Koha 371

F. Dinosha: Comeback-u amerikan

Film: John Travolta me mafi shqiptare

A. Lulushi: Ndikimi i një fotografie

Podgoricë e enjte, 4 qershor 2009 Viti VII Numër 371 Çmimi 0,50

ULQINI I RRËMBYER NGA KOHA DHE HARRESA

ISSN 1800-5969

Midis dokumenteve dhe dëshmive Ulqini nuk është ai i para një e më tepër shekulli, sepse është modernizuar dhe, me urbanizimin modern, ka humbur specifikat autoktone, ka humbur veçoritë e veta me të cilat është dalluar nga qytetet e tjera të Mediteranit e Adriatikut. Sot, pra, vërehet vetëm hija e Ulqinit të dikurshëm, të arkitekturës së tij e cila gërshetohej me qytetërimin ilir, romak, venedikas e otoman. Sot nuk ekzistojnë as objektet historike, bujtinat që gjendeshin jashtë Kalasë, e as Pazari i Qytetit, tani i shtruar me kalldrëm e i rrethuar me dyqane zejtarësh, kurse Sahat Kulla, që ka vlerë monumentale, nuk funksionon fare.

NGJARJET JAVORE AMBASADORI AMERIKAN RODERIK MUR I DËRGOI MESAZH TË TËRTHORTË QEVERISË MALAZEZE

Dërgoni dikë në Prishtinë Podgoricë – Marrëdhëniet midis Malit të Zi dhe Serbisë nuk do të duhej të çrregulloheshin nga shkëmbimi eventual i ambasadorëve ndërmjet Podgoricës dhe Prishtinës, vlerësoi ambasadori amerikan në Mal të Zi roderik Mur. “Mendoj se është krejtësisht e natyrshme që dy vende fqinje, që njihen nga njëra tjetra, siç janë Mali i Zi dhe Kosova, të shkëmbejnë ambasadorë”, tha Mur, gjë që provokoi reagimin e Partisë Popullore Socialiste dhe të Demokracisë së Re Serbe.

Ambasadori Mur i deklaroi Televizionit të Budvës se Shtetet e Bashkuara të Amerikës angazhohen që Podgorica dhe Beogradi të kenë marrëdhënie sa më të mira.

Sipas vlerësimit të tij, në rrafshin diplomatik ekziston një dozë e acarimit ndërmjet Malit të Zi dhe Serbisë, mirëpo marrëdhëniet nën këtë nivel janë relativisht të mira.

“Mendoj që gjërat janë duke ecur përpara dhe unë jam optimist, sidomos pas takimit të presidentëve Tadiq dhe Vujanoviq më 18 maj në Beograd.

Shpresoj që së shpejti do të arrihet normalizimi i plotë i marrëdhënieve midis dy vendeve”, tha Mur. Përfaqësuesit e Partisë Popullore Socialiste dhe të Demokracisë së Re Serbe paralajmëruan pushtetin se vendosja e marëdhënieve diplomatike me Kosovën do t’i përkeqësojë akoma më shumë marrëdhëniet me Serbinë.

Themelues: Kuvendi i Republikës së Malit të Zi Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë Numri i parë doli më 21 shkurt 2002.

Botues: SHAGBG ’’Pobjeda’’ Kryetari i Bordit të drejtorëve Radoica Luburiq Redaktor përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi: Fran Gjokaj, Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Fahrudin Gjokaj (grafikë), Vijoleta Berishaj (sekretare teknike), Bisera Beqaj (marketing) Adresa: Bulevar revolucije 5 Podgoricë Telefonat: 081-247-799, 247-734 Fax: 247-674 E-mail: kohajavore@cg.yu www.kohajavore.cg.yu Dorëshkrimet dhe fotografitë nuk kthehen

2 e enjte, 4 qershor 2009

NGJARJET JAVORE SHOQATA “KORET” NGA TUZI ORGANIZOI KONVENTËN XXIX TË FEDERATËS NDËRKOMBËTARE TË QYTETEVE KARNAVALE

Marrin pjesë përfaqësuesit më të lartë të Federatës Tuzi ishte nikoqir i 23 vendeve botërore apo afro 60 qyteteve të botës, të cilët morën pjesë në Konventën XXIX të Federatës Ndërkombëtare të qyteteve Karnavale, e cila u mbajt në Mal të Zi, nga data 23-31 maj.

Tuz – Shoqata “Koret” nga Tuzi organizoi të hënën e kaluar në Tuz Konventën XXIX të Federatës Ndërkombëtare të Qyteteve Karnevale. Në kuadër të saj, Shoqata “Koret” organizoi karnavalin në të cilin morën pjesë tetë grupe të Koreve nga Malësia dhe dy grupe nga Karnavali i Budvës.

Tuzi ishte nikoqir i 23 vendeve botërore apo afro 60 qyteteve të botës, të cilët morën pjesë në Konventën XXIX të Federatës Ndërkombëtare të qyteteve Karnavale, e cila u mbajt në Mal të Zi, nga data 23-31

Koret në Tuz / Arkiv

AMBASADORI I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË NË MAL TË ZI, TONIN BECI, U TAKUA ME NIKOLLË GEGAJN, ANËTAR I KËSHILLIT QENDROR TË PARTISË DEMOKRATIKE TË SOCIALISTËVE

maj.

Të pranishëm në këtë manifestim ishin edhe përfaqësuesit më të lartë të Federatës Ndërkombëtare të qyteteve Karnavale, të udhëhequr nga presidenti i kësaj federate Henri Van Der Kron. Ai falënderoi organizatorin, Shoqatën “Koret” për organizimin e shkelqyer të këtij manifestimi si dhe për sukseset e arritura deri më tani.

Para mbajtjes së Karnevalit, në QKI “Malësia” në Tuz, u zhvillua pritja solemne e pjesëmarrësve të Konventës. Të pranishmit i përshëndeti kryetari i Shoqatës “Koret”, Nrekë Camaj, ndërkaq presidenti i FECC Henri Van De Kron, disa pjesëtarëve të Shoqatës “Koret” iu ndau dekorata dhe medalje për merita të veçanta në realizimin e Koreve.

Moderator të manifestimit ishin Roza Junçaj dhe Gjokë Dukaj, nënkryetar i Federatës së Qyteteve Karnevale, ndërsa sponsorë kryesorë Sekretariati për Kulturë dhe Sport i Podgoricës dhe Organizata Turistike e Podgoricës.

Muhamed Gjokaj

QENDRA NANSEN DIALOG ORGANIZOI NË TUZ SEMINARIN ME TEMË “INTEGRIMI I PAKICAVE NË SHOQËRINË MALAZEZE – LEGJISLACIONI NDËRKOMBËTAR DHE NACIONAL”

Integrimet dhe forciTë identifikohen mi i marrëdhënieve problemet e pakicave përcaktim strategjik

Podgoricë – Ambasadori i Republikës së Shqipërisë në Mal të Zi, Tonin Beci, priti të shtunën anëtarin e Këshillit Qendror të Partisë Demokratike të Socialistëve, Nikollë Gegaj.

Në deklaratën për shtyp të zyrës së Gegajt thuhet se në takim u bisedua për pozitën e shqiptarëve në Malin e Zi, për KU të Tuzit, pastaj lidhur me një projekt tejet të rëndësishëm për territorin e Malësisë - ndërtimin e rrugës Dinoshë-Pikalë-Triepsh, për ç’gjë ambasadori shqiptar dha mbështetje, si dhe

Gegaj-Beci

çështje të tjera të rëndësishme për shqiptarët në Mal të Zi, si dhe për shtetin e Malit të Zi. “Unë e njoftova ambasadorin shqiptar se harmonia dhe toleranca multietnike në Mal të Zi ngadhënjyen mbi të gjitha sfidat e kohës, ndasitë dhe mosmarrëveshjet historike midis popujve. Barazia nacionale dhe fetare në Mal të Zi janë shembull në rajon – jetojmë me diversitete dhe ruajmë veçantitë në shtëpinë tonë të përbashkët – Malin e Zi”, thuhet në deklaratë.

Sipas Gegajt, dy bashkëbiseduesit janë pajtuar se “për Malin e Zi dhe Shqipërinë integrimet europiane janë përcaktim strategjik, ashtu sikurse edhe forcimi i marrëdhënieve dhe i bashkëpunimit të mirë fqinjësor me të gjitha vendet në rajon dhe se Mali i Zi ka bërë shumë në avancimin dhe zhvillimin e të drejtave të shqiptarëve dhe se është duke punuar në vazhdimësi në integrimin e shqiptarëve në institucionet e sistemit”.

Ambasadori shqiptar ka theksuar se edhe ai personalisht dhe shteti shqiptar Malin e Zi e konsiderojnë një mik të mirëfilltë, thuhet në deklaratën për shtyp.

(Kohapress)

Tuz – Qendra Nansen Dialog organizoi të mërkurën e kaluar në Tuz seminarin njëditor me temë “Integrimi i pakicave në shoqërinë malazeze – legjislacioni ndërkombëtar dhe nacional”.

Kjo ishte punëtoria e tretë e cila organizohet në kuadër të këtij projekti, ndërkohë që dy punëtoritë e mëparshme janë mbajtur në Ulqin dhe Tivar.

Sipas koordinatorit të projektit, Leon Gjokaj, “projekti ka për qëllim të identifikojë problemet me të cilat ballafaqohen pjesëtarët e popujve pakicë, në nivelin lokal dhe nacional, e njëheri të njoftojë pjesëmarrësit me mundësitë që ofrojnë aktet ndërkombëtare dhe legjislacioni nacional, Kushtetuta, Ligji për të drejtat e pakicave dhe në veçanti Strategjia e politikës së qeverisë ndaj pakicave”.

Në seminar kanë marrë pjesë përfaqësues të qeverisjes lokale, partive politike, këshillave nacionale, sektorit civil, alumnistë të Qendrës Nansen Dialog nga komuna e Tuzit, ndërsa ai është moderuar nga Neda Sindik, koordinatore për çështjet e pakicave në Organizatën Joqeveritare ASK-Libertask.

Koordinatori i projektit Leon Gjokaj thotë se gjatë muajit qershor dhe korrik do të mbahen punëtori të ngjashme edhe në Bijello Polë, Plavë dhe Kotorr apo Tivat, kurse në fund të

projektit është parashikuar mbajtja e një seminari follow-up me pjesëmarrësit nga komunat e përmendura.

Projekti realizohet me mbështetjen e Fondacionit Instituti për Shoqëri të Hapur – përfaqësia në Mal të Zi.

M. Gjokaj

L. Gjokaj

e enjte, 4 qershor 2009 3

OPINIONE & VËSHTRIME XHO BAJDËN VIZITON RAJONIN

Comeback-u amerikan

Në Beograd Bajden ka bërë me dije se nuk pret që edhe Serbia të njohë Kosovën, por duke ua bërë të qartë autoriteteve të Beogradit se Amerika pret që Beogradi të mos nxisë tendosjet në Kosovë. Mos e njeh, por mos e prek – është porosi e qartë e cila është marrë vesh edhe në Beograd.

Bajden ka qenë njeriu i duhur për t’i thënë këto, sepse gjatë fushatës presidenciale në SHBA është folur se fitorja e Obamës do të shkonte në favor të politikave serbe, pasi që ai, gjoja, i njihte mirë padrejtësitë që u janë bërë serbëve dhe, po të vinte në pushtet, do të ndihmonte në tejkalimin e tyre.

Ferhat Dinosha Para dy javësh rajoni i Ballkanit Perëndimor ka pritur një mysafir të lartë e të rëndësishëm. Më saktësisht, për vizitë zyrtare në Sarajevë, në Beograd e në Prishtinë ka qëndruar

zëvendëspresidenti amerikan, Joseph Biden. Vetë emrat e kryeqyteteve tregojnë se zyrtari i lartë amerikan ka zgjedhur të vizitonte pikët më të ndjeshme të rajonit tonë. Në të gjitha qendrat janë dhënë porosi të qarta nga ana e njeriut të dytë të administratës Obama, i cili duhet të ketë marrë përsipër politikën e jashtme amerikane. Këto porosi flasin, pa medyshje, se administrata e re amerikane do të jetë shumë e interesuar për prezencë në Ballkan, mbase edhe për arsye se Bashkimi Europian nuk është treguar shumë efikas në tejkalimin e problemeve më të mëdha të qendrave të përmendura sidoqoftë, fjala është për një comeback të vendosur amerikan që tregon se SHBA-ja do të insistojë për një stabilitet të sigurt në rajonin që ka qenë sinonim i konflikteve të ashpra ndëretnike e ndërfetare, të cilat duhet të jenë të shkuara.

Janë të rëndësishme, natyrisht, fjalët e z. Bajden të thëna në Sarajevë e në Beograd, por më të rëndësishmet për ne janë dëgjuar në Prishtinë. Duke përcjellë transmetimin e drejtpërdrejti të fjalës së Xho Bajden para deputetëve të Parlamentit të Kosovës, kam vërejtur se dy porosi të tij kanë çuar në këmbë përfaqësuesit e popullit të Kosovës, duke provokuar duartrokit-

je të tyre frenetike: 1) avarësia e Kosovës ëdhtë inversibile, pra e pakthyeshme, 2) Kosova është e pandashme, pra Kosova nuk do të ndahet.

Të dy këto porosi kanë ardhur në moment të volitshëm dhe nga njeriu i duhur. Momenti është i volitshëm për arsye se Serbia e kishte shitur si fitore të saj diplomatike kalimin e ankesës drejt

do të shkonte në favor të politikave serbe, pasi që ai, gjoja, i njihte mirë padrejtësitë që u janë bërë serbëve dhe, po të vinte në pushtet, do të ndihmonte në tejkalimin e tyre.

Por, ja që ai erdhi në pushtet dhe zëvendësi i tij nuk flet në Bograd për diç të tillë. Përkundrazi. Është mir për shqiptarët që edhe administrata Obama e ka ven-

Gjyqit Ndërkombëtar të Drejtësisë nga ana e Kombeve të Bashkuara, për të çmuar “legjitimitetin e aktit të shpalljes së njëanshme të pavarësisë së Kosovës” nga ana e Parlamentit të saj duke vazhduar manipulimin se edhe Gjyqi Ndërkombëtar i Drejtësisë në Hagë do t’i japë të drejt ankesës serbe dhe se, kështu “do të anulohet” pavarësia e Kosovës. Kjo mund të ketë ndaluar pakëz hovin e njohjes së pavarësisë së Kosovës nga ana e shteteve që këtë ende nuk e kishin bërë, duke krijuar hapësirë sidomos që “malli” të shitej mirë në tregun e brendshëm të Serbisë. Por, tash në një moment shumë të volitshëm rikonfirmohet qëndrimi amerikan, i cili ka qenë vendimtar edhe për shpalljen e pavarësisë së Kosovës dhe kjo, natyrisht, do të ndikojë në përshpjetimin e procesit të njohjeve. Në Beograd Bajden ka bërë me dije se nuk pret që edhe Serbia të njohë Kosovën, por duke ua bërë të qartë autoriteteve të Beogradit se Amerika pret që Beogradi të mos nxisë tendosjet në Kosovë.

Mos e njeh, por mos e prek – është porosi e qartë e cila është marrë vesh edhe në Beograd.

Bajden ka qenë njeriu i duhur për t’i thënë këto, sepse gjatë fushatës presidenciale në SHBA është folur se fitorja e Obamës

dosur çështjen e Ballkanit Perëndimor në qendër të interesit nacional amerikan dhe është e drejtë hyjnore që këtë e bën të qartë njeriu të cilin lufta për të drejtën e ka bërë mik të madh të Shqiptarëve.

Senatori Joseph Biden ka qenë ndër më të angazhuarit për intervenimin ushtarak të NATO-s kundër caqeve të ushtrisë së diktatorit Millosheviq, pa ç’gjë nuk do të lindte një Ballkan i ri, gjithnjë e më i gatshjëm për t’u bërë pjesë e integrimeve europiane dhe euroatlantike.

