Τεύχος 17

ÖÁÍÔÁÓÔÉÊÇ ΤΕ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Τεύχος 17 / Δεκέμβριος 2015 / ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

Περιεχόμενα

3 4 5 8 10 13 16 19 22 24 27 30

«Το κέρας», του Σταμάτη Μαμούτου

«Σεπτήριον», (μόνιμη στήλη), του Battle Angel «Rex Mundi», του Flammentrupp «Ο Μύθος του Μικρού Κάου-Μπόυ», του Χρήστου Νάστου «Άλμος ο Οξύς» (μέρος 5ο), της Εύας Δημητσάντη «Ο Ελληνικός Μεσαίωνας στα Video Games», του Νίκου «Captain Cal» Καλογερά «Για τον Άνθρωπο του Χιονισμένου Μονοπατιού», του Σταμάτη Μαμούτου «War Flag of the Sun» (μόνιμη στήλη), του Sun Knight «Συνέντευξη με τους Έλληνες Doomsters Sorrows Path», του Ανδρέα Σκαμανδρώνυμου «Πολύτιμα Μέταλλα» (μόνιμη στήλη), των Σταμάτη Μαμούτου και Χρήστου Νάστου «Les Ombres» (μόνιμη στήλη), της Sekte «Ποιήματα» (μόνιμη στήλη), των Δημήτρη Αργασταρά και Μπρούνο Λάντσι

ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ «Φανταστική Λογοτεχνία», τεύχος 17, Δεκέμβριος 2015 Εκδότης: Σύλλογος φοιτητών ΑΤΕΙ και ΑΕΙ Πανεπιστημίων Ελλάδος Φανταστικής Λογοτεχνίας (Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας). Συντακτική ομάδα τεύχους: Σταμάτης Μαμούτος, Battle Angel, Flammentrupp, Χρήστος Νάστος, Εύα Δημητσάντη, Νίκος «Captain Cal» Καλογεράς, Sun Knight, Ανδρέας Σκαμανδρώνυμος, Sekte, Μπρούνο Λάντσι. Επιμέλεια-Διόρθωση: Σταμάτης Μαμούτος - Καλλιτεχνική επιμέλεια: Morias. Εικόνα εξωφύλλου: N. C. Wyeth, “The Mysterious Stranger by Mark Twain” - 1906

Το Κέρας

Στην πατρίδα μας βρίσκεται ακόμη σε θέση ισχύος η εγχώρια αντιπροσωπεία των αστικών δυτικών κέντρων εξουσίας. Απογυμνωμένη από αφηγήματα μετά το πέρας της μεταπολίτευσης, δίχως ισχυρές οικονομικές ροές, καταφέρνει με άδοξο τρόπο να γλείφει σαν ύαινα τα απομεινάρια που άφησαν στο κουφάρι του ελληνικού κράτους τα δυτικά όρνεα. Η ελλαδική αυτή ελίτ τραυλίζει, επαναλαμβάνοντας μηχανικά τα αξιώματα του αστικού Διαφωτισμού, όμως ελάχιστοι δίνουν βάση στα λεγόμενά της. Ο μόνος λόγος που δεν έχει ακόμη καταρρεύσει είναι η αδυναμία μας ως κοινωνία να αρθρώσουμε μια εναλλακτική σοβαρή αφήγηση. Αν ανατρέξει κανείς στην ελληνική ιστορία των ιδεών θα διαπιστώσει ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα ομοιάζει με επανάληψη εκείνων που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι το 1840. Σε εκείνη την κρίσιμη για το έθνος ιστορική συγκυρία, κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η επανάσταση του 1821 και συγκροτήθηκε το νέο ελληνικό κράτος, δυο υπήρξαν οι αντίπαλες αφηγήσεις. Από την μια ήταν ο δυτικότροπος Διαφωτισμός, με κύριο εκφραστή τον Αδαμάντιο Κοραή. Ο ελληνικός Διαφωτισμός ήταν προσηλωμένος στον αστικό φιλελευθερισμό και υποστήριξε την οικονομία της ελεύθερης αγοράς. Σημείο αναφοράς του ήταν η εποχή της κλασικής ελληνικής αρχαιότητας. Η αφήγηση των Διαφωτιστών συνδέθηκε με την ελλαδική αστική τάξη και συνεχίζει ως σήμερα να εμπνέει το καπιταλιστικό εκσυγχρονιστικό κομμάτι της κοινωνίας μας. Αντίπαλη αφήγηση του ελληνικού Διαφωτισμού μέχρι την δεκαετία του 1840 υπήρξε εκείνη της ανατολικής εκκλησιαστικής παράδοσης, η οποία είχε ως έδρα το Φανάρι της Κωνσταντινούπολης και επιφανέστερο εκφραστή τον Κωνσταντίνο Οικονόμου. Η παράδοση αυτή είχε ως σημείο αναφοράς τον μεσαίωνα της ρωμιοσύνης και γρήγορα απέκτησε φιλορωσικό προσανατολισμό. Απέναντι στον φιλελευθερισμό και τον υλισμό του Διαφωτισμού άρθρωσε λίγες αξιόλογες προτάσεις ενώ στα πλαίσια της λαϊκής της κουλτούρας αναπτύχθηκε ένας άκρατος ανατολικός μεσσιανισμός. Χρησμοί μοναχών που προφήτευαν την «κατάκτηση της βασιλεύουσας» και την «βοήθεια του ξανθού γένους στον ελληνισμό» κυκλοφόρησαν σε δημοφιλή και πολυδιαβασμένα, από τους υποστηρικτές αυτής της παράδοσης, βιβλία στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Νομίζω ότι οι αναλογίες με τα όσα συμβαίνουν σήμερα είναι προφανείς. Στις μέρες μας η διεφθαρμένη αστική ελίτ των δεξιών και αριστερών φερέφωνων της Δύσης βλέπει να αναδύεται ως δυνητική της αντίπαλος μια φιλορωσική τάση με τα προαναφερθέντα μεσσιανικά γνωρίσματα1. Τι συνέβη όμως, κατά τον 19ο αιώνα, και η ελληνική ιστορία άλλαξε προσανατολισμό; Η έλευση του Ρομαντισμού. Ο ελληνικός Ρομαντισμός αναπτύχθηκε και κυριάρχησε στην πνευματική ζωή του τόπου μας, από το 1840 μέχρι το 1880, ως μια τρίτη αφήγηση η οποία αντιπαρατέθηκε και υποσκέλισε τόσο τον Διαφωτισμό όσο και την ανατολική εκκλησιαστική παράδοση. Ο ελληνικός Ρομαντισμός υπήρξε μια πνευματική κίνηση με γνωρίσματα μεσότητας, σε σχέση με τις δυο αντίπαλες αφηγήσεις. Ήταν μια πνευματική πρόταση καθαρά ευρωπαϊκή, σε αντίθεση με την εκκλησιαστική αφήγηση που έβριθε από ανατολικού τύπου μεσσιανικές αναφορές και προφητολογίες. Ταυτόχρονα ο Ρομαντισμός ήταν ολικά αντινεωτερικός, σε αντίθεση με τον μοντερνιστικό Διαφωτισμό. Σημείο αναφοράς του ελληνικού Ρομαντισμού δεν ήταν κάποια επιλεγμένη εποχή του παρελθόντος αλλά συνολικά η ελληνική ιστορία. Μέσα από την ρομαντική αφήγηση αποδείχθηκε η αέναη συνέχεια του ελληνισμού από την αρχαιότητα στον μεσαίωνα και από τον μεσαίωνα στην νεότερη εποχή. Ολόκληρη η ιστορική διαδρομή του ελληνικού έθνους ανά τους αιώνες αποτέλεσε το πεδίο στο οποίο στηρίχθηκε η ρομαντική αφήγηση, η οποία συνοψίστηκε σε δυο αιτήματα: την ενότητα του ελληνικού έθνους στον χρόνο και στον χώρο2. Η επικράτηση του ελληνικού Ρομαντισμού ως επίσημης αφήγησης του ελληνικού έθνους ήταν για σαράντα χρόνια ολοκληρωτική. Ιστορικοί και λαογράφοι, όπως ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, ο Σπυρίδωνας Ζαμπέλιος και ο Μάρκος Ρενιέρης, κορυφαίοι λογοτέχνες όπως ο Ανδρέας Κάλβος, ο Διονύσιος Σολωμός, ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής και ο Αχιλλέας Παράσχος, καθώς επίσης και ανυπέρβλητοι καλλιτέχνες όπως ο Νικόλαος Γύζης και ο Νικόλαος Λύτρας, όχι μόνο ανύψωσαν σε ουράνιες σφαίρες την πνευματική ζωή του τόπου μα κατάφεραν ταυτόχρονα να διαμορφώσουν καίρια την αυτοσυνείδηση του νέου ελληνισμού και να προσανατολίσουν για πολλά χρόνια την διεθνή θέση της χώρας. Ακόμη και μετά την υποχώρηση του Ρομαντισμού ως συνολικής αφήγησης νεότεροι στοχαστές όπως ο Ίων Δραγούμης, ο Περικλής Γιαννόπουλος, ο Ιωάννης Συκουτρής, ο Δημήτριος Βεζανής και ο Λίνος Καρζής, αποτύπωσαν εναργώς τις νεορομαντικές τους προτάσεις προσανατολίζοντας σε εθνικιστικές ατραπούς τον ελληνικό βίο. Μετά την δεκαετία του 1960, και ιδίως κατά την μεταπολίτευση, τόσο ο Ρομαντισμός όσο και η κουλτούρα της ανατολικής ορθοδοξίας σκεπάστηκαν από τον μανδύα της λήθης. Εντούτοις, μετά το 2011, η κατάρρευση της μεταπολιτευτικής αφήγησης άφησε χώρο για την ανάπτυξη αντιπροτάσεων. Έτσι η παράδοση της ανατολικής ορθοδοξίας, ακολουθώντας την γεωπολιτική ισχυροποίηση της Ρωσίας, κέρδισε χώρο. Προφητείες μοναχών και οράματα βρίσκονται πλέον μόνιμα στα χείλη των εκφραστών της και αρχίζουν να διαχέονται στον δημόσιο λόγο. Ωστόσο, εκείνο που με προβληματίζει, είναι ότι ακόμη δεν έχει αναπτυχθεί μια νέα ρομαντική εθνική αφήγηση, όπως συνέβη πριν λίγες δεκαετίες στην Γαλλία. Ευχόμενος να συμβεί στην Ρωσία κάτι ανάλογο και μαχόμενος για την επίτευξη αυτού του σκοπού στην Ελλάδα, σας εύχομαι καλή ανάγνωση και καλές εορτές.

του Σταμάτη Μαμούτου

Δ

εκέμβριος του 2015 και η «Φανταστική Λογοτεχνία» συμπληρώνει οκτώ έτη συνεχούς κυκλοφορίας. Και μολονότι τα οκτώ έτη κυκλοφορίας ενδεχομένως να μην αποτελούν, υπό το πρίσμα της ιστορικότητας ενός εντύπου, κάποιο εντυπωσιακό χρονικό πλαίσιο, εκείνο που καθιστά την οκταετία ζωής του περιοδικού μας ιδιαίτερη είναι το ιστορικό της περιεχόμενο. Κι αυτό επειδή πρόκειται για την οκταετία κατά την οποία στην Ελλάδα διαδραματίστηκαν όλα εκείνα που, αν ανατρέξει κανείς στον Δεκέμβριο του 2007 όταν και κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος της «Φανταστικής Λογοτεχνίας», θα τον κάνουν θυμηθεί εκδοτικές συνθήκες διαφορετικές και αναγνωστικό κοινό με άλλη δυναμική. Η κυκλοφορία του 17ου τεύχους του περιοδικού μας πραγματοποιείται σε μια ιστορική συγκυρία, κατά την οποία λαμβάνουν χώρα συμβάντα που με μια πρώτη ματιά δείχνουν ότι διαθέτουν ιδιαίτερη σημασία. Η Ευρώπη, βουλιαγμένη στο τέλμα της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, συνεχίζει ακρωτηριασμένη πνευματικά -και θα έλεγε κανείς συμπεριφερόμενη σα να έχει πέσει σε ιστορική αφασία- να σέρνεται στις υλιστικές ατραπούς του αμερικανισμού και να μηρυκάζει νοητικά τα αξιώματα του Διαφωτισμού. Η Δύση είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ η «Έρημη Χώρα» του Έλιοτ. Δέσμια στην γερασμένη λογική της πολιτισμικής της ελίτ συγκρατεί την αντίδραση των νεανικών της συνόλων, που ακόμη κοχλάζει εν πολλοίς αδιαμόρφωτη στα κοινωνικά της έγκατα, με συνδυασμένες δόσεις mediακού βομβαρδισμού, καταστολής και οικονομικού εκβιασμού. Απέναντι σε αυτό τον σκουριασμένο γίγαντα δείχνει να αναδεικνύεται μια ιδιόμορφη γεωπολιτική συμμαχία. Ρωσία, Κίνα και σε κάποιο βαθμό το Ιράν, προτάσσουν, για πρώτη φορά μετά το 1992, μια συντονισμένη αντίθεση στον κυρίαρχο δυτικό παράγοντα. Πρόκειται για μια συμμαχία της οποίας το ρωσικό σκέλος έχει για εμάς μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Τόσο η οικεία ευρωπαϊκή προέλευση του ρωσικού έθνους όσο και το άγγιγμα του γεωπολιτικού του ενδιαφέροντος στον ελλαδικό χώρο, καθιστά την εστίαση της προσοχής μας στην περίπτωση της Ρωσίας επίκαιρη. Η Ρωσία δείχνει να ανακτά σταδιακά την δυναμική που διέθετε στην διεθνή σκακιέρα κατά τον 19ο αιώνα. Εκτιμώντας την τωρινή της παρουσία, ως νεορομαντικός, μπορώ να αναγνωρίσω ότι στο πολιτικό της σύστημα η «αγορά» έχει μικρότερη δυναμική και ελέγχεται σε κάποιο βαθμό, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην Δύση. Επίσης είναι σαφές πως στην κορυφή του ρωσικού πολιτικού συστήματος βρίσκονται πρόσωπα με ισχυρή βούληση και διπλωματική ευστροφία. Τέλος η επικρατούσα ρωσική αφήγηση των ημερών μας θεμελιώνει τις αξίες της σε ένα πνευματικό υπόβαθρο κι όχι στον υλιστικό κοσμοπολιτισμό της Δύσης. Ωστόσο, πέρα από τα παραπάνω γνωρίσματα τα οποία σταθεροποιούν τον γεωπολιτικό της βηματισμό και την καθιστούν συμπαθή σε εμάς του νεορομαντικούς παραδοσιοκράτες, η Ρωσία εξακολουθεί με το ένα πόδι να πατά σε κινούμενη άμμο. Μολονότι περισσότερο ελεγχόμενο, δυστυχώς το πολιτικό της σύστημα παραμένει καπιταλιστικό, στα πλαίσια του οποίου η αστική ελίτ παραμένει ισχυρή. Επίσης, η πολιτισμική δυναμική, που χάριζε ως τον 19ο αιώνα οικουμενική αίγλη στο ρωσικό έθνος, παραμένει από την εποχή του κομμουνισμού άφαντη. Η λογοτεχνία, το θέατρο, η μουσική, όλα όσα ακτινοβολούσαν κάποτε το ρωσικό μεγαλείο σήμερα απουσιάζουν, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πολιτισμική αντιπρόταση στην οξειδωμένη και κάλπικη -αλλά αδιαμφισβήτητα κυρίαρχη παγκοσμίως- δυτική πολιτισμική παρουσία. Τέλος, η πνευματικότητα που διαθέτει η σύγχρονη ρωσική αφήγηση, λόγω της ισχνής πολιτιστικής δυναμικής, περιορίζεται μονομερώς στο θρησκευτικό πεδίο. Αναμφίβολα η ορθόδοξη χριστιανική παράδοση αποτελεί ιστορικό σημείο συνοχής του ρωσικού έθνους και παραπέμπει στο μεσαιωνικό όραμα της «Τρίτης Ρώμης». Ωστόσο, σήμερα, το θρησκευτικό στοιχείο δεν συνδέεται με επιμέρους πνευματικές εκφράσεις σε μια νεορομαντική πρόταση (η οποία θα μπορούσε να καταστήσει την Ρωσία αστραφτερό πόλο υπέρβασης της μοντερνιστικής Δύσης) αλλά κυριαρχεί σε όλο το εύρος της ρωσικής πνευματικότητας, με συνέπεια η πνευματικότητα αυτή να τείνει προς θεοκρατικές ατραπούς. Αντί να υφίσταται μια κυρίαρχη ρωσική νεορομαντική αφήγηση που θα συνέδεε την λογοτεχνία, την τέχνη, τον στοχασμό και την ορθόδοξη παράδοση σε μια πολιτισμική πρόταση ικανή να απαντήσει στα αέναα ερωτήματα με τον τρόπο που ο δυτικός Διαφωτισμός δεν μπορεί, καθιστώντας έτσι την Ρωσία αληθινό πόλο αντίστασης στην νεωτεριστική δυτική παρακμή, σήμερα η μονοπώληση του θρησκευτικού στοιχείου οδηγεί την ρωσική πνευματικότητα σε ανατολικούς μεσσιανισμούς και προφητολογία. Προσωπικά, εύχομαι στην Ρωσία να αποκτήσει όλα όσα χρειάζεται προκειμένου να καταστεί ένας ολοκληρωμένος πόλος αντίστασης στην εξουσιαστική ελίτ του δυτικού κόσμου και όχι να παραμείνει απλά μια γεωπολιτική εναλλακτική. Ωστόσο, το κύριο ερώτημα είναι τι μέλλει γενέσθαι στην Ελλάδα.

3

1. Με την διαφορά ότι η Ρωσία του 19ου αιώνα δεν ήταν μονομερώς προσανατολισμένη στην θρησκευτική πνευματικότητα αλλά ενέτασσε την ορθοδοξία σε ένα πλούσιο πολιτισμικό πεδίο.

2. Ενότητα στον χώρο σήμαινε ότι οι Έλληνες παρέμεναν αναλλοίωτοι εθνικά από την αυγή της ιστορίας μέχρι την νεότερη εποχή. Ενότητα στον χώρο σήμαινε ότι όλες οι αλύτρωτες ελληνικές περιοχές έπρεπε να προσαρτηθούν σε ένα ενιαίο ελληνικό κράτος.

Σ ΕΠΤΗΡΙΟΝ του Battle Angel

Ήλιος Ανίκητος

Η

Γη θα σβήσει όταν πεθάνει ο Ήλιος. Ο Ήλιος που αποσύρεται κάθε 21η Ιουνίου και που αναγεννιέται κάθε 21η Δεκεμβρίου. Ο χειμώνας έρχεται... ο Ήλιος επανέρχεται... πολεμάει το Σκότος στους ουρανούς... η φωτεινή ακτινοβολία διαχέεται στην ατμόσφαιρα και η μέρα αρχίζει να μεγαλώνει. Ο Κύκλος της Ζωής, ο Κύκλος του Θανάτου... Αέναος ο Πόλεμος των αντιθέτων που οροθετούν την Ουσία του Κόσμου, καθώς “τα ψυχρά θερμαίνονται, τα θερμά ψύχονται, τα υγρά ξηραίνονται, τα ξηρά υγραίνουν” (Ηράκλειτος). Κατά την ηρακλείτεια φιλοσοφία, η φωτιά λιώνει τον πάγο, η θερμότητα νικάει το ψύχος, η κίνηση και η έκλυση ενέργειας (πυρός) παράγει έργο (Δημιουργία), η παραγωγή έργου αλλάζει την πρότερη κατάσταση των πραγμάτων και μειώνει την εντροπία, αλλά εκεί όπου τα λάβαρα του πολέμου ανεμίζουν, εκεί όπου γίνεται η διαλογή των πιστών, δυνατών και άξιων μαχητών... “τίποτα δεν καίει όσο το κρύο” (G.R.R.Martin).

χυδαίο καταναλωτισμό, οικονομοκεντρισμό, ατομικισμό και κερδοσκοπία, σε συνδυασμό με τις λευτερωμένες και διψασμένες μαινάδες που επικαλούνται ιδεοφόρα προέλευση σκίζοντας ανθρώπινες σάρκες στο όνομα ενός “πολιτικώς ορθού”, ισοπεδωτικού και αλλότριου “προοδευτισμού” κάτω απ’ το φως της Σελήνης... terra incognita!

Για την Ελληνική Παράδοση, ο Απόλλωνας επιστρέφει θριαμβευτής από τη μυθική Υπερβορέα. Για όλη την Ευρώπη, το Χειμερινό Ηλιοστάσιο ήταν η Γιορτή της Ζωής συνδεόμενη με πολλούς μύθους και, κατά ποικίλους τρόπους και έννοιες, συνεχίζει να εορτάζεται μέσα από τα Χριστούγεννα. Η αλήθεια γύρω από το Πνεύμα των Χριστουγέννων αγγίζει την ίδια την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης και προέρχεται απευθείας από τον κόσμο των ιδεών και των αρχετύπων. Η χρόνια εμπορευματοποίηση της εορτής δεν κατάφερε να μεταβάλλει το νόημα, ούτε να μειώσει την αξία και την αίγλη της, παρόλο που κατά βάθος σήμερα “δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτα για το μύθο”, καθώς “έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που χάσαμε τη μυθολογική μας συνείδηση”, όπως διαμηνύει ο ερευνητής Πέδρο Ολάγια. Ναι, γενικότερα έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που απωλέσαμε τις παλιές μας αξίες και απαρνηθήκαμε τον κλασικό μας πολιτισμό, τη Δύναμη, τη Γνώση και το Κάλλος... από τότε που χάσαμε το νόημα και την ουσία των Επιστημών, από τότε που βιάσαμε τον Έρωτα και την Ομορφιά, από τότε που παραμερίσαμε την Αθηνά Σοφία και δολοφονήσαμε τον Λαμπρό και Ευγενή Μπάλντερ. Και ταράξαμε συθέμελα την Απολλώνια-Ηλιακή Τάξη και Αρμονία... Ήταν τότε που ο Αρχαίος Κόσμος αποσύρθηκε μαζί με τις λεγεώνες, τους φιλοσόφους και τους ποιητές του... Δεν εξαφανίστηκε όμως ποτέ. Ζει και επανέρχεται κεκαλυμμένος και οι ανάσες του, ακόμη καυτές, κρατάνε τη φλόγα ζωντανή... διότι όπως έγραψε ο Παλαμάς, “η Αρχαία Ψυχή ζει μέσα μας αθέλητα κρυμμένη”, ενώ την Εντροπία αενάως μάχεται ένας “ασπιδοφόρος Ήλιος που ανεβαίνει πολεμώντας” (Σεφέρης). Ένας ζωοδότης, “πασίχαρος και υπέρτερος” ΉλιοςΑπόλλωνας σε μια άγρια διονυσιακή αντι-ηρωική υλιστική εποχή που καταρρέει... Σε μια Νέα Εποχή που δεν χαρακτηρίζεται από μυστικούς καβαφικούς θιάσους με εξαίσιες μουσικές, ούτε από αχαλίνωτα ένστικτα, υπέρμετρα πάθη, πένες φλογισμένες και κόκκινο κρασί, αλλά από

“The Birth of the Sun and the Triumph of Bacchus”, Corrado Giaquinto, 1703-1766

Ο Νίτσε, στη “Γέννηση της Τραγωδίας”, ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτικός:

“Πανευτυχισμένε λαέ των Ελλήνων! Πόσο μεγάλος θα ‘πρεπε να είναι ο Διόνυσός σου, για να αναγκαστεί ο θεός της Δήλου να χρησιμοποιήσει παρόμοια γητέματα, για να μπορέσει να σας γιατρέψει απ’ το διθυραμβικό σας παραλήρημα!” Άραγε, θα φανεί πίσω από τα σύννεφα, μέσω μιας νέας ηλιακής καταιγίδας, η σιδερόφρακτη μορφή ενός νεαρού Περσέα;

Διαβάστε το προσωπικό ιστολόγιο του Battle Angel στην ηλεκτρονική διεύθυνση septirion.blogspot.gr

4

Του Flammentrupp

Τ

ο Rex Mundi (λατινικά, σημαίνει «Ο Βασιλιάς του Κόσμου») είναι ένα αμερικανικό comic που εκδόθηκε σε τεύχη από το 2003 έως το 2009. Συνολικά κυκλοφόρησαν 38 τεύχη από δύο εταιρείες, 19 στην Image Comics (2003-2006) και 19 στην Dark Horse Comics (2006-2009). Είναι δημιουργία του συγγραφέα Arvid Nelson, ο οποίος έχει συνεργαστεί με τις εταιρίες Marvel και DC σε ιστορίες υπερηρώων, ενώ, συνεργάστηκε ξανά με την Dark Horse για την δημιουργία μιας -limited seriesιστορίας του Kull, ήρωα του R.E. Howard που αποτελεί μία από τις επιρροές του, και -κατά κύριο λόγο- του γραφίστα Juan Ferreyra στο σχέδιο και τα χρώματα (με συνεργασίες στην Dark Horse, επίσης για ιστορίες του R.E. Howard, πάνω στους ήρωες Solomon Kane και Conan). Στα πρώτα δύο χρόνια κυκλοφορίας, στο σχέδιο ήταν ο Eric Johnson και στα χρώματα ο Jeremy Cox. Η ιστορία αφορά την αναζήτηση του Αγίου Δισκοπότηρου μέσα από δαιδαλώδεις ατραπούς μυστηρίου, δολοφονιών, γρίφων που χρήζουν λύσης και μυστικών ομάδων με συγκρουόμενα συμφέροντα. Λαμβάνει χώρα το έτος 1933 στη σημερινή Γαλλία και Ισπανία αλλά σε μια Ευρώπη εναλλακτικής πραγματικότητας. Η μαγεία είναι αληθινή, η Καθολική Εκκλησία είναι πανίσχυρη διατηρώντας μια ειδικού τύπου Ιερά Εξέταση ενώ έχει καταπνίξει και την Μεταρρύθμιση του Μαρτίνου Λούθηρου, οι καταστάσεις και οι συμμαχίες που οδήγησαν στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο είναι εντελώς διαφορετικές, η βασιλεία, η αριστοκρατία και η φεουδαρχία είναι κραταιές, ενώ τα σύνορα των χωρών δεν είναι όπως τα γνωρίζουμε σήμερα αλλά πολύ διαφορετικά. Στην Ευρώπη υπάρχουν τέσσερεις αυτοκρατορίες, η Πρωσική, η Αγία Ρωμαϊκή, η Οθωμανική και η Ρωσική, ενώ, οι ΗΠΑ είναι διαχωρισμένες σε αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως Βόρειους και Νότιους. Ο συγγραφέας παίζει ένα ενδιαφέρον παιχνίδι με την τεχνολογία και την αισθητική της εποχής. Διατηρεί τη γενική εικόνα που έχουμε για την ένδυση, την αρχιτεκτονική και τις τέχνες της δεκαετίας του 1930, αλλά αφήνει τις πολιτικές συνθήκες σχεδόν μεσαιωνικές και την τεχνολογία σε αρκετά πρώιμα επίπεδα (π.χ. τα αυτοκίνητα είναι ελάχιστα και για πλούσιους ή αξιωματούχους. Τα άλογα με άμαξες αποτελούν το κύριο μέσο μεταφοράς, ενώ τα τρένα παραμένουν ως έχουν). Ο τρόπος γραφής του απαντάται στα περισσότερα μυθιστορήματα τέτοιου συνωμοσιολογικού τύπου με μικρά κεφάλαια -στην περίπτωσή μας, τεύχη- που καταλήγουν σε ένα τέλος δραματικό και αγωνιώδες που κάνει τον αναγνώστη να αδημονεί για την συνέχεια. Επίσης, χρησιμοποιεί και ένα πολύ ενδιαφέρον τέχνασμα.

