Folia06_64

inclusief weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 08/10/2010 nummer 06

Sara kraakt.

Maar hoe lang nog?

Bijna afgestudeerd Grannies Day En dan?

Daten met bejaarden

Oud-voorzitter:

‘De Asva is toe aan revolutie’

Topbaan in de retail?

begin eerst hier. nl

inhoud #06

Kraken

foto Bas Uterwijk

Op 1 oktober werd het kraakverbod van kracht. Het einde van een tijdperk. De gemeente heeft al meteen flinke ontruimingen aangekondigd. Folia bezocht kraakfestival Onkruid en peilde de stemming onder Amsterdamse (studenten-) krakers. Plus: is er nog toekomst voor de antikraker? 15

Asva

Oud-voorzitter Martijn Weeda houdt nog steeds van ‘zijn’ club, maar heeft kritiek: ‘Geld uitgeven is een doel op zich geworden’ 9

Eindelijk

Het afstuderen komt in zicht, je moet eraan geloven.

Maar daarna gaapt het gat van je toekomst. Help! 10

Heel kort

Very Short Introductions zoekt deelnemers die in vijf minuten iets interessant(s) kunnen uitleggen 12

Bejaard = tof

Altijd met leeftijdgenoten hangen is saai.

Neem eens een opa uit eten 13

En verder:

commentaar Machiavelli, de studievereniging voor politicologen, en Pegasus, de studievereniging voor de bachelor algemene sociale wetenschappen, moeten verhuizen. Niet omdat ze het zelf willen, maar omdat de decaan van de Faculteit der Maatschappij en Gedragwetenschappen naar hun verdieping van het Binnengasthuis trekt. Die tussenverdieping is gedeeltelijk afgekeurd volgens de Arbowet, zodat leden van het bureau van de decaan er wettelijk gezien niet mogen werken, maar dat mag de verhuispret niet drukken. Nu komen er flexwerkers die het kennelijk prima zonder buitenraam in hun kamer kunnen rooien.

De studievereniging voor Bèta-Gamma (SVBG) moet verhuizen van het Roeterseiland naar de bètafaculteit op het Science Park. De vereniging heeft een kamer toegewezen gekregen, maar bij nader inzien bleek die kamer al een andere bestemming te hebben. De vereniging heeft nu een kamer waar geen plafond in zit, zodat ze halverwege het jaar waarschijnlijk weer moet verhuizen.

Studievereniging Sarphati, van planologie en sociale geografie, werd gemaild met de mededeling dat ze een van hun kamers moest inleveren. Het betrof een kamer die ze deelden met Comenius (pedagogische wetenschappen en onderwijskunde) en waar ze studieboeken verkochten en vergaderden. Die kamer moesten de verenigingen inruilen voor een kleinere. Daar kunnen nog wel boeken worden verkocht, maar is vergaderen niet meer mogelijk.

Wat is nu het verbindende element van deze drie verhalen? Dat de UvA met groeiende studentenaantallen moet schipperen met ruimte, daar kan iedereen begrip voor opbrengen. Het is vooral de manier waarop deze verenigingen – met vaak grote toevoegende waarde voor hun opleidingen – niet serieus worden genomen in deze kwesties en zij op het laatste moment op de hoogte gesteld worden van beslissingen die al zijn genomen. De UvA verzuimt hiermee de behoeftes van haar studenten serieus te nemen en hun grote waarde voor de universiteit als geheel te erkennen.

Folia verschijnt sinds 1948 als onafhankelijk weekblad voor de Universiteit van Amsterdam. Het wordt uitgegeven door de stichting Folia Civitatis.

nieuws 4-7, opinie/stage 8-9, bul 20, Fen is uit/het beste/eten 21, annonces 22, lezingen 23, Dijkgraaf/Curvers/overigens 24 In het hart van dit blad vindt u de Masterspecial, een productie van de samenwerkende Hoger Onderwijsbladen in Nederland.

colofon

inclusief weekblad

voor de Universiteit van jaargang 64 08/10/2010 Amsterdam nummer 06

Sara Maar hoe kraakt. lang nog?

cover: Bas Uterwijk

Bijna afges tudeerd Grannies Day

En dan?

Daten met

bejaarden

Oud-voorzitte r: is

‘De Asva

toe aan revolut ie’

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, tel. 020-5253981, fax 020-5253980, redactie@folia.uva.nl website: www.folia.nl uitgever: Stichting Folia Civitatis redactie: Floor Boon, Mirna van Dijk (eindredacteur), Jim Jansen (hoofdredacteur), Anouk Kemper, Gina Miroula, Margot Riedstra (secretariaat), Henk Thomas, Dirk Wolthekker medewerkers aan dit nummer: Bram Belloni, Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Emma Curvers, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Jan-Maarten Hupkes, Bas Kocken, Marc Kolle, Marit van Kooij, Harmen van der Meulen, Martijn Mulder, Arjan Roodink, Bob van Toor, Won Tuinema, Bas Uterwijk, Tjebbe Venema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen. redactieraad: Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Jaap Kooijman, Lennart Verhoef, Bert Vuijsje zakelijke leiding: Paul van de Water art direction: Pascal Tieman opmaak: Carl Zevenboom druk: Dijkman Offset, Diemen advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, tel. 023-5714745, fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com abonnement: € 46,90 per jaargang opgave: 020-525 3981, mededelingen@ folia.uva.nl of www.folia.nl. Het is niet altijd mogelijk de rechthebbenden van de foto’s op de prikbordpagina te achterhalen. Rechthebbenden van het beeldmateriaal kunnen zich bij Folia melden via: redactie@folia.uva.nl.

Folia 3

nieuws meer actueel nieuws op www.folia.nl

Afdeling Erfgoed moet flink bezuinigen

doctor

zz Bijzondere Collecties en Allard Pierson Museum benadeeld door gedwongen bezuiniging van 450.000 euro. zz ‘Ik kan de collectie moeilijk aan de straat zetten,’ zegt directeur Steph Scholten.

De divisie Erfgoed van de UvA, waar onder meer de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson Museum onder vallen, moet komend jaar 450.000 euro bezuinigen. Dat is 6 procent van het totale budget. De directeur van de divisie, Steph Scholten, spreekt van ‘een pittig, maar nog niet dramatisch bedrag, al komt de grens van wat we aankunnen wel in zicht.

Het moment komt eraan dat we moeten beknibbelen op onze kerntaken als conservering en acquisitie.’

De bezuinigingen zijn volgens Scholten een gevolg van een hoger bedrag dat het Facilitair Centrum (FC) vraagt voor het gebruik van ruimtes en faciliteiten. ‘Tussen 2009 en 2011 zal het bedrag dat wij daarvoor moeten betalen met een kwart miljoen euro zijn gestegen.’ Scholten vermoedt dat dit bedrag in de toekomst nog verder kan stijgen. ‘Het Computermuseum van de UvA werd altijd betaald door de FNWI en die zou dat ook in de nieuwbouw blijven betalen. Maar de faculteit heeft onlangs laten weten geen geld meer te hebben om de daarvoor benodigde vierkante meters te bekostigen.

Ik heb ook geen geld, maar ik kan de collectie moeilijk aan de straat zetten.’

Christian Baden promoveert bij ­communicatiewetenschappen op de invloed van frames op beeldvorming over de Europese grondwet.

De tentoonstelling Alexanders erfenis in het Allard Pierson Museum / foto Arjan Roodink

De bezuinigingen hebben niet alleen te maken met de bedragen die het FC vraagt voor het ruimtegebruik, maar ook met de algemene economische malaise. Scholten: ‘Nationale subsidieprogramma’s zoals “Geheugen van Nederland” en “Digitaliseren met beleid” zijn stopgezet. Een aantal medewerkers werd uit die subsidiestroom betaald en omdat ze een arbeidscontract hebben moet ik ze gewoon doorbetalen. Ik hoop dat die subsidieprogramma’s in 2011 weer worden opgepakt, maar zeker is dat niet. We zijn weliswaar behoorlijk actief op de fondsenwervingmarkt, maar om fondsen binnen te halen moet je een kwart van

het benodigde geld meestal zelf toezeggen.’

De bezuiniging van 450.000 euro heeft onder meer gevolgen voor het acquisitiebudget. ‘Dat bedraagt tot nu toe 225.000 euro, maar daar blijft volgend jaar de helft van over. Dit betekent dat we minder kunnen aankopen en meer afhankelijk worden van schenkingen en legaten. De ondergrens van de middelen voor conservering en restauratie van de zeer waardevolle collectie is eigenlijk al bereikt. Op dit moment hoeven er nog geen mensen weg, maar er kan via natuurlijk verloop iets worden opgevangen.

Dat baart mij zorgen, want op die manier worden we erg afhankelijk van toeval.’ (DW)

Ig Nobelprijs naar UvA-wetenschapper zz Ig Nobelprijzen voor de twintigste keer uitgereikt. zz Simon Rietveld en Ilja van Beest deden onderzoek op de Amsterdamse kermis.

UvA-psycholoog Simon Rietveld heeft samen met zijn Tilburgse collega-psycholoog Ilja van Beest de Ig Nobelprijs voor geneeskunde gewonnen. De prijs beloont onderzoek ‘dat je eerst doet lachen en daarna aan het denken zet’ en is een pa-

rodie op de echte Nobelprijs die later deze maand wordt uitgereikt. Rietveld en Van Beest kregen de prijs voor hun onderzoek waarin ze aantoonden dat een ritje in de achtbaan kan helpen de benauwdheid die bij astma optreedt, te onderdrukken.

Ze lieten proefpersonen op de kermis op de Dam rondjes rijden in een achtbaan en constateerden daarbij dat mensen negatief gestrest zijn voor ze de achtbaan ingaan.

Volgens de onderzoekers overschatten ze daarbij hun benauwdheid en denken dat ze last hebben van hun longen. Zodra zij de

achtbaan uitkomen zijn ze juist positief gestrest en hebben het minder benauwd. Rietveld en Van Beest denken dat veel mensen onnodig medicijnen slikken tegen astma.

De Ig-Nobelprijzen werden dit jaar voor de twintigste keer uitgereikt. Zes keer eerder wonnen Nederlanders. De laatste keer was in 2007, toen Annelies van Bronswijk van de TU Eindhoven de prijs kreeg voor haar onderzoek naar kleine dieren in ons bed. Rietveld en Van Beest kregen de prijs uitgereikt op de Harvard University in Cambridge. (DW)

Nederland achtste kennisland zz Kenniseconomie Monitor 2010 gepresenteerd. zz ‘Maatschappelijke tegenstellingen kunnen toenemen door de kenniseconomie.’

Op vrijdag 1 oktober hebben vertegenwoordigers van de Stichting Nederland Kennisland de Kenniseconomie Monitor 2010 aangeboden aan de Tweede Kamerle4 Folia

den Mark Harbers (VVD), Mariëtte Hamer (PvdA) en Boris van der Ham (D66). Na eerdere edities in 2003 en 2006 is opnieuw gekeken hoe de Nederlandse kenniseconomie ervoor staat. Nederland staat mondiaal gezien op de achtste plek. Denemarken en Zweden staan gezamenlijk bovenaan.

Het rapport waarschuwt voor maatschappelijke tegenstellingen die met de opkomst van de kenniseconomie kunnen toenemen.

‘Als we niets doen, dreigen bijvoorbeeld

tegenstellingen tussen jonge en oude generaties, hoger en lager opgeleiden en groei- en krimpregio’s de komende jaren toe te nemen.’ Nederland Kennisland is een stichting die overheden, bedrijven en organisaties adviseert over hoe om te gaan met de kenniseconomie.Na Denemarken en Zweden wordt de kopgroep gevormd door Canada, Singapore, Zwitserland, de VS en Finland. Na Finland komt Nederland.

(DW) Zie ook: www.kennisland.nl

Wat is een frame?

‘Een frame is een coherente context waarin informatie is verankerd. Neem de euro. Die kun je zien in samenhang met stijgende prijzen en de mogelijkheid om makkelijk in het buitenland te betalen. Afhankelijk van het frame dat je gebruikt, krijg je een ander perspectief op wat iets betekent.

Een frame verbindt nieuwe informatie aan bestaande achtergrondkennis.’

Uw onderzoek in vijf zinnen?

‘Mensen formuleren standpunten op basis van losse ideeën die ze uit verschillende bronnen halen. Bijvoorbeeld klimaatverandering: je ontmoet klimaatverandering nooit, je kan het niet aanraken of zien. Wel kun je erover lezen en praten. Al die losse en onsamenhangende stukjes informatie vormen op een of andere manier één idee. Hoe dat kan, vind ik een interessante vraag.’

U keek naar hoe frames de beeldvorming over de Europese grondwet bepalen.

‘De situatie voorafgaand aan het referendum over de Europese grondwet was uniek. Er was nog weinig informatie over het verdrag en mensen moesten veel kennis opdoen over een ingewikkeld onderwerp in weinig tijd. En dat terwijl de Nederlandse media, behalve tijdens de referendumcampagne, weinig schrijven over Europa. Ik heb gekeken hoe frames de mening van Nederlanders beïnvloedden bij het formuleren van een mening over de grondwet.’

En? ‘Mensen lezen informatie met een bepaalde bril op. Ik had verwacht dat mensen die vooraf al voor Europa zouden zijn, door de media zouden worden versterkt in dat idee. Dat blijkt niet het geval.

De meest verrassende uitkomst van het onderzoek is dat mensen flexibel gebruik maken van dingen die ze horen of lezen.

Het beangstigende van framing is dat het, zo blijkt uit experimenten, een machtig middel kan zijn in het beïnvloeden van beeld- en meningvorming. Mijn onderzoek laat zien dat mensen daar in het echt niet zo gevoelig voor zijn. Dat is goed, want anders zou de best framende politicus altijd de verkiezingen winnen.’(FB) Christian Baden: Communication, Contextualization & Cognition: Patterns & Processes of Frames’ Influence on People’s Interpretations of the EU Constitution.

Promotie dinsdag 5 oktober.

Talent

SVBG op zoek naar bestuurskamer zz De studievereniging voor Bèta-gamma- en Future Planet Studies zit al vier maanden zonder bestuurskamer. zz Bij wijze van ludiek protest wordt er daarom in de hal van de bètafaculteit geborreld.

De studievereniging voor Bètagamma- en Future Planet Studies (SVBG) zit al vier maanden zonder bestuurskamer. De vereniging moest afgelopen juni de Roetersstraat verlaten omdat het gebouw gesloopt zou worden. ‘Er werd ons een kamer in het Science Park toegezegd, maar toen wij die in augustus wilden betrekken, bleek dat de kamer al in gebruik was, als opslagruimte,’ vertelt voorzitter Brigitte Borm. ‘Toen kregen we een andere kamer die wel leeg was, maar daar zat nog geen plafond in. Daarbij was de communicatie met de UvA heel moeizaam, bijvoorbeeld door functiewissels: onze contactpersoon was opeens verdwenen.’

Los van de bestuurskamer willen de studenten van alle verenigingen een hok met bar zoals ze die hadden in de Roetersstraat. Momenteel hebben ze gezamenlijk op het Science Park een ruimte in gebruik waar geen bar is en geen drank kan worden geschonken.

Bèta-gammastudent Helmer Gudde

Ruimtegebrek noopt tot een borrel in de hal van de bètafaculteit / foto Tjebbe Venema

bemiddelt als lid van de studentenraad voor de studieverenigingen. ‘Bijna alle verenigingen, van Bètagamma tot Scheikunde, willen dat er een bar komt.’

Bij afwezigheid daarvan borrelden de studenten vrijdagavond in de hal van de faculteit. ‘De meeste studieverenigingen hebben nu in ieder geval een kleine kamer, maar een kamer voor SVBG moet

nog geregeld worden. Er zijn te weinig kamers en de bezuinigingen aan de faculteit gaan ten koste van juist dit soort dingen.’

