FOCUS OP SOCIAAL

Ondanks de aanhoudende kopzorgen blijven de bedrijven continu op zoek naar nieuw talent.

Het afgelopen jaar 2022 was een turbulent jaar voor de bedrijven. Springen daarbij vooral in het oog: de exploderende energieprijzen, de gevolgen van de oorlog in Oekraïne, een op hol geslagen inflatie, een oplopende loonkostenhandicap, de krapte op de arbeidsmarkt en een tsunami aan nieuwe reglementeringen.

De reeds oplopende inflatie is in 2022 blijven stijgen. In oktober werd een ongeziene piek bereikt van 12,27 %. Ondanks de afkoeling blijft het huidige niveau van de inflatie met 6,6 % in februari 2023 nog altijd veel te hoog. Naast de torenhoge energiefacturen kregen de bedrijven op deze manier ook te kampen met exploderende loonkosten. De automatische loonindexeringen swing(d)en de pan uit: in de periode oktober 2021 – oktober 2023 zullen de lonen in onze industriële sectoren met ca. 17 % stijgen.

Automatische loonindexering Stijgende loonkostenhandicap

De federale regering nam – weliswaar bescheiden – maatregelen om de forse loonkostenstijgingen te temperen. Niettemin loopt eind dit jaar (2023) onze loonkostenhandicap tegenover onze drie grote buurlanden op tot ca. 16 %. Het gevolg is dat de concurrentiepositie van de Belgische bedrijven smelt als sneeuw voor de zon. De eerste gevolgen onder de vorm van jobverlies manifesteerden zich helaas reeds in het najaar van 2022.

De tsunami aan nieuwe reglementeringen

Terwijl tal van ondernemingen in overlevingsmodus verkeerden en verkeren, werden ze getroffen door een ongeziene tsunami aan nieuwe reglementeringen. Tegenover die veelal bijkomende verplichtingen, kosten en administratieve lasten voor de werkgevers staan een reeks van nieuwe rechten voor de werknemers. De zgn. arbeidsdeal mondde, na een lange lijdensweg, uiteindelijk uit in de wet van 3 oktober 2022 houdende diverse arbeidsbepalingen. Ondanks de hoge ambities van de federale regering – een werkzaamheidsgraad van 80 % tegen 2030 – bevat deze arbeidsdeal merkwaardig genoeg géén maatregelen die de werkzaamheidsgraad een boost zullen geven. Van een gemiste kans gesproken.

Terug naar werk

Met de installatie van de terug-naarwerk-coördinatoren enerzijds en de aanpassing van de re-integratietrajecten voor langdurig zieken anderzijds, werden wel initiatieven genomen om meer langdurig zieken terug naar werk te begeleiden.

De sectorale opleidingscentra Cobot/ Cefret (textiel) en Woodwize (hout en meubel) bereiden samen met de FOD WASO een dienstverlening voor ten behoeve van de bedrijven, om te vermijden dat werknemers afhaken op basis van psychosociale risico’s.

Van tijdelijke werkloosheid-corona naar tijdelijke werkloosheid-energie

Ook in 2022 speelde het systeem van tijdelijke werkloosheid een belangrijke rol. Het jaar begon nog met het soepele systeem van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht-corona(/-Oekraïne) en eindigde met tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen voor energie-intensieve bedrijven. Eerstgenoemde regeling was meer dan 2 jaar nagenoeg ononderbroken van toepassing en werd op 30 juni 2022 stopgezet. Laatstgenoemde regeling werd ingevoerd vanaf 1 oktober 2022 voor een periode van 6 maanden. Voor tal van bedrijven waren deze stelsels cruciaal om tijdens de opeenvolgende crisissen hun medewerkers aan boord te kunnen houden.

Textiel – Actualisering van de bevoegdheidsomschrijving van het paritair comité voor de textielnijverheid

In 2020 werd, in samenwerking met Cobot, een project gestart om de bestaande beschrijving van het bevoegdheidsgebied van het paritair comité voor de textielnijverheid grondig aan te passen en te moderniseren. Dankzij de constructieve houding van de FOD WASO en de vakbonden kon het paritair comité voor de textielnijverheid hierover op 26 mei 2021 een unaniem advies uitbrengen, dat uitmondde in de publicatie van het KB van 13 oktober 2022. Met deze nieuwe bevoegdheidsomschrijving genieten de textielbedrijven van een betere bescherming in de schoot van de textielsector.