5

αντίθετη στην εκστρατεία) αλλά και με την μυστική σχέση που έχει ο ίδιος με την ιερή πόλη και φτάνει γενεαλογικά ως την Πρώτη Σταυροφορία και τους Ναΐτες Ιππότες. Ο συγγραφέας προβάλλει ένα αντίστοιχο του Τρίτου Ράιχ υπό την αρχηγία του Δούκα της Λωρραίνης, ο οποίος βγάζει από την μέση οποιονδήποτε του αντιστέκεται και πορεύεται προς την έναρξη ενός παγκοσμίου πολέμου που θα αλλάξει το τοπικό και διεθνές status προς όφελός του. Ας σημειωθεί εδώ πως στην εναλλακτική Γαλλία της ιστορίας, ο Ναπολέων έχει πεθάνει στην φυλακή, η Βασιλεία έχει αποκατασταθεί και έχει εγκαθιδρυθεί μια Συνταγματική Μοναρχία με ένα κοινοβουλευτικό σύστημα δύο Οίκων. Ο Οίκος του Ξίφους (παλαιοί ευγενείς) και ο Οίκος του Χιτώνα (με τίτλους τιμής δοσμένους από τον Βασιλιά). Για κάθε θέμα γίνεται ψηφοφορία με την αρχή της πλειοψηφίας, με τον Οίκο του Χιτώνα παραδοσιακά να τάσσεται με τη γνώμη του Βασιλιά.

Στις τελευταίες σελίδες κάθε τεύχους υπάρχει το φύλλο μιας εφημερίδας με τίτλο Le Journal de la Liberté, η οποία υποτίθεται είναι εφημερίδα της χώρας στην οποία εκτυλίσσονται τα γεγονότα, και στην οποία περιγράφονται οι εξελίξεις σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στον αναγνώστη να κατανοήσει καλύτερα το φόντο της ιστορίας, δίχως να χρειάζεται να το περιγράψει μέσα στα καρέ του comic ο συγγραφέας και να το κάνει περισσότερο κουραστικό. Η ιστορία ξεδιπλώνεται σε δύο σκέλη. Το πρώτο αφορά έναν τελετουργικό φόνο κι έναν χαμένο πάπυρο. Πρωταγωνιστής εδώ, και σε ολόκληρη την ιστορία, είναι ο γιατρός Julien Saunière. Πρόκειται για λαμπρό επιστήμονα στον κλάδο του αλλά χωρίς φιλοδοξία πλουτισμού ή κοινωνικής ανόδου. Αντίθετα, προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες στους φτωχούς του Παρισιού και διατηρεί φιλικές σχέσεις με την εβραϊκή κοινότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι υπό διαρκή έλεγχο από την Guild of Physicians (Συντεχνία των Ιατρών) στην οποία ανήκει ως επαγγελματίας, λόγω παραβίασης των ηθικών προτύπων που απαγορεύουν την δωρεάν παροχή υπηρεσιών και την περίθαλψη ατόμων εβραϊκής καταγωγής. Ένα βράδυ τον επισκέπτεται έντρομος ο παλιός του φίλος πάτερ Gérard Marin ζητώντας του βοήθεια: στην Εκκλησία της Μαγδαληνής στο Παρίσι, όπου ασκεί τα καθήκοντά του, υπάρχει μια μυστική κρύπτη με μεσαιωνικά χειρόγραφα, την ύπαρξη της οποίας γνωρίζει μόνο ο ίδιος καθώς είναι υπό την επίβλεψή του, και ο Αρχιεπίσκοπος. Από εκεί κλάπηκε ένας μεσαιωνικός πάπυρος, που αφορά την βασιλική γραμμή αίματος των Μεροβίγγειων βασιλέων της Γαλλίας, με την χρήση μαγείας, αφού πρόσβαση σε αυτήν δεν έχει κανείς. Εάν η Ιερά Εξέταση μάθει το συμβάν, ο ιερέας κινδυνεύει με καθαίρεση αλλά και με απώλεια της ίδιας του της ζωής. Έτσι, ο Dr Saunière θα προσπαθήσει να λύσει τον γρίφο, ο οποίος σταδιακά τον οδηγεί στην αναζήτηση του Άγιου Δισκοπότηρου και στην αποκάλυψη της μυστικής φύσης του.

Για όσους αρέσκονται να διαβάζουν την πολιτική ιστορία της Ευρώπης, είναι προφανές ότι οι δημιουργοί του comic έχουν αντιστρέψει τα γνωρίσματα των γαλλικών πολιτικών πόλων. Ο «Δούκας της Λωρραίνης» του Rex Mundi δείχνει να αντλεί επιρροές έμπνευσης από τον πραγματικό Γάλλο «Δούκα της Ορλεάνης», που υπήρξε διεκδικητής του γαλλικού στέμματος έναντι των νόμιμων κληρονόμων του οίκου των Βουρβόνων κατά τον 19ο αιώνα. Ωστόσο, ενώ ο χαρακτήρας του comic παρουσιάζεται να συγκροτεί μια γεωπολιτική πρόταση που θυμίζει κάπως το Τρίτο Ράιχ, ο πραγματικός Δούκας που διεκδίκησε και τελικά κέρδισε το γαλλικό στέμμα υπήρξε υποστηρικτής του φιλελευθερισμού, θιασώτης της Συνταγματικής Μοναρχίας στα πλαίσια ενός δημοκρατικού καπιταλιστικού κράτους και φίλος με την αστική τάξη. Αντιθέτως, η κεντρική δυναστεία η οποία βασίλεψε στον γαλλικό θρόνο, στο comic παρουσιάζεται ως εγγυήτρια ενός συνταγματικού κράτους. Στην πραγματικότητα η γαλλική αριστοκρατία υπήρξε ανέκαθεν αντίθετη του φιλελευθερισμού και υποστήριξε παραδοσιοκρατικές εθνικιστικές πολιτικές δυνάμεις.

Το δεύτερο σκέλος, αφορά τα πολιτικά παιχνίδια στην Γαλλία και την αλλαγή στο παγκόσμιο σκηνικό. Πρωταγωνιστής εδώ είναι ο David-Louis Plantard de St. Clair, the Duke of Lorraine, που συνήθως στο κείμενο αναφέρεται απλώς ως ο «Δούκας της Λωρραίνης». Πρόκειται για έναν από τους πιο ισχυρούς άνδρες της χώρας, ο οποίος φιλοδοξεί να ανατρέψει το Βασιλιά και να γίνει ο πολιτικός κυρίαρχος. Ταυτόχρονα, προβάλλοντας λόγους θρησκευτικούς και πατριωτικούς, θέλει να εκστρατεύσει στην Ιερουσαλήμ απελευθερώνοντάς την από τους άπιστους. Οι πραγματικοί λόγοι, έχουν να κάνουν με την ανατροπή της Βασιλείας (που είναι

Αναμφίβολα, πάντως, το Rex Mundi μέσα από τις εμπνεύσεις και τις ιστορικές αντιστροφές που εμπνεύστηκαν οι δημιουργοί του αφηγείται μια υπόθεση εξαιρετικής λογοτεχνικής ομορφιάς. Τα δύο σκέλη της συνδέονται μεταξύ τους, καθώς κάθε σημαντικό πρόσωπο εμπλέκεται με κάποιο τρόπο στην συνομωσία του Δισκοπότηρου. Η δράση είναι καταιγιστική και αγωνιώδης, η ταχύτητα κινηματογραφική, ο ρυθμός σφιχτός χωρίς να κάνει κοιλιά, ενώ οι χαρακτήρες είναι αναπτυγμένοι με τέτοιο τρόπο που ως το τέλος της ιστορίας έχουν ολοκληρωθεί

6

Το σενάριο θυμίζει το διεθνές μπεστ-σέλλερ «Κώδικας Ντα Βίντσι» του Νταν Μπράουν. Το επίθετο του πρωταγωνιστή, Sauniere, είναι ευρέως γνωστό στους συνωμοσιολογικούς κύκλους, καθώς συναντάται στον περίφημο ναό του Rennes-le-Château απ’ όπου ξεκινούν οι συνωμοσιολογικές θεωρίες για την διαφορετική τύχη που είχε ο Ιησούς και τους απογόνους που άφησε στο νότιο μέρος της Γαλλίας. Οι θεωρίες ήρθαν στο φως μέσω του βιβλίου «Holy Blood, Holy Grail» που κυκλοφόρησε το 1982 και ανέφερε έναν ιερέα με αυτό το όνομα που λειτουργούσε στο συγκεκριμένο ναό και που αρνήθηκε να τον εγκαταλείψει όταν πήρε τη σχετική εντολή από τους ανωτέρους του, φτάνοντας ως την καθαίρεση. Η πιο δημοφιλής ιστορία αναφέρει πως ο εν λόγω ιερέας βρήκε κάποια πολύτιμα έγγραφα στα υπόγεια του ναού και γι αυτό έτυχε ιδιαίτερης μεταχείρισης αλλά και αμοιβής, έως ένα σημείο. Το ίδιο επίθετο χρησιμοποίησε και ο Νταν Μπράουν για τον δολοφονημένο φύλακα του μουσείου του Λούβρου με τον οποίο ξεκινάει το βιβλίο του. Ίσως κάποιος να θεωρήσει πως το comic είναι απλώς μια αντιγραφή του «Κώδικα» και της σωρείας αντιγραφών που ακολούθησαν την εκδοτική του επιτυχία, αλλά τα κοινά του σταματούν στην κεντρική ιδέα. Το Rex Mundi ξεφεύγει από το θρησκευτικό θρίλερ του Κώδικα Ντα Βίντσι, αφενός μεν παρουσιάζοντας έναν εναλλακτικό κόσμο, αφετέρου δε διανθίζοντάς τον με πολιτικές ίντριγκες, στρατιωτικές επιχειρήσεις και θρησκευτικό φονταμενταλισμό. Ανά στιγμές, επίσης, οι περιπέτειες του πρωταγωνιστή μας φέρνουν στο μυαλό τον αγαπημένο κινηματογραφικό ήρωα των 80s, Indiana Jones και το ανελέητο κυνηγητό που βίωνε από τους αντιπάλους του. Εν κατακλείδι, όσοι αρέσκονται σε θεωρίες συνομωσίας περί Χριστιανισμού, Ναϊτών Ιπποτών, αφανισμού των Καθαρών και Ιερού Θηλυκού, όσοι αρέσκονται στην εναλλακτική ιστορία και όσοι πέρασαν θαυμάσια με τον Κώδικα Ντα Βίντσι, σε αυτό το comic θα βρουν το απόλυτο. Οι υπόλοιποι, επενδύστε άφοβα σε ένα από τα καλύτερα comics όλων των εποχών. Προσωπικά, ανήκω στην πρώτη κατηγορία

και τους έχει αποδοθεί το απαραίτητο βάθος, πράγμα που δεν γίνεται αντιληπτό εξ αρχής, με τις πρώτες παρουσίες τους να δίνουν την εντύπωση ενός απλού περάσματος από τη σκηνή. Με μαεστρία χτίζεται μια ιστορία που η σημερινή εποχή της καρτεσιανής λογικής θα της έδινε, ελαφρά τη καρδία, το χαρακτηρισμό του «αποκυήματος της φαντασίας», ωστόσο, το βασικό υλικό της είναι οι ρεαλιστικοί χαρακτήρες και οι ρεαλιστικοί διάλογοι πασπαλισμένοι με την αστερόσκονη της μαγείας που, όπως είπαμε, υπάρχει στην εναλλακτική πραγματικότητα του comic. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει για το σχέδιο και τα χρώματα. Κάθε καρέ σου δίνει την αίσθηση πως παρακολουθείς κινηματογραφική ταινία γυρισμένη από άριστο σκηνοθέτη, ο οποίος παρουσιάζει την ιστορία του από κάθε δυνατή γωνία λήψης. Το σχέδιο είναι απολύτως ρεαλιστικό, τόσο σε ότι αφορά τα άψυχα αντικείμενα (κτίρια, διακοσμητικά, κατακόμβες, κλπ) όσο και στις εκφράσεις των προσώπων (με μια επιφύλαξη για κάποια πρόσωπα του εκκλησιαστικού κύκλου που είναι κάπως «πειραγμένα», δίνοντας έτσι έμφαση στον ψυχισμό τους και όχι στην εξωτερική εμφάνιση), ενώ τα χρώματα είναι ακριβώς αυτά που πρέπει για να συμπληρώσουν το σχέδιο όχι μόνο στο ρεαλισμό του αλλά και στο συναίσθημα που αποπνέεται από αυτόν. Το Rex Mundi σίγουρα δεν είναι το comic που θα μπορούσε να αποδοθεί σε άσπρο-μαύρο.

7

Ο μύθος του

Π

ολύχρωμα, εντυπωσιακά εξώφυλλα, που δεν ξέφτισαν διόλου στο πέρασμα του χρόνου, αιχμαλωτίζουν και καθηλώνουν ξανά και ξανά την ματιά μας. Εικόνες γεμάτες κίνηση, δράση και καλαισθησία, αγέρωχες όσο και γοητευτικές φιγούρες της άγριας αμερικανικής δύσης, χαρακτηρίζουν μιαν ολόκληρη εποχή, σημαδεύουν ανεξίτηλα την ΟΧΙ χαμένη παιδικότητα μας και παραμένουν αναπόσπαστο κομμάτι του δικού μας άκρατα παλλόμενου μικρόκοσμου. Στο κέντρο όλων αυτών βρίσκονται τρία εμβληματικά περιοδικά της ελληνικής «λαϊκής» λογοτεχνίας, η πορεία των οποίων μετρά χιλιάδες τεύχη και δεκαετίες συνεχούς εκδοτικής παρουσίας, δημιουργώντας έτσι έναν κοινό, ανεπανάληπτο χάρτινο μύθο. Ο μύθος αυτός αποκτά έντυπη ζωή το μακρινό, πλέον, 1962 με την κυκλοφορία του περιοδικού «Μικρός Σερίφης». Ενός περιοδικού μεγάλου σχήματος αρχικά, που περιελάμβανε τις περιπέτειες τον νεαρού (μόλις 18 ετών!) Ελληνοαμερικανού σερίφη Τζιμ Άνταμς και της αχώριστης παρέας του που αποτελούνταν από: τον συνομήλικο του, γκαφατζή-μα και άσο την ώρα της μάχης- Πεπίτο Γκονζάλες, την 17χρονη, πανέμορφη, μελαχρινή αμαζόνα Ντιάνα Μόρισον και τον πανέξυπνο 12χρονο ινδιάνο της φυλής των Κομάντσι που άκουγε στο όνομα Τσιπιρίπο. Μια φαινομενικά αταίριαστη παρέα που έμελλε, όμως, να αγαπηθεί φανατικά από τόσες γενιές Ελληνόπουλων. Δημιουργός τους ο αειθαλής Πότης Στρατίκης, ο οποίος υπέγραφε με το ψευδώνυμο Κώστας Φωτεινός. Οι πρώτες ιστορίες του Μικρού Σερίφη διακρίνονται για την μάλλον παιδική αφέλεια τους, καθώς και για την εμφανή επιρροή του δημιουργού τους από το κυρίαρχο, εκείνη την εποχή, λαϊκό ανάγνωσμα του «Μικρό Ήρωα», που έγραφε ο αείμνηστος Στέλιος Ανεμοδουράς. Διευκρινίζω εδώ πως τα περιοδικά αυτά δεν ήταν comics, μα ουσιαστικά, pulp αναγνώσματα που περιείχαν ελάχιστες μα ελκυστικές εικόνες από εξαίρετους σχεδιαστές της εποχής. Ωστόσο, η ανταπόκριση των αναγνωστών ήταν ενθουσιώδης. Η επιτυχία της έκδοσης οδήγησε τους συντελεστές της στην δημιουργία ενός νέου τίτλου, το 1963, του Μικρού ΚάουΜπόυ, που κυκλοφόρησε σε μικρό, κομψό σχήμα 68 σελίδων. Ο «Μικρός Κάου-Μπόυ» έμελλε να είναι και ο πλέον επιτυχημένος εμπορικά και κυρίως καλλιτεχνικά, εξ αυτών που φιλοξένησαν τις περιπέτειες της θρυλικής τετράδας. Περιελάμβανε μία αυτοτελή περιπέτεια των παιδιών του Νόμου σε μορφή νουβέλας, η οποία κάλυπτε συνήθως ολόκληρο το τεύχος. Ο «Μικρός Κάου-Μπόυ» γνώρισε τεράστια επιτυχία τη δεκαετία του ‘70 όπου και κυριάρχησε απόλυτα ανάμεσα στα υπόλοιπα περιοδικά του είδους. Τότε, την συγγραφική

σκυτάλη είχε αναλάβει ο μοναδικός Γιώργος Μαρμαρίδης, ένας πολυγραφότατος δημιουργός σε ελληνικά pulp έντυπα κάθε είδους, όπως τα «Γκρέκο», «Αετός των Γηπέδων», «Μάσκα», «Μασκούλα», «Μικρός Ζορρό», «Λέμμυ Κώσιον» και αμέτρητα άλλα! Μέσω της πένας του Μαρμαρίδη οι περιπέτειες της θρυλικής τετράδας απέκτησαν πιο ενήλικη γραφή, πιο στρωτά σενάρια και σαφώς πιο δουλεμένους και ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Το εν λόγω περιοδικό ευτύχησε να έχει την καθοριστική καλλιτεχνική συμβολή δύο εκπληκτικών ζωγράφων, του Θέμου Ανδρεόπουλου και του Κωνσταντίνου Ραμπατζή, οι οποίοι ήταν οι δημιουργοί και εκδότες του συγκεκριμένου τίτλου καθώς και του «Μικρού Αρχηγού», αφήνοντας στον Πότη Στρατίκη την επιμέλεια και έκδοση του «Μικρού Σερίφη». Τα εξώφυλλα και η εσωτερική εικονογράφηση του Μικρού Κάου-Μπόυ αποτελούν μικρά αριστουργήματα που παραμένουν αξεπέραστα ως και σήμερα. Κάποιες από τις εικόνες που κοσμούν τα τεύχη, φαντάζουν τόσο απόκοσμες και τρομώδεις που θα μπορούσαν κάλλιστα να βρίσκονται σε κάποια συλλογή διηγημάτων φανταστικής λογοτεχνίας τρόμου. Ο συνδυασμός των σκοτεινών western ιστοριών του αείμνηστου Μαρμαρίδη με την ανάλογη σχεδιαστική τεχνοτροπία, καθήλωσε και συνάρπασε κάθε αναγνώστη την εποχή εκείνη. Το περιοδικό παρουσίασε καταπληκτικά επίπεδα πωλήσεων που δεν μπορούν να συγκριθούν με τα σημερινά δεδομένα! Στις σελίδες του ελληνικού αυτού western περιοδικού παρέλασαν κάθε λογής κακοποιοί, αδυσώπητοι πιστολέρος, ακόμη και μάγισσες, λυκάνθρωποι, παράξενα πλάσματα, αρχαίες πολεμοχαρείς φυλές, μα και ο μισητός Τούρκος Ελ Ατατούρκ, ο μεγαλύτερος και πιο επικίνδυνος αντίπαλος του Τζιμ Άνταμς (ο οποίος έκανε την πρώτη του εμφάνιση σε τεύχος, λίγες μόλις ημέρες μετά το ντροπιαστικό γεγονός της εισβολής του Αττίλα, διόλου τυχαία. Η τάση του Γιώργου Μαρμαρίδη ως συγγραφέα ήταν να γράφει περιπέτειες μεγάλης έκτασης. Κατά συνέπεια, πολλές εξ αυτών ολοκληρώνονταν σε δυο, τρεις, ακόμη και οκτώ συνέχειες, αποτελώντας ατόφια αριστουργήματα στο λογοτεχνικό πεδίο του λαϊκού αναγνώσματος. Απτή απόδειξη των λεγομένων μου αποτελεί η αναγνωστική τους απόλαυση ακόμη και σήμερα, σαράντα και πλέον έτη μετά την συγγραφή τους. Την εποχή εκείνη τα εικονογραφημένα αναγνώσματα γνώρισαν πρωτοφανή άνθηση στην Ελλάδα. Ως φυσικό επακόλουθο λοιπόν, σε όλους τους τίτλους στους οποίους αναφερόμαστε, προστέθηκαν με ιδιαίτερη επιτυχία comic σειρές σε συνέχειες, γεμίζοντας και εμπλουτίζοντας με ιδανικό τρόπο την ύλη τους. Έτσι, συναντάμε τους θρυλικούς «Κένταλ» και «Σάντεϋ» (western αργεντίνικης και ισπανικής προέλευσης αντίστοιχα με πανέμορφες εικονογραφήσεις), καθώς και ιστορίες από τα «Master Of Kung Fu» (της Marvel comics), «Delta 99», αλλά ακόμη και «Conan the Barbarian» (στο περιοδικό «Μικρός Αρχηγός» υπό τον τίτλο «Μαυρόλυκος» και χωρίς να γνωρίζουμε τους λόγους επιλογής του εν λόγω τίτλου). Aξίζει εδώ να αναφερθεί πως ο δημιουργός της θρυλικής τετράδας Πότης Στρατίκης, όντας πρωτοπόρος, ήταν αυτός που έφερε για πρώτη φορά το περιοδικό «Λούκυ Λουκ» στην χώρα μας, εκδίδοντας σε μηνιαία βάση τον ομώνυμο τίτλο.

8

Ήταν τόσο μεγάλη η απήχηση του Μικρού Κάου-Μπόυ στα παιδιά, στους εφήβους αλλά και στους ενηλίκους της εποχής, ώστε οι ακούραστοι δημιουργοί και εκδότες Ραμπατζής και Ανδρεόπουλος κυκλοφόρησαν, μεταξύ των άλλων, και το μηνιαίο, εκατό σελίδων «Υπερτεύχος Μικρός Κάου-μπόυ». Το ημερολόγιο έγραφε 18.12.1971. Και, όπως προανέφερα, τέθηκε σε κυκλοφορία ένα ακόμη περιοδικό, ο «Μικρός Αρχηγός» σε λιγότερο από δυο χρόνια, (συγκεκριμένα στις 26.06.1973). Ο «Μικρός Αρχηγός», στις 68 σελίδες του περιείχε δυο αυτοτελείς περιπέτειες ανά τεύχος, οι οποίες αποτέλεσαν ουσιαστικά επαναδημοσίευση των ιστοριών που δημοσιεύτηκαν στα πρώτα τεύχη του Μικρού Κάου-Μπόυ. Αυτό συνέβη διότι υπήρχε πολύ μεγάλη ζήτηση για αυτές τις παλιές περιπέτειες κι επειδή τα αρχικά τεύχη είχαν ήδη εξαντληθεί, ο «Μικρός Αρχηγός» ήρθε να ικανοποιήσει με επιτυχία την δίψα των αναγνωστών.