Kujdesi ndaj pakicave dhe ndaj kulturës së tyre është theksuar edhe kësaj here gjatë qëndrimit të Bajden në Kosovë. Në shenjë respekti dhe angazhimi për të drejtat e serbëve në Kosovë nënkryetari amerikan, megjithë përtesën që ka mund të ketë ekzistuar në radhën e nikoqirëve, ka vizituar manastirin e Deçanit, duke sinjalizuar se në Kosovën multietnike ka vend për më shumë identitete.

Nga vizita e Bajdenit në Kosovë, duhet të nxjerrin mësim edhe shqiptarët dhe liderët e tyre politikë në Mal të Zi. Asnjë projekt që ka përkrahjen e faktorit amerikan nuk mund të jetë i dëmshëm për shqiptarët. Dy të tilla, këtu në Mal të Zi, fakulteti i parë shqip në Podgoricë dhe statusi i komunës urbane për Tuzin, në një fazë kalimtare, kanë krijuar përçarje dhe largim të panevojshëm ndërmjet partive shqipare shumica prej të cilave vazhdojnë të bashkëpunojnë me subjekte opozitare në Mal të Zi, të cilat kundërshtojnë pothuaj të gjitha ato projekte që i përkrah, gjegjësisht i promovon faktorin amerikan. Kështu nuk sillet vetëm partia më e fortë shqiptare në Mal të Zi, Unioni Demokratik i Shqiptarëve e cila, kaherë, njërin tel të çiftelisë ua ka falë amerikanëve.

Nga vizita e Bajdenit në Kosovë, duhet të nxjerrin mësim edhe shqiptarët dhe liderët e tyre politikë në Mal të Zi. Asnjë projekt që ka përkrahjen e faktorit amerikan nuk mund të jetë i dëmshëm për shqiptarët. Dy të tilla, këtu në Mal të Zi, fakulteti i parë shqip në Podgoricë dhe statusi i komunës urbane për Tuzin, në një fazë kalimtare, kanë krijuar përçarje dhe largim të panevojshëm ndërmjet partive shqipare shumica prej të cilave vazhdojnë të bashkëpunojnë me subjekte opozitare në Mal të Zi, të cilat kundërshtojnë pothuaj të gjitha ato projekte që i përkrah, gjegjësisht i promovon faktorin amerikan. Kështu nuk sillet vetëm partia më e fortë shqiptare në Mal të Zi, Unioni Demokratik i Shqiptarëve e cila, kaherë, njërin tel të çiftelisë ua ka falë amerikanëve.

Pikëpamjet e shprehura në faqet opinione & vështrime nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të “Kohës javore”

4 e enjte, 4 qershor 2009

VËSHTRIME & OPINIONE DEPOLITIZIMI I DIASPORËS

Diaspora dhe vendlidja

Tentativat për influencimin e zgjedhjeve në vendlindje nga ana e ndonjë organizate të diasporës, janë dëshmuar të gabuara dhe të dëmshme. Ndërhyrjet e pabalancuara dhe favorizuese, nga ana e diasporës apo elementeve të saj, në hapësirën politike në vendlindje, së pari i humbin kredibilitetin diasporës si faktor i rëndësishëm unifikues dhe së dyti përjashton mundësinë e ndërhyrjes ose ndërmjetësimit të kësaj diaspore, nga pozita neutrale, në rast inicimi eventual të bashkimit të subjekteve politike shqiptare.

Xheladin Zeneli Një ndër dilemat apo sfidat kryesore të diasporës shqiptare pothuajse që nga ekzistenca e vet, ka qenë dhe është se a duhet që kjo diasporë të inkuadrohet në politikat partiake që udhëhiqen në vendlindje dhe nëse po, në ç'masë dhe nivel duhet bërë ky inkuadrim. Një dukuri e tillë doli në pah, ndoshta si asnjiherë më parë, në zgjedhjet e fundit parlamentare të muajit mars në Mal të Zi, për të cilat pati aq shumë komente, debate dhe reagime, dhe jam i bindur se edhe në të ardhmen do të vazhdohet të shkruhet dhe flitet për këto zgjedhje, por pyetja që vetvetiu na imponohet në këtë moment, është se: - Cili duhet të jetë roli i diasporës karshi veprimtarisë politike në vendlindje?

Nëse i hidhet një shikim i shkurtër historik diasporës shqiptare, organizatave të ndryshme të saja, por edhe mediave që veprojnë në këtë diasporë, vërehet përgjithësisht një karakteristikë e përbashkët e veprimtarisë së tyre, e kjo është atdhetarizmi. Ishte vizioni dhe ideali i kësaj diaspore me moton “Atdheu mbi të gjitha” që i solli asaj reputacionin dhe respektin jo vetëm të faktorit politik dhe intelektual në atdhe, por edhe të shumë personaliteteve të tjera të huaja që në një mënyrë apo tjetër ishin ose janë të njohur apo të involvuar me çështjen shqiptare në Ballkan.

Rolin e diasporës shqiptare, sidomos asaj të SHBA –së , më së miri e ka përshkruar kryeministri i Shqipërisë, Sali Berisha me rastin e intervistës për gazetën shqiptaro-amerikane “Illyria” në muajin shkurt të këtij viti , ku në mes të tjerash thotë: “…Diaspora i ka kryer me dinjitet të madh, me përkushtim dhe atdhetarizëm të flakët, të gjitha detyrimet e saj ndaj vendit dhe kombit”.

Një përshtypje e tillë ndaj diasporës mund të arrihet vetëm nëse edhe më tutje vazhdohet të udhëhiqet një politikë kombëtare nga ana e organizatave, shoqatave etj. që përfaqësojnë diasporën shqiptare, e jo politikë lokale e partiake.

Me formimin e disa partive politike nacionale të shqiptarëve në Mal të Zi ndërlikohet dhe vështirësohet situata, jo vetëm për vetë shqiptarët në Mal të Zi, por edhe për diasporën dhe qëndrimin e saj karshi këtyre subjekteve politike. Mu për këtë kufizohet ndërhyrja e diasporës në çështjet politike në vendlindje për disa arsye: - Së pari, pothuajse të gjitha organizatat e komunitetit të diasporës në SHBA janë organizata apolitike, të pavarura dhe me status jo-profitues dhe angazhimi i tyre në përkrahjen e ndonjë subjekti të veçantë politik apo angazhimi i tyre në fushatat parazgjedhore të ndonji kandidati politik apo parti politike në vendlindje, është në kundërshtim me programin dhe statusin e tyre të pavarur organizativ; - Të gjitha shoqatat dhe fondacionet e Komunitetit në përbërjen e vet kanë anëtarë të cilët përkrahin apo simpatizojnë kandidatë apo parti politike të ndryshme në vendlindje, dhe do të ishte një sfidë tepër e madhe dhe pothuajse e pamundur që këto organizata të përkrahin unanimisht një kandidat apo subjekt politik të veçantë në fushatat parazgjedhore në vendlindje.

Paramendoni pasojat e një situate të tillë sikur të gjitha shoqatat dhe fondacionet në diasporë të dalin me kandidatin apo subjektin politik të tyre të preferuar, para zgjedhjeve parlamentare (apo lokale) në vendlindje!

Kjo do të krijonte konfuzitet, amulli dhe do të kishte efekte negative me elemente përçarëse, në rradhë të parë, për vetë diasporën shqiptare; - Gjithashtu, përkrahja e ndonjë subjekti politik të veçantë në vendlindje nga ana e organizatave të diasporës, do të ishte një mesazh i gabuar për bashkëvendasit tanë në atdhe duke marrë parasysh faktin se diaspora shqiptare ka qenë konsistente në angazhimin e vet për unifikimin e faktorit politik shqiptar dhe kjo vlen jo vetëm për shqiptarët në Mal të Zi, por edhe për viset e tjera shqiptare në Ballkan.

- Tentativat për influencimin e zgjedhjeve në vendlindje nga ana e ndonjë organizate të diasporës, janë dëshmuar të gabuara dhe të dëmshme. Ndërhyrjet e pabalancuara dhe

favorizuese, nga ana e diasporës apo elementeve të saj, në hapësirën politike në vendlindje, së pari i humbin kredibilitetin diasporës si faktor i rëndësishëm unifikues dhe së dyti përjashton mundësinë e ndërhyrjes ose ndërmjetësimit të kësaj diaspore, nga pozita neutrale, në rast inicimi eventual të bashkimit të subjekteve politike shqiptare.

Ndërkombëtarizimi i çështjes shqiptare, përkushtim i përhershëm i diasporës Roli kryesor i diasporës ndaj vendlindjes duhet të vazhdojë të jetë ai çfarë ka qenë edhe në të kaluarën dhe me të cilin kjo diasporë ka treguar sukses, e ky është ndërgjegjësimi (sensibilizimi) dhe lobimi i vazhdueshëm i çështjes shqiptare në Ballkan në rend të parë pranë Kongresit dhe Administratës Amerikane si dhe pranë organizatave relevante ndërkombëtare. Me pavarësimin e Kosovës nuk merr fund ndërkombëtarizimi i çështjes shqiptare në Ballkan. Me keqardhje mund të konstatojmë se pozita e asaj pjese të popullit që jeton jashtë shteteve amë të Shqipërisë dhe Kosovës, është ende e pakënaqur.

Prandaj edhe më tutje diaspora duhet t’a ngre zërin pranë qendrave vendimmarrëse të botës demokratike me rastin e shkeljeve të të drejtave të shqiptarëve në Mal të Zi në Luginën e Preshevës, në Maqedoni dhe gjetiu.

Gjithashtu, me rastin e protestave dhe reagimeve në mbrojtje të vëllezërve dhe motrave tona në atdhe, diaspora do të duhej të flasë me një zë, pikësëpari për arsy se efekti i reagimit të përbashkët i disa shoqatave dhe fondacioneve është më i madh dhe së dyti, nëse diaspora dëshiron të këshillojë subjektet politike në vendlindje që të flitet me një zë, sidomos për çështjet me iteres të përbashkët kombëtar, atëherë së pari vetë diaspora duhet të veprojë në këtë mënyrë.

Sa i përket zgjedhjeve pluraliste në vendlindje diaspora duhet gjithnjë të bëjë presion ndaj subjekteve politike shqiptare për një koalicion të përgjithshëm parazgjedhor, kurse votuesve shqiptarë t’u këshillohet që të votojnë për partitë nacionale shqiptare. D.m.th. është me rëndësi edukimi dhe ndërgjegjësimi i elektoratit shqiptar.

S'ka dyshim , që subjektet politike shqiptare kanë përgjegjësi ndaj elektoratit të vet dhe bëjnë gabime (nganjëherë edhe të pafalshme), por të mos harrojmë për asnjë moment se fajtor kryesor për pozitën e pavolitshme të shqiptarëve në Mal të Zi, gjithnjë mbetet partia që udhëheq me pushtetin qendror (PDS) dhe akuzat, duhen vazhdimisht të drejtohen ndaj këtij pushteti.

Sa i përket votuesve, shoqatat dhe fondacionet në diasporë mund të luajnë edhe një rol tjetër të rëndsishëm. Duhet të bëhen analiza lidhur me dukurinë e një numri të konsiderueshëm të shqiptarëve në Mal të Zi që votojnë për PDS (partinë në pushtet). Është e drejtë e secilit që të votojnë sipas dëshirës së

vet, por është e padrejtë që vota të përcaktohet nga interesi ekonomik apo përfitimi material personal.Ne të gjithë jemi të vetëdijshëm që fatkeqësisht, kjo është një realitet i fushatave parazgjedhore në vendlindje, kurse organizatat e komunitetit në diasporë duhet të bëjnë çmos që përmes ndihmave materiale , të mundohen t’ju përmirësojnë gjendjen e vështirë ekonomike, të gjithë atyre individëve apo grupi të individëve në vendlindje të cilët, mu për këto shkaqe ekonomike, votojnë kundër dëshirës së vet. Kjo dukuri me fjalorin popullor njihet si “shit-blerje e votave”.

Sa i përket procesit zgjedhor , organizatat e diasporës, sipas mendimit tim , duhen të inkuadrohen në mbikqyrjen (monitorimin) e zgjedhjeve në vendvotimet shqiptare me qëllim që të vërtetohet votimi i lirë dhe demokratik i çdo qytetari. Shumë organizata vendase dhe të huaja, vazhdimisht marrin pjesë në vëzhgimin e zgjedhjeve, por unë nuk kam informata që ndonjë organizatë e diasporës shqiptare të jetë e inkuadruar në këtë proces.

Edhe vendlindja ka obligime dhe përgjegjësi ndaj diasporës së vet Çfarë pritet (kërkohet) nga faktori politik shqiptar(por jo vetëm nga faktori politik) në raport me diasporën?

- Të mos shihet diaspora vetëm si burim i plotësimit të nevojave humanitare dhe financiare në vendlindje, por edhe si faktor i rëndësishëm në marrjen e vendimeve për të ardhurën e vendlindjes dhe kombit; - Të lirohemi nga botëkuptimi i gabuar sipas të cilit mendohet se atdheu dhe kombi mund të ndihmohen vetëm nga vendlindja dhe se çështja kombëtare është e drejtë ekskluzive e subjekteve politike dhe e liderëve të tyre. Që atdheu mund të ndihmohet edhe nga larg, këtë e dëshmon roli i pamohuar historik i diasporës që nga pavarësia e Shqipërisë e deri te pavarësia e Kosovës; - Partitë politike në vendlindje nuk duhet të përdorin organizatat e ndryshme ose individë të caktuar në diasporë,për arritjen e qëllimeve të tyre politike në atdhe. Mosekzistimi i degëve të partive politike shqiptare nga Mali i Zi në diasporën e SHBA –së (edhe përkundër tentimeve në të kaluarën), dëshmon faktin se kjo diasporë nuk dëshiron të njolloset me ngjyra të ndryshme politike; -Të organizohen takime me bashkatdhetarët në vendlindje (e pse jo nga administratat lokale si p.sh. ajo e Komunës së Ulqinit dhe asaj të Tuzit) me rastin e vizitave që këta bashkatdhetarë i bëjnë vendlindjes gjatë pushimeve verore. Jam i bindur që kjo i shërben fuqizimit të marrëdhenieve, komunikimit të mirëfilltë dhe afrimit të ndërsjelltë.

(Autori ka qenë Deputet në Parlamentin e Malit të Zi)

Pikëpamjet e shprehura në faqet opinione & vështrime nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të “Kohës javore”

e enjte, 4 qershor 2009 5

OPINIONE & VËSHTRIME

Filloi sezoni i turizmit Sezoni veror ka nisur të trokasë edhe në qytetin e Ulqinit. Kjo tashmë është evit, dente dhe ndihet kudo, në qyte gjë në plazhet e shumta që kemi, të që na jep shpresë e na bën r undë përk edhe se jmë beso jetë do vit ky e omik krizës ekon vit i turizmit.

Shaban Peraj Ulqini, një qytet i lashtë e me traditë turistike ka çfarë t’u ofrojë pushuesve, qofshin ata vendas apo të jashtëm. Nga pikëpamja e potencialeve natyrore po edhe objekteve të shumta që disponon ky qytet, shihet me “zili” nga vendet e tjera turistike për faktin se ata nuk disponojnë atë çfarë ofron Ulqini. Kjo ka bërë që jo njëherë të dalin shkrime dashakeqe e me antipropagandë për zhvillim të kësaj dege ekonomike nga persona që nuk ia duan të mirën këtij vendi.Të kota janë shkrimet e atyre që këtu na vijnë si mysafirë të ftuar e pastaj pritjen tonë e kthejnë në mospërfillje të miqësisë, siç është shkrimi i z. Ben Andoni, në revistën “Mapo”.

Megjithatë, ne nuk jemi larg nga rezultati sepse tashmë kemi krijuar nje traditë në këtë fushë falë punës së atyre që merren me këtë veprimtari dhe falë potencialeve tona të mrekullueshme natyrore. Prezantimi i ofertës turistike që u zhvillua në disa qendra të njohura, banorët e të cilave shprehin interesim për të kaluar pushimet këtu kanë pasur mundësinë më të mirë për t’u njohur me plazhet, hotelet, restorantet e pjesët tjera të infrastrukturës turistike. Kjo është ajo që i mundëson turistit të sotëm (jo thjesht atij “patriotik”) pushim disaditor për të përjetuar argëtim të plotë. E gjitha kjo mund të arrihet në një kooperim të plotë të të gjithë aktorëve të përfshirë në mbarëvajtjen e rrjedhave turistike. Kjo në një masë është realizuar,

për çka nuk mungon strategjia e zhvillimit të turizmit gjë që e bën Ulqinin me tërheqës, si nga turistët vendas ashtu edhe nga ata të jashtëm.

