Foodclicks februari 2016

C R O S S M E D I A A L

P L AT F O R M

V O O R

D E

O U T- O F - H O M E S E C T O R

volg ons @ www.foodclicks.nl | #twitter/foodclicks.nl | februari 2016 | 5e jaargang nr: 02

Het nieuwe cateren is horeca bedrijven Catering/Horeca - Duurzaam aanbod en het nieuwe werken gaan vaak hand in hand. Bij Café Soof bij HNK in Utrecht is dat niet anders. Producten moeten de vitaliteit en de energie verhogen bij de mensen die er werken. Geen standaard assortiment derhalve, maar producten met een verhaal. Het nieuwe cateren is horeca bedrijven.

-

>> @17 Ook rustiek brood van Bakker Bertram

Verkoop van ‘Stoere frites’ vanuit zeecontainer

Kwalitaria zet luxe MRIJ-burger op menukaart

Bram’s Gourmet Frites gaat internationaal succesnummer worden

het bakken, maar wordt ter plekke ‘handmade’ voor de consument bereid. MRIJ-rundvlees is afkomstig van het oer-Hollandse MRIJ-rund afkomstig uit de streek Maas, Rijn en IJssel. Kwalitaria heeft voor dit vlees gekozen vanwege de sappige en volle smaak. De consument kan kiezen uit vier MRIJ-hamburgers: Original, The Bull, Mrs. Bullette en Fastservice - Kwalitaria gaat mee

Spicy Kipster. De prijzen liggen tus-

in de trend naar ter plekke vers

sen 4,75 en 6,75 euro. Bij de range

bereide topkwaliteit hamburgers.

zitten drie sauzen en een keuze

Hiervoor zet de fastserviceketen de

aan toppings. Hierin is de cheddar

luxe MRIJ-burger op de menukaart.

kaas vervangen door Nederlandse

Daarnaast komt Kwalitaria met

Beemster kaas.

een nieuw luxe broodconcept met rustieke desembroden van Bakker

Daarnaast komt Kwalitaria met een

Bertram.

luxe broodconcept. In dit ‘rustieke’

Groothandels - Bram Ladage is

lingen die in de aanloopperiode zijn ge-

onlangs op de Kop van Zuid in Rot-

prognotiseerd worden al gehaald. Het

terdam begonnen met de verkoop

succes is zo groot dat zich problemen

van ‘stoere’ frieten met schil vanuit

voordoen met de productie van de

een zeecontainer. Op de friet niet

stoven. Deze vragen een wat langere

de standaardsauzen mayonaise en

voorbereidingstijd en de hoeveelheden

curry, maar keuze uit 9 culinaire

die werden ingeschat, bleken in de

sauzen en 5 ‘stoofs’.

eerste dagen na de opening steeds te weinig. Rocco Ladage: “Er wordt ook

zijn namelijk veel langer houdbaar.

Met Bram’s Gourmet Frites heeft

heel veel besteld en daar hadden we

Daarom kan Bram’s Gourmet Frites

Bram Ladage internationale aspiraties.

niet gelijk rekening mee gehouden.”

ook internationaal expanderen. Ladage: “Het is nu geen probleem om een

Belangstelling voor het vernieuwde concept is er al. Vanuit Spanje en

Doordat de frieten met schil worden

pallet aardappelen te vervoeren naar

Dubai is er belangstelling gekomen.

verwerkt ontstaan er ook nieuwe –

Spanje. Dat was met de geschilde

De eerste resultaten in Rotterdam zijn

internationale – mogelijkheden voor de

aardappel niet mogelijk.”

ook al veelbelovend. De omzetdoelstel-

formule. De aardappelen in de schil

Duurzaamheid vraagt om verantwoording

Makro verlegt concurrentieveld

assortiment biedt Kwalitaria vier Ook Kwalitaria wil profiteren van

soorten E-nummervrije broodjes van

de kwaliteitsslag die er gaande is

de Amsterdamse Bakker Bertram.

in de wereld van de hamburger.

Hierbij zijn drie desembroodjes. Met

Hiervoor komt de keten vanaf eind

de range wil Kwalitaria inspelen op

deze maand met de huisgemaakte

de trend naar slow food. Volgens het

MRIJ-burger. De MRIJ-burger is

bedrijf is het na stokbrood, ciabatta,

niet zoals bij de reguliere hambur-

focaccia en panini’s nu de beurt aan

ger in de juiste vorm al klaar voor

desem om de markt te veroveren.

>> @8t/m13

>> >>@7

>> @16 En verder..... >> @6 Sligro gedegen te werk bij toetreding Belgische markt >> @18 Amsterdam Centraal biedt alle smaken >> @19 ShopperEstafette: Antonio van den Hengel >> @19 Events

@02

Nieuws

@Foodclicks februari 2016

De Haan Oliën lanceert gedurfd concept voor onbemand tankstation

Tony’s toont nieuwste verblijfshoreca voor stations langs binnenwegen Petrol – Het nieuwe concept Tony’s van De Haan Oliën is doordacht en

Tony’s in Dordrecht overtuigt.

gedurfd; verblijfshoreca starten bij onbemande tankstations langs binnen-

Tankende klanten hebben door de

wegen. Weliswaar zijn het locaties waar voldoende verkeer langskomt, maar

open glazen voorpui volop zicht

je moet de gast die – goedkoop – komt tanken toch overtuigen binnen een

op het interieur van het nieuwe

kopje koffie te komen drinken voor 1,89 euro.

verblijfsconcept. De comfortabele zitjes nodigen uit. De V-vormige balie in het midden van de zaak scheidt de gasten op een natuurlijke manier in ‘on the go’ en ‘to stay’. Voor de gast die snel weer op weg wil ligt er een aantal traditionele producten binnen

Het presentatiemeubel zorgt voor een natuurlijke scheiding

handbereik; frisdranken en een

in ‘verblijf’ en ‘on-the-go’

beperkt assortiment candybars en zakjes snoep en chips. Bonbons van Leonidas liggen aan de andere zijde van de balie.

Door de glazen pui hebben tankende gasten een goed zicht De ‘knik’ is net te scherp om goed

op het aanbod binnen

zicht te hebben op dit assortiment als binnenkomer. Achter de balie een La Marzocco-koffiemachine, die inmiddels is uitgegroeid tot de standaard gereedschappen van de moderne barista’s. Het koffieconcept bij Tony’s is ontwikkeld samen met CoffeeLab van Jeroen Veldkamp, die ook alle medewerkers traint. Voor de ‘haastige gast’ staat er een Carimali-machine voor zelfbediening. Ook kwaliteitskoffie,

Bij binnenkomst lopen gasten direct tegen het ‘on-the-go’-assortiment aan

maar geen barista-kwaliteit. Betalen van de koffie kan alleen met plastic. Zoals overal in de ‘shop’: contant geld ontbreekt in Tony’s.

Emmi CAFFÈ LATTE laat nichesegment ijskoffie groeien Industrie – De groei van Emmi CAFFÈ LATTE in het nichesegment ijskoffie

die het hanteert in de ondersteuning.

is groot. Wist het bedrijf de afgelopen tijd in korte tijd binnen petrol al een

“In samenwerking met NS Stations

distributie op te bouwen van 21 procent binnen (koude) dranken, met de

en andere partijen hebben we een

komst van Shell als businesspartner krijgt het product aankomende seizoen

verrassende en vernieuwde actie

nog een extra boost.

opgezet. Acties die niet alleen de

Veel producten worden aangebo-

maakt duidelijk dat er überhaupt

den onder de eigen naam. Voor

sigaretten en sigaren worden ver-

de versproducten is dat ‘Vers van

kocht, de traditionele achterwand

Tony’s’ en bij de overige produc-

is er niet.

ten zoals noten is dat ‘Noten van Tony’s’. De naam Tony’s wordt

De pilot van De Haan is nog in

ook bedrukt op de koffiebekers

ontwikkeling. Binnenkort opent een

voor onderweg. Verantwoordelijk

tweede vestiging in Eindhoven.

manager voor ‘de delicatesse-

Vanwersch verwacht dat er binnen

zaak van de petrolsector’ Patrick

De Haan ruimte is voor zo’n 20

Vanwersch heeft daarvoor speciale

stations met het concept Tony’s.

stempels via Coffeelab ontwikkeld,

Een aantal dat kan groeien als

die in verschillende kleuren op de

de ontwikkeling naar onbemand

koffiebekers worden aangebracht.

verder doorzet. Hij ziet ook moge-

Hierdoor ontstaat een ambachte-

lijkheden om het concept neer te

lijke uitstraling en krijgt de koffie-

zetten bij onbemande stations van

beker ook iets persoonlijks.

derden. “Hier hebben wij zeker interesse in.” Zelfs als stand-

Sigaretten en sigaren zijn te ver-

alone concept zou het kunnen

krijgen via een automaat die onder

functioneren, is de overtuiging van

de balie is geplaatst. Selecteren

Vanwersch. “In dat opzicht doet

doet de gast door op een scherm

Tony’s in niets denken aan een

het gewenste merk aan te tikken.

tankstationshop. Eigenlijk is het

Alleen een humidor op de balie

een tankstation 4.0.”

klanten meer omzet brachten, maar ook de aandacht wisten te richten op een nicheproduct als ijskoffie.” Zo

Barista-koffie in samenwerking met CoffeeLab

werd met Kiosk een actie opgetuigd waarbij reizigers met hun mobiele telefoon konden sparen voor gratis films kijken via Videoland.

IJskoffie mag dan wel een nichesegVerantwoordelijk voor het koffiepro-

de varianten van CAFFÈ LATTE

ment zijn, in steeds meer landen in

duct van Zwitserse orgine is Frank

als enige hier verkrijgbare ijskoffie

Europa ontdekken jong en oud het

van Bokhorst van Emmi Benelux in

worden gemaakt van verse melk,

product als alternatief voor fris-

Tiel. Ook hij is aangenaam verrast

levert volgens Van Bokhorst ook een

dranken en koffie, weet Bokhorst.

door het succes van de introductie.

belangrijke bijdrage aan het succes.

De groeiende vraag heeft ervoor

Deels verklaart hij het succes door

“Bij ijskoffie gaat het ook om de

gezorgd dat het merk ook in Duits-

de kwaliteit van het product. “Het

ervaring van de consument; is die

land, Oostenrijk, Spanje, België en

product is gemaakt van de beste

goed, dan is de kans op herhaal-

Zwitserland in korte tijd marktleider

Arabica-bonen die duurzaam zijn

aankoop groot.” Daarnaast merkt

is geworden. De range wordt in

verbouwd en gecertificeerd door

hij dat er waardering is voor de

maart uitgebreid met Emmi CAFFÈ

Rainforest Alliance.” Het feit dat

onconventionele marketingaanpak,

LATTE Macchiato light.

De Leonidas bonbons

Nieuws

@Foodclicks februari 2016

@03

Jumbo teleurgesteld over faillissement V&D

‘Groeiambities met La Place onverminderd van kracht’ Overnames – Het faillissement van V&D en de daarbij behorende La Place-

len bijvoorbeeld door middel van

vestigingen is voor Jumbo een teleurstelling. De supermarktketen, die recent

gezamenlijke inkoop met Jumbo.

alle stand-alone La Place-vestigingen overnam, inclusief de merknaam La

We willen La Place succesvol laten

Place en de activa voor een bedrag van 48 miljoen euro, is echter niet minder

groeien. Dit gebeurt onder verant-

strijdbaar. “Minder inkoopkracht? We zien veel synergievoordeel”, zegt woord- woordelijkheid van het management voerder Calire Trügg van Jumbo Supermarkten. Een gesprek met haar.

van La Place.”

Hoeveel filialen neemt Jumbo nu precies over en hoeveel medewerkers?

“Jumbo heeft 61 zelfstandige filialen overgenomen, waarvan er nu zes zijn gesloten. Het betreft hier vestigingen die niet duurzaam rendabel te exploi-

La Place heeft ook nog een aantal franchisenemers, zoals HMSHost op Schiphol

teren zijn. Wij hebben circa 1100 medewerkers een nieuwe arbeidsovereenkomst kunnen aanbieden.”

Wat betekent het faillissement

het hoofdkantoor?

La Place blijkt een formule die

van V&D en de inpandige La

“Aangezien er geen doorstart

prima in combinatie met een

Place vestigingen voor de deal

plaatsvindt van V&D, kan Jumbo de

warenhuis kan worden gerund.

van Jumbo en La Place?

personeelsleden van de inpandige

Is Jumbo in gesprek met andere

“De deal van Jumbo gebaseerd op

La Place-vestigingen geen nieuw

partijen hierover?

de verkrijging van het merkrecht, de

arbeidscontract aanbieden. Jumbo

“Vanzelfsprekend zullen we kijken

know-how, alle activa, de service-

gaat wel met eigenaren van de V&D-

naar nieuwe exploitatiemogelijkheden

organisatie en de zelfstandige

panden in gesprek om te kijken naar

voor de inpandige La Place-vestigin-

vestigingen van La Place en dus niet

andere exploitatiemogelijkheden.

gen. Hierover gaan wij onder andere

op de La Place vestigingen in de

Ook omdat het meubilair, de ovens

met de pandeigenaren in gesprek.

V&D winkels. Het was natuurlijk een

en het keukengerei in hun panden

La Place is immers voor veel binnen-

mooie kans geweest als de doorstart

staan. Daarover moeten afspraken

steden van toegevoegde waarde.”

van V&D was gerealiseerd. Helaas is

worden gemaakt.”

dit niet gelukt. Desalniettemin blijven

Worden er gesprekken gevoerd

onze groeiambities met La Place

Wat betekent het faillissement

met Hudson Bay, dat naar Ne-

onverminderd van kracht.”

van V&D (en de daarbij beho-

derland wil komen?

rende La Place-winkels) voor de

“Wij praten met meerdere partijen

Neemt Jumbo nog personeels-

inkoopkracht van La Place?

om te komen tot nieuwe exploitatie-

leden van de inpandige La

“Dat effect zal beperkt zijn. Wij zien

mogelijkheden voor La Place in de

Place-vestigingen over of van

bovendien tal van synergievoorde-

Nederlandse binnensteden.”

Amsterdamse scholen mikken op gefragmenteerde oplossing

UvA en HvA werken aan nieuw cateringconcept

De lege plekken die V&D laat vallen Het belangrijkste retailnieuws afgelopen maand is wel het mislukken geweest van de doorstart van warenhuis V&D. Met het faillissement van de V&D-locaties hebben tevens 55 La Place-restaurants de deuren dicht moeten doen. Jumbo heeft bij de 48 miljoen kostende overname van merknaam en activa, plus de 61 zelfstandige vestigingen van La Place er zelf zes gesloten, omdat ze niet winstgevend waren te maken. La Place heeft dus een behoorlijk aantal vestigingen verloren, maar behoort nog altijd tot de voorbeeldbedrijven en de top foodservicebedrijven qua omzet van Nederland, ondanks de ruim 62 miljoen aan geliquideerde en gesaneerde omzet.

Het belang voor Jumbo was groot om de La Place-vestigingen in de warenhuizen open te houden. Vandaar dat de familie Van Eerd, als eigenaar van La Place en de Jumbo Supermarkten, Roland Kahn 25 miljoen euro beschikbaar stelde om de doorstart van V&D mogelijk te maken. Het mocht alleen niet baten. Ruim 8.000 medewerkers verliezen hun baan en een icoon uit de Nederlandse retailgeschiedenis verdwijnt.

Wat de consequenties gaan zijn voor de foodservicemarkt is onduidelijk. Het Canadese Hudson Bay, dat zich in Nederland wil vestigen en belangstelling heeft voor de V&D-vestigingen, zal er misschien op termijn enkele openen.

Dat het bedrijf belangstelling had voor 60 locaties of wellicht de helft daarvan, weiger ik te geloven. Ik heb nog nimmer een retailpartij gezien die in een keer zoveel locaties ging openen. Zelfs het succesvolle Primark heeft dat niet gedaan, laat staat een Canadees bedrijf dat een gemiddelde omzet per vierkante meter heeft in de eigen locaties die de helft zijn van het failliete V&D en dan ook nog eens kleding voert met Amerikaanse maten, die de Nederlander niet past.