Τα περιοδικά αυτά μέσα από τις ατελείωτες περιπέτειες τους ύμνησαν την απόλυτη προσήλωση στο καθήκον, την αυτοθυσία με απώτερο σκοπό την υπεράσπιση υψηλών ιδανικών και την φιλία ενώ πρόκριναν το πρότυπο του μαχητή-πολεμιστή. Συχνά όταν τα παιδιά αναλάμβαναν μία νέα αποστολή από τον αρχηγό τους (ουσιαστικά επρόκειτο για rangers, απλά η λέξη σερίφης ήταν πολύ πιο γνώριμη στον Έλληνα αναγνώστη), χαίρονταν, διότι αγαπούσαν με πάθος το αίσθημα του κινδύνου, της μάχης και της απόδοσης δικαιοσύνης. Μα κυρίως αγαπούσαν την ίδια τη περιπέτεια ως τρόπο και στάση ζωής. Η αποτύπωση αυτών των προτύπων σε τόσο συχνή χρονικά βάση και με δεδομένη την έντονη πρόσληψή τους από το αναγνωστικό κοινό της εποχής, οδήγησε στην αποτύπωση ηθικοπλαστικών προτύπων που

προίκισαν την ελληνική κοινωνία με μια μορφωτική δυναμική, που σαφώς υπήρξε μοναδική και υπέρτερη της ανούσιας εργαλειακής εκπαίδευσης του διαχρονικά απαράδεκτου ελλαδικού εκπαιδευτικού συστήματος. Απόδειξη τούτου, το γεγονός ότι οι περισσότεροι αναγνώστες θυμούνται σήμερα με εντυπωσιακές λεπτομέρειες εκείνα τα περιοδικά που διάβασαν πριν από σαράντα χρόνια, αδυνατούν όμως να θυμηθούν τα όσα τους εξανάγκαζαν να διδάσκονται στο σχολείο.

Η εκδοτική επιτυχία εκείνων των περιοδικών συνέχισε να συμβαδίζει με την καλλιτεχνική για αρκετά χρόνια. Ακόμη και στα μέσα της δεκαετίας του ’80, που τα πλήρως εικονογραφημένα comics κυριάρχησαν στην εγχώρια αγορά, τα περιοδικά με την θρυλική τετράδα συνέχισαν να κυκλοφορούν («Μικρός Αρχηγός» κάθε Τρίτη, «Μικρός Σερίφης» και «Μικρός ΚάουΜπόυ» κάθε Παρασκευή), έχοντας χάσει όμως ένα μέρος της αίγλης και του αναγνωστικού τους κοινού. Και οι τρεις τίτλοι συνέχισαν αποκλειστικά με επανεκδόσεις παλιών ιστοριών, το ενδιαφέρον μειώθηκε αισθητά, οι πωλήσεις έπεσαν σταδιακά και οι τίτλοι τέλους ήρθαν αναπόφευκτα. 07.07.1989 για τον θρυλικό «Μικρό Κάου-Μπόυ» (τεύχος 1218). 11.07.1989 για τον «Μικρό Αρχηγό» (τεύχος 838). Ο «Μικρός Σερίφης» κράτησε με νύχια και με δόντια για να πέσει κι αυτός στις 17.12.1991 (τεύχος 1468!). Ο μύθος, όμως, δεν έσβησε. Κάθε καλοκαίρι στα πρακτορεία τύπου όλης της χώρας, οι αναγνώστες ανακάλυπταν τόμους που περιείχαν τρία παλαιότερα τεύχη έκαστος, δεμένα πρόχειρα, μα με πολύ ελκυστικά εξώφυλλα. Αυτό το γεγονός έδωσε την δυνατότητα και σε νεότερες γενιές να ανακαλύψουν αυτές τις απλές, μα τόσο συναρπαστικές ιστορίες και να δεθούν με τους τέσσερις ήρωες τους.

9

O «Μικρός Σερίφης» επανήλθε με δυο νέα τεύχη τα οποία περιέχουν ακυκλοφόρητες ιστορίες. Το τεύχος 1469 το έτος 2012 και το τεύχος 1470 το 2014. Προκειμένου να κυκλοφορήσουν τα τεύχη αυτά σημαντική υπήρξε η συμβολή του club φίλων Μικρού Σερίφη. Το εν λόγω club, χάρη στην ανιδιοτελή προσπάθεια του Παναγιώτη Πλαφουτζή και των υπόλοιπων μελών έχει οργανώσει, πέρα από τις εν λόγω κυκλοφορίες, και σημαντικές εκδηλώσεις σε όμορφους χώρους κατά καιρούς.

Αλλά και ο «Μικρός Κάου-Μπόυ» κυκλοφορεί τις μέρες αυτές το τρίτο κατά σειρά συλλεκτικό τεύχος του. Είχε προηγηθεί το τεύχος 1219 (Μάιος 2014) και το τεύχος 1220 τον Σεπτέμβριο του 2015. Αυτό αποδεικνύει περίτρανα την διαχρονική αξία καθώς και την απήχηση -υπό ένα ρομαντικό πρίσμα αναμφίβολα- των παλαιών εκείνων υπέροχων αναγνωσμάτων. Σήμερα, τα περιοδικά αυτά απολαμβάνουν τον σεβασμό νέων και παλαιότερων συλλεκτών, απλών αναγνωστών και πλήθους ερευνητών του πεδίου της λαϊκής λογοτεχνίας. Οι κυκλοφορίες νέων τευχών, που έρχονται στο προσκήνιο αυτές τις ημέρες, δίνουν ελπίδες για την αναβίωση της συναισθηματικής έντασης και της μορφωτικής δυναμικής που κάποτε διέθετε και σήμερα έχει χάσει η ελληνική κοινωνία. Αλλά και η ακατάπαυστη αναζήτηση πληροφοριών, καθώς και η εύρεση και συλλογή παλιών τευχών, αποτελεί ένα συναρπαστικό και συνάμα γοητευτικό χόμπι για όλους εμάς που αρνούμαστε, σε πείσμα των καιρών, να απολέσουμε την πολύτιμη παιδικότητα μας. Και θα τα καταφέρουμε. Με την πολύτιμη βοήθεια του Τζιμ Άνταμς και της αχώριστης παρέας του/μας…!

ΟΙ ΑΡΧΙΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΜΑΓΚ-ΕΛΝΟΡ

“ΑΛΜΟΣ Ο ΟΞΥΣ” (μέρος 5ο )

Δ

έκα, και ίσως παραπάνω, άμαξες βοήθειας χρειάστηκε να κινητοποιηθούν άμεσα και να σπεύσουν στα σημεία της Μαγκελνόρ που είχαν πληγεί περισσότερο. Κι ασφαλώς, η πρώτη μέριμνα δεν ήταν τα κτήρια και τα κομμάτια των τειχών που είχαν υποστεί ζημιά, αλλά οι στρατιώτες και πολεμιστές του Γελαστού Μαέστρο. Η αιφνίδια κι εκκωφαντική επίθεση που μόλις πριν λίγο τάραξε τους πάντες, εκτός από σκόρπια πτώματα είχε αφήσει πίσω της πολλούς τραυματίες κι ακόμα περισσότερους πανικοβλημένους μάχιμους, που όμως ακριβώς εκείνη την ώρα, μόνο μάχιμοι δεν ήταν. «Μας χτυπάνε από παντού!!», ούρλιαζε κι έτρεμε σύγκορμος ο Ζουμπ-Νταγκ, απλός στρατιώτης κι Άτονος τρίτης σειράς, καθώς ακόμα πεσμένος κατάχαμα από το ωστικό κύμα, γύρευε να σηκωθεί στα πόδια του, μα το τρέμουλο δεν τον άφηνε. «Γιατί εμένα;!!», έσκουξε, τέλος, σπαραξικάρδια, και η κλωτσιά στη μούρη από τη σκληρή μπότα του λοχαγού του, επιτέλους τον έκανε να σκάσει. «Γιατί είσαι ηλίθιος!», γρύλισε με τη χαρακτηριστικά σπασμένη φωνή του εκείνος και συνέχισε αποφασιστικά το δρόμο του προς την πύλη του Νότου. Άλλο πράγμα να είσαι από τη φύση σου παράφωνος κι άλλο να έχεις σπουδάσει την τέχνη της παραφωνίας –συνειδητά εσύ ο ίδιος να ελέγχεις όλους αυτούς που μακράν απέχουν από κάθε έννοια αρμονίας. Αυτό υπενθύμισε γοργά στον εαυτό του ο Άφρων Παράμεσος καταπίνοντας την αγανάκτησή του –οι φιλοδοξίες έχουν το τίμημά τους, όμως κάποιες φορές απλά του φαινόταν εξοργιστική η συνύπαρξή του με ηλιθίους… Απ’ την άλλη, βέβαια, δεν μπορούσε να αρνηθεί ότι ορισμένα περιστατικά και συγκεκριμένες συμπεριφορές τού προκαλούσαν γέλιο –κάτι σαν εκδήλωση ανωτερότητας προς αυτούς που δεν καταλάβαιναν την αστεία πλευρά του πράγματος. «Μας χτυπάνε από παντού!»…, ανακάλεσε το ακατάσχετο παραλήρημα εκείνου του άθλιου στρατιώτη και κάγχασε αλαζονικά. Όχι, ούτε από παντού χτυπούσαν ούτε και ήταν πολλοί. Ήταν ένας –Αρχιτραγουδιστής στα σίγουρα, επιτέθηκε μία φορά, και τώρα μεσολαβούσε το διάστημα μέχρι την επόμενη επίθεσή του. Όμως ο Άφρων Παράμεσος ήταν εκεί για να τον σταματήσει και να λάβει ως αμοιβή την αμέσως επόμενη –και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, προαγωγή του.

h g

«Αν είναι αυτός που νομίζουμε, τότε μπορεί να σταματήσει τον χρόνο και να δράσει καταλυτικά. Μπορεί ακόμα και να εισβάλει στο κέντρο της πόλης», εκφράστηκε η διαπίστωση σε άψογα ασυντόνιστο ήχο. «Είναι αυτός που νομίζουμε», απάντησε ο Άφρων προς τον ανώτερό του, «αλλά μετά από αυτήν την επίθεση, θεωρώ ότι δεν έχει δύναμη για τέτοια κίνηση. Τα πνευμόνια του χρειάζονται ώρα για να μπορέσουν πάλι να κρατήσουν αέρα. Συν τοις άλλοις, αν σκεφτόταν λογικά, ήδη θα είχε εξ αρχής επιτεθεί πιο έξυπνα εκ των έσω. Ο φίλος μας βρίσκεται σε σύγχυση και μόνο σπασμωδικά θα συνεχίσει να δρα», ολοκλήρωσε την σκέψη του αφήνοντας τους πάντες στο αρχηγείο άναυδους! Ναι, αυτός ο νεαρός είχε μέλλον –το ήξεραν όλοι. Από καιρό μελετούσε τα πάντα με μανία για τους Αρχιτραγουδιστές και τώρα φαινόταν αποφασισμένος. Έτσι, του δόθηκε αμέσως η άδεια –όπως και οι πιο γερές ωτοασπίδες, για να εκτελέσει το σχέδιό του μαζί με την επίλεκτη ομάδα του.

Το σχέδιο Οπλισμένοι με τελευταίας τεχνομαγείας φωνητικούς σαρωτές αλλά και παραδοσιακές, τσακισμένες σάλπιγγες, οι δέκα επίλεκτοι με επικεφαλής τον Παράμεσο, περνούσαν κιόλας την Πύλη του Νότου οδεύοντας με σταθερά άτακτο βηματισμό προς τα εκεί που η ένδειξη του ‘Ντοπιστή αναβόσβηνε με γρηγορότερο ρυθμό –συσκευή δωρισμένη από τον ίδιο τον Γελαστό Μαέστρο, ειδική στο να εντοπίζει Αρχιτραγουδιστές και, που χάριν μαλλιαρότητας του λάρυγγα σε συνδυασμό με γλωσσική νωθρότητα, όλοι απέφευγαν να προφέρουν το αρχικό «Ε» του ονόματός της. Παρά όμως το ξεχασμένο «Ε», η συσκευή λειτουργούσε άψογα στα χέρια του Άφρονα και πολύ πιο σύντομα απ’ ό,τι περίμεναν, η θέση του εχθρού ήταν ξεκάθαρη –πίσω από τα πρώτα δέντρα στα νοτιοανατολικά της πόλης. «Ερχόμαστε ειρηνικά, ή τέλος πάντων χωρίς πολλές παραφωνίες!», φώναξε ο Άφρων μέσα σε επιτηδευμένα βλακώδη γέλια κι αφήνοντας σάλια να ξεφεύγουν απ’ το στόμα του. Φυσικά και δεν περίμενε να κουνήσει τίποτα πίσω από τις φυλλωσιές, μα έπρεπε κάπως να τραβήξει την προσοχή του εχθρού, ώστε να δώσει χρόνο στους επίλεκτους να τον περικυκλώσουν –με αργές κι όχι αιφνιδιαστικές κινήσεις που μπορεί να

10

της Εύας Δημητσάντη προκαλούσαν ακόμα μια στριγκλιά. Γι’ αυτό και διατηρώντας το ίδιο ύφος, που κατά τη γνώμη του επικάλυπτε τις πραγματικές του προθέσεις, είπε πολλά και μπερδεμένα για πρόλογο, κρατώντας τα πιο καυστικά για το τέλος, όταν η ομάδα του πλέον θα είχε πάρει τελική θέση. Βέβαια, η ομάδα του δεν ήταν μόνο αυτοί οι φανεροί δέκα˙ σε λίγο έφταναν κι εκείνοι από τους οποίους είχε μεγαλύτερες αξιώσεις. Υπό το Πέπλο της Αορατότητας και σέρνοντας μαζί τους τον Υπόκωφο Κώδωνα, οι άλλοι, κρυφοί επίλεκτοι πλησίαζαν. Διαισθανόμενος την άφιξή τους, ο Άφρων πέρασε στις πιο ερεθιστικές ατάκες, που θα έκαναν και τον τελευταίο Αρχιτραγουδιστή να ταραχτεί. «Αυτή η πόλη που κατακτήσαμε θέλει πολλή δουλειά για να γίνει της προκοπής, αλλά τι να πρωτοκάνει κανείς μέσα σε ένα μήνα; Ευτυχώς τα τεχνητά σύννεφα κρύβουν τον ήλιο κι αυτό βοηθάει πολύ το έργο μας. Διαφορετικά θα χρειαζόμασταν διπλάσιο χρόνο για να μη θυμάται κανείς πια ότι κάποτε υπήρξε Μαγκ… Μαγκ…», έπιασε το κεφάλι του ο Παράμεσος, λες και ζοριζόταν να ανασύρει το παλιό όνομα της πόλης. «Τέλος πάντων», συνέχισε, «τι σημασία έχει πώς τη λέγανε; Σαν καλοί κατακτητές θα βρούμε ένα νέο όνομα!», αποτέλειωσε με θριαμβευτικό χαμόγελο που υπογράμμιζε την επιτηδευμένη του ηλιθιότητα. Και τότε οι φυλλωσιές ανακινήθηκαν. «Και τι ακριβώς κατακτήσατε; Μια άδεια πόλη;», ευθυτενής κι ακέραιη αντήχησε η φωνή που συνόδευε την εμφάνιση του υπαίτιου. «Άλμος ο Οξύς…», μουρμούρισε ο Άφρων στον εαυτό του, νιώθοντας κάπου στο βάθος κι ένα ψήγμα ενθουσιασμού καθώς επιτέλους συναντούσε έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς εκπροσώπους αυτών που τόσον καιρό μελετούσε –πάντα με μανία. Ταυτόχρονα όμως, η απορία κι ίσως η ανησυχία σχετικά με το γιατί δεν εμφανιζόταν και η Γνώστρια, εφόσον αυτοί οι δυο πάντα εμπλέκονταν μαζί, τον έκανε ιδιαίτερα προσεκτικό. Σε κάθε περίπτωση, ο Άλμος έπρεπε να παραμείνει ήρεμος. Αρκετά είχε ερεθιστεί, ίσα για να ξεπροβάλει και να είναι ξεκάθαρος στόχος στα μέλη της ομάδας του –και της φανερής και της αόρατης, που πλέον είχε σταθεί πιο πέρα και ανέμενε σε άκρα ησυχία. «Πέντε βήματα ακόμα πιο κοντά…», μέτρησε την απόσταση στο μυαλό του ο Άφρων Παράμεσος, ώστε ο Αρχιτραγουδιστής να βρίσκεται

μέσα στην εμβέλεια του Υπόκωφου Κώδωνα. Το ιδανικό, βέβαια, θα ήταν να πλησίαζε και η παρέα του, αλλά ας είχαν κάτι να κάνουν και οι φανεροί επίλεκτοι… Έτσι, επιστρατεύοντας κάθε έννοια υποκριτικής που μπορούσε να συλλάβει ο εγκέφαλός του και με ένα σχεδόν δακρύβρεχτο λογύδριο που, κατά τη γνώμη του, θα έκανε και βράχους να μαλακώσουν, ο επικεφαλής κατέστησε σαφές στο υποψήφιο θύμα του ότι το να παραδοθεί και να συλληφθεί, θα γλίτωνε τον ομιλούντα και την πολυμελή οικογένειά του από το εκτελεστικό απόσπασμα. Εκεί έκανε μια παύση –γιατί μάλλον κι ίδιος κατάλαβε ότι το παράκανε, κι έριξε ένα μίζερο βλέμμα στον Άλμος. Εκείνος τον κοιτούσε με ψυχρότητα και το στήθος του ανεβοκατέβαινε απαλά στον ρυθμό χαλαρής αναπνοής. «Να πάρει! Ετοιμάζεται…», συνειδητοποίησε ο Άφρων και το τρέμουλο που άρχισε να κυριεύει τα πόδια του, ένα πράγμα τού υπέδειξε: Επίθεση!

χωρίς όμως την παραμικρή ταλάντωση. Αυτό το τελευταίο σήμαινε πως η όλη κατασκευή λειτουργούσε αποκλειστικά με μηχανικό τρόπο, κι όχι τυχαία από κραδασμούς ή από τον αέρα. Και μάλλον πως προοριζόταν ειδικά για εκείνον…

Μέχρι τέλους Τέσσερις φωνητικοί σαρωτές εξαπολύθηκαν με ένα νεύμα του Παράμεσου κι έσκασαν στα πόδια του Άλμος. Αέρια άρχισαν να αναδύονται ευθύς αμέσως απ’ τις μεταλλικές μπάλες, αέρια πυκνά και δύσοσμα, αλλά κυρίως με ακόρεστη δίψα να χωθούν σε οποιαδήποτε σωματική δίοδο του στόχου τους βρισκόταν ακάλυπτη. Πριν καν ανοιγοκλείσει βλέφαρο, είχαν κιόλας φτάσει ως το στέρνο του Αρχιτραγουδιστή και σαν λευκές ουρές φιδιών, τεντώνονταν προς τα πάνω γυρεύοντας ρουθούνια και αυτιά. Άπαξ και κατάφερναν να τρυπώσουν, καμιά φωνητική χορδή δεν θα μπορούσε πια να παράγει ήχο άλλο από βραχνό ψίθυρο. Παράλληλα, με ένα σχεδόν ταυτόχρονο σφύριγμα του Άφρονα, ακριβώς την ίδια επίθεση υπέστη κι ό,τι κρυβόταν ανάμεσα στις φυλλωσιές, πιθανότατα η Γνώστρια. Όμως το πιο συγκλονιστικό χτύπημα δεν είχε τελεστεί ακόμα. Για την ώρα, το τρίτο στη σειρά σινιάλο δήλωνε την ανάσυρση του Υπόκωφου Κώδωνα σε απόσταση αποτελεσματικής λειτουργίας –κι επειδή η γρήγορη μεταφορά του εμποδιζόταν από το Πέπλο της Αορατότητας, άμεσα αυτό αποτινάχτηκε αποκαλύπτοντας την ως τότε κρυφή ομάδα. Ο Αρχιτραγουδιστής ήδη πάλευε να αποδιώξει τις λευκές ουρές, όμως το βλέμμα του έπιασε τη φανέρωση των άλλων επίλεκτων και κυρίως του τεχνουργήματος που έσερναν μαζί τους: τεράστιος κώδωνας από σκούρο, βαρύ μέταλλο με δυσοίωνο γλωσσάρι, του οποίου η άκρη ξεχώριζε να κρέμεται στο μέσο,

Turtle-Arts, “Cloud Eater” h g

Θα περίμενε κανείς ο Άλμος ο Οξύς να σταματήσει τον χρόνο και να δράσει καταλυτικά. Ή ίσως να εξαπολύσει μια από τις χαρακτηριστικές στριγκλιές του και να εξολοθρεύσει κοντινούς αλλά και μακρινούς εχθρούς του. Ο Άφρων Παράμεσος ήταν έτοιμος και για τα δύο –γι’ αυτό και μετά τα σινιάλα επίθεσης, θυμήθηκε να οπλίσει στα γρήγορα τις γερές του ωτοασπίδες ελπίζοντας πως και οι λοιποί των ομάδων του θα έκαναν το ίδιο. Όμως εκείνη η στιγμή, που ο Αρχιτραγουδιστής κατάλαβε ότι για τους κατακτητές της Μαγκ-ελνόρ ήταν σπουδαίος εχθρός, επέδρασε εντελώς διαφορετικά φέροντας μαζί της και μια έκπληξη. Κάτι καινούριο, κάτι σαν έμπνευση, που οι συγκυρίες και η πίεση για δράση, θα έκαναν τον Άλμος τον Οξύ να μείνει γνωστός, ανάμεσα σε άλλα, και ως εισηγητής της «ιδίας διφωνίας».

11

h g

«Αυτό, λοιπόν, είναι το σπίτι μου;», πήρε η φωνή του Αρχιτραγουδιστή να υψώνεται πλέκοντας μελωδία άξια ενός παιδιού του Έμμελον, γεμάτη, όμως, πάθος και καημό που ζούσε αυτά που ζούσε. «Μ’ αυτόν τον τρόπο επιστρέφω;», συνέχισε ακόμη υψηλότερα σε τόνο και σε ύφος, πατώντας και γυρίζοντας την κάθε συλλαβή τουλάχιστον σε τρία αρπίσματα ωσότου να ολοκληρωθεί και, προκαλώντας μια απίστευτη παύση και σιγή των πάντων γύρω του. Όχι, δεν είχε σταματήσει ο χρόνος, μα η προσοχή όλων είχε αιχμαλωτιστεί απ’ αυτό το εξαίσιο άκουσμα, που σαν δεσμίδες ηλιακών βελών τρυπούσαν τις παγερές καρδιές των παρευρισκομένων.Τα λευκά, φονικά αέρια μαζεύτηκαν και διαλύθηκαν, κάποιοι από τους επίλεκτους καταβαλλόμενοι από θαυμασμό μισάνοιξαν το στόμα, ενώ ο Άφρων δεν είχε άλλη επιλογή παρά να τραβήξει τις ωτοασπίδες για να ακούσει κι εκείνος. Ούτως ή άλλως, οι κραδασμικοί παλμοί των συλλαβών που τόνιζε ο Άλμος, τόσο μεστά λες κι ήταν η κάθε μια λέξη ξεχωριστή, ήδη έβαλλαν και τη δική του, ξεχασμένη καρδιά. Τότε ο Άλμος έβαλε σε εφαρμογή την έμπνευση που τον είχε φωτίσει κι όπως εξακολουθούσε να τραγουδά τις πρώτες δύο φράσεις, η φωνή του διαιρέθηκε και μια δεύτερη, πιο βαριά μα εξίσου εκφραστική κι όλο ευγένεια, πήρε να συνοδεύει την αρχική μελωδία τραγουδώντας, όμως, στίχους διαφορετικούς. Πολύ σύντομα, οι δύο φωνές είχαν δεθεί τόσο μεταξύ τους και κάθε φθόγγος μουσικός αποκτούσε τέτοιο νόημα, που πλέον δεν ξεχώριζες τις λέξεις που τραγουδιόνταν. Κι αυτό ήταν επικίνδυνο –πολύ επικίνδυνο, για την αποστολή του Άφρονα Παράμεσου. Γιατί όταν ένας Παράφωνος συγκινηθεί από κρυστάλλινα δομημένους ήχους, χωρίς οι στίχοι να εξηγούν το γιατί, τότε ίσως να πέσει σε περισυλλογή, κι ακόμα χειρότερα, να νιώσει δυσαρέσκεια προς την ίδια του την παραφωνία και να επιθυμήσει το διαφορετικό. Η τσακισμένη σάλπιγγα, όμως, του επικεφαλής που έπρεπε οπωσδήποτε να πάρει προαγωγή, ήρθε και τάραξε, γρατσούνισε και μουντζούρωσε του μουσική του Αρχιτραγουδιστή, επαναφέροντας, κατά το δυνατό, τους επίλεκτους στην αρχική τους κατάσταση. Σάλπιζε τσιρίζοντας και σφαδάζοντας το άθλιο πνευστό, με όλη τη δύναμη του Άφρονα και δίχως

σταματημό, λες κι ήθελε αυτή μόνη της να υπερνικήσει το θεσπέσιο μουσικό έργο που ήδη είχε φτάσει στον Ουρανό –κι ίσως σε ένα σημείο τα σύννεφα κιόλας να υποχωρούσαν για να φανεί το γαλάζιο. Ωστόσο, δεν ήταν μόνο εκεί που υψωνόταν η έμπνευση του Άλμος, που έμοιαζε ο ουρανός να ανοίγει. Πρόσεξε ο Παράμεσος πως και κάπου πέρα στο βάθος κάτι σαν στροβιλίζουσα δίνη διάνοιγε δρόμο ανάμεσα στα δηλητηριώδη νεφελώματα και, ναι, σαν να έβλεπε μια κουκίδα απαίσιου γαλανού. Τι να συνέβαινε εκεί;

–ήταν εξαιρετικός στο να κρυφακούει αν και ποτέ δεν ήξερε πώς να χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες που έπαιρνε, δεν έχασε καιρό και τρύπωσε τελευταίος κάτω από το Πέπλο της Αορατότητας. Ο Ζουμπ-Νταγκ, λοιπόν, βρισκόταν από την αρχή στο πεδίο της μάχης και τώρα είχε την ευκαιρία να κάνει κάτι πολύ σπουδαίο. Βλέποντας τον Αρχιτραγουδιστή να αντιστέκεται και μάλιστα να απειλεί να αποκαλύψει τον ήλιο με τα τραγούδια του, οπλίστηκε με θάρρος, τσάκισε λίγο παραπάνω την ήδη τσακισμένη του σάλπιγγα κι έτρεξε σαλπίζοντας κατά πάνω στον εχθρό. Περνώντας μέσα από Η απάντηση ήρθε. εκρήξεις μουσικής και Άπραγοι και με εμφανή παραφωνίας, μέσα από απορία στα πρόσωπά παχιές αναθυμιάσεις τους, η ομάδα που είχε σαρωτών και τον κίνδυνο αναλάβει την εξόντωση πάντα να τον πετύχει αυτού που κρυβόταν ακάλυπτο καμιά ηλιακή στις φυλλωσιές, αχτίδα, αυτός μόνος, γυρνούσε πίσω. Να απλός στρατιώτης και πάρει! Η Γνώστρια, με Άτονος τρίτης σειράς, κάποιο τρόπο, πρέπει θα έδινε τέλος σε αυτή να γλίτωσε και να το τη μάχη. Φυσώντας τη έσκασε! Και μάλλον σάλπιγγα με όλη του τη πως αυτή η γαλανή δύναμη, έδωσε ένα σάλτο κουκίδα στο βάθος καθώς πλησίαζε τον ήταν δικό της κάμωμα! Άλμος τον Οξύ κι έπεσε, Δίχως να αφήσει τη τέλος, ολόκληρος επάνω σάλπιγγα ο Άφρων, με του, παρασέρνοντάς τον το άλλο του χέρι έδωσε μακριά και ρίχνοντάς σινιάλο για ακόμα μια τον χάμω. Το δίφωνο του επίθεση με σαρωτές Αρχιτραγουδιστή κόπηκε και τσακισμένες απότομα! Την ίδια στιγμή, σάλπιγγες. Ηχητικός όμως, το χέρι του Άφρονα ορυμαγδός ξέσπασε, Παράμεσου κατέβαζε τον μα ο Αρχιτραγουδιστής μοχλό του Υπόκωφου δεν έπαυε. Όλο και Κώδωνα για να διαλυθούν πιο μεστά, όλο και πιο τα πάντα, ακόμα κι ο ίδιος, ουράνια οι δύο του στην εμβέλειά του. Μόνο φωνές έπλεκαν τη δόξα που ο Άλμος, όπως και ο Asialiv, “Island” των Ανώτερων Αξιών Ζουμπ-Νταγκ, ήταν πλέον που απαρτίζουν αυτόν εκτός αυτής… τον κόσμο και δεν ήταν πια ο ίδιος που εκφραζόταν μέσα από τη μουσική του, αλλά η Δημιουργία. Ο Υπόκωφος Κώδων, Απολογισμός επομένως, έπρεπε άμεσα και σίγουρα να τεθεί σε λειτουργία, Συντρίμμια, θραύσματα, σκόνες και σωρούς από γι’ αυτό και ο ίδιος ο επικεφαλής έσπευσε να το φροντίσει. κρυσταλλικά άλατα γέμισε ο τόπος απ’ όπου πέρασαν τα Αυτό το ύπουλο μηχάνημα παρήγαγε ήχο, φυσικά, υπόκωφο, υπόκωφα, ηχητικά κύματα. Ακόμα και τα δέντρα, το χορτάρι που όμως οι ταλαντώσεις των κυμάτων του διέλυαν κάθε δομή και οι πέτρες, δεν υπήρχαν πια. Ο Κώδων βασίλευε στη και γεωμετρία μέσα στην εμβέλειά τους. Απ’ όπου περνούσαν, μέση ενός κύκλου όπου πρυτάνευε το τίποτα, όμως, έξω από τα πάντα κομματιάζονταν σε ασυνάρτητα σπαράγματα, που αυτόν, οι εναπομείναντες Παράφωνοι –κι εκείνος ο Άτονος πλέον δεν είχαν καμία σχέση με την αρχική τους μορφή και τρίτης σειράς, τρέπονταν σε φυγή καθώς ο Άλμος σηκωνόταν υπόσταση, κι ούτε κανείς έπειτα μπορούσε να τα συνταιριάξει όρθιος. Η μουσική του ακόμα χόρευε στον αέρα καταπίνοντας ξανά για να γίνουν πάλι αυτό που ήταν. Αυτό σήμαινε ότι τις παραφωνίες που τόση ώρα την έπλητταν και τα τεχνητά ακόμα και οι Παράφωνοι που θα βρίσκονταν μέσα στην, σύννεφα από πάνω του υποχωρούσαν –μάλλον άτακτα. Αλλά ευτυχώς, περιορισμένη εμβέλεια, θα εκμηδενίζονταν –γι’ και πέρα στο βάθος, εκείνη η γαλάζια κουκίδα ουρανού αυτό και είχαν ονομαστεί εντελώς ειρωνικά και εν αγνοία για την οποία είχε φροντίσει η Ελάιρα, τώρα μεγάλωνε τους, «επίλεκτοι». Ασφαλώς, ο Άφρων τα γνώριζε όλα αυτά κι έμοιαζε με μάτι. «Η Δίοδος πέτυχε…», διαπίστωσε με κι είχε σκοπό να τρέξει μακριά όταν θα έδινε το σήμα να ευχαρίστηση ο Άλμος κι, αλήθεια, δεν έβλεπε την ώρα να χτυπήσει ο Κώδων, όμως τα μισο-ναυαγισμένα του σχέδια ξαναδεί Αρχιτραγουδιστές. ως εκείνη την ώρα, αλλά και η τρέλα που πάντα τον διέκρινε, h g τον έκαναν να πετάξουν την σάλπιγγα και να τρέξει ο ίδιος να πιάσει και να κατεβάσει τον μοχλό της μηχανής. Ο Γελαστός Μαέστρο μέσα σε σύγχυση έκλεισε την Διόπτρα. Το μόνιμα παγωμένο του χαμόγελο τού απαγόρευε h g να δείξει αυτό που πραγματικά ένιωθε, όμως μέσα του Κανείς όμως δεν ήξερε πως ο Ζουμπ-Νταγκ είχε ένα όνειρο έβραζε. Και πολύ σύντομα θα έβρισκε τρόπο να εκφράσει από μικρός –πιθανότατα ούτε καν ο ίδιος να το γνώριζε, όμως τον θυμό του… κάτι του έλεγε μέσα του «κάντο!». Νιώθοντας πάντα την ανεξήγητη επιθυμία να κάνει κάτι σημαντικό σε αυτή τη ζωή –κάτι για το οποίο θα τον θυμούνταν όλοι, αλλά μην έχοντας την απαραίτητη ευφυΐα να σκεφτεί κάτι πρωτότυπο, το μυαλό του περιστρεφόταν συνήθως γύρω από πράγματα που είχαν Διεύθυνση ηλ. ταχυδρομείου για επικοινωνία με την καταφέρει άλλοι. Και μόλις σήμερα, μετά την κλωτσιά από συγγραφέα: evadimitsanti@gmail.com την μπότα του Άφρονα Παράμεσου, επιτέλους η έκλαμψη του ήρθε! Μαθαίνοντας για την αόρατη ομάδα επιλέκτων

12

Ο ελληνικός Μεσαίωνας στα Videogames

Η ιδέα για αυτή την παρουσίαση, ξεκίνησε από μια συζήτηση μέσω chat, με τον Σταμάτη, όπου ακούγοντας την εκπομπή του στο Rockmachine.gr “Ατσάλινο Ρόδο», αρχίσαμε να παραθέτουμε βιβλία Ελλήνων συγγραφέων, που αφορούσαν τον Ελληνικό Μεσαίωνα, δηλαδή την περίοδο όπου η ιστορία των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας, επηρεαζόταν από την εξέλιξη της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, (ή όπως λανθασμένα κατ’ εμέ την έχουμε μάθει του Νίκου “Captain Kal” Καλογερά στα σχολεία, Βυζαντινή Αυτοκρατορία)! Αν και δεν παρακολουθώ την Λογοτεχνία της Επικής Φαντασίας (κλίνω μάλλον κατά Hard Science Fiction & Space Opera μεριά), η ιστορία της Αυτοκρατορίας και γενικά του Μεσαίωνα, στην οποία στηρίζεται αυτού του είδους η λογοτεχνία, όσο μεγάλωνα τόσο περισσότερο με γοήτευε. Αλλά επειδή δεν μπορούσα να αντιπαρατεθώ στον Σταμάτη σε τίτλους βιβλίων, (μόνο την Πριγκιπέσσα Ιζαμπώ του Άγγελου Τερζάκη θυμόμουν), του ανέφερα τίτλους από videogames, τα οποία διαδραματίζονται σε αυτή την εποχή!!! Αυτό του κέντρισε το ενδιαφέρον, και συμφωνήσαμε να κάνω μια μικρή έρευνα, με αυτό το αντικείμενο, και μες σκοπό να το παρουσιάσουμε στο ΦΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. και στην εκπομπή.

Ε

άν ρωτήσετε κάποιον ξένο, τι γνωρίζει για την ιστορία της Ελλάδας, το πιθανότερο είναι να σας αναφέρει την Αρχαία Ελλάδα, (όπου γι’ αυτούς περιορίζεται, στα χρόνια της ακμής της Αθηναϊκής Δημοκρατίας (490 – 404 π.χ.), και λίγο στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου), και Μυθολογία (από την οποία ότι έχουν καταλάβει, εάν έχουν καταλάβει κάτι, πηγάζει από τις χολιγουντιανές ταινίες). Η αναφορά στον Ελληνικό Μεσαίωνα λοιπόν, μάλλον θα τους προκαλούσε απορία, και αυτό κατά την γνώμη μου συμβαίνει γιατί ουσιαστικά, αναφερόμαστε σε δύο διαφορετικές περιόδους. Ο Ευρωπαϊκός Μεσαίωνας (High Middle Ages), περιλαμβάνει την χρονική περίοδο, από τον 11ο αιώνα και αργότερα, αφού εκείνη την περίοδο αρχίζουν να σχηματίζονται δομές, που πολύ αργότερα θα εξελιχθούν στα κράτη και σε ορισμένες περιπτώσεις στα έθνη , που αποτελούν εκείνο το οποίο σήμερα ονομάζουμε Ευρώπη. Αντίθετα, τα χρόνια που μεσολάβησαν από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μέχρι και τον 11ο αιώνα, μάλλον χαρακτηρίζονται σαν Σκοτεινά Χρόνια (Dark Ages), αφού η Δυτική Ευρώπη ήταν χώρος ανελέητων συγκρούσεων μεταξύ ευγενών, που λειτουργούσαν περισσότερο σαν πολέμαρχοι. Αν συνυπολογίσουμε και τις βαρβαρικές επιδρομές – μετακινήσεις, η εικόνα που σχηματίζεται είναι εκείνης μιας εποχής χαώδους ενδεχομένως και ζοφερής. Αντίθετα το Ανατολικό κομμάτι, της παλιάς Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, όχι μόνο επιβίωσε, αλλά τον 10ο Αιώνα, έφτασε και στο απόγειο της δύναμης του. Ήταν τόσο μεγάλη η δύναμη της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που μετά τον θάνατο του Βασίλειου Β’ (του επονομαζόμενου Βουλγαροκτόνου) το 1025 μ.χ., και

παρά το γεγονός ότι οι μετέπειτα Αυτοκράτορες, δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, τα σύνορα της Αυτοκρατορίας δεν απειλήθηκαν για τα επόμενα πενήντα χρόνια!! Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, οι περισσότερες εταιρείες που εκδίδουν videogames, με μεσαιωνικά θέματα, να ασχολούνται με την περίοδο μετά τον 11ο αιώνα, και ιδιαίτερα την περίοδο των Σταυροφοριών. Ακόμα και έτσι όμως, υπάρχουν ορισμένα videogames, που μπορούμε να αναλάβουμε το ρόλο Βυζαντινού ευγενή ή ακόμα και Αυτοκράτορα. Και παρόλο ότι τα παιχνίδια, είναι λίγα σε αριθμό, οι ώρες διασκέδασης (αλλά και μάθησης) που αυτά προσφέρουν είναι ατελείωτες! Πριν αρχίσω την παρουσίαση, λίγες τεχνικές παρατηρήσεις. Τα περισσότερα videogames που θα παρουσιάσω, θα μπορείτε να τα αγοράσετε ή από καταστήματα που ασχολούνται με videogames ή από ψηφιακές πλατφόρμες (Steam, GoG, Gamersgate, Greenman Gaming, Humble Store) με πιστωτική κάρτα. (Εφόσον έχουν αρθεί οι περιορισμοί των Capital Controls). Ανά τακτά χρονικά διαστήματα μάλιστα, παρουσιάζουν εξαιρετικές προσφορές, που μπορεί να φτάσουν και στο 75% της ενδεικτικής τιμής τους. Από εξοπλισμό θα χρειαστείτε ένα PC σταθερό ή φορητό, τελευταίας πενταετίας με τουλάχιστον 4 GB μνήμης (8 GB είναι το στάνταρ για videogames αυτή την περίοδο) και ξεχωριστή κάρτα γραφικών (κατά προτίμηση κατασκευής AMD ή Νvidia). Αν δε η κάρτα γραφικών, είναι αρκετά δυνατή για να τρέξει το videogame σε ανάλυση 1920x1080 (FullHD), τότε μέσω καλωδίου HDMI, θα μπορέσετε να συνδέσετε το PC σε οθόνη τηλεόρασης. Ειδικά τα παιχνίδια στρατηγικής είναι απόλαυση, σε μεγάλες οθόνες (όχι βέβαια ότι τα υπόλοιπα είδη παιχνιδιών πάνε πίσω!!).

13

Grand Strategy Τα Grand Strategy, είναι ότι κοντινότερο υπάρχει, στα απίστευτης πολυπλοκότητας επιτραπέζια Wargames, τα οποία είχαν την ακμή τους, στις δεκαετίες ’70 και 80’. Μεγάλοι επιτραπέζιοι χάρτες, πολλά χάρτινα συνήθως πιόνια (counters), πολύπλοκοι κανόνες (που συνήθως αφορούσαν ατελείωτες προσθαφαιρέσεις) και μια παρέα πέντε ή έξι φίλων, που εγγυόταν πολλά βράδια (έως τα ξημερώματα) διασκέδασης. Με την εισαγωγή των υπολογιστών, παρουσιάστηκαν και τα πρώτα Grand Strategy Videogames, είτε σαν βοηθήματα για τα πραγματικά επιτραπέζια, είτε σαν ολοκληρωμένα προϊόντα, ενώ και με την βελτίωση των γραφικών, πλέον έχει προσεχθεί και το εικαστικό μέρος του παιχνιδιού.

Crusader Kings II (Paradox Interactive) Η εταιρία Paradox Interactive, έχει ειδικευθεί στην δημιουργία grand strategy videogames, που καλύπτουν διαφορετικές χρονικές περιόδους. Το παιχνίδι που θα μας απασχολήσει είναι το δεύτερο μέρος της σειράς Crusader Kings. Παρά τον τίτλο του, η χρονική περίοδος που καλύπτει ξεκινά, από τον 9ο αιώνα (περίπου 850 μ.χ.), και λήγει το 1453 (όπου με ένα πολύ έξυπνο τέχνασμα, μπορεί να μεταφερθεί η

πρόοδος του βασιλείου σου, στο “Europa Universalis IV” ένα άλλο grand strategy της ίδιας εταιρίας που καλύπτει την επόμενη χρονική περίοδο, την Αναγέννηση). Στο Crusader Kings II (CKII), ελέγχουμε έναν ηγεμόνα ενός βασιλείου, και μέσω αυτού και της δυναστείας του, ελέγχουμε το βασίλειο. Διαχειριζόμαστε λοιπόν την δυναστεία μας, και όχι το βασίλειο μας άμεσα. Ο χάρτης του CKII, περιλαμβάνει τα βασίλεια, ηγεμονίες , αυτοκρατορίες που αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη, την περίοδο που διαδραματίζεται το σενάριο που παίζουμε. Έχουμε λοιπόν την δυνατότητα, να ηγηθούμε της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, πριν από το 1204, ή των ελληνικών κρατών που προέκυψαν μετά την πρώτη Άλωση της Πόλης, ενώ το νωρίτερο που μπορούμε να ξεκινήσουμε είναι το 1066 μ.χ. Έχουμε να πάρουμε αποφάσεις, για την οικονομική ανάπτυξη της Αυτοκρατορίας μας, την διαιώνιση της Δυναστείας μας (εάν ο Ηγεμόνας που ελέγχουμε δεν αποκτήσει διάδοχο, το σενάριο τελειώνει, και πρέπει να αρχίσουμε καινούργιο!). Είναι αρκετά πολύπλοκο videogame, με πολλούς τυχαίους παράγοντες, αλλά έχει το πλεονέκτημα ότι διαμορφώνει καταστάσεις, που δεν απατώνται σε εύκολα σε αλλού. Αν και το CKII είναι πολύ λεπτομερές, υπάρχει η δυνατότητα αγοράς ξεχωριστού περιεχομένου, (DLC – Downloadable Content) που εμπλουτίζει περισσότερο το παιχνίδι σε συγκεκριμένους τομείς, είτε αυτοί αφορούν το καλλιτεχνικό μέρος (καινούργια πορτραίτα, ακριβέστερες απεικονίσεις στολών), είτε καινούργιες αποστολές, που εστιάζονται στην ηγεμονία που ελέγχουμε. Για το θέμα μας, έχω διαλέξει δύο πακέτα αποστολών, (τα υπόλοιπα που αφορούν την Βυζαντινή Αυτοκρατορία, επικεντρώνονται στο εικαστικό μέρος του παιχνιδιού): (α) Το Crusader Kings II - The Old Gods, που προσθέτει ηγεμονίες με παγανιστικές θρησκείες, ενώ μεταφέρει την έναρξη του παιχνιδιού δύο αιώνες περίπου νωρίτερα το 867 μ.χ. (β) Το Crusader Kings II - Legacy of Rome, που επικεντρώνεται στην διακυβέρνηση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το μειονέκτημα του CKII, είναι αφενός η απίστευτη πολυπλοκότητα του, αφετέρου η τιμή του, αφού το πλήρες πακέτο, με όλα τα DLCs ξεπερνάει τα 170 ευρώ. (Και συνεχίζουν να βγαίνουν καινούργια. Το καλό είναι, ότι σε μία προσφορά της ψηφιακής πλατφόρμας Steam, αγοράστηκε στα 35 ευρώ!

Honorary Mention: Ο τελευταίος Υπερασπιστής (Spin Sofware) & Rise of the West (SPI)

Περισσότερο για ιστορικούς λόγους αναφέρω, τα προηγούμενα videogames, αφού ο Τελευταίος Υπερασπιστής, από την Spin Software, είναι ελληνικό videogame των αρχών της δεκαετίας του ‘90, το οποίο ασχολείται με την προσπάθεια παλινόρθωσης της Αυτοκρατορίας μετά τα γεγονότα του 1204!! Το δε Rise of the West, αφορά μια ακριβή μεταφορά σε υπολογιστή, του επιτραπέζιου παιχνιδιού “Empire of The Middle Ages” . Τα γραφικά και των δύο παιχνιδιών δεν μπορούν να συγκριθούν, με τα σύγχρονα γραφικά, ενώ επειδή είναι πολύ παλιά, (χρησιμοποιούν λειτουργικό σύστημα Windows 3.1), για να παιχτούν σε σύγχρονους υπολογιστές, χρησιμοποιούνται προσομοιωτές (emulators) παλιών λειτουργικών συστημάτων.

Στρατηγική - Τακτική (Strategy – Real Time Tactics): Τι θα γινόταν εάν παίρναμε ένα grand strategy, απλοποιούσαμε λίγο τους κανόνες του, αλλά αντί η εξέλιξη των μαχών να στηρίζεται σε μια σχετικά αφηρημένη (abstract) σύγκριση στατιστικών των μονάδων που παίρνουν μέρος σε αυτή, να αναλαμβάνουμε την διοίκηση τους και να τις καθοδηγούμε στο πεδίο της μάχης; Θα είχαμε μια καινούργια κατηγορία, με τον πολύπλοκο τίτλο Turn Based Strategy - Real Time Tactics Videogame, με κυριότερο εκπρόσωπο την σειρά Total War (TW), της Creative Assembly. Κάθε επεισόδιο της σειράς ασχολείται με μια συγκεκριμένη περίοδο της Ιστορίας, (από την φεουδαρχική Ιαπωνία, μέχρι την εποχή του Ναπολέοντα), ενώ το

14

επόμενο επεισόδιο θα έχει για πρώτη φορά σενάριο επικής φαντασίας, και συγκεκριμένα από το σύμπαν του Warhammer της Games Workshop.

Medieval & Medieval II - Total War Σε αυτά τα επεισόδια, εξετάζεται η χρονική περίοδος του Ύστερου Μεσαίωνα (High Middle Ages), και καλούμαστε να ηγηθούμε μιας ηγεμονίας από το 1080 (1087 το Medieval I) μέχρι το 1453 μ.χ. Και τα δύο παιχνίδια έχουν παρόμοιους μηχανισμούς, με το πρώτο να σου δίνει την δυνατότητα, να διαλέξεις την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, σε τρεις περιόδους [Early (1087), High (1205) or Late (1321)], ενώ στο δεύτερο θα πρέπει να «ξεκλειδωθεί», έχοντας νικήσει μια φορά το παιχνίδι με κάποιον άλλον αντίπαλο. (Και αυτό γιατί, οι δημιουργοί του παιχνιδιού θεωρούν, ότι η Αυτοκρατορία, προτείνεται σε παίχτες που ήδη είναι εξοικειωμένοι με τους μηχανισμούς του παιχνιδιού). Η καινοτομία του παιχνιδιού, είναι η απεικόνιση της διεξαγωγής των μαχών. Εκεί λαμβάνοντας την διοίκηση τους, αναλαμβάνουμε και τον ρόλο του Στρατηγού, στο πεδίο της μάχης. Είναι πολύ πιθανό, να έχουμε επικές μάχες με πολλές διαφορετικές μονάδες, με κακές καιρικές συνθήκες, και με τους χειρότερους δυνατούς όρους. Αλλά πολλές φορές, είναι ο Στρατηγός που κάνει την διαφορά.

Ευρώπη το σωτήριο έτος 1275, όπου ανάμεσα σε άλλες ηγεμονίες, μπορούμε να συστρατευθούμε, και με την Αυτοκρατορία της Νίκαιας (Βασιλεία των Ρωμαίων). Η Πόλη ανήκει ακόμα στους Φράγκους, παρόλο που στην πραγματικότητα, είχε επανέρθει από το 1261, στους Παλαιολόγους. Αν και δεν είναι επίσημη παραγωγή, έχει γίνει πολύ καλή δουλειά και στην ατμόσφαιρα του παιχνιδιού, αλλά και στο καλλιτεχνικό μέρος. (Η δε αίσθηση να καταδιώκεις σαν ιππέας, με λόγχη τους εχθρούς που υποχωρούν, δεν περιγράφεται).

Επίλογος Honorary Mention: Rome - Total War - Barbarian Invasion & Total War: Attila Στο επεισόδιο Rome - Total War, που ασχολείται με την άνοδο της Αρχαίας Ρώμης, μια επέκταση - σενάριο το Barbarian Invasion, μας δίνει την δυνατότητα, να αναλάβουμε την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, την περίοδο από το 363 έως το 476 μ.χ., (Early Dark Ages) και να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία τις επιδρομές των βαρβαρικών φυλών. Το πλέον πρόσφατο επεισόδιο της σειράς, που επίσης αναφέρεται σε αυτή την περίοδο είναι το Total War: Attila, (με το οποίο δεν έχω ασχοληθεί ακόμα) που χρησιμοποιεί, την πιο πρόσφατη μηχανή γραφικών της σειράς (Rome ΙΙ - Total War). Και τα δύο όμως, προτείνονται για λίγο πιο έμπειρους παίχτες της σειράς.

Action RPG Mount & Blade - Warband - 1275 A.D. (mod) Μέχρι στιγμής κληθήκαμε να αναλάβουμε τον ρόλο του Ηγεμόνα ή του Στρατηγού της Αυτοκρατορίας. Τι γίνεται όμως όταν απλώς θέλουμε το ρόλο, ενός απλού πολεμιστή, πεζού ή ιππέα που θέλει να ανέλθει στην Ιεραρχία; Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιο τέτοιο videogame, τουλάχιστον στον τόπο και τον χρόνο που θέλουμε, από μεγάλες εταιρείες. Αντίθετα αυτόν τον ρόλο τον αναλαμβάνουν οι ίδιοι οι παίχτες.

videogame Mount & Blade - Warband, ασχολείται με την περίοδο του Ύστερου Μεσαίωνα. Πρώτα όμως λίγα λόγια, για το Mount & Blade - Warband. Σε αυτό το videogame, φτιάχνουμε έναν χαρακτήρα, ο οποίος είναι πολύ χαμηλά στην ιεραρχία του παιχνιδιού (Συνήθως στο κατώτερο σκαλί της αριστοκρατίας). Κινούμαστε σε έναν τρισδιάστατο, ανοικτό κόσμο (δηλαδή έχουμε την δυνατότητα να ταξιδεύουμε όπου θέλουμε) σε μια φανταστική χώρα, και αναλαμβάνουμε αποστολές, με σκοπό την οικονομική και κοινωνική μας άνοδο. Αυτό που ξεχωρίζει το Warband, είναι το σύστημα μάχης του. Μπορείς να εκπαιδευτείς σαν τοξότης, σπαθοφόρος, ιππέας, ή και συνδυασμούς των παραπάνω, και να παίρνεις μέρος στις μάχες, σε προοπτική τρίτου ή πρώτου προσώπου. Οι δε μάχες είναι ότι πιο αληθοφανές μπορούμε να βρούμε σε παιχνίδι υπολογιστή, σε σχέση με πραγματική οπλομαχία, χωρίς όμως να λαμβάνονται υπόψη περιττές λεπτομέρειες και να δυσκολεύεται άσκοπα ο παίχτης. Αντί λοιπόν να εξερευνούμε μια φανταστική χώρα, στο 1275 A.D. mod, περιπλανόμαστε στην μεσαιωνική

Με τις δυνατότητες που προσφέρουν, ελεύθερα πακέτα λογισμικού και το ταλέντο τους, πολλοί από τους θαυμαστές - fans ενός videogame, δημιουργούν επιπλέον σενάρια και καλλιτεχνικές προσθήκες για αυτό, που για διάφορους λόγους δεν κυκλοφόρησε η εταιρεία που κατασκεύασε το παιχνίδι. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, ονομάζεται mod (από τον όρο modification). Ένα mod για το

15

Μέχρι την στιγμή, που γράφονταν αυτές οι γραμμές, αυτοί ήταν οι κύριοι εκπρόσωποι κατά κατηγορίες, των videogames, που έχουν σαν θέμα και τον Ελληνικό Μεσαίωνα, ενώ και για το εγγύς μέλλον δεν προβλέπεται να κυκλοφορήσει κάτι καινούργιο. (Το 2017 περιμένουμε ένα Computer Role Playing Game, που θα διαδραματίζεται στην Κεντρική Ευρώπη την περίοδο του Ύστερου Μεσαίωνα, και δεν θα έχει φανταστικά στοιχεία, ενώ ίσως δούμε το Mount & Blade II – The Banner Lords μέσα στο 2016). Κατά την γνώμη μου, οι φίλοι της στρατηγικής, καλύτερα να ξεκινήσουν από το Medieval II - Total War (ή από το Med I εάν δεν υπάρχει σχετικά σύγχρονο μηχάνημα), και μετά να ασχοληθούν εάν θέλουν με το Crusader Kings II. Αντίθετα οι φίλοι της δράσης έχουν μόνο την επιλογή του Warband. ‘Ότι και να διαλέξουμε όμως, οι ώρες που θα μας απορροφήσει ο Ελληνικός Μεσαίωνας, στην οθόνη του υπολογιστή μας, είναι πάρα πολλές και επιπλέον θα μπορέσουμε , να είμαστε εμείς οι πρωταγωνιστές των γεγονότων που διαβάζαμε στα βιβλία της Ιστορίας.

Για τον Άνθρωπο του Χιονισμένου Μονοπατιού

Μ

έσα στο απέραντο λευκό τοπίο του παγωμένου καναδικού βορρά. Με τις νιφάδες του χιονιού άλλοτε να αιωρούνται απαλά, κι άλλοτε να λικνίζονται σε αιθέριους στροβιλισμούς, ακολουθώντας τους ρυθμούς του ανέμου κάτω απ’ τις γλυκά ιριδίζουσες ανταύγειες του μολυβένιου ουρανού. Ενός ουρανού που μοιάζει με αστροκέντητο χιτώνα, απλωμένο σαν την αυλαία του κόσμου όλου, έτσι που φαντάζει λες, σαν το ύστατο όριο, ανάμεσα στο πεδίο της υλικής εμπειρίας και στο βασίλειο του Θεού. Κάπου εκεί, στο μεταίχμιο της ανθρωπινότητας και του υπερβατικού, τοποθέτησε το ξύλινο κατάλυμα λίγων ύστερων προμάχων του ευρωπαϊκού ψυχισμού, ο σπουδαίος Αμερικανός λογοτέχνης Τζακ Λόντον, στο διήγημα που φέρει τον τίτλο «Για τον άνθρωπο του χιονισμένου μονοπατιού».

που βρισκόταν στο επίκεντρο του αμερικανικού βίου, μετέτρεπε κιόλας σε ιστορική πράξη την έμφυτη τάση των ευρωπαϊκών εθνών για κατακτήσεις και περιπέτειες. Η αμερικανική δύση ήταν ακόμη παρθένα και στα μάτια των αγγλοσαξόνων άφηνε την υπόσχεση μιας αέναης κατακτητικής επέκτασης. Οι άγνωστες γαίες έπρεπε να εξερευνηθούν και να τεθούν στην διάθεση των παιδιών εκείνης της φυλής, που απ’ την αυγή της ιστορίας είχε μάθει να κυριαρχεί. Ωστόσο, στην μακρινή δύση, η έμφυτη τάση για περιπέτεια και κατάκτηση, απογυμνωμένη καθώς ήταν από την παραδοσιακή ευρωπαϊκή πολιτισμική δυναμική, και δίχως να διαθέτει την ενοποιητική ουσία που προϋποθέτει η συμβίωση στα πλαίσια μιας εθνικότητας, εκφράστηκε με έναν πρωτόγνωρο, στρεβλό και οικονομιστικό τρόπο.

Ήταν βράδυ των Χριστουγέννων στα τέλη του 19ου αιώνα. Λίγοι αμερικανοί, όλοι τους ευρωπαϊκής καταγωγής, άντρες από εκείνους που είχαν ερωτευθεί την περιπέτεια και αρέσκονταν να σηκώνουν το γάντι στις προκλήσεις, τις ανεγειρόμενες από τον μύχια του εαυτού τους, βρίσκονταν γύρω απ’ τη ζεστή σόμπα, απολαμβάνοντας την θαλπωρή του ξύλινου καταλύματος. Επρόκειτο για μερικούς από τους εκείνους που βίωναν το τέλος μιας περιπέτειας, η οποία είχε αρχίσει για τον άνθρωπο της λευκής φυλής με την κατάκτηση της «άγριας δύσης».

Στην Αμερική οι αγγλοσάξονες δεν έμειναν μόνοι τους αλλά πλαισιώθηκαν από ένα πολύβουο πλήθος μεταναστών, που προέρχονταν και κατάγονταν από διαφορετικές εθνότητες. Το πολυφυλετικό μωσαϊκό των Η.Π.Α ενστερνίστηκε, πάντως, το επεκτατικό όραμα των αγγλοσαξόνων. Κι έτσι, ιδίως μετά τον αμερικανικό εμφύλιο, η κατάκτηση της ηπείρου απέκτησε τον λεγόμενο «δυτικό προσανατολισμό». Η πολυφυλετική μάζα των αμερικανών άρχισε να εισχωρεί όλο και πιο δυτικά στην αμερικανική ενδοχώρα, προκειμένου να θέσει υπό τον έλεγχό της τις απάτητες γαίες. Ώσπου κάποια στιγμή, ο στόχος επετεύχθη και οι αμερικανοί έφτασαν στις ακτές του δυτικού ωκεανού. Η άγνωστη χώρα είχε κατακτηθεί. Όσοι πρόλαβαν να ιδιοποιηθούν τις νέες γαίες, εξόρυξαν μέταλλα και ορυκτά, κι αφού εξόντωσαν τους γηγενείς Ινδιάνους και μόλυναν το περιβάλλον, έγιναν οικονομικά ισχυροί.

Πριν ακόμη οι αμερικανοί συγκροτήσουν το ανεξάρτητο κράτος τους, η αγγλοσαξονική κοινότητα,

Υπήρξαν, όμως, κι εκείνοι που δεν τα κατάφεραν. Εκείνοι που έμειναν εργάτες, δίχως να διαθέτουν αξιοζήλευτα περιουσιακά στοιχεία. Πράγμα ιδιαίτερα άδοξο και δύσκολο σε μια χώρα αχαλίνωτα φιλελεύθερη και αδυσώπητα καπιταλιστική. Σε μια χώρα δίχως, αντινεωτερική ή τουλάχιστον σοσιαλιστική, φιλεργατική παράδοση. Εκείνοι οι Αμερικανοί ήταν οι πρώτοι που ένιωσαν τις συνέπειες του κραχ που ταλάνισε τις Η.Π.Α κατά το 1893. Η εργατική τάξη και οι ασθενέστεροι οικονομικά αντιλήφθηκαν τι σημαίνει οικονομική καταστροφή, κοινωνική ισοπέδωση και ψυχική απόγνωση. Κι

16

ενώ αυτή η ιστορική συγκυρία σε μια χώρα της Ευρώπης ενδεχομένως να αποτελούσε την σπίθα για έναν κοινωνικό ξεσηκωμό, στις καπιταλιστικές Η.Π.Α η έξαρση του ενστίκτου της κυριαρχικής επιβίωσης, που χαρακτηρίζει ιστορικά τον λευκό άνθρωπο, εκδηλώθηκε στρεβλά με την τάση για μια νέα εκστρατεία κατάκτησης γαιών. Ο καναδικός βορράς αποτελούσε εκείνη την εποχή το μοναδικό σημείο της βόρειας Αμερικής που δεν είχε κατακτηθεί και τα εδάφη του παρέμεναν παρθένα. Έτσι, κάποιοι κατεστραμμένοι κοινωνικά φτωχοδιάβολοι, όντας οι τελευταίοι Ροβινσώνες, ατσαλωμένοι από τις δυσκολίες του βίου της εργατικής τάξης, επιχείρησαν την τελευταία έφοδο προς τον βορρά. Ήταν από το έτος 1896 έως και το 1899, όταν εκείνοι οι απόκληροι γενναίοι άντρες εγκατέλειπαν τα σπίτια τους, φορτώνονταν στους ώμους τα απαραίτητα για την επιβίωση και την τροφή τους και εισέβαλαν στον αρκτικό κύκλο, δίχως να διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα θέρμανσης και στέγασης. Μεγάλοι αριθμοί από αυτούς έχασαν τις ζωές τους σε εκείνη την οδύσσεια της νεότερης ιστορίας. Ωστόσο το χειρότερο ήταν πως, σύντομα, οι καλά πληροφορημένοι άνθρωποι του αμερικανικού αστικού κατεστημένου άπλωσαν την κυριαρχία τους στις καλύτερες γαίες και στα πλουσιότερα ορυχεία του καναδικού βορρά. Για τους απόκληρους εργάτες -και μετέπειτα Ροβινσώνες- απέμειναν λίγα κοιτάσματα στα πιο επικίνδυνα και αφιλόξενα μέρη. Κι όμως, μολονότι η οικονομική επιτυχία έμοιαζε αμφίβολη, κάτι βαθύτερο ήταν αυτό που έσπρωχνε τους αδάμαστους εκείνους άντρες προκειμένου να λάβουν μέρος στην περιπέτεια του βορρά. Ο ίδιος ο Τζακ Λόντον, όντας πρώην εργάτης, έγκλειστος σε φυλακές και ρομαντικός σοσιαλιστής, συμμετείχε σε εκείνη την εκστρατεία προς τον απάτητο καναδικό βορρά, κατά το έτος 1897. Η αλήθεια είναι ότι οικονομικά δεν κατάφερε τίποτε. Μοναχά ταλαιπώρησε τον εαυτό του με μια συνηθισμένη βαριά ασθένεια του αρκτικού κλίματος. Εντούτοις, για έναν χρόνο έζησε από κοντά και γνώρισε τους σκληροτράχηλους πολεμιστές της ζωής, στους οποίους έδωσε μυθιστορηματική υπόσταση μέσα από τα δημοφιλή, μετέπειτα, αφηγήματά του. Ο Μάλεμουτ Κιντ αποτελεί έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς πρωταγωνιστές των «αρκτικών διηγημάτων» του Λόντον. Και στο δικό του ξύλινο κατάλυμα είχαν βρει καταφύγιο, την νύχτα εκείνων των Χριστουγέννων, κάποιοι σκληραγωγημένοι λευκοί Αμερικανοί, προκειμένου να αναπληρώσουν την χαμένη τους οικογενειακή θαλπωρή.

Βυθισμένοι στο γλυκό ημίφως, αφουγκραζόμενοι τους ήχους που ξεπηδούσαν από τα ξύλα που καίγονταν κι αδειάζοντας κούπες με βαρύ αλκοολούχο πωντς, ψυχαγωγούνταν αναπολώντας παλιές τους περιπέτειες στον παγωμένο αρκτικό κύκλο.

Όταν κοιμήθηκε ο Μάλεμουτ Κιντ είπε στους υπόλοιπους την ιστορία του. Ήταν ο Τζακ Γουέστονταιηλ, ένας φημισμένος για την εργατικότητα και την τιμιότητά του χρυσοθήρας, που δούλευε όσο κανείς άλλος και μολονότι βρήκε δυο φορές γη με χρυσάφι, έχασε και τις δυο την ιδιοκτησία του. Οι υπόλοιποι της παρέας άκουγαν με προσοχή, κουνούσαν τα κεφάλια τους συγκαταβατικά και ευχήθηκαν η άγια νύχτα των Χριστουγέννων να έφερνε αυτή την φορά τύχη στο παλικάρι που κοιμόταν δίπλα τους. Οι ώρες πέρασαν ευχάριστα για την παρέα κι έφτασε η στιγμή να ξυπνήσουν τον Τζακ. Στην πραγματικότητα, ο Μάλεμουτ Κιντ ήταν ο μόνος που είχε καταλάβει από την αρχή πως η ιστορία του για το κλεμμένο έλκηθρο ήταν ψεύτικη. Ωστόσο, η αδιαμφισβήτητη εντιμότητα που απέπνεε το πρόσωπο του φιλοξενούμενού του έκανε τον παλαιό πρόμαχο να τον βοηθήσει με προμήθειες και πολύτιμες συμβουλές. Ο Τζακ ευχαρίστησε θερμά και αποχαιρέτισε την παρέα, ταξιδεύοντας ακόμη πιο βόρεια. Και μόλις ένα τέταρτο της ώρας αργότερα η συντροφιά της καλύβας δέχτηκε νέους επισκέπτες. Αυτή την φορά ήταν η καναδική αστυνομία, που τους ενημέρωσε ότι καταδίωκε τον Τζακ Γουέστονταιηλ, ο οποίος είχε διαπράξει μια ληστεία σαράντα χιλιάδων δολαρίων από μια χαρτοπαικτική λέσχη!

Ώσπου, εντελώς απρόσμενα, τα μεσάνυκτα, η όμορφη χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα διαλύθηκε για μερικές στιγμές. Ένας γνωστός θόρυβος τράβηξε την προσοχή της παρέας. Ήταν σαφώς ένα έλκηθρο αυτό που είχε σταματήσει έξω από την καλύβα. Κι ο οδηγός του έδειχνε σοφός άντρας, ώριμος στον τρόπο ζωής του βορρά, καθώς πριν ζητήσει καταφύγιο στην θαλπωρή του ξύλινου καταλύματος είχε παραμείνει στο δριμύ ψύχος για να ταΐσει τα σκυλιά που έσερναν το έλκηθρό του. Όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στην πόρτα όταν ο μυστηριώδης επισκέπτης έκανε την εμφάνισή του. Επρόκειτο για έναν εντυπωσιακό άντρα, πανύψηλο και ευρύστερνο. Δυο ρεβόλβερ κολτ, μια καραμπίνα κι ένα κυνηγετικό μαχαίρι αποτελούσαν τον πλήρη πολεμικό του εξοπλισμό. Κι αρκούσε απλά μια πρώτη ματιά ώστε ένας παλαιός πρόμαχος του βορρά, όπως ήταν ο Μάλεμουτ Κιντ, να καταλάβει πως ο νεοφερμένος διέθετε καλό, τίμιο κι ανοιχτόκαρδο πρόσωπο, στο οποίο διαγράφονταν εμφανώς τα ίχνη της σκληρής δουλειάς. Μέσα από τα γούνινα ρούχα του έμοιαζε με τον «Άρχοντα του Χιονιού», σύμφωνα με την περιγραφή του Λόντον. Όταν ο ξένος εισήλθε στην θαλπωρή της καλύβας κι έγινε μέρος της συντροφιάς, οι οικοδεσπότες του άκουσαν με δέος πως είχε διανύσει εβδομήντα πέντε μίλια με το έλκηθρο, μέσα σε μόλις δώδεκα ώρες. Επρόκειτο για τρομερή επίδοση. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ο επιβλητικός άντρας κυνηγούσε τρεις άλλους χρυσοθήρες που του είχαν κλέψει ένα παλαιότερο έλκηθρο. Όσο αυτός μιλούσε, ο Μάλεμουτ Κιντ τον παρατηρούσε με την διαπεραστική του ματιά. Διέκρινε στο βαρύ, θεληματικό του σαγόνι, αδάμαστη θέληση αναμεμειγμένη με ίχνη ευαισθησίας, τα οποία πρόδιδαν έναν πλούσιο συναισθηματικό κόσμο. Ο Κιντ είχε ήδη αντιληφθεί πως ενώ ο ξένος στην κουβέντα ήταν ήρεμος και ευχάριστος, τα ατσαλογάλαζα μάτια του βρίσκονταν διαρκώς σε εγρήγορση και μαρτυρούσαν ετοιμότητα για δράση. Ο επιβλητικός άντρας έδειξε κάποια στιγμή στους υπόλοιπους μια φωτογραφία. Ήταν η γυναίκα και ο νεογέννητος γιος του. Είχε να τους δει τρία χρόνια και σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ο γιος του θα είχε γίνει αντράκι. Στην θέα της φωτογραφίας, τα σκληρά πρόσωπα των προμάχων του βορρά απέκτησαν μια απαλότερη έκφραση. Λίγο αργότερα, ο πανύψηλος ξένος πλάγιασε και ζήτησε από τον Κιντ να τον ξυπνήσει σε μόλις τέσσερις ώρες.

17

Οι πρόμαχοι του αρκτικού βορρά είχαν μάθει να ζουν τηρώντας ευλαβικά τους κώδικες μιας, σχεδόν στρατιωτικά, ακέραιης ηθικής. Το άκουσμα αυτού του νέου, γέμισε τις καρδιές τους με οργή για τον πρόσφατο φιλοξενούμενό τους. Πόσο λυπήθηκαν, που πίσω από αυτό το έξοχο παρουσιαστικό κρυβόταν ένα παλιοτόμαρο. Όμως ο Μάλεμουτ Κιντ παρέμενε ατάραχος. Και ως ηγέτης της ομήγυρης, με ένα ανεπαίσθητο νεύμα, μήνυσε στους υπόλοιπους της συντροφιάς να μην προσφέρουν τις πληροφορίες που ζητούσε ο αστυνόμος. Επρόκειτο για έναν νεαρό αξιωματικό, ο οποίος, όσο και αν ρωτούσε για τον Τζακ Γουέστονταιηλ, βρισκόταν ενώπιον αμίλητων προσώπων που έμοιαζαν σμιλεμένα σε ξύλο. Όταν με τα πολλά, ο ιερέας της συντροφιάς του Μάλεμουτ Κιντ λύγισε στην πίεση του αστυνόμου και αποκάλυψε πως ο Γουέστονταιηλ προπορευόταν κατά λίγη ώρα, εκείνος φώναξε τους δυο μιγάδες που τον συνόδευαν ως οδηγοί στα δύσβατα μονοπάτια του βορρά να τον ακολουθήσουν στο κυνήγι του καταζητούμενου. Ωστόσο, οι οδηγοί ήταν έμπειροι και γνώριζαν ότι η κούραση θα τους δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στο αρκτικό κλίμα. Επιπλέον τα σκυλιά κινδύνευαν να ψοφήσουν στον δρόμο, αν δεν έπαιρναν λίγες ανάσες. Όμως ο νεαρός αστυνόμος, μολονότι ήταν κι ίδιος εξαντλημένος, έδειχνε ανυποχώρητος. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να λύσει από το έλκηθρο και να παρατήσει στο δριμύ ψύχος αβοήθητη μια κατάκοπη σκύλα, καθώς επίσης και να επιτάξει περιουσιακά στοιχεία του Μάλεμουτ Κιντ. Σε λίγα λεπτά, διατάζοντας τους οδηγούς να συνεχίσουν την πορεία τους, βρισκόταν ξανά στο κατόπι του Τζακ Γουέστονταιηλ.

Τι παράξενη χριστουγεννιάτικη νύχτα! Η παρέα του Μάλεμουτ Κιντ είχε αναστατωθεί. Και πλέον ο παλαιός πρόμαχος του βορρά, αφού έσωσε το ετοιμοθάνατο σκυλί φέρνοντάς το μέσα στην θαλπωρή της καλύβας, έπρεπε να δώσει τις εξηγήσεις που του ζητούσαν επιτακτικά οι φίλοι του. Γιατί είχε βοηθήσει έναν καταζητούμενο; Γιατί δεν είχε πει και στους υπόλοιπους εκείνο που γνώριζε εξαρχής; «Κρύα είναι η αποψινή νύχτα παιδιά. Πολύ κρύα..». Αυτή ήταν η φράση που αποτέλεσε την πρώτη, άσχετη φαινομενικά, υπεράσπισή του. Κι όταν τα ερωτήματα επέμειναν, ο Κιντ εξήγησε τι ακριβώς συνέβαινε.

Ο Τζακ Γουέστονταιηλ ήταν όντως ο πιο εργατικός και έντιμος χρυσοθήρας του Καναδά. Και πριν από μερικούς μήνες ένα εύρημα χρυσού είχε φτάσει το ύψος της περιουσίας του στα σαράντα χιλιάδες δολάρια. Με τα χρήματα αυτά ο Τζακ θέλησε να αγοράσει μετοχές. Αν το είχε κάνει θα έλυνε το οικονομικό του πρόβλημα και θα έφευγε από εκείνο το κολασμένο μέρος, όπου όλοι γερνούσαν δυο φορές γρηγορότερα απ’ οπουδήποτε αλλού. Όμως ο συνέταιρος του είχε αρρωστήσει στο Άρτικ Σέρκλ και ο Τζακ, αποδεικνύοντας έμπρακτα το πόσο σεβόταν τις ιδέες της συντροφικότητας και της φιλίας, έμεινε για να τον βοηθήσει στην δύσκολη εκείνη στιγμή. Έτσι έδωσε όλα τα χρήματά του σε έναν άλλο φίλο για να πάει εκείνος να του αγοράσει τις μετοχές. Κι εκείνος, αντί να κάνει αυτό, έπαιξε όλα τα λεφτά του Τζακ στην χαρτοπαικτική λέσχη. Ο Τζακ χρεοκόπησε και ταυτόχρονα καταδικάστηκε να μείνει επ’ αόριστον στην παγωμένη κόλαση του αρκτικού κύκλου. Όταν μετά από καιρό αποφάσισε να κάνει την έφοδο της απελπισίας στην χαρτοπαικτική λέσχη, το ποσό που λήστεψε δεν ήταν ούτε ένα σεντ περισσότερο από εκείνο που ο φίλος του είχε χάσει στα ζάρια.

που εδράζεται στην αρχέτυπη ιδέα της Δικαιοσύνης (κι όχι στο γραπτό αστικό Δίκαιο) και ζωντανεύει με την μορφή της εθιμοτυπίας σε συνθήκες όπου το Νεωτερικό πλαίσιο δεν μπορεί να επιβληθεί. Σε συνθήκες ακραίες που υπερβαίνουν την τυπική μετριότητα της καθημερινής υλικής εμπειρίας.

