫‪Eğlenceli‬‬ ‫اذا ً ﯾﺄﺗﻲ ﻗﺑﻠﮭﺎ اﻟﻔﻌل ﺑﻣﺻدر ﻛﺎﻣل‪ ،‬أﻣﺎ ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺣول ﻟﺻﻔﺔ ﻓﺗﺣذف ال ‪ k‬وﻻ ﯾﺻﺢ أن ﺗﺿﻌﮭﺎ‪:‬‬ ‫ﻣﺛﻼ ً ‪ Oturmak odası‬ﻓﮭﻲ ﺧﺎطﺋﺔ‪ Oturma odası ،‬ﻏرﻓﺔ اﻟﺟﻠوس‬ ‫ﻗﺎﻋﺔ اﻻﻧﺗظﺎر‬ ‫ﻏرﻓﺔ اﻻﺳﺗراﺣﺔ‬ ‫‪Dinlenme odası‬‬ ‫ﻣﺟﻣوﻋﺔ اﻟﺟﻠوس وھﻲ ﺗﺳﺗﺧدم‬ ‫ﻗﺎﻋﺔ اﻟﻌﻣل‬ ‫‪Çalışma salonu‬‬ ‫ﻟﻠﻔرش اﻟذي ﺑداﺧل ﻏرﻓﺔ اﻟﺟﻠوس‬ ‫)اﻟطﻘم ﻛﺎﻣﻼ ً (‬ ‫ﻣﮭﺎرة اﻟﻛﺗﺎب‬ ‫ﻓﺣص اﻟﻘراءة‬ ‫‪Okuma sınavı‬‬ ‫درس اﻟﺗﺣدث‬ ‫ﻣﮭﺎرة اﻟﺗﺣدث‬ ‫‪Konuşma becerisi‬‬ ‫ﺻﻧدوق اﻟﺗﺧزﯾن – ﺣﺎوﯾﺔ اﻟﺗﺧزﯾن‬ ‫ﻓﺗرة اﻟطﺑﺦ – وﻗت اﻟطﺑﺦ‬ ‫‪Pişme süresi‬‬ ‫ﻋﺎدة اﻟﺗدﺧﯾن‬ ‫ﻣﻘﻼة اﻟﻘﻠﻲ‬ ‫‪Kızartma tavası‬‬ ‫ﻏرﻓﺔ اﻟﺗﺟرﯾب‬ ‫‪Deneme odası‬‬ ‫وھﻧﺎك اﻟﻌدﯾد ﻣﻧﮭم واﻟﻣﺳﺗﻌﻣﻼت ﺑﻛﺛرة ﻟم ﻧﻛﺗﺑﮭم‪ ،‬ﻟﻛن ﻧﺟدد اﻟﺗﻧﺑﯾﮫ أن اﻟﻣﺻدر إن ﻛﺎن ﺻﻔﺔ ﻻ ﯾﺄﺗﻲ ﻓﻲ آﺧره ‪k‬‬

‫‪İstemek‬‬ ‫‪Üzmek‬‬ ‫‪Serbesttir‬‬ ‫‪İyi‬‬ ‫‪Faydalı‬‬ ‫‪Gerekli‬‬ ‫‪Gereksiz‬‬ ‫‪Zahmetli bir iş‬‬ ‫‪Sıkıcı‬‬

‫‪Bekleme salonu‬‬ ‫‪Oturma grubu‬‬ ‫‪Yazma becerisi‬‬ ‫‪Konuşma dersi‬‬ ‫‪Saklama kabı‬‬ ‫‪Sigar içme alışkanlığı‬‬

‫اﻻن ﺗﺣوﯾل اﻟﻔﻌل ﻟﺻﻔﺔ ﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔ أﺧرى وﻟﻛن ﺻﻔﺔ واﺣدة‪ ،‬ﯾﻌﻧﻲ ﻧظرة‪ ،‬اﺑﺗﺳﺎﻣﺔ ‪.....‬‬ ‫ذﻛرﻧﺎ ان اﻻﺿﺎﻓﺔ ‪ Iş – iş – uş – üş‬وﻋﻧد اﻧﺗﮭﺎء اﻟﻔﻌل ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ‪ ، Yış – yiş – yuş – yüş :‬وھﻧﺎ ﯾﺣذف ‪mak – mek‬ﻛﺎﻣﻼ ً‬ ‫‪15‬‬

Gülüş Yürüyüş Bekleyiş Güneş batışı Çıkış Gidiş Uçuş Varış saati Biniş

‫ﺿﺣﻛﺔ‬ ‫ﻣﺷﯾﺔ‬ ‫اﻧﺗظﺎر‬ ‫ﻏروب اﻟﺷﻣس‬ ‫ﺧروج‬ ‫ذھﺎب‬ ‫طﯾران‬ (‫ﺳﺎﻋﺔ اﻟوﺻول )وﻗت اﻟوﺻول‬ ‫رﻛوب‬

Senin bakışın Bizim bakışımız Onların bakışı

‫ﻧظرﺗك‬ ‫ﻧظرﺗﻧﺎ‬ ‫ﻧظرﺗﮭم‬

Bakışlar

‫ﻧظرات‬

‫ﻧظرة‬ Bakış ‫اﺑﺗﺳﺎﻣﺔ‬ Gülümseyiş ‫ﺗﺳرﯾﺣﺔ ﺷﻌره‬ Onun saçını tarayışı ‫ﺷروق اﻟﺷﻣس‬ Güneş doğuşu ‫دﺧول‬ Giriş ‫ﻣﺟﻲء‬ Geliş ‫ﻋودة‬ Dönüş (‫ﺳﺎﻋﺔ اﻻﻗﻼع )وﻗت اﻻﻗﻼع‬ Kalkış saati ‫ﻧزول‬ İniş ‫ھروب‬ Kaçış ً ‫ﻣﺛﻼ‬،‫ أن ھذه ﺗﺄﺗﻲ ﻣﻌﮭﺎ اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ‬،‫ﻛﻣﺎ ذﻛرت ﻓﻲ اﻟدروس اﻟﺳﺎﺑﻘﺔ‬ ‫ﻧظرﺗﻲ‬ Benim bakışım ‫ﻧظرﺗﮫ‬ Onun bakışı ‫ﻧظرﺗﻛم‬ Sizin bakışınız ‫ﻧظراﺗﮭم‬ Onların bakışları : ‫ﻛﻣﺎ أﻧﮭﺎ ﺗﺟﻣﻊ‬ ‫اﺑﺗﺳﺎﻣﺎت‬ Gülümseyişler ‫ﺿﺣﻛﺎت‬ Gülüşler

16

‫)‪Geniş Zaman(Giriş‬‬ ‫اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ )اﻟﻤﺪﺧﻞ(‬ ‫اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ھو ﻋﻧدﻣﺎ ﻧﺗﻛﻠم ﻋن ﺷﻲء ﻣﻌﺗﺎد ﯾﺣﺻل داﺋﻣﺎ ً‪ ،‬ﻣﺧﺗﻠف ﺟدا ً ﻋن اﻟزﻣن اﻟﺣﺎﺿر واﻟﻣﺳﺗﻘﺑل واﻟﻣﺎﺿﻲ‪ ...‬اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ أﯾﺿﺎ ً ﻻ ﯾوﺟد ﻟﮫ ﺣدود‬ ‫أو ﻗﯾود ﻟﻠوﻗت أو اﻧﻘطﺎع‪ ..‬أي ﯾﻌﻧﻲ اﻟﻌﻣل اﻟﻣﺗواﺻل ﻣﺛﻼ ً أﻧﺎ أذھب‪..‬أﻧﺎ أاﺗﻲ‪..‬وھﻛذا ﻓﻲ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﯾﺟب ﻋﻠﯾك أن ﺗﺣﻔظ أﺣرف اﻟﻌﻠﺔ ﺟﯾدا ً ﻷﻧﮭم ﺣﺎﻟﺔ‬ ‫اﺧرى ﻓﻲ اﻟزﻣن واﺿﺎﻓﺗﮭم ﺗﺧﺗﻠف ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺄﺗون ﻓﻲ اﺧر اﻟﺟﻣﻠﺔ‪..‬اﻻﺣرف ھﻲ‪ a,ı,o,u,e,i,ö,ü :‬ﯾﻌﻧﻲ اذا ﻛﺎن اﺧر ﺣرف ﻋﻠﺔ ﻓﻲ اﻟﻔﻌل‪ ،‬ﯾﺿﺎف ﻓﻘط ‪R‬‬ ‫واذا ﻛﺎن اﻟﻔﻌل ﯾﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ﻋﺎدي ﻏﯾر ﺻوﺗﻲ‪ ،‬ﯾﺿﺎف اﻟﻰ اﺻل اﻟﻔﻌل ﻣﺎ ﯾﻠﻲ ﺣﺳب اﻟﺗواﻓق اﻟﺻوﺗﻲ‪:‬‬ ‫‪ er-----Ar‬اﻻﻓﻌﺎل ذات اﻟﻣﻘطﻊ اﻟواﺣد اﻟﻘﺻﯾرة‬ ‫ﯾﻛﺳر‬ ‫ﯾﻔﻌل‬ ‫‪Kırmak=Kır+ar‬‬ ‫‪Yapmak=yap+ar‬‬ ‫ﯾﺳﻣﻊ‬ ‫ﯾﺿﻊ‬ ‫‪Duymak=Duy+ar‬‬ ‫‪Koymak=Koy+ar‬‬ ‫ﯾﺳﺑﺢ‬ ‫ﯾﺗﻧزه‬ ‫‪Yüzmak=Yüz+er‬‬ ‫‪Gezmak=Gez+er‬‬ ‫‪Söylemek‬‬ ‫‪Söylerim‬‬ ‫‪İzlemek‬‬ ‫‪İzleriz‬‬ ‫‪Kalkmak‬‬ ‫‪Kalkarsın‬‬ ‫‪Oynamak‬‬ ‫‪Oynarsınız‬‬ ‫‪Toplamak‬‬ ‫‪Toplar‬‬ ‫‪Varmak‬‬ ‫‪varırlar‬‬ ‫) ‪Geniş zaman eki : ( r – ar – er – ır – ir – ur – ür‬‬ ‫‪Fiil + Geniş zaman eki + şahıs eki‬‬ ‫اﻟﻔﻌل ‪ +‬اﺿﺎﻓﺔ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ‪ +‬اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷﺧﺻﯾﺔ‬ ‫ﻣﺛﺎل ‪Örnek :‬‬ ‫‪Gelmek :‬‬ ‫‪Gel‬‬ ‫‪ir‬‬ ‫‪iz‬‬ ‫‪Fiil‬‬ ‫‪Geniş zaman eki‬‬ ‫‪şahıs eki‬‬ ‫ﻛﻣﺎ ﻓﻲ اﻟدرس اﻟﺳﺎﺑق ﯾوﺟد ﺣﺎﻟﺗﯾن‪:‬‬ ‫‪ -١‬اﻓﻌﺎل ﻣﻧﺗﮭﯾﺔ ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ‪ ،‬ﻧﺿﯾف ‪r‬‬ ‫‪ -٢‬اذا ﻛﺎن اﻟﻔﻌل ﯾﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ﻋﺎدي ﻏﯾر ﺻوﺗﻲ‪ ،‬ﯾﺿﺎف اﻟﻰ اﺻﻼﻟﻔﻌﻠﻣﺎﯾﻠﯾﺣﺳﺑﺎﻟﺗواﻓﻘﺎﻟﺻوﺗﻲ‪:‬‬ ‫ ﻓﻲ اﻻﻓﻌﺎل ذات اﻟﻣﻘطﻊ اﻟواﺣد ﻧﺿﯾف ‪) erAr‬ﻣﻊ اﺳﺗﺛﻧﺎء ‪ ١٣‬ﻓﻌل (‬‫ ﻓﻲ اﻻﻓﻌﺎل اﻟﺗﻲ ﺗﺗﺄﻟف ﻣن اﻛﺛر ﻣن ﻣﻘطﻊ واﺣد ﻧﺿﯾف ‪ır – ir – ur – ür‬‬‫‪17‬‬

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ ‫اﻓﻌﺎل ﻣﻧﺗﮭﯾﺔ ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ‬ Okumak Beklemek Anlamak İstemek

‫ﯾﻘرأ‬ ‫ﯾﻧﺗظر‬ ‫ﯾﻔﮭم‬ ‫ﯾرﯾد‬

Oku+r Bekle+r Anla+r İste+r

‫اﻻﻓﻌﺎﻟذاﺗﺎﻟﻣﻘطﻌﺎﻟواﺣد اﻟﻘﺻﯾرة‬ Yapmak Kırmak Koymak Duymak Gezmak Yüzmak

‫ﯾﻔﻌل‬ ‫ﯾﻛﺳر‬ ‫ﯾﺿﻊ‬ ‫ﯾﺳﻣﻊ‬ ‫ﯾﺗﻧزه‬ ‫ﯾﺳﺑﺢ‬

yap+ar Kır+ar Koy+ar Duy+ar Gez+er Yüz+er

18

‫ اﻟﻣﺳﺗﺛﻧﺎة‬١٣ ‫اﻻﻓﻌﺎل ال‬ Gelmek Almak Bilmek Varmak Görmek Kalmak Bulmak Vermek Ölmek Vurmak Olmak Sanmak Durmak

‫ﯾﺄﺗﻲ‬ ‫ﯾﺄﺧذ‬ ‫ﯾﻌﻠم‬ ‫ﯾﺻل‬ ‫ﯾرى‬ ‫ﯾﺑﻘﻰ‬ ‫ﯾﺟد‬ ‫ﯾﻌطﻲ‬ ‫ﯾﻣوت‬ ‫ﯾﺿرب‬ ‫ﯾﺣﺻل‬ ‫ﯾظن‬ ‫ﯾﻘف‬

Gelir Alır bilir Varır Görür Kalır Bulur Verir Ölür Vurur Olur Sanır Durur

19

Geniş zaman olumlu (‫اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ )اﯾﺠﺎﺑﻲ‬ Fiil + Geniş zaman eki + şahıs eki Yazmak Yazarım Ben ‫اﻛﺗب‬ Yazarsın Sen ‫ﺗﻛﺗب‬ Yazar O ‫ﯾﻛﺗب‬ Yazarız Biz ‫ﻧﻛﺗب‬ Yazarsınız Siz ‫ﺗﻛﺗﺑون‬ Yazarlar Onlar ‫ﯾﻛﺗﺑون‬

‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Bilmek Okumak Bilirim Okurum ‫أﻗﺮأ‬ ‫اﻋﻠم‬ Bilirsin Okursun ‫ﺗﻘﺮأ‬ ‫ﺗﻌﻠم‬ Bilir Okur ‫ﯾﻘﺮأ‬ ‫ﯾﻌﻠم‬ Biliriz Okuruz ‫ﻧﻘﺮأ‬ ‫ﻧﻌﻠم‬ Bilirsiniz Okursunuz ‫ﺗﻘﺮأون‬ ‫ﺗﻌﻠﻣون‬ Bilirler Okurlar ‫ﯾﻘﺮأون‬ ‫ﯾﻌﻠﻣون‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Her yemekten sonra dişlerimi fırçalarım Babam her sabah saat yedide işe gider Ahmet çok güzel şarkı söyler Emre çok güzel futbol oynar Biz her hafta sonu tiyatroya gideriz

‫ﺑﻌد ﻛل أﻛل أﻓرﺷﻲ أﺳﻧﺎﻧﻲ‬ ‫أﺑﻲ ﻛل ﺻﺑﺎح ﻓﻲ اﻟﺳﺎﺑﻌﺔ ﯾذھب ﻟﻠﻌﻣل‬ ‫أﺣﻣد ﯾﻐﻧﻲ ﺟﻣﯾﻼ ﺟدا‬ ‫أﯾﻣري ﺗﻠﻌب ﻛرة ﻗدم ﺟﻣﯾﻼ ﺟدا‬ ‫ﻧﺣن ﻛل ﻧﮭﺎﯾﺔ اﺳﺑوع ﻧذھب ﻟﻠﻣﺳرح‬ 20

Geniş zaman (olumsuz) ‫اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ )ﺳﻠﺒﻲ( اﻟﻨﻔﻲ‬ Fiil + olumsuzluk eki + şahıs eki Yazmak Yazmam Ben ‫ﻻ اﻛﺗب‬ Yazmazsın Sen ‫ﻻ ﺗﻛﺗب‬ Yazmaz O ‫ﻻ ﯾﻛﺗب‬ Yazmayız Biz ‫ﻻ ﻧﻛﺗب‬ Yazmazsınız Siz ‫ﻻ ﺗﻛﺗﺑون‬ Yazmazlar Onlar ‫ﻻ ﯾﻛﺗﺑون‬

‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ اﻟﻨﻔﻲ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Bilmek Okumak Bilmem Okumam ‫ﻻ أﻗﺮأ‬ ‫ﻻ اﻋﻠم‬ Bilmezsin Okumazsın ‫ﻻ ﺗﻘﺮأ‬ ‫ﻻ ﺗﻌﻠم‬ Bilmez Okumaz ‫ﻻ ﯾﻘﺮأ‬ ‫ﻻ ﯾﻌﻠم‬ Bilmeyiz Okumayız ‫ﻻ ﻧﻘﺮأ‬ ‫ﻻ ﻧﻌﻠم‬ Bilmezsiniz Okumazsınız ‫ﻻ ﺗﻘﺮأون‬ ‫ﻻ ﺗﻌﻠﻣون‬ Bilmezler Okumazlar ‫ﻻ ﯾﻘﺮأون‬ ‫ﻻ ﯾﻌﻠﻣون‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Mehmet hiç kitap okumaz Kiş mevsiminde üzüm olmaz Babam sigara içmez Kardeşim hiç ağlamaz Bizim öğrencilerimiz yalan söylemezler

‫ﻣﺣﻣد ﻻ ﯾﻘرأ ﻛﺗﺎب اﺑدا‬ ‫ﻓﻲ ﻓﺻل اﻟﺷﺗﺎء ﻻ ﯾﻛون ﻋﻧب‬ ‫أﺑﻲ ﻻ ﯾدﺧن‬ ‫أﺧﻲ ﻻ ﯾﺑﻛﻲ اﺑدا‬ ‫طﻼﺑﻧﺎ ﻻ ﯾﻛذﺑون‬ 21

‫ﻣﻼﺣظﺔ‪:‬‬ ‫ﺣرف ال ‪y‬ﻓﻲ ﺟﻣﻠﺔ اﻟﻧﻔﻲ ھو ﺣرف ﺣﻣﺎﯾﺔ ﻛﻣﺎ ﻧﻌرﻓﮫ ﺟﻣﯾﻌﺎ ﻟﻛﻲ ﻻ ﯾﻠﺗﻘﻲ ﺣرﻓﯾن ﺻوﺗﯾﯾن‪.‬‬ ‫ﻓﻲ ﻧﻔﻲ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﺟﻣﯾﻊ اﻻﻓﻌﺎل ﻧﻔﯾﮭم ‪ maz‬ﻣﺎ ﻋدا ‪ ben‬و ‪ biz‬ﻧﻔﯾﮭم ‪ma‬و ‪ me‬ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ‪.‬‬ ‫ﯾﺟب اﻻﻧﺗﺑﺎه ﻟﻠﻛﺗﺎﺑﺔ واﻟﻠﻔظ ﺑﺣﯾث اذا اﺿﻔت ﺣرف واﺣد ﻓﻘط ﻓﻲ ﻣﻧﺗﺻف اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻗﻠﺑت اﻟﻰ اﺳﺗطﺎﻋﺔ ‪Bilemezler‬ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻌون ان ﯾﻌرﻓون‪.‬‬

‫)‪Geniş zaman (Soru‬‬ ‫اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ )اﻟﺴﺆال(‬ ‫‪Fiil + Geniş zaman eki + Soru eki + şahıs eki‬‬ ‫‪Yazmak‬‬ ‫?‪Yazar mıyım‬‬ ‫‪Ben‬‬ ‫ھل اﻛﺗب ؟‬ ‫?‪Yazar mısın‬‬ ‫‪Sen‬‬ ‫ھل ﺗﻛﺗب ؟‬ ‫? ‪Yazar mı‬‬ ‫‪O‬‬ ‫ھل ﯾﻛﺗب ؟‬ ‫?‪Yazar mıyız‬‬ ‫‪Biz‬‬ ‫ھل ﻧﻛﺗب ؟‬ ‫?‪Yazar mısınız‬‬ ‫‪Siz‬‬ ‫ھل ﺗﻛﺗﺑون ؟‬ ‫? ‪Yazarlar mı‬‬ ‫‪Onlar‬‬ ‫ھل ﯾﻛﺗﺑون ؟‬

‫اﻟﻔﻌﻞ ‪ +‬اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ ‪ +‬اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺴﺆال ‪ +‬اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬ ‫‪Bilmek‬‬ ‫‪Okumak‬‬ ‫?‪Bilir miyim‬‬ ‫?‪Okur muyum‬‬ ‫ھل اﻋﻠم ؟‬ ‫ھل أﻗرأ ؟‬ ‫?‪Bilir misin‬‬ ‫?‪Okur musun‬‬ ‫ھل ﺗﻌﻠم ؟‬ ‫ھل ﺗﻘرأ ؟‬ ‫? ‪Bilir mi‬‬ ‫? ‪Okur mu‬‬ ‫ھل ﯾﻌﻠم ؟‬ ‫ھل ﯾﻘرأ ؟‬ ‫?‪Bilir miyiz‬‬ ‫?‪Okur muyuz‬‬ ‫ھل ﻧﻌﻠم ؟‬ ‫ھل ﻧﻘرأ ؟‬ ‫?‪Bilir misiniz‬‬ ‫?‪Okur musunuz‬‬ ‫ھل ﺗﻌﻠﻣون ؟‬ ‫ھل ﺗﻘرأون ؟‬ ‫? ‪Bilirler mi‬‬ ‫? ‪Okurlar mu‬‬ ‫ھل ﯾﻌﻠﻣون ؟‬ ‫ھل ﯾﻘرأون ؟‬ ‫‪22‬‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫? ‪Annen hafta sonu kek yaparmı‬‬ ‫?‪Akşamları parka gıdermisin‬‬ ‫? ‪Çocuklar sabahları erken kalkarmı‬‬ ‫?‪Çiçekleri sevmezmisin‬‬ ‫?‪Öğle yemeğini lokantada yemezmisin‬‬

‫أﻣك ﻓﻲ ﻋطﻠﺔ اﻻﺳﺑوع ھل ﺗﺻﻧﻊ ﻛﯾك ؟‬ ‫ﻓﻲ أوﻗﺎت اﻟﻣﺳﺎء ھل ﺗذھب اﻟﻰ اﻟﺣدﯾﻘﺔ ؟‬ ‫اﻻطﻔﺎل ﻓﻲ أوﻗﺎت اﻟﺻﺑﺎح ھل ﯾﺳﺗﯾﻘظون ﻣﺑﻛرا ؟‬ ‫ھل أﻧت ﻻ ﺗﺣب اﻻزھﺎر ؟‬ ‫ھل أﻧت ﻻ ﺗﺗﻧﺎول اﻟﻐذاء ﻓﻲ اﻟﻣطﻌم ؟‬

‫)‪Geniş zaman (Durumlar‬‬ ‫اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ )اﻟﺤﺎﻻت(‬ ‫‪ -١‬ﯾﺳﺗﻌﻣل اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﻟﻠﺗﻌﺑﯾر ﻋن اﻟﺣﻘﯾﻘﺔ‬ ‫اﻟﺳﻣك ﯾﻌﯾش ﻓﻲ اﻟﻣﺎء‬ ‫اﻟﺷﻣس ﺗﺷرق ﻛل ﺻﺑﺎح ﻣن اﻟﺷرق‬ ‫‪ -٢‬ﯾﺳﺗﻌﻣل اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﻟﻠﺗﻌﺑﯾر ﻋن ﻋﺎدة‬ ‫ھو ﯾدﺧن ﻛﺛﯾرا‬ ‫اﻧﺗم ﻣﺗﻰ ﺗﺳﺗﻠﻘون‬ ‫‪ -٣‬ﯾﻌﺑر اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﻋن ﻣﻌﻧﻰ اﻻﺣﺗﻣﺎل اذا اﺳﺗﺧدم ﻓﻲ ﻣﻘﺎم اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل‬ ‫أﺑﻲ ﯾﺄﺗﻲ ﻓﻲ اﻟﻣﺳﺎء‬ ‫‪ -٤‬ﯾﻌﺑر اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﻋن ﻣﻔﮭوم اﻟﻣﺎﺿﻲ اﻟﺷﮭودي‬ ‫ﻋﻧد ﻣﻧﺗﺻف اﻟﻠﯾل ﺳﻣﻌت ﺻراﺧﺎ ً‪ ،‬ﻗﻔز اﻟﺟﻣﯾﻊ ﯾﺟرون ﻋﻧد رؤﯾﺔ أﻟﺳﻧﺔ‬ ‫اﻟﻠﮭب ھﻧﺎ وھﻧﺎك‬

‫‪Balık suda yaşar‬‬ ‫‪Güneş her sabah doğudan doğar‬‬ ‫‪O çok sigara içer‬‬ ‫‪Siz kaçta yatarsınız‬‬ ‫‪Babam akşama gelir‬‬ ‫‪Gece yarısı bir çığık işitilir, herkes dışarı fırlar, alevleri‬‬ ‫‪oraya buraya koşuşur‬‬ ‫‪23‬‬

‫‪ -٥‬ﻋﻧد ﺻﯾﺎﻏﺔ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔ اﻻﺳﺗﻔﮭﺎم‪ ،‬ﻓﺈﻧﮫ ﻗد ﯾﻌﺑر ﻋن اﻟطﻠب أو‬ ‫اﻟرﺟﺎء أو اﻻﻧﻛﺎر‬ ‫ھل ﯾﻣﻛﻧﻧﻲ ﻗول وﻋود ﺑﮭذا اﻟﺷﻛل ؟‬ ‫ھل ﯾﻣﻛﻧك أن ﺗﻌطﯾﻧﻲ ﻗﻠم ؟‬ ‫‪ -٦‬ﯾﺳﺗﻌﻣل اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﻛﺻﻔﺔ‬ ‫ﺧط ﻻ ﯾﻣﻛن ﻗراءﺗﮫ‬ ‫ﺧﺑﯾر‬ ‫وﺟﮫ ﺿﺎﺣك‬ ‫‪ -٧‬اذا ﺻرف اﻟﻔﻌل ﻓﻲ ﺻﯾﻐﺔ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﻣﻊ اﻟﻐﺎﺋب اﻟﺿﻣﯾر ‪ O‬ﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔ‬ ‫اﻻﺛﺑﺎت وأﻋﻘﺑﮫ ﻣﺑﺎﺷرة ﻧﻔس اﻟﻔﻌل ﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔ اﻟﻧﻔﻲ )ﻓﺈن ھذه اﻟﺻﯾﻐﺔ ﺗﺳﺗﻌﻣل‬ ‫ﻛﺄداة رﺑط ﻓﻌﻠﯾﺔ ظرف( وﺗﻛون ﺑﻣﻌﻧﻰ )ﺑﻣﺟرد أن(‬ ‫ﺑﻣﺟرد أن ذھﺑت ﺟﺎء واﻟدك‬ ‫ﺑﻣﺟرد أن ﯾرى‬ ‫ﺑﻣﺟرد أن ﯾﻧظر‬ ‫ﺑﻣﺟرد أن ﯾﺄﺗﻲ‬ ‫‪ -٨‬اذا ﺟﺎء ﺑﻌد ﻓﻌل اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ أﺣد اﻷﻓﻌﺎل اﻟﺗﻲ ﺗﻌﺑر ﻋن ﻣﻔﮭوم ﻋﺎم‬ ‫ﻣﺛل‪:‬‬ ‫‪Sanmak, Saymak, Bilmek‬‬ ‫ﻓﺈﻧﮫ ﯾﻛون ﺑﻣﻌﻧﻰ ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺻﻠﺔ‬ ‫أﻋرف أﻧك ﻟم ﺗﻛون ﺗدرس‬ ‫‪ -٩‬اذا ﺗﻛررت ﺻﯾﻐﺔ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ ﺳواء ﺑﺎﻻﺛﺑﺎت او اﻟﻧﻔﻲ ﻓﺈن ﻣﻌﻧﻰ ھذه‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ ﯾﺣﺗﻣل اﻻﺳﺗﻣرارﯾﺔ أو اﻟدﻓﻊ أو اﻻﺑﻌﺎد أو اﻻﻋﺗراض اﻟﺣﺎد أو‬ ‫اﻟﺧوف‬ ‫ﺳﺄﻋطﯾك ﻧﻘودك ﻻ ﺗﺣزن‬ ‫ھذا اﻟطﻔل ﺳﯾﺳﻘط ﻻ ﺳﻣﺢ ﷲ‬

‫? ‪Ben öyle sözler söylermiyim‬‬ ‫? ‪Bana bir kalem verirmisin‬‬ ‫‪Okunmaz yazı‬‬ ‫‪Bilir kişi‬‬ ‫‪Güler yüz‬‬

‫‪Sen gidergitmez baban geldi‬‬ ‫‪Görürgörmez‬‬ ‫‪Bakarbakmaz‬‬ ‫‪Gelirgelmez‬‬

‫‪Ben seni dersine çalışmazsınbilirim‬‬

‫‪Veririzveririz paranı üzülme‬‬ ‫‪Çocuk bu Allah korusun düşerdüşer‬‬

‫‪24‬‬

‫)‪Yeterlik Fiili (olumlu‬‬ ‫ﻓﻌﻞ اﻟﻤﺆھﻞ )إﯾﺠﺎﺑﻲ( اﻻﺳﺘﻄﺎﻋﺔ‬ ‫‪Fiil + e / abil + geniş zaman eki + şahıs eki‬‬ ‫‪Bakmak‬‬ ‫‪Bakabilirim‬‬ ‫‪Ben‬‬ ‫ﯾﻣﻛﻧﻧﯾﺄﻧﺄﻧظر‬ ‫‪Bakabilirsin‬‬ ‫‪Sen‬‬ ‫ﯾﻣﻛﻧﻛﺄﻧﺗﻧظر‬ ‫‪Bakabilir‬‬ ‫‪O‬‬ ‫ﯾﻣﻛﻧﮭﺄﻧﯾﻧظر‬ ‫‪Bakabiliriz‬‬ ‫‪Biz‬‬ ‫ﺑﺈﻣﻛﺎﻧﻧﺎأﻧﻧﻧظر‬ ‫‪Bakabilirsiniz‬‬ ‫‪Siz‬‬ ‫ﺑﺈﻣﻛﺎﻧﻛﻣﺄﻧﺗﻧظروا‬ ‫‪Bakabilirler‬‬ ‫‪Onlar‬‬ ‫ﺑﺈﻣﻛﺎﻧﮭﻣﺄﻧﯾﻧظروا‬

‫اﻟﻔﻌﻞ ‪+ e / abil+‬اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ ‪ +‬اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬ ‫‪Giymek‬‬ ‫‪Çalmak‬‬ ‫‪Giyebilirim‬‬ ‫‪Çalabilirim‬‬ ‫أﺳﺗطﯾﻌﺎﻻرﺗداء‬ ‫ﺑﺈﻣﻛﺎﻧﻲ أن أﻋزف )أﺳرق(‬ ‫‪Giyebilirsin‬‬ ‫‪Çalabilirsin‬‬ ‫ﺗﺳﺗطﯾﻌﺎﻻرﺗداء‬ ‫ﯾﻣﻛﻧك أن ﺗﻌزف )ﺗﺳرق(‬ ‫‪Giyebilir‬‬ ‫‪Çalabilir‬‬ ‫ﯾﺳﺗطﯾﻌﺎﻻرﺗداء‬ ‫ﯾﻣﻛﻧﮫ أن ﯾﻌزف )ﯾﺳرق(‬ ‫‪Giyebiliriz‬‬ ‫‪Çalabiliriz‬‬ ‫ﻧﺳﺗطﯾﻌﺎﻻرﺗداء‬ ‫ﯾﻣﻛﻧﻧﺎ أن ﻧﻌزف )ﻧﺳرق(‬ ‫‪Giyebilirsiniz‬‬ ‫‪Çalabilirsiniz‬‬ ‫ﺗﺳﺗطﯾﻌوﻧﺎﻻرﺗداء‬ ‫ﺑﺈﻣﻛﺎﻧﻛم أن ﺗﻌزﻓوا )ﺗﺳرﻗوا(‬ ‫‪Giyebilirler‬‬ ‫‪Çalabilirler‬‬ ‫ﯾﺳﺗطﯾﻌوﻧﺎﻻرﺗداء‬ ‫ﺑﺈﻣﻛﺎﻧﮭم أن ﯾﻌزﻓوا )ﯾﺳرﻗوا(‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫‪Öğleden sonar süpermarkete gidebilirim‬‬ ‫أﺳﺗطﯾﻊ اﻟذھﺎب ﺑﻌد اﻟظﮭر اﻟﻰ اﻟﺳوﺑرﻣﺎرﻛت‬ ‫‪Ahmet dersten sonra basketbol oynayabilir‬‬ ‫ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﺣﻣد ﺑﻌد اﻟدرس أن ﯾﻠﻌب ﻛرة اﻟﺳﻠﺔ‬ ‫‪Babam akşam eve geç gelebilir‬‬ ‫أﺑﻲ ﯾﺳﺗطﯾﻊ ان ﯾﺄﺗﻲ اﻟﻣﺳﺎء ﻣﺗﺄﺧرا اﻟﻰ اﻟﺑﯾت‬ ‫ﻣﻼﺣظﺔ‪:‬ﻓﻲ ﺣﺎل وﻗوع ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻓﻲ اﺧر اﻟﻔﻌل‪ ،‬ﯾﻠزﻣﻧﺎ ﺣرف اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ ‪ Y‬ﻣﺛﺎل‪ :‬أﺳﺗطﯾﻊ اﻻﺗﺻﺎل – ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻻﺗﺻﺎل ‪Arayabilirsin - Arayabilirim‬‬ ‫‪25‬‬

‫)‪Yeterlik Fiili (olumsuz‬‬ ‫ﻓﻌﻞ اﻟﻤﺆھﻞ )ﺳﻠﺒﻲ( اﻟﻨﻔﻲ‬ ‫اﻟﻔﻌل‪+ e / a+‬اﺿﺎﻓﺔاﻟﻧﻔﯾﻠﻠزﻣﻧﺎﻟواﺳﻊ‪ +‬اﻻﺿﺎﻓﺔاﻟﺷﺧﺻﯾﺔ‬ ‫‪Oturmak‬‬ ‫‪Çıkmak‬‬ ‫‪Oturamam‬‬ ‫‪Çıkamam‬‬ ‫ﻻ أﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺟﻠوس‬ ‫ﻻ أﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺧروج‬ ‫‪Oturamazsın‬‬ ‫‪Çıkamazsın‬‬ ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺟﻠوس‬ ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺧروج‬ ‫‪Oturamaz‬‬ ‫‪Çıkamaz‬‬ ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺟﻠوس‬ ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺧروج‬ ‫‪Oturamayız‬‬ ‫‪Çıkamayız‬‬ ‫ﻻ ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺟﻠوس‬ ‫ﻻ ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺧروج‬ ‫‪Oturamazsınız‬‬ ‫‪Çıkamazsınız‬‬ ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺟﻠوس‬ ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺧروج‬ ‫‪Oturamazlar‬‬ ‫‪Çıkamazlar‬‬ ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺟﻠوس‬ ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺧروج‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫‪Fiil + e / a + geniş zaman olumsuzluk eki + şahıs eki‬‬ ‫‪Aramak‬‬ ‫‪Arayamam‬‬ ‫‪Ben‬‬ ‫ﻻ أﺳﺗطﯾﻊ اﻻﺗﺻﺎل‬ ‫‪Arayamazsın‬‬ ‫‪Sen‬‬ ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻻﺗﺻﺎل‬ ‫‪Arayamaz‬‬ ‫‪O‬‬ ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻻﺗﺻﺎل‬ ‫‪Arayamayız‬‬ ‫‪Biz‬‬ ‫ﻻ ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻻﺗﺻﺎل‬ ‫‪Arayamazsınız‬‬ ‫‪Siz‬‬ ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻻﺗﺻﺎل‬ ‫‪Arayamazlar‬‬ ‫‪Onlar‬‬ ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻻﺗﺻﺎل‬ ‫‪Arkadaşım denizde yüzemez‬‬ ‫‪Ahmet derste sessiz oturamaz‬‬ ‫‪Onlar basketbol oynayamazlar‬‬

‫ﺻدﯾﻘﻲ ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺳﺑﺎﺣﺔ ﻓﻲ اﻟﺑﺣر‬ ‫اﺣﻣد ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺟﻠوس ھﺎدﺋﺎ ً ﻓﻲ اﻟدرس‬ ‫ھم ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻌون ﻟﻌب ﻛرة اﻟﺳﻠﺔ‬

‫‪26‬‬

Yeterlik Fiili (soru) (‫ﻓﻌﻞ اﻟﻤﺆھﻞ )ﺟﻤﻠﺔ اﻟﺴﺆال‬ ‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺴﺆال‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻮاﺳﻊ‬+ e / abil+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ ‫اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬ Konuşmak Çalışmak Konuşabilirmiyim ? Çalışabilir miyim ? ‫ھل أﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺗﺣدث ؟‬ ‫ھل أﺳﺗطﯾﻊ اﻟﻌﻣل ؟‬ Konuşabilirmisin ? Çalışabilir misin ? ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺗﺣدث ؟‬ ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻟﻌﻣل ؟‬ Konuşabilirmi ? Çalışabilir mi ? ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺗﺣدث ؟‬ ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﻌﻣل ؟‬ Konuşabilirmiyiz ? Çalışabilir miyiz ? ‫ھل ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺗﺣدث ؟‬ ‫ھل ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻟﻌﻣل ؟‬ Konuşabilirmisiniz ? Çalışabilir misiniz ? ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺗﺣدث ؟‬ ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻟﻌﻣل ؟‬ Konuşabilirlermi ? Çalışabilirlermi ? ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺗﺣدث ؟‬ ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻟﻌﻣل ؟‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Fiil + e / abil + geniş zaman eki +soru eki +şahıs eki

Ben Sen O Biz Siz Onlar

Gitmek Gidebilirmiyim ? ‫ھل أﺳﺗطﯾﻊ اﻟذھﺎب ؟‬ Gidebilirmisin ? ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻟذھﺎب ؟‬ Gidebilirmi ? ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟذھﺎب ؟‬ Gidebilirmiyiz ? ‫ھل ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻟذھﺎب ؟‬ Gidebilirmisiniz ? ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻟذھﺎب ؟‬ Gidebilirlermi ? ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻟذھﺎب ؟‬

Öğretmenim, dışarı çıkabilir miyim ?

Hafta sonu benimle kayak yapmaya gelebilir miyim ? Şoför bey burada inebilir miyim ?

O basketbol oynayamaz mı ?

Köpek kediyi yakalayamaz mı ?

‫ ھل ﯾﻣﻛﻧﻧﻲ اﻟﺧروج ﻟﻠﺧﺎرج ؟‬،‫أﺳﺗﺎذي‬ ‫ﻓﻲ ﻧﮭﺎﯾﺔ اﻻﺳﺑوع ھل ﯾﻣﻛﻧك اﻟذھﺎب ﻣﻌﻲ ﻟﻠﺗزﻟﺞ ؟‬ ‫ ھل ﯾﻣﻛﻧﻧﻲ اﻟﻧزول ھﻧﺎ ؟‬،‫ﺣﺿرة اﻟﺳﺎﺋق‬ ‫ھل ھو ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ ﻟﻌب ﻛرة اﻟﺳﻠﺔ ؟‬ ‫ھل اﻟﻛﻠب ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﻘﺑض ﻋﻠﻰ اﻟﻘطﺔ ؟‬

27

Yeterlik Fiili şimdiki + geçmiş + gelecek zaman (olumlu) (‫ زﻣﻦ اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ )اﯾﺠﺎﺑﻲ‬+ ‫ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺎﺿﻲ‬+ ‫ﺻﯿﻐﺔ اﻻﺳﺘﻄﺎﻋﺔ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﺤﺎﺿﺮ‬ Fiil + e / abil + zaman eki (-yor, -di, -ecek) +şahıs eki Şimdiki zaman Yazmak Yazabiliyorum Ben ‫أﺳﺗطﯾﻊ أن أﻛﺗب‬ Yazabiliyorsun Sen ‫ﺗﺳﺗطﯾﻊ أن ﺗﻛﺗب‬ Yazabiliyor O ‫ﯾﺳﺗطﯾﻊ أن ﯾﻛﺗب‬ Yazabiliyoruz Biz ‫ﻧﺳﺗطﯾﻊ أن ﻧﻛﺗب‬ Yazabiliyorsunuz Siz ‫ﺗﺳﺗطﯾﻌون أن ﺗﻛﺗﺑون‬ Yazabiliyorlar Onlar ‫ﯾﺳﺗطﯾﻌون أن ﯾﻛﺗﺑون‬

ecek ، ‫ ﻟﻠﻣﺎﺿﻲ‬di ،‫ ﻟﻠﺣﺎﺿر‬yor) ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟزﻣن‬+ e / abil+ ‫اﻟﻔﻌل‬ ‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷﺧﺻﯾﺔ‬+(‫ﻟﻠﻣﺳﺗﻘﺑل‬ Geçmiş zaman Gelecek zaman Yapmak Çalışmak Yapabildim Çalışabileceğim ‫اﺳﺗطﻌت أن اﻓﻌل‬ ‫ﺳﺄﺳﺗطﯾﻊ أن ﻋﻣل‬ Yapabildin Çalışabileceksin ‫اﺳﺗطﻌت أن ﺗﻔﻌل‬ ‫ﺳﺗﺳﺗطﯾﻊ أن ﺗﻌﻣل‬ Yapabildi Çalışabilecek ‫اﺳﺗطﺎع أن ﯾﻔﻌل‬ ‫ﺳﯾﺳﺗطﯾﻊ أن ﯾﻌﻣل‬ Yapabildik Çalışabileceğiz ‫اﺳﺗطﻌﻧﺎ أن ﻧﻔﻌل‬ ‫ﺳﻧﺳﺗطﯾﻊ أن ﻧﻌﻣل‬ Yapabildiniz Çalışabileceksiniz ‫اﺳﺗطﻌﺗم أن ﺗﻔﻌﻠوا‬ ‫ﺳﺗﺳﺗطﯾﻌون أن ﺗﻌﻣﻠوا‬ Yapabildiler Çalışabilecekler ‫اﺳﺗطﺎﻋوا أن ﯾﻔﻌﻠوا‬ ‫ﺳﯾﺳﺗطﯾﻌون أن ﯾﻌﻣﻠوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Bak ! baba ! bak, biskileti sürebiliyorum Yarın boş olacağım ve tatile çıkabileceğim Çoş hastaydım ama ödevlerimi yapabildim

‫ اﻧﺎ اﺳﺗطﯾﻊ ان اﻗود اﻟدراﺟﺔ‬،‫اﻧظر اﺑﻲ اﻧظر‬ ‫ﻏدا ﺳﺄﻛون ﻣﺗﻔرغ وﺳﺄﺳﺗطﯾﻊ أن أﺧرج ﻟﻠﻌطﻠﺔ‬ (‫ﻛﻧت ﻣرﯾض ﺟدا ﻟﻛن اﺳﺗطﻌت ان اﻗوم ﺑواﺟﺑﺎﺗﻲ )وظﺎﺋﻔﻲ‬ 28

Yeterlik Fiili şimdiki + geçmiş + gelecek zaman (olumsuz) (‫ زﻣﻦ اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ )ﺳﻠﺒﻲ‬+ ‫ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺎﺿﻲ‬+ ‫ﺻﯿﻐﺔ اﻻﺳﺘﻄﺎﻋﺔ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﺤﺎﺿﺮ‬

Fiil + e / a + olumsuzluk eki +zaman eki (-yor, -di, - ،‫ ﻟﻠﺣﺎﺿر‬yor) ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟزﻣن‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻧﻔﻲ ﺣﺳب اﻟزﻣن‬+ e / a+ ‫اﻟﻔﻌل‬ ecek) +şahıs eki ‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷﺧﺻﯾﺔ‬+(‫ ﻟﻠﻣﺳﺗﻘﺑل‬ecek ، ‫ ﻟﻠﻣﺎﺿﻲ‬di Şimdiki zaman Geçmiş zaman Gelecek zaman Yürümek Ulaşmak Getirrmek Yürüyemiyorum Ulaşamadım Getiremeyeceğim Ben ‫ﻻ أﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺳﯾر‬ ‫ﻟم اﺳﺗطﻊ أن اﺻل‬ (‫ﻟن اﺗﻣﻛن ﻣن اﻻﺣﺿﺎر )اﻟﺟﻠب‬ Yürüyemiyorsun Ulaşamadın Getiremeyeceksin Sen ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺳﯾر‬ ‫ﻟم ﺗﺳﺗطﻊ أن ﺗﺻل‬ ‫ﻟن ﺗﺗﻣﻛن ﻣن اﻻﺣﺿﺎر‬ Yürüyemiyor Ulaşamadı Getiremeyecek O ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺳﯾر‬ ‫ﻟم ﯾﺳﺗطﻊ أن ﯾﺻل‬ ‫ﻟن ﯾﺗﻣﻛن ﻣن اﻻﺣﺿﺎر‬ Yürüyemiyoruz Ulaşamadık Getiremeyeceğiz Biz ‫ﻻ ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺳﯾر‬ ‫ﻟم ﻧﺳﺗطﻊ أن ﻧﺻل‬ ‫ﻟن ﻧﺗﻣﻛن ﻣن اﻻﺣﺿﺎر‬ Yürüyemiyorsunuz Ulaşamadınız Getiremeyeceksiniz Siz ‫ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺳﯾر‬ ‫ﻣﺎ اﺳﺗطﻌﺗم أن ﺗﺻﻠوا‬ ‫ﻟن ﺗﺗﻣﻛﻧوا ﻣن اﻻﺣﺿﺎر‬ Yürüyemiyorlar Ulaşamadılar Getiremeyecekler Onlar ‫ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻟﺳﯾر‬ ‫ﻟم ﯾﺳﺗطﯾﻌوا أن ﯾﺻﻠوا‬ ‫ﻟن ﯾﺗﻣﻛﻧوا ﻣن اﻻﺣﺿﺎر‬ Hüseyin amca iyi göremiyor Dün akşam electrikler gitti, ödevlerimi bitiremedim Hafta sonu yağmur yağacak, biz pikniğe gidemeyeceğiz Başım ağrıyor, ders çalışamıyorum Ayşe üniversiteyi bitiremedi

ً ‫اﻟﻌم ﺣﺳﯾن ﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻊ ان ﯾرى ﺟﯾدا‬ ‫ ﻟم اﺳﺗطﻊ أن أﻧﮭﻲ واﺟﺑﻲ‬،‫اﻟﺑﺎرﺣﺔ ﻣﺳﺎءا ً ذھﺑت اﻟﻛﮭرﺑﺎء‬ ‫ ﻟن ﻧﺳﺗطﯾﻊ اﻟذھﺎب ﻟﻠﻧزھﺔ‬،‫ﻓﻲ ﻧﮭﺎﯾﺔ اﻻﺳﺑوع ﺳﺗﻣطر‬ ‫ ﻻ اﺳﺗطﯾﻊ ان ادرس‬،‫ﯾؤﻟﻣﻧﻲ رأﺳﻲ‬ ‫ﻋﺎﺋﺷﺔ ﻟم ﺗﺳﺗطﻊ اﻧﮭﺎء اﻟﺟﺎﻣﻌﺔ‬

29

Yeterlik Fiili (soru cümlesi) (‫ﺻﯿﻐﺔ اﻻﺳﺘﻄﺎﻋﺔ )ﺟﻤﻠﺔ اﻟﺴﺆال‬

Fiil + e / abil+zaman eki (-yor, -di, -ecek) + soru eki +şahıs eki Şimdiki zaman Yazmak Yazabiliyormuyum ?

Ben ‫ھل أﺳﺗطﯾﻊ أن أﻛﺗب ؟‬ Yazabiliyormusun ?

Sen ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻊ أن ﺗﻛﺗب ؟‬ Yazabiliyormu ?

O ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻊ أن ﯾﻛﺗب ؟‬ Yazabiliyormuyuz ?

Biz ‫ھل ﻧﺳﺗطﯾﻊ أن ﻧﻛﺗب ؟‬ Yazabiliyormusunuz ?

Siz ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻌون أن ﺗﻛﺗﺑون ؟‬ Yazabiliyorlarmı ?

Onlar ‫ھل ﯾﺳﺗطﯾﻌون أن ﯾﻛﺗﺑون ؟‬

ecek ، ‫ ﻟﻠﻣﺎﺿﻲ‬di ،‫ ﻟﻠﺣﺎﺿر‬yor) ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟزﻣن‬+ e / abil+ ‫اﻟﻔﻌل‬ ‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷﺧﺻﯾﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺳؤال‬+(‫ﻟﻠﻣﺳﺗﻘﺑل‬ Geçmiş zaman Gelecek zaman Gitmek Gelmek Gidebildim mi ?

Gelebilecek miyim ? ‫ھل اﺳﺗطﻌت أن أذھب ؟‬ ‫ھل ﺳﺄﺳﺗطﯾﻊ أن أأﺗﻲ ؟‬ Gidebildin mi ?

Gelebilecek misin ? ‫ھل اﺳﺗطﻌت أن ﺗذھب ؟‬ ‫ھل ﺳﺗﺳﺗطﯾﻊ أن ﺗﺄﺗﻲ ؟‬ Gidebildimi ?

Gelebilecek mi ? ‫ھل اﺳﺗطﺎع أن ﯾذھب ؟‬ ‫ھل ﺳﯾﺳﺗطﯾﻊ أن ﯾﺄﺗﻲ ؟‬ Gidebildik mi ?

Gelebilecek miyiz ? ‫ھﻼﺳﺗطﻌﻧﺎأﻧﻧذھب؟‬ ‫ھل ﺳﻧﺳﺗطﯾﻊ أن ﻧﺄﺗﻲ ؟‬ Gidebildiniz mi ?

Gelebilecek misiniz ? ‫ھل اﺳﺗطﻌﺗم أن ﺗذھﺑون‬ ‫ھل ﺳﺗﺳﺗطﯾﻌون أن ﺗﺄﺗون ؟‬ Gidebildiler mi ?

Gelebilecekler mi ? ‫ھل اﺳﺗطﺎﻋوا أن ﯾذھﺑوا ؟‬ ‫ھل ﺳﯾﺳﺗطﯾﻌون أن ﯾﺄﺗون ؟‬

30

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫? ‪Dün öğleden sonra pazara gidemedinmi‬‬ ‫? ‪Televizyondaki maçı izleyebildinizmi‬‬ ‫? ‪Çocuk yemeği sağ eliyle yiyemiyorlarmı‬‬ ‫? ‪Tahtadaki soruları cevaplayamayacakmısın‬‬ ‫? ‪Denizde yüzemez misin‬‬ ‫? ‪Güzel resim çizebiliyormuyum‬‬ ‫? ‪Ahmet sınıfta başarılı olabildimi‬‬ ‫? ‪Yarın akşam maça gelebilecekmisin‬‬ ‫? ‪Dersten sonra beni bekleyebilirmisin‬‬

‫اﻟﺑﺎرﺣﺔ ﺑﻌد اﻟظﮭر ھل ﻟم ﺗﺳﺗطﻊ اﻟذھﺎب إﻟﻰ اﻟﺑﺎزار ؟‬ ‫ھل اﺳﺗطﻌت ان ﺗﺷﺎھد اﻟﻣﺑﺎرة اﻟﺗﻲ ﻓﻲ اﻟﺗﻠﻔزﯾون ؟‬ ‫أﻻ ﯾﺳﺗطﯾﻌون اﻷطﻔﺎل أن ﯾﺄﻛﻠون ﺑﯾدھم اﻟﯾﻣﯾن ؟‬ ‫أﻟن ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻹﺟﺎﺑﺔ ﻋﻠﻰ اﻻﺳﺋﻠﺔ اﻟﺗﻲ ﻓﻲ اﻟﻠوح‬ ‫أﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻟﺳﺑﺎﺣﺔ ﻓﻲ اﻟﺑﺣر‬ ‫ھل أﺳﺗطﯾﻊ أن ارﺳم ﺻورة ﺟﻣﯾﻠﺔ ؟‬ ‫أﺣﻣد ﻓﻲ اﻟﺻف ھل اﺳﺗطﺎع ان ﯾﻛون ﻧﺎﺟﺢ ؟‬ ‫ھل ﺳﺗﺳﺗطﯾﻊ ﻏدا ً ﻣﺳﺎءا ً اﻟﻣﺟﻲء إﻟﻰ اﻟﻣﺑﺎراة ؟‬ ‫ھل ﺗﺳﺗطﯾﻊ ان ﺗﻧﺗظرﻧﻲ ﺑﻌد اﻟدرس ؟‬

‫‪31‬‬

Gereklilik ‫اﻟﻤﺘﻄﻠﺒﺎت‬

Ben Sen O Biz Siz Onlar

Çalışmak Çalışmalıyım ‫ﯾﺟب أن أﻋﻣل‬ Çalışmalısın ‫ﯾﺟب أن ﺗﻌﻣل‬ Çalışmalı ‫ﯾﺟب أن ﯾﻌﻣل‬ Çalışmalıyız ‫ﯾﺟب أن ﻧﻌﻣل‬ Çalışmalısınız ‫ﯾﺟﺑﺄن ﺗﻌﻣﻠون‬ Çalışmalılar ‫ﯾﺟب أن ﯾﻌﻣﻠوا‬

Söylemek Söylemeliyim ‫ﯾﺟب أن أﻗول‬ Söylemelisin ‫ﯾﺟب أن ﺗﻘول‬ Söylemeli ‫ﯾﺟب أن ﯾﻘول‬ Söylemeliyiz ‫ﯾﺟب أن ﻧﻘول‬ Söylemelisiniz ‫ﯾﺟب أن ﺗﻘوﻟون‬ Söylemeliler ‫ﯾﺟب أن ﯾﻘوﻟوا‬

Bu akşam ders çalışmalıyım Babm annem nerde? Cevap: saat daha 5, işte olmalı İlacı her gün içmeliyim çünkü hastayım

Çıkmak Çıkmalıyım ‫ﯾﺟب أن أﺧرج‬ Çıkmalısın ‫ﯾﺟب أن ﺗﺧرج‬ Çıkmalı ‫ﯾﺟب أن ﯾﺧرج‬ Çıkmalıyız ‫ﯾﺟب أن ﻧﺧرج‬ Çıkmalısınız ‫ﯾﺟب أن ﺗﺧرﺟون‬ Çıkmalılar ‫ﯾﺟب أن ﯾﺧرﺟوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

‫ﯾﺟب أن أدرس ھذا اﻟﻣﺳﺎء‬ ‫ ﯾﺟب أن ﺗﻛون ﻓﻲ اﻟﻌﻣل‬،‫ اﻟﺳﺎﻋﺔ ﻣﺎزاﻟت اﻟﺧﺎﻣﺳﺔ‬:‫ أﯾن أﻣﻲ؟ اﻟﺟواب‬،‫أﺑﻲ‬ ‫ﯾﺟب أن أﺷرب اﻟدواء ﻛل ﯾوم ﻷﻧﻧﻲ ﻣرﯾض‬

32

Ben Sen O Biz Siz Onlar

‫اﻻﯾﺟﺎﺑﻲ‬ Çalışmalıyım ‫ﯾﺟب أن أﻋﻣل‬ Çalışmalısın ‫ﯾﺟب أن ﺗﻌﻣل‬ Çalışmalı ‫ﯾﺟب أن ﯾﻌﻣل‬ Çalışmalıyız ‫ﯾﺟب أن ﻧﻌﻣل‬ Çalışmalısınız ‫ﯾﺟﺑﺄن ﺗﻌﻣﻠون‬ Çalışmalılar ‫ﯾﺟب أن ﯾﻌﻣﻠوا‬

‫اﻟﻧﻔﻲ‬ Çalışmamalıyım ‫ﯾﺟب أن ﻻأﻋﻣل‬ Çalışmamalısın ‫ﯾﺟب أن ﻻ ﺗﻌﻣل‬ Çalışmamalı ‫ﯾﺟب أن ﻻ ﯾﻌﻣل‬ Çalışmamalıyız ‫ﯾﺟب أن ﻻ ﻧﻌﻣل‬ Çalışmamalısınız ‫ﯾﺟﺑﺄن ﻻ ﺗﻌﻣﻠون‬ Çalışmamalılar ‫ﯾﺟب أن ﻻ ﯾﻌﻣﻠوا‬

33

‫اﻟﺳؤال‬ Çalışmalı mıyım ? ‫ھل ﯾﺟب أن أﻋﻣل ؟‬ Çalışmalı mısın ? ‫ھل ﯾﺟب أن ﺗﻌﻣل ؟‬ Çalışmalı mı ? ‫ھل ﯾﺟب أن ﯾﻌﻣل ؟‬ Çalışmalı mıyız ? ‫ھل ﯾﺟب أن ﻧﻌﻣل ؟‬ Çalışmalı mısınız ? ‫ھل ﯾﺟب أن ﺗﻌﻣﻠون ؟‬ Çalışmalılar mı ? ‫ھل ﯾﺟب أن ﯾﻌﻣﻠوا ؟‬

Gereklilik (hikaye kipi) (‫اﻟﻤﺘﻄﻠﺒﺎت )طﺮﯾﻘﺔ اﻟﺤﻜﺎﯾﺔ‬

Ben Sen O Biz Siz Onlar

Çalışmak Çalışmalıydım ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن أﻋﻣل‬ Çalışmalıydın ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﺗﻌﻣل‬ Çalışmalıydı ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﯾﻌﻣل‬ Çalışmalıydık ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﻧﻌﻣل‬ Çalışmalıydınız ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﯾﺄن ﺗﻌﻣﻠوا‬ Çalışmalıydılar ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﯾﻌﻣﻠوا‬

Yapmak Yapmalıydım ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﯾﺄن أﻓﻌل‬ Yapmalıydın ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﯾﺄن ﺗﻔﻌل‬ Yapmalıydı ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﯾﺄن ﯾﻔﻌل‬ Yapmalıydık ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﯾﺄن ﻧﻔﻌل‬ Yapmalıydınız ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﯾﺄن ﺗﻔﻌﻠوا‬ Yapmalıydılar ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﯾﺄن ﯾﻔﻌﻠوا‬

Ben bu derse daha çok çalışmalıydım Sen anneni üzmemeliydin O bunu hiç kimseye söylememeliydi Biz daha erken çıkmalımıydık ?

Gitmek Gitmeliydim ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن أذھب‬ Gitmeliydin ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﺗذھب‬ Gitmeliydi ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﯾذھب‬ Gitmeliydik ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﻧذھب‬ Gitmeliydiniz ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﺗذھﺑوا‬ Gitmeliydiler ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﯾذھﺑوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن أﻋﻣل ﻋﻠﻰ ھذا اﻟدرس أﻛﺛر‬ ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﻻ ﺗزﻋل أﻣك‬ ‫ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﻻ ﯾﻘول ھذا ﻷﺣد اﺑدا‬ ‫ھل ﻛﺎن ﯾﻧﺑﻐﻲ أن ﻧﺧرج أﺑﻛر ؟‬

34

‫)‪Gereklilik (gerek / lazım‬‬ ‫اﻟﻤﺘﻄﻠﺒﺎت‬ ‫‪Beklemek‬‬ ‫‪Beklememlazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن أﻧﺗظر‬ ‫‪Beklemenlazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﺗﻧﺗظر‬ ‫‪Beklemesigerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾﻧﺗظر‬ ‫‪Beklememizgerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﻧﻧﺗظر‬ ‫‪Beklemenizlazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﺗﻧﺗظرون‬ ‫‪Beklemelerilazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾﻧﺗظروا‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫‪Uyumak‬‬ ‫‪Uyumamlazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن أﻧﺎم‬ ‫‪Uyumanlazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﺗﻧﺎم‬ ‫‪Uyumasıgerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾﻧﺎم‬ ‫‪Uyumamızlazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﻧﻧﺎم‬ ‫‪Uyumanızlazım‬‬ ‫ﯾﺟﺑﺄن ﺗﻧﺎﻣون‬ ‫‪Uyumalarılazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾﻧﺎﻣوا‬

‫‪Almak‬‬ ‫‪Almamgerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن أﺧذ‬ ‫‪Almangerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﺗﺄﺧذ‬ ‫‪Almasılazım‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾﺄﺧذ‬ ‫‪Almamızgerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﻧﺄﺧذ‬ ‫‪Almanızgerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﺗﺄﺧذون‬ ‫‪Almalarıgerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾﺄﺧذوا‬

‫ﻓﻲ ﻓﺻل اﻟﺷﺗﺎء ﯾﺟب أن ﯾؤﺧذ اﻟﻔﯾﺗﺎﻣﯾن ‪ C‬ﺑﺷﻛل اﻛﺛر‬ ‫ﻏدا ً ﻻ ﯾوﺟد درس‪ ،‬ﻻ ﯾﻧﺑﻐﻲ ﻋﻠﻲ أن أذھب ﻟﻠدرس‬ ‫ﺑﺎﻟﻧﺳﺑﺔ ﻟﻲ ﯾﺟب أن ﺗﺗﺑﻊ ﻧﺻﺎﺋﺢ دﻛﺗورك‬ ‫ﯾﺟب ﻋﻠﻲ أن أﻧﮭﻲ ﺟﻣﯾﻊ اﻟﺗﻘﺎرﯾر ﺧﻼل ﻋﺷرة اﯾﺎم‬

‫‪Ben‬‬ ‫‪Sen‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪Biz‬‬ ‫‪Siz‬‬ ‫‪Onlar‬‬

‫‪Kışın daha fazla C vitamini almak gerek‬‬ ‫‪Yarın ders yok erken kalkmamgerekmiyor‬‬ ‫‪Bana göre doktorunun tavsiyelerine uymangerek‬‬ ‫‪On gün içinde bütün raporları bitirmemlazım‬‬

‫ﻣﻼﺣظﺔ‪ :‬ھذه ھﻲ اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ ﻟﻔﻌل اﻟﻣﺗطﻠﺑﺎت وھﻲ اﻟﻣﺳﺗﻌﻣﻠﺔ أﻛﺛر ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔاﻟﻼﺣﻘﺔ ‪ gerek‬و ‪ lazım‬ﺗﺄﺗﻲ ﺑﻧﻔس اﻟﻣﻌﻧﻰ‪ ،‬ﻟﻛن اﻟﻼﺣﻘﺔ ‪ gerek‬ﻟﮭﺎ اﺳﺗﺧداﻣﺎت اﺧرى‬ ‫ﻣﻊ اﻻزﻣﺎن‪ ،‬أي ﺗﺻﺑﺢ ﻓﻌل ‪ gerekmek‬وﺳﻧوﺿﺢ ذﻟك ﺑﺎﻷﻣﺛﻠﺔ‪.‬‬ ‫‪35‬‬

‫ﺣﺎﻻت اﻟﻧﻔﻲ‬ ‫‪kalmamam gerek‬‬ ‫ﯾﺟب ان ﻻ اﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamgerekmiyor‬‬ ‫ﻻ ﯾﺟب ان اﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamgerekmeyecek‬‬ ‫ﺳوف ﻟن ﯾﻛون داﻋﻲ ﻻن اﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamgerekmez‬‬ ‫ﻻ ﯾﺟب ان اﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamam gerekti‬‬ ‫ﻛﺎن ﯾﺟب ان ﻻ اﺑﻘﻰ‬

‫اﻻﻓﻌﺎﻻﻻﯾﺟﺎﺑﯾﺔ‬ ‫‪kalmamgerek + kalmamlazım‬‬ ‫ﯾﺟﺑﺎﻧﺎﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamgerekiyor‬‬ ‫ﯾﻠزﻣﺎﻧﺎﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamgerekecek‬‬ ‫ﺳﯾﻠزﻣﺎﻧﺎﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamgerekir‬‬ ‫ﯾﻠزﻣﺎﻧﺎﺑﻘﻰ‬ ‫‪kalmamgerekti‬‬ ‫ﻛﺎﻧﯾﻠزﻣﺎﻧﺎﺑﻘﻰ‬

‫ﻧﺄﺗﻲ اﻵن إﻟﯨﺎﻟﺣﺎﻟﺔاﻻھم‪ ،‬وھﯾﺎﻟﻠذﯾﻼداﻋﯾﻼن ‪.. kalmam+a :‬ﺣرﻓﺟرﺑﻌدھﺎ‪ gerek yok‬او‪gerek var‬‬ ‫ﯾوﺟدداﻋﯾﻠوﺟودي‬ ‫ﻻﯾوﺟدداﻋﯾﻠوﺟودي‬ ‫‪kalmama gerek yok‬‬

‫ﺑدوﻧزﻣﻧﻣﺣدد‬ ‫اﻟزﻣﻧﺎﻟﺣﺎﻟﻲ‬ ‫اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل‬ ‫اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ‬ ‫اﻟﻣﺎﺿﻲ‬

‫‪kalmama gerek var‬‬

‫‪Bize bunları anlatmanıza gerek yok zaten biliyoruz‬‬ ‫‪Okul bittikten sonra bu kadar çok çalışmam‬‬ ‫‪gerekmeyecek‬‬ ‫‪Sizin işiniz bitti buraya yeniden gelmenize gerek yok‬‬ ‫‪Biliyorum , seni geçen hafta aramam gerekti‬‬ ‫‪Kitap okumaya daha çok zaman ayırmamız lazım‬‬ ‫‪On dakika içinde sinemada olmamız gerek film‬‬ ‫‪başlamak üzere‬‬

‫ﻻداﻋﯾﻸﻧﺎﻧﺗﺷرﺣﻠﻧﺎھؤﻻء ‪ ..‬ﻧﻌرﻓﮭﻣﺑﺎﻟﻔﻌل‬ ‫ﺑﻌداﻧﺗﮭﺎءاﻟﻣدرﺳﺔﺑﮭذااﻟﻘدرﻟﻧﯾﻛوﻧﮭﻧﺎﻛداﻋﯾﺎﻧﺎدرس‬ ‫ﻋﻣﻠﻛﻣﺎﻧﺗﮭﻰ ‪ ،‬ﻻداﻋﯾﻼﻧﺗﺄﺗواإﻟﯨﮭﻧﺎﻣﻧﺟدﯾد‬ ‫اﻋﻠم ‪ ،‬اﻧﮭﻛﺎﻧﯾﺟﺑﺎﻧﺎﺗﺻﻠﺑﻛﺎﻻﺳﺑوﻋﺎﻟﻣﺎﺿﻲ‬ ‫ﯾﺟﺑﺎﻧﻧﺗرﻛوﻗﺗﺎ ًاﻛﺛرإﻟﯨﻘراءةاﻟﻛﺗﺎب‬ ‫ﺧﻼﻟﻌﺷرةدﻗﺎﺋﻘﯾﺟﺑﺎﻧﻧﻛوﻧﻔﯾﺎﻟﺳﯾﻧﻣﺎ ‪ ،‬اﻟﻔﻠﻣﻌﻠﯨوﺷﻛﺎﻧﯾﺑدء‬

‫‪36‬‬

‫‪Gereklilik + aldaştırma‬‬

‫ﺳﻧﺷرح اﻻن ﻗﺎﻋدﺗﯾن ﻣﮭﻣﺗﯾن ﺟدا ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‪ ،‬ﯾوﺟد ﺑﻌض اﻟﺗﺳﺎﺋﻼت ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺄﺗﻲ ھذا اﻟﻔﻌل ‪ almak gerek‬ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ اي ﺑدون ﻣﻠﻛﯾﺔ ﯾﺟب أن‬ ‫ﯾُؤﺧذ‪ ،‬ﻣﺛﻼ‪:‬‬ ‫‪Kışın daha fazla C vitamini almak gerek‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾُؤﺧذ ﻓﯾﺗﺎﻣﯾن ‪ C‬ﺑﺷﻛل اﻛﺛر ﻓﻲ ﻓﺻل اﻟﺷﺗﺎء‬ ‫ﻧﺄﺗﻲ اﻻن‪ ،‬ﻋﻧدﻣﺎ ﻧﻘول ﻻ داﻋﻲ ﻟﻔﻌل )ﻓﻲ ﺟﻣﻠﺔ ﻻ داﻋﻲ ﻟﻔﻌل‪ ،‬ﯾﺟب داﺋﻣﺎ ً أن ﯾﻛون ھﻧﺎك ﺣرف ﺟر ‪:a – e‬‬ ‫ﻻ داﻋﻲ ﻷن ﺗﺷرﺣوا ﻟﻧﺎ ھؤﻻء‪ ،‬ﻧﺣن ﻧﻌرﻓﮭم ﺑﺎﻟﻔﻌل‬ ‫‪Bize bunları anlatmanıza gerek yok, zaten biliyoruz‬‬ ‫ﻟﻘد اﻧﺗﮭﻰ ﻋﻣﻠﻛم‪ ،‬ﻻ داﻋﻲ ﻷن ﺗﺄﺗوا ﻏدا ً‬ ‫‪Sizin işiniz bitti, yarın gelmenize gerek yok‬‬ ‫ﻓﻲ اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻟﺛﺔ ﻋﻧدﻣﺎ ﺗﻘول ﺗﺻف اﻟﻌﻣل ﻓﻲ اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻻوﻟﻰ ﺗﺄﺗﻲ ﻟﯾس ﻧﻘﻼ ً ﻛﮭذه‪:‬‬ ‫ھل ﯾزﻋﺟﻛم أن أﺳﺗﻣﻊ ﻟﻠﻣوﺳﯾﻘﻰ ھﻧﺎ ؟‬ ‫?‪Burada müzik dinlemem sizi rahatsız ediyor mu‬‬ ‫ﻣﺎذا ﺗرﯾد أن أﻓﻌل؟‬ ‫?‪Ne yapmam istiyorsun‬‬ ‫ھﻧﺎ ﺗﺄﺗﻲ أن وﻟﻛن ﻏﯾر ﻣﻧﻘول‪ ،‬ﻓﻲ اﻟﻣﻧﻘول ﺗﺄﺗﻲ ھﻛذا‪:‬‬ ‫أﻣﻲ ﻗﺎﻟت ﻟﻲ أن أﻛﺗب وظﺎﺋﻔﻲ‬ ‫‪Annem bana ödevimi yapmamı söyledi‬‬ ‫ﻣﺎذا ﻗﺎﻟت أن أﻓﻌل؟‬ ‫?‪Ne yapmamı söyledi‬‬ ‫ﻧﻌود اﻟﻰ اﻟﻣﺗطﻠﺑﺎت اﻻزﻣﺎن )ﻓﻲ ﻣﺗطﻠﺑﺎت اﻻزﻣﺎن ﻧﺳﺗﻌﻣل داﺋﻣﺎ اﻟﻔﻌل ‪ ، Gerekmek‬ﻧﺿﻊ اﻟﻔﻌل ﻧﻔﺳﮫ وﻓﻲ اﻟﻧﮭﺎﯾﺔ ﻧﺿﯾف ‪ Gerek‬ﻣﻊ اﻟزﻣن اﻟﻣﻧﺎﺳب‪،‬‬ ‫ﻣﺛﻼ‪:‬‬ ‫ﻏدا ً ﻻ ﯾوﺟد درس‪ ،‬ﺳوف ﻟن أﺣﺗﺎج أن أﺳﺗﯾﻘظ ﻣﺑﻛرا ً‬ ‫‪Yarın ders yok erken kalkmam gerekmeyecek‬‬ ‫ﻧﺣن ﺑﺣﺎﺟﺔ أن ﻧﻛون أﻛﺛر ﺗﻔﮭﻣﺎ ً ﺗﺟﺎه اﻟﺷﺑﺎب‬ ‫‪Gençlere karşı daha anlayışlı olmamız gerekir‬‬ ‫اﻟﯾوم ﯾوﺟد اﺟﺗﻣﺎع‪ ،‬ﯾﺟب أن أﺗﺣﺿر‬ ‫‪Bugün toplantı var, hazırlamam gerekiyor‬‬ ‫أﻋﻠم‪ ،‬اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ ﻛﺎن ﯾﺟب أن أﺗﺻل ﺑك‬ ‫‪Biliyorum, seni geçen hafta aramam gerekiyordu‬‬ ‫ﻟﻣﺣﺔ ﻣن أﺟل أن‪ :‬ﻧﻔس اﻻﺿﺎﻓﺎت ﻟﻠﻘﺎﻋدة ھذه وﻟﻛن ﻧﺿﯾف ‪için‬ﻣﺛﻼ ً ‪:‬‬ ‫ﻣن أﺟل اﻻﺳﺗطﺎﻋﺔ ﻋﻠﻰ اﻻﻗﻼع ﻋن اﻟﺗدﺧﯾن ﯾﺟب أن ﯾﻛون ﺻﺎﺣب‬ ‫‪Sigarayı bırakabilmek için çok iradeli olmak gerekiyor‬‬ ‫ارادة‬ ‫‪37‬‬

‫داﺋﻣﺎ ً اذﻛر أﻧﮫ ﻣﻊ ﻛل اﻟﻘواﻋد ﯾﺟب أن ﻻ ﻧﻧﺳﻰ ﺻﯾﻐﺔ اﻻﺳﺗطﺎﻋﺔ‬ ‫اﻋﺗﻘد ﻣن أﺟل أن ﻧﺳﺗطﯾﻊ أن ﻧﺄﺧذ اﻟﺑﯾت اﻟذي أﻋﺟﺑﻧﺎ ﯾﺟب أن ﻧﺄﺧذ‬ ‫ﻗرﺿﺎ ً ﻣن اﻟﺑﻧك‬

‫‪Sanırım beğendiğimiz evi alabilmemiz için bankadan‬‬ ‫‪kredi çekmemiz gerekecek‬‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫? ‪Sana soru sormam seni rahatsız ediyor mu‬‬ ‫? ‪Ne yapmamız emir ediyorsunuz‬‬ ‫? ‪Gelmemi bekliyor musun‬‬

‫ھﻠﯾزﻋﺟﻛﺄﻧﺄﺳﺋﻠﻛﺳؤاﻻ ً‬ ‫ﻣﺎذاﺗﺄﻣروﻧﻧﺎأﻧﻧﻔﻌل؟‬ ‫ھﻠﺗﻧﺗظرﻣﺟﯾﺋﻲ؟‬

‫‪38‬‬

‫‪Gereklilik + aldaştırma + dolaylı anlatım‬‬ ‫ﻓﻲ اﻟوﺟوب ﺗﺄﺗﻲ داﺋﻣﺎ ً ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺳؤال ﺑﻌد اﻟﺟﻣﻠﺔ ‪:‬‬ ‫?‪Gerekiyor mu‬‬ ‫?‪Gerek mi‬‬ ‫ھل أﯾﺿﺎ ً ﺑرأﯾﻛم أﻧﮫ ﯾﺟب أن أﻛون أﻛﺛر ﺣذرا ً ﻓﻲ ﺣرﻛﺔ اﻟﻣرور‬

‫?‪Gerekti mi‬‬ ‫?‪Gerekecek mi‬‬ ‫? ‪Sence de trafikte daha dikkatli olmam gerek mi‬‬

‫اﻻن ﻧﺄﺗﻲ ﻟﻠداﻋﻲ ‪:‬‬ ‫ھل ﻻ ﯾوﺟد داﻋﻲ ﻟﻣﺟﯾﺋﻲ ﻏدا ً‬ ‫ھل ﯾوﺟد داﻋﻲ ﻟﻣﺟﯾﺋﻲ اﻟﯾوم‬ ‫ﯾﻌﻧﻲ أﻧﮫ اﻟطرﯾﻘﺔ ﺗﻛون ھﻛذا‪var mi ?..... yok mu ? .....‬‬

‫? ‪Yarın gelmeme gerek yok mu‬‬ ‫? ‪Bugün gelmeme gerek var mi‬‬

‫‪Dolaylı anlatım‬‬ ‫ﻓﻲ ھذه ﯾﺟب أن ﻧﻌﺗﺑر أن اﻟﺣرف اﻻﺧﯾر ھو ﻣﻔﻌول ﺑﮫ‬ ‫ﺗﻘول ﻟﻧﺎ اﻟﻣﺿﯾﻔﺔ أن ﻧﻐﻠق ھواﺗﻔﻧﺎ‬ ‫ﻗﻠت ﻟﮫ أن ﻻ ﯾﺗﺄﺧر ﻣرة اﺧرى‬ ‫ﻗﺎل ﺳﻛرﺗﯾرﻛم أن اﺗﻲ اﻟﯾوم‬ ‫طﻠﺑت ﻣن ﺷرطﺔ اﻟﻣرور أن أظﮭر ﻣﺳﺗﻧداﺗﻲ‬ ‫ﻓﻲ اﻟﻣﻧﻘول اﻟﻐﯾر ﻣﺑﺎﺷر ﺗﺣظر ‪ Demek‬وﺗﺳﺗﻌﻣل ﺑدﻻ ً ﻋﻧﮭﺎ ‪Söylemek‬‬ ‫ﻟﻛﻧﮭﺎ ﺗﺳﺗﻌﻣل ﻓﻲ اﻟﻣﻧﻘول اﻟﺣرﻓﻲ اﻟﻐﯾر ﻣﺑﺎﺷر‪،‬ﻣﺛﻼ ً ‪:‬‬ ‫ﻗﺎل ﻟﻲ ﻣراد ﺗﻌﺎل ﻏدا ً‬

‫‪Hostes cep telefonlarımızı kapatmamızı söylüyor‬‬ ‫‪Ona bir daha geçkalmamasını söyledim‬‬ ‫‪Sekreteriniz bugün gelmeme söyledi‬‬ ‫‪Trafik polisi belgelerimi göstermemi istedi‬‬

‫‪Murat (bana yarın gel) dedi‬‬

‫‪39‬‬

‫‪Ortaçlar‬‬ ‫ﺻﻔﺎت اﻻﻓﻌﺎل )اﻟﻨﻌﻮات اﻟﻔﻌﻠﯿﺔ(‬

‫ﻟﻣﺣﺔ ﻋن ﺻﻔﺎت اﻻﻓﻌﺎل )اﻟﻧﻌوت(‪ :‬ﺗﺳﻣﻰ ﻓﻲ اﻟﻌرﺑﯾﺔ ﺟﻣﻠﺔ اﻟﺻﻠﺔ‪ ،‬وھﻲ ﻣﺟﻣوﻋﺔ ﻣن اﻟﺗراﻛﯾب ﺗﺳﺗﺧدم ﻟوﺻل اﻟﻛﻼم ﺑﺑﻌﺿﮫ وﻓﻲ اﻟﻌرﺑﯾﺔ ﺗﺳﻣﻰ اﻻﺳم‬ ‫اﻟﻣوﺻول وھو اﻟذي أو أن اﻟﻣﺻدرﯾﺔ أو ﻣﺎ اﻟﻣﺻدرﯾﺔ‪....‬ﻣﺛﺎل‪ :‬ھذا اﻟﻘﻣﯾص ﻧﻔس اﻟﻘﻣﯾص اﻟذي اﺷﺗرﯾﺗﮫ‪ ،‬ھﻧﺎ اﺳﺗﺧدﻣﻧﺎ ﻛﻠﻣﺔ "اﻟذي" ﻟﻛﻲ ﻧﺻل اﻟﻛﻼم‬ ‫ﺑﺑﻌﺿﮫ وﯾﺗﺿﺢ اﻟﻣﻌﻧﻰ‪....‬ﯾوﺟد ﻗواﻋد ﺷﺑﯾﮭﺔ ﻟﮭﺎ ﻛﺛﯾرا ً وﯾﺟب اﻻﻧﺗﺑﺎه ﻟﻛل ﻣﻌﻧﻰ ﺑﺣﯾث أن ﻗﺎﻋدة )اﻟﻧﻌوت)ﺟﻣﻠﺔ اﻟﺻﻠﺔ(( اﺿﺎﻓﺗﮭﺎ‪:‬‬ ‫اﻟﻔﻌل ‪ +‬اﺿﺎﻓﺔ اﻟزﻣن ‪ +‬اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺻﻠﺔ ‪ +‬اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷﺧﺻﯾﺔ‬

‫‪Fiil + zaman eki + ortaçlar eki + şahıs eki‬‬

‫اﻟﻛﺗﺎب اﻟذي ﻗرأﺗﮫ ﻣﻔﯾد ﺟدا ً‬ ‫ھﻧﺎ ﺟﺎء ﺣرف ‪ k‬ﺑﻌده ﺣرف ﺻﺎﻣت‪،‬‬ ‫ﺣﺳب ﻗﺎﻋدة ﻛﺗﺷب ﯾﺣول اﻟﻰ ‪ğ‬‬ ‫ﯾﺳرﻧﻲ ﺟدا ً أن ﺗﻘرأ ﻛﺗﺎﺑﻲ‬ ‫ھﻧﺎ ﺟﺎء رﺑﺎﻋﻲ ﻓﻲ اﺧر اﻟﻔﻌل ﻓﺄﺻﺑﺢ أن ﺑدل اﻟذي‬

‫‪Okuduğum kitap çok faydalı‬‬ ‫‪Benim kitabım okuduğun(u) çok seviniyorum‬‬

‫‪40‬‬

:‫اﺿﺎﻓﺎت اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺎﺿﻲ‬

Ben Sen O Biz Siz Onlar

Fiil + zaman eki + ortaçlar eki + şahıs eki zaman eki ortaçlar eki şahıs eki dı di du dü k ım im um üm tı ti tu tü dı di du dü k ın in un ün tı ti tu tü dı di du dü k ıiuü tı ti tu tü dı di du dü k ımız imiz umuz ümüz tı ti tu tü dı di du dü k ınız iniz unuz ünüz tı ti tu tü dı di du dü k Ları Leri tı ti tu tü

Okumak

Çalışmak

Okuduğum Çalıştığım Okuduğun Çalıştığın Okuduğu Çalıştığı Okuduğumuz Çalıştığımız Okuduğunuz Çalıştığınız Okudukları Çalıştıkları :‫ﻣﻼﺣظﺔ‬

.‫ ﻷﻧﮫ ﻟم ﯾﺄﺗﻲ ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﺑﻌدھﺎ‬ğ ‫ اﻟﻰ‬k ‫ ﻻ ﺗﺣول ال‬Onlar ‫ﻓﻲ اﻟﺿﻣﯾر‬

41

Ortaçlar – Geçmiş zaman (‫ﺻﻔﺎت اﻻﻓﻌﺎل اﻟﻨﻌﻮت )اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺎﺿﻲ‬

‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺻﻠﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Yazmak Yapmak Yazdığım Yaptığım ‫اﻟذﯾﻛﺗﺑﺗﺄﻧﺎ‬ ‫اﻟذي ﻓﻌﻠت أﻧﺎ‬ Yazdığın Yaptığın ‫اﻟذﯾﻛﺗﺑﺗﺄﻧت‬ ‫اﻟذي ﻓﻌﻠت أﻧت‬ Yazdığı Yaptığı ‫اﻟذﯾﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﻓﻌل‬ Yazdığımız Yaptığımız ‫اﻟذﯾﻛﺗﺑﻧﺎ‬ ‫اﻟذي ﻓﻌﻠﻧﺎ‬ Yazdığınız Yaptığınız ‫اﻟذﯾﻛﺗﺑﺗم‬ ‫اﻟذي ﻓﻌﻠﺗم‬ Yazdıkları Yaptıkları ‫اﻟذﯾﻛﺗﺑوا‬ ‫اﻟذي ﻓﻌﻠوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Fiil + zaman eki + ortaçlar eki+ şahıs eki Çalışmak Çalıştığım Ben ‫اﻟذﯾﻌﻣﻠﺗﺄﻧﺎ‬ Çalıştığın Sen ‫اﻟذﯾﻌﻣﻠﺗﺄﻧت‬ Çalıştığı O ‫اﻟذﯾﻌﻣل‬ Çalıştığımız Biz ‫اﻟذﯾﻌﻣﻠﻧﺎ‬ Çalıştığınız Siz ‫اﻟذﯾﻌﻣﻠﺗم‬ Çalıştıkları Onlar ‫اﻟذﯾﻌﻣﻠوا‬ En sevdiğim santaçı Gökhan özen Senin doğduğun şehir nerede ?

Bizim okuduğumuz sınıf bu katta Senin bana anlattığın fıkrayı duymadım Öğretmenimizin geçen hafta yaptığı sınav çok zordu En son konuştuğumuz konuyu hatırlıyor musun ?

‫اﻟﻔﻧﺎن اﻻﻛﺛر اﻟذي أﺣب ﺟوﻛﮭﺎن اوزن‬ ‫أﯾن اﻟﻣدﯾﻧﺔ اﻟﺗﻲ وﻟدت ﺑﮭﺎ‬ ‫اﻟﺻف اﻟذي ﻗرأﻧﺎ ﺑﮫ ﻓﻲ ھذا اﻟطﺎﺑق‬ ‫اﻟﻔﻘرة اﻟﺗﻲ ﺷرﺣﺗﮭﺎ ﻟﻲ ﻟم أﺳﻣﻌﮭﺎ‬ ً ‫اﻟﻔﺣص اﻟذي ﻓﻌﻠﮫ أﺳﺗﺎذﻧﺎ اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ ﻛﺎن ﺻﻌﺑﺎ ً ﺟدا‬ ‫ھل ﺗذﻛر اﻟﻣوﺿوع اﻻﺧﯾر اﻟذي ﺗﻛﻠﻣﻧﺎ ﺑﮫ‬ 42

Ortaçlar – Geçmiş zaman olumsuzluk (‫ﺻﻔﺎت اﻻﻓﻌﺎل اﻟﻨﻌﻮت )ﻧﻔﻲ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺎﺿﻲ‬

‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺻﻠﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻨﻔﻲ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Yazmak Yapmak Yazmadığım Yapmadığım ‫اﻟذﯾﻠﻣﺎﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﻟم أﻓﻌل‬ Yazmadığın Yapmadığın ‫اﻟذﯾﻠﻣﺗﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﻟم ﺗﻔﻌل‬ Yazmadığı Yapmadığı ‫اﻟذﯾﻠﻣﯾﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﻟم ﯾﻔﻌل‬ Yazmadığımız Yapmadığımız ‫اﻟذﯾﻠﻣﻧﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﻟم ﻧﻔﻌل‬ Yazmadığınız Yapmadığınız ‫اﻟذﯾﻠﻣﺗﻛﺗﺑوا‬ ‫اﻟذي ﻟم ﺗﻔﻌﻠوا‬ Yazmadıkları Yapmadıkları ‫اﻟذﯾﻠﻣﯾﻛﺗﺑوا‬ ‫اﻟذي ﻟم ﯾﻌﻣﻠوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Fiil + olumsuzluk+ zaman eki + ortaçlar eki+ şahıs eki Çalışmak Çalışmadığım Ben ‫اﻟذﯾﻠﻣﺄﻋﻣل‬ Çalışmadığın Sen ‫اﻟذﯾﻠﻣﺗﻌﻣل‬ Çalışmadığı O ‫اﻟذﯾﻠﻣﯾﻌﻣل‬ Çalışmadığımız Biz ‫اﻟذﯾﻠﻣﻧﻌﻣل‬ Çalışmadığınız Siz ‫اﻟذﯾﻠﻣﺗﻌﻣﻠوا‬ Çalışmadıkları Onlar ‫اﻟذﯾﻠﻣﯾﻌﻣﻠوا‬ Bilmediğiniz kelime var mı ?

Bulamadığın kitap burada bulabilirsin Dikkat et okumadığın dersi sınavı gelecek Onun yapmadığı işleri ben yapıyorum Çalışmadığınız derslerden kötü not alacaksınız

‫ھل ﯾوﺟد ﻛﻠﻣﺔ ﻟم ﺗﻌرﻓوھﺎ ؟‬ ‫اﻟﻛﺗﺎب اﻟذي ﻟم ﺗﺳﺗطﻊ أن ﺗﺟده ﺗﺳﺗطﯾﻊ أن ﺗﺟده ھﻧﺎ‬ ‫ اﻟدرس اﻟذي ﻟم ﺗﻘرأه ﺳﯾﺄﺗﻲ ﻓﻲ اﻟﻔﺣص‬،‫اﻧﺗﺑﮫ‬ ‫ أﻧﺎ أﻓﻌﻠﮭﺎ‬،‫اﻻﻋﻣﺎل اﻟﺗﻲ ﻟم ﯾﻔﻌﻠﮭﺎ‬ ‫ﻣن اﻟدروس اﻟﺗﻲ ﻟم ﺗدرﺳوھﺎ ﺳﺗﺄﺧذون ﻣﻼﺣظﺔ ﺳﯾﺋﺔ‬ 43

:‫ﻣﻼﺣظﺔ‬ (Bulamadığın) ‫ ﻛﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﻣﺛﺎل اﻟﺛﺎﻧﻲ‬،‫ﺗﺳﺗطﯾﻊ أن ﺗﺳﺗﻌﻣل ھذه اﻟﻘﺎﻋدة ﻣﻊ ﻗﺎﻋدة اﻻﺳﺗطﺎﻋﺔ‬ benim beklediğim mektup gelmedi senin yazdığın kitap çıkmış Ahmed'in bildiği çoktur bizim verdiğimiz cevap yeterli değildir sizin sattığınız ev yıkıldı Pazarda gördükleri adam geldi bana verdiğin para yetmez onunla konuştuğum adam geldi ondan korktuğumuz soru bize sorulmadı

‫ﻟم ﺗﺄت اﻟرﺳﺎﻟﺔ اﻟﺗﻰ أﻧﺗظرھﺎ‬ ‫ظﮭر اﻟﻛﺗﺎب اﻟذي ﻛﺗﺑﺗﮫ أﻧت‬ ‫اﻟذي ﯾﻌﻠﻣﮫ أﺣﻣد ﻛﺛﯾر‬ ‫اﻟﺟواب اﻟذي ﻗدﻣﻧﺎه ﻏﯾر ﻛﺎف‬ ‫ھدم اﻟﻣﻧزل اﻟذي ﺑﻌﺗوه‬ ‫ﺟﺎء اﻟرﺟل اﻟذي رأوه ﻓﻲ اﻟﺳوق‬ ‫اﻟﻧﻘود اﻟﺗﻰ اﻋطﯾﺗﮭﺎ إﻟﻰ ﻻ ﺗﻛﻔﻲ‬ ‫ﺟﺎء اﻟرﺟل اﻟذي ﺗﺣدﺛت ﻣﻌﮫ‬ ‫ﻟم ﯾﺳﺄل ﻟﻧﺎ اﻟﺳؤال اﻟذي ﺧﻔﻧﺎ ﻣﻧﮫ‬

Ortaçlar – Gelecek zaman olumlu 44

(‫ﺻﻔﺎت اﻻﻓﻌﺎل اﻟﻨﻌﻮت )زﻣﻦ اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ‬

‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺻﻠﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Yazmak Yapmak Yazacağım Yapacağım ‫اﻟذﯾﺳﺎﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﺳﺄﻓﻌل‬ Yazacağın Yapacağın ‫اﻟذﯾﺳﺗﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﺳﺗﻔﻌل‬ Yazacağı Yapacağı ‫اﻟذﯾﺳﯾﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﺳﯾﻔﻌل‬ Yazacağımız Yapacağımız ‫اﻟذﯾﺳﻧﻛﺗب‬ ‫اﻟذي ﺳﻧﻔﻌل‬ Yazacağınız Yapacağınız ‫اﻟذﯾﺳﺗﻛﺗﺑون‬ ‫اﻟذي ﺳﺗﻔﻌﻠون‬ Yazacakları Yapacakları ‫اﻟذﯾﺳﯾﻛﺗﺑوا‬ ‫اﻟذي ﺳﯾﻔﻌﻠون‬

Fiil + zaman eki + ortaçlar eki+ şahıs eki Çalışmak Çalışacağım Ben ‫اﻟذﯾﺳﺄﻋﻣل‬ Çalışacağın Sen ‫اﻟذﯾﺳﺗﻌﻣل‬ Çalışacağı O ‫اﻟذﯾﺳﯾﻌﻣل‬ Çalışacağımız Biz ‫اﻟذﯾﺳﻧﻌﻣل‬ Çalışacağınız Siz ‫اﻟذﯾﺳﺗﻌﻣﻠون‬ Çalışacakları Onlar ‫اﻟذﯾﺳﯾﻌﻣﻠوا‬

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ 45

‫‪Biraz sonra izleyeceğim film 1950 yılında çekilmiş‬‬ ‫‪Piknikte yiyeceğimiz yemekleri akşamdan hazırladık‬‬ ‫‪Yarın yapacağım not defterime yazayım da unutmayım‬‬ ‫‪Madem öyle yapıyorsun ben ne yapacağım biliyorum‬‬ ‫‪Yarın ziyaret edeceğimiz müzede birçok tarihi eser var‬‬

‫اﻟﻔﻠم اﻟذي ﺳﺄﺷﺎھده ﺑﻌد ﻗﻠﯾل ﻣُﺻور ﻣن ﻋﺎم ‪١٩٥٠‬‬ ‫اﻟطﻌﺎم اﻟذي ﺳﻧﺄﻛﻠﮫ ﻓﻲ اﻟرﺣﻠﺔ ﺣﺿرﻧﺎه ﻣن اﻟﻣﺳﺎء‬ ‫اﻟذي ﺳﺄﻓﻌل ﻏدا ً ﻻﻛﺗﺑﮫ ﻋﻠﻰ دﻓﺗري ﻣﻼﺣظﺔ ﻛﻲ ﻻ اﻧﺳﻰ‬ ‫ﻣﺎ دﻣت ﺗﻔﻌل ھﻛذا‪ ،‬اﻧﺎ اﻋﻠم ﻣﺎ اﻟذي ﺳﺄﻓﻌﻠﮫ‬ ‫اﻟزﯾﺎرة اﻟﺗﻲ ﺳﻧﻘﯾﻣﮭﺎ ﻓﻲ اﻟﻣﻌﮭد ﯾوﺟد ﻓﯾﮫ اﻟﻌدﯾد ﻣن اﻻﺛﺎر اﻟﺗﺎرﯾﺧﯾﺔ‬

‫ﻣﻼﺣظﺔ‪:‬‬ ‫ﻓﻲ اﻟﺻﻠﺔ )اﻟزﻣن اﻟﻣﺳﺗﻘﺑﻠﻲ( ﺿﻣﯾر ‪ Ben‬ﻻ ﯾﺧﺗﻠف ﻋن اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ وﯾﻼﺣظ اﻟﻔرق ﻣن اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻣﻊ ذﻟك ﻻ ﺗﺿﺎف ‪ k‬اﻟﺧﺎﺻﺔ ﺑﺎﺿﺎﻓﺔ اﻟﺻﻠﺔ ﻟﻛﻲ ﻻ ﺗﺻﺑﺢ‬ ‫‪ k‬اﺛﻧﺗﯾن ﺑﺟﺎﻧب ﺑﻌض‪ ،‬ﻓﺗﺣذف واﺣدة‬ ‫اذا اﻧﺗﮭﻰ اﻟﻔﻌل ﺑﺣرف ‪ e‬ﯾﻘﻠب اﻟﻰ ‪ i‬ﻛﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﻣﺛﺎﻟﯾن اﻻول واﻟﺛﺎﻧﻲ‬

‫‪Dulaylı aktarım‬‬ ‫اﻟﻤﻨﻘﻮل اﻟﻐﯿﺮ ﻣﺒﺎﺷﺮ‬ ‫‪46‬‬

Fiil + zaman eki + K+ şahıs eki+ i ı u ü İstemek İstediğimi Ben ‫أﻧﻧﻲ أردت‬ İstediğini Sen ‫أﻧك أردت‬ İstediğini O ‫أﻧﮫ أراد‬ İstediğimizi Biz ‫أﻧﻧﺎ أردﻧﺎ‬ İstediğinizi Siz ‫أﻧﻛم أردﺗم‬ İstediklerini Onlar ‫أﻧﮭم أرادوا‬

i ı u ü +‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬K+ + ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Söylemek Olmak Söylediğimi Olduğumu ‫أﻧﻧﻲ ﻗﻠت‬ ‫أﻧﻧﻲ ﻛﻧت‬ Söylediğini Olduğunu ‫أﻧك ﻗﻠت‬ ‫أﻧك ﻛﻧت‬ Söylediğini Olduğunu ‫أﻧﮫ ﻗﺎل‬ ‫أﻧﮫ ﻛﺎن‬ Söylediğimizi Olduğumuzu ‫أﻧﻧﺎ ﻗﻠﻧﺎ‬ ‫أﻧﻧﺎ ﻛﻧﺎ‬ Söylediğinizi Olduğunuzu ‫أﻧﻛم ﻗﻠﺗم‬ ‫أﻧﻛم ﻛﻧﺗم‬ Söylediklerini Olduklarını ‫أﻧﮭم ﻗﺎﻟوا‬ ‫أﻧﮭم ﻛﺎﻧوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Murat geçen hafta Istanbul’a gittiğini söyledi Marva’nın geçen hafta evlendiğini duydum Amr Türk yemeklerine alıştığını söyledi

‫ﻣراد ﻗﺎل أﻧﮫ ذھب اﻟﻰ اﺳﺗﻧﺑول اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ ‫ﺳﻣﻌت أن ﻣروى ﺗزوﺟت اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ ‫ﻗﺎل ﻋﻣر أﻧﮫ ﺗﻌود ﻋﻠﻰ اﻟطﻌﺎم اﻟﺗرﻛﻲ‬ ‫ ھل أﻧﺗم ھﻧﺎ؟ اﻋﺗﻘدت أﻧﻛم ذھﺑﺗم اﻟﻰ اﺳطﻧﺑول‬،‫ھﺎااا‬

Haaa siz burada mısınız? Ben Istanbul’a gittiğinizi sandım

:‫ﻣﻼﺣظﺔ‬ .‫ ﻓﯾﺻﺑﺢ اﻟﻔﻌل أن‬، ni nı nu nü ‫ واذا ﻛﺎن ھﻧﺎك ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻗﺑﻠﮭم‬i ı u ü :‫ﻻﺿﺎﻓﺎت ﻓﻲ ھذا اﻟدرس ﻻ ﺗﺧﺗﻠف ﻋن اﺿﺎﻓﺎت اﻟﻣﻧﻘول اﻟﻣﺑﺎﺷر ﺳوى أن ﻧﺿﯾف ﻓﻲ أﺧر اﻟﻔﻌل أﺣد اﻻﺿﺎﻓﺎت اﻟﺗﺎﻟﯾﺔ‬

Dulaylı aktarım (Geçmiş zaman olumsuzluk) ( ‫اﻟﻤﻨﻘﻮل اﻟﻐﯿﺮ ﻣﺒﺎﺷﺮ ) اﻟﻤﺎﺿﻲ اﻟﺴﻠﺒﻲ‬ 47

Fiil + olumsuzluk eki +zaman eki + K+ şahıs eki+ i ı u ü İstemek İstemediğimi Ben ‫أﻧﻧﻲ ﻟم أرﯾد‬ İstemediğini Sen ‫أﻧك ﻟم ﺗرﯾد‬ İstemediğini O ‫أﻧﮫ ﻟم ﯾرﯾد‬ İstemediğimizi Biz ‫أﻧﻧﺎ ﻟم ﻧرﯾد‬ İstemediğinizi Siz ‫أﻧﻛم ﻟم ﺗرﯾدوا‬ İstemediklerini Onlar ‫أﻧﮭم ﻟم ﯾرﯾدوا‬

i ı u ü +‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬K+ + ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻨﻔﻲ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Yapmak Olmak Yapmadığımı Olmadığımı ‫أﻧﻧﻲ ﻟم أﻓﻌل‬ ‫أﻧﻧﻲ ﻟم أﻛن‬ Yapmadığını Olmadığını ‫أﻧك ﻟم ﺗﻔﻌل‬ ‫أﻧك ﻟم ﺗﻛن‬ Yapmadığını Olmadığını ‫أﻧﮫ ﻟم ﯾﻔﻌل‬ ‫أﻧﮫ ﻟم ﯾﻛن‬ Yapmadığımızı Olmadığımızı ‫أﻧﻧﺎ ﻟم ﻧﻔﻌل‬ ‫أﻧﻧﺎ ﻟم ﻧﻛن‬ Yapmadığınızı Olmadığınızı ‫أﻧﻛم ﻟم ﺗﻔﻌﻠوا‬ ‫أﻧﻛم ﻟم ﺗﻛوﻧوا‬ Yapmadıklarını Olmadıklarını ‫أﻧﮭم ﻟم ﯾﻔﻌﻠوا‬ ‫أﻧﮭم ﻟم ﯾﻛوﻧوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Arkadaşıma bugün hiç dışarı çıkmak istemediğimi söyledim Seni aldatmadığımı bilmiyorsun Arkadaşıma sınıva sordum ama bilmediğini söyledi Çok açım annem yemek pişirmediğini söyledi

‫ﻗﻠت ﻟﺻدﯾﻘﻲ اﻟﯾوم أﻧﻧﻲ ﻻ أرﯾد اﺑدا ً اﻟﺧروج ﻟﻠﺧﺎرج‬ ‫أﻧﺗﻲ ﻻ ﺗﻌﻠﻣﯾن أﻧﻧﻲ ﻟم أﺧدﻋك‬ ‫ ﻟﻛﻧﮫ ﻗﺎل أﻧﮫ ﻻ ﯾﻌﻠم‬،‫ﺳﺄﻟت ﺻدﯾﻘﻲ ﻋن اﻻﻣﺗﺣﺎن‬ ‫ أﻣﻲ ﻗﺎﻟت أﻧﮭﺎ ﻟم ﺗطﺑﺦ‬،‫أﻧﺎ ﺟﺎﺋﻊ‬

Dulaylı aktarım (Gelecek zaman) (‫اﻟﻤﻨﻘﻮل اﻟﻐﯿﺮ ﻣﺒﺎﺷﺮ ) اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ‬ 48

Fiil +zaman eki+ şahıs eki+ i ı u ü Yapmak Yapacağımı Ben ‫أﻧﻧﻲ ﺳﺄﻓﻌل‬ Yapacağını Sen ‫أﻧك ﺳﺗﻔﻌل‬ Yapacağını O ‫أﻧﮫ ﺳﯾﻔﻌل‬ Yapacağımızı Biz ‫أﻧﻧﺎ ﺳﻧﻔﻌل‬ Yapacağınızı Siz ‫أﻧﻛم ﺳﺗﻔﻌﻠون‬ Yapacaklarını Onlar ‫أﻧﮭم ﺳﯾﻔﻌﻠون‬

i ı u ü +‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Gitmek Gelmek Gideceğimi Geleceğimi ‫أﻧﻧﻲ ﺳﺄذھب‬ ‫أﻧﻧﻲ ﺳﺄﺗﻲ‬ Gideceğini Geleceğini ‫أﻧك ﺳﺗذھب‬ ‫أﻧك ﺳﺗﺄﺗﻲ‬ Gideceğini Geleceğini ‫أﻧﮫ ﺳﯾذھب‬ ‫أﻧﮫ ﺳﯾﺄﺗﻲ‬ Gideceğimizi Geleceğimizi ‫أﻧﻧﺎ ﺳﻧذھب‬ ‫أﻧﻧﺎ ﺳﻧﺄﺗﻲ‬ Gideceğinizi Geleceğinizi ‫أﻧﻛم ﺳﺗذھﺑون‬ ‫أﻧﻛم ﺳﺗﺄﺗون‬ Gideceklerini Geleceklerini ‫أﻧﮭم ﺳﯾذھﺑون‬ ‫أﻧﮭم ﺳﯾﺄﺗون‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Onlara bu akşam yemek yiyeceklerini sorduk Doktora sigara içmeyi bırakacağımı söyledim İstanbul’a gideceğinizi duydum, neden gitmediniz ?

‫ﺳﺄﻟﻧﺎھم أﻧﮭم أﯾن ﺳﯾﺄﻛﻠون ھذا اﻟﻣﺳﺎء‬ ‫ﻗﻠت ﻟﻠدﻛﺗور أﻧﻧﻲ ﺳﺄﺗرك اﻟﺗدﺧﯾن‬ ‫ ﻟﻣﺎذا ﻟم ﺗذھﺑون ؟‬،‫ﺳﻣﻌت أﻧﻛم ﺳﺗذھﺑون اﻟﻰ اﺳطﻧﺑول‬

Dulaylı aktarım (Gelecek zaman olumsuzluk) (‫اﻟﻤﻨﻘﻮل اﻟﻐﯿﺮ ﻣﺒﺎﺷﺮ ) اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ اﻟﻤﻨﻔﻲ‬ i ı u ü +‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+‫اﺿﺎﻓﺔاﻟﻧﻔﻲ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬

Fiil +olumsuzluk eki + zaman eki+ şahıs eki+ i ı u ü 49

Ben Sen O Biz Siz Onlar

Çıkmak Çıkmayacağımı ‫أﻧﻧﻲ ﻟن أﺧرج‬ Çıkmayacağını ‫أﻧك ﻟن ﺗﺧرج‬ Çıkmayacağını ‫أﻧﮫ ﻟن ﯾﺧرج‬ Çıkmayacağımızı ‫أﻧﻧﺎ ﻟن ﻧﺧرج‬ Çıkmayacağınızı ‫أﻧﻛم ﻟن ﺗﺧرﺟون‬ Çıkmayacaklarını ‫أﻧﮭم ﻟن ﯾﺧرﺟوا‬

Düşünmek Düşünmeyeceğimi ‫أﻧﻧﻲ ﻟن أﻓﻛر‬ Düşünmeyeceğini ‫أﻧك ﻟن ﺗﻔﻛر‬ Düşünmeyeceğini ‫أﻧﮫ ﻟن ﯾﻔﻛر‬ Düşünmeyeceğimizi ‫أﻧﻧﺎ ﻟن ﻧﻔﻛر‬ Düşünmeyeceğinizi ‫أﻧﻛم ﻟن ﺗﻔﻛرون‬ Düşünmeyeceklerini ‫أﻧﮭم ﻟن ﯾﻔﻛروا‬

Alışmak Alışmayacağımı ‫أﻧﻧﻲ ﻟن أﻋﺗﺎد‬ Alışmayacağını ‫أﻧك ﻟن ﺗﻌﺗﺎد‬ Alışmayacağını ‫أﻧﮫ ﻟن ﯾﻌﺗﺎد‬ Alışmayacağımızı ‫أﻧﻧﺎ ﻟن ﻧﻌﺗﺎد‬ Alışmayacağınızı ‫أﻧﻛم ﻟن ﺗﻌﺗﺎدون‬ Alışmayacaklarını ‫أﻧﮭم ﻟن ﯾﻌﺗﺎدوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Arkadaşım sinemaya gitmeyeceğini söyledi çünkü babası ona izin vermedi

‫ﺻدﯾﻘﻲ ﻗﺎل أﻧﮫ ﻟن ﯾذھب اﻟﻰ اﻟﺳﯾﻧﻣﺎ ﻷن واﻟده ﻟم ﯾﺄذن ﻟﮫ‬

Öğretmenime yarın okula gelmeyeceğimi söyledim çünkü hastayım Bir daha yalan söylemeyeceğini söyledin ama hala yalan söylüyorsun Kardeşim Suriye’ye savaş bitene kadar Suriye’ye gitmeyeceğini söyledi

‫ﻗﻠت ﻷﺳﺗﺎذي أﻧﻧﻲ ﻟن اﺗﻲ ﻟﻠﻣدرﺳﺔ ﻏدا ً ﻷﻧﻧﻲ ﻣرﯾض‬ ‫ ﻟﻛﻧك ﻣﺎ زﻟت ﺗﻛذب‬،‫ﻗﻠت أﻧك ﻟن ﺗﻛذب ﻣرة أﺧرى‬ ‫أﺧﻲ ﻗﺎل أﻧﮫ ﻟن ﯾذھب اﻟﻰ ﺳورﯾﺎ ﺣﺗﻰ ﺗﻧﺗﮭﻲ اﻟﺣرب‬

Dulaylı aktarım (Evet / Hayır) Soruları ( ‫ ﻻ‬/ ‫اﻟﻤﻨﻘﻮل اﻟﻐﯿﺮ ﻣﺒﺎﺷﺮ ) أﺳﺌﻠﺔ ﻧﻌﻢ‬ ‫ اﻻول ﯾﻛون ﻋطف‬،‫ اﻟﺟﻣﻠﺔ ﺗﺣﺗوي ﻋﻠﻰ ﻓﻌﻠﯾن اﺣدھﻣﺎ اﯾﺟﺎﺑﻲ واﻟﺛﺎﻧﻲ ﻧﻔﻲ‬، ً ‫ﻓﻲ ھذه اﻟﻘﺎﻋدة ﯾوﺟد ﺟﻣﻠﺔ اﻟﺳؤال أﯾﺿﺎ ً ﻟﻛن ﻣﺧﺗﻠﻔﺔ ﻋن ﻣﺎ أﺧذﻧﺎ ﻣن ﻗﺑل ﻗﻠﯾﻼ‬ ‫ ﺳﺄذھب وأﻋود‬gidip döneceğim: ً ‫ﻣﺛﻼ‬،‫ اﻟﻌطف ﯾﻠﺣق داﺋﻣﺎ ً زﻣن اﻟﻔﻌل اﻟذي ﯾﻠﯾﮫ‬،‫واﻟﺛﺎﻧﻲ ﻧﻔﯾﺎ ً ﻣن ﻗﺎﻋدة اﻟﻣﻧﻘوﻻﻟﻐﯾرﻣﺑﺎﺷر‬ 50

‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻌطف ‪ ıp ip up üp‬ﻓﻲ ﺣﺎل ﺟﺎء ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﺑﺄﺧر اﻟﻔﻌل ﺗﺻﺑﺢ اﻻﺿﺎﻓﺔ‪yıp yip yup yüp :‬‬ ‫‪ Sevip‬اﻧﺗﮭﯾﻧﺎ ﻣن اﻟﻔﻌل اﻻول‬ ‫اﻟﻔﻌل اﻟﺛﺎﻧﻲ ﻛﻣﺎ ذﻛرﻧﺎ ﯾﺄﺗﻲ ﻧﻔﯾﺎ ُ‪ Sevmediğini:‬أﻧك ﻻ ﺗﺣب‬ ‫‪ Sevip Sevmediğini‬ﻣﺎ اذا ﻛﻧت ﺗﺣب‪ ...‬ﻣﺎ ان ﻛﺎن ﺗﺣب‪)...‬اﻟﺗرﺟﻣﺔ ھﻲ ﺳؤاﻻ ً ‪...‬وﻛﻣﺎ ذﻛرت ﺳﺎﺑﻘﺎ ً اﻟﺗرﺟﻣﺔ ھﻲ ﺣرﻓﯾﺔ ﺷﺧﺻﯾﺔ ﯾﺗﻣﺗﻊ ﺑﮭﺎ ﺻﺎﺣﺑﮭﺎ(‬ ‫ﯾﻌﻧﻲ ﯾﺟب أن ﻻ ﻧﻌﺗﻣد ﻋﻠﻰ ﺗرﺟﻣﺔ ﻣﻌﯾﻧﺔ‪ .‬ﺗﺄﺗﻲ أﯾﺿﺎ ً ﻓﻲ اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل ‪ Sevip Sevmeyeceğini:‬ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﺗﺣب‬

‫‪Yapıp Yapmayacağımı‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﺄﻓﻌل‬ ‫‪Yapıp Yapmayacağını‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﺗﻔﻌل‬ ‫‪Yapıp Yapmayacağını‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﯾﻔﻌل‬ ‫‪Yapıp Yapmayacağımızı‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﻧﻔﻌل‬ ‫‪Yapıp Yapmayacağınızı‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﺗﻔﻌﻠوا‬ ‫‪YapıpYapmayacaklarını‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﯾﻔﻌﻠوا‬

‫‪Sevip Sevmeyeceğimi‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﺄﺣب‬ ‫‪Sevip Sevmeyeceğini‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﺗﺣب‬ ‫‪Sevip Sevmeyeceğini‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﯾﺣب‬ ‫‪Sevip Sevmeyeceğimizi‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﻧﺣب‬ ‫‪Sevip Sevmeyeceğinizi‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﺗﺣﺑوا‬ ‫‪Sevip Sevmeyeceklerini‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﺳﯾﺣﺑوا‬

‫‪Yapıp Yapmadığımı‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﻓﻌﻠت‬ ‫‪Yapıp Yapmadığını‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﻓﻌﻠت‬ ‫‪Yapıp Yapmadığını‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﻓﻌل‬ ‫‪Yapıp Yapmadığımızı‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﻓﻌﻠﻧﺎ‬ ‫‪Yapıp Yapmadığınızı‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﻓﻌﻠﺗم‬ ‫‪Yapıp Yapmadıklarını‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن ﻓﻌﻠوا‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫‪51‬‬

‫‪Sevip Sevmediğimi‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن أﺣﺑﺑت‬ ‫‪Sevip Sevmediğini‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن أﺣﺑﺑت‬ ‫‪Sevip Sevmediğini‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن أﺣب‬ ‫‪Sevip Sevmediğimizi‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن أﺣﺑﺑﻧﺎ‬ ‫‪Sevip Sevmediğinizi‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن أﺣﺑﺑﺗم‬ ‫‪Sevip Sevmediklerini‬‬ ‫ﻣﺎ اذا ﻛﺎن أﺣﺑوا‬

‫‪Ben‬‬ ‫‪Sen‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪Biz‬‬ ‫‪Siz‬‬ ‫‪Onlar‬‬

: ‫ﻓﻲ اﻻﻣﺜﻠﺔ ﺳﺄﺿﻊ ﺟﻤﻠﺘﯿﻦ ﻟﺼﯿﺎﻏﺔ واﺣﺪة ﯾﺄﺗﯿﺎن ﺑﻤﻌﻨﻰ واﺣﺪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ‬ Ben sana ' hızlı araba kullanmayı seviyor musun ? ' diye ‫اﻧﺎ ﺳﺄﻟﺘﻚ ان ھﻞ ﺗﺤﺐ ﻗﯿﺎدة اﻟﺴﯿﺎرة ﺑﺴﺮﻋﺔ‬ sordum Ben sana hızlı araba kullanmayı sevipsevmediğini ‫ﺳﺄﻟﺘﻚ ﻋﻦ ﻣﺎ إذا ﻛﻨﺖ ﺗﺤﺐ ﻗﯿﺎدة اﻟﺴﯿﺎرة ﺑﺴﺮﻋﺔ‬ sordum Doktor hastaya sigara kullanıyor musun ? diye sordu Doktor hastaya sigara kullanıpkullanmadığını sordu

‫اﻟﺪﻛﺘﻮر ﺳﺄل اﻟﻤﺮﯾﺾ أﻧﮫ ھﻞ ﯾﺪﺧﻦ ؟‬ ‫اﻟﺪﻛﺘﻮر ﺳﺄل اﻟﻤﺮﯾﺾ ﻋﻦ ﻣﺎ إذا ھﻮ ﯾﺪﺧﻦ‬

Sevgilim bana çalışıyor musun diye sordu Sevgilim bana çalışıpçalışmadığımı sordu

‫ﺣﺑﯾﺑﺗﻲ ﺳﺄﻟﺗﻧﻲ أﻧﻲ ھل اﻋﻣل ؟‬ ‫ﺣﺑﯾﺑﺗﻲ ﺳﺄﻟﺗﻧﻲ ﻋن ﻣﺎ إذا ﻛﺎن اﻋﻣل‬

Ben aliyle bilardo oynayacak mıyım diye sordum Ben aliyle bilardo oynayıpoynamayacağımı sordum

‫اﻧﺎ ﺳﺄﻟت اﻧﻲ ھل ﺳﺄﻟﻌب ﻣﻊ ﻋﻠﻲ‬ ‫أﻧﺎ ﺳﺄﻟت ﻋن ﻣﺎ إذا ﺳﺄﻟﻌب ﻣﻊ ﻋﻠﻲ ؟‬

Dulaylı aktarım ‫اﻟﻤﻨﻘﻮل اﻟﻐﯿﺮ ﻣﺒﺎﺷﺮ‬ ‫ﻛﯾﻔﯾﺔ اﺳﺗﻌﻣﺎل اﻟﻣﻧﻘول اﻟﻐﯾر ﻣﺑﺎﺷر ﻣﻊ اﻟﺻﻔﺎت‬ ‫اﯾﻠﯾف ﺗﻘول ﻻﺻدﻗﺎﺋﮭﺎ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﻟﯾﺳت ﺻﻌﺑﺔ‬ ‫ﻛﯾﻔﯾﺔ ﺗﺣوﯾل اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻟﻠﻣﻧﻘول‬

Elif arkadaşlarına ‘Türkçe zor bir dil değil’ diyor 52

‫أن اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﻟﯾﺳت ﺻﻌﺑﺔ‬...‫اﯾﻠﯾف ﺗﻘول ﻻﺻدﻗﺎﺋﮭﺎ‬ Elif arkadaşlarına Türkçe’nin zor bir dil değil olmadığını söylüyor nın ‫اذا ﺟﺎء ﺣرف ﺻوﺗﻲ اﺧر اﻟﺻﻔﺔ‬...‫ اﻟﻣﺿﺎف‬ın–nın ‫ﻓﻲ ھذه اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻧﺗﺣدث ﻋن اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﻓﻧﺿﻊ‬...‫ﻧﺿﻊ أوﻻ ً اﻟﻣﺿﺎف ﻟﻠﺷﯾﺊ اﻟذي ﻧﺗﺣدث ﻋﻧﮫ‬ .‫ ﻛﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ‬olduğunu ً ‫ وان ﻛﺎن اﯾﺟﺎﺑﯾﺎ‬olmadığını ً ‫ وﻣن ﺛم ان ﻛﺎن ﻧﻔﯾﺎ‬ın ‫وان ﻟم ﯾﺄﺗﻲ‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ Öğrenci öğretmene ‘geçen hafta hastaydım’ dedi Öğrenci öğretmene geçen hafta hasta olduğunusöyledi

‫ اﻧﺎ ﻛﻧت ﻣرﯾض اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ‬،‫اﻟطﺎﻟب ﻗﺎل ﻟﻠﻣﻌﻠم‬ ‫ اﻧﮫ ﻛﺎن ﻣرﯾض اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ‬،‫اﻟطﺎﻟب ﻗﺎل ﻟﻠﻣﻌﻠم‬

Garson müşteriye ‘yemekler lezzetli mi’? diye sordu Garson müşteriye yemeklerin lezzetli olupolmadığını sordu

‫ ھل اﻟطﻌﺎم ﺷﮭﻲ؟‬،‫اﻟﻧﺎدل ﺳﺄل اﻟزﺑون‬ ‫ ﻣﺎ اذا ﻛﺎن اﻟطﻌﺎم ﺷﮭﻲ؟‬،‫اﻟﻧﺎدل ﺳﺄل اﻟزﺑون‬

Garsona ‘önce bir çorba alayım’ dedim Garsona önce bir çorba almak istediğimisöyledim

ً ‫ﻗﻠت ﻟﻠﻧﺎدل ﻷﺧذ واﺣد ﺷورﺑﺔ أوﻻ‬ ً ‫ﻗﻠت ﻟﻠﻧﺎدل أﻧﻧﻲ أرﯾد أن أﺧذ ﺷورﺑﺔ أوﻻ‬ ‫ﺳراب ﺗﻘول ﯾﺟب ﻋﻠﻲ أن أزور أﻣﻲ ﻓﻲ رأس اﻟﺳﻧﺔ‬ ‫ﺳراب ﺗﻘول أﻧﮫ ﯾﺟب ﻋﻠﯾﮭﺎ أن ﺗزور أﻣﮭﺎ ﻓﻲ رأس اﻟﺳﻧﺔ‬

Serap ‘yılbaşında annemi ziyaret etmeliyim’ edior Serap yılbaşında annesini ziyaret etmesi gerektiğini söylüyor

Ulaçlar ( olumlu geçmiş zaman ) (‫اﻟﻌﻄﻒ )اﻻﯾﺠﺎﺑﻲ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺎﺿﻲ‬ zaman / + ‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻌﻄﻒ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ ek Gelmek Gitmek Geldiğimzaman Gittiğimzaman

Fiil + zaman eki + ulaçlar eki + şahıs eki +zaman / ek Ben

Okumak Okuduğumzaman 53

Sen

O

Biz

Siz

Onlar

Okuduğumda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻗرأت‬ Okuduğunzaman Okuduğunda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻗرأت اﻧت‬ Okuduğuzaman OkuduğuNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻗرأ‬ Okuduğumuzzaman Okuduğumuzda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻗرأﻧﺎ‬ Okuduğunuzzaman Okuduğunuzda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻗرأﺗم‬ Okuduklarızaman OkuduklarıNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻗرأوا‬

Geldiğimde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺟﺋت‬ Geldiğinzaman Geldiğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺟﺋت اﻧت‬ Geldiğizaman GeldiğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺟﺎء‬ Geldiğimizzaman Geldiğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺟﺋﻧﺎ‬ Geldiğinizzaman Geldiğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺟﺋﺗم‬ Geldiklerizaman GeldikleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺟﺎؤوا‬

Gittiğimde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ذھﺑت‬ Gittiğinzaman Gittiğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ذھﺑت اﻧت‬ Gittiğizaman GittiğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ذھب‬ Gittiğimizzaman Gittiğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ذھﺑﻧﺎ‬ Gittiğinizzaman Gittiğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ذھﺑﺗم‬ Gittiklerizaman GittikleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ذھﺑوا‬ :‫ﻣﻼﺣظﺔ‬

‫ اﻟﻣﻠون ﺑﺎﻻﺳود ھو ﺣرف ﺣﻣﺎﯾﺔ ﻟﻌدم ﺗﻼﻗﻲ ﺣرﻓﯾن ﺻوﺗﯾﯾن‬N ‫ﺣرف‬ .‫ﺣﺳب اﻟﺟﻣﻠﺔ ﺗﺻﺎغ ان ﻛﺎﻧت ﻣﺎﺿﻲ او واﺳﻊ‬.....‫ ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺄﺗﻲ‬،‫ ﻋﻧدﻣﺎ اذھب‬،‫ ﻋﻧدﻣﺎ اﺗﻲ‬،‫ھذه اﻟﻘﺎﻋدة ﻻ ﺗﺄﺗﻲ ﻣﻊ اﻟﻣﺎﺿﻲ ﻓﻘط ﺑل اﯾﺿﺎ ً ﺗﺳﺗﻌﻣل ﻛواﺳﻊ‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ 54

Onu son gördüğümde küçücük bir çocuktu Eve döndüğümzaman önce telefon mesajlarına bakarım Dün gece yattığımda saat dört olmuştu Dün anneme süpriz yapıp antalyadan geldim , kapıda beni gördüğüzaman bayılacaktı istediğinzaman beni arayabilirsin Onu tanıdığımzaman henüz 10 yaşındaydım Bahar geldiğizaman içimi bir neşe kaplar Gece geç yattığımzaman bütün gün kendime gelemiyorum

ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ رأﯾﺗﮫ ﻣؤﺧرا ً ﻛﺎن طﻔﻼ ً ﺻﻐﯾرا ً ﺟدا‬ ‫ أوﻻ ً أﻧظر ﻋﻠﻰ رﺳﺎﺋل اﻟﮭﺎﺗف‬، ‫ﻋﻧدﻣﺎ أﻋود إﻟﻰ اﻟﺑﯾت‬ ‫اﻟﺑﺎرﺣﺔ ﻟﯾﻼ ً ﻋﻧدﻣﺎ أﺳﺗﻠﻘﯾت ﻛﺎﻧت ﻗد اﺻﺑﺣت اﻟﺳﺎﻋﺔ اﻟراﺑﻌﺔ‬ ‫ ﻋﻧدﻣﺎ رأﺗﻧﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺑﺎب‬، ‫اﻟﺑﺎرﺣﺔ ﺻﻧﻌت ﻣﻔﺎﺟﺄة ﻷﻣﻲ ﺟﺋت ﻣن أﻧطﺎﻟﯾﺎ‬ ‫ﻛﺎﻧت ﺳﺗﻐﻣﻰ‬ .. ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺗرﯾد ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻻﺗﺻﺎل ﺑﻲ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻋرﻓﺗﮫ ﻛﺎن ﻋﻣري ﻣﺎ زال ﻓﻲ اﻟﻌﺎﺷرة‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺄﺗﻲ اﻟرﺑﯾﻊ ﯾﺣﺗل داﺧﻠﻲ ﺑﮭﺟﺔ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ أﺳﺗﻠﻘﻲ ﻣﺗﺄﺧرا ً ﻟﯾﻼ ً طوال اﻟﯾوم ﻻ اﺳﺗطﯾﻊ اﻟﻣﺟﻲء ﻟﻧﻔﺳﻲ‬

Ulaçlar ( olumsuzluk geçmiş zaman ) (‫اﻟﻌﻄﻒ )اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺎﺿﻲ اﻟﻨﻔﻲ‬ Fiil + olumsuzluk eki + zaman eki + ulaçlar eki + şahıs eki +zaman / ek Okumak Okumadığımzaman Ben Okumadığımda

‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻌﻄﻒ‬+ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻨﻔﻲ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ zaman / ek+ Gelmek Gitmek Gelmediğimzaman Gitmediğimzaman Gelmediğimde Gitmediğimde 55

Sen

O

Biz

Siz

Onlar

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم أﻗرأ‬ Okumadığınzaman Okumadığında ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﺗﻘرأ‬ Okumadığızaman OkumadığıNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﯾﻘرأ‬ Okumadığımızzaman Okumadığımızda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﻧﻘرأ‬ Okumadığınızzaman Okumadığınızda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﺗﻘرأون‬ Okumadıklarızaman OkumadıklarıNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﯾﻘرؤوا‬

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم أﺗﻲ‬ Gelmediğinzaman Gelmediğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﺗﺄﺗﻲ‬ Gelmediğizaman GelmediğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﯾﺄﺗﻲ‬ Gelmediğimizzaman Gelmediğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﻧﺄﺗﻲ‬ Gelmediğinizzaman Gelmediğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﺗﺄﺗون‬ Gelmediklerizaman GelmedikleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﯾﺄﺗوا‬

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم أذھب‬ Gitmediğinzaman Gitmediğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﺗذھب‬ Gitmediğizaman GitmediğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﯾذھب‬ Gitmediğimizzaman Gitmediğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﻧذھب‬ Gitmediğinizzaman Gitmediğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﺗذھﺑون‬ Gitmediklerizaman GitmedikleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟم ﯾذھﺑوا‬

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

56

Erken yatmadığımda çok yorgun uyanıyorum Uykumu almadığımzaman çok sinirli oluyorum Okula gitmediğimde annem çok bana bağrıyor Derse çabuk gelmediğizaman fayda gidiyor Seni görmediğimzaman kendimi kötü hiss ediyorum

ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ أﺳﺗﻠﻘﻲ ﻣﺑﻛرا ً أﻓﯾق ﻣﺗﻌﺑﺎ ً ﺟدا‬ ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ أﺧذ ﻧوﻣﻲ أﺻﺑﺢ ﻋﺻﺑﻲ ﺟدا‬ ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ أذھب إﻟﻰ اﻟﻣدرﺳﺔ أﻣﻲ ﺗﺻرخ ﻋﻠﻲ ﺟدا‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ ﯾﺄﺗﻲ إﻟﻰ اﻟدرس ﺑﺳرﻋﺔ ﺗذھب اﻟﻔﺎﺋدة‬ ً ‫ﺳﯾﺋﺔ ﺟدا‬ ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ أراك أﺷﻌر ﻧﻔﺳﻲ‬

Ulaçlar ( olumlu gelecek zaman ) (‫اﻟﻌﻄﻒ )اﻻﯾﺠﺎﺑﻲ زﻣﻦ اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ‬ zaman / ek+ ‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ Gelmek Gitmek Geleceğimzaman Gideceğimzaman Geleceğimde Gideceğimde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄﺗﻲ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄذھب‬

Fiil + zaman eki + şahıs eki +zaman / ek Yazmak Yazacağımzaman Ben Yazacağımda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄﻛﺗب‬ 57

Sen

O

Biz

Siz

Onlar

Yazacağınzaman Yazacağında ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﻛﺗب‬ Yazacağızaman YazacağıNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﯾﻛﺗب‬ Yazacağımızzaman Yazacağımızda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﻧﻛﺗب‬ Yazacağınızzaman Yazacağınızda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﻛﺗﺑون‬ Yazacaklarızaman YazacaklarıNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﯾﻛﺗﺑوا‬

Geleceğinzaman Geleceğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﺄﺗﻲ‬ Geleceğizaman GeleceğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﯾﺄﺗﻲ‬ Geleceğimizzaman Geleceğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﻧﺄﺗﻲ‬ Geleceğinizzaman Geleceğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﺄﺗون‬ Geleceklerizaman GelecekleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﯾﺄﺗوا‬

Gideceğinzaman Gideceğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗذھب‬ Gideceğizaman GideceğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﯾذھب‬ Gideceğimizzaman Gideceğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﻧذھب‬ Gideceğinizzaman Gideceğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗذھﺑون‬ Gideceklerizaman GidecekleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﯾذھﺑوا‬

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

58

Tatile çıkacağımda çok mutlu olurum Yağmur yağacağızaman romatizma hastalarının bacakları ağrır Önemli bir toplantıya katılacağınzaman daha özenli hazırlanmalısın Alışverişe çıkacağındahaber ver , birlikte gidelim Bana geleceğinzaman önceden haber ver , sana yemek hazırlayayım Geç kalacağında bana haber ver , merak etmeyeyim

ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄﺧرج إﻟﻰ اﻟﻌطﻠﺔ أﺻﺑﺢ ﺳﻌﯾدا ً ﺟدا‬ ‫ ﻣرض اﻟروﻣﯾﺗزم ﯾوﺟﻊ اﻟﻘدﻣﯾن‬، ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﻣطر‬ ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﻧﺿم إﻟﻰ اﺟﺗﻣﺎع ﻣﮭم ﯾﺟب أن ﺗﺗﺣﺿر أﻛﺛر ﺗﯾﻘظﺎ‬ ً ‫ ﻟﻧذھب ﺳوﯾﺎ‬، ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﺧرج ﻟﻠﺗﺳوق أﻋطﻲ ﺧﺑر‬ ‫ ﻛﻲ اﺣﺿر ﻟك اﻟطﻌﺎم‬، ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﺄﺗﻲ إﻟﻲ اﻋطﯾﻧﻲ ﺧﺑر ﻣن ﻗﺑل‬ ‫ ﻛﻲ ﻻ اﻗﻠق‬، ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺗﺗﺄﺧر اﻋطﯾﻧﻲ ﺧﺑر‬

Ulaçlar ( olumsuzluk gelecek zaman ) (‫اﻟﻌﻄﻒ )زﻣﻦ اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ اﻟﻨﻔﻲ‬ zaman / + ‫ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺸﺨﺼﯿﺔ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺰﻣﻦ‬+ ‫ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻨﻔﻲ‬+ ‫اﻟﻔﻌﻞ‬ ek Gelmek Gitmek Gelmeyeceğimzaman Gitmeyeceğimzaman Gelmeyeceğimde Gitmeyeceğimde

Fiil + olumsuzluk eki + zaman eki + şahıs eki +zaman / ek

Ben

Yazmak Yazmayacağımzaman Yazmayacağımda 59

Sen

O

Biz

Siz

Onlar

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن أﻛﺗب‬ Yazmayacağınzaman Yazmayacağında ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﺗﻛﺗب‬ Yazmayacağızaman YazmayacağıNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﯾﻛﺗب‬ Yazmayacağımızzaman Yazmayacağımızda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﻧﻛﺗب‬ Yazmayacağınızzaman Yazmayacağınızda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﺗﻛﺗﺑون‬ Yazmayacaklarızaman YazmayacaklarıNda ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﯾﻛﺗﺑوا‬

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن أﺗﻲ‬ Gelmeyeceğinzaman Gelmeyeceğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﺗﺄﺗﻲ‬ Gelmeyeceğizaman GelmeyeceğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﯾﺄﺗﻲ‬ Gelmeyeceğimizzaman Gelmeyeceğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﻧﺄﺗﻲ‬ Gelmeyeceğinizzaman Gelmeyeceğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﺗﺄﺗون‬ Gelmeyeceklerizaman GelmeyecekleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﯾﺄﺗوا‬

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن أذھب‬ Gitmeyeceğinzaman Gitmeyeceğinde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﺗذھب‬ Gitmeyeceğizaman GitmeyeceğiNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﯾذھب‬ Gitmeyeceğimizzaman Gitmeyeceğimizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﻧذھب‬ Gitmeyeceğinizzaman Gitmeyeceğinizde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﺗذھﺑون‬ Gitmeyeceklerizaman GitmeyecekleriNde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن ﯾذھﺑوا‬

ً ‫ ﯾﻣﻛن اﺳﺗﻌﻣﺎل ھذه اﻟﻘﺎﻋدة ﻣﻊ اﻻﺳﺗطﺎﻋﺔ ﻧﻔﯾﺎ ً أو اﯾﺟﺎﺑﺎ‬:‫ﻣﻼﺣظﺔ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن أﺳﺗطﯾﻊ أن أﺗﻲ‬Gelemeyeceğimde ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄﺳﺗطﯾﻊ اﻟذھﺎب‬Gidebileceğimzaman

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ 60

Derse Gelemeyeceğinizzaman mutlaka önceden haber verin İşe gitmeyeceğimzaman sana geleceğim merak etme Annemi geç kaldığımı haber vermeyeceğimzaman çok kızacak

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻟﻣﺟﻲء ﻟﻠدرس ﯾﺟب ان ﺗﻌطوا ﺧﺑرا ً ﻣؤﻛد ﻣن ﻗﺑل‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن أذھب ﻟﻠﻌﻣل ﺳﺄﺗﻲ إﻟﯾك ﻻ ﺗﻘﻠق‬ ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻟن أﻋطﻲ ﺧﺑر ﻷﻣﻲ أﻧﻧﻲ ﺗﺄﺧرت ﺳﺗﻐﺿب ﻛﺛﯾرا‬

Ulaçlar (için) (‫اﻟﻌﻄﻒ )ﻷن‬

Ben Sen

Gitmek Gittiğimiçin ‫ﻷﻧﻧﻲ ذھﺑت‬ Gittiğiniçin ‫ﻷﻧك ذھﺑت‬

Gelmek Geldiğimiçin ‫ﻷﻧﻧﻲ ﺟﺋت‬ Geldiğiniçin ‫ﻷﻧك ﺟﺋت‬

Gitmek Gideceğimiçin ‫ﻷﻧﻧﻲ ﺳﺄذھب‬ Gideceğiniçin ‫ﻷﻧك ﺳﺗذھب‬ 61

Gelmek Geleceğimiçin ‫ﻷﻧﻨﻲ ﺳﺄﺗﻲ‬ Geleceğiniçin ‫ﻷﻧﻚ ﺳﺘﺄﺗﻲ‬

O Biz Siz Onlar

Gittiğiiçin ‫ﻷﻧﮫ ذھب‬ Gittiğimiziçin ‫ﻷﻧﻧﺎ ذھﺑﻧﺎ‬ Gittiğiniziçin ‫ﻷﻧﻛم ذھﺑﺗم‬ Gittikleriiçin ‫ﻷﻧﮭم ذھﺑوا‬

Geldiğiiçin ‫ﻷﻧﮫ ﺟﺎء‬ Geldiğimiziçin ‫ﻷﻧﻧﺎ أﺗﯾﻧﺎ‬ Geldiğiniziçin ‫ﻷﻧﻛم ﺟﺋﺗم‬ Geldikleriiçin ‫ﻷﻧﮭم ﺟﺎءوا‬

Gideceğiiçin ‫ﻷﻧﮫ ﺳﯾذھب‬ Gideceğimiziçin ‫ﻷﻧﻧﺎ ﺳﻧذھب‬ Gideceğiniziçin ‫ﻷﻧﻛم ﺳﺗذھﺑون‬ Gidecekleriiçin ‫ﻷﻧﮭم ﺳﯾذھﺑون‬

Öğretmen sana derse geç kaldığıniçin kızdı Bu akşam misafir geleceğiiçin eve erken gitmeliyim Gelen sayısı turist arttığıiçin akdeniz bölgesinde her yıl yeni oteller açılıyor Arkadaşım geçen hafta hasta olduğuiçin işe gidemedi

Geleceğiiçin ‫ﻷﻧﮫ ﺳﯿﺄﺗﻲ‬ Geleceğimiziçin ‫ﻷﻧﻨﺎ ﺳﻨﺄﺗﻲ‬ Geleceğiniziçin ‫ﻷﻧﻜﻢ ﺳﺘﺄﺗﻮن‬ Gelecekleriiçin ‫ﻷﻧﮭﻢ ﺳﯿﺄﺗﻮن‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

‫اﻻﺳﺗﺎذ ﻏﺿب ﻷﻧك ﺗﺄﺧرت ﻋن اﻟدرس‬ ً ‫ھذا اﻟﻣﺳﺎء ﻷﻧﮫ ﺳﯾﺄﺗﻲ ﺿﯾف ﯾﺟب ان اذھب ﻟﻠﺑﯾت ﺑﺎﻛرا‬ ‫ﻣن أﺟل ارﺗﻔﺎع ﻋدد اﻟﺳﯾﺎح اﻟذﯾن ﯾﺄﺗون ﻓﻲ ﻣﻧطﻘﺔ اﻟﺑﺣر اﻻﺑﯾض ﻛل ﻋﺎم‬ ‫ﯾﻔﺗﺗﺢ ﻓﻧﺎدق ﺟدﯾدة‬ ‫ﺻدﯾﻘﻲ اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ ﻷﻧﮫ ﻛﺎن ﻣرﯾض ﻟم ﯾﺳﺗطﻊ اﻟذھﺎب ﻟﻠﻌﻣل‬

Ulaçlar (için) (‫اﻟﻌﻄﻒ )ﻷن‬

Ben Sen O

Çalışmak Çalışmadığımiçin ‫ﻷﻧﻧﻲ ﻟم أﻋﻣل‬ Çalışmadığıniçin ‫ﻷﻧك ﻟم ﺗﻌﻣل‬ Çalışmadığıiçin

Görmek Görmediğimiçin ‫ﻷﻧﻧﻲ ﻟم أرى‬ Görmediğiniçin ‫ﻷﻧك ﻟم ﺗرى‬ Görmediğiiçin 62

Çalışmak Çalışmayacağımiçin ‫ﻷﻧﻧﻲ ﻟن أﻋﻣل‬ Çalışmayacağıniçin ‫ﻷﻧك ﻟن ﺗﻌﻣل‬ Çalışmayacağıiçin

Görmek Görmeyeceğimiçin ‫ﻷﻧﻧﻲ ﻟن أرى‬ Görmeyeceğiniçin ‫ﻷﻧك ﻟن ﺗرى‬ Görmeyeceğiiçin

‫ﻷﻧﮫ ﻟم ﯾﻌﻣل‬ Çalışmadığımıziçin ‫ﻷﻧﻧﺎ ﻟم ﻧﻌﻣل‬ Çalışmadığınıziçin ‫ﻷﻧﻛم ﻟم ﺗﻌﻣﻠون‬ Çalışmadıklarıiçin ‫ﻷﻧﮭم ﻟم ﯾﻌﻣﻠوا‬

Biz Siz Onlar

‫ﻷﻧﮫ ﻟم ﯾرى‬ Görmediğimiziçin ‫ﻷﻧﻧﺎ ﻟم ﻧرى‬ Görmediğiniziçin ‫ﻷﻧﻛم ﻟم ﺗرون‬ Görmedikleriiçin ‫ﻷﻧﮭم ﻟم ﯾروا‬

Buraya tekrar gelemeyeceğimiçin üzülüyorum Kardeşim kitaplara bayılıyor ama henüz okuma yazma bilmediğiiçin sadece resimlerine bakıyor Sana buraya gelmeden önce bu formu doldurmanı söylemiştim ama sen beni hiç dinlemediğiniçin şimdi vakit kaybediyorsun

‫ﻷﻧﮫ ﻟن ﯾﻌﻣل‬ Çalışmayacağımıziçin ‫ﻷﻧﻧﺎ ﻟن ﻧﻌﻣل‬ Çalışmayacağınıziçin ‫ﻷﻧﻛم ﻟن ﺗﻌﻣﻠون‬ Çalışmayacaklarıiçin ‫ﻷﻧﮭم ﻟن ﯾﻌﻣﻠوا‬

‫ﻷﻧﮫ ﻟن ﯾرى‬ Görmeyeceğimiziçin ‫ﻷﻧﻧﺎ ﻟن ﻧرى‬ Görmeyeceğiniziçin ‫ﻷﻧﻛم ﻟن ﺗرون‬ Görmeyecekleriiçin ‫ﻷﻧﮭم ﻟن ﯾروا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

‫أﻧﺎ ﺣزﯾن ﻷﻧﻧﻲ ﻟن أﺳﺗطﯾﻊ اﻟﻣﺟﯾﺊ اﻟﻰ ھﻧﺎ ﻣرة اﺧرى‬ ‫ ﻓﻘط ﯾﻧظر‬،‫ ﻟﻛن ﻷﻧﮫ ﻣﺎ زال ﻻ ﯾﻌرف اﻟﻘراءة واﻟﻛﺗﺎﺑﺔ‬،‫أﺧﻲ ﯾﻌﺷق اﻟﻛﺗب‬ ‫اﻟﻰ ﺻورھﺎ‬ ‫ ﻟﻛن اﻧت ﻻﻧك ﻟم‬،‫ﻛﻧت ﻗد ﻗﻠت ﻟك ﻗﺑل ان اﺗﻲ اﻟﻰ ھﻧﺎ ان ﺗﻌﺑﺊ اﻻﺳﺗﻣﺎرة‬ ‫ﺗﺳﻣﻌﻧﻲ اﻻن ﺗﺿﯾﻊ اﻟوﻗت‬

Ulaçlar (‫اﻟﻌﻄﻒ )ﻣﻨﺬ أن‬ ‫ﻻ ﯾوﺟد ﻟﮫ ﻧﻔﻲ أو ﻣﺳﺗﻘﺑل اﯾﺟﺎﺑﻲ أو ﻣﻧﻔﻲ‬

Ben Sen

Gelmek Geldiğimdenberi ‫ﻣﻧذ أن أﺗﯾت‬ Geldiğindenberi (‫ﻣﻧذ أن أﺗﯾت )أﻧت‬

Başlamak Başladığımdanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺑدأت‬ Başladığındanberi (‫ﻣﻧذ أن ﺑدأت )أﻧت‬ 63

Çıkmak Çıktığımdanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺧرﺟت‬ Çıktığındanberi (‫ﻣﻧذ أن ﺧرﺟت )أﻧت‬

O Biz Siz Onlar

Geldiğindenberi ‫ﻣﻧذ أن أﺗﻰ‬ Geldiğimizdenberi ‫ﻣﻧذ أن أﺗﯾﻧﺎ‬ Geldiğinizdenberi ‫ﻣﻧذ أن أﺗﯾﺗم‬ Geldiklerindenberi ‫ﻣﻧذ أن أﺗوا‬

Başladığındanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺑدأ‬ Başladığımızdanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺑدأﻧﺎ‬ Başladığınızdanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺑدأﺗم‬ Başladıklarındanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺑدؤا‬

Türkçe öğrenmeye başladığımdanberi ingilizce konuşmuyorum Evlendiğimizdenberi bu evde oturuyoruz Yeni öğretmen geldiğindenberi dersleri daha iyi anlıyoruz Evden çıktığındanberi telefonla sana ulaşmaya çalışıyorum İşinden ayrıldığındanberi kimseyle görüşmüyor

Çıktığındanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺧرج‬ Çıktığımızdanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺧرﺟﻧﺎ‬ Çıktığınızdanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺧرﺟﺗم‬ Çıktıklarındanberi ‫ﻣﻧذ أن ﺧرﺟوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

‫ﻣﻧذ أن ﺑدأت ﺗﻌﻠم اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﻻ اﺗﻛﻠم اﻟﻠﻐﺔ اﻻﻧﻛﻠﯾزﯾﺔ‬ ‫ﻣﻧذ أن ﺗزوﺟﻧﺎ ﻧﺟﻠس ﻓﻲ ھذا اﻟﺑﯾت‬ ‫ﻣﻧذ أن اﺗﻰ ﻣدرس ﺟدﯾد ﻧﻔﮭم اﻟدروس اﻓﺿل‬ ‫ﻣﻧذ أن ﺧرﺟت ﻣن اﻟﺑﯾت اﻋﻣل ﻋﻠﻰ اﻟوﺻول اﻟﯾك ﺑﺎﻟﮭﺎﺗف‬ ‫ﻣﻧذ أن ﺗرك ﻋﻣﻠﮫ ﻻ ﯾﻠﺗﻘﻲ ﻣﻊ اﺣد‬

‫اﺳﺘﺨﺪام اﻟﻌﻄﻒ ﻣﻊ اﻟﺼﻔﺎت‬

:‫اﻻﺿﺎﻓﺎت‬ dan den tan ten beri dir dır dur dür beri (‫ )ان ﺟﺎء ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻓﻲ اﺧر اﻟﻛﻠﻣﺔ‬tir tır tur tür beri Sabahtan beri hiç bir şey yemedim iki saattir seni bekliyorum burada

‫ﻟم اﻛل ﺷﯾﺋﺎ ً ﻣﻧذ اﻟﺻﺑﺎح‬ ‫اﻧﺗظرك ھﻧﺎ ﻣن ﺳﺎﻋﺗﯾن‬ ‫ ﯾﻌﻧﻲ أﻧﮭﺎ ﻟﯾﺳت ﺿرورﯾﺔ ) ان اﺳﺗﻐﻧﯾﻧﺎ ﻋﻧﮭﺎ ﯾﺻﺑﺢ‬beri ‫أﺣﯾﺎﻧﺎ ً ﻧﺳﺗﻐﻧﻲ ﻋن‬ 64

‫اﻟﻣﻌﻧﻰ ﻣن‪ ،‬وان وﺿﻌﻧﺎھﺎ ﯾﺻﺑﺢ اﻟﻣﻌﻧﻰ ﺗوﻛﯾدي ﻣﻧذ(‬ ‫ﻣﻧذ ﺣزﯾران اﻟﻣﺎﺿﻲ اﺑﺣث ﻋن ﻋﻣل‬ ‫ﻣرات ﻣﻧذ اﻻﺛﻧﯾن ﻻ ﯾﺄﺗﻲ ﻟﻠﻛورس‬ ‫ﻣﻧذ ﺧﻣﺳﺔ ﻋﺷر ﻋﺎم اﺟﻠس ﻓﻲ ﻧﻔس اﻟﺑﯾت‬ ‫أﻣﻲ ﻣﻧذ طﻔوﻟﺗﻧﺎ ﺗﺣﻛﻲ ﻟﻧﺎ ﻗﺻص‬ ‫ﻣﻧذ ﻣﺗﻰ ﺗﺗﻌﻠم اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ؟‬ ‫اﻟﮭﺎﺗف ﻟم ﯾﺳﻛت ﻣﻧذ اﻟﺻﺑﺎح‬ ‫ﻣﻧذ زﻣن ﻟم ﻧﺳﺗطﻊ اﻟذھﺎب ﻟﻠﺳﯾﻧﻣﺎ‬ ‫ﺗرﻛﯾب ﻣﺳﺗﺧدم ﺑﻛﺛرة ﻓﻲ اﻟﻣﺣﺎدﺛﺔ اﻟﯾوﻣﯾﺔ ‪:‬‬ ‫ﻣﻧذ ﯾوم أﺗﯾت‬ ‫ﻣﻧذ ﯾوم أﺗﯾت اﻟﻰ ﺗرﻛﯾﺎ ادرس اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‬ ‫ﻣﻧذ أن رأﯾﺗك ﻻ اﺳﺗطﯾﻊ ان اﻧﺳﺎك‬

‫‪Geçen hazirandan beri iş arıyorum‬‬ ‫‪Murat pazartesidan beri kursa gelmiyor‬‬ ‫‪On beş yıldır aynı evde oturuyorum‬‬ ‫‪Annem bize çocukluğumuzdan beri masal anlatır‬‬ ‫? ‪Ne zamandan beri türkçe öğreniyorsun‬‬ ‫‪Telefon sabahtan beri hiç susmadı‬‬ ‫‪Uzun zamandır sinemaya gidemedik‬‬ ‫‪Geldiğim günden beri‬‬ ‫‪Türkiyeye geldiğim günden beri türkçe okuyorum‬‬ ‫‪Seni gördüğüm günden beri unutamıyorum‬‬

‫اﻟﻌطف ﻣﻧذ أن ﻟﮫ ﺻﯾﻐﺔ ﺛﺎﻧﯾﺔ‪ ،‬ھذه اﻟﺻﯾﻐﺔ ﻟﮭﺎ ﺗرﺟﻣﺗﺎن ﻟﻠﻌرﺑﻲ‪ ،‬ﺳﻧﺗﺎﺑﻌﮭﺎ ﻓﻲ اﻟﺟﻣل ﻛﯾف ﺗﺻﺎغ‬ ‫اﻻﺿﺎﻓﺔ ھﻲ‪ alı - eli :‬ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ‬ ‫ﻋﻧد ﻣﺟﻲء ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻓﻲ اﺧر اﻟﻔﻌل ﻧﺿﯾف ﺣرف اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ ‪yalı - yeli : y‬‬ ‫اﻟﺗرﺟﻣﺔ اﻻوﻟﻰ‪:‬‬ ‫ﻣﻧذ أن اﻧﺿﻣﯾت ﻟﮭذا اﻟﻛورس ﻟم أﺳﺗطﻊ اﻟذھﺎب ﻟﻠﻌطﻠﺔ‬ ‫اذا ً ﻧﺿﯾف أوﻻ ً ﻣﺎﺿﻲ اﻟﻔﻌل ‪ katıldım‬ﺛم ﻧﺿﯾف ‪katılalı‬ﻓﯾﺻﺑﺢ اﻟﻣﻌﻧﻰ ﻣﻧذ أن‪.‬‬ ‫اﻟﺗرﺟﻣﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ‪:‬‬ ‫‪65‬‬

‫‪Bu Kursa katıldım katılalı tatile gidemedim‬‬

‫ﺗﺄﺧرﺗم‪ ،‬ﻟﻘد ﻣﺿﻰ ﻋﻠﻰ ﺑدء اﻟدرس ﻧﺻف ﺳﺎﻋﺔ‬ ‫ھﻧﺎ ﻻ ﻧﺿﻊ اﻟﻣﺎﺿﻲ ﻓﺗﺻﺑﺢ ﻋﻠﻰ ﺑدء‪.‬‬

‫‪Geç kaldınız, ders başlayalı yarım saat oldu‬‬

‫ﻟﻧﺗﺎﺑﻊ ﺑﻘﯾﺔ اﻻﻣﺛﻠﺔ‪:‬‬ ‫ﻟﻘد ﻣﺿﻰ أﻋوام ﻋﻠﻰ ﻋدم رؤﯾﺗﻲ ﻟﮫ‬ ‫)ھﻧﺎ اﺗﻰ اﻟﻔﻌل ﻣﻧﻔﻲ(‬ ‫ﻛﻧت ﻗد أﺧذت وزن )ﺳﻣﻧت( ﻣﻧذ اﺧر ﻣرة اﻟﺗﻘﯾﻧﺎ‬ ‫‪Görüşmeyeli kilo almışsın‬‬ ‫ھﻧﺎ ﻗد ﺗﺗﺳﺎﺋﻠون‪ ،‬أﯾن )اﺧر( وأﯾن )ﻣرة( ‪ ،‬ﻟﻛن ھذه ھﻲ اﻟﺗرﺟﻣﺔ اﻻﺻﺢ‪،‬‬ ‫ﻷﻧﮭﺎ ان ﺗرﺟﻣت ﺣرﻓﯾﺎ ً ﺳﺗﻛون رﻛﯾﻛﺔ‪ ،‬اﻟﺗرﺟﻣﺔ اﻟﺣرﻓﯾﺔ )ﻣﻧذ ﻟم ﻧﻠﺗﻘﻲ ﻟﻘد‬ ‫ﺳﻣﻧت(‬ ‫‪Sigarayı bırakalı daha az öksürüyorum‬‬ ‫ﻣﻧذ أن ﺗرﻛت اﻟﺗدﺧﯾن أﺳﻌل أﺧف ) اﻟﺳﻌﺎل ‪( öksürümek‬‬ ‫اﻟﺟﻣل ﺗﺗرﺟم ﻋﻠﻰ ﻣﻧذ أن‪.....‬أو ﻋﻠﻰ أن‪...‬ﺣﺳب ﻣﺎ ﯾﻼﺋم اﻟﺟﻣﻠﺔ‪ ،‬ﺑﻌض‬ ‫اﻟﺟﻣل ﻻ ﺗﺗﻘﺑل ﻣﻧذ أن ﻟﻛﻲ ﻻ ﺗﻛون رﻛﯾﻛﺔ و ﺑﻌض اﻟﺟﻣل ﻻ ﺗﺗﻘﺑل ﻋﻠﻰ أن‬ ‫ﻟﻧﻔس اﻟﺳﺑب‬ ‫ﻣﻧذ أن أﺗﯾت اﻟﻰ ﺗرﻛﯾﺎ اﺗﻌﻠم اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‬ ‫‪Türkiyeye geldim geleli türkçe öğreniyorum‬‬ ‫)ﻓﻲ ھذه اﻟﺟﻣﻠﺔ ﺟﺎء اﻟﻣﻌﻧﻰ ﻣﻧذ(‬ ‫ﻟﻘد ﻣﺿﻰ ﻋﺎم ﻋﻠﻰ ﻣﺟﯾﺋﻲ ﻟﺗرﻛﯾﺎ‬ ‫‪Türkiyeye geldim geleli bir yıl oldu‬‬ ‫)ھﻧﺎ اﺗﻰ اﻟﻣﻌﻧﻰ ﻋﻠﻰ ﻣﺟﯾﺋﻲ(‬ ‫اﻟﻧﺗﯾﺟﺔ أن اﻟطﺎﻟب ﺣر ﻓﻲ اﻟﺗرﺟﻣﺔ ﺑﻌد اﻟوﺻول ﻟﮭذا اﻟﻣﺳﺗوى‪....‬طﺑﻌﺎ ً ﺑﻣﺎ ﯾﻼﺋم ﻣﻌﻧﻰ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻟﺣﻘﯾﻘﻲ‬ ‫ﻣﻧذ أن ﺑدأ اﻟﻔﻠم واﻟذي ﺧﻠﻔﻧﺎ ﯾﺗﻛﻠﻣون‬ ‫‪Arkamızdaki film başladı başlayalı konuşuyorlar‬‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫‪Onu görmeyeli yıllar oldu‬‬

‫‪Ayşeyi görmeyeli yıllar oldu , Ne kadar büyümüş‬‬ ‫? ‪Yeni arabanı aldın alalı yüzünü göremiyoruz neredesin‬‬ ‫‪Seni tanıdım tanıyalı bütün hayatım değişti‬‬ ‫‪Tatile çıkmayalı beş yıl oldu , bu yıl bir ay tatil yapacağım‬‬ ‫‪Antalyaya geleli daha iki ay oldu ama yıllardır burada‬‬

‫ﻟﻘدﻣﺿﯨﻌﻠﯨﻌدﻣرؤﯾﺗﯾﻠﻌﺎﺋﺷﮭﺎﻋوام ‪ ،‬ﻛﻣﻘدﻛﺑرت‬ ‫ﻣﻧذأﻧﺄﺧذﺗﻌرﺑﺗﻛﺎﻟﺟدﯾدةﻻﻧﺳﺗطﯾﻌﺄﻧﻧرﯨوﺟﮭك ‪ ،‬أﯾﻧﻛﺄﻧت؟‬ ‫ﻣﻧذأﻧﻌرﻓﺗﻛﺗﻐﯾرﺗﻛﻠﺣﯾﺎﺗﻲ‬ ‫ﻟﻘدﻣﺿﯨﻌﻠﯨﻌدﻣﺧروﺟﯾﻠﻠﻌطﻠﺔﺧﻣﺳﺎﻋوام ‪ ،‬ھذااﻟﻌﺎﻣﺳﺄﻓﻌﻠﺷﮭرﻋطﻠﺔ‬ ‫ﻣﺎزاﻟﻠﻣﺟﯾﺋﯾﻌﻠﯨﺎﻧطﺎﻟﯾﺎﺷﮭرﯾﻧﻔﻘط ‪ ،‬ﻟﻛﻧﻛﺄﻧﻧﯾﺄﻋﯾﺷﮭﻧﺎﻣﻧﺄﻋوام‬ ‫‪66‬‬

‫‪yaşıyor gibiyim‬‬ ‫‪Haydi hazır mısın ? Çıkalım‬‬ ‫‪Çoktan ben hazırlanalı yarım saat oldu‬‬ ‫‪Kızım doğdun doğalı yeni bir hayata başlamış gibiyim‬‬ ‫‪annelik çok farklı bir duygu‬‬ ‫‪Seni gördüm göreli, ateşine düştüm düşeli gün doğdu‬‬ ‫‪sabahlarıma‬‬ ‫‪Gülmedim dünyaya geldim geleli‬‬ ‫‪Annem, geleli mutfakta‬‬ ‫‪Lise arkadaşlarımla liseden mezun olalı görüşmedim‬‬ ‫‪Evleneli buraya hiç gelmediler‬‬

‫ھﯾﺎھﻸﻧﺗﺟﺎھز؟دﻋﻧﺎﻧﺧرج‬ ‫ﻟﻘدﻣﺿﯨﻌﻠﯨﺟﮭوزي ) ﻣﻧذأﻧﻛﻧﺗﺟﺎھز ( ﻧﺻﻔﺳﺎﻋﺔ‬ ‫اﺑﻧﺗﯾﻛﺄﻧﻧﯾﺑدﺋﺗﺣﯾﺎةﺟدﯾدةﻣﻧذأﻧوﻟدﺗِﺄﻧت ‪ ..‬اﻷﻣوﻣﺔﺷﻌورﻣﺧﺗﻠﻔﺟدا ً‬ ‫ﻣﻧذأﻧرأﯾﺗك ‪ ،‬ﻣﻧذأﻧوﻗﻌﺗﻔﯾﻧﺎرك ‪ ،‬وﻟدﻧﮭﺎرﻟﺻﺑﺎﺣﺎﺗﻲ‬ ‫ﻟﻣﺄﺿﺣﻛﻣﻧذأﻧﺄﺗﯾﺗﻠﻠدﻧﯾﺎ‬ ‫ﻣﻧذأﻧﺟﺎﺋﺗﺎﻣﯾﮭﯾﻔﯾﺎﻟﻣطﺑﺦ‬ ‫ﻣﻧذاﻧﺗﺧرﺟﺗﻣﻧﺎﻟﺑﻛﻠورﯾﺎﻟﻣﺄﻟﺗﻘﯾﺑﺄﺻدﻗﺎﺋﯾﺎﻟﺑﻛﻠورﯾﺎ‬ ‫ﻣﻧذأﻧﺗزوﺟواﻟﻣﯾﺄﺗواإﻟﯨﮭﻧﺎأﺑدا ً‬ ‫ﻣﻼﺣظﺔاﻧﻛﺗﺳﺗطﯾﻌﺗﻛراراﻟﻔﻌل ‪ ،‬وﺗﺳﺗطﯾﻌﺎﻧﻼﺗﻛررھوﺗﺄﺗﯾﺑﻧﻔﺳﺎﻟﻣﻌﻧﻰ‪..‬‬ ‫‪türkiyeye geldim geleli + türkiyeye geleli‬ﻧﻔﺳﺎﻟﻣﻌﻧﻰ‬

‫‪Ulaçlar‬‬ ‫اﻟﻌﻄﻒ )اﻟﻰ أن( )ﺣﺘﻰ(‬ ‫ھو ﻋﺑﺎرة ﻋن اﺿﺎﻓﺗﯾن اﺛﻧﺗﯾن ﻻ ﯾوﺟد ﻟﮭم اﺿﺎﻓﺎت ﺷﺧﺻﯾﺔ ﻣﻠﻛﯾﺔ أو ﻏﯾرھﺎ ﺗﺛﺑت اﻟدﻻﻟﺔ اﻟﺷﺧﺻﯾﺔ وﯾﺗﺑﯾن ذﻟك ﻣن اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻋﻠﻰ أي ﺷﺧص ﯾدل اﻟﻔﻌل‪...‬ﻟﻧﺎ‬ ‫ﻟﻛم ﻟﻲ ‪....‬اﻟﺦ‬ ‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻻوﻟﻰ ‪:‬‬ ‫‪ana - yana‬‬ ‫‪ene - yene‬‬ ‫اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ ‪:‬‬ ‫‪ıncaya – yıncaya‬‬ ‫‪67‬‬

‫‪inceye – yinceye‬‬ ‫‪uncaya – yuncaya‬‬ ‫‪ünceye – yünceye‬‬ ‫ﯾﺄﺗﻲ ﺑﻌد اﻻﺿﺎﻓﺗﯾن أﺣد اﻟﻛﻠﻣﺗﯾن ‪ Kadar - dek‬وﻻ ﯾوﺟد ﻓرق ﻓﻲ اﻟﻣﻌﻧﻰ‪.‬‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫‪Yeni bir ev alıncaya kadar bu evde oturacağız‬‬ ‫‪Seni ölünceye dek unutmayacağım‬‬ ‫‪Sayın yolcularımız uyarı ışıkları sönünceye kadar kemerlerinizi‬‬ ‫‪çözmeyiniz‬‬ ‫‪Bence alışveriş için sezon sonu indirimleri başlayana dek bekle‬‬ ‫‪Benden özür dileyinceye kadar affetmeyeceğim onu‬‬ ‫‪O beni arayıncaya dek ben onu aramayacağım‬‬ ‫‪Sen yemeği yapana kadar ben markete gidip gelirim‬‬

‫ﺳﻧﺟﻠس ﻓﻲ ھذا اﻟﺑﯾت اﻟﻰ أن ﻧﺄﺧذ ﺑﯾت ﺟدﯾد‬ ‫ﻟن أﻧﺳﺎﻛﻲ اﻟﻰ أن أﻣوت‬ ‫أﻋزاﺋﻧﺎ اﻟرﻛﺎب اﻟﻰ أن ﺗﻐﻠق اﻧوار اﻟﺗﺣذﯾر ﻻ ﺗﺣﻠوا اﺣزﻣﺗﻛم‬ ‫ﺑرأﯾﻲ ﻣن أﺟل اﻟﺗﺳوق أﻧﺗظر اﻟﻰ أن ﺗﺑدأ ﻋروض ﻧﮭﺎﯾﺔ اﻟﻣوﺳم‬ ‫ﻟن أﻋﻔﻲ ﻋﻧﮫ اﻟﻰ أن ﯾﻌﺗذر‬ ‫ﻟن أﺗﺻل ﺑﮫ اﻟﻰ أن ﯾﺗﺻل ﺑﻲ‬ ‫إﻟﻰ أن ﺗﺣﺿر اﻟطﻌﺎم أذھب ﻟﻠﻣﺎرﻛت وأﻋود‬

‫‪Ulaçlar‬‬ ‫اﻟﻌﻄﻒ )ﺣﯿﻦ(‬

‫ﻓﻲ ھذا اﻟدرس ﺳﻧﻘدم ﺑﻌض اﻟﺻﯾﻎ اﻟﻣﮭﻣﺔ‪ ..‬وﻟﻛل واﺣدة ﺻﯾﻐﺔ ﻣﻌﯾﻧﺔ وزﻣﺎن ﻣﻌﯾن‪ ،‬ﻣﻊ اﻻﻣﺛﻠﺔ ﺳﻧﺷرح ﻛل ﻗﺎﻋدة‬ ‫أوﻻ ً ‪:‬‬ ‫‪ Tam evden çıkacağım sırada telfon çaldı‬ﻓﻲ ﺣﯾن ﻣﺎ ﺳﺄﺧرج ﻣن اﻟﺑﯾت رن اﻟﮭﺎﺗف )ﻋﻧدﻣﺎ ﻛﻧت أرﯾد أن أﺧرج ﻣن اﻟﺑﯾت(‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ ﻓﻲ اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل ﻣﻊ ‪ sırada‬ﺗﺧﺗﻠف ﻋن اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻻﺧرى‪...‬وﺗﺄﺗﻲ ﺑﻣﻌﻧﻰ ﻓﻲ ﺣﯾن ﻣﺎ‪..‬‬ ‫ﻛﻣﺎ دروس اﻟﺻﻠﺔ اﻻﺿﺎﻓﺔ ﻛﺎﻟﺗﺎﻟﻲ‪:‬‬ ‫‪ Çıkacağım – çıkacağın – çıkacağı – çıkacağımız – çıkacağınız‬وﺑﻌدھﺎ ﯾﺄﺗﻲ ‪sırada‬‬ ‫‪68‬‬

‫ﺛﺎﻧﯾﺎ ً‪:‬‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ ﻋﻧدﻣﺎ وھﻲ‬ ‫‪ ınca – ince – yınca – yince – unca – yunca – ünce – yünce‬ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ )دون ﻣﻠﻛﯾﺔ(‬ ‫‪ Bu sabah otobüsü kaçırınca işe geç kaldım‬اﻟﯾوم ﻋﻧدﻣﺎ ﻓوﺗت اﻟﺣﺎﻓﻠﺔ ھذا اﻟﺻﺑﺎح ﺗﺄﺧرت ﻋن اﻟﻌﻣل‬ ‫ﺛﺎﻟﺛﺎ ً‪:‬‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ ﻣﺟرد أن وھﻲ ﺗﺄﺗﻲ واﺳﻊ أوﻻ ً اﯾﺟﺎﺑﻲ واﻟﺛﺎﻧﻲ ﻣﻧﻔﻲ دون ﻣﻠﻛﯾﺔ‪ ،‬ﻣﺛﻼ ً ﻣﺟرد أن أﺗﯾت ‪Gelir gelmez‬‬ ‫ﻣﺟرد أن رأﯾﺗﮫ ﻋرﻓﺗﮫ‬ ‫‪Onu görür görmez tanıdım‬‬ ‫راﺑﻌﺎ ً‪:‬‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ ﺣﯾن ﻣﻊ ﺟﻣﯾﻊ اﻻزﻣﻧﺔ وﺗﺄﺗﻲ ﺑﺗرﺟﻣﺔ ﻓﻲ ﺣﯾن وﯾﻔرق اﻟزﻣن ﻣن اﻟﺟﻣﻠﺔ‬ ‫ﺣﯾن وﺻﻠت اﻟﺷرطﺔ ﻟﻣﻛﺎن اﻟﺣدث ﻛﺎن اﻟﻠص ﻗد ھرب ﻣﻧذ زﻣن‬

‫‪Polis olay yerine geldiği sırada hırsız çoktan kaçmıştı‬‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫‪Sabahları kahve içmediğim sırada kendime gelemiyorum‬‬ ‫‪Uçak iki saat rötar yapınca yolcular havaalanında zor‬‬ ‫‪durumda kaldı‬‬

‫ﻓﻲ ﺣﯾن ﻻ اﺷرب اﻟﻘﮭوة ﺻﺑﺎﺣﺎ ً ﻻ اﺻﺣو ﻟﻧﻔﺳﻲ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺗﺄﺧرت اﻟطﺎﺋرة ﺳﺎﻋﺗﯾن‪ ،‬ﺑﻘﻲ اﻟﻣﺳﺎﻓرﯾن ﻓﻲ اﻟﻣطﺎر ﻓﻲ وﺿﻊ ﺻﻌب‬ ‫ﻓﻲ ﺣﯾن ﻣﺎ ﺳﯾﺑدأ اﻟﻣذﯾﻊ اﻟﻛﻠﻣﺔ ﺗﻌطل اﻟﻣﻛروﻓون‬ ‫ﻓﻲ ھذه اﻟﺟﻣﻠﺔ ﺗﻌﻧﻲ أﻧﮫ ﻛﺎن ﺳﯾﺑدأ ﻟﻛن ﺣﺻل ﺷﻲء ﻣﻧﻌﮫ‪ ،‬وﻋﻠﻰ ھذا اﻟﺷﻛل‬

‫‪Konuşmacı söze başlayacağı sırada mikrofon arızalandı‬‬ ‫‪69‬‬

‫ﯾﺄﺗﻲ اﻟﻣﻌﻧﻰ‬ ً ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺳﺄل اﻟﻣﻌﻠم ﺳؤاﻻ ً أﺗﺣﻣس ﺟدا‬ ً ‫ﺣﯾن أﺗﯾت أﻧﺎ ﻛﻧت ﻧﺎﺋﻣﺎ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺗﻌرﻓت ﻋﻠﻰ ﺑﯾرول ﻋن ﻗرب أﺣﺑﺑﺗﮫ أﻛﺛر‬ ‫ﻛل ﻟﯾﻠﺔ ﻣﺟرد أن ﯾﺿﻊ رأﺳﮫ ﻋﻠﻰ اﻟﻣﺧدة ﯾﻧﺎم‬

Öğretmen soru sorunca çok heyecanlanıyorum Sen geldiğin sırada ben uyuyordum Birolu yakından tanıyınca daha çok sevdim Her gece başını yastığa koyar koymaz uyur

Ulaçlar (‫اﻟﻌﻄﻒ )ﻣﻊ أن‬ ‫ ﻣﻊ أﻧﻧﻲ درﺳت ﻛﺛﯾرا ُ ﻟﻛﻧﻧﻲ ﻟم‬: ً ‫ﻣﺛﻼ‬...‫واﻟﺟﻣﻠﺔ ﺗدل ﻋﻠﻰ أﻧك ﻓﻌﻠت اﻟﻌﻣل وﻟﻛن‬halde ‫ﯾﺗم ﺗﻛوﯾﻧﮫ ﺑﻌد ﺗﺣوﯾل اﻟﻔﻌل ﻟﺻﻔﺔ اﻟﻧﻌوت )اﻟﺻﻠﺔ( واﺿﺎﻓﺔ‬ ....‫أﻧﺟﺢ‬ Çalıştığım halde - Çalıştığın halde - Çalıştığı halde - Çalıştığımız halde - Çalıştığınız halde - Çalıştıkları halde ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ أﻗوم ﺑﺣﻣﯾﺔ ﻣﻧذ أﺷﮭر )داﯾت( ﻻ أﺳﺗطﯾﻊ ﺗﺧﻔﯾف وزﻧﻲ‬ Aylardır diyet yaptığım halde kilo veremiyorum ً ‫ ﻻ أﺷﻌر ﺑﻧﻔﺳﻲ ﻣﺗﻌﺑﺎ‬،‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ أﻋﻣل ﻣﻧذ اﻟﺻﺑﺎح‬ Sabahtan beri çalıştığım halde kendimi hiç yorgun hissetmiyorum ‫أﻋﺗذر ﻣﻧك‬....‫ أﺻﺑﺣت ﺳﺑﺑﺎ ً ﻟزﻋﻠك‬،ً ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﻻ أرﯾد أﺑدا‬ Hiç istemediğim halde üzülmene neden oldum, özür dilerim 70

(‫ ﻟم أﻗم ﺑﺗﺟﮭﯾزات )ﻟم أﺗﺟﮭز‬،ً ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﻏدا ً ﺳﺄﻗوم ﺑﻣﺣﺎدﺛﺔ ﻣﮭﻣﺔ ﺟدا‬

Yarın çok önemli bir konuşma yapacağım halde hazırlık yapmadım İnternette haberleşmek çok kolay olduğu halde bazı insanlar hala mektuplaşmayı tercih ediyor Kar yağdığı halde hava sıcak Bitirmeyeceğim halde neden bu kadar işi kabul ettin

‫ ﺑﻌض اﻟﻧﺎس ﯾرﺟﺣون اﻟﺗراﺳل‬،َ ‫ﻣﻊ أن اﻟﻣراﺳﻠﺔ ﻋﻠﻰ اﻻﻧﺗرﻧت ﺳﮭﻠﺔ ﺟدا‬ ‫ﻛﺗﺎﺑﺔ‬ ً ‫ﻣﻊ أﻧﮫ أﻣطرت )ﺗﻣطر( اﻟﺟو ﺣﺎر‬ ‫ ﻟﻣﺎذا ﺑﮭذا اﻟﻘدر ﻗﺑﻠت اﻟﻌﻣل‬،(‫ﺑﻣﺎ أﻧك ﻟن ﺗﺳﺗطﯾﻊ اﻻﻧﮭﺎء )اﻟﻌﻣل‬

:‫ﻣﻼﺣظﺔ‬ Yapacağım halde ‫ إﻻ اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل ﻓﯾﻛون ﻣﻊ ﺻﯾﻐﺗﮫ‬..‫ﺑﺄي زﻣن ﺗﺳﯾر اﻟﺟﻣﻠﺔ‬..‫ ﺗﺳﺗﺧدم ﻣﻊ ﻛل اﻻزﻣﺎن وﯾﻔرق ھذا اﻟﺷﻲء ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ‬Yaptığım halde ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﺳﺄﻓﻌل‬ ‫ ﻟﻣﺎذا ﻻ ﺗﺗﻛﻠم ؟‬،‫ﺑﻣﺎ أﻧك ﺗﻌرف اﻟﺗرﻛﯾﺔ‬ Neden türkçe bildiğin halde konuşmuyorsun ? (‫ أﺧذ وزﻧﺎ ً )أﺳﻣن‬،ً ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﻻ أﻛل ﻛﺛﯾرا‬ Çok yemek yemediğim halde kilo alıyorum (‫ اﻟﺟﻣﻠﺔ ﺗﺗرﺟم إﻣﺎ )ﻣﻊ أﻧﮫ( أو )ﺑﻣﺎ أﻧﮫ‬،‫ﻛﻣﺎ ذﻛرﻧﺎ‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ Bileti almadığı halde otobüse binmeye çalışıyor Çok iyi uyuduğu halde kendisini yorgun hissediyormuş Akşama misafir geleceği halde ne evi temizledin ne yemek hazırladın !

Derslerime çok iyi çalıştığım halde sınavı kazanamadım Alışverişe çıkacağın halde hala hazırlanmamışsın Bir ay sonra mezun olacağın halde neden hiç iş aramıyorsun ?

Sınava girdiği halde yanına kalem ve silgi almamış Seni daha önce uyardığım halde aynı hataları yapmaya

‫ﻣﻊ أﻧﮫ ﻟم ﯾﺄﺧذ اﻟﺗذﻛرة ﯾﺣﺎول أن ﯾرﻛب ﻓﻲ اﻟﺑﺎص‬ ‫ ﯾﺷﻌر ﺑﻧﻔﺳﮫ ﻣﺗﻌب‬، ً ‫ﻣﻊ أﻧﮫ ﻧﺎم ﺟﯾدا‬ ‫ ﻻ ﻧظﻔت اﻟﺑﯾت وﻻ ﺣﺿرت اﻟطﻌﺎم‬، ً ‫ﻣﻊ أﻧﮫ ﺳﯾﺄﺗﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﻣﺳﺎء ﺿﯾﻔﺎ‬ ‫ ﻟم أﺳﺗطﻊ أن أﻛﺳب اﻻﻣﺗﺣﺎن‬، ً ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ درﺳت دروﺳﻲ ﺟﯾدا‬ ‫ ﻟم ﺗﺗﺟﮭز إﻟﻰ اﻵن‬، ‫ﻣﻊ أﻧك ﺳﺗﺧرج ﻟﻠﺗﺳوق‬ ‫ﺑﻣﺎ أﻧك ﺳﺗﺗﺧرج ﺑﻌد ﺷﮭر ﻟﻣﺎذا ﻻ ﺗﺑﺣث ﻋن ﻋﻣل اﺑدا ً ؟‬ ‫ﻣﻊ أﻧﮫ دﺧل ﻟﻺﻣﺗﺣﺎن ﻟم ﯾﺄﺧذ ﻟﮫ ﻗﻠم وﻣﻣﺣﺎة‬ ‫ ﺗﺗﺎﺑﻊ ﻓﻲ ﻓﻌل ﻧﻔس اﻻﺧطﺎء‬، ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﻧﺑﮭﺗك ﻣن ﻗﺑل‬ 71

devam ediyorsun Beni çok kırdığın halde özür dilememekte ısrar ediyorsun İki tane ağrı kesici aldığım halde başımın ağrısı geçmedi Geç kalacaksa haber vermesini söylediğim halde beni aramadı Sizi bu konuda daha önce uyardığım halde hala işe geç geliyorsunuz Şu anda tatilde olduğum halde hala bana işle ilgili konular için telefon ediyorsunuz Ağustos ayında olduğumuz halde yağmur yağıyor Bana kızacağını bildiğim halde ona yalan söylemek zorundayım

‫ ﺗﺻر أن ﻻ ﺗﻌﺗزر‬، ً ‫ﻣﻊ أﻧك ﺟرﺣﺗﻧﻲ ﺟدا‬ ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﺷرﺑت ﺣﺑﺗﺎن وﺟﻊ ﻟﻠرأس ﻟم ﯾذھب وﺟﻊ رأﺳﻲ‬ ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﻗﻠت ﻟﮫ أن ﻛﺎن ﺳﯾﺗﺄﺧر أن ﯾﻌطﻲ ﺧﺑر ﻟم ﯾﺗﺻل‬ ‫ﻣﻊ أﻧﻲ ﻧﺑﮭﺗﻛم ﻓﻲ ھذا اﻟﻣوﺿوع ﻣﺳﺑﻘﺎ ً إﻟﻰ اﻵن ﺗﺄﻧون ﻟﻠﻌﻣل ﻣﺗﺄﺧرﯾن‬ ‫ إﻟﻰ اﻻن ﺗﺗﺻﻠون ﺑﻲ ﻣن أﺟل ﻣواﺿﯾﻊ ﺗﺧص‬، ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ ﺣﺎﻟﯾﺎ ً ﻓﻲ اﻟﻌطﻠﺔ‬ ‫اﻟﻌﻣل‬ ‫ﻣﻊ أﻧﻧﺎ ﻓﻲ ﺷﮭر أﻏﺳطس إﻻ أﻧﮭﺎ ﺗﻣطر‬ ‫ إﻻ أﻧﻲ ﻣﺟﺑور أن أﻛذب ﻋﻠﯾﮫ‬، ‫ﻣﻊ أﻧﻧﻲ أﻋﻠم أﻧﮫ ﺳﯾﻐﺿب ﻋﻠﻲ‬

Ulaçlar Ki ki ‫ﺣﺮف اﻟﻌﻄﻒ‬

‫ﺣﺎﻟﺔ اﻟﺗﺄﻛﯾد‬ ‫أﻧﺎ اﻟذي ھو ﺳﻠطﺎن اﻟﺳﺑﻊ أﻗﺎﻟﯾم‬ ‫أﻧت اﻟذي ھو ﺣﺎﻛم وﻻﯾﺔ ﻓرﻧﺳﺎ‬

Ben ki yedi iklimin padişahıyım Sen ki Fransa eyaletinin valisisin

‫ ﻧﺗﯾﺟﺔ‬- ‫ﺳﺑب‬ (‫ﻷن ﯾوﻣﮫ ﻣﺿﻰ ﺳﯾﺋﺎ ً ﯾﺑدو ﻏﺎﺿﺑﺎ ً ﺟدا ً )ﻧﺗﯾﺟﺔ‬ (‫أﻧﺎ أﺗﻛﻠم ﻣﻌك ﻷﻧﻧﻲ أﻋطﯾك أھﻣﯾﺔ )ﺳﺑب‬

Günü kötü geçmiş ki çok kızgın görünüyor Sana değer veriyorum ki seninle konuşuyorum 72

‫ﺷك‪ ،‬ﺷﻛوى‪ ،‬ﺗﻌﺟب‪ ،‬ﻏﺎﯾﺔ ) ﻏرض – ﻗﺻد – ھدف (‪ ،‬ﻧﺗﯾﺟﺔ‪ ،‬ﺗﺧﻣﯾن‬ ‫أﻧت ﻻ ﺗﻌرﻓﻧﻲ )ﺷﻛوى ﯾﻌﻧﻲ أﻧت ﺗظﻠﻣﻧﻲ ﻻ ﺗﻌرﻓﻧﻲ ﺗﺄﻛﯾد(‬ ‫ﻣﺟرد أن رﻓﻌت رأﺳﻲ‪ ،‬رأﯾﺗﮫ أﻣﺎﻣﻲ )ﺗﻔﺎﺟﺄ – ﺗﻌﺟب(‬ ‫ھل ﻣن اﻟﻣﻣﻛن أﻧﮫ ھو ﻣن رﺳم اﻟﺳﯾﺎرة )ﺷك(‬ ‫وﺟدت ﻟك ﻋﻣل ﻟﻛﻲ ﻻ ﺗﻛون ﻣﺣﺗﺎج ﻷﺣد )ﺗﺳﺑب – ﻧﺗﯾﺟﺔ(‬ ‫ﯾﺟب أن ﯾﻛون ﯾﻌﻣل ﻟﺳﺎﻋﺔ ﻣﺗﺄﺧرة‪ ،‬ﻟﮭذا ﻟم ﯾﺳﺗطﻊ أن ﯾﺳﺗﯾﻘظ ﺻﺑﺎﺣﺎ ً‬ ‫)ﺗﺧﻣﯾن(‬ ‫ھو ﻛﺎن ﺳﯾﺄﺗﻲ إﻟﻰ ھﻧﺎ‪ ،‬ﻟﻛن ﻣن اﻟﻣﻣﻛن أﻧﮫ ﻗد ﻧﺳﻲ )ﺗﺧﻣﯾن(‬ ‫داﺋﻣﺎ ً أﻗﻠق ﻋﻠﯾك‪ ،‬أﻧﺎ ﻻ أﻋﻠم ﻟﻣﺎذا ﺑﮭذا اﻟﻘدر أﺗﻌب ﻧﻔﺳﻲ )ﺗﻌﺟب(‬

‫‪Beni tanımıyorsun ki‬‬ ‫‪Kafamı bir kaldırdım ki onu karşımda gördüm‬‬ ‫? ‪Arabayı o çizmiş olabilir mi ki‬‬ ‫‪Sana iş buldum ki kimseye muhtaç olmaysın‬‬ ‫‪Geç saatlere kadar çalışmış olmalı ki sabah uyanamamış‬‬ ‫‪O buraya gidecekti ama unutmuş olabilir ki‬‬ ‫‪Her zaman merak ediyorum seni ben niye o kadar‬‬ ‫‪kendimi uğraşıyorum ki‬‬

‫اﻟذي‪ ،‬وﻣن اﻟﻣﻣﻛن أن ﺗﺄﺗﻲ ﻣوﺻوﻟﺔ ھﻧﺎ‬ ‫أﺣﻣد أﻧﺎ أرﯾد أن أﺷﺗري ﻣﺛل اﻟﺗﻠﻔزﯾون اﻟذي ﻟك‬ ‫اﻟﺳﯾﺎرة اﻟﺗﻲ ﻓﻲ اﻟﺧﺎرج ﺟﻣﯾﻠﺔ ﺟدا ً‬ ‫اﻟﻛﻠﻣﺎت اﻟﺗﻲ ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻟﮭﺎ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻛﺛﯾرة‬ ‫ﻣن أﺧذ اﻷﻗﻼم اﻟﺗﻲ ﻋﻠﻰ طﺎوﻟﺗﻲ‬ ‫ﺟﻣﻊ اﻟﻔواﻛﮫ اﻟﺗﻲ ﻋﻠﻰ اﻻﺷﺟﺎر‬

‫‪Ahmet seninki gibi televizyon satın almak istiyorum‬‬ ‫‪Dışarıdaki araba çok güzel‬‬ ‫‪Kelimeler cümledeki çok anlamı var‬‬ ‫? ‪Masamdaki kalemleri kim almış‬‬ ‫‪Ağaçtaki meyveleri topladı‬‬

‫ﻣن اﻟﺟﯾد ‪iyiki‬‬ ‫ﻣن اﻟﺟﯾد أﻧك ﺑﺟﺎﻧﺑﻲ‬ ‫ﻛﻧت ﻣﺗﻌب ﺟدا ُ ﻣن اﻟﺟﯾد أﻧك أﺗﯾت‬ ‫ﻣن اﻟﺟﯾد أﻧﮫ ﯾوﺟد ﺗﻠﻔزﯾون وإﻻ ﻛﺎﻧت ﺳﺗﺿﺟر روﺣﻧﺎ‬

‫‪İyiki benim yanımda varsın‬‬ ‫‪Çok yorgundum iyiki geldin‬‬ ‫‪İyiki televizyon var yoksa çok canımız sıkılacaktı‬‬ ‫‪73‬‬

‫‪Ulaçlar KEN‬‬ ‫ﺳﯾﺗم ﺷرح اﻟﻌطف ‪ KEN‬ﻓﻲ ﺟﻣﯾﻊ اﻻزﻣﻧﺔ ﻓﻲ ھذا اﻟدرس‪ ،‬اﻟﻣﻌﺗﻣد ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ھو اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ‪ ،‬وﻣﺎ ﯾﻠﯾﮫ ھو ﺟﻣﯾﻌﺎ ً ﺑﻧﻔس اﻟﻣﻌﻧﻰ‬ ‫وأﻧﺎ اﺗﻲ ﻟﻠﻛورس اﻟﺗﻘﯾت ﺑﺻدﯾﻘﻲ )أﺛﻧﺎء ﻣﺟﯾﺋﻲ ﻟﻠﻛورس – ﻋﻧد ﻣﺟﯾﺋﻲ(‬ ‫‪Ben kursa gelirken bir arkadaşımla karşılaştım‬‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄﻧﮭﻲ اﻟﺳؤال اﻷﺧﯾر اﻧﺗﮭﻰ اﻟﻔﺣص )أﺛﻧﺎء ﻣﺎ ﺳﺄﻧﮭﻲ(‬ ‫‪Tam son soruyu yanıtlayacakken sınav bitti‬‬ ‫ﻓﻲ زﻣن اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل ﻣﻊ ‪ ، KEN‬ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺄﺗﻲ ﻛﻠﻣﺔ ‪ tam‬ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ ﯾﺧﺗﻠف ﻣﻌﻧﻰ اﻟﺟﻣﻠﺔ‪ ،‬ﻣﺛﻼ ً ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄﺧرج ﻣن اﻟﺑﯾت رن اﻟﺟرس‪ ،‬ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺳورﯾﺔ‬ ‫)اﻟﺷﺎﻣﯾﺔ( ﻧﻘوﻟﮭﺎ ھﻛذا )اﻧﮫ ﺑدي اطﻠﻊ ﻣن اﻟﺑﯾت رن اﻟﺟرس(‬ ‫اﻻﺟﺗﻣﺎع ﺳﯾﻛون ﻓﻲ اﺳطﻧﺑول‪ ،‬وﻧﺣن ذاھﺑﯾن )ﻓﻲ أﺛﻧﺎء ذھﺎﺑﻧﺎ( دﻋﻧﺎ ﻧرى أﯾﺎ‬ ‫‪Toplantı İstanbulda olacak, gitmişken Ayasofyayı da‬‬ ‫ﺻوﻓﯾﺎ )ﻣﻛﺎن أﺛري ﻓﻲ اﺳطﻧﺑول(‬ ‫‪görelim‬‬ ‫‪74‬‬

‫ﻛﻣﺎ ذﻛرت ﻓﻲ ﺑداﯾﺔ اﻟدرس‪ ،‬ھﻧﺎ اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻻ ﺗﻌﺗﺑر ﻓﻲ اﻟﻣﺎﺿﻲ ﻋﻧدﻣﺎ ﯾﺄﺗﻲ ‪ ،KEN‬ﯾﻌﻧﻲ أن ‪ gelirken - gitmişken - geliyorken‬ﻛﻠﮭﺎ ﺑﻧﻔس اﻟﻣﻌﻧﻰ‪ ،‬وﻻ‬ ‫ﯾﺄﺗﻲ ﻣﻌﮭم ﻣﻠﺣﻘﺎت ﻟﺿﻣﺎﺋر اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﻛﻧت ﻓﻲ اﻟﺟﺎﻣﻌﺔ ﻛﻧت اذھب اﻛﺛر ﻟﻠﺳﯾﻧﻣﺎ‬ ‫‪Üniversitedeyken daha sık sinemaya gidiyordum‬‬ ‫‪ Üniversitede+yken‬ﺣرف اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ ‪ y‬وﻣن ﺛم ‪ ken‬وﺗﺄﺗﻲ ﺑﻣﻌﻧﻰ ﻋﻧدﻣﺎ ﻛﻧت‪ okuldayken ،‬ﻋﻧدﻣﺎ ﻛﻧت ﻓﻲ اﻟﻣدرﺳﺔ‬ ‫واﻧﺎ أﻋﻣل ﻟطﻔﺎ ً ﻻ ﺗزﻋﺟوﻧﻲ‬ ‫‪Çalışıyorken beni rahatsız etmeyin lütfen‬‬ ‫‪) Çalışıyorken‬ﻓﻲ أﺛﻧﺎء اﻟﻌﻣل – ﻋﻧد اﻟﻌﻣل(‬ ‫ﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔ اﻟﻧﻔﻲ‪ ،‬ﻧﻧﻔﻲ اﻟﻔﻌل وﻣن ﺛم ﻧﺿﻊ ‪ken‬‬ ‫واﻧﺎ ﻻ أﺷﺎھد اﻟﺗﻠﻔزﯾون‪ ،‬ﻻ أﺷرب اﻟﻘﮭوة )أﺛﻧﺎء ﻋدم ﻣﺷﺎھدﺗﻲ – ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ‬ ‫أﺷﺎھد(‬

‫‪Televizyon izlemiyorken kahve içmem‬‬

‫ﻛﻣﺎ ذﻛرت‪ ،‬اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ ﻻ ﺗﺄﺗﻲ ﻣﻊ ‪ ،ken‬ﯾﻌﻧﻲ ھﻛذا ‪ çıkacağımken‬ﺧﺎطﺋﺔ‪...‬‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺳﺄﺧرج ﻣن اﻟﺑﯾت رن اﻟﮭﺎﺗف‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫‪Tam evden çıkacakken telefon çaldı‬‬

‫ﻣﻼﺣظﺔاﻟﻌطف ‪ ken‬ﯾﺄﺗﯾﻣﻌﺎرﺑﻌﺎزﻣﻧﺔﻓﻘط‪:‬‬ ‫اﻟﺣﺎﺿر‪ / yor‬اﻟواﺳﻊ‪ / r‬اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل‪ / acak‬اﻟﻣﺎﺿﯾﺎﻟﺧﺑري‪miş‬‬ ‫وﯾﺄﺗﯾﻔﯾﺣﺎﻟﺔوھﻲ‪:‬ﻣﻌﺣرﻓﺎﻟﺟرﻓﻲ‪de‬‬ ‫وﯾﺄﺗﯾﻣﻌﺎﻟﺻﻔﺎت ‪:Çocukken‬ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺗطﻔﻼ ً‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺎﻓﯾﺎﻟﺳﯾﻧﻣﺎاﻧﻘطﻌﺗﺎﻟﻛﮭرﺑﺎء‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎﺳﺄﺧرﺟﻣﻧﺎﻟﺑﯾﺗﺟﺎءﺿﯾف‬ ‫وأﻧﺎآﺗﯾﻸﻧﻘرﯨﺄرﯾدأﯾﺿﺎ ًرؤﯾﺗك‬ ‫اﺛﻧﺎءﺗﺣﺿﯾرﯾﻠﻠﺳﻠطﺔأﻧﺗﺄﯾﺿﺎ ًﺣﺿراﻟﺳﻔرة‬

‫‪Biz sinemadayken elektrikler kesildi‬‬ ‫‪Tam evden çıkacakken misafer geldi‬‬ ‫‪Ankaraya gelirken seni de görmek isterim‬‬ ‫‪Ben salatayı yapıyorken sen de sofrayı hazırla‬‬ ‫‪75‬‬

‫‪Biz tatildeyken çok eğlendik‬‬ ‫‪İki kardeş birbirinden çok farklı birinin yüzü hiç‬‬ ‫‪gülmüyorken diğeri her zaman çok neşeli‬‬ ‫? ‪Televiyon seyrederken ne yapıyorsunuz‬‬ ‫‪Arkadaşınzla konuşuyorken telefonunuz çaldı‬‬ ‫‪Alışveriş yapıyorken biri cüzdanını çalmış‬‬ ‫‪Öğrenciyken Çok çalışkandınız‬‬

‫ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺎﻓﯾﺎﻟﻌطﻠﺔﺗﻣﺗﻌﻧﺎﻛﺛﯾرا ً‬ ‫اﺧﺎﻧﻣﺧﺗﻠﻔﯾﻧﻌﻧﺑﻌﺿﮭﻣﻛﺛﯾرا ً ‪ ،‬واﺣدا ًﻣﻧﮭﻣﻌﻧدﻣﺎﻻﯾﺿﺣﻛوﺟﮭﮭﺄﺑدا ً ‪،‬‬ ‫اﻟﺛﺎﻧﯾداﺋﻣﺎ ًﻣﺑﺗﮭﺞ‬ ‫ﻣﺎذاﺗﻔﻌﻠوﻧواﻧﺗﻣﺗﺷﺎھدوﻧﺎﻟﺗﻠﻔزﯾون؟‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺗﻣﺗﺗﻛﻠﻣوﻧﻣﻌﺻدﯾﻘﻛم ‪ ،‬رﻧﮭﺎﺗﻔﻛم‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎﻛﺎﻧﯾﺗﺳوﻗﺎﺣدھﻣﺳرﻗﺣﻘﯾﺑﺗﮫ‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺗﻣطﻼﺑﻛﻧﺗﻣﺟﺗﮭدﯾﻧﺟﮭدا ً‬

‫‪Sıfatlar ve Ulaçlar‬‬ ‫اﻟظروف اﻟﻔﻌﻠﯾﺔ ھﻲ ظروف ﺗﻘﺗرن ﺑﺎﻷﻓﻌﺎل ﻓﺗﻛﺳب اﻟﻔﻌل ﻣﻌﻧﻰ ﺟدﯾد ﯾﺗم اﻟﺳؤال ﻋﻧﮫ ب )ﻛﯾف( ﻟذا ﺗﺳﻣﻰ ظروف وﻷﻧﮭﺎ ﺗﻘﺗرن ﺑﺎﻷﻓﻌﺎل ﺗﺳﻣﻰ‬ ‫ظروﻓﺎﻟﻔﻌﻠﯾﺔ وﺳﯾﺗم ﺷرﺣﮭﺎ ﻣﻔﺻﻠﺔ‪.‬‬ ‫ﻣﻼﺣظﺔ ‪:‬‬ ‫ﻣﻌﻧﻰ اﻟﻔﻌل ﻻ ﯾﺗﻐﯾر وإﻧﻣﺎ اﻟﻣﺗﻐﯾر ھو ﺻﻔﺔ اﻟﻔﻌل ﻣن ﺣﯾث وﻗوﻋﮫ‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻷوﻟﻰ‬ ‫‪ Bağlama ulacı‬ﺻﯾﻐﺔ اﻟﻌطف‬ ‫‪ ip – ıp – up – üp - yip – yıp – yup – yüp‬ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ و‪ y‬ﻣن أﺟل اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ‪ ،‬ھذه اﻟﺻﯾﻐﺔ ﺗﺳﺗﺧدم ﻣن أﺟل رﺑط ﻓﻌﻠﯾن ﻟذات اﻟﻔﺎﻋل‬ ‫وھﻲ ﺻﯾﻐﺔ ﺗﻔﯾد اﺧﺗﺻﺎر اﻟﻣﻠﺣﻘﺎت وﺑﯾﺎن اﻟﻛﯾﻔﯾﺔ‪ ،‬وﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔ اﻟﻧﻔﻲ ﺗﺿﺎف ﻗﺑﻠﮭﺎ ‪ ma – me‬ﻗﺑل اﻻﺿﺎﻓﺔ )‪(mayıp – meyip‬‬ ‫‪76‬‬

‫رﻛﺑوا ﻓﻲ اﻟﻘوارب وذھﺑوا‬ ‫ﺗﻧﺎوﻟت اﻟﻔطور وﺧرﺟت ﻣن اﻟﺑﯾت‬ ‫اﻟﯾوم دﻋﻧﺎ ﻻ ﻧﻔﻌل ﺷﻲء أﺑدا ً وﻟﻧﺟﻠس ﻓﻲ اﻟﺑﯾت‬

‫‪Sandallara binip gittiler‬‬ ‫‪Kahvaltı yapıp evden çıktım‬‬ ‫‪Bugün hiç bir şey yapmayıp evde oturalım‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺣﺎل )‪(arak/erek‬‬ ‫وﺗﺳﺗﺧدم ﻟﺑﯾﺎن ﺣﺎل اﻟﻔﻌل‪ ،‬ﻣﺛل )ﺟﺎﺋﻧﻲ ﻋﻠﻲ ﺑﺎﻛﯾﺎ ً( ‪....‬ﻛﯾف ﺣﺎل ﻋﻠﻲ ﻋﻧدﻣﺎ ﺟﺎءك؟‪ ،‬اﻻﺟﺎﺑﺔ ھﻲ ﺑﺎﻛﯾﺎ ً‪ ،‬ﻧﺳﺗﺧﻠص ﻣن ھذا ان اﻟﺻﯾﻐﺔ ﺗﺑﯾن ﺣﺎل اﻟﻔﻌل وﻗت‬ ‫ﺣدوﺛﮫ‪ ،‬ذھﺑت ﻟﻠﻣدرﺳﺔ ﻣﺎﺷﯾﺎ ً‪....‬ﺣﺎﻟﻲ ﻋﻧدﻣﺎ ذھﺑت ﻟﻠﻣدرﺳﺔ ھو ﻣﺎﺷﯾﺎ ً‬ ‫اﻟﺑﻧﻲ ادم‪ ،‬ﯾﺄﺗﻲ ﻟﻠدﻧﯾﺎ ﺑﺎﻛﯾﺎ ً‪ ،‬وﯾذھب ﻣﺑﻛﯾﺎ ً )ﯾﺟﻌل ﻏﯾره ﯾﺑﻛﻲ(‬ ‫‪İnsanoğlu dünyaya ağlayarak gelir, ağlatarak gider‬‬ ‫اﻟﺳؤال ھﻧﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ھﻲ اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺗﻲ ﯾﺄﺗﻲ ﺑﮭﺎ اﻻﻧﺳﺎن ﻟﻠدﻧﯾﺎ؟‪...‬اﻻﺟﺎﺑﺔ‬ ‫ﺑﺎﻛﯾﺎ ً‪....‬ﻛﯾف ﯾذھب اﻻﻧﺳﺎن ﻣن اﻟدﻧﯾﺎ؟ اﻻﺟﺎﺑﺔ ﻣﺑﻛﯾﺎ ً‬ ‫ذھﺑت ﻣﺷﯾﺎ ً إﻟﻰ اﻟﻣدرﺳﺔ‬ ‫‪Okula yürüyerek gittim‬‬ ‫ﻗوﻣوا ﺑﺣل ﻣﺷﺎﻛﻠﻛم ﻣﺗﻛﻠﻣﯾن )ﯾﻌﻧﻲ ﺑﺎﻟﻛﻼم(‬ ‫‪Sorunlarınızı konuşarak çözmeye çalışın‬‬ ‫ﺗزﻋﺞ اﻟﺟﻣﯾﻊ ﺑﺗﺻرﻓك ﺑدون ﻣﺳؤوﻟﯾﺔ )واﻧت ﺣﺎﻟك ﻣﺗﺻرﻓﺎ ً ﺑﻌدم ﻣﺳؤوﻟﯾﺔ(‬ ‫‪Sorumlu davranmayarak herkesi üzüyorsun‬‬ ‫ﻓﻲ ھذه اﻟﻘﺎﻋدة ﯾوﺟد أﯾﺿﺎ ً ﻛﻠﻣﺔ اﻟوﺻف )ﻛﻣﻌﻠم( ‪) ..‬ﻛطﺎﻟب(‪..‬ﻣﺛﻼ ً‬ ‫أﻧﺎ ﻛﻣﻌﻠم أ ُﻋﻠم ﻓﻲ ھذه اﻟﻣدرﺳﺔ‬ ‫‪Ben öğretmen olarak bu okulda öğretiyorum‬‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔاﻟﺛﺎﻟﺛﺔ‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ اﻻﺳﺗﻣرارﯾﺔ واﻟﺷدة وھﻲ ﻋﺑﺎرة ﻋن اﺿﺎﻓﺔ ﺣرف ﺛﻧﺎﺋﻲ ﻟﺟذر اﻟﻔﻌل ) ‪ ( a–e‬وﺗﻔﯾد ﺑﯾﺎن ﺷدة واﺳﺗﻣرارﯾﺔ اﻟﻔﻌل‬ ‫ﺗﻛﻠﻣﻧﺎ ﺣﺗﻰ ﻧﺑت اﻟرﯾش ﻓﻲ ﻟﺳﺎﻧﻲ )ھذا ﻣﺛل ﺗرﻛﻲ ﯾدل ﻋﻠﻰ ﻛﺛرة اﻟﻛﻼم‬ ‫‪Söyleye söyleye dilimizde tüy bitti‬‬ ‫واﻟﺗﻔﺻﯾل(‬ ‫‪Söyleye‬ھﻛذا ﺟذر اﻟﻔﻌل زاﺋد اﻟﺣرف اﻟﺻوﺗﻲ اﻟﺛﻧﺎﺋﻲ‬ ‫ﻣرض ﻣن ﺷدة اﻟﺑﻛﺎء‬ ‫‪Ağlaya ağlaya hasta oldu‬‬ ‫اﻟطﻔل ﯾﺑﻛﻲ ﺑﻛﺎ ًء ﺷدﯾدا ً‬ ‫‪Çocuk ağlaya ağlaya‬‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟراﺑﻌﺔ‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ ﺑدون ) ‪ ( meden / madan‬وھﻲ ﺗﻔﯾد ﻣﻌﻧﻰ ) ﺑﻼ ‪ /‬ﺑدون (‬ ‫‪77‬‬

‫ﻛﺎن ﯾﺷرح دون أن ﯾﺄﺧذ ﻧﻔس ودون ﻓﺎﺻل‬ ‫ﻟطﻔﺎ ً دون أن ﺗﻘرع اﻟﺑﺎب ﻻ ﺗدﺧل ﻟﻠداﺧل‬ ‫ﻟطﻔﺎ ً ﻻ ﺗﺄﺗوا دون أن ﺗﺄﺧذوا ﻣوﻋد‬

‫‪Ara vermeden, soluk almadan anlatıyordu‬‬ ‫‪Lütfen kapıyı çalmadan içeri girmein‬‬ ‫‪Lütfen randevu almadan gelmeyin‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺧﺎﻣﺳﺔ‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ ﺑدون أﯾﺿﺎ ً ) ‪( meksizin ) ( maksızın‬‬ ‫ﯾﺷرح دون ﺗوﻗف‬

‫‪Durmaksızın anlatıyor‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺳﺎدﺳﺔ‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ )اﻟﻰ ﺣد أن ‪ /‬اﻟﻰ درﺟﺔ أن(‬ ‫أﺣﺑﮫ ﻟدرﺟﺔ اﻟﻣوت‬ ‫ﺿﺣﻛو ﻟدرﺟﺔ اﻻﻏﻣﺎء‬

‫‪Onu ölesiye seviyorum‬‬ ‫‪Bayılasıya güldüler‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺳﺎﺑﻌﺔ‬ ‫اﻟرواﺑط اﻟزﻣﻧﯾﺔ وھﻲ ﻣﺎ ﯾﺗم اﻟﺳؤال ﻋﻧﮫ ﺑﺻﯾﻐﺔ )ﻣﺗﻰ(‬ ‫‪Dikçe – dıkça – dukça - dükçe‬‬ ‫وﺗﻘﻠب ال ‪ d‬اﻟﻰ ‪ t‬ﻓﻲ ﻗﺎﻋدة ﻛﺗﺷب ‪tıkça - tukça‬‬ ‫ﻛﻠﻣﺎ ﺿﺣﻛت ﯾﺗﻔﺗﺢ ﻓﻲ وﺟﮭك اﻟورود‬ ‫أي‪....‬ﻣﺗﻰ ﯾﺗﻔﺗﺢ اﻟورد ﻓﻲ وﺟﮭك؟ ‪...‬اﻻﺟﺎﺑﺔ‪ ،‬ﻛﻠﻣﺎ ﺿﺣﻛت‪ ،‬اذا ً ھﻲ ﺻﯾﻐﺔ‬ ‫ﺗﺑﯾن اﻟزﻣن ﻟﻠﻔﻌل‬

‫‪Güldükçe yüzünde güller açılıyor‬‬

‫ﺻﯾﻐﺔاﻟﻣﺑﺎﻟﻐﺔ ) ﯾﺟﺑﺎﻻﻧﺗﺑﺎھﻌﻠﯾﮭﺎﺟﯾدا ً(‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎﺗﺄﺗﯾﺻﯾﻐﺔ ‪ ça - çe‬ﻗﺑﻠﻔﻌﻠﺗﺄﺗﯾﺑﺻﯾﻐﺔاﻟﻣﺑﺎﻟﻐﺔوﻟﯾﺳﺻﻔﺔﯾﺟﺑﺎﻻﻧﺗﺑﺎھﻌﻠﯾﮭﺎﺟﯾدا ً‬ ‫ﺑﻛﯾﺑﻛﺎﺋﺎ ً ) أﯾﯾﻌﻧﯾﺑﻛﯾﺷدﯾداﻟﺑﻛﺎء(‬ ‫ﺿﺣﻛَﺿﺣﻛﺎ ً ) أﯾﯾﻌﻧﯾﺿﺣﻛﻛﺛﯾرا ً(‬ ‫وﻻﺗﺷﺑﮭﺎﻟﻣﻌﻧﻰ‪Gülerek‬ﺿﺎﺣﻛﺎ ً ) وھذاﺗﺄﺗﯾﺑﻣﻌﻧﯨﺎﻟﺻﻔﺔ (‬

‫‪Ağladıkça ağladı‬‬ ‫‪Güldükçe güldü‬‬ ‫‪78‬‬

‫ﺿرﺑَﺿرﺑﺎ ً ) أﯾﯾﻌﻧﯾﺿرﺑﺎ ًﻣﺑرﺣﺎ ً(‬

‫‪Vurdukça vurdu‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺛﺎﻣﻧﺔ‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ ﻋﻧدﻣﺎ ) ‪( diğinde‬‬ ‫اﻧت ﻋﻧدﻣﺎ دﺧﻠت اﻟﻰ اﻟﺑﯾت ھو ﻛﺎن ﯾﺧرج ﻣن اﻟﺑﺎب اﻟﺧﻠﻔﻲ‬ ‫ﻣﺿت أﻛﺛر ﻣن ﺑﺿﻌﺔ اﻋوام ﻣﻧذ ﺗﻌرﻓت ﻋﻠﻰ ذاك اﻟرﺟل‬

‫‪Sen eve girdiğinde o arka kapıdan çıkıyordu‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔاﻟﺗﺎﺳﻌﺔ‬ ‫ﻣﻧذ أن ﺟﺋت ﻣﺎذا ﻓﻌﻠت؟‬

‫? ‪Sen geleli ne yaptın‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﻌﺎﺷرة‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ ﺑﻣﺟرد أن ‪İr-mez‬‬ ‫ھذه اﻟﺻﯾﻐﺔ ﺗﺳﺗﺧدم ﻓﻲ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ وﺗﺻﺎغ ﻣن ﻓﻌل ﻓﻲ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ وﯾﻌﻘﺑﮫ ﻧﻔس اﻟﻔﻌل ﻣﻧﻔﻲ وﺗﻔﯾد ﻣﻌﻧﻰ ﺑﻣﺟرد أن‬ ‫ﻣﺟرد أن وﺿﻌت رأﺳك ﻋﻠﻰ اﻟﻣﺧدة ﻧﻣت‬ ‫‪Sen başını yastığa koyar koymaz hemen uyudun‬‬ ‫ﺳﺄﺻﻧﻊ اﻟﻣﻛﺗﺑﺔ ﺑﻣﺟرد أن أﻧﮭﻲ دﯾﻧﻲ‬ ‫‪Borcumu bitirir bitirmez bir kitaplık yaptıracağım‬‬ ‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺣﺎدﯾﺔ ﻋﺷرة‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ إﻟﻰ أن ‪ -‬ﺣﺗﻰ ‪Incaya kadar – Incaya dek‬‬ ‫اﻧﺗظر اﻟﻰ ان اﺧذ اﻻﺟﺎﺑﺔ ﻣﻧك‬

‫‪Senden bir yanıt alıncaya dek beklerim‬‬

‫اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ ﻋﺷرة‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ اﺛﻧﺎء ‪KEN‬‬ ‫ﺣﯾﻧﻣﺎ ﺳﺄﺗﻔق ﻣﻊ اﻟرﺟل‪ ،‬ﺗﺧﻠﻰ ﻋن اﻟﺑﯾﻊ‬ ‫ﺣﯾﻧﻣﺎ ﺳﺄﺧرج ﻣن اﻟﺑﯾت ﺟﺎء ﺿﯾف‬ ‫ﺣﯾﻧﻣﺎ ﺳﺄﺣل اﻟﺳؤال اﻷﺧﯾر اﻧﺗﮭﻰ اﻟﻔﺣص‬ ‫ﻋﻠﻰ ﻛﺛرة ﻓﻌل اﻟﺧطﺄ‪ ،‬ﺳﺗﺗﻌﻠم ﻓﻌل اﻟﺻﺣﯾﺢ‬

‫‪Tam anlaşacakken adam, satmaktan vazgeçti‬‬ ‫‪Tam evden cıkacakken misafer geldi‬‬ ‫‪Tam son soruyu çözecekken sınav bitti‬‬ ‫‪Yanlış yapa yapa doğru yapmayı öğreneceksin‬‬ ‫‪79‬‬

‫أراﻓﻘﻛم ﺑﻛل ﺳرور‬ ‫ﻟﻘﻠﺔ ﻣﺟﯾﺋك ﻧﺳﯾت طرﯾق ﺑﯾﺗﻧﺎ‬ ‫ھو اﻟﺑﺎرﺣﺔﻣﺳﺎءا ً درس ﻣﺳﺗﻣﻌﺎ ً ﻟﻠﻣوﺳﯾﻘﻰ‬ ‫ وﻋﺎد اﻟﻰ ﺗرﻛﯾﺎ ﻛدﻛﺗور‬،‫رأى اﻟﺗﻌﻠﯾم ﻓﻲ ﺧﺎرج اﻟﺑﻼد ﺛﻼث ﺳﻧﯾن‬

Size seve seve eşlik ederim Gelmeye gelmeye bizim evimizin yolunu unuttun O dün gece müzik dinleyerek ders çalıştı Üç yıl yurt dışında öğrenim görüp doktor olarak türkiyeye döndü Müzik dinleyerek ders çalışmayı çok seviyorum Antalya’ya türist olarak geldim ama 10 yıldır burada yaşıyorum İyi bir anne olarak çocuklarımın bütün sorunlarıyla ilgilenirim

‫أﺣب اﻟدراﺳﺔ واﻧﺎ اﺳﺗﻣﻊ ﻟﻠﻣوﺳﯾﻘﻰ‬ ‫ ﻟﻛن ﻣﻧذ ﻋﺷر ﺳﻧﯾن أﻋﯾش ھﻧﺎ‬،‫ﺟﺋت اﻟﻰ أﻧطﺎﻟﯾﺎ ﻛﺳﺎﺋﺢ‬ ‫ اھﺗم ﺑﺟﻣﯾﻊ ﻣﺷﺎﻛل اطﻔﺎﻟﻲ‬،‫ﻛﺄم ﺟﯾدة‬

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Her gün işe yürüyerek giderim Ailesini dinlemeyerek büyük bir hata yaptı Öğretmeniniz olarak size daha çok çalışmanızı öneriyorum Soruları iyice okumadan cevaplamayın Kadın elmayı soyup yiyor Adam ceketini giyip evden çıktı Murat ödevlerini yapıp dışarı çıkacak Murat ödevlerini yapmayıp sinamaya gidecek

ً ‫أذھﺑﻛﻠﯾوﻣﺈﻟﯨﺎﻟﻌﻣﻠﻣﺷﯾﺎ‬ ‫ﺑدوﻧﺎﻧﯾﺳﻣﻌﻌﺎﺋﻠﺗﮭﻔﻌﻠﺧطﺎ ًﻛﺑﯾر‬ ‫أﻧﺎﻛﻣﻌﻠﻣﻛﻣﺎﻗﺗرﺣﻌﻠﯾﻛﻣﺄﻧﺗﻌﻣﻠوااﻛﺛر‬ ‫ﻻﺗﺟﺎﺑواﻋﻠﯨﺎﻻﺳﺋﻠﺔدوﻧﺄﻧﺗﻘرأواﺑﺷﻛﻠﺟﯾد‬ ‫اﻹﻣرأةﺗﻘﺷراﻟﺗﻔﺎﺣﺔوﺗﺄﻛﻠﮭﺎ‬ ‫اﻟرﺟﻠﻠﺑﺳﺟﺎﻛﯾﺗوﺧرﺟﻣﻧﺎﻟﺑﯾت‬ ‫ﻣرادﺳﯾﺣﻠوظﺎﺋﻔﮭوﯾﺧرﺟﻠﻠﺧﺎرج‬ ‫ﻣرادﻟﻧﯾﺣﻠوظﺎﺋﻔﮭﺳﯾذھﺑﻠﻠﺳﯾﻧﻣﺎ‬ 80

‫ﻟطﻔﺎ ًﺧذواﻣوﻋدا ًوﺗﻌﺎﻟوا‬ ‫دوﻧﺎﻧﺎﻧﮭﯾﺎﻋﻣﺎﻟﯾﻠﻧﺎﺧرﺟﻠﻠﺧﺎرج‬ ‫دوﻧﺄﻧﺗﺄﻛﻠﻼﺗﺷرﺑﮭذااﻟدواء‬ ‫دوﻧﺄﻧﺗﻔﻛرﺑﺷﻛﻠﺟﯾدﻻﺗﻌطﯾﺟواب‬ ‫ﻓﻛرﺑﺷﻛﻠﺟﯾدواﻋطﯾﺟواب‬ ‫ﺳﺄﻧﮭﯾﺎﻋﻣﺎﻟﯾواﺧرﺟﻠﻠﺧﺎرج‬ ‫اﻟﯾوﻣوأﻧﺎآﺗﯾﺈﻟﯨﺎﻟﻣدرﺳﺔ ) ﻓﯾﺄﺛﻧﺎءﻣﺟﯾﺋﻲ ( اﻟﺗﻘﯾﺗﻣﻌﺻدﯾﻘﻠﻲ‬ ‫ﻓﯾوﻗﺗﺳﺄﺣﻼﻟﺳؤاﻻﻷﺧﯾراﻧﺗﮭﯨﺎﻟﻔﺣص‬ ‫ﯾﻌﻧﯾﻌﻧدﻣﺎﺳﺄﺣﻼﻟﺳؤاﻻﻻﺧﯾراﻧﺗﮭﯨﺎﻟﻔﺣص ) ﻓﯾﺎﺛﻧﺎء(‬ ‫) ﻓﯾﺎﻟﻠﺣظﮭﺎﻟﻠﺗﯾﺳﺄﺣﻠﻔﯾﮭﺎاﻟﺳؤاﻻﻻﺧﯾرأﻧﺗﮭﯨﺎﻻﻣﺗﺣﺎن (‬ ‫ﯾﻌﻧﯾﮭﻧﺎاﻟﻼﺣﻘﮭﺎﻓﺎدﺗﻣﺷﺎرﻛﮭزﻣﻧﯾﮭﻠﺣدﺛﯾﯾﻧﻣﻧﻔﺻﻠﯾﯾن‬ ‫ﻓﯾﺄﺛﻧﺎءوﺟودﯾﻔﯾﺎﻟﺟﺎﻣﻌﺔ ) ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺗﻔﯾﺎﻟﺟﺎﻣﻌﺔ ( ﻛﻧﺗﺄذھﺑﺎﻏﻠﺑﺎﻻﺣﯾﺎﻧﺈﻟﯨﺎﻟﺳﯾﻧﻣﺎ‬ ‫ﻻأرﯾدأﻧﺄزﻋﺟﻛﻔﯾﺄﺛﻧﺎءﻋﻣﻠك ) وأﻧﺗﺗﻌﻣل(‬ ‫اﻟﻧﺎﺳﻌﻧدﻣﺎﻛﺎﻧﺗﻔﯾﻣرﺣﻠﺔاﻟﺷﺑﺎﺑﺗرﯨﺎﻟﺣﯾﺎةوردﯾﺔ‬ ‫واﻧﺎﻻأﺷﺎھداﻟﺗﻠﻔزﯾوﻧﻼأﺷرﺑﺎﻟﻘﮭوة ) ﯾﻌﻧﯾﺎﺛﻧﺎءﻋدﻣﻣﺷﺎھدﺗﯾﻠﻠﺗﻠﻔزﯾوﻧﻼاﺷرﺑﺎﻟﻘﮭوة(‬ ‫ﻓﯾﺎﺛﻧﺎءوﺟودﻧﺎﻓﯾﺎﻟﺳﯾﻧﻣﺎاﻧﻘطﻌﺗﺎﻟﻛﮭرﺑﺎء‬ ‫ﻟطﻔﺎ ًاﺛﻧﺎءدراﺳﺗﯾﻼﺗزﻋﺟوﻧﻲ‬ ‫ﻓﯾﺄﺛﻧﺎءﻣﺟﯾﺋﯾﻸﻧﻘراأرﯾدأﯾﺿﺎ ًأﻧﺄراك‬ ‫ﻓﯾﺄﺛﻧﺎءﺗﺣﺿﯾرﯾﻠﻠﺳﻠطﺔأﻧﺗﺄﯾﺿﺎ ًﺣﺿراﻟﺳﻔرة‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺎﻓﯾﺎﻟﻌطﻠﺔﺗﻣﺗﻌﻧﺎﻛﺛﯾرا ً‬ ‫ھﻧﺎﻗدﯾﻣﺔﻛﺎﻧﻘﺻرا ًاﻵﻧﺎﺻﺑﺣﻣطﻌﻣﺎ ً‬ ‫اﺧﺎﻧﯾﺧﺗﻠﻔوﻧﻌﻧﺑﻌﺿﮭﻣﺎﻟﺑﻌﺿﻛﺛﯾرا ‪ ..‬ﻓﯾﺎﺛﻧﺎءﻋدﻣﺿﺣﻛوﺟﮭواﺣدﻣﻧﮭم ‪..‬‬ ‫اﻵﺧرداﺋﻣﺎ ًﻓرح‬ ‫اﺛﻧﺎءﻣﺷﺎھدﺗﻛﻣﻠﻠﺗﻠﻘﺎزﻣﺎذاﺗﻔﻌﻠون؟‬ ‫اﺛﻧﺎءﻣﺣﺎدﺛﺗﻛﻣﻠﺻدﯾﻘﺗﻛم ‪ ..‬رﻧﮭﺎﺗﻔﻛم‬ ‫‪81‬‬

‫‪Lütfen randevu alıp gelin‬‬ ‫‪İşlerimi bitirmeden dışarı çıkmayacağım‬‬ ‫‪Bu ilaçları yemeden içme‬‬ ‫‪İyice düşünmeden cevap verme‬‬ ‫‪İyice düşünüp cevap ver‬‬ ‫‪İşlerimi bitirip dışarı çıkacağım‬‬ ‫‪Bugün kusra gelirken bir arkadaşımla karşılaştım‬‬ ‫‪Tam son soru yanıtlayacakken sınav bitti‬‬

‫‪Üniversitedeyken daha sık sinamaya gidiyorum‬‬ ‫‪Çalışıyorken rahatsız edilmek istemiyorum‬‬ ‫‪İnsanlar gençken hayatı tozpembe görüyor‬‬ ‫‪Televizyon izlemiyorken kahve içmem‬‬ ‫‪Biz sinemadayken elektrikler kesildi‬‬ ‫‪Lütfen ders çalışıyorken beni rahatsız etmeyin‬‬ ‫‪Ankaraya gelirken seni de görmek isterim‬‬ ‫‪Ben salatayı yapıyorken sen de sofrayı hazırla‬‬ ‫‪Biz tatildeyken çok eğlendik‬‬ ‫‪Burası eskiden bir konakken şimdi lokanta oldu‬‬ ‫‪İki kardeş birbirinden çok farklı . birinin yüzü hiç‬‬ ‫‪gülmüyorken değiri her zaman çek neşeli.‬‬ ‫? ‪Televizyon seyrederken ne yaparsınız‬‬ ‫‪Arkadaşınızla konuşuyorken , telefonunuz çaldı‬‬

‫‪Öğrenciyken çok çalışkandınız‬‬ ‫‪Bu kursa katıldım katılalı tatile gidemedim‬‬ ‫‪Geç kaldınız , ders başlayalı yarım saat oldu‬‬ ‫‪Sigarayı bırakalı daha az öksürüyorum‬‬ ‫‪Türkiyeye geldim geleli türkçe öğreniyorum‬‬ ‫‪Arkamızdekiler film başladı başlayalı konuşuyorlar‬‬ ‫‪Ayşeyi görmeyeli yıılar oldu . Ne kadar büyümüş‬‬ ‫‪Seni tanıdım tanıyalı bütün hayatım değişti‬‬ ‫‪Antalyaya geldim geleli daha iki ay oldu ama yıllardır‬‬ ‫‪burada yaşıyor gibiyim‬‬

‫ﻋﻧدﻣﺎﻛﻧﺗﻣطﻼﺑﻛﻧﺗﻣﻣﺟﺗﮭدﯾﻧﺟدا ً‬ ‫ﻣﻧذأﻧﺎﻧﺿﻣﯾﺗﻠﮭذااﻟﻛورﺳﻠﻣﺎﺳﺗطﯾﻌﺎﻟذھﺎﺑﻠﻠﻌطﻠﺔ‬ ‫ﻟﻘدﺗﺄﺧرﺗﻛم ‪ ،‬ﻣﻧذأﻧﺑدءاﻟدرﺳﻣﺿﯨﻧﺻﻔﺳﺎﻋﺔ‬ ‫ﻣﻧذأﻧﺗرﻛﺗﺎﻟﺗدﺧﯾﻧﺎﺳﻌﻼﻗل‬ ‫ﻣﻧذأﻧﺟﺋﺗﺈﻟﯨﺗرﻛﯾﺎأﺗﻌﻠﻣﺎﻟﻠﻐﺔاﻟﺗرﻛﯾﺔ‬ ‫ﻣﻧذأﻧﺑدءاﻟﻔﻠﻣواﻟذﯾﺧﻠﻔﻧﺎﯾﺗﻛﻠﻣون‬ ‫ﻣﺿﯨﺄﻋواﻣﻣﻧذﻟﻣﺄرﯨﻌﺎﺋﺷﺔ ‪ .‬ﻛﻣﻛﺑرت!‬ ‫ﺗﻐﯾرﺗﻛﻠﺣﯾﺎﺗﯾﻣﻧذأﻧرأﯾﺗك‬ ‫ﻟﻘدﻣﺿﯨﻌﺎﻣﯾﻧﻣﻧذأﻧﺄﺗﯾﺗﺈﻟﯨﺄﻧطﺎﻟﯾﺎ ‪ ..‬ﻟﻛﻧﻛﺄﻧﻧﯾﻣﻧذأﻋواﻣﺄﻋﯾﺷﮭﻧﺎ‬

‫‪Zorunluluk‬‬ ‫اﻻﺿﻄﺮارﯾﺔ‬ ‫ھﻲ ﻋﺑﺎرة ﻋن ﺛﻼث ﻟواﺣق ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‪ ،‬ﺗﺑﯾن اﺿطرارﯾﺔ اﻟﻌﻣل ﺑﺎﻟﺷﻲء‪ ،‬أﺧذﻧﺎ ﻓﻲ اﻟدروس اﻟﺳﺎﺑﻘﺔ ﻗواﻋد ﻣﺷﺎﺑﮭﺔ ﻟﮭﺎ وھﻲ اﻟوﺟوب‪ ،‬اﻻﺿطرارﯾﺔ ﺗﺄﺗﻲ أﻛﺛر ﻗﺳوة ﻣن اﻟوﺟوب‪ ،‬أي أﻧك‬ ‫ﺗﺿطر ﻋﻠﻰ أن ﺗﻔﻌل اﻟﺷﻲء )ﻣﺿطر أن أذھب‪ ،‬ﻣﺟﺑر أن أذھب‪ ،‬ﻣﻠزم أن أذھب( ﺗﺻﺎغ ﻋﻠﻰ ھذه اﻟﺗرﺟﻣﺔ‪...‬اﻟﻠواﺣق‪Mecbur – Zorunda – Mecburiyetinde :‬‬

‫اﻟﻧﻔﻲ‬ ‫‪Zorundadeğilim‬‬ ‫ﻟﺳت ﻣﺿطر )أﻧﺎ(‬ ‫‪Zorundadeğilsin‬‬ ‫ﻟﺳت ﻣﺿطر )أﻧت(‬ ‫‪Zorundadeğil‬‬ ‫ﻟﯾس ﻣﺿطر‬

‫‪Gelmek‬‬ ‫‪Gelmek zorundayım‬‬ ‫ﻣﺿطر أن آﺗﻲ‬ ‫‪Gelmek zorundasın‬‬ ‫ﻣﺿطر أن ﺗﺄﺗﻲ‬ ‫‪Gelmek zorunda‬‬ ‫ﻣﺿطر أن ﯾﺄﺗﻲ‬

‫‪Gitmek‬‬ ‫‪Gitmek zorundayım‬‬ ‫ﻣﺿطر أن أذھب‬ ‫‪Gitmek zorundasın‬‬ ‫ﻣﺿطر أن ﺗذھب‬ ‫‪Gitmek zorunda‬‬ ‫ﻣﺿطر أن ﯾذھب‬ ‫‪82‬‬

‫‪Dinlemek‬‬ ‫‪Dinlemek zorundayım‬‬ ‫ﻣﺿطر أن أﺳﺗﻣﻊ‬ ‫‪Dinlemek zorundasın‬‬ ‫ﻣﺿطر أن ﺗﺳﺗﻣﻊ‬ ‫‪Dinlemek zorunda‬‬ ‫ﻣﺿطر أن ﯾﺳﺗﻣﻊ‬

‫‪Ben‬‬ ‫‪Sen‬‬ ‫‪O‬‬

‫‪Zorundadeğiliz‬‬ ‫ﻟﺳﻧﺎ ﻣﺿطرﯾن‬ ‫‪Zorundadeğilsiniz‬‬ ‫ﻟﺳﺗم ﻣﺿطرﯾن‬ ‫‪Zorundadeğiller‬‬ ‫ﻟﯾﺳوا ﻣﺿطرﯾن‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫‪Gelmek zorundayız‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﻧﺄﺗﻲ‬ ‫‪Gelmek zorundasınız‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﺗﺄﺗوا‬ ‫‪Gelmek zorundalar‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﯾﺄﺗوا‬

‫‪Gitmek zorundayız‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﻧذھب‬ ‫‪Gitmek zorundasınız‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﺗذھﺑوا‬ ‫‪Gitmek zorundalar‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﯾذھﺑوا‬

‫‪Dinlemek zorundayız‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﻧﺳﺗﻣﻊ‬ ‫‪Dinlemek zorundasınız‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﺗﺳﻣﻌوا‬ ‫‪Dinlemek zorundalar‬‬ ‫ﻣﺿطرون أن ﯾﺳﻣﻌوا‬

‫‪Biz‬‬ ‫‪Siz‬‬ ‫‪Onlar‬‬

‫‪Beni dinlemek zorundasın‬‬ ‫‪O sınava girmek zorundadeğil‬‬ ‫‪Avukatınız olmadan konuşmak zorundadeğilsiniz‬‬ ‫‪Benimle gelmek zorundadeğilsin‬‬

‫اﻧت ﻣﻠزم أن ﺗﺳﻣﻌﻧﻲ‬ ‫ھل ﻟﯾس ﻣﺿطر أن ﯾدﺧل ﻟﻼﻣﺗﺣﺎن‬ ‫ﻟﺳﺗم ﻣﺿطرﯾن ﻟﻠﻛﻼم دون أن ﯾﻛون ﻣﺣﺎﻣﯾﻛم‬ ‫ﻟﺳت ﻣﺿطر أن ﺗﺄﺗﻲ ﻣﻌﻲ‬

‫ﻓﻲ اﻟﻘﺳم اﻟﺳﺎﺑق ﺷرﺣت ﻋن ﻛﯾﻔﯾﺔ اﺳﺗﺧدام اﻻﺿطرارﯾﺔ دون زﻣن ﻣﺣدد وھﻲ اﻟﻣﺳﺗﻌﻣﻠﺔ اﻛﺛر ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‪ ،‬اﻻن ﺳﺄﺷرح ﻛﯾﻔﯾﺔ اﺳﺗﺧداﻣﮭﺎ ﻣﻊ اﻷزﻣﻧﺔ ﺑﺣﯾث‬ ‫ﻧﺿﯾف ‪ Zorunda kalmak‬أي ﯾﺄﺗﻲ ﺑﻌدھﺎ ﻓﻲ اﻟﺑﻘﺎء‪..‬ﻓﻘط ﯾﺗﻐﯾر اﻟﻔﻌل ‪ kalmak‬ﺣﺳب زﻣن اﻟﺣدﯾث إن ﻛﺎن ﻣﺎﺿﻲ أو واﺳﻊ أو‪.....‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻻوﻟﻰ‪ :‬اﻟزﻣن اﻟﺣﺎﺿر‬ ‫ﻓﻲ ﺑﻌض اﻷﺣﯾﺎن ﺗﻔوت اﻟﺣﺎﻓﻠﺔ‪ ،‬أﺑﻘﻰ ﻣﺿطرا ً ﻟﻠرﻛوب ﻓﻲ اﻟﺗﻛﺳﻲ‬

‫‪Bazen otobüsü kaçırıyor, taksiye binmek zorunda‬‬ ‫‪kalıyorum‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ‪ :‬اﻟزﻣن اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ ‫أﺑﻲ ﻟم ﯾﺳﺗطﯾﻊ أن ﯾرﺳل ﻟﻲ ﻣﺎل‪ ،‬ﻟﮭذا اﻟﺳﺑب اﺿطررت أن أطﻠب دﯾﻧﺎ ً ﻣن‬ ‫ﺻدﯾﻘﻲ‬ ‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻟﺛﺔ‪ :‬زﻣن اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل‬ ‫ﻛوﻧوا ھﺎدﺋﯾن وإﻻ ﺳﺄﻛون ﻣﺿطرا ً )ﺳﺄﺑﻘﻰ ﻣﺿطرا ً( أن أﺧرﺟﻛم ﻟﻠﺧﺎرج‬

‫‪Babam bana para gönderemedi, bu nedenle‬‬ ‫‪arkadaşımdan borç istemek zorunda kaldım‬‬

‫‪Sessiz olun, yoksa size dışarı çıkarmak zorunda kalacağım‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟراﺑﻌﺔ‪ :‬اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ‬ ‫‪83‬‬

‫ﻓﻲ أﯾﺎم اﻻﺳﺑوع )داﺧل اﻻﺳﺑوع( ﻟدي ﻣدرﺳﺔ‪ ،‬اﺑﻘﻰ ﻣﺿطرا ً ﻟﻼﺳﺗﯾﻘﺎظ‬ ‫ﻣﺑﻛرا ً ﻛل ﯾوم‬

‫‪Hafta içi okulum var her gün erken kalmak zorunda‬‬ ‫‪kalırım‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺧﺎﻣﺳﺔ‪ :‬ﺣﺎﻟﺔ اﻻﻣر‬ ‫اﻧﺗﺑﮫ ﻟﻧﻔﺳك‪ ،‬ﻻ ﺗﻛن ﻣن ﺟدﯾد ﻣﺿطرا ً أن ﺗﺟري ﻋﻣﻠﯾﺔ‬

‫‪Kendine dikkat et, yeniden ameliyat olmak zorunda‬‬ ‫‪kalma‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺳﺎدﺳﺔ‪ :‬اﻟزﻣن اﻟﻣﺎﺿﻲ اﻟﺧﺑري )اﻟﻐﯾر ﻣؤﻛد(‬ ‫آه‪...‬اﻟﯾوم ھو ﺗﺎرﯾﺦ دﻓﻊ ﻓﺎﺗورة اﻟﻛﮭرﺑﺎء‪..‬اوف‪..‬اﺿطرﻧﻧﺎ اﻟﻰ أن ﻧدﻓﻊ‬ ‫ﺿرﯾﺑﺔ اﻟﺗﺄﺧﯾر‬

‫!‪Aa ! elektrik faturasının ödeme tarihi bugünmüş! Of‬‬ ‫‪Gecikme faizi ödemek zorunda kalmışız‬‬

‫اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺳﺎﺑﻌﺔ‪ :‬اﻟﻧﻔﻲ‬ ‫طرﯾﻘﺔ اﻟﻧﻔﻲ ھﻲ أن ﺗﻧﻔﻲ اﻟﻔﻌل ‪ kalmak‬ﻓﻘط وﺗﺻﯾﻎ اﻟﺟﻣﻠﺔ‪almaz – kalmıyor – kalmayacak – kalmadı - kalmamış‬‬ ‫اﻻﺿطرارﯾﺔ اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ وھﻲ اﻻﻗل اﺳﺗﻌﻣﺎﻻ ً ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ‪ ،‬ﻟﻛن ﻣن ﺑﺎب اﻟﻌﻠم ﺳﻧﺷرﺣﮭﺎ ﻛﺎﻣﻠﺔ‪ ،‬وھﻲ ﻛﻣﺎ ‪ Zorunda kalmak‬ﻓﻲ اﻟﺣﺎﻟﺔ اﻟﻌﺎدﯾﺔ‬ ‫ﺗﺳﺗﺧدم ھﻛذا‪:‬‬ ‫أﻧﺎ ﻣُﻠزم أن أﻧﺳﺎﻛﻲ‬ ‫أﻧت ﻣُﻠزم أن ﺗﻧﺳﺎﻧﻲ‬ ‫ھو ﻣُﻠزم أن ﯾﻧﺳﺎك‬ ‫ﻧﺣن ﻣُﻠزﻣون أن ﻧﻧﺳﺎك‬ ‫اﻧﺗم ﻣُﻠزﻣون أن ﺗﻧﺳوﻧﺎ‬ ‫ھم ﻣُﻠزﻣون أن ﯾﻧﺳوﻧﺎ‬ ‫ﻧﺳﺗطﯾﻊ ﺗرﺟﻣﺗﮭﺎ ) ﻣﺿطر – ﻣﻠزم – ﻣﺟﺑور ( ﻋﻧد ﺻﯾﺎﻏﺗﮭﺎ ﻣﻊ اﻻزﻣﻧﺔ‬ ‫ﺣﺎﺿر‬ ‫ﻣﺎﺿﻲ‬ ‫ﻣﺳﺗﻘﺑل‬ ‫ﻣﺎﺿﻲ ظﻧﻲ رواﺋﻲ‬

‫‪Ben seni unutmak mecburiyetindeyim‬‬ ‫‪Sen beni unutmak mecburiyetindesin‬‬ ‫‪O seni unutmak mecburiyetinde‬‬ ‫‪Biz sezi unutmak mecburiyetindeyiz‬‬ ‫‪Siz bezi unutmak mecburiyetindesiniz‬‬ ‫‪Onlar bizi unutmak mecburiyetindeler‬‬ ‫‪Mecburiyetinde kalıyorım‬‬ ‫‪Mecburiyetinde kaldım‬‬ ‫‪Mecburiyetinde kalacağım‬‬ ‫‪Mecburiyetinde kalmışım‬‬ ‫‪84‬‬

‫واﺳﻊ‬ ‫وأﯾﺿﺎ ً ﺗﺳﺗﺧدم ﻣﻊ ﺟﻣﯾﻊ اﻟﻘواﻋد )اﻻﺳﺗطﺎﻋﺔ – اﻟﻣﺎﺿﻲ اﻟواﺳﻊ – اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ ‫اﻟﻣﺿﺎرع (‬ ‫وﻛﻣﺎ ﺷرﺣﻧﺎ ﻓﻲ درس اﻻﺳﺗطﺎﻋﺔ ﻗﻠﻧﺎ ھﻧﺎك ﺣﺎﻟﺔ ﻓﻲ درس اﻻﺳﺗطﺎﻋﺔ ﻣن‬ ‫اﻟﻣﻣﻛن أن ﺗﺣول اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻟﻣﻌﻧﻰ ) رﺑﻣﺎ – ﻣن اﻟﻣﻣﻛن (‬ ‫ﻟرﺑﻣﺎ ﻣﺿطر أن أﻧﺳﺎك‬

‫‪Mecburiyetinde kalırım‬‬ ‫‪Kalıyordum – kalırdım - kalabiliyorum‬‬

‫‪Seni unutmak mecburiyetinde kalabiliyorum‬‬

‫اﻟﻼﺣﻘﺔ اﻟﺛﺎﻟﺛﺔ ھﻲ ‪ ،Mecbur‬ﺣﯾث ﯾﺗﻐﯾر اﻟﻣﺻدر اﻟﻰ ‪ maya - meye‬وﺗﻛون ﺧﺎطﺋﺔ اذا اﺳﺗﺧدﻣﻧﺎ ‪mek - mak‬‬ ‫ﺳؤال‬ ‫? ‪Mecbur muyum‬‬ ‫ھل أﻧﺎ ﻣُﺟﺑر ؟‬ ‫? ‪Mecbur musun‬‬ ‫ھل أﻧت ﻣُﺟﺑر ؟‬

‫ﻧﻔﻲ‬ ‫‪Mecbur değilim‬‬ ‫ﻟﺳت ﻣُﺟﺑر )أﻧﺎ(‬ ‫‪Mecbur değilsin‬‬ ‫ﻟﺳت ﻣُﺟﺑر )أﻧت(‬ ‫‪85‬‬

‫‪Seni unutmaya mecburum‬‬ ‫أﻧﺎ ﻣُﺟﺑر أن أﻧﺳﺎك‬ ‫‪Güçlü olmaya mecbursun‬‬ ‫أﻧت ﻣُﺟﺑر أن ﺗﻛون ﻗوﯾﺎ ً‬

‫‪Ben‬‬ ‫‪Sen‬‬

O Biz Siz Onlar

Emekli olmaya mecbur ‫ھو ﻣُﺟﺑر أن ﯾﻛون ﻣﺗﻘﺎﻋد‬ Birlik olmaya mecburuz ‫ﻧﺣن ﻣُﺟﺑرﯾن أن ﻧﻛون ﻣﺗﺣدﯾن‬ Şampiyon olmaya mecbursunuz ‫أﻧﺗم ﻣُﺟﺑرﯾن أن ﺗﻛوﻧوا أﺑطﺎل‬ Bizi dinlemeye Mecburlar ‫ھم ﻣُﺟﺑرﯾن أن ﯾﺳﻣﻌوﻧﺎ‬

Mecbur değil ‫ﻟﯾس ﻣُﺟﺑر‬ Mecbur değiliz ‫ﻟﺳﻧﺎ ﻣُﺟﺑرﯾن‬ Mecbur değilsiniz ‫ﻟﺳﺗم ﻣُﺟﺑرﯾن‬ Mecbur değiller ‫ﻟﯾﺳوا ﻣُﺟﺑرﯾن‬

Mecbur mu ? ‫ھل ھو ﻣُﺟﺑر ؟‬ Mecbur muyuz ? ‫ھل ﻧﺣن ﻣُﺟﺑرﯾن ؟‬ Mecbur musunuz ? ‫ھل أﻧﺗم ﻣُﺟﺑرﯾن ؟‬ Mecburlarmı ? ‫ھل ھم ﻣُﺟﺑرﯾن ؟‬

: ‫ﻣﻊ اﻷزﻣﻧﺔ‬ ( ً ‫ﻣﺳﺗﻘﺑل ) ﺳﺄﻛون ﻣﺟﺑرا‬ ( ً ‫ﺣﺎﺿر ) ﺗﻛون ﻣﺟﺑرا‬ ( ً ‫واﺳﻊ ) ﯾﻛون ﻣﺟﺑرا‬ ( ‫ﻣﺎﺿﻲ )أ ُﺟﺑرﻧﺎ‬ ( ‫ﺳؤال ﻣﺳﺗﻘﺑل ) ھل ﺳﺗﻛوﻧون ﻣﺟﺑرﯾن‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ أﻛون ﻣُﺟﺑر‬

Mecbur kalacağım Mecbur kalıyorsun Mecbur kalır Mecbur kaldık Mecbur kalacak mısınız ?

Mecbur kalınca 86

‫ﻧذﻛر ﻣرة ﺟدﯾدة‪ ،‬ﻛل اﻟدروس اﻟﻧﺻﯾﺔ ﯾﻣﻛن اﺳﺗﺧداﻣﮭﺎ ﻣﻊ ﺟﻣﯾﻊ اﻷزﻣﻧﺔ‬ ‫ﻣن ﯾﻛون ﻣُﺟﺑر – اﻟذي ھو ﻣُﺟﺑر‬ ‫ﻋﻧدﻣﺎ أﻛون ﻣُﺟﺑر‬ ‫ﻷﻧﻧﻲ ﻣُﺟﺑر – ﻷﻧﻧﻲ ﺟُﺑرت‬ ‫ﺗﻌﻠم أﻧﻧﻲ ﻣُﺟﺑر‬ ‫أﻣﻲ ﻗﺎﻟت أن ﻻ أﻛون ﻣُﺟﺑرا ً‬

‫‪Mecbur kalan‬‬ ‫‪Mecbur kaldığımda‬‬ ‫‪Mecbur kaldığım için‬‬ ‫‪Mecbur kaldığımı biliyorsun‬‬ ‫‪Annem mecbur kalmamamı söyledi‬‬

‫‪İşteşlik‬‬ ‫اﻟﻤﺸﺎرﻛﺔ‬

‫اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ ﻣن اﺣدى اﻟدورس اﻟﻣﮭﻣﺔ ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ وإﺿﺎﻓﺗﮭﺎ ھﻲ ‪ birbiri‬وھﻲ اﻟﺗﺷﺎرك ﺑﺎﻟﻌﻣل‪ ،‬وﺗﺄﺗﻲ ﺑﻣﻌﻧﺎه اﻟﻌرﺑﻲ ﻣﺛﻼ ً )ﻧﺣن ﻧﺣب ﺑﻌﺿﻧﺎ‬ ‫اﻟﺑﻌض‪...‬ﻧﺣن ﻧﺳﺎﻋد ﺑﻌﺿﻧﺎ(‬ ‫‪87‬‬

‫‪Birbir+imiz - Birbir+iniz - Birbir+leri – Birbiri‬‬ ‫وإﺿﺎﻓﺎﺗﮭﺎ ﻋﻠﻰ اﻟﺷﻛل اﻟﺗﺎﻟﻲ‬ ‫ﺣرف اﻟﺟر اﻟﻰ‬ ‫‪e – ne‬‬ ‫ﺣرف اﻟﺟر ﻓﻲ‬ ‫‪de – nde‬‬ ‫ﺣرف اﻟﺟر ﻣن‬ ‫‪den – nden‬‬ ‫اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ‬ ‫‪i – ni‬‬ ‫ﻣﻊ ‪ -‬ﺑواﺳطﺔ‬ ‫‪le – yle‬‬ ‫ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ اﻟﻔﻌل ﯾﺄﺧذ ﻻﺣﻘﺗﮫ داﺋﻣﺎ ً‪ ،‬ﻣﺛﻼ ً ﻓﻌل اﻟﺣب ﯾﺄﺧذ اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ ‪ ، i‬ﻓﻌل اﻟﻛره ﯾﺄﺧذ ﺣرف اﻟﺟر ﻣن ‪ ،den‬ﻓﻌل اﻟﺗﺷﺎﺑﮫ ﯾﺄﺧذ ﺣرف اﻟﺟر ‪e‬‬ ‫وھﻛذا‪.‬‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫‪Onlar birbirlerinden nefret eder‬‬ ‫‪Ben ve kardeşim birbirimize hiç benzemeyiz‬‬ ‫? ‪Siz birbirimizi tanıyor musunuz‬‬ ‫‪Biz birbirimizi uzun zamandır görmüyoruz‬‬ ‫‪Ali ve Murat sürekli birbirlerinde hata arıyor‬‬ ‫? ‪Eşin ven sen birbirinizle nasıl tanıştınız‬‬ ‫‪Babacığım, Mert’le ben birbirimize aşığız evlenmek‬‬

‫ھم ﯾﻛرھون ﺑﻌﺿﮭم اﻟﺑﻌض‬ ‫أﻧﺎ وأﺧﻲ ﻻ ﻧﺷﺑﮫ ﺑﻌﺿﻧﺎ اﻟﺑﻌض‬ ‫ھل ﺗﻌرﻓون ﺑﻌﺿﻛم اﻟﺑﻌض‬ ‫ﻧﺣن ﻣﻧذ وﻗت طوﯾل ﻻ ﻧرى ﺑﻌﺿﻧﺎ اﻟﺑﻌض‬ ‫ﻋﻠﻲ وﻣراد ﻣﺗواﺻﻼ ً ﯾﺑﺣﺛون ﻋن ﺧطﺄ ﺑﺑﻌﺿﮭم‬ ‫اﻧت وزوﺟﺗك ﻛﯾف ﺗﻌرﻓﺗم ﻋﻠﻰ ﺑﻌﺿﻛم اﻟﺑﻌض‬ ‫أﺑﻲ اﻟﻌزﯾز‪ ،‬أﻧﺎ وﻣﯾرت ﻧﺣب ﺑﻌﺿﻧﺎ وﻧرﯾد أن ﻧﺗزوج‬ ‫‪88‬‬

‫‪istiyoruz‬‬ ‫! ‪Niçin kavga ettiniz ? birbirinizden özür dileyin hemen‬‬ ‫‪Çocuklar yaz kampında çok iyi anlaştı, tatilin sonunda‬‬ ‫‪birbirlerinden ayrılmak istemediler‬‬ ‫‪Bence yarın akşamki partiye Mert’i ve Özgeyi birlikte‬‬ ‫‪çağırma çünkü onlar birbirlerinden nefret eder‬‬ ‫‪Jale ve Kemal her projede beraber çalışıyorlar‬‬ ‫‪birbirleriyle çok iyi anlaşıyorlar‬‬

‫ﻟﻣﺎذا ﺗﻘﺎﺗﻠﺗم‪ ،‬اﻋﺗذروا ﻣن ﺑﻌﺿﻛم ﻓورا ً‬ ‫اﻷطﻔﺎل ﻓﻲ اﻟﻣﺧﯾم اﻟﺻﯾﻔﻲ اﺗﻔﻘوا ﺟﯾدا ً ﺟدا ً‪ ،‬ﻓﻲ ﻧﮭﺎﯾﺔ اﻟﻌطﻠﺔ ﻟم ﯾرﯾدوا أن‬ ‫ﯾﻧﻔﺻﻠوا ﻋن ﺑﻌﺿﮭم‬ ‫ﺑرأﯾﻲ ﻻ ﺗدﻋﻲ ﻣﯾرت وازﻏﻲ ﻣﻊ ﺑﻌﺿﮭم اﻟﻰ اﻟﺣﻔﻠﺔ اﻟﺗﻲ ﻓﻲ ﻣﺳﺎء اﻟﻐد‬ ‫ﻷﻧﮭم ﯾﻛرھون ﺑﻌﺿﮭم‬ ‫ﺟﺎﻟﻲ وﻛﻣﺎل ﻓﻲ ﻛل ﻣﺷروع ﯾﻌﻣﻠون ﻣﻌﺎ ً‪ ،‬ﯾﺗﻔﻘون ﻣﻊ ﺑﻌﺿﮭم ﺟﯾدا ً‬

‫‪İşteş çatı‬‬ ‫ﻓﻌﻞ اﻟﻤﺸﺎرﻛﺔ‬ ‫ﻓﻌل اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ھو ﻋﺑﺎرة ﻋن إﺿﺎﻓﺔ ﺗﺿﺎف ﻟﻣﺻدر اﻟﻔﻌل ﻟﯾﺻﺑﺢ اﻟﻔﻌل ﻣﺗﻌﺎون‪ ،‬دﻻﻟﺔ ﻋﻠﻰ اﻟﺗﻔﺎﻋل ﻓﻲ اﻟﻘﯾﺎم ﺑﺎﻟﻌﻣل‪ ،‬ﯾﺻﺎغ ﻓﻌل اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ‬ ‫ﺑﺈﺿﺎﻓﺔ ‪ ış – iş – uş – üş :‬اﻟﻰ ﻣﺻدر اﻟﻔﻌل‪ ،‬وﻋﻧد اﻧﺗﮭﺎء اﻟﻔﻌل ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ ﯾﺿﺎف ﻓﻘط ‪. ş‬‬ ‫‪Görmek – gör +üş mek‬‬ ‫وھﻧﺎك أﯾﺿﺎ ً ﻻﺣﻘﺔ ﻣن ﻓﻌل اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ وھﻲ ‪laş – leş :‬وھﻲ اﻟﺗﻲ ﺗﺟﻌل اﻟﺻﻔﺔ ﻓﻌﻼ ً ‪ iyi ،‬ﺟﯾد ‪ iyi+leşmek -‬اﻟﺗﺣﺳن – اﻟﺗﻌﺎﻓﻲ‬ ‫اﻻﯾﺟﺎد – أن ﺗﺟد‬ ‫‪Bulmak‬‬ ‫وﺟدت ﻋﺻﻔورا ً ﻓﻲ ﻏرﻓﺗﻲ‬ ‫‪Odamda bir küş buldum‬‬ ‫ﻧﺣول اﻟﻔﻌل ﻟﻣﺷﺎرك‬ ‫اﻟﺗﻼﻗﻲ ‪ -‬اﻟﻣﻘﺎﺑﻠﺔ‬ ‫‪Buluşmak‬‬ ‫ﻏدا ُ أﯾن ﺳﻧﻠﺗﻘﻲ ؟‬ ‫? ‪Yarın nerede buluşacağız‬‬ ‫‪89‬‬

‫أن ﺗُﻘﺑل‬ ‫ﺗﺑﺎدل اﻟﻘﺑل‬ ‫ﻓﻲ اﻟﺛﻘﺎﻓﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﺗﻘﺑﯾل اﻟرﺟﺎل )ﺗﺑﺎدل اﻟﻘﺑل( ھو ﻟﯾس ﺑﺳﻠوك ﻏرﯾب‬

Öpmek Öpüşmek Türk kültüründe erkeklerin öpüşmesi garip bir davranış değildir Tanımak Tanışmak Türkçe kursunda farklı ülkelerden insanlarla tanıştım Görmek Görüşmek Onunla yıllarca görüşmedim Uçmak uçuşmak Ünlü sanatçının düğününde konfetiler, çiçekler hatta paralar havada uçuştu Kaçmak Kaçışmak Aniden başlayan yağmurla birlikte insanlar sağa sola kaçışmaya başladı

(‫اﻟﻣﻌرﻓﺔ )أن ﺗﻌرف‬ (‫اﻟﺗﻌﺎرف )أن ﺗﺗﻌرف‬ ‫ﻓﻲ ﻛورس اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﺗﻌرﻓت ﻋﻠﻰ أ ُ ﻧﺎس ﻣن ﻣﺧﺗﻠف اﻟﺑﻠدان‬ (‫اﻟرؤﯾﺔ )أن ﺗرى‬ (‫ﺗﺑﺎدل اﻟرؤﯾﺔ )اﻻﻟﺗﻘﺎء‬ ً ‫ﻟم أﻟﺗﻘﻲ ﺑﮫ ﻷﻋواﻣﺎ‬ (‫اﻟطﯾران )أن ﺗطﯾر‬ ‫اﻟﺗطﺎﯾر‬ ‫ﻓﻲ ﻋرس ﻓﻧﺎن ﻣﺷﮭور اﻟﻣﻔرﻗﻌﺎت واﻟزھور ﺣﺗﻰ اﻻﻣوال ﺗطﺎﯾرت ﻓﻲ‬ ‫اﻟﮭواء‬ (‫اﻟﮭروب )أن ﺗﮭرب‬ ‫اﻟﺗﮭﺎرب‬ ً ‫ ﺑدأ اﻟﻧﺎس ﺑﺎﻟﺗﮭﺎرب ﯾﻣﯾﻧﺎ ً وﯾﺳﺎرا‬،‫ﻣﻊ ظﮭور ﺑدء ﻣﻔﺎﺟﺊ ﻟﻠﻣطر‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Çocuklar bütün gün bahçede koşuştu

‫ﺗراﻛﺿﺎﻷطﻔﺎﻟﻔﯾﺎﻟﺣدﯾﻘﺔطواﻻﻟﻧﮭﺎر‬

koşmak Koşmak Şoför buzlu yolda kontrolünü kaybetmiş , Bu yüzden otobüs bir kamyonla çarpıştı

‫اﻟرﻛض‬ ‫اﻟﺗراﻛض‬ ‫ ﻟﮭذااﻟﺳﺑﺑﺎﺻطدﻣﻣﻌﺷﺎﺣﻧﺔ‬، ‫اﻟﺳﺎﺋﻘﻔﻘداﻟﺳﯾطرةﻓﯾطرﯾﻘﺛﻠﺟﻲ‬ 90

‫اﺻطدام‬ ‫ﺗﺻﺎدم‬ ‫أﺧﯾﻧﻼﯾﺗﻔﻘون ) ﻻﯾﺗﻔﺎھﻣون ( ﻓﯾﺄﯾﻣوﺿوع‬ ‫اﻟﻔﮭم‬ ‫اﻟﺗﻔﺎھم ‪ ،‬اﻻﺗﻔﺎق‬ ‫اﺛﻧﺎءدﺧوﻻﻟﻌرﯾﺳﻣﻌﺎﻟﻌروﺳﺗطﺎﯾراﺗﺎﻟﻣﻔرﻗﻌﺎﺗﻔﯾﺎﻟﮭواء‬

‫‪Çarpmak‬‬ ‫‪Çarpışmak‬‬ ‫‪İki kardeş hiçbir konuda anlaşmıyorlar‬‬ ‫‪Anlamak‬‬ ‫‪Anlaşmak‬‬ ‫‪Gelinle damat salona girerken konfetiler havada uçuştu‬‬ ‫‪uçmak‬‬ ‫‪uçuşmak‬‬

‫اﻟطﯾران‬ ‫اﻟﺗطﺎﯾر‬ ‫‪Ben hala eski arkadaşımla yazışıyorum‬‬ ‫أﻧﺎﻣﺎزﻟﺗﺎﺗراﺳل ) ﻛﺗﺎﺑﯾﺎ ً ( ﻣﻌﺻدﯾﻘﻲ‬ ‫‪yazmak‬‬ ‫اﻟﻛﺗﺎﺑﺔ‬ ‫اﻟﺗﻛﺎﺗب ) اﻟﺗراﺳﻠﻛﺗﺎﺑﯾﺎ ً(‬ ‫‪yazışmak‬‬ ‫ﺳﻧﺷرح اﻻن ﻋن اﻻﺿﺎﻓﺔ ﻟﻠﻣﺻدر ‪ ، laş – leş‬ھﻧﺎك ﺑﻌض اﻟﻣﺻﺎدر ﺗﺄﺗﻲ ﻣﺷﺗﻘﺔ ﻣن ﺑﻌض اﻟﺻﻔﺎت أو اﻷﺳﻣﺎء‪ ،‬ﺗﺣﻣل ﻣﻌﻧﻰ اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ‪ ،‬وﻻ ﯾﻣﻛن ﺣذف‬ ‫ﺣرف ال ‪ ş‬ﻣﻧﮭﺎ‪ ،‬ﻛﻣﺎ أن ھﻧﺎك ﺑﻌض اﻷﻓﻌﺎل اﻟﺗﻲ ﻻ ﺗﺣﻣل ﻣﻌﻧﻰ اﻟﺗﺷﺎرك‪.‬‬ ‫اﻻﺗﻔﺎق – اﻟﺗﻌﺎھد‬ ‫اﻟﺗﻣﺎزح – ﺗﺑﺎدل اﻟﻣزاح‬ ‫اﻟﺗوادع‬ ‫اﻟﺗﺳﺎﻋد – اﻟﻣﺳﺎﻋدة – اﻟﻣﻌﺎوﻧﺔ‬ ‫اﻟﻣراﺳﻠﺔ – اﻟﺗراﺳل‬ ‫اﻟﺗﺧﺎﺑر – ﺗﺑﺎدل اﻷﺧﺑﺎر‬ ‫اﻟﻣﻌﺎﯾدة‬ ‫ﺗﺑﺎدل اﻟﺷﻛوى – اﻟﺗﺄﻟم – ﻣﺷﺎرﻛﺔ اﻟﮭﻣوم‬ ‫اﻟﻣﺻﺎدر اﻟﺳﺎﺑﻘﺔ ﻛﻠﮭﺎ ﻛﺎﻧت ﺻﻔﺎت وﺗﺣوﻟت ﻟﻣﺻﺎدر ﺑﻌد اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻼﺣﻘﺗﯾن‬ ‫‪ laş – leş‬ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ‪ ،‬ﻟﻛن ھﻧﺎك ﻣﺻﺎدر ﻻ ﺗﺄﺗﻲ ﺑﻣﻌﻧﻰ‬ ‫اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ ﻛـ ‪ iyileşmek‬ﺗﺄﺗﻲ ﺑﻣﻌﻧﻰ اﻟﺗﺣﺳن اﻟﺗﻌﺎﻓﻲ‬

‫‪Söz+leşmek‬‬ ‫‪Şaka+laşmak‬‬ ‫‪Vedalaşmak‬‬ ‫‪Yardımlaşmak‬‬ ‫‪Mektuplaşmak‬‬ ‫‪Haberleşmek‬‬ ‫‪Bayramlaşmak‬‬ ‫‪dertlaşmak‬‬

‫‪91‬‬

‫ﺗوادﻋت ﻣﻊ ﺻدﯾﻘﻲ ﻓﻲ اﻟﻣﺣطﺔ‬ ‫ﺑﻌد اﻟﻌﻣل ﻓﻲ ﺑﻌض اﻟﻣﺳﺎءات ﻧﻠﺗﻘﻲ ﻣﻊ أﻗرب أﺻدﻗﺎﺋﻧﺎ وﻧﺗﺷﺎرك اﻟﮭﻣوم‬ ‫اﻟﺳﯾدة اﻣﯾل اﺣﺗﺿﻧت ﺗﻌﺎﻧﻘت ﻣﻊ اﺑﻧﺗﮭﺎ وودﻋﺗﮭﺎ‬ ‫ﻣن أﺟل اﻟﻣﻌﺎﯾدة ﻓﻲ اﻷﻋﯾﺎد ﺗﺟﺗﻣﻊ ﻛل اﻟﻌﺎﺋﻠﺔ‬ ‫داﺋﻣﺎ ً ﻣﻊ أﺻدﻗﺎء اﻟﺑﻧﺎء ﻧﺗﺑﺎدل اﻟﺳﻼم )ﻧﻠﻘﻲ اﻟﺗﺣﯾﺔ(‬ ‫ﻋﺛﻣﺎن ﺗوادع ﻣﻊ ﺣﺑﯾﺑﺗﮫ‬ ‫اﻟﯾوم وأﻧﺎ آﺗﻲ ﻟﻠﻌﻣل ﺗﻘﺎﺑﻠت ﻣﻊ ﺻدﯾﻘﻲ‬

‫‪Arkadaşımla istasyonda vedalaştım‬‬ ‫‪Bazı akşamlar işten sonra en yakın arkadaşlarımızla‬‬ ‫‪buluşup dertleşiriz‬‬ ‫‪Emel hanım kızıyla istasyonda kucaklaşıp vedalaştı‬‬ ‫‪Bayramlarda tüm aile bayramlaşmak için bir araya gelir‬‬ ‫‪ bir araya gelir‬ھو ﻓﻌل واﺣد )اﻟﻠﻘﺎء – اﻻﺟﺗﻣﺎع (‬ ‫‪Apartman komşularımızla her zaman selamlaşırız‬‬ ‫‪Osman sevgilisiyle vedalaştı‬‬ ‫‪Bugün işe gelirken arkadaşımla karşılaştım‬‬

‫‪Dilek kipi‬‬ ‫ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺘﻤﻨﻲ‬

‫ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺗﻣﻧﻲ ‪ +‬اﻟﺻﯾﻐﺔ اﻟﺷرطﯾﺔ ھﻲ اﻟﺻﯾﻐﺔ ‪ sa – se‬ﺣﺳب اﻻﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ وﻣن ﺛم اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ‬ ‫ﻓﻲ اﻟﺑداﯾﺔ ﻟن ﻧﺿﻌﮭﺎ ﻣﻊ اﻟزﻣن وھﻲ اﻟﺗﻲ ﺗﺳﻣﻰ ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺗﻣﻧﻲ‪ ،‬ﺣﯾث ﻧﺟرد اﻟﻔﻌل ﻣن اﻟﻣﺻدر ﺛم ﻧﺿﻊ اﻟﻼﺣﻘﺔ ‪ sa – se‬ﺣﺳب اﻟﺗواﻓق اﻟﺻوﺗﻲ وﻣن ﺛم‬ ‫اﺿﺎﻓﺔ اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ‬ ‫اﻟﻧﻔﻲ‬ ‫‪Gelmesem‬‬ ‫ﻟو ﻻ آﺗﻲ‬

‫‪Almak‬‬ ‫‪Alsam‬‬ ‫ﻟو أﺧذ‬

‫‪Gelmek‬‬ ‫‪Gelsem‬‬ ‫ﻟو آﺗﻲ‬ ‫‪92‬‬

‫‪Ben‬‬

Sen O Biz Siz Onlar

Alsan ‫ﻟو ﺗﺄﺧذ‬ Alsa ‫ﻟو ﯾﺄﺧذ‬ Alsak ‫ﻟو ﻧﺄﺧذ‬ Alsanız ‫ﻟو ﺗﺄﺧذون‬ Alsalar ‫ﻟو ﯾﺄﺧذون‬

Gelsen ‫ﻟو ﺗﺄﺗﻲ‬ Gelse ‫ﻟو ﯾﺄﺗﻲ‬ Gelsek ‫ﻟو ﻧﺄﺗﻲ‬ Gelseniz ‫ﻟو ﺗﺄﺗون‬ Gelseler ‫ﻟو ﯾﺄﺗون‬

Gelmesen ‫ﻟو ﻻ ﺗﺄﺗﻲ‬ Gelmese ‫ﻟو ﻻ ﯾﺄﺗﻲ‬ Gelmesek ‫ﻟو ﻻ ﻧﺄﺗﻲ‬ Gelmeseniz ‫ﻟو ﻻ ﺗﺄﺗون‬ Gelmeseler ‫ﻟو ﻻ ﯾﺄﺗون‬

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ Keşke bu zamanda yolculuk yapmak mümkün olsa Keşke kilo vermek için diyet yapmak gerekmese Acaba onunla yeniden konuşsakmı? Cevap verecek mi bize Keşke sınavda en yüksek notu ben alsam Keşke yarın siz de bizimle gelebilseniz Keşke insanlar birbirlerini üzmese Soğuktan nefret ediyorum, Keşke havalar hep sıcak olsa Keşke sen de bizimle tatile gelsen

‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻓﻲ ھذا اﻟوﻗت ﻟو ﻛﺎن اﻟﺳﻔر ﻣﻣﻛن‬ ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو ﻻ ﯾﻛون داﻋﻲ ﻟﻔﻌل اﻟداﯾت )اﻟﺣﻣﯾﺔ( ﻣن أﺟل إﻧﻘﺎص اﻟوزن‬ ‫ ھل ﺳﯾﺟﯾﺑﻧﺎ ؟‬،‫ﯾﺎ ﺗرى ھل ﻟو ﺗﻛﻠﻣﻧﺎ ﻣﻌﮫ ﻣن ﺟدﯾد‬ ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو اﺧذ اﻋﻠﻰ ﻋﻼﻣﺔ )ﻣﻼﺣظﺔ( اﻧﺎ ﻓﻲ اﻟﻔﺣص‬ ً ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو ﺗﺳﺗطﯾﻌون اﻧﺗم اﯾﺿﺎ ً ان ﺗﺄﺗوا ﻣﻌﻧﺎ ﻏدا‬ ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو اﻟﻧﺎس ﻻ ﯾزﻋﺟون ﺑﻌﺿﮭم اﻟﺑﻌض‬ ‫ ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو ﯾﻛون اﻟطﻘس داﺋﻣﺎ ً ﺣﺎر‬،‫اﻛره اﻟﺑرد‬ ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو اﻧت اﯾﺿﺎ ً ﺗﺄﺗﻲ ﻣﻌﻧﺎ ﻟﻠﻌطﻠﺔ‬ 93

(‫ﻓﻲ اﻟﺗﻣﻧﻲ اﺣﯾﺎﻧﺎ ً ﻓﻲ ﺑﻌض اﻟﺟﻣل ﯾﺄﺗﻲ اﻟﺗﻣﻧﻲ ﻛﻣﺎ ﻓﻌل )اﻟطﻠب– اﻷﻣر‬ ‫ ﯾﺎ ﺗرى ھل اﻧﺎدي اﻣﻲ ﻟﻠﻣﺳﺎﻋدة ؟‬،‫ﻟدي ﻋﻣل ﻛﺛﯾر‬

Çok işim var, acaba annemi yardıma çağırsam mı?

Bu tişörtü beğendim, ama çok pahalı alsam mı?

Almasammı?

Kararsız kaldım, saçlarımı kestirsem mi?

Kestirmesemmi?

Yarın işe giderken ne giysem ?

Acaba ben de sizinle sinemaya gelsemmi ?

‫ ھل أﺧذه أو ﻻ أﺧذه؟‬،ً ‫ ﻟﻛن ﻏﺎﻟﻲ ﺟدا‬،‫ھذه اﻟﺗﯾﺷورات اﻋﺟﺑﻧﻲ‬ ‫ﻟﻘد ﺗرددت )اﺣﺗرت( ھل اﻗص ﺷﻌري أو ﻻ اﻗﺻﮫ‬ ‫ ﻣﺎذا اﻟﺑس؟‬،‫واﻧﺎ ذاھب ﻏدا ً ﻟﻠﻌﻣل‬ ‫ﯾﺎ ﺗرى ھل اﻧﺎ اﯾﺿﺎ ً اذھب ﻣﻌﻛم ﻟﻠﺳﯾﻧﻣﺎ‬

، ‫اﻟﺳﺎﻋﺔﺗﻘﺗرﺑﻠﻠﺧﺎﻣﺳﺔواﻧﺎﻋﻠﯨوﺷﻛﺄﻧﺄﻧﮭﯾﻌﻣﻠﯾوﻣﺻﻌب‬ ..‫ﻣﻧﺟدﯾدادﺧﻺﻟﯨﻌﺎﻟﻣﻣﻠﯾﺋﺑﺄﺣﻼﻣﺑـﯾﺎﻟﯾت‬ ‫ ﻛﻠﻠﯾﻠﺔﻟواﺗﺟوﻟﺣﺗﯨﺎﻟﺻﺑﺎح‬، ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠوﻻاﻛﻧﻣﺟﺑرﻋﻠﯨﺎﻟﻌﻣل‬ ، ‫ ﻟواﻗﯾﻣﻔطورا ًﺟﻣﯾل‬، ً ‫ واﻟﯾوﻣﺎﻟﻼﺣﻘﻠواﺳﺗﻘﯾظﻣﺗﺄﺧرا‬.. ( ‫ﻟواﺗﺳﻠﻰ ) اﺗﻣﺗﻊ‬ ، ً ‫ ﻟواﻟﺗﻘﯾﻣﻌﺎﺻدﻗﺎﺋﯾﻠوﻧذھﺑﻠﻠﺗﻧذھداﺋﻣﺎ ًﻣﻌﺎ‬، ً ‫ ﻟوﻻاﻟﻣﺳﺷﯾﺋﺎ ًأﺑدا‬، ‫ﻟوﯾﻘوﻣﺑﻌﻣﻠﯾﻐﯾري‬ ‫ ﻟواﻛﻣﻠطﯾﻠﺔﺣﯾﺎﺗﯾﮭﻛذا‬، ً ‫ﻟوﻧﻣﺿﯾوﻗﺗﺎ ًﺟﻣﯾﻼ‬

Saat beşe yaklaşıyor ve ben yorucu bir iş gününü bitirmek üzereyim , Yine " Keşkelerle " dolu bir hayal dünyasına giriyorum , Keşke hiç çalışmak zorunda olmasam , Her gece sabaha kadar gezsem , eğlensem , Ertesi gün geç uyansam , Güzel bir kahvaltı yapsam . İşlerimi başka insanlar yapsa . Ben hiç bir şeye dokunmasam . Arkadaşlarımla buluşsam . Hep beraber gezmeye gitsek , Güzel vakit geçirsek . Hayatım boyunca 94

‫‪böyle devat etsem‬‬ ‫‪Keşke daha çok vaktim olsa da, hoblerimle vakit ayırsam‬‬ ‫‪Keşke çok yemek yesem ama kilo almasam‬‬ ‫‪Keşke dünyada hiç savaş olmasa , insanlar barış içinde‬‬ ‫‪yaşasalar‬‬ ‫‪Keşke sabah erken kalkmak zorunda olmasam geç‬‬ ‫‪saatlere kadar uyusam‬‬ ‫‪Keşke maaşımıza zam gelmese de daha rahat yaşasak‬‬

‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻛﺎﻧﻠدﯾوﻗﺗﺎﻛﺛرأﯾﺿﺎ ًوﻟواﺗرﻛوﻗﺗﺎ ًﻣﻌﮭواﯾﺗﻲ‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠواﻛﻠﻛﺛﯾرا ًﻟﻛﻧﻼاﺗﺧن ) اﺳﻣن (‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻻﯾﻛﻧﻔﯾﺎﻟﻌﺎﻟﻣﺣرب ‪ ،‬ﻟوﺗﻌﯾﺷﺎﻟﻧﺎﺳﻔﯾﺳﻼم‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻻاﻛﻧﻣﺟﺑرﻋﻠﯨﺎﻻﺳﺗﯾﻘﺎظﻣﺑﻛرا ًﻟواﻧﺎﻣﺣﺗﯨﺳﺎﻋﺎﺗﻣﺗﺄﺧرة‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﯾﺄﺗﯾزﯾﺎدةﻟرواﺗﺑﻧﺎ ‪ ،‬أﯾﺿﺎ ًﻟوﻧﻌﯾﺷﺑراﺣﺔاﻛﺑر‬

‫‪Dilek (Hikaye) kipi‬‬ ‫اﻟﺘﻤﻨﻲ )ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺤﻜﺎﯾﺔ(‬

‫ﺷرﺣﻧﺎ ﻓﻲ اﻟدرس اﻟﺳﺎﺑق اﻟﺗﻣﻧﻲ دون زﻣن ﯾﻌﻧﻲ اﻟزﻣن اﻟﻌﺎدي‪ ،‬اﻵن ﻧﺷرﺣﮭﺎ ﺑطرﯾﻘﺔ اﻟﺣﻛﺎﯾﺔ واﻟﺗﻲ ﺗﺄﺗﻲ ﻣﺎﺿﻲ‪.‬‬ ‫ﻓﻲ اﻟدرس اﻟﺳﺎﺑق ﻗﻠﻧﺎ ﺗﻛون اﯾﺟﺎﺑﯾﺔ ھﻛذا ‪ olsa‬وﻏﯾر اﯾﺟﺎﺑﯾﺔ ﻣﻧﻔﯾﺔ ‪ ... olmasa‬ﻓﻲ طرﯾﻘﺔ اﻟﺣﻛﺎﯾﺔ ﻛﻣﺎ ذﻛرﻧﺎ ﺗﺄﺗﻲ ﻣﺎﺿﻲ اي ﯾﻌﻧﻲ ﺳﻧﺿﯾف ﺻﯾﻐﺔ‬ ‫اﻟﻣﺎﺿﻲ ‪ dım – dın‬اﻟﺦ‪ ....‬ﻟﻛن ﻗﺑل اﺿﺎﻓﺔ ﺻﯾﻐﺔ اﻟﻣﺎﺿﻲ ﯾﺟب اﺿﺎﻓﺔ ﺣرف اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ ‪ ... y‬ﺗﺻﺑﺢ ‪ olsaydım‬ﻟو ﻛﻧت‬ ‫اﻟﺳؤال‬ ‫? ‪Gelmesemiydim‬‬ ‫ﻟو أﻧﻧﻲ ﻟم أﺗﻲ‬

‫اﻟﻧﻔﻲ‬ ‫‪Gelmeseydim‬‬ ‫ﻟو ﻟم آﺗﻲ‬

‫اﻟﺳؤال‬ ‫? ‪Gelsemiydim‬‬ ‫ﻟو أﻧﻧﻲ أﺗﯾت‬ ‫‪95‬‬

‫‪Gelmek‬‬ ‫‪Gelseydim‬‬ ‫ﻟو آﺗﯾت )أﻧﺎ(‬

‫‪Ben‬‬

Sen O Biz Siz Onlar

Gelseydin (‫ﻟو آﺗﯾت )أﻧت‬ Gelseydi ‫ﻟو أﺗﻰ‬ Gelseydik ‫ﻟو أﺗﯾﻧﺎ‬ Gelseydiniz ‫ﻟو أﺗﯾﺗم‬ Gelselerdi ‫ﻟو أﺗوا‬

Gelmeseydin ‫ﻟو ﻟم ﺗﺄﺗﻲ‬ Gelmeseydi ‫ﻟو ﻟم ﯾﺄﺗﻲ‬ Gelmeseydik ‫ﻟو ﻟم ﻧﺄﺗﻲ‬ Gelmeseydiniz ‫ﻟو ﻟم ﺗﺄﺗون‬ Gelmeselerdi ‫ﻟو ﻟم ﯾﺄﺗون‬

Gelsemiydin ? ‫ﻟو أﻧك أﺗﯾت‬ Gelsemiydi ? ‫ﻟو أﻧﮫ أﺗﻰ‬ Gelsemiydik ? ‫ﻟو أﻧﻧﺎ أﺗﯾﻧﺎ‬ Gelsemiydiniz ? ‫ﻟو أﻧﮭم أﺗوا‬ Gelsemiydiler ? ‫ﻟو أﻧﻛم أﺗﯾﺗم‬

Gelmesemiydin ? ‫ﻟو أﻧك ﻟم ﺗﺄﺗﻲ‬ Gelmesemiydi ? ‫ﻟو أﻧﮫ ﻟم ﯾﺄﺗﻲ‬ Gelmesemiydik ? ‫ﻟو أﻧﻧﺎ ﻟم ﻧﺄﺗﻲ‬ Gelmesemiydiniz ? ‫ﻟو أﻧﻛم ﻟم ﺗﺄﺗون‬ Gelmesemiydiler ? ‫ﻟو أﻧﮭم ﻟم ﯾﺄﺗوا‬ ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

O keşke doktor olmasaydı Keşke dünyaya elli yıl daha geç gelseydim Keşke Ali’nin doğum günü partisini onlar da katılsalardı Acaba kursa bu ay başlamasa mıydık ?

Keşke biraz daha çalışsaydın da sınıfı geçsedin ?

Keşke gelmeden önce haber verseydiniz

(‫ﻟو ﻟم ﯾﻛن دﻛﺗور )ﻟو أﻧﮫ ﻟم ﯾﻛن دﻛﺗور‬ ً ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو أﻧﻧﻲ أﺗﯾت ﻟﻠدﻧﯾﺎ ﻣﺗﺄﺧرا ً أﻛﺛر ﺧﻣﺳﯾن ﻋﺎﻣﺎ‬ ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو ھؤﻻء اﯾﺿﺎ ً اﻧﺿﻣوا ﻟﻌﯾد ﻣﯾﻼد ﻋﻠﻲ‬ ‫ﯾﺎ ﺗرى ھل ﻟو أﻧﻧﺎ ﻟم ﻧﺑدأ اﻟﻛورس ھذا اﻟﺷﮭر ؟‬ (‫ﻟو أﻧك درﺳت أﻛﺛر وأﯾﺿﺎ ً ﻟو أﻧك ﻧﺟﺣت )ﺗﺧطﯾت اﻟﺻف‬ ‫ﯾﺎ ﻟﯾت ﻟو ﻗﺑل أن ﺗﺄﺗوا اﻋطﯾﺗم ﺧﺑر‬

Keşke şu anda ailem yanımda olsaydı Keşke en başta ona doğruyu söyleseydim Keşke hepimiz kuşlar gibi uçabilseydik Keşke ona aşık olmasaydım sonunda beni bırakıp gitti

‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻋﺎﺋﻠﺗﯾﻛﺎﻧﺗﺑﺟﺎﻧﺑﯾﺎﻻن‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠواﻧﻧﯾﺎﻧﺎﻓﯾﺎﻻوﻟﻘﻠﺗﻠﮭﺎﻟﺻﺣﯾﺢ‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﺎﺟﻣﯾﻌﻧﺎﻟوﻧﺳﺗطﯾﻌﺎﻧﻧطﯾرﻣﺛﻼﻟﻌﺻﺎﻓﯾر‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠﻣﺎﻋﺷﻘﮭﺎﻓﯾﺎﻟﻧﮭﺎﯾﺔﺗرﻛﺗﻧﯾوذھﺑت‬ 96

Keşke alköllü araba kullanmasaydın hem kendini hem de başkalarını tehlikeye attın Keşke maaşımız iki kat olsaydı da biz de borçlanmadan tüç ihtiyaçlarımızı alabilirdik Keşke annemin sözünü dinleseydim de o zengin ve yakışıklı adamla evlenirdim Keşke şu anda dünyanın en zengini ben olsaydım Sınavı kazanamamışsınız , Keşke daha çok çalışsaydınız Dün çikolatanın hepsini yedim , ablama hiç kalmadı keşke çikolatanın hepsini yemeseydim Anneme yalan söyledim . Artık bana güvenmeyecek keşke yalan söylemeseydim Çok fazla dondurma yedim , şimdi boğazım ağrıyor keşke çok yemeseydim Kuaföre gidip saçlarımı boyattım ama hiç güzel olmadı keşke boyatmasaydım Kardişme istemeden bağırdım ve kalbini kırdım , şimdi benimle konuşmuyor keşke bağırmayıp kalbini kırmasaydım En güzel oyuncağımı kırdım , Şimdi bunu anneme nasıl söyleyeceğim keşke kırmasaydım Keşke dünya tersine dönseydi , keşke birbirmizi daha iyi anlayabilseydik , Keşke ışınlanabilseydik keşke parayı hiç bulmasaydık . Keşke zaman içinde yolculuk edebilseydik .

Keşke her şeyi bilebilseydim , keşke hayır diyebilseydim keşke uçabilseydim keşke gerçekleri söyleyebilseydik 97

‫ ﻣﻧﮭﻧﻔﺳﻛوﻣﻧﮭﺄﯾﺿﺎ ًرﻣﯾﺗﻐﯾرﻛﻠﻠﺧطر‬، ً ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠﻣﺗﻘداﻟﻌرﺑﺔﺳﻛراﻧﺎ‬ ‫ ﻧﺣﻧﺄﯾﺿﺎ ًﻛﻧﺎدوﻧﺄﻧﻧﺳﺗدﯾﻧﻧﺳﺗطﯾﻌﺎﻧﻧﺄﺧذﻛﻼﺣﺗﯾﺎﺟﺎﺗﻧﺎ‬، ً ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻛﺎﻧﺗرواﺗﺑﻧﺎﺿﻌﻔﺎ‬ ‫ ﻟﻛﻧﺗﺎﻻﻧﻣﺗزوﺟﺔﻣﻌذﻟﻛﺎﻟرﺟﻼﻟﻐﻧﯾواﻟوﺳﯾم‬، ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﺳﻣﻌﺗﻛﻼﻣﺄﻣﻲ‬ ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﺎﻻﻧﻠوﻛﻧﺗﺎﻧﺎاﻻﻏﻧﯨﻔﯾﺎﻟﻌﺎﻟم‬ ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻠواﻧﻛﻣدرﺳﺗﻣﺎﻛﺛر‬، ‫ﻟﻣﺗﺳﺗطﯾﻌﺎﻧﺗﻛﺳﺑوااﻻﻣﺗﺣﺎن‬ ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠﻣﺎﻛﻠﺟﻣﯾﻌﺎﻟﺷوﻛوﻻ‬، ‫ ﻟﻣﯾﺑﻘﯨﺷﻲءﻻﺧﺗﻲ‬، ‫اﻟﺑﺎرﺣﺔاﻛﻠﺗﺟﻣﯾﻌﺎﻟﺷوﻛوﻻ‬ ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠوﻟﻣﺎﻛذب‬، ‫ اﻻﻧﻠﻧﺗﺛﻘﺑﻲ‬، ‫ﻛذﺑﺗﻌﻠﯨﺎﻣﻲ‬ ً ‫ ﯾﺎﻟﺗﻧﯾﻠﻣﺎﻛﻠﻛﺛﯾرا‬.. ‫ اﻻﻧﺣﻠﻘﯾﯾؤﻟﻣﻧﻲ‬، ً ‫ﻟﻘداﻛﻠﺗﻣﺛﻠﺟﺎﺗﻛﺛﯾرا‬ ‫ﻟﻛﻧﻠﻣﯾﻛﻧﺟﻣﯾﻼ ًاﺑدا ًﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠﻣﺎﺻﺑﻐﮫ‬، ‫ذھﺑﺗﻠﻠﻛواﻓﯾروﺻﺑﻐﺗﺷﻌري‬ ‫ اﻻﻧﻼﯾﺗﻛﻠﻣﻣﻌﯾﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠوﻟﻣﺎﺻرﺧواﻛﺳرﻗﻠﺑﮫ‬، ‫دوﻧﺈرادﺗﯾﺻرﺧﺗﻌﻠﯨﺎﺧﯾوﻛﺳرﺗﻘﻠﺑﮫ‬ ‫ ﻛﯾﻔﺳﺄﻗوﻟﮭذاﻷﻣﯾﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠﻣﺎﻛﺳره‬، ‫ﻟﻘدﻛﺳرﺗﺎﺟﻣﻠﻠﻌﺑﺔﻟدي‬ ، ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﺎﻟوﻧﺷﻊ‬، ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻛﻧﺎﻧﻔﮭﻣﺑﻌﺿﻧﺎأﻓﺿل‬، ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﺗﻘﻠﺑﺎﻟدﻧﯾﺎﻟﻌﻛﺳﮭﺎ‬ ، ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﺎﻟوﻧﺳﺗطﯾﻌﺎﻟﺳﻔرﻓﯾﺎﯾوﻗﺎت‬، ً ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﺎﻟوﻟﻣﻧﺟداﻟﻣﺎﻻﺑدا‬ ، ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠواﺳﺗطﻌﺗﺎﻧﺎﻗوﻟﻼ‬، ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﯾﻠواﺳﺗطﻌﺗﺎﻧﺎﻋرﻓﻛﻠﺷﻲء‬ ( ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﺎﻟوﻧﺳﺗطﯾﻌﺎﻧﻧﻘوﻻﻟﺣﻘﯾﻘﺔ ) اﻟواﻗﻊ‬، ‫ﯾﺎﻟﺗﻧﯾﻠواﺳﺗطﻌﺗﺎﻟطﯾران‬ ، ً ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻧﺎﻟﻣﻧﻛﺑراﺑدا‬، ‫ ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻛﺎﻧﺻوﺗﯾﺎﺟﻣل‬، ‫ﯾﺎﻟﯾﺗﻠوﻟﻣﯾﻛﻧﮭﻧﺎﻛﻧوم‬

‫ﯾﺎﻟﯾﺗﺎﻟﺗﻣﻧﯾﺎﺗﻠﻣﺗﻛن‬

‫‪keşke uyku olmasaydı keşke sesim daha güzel olsaydı‬‬ ‫‪keşke hiç büyümeseydik keşke keşkeler olmasaydı‬‬

‫)‪Dilek (Hikaye) kipi (Eğer‬‬ ‫اﻟﺘﻤﻨﻲ )ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺤﻜﺎﯾﺔ( )اذا(‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺗﻣﻧﻲ اﻟﺣﻛﺎﯾﺔ ھﻧﺎ ﻣﺧﺗﻠﻔﺔ ﻗﻠﯾﻼ ً ﺑﺣﯾث ﺗﺟﻣﻊ زﻣﻧﯾن وھو اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل ﻣﻊ اﻟﻣﺎﺿﻲ واﻟواﺳﻊ ﻣﻊ اﻟﺣﻛﺎﯾﺔ‪)..‬ﻟو ﻟم أﻛن ﻛﻧت ﺗﻛون( )ﻟو ﻟم ﺗﺗﺻل ﻛﻧت‬ ‫ﺳﺄﺗﺻل(‪..‬‬ ‫اﻟﻼﺣﻘﺔ ھﻲ ‪ saydı – seydi – saymış – seymiş :‬وﺑﻌدھﺎ اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷﺧﺻﯾﺔ ﻟﻠﺿﻣﯾر‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫ﻟو ﻟم أﻛن دﻛﺗورا ً ﻛﻧت أﻛون ﻣﻌﻠﻣﺎ ً‬ ‫ﻻﺣظ ﻓﻲ اﻟﻔﻌل اﻷول اﺳﺗﻌﻣﻠﻧﺎ ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺗﻣﻧﻲ اﻟﺣﻛﺎﯾﺔ وﺑﻌدھﺎ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ‬ ‫اﻟﺣﻛﺎﯾﺔ‬ ‫ﻟو ﻟم ﺗﺗﺻل ﺑﻲ‪ ،‬ﻛﻧت ﺳﺄﺗﺻل ﺑك‬

‫‪Doktor olmasaydım öğretmen olurdum‬‬ ‫‪Sen beni aramasaydın ben seni arayacaktım‬‬ ‫‪98‬‬

‫ھﻧﺎ ﻓﻲ اﻟﻔﻌل اﻷول اﺳﺗﻌﻣﻠﻧﺎ ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺗﻣﻧﻲ اﻟﺣﻛﺎﯾﺔ وﺑﻌدھﺎ اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ ‫)ﻛﻧت ﺳﺄﺗﺻل(‬ ‫ﺑﺎﻟﻧﺳﺑﺔ ﻟﻠدﻛﺗور‪ ،‬ﻟو أﻧﻧﻲ ﺗﺄﺧرت أﻛﺛر ﯾوﻣﯾن‪ ،‬ﻛﺎن ﺳﯾﺟب أن أﻗوم ﺑﺎﻟﻌﻣﻠﯾﺔ‬ ‫)ھﻧﺎ ﻟﻧﻘل اﻟﺣدﯾث( ﯾﻌﻧﻲ أﻧك ﺗﻧﻘل ﻛﻼم اﻟدﻛﺗور‪ ،‬ﻗﺎل أﻧﻧﻲ ﻟو ﺗﺄﺧرت‪ ،‬ﻛﺎن‬ ‫ﺳﯾﺟب أن أﻗوم ﺑﻌﻣﻠﯾﺔ‪ ،‬اﻟﻔﻌل اﻷول ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺗﻣﻧﻲ ﻣﻊ اﺿﺎﻓﺔ ﻧﻘل اﻟﺣدﯾث‬ ‫)اﻟظﻧﻲ( ‪ ،‬وﺑﻌدھﺎ اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل ﻣﻊ اﻟﻣﺎﺿﻲ اﻟظﻧﻲ اﻟرواﺋﻲ‬ ‫ﻟو ﻟم ﺗﻣطر ﻛﻧﺎ ﺳﻧذھب اﻻﺳﺑوع اﻟﻣﺎﺿﻲ ﻟﻠرﺣﻠﺔ‬ ‫ﻟو اﻋﺗﻧﯾت ﻗﻠﯾﻼ ً ﺑﻧﻔﺳك ﻣﺎ ﻛﻧت اﻵن ﻣرﯾض‬ ‫ﻟو ﻛﺎن ﻟدي ﻣﺎل ﻛﺛﯾر ﻛﻧت اﺧذ ھذه اﻟﺳﯾﺎرة‬ ‫ﻟو اﺗﯾﺗم ﻗﺑل ﺧﻣس دﻗﺎﺋق‪ ،‬ﻛﻧﺗم ﺗﺳﺗطﯾﻌون أن ﺗروا اﻟﺳﯾد اﻟﻣدﯾر‬ ‫ﻟو ﻛﻧت ﻣﻛﺎﻧﻲ ﻣﺎ ﻛﻧت ﺗﻔﻌل ؟‬ ‫ﻟو ﻛﻧت أﻧﺎ ﻓﻲ ﻣﻛﺎﻧك ﻣﺎ ﻛﻧت أﻓﻌل ھﻛذا‬ ‫ﻣﻼﺣظﺔ‪ :‬ﺗﺳﺗطﯾﻊ أن ﺗﺳﺗﻌﻣل ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺗﻣﻧﻲ ﺑﺻﯾﻐﺗﮭﺎ اﻟﻌﺎدﯾﺔ واﻟﺣﻛﺎﯾﺔ ﻓﻲ‬ ‫اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻟو أﻛون – ﻟو ﻛﻧت‬ ‫‪olsa – olsaydı‬‬ ‫ﻣﺛل اﻟﻣﺛﺎل ﻗﺑل اﻻﺧﯾر‪ ،‬ﺑﺣﯾث اﻟزﻣن اﻻﺧﯾر ﻟﻠﺟﻣل إﻣﺎ أن ﯾﻛون واﺳﻊ‬ ‫ﺣﻛﺎﯾﺔ‪ ،‬أو ﻣﺳﺗﻘﺑل ﺣﻛﺎﯾﺔ )ﻛﻧت أﻛون( )ﻛﻧت ﺳوف أﻛون( اﻟﻔرق ﻓﻲ ﺗرﺟﻣﺔ‬ ‫اﻟﺟﻣﻠﺔ‬

‫‪Doktor göre iki gün daha geçikseymişim, ameliyet‬‬ ‫‪olmam gerecekmiş‬‬ ‫‪Yağmur yağmasaydı geçen hafta pikniğe gidecektik‬‬ ‫‪Kendine biraz dikkat etseydin şimdi hasta olmazdın‬‬ ‫‪Çok param olsaydı bu arabayı alırdım‬‬ ‫‪Beş dakika önce gelseydiniz müdür beyi görebilirdiniz‬‬ ‫? ‪Yerimde olsan – olsaydın sen ne yapardın‬‬ ‫‪Ben senin yerinde olsaydım böyle yapmazdım‬‬

‫ﻟو ﻻ ﺗﺗﺻل ﺑﻲ أﻧﺎ ﻛﻧت ﺳوف أﺗﺻل‬ ‫ﻟو ﻟم ﺗﺗﺻل أﻧت ﺑﻲ‪ ،‬ﻛﻧت أﻧﺎ ﺳوف أﺗﺻل )اﻟﻔرق ﺑﺳﯾط ﺟدا ً(‬

‫‪Sen beni aramasan ben seni arayacaktım‬‬ ‫‪Sen beni aramasaydın ben seni arayacaktım‬‬

‫‪99‬‬

Eğer onu yanısaydın onu sen de çok severdin Eğer şimdi yanımda olsaydın hiç sıkılmazdım Eğer siz de bizimle gelseydiniz çok eğlernirdik Annem burada olsaydı bana yardım ederdi Eğer bugün tatil olsaydı bankadaki işlerimi halledebilirdim Eğer bize erken başvursaydın tedavi daha iyi sonuç verebilirdik Eğer bugün yağmasaydı sabah erkenden yola çıkardık Eğer beni düşünseydin bu zor günümde yanımda olurdun

ً ‫ﻛﻧﺗﺳﺗﺣﺑﮭﺄﻧﺗﺄﯾﺿﺎ ًﻛﺛﯾرا‬، ‫ﻟواﻧﻛﻛﻧﺗﺗﻌرﻓﮫ‬ ً ‫ ﻣﺎﻛﻧﺗﺄﺿﺟرأﺑدا‬، ‫ﻟواﻧﻛﺎﻵﻧﺑﺟﺎﻧﻧﻲ‬ ً ‫ ﻛﻧﺎﻧﺗﻣﺗﻊ ) ﻧﺗﺳﻠﻰ ( ﻛﺛﯾرا‬، ‫ﻟواﻧﻛﻣﺎﻧﺗﻣﺄﯾﺿﺎ ًأﺗﯾﺗﻣﻣﻌﻧﺎ‬ ‫ﻟوﻛﺎﻧﺗﺎﻣﯾﮭﻧﺎﻛﺎﻧﺗﺗﺳﺎﻋدﻧﻲ‬ ‫ ﻛﻧﺗﺄﺳﺗطﯾﻌﺄﻧﺄﻧﮭﯾﺄﻋﻣﺎﻟﯾﺎﻟﺗﯾﻔﯾﺎﻟﺑﻧك‬، ‫ﻟوﻛﺎﻧﺎﻟﯾوﻣﻌطﻠﺔ‬ ‫ﻟواﻧﻛراﺟﻌﺗﻧﺎﻣﺑﻛرا ًﻛﻧﺎﻧﺳﺗطﯾﻌﺄﻧﻧﻌطﯾﻛﻧﺗﯾﺟﺔﺗداوﯾﺄﻓﺿل‬ ‫ ﻛﻧﺎﺳﺎﻓرﻧﺎﻣﻧﺎﻟﺻﺑﺎﺣﺎﻟﺑﺎﻛر‬، ‫ﻟوﻟﻣﺗﻣطراﻟﯾوم‬ ‫ ﻛﻧﺗﻔﯾﯾوﻣﺎﻟﺻﻌﺑﺑﺟﺎﻧﺑﻲ‬، ‫ﻟواﻧﻛﻔﻛرﺗﺑﻲ‬

Koşul kipi ‫ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺸﺮط‬ ‫ ﺳﻧﻘوم ﺑﺷرﺣﮭﺎ وﻛﯾﻔﯾﺔ اﺳﺗﻌﻣﺎﻟﮭﺎ‬،‫ ﺗﺳﺗﻌﻣل ﻓﻲ ﻛل اﻷزﻣﻧﺔ‬،‫ﻣﮭﻣﺔ ﺟدا ً وﻣﺳﺗﻌﻣﻠﺔ ﺟدا ً ﻓﻲ اﻟﺣﯾﺎة اﻟﯾوﻣﯾﺔ‬se – sa ‫ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺷرط ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ اﻵﺗﯾﺔ ﺑﻼﺣﻘﺔ‬ ‫ إذا – إن‬: ‫ﻛﻣﺎ ﺗﺄﺗﻲ ﺗرﺟﻣﺗﮭﺎ ﻋﻠﻰ طرﯾﻘﺗﯾن‬

Ben Sen O Biz

‫اﻟﺣﺎﺿر‬ Çalışıyorsam

‫اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ Çalıştıysam

‫اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل‬ Çalışacaksam

‫اﻟواﺳﻊ‬ Çalışırsam

Çalışıyorsan

Çalıştıysan

Çalışacaksan

Çalışırsan

Çalışıyorsa

Çalıştıysa

Çalışacaksa

Çalışırsa

Çalışıyorsak

Çalıştıysak

Çalışacaksak

Çalışırsak

100

Siz Onlar

Çalışıyorsanız

Çalıştıysanız

Çalışacaksanız

Çalışırsanız

Çalışıyorlarsa

Çalıştılarsa

Çalışacaklarsa

Çalışırlarsa : ‫ﻣﻼﺣظﺎت‬

‫ﺗﺄﺗﻲ اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷرطﯾﺔ ﺑﻌد اﺿﺎﻓﺔ اﻟﺿﻣﯾر‬Onlar ‫ ﻓﻘط ﻓﻲ اﻟﺿﻣﯾر‬‫ﻓﻲ اﻟزﻣن اﻟﻣﺎﺿﻲ‬y ‫ ﻟذﻟك ﻧﺿﯾف ﺣرف اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ‬،‫ ﻻ ﯾﺟب أن ﯾﺄﺗﻲ ﻗﺑل اﻻﺿﺎﻓﺔ اﻟﺷرطﯾﺔ ﺣرف ﺻوﺗﻲ‬ÖRNEKLER Çalışıyorsanız ben sonra geleyim Film bittiyse televizyonu kapat Toplantıya siz de katılacaksanız acele edin Çalışmazsanız başarılı olmazsınız Ders çalışman gerekmiyorsa sinemaya gidelim Bu raporu yarına kadar bitirmeliysen yardım edeyim sana Türkçeyi iyi öğrenirsen türkiye'de daha rahat yaşayabilirsin Param olsa bahçeli bir ev alırım Bir daha giysilerimi benden izinsiz alırsa çok kötü olacak ona göre Sürücüler trafik kurallarına uymazsa her gün yüzlerce kaza olur

: ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

( ً ‫إﻧﻛﻧﺗﻣﺗﻌﻣﻠوﻧﻶﺗﯾﻼﺣﻘﺎ ً ) دﻋوﻧﯾﺄﻧﺂﺗﯾﻼﺣﻘﺎ‬ ‫إﻧﺄﻧﺗﮭﯨﺎﻟﻔﻠﻣﺎﻏﻠﻘﺎﻟﺗﻠﻔﺎز‬ ‫إﻧﻛﻧﺗﻣﺄﻧﺗﻣﺄﯾﺿﺎ ًﺳﺗﻧﺿﻣوﻧﻠﻸﺟﺗﻣﺎﻋﺗﻌﺟﻠوا‬ ‫ ﻻﺗﻛوﻧواﻧﺎﺟﺣﯾن‬، ‫إﻧﻼﺗﻌﻣﻠوا‬ ‫إﻧﻛﺎﻧﻼﯾﺟﺑﻌﻠﯾﻛﺎﻧﺗدرﺳدﻋﻧﺎﻧذھﺑﻠﻠﺳﯾﻧﻣﺎ‬ ‫ دﻋﻧﯾﺄﺳﺎﻋدك‬، ‫إﻧﻛﺎﻧﻌﻠﯾﻛﺎﻧﺗﻧﮭﯾﮭذااﻟﺗﻘرﯾرﺣﺗﯨﺎﻟﻐد‬ ‫ ﺗﺳﺗطﯾﻌﺎﻧﺗﻌﯾﺷﻔﯾﺗرﻛﯾﺎﺑراﺣﺔأﻛﺛر‬، ً ‫إﻧﺗﺗﻌﻠﻣﺎﻟﻠﻐﺔاﻟﺗرﻛﯾﺔﺟﯾدا‬ ‫ اﺧذﺑﯾﺗذوﺣدﯾﻘﺔ‬، ‫ﻟوﻛﺎﻧﻠدﯾﻣﺎل‬ ً ‫إﻧﺄﺧذﺛﯾﺎﺑﯾﻣرةاﺧرﯨﺑدوﻧﺄذﻧﯾﺳﯾﻛوﻧﺑﺎﻟﻧﺳﺑﺔﻟﮭﺳﻲءﺟدا‬ ‫ ﯾﺣﺻﻠﻛﻠﯾوﻣﻣﺋﺎﺗﺎﻟﺣوادث‬، ‫إﻧﻠﻣﯾﻠﺗزﻣﻘﺎﺋدﯾﻧﺎﻟﺳﯾﺎراﺗﺑﻘواﻋداﻟﻣرور‬

Bugün işten geç çıkmazsam akşam buluşup yemeğe gidelim

‫ دﻋﻧﺎﻧﻠﺗﻘﯾوﻧذھﺑﻠﺗﻧﺎوﻻﻟطﻌﺎم‬، ً ‫إﻧﻠﻣﺎﺧرﺟﻣﻧﺎﻟﻌﻣﻼﻟﯾوﻣﻣﺗﺄﺧرا‬ 101

Eğer anlamıyorsan konuyu tekar anlatayım Hazırlandıysan çıkalım zaten geç kaldık Ben yemeğe bir bakayım da piştiyse hemen yiyelim çok acıktık Çok yorgun görünüyorsun , istiyorsan sinema planımızı erteleyelim Bizimle gelmek is yorsan hemen hazırlan , 5 dakika sonra çıkacağız Yarınki toplantıya biz de katılacaksak hazırlık yapalım Çalışıyorsanız ben sizi rahatsız etmeyim , sonra gelirim Ayakkabı ayağını sıkıyorsa eve gidip değiştir ‫ﻣﺎﺿﯾظﻧﻲ‬

‫ دﻋﻧﯾﺄﻛررﻟﻛﺷرﺣﺎﻟﻣوﺿوع‬، ‫إﻧﻛﻧﺗﻼﺗﻔﮭم‬ ‫ دﻋﻧﺎﻧﺧرﺟﻠﻘدﺗﺄﺧرﻧﺎﺑﺎﻟﻔﻌل‬، ‫إﻧﺗﺟﮭزت‬ ً ‫ إﻧﻛﺎﻧﺈﺳﺗوﯾﻠﻧﺄﻛﻠﻔورا ًﺟﻌﻧﺎﻛﺛﯾرا‬، ً ‫دﻋﻧﺎأﻟﻘﯾﻧظرةﻋﻠﯨﺎﻟطﻌﺎﻣﺄﻧﺎأﯾﺿﺎ‬ ‫ إﻧﻛﻧﺗﺗرﯾددﻋﻧﺎﻧؤﺟﻠﺧطﺗﻧﺎاﻟﺳﯾﻧﻣﺎ‬، ً ‫ﯾﺑدوﻋﻠﯾﻛﻣﺗﻌﺑﺟدا‬ ‫ ﺳﻧﺧرﺟﺑﻌدﺧﻣﺳدﻗﺎﺋق‬، ‫إﻧﻛﻧﺗﺗرﯾداﻟﻣﺟﻲءﻣﻌﻧﯨﺗﺣﺿرﺑﺳرﻋﺔ‬ ‫ ﻟﻧﺑدءﺑﺎﻟﺗﺣﺿﯾرات‬، ‫إﻧﻛﻧﺎﻧﺣﻧﺎﯾﺿﺎ ًﺳوﻓﻧﻧﺿﻣﻼﺟﺗﻣﺎﻋﺎﻟﻐد‬ ً ‫ آﺗﯾﻼﺣﻘﺎ‬، ‫إﻧﻛﻧﺗﻣﺗﻌﻣﻠوﻧدﻋوﻧﯾﻼازﻋﺟم‬ ‫ اذھﺑﻠﻠﺑﯾﺗواﺳﺗﺑدﻟﮫ‬، ‫إﻧﻛﺎﻧﯾﺣزﻗﺎﻟﺣذاءﻗدﻣك‬ ‫ﻣﺎﺿﻲ‬

ben gelmişsem sen gelmişsen o gelmişse biz gelmişsek siz gelmişseniz onlar gelmişlerse ‫واﺳﻊ‬

ben geldiysem sen geldiysen o geldiyse biz geldiysek siz geldiyseniz onlar geldiyseler ‫ﺣﺎﺿر‬

ben gelirsem sen gelirsen o gelirse biz gelirsek siz gelirseniz

ben geliyorsam sen geliyorsan o geliyorsa biz geliyorsak siz geliyorsanız 102

onlar gelirlerse ‫اﻟوﺟوب‬

onlar geliyorlarsa ‫ﻣﺳﺗﻘﺑل‬

ben gelmeliysem sen gelmeliysen o gelmeliyse biz gelmeliysek siz gelmeliyseniz onlar gelmelilerse

ben geleceksem sen geleceksen o gelecekse biz geleceksek siz gelecekseniz onlar geleceklerse

‫ﺻﯿﻐﺔ اﻟﺸﺮط اﻟﻤﻨﻔﯿﺔ‬

Ben Sen O Biz Siz Onlar

‫اﻟﺣﺎﺿر‬ Yapmıyorsam

‫اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ Yürümediysem

‫اﻟﻣﺳﺗﻘﺑل‬ Olmayacaksam

‫اﻟواﺳﻊ‬ Gelmezsem

Yapmıyorsan

Yürümediysen

Olmayacaksan

Gelmezsen

Yapmıyorsa

Yürümediyse

Olmayacaksa

Gelmezse

Yapmıyorsak

Yürümediysek

Olmayacaksak

Gelmezsek

Yapmıyorsanız

Yürümediysenız

Olmayacaksanız

Gelmezsenız

Yapmıyorlarsa

Yürümedilerse

Olmayacaklarsa

Gelmezlarse

103

‫ﻣﻼﺣظﺎت ‪:‬‬ ‫ ﺣﺎﻟﺔ ﺧﺎﺻﺔ ﻓﻲ ﻧﻔﻲ اﻟزﻣن اﻟواﺳﻊ‪ ،‬أن ﻣﻠﺣق اﻟﻧﻔﻲ ھﻧﺎ ھو ‪ mez – maz‬ﻣﻊ ﻛل اﻟﺿﻣﺎﺋر‬‫ ﻣﻊ ﻻﺣﻘﺔ ﺻﯾﻐﺔ اﻟوﺟوب ﻧﺳﺗطﯾﻊ أن ﻧﺻﯾﻎ اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻋﻠﻰ اﻟﺷﻛل اﻟﺗﺎﻟﻲ ‪:‬‬‫‪ Gelmem lazımsa – gelmeliysem‬إن ﻛﺎن ﻋﻠﻲ اﻟﻣﺟﻲء )ﺣﺎﻟﺗﯾن(‬ ‫‪Gitmem gerekmezse – gelmem gerekmiyorsa‬‬

‫)ﺣﺎﻟﺗﯾن(‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫إﻧﻠﻧﺗﻌﻣﻠواﻟﻧﺗﻧﺟﺣوا‬ ‫إﻧﻛﺎﻧﻼداﻋﯾﻸﻧﺗدرﺳدﻋﻧﺎﻧذھﺑﻠﻠﺳﯾﻧﻣﺎ‬ ‫إﻧﻠﻣﯾﻔﮭﻣﻣدﯾراﻟﻔﻧدﻗﺗﺑﻘﯨﻔﯾﻐرﻓﺗﻲ‬ ‫إﻧﻠﻣﯾﻌﺗذرواﻋﻧﺎﺧطﺎﺋﮭم ‪ ،‬ﻋﺎﻗﺑوھم‬ ‫إﻧﻠﻣﯾﺗﻌﺟل ‪ ،‬ﺳوﻓﯾﺗﺄﺧر‬ ‫إﻧﻼﺗدرﺳﺗﺑﻘﯨﻔﯾﺎﻟﺻف ) ﻻﺗﻧﺟﺢ)‬ ‫إﻧﺗﻌﺑﺗﺗﺳﺗطﯾﻌﺎﻻﺳﺗراﺣﺔ ) إذاﺗﻌﺑﺗﺗﺳﺗطﯾﻌﺄﻧﺗﺳﺗرﯾﺢ)‬ ‫إﻧﻠﻣﺗﺧرﺟﻣﺷﻛﻠﺔ ) ﺗﺣﺻﻠﻣﺷﻛﻠﺔ ( ﺳﺄﺧرﺟﻠﻠﻌطﻠﺔ‬ ‫إﻧﻼﺗﻌﺗﻧواﺑﺄﻧﻔﺳﻛم ‪ ،‬ﻣﻧﺎﻟﻣﻣﻛﻧﺎﻧﺗﺟرواﻋﻣﻠﯾﺔ‬ ‫إﻧﻼﯾﻛوﻧﻠدﯾﺎﻟﻣﺎل ‪ ،‬ﻻاﺳﺗطﯾﻌﺄﻧﺄﺧذﺗﻠﻛﺎﻟﺳﯾﺎرة‬ ‫إﻧﻼﺗﺳﺗطﯾﻌﺎﻟدراﺳﺔاﺳﺗطﯾﻌﺎﻧﺎﺳﺎﻋدك‬

‫‪Çalışmazsınız başarılı olmazsınız‬‬ ‫‪Ders çalışman gerekmiyorsa sinemaya gidelim‬‬ ‫‪Otel müdürü anlamazsa odamda kalırsın‬‬ ‫‪Hatalarından dolayı özür dilemezlerse cezalandırın onları‬‬ ‫‪Eğer acele etmezse, geç kalacak.‬‬ ‫‪Çalışmazsan sınıfta kalırsın.‬‬ ‫‪Eğer yorulduysan dinlenebilirsin‬‬ ‫‪Sorun çıkmazsa tatile çıkacağım‬‬ ‫‪Kendinize bakmazsanız ameliyet olmanız gerekebilir‬‬ ‫‪Param olmazsa o arabayı asla alamam‬‬ ‫‪Ders çalışamazsan sana yardım edebilirim‬‬ ‫‪104‬‬

‫إﻧﻠﻣﯾﻌﺟﺑﻛﺎﻟطﻌﺎم ‪ ،‬ﻟﺳﺗﻣﺟﺑورأﻧﺗﺄﻛل‬ ‫إﻧﻠﻣﯾﻠﺗزﻣواﻗﺎﺋدﯾﻧﺎﻟﺳﯾﺎراﺗﺑﻘواﻋداﻟﺳﯾر ‪ ،‬ﻛﻠﯾوﻣﯾﺣﺻﻠﺣﺎدث‬

‫‪Yemeği beğenmediysen yemek zorunda değilsin‬‬ ‫‪Sürücüler trafik kurallarına uymazlarsa her gün kaza olur‬‬

‫اﻟﻔﻌﻞ اﻟﺸﺮطﻲ )اﻟﺠﻤﻠﺔ اﻻﺳﻤﯿﺔ(‬

‫ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻻﺳﻣﯾﺔ اﻟﺷرطﯾﺔ ﻻ ﺗﺗﻐﯾر اﺿﺎﻓﺔ ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺷرط ‪ ، se – sa‬ﻓﻘط ﻓﻲ اﻟﺻﻔﺎت اﻟﺗﻲ ﺗﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻧﺿﯾف ﺣرف اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ ‪ y‬ﻟﻌدم اﻟﺗﻘﺎء‬ ‫ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺷرط ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫إن ﻛﻧت )إذا ﻛﻧت( ﻣرﯾض ﻓﻌﻠﯾك أن ﺗذھب ﻟﻠدﻛﺗور‬ ‫إن ﻛﺎﻧت ھذه اﻟرواﯾﺔ ﺟﻣﯾﻠﺔ ﻷﻗرأھﺎ أﻧﺎ أﯾﺿﺎ ً ﻣن ﺑﻌدك‬ ‫إن ﻛﻧﺗم ﺟﺎھزون )ﺣﺎﺿرون( ﻓﻠﻧﺧرج‬ ‫ﻓﻲ اﻟﺟﻣل اﻟﺳﺎﺑﻘﺔ )ﻛﻧت – ﻛﻧﺗم( ﻻ ﺗﻌﻧﻲ اﻟزﻣن اﻟﻣﺎﺿﻲ‬ ‫ﻧﻔﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻻﺳﻣﯾﺔ ﺑﺎﺳﺗﻌﻣﺎل ‪Değil‬‬ ‫إن ﻛﻧت ﻟﺳت ﻣﺗﻌب ﺟدا ً ﻟﻧذھب ھذا اﻟﻣﺳﺎء إﻟﻰ اﻟﺳﯾﻧﻣﺎ‬ ‫اﻻن ﻣﻊ اﻟﺿﻣﺎﺋر ﻛﯾف ﺗﺄﺗﻲ‪:‬‬ ‫إن ﻛﻧت أﻧﺎ‬ ‫إن ﻛﻧت أﻧت‬

‫‪Hastaysan doktor gitmelisin‬‬ ‫‪Bu roman güzelse senden sonra ben de okuyayım‬‬ ‫‪Hazırsanız çıkalım‬‬

‫‪Çok yorgun değilsen bu akşam sinemaya gidelim‬‬ ‫‪Bensem‬‬ ‫‪Sensen‬‬ ‫‪105‬‬

Oysa Bizsek Sizseniz Onlarsa

( y ‫إن ﻛﺎن ھو ) ﺣرف اﻟﺣﻣﺎﯾﺔ‬ ‫إن ﻛﻧﺎ ﻧﺣن‬ ‫إن ﻛﻧﺗم أﻧﺗم‬ ‫إن ﻛﺎﻧوا ھم‬ ‫ ﻟﻣﺎذا ﻻ ﺗﺗﺻل؟‬،‫إذا ﻛﻧت أﻧﺎ أﻓﺿل اﻷﺻدﻗﺎء‬ ً ‫ اﻟﺑﺳوا ﺳﻣﯾﻛﺎ‬،ً ‫إن ﻛﺎن اﻟﮭواء ﺑﺎردا‬ ً ‫ ﻷﻋطﯾك دﯾﻧﺎ‬،‫إن ﻛﺎن ﻻ ﯾوﺟد ﻟدﯾك ﻣﺎل‬ ‫ﺗﺄﺧرﻧﺎﺟدا ًﻟﻛﻧﺈﻧﻛﻧﺎﻣﺣظوظﯾﻧﻧﺳﺗطﯾﻌﺄﻧﻧﺄﺧذﺑطﺎﻗﺔ‬ ً ‫اﻷﻓراداﻟذﯾﻔﯾﺎﻟﻣﺟﺗﻣﻌﺈﻧﻼﯾﻛوﻧواﻣﺗﻌﻠﻣﯾﻧﮭذااﻟﻣﺟﺗﻣﻌﻼﯾﺳﺗطﻌﺄﻧﯾﺗﻘدﻣﺄﺑدا‬

En iyi arkadaşın bensem neden hiç aramıyorsun ?

Hava soğuksa kalın giyin Paran yoksa borç vereyim Geç kaldık ama şanslıysak bilet alabiliriz Toplumdaki bireyler eğitimli değillerse o toplum asla gelişemez Bu kitap güzelse senden sonra ben de okuyayım Eğer hedefiniz iyi bir kariyerse daha fazla çalışmalısınız Yemek hazırsa sofraya oturlaım Ali yorgunsa evde kalıp dinlensin Açsanız size hemen tost yapayım Siz şu an meşgulseniz sonra yine ararım Eğer ben haksızsam söyle Eğer gençseniz kendinizi daha enerjik hissedersiniz Eğer tatil varsa sürekli uyumak istersin Eğer açsam çok sinirli olurum Eğer yalnızsam evde film seyrederim Eğer zenginseniz hayatınız daha rahat geçer

‫إﻧﻛﺎﻧﮭذااﻟﻛﺗﺎﺑﺟﻣﯾﻠﻸﻗرأأﻧﺎأﯾﺿﺎ ًﻣﻧﺑﻌدك‬ ‫ ﻓﻌﻠﯾﻛﻣﺄﻧﺗﻌﻣﻠوااﻛﺛر‬، ‫إﻧﻛﺎﻧﮭدﻓﻛﻣﻣﮭﻧﺔﺟﯾدة‬ ‫إﻧﻛﺎﻧﺎﻟطﻌﺎﻣﺟﺎھزﻓﻠﻧﺟﻠﺳﻠﻠﺳﻔرة‬ ‫إﻧﻛﺎﻧﻌﻠﯾﻣﺗﻌﺑﻔﻠﯾﺑﻘﯨﻔﯾﺎﻟﺑﯾﺗوﯾﺳﺗرح‬ ً ‫إﻧﻛﻧﺗﻣﺟﺎﺋﻌﯾﻧﻸﺣﺿرﻟﻛﻣﺎﻟﺗوﺳﺗﻔورا‬ ً ‫إﻧﻛﻧﺗﻣﺎﻵﻧﻣﺷﻐوﻟﯾﻧﻔﻸﺗﺻﻠﻣﻧﺟدﯾدﻻﺣﻘﺎ‬ ( ‫إﻧﻛﻧﺗﻐﯾرﻣﺣﻘﻔﻘل ) ﻟﺳﺗﻌﻠﯨﺣق‬ ‫إﻧﻛﻧﺗﻣﺷﺑﺎﺑﺎ ًﺗﺷﻌروﻧﺑﻧﻔﺳﻛﻣﻧﺷطﺔاﻛﺛر‬ ‫إﻧﻛﺎﻧﮭﻧﺎﻛﻌطﻠﺔﺗرﯾداﻟﻧوﻣﺑﺈﺳﺗﻣرار‬ ً ‫ أﺻﺑﺣﻌﺻﺑﯾﺟدا‬، ‫إﻧﻛﻧﺗﺟﺎﺋﻊ‬ ‫إﻧﻛﻧﺗوﺣﯾدا ًأﺷﺎھدﻓﻠﻣﺎ ًﻓﯾﺎﻟﺑﯾت‬ ‫ ﺣﯾﺎﺗﻛﻣﺗﻣﺿﯾﺑراﺣﺔأﻛﺛر‬، ‫إﻧﻛﻧﺗﻣﻐﻧﯾﯾن‬

106

‫‪Ettirgen çatı‬‬ ‫اﻟﻔﻌﻞ اﻟﻤﺴﺒﺐ )اﻟﻤﺘﻌﺪي(‬ ‫اﻟﻔﻌل اﻟﻣﺗﻌدي ‪ :‬ھﻲ اﺿﺎﻓﺔ ﺗﺟﻌل اﻟﻔﻌل ﻣﺗﻌدﯾﺎ ُ ﻟﻣﻔﻌول‪ ،‬أن ﺗﺟﻌل اﻟﺷﺧص ﯾﻘوم ﺑﺎﻟﻔﻌل‪ ،‬ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺿﺣك )اﻹﺿﺣﺎك(‪ ،‬ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻣوت )اﻟﻘﺗل(‬ ‫ﻟواﺣق اﻟﻔﻌل اﻟﻣﺗﻌدي ﻛﺎﻟﺗﺎﻟﻲ‪:‬‬ ‫‪t – ıt – it – ut – üt‬‬ ‫‪ır – ir – ur – ür‬‬ ‫‪ar – er‬‬ ‫‪dır – dir – dur – dür‬‬ ‫‪tır – tir – tur - tür‬‬ ‫‪ -١‬اذا اﻧﺗﮭﻰ ﺟذر اﻟﻔﻌل ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻧﺿﯾف ﻟﮫ ﻓﻘط ﺣرف ‪ T‬ﻟﻧﺟﻌﻠﮫ ﻣﺗﻌدﯾﺎ ً‬ ‫اﻟﻔﮭم‬ ‫‪Anlamak‬‬ ‫اﻟﺗﺳﯾﯾر – اﻟﺗﻧﻔﯾذ‬ ‫‪Yürütmek‬‬ ‫اﻟﺗﻘرﯾﺊ – اﻟﺗدرﯾس‬ ‫‪Okutmak‬‬ ‫اﻟﺗﻘوﯾل )ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘول(‬ ‫‪Söyletmek‬‬ ‫‪107‬‬

‫اﻟﺗﻔﮭﯾم ‪ -‬اﻟﺷرح‬ ‫اﻟﺗﻧﻣﯾﺔ )اﻟﺗﻛﺑﯾر(‬ ‫اﻟﺗﻌرﯾف‬ ‫ﯾﺟﻌﻠﮫ ﯾﺑدأ‬

‫‪Anlatmak‬‬ ‫‪Büyütmek‬‬ ‫‪Tanıtmak‬‬ ‫‪Başlatmak‬‬

‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﺗظر‬

‫ﯾﺟﻌﻠﮫ ﯾﻠﻌب‬

‫‪Bekletmek‬‬

‫‪ -٢‬اذا ﻛﺎن اﻟﻣﺻدر ﻣﻛون ﻣن أﻛﺛر ﻣن ﻣﻘطﻊ واﺣد‪ ،‬وﯾﻧﺗﮭﻲ ﺑﺄﺣد اﻟﺣرﻓﯾن ‪ R‬أو ‪ L‬ﺗﺗﻌدى ﺑﺈﺿﺎﻓﺔ ‪T‬ﻓﻘط‬ ‫اﻹﺣﺿﺎر )ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺣﺿر(‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾرﺗﻔﻊ‬ ‫‪Yükseltmek‬‬ ‫اﻟﺗﻌظﯾم‬ ‫اﻹﻛﺛﺎر )ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻛﺛر(‬ ‫‪Çoğlatmak‬‬ ‫اﻹﺟﻼس )ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺟﻠس(‬ ‫‪Oturtmak‬‬

‫‪Oynatmak‬‬

‫‪Getirtmek‬‬ ‫‪Yüceltmek‬‬

‫‪ -٣‬اذا ﻛﺎن اﻟﻣﺻدر ﯾﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ﺻﺎﻣت‪ ،‬ﯾﺗﻌدى ﺑﺎﻟﻠواﺣق اﻟﺗﺎﻟﯾﺔ ‪ dır – dir – dur – dür :‬وﺗﺗﺣول اﻟـ ‪ d‬اﻟﻰ ‪ t‬اذا ﺟﺎء أﺣد اﻷﺣرف ‪ fstkçşhp‬وﺗﺻﺑﺢ‬ ‫‪.tır – tir – tur – tür‬‬ ‫وﺗﻧطﺑق ھذه اﻟﻘﺎﻋدة ﻋﻠﻰ اﻟﻣﺻدرﯾن ‪ Yemek‬اﻷﻛل واﻟﻘول ‪ Demek‬رﻏم ان اﻟﻣﺻدر ﻣﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ‪ ،‬ﻟﻛﻧﮭﺎ ﺣﺎﻟﺔ ﺷﺎذة ﻷن اﻟﻣﺻدر ﻣؤﻟف ﻣن‬ ‫ﺣرﻓﯾن ﻓﻘط‪ Yedirmek ،‬اﻻطﻌﺎم‪) Dedirmek ،‬ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘول(‬ ‫ﻛﻣﺎ أن أﻓﻌﺎل اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ ﺟﻣﯾﻌﮭﺎ ﺗﺗﻌدى ﺑﮭذه اﻟﻼﺣﻘﺔ أﯾﺿﺎ ً‪ Koşuşturmak ،‬ﺟﻌﻠﮭم ﯾرﻛﺿون ﻣﻌﺎ ً‬ ‫اﻟﺗﺷﻐﯾل‬ ‫اﻻﺿﺣﺎك‬ ‫‪Çalıştırmak‬‬ ‫‪Güldürmek‬‬ ‫اﻹطﻔﺎء‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻌطﻲ‬ ‫‪Söndürmek‬‬ ‫‪Verdirmek‬‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻛﺗب‬ ‫اﻟﻘﺗل‬ ‫‪Yazdırmak‬‬ ‫‪Öldürmek‬‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﺳﻰ‬ ‫اﻹﻣﻼء )ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻣﺗﻠﺊ(‬ ‫‪Unutturmak‬‬ ‫‪Doldurmak‬‬ ‫اﻟﺗﻧزﯾل‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺻدق‬ ‫‪İndirmek‬‬ ‫‪İnandırmak‬‬ ‫‪ -٤‬ﺑﻌض اﻟﻣﺻﺎدر اﻟﺗﻲ ﺗﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ﺻﺎﻣت ﻏﺎﻟﺑﺎ ً ﻣﺎ ﯾﻛون ‪ ç,ş,t,y‬وﻣﻛوﻧﺔ ﻣن ﻣﻘطﻊ واﺣد ﺗﺗﻌدى ﺑﺈﺿﺎﻓﺔ اﻟﻼﺣﻘﺔ ‪ır – ir – ur – ür‬‬ ‫اﻹﻧﮭﺎء‬ ‫اﻟﺗﺧطﻲ – اﻟﺗﺟﺎوز‬ ‫‪Bitirmek‬‬ ‫‪Aşırmak‬‬ ‫اﻟوﻻدة‬ ‫اﻹﻏراق‬ ‫‪Doğurmak‬‬ ‫‪Batırmak‬‬ ‫‪ -٥‬ﻋدد ﻣﺣدود ﻣن اﻟﻣﺻﺎدر ﻣﺎدﺗﮭﺎ اﻷﺻﻠﯾﺔ أﺣﺎدﯾﺔ اﻟﻣﻘطﻊ وﺗﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ﺻﺎﻣت ﺗﺗﻌدى ﺑﺎﻟﻼﺣﻘﺔ ‪ ar – er‬وھﻲ اﻟﻣﺻﺎدر‪:‬‬ ‫اﻹﺧراج‬ ‫اﻟﺧروج‬ ‫‪Çıkmak‬‬ ‫اﻟﺗﮭدﯾم‬ ‫اﻟﮭدم‬ ‫‪Çökmek‬‬ ‫اﻹزاﻟﺔ‬ ‫اﻟذھﺎب‬ ‫‪Gitmek‬‬ ‫‪108‬‬

‫‪Çıkarmak‬‬ ‫‪Çökermek‬‬ ‫‪Gidermek‬‬

‫اﻟﻘﻠﻊ )اﻟﻘطف – اﻟﻧزع(‬

‫اﻻﻗﺗﻼع )اﻻﻗﺗطﺎف – اﻻﻧﺗزاع(‬

‫‪Kopmak‬‬

‫‪Koparmak‬‬

‫‪ -٦‬ﻋدد ﻣﺣدود ﻣن اﻟﻣﺻﺎدر ﺗﺗﻌدى ﺑﺎﻟﻼﺣﻘﺔ ‪ ıt – it – ut – üt‬ﻣﺎدﺗﮭﺎ اﻷﺻﻠﯾﺔ أﺣﺎدﯾﺔ اﻟﻣﻘطﻊ وﺗﻧﺗﮭﻲ ﺑﺣرف ‪ k‬وھﻲ‪:‬‬ ‫اﻟﺗﺳﯾﯾل ‪ -‬اﻹﺳﺎﻟﺔ‬ ‫اﻟﺟرﯾﺎن ‪ -‬اﻟﺳﯾﻼن‬ ‫‪Akmak‬‬ ‫اﻟﺗﺧوﯾف‬ ‫اﻟﺧوف‬ ‫‪Korkmak‬‬ ‫اﻹرﻋﺎب‬ ‫اﻟرﻋب‬ ‫‪Ürkmek‬‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺗدﻟﻰ‬ ‫اﻹدﻻء ‪ -‬اﻹرﺧﺎء‬ ‫‪Sarkmak‬‬ ‫اﻟﺗﻌﻔﯾن‬ ‫اﻟﻌﻔن‬ ‫‪Kokmak‬‬

‫‪Akıtmak‬‬ ‫‪Korkutmak‬‬ ‫‪Ürkütmek‬‬ ‫‪Sarkıtmak‬‬ ‫‪Kokutmak‬‬

‫‪ -٧‬اﻟﻣﺻﺎدر اﻟﺗﺎﻟﯾﺔ ﺗﺗﻌدى ﺑﺷﻛل ﻣﺧﺗﻠف وﻗد ﯾﺗﻐﯾر ﻣﻌﻧﺎھﺎ‪:‬‬ ‫اﻟﺣﺿور‬ ‫‪Gelmek‬‬ ‫اﻟرؤﯾﺔ‬ ‫‪Görmek‬‬ ‫اﻟﻧﮭوض ‪ -‬اﻟﻘﯾﺎم‬ ‫‪Kalkmak‬‬

‫‪Getirmek‬‬ ‫‪Göstermek‬‬ ‫‪Kaldırmak‬‬

‫اﻹﺣﺿﺎر‬ ‫اﻹظﮭﺎر ‪ -‬اﻟﺗﺑﯾﯾن‬ ‫اﻟرﻓﻊ ‪ -‬اﻹزاﻟﺔ‬

‫‪-٨‬ﯾﻣﻛن ﺗﻌدﯾﺔ ﺑﻌض اﻷﻓﻌﺎل أﻛﺛر ﻣن ﻣرة ﺣﺳب اﻟﻣﻌﻧﻰ اﻟﻣطﻠوب ﻣﺛﻼ ً ‪:‬‬ ‫اﻟﻘﺗل‬ ‫‪Öldürmek‬‬ ‫اﻹﺧراج‬ ‫‪Çıkarmak‬‬

‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺗل‬ ‫اﻹﺳﺗﺧراج‬

‫اذا ﺗﻌدى اﻟﻔﻌل ﯾﺻﺑﺢ ﻓﺎﻋﻠﮫ اﻷﺻﻠﻲ ﻣﻔﻌول ﺑﮫ ‪:‬‬ ‫وﻟد اﻟطﻔل‬ ‫‪Çocuk doğdu‬‬ ‫ﺳﯾﻧﺗﮭﻲ اﻟدرس‬ ‫‪Ders bitecek‬‬ ‫ﯾﻘف اﻟﺑﺎص‬ ‫‪Otobüs duruyor‬‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫اﻟﺷﺑﻊ‬ ‫اﻟﺳﻣﻊ‬

‫‪Doymak‬‬ ‫‪Duymak‬‬ ‫‪109‬‬

‫‪Öldürtmek‬‬ ‫‪Çıkartmak‬‬

‫وﻟدت اﻷم اﻟطﻔل‬ ‫اﻻﺳﺗﺎذ ﺳﯾﻧﮭﻲ اﻟدرس‬ ‫اﻟﺳﺎﺋق ﯾوﻗف اﻟﺑﺎص‬

‫‪Anne çocuğu doğurdu‬‬ ‫‪Öğretmen dersi bitirecek‬‬ ‫‪Şoför otobüsü durduruyor‬‬

‫اﻹﺷﺑﺎع‬ ‫اﻹﺳﻣﺎع‬

‫‪Doydurmak‬‬ ‫‪Duydurmak‬‬

Düşürmek Geçirmek Içirmek Kaçırmak Pişirmek Şaşırmak Uçurmak Yatırmak

‫اﻹﺳﻘﺎط‬ ( ‫اﻹﻣرار ) اﻟﺗﻌرض ﻟﺷﻲء‬ ( ‫اﻹﺷراب ) اﻹﺳﻘﺎء‬ ‫اﻟﺗﮭرﯾب‬ ‫اﻟطﮭﻲ‬ ‫اﻻﻧدھﺎش‬ ‫اﻟﺗطﯾﯾر‬ ‫اﻟﺗﻧوﯾم‬

Düşmek Geçmek Içmek Kaçmak Pişmek Şaşmak Uçmak Yatmak

‫اﻟﺳﻘوط‬ ‫اﻟﻣرور‬ ‫اﻟﺷرب‬ ‫اﻟﮭروب‬ ‫اﻟﻧﺿﺞ ﻟﻠطﻌﺎم‬ ‫اﻟدھﺷﺔ‬ ‫اﻟطﯾران‬ ‫اﻟﻧوم‬ ( ‫اﻟﻣﻌﻠم ﯾُﺟري اﻟطﻼب ) ﯾﺟﻌﻠم ﯾرﻛدون‬ ً ‫اﻟﻌﺎﻣل ﻟم ﯾﻧﮭﻲ ﻋﻣﻠﮫ ﻣﺑﻛرا‬ ‫ﺳﻧﺟﻌل أﺣدھم ﯾﺻﻠﺢ اﻟطﺎوﻟﺔ‬ ‫ﯾﺟب أن ﻻ ﺗﺟﻌل اﻟطﻔل ﯾﻧﺗظر ﻓﻲ اﻟﺷﺎرع‬ (‫اﻧت ﻻ ﺗﻔوت ھذه اﻟﻔرﺻﺔ ) ﻻ ﺗﺿﯾﻊ‬ ‫اﻟﺳﺎﺋق ﺗﻌرض ﻟﺣﺎدث‬ ‫ﺳﺄﺑﯾن ﻟك ھذه اﻟﻣﺳﺄﻟﺔ‬ ‫اﻟﺷرطﺔ ﻗﺗﻠت اﻟﺳﺎرق‬ (‫ﺳﺄﻋﻠم أﺑﻲ ﺑﮭذه اﻟﻣوﺿوع ) ﺳﺄﺧﺑر‬ ‫اﻟﺣﻣﺎل أﻧزل ﺣﻣﻠﮫ‬ ‫أﻣك ﺳﺗﺻﻧﻊ ﻟك ﻣﻼﺑس ﺟﻣﯾﻠﺔ‬ ‫اﺧرﺟت ﯾدي ﻣن ﺟﯾﺑﻲ‬

Hoca öğrencileri koşturuyor İşçi işini erken bitirmemiş Masayı tamir ettireceğiz Çocuğu sokakta bekletmemelisin Sen bu fırsatı kaçıra Şoför bir kaza geçirdi Bu meseleyi sana belirteceğim Polis hırsızı öldürdü Bu konuyu babama bildireceğim Hamal yükünü indirdi Annen sana güzel elbise yaptıracak Elimi cebimden çıkardım ‫اﻣﺛﻠﺔ ﻛﺗﺎب ھﯾﺗﯾت‬

110

Lütfen çiçekleri koparmayın Oğlum her akşam uyumadan önce bana masal okutur hemşire hastalara çorba içirdi Çok işim vardı bu nedenle biletleri arkadaşıma aldırdım Çocuk o kadar şirin ki , hareketleriyle herkese kendini sevdirdi Dün sabah köpeğimi gezdirmedim , çünkü çok hastaydım ‫اﻟﺗﻧزﯾﮫ‬ Gezdirmek

ً ‫رﺟﺎءا ً ﻻ ﺗﻘطﻔوا اﻻزھﺎر ) ﻻ ﺗﻘطﻌوا ( ﻣوﺟودة ﺑﺎﻟﺣداﺋق ﻛﺛﯾرا‬ ‫اﺑﻧﻲ ﻛل ﻣﺳﺎءا ﻗﺑل ان ﯾﻧﺎم ﯾﺟﻌﻠﻧﻲ اﻗرء ﺣﻛﺎﯾﺔ‬ ‫اﻟﻣﻣرﺿﺔ أﺳﻘت اﻟﻣرﺿﻰ اﻟﺷورﺑﺔ‬ ‫ﻛﺎن ﻟدي ﻋﻣل ﻛﺛﯾر ﻟﮭذا اﻟﺳﺑب ﺟﻌﻠت ﺻدﯾﻘﻲ ﯾﺄﺧﻲ اﻟﺑطﺎﻗﺎت‬ ‫ ﺑﺣرﻛﺎﺗﮫ ﺣﺑب اﻟﺟﻣﯾﻊ ﺑﻧﻔﺳﮫ ) ﺟﻌل‬، ( ‫اﻟطﻔل ﺑﻘدر ﻣﺎ ھو ﻧﺎﻋم ) ﻧﻌوم‬ ( ‫اﻟﺟﻣﯾﻊ ﯾﺣﺑﮫ‬ ً ‫ ﻻﻧﻧﻲ ﻛﻧت ﻣرﯾض ﺟدا‬، ‫اﻟﺑﺎرﺣﺔ ﺻﺑﺎﺣﺎ ً ﻟو أﻧزه ) أﺟول ( ﻛﻠﺑﻲ‬ Gezmek

Öğretmenimiz , bazı derslerde bize çok güzel Türkçe şarkıları dinletiyor Film duygusaldı , hepimizi ağlattı Temizlik yaparken yanlışlıkla saksıyı balkondan düşermişim Annem bana evi temizletirdi Sana çikolata yedirmedim çünkü alerjin var Deterjan gömleğin rengini soldurdu O kadar çok konuştu ki , kendisinden başka kimseye ağzını açtırmadı Dün oğluma matamatik çalıştırdım

‫اﻟﺗﻧزه‬

ً ‫ﻣﻌﻠﻣﻧﺎ ﻓﻲ ﺑﻌض اﻟدروس ﯾُﺳﻣﻌﻧﺎ اﻏﺎﻧﻲ ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ ﺟﻣﯾﻠﺔ ﺟدا‬ (‫ اﺑﻛﺎﻧﺎ ﺟﻣﯾﻌﺎ ً ) ﺟﻌﻠﻧﺎ ﻧﺑﻛﻲ‬، ً ‫اﻟﻔﻠم ﻛﺎن ﻋﺎطﻔﯾﺎ‬ ‫وأﻧﺎ أﻧظف ﻓﻲ اﻟﺧطﺄ أوﻗﻌت إﻧﺎء اﻟزرع ﻣن ﻣن اﻟﺷرﻓﺔ‬ ‫أﻣﻲ ﺟﻌﻠﺗﻧﻲ أﻧظف اﻟﺑﯾت‬ ‫ﻟم اطﻌﻣك اﻟﺷوﻛوﻻ ﻷﻧﮫ ﻟدﯾك ﺣﺳﺎﺳﯾﺔ‬ ‫اﻟﺳﺎﺋل أزال ﻟون اﻟﻘﻣﯾص‬ ‫ ﻟم ﯾﺟﻌل أﺣد ﻏﯾره أن ﯾﻔﺗﺢ ﻓﻣﮫ‬، ‫ﻣن ﻛﺛر ﻣﺎ ﺗﻛﻠم‬ ‫اﻟﺑﺎرﺣﺔ دَرﺳتُ إﺑﻧﻲ اﻟرﯾﺎﺿﯾﺎت‬

‫اﻵن اﻣﺛﻠﺔ ﻋن ﺗﻌدي اﻟﻔﻌل ﻣرﺗﯾن‬ 111

Ayşe hanım bugün akşam yemeğini kızına pişirtti ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾطﺑﺦ‬ Pişirtmek Mine sofrayı eşine kaldırttı kaldırtmak

Pişirmek

‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾرﻓﻊ‬

Kaldırmak

‫اﻟﯾوم اﻟﺳﯾدة ﻋﺎﺋﺷﺔ ﺟﻌﻠت اﺑﻧﺗﮫ ﺗطﮭو اﻟﻌﺷﺎء‬ ‫اﻟطﺑﺦ‬ ‫ﻣﯾﻧﮫ ﺟﻌﻠت زوﺟﮭﺎ ﯾرﻓﻊ اﻟﺳﻔرة‬ ‫اﻟرﻓﻊ‬

Anne çocuğuna tabaktaki tüm yemeği bitirtti ( ‫اﻟﻧﮭﻲ ) أن ﺗﻧﮭﻲ‬ Bitirmek

‫اﻷم ﺟﻌﻠت أﺑﻧﮭﺎ ﯾﻧﮭﻲ ﺟﻣﯾﻊ اﻟطﻌﺎم اﻟذي ﻓﻲ اﻟﺻﺣن‬ ‫اﻹﻧﺗﮭﺎء‬ Bitmek ‫أن ﺗﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﮭﻲ‬ Bitirtmek

Terzi pantalonun paraçlarını kısaltı Sema terziye pantolonunun parçalarını kısaltırdı ‫اﻟﺗﻘﺻﯾر‬ Kısaltmak

Kısalmak Kısaltırmak

‫اﻟﺧﯾﺎط ﻗﺻر ﻗطﻌﺔ اﻟﺑﻧطﺎل‬ ‫ﺳﯾﻣﺎ ﺟﻌﻠت اﻟﺧﯾﺎط ﯾﻘص ﻗطﻌﺔ ﺑﻧطﺎﻟﮭﺎ‬ ‫اﻟﻘﺻر‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺻر‬

Ölmek Öldürtmek

‫ﻗﺎﺗل ﻣﺄﺟور ﻗﺗل ﺑوﻟﯾﻧت‬ ‫ﻋﻣر ﺟﻌل ﻗﺎﺗل ﻣﺄﺟور ﯾﻘﺗل ﺑوﻟﯾﻧت‬ ‫اﻟﻣوت‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺗل‬

Kiralık bir katil bülenti öldürdü Ömer kiralık bir katile bülenti öldürttü ‫اﻟﻘﺗل‬ Öldürmek

Öğretmen derste öğrencilerine bayarm anılarını anlattırdı ‫ اﻟﺗوﺻﯾف‬، ‫ اﻟﺷرح‬، ‫اﻟﺗﻔﮭﯾم‬ Anlatmak

‫اﻟﻣﻌﻠم ﺟﻌﻠت اﻟطﻼب ﻓﻲ اﻟدرس ﯾوﺻﻔون ﻟﺣظﺎت اﻟﻌﯾد‬ Anlamak Anlatırmak 112

‫اﻟﻔﮭم‬ ‫ ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺷرح‬، ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻔﮭم‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺻف‬

Erhan saçlarını kestirdi Babası Erhana saçlarını kestirtti Kestirmek

‫ﺗﻘطﯾﻊ‬

Kesmek Kestirtmek

‫ارھﺎن ﻗص ﺷﻌره‬ ‫اﺑوه ﻹرھﺎن ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘص ﺷﻌره‬ ‫ ﻗص‬، ‫ﻗطﻊ‬ ‫ ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘطﻊ‬، ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘص‬

‫اﻟذﯾن ﻓﻲ اﻟﻣﻛﺗب ) اﻟذﯾن ﯾﻌﻣﻠون ﻓﻲ اﻟﻣﻛﺗب( ﻗﺑل اﻟﻌﺎم اﻟﺟدﯾد اﻧﮭوا ﺟﻣﯾﻊ‬ ‫اﻻﻋﻣﺎل‬ ‫اﻟﻣدﯾر اﻟﻌﺎم ﺟﻌل اﻟذي ﯾﻌﻣﻠون ﻓﻲ اﻟﻣﻛﺗب ﻗﺑل اﻟﻌﺎم اﻟﺟدﯾد ﯾﻧﮭون ﺟﻣﯾﻊ‬ ‫اﻻﻋﻣﺎل‬ ‫اﻹﻧﺗﮭﺎء‬ Bitmek ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﮭﻲ‬ Bitirtmek

Ofistekiler yeni yıl öncesinde tüm işleri bitirdi Genel müdür yeni yıl öncesinde öfistekilere tüm işleri Bitirtti ‫اﻹﻧﮭﺎء‬ Bitirmek

‫اﻟطﻼب اﺣﺿروا إﻟﻰ اﻟﺻف ﺻورا ً ﻋﺎﺋدة إﻟﻰ ﺑﻼدھم‬

Öğrenciler sınıfa kendi ülkelerine ait fotoğraflar getirdi Öğretmen öğrencilere kendi ülkelerine ait fotoğraflar getirtti ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺣﺿر‬ Getirtmek

‫اﻟﻣﻌﻠﻣﺔ ﺟﻌﻠت اﻟطﻼب ﯾﺣﺿرون ﺻورا ً ﻋﺎﺋدة إﻟﻰ ﺑﻼدھم‬ Getirmek

‫اﻹﺣﺿﺎر‬

‫ﺑﻌضُ ﻣرﯾﺿﯾن اﻟرﺋﺔ ﻣﺗل أﺟل ﺗداﯾﮭم ﯾﻧﺧﻔون اﻟﺑﺎﻟون‬ ‫اﻷطﺑﺎء ﻣن أﺟل ﺗداوي ﻣرﯾﺿﯾن اﻟرﺋﺔ ﯾﺟﻌﻠوﻧﮭم ﯾﻧﻔﺧون اﻟﺑﺎﻟون‬

Bazı akciğer hastaları tedavileri için şişiriyor Doktorlar akciğer hastalarının tedavisi için onlara balon şişirtiyor ‫اﻟﻧﻔﺦ‬ Şişirmek

Şişmek Şişirtmek

‫إﻧﺗﻔﺎخ‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﻔﺦ‬

‫دﻓﻊ اﻟﺳﯾد ﻓﺎﺗورة ﻛﮭرﺑﺎء اﻟﺷرﻛﺔ‬ ‫ ﺳﺄﺟﻌل اﻟﺳﯾد ﻋﻠﻲ ﯾدﻓﻊ‬، ‫اﻟﯾوم ﻟﯾس ﻣن اﻟﻣﻣﻛن أن أﺧرج ﻣن اﻟﻣﻛﺗب‬

Şirketin elektrik faturasını Ali Bey yatırdı Bugün ofisten çıkmam mümkün değil , Şirketin 113

‫ﻓﺎﺗورة اﻟﻛﮭرﺑﺎء‬ ‫اﻟﺗﻧوﯾم‬ ‫‪Yatırmak‬‬ ‫ﻟﻛن ﻓﻲ ھذه اﻟﺟﻣﻠﺔ ‪ ،‬ﺗﻧﯾﯾم اﻟﻔﺎﺗورة ھو ﯾﻌﻧﻲ ﺗﺳدﯾد اﻟﻔﺎﺗورة‬

‫‪elektrik faturasını Ali Beye yatırtacağım‬‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧوم‬ ‫‪Yatırtmak‬‬

‫‪Çoklu ettirgen çatı‬‬ ‫اﻟﻔﻌﻞ اﻟﻤﺴﺒﺐ اﻟﺜﺮي )اﻟﻤﺘﻌﺪي اﻟﺜﺮي(‬ ‫ﻓﻲ اﻟدرس اﻟﺳﺎﺑق اﻋطﯾﻧﺎ ﻟﻣﺣﺔ ﻋن اﻟﻔﻌل اﻟﻣﺗﻌدي ﻣرﺗﯾن‪ ،‬ﻣﻌﻧﺎه ﻓﻲ اﻟﻌرﺑﯾﺔ )أن ﺗﺟﻌل(‪ ،‬ﺳﯾﺗم اﻟﺗوﺿﯾﺢ ﻓﻲ اﻷﻣﺛﻠﺔ‬ ‫‪ Ölmek‬اﻟﻣوت‪ ،‬اﻟﻔﻌل اﻟﻣﺗﻌدي ﻣﻧﮫ ‪ Öldürmek‬اﻟﻘﺗل‪ ،‬أن ﺗﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺗل ﯾﺟب أن ﺗﻌدي اﻟﻔﻌل ﻣرﺗﯾن ‪ Öldürtmek‬أن ﺗﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺗل‬ ‫ﺟﺎء ﺣرف ‪ r‬ﻓﻲ اﻟﻔﻌل‪ ،‬ﻓﻌدﯾﻧﺎه ﺑﺈﺿﺎﻓﺔ ‪ t‬ﻛﻣﺎ ﺷرﺣﻧﺎ ﺳﺎﺑﻘﺎ ً‪ ،‬وﺗﺑﻌﺎ ً ﻟﮭذا اﻟﺷﻛل ﻧﻌدي اﻷﻓﻌﺎل اﻷﺧرى‪.‬‬ ‫ﺳﻧﺿﻊ ﻣﺛﺎﻟﯾن ﻟﺟﻣﻠﺔ ﻣﺗﻌدﯾﺔ ﻣرة واﺣدة و ﺟﻣﻠﺔ ﻣﺗﻌدﯾﺔ ﻣرﺗﯾن ﻟﻛﻲ ﻧﻼﺣظ اﻟﻔرق ﻓﻲ اﻟﺗرﺟﻣﺔ‪:‬‬ ‫اﻟﯾوم اﻟﺳﯾدة ﻋﺎﺋﺷﺔ ﺟﻌﻠت اﺑﻧﺗﮭﺎ ﺗطﮭو اﻟﻌﺷﺎء‬ ‫‪Ayşe hanım bugün akşam yemeğini kızına pişirtti‬‬ ‫ﻣﯾﻧﮫ ﺟﻌﻠت زوﺟﮭﺎ ﯾرﻓﻊ اﻟﺳﻔرة‬ ‫‪Mine sofrayı eşine kaldırttı‬‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾرﻓﻊ‪Kaldırtmak‬‬ ‫اﻟرﻓﻊ‪Kaldırmak‬‬ ‫اﻷم ﺟﻌﻠت اﺑﻧﮭﺎ ﯾﻧﮭﻲ ﺟﻣﯾﻊ اﻟطﻌﺎم اﻟذي ﻓﻲ اﻟﺻﺣن‬ ‫‪Anne çocuğuna tabaktaki tüm yemeği bitirtti‬‬ ‫أن ﺗﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﮭﻲ ‪Bitirtmek‬‬ ‫اﻟﻧﮭﻲ )أن ﺗﻧﮭﻲ( ‪Bitirmek‬‬ ‫اﻻﻧﺗﮭﺎء ‪Bitmek‬‬ ‫اﻟﺧﯾﺎط ﻗﺻر ﻗطﻌﺔ اﻟﺑﻧطﺎل‬ ‫‪Terzi pantalonun paraçlarını kısaltı‬‬ ‫ﺳﯾﻣﺎ ﺟﻌﻠت اﻟﺧﯾﺎط ﯾﻘﺻر ﻗطﻌﺔ ﺑﻧطﺎﻟﮭﺎ‬ ‫‪Sema terziye pantalonunun paraçlarını kısaltırdı‬‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺻر ‪kısaltırmak‬‬ ‫اﻟﺗﻘﺻﯾر ‪kısaltmak‬‬ ‫اﻟﻘﺻر ‪kısalmak‬‬ ‫ﯾﺟب أن ﻧﻼﺣظ ﺷﯾﺋﺎ ً ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻟﻣﺗﻌدﯾﺔ ﻣرة واﺣدة ﻧﺳﺗﺧدم اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ )ﻗﺻرت اﻟﺑﻧطﻠون(‪ ،‬ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻟﻣﺗﻌدﯾﺔ اﻟﺷﻲء إن ﺟﻌﻠﺗﮫ أن ﯾﻔﻌل ﺗﺿﻊ ﻟﮫ اﻟﻣﻔﻌول‬ ‫‪114‬‬

‫إﻟﯾﮫ‪ ،‬و اﻟﺷﻲء اﻟذي ﯾﻔﻌﻠﮫ ﻣﻔﻌول ﺑﮫ‪،‬ﻣﺛﻼ ً ‪ :‬ﺟﻌﻠت ﻋﻣر ﯾﻘﺗل ﻋدﻧﺎن ‪ Ömere adnanı öldürttüm‬وﻗﻊ ﻋﻠﻰ ﻋدﻧﺎن اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ وﻋﻠﻰ ﻋﻣر اﻟﻣﻔﻌول إﻟﯾﮫ ‪:‬‬ ‫اﻟﺳﯾد ﻋﻠﻲ ﺳدد ﻓﺎﺗورة ﻛﮭرﺑﺎء اﻟﺷرﻛﺔ‬ ‫‪Şirketin elektrik faturasını Ali bey yatırdı‬‬ ‫اﻟﯾوم ﻣن ﻏﯾر اﻟﻣﻣﻛن أن أﺧرج ﻣن اﻟﻣﻛﺗب‪ ،‬ﺳﺄﺟﻌل اﻟﺳﯾد ﻋﻠﻲ ﯾﺳدد‬ ‫‪Bugün ofisten çıkmam mümkün değil Ali beye şirketin‬‬ ‫ﻓﺎﺗورة ﻛﮭرﺑﺎء اﻟﺷرﻛﺔ‬ ‫‪elektrik faturasını yatırtacağım‬‬ ‫ﻛﻣﺎ ذﻛرﻧﺎ‪ ،‬ﻋﻠﻰ اﻟذي ﺳﺗﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘوم ﺑﺎﻟﻔﻌل ﺗﺿﻊ ﻟﮫ اﻟﻣﻔﻌول إﻟﯾﮫ واﻟﻔﻌل اﻟذي ﺳﯾﻘﺎم ﺑﮫ اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ‬ ‫ﺟﻌﻠت ﻋﻣر ﯾﺣﺿر اﻟطﻌﺎم ﻣن اﻟﺛﻼﺟﺔ‬ ‫‪Ömere yemekleri buzdulabından getirttim‬‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬

‫اﻟﯾوم اﻟﺳﯾدة ﻋﺎﺋﺷﺔ ﺟﻌﻠت اﺑﻧﺗﮭﺎ ﺗطﮭو اﻟﻌﺷﺎء‬ ‫أﻣﻲ ﺟﻌﻠﺗﻧﻲ أﻧظف اﻟﺑﯾت‬ ‫ﻣﯾﻧﮫ ﺟﻌﻠت زوﺟﮭﺎ ﯾرﻓﻊ اﻟﺳﻔرة‬ ‫اﻟرﻓﻊ‬

‫‪Ayşe hanım bugün akşam yemeğini kızına pişirtti‬‬ ‫‪Annem bana evi temizletirdi‬‬

‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾرﻓﻊ‬

‫‪Kaldırmak‬‬

‫‪Mine sofrayı eşine kaldırttı‬‬ ‫‪kaldırtmak‬‬

‫اﻷم ﺟﻌﻠت أﺑﻧﮭﺎ ﯾﻧﮭﻲ ﺟﻣﯾﻊ اﻟطﻌﺎم اﻟذي ﻓﻲ اﻟﺻﺣن‬ ‫اﻹﻧﺘﮭﺎء‬ ‫‪Bitmek‬‬ ‫أن ﺗﺠﻌﻠﮫ ﯾﻨﮭﻲ‬ ‫‪Bitirtmek‬‬

‫‪Anne çocuğuna tabaktaki tüm yemeği bitirtti‬‬ ‫اﻟﻨﮭﻲ ) أن ﺗﻨﮭﻲ (‬ ‫‪Bitirmek‬‬

‫اﻟﺧﯾﺎط ﻗﺻر ﻗطﻌﺔ اﻟﺑﻧطﺎل‬ ‫ﺳﯾﻣﺎ ﺟﻌﻠت اﻟﺧﯾﺎط ﯾﻘص ﻗطﻌﺔ ﺑﻧطﺎﻟﮭﺎ‬ ‫اﻟﻘﺻر‬

‫‪Terzi pantalonun paraçlarını kısaltı‬‬ ‫‪Sema terziye pantolonunun parçalarını kısaltırdı‬‬ ‫اﻟﺗﻘﺻﯾر‬ ‫‪Kısaltmak‬‬

‫‪Kısalmak‬‬ ‫‪115‬‬

Kiralık bir katil bülenti öldürdü Ömer kiralık bir katile bülenti öldürttü ‫اﻟﻘﺗل‬ Öldürmek

‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺻر‬

Ölmek Öldürtmek

‫ﻗﺎﺗل ﻣﺄﺟور ﻗﺗل ﺑوﻟﯾﻧت‬ ‫ﻋﻣر ﺟﻌل ﻗﺎﺗل ﻣﺄﺟور ﯾﻘﺗل ﺑوﻟﯾﻧت‬ ‫اﻟﻣوت‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺗل‬

‫اﻟﻣﻌﻠم ﺟﻌﻠت اﻟطﻼب ﻓﻲ اﻟدرس ﯾوﺻﻔون ﻟﺣظﺎت اﻟﻌﯾد‬

Öğretmen derste öğrencilerine bayarm anılarını anlattırdı ‫ اﻟﺗوﺻﯾف‬، ‫ اﻟﺷرح‬، ‫اﻟﺗﻔﮭﯾم‬ Anlatmak

Erhan saçlarını kestirdi Babası Erhana saçlarını kestirtti Kestirmek

Kısaltırmak

Anlamak Anlatırmak

Kesmek Kestirtmek

‫ﺗﻘﻄﯿﻊ‬

‫اﻟﻔﮭم‬ ‫ ﺟﻌﻠﮫ‬، ‫ ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺷرح‬، ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻔﮭم‬ ‫ﯾﺻف‬ ‫ارھﺎن ﻗﺺ ﺷﻌﺮه‬ ‫اﺑﻮه ﻹرھﺎن ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺺ ﺷﻌﺮه‬ ‫ ﻗﺺ‬، ‫ﻗﻄﻊ‬ ‫ ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﻄﻊ‬، ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻘﺺ‬

‫اﻟذﯾن ﻓﻲ اﻟﻣﻛﺗب ) اﻟذﯾن ﯾﻌﻣﻠون ﻓﻲ اﻟﻣﻛﺗب( ﻗﺑل اﻟﻌﺎم اﻟﺟدﯾد اﻧﮭوا ﺟﻣﯾﻊ‬ ‫اﻻﻋﻣﺎل‬ ‫اﻟﻣدﯾر اﻟﻌﺎم ﺟﻌل اﻟذي ﯾﻌﻣﻠون ﻓﻲ اﻟﻣﻛﺗب ﻗﺑل اﻟﻌﺎم اﻟﺟدﯾد ﯾﻧﮭون ﺟﻣﯾﻊ‬ ‫اﻻﻋﻣﺎل‬ ‫اﻹﻧﺗﮭﺎء‬ Bitmek ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﮭﻲ‬ Bitirtmek

Ofistekiler yeni yıl öncesinde tüm işleri bitirdi Genel müdür yeni yıl öncesinde öfistekilere tüm işleri Bitirtti ‫اﻹﻧﮭﺎء‬ Bitirmek

‫اﻟطﻼب اﺣﺿروا إﻟﻰ اﻟﺻف ﺻورا ً ﻋﺎﺋدة إﻟﻰ ﺑﻼدھم‬

Öğrenciler sınıfa kendi ülkelerine ait fotoğraflar getirdi 116

‫اﻟﻣﻌﻠﻣﺔ ﺟﻌﻠت اﻟطﻼب ﯾﺣﺿرون ﺻورا ً ﻋﺎﺋدة إﻟﻰ ﺑﻼدھم‬

Öğretmen öğrencilere kendi ülkelerine ait fotoğraflar getirtti ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﺣﺿر‬ Getirtmek

Getirmek

Bazı akciğer hastaları tedavileri için şişiriyor

‫اﻹﺣﺿﺎر‬

‫ﺑﻌضُ ﻣرﯾﺿﯾن اﻟرﺋﺔ ﻣﺗل أﺟل ﺗداﯾﮭم ﯾﻧﺧﻔون اﻟﺑﺎﻟون‬

Doktorlar akciğer hastalarının tedavisi için onlara balon şişirtiyor ‫اﻟﻧﻔﺦ‬ Şişirmek

‫اﻷطﺑﺎء ﻣن أﺟل ﺗداوي ﻣرﯾﺿﯾن اﻟرﺋﺔ ﯾﺟﻌﻠوﻧﮭم ﯾﻧﻔﺧون اﻟﺑﺎﻟون‬ Şişmek Şişirtmek

‫إﻧﺗﻔﺎخ‬ ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧﻔﺦ‬

‫دﻓﻊ اﻟﺳﯾد ﻓﺎﺗورة ﻛﮭرﺑﺎء اﻟﺷرﻛﺔ‬ ‫ ﺳﺄﺟﻌل اﻟﺳﯾد ﻋﻠﻲ ﯾدﻓﻊ‬، ‫اﻟﯾوم ﻟﯾس ﻣن اﻟﻣﻣﻛن أن أﺧرج ﻣن اﻟﻣﻛﺗب‬ ‫ﻓﺎﺗورة اﻟﻛﮭرﺑﺎء‬ ‫اﻟﺗﻧوﯾم‬ Yatırmak

Şirketin elektrik faturasını Ali Bey yatırdı Bugün ofisten çıkmam mümkün değil , Şirketin elektrik faturasını Ali Beye yatırtacağım ‫ﺟﻌﻠﮫ ﯾﻧوم‬ Yatırtmak

ً ‫أﻧت ﻟم ﺗﻔﻌﻠﻲ اﻟطﻌﺎم أﻟﯾس ﻛذﻟك ؟ ﺟﻌﻠت أﻣﻲ ﺗطﺑﺧﮭم ﺟﻣﯾﻌﺎ‬

Yemekleri sen yapmadın değil mi ? annene hepsini pişirttin Dokor hemişreye hastaları ilaç içirtti Ali Bey kopeğini eşine gezdirtti Öğretmen öğrenciye koridordaki öğrencileri sınıfa çağırttı Ayşe hanım evdeki bozuk ampulleri çocuğuna değiştirtti Babam arabasını bana yıkattırdı Annem bana bütün evi temizletirdi sırtım ağrıyor

‫اﻟﺪﻛﺘﻮر ﺟﻌﻞ اﻟﻤﻤﺮﺿﺔ ﺗﺸﺮب اﻟﺪواء ﻟﻠﻤﺮﯾﻀﯿﻦ‬ ‫اﻟﺴﯿﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻌﻞ زوﺟﺖ ﺗ ُﻨﺰه ﻛﻠﺒﮫ‬ ‫اﻟﻣﻌﻠم ﺟﻌل طﺎﻟب ﯾﺳﺗدﻋﻲ اﻟطﻼب اﻟذي ﻓﻲ اﻟﻛورﯾدور إﻟﻰ اﻟﺻف‬ ‫اﻟﺳﯾدة ﻋﺎﺋﺷﺔ ﺟﻌﻠت اﺑﻧﮭﺎ ﯾﻐﯾر اﻟﻠﻣﺑﺎت اﻟﻣﻌطﻠﺔ اﻟﺗﻲ ﻓﻲ اﻟﺑﯾت‬ ‫أﺑﻲ ﺟﻌﻠﻧﻲ أﻏﺳل ﺳﯾﺎرﺗﮫ‬ ‫ اﻣﻲ ﺟﻌﻠﺗﻧﻲ أﻧظف ﻛل اﻟﺑﯾت‬، ‫ظﮭري ﯾؤﻟﻣﻧﻲ‬ 117

‫‪Dönüşlü fiili‬‬ ‫اﻟﻔﻌﻞ اﻟﻌﺎﺋﺪ‬ ‫ﻓﻲ درس ﺳﺎﺑق ﺗﻛﻠﻣﻧﺎ ﻋن ﻓﻌل اﻟﻣﺷﺎرﻛﺔ وھو اﻟذي ﯾﻌد اﻟﻔﻌل اﻟﻣﺳﺗﻐﻧﻲ ﻋن ‪ birbiriyle‬ﯾﻌﻧﻲ دون أن ﻧﺳﺗﺧدﻣﮭﺎ ﻧﺣو اﻟﻔﻌل ﻟﻣﺷﺎرك‬ ‫اﻟﺗﺿﺎرب‬ ‫اﻟﺿرب‬ ‫‪dövüşmek‬‬ ‫‪dövmek‬‬ ‫اﻵن ﺳﻧﺿﻊ اﻟﻔﻌل اﻟﺑدﯾل ﻋن ‪ kendi‬اﻟﻧﻔس‪ ،‬ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﻌرﺑﯾﺔ اﺳﻣﮫ اﻟﻌﺎﺋد‪ ،‬و ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺗرﻛﯾﺔ اﺳﻣﮫ اﻟﻣطﺎوﻋﺔ‪ ،‬اﻟﻛﺛﯾر ﻣن اﻟﻧﺎس ﯾدﺧﻠوﻧﮫ ﺑﺎﻟﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول‬ ‫وھو ﻟﯾس ﻟﮫ ﻋﻼﻗﺔ ﺑﺎﻟﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول‪ ،‬ﺑﺣﯾث اﺳم اﻟﻔﺎﻋل داﺋﻣﺎ ً ھو ﺑﺎﻟﻔﻌل اﻟﻌﺎﺋد‪ ،‬أﻣﺎ ﺑﺎﻟﻔﻌل اﻟﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول ﻻ ﯾوﺟد ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﺳم ﻟﻔﺎﻋل‬ ‫اﻻﺿﺎﻓﺎت ھﻲ ﻋﻧدﻣﺎ ﻻ ﯾوﺟد ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻓﻲ آﺧر اﻟﻔﻌل ﻧﺿﯾف ‪ ın – in – un – ün‬وﻋﻧدﻣﺎ ﯾوﺟد ﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻓﻲ آﺧر اﻟﻔﻌل ﻧﺿﯾف ‪ ، n‬أي أن‬ ‫إﺿﺎﻓﺗﮫ ھﻲ ﻧﻔﺳﮭﺎ إﺿﺎﻓﺔ اﻟﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول واﻟﻔﻌل اﻟﻌﺎﺋد ھو اﻟذي ﯾﻌود ﻋﻠﻰ ﻓﺎﻋﻠﮫ‪ ،‬ﻣﺛل "اﻏﺗﺳل أﺣﻣد" اﻟﻔﺎﻋل ھو أﺣﻣد واﻟﻣﻔﻌول أﯾﺿﺎ ً ھو أﺣﻣد‪ ،‬ﻻﺣظوا‬ ‫ھﻧﺎ ‪ Ahmet yıkandı :‬اﻏﺗﺳل اﺣﻣد )ﻓﻌل ﻋﺎﺋد(‪ Çamaşır yıkandı ،‬ﻏُﺳﻠت اﻟﻣﻼﺑس )ﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول(‪ ،‬ﻧﻔس اﻻﺿﺎﻓﺎت وﺑﺎﻟﻧﺗﯾﺟﺔ ﻧﻔس اﻟﻔﻌل‪ ،‬ﻟﻛن ﻓﻲ‬ ‫اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻷوﻟﻰ ھﻧﺎك ﻓﺎﻋل‪ ،‬أﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ ﻻ ﯾوﺟد ﻓﺎﻋل‪ ،‬ﻓﺗﺣوﻟت ﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول‪ ،‬ﻏُﺳﻠت اﻟﻣﻼﺑس )ﺑﺿم اﻟﻌﯾن(‬ ‫ﺗزﯾﻧت ﻟﯾﻠﻰ )زﯾﻧت ﻧﻔﺳﮭﺎ(‬ ‫زُ ﯾﻧت اﻟﻌروس )ﺑﺿم اﻟزاء ﻣﺑﻧﻲ‬ ‫‪Leyla süslendi‬‬ ‫‪Gelin süslendi‬‬ ‫ﻟﻠﻣﺟﮭول(‬ ‫اﺧﺗﻔﻰ اﻟﻠص )ﻣطﺎوﻋﺔ – ﻋﺎﺋد(‬ ‫أ ُﺧﻔﻲ اﻷﻣر )ﺑﺿم اﻷﻟف ﻣﺑﻧﻲ‬ ‫‪Hırsız gizlendi‬‬ ‫‪Mesele gizlendi‬‬ ‫ﻟﻠﻣﺟﮭول(‬ ‫ظﮭرت اﻟﺳﻔﯾﻧﺔ )ﻣطﺎوﻋﺔ – ﻋﺎﺋد(‬ ‫‪Gemi göründü‬‬ ‫‪ Ahmet yıkandı‬اﻏﺗﺳل أﺣﻣد‪ ،‬اﻟﻔﻌل اﻻﺻﻠﻲ ھو ‪ Yıkamak‬ﺗﺣوﯾل ﻟﻠﻌﺎﺋد ﻓﺄﺻﺑﺢ ‪Yıkanmak‬‬ ‫‪118‬‬

‫‪ Ahmet kendini yıkadı‬أﺣﻣد ﻏﺳل ﻧﻔﺳﮫ‬ ‫‪ Ahmet kendini yıkandı‬ﺧﺎطﺋﺔ‪ ،‬ھل ﯾﺻﺢ أن ﺗﻘول أﺣﻣد اﻏﺗﺳل ﻧﻔﺳﮫ؟‬ ‫ھززت ﻧﻔﺳﻲ‬ ‫اھﺗززت‬ ‫‪Kendimi salladım‬‬ ‫‪Sallandım‬‬ ‫ﯾﻌﻧﻲ أن ﻓﻌل اﻟﻣطﺎوﻋﺔ – اﻟﻌﺎﺋد ﻻ ﯾﻘﺑل اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ وأﯾﺿﺎ ً ﻻ ﯾُﺻﺎغ ﻣﻊ ﻛل اﻟﻣﺻﺎدر وأﻏﻠﺑﮭﺎ ھﻲ اﻟﺗﻲ ذﻛرﺗﮭﺎ وﺳﺄذﻛرھﺎ ﻓﻲ ھذا اﻟدرس‬ ‫اﻟﻣرأة ﺿرﺑت ﻧﻔﺳﮭﺎ )ﻟطﻣت(‬ ‫ظﮭر اﻟﻘﻣر ﻓﻲ اﻟﺳﻣﺎء‬ ‫‪Kadın dövündü‬‬ ‫‪Ay gökte göründü‬‬ ‫ﺗﺗﻐذى اﻟﺣﯾواﻧﺎت ﺑﺎﻟﻌﺷب‬ ‫ﻋﻠﻲ ﯾﺗواﺟد ﻓﻲ اﺳطﻧﺑول‬ ‫‪Hayvanlar otla beslenir‬‬ ‫‪Ali İstanbulda bulunur‬‬ ‫ﺗﻌرى اﻟﻣرﯾض ﻓﻲ ﻏرﻓﺗﮫ‬ ‫اﻧﺎ ﺧﺟﻠت ﻣن ﻧﻔﺳﻲ‬ ‫‪Hasta odasında soyundu‬‬ ‫‪Ben kendimden çekindem‬‬ ‫)‪ (Soymak‬ھﻲ اﻟﺗﻘﺷﯾر )ﺗﻘﺷﯾر‬ ‫اﻟﺗﻔﺎﺣﺔ ﻣﺛﻼ ً ( ﻟﻛن ھﻧﺎ ﺟﺎءت‬ ‫ﺑﺎﻟﺗﻌري‬ ‫ﺧﺑﺋت دﻓﺗري ﻣن أﺧﻲ‬ ‫اﻧﺎ ﺳﺄﺧﺗﺑﺊ ﻓﻲ ﺣدﯾﻘﺔ اﻟﻣﻧزل‬ ‫‪Defterimi kardeşimden‬‬ ‫‪Ben evin bahçesinde‬‬ ‫‪ Saklamak‬اﻹﺧﺑﺎء‬ ‫‪sakladım‬‬ ‫‪saklanacağım‬‬ ‫‪ saklanmak‬اﻹﺧﺗﺑﺎء‬ ‫أﻧﺎ اﺧﺗﺑﺄت‬ ‫‪Ben saklandım‬‬ ‫اﻟﻛﺛﯾر ﯾﺳﺄل ﻋن اﻟﻔرق ﻓﻲ اﻟﻣﻌﻧﻰ ﺑﯾن ‪ giymek‬و ‪ giymek ، giyinmek‬ھو اﻟﻔﻌل اﻷﺳﺎﺳﻲ أن ﺗﻠﺑس ﺷﯾﺋﺎ ً‪ ،‬ﻟﻛن اﻟﻔﻌل ‪ giyinmek‬ھو أن ﺗُﻠﺑس ﻧﻔﺳك‬ ‫)ﻓﻌل ﻋﺎﺋد( وﻻ ﯾﺻﺢ أن ﺗﺿﻊ ﻣﻌﮫ ﻣﻔﻌول ﺑﮫ‪.‬‬ ‫ﻓﻌل اﻟﺗﻣﺷﯾط ‪ taramak‬أن ﺗﻣﺷط‪ taranmak ،‬أن ﺗﺗﻣﺷط )ﻓﻌل ﻋﺎﺋد(‪ Saçlarımı taradım ،‬ﻣﺷطت ﺷﻌري‪ tarandım ،‬ﺗﻣﺷطت وﻻ ﯾﺻﺢ أن ﺗﻘول‬ ‫ﺗﻣﺷطت ﺷﻌري‪ ،‬ﻓﮭو ﻓﻌل ﻋﺎﺋد‪ ،‬ﺗﺳﺗﺧدم اﻟﻔﻌل اﻷﺻﻠﻲ وھو ‪.taramak‬‬ ‫‪ Yetmek‬ﻓﻌل اﻟﻛﻔﺎﯾﺔ‪ yetinmek ،‬اﻹﻛﺗﻔﺎء‬ ‫أﻧﺎ اﻛﺗﻔﯾت ﺑﺎﻟﻘﻠﯾل‬ ‫أﻧﺎ أﻛﻔﯾت ﻧﻔﺳﻲ ﺑﺎﻟﻘﻠﯾل‬ ‫‪Ben azla yetindim‬‬ ‫‪Ben kendimi azla yettim‬‬

‫‪119‬‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫ﻓﻌﻼﻟزﻋل )أﻧﺗزﻋﻠﺷﺧﺻﺎ ً(‬ ‫ﻻﺗزﻋﻠﻧﻔﺳك‬

‫أﻧﺗزﻋل ) ﻓﻌﻠﻌﺎﺋد(‬ ‫‪üzmek‬‬ ‫ﻻﺗزﻋل ) ﻻﺗزﻋﻠﻧﻔﺳك(‬ ‫‪Kendini üzme‬‬ ‫ﻻﯾﺄﺗﯾﻣﻌﮭﺎﻣﻔﻌوﻟﺑﮭﻛﻣﺎﺷرﺣﻧﺎﻓﯾﺎﻟدرس ‪üzülmek‬‬

‫‪üzülmek‬‬ ‫‪üzülme‬‬

‫اﻟذﯾﻧﮭﻣﻔﯾﺎﻟﻘﮭوةﻣﻧذاﻟﺑﺎرﺣﺔﻣﺛﻼﻟﺟرﺑﺎﻧﯾﻧﯾﺣﻛوﻧﺎﻧﻔﺳﮭم‬ ‫‪kahvedekiler dünden beri uyuz gibi kaşınıyorlar‬‬ ‫أﺣﻛﯾدي‬ ‫أﻧﺗﺣﻛﺷﯾﺋﺎ ًﻣﺛﻼأﻧﺎاﺣﻛﯾدي‬ ‫‪Elimi kaşıyorum‬‬ ‫‪Kaşımak‬‬ ‫ﻓﻌﻠﻌﺎﺋد ) اﻧﺗﺣﻛﻧﻔﺳك ( ﻻﯾﺄﺗﯾﻣﻌﻣﻔﮭوﻟﺑﮫ ‪kaşınmak‬‬ ‫ﺟوﻛﮭﺎﻧﺎﻣﺎﻣﺎﻟﻣرآةﻟﺳﺎﻋﺎﺗﺗﻣﺷط ) ﻣﺷطﻧﻔﺳﮫ(‬ ‫اﻟﻔﻌﻼﻻﺻﻠﯾﺄﻧﺗﻣﺷطﺷﯾﺋﺎ ً‬ ‫‪Taramak‬‬ ‫ﺗﻣﺷطﺗﺎﻣﺎﻣﺎﻟﻣرآة‬ ‫‪Aynanın önünde tarandım‬‬

‫‪Gökhan, aynanın karşısında saatlerce tarandı.‬‬ ‫ﻣﺷطﺗﺷﻌري ) ﻣﻌﻣﻔﻌوﻟﺑﮫ(‬ ‫‪Saçlarımı taradım‬‬

‫‪120‬‬

‫اﻟﻧﺳﺎءإﻟﯨوﻗﺗﺎﻟﻌرﺳﺗزﯾﻧوا ) زﯾﻧوااﻧﻔﺳﮭم(‬ ‫ﺗزﯾﻧﺗواﺟﮭﺔﻋرﺿﺎﻟﻣﺗﺟرﻷﺟﻠرأﺳﺎﻟﺳﻧﺔ‬ ‫أﻧﺗزﯾﻧﺷﯾﺋﺎ ً‬

‫‪Kadınlar düğün vaktine kadar süslendiler‬‬ ‫‪Mağazaların vitrinleri yılbaşı nedeniyle süslenmiş‬‬ ‫أﻧﺗﺗزﯾن ) ﻓﻌﻠﻌﺎﺋد(‬ ‫‪Süslenmek‬‬

‫‪Süslemek‬‬

‫‪Edilgen çatı‬‬ ‫اﻟﻔﻌﻞ اﻟﻤﺒﻨﻲ ﻟﻠﻤﺠﮭﻮل‬ ‫اﻟﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول ھو اﻟﻔﻌل اﻟذي ﻻ ﯾُذﻛر ﻓﺎﻋﻠﮫ ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ‪ ،‬وﯾﻛون اﻟﻣﻔﻌول ﺑﮫ ھو ﻧﺎﺋب اﻟﻔﺎﻋل‪ ،‬وﯾﺟب أن ﯾﻛون ﻣﺟردا ً ﻣن ﻻﺣﻘﺗﮫ‪:‬‬ ‫‪ Ali mektubu yazdı‬ﻛﺗب ﻋﻠﻲ اﻟرﺳﺎﻟﺔ‬ ‫‪ Mektup yazıldl‬ﻛُﺗﺑت اﻟرﺳﺎﻟﺔ )ﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول ﻣﻊ ﺿم اﻟﻛﺎف(‬

‫‪ -١‬اذا اﻧﺗﮭﻰ اﻟﻣﺻدر ﺑﺣرف ﺻوﺗﻲ ﻧﺿﯾف ﻟﮫ ﻓﻘط ﺣرف ‪ n‬ﻟﻧﺟﻌﻠﮫ ﻣﺑﻧﯾﺎ ً ﻟﻠﻣﺟﮭول‬ ‫أن ﯾُﻧﺗظر‬ ‫‪Beklenmek‬‬ ‫أن ﯾُﻘرأ‬ ‫‪Okunmak‬‬ ‫أن ﯾُﺳﻣﻊ‬ ‫‪Dinlenmek‬‬ ‫أن ﯾُﺑﺣث ‪ -‬ﯾُﻔﺗش‬ ‫‪Aranmak‬‬

‫أن ﯾُﻘﺎل‬ ‫أن ﯾُﻣﺷﻰ‬ ‫أن ﯾُﺟﮭز – ﯾُﺣﺿر ‪ -‬ﯾُﻌد‬

‫‪ -٢‬اذااﻧﺗﮭﯨﺎﻟﻣﺻدرﺑﺎﻟﺣرﻓﺎﻟﺻﺎﻣت ‪ ، L‬ﯾُﺑﻧﻰ اﻟﻣﺻدر ﻟﻠﻣﺟﮭول ﺑﺈﺿﺎﻓﺔ اﻟﻠواﺣق‪ ın – in – un – ün :‬ﺣﺳب اﻟﺗواﻓق اﻟﺻوﺗﻲ‪:‬‬ ‫أن ﯾُﻌرف‬ ‫أن ﯾُؤﺧذ‬ ‫‪Alınmak‬‬ ‫‪121‬‬

‫‪Söylenmek‬‬ ‫‪Yürünmek‬‬ ‫‪Hazırlanmak‬‬

‫‪Bilinmek‬‬

‫أن ﯾُوﺟد‬ ‫أن ﯾُﻘﺳم‬

‫أن ﯾُؤﺗﻰ‬

‫‪Bulunmak‬‬ ‫‪Bölünmek‬‬

‫‪ -٣‬اذااﻧﺗﮭﯨﺎﻟﻣﺻدرﺑﺄﺣرﻓﺻﺎﻣﺗﺔ ﻏﯾر ‪ ، L‬ﯾُﺑﻧﻰ اﻟﻣﺻدر ﻟﻠﻣﺟﮭول ﺑﺈﺿﺎﻓﺔ اﻟﻠواﺣق‪ ıl – il – ul – ül :‬ﺣﺳب اﻟﺗواﻓق اﻟﺻوﺗﻲ‪:‬‬ ‫أن ﯾُرى ‪ -‬ﯾُظﮭر‬ ‫أن ﯾُﺳﻛب‬ ‫‪Dökülmek‬‬ ‫أن ﯾُﺷرب‬ ‫أن ﯾُرﻣﻰ‬ ‫‪Atılmak‬‬ ‫أن ﯾُﻛﺳر‬ ‫أن ﯾُﺧﻧق‬ ‫‪Boğulmak‬‬ ‫أن ﯾُﺟﻠس‬ ‫أن ﯾُﻘص ‪ -‬ﯾُﻘطﻊ‬ ‫‪Kesilmek‬‬ ‫أن ﯾُﻘﺎد‬ ‫‪Sürülmek‬‬ ‫اﻟﺣرف ‪ T‬اﻟذي ﺗﻧﺗﮭﻲ ﺑﮫ ﺑﻌض اﻟﻣﺻﺎدر ﯾُﻘﻠب إﻟﻰ ‪ D‬ﺛم ﺗﺿﺎف اﻟﻼﺣﻘﺔ‪:‬‬ ‫أن ﯾُﻔﻌل‬ ‫أن ﯾُذھب‬ ‫‪Gidilmek‬‬ ‫ﺑﻌض اﻟﻣﺻﺎدر ﺗُﺑﻧﻰ ﻟﻠﻣﺟﮭول ﻣرﺗﯾن وھﻲ‪Demek – İstemek - Yemek:‬‬ ‫أن ﯾُؤﻛل‬ ‫‪Denilmek‬‬ ‫أن ﯾُؤﻛل‬ ‫‪Yenilmek‬‬

‫أن ﯾُطﻠب‬

‫‪Gelinmek‬‬

‫‪Görülmek‬‬ ‫‪İçilmek‬‬ ‫‪Kırılmak‬‬ ‫‪Oturulmak‬‬

‫‪Edilmek‬‬

‫‪İstenilmek‬‬

‫ﻣﺻدر اﻟﻔﮭم ﻻ ﯾﺻﺑﺢ ﻣﺟﮭول ‪ Anlamak‬وﯾﺳﺗﺧدم ﺑدﯾﻠﮫ اﻟﻔﻌل اﻟﻣﺷﺎرك ‪ Anlaşmak‬اﻟﺗﻔﺎھم – اﻻﺗﻔﺎق وﯾﻘﻠب ‪ Anlaşılmak‬أن ﯾُﻔﮭم‬ ‫ﺑﻌض اﻟﻣﺻﺎدر ﻻ ﺗُﺑﻧﻰ ﻟﻠﻣﺟﮭول ‪:‬‬ ‫اﻟﮭطول‬ ‫اﻟﺗﺛﺎؤب‬

‫اﻟﻧوم‬ ‫اﻟﻌﻣل‬

‫‪Yağmak‬‬ ‫‪Ensemek‬‬

‫وھﻧﺎك ﺑﻌض اﻟﻣﺻﺎدر ﻻ ﺗُﺑﻧﻰ ﻟﻠﻣﺟﮭول إﻻ ﺑﻌد ﺗﻌدﯾﻠﮭﺎ ‪:‬‬ ‫أن ﯾُﻌﺑﺊ‬ ‫‪Doldurmak‬‬ ‫أن ﯾُﺻﻐر‬ ‫‪Küçültilmek‬‬ ‫أن ﯾُدﻗق‬ ‫‪İnceltilmek‬‬

‫أن ﯾُرﺗﻔﻊ‬ ‫أن ﯾُﻘﺻر‬ ‫‪122‬‬

‫‪Uyumak‬‬ ‫‪Eylemek‬‬

‫‪Yükseltilmek‬‬ ‫‪Kısatılmak‬‬

‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫ﻟﻠﺗﻔرﯾﻘﺑﯾﻧﺎﻟﻌﺎﺋداﻟﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭوﻟﻼﺣظﺎﻧﮭﻔﯾﺎﻟﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭوﻟﻼﯾوﺟدﻓﺎﻋل‪:‬‬ ‫ﻏُﺳﻠﺗﺎﻟﻣﻼﺑس ) اﻧﻐﺳﻠﺗﺎﻟﻣﻼﺑس(‬ ‫إﻏﺗﺳﻠﻌﻠﻲ‬

‫‪Çamaşır yıkandı‬‬ ‫‪Ali yıkandı‬‬

‫وأﯾﺿﺎ ًﺟﻣﻠﺗﯾﻧﻠﻠﻌﺎﺋدواﻟﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭوﻟﻠﻠﺗدﻗﯾﻘﺎﻧﻔﯾﺟﻣﻠﺔاﻟﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭوﻟﻼﯾوﺟدﻓﺎﻋل‪:‬‬ ‫زﯾُﻧﺗﺎﻟطﺎوﻟﺔ ) ﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭول (‬ ‫ﺗزﯾﻧﺗﻠﯾﻠﻰ ) ﻋﺎﺋد (‬

‫‪Masa süslenmiş‬‬ ‫‪Leyle süslendi‬‬

‫ﺟﻣﻠﺗﯾﻧﻠﻠﺗﻔرﯾﻘﺑﯾﻧﺎﻟﻌﺎﺋدواﻟﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭول‪:‬‬ ‫أﺧﻔﯾﺗﺎﻟﻣﺳﺄﻟﺔ ) ﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭول (‬ ‫أﺧﺗﻔﻰ ) أﺧﺗﺑﺊ ( اﻟﻠص ) ﻋﺎﺋد (‬

‫‪Mesele gizlendi‬‬ ‫‪Hırsız gizlendi‬‬

‫ﻋﻠﯾﻛﺗﺑﺎﻟدرس ) ﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﻌﻠوم (‬ ‫ﻛُﺗﺑﺎﻟدرس ) ﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭول (‬

‫‪Ali dersi yazdı‬‬ ‫‪Ders yazıldı‬‬ ‫‪123‬‬

( ‫ﺳﺄﺟﻠﺑﺎﻟﻛﺗﺎب ) ﻣﻌﻠوم‬ ( ‫ﺳَ ﯾُﺟﻠﺑﺎﻟﻛﺗﺎب ) ﻣﺟﮭول‬

Ben kitabı getireceğim Kitap getirilecek

( ‫ﻧﺣﻧﺳﻧﻧﮭﯾﺄﻋﻣﺎﻟﻧﺎ ) ﻣﻌﻠوم‬ ( ‫ﺳوﻓﺗُﻧﮭﯨﺄﻋﻣﺎﻟﻧﺎ ) ﻣﺟﮭول‬

Biz işlerimizi bitireceğiz İşlerimiz bitirilecek

‫اﻧﺗﻛﺳرﺗزﺟﺎﺟﺎﻟﻧﺎﻓذة‬ ‫ﻛُﺳرزﺟﺎﺟﺎﻟﻧﺎﻓذة‬

Sen pencerenin camını kırmışsın Pencerenin camı kırılmış

‫ﺳﺄﻟﻧﯾﺎﻷﺳﺗﺎذ‬ ( ‫اﻧﺎ ُﺳﺋِﻠت ) ﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭول‬

Hoca bana sordu Ben soruldum

‫اﻟطﺎﻟﺑﺳﺣﺑﺎﻟﻛرﺳﻲ‬ ( ‫ﺳُﺣﺑﺎﻟﻛرﺳﻲ ) ﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭول‬

Öğrenci sandalyeyi çekti Sandalye çekildi

‫اﻟﺷرطﺔاﺧذﺗﺎﺣﻣدﻣﻧﺑﯾﺗﮫ‬ ‫أ ُﺧذأﺣﻣدﻣﻧﺑﯾﺗﮫ‬

Polis Ahmeti evinden aldı Ahmet evinden alındı

‫اﻻﺳﺗﺎذﺳﯾرﯨدﻓﺗرﻛم‬ ‫ﺳوﻓﯾُرﯨدﻓﺗرﻛم‬

Hoca defterinizi görecek Defteriniz görülecek

‫ﻧﻘرأﻣﻘﺎﻟﺔاﻻﺳﺗﺎذ‬ ‫ﺗُﻘرأﻣﻘﺎﻟﺔاﻻﺳﺗﺎذ‬

Biz hocanın makalesi okuruz Hocamın makalesi okunur

‫ﯾﺻﻠﺣﺎﻟﻣﻌﻠﻣﺳﯾﺎرةاﺑﻲ‬ ‫ﺗُﺻﻠﺣﺳﯾﺎرةأﺑﻲ‬

Usta babamin arabasını tamir ediyor Babamın arabası tamir edilyor 124

Müdür seni küye gönderecek Sen köye gönderileceksin

‫ﺳﯾرﺳﻠﻛﺎﻟﻣدﯾرإﻟﯨﺎﻟﺿﯾﻌﺔ‬ ‫ﺳَ ﺗُرﺳﻺﻟﯨﺎﻟﺿﯾﻌﺔ‬

Şoför bizi hastaneye götürdü Biz hastaneye götürüldük

‫ﺟﻠﺑﻧﺎاﻟﺷﻔﯾرإﻟﻰ اﻟﻣﺳﺗﺷﻔﻰ‬ ‫ﺟُﻠﺑﻧﺎإﻟﯨﺎﻟﻣﺳﺗﺷﻔﻰ‬ ( ‫ﻗ ُﺑﺿﻌﻠﯨﺎﻟﻠص ) ﻣﺑﻧﯾﻠﻠﻣﺟﮭول‬ ( ‫رُﻣﻲ ) ﻗ ُذﻓﻌﻠﯨﺎﻟزﺟﺎﺟﺣﺟرﻛﺑﯾر‬ ‫ﻗ ٌرأﺷﻌرﺟﻣﯾﻠﻔﯾﺎﻟدرس‬ ( ً ‫ﻓ ُﺗﺣﺑﺎﺑﺎﻟﻐرﻓﺔﺑﺎﻟﻐﺻب ) ﺑﺎﻟﻘوة ( ) ﻋﻧﻔﺎ‬ ‫ﯾُﻧﺗظرﻣﺟﻲءاﻣﯾﺈﻟﯨﺄﺳطﻧﺑول‬ ‫ھُزﻣﻧﺎﻓﯾﺎﻟﻣﺑﺎراة‬ ‫ُطردﺗﻣﻧوظﯾﻔﺗﻲ‬ ‫ﺳﯾُﻘﺎﻣﻔﺣﺻﺎﻟﺷﮭﺎدةﻓﯾﻧﮭﺎﯾﺔھذااﻟﺷﮭر‬ ‫ﺳَ ﺗُﻠﻌﺑﺎﻟﻣﺑﺎرةاﻟﻧﮭﺎﺋﯾﺔﻟﻛﺄﺳﺎﻟﻌﺎﻟﻣﻔﯾﮭذااﻟﺳﺗﺎد‬ ‫ﻓﯾﺎﻟﺑﺣراﻻﺳودﻣﻧﺎﻟﻣﻣﻛﻧﺎﻟدﺧوﻟﻠﻠﺑﺣرﻣﻧﺷﮭرﻧﯾﺳﺎﻧﺈﻟﯨﻧوﻓﻣﺑر‬ ١٩٢٣ ‫أﻧُﺷﺄﺗﺎﻟﺟﻣﮭورﯾﺔاﻟﺗرﻛﯾﺔﻓﯾﻌﺎم‬ ‫ﻓﯾﮭذااﻟﻣﺧزﻧداﺋﻣﺎ ًﯾُﺑﺎﻋﺄﺣذﯾﺔذوﺟودة‬ ‫ﻏدا ًﺳَ ﺗُوﺿﺣﻧﺗﺎﺋﺟﺔﻓﺣﺻﺎﻟﺟﺎﻣﻌﺔ‬ ‫ﺳﺗُﻌطﯨﺎﺳﺗراﺣﺔاﻟطﻌﺎﻣﺑﻌدﻗﻠﯾل‬ ( ‫ﺳﺗُﺎﺧذﻟﯾﺳﯾﺎرةإذاﻧﺟﺣت ) إذاﺗﺧطﯾﺗﺻﻔﻲ‬ ‫ ﻣﺎزاﻟﺳﺗﻐﺳﻼﻟﺷُرف‬، ‫اﺳرﻋﯾﯾﺎاﺑﻧﺗﻲ‬ ‫ﺑﺎﻟﻌﺎﻣﻲ‬ ‫ ﻟﺳﺎرﺣﺗﻧﻐﺳﻼﻟﺑﻠﻛوﻧﺎت‬.. ‫اﺳﺗﻌﺟﻠﯾﯾﺎﺑﻧﺗﻲ‬ ‫ﻣﺷروﻋﻌﺎﺋﺷﺔﺳﯾﻧﺎﻻﻻﻋﺟﺎب‬

Hırsız yakalandı Cama büyük taş atıldı Derste güzel şiir okundu Odanın kapısı zorla açıldı Annemin istanbula gelmesi bekleniyor Maçta yenildik Ben görevimden uzaklaştırıldım Sertifika sınavı bu ayın sonunda yapılacak Dünya kupası final maçı bu statta oynanacak Akdenizde nisandan kasıma kadar denize girilebilir Türkiye cümhüriye 1923'te kuruldu Bu mağazada her zaman kaliteli ayakkabılar satılır Üniversite sınav sonuçları yarın açıklanacak Birazdan yemek molası verilecek Sınıfımı geçersem bana araba alınacak Acele et kızım , daha balkonlar yıkanacak Ayşenin projesi çok beğenilecek 125

‫ﺑﻌدأﻧﺗﻧﺗﮭﯾﺎﻋﻣﺎﻟﺗرﻣﯾﻣﮭذااﻟطرﯾﻘﺳﯾﻔﺗﺣﻠﻠﺳﯾر ) ﻟﻠﻣﺎرة (‬

‫‪Bu yol onlarım çalışmaları bittikten sonra trafiğe‬‬ ‫‪açılacak‬‬ ‫‪Kayıp çocuk tüm aramalara rağmen bulunmadı‬‬

‫ﻟﻣﯾﻧوﺟداﻟطﻔﻼﻟﺿﺎﺋﻌﻌﻠﯨﺎﻟرﻏﻣﻣﻧﺟﻣﯾﻌﺎﻟﺑﺣوﺛﺎت ) اﻟﺗﺣرﯾﺎت (‬

‫‪Tarafından‬‬ ‫ﻣﻦ ﻗﺒﻞ‬ ‫اﻟﻔﺎﻋل أﺣﯾﺎﻧﺎ ً ﻓﻲ ﺟﻣﻠﺔ اﻟﻣﺑﻧﻲ ﻟﻠﻣﺟﮭول ﯾﺄﺗﻲ أﻛﺛر اﻷﺣﯾﺎن‪ ،‬ﻣن ﻗﺑل‪ ،‬ﻣن طرف‪ ،‬ﺑواﺳطﺔ‪ ،‬اﻻﺿﺎﻓﺎت ھﻲ‪:‬‬ ‫ﻣن ﻗﺑﻠﻧﺎ )ﻣن طرﻓﻧﺎ(‬ ‫ﻣن ﻗﺑﻠﻲ )ﻣن طرﻓﻲ(‬ ‫‪Tarafımdan‬‬ ‫ﻣن ﻗﺑﻠﻛم )ﻣن طرﻓﻛم(‬ ‫ﻣن ﻗﺑﻠك )ﻣن طرﻓك(‬ ‫‪Tarafından‬‬ ‫ﻣن ﻗﺑﻠﮭم )ﻣن طرﻓﮭم(‬ ‫ﻣن ﻗﺑﻠﮫ )ﻣن طرﻓﮫ(‬ ‫‪Tarafından‬‬ ‫اﻟﻧون ﻟﻠﺣﻣﺎﯾﺔ‬

‫‪Tarafımızdan‬‬ ‫‪Tarafıınızdan‬‬ ‫‪Taraflarından‬‬

‫أو اﻟﻼﺣﻘﺔ ‪ ca – ce – nca – nce‬ﺣﺳب اﻷﺣرف اﻟﺻوﺗﯾﺔ و ‪ ça – çe‬اذا ﺟﺎء ﻓﻲ اﺧر اﻟﺻﻔﺔ أﺣد أﺣرف ﻗﺎﻋدة ﻓﺳﺗق ﺷﮭﺎب‬ ‫ﻧُظﻣت ﺣﻔﻠﺔ اﻟﺗﺧرج ھذه ﻣن ﻗﺑل طﻼﺑﻧﺎ‬ ‫‪Bu mezuniyet töreni öğrencilerimice düzeniendi‬‬ ‫ﺟُﮭز ھذا اﻟﺗﻘرﯾر ﻣن ﻗﺑل ﻣﺟﻠس إدارة اﻟﺷرﻛﺔ‬ ‫‪Bu rapor şirketin yönetim kurulu tarafından hazırlandı‬‬ ‫ﻣن ﻗﺑل اﻟﺷرﻛﺔ‬ ‫‪Şirketin tarafından‬‬ ‫ﻓﻲ أﯾﺎم اﻟﻌﯾد ﯾﺗم اﻻﺳﺗﯾﻘﺎظ ﻣﺑﻛرا ً ﻣن ﻗﺑل اﻟﻌﺎﺋﻠﺔ وﺗُزار اﻷﻗرﺑﺎء‬ ‫‪Bayram günlerinde ailece erken kalkılır, akrabalar‬‬ ‫‪ziyaret edilir‬‬ ‫اﻟﺗدرﯾب اﻷول )اﻟﺗﻌﻠﯾم اﻷول( ﯾُﻘدم ﻟﻸطﻔﺎل ﻣن ﻗﺑل ﻋﺎﺋﻼﺗﮭم‬ ‫‪Çocuklara ilk eğitim aileleri tarafından verilir‬‬ ‫ﺗﻌرﺿت إﻣرأة ﺷﺎﺑﺔ ﻟﻠﺿرب ﺑﻼ رﺣﻣﺔ ﻣن ﻗﺑل زوﺟﮭﺎ‬ ‫‪Genç kadın kocasınca acımasızca dövüldü‬‬ ‫‪126‬‬

‫ﻛُﺗب اﻟﻣﻛﺗوب ﻣن ﻗﺑل أﺣﻣد‬ ‫ﻗ ُرأ اﻟﻛﺗﺎب ﻣن ﻗﺑﻠﻲ‬ ‫أ ُﺧذ ﻣن ﺑﯾﺗﮫ ﻣن ﻗﺑل اﻟﺷرطﺔ‬ ‫أطﻠق ﺳراﺣﮫ ﻣن ﻗﺑل اﻟﻣﺣﻛﻣﺔ‬ ‫أﺻﻠﺣت اﻟﺣﻧﻔﯾﺔ ﻣن ﻗﺑل اﻟﺑﻠدﯾﺔ‬ ‫أﺣﺿر اﻟﻛﺗﺎب ﺑواﺳطﺗﻛم‬

Mektup Ahmet tarafından yazılmış Kitap tarafımdan okundu Polis tarafından evinden alındı Mahkemece serbet bırakıldı Musluk belediyece tamir edildi Kitap tarafınızdan getirildi

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬

Bina görevli tarafından iki saatte temizlendi Boş bina belediyece yıkandı Bayarm nedeniyle , okullar öğrencilerce bayraklarla donatılıyor Yıldırım Mayruk tarafından Pariste mühteşem bir defile düzenlendi İnşaat tarafınızdan tamamlanacaktır Mektup tarafimızdan sunulmayacak Hırsız Polis tarafından yakalandı

‫ﻧُظﻔَﺎﻟﺑﻧﺎءﻣﻧﻘﺑﻼﻟﻣوظﻔﻔﯾﺳﺎﻋﺗﯾن‬ ‫ﻏُﺳﻠﺑﻧﺎءﻓﺎرﻏﻣﻧﻘﺑﻼﻟﺑﻠدﯾﺔ‬ ‫ﺗُزﯾﻧﺎﻟﻣدراﺳﺑﺎﻷﻋﻼﻣﻣﻧﻘﺑﻼﻟطﻼﺑﻣﻧﺄﺟﻼﻟﻌﯾد‬ ‫ﺣُﺿرﻓﯾﺑﺎرﯾﺳﺣﻔﻠﺔﻋرﺿﺄزﯾﺎءراﺋﻌﺔﻣﻧﻘﺑﻠﻣﺎﯾروﻛﯾﻠدرم‬ ‫ﺳﯾﻛﺗﻣﻼﻹﻧﺷﺎءﻣﻧﻘﺑﻠﻛم‬ ‫ﻟﻧﯾُﻘدﻣﺎﻟﻣﻛﺗوﺑﻣﻧﻘﺑﻠﻧﺎ‬ ‫ﻗ ُﺑﺿﻌﻠﯨﺎﻟﻠﺻﻣﻧﻘﺑﻼﻟﺷرطﺔ‬

127

‫‪Nedenleştirme‬‬ ‫اﻟﺘﺴﺒﺐ‬ ‫اﻟﺗﺳﺑب ﯾﺄﺗﻲ ﻓﻲ ﺛﻼﺛﺔ إﺿﺎﻓﺎت‪ ،‬ﻟﻛل ﻣﻧﮭم اﺳﺗﻌﻣﺎل‪ ،‬ﻟﻛن ﻛﺈﺿﺎﻓﺔ ﯾﺄﺗون ﺑﻧﻔس اﻟﻣﻌﻧﻰ‪ ،‬وھﻧﺎك إﺿﺎﻓﺔ راﺑﻌﺔ ﺳﻧﺷرﺣﮭﺎ ﺑﻌد ھذا اﻟدرس ﻷن ﻟﮭﺎ أﻛﺛر ﻣن‬ ‫ﻣﻌﻧﻰ‪.‬‬ ‫اﻹﺿﺎﻓﺔ اﻷوﻟﻰ‪:‬‬ ‫ﺑﺳﺑب ﻋدﻧﺎن‬ ‫‪Adnanın yüzünden‬‬ ‫‪ Yüzünden‬ﺗﺄﺧذ ﻗﺑﻠﮭﺎ اﻟﻣﻠﻛﯾﺔ‬ ‫اﻹﺿﺎﻓﺔ اﻟﺛﺎﻧﯾﺔ‪:‬‬ ‫ﺑﺳﺑب ﻋدﻧﺎن‬ ‫‪Adnandan dolayı‬‬ ‫‪ Dolayı‬ﺗﺄﺧذ ﻗﺑﻠﮭﺎ ﺣرف اﻟﺟر ﻣن‬ ‫اﻹﺿﺎﻓﺔ اﻟﺛﺎﻟﺛﺔ‪:‬‬ ‫ﺑﺳﺑب ﻋدﻧﺎن‬ ‫‪Adndn nedeniyle‬‬ ‫‪ Nedeniyle‬ﻻ ﺗﺄﺧذ ﻗﺑﻠﮭﺎ اﺿﺎﻓﺔ‬ ‫أﻣﺛﻠﺔ ‪ÖRNEKLER :‬‬ ‫‪Bütün bunlar dikkatsizliğinden dolayı başına geliyor‬‬ ‫‪Bütün bunlar dikkatsizliğinyüzündenbaşına geliyor‬‬ ‫‪Fırtınadan dolayı gemiler limanda mahsur kaldı‬‬ ‫‪Fırtına nedeniylegemiler limanda mahsur kaldı‬‬

‫ﺑﺳﺑب ﻋدم اﻧﺗﺑﺎھك ﻟﺟﻣﯾﻊ ھؤﻻء ﯾﺄﺗون ﻟرأﺳك )أﻧﮫ ﺗﺄﺗﻲ ﻣﺻﺎﺋب(‬ ‫ﺑﺳﺑب ﻋدم اﻧﺗﺑﺎھك ﻟﺟﻣﯾﻊ ھؤﻻء ﯾﺄﺗون ﻟرأﺳك‬ ‫ﺑﺳﺑب اﻟﻌﺎﺻﻔﺔ اﻟﺳﻔن ﺣُﺻرت ﻓﻲ اﻟﻣرﺳﻰ‬ ‫ﺑﺳﺑب اﻟﻌﺎﺻﻔﺔ اﻟﺳﻔن ﺣُﺻرت ﻓﻲ اﻟﻣرﺳﻰ‬ ‫‪128‬‬

‫ﺑﺳﺑب اﻟﺿرر اﻟذي ﯾﻌرﺿﮫ اﻟدﺧﺎن ﯾﻣوت آﻻف اﻟﻧﺎس ﻛل ﻋﺎم‬ ‫ﺑﺳﺑب اﻟﺿرر اﻟذي ﯾﻌرﺿﮫ اﻟدﺧﺎن ﯾﻣوت آﻻف اﻟﻧﺎس ﻛل ﻋﺎم‬ ‫ﺑﺳﺑب ﻋدم راﺣﺔ اﻟوزﯾر ﻟم ﯾﺳﺗطﻊ اﻻﻧﺿﻣﺎم ﻟﻼﺟﺗﻣﺎع‬ ‫ﺑﺳﺑب ﻋدم راﺣﺔ اﻟوزﯾر ﻟم ﯾﺳﺗطﻊ اﻻﻧﺿﻣﺎم ﻟﻼﺟﺗﻣﺎع‬ ‫ﺑﺳﺑب ﻋدم راﺣﺔ اﻟوزﯾر ﻟم ﯾﺳﺗطﻊ اﻻﻧﺿﻣﺎم ﻟﻼﺟﺗﻣﺎع‬

‫‪Sigaranın zararlı etkileriyüzünden her yıl binlerce insan‬‬ ‫‪ölüyor‬‬ ‫‪Sigaranın zararlı etkilerinden dolayı her yıl binlerce insan‬‬ ‫‪ölüyor‬‬ ‫‪Başbakan rahatsızlığından dolayı toplantıya katılamadı‬‬ ‫‪Başbakan rahatsızlığı yüzünden toplantıya katılamadı‬‬ ‫‪Başbakan rahatsızlığı nedeniyletoplantıya katılamadı‬‬

‫‪Diye‬‬ ‫ﺗﺳﺗﻌﻣل ﻓﻲ اﻟﻣﻧﻘول اﻟﻣﺑﺎﺷر واﻟﻐﯾر ﻣﺑﺎﺷر واﻟﺗﺳﺑب‬ ‫ﻟﻧﺑدأ ﻓﻲ اﺳﮭل اﺳﺗﺧداﻣﺎﺗﮭﺎ وھﻲ )ﻣﺎ ﯾدﻋﻰ( )ﻣﺎ ﯾﺳﻣﻰ(‪ ،‬ﻣﺛﻼ ً ‪:‬‬ ‫ﺟﺎء ﺷﺧص اﻟﻰ ھﻧﺎ ﯾدﻋﻰ اﺣﻣد‬ ‫ھل ھﻧﺎك اﺣد ﻓﻲ ﻓﻧدﻗﻛم ﯾدﻋﻰ اﺣﻣد؟‬

‫‪Ahmet diye bir kişi buraya geldi‬‬ ‫?‪Ahmet diye öteldiniz var mı‬‬

‫ﻋﻧدﻣﺎ ﺗﺿﻊ ‪ diye‬ﻓﻲ اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻻ داﻋﻲ ﻷن ﺗﺳﺗﺧدم ﺻﯾﻐﺔ اﻟﺻﻠﺔ‪ ،‬ﺗﺳﺗﺧدم اﻟﻔﻌل ﻛﻣﺎ ھو ان ﻛﺎن ﻣﺎﺿﻲ او ﻣﺿﺎرع او واﺳﻊ او ﻣﺳﺗﻘﺑل‬ ‫أﻧﺎ ﺧﺎﺋف ﺟدا ً ﻷﻧﻧﻲ ﻟن أﺳﺗطﯾﻊ أن أراه ﻣرة أﺧرى )ﺗﺳﺑب(‬ ‫‪Onu bir daha göremeyeceğim diye çok korkuyorum‬‬ ‫اﻵن ﻓﻲ ﻣﻌﻧﻰ ﺣﺗﻰ )ﻟﻛﻲ( ﻣن أﺟل أن‪ ،‬ﻓﻲ ھذه اﻟﻣﻌﺎﻧﻲ اﻟﺛﻼﺛﺔ ﺗﺳﺗﺧدم ﻣﻊ ﺻﯾﻐﺔ اﻟطﻠب‬ ‫اﻷﺑﮭﺎت ﻣن أﺟل أن ﯾﻛون أوﻻدھم أﺻﺣﺎب ﻣﮭﻧﺔ ﺟﯾدة‪ ،‬ﻻ ﯾﻔوﺗون أي‬ ‫‪Babalar çocukları iyi bir meslek sahibi olsunlar diye‬‬ ‫ﺗﺿﺣﯾﺔ‬ ‫‪hiçbir fedakarlıktan kaçırmıyor‬‬ ‫ﻛﻣﺎ ذﻛرت ﻣﻊ ﺻﯾﻐﺔ اﻟطﻠب وھﻲ اﺧﺗﺻﺎر ﻟﮭذه‪:‬‬ ‫‪ Görmem için - Görmen için - Görmesi için - Görmemiz için‬اﻟﻰ أﺧره‬ ‫دون ان ﺗﺿﻊ ‪ için‬ﻧﺳﺗﺧدﻣﮫ ﻣﻊ ﺻﯾﻐﺔ اﻟطﻠب‬ ‫‪ Göreyim diye‬ﻟﻛﻲ أرى‬ ‫‪129‬‬

.......‫ ﻟﻛﻲ ﻧرى‬Görelim diye ‫ﻟﻧﺗﺎﺑﻊ ﻣﻊ اﻷﻓﻌﺎل‬ ‫ﻷﻧﻧﻲ أﻗرأ ﻓﻲ اﻟﻌطﻠﺔ أﺧذت اﻟﻌدﯾد ﻣن اﻟﻛﺗب‬

Tatilde okurum diye birçok kitap aldım

geldin diye‫ ﻓﻲ اﻻﺧﺗﺻﺎر‬geldiğin için ‫ ﺗﺳﺗﺧدم ﺟﻣﻠﺔ اﻟﺻﻠﺔ‬için ‫ ﻟﻛن ﻣﻊ‬،‫ ﻓﻲ آﺧره‬diye ‫ﻣﻊ اﻟزﻣن ﻛﻣﺎ ھو ﺗﺿﻊ‬ Öğretmen, öğrencilere ödevlerinizi yaptınız mı? Diye sordu Öğretmen, öğrencilere ödevlerini yapıp yapmadıklarını sordu ‫ اﻷﺳﺗﺎذ ﺳﺄل اﻟطﻼب ﻋن إن ﻣﺎ‬،‫ اﻻﺛﻧﺗﺎن ﺑﻧﻔس اﻟﻣﻌﻧﻰ وﻛﻣﺎ ذﻛرت ﺗﺳﺗﺧدم ﻻﺧﺗﺻﺎر اﻟﻣﻧﻘول‬،‫ ﻻﺣظ اﻟﻔرق‬، yapıp yapmadıkları ‫ھﻧﺎ أﺗت ﻓﻲ اﻟﻣﻧﻘول‬ ‫ﻛﺗﺑوا وظﺎﺋﻔﮭم؟‬ Ahmet ben ödevimi yazdım diye dedi Ahmet ödevini yazdığını söyledi

‫اﺣﻣد ﻗﺎل أﻧﮫ ﻛﺗب وظﯾﻔﺗﮫ‬

ÖRNEKLER : ‫أﻣﺛﻠﺔ‬ ‫ ﻟﻛﻲ أﻛون‬- ‫ﻣن أﺟل أن اﻛون‬ ‫ ﻟﻛﻲ ﺗﻛون‬- ‫ﻣن أﺟل ان ﺗﻛون‬ ‫ ﻟﻛﻲ ﯾﻛون‬- ‫ﻣن أﺟل ان ﯾﻛون‬ ‫ ﻣن أﺟل ان ﻧﻛون‬- ‫ﻟﻛﻲ أن ﻧﻛون‬ ‫ﻣن أﺟل أن ﺗﻛوﻧوا‬ ‫ﻣن أﺟل أن ﯾﻛوﻧوا‬

Olayım diye - olmam için Olman için Olsun diye - olması için Olmamız için - olalım diye Olmanız için - olun diye - olunuz diye Olmaları için - olsunlar diye 130

Geldim diye - geldiğim için gelirim diye - geldiğim için geleceğim diye - geleceğim için Akşam seni güzel yemek yedireceğim diye yemek yapıp buzdolabına koydum Annesi çocuk üşüyor diye üzerine battaniye örttü Soylediğin yalanlar diye kimse artık sana güvenmiyor Canan kilo alıyor diye en sevdiği tatlıdan bir lokma bile yemedi Ben istanbula geleceğim diye ahmet söyledi mi sana ?

‫ﻷﻧﻧﻲ ﺳﺄطﻌﻣك طﻌﺎﻣﺎ ً ﺟﻣﯾل اﻟﻣﺳﺎء ﺟﮭزت اﻟطﻌﺎم ووﺿﻌﺗﮫ ﻓﻲ اﻟﺑراد‬ ( ‫أم اﻟطﻔل ﻷﻧﮫ ﯾﺑرد ﻏطﺗﮫ ﻓﻲ ﺑطﺎﻧﯾﺔ ) ﺣرام‬ ‫ﻣن أﺟل اﻟﻛذب اﻟذي ﻗﻠﺗﮫ ﻟن ﯾﺛق اﺣد ﺑك ﺑﻌد اﻻن‬ ‫ﺟﻧﺎن ﻟم ﺗﺄﻛل ﺣﺗﻰ ﻟﻘﻣﺔ واﺣدة ﻣن أﻛﺛر ﻣﺎ ﺗﺣﺑﮫ ﻣن ﺣﻠوﯾﺎت ﻷﻧﮭﺎ ﺗﺳﻣن‬ ‫ھل ﻗﺎل ﻟك أﺣﻣد أﻧﻧﻲ ﺳﺄﺗﻲ إﻟﻰ أﺳطﺎﻧﺑول ؟‬

Diye ‫ وﺗﺳﺗﻌﻣل ﺑﺎﻟﺗﺳﺑب ﻷن‬.. ‫ﺗﺄﺗﻲ اﺧﺗﺻﺎر ﻟﻠﻣﻧﻘول‬ Öğretmen , öğrencilere ödevlerinizi yaptınız mı ? diye sordu Öğretmen öğrencilere ödevlerini yapıp yapmadıklarını sordu

‫اﻻﺳﺗﺎذ ﺳﺄل اﻟطﻠب ﻋن ﻣﺎ أن ﻛﺗﺑوا وظﺎﺋﻔﮭم او ﻻ‬

Gelmedin diye annem kızdı Gelmediğin için annem kızdı

‫ﻷﻧك ﻟم ﺗﺄﺗﻲ ﻏﺿﺑت أﻣﻲ‬

Ahmet ben ödevimi yazdım diye dedi Ahmet ödevini yazdığını söyledi

‫اﺣﻣد ﻗﺎل أﻧﮫ ﻛﺗب وظﺎﺋﻔﮫ‬ ‫ھل ﯾوﺟد ﻓﻲ ﻓﻧدﻗﻛم ﺷﺧﺻﺎ ً ﻣﺎ ﯾدﻋﻰ اﺣﻣد‬

Öteldiniz ahmet diye bir kişi var mı ?

131

‫ﻛﺗﺑت اﺳﻣﮫ ﻋﻠﻰ ﯾدي ﻟﻛﻲ ﯾراه ) ﺣﺗﻰ ﯾراه‬

‫‪Adını görsün diye elime yazdım‬‬ ‫‪Buraya gitmemem için uyudum - buraya gitmeyeim‬‬ ‫‪diye uyudum‬‬ ‫‪Kim bunu yaptı diye düşünüyordum‬‬

‫ﻣن أﺟل أن ﻻ أذھب إﻟﻰ ھﻧﺎك ﻧﻣت‬ ‫ﻛﻧت أﻓﻛر أﻧﮫ ﻣن ﻓﻌل ھذا‬

‫ﺗﻘول ‪ diye‬اﺧﺗﺻﺎر ﻟﺟﻣل اﻟﺻﻠﺔ ﻛﺎﻣﻠﺔ ﻣﺳﺗﻌﻣﻠﺔ ﻓﻲ اﻟﺷﺎرع ﻟﺗﻘﺻﯾر ﺟﻣﻠﺔ اﻟﻣﻧﻘول‬ ‫‪gelmediğin için‬ﻷﻧك ﻟم ﺗﺄﺗﻲ‬ ‫‪Gelmedin diye‬ھﻲ اﺧﺗﺻﺎر ﻟﻠﻛﻠﻣﺔ اﻻوﻟﻰ ﻷﻧك ﻟم ﺗﺄﺗﻲ وﺗﺄﺗﻲ ﺑﻧﻔس اﻟﻣﻌﻧﻰ ﺗﻣﺎﻣﺎ ً ‪،‬ﯾﻌﻧﻲ دون ان ﺗﺣول اﻟﺟﻣﻠﺔ ﻟﻠﻣﺻدر او اﻟﻣﻧﻘول او ھذا ﺗﺿﻊ اﻟﻔﻌل‬ ‫ﻛﻣﺎ ھو وﺗﺿﻊ ﺑﻌدھﺎ‪diye‬‬ ‫ھل ﻗﺎل ﻟك أﺣﻣد أﻧﻧﻲ ﺳﺄﺗﻲ ھﻧﺎ اﻻﺧﺗﺻﺎر‬ ‫? ‪Geleceğim diye ahmet sana söyledi mi‬‬ ‫ھﻧﺎ اﻟﺟﻣﻠﺔ اﻻﺻﻠﯾﺔ‪ ،‬ﻧﻔس اﻟﺗرﺟﻣﺔ ﺑﺎﻟﺿﺑط‬ ‫? ‪Geleceğimi ahmet sana söyledi mi‬‬ ‫ﺧﺑﺄت ھذا ﻟﻛﻲ ﻻ ﯾرى ﻋدﻧﺎن‬ ‫ﺧﺑﺄت ھذا ﻟﻛﻲ ﻻ ﯾرى ﻋدﻧﺎن‬

‫‪Adnan görmemesi için bunu sakladım‬‬ ‫‪Adnan görmesin diye bunu sakladım‬‬

‫ﻣن أﺟل ان ﯾرى ﻋدﻧﺎن ﻟم أﺧﺑﺄ ھذا‬ ‫ﻣن أﺟل ان ﯾرى ﻋدﻧﺎن ﻟم أﺧﺑﺄ ھذا‬

‫‪Adnan görmesi için bunu saklamadım‬‬ ‫‪Adnan görsün diye bunu saklamadım‬‬

‫اﺣﻛﻲ ﻟﻲ ﺣﻛﺎﯾﺔ ﻟﯾس ﻟﻛﻲ اﻧﻌس ) ﯾﺄﺗﻲ ﻧوم ( ﺑل ﻣن أﺟل ان ﺗﻛون‬ ‫ﺑﺟﺎﻧﺑﻲ‬

‫‪Bir MasaL anLat. bana. uyKum gelsin diye değiL. Sen‬‬ ‫‪oL diye yanımDa‬‬

‫‪132‬‬

133