Si i tillë ai ka plazhin më të gjatë në vendet mesdhetare, me një gjatësi prej 14 km. siç është Plazhi i Madh, plazhin e vogël, plazhin e Valdanosit si dhe vendin më atraktiv siç është plazhi nudistik në Adë. Në këto lokalitete janë edhe numri më i madh i hoteleve, restoranteve, disko, lojëra për fëmijë dhe sporte uji. Rritjen e numrit të pushuesve e kanë ndihmuar edhe investimet e shumta të bëra në vitet e fundit nga sektori privat.E gjithë kjo ka bërë që sivjet të ketë nivel të lartë të pastërtisë e higjienës në të gjitha plazhet tona, për çka kujdesën pronarët, ndaj çdo gjë funksionon si një sistem i tërë i destinuar të lulëzojë sikur në të gjitha vendet e tjera me një ekonomi turistike më të zhvilluar se ne. Kjo bën që shumë nga pushuesit të kenë mundësi pushimi, po edhe kalim të kohës së lirë

edhe çmimet e pranushme që ofrojnë qiradhënësit privat, si edhe ata në sektorin shoqëror.

Qëndron fakti se për këtë sezon turistik çmimet janë më të ulta për 10-20 %, në kahasim me çmimet e vitit të kaluar.

Për problemet e mundshme që mund të paraqiten gjatë rrjedhave të sezonit turistik ka nevojë të kemi një rrjet të konsoliduar të profesionalizmit për mikpritjen dhe akomodimin, një ide me figura të reja profesionale në agjenci turistike e cila në mënyrë direkte do të ndihmonte përfshirjen e njërit apo sektorit tjetër. Kjo për faktin se një aktivitet i tillë turistik, në të gjitha nivelet, jep efektin më të lartë ekonomik në kuadër të komunës, po edhe te vetë qiradhënësit duke e kthyer në pjesë ekonomike edhe traditën, kulturën që e kemi aq të pasur. Duke pasur parasysh se ne në këto momente disponojmë një infrastrukturë të mjaftueshme, si drita, ujë e të tjera si këta, kemi arsye të besojmë se këtu roli i shtetit me iniciativën private është

çdo gjë funksionon si duhet, kjo nuk ndodh vetëm te ne, sepse në këto kohë ka mjaft probleme siç është mungesa e donatorëve, investitorëve, por mbetet të besohet se tani është kuptuar nga të gjithë ata që merren me këtë veprimtari se çdo gjë paguhet sipas cilësisë e asesi sipas momentit për të fituar vetëm në një sezonë çka do të bënte të na çojnë në humbje në të ardhmen. Për eliminimin e të metave tona kemi përvojë falë hapjes në tregun ndëkombëtar, nga ku e gjitha kjo mund të rregullohet nëpërmjet një marketingu efikas e në bashkëpunim me agjencitë përkatëse në vendet nga vijnë mysafirët. Për këtë Ulqini tashmë ka bërë emër dhe mund të thithë të gjitha kategoritë turistike me potencialet qe ka edhe pse mbetet shumë punë për të bërë sidomos në hartimin e katalogëve të mirëfilltë turistikë. Idetë dhe personat e nevojshëm ekzistojnë, kontributi i tyre nuk do të mungojnë dhe atyre u mbetet ta mbushin “këtë boshllëk” që propagandojnë

për të vizituar Kalanë e Ulqinit, në kuadër të të cilit ndodhet edhe Muzeu arkeologjik, qytetin e vjetër të Shasit apo duke ndjekur muzikë “live” nga këngëtarët më të mirë nga Kosova e Shqipëria. Një arsye më tepër për të besuar janë

kombinuar dukshëm në krahasim me vitet tjera.

Pra, strategjia e zhvillimit turistik ekziston, investimet janë bërë dhe kjo bën të mundshëm krijimin e një imazhi pozitiv për Ulqinin, nga i cili varet e ardhmja e këtij vendi. Natyrisht se jo

negativisht (pa arsye) disa me shkrimet e tyre, por për fat ata janë të paktë dhe nuk mund te rrezikojnë famën, imazhin e Ulqinit si një vend i destinuar turistik.

Pikëpamjet e shprehura në faqet opinione & vështrime nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të “Kohës javore”

6 e enjte, 4 qershor 2009

SPECIALE ETHET E PRAGSEZONIT TURISTIK NË ULQIN

Pak optimizëm për sezon të mirë Gati askush në Ulqin nuk është optimist për sezonin e sivjetshëm turistik. Të gjithë e dinë se kriza e përgjithshme do të ketë ndikime negative. Kjo tashmë vërehet edhe në këtë prag sezoni jo vetëm në Ulqin, por edhe në tërë bregdetin e Malit të Zi. Të vetmit optimistë për suksesin e sezonit të sivjetshëm turistik duket se janë në Komunën e Ulqinit.

Edhe pse në Ulqin ka filluar zyrtarisht sezoni turistik, Ulqini i ngjan një dimri të gjatë që duket se sivjet do të jetë më i gjatë se kurrë. Koha me shi që ka mbizotëruar ditëve të fundit ka

shtuar agoninë e etheve të pragsezonit turistik.

Gati askush në Ulqin nuk është optimist për sezonin e sivjetshëm turistik. Të gjithë e dinë se kriza e përgjithshme do të ketë ndikime negative. Kjo tashmë vërehet edhe në këtë prag sezoni jo vetëm në Ulqin, por edhe në tërë bregdetin e Malit të Zi. Por çfarë pritet nga ky sezon turistik?

Analisti Mustafa Canka, njohës i rrjedhave turistike, thotë ky do të jetë edhe një sezon në vazhdën e sezoneve jo të suksesshme, siç jemi mësuar që njëzet vjet.

“Këtë e tregon parasezoni, numri i rezervimeve dhe sinjalet nga zonat emetuese turistike”, thotë ai.

Canka mendon se turistë do të ketë më pak se viteve të kaluara, kurse

efektet financiare do të jenë më të ulëta për 15-20 për qind.

“Sezoni do të jetë në duart e turistëve individualë tekanjozë nga vendet e rajonit, të cilët vendosin të udhëtojnë momentin e fundit dhe pa bërë shumë plane”, thotë Canka.

Sipas tij, çdo gjë do të kalojë në mënyrë stihike.

“Të gjithë do të mundohen të rrëmbejnë sa më shumë, në përgjithësi për të paguar kreditë e shtrenjta. Edhe këtë sezon ulqinakët do të punojnë për bankat dhe shtetin”, thotë Canka.

Të vetmit optimistë për suksesin e sezonit të sivjetshëm turistik duket se janë në Komunën e Ulqinit.

Sekretari për ekonomi pranë Komunës së Ulqinit, Vasko Radoviq, thotë se përkundër krizës evidente me optimizëm e presin edhe këtë sezon turistik.

interesimin e treguar”, thekson ai.

Ky lloj promovimi, sipas tij, është shumë i rëndësishëm pasi që pritet që nga kriza ekonomike më së paku do të jenë të prekura vendet e Mediteranit dhe që sezonin turistik do ta shpëtojnë mysafirët nga rajoni.

Radoviq është i vetëdijshëm se përfitime të mëdha nga ky sezon nuk do të ketë.

“Por sigurisht do të realizohet përfitim i kënaqshëm i cili do të na lehtësojë të tejkalojmë periudhën deri në kalimin e krizës”, thotë ai.

Ulqini nuk mund të lavdërohet edhe me investimet e kryera ndërmjet dy sezoneve turistike. Ç’është e vërteta, i vetmi investim me vlerë mund të konsiderohet kalldrëmimi i rrugës së Çarshisë, i cili sidoqoftë nuk ka ndikim të drejtpërdrejtë në turizëm.

Sa u përket kapaciteteve hotelierike,

është vendosur apo zëvendësuar ndriçimi i ri, si në hyrje të qytetit.

“Si investim të posaçëm do të veçoja kalldrëmimin e çarshisë së vjetër me ç’gjë jemi munduar t’ia kthejmë shkëlqimin e dikurshëm rrugës kryesore të qytetit”, thotë ai.

Por disa investime për shkak të krizës dhe mungesës së mjeteve financiare kanë mbetur të papërfunduara, siç është për shembull, rruga nga Katërkolla në Shas apo disa rrugë lokale, kurse në rrugën Ulqin – Krythë është hequr shtresa e vjetër e asfaltit por pret të asfaltohet, kurse edhe rruga e kalldrëmuar e Çarshisë së vjetër ka qëndruar disa ditë e mbyllur.

Ndaj mbylljes së përkohshme të rrugës së kalldrëmuar të përuruar vetëm pak ditë më parë, ka reaguar Forca e Re Demokratike e cila i ka

vendimeve të rëndësishme në parlamentin lokal, siç është Vendimi mbi taksat komunale, të cilat do të duhej të eliminonin barrierat eventuale në afarizëm dhe të mundësojnë udhëheqjen më elastike të politikës së çmimeve të harmonizuar me krizën aktuale ekonomike dhe rregullat e tregut”, thotë ai.

Krejtësisht ndryshe mendon analisti Mustafa Canka, sipas të cilit është bërë shumë pak që qyteti të përgatitet për sezon.

“Dhe kjo është e logjikshme sepse ky qytet nuk frymon si qytet turistik! Çdo gjë bëhet në mënyrë të improvizuar. Ne tani kemi më pak kapacitete hotelierike sesa para 30 vjetësh gjë që përbën rast unik në botë. Infrastruktura është e dobët, shërbimi po ashtu, nuk kemi as organizatë turistike. Madje as qasje në

“Optimizmin e bazojmë në faktin se relativisht mirë e kemi përgatitur dhe realizuar planin e promovimit të potencialeve turistike të Ulqinit në panairet rajonale apo promovimet e organizuara enkas. Kemi marrë pjesë së bashku me Organizatën Turistike të Malit të Zi apo individualisht në Budvë, Budapest, Temishvar, Beograd, Mynih, Prishtinë dhe qytetet e tjera në Kosovë, Sarajevë, Tuzëll, Shkup, Tiranë”, thotë ai.

Përveç kësaj Radoviq thotë se janë distribuar materiale promotive në disa qytete të Serbisë si dhe në Lubjanë.

“Kemi publikuar disa reportazhe efektive mbi Ulqinin në mediat e atjeshme ndër të cilat duhet veçuar shtojcën për turizëm në gazetën ditore “Blic”, të shtypur në 200 mijë kopje, dhe jemi shumë të kënaqur me

me përjashtim të hotelit “Otrant” i cili pritet që sivjet të presë turistët e parë, janë përmirësuar edhe kapacitetet hotelierike të NHT “Riviera e Ulqinit” kurse sivjet për herë të parë pas shumë vitesh janë vënë në funksion edhe shtëpizat prej druri në Adë.

Por për investime të reja nuk mund të bëhet fjalë. Vendi në të cilin dikur ndodhej hoteli “Galeb” i ngjan më tepër “shkretëtirës” dhe nuk ka ndonjë paralajmërim se do të fillojë së shpejti ndërtimi, kurse edhe hoteli “Lido” është në procesin e rikonstruktimit.

Sekretari për Ekonomi i Komunës së Ulqinit, Vasko Radoviq, thotë se janë kryer përgatitjet e zakonshme për rregullimin e qytetit, është investuar në asfaltimin e rrugëve të qytetit dhe fshatrave, siç është rruga në Pinjesh,

tërhequr vërejtjen pushtetit lokal, por edhe atij republikan, që në mënyrë më serioze të merren me këto probleme të cilat drejtpërsëdrejti ndikojnë në rrjedhat e sezonit turistik.

“Banorët e Ulqinit janë mësuar që të durojnë këso maltretimesh, por turistët që kanë ardhur dhe do të vijnë në pushim tek ne, nuk do ta kenë durimin tonë, por do të na sjellin shpinën dhe do të orientohen në destinacione të tjera turistike”, thuhet në reagimin e kësaj partie.

Përkundër problemeve evidente, sekretari për Ekonomi i Komunës së Ulqinit, Vasko Radoviq, thotë se Ulqini e pret i përgatitur sezonin e sivjetshëm turistik.

“Përveç përgatitjeve të rregullta dhe të zakonshme në rregullimin e qytetit, vëmendje e veçantë i është kushtuar edhe miratimit të

disa plazhe”, thotë ai.

Canka shkon edhe më tej në parashikimin e tij pesimist për të ardhmen e turizmit në Ulqin.

“Nëse kanë sukses të gjithë këto tendere të dëmshme, me dëshirën e Qeverisë së Malit të Zi, ne dhe mysafirët tanë praktikisht nuk do të kemi as ku të lahemi. Për këtë arsye ruajtja e ambientit tonë është kusht kyç për zhvillimin e turizmit i cilia na shkon për shtat neve, e jo tajkunëve vendorë dhe të huaj të cilët dëshirojnë të grabisin plazhet tona të mrekullueshme, detin tonë dhe të ardhmen tonë”, thotë ai.

I. Kallaba

e enjte,4 qershor 2009 7

KULTURË TRANZICIONI I VONUAR

Rindërtimi shpirtëror i shqiptarëve

Kombi shqiptar tanimë jeton i lirë.

Ai ka sendërtuar një pjesë të objektivave politik, mirëpo është thellësisht i zhytur në një krizë të brendshme, krizë kjo që për shënjues ka degradimin e vlerave, apo një krizë vlerash që përcillet në të gjitha aspektet e jetës kombëtare. Kjo krizë ka Prekur të gjitha segmentet e rëndësishme kombëtare dhe për pasojë ka krijuar një gjendje të rëndë, në të cilën ndjehet ankthshëm nevoja e rindërtimit shpirtëror të kombit shqiptar.

Tronditjet e shumta që kemi përjetuar këto dy dekada të fundit si komb na kanë sjellë para një gjendjeje faktike, në të cilën mungojnë dilemat morale dhe përsiatjet intelektuale për fenomenet që përjetojmë.

Për Kohën Javore

Ndue Ukaj

Shoqëria shqiptare nëpër shekuj e dekada ka përjetuar vetëm tmerre, mungesa të shumta e mbi të gjitha mungesë lirie. Ajo, në asnjë fazë nuk ka përjetuar lirinë e mirëfilltë, si premisë esenciale për formësime normale e të shëndosha. Mbase, ajo duke u rritur e formësuar në rrethana të jashtëzakonshme, të çrregullta, jonormale, tanimë kur gjendet para një etape të re, ka brenda vetes kriza e probleme të shumëfishta, të cilat e pengojnë për t’u adaptuar dhe së kënddejmi për të pranuar normat dhe vlerat demokratike e standardet e pranuara si të mirëqena ndërkombëtarisht. Ajo nuk ka përjetuar lirinë, ajo nuk është formësuar në liri. Përkundrazi, ajo është formësuar nën diktat e dhunë, nën reprezalje e mungesë lirie.

Mungesa e lirisë, si komponentë themelore për edukim e formësim normal të një shoqërie/kombi, ka bërë që shoqëria shqiptare e kudo ndodhur gjeografikisht, të ketë mungesa të shumta, të cilat vërehen në shumë pore të jetës. Dhe një ndër esencialet është mosaftësia për të ndërtuar sistem stabil të vlerave.

Ka pasur një besim të tepruar se kapitulli i vuajtjeve dhe klithmave shqiptare do të marrë fund në këtë milenium të ri, në të cilin shqiptarët në tërësi kanë hyrë me ndryshme pozitive. Zaten, përkundër ndryshimeve të dukshme, gjendja reale në hapësirat shqiptare është e rëndë, me halle të shumëfishta dhe shpresa të pakta. Kosova akoma vazhdon të përpëlitet në rrugën e saj drejt konsolidimit si shtet, me një mal problemesh përpara dhe me mundësi të pakta. Pjesët e tjera të shoqërisë shqiptare, përkundër ndryshimeve pozitive, ndodhen në pozita aspak të dëshiruara.