Jumbo zal op zoek moeten gaan naar andere locaties voor La Place restaurants om de aangekochte apparatuur uit de gesloten instore-locaties toch in te kunnen zetten. Wat er ook gebeurt, het gaat lege plekken in de winkelgevels opleveren en verschuivingen in consumentenstromen geven in de Nederlandse binnensteden. In die twee gevolgen zit wellicht de grootste consequentie voor de Nederlandse foodservicesector. Jumbo redt het wel met La Place. Het bedrijf is succesvol met de supermarkten en de combinatie met La Place kan goed voor beide bedrijven uitpakken. Maar de horecabedrijven in de binnensteden zullen

Catering – De catering op Universiteit van Amsterdam (UvA) en Hoge-

zich moeten wapenen tegen onverwachte leegstand en verschuivingen in het

school van Amsterdam (HvA) kan weleens rigoureus anders worden.

retailaanbod. Eerder riep ik over het succes van foodservicebedrijven: locatie,

Niet meer één uitbater, zoals nu met cateraar Eurest, maar tal van

locatie, locatie. De plek waar je zit wordt in de toekomst alleen maar belang-

lokale ondernemers nemen naar alle waarschijnlijkheid de eet- en

rijker. Daarom ben ik ook zo enthousiast over het concept van Bram Ladage;

drinkvoorzieningen voor hun rekening vanaf 2017.

kwaliteitsfrites verkopen vanuit een zeecontainer, die je overal kunt neerzetten waar de klant is. La Place heeft dat niet nodig, die formule is krachtig genoeg

De UvA en HvA werken aan nieuwe

geweest om inzicht te verkrijgen over

het nieuwe cateringcontract in de

concepten op het gebied van eten,

hoe de toekomst van eten, drinken en

wacht sleept klein is. Het catering-

drinken en (retail)services voor de

(retail)services zo optimaal mogelijk

contract dat UvA en HvA hebben met

80.000 studenten en 10.000 mede-

kan worden ingevuld. Zo was er een

Eurest loopt op 1 januari 2017 af. Of er

werkers. “We willen de dienstverlening

mini-conferentie met gebruikers en een

een Europese aanbesteding komt is in

meer dan ooit tevoren afstemmen

ronde tafelbijeenkomst met experts.

het huidige voorstel ook nog niet zeker.

op de wensen, eisen en mogelijkhe-

Vervolgens hebben experts per campus

FS was voor aanvullende vragen niet

den van vandaag en morgen”, meldt

een advies uitgebracht en hebben we

bereikbaar.

Facilitaire Services (FS), de facilitaire

met gebruikers inspiratie opgedaan

dienst van de scholen, op de website

bij diverse campussen in Nederland.

Foodcourt

gebruikers kort verblijven en eventueel

kunnen treden als ‘hoofdaannemer’.

enjoyamsterdam.nl.. Zij zien dat de be-

Onder meer de Erasmus Universiteit

Zoals de plannen er nu liggen wordt in

iets lichts consumeren onder het motto

Dat zou bijvoorbeeld een van de lan-

hoeften van (internationale) studenten

Rotterdam en Tilburg University dienen

elk geval elke campus van UvA en HvA

‘Grab & Go’. Te denken valt aan een

delijke cateraars kunnen zijn, maar die

op campussen veranderen. “Studenten

als voorbeeld. “Alle verkregen inzichten

opgedeeld in een ‘centrum’, een ‘wijk’

kop koffie met een muffin. Daarnaast

moet vervolgens contracten afsluiten

zijn meer op de campus en minder op

worden meegenomen in de ontwik-

en een ‘buurt’, weet Folia, het week-

komen er ‘buurten’ die vooral om de

met lokale ondernemers. Vertegen-

hun kamer. Ook hun behoeften aan

keling van de gewenste visie”, aldus

blad van de UvA en HvA. Het centrum

collegezalen heen hangen en waar

woordigers van FS laten aan Folia

studiefaciliteiten en alles wat daarbij

FS op de website. De komst van een

is een foodcourt-achtig gebied waar

mensen even snel iets nuttigen onder

weten dat het gaat om het ‘naar binnen

hoort om de dag prettig door te komen

nieuwe invulling betekent dat de kans

het gaat om eten, drinken en verblijven

het motto ‘Coffee to go’. Opvallend is

halen’ van ondernemers die met hun

veranderen mee.” Afgelopen maan-

dat Eurest of één van de andere grote

onder het motto ‘Chill & Chat’. Daar

dat elke campus kan worden gecaterd

koffietent of broodjeszaak buiten UvA

den zijn er al diverse bijeenkomsten

Nederlandse cateraars in zijn geheel

omheen hangen wijken waar catering-

door een andere cateraar die op zou

en HvA grote populariteit genieten.

van zichzelf, maar individuele ondernemers moeten de retailontwikkelingen in hun eigen plaats op de voet volgen.

Steffen van Beek Reageren op deze opinie? Mail naar steffen@foodclicks.nl

COMMENTAAR

Benieuwd hoe een

Deense bakker jouw bedrijf doet

groeien?

Het jaar: 1880.

Viggo Schulstad, net 32, neemt een bakkerij over in hartje Kopenhagen.

Viggo is ambitieus en wil van zijn bakkerij de beste van de stad maken.

In korte tijd slaagt hij daarin. Ondertussen groeit Kopenhagen razendsnel en moeten er steeds meer monden gevoed worden. Viggo zoekt oplossingen.

Samen met professor Ludvigsen introduceert hij de kneedmachine en innovatieve recepturen.

De Schulstad producten worden bereikbaar voor iedereen en zijn al snel de favoriet van heel Denemarken. Vandaag is Schulstad hét merk voor alles wat Hartig & Zoet is in de wereld.

En vanaf nu ook bij ons.

Viggo Schulstad

1848-1921

Lantmännen Unibake brengt 135 jaar Deense en 30 jaar meesterlijke baktraditie samen. Want al onze hartige en zoete producten verdelen we voortaan onder de merknaam Schulstad. Brood & Fastfood blijven tot je vertrouwde merk Pastridor behoren. Aan de kwaliteit van onze producten verandert er niets. Je krijgt er wel een sterk merk én heel wat producten bij. En daar geniet jouw zaak van mee.

T O E G E V O E G D E WA A R D E D A N K Z I J TWEE STERKE MERKEN

W W W. L A N T M A N N E N - U N I B A K E . N L

Nieuws

@Foodclicks februari 2016

@05

VNG legt verzoek minister tot stoppen pilot naast zich neer

‘Nieuwe kijk op Drank- en Horecawet noodzakelijk’ Wetgeving – De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) legt de

van een pilot. De uitkomsten van

wens van staatssecretaris Van Rijn om te stoppen met de pilot meng-

de pilot zal de VNG gebruiken bij

vormen winkel en horeca naast zich neer. “Van Rijn moet erop ver-

haar inbreng voor de evaluatie van

trouwen dat gemeenten deze taken goed en integer uitvoeren en het

de DHW eind dit jaar. Die inbreng

handhavingsbeleid ordentelijk vormgeven.”

bestaat overigens uit meer onderdelen dan alleen die in de pilot”, aldus Verhoeff. Hoeveel gemeenten er met de pilot gaan meedoen, kan zij

Flexibele logistiek: schiet eens op!

In mijn vorige column heb ik een pleidooi gehouden voor flexibele logistiek als middel om de verbinding tussen producten en locaties te verbeteren. Waar het bij e-commerce in food met name gaat over thuisbezorgen van boodschappen en maaltijdboxen, is de e-commerce en logistiek in de foodservicemarkt vaak onderbelicht. Dit is heel jammer, want gesteund door de ontwikkelingen in foodretail ontstaan er steeds meer mogelijkheden waar de foodservicemarkt van kan profiteren. Daarom pleit ik ervoor om volle vaart vooruit te gaan met de flexibilisering van de logistiek in foodservice!

I want it here, I want it now!

We leven in een tijd waarin de markt steeds meer vraaggestuurd wordt. De mogelijkheden voor beschikbaarheid worden groter en daarmee ook de

nu nog niet zeggen. Verhoeff: “De

wensen van de klanten. Dit geldt zowel voor consumenten als voor locaties. Als

gemeenten zelf selecteren overigens

ik vandaag iets zie wil ik het zo snel mogelijk hebben. En dat lukt ook steeds

de ondernemers, die zullen moeten

vaker. Als het niet linksom is, dan maar rechtsom. Want wat ik wil en kan heb-

voldoen aan strenge vereisten. Zo

ben, zal er ook komen.

mag de doelgroep waarop de ondernemer zicht richt absoluut geen

Anders denken in de keten

jongeren zijn. Daarom zijn bijvoor-

Volgens Koninklijke Horeca Nederland is de huidige Drank en

Dit vraagt aan ketenpartijen om anders te denken. Natuurlijk om mogelijkheden

beeld supermarkten en bouwmark-

in de markt te kunnen benutten, maar vooral ook om aangehaakt te blijven bij

Horecawet ‘niet meer van deze tijd’

ten ook al uitgesloten. Dat betekent

ontwikkelingen. Er ontstaan de laatste tijd veel nieuwe initiatieven die logistiek

dat de proef ook per gemeente kan

in foodservice significant gaan veranderen. De klant is hierbij altijd leidend.

verschillen.”

Klantwensen kunnen faciliteren is daarbij cruciaal. Anders kiezen ze voor een andere oplossing.

VNG wil toe naar een nieuwe Drank

je daar als burgemeester sowieso

en Horecawet (DHW). “Gemeenten

handhavingscapaciteit voor vrijma-

Voorstander

willen de wet handhaven, maar in de

ken?”, vraagt Verhoeff zich hardop

Koninklijke Horeca Nederland (KHN)

huidige praktijk loopt men aan tegen

Verschillende nieuwe oplossingen

af. De meeste gemeenten hebben

is voorstander van een nieuwe kijk

Het traditionele model met groothandels of cash & carry voldoet niet meer in

onredelijke en onhaalbare grenzen

volgens haar eerder te weinig dan te

op de DHW. “In een steeds sneller

een vraaggestuurde omgeving. Er ontstaan in verschillende vormen logistieke

van de handhaving”, aldus woord-

veel handhavingscapaciteit, dus de

veranderende wereld met totaal-

dienstverleners die een specialisme kiezen en op vernieuwende manieren spe-

voerder Esther Verhoeff. Daarbij

meeste gemeenten zullen dergelijke

concepten, megawinkelcentra en

cifieke groepen klanten kunnen voorzien. Flexibiliteit en transparantie zijn daarbij

gaat het vooral om mengvormen tus-

zaken gedogen. “Maar wettelijk ge-

consumenten die ‘beleving’ steeds

de belangrijkste uitgangspunten. Deze partijen werken met businessmodellen

sen horeca en detailhandel, waarbij

zien is het toch echt verboden. Dus

belangrijker vinden, is deze wetge-

die hierop zijn gebaseerd. In andere industrieën is dat al heel gewoon.

er geen sprake is van overtredingen

als dit nu toch al plaatsvindt, en dat

ving niet meer van deze tijd.” De

van structurele aard, maar eerder

is de realiteit, dan is dat in principe

strikte functiescheiding tussen retail

van ontwikkelingen die aansluiten bij

illegaal. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld

en (drankverstrekkende) horeca is

een nieuwe manier van winkelen en

voor het restaurant dat zijn eigen

in de vorige eeuw bedacht en anno

uitgaan. “De DHW is op sommige

olijfolie aan bezoekers verkoopt.”

2016 niet meer functioneel, stelt

punten zo streng dat je je kunt afvra-

Joris Prinssen van KHN. “KHN vindt

gen of het reëel is om dat te handha-

Praktijk

niet dat de verkoop van alcohol

ven. Bijvoorbeeld een Wereldwinkel

Gemeenten willen proactief en

compleet moet worden vrijgegeven,

die een Fairtrade wijntje wil verko-

aan de hand van de pilot aantonen

maar wel dat we opnieuw moeten

pen, moet een burgemeester daar

wat al dan niet uitvoerbaar is in de

kijken hoe we een verantwoorde

een handhaver naar toesturen om

gemeentelijke praktijk. “Gemeenten

verstrekking van alcohol het beste

die eigenaar van de Wereldwinkel

nemen nu de eigen verantwoorde-

kunnen organiseren. Wat ons betreft

te beboeten? Het is goed dat de

lijkheid en hoeven in dit kader geen

in een nieuwe Alcoholwet. Dat kan

DHW strikt is, maar zijn dergelijke

verantwoording af te leggen aan

volgens KHN prima zonder een

dingen wel handhaafbaar en wil

de staatssecretaris voor het starten

retailverbod voor de horeca.”

First and last mile Bij de flexibele vormen van logistiek is er veel aandacht voor het begin en het einde van de reis van de producten. Zo ontstaan er bijvoorbeeld centrale magazijnen waar alle spullen van een formule met meerdere vestigingen worden afgeleverd en van waaruit distributie plaatsvindt, afgestemd op de dagelijkse operatie van de vestigingen. HAVI logistics is daar een goed voorbeeld van.

Of fabrikanten zonder landelijke dekking kiezen voor eigen distributie via een logistiek dienstverlener. Via een centraal magazijn haken zij aan op de fijnmazige distributie van zo’n partij. Leen Menken foodservice logistics doet dit heel goed.

Nog veel slagen te maken HAVI en Leen Menken zijn partijen die al een paar jaar begrijpen dat er andere wensen en mogelijkheden in de markt zijn. De volgende fase is de komst van partijen die met name de last mile in steden gaan faciliteren. Het UBER-netwerk is daar heel geschikt voor en er zijn in het buitenland ook al verschillende tests gaande om te leren hoe dit voor food kan werken. En het Belgische bedrijf

Minister Kamp onderzoekt toch wettelijke verankering

Franchise Code positief ontvangen Franchise – De Nederlandse Franchise Code (NFC) is een feit. Het boek met gedragsregels voor de franchisesector is medio februari aangeboden aan minister Henk Kamp van Economische Zaken, die meteen liet weten de bepalingen in de NFC ook wettelijk te willen verankeren. Dit zorgt er volgens de bewindsman ook echt voor dat de betere omgang tussen franchisegevers en –nemers plaatsvindt.

De eerste reactie op de NFC zijn positief. Zo laat

dan op de juiste wijze worden behartigd.”

ondernemersvereniging MKB-Nederland bij monde van

Bubble Post is in twee Nederlandse steden een model aan het uitproberen, wat zij in België al een aantal jaren succesvol uitoefenen. En dit is nog maar het begin. De komende jaren, en zelfs maanden gaat er veel, heel veel, gebeuren op dit vlak.

En de bestaande partijen?

Terwijl er allerlei vernieuwing gaande is, zien we bestaande partijen deels twijfelen en deels keuzes maken welke plek zij gaan innemen. Bidvest Deli XL kiest daarbij nadrukkelijk voor de online verbinding van klant-vraag en leveranciersaanbod met Bidvest Direct en koppelt logistiek daarvan los. Sligro investeert juist veel in het toevoegen van waarde aan de outlet-kant, ondersteund door een goed e-commerce platform. Wat de beste route zal zijn weten we niet,

voorzitter Michaël van Straalen weten blij te zijn met de

Onenigheid

gedragsregels. Hij verwacht dat de code bijdraagt aan

Door onenigheid over de inhoud is de presentatie van de

een evenwichtigere relatie tussen franchisegever en -ne-

NFC lange tijd uitgesteld. Maar nu de code er dan uitein-

mer. “Het komt nu nog te vaak voor dat franchisenemers

delijk is, meldt minister Kamp dat wettelijke regels als stok

zich gedwongen voelen door de franchisegever”, aldus

achter de deur moeten gaan gelden. “Deze code is zo

Van Straalen. Ook de Franchise Alliantie Nederland,

belangrijk dat naleving hoe dan ook moet worden gewaar-

kortweg FANed, is blij met de NFC die op 17 februari

borgd”, zegt Kamp in een brief aan de Tweede Kamer. “Ik

aan minister Kamp (EZ) is overhandigd. “De code doet

verken momenteel samen met het ministerie van Veiligheid

recht aan een evenwichtige positie van zowel franchise-

en Justitie de mogelijkheden voor wettelijke verankering

gevers als franchisenemers. FANed is ervan overtuigd

van de Nederlandse Franchise Code. Daarmee streef

dat dit het wederzijds vertrouwen tussen franchisene-

ik een optimale mix na van enerzijds inhoudelijke regels

mers en franchisegevers zal verbeteren.” FANed liet

vanuit de sector en anderzijds een wettelijke stok achter

Feedback of vragen?

al eerder weten voorstander te zijn van een wettelijke

de deur.” Nog steeds, constateert Kamp in zijn brief, is er

Ik ga graag in gesprek over deze of eerdere

borging. “Wij zijn dan ook verheugd met de toezegging

in de sector weerstand tegen deze vanuit de sector opge-

columns. Of over andere verwonderingen die u

van minister Kamp om deze borging in de wet te onder-

stelde regels. Om een brede naleving toch af te dwingen,

heeft. Mail me op rob@oohcompany.com!

zoeken. De belangen van de franchisenemers kunnen

laat hij de wettelijke mogelijkheden verkennen.

maar dat er keuzes gemaakt moeten worden is duidelijk.

Regel het gewoon. En snel een beetje!

Een gemiddelde locatie zal minder bezig zijn met de logistieke ontwikkelingen in de keten. Die willen gewoon dat het voor ze geregeld wordt. Dat de producten die zij wensen makkelijk voor hen beschikbaar zijn. En gelijk hebben ze. Die manier van denken is in deze tijd vanzelfsprekend en ook te realiseren. Schiet een beetje op hoor ik ze denken. Kom maar door met die flexibele logistiek!

@06

Groothandels

@Foodclicks februari 2016

Overname Belgische Java Foodservice strategische stap

Gedegen aanpak Sligro vergroot kans van slagen bij zuiderburen

Met de overname van groothandel Java Foodservice zet Sligro zichzelf nadrukkelijk op de Belgische kaart

Groothandels - Met de overname van Java Foodservice heeft Sligro

familie Claes mag dan de business

moeten we eerst alle etiketten fasege-

De timing die Sligro-topman Koen

een belangrijke strategische zet gezet en de kans van slagen op de

unit Foodservice verkocht hebben aan

wijs aanpassen.’

Slippens hanteert is passend. De

Belgische markt aanzienlijk vergroot. Met de nummer twee speler in

het Nederlandse Sligro Food Group,

Sligro maakt bij de zuiderburen een

foodservicemarkt bij de zuiderburen is

België haalt de Veghelse groothandel expertise in huis en zet het bedrijf

ze blijven met passie koffie branden

andere start dan in Nederland. Werd

volop in beweging door de invoering

zichzelf op de kaart in België.

in Rotselaar. Met Kathleen Claes, de

de Veghelse groothandel in Neder-

van de ‘witte kassa’. Vanaf 1 januari

nieuwe CEO van The Java Coffee

land groot door eerst de kleinschalige

dit jaar moeten alle horecabedrijven

rendeerde, waren er meerdere kapers

Company, komt meteen de vierde ge-

horeca te bedienen, in België verloopt

voorzien zijn van een kassa die alle

kaar al, zowel zakelijk als privé. Beide

op de kust. Ook vanuit Sligro was die

neratie aan het hoofd te staan.’ Over

het proces precies andersom. Java

transacties registreert. In het verleden

groothandels leverden al producten

belangstelling er, maar de afgelopen

de veranderingen bij de groothandel

Foodservice, dat bestaat uit de bedrij-

liep de fiscus behoorlijke bedragen

aan elkaar en de eigenaren van de

maanden zijn die gesprekken in een

zegt Jansen: ‘”Feitelijk is er alleen

ven JAVA BVBA en Freshtrans BVBA,

mis die niet werden aangemeld. De

familiebedrijven, Slippens en Claes,

stroomversnelling geraakt. Ook omdat

sprake van een aandelenruil. De

richt zich voornamelijk op – wat in

wet zit nu nog in een transitie, waarin

kenden elkaar ook privé. Met die ach-

er weer nieuwe investeringen noodza-

verandering zit dus aan de achterkant

België heet – de sociale en instituti-

sommige horecabedrijven nog worden

tergrond en de plannen van Sligro om

kelijk waren.”

en niet aan de voorkant.”

onele catering. Hieronder vallen de

vrijgesteld, bijvoorbeeld horecazaken

grote bedrijven en zorginstellingen.

die minder dan 25.000 euro op jaar-

Java Foodservice en Sligro kenden el-

toe te treden tot de Belgische foodDe overname heeft weinig gevolgen

Sligro is wel van plan fors te inves-

In dit segment is Java Foodservice

basis aan omzet halen in maaltijden,

In tegenstelling tot eerdere berichten

voor de bedrijfsvoering van Java

teren in het bedrijf. “Op het gebied

na Bidvest Deli XL de tweede speler,

maar per 1 januari 2017 moeten zij ook

uit België stond Java Foodservice

Foodservice. Het management wordt

van ict en logistiek gaan we grondige

gevolgd door Solutions van dis-

een witte kassa hebben. Jansen: “De

niet te koop. “Wel waren er verschil-

opgepakt door zittende managers

aanpassingen doen, vergelijkbaar

countsupermarkt Colruyt. Bij de ‘com-

invoering van de ‘witte kassa’s’ draagt

lende gegadigden die het bedrijf

en eigenaar Wim Claes gaat met

met de ‘operational excellence’, zoals

merciële catering’, de horecagelegen-

positief bij.” In Nederland verloopt 98

de afgelopen jaren wilden hebben”,

dochter Kathleen de koffietak Java

wij die in Nederland de afgelopen

heden, wat de grootste markt is bij de

procent van de bestellingen bij Sligro

zegt woordvoeder Wilco Jansen van

Coffee Company verder ontwikkelen.

jaren ook hebben doorgevoerd.

zuiderburen behoort Java Foodservice

online, liet Slippens nog weten bij de

Het bedrijf zegt daar zelf over: ‘De

Daarin is veel winst te behalen voor

tot de top vier groothandels als Metro/

presentatie van de jaarcijfers. “Alles

Sligro.” Ook op inkoopgebied kan

Makro wordt meegenomen. In die

gaat straks via de facturen en dat is

Sligro winst boeken, maar minder

markt gaat Sligro onder eigen naam

best een drempel voor veel Belgische

dan bij een vergelijkbare overname in

zich vanaf begin 2017 mengen door

bedrijven, maar de laatste jaren is dat

Nederland. Door stapelcontracten en

een tweetal zelfbedieningsvestigingen

al aan het kantelen.”

volumetoename kon Sligro bij Neder-

te openen. De eerste zal begin 2017

landse overnames bij de fabrikanten

in de buurt van Antwerpen openen,

Foodservice analisten verwachten dat

veel op condities winnen. In België

gevolgd door een tweede vestiging in

de Belgische foodservicemarkt de

ligt dat anders. Jansen: ‘We moeten

het Vlaamstalige deel van België in de

komende drie jaar drastisch verandert.

nu eerst zo’n 5000 tot 6000 artikelen

driehoek Gent/Brugge/Oostende. In

Zij zien niet alleen dat Sligro zich actief

opnemen in ons systeem. Bovendien

deze driehoek wordt vooral gezocht

beweegt op de markt, maar ook Bid-

moeten er aanpassingen komen op

vanwege het kustgebied met de vele

vest Deli is op overnamepad en in het

het terrein van etikettering. In België

horecabedrijven, maar deels ook

noorden zien zij toenemende activitei-

Sligro gaat fors investeren in Java Foodservice,

is alles tweetalig, dus willen we in de

vanwege de logistiek, want het gaat in

ten van het Nederlandse Daily Fresh

vooral in ict en logistiek

toekomst meer synergievoordelen

België niet alleen om afstanden, maar

en in het zuiden zijn Franse groothan-

behalen met onze huismerken, dan

ook om de rijtijden.

dels actief met beleveren.

servicemarkt is de overname logisch.

Sligro. “Juist omdat het bedrijf goed

Groothandels

@Foodclicks februari 2016

Makro verzet bakens en kiest nieuw speelveld

‘Ondernemers laten zich leiden door goed eten en goede wijn’ Groothandels – Makro gaat een nieuwe strategische koers varen, waarbij de kracht van de winkels centraal komt te staan. De winkels moeten ‘ontmoetingsplekken’ worden voor kleine zelfstandige ondernemers, (vers) food krijgt een

@07

@VERTORIAL

Nieuw in American Bakery van CSM

De enige échte Nutella®-muffin

prominentere rol en van online bestellen wordt afscheid genomen. “Het wordt een uitdagend traject”, laat managing director Kef van Helbergen in een gesprek met @FoodClicks weten. red.) worden voor de ondernemers. We plaatsen ons daarmee ook gelijk in een heel andere concurrentieveld.”

Ook horeca Volgens de topman laten alle zelfstandig ondernemers zich door twee zaken leiden: goed eten en de liefde voor goede wijn. “Horecaondernemers gaan

Kef van Helbergen van Makro Nederland: ‘Makro moet een marktplaats voor ondernemers worden’

we daarin nog beter bedienen. Door een aparte organisatie in te richten en een dieper assortiment aan te bieden. Dat wij ons niet meer op de horeca zouden rich-

50 miljoen euro en 3 jaar krijgt Van

er wellicht nog één tv staan, maar dan

ten, zoals in de media wordt geschreven

Helbergen om zijn plannen te realiseren.

scherp geprijsd in de actie. De ruimte

is dus niet juist. Bij de horecaonderne-

De investering is nodig om de winkels

die we winnen door het verkleinen van

mer is bekend, dat wij een uitstekend

grondig te verbouwen en de organisatie

het assortiment gaan we inzetten voor in-

assortiment voor de professional heb-

aan te passen. In eerste instantie wordt

spiratie, ontmoetings- en werkplekken en

ben. Veel weten het al, dat je voor de vis

met vijf kleinere locaties gestart, de

ruimte voor permanente shop-in-shops

bij de Makro moet zijn. Feitelijk is dat de

grotere locaties volgen daarop snel. Voor

of (tijdelijke) pop up stores. Bij de recent

tweede poot van Makro. Dit foodservice-

september moeten er acht locaties in

verbouwde vestigingen vind je de visie

gedeelte zal meer via bezorging gaan

het nieuwe format staan. Ook de recent

terug hoe dat er in de praktijk uit komt te

lopen.”

verbouwde Makro-vestigingen in Vianen,

zien, bijvoorbeeld bij de foodcourts, waar

Duiven, Nuth, Breda en Groningen wor-

een kok gerechten bereidt en waar geza-

De storemanagers binnen Makro had-

den aangepast aan het nieuwe format.

menlijk kan worden gegeten, maar waar

den al een grote mate van zelfstandig-

ook zicht is op het assortiment. Door alle

heid maar die zal in het nieuwe format

Makro wil aansluiting zoeken bij de ver-

food- en foodgerelateerde producten op

alleen maar verder toenemen. “Aan ons

anderende markt voor eten en drinken,

een logische wijze bij elkaar te presen-

de taak om het allemaal goed te ma-

maar heeft ook oog voor de andere

teren, gaan we ondernemers op ideeën

nagen. Want ondanks de mogelijkheid

manier van leven en werken. Door de

brengen, ze inspireren. Ondernemers

om per locatie zelfstandig initiatieven

zelfstandige ondernemer centraal te stel-

moeten het de moeite waard vinden om

te nemen, moet het wel zo zijn dat het

len wil de groothandel deze doelgroep

gemiddeld 20 minuten in de auto te stap-

format in alle vestingen herkenbaar is.

zoveel mogelijk faciliteren. “Makro moet

pen om naar ons toe te komen.”

De storemanagers krijgen een belang-

een marktplaats worden voor onderne-

rijke taak in het gastheerschap van hun

mers. Het gaat niet meer alleen om de

Van Helbergen zegt tot de vernieuwde

vestiging. Zij moeten de ondernemers

inkoop van eten en drinken en aanver-

invulling te zijn gekomen na het analyse-

het gevoel geven dat een bezoek aan

wante artikelen, maar ook om het creë-

ren van de klantenwensen de afgelopen

Makro een verwenmoment is.” Van

ren van mogelijkheden om elkaar als on-

jaren. Daarnaast heeft hij zich laten inspi-

Helsbergen laat weten dat Makro op

dernemers te ontmoeten en het bieden

reren door jongeren en start-ups, die op

dit moment ‘licht winstgevend is’, maar

van werkplekken. Ook gaan we binnen

een andere manier aankijken tegen wer-

dat de omzet veder moet groeien. In de

de winkels ruimte bieden aan bedrijven

ken en tijdsbesteding. “Het drukke leven

recent verbouwde locaties ziet hij de

om producten te verkopen, als een soort

van zelfstandige ondernemers zorgt

klanten en omzet weer toenemen. Met

shop-in-shopconcept. Verder worden

ervoor dat zij efficiënter met hun tijd om

de nieuwe strategie hoopt hij die groei

er programma’s opgezet met sprekers

willen gaan. Door meer te bieden, word

een verdere impuls te geven. “Maar het

over actualiteiten en vraagstukken waar

je relevanter zodat er eerder een bezoek

wordt een uitdagend traject.” De vraag

Muffins zijn één van de populairste en snelstgroeiende categorieën in

ondernemers mee zitten of tegen aan

wordt gebracht. Makro moet wat dat

is of 50 miljoen euro en een termijn van

het viennoiserie-segment. Jong en oud eet ze, van ontbijt tot tussen-

lopen. De storemanagers krijgen in het

betreft een beetje het restaurant Dau-

drie jaar lang genoeg is om die drasti-

doortje. CSM Bakery Solutions slaagt erin deze categorie nu nóg

coördineren van die zaken een belang-

phine (bij zender BNR in Amsterdam,

sche omslag te kunnen maken?

aantrekkelijker te maken door er een topmerk aan te verbinden:

rijke rol,” aldus Van Helbergen.

Nutella®, ’s werelds meest geliefde hazelnootpasta.

Verkleinen

• 95% van de consumenten kennen Nutella® en houden ervan!

Voor het bieden van ontmoetingsruimte

• De Nutella® muffin ziet er smakelijk uit. Je ziet hem, je wilt hem!

en werkplekken wordt ruimte gemaakt

• Populair bij alle leeftijden: een muffin voor jong en oud

door het verkleinen van het assortiment.

• De Nutella® muffin is ideaal op ieder moment van de dag: als ontbijt, bij de koffie of als tussendoortje

Van Helbergen: “We gaan terug van 65.000 artikelen naar 32.000 sku’s,

Extra omzet gegarandeerd!

terwijl we in vers juist meer gaan doen.

Het verschil gaan we straks maken in zes categorieën. Welke dat zijn laat ik nog even in het midden. Duidelijk zal zijn dat de tv-wand zoals we die nu hebben gaat verdwijnen. Straks hebben we

‘Ondernemers het gevoel geven dat een bezoek aan Makro een verwenmoment is’

Nutella® is een geregistreerd merk van Ferrero

@08

Special Duurzaamheid

@Foodclicks februari 2016

CO2-uitstoot, arbeidsomstandigheden en transport speerpunten

Duurzame bedrijfsvoering anno 2016 noodzakelijk én consument vraagt erom

Duurzaamheid – Duurzaam werken, duurzaamheid, de woorden staan

Duurzaamheid is populair. Duur-

food op het gebied van duurzaam-

100% slaafvrije chocolade. Niet al-

dagelijks in het nieuws. Levensmiddelenbedrijven kunnen vandaag de

zaam rijden, duurzaam bouwen,

heid doen, zit flink in de lift. Een

leen hun eigen chocolade, maar alle

dag niets ondernemen zonder in de bedrijfsvoering iets aan duurzaam-

duurzame energie, duurzame

tendens waar elke zichzelf respec-

chocolade wereldwijd. Ze strijden

heid te doen. Milieuvriendelijke teelt, terugdringing van de CO2-uitstoot,

spijkerbroeken, duurzaam hout, be-

terende fabrikant en toeleverancier

tegen slavernij en misstanden in de

recycling, betere arbeidsomstandigheden en efficiënter transport zijn

leggen, vervoer, geteelde bananen,

in de voedselketen iets mee moet

cacao-industrie. “Wij nemen onze

speerpunten om duurzaam te zijn. Een veranderende bedrijfsvoering die

thee, drop en duurzaam gevangen

doen. En dat doen ze ook, steeds

verantwoordelijkheid in de cacaoke-

noodzakelijk is, maar ook een waar de consument steeds nadrukkelijker

vis. Duurzaam is dagelijks in het

meer, steeds intensiever en ook

ten en willen dat chocoladegiganten

om vraagt.

nieuws te vinden en de aandacht

steeds duidelijker zichtbaar voor de

dat ook doen’’, zegt Ivan van Kooten.

van de consument naar alles

consument. Terecht, want hiermee

“Pas als er in de chocolade-industrie

wat met duurzaamheid te maken

kan je je als bedrijf positief presen-

echt geen slavernij meer voorkomt,

heeft, zit fors in de lift. Zo eet de

teren en onderscheiden. Duurzaam-

hebben wij ons doel bereikt. Hoe we

Nederlandse consument steeds

heid of duurzaam zijn is echter een

dit doen? Alleen samen maken we

vaker maatschappelijk bewust,

begrip dat zeer veel kan omvatten.

100% slaafvrij de norm in chocola-

concludeert de studie ‘Kiezen

In de levensmiddelenbranche zijn

de, daarom moet ons model schaal-

bij de Kassa’ van het Sociaal en

er een aantal speerpunten in het

baar zijn en vooral navolgbaar voor

Cultureel Planbureau deze maand.

streven naar duurzaamheid. Zo is het

de chocogiganten. Hiervoor hebben

Het percentage consumenten dat

terugdringen van de CO2-uitstoot

we een route opgesteld die bestaat

besluit tot de aankoop van een be-

zeer belangrijk. Ook het betrekken

uit drie pijlers: bewustwording, het

paald product om duurzaamheids-,

van lokaal geteelde grondstoffen,

goede voorbeeld geven en anderen

ethische of politieke redenen, is

het verminderen van energie- en

inspireren om ons model te volgen,

gestegen naar 33 procent. In 2002

watergebruik, milieuvriendelijk trans-

door de industrie, politiek en consu-

lag dat percentage nog op 26

port, het gebruik van gerecyclede

menten in beweging te brengen om

Vrumona, met merken als Pepsi, Sisi, Chrystal Clear en Rivella een van

procent. Ook het omgekeerde, het

of bioplastics voor verpakkingen en

te veranderen.’’ Maar de certificering

de leidende frisdrankenaanbieders in Nederland, maakt de PET-flessen

boycotten van een product, wordt

een beleid voor eerlijke arbeidsom-

van chocolade dan? “Teveel choc-

die de bottelarij in Bunnik verlaten steeds lichter. Het bedrijf wil graag het

door meer mensen gedaan: 15 pro-

standigheden in lagelonenlanden

ogiganten verschuilen zich achter

totale aantal kilo’s afvalmateriaal in de markt zoveel mogelijk beperken,

cent van de consumenten. In 2002

zijn voor levensmiddelenfabrikanten

certificeringen”, zegt Van Kooten.

maar de verpakkingen ook een waardevolle grondstof voor hergebruik

was dat nog maar 10 procent. Ook

onmisbare onderdelen in het streven

‘’Het is een positief startpunt, maar

laten zijn. Dankzij innovatie is de fles de afgelopen jaren ongeveer 6 gram

het aantal flexitariërs, mensen die

naar duurzaamheid.

er is meer nodig om de industrie

lichter gemaakt en het percentage gerecycled materiaal in de huidige

minder vlees eten zonder vegetariër

fles is 25%. Vrumona heeft de sluitingen duurzamer gemaakt door de

te worden, is gestegen van 70 naar

Basis

als chocolademaker zelf verantwoor-

dop iets kleiner te maken en de fles iets korter. Hergebruik van de PET-

77 procent.

Waar fabrikanten van levensmid-

delijk bent voor je chocolade en de

delen duurzaamheid een steeds

bijbehorende keten. Wij volgen hier-

Vrumona: steeds lichtere flessen

flessen speelt ook een belangrijke rol. De ingezamelde statiegeldflessen

echt te veranderen. Wij vinden dat je

worden gerecycled en krijgen een nieuwe bestemming. Een groot deel

Bewust

belangrijker onderdeel van hun

voor vijf samenwerkingsprincipes:

wordt weer gebruikt voor de productie van nieuwe flessen, het overige

De trend is duidelijk: de groep con-

bedrijfsvoering maken, zijn er ook

langetermijnrelaties met cacaoboe-

deel gebruikt als grondstof voor nieuwe producten zoals dashboards en

sumenten die bewust eet en drinkt

aanbieders bij wie duurzaamheid

ren, verbetering van productiviteit

reflectorpaaltjes.

en nadrukkelijk checkt wat de fabri-

in het DNA zit. Chocolademaker

en kwaliteit, traceerbaarheid, een

kanten van levensmiddelen en non-

Tony’s Chocolonely heeft als doel

eerlijke prijs en sterke boerencoö-

Special Duurzaamheid

@Foodclicks februari 2016

@09

peraties. We vinden dat elk bedrijf

plaats. Zo gebruikt de branderij in

deze vijf samenwerkingsprincipes

Joure het koffiedik van het zetpro-

moet aanhouden. Want alleen

ces als brandstof voor een stoom-

samen maken we álle chocolade

ketel. Daarnaast investeert JDE

De 25 grootste theeproducenten ter wereld,

slaafvrij”, aldus Van Kooten.

veel in projecten om wegvervoer te

waaronder Unilever (Lipton), Tetley en Twi-

vervangen voor milieuvriendelijker

nings, werken nauw samen in de Ethical Tea

Gezond theedrinken met Ethical Tea Partnership

Bestaan

vervoer over water. Zo gebeurt de

Partnership, een organisatie om de theesec-

Als een van de grootste koffie-

aanvoer van ruwe koffie uit Antwer-

tor gezond te houden. De organisatie houdt

branders ter wereld heeft Jacobs

pen zo veel mogelijk met schepen.

toezicht op en werkt aan de verbetering van de werk- en leefomstandigheden van de

Douwe Egberts onder het motto ‘Duurzamer van teelt tot kop’ een

Steeds lichter

mensen die wereldwijd in de theeproductie

duurzaamheidprogramma die loopt

Bij de grote frisdrankmerken uit

werken. Ook Jacobs Douwe Egberts

van de teelt van de koffiebonen

duurzaamheid zich onder meer in

(Pickwick) is aangesloten bij de Ethical Tea Partnership. Samen met de andere theebedrijven streeft het bedrijf naar

via het vervoer van de koffie naar

de steeds lichter wordende plastic

een gezonde theesector die niet alleen sociaal rechtvaardig is, maar ook het milieu respecteert. Bijna alle thee die

de productie en het verpakken.

flesjes en het gebruik van gere-

Pickwick inkoopt is afkomstig van theeplantages die deelnemen aan het ETP-programma.

Volgens JDE is het belangrijk om

cycled plastic of bioplastics. Ook

het klimaat en de natuur bij de

het gebruik van fairtrade suiker en

teelt en verwerking van koffie te

het verminderen van energie- en

beschermen. Daarnaast streeft de

waterverbruik worden ingezet om

koffiebrander naar een waardeke-

duurzaam te kunnen produceren.

ten waarin iedereen in staat is om

Coca-Cola, de grootste frisdrank-

een goed bestaan op te bouwen.

producent ter wereld, claimt dat

Het stimuleren van ondernemer-

duurzaamheid in het DNA van

schap bij koffie- en theeboeren

het bedrijf zit. In haar strategie

vormt het hart van het duurzaam-

op het gebied van duurzaamheid

heidsbeleid van JDE. Via de Douwe

richt Coca-Cola zich op domeinen

Egberts Foundation zijn sinds 2002

waar het een positief verschil kan

zo’n 60.000 boeren geholpen met

maken: energie en klimaatverande-

betere teeltmethodes. Die aan-

ring, duurzame verpakkingen, recy-

pak leidt tot hogere opbrengsten

cling en water. “We willen vandaag

en betere kwaliteit van de oogst,

resultaten boeken, met een kleinere

waardoor ook het inkomen van de

CO2-voetafdruk”, aldus Coca-Cola.

boeren stijgt.

“We kijken hoe we onze processen

Strenge bescherming bronnen Spa Spa vervult in Europa een voortrekkersrol op het gebied van duurzaamheid en milieubescherming. Het Belgische mineraalwaterbedrijf betrekt z’n water uit bronnen die zich bevinden in natuurgebied Hoge Venen. De bronnen die op de hoogste plek van België ontspringen, worden al sinds 1889 officieel beschermd. Streng beschermd, want alle activiteiten op het gebied van landbouw en industrie zijn er verboden. In de winter is het zelfs niet toegestaan op de weinige wegen in het gebied strooizout te gebruiken.

Spa bottelt het water direct aan de bron, waardoor het mineraalwater mag heten. De voortdurende zoektocht naar lichtere, meer ecologische verpakkingen is een speerpunt van het bedrijf. Zo werd de plastic fles van Spa

nog energie-efficiënter kunnen maken In Nederland vindt de koffiepro-

en de hoeveelheid afval kunnen

ductie zo milieuvriendelijk mogelijk

beperken.

Reine tussen 1971 en 2010 liefst 44% lichter waardoor per jaar 1800 ton plastic wordt bespaard.

@VERTENTIE

Duurzaam samenwerken, natuurlijk Duurzame, gezonde voeding heeft de toekomst. FrieslandCampina werkt daarom actief samen met partners die duurzaam ondernemen en verantwoorde producten beogen. Producten die natuurlijk ook lekker zijn.

Samenwerkende coöperatie

Minder zout en suiker

19.000 leden-melkveehouders, die samen de eigenaren van

Voor alle producten in het assortiment kijkt FrieslandCampina

FrieslandCampina zijn, werken diervriendelijk en steeds duurzamer.

hoe het nog gezonder kan. Door deze inspanningen bevatten de

Ruim driekwart van hen doet aan weidegang en laat hun koeien

producten steeds minder suiker en zout. In Nederland voldoet 100%

buiten lopen. Het merendeel (91%) van de gebruikte stroom

van alle gezondheids- en kinderproducten van FrieslandCampina

in de Nederlandse productieketens is groene stroom. Het

aan de criteria van het Vinkje voor een bewustere

grootste deel daarvan is afkomstig van de eigen lokale

en gezondere keuze.

boeren.

Bewust en eerlijk inkopen Grondstoffen als soja, cacao en palmolie koopt FrieslandCampina 100% duurzaam in. Dit gebeurt door te werken met de internationaal erkende duurzaamheidstandaarden Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), Round

Samen bewust waarde creëren De consument kiest in toenemende mate voor bewust en gezond en dit brengt in de gehele keten (nieuwe) uitdagingen met zich mee. FrieslandCampina ziet veel mogelijkheden om samen meerwaarde te creëren op het gebied van MVO. Bijvoorbeeld door op een slimme manier voedselverspilling tegen te gaan. Zo is het weggooien van restfruit met een kwart te verminderen als het als ingrediënt in smoothies gebruikt

Table Responsible Soy (RTRS) en UTZ

wordt. De meeste waarde creëren we door prioriteit te geven aan

Certified. Voor het sappenassortiment

gemeenschappelijk voordeel. Voor FrieslandCampina, haar

gaan FrieslandCampina en Solidaridad

partners, de klant en de samenleving. Wilt u ook samen

hun verduurzamingsprogramma bij

smaak geven aan duurzaam en gezond ondernemen?

sinaasappelboeren in Brazilië na een

FrieslandCampina kijkt graag met u mee.

succesvolle testfase uitbreiden.

Ons MVO-beleid blijkt vaak dé basis voor een vruchtbare samenwerking. Heeft u ook interesse in samenwerking gericht op duurzaam ondernemen? Neem dan contact op met uw accountmanager of bel FrieslandCampina Foodservice 033 – 713 33 33.

@10

Special Duurzaamheid

@Foodclicks februari 2016

Ben & Jerry’s ‘chunkinator’ haalt energie uit eigen ijs Ben & Jerry’s is de eerste ijsproducent in de wereld die

Volgens Unilever is het unieke van het proces dat het overtollige

gebruikmaakt van ijs voor stroomvoorziening in de eigen

ijs én het afvalwater in één reactor kunnen worden behandeld.

fabriek. De ‘chunkinator’ is de bijnaam voor de biovergis-

Bij conventionele systemen is dit niet mogelijk. “Bij fabricagepro-

ter die na anderhalf jaar proefdraaien in bedrijf is bij Ben

cessen wordt per definitie afval geproduceerd”, zegt hoofd-

& Jerry’s in Hellendoorn. Met de biovergister kan Ben &

ingenieur Arjan Vloon. “Ons doel is allereerst minder afval te

Jerry’s afval op een milieuvriendelijke manier omzetten

produceren en ons daarnaast af te vragen hoe we dat afval het

in energie voor de productie van het ijs. De chunkina-

best productief kunnen inzetten. De biovergister geeft ons de

tor wordt gevoed met chunks overtollig ijs die ontstaan

kans iets wat eerst gewoon afval was op een heel nuttige manier

tijdens het productieproces. Dit kan melk zijn, maar ook

te gebruiken: voor onze energieopwekking!” Volgens Unilever

room, siroop of stukjes fruit. Daarna breken 24 miljard

maakt de chunkinator onderdeel uit van een reeks van projecten

natuurlijke micro-organismen deze deeltjes af en vormen

van Ben & Jerry’s om de impact op het milieu te reduceren,

ze om tot biogas. Ook afvalwater wordt door de chunki-

waaronder de inzet van nieuwe klimaatvriendelijke vriestechnolo-

nator omgezet in energie.

gie, windturbines en zonne-energieprojecten.

Marco Agema, Friet van Piet:

‘Je moet je inkoop tegenwoordig kunnen verantwoorden’ Interview - “Het gaat niet meer alleen om het leuk kunnen wegzetten

aanbieden van verantwoord voedsel.

Warme trui

winkels tien eurocent. Dat geld, zo’n

van een product voor een aantrekkelijke prijs, je moet het aanbod ook

“Het gaat niet meer alleen om het leuk

Zelf noemt hij het pionieren. “We

1.200 euro, steken we niet in onze

kunnen verantwoorden richting je gasten.” Het is de filosofie van on-

kunnen wegzetten van een product

ontdekken alles zelf. Ook op het

eigen zakken, maar gaven aan een

dernemer Marco Agema van Friet van Piet in Groningen. Hij zet om die

voor een aantrekkelijke prijs, je moet

gebied van de marketing en het

goed doel in Groningen. Zo koppelen

reden volop in op een duurzaam beleid in zijn fastservicebedrijf. “Alleen

het aanbod ook kunnen verantwoor-

verdienmodel.” Zo liftte Agema recent

we een negatieve boodschap aan iets

dan is je bedrijf toekomstbestendig.”

den richting je gasten. Daarbij zullen

mee op het initiatief van de Warmetrui-

positiefs”, aldus de cafetaria-eigenaar.

er nog heel veel interessante interne

endag. “Wat hebben we gedaan? De

Inmiddels komen veel afhalers bij

discussies moeten worden gevoerd,

verwarming uit en een warme trui aan.

Friet van Piet met een eigen tas bin-

omdat bepaalde producten zo inge-

Het aanbod warme dranken zetten we

nen. “Ieder jaar geef ik weer minder

burgerd zijn in ons vak dat het een

daarbij centraal met een leuke aan-

tasjes mee, vorig jaar zo’n 300 per

hele klus wordt om daar een omslag

bieding. Zo gaven we de gasten een

week minder ten opzichte van het jaar

in te maken. Een van de grootste strui-

duurzame boodschap mee en konden

ervoor.” Het advies van de Groningse

kelblokken zal weleens de sausenlijn

we er daarnaast ook nog omzet uit

ondernemer aan andere fastser-

kunnen worden. Maar wij durven het

halen.” Volgens Agema gaat het erom

viceondernemers? “Stap af van het

aan en bieden binnen twee jaar onze

dat gasten continu signalen krijgen dat

traditionele denken, want je graaft je

gehele sausenlijn geheel verantwoord

er duurzaam wordt gewerkt. “Veel be-

eigen graf. Kijk om je heen, kijk wat er

aan. Daarbij adviseren wij gasten zo

drijven roepen altijd dat er geen vraag

gebeurt en speel met een frisse blik in

goed mogelijk wat verantwoord lekker

naar is, maar dat is er wel degelijk.

op de veranderende wereld. Zeur niet

is.”

Het is maar hoe je het verkoopt.” Nog

over marges op de korte termijn, kijk

een voorbeeld: het anti-tasjesbeleid

naar de lange termijn. Er komt steeds

Marco Agema van Friet van Piet: ‘Stap af van het traditionele denken, want je graaft je eigen graf’ Het runnen van een cafetaria is moei-

zaak, nu en in de toekomst. Een zaak

Friet van Piet biedt bijvoorbeeld

dat recent is doorgevoerd, had op

meer vraag naar duurzame, eerlijke

lijk te verenigen met een duurzaam

waar gasten kunnen genieten van

glutenvrije sauzen, maar ook Gro-

Groningse cafetaria geen effect.

producten. Producten waarvan be-

beleid: het is een veelgehoord geluid

heerlijke en eerlijke producten, verant-

ningse friet, gemaakt van aardappels

“Drie jaar geleden gaven we de friet

kend is wat erin zit, hoeveel foodmiles

in de fastservicesector. Ook onder

woorde producten die minder food-

uit de regio. “Dat bakje friet is voor de

standaard al niet meer mee in plastic-

ervoor zijn afgelegd, noem het maar

ondernemers. Toch hoor je Agema

miles hebben afgelegd, waar geen

gast vijf eurocent duurder, je denkt

tassen. En mensen die dat wel willen,

op. Daar moet je iets mee, alleen dan

er niet over. In tegendeel. “Het gaat

dierenleed achter verscholen gaat en

toch niet dat zij daar over vallen. Nee,

betalen vanaf 2014 net als nu bij veel

wordt je bedrijf toekomstbestendig.”

tegenwoordig om puur en echt, om

producten die voor een eerlijke prijs

mensen die dat frietje lekker vinden en

transparantie. Het is toch te gek voor

verkrijgbaar zijn.” Dat laatste is natuur-

de gedachte erachter ondersteunen,

woorden dat veel gasten en zelfs ook

lijk ook voor Agema belangrijk, immers

bestellen het zonder over de prijs na

veel ondernemers niet weten wat er

hij is een ondernemer in hart en nieren.

te denken.” Behalve de friet is er een

allemaal in een frikadel zit.” Hij begrijpt

“Toch vind ik wel dat andere onder-

reeks biologische snacks verkrijgbaar.

niet dat nog niet iedereen de bakens

nemers te veel naar de p van prijs van

En wat te denken van de champignon-

verzet. “De nieuwe generatie gasten

een product kijken. Dat moet anders

kroket gemaakt van champignons die

die eraan komt is enorm kritisch, wil tot

als je mee wil en een duurzaam beleid

gekweekt zijn op koffiedrap volgens

in detail weten wat er in een product

wil doorvoeren. Het gaat om de intrin-

het principe cradle-to-cradle. “Het ver-

zit. Ook in de cafetaria.” De reden

sieke motivatie van de ondernemer, hij

haal is goed en het product is lekker,

dat veel bedrijven niet of nauwelijks

of zij moet er volledig achterstaan en

wat wil je nog meer?”, zegt Agema.

veranderen is divers. Agema stelt ten

zijn medewerkers hierin meenemen.

Friet van Piet betrekt de producten

eerste dat er nog veel onwetendheid

Dat zorgt ook voor de juiste doorverta-

bij lokale ondernemers. Dit gaat ten

is. “Vaak ontbreekt de kennis bij de

ling naar de gasten. Geen smoesjes,

koste van de inkoop bij de grote

ondernemers zelf om de gasten en de

gasten prikken daar snel doorheen.”

groothandels. Agema: “Ik denk dat ik

werknemers duidelijke informatie mee

Dat houdt Agema zijn medewerkers

het afgelopen jaar zo’n 10.000 euro

te geven over de waarheid van voed-

Marco Agema van Friet van Piet is een van de initiatiefnemers van de eerste

dan ook altijd voor. “Daarbij vraag ik ze

minder heb ingekocht bij de Hanos

sel. Bovendien is de voedselketen

landelijke editie van de Biologische Snackweek. Deze vindt plaats van 22 tot

proactief te acteren. Als een gast een

en Sligro.” En de marge? Daarmee zit

totaal niet transparant. Hierdoor is het

en met 28 februari 2016. Met de week speelt Agema samen met de andere

frietje met bestelt, dan wordt er altijd

het wel goed volgens de ondernemer.

moeilijk te achterhalen wat het verhaal

initiatiefnemer, Jan Willems van Alida’s Smulpaleis, in op de toenemende

gevraagd of dit met mayonaise of met

“Ik heb de afgelopen jaren mijn marge

van het product is en of het duurzaam

vraag van consumenten naar ‘eerlijke’ en duurzame producten, ook snacks.

frietsaus moet worden geserveerd.

alleen maar zien stijgen, ook vanwege

is, in onder meer de productie en

Ruim een jaar geleden organiseerden Marco Agema van Friet van Piet in

Daarin zit namelijk nogal een verschil.”

verspillingsmaatregelen. Zo gebruiken

Groningen en Jan Willems van Alida’s Smulpaleis in Roden in hun cafetaria’s

de distributie.” Een honderd procent

we minder energie dankzij de inzet van

een lokale editie van ‘De Week van de Biologische Snack’. Dit smaakte naar

verantwoord assortiment is één van

Verantwoord

energiezuinige apparatuur en zijn de

de doelstellingen van Agema richting

meer. Vandaar nu de eerste landelijke editie. Voor 2017 wordt het thema

Friet van Piet neemt volgens Agema

logistieke kosten gedaald door de min-

1 januari 2019. “Ik wil trots zijn op mijn

breder getrokken in de Week van de Duurzame Cafetaria.

de verantwoording als het gaat om het

dere foodmiles van veel producten.”

Special Duurzaamheid

@Foodclicks februari 2016

@11

concern dan ook bijzonder veel en

het gebied van duurzaamheid en

draagt dat ook graag uit. Zo zijn er

milieu spelen.” Dat zegt brand

projecten om de ontbossing tegen

manager Edward Looyé van Depa

te gaan, de CO2-uitstoot terug te

Disposables. Als onderdeel van

dringen en kindersterfte te voor-

de PACOMBI GROUP investeert

komen door de verbetering van de

Depa in oplossingen die zo min

hygiëne. In 2010 werd het Sustai-

mogelijk schadelijk zijn voor het

nable Living Plan geïntroduceerd.

milieu. Voorbeeld is het disposable-

Doel hiervan is de omvang van het

sconcept Bright. Looyé: “Het unieke

bedrijf te verdubbelen en tegelijker-

van Bright-producten is dat deze

tijd de milieu-impact te verkleinen

aantoonbaar minder milieubelastend

en de positieve maatschappelijke

zijn dan vergelijkbare producten in

invloed te vergroten. Unilever werkt

de markt. Dit kunnen we berekenen

samen in partnerships waardoor

op basis van de Life Cycle Assess-

het in staat is wereldwijd dingen te

ment methode. Deze methode, die

veranderen: ontbossing en klimaat-

ondersteunt wordt door Stichting

verandering, duurzame landbouw en

Natuur&Milieu, baseert zich op

Daarbij willen we vooroplopen op

kleinschalige boerenbedrijven. Het

negentien criteria, zoals de CO2-

het gebied van duurzame verpakkin-

streven van Unilever is om in 2020

uitstoot, het water- en energiever-

gen. Met het oog op een duurzame

de gezondheid en het welzijn te

bruik en de uitputting van grondstof-

toekomst willen we inspireren en

hebben verbeterd van meer dan een

fen. De hele levenscyclus van het

een voortrekkersrol vervullen”, aldus

miljard mensen, een halvering van

product wordt in de berekening

de frisdrankreus.

de milieu-impact van haar producten

meegenomen. Uniek in de verpak-

Oltimers van Autodrop heeft een assortiment biologische drop geïntrodu-

te hebben gerealiseerd en een ver-

kingsbranche en bewezen beter!”

ceerd. De dropjes zijn er in de varianten Zuiver Zoete Tractor Drop, Ziltig

Koploper

hoging van de levensstandaard van

Een ander nieuw concept van de

Frisse Robben Drop en Honing Zoete Bijtjes Drop. Volgens producent

Het Brits-Nederlandse concern Uni-

miljoenen mensen die in de Unilever-

PACOMBI GROUP is Biodore, een

Concorp is kwaliteit voor Oldtimers altijd de norm. Daarom zitten in de

lever is internationaal koploper op

keten werken. Door duurzaamheid

range verpakkingen en disposables

nieuwe dropsmaken de beste ingrediënten van biologische teelt en heeft

het gebied van duurzaamheid. Dat

te laten doordringen in alle vezels

volledig gemaakt van natuurlijke

de range een officieel SKAL keurmerk. Dit houdt in dat alle grondstoffen

concluderen GlobeScan Incorpora-

van het bedrijf zorgt het Sustainable

materialen zoals hout, palmblad,

op een verantwoorde manier zijn geproduceerd, met respect voor dier en

ted en SustainAbility op basis van

Living Plan voor nieuwe kansen en

bamboe, karton en suikerrietpulp.

natuur en zonder chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. De reden

een onderzoek onder deskundigen.

voor groei, aldus Unilever.

“Bijzonder in het concept is dat op

voor een biologische lijn is volgens Concorp dat het familiebedrijf graag

elke Biodore-verpakking specifieke

iets wil nalaten aan de generaties die komen en daarom steeds duurzamer

Van de ondervraagden merkt 15

Duurzaam schoonmaken met natuurlijk ingrediënten Het is vanaf nu mogelijk om op het gebied van reinigingsmiddelen duurzame stappen te nemen. Het van origine Amerikaanse bedrijf Sealed Air Diversey Care heeft recent onder de naam SURE plantaardige hygiëne- en reinigingsmiddelen geïntroduceerd. De firma biedt met deze nieuwe productlijn bewust duurzame oplossingen voor effectieve reiniging en hygiëne waarin respect voor het milieu en de volksgezondheid centraal staan. Alle SURE reinigingsmiddelen zijn gemaakt van plantaardige ingrediënten, zijn 100% biologisch afbreekbaar en bevatten geen kunstmatige geur- en kleurstoffen. De ingrediënten zijn bijproducten van de agro- en voedselindustrie op basis van suikerbiet, mais, stro- of tarwezemelen en kokosnoot.

Oldtimers lanceert assortiment biologische drop

procent Unilever aan als wereldlei-

Bewust

informatie staat over de materiaal-

produceert. Oldtimers is het eerste A-merk dat biologische drop op de

der op het gebied van duurzaam-

“De komende jaren zal het aantal

soort, de samenstelling, herkomst,

markt brengt.

heid. Om voorloper te blijven op het

consumenten groeien dat bewust

eigenschappen en afvalverwer-

gebied van duurzaamheid doet het

is van de rol die verpakkingen op

king”, aldus Looyé. @VERTORIAL

Bright ! Bewezen Beter ®

Wat is nou makkelijker om te gebruiken dan disposable bordjes, glazen of bestek? De producten van Bright® zijn een duurzaam alternatief voor vergelijkbare producten in de markt. Ze zijn aantoonbaar minder belastend voor het milieu dan gemiddeld. Dat is wetenschappelijk aangetoond. Slimme disposables dus. Bewezen Beter!

Meer info:

Bij steeds meer foodservicegros-

Wat betekent de Eco Rating® ?

menstelling. De milieu-impact van

siers vindt u de unieke producten van

Op alle verpakkingen van Bright®-

Bright®-producten is vergeleken

Firma:

Depa Disposables

Bright® in de schappen. De range

producten staat de Eco Rating®

met andere producten, op basis van

Telefoon:

(024) 649 32 25

artikelen is onlangs uitgebreid met

afgebeeld. Op een schaal van 0 tot 5

19 milieu-impactfactoren. Natuurlijk

E-mail:

info@depa.eu

een serie rietjes in diverse kleuren,

sterren is duidelijk te zien hoe goed

CO2, maar ook bijvoorbeeld water-

Website:

www.brightpackaging.com

lengtes en diameters. Verpakt in

het product scoort. Hoe meer ster-

en energieverbruik tijdens de hele

handige dispenserdoosjes. Of in

ren, hoe beter het is voor het milieu.

levenscyclus van het product. Van

voordelige zakken. Daarnaast is ook

De wetenschappelijke LCA-methode

grondstofwinning tot en met afvalver-

het veelgebruikte disposable bierglas

achter de Eco Rating wordt on-

werking. Want Bright® kijkt niet alleen

met een inhoud van 250 ml onlangs

dersteund door de onafhankelijke

naar het materiaal waar een product

opgenomen onder het merk Bright .

milieuorganisatie Natuur & Milieu.

van gemaakt is, maar ook naar alle

®

®

Ideaal voor ieder festival. En minder

fasen van het product tijdens de hele

milieubelastend. Want het bierglas

Waarom is het écht duurzamer ?

levenscyclus. Alleen zo kan je bepalen

scoort maar liefst 5 sterren in de Eco

Dat heeft te maken met efficiënt

of een product écht minder milieube-

Rating .

design en slimme materiaalsa-

lastend is. Bewezen Beter!

®

www.depa.eu

@12

Advertorial

@Foodclicks februari 2016

Sealed Air Diversey Care zet zich in voor een schonere en groenere wereld

Geef een boom met SURE en draag bij aan een schonere wereld Utrecht – Maak natuurlijk schoon met SURE en geef een boom aan de natuur! Via de website www.natuurlijksure.nl kun je met jouw bedrijf meedoen aan de unieke ‘Geef een boom met SURE’-actie. De actie is een initiatief van Sealed Air Diversey Care.

Koop SURE reinigingsmiddel, upload

Care. SURE producten zijn ontwikkeld

een foto van jezelf en/of je collega in

voor professionele gebruikers die hoge

actie met SURE en ontvang een boom-

eisen stellen aan milieu en veiligheid,

certificaat. Dit certificaat is het bewijs

maar niet willen inboeten op uitsteken-

dat wij, Sealed Air Diversey Care, na-

de reinigingsresultaten. De uitgebreide

mens jouw bedrijf een boom planten.

SURE productlijn is geschikt voor alle

Hoe meer bedrijven er meedoen, hoe

dagelijkse reinigingsbehoeften, zowel

meer bomen er worden geplant. Duur-

in professionele keukens als in gebou-

ropese milieukeurmerk voor non-food

zaam ondernemen is een belangrijk

wen en voor persoonlijke hygiëne op

producten en diensten. Daarnaast zijn

onderdeel binnen onze bedrijfsvoering.

de werkvloer. Alle SURE producten zijn

de meeste geconcentreerde reinigings-

Voor iedere boom die via de actie

gemaakt van plantaardige ingrediënten,

middelen in de SURE-lijn geclas-

in Nederland wordt geplant, wordt

zijn 100% biologisch afbreekbaar en

sificeerd als ‘niet gevaarlijk’. Bijna

namens Sealed Air Diversey Care een

bevatten geen kunstmatige geur- en

allemaal zijn ze te gebruiken zonder

extra boom geplant in een buitenlands

kleurstoffen. Bovendien zijn de ingre-

handschoenen of veiligheidsbril.

project. Zo dragen we samen bij aan

diënten afkomstig uit hernieuwbare

een schonere en groenere wereld.

bronnen: bijproducten van de agro- en

Wel zo gemakkelijk en veilig voor de

Ga naar www.natuurlijksure.nl en doe

voedselindustrie op basis van suiker-

werknemers. Sealed Air Diversey Care

Firma:

Sealed Air Diversey Care

biet, mais, stro- of tarwezemelen en

doet met het gebruik van natuurlijke en

Adres:

Postbus 40441,

kokosnoot.

duurzame ingrediënten geen conces-

direct mee met de actie!

SURE®

3504 AE Utrecht

sies aan de kracht en kwaliteit van de

Telefoon:

(030) 247 6911

Websites:

www.sealedair.com/sure-nl

SURE is de nieuwe 100% biologische

Veilig

producten. De complete SURE-lijn

en natuurlijk afbreekbare lijn reinigings-

De SURE producten voldoen aan de

is uitgebreid getest door klanten en

middelen van Sealed Air Diversey

criteria van het EU Ecolabel, het Eu-

gebruikers en zeer effectief bevonden.

www.natuurlijksure.nl

DE VEILIGE KEUZE VOOR EFFECTIVITEIT

met SURE

®

SURE reinigingsmiddel is plantaardig en 100% biologisch afbreekbaar*.

Opgebouwd uit plantaardige ingrediënten zoals mais en suikerbieten.

Maak natuurlijk* schoon met SURE en geef een boom aan de natuur.

1. Koop SURE reinigingsmiddel.

2. Upload een foto van jezelf en/of je collega in actie met SURE. 3. Er wordt een boom geplant namens jouw bedrijf en zo maken we samen de wereld schoner.

GA NAAR WWW.NATUURLIJKSURE.NL EN DOE MEE** *SURE is plantaardig en 100% biologisch afbreekbaar (gebaseerd op een onafhankelijke OECD 301B test).

De verpakkingsmaterialen van het SURE assortiment zijn recyclebaar, daar waar de lokale infrastructuur dit toelaat. ** Actieperiode: 1 maart t/m 31 mei 2016 of zolang voorraad strekt. Actie bestemd voor bedrijven met KvK., particulieren uitgesloten van deelname.

Meer informatie, actievoorwaarden en verkooppunten: www.natuurlijksure.nl

Special Duurzaamheid

@Foodclicks februari 2016

@13

Horecalocatie in duinen in Oostvoorne kiest voor duurzame aanpak

Restaurant Aan Zee kookt op hout Horeca - Aan Zee Oostvoorne is gebouwd met natuurlijke en duurzame

Op het dak zijn zonnepanelen en zon-

materialen. De benodigde energie wordt opgewekt uit zon en wind en er

neboilers geplaatst, naast het restaurant

wordt gekookt op hout. Het zijn slechts enkele duurzame aspecten, waar-

staan windmolens, waarmee de elektri-

mee deze horecalocatie zich onderscheid.

citeit uit zonnewarmte en wind wordt ge-

‘2020 alle PET-flessen Coca-Cola plantaardig’

wonnen, het afvalwater wordt gezuiverd

Coca-Cola wil dat in 2020

in een helofytenveld en het hemelwater

alle PET-flessen die de

wordt in de duinen gefiltreerd waardoor

frisdrankgigant gebruikt

er geen rioolaansluiting nodig is. En zo

een combinatie bevatten

kunnen we nog wel even doorgaan. Aan

van gerecycled en plantaar-

Zee is uniek, in veel. Het gebouw be-

dig materiaal. Sinds 2011

staat uit een café/restaurantgedeelte, de

zijn de halve liters Coca-

keuken en een opslagruimte. Verder is er

Cola, Coca-Cola light en

een buitensportfaciliteit aan de achter-

Coca-Cola Zero uitsluitend

zijde en op het dak staat een uitkijktoren,

verkrijgbaar in de PlantBot-

zo is te lezen op de website.

tle-fles. Ook Coca-Cola

Restaurant

PlantBottle-fles verkocht.

life wordt in de 0,5 liter Op de kaart in het restaurant beemsterknoflook, geweckte tomaatjes, seizoensgroenten. Ook daar heeft eigenaar Jan van Marion, die ook een hotel en bed en

Deze fles bestaat voor 22,5% uit planten en voor 25% uit gerecycled

breakfast heeft, natuurlijk de nodige aan-

plastic. Het verschil met de reguliere PET-fles zit ‘m dan ook in de

dacht voor ‘echte’, duurzame producten.

kleinere ecologische voetafdruk die de nieuwe verpakking achterlaat,

In het hart van het restaurant staan voor

waarmee het bedrijf op het gebied van duurzaamheid een belangrijke

kleine en grote groepen ruime tafels om

bijdrage levert. Tot nu toe zijn meer dan 15 miljoen PlantBottle-verpak-

met elkaar de ambachtelijke toebereide

kingen in ruim 25 landen verkocht; goed voor een CO2-reductie van

gerechten, sommige gekookt op hout,

140.000 ton. Het percentage hergebruikt materiaal in de 1,5 literfles die

te ‘sharren’. Een grote bar neemt in de

Coca-Cola in Nederland gebruikt is op dit moment circa 50 procent.

ruimte een opvallende plaats in. Van

Aan Zee Oostvoorne is uniek gelegen midden tussen de

daaruit worden koffiesoorten, mooie

duinen. (Foto: Aanzeeoostvoorne.nl)

wijnen en een ruime keuze aan dranken geserveerd.

Remia zet duurzaamheid centraal in bedrijfsvoering

‘Winst te behalen in verpakking, energie, afval en distributie’ Industrie - Bij producten als sauzen, oliën en vetten denk je niet direct aan duurzaamheid. Toch is dat bij Remia, een van Europa’s grootste producenten in deze categorie, een belangrijk thema. Om duurzaamheid in de bedrijfsvoering centraal te zetten heeft het bedrijf een indeling gemaakt waarmee de grootste winst kan worden behaald: agrarische commodities, verpakking, energie, water, afval, transport en distributie.

CO2-reductie in koelapparatuur De reductie van de CO2-uitstoot is voor veel fabrikanten een speerpunt om milieuvriendelijker en duurzaam te produceren. Voor de meeste mensen onbekend, maar koelapparatuur is een belangrijke oorzaak voor CO2uitstoot. Voor Coca-Cola reden genoeg flinke stappen te maken in haar omvangrijke park van koelapparatuur. Eind 2014 stonden op verkooppunten van Coca-Cola in Nederland in totaal 82.319 koelapparaten, zoals koelingen, drankautomaten en tapinstallaties. De koeling van de dranken in deze apparatuur is een van de grootste bronnen van CO2-uitstoot en goed voor 72 procent van Coca-Cola’s totale CO2-voetafdruk. Sinds 2007 heeft het bedrijf een gemiddelde CO2-reductie van 24,2 procent per unit gerealiseerd. Het streven is een gemiddelde CO2-reductie van 35 procent per jaar tot 2020.

Op het gebied van verpakkingen heeft Remia veel

(Round Table on Sustainable Palm Oil) en ondersteunt

gerealiseerd. Zo zijn de gewichten van glas en kunst-

de productie van duurzame palmolie. Daarnaast is ook

stofverpakkingen geminimaliseerd. Daarnaast verwerkt

de Roud Table for Responsible Soy gevormd. Uitgangs-

het bedrijf 25% gerecycled PET in de PET-verpakkingen

punt van deze organisatie is door middel van een mo-

en zijn alle kartonnen verpakkingen FSC gecertifi-

ratorium te voorkomen dat tropisch regenwoud ontbost

ceerd. Het aantal vrachtwagenbewegingen is eveneens

wordt voor de verbouw van soja. Alle soja-olie die Remia

belangrijk. Zo gaat het vervoer van een groot deel van

verwerkt, voldoet aan de in dit moratorium gestelde

de exportproducten niet meer over de weg, maar over

condities. Ook voor tomatenpuree en eigeel kiest Remia

water naar de Rotterdamse haven. Het energieverbruik

zijn bronnen op het gebied van respect voor dier, mens

Mars heeft beloofd de komende vijf jaar alle kunstmatige kleurstoffen te

wordt binnen Remia geregeld via een energiemanage-

en milieu. Daarbij heeft Remia als enige producent in de

halen uit de chocolade, snoep en kauwgom die het concern wereldwijd

mentsysteem, waaruit een energiebesparingsplan is

categorie een lijn sauzen en frituurolie die compleet van

maakt. Mars noemt de operatie een ‘complexe uitdaging’ en gaat met zijn

voortgekomen. Zo is geïnvesteerd in een warmtepomp

biologische oorsprong zijn.

toeleveranciers aan de slag om ingrediënten te vinden die dezelfde felle

Kunstmatige kleurstoffen weg uit chocola en snoep Mars

die het warmwatersysteem in het tankenpark optimali-

kleuren kunnen opleveren. “Het zal een zwaar proces worden om voor

seert. Het bedrijf gebruikt Groene Stroom en is van plan

alle nieuwe ingrediënten in ontwikkeling goedkeuring van de autoriteiten te

een deel van de gebouwen zonnecollectoren te geven.

verkrijgen”, zegt Hedi Hichri, directeur Corporate Affairs van Mars Frank-

Volgens Remia een continu proces van maatregelen die

rijk. “We moeten winnende formules vinden die voldoen aan onze strenge

het energieverbruik verder moet beperken.

veiligheids- en kwaliteitseisen, aan alle juridische en toezichtsvereisten en aan alle geldende wetten en voorschriften.” Met de stap komt het bedrijf

Minder water

nu tegemoet aan de vraag van consumenten naar ‘natuurlijke ingrediënten’.

Ook het watergebruik heeft Remia met 10% kunnen

“Onze klanten zijn koning en we luisteren naar ze”, aldus CEO Grant F.

verminderen, door een efficiënter gebruik van drinkwater

Reid van Mars Incorporated. “Als het voor hen goed is om dit te doen, is

en door slimmer te reinigen. Op het gebied van afval is

het goed voor Mars.” Mars is niet de eerste die overstapt op het gebruik

sinds 2012 de afvalstroom met 37% gereduceerd. Door

van natuurlijke kleurstoffen. Een groot aantal Europese levensmiddelenfa-

een betere scheiding zijn vijf stromen gerealiseerd die

brikanten heeft de afgelopen jaren al maatregelen genomen om kunstma-

worden herverwerkt. Remia is aangesloten bij het RSPO

tige kleurstoffen uit hun producten te halen.

@14

Interview

@Foodclicks februari 2016

Vernieuwend SAB Catering zet in op vitaliteit

‘Je moet vernieuwend zijn én blijven’ “Oude tijden, tijden van voor de

Smaak, waarbij medewerkers ook

Vitaliteit gaat namelijk niet alleen om

crisis die in 2009 in alle hevigheid

brood voor thuis kunnen kopen,

gezonder eten en drinken, het gaat

toesloeg, komen niet meer terug.

maar ook nieuwe tools kunnen

over een gezondere leefstijl waarin

Subsidies bijvoorbeeld worden nog

helpen om de traffic te laten toene-

bijvoorbeeld ook meer wordt bewo-

wel verstrekt door het grootste deel

men. Denk aan app’s, waarmee wij

gen. Alleen door meerdere afdelin-

van onze opdrachtgevers, maar de

menu’s en specials communiceren

gen en het liefst ook de directie van

bedragen die beschikbaar worden

naar de medewerkers. Het intranet

bedrijven hierbij te betrekken, kan

gesteld zijn wel van een andere orde

kan daarvoor natuurlijk ook worden

er een cultuurverandering tot stand

dan voorheen.” Dat betekent dat

ingezet.” Daarnaast zet SAB in op

worden gebracht.” Inmiddels is de

de prijzen in het restaurant omhoog

vitaliteit. “Veel meer wil ik hier nog

eerste grote partij al over de streep.

zijn gegaan. Kritische gasten vragen

niet over zeggen, in mei presenteren

“Het concept spreekt aan, we zitten

daarvoor iets terug, weet Van Heel.

we het plan”, zegt Van Heel. Na

op een heel andere manier aan tafel.

“De nieuwe broodlijn Vol Smaak,

enig aandringen laat hij toch iets

Met maatwerk. En dat is leuk om te

met ook een eigen lijn van hand-

meer los. “Het gaat om een integrale

zien dat we hiermee sommige grote

gemaakte presentatiematerialen, is

aanpak, waarbij ook de afdeling HR

partijen, met grotere budgetten,

daarvan een voorbeeld. Vol Smaak

binnen bedrijven wordt betrokken.

overtreffen.”

dient als aanvulling op het bestaande assortiment. Het is een toplijn, producten van hoge kwaliteit met weinig e-nummers.” Het concept wordt op dit moment op alle SAB-locaties gefaseerd geïntroduceerd. Na de landelijke introductie dit jaar volgen ook de andere verscategorieën, met als eerste de productgroep hartig beleg. Met Vol Smaak speelt SAB volgens Van Heel ook in op een bredere trend. “Horeca en catering kruipen naar elkaar toe. Producten in horecagelegenheden verwacht men

‘We zijn kritisch, we wegen altijd af of een locatie rendabel te maken is’

ook in het bedrijfsrestaurant. Kwalitatief, duurzaam, eerlijk; het zijn de criteria die een belangrijke rol spelen in het assortiment dat tegenwoordig

Directeur Hans van Heel van SAB Catering:

wordt gevraagd”, weet Van Heel. De

‘Horecaproducten verwacht men ook in het bedrijfsrestaurant’

activiteiten in de diverse horecagelegenheden helpen SAB de nieuwe wensen te herkennen en erop in te

Interview - SAB is alles behalve een traditionele cateraar. Het beheert samen met dochteronderneming FM at Work tal van facilitaire contracten waar naast de catering ook andere facilitaire diensten worden verleend. Daarnaast runt het naast de kleine 250 cateringlocaties ook nog zeven horecalocaties. En bij alles geldt: vernieuwen, vernieuwen en nog eens vernieuwen.

spelen. Dat doet het ook al met het concept Echt, waarbij cateringmedewerkers twee keer per week in de verschillende bedrijfsrestaurants

Het draait in het bedrijfsrestaurant om kwaliteit,

specialiteiten bereiden met produc-

duurzaam en eerlijk

ten van het land. Deze producten worden op een ambachtelijk meubel

Directeur Hans van Heel schuift aan

Hij wil weinig kwijt over de ambities

gepresenteerd en staan zodoende

in Grandcafé Berlin. De horecalo-

op dit gebied. “Of dat er meer gaan

in de spotlights die dag. DiVers is

catie van SAB bevindt zich op de

worden? We zijn kritisch, we wegen

op dezelfde leest geschoeid, alleen

studentencampus in Diemen-Zuid en

altijd af of een locatie rendabel te

dan wordt er gewerkt met lokale

wordt aangedaan door tal van jonge-

maken is. Je moet je voorstellen dat

producten. Herkenbaar en van dicht-

ren. “We leren hier veel”, zegt Van

de investeringen bij de start van een

bij voor de gasten. Het concept De

Heel resoluut. Hij doelt onder meer

horecabedrijf best hoog zijn. Appara-

Kast is voor kleinere, onbemande

op de dynamiek van de bezoekers-

tuur, meubilair, personeel; het moet

cateringlocaties met minimaal vijftien

stroom, de noodzakelijke beleving

allemaal goed op orde zijn.”

en maximaal veertig lunchgasten.

Via een multifunctionele kast worden

die is ingepast en het productaan-

De consument wil graag herkenbare producten uit de

bod. “De gasten hier zijn dezelfde

De kern

vers bereide producten door lokale

mensen die in de toekomst in onze

De kern van de activiteiten van

leveranciers dagelijks geleverd. De

bedrijfsrestaurants een broodje

SAB is en blijft catering. Op ruim

Kast nodigt, zo weet Van Heel, uit

komen halen. We leren hun wen-

235 locaties bij bedrijven, overhe-

om toch gezamenlijk te lunchen en

sen kennen.” Behalve deze locatie

den, scholen en openbare instel-

te genieten van gezonde en verant-

bestiert SAB ook diverse horecalo-

lingen is SAB actief. Voornamelijk

woorde producten.

caties in onder andere bezoekers-

middelgrote bedrijven, net als de

centra van Staatsbosbeheer met het

cateraar dat zelf is met een omzet

Vitaliteit

concept IJgenweis. “Waar IJgenweis

van rond de 30 miljoen euro. “Het

Het speerpunt van SAB voor 2016

voor staat? Anders dan anders en

begint met locaties met 60 tot 70

is de assortimenten en beleving in

op eigen wijze. Op zelfstandige

lunchgebruikers. Alhoewel we met

de restaurants te optimaliseren. Van

horecavestigingen ondernemen we

ons concept De Kast ook wel klei-

Heel: “Je moet vernieuwend zijn en

niet alleen maatschappelijk verant-

nere locaties cateren.” De grootste

blijven. Het is de grote uitdaging om

woord, ook krijgt de gast zoveel

opdrachtgevers van SAB hebben

mensen in het bedrijfsrestaurant te

Speerpunt van SAB is de assortimenten in de restaurants

mogelijk biologische producten en

zo’n 700 lunchgebruikers. Van Heel

krijgen en meer te laten besteden.

te optimaliseren

streekproducten”, aldus Van Heel.

spreekt over een uitdagende tijd.

Nieuwe assortimenten zoals Vol

regio in de bedrijfskantine zien

Bioscopen

@Foodclicks februari 2016

@15

‘Verse popcorn smaakt en ruikt lekker en is een belangrijk onderdeel van de beleving’

Avondje bioscoop niet compleet zonder warme nachos met salsasaus

De samenwerking tussen Paardekooper, Pervasco en JT Bioscopen leverde bioscoopbezoekers Jimmy’s nachos mét salsasaus in een handig meeneemdoosje op. Volgens Annet Ros van JT Bioscopen voorbeeld van ‘een geslaagd concept’

Bioscopen – Mensen die naar de bioscoop gaan, willen vandaag de dag

Colourwall

meer dan alleen een film kijken. De bios is een middag of avond ‘uit’ en

JT Hilversum is ook een van de vijf

daar hoort lekker eten en drinken bij. Voor de bioscoopketens in Ne-

bioscopen die een M&M’s colourwall

derland reden fors te investeren in hippe lounges met bonenkoffie, bier,

van chocoladefabrikant Mars heeft.

snacks en pick ’n mix snoep. JT Bioscopen is zeer succesvol met warme

De colourwall heeft twaalf buizen met

nachos met saus en de M&M’s colourwall. “Beleving is in de bioscoop zeer

verschillende kleuren M&M’s die de

belangrijk.”

consument niet in de reguliere zakken M&M’s vindt. Bioscoopbezoekers kun-

Met 21 bioscopen en 111 scher-

In de rij

nen zelf hun favoriete kleuren tappen

men is JT Bioscopen na marktleider

JT Hilversum opende eind oktober

en hebben de keuze uit twee maten be-

Pathé de tweede speler in Neder-

haar deuren en biedt de filmliefheb-

kers. “Zowel JT als Mars willen graag

land. JT Bioscopen, een handels-

ber niet alleen als eerste in Europa de

samen nieuwe dingen uitproberen en

naam van Jogchem’s Theaters, is

Barco 6 primary Laser3D laserpro-

dit jaar was dat de colourwall”, zegt

bezig aan een opmars. De laatste

jector en Dolby Atmos 3D geluid, de

Ros. “Beleving is in de bioscoop erg

vier jaar opende JT zeven moderne

200 m2 grote lounge serveert ook

belangrijk en de colourwall kan een

bioscopen, onder meer in Eind-

populaire snacks, frisdranken, koffie,

onderdeel zijn van de beleving van de

hoven, Hilversum en Hoorn. In

snoep en chips. De bioscoopbezoe-

gast. Als JT willen we van ieder bezoek

Alkmaar staat een 750 m2 grote JT

kers staan echter vooral in de rij voor

een feestje maken. Zo kan de co-

megabios met filmhuis en casino in

de warme nachos van Jimmy’s die

lourwall met bepaalde thema’s worden

de steigers. In augustus kwam JT

worden geserveerd in een speciaal

aangepast, zoals met oranje M&M’s

in het nieuws doordat het voor 85

bakje mét saus om mee te nemen.

met Koningsdag, of met rood, wit,

miljoen euro werd verkocht aan het

Deze bijzondere verpakking is tot

blauwe bij grote sportevenementen.”

