Foto: Archief Han Dieperink
DOOR HAN DIEPERINK, GESCHREVEN OP PERSOONLIJKE TITEL
Carrièrerisico drukt het rendement In de discussie over het nieuwe pensioencontract proberen betrokkenen zich opnieuw in te dekken, waardoor pensioenen onnodig duur worden. Niemand wil een derde van zijn tijd werken voor zijn pensioen.
Verplichtingen worden ambities onder het nieuwe
Gelet op de beleggingshorizon van een gemiddelde
pensioencontract. Ambitie komt van ‘ambitio’, een
pensioengerechtigde gaat het dus helemaal niet om meer
vervoeging in het Latijn van ‘ambire’, wat ‘rondom gaan’
risico, maar juist om minder risico. Wie de komende tien
of ‘rondlopen’ betekent, een samenvoeging van ‘amb’
jaar belegt in een 10-jaarse Nederlandse of Duitse
(rondom) en ‘ire’ (gaan), met het doel om stemmen te
staatslening raakt namelijk gegarandeerd een groot deel
verzamelen. In de klassieke betekenis staat ambitie
van zijn of haar koopkracht kwijt. Het komt er dan al snel
gelijk aan eerzucht, het dingen naar een ambt. Wat dat
op neer dat meer dan de helft van de week gewerkt moet
betreft is het woord ‘ambitie’ ongelukkig gekozen, want
worden voor het pensioen. Niemand gaat dit accepteren,
in de discussie over het pensioencontract lijkt het meer
aangezien het betekent dat de uitkering gegarandeerd
te gaan over de carrières van de direct betrokkenen dan
lager is dan de inleg. Dat is niet echt de garantie die
over het streven naar een goed pensioen.
mensen zoeken. Ook op pensioendatum is de beleggingshorizon nog altijd zo’n twintig jaar: lang genoeg
In de financiële wereld wordt dit carrièrerisico vaak
om risicovol (lees: weinig in obligaties) te beleggen.
onderschat. Bij veel processen zijn mensen betrokken die alleen maar kunnen verliezen als het fout gaat en
Veranderen is niet gemakkelijk, maar het valt op dat
niet worden beloond als het goed gaat. Een
discussies over het nieuwe pensioencontract vooral
oververtegenwoordiging van compliance officers,
gaan over de noodzaak om renterisico’s af te blijven
juristen en riskmanagers helpt dan niet. Elke laag eist
dekken. Dat komt toch neer op het kopen van obligaties
een extra veiligheidsmarge ten opzichte van de
op de laagste rentestand ooit. Je zou verwachten dat het
wettelijke eisen. Alles wat alleen maar ruikt naar risico
idee van een matchingportefeuille in het nieuwe
moet worden ingekaderd. Als al die risico’s zijn
pensioencontract van tafel kan, maar er wordt van alles
ingedekt, blijft er meestal weinig rendement meer over.
aan gedaan om dit ook een plek te geven. Niet omdat dit beter is voor de deelnemer, maar omdat het afschaffen
Carrièrerisico in de pensioenwereld betekent ook dat
daarvan betekent dat een deel van het personeel
afwijken ten opzichte van de groep niet wordt beloond. In
mogelijk boventallig wordt. Dat is pas carrièrerisico.
de kudde is het veilig. Toezichthouders proberen fondsen
Geen ALM-studies meer, geen matchingportefeuille en
de goede kant op te duwen, maar elke suggestie wordt
weg renteafdekking. Er moet rendement worden
meteen als een harde eis geïnterpreteerd. Niemand wil
gemaakt en dat leidt nu eenmaal tot meer risico nemen.
het immers aan de stok krijgen met de toezichthouder,
Beleggen is eng en daarom is het zoveel mogelijk buiten
want dat is helemaal niet goed voor je carrière. Het
Nederland uitbesteed. Toch is er geen ontkomen aan: er
nieuwe pensioencontract geeft de mogelijkheid om meer
moeten meer beleggers aan het roer. Dat is goed voor
risico te nemen, en dat komt neer op minder beleggen in
de deelnemers en daarmee uiteindelijk ook goed voor
obligaties.
de carrières van alle betrokkenen. «
NUMMER 1 / 2021
FINANCIAL INVESTIGATOR
53
