2
N° 16
Regio Brussel - Limburg
30 september 2011
Er is een reddingsplan voor de Brusselse scholen nodig! Sterke bevolkingsaangroei en een leerkrachtentekort brengen het onderwijs in Brussel in de problemen. Uit een recente studie1 blijkt dat de onderwijsinstellingen in meerdere Brusselse gemeenten op korte en op lange termijn verzadigd zijn. Vanaf 2014-2015 heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in het leerplichtonderwijs, in alle netten samen, 79 extra scholen nodig. In het kleuter- en basisonderwijs zal de schoolbevolking tegen 2015 23.500 extra schoolplichtige kinderen en jongeren tellen. Bovendien werkt ons onderwijs al ongelijkheid in de hand. Er is in Brussel een sterke concentratie en een dualisering van het onderwijsaanbod, waardoor een echte “schoolmarkt” ontstaat met concurrentie tussen netten en instellingen. Door het huidige en toekomstige tekort aan plaatsen kan die ongelijkheid enkel toenemen, want het is juist kwaliteitsvol onderwijs dat bijdraagt tot individuele ontplooiing en collectieve emancipatie. Uiteraard heeft het geen zin nieuwe scholen te bouwen en meer klassen open te stellen als … men niet voldoende leerkrachten vindt om er les te geven! Doordat de arbeidsomstandigheden steeds lastiger worden en hun beroep
steeds minder waardering krijgt, stappen uiteindelijk zelfs de meest gemotiveerde leerkrachten eruit, vooral bij gebrek aan erkenning en aan steun in dit moeilijke beroep. In Brussel stappen bijna 6 op 10 leerkrachten binnen de 5 jaar uit hun functie.
lijk onderwijs het best bestreden kan worden door te werken met een enkel, openbaar en pluralistisch onderwijsnet. Bij gebrek aan zo’n eenheidsnet is overheidsregulering om het schoolaanbod te harmoniseren uiteraard onontbeerlijk.
Ontoereikende beleidsoplossingen
Wij vinden ook dat bij voorrang werk gemaakt moet worden van: •de bouw van nieuwe scholen •maatschappelijke (her-)waardering van de pedagogische beroepe n ( w e r k o m s t a n di g h e de n , l o nen, ondersteuning voor beginnende leerkrachten, …) •aanmoediging van het inschrijven van kinderen in hun wijkschool (meer middelen voor de wijkscholen!)
Het Brussels Gewest, de Franse G e m e e ns c ha p, de V la a m s e G e m e e ns cha p e n de V la a m s e G e meenschapscommissie (VGC) hebben beslist om geld vrij te maken. Hun gezamenlijke plannen zullen 9.241 plaatsen opleveren, wat nog altijd maar … de helft is van wat tegen 2015 nodig is : in het kleuter- en basisonderwijs zijn er immers ongeveer 18.000 plaatsen nodig. O o k o v e r h e t l e r a r e n tekort in Brussel zouden de (Gewest- en Gemeenschaps-) regeringen zich moeten buigen, maar er werd nog geen enkel voorstel geopperd.
Voorstellen van ABVV-Brussel De huidige toestand werkt de sociale dualisering van de Brusselse bevolking in de hand en het zijn de meest kwetsbare bevolkingsgroepen die daarvan de dupe zijn. De problemen bij de inschrijving zorgen ervoor dat de toegang tot het onderwijs ongelijk is. ABVV-Brussel blijft van mening dat ongelijke toegang tot dege-
Het is duidelijk dat er in Brussel enorme noden gelenigd moeten worden, terwijl de dienstverlening en de collectieve voorzieningen onder een structureel gebrek aan middelen gebukt gaan. Door de ingewikkelde institutionele context hangen ze bovendien af van verschillende gezagsniveaus en is er daardoor geen globale strategische planning. ABVV-Brussel stelt voor dat er dringend een interministeriële conferentie zou worden belegd die de Vlaamse en de Franse Gemeenschap, het Gewest, de gemeenten en de actoren van het Brusselse onderwijs samenbrengt.
Op 28 september voerde ABVV-Brussel op het Dapperheidsplein in Anderlecht actie voor zo’n reddingsplan. De aanwezige militanten, zelf ook (toekomstige) ouders en burgers die bezorgd zijn om de toekomst van Brussel, lieten er hun stem horen: zij willen een stad waar gelijkheid geen holle slogan is en waar iedereen gelijke kansen op ontplooiing krijgt! Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse, Weerslag van de demografische ontwikkeling op de schoolbevolking in het B ru ssels Hoofdstedelijk Gewest , de Cahiers van het BISA, juni 2010.
1