Ο Μάλεμουτ Κιντ γνώριζε την ιστορία αλλά δεν είχε συναντήσει ποτέ του τον Τζακ. Όταν τον είδε να ζητά ολιγόωρη φιλοξενία στο κατάλυμα, περίμενε να διακρίνει με το έμπειρο μάτι του τι σόι άνθρωπος ήταν. Κι όταν η κρίση του βγήκε θετική, κανένας καθωσπρεπισμός και καμιά τυπική νομιμότητα δεν θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν την ηθική του άγραφου -μα και μοναδικού αληθινού- Νόμου, που βασιλεύει στο σύστημα αξιών όλων των αυθεντικών πολεμιστών της ζωής. Ενός άγραφου Νόμου

«Στην υγειά του ανθρώπου που πορεύεται στο χιονισμένο μονοπάτι, τούτη τη νύχτα! Και είθε πάντα να του φτάνει το φαγητό που κουβαλάει, είθε πάντα τα σκυλιά του να στέκονται στα πόδια τους, είθε πάντα τα σπίρτα του να ανάβουν με την πρώτη! Ο Θεός να τον έχει καλά, η ευνοϊκή τύχη πάντα να τον συνοδεύει…»

18

Και η ζωή στον απάτητο βορρά, όπου τα μέσα τεχνολογίας δεν μπορούσαν εκείνη την εποχή να προσφέρουν στον νεωτερικό αστισμό όρους μιας απόλυτης κυριαρχίας, άφηνε περιθώρια για την ανάπτυξη τέτοιων υπερβατικών σχημάτων ρομαντικού βίου. Σχημάτων κοινωνικής οργάνωσης, δηλαδή, όπου οι αξίες της Δικαιοσύνης, ο κοινοτισμός, η φιλία και η συντροφικότητα, δεν υποχωρούσαν στην επιβεβλημένη εξουσία κανενός φιλελεύθερου καθωσπρεπισμού αλλά προσανατόλιζαν ως αλάνθαστοι οίακες τις συμπεριφορές, τους τρόπους και τις ζωές των ανθρώπων. Όταν ο Μάλεμουτ Κιντ εξήγησε το σκεπτικό του στους υπόλοιπους της παρέας ο αρχικός θυμός τους για τον Τζακ Γουέστονταιηλ καταλάγιασε. Τότε ο Κιντ, υπενθυμίζοντας ότι μόνο μια φορά τον χρόνο γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα, ύψωσε το κύπελλό του και ευχήθηκε φωναχτά.

«Και ο διάολος να πάρει την καναδική αστυνομία!», συμπλήρωσε ένας από τους υπόλοιπους άντρες της παρέας, αποσπώντας τις επευφημίες της ομήγυρης.

The Riddle of Steel

Ο

Συγκρίνοντας τον Conan με τον Elric

κόσμος τους είναι η Ηρωική Φαντασία και μοιράζονται το ίδιο θρυλικό μονοπάτι του Πολεμιστή. Ο πρώτος είναι το κλασικό πρότυπο της επικής fantasy και ο δεύτερος ο σπουδαιότερος ήρωας των τελευταίων τριάντα χρόνων. Το ίδιο μονοπάτι μοιράζονται ο Conan και ο Elric αλλά τους χωρίζουν επίσης πάρα πολλά. Οι χαρακτήρες που πλάστηκαν από τον R. E. Howard και τον M. Moorcock εκφράζουν διαφορετικές αντιλήψεις για τον κόσμο και τη ζωή, που υποδηλώνονται ακόμη και στα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά. Ο Conan, μαυρομάλλης με γαλανά μάτια και γιγαντόσωμος, εκπροσωπεί όλη την σειρά ηρώων της λευκής φυλής. O Elric, ασπρομάλλης με κόκκινα μάτια και αδύναμο κορμί που συντηρείται με την κλεμμένη ενέργεια του μαύρου σπαθιού είναι πέρα από το ανθρώπινο είδος. Ο Conan, βάρβαρος τυχοδιώκτης από την παγωμένη Κιμέρια επιβιώνει νοικιάζοντας το σπαθί του, ώσπου μια μέρα γίνεται βασιλιάς χάρη σ’ αυτό. Ο Elric, διανοούμενος αυτοκράτορας του Μελνιμπονέ, εγκαταλείπει τον κληρονομημένο θρόνο του για να γνωρίσει τον κόσμο σαν απλός μισθοφόρος. Ο Conan είναι προσωποποίηση της δύναμης που πηγάζει από την καθαρή φύση, αντιπαθεί την μαγεία και τους υπηρέτες της και το σπαθί του αποτελεί προέκταση του ανδρισμού του. Ο Elric είναι πολεμιστής αλλά και ισχυρός μάγος, με προστάτη έναν από τους κυριότερους θεούς του Χάους, είναι άρρηκτα δεμένος με το υπερφυσικό και επιπλέον διατηρεί μια μυστικιστική σχέση με το ζωντανό του σπαθί. Ο Conan πιστεύει σε αξίες όπως η τιμή, η αλήθεια, η φιλία και δεν υπερβαίνει ποτέ το προσωπικό του σύστημα δικαίου. Ο Elric έχει προδώσει επανειλημμένα τέτοιες αξίες λόγω της δαιμονικής του εξάρτησης από το Stormbr;inger. Ο Conan δεν έχει ανασφάλειες, ξέρει ποιος είναι και τι θέλει από τη ζωή και τον κόσμο, αναγνωρίζει το μονοπάτι του. Ο Elric ψάχνει απεγνωσμένα για απαντήσεις, αισθάνεται απόκληρος στην εποχή του, πολεμά ενάντια στη μοίρα του. Ο Conan είναι ανδρικό πρότυπο κι αυτότονίζεται από τον διακοσμητικό ρόλο των θηλυκών στις ιστορίες του Howard

19

(αν και όχι πάντα). Ο Elric αν και αποκαλείται womanslayer (όχι άδικα) κρύβει μια υποβόσκουσα θηλυπρεπή ευγένεια και οι γυναίκες αντιμετωπίζονται με σεβασμό στις ιστορίες του, από τον φεμινιστή Moorcock. Οι μεγάλες αντιθέσεις ανάμεσα στους δυο ήρωες είναι ουσιαστικά αντιθέσεις δυο πολιτισμών. Ένας Παγκόσμιος Πόλεμος, όπου διαφορετικές ιδεολογίες συγκρούστηκαν ανελέητα μέχρι το τέλος, χωρίζει τον Conan με τον Elric και βέβαια τους δημιουργούς τους. Ο Howard πιστεύει στην ανωτερότητα του λευκού ανθρώπου, στα βάρβαρα καταπιεσμένα του ένστικτα που εκφυλίζονται κάτω από τον παρακμιακό πολιτισμό. Ο Howard πιστεύει στον ήρωά του, στις αξίες που του έχει δώσει, στην ηρωική φαντασία που δημιουργεί. Αντίθετα ο Moorcock μεγαλωμένος σε έναν μεταπολεμικό κόσμο, που γεννήθηκε από τη νίκη του αντιηρωικού τρόπου ζωής, φοβάται τις αναφορές στη δύναμη και στη ράτσα και πλάθει τον Elric αλμπίνο, νεραϊδοπολεμιστή. Ο Moorcock είναι πολύ πραγματιστής και «προοδευτικός» για να ενθουσιάζεται με την sword’n’sorcery λογοτεχνία, υποτιμώντας ακόμη και τα δικά του fantasy έργα. Παρ’όλα αυτά ο Elric είναι ένα συναρπαστικό δημιούργημα που στέκεται αυτόνομα, πέρα από τις όποιες προθέσεις του δημιουργού του. Ο καταραμένος, χλωμός ήρωας που τελικά πεθαίνει από το ίδιο το σπαθί του, δεν είναι παρά η άλλη πλευρά του αιώνιου πολεμιστή που αντιπροσωπεύει ο Conan. Πίσω και από τους δυο προβάλλει και τους ενώνει μια μεγαλειώδη μορφή από τις αρχές του 19ου αιώνα, μορφή που επηρέασε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό: ο βυρωνικός ήρωας, ο μελαγχολικός ήρωας του κορυφαίου ίσως των ρομαντικών Άγγλων ποιητών, Λόρδου Μπάυρον. Από τις δυο εικόνες που συνοδεύουν το κείμενο, η μεν πρώτη του Elric είναι ένα χαρακτηριστικό εξώφυλλο του Michael Whellan, η δε δεύτερη του Conan είναι πίνακας του Barry Windsor Smith στο αγαπημένο του στυλ των Προραφαηλιτών ζωγράφων του 19ου αιώνα.

PLASTIC KNIGHTS «Here’s perfection in miniature. Magnificent models of Fifteenth Century Knights to relive the Wars of the Roses. Made in the Swoppet tradition, all parts fitting firmly, yet easily detached. Lifting visors, removable swords, swivelling bodies, all brightly coloured and adorned with their heraldic devices. Available singly or in the handsome window Boxes illustrated.»

Ο

ι Πόλεμοι των Ρόδων μαίνονταν για τριάντα χρόνια (1455-1485) στην Αγγλία του ύστερου Μεσαίωνα. Οι δύο μεγάλοι δυναστικοί οίκοι του York και του Lancaster συγκρούστηκαν ανελέητα για την εξουσία σε έναν μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο που δεν επηρέασε δραματικά τα λαϊκά στρώματα, όμως εξόντωσε πολλούς από τους ευγενείς ιππότες της Αγγλίας. Οι πλαστικοί Swoppet Knights της Britains μπήκαν στη μάχη των επιτραπέζιων στρατών σχεδόν 500 χρόνια αργότερα και κατέκτησαν αμέσως τα φανταστικά κάστρα των παιδικών εντυπώσεων. Οι έξι πεζοί πολεμιστές κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στην αγορά των παιχνιδιών το καλοκαίρι του 1959 και σύντομα τους ακολούθησαν - την επόμενη χρονιά οι τέσσερις ασύγκριτοι, έφιπποι παλαδίνοι.

Οι Πόλεμοι των Ρόδων ονοματίστηκαν έτσι μόλις τον 19ο αιώνα από τον Sir Walter Scott εξαιτίας της διάσημης δραματικής σκηνής του Shakespeare στο έργο Henry VI, όπου οι αντίπαλοι ευγενείς επιλέγουν λευκά και κόκκινα ρόδα. Το λευκό ρόδο υπήρξε όντως ένα από τα εμβλήματα της παράταξης του York και προσωπικά του Πλανταγενέτη βασιλιά Ριχάρδου του ΙΙΙ ενώ δεν υπάρχουν επαρκείς μαρτυρίες που να επιβεβαιώνουν το κόκκινο ρόδο των ιπποτών του Lancaster, εκτός από τις σημαίες των Τυδώρ στην τελευταία φάση του πολέμου.

20

Οι πλαστικοί Swoppet Knights της Britains μοιράζονταν επίσης τα λευκά και κόκκινα ρόδα στις σημαίες και στις ασπίδες τους. Η προσοχή στη λεπτομέρεια, η γλυπτική ποιότητα και το επιμελλημένο βάψιμο, τα ανταλλάξιμα όπλα και προσαρτήματα, τα φοβερά λοφία, έθεταν εύκολα εκτός συναγωνισμού κάθε άλλο φιλόδοξο στρατιωτάκι. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ΄60, οι Μade in England Ιππότες των Ρόδων θα μονοπωλούσαν τον θαυμασμό των “φιλοπόλεμων” πιτσιρίκων.

Στις 22 Αυγούστου 1485, στο πεδίο του Bosworth στο Leicestershire, o καμπούρης Ριχάρδος ο ΙΙΙ έδωσε την τελευταία μεγάλη μάχη του εμφυλίου. Προδομένος μα αποφασισμένος, επιτέθηκε με την προσωπική του φρουρά εναντίον των υπέρτερων δυνάμεων του διεκδικητή του θρόνου Ερρίκου Τυδώρ και σκοτώθηκε μαχόμενος σαν πραγματικός πολεμιστής βασιλιάς.

Τ

ο «The Broken Sword» του Paul Anderson είναι ένα από τα θεμελιώδη έργα και πηγή συνεχούς έμπνευσης της φανταστικής λογοτεχνίας. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1954, σχεδόν ταυτόχρονα με το πρώτο μέρος του «Άρχοντα των Δακτυλιδιών» του Tolkien και άντλησε μύθους, θεούς και νάνους από την ίδια μεγάλη Βόρεια Παράδοση. Αντίθετα όμως από τον ρομαντικό ανθρωπισμό, την ευγένεια της παρέας του Δακτυλιδιού του Tolkien, ο Anderson δημιουργεί έναν βίαιο νεραϊδόκοδμο με αίμα, πόλεμο και θάνατο. Το σκηνικό είναι η Ευρώπη του 9ου αιώνα όπου παράλληλα με τις επιδρομές των Βίκινγκς, ένας σκληρός αγώνας διαδραματίζεται ανάμεσα σε Elves και Trolls, ένας αγώνας που αντικατοπτρίζει την μεγαλύτερη σύγκρουση ανάμεσα στους Aesir και τους Γίγαντες των πάγων, που τελικά θα οδηγήσει στο Λυκόφως των Θεών. Καθώς ο ξενόφερτος Χριστιανισμός επιβάλλεται βίαια στην ευρωπαϊκή γη και οπι γηγενείς θεοί διώχνονται από την ίδια τους την πατρίδα, ο πόλεμος ενάντια στους Trolls επιταχύνει το τέλος του νεραϊδόκοσμου. Ο μεγάλος και τραγικός ήρωας της σύγκρουσης είναι όμως άνθρωπος, ο Scafloc, γιος ενός παλιού Βίκινγκ που απήχθηκε μωρό, μεγάλωσε μαζί τους και τελικά αναδείχτηκε αρχηγός τους. Ο Scafloc μαζί με το φοβερό σπαθί του, δώρο των Aesir, μάχεται τους Trolls και κερδίζει τη νίκη πληρώνοντας όμως το απαραίτητο τίμημα. Το σπαθί του, το Tyrfing (Δάκτυλο του Tyr;), του δόθηκε από τους θεούς σπασμένο, εξαιτίας της μοχθηρής κληρονομιάς του. Κατασκευάστηκε από

Οι πλαστικοί Swoppet Knights αποσύρθηκαν στα τέλη του 1972 χάνοντας τον εμπορικό πόλεμο του κόστους και των τιμών. Η Britains προώθησε αρχικά τους πολύ φθηνότερους Herald Knights που κατασκευάζονταν στο Hong Kong κι αργότερα αντικατέστησε οριστικά τους αριστουργηματικούς Swoppet Knights με την ευτελή σειρά της Deetail. Στις μέρες μας, τα στρατιωτάκια δεν φτιάχνονται πλέον για παιδιά αλλά για ενήλικες συλλέκτες - ένα ακόμη αρνητικό επακόλουθο της αντιφυσικής παρεκτροπής του πολιτισμού μας. Κρίμα! Γιατί τα στρατιωτάκια είναι ίσως τα μοναδικά παιχνίδια με ψυχή. Δεν συνδέονται μόνον με την Ιστορία της Τέχνης και τη Λαογραφία αλλά επιπλέον συγκεκριμενοποιούν την πιο άκακη επίδειξη της έμφυτης ανάγκης των αγοριών για σύγκρουση και υπεροχή. Στο ιδιαίτερο αυτό πλαίσιο αναφοράς που ορίζει το παιδικό φαντασιακό της αναίμακτης μάχης, οι Swoppet Knights της Britains παραμένουν τα κορυφαία πλαστικά στρατιωτάκια που κατασκευάστηκαν ποτέ.

Το Σπασμένο Σπαθί

Οι εικόνες και το κείμενο της εισαγωγής: Από τον διαφημιστικό κατάλογο του 1965 (Britains Swoppet Knights, 1965 catalogue). Η φωτογραφία: Οι πάντα ετοιμοπόλεμοι Britains Swoppet Knights της συλλογής μου. Δεν τους πρόλαβα στην εποχή τους, αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Εκείνα τα ξένοιαστα χρόνια, ο μικρός Ιππότης έπαιζε με τους πλαστικούς Ναΐτες της Timpo. Πεζοί: Magnificent models 1470 (with Lance), 1471 (with Sword), 1472 (Long Bowman), 1473 (with Pike), 1474 (with Axe), 1475 (Cross-bowman). Έφιπποι: Magnificent models 1450 (with Standard), 1451 (Charging), 1452 (Attacking), 1453 (Defending).

πάγο, θάνατο και καταιγίδα, και άνηκε κατά καιρούς σε πολλούς πολεμιστές φέρνοντας πάντα τη νίκη αλλά και το θάνατο των κατόχων του. Warlock Blade is Thirsty! Howling in its hunger. Προφανώς το Tyrfing είναι ένα από τα πρότυπα σπαθιά που χρησιμοποίησε ο M. Moorcock για να δημιουργήσει το δικό του θρυλικό Stormbringer. Στην ιστορία του Anderson εμπλέκονται πολλά γνωστά μυθολογικά πρόσωπα, από τον Odin και τον Tyr έως τον Mananaan Mac Lif. Όλοι οι Tuatha De Danaan πολεμούν στην τελική μάχη ενάντια στους Trolls, αφήνοντας την Ιρλανδία για να βοηθήσουν τους αδελφούς τους. Το Σπασμένο Σπαθί είναι μια αρχετυπική ιστορία σκληρού fantasy, που συνδυάζει ισόρροπα την ονειρική ομορφιά του παραμυθιού με την αγριότητα μιας δραματικής πραγματικότητας. Ο ήρωας που η μοίρα του έχει προδιαγραφεί αλλά πολεμά μέσα στα πάθη του χωρίς να νοιάζεται, το σπασμένο του σπαθί, η αναζήτηση στον παγωμένο βορρά, η καταδικασμένη του αγάπη, η βαριά μοναξιά, όλα τους αποτυπώνουν συμβολισμούς αναδεικνύοντας το δύσκολο μονοπάτι του πολεμιστή. Το Σπασμένο Σπαθί είναι ένα κλασικό έπος, που ξεσκεπάζει το πέπλο του σύγχρονου κόσμου και αφήνει να φανεί η μυστική Ευρώπη, η άλλη Ευρώπη..

21

Sun Knight

Συνέντευξη με τους Έλληνες doomsters

Sorrows Path

Έ

του Ανδρέα Σκαμανδρώνυμου

να σοβαρότατο οδικό ατύχημα τον Ιούνιο του 1993 παραλίγο να θέσει τέλος στις σκέψεις για τη δημιουργία ενός Doom σχήματος από τον Τάκη Δρακόπουλο, τον Κώστα Σαλωμίδη και τον Άγγελο Ιωαννίδη, αλλά οι μεταλλικές καρδιές δεν σταματούν εύκολα, ούτε παραδίνονται στον κίνδυνο. Δυστυχώς, η αρχή που έγινε με την πολλά υποσχόμενη κυκλοφορία του demo, διακόπηκε βίαια μετά από τον τραγικό θάνατο του Τάκη κι έπειτα από μια υποτροπή του τραύματος του Κώστα το 2000. Ωστόσο, η επική μάχη για την επάνοδο υπήρξε νικηφόρα για τον Κώστα και τους Sorrows Path, με αποτέλεσμα τις κυκλοφορίες των Resurrection, Rough Path of Nihilism, και Doom Philosophy. Η επαγγελματικότητα του ήχου τους, όπως αντανακλάται σε αυτές τις κυκλοφορίες, δεν αφήνει περιθώρια για αμφιβολίες στο ποιός είναι ο βασιλιάς του Doom Metal στην Ελληνική γη......

αλήτη χουλιγκάνου, αν και είναι γεγονός πως εκείνα τα χρόνια ήταν απαραίτητο να έχεις και τέτοιες επιρροές εφόσον το street feeling κι η αλητεία ήταν και θα είναι η ψυχή του rock και του metal! Πως προέκυψε η doom κατεύθυνση στον ήχο σας; Απ’ ό,τι θυμάμαι, την εποχή που ξεκινούσαν οι Sorrows Path, στην ελληνική κοινότητα των υποστηρικτών του heavy metal ήμασταν λίγοι εκείνοι που αυτοπροσδιοριζόμασταν ως doomsters. Η μπάντα προέκυψε στα τέλη του 1993 μετά από τη διάσπαση μιας προηγούμενης epic-doom μπάντας (Marcyas το όνομα για την ιστορία) η οποία πότε δεν

Πριν την συγκρότηση των Sorrows Path, ποια ήταν η αντίληψη που είχε το κάθε μέλος της μπάντας για το heavy metal; Τι ήταν εκείνο που σας προσέλκυσε στην σκληρή μουσική; Τα παλαιότερα ειδικά μέλη της μπάντας έγιναν χεβυμεταλάδες σε μία εποχή που αυτό σήμαινε κάτι, όσον αφορά το ιδεολογικό και ειδικά το ρομαντικό του υπόβαθρο! Το να είσαι χεβυμεταλάς στα τέλη των ‘80ς, αλλά ακόμα και στις αρχές των ‘90ς, σε έφερνε αντιμέτωπο με προκαταλήψεις από τη μάζα των ανθρώπων. Βέβαια αυτό κάπου το επιδίωκες κι ο ίδιος εφόσον ο πυρήνας της ιδεολογίας του metal ήταν η αντίδραση και η ριζοσπαστική θεώρηση των πραγμάτων! Το metal ήρθε ως κάτι ριζοσπαστικά διαφορετικό, αν και σίγουρα εμπεριείχε και πολλά στοιχεία χουλιγκανισμού, κάτι αναπόφευκτο από την στιγμή που αντλούσε υποστήριξη από ιδιαίτερες κοινωνικές ομάδες, και βέβαια από εφήβους που αν έχουν κάποιο προβληματικό οικογενειακό υπόβαθρο εύκολα μπορούν να υποκύψουν στην παρανομία κάθε είδους. Αυτά τα στοιχεία μάς προσέλκυσαν κι εμάς, όπως φυσικά και το μουσικό γούστο αφού αναφερόμαστε σε ένα είδος μουσικής που πάνω από όλα πρέπει να εκφράζει την ψυχοσύνθεσή σου. Πάντως τα μέλη των Sorrows Path ανήκαν πάντα περισσότερο στην κατηγορία του ευγενή ιππότη μεταλά με την χαίτη, παρά σε εκείνη του αγροίκου

κυκλοφόρησε κάτι. Κάποια μέλη μέσα στη μπάντα ήθελαν να ακολουθήσουν μία περισσότερο straight metal πορεία και κάποιοι διαφώνησαν. Οι διαφωνούντες ήταν ο Τάκης Δρακόπουλος (R.I.P. 1995) και ο Κώστας Σαλωμίδης, που σχημάτισαν μία πιο καθαρόαιμη doom μπάντα η οποία «βαφτίστηκε στα νάματα του doom» με την επωνυμία Sorrows Path στα τέλη του 1993. Πραγματικά πρέπει να ήταν η πρώτη ελληνική epic-doom μπάντα και μάλιστα ακόμα περισσότερο και από τους Marcyas αφού αυτοί είχαν μία περισσότερο Maiden-Manowar αισθητική...Πάντως σίγουρα ήταν η πρώτη ελληνική μπάντα στο είδος που κυκλοφόρησε κάτι επίσημα και αυτό ήταν το demo μας το Γενάρη του 1995 Το doom στην πρωταρχική του εκδοχή εμπεριέχει επικές και σκοτεινές αισθητικές αναφορές. Ωστόσο, αρκετά συγκροτήματα προτιμούν να μετριάζουν την επική θεματολογία και να δίνουν έμφαση στο σκοτάδι των ανθρώπινων συναισθημάτων και της ψυχικής κατάστασης του εαυτού. Προκρίνουν, δηλαδή, έναν ρομαντισμό περισσότερο λυρικό παρά επικό. Ποια η δική σας προσέγγιση;

22

Πολύ βαθιά σκέψη αυτή, δεν το είχαμε πραγματικά αναλύσει έτσι! Όμως σίγουρα οι Sorrows Path ανήκουν σε γενικές γραμμές στην δεύτερη κατηγορία. Δηλαδή ασχολούνται με ακραίες ψυχολογικές καταστάσεις και συναισθήματα αλλά μέσω αυτών καταλήγουν σε μία ολιστική και οικουμενική θεώρηση. Δηλαδή συναρτούν αυτές τις καταστάσεις με το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και μέσω αυτής της αλληλεπίδρασης επιδιώκουν τρόπο τινά την βελτίωση και των δύο! Εδώ παίρνουν σάρκα και οστά όσα είχαν πει αιώνες πριν ο Σωκράτης και ο Αριστοτέλης, σχετικά με τη θέωση του θνητού ανθρώπου μέσω της επαφής με τον πόνο και της κατάκτησης της αυτογνωσίας ή έστω της αυξημένης ικανότητας για αυτή! Τα «Epicus Doomicus Metallicus» και «Into the Depths of Sorrow» φαίνεται ότι αποτέλεσαν σημαίνοντα σημεία αναφοράς στις επιρροές σας. Τα δυο αυτά album αποτυπώνουν και την διαφορετικότητα των στιχουργικών κατευθύνσεων, που ανέφερα στην προηγούμενη ερώτηση. Σας αρέσουν εξίσου και τα δύο; Αν ναι, για ποιους λόγους το καθένα; Ίσως τα κορυφαία άλμπουμ του είδους. Η μπάντα μας γενικά είχε μία προτίμηση στους Solitude Aeturnus με αποκορύφωμα τη συμμετοχή του κιθαρίστα τους Edgar Rivera στο πρόσφατο μας άλμπουμ, αλλά σίγουρα μιλάμε για δύο τεράστια άλμπουμ με εντυπωσιακούς στίχους, απίστευτη φιλοσοφία και συναίσθημα καθώς και μελωδία και αρμονία που σπάνια συναντάται γενικά στο metal! Θα μπορούσαμε να τα εκθειάζουμε για ώρες αυτά τα δύο αριστουργήματα. Όντως υπάρχει αυτή η διαφορετικότητα στην στιχουργική κατεύθυνση όμως κάπου αναμειγνύονται κιόλας οι δύο κατευθύνσεις μέσα στο κάθε άλμπουμ, αν το αναλύσουμε σε βάθος. Τεράστιοι δίσκοι, ικανοί να κάνουν υπερήφανη την ανθρωπότητα για αυτά τα συναισθηματικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα! Αν ανατρέξουμε στις κυκλοφορίες σας από το single ντεμπούτο ως την τελευταία σας δουλειά. Ποιες κεντρικές γραμμές εξέλιξης στον ήχο σας θα μπορούσαν να αναφερθούν; Μοιραία, όταν σχηματίστηκε η μπάντα το 1993 από κάποιους εφήβους, οι επιρροές ήταν περισσότερο εμφανείς. Πάντα είχαμε ένα prog στοιχείο να αιωρείται στην ατμόσφαιρα, αλλά πιστεύουμε ότι στα demo από τα ‘90s που κυκλοφόρησαν επίσημα μέσω της Eat Metal έως το 2006 είναι εμφανείς οι επιρροές από Candlemass, Solitude Aeturnus καθώς και Memento Mori. Όσο περνάει ο καιρός, και μετά από τις δύο ολοκληρωμένες μας κυκλοφορίες, έχει παγιωθεί ένα προσωπικό στυλ, το οποίο εύστοχα χαρακτηρίζουν οι δισκοκριτικοί σαν μία doom μίξη με power, prog, gothic κι ανατολίτικα στοιχεία

(υπό την έννοια ορισμένων στοιχείων που ανιχνεύονται στην κουλτούρα της ρωμιοσύνης). Όλα αυτά με σύγχρονο ήχο κι όχι με ρετρό αναφορές, απλά με αληθινή πίστη και σεβασμό στις ρίζες μας, κάτι που οφείλει να κάνει ο κάθε άνθρωπος γιατί αλλιώς χάνει την ταυτότητά του. Ποια η αντιμετώπιση του εκτός Ελλάδος κοινού στις κυκλοφορίες σας; Γενικά οι κριτικές είναι πολύ καλές και λαμβάνουμε συνεχώς προτάσεις για live, αν και εδώ πέρα βέβαια υπεισέρχεται το οικονομικό μιας και είναι πολύ δύσκολο για μια ελληνική μπάντα να καλύψει τα πανάκριβα αεροπορικά εισιτήρια. Το πρώτο μας άλμπουμ έγινε αρκετά σύντομα sold out! Σίγουρα, σε κάποιες χώρες, παρατηρείται μεγαλύτερη προτίμηση στη μπάντα, όμως γενικά οι κυκλοφορίες μας αντιμετωπίζονται με μεγάλο σεβασμό, ακόμα κι από κριτικούς και ακροατές που δεν ταυτίζονται με το στυλ που πρεσβεύουμε τόσα χρόνια. Ποιες από τις συναυλίες που έχετε δώσει στο εξωτερικό θυμάστε ως καλύτερες; Η πρόσφατη συμμετοχή μας στο Kavarna Rock στη Βουλγαρία ήταν με διαφορά η πιο σημαντική μας συναυλία! Όταν βρίσκεσαι στον ίδιο χώρο και στα παρασκήνια με τεράστιες μπάντες όπως οι Twisted Sister, αλλά κι οι άρχοντες του είδους, οι Candlemass και ακούς κάποια κολακευτικά σχόλια από αυτούς, είναι κάτι που σίγουρα χαράσσεται στη μνήμη σου για πάντα! Επίσης πολύ όμορφη στιγμή ήταν η συμμετοχή μας σε ένα μεγάλο φεστιβάλ στην Αγία Νάπα της Κύπρου μαζί με μπάντες όπως οι Sabaton και οι Stratovarius, αλλά κι η μεγαλύτερη ελληνική metal μπάντα, οι Rotting Christ! Πέρα από τις εμπειρίες που αποκομίζεις και την επαφή με σοβαρές και επαγγελματικές διοργανώσεις, για εμάς είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε πόσο προσγειωμένοι άνθρωποι με υψηλό επίπεδο μόρφωσης και συμπεριφοράς είναι κάποιοι διάσημοι μουσικοί. Αυτό μας χαροποιεί και πραγματικά τους εξυψώνει στην καρδιά μας, κάτι που είναι το πλέον σημαντικό! Μιλήστε μας για την ελληνική doom σκηνή. Θεωρώ εσάς και τους Wishdoom σημαιοφόρους της. Ποια άλλα συγκροτήματα πιστεύετε ότι μπορούν να πρωταγωνιστήσουν σε αυτήν; Ευχαριστούμε πάρα πολύ για αυτό το σημαντικό κοπλιμέντο! Από τα τέλη των ‘90ς και ειδικά τα τελευταία χρόνια έχουν παρουσιαστεί πολλές μπάντες στον ευρύτερο doom χώρο. Σίγουρα, οι Wishdoom είναι μία άξια μπάντα, αν και με ένα περισσότερο επικό τόνο στο ύφος της. Επίσης πέρα από καλοί μουσικοί είναι

και πολύ σοβαρά παιδιά, με επίπεδο, κάτι που είναι πιο σημαντικό ακόμα και από τη μουσική τους αξία. Δε θα θέλαμε να αναφερθούμε σε συγκεκριμένα ονόματα για λόγους δεοντολογίας, όμως να τονίσουμε ότι χρειάζεται ακόμα δουλειά στην νοοτροπία μας. Πιο επαγγελματική και σοβαρή δουλειά σε όλους τους τομείς, συνεχόμενη παρουσία με κυκλοφορίες και λιγότερος κομπασμός…

ότι τείνουμε σε πιο απλές φόρμες, χωρίς ποτέ να αποχωριζόμαστε το prog στοιχείο που είναι ένα βασικό συστατικό του προσωπικού μας στυλ. Όσον αφορά τον λυρισμό, μάλλον θα είναι η πιο λυρική μας κυκλοφορία με σεβασμό στην ανατολική αλλά και την δυτική παράδοση, όμως αυτό θα το κρίνει καλύτερα ο κόσμος, όταν με το καλό κυκλοφορήσει ο δίσκος μέσα στο 2017.

Ποια η γνώμη σας για την λογοτεχνία του φανταστικού; Αν διαβάζετε, ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας λογοτέχνες; Θα μπορούσε κάποιο έργο της φανταστικής λογοτεχνίας να σας εμπνεύσει μουσικά και στιχουργικά;

Πιστεύετε ότι οι αξίες του Ρομαντισμού μπορούν να έχουν θέση στην εποχή μας, προκειμένου να αποτελέσουν την απαρχή μιας νέας αντιπρότασης στην οικονομιστική, άμουση και αντιπνευματική εποχή που ζούμε;

Γενικά η φυγή στο φανταστικό και σε κάθε τι που σε βοηθάει να ανοίξεις τους πνευματικούς σου ορίζοντες είναι κάτι που μας συναρπάζει, μας εμπνέει και μας καθηλώνει. Άλλωστε αυτή είναι η πεμπτουσία κάθε μορφής Τέχνης, να δημιουργήσεις κάτι που υπάρχει στο μυαλό σου και να του δώσεις σάρκα κι οστά. Θαυμάζουμε λοιπόν κάθε λογοτέχνη, πόσο μάλλον

Με αυτά που έχουμε ήδη αναφέρει, το μόνο σίγουρο είναι ότι συμφωνούμε απόλυτα! Όταν ξεχνάς το παρελθόν σου, είσαι ένα τίποτα σε ατομικό αλλά και κοινωνικό επίπεδο! Χωρίς ταυτότητα κι έρμαιο κάθε επιρροής που θα σε κατευθύνει στο να απομακρυνθείς ακόμα περισσότερο από αυτό που σε γέννησε και υπάρχει στο DNA σου. Ο απόλυτος σεβασμός στην παράδοσή μας, η αυτογνωσία κι η μελέτη όλων των άλλων ανθρώπων και των παραδόσεων τους είναι ο δρόμος που οδηγεί στην άνδρωση και τη θέωση του θνητού ανθρώπου, κι όλα αυτά αποτελούν τις πραγματικές αξίες του Ρομαντισμού, αφού μόνο έτσι θα απελευθερωθείς και θα εκφράσεις πηγαία συναισθήματα! Τα τελευταία λόγια δικά σας. Τι έχετε να πείτε στους αναγνώστες του περιοδικού μας;

το συγκεκριμένο είδος. Έχουμε κυρίως μελετήσει την φανταστική λογοτεχνία του τρόμου και κυρίως τον King και το Barker αλλά και τους πρώτους διδάξασες του είδους, τον Poe και το Lovecraft. Μάλιστα κάποια βιβλία ειδικά των δύο πρώτων, αλλά κι άλλων συγγραφέων έχουν δώσει έμπνευση για ορισμένα θέματα κομματιών, προσαρμόζοντάς τα φυσικά πάνω στα δικά μας θέλω και πιστεύω. Τι να αναμένουμε όσον αφορά τις μελλοντικές σας κυκλοφορίες; Πότε υπολογίζεται ότι θα κυκλοφορήσετε νέο δίσκο και ποιος θα είναι ο προσανατολισμός του; Να υποθέσω ότι ο δυναμικός λυρισμός του «All Love is Lost» θα παραχωρήσει την θέση του σε progressive φόρμες; Τα κομμάτια για το νέο δίσκο είναι έτοιμα! Οκτώ κομμάτια και λογικά ένα intro κι ένα outro για το δίσκο. Απομένει να ετοιμαστούμε απόλυτα ώστε να μπούμε στο στούντιο και αυτό υπολογίζεται κάπου στα μέσα του 2016. Αν κι είναι ακόμα νωρίς να μιλήσουμε για τον απόλυτο προσανατολισμό, μιας κι η διαδικασία ενορχήστρωσης και παραγωγής είναι μία πολύπλοκη διαδικασία, το σίγουρο είναι

23

Σε ευχαριστούμε πολύ Ανδρέα για την τιμή αυτής της συνέντευξης, όπως και το ποιοτικό περιοδικό σας για τη φιλοξενία και τους αναγνώστες για το χρόνο που έδωσαν για εμάς. Συνεχίστε στο δρόμο της καρδιάς και της ψυχής, είναι ο μόνος δρόμος για την αρμονία και την αιώνια γαλήνη. Doom rules eternally… Δισκογραφία Sorrows Path Sorrow’s Path Demo 1994 Promo Demo 1996 Resurrection Compilation 2006

The Rough Path of Nihilism Full length 2010

Doom Philosophy Full length 2014

Πολυ ιμα Με αλλα WARLORD - Warlord (1974-1977) Όταν στους ακροατές του σκληρού ήχου αναφέρει κανείς το όνομα «Warlord» είναι αναμενόμενο ο νους των περισσοτέρων να πηγαίνει στο συγκρότημα του Bill Τσάμη. Μοναχά οι μυημένοι στα άδυτα του επικού heavy metal γνωρίζουν ότι στην Αγγλία, το 1974, δημιουργήθηκε από τον κιμπορντίστα Ivan Coutts, τον κιθαρίστα John Alexander και τον τραγουδιστή Richard Roffey, η μπάντα που έφερε το όνομα Warlord. Μια μπάντα που έπαιζε επικό hard rock και προδρομικό heavy metal. Η προαναφερθείσα τριάδα στελεχώθηκε από τον μπασίστα Andy Dunlop και από τον τυμπανιστή Paul Cauntwell, ξεκινώντας να ηχογραφεί σε συνθήκες..γκαράζ! Ο ήχος των Warlord μας ταξιδεύει στο πεδίο όπου οι Black Sabbath συναντούν το epic metal, συνθέτοντας μια ωραία μουσική πρόταση η οποία αποτυπώνει το πνεύμα του πολέμαρχου με μια αύρα ακατέργαστου, πεζοδρομιακού ύφους. Εκείνες οι ηχογραφήσεις πραγματοποιήθηκαν από το 1974 ως το 1977, χωρίς να κυκλοφορήσει κάποιο τραγούδι τους σε μαζική κόπια. Ο χρόνος πέρασε και η λήθη σκέπασε, προφανώς άδικα, το ακατέργαστο αυτό «πολύτιμο μέταλλο» του σκληρού ήχου. Κατά τις δεκαετίες ’80 και ’90, ελάχιστοι θυμούνταν τον πολέμαρχο του πρωτογενούς epic metal, που είχε σαλπίσει το σινιάλο της επίθεσης στον κόσμο της εποχής μας κατά την δεκαετία του ’70. Τελικά, οι ηχογραφήσεις αυτές βρέθηκαν μετά από πολλά χρόνια και κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά το 2002, χαρίζοντας την ευκαιρία στους νεότερους ακροατές του επικού heavy metal να αναδιφήσουν στα μυστικά βασίλεια των απαρχών της αγαπημένης τους μουσικής.

BLACK SWORD THUNDER ATTACK - In Hell’s Reign, demo (2001) Πρόκειται για ένα αυθεντικό «πολύτιμο μέταλλο» της ελληνικής heavy metal σκηνής. Οι Black Sword Thunder Attack κατάγονται από την Καλαμπάκα και παρουσιάζουν μια μουσική πρόταση που, αν προσεχθεί από το δισκογραφικό στερέωμα, θα αφήσει εποχή όχι μόνο στην χώρα μας αλλά συνολικά στο «μεταλλικό» μουσικό πεδίο. Όταν πριν από δυο χρόνια ένας από τους παλαιούς νεορομαντικούς της War Flag, ο Κώστας ο Werewolf, με είχε ενημερώσει για την εν λόγω μπάντα, λέγοντάς μου ότι ο ήχος της ακούγεται σα να έχει απορροφήσει συνδυασμένα τα καλύτερα στοιχεία των Warlord και των Lordian Guard του Τσάμη, η αλήθεια είναι ότι είχα νομίσει ότι ο φίλος μου μάλλον είχε καταληφθεί από κάποιον πρόσκαιρο μετα-εφηβικό ενθουσιασμό. Ωστόσο,

μόλις άκουσα το «In Hell’s Reign» αντιλήφθηκα πόσο δίκιο είχε. Το εν λόγω demo περιέχει τρία τραγούδια, τα «Don’t Hear The Sirens», «On the Way Of Acheron» (του οποίου προηγείται ένα υπέροχο πρελούδιο) και το «Evil Sorcery». Πρόκειται για τρία διαμάντια αξεπέραστου epic metal! Καταπληκτικοί ρυθμοί, υπέροχες ατμόσφαιρες που διανθίζονται με κάποιες folk synth επιρροές, σε γενικές γραμμές οι Black Sword Thunder Attack κάνουν τον ακροατή να νιώθει ότι ακούει ένα υπέροχο σχήμα, με επιρροές από τους Warlord, βρισκόμενος στο μέσο της δεκαετίας του ’80. Ακόμη και η κακή παραγωγή δεν καλύπτει την στιλπνότητα αυτού του «πολύτιμου μετάλλου». Μοναδικό σημείο στο οποίο οι Black Sword Thunder Attack χρειάζεται να δώσουν προσοχή είναι τα φωνητικά. Η εξαιρετική αυτή μπάντα από την Καλαμπάκα εμφανίστηκε στο μουσικό στερέωμα με ένα demo που κυκλοφόρησε το 2002. Ένα demo που περιείχε το τραγούδι «Gates Of Fire». Ακολούθησε το «In Hell’s Reign» και φέτος ένα ακόμη demo με δυο τραγούδια. Απ’ ότι είχε ακουστεί οι Black Sword Thunder Attack θα κυκλοφορούσαν εντός της χρονιάς το πρώτο ολοκληρωμένο album τους. Ωστόσο, ακόμη δεν έχω συναντήσει κάποια κυκλοφορία τους, πέρα από τα τρία demos που προανέφερα.

VIRTUE - We Stand To Fight (2013) Μπορεί η Οξφόρδη να είναι φημισμένη για το υψηλό επίπεδο των ακαδημαϊκών σπουδών που προσφέρει, ωστόσο στο νου των οπαδών του New Wave Of British Heavy Metal φέρνει μεταξύ των άλλων και το συγκρότημα Virtue, τα ιδρυτικά μέλη του οποίου κατάγονταν από αυτήν. Οι Virtue κυκλοφόρησαν το single «We Stand To Fight» κατά το έτος 1985. Το εν λόγω single περιείχε δυο πολύ δυνατά τραγούδια, το ομώνυμο και το «High Treason». Πεζοδρομιακή αύρα, αδάμαστη ανδροπρέπεια, ρυθμικό μέρος που σφυροκοπά και κιθάρες να εξακοντίζουν ωραίες μελωδίες. Αυτά ήταν τα γνωρίσματα των Virtue. Χαρακτηριστικά που διατηρήθηκαν αναλλοίωτα και στο demo «Fools Gold», που κυκλοφόρησαν το 1987. Δυστυχώς, η καλή αυτή μπάντα δεν αποκόμισε την υποστήριξη που θα έπρεπε. Έτσι, στο τέλος της δεκαετίας του ’80 πέρασε στην αδράνεια. Ευτυχώς η ελληνική δισκογραφική εταιρία No Remorse Records κυκλοφόρησε το 2013 μια συλλογή με όλα τα τραγούδια των Virtue, η οποία και φέρει τον τίτλο του πρώτου της single, δηλαδή «We stand To Fight».

SACRIFICE - Street Fighter, single (1985) Κάπου στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80 εμφανίστηκε στην «μεταλλική σκηνή» της Σουηδίας ένα συγκρότημα που έφερε το όνομα Metal Muthas. Οι Metal Muthas κυκλοφόρησαν ένα demo το οποίο περιείχε δυο τραγούδια στα 1984. Επρόκειτο για μια μπάντα εξαιρετικής μουσικής αρτιότητας, ωστόσο το 1985 άλλαξε το όνομά της σε Sacrifice. Με το νέο της όνομα κυκλοφόρησε

24

EZY MEAT – Rock your Brains (1986)

Το έτος κυκλοφορίας του δίσκου αυτού βρίσκει το ιδίωμα του NWOBHM σε κάθετη πτώση και επιστροφή στην αφάνεια του μουσικού χάρτη. Κάποιες μπάντες όμως παραμένουν πεισματικά προσηλωμένες στις αξίες τους, γνωρίζοντας πως μόνο ένα πολύ μικρό κοινό παραμένει πιστό στα όσα πρεσβεύουν. Οι Ezy Meat δημιουργήθηκαν το 1979 από τους αδελφούς Ivan (Guitar, Keyboards, Vocals) και Paul Lavery (Bass, Vocals) με τη σύνθεση να συμπληρώνεται ιδανικά από τον Ray McKenna στα τύμπανα. Έχοντας άγνοια κινδύνου, το Ιρλανδέζικο ανδροπρεπές τρίο κυκλοφόρησε το δεύτερο LP τους, που θα αποτελούσε ουσιαστικά και το κύκνειο άσμα του. Είχε προηγηθεί το αξιόλογο, σκληρό όσο και μονολιθικό «Not For Wimps» του 1984, καθώς και η συμμετοχή τους σε underground συλλογές της εποχής με κομμάτια που δεν υπήρχαν στο ντεμπούτο τους. Το «Rock Your Brains» βρίσκει το συγκρότημα στην καλύτερη του φόρμα. Η μουσική τους παραμένει γοητευτικά ξερή και πιστή στα αρχέγονα ιδεώδη της Βρετανικής μεταλλικής παράδοσης, μα ταυτόχρονα είναι βελτιωμένη σε κάθε επίπεδο. Εκτελεστικά, συνθετικά, αισθητικά (το εξώφυλλο φαντάζει απόλυτα ταιριαστό με το περιεχόμενο του), οι Ezy Meat ολοκληρώνουν το ηχητικό τους όραμα δίχως να παραχωρήσουν σπιθαμή από την αυθεντικότητα και την αγριάδα του ήχου τους. Το εικοσάλεπτο (!!) «Alien Tale» κλείνει εντυπωσιακά το άλμπουμ μα και την δισκογραφική πορεία τους. Το 2006 κυκλοφόρησε ένα live album με τίτλο «Rockin’ the Colosseum» (ηχογραφημένο το 1985 στο Newcastle) περιέχοντας τραγούδια από το «Not for Wimps» και το demo τους. Αξίζουν σίγουρα την προσοχή κάθε αυθεντικού ακροατή του σκληρού ήχου.

25

ASTAROTH- The Long Loud Silence (1985)

τραγουδιστή Claes Hernegardμ πλαισιωμένους από ικανότατους session μουσικούς κυκλοφορεί το ομώνυμο ep τεσσάρων τραγουδιών κάτω από τη σκιά ενός πανέμορφου χειροποίητου εξώφυλλου-πίνακα. Οι επιρροές από τους προαναφερόμενους συμπατριώτες τους Europe και Malmsteen είναι έκδηλες, όπως έκδηλο είναι και το επικό στοιχείο στην μουσική και στη θεματολογία τους. «Starchild», «Lord of the Rings», «Fallen Rainbow», τίτλοι που δείχνουν παραδοσιακές αξίες και μουσικές αισθητικές οι οποίες αποτελούν αντικείμενο σεβασμού από κάθε ποιοτικό ακροατή. Ιδίως όταν αυτοί εμπεριέχουν και στιγμές υψηλής μεταλλικής έμπνευσης και μελωδικής αρτιότητας. Δυστυχώς το εν λόγω έξοχο EP δε βρήκε συνεχιστή και οι Twilight Project έσβησαν μάλλον άδοξα, αφήνοντας πίσω τους και κάποιες ελάχιστες ακυκλοφόρητες συνθέσεις προς αναζήτηση για τους μυημένους.

Πέντε νεαροί μουσικοί, ντυμένοι σαν λεγεωνάριοι και Ρωμαίοι μονομάχοι, ποζάρουν στο εντυπωσιακό εξώφυλλο (και σε κάθε φωτογραφία τους!), κάνοντας εμφανείς τις μεταλλικές τους προθέσεις και κατευθύνσεις. Ορμητικό, ενθουσιώδες και σε σημεία καταιγιστικό heavy metal της κραταιάς ευρωπαϊκής σχολής ξεχύθηκε μέσα από τις τέσσερις συνθέσεις του ντεμπούτου τους, δίνοντας άφθονες ελπίδες για το μέλλον. Οι Astaroth δημιουργήθηκαν το 1982 και κυκλοφόρησαν το μοναδικό (ως πρόσφατα) επίσημο μουσικό τους έργο το 1985 από την σημαντική ολλανδική Rave On Records. Τα «Die to be Alive» και «Burning the Diamond» αποτελούν άριστα δείγματα προσηλωμένου στις παραδοσιακές αξίες κλασικό heavy metal ενώ τα «SheWolf» και «Jack in the Box» που υπάρχουν στην δεύτερη πλευρά του EP αποδεικνύουν και τις σοβαρές συνθετικές ικανότητες της μπάντας. Mετά την κυκλοφορία και την σχετικά θετική αποδοχή που είχε το «The Long Loud Silence», οι Astaroth αναζήτησαν μια καλύτερη τύχη (και ένα καλύτερο συμβόλαιο) στην Καλιφόρνια. Κάπου εκεί, όμως, χάθηκαν και τα ίχνη τους. Επανήλθαν το 2014 με νέο δίσκο που αξίζει ακρόασης αν και πέρασε απαρατήρητος.

TWILIGHT PROJECT Twilight Project (1986)

KILLEN-Killen (1987)

Σε μια εποχή που το ατσάλι από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού διατηρούσε ακόμη κοφτερή την λεπίδα του, τέσσερις νεαροί πολεμιστές κυκλοφόρησαν έναν δίσκο που χαρακτηρίζεται σήμερα ως ένα ατόφιο underground διαμάντι του ιδιώματος. H μπάντα από την Νέα Υόρκη, υπό τη καθοδήγηση του κιθαρίστα συνθέτη και αρχηγού Mitch Thylacine, προσέφερε προς κάθε ακροατή, ανύποπτο ή μη, επικό, ανδροπρεπές και πομπώδες heavy metal, που παρά την κακή παραγωγή δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης. Εκπληκτικές συνθέσεις, πραγματικοί πολεμικοί παιάνες και στίχοι που δένουν άψογα με τη συνολική αισθητική προσέγγιση των Killen. Τα φωνητικά του Vic Barron, ωμά, απόκοσμα, παράξενα, ίσως ξενίσουν στις πρώτες ακροάσεις, δεν αποτελούν όμως τροχοπέδη στην ηχητική απόλαυση αυτού του διαχρονικού μεταλλικού έπους. «Scream In The Night», «Challenge Of Eternity», «Stricken In Darkness», τραγούδια που ξεχωρίζουν ως πρώτα μεταξύ ίσων και στέκουν υπερήφανα στο πέρασμα του χρόνου αποδεικνύοντας περίτρανα την διαχρονικότητα της μουσικής που λατρέψαμε έκτοτε. Εν κατακλείδι, το instrumental «Killeness (Blandus Inheritus)» κλείνει το ντεμπούτο – και μοναδικό δίσκο τους – με ιδανικό τρόπο.

