INHOUD juli 2022
28 Seizoen
34 Op de cover 22
Smaak van de maand: rode biet
28
Gratis planten: de beste vermeerdertips
34
Getest: bijvriendelijke planten
40
Kweek exotische planten in potten
46
Plagen en ziektes biologisch bestrijden
52
Snoei nu blauweregen voor meer bloei
62
De groenste plekjes van Gent
68
10 planten voor droge plekken
76
Focus op de voortuin
Gardeners’ World
Wij zijn gek op juli Zomerse plantcombinaties.
15
The Full Monty De geneugten van het buiten eten.
16
Topkeuze Lofzang op korenbloemen.
18
Red de bij Tips van de Bijenstichting.
20
Tuingast van de maand Bosspitsmuis (Sorex araneus).
22
Vers uit de tuin Smaak van de maand: rode biet.
22
Plant een regenboog Maak een pot met regenboogplanten.
Groene school
86
68 4
10
28
Een groeiend succes Monty vermeerdert planten
34
Red onze bestuivers Onmisbare planten voor bijen.
40
Pittig en prachtig Exotische planten in potten.
46
Problemen biologisch oplossen Alan helpt je bij tuinproblemen.
51
Plantportret Vingerhoedskruid (Digitalis).
52
Jouw snoeimaand Hou blauweregen (Wisteria) in toom.
55
Vraag & antwoord We geven antwoord op tuinvragen.
Inhoud Volg @GardenersWorldNL nu ook op Facebook, Pinterest en Instagram
Inspiratie 62
Groen Gent Bezoek de leukste duurzame plekken.
68
Hoog en droog Planten voor droge omstandigheden.
73
Alles over kamerplanten De vlinderorchidee (Phalaenopsis).
76
Vergeet de voortuin niet Een kijkje in de voortuin van lezers.
86
Bomen over begonia’s De begonia verovert de huiskamer.
84
Adams weekendproject Tuinbank met ingebouwde bergruimte.
95
Inheemse held Betonie (Betonica officinalis).
96
Help de tuin de zomer door Houd je tuin fris, zelfs bij droogte.
52
Aan de slag 101
Monty’s maand
104
Bloemen in juli
106
Groente & fruit
108
Test je vaardigheden
109
In de kas
110
Algemene tuintaken
62 En verder 6 33 112 113
Het prikbord Puzzel en win Colofon Groeigids voor juni
76
juli 2022
5
IN JOUW TUIN
Wil jij iets vertellen over jouw tuin? Ga naar gardenersworld magazine.nl/jouw-tuin en stuur ons jouw verhaal.
In de voortuin van ...
Suzanna van der Burgh Ik heb in 2018 mijn huis gekocht en heb toen al snel mijn achtertuin verbouwd. Maar ik wilde ook graag wat met mijn voortuin doen, want deze is erg warm in de zomer. Hij ligt op het zuiden en heeft de hele middag zon. Ook waait het in de zomer weinig door de straat, dus ik zocht planten die bestand zijn tegen de warmte. Als eerste heb ik een van mijn favoriete bomen in mijn tuin gezet: een moeraseik in dakvorm, zodat ik wat meer schaduw had. Deze heb ik destijds in het vak gezet dat er al was. Ook heb ik toen al wat hogere beplanting (Echinacea, Agastache) neergezet tegen inkijk vanaf de overburen. Mijn dochter kijkt vanuit haar slaapkamer op de voortuin. Ik wilde de tuin zo maken dat hij ook van bovenaf verrassend is om te zien.
8
Gardeners’ World
Meer ideeën voor je voortuin? Blader snel naar pagina 76.
Dit idee kreeg ik toen ik op Google Maps de achtertuin zag met twee driehoekige schaduwdoeken en een gebogen paadje. De eik in de voortuin had al een cirkelvorm. Ik heb de cirkel gekopieerd op de grond. Vanuit de cirkel lopen vijf banen grassen in een boog weg om zo ritme en rust maar ook een natuurlijker effect in de tuin te krijgen. Ik heb gekozen om er grind in te leggen, enerzijds om makkelijker bij mijn planten te kunnen als dat nodig is, maar het is ook een picknickplekje voor mijn dochter wanneer ze met een vriendinnetje aan het buitenspelen is. Als ze groter is, wil ik er een vijverschaal neerzetten, omdat ik het belangrijk vind dat er naast een boom ook water aanwezig is in een tuin.
Een sch etsje
Ik wilde de tuin zo maken dat hij ook van bovenaf verrassend is om te zien.
juli 2022
9
Ik lig al in bed, maar de zon is nog op en de merel is zó hard aan ’t fluiten! Ik lig al in bed met de beer en de pop en verder is iedereen buiten. Annie M.G. Schmidt
10
Gardeners’ World
Seizoen
Wij zijn gek op
juli
Als we in de VS hadden gewoond konden we in juli niet alleen de Nationale Hotdog-maand vieren, maar ook de Nationale Augurk-maand. Een logische combinatie! Maar omdat de meesten van jullie voornamelijk in Nederland en België wonen, moeten we op zoek naar andere combinaties. En waar kunnen we die beter vinden dan in onze eigen tuinen of in dit tijdschrift? Op de volgende pagina’s vind je enkele prachtige plantcombinaties nu de zomer op haar hoogtepunt is en de dagelijkse zonnestralen voor felle kleuren in de tuin zorgen. STERREN VAN DE MAAND
In plaats van één ster van de maand, tonen we hier een border met diverse zomerse sterren. Juli is het toonbeeld van kleur, maar vergeet ook de vormen niet: toortsen, knoppen, madeliefjes en wuivend gras. Deze border heeft alle zeilen bijgezet. Helenium ‘Red Army’ Deel in de lente. Mooie zaadhoofden. H x B 100 cm x 50 cm Perovskia ‘Filigran’ Goed voor bestuivers. Geurend loof. H x B 1,2 m x 60 cm Calamagrostis x acutiflora ‘Karl Foerster’ Geweldig robuust gras. H x B 1,8 m x 60 cm
Veronicastrum virginicum ‘Diane’ Plant in rijke, flink gemulchte, grond. H x B 1,3 m x 60 cm Lythrum salicaria Goed in borders en langs vijvers. H x B 2 m x 60 cm
juli 2022
FOTO: PAUL DEBOIS
Achillea ‘Terracotta’ Zorg voor goed drainerende grond. H x B 80 cm x 50 cm
11
De Bijenstichting zet zich in voor bijen en beschermt ze tegen uitsterven. Via cursussen, workshops en open dagen leer je alles over bijen. Je kunt ook altijd een kijkje komen nemen in de demonstratietuin in Vorden, waar met veel vrijwilligers gewerkt wordt aan de bloemenborders. Iedere maand geeft Jaap Molenaar, de directeur van het Bijen Educatiecentrum, ons in Gardeners’ World de perfecte tips om onze tuinen nog natuuren bijvriendelijker te maken. www.bijenstichting.nl
Red de bij! De zon schijnt volop. Je hoort de vogels vrolijk zingen en insecten zoemen en fladderen er vrolijk op los. De tuinen zijn aantrekkelijke bloemenzeeën en de vele tinten groen komen je tegemoet.
18
Gardeners’ World
FOTO: LISA FOTIOS / PEXELS
Les van de Bijenstichting
Seizoen BIJENZOEKKAART MET KORTING 10% korting op handige bijen-zoekkaarten. Gebruik de code GW2022 op www.bijenlint-shop.nl
De grote klokjesbij
J
e kunt inmiddels al aardig wat vlinders zien rondvliegen en je hoort dagelijks het gezoem van bijen en hommels die een ontbijtje komen halen. Tijd om van je tuin te genieten en eens goed om je heen te kijken en te luisteren. Vergeet niet af en toe de bloemen en planten wat water te geven. Dan blijven ze voldoende nectar produceren voor onze bijen.
Bijen en tuinen
De grote klokjesbij (zie het Bijenportret hiernaast) is heel kritisch en haalt alleen stuifmeel bij bloemen van de klokjesfamilie zoals het grasklokje, het ruigklokje, prachtklokje en zandblauwtje. Door klokjesbloemen
te planten zorg je voor voedsel. Eventueel kun je ook tuinplanten van de klokjesfamilie aanplanten. Kijk voor meer bijentips op www.bijenstichting.nl.
Tuintip
Geef bloeiende planten af en toe een goede slok water want bij veel droogte produceren ze minder, of helemaal geen nectar meer. Het kost de bijen dan veel moeite om voldoende nectar (energiebron) te verzamelen. En laat de kruiden en groenten die in bloei schieten lekker doorbloeien. Oogst niet alles direct, maar laat ook wat staan voor de bijen.
De grote klokjesbij is ondanks haar naam slechts 1 cm lang, met een zwart, langwerpig lichaam met wat korte bruine beharing. De buikschuier van het vrouwtje is wit-geel behaard. Deze bij merk je niet zo snel op vanwege het minuscule formaat en het rustige gedrag. Ze zijn vooral te vinden in het zuiden en oosten van ons land. De vliegtijd is van juni-juli. De grote klokjesbij nestelt in holle stengels en gaten in dood hout en rietstengels. Een nestblok met gaten van 4 mm wordt ook geaccepteerd. De bij maakt achter elkaar liggende broedcellen (tot soms wel acht stuks) en scheidt deze met een dun tussenwandje van aan elkaar gelijmde fijne zandkorreltjes. In bijna elke cel legt het vrouwtje een bijenbroodje dat tegen de achterwand aangebracht wordt met daaromheen wat los stuifmeel. In elke voedselvoorraad wordt een eitje geduwd. Voor het aan elkaar lijmen wordt nectar en mogelijk ook speeksel gebruikt. Na ongeveer vijf dagen komen de eitjes uit. De larve heeft ongeveer vier weken nodig om het bijenbroodje op te eten. Daarna spint de larve een cocon waarin hij overwintert en in het voorjaar pas verpopt. Voor herkennen van bijensoorten kun je de zoekkaarten uit de webshop van de Bijenstichting gebruiken. Bezoek snel www.bijenlint-shop.nl.
Bijenpo
rtret
juli 2022
19
FOTO’S: JASON INGRAM; SARAH CUTTLE
28
26
Gardeners’ World
GROENE SCHOOL Leer elke maand iets nieuws in de tuin. Van basistechnieken als met onkruid omgaan en snoeien tot het vergroten van je moestuinoogst, in deze rubriek komt het allemaal aan bod.
Deze maand 28
Puur natuur Monty laat zien hoe eenvoudig het is om planten te vermeerderen.
34
Red onze bestuivers Onmisbare planten voor bijen.
40
Pittig en prachtig Maak indruk met exotische planten in potten en bakken.
46
Problemen biologisch oplossen Alan helpt je bij tuinproblemen.
51
Plantportret Vingerhoedskruid (Digitalis).
52
Jouw snoeimaand Houd blauweregen (Wisteria) in toom.
55
Vraag & antwoord We geven antwoord op tuinvragen.
34
46
40
52
juli 2022
27
Opkweken uit stekken geeft meer voldoening dan welke andere vorm van vermeerdering dan ook.
Een groeiend
succes
Kruiden zijn slechts een paar van de vele planten die Monty zelf stekt.
28
Gardeners’ World
FOTO’S JASON INGRAM
Je eigen planten vermeerderen te ingewikkeld? Welnee. Monty laat zien met welke simpele stappen het je elke keer lukt.
Groene school
juli 2022
29
➎
➊
➋ ➌
40
Gardeners’ World
Groene school
➍
Pittig & prachtig
Maak indruk met de stralende kleuren en het spectaculaire blad van exotische planten. Wil je dit jaar graag iets stijlvols, moderns en bijzonders in je tuin? Met vorstgevoelige exotische vaste planten en kamerplanten kun je spectaculaire combinaties maken die lang bloeien. En als klap op de vuurpijl kun je ze ook nog vermeerderen of jarenlang opnieuw gebruiken. Sommige van deze kamerplanten houden wel van schaduwhoekjes in de tuin, dus voor kleur en spanning ben je niet beperkt tot een standplaats in de volle zon. Bij weinig ruimte of als je grond te
wensen overlaat, zijn planten in potten een prima manier om te genieten van al het goede dat tuinieren te bieden heeft. Water geven, bemesten en koppen is veel makkelijker in potten en het is ontzettend leuk om verschillende planten te combineren. Alle genoemde planten zijn niet winterhard en moeten 's winters worden binnengehaald en tegen vorst en kou worden beschermd. Je kunt natuurlijk ook stekken nemen, zodat je volgend jaar weer planten hebt.
Fonkelende vlammen Kohleria ‘Silver Feather’ Begonia ‘Cathedral’ Tradescantia pallida ‘Purpurea’
FOTO'S JASON INGRAM
Philodendron ‘Neon’ Sansevieria cylindrica Afzonderlijk zijn dit allemaal onderhoudsvriendelijke en zeer opvallende kamerplanten, maar als je ze bij elkaar zet, vormen ze pas écht een weelderig, tropisch en levendig geheel. Het gebladerte in deze pot blijft er de hele zomer fantastisch uitzien. De exotisch gekleurde bloemen van de Kohleria steken fel af tegen het zilverachtige
blad. Je kunt deze pot 's winters in huis zetten en de planten in het voorjaar verpotten voor een nieuwe ronde in de zomer.
juli 2022
41
Hoog en droog
Vetplanten zoals aeoniums slaan water op in hun vlezige blad, zodat ze bestand zijn tegen droogte.
68
Gardeners’ World
FOTO: JASON INGRAM
Ons klimaat stelt ons voor steeds grotere uitdagingen, maar deze door Carol geselecteerde planten gedijen juist in warme, droge omstandigheden.
Groene school
Niemand kan voorspellen wat het weer zal doen, maar wij kunnen planten kiezen die tegen droogte bestand zijn.
juli 2022
69
Inspiratie
De tuin als theater De voortuin van Willemien Meeuwissen biedt vanaf het vroege voorjaar al een feestelijke aanblik.
Wat heb je zoal in jouw voortuin staan? “Ik heb naar Engels voorbeeld een ‘auricula theatre’ gemaakt. Auricula’s zijn in Nederland moeilijk verkrijgbaar, daarom heb ik ze gezaaid. De zaailingen zijn nu nog te klein en dus heb ik andere primula’s en ook sedum in de kast gezet. Verder staan er Viburnum carlesii, judaspenning, Epimedium, narcissen, hyacinten en sneeuwroem, Helleborus, Bergenia, Cardamine, en straks bloeit de Clematis, Sedum, Penstemon, geranium en meer.”
Feestje van kleur
Vanaf het begin van het tuinseizoen is Marjol van den Berg veel in de voortuin te vinden.
Hoe trekt jouw tuin de aandacht? ”Ik ben het meest trots op de kleuren in de tuin; het is een feestje om naar te kijken. Ook voorbijgangers stoppen vaak even om de tuin in zich op te nemen. Iedereen wordt er vrolijk van.”
In vogel- en bijenperspectief Op deze foto van Irene van de Weg is het ontwerp van haar voortuin goed te zien. “Hierbij een foto van mijn voortuin van vorig jaar. Helaas sta ik er zelf niet op, maar hij is wel leuk van bovenaf genomen.”
juli 2022
79
Wie het kleine niet eert ... Jan en Ineke Visser vinden het een uitdaging om het hele jaar iets te kunnen ontdekken in hun voortuin.
Wat groeit en bloeit zoal? “Er staat Edgworthia in februari en Clematis in maart. En in mei Cornus en succulenten. Die laatste staan te popelen om de zomer te begroeten. De voortuin is misschien niet zo groot, maar zeker de moeite waard.”
80
Gardeners’ World