Ook voorzitter Borm heeft het vermoeden dat de gloednieuwe faculteit kampt met een ruimtegebrek. ‘Maar we hebben nu twee keer achter het net gevist, hopelijk gaat het de derde keer wel lukken.’ (Bob van Toor)

Taallandschap ‘verraadt’ integratie zz Promovenda doet onderzoek naar het taallandschap in blanke en in allochtone buurten. zz ‘Door de immigratie en globalisering is het taallandschap veranderd.’

In winkelstraten waar een grote migrantenbevolking omheen woont, maken ondernemers veel minder gebruik van de migrantentaal om hun producten te slijten dan je zou verwachten op basis van de omvang van het aantal migranten dat rond zo’n straat woont. Dat zegt taalkundige Loulou Edelman deze week in haar proefschrift Linguistic Landscapes in the Netherlands. A

study of Multilingualism in Amsterdam and Friesland waarop zij op 1 oktober promoveert. Edelman deed onderzoek naar het Nederlandse ‘taallandschap’: de taal op verkeersborden, billboards, straatnamen, plaatsnamen, et cetera.’

Van de drieduizend foto’s die Edelman maakte, maakte ze er duizend in Friesland en tweeduizend in de Amsterdamse winkelcentra Rooswijck en Kalverstraat (beide veelal blank) en in de migrantenbuurten rond het Bos en Lommerplein, de Javastraat en Ganzenpoort. Edelman: ‘Op borden in de laatste drie buurten komen de minderheidstalen Turks en Arabisch bijvoorbeeld wel voor, maar minder dan je op basis van

het percentage omwonenden van Turkse en Marokkaanse komaf zou verwachten. Ik heb ook informele gesprekken gevoerd met allochtone ondernemers die hun borden, met bijvoorbeeld aanbiedingen, in het Nederlands hadden opgesteld. Daaruit bleek soms dat dit te maken had met een geslaagde integratie: die ondernemers gebruiken het Nederlands omdat ze er trots op zijn Nederlands te spreken. Maar soms bleek het gewoon een commercieel doel te hebben: allochtone ondernemers willen hun spullen ook aan Nederlanders verkopen.’ Edelman deed eenzelfde onderzoek in Friesland. Daar onderzocht ze het gebruik van het Fries in relatie tot het Nederlands. (DW)

Bedrijven ontlopen het toezichtsspook zz Bedrijven die worden gecontroleerd op valse concurrentie zijn de toezichthouders vaak te slim af. zz Hoogleraar pleit voor meer vrijheid voor toezichthouders om die bedrijven met gelijke munt te kunnen betalen.

Toezichthouders en de bedrijven waarop zij toezicht houden, zijn verwikkeld in een strategisch spel waarin bedrijven steeds slimmer worden in het omzeilen van de regels. Dit kat-en-muisspel,

waarbij de kat symbool staat voor toezichthouders als De Nederlandsche Bank (DNB) en de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) en de muis het bedrijf is dat wordt gecontroleerd, stond centraal in de oratie van Maarten Pieter Schinkel die met het uitspreken van zijn inaugurele rede zijn hoogleraarschap Competition Economics and Regulation aanvaardde – een dubbele benoeming in de FEB en de FdR. Als voorbeeld noemde Schinkel het spel dat momenteel wordt gespeeld door Visa.

Deze gigantische creditcardmaatschappij wordt aangepakt door mededingingsautoriteiten in zowel de VS als Brussel, omdat het aan kartelafspraken zou doen.

‘Visa heeft slimme trucjes toegepast om de mededingingsautoriteiten te ontlopen. Dat deed het bedrijf door zichzelf midden in de crisis te verkopen en in een andere constructie terug te kopen.’ Het voorbeeld noemt Schinkel exemplarisch voor de creativiteit die bedrijven aan de dag kunnen leggen in het ontduiken van de wet. (FB)

In hoeverre is het effectief om talentontwikkeling toe te passen bij risicojongeren?

En wat is de beste methode? De UvA en de HvA ontvingen een Raak Pro subsidie voor een onderzoek hiernaar. Projecten voor talentontwikkeling van kansarme jongeren in Nederland zijn talrijk. Een van de bekendste initiatieven is de Weekendschool in de Bijlmer, waar ondernemers, artsen, directeuren voor een publiek van jongeren uit achterstandswijken komen vertellen over hun succesvolle carrière.

De laatste jaren zijn ook de buddyprojecten in zwang gekomen, waarbij jongeren worden gekoppeld aan mentoren die hen stimuleren om hun talenten te ontplooien.

‘De initiatieven zijn zonder uitzondering goed bedoeld, maar we weten niet of ze werken en wat de werkzame bestanddelen zijn,’ zegt hoogleraar sociologie Jan-Willem Duyvendak.‘Dat willen we toetsen door middel van dit onderzoek.’ Er zijn drie promotietrajecten uitgestippeld: twee worden uitgevoerd door promovendi die als docenten werkzaam zijn aan het hbo, voor het derde project wordt een aio geworven die als standplaats de UvA krijgt. (DW)

Basisbeurs Het beoogde kabinet Rutte-Verhagen gaat de studiefinanciering afslanken. De basisbeurs en aanvullende beurs blijven bestaan in de bachelorfase, maar worden in de masterfase omgezet in een sociaal leenstelsel. Dat blijkt uit het conceptregeerakkoord van VVD en CDA. Om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren wordt aan studenten een investering gevraagd in de eigen toekomst in ruil voor beter onderwijs.

‘Daarom wordt voor de masterfase een sociaal leenstelsel ingevoerd,’ zo valt te lezen in het regeerakkoord. ‘De opbrengsten hiervan komen geleidelijk vrij en zullen dus ook geleidelijk in de kwaliteit van het onderwijs worden geïnvesteerd.’ Ook wil het nieuwe kabinet studenten die langer dan gemiddeld doen over hun studie meer collegegeld laten betalen. Daarmee moet het studierendement worden verhoogd. Het geld dat hiermee vrijkomt zal worden geïnvesteerd in de primaire taak van het onderwijs. (JP)

Stelling De poll op folia.nl ging afgelopen week over de vraag of het een goed plan is dat er mogelijk een numerus fixus wordt ingevoerd aan de rechtenopleiding. zz Ja, want de massaliteit van de bestaande rechtenstudies bevordert niet de kwaliteit – 66,7% zz Nee, dat is veel te extreem. Selectie aan de poort is voldoende – 18,8% zz Nee, want juristen zullen altijd wel nodig zijn, ook buiten de juridische beroepspraktijk – 10,4% zz Ja, want er is op de arbeidsmarkt helemaal geen plaats voor zoveel juristen – 4,1% Totaal aantal respondenten: 48

Folia 5

nieuws meer actueel nieuws op www.folia.nl

‘PVV is een gevaar voor de rechtsstaat’ zz In navolging van Room for Discussion bij de economiefaculteit organiseren nu ook de FMG en de rechtenfaculteit debatten. zz ‘Er bestaan volgens Wilders alleen radicale moslims, dus zal iedereen van hem uiteindelijk moeten verdwijnen.’

‘Ik denk niet dat de vrijheid van godsdienst wordt afgeschaft als de PVV gedoogsteun gaat geven aan een minderheidskabinet, maar het levert wel een gevaar op voor de rechtsstaat. Dat Wilders wel gedoogsteun gaat geven en dus invloed krijgt, maar geen verantwoording hoeft af te leggen, is een aantasting

van de scheiding der machten.’ Dit zei Jit Peters, hoogleraar staats- en bestuursrecht op 29 september tijdens een debat in de centrale hal van de Oudemanhuispoort. Hoogleraar politieke theorie en etnische verhoudingen Meindert Fennema maakt zich vooral zorgen over de logica van Wilders, ‘die in uiterste consequentie zal leiden tot etnische zuiveringen’.

Volgens Fennema bestaan er in de ogen van Wilders geen gematigde moslims.

‘Er bestaan alleen radicale moslims, dus zal iedereen van Wilders uiteindelijk moeten verdwijnen.’

Volgens Peters mag Wilders om uitspraken die dienstig zijn aan het publieke debat nooit worden vervolgd, tenzij ze

oproepen tot geweld. Fennema ziet wel goede gronden waarop Wilders vervolgd zou kunnen worden, maar hij signaleert dat de huidige wetgeving waarop Wilders wordt vervolgd (haatzaaien en racisme) vooral voor politieke doeleinden wordt gebruikt. ‘We moeten daarom een brede maatschappelijke discussie voeren over de grenzen van het recht. Tot dan is Wilders niet strafbaar, zolang hij niet oproept tot geweld.’ De hoogleraren gingen met elkaar in de debat op twee donkerbruine Chesterfieldstoelen in de Oudemanhuispoort op verzoek van de Free Minders, een initiatief van de rechtenstudenten Burak Boluk en Marcoen Verrest en student politicologie Ardogan Aykac. (FB)

Paul Doop stemt tegen op CDA-congres zz Vicevoorzitter UvA-bestuur Paul Doop is prominent CDA-lid. zz ‘De PVV valt mensen aan op hun geloof; het meest dierbare aspect van de eigen identiteit.’

Paul Doop, vicevoorzitter van het CvB en prominent lid van het CDA – hij was lid van de programcommissie voor de Kamerverkiezingen van 1994 – heeft zaterdag tijdens het partijcongres in Arnhem tegen samenwerking met de

PVV gestemd. Doop: ‘Al vanaf mijn jeugd ben ik overtuigd christendemocraat. Alles afwegende heb ik tegen gestemd. De PVV valt mensen aan op hun geloof, het meest dierbare aspect van de eigen identiteit.

Mijns inziens past het daarom niet om met zo’n groepering te gaan regeren.’

Doop was onder de indruk van de kwaliteit van het congres. Hij is helder over de vraag waarom hij ‘nee’ heeft gestemd.

‘Het onderscheid tussen regeerakkoord en gedoogakkoord is naar mijn mening kunstmatig. In deze constructie regeert

de PVV gewoon mee, het enige verschil is dat zij geen ministers levert. Medeburgers die in de islam geloven moeten zich gewaardeerde leden van onze samenleving voelen.’ Doop zal lid van het CDA blijven. Over de vraag of het te vormen kabinet de rit zal uit gaan zitten, moet hij lang nadenken. ‘Ja, uiteindelijk denk ik van wel. Als je naar het regeerakkoord kijkt, dan heeft het best linkse raakvlakken, zoals op gebied van de AOW, de WW en de ouderenzorg. De vakbonden zullen niet ontevreden zijn.’ (JJ)

Zingen in de Parkschouwburg zz Ons Amsterdam-scriptieprijs naar UvA-studente. zz Hilde van Stelten schreef bachelorscriptie over negentiende-eeuwse Amsterdamse mannenkoren.

De 26-jarige geschiedenisstudente Hilde van Stelten heeft gisteren de eerste Ons Amsterdam-scriptieprijs gewonnen met haar bachelorscriptie ‘Doel van ons vereenigd pogen is zang te verhoogen’. Van Stelten deed onderzoek naar Amsterdamse niet-kerkelijke mannenzangkoren tussen 1850 en 1880. Ze ging na hoeveel en welke koren er waren en wie er lid van waren, waarbij ze probeerde te achterhalen welke plaats dergelijke zangkoren innamen in het Amsterdamse verenigingsleven.

‘De belangrijkste koren waren het Amstels mannenkoor, het koor Oefening baart kunst en Euterpe. Er waren tientallen mannenkoren en daarnaast vrouwenkoren en gemengde koren. Naar die laatste twee heb ik geen onderzoek kunnen doen, want daarvan ontbraken archieven. Wat opvalt is dat de leden van de onderzochte koren niet tot de allerrijksten van de stad behoorden, want die waren lid van veel chiquere sociëteiten. Zangkoren waren vooral populair bij de middenklasse en aangezien die in 6 Folia

Nespresso De Asva Studentenunie bezuinigt. Althans die conclusie valt te trekken uit een advertentie op Marktplaats. Asva biedt in de advertentie een Magimix Nespressoapparaat te koop aan. Het gaat om een apparaat waarin voor elke kop espresso een cupje in het apparaat moet worden gelegd. Daar wordt heet water doorheen geperst, dat daarna als espresso in het kopje belandt. Asva zegt in de advertentie het apparaat ‘een halfjaar’ in gebruik te hebben gehad. ‘Maar voor ons zijn de cups toch te duur. We doen dus bij deze de machine in de verkoop. Het geld gaat naar de Asva Studentenunie, dus naar de belangenbehartiging van Amsterdamse studenten.’ Eind vorige week was er door een zekere Erik een eerste bod gedaan, van vijftig euro. (DW)

Catering Het zogenoemde aanbestedingsdocument voor de aanbesteding van de catering aan de UvA (en aan de HvA) zal halverwege deze maand klaar zijn. Het aanbestedingsdocument bevat een programma van eisen waaraan de cateraar moet voldoen wil hij de aanbesteding kunnen winnen. UvAfacility manager Bart Voogd verwacht dat de aanbestedingstermijn half december sluit. ‘Eind januari, begin februari nemen we dan het gunningsbesluit.’ De cateraars Sedexo, Cormet en Eurest hebben al aangegeven in ieder geval mee te doen aan de aanbesteding. Albron en Sorbon wachten het document af. (DW)

Prijsvraag

De jury zingt de winnares toe (met onder meer ‘Aan de Amsterdamse grachten’).

V.l.n.r.: Historici Piet de Rooy en Herman Beliën, scriptiebegeleider Jan Hein Furnee, Ons Amsterdam-redacteuren Arie Vestering en Niels Wisman / foto Henk Thomas

opkomst was, was de toeloop op de koren ook groot. Ze traden vooral op in de niet meer bestaande Parkschouwburg in de Plantagebuurt en in het ook niet meer bestaande Paleis voor Volksvlijt. Er werd heel veel in het Duits gezongen en men zong vooral over religieuze of nationalistische thema’s, maar ook werd de natuur bezongen. Bijzonder is dat veel dirigenten van die koren, zoals Johannes Verhulst of

Richard Hol, zelf de muziek schreven.’ Van Stelten won met haar scriptie een kijkje achter de schermen van de stad, zoals een rondleiding in de burgemeesterswoning, een bezoek aan het depot van het Amsterdams Historisch Museum en aan de redactie van Het Parool. Daarnaast een abonnement op Ons Amsterdam, het historisch maandblad van de stad dat het initiatief tot de prijs nam. (DW)

Hoofdpersonage in de reeks Martin Beck is, hoe kan het anders, Martin Beck, inspecteur bij de moordbrigade van de Zweedse nationale politie. Beck is een nuchtere antiheld: hij doet zijn werk en voert gedwee uit wat zijn superieuren hem gebieden, zonder zich te veel aan hun ambities of beweegredenen te storen.

Beck wordt grandioos vertolkt door Peter Haber, ook wel de Zweedse Depardieu genoemd. Folia geeft 2 dvd-boxen weg.

Winnen? Ga naar www.folia.nl/prijsvraag

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.uva.nl

prikbord

promoties

FGw Wildernis

AMC Leukemie

Oud UvA-student neerlandistiek en journalist/publicist Kester Freriks heeft met medewerking van Jan Werner, conservator Kaarten en Atlassen bij de Bijzondere Collecties, het boek Verborgen wildernis geschreven. Het is een boek over natuur en cartografie, geïllustreerd met kaarten uit de Bijzondere Collecties. Jan Werner schreef de inleiding over de fascinerende geschiedenis van de cartografie in Nederland. Bestaat er nog ongerepte natuur in Nederland? Landschappen met woeste gronden, ondoordringbare bossen, gevaarlijke moerasgebieden, getijdenstromen, kliffen, ongetemde stranden en wolfskuilen? Freriks ging op zoek en doet er verslag van in zijn boek. Het resultaat is een reisverslag en een liefdesverklaring. In Verborgen wildernis pleit Freriks voor het behoud van de vrije natuur.