Η Σουηδία ποτέ δεν έπαψε να προσφέρει απλόχερα σημαντικές μουσικές δημιουργίες καλύπτοντας όλα τα παρακλάδια του μεταλλικού ήχου. Εν έτη 1986 και ενώ οι Europe και ο Yngwie Malmsteen δημιουργούν τα δικά τους magnum opus, μία νέα μπάντα με αιχμή του δόρατος τον κιθαρίστα Roger Ljunggren και τον αξιόλογο

Oι Killen συνέχισαν για λίγα ακόμη χρόνια με τον Thyclacine να αναλαμβάνει και τα φωνητικά στο επίσης εξαιρετικό τους demo «Restless is The Witch» και διαλύθηκαν λίγο αργότερα, εφόσον το μίασμα του grunge καταδίκασε πολλές σπουδαίες μπάντες της εποχής στην αφάνεια. Η μουσική τους, όμως, παρέμεινε ζωντανή και αιχμηρή..

Χρήστος σ Νάστος σ

Μ

Το Κράμπους

ια σκοτεινή φιγούρα εμφανίζεται κοντά στα Χριστούγεννα, μέσα στο μήνα Δεκέμβριο, στο τέλος του χρόνου και συνοδεύει τον Σάντα, όχι όμως εκείνον που ονομάζεται Άγιος Βασίλειος, όπως ίσως θα περιμέναμε συνηθισμένοι στην αμερικανική εκδοχή, αλλά εκείνον που λέγεται Άγιος Νικόλαος.

Ο Άγιος Νικόλαος είναι μία χριστιανική μορφή, πιο συγκεκριμένα ήταν ο Επίσκοπος των Μύρων και βοηθούσε τους άπορους και τους φτωχούς με τα φιλανθρωπικά του έργα. Έτσι, έγινε προστάτης των παιδιών, των φτωχών και των ναυτικών, και μέσα από τους πολυάριθμους θρύλους, σχετικά με τις φιλανθρωπίες του αυτές, πιθανόν προήρθε η αφήγηση που τον θέλει κομιστής δώρων. Παραδοσιακά, ο «Saint Nick» όπως τον φωνάζουν χαϊδευτικά, μοιράζει δώρα στα παιδιά για να τα ανταμείψει για τους τρόπους τους. Τα κακά παιδιά, όμως, μία άλλη μοίρα δείχνει να τα περιμένει, στις χώρες της βόρειας και της κεντρικής Ευρώπης...

όχι μόνο. Η μορφή του Κράμπους αλλά και η συμπεριφορά του και το όνομά του σχετίζονται με τον τόπο στον οποίο εμφανίζεται και στον μύθο που τον ακολουθεί. Για παράδειγμα, ο θρύλος του «Krampus» στην Κροατία, θέλει την διαβολική του φιγούρα να είναι φορτωμένη με αλυσίδες και να επισκέπτεται τα σπίτια των άτακτων παιδιών για να πάρει πίσω τα δώρα που τους άφησε ο Άγιος Νικόλαος. Το «Krampusz» στην Ουγγαρία, εμφανίζεται σαν ένα μικρό ξωτικό, κάτι σαν “imp” (καλικάντζαρος), έχει κόκκινη γλώσσα, ουρά, κέρατα, είναι ντυμένο με μαύρα ρούχα και κουβαλάει στη πλάτη του ένα καλάθι γεμάτο με «virgacs», δηλαδή κλαδιά δεμένα σε μικρές δέσμες μεταξύ τους, στα οποία η δέση τους βρίσκεται μόνο από την μία πλευρά, κάτι σαν μικρό μαστίγιο θα μπορούσαμε να φανταστούμε. Έτσι το Krampusz αφήνει από μία δέσμη σε αυτά που ήταν ζωηρά και άτακτα παιδιά. Για τον «Krampusse» στην Αυστρία, ή τουλάχιστον σε κάποια σημεία της Αυστρίας, ο θρύλος λέει πως την μορφή του παίρνουν παιδιά φτωχών ανθρώπων φορώντας κουρέλια και μάσκες, και πως περιπλανώνται στους δρόμους, κουνώντας επιδεικτικά αλυσίδες που σέρνουν πίσω τους για να δημιουργήσουν πανικό και φόβο στα άλλα παιδιά. Άλλοι μύθοι λένε πως δίνει άσχημα δώρα, όπως άνθρακα, ή απαγάγει τα παιδιά σε ένα τσουβάλι, για να τα φάει αργότερα.

Ο Κράμπους είναι μία δαιμονική φιγούρα, κάτι μεταξύ ανθρώπου και θηρίου, και εμφανίζεται στις 5 Δεκεμβρίου για να προειδοποιήσει ή και να τιμωρήσει ακόμα, τα άτακτα παιδιά. Κάποιες φορές παρουσιάζεται μέσα σε κουρέλια, με κέρατα και μαυρισμένο πρόσωπο, άλλες με κερασφόρες μάσκες, προβιές και κουδούνες, κραδαίνοντας μία δέσμη από κλαδιά και φύλλα που χρησιμοποιεί σαν μαστίγιο για να τιμωρήσει τα παιδιά και

27

«Knecht Ruprecht» είναι το γερμανικό αντίστοιχο. Η λέξη Knecht σημαίνει υπηρέτης ενώ το Ruprecht θεωρείται ένα σκοτεινό πλάσμα, με κουρελιασμένη ρόμπα και ένα μεγάλο σάκο στην πλάτη, στον οποίο ο θρύλος λέει πως τοποθετεί τα κακά παιδιά και τα παίρνει μακριά. Ο όρος Ruprecht χρησιμοποιείται ακόμη στην Γερμανία με κάποια δόση απειλητικού τόνου στα ζωηρά παιδιά από τους γονείς τους λέγοντας: «Περιμένετε μέχρι να έρθει το Ruprecht». Εκτός από την κεντρική Γερμανία, το συναντάμε και στην Αυστρία όπου σύμφωνα με άλλους μύθους, το Knecht Ruprecht έγινε ο υπηρέτης του Αγίου Νικολάου με αποστολή να ραπίζει τα παιδιά που δεν υπακούουν και, βέβαια, να βάζει μέσα στον σάκο του τα πολύ κακά από αυτά. Το Ruprecht μπαίνει μέσα στα σπίτια από τις καμινάδες και γι αυτό έχει καπνισμένο πρόσωπο. Στην Σλοβακία και την Τσεχία υπάρχει η αντίστοιχη φιγούρα του «Cert». Αν και προήρθε από άλλη δαιμονική μορφή με το όνομα «Chort», της οποίας η προέλευση είναι από διαφορετική παράδοση και όχι από τη περιοχή των Άλπεων, εντούτοις έχει σχεδόν πανομοιότυπη εμφάνιση. Σε γενικές γραμμές, παρόμοια ονόματα και έθιμα που σχετίζονται με την δαιμονική μορφή που λέγεται Κράμπους είναι πολυάριθμα. Παρακάτω, παραθέτω μερικά ακόμα ονόματα. Το «Klaubauf» χρησιμοποιείταισεολόκληρητηνΑυστρία ενώ τα «Bartl» ή «Bartel» , «Niglobartl» και «Wubartl» χρησιμοποιούνται στο νότιο τμήμα της χώρας. Σαν «Krampus», «Pelzebock» και «Pelznickel» τα βρίσκουμε στη νότια Γερμανία και σαν «Gumphinckel» στην Σιλεσία ενώ σαν «Schmutzli» τον απαντάτε στην Ελβετία όπου η αφηγήσεις τον θέλουν σαν έναν κακό Σάντα. Τέλος, σαν «Zwarte Piet» ή αλλιώς «Black Pete» εμφανίζεται στην Ολλανδία, δίπλα στον Άγιο Νικόλαο, με μαύρο πρόσωπο και αναγεννησιακά ρούχα. Αν ανατρέξουμε στην αρχαία του προέλευση θα διαπιστώσουμε πως ο Κράμπους φαίνεται να ταξιδεύει πίσω στην νορβηγική μυθολογία σαν γιος της Hel, της θεάς του βασιλείου του πάγου και των νεκρών ενώ μοιράζεται και κάποια χαρακτηριστικά από τον φαύνο και τους σάτυρους της ελληνικής μυθολογίας, λόγω της μορφής του που μοιάζει με κατσίκα με διπλή οπλή και κέρατα, γιατί και οι τρεις φιγούρες παραπέμπουν σε κάτι δαιμονικό ή στον ίδιο τον διάβολο όπως τον γνωρίσαμε μέσα από την χριστιανική θρησκεία. Ωστόσο, ένα από τα γνωρίσματα των λαογραφικών αναφορών που σχετίζονται με τον Κράμπους είναι και ο ερωτισμός. Σε φεστιβάλ των Άλπεων αναπαριστάται σαν το δαιμονικό πλάσμα «incubus», τρομάζοντας

παιδιά και γυναίκες με τις αλυσίδες που σέρνουν πίσω τους (πρόκειται για ομάδα πάνω από δέκα ατόμων με στολές Κράμπους και άλλων δαιμονίων που συμμετέχουν), ενώ συχνά παίζουν με τις νεαρές γυναίκες χτυπώντας τες με ένα μαστίγιο ή ραβδί από σημύδα, ερωτοτροπώντας μαζί τους, έχοντας το κοστούμι ως πρόσχημα. Μάλιστα η λέξη «incubus» προέρχεται από τη λατινική λέξη «incubo», και σε πολλούς πολιτισμούς είναι ένας αρσενικός δαίμονας που εμφανίζεται στα όνειρα των γυναικών, ενώ υπάρχει και αντίστοιχα η θηλυκή έκδοση που ονομάζεται «Succubus». Για εκατοντάδες χρόνια αυτή η γιορτή είχε κάτι το ερωτικό, μία σεξουαλική απόχρωση. Ωστόσο, σήμερα καταβάλλεται προσπάθεια να αποθαρρυνθεί αυτή πτυχή της γιορτής. Η πρώιμη Καθολική Εκκλησία αποθάρρυνε αυτές τις γιορτές και κατά την περίοδο του Μεσαίωνα και η Ιερά Εξέταση τις απαγόρευσε.

Το Χειμερινό ηλιοστάσιο παλιότερα φαίνεται πως συνδεόταν με δυνάμεις χαοτικής έντασης και δεν συσχετιζόταν με τον απόλυτα καλοσυνάτο, και πάντοτε χαρούμενο και γελαστό Άγιο Βασίλη.. Οι Ρωμαίοι, για παράδειγμα, διακόσια χρόνια προ Χριστού, εόρταζαν τα Σατουρνάλια, την ίδια εποχή, σε μια ξέφρενη γιορτή και εκτός από θυσίες, ερωτοτροπίες και οινοποσίες, έκαναν ανταλλαγές δώρων και αντιστροφή ρόλων μεταξύ ιδιοκτητών και δούλων. Σε κάποιες άλλες αφηγήσεις το έθιμο του Κράμπους δεν σχετίζεται με τα πνεύματα του χειμώνα και την καθοδήγηση των ανθρώπων στην εποχή της άνοιξης αλλά με την καλή ανατροφή και συμπεριφορά τους. Πιθανά, μία πτυχή της γιορτής να συμπλέκεται με το «Wild Hunt» του θεού «Wotan» ή «Όντιν» της

28

μυθολογίας των γερμανικών λαών.. Ο μύθος λέει πως ο θεός επάνω στο λευκό του άλογο, συνοδευόταν από δύο μαύρα κοράκια, τα «Huginn» και «Muninn», τα οποία ήταν οι βοηθοί του που πετούσαν για να ακούσουν μέσα από τις καμινάδες των σπιτιών ή από τρύπες που υπήρχαν στην οροφή τους και να αναφέρουν έπειτα στον θεό και κύριό τους τις συμπεριφορές των θνητών. Η φιγούρα του Κράμπους σε άλλες παραδόσεις είχε ως σκοπό να απομακρύνει τα κακά φαντάσματα και πνεύματα του χειμώνα, βοηθώντας τους ανθρώπους που αγωνίζονταν ενάντια στους φόβους τους. Άλλοτε παρουσιάστηκε σαν κόκκινος διάβολος, με κόκκινη γλώσσα, που κρεμόταν έξω από το στόμα, άλλοτε σαν ένα τεράστιο τριχωτό τέρας, όπως το «Old Bearded» ή το «Wild Man». Σε κάποια περιοχή, σε ένα νοτιοδυτικό τμήμα των Άλπεων, στην Βαυβαρία, που λέγεται «Oberstdorf», παραμένει ζωντανή η παράδοση του «Wilde Mann» ή «Wild Man» και η φιγούρα του μοιάζει με αυτή του Κράμπους, εκτός από τα κέρατα, με κουδούνια στους γοφούς και σκουριασμένες αλυσίδες, που σέρνουν και τρομάζουν μικρούς και μεγάλους. Ως έθιμο, το Κράμπους ομοιάζει με ελληνικά έθιμα των αποκριών. Οι συμμετέχοντες σε αυτό εμφανίζονται σε κοπάδι των δέκα ή και περισσότερων ατόμων. Μοιάζουν με διαβολικές φιγούρες, ιδιαίτερα για τα κέρατα και τις μάσκες που φορούν οι οποίες είναι γνωστές με το όνομα «Larven». Μία σωστή μάσκα πρέπει να έχει μεγάλα κέρατα ενώ, ως επί το πλείστον, ο χαράκτης χρησιμοποιεί κέρατα κατσίκας ή δέρμα. Η κατασκευή τους είναι χειροποίητη και πολλές φορές φτάνουν και τα τριάντα κιλά. Συνήθως προσομοιάζουν με ζώα όπως η αρκούδα, ο λύκος, ο αετός και ο τράγος. Επίσης, οι συμμετέχοντες φοράνε κουδούνες τις οποίες δένουν στους γοφούς τους, προκειμένου να γίνονται αντιληπτοί με τον θόρυβο που δημιουργούν πολύ πριν ακόμα γίνει αισθητή η παρουσία τους. Κάποια από τα παραπάνω αντικείμενα που φορούν, καθώς και το τρίχωμα προβάτου που έχουν ως πανωφόρι, θεωρούνται οικογενειακά κειμήλια. Επίσης φέρουν μαστίγια από φύλλα και κλαδιά σημύδας, ή αποξηραμένη ουρά αγελάδας ή αλόγου, και μαστιγώνουν τους περαστικούς. Όμως και οι γυναίκες παίρνουν μέρος σε αυτή τη γιορτή ντυμένες είτε σαν μάγισσες είτε σαν την σκανδιναβική θεά της γονιμότητας «Frau Perchta». Η αναφορά αυτή παραπέμπει στις γερμανικές παραδόσεις, που εμπεριείχαν την αφήγηση μιας γυναικείας φιγούρας με το όνομα «Frau Perchta», κατά το ήμισυ θεάς και κατά το άλλο ήμισυ ανθρώπου, που έκανε την εμφάνισή της στο τέλος του παλαιού και στις αρχές του νέου έτους.

Πιθανά η «Frau Perchta» είναι μία πτυχή της θεάς «Freyja», ωστόσο στην βόρεια Γερμανία ταυτιζόταν με την «Frau Holda», μία καλοπροαίρετη θεότητα που δίδαξε την οικιακή τέχνη στους ανθρώπους αλλά καθόλου αδύναμη αφού την ακολουθούσε ο στρατός φαντασμάτων του θεού «Wotan». Η «Frau Perchta» έλαβε διάφορες εκφάνσεις. Στο έθιμο που λέγεται «Schiachperchten», σαν άσχημη Perchta, διώχνει τους δαίμονες και τα φαντάσματα. Αλλά στο έθιμο «Schönperchten», δηλαδή την «όμορφη Perchta», φέρνει τύχη και πλούτο στους ανθρώπους. Η ουρά της Perchten, όπως και του Κράμπους, είναι σύμβολο και χρησιμοποιείται για τιμωρία. Η Perchta είναι το θηλυκό του Κράμπους και συχνά θα τον συνοδεύσει στο κυνήγι του με τα άτακτα παιδιά. Συνδέεται ιδιαίτερα με τα Θεοφάνεια, στις 5 και 6 Ιανουαρίου, και ονομάζεται «Perchtentag», δηλαδή «Φωτεινό». Το «Perchtenlauf», δηλαδή το run της Perchten, γίνεται με τις ίδιες μάσκες που συναντάμε και στο έθιμο του Κράμπους.

Βεβαίως στην σκοτεινή γοτθική μουσική έχουν υπάρξει δουλειές συγκροτημάτων που εστίασαν στα έθιμα και τις παραδόσεις της Perchta και του Krampus. Για παράδειγμα οι «Belborn» το 2005 με τη κυκλοφορία ενός 7’’ με το όνομα «Perchta», το οποίο περιείχε τέσσερα τραγούδια. Ακόμη, το Neofolk συγκρότημα Ernte, συμμετείχε το 2008 σε μία αυστριακή συλλογή με το neofolk / archaic folk κομμάτι «Der Krampus Kommt». Επιπλέον, οι Jaggerblut, ένα πειραματικό neofolk συγκρότημα, στέλνει χαιρετίσματα από το Κράμπους και μας μηνύει πως το μαύρο κτήνος ικανοποιείται όταν καίει στην καρδιά η φωτιά, με το τραγούδι «Gruss Vom Krampus». Τέλος, οι «Sturmpercht» θεματολογικά και ηχητικά, όπως μπορεί κάποιος να παρατηρήσει από το δεύτερο συνθετικό του ονόματός τους, σχετίζονται άμεσα με τις παραδόσεις αυτές, αλλά και σε πολλά εξώφυλλά τους παρουσιάζουν αντίστοιχα θέματα. Στις συναυλίες τους εμφανίζονται πίσω από τον κόσμο, ντυμένοι με μάσκες, κέρατα και προβιές, και διασχίζουν την αρένα του κοινού δημιουργώντας κλίμα έντασης και δέους, κάνοντας θορύβους με κουδούνες και κροτάλια, κατευθυνόμενοι στην σκηνή, όπου αφαιρούν τις μάσκες, όχι όμως και τα κοστούμια, κι αρχίζουν την συναυλία τους. Ως συγκεκριμένη μέρα, ή μάλλον νύχτα, του Κράμπους (Krampusnacht), θεωρείται η παραμονή του Αγίου Νικολάου, στις 5 Δεκεμβρίου, αλλά η παρουσία του συνεχίζεται και μέσα στις επόμενες μέρες Το Κράμπους είναι ένα έθιμο που για τους ρομαντικούς, συνιστά μεταξύ των άλλων και μια ευκαιρία για να προκαλέσουν έναν συμβολικό τρόμο, όχι στα παιδιά και στις γυναίκες βέβαια, αλλά στις κυβερνήσεις, μέσω του παγανιστικά άναρχου πανικού, που προκαλείται λόγω του περιεχομένου αυτού του εθίμου και των φεστιβάλ που αντλούν επιρροές από αυτό. Κι εγώ, δράττομαι της ευκαιρίας, να πω σε όσους καίει στη καρδιά η φωτιά «Merry Krampus!»

Σε ορισμένες κοινότητες της βόρειας και της κεντρικής Ευρώπης ανταγωνίζονται μεταξύ τους στα δρώμενα του Κράμπους και διοργανώνουν μεγάλες συναντήσεις από διαφορετικές κοινότητες σε διάφορες περιοχές της. Το έτος 2011 πραγματοποιήθηκε μία μεγάλη συνάντηση από εκατόν πενήντα Κράμπους, προερχόμενων από τρεις χώρες των Άλπεων, με σημείο συνάντησης την Σλοβενία. Η δημοτικότητα του Κράμπους έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο αυτό πιθανά να σχετίζεται και με την μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ που περιλαμβάνει το έθιμο. Πέρα από αυτό, πάντως, φαίνεται πως το πολύ κρύο του χειμώνα, και προφανώς καθαυτός ο μύθος του Κράμπους, καθιστά την θρυλική αυτή φιγούρα ως τον απόλυτα «διψασμένο δαίμονα». Το έθιμο έχει βρει οπαδούς και στην Αμερική. Για παράδειγμα στο Los Angeles, το 2013, πραγματοποιήθηκε το «Krampusfest». Σε αυτό συμμετείχαν πολλοί καλλιτέχνες, ζωγράφοι και μουσικοί. Ανάμεσά τους, ίσως ο υπαίτιος κατά κάποιο τρόπο, αυτής της αφύπνισης, λόγω της ταινίας του «Nightmare Before Christmas», «Tim Burton». Στην Αυστρία πάντως το έθιμο αυτό φαίνεται ότι σε αρκετές και διαφορετικές εποχές ενόχλησε τις κυβερνήσεις. Αποκορύφωμά όλων, το 1953, που η τότε κυβέρνηση πραγματοποίησε ολόκληρη εκστρατεία ενημέρωσης εναντίον του, διανέμοντας απομιμήσεις καρτών (καρτ ποστάλ) που είχαν ως κεντρικό πρόσωπο τον Κράμπους και από κάτω την φράση: «Ο Κράμπους είναι ένας κακός άνθρωπος». Ωστόσο, στην εποχή μας, το ενδιαφέρον για τα παγανιστικά έθιμα στην Ευρώπη δείχνει να αυξάνεται.

29

Ποίημα Χωρίς Τίτλο του Μπρούνο Λάντσι

Ο περιπλανώμενος ιππότης επιστρέφει από τον πόλεμο. Περήφανο βλέμμα, στήθος θρεμμένο από την δόξα, όρθιο το κοντάρι. Ο γενναίος επιστρέφει στην πραγματικότητα, αφήνοντας την φτερωτή στιγμή ενός ονείρου, του να είναι ήρωας, του να ζει για τη μάχη. Για την αγάπη, για τα ιδανικά, για την γη και τον οίκο του. Εξουθενωμένος, θα πλαγιάσει σε άνετη κλίνη, αλλά δεν θα κοιμηθεί. Πως θα μπορούσε να ονειρευτεί, αν το όνειρο είναι η ίδια του η ζωή ; «Ονειρεύομαι, ονειρεύομαι, ονειρεύομαι! Ονειρεύομαι μονομαχίες, για την αφοσίωση και τους αδελφικούς δεσμούς που την ξεγεννούν ενάντια σε έντιμους εχθρούς. Χρειάζομαι δύο κόσμους για να φτιάξω νέες περιπέτειες: Ξίφος, Τιμή, Νόμος, Κάστρα, Όνειρα». Έτσι, με ορθάνοικτα μάτια, είπε: «Νόμιζα ότι αυτό είναι η ζωή, αλλά ο ευγενής Δράκος δεν απειλεί τη γη, η Ημέρα ακολουθεί την Νύκτα, καμιά ελπίδα για την δόξα. Το στιβαρό χέρι επικυριαρχεί στον αδύναμο, δεν τον υπερασπίζεται.

- Πες μου όμορφη Κυρά, ποιος είναι ο λόγος για όλα αυτά;» -«Oι Ιππότες δεν υπάρχουν πια».

-«Σωστά.... καθώς και οι Πριγκίπισσες......»

Βγαίνοντας στο ταξίδι του Δημήτρη Αργασταρά

Νύχτωσε πια κι εγώ ακόμη άκαρπος γυρίζω βαριά η δουλειά μα όλα με την ψυχή μου τα ζυγίζω σκύβω βαθιά σε αναζήτηση στηρίγματος στο δάσος το φανάρι σβηστό κι εγώ γυρίζω ψάχνοντας μονάχος η θύμηση η παλιά ξεγλίστρημα γλυκιάς δροσιάς των βράχων νεανική χαρά των πρώτων χρόνων άγνοια και πάθος κι αγωνία πολλή η πρώτη δίψα στο σκοτάδι για το φως το γαλάζιο πουλί η λαχτάρα για την γνώση – το γιατί και το πώς. Σήκωσα πανιά για ένα ταξίδι μακρινό σε άγνωστα πελάγη και στάθηκα ορθός στην πρύμνη βιγλάτορας για το ακρογιάλι θάλασσα παχιά ένα θαλασσοπούλι πέταξε δεξά μου αέρας στα πανιά ένα δελφίνι λίκνισε ζερβά μου τώρα θυμάμαι κρυφά κοιτώντας από την χαραμάδα του χρόνου ένα σύννεφο γεννιέται και σκάει στο κύμα πέρα στην άκρη του δρόμου ήμουν νέος κι η τόλμη τον κόσμο μπορεί να αλλάξει καθώς βλασταίνει από το περίσσευμα της καρδιάς η πράξη.

Η Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. απέκτησε ραδιοφωνική εκπομπή ! Κάθε Σάββατο και Κυριακή, από τις 14:00 έως τις 16:00. Στον διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό rockmachine.gr Ο Σταμάτης Μαμούτος παρουσιάζει την εκπομπή

ΑΤΣΑΛΙΝΟ ΡΟΔΟ

Αυθεντικό Heavy Metal - Φανταστική Λογοτεχνία - Ρομαντισμός

ΑΤΣΑΛΙΝΟ ΡΟΔΟ στον rockmachine.gr Επισκεφθείτε το διαδικτυακό τόπο της Φοιτητικής Λέσχης Φανταστικής Λογοτεχνίας flefalo.blogspot.gr, προκειμένου να ενημερωθείτε για την τρέχουσα επικαιρότητα της λογοτεχνίας του φανταστικού στη χώρα μας και να διαβάστε το σύνολο των άρθρων που έχουν δημοσιευθεί σε όλα τα τεύχη της «Φανταστικής Λογοτεχνίας».

flefalo.blogspot.gr Η διαδικτυακή πύλη του φανταστικού Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου flefalo@gmail.com Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας acebook

“Κυκλοφορεί Κυκλοφορούν ξανά το περιοδικό «Ο Κάου-Μπόυ» από Μικρός τις εκδόσεις «Μαγικό Κουτί»