Bioscoopbezoekers kunnen sinds kort bij JT bij een opvallende ‘colourwall’ zelf een beker met M&M’s tappen

Britse Vue International, een van

stand gekomen uit de samenwerking

‘s werelds grootste uitbaters van

tussen Paardekooper, Pervasco en

Klantentrekker

bioscopen. Pathé zag hiermee de

JT Bioscopen. Een gewone portie

Naast snoep en chips zet JT Biosco-

JT opende de laatste vier jaar zeven bioscopen, zoals onder meer

nummer twee op de Nederlandse

nachos heeft één dip, een grote twee

pen ook in op dranken en bier. “We

deze in Hilversum

bioscoopmarkt een flinke stap dich-

en er is de keuze uit salsasaus, gua-

schenken Bavaria en hebben ook

terbij komen. De overname door

camole en cheese. “De nachos zijn

speciaalbieren als La Trappe. Voor

Vue International stelt JT Bioscopen

een groot succes”, zegt Annet Ros

de frisdranken van Coca-Cola maken

van de beleving. Onze koffie is van

JT Bioscopen zich onderscheidt door

in staat in Nederland te groeien.

van JT Bioscopen. “De salsasaus is

we in de meeste van onze bioscopen

Douwe Egberts en wordt gemaakt van

een breed aanbod met producten van

Niet alleen in het gebruik van de

verreweg de meest populaire variant,

gebruik van postmix. Popcorn, zowel

verse bonen. Voor een cappuccino

goede kwaliteit. “We bieden voor ieder

allernieuwste geluids- en beeldtech-

maar ook de cheesesaus die we in

zoet als zout, bakken we vers. Dat

gebruiken we echte melk. Naast de

wat wils zogezegd. Regelmatig testen

nologie, maar ook door bioscoop-

sommige bioscopen warm serveren,

doen we omdat we vinden dat verse

hardlopers Lipton Icetea en Red Bull

we nieuwe producten om te kijken of

bezoekers een complete beleving

is een hit. Soms slaagt een concept

popcorn veel beter smaakt, het ruikt

hebben bijna alle bioscopen ook een

dit bij ons publiek aanslaat. Is het een

te bieden en jong en oud op hun

en soms ook niet. Nachos is in onze

lekker in de bioscoop en het is uiter-

eiland met pick ’n mix snoep om zelf

succes, dan nemen we het op in ons

wenken te bedienen.

bioscopen duidelijk zeer geslaagd.”

aard ook een belangrijk onderdeel

te scheppen”, aldus Ros volgens wie

assortiment.”

@16

Nieuws

@Foodclicks februari 2016

Bram Ladage gaat ‘Herman’s stooffriet’ verkopen

@VERTENTIE

WIJ BLIJVEN GR

OEIEN

GROEI JIJ MEE?

Waarom Bram’s Gourmet een succesnummer wordt Horeca – Fastserviceketen Bram Ladage is onlangs op de Kop van Zuid in Rotterdam begonnen met de verkoop van kwaliteitsfriet vanuit een zeecontainer. Op de friet niet de standaardsauzen mayonaise en curry, maar stoven, ontwikkeld door chef-kok Herman den Blijker. Ladage heeft internationale aspiraties met het nieuwe concept dat gedoopt is als Bram’s Gourmet.

Topkwaliteit verse friet staat centraal in Bram’s Gourmet. De friet wordt geserveerd met bijzondere stoven

NIEUW VANAF M A A R T!

Hoe Rotterdams kun je het bedenken;

“Geen snacks bij de friet, maar een vijf-

probleem om een pallet aardappelen

vanuit een zeecontainer friet verkopen.

tal stoven die samen met Herman den

te vervoeren naar Spanje. Dat was met

De basis is al geniaal, maar er is meer.

Blijker zijn ontwikkeld op basis van het

de geschilde aardappel niet mogelijk.

In een veranderende foodwereld,

aloude ‘patatje stoofvlees’. Pulled pork

En we willen toch trouw blijven aan de

waarin morgen de dingen weer com-

BBQ stoof, Captain’s beef stoof, Asian

Hoeksche Waard.” Dat er internationaal

pleet anders kunnen zijn, is snel kunnen

chicken stoof, de vegetarische Truffle

belangstelling is voor kwaliteitsfriet blijkt

reageren als ondernemer evident. En

mushroom en Pumpkin veal stoof. Op

niet alleen uit de reactie die Ladage

wat is er dan mooier dan een zaak

deze manier wordt friet geen ‘side dish’

al heeft ontvangen uit verschillende

bezitten in een zeecontainer, die veel

meer, maar een volwaardige maaltijd.

landen, maar ook uit ontwikkelingen

gemakkelijker kan meeverhuizen met de

Ook voor Bram’s wordt gewerkt met

zoals in Napels. Daar openden in een

consumentenstromen dan een bakste-

de eigen, duurzaam geteelde friet uit de

relatief korte periode diverse cafeta-

nen locatie.

Hoeksche Waard. Het zelfgemaakte en

ria’s. Locaties die niet gezien worden

ambachtelijke karakter spelen een grote

als snackcorners, maar als culinaire

Illustratief is het faillissement van V&D

rol in de formule. De frieten worden

eetgelegenheden. Ladage wil daar met

en recent een aantal andere retailfor-

letterlijk voor de neus van de klanten

Bram’s op inspelen.

mules. Het verdwijnen of sluiten zorgt

gesneden en met schil en al verwerkt.

niet alleen voor leegstand, maar ook

Door een speciaal aangebracht ruitje in

De internationale aspiraties worden

voor andere consumentenstromen in de

de balie ziet de klant dat de net gesne-

ingevuld met partners. Voor Spanje is

winkelstraten. Niemand kan het effect

den friet in een emmer valt. Ladage: “Je

dat oud McDonald’s-directeur René

van V&D nog aangeven, maar dat de

moet kunnen zien dat het echt is.” De

Savelberg. Hij heeft het concept mede

effecten er zijn staat vast. Een onderne-

frieten bij Bram’s worden net iets dikker

vormgegeven en is er vanzelfsprekend

mer die zijn zaak kan verplaatsen naar

gesneden dan de frieten bij de reguliere

razend enthousiast over. “Ik geloof er

een plek waar de klanten zijn, is dus in

Ladage-winkels. Door deze dikte en de

heilig in dat dit gaat werken, ook omdat

het voordeel.

schil krijgen ze in combinatie met de

het meer is dan een frietzaak. Het

stoven meer smaak.

concept gaat een sociale functie in-

Toch is Bram’s zo niet ontstaan. Rocco

nemen in een wijk. Bovendien liggen de

Ladage, die de operaties binnen de

Doordat de frieten met schil worden

investeringen tweederde lager dan voor

vestigingen van de Bram Ladage-keten

verwerkt ontstaan er ook nieuwe –

een reguliere winkel. Deze zet je neer

leidt: “Het idee voor Bram’s Gourmet

internationale – mogelijkheden voor de

en je kunt starten. Als de wereld om de

is gegroeid. In eerste instantie moesten

formule. De aardappelen in de schil zijn

zaak verandert, pak je ‘m op en zet je

we voor een vestiging een noodlocatie

namelijk veel langer houdbaar. Daarom

hem elders neer. De belangstelling die

vinden, vervolgens werden we op het

kan Bram’s Gourmet ook internationaal

er nu al is, laat zien dat het een succes

idee gebracht om een tijdelijk onderko-

expanderen. Ladage: “Het is nu geen

gaat worden.’

men te vinden in een zeecontainer. Bij het inrichten zijn we met onze vaste toe-

MEER WETEN? Ons Emmi Sales Te am zit voor je klaar.

E: orders.nl@emm i.com T: 085 48 77 888

leveranciers gaan kijken hoe dit op de meest efficiënte manier was in te vullen.

Gelijktijdig kregen wij vanwege onze locatie in de Rotterdamse Markthal en vanwege de nieuwe uitstraling van de Bram Ladage-vestigingen internationale aanvragen. Die zaken zijn we toen gaan combineren in één totaalconcept, wat

SO FRESH. SO YOU.

uiteindelijk Bram’s Gourmet is gaan heten.”

Voor Bram’s wordt gewerkt met de eigen, duurzaam geteelde friet

“Internationaal geloven we in een

uit de Hoeksche Waard

andere aanpak”, aldus Rocco Ladage.

066-15375_ECL_FOODCLICKS_105x37_R4.indd 1

18/02/16 17:18

Interview

@Foodclicks februari 2016

@17

‘Samenwerking tussen verhuurder en exploitant vraagt een transparante relatie’

Nieuwe energie met horeca in het sociale hart van een kantorenlocatie Catering – Steeds vaker worden grote leegstaande kantoorpanden omgebouwd tot verzamelkantoren waarin zelfstandigen en kleine bedrijven zich vestigen. Bij deze nieuwe werkplekken hoort ook een centraal ontmoetingspunt. Bij HNK in Utrecht in het voormalige ProRail-gebouw is dat Café Soof, een horecalocatie als bedrijfsrestaurant met energiegevende producten.

In de serie ‘Gamechangers’ die

bedrijven exact de ruimte huren die ze

@FoodClicks samen met Rob Bes-

nodig hebbe om hun bedrijf te runnen.

seling van The Out of Home Com-

Additionele diensten als receptie, ver-

pany heeft opgezet, hebben we een

gaderruimtes en horeca zijn gedeeld

gesprek met de initiatiefnemers achter

en kunnen gebruikt worden wanneer

dit ‘nieuwe werken’-concept. Aan tafel

dit gewenst is. Natuurlijk zijn er ook

met Patrick Ruwiel, directeur HNK en

nog de co-workers en flexwerkers

businessdevelopment van het beurs-

waarbij kantoorruimte wordt gedeeld

genoteerde NSI, als verhuurder van

of die werkplekken zoeken op afroep.

Rob Besseling aan tafel met Pieter Keldermans van gastheeren catering & events en

de kantoorruimte en Pieter en Marielle

Het managen van die verschillende

marketingmanager HNK Vanessa Oudshoorn Spaargaren-Mulder van NSI

Keldermans van het Haagse bedrijf

klanten en wensen, het bespreken van

Gastheeren catering & events als

vergaderruimtes en verzorgen van het

exploitant van het concept Café Soof

eten en drinken tijdens de vergaderin-

vanuit thuis’. Om die reden zoeken we

der zijn dan de algemeen bekende

Activiteiten die de interactie met de

wordt al snel een ding duidelijk: zon-

gen en ontmoetingen, wordt allemaal

vooral producten die energie-gevend

merken. We willen immers kwaliteit

huurders onderling en met de omge-

der intensieve samenwerking tussen

geregeld vanuit de centrale receptie

zijn. Producten die een natuurlijke ba-

bieden waarvoor de mensen bereid

ving bevorderen zijn belangrijk voor

verhuurder en cateraar is het project

en Café Soof. Wat ik gaaf vind aan

sis hebben of voldoen aan het geven

zijn telkens weer terug te komen.”

HNK. En ook voor Cafe Soof.”

een nog grotere uitdaging.

de realisatie van Cafe Soof is dat wij,

van de juiste voedingswaarden. Daar-

Om de vinger aan de pols te houden

Niet alleen de markt voor eten en

samen met Gastheeren, een ver-

naast kiezen we voor kwaliteitsbroden

hoe de kwaliteit van het assortiment

Of Café Soof als concept in alle

drinken verandert, ook de markt van

nieuwend horecaconcept ontwikkeld

en superieure koffie, maar vooral ook

van Café Soof wordt beoordeeld door

HNK-locaties wordt doorgevoerd is

werken wijzigt. Met bijna 1 miljoen

hebben. Dus niet iets ‘van de plank’

voor veel vers. Want verleiden doe je

de gebruikers van HNK inventariseert

afhankelijk van onder meer het succes

zelfstandigen en een explosieve

maar een concept met de juiste ‘look

met een sterke versuitstraling. Ook

NSI regelmatig de tevredenheid.

van Utrecht. Ruwiel: “Daarnaast is

stijging van het aantal start-up’s, met

and feel’ en aansluitend bij onze visie

in het overige assortiment warme en

Ruwiel: “Daarom vraagt de samenwer-

niet elke locatie gelijk. Wel kunnen

slechts enkele werknemers in dienst,

in het faciliteren van de huurders”,

koude snacks, de tussendoortjes,

king tussen verhuurder en exploitant

we aangeven dat de huidige locaties

is er behoefte gekomen aan ander-

aldus Ruwiel.

zoeken we niet alleen naar gezonde al-

een transparante en open relatie. We

waar Gastheeren de horeca verzorgd

ternatieven, maar ook naar producten

werken samen aan één totaal concept

in de planning staan om ook een Café

soortige kantoorruimte. Ook multinationals veranderen en zijn tegenwoordig

Ondernemer Marielle Keldermans runt

die iets toevoegen aan het werken op

van werken en service in eten en drin-

Soof te krijgen. Dit zijn HNK Den

op zoek naar flexplekken en inspire-

Café Soof voor eigen rekening en ri-

zich, producten waardoor je je beter

ken en die twee zaken moeten elkaar

Haag, Ede Horapark, Amsterdam

rende (werk)omgevingen voor hun

sico. Zij heeft er dus alle belang bij dat

gaat voelen. Dat voeren we zelfs door

versterken. De horecaruimte is in feite

Houthavens en de nieuw te openen

medewerkers. Of omdat zij dichter op

de ruimtes zo bezet mogelijk zijn. Maar

bij de cadeau-artikelen die hier ook

het ‘sociale hart’ van HNK, als dat

vestiging HNK Amsterdam Arena.

de klant willen zitten of omdat zij hun

omgekeerd heeft NSI als verhuurder

beschikbaar zijn”

niet klopt heb je een probleem voor je

Maar op andere locaties zouden we

totale concept.” Keldermans: “Het is

ook kunnen kiezen voor een wat meer

mensen meer ruimte willen bieden

er alle belang bij dat het serviceniveau

om de werktijd zo efficiënt mogelijk

en het aanbod van Café Soof aansluit

Onderscheidend

samen bouwen aan het succes. Ook

uitgeklede variant. Samen bouwen

in te vullen. HNK vult dat in door een

bij de wensen van de huurders en hun

In de praktijk betekent dat het nage-

samen experimenteren wat een bij-

doe je in een partnership, dus bekijken

prettige omgeving te creëren waar

gasten. Keldermans: “We moesten

noeg ontbreken van de traditionele

drage kan leveren aan het onderlinge

we de mogelijkheden gezamenlijk per

flexibiliteit en full-service centraal staat,

iets neerzetten wat verrassend is. De

A-merken. De producten die er voor in

samenwerken. Maar ook de opname

locatie.”

zodat iedereen niet alleen kan werken,

ervaring die we als bedrijf hadden op-

de plaats komen zijn verse, indien mo-

van Café Soof in de buurt, want het

maar ook kan netwerken.

gedaan binnen de Haagsche golfclub

gelijk lokale, producten die meer dan

gebouw is vrij toegankelijk, ook voor

Onlangs werd HNK door het

en de horeca-activiteiten zoals wij die

voldoende bijdragen aan de ‘energie-

buurtbewoners. Daarnaast hebben

Nationale Business Succes

Hotelfunctie

binnen de voormalige Caballero-fa-

normen’, Daarnaast hebben deze pro-

we regelmatig evenementen die in het

Award (NBSA) Instituut uitgeroe-

NSI heeft momenteel tien HNK-vesti-

briek in Den Haag organiseren, heeft

ducten een verhaal. Keldermans: “Dat

teken van netwerken staan. Een voor-

pen tot branchewinnaar 2016 in

gingen gerealiseerd en een aantal ves-

ons niet alleen in contact gebracht

klopt, wij proberen dat zoveel mogelijk

beeld is de maandelijkse ‘Meet Up’,

de Kantoorruimteverhuurbranche.

tigingen in ontwikkeling. HNK Utrecht

met NSI, maar is ook ingezet om het

zelf te doen vanuit onze medewerkers.

die we met een ontbijt ontvangen. Hier

Daarmee dingt het bedrijf mee

Centraal Station is de eerste met het

concept Café Soof hier neer te zet-

Maar daarnaast moeten de producten

staat per bijeenkomst een onderwerp

naar de Nationale Business Suc-

concept Café Soof. Ruwiel: “Café

ten. Je moet huurders (onze gasten)

ook smakelijk genoeg van zichzelf

centraal staat waar geïnteresseerden

ces Award, de grootste onderne-

Soof maakt onderdeel uit van de totale

overtuigen dat het aanbod een prima

zijn, zodat de producten - eenmaal

uit heel Utrecht en natuurlijk ook de

mersprijs van Nederland.

dienstverlening binnen HNK. Ik wil het

alternatief is voor ‘het boterhammetje

geproefd - onderscheidend lekker-

huurders naar toe kunnen komen.

geen cateringconcept noemen, want eigenlijk gaat het hier binnen HNK om het runnen van een hotel. Huurders worden hier vrijwel volledig ontzorgd.

De huurders, onze klanten, zijn bijvoorbeeld de businessmembers, die geen vaste ruimte hebben, maar gebruikmaken van de flexplekken in het sociale hart alle HNK-locaties door het hele land. We kennen de managed officiesgebruikers, die de volledig ingerichte kantoorruimtes huren per uur, dag, maand of jaar. Dan hebben we nog kantoor op maat, waarbij de

In Café Soof staat flexibiliteit en full-service centraal om te

‘We kiezen voor veel vers, want verleiden doe je met een sterke

werken en netwerken

versuitstraling’

@18

Treinstations

@Foodclicks februari 2016

Metamorfose treinstation Amsterdam Centraal nadert voltooiing

‘Alle smaken komen samen op Amsterdam Centraal’

Treinstation Amsterdam-Centraal is na tientallen jaren verbouwen bijna klaar.

Hier een blik op een van de winkeltunnels (foto: Tycho’s eye Photography)

Reizigersshops - Tweederde van de winkels op Amsterdam Centraal is

Naar verwachting opent in oktober het

geopend. Deze zaken zijn van belang

in gebruik. Het laatste deel opent medio juni. De uitbreiding van het sta-

tweede deel van de IJ-hal, met nog

voor de route die reizigers lopen. “We

tion nadert daarmee haar voltooiing en dit is straks de plek waar zowel

eens tien winkels en restaurants. Er vin-

gaan daarom meters ophangen om te

de reiziger als de shopper, voor een deel dag en nacht, terecht kan.

den volop gesprekken met kandidaat-

kijken hoe die stromen door de pas-

huurders plaats. Uiteindelijk moet deze

sages lopen.” Als het station klaar is,

Per dag bezoeken 250.000 mensen

ingericht, waardoor de gasten van de

hele noordkant van het station een keur

zijn er drie tunnels met poortjes (allen

het hoofdstedelijk station. Als de

aldaar gevestigde horecaformules in de

aan internationale foodcourts bieden,

met toegang naar de perrons) en twee

Noord-Zuid-metrolijn opengaat komen

nieuwe IJ-hal straks vrij zicht hebben

want, zo zegt projectdirecteur Irma

winkelpassages en de fietstunnel, alle

daar nog eens 20.000 reizigers per

op het IJ.

Winkenius van NS ‘alle smaken komen

drie met vrije doorgang. Daarnaast is

samen op Amsterdam Centraal.’

er een zogenaamd 24-uursgebied dat

dag bij. Met de stijgende toeristenaantallen neemt dat bovendien verder toe,

Aan deze zijde van het station zijn

want tweederde van de buitenlandse

inmiddels diverse horecalocaties inge-

Winkenius is verantwoordelijk voor

poortjes hebben effect op het aantal

toeristen die de hoofdstad aandoet,

vuld. The Döner Company, Julia’s, Star-

Projectdirecteur

de invulling en de oplevering van het

passanten langs de winkels in de

arriveert via het station. Na Utrecht

bucks en de eerste stationswinkels van

Irma Winkenius

station. Voor haar is van belang goed

tunnels en de passages, maar ook op

Centraal is het daarmee het drukste

noodlespecialist Wagamama, hambur-

in de gaten te blijven houden hoe het

de snelle doorstroming van de trein-

station van Nederland. Afgelopen jaren

gerketen De Burgerij en het Belgische

er straks allemaal uit komt te zien.

reizigers. Vandaar dat deze gefaseerd

Grand Café Restaurant 1e klas zit-

is het station volledig op de schop ge-

versconcept Exki zijn al open. In april

Passages die nu heel logisch lijken,

worden gesloten.

ten. Twee ‘verborgen parels’, met de

gaan. Nieuwe passages zijn gecreëerd,

komt daar nog een vestiging van Würst

kunnen straks weleens onlogisch zijn,

waar food- en non-foodzaken zich

& Schnitzel bij. De vestiging gaat een

omdat nog tal van zaken veranderen;

Wat we bijna vergeten is dat op het

deze stadszijde van het station, met

hebben gevestigd. Verder is aan de

grote mate gelijkenis krijgen met zus-

op- en afstapplaatsen van de bus

spoor 2 op Amsterdam Centraal, in

uitzicht op de centrale hal, zijn ook nog

noordkant (IJ-zijde) van het station ook

terbedrijf Wush aan de Prinsengracht,

veranderen nog en de ingang naar de

de grandeur van architect Cuypers,

gevestigd Café Balkon en het terras

de openbare ruimte volledig opnieuw

ook van het Würst & Schnitzelhouse.

nieuwe metrolijn moet nog worden

nog onder andere een Starbucks en

van de Starbucks. Café Balkon zal

niet wordt afgesloten. De toegangs-

mogelijkheid langer te verblijven. Aan

echter plaatsmaken voor een ander concept. Wat dat gaat worden is nog onduidelijk. Op het station zijn verder alle bekende food- en retailconcepten van NS Stations gevestigd, aangevuld met vestigingen van zeepformule Lush, Claudia Strater, een Victoria Secrets Beauty & Accessoire store, Sissy Boy, Yoghurt Barn, WAAR, Cheese&More, KIKO en Chocolate company. “Deze laatstgenoemde winkels zijn allemaal gevestigd in de nieuwe IJ-passage die

In het vernieuwde Amsterdam Centraal is de 19e eeuwse

Veel glas zorgt in het vernieuwde Amsterdam CS voor licht en

vrij toegankelijk is voor alle bezoekers.

grandeur in ere hersteld (foto: Tycho’s eye Photography)

ruimte (foto: Tycho’s eye Photography)

Het station is daarmee ook een aantrekkelijke winkellocatie geworden,” aldus Winkenius.

Nieuws

@Foodclicks februari 2016

ShopperEstafette Lindenhof hebben wij ons vanaf de start vooral gefocust op de feminisering van de horeca. In plaats van dat

Hamburg Messe and Congress Center Hamburg Duitsland

sche producten, streekgebonden en

12 maart 2016 Hallo Franchise The Food Edition 2016

vijf jaar een schot in de roos. Om de

Kantoor Customerfactory, Zeestraat 66a Den Haag Nederland

trends te blijven volgen, hebben we

13 t/m 15 maart 2016 Tavola

op de menukaart. Hierdoor blijven we voorop lopen en kunnen we onze gasten blijven verrassen.” Vorig jaar werd De Lindenhof nummer 2 van de Landelijke Meest Markant Verkiezing van Koninklijke Horeca Nederland.

Van den Hengel is bezig met een nieuw horecaconcept waarvoor hij Amsterdam, Berlijn, Boedapest, Dublin, Eindhoven en Rotterdam bezocht. “Allemaal om te kijken wat gebeurd er en waar moeten we naartoe. Ik vond het fantastisch om te zien hoe Nederland de laatste jaren de rest van Europa heeft ingehaald. Wij lopen niet meer achter en zijn op het gebied van gastvrijheid wat mij betreft de koploper van deze steden”, aldus Van den Hengel die het in Nederland lastig vindt gastvrijheid hoog in het vaandel te houden. “Ober en kelner zijn nog steeds geen volwaardige beroepen en wij werken met veel studenten die In de rubriek ShopperEstafette geeft een marketeer vanuit een

binnen vijf jaar vaak weer van de vloer

formule, grossier of leverancier zijn of haar visie op het thema ‘de

zijn. We zullen onze medewerkers dan

shopper in foodservice’. Elke kandidaat geeft het (estafette)stokje

ook moeten blijven trainen en continu

door aan een collega uit een andere schakel van de bedrijfskolom

bezig blijven om de kwaliteit van de

in foodservice. In deze editie: Antonio van den Hengel.

producten op niveau te houden. Anno 2016 accepteert de gast het niet als niet alles klopt. Van ontvangst tot het op de juiste manier ontvangen van de

nemer in Soest. Ook doet hij veel

Daar liepen ze vijftien jaar geleden

rekening. Wij hebben daarvoor gere-

vrijwilligerswerk binnen de horeca-

op horecagebied redelijk achter.

geld Mystery Visits in onze bedrijven

branche. Zo is hij sinds juni 2014

Sinds die tijd is er in de branche veel

om iedereen scherp te houden, vooral

bestuurslid van het Landelijk Bestuur

gebeurd. Dit komt onder andere door

op gebied van gastvrijheid.”

van Koninklijke Horeca Nederland en

de populariteit van kookprogramma’s

actief bij de organisatie van allerlei

op TV, de sterk verbeterde kwalitei-

“De persoon die een wandelende

evenementen onder meer via zijn

ten van de chef-koks en het feit dat

gastvrijheidsman is en klantvriende-

Rotaryclub. “Hartelijk dank aan Dico

buiten de deur eten en drinken een

lijkheid in zijn DNA heeft, is Wouter

Verwaal die het estafettestokje aan

enorme vlucht heeft genomen. Dat is

Verkerk. Hij is onder andere de

mij heeft overgedragen”, zegt Van

ook de reden voor de forse groei van

schrijver van ‘Dit is mijn wijk niet…!’

den Hengel. “Werkzaam als retailer in

horecaconcepten. De gast wil steeds

en ‘Gastvrijheidsgek’. Aan hem zou ik

Shell-station Den Ruygenhoek aan de

iets anders beleven en gaat niet meer

graag dit estafettestokje willen over-

A4 bij Hoofddorp, ken ik Dico goed

zoals vroeger wekelijks naar hetzelfde

dragen, zodat hij zijn visie kan geven

vanuit de horecabranche. Sinds een

restaurant. Nee: vandaag sushi, mor-

over gastvrijheid in de zich steeds

paar jaar zet hij zijn kennis, ervaring

gen sterrenniveau en overmorgen een

weer veranderende foodbranche.”

en gastvrijheidsgevoel in binnen de

pannenkoek.”

Shell-organisatie en met veel succes.”

Van den Hengel is eigenaar van drie

Van den Hengel zoekt ook zelf continu

horecabedrijven en bezig met de

naar nieuwe aanvullende concepten.

nieuwbouw van de vierde locatie. “Al-

“Met bijvoorbeeld Grand Cafe De

7 t/m 9 maart 2016 Horecabeurs Goes

te hebben met lichte kleuren, biologi-

nieuwd en blijven we continu sturen

achttien jaar actief als horecaonder-

Autotron Rosmalen Nederland

11 t/m 16 maart 2016 Internorga Trade Show

vervangen, het meubilair binnen ver-

lemaal in mijn geboortedorp Soest.

6 t/m 7 maart 2016 Vakbeurs Bakkersvak

gingen ze veel meer de horeca in.

inmiddels al wel het complete terras

Antonio van den Hengel (43) is ruim

Porte de Versailles Parijs Frankrijk

Zeelandhallen Goes Goes Nederland

comfortabel meubilair. Het is al ruim

Antonio van den Hengel: ‘Vandaag sushi, morgen sterrenniveau en overmorgen een pannenkoek’

EVENTS

28 februari t/m 2 maart 2016 Salon du Fromage

vrouwen thuis met elkaar afspraken, Daarom was het nodig om een zaak

ShopperEstafette is een initiatief van Marketing4Results en @FoodClicks. Eerder in deze rubriek kwamen aan het woord: Gemma Schneemann, marketing directeur Sligro, Gaius Voûte, directeur Bier&Co, Bart Bakker, directeur Royaan, Bart Koelemaij, Trade manager BP en Peter Koelewijn, directeur Rondeel. Hein van Stralen, HMSHost, Frans Saelman, DE Professional, Nicole van Doorn, NS Stations, Hans Oberg, verkoopdirecteur Lekkerland, Leon van Poelwijk, manager Jamin, Jack Schepers, Dave Vegt Horesca Horecavo, Willem Devilee, Dico Verwaal

@19

Kortrijk Expo Kortrijk België

14 t/m 15 maart 2016 Sandwich & Snack Show

Paris Porte de Versailles Parijs Frankrijk

18 t/m 20 maart 2016 Internationale Coffee Festival Westergasfabriek Amsterdam Nederland

21 t/m 23 maart 2016 Horeca & Food Inspiratie Evenementenhal Venray

Venray Nederland

23 t/m 24 maart 2016 Event 16 Jaarbeurs Utrecht Nederland

5 t/m 7 april 2016 World Travel Catering & Onboard Services Hamburg Messe Hamburg Duitsland

7 t/m 8 april 2016 Franchisebeurs Onderneem’t!

Expo Hoevelaken Hoevelaken Nederland

12 t/m 16 april 2016 Empack Jaarbeurs Utrecht Nederland

9 t/m 11 mei 2016 Travel Catering Expo

Convention & Exhibition Centre Dubai Verenigde Arabische Emiraten

19 t/m 21 september 2016 Gastvrij Rotterdam Ahoy Rotterdam

Nederland

COLOFON

@FoodClicks, crossmediale vakmedia voor het out-of-homekanaal, is een uitgave van Uitgeverij Footprint Postbus 1049 3900 BA Veenendaal Telefoon: 0318 - 76 90 97 Oplage & Frequentie: @FoodClicks wordt maandelijks verspreid onder ondernemers, fabrikanten en toeleveranciers in de out-of-homemarkt als printuitgave en digitaal in een verspreiding van circa 20.000 outlets.

Abonnementen: Abonneren op @FoodClicks Mail: communicatie@foodclicks.nl of via www.foodclicks.nl Digitaal: gratis. Print: ondernemers € 70,-, fabrikanten € 140,-.

Abonnementsprijzen per jaar (excl. BTW).

Redactie: mail: redactie@foodclicks.nl Steffen van Beek: steffen@foodclicks.nl Communicatie-advies / adverteren: Ralf Wouters, 0314-355833, foodclicks@pshgroep.nl Aan dit nummer werkten mee: Martijn Louws, Ubel Zuiderveld, Rolf Timmer, Jacques Jullens, Gerard de Graaff (fotografie), Paul Blonk en Judith Kloppenburg.

Vaste medewerkers: Rob Besseling, rob.besseling@branddocters.nl Jurgen Mohr, jurgen.mohr@bromptonroad.nl Eveline van Acquoij, www.evadvies.nl Eindredactie: Paul Blonk - PP Media Productions, Hilversum Vormgeving: Ap Karskens, Zeist Uitgeverij Footprint aanvaardt geen enkele aansprakelijkeheid voor eventuele prijs-, zet- en/of drukfouten in dit magazine.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden. Op alle overeenkomsten van en met Uitgeverij Footprint zijn de algemene voorwaarden, gedeponeerd KvK, van toepassing. De algemene voorwaarden zijn ook te downloaden van de website www.foodclicks.nl.

Verzeker u van de meest actuele informatie uit de out-of-homesector

Word abonnee van

@FoodClicks biedt voor foodprofessionals informatie via verschillende mediakanalen. Actueel op de website en analyserend in de uitgave. Informatie waarmee u als ondernemer uw bedrijf sterker kunt maken en waarmee (toe)leveranciers hun dienstverlening kunnen verbeteren. Samen bouwen aan een sterkere out-of-homesector is wat @FoodClicks wil en doet. Bouw mee en word abonnee van het hardst groeiende mediaplatform in de buitenshuismarkt.

Meld u aan op www.foodclicks.nl/abonneren