Folia03_64

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 17/09/2010 nummer 03

Maurice Seleky Portretteert Generatie Y in schelmenroman Ego Faber

Cohn-Bendit Van oproer tot establishment

Conflict

Zij zat in Ramallah en hij in Tel Aviv

Monumentendag Koekjes bakken met Cees

Mercator Sapiens Official UvA Merchandise

ww w.me rc ato rs a pie ns .nl Roetersstraat 35, 1018 WB Amsterdam, tel. 020-525 6159, info@mercatorsapiens.nl

inhoud #03

Ego Faber

Maurice Seleky studeerde rechten en ontdekte tegelijkertijd alles wat Amsterdam te bieden heeft. Hij debuteerde onlangs met een roman over drie vrienden die ook studeren en Amsterdam ontdekken. Plus de liefde, de vriendschap, feesten en drank en drugs 10

Slopen of niet?

Een omwonende en de directeur van de UB leggen nog één keer uit waarom de sloop op het BG-terrein níet, of wél, moet doorgaan 8

Beloofde land

Twee stages, maar compleet andere ervaringen en visies: twee vrienden werkten respectievelijk in Tel Aviv en Ramallah 14

Studentenleider

Daniel Cohn-Bendit opende op 6 september het academisch jaar. Folia sprak met hem over Europa, universiteiten en zijn rol in het establishment 17

Cees Holtkamp

Tijdens de Open Monumentendag bakte de bekende taartjesjuwelier historisch gebak bij Bijzondere Collecties 19

En verder:

nieuws 4-7, opinie/scriptie 8-9, objectief 12-13, bul 20, Fen is uit/het beste/eten 21, annonces 22, lezingen 23, Fresco/Van der Meulen/overigens 24

colofon

commentaar Redelijk Wet is wet, was de reactie van de UvA toen een oud-UvA-student om wel heel persoonlijke redenen een nieuwe bul aanvroeg. De man wil een nieuw getuigschrift hebben omdat er sinds zijn afstuderen nogal wat is gebeurd: toen hij afstudeerde was hij namelijk nog vrouw, waardoor er een vrouwenvoornaam op de bul prijkt.

Daarna ging de vrouw ‘in transitie’: in een kliniek voor geslachtsverandering veranderde de vrouw in een man. Dit is een langdurig proces met grote medische, sociale en emotionele implicaties die door betrokkenen vaak niet makkelijk te verwerken zijn. De inmiddels man ervaart naar eigen zeggen nu ook nog eens problemen op de arbeidsmarkt omdat hij een bul heeft waar een vrouwenvoornaam op staat. Wie solliciteert stuurt een brief met cv en meestal wordt bij een sollicitatiegesprek verder niet om het afschrift van een bul gevraagd. Maar wanneer dit wel gebeurt, is de werkgever op het verkeerde been gezet – hebben we nu van doen met een man of een vrouw? – en moet de man tekst en uitleg geven over iets wat tot zijn privédomein behoort. De vraag is trouwens of een werkgever daar wel naar mag informeren. Gelijktijdig wil hij toch weten of de sollicitant een man of een vrouw is. Dat de man dus een nieuwe bul wil hebben met zijn nieuwe voornaam en geslacht erop is daarom heel redelijk.

Bovendien voorkomt het misverstanden aan de kant van de werkgever. De UvA lijkt dit te ontgaan. Wet is wet, is het credo aan het Spui. In zijn algemeenheid is daar zeker wat voor te zeggen, maar gelijktijdig moeten wetten en regels in de geest van billijkheid en redelijkheid worden uitgevoerd. Was het zo onredelijk wat de oudstudent vroeg? ‘Kom op meneer Van der Toorn, geef die man als de wiedeweerga een nieuwe bul,’ riep cabaretier Freek de Jonge tijdens de opening van het nieuwe academisch jaar. Een heel redelijke oproep die het bovendien onnodig had gemaakt dat de oud-student nu juridische stappen onderneemt.

Folia verschijnt sinds 1948 als onafhankelijk weekblad voor de Universiteit van Amsterdam. Het wordt uitgegeven door de stichting Folia Civitatis. weekblad

voor de Universiteit van jaargang 64 17/09/2010 Amsterdam nummer 03

cover: Maurice Seleky foto Marc Deurloo

Maurice Se leky

Portretteert Generatie Y in schelm enroman Ego Faber

Cohn-Bendit

Van oproer tot establi shment

Conflict

Zij zat in Ramal lah en hij in Tel Aviv

Monumenten dag

Koekjes bakken met Cees

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, tel. 020-5253981, fax 020-5253980, redactie@folia.uva.nl website: www.folia.nl uitgever: Stichting Folia Civitatis redactie: Floor Boon, Mirna van Dijk (eindredacteur), Jim Jansen (hoofdredacteur), Anouk Kemper, Gina Miroula, Margot Riedstra (secretariaat), Henk Thomas, Dirk Wolthekker medewerkers aan dit nummer: Bram Belloni, Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Emma Curvers, Marc Deurloo, Fred van Diem, Robert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Marc Kolle, Harmen van der Meulen, Marcel van Roosmalen, Won Tuinema, Tjebbe Venema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen redactieraad: Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Jaap Kooijman, Lennart Verhoef, Bert Vuijsje zakelijke leiding: Paul van de Water art direction: Pascal Tieman opmaak: Carl Zevenboom druk: Dijkman Offset, Diemen advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, tel. 023-5714745, fax 0235717680, zandvoort@bureauvanvliet.com abonnement: € 46,90 per jaargang opgave: 020-525 3981, mededelingen@ folia.uva.nl of www.folia.nl. Het is niet altijd mogelijk de rechthebbenden van de foto’s op de prikbordpagina te achterhalen. Rechthebbenden van het beeldmateriaal kunnen zich bij Folia melden via: redactie@folia.uva.nl.

Folia 3

nieuws meer actueel nieuws op www.folia.nl

doctor

Amstel Instituut hoopt op doorstart zz Medewerkers van het instituut voor bètadidactiek willen dat het instituut zelfstandig verdergaat. zz ‘Waarom zou ons instituut niet bij de UvA Holding kunnen worden ondergebracht?’

De veertig medewerkers van het Amstel Instituut, dat sinds 1 september is opgeheven, hopen dat het instituut alsnog in verzelfstandigde vorm een doorstart kan maken. Ze hopen dat het instituut kan worden ondergebracht bij de UvA Holding of bij een nieuwe nog op te richten stichting voor de ontwikkeling van bètaonderwijsprogramma’s. Ook onderbrenging bij een bestaande stichting voor bètadidactiek zou wat hen betreft tot de mogelijkheden kunnen behoren. Of de Faculteit Natuurkunde, Wiskunde en Informatica (FNWI),

waartoe het instituut behoort, aan hun wens gehoor zal geven is nog niet bekend.

Het Amstel Instituut is een instituut dat zich onder meer bezighoudt met het ontwikkelen van wis- en natuurkundeonderwijsprogramma’s voor scholen en met de bètalerarenopleiding. Omdat de FNWI de komende jaren fors moet bezuinigen heeft het faculteitsmanagement besloten het instituut op te heffen. Een deel van de taken wordt afgestoten, een deel zal elders in de faculteit worden ondergebracht. De medewerkers, omgerekend naar fulltime banen (fte’s) zijn dat er bijna 23, zijn al maanden boos over de opheffing.

‘Wij willen toch proberen dit goed draaiende instituut te behouden,’ zegt medewerker Vincent Dorenbos. ‘Een deel van de medewerkers zal weliswaar een andere baan aangeboden krijgen binnen de faculteit – er zijn zeven nieuwe fte’s gecreëerd – maar dat

zijn geen interessante banen voor ons omdat het eenkleurige functies zijn geworden.

Het brede, afwisselende didactische aspect van ons werk ontbreekt eraan en dat is nu juist wat ons werk zo interessant maakt.

We verliezen ook onze masteropleiding Mathematics and Science Education. Die zou aanvankelijk overeind blijven, maar blijkt nu toch te worden opgeheven.’

Inmiddels heeft de Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen zich namens de vakbonden gemeld om te onderhandelen over een eventuele verzelfstandiging. Een woordvoerder van de FNWI laat weten dat verzelfstandiging ‘nog steeds een goede optie’ is. Zij zegt dat er sinds afgelopen voorjaar onderzoek wordt gedaan naar de mogelijkheden. ‘Maar het is nog te prematuur om te kunnen zeggen wat de uitkomst hiervan zal zijn.’ (DW)

Geen tijd om een banaan te eten zz UvA telt dit jaar ruim dertigduizend studenten.

foto Jeroen Pool

Ook bij de Doopsgezinde kerk aan het Singel, waar colleges worden gegeven, was de opkomst groot. ‘Tot nu toe heb ik alleen een inleidend college gehad,’ zei communicatiewetenschapstudente Floor Ormel. ‘We hebben deze week op meerdere locaties in het centrum colleges en werkgroepen.’

Onder het plein op het BG-terrein bevindt

zich een bewaakte fietsenstalling. Hier kunnen studenten tevens hun fiets laten repareren voor een studentvriendelijk bedrag: een ketting opleggen kost zes euro. ’s Middags stond er een lange rij wachtenden op het trappetje naar de stalling.‘Ik heb vandaag niet eens mijn banaan kunnen eten, zo druk was het,’ aldus fietsenmaker John. (GM)

UvA niet in top 50 QS World Ranking zz UvA is hoogst aangeschreven universiteit van Nederland. zz Amerikaanse universiteiten streven Nederland voorbij.

De UvA staat dit jaar op de 56e plaats in de QS World Ranking (QS). Hiermee staat de universiteit op de hoogste plaats in Nederland. Wel is de universiteit ten op4 Folia

Waarom dit onderzoek?

‘Ik ben IJslander en ben daarom persoonlijk geïnteresseerd in het onderwerp.

Omdat ik IJslands spreek kon ik bovendien lokaal bronnenonderzoek verrichten.

Ten derde was er nog niet veel onderzoek gedaan naar dit onderwerp, dus ik kon in dat gat springen.’

U viel met uw neus in de boter.

‘Niet direct vanaf het begin. In 2006 begon ik met dit onderzoek en waren weinig IJslanders geïnteresseerd in Europese kwesties. Totdat de kredietcrisis losbrak en IJsland in de problemen raakte. Vanaf dat moment werd mijn onderzoek steeds actueler.’

IJslanders zijn nu allemaal vóór toetreding tot de EU? ‘Niet allemaal. Er is nog steeds een deel van de bevolking dat twijfelt, maar uit enquêtes blijkt dat inmiddels het grootste deel van de IJslandse bevolking voor toetreding is. Wel zullen er maatregelen moeten worden genomen voor onze landbouw en visserij. Het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU zal betekenen dat onze landbouw moet gaan concurreren met die van andere EU-landen. De EU daarentegen moet bereid zijn onze visserij te beschermen.’

zz Wegblijven bij colleges is in eigen nadeel.

Het studiejaar ging op 6 september van start voor ruim dertigduizend studenten.

Op het binnenplein van de Oudemanhuispoort (OMP) zag het zwart van de studenten (en de bijbehorende fietsen – zie foto) en in de gangen van het Atriumgebouw was sprake van filevorming.

Op het plein van de OMP bevonden zich onder meer tweehonderdnegentig eerstejaarsstudenten media en cultuur. Zij volgden hun eerste hoorcolleges. ‘Twee uur je aandacht erbij houden gaat nog wel, daarna trek ik het niet meer,’ zei een van hen, Laura Hisken.

Volgens media- en cultuurcoördinator Willem Pool zat zaal D008 behoorlijk vol.

‘Ik ben blij dat iedereen zich netjes aan de vijftien minuten pauze hield. Dat is niet altijd het geval.’ De ervaring leert dat hoorcolleges naarmate het jaar verstrijkt, een minder grote opkomst kennen.

‘Wegblijven is in je eigen nadeel. Net als baantjes die meer dan twaalf uur per week in beslag nemen,’ aldus Pool.

Magnus Bjarnason promoveert bij economie op de toetreding van IJsland tot de Europese Unie.

zichte van vorig jaar zeven plaatsen gezakt.

Twee jaar geleden stond de UvA op de 52e plaats. ‘We schommelen voortdurend rond de 50,’ aldus UvA-woordvoerder Paul Helbing. ‘Dat de UvA dit jaar niet in de top 50 staat, heeft twee redenen: Amerikaanse universiteiten streven ons voorbij, want zij hebben veel geld. Daarnaast wordt in andere landen fors geïnvesteerd in de kenniseconomie, terwijl Nederland

een beperkte financiering heeft. Maar we staren ons niet blind op de ranking.’ Uit de lijst blijkt dat de top wordt aangevoerd door de University of Cambridge (GB), gevolgd door Harvard (VS) op de tweede en Yale (VS). In de top100 staan vier Nederlandse universiteiten. Naast de UvA zijn dat de Universiteit Leiden (82e), Universiteit Utrecht (83e) en op de 99e plaats de Erasmus Universiteit. (GM)

Weer een subsidieland de EU binnengehaald.

‘In het geval van IJsland denk ik dat het toch anders ligt: IJsland wordt een nettobetaler. Dat wil zeggen dat het land meer aan de EU zal betalen dan dat het ontvangt.’

Verwacht u dat IJsland lid zal worden van de EU? ‘Ja. IJsland is nu al lid van de Europese Vrijhandelszone en de Europese Economische Ruimte, het voorportaal van de EU. Vergeet niet dat IJsland een westers land is en de wetgeving in veel opzichten al lang op hetzelfde niveau is als in de EU.’ Hoe lang gaat het nog duren voordat IJsland lid is?

Eerst moet onze economie verder gesaneerd worden. Ik verwacht dat IJsland rond 2015 zal kunnen toetreden.’ (DW) Magnus Bjarnason: The political economy of joining the European Union.

Iceland’s position at the beginning of the 21st century. Promotie donderdag 16 september.

Eicellen invriezen geen bezwaar zz Beroepsverenigingen spreken zich uit vóór het invriezen van eicellen. zz Advies geeft het AMC extra draagvlak om de techniek in de toekomst te gaan uitvoeren.

Vrouwen die wel kinderen willen, maar er nog niet aan toe zijn of de juiste partner nog niet hebben gevonden, mogen hun eicellen laten invriezen om deze op een later tijdstip te gebruiken. Dat adviseren de NVOG en de Klem, de beroepsverenigingen van gynaecologen en klinisch embryologen aan demissionair minister Ab Klink van Volksgezondheid.

Zij ondersteunen hiermee een initiatief van het AMC, dat zich al eerder uitsprak

voor deze nieuwe techniek. Vorig jaar al kondigde het AMC aan dat ze eicellen van vrouwen om niet-medische redenen wilde gaan invriezen, maar hoewel eicellen van vrouwen in het buitenland al op grote schaal worden ingevroren, stuitte het voornemen in Nederland op bezwaren. Toenmalig staatsecretaris Jet Bussemaker van Volksgezondheid vroeg daarom een advies aan de beroeps­ verenigingen.

Vrouwen met een kinderwens mogen hun eicellen laten invriezen, zeggen de beroepsverenigingen nu. Wel moet de eicel voor het 45e levensjaar worden teruggeplaatst – dezelfde leeftijdsgrens die aan een ivf-behandeling wordt gesteld. Het belangrijkste argument om deze techniek

niet te verbieden is dat vrouwen die een zwangerschap hebben uitgesteld ook via ivf zwanger kunnen worden. Het zou gek zijn het invriezen van eicellen om nietmedische redenen dan wel te verbieden.

Het AMC deed begin dit jaar al een verzoek aan de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) om de techniek te gaan uitvoeren. Deze commissie waarborgt de bescherming van proefpersonen betrokken bij medisch-wetenschappelijk onderzoek. Dat verzoek werd afgewezen. Nu het AMC zowel de steun heeft van de belangenverenigingen als van tien van de dertien in Nederland aanwezige ivf-klinieken, zal het ziekenhuis een nieuw verzoek indienen en verwacht het rond de jaarwisseling uitsluitsel te krijgen. (FB)

Zelfs op de wc was het feest zz Op 11 september vierde Studio/K tijdens een nieuwe editie van minifestival /K met Peren dat ze drie jaar open zijn. zz ‘In elke zaal een ander feestje’ was het motto van de avond.