Het UvA-Orkest J. Pzn Sweelinck heeft op 27 september een cheque van dertigduizend euro overhandigd aan de afdeling hematologie van het AMC. Het bedrag was de opbrengst van het benefietconcert Liefs dat op zeventien juni plaatsvond in het Concertgebouw. Het geld zal onder meer worden besteed aan een onderzoek naar nieuwe behandelmethoden van leukemie. ‘De onderzoekers van het AMC waren zeer verheugd met het bedrag. Het geld zal worden geïnvesteerd in een pilot naar een nieuwe behandelmethode van de ziekte,’ aldus Jacob van der Vlugt, rechtenstudent en contrabassist. Of er volgend jaar weer een benefietconcert komt, laat Van der Vlugt in het midden. ‘We concentreren ons nu eerst op het concert dat we gaan geven op 16 december. En nee, de opbrengst daarvan is niet voor een goed doel.’

FGw Humanities

FNWI Bomen

Van 21-23 oktober vindt het tweejaarlijkse congres ‘The Making of the Humanities’ plaats. Doel van dit internationale congres is de ontwikkeling van een vergelijkende geschiedenis van de alfawetenschappen. Het thema van het congres is: ‘From Early Modern to Modern Disciplines, Focusing on the Period 1600-1900’. Door de samenhang tussen alfawetenschappen naar voren te brengen, ontstaat meer en beter (historisch) inzicht in de betekenis en positie van de alfawetenschappen. Vakgebieden als de geschiedenis van de filologie, taalwetenschap, retorica en musicologie komen onder meer aan bod. Onder andere hoogleraar Joep Leerssen zal spreken. Hoogleraar Rens Bod en de wetenschappers Jaap Maat en Thijs Weststeijn namen gezamenlijk het initiatief tot de congresreeks, georganiseerd onder auspiciën van het Huizinga Instituut voor Cultuurgeschiedenis.

Onlangs is het boek De bomen in Artis en Hortus verschenen bij uitgeverij Architectura & Natura Pers. Wiskundepromovendus Sjors van der Stelt heeft het initiatief genomen om dit door zijn vader Hans van der Stelt geschreven boek uit 1989 te herzien en opnieuw uit te laten geven. De bomen van Artis en de botanische tuin Hortus vormen twee unieke dendrologische verzamelingen in de Amsterdamse Plantagebuurt. Al sinds de ontginning van het gebied in de zeventiende eeuw worden er bomen geplant.

Beide tuinen geven een volledige dwarsdoorsnede van bomen die in Amsterdamse parken en lanen kunnen worden gevonden.

Vrijdag 29 oktober om vier uur wordt het boek gepresenteerd in de Hortus.

FGw Poëzie

USC Science

Student wijsbegeerte en dichteres Lieke Marsman (1990) debuteert volgende maand bij uitgeverij Van Oorschot met de dichtbundel Wat ik mijzelf graag voorhoud. Marsman is naast student en dichteres redacteur van het tijdschrift Met Andere Zinnen. Als dichteres viel ze al jong op tijdens de dichtwedstrijden van de Kunstbende en Doe Maar Dicht Maar. Vorige maand trad ze op tussen grootheden als Rutger Kopland en Judith Hertzberg tijdens de Nacht van de Poëzie.

Zaterdag 9 oktober wordt de eerste editie van de USC Science Park Run gehouden. De atletiekvereniging Aquila en het USC organiseren de run ter ere van de opening van Sportcentrum Universum.

De USC Science Park Run is een estafettehardloopwedstrijd waarbij in een team van zes personen (mannen/vrouwen/ mix) de afstanden 4,0; 6,1 en 7,5 kilometer worden afgelegd. Zie ook www.scienceparkamsterdam.nl. Inschrijven kan tot 30 september.

FMG Andragologie

AUC Doe

De in 1988 opgeheven zelfstandige studierichting andragologie weigert zich al enige tijd bij haar opheffing neer te leggen: eerst kwam er een alumnikring andragologie, toen werd er een promovenda aangesteld die inmiddels onderzoek verricht naar het hoe en waarom van de opheffing en nu komt er ook nog een officieel ‘Secretariaat en Bibliotheek Alumnikring Andragologie UvA,’ gevestigd in de Sarphatistraat 104. De officiële opening van het secretariaat vindt plaats op 15 oktober. Voorafgaand aan de opening vindt er een symposium plaats onder de titel ‘Urban Education’. Zie ook: www.andragologie.eu

AUC-studente Thiandi Grooff heeft een boek geschreven. Het boek, met de titel Doe normaal is een persoonlijke zoektocht naar visies op ‘normaliteit’ en ‘abnormaliteit’ en de essentiële behoefte bij een groep te willen horen en gelijktijdig daarvan te willen verschillen. Het boek zal op 18 oktober worden gepresenteerd in aanwezig van Andrée van Es, wethouder diversiteitsbeleid. Grooff zegt over haarzelf dat ze ‘een goede geest in een vreemd lichaam’ heeft. Door een hersenbeschadiging kan zij niet spreken, maar communiceren kan ze wel. In het boek beschrijft ze haar emoties en strijd in het dagelijks leven in Londen, waar ze woonde, omdat Nederlandse scholen haar niet wilden hebben.

Park Run

normaal

DINSDAG 12/10 10.00 uur: Deniz Günbaş - Scheikunde Hydrogen-Bonded Rotaxanes Structure.

Promotor: Prof.dr. A.M. Brouwer. (Agn.kapel) 12.00 uur: Monique Smitsmans Geneeskunde Image-Guided Radiotherapy of Prostate Cancer.

Promotor: Prof.dr. M.B. van Herk. (Agn.kapel) 14.00 uur: Sandra Ferns - Geneeskunde Durability of Endovascular Treatment.

Promotor: Prof.dr. W.J.J. van Rooij. (Agn.kapel)

WOENSDAG 13/10 12.00 uur: Steven Hijink - Rechtsgeleerdheid Publicatieverplichtingen voor beursvennootschappen.

Promotor: Prof.dr. J.W. Winter. (Aula) 14.00 uur: Eefje de Vries - Geneeskunde Surgical Patient Safety.

Promotor: Prof.dr. D.J. Gouma. (Aula)

DONDERDAG 14/10 10.00 uur: Martijn Gosselink - Natuurkunde Radiating Top Quarks.

Promotor: mw. prof.dr.ir. E.N. Koffeman. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Erica Jellema - Scheikunde Stereoselective Polymerization of Carbenes.

Promotor: Prof.dr. J.N.H. Reek. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Epco Hasker - Geneeskunde Control of Chronic Infectious Diseases.

Promotoren: Prof.dr. M.W. Borgdorff en mw. prof.dr. M. Boelaert (Instituut voor Tropische Geneeskunde, Antwerpen). (Agnietenkapel)

VRIJDAG 15/10 10.00 uur: Edwin Heeregrave - Geneeskunde Influence of CD4+ Cell Types on HIV-1 Infection.

Promotor: Prof.dr. B. Berkhout. (Agnietenkapel) 11.00 uur: Leontien van der Aa - Geneeskunde A Synbiotic in Infants with Atopic Dermatitis.

Promotoren: Prof.dr. H.S.A. Heymans en prof.dr. W.M.C. van Aalderen. (Aula) 12.00 uur: René Glas - Mediastudies Control, Agency and Ownership in World of Warcraft.

Promotor: Mw. prof.dr. J.F.T.M. van Dijck.

(Agnietenkapel) 13.00 uur: Anna Bartak - Psychologie Psychotherapy in Personality Disorders.

Promotoren: Prof.dr. P.M.G. Emmelkamp en prof.dr. T. Stijnen. (Aula) 14.00 uur: Tessa van der Hammen - Biologie Effects of Spatial Heterogeneity.

Promotoren: Prof.dr. A.M. de Roos en prof.dr. M.W. Sabelis. (Agnietenkapel)

oraties DONDERDAG 14/10 16.00 uur: Prof. T. Blom, hoogleraar Strafen strafprocesrecht Vormen verzuimd tijdens het politieverhoor. (Aula)

VRIJDAG 15/10 16.00 uur: Prof.dr. R.J. van der Veen, bijzonder hoogleraar Geschiedenis en theorie van de internationale betrekkingen De engel van de vooruitgang. (Aula) Voor uitgebreide informatie: www.uva.nl/agenda

Folia 7

opinie

Liever een filter dan een slot Het College van Bestuur overweegt een numerus fixus in te voeren op de rechtenfaculteit. Studenten zijn er niet gelukkig mee.

O

m de problemen op de rechtenfaculteit te zien hoef je niet in de Facultaire Studentenraad (FSR) te zitten: het inschrijven voor de werkgroepen loopt binnen een paar uur vast, de rijen voor de koffie zijn ellenlang en – zeker in het begin van het jaar – je moet er vroeg bij zijn om een plek bij de hoorcolleges te bemachtigen. Maar dat zijn niet de voornaamste problemen: door alles en iedereen een plek te willen geven in onze studie, gaan we met de onderwijskwaliteit volstrekt de verkeerde kant op.

Een belangrijke oorzaak van de problemen is de snelgroeiende groep studenten. Die legt een te grote druk op de capaciteit van de universiteit. Het College van Bestuur wil daarom een slot op de deur zetten, maar wij van de FSR zien liever een filter. Toegankelijkheid van het onderwijs vinden wij van groot belang, maar wat heb je aan steeds meer toegang tot een steeds slechtere studie?

De FSR erkent dus dat er iets moet worden gedaan om het aantal studenten te

Laat studenten een motivatiebrief sturen voor zij worden aangenomen beperken. Een numerus fixus vinden wij daarentegen willekeurig, onrechtvaardig en te drastisch.

Willekeurig omdat volgens ons een student slechts mag worden afgewezen op criteria waar hij zelf invloed op kan hebben. Hierbij moet gedacht worden aan motivatie en inzet. Cijfers kunnen een indicatie geven of iemand gemotiveerd is, maar bijvoorbeeld buitenschoolse activiteiten kunnen ook een belangrijke rol spelen. Ongeacht de inschrijvingscriteria, is het onrechtvaardig om de honderd-eneenste goede student af te wijzen omdat je al honderd goede studenten hebt. Tot 8 Folia

slot vinden wij het te drastisch omdat niet de tijd wordt genomen om eerst mildere alternatieven door te voeren. Al jaren zien we dat meer mensen ervoor kiezen om naar onze faculteit te gaan, en opeens moet er nu een numerus fixus komen.

Nee, vinden wij, probeer eerst maar iets anders. Een numerus fixus kan een laatste optie of een sluitstuk zijn van andere maatregelen om de problemen aan te pakken, maar mag zeker niet als uitgangspunt worden genomen.

De FSR heeft twee alternatieven uitgewerkt. Ze omhelzen een beperkte mate van selectie aan de poort, echter niet gecombineerd met een numerus fixus.

Wij zijn dus voor selectie, maar tegen een maximaal aantal studenten en tegen centrale loting.

Het eerste alternatief stelt voor dat studenten naast de reguliere aanmelding een motivatiebrief moeten schrijven, voordat zij worden aangenomen. De keuze voor de rechtenstudie moet worden toegelicht, zodat minder rechtenstudenten het als een ‘parkeerstudie’ zullen zien.

Het tweede alternatief voegt hieraan toe dat sommige aanmeldingen – met een slechte cijferlijst of een slechte motivatie – mondeling moeten worden toegelicht.

Dit is een vangnet voor scholieren die bijvoorbeeld veel buitenschoolse activiteiten hebben gedaan en daardoor lagere cijfers haalden. Vervolgens wordt de keuze gemaakt of een student wel of niet wordt aangenomen.

De student wordt in beide alternatieven gedwongen een weloverwogen keuze te maken voor onze studie, zodat zijn of haar inzet hoger zal zijn. Ook kan de faculteit een schifting maken tussen gemotiveerde en ongemotiveerde studenten, wat volgens de FSR een heel relevant criterium is. Gemotiveerde studenten motiveren elkaar. Daarnaast kan aan de hand van de motivaties de voorlichting over de rechtenstudie worden verbeterd.

illustratie Marc Kolle

Deze aanmelding ‘nieuwe stijl’ kost tijd en energie, maar dat is het zeker waard.

Uitval wordt immers teruggedrongen, wat goed is voor de financiën en het studierendement.

De FSR kijkt uit naar de gesprekken met het College van Besuur en erkent dat maatregelen op onze faculteit nodig zijn. Die maatregelen moeten echter wel eerlijk zijn. Wij willen elke student met

een goede motivatie en veel inzet de kans geven om bij ons een rechtenstudie te volgen. yyy Dit artikel is geschreven door Xanthe Born, Morillio Williams, Nikolai de Koning, Sam Quax, Aletta Boelens, Hassan Chenti, Natascha Changoe en RobbertJan Winters. Zij vormen gezamenlijk de Facultaire Studentenraad van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid.

stage

De Asva kan zoveel beter!

Martijn Weeda heeft een warm kloppend hart voor de Asva, maar vindt wel dat de vereniging aan vernieuwing toe is.

I

n de eerste Folia van dit jaar stond een artikel over de subsidie die de Asva studentenunie jaarlijks krijgt van de UvA. Onder de titel ‘Onbetaalbaar of overbetaald’ kwamen een aantal personen aan het woord die wel een kritische noot over de Asva wilden kraken. De meningen van de heren Rozema, Titus en Jans (die ik alle drie persoonlijk ken, net zoals hun kritiek op de Asva) is natuurlijk zeer interessant, maar niet altijd accuraat.

Ze hadden wel de klok gehoord, maar wisten niet waar de klepel hing. En dat is jammer, want er is genoeg goede kritiek te geven op de Asva.

Rozema, Titus en Jans maakten een aantal aantijgingen te makkelijk. Zo krijgt niemand bij de Asva echt betaald voor zijn uren, zoals zij suggereren. De afspraak met studenten die voor de Asva werken is dat zij tweederde van hun werktijd betaald krijgen, en dat de rest vrijwillig is. Bijna geen enkele medewerkers, houdt zich hieraan: de verhouding is in realiteit eerder fiftyfifty of nog hoger. De medewerkers van Asva werken er dan ook niet voor het geld, maar omdat ze hart voor de zaak hebben. Het geld is mooi meegenomen.

Tevens is het betaald in dienst hebben van mensen niet onnodig, zoals de drie beweren. Als je meer dan duizend fietsen per jaar verkoopt, tientallen studenten van juridisch advies voorziet, studieverenigingen ondersteunt en de belangen van studenten behartigt bij bijvoorbeeld de gemeente, heb je mensen nodig die achter je balie zitten of de administratie bijwerken. Dat is geen leuk werk, maar het moet wel gebeuren. Dat vang je niet op met vrijwilligers. Dat is ook de reden dat zowel het ISO en de CSR, waarvan Rozema bestuurslid was, alsmede Crea, waar Jans directeur van is, (volledig!) betaalde medewerkers in dienst hebben.

Het probleem ligt ergens anders. De Asva lijdt namelijk aan een ziekte waar alle grote organisaties die geen winstoogmerk hebben aan leiden. Het uitgeven van het geld is vaak een doel op zich, aangezien het er toch is. Ik beweer niet dat de Asva geld over de balk gooit, maar eerder dat geld wordt uitgegeven aan zaken die je door creatief na te denken ook gratis kan regelen.

Zo wordt er, als er nieuw werk bij is gekomen, vaak gedacht: waarom een vrijwilliger zoeken als we ook iemand in dienst kunnen nemen? Ook hebben dit soort organisaties de neiging conservatiever te worden met de jaren: ‘We doen dit al zo lang, waarom is er nu dan iets mis mee?’ De hoge subsidie werkt daardoor gemakzucht in de hand en smoort de broodnodige creativiteit en vitaliteit in de kiem.

Toen ik voorzitter werd van de Asva constateerde ik daarnaast dat de enige manier om aan de slag te kunnen bij de Asva via een sollicitatiegesprek was. Mede daardoor gaat 70 procent van het geld van de Asva op aan salaris. Alleen die feiten laten al zien dat er iets mis was. Als studentenbelangenbehartiger moet je die

studenten ook bij je betrekken. Daar drempels voor opwerpen past niet. Wij hebben er dan ook als bestuur onze missie van gemaakt het aantal medewerkers terug te dringen en meer vrijwilligers aan te trekken.

Toen wij na een jaar opstapten, telde de Asva twee betaalde krachten minder en 35 vrijwilligers meer. Een organisatie die opkomt voor alle studenten, maar waar je als je graag wil niet morgen aan de slag kan, verliest zijn binding met diegenen die zij vertegenwoordigt, en begint een kliek te worden.

Ik hou van de Asva en ik geloof in de noodzaak van een Asva, maar denk soms wel dat minder subsidie een positieve uitwerking zou hebben. De Asva zou met de helft toekunnen en dan nog steeds haar kerntaken kunnen vervullen; misschien wel beter dan voorheen!

Het halveren van de subsidie creëert natuurlijk chaos en revolutie. Maar die chaos en revolutie heb je wel nodig om je te herbezinnen op de toekomst. Zo gaan politieke partijen zich na een grote electorale nederlaag ‘herbronnen’, greep de Romeinse keizer Nero de grote

De hoge subsidie werkt gemakzucht in de hand en smoort de broodnodige creativiteit en vitaliteit in de kiem brand van 64 aan om Rome een totaal nieuw gezicht te geven, en werd pas na de financiële crisis de onhoudbaar lage AOW-leeftijd in Nederland bespreekbaar.

Crisis zorgt voor vernieuwing, en maakt moeilijke maar noodzakelijk verandering bespreekbaar. Terug naar de tekentafel: wat moeten we echt doen, welke taken kunnen we uitbesteden aan vrijwilligers en welke niet, wat zou onze kerntaak moeten zijn? Dit soort revoluties zijn vervelend, maar je organisatie komt er sterker uit tevoorschijn.

Cv-boost Arno Hamar de la Brethonière (26) studeert Europese studies en loopt sinds begin september stage bij de Atlantische Commissie in Den Haag.

‘Aanvankelijk wilde ik heel graag bij Clingendael stagelopen, dat leek me wel wat. Uiteindelijk is dat niets geworden en toen vertelde een docent over de Atlantische Commissie. Ik had er nog nooit van gehoord, maar het is een soort discussieplatform over de relatie tussen de Verenigde Staten en Europa. De website bericht veel over de Navo, de oorlog in Afghanistan, kortom; politiek en veiligheid.

Ik ben daar vier dagen per week en schrijf onder andere het nieuwsoverzicht dat acht keer per jaar verschijnt. Ook help ik bij het samenstellen van een onderwijspakket voor havo en vwo. De stof gaat over de geschiedenis van de internationale betrekkingen tussen Europa en de VS. Een groot deel is al gedaan, dus ik doe voornamelijk herschrijfwerk, zoek plaatjes en stel de begrippenlijst samen. In de loop van 2011 moet het klaar zijn. De AC organiseert lezingen, waarvan ik de presentielijst bijhoud. Daarna kan ik gewoon meeluisteren naar wat de experts te vertellen hebben, heel leerzaam.

Tot nu toe bevalt het wel goed. Het is fijn dat ik zelfstandig kan werken, zonder continu gecontroleerd te worden. Alleen de eindredacteur kijkt mijn werk na. Verder valt de werkdruk wel mee. In feite kan je jezelf net zoveel werk geven als je wilt.

Ik zou het mezelf heel gemakkelijk kunnen maken, maar je wilt toch goed werk afleveren. En ik wil wel praktijkervaring opdoen. Tijdens je studie zit je toch voornamelijk in de bibliotheek. Vrienden van me werken al en ik wilde wel eens kijken hoe dat is. Handig is dat ik er nu studiepunten voor krijg. Natuurlijk is het ook een goede cv-boost.

Wat dat betreft kan ik iedereen aanraden om een stage te doen. Doe dan wel iets wat je echt interessant vindt, anders word je gek. Hoewel ik dit boeiend vind, weet ik nog niet welke kant ik later op wil. Eerst dacht ik dat ik de VS niet leuk vond, maar nu blijkt van wel. Maar ja, eerst nog maar een master. Alleen welke?’ (Anouk Kemper)

Dit geldt niet alleen voor de Asva, maar bijvoorbeeld ook voor Crea. Jans mag daarom voordat hij kritiek levert op de Asva beginnen met de hand in eigen boezem te steken. Crea geeft veel meer geld uit dan de Asva, terwijl de meeste studenten nog steeds denken dat Crea alleen maar een café is. Korten op het budget van organisaties als de Asva en Crea moet. Niet om geld te besparen (een paar ton is niks op de begroting van de UvA), maar om de broodnodige creativiteit en vitaliteit terug te brengen, en je te herbezinnen op je taak en de toekomst. De Asva is immers broodnodig, maar kan nog zoveel beter! yyy Martijn Weeda studeert politicologie en was in 20082009 voorzitter van Asva Studentenunie.

De redactie verwelkomt brieven en ingezonden stukken. U kunt deze sturen aan redactie@folia.uva.nl. Vermeld altijd uw naam en relatie tot de UvA; anonieme bijdragen worden niet geplaatst. De redactie behoudt zich het recht voor om bijdragen in te korten.

Folia 9

Werk Wie tijdens of na het afstuderen nog steeds geen flauw idee heeft over de toekomst, kan terecht bij het Loopbaan Advies Centrum (LAC) van de UvA. Meteen bij een bedrijf aan de slag is immers niet de enige optie. Misschien dat promoveren binnen je mogelijkheden ligt. Of doorstuderen in het buitenland. Toch meteen werken, maar wil je weten hoe je dat het best aan kan pakken? Dan biedt het LAC een aantal workshops en cursussen. Zoals bijvoorbeeld de cursussen ‘effectief solliciteren’ of ‘presenteer jezelf’. Kijk voor meer informatie over de cursussen of het maken van een afspraak op www.student.uva.nl/loopbaanadvies.

Het einde in zicht Terwijl zo’n kleine negenduizend eerstejaars studenten steeds beter de weg vinden in de gangen van hun faculteit, zijn er ook studenten voor wie het einde alweer in zicht is. Het einde van hun UvA-tijd welteverstaan. Zij zijn namelijk (bijna) afgestudeerd. Tja, en dan? De een staat misschien aan het begin van een spetterende carrière, terwijl de ander nerveus wordt van een toekomst zonder duidelijk weekprogramma. Hoe dan ook, iedereen die jaren aan de UvA heeft gestudeerd, vraagt zich op een gegeven moment af: hoe is het leven na de UvA? Anouk Kemper / foto’s Bob Bronshoff

Marjolein van Ee (24) UvA-tijd: 2008-2010 Bijna klaar met master media & cultuur Is ‘bang’ voor wat daarna komt

10 Folia

‘Ik heb de School voor Journalistiek in Utrecht gedaan [SvJ, red.], maar had na die vier jaar niet het idee dat ik mijn volledige intellect had gebruikt. Die opleiding was vrij praktisch en ik had liever meer diepgang. Werken wilde ik sowieso

nog niet, dat was ook een heel belangrijke reden om een master te doen. Opnieuw beginnen met een hele bachelorstudie leek me weer te veel van het goede. Maar nu ben ik alweer bijna klaar. De tijd die daarna komt lijkt me onzeker en span-

nend. Met een studie ben je weer even lekker twee jaar onder de pannen. Nu weet je niet waar je over een halfjaar staat en dat vind ik een beetje beangstigend.

Een nieuwe studie is niet meer te betalen, bovendien ben ik er nu wel aan toe om te werken en echt geld te verdienen. Nu ben ik nog niet aan het kijken naar banen, dat komt wel als mijn scriptie af is. Dat zal iets voor kerst zijn.

Het lijkt me leuk om in de televisiewereld te werken, hoewel dat heel erg ‘ons kent ons’ is. Er zijn weinig vacatures op dat vlak.

Gelukkig ken ik wel wat mensen, ook via via. Op die manier hoop ik binnen te komen. Het liefst zou ik trouwens een combinatie tussen schrijven en televisiewerk willen vinden, maar dat lijkt me lastig.

Na de SvJ was ik helemaal niet bezig met werk. Het einde was toch nog lang niet in zicht. Nu wel. Ineens moet je verder vooruit denken, noodgedwongen eigenlijk.

Nooit heb ik een bepaald eindpunt gehad waar ik naartoe werkte, ik zag mezelf nooit met een bepaald beroep. Het lijkt me heel fijn als je dat al weet.

Ik denk niet dat ik de UvA ga missen, ik heb hier maar twee jaar gezeten.

Die periode is te kort om je aan een school te hechten, denk ik. Ook heb ik in Amsterdam niet mijn studententijd beleefd, want ik woon in Hilversum. Ik kwam hier dus alleen maar om colleges te volgen en daarna ging ik weer naar huis. Het enige wat ik zal missen, is de vrijheid. Je kan je dag grotendeels zo indelen als jij het wil. En natuurlijk de lange vakanties, die vooral.’ yyy

Afstudeerstress

Oriënteren

Voordat de banenjacht überhaupt kan beginnen, moet natuurlijk eerst die scriptie worden ingeleverd. Voor sommige studenten een enorme hindernis op zich. Daarom heeft de UvA de afstudeergroep in het leven geroepen, waarin ‘lotgenoten’ met elkaar kunnen overleggen, meer regelmaat en structuur krijgen geboden. Zoek op www. uva.nl. naar ‘afstudeergroep’

Een handige site voor pas afgestudeerden, is die van weekblad Intermediair. Deze website geeft niet alleen tips voor het schrijven van sollicitatiebrieven en het maken van een goede eerste indruk, maar biedt ook informatie over salarisschalen. Intermediair behandelt ook bepaalde trends op de arbeidsmarkt. Denk aan thema’s als ‘vrouwen aan de top’, ‘Generatie Y’ en de ‘balans tussen werk en privé’. Kortom, een handige vraagbaak en informatiepunt: www.intermediair.nl.

Leonie Muetstege (25) UvA-tijd: 2005-2010 Zomer 2010 afgestudeerd in bestuursrecht Werkt nu bij advocatenkantoor in Utrecht

‘Tja, waarom ging ik naar de UvA? Iedereen uit Almere, waar ik vandaan kom, zat daar. En de VU stond echt bekend als de mietjesuniversiteit. Dat ik rechten wilde doen, wist ik altijd al. De studie beviel dan ook prima, hoewel mijn inzet nihil was. Vooral alles buiten de UvA vond ik leuk.

Wat ik precies met mijn studie wilde, wist ik niet. Ik wist wel dat ik sowieso de advocatuur in wilde. In mijn derde jaar ging ik daarom stagelopen bij een advocatenkantoor. Dat vond ik superleuk. Ik mocht bezwaarschriften schrijven, deed het uitzoekwerk, ging mee naar zittingen

Chris Konijnenburg (25) UvA-tijd: 2004-2010 Master planologie bijna afgerond Heeft het ‘wel gehad’ met de UvA

‘Het deed even pijn in mijn Rotterdamse hart toen ik aan de UvA ging studeren, niet al mijn vrienden namen me het in dank af. Ik heb er nooit spijt van gehad.

Natuurlijk kan ik de studie niet vergelijken met de studie aan andere universiteiten, maar het fijne aan Amsterdam is dat je redelijk vrij wordt gelaten. Het is een kleine opleiding, de verhouding docentstudent is bij wijze van spreken nog gunstiger dan op de middelbare school.

De lijntjes zijn kort en er is veel persoonlijk contact.

Dat ik bijna klaar ben, vind ik prettig. Als je zo lang over je studie doet, blijft er altijd iets knagen, ook als je vrij bent. Altijd hangt die druk van de scriptie boven je.

Te lang met je scriptie bezig zijn is niet goed voor je state of mind. De eerste drie jaar van mijn studie gingen dan ook volgens het boekje, maar toen sloeg de afstudeerangst ineens toe. Dat had te maken met een combinatie van factoren: ik heb een campuscontract, dus na mijn afstuderen moet ik mijn woning uit. Daarnaast vond ik mezelf wat jong om af te studeren. Ook heb ik na mijn bachelor bij een adviesbureau gewerkt en was het lastig daarna de studie weer op te pakken.

Maar goed, de scriptiestress valt straks eindelijk van me af. Daarna zie ik het wel, ik

heb in ieder geval een diploma. Met banen ben ik nog niet echt bezig, ze liggen niet voor het oprapen, maar ik zie het zonnig in. Wat voor baan ik straks krijg, zal me verder een worst wezen, als ik maar een

beetje ervaring kan opdoen. Dat het niet meteen de baan van mijn dromen zal zijn, neem ik voor lief.

Al met al heb ik behoorlijk genoten van mijn studententijd. Ik kijk er zeker niet

en sprak met cliënten. Mijn masterscriptie mocht ik bij dat kantoor komen schrijven. Het leek me wel wat, want dan kon ik hun databases en kennis gebruiken. Natuurlijk hoopte ik dat ik daar uiteindelijk kon komen werken. In juni kreeg ik gelukkig te horen dat dat mocht.

De grootste verandering is dat ik nu bijna geen sociaal leven meer heb. Dat valt het meest tegen. En: dit is niet eindig.

Ik kan uiteraard wel een keer van baan veranderen, maar in principe is dit het.

Toch is dit wat ik altijd wilde. Achteraf had ik alleen wat rustiger aan kunnen doen met mijn studie. Ik nam papers best serieus en ik heb mijn scriptie in tweeënhalve maand gepropt. In mei was ik al klaar en toen ben ik meteen aan het werk gegaan. Net zo goed had ik drie maanden even niks kunnen doen. Van die haast heb ik spijt.’ yyy

met spijtige gevoelens op terug. Alles wat er inzat, heb ik er dubbel en dwars uitgehaald. Toch ben ik blij dat het straks voorbij is, ik ben er onderhand wel klaar mee.’ yyy

Folia 11

Geeks

Lisa Dubbelaar / foto Fred van Diem

‘Studenten weten meer dan ze denken’ Gepassioneerd na het schrijven van je laatste paper? Op 18 november vindt voor de tweede keer Very Short Introductions (VSI) plaats in Spui25.

Dit jaar is deelname exclusief voorbehouden aan studenten. Lisa Dubbelaar organiseert het evenement. Floor Boon

I

n vijf minuten een onderzoek presenteren over een onderwerp waarin je je hebt verdiept en waarover je het leuk vindt te praten. Niet beginnen met: ‘Mijn spreekbeurt gaat over…’ , niet stamelen en ook niet te veel uitweiden over gerelateerde spannende zijwegen, want je hebt maar een paar minuten.

Dat is in feite waar het bij de Very Short Introductions (VSI) om draait.

Dit jaar mogen er alleen studenten aan het evenement meedoen. VSI is een uit Oxford overgewaaid fenomeen dat inspeelt op het steeds compacter overdragen van kennis en informatie. De brief werd e-mail, e-mail veranderde in sms en de sms werd tweet. Oxford University Press heeft deze ‘cultuur van het heel korte’ gebruikt als aanzet voor de tweehonderd delen tellende serie boekjes Very Short Introductions.

Voor deze serie handzame minimonografietjes schreven specialisten in 100 à 150 bladzijden een introductie op hun vakgebied.

Dat idee combineerde academisch-

12 Folia

cultureel centrum Spui25 met het idee van het Ignite Network (zie kader) om studenten in een eigen versie van de Very Short Introductions in vijf minuten een idee te laten pitchen. Op 18 november kunnen studenten nu live een introductie van vijf minuten geven van een onderwerp waarvan ze iets afweten – als ze tenminste worden geselecteerd.

‘Iedereen kan het, je moet het alleen durven,’ zegt Lisa Dubbelaar (28) die als stagiair van Spui25 verantwoordelijk is voor VSI. ‘Vorig jaar mochten er ook docenten, promovendi en hoogleraren meedoen. Nu mogen alleen studenten meedoen en iedereen die in 2009 is afgestudeerd. Daar ligt de grens.’ Om mee te doen, moet je je idee in 250 woorden opschrijven. Een jury, bestaande uit onder anderen Spui25 directeur Margot Dijkgraaf en directeur van Athenaeum Boekhandel Maarten Asscher, selecteert de tien beste aanmeldingen.

‘Iedereen heeft een reden gehad om te gaan studeren. Het is leuk om te luisteren naar mensen die gepassio-

neerd vertellen over een onderwerp en die inhoud en vorm kunnen samenvoegen zodat het een geheel wordt.’

Dubbelaar, die zelf twee jaar theaterschool deed voor ze besloot media en cultuur te gaan studeren aan de UvA en nu een master wijsbegeerte doet, kijkt ook uit naar de manieren waarop studenten gebruik zullen maken van geluid of video tijdens hun presentatie.

‘Daar valt vaak winst te behalen, door een verhaal via meerdere zintuigen aan het publiek te presenteren.’

Als advies wil Dubbelaar tegen studenten zeggen dat ze een beetje vertrouwen moeten hebben in zichzelf: ‘Studenten hebben vaak veel meer kennis dan ze denken, dat kun je gebruiken om bij ons een mooi verhaal te houden.’ Zelf zou ze het liefst een moeilijk filosofisch dilemma presenteren. ‘Maar waarschijnlijk is het makkelijker om te vertellen hoe je een taart bakt.’ yyy Kijk om je aan te melden op www.spui25.nl.

In 2006 kwamen twee jongens in Seattle met het idee een evenement te organiseren waarbij mensen ideeën konden uitwisselen in de kroeg met een biertje in de hand. Het idee is om in vijf minuten een idee of onderwerp te presenteren aan je vrienden, of ‘geeks’. Van het bouwen van torens met ijsstokjes tot een pitch van de toepassing van nanotechnologie: alles kan. Het initiatief lijkt daarmee op TED (Technology Entertainment Design) waarbij mensen een idee in twaalf minuten presenteren, maar dit Ignite Network, zoals ze zichzelf noemen, legt de drempel wat lager. Zie http://ignite.oreilly.com/

Winnaar Vorig jaar werd VSI gewonnen door Willem Huijbers, promovendus aan het Swammerdam Insitute for Life Sciences. Huijbers, die met een presentatie over het rusteloze brein de jury het meest wist te overtuigen, was verheugd met zijn eerste plaats en zei hierover vorig jaar in Folia: ‘Ik lag ziek op bed toen ik over de wedstrijd hoorde. Ik kon toch weinig anders, dus toen heb ik me ingeschreven.’ Huijbers doet onderzoek naar het default netwerk in de hersenen. Huijbers: ‘Dat is een netwerk van hersengebieden dat juist actief wordt als we niets doen, en onderdrukt wordt als we onze aandacht richten op de buitenwereld. De VSI kende ik niet, maar het was een uitdaging om te kijken of ik mijn onderzoek in vijf minuten helder kon uitleggen. En dat is gelukt.’ Op het moment van het ter perse gaan van dit blad was Huijbers zijn gewonnen reis naar Oxford aan het maken.

VSI-quiz Wie was de eerste Griekse filosoof die empirisch bewijs gebruikte in zijn beroemde verslag van de Perzische Oorlogen? Pericles, Herodotus of Socrates? Dat is een van de vragen uit de ‘Where’s the gap in your knowledge?’-quiz, aan de hand waarvan je kunt bepalen op welk gebied je nog wel wat kennis kunt gebruiken. De quiz is te vinden op de website van Athenaeum Boekhandel en geeft je gelijk de mogelijkheid een of meer van de Very Short Introductions-deeltjes (er zijn er inmiddels 200) met korting te bestellen. Athenaeum is een van de partners van Spui25, het academisch-cultureel centrum op, jawel, het Spui. Daar worden dagelijks lezingen en activiteiten georganiseerd op de grens van wetenschap en verbeelding, feit en fictie. www.athenaeum.nl

Nathalie Tappin (28) en Charles Tappin (83). Nathalie Tappin: ‘Charles is mijn vader.

Ik zie hem niet zo vaak, maar dit is heel leuk om samen te doen.’

M

Lies Buitendorp (72) en Hein-Jan Keijzer (29). Buitendorp: ‘Ik zie om me heen dat de eenzaamheid toeslaat. Ieder initiatief voor meer contact met de buitenwereld steun ik daarom graag.’

Mijn oma is tof

et paarse ‘mijn opa is tof ’- en oranje ‘mijn oma is tof ’-buttons opgespeld, zaten 31 opa’s en oma’s aan lange tafels ingeklemd tussen ieder twee jonge stand-in kleinkinderen op de eerste editie van Grannies Day. In vijf huiskamerrestaurants in Amsterdam konden jongeren en ouderen op zondag 3 oktober samen lunchen om ouderen op een informele manier meer in contact te brengen met jongeren. Zanger Lucky Fonz III fleurde de lunch extra op met zijn muziek. Grannies Day is een initiatief van vier oud-Uva studenten: Devi van Huijstee (34), Mijke van Ballegooijen (31), Mirre Andringa (31) en Laura Verduijn (31) in naam van de stichting Messengers of Peace, een Nederlandse variant op de van oorsprong Argentijnse stichting Mensajeros de la Paz. Als ceremoniemeesters van Mijke kwamen de vier op het idee om de doelstellingen van Mensajeros de la Paz in Nederland te vertalen naar activiteiten voor kwetsbare groepen. Dat werden de ouderen met als achterliggende gedachte dat er veel kwieke ouderen zijn die vereenzamen en net zo veel jonge mensen die in hun drukke leven steeds minder tijd maken om met oma’s of opa’s op stap te gaan. In navolging van de internationale dag van de ouderen (1 oktober) en de week van de eenzaamheid besloten ze Grannies Day te organiseren. Floor Boon / foto’s Bram Belloni Zie ook www.granniesday.nl, www.mensajerosdelapaz.com en www.folia.nl/rubriek/filmpjes voor een filmpje over Grannies Day.

Djadi Glazer (16) en Leny Glazer (87), de enige echte oma en kleindochter van de middag. Djadi Glazer: ‘Ik had al een tijdje niks speciaals meer met mijn oma gedaan, dus dit leek me heel leuk.’

Rieki Boot (88) en Mirre Andringa (31). Boot: ‘Ik heb laatst ook nog meegedaan aan de rollatorloop in het Flevopark, daar heeft Mirre mij opgeduikeld.’

Folia 13

yoga

In O K T O B E R starten er op Z O N D A G ochtend en W O E N S D A G avond diverse lessen Y O G A !

• R A J A Y O G A (volwassenen) • J O N G E R E N Y O G A (13-20 jaar) • K I N D E R Y O G A (6-12 jaar) Woensdagavond: Cursuscentrum Mudra, Ruyschstraat 38 Zondagochtend: Centrum Rafaël, Krugerplein 21 hs

Voor meer info of aanmelden kijk op puur-yoga.nl of bel 06 489 296 79 Outsiderkunst & bijbelverhalen

Bij inlevering van deze bon

25% extra korting op de entree*.

R

A

J

A

Y

O

G

De tentoonstelling Wonder boven Wonder laat bijbelverhalen zien door de ogen van kunstenaars met een verstandelijke beperking. Voorgelezen verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament en bekende bijbelse voorstellingen uit de kunstgeschiedenis zijn de inspiratiebron.

Bijbelverhalen zijn vertaald naar kleurrijke en verrassende schilderijen – persoonlijk getint en raak getroffen. *Geldig voor 2 personen. De actie geld o.b.v. de volwassen prijs t/m 30 januari 2011.

Bijbelsmuseum Herengracht 366-368 1016 CH Amsterdam

A WbW – adv Folia 117x168,5.indd 1

puur_adv_folia.indd 1

03-10-10 20:46

Gebakken naar uw eigen wens, op authentieke, heerlijke en eerlijke wijze www.wenseentaart.nl claudine@wenseentaart.nl 06-136168320

04-10-10 13:33

Wel idealen, geen illusies Op 1 oktober is de nieuwe kraakwet ingegaan. De dag erna vond in Amsterdam-Oost het Onkruid Festival plaats in acht verschillende kraakpanden. Een uitgelezen kans om de kraakscene en de gekraakte woningen te bekijken. ‘Ik protesteer liever door middel van dit festival dan dat ik met stenen gooi’ Marit van Kooij / foto’s Bas Uterwijk

I

n café Joe’s Garage kan je geen bier kopen. Ook geen maaltijd.

Je kan er wel bier en eten krijgen, op voorwaarde dat je wat geld doneert. In Joe’s Garage zit ook een winkel, maar dan wel een waar je niet hoeft af te rekenen en alles gratis mag meene-

men. Van de buitenkant ziet Joe’s Garage eruit als een rommelige woonkamer. Je zou er zo voorbijlopen, als dat grote gele spandoek met de tekst ‘Mede mogelijk gemaakt door de kraakbeweging’ niet zo prominent in het zicht had gehangen.

Joe’s Garage is een krakerscafé annex

thuisbasis voor krakers in AmsterdamOost. Vanavond is het ook de centrale plek voor het Onkruid Festival dat in acht kraakpanden in Amsterdam-Oost gehouden wordt. ‘Ik protesteer liever tegen de nieuwe wet door middel van dit festival dan dat ik met stenen gooi,’ vertelt UvA-

student en medeorganisator Sara. ‘Het is de eerste keer dat we het organiseren. Of het de laatste keer is in verband met het kraakverbod kan ik niet zeggen. Het gaat om vanavond en om het positieve geluid dat we af willen geven.’ We zitten in de huiskamer van het kraakpand boven Joe’s

Folia 15

Veldslag

Amsterdam

Vrijdag 1 oktober, de dag dat de nieuwe kraakwet inging, kwam een kleine duizend krakers en sympathisanten bijeen in het centrum van Amsterdam. De demonstratie liep uit op een chaotisch tafereel van vliegende stenen, brandende matrassen en omvergegooide auto’s. De ME trad hard op en zette paarden en traangas in. Burgemeester Van der Laan liet weten dat hij gaat proberen de schade van de rellen op de daders te verhalen.

Waar andere steden in Nederland een afwachtende houding hebben tegenover het kraakverbod, lijkt Amsterdam het voortouw te nemen in de ontruiming van kraakpanden. Eerder kondigde PvdA-burgermeester Van der Laan aan 200 panden te willen ontruimen. De meerderheid van de Amsterdamse gemeenteraad is echter tegen ontruimen van kraakpanden voor leegstand. Collegepartijen PvdA en GroenLinks dienden samen met D66 een motie in die voorlopig de plannen van burgermeester Van der Laan op een laag pitje heeft gezet.

Garage. Sara: ‘Wij wonen hier met negen man. De eigenaar van dit huis heeft het jaren leeg laten staan en laten verloederen.

We hebben het opgeknapt en het weer leefbaar gemaakt. Een leegstaand huis is nooit goed voor de buurt.’ We maken een rondje door het huis en passeren een zelfopgeknapte badkamer, een atelier en slaapkamers. Sommige daarvan zijn Spartaans ingericht met alleen een matras en een bureau, maar andere zijn volwaardige meisjeskamers met paarse muren.

‘Krakers vinden dat mensen niet mogen speculeren en rijk worden met leegstaande huizen als er grote woningnood is. Er zijn mensen die denken dat kraken alleen maar draait om het afpakken van andermans woning, om daar vervolgens gratis te wonen. Dat beeld domineert.

Maar er zit echt meer achter kraken. Met het festival hopen we dat mensen een kijkje komen nemen en hun beeld bijstellen.’ Hoopt Sara dat het strenge beleid ook bijgesteld wordt? ‘Nee, wat dat betreft heb ik geen illusies.’

In de Tweede Oosterparkstraat begint net een groepje mensen te drummen als we binnenkomen. Het is een mooi pand met bewerkt glas in lood. Hier en daar lopen 16 Folia

wat Spanjaarden rond die bier en pinda’s uitdelen. Oscar (24) komt uit Denemarken en is aan het couchsurfen bij een meisje dat het festival deels heeft georganiseerd. Hij wist niet dat hij ging couch-

‘Dus alleen het aanwezig zijn in een kraakpand is al strafbaar?’ surfen bij een kraker en in Denemarken kent hij weinig mensen die kraken. Oscar vraagt me uit te leggen wat de nieuwe kraakwet inhoudt. ‘Dus alleen het aanwezig zijn in een kraakpand is al strafbaar?’ concludeert hij verbaasd. Hij haalt zijn schouders op.

Meer en meer muzikanten druppelen binnen. Renske (33) heeft psychologie gestudeerd aan de UvA en treedt vanavond op met haar bandje Screw You and the Mechanics. ‘Ik kraak zelf niet’, vertelt ze. ‘Maar ik sympathiseer wel met de krakers. Kraken is veel meer dan een pand totaal uitwonen, zoals het in de media wel eens gebracht wordt.

Kraakpanden hebben een duidelijke

meerwaarde. Het zijn culturele vrijplaatsen. Het is heel goed dat het Onkruid Festival zich distantieert van het geweld en dit aspect van kraken benadrukt. Het festival trekt natuurlijk geen mensen die voor het kraakverbod zijn, maar ik denk ook niet dat de organisatoren die illusie hebben.’ Als we het pand verlaten wordt er net een spandoek opgehangen voor het raam: ‘Let the squat be a greenhouse for creativity’.

Het is een flinke loop tussen de acht panden die meedoen met het kraakfestival. De regen die met bakken uit de hemel stroomt, tempert ons voornemen om niet op één plek te blijven hangen behoorlijk. Uiteindelijk komen we totaal doorweekt aan in het pand op de Eerste Oosterparkstraat. We zijn wat aan de late kant en als we de huiskamerdeur openduwen kijken twaalf paar ogen ons recht aan. Iedereen is doodstil, behalve een man op een stoeltje die net begonnen is met gitaarspelen. Onze jassen worden aangenomen en aan de provisorische bar bestellen we weer een biertje.

Het is hetzelfde bier met dezelfde aanbevolen te doneren prijs als bij Joe’s Garage. Maar waar Joe’s Garage een ech-

te barsfeer had, moet dit pand het meer hebben van de huiselijkheid. Net als in de twee andere panden hangen hier schijnbaar willekeurige objecten aan de muur. Een bakelieten telefoon, een kapotte wereldbol, een oude kinderstoel en een hutkoffer. Het ouderwetse gaskacheltje is een terugkerend thema in de panden die we bezoeken. Zanger Matu zingt zijn liedjes over oude vriendschappen en vergane tijden. Opeens is de sfeer melancholisch, alsof het publiek samen met de zanger afscheid neemt van dit kraakpand. Na afloop van het concert raken we in gesprek met Anna, een vierentwintigjarige ex-student die het pand samen met vrienden in november vorig jaar kraakte. ‘Men zegt dat ons huis boven aan de lijst staat van ontruimingen. Onder Job Cohen wisten we nog waar we aan toe waren, nu heerst er alleen maar onduidelijkheid.

Het openbaar ministerie en de gemeente Amsterdam geven allemaal tegenstrijdige signalen af. Ik vraag me af of ze dat expres doen.’ Anna ziet er gestrest uit.

‘Ik ben heel erg bang voor ontruiming.

Je kan alles kwijtraken, dus ik heb mijn meest waardevolle spullen al uit huis gehaald. Ik heb zelfs mijn leguaan in een

Kraken In veel landen in Europa is kraken bij wet verboden. In Nederland kon tot voor kort een pand dat langer dan twaalf maanden niet gebruikt werd, gekraakt worden zonder dat de krakers werden vervolgd. Eenmaal binnen, schakelden krakers direct de politie in die het huis controleert op leegstand. Krakers moesten dan bewijzen er echt te wonen, wat meestal symbolisch werd aangetoond door een matras, een tafel en een stoel. Nu is kraken strafbaar en ben je in overtreding als je je in een kraakpand bevindt.

Wordt antikraak gekraakt?

De nieuwe kraakwet stelt dat kraken illegaal is. De gevolgen voor antikraakbewoners zijn nog onduidelijk.

N

klein hok gedaan zodat ik die meteen kan pakken en meenemen als ze komen.’

Tijdens het festival herken je de panden die meedoen aan de deur die wagenwijd

‘Op de drempel van de kraakwet willen we laten zien dat creativiteit in vrijheid bloeit’ openstaat en het kleine groepje mensen dat zich op de stoep heeft verzameld. In ’t Blijvertje, een kraakpand in de Derde Oosterparkstraat, hangen posters van Bob Marley en pamfletten die protesteren tegen wooncorporatie Ymere. Het is er bomvol.

Hier speelt Rufus Kain zijn dromerige liedjes. De 20-jarige student culturele antropologie aan de UvA kraakt zelf niet, maar draagt de kraakbeweging wel een warm hart toe. Na zijn optreden stappen twee meisjes en een jongen het tapijt op dat fungeert als podium. Het is een cliché om te zeggen, maar ze zien er zo netjes uit dat je ze eigenlijk niet verwacht in een kraakpand. Hun klezmerachtige liedjes slaan aan bij het publiek en de ietwat grijzende man met een lange baard die me net nog

oude kaas probeerde te voeren, besluit de dansvloer te openen. Onze laatste stop van vanavond is Joe’s Garage. We beseffen dat we niet in alle panden zijn geweest en dat we ongetwijfeld veel gemist hebben.

Toch zijn we blij om boven Joe’s Garage op de grond te eindigen. Samen met twintig man, waaronder ook Sara, luisteren we hoe zanger Michiel experimenteert met muziek en tekst. Hij bedankt Ab Klink voor het rookverbod, ontleedt taalkundig liedjes van Acda en de Munnik op de melodie van ‘Het regent zonnestralen’ (‘plaatsbepaling, tijdsbepaling, omslachtige anekdote en….clou’) en fantaseert hardop over de begrafenis van het nieuwe vriendje van zijn ex. Het levert een hilarisch schouwspel op.

Waar past de act van Michiel beter dan in de huiskamer van een kraakpand? ‘Op de drempel van de kraakwet willen we laten zien dat creativiteit in vrijheid bloeit,’ aldus de organisatoren. Het Onkruid Festival doet dit genadeloos. Zanger Michiel sluit af met wat volgens hem de zachtste meezinger van Amsterdam is. ‘Amsterdam, dat kan zachter…’ yyy De voor dit artikel geïnterviewde krakers en antikrakers wilden niet met hun achternaam in Folia staan.

ikki had vorig jaar op korte termijn een betaalbare woning nodig. En dat is niet makkelijk in een stad als Amsterdam. ‘Binnen een week zat ik hier,’ vertelt de 23-jarige masterstudente psychologie terwijl ze in de ruime woonkamer van haar eengezinswoning in Amsterdam Westerpark zit. ‘Ik betaal alleen gas en licht.’ Ook Michiel, 26 jaar en masterstudent politicologie, zit er warmpjes bij. Sinds drie jaar woont hij gratis in een vrijstaande villa in Oud-Zuid.

‘Ik zat in onderhuur en moest er binnen twee weken uit. Toen de villa aan de overkant gekraakt werd, besloot de eigenaar er tijdelijk iemand in te zetten. Inmiddels is het pand binnen de familie verkocht en zijn er plannen om het te verbouwen. Maar eigenlijk hoor ik nooit wat van ze.’ Michiel en Nikki zijn een van de vele studenten die in Amsterdam antikraak wonen. Antikrakers zorgen ervoor dat panden die langere tijd leegstaan niet gekraakt kunnen worden of in verval raken. In ruil hiervoor betalen ze geen huur, maar hebben ze ook weinig rechten. Zo maken zij geen aanspraak op huurbescherming, kunnen binnen twee weken zonder opgaaf van reden uit huis gezet worden en zijn zij gebonden aan tal van voorwaarden zoals het niet mogen geven van feestjes, het hebben van logees of het praten met de pers. Vrijdag 1 oktober is de nieuwe kraakwet in werking gegaan die stelt dat kraken illegaal en strafbaar is.

Welke gevolgen heeft dat voor de mensen die nu antikraak wonen?

‘Het is lastig in te schatten welke effecten het kraakverbod heeft op antikraak’, vertelt René Koehler van antikraakbureau Alvast. ‘Het is voor een eigenaar heel irritant als een pand gekraakt wordt, want krakers zijn er moeilijk uit te krijgen. Met het kraakverbod hebben de eigenaren de wet op hun hand. Maar het voorkomen van een kraak is niet de enige reden om een pand tijdelijk te laten bewonen. Met antikraak ga je immers ook hangjongeren, vandalisme en andere overlast tegen.’

Krakers, is een veelgehoord argument tegen het kraakverbod, controleren op leegstand en motiveren eigenaren iets te doen met de woonruimte die ze hebben.

Hoe wordt leegstand onder de nieuwe wet tegengegaan? Koehler: ‘Eigenaren moeten leegstand registreren en er binnen een jaar een bestemming voor vinden. Anders kan de gemeente een antikraakbureau inschakelen om het pand te laten bewonen.’

Evelien van Roemburg, gemeenteraadslid in Amsterdam voor GroenLinks, zet haar vraagtekens bij dit systeem: ‘Deze wet is ontworpen om kraken te verbieden, niet om leegstand tegen te gaan.’ Van Roemburg legt uit dat de verantwoordelijkheid om leegstand te voorkomen nu bij de gemeente ligt. ‘Maar de gemeente heeft amper wettelijke middelen om panden op leegstand te controleren. En je hebt als huiseigenaar onder deze wet al een bestemmingsplan als je bij wijze van spreken af en toe een mannetje met een zak cement naar het pand stuurt.’

Nikki denkt niet dat ze sneller haar huis uit moet nu de nieuwe wet er is. ‘Het zal zo’n vaart wel niet lopen. De eigenaar vindt het vast een prettig idee dat er op het huis gepast wordt. Ik hoop er pas uit te hoeven als het huis wordt verkocht

‘Een nieuwe plek vinden om te wonen wordt nu moeilijker. En er is al een enorme woningnood’ en dat kan, gezien de lelijke afwerking en hoge prijs, nog wel even duren. De prijs-kwaliteitverhouding is nogal slecht.’

Ze lacht: ‘Voor mij is dat natuurlijk prima.’ Michiel denkt wel dat er minder antikraakpanden bij zullen komen: ‘Een nieuwe plek vinden om te wonen wordt nu moeilijker. En er is al een enorme woningnood.’ Evelien van Roemburg sluit zich hierbij aan: ‘De gemeente Amsterdam heeft weinig geld om nieuwe woningen te bouwen. Studenten die kraken of antikraak wonen doen dat veelal omdat er woningnood is in Amsterdam.

Velen van hen komen nu snel op straat te staan. Maar dat geldt evenzeer voor kunstenaars, jongeren en andere mensen die niet veel kunnen betalen voor huisvesting.’ yyy

Folia 17

Very Short Introductions Competition Georganiseerd door SPUI25, Athenaeum Boekhandel en Folia.

Verwoord in vijf minuten je passie voor de kern van je vakgebied en win prachtige prijzen, waaronder een reischeque ter waarde van 500 euro, een boekenpakket ter waarde van 250 euro, of de verzamelcassette Vincent van Gogh – De brieven.

Waar draait het om in jouw vak? Wat raakt je? Wat zijn de kernvragen en waarom houden die je harstochtelijk bezig? Leg het ons uit in een mail van maximaal 250 woorden en wellicht word je uitgenodigd om op 18 november a.s. op het podium van SPUI25 je Very Short Introduction live te geven, in 5 minuten, in woord en beeld.

Kijk voor meer informatie op www.SPUI25.nl of www.folia.nl.

AthenAeum BoekhAndel

Academisch-cultureel centrum

Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam

Check je foto en al het UvA-nieuws vanaf morgen op www.folia.nl

C

CENTRALE STUDENTENRAAD

Folia visite.indd 1

25-08-2009 13:12:01

De onderklasse liefhebben Twee UvA-studenten schreven het boek De kloof, een serie dubbelinterviews over de vraag: Wat bindt en verdeelt Nederland? Er zitten missers tussen, maar de gesprekken die wel geslaagd zijn smaken naar meer.

Harmen van der Meulen

‘W

at ronddwarrelt is niet de confetti, maar zijn veeleer de hardnekkige clichés over onze generatie. En het zijn steeds vaker onze leeftijdsgenoten zelf die ze uitspreken. Misschien is het tijd om het debat dat nooit gevoerd is, leven in te blazen.

Of anders te zwijgen.’ Zo concluderen Daan Heerma van Voss en Daniël van der Meer (beiden uit 1986) hun serie ‘Tweegesprekken over een verdeeld Nederland’, zoals de titelflap vermeldt.

De twee studenten aan de UvA, respectievelijk geschiedenis en politicologie, kregen van De Groene Amsterdammer de kans te proberen antwoord te geven op de vraag: ‘Is er een kloof in Nederland, en zo ja, groeit deze?’ De generatiekloof vormt een constante in de reeks – nu gebundeld in het toepasselijk getitelde De kloof – bij alle gesprekken zijn dan ook vertegenwoordigers van drie generaties aanwezig. Dat zijn chronologisch de babyboomers (voor 1955 geboren), generatie X en Y (1955-1985), en de jonge interviewers zelf.

Het zijn niet de minsten die ze te spreken kregen: Rob Wijnberg, Job Cohen, Arnon Grunberg, Conny Palmen, Femke Halsema en Adriaan van Dis, slechts zes namen uit de reeks van dertig, die verder ook meer atypische figuren bevat, als Jeroen van Koningsbrugge en rappers Salah Edin en Pepijn Lanen – beter bekend als P. Fabergé van De Jeugd van Tegenwoordig.

De lijst – opgedeeld in de clusters Politiek, Cultuur en Identiteit – heeft een vrij hoog usual suspect-gehalte, maar de hoeveelheid aansprekende personen met ideeën is nu eenmaal vrij snel eindig in Nederland. Dat er daarom ook over de landsgrenzen is gekeken, naar bijvoorbeeld de Belgische schrijver David van Reybrouck en Ian Buruma, ‘gewoon een Nederlander’, maar dan wel een die onder meer schrijft voor The New Yorker, is dan ook een verstandige keus.

Minder verstandig is de koppeling van sommige onderwerpen en personen. Zo mag Beau van Erven Dorens zijn liefde voor het milieu, én die voor auto’s verkondigen: ‘Ik ben laatst met uitzonderlijk groot plezier in mijn Jaguar XS twaalfcilinder naar Zeeland gereden. Ik bezit twee auto’s en zo nu en dan heb ik

die tweede gewoon nodig om in te knallen.’ Om vol zelfkennis te vervolgen: ‘Dat is een groot verschil tussen de echt groene rakkers en mijzelf, ik ben me meer bewust van mijn eigen nietigheid.’ Wellicht was het voor het niveau van de discussie over het milieu toch beter geweest zo’n ‘echt groene rakker’ tegenover beroepsconservatief Jaffe Vink te plaatsen.

Het gesprek tussen Freek de Jonge en Jeroen van Koningsbrugge over de ‘humorkloof ’ mag zelfs gerust een aanfluiting genoemd worden; De Jonge oreert er lustig op los, terwijl overduidelijk fan Van Koningsbrugge hem naar de mond praat. ‘Ik merk dat de jongere generaties niet meer in staat zijn mijn ironie op te pikken.’ ‘Ik weiger een slachtofferrol.’

‘Freek was een autoriteit. In de huiskamer lachte iedereen hartelijk, terwijl een aanzienlijk deel van zijn grappen langs ons heen ging.’ Het hoge fictieve gehalte van een ‘humorkloof ’ – evenals de vermeende ‘taalkloof ’ tussen blanke Nederlanders Herman Pleij en Pepijn Lanen – geeft de sprekers de mogelijkheid erop los te ouwehoeren, met in het geval van De Jonge (en in mindere mate Pleij) te verwachten schaamteloze zelfbevlekking tot gevolg.

Een stuk beter zijn de stukken die handelen over sterker gedefinieerde kloven zoals die tussen burger en politiek. Die wordt behandeld door schrijver Van Reybrouck en CDA-ideoloog Anton Zijderveld, maar komt regelmatig terug. Zo zegt hoogleraar geschiedenis James Kennedy in zijn gesprek met Ian Buruma over ‘de kloof tussen Nederland en de rest van de wereld’: ‘Er zijn problemen genoeg in onze straat, zo argumenteert men tegenwoordig. En die problemen zijn, in de beleving althans, voor een groot deel juist veroorzaakt door onze internationale banden en verplichtingen: dat wat Wilders “massaimmigratie” noemt.’

Het is niet de eerste keer dat de naam valt, in het namenregister zouden er achter ‘Wilders’ veruit de meeste paginanummers staan. Dat is natuurlijk ook niet zo gek voor een man die de belichaming van meerdere kloven genoemd zou kunnen worden: tussen hoogopgeleid en laagopgeleid, autochtoon en allochtoon, burger en politiek.

Van Reybrouck waarschuwt: ‘De analyse mag niet ophouden bij de eventuele domheid en rancune van de gewone man. Er gaapt wel degelijk een kloof tussen volk en elite.’ Om te concluderen met: ‘We moeten mensen niet langer aanspreken op hun domheid, maar op hun generositeit. We moeten empathie tonen, zonder te betuttelen. Mijn generatie is getekend door een onversneden dedain jegens de getatoeëerde klasse. We moeten de onderklasse weer, om een christelijk woord te gebruiken, liefhebben.’ Helaas eindigt het gesprek voor we erachter komen hoe dit dient te gebeuren.

Dat is dan ook het belangrijkste punt van kritiek: wanneer de gesprekken wel de diepte in gaan, duren ze doorgaans al snel te kort. In de nieuwe serie interviews die Heerma van Voss en Van der Meer vanaf januari 2011 voor De Groene gaan maken, is het dan ook te hopen dat de ijdelheid van mensen als Van Erven Dorens en De Jonge plaats zal maken voor het idealisme en talent van beide schrijvers zelf. Zwijgen kan altijd nog. yyy Daan Heerma van Voss & Daniël van der Meer, De Kloof, uitgeverij Balans, 158 blz., € 17,95.

Folia 19

bul

2005

Naam: Otto Wichers, beter bekend als Lucky Fonz III Leeftijd: 29 (geboren op 20 april 1981) Beroep: Singer-songwriter Studie: Engelse taal- en letterkunde en een propedeuse in communicatiewetenschap Afgestudeerd: 2005 Docent: ‘Betsy Knottenbelt, docente moderne literatuur. Ik had een heel goeie klik met haar. Zij was mijn scriptiebegeleidster, maar is helaas tijdens het schrijven overleden.’

Niet bang zijn voor goede ideeën

UvA-plek: Het Crea-café. ‘Tien jaar geleden stond ik daar achter de bar. Ik was een waardeloze barkeeper, maar had het erg naar mijn zin. Een van mijn collega’s van toen is nu zelfs mijn bassist.’

Café: ‘Ik had geen stamkroeg. De eerste jaren van mijn studie was ik erg op mezelf.’

Afknapper: ‘Ik heb nooit echt deelgenomen aan het studentenleven. Ik had best wat meer uit mogen gaan en iets meer felheid en energie kunnen tonen. Nu doe ik dat wel, maar tijdens mijn studententijd niet.’

foto Bob Bronshoff

Hij studeerde communicatiewetenschap en Engels en werd muzikant: Otto Wichers alias Lucky Fonz III. Julie de Graaf

‘H

et heeft lang geduurd voordat ik mij op mijn studie heb geworpen. Ik begon met communicatiewetenschap omdat de media mij fascineerden, maar raakte al snel geïnteresseerd in Engelstalige literatuur en beatschrijvers als William Burroughs en Jack Kerouac. Na mijn eerste jaar stapte ik over naar Engelse taal- en letterkunde.

Ik volgde de colleges, maar de eerste jaren zat ik voornamelijk op mijn kamertje naar folkzanger Woody Guthrie te luisteren.

Ik leidde een teruggetrokken leven en heb best wat tijd verspild. Nu vind ik tijd kostbaar en merk ik dat het leven veel

20 Folia

leuker is als ik me op allerlei zaken stort.

In die periode voelde ik dat niet zo. De omslag kwam toen ik in mijn derde jaar een jaar aan de University of Edinburgh studeerde. Er werd daar meer van me gevraagd en ik kreeg er lol in om harder te werken. Bovendien voelde ik een bepaalde verantwoordelijkheid: ik had een beurs gekregen om aan deze prestigieuze universiteit te studeren en wilde kennis opdoen waar ik later iets waardevols mee zou kunnen doen. Na dat jaar ging ik ook serieuzer aan de slag op de UvA. Ik kreeg meer intellectueel zelfvertrouwen en werd closer met docenten. Betsy Knottenbelt stimuleerde mij om mijn scriptie over Bob Dylan te schrijven. Zij leerde me dat je omwille van de creativiteit best grote

denkstappen mag maken, en dat je niet bang moet zijn om rare ideeën te volgen.

De opzet heb ik samen met haar bedacht en ze heeft ook nog de eerste acht pagina’s gelezen. Daarna werd ze helaas ziek en overleed ze. Ik ben toen lange tijd gestopt met schrijven. Op een gegeven moment heb ik mezelf bij elkaar geraapt en het toch afgemaakt. Ik was ondertussen ook veel bezig met muziek maken. In de maand dat ik afstudeerde, won ik een prijs voor beste nieuwe songwriter van Am-

‘Mijn scriptie is een manifest van hoe ik over literatuur en muziek denk’ sterdam en nam ik mijn debuutalbum op.

Ik was student-af en meteen muzikant.

Mijn scriptie is een van de belangrijkste dingen in mijn leven geweest. Het is de afsluiting van mijn academische vorming, maar tegelijkertijd is het bijna een manifest van hoe ik over literatuur

en muziek denk. Er wordt altijd over de academische wereld en de creatieve wereld gepraat alsof het twee tegenpolen zijn, maar als wetenschap goed beoefend wordt, is het juist iets creatiefs. Je probeert iets uit en als het goed is, ga je daarmee door, is het niet goed, dan is het ook niet erg. Die instelling past wel bij me. Iemand heeft aan het begin van mijn carrière gezegd dat ze kon horen dat ik nog vast zat in het academische denken en dat het zou indruisen tegen een emotionele benadering van mijn muziek. Ik zat daar even over in, maar na een tijdje bedacht ik me dat het grote onzin was: ik heb juist heel veel inspiratie opgedaan in mijn studie en nu pas ik die toe. Ik zou met geen mogelijkheid kunnen doen wat ik nu doe, als ik niet die intellectuele academische achtergrond had.’ yyy Het nieuwe album van Lucky Fonz III heet Hoe je honing maakt en verschijnt 8 oktober. Op 12 oktober is de albumpresentatie in Paradiso.

Fen is uit

het beste

eten

Het talent van Dennis

Hallelujah

Prijzig maar prachtig

Wonder boven wonder Bijbels museum

Daniella Brals (28) masterstudent econometrie:

Pasta e Basta Nieuwe Spiegelstraat 8

Op zich had de wijk waar mijn moeder na de scheiding naartoe verhuisde alle schijn tegen. Ontworpen in de jaren zestig door een architect die wel wat beters te doen had gehad die dag, werd hij opgetrokken uit een nogal fantasieloze baksteen en een vreemdsoortig grijs aluminium en daarna overwegend bewoond door aardrijkskundeleraren en parkeerwachters. Er zijn meer enerverende woonomstandigheden te bedenken, vond ik vooral toen, op mijn dieponrustige dertiende.

Het opvanghuis voor jongeren met een mentale beperking, gelegen aan de overkant van onze straat, bood uitkomst. En Dennis – toen een jaar of negentien en in het bezit van een efficiënt rood kapsel en een nogal loeiend stemgeluid – in het bijzonder. Dat kwam niet alleen doordat Dennis een onvoorspelbaar karakter en een fascinatie voor scherpe voorwerpen bezat, waardoor een korte wandeling richting het nabij gelegen winkelcentrum op zijn zachtst al avontuurlijk te noemen was, maar ook – of beter, vooral – omdat er in Dennis een groot creatief talent school. Zo kon je na een weinig enerverende schooldag zomaar een gedicht op je voordeur vinden, weliswaar aangebracht met watervaste stift, doch tevens van een onbegrijpelijke genialiteit. Ook het posten van bergen herfstbladeren, al dan niet voorzien van resten halfvergane hondenschijt, behoorde tot zijn lokaal roemruchte repertoire. Niets zo idyllisch als een stukje herfst in huis, zal Dennis wellicht gedacht hebben. Of niet, want wat Dennis dacht was altijd maar moeilijk te achterhalen.

Dat maakte zijn kunstuitingen des te fascinerender.

In het Bijbels museum worden de werken geëxposeerd van kunstenaars met een verstandelijke beperking. De tentoonstelling laat hun interpretatie zien van een serie aan hen voorgelezen Bijbelse verhalen. Een zeker jeugdsentiment heeft zeker een aanleiding gevormd voor mijn bezoek. Toch ben ik de expositie Wonder boven wonder vooral gaan bekijken omdat ik uit ervaring weet dat de zogenaamd mentaal gehandicapte medemens de wereld vaak op een manier beziet die ongewoon is en toch ook weer volstrekt plausibel, en daardoor het doorgronden meer dan waard is. yyy Fen Verstappen

Gadget: ‘Mijn ionenföhn, waarmee ik mijn gekrulde haar steil maak en zonder welke ik nooit op reis ga. Krullen gaan hun eigen gang, de controle is weg. Zo voel ik mezelf dan ook een beetje. Steil is geordend, dat hoort bij mijn vakgebied.’

De bediening zingt, al wandelend door de gangpaden, het restaurantpubliek toe. Want Pasta e Basta staat vooral bekend om zijn muzikale personeel. Iedereen heeft zijn eigen genre. Van kwijlerige popnummertjes tot aria’s uit de opera Carmen die mij kippenvel bezorgen. Nadat onze jassen zijn weggehangen, worden we begeleid naar een tafel achter in de ruimte. Naast de wijnbar zijn er veel donkere hoekjes. Behalve verliefde stelletjes zitten er families en zakenlui. Aan de muren hangt veel sfeerverlichting en kitscherig gouden spiegels in barokstijl. Voor een goede start bestellen we een glas prosecco (€ 4.50) en bekijken de menukaart. Antipasti + hoofdgerecht € 37.

Oei, dat hadden we over het hoofd gezien bij het reserveren. Een aardige ober legt uit dat we op ‘de verkeerde dag’ zijn gekomen. Op maandag is het kortingsdag voor studenten. Dan kost een verse pasta maar € 10. De antipasti is zelfbediening. Een opengeklapte vleugel aan het raam staat vol schalen met zalm, groenten, carpaccio en mozzarella. Alles is vers en wordt elk halfuur aangevuld. We mogen zo vaak lopen als we willen, dat is helemaal niet erg, wordt ons verteld. Tijdens het voorgerecht proberen we een gesprek te voeren, wat moeilijk gaat door de livemuziek. Daarover mogen we alleen niet klagen, want dat wisten we van tevoren.

De menukaart is een oud muziekboek met voorin de gerechten. Uitsluitend pasta’s (want Pasta e Basta) en risotto. We bestellen een ravioli met aardappelvulling en gorgonzola, en een risotto met eendenborstfilet. Kleine kunstwerken in diepe, witte borden. Heerlijk, alsof er een engeltje over je tong piest. Daarbij drinken we de droge witte huiswijn (€ 3,50), niets mis mee, maar niet bijzonder. Denkend aan de portemonnee slaan we het dessert over en bestellen we verse muntthee. De rekening laat ons een beetje schrikken, maar is het dubbel en dwars waard. yyy Gina Miroula

Wonder boven wonder, outsiderkunst en bijbel­verhalen, van 2 oktober 2010 tot en met 30 januari 2011 in het Bijbels museum, Herengracht 366-368

Humor: ‘Hans Teeuwen, omdat hij niet discrimineert: hij maakt gewoon elke groep belachelijk. Zelfspot vind ik belangrijk. De meeste mensen nemen zichzelf te serieus.’

Tv: ‘True blood, een geniale vampierenserie spelend in een zompig moerasgebied in een tijd waarin de vampieren, since they came out of the coffin, samenleven met mensen. Ze hoeven niet meer te doden dankzij een door Japanners uitgevonden synthetisch bloeddrankje. Het is wel een Sodom en Gomorraverhaal, dat je zelf stiekem zou willen meemaken.’

Film: ‘Twee films die staan voor de uitersten die ik ben: een “meisjemeisje” in een mannenomgeving. Breakfast at Tiffany’s, om de sfeer: de jaren vijftig, New York, het inhoudsloze leven van de hoofdpersoon. Ik had toen wel willen leven, zo zonder de drang om altijd te moeten presteren. Van de andere kant: Gladiator. Ik begrijp wat mannen leuk vinden. Zelf schoof ik mijn Barbies vroeger aan de kant en speelde met technisch lego.’

Boek: ‘Noodlot van Couperus om de poëtische mooie verwoording en een verhaal over een liefde die totaal verkeerd afloopt. Zo is het vaak met de liefde: als je heel veel voor iemand voelt, gaat het kapot.’

Muziek: ‘“Hallelujah” van Jeff Buckley, dat is kippenvel.

Een lied over de pijn die obsessieve liefde, die altijd een passionele strijd tussen jager en prooi is, veroorzaakt.

“But all I’ve ever learned from love/Was how to shoot somebody who outdrew you.” Toen ik het hoorde, was net een lange relatie uitgegaan en kon ik het een plek geven.’

Afknapper: ‘Sushi. Al die vies stinkende visrolletjes mogen de grachten in. Ook superirritant is dat er steeds meer all you can eat-tenten bijkomen. Mensen vinden het alleen maar lekker omdat het er hip uitziet.’

Eten: heerlijk, op maandag studentenkorting Bediening: jong, opgewekt en muzikaal Sfeer: romantisch en knus

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan hoogleraar econometrie Jan Kievit. Hij is een serieuze professor van wie je niet verwacht dat hij in een knalfluorescerend wielrentenue met je op een bar gaat staan om de juryuitslag voor te lezen.’ yyy Hans van Vinkenveen

Folia 21

annonces

Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder.

Annonces kunnen worden geplaatst in Folia en op de website www.folia.nl. Zie voor informatie over het aanbieden en de tarieven www.folia.nl – weekblad – Annonces.

CULTUUR

Gregoriaans! Schola Cantorum Amsterdam zoekt zangeressen met enige zangervaring.

Repetities do.ochtend Nicolaaskerk (t.o.

A’dam CS). Info: Marianne 06 1612 754.

Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl Vanaf 19-09, 11.00 uur - De Rode Hoed Keizersgracht 102 - Amsterdam Theater zoekt lichttechnicus (kleine verg.).

Specifieke ervaring niet per se vereist, wel grote interesse in techniek en theater. www. marionettentheater.nl; info@marionettentheater.nl

USC SPORT Sportcentrum Universum • Openingsweek Van 4 t/m 15 oktober vieren we de opening van sportcentrum Universum en eetcafé Oerknal met twee weken vol sport, toernooien, congressen, feestelijkheden en de gratis sportweek. Je bent van harte welkom om het met ons mee te vieren. De officiële opening is op vrijdag 8 oktober. Op zaterdag 9 oktober is er een open dag. Van 11 t/m 15 oktober is er Sport-voor-Nop. Kijk op www. usc.uva.nl voor het volledige programma, met daarin o.m.: - Hou jij van dansen?

Doe dan mee met de flashmob tijdens de opening op vrijdag 8 oktober van sportcentrum Universum. Check ‘Universum dans’ op Youtube, kom oefenen op Universum en haal iedereen in je omgeving over om mee te doen!

- Spinning Marathon Fiets mee met de USC Spinning Marathon op zaterdag 9 oktober. Van 11.00 tot 15.00 uur kun je je in het zweet fietsen tijdens de open dag van sportcentrum Universum.

Gedurende 2 of 4 uur spinnen de deelnemers terug in de tijd – beginnend met hedendaagse muziek, via de 90’s terug naar de 60’s en eindigend met een broodje in café Oerknal! Geef je snel op, want vol = vol.

Check www.usc.uva.nl Sport-voor-Nop-week Het USC gooit haar deuren wagenwijd open! Maandag 11 t/m vrijdag 15 oktober kan iedereen gratis sporten bij sportcentrum Universum, het ASC, PCH Fitness, USC Fitness en ClubWest. Kom een sport uitproberen en doe mee aan een les Zumba, spinning, boksen, basketbal, tai chi, kickboksen, etc. Ook kun je je informeren bij studentensportverenigingen. Ook de diensten van het USC Sport Adviescentrum zijn toegankelijk. Iedereen is welkom, student, niet-student, leden en niet-leden.

Kijk op www.usc.uva.nl voor alle info en het complete Nop-sportaanbod.

Fitness/groepsfitness Bij het USC kun je terecht voor 11 verschillende groepsworkouts, van Zumba tot steps 22 Folia

en van gogo dance tot bodyshape. Met een combi-abonnement (groeps)fitness kun je onbeperkt deelnemen aan de groepsfitnesslessen. Ook mag je met deze kaart fitnessen. Je kunt terecht in 4 verschillende sportcentra, 7 dagen per week. Sudenten betalen € 132,50 voor een jaarkaart. Check www.usc.uva.nl

start at a cent a word. Email: copyproofing@ yahoo.com or ring 020 625 8834.

Schaatsen Vanaf 10 oktober kun je deelnemen aan de schaatstrainingen bij SKITS en het USC/ SVU op de Jaap Edenbaan. Nooit geschaatst? Begin nu! Kun je het al? Het kan altijd beter!

Schaatsen is een technische en fysieke uitdaging van de eerste orde; sporten in de buitenlucht het beste wat je ’s winters kan overkomen. Kijk op www.usc.uva.nl

BUREAU OMBUDSMAN

VERDIENEN

PGB’er gezocht – Ik zoek een handige student (m/v) met affiniteit met zorg die mijn gehandicapte zoon (spierziekte, 13 jaar, 2 gymnasium) één (wisselende) avond per week onder de douche en in bed helpt en die hem daarnaast op afroep af en toe na school kan opvangen. A’dam-Zuid, goede betaling (wit, uit PGB), team van 2/3 studenten is ook oké. Reacties met cv naar c.van.vugt@wanadoo.nl

De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren. Onkosten worden vergoed. Nadere informatie tel. 566 3090, spermabank@amc.uva.nl of www.spermadonoren.nl Studenten met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Studenten, Christel Holtrop, ombudsman@uva.nl, tel.

525 3798, www.student.uva.nl/ombudsman Medewerkers met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Personeel, Anneke Vijgeboom, ombudsmanpersoneel@uva.nl, tel. 525 5548, www.uva. nl/ombudsmanpersoneel.

Het Bureau Ombudsman is gehuisvest op Oude Turfmarkt 151, 1012 GC Amsterdam.

STUDENTENZAKEN

Op www.uva.nl/studentenzaken staat alle informatie over de afdelingen van Stu-

- advertenties -

Studenten Services

VRIJWILLIGERSWERK, STAGES, e.d.

Het Nederlandse Rode Kruis • StudentenDesk Amterdam Zin om samen met andere studenten een leuk Sinterklaasfeest mogelijk te maken voor kinderen die het minder goed hebben?

Of voor 3FM Serious Request een spetterend benefietfeest neer te zetten waarvan de opbrengt gaat naar kinderen met hiv? Geef je dan nu op bij: StudentenDeskAmsterdam@redcross.nl • Maatjes gezocht Het Nederlandse Rode Kruis Amsterdam zoekt enthousiaste vrijwilligers die een maatje willen zijn voor een andere Amsterdammer die behoefte heeft aan meer contact. Als vrijwilliger gaat u twee keer per maand samen met de deelnemer iets leuks ondernemen. Daarnaast biedt u een luisterend oor en helpt u de deelnemer weer (oude) activiteiten op te pakken. Bent u of kent u iemand die hier in geïnteresseerd is, neem dan contact op met Liesbeth Elberse: E-mail; lelberse@nrka.nl of tel. 020-622 6211.

WONEN

Iets te verhuizen? Dáár heb ik voor gestudeerd! Alle maten bussen en verhuismannen, vanaf € 45. Wij takelen (touw en blok); tevens interlokaal. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

DIVERSEN

Writing dissertations, theses, research papers in English? Have your text checked by a professional native English editor. Rates

dentenzaken – Studentendecanen, Bureau Studentenpsychologen, Loopbaan Advies Centrum, Bureau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 525 8080.

WORKSHOPS IN OKTOBER 2010 ONDERNEMERSCHAP: IETS VOOR JOU?! - 12 OKT. VAN 13.30 - 17.00 UUR

Overweeg je om voor jezelf te beginnen, dan ben je bij deze bijeenkomst op je plek. Aan de hand van een Ondernemerstest krijg je inzicht in jouw ondernemerskwaliteiten. Ontdek welke mogelijkheden er zijn en wat het betekent om als zelfstandige te werken en of er ondernemersbloed door jouw aderen stroomt. Naast informatie en praktische tips vertelt een ondernemer zijn verhaal.

SUCCESVOL WERK VINDEN MET LINKEDIN - 19 OKT. VAN 12.00 - 13.00 UUR

Hoe laat je LinkedIn voor je werken bij het vinden van een baan? Hoe maak je gebruik van online netwerken bij het solliciteren? Tijdens deze workshop leer je de ins en outs van internetgebruik bij je loopbaanplanning en sollicitaties.

PLAN JE STUDIE - 25 OKT. VAN 09.30 - 13.00 UUR

In deze workshop proberen we te achterhalen op welke punten je planning zo verbeterd kan worden dat het voor jou een praktisch hulpmiddel wordt, dat voldoende houvast biedt, maar geen doel op zich meer is.

AAN DE SLAG - IEDERE DONDERDAG VAN 17.00 - 18.00 UUR

Korte workshop waarin we elke week met een ander thema gaan oefenen. Thema’s die aan de orde komen: mindmappen, plannen, concentreren, kiezen, formuleren en spellen, minfullness, masterkeuze, motivatieverhogen, promoveren en ontspannen het tentamen in.

Meer informatie over deze workshops en inschrijven via:

www.uva.nl/trainingscentrum

BEURZEN VOOR SURINAAMSE STUDENTEN De Universiteit van Amsterdam stelt in 2011 wederom maximaal vijf beurzen van € 250,- per maand ter beschikking aan studenten met de Surinaamse nationaliteit, die niet in aanmerking komen voor studiefinanciering.

De formulieren kunnen worden opgehaald bij het Service & Informatiecentrum (Binnengasthuisstraat 9) en moeten vóór 1 november 2010 geretourneerd worden.

Meer informatie op:

www.uva.nl/studentenservices Studenten Services is er voor studenten, afgestudeerden en promovendi van de UvA en HvA. Binnengasthuisstraat 9, 1012 ZA Amsterdam

www.uva.nl/studentenservices

- advertentie -

VAN DONDERDAG 7 OKTOBER T/M WOENSDAG 13 OKTOBER

GOED VOORBEREID HET DONKER IN.

het cultureel studentencentrum van UvA & HvA

lezing

FILMTIP VAN DE WEEK

WO 06/10 20.00 uur

Duitsland en het kwaad (1): Georg Büchner: Lenz

COSAVOGLIODIPIÙ

Hoe valt het kwaad in de wereld te rijmen met het idee van een almachtige God? Dat is de vraag van de hoofdpersoon in Georg Büchners novelle Lenz. Lenz’ geestelijke instabiliteit, uitmondend in waanzin, maakt hem helderziend voor de verscheurdheid van individu en maatschappij. studenten gratis, e 5,- alle anderen

REGIE: SILVIO SOLDINI | 7 OKTOBER IN PREMIÈRE

Debat

DO 07/10 20.00 uur

Real World Economics Crisis, debt and wages Anna (Italiaanse steractrice Alba Rohrwacher) is getrouwd, heeft een baan en is “tevreden”, dan ontmoet ze op een kantoorfeestje cateraar Domenico (Fabio Troiano). Ze flirten met elkaar maar verder betekent het niets. Later ontmoeten ze elkaar wederom en ze worden tegen wil en dank stapel verliefd.

Ze beginnen een spannende en passievolle verhouding. Langzaam rijst voor hun de onvermijdelijke vraag: Gaan we hier mee door of gaan we terug naar de tevredenheid? Lees meer op Cineville.nl.

CINEVILLE TALKSHOW

An analysis of the current global economic crisis with one of the most renowned ‘crisiswatchers’: prof. Herman Schwartz (University of Virginia, US), author of the book Subprime Nation. American Power, Global Capital, and the Housing Bubble. He points at the massive increase in household debts since the 1970’s. free for students, e 5,- all others

Muziek

DO 07/10 20.30 uur

SCHEMER

Plug & Play

REGIE: HANRO SMITSMAN | DONDERDAG 7 OKTOBER OM 20:00 IN DE BALIE

Deze maand met optredens van o.a. Staton en Menina Loop. Plug & Play is het maandelijkse CREA poppodium voor nieuw talent. toegang gratis

cabaret

Vr 08/10, za 09/10 20.30 uur

Goedkoop Cabaret

Regisseur Hanro Smitsman vertelt in Schemer het bizarre waargebeurde verhaal van de moord op de Nijmeegse Maja Bradaric. In 2003 werd zij gewurgd en daarna verbrand door haar eigen vrienden die vervolgens haar lichaam dumpten in het bos. De motieven achter de moord zijn nooit helemaal duidelijk geworden en Smitsman probeert met deze film dan ook niet zozeer een reconstructie te maken, maar vooral de dynamiek van groepsdruk te onderzoeken. In de Cineville Talkshow gaat Smitsman voorafgaand aan de film in gesprek met filosoof Hans Achterhuis. Lees meer op Cineville.nl

NU OP CINEVILLE.NL

HET BELANG VAN EEN GOEDE TITELSONG EDDY & MARTIN ZIJN NOG STEEDS ON SPEAKING TERMS VIJF JAAR CAMERA JAPAN

Voor e 6,99 zie je drie beginnende professionals die een half uur van hun programma try-outen. Met op vrijdag Martijn Hillenius, Thijs Maas en Floor van der Wal, en op zaterdag o.a.

Liesbeth en Sophie en Yora Rienstra. toegang e 7,-

cOMeDy

Vr 08/10 20.30 uur

Easy Laughs - Improv Comedy

‘The Friday Show’ at 20:30 and an ‘Unplugged’ at 22:30, with different formats and guest players. New: a free quick extra show after the second performance. English spoken. e 8,- (20:30) / e 5,- (22:30) / both e 12,-

lezing

Ma 11/10 20.00 uur

Moderne islam (1) De koran en populaire cultuur

Hoe gaat een levende religie als de islam om met haar heilige tekst? En hoe valt de grote populariteit van halalliederen en moslim stand-up comedy te verklaren? studenten gratis, e 5,- alle anderen

Debat

Di 12/10 20.00 uur

The power of ideas - what will Iran’s future look like?

ONBEPERKT NAAR DE FILM VOOR MAAR €17,50 PER MAAND

lezingenladder De Balie

WO 06/10, 20.30 uur Congo Nu Avond over de rol en plek in de samenleving van kunst en cultuur in huidig Congo, met muziek, videoclips, film, columns en interviews.

DO 07/10, 19.30 uur Het onbewuste overtuigen? Empirische lessen voor de retorica Hoogleraar cognitieve wetenschappen professor Victor Lamme en filosoof Jan Bransen in discussie over het bestaan van de vrije wil.

FELIXMERITIS

WO 06/10, 20.30 uur Globaliseringslezing: Baas in eigen Boerka Met een westerse bril op blijft het beeld van de vrouwen in de islamitische wereld eenzijdig en star; onder elke hoofddoek zou een hulpeloos slachtoffer schuilgaan. Volkskrant-journalist Rob Vreeken schreef een boek over de standpunten van deze vrouwen omtrent feminisme en emancipatie. Hij gaat in gesprek met de Egyptische journalist en columnist, Mona Eltahawy.

Goethe-Institut

DI 12/10, 20.00 uur Franz Kafka: De gedaanteverwisseling Frits Abrahams, Cor de Back, Midas Dekkers en Willem van Toorn over verschillende facetten van het werk van Franz Kafka.

Pakhuis de Zwijger MA 11/10, 20.00 uur Succesvolle vrouwen?

In de media wordt het vermeende succes van vrouwen breed uitgemeten. Maar klopt het ook, en wat voor gevolgen heeft het voor de man?

DI 12/10, 18.30 uur Talk of the Town Architect Bjarne Mastenbroek (SeARCH) pleit voor meer hergebruik van gebouwen en daagt wethouder Maarten van Poelgeest uit.

Rode Hoed

ZO 10/10, 16.00 uur Ruk naar rechts Europa is grotendeels in de ban van rechts. Hoe komt dat en hoe bestendig is het? Een gesprek met o.a. René Cuperus (Wiardi Beckman Stichting) en Sarah de Lange (UvA-docent politicologie) en een interview met The International Herald Tribune-columnist John Vinocur.

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur een mailtje naar folialezing@gmail.com onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’. Voor adressen zie www.folia.nl/lezingenladder.

As one of world’s oldest continuous civilizations and once the centre of global science and learning, Iran today is marked by internal tensions and external confrontations. free for students, e 5,- all others Meer informatie over de CREA agenda: www.crea.uva.nl

Timorplein 62 (in Oost) Tram 14 of bus 22 en 41 Info/reserveringen: 6920422 Restaurant dagelijks geopend Combineer Eten + Film www.studio-k.nu

Folia 23

De student

Dijkgraaf & Fresco

Van der Meulen & Curvers

Boekenwurm

Over Sharon

De hoogleraar

In mijn werkkamer in het Trippenhuis hangen twee portretten: één van een letterkundige en één van een natuurkundige.

Het is een subtiele herinnering dat de wetenschap (op z’n minst) twee kanten heeft: alfa en bèta.

De natuurkundige is Nobelprijswinnaar Hendrik Lorentz. Hij kijkt aimabel en open, maar ferm de wereld in. Ja, dit is de man van wie Einstein zei dat niemand hem dierbaarder was, een levend kunstwerk.

Lorentz was niet alleen slim genoeg om te begrijpen hoe elektronen kunnen stralen, hij was ook praktisch genoeg om de bouw van de Afsluitdijk te overzien. Bij zijn begrafenis waren honderdduizend mensen en stopte het landelijke telegraafverkeer enkele minuten.

Het andere portret is van de sanskritist Hendrik Kern. Anders dan Lorentz zit Kern voorovergebogen boven een dik boek, zijn neus bijna in de pagina’s – het archetype van de verstrooide geleerde, de boekenworm die geen idee heeft hoe de wereld werkt. Een typische geestesweten-

schapper, met weinig maatschappelijke relevantie, zullen sommigen van u denken.

Niets is echter minder waar. Kern was minstens zo’n groot genie als Lorentz. Hij sprak zo’n beetje iedere denkbare taal, levend of dood. Met name was hij een wereldexpert op het gebied van oosterse talen, van Perzisch via oud-Javaans tot Polynesisch. Kern is geboren in het voormalige NederlandsIndië en voor zijn geboorteland heeft zijn werk de grootste gevolgen gehad. In Indonesië wordt hij vereerd als een geleerde vader des vaderlands, de eerste die liet zien dat het gefragmenteerde gebied taalkundig een natuurlijke eenheid is.

Deze week bezoekt de president van Indonesië, Yodhoyono, ons land. Dat is een goede gelegenheid ons te herinneren dat er een groot land ligt aan de andere kant van de wereld dat iets voor ons betekent.

En waarvoor wij iets betekenen. Maar het is ook een goede gelegenheid om ons te herinneren hoe waardevol een wetenschapper kan zijn, ook als hij de hele dag met z’n neus in de boeken zit. yyy Robbert Dijkgraaf André Gerrits hoogleraar Europese studies

Mensen vertrouwen mij. Ik ken ze niet, ze doen dat zomaar. Klaarblijkelijk lijkt het of je mij je mistroostige levensverhaal kunt toevertrouwen, of je overtollige kleuter en bagage in bewaring kan geven zolang je toiletteert. Is de stoel naast mij vrij, dan is deze weldra bezet door een kankerlijdende vreemdeling die zijn bevende hand om mijn pols zal klemmen.

Welke kwaliteit van mijn fysiek er precies toe uitnodigt is een raadsel, maar geen bits kapsel, gothic make-up of versteende blik uit het raam weerhoudt ze ervan mij als het lichtpuntje in hun donkere dal te kiezen.

Dit weekend schonk Sharon, een ADHD’er van een jaar of 19, mij het gehele traject Utrecht-Heerlen haar gezelschap. Het perron was nog niet uit zicht of Sharon begon sores te spuien.

De tragiek van Sharon was dat zij onlangs in één keer met al haar vriendinnen gebroken had, omdat vrouwen nu eenmaal kut-wiever zijn. Ik probeerde haar halvelings te herinneren aan mijn

geslacht, maar nam gretig aan dat ik de uitzondering op de regel vormde. Ze hield meer van dieren dan van mensen – haar IQ lag zo rondom de mensaapgrens, maar voor die voorkeur bood haar baan als assistent-manager bij Aldi dan weer geen perspectief. Als beloning voor mijn onwillige oor nodigde ze me uit vanavond nog samen uit te gaan, en als ik ooit een slaapplaats nodig had hoefde ik maar te bellen. Naar het nummer dat ik niet opschreef.

Sharon en ik stonden die avond dus niet lachend in elkaars armen in discotheek de Peppermill. Slaapplaatsen zonder adres heb ik tot in lengte der dagen.

De etiquette van de treinsessie is juist dat je als luisteraar, eenmaal in de hoek gedreven, het gezanik lijdzaam ondergaat en daarna in je verre leven verdwijnt.

En alleen de levenslessen doorvertelt, natuurlijk. Alle vrouwen zijn kutwijven, Sharon. yyy Emma Curvