MAGAZINE FBAA I NR. 731 I MEI 2017
Lentereceptie
FBAA klaar voor 2020 Sector
Ondernemen
Busworld
Kantoorbus zit in de markt
eerste e-bussen bij ONDERNEMERS
test Temsa Maraton
Intelligente oplossingen voor de stad. De MAN stadsbussen hebben meer aandacht voor uw budget Ên voor het milieu. Of het nu om Brussel, Madrid of Mßnchen gaat – overal ter wereld krijgen steden met dezelfde uitdagingen te maken. De verkeersdrukte neemt alsmaar toe, met een steeds groter wordende impact op de bewoner en zijn omgeving. Gasaandrijving, hybride toepassingen of milieuvriendelijke dieselmotoren, het uitgebreide productgamma van MAN biedt steeds intelligente oplossingen voor steden om deze problematiek het hoofd te bieden. Zo verminderen MAN stadsbussen niet enkel het verbruik, maar zorgen ze door een verlaging van uitstoot en geluidshinder tevens wereldwijd voor rustigere en schonere steden.
EEN GREEP UIT DE INHOUD
8
SECTOR
Lentereceptie: 8 ondernemers winnen prijzen
ONDERNEMEN
Eerste E-bussen bij ondernemers
22
38 SECTOR
Kantoorbus zit in de markt
28 BUSWORLD
Test Temsa Maraton
32
bestemmingen
Themaparken in België
Redactie: FBAA - Dobbelenberg, Metrologielaan 8, 1130 Brussel T 02 245 35 70 - F 02 245 20 50 E-mail: magazine@fbaa.be
www.fbaa.be TWEEMAANDELIJKS Magazine voor groepstoerisme en gemeenschappelijk personenvervoer over de weg Officieel tijdschrift van de Federatie van de Belgische Autobus- en Autocarondernemers.
Hoofdredacteur: Kim TAYLOR - kim.taylor@fbaa.be Redactiecoördinator: Jean-Pierre SCHOUKENS jps@busworld.org SECRETARIAAT: Annelies VERSLYPE Medewerkers: Nick Claeskens, David DUPUIS, Jos HAAS, Daniël STEEVENS, Geert VAN LIERDE
Publiciteit: VOOR VRIJBLIJVENDE INFO EN TARIEVEN: FBAA - T 02 245 35 70 E-mail: magazine@fbaa.be Redactie en abonnementen: 6 nummers per jaar. Een abonnement kan op elk ogenblik ingaan en kost in België 50 euro, voor het buitenland is dat 70 euro; prijzen incl. btw en verzending. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikels berust bij de auteurs. Verantwoordelijke uitgever: Patrick WESTELINCK - FBAA Dobbelenberg, Metrologielaan 8, 1130 Brussel layout en realisatie: Ally graph-x - www.ally.be
mei 2017
3
Onze ďŹ rma is al jaren op de goede weg. Wij laten onze gebruikte smeerolie ophalen door een geregistreerd inzamelaar.
Gebruikte smeerolie is een gevaarlijke afvalstof. Daarom gelden er strenge regels voor de opslag, het transport en de verwerking ervan. Alleen als de smeerolie van uw vracht- en bestelwagens wordt opgehaald volgens de procedure die OVAM, LB of OWD voorschrijft, kan ze op een milieuvriendelijke manier worden verwerkt. Reken dus op een geregistreerd inzamelaar om uw olie op te halen. Dan bent u zeker dat bij u in het transportbedrijf alles gesmeerd loopt.
TIP: kleine hoeveelheden gebruikte smeerolie kunnen recht geven op een forfaitaire vergoeding. Ontdek alle details op www.valorlub.be
EERST SMEREN, DAN RECYCLEREN
valorlub.be
EDITORIAAL
In snelheid gepakt? 30 km/u aan de schoolpoort, 50km/u in de stad en nu ook 70km/u op de gewestwegen, in Vlaanderen tenminste. Als professionelen in het collectief vervoer én als burgers kunnen we daar zeker mee (leren) leven. Het helpt trouwens ook om het leven wat te onthaasten. Het gaat immers allemaal al te snel, als je wat ouder wordt. Maar laat het ons over andere snelheden hebben. De snelheid van technologische ontwikkeling, de snelheid aan regelgeving, de snelheid van politieke ambitie, … en daartegenover de snelheid van de realiteit. Dan zie je pas duidelijk het gebrek aan synchronisatie en coördinatie. Hoe snel werd de vooruitgang in ontwikkeling van dieselmotoren! Van EURO 1 naar EURO 6 in net iets meer dan 20 jaar. De laatste evolutiestappen zelfs telkens in minder dan 5 jaar. Hoe snel komen de LEZ’s uit de grond! Antwerpen was er als de kippen bij om zijn (haven-)lucht te willen zuiveren en het werkt. ’t Is te zeggen de camera’s, brieven en boetes werken prima. En dus willen andere steden en gemeenten snel volgen. Zonder enige snelheidsbeperking en dus zonder enig gecoördineerd beleid. Natuurlijk kan men geen 20 jaar wachten, de EURO -1 normen moeten er dus in versneld tempo uit. In Brussel, dat nu niet meer de eerste is, moet dat dus nog sneller kunnen. Kan het dan nog sneller? Jazeker, want de elektromotor is toch hét antwoord op het probleem waarbij CO², NoX, fijn stof, ... op één hoopje worden gegooid. En dat in omgevingen waarin de havens, industrie, … geen snelheidsbeperkingen worden opgelegd. Neen, want die zie je niet rijden, daar kan je de snelheid niet van meten. Politiek is het zeker een hype om aan de kiezers de weg naar ZERO te tonen, of het nu om emissie, tolerance … gaat. Kortom de weg naar de ‘zero impact society’. We hebben er allemaal al over gelezen. En ja, als burger alle begrip voor deze initiatieven. Laten we het aan de Trumpisten maar over om klimaatcritici te spelen. Gemeentepolitiek wil niet achterblijven. De auto moet de stad uit. Mobiliteitsplannen moeten versneld worden ingevoerd. Parkings worden opgeofferd of ontmoedigd. Men moet maar te voet komen. Net zoals die 70 kleuters die in Gent naar een operabezoek gingen. ‘Geen oren naar’, zegt
het stadsbestuur. Buiten parkeren met die autocar en allen te voet voor zowat 2 kilometer. De directeur zag het echt niet zitten om met die ukkepukjes de weg langs de Leie, trouwens niet afgeboord, te moeten nemen. Annuleren maar. Trouwens, hij zag het plafond van zijn maximumfactuur al naar beneden vallen. Men zou er een andere belangrijke doelstelling van de overheid bij vergeten. De snelheid NUL van de mobiliteit. Leg dus maar de (te) snelle maatregelen op aan het collectief vervoer, zoals men met de individuele auto wil doen. Die bussen en autocars moeten toch zeker niet denken anders te kunnen zijn. Ze rijden immers ook op onze weg. Toch als ze niet stilstaan, samen met de auto. Neen! Die ondernemers moeten maar elektrische voertuigen kopen, geen steden binnenrijden, geen parking vinden en ook maar bijdragen in het rekeningrijden. En liefst met alle 7.000 voertuigen tegelijk. Dat de economische, financiële en contractuele realiteit dicteert dat de levensduur van de voertuigen 15 jaar is, dat is een snelheidsprobleem dat men niet ziet rijden. Dat de ecologische illusie ook wordt ingedramd in het collectief vervoer, HET antwoord op het mobiliteitsinfarct, dat is ook weer niet te meten. Vraag het maar aan het planbureau. Hun modellen zijn daarvoor niet snel genoeg. Het is eenvoudig, zegt de politiek. De vervuiler betaalt, de ‘file’-erder betaalt! Waarbij ze willen vergeten dat de passagier zich echt niet verwacht aan een stijging van een busticket of aan de zitprijs van een autocarrit. De passagiers in snelheid gepakt dus … Gelukkig ook nog een positieve noot als het om snelheid gaat. Minister François Bellot kondigde tijdens de Lentereceptie aan dat onze vraag, om de maximumsnelheid op de snelwegen naar 100km/u te brengen, net zoals in alle andere Europese landen, binnenkort zal worden ingevuld. Eén van de vele duidelijke boodschappen tijdens onze 31ste Lentereceptie en het 3e FBAA symposium, waarover je trouwens alles kan lezen in deze editie. Lees echter niet te snel, maar neem je tijd … Patrick Westelinck Afgevaardigd Bestuurder FBAA
mei 2017
5
Inspiratie voor dagtrips Car&Bus magazine kiest elk nummer uit het ruime aanbod van Riebedebie (Vlaanderen en Brussel) en 365.be (Wallonië en Brussel) de leukste tips voor trips in de toekomst. Wij selecteerden opnieuw een tiental nieuwigheden verspreid over het hele land. Genk
Dromen van de Kosmos 1 Het Genkse natuurpark Kattevennen (57 km²) is één van de zes toegangspoorten van het Nationaal Park Hoge Kempen in Limburg. Midden in dit gezinsvriendelijke domein vind je de Cosmodrome. Hier verken je het heelal langs sterren, planeten en andere mysterieuze fenomenen. Echt spectaculair is de full dome zaal, een filmzaal met hightech 360° projectiesysteem. kattevennen.be
Izegem
De geboorte van uw schoen …
2
Het prachtig gerenoveerde art-deco-gebouw van Eperon d’Or, een voormalige schoenfabriek, staat symbool voor het succes van de Izegemse schoennijverheid in de jaren 1930. Je komt er alles te weten over grondstoffen, ambacht en mechanisatie. Ook fijn om te weten: de spiksplinternieuwe ‘gouden schoendoos’, helemaal bovenop het Eperon d’Or-gebouw, bevat een bezoekerscentrum voor de Leiestreek. eperondor.be en toerisme.izegem.be
Maredsous november-december 2017
E403
Met de railbike naar de kerstmarkt 6
Brussel
Na een fietstochtje met een railbike op de oude spoorweg die langs de beeldschone vallei van de Molignée slingert, bereikt u de neogotische abdij van Maredsous en kunt u bier en kaas proeven en de kerstmarkt bezoeken. Nadien kunt u een rondleiding van de Benedictijnenklooster volgen en genieten van de schaatsbaan. Terugreis kan langs dezelfde bospaden met de railbikes. De kerstmarkt in Maredsous staat er het laatste weekend van november en elk weekend van december. www.draisine.be
Brussel / oktober 2017 - augustus 2018
6
E29
7
Laat u niet langer voor de aap houden
Waterloo december 2017-augustus 2018
In het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen loopt vanaf het najaar een expo over primaten aan de hand van een uitzonderlijke collectie van 60 opgezette specimens, aangevuld met foto’s en video’s. Ontdek de jungle, hoe de apen zich aanpassen, hoe ze zich verplaatsen, hoe ze communiceren en overleven in groep of alleen. Leer hun sociale codes kennen, kom te weten hoe mens en primaat samenleven en welke maatregelen nodig zijn om de zwaar bedreigde apen te beschermen. Gegidste rondleidingen: www.naturalsciences.be/nl/museum/visits-and-activities
Napoleon is terug!
mei 2017
E17
E40
8
In het Wellington museum in het centrum van Waterloo loopt vanaf het einde van dit jaar een uitzonderlijke tentoonstelling over Napoleon. Ontdek het leven van Napoleon, zijn geschiedenis, de invloed van zijn beslissingen aan de hand van uniformen. 02/357.28.66 www.museewellington.be
Mons N5
BESTEMMINGEN
Baal
Waan je even Sven Nys
3
Kortelings ging in Baal het Sven Nys Cycling Center open. In dit belevingscentrum beleef je een veldrit aan de lijve. Je neemt een kijkje in de camper van de veldrijders, je maakt een foto met een moddergezicht en je mag zelfs met de fiets door de zandbak proberen te geraken. Nagenieten kan in het eetcafé Velo met een uniek panoramisch uitzicht! svennyscyclingcenter.be groepen: info@svennyscyclingcenter.be
Gaasbeek / vanaf juli
Haal het zwaard maar boven
4
Met zijn rijke middeleeuwse geschiedenis is het kasteel van Gaasbeek dé plek bij uitstek voor een onderzoek naar wat een ridder is en hoe dit oersymbool gelinkt is aan de wereld en de kunstenaar. Curator Joanna De Vos (foto) creëerde de internationale expo ‘Kunstenaar/Ridder’ die van 11 juli tot 5 november 2017 in het kasteel te zien is. kasteelvangaasbeek.be
Brugge / vanaf oktober 2017
De vergeten Meesters
E313
Brussel / december 2017 - januari 2018
E40
Beleef de Amerikaanse droom(wagen) 9
Luik
E42
E42 E25
N4
E411
Autoworld heeft beslist de oversteek van de Atlantische Oceaan te wagen voor zijn grote eindejaarsexpositie. ‘American Dream Cars’ schetst de ‘American dream’ aan de hand van mythische wagens uit de Golden Years en de onmisbare actuele Supercars. Deze expositie laat de gouden tijd van de Amerikaanse automobiel heropleven, ezoals elke grote eindejaarsexpositie zullen de 40 wagens tentoongesteld worden in een prachtig en magisch decor. www.autoworld.be
Het Groeningemuseum legt van 13 oktober 2017 tot en met 21 januari 2018 de focus op het Brugse schildersmilieu uit de tweede helft van de 16de eeuw. Ambrosius Benson, Lancelot Blondeel, Pieter Pourbus en de familie Claeissens staan in de schaduw van hun voorgangers, de Vlaamse primitieven en hun tijdgenoten uit Antwerpen. visitbruges.be/pieterpourbus geleide bezoeken: toerisme.reserveringen@brugge.be
Luik / oktober 2017-januari 2018
Brussel / juni 2017-september 2018
Van art nouveau tot Magritte
5
10
Van Art Nouveau tot de hoogtepunten van het Belgisch design en Magritte: twee retrospectieven die één eeuw Belgische kunst overspannen. Het Atomium, het symbool van België, toont in de Magritte tentoonstelling verschillende werken, tot decors verwerkt en ontrafeld. Het ADAM, op 100 m van het Atomium, stelt met de tentoonstelling ‘Panorama’ de vele facetten van het Belgisch design van de afgelopen eeuw voor. ‘Panorama’ van 23.06.2017 tot 07.01.2018 / Magritte van 21.09.2017 tot 10.09.2018 www.atomium.be/belgie
Genieten van zee en Indonesië 11 Doorheen de geschiedenis van Indonesië - een archipel van meer dan 17.000 eilanden - speelt de zee een prominente rol. Ze vervoerde de eerste Austronesische immigranten en hun cultuur en dankzij haar konden grote koninkrijken (zoals de Srivijaya en de Majapahit) en hun handel tot bloei komen. Vandaag staat de zee in het middelpunt van geopolitieke kwesties en brengt ze afwisselend voorspoed en rampen. La Boverie Liège - www.laboverie.com
mei 2017
7
ONDERNEMEN
Multiobus bestelt twee e-bussen bij Ebusco
De Ebusco 2.1 standaardbus rijdt in het najaar rond in de regio Tienen.
Olivier Van Mullem: Ervaring opdoen op lijndiensten. Multiobus uit Tienen heeft bij Ebusco twee volledig elektrisch aangedreven 12 meter-standaardbussen besteld. Beide voertuigen worden naar het voorbeeld van De Lijn geconfigureerd en worden na Busworld ingezet voor school- en lijndiensten. “Wij willen mee zijn met het verhaal van de elektromobiliteit en daarin de nodige ervaring verwerven alvorens De Lijn zou beslissen dat dergelijke standaardbussen in lijndienst mogen rijden”, zegt Olivier Van Mullem. “Wij hebben diverse lange termijncontracten voor scholen, gehandicaptencentra en lokale overheden in Tienen en Hoegaarden. De ritten die wij daarvoor rijden, zijn vergelijkbaar met openbaar vervoerdiensten die wij voor De Lijn uitvoeren. Daarom investeren wij in twee Ebusco 2.1-standaardbussen met een accu van 311 kwH en een actieradius van zo’n 250 km per dag. Het zijn klassieke lijnbussen met lage instap en plaats voor rolstoelgebruikers. Wij laten de bussen configureren naar het voorbeeld van De Lijn zodat wij ze ook kunnen testen op regionale lijndiensten of piekuurdiensten.”
8
mei 2017
Inzetbaarheid evalueren Eén van beide bussen wordt getoond op Busworld Kortrijk, om kort nadien gestationeerd te worden in de stelplaats Tienen. “Daarvoor moeten ook infrastructuurwerken gebeuren in de stelplaats want beide bussen moeten worden geladen met 125 Ampère. Een dergelijke elektrische bus heeft een serieuze meerkost, ook omdat je hem slechts voor 50.000-60.000 km per jaar kan inzetten, terwijl een dieselbus gemakkelijk 100.000 km per jaar bolt. Wij willen evalueren of die bus inderdaad voor 250 km/dag inzetbaar is in onze verkeerssituatie. Sowieso moeten wij in dit verhaal een stuk leergeld betalen. Zeker bij de overheden scoren wij hiermee omdat groene energie hip is. Ondertussen bekijken we mogelijkheden voor subsidiëring van het project en denken we ook aan concepten waarbij we deze elektrische bus tijdelijk zouden verhuren aan vervoerders in andere regio’s opdat zij de bus eveneens kunnen testen.”
Er worden punten gegeven op alle aspecten van het voertuig.
ECW wordt Busworld Awards Voor de achtentwintigste keer al deelt Busworld in oktober prijzen uit aan de producten en diensten van zijn exposanten. Het kernteam besliste om dit jaar af te stappen van de benaming ECW, vooral om de communicatie rond de wedstrijd en prijzen te verduidelijken.
Prijzenpot blijft dezelfde De twee belangrijkste Awards zijn die voor de voertuigen, de Grand Award Bus en de Grand Award Coach. Daarnaast worden ook diverse onderscheidingen (Labels) toegekend om de belangrijkste aspecten van bus en autocar in de kijker te zetten: veiligheid, comfort, design en ecologie. De exposanten van onderdelen, accessoires en diensten kunnen een onderscheiding op het vlak van innovatie verdienen: het Innovation Label. Zo weten de Busworld bezoekers onmiddellijk welke nieuwigheden ze best bekijken tijdens hun beursbezoek.
Wie zit er in de voertuigenjury? Een team van internationale experts beoordeelt de deelnemende voertuigen en andere producten samen met Belgische bus- en autocaroperatoren en teamleden van de federaties. Een vast internationaal jurylid dat zich al jaren inzet in het kernteam is de Franse veiligheidsspecialist dr. Patrick Botto. Gedurende zijn carrière specialiseerde hij zich in veiligheidskwesties rond voertuigen op de weg en vooral ook in het voorkomen van ongelukken. Onder zijn vakkundige leiding wordt het veiligheidsaspect van de voertuigen uitvoerig onder de loep genomen. De ondernemers zorgen voor de rijtesten, het uittesten van het comfort voor chauffeur, passagier en reis(bege)leider enz. Voor het bekijken van de reis(bege)leidersomgeving in de autocars wordt een beroep gedaan op de kennis van een
reisleidster in combinatie met die van enkele ondernemers. Dit jaar zal er extra aandacht besteed worden aan het multimediagebeuren. Iedereen die al probeerde een dvd af te spelen of zijn laptop aan te sluiten in een autocar, weet dat er wegens gebrek aan standaarden, technische problemen kunnen opduiken. Het ideale moment om dit tijdens de testdag dan ook uit te proberen.
Hoe verloopt de jurering? De testdag van de voertuigen vindt plaats op de laatste zaterdag voor de beurs, op 14 oktober 2017. Alle ingeschreven voertuigen worden uitgetest op een testtraject op de openbare wegen in en rond Kortrijk. Diezelfde dag gaan ook de themaspecialisten aan de slag die de voertuigen statisch beoordelen en quoteren. Het design team doet een extra tweede ronde tijdens de beurs, op zoek naar verborgen design pareltjes die zich niet inschreven. Voertuigen kunnen ingeschreven worden tot eind juni. De onderdelen, accessoires en diensten hebben tijd tot eind juli om hun deelname officieel te maken.
De jurygroepen en hun voorzitters: Bus rijtest: Johan Liagre, Mandelcar (chauffeur) Autocar rijtest: Pieter-Jan D’eigens, Clicking Emissies: Stien Van Hevele, VDAB Ecologie & onderhoud: Pierre Pauwels, ingenieur Comfort chauffeur: Tom Eelbode, De Meibloem Comfort passagier: Veerle De Boeck, FBAA Comfort reis(bege)leider: Bert Desmet, Coach Partners Veiligheid: Patrick Botto, veiligheidsspecialist Design: Jean-Pierre Geelen, Yellow Window
mei 2017
9
Veerle komt een beetje thuis… Opvolgster van Yves Mannaerts vertrouwd met de sector Veerle De Boeck heeft op 2 januari Yves Mannaerts opgevolgd als coördinatorAutocar van FBAA. Voor Veerle was het een beetje thuiskomen want ze had als secretaris-generaal van ABTO, de associatie van de Belgische touroperators, een kantoor in de gebouwen van de FBAA. Na een kort intermezzo van enkele jaren bij Synergie 4, een koepelorganisatie die verschillende onderdelen van de HRgroepen behartigt, keert ze terug naar haar roots. Helemaal weg was ze nooit, want ze werkte een tijd nog als zelfstandig consultant in de reissector.
“Ik heb de afgelopen maanden heel wat ondernemers kunnen ontmoeten en intussen ook al meer zicht gekregen op de vele dossiers die de autocarsector aanbelangen en dat zijn er behoorlijk wat.”
Administratieve vereenvoudiging
“Luisteren, daarmee begint het” Veerle De Boeck
Veerle studeerde af als licentiaat rechten aan de K.U. Leuven en volgde nadien nog een postgraduaat bedrijfseconomie aan de VUB. Ze is afkomstig uit het Brabantse Dworp, en woont vandaag met haar echtgenoot en twee kinderen in het charmante Lettelingen, deelgemeente van Edingen. Bij haar aantreden was er het besef dat haar een zware taak wachtte en dat het enige tijd zou nemen om de enorme expertise die Yves Mannaerts had opgebouwd te evenaren. Nu we enkele maanden verder zijn, polsen we graag naar haar eerste ervaringen in de autocarbranche.
10
mei 2017
Tijdens de ontmoetingen met de ondernemers werd snel duidelijk dat vooral administratieve lasten de ondernemers zorgen baren. De afgelopen maanden kregen ze een tsunami van nieuwe regels over zich heen, denken we maar aan de regels inzake minimumlonen, het A1 formulier, de milieuvignetten en LEZ. Veel ondernemers zien door de bomen het bos niet meer. Hoewel de overheid mag reglementeren, moeten de ondernemers ook nog de ruimte krijgen om te doen wat goed is voor de economie en dat is ondernemen, tewerkstelling creëren. De Europese regels worden vaak als een juk ervaren. Bij het uitwerken van nieuwe regels zou veel meer aandacht moeten gaan naar digitalisering en vereenvoudiging. Onze ondernemers moeten documenten vertalen, bijhouden en overmaken aan allerhande overheden etc. De papierberg wordt als heel frustrerend ervaren, zeker als men met alle regels in orde is.
SECTOR
Dossiers in de kijker In het raam van de ‘European Road Initiatives’ van de Europese commissie worden nieuwe regels uitgewerkt betreffende de rij- en rusttijden, de voortgezette opleiding (code 95), de toegang tot de markt en detachering. Ook hier moeten we erover waken dat de administratieve lasten niet toenemen, maar afnemen. Andere belangrijke dossiers zijn de hervorming van de BTW en de herziening van de eurovignette richtlijn. Wat deze dossiers betreft moeten we er vooral voor zorgen dat de autocarsector erkend wordt als een duurzame vorm van collectief personenvervoer.
“Op wetgevend vlak wordt 2017 een zeer druk jaar, zowel op Europees als Belgisch niveau”
Voor Veerle De Boeck moet er veel meer aandacht uitgaan naar de digitalisering van de papierberg.
Wat de timing betreft, verwacht men dat het definitieve ontwerp tegen de zomer naar het parlement kan om vervolgens op 1 juli 2018 van kracht te worden. FBAA zal nauw betrokken worden bij het opstellen van de nieuwe reisvoorwaarden en de guidelines die met de FOD Economie zullen uitgewerkt worden.
Milieuzones (LEZ)
Pakketreizen
De lage emissiezones waren dit voorjaar niet uit de actualiteit te branden met de invoering van de allereerste LEZ-zone in Antwerpen. In Vlaanderen bestaat hierover al een kaderwet, in Brussel is een werkgroep o.l.v. een studiebureau gestart waarmee FBAA onderhandelt over de specifieke problemen van onze sector. Veerle De Boeck: “De langere levensduur van onze voertuigen wordt niet in acht genomen. Als meest groene en collectief vervoermiddel zou de overheid ons net een steuntje in de rug moeten geven. LEZ rijzen overal in Europa als paddenstoelen uit de grond. Dat moeten we grondig opvolgen.”
De Europese richtlijn is er eentje van maximum harmonisatie. Dit betekent dat de lidstaten nauwelijks vrijheid hebben om er van af te wijken of extra regels toe te voegen. De richtlijn is er zeker geen waarmee de Europese Commissie een schoonheidsprijs kan winnen. België was overigens een van de landen die tegen de richtlijn hebben gestemd. Positief voor de autocarsector is alvast de uitsluiting van de ééndagsreizen en de enkelvoudige diensten.
Als we haar vragen wat haar evaluatie is na enkele maanden stelt Veerle: “FBAA was voor mij een verborgen pareltje. Wat ik vooral fijn vindt is de positieve drive die ik op veel plaatsen waarneem. Laat ons daarbij zeker ook niet het BUSFANverhaal vergeten, dat uniek is in de reissector en ook heel mooie resultaten neerzet. Ik geloof sterk in samenwerking. Samen met het team van de FBAA proberen we de meerwaarde van het lidmaatschap te maximaliseren.”
Veerle De Boeck
Als we vragen naar de Belgische dossiers die momenteel hangende zijn, komen vooral 2 dossiers naar boven:
Lion’s Coach vol zon Jacobs Transport uit Genk heeft ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van Kazou, de jeugddienst van de Christelijke Mutualiteiten, zijn jongste aanwinst, een MAN Lion’s Coach, in een bijzonder kleedje gestoken. De 13,8 m lange touringcar is langs alle zijden bestickerd met zonnige vakantietaferelen. Bedrijfsleider Francis Paulussen wil met deze verrassing de jarenlange leuke samenwerking met het jubilerende Kazou in de verf zetten. Benjamin Vandervoort, algemeen secretaris Kazou, was uiteraard in de wolken met dit leuk verjaardagsgeschenk.
mei 2017
11
SECTOR
Euro 6 is verre van dood Harry Hondius: “Elektromobiliteit is een hype en bij hypes gaat alle objectiviteit verloren”
FBAA-symposium: transitie naar elektromobiliteit Een transitie naar elektromobiliteit in het Belgische collectief personenvervoer is mogelijk, maar op dit ogenblik niet evident voor alle betrokken partijen, zo bleek tijdens het FBAA-symposium dat voorafging aan de 31e Lentereceptie. Doelstellingen en financiële uitdagingen moeten samen worden genomen. Gunningsmodellen in het openbaar vervoer moeten er helemaal anders uitzien en in de overgangsfase moeten ondernemers bestaande voertuigen kunnen blijven inzetten. Maar, zo bleek uit de uiteenzetting van Harry Hondius, de Euro 6 is verre van dood. Klimaatdoelstellingen en een streven naar milieuvriendelijk en duurzaam openbaar vervoer zetten de dieselmotor onder druk. “Wij moeten hierbij even stilstaan en zoals onze leden kijken naar de ‘total cost of ownership’ of exploitatiekosten wanneer wij de transitie naar elektrisch aangedreven bussen maken”, leidde Patrick Westelinck het FBAA-symposium over elektromobiliteit in. Drs. ir. Harry Hondius opende met een kritische kijk op de verschillende aandrijvingen en lichtte de verschillende types hybride voertuigen toe. Hij kaartte onder meer aan dat er
12
mei 2017
onvoldoende marketing en communicatie is gebeurd over het milieuvriendelijke karakter van de Euro 6-motor, zelfs in het stadsverkeer.
Fossiele back-up “Duits onderzoek toont aan dat er in stadsverkeer geen verschil in CO2-uitstoot is tussen een Euro 6-dieselbus en een elektrische bus als men de opwekking van de nodige
SYMPOSIUM
elektriciteit mee in de balans legt. Met een hybride bus kan men tot 20% brandstof besparen op voorwaarde dat het personeel voldoende is opgeleid om met dat bustype te rijden en het te onderhouden. De huidige generatie e-bussen is nog niet zo bedrijfszeker als de dieselbus. Als men vanaf 2025 wil overschakelen, dan moeten er voldoende krachtige batterijen zijn en is plug-in laden aanbevolen. De vraag blijft of en tegen welke stroomprijs men uit de kosten kan geraken. Elektrificatie levert slechts 3% besparing op; met een 48 volt ‘mild hybrid’ concept komt daar 5% bovenop. De Euro 6-diesel is bijgevolg verre van dood en men heeft hem nog altijd nodig als fossiele back-up”, aldus drs. ir. Harry Hondius. “Elektromobiliteit is een hype en bij hypes gaat alle objectiviteit verloren. De overheid wil groene stroom ook al komt die uit een 30 km verderop gelegen 600 Megawatt-kolencentrale. Zero emissie bestaat alleen op een eiland met autonome wind- en zonne-energie en eigen stroomopslag. Alles hangt af van je stroomvoorziening. België was ooit een tramland. Opnieuw elektrificeren van het openbaar vervoer kost fortuinen. Wanneer geld een rol speelt, is hybride mogelijk maar wij mogen gas (CNG) en diesel niet vergeten. Weet dat men in New York tussen 2004 en 2010 met 1.675 hybride bussen heeft gereden en dat men is teruggekeerd naar de klassieke dieselbus omdat de exploitatiekost te hoog uitviel.”
“Elektrisch rijden verandert de essentie van bedrijfsvoering.” Carlo Mol
Ruggengraat van het openbaar vervoer “Bussen zijn de ruggengraat van het openbaar vervoersnetwerk, maar zij worden niet als dusdanig beschouwd”, vervolgde Pauline Bruge (UITP) die het project rond het Zero
Emission Urban Bus System in een tiental Europese steden coördineert. “Wereldwijd tekent de bus voor 83% van het woon-werkverkeer. Wij moeten de bus weer in de mode brengen en elektromobiliteit is daar het middel toe. 79% van de Europese bussen zijn diesel-aangedreven. 45% heeft hooguit een Euro 3-motor; de omschakeling daarvan naar Euro 6 heeft een enorme, positieve, impact op het milieu op voorwaarde dat zij in optimale omstandigheden kunnen rijden op busbanen en de verkeerslichten kunnen beïnvloeden.” Carlo Mol (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) verduidelijkte dat elektrisch rijden de essentie van de bedrijfsvoering verandert. Wanneer men inzet op hernieuwbare energie opgewekt door wind en zon wordt men geconfronteerd met een fluctuerende beschikbaarheid van elektrische stroom. E-bussen met batterijen kunnen, in combinatie met lading via het elektriciteitsnet, dergelijke fluctuaties opvangen. Aansluitend introduceerde Sven Huysmans het Zero Emissie Bus-project, waarin FBAA participeert.
“Bussen zijn de ruggengraat van het openbaar vervoer.” Pauline Bruge (UITP)
Afrondend stelde Patrick Westelinck van FBAA dat Euro 6-motoren op de korte termijn nog steeds een heel goed product vormen en dat de stap naar hybride voertuigen moet worden ingezet. Een goed onderbouwd transitietraject dat wordt gedragen door alle erbij betrokken partners, waaronder ook overheden en energieleveranciers, is evenwel noodzakelijk voor een succesvolle overschakeling naar elektromobiliteit. Hij onderlijnde tevens de openheid van beide OV maatschappijen, De Lijn en de SRWT/TEC, om in een goede dialoog deze transitie in te zetten.
mei 2017
13
SECTOR
Gefaseerd overschakelen naar zero emissie
Bestuursakkoord en risicobeheer is cruciaal Transitieprojecten naar zero-emissie busvervoer hebben alleen maar kans op succes wanneer zij vooraf worden doorsproken en in een bestuursakkoord worden gegoten. Belangrijk is dat men vervoerders de kans geeft om gefaseerd over te schakelen. Men moet accepteren dat transitie een leerproces is waarin men ook de risico’s moet beheren, zo blijkt uit Nederlandse ervaringen.
“Concessies duren 8+2 jaar en langer wanneer het busbedrijf innoveert” Mark van Kerkhoven
Met het bestuursakkoord legt men de ambities vast, brengt men eenheid in de initiatieven, deelt men kennis en ervaring geeft men een duidelijk signaal aan de markt. Aanvullend werden enkele ‘city deals’ afgesloten waarin ’s Hertogenbosch, Arnhem, Utrecht en Amsterdam zich gezamenlijk
Voor Mark van Kerkhoven is transitie een verhaal dat je samen moet schrijven.
Mark van Kerkhoven van het studiebureau APPM lichtte toe hoe transitie van klassiek naar duurzaam openbaar busvervoer in Nederland wordt aangepakt. Belangrijk verschilpunt met België is dat provincie- en stadsbesturen concessies verlenen voor een duurtijd van 8+2 jaar en eventueel langer wanneer het vervoerbedrijf innoveert. “Uitgangspunt is het bestuursakkoord waarin is bepaald dat regionaal busvervoer volledig emissievrij of zoveel als mogelijk moet zijn in 2030 zonder de huidige dienstverlening aan te tasten. Uiterlijk in 2025 moeten alle nieuw instromende bussen emissievrij zijn en moeten zij ook 100% hernieuwbare energie of brandstof gebruiken die regionaal wordt opgewekt. Zo draagt het project tevens bij tot de lokale economische ontwikkeling.”
14
mei 2017
Volgens Maarten Post krijg je de transitie naar elektromobiliteit niet rond zonder risico’s te nemen.
SYMPOSIUM
Beoordelingscriteria bij de aanbesteding in Eindhoven
engageren voor een versnelde transitie. “Binnen een geformaliseerde marktdialoog geven wij de transitie vorm en praten wij met overheden, wegbeheerders, vervoerders en energieleveranciers. “Transitie is een verhaal dat je samen moet schrijven en waarin je moet nagaan welke impact het heeft op de concessiestructuur. Je moet accepteren dat het een leerproces is en dat je het niet van vandaag op morgen invoert. Een Belgische variante van zo’n bestuursakkoord is onontbeerlijk om de transitie vlot te laten verlopen. Het schept duidelijkheid voor iedereen en je weet waarheen je wil. Zonder bestuursakkoord lukt het niet!”
Samenwerking noodzakelijk “Samenwerking tussen alle betrokken partijen is noodzakelijk”, trad Maarten Post (Provincie Noord-Brabant) bij. “Realiseer je dat het een proefproject is en dat je ook de risico’s daarvan moet managen. Weet ook dat de markt sneller evolueert dan wij hadden gepland. Aanvankelijk dachten wij aan drie kleine pilootprojecten tot 2018. Ondertussen is Hermes in Eindhoven gestart met een volwaardige exploitatie van een stadsnet met 43 elektrische bussen. Tegen 2024 worden zo’n 150 recente EEV-bussen uit gefaseerd waardoor wij vanaf dan 100% emissievrij rijden in de hele regio.” “Wij hebben geleerd dat je de transitie stapsgewijs moet invoeren en dat vervoerders de kans moeten krijgen om te
5,0% Marktpositionering 49,0% Netwerk en dienstregeling 15,0% Communicatie met de klant 8,5% Comfort van het rollend materieel 11,5% Overgang naar zero emissie 11,0% Operationele kwaliteit
starten met beschikbare EEV-bussen. Rekening houdende met de afschrijving van de dure voertuigen (tot tweemaal de prijs van een klassieke dieselbus) moeten concessies van 15 jaar worden overwogen in plaats van 8+2 jaar. Samenwerking tussen overheden, wegbeheerders en nutsbedrijven moet vanaf het begin. Wij hebben dat overgelaten aan de vervoerder, maar dat betekende ook dat die onverwacht werd geconfronteerd met de vergunningsplichtige bouw van een groot transformatorhuis binnen een architecturaal geklasseerde stelplaats.” Transitie houdt diverse uitdagingen in, aldus Maarten Post. Vervoersopdrachten die de concessie verlaten en naar een andere provincie of een ander land rijden, kunnen problemen geven wanneer de concessiehouder aldaar beschikt over andere laadinfrastructuur. Evenzo moet ernaar worden gekeken hoe lokale kleine en middelgrote bedrijven kunnen deelnemen aan die nieuwe ecosystemen. “Weet dat je met het contract heel wat risico’s in de markt en bij de vervoerder legt”, besluit Maarten Post. “Als de constructeur of de vervoerder zich ernstig heeft misrekend en de zaak onvoldoende kan rentabiliseren, dan moet je daarover met mekaar gaan discussiëren en een oplossing zoeken. Transitie betekent het nemen van risico’s, ook voor een overheid die de concessie verleent, want anders krijg je de transitie nooit rond.”
mei 2017
15
SECTOR
Georges Hilbert (Sales-Lentz)
Elektrisch netwerk uitbaten is complex “Nadat wij de aanbesteding voor het busvervoer in Differdange hadden verworven, was het een enorme opgave om alles tijdig rond te krijgen. Een elektrisch busnetwerk uitbaten is heel complex want je moet overleggen met talrijke partners en bouwvergunningen aanvragen”, zegt Georges Hilbert (Sales-Lentz). De Luxemburgse vervoersgroep Sales-Lentz, die onder andere actief is in het stad- en streekvervoer in het Groothertogdom Luxemburg, startte twee projecten met elektrisch aangedreven bussen: buslijn 226 tussen Luxemburg-stad en Belle Etoile en het stadsnet in Differdange. Lijn 226 is een 20 km lange buslijn die Luxemburg-stad verbindt met enkele kmo-zones en dorpen nabij Bertrange. “Omdat de bussen 17 uren per dag worden ingezet hebben wij gekozen voor een hybride dieselelektrisch aangedreven Volvo die overdag wordt bijgeladen aan een snellaadpunt op de eindhalte en die ’s nachts langzaam wordt geladen”, verduidelijkt Georges Hilbert.
“Bij elektromobiliteit komt veel planning kijken” Georges Hilbert
“Op dit ogenblik rijden wij 35% van het traject en 57% van de reistijd elektrisch. Weldra wordt een tweede laadpunt operationeel en dan verhoogt dat percentage. Elektrischhybride laat toe om afhankelijk van de zone waarin wij rijden automatisch van aandrijving te veranderen.” In Differdange werd Sales-Lentz geselecteerd voor uitbating van het stadsnet met 100% elektrische bussen. “Het gaat om een contract van 10 jaar voor vier lijnen die dagelijks zo’n 220 km afleggen in een halfuurdienst. Omdat het korte lijnen van zo’n 8-9 km en een maximale reistijd van 23 minuten zijn, hebben wij gekozen voor een snellaadsysteem met een kleine batterij en een autonomie van 25 km. Voorafgaand is er uitvoerig gediscussieerd over het type voertuig en meest optimale laadsysteem. Omdat Differdange een snel groeiende regio is en de bevolking er toeneemt, zetten wij vier Volvo 12-meterbussen in
16
mei 2017
die 85 personen kunnen vervoeren. Het project start weldra maar het is een hele opgave geweest. Het is een heel complex systeem om te introduceren omdat je moet gaan praten met lokale overheden, wegbeheerders en energieleveranciers en je verder bouw- en exploitatievergunningen moet aanvragen. Er komen dan ook heel veel plannen bij kijken, je moet ook aannemers en bouwwerven opvolgen om alles rond te krijgen.”
SYMPOSIUM
De Lijn Innovatie door exploitanten integreren “Wij moeten kijken naar privé-exploitanten, op welke manier zij willen innoveren en hoe wij dat kunnen vertalen naar ons bestek”, zegt Roger Kesteloot, directeur-generaal van De Lijn. De beheersovereenkomst tussen de Vlaamse overheid en De Lijn bepaalt dat er vanaf 1 januari 2019 uitsluitend wordt ingezet op alternatieve aandrijving. “Wij kiezen voor hybride dieselelektrische, elektrische of waterstof aangedreven voertuigen. Gas is niet aan de orde omdat wij kiezen voor elektrische aandrijving, omdat het een fossiele brandstof is en omdat je hiervoor een aparte bevoorrading en in andere tankstations moet voorzien. Tegen 2025 willen wij elektrisch rijden in de steden, maar hoe dat moet gebeuren, is nog niet duidelijk”, aldus Roger Kesteloot, die aangaf ook te bekijken in welke mate innovaties door privé-exploitanten kunnen worden geïntegreerd in het bestek. “Naast onze innovatieprojecten met inductie in Brugge en waterstof-brandstofcel in Antwerpen willen wij samen met enkele Vlaamse centrumsteden experimenteren met volledig elektrische tractie en conductieve lading. Wij zullen daarvoor een aanbesteding voor een tiental voertuigen uitschrijven.”
Roger Kesteloot - De Lijn.
SRWT-TEC Geen bussen maar vervoersconcepten kopen
Christophe Martin - SRWT-TEC: “De toenemende aandacht voor het milieu hebben tot een ‘Visie 2022’ geleid.
“Wij kopen geen bussen maar vervoersconcepten aan. Wij stappen niet mee in experimenten maar kiezen voor bewezen technologie en stellen een functioneel lastenboek op waarin doelstellingen zijn opgenomen”, bevestigen Christophe Martin en Ludovic Mahieu van SRWT-TEC. De toenemende aandacht voor milieu, geluidshinder, energie en duurzaamheid hebben geleid tot een strategische heroriëntering en de ontwikkeling van een ‘visie 2022’ bij de SRWT-TEC. “Omdat wij geen gasstations hebben in onze stelplaatsen en er evenmin biogascentrales zijn in Wallonië, kiezen wij voor hybride dieselelektrische voertuigen. Die moeten minstens een derde minder brandstof verbruiken, zero emissie rijden in stadscentra en mogen zonodig snellaadsystemen gebruiken”, stelt Christophe Mahieu. “Wij kopen als dusdanig geen bussen meer aan maar kiezen voor vervoerssystemen”, treedt Ludovic Mahieu bij. “Onze doelstelling is het vervoeren van klanten in optimale omstandigheden. In een interne werkgroep met technici, verantwoordelijken voor exploitatie, veiligheid en klantentevredenheid zetten wij de criteria uit en vertalen wij die in een functioneel lastenboek met concrete doelstellingen in functie van onder andere klant, chauffeur en technici. Voor
Ludovic Mahieu - SRWT-TEC: “Onze doelstelling is het vervoeren van klanten in optimale omstandigheden.”
het project in Namen hebben wij een contract gesloten met Volvo voor levering van 11 hybride voertuigen inclusief het laadsysteem. Het contract 2017-2019 voor levering van 298 hybride voertuigen door Volvo en Solaris is op dezelfde leest geschoeid.”
mei 2017
17
Overvloed aan kazen
Heerlijk smullen in Wallonië!
Wist u dat in Wallonië liefst 500 verschillende variëteiten van kaas geproduceerd worden? Ook Waalse bieren staan in de schijnwerpers, en niet enkel de beroemde Waalse trappisten of abdijbieren, maar ook bieren geproduceerd in ambachtelijke bedrijven, waar jonge creatieve brouwers experimenteren met nieuwe smaken en geuren. Het is niet voor niets dat UNESCO de cultuur van het Belgische bier heeft opgenomen in de lijst van het werelderfgoed!
In 2017 is Wallonië meer dan ooit toegespitst op lekkere smaken! In Wallonië is men dol op lekker eten! Het ‘lekkere’ karakter van de regio is te danken aan de diversiteit en de kwaliteit van de voedingswaren, aan de vakkennis van de producenten, en ook aan het hartelijk onthaal door de ambachtelijke producenten, met hun culinaire tradities en heruitgevonden recepten. Na het herinneringstoerisme in 2014 en 2015 en de fietstochten langs groene wegen in 2016, wordt 2017 een uitnodiging om heerlijk te smullen in Wallonië. Kom proeven van de waaier aan streekproducten en specialiteiten die van Wallonië een fijnproeversbestemming bij uitstek hebben gemaakt. Profiteer van uw verblijf in Wallonië om naast erfgoed, musea en attracties ook ambachtelijke producenten te ontmoeten!
Vergeet de chocolade niet! Waalse wijnbouwers stellen gemotiveerd en enthousiast hun producten voor aan Belgische en buitenlandse liefhebbers. De wijnsector zit in volle expansie. Ook de chocolade wordt, zowel in pralines als in repen, tot ver buiten de grenzen gewaardeerd. Ook hier tellen we steeds meer ambachtelijke producenten die niet enkel kwaliteit bieden, maar ook blijk geven van een rijke verbeelding. Publireportage
Het Wallonië voor lekkerbekken heeft nog veel meer te bieden, o.a. distilleerderijen van brandewijn en whisky, de confituur- en honingproducten, de patisserie, de charcuterie…
18
mei 2017
BESTEMMINGEN
Smulroutes voor lekkerbekken Ontdek een gloednieuwe brochure met een ruime selectie van lekkerbekkenroutes van één dag met haltes bij producenten die uitblinken in passie voor hun werk en menselijke warmte. Proef als koppel, of samen met uw gezin of met vrienden, van verschillende kwaliteitsvolle producten die typisch zijn voor Wallonië. Geloof ons, u keert niet terug naar huis vooraleer u een winkel met regionale specialiteiten hebt bezocht!
Themaroutes op smaak Doorkruis Wallonië langs routes die inspelen op de smaken, maar mis onderweg ook de andere hoogtepunten niet. Ontdek in 2017 de grote themaroutes rond wijnen, bieren en kazen. Op deze routes, die Wallonië helemaal doorkruisen, nodigen producenten u uit om hun producten en activiteiten te ontdekken. Hiermee kunt u gemakkelijk uw lekkerbekkentripjes plannen.
Evenementen bij de vleet Wallonië barst van inspiratie om bezoekers en producenten van streekspecialiteiten samen te brengen. Dat gaat van smulroutes om de culturele rijkdommen te ontdekken en tegelijk kennis te maken met regionale producenten, tot markten met streekproducten, culinaire ateliers of feesten die lokale specialiteiten in het zonnetje zetten. Uitzonderlijke evenementen zoals Openbrouwerijendag zijn een gelegenheid om ons brouwerij-erfgoed te ontdekken, samen met de vakkennis van onze brouwers, die graag enkele fabricatiegeheimen onthullen van een hele reeks minder gekende bieren, zeer gewaardeerd door Belgen én buitenlanders. Befaamde Waalse chefs zullen ongewone maaltijden bereiden op onverwachte toeristische locaties. Van Pasen tot oktober zijn er niet te missen trefpunten voor nieuwsgierige lekkerbekken.
2017: kom je lekkerbekken in Wallonië? Alle informatie over ‘Heerlijk smullen in Wallonië’ in één muisklik! De thematische en smulroutes, de kalender van de evenementen rond smaken die het hele jaar wordt bijgewerkt en alle suggesties om een leuk verblijf in Wallonië te plannen. Download ook gratis onze brochure ‘Heerlijk smullen in Wallonië’. www.lawalloniegourmande.be www.lawalloniegourmande.fr
mei 2017
19
SECTOR
FBAA fit en monter naar 2020 Hoe fit is onze federatie? Welke richting moet ze uit tegen 2020? Op die vragen kregen de leden op de 31ste Lentereceptie een heldere uitleg van Albert Hoc en Dirk Hellemans, respectievelijk voorzitter en ondervoorzitter van de raad van bestuur van de FBAA. Federaal minister van Mobiliteit Bellot sloot de boeiende namiddag af. De 31ste Lentereceptie in het intussen vertrouwde Proximus-gebouw boeide door de strakke regie van de eerste tot de laatste minuut en bood inhoudelijk na het sterke symposium over de alternatieve aandrijflijnen in de ochtend een tweede hoogtepunt in de jaarlijkse ontmoeting tussen leden en federatie. Na het filmpje over het voorbije jaar, werd afscheidnemend directeur Yves Mannaerts in de bloemen gezet na bijna veertig jaar trouwe dienst. De FBAA en meer specifiek de autocar blijven een tatoeage op zijn ziel. Daarna volgden de respectieve voorzitters en ondervoorzitters van de geregelde diensten (Luc Jullet, Pierre Denis), de bijzonder geregelde diensten (Redgy Deschacht, Patrick Deblire) en het autocarcomité (Erik Goethals, Yannik Balcaen). Zij legden hun sector onder de scanner, legden de weg uit die ze willen volgen om aan de problemen van vandaag en morgen het hoofd te bieden en de belangen van de sector te verdedigen.
20
verkeersinfarct, innovatie, de blijvende sponsoring van trein en vliegtuig, de globalisering, de Brexit, trends als Smart cities, ecologie en technologie, noem maar op… Grote omwentelingen zijn wel niet te verwachten, zei voorzitter Albert Hoc. De leden appreciëren de democratische werking en besluitvorming van de federatie. Niettemin heeft de raad van bestuur vijf domeinen aangewezen waarin initiatieven nodig zijn. Behalve meer aandacht voor de provinciale werking, werd beslist een adviesraad op te richten. Deze raad zal de operationele dossiers en nieuwe projecten voorbereiden en voorstellen formuleren aan de raad van bestuur die uiteindelijk de beslissingen neemt.
Partners
2020 lijkt nog veraf maar ook zo kortbij. De raad van bestuur trok zich daarom eind vorig jaar enkele dagen terug om de toekomst voor te bereiden. Met de resultaten van de eind 2014 gelanceerde enquête op zak en een klare blik op de invloeden op onze sector definieerde de raad van bestuur de beleidslijnen voor de komende jaren. Want de invloeden op onze sector zijn velerlei. Er is het veranderd politiek landschap, de voortdurende economische druk, de stroefheid van de sociale regelgeving, het dreigend
Geen federatie zonder partners. FBAA werkt op internationaal vlak al nauw samen met de IRU en op Belgisch vlak met Unizo en UCM. De federatie werkt voortaan ook samen met de twee verenigingen in België voor attracties en toerisme. Daarnaast blijft de band behouden met Busworld en BAAV. Een betere communicatie is een derde pijler van het project 2020. Papier behoudt zijn waarde in de communicatie met de leden, maar de federatie gaat meer gebruik maken van de digitale kanalen door bijvoorbeeld het plannen van webinars, de exploratie van de sociale media, enz… FBAA wil met een vernieuwde communicatiepolitiek uit de schaduw treden.
Erik Goethals en Yannik Balcaen legden de autocarsector onder de scanner.
Redgy Deschacht en Patrick Deblire legden uit welke weg de bijzonder geregelde diensten zullen volgen.
mei 2017
LENTERECEPTIE
Voor minister Bellot mogen autocars sneller rijden Federaal minister van Mobiliteit François Bellot is geenszins gekant tegen de verhoging van de maximumsnelheid van 90 tot 100 km voor autocars op de Belgische snelwegen. Net zo min verzet hij zich tegen die andere jarenlange verzuchting van de Belgische autocaristen om bij regenweer in te halen. De ervaring leert, zei de minister, dat een verhoging van de snelheid niet leidt tot meer ongevallen. Het risico op ongevallen verkleint eveneens als de autocars mogen inhalen en niet achter vrachtwagens moeten blijven rijden bij regenweer. Minister Bellot is volop in overleg met de gewesten, de politie en de parketten om deze verzuchtingen van de FBAA in de Belgische wegcode te schrijven. De minister verwacht dat dit de komende maanden gebeurt. Bovendien wil de minister met deze aanpassingen een grotere harmonisering met onze buurlanden. In Frankrijk, Duitsland en Nederland is 100 km al de norm. “Onze regels zijn vandaag een beperking op de concurrentie met het buitenland. Wij moeten ons schikken naar de Europese regels en vermijden dat we daar nog een Belgisch laagje gaan opleggen”, aldus de minister. Minister Bellot is er eveneens van overtuigd dat elke vorm van collectief vervoer meer promotie verdient. De jongste jaren is de mobiliteit in ons land toegenomen met 20%. De overheid moet ingrijpen om een verkeersinfarct te vermijden
Minister Bellot vindt dat collectief vervoer meer promotie verdient.
en een strategie ontwikkelen voor dertig jaar. Het collectief vervoer – de minister verwees onder meer naar de kantoorbus – moet daarin een grote rol spelen en met een nog beter aanbod ons uit ons aller beminde wagen halen. Anders rijden we ons helemaal klem.
Personeel In onze sector werken bijna 12.000 mensen. De uitdagingen zijn groot. Belangrijkste zijn de vergrijzing, die per twee jaar de gemiddelde leeftijd doet toenemen met één jaar, het onevenwicht tussen in- en uitstroom en de miskenning van ons beroep. De federatie onderneemt daarom actie
om het beroep van chauffeur, mekanieker, planner, enz… te promoten en de instroom te organiseren. De opleiding blijft een andere belangrijke pijler. Het Sociaal Fonds blijft zijn schouders zetten onder de basisopleiding, het FCBO blijft modules ontwikkelen en de permanente vorming van 11.000 chauffeurs begeleiden.
Dirk Hellemans en Albert Hoc praatten over de weg die de federatie volgt naar 2020.
Luc Jullet en Pierre Denis confronteerden de collega’s met de uitdagingen bij de geregelde diensten.
mei 2017
21
LENTERECEPTIE
FBAA-Prijzen 2017 Keolis België - Mario Thysebaert & Gino Tours - Hanne Deschacht
Voyages Léonard - Jean-François Defour
ITA Autocars - Jonas Van Hove
Diederik Reizen - Debbie Hinssen & Jumbo Tourisme - Florian Vanderhoudelingen
Autobus F. Gohy et Cie - François Gohy & Fun Cars - Pascal Van de Voorde
22
mei 2017
LENTERECEPTIE
Keolis/Gino Tours Voor de tweede keer reikte FBAA de ‘Prijs van het werkklimaat’ uit om ondernemers met een interessant initiatief voor de verbetering van de werkomgeving in de bloemetjes te zetten. De ‘Prijs van het Werkklimaat’ gaat dit jaar naar Keolis België / Gino Tours. Mario Thysebaert & Hanne Deschacht namen de honneurs voor Keolis waar. Car & Bus magazine stelde het duo enkele vragen.
Welke inspanningen doet Keolis dagelijks om het werkklimaat nog te verbeteren? Mario Thysebaert & Hanne Deschacht: “Eerst en vooral proberen we door kleine alledaagse dingen het werkklimaat zo aangenaam mogelijk te houden. Luisteren naar het personeel, zien wat hen raakt en waar we zaken kunnen verbeteren.” In welke mate is het werkklimaat belangrijk? Is het personeelsverloop daardoor klein? “Werkklimaat is uiteraard zeer belangrijk. Als een medewerker zich niet goed voelt op de werkvloer, weerspiegelt zich dat op de uitvoering van zijn werk. Bovendien moeten we in het huidige klimaat van continue chauffeurstekorten er alles aan doen om de goede werknemers aan boord te houden.” Is de leiding van het bedrijf gemakkelijk toegankelijk voor iedere werknemer? “Zeker en vast, al blijft het vaak voor de chauffeurs een drempel om tot in het bureel te komen.” Hebben jullie een interne Facebookpagina? “Neen, maar dat is één van de zaken die we het komende jaar wensen op te nemen.” Gaat er veel aandacht naar het personeelsbeleid? “Er wordt meer en meer ingezet op personeelsbeleid in de brede zin van het woord. Het HR departement is de voorbije jaren fors uitgebreid, net om het personeelsbeleid meer en duidelijk vorm te geven.”
Hoe worden nieuwe chauffeurs en/of andere werknemers opgevangen? “De nieuwe chauffeurs worden opgevangen door een peter/ meter die hen wegwijs maakt in het bedrijf. Daarnaast krijgen zij een onthaal- en veiligheidsbrochure ter beschikking, ter ondersteuning bij de vele vragen die in het begin kunnen heersen.” Zijn er overlegmomenten met het personeel? Kan het personeel ook bij jullie terecht om bij voorbeeld mankementen te melden? “Naast de verplichte vergaderingen van de organen van het CPBW en OR, worden er met regelmaat overlegmomenten ingelast om de vinger aan de pols te houden. Deze momenten handelen over zeer praktische zaken die in een bepaalde chauffeursgroep leven. Wij denken bij voorbeeld aan de invoering van Cover bij de belbuschauffeurs.” Zijn er nog andere activiteiten die Keolis onderneemt om het werkklimaat te verbeteren? “We proberen een tweetal keer per jaar een moment te creëren waar chauffeurs op een informele manier met elkaar in contact kunnen komen. Zo organiseren we jaarlijks een nieuwjaarsontbijt in januari waar alle medewerkers op uitgenodigd zijn. In de zomer organiseren we een zomerbarbecue, met partner, om de contacten tussen de collega’s te verbeteren.”
mei 2017
23
LENTERECEPTIE
Voyages Léonard Digitale communicatie is steeds belangrijker voor een bedrijf en de basis hiervoor is een website. Jean-François Defour licht de troeven van zijn website toe. Wat plaatsen jullie nog op jullie site? “Naast reizen en praktische informatie communiceren we ook evenementen, nieuwsitems, vacatures en persberichten. We willen ook een blog creëren om interessante zaken te communiceren die in tweede instantie van commercieel nut zijn (content marketing).” Werkt er bij jullie iemand die zich enkel en alleen met de website en de inhoud ervan bezig houdt? “De ontwikkeling gebeurt door een extern bedrijf. Het dagdagelijkse beheer (inhoud, menu’s…) gebeurt door het marketing team van Voyages Léonard via een handig CMS systeem.”
Hoelang gebruiken jullie internet als publiciteitskanaal? Jean-François Defour: “Voyages Léonard heeft sinds 15 jaar een website. De laatste drie jaar is onze site sterk gewijzigd in functie van gebruik op mobiele toestellen en in functie van de eisen van onze klanten. Onze site evolueert constant.” Waarin onderscheidt jullie site zich van andere sites? “We hebben 3 takken: touroperator, reisbureau en groepsreizen. Onze homepagina verenigt deze 3 takken via 3 aparte homepagina’s. Eerst en vooral zijn we touroperator voor autocarreizen, dit is dan ook de standaard homepagina. De inhoud van onze site wordt vooral bepaald door ‘reizen’ en ‘praktische info’, waarbij we soms complementair zijn aan onze brochures. Om de klant zo goed mogelijk te begeleiden bieden de homepagina’s verschillende zoekfuncties (reizen per thema, datum, bestemming) of praktische info.” Welke reizen bieden jullie aan via internet en welke worden het gemakkelijkst verkocht? “Via de site verkopen we vooral ééndagsreizen, concerten en korte uitstappen, waarvan het gemiddelde budget steeds rond de 150€ ligt.” Wat is het aandeel van reizen die via jullie website worden verkocht? “Onze website genereert 4% van onze omzet en is dan ook vooral informatief. Onze bedoeling is om de klant aan te zetten om naar een bureau te gaan (web to shop).”
24
mei 2017
Troeven van deze website • aantrekkelijk design • duidelijke navigatie • een unieke positionering vanaf de beginpagina • opzoekingen op basis van verschillende criteria • complete en geactualiseerde informatie • website is klantgericht • de inhoud is aangepast aan het toestel van de bezoeker (op een smartphone ziet de klant bijvoorbeeld enkel de belangrijkste info)
LENTERECEPTIE
ITA Autocars In 2016 verdubbelde de Busfan-campagne de trafiek naar de websites van de autocarondernemers. De BUSFAN-prijs gaat dit jaar naar ITA Autocars. De belangrijkste argumenten voor deze keuze zijn een proactieve instelling ten aanzien van Busfan en een analyse van de relevantie van de Busfan-website voor de eigen website. Hieruit bleek dat de meeste bezoekers van de ITA Autocarswebsite via de Busfan-website waren gekomen! Car & Bus magazine stelde enkele vragen aan Jonas Van Hove van ITA Autocars.
Uiteraard willen wij ook langs onze eigen website het Busfan concept mee ondersteunen, daarom hebben wij het Busfanlogo met link onderaan onze website, en de Busfan-banner op onze autocarpagina duidelijk opgenomen. Op al onze verdere communicatie voor het komende jaar, zullen we met fierheid de titel van deze prijs laten pronken. De organisatie mag er ons zeker een digitale badge voor ontwerpen.” Waarom denk je dat de prijs aan jou wordt uitgereikt? Welke inspanningen heb je daarvoor gedaan? Jonas Van Hove: “Ik ben er van overtuigd dat onze sector nood heeft aan een imago-campagne zoals Busfan. Het viel me pas op sedert anderhalf jaar, hoe professioneel deze imagocampagne wordt uitgebouwd. De website oogt mooi, er zijn ruimschoots advertenties op de bekende sociale media. Met de vernieuwing van onze eigen website, waarin we ook al weer wat vooruitstrevend wilden zijn, vonden we het zeker de moeite waard om ook actief deel te nemen aan de reizen die online worden geplaatst op de Busfan-website. Onze gehele website wordt gevolgd door Google-analytics en daaruit is gebleken dat klanten effectief worden doorgestuurd via de Busfan-website. Wij merkten bijvoorbeeld op dat heel wat hits voor onze reizen richting Clouseau of Schlagerfestival druk bezocht werden langsheen dit kanaal. Het leek mij zeker interessant die resultaten even te delen met de mensen die dagdagelijks met het project bezig zijn. Alleen door feedback te ontvangen kunnen zij het concept ook verder opvolgen en evalueren.
Loonden die inspanningen de moeite? Heb je meer respons gekregen van cliënteel? “Zeker wel. Maar je mag er niet vanuit gaan dat de mensen die ons aanbod bekeken via Busfan daarom ook effectief klant zijn geworden. Enkelen zullen dat geworden zijn, andere hebben langs dit kanaal toch je firma bekeken. Ze hebben ons aanbod kunnen bekijken. Ruimer dan enkel die ene link waardoor ze werden doorgestuurd. Ze hebben onze vloot bekeken. Kortom, het zijn extra bezoekers met een moeilijk meetbaar resultaat, maar ik ben er zeker van dat er uit de vele bezoekers altijd wel enkelen een meerwaarde kunnen betekenen voor je eigen firma.” Kan Busfan een deel van de kentering zijn waaraan de sector volop werkt? “Onze firma staat zeker achter het concept. Het kan door zijn professionalisme zeker een meerwaarde zijn om op grote schaal ons imago op te waarderen bij de particulieren. Mijn steun zal het concept alvast hebben, in het verleden, vandaag en in de toekomst.”
mei 2017
25
LENTERECEPTIE
Diederik Reizen en Jumbo Tourisme Sinds wanneer gebruiken jullie social media? Florian: “Facebook gebruiken we sinds 2007. Social media in het algemeen eigenlijk sinds begin van de jaren 2000, als ik blogs kan beschouwen als social media.” Debbie: “Wij zijn onze werking via social media gestart in 2012. Dit ging samen met de uitbreiding van ons reisprogramma ‘begeleide reizen’. Social media creëert een sneeuwbaleffect, wie zich als klant aangesproken voelt zal tevens je aanbod via website, reisbrochure enz. volgen.” Wat is de impact van social media voor jezelf en voor het bedrijf in het algemeen en meer bepaald op jullie omzet? Florian: “Social media hebben ongetwijfeld impact op onze resultaten. Het type reizen dat we via dit kanaal communiceren is aangepast aan de leeftijdscategorie van de meeste social media gebruikers. We zien dat onze volgers vooral interesse tonen in onze citytrips, waarvan sommige enkel en alleen op basis van Facebook worden geboekt. Over het algemeen merken we sinds twee jaar een positieve evolutie van het effect van social media. Je mag ook niet de impact op de uitstraling van ons bedrijf onderschatten. Zo publiceren we allerlei nieuwsitems (nieuwe voertuigen en producten, verjaardagen, speciale gebeurtenissen…) waardoor de klanten zich deel van de structuur voelen en we een familieband creëren. We willen de betrokkenheid van de klant ook vergroten, zo kan iedereen op onze site bijvoorbeeld de bus zien waarmee hij of zij op reis vertrekt.” Debbie: “Het effect op onze omzet is moeilijk meetbaar, we hebben een jaarlijkse stijging op onze boekingen van ca 10 % ...” Wat is het nut van jullie aanwezigheid op social media? Hoe positioneren jullie zich? Florian: “Vandaag wil iedereen constant weten wat er elders gebeurt en wat er in de virtuele wereld gebeurt. Social media
laten perfect toe om overal mee te kijken en zorgen ervoor dat we tegelijk toeschouwer en acteur zijn. We moeten dit onder ogen zien en ons eraan aanpassen.” Debbie: “Social media als marketingtool is heel erg belangrijk, net zoals andere vormen van communicatie en marketing. Beelden zeggen meer dan woorden - het vergroten van onze naamsbekendheid is hierbij een belangrijke factor. Door het bereik van ons product te vergroten, hopen wij dat de consumenten ons merk eerder zullen herkennen.” Zullen jullie nog meer inspanningen leveren via deze kanalen? Florian: “Absoluut! Samen met een vriend werk ik trouwens aan een applicatie die te maken heeft met onze sector. We zullen deze binnen enkele weken lanceren.” Debbie: “Stilstand is achteruitgang. Wij gaan uiteraard de nieuwe marketingtools volgen en tevens uitproberen. De komst van de social media heeft de marketing voorgoed veranderd. Het internet is onderhevig aan continue veranderingen en het is van belang om deze als bedrijf op te volgen.” Is er binnen het bedrijf één iemand verantwoordelijk voor de inhoud of kan iedereen vrij posten? Florian: “Er is één persoon verantwoordelijk. Iedereen kan op zijn of haar eigen pagina wel zaken posten over zijn of haar reis of over een gebeurtenis en wij kunnen dit delen via de bedrijfspagina.” Debbie: “Er is een samenwerking tussen bureel, chauffeurs en reisleiders nodig. De grootste inbreng komt vanop de bestemming zelf. Onze chauffeurs zorgen voornamelijk voor het fotomateriaal. Een medewerker is aangeduid om de info van het bureel en de foto’s van de chauffeurs te verzamelen en te posten. Hij zorgt tevens voor een snel antwoord op reacties van de klanten, ook de negatieve feedback moet opgevolgd worden.”
26
mei 2017
LENTERECEPTIE
Wat posten jullie zoal op social media? Wordt inhoud op voorhand bepaald? Florian: “Ja en nee. We delen bijvoorbeeld: - reizen die we selecteren om via social media te delen - belangrijke gebeurtenissen voor het bedrijf, zoals eerder vermeld (nieuw voertuig, verjaardag)
- foto’s, herinneringen en gebeurtenissen tijdens reizen, vaak zelfs op het moment zelf Echter liggen deze spontane gebeurtenissen niet op voorhand vast en delen we ze op het moment zelf. We merken aan de likes dat dit zeer positief wordt onthaald.” Debbie: “Ik blijf steeds herhalen: blijf professioneel! Zorg dat wat je post nuttig en informatief is. Selfies zijn uit den boze.”
Fun Cars en Autobus Gohy
De prijs van het Engagement was een primeur dit jaar. Deze prijs bekroont de inzet van ondernemers voor de samenleving. Dit jaar waren er twee winnaars in deze categorie. Pascal Van de Voorde van Fun Cars werd bekroond met de titel ‘HartRidder’ van de Belgische Cardiologische Liga voor zijn investering in de aankoop van defibrillatoren die in drie touringcars geïnstalleerd werden. F. Gohy & Cie werkte mee aan een studie naar de factoren die het risico op vermoeidheid en slaperigheid achter het stuur beïnvloeden, met het oog op het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Fun Cars Pascal Van de Voorde: “Twee jaar geleden al nam ik het initiatief om in onze touringcar met 62 plaatsen een eerste defibrillator te installeren. Ik was toen getuige geweest van een hartinfarct. In een gekend fitnesscentrum in Brussel was een sporter ineengezakt tijdens het spinnen. Gelukkig was er een arts aanwezig die de eerste hartmassage toepaste. Tot ieders verbijstering was er geen enkele defibrillator in het fitnesscentrum aanwezig. Dankzij de reanimatie kon het slachtoffer gered worden, maar hij heeft er wel gevolgen aan
overgehouden want in dergelijke gevallen telt elke minuut. En toen ik kreeg ik dit idee. Je moet rekenen op 1.500€ per draagbaar toestel. Je kan een onderhoudscontract sluiten. En in een opleiding voorzien voor de chauffeurs, wat we uiteraard doen. Nu kent de FBAA me op haar beurt de Prijs van het Engagement toe. Het is zeker geen woordspeling, maar dit raakt me recht in het hart en ik durf dan ook te hopen dat collega’s eveneens in preventie zullen investeren.”
Gohy Autobus Gohy werkte mee aan een proefonderzoek van de Universiteit Luik naar de factoren die verminderde waakzaamheid als gevolg van slaperigheid bevorderen. Autobus Gohy: “We waren onmiddellijk voor dit instrument gewonnen want het brengt slaperigheid aan het licht die niet noodzakelijk opgespoord kan worden. Dankzij dit onderzoek kunnen we dit nu opsporen. Aan het onderzoek namen tien vrijwilligers deel, zowel van het geregeld als van het ongeregeld vervoer. Het project duurde twee maanden. Nu wachten we op de resultaten die eerstdaags bekendgemaakt zullen worden.”
mei 2017
27
Maraton verrast R i j - i m p r e s s i e
Temsa zet met de Maraton een nieuw vlaggenschip in de markt. De robuuste hoogdekker is in alle opzichten een volledig nieuw voertuig dat een luxueus maar goedkoper antwoord wil bieden op het prijzig premium segment. Terloops: deze Maraton heeft niets meer vandoen met de Maraton die Temsa in 1984 op een Mitsubishichassis aanbood en is evenmin de opvolger van de Diamond en Safari zoals wel eens wordt gesuggereerd.
Temsa zet nieuwe hogere standaard neer (voor zichzelf)
Car & Bus Magazine reed het allereerste exemplaar op Belgische bodem. De komende maanden rijdt deze 12,365 meter lange Maraton demo’s. Slotconclusie van onze test: niet enkel het prijskaartje maar het hele voertuig verrast. De Maraton kent in Europa geen eclatant succes sinds zijn première op Busworld in 2015. Pas eind vorig jaar reed Temsa de eerste Maraton binnen in Europa, meer bepaald in Italië. In België was hij tot nog toe zelfs niet beschikbaar door de grote afname in thuisland Turkije. Invoerder DV Bus&Coach BVBA hoopt met het allereerste exemplaar op Belgische wegen de eerste bestellingen binnen te halen. Na onze testrit langs een gemengd parcours langs Oost-Vlaamse wegen was onze gelegenheidstestrijder Richard Blockhuys helemaal overtuigd van het potentieel van deze Turkse blockbuster.
Fluweel/stoer Stoer ziet hij er alleszins uit. Achteraan met forse lichtblokken en vooraan een strak front met twee pijltjes led-lampjes en een fris design. Temsa heeft al minder overtuigend werk afgeleverd. De bediening
28
mei 2017
van de middendeur vanuit de frontdeur is nieuw. Nog een meerwaarde is het trapje dat bij de opening van de middendeur automatisch uitschuift en het instappen sterk vergemakkelijkt. Ook binnenin straalt de Maraton luxe en degelijkheid uit met de uitstekende Inova Optima-stoelen met zijkanten afgewerkt in leder en armsteunen in hout. De achterbank loopt niet door zoals wij dat gewend zijn, maar deze Maraton is dan ook een vier sterren-uitvoering. De bagagerekken zijn ruim, mooi afgewerkt en leuk verlicht bij avond en nacht. De service-units zijn stilistisch verwerkt en bieden individuele bediening van de luidsprekers en de verluchting. Het geluidsniveau in de wagen is te verwaarlozen. Een echt pluspunt is de plooideur van het toilet. Gedaan met klungelen om het toilet te bereiken. Temsa presenteert deze hoogdekker met een vlakke vloer met dubbele as. Insiders vermoeden dat het niet lang meer duurt voor de versie met drie assen beschikbaar wordt. De hoogte binnen bedraagt twee meter. De touringcar biedt plaats aan vijftig reizigers. De motor is de gekende DAF MX 11 van 435 pk, ruim voldoende en niet gulzig. Onze testrit was 162 km lang en we verbruikten 35,38 liter of omgerekend 21,38 liter per 100 kilometer.
Temsa heeft duidelijk meer aandacht gehad voor design.
Specificaties • • • • • • •
Motor: DAF MX 11 435 pk hoogte: 3,9 meter gewicht: 19 ton versnelling AS Astronic (manuele bak beschikbaar) dieseltank: 583 liter AdBlue: 50 liter banden: Michelin 295/80 x 22,5 Coach
Chauffeur verwend De chauffeur beschikt behalve naast ook boven zich over voldoende eigen opbergruimte met twee ‘vliegtuigbakken’. Het eenvoudig maar puur dashboard is digitaal en gemakkelijk afleesbaar tijdens de rit. De tachograaf is uiterst gemakkelijk bereikbaar. Het HMI-systeem Zenec biedt de chauffeur een berg info en is met zijn touchscreen vlot te bedienen. Alles wijst zichzelf uit. Vervelend is wel dat bekeurend stemmetje als je ergens maar één kilometer sneller rijdt dan aangegeven als je de navigatie aanzet. Verder heeft de Maraton twee frigo’s aan boord en een koffiehoek.
Het opstapje aan de middendeur en de plooideur aan het toilet zijn geweldige troeven.
mei 2017
29
De kofferruimte is zeer groot.
Het multifunctionele stuur van DAF-makelij met bediening ACC/snelheidsbegrenzer, volume audio/video ligt goed in de hand. Nieuw is ook de startknop op het dashboard. Een aanrader. Wij reden een automatische versie. Een manuele bak is mogelijk. Die versnellingsbak met dezelfde hendel als de intarder (dus net onder het stuur) kan bediend worden met de handen op het stuur. De remmen zijn correct gedoseerd. De chauffeur beschikt verder over een achteruitrij- en een frontcamera, gps en bluetooth. En daarmee houdt het niet op: nergens hebben we zo’n ruim slaapcompartiment (lees salon) gezien dan in de Maraton. De chauffeur kan er haast in fitnessen. Verder beschikt dit voertuig over de standaard veiligheidsfeatures als AEBS, LDWS, EASA, ESC, ACC en een brandblussysteem (Fogmaker). Minpuntje bij onze testwagen was het ontbreken van een vijfde spiegel die de hoek aan de chauffeurskant duidelijk in beeld brengt. Kan besteld worden, luidde de repliek. Een skibak is niet mogelijk op deze Maraton. Wel zit er al een
Het dashboard is overzichtelijk en toch knus.
30
mei 2017
Het interieur is van onberispelijke kwaliteit.
skibak in het voertuig zelf. Wellicht niet voldoende voor de latten van vijftig skiërs, maar de ruime koffer van 12 m3 biedt een alternatief. De Maraton biedt veel standaard behalve alle aansluitmogelijkheden zoals USB-bluetooth, I-pod/I-phone, HDMI (laptop/ tablet). Dat zijn opties. Een rolstoellift op de Maraton is niet mogelijk. De Maraton moet om de 80.000 km of éénmaal per jaar op onderhoud. Behalve bij de bekende servicepunten Vantieghem in Zwevegem en Auto Electro Andries in Sint-Niklaas kan je met deze Maraton ook terecht in elke DAF-garage.
Slotsom: deze Maraton verrast op alle gebied. Met zijn prijs tussen de 245.000 en 250.000 euro is hij een potentiële hit in wording.
I N T E R N AT I O N A A L
SPANJE
Busorganisaties fuseren De twee grootste Spaanse busorganisaties, Asintra en Fenebus, voegen hun activiteiten samen onder de naam Confebus. Het doel is om het personenvervoer verder te ontwikkelen, en het belang van het busvervoer als pijler van de Spaanse mobiliteit te benadrukken.
Volvo passeert grens van 3.000 hybride bussen Volvo Bus and Truck heeft de magische grens van 3.000 verkochte hybride bussen gepasseerd. Volvo presenteerde in 2010 haar eerste hybride bus en heeft de verkoop gestaag zien toenemen. Inmiddels rijden er Volvo hybride en elektrische bussen in 22 landen op vier continenten.
EUROPA FRANKRIJK
Bijzondere autocars voor presidentskandidaten Iveco Bus heeft de drie Franse presidentskandidaten een bijzondere Magelys aangeboden voor de duur van de verkiezingscampagne. Deze Magelys is van alle gemakken voorzien, uiteraard in de kleuren van de drie partijen. Iveco Bus wil met deze actie het product uit de busfabrieken van Annonay (Ardèche) onder de aandacht brengen.
Met je telefoon bus- en treintickets bestellen voor heel Europa Het Amerikaanse online-platform ‘Wanderu’ heeft de sprong naar Europa gemaakt. Het heeft een app voor iOS en Android gelanceerd waarmee je via de smartphone trein- en bustickets voor heel Europa kan bestellen. Wanderu biedt transportoplossingen aan naar meer dan 1.000 Europese steden. Het werkt tevens als reisplanner en stelt de gebruiker de voordeligste verbindingen voor.
Aanpassing EU-richtlijn chauffeursopleiding op komst EU-commissaris Violeta Bulc zet in op de stroomlijning van de chauffeursopleidingen in Europa. Volgens haar is er een nieuwe aanpak nodig om het aantal verkeersdoden tegen 2020 te halveren. Het voorstel dat zij daartoe heeft gepresenteerd, gaat over de aanpassing van de richtlijn 2003/59/EC – Code 95. Het gaat om de erkenning van opleidingen tussen EU-lidstaten, de afstemming van de opleiding op de behoeften van de chauffeurs, onduidelijkheden en rechtsonzekerheid bij de interpretatie van vrijstellingen, het vastleggen van een minimumleeftijd voor de vakbekwaamheid, de opleiding en de nascholing van bestuurders, en de richtlijn over het rijbewijs.
mei 2017
31
Comics Station bouwt een indoorthema- en belevingspark uit waarin de Belgische stripfiguren centraal staan. Foto Comics Station
NIEUWIGHEDEN VAN THEMAPARKEN IN BELGIË
Sneller, hoger en indrukwekkender 2017 wordt het jaartal waarin pretparkbezoekers de nodige adrenaline-kicks op hun lijstje kunnen zetten. Themaparken openen huiveringwekkende achtbanen en ‘vliegende theaterzalen’ die telkens voor een Europese of wereldwijde primeur zorgen. Car & Bus Magazine zet de jongste nieuwigheden op dagafstand of langsheen het traject van meerdaagse rondreizen op een rij.
Bellewaerde Bellewaerde pakt uit met een Europese primeur, de Dawson Duel, waarvan de naam verwijst naar Dawson City, de Canadese Yukon-regio en de Klondike Gold Rush. In deze ‘duelling alpine coaster’ wandelen twee teams tot 25 meter hoogte tussen de boomtoppen om vervolgens om ter snelst af te dalen in een slede. Op beide banen zijn twintig sleeën voor twee personen beschikbaar, de sleden zijn niet voorzien van een manuele rem waardoor afremmen tijdens de afdaling onmogelijk is. Tijdens de rit scheer je driemaal over de hoofden van de bezoekers op het wandelpad en doorkruis je twee neerwaartse helixen of kurkentrekkers. www.bellewaerde.be In de Dawson Duel in Bellewaerde racen weldra twee teams tegen mekaar. Foto Bellewaerde
32
mei 2017
BESTEMMINGEN
Comics Station Aan de achterzijde van het Antwerpse Centraal Station opent Comics Station, een thema- en belevingspark rond Belgische stripfiguren met als wereldprimeur de hoogste indoor glijbaan. De Comics Twist bestaat uit drie spectaculaire glijbanen waaronder een 22,5 meter hoge indoor slide. www.comicsstation.be
Plopsa Coo De Banana Battle in Bobbejaanland levert je zonder meer een nat pak op. Foto Bobbejaanland
Bobbejaanland Bobbejaanland opende twee jaar geleden The Forbidden Caves, een totaalbeleving rond de mysterieuze vulkaan Mount Mara, wat in het sanskriet ‘duivelsberg’ betekent. Voorzien van een virtual reality-bril daal je af in de vulkaan en onderzoek je de effecten van vulkanische activiteit op het klimaat tot op het ogenblik dat de boze geesten van zich laten horen en je hals over kop moet vluchten en met een quad door de brandende jungle snelt. Tussen 8 juli en 27 augustus pakt Bobbejaanland uit met de gloednieuwe stuntshow Wicked Wheels. Denk aan epische car tricks, piepende banden, geschifte drifts en sensationele special effects.
In Plopsa Coo aan de voet van de watervallen geniet je van een twintigtal attracties voor de hele familie. De Mega Mindy Flyer laat je zweven tussen de wolken en met de achtbaan Vicky The Ride haal je een duizelingwekkende snelheid. Mis zeker ook de Dino Splash niet, een spannende attractie vol waterpret met drie glijbanen in een reusachtige vulkaan en langs machtige dinosaurussen. www.plopsacoo.be
www.bobbejaanland.be Kabouter Plop is van de partij bij de Dansende Fonteinen in Plopsa Coo. Foto Plopsa
Boudewijn Seapark Boudewijn Seapark Brugge voorziet geen nieuwe attracties maar telt af naar de geboorte van twee pelikanenkuikens begin april en twee zeeleeuwenpups in de zomer. De dolfijnenshow, het zeeleeuwentheater en de zeehondenpresentatie blijven vaste waarden. Populaire buitenattracties zijn de rollercoaster Orca Ride, de piratenboot Sancta Maria, de reuzengrote speeltuinen en Bobo’s AquaSplash, het grote, ondiepe waterpark met acht glijbanen en de Splash Emmer.
De dolfijnenshows blijven een vaste waarde in Boudewijn Seapark.
www.boudewijnseapark.be
Foto Boudewijn Seapark
mei 2017
33
BESTEMMINGEN
Plopsaland / Plopsaqua De Panne
In het zog van Wickie De Viking kan je met een drakar door Plopsaland De Panne varen. Foto Plopsa
Plopsaland De Panne verwelkomt zijn bezoekers in een gloednieuwe themazone opgebouwd rond het bekende Studio 100-figuurtje Heidi en volledig in de sfeer van een Zwitsers bergdorpje. Tegen 70 km/u raas je er over de rails van de houten coaster Heidi The Ride of maak je een beestige rit op de Dierenmolen. Verspreid over het park zijn er meer dan vijftig thema-attracties geïnspireerd door de Studio 100-figuren. Vlieg in twee seconden naar 90 km/u op Anubis The Ride, tuimel als een echte piraat het water in op de SuperSplash of beklim als een stoere Viking de rotsen van de Grote Golf. Verder kan je terecht in Mayaland, een boottochtje maken door het overdekte Bos van Plop of genieten van liveshows in het Plopsa Theater. Samen met Maya de Bij, Bumba, Samson en al hun vrienden kan je in Plopsaqua De Panne volop genieten van waterpret. www.plopsalanddepanne.be www.plopsaqua.be
34
Walibi’s Pulsar werd uitgeroepen tot de beste nieuwe attractie wereldwijd.
Plopsa Indoor Hasselt
Walibi
Plopsa Indoor Hasselt telt 25 spectaculaire en veilige attracties. Zet je schrap voor een stormachtige boottocht met Piet Piraat op de Woeste Zee, scheer langs ruige rotsen en donkere grotten in de Wickie Coaster en verken de spannende Speelboom van Kabouter Plop. De allerkleinsten klimmen, glijden, kruipen en draaien in de Bumbaspeeltuin, springen op de rug van de Kikkers en varen tussen de bloemen met de Eendjes. Maya de Bij verwelkomt je in de themazone Maya’s Wereld, waar je wandelt tussen levensgrote bloemen en je je verwondert over de adembenemende natuurwereld. Bij goed weer trek je naar de ruime buitenzone, waar je de boeven achternazit op de Vliegende Fietsen van Mega Mindy en je een heus parcours aflegt doorheen het K3-Verkeerspark.
Na bijna veertig jaar maakt het reuzenrad, de op één na oudste attractie, plaats voor een nieuwe attractie, die er pas vanaf 2018 komt. Walibi Belgium werd door de kenners in 2016 verkozen tot het ‘Beste en meest Sensationele Pretpark in België’. Met de splash coaster Pulsar kwam daar de ‘Beste Nieuwe Attractie van de Wereld’ bij. Pulsar staat voor een reis van 70 seconden waarin je drie keer heen en weer wordt gekatapulteerd, terwijl de attractie steeds sneller gaat, vliegt en door het water klieft. Toppers blijven verder Vampire, Dalton Terror of Psyké Underground voor de echte durvers. Walibi Belgium is uiteraard ook de op hol geslagen trein van de Calamity Mine, het avontuur op de Radja River en de duizelingwekkende Weerwolf.
www.plopsaindoorhasselt.be
www.walibi.be
mei 2017
Foto Walibi
SECTOR
Ouibus en Flixbus rijden naar stations en luchthavens
Brugge zet in op internationale buslijnen
Om Brugge beter bereikbaar te maken voor toeristen, zet het stadsbestuur in op een ruimer aanbod van rechtstreekse busverbindingen met de luchthavens van Frankfurt, Keulen, Parijs Charles de Gaulle en Orly evenals het hogesnelheidstreinstation Lille-Europa.
Na eerdere initiatieven met Flibco (luchthaven Charleroi), Eurolines en Flixbus op Londen, Amsterdam, Düsseldorf en Dortmund komt daar in samenwerking met OuiBus/Keolis een autonome lijndienst Brugge-Rijsel bij. “Wij missen al vele jaren een goede, rechtstreekse, verbinding met Rijsel, en meer bepaald het hogesnelheidsstation Lille Europe, waar de Eurostar stopt”, zegt toerismemanager Dieter Dewulf. “Wij zochten al lang een partner voor dit traject want een treinreis duurt tussen anderhalf en twee uren. De terreuraanslagen in Brussel hebben het project versneld omdat wij ervoeren dat Britse toeristen erg terughoudend waren om via Brussel te reizen. Groot-Brittannië is niet alleen de belangrijkste herkomstmarkt voor het verblijfstoerisme, Britten tekenen ook voor 25% van het toerisme in het algemeen. De meeste Britten reizen met de Eurostar, via Lille-Europe. Maar, het is ook voor de Bruggelingen een interessante buslijn. Zij geraken nu zeer vlot in Rijsel waar zij Eurostar en TGV naar diverse Franse steden kunnen nemen tegen goedkopere tarieven dan wanneer je via Brussel zou sporen. Zelfs met een variabel busticket tussen 5 en 12 euro erbij komt het nog voordeliger uit.”
Düsseldorf, Frankfurt, Würzburg, Nürnberg, Brno, Ostrava, Katowice, Tourcoing, Rennes en Lorient worden die steden eveneens vlot bereikbaar. www.visitbruges.be/nl/internationale-busdiensten
Het haltebordje aan de achterzijde van het Brugse station mag worden uitgebreid met Ouigo en Eurolines dat al langer een halte heeft in Brugge.
De frequentie van de buslijn tussen Brugge en Rijsel wordt afgestemd op de dienstregeling van Eurostar. Twee bussen rijden zesmaal daags heen en weer. Zij vertrekken zo’n 20 minuten na aankomst van de Eurostar in Rijsel en komen daar zowat een uur voor vertrek van de Eurostar aan.
Dagelijks naar Keulen, Frankfurt en Parijs Dit voorjaar wordt ook het Flixbus-aanbod op Brugge gevoelig uitgebreid. Begin april starten de dagelijkse routes op Praag en Krakow. Einde juni komen daar nog dagverbindingen bij op Parijs en Brest. Hierdoor wordt Brugge rechtstreeks verbonden met de luchthavens van Keulen, Frankfurt, Parijs Charles de Gaulle Airport en Orly. Omdat FlixBus op zijn trajecten stopt in onder meer Eindhoven, Maastricht, Aken, Keulen, Bonn,
Voorlopig stopt alleen Flibco dagelijks in Brugge. Wanneer er weldra volop andere buslijnen langs komen, kan misschien worden gedacht aan zitbanken en schuilhuisjes die reizigers tegen weer en wind beschutten.
mei 2017
35
SECTOR
De spelers van REM waren aangenaam verrast.
Royal Excel Moeskroen rijdt nieuw Waalse voetbalploeg kiest voor Van Hool EX16M Royal Excel Moeskroen gelooft volop in de toekomst. De Waalse club vroeg haar vaste vervoerspartner Demuynck & Vansteelandt een gloednieuwe spelersbus met de allermodernste snit. Spelers en staf verplaatsen zich voortaan in een luxueus uitgeruste Van Hool EX16M.
Tevreden met het resultaat? Emmanuel Vansteelandt: “Wij zijn zéér tevreden met het resultaat. Wij streefden naar sobere, elegante klasse en vinden de uitvoering heel geslaagd. De autocar heeft veel weg van een luxelimousine: donkergrijs (bijna zwart) koetswerk, zwart getinte ruiten, VIP-logo op de
36
mei 2017
zijkant. Het logo van de voetbalploeg Royal Excel Moeskroen valt daardoor nog beter op zonder schreeuwerig over te komen. Binnen zijn de tafeltjes zo opgesteld dat de spelers nog een kaartje kunnen leggen. De autocar telt toch nog 50 zitplaatsen door zijn langere afmetingen.”
SECTOR
Veiligheid
Even vooraf genieten van een toekomstig partijtje kaart.
De bus beschikt over USB-aansluitingen en wifi. Dat biedt trainer en/of staf de mogelijkheid via hun laptop een wedstrijdanalyse over de drie beschikbare schermen af te spelen. Daarnaast heeft de autocar alle beschikbare veiligheidsfeatures aan boord. De autocar is tevens uitgerust met een lift. De stoelen beschikken over een snelbevestigingssysteem. Zo kunnen tafeltjes en stoelen snel verwijderd worden en kan de autocar enkele rolstoelgebruikers verwelkomen aan boord. Op volle capaciteit beschikt de autocar over 54 plaatsen, waardoor deze perfect kan dienen als standaardvoertuig. Deze EX16 is niet de eerste spelersbus die Van Hool bouwt. In Engeland rijden verschillende spelersbussen rond van Van Hool. Standard Luik rijdt ook rond in een Van Hool.
Vertrouwen en langetermijnvisie
VAN HOOL EX16M
Hoe verloopt de samenwerking met Moeskroen? Emmanuel Vansteelandt: “Onze samenwerking met Royal Excel Moeskroen begon ergens in de jaren ‘80. Wij hebben altijd goed samengewerkt. Wij lieten hen nooit in de steek, ook niet toen het moeilijk ging. Zij weten dit tot op vandaag nog steeds te appreciëren.”
• • • • • • • •
Ook Moeskroen is bijzonder tevreden met de nieuwe spelersbus. Gautier Facon, sales & marketing manager Royal Excel: “In het proces van professionalisering van de club is de spelersbus belangrijk voor het imago. Deze autocar draagt bij tot de faam van de club. De spelers zijn ook aangenaam verrast. De autocar wordt niet alleen ingezet voor de eerste ploeg. Tijdens de week kan het voertuig ook gehuurd worden.”
sp e c i f i c a t i e s
motor: Paccar MX 11 Euro 6 (435 pk) lengte: 13,2 m Advanced Electronic Brake System (AEBS) Lane Departure Warning System (LDWS) Electronic Stability Control (ESC) branddetectoren rolstoellift Fogmaker motorcompartiment
De bus beschikt op volle capaciteit over 54 plaatsen.
mei 2017
37
SECTOR
‘Reistijd is werktijd’ spreekt alle werknemers aan.
Kantoorbus zit in de markt Colruyt Group verlengt contract met Mandel Car Met de ondertekening van het contract voor twee jaar tussen Mandel Car en Colruyt Group is het kantoorbus-project ‘Office on Wheels’ geëvolueerd van proefproject tot een echte businesscase. Er is nog een tweede contract ondertekend voor een kantoorbus tussen Staf Cars en IY, het vroegere Ernst&Young. Uit onderzoek blijkt overigens dat 136 bedrijven in een tiental moeilijk bereikbare bedrijfszones in Vlaanderen baat kunnen hebben bij het inzetten van een kantoorbus. De kantoorbus heeft bestaansrecht verworven. Nog voor het einde van het proefproject was duidelijk dat beide partijen (Mandel Car en Colruyt Group) elkaar zouden
38
mei 2017
vinden in een verlenging van het contract. Mark D’Eigens van Mandel Car: “Er waren al veel positieve signalen voor het einde van het proefproject. Dit contract past in ons stramien. Het is niet het groot lot, maar het stemt ons gelukkig dat de kantoorbus in de markt is gezet. We gaan verder zonder hulp van buitenaf, wat niet betekent dat fiscale stimuli van de overheid niet welkom zijn.” Mandel Car tekende een contract voor twee jaar met nog een bijkomende optie voor twee jaar.
IY
Goede wifi-ontvangst nodig
Intussen heeft Staf Cars uit Lommel ook een tweejarig contract vast met IY. Met eenzelfde VDL-autocar rijdt Staf Cars 22 werknemers heen en terug van Bertem naar het hoofdkantoor in Luik. René Dierickx van Staf Cars: “Voorlopig voeren we de rit uit met een VIP-bus terwijl de VDL-bus wordt aangepast. Eind deze maand is de bus klaar. Hij wordt ingericht op basis van het ‘Office on wheels’-project, en zal tot 22 plaatsen tellen. Iedere zetel krijgt een aparte tafel en staat in de rijrichting.”
“Het enthousiast personeel en de duurzaamheid speelden een sterke rol in onze beslissing” Michiel Binnard, Colruyt Group
Bij Colruyt Group speelde vooral het enthousiasme van het personeel een grote rol in de beslissing. De omzetting van de reistijd in werktijd tussen Gent en het hoofdkantoor in Halle had een positieve invloed. Michiel Binnard, mobiliteitscoördinator bij Colruyt Group: “Uit een bevraging bleek dat 96% van de deelnemers de bus wilde blijven gebruiken na de test. Behalve het enthousiasme van het personeel, speelde ook de duurzaamheid een rol. De werknemers spaarden 32,2 ton CO2 uit door samen te reizen.” Colruyt Group zoekt nu verder om de bus ook overdag nuttig in te zetten.
Behalve de inrichting van het interieur is uiteraard ook de connectiviteit van groot belang bij een kantoorbus. Op enkele kleine aanpassingen in de aanvangsfase na, verliep het proefproject zonder noemenswaardige problemen. Francis Van Eynde: “De grote uitdaging met een internetverbinding in een kantoorbus is dat er voldoende debiet moet zijn om elke passagier een werkbaar internet te geven. Een totaal andere insteek dan de recreatieve wifi aan boord van een autocar.”
Complexe wetgeving De kous is daarmee niet af. Door de recente gebeurtenissen in Europa is de wetgeving voor gedeelde internetverbindingen strikter geworden. Het legale en reglementaire gedeelte is vandaag de dag complexer geworden, in die mate dat zelfs de grote busoperatoren dit volledig uitbesteden aan een partij die internet aan boord kan aanbieden als een dienst. Op die manier is de busoperator niet meer zelf verantwoordelijk voor deze wettelijke verplichtingen. Het is dus van existentieel belang voor de uitbouw van wifi op de kantoorbus, dat de opdrachtgever er 100% zeker van kan zijn dat de correcte voorwaarden nageleefd worden. Indien dat niet het geval is, kan dat verstrekkende gevolgen hebben. Die lijst met voorwaarden is niet miniem. Francis Van Eynde stelde voor ons de lijst samen:
Voorwaarden wifi systeem op een bus - - - - - - -
- - - -
-
-
Een kantoorbus houdt ook nog eens minstens twintig wagens uit de file.
-
minimum 4 modems die tegelijkertijd kunnen functioneren evolutief in capaciteit 4 onafhankelijke antennes op het dak van het voertuig minimum 4 simkaarten back-end systeem dat rapportering van MAC-adressen toelaat logging van gps-gegevens met mogelijkheid om naar externe server door te sturen voldoen aan de normen voor optimale werking tijdens de verplaatsing (handover tussen antennes moet gpsgestuurd zijn) aanvaardbare bandbreedte voor aantal users in functie van bezetting van de bus 100 mb/uur/gebruiker mogelijkheid om verschillende VPN tunnels op te bouwen met verschillende bedrijven firewall die de connectiviteit naar internet kan filteren op adult content, gambling, extreme violence, software updates (Apple, Windows, Mac, Linux, Android…) vooraf op het traject kwaliteit testen van internetontvangst en juiste configuratie om optimale kwaliteit te garanderen akkoord gaan om alle huidige en toekomstige wettelijke verplichtingen voor rapportering aan de overheden en het BIPT te respecteren alle klanten dienen individueel gemonitord te worden door opsplitsing over verschillende SSID’s met aparte beveiliging
mei 2017
39
BESTEMMINGEN
Station Liège-Guillemins. © FTPL JM. Léonard
Het warm verhaal van Luik Provincie beschikt over waslijst toeristische troeven De stad Luik en bij uitbreiding de provincie Luik beschikken over een waslijst troeven om bezoekers van heinde en verre het helemaal naar de zin te maken. Toch maakt de naam van het receptief apparaat – Ardenne Incoming – meteen duidelijk dat meerdere regio’s betrokken worden. Samen sterker! Onwillekeurig denken we aan de eigengereide koers die het Prinsbisdom Luik zoveel eeuwen terug voerde. Sindsdien is in Luik heel veel water door de Maas gestroomd.
Luikse wafels.
Futurisch station ‘La ville ardente’ - het is sowieso een warm verhaal - heeft de jongste jaren een opvallende facelift ondergaan. De grote exponent hiervan is het futuristisch stationsgebouw Liège-Guillemins, een creatie van de wereldberoemde Spaanse architect Santiago Calatrava. Andere absolute blikvangers in de stad zijn onder meer de Cathédrale St-Paul, de Opéra Royal de Wallonie en het Théâtre de Liège.
De provincie Luik speelt uiteraard zichzelf uit, maar ook de provincie als deel van de historische Ardennen die zich uitstrekken tot in het Groothertogdom Luxemburg en een heel eind in Frankrijk. Daarnaast bestaan plannen om op korte termijn ook de provincie Luik uit te spelen als Hart van Europa, samen met de Vlaamse provincie Limburg, de Nederlandse provincie Zuid-Limburg en de Duitse regio Aken-Düren-Jülich.
© FTPL – P. Fagnoul
Folklore in overvloed
Publireportage
Van balletjes over wafels tot sla
40
Diverse gastronomische specialiteiten laten een blijvende herinnering na. Te beginnen met de fameuze Luikse wafels, de Luikse balletjes en het Luiks slaatje. Om te bespoelen zijn er de Luikse koffie en zeker ook de specifiek Luikse pèkèt, een drank geproduceerd op basis van de jeneverbes. Plus uiteraard het bier, waarbij een heel assortiment streekbieren. Het label van Liège BeerLovers’ City is wijdverspreid over de horecazaken van de stad. Het Waals toeristisch jaarthema 2017 ‘Heerlijk smullen in Wallonië’ komt in Luik in ieder geval uitstekend tot zijn recht.
mei 2017
In het voormalige Théâtre Royal is nu het Tchantchès Museum ondergebracht, genoemd naar de oudste burger van Luik. Het is een museum met grote folkloristische inslag en een actief poppentheater. Dat genre is in het Museum van het Waalse Leven, in het voormalige minderbroederklooster, zelfs nog nadrukkelijker ontwikkeld. Andere museale toppers elk op hun gebied zijn het Museum voor Moderne en Hedendaagse Kunst (met werken van Monet, Chagall, Picasso, Gauguin, enz.) en voor een aantal toegepaste kunsten het nog recente Museum Grand Curtius. In archeologie blinkt het Archeoforum uit. En dan hebben we nog het Aquarium …
BeerLovers’ City Maar de grote Luikse switch zit niet enkel in de gebouwen en musea. De stad is vooral een gezellige plek geworden waar het goed is te genieten zowel van het historisch hart als van de typische wijken. Overal is een ruim shoppingaanbod en regelmatig is de stad in feest (evenementenkalender op www.liege.be/tourisme-nl/rendez-vous-annuels). Zelfs in de week is de rode draad de vaak heel vrolijke ambiance. De Luikenaars laten de miserie van deze wereld immers niet aan hun hart komen. Ze zijn bovendien het cultuurleven zowel met grote als met kleine c erg genegen.
Toeristische coryfeeën Grote coryfeeën in het Luikse hinterland zijn onder meer de steenkoolmijnen van Blegny (Unesco-Werelderfgoed!), de grotten van Remouchamps, het circuit van Spa-Francorchamps, de kristalfabriek van Val-St-Lambert, de abdij (+ museum) van Stavelot en een reeks kastelen (Jehay, Modave, Franchimont, Reinhardstein ...). Verder maken de Oostkantons, met Eupen en zijn Marktplatz (foto) en Malmedy (en zijn attractie Malmundarium, een duik in de geschiedenis), ongetwijfeld mee de charme en de diversiteit van de provincie uit. Dat is net zo goed het geval met het heerlijk gerstenat van de Brasserie de Bellevaux en de ambachtelijke gerookte Ardenner Schinken in Amel. De lijn van gastronomische verfijning zet zich, met andere woorden, gewoon overal in de provincie voort. Wist u trouwens dat in Haspengouw een uitstekende single malt whisky gedistilleerd wordt?
Luik bierstad.
Museum van het Waalse Leven.
© FTLB - P. Willems
© FTPL - P. Fagnoul
Zaal Opéra in Luik.
Marktplatz Eupen.
Gebruiksklare arrangementen Vermits Ardenne Incoming een ruime visie hanteert die de provinciegrenzen ver overschrijdt, zorgt dit voor een enorme toegevoegde waarde die het aanbod nog zoveel aantrekkelijker maakt. Al deze gebundelde bezienswaardigheden werden vertaald in gebruiksklare arrangementen. • Zo werd een dagexcursie opgebouwd rond het thema ‘Folklore, wafels en erfgoed’ (vanaf 45 € pp), met onder meer het kasteel van Jehay, het Museum van het Waalse Leven en uitvoerig proeven van allerlei vaste en vloeibare streekproducten. • Als meerdaagse tour is er in de eerste plaats ‘De Provincie Luik … Verbazingwekkend !’ (2 dagen/1 nacht – vanaf 159 € pp) met op dag 1 een rondrit door Luik, met een bezoek aan de Koninklijke Waalse Opera (foto), de Grand Curtius en de befaamde Brasserie C. Op dag 2 de Abdij van Stavelot, het circuit van Spa-Francorchamps, het Malmundarium en sightseeing in Eupen. • In het programma ‘Bier en erfgoed’ (3 dagen/2 nachten – vanaf 229 € pp) komen de prachtige tuinen van Annevoie aan bod, het unieke Dinant (met boottocht) en het middeleeuws kasteel van Bouillon, plus een parelsnoer van mooie Waalse dorpen, zoals Crupet, Falaën, Sosoye, Rochehaut en Bouvignes-sur-Meuse. Even veel orgelpunten vormen de proeverijen van bier en kaas in de abdijen van Orval en van Maredsous en in brouwerij du Bocq.
Reizen op maat Voor elk van bovengenoemde arrangementen staat een team van meertalige gidsen-begeleiders ter beschikking. Uiteraard kunnen alle groepsreizen vooraf grondig doorgesproken worden. De dienst voor groepen zorgt voor een complete en gepersonaliseerde dienstverlening. Dit betekent dat reizen op maat perfect mogelijk zijn. De diverse mogelijkheden, met ook prijzen en aanduiding van de hotels, staan op www.liegetourisme.be/ nl/ontdekken/incoming. Dit aanbod wordt regelmatig vernieuwd. In de loop van dit voorjaar zitten nieuwe formules eraan te komen. Info en reservaties: Céline Lennertz en Corinne Grenier, T 04-237 95 25 of 04-237 95 36, incoming@liegetourisme.be.
© Jacques Croisier
mei 2017
41
SECTOR
Innovatie loont VICA-project afgerond Apple-icoon Steve Jobs wist het al in de jaren zeventig. Het verschil tussen een leider en een volger is innovatie. De deelnemende autocaristen aan het VICA-project zullen dat zeker niet ontkennen. De autocarsector had een oubollig imago, maar VICA heeft een kentering ingezet. Dat mocht blijken bij het slotevent. VICA leverde niet minder dan veertig innovatieve ideeën op waarvan het meest spraakmakende wel de kantoorbus is die tussen Gent en het hoofdkantoor van Colruyt in Halle rijdt.
Projectcoördinator Jan Deman is best tevreden met het bereikte resultaat. Meer dan zestig autocarondernemingen namen deel, een zeer bevredigende opkomst gelet op het feit dat VICA uitsluitend gericht was op ongeregeld vervoer. Jan Deman: “Het project heeft zeker een ommekeer teweeg gebracht. In globo hebben we de sector voor de eerste keer kunnen bewegen tot actie. Dat betekent niet dat de kloof tussen bedrijven die met de toekomst rekening houden en bedrijven die minder beseffen dat er iets moet veranderen, al helemaal gedicht is. Kleine bedrijven met te weinig armslag om in deze evolutie te stappen, zouden zich kunnen groeperen om bij voorbeeld via bookingplatforms te commercialiseren. Want om op trends in te spelen, moet er voldoende volume ontwikkeld worden.” Het project heeft er toe geleid dat vandaag meer dan 69% van de autocaristen bezig is met innovatie in vergelijk met 2015. Niemand van de deelnemers zal nog ontkennen dat er een relatie is tussen de ‘verwachte groei’ en innovatie en alle deelnemers zien de toekomst positiever in.
Projecten Van de veertig innovatieve ideeën werden zes projecten voor verdere uitwerking gekozen door een panel aan deelnemende bedrijven: 1) Samenwerking met de campingsector (Vacansoleil) Dit experiment biedt alvast potentie en Vacansoleil staat open voor verdere samenwerking. 2) Scrapbook applicatie Voor deze applicatie met tekstjes en eigen foto’s van een reis is de interesse niet overweldigend. Deze innovatie is nochtans een vorm van klantenbinding. Eén aanbieder van fotoboeken, TicTacPhoto, is hierin reeds geïnteresseerd.
42
mei 2017
3) Kantoorbus ‘Office on wheels’ Dit project kende het meeste weerklank, ook in de media. De sleutel: reistijd wordt omgezet in werktijd. Meer hierover elders in dit magazine. 4) Bus Aktiv Deze innovatie gaat over de implementatie van moderne infotainment systemen op autobussen en autocars. Het project is ingediend bij Vlaio en beoogt de aantrekkelijkheid van het collectief vervoer te verhogen ten opzichte van het individueel vervoer. 5) Bookingsplatform Dit concept betreft een geautomatiseerd aanbods- en offerteplatform waar de klant programmareizen en vervoersaanbod online kan raadplegen én boeken. Mogelijke businesscases worden onderzocht. 6) Project E-commerce Het project E-commerce is een spin-off van het bookingsplatform. Hiervoor is nu een aanvraag bij de overheid ingediend om een vervolgtraject te financieren.
Toolkit VICA heeft ook een Innovatietoolkit ontwikkeld, in de eerste plaats ontworpen voor het onderwijs, specifiek voor de richtingen toerisme en recreatie. Maar bedrijven actief in deze sectoren kunnen hiermee zeker aan de slag. De toolkit laat toe om op een speelse manier na te denken over innovatie en begeleidt de aanzet hiertoe. Het is als het ware een spelbord met verschillende stappen. Het team helpt bij de opstart van het traject.
Meer info op www.vica-project.be
MARATON
TOP KLASSE
Optimalisatie De Maraton is ontworpen voor een maximum bagage capaciteit zonder toe te geven op ruimte en om passagiers naar eender welke bestemming te brengen en zorgt bovendien voor uitstekend comfort en maximum veiligheid voor zowel passagier als chauffeur.
For sales, contact with DV Bus & Coach BVBA at: 0032 (0)3 369 06 08 Visit us at: http://www.dvbus-coach.com - Mechelsesteenweg 204 B2 B-2500 Lier, Belgium
temsa.com
1703002
pow ered by
EUR DAF O6
Extreem efficiënt. Het compleet nieuwe, moderne en strakke binnen- en buitendesign van de EX weerspiegelt de kenmerken van het voertuig: functioneel en efficiënt. Ontwikkeld volgens de waarden van het Van Hool-gamma: een grote betrouwbaarheid gekoppeld aan een hoge afwerkingsgraad.
welkom in de wereld van Van Hool elegantie en efficiëntie in transport Van Hool NV • Bernard Van Hoolstraat 58, BE-2500 Lier (Koningshooikt), België • tel. +32 3 420 20 20 • sales.bc@vanhool.be • www.vanhool.be