Ndërkohë që Shqipëria, vendi amë, po shënjon me një përkushtim të thellë, përpjekjet e fundit për të përfunduar kapitullin e dhembshëm të tranzicionit afro dy dekadash, por, prapëseprapë gjendet para sfidave të shumëfishta. Ajo vazhdon të vuajë pasojat e së shkuarës moniste dhe endet mes kësaj së shkuare dhe të ardhmes, pa mundur të përmbyllë lehtësisht kapitullin e stërzgjatur dhe të dhembshëm të tranzicionit politik, ekonomik e kulturor.

Po të analizojmë përgjithësisht pozicionin e kombit shqiptar sot, mund të konstatojmë se para tij ende gjenden sfida të rënda. Dhe nga kuptimi e tejkalimi racional i këtyre sfidave, varet shumë e tashmja, mbi të gjitha e ardhmja. Përkundër faktit se kombi shqiptar përjeton një liri të përgjithshme, shqiptarët kanë një të tashme të paqartë, të zymtë, të rëndë, madje

8 e enjte, 4 qershor 2009

për shumicën, të pashpresë. Së këndejmi, sot, shtrohen shumë pyetje e kërkohen shumë përgjigje të mençura, të cilat do të ndihmonin për të tejkaluar këtë gjendje dhe për ta transformuar atë drejt një të ardhme më të ndritur e më prosperuese. Ka një pajtueshmëri të plotë në debatet e shumta mediatike e intelektuale se e tashmja është e zymtë, përkundër zhvillimeve të prekshme pozitive. Mirëpo, gjithashtu ekziston një shpresë dhe bindje se e ardhmja është në anën e kombit shqiptar.

Prandaj është koha dhe momenti që këtë rast duhet fituar. Dhe ky rast fitohet vetëm duke vënë në funksion vlerat e shëndosha dhe duke etabluar një sistem vlerash të dëshmuara.

Andaj, që të tejkalohet kjo, mbi të gjitha që të mund të evidencohen pengesat e së tashmes, duhet identifikuar të gjitha plagët dhe pastaj ato duhet ekzaminuar, analizuar thuktë për të krijuar mundësi që këto sfida të tejkalohen.

Kjo domethënë se duhet të prekim pikërisht plagët kryesore që ka sot shoqëria jonë, e të cilat kanë qenë dhe janë pengesa për të ecur më shpejt përpara. Në traditën e shkrimit shqip ka pasur shumë dietarë të periudhave të ndryshme që kanë identifikuar një korpus plagësh kombëtare, që shpeshherë janë konceptuar tek politika, ndarjet, feja, historia, etj.

Të gjitha këto kanë prodhuar një gjendje kaotike, në të cilën ka munguar dhe mungon një sistem i kategorizuar i vlerave dhe një vullnet për të punuar tok në rrugët e konsolidimit dhe sforcimit të substancës së kombit.

Politikës shqiptare gjithmonë i kanë munguar vlerat e mirëfillta dhe njerëzit e duhur për të punuar në drejtim të të mirave të përbashkëta.

Pikërisht kjo ka bërë që politika shqiptare kudo të jetë më e përçarë se normalisht, asnjëherë mos të ketë aftësi të përbashkohet si një trup i përbashkët në sendërtimin e objektivave kombëtare. Për të ndodhur në ndonjë moment unifikim, kjo zakonisht është dashur të bëhet me një trysni ndërkombëtare. Dhe pikërisht ky sindrom ka prodhuar aq shumë ndarje mes shqiptarëve, saqë sot është e vështirë të bisedohet për një politikë të mirëfilltë demokratike shqiptare dhe shtetndërtuese. Po në këtë sens, kuptohen edhe klithmat e shumë dijetarëve shqiptarë ndër

shekuj që bënin apel për unitet, në jetësimin dhe promovimin e idealeve dhe vlerave të përbashkëta. Në këtë kontekst, Atë Anton Harapi thoshte se një komb i përçarë është i humbur.

E gjitha kjo krizë ka një emërues, krizën morale.* Charles de Montesquieu shkruante se:*”Një shtet më shumë shkatërrohet nga humbja e moralit të qytetarëve sesa nga shkatërrimi ekonomik”. Është moment që të kuptohet drejt kjo referencë dhe të funksionalizohet brenda intiligjencisë shqiptare, që kjo e fundit të mos jetë soditëse, por kreative.

Një tjetër problematikë e theksuar e jetës shqiptare është mungesa e mosgatishmërisë për të ndarë të mirën nga e keqja, vlerën nga antivlera. Këto dy probleme thelbore kanë prodhuar politikë oportuniste, egoizëm banal dhe korrupsion legal në të gjitha instancat kombëtare. Kësisoj është penguar gjykimi kritik dhe vlerësimet reale. Dhe për pasojë ka dominuar dhe dominon një opurtunizëm e paparë. Kjo traditë shkatërrimtare asnjëherë nuk ka arritur të shndërrohet në kulturë të bashkëpunimit. Kësisoj, prodhimi i së mirës dhe përcaktimi i së vërtetës ka munguar dhe po mungon çdo herë tek ne. Ndërkaq në tranzicionin shqiptar, këto dukuri sabotuese kanë ngritur kokë edhe më shumë. Së këndejmi, brenda jetës shqiptare është legjitimuar një formë primitive e të ushtruarit të pushtetit, e kulturës, ekonomisë, etj. Dhe këndej pari tiparet themelore të kësaj krize kanë legjitimuar një shpirt korruptues, një prirje mburravecërie e vëtëlavdërimi ekstrem.

Përveç këtyre, një problem shumë kompleks shqiptar mbetet mosaftësia për të ndërtuar një sistem vlerash të mirëfillta. Kjo mosaftësi a mosgatishmëri ka legjitimuar një politikë mediokre, një elitë që nuk është e aftë dhe e gatshme të ndërmarrë iniciativa dhe të japë alternativa, me një fjalë një intiligjenci oportuniste dhe soditëse. Kjo formë ka instaluar një politikë oportuniste, stërvile, që bën jetë nën trysnitë e ndryshme që i vijnë nga faktorë të jashtëm e të brendshëm. Kjo për faktin se sistemi demokratik është ndërtuar dhe po ndërtohet mbi interesa parciale, sikundër janë lidhjet klanore, fisnore, fetare, politike. Ne vuajmë pasojat e një mungese të sistemit të

konsoliduar e hierarkizëm vlerash. Prandaj sot kemi një çi herarkizim të tmerrshëm vlerash.

Në mungesë të kësaj, kemi antipodin e vlerave, pseudovlerat, të cilat kanë ngulfat jetën tonë në çdo aspekt.

Brenda kombit shqiptar kemi një përmbysje vlerash dhe kulturash, ku ky domen shumë i rëndësishëm nacional është degraduar si është më keq. Kultura është shndërruar në një konglomerat të pafundmë, ku aleancat primitive funksionojnë shumë mirë dhe ku si antipod kemi një sorrogatllëk vlerash të çoroditura.

Sorrogatllëku i vlerave është pikërisht kjo aleancë joparimore dhe aspak e shëndoshë, që ka zëvendësuar sistemin e vlerave reale dhe ka stopuar kyçjen e njerëzve të duhur në punë të rëndësishme të kombit.

Gjithandej hapësirave shqiptare nuk lë shumë për t’u ngazëllyer. Në të vërtetë ajo është e rëndë, edhe pse kombi shqiptar në përgjithësi mund të thuhet se është liruar nga të këqijat sistematike, nga regjimet, diktaturat, pushtimet, mungesa e lirisë. Por, edhe pas kaq viteve tranzicionesh të stërpërfolura, shumëçka ka mbetur pezull. Kultura dhe aspektet shpirtërore janë të degraduara, për të mos thënë shumë dimensione kulturore i janë nënshtruar një represioni të çoroditur në emër të pseudovlerave dhe një surrogatëllëku vlerash.

Ky model kulture e politike ka ngulfatur jetën e mirëfilltë nacionale. Bisedohet shumë për deformime politike, për deformime ekonomike, për çorientime shoqërore e ideologjike, por më pak ose fare pak për deformime shpirtërore, ky lloj i deformimeve që ka pasoja të paparashikuara për një komb.

Ndaj këtij fenomeni reflektohet me ngathtësi, nuk debatohet, duke mos kuptuar se pikërisht ky soj deformimi është më i vështiri, më degjeneruesi, ngase të këqijat i shndërron në të mira, në kode të sjelljes dhe të komunikimit. Është moment i duhur për të akumuluar gjithë potencialet kombëtare në rrugën e rikthimit në mesin e kombeve të civilizuara perëndimore.

Në këtë rrugë përmes rindërtimit shpirtëror duhet të plotësojmë boshllëqet historike dhe aktuale.

KULTURË ULQINI I RRËMBYER NGA KOHA DHE HARRESA

Midis dokumenteve dhe dëshmive

Ulqini nuk është ai i para një e më tepër shekulli, sepse është modernizuar dhe, me urbanizimin modern, ka humbur specifikat autoktone, ka humbur veçoritë e veta me të cilat është dalluar nga qytetet tjera të Mediteranit e Adriatikut. Sot, pra, vërehet vetëm hija e Ulqinit të dikurshëm, të arkitekturës së tij e cila gërshetohej me qytetërimin ilir,

romak, venedikas e otoman. Sot nuk ekzistojnë as objektet historike, bujtinat që gjendeshin jashtë Kalasë, e as Pazari i Qytetit, tani i shtruar me kalldrëm e i rrethuar me dyqane zejtarësh, kurse Sahat Kulla, që ka vlerë monumentale, nuk funksionon fare.

Mustafa Ferizi

Për Ulqinin u thurën shumë legjenda, u shkruan shumë vepra letrare e shkencore, pra edhe monografi, midis të cilave bën pjesë edhe “Fotoalbumi II” i hartuar nga Gazmend Çitaku, i cili këtë qytet të lashtë e trajton ndryshe nga të gjithë të tjerët – përmes syrit magjik të kamerës dhe me anë të fuqisë së argumentit dokumentar.

Autori i këtij almanaku na ofron mundësi që Ulqinin ta njohim në mënyrë të drejtpërdrejtë e me shembuj konkretë, përkatësisht me pamje të fotografuara të cilat, pos rëndësisë artistike dhe estetike, kanë edhe rëndësinë dokumentare.

Normalisht, Ulqini nuk është ai i para një e më tepër shekulli, sepse është modernizuar dhe, me urbanizimin modern, ka humbur specifikat autoktone, ka humbur veçoritë e veta me të cilat është dalluar nga qytetet e tjera të Mediteranit e Adriatikut. Sot, pra, vërehet vetëm hija e Ulqinit të dikurshëm, të arkitekturës së tij e cila gërshetohej me qytetërimin ilir, romak, venedikas e otoman.

Sot nuk ekzistojnë as objektet historike, bujtinat që gjendeshin jashtë Kalasë, e as Pazari i Qytetit, tani i shtruar me kalldrëm e i rrethuar me dyqane zejtarësh, kurse Sahat Kulla, që ka vlerë monumentale, nuk funksionon fare. Dhe, krejt çka ka mbetur nga Ulqini i dikurshëm, janë fotografitë të cilat Gazmend Çitaku i mblodhi me kujdes, i sistemoi i riprojektoi në monografinë e tij, “Fotoalbumi i Ulqinit II” për të dhënë: “Ja ky ishte Ulqini autokton”! Për lashtësinë historike të Ulqinit, si dhe për specifikat e tjera të këtij qyteti, mund të mësohet nga gravurat dhe hartat nga shek. XVI e tehu, si dhe nga marina detare, pastaj nga repartet ushtarake etj. Renditen pastaj pamjet nga vetë Ulqini: Suka, Rana, Përroi i Ranës, Kalaja me Tophane, Moli, arkitektura e vjetër, rrugët, sokaqet e shtruar me kalldrëm, shatërvanët, xhamitë, e mbi të gjitha, ulqinakët me kostume kombëtare, nuset ulqinake. Janë mjaft atraktive dhe skenat nga jeta e përditshme, siç janë ato të

grave duke endur në tullak (vekë), pastaj duke kafërdisur kafenë me dollap, djegia e gëlqeres, si dhe ceremonitë dasmore dhe ato mortore.

Nga ky material fotografik, shquhet dokumenti i vitit 1766 me bullën e Papës Clemens XIII, që flet për Ulqinin, si dhe dokumentit tjetër me bullën e Papës, Piut VI. Është me interes edhe dokumenti i vitit 1758, i nënshkruar nga arqipeshkvi i Durrësit, Shkodrës dhe Ulqinit etj. Midis dokumentev edhe dëshmive, gjendet edhe Kur’ani i Halil Agës – Skura, si dhe Testamenti i Tulë - sulejman Katanës, i shkruar arabisht, në vitin 1898. “Fotoalbumi i dytë i G. Çitakut përmbyllet me pamjet impresive të arkitekturës së Kalasë, por edhe të pjesëve të tjera të Ulqinit, të fotografuara nga mjeku austriak dr. Alfred Wollner, e të përmbledhura në kapitullin “Urlaub in Ulqin”, që do të thotë, pushim, udhëtim. Mu për këtë, “Fotoalbumi II i Ulqinit”, i përpiluar me profesionalizëm të lartë nga Gazmend Çitaku, me plot gojë mund të quhet edhe monografi.

U PËRURUA LIBRI I GAZMEND ÇITAKUT “FOTOALBUM I ULQINIT 2”

Fotografi që dëshmojnë shumë

Shkrimtari Hajro Ulqinaku theksoi se madhështia e fotoalbumit qëndron në faktin se në të janë botuar fotografitë e fotografëve anonimë, prej Ulqinit e deri në Vjenë. “Është një punë shumëvjeçare e qëmtimeve të fotografive të rralla shumë karakteristike që flasin shumë, që dëshmojnë shumë, që e përshkruajnë Ulqinin për mrekulli”, tha ai.

Dr. Maksut Haxhibrahimi tha se fotoalbumi paraqet një monografi historiko-shoqërore dhe etnokulturore për Ulqinin. Ai e vlerësoi atë si një monografi të mirëseardhur për tryezën e shumë studiuesve shqiptarë qofshin ata historianë, letrarë, gjuhëtarë, folklorist, etnografë e më gjerë, sepse, sipas tij, “ai na jep një pamje të gjerë të një prej trevave jo vetëm interesante e të pasur, por edhe jo gjithaq të njohur për

shumë kohë siç është Ulqini, vend me të cilin autori ka lidhje të fortë shpirtërore”.

“Fotoalbumi Ulqini 2” ndër të tjera ka meritën se u bën vend në radhë të pare atyre fakteve dhe të dhënave historike urbanistike dhe kulturore që dëshmojnë qytetarinë, kulturën, jetesën me punë e krijimtari të pandërprerë me frymë ndërtuese të një qyteti shqiptar ndër më tipikët në bregdetin e Malit të Zi”, tha ai.

Autori i librit Gazmend Çitaku falënderoi të gjithë ata të cilët i kanë hapur albumet e tyre dhe i kanë dhënë një pjesë të historisë së familjes së tyre.

Ai tha se mbledhja e fotografive është një punë shumë e zorshme.

“Këto fotografi nuk mblidhen as për një ditë, as për dy, as për pesë, as për një vit. Kjo është një

punë e cila zgjat, e cila vazhdimisht e plotëson shoqa shoqën”, theksoi Çitaku, duke nënvizuar se puna më e vështirë ka qenë sistematizimi i fotografive.