De bioscoop annex café en cultuurcentrum aan het Timorplein, dat grotendeels door UvA-studenten wordt gerund, bestond afgelopen zaterdag precies drie jaar. Het werd gepast gevierd met een feestje in alle zalen.

‘Met negenhonderd bezoekers was het uitverkocht. We hadden een uitgebreid programma; ik elke zaal was iets te doen,’ aldus bestuurslid Isa van Bosse. ‘Zelfs in de wc was een dj aan het draaien en het toilet was voor de gelegenheid dan ook omgedoopt tot mini-club.’ Hoogtepunten volgens Bosse was de set van het knuffelrockcollectief dat de avond afsloot met ‘schuifelnummers en meezingers’. Na Mariah Carey en Hero zorgde Bon Jovi’s ‘You give love a bad name’ ervoor dat de zaal plat ging. (JJ)

Schuifelnummers en meezingers in Studio/K / foto Studio/K

Freek de Jonge beschimpt UvA zz Tot man getransformeerde oudUvA-studente eist nieuwe bul. zz Cabaretier en transseksuele UvApostdoc nemen het beiden op voor voormalige vrouwelijke UvA-student.

Cabaretier Freek de Jonge heeft collegevoorzitter Karel van der Toorn tijdens de opening van het academisch jaar op 6 september in het openbaar een schrobbering gegeven wegens het niet verstrekken van een nieuwe bul aan een tot man getransformeerde oud-studente. De UvA beroept zich daarbij op de wet, die zou voorschrijven dat de universiteit maar één keer een bul mag verstrekken. Op de bul staat een vrouwelijke voornaam.

De voormalige vrouwelijke UvA-student

heeft een klacht ingediend bij de Commissie Gelijke Behandeling. ‘Geef die man als de wiedeweerga een nieuwe bul!’ zei De Jonge tegen de collegevoorzitter, die geschrokken stamelde dat hij een dergelijke interruptie ‘niet verwacht’ had.

UvA-archeologe en postdoc Antoinette Huijbers, naar eigen zeggen ‘als vrouw geboren in een mannenlichaam’, is het met De Jonge eens. Ze kreeg in 2007 groen licht van het genderteam van de VU voor de zogenoemde real-life test.

‘Sinds 2008 gebruik ik geslachtsaanpassende hormonen, van belang voor de vervrouwelijking van mijn lichaam.’

Een geslachtsveranderende operatie volgt later. Huijbers: ‘Als de persoon in kwestie het hele transitieproces van

vrouw naar man heeft doorlopen en een M in zijn paspoort heeft staan, vind ik dat hij recht heeft op een nieuwe bul.

Als ik zelf de transitie van man naar vrouw geheel heb doorlopen en een V in mijn paspoort heb staan, kan ik ook overwegen om een nieuwe bul aan te vragen. Geslachtsverandering is voor de persoon in kwestie niet zomaar iets: het is geen keuze, maar een noodzaak, omdat je met die wens wordt geboren.

De persoon heeft daarom recht op vermelding van het juiste geslacht op documenten als een bul. De UvA moet een uitzondering maken op de regel.

Daarmee zou de UvA, toch een wetenschappelijke instelling, transseksualiteit bovendien erkennen als maatschappelijk fenomeen.’ (DW)

Macht Vier UvA-mensen zijn te vinden in de top tien van machtigste en meest inspirerende personen in de kennis- en hoger onderwijswereld. Die lijst wordt ieder jaar samengesteld door nieuws- en opiniesite ScienceGuide. Op nummer drie staat universiteitshoogleraar Robbert Dijkgraaf, door ScienceGuide ‘superintelligente knuffelbeer van de wetenschap’ genoemd.

Dijkgraaf deelt de derde plaats met Bert van der Zwaan en Yvonne van Rooy van de Universiteit Utrecht. Op nummer zeven staan bijzonder hoogleraar neurocognitieve en affectieve ontwikkeling van de adolescentie Eveline Crone en Erik Verlinde, hoogleraar theoretische fysica, omdat ze jong zijn (respectievelijk 34 en 48 jaar), ‘maar nu al als toppers gelden’.

Op nummer tien staat oud LSVb-voorzitter Jasmijn Koets, studente internationale betrekkingen. (FB)

Spinoza Centrum Het Spinoza Centrum voor Neuro Imaging ontvangt van het Europees Fonds voor de Regionale Ontwikkeling (Efro) een subsidie van bijna acht miljoen euro.

Door deze subsidie kan het instituut geavanceerde apparatuur aanschaffen voor multidisciplinair neurowetenschappelijk onderzoek, waaronder een 3T en 7T fMRI-scanner. Het Spinoza Centrum is een gezamenlijk initiatief van de UvA, de KNAW, het Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen, het AMC, de VU en het VU medisch centrum. Het Spinoza Centrum stelt zich op het standpunt dat samenwerking op termijn tot grotere kwaliteit leidt dan permanente concurrentie. Het hersenonderzoek in Amsterdam onderscheidt zich van het onderzoek in andere steden door de schaalgrootte.

Door het opbouwen van een gezamenlijke onderzoeksinfrastructuur wil Amsterdam zich plaatsen in de internationale frontlinie van het neurowetenschappelijk onderzoek. Op 30 september wordt de eerste 3T fMRI-scanner in gebruik genomen. (DW)

Stelling De poll op folia. nl ging afgelopen week over transseksualiteit. De stelling luidde: Moet de universiteit een nieuwe bul verstrekken aan een tot man getransformeerde oud UvA-studente? zz Uiteraard. Het is onsympathiek, asociaal en publicitair fout om het niet te doen – 49,3% zz Ja, want er is nu een bul in omloop van iemand die niet meer bestaat – 25,4% zz Nee, het was de keus van de vrouw zich tot man te laten transformeren. Hij moet dan ook de consequenties accepteren – 14,1 % zz Nee, want dat mag gewoon niet van de wetgever – 11,2% Aantal respondenten: 71

Folia 5

nieuws

Tachtig

meer actueel nieuws op www.folia.nl

Bij twijfel krijgt student gelijk zz Studenten worden gecompenseerd voor slechte ov-chipkaarten. zz Vervoersbedrijven beloven verbetering van kaarten en snellere levertijd.

Studenten krijgen kosten die zij gemaakt hebben wegens een kapotte ov-chipkaart terug. De regeling is tot stand gekomen op aandringen van demissionair staatsecretaris Marja van Bijsterveldt van onderwijs en gaat alleen over ov-chipkaarten die buiten de schuld van de student om kapot zijn. Studenten mogen niet de dupe worden van de slechte levering van de ver-

voersbedrijven, meent Van Bijsterveldt.

Declaraties zullen daarom met coulance worden afgehandeld. Dagelijks reizen ruim 620 duizend studenten met de ovchipkaart. Al in augustus bleek dat ruim twintigduizend kaarten stuk waren. Volgens studenten vallen de kaarten zonder aanwijsbare reden uit elkaar; vervoersbedrijven verwijten studenten dat ze er niet zorgvuldig mee omgaan. Na duizenden klachten die het ov-loket en de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) binnenkregen, dienden zij gezamenlijk een klacht in bij de Nationale Ombudsman.

De klachten gaan volgens LSVb-voorzitter

Sander Breur niet alleen over defecte kaarten, maar komen ook van studenten die hun kaarten überhaupt niet kunnen activeren. Breur: ‘Dat is pijnlijk, want deze klachten zijn echt oud en nog steeds niet helemaal opgelost.’ Wel is Breur tevreden met de regeling die nu wordt getroffen om gedupeerde studenten te compenseren.

‘Vooral het feit dat alle declaratieverzoeken opnieuw worden bekeken en dat de student bij twijfel in zijn recht wordt gesteld, is belangrijk.’ Problemen kunnen vanaf deze week op een centraal punt worden aangekaart op www.studentenovchipkaart.nl. (FB)

‘Fortis geen reëel alternatief’ zz Directeur huisvestingsontwikkeling schrijft brief aan stadsdeelraad Centrum. zz ‘Aankoop van de Fortispanden is voor de UvA een onbetaalbare aangelegenheid.’

In een brief aan de stadsdeelraad van het stadsdeel Centrum schrijft UvA-directeur huisvestingsontwikkeling Salomé Bentinck dat de Fortispanden aan het Rokin ‘geen reëel alternatief ’ zijn voor nieuwbouw van de bibliotheek geesteswetenschappen op het BG-terrein. Tegenstanders van nieuwbouw op het BG-terrein suggereren dat de Fortis-panden in hun ogen een goed alternatief zouden zijn voor het BG-terrein.

Dat vindt Bentinck niet.

De Fortispanden liggen buiten de cirkel Oude Turfmarkt, Grimburgwal, Oudemanhuispoort, Kloveniersburgwal en Nieuwe Doelenstraat. Juist binnen die cirkel wil de UvA een open stadscampus creëren. ‘De beleving van een campus, met een bibliotheek als centrum en op loopafstand van alle andere onderdelen van die campus’ is bij vestiging op het Rokin ‘niet mogelijk,’ schrijft Bentinck. Daarnaast zijn de Fortispanden volgens haar ‘niet geschikt’ voor vestiging van een bibliotheek en zouden de panden ‘voor zover ons bekend’ niet te koop zijn. Het vierde argument van Bentinck is dat ‘aankoop een zeer dure, zelfs

zz Gedrag van bankiers en andere zakenmensen onderwerp van studie.

De Duisenberg School of Finance krijgt vier miljoen euro voor een nieuw onderzoeksinstituut. Het Ministerie van Economische Zaken en de gemeente doneren elk een miljoen, het restant wordt door het bedrijfsleven opgehoest. Het opleidingsinstituut gaat onderzoek doen 6 Folia

Sojoez Ruimteraket Sojoez vertrok op 10 september naar het Internationaal Ruimtestation ISS. Aan boord bevindt zich een experiment van fysici van de UvA. In het experiment bestuderen de UvA-fysici het vormen van perfect regelmatige kristallen, zonder storing door zwaartekracht.

De onderzoeksgroep van Peter Schall, werkzaam aan het Van der Waals-Zeeman Instituut, bestudeert de fysische eigenschappen van zachte materie. Hierbij gaat het om het ontwerpen en bestuderen van deeltjes die zo’n duizend keer groter zijn dan atomen. De onderzoekers gebruiken het ‘kritische Casimir-effect’: een effect dat lijkt op een bekend kwantumeffect om de aantrekkingskracht van de deeltjes in vloeistoffen te reguleren. (DW)

Prenten

De Fortispanden: volgens de UvA niet geschikt als bibliotheek / foto Arjan Roodink

onbetaalbare, aangelegenheid is’. Bentinck geeft in de brief ook een toelichting op de bibliotheekvisie van de UvA. Ondanks de digitalisering blijft de bibliotheek ‘als verzamelplaats van het gedrukte woord onverminderd belangrijk,’ schrijft ze.

‘Universiteiten groeien uit tot studiecentra door de combinatie van boeken en digi-

tale bronnen.’ Overigens blijkt uit de brief niet waarom sloop van de monumentale panden op het BG-terrein noodzakelijk zou zijn voor vestiging van de bibliotheek.

Ook gaat ze niet in op de parkeergarage die onder de nieuwe bibliotheek zal worden gerealiseerd. (DW) Zie ook pagina 8 en 9.

Behavioural Finance miljoenen waard zz Duisenberg School of Finance krijgt vier miljoen euro subsidie.

Voor een artikel over de invloed van emoties op onderhandelen, heeft psycholoog Gerben van Kleef de prijs voor het meest invloedrijke artikel tussen 2002 en 2005 gewonnen. Het artikel verscheen in 2004 in het Journal of Personality and Social Psychology en werd ruim tachtig keer geciteerd. Van Kleef schreef het artikel samen met Carsten de Dreu en Antony Manstead.

Het artikel beschrijft de conclusies van een onderzoek naar het effect van emoties op onderhandelingen. Van Kleef komt tot de verassende conclusie dat mensen die boos worden in onderhandelingssituaties, meer bereiken dan mensen die andere emoties tonen, zoals blijdschap. Van Kleef: ‘Dit artikel heeft het onderwerp op de kaart gezet en heeft veel navolging gekregen.’ (FB)

naar de psychologie achter economische beslissingen ofwel Behavioural Finance, een tak van wetenschap waarvoor sinds de kredietcrisis en door het graaigedrag van een groot aantal bankiers steeds meer belangstelling bestaat. Waarom gedragen mensen aan de top van het bedrijfsleven zich zoals ze zich gedragen? Zijn het voorschriften en regels die het gedrag van topmanagers en -bankiers bepalen of zit er ook psychologische component achter hun gedrag? Moeten regels, voorschriften en wetten worden veranderd of moet er

een cultuuromslag komen bij raden van bestuur van grote bedrijven? Het nieuwe onderzoeksinstituut gaat onderzoek doen naar dit soort vragen.

De Duisenberg School of Finance is opgericht in september 2008 en begint deze maand aan zijn derde jaar. Het instituut biedt vier masteropleidingen en een promotieopleiding. Vorig jaar telde het instituut zestig studenten. Momenteel is het nog gevestigd aan de Roeterstraat, maar in december zal het verhuizen naar de Zuidas. (DW)

De afdeling Bijzondere Collecties heeft meer dan 120 zeldzame nieuwjaars- en kermisprenten gekregen uit de collectie van verzamelaar Nico Boerma. Vanaf de zeventiende eeuw groeide de traditie bij verschillende beroepsgroepen om rond de jaarwisseling prenten te laten drukken waarmee van deur tot deur werd gegaan om de vakgenoten een gelukkig Nieuwjaar te wensen. Van de vuilnismannen tot de lantaarnopstekers, en van de ratelaars tot de ‘omlopers’ die couranten rondbrachten, iedere beroepsgroep had eigen nieuwjaarsprenten met meestal een toepasselijk gedicht. De collectie-Boerma bevat nieuwjaarsprenten uit bijna elke regio in Nederland, maar de nadruk ligt op Amsterdamse uitgaven. (DW)

Prijsvraag Ego Faber is een wervelende roman over twintigers die zoeken naar betekenis, vriendschap en liefde in een wereld vol jachtig hedonisme. Roekeloos experimenteren zij met seks, drugs en studies.

Hun leefwereld strekt zich uit van hippe dansfeesten, modeshows en afterparty’s in Amsterdam tot de 24-uurstent op Lowlands en duistere discotheken in Berlijn.

Boek en/of T-shirt winnen? Ga naar www. folia.nl/prijsvraag

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.uva.nl

prikbord

promoties

AMC Gynaecologie

APM Alexander

de Grote

Op 10 september is het nieuwe Centrum Gynaecologische Oncologie Amsterdam opgericht. Gemma Kenter heeft als hoofd van het nieuwe centrum op die dag officieel haar hoogleraarschap Gynaecologische Oncologie bij AMC en VUmc aanvaard. Doel van het nieuwe centrum is de behandeling en zorg zodanig te organiseren dat dit overal op dezelfde manier gebeurt. In het centrum zal intensief worden samengewerkt tussen de afdelingen Gynaecologische Oncologie van het AMC, het Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en het VU medisch centrum voor zowel patiëntenzorg als wetenschap en opleiding. Jaarlijks komen in het centrum 750 nieuwe patiënten met een kwaadaardige aandoening van de vrouwelijke geslachtsorganen, zoals kanker aan de eierstokken, de baarmoeder of de baarmoederhals.

Op 16 september opent in het Allard Pierson Museum de tentoonstelling Alexanders Erfenis – Grieken in Egypte. De tentoonstelling laat zien wat Alexander de Grote (356-323 v. Chr.) in Egypte teweeg heeft gebracht. Hij bracht elementen uit de Westerse cultuur naar het Oosten en omgekeerd elementen uit de Oosterse cultuur naar het Westen. Alexanders Erfenis gaat over deze wederzijdse invloed en (culturele) versmelting van volkeren. Drie grote thema’s verbinden de tentoonstelling: het thema Van prins tot koning gaat over het erfdeel van Alexander de Grote zelf. Het tweede thema Van koning tot god brengt zijn ontwikkeling tot veroveraar in beeld. Bij het laatste thema Alexandrië wordt ingezoomd op de gelijknamige stad in Egypte.

Zie ook: www.allardpiersonmuseum.nl

FMG Antihomo

Maagdenhuis Webmail

Over de daders van geweld tegen homo’s is inmiddels aardig wat bekend, maar hoe homo’s en lesbo’s dit geweld in hun eigen leven ervaren, daarover is veel minder bekend. UvA-wetenschappers Kai Jonas en Henny Bos willen aan dit perspectief aandacht schenken. Daarom roepen ze homo’s en lesbo’s op een vragenlijst in te vullen, ook als ze nog nooit met geweld in aanraking zijn geweest. Meedoen is anoniem: de data en de e-mailadressen worden apart opgeslagen. Het invullen van de online vragenlijst duurt ongeveer vijftien minuten. Deelnemers kunnen een iPod Shuffle winnen of een cadeaubon van vijftig euro. Meer info: www.fmg.uva.nl/homo

Tot december 2010 gaan alle medewerkers van de UvA over naar een nieuwe versie van webmail. Het mailprogramma op uw UvA-computer wordt automatisch overgezet, inclusief alle mappen. Vorige week heeft webmail een nieuw inlogscherm gekregen. Na het inlogscherm verschijnt nu nog de bekende versie van webmail, totdat er wordt overgegaan naar de nieuwe mailversie UvAmail 2010. Het nieuwe inlogscherm is de eerste stap van de overgang naar de nieuwe versie van webmail, UvAmail 2010. Met UvAmail 2010 werkt het mailprogramma Outlook sneller en is de helpfunctie van webmail verbeterd. Ook werkt webmail vanaf dan met alle gangbare browsers, ook voor Mac en Linux. In het gebruik van het mailprogramma op ieders computer verandert verder niets.

AUC Dies

Maagdenhuis Cao

Het Amsterdam University College (AUC) viert op 22 september haar eerste Dies Natalis. Tijdens de diesviering staan een aantal onderwerpen centraal: het belang van excellentie in onderwijs en leerprocessen, de waarde van interdisciplinair onderwijs en de samenwerking van het AUC met de honoursprogramma’s van de UvA en de VU. Tijdens het feestprogramma zal de AUC Docent van het Jaar Award 2009-2010 worden uitgereikt en wordt de winnaar bekendgemaakt van de 2010 AUC-essaywedstrijd. Architectenbureau Mecanoo geeft een presentatie van het nieuwe onderwijsgebouw van het AUC dat op het Science Park zal verrijzen. Aleksandra Bajde, AUC-student en student aan het Conservatorium van Amsterdam, luistert het geheel muzikaal op. De diesviering vindt plaats van 15.30 tot 17.00 uur in de aula van de VU, De Boelelaan 1105. Zie ook www.auc.nl

De onderhandelingen voor een nieuwe cao voor de Nederlandse universiteiten worden eind deze maand hervat. De vereniging van universiteiten VSNU heeft de werknemersorganisaties uitgenodigd om weer aan de onderhandelingstafel plaats te nemen. De onderhandelingen lagen sinds eind juni stil. Hiermee wordt een volgende stap gezet richting een nieuwe cao voor de Nederlandse universiteiten. Het lijkt alsof de op 30 augustus en 6 september gevoerde acties bij de Nederlandse universiteiten effect hebben gehad, zegt Abvakabo/FNV-bestuurder Marieke van den Berg.

‘De universiteitsmedewerkers hebben keihard gewerkt om rond de opening van het academisch jaar hun ongenoegen te laten blijken over de huidige impasse. Dat we zo snel het eerste resultaat boeken, mag een verdiend resultaat genoemd worden.’

FMG Gendercentrum

FNWI Ibed

Op 17 september opent het nieuwe Amsterdam Research Center for Gender & Sexuality (ARCGS) haar deuren. Het centrum zal deel uitmaken van het onderzoeksinstituut voor sociale wetenschappen AISSR. In het ARC-GS zal onderzoek worden verricht en onderwijs worden gegeven op het gebied van seksualiteit en gender.

De Franse socioloog Eric Fassin luidt de opening in met een lezing over de rol van seksualiteit in de vorming van nationaliteiten en Frankrijk en de rest van europa.

Ook geeft hij een speciale masterclass. Meer info: www.aissr. uva.nl/aissr

Op 24 september bestaat het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem-Dynamica (Ibed) tien jaar. Het tweede lustrum zal worden gevierd met een symposium over recente ontwikkelingen in het internationaal biodiversiteitonderzoek.

Eregast zal zijn hoogleraar David Tilman van de Universiteit van Minnesota. Hij zal de keynote speech houden. Die zal gaan over de wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van de biodiversiteit in de afgelopen tien jaar. Ibed-onderzoekers zullen een toelichting geven op hun recente onderzoek van de afgelopen tien jaar. Zie ook: www.science.uva.nl/ibed.

DINSDAG 21/09 10.00 uur: Fadi Hirzalla Communicatiewetenschap The Internet in Young People’s Civic Life. Web Production, Contents, Use, and Attitudes.

Promotor: Mw. prof.dr. E.A. van Zoonen (Loughborough University). (Agnietenkapel) 12.00 uur: Yanjing Wang - Informatica Epistemic Modelling and Protocol Dynamics.

Promotor: Prof.dr. D.J.N. van Eijck. (Agn.­kapel) 14.00 uur: Merel Ebberink - Geneeskunde Molecular and Genetic Characterization of Peroxisome Biogenesis Disorders.

Promotor: Prof.dr. R.J.A. Wanders. (Agn.­kapel)

WOENSDAG 22/09 12.00 uur: Bahar Mehmani - Natuurkunde Classical Manipulation of a Quantum System.

Promotor: Prof.dr. B. Nienhuis. (Agn.­kapel) 14.00 uur: Audrey Hu - Economie Essays on Auctions.

Promotor: Prof.dr. T.J.S. Offerman. (Agn.­kapel)

DONDERDAG 23/09 10.00 uur: Wouter Curvers - Geneeskunde Endoscopic Surveillance and Advanced Imaging Techniques in Barrett’s Oesophagus.

Promotoren: Prof.dr. P. Fockens en prof.dr. F.J.W. ten Kate. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Justus Uitermark - Sociologie Dynamics of Power in Dutch Integration Politics.

Promotoren: Prof.dr. W.G.J. Duyvendak en prof.dr. M.A. Hajer. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Leentje Vervoort - Psychologie The Behavioral Inhibition System in Childhood and Adolescent Anxiety.

Promotoren: Prof.dr. P.J.M. Prins en prof.dr. E. de Haan. (Agnietenkapel)

VRIJDAG 24/09 10.00 uur: Sabine de Greeff - Geneeskunde Epidemiology of Pertussis in the Netherlands and Implications for Future Vaccination Strategies.

Promotoren: Prof.dr. R.A. Coutinho en prof.dr. F.R. Mooi (UMCU). (Agnietenkapel) 12.00 uur: Jan van Gemert - Informatica Robust Visual Scene Categorization in Context.

Promotor: Prof.dr.ir. A.W.M. Smeulders. ­(Agnietenkapel) 14.00 uur: Arjan Gijsenij - Kunstmatige intelligentie Edge-Driven Color Constancy.

Promotor: Prof.dr.ir. A.W.M. Smeulders. ­(Agnietenkapel)

oratie VRIJDAG 24/09 16.00 uur: Prof.dr. E.A. de Jong, bijzonder hoogleraar Cultuur, landschap en natuur Natura Artis Magistra. Verlangen naar natuur: van stadspark tot wildernis. (Aula)

Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231.Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

Folia 7

opinie

Waarom is de UvA zo asociaal?

Een universiteit hoort geen belangwekkende monumenten te vernietigen. En zo somt Joost Smiers nog een aantal redenen op waarom hij tegen sloop van de rijksmonumenten op het BG-terrein is.

A

rchitectuur uit de negentiende eeuw wint aan waardering.

Precies op dit moment dreigen twee volstrekt unieke voormalige ziekenhuisgebouwen uit het einde van die door hedendaagse architecten vermaledijde eeuw gesloopt te worden: de rijksmonumenten op het Binnengasthuisterrein. De eigenaar: de Universiteit van Amsterdam. Mijn liefdesverklaring voor die bijzondere staaltjes van architectuur houdt u een andere keer van mij tegoed.

Is het nodig om als een olifant door de porseleinkast van ons cultureel erfgoed – dat in zijn contouren uit de middeleeuwen stamt – tekeer te gaan? Ja, zegt de UvA: wat er staat is niet bruikbaar voor een nieuwe UB. Om diverse redenen zeg ik neen. Ten eerste, zeker een universiteit hoort geen belangwekkende monumenten te vernietigen. Bovendien liggen die twee

De te slopen gebouwen op het BG zijn in twee opzichten rijksmonument rijksmonumenten tussen Oudemanhuispoort en Oude Turfmarkt. Als geheel is dat gebied ook als rijksmonument aangemerkt. De te slopen gebouwen op het BG zijn dus in twee opzichten rijksmonument. De vergunning tot sloop laat onverlet dat er niet zo maar een paar gebouwen uit een heel ensemble vernietigd mogen worden, dat ook als geheel rijksmonument is.

Ten tweede, de digitalisering verandert het wezen van een bibliotheek. Zoals Nol Verhagen, de directeur van de UB, zelf zegt: het wordt een studiehuis. Daarvoor is niet één groot gebouw nodig. Die functie kan in verschillende gebouwen van de UvA, dichtbij BG en Oudemanhuispoort, ondergebracht worden. Dan wordt het streven van clusteren van de UvA geen geweld aangedaan. Misschien 8 Folia

gaat de digitalisering van boeken in de geesteswetenschappen wat langzamer dan in andere disciplines, maar ook daar is de digitalisering zeker vér voortgeschreden als die nieuwe UB er eenmaal zou zijn.

Ten derde, er waren in het recente verleden alternatieven te over voor een UB, die in feite slechts een bibliotheek geesteswetenschapppen blijkt te worden. Die zijn door de UvA, ten onrechte, hooghartig afgewezen. Een goed, nog beschikbaar, alternatief voor zo’n studiehuis in één gebouw is Fortis aan het Rokin dat ABN Amro in de verkoop doet. Het mag zelfs afgebroken worden om plaats te maken voor nieuwbouw. Wat wil de UvA nog meer? Ook de varianten van de Slijkstraat (achter de Oudemanhuispoort) en Maagdenhuis met de huidige UB zijn nog springlevend.

Ten vierde, het Binnengasthuis ligt in een middeleeuws stratenpatroon en er wordt druk gewoond. Stellen we ons voor dat de rijksmonumenten op het BG afgebroken worden en er wordt nieuw gebouwd. Zo veel geweld kan de buurt niet aan. Vervolgens komen er tot middernacht honderden studenten die op en rond het BG blijven hangen, zeker niet geluidloos. Politie en politiek kunnen de huidige lawaaioverlast die de buurt teistert al niet aan. Het is de goden verzoeken daar een extra bron van lawaai en overlast aan toe te voegen.

Bovendien is het gebied recentelijk officieel Overlastbuurt geworden omdat de veiligheid door drugscriminaliteit ernstig in gevaar kwam. Waarom is de UvA zo asociaal dat ze niet begrijpt dat een zo kwetsbare buurt – ook nog eens dichtbij de hoeren – er niet nog een drukbezochte functie bij kan hebben, die de leefbaarheid serieus in gevaar brengt? Is het daarom dat het vorige bestuur van de stadsdeelraad Centrum de voor zo’n ingreep verplichte nationale en Europese milieueffectrapportage achterwege heeft gelaten?

Ten vijfde, onder de geplande nieuwe UB/studiehuis komt een grote parkeergarage, voornamelijk bestemd voor auto’s van hotelgasten in de buurt. Een nieuwe parkeergarage is tegen het beleid van het Stadsdeel Centrum. Bovendien zal zo’n garage het archeologisch erfgoed, dat zich daar ongetwijfeld diep in de bodem bevindt, onherstelbaar vernietigen.

Ten zesde, door sloop en nieuwbouw worden zowel het beschermd stadsgezicht, het vigerende bestemmingsplan en de plaatsing op Unesco’s werelderfgoedlijst met voeten getreden.

De vraag van veel Amsterdammers om het onheil van sloop te keren is onder de rechter. En, er moet nog altijd een bouwplan voor het nieuwe studiehuis (voorheen UB) goedgekeurd worden.

Dat is toch even pech voor de UvA: dat moet gebeuren door de nieuw gekozen stadsdeelraad Amsterdam Centrum die in meerderheid mordicus tegen de sloopplannen van de UvA is, en dus het bouwplan z’n goedkeuring kan onthouden. yyy Joost Smiers is politicoloog en oud-wetenschappelijk medewerker van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Hij woont bij het BG-terrein.

scriptie

Nieuwe bibliotheek hóórt op het BG-terrein De UvA en de faculteit geesteswetenschappen hebben een kloppend hart nodig. Volgens Nol Verhagen is het BG-terrein daarvoor de enige aangewezen plek.

D

e UvA is nu al bijna vijftien jaar bezig een nieuwe bibliotheek op het Binnengasthuisterrein voor elkaar te krijgen.

Dat vereist een drastische ingreep op een gevoelige plaats in de binnenstad. Er moeten panden voor worden afgebroken die monumentstatus hebben. Er moet veel geld in worden geïnvesteerd. Kortom, wat bezielt de UvA? Zeker nu de digitalisering

van informatie om zich heen grijpt en de wetenschappelijke communicatie in de niet zo verre toekomst grotendeels langs digitale weg zal plaatsvinden.

De nieuwe bibliotheek heeft zoals bekend een tweeledig karakter. Enerzijds is het het publieke deel van de bibliotheek van de UvA, zoals we die nu kennen aan het Singel. Het meest in het oog springen de studiezalen, de computers, de informatiebalie en de spectaculaire rode uitleenruimte. Hier zit het bij tijden tot ’s avonds laat tjokvol met studenten die zich voorbereiden op tentamens. Anderzijds

De bibliotheek is bij uitstek de plaats waar een universiteit zichzelf als universiteit kan beleven wordt de nieuwe bibliotheek vooral de faculteitsbibliotheek geesteswetenschappen, die nu nog verspreid is over verschillende locaties, zoals het PC Hoofthuis, het Bungehuis, het Kunsthistorisch Instituut. Het meest opvallende aspect van die faculteitsbibliotheek is de aanwezigheid van zeer veel boeken, of liever banden zoals wij van de bibliotheek zeggen. Zo’n 500.000 zijn het er, of ongeveer 13 kilometer.

Geesteswetenschappen houden zich bezig met uitingen van menselijke cultuur en die uitingen zijn veelal opgeslagen in documenten van allerlei aard. Die documenten bevinden zich samen met de resultaten van het onderzoek daarnaar en de discussie daarover in bibliotheken en archieven en musea. Nu is het ontegenzeggelijk waar dat ook op het gebied van de geesteswetenschappen de digitalisering enorme vooruitgang boekt. Daarom zal ook voor de geesteswetenschappen de afhankelijkheid van gedrukte boeken en tijdschriften geleidelijk afnemen. Maar los van het tempo waarin de digitalisering

voortschrijdt, is in de geesteswetenschappen de digitale versie van een oorspronkelijk document veel minder een substituut voor het origineel dan in de meeste andere wetenschappen. Een gedigitaliseerd artikel uit Nature van 30 jaar geleden vervangt gemakkelijk het oorspronkelijke artikel – een gedigitaliseerde versie van de romans van Wolkers of Reve vervangt natuurlijk niet de oorspronkelijke boeken – al maakt het wel nieuw onderzoek aan die teksten mogelijk.

De nieuwe bibliotheek is, om het eenvoudig te houden, de optelsom van twee veel ruimtevergende functies: veel boeken en veel werkplekken. Het eerste speciaal voor de geesteswetenschappen, het tweede ook voor studenten van alle andere faculteiten die een hardnekkige voorkeur aan de dag leggen voor studeren in de binnenstad.

Het allerbelangrijkste echter is dat de bibliotheek het kloppend hart moet vormen van het nieuwe alfacluster dat op en rond het Binnengasthuisterrein wordt gerealiseerd. Niet voor niets is de bibliotheek op heel veel universiteiten overal ter wereld een van de meest gezichtbepalende en populaire gebouwen. Dat komt niet alleen omdat daar heel veel boeken staan, maar ook omdat daar heel veel mensen komen met ongeveer hetzelfde doel: studeren.

De bibliotheek is bij uitstek de plaats waar een universiteit zichzelf als universiteit kan beleven, om het maar eens een beetje deftig te zeggen. Het academisch hart klopt bijna nergens beter zichtbaar en voelbaar dan juist daar. De UvA heeft zo’n kloppend hart nodig, en de faculteit geesteswetenschappen ook.

De aanwezigheid van de universiteit en de faculteit zijn op hun beurt weer van levensbelang voor de vitaliteit van de binnenstad. De nieuwe bibliotheek is dan ook een belangrijk onderdeel van het project 1012, waarmee de Gemeente Amsterdam een buffer wil opwerpen tegen de commercialisering en verloedering van het stadscentrum. Het ontwerp van Cruz y Ortiz voegt zich op bewonderenswaardige wijze binnen de bestaande bebouwing.

Het wordt ongetwijfeld een sieraad voor de stad, zoals in een heel andere context ook de nieuwe OBA dat is. En daarom moet de nieuwe bibliotheek er komen! yyy Nol Verhagen is bibliothecaris van de Universiteit van Amsterdam

Mens en leeuw

Didi Kerkhofs (22)

haalde deze zomer haar bachelordiploma voor media & cultuur. Haar scriptie schreef ze over de machtsverhoudingen tussen mens en dier in de documentaire Into the Pride van Animal Planet.

‘De documentaire gaat over een man die naar Afrika gaat om een groep leeuwen op te voeden. Die leeuwen vallen namelijk toeristen aan. Het leek me leuk om hier iets mee te doen, omdat ik heel veel van dieren houd. Drie jaar geleden heb ik als vrijwilliger poema’s verzorgd in Bolivia. Ik kreeg drie poema’s onder mijn hoede en die mocht ik eten geven en uitlaten. Verder vind ik de discussie over de machtsverhouding tussen mens en dier sowieso interessant. Animal Studies is een nieuw vakgebied, geïntroduceerd door Maarten Reesink, mijn scriptiebegeleider. Het heeft veel te maken met antropologie en sociologie.

Als ik aan mensen vertelde waar mijn scriptie over ging, reageerden ze meestal alsof het een grap was. Ze vonden het vooral schattig en namen het niet echt serieus. Dat vind ik niet erg. Het is juist leuk om iets te doen wat niet iedereen kent, dat ik later kan zeggen: “Ha ha, ik zei het toch!”

Mijn conclusie was uiteindelijk niet moeilijk om te schrijven, omdat ik alles eerder al had uitgewerkt. Bijvoorbeeld over hoe de machtspositie van de mens ligt ten opzichte van het dier. Hoe dat komt, hoe dat zo vanzelfsprekend is geworden, hoe de mens zelf reflecteert op de samenleving, enzovoort. Natuurlijk heb ik ook heel vaak de documentaire bekeken, veel te vaak. Ik kan ’m wel dromen! Into the Pride is wel leuk, maar ook heel Amerikaans. Die vent, Dave Salmoni, vindt zichzelf enorm tof.

Hij doet heel cool en ziet die beesten als vriend. Hij geeft ze zelfs namen en karaktereigenschappen. Vrij kleinerend, alsof hij over hen kan beslissen. Zelf vind ik dat de mens wat minder superioriteit moet claimen, we doen alsof dieren geen eigen intelligentie hebben. Voor mijn scriptie heb ik onder andere uitgezocht waarom we dat doen. Ik heb geconcludeerd dat de machtsverhoudingen tussen mens en dier zo vastgeroest zijn in de samenleving, dat de media daarop een verwaarloosbaar effect op hebben.

Meer onderzoek is aan te raden, want Aninmal Studies is vrij nieuw.’ (Anouk Kemper)

illustratie Marc Kolle

Folia 9

Amsterdams avontuur Op zijn negentiende werd Seleky door Folia geïnterviewd en de eerstejaars was volledig onbevangen. ‘Als je negentien bent, blaak je van ambitie en is iedere dag een avontuur. Schrijvers moeten zich met de maatschappij bemoeien maar tegelijkertijd hun eigen gang gaan. Ik ben naar Amsterdam gekomen omdat alle schrijvers die wat voorstellen ooit in Amsterdam hebben gewoond.’

‘Mijn generatie schippert enorm’ Maurice Seleky studeerde rechten aan de UvA. Hij kwam als negentienjarige dichtende Angry Young Man naar de hoofdstad. Tien jaar later portretteert Seleky zijn eigen generatie in de snelle debuutroman Ego Faber als een generatie op drift.

Jim Jansen

M

et Saskia Noort en Kluun stond hij onlangs op Lowlands en zijn tijdelijke bandje The Barack Obama’s speelde de Melkweg plat tijdens de verkiezingsavond in de Verenigde Staten.

Maurice Seleky (28) schrijft en zingt, praat en presenteert en doet daarnaast nog tientallen dingen. Zijn debuutroman Ego Faber handelt over drie bevriende studenten die volwassen worden na de aanslagen op 11 september 2001. Hoofdrolspeler Ego Faber, zijn beste vriend Rein en de naamloze ik-persoon studeren aan de UvA en dompelen zich onder in de Nacht und Nebel van Amsterdam. Ze dansen in Paradiso, maken de opening mee van Club 11 of hebben seks op het toilet van de Winston. Dit alles gaat gepaard met consumptie van grote hoeveelheden drank en drugs. Seleky heeft een clipachtige manier van schrijven en zijn zinnen lezen weg als slogans. Op verzoek reageert de schrijver op elf typerende oneliners uit het boek.

Als ik nu niets doe, heb ik daar de rest van mijn leven spijt van [blz. 23] ‘Ik was negentien, was net ingeschreven bij de UvA en werd geïnterviewd door Folia. Ik vertelde daarin dat mijn leven mislukt zou zijn als ik niet voor mijn vijfentwintigste een boek zou hebben geschreven. Gaandeweg mijn studie ben ik realistischer en ook milder geworden.

Je kan geen boek schrijven als je nooit literatuur hebt gelezen, niet naar bandjes bent gegaan, geen films hebt gezien of niet hebt rondgelopen in het Stedelijk. Dat kan ik nu concluderend als achtentwintigja-

10 Folia

rige zeggen, maar toen kon ik dat niet. De ik-persoon in het boek ben ik trouwens niet zelf, maar ik laat hem meemaken hoe mijn generatie is opgegroeid. Ons ging alles voor de wind. De mogelijkheden waren onbeperkt tot de dag dat twee vliegtuigen het WTC in vlogen. We weten alles, kunnen alles, maar raken toch gedesillusioneerd.’

Ik ben naar Amsterdam gekomen om het echte leven te proeven [blz.

33] ‘Na de middelbare school in Breda had ik een sterke innerlijke drive om naar een echte stad te gaan; in Nederland is dat Amsterdam. Ik was redelijk bleu en hunkerde naar avontuur, bands, cultuur en musea. Mijn beeld van Amsterdam was romantisch, maar de stad bleek veel meer te bieden dan alleen Paradiso. Ik sloot me meteen aan bij het corps, dat een wereld op zich is. Daarnaast deed ik van alles: bij Crea, de BKB-Academie [netwerk waarbinnen jong talent leert campagnevoeren, red.] en happyChaos [beweging die beoogt jongeren bij het maatschappelijk debat te betrekken, red.]. Ik hou van verschillende mensen, meningen en scenes.’

Ik leef zoals de rest van mijn generatie, op de romantiek van gisteren. Ik ben een consument en geen producent [blz. 41] ‘Veel mensen dwepen nu met grunge, met de jaren tachtig of oude tv-series. Natuurlijk hebben we tegenwoordig onze eigen dingen en zijn bands als The xx of Arctic Monkeys te gek. Toch het is lastig om echt iets toe te voegen. Vandaar dat er melancholisch over het verleden wordt gedacht,

misschien omdat het nu lijkt alsof alles toen overzichtelijk was.’

In Amsterdam wonen alleen Marokkanen, Surinamers en GroenLinksers [blz. 54] ‘Pim Fortuyn was net vermoord en het had gigantisch uit de hand kunnen lopen. In Den Haag waren enorme hoeveelheden mensen naar het Binnenhof gegaan en de sfeer was zeer grimmig.

Ook zag ik beelden uit Rotterdam en daar werd je ook niet bepaald vrolijk van.

In Amsterdam gebeurde niets noemenswaardigs; wellicht is dat te danken aan het feit dat zestig procent van de jeugd van allochtone afkomst is en de rest van de populatie zich toch meer in het linkse spectrum bevindt.’

Ik leef maar één keer en een beetje gevaar kan geen kwaad [blz. 63] ‘Ik heb geëxperimenteerd met drugs, maar de scènes in het boek zijn fictief. Ik heb wel gemerkt dat er ontzettend veel gebruikt en uitgeprobeerd wordt door studenten. Het lijkt erop of iedereen voor de thrill wil gaan. Heel veel mensen uit mijn generatie kunnen redelijk leren, zijn welvarend en zijn daarom voortdurend op zoek naar uitdagingen. Dat uit zich onder meer in het afstruinen van feestjes en festivals, het veelvuldig maken van verre reizen en populaire activiteiten als parachutespringen en sky diven.’

The drugs do the work [blz. 65] ‘Dat is een knipoog naar een liedje van The Verve en ik vind vooral de titel cool. Ego bedoelt ermee dat roken, drinken, drugs gebruiken en onenight-

stands beleven op korte termijn ook daadwerkelijk kan werken. Zeker voor een tijdje. Al die zaken zijn vormen van escapisme om door de dagelijkse sleur heen te komen.’

Een tijd waarin alles kan en mag.

Urgentie komt voort uit restricties, begrenzing en onderdrukking.

Noodzaak wordt niet geboren uit welstand en welvaart [blz. 71] ‘Die zin zie ik als de keynote uit het boek. We hebben zoveel vrijheid, de mogelijkheden zijn onbegrensd en alles is overvloedig; waarom zouden we in godsnaam nog iets afmaken? Onze opa’s en oma’s moesten dit land opbouwen, de babyboomers hadden de Sovjet-Unie als natuurlijke vijand en de mensen die groot werden in de jaren tachtig hadden vooral te maken met een diepe crisis.

Bij ons ging alles vanzelf, tot 9-11, de

‘Er wordt ontzettend veel gebruikt door studenten’ moord op Fortuyn en de moord op Van Gogh. Maar zelfs die gebeurtenissen zijn langs velen heen gegaan. Nu we de laatste jaren in een financiële crisis zitten, lijkt het alsof de meeste mensen nu pas iets voelen. Je kunt deze tijd dan ook als louterend beschouwen, want door de crisis is er weer ruimte voor nieuwe en creatieve dingen.’

Ikzelf heb geen idee meer wie ik ben [blz. 77] ‘Mensen uit mijn generatie schipperen enorm. Met hun ouders, vrienden, partners, opleiding, werk en vrije tijd. Ze kunnen niet kiezen tussen studies, huisgenoten en scharrels. Eigenlijk verkeren we voortdurend in een identiteitscrisis, het twenty something-syndroom.’

Rock-’n-roll is gewoon te koop [blz. 121] ‘Dat klopt voor een deel. Je koopt wat coole kleding bij de Zipper, downloadt wat bandjes via iTunes en weet dankzij Vice precies waar je elk weekend naar een ‘underground’ feest kan gaan. En dat is het probleem. Underground is mainstream geworden. Corpsleden zie je in grunge overhemden lopen en hockeymeisjes op de UB zien er semialternatief uit. Echte rock’n-roll bestaat niet meer en dat is jammer.

Behalve voor de bandjes, want die verkopen veel meer dan pakweg tien jaar terug.’

Wij die ons schoolpleinen kunnen herinneren zonder mobiele telefoons

Aantrekkelijk en beroemd

CV

In de wandelgangen van het Stuc wordt Seleky de meest bekende UvA-student genoemd. Hij schreef voor faculteitsblad Alibi, werkte voor de Asva, werd in Folia gebombardeerd tot meest aantrekkelijke UvA-student, stond achter de balie bij Crea. Hij heeft 1158 vrienden op Facebook.

Maurice Seleky (1982) studeerde Nederlands recht aan de UvA en behaalde zijn propedeuse aan de Nederlandse Film- en Televisie Academie. In zijn studententijd was hij onder meer actief als freelance journalist, filmmaker en organisator van culturele evenementen. Tegenwoordig werkt hij bij Coebergh Communicatie & PR en is hij blogger op Frankwatching.

en nog geproefd hebben van een leven zonder internet [blz. 125] ‘Mijn generatie vervult een brugfunctie.

Ik ben nog iemand uit het cassettebandjestijdperk die van de radio nummers opnam, maar zit nu ook op Facebook. De kids die nu gaan studeren zien internet en mobiele telefonie als een vanzelfsprekendheid, terwijl wij de computers langzaam de huiskamers hebben zien binnenkomen.’

Ik zou nooit een keurige burger worden, een baan hebben en belasting betalen [blz. 162] ‘Ik denk dat iedereen er ooit aan moet geloven. Veel mensen uit mijn generatie willen een vrij en creatief beroep: ze willen bijvoorbeeld blogger worden, films maken of in een bandje spelen. Omdat het heel vrij lijkt te zijn. Maar dat kan tegenvallen. Vrijheid zit tussen de oren.

‘Vrijheid zit tussen je oren’ Als zestienjarige kan je wel Siddhartha van Hermann Hesse lezen, maar op die leeftijd snap je nooit de echte essentie.

Daarvoor heb je namelijk levenservaring nodig. Je kan wel roepen dat je nooit een burger wilt worden, maar dat gebeurt in veel gevallen toch.’

Alle meisjes hebben een eetprobleem, alle jongens hebben een drankprobleem en alle ouders zijn gescheiden [blz. 169] ‘Dit is een sterk gechargeerde uitspraak natuurlijk. Maar Ego bedoelt daarmee dat veel meisjes in deze tijd gepreoccupeerd lijken door hun uiterlijk, anorexia hebben, hun borsten laten vergroten of de hele dag in de sportschool hangen. Bij mannen wordt vooral heel veel gedronken. Niet alleen bij studenten, maar ook bij de dertigers. Kijk eens op een vrijdagavond in de Pijp en zie wat erdoorheen wordt gepompt. Daarnaast komen veel mensen uit mijn generatie uit een gebroken gezin. Ouders die uit elkaar gaan, terwijl moeder lesbisch wordt en vader er met een jonge chick vandoorgaat bijvoorbeeld. Misschien zijn de gedragingen van de mensen die ik in het boek beschrijf wel een reactie op het gedrag van hun ouders.’ yyy Maurice Seleky: Ego Faber. Uitgeverij Ambo Anthos, 192 blz., € 17,95.

Maurice Seleky / foto Marc Deurloo

Exemplaar van Ego Faber winnen?

Kijk op www.folia.nl/prijsvraag

Folia 11

12 Folia

objectief

‘See you in court!’

Donderdagmiddag 9 september op het Spui. Achter deze ballon gaat geen hoge pief schuil, zoals de toga misschien doet vermoeden. Rechtenstudenten dosten zich voor de gelegenheid uit als advocaat en gaven voorbijgangers gratis rechtshulp ter promotie van de Wetwinkel Amsterdam.

Die bestond vorige week precies 25 jaar. In het tegenoverliggende SPUI 25 organiseerde de Wetwinkel op de vrijdag erna een symposium met de titel: Meester Jan Modaal. De burger in toga? Daar spraken hoogleraren, rechters en advocaten over de verhoging van de competentiegrens: nu mogen burgers procederen bij de kantonrechter – zonder dat zij daar een advocaat bij nodig hebben – in zaken die niet meer kosten dan vijfduizend euro. Die grens wordt nu verhoogd tot 25 duizend euro.

Dat betekent een uitbreiding van het aantal procedures waarvoor mensen zonder advocaat naar de rechter kunnen. Annebeth Ranzijn, werkzaam bij de Wetwinkel en lid van de lustrumcommissie: ‘Het symposium was een groot succes, maar een eenduidige conclusie was er niet. Wat voor ons belangrijk is, is dat er door het verhogen van deze competentiegrens een veel grotere markt voor de Wetwinkel ontstaat. Mensen kunnen zich in veel meer zaken door ons laten begeleiden. Als ze dat aandurven tenminste, we blijven tenslotte studenten.’ Bij de Wetwinkel kan iedereen terecht voor gratis rechtshulp. Er werken veertien studenten op vrijwillige basis. (FB) foto Jeroen Pool

Folia 13

Van twee kanten Twee vrienden. Zij woonde zeven maanden in Ramallah op de Westelijke

Jordaanoever, hij leefde diezelfde periode in Tel Aviv. Er lag slechts veertig kilometer tussen hen, toch konden hun werelden niet meer van elkaar verschillen. Roos Menkhorst

‘I

k denk dat het negentig procent van de tijd over het conflict ging,’ antwoordt psychologiestudente Jetske van Heemstra (26) op de vraag of ze met haar Palestijnse vrienden veel over politiek sprak. ‘Echt? Zo veel?’ zegt de net afgestudeerde politicoloog Jan Franke (25) verbaasd.

Van Heemstra woonde de afgelopen zeven maanden in de Palestijnse regeringsstad Ramallah. Franke woonde veertig kilometer verderop in het Israëlische Tel Aviv. Hij liep stage op de politieke afdeling van de Nederlandse ambassade. Zij deed in de Westelijke Jordaanoever onderzoek naar het posttraumatisch stresssyndroom onder Palestijnse vluchtelingen. Terug in Nederland vertellen ze elkaar over hun ervaringen.

Van Heemstra vervolgt tegen Franke: ‘Het leven in Ramallah is georganiseerd rondom het conflict. Voor iedereen speelt het een grote rol. Een vriend van mij heeft bijvoorbeeld een eigen bar in Ramallah.

Veel van zijn producten – zoals bijna alle alcoholische dranken – moet hij importeren uit Israël. Hij moet daarom op goede voet staan met de soldaten die bij de checkpoints staan. Maar ook weer niet te goed, anders vinden zijn vrienden en klanten hem een verrader.’

Ze praat rustig en bedeesd. In geen geval moet dit gesprek uitlopen op een ‘wellesnietes’ discussie over het conflict, vindt ze. Ook Franke weegt zijn woorden: ‘Ik zat in een heel andere situatie. Ik was daar als vertegenwoordiger van Nederland: ik werd omringd door Nederlanders en andere diplomaten. Met hen sprak ik vanzelfsprekend over het conflict, maar ik waakte ervoor dat ik dit niet deed met mijn Israëlische vrienden. Ik had namelijk geheimhoudingsplicht. Nu nog steeds trouwens.’ Alles wat hij zegt is dan ook op persoonlijke titel, benadrukt Franke.

naar een stage bij de ambassade. Ik vind dat Nederland een behoorlijk genuanceerd beleid voert met betrekking tot Israël. Een belangrijk uitgangspunt is een tweestatenoplossing en daar ben ik erg voor. Maar vergeet niet: ik zat daar als uitvoerend ambtenaar, mijn persoonlijke mening was in die zin minder relevant.

Mijn stage bestond vooral uit diplomatiek werk: het verzamelen van achtergrondinformatie voor het ministerie van Buitenlandse Zaken, het opstellen van rapportages en het managen van projecten van Israëlische ngo’s die door Nederland worden gesteund.’

Jetske, waarom koos je ervoor om naar Ramallah te gaan?

‘Een aantal jaar geleden was ik een zomer in Nablus [stad op de Westelijke Jordaanoever, red.] Ik was erg onder de indruk van de cultuur en de geschiedenis, en ik wilde graag een keer terug. Mijn masterscriptie bleek een goed moment.

De afgelopen maanden heb ik onderzoek gedaan naar PTSS [posttraumatische stress stoornis, red.] onder Palestijnen die in vluchtelingenkampen wonen. Via een vriend ben ik contact gekomen met mensen in een vluchtelingenkamp in Nablus. Ik bezocht verscheidene huizen in het kamp. Ik heb gedurende mijn onderzoek bij ontzettend veel families thee gedronken. Vaak waren mensen heel open. Zo vertelde een jongen mij een keer dat zijn vader jaren geleden door Israëlische soldaten met een geweer op zijn hoofd was geslagen. Hij is nooit meer de oude geworden. Achter de zoon zag ik hoe zijn vader de muur likte. Zo gek was hij geworden.’

Tijdens haar onderzoek verbleef Van

mag bijvoorbeeld niet eens naar Israël. Zij hebben niet de juiste papieren en zijn nog nooit op het strand geweest. De omschakeling van het ene naar het andere gebied werd voor mij op een gegeven moment steeds moeilijker.’

Jan, ben jij in Ramallah geweest?

‘Ik heb Jetske niet opgezocht, maar voor mijn werk ben ik er wel geweest. Ik heb er maar een aantal uren doorgebracht, dus ik kan niet zeggen dat ik de stad goed ken.

De Nederlandse ambassade houdt zich bezig met Israël, en niet met de Palestijnse gebieden. Daar zijn weer andere NederVan Heemstra: ‘De reis van Ramallah naar landse organisaties voor. De ambassade vond het daarom ook niet wenselijk dat ik Jeruzalem was een hele belevenis. Het in mijn vrije tijd het gebied zou bezoeken. checkpoint was een belangrijk moment.

Ik herken trouwens deels wat Jetske zegt Als het kort duurde stond je een halfuur over haar vrienden: voor veel van mijn te wachten, maar tweeënhalf uur is ook Israëlische vrienden is het andersom voorgekomen. moeilijk om naar de Westelijke JordaanInternationals mogen in principe in de oever te gaan.’ bus blijven wachten, maar alle Palestijnen ‘Dat kun je niet met elkaar vergelijken,’ moeten uitstappen. Uit een gevoel van onderbreekt Van Heemstra hem. Ze solidariteit ben ik ook vaak uitgestapt. vervolgt: ‘Het is niet onmogelijk voor Na de controle stapte je weer in de bus.

Israëli’s, en het gebeurt ook heel vaak.

In Oost-Jeruzalem [behoort volgens de Neem bijvoorbeeld de kolonisten in de green line tot Palestina, red.] moest ik er nederzettingen, die kun je toch haast niet dan uit om vervolgens over te stappen op over het hoofd zien.’ een Israëlische bus naar West- Jeruzalem waar het instituut lag. En dan moest de dag Franke knikt: ‘Er liggen natuurlijk andere redenen aan ten grondslag. Angst is denk nog beginnen.’ ik voor veel Israëli’s een belangrijke reden om niet te gaan. Maar ik weet ook niet of Jan en Jetske, jullie kennen elkaar door julze de behoefte hebben om naar Ramallah lie eerdere studie sociologie. Hebben jullie te gaan. Het is toch minder ontwikkeld dan elkaar tijdens jullie verblijf opgezocht?

Franke: ‘We hebben elkaar drie keer gezien. bijvoorbeeld Tel Aviv. Dat is een westerse stad. Je mag er openlijk homoseksueel zijn Iedere keer in Tel Aviv.’ en je kunt zeggen en schrijven wat je wilt.’

Van Heemstra: ‘De eerste keer dat ik Voor zijn stage stond Franke iedere dag naar Jan ging, woonde ik net drie weken om zeven uur naast zijn bed. In pak verin Palestina. Ik ben toen echt naar hem gevlucht. Ik vond het zo’n verdrietige situ- liet hij zijn appartement. Hij ging naar de atie in Palestina. We zijn een paar keer uit ambassade, werkte daar aan zijn bureau, geweest, en we hadden het vooral over heel of hij bezocht een lezing. Franke: ‘Het was een vrij overzichtelijk leven. ’s Avonds normale dingen.

Tel Aviv is een leuke stad, met veel winkels, ging ik wat doen met vrienden of ik bleef thuis. De volgende dag begon het hele circafés en het strand natuurlijk. Toch vond cus weer opnieuw. In het weekend ging ik ik het – hoe langer ik in Ramallah was – tot laat uit met vrienden en dronk ik bier steeds moeilijker worden om in Tel Aviv in de zesde versnelling,’ lacht Franke. te zijn. Een groot deel van mijn vrienden Heemstra een langere periode in het vluchtelingenkamp. In Ramallah werkte ze haar bevindingen uit en volgde ze Arabische lessen. Daarnaast assisteerde ze een aantal maanden bij een onderzoek naar PTSS aan een wetenschappelijk instituut in Jeruzalem.

Jan, waarom wilde jij naar Tel Aviv?

‘Voor mijn masterscriptie had ik al onderzoek gedaan in Israël. Toen mijn scriptie zo goed als af was besloot ik te solliciteren

Jan Franke (25) Bachelor: sociologie Master: European Union Studies Masterscriptie: percepties van de betrekkingen tussen de staat Israël en de Europese Unie Stage: Nederlandse ambassade in Tel Aviv, politieke afdeling Duur verblijf in Tel Aviv: zeven maanden Nu: op banenjacht Jan Franke tijdens zijn stage in Tel Aviv / eigen foto’s, rechterpagina: Jetske van Heemstra tijdens haar stage in Ramallah / eigen foto’s

14 Folia

Je bent zelf niet Joods. Hadden mensen in je omgeving daar een mening over?

Franke: ‘In het diplomatenwereldje maakt dat helemaal niet uit. Mijn taak was om het Nederlands beleid uit te voeren en het ministerie te informeren. Maar, ik merkte dat het in het dagelijks leven wel degelijk een belangrijke vraag was. Gesprekjes gingen vaak zo: “Hoe heet je? Ben je Joods? Hoeveel verdien je?” Dat vond ik wel eens frustrerend.

Israël is een land van immigranten waar je voor alles moet knokken: van je plekje in de bus tot het juiste gewicht van de kip die je koopt in de supermarkt. Die mentaliteit vond ik in het begin erg moeilijk, maar je went er op een gegeven moment aan. Nu mis ik het soms zelfs.’

Jetske, jij woonde in een Arabische stad.

Hoe heb jij de mentaliteit ervaren?

‘Het is geen harde samenleving. Er is altijd wel een plekje over in de bus, en als je met een tas loodzware boodschappen loopt, word je naar huis gebracht. Toch is het op bepaalde punten – als je het hebt over gelijkheid tussen mannen en vrouwen en homoseksualiteit – wel een intolerante samenleving.’

In hoeverre voelde je je ingeperkt in je vrijheid?

‘Soms had ik daar last van. Er bestaat nog steeds een hardnekkig beeld dat Westerse meisjes makkelijk het bed zijn in te krijgen. Als ik op een vervelende manier werd aangesproken – ik spreek Arabisch, dus ik hoorde precies wat ze zeiden – draaide ik me om en schreeuwde: “Haram!” [Iets wat niet mag volgens de Koran, red.] of ik vroeg hem wat zijn vader ervan zou vinden. Meestal renden ze dan keihard weg.’

‘Kon je eigenlijk met een rokje over straat?’ vraagt Franke.

Van Heemstra: ‘Ja. Nou ja, wel met een legging eronder. Maar dat vond ik geen probleem, en in Ramallah viel het trouwens allemaal best mee.

Het is stil. Alles is gezegd. Of toch niet?

Hebben jullie eigenlijk een oordeel over elkaar?

‘Nee. Waarom zou ik?’ zegt Franke.

‘Kom op Jan, je hebt toch heus wel een oordeel?’ vraagt Van Heemstra.

Franke haalt zijn schouders op.

Jan, kun je je voorstellen dat jij voor je stage naar Palestina was gegaan in plaats van naar Tel Aviv?

‘Nee,’ zegt hij resoluut.

‘Waarom niet?’ vraagt Van Heemstra.

‘Je zat in een omgeving met veel activisten. En ik zou niet in zo’n omgeving willen wonen,’ zegt Franke zonder aarzelen.

De psychologiestudente kan zich niet inhouden. Een discussie over het conflict is opeens onvermijdelijk.

Van Heemstra reageert: ‘Ik ben geen activist en mijn vrienden ook niet. Ik heb gewoon onderzoek gedaan en een stage aan een wetenschappelijk instituut. Ik heb niet meegedaan aan demonstraties, of een steen gegooid.’

Franke: ‘Ik vind een groot deel van de Palestijnse gemeenschap te weinig zelfkritisch. Daarnaast vind ik het vergoelijken van geweld, zoals dat door sommigen gebeurt, totaal onaanvaardbaar.’

Van Heemstra: ‘Maar Israël pleegt toch ook geweld?’

Franke: ‘Ja, maar niet op burgerdoelen.

Het is een andere manier van oorlogs­ voering.’

Van Heemstra: ‘Dat is niet zo gek. Palestina wordt niet erkend als land, dus mogen ze ook geen leger hebben. En ze moeten het echt niet in hun botte kop halen om met een tank Israël in te rijden.

Zoals andersom wel gebeurt.’

Franke: ‘Dat heeft heel erg met het veiligheidsissue van Israël in het MiddenOosten te maken. Als Israël geen leger

zou hebben, zou er geen Joodse staat meer zijn.’

Van Heemstra: ‘Jij ziet dus liever dat Palestijnen in hun pen klimmen om een brief te schrijven?’

Franke: ‘Ja. Het is een ontzettend lastig conflict. Zeker als je er woont raak je snel de draad kwijt. Er is zoveel gehuil en geklaag aan beide kanten. Maar naar mijn idee ontmenselijken sommige Palestijnen te vaak de kant van Israël.’

Van Heemstra: ‘Maar in dat opzicht lijken de twee toch juist op elkaar?’ yyy Jetske van Heemstra (26) Bachelor: sociologie en psychologie Master: klinische psychologie Masterscriptie: onderzoek naar de relatie tussen PTSS en negatieve cognities onder Palestijnse vluchtelingen in de Westelijke Jordaanoever Stage: onderzoeksassistent bij Israeli Center for Trauma Treatment in Jeruzalem Duur verblijf in Ramallah: zeven maanden Nu: afronden opleiding psychologie, begeleider bij 2LEARN (organisatie die werkt met kinderen met gedragsproblemen) en bijbaan in Libanees restaurant om Arabisch bij te houden

Folia 15

Werken bij een uitgeverij?

Hogrefe Uitgevers geeft tests en boeken uit op het gebied van de psychologie. Wij zijn een jonge, kleine, maar sterk groeiende uitgeverij. Daarom zijn wij op zoek naar een nieuwe collega die ons kan ondersteunen bij alle facetten van het uitgeven.

Wil jij kennismaken met redactie, marketing en productie bij een uitgeverij? Dan is deze baan wat voor jou.

Wij zoeken iemand die (bijna) klaar is met zijn of haar studie, zeer zorgvuldig kan werken, goed kan organiseren, en enthousiast, resultaatgericht en hands-on is. Een perfecte beheersing van de Nederlandse taal is onontbeerlijk. Kennis van psychologie of

WEG MET D JOSER

marketing is mooi meegenomen. Het is een baan voor 32-36 uur.

Groepsrondreizen op maat naar: Afrika, AziĂŤ, Midden-Oosten en Latijns-Amerika

Voor meer informatie: mail of bel met erik.faas@hogrefe.nl of 0655370471.

Vraag een offerte aan via djoseropmaat.nl

Alleen voor studenten:

Gratis fiets +

50% korting op de Volkskrant?

Neem nu een studentenabonnement op de Volkskrant en je krijgt 50% korting op het abonnement en een trendy fiets cadeau.

Ga naar vk.nl/fiets om gebruik te maken van dit tijdelijke aanbod!*

* Abonnementsperiode minimaal 1 jaar. Alle voorwaarden en info op www. vk.nl/fiets

vk.nl/fiets

Daniel Cohn-Bendit / foto Jeroen Pool, bewerking Bas Kocken

‘Verdrag van Bologna is misbruikt door Europese regeringen’ Studentenleider en tegenwoordig Europarlementariër Daniel Cohn-Bendit sprak tijdens de opening van het academisch jaar over Europa: ‘Yes, we can.’ Dirk Wolthekker

‘D

e Europese Unie wordt te groot om nog hanteerbaar te zijn? Te groot om de problemen aan te kunnen pakken? Wat een onzin. Kijk naar Nederland en België: twee kleine landen met economische problemen en een grote politieke instabiliteit. Om de problemen echt aan te pakken heb je juist een kritische massa nodig en die kritische massa is Europa.’ Dit zei de oud-studentenleider van de Parijse studentenopstand in 1968, tegenwoordig leider van de Europese Groenen Daniel Cohn-Bendit (1945) op 6 september in de Aula van de UvA tijdens de opening van het academisch jaar.

‘Het einde van Europa’ was het thema van de openingsplechtigheid, maar zoals van een Europarlementariër mag worden verwacht was er geen sprake van enige Europa-scepsis. Integendeel: de grens van Europa is volgens de Frans-Duitse socioloog nog niet in zicht met IJsland dat wacht op toetreding, maar vooral Turkije,

dat immers voor het grootste deel buiten Europa ligt. ‘Maar waar ligt de grens van Europa? Die is al zo vaak veranderd sinds de oprichting van de EU [toen E.E.G., dw] in 1957. Kijk naar de landen in OostEuropa. Die horen er nu toch ook bij? En zo moet het ook gaan met Turkije. Een democratisch Turkije moet lid kunnen worden van de EU, al was het alleen maar omdat er inmiddels meer Turken in de

kijk eens wat we met elkaar aan Griekenland hebben moeten betalen. Europa heeft alleen kans als we Europa opnieuw uitvinden. Of dat mogelijk is? Daarop heb ik maar één antwoord: Yes, we can.’

Daniel Cohn-Bendit is een icoon van de jaren zestig. De tijd waarin jongeren het gezag van hun ouders tartten, de gevestigde orde omver wilden werpen en universiteiten, als representant van de gevestigde orde, wilden hervormen. Die man maakt nu zelf deel uit van de gevestigde orde.

‘De universiteit moet zich gaan bezighouden met datgene waarvoor ze is bedoeld: de wetenschap’

Wat heeft u verkeerd gedaan?

‘Het is niet een kwestie van verkeerd. De maatschappij is veranderd, de universiteiten zijn veranderd en ik ben veranderd.

We leven nu in een heel andere tijd. Elk maatschappelijk debat leidt tot andere inzichten en andere opvattingen. Ook bij mij. Ik heb voor een deel nog dezelfde opvattingen als in 1968. Toen ventileerde ik die als outsider, buiten de gevestigde politiek, nu daarbinnen. Dat is niet een verkeerde weg geweest, maar mijn weg.’

EU wonen dan Nederlanders. Bovendien, als we erin slagen Turkije te integreren in de EU, dan kunnen we islamitische landen laten zien dat de strijd tegen het terrorisme om het terrorisme gaat en niet om de islam. Natuurlijk, toetreding van Turkije zal de EU-burger ook geld kosten, maar

Wat vindt u van de huidige studenten­ generatie? Waar zijn hun idealen?

‘Jong en student zijn is tegenwoordig veel moeilijker dan in de jaren zestig. Wij leidden een makkelijk leven. Wij zeiden: “Wij willen onze eigen toekomst bepalen.” Vervolgens gingen we dat doen. Inmiddels is

het leven veel gecompliceerder geworden waardoor velen, ook jongeren, bang zijn voor de toekomst.’

De Verklaring van Bologna uit 1999 bepaalt dat de Europese kennismaatschappij toegankelijk moet zijn voor zo veel mogelijk Europeanen. Is dat gelukt?

‘Helemaal niet. Bologna was een goed idee, maar het is door Europese regeringen misbruikt. Er zijn meer studenten dan ooit, dat is waar. Maar de regeringen hebben daarop gereageerd met grote bezuinigingen en verschoolsing van de universitaire cultuur. Iedereen zit weer in de schoolbanken. We moeten Bologna opnieuw uitvinden en de universiteiten meer autonomie geven zodat zij zich weer kunnen bezighouden met datgene waarvoor zij zijn bedoeld: de wetenschap.’

Europa heeft geen beste naam in Nederland en Nederlandse studenten blijven liever thuis dan een Erasmus-beurs aan te vragen.

‘Maar toch moeten we die Nederlandse studenten de mogelijkheid blijven bieden een deel van hun studie in het buitenland te volgen. We moeten wachten. En als we lang genoeg wachten, gaan ze vanzelf, want Europa biedt de mogelijkheid de wereld te leren kennen en de geest en horizon te verbreden. Nee, het einde van Europa is nog lang niet in zicht.’ yyy

Folia 17

[ingezonden mededeling]

Peper Nieuwsbrief van de

www.ASVA.nl

Fiets nodig? ASVA biedt goedkope fietsen aan!

Nieuw in Amsterdam, maar nog geen fiets? Of is je oude fiets gestolen terwijl jij lekker op vakantie was? Geen nood, wij hebben een goedkope fiets voor jou! Gedurende het collegejaar verkoopt ASVA de goedkoopste legale fietsen van Amsterdam aan studenten. Voor slechts 55 euro ben jij de gelukkige bezitter van een ASVA-fiets.

De verkoop vindt iedere donderdag om 12.30 plaats bij de ASVA-studentenbalie (Binnengasthuisstraat 9, in het Service & Informatiecentrum). De verkoop gaat middels een loterij, je meldt je voor 12.30 en iedere koper krijgt een nummer mee. Onder deze nummers vindt vervolgens een loting plaats om te bepalen in welke volgorde men een fiets mag uitzoeken. Hoe eerder je mag kiezen, hoe ruimer het aanbod is. Om een fiets te kopen dien je wel lid te zijn van ASVA. Een lidmaatschap kost 15 euro per jaar en leden van partnerverenigingen ontvangen daarbovenop nog eens 5 euro korting. Een ASVAlidmaatschap kan je direct regelen bij de ASVAstudentenbalie. Neem wel voldoende contant geld mee, want pinnen is bij de ASVA-balie helaas niet mogelijk.

De wekelijkse fietsverkoop met op de achtergrond het Service & Informatiecentrum

Wat zijn de voordelen van een ASVA-fiets?

In de eerste plaats is de ASVA-fiets de goedkoopste

puntgave ASVA-fiets wordt gestolen. Daarom

student,

legale fiets. Een tweedehands fiets bij de

wordt je fiets na aanschaf geregistreerd en krijgt

rechtshulp,

fietsenmaker kost al gauw honderd euro of meer.

deze een unieke code mee. Op deze manier heb

Daarnaast is ASVA ondersteuner van studie- en

je meer kans dat je fiets na een diefstal weer

studentenverenigingen. Wil jij een project of een

bij jou terechtkomt. Een goed slot op je fiets is

evenement opzetten? Het Platform kan je helpen

onmisbaar in Amsterdam. Daarom bieden wij ook

met het vinden van fondsen en het opzetten van

kettingsloten aan voor slechts 15 euro.

een netwerk. Hou ook onze website en Facebook-

Alsof dat nog niet genoeg is voor deze schappelijke

account in de gaten.

De fietsen die wij aanbieden zijn fietsen die door de gemeente zijn losgeknipt en niet meer zijn opgehaald door hun eigenaar. Vervolgens hebben de fietsen een opknapbeurt gekregen bij de sociale werkplaats, Pantar genaamd. Zij begeleiden

prijs, bieden wij je ook nog een maand garantie aan.

mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar

Mocht er in de eerste maand iets kapot gaan aan de

regulier werk.

fiets dan kan het gratis gerepareerd of vervangen worden. Alleen op de banden en meegeleverde

Wij helpen jou een strafblad te voorkomen!

Met het aanbieden van goedkope fietsen hoopt

fietslichten zit geen garantie.

ASVA dat studenten zich niet laten verleiden

ASVA doet meer!

tot heling. Op het kopen van een fiets op straat

Misschien is ASVA wel het bekendst van de

staat 160 euro boete en kan zelfs een strafblad

fietsverkoop, maar ASVA doet meer! Zij treedt

opleveren. Natuurlijk willen we ook niet dat jouw

op als belangenbehartiger van de Amsterdamse

biedt

diensten

verzekeringen

aan en

zoals

gratis

cursussen.

ASVA studentenbalie UvA Service & InformatieCentrum, Binnengasthuisstraat 9 1012 ZA Amsterdam Telefoon: 020 525 29 26 E-mail: studentenbalie@ASVA.nl Openingstijden: 12:30 – 16:00 Fietsverkoop: elke donderdag om 12:30 stipt melden bij de ASVA studentenbalie

Traditioneel heeft ASVA ieder jaar voor de start van de colleges heeft ASVA een grote fietsverkoop voor de eerstejaars studenten van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Bij deze grote verkoop worden er uitsluitend fietsen aan eerstejaars studenten aangeboden. Ook dit jaar zijn er ongeveer 400 fietsen verkocht aan eerstejaars studenten. Bij deze verkoop waren ook medewerkers van Pantar aanwezig die de fietsen naar wens afstellen.

Een uitgave van de ASVA studentenunie. Vendelstraat 2 1012 XX Amsterdam. Reageren? peper@asva.nl

De patisseriepresentatie tijdens Open Monumentendag op 11 september bij Bijzondere Collecties; linksonder Cees Holtkamp / foto’s Bram Belloni

‘Wat een heer-lij-ke middag!’

Hoe Marcel van Roosmalen op Open Monumentendag Cees Holtkamp zoekt en verdwaalt bij Bijzondere Collecties. ‘Zou het nog over patisserie gaan?’

Marcel van Roosmalen

O

pen Monumentendag, een evenement dat we tot dan hadden genegeerd.

Maar nu moest het. Het thema was ‘De smaak van de negentiende eeuw’ en bij ‘Bijzondere Collecties van de UvA’ in het gebouw aan de Oude Turfmarkt hadden ze dit letterlijk genomen: de hele dag was er in de kantine speciale patisserie verkrijgbaar, kenmerkend voor de negentiende eeuw. En er was ook een presentatie door banketbakker Cees Holtkamp met een proeverij.

Voor de receptie – bemand door een donkere meneer en een mevrouw met een hoofddoek – stond een rij oudere mensen, soms met een rugzakje. Allemaal met prangende vragen.

We waren aan de late kant en informeerden naar de workshop patisserie, en zeiden erbij dat het voor een dragend artikel in Folia was. Onder escorte werden we naar een klaslokaal gebracht, waar acht belangstellenden staarden naar een diascherm en intens luisterden naar een spreker. We werden begroet met ‘Sssst’. Daar zaten we dan, midden in een verhandeling

over de bouwgeschiedenis van de Oude Turfmarkt 129. Het was een voormalig gesticht – Sint Bernardus – ontworpen door de architect P.F. Laarman, waarvan slechts de eclectische voorgevel was behouden.

Was de spreker – een man met de haren in een strakke scheiding – banketbakker Holtkamp?

En zou het nog over patisserie gaan?

Het waren vragen die me nogal bezighielden, maar die ik in deze intens met de spreker meelevende groep belangstellenden niet durfde te stellen.

Achter in het klaslokaal stonden wel twee roestvrijstalen pannen.

Toen er een natuurlijke stilte viel, schraapte ik mijn keel en stelde ik mijn vraag.

Zichtbare ergernis bij iedereen.

Ik stond op en sloop de ruimte uit.

Bij de vitrines met kookboeken in de gang was een oploopje. Een vrouw met een knot vertelde er over middeleeuwse gerechten. Daarna kroop ze over de grond. Er brandde geen licht in een van de vitrines en ze zocht het juiste snoer en stekkerdoos. Toen het licht brandde ging ze door met haar verhaal. Ademloos

aangestaard door de belangstellenden.

Toen het klaar was, verzuchtte een mevrouw: ‘Wat is dit een heer-lij-ke middag!’

We mochten onze rondleidster alles vragen. Een meneer vroeg of het mogelijk was om zelf in oude kookboeken te snuffelen. Hij wilde binnenkort een etentje geven voor familie en vrienden en zelf een maaltijd uit de vorige eeuw samenstellen.

Wat een leuk idee!

Na het uitvoerige antwoord vol suggesties, was ik aan de beurt. Ik informeerde of dit de workshop van bakker Holtkamp was. Nee, die was een verdieping hoger al lang begonnen. Het was onmogelijk daar nog naar toe te gaan. Zeker ook omdat de rondleidster niet wilde voortrekken, want ze kon zich voorstellen dat de anderen daar ook wel interesse in zouden hebben.

‘Dan zeg ik “ja” tegen jou en moet ik de rest een “nee” verkopen.’ Ze zei erbij dat

Of hij het recept kon geven van die overheerlijke garnalenkroketjes? bakker Holtkamp het vast niet prettig vond als midden in zijn verhaal een hele groep kwam binnenvallen.

De man van de middeleeuwse maaltijd trok aan zijn baardje. ‘Ik zou daar ook best heen willen. Al was het maar voor de recepten voor mijn desserts.’

Hij raadde aan om het binnenterrein te bezichtigen. Dat deden we.

Ik rookte er drie sigaretten en sloot weer aan in de rij voor de receptie.

De vrouw met hoofddoek begreep de urgentie van mijn vraag en bracht me met vliegende spoed naar de ruimte waar bakker Holtkamp sprak. We troffen er onze rondleidster weer. We wisselden vernietigende blikken uit. De bakker was een begenadigd spreker. Het ging over banketbakkersroom, houten speculaasplaten en het bouwen van een ouderwetse soesjestaart.

Na afloop dromden ze om hem heen.

Of het klopte dat ze vroeger – als de roomboter op was – kippenvet gebruikten voor de bereiding van jodenkoeken? En of hij misschien het recept kon geven van die overheerlijke garnalenkroketjes?

Dat soort vragen.

In optocht ging het daarna naar de kantine die nog vijf minuten open was. Ik at drie soesjes met banketbakkersroom en luisterde naar de verhalen van een mevrouw, die alles herhaalde wat de banketbakker had gezegd.

‘Ze smolten suiker en deden dat over de soesjes. Het was het cement om een taart te bouwen. Je moet nooit zomaar een soesjestaart bouwen. Je hebt een ijzeren stellage nodig.’

Ze sloot af met de mededeling dat onze smaak was bedorven door winkelketens als de Hema. ‘De banketbakkersroom die ze daar in de tompoezen stoppen hadden ze in de middeleeuwen niet.’

Weer wat geleerd. yyy

Folia 19

bul

2008 Hanna Bervoets Leeftijd: 26 (geboren op 14 februari 1984) Beroep: Schrijfster, journalist en columnist voor Volkskrant Magazine.

Studie: Bachelor media en cultuur en de master journalistiek en media.

Docent: ‘Maarten Reesink. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar realityshows, ik ben daar ook door gefascineerd.’

UvA-plek: ‘Met vrienden at ik elke week in het Atrium, maar eigenlijk was het eten daar best slecht. Op een keer nam ik een omelet die stuiterde toen ik ’m per ongeluk op de grond liet vallen! Sindsdien zijn we er niet meer zo vaak teruggekomen.’

Café: ‘Ik had niet echt een vast café, maar was meer van de clubs. Ik ging vaak naar Paradiso en, heel fout, naar Dansen bij Jansen.’

Een grote nerd

Afknapper: ‘In mijn eerste jaar moest ik elke maandag twee lange films kijken in het filmmuseum. In een vlaag van gekte schreef ik me in voor de ochtendvoorstellingen. Al slapend in de donkere bioscoopzaal heb ik heel wat films gemist.’

foto Bob Bronshoff

Hanna Bervoets studeerde media en cultuur en journalistiek en is nu schrijfster en columnist. Julie de Graaf

‘I

k ben er zo eentje die vroeger al voor de schoolkrant schreef en altijd is blijven schrijven. Ik heb nooit bewust bedacht dat ik journalist wilde worden; ik was het opeens.

De keuze voor media en cultuur heb ik dan ook niet gemaakt omdat ik daarna een journalistieke master kon doen, maar simpelweg omdat het de enige studie was die mij leuk leek.

Media en cultuur gaat niet alleen over het bestuderen van televisie en film, maar ook over een bepaalde denkwijze die heel goed bij mij past. Bij alles wat ik las en hoorde op college voelde ik zo’n herkenning. De manier waarop ik in het leven sta, de blik waarmee ik naar dingen kijk en de thema’s

20 Folia

die in mijn werk naar voren komen, zijn allemaal terug te vinden in media en cultuur. Vragen zoals hoe mensen media gebruiken in hun leven of waar de scheiding tussen feit en fictie ligt, spelen een grote rol in mijn boeken, artikelen en columns.

Het is een beetje een kip-of-eiverhaal: ik weet niet in hoeverre de studie mij heeft gevormd of in hoeverre ik theorieën aangereikt heb gekregen die pasten bij wat ik al vond.

Soms was het wel frustrerend dat van de vierhonderd mensen in mijn studiejaar, er pakweg driehonderd alleen maar zaten omdat ze tv-kijken “wel leuk” vonden.

Ik was juist een grote nerd: ik las alles, deed netjes de opdrachten en maakte overal samenvattingen van. Mensen in

de werkgroep begonnen me te haten omdat ik altijd wél goed voorbereid was.

Tegelijkertijd hield ik erg van uitgaan.

Om dat te combineren met mijn studie en hoge cijfers te blijven halen, plande ik alles zorgvuldig in. Zo begon ik twee weken voor een tentamen al met studeren, maar

‘Vier uur per week stond ik te dansen, compleet met trommels en slingers’ dan wel elke ochtend een uurtje. Op die manier had ik tijd om uit te gaan en ook nog twee dagen brak te zijn. Ik ben wat je noemt een gedisciplineerde uitgaander.

In het derde jaar van mijn bachelor ben ik op uitwisseling naar New York gegaan.

Niet perse voor het onderwijs, maar gewoon omdat ik graag in die stad wilde wonen. Ik kon daar hele rare vakken volgen zoals Indiaas en Afrikaans dansen, wat inhield dat ik vier uur per week stond

te dansen in een lokaal, compleet met trommels, slingers en korte rokjes. Ook volgde ik vakken als “Geschiedenis van de filmmusical” en “Script-schrijven voor sit-coms”. Van dat laatste vak heb ik nu trouwens nog steeds profijt. Ja, en verder ben ik New York natuurlijk heel veel uitgegaan.

Tijdens mijn studie heb ik altijd geschreven en vorig jaar kwam mijn debuut Of hoe waarom uit. Ik ben nu net klaar met mijn tweede boek. Het verschijnt pas in januari en heeft nog geen titel. Het gaat over een gezin in Amsterdam-Noord en is een beetje gebaseerd op mijn buren. Ik woon zelf ook in Noord en volg al drie jaar hun wel en wee door de dunne muren heen. Het is heel anders dan mijn eerste boek, omdat ik juist wat nieuws wilde doen. Aan de andere kant is het ook wel heel erg Hanna geworden en gaat het uiteindelijk toch weer over de scheiding tussen feit en fictie en, natuurlijk, over media.’ yyy

Fen is uit

het beste

eten

Allemaal kapitein

Rachmaninov

Niet sensationeel

Warpaint Paradiso

Jasper Stokman hoofddocent wiskunde:

Fondue en Fondue Jan Pieter Heyestraat 110

Ik moet toegeven; ik was er een beetje benauwd voor. Dat interview met Warpaint.

Want vier mooie dames. Van mijn leeftijd. Uit Los Angeles. Die hun in eigen beheer uitgebrachte, eerste EP (Excuisite Corpse) door Jezus Christus John Frusciante lieten mixen. En die sinds kort hun eerste echte plaat hebben uitgebracht.

En dan ik, die zich door vier mooie dames van mijn leeftijd uit LA met een hele gave band nogal geïntimideerd kan voelen.

Ook wel terecht, zo blijkt. De dames van Warpaint (ik spreek er twee; bassist Jenny Lee Lindberg en drummer Stella Mozgawa) zijn in levenden lijve niet mis; ze zijn inderdaad knap, ze hebben een grote waffel en weinig gêne, ze zitten de hele tijd nogal symbiotisch aan elkaar te plukken en ze hebben gedronken. Gelukkig zijn ze ook best aardig.

Inspirerend zijn ze sowieso. Met een bezetting die tot voor kort nog regelmatig wisselde, acht de band zich sinds de recente komst van drummer Mozgawa compleet. Dat blijkt ook uit het toenemende succces, met als absolute mijlpaal een deal met Rough Trade Records en de release van hun eerste langspeler, The Fool. En die is, niettegenstaande de titel, lang niet gek.

Afzonderlijk van elkaar zijn de nummers op de plaat moeilijk te definiëren; het album draagt vooral als geheel een sfeer die ongepolijst, dromerig, rockend en licht psychedelisch is. Zero 7 op LSD, en dat op een winderige herfstdag.

Geen flauwe kost, zou je zeggen. En dus rijst bij mij de vraag hoe vier vrouwen – meestal vooral een garantie voor een hoop gekift, geföhn en gefröbel – gezamenlijk tot het schrijven van zulke onconventionele, duistere en rauwe liedjes komen.

‘We’re all captains on the same ship,’ stelt Lindberg.

‘We make sure everyone gets heard, we’re all very strong personalities with strong individual opinions, and we just try to navigate trough all of those. The reason that we even play together is that we intuitively seem to hear what a song needs.’

Geïntimideerd, geïntimideerd. Dit is zeker zo’n band waarbij Alles Klopt.

‘We’ve got a musical conversation going on,’ kopt Mozgawa hem nog even in. ‘And we trust each other in it.’ yyy Fen

Humor: ‘Debiteuren crediteuren. Typetjes die nooit uit hun rol vallen. Steeds dezelfde flauwigheden, zoals met de broodtrommel: kijken wat de vrouw erin heeft gestopt en het dan weggooien. Edgar die in een hoek wordt gedreven, wat tegelijk hilarisch en meelijwekkend is.’

De dag na een uit de hand gelopen borrel: altijd een goed moment voor veel vleesch, vette sauzen en stokbrood.

Dat Fondue en Fondue door velen wordt bejubeld om zijn kaasfondue negeren we daarom even. Bovendien hoorde mijn disgenoot dat ze hier bij de kaasvariant stukjes rauwe groente in plaats van brood serveren. Leuk idee, niet helemaal wat we in gedachten hadden. Dat we zo eensgezind zijn is prettig, want een fonduepan (€17,50 per persoon voor vlees of vis, €15,- voor kaas) deel je met z’n tweeën.

Tegelijk met de drankjes schuift de aardige serveerster ons een mandje brood met knoflooksaus voor. Echt dol ben ik niet op Turks brood, maar ik begrijp het voordeel voor de keuken: dit brood kun je uren laten liggen, zonder dat het taai wordt. De saus is heerlijk en zelfgemaakt.

Intussen loopt de tent vol – reserveren is, ook voor twee personen, aan te raden. Wij hebben een mooi plekje aan het raam. Het uitzicht op de Jan Pieter Heijestraat is tijdelijk: als de fundering van het oorspronkelijke thuispand aan de Overtoom is aangepakt, verhuist Fondue en Fondue weer terug.

De fonduepan die voor ons op het vlammetje wordt gezet, is minder heet dan die van de aardappelgratin.

Daarmee moeten we oppassen, klinkt het waarschuwend.

Gek genoeg is de gratin helemaal niet warm. En lekker evenmin. De taaie frietjes, gegratineerd in te weinig kaas, zijn vettig van buiten en droog van binnen. We bestellen wat extra brood. Belangrijk is dat het vlees wel goed is, en vers. De sauzen zijn dit niet. Die komen uit plastic verpakkingen van de groothandel. Jammer, want de knoflooksaus bij het brood beloofde nog zoveel goeds. Als de schaal met kalfsoester, varkenshaas, biefstuk en kip voor driekwart leeg is, zijn we er nog niet over uit. Wat missen we toch? Het smaakt allemaal best, maar sensationeel is het niet. Zelfgemaakte sauzen zouden het verschil maken, besluiten we. De hoeveelheid vlees en kip is ruim voldoende, maar niet genoeg om de dessertkaart te weerstaan. Op de chocoladefondue (€6,50) die we delen, is niets aan te merken.

Of we nog eens terugkomen bij Fondue en Fondue, vragen we ons af. Wie weet, als de volgende katerige zondag zich aandient. yyy Carlijn van Donselaar

Verstappen

London Calling, 13 november vanaf 18.00 uur in P ­ aradiso, entree €17,50 / passepartout 2 dagen €30,- excl. lidmaatschap

Boek: ‘Aarde en as van de Afghaans-Franse schrijver Atiq Rahimi. Een boekje dat je in een uur uit hebt, maar een diepere indruk over de consequenties van oorlog achterlaat dan journaalbeelden. Je zou willen dat elke politicus het leest. Ik heb bij politici altijd het gevoel dat ze zich te weinig realiseren wat de gevolgen van oorlog zijn.’

Muziek: ‘De pianoconcerten van Rachmaninov. Prachtige melodieën afgewisseld met heftig timmerwerk. Ik heb vroeger veel piano gespeeld en kon naar het conservatorium. Het leek me de ultieme kick om als uitvoerend pianist met een orkest te spelen. Maar ik weet niet of ik er wel het karakter voor heb.’

Tv: ‘Het jaarlijks terugkerend BBC-verslag van de finale wereldkampioenschappen snooker. Intrigerend is dat de mentale weerbaarheid van spelers vaak op beslissende momenten de doorslag geeft. Eenvoudige ballen gaan dan snookertechnisch met regelmaat mis. Je ziet soortgelijke fascinerende mentale aspecten ook tijdens een tennisfinale op Wimbledon of bergetappes in de Tour de France.’

Afknapper: ‘De toekenning van de Librisprijs voor beste Nederlandstalig literair boek aan Bernard Dewulf voor zijn novelle Kleine dagen. Er stonden op de longlist goede inzendingen van grote schrijvers als Rosenboom en Nooteboom, maar de prijs ging dus naar een Belgische dichter die een aantal columns gebundeld had. Onbegrijpelijk. Ik vermoed dat de jury origineel wilde zijn.’

Film: ‘The Good, the Bad and the Ugly van Sergio Leone, de perfecte spaghettiwestern. Schitterende muziek, veelzeggende close-ups en stilten, en een situatie van wetteloosheid waarin drie slechteriken op zoek zijn naar een schat. Dit komt samen in de climax: de langgerekte slotscène, waarin de lelijkerd op een wankele stoel staat met een strop om zijn nek.’

Kunst: ‘Compositie VI van Kandinsky. Het mooiste werk van de expositie Van Matisse tot Malevich in het Hermitage, althans volgens mijn kleine kinderen, wat ik verbazingwekkend vond. Je verwacht niet dat zij een abstract werk mooier vinden dan een realistisch werk dat meer op hun belevingswereld inspeelt.’

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan promovendus kwantitatieve economie Benjamin Kemper, die ik ken van de gezamenlijke studievoorlichting voor de bacheloropleiding wiskunde.’ yyy Hans van Vinkeveen

Folia 21

annonces

Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder.

Annonces kunnen worden geplaatst in Folia en op de website www.folia.nl. Zie voor informatie over het aanbieden en de tarieven www.folia.nl – weekblad – Annonces.

CULTUUR

Wil jij optreden in het Concertgebouw?

Symfonisch Blaasorkest ATH is op zoek naar muzikanten die op niveau muziek willen maken. Check: www.tramharmonie.nl Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl Vanaf 19-09, 11.00 uur - De Rode Hoed Keizersgracht 102 - Amsterdam Eigentijds kerk zijn binnen christelijke traditie: Keizersgrachtkerk. Kerkdienst en viering elke zondag om half 11, Keizersgracht 566. www.kgk.dds.nl Als katholieke binnenstadskerken van Amsterdam starten we op 7 oktober weer een Alpha-cursus voor ieder die op vrijblijvende wijze meer te weten wil komen over het christelijk geloof. Op donderdag 30 september is er om 20.00 uur een introductieavond. Plaats: pastorie Sint Nicolaaskerk, Prins Hendrikkade 73, Amsterdam. Info/ opgave: Olof Bekedam, 06 5188 3788 of Bekedam054@live.nl Trombonist gezocht. AMC Bigband, de enige echte academische bigband van Nederland, zoekt versterking in de trombonesectie. Het is een gezellige bigband met 5 à 10 optredens per jaar. Het repertoire is een mix van van jazz, latin en funk. De band staat onder leiding van trompettist Diederik Ruisch. Je bent van harte uitgenodigd om een repetitie mee te spelen!

Repetitie dinsdagavond van 18.30-21.00 uur. N.Hofman@amc.uva.nl

BUITENLANDMANIFESTATIE UvA-HvA

Studenten met buitenlandplannen ontmoeten studenten met buitenlandervaring tijdens de ‘Students meet Students continentenbijeenkomsten’ van de 10e Buitenlandmanifestatie op woensdag 6 oktober van 12.00-16.00 uur in gebouw Leeuwenburg, Weesperzijde 190 (naast het Amstelstation). Studenten en andere deskundigen vertellen over het continent of land van jouw interesse. www.uva-hva.nl/buitenlandmanifestatie

Student en studeren

wordt! Belangstelling? Meld je dan aan bij de Eerste Amsterdamse Rummykub Club i.o. Voor alle info: Olof Bekedam, 06 5188 3788 of Bekedam054@live.nl

nl/ombudsmanpersoneel.

Het Bureau Ombudsman is gehuisvest op Oude Turfmarkt 151, 1012 GC Amsterdam.

geïnteresseerd is, neem dan contact op met Liesbeth Elberse: E-mail; lelberse@nrka.nl of tel. 020-622 6211.

USC SPORT

STUDENTENZAKEN

Op www.uva.nl/studentenzaken staat alle informatie over de afdelingen van Studentenzaken - Studentendecanen, Bureau Studentenpsychologen, Loopbaan Advies Centrum, Bureau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 525 8080.

DIVERSEN

Kom sporten bij het USC Bij het USC kun je terecht voor meer dan 70 sporten voor spo(r)tgoedkope tarieven. Je vindt ons over heel Amsterdam verspreid.

In de nieuwe hoofdvestiging Universum op het Science Park haal je een free ticket voor 3 gratis lessen. In september start een scala aan cursussen, o.a. dansen, klimmen, hardlopen, verschillende vechtsporten maar ook doorlopende trainingen als taekwondo, basketbal, badminton, etc.

• Danscursussen In Universum kun je terecht voor moderne dans, jazzdance, klassieke dans, stijldansen, showdance en Argentijnse tango. Zumba en GoGo dance vind je in het USC-groepsfitnessrooster. In PCH Fitness kun je terecht voor Hip Hop Allround. Ook kun je voordelig leren rock-’n-rollen en salsadansen. Al deze activiteiten starten in september. Geef je snel op. Studentencursusprijs € 35.

• Fitness/groepsfitness Met de jaarkaart (groeps)fitness, die je als student slechts € 132,50 kost, kun je onbeperkt fitnessen en groepslessen volgen in 4 verschillende sportcentra, 7 dagen per week.

• Indoorklimmen In de nieuwe klimhal in sportcentrum Universum kun in een speciale beginnerscursus van 5 lessen leren klimmen. Geef je snel op, want vol = vol. Studentencursusprijs € 50.

• Gewichtheffen Gewichtheffen is goed voor je houding en je spieruithoudingsvermogen. Wil je het leren, kom dan naar Universum. Studenten betalen € 30,50 voor 10 lessen. In Universum vind je een bijzondere gewichthefzaal.

• Hardloopschool Op verschillende USC-locaties kun je meedoen met de hardloopschool. In cursussen van 10 lessen werk je toe naar het uitlopen van een bepaalde afstand. Je loopt in een groep. Studenten betalen € 17 voor 10 lessen.

Check voor dit alles www.usc.uva.nl

VERDIENEN

To connect or not to connect? Van hersennetwerken tot migratienetwerken, alles over netwerken lees je nu in het nieuwe nummer van Blind op www.ziedaar.nl

Gezocht: oppas (m/v) om onze vrolijke, energieke zoon Mads (4) van school (Weesperzijdebuurt) te halen. Op di./wo./ do. 11.45-15.15 uur in oktober, daarna in overleg. schollenbrugpad@yahoo.com

SPORT

WONEN

Karate doe je bij SKCA! Beginnerscursus start za. 18 en ma. 20 september: € 50 voor 10 weken (studenten/stadspas € 40). Maandag en woensdag Palmstraat 13 (Jordaan), zaterdag op IJburg, www.skca.org, info@ skca.org, 020 618 2342.

Capoeira. Kom nu een maand gratis kennismaken! Kom vóór 15 oktober een keertje langs en je traint een maand gratis! Zonder verdere verplichtingen. Meer info: bdocapoeira.org of 06 2716 3085.

Rummykub een spelletje voor de bejaardensociëteit? Niet als het op tempo gespeeld 22 Folia

VRIJWILLIGERSWERK, STAGES, e.d.

Maatjes gezocht - Het Nederlandse Rode Kruis Amsterdam zoekt enthousiaste vrijwilligers die een maatje willen zijn voor een andere Amsterdammer die behoefte heeft aan meer contact. Als vrijwilliger gaat u twee keer per maand samen met de deelnemer iets leuks ondernemen. Daarnaast biedt u een luisterend oor en helpt u de deelnemer weer (oude) activiteiten op te pakken. Bent u of kent u iemand die hier in

Writing in English? Write with confidence, in the knowledge that any mistakes will be corrected by a native English editor/proofer (with over 20 years’ experience). Lots of refs available from academics across the Netherlands. Huge reductions for students (as little as one cent a word). Please ring: 625 8834 or email: Copyproofing@yahoo.com for a free estimate.

De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren. Onkosten worden vergoed. Nadere informatie tel. 566 3090, spermabank@amc.uva.nl of www.spermadonoren.nl Voor beginnend student rechten die autisme heeft wordt een gevorderde master student rechten gevraagd om bijles te geven.

Vergoeding in overleg. Reacties: tel. 06-1383 6764

- advertentie -

300 vrienden...

1 trainer

Iets te verhuizen? Dáár heb ik voor gestudeerd! Alle maten bussen en verhuismannen, vanaf € 45. Wij takelen (touw en blok); tevens interlokaal. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

BUREAU OMBUDSMAN

Studenten met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Studenten, Christel Holtrop, ombudsman@uva.nl, tel.

525 3798, www.student.uva.nl/ombudsman Medewerkers met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Personeel, Anneke Vijgeboom, ombudsmanpersoneel@uva.nl, tel. 525 5548, www.uva.

Op zoek naar een leuke voetbalvereniging?

Kom eens kijken bij ons of train een keer mee!

T.O.S.-Actief Sportpark Middenmeer, Radioweg 63 020 6928314 / info@tos-actief.nl / www.tos-actief.nl

- advertentie -

VAN DONDERDAG 16 SEPTEMBER T/M WOENSDAG 22 SEPTEMBER

GOED VOORBEREID HET DONKER IN.

het cultureel studentencentrum van UvA & HvA

muziek, theater

FILMTIP VAN DE WEEK

WO 15/09 20.00 uur

Particolarte Improvisatie Festival

THE AMERICAN

Op het Particolarte Improvisatie Festival, dat drie keer per jaar plaats vindt, tonen leden van Particolarte hun creativiteit. Je kunt cabaret, livemuziek, dans en theater verwachten, maar ook film, voordrachten en improvisatie. Eigenlijk is niets onmogelijk op de PIF. Niet-leden zijn welkom! toegang e 6,-

REGIE: ANTON CORBIJN | 16 SEPTEMBER IN PREMIÈRE

COmedy

Vr 17/09 20.30 uur

Easy Laughs - Improv Comedy Anton Corbijn maakt met de The American zijn eerste Amerikaanse fictiefilm, na zijn succesvolle debuut Control. Huurmoordenaar en wapenexpert Jack (George Clooney) reist af naar het platteland van Italië om even onder te duiken nadat zijn vorige klus niet helemaal goed ging. Wachtend op een nieuwe opdracht ontmoet hij Clara (Violante Placido) en krijgt hij een opdracht een nieuw wapen te maken voor Mathilde (Thekla Reuten). Zijn nieuwe ontmoetingen doen hem besluiten te stoppen met “het vak”, maar een nieuw begin na zo’n leven is niet simpel. Lees meer op Cineville.nl.

NU IN CINEVILLE TE ZIEN KLIK! ANIMATIE AMSTERDAM 15 T/M 19 SEPTEMBER

Comedy improvisation in a ‘gezellige’ atmosphere. ‘The Friday Show’ at 20:30 and an ‘Unplugged’ at 22:30, with different formats and guest players. New: a free quick extra show after the second performance. Shows every Friday. English spoken. e 8,- (20:30)/e 5,- (22:30)/both e 12,-

muziek

za 18/09 12.00 uur

Tell mama we’re late

CREA vrouwenkoor Tell mama we’re late zingt in drie korte optredens delen uit het programma ‘Voor de Wind’. Plaats: Gemeentehuis in Ouderkerk aan de Amstel. toegang gratis

debat

ma 20/09 20.00 uur

Modernisme en traditie in de hedendaagse architectuur Van 15 tot en met 19 september is Amsterdam weer de animatiehoofdstad van Europa. Vijf dagen lang kunnen jong, oud en iedereen er tussenin, genieten van het beste dat animatie te bieden heeft: korte en lange animatiefilms, workshops, speciale vertoningen en feesten zorgen binnen en buiten de zalen van Kriterion en de Universiteit van Amsterdam van een verrassend, geanimeerd festival. Met o.a. filmvertoningen, workshops en een Ren & Stimpy Tribute. Lees nu het interview met de organisatie op Cineville.nl. Meer info over het festival kan je vinden op www.klikamsterdam.nl

NU OP CINEVILLE.NL

ONTDEK SMART CINEMA; LEKKER OBSCUUR IN WEST KORTE FILM NOVA VAN DIJK GAAT VOOR OSCAR PENPALS EDDY EN MARTIN SCHRIJVEN DOOR ONBEPERKT NAAR DE FILM VOOR MAAR €17,50 PER MAAND

Wat vinden we van het modernisme in de 20ste eeuwse architectuur? Dr. Vincent van Rossem, hoogleraar Monumenten en Stedenbouw (UvA), stelt de vraag of het modernisme er in de 20ste eeuw in geslaagd is om de bestaande tradities in architectuur en stedenbouw opzij te zetten. Of bestaat een dergelijk beeld alleen in de hoofden (en boeken) van de modernistische architecten? studenten gratis, e 5,- alle anderen

muziek

lezingenladder De Balie

ZO 19/09, 20.00 uur Verdedigers in de verdediging Mensenrechtenactivisten Sahar Francis en Ishai Menuchin in gesprek over de wettelijke en praktische beperkingen die zij tijdens hun werk in Israël en de Palestijnse gebieden ondervinden.

MA 20/09, 20.00 uur Kenniscafé: Kolder of kennis Een ode aan de wetenschappers die buiten de gebaande paden denken, met o.a. de Europese vertegenwoordiger van Improbable Research, de organisatie achter de jaarlijkse Ig Nobelprijzen, Kees Moeliker, ook bekend van zijn boek De eendenman.

FELIXMERITIS

DI 21/09, 20.00 uur Filosofie in de klas, noodzaak of pretvak?

Op steeds meer scholen wordt filosofie gedoceerd. Maar hoe belangrijk is dit vak nou eigenlijk?

Pakhuis de Zwijger VR 17/09, 19.00 uur Wie heeft de broek aan?

Journaliste Hassnae Bouazza in gesprek met Lubna Hussein, die in 2009 wereldwijd in het nieuws kwam, omdat zij vanwege het dragen van een broek door een Islamitische rechtbank wordt veroordeeld tot 40 zweepslagen. ­Georganiseerd door Women Inc.

Rode Hoed

MA 20/09, 19.30 uur De prijs van ons voedsel Centraal staan de dilemma’s tussen economische groei en duurzaamheid. Met o.a. Maarten van Poelgeest en Midas Dekkers.

Spui25

Een podium voor klassieke amateurmusici. Beleef hun optredens in een informeel concert.

Wil je zelf optreden? Stuur dan een e-mail naar: klassiek@crea.uva.nl. toegang gratis

DO 16/09, 20.00 uur Jullie zijn anders als ons. Jong en allochtoon in Nederland Antropoloog Roanne van Voorst schreef een boek over allochtone jongeren in Nederland. Zij wordt geïnterviewd en de jongeren uit het boek gaan in discussie. Ahmed Marcouch zal het eerste exemplaar in ontvangst nemen.

Cabaret

Stadsarchief

dO 23/09 20.00 uur

CREA Klassiek

dO 23/09 20.00 uur

Voorpremière Cameretten 2010

Cabaretiers en kleinkunstenaars Titia Wolf, Dianne Liesker en Jorrik Hartemink krijgen ieder 20 minuten om de jury te overtuigen dat zij de drie finalisten zijn van het Cameretten festival 2010. Dit doen zij in drie solovoorstellingen op geheel eigen wijze. Jorrik speelt, Dianne droomt en Titia zingt. Eenmalig en uniek is deze voorpremière in Amsterdam. studenten e 5,-, e 7,50 alle anderen Meer informatie over de CREA agenda: www.crea.uva.nl

ZO 19/09, 15.00 uur Amsterdamse Canon-lezing: De strijd om de stadsvernieuwing Historicus Herman de Liagre Böhl en architectuurhistoricus Vincent van Rossem in gesprek over de betekenis van de stadsvernieuwing in de jaren zeventig en tachtig en consequenties voor het monumentale karakter van Amsterdam.

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur een mailtje naar folialezing@gmail.com onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’. Voor adressen zie www.folia.nl/lezingenladder.

Timorplein 62 (in Oost) Tram 14 of bus 22 en 41 Info/reserveringen: 6920422 Restaurant dagelijks geopend Combineer Eten + Film www.studio-k.nu

Folia 23

De student

Dijkgraaf & Fresco

Van der Meulen & Curvers

Studentenhaver

Voorganger

De hoogleraar

Laatst kreeg ik bezoek van een medische studente die terloops zei dat ze zo dik was geworden sinds ze vorig jaar was gaan studeren. Ze lachte er wat bij, niet alsof ze zich schaamde, maar alsof het een onvermijdelijk gevolg was van het studentenleven, zoiets als een lekke band.

Studeren is hard werken, laat naar bed, onregelmatig eten en allerlei dingen op voedingsgebied waar het Voedingscentrum, het geweten van etend Nederland, zijn bedenkingen bij heeft. Ik hoorde zelfs laatst van iemand die samen met zijn poes blikjes luxe kattenvoer at. Bij wijze van experiment.

Trouwens, docenten en onderzoekers doen het niet veel beter. Ondanks manmoedige (en ‘vrouwmoedige’ moet ik zeggen, want de dames van de kantines staan hun mannetje) van Sorbon en het grenzeloze aanbod aan voedsel in de stad, vermoed ik dat de voedingspatronen van de meerderheid van de staf en studenten van de UvA niet altijd de strenge toets

kunnen doorstaan. Wie eet er bijvoorbeeld elke dag tweehonderd gram groenten en fruit? Wie ontbijt er nog rustig met voldoende koolhydraten? Wie let er op de samenstelling van de producten?

Is dat erg? Ach, af en toe zondigen is niet zo vreselijk. Eten moet geen plicht worden, of een bron van schuldgevoel, maar een plezier blijven. Het is gewoon moeilijk om alle verleidingen te weerstaan van het 24/7-aanbod dat ons omringt. Gelukkig is een alternatief dat ik in het kader van de retro-look wel even wil aanprijzen: studentenhaver, dat onvolprezen mengsel van noten en rozijnen waar generaties studenten hun bul op hebben gehaald. Verstandiger, en goedkoper dan de valkuil van de zoete en vette swirls, shakes, wraps en energizing drinks. Op een handvol studentenhaver kun je makkelijk een uur achter de pc zitten. En als je dat te weinig trendy vindt, dan bestaat er ook nog elitehaver.

Met extra noten. yyy Louise O. Fresco

Claes de Vreese hoogleraar politieke communicatie

Karel van der Toorn, voorzitter van het college van bestuur, is een man met visie, zo blijkt uit de rede die hij uitsprak tijdens de opening van het academisch jaar.

Hij vindt namelijk dat studenten, docenten en onderzoekers hun best moeten doen en dat ‘de instelling’ deze mensen daarin moet stimuleren en moet belonen voor prestaties. Ook moet er competitie zijn én moet ‘de instelling’ mogelijkheden bieden. Van der Toorn – nummer 177 in de top 200 van invloedrijkste Nederlanders van de Volkskrant – sluit zijn uitermate eloquente beschrijving van hoe ‘de instelling’ zou moeten zijn, af met het tegeltje: ‘Wie zijn kop boven het maaiveld uitsteekt moet geen regenbui op de kop krijgen, maar zich kunnen laven aan de weldadige warmte van de zon.’

Karel ‘gelukkig is hij geen boer geworden’ van der Toorn beschrijft hier kennelijk een wenselijke situatie, en dus niet de huidige. Hij komt daarvoor zelfs met zijn eigen versie van ‘Joe the Plumber’ op de

proppen, namelijk Jochem, ‘een aardige en intelligente jongen’. Deze hopelijk fictieve figuur legde Karel, een keurige en Bijbelvaste collegevoorzitter, uit dat hij nu soms niet snapt waarom hij tentamenstof extra goed doorneemt, terwijl zijn medestudenten naar de film gaan en het tentamen ook halen. De parabel eindigt met Jochem die vertwijfeld zijn boek terzijde schuift en ook naar de film gaat. Volgens Van der Toorn moeten we Jochem hiervoor belonen. ‘Iets meegeven waarmee hij aan de buitenwereld kan laten zien dat hij niet zomaar een student is.’ Het siert de collegevoorzitter dat hij niet schroomt om toe te geven dat een UvA-diploma tegenwoordig ook verkrijgbaar is voor mensen met een Pathé Unlimited-pas, tussen de films door.

Het daarom extra willen belonen van studenten die soms wel willen studeren is echter een teken van een schrijnend gebrek aan ambitie, durf en bovenal hoop. yyy Harmen van der Meulen

Joep Lange hoogleraar inwendige geneeskunde

Arnoud Boot hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten

overigens Met de komst van Powned en WNL krijgt het Nederlandse omroepbestel weer kleur.

Claes de Vreese: ‘Of het meer kleur heeft gekregen weet ik niet, het is in elk geval kleurrijker geworden. Als buitenlander in Nederland heb ik zelfs na veertien jaar nog moeite te begrijpen waarom het Nederlandse omroepbestel uitdrukking geeft aan de lang vergane verzuiling. Door de komst van Powned en WNL word ik nog meer geconfronteerd met de vraag waarom pluriformiteit en diversiteit zo krampachtig in verschillende clubs wordt georganiseerd met ieder een eigen secretariaat. In de rest van de wereld bundelen ze alles in één organisatie. In Nederland lijkt de manier van journalistiek bedrijven bij de commerciële en de publieke omroepen heel erg op elkaar en is beroepsmatigheid een grotere drijfveer dan ideologie. Ik verwacht daarom ook weinig verandering door de komst van Powned en WNL, al geven de eerste uitzendingen wel een 24 Folia

indicatie dat ze zijn geïnspireerd op het Amerikaanse Fox. Dat levert kleurrijkere televisie op en een verschil in format, stijl en benadering, maar of de kwaliteit toeneemt, betwijfel ik. Het is daarom tijd voor één geïntegreerde publieke omroep!’

Joep Lange: ‘Het omroepbestel krijgt misschien wel meer kleur, maar de vraag is of we daar blij mee moeten zijn. De kleur die er nu bij komt, staat namelijk gelijk aan zielloos en destructief. Ik moet bekennen dat ik nog niets heb gezien van de nieuwe omroepen: ik kijk bijna nooit tv en de afgelopen weken was ik in het buitenland. Wat dat betreft ben ik een droogzwemmer. Toch word ik niet vrolijk van deze nieuwe omroepen, want ze bevestigen de salonfähigheid van demagogisch rechts. Ook de sterke band die beide omroepen met De Telegraaf

hebben, vind ik maar niks: dat veel media in handen zijn van weinigen, zoals in Italië, is bepaald niet nastrevenswaardig.

In de VS zie je ook veel rechtse omroepen als Fox en wat daar gebeurt is heel erg; het is een machine die mensen bevestigt in hun vooroordelen. Ik ben bang dat deze omroepen het populisme in Nederland verder zullen aanwakkeren. Goede journalistiek behoeft geen kleur; die opent vensters.’

Arnoud Boot: ‘De suggestie dat de media voor de komst van deze nieuwe omroepen eentonig gekleurd waren, verwerp ik. De media maken wel degelijk een objectieve en geen subjectieve vertaalslag naar links en rechts. Het feit dat PVV-kamerlid Hero Brinkman een graag geziene gast is bij zogenaamde linkse omroepen, zegt volgens mij genoeg. Als meer kleur

suggereert dat er meer diversiteit binnen de publieke omroepen komt, dan is dat natuurlijk goed. Wat we moeten afwachten is of WNL en Powned alleen rechtspopulistische geluiden zullen laten horen.

In de VS zie je dat de rechtse zender Fox niet alleen een rechts en seminationalistisch geluid laat horen, maar dat ze veel andere omroepen wegdrukt. Niet aan de oost- en de westkust, maar wel overal daar tussenin. En dan eindig je met minder diversiteit. De extreme rol die Fox daar speelt is zorgelijk en op basis daarvan ben ik niet gerust op de rol die WNL en Powned gaan spelen in Nederland. Diversiteit is namelijk het belangrijkste wat er is.’ yyy Floor Boon

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.