Libri “Fotoalbum i Ulqinit 2” është vazhdimësi e librit “Fotoalbum i Ulqinit 1” dhe përbën librin e dytë të këtij lloji të botuar nga koleksionisti Gazmend Çitaku. Ai përmban 86 fotografi, harta, gravura dhe dokumente shumica e të cilave botohen për herë të parë.

i.k.

e enjte, 4 qershor 2009 9

PANORAMË KULTURORE

Natali Portman i llivudin, Natal që po çmend Ho ve me thë Vajza e “Leon” gji të e jen qi vëmend e Portman, tërho Sot, në kulmin filmin "Leon". kurisë, bu e paraqitjen në in lm ku të edhe në të moshës, ajo ësh a femrat më ruar si një ng ne ka duke u konside eri am së kinemasë të hijshme të botës lsi e brishtësi të njëjtën ëmbë me yrë fyt Portman ruan një hte risë. Dikur kis viteve të fëmijë ë: fytyra, dhëm ka është e bardh te on jet an quka, sot gjithç rtm Po veshja. Dikur bët, madje edhe pune jeton në t edhe për arsye në Nju Jork, so Hollivud. rriturish", thotë thmonë role të te "Kam luajtur gji n" ajo nuk ish eo "L në he ed je tur Portman. Mad një fëmijë i rri r po m, hë ns ko një fëmijë i za si ata, madje më ndonte e sillej para kohe, që me turit". të rri ë e rritur se vetë erëzit mendojn e kundërta. Nj jam ende si "Sot më ndodh se e dh e tur rri një të se nuk i ngjaj sytë që i kam nga pamja dhe fëmijë. Ndoshta tër", vazhdon sh qa të e dh shur gjithmonë të qe aktorja. disa kohë në shkollua për Portman u rdit, të cilin e rva Ha të famshëm grafik.

Universitetin e ato em kin sionin e saj ra në sy të u braktisi për pa që ë jes qenë një kri të imët, pit Që në fillim ka tru s, yrë kak të fyt më eleja tor gjithëve, për sh ak si et konsideroh r këtë Pë it. syve. Aktualisht ud lliv Ho et e reja të t. Por ara rku gante ndër aktor kë të edhe ndër më iste art një ka nisur të jetë se ër shumë më tep Portman është me fat. bukuroshe dhe

Teatri, zyrtarisht në rrjetin evropian ntuar para mediave, pranTeatri Kombëtar, zyrtarisht ka preza in e Teatrit Evropian Union në plot të drejta të imin e tij me zyrtare në këtë orgairja Përfsh ë.

Franc në ETC, Konvencional, cionalë kulturorë të institu e kufijv e jen shkrir nizëm do të thotë me institucionet e min ëpuni bashk dhe si teatrove evropiane, ovimi dhe balprom het zgjero të që rë mëny shteteve anëtare, në Po ashtu është parashikuar lafaqimi i teatrit të këtyre vendeve. ardeve evropiane të Teatrit edhe një angazhim për rritjen e stand përbashkëta, përgjegjësi për përmes pjesëmarrjes në projektet e imet që vijnë prej këtij anëtë marrë përsipër detyrimet dhe përfit , Kristaq Skrami, ka përtarësimi. Ndërkohë që drejtori i TK-së se “përfshirja e Teatrit shëndetur këtë përfshirje duke thënë na zgjeron dimensionet e Kombëtar në familjen tonë evropiane Ne kemi shumë nevojë të vështrimit, të pamjes e të njohjes. shme dhe bashkëkohore, prekim traditën e madhe të larmi ian. Ne kemi shumë nevojë evrop teatrit të ve kreati t imish vazhd jo vetëm me format e sotme ta prekim atë nga afër, ta përjetojmë e Teatrit, së bashku me sallën në por onik, elektr it nikim të komu atorit. Njohja dhe spekt të prani në dhe aktorë me regjisorë, kudo në Evropë do t’i tanë logët homo me e vlerav i qarkullimi së artistëve shqiptare”. Ky japë impulse të fuqishme krijimtarisë një organizëm aktiv ku është 1988 vitin në luar union i theme shteteve evropiane si 22 të ëtare komb teatro janë anëtare 40 etj.

Itali ani, Gjerm eni, Sllov Zvicra, Rumania,

10 e enjte, 4 qershor 2009

PANORAMË KULTURORE

Imitoni Sharon Stone

Diva e Basic Ins tinct preferon veshje që rrinë trupit, si të bre ngjitur pas ndshmet dhe të derdhura që bë mendëse kur zb hen marraulojnë kërthizë n... të mbështje ti seksi me një lla nga efekmanovër luksoze.

Sharon Stone preferon smok ingun e bardh me shkëlqim. ë, mundësisht Por xhaketa ng jyrë metali ësh me një kopsë të mbërthyer të vetme me një bizhu të varur. kontraston, shko Kur kopsa n mirë edhe me të zezën tradic Një mënyrë që ionale.

Sharon Stone përdor shpesh vizuar skolatur për të nënën, është kontr asti mes pjesës dhe të sipërme së poshtme të fustanit. Fash at e sipërme mu zeza dhe të llu nd të jenë të strosura mbi një pjesë të poshtm në nuancë të një e të bardhë; jtën me pjesën tjetër të fustan poshtë material it por nëse i është opak, sip ër duhet të jet shëm; të qëndisu ë i tejdukra me motive me ngjyra përmbi një pjesë të po shtme njëngjyr Mes pasioneve ëshe. të mëdha të ak tores figuron ed (vizon, dhelpër. he peliçja ..). E mban në formë shalli apo si pa llto klasike. Po r edhe në një sportiv, në formë model më xhuboksi.

Gjerdani sipas Sharon Stone ësh të i gjatë, bën sh rreth qafës dhe umë xhiro lidhet si një kra vatë.

Të zezën e mb rëmjes... klasik e, Sharon Stone sipas mënyrës e int së saj, duke i sh tuar shpesh punim erpreton aplikacione: mo e dore ose tive fluturash, sh irita shifoni që efektin e krijojnë puplave, qëndism a me shkëlqim.

Të rehatshme, mbështjellëse, elegante. Një sh ose kadifeje me all ka lule është perfe kt për të ëmbëlsu shmiri normal. Ngjyrat ar një luk e përdorura me s të kuqes dhe i japin dritë ng portokallisë, jyrës së lëkurë s së fytyrës.

John Travolta me mafi shqiptare

të mafisë në raqitur në role njëherë janë pa 12 qershor me er mi Shqiptarët edhe pre et kan që do të jep kuara të Amerikës. një film ameri sh e Shteteve të Ba Taking of nëpër kinematë ni Scott, “The të regjisorit To aktorët e dy n ite raq pa Filmi me regji re në rolet kryeso ington.

3” ash 2 W 1 el m nz lha Da Pe a dhe n John Travolt shkë me ka ba eri ni tre am r një hu të njo esi fi e re in e një kidnapu ma rol et n lua roh a ide olt ns av Tr mit ko e, e cila sipas fil tar qip sh ë fin ma erikës. janë shkuara të Am këtë film nuk në Shtetet e Ba marrin pjesë në në se dyshohet që ët cil të ët tar Shqip kanë thë ist, por kritikët ny Scott mit, pasi që To aktorë profesion ar në botën e kri rjetuku pli im të ë rëz që kanë pë nje ata jan m fil në rr or që me është një regjis s. kë nto i jetën e në esoi Box ar për së afërm t “Taken” që kry g of i dytë pas filmi e “The Takin dh Ky është filmi , da na Ka erikë dhe sukses. jtin Office në Am një të të pritet që të kë lagja Pelham Pelham 1 2 3” iruar filmi, pra na ku është xh umë organizata sh jnë Madje edhe zo pro ve e ku jetojnë dh është një vend tare. të nëntokës shqip or dhe në rolet kryetë ashtuquajtura 12 qersh me er mi pre et ton, James Filmi do të jep Denzel washing John Travolta, sore paraqiten; këtë film Gandolfini etj. do të luajnë në ët shqiptarë që shkimit dhe Ba e in Ndërkaq aktor rol ocaj që luan në janë; Viktor Gj rolin e Emrisë.

Robert Vataj në

e enjte, 4 qershor 2009 11

KULTURË

Ndikimi i një fotografie Në albumin e tij "Photografs & mësuar duke parë indianët në shtetin Uajomi, hedhja e bojës lart, majtas e djathtas e cila kur E mbi të gjitha, kush autori i fotografisë?

Recollections" Gjon Mili tregon se ku u lind e u rrit, që vizatonin në rërë, Pollok binte mbi kanvasin e shtruar krijonte efekte Fotografia e botuar në revistën amerikane më 1949, revista Time e ngarkoi atë përdori dhe perfeksionoi këtë mënyrë, duke e spontane. Për këtë mënyrë të pikturuari, Pollok Time mbante diciturën; "Një Centaur i piktume detyrën për të realizuar një seri kthyer kanvasin në arenë, dhe veten në gladia- cilësohej piktor ekspresionist abstrakt, ndërsa ruar me dritë". Piktori në fotografi ishte Pablo tor që ndeshej me bojrat. kritikët i kishin ngjitur edhe nofkën "derdhësi i Pikaso, i rrymës së kubizmit dhe ekspresionfotografish me personalitete të njoNë fotografinë e njohur "Pollok duke pikturu- bojrave". izmit abstrakt. Sa për autorsinë, ajo ishte hur në Evropë. Fotoja e parë në këtë ar" ekspozuar në muzeun e artit modern të Nju Pas pak orësh, kur Namuth mbërriti në studio, nëshkruar thjeshtë - "Photo by Gjon Mili" kuadër ishte piktori francez Raul Jorkut, ai shihet duke punuar i përkulur mbi Pollok e kishte përfunduar pikturën e tij. Ai Në albumin e tij "Photografs & Recollections" Dufy ku ai kishte dalë duke pikturu- një sipërfaqe të gjere kanvasi në dysheme. Dhe kishte punuar i papërmbajtur, i dehur a i push- Gjon Mili tregon se më 1949, revista Time e ar ndërsa peneli mes gishtave të kjo fotografii është e veçantë, jo për faktin se tuar nga zemërimi i ndezur nga fotografia që ngarkoi atë me detyrën për të realizuar një seri deformuara nga arthriti gati sa nuk zë vend në një muze të njohur dhe jo thjesht se sapo kishte parë në revistë. Kështu, Namuthit fotografish me personalitete të njohur në binte i binte nga dora. Këtë fotografi shënoi një pikëkthesë në karrierën e piktorit, s'i mbeti gjë tjetër veçse të bënte një seri foto- Evropë. Fotoja e parë në këtë kuadër ishte pike pa një mjek i njohur në Boston, i por sepse u ndikua tërthorazi nga një tjetër sh nga kënde të ndryshme të kanvasit të ngjy- tori francez Raul Dufy ku ai kishte dalë duke rosur në dysheme, ku Pollock ecte i përkulur pikturuar ndërsa peneli mes gishtave të deforcili u interesua që Dufy të vinte për fotografi. trajtim në Amerikë ku atëherë sapo Më 1950, duke shfletuar një revistë periodike, duke i dhënë veprës dorën a këmbën e fundit. muara nga arthriti gati sa nuk binte i binte nga Xhakson Pollok u shtang para një fotografie Pra për fotografin nuk ishte e mundur të fik- dora. Këtë fotografi e pa një mjek i njohur në kishte dalë ilaçi i ri Kortizon, në atë kohë i Por çfarë fotografie ishte ajo që Pollok pa në revistë më 1949? Kush ishte piktori evropian? E mbi të gjitha, kush autori provuar i sukseshëm i fotografisë? Fotografia e botuar në revistën amerikane Time mbante diciturën; "Një Centaur i pikturuar me dritë". kundër arthritit. Pas Piktori në fotografi ishte Pablo Pikaso, i rrymës së kubizmit dhe ekspresionizmit abstrakt. Sa për autorsinë, ajo ishte kurës, Dufy u përmirësua nëshkruar thjeshtë - "Photo by Gjon Mili" si fizikisht edhe shpirtërNë albumin e tij "Photografs & Recollections" Gjon Mili tregon se më 1949, revista Time e ngarkoi atë me detyrën për isht, "ndërsa unë bëra një të realizuar një seri fotografish me personalitete të njohur në Evropë. mik të mirë" tregon Mili.

Atë vit, gjatë shërbimit të tij në Evropë, Gjon Mili u njoh e fotografoi edhe me shume artistë të tjerë të shquar , përfshi piktorin Henri Matis, violonçelistin Pablo Kasal, i cili ashtu si spanjolli tjetër, Pikaso, jetonte në atë kohë në mërgim në Francë, në shenjë proteste ndaj regjimit të Frankos.

Për Kohën Javore:

Astrit Lulushi

Rivaliteti është një shprehje me burim nga kohët kur njerëz që jetonin në brigjet e kundërta të të njëjtit lumë, përpiqeshin, grindeshin a luftonin se kush prej tyre të gëzonte a të përfitonte më shumë nga të mirat e rrjedhës.

Prandaj edhe rivaliteti i brendshëm i pjestarëve të së njëjtës rryme, pavarësisht se në çfarë fushe, e më shumë në art, është i mirëfilltë duke gjykuar të paktën edhe nga përçarjet a rrymat e shumta që ndeshen në botën artistike. Por rrymat e shumta tregojnë edhe përsosmëri, që për artistin do të thotë kufi, amulli, plogështi, që bien ndesh me natyrën e tij. Sepse artisti nuk pushon së qeni i tillë; ai gjen rrugë a krijon rryma të reja, të cilat fillimisht quhen jashtëqendrore a eksentrike dhe pranohen vetëm kur qendra humbet ndikimin a autoritetin e vet, por edhe kur njerëzit arrijnë t'a kuptojnë atë që artisti e kishte shprehur prej kohësh me veprën e tij.

Jackson Pollock është cilësuar për së gjalli si piktori më i madh bashkëkohor amerikan, si përfaqësues i ekspresionizmit abstrakt. Kur vdiq më 1956, thonë biografët, ai la pas një jetë plot ambicje, sepse gjithmonë dyshonte në madhështinë e vet. Kritikët thonë se, Pollok fillimisht kishte qenë një piktor i paaftë dhe se pikturat e herëshme të tij tregojnë një sforcim artistik. Kjo ndoshta sepse ato nuk ngjanin aspak me pikturat tradicionale, por edhe për stilin, sepse dyshemeja ishte kavaleca e tij. I

12 e enjte, 4 qershor 2009

tepër të pazakontë ku rivali i tij evropian, piktor i së njëjtës rrymë, por në bregun e kundërt, kishte dalë gjysmë lakuriq. Kjo sikur e kënaqi atë, por ajo që e bëri të shfrynte ishte se fotografia e tregonte rivalin duke pikturuar me një mjet të paparë ndonjëherë - "I mallkuar, i bërë të gjitha zbulimet, nuk le gjë për mua" citohet të ketë thënë Pollok.

Pas kësaj ai thirri me telefon fotografin Hans Namuth, emigrant gjerman nga East Hampton, Nju- Jork, i njohur për fotografitë e tij në botën e artit. Pollok i tha se donte një fotografi të ngjashme, ku ai te shihej duke pikturuar sipas stilit të tij, dhe stili i të pikturuarit të tij ishte

sonte as rrjedhjen e bojrave që "fluturonin" e as piktorin që "ndeshej" me to në "arenë". Por kritikët thonë se kur fotografitë e Namuthit u botuan më 1950, ato bënë që opinioni rreth Pollok-ut të ndryshonte; pikturat e tij të shikoheshin me më shumë vemëndje a interes.

Shumë shpejt Xhakson Pollok u bë një nga përfaqësuesit kryesorë amerikanë të ekspresionizmit abstrak. Vlera e veprave dhe fama e tij u shtuan, fatkeqësisht, më 1956. kur Pollok vdiq si pasojë e një aksidenti automobilistik.

Ai ishte 44 vjeç.

Por çfarë fotografie ishte ajo që Pollok pa në revistë më 1949? Kush ishte piktori evropian?

Boston, i cili u interesua që Dufy të vinte për trajtim në Amerikë ku atëherë sapo kishte dalë ilaçi i ri Kortizon, në atë kohë i provuar i sukseshëm kunder arthritit. Pas kurës, Dufy u përmirësua si fizikisht edhe shpirtërisht, "ndërsa une bëra një mik të mirë" tregon Mili. Atë vit, gjatë shërbimit të tij në Evropë, Gjon Mili u njoh e fotografoi edhe me shume artistë të tjerë të shquar , përfshi piktorin Henri Matis, violinçelistin Pablo Kasal, i cili ashtu si spanjolli tjetër, Pikaso, jetonte në atë kohë në mërgim në Francë, në shenjë proteste ndaj regjimit të Frankos.

KULTURË INTELEKTUALËT E VITEVE ‘30

Plagët tona Fakti është i qartë: në tekstet shkollore, si ato të mesme, ashtu dhe parauniversitare, nuk gjendet asnjë emër nga kjo listë: Anton Harapi, Branko Merxhani, Zef Valentini, Eqerem Bej Vlora, De Rada, Sami Frashëri, Vangjel Koça, Arshi Pipa, Ernest Koliqi, Faik Konica, Fan Noli, Stavro Skëndo, Tajar Zavalani, Vaso Pasha, Gjergj Fishta, Gjon Shllaku, Ismet Toto, Krist Maloki, Lazër Shantoja, Mustafa Kruja, Luigj Gurakuqi, Mehdi Frashëri, Mithat Frashëri, Jorgji Meksi, Nebil Çika, Nonda Bulka, Zef Krispi, Safet Butka, Getano Petrotta, Sejfulla Maleshova, Vinçens Dorsa, Namik Resuli. Një pjesë e mirë e kësaj elite intelektuale - që nxitën mendimin dhe mbahen gjatë në kujtesë në vitet ’30 – janë botuar nga ente private, pa ndonjë nismë institucionale apo ministrore.

me radhë, pra problemin e shihte tek orientalizmi.

Komunizmi është historia bosh, pa ekzistencë mendimi, pa kushte të një zhvillimi të debatit intelektual përveçse ekzutimit të tyre, dhe mohimit.

Në këtë kontekst të qëndrimit mbrapa, apo të zgjimit të vonuar, mund të shikohet konferenca shkencore që mbahet sot, për mendimtarët shqiptarë të viteve ’30, dhe njohjen e tyre në shkollat shqipe, të organizuar nga Qendra e Studimeve Albanologjike në bashkëpunim me Ministrinë e Arsimit e të Shkencës. Është një listë e gjatë e personaliteteve kur mendimi shqiptar vjen më i përfaqësuar nga të gjitha kohërat. Por a e dinë këtë zotërinjtë që bëjnë bordet në Ministrinë e Arsimit, ku prej 20 vitesh liri –ende nuk janë nxjerrë nga censura

Maleshova, Vinçens Dorsa, Namik Resuli. Një pjesë e mirë e kësaj elite intelektuale - që nxitën mendimin dhe mbahen gjatë në kujtesë në vitet ’30 – janë botuar nga ente private, pa ndonjë nismë institucionale apo ministrore.

Botuesi, publicisti dhe studiuesi Ndriçim Kulla që ka botuar një pjesë të mirë të kësaj plejade, duket se është një epigon i kësaj nisme, pasi nuk është hera e parë që sensibilizon mbi këtë situatë - mungesë totale, indiferentizëm, injorancë të njerëzve që bëjnë programet e shkollave. “Kjo është një mungesë shumë serioze në procesin e mësimdhënies së shkollës sonë, sepse përveç të tjerash, tërë ato dije që po na vijnë nga kultura botërore, nuk mund të përvetësohen si duhet pa u shartuar me mendimin shqiptar”, - ka qenë ndër reagimet që Kulla ka pasur në një replikë, letër të hapur

e diktatura këto personalitete? Fakti është i qartë: në tekstet shkollore, si ato të mesme, ashtu dhe parauniversitare, nuk gjendet asnjë emër nga kjo listë: Anton Harapi, Branko Merxhani, Zef Valentini, Eqerem Bej Vlora, De Rada, Sami Frashëri, Vangjel Koça, Arshi Pipa, Ernest Koliqi, Faik Konica, Fan Noli, Stavro Skëndo, Tajar Zavalani, Vaso Pasha, Gjergj Fishta, Gjon Shllaku, Ismet Toto, Krist Maloki, Lazër Shantoja, Mustafa Kruja, Luigj Gurakuqi, Mehdi Frashëri, Mithat Frashëri, Jorgji Meksi, Nebil Çika, Nonda Bulka, Zef Krispi, Safet Butka, Getano Petrotta, Sejfulla

drejtuar para pesë viteve Ministrisë së Arsimit, prej së cilës asnjëherë nuk mori përgjigje.

Ndërsa lista e leximeve që propozonte Ministria, nuk ndryshonte shumë nga ajo e kohës së diktaturës, duke u freskuar me inkonsekuenca deri në gafa emrash, mosnjohje autoritetesh letrare. “Problemi i tyre është i përhershëm, që çalon një hartografi dhe skicografi e lëndës shpirtërore të letërsisë në shkollat e mesme dhe universitete. Nuk u drejtohen njerëzve që i dinë, që kanë një njohje, një ndjeshmëri dhe profesionalizëm në shkallë të caktuar. Dhe çfarë dëshmojnë? Dëshmohet

Violeta Murati Për herë të parë mendimi shqiptar i viteve ’30-të zgjon intelektualët e sotëm, por dhe burokracinë zyrtare të politikës, në një veprimtari shkencore - si njohje të personaliteteve që u përfshinë në jetën politike, sociale e kulturore të vendit në vitet 1870-1945 nga shkollat shqipe. Censura nga diktatura, fshirja nga kujtesa dhe referenciali i sotëm i ka lënë ende në heshtje përballë inkonsekuencave të programeve shkollore që ka miratuar deri tani Ministria e Arsimit. Pse kemi frikë të njohim veten? Është një nga pyetjet më kardinale që ka udhëhequr elitën e viteve ’30, për ta bërë ende këtë pyetje edhe sot, si një nga shkaqet e plagëve të shoqërisë shqiptare.

Personaliteti i shquar i historisë shqiptare, Stavro Skëndi, një historian profesionist i arratisur në Amerikë në 1945 për bindjet e tij balliste, në librin "Historia e Rilindjes Kombëtare", botuar në Universitetin e Princtaun-it në Nju Xhersi, një theks të veçantë në këtë libër voluminoz i kushton zgjimit të vonuar të shqiptarëve për të fituar lirinë politike. "Shqiptarët, ndonëse një popull luftarak dhe liridashës, ishin të fundit që u kujtuan për zgjimin e tyre kombëtar dhe ndryshimet e tyre heraherës i përcjellin me tronditje", shkruan autori. Zgjimi i vonuar i tyre për t'u ngritur e për të fituar lirinë është një nga shkaqet e çdo prapambetjeje kombëtare për historianin Stavro Skëndi.

Po në këtë vazhdë, Mehdi Frashëri në librin e tij "Probleme shqiptare" shkruan: "Otomanët ikën nga Ballkani, por për fat të keq si populli më i mbramë i Perandorisë provuam padrejtësitë më të mëdha dhe pasojat më të rënda".

Krist Maloki, një mendimtar brilant i viteve tridhjetë, sëmundjet tona shoqërore i shikonte te filozofia që sollën pushtimet e huaja, sidomos dy perandoritë që qëndruan disa shekuj

për shembull instituti i kurrikulave të standardeve që bën programet, dëshmon një injorancë, ose të themi në gjuhën latine obskurancë të thellë në njohjen e letërsisë”, - është shprehur shkrimtari, pedagogu, studiuesi Agron Tufa.

Kurse ajo plejada për të cilën po flasim, dhe që pritet të tubohet nesër si shenjë e “zgjimit të vonuar” të shqiptarëve - do të vihet në vëmendjen e historianëve, shkrimtarëve, studiuesve, kulturologëve nga të gjithë trevat shqiptare për ta ngritur këtë traditë të mendimit shqiptar në aktualitetin e sotëm të shkollave shqipe. Në njohjen e një reference të domosdoshme për të marrë vesh cilët jemi.

Ligjerimet sensibilizuese do jenë: kulturologu Arben Xhaferri vjen nga Maqedonia për të treguar “Orientimi europerëndimor i intelektualëve shqiptarë në vitet 1920-1940”; botuesi Ndriçim Kulla kthen vëmendjen mbi etikën e përgjegjshmërinë e etërve tanë themelues; Gjergj Sinani, shefi i departamentit të filozofisë në Universitetin e Tiranës do na njohë me perceptimin e tij mbi “Kritika e disa mundësive për zgjidhjen e problemeve social-historike”; Zyhdi Dervishi, pedagog ne Universitetin e Shtetëror të Tiranës, me “Rrezatime aktuale të koncepsioneve të kulturës në mendimin shqiptar të viteve ’30 të shekullit XX”; Uran Butka, studiues, kërkon shtrirjen e njohjes me “Edukimi i brezave përmes mendimit të Mit’hat Frashërit”; kritiku dhe shkrimtari nga Kosova, Sabri Hamiti, me fjalën “Kritika e Krist Malokit”; Agron Tufa na njeh me “Memuaristika françeskane dhe vendi i saj në traditën letrare”; Nevila Nika, drejtore e Arkivit Qëndror të Shtetit, me “Grupi i të rinjve” i viteve ’30-të dhe Enti Kombëtar “Djelmëria shqiptare” etj. Ndërsa në pasditen vonë do të jetë dhe një tryezë e rrumbullakët me “Politikat kulturore dhe arsimore mbarëkombëtare”, me pjesëmarrjen e pritur të Ismail Kadaresë, Arben Xhaferrit, Sabri Hamitit, Fatos Bejës, ministër i Arsimit dhe Shkencës, dhe homologu i tij, Enver Hoxhaj, ministër i Arsimit Shkencës dhe Teknologjisë, në Republikën e Kosovës, si dhe Rrok Gjolaj, këshilltar i parë i ministrit për arsimin e pakicave në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës, Republika e Malit të Zi. Mendimi intelektual hedh dritë mbi elitën e viteve 1870-1945, me të cilët lexuesi njihet në koncentratin e botimit “Antologjia e mendimit shqiptar 1871-1945”.

Botuesi i saj, Ndriçim Kulla, si duket nuk ia ka dalë zyrtarisht të çajë burokracitë, ku më parë është shprehur se kjo mungesë është shumë serioze në procesin e mësimdhënies së shkollës sonë, sepse përveç të tjerash, gjithë ato dije që na vijnë nga kultura botërore, nuk mund të përvetësohen si duhet pa u shartuar me mendimin shqiptar. Ndihma politike dhe shtetërore që ka kërkuar prej vitesh Kulla gjithnjë ka qenë e refuzuar. Mund të duket si ogur ky zgjim institucional, zyrtar, për të mos mbetur pjesë e një fushate emocionale, por e një detyrimi moral.

Në mos, edhe këtë veprimtari do ta quajnë padyshim zgjim i vonuar i shqiptarëve, për të kuptuar plagët tona shoqërore, ashtu sikurse iu vunë intelektualët e viteve ’30, si njohje e vetvetes.

e enjte, 4 qershor 2009 13

MOZAIK KATËR NXËNËS NGA ULQINI FITUAN BURSË PËR TË STUDIUAR NË GJERMANI

Në mesin e 200 më të mirëve në botë Për suksesin e tyre më mirë flet fakti se nga Serbia dhe Kosova nuk ka pasur asnjë fitues të bursës, nga Bosnja e Hercegovina vetëm një, nga Shqipëria dy, nga Meksika vetëm një, kurse nga Rusia 13 vetë.

Suksesi i nxënësve nga Ulqini i dedikohet në radhë të parë profesorit Johan Galler, i cili që shtatë vjet ligjëron gjuhën gjermane në Shkollën e Mesme “ V ë l l a z ë r i m Bashkim” në Ulqin.

Katër nxënës nga Ulqini, Merita Haxhibeti, Nora Kalabrezi, Besart Avdiu dhe Marjan Lleshi, do të studiojnë vitin e ardhshëm në fakultet gjermane falë bursës së dhënë nga DAAD (Shërbimi i Shkëmbimit Akademik Gjerman), që bën pjesë në kuadër të Ministrisë së Punëve të Jashtme.

Ata janë të vetmit nxënës nga Mali i Zi që kanë fituar këtë të drejtë duke u përzgjedhur në mesin e 200 nxënësve më të mirë të botës. Kjo lloj burse jepet për herë të parë në Mal të Zi dhe në tërë botën.

Për të arritur deri te bursa ata është dashur fillimisht të japin provimin e Diplomës së Madhe të Gjuhës Gjermane (të cilën e kanë dhënë me sukses 17 nxënës nga Ulqini) si parakusht për të studiuar në universitetet gjermane, kurse më pas t’i nënshtrohen testit të zhvilluar në Tiranë, që sipas tyre ka pasur më tepër karakter të matjes së inteligjencës. Faktor përcaktues ka qenë po ashtu edhe suksesi i përgjithshëm i arritur gjatë shkollës së mesme.

Për suksesin e tyre më mirë flet fakti se nga Serbia dhe Kosova nuk ka pasur asnjë fitues të bursës, nga Bosnja e Hercegovina vetëm një, nga Shqipëria dy, nga Meksika vetëm një, kurse nga Rusia 13 vetë.

Suksesi i nxënësve nga Ulqini i dedikohet në radhë të parë profesorit Johan Galler, i cili që shtatë vjet ligjëron gjuhën gjermane në Shkollën e Mesme “Vëllazërim Bashkim” në Ulqin.

Profesori Galler thotë se këta katër nxënës janë pjesë e gjeneratës më të mirë që ka pasur deri tani.

“Jam i lumtur me arritjet dhe rezultatet e tyre”, thotë ai.

Nxënësit nga Ulqini kanë përcaktuar tashmë fakultetet ku do të studiojnë. Merita Haxhibeti do të studiojë për inxhinieri ndërtimi në Karlsruhe, Nora Kalabrezi për mjekësi në Marburg, Besart Avdiu për administrim-biznes në Mynih dhe Marjan

14 e enjte, 4 qershor 2009

Lleshi për drejtësi po në Mynih.

Nxënësit nga Ulqini së bashku me profesorin Galler janë pritur të hënën nga ambasadori gjerman në Podgoricë, Peter Plate, i cili ua ka dëshiruar atyre sukses gjatë studimeve.

Profesori Galler është i bindur për suksesin e tyre gjatë studimeve dhe thotë se studimet në Gjermani do të kenë ndikim pozitiv tek ata.

“Secili nga ata kur të kthehet jo vetëm që do të kthehen më të moshuar, por me një qëndrim tjetër për jetën”, thotë ai.

i.k.

Merita Haxhibeti “Jam shumë e lumtur për këtë mundësi që na është ofruar duke pasur parasysh se gjithmonë kam pasur synim të studioj në një fakultet të njohur në këtë lëmi e ky (Fakulteti në Karlsruhe) është fakulteti më i njohur teknik në Gjermani.

Falënderoj profesorin Galler. E di që do të jetë një ndryshim i madh për të gjithë ne dhe se në fillim do të jetë vështirë, por besoj se me punë dhe vullnet do t’i përballojmë të gjitha këto sfida.

Falënderoj po ashtu familjen për përkrahjen dhe profesorin që na ka mundësuar për të marrë pjesë në këtë konkurs”.

Nora Kalabrezi “Studimi jashtë Malit të Zi ka qenë gjithmonë për mua një ëndërr.

Gjithmonë jam munduar të gjej një rrugë për këtë drejtim. Besoj që (Gjermania) do të jetë vendi i duhur dhe

se do të marr njohuritë e përgjithshme rrënjësore. Shpresoj që pas disa vitesh do t’i kontribuoj vendit tim në mënyrën më të mirë”.

Besart Avdiu “Bursa ofron për mua mundësi të madhe për të ardhmen, por bart me vete edhe një nder të veçantë. Me këtë mundësi që na jepet, duke iu falënderuar veçanërisht profesorit Galler, mendoj që mund t’ia afrojmë vendin tonë Evropës dhe të shtrojmë rrugën e prosperitetit”.

Marjan Lleshi “Ky është një shans – mundësi për të njohur një shtet tjetër, kulturën e këtij shteti, njerëzit që banojnë aty - jo vetëm gjermanë por edhe njerëz të kulturave të tjera dhe një mundësi për t’u shkolluar, të fitojmë eksperiencën e cila do të më ndihmojë një ditë për të kryer detyrat e mia si jurist i ardhshëm”

MOZAIK IN MEMORIAM: RROK M.SHKRELI (1921-2009)

Përjetësisht aty ku e ngriti flamurin kombëtarë Të premten me 29 maj 2009 vdiq Rrok Mark Shkreli, ndërsa u varros të dielën më 31 maj në varrezat e Kishës së Shën Zefit në Ulqin.

U lind në Kllezën Poshtë-Ana e Malit(Ulqin) më 31 janar 1921.

Rrjedh nga një familje me prejardhje nga Shkreli-Malësi e Madhe. Pasi në moshë të vogël mbeti pa babanë, familja përjetoi vuajtje dhe skamje. Në kushte të tilla Rroku që fëmi ishte i detyruar të punonte te të tjerët, si në Shën Gjin dhe Zogaj, deri në moshën 20-vjeçare. Në vitin 1941, gjatë Luftës së Dytë Botërore, u angazhua në policinë shqiptare rreth 6-muaj, ndërsa më pas ka qenë truprojë e nënprefektit të Ulqinit Luigj Lufit.

Në këtë detyrë ka qëndruar deri me 24 nëntor 1944, kur në Ulqin kanë hyrë dhe marrë pushtetin komunistët. Duke parë rrethanat nga ai moment ai dual në mal, sepse po të kapej nga komunistët do të pushkatohej menjëherë. Për këtë veprim të tyre ai s'kishte dilemë sepse të njëjtin fat e kishin pasur disa personalitete të Ulqinit si hafiz Hasan Llunji, dom Nikollë Tusha, Rafo Gorana, Mustafa Canka etj.

Gjatë kohës së qëndrimit në arrati ai qëndroi në Mal të Klleznës, Shasit e gjetiu. Gjithsej ka qëndruar nga 24 nëntori 1944 deri më 17 qershor 1947.

Pasi kishte informacion se si silleshin organet e ndjekjes ndaj të afërmëve të tij dhe vua-

jtjet që ata përjetonin, përfundimisht vendosi për t'iu dorëzuar, më 17 qershor 1947 më 27 dhjetor 1947 në Podgoricë e dënojnë me 2o vjet burg të rëndë.

Nga ky dënim ka vuajtur 11 vite, 5 muaj e 17 ditë.

Ngjarja më kulmore e jetës së Rrok Shkrelit padyshim është ngritja e Flamurit Kombëtar me 14 qershor të vitit 1941 në kampanjolën e Kishës së Shën Zefit në Ulqin. Ishte ky moment historik, sepse simboli i kombit në Ulqin u ngrit për të parën herë, ku morën pjesë personalitetet më të njohura të kohës si Cafo Beg Ulqini, Hafiz Hasan Llunji, Dom Nikollë Tusha, Sel Lamoja, Rexhep Dollari, Dedë Gjo Nika etj.

Kujtimet e tija Rrok Shkreli i ka përmbledhur në një botim të veçantë me titull “Në valët e jetës”, botuar në vitin 2003. Ishte ky botimi i parë, ndërsa botimi i dytë i plotësuar është botuar në vitin 2005.

Kujtimet e prezantuara janë dëshmi autentike për origjinën, jetën, familjen, Klleznën e klleznorët, ngjarjet nga Lufta e Dytë Botërore, burgosjen e tij dhe të bashkëmendimtarëve të tij etj, dhe si të tilla janë me vlerë informacioni për kohën të cilën e ka jetuar.

Duke parë se me çfarë bagazh informacioni dispononte, mendoj se ai në këtë botim ka paraqitur pothuaj fragmente për njohuritë që kishte për persona dhe ngjarje të ndryshme, për kohën të cilën e kishte përjetuar. Ai ka bërë pjesë në plejadën e idelaistëve kombëtarë, të cilët gjatë Luftës së Dytë Botërore mendonin se më përfundimin e saj do të përmirësoheshin padrejtësitë që iu bënë popullit shqiptar. Dhe si idealist i tillë mbeti gjithmonë, deri në vdekje.

Deri në momentet e fundit të jetës edhe pse në moshë, kishte një kujtesë të çuditshme. Fliste me kompetencë për atë çka tregonte, duke qenë dëshmitar okular e jo duke thënë se i kam dëgjuar nga të tjerët. Por, edhe kur ka dëgjuar diçka që ka qenë

intriguese është angazhuar për të vërtetuar çështjet përkatëse.

Me iniciativën time dhe me angazhimin e drejtpërdrejtë të Ali Llunjit, dhe ekipit të RTK është xhiruar emisioni dokumentar kushtuar Rrok Shkrelit në janar të vitit 2006.

Në ceremoninë e varrimit morën pjesë një numër i konsideruar qytetarësh nga Kllezna, Ana e Malit, Shtoji, Ulqini, Malësia etj.

Me porosi të tij u varros në varrezat e Kishës së Shën Zefit në Ulqin, ku do të qendrojë përjetësisht mu aty ku e ka ngritur Flamurin kombëtar në vitin 1941.

N. Draga

GJIMNAZI PRIVAT “DRITA” – ULQIN SHPALL

K

O

N

K

U

R

S

për regjistrimin e nxënësve në vitin e parë, për vitin shkollor 2009/2010 Njoftohen nxënësit të cilët kanë përfunduar shkollën fillore se afati i regjistrimit në Gjimnazin Privat “Drita” zhvillohet nga 05-20 qershor të këtij viti.

Në bazë të kushteve për regjistrim nxënësi duhet të paraqesë këto dukumente:

-certifikatën e datëlindjes, -certifikatën origjinale të përfundimit të shkollës fillore, -certifikatat origjinale të notave të klasës VI dhe VII, - nëse nxënësi nuk i ka certifikatat e përmendura, atëherë paraqet librezën e notave, - dhe kërkesën për regjistrim të cilën e plotëson në shkollë.

Përparësi gjatë regjistrimit do të kenë nxënësit me sukses të shkëlqyeshëm dhe të shumë mirë.

Drejtoria e shkollës

e enjte, 4 qershor 2009 15

RAJONI & BOTA KRYEMINISTRI I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË, SALI BERISHA, DHE AI I REPUBLIKËS SË KOSOVËS, HASHIM THAÇI, PËRURUAN TË DIELËN TUNELIN NË KALIMASH DUKE U TAKUAR, NË MËNYRË SIMBOLIKE, NË MES TË TUNELIT

Ditë e madhe për të gjithë shqiptarët

Tuneli Thirrë-Kalimash konsiderohet si një ndër më të mëdhenjtë në Ballkan - 10 metra i lartë me dy hyrje dhe me gjatësi 5.6 kilometra. Për ndërtimin e tij, “Bechtel-Enka” ka angazhuar 1300 mjete të llojeve të ndryshme, si dhe ka punësuar rreth 3,500 punëtorë.

Tuneli kalon përmes malit të quajtur Qafa e Kumbullës. Ai përbënte në fakt dhe pjesën më të vështirë inxhinierike të autostradës DurrësMorinë dhe ndërtimi i tij ka kushtuar plot 200 milionë euro.

Vetëm 5 minuta nga mesdita e së dielës, kryeministri i Shqipërisë, Sali Berisha, nga

Falë autostradës së re, Durrës - Morinë ndahen me 170 kilometra distancë; një korridor që do të krijojë lidhjen më të shkurtër mes Kosovës dhe portit me dalje në Detin Adriatik në Durrës.

Thirra, dhe kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, prej Kalimashit, janë nisur për të shënuar bashkimin simbolik mes dy vendeve.

I hipur në eskavator, kryeministri Sali Berisha shëmbi murin e fundit të betonit të tunelit Thirrë -Kalimash, për t’i shtrënguar më pas

16 e enjte, 4 qershor 2009

dorën homologut të tij, Hashim Thaçi.

Gjithçka ishte pjesë e ceremonisë së jashtëzakonshme, që në rreth dy orë do t’i kushtohej tërësisht këtij momenti historik, siç dhe e konsideruan autoritetet e të dyja vendeve.

Morinë dhe ndërtimi i tij ka kushtuar plot 200 milionë euro.

“Bechtel-Enka” do të merrte në dorë projektin plot tre vjet më parë, pikërisht aksin RrëshenKalimash, ku, krahas tunelit, punimet për të cilin filluan në 2007-ën, parashikohej dhe ndërtimi i 27 urave, prej të cilave sot 25 kanë përfunduar.

Falë autostradës së re, Durrës - Morinë ndahen me 170 kilometra distancë; një korridor që do të krijojë lidhjen më të shkurtër mes Kosovës dhe portit me dalje në Detin Adriatik në Durrës.

Një arterie e rëndësishme kombëtare kryesisht në aspektin ekonomik, që do të përmirësojë ndjeshëm shkëmbimet tregtare mes dy vendeve, të cilat, siç dhe shkruhej në hyrje të tunelit, do të jenë tashmë bashkë përgjithmonë.

Në daljen nga Kalimashi, qytetarë të shumtë ishin mbledhur për të qenë dëshmitarë të kësaj ngjarjeje të madhe. Personalitete ndërkombëtare asistuan gjithashtu në ceremoni, mbesa e ish-presidentit amerikan, Ajzenhauer, diplomati amerikan i karrierës, i njohur për rolin e tij në çështjen e Kosovës, Uilliam Uolker.

Në daljen publike, me këtë rast, kryeministri i Shqipërisë, Sali Berisha, e konsideroi kryevepër të fushës së ndërtimit tunelin, sikurse dhe autostradën Durrës-Morinë.

“Sot, ne përjetuam këtu realizimin e njërës prej ëndrrave më të bukura të shqiptarëve, përjetuam shembjen jo të një muri, por të një mali, përjetuam shembjen jo të një muri, por të pamundësisë. Sot, ne inauguruam së bashku me kryeministrin e Kosovës, me ju zotërinj ministra, zonja kryetare, miq të dashur, tunelin

tarët kudo që ata ndodhën. “Është një ditë e madhe për të gjithë shqiptarët, kudo që ata jetojnë. Sot është një ditë e madhe dhe me shumë rëndësi edhe për mua personalisht, sepse i nderuari kryeministër ekziston një lidhje shumë e fuqishme në mes të këtij rrugëtimi dhe lirisë së Kosovës. Janë të shumta dhe të pallogaritshme rastet kur unë dhe bashkëluftëtarët e mi, me orë të tëra, në shi, borë e acarë, e bëmë në këmbë këtë rrugë për lirinë e vendit. Dhe, sot, i nderuari kryeministër, Kosova dhe Shqipëria, Tirana dhe Prishtina janë si kurrë ndonjëherë më pranë njëra-tjetrës dhe do të afrohen edhe më tepër”, u shpreh Thaçi.

Tuneli Thirrë-Kalimash konsiderohet si një ndër më të mëdhenjtë në Ballkan - 10 metra i lartë me dy hyrje dhe me gjatësi 5.6 kilometra.

Për ndërtimin e tij, “Bechtel-Enka” ka angazhuar 1300 mjete të llojeve të ndryshme, si dhe ka punësuar rreth 3,500 punëtorë.

Tuneli kalon përmes malit të quajtur Qafa e Kumbullës. Ai përbënte në fakt dhe pjesën më të vështirë inxhinierike të autostradës Durrës-

e Kalimashit, një nga kreyveprat në fushën e ndërtimit në Evropë dhe më gjerë. Ky tunel, para së gjithash, është tuneli i bashkimit të kombit”, tha Berisha.

Për kryeministrin e Kosovës, Hashim Thaçi, kjo është një ditë e madhe për të gjithë shqip-

Në daljen nga Kalimashi, qytetarë të shumtë ishin mbledhur për të qenë dëshmitarë të kësaj ngjarjeje të madhe. Personalitete ndërkombëtare asistuan gjithashtu në ceremoni, mbesa e ish-presidentit amerikan, Ajzenhauer, diplomati amerikan i karrierës, i njohur për rolin e tij në çështjen e Kosovës, Uilliam Uolker.

(Europa e Lirë)

FEJTONI ULQINI NË VITET E LIDHJES SHQIPTARE TË PRIZRENIT 1878-1881 (23)

Shqiptarët nuk e njohin më as sulltanin Kur Mustafë Pasha, i cili me vete kishte prurë 5 000 lira turke për t’iu shpërndarë shqiptarëve që të mos rezistonin, kërkoi që të mos kundërshtohej Perandoria, meqë Sulltani vetë do ta lëshonte këtë krahinë pas vendimit të Fuqive të Mëdha, shqiptarët iu përgjigjën: “Për këtë arsye nuk e njohim as sulltanin”.

Mr. Riza Rexha Ngjarjet rreth dorëzimit të Ulqinit u bënë temë diskutimi edhe në parlamentet e shteteve evropiane. Në seancën e Parlamentit italian më 16 korrik 1880, deputeti Marchese Rafaelli Kapelli, bëri një interpelancë duke pyetur se Kongresi i Berlinit a i mori parasysh të drejtat e shqiptarëve dhe a deshi t’i mbronte apo jo.

Deputeti Rugero Bonghi shtoi këto fjalë: “Të drejtat e shqiptarëve duhet të nderohen dhe është e drejtë që populli shqiptar të ruajë një tokë për veten e tij”.

Deputeti Maurici tha: “Si në shqyrtimin e kufirit grek ashtu edhe në caktimin e Ulqinit për Mal të Zi, është fjala për të futur nën zgjedhë popullsi të huaja, të ndryshme nga raca”.

Deputeti Giusepe Masari shtoi: “Popullsia e Ulqinit është shqiptare dhe nuk mund të shtrëngohet pa dashur të bëjë pjesë nën Malin e Zi”.

Deputeti Medero Savini tha: “Dorëzimi i Ulqinit Malit të Zi u vendos prej Fuqive të Mëdha dhe kjo është një gjë e tmerrshme”.

Më 17 korrik 1880, ambasadorët në Stamboll biseduan mbi dorëzimin e Ulqinit. Ambasadori rus Novikov, dhe ai italian, Corti, e akuzuan Turqinë për situatën e rëndë të krijuar. Mirëpo, ata nuk e çmuan situatën ashtu siç ishte në realitet, sepse nuk ishte fjala vetëm për faktorin turk, por edhe për rezistencën e shqiptarëve që nuk lejonin të shkëputej toka shqiptare. Këtë e kishte vërejtur mirë edhe ambasadori i Francës, i cili u kishte thënë kolegëve të vet se Evropa nuk ishte duke e çmuar forcën e Lidhjes

Shqiptare.

Lidhja Shqiptare jo vetëm që e përcillte situatën, por vazhdonte me aktivitet të pandërprerë për mobilizimin e vullnetarëve dhe për forcimin e pozitave mbrojtëse të Ulqinit. Në një shkresë të zotit Kirby Green, që ia dërgoi kontit Granville më 16 korrik 1880, thuhej: “Kam nderin t’i raportoj shkëlqësisë suaj se Seit Fetah Dragusha, një hoxhë, i cili i takon njërës nga familjet më me influencë të Shkodrës, dhe person i cili ka marrë pjesë në të gjitha veprimet më të shquara të Lidhjes Shqiptare, tash u kthye nga një mision i cili iu kishte besuar nga Komiteti i qyteteve jugore të Vilajetit të Shkodrës, si dhe i të atyre të

Shqipërisë së Mesme. Fetah Dragusha është angazhuar në regjistrimin e vullnetarëve për t’i dërguar në Tuz dhe Ulqin”.

Sipas raportit të 21 korrikut 1880, forcat shqiptare në Ulqin ishin forcuar shumë. Lajmet që kishin arritur prej gazetës “Korrespondans politik” nga Cetina, me titull “Mali i Zi dhe shqiptarët”, thonin: “Një anije turke zbarkoi një grup mirditas në Ulqin, të cilët i zunë vendet më strategjike në të. Ndërkohë, atyre u është bashkuar një grup i shqiptarëve të Durrësit dhe të Kavajës dhe u kanë premtuar se do t’u arrijnë ndihma të mjaftueshme”.

Në një telegram nga Londra bëhej me dije se Lidhja e Shqiptarëve mbajti një mbledhje në

Prizren, ku ishin tubuar 250 anëtarë. Ata shqyrtonin çështjen e tokave shqiptare të cilat Evropa ia kishte ndarë Malit të Zi. Këtu Lidhja ishte deklaruar si çdo herë se Malit të Zi nuk do t’i lëshonte asgjë.

Kur Mustafë Pasha, i cili me vete kishte prurë 5 000 lira turke për t’iu shpërndarë shqiptarëve që të mos rezistonin, kërkoi që të mos kundërshtohej Perandoria, meqë Sulltani vetë do ta lëshonte këtë krahinë pas vendimit të Fuqive të Mëdha, shqiptarët iu përgjigjën: “Për këtë arsye nuk e njohim as Sulltanin”.

Nga situata që zhvillohej, lajmet nga Cetina bënin me dije se Mali i Zi ishte në një pozitë të keqe, sepse Tivari ishte rrezikuar nga shqiptarët që kishin zënë pozita më të volitshme. Për ta mbrojtur këtë qytet, krajl Nikolla kishte dërguar 6. 800 ushtarë. Nga mali i Mozhurrit i kërcënohej rreziku tjetër, sepse atje gjendeshin 3 000 vetë të armatosur dhe prisnin rastin e volitshëm.

Mali i Zi nuk kishte më shumë se 16 taborre ushtarësh, prandaj duhej t’i mobilizonte të gjithë ata që ishin në gjendje të bartnin armët. Cetina mori masa për t’u furnizuar me ushqim.

Lajmet njoftonin se ushtria malazeze mbushte fortesat me bukë, mish, biskota e produkte të tjera ushqimore që do t’i përdornin në rast të ndonjë rrethimi nga forcat e Lidhjes Shqiptare. Mirëpo, siç theksonte Ministria e Punëve të Jashtme e Anglisë, udhëheqësit shqiptarë nuk do të ndërmerrnin ndonjë aksion të shpejtuar kundër Malit të Zi, në qoftë se malazezët nuk do t’i sulmonin territoret shqiptare.

DY POETË ANTIKË PËR VISET SHQIPTARE

Durrësi në vargjet e Lukanit Fakti që rrethina e qytetit ishte me ara, flet për zhvillimin e bujqësisë në lashtëis, gjë që dëshmohet edhe nga simbolet e monedhave të Durrësit.

Rruga bregdetare është traseja e Egnatias, kurse “Petra” është përkthimi i toponi 8mit të rëndësishëm të Shkëmbit të Madh të Durrësit, që është quajtur deri vonë “Guri”, fjalë esencialisht iliro-shqiptare, ndër më të vjetrat.

Moikom Zeqo Poeti republikan romank, Lukani, është një nga autorët më të mëdhenj dhe me të ndritur të poezisë latine të lashtësisë. Lukani la si kryevepër të tij poemën e madhe të quajtur “Farsala”. Kjo poemë nuk u përfundua nga shkaku i vdekjes tragjike të poeteit. Ruhen 10 libra të poemës, e cila ka si subjekt luftën midis Cezarit dhe Pompeit, d.m.th., midis dy grupeve shkllavopronarëve të Romës, midis republikanëve dhe të diktaturës perandorake të përfaqësuar nga Cezari.

Në këtë poemë përmendet edhe Durrësi dhe viset shqiptare.

Në librin II të poemës, Lukani përshkruan hapësirën detare të bregdeti ilir.

Tejpërtej deti i gjerë shtrihet, qoftë kur anijet me vela shkojmë drejt skelave të Korkyrës, qoftë kur majtas synohet Epidamni ilir nëpër valët shkumëbardha të Jonit Këtu strehohen varkëtarët, kur Adriatiku i vë në lëvizje Tërë fuqitë e veta, kur Akrokeraunet fshihen mes vere, kur Sasoni kalabrik zhduket nën dallgët shkumëpërhapëse.

e enjte, 4 qershor 2009 17

SPORT KLUBI I TAEKWONDO-së “ULQINI” MORI PJESË GJATË FUNDJAVËS NË TURNEUN NDËRKOMBËTAR “KARLOVAC OPEN CROATIA”

Medalje e artë për Mersodin Kurtin

Katër garues të Klubit të Taekwondo-së “Ulqini” morën pjesë në fundjavë në Turneun Ndërkombëtar “Karlovac Open Croatia”.

Në Turne morën pjesë 621 garues nga 65 klube të 13 vendeve të botës.

Garuesit e KT “Ulqini”, Arben Kollari, Artan Zenuni, Artan Fici dhe Mersodin Kurti fituan pesë medalje, prej të cilave një të artë, tri të argjendta dhe një të bronztë.

Me medalje të artë në disiplinën e formave, në një konkurrencë prej 12 garuesish, u kurorëzua Mersodin Kurti. Përveç medaljes së artë ai fitoi medalje të bronztë në disiplinën e garave, pasi që fitoi dy luftëra, të parën ndaj garuesit kroat, ndërsa të dytën ndaj atij sllovak.

Tre garuesit e tjerë, Arben Kollari, Artan Fici dhe Artan Zenuni u kurorëzuan me medalje të argjendta.

Vlen të theksohet sidomos paraqitja e mirë e taekwondoistit Arben Kollari i cili arriti të fitojë tri luftëra, kurse në luftën finale humbi nga përfaqësuesi boshnjak vetëm me një pike diferencë.

Kjo është hera e tretë që KT “Ulqini” merr pjesë në këtë turne ku deri tani ka arritur të fitojë gjithsej 11 medalje.

Kryetrajneri i këtij klubi, Fikret Dushku, thotë

se kemi të bëjmë me një turne të nivelit të lartë gjë që sipas tij e dëshmon numri i shteteve pjesëmarrëse, ku dhjetë ishin vende evropiane dhe tri aziatike.

“Qëllimi ynë është që të përfitojmë më tepër përvojë në gara me karakter ndërkombëtar. Sukseset ishin shumë të mëdha dhe është vërtet kënaqësi e veçantë që ne mesin e garueve europianë të arrish një sukses të tillë. Pa dyshim paraqitje shumë të mirë kishte Mersodin Kurti i cili për herë të parë mori pjesë në një turne të tillë dhe arriti të fitojë dy luftëra, si dhe të fitojë vendin e parë në disiplinën e formave, në një konkurrencë të fortë garuesish si nga Sllovakia, Greqia, Gjermania, Bosna, Kroacia, Austria, etj”, shprehet ai.

Nga ky klub bëjnë të ditur se janë duke u përgatitur për një turne tjetër ndërkombëtar “Fojnica Open” i cili do të mbahet në Bosnjë e Hercegovinë dhe falënderojnë sponsorin kryesor “Tapacir Kurti” për mbështetje.

(Kohapress)

KLUBI I TAEKWONDO-së “BESA” NGA TUZI MORI PJESË NË TURNEUN NDËRKOMBËTAR “KARLOVAC OPEN CROATIA”

Tri medalje për “Besën” Klubi i Taekwondo-së “Besa” nga Tuzi mori pjesë këtë fundjavë në Turneun Ndërkombëtar “Karlovac Open Croatia”.

Në turne morën pjesë gjithsej 621 garues të 65 klubeve nga 13 shtete, në mesin e të cilëve edhe nga Italia, Iraku, Izraeli, Suedia, Sllovenia, Gjermania, kurse “Besa” u përfaqësua me tre garues. Të tre ata Robert Junçaj, Nikollë Gojçaj dhe Mario Gegaj u kurorëzuan me medalje.

Në kategorinë e seniorëve, në peshën deri 68 kg, Robert Junçaj fitoi medalje të argjendtë. Ai fillimisht mundi garuesin nga Izraeli për

18 e enjte, 4 qershor 2009

t’u përballur më pas me garuesin sllovak të cilin po ashtu arriti ta fitojë. Në luftën për medalje të artë, Junçaj humbi me rezultatin 1:0, në një luftë të barabartë nga një përfaqësues tjetër sllovak.

Në kategorinë e kadetëve, medalje të artë, në peshën deri 65 kg fitoi Nikollë Gojçaj, kurse Mario Gegaj fitoi medalje të bronztë në peshën deri 45 kg.

Pjesëmarrjen në këto gara e mundësuan kompanitë “Euro Pact”, “AlCro” dhe “Golden Gate”, si dhe vetë klubi “Besa”.

(Kohapress)

SPORT KARATE TEAM "ULQINI" MORI PJESË NË DY TURNE NDËRKOMBËTARE TË KARATESË - KUPËN “OMLADINAC 2009" NË PODGORICË DHE TURNEUN “ZAHIR PAJAZITI “ NË KOSOVË

I pathyeshëm në Podgoricë Karate Team "Ulqini" u shpall klubi më i mirë i turneut në renditjen e përgjithshme në Podgoricë, duke fituar 104 medalje në disiplinat individuale dhe ekipore: 30 medalje të arta, 31 të argjendta, 43 të bronzta dhe katër kupa.

Karate Team "Ulqini" i përbërë nga karateistët e klubeve "Ulqini" dhe "Albulena", mori pjesë të shtunën në dy turne ndërkombëtare të karatesë: në Turneun I Ndërkombëtar të Karatesë "Omlladinac 2009" në Podgoricë dhe në Turneun IV përkujtimor të karatesë “Zahir Pajaziti” në Orllan të Kosovës.

Karate Team "Ulqini" u shpall klubi më i mirë i turneut në renditjen e përgjithshme në Podgoricë, duke fituar 104 medalje në disiplinat individuale dhe ekipore: 30 medalje të arta, 31 të argjendta, 43 të bronzta dhe katër kupa. Vendi i dytë i takoi KK “Buduqnost” të Podgoricës, ndërsa vendi i tretë KK “Onogosht” të Nikshiqit.

Edhe garuesi dhe garuesja më e mirë e turneut, si dhe garuesi më i mirë në kategorinë open u shpallën garuesit nga Karate Team "Ulqini".

Titullin e garuesit më të mirë e mori Petar Barlloviq, i cili u kurorëzua me dy medalje të arta dhe dy të argjendta, garuesja më e mirë u shpall Antigona Rama, e cila fitoi tri medalje të arta dhe një të bronztë, ndërsa Besnik Adoviqit i takoi titulli i garuesit më të mirë në kategorinë open për juniorë dhe seniorë, pasi që u kurorëzua me dy medalje të arta dhe një të argjendtë. Të tre këta garues u shpërblyen me nga një kupë, ndërsa kupa kryesore për vend të parë në renditjen e përgjithshme i takoi Karate Team "Ulqini"-t, duke u shpallur kështu klubi më i mirë i turneut.

Në këtë garë morën pjesë 19 klube me 500 garues nga Shqipëria, Serbia dhe Mali i Zi. “Duke pasur parasysh faktin se në këtë turne

morën pjesë klubet më të njohura nga Mali i Zi dhe në këtë konkurrencë ne arritëm të jemi më të mirët, natyrisht që jemi shumë të kënaqur”, shprehen trajnerët e Karate Team “Ulqini” Naim Duraku, Anell Beganoviq, Mirsad Nasradini, Jasmin Hot, Kujtim Sukaliqi, kryetrajnerët e klubeve "Albulena" dhe "Ulqini", Agron Ujkashi dhe Ruzhdi Rama, si dhe udhëheqësi i këtij ekipi profesional të trajnerëve Gjorgje Daboviq.

Nga Karate Team "Ulqini" në këtë garë me medalje të arta u shpërblyen Antigona Rama – tri medalje të arta, nga dy medalje të arta fituan Petar Barlloviq, Besnik Adoviq, Jehona Musliq, Radica Dashiq dhe Lindita Hoxhiq, ndërsa nga një të artë fituan Dorian Veliq, Gentian Kaleziq, Nermin Suma, Blendar Kabashi, Shpetim Gjeka, Xhivat Hoxhiq, Gentiana Kuqi, Xhemale Elezi, Angjella

Marnikoviq, Sretena Gjuriq, Lulzim Suma, Ardit Astafoviq, Emir Mustafiq, Diamant Rexha, Xheneta Vuçiq, Dardan Ceka dhe Blerim Sukaliq. Përveç këtyre medaljeve këta garues u kurorëzuan edhe me medalje të tjera.

Me nga disa medalje të tjera u shpërblyen edhe këta garues: Ronald Jacoviq, Edisa Shaba, Albulena Ujkashi, Diellëza Rama, Gabriella Junkoviq, Ensar Marshiq, Gabriell Bytyçi, Mark Daboviq, Rexhep Shaba, Edon Ceka, Katarina Kujunxhiq, Xheneta Gjekaj, Leila Lihari, Jeton Luka, Teufik Shurdha, Admir Luka, Blerim Veliq, Edin Kraja, Hana Subrahimoviq, Venesa Nuhi, Ilir Muja, Edmond Aliq, Arta Llazoriq, Adnan Kuqi dhe Enis Shaba.

Në Turneun IV përkujtimor të Karatesë "Zahir Pajaziti" në Orllan të Kosovës, Karate Team "Ulqini" mori pjesë me tre garues, të cilët

arritën të kurorëzohen më tetë medalje - një të artë, tri të argjendta dhe katër të bronzta dhe dy kupa. Kreshnik Tahiri u kurorëzua me një medalje të artë dhe një të argjendtë, ndërsa Viktor Curoviq dhe Liridon Elezi u kurorëzuan me nga një medalje të argjendtë dhe nga dy medalje të bronzta. Në këtë turne morën pjesë karateistë nga Amerika, Belgjika, Maqedonia, Shqipëria, Kosova, Lugina e Preshevës dhe nga Ulqini. Skender Tahiri, i cili ishte udhëheqës i ketij ekipi ne ketë garë, shpreh kënaqësi për rezultatin e arritur dhe falënderon organizatorin e garës Safet Ramadanin, sekretar i Federatës së Karatesë së Kosovës, për ftesën dhe mikpritjen.

(Kohapress)

KLUBI I KARATESË “CHAMPION” MORI PJESË DY FUNDJAVËT E KALUARA NË DY GARA NDËRKOMBËTARE – “SARAJEVO OPEN 2009” DHE “STRUGA OPEN 2009”

Pjesëmarrja dhe rezultatet sukses

“Pjesëmarrja dhe rezultatet e arritura në këto dy gara të nivelit të lartë përbëjnë sukses të madh për klubin

tonë”, thonë trajnerët e KK “Champion, Lekë Markiqi dhe Nail Kurtoviqi.

Peja, në luftra individuale për seniorë.

Garuesit e Klubit të Karatesë “Champion” “Pjesëmarrja dhe rezultatet e arritura në këto dy morën pjesë gjatë dy fundjavëve të kaluara në gara të nivelit të lartë përbëjnë sukses të madh dy turne ndërkombëtare – “Sarajevo Open për klubin tonë”, thonë trajnerët e KK 2009” dhe “Struga Open 2009”.

“Champion, Lekë Markiqi dhe Nail Kurtoviqi.

Në turneun “Sarajevo Open 2009”, i cili u Sipas tyre, pjesëmarrja në këto gara kërkon mbajt më 23 maj, KK “Champion” mori pjesë shpenzime të mëdha, por ata arrijnë që t’i mbume katër garues. Edhe pse nuk arritën të fitonin lojnë ato falë pagesës së anëtarësisë mujore nga medalje, garuesit e “Champion” bënë paraqitje anëtarët dhe kontributi i prindërve të garuesve. të mirë, sidomos Genc Murati, i cili në kata Ata falënderojnë sponsorin e përgjithshëm individuale, në mesin e 63 konkurrenteve, arri- “Banka e Parë Malazeze” dhe sponsorët ti të fitojë vendin e katërt. Në këtë turne morën “Rexha Company”, Butik “Mondisa”, Agjencia pjesë garues nga Bosnja dhe Hercegovina, “MCM” dhe Restoranti “Antique”.

Kroacia, Mali i Zi, Sllovenia, Serbia, (Kohapress) Maqedonia dhe Italia.

Në Turneun VI Ndërkombëtar “Struga Open 2009” i cili u mbajt të shtunën, “Champion” mori pjesë po me katër garues, të cilët u kurorëzuan me tri medalje të arta, një medalje të argjendtë dhe tri kupa.

Kështu në luftëra individuale, Adonis Markashi fitoi medalje të Karateisti i njohur nga Peja, Agon Agani, do të përfaqësojë në artë dhe kupë, ndërsa në kata të ardhmen KK “Champion”. Nga ky klub bëjnë të ditur se ai individuale medalje të argjendtë. në të ardhmen jo vetëm që do të garojë për “Champion”, por Medalje të artë dhe kupë fituan do të ushtrojë edhe detyrën e trajnerit. edhe garuesja e re Eliza Markiq Agani është kampion europian për juniorë, ndërsa në në kata individuale si dhe anëtari Kampionatin Botëror (WSK) për seniorë është kurorëzuar me i ri i këtij klubi, Agon Agani nga medaljen e bronztë.

Agon Agani do të përfaqësojë “Champion”

e enjte, 4 qershor 2009 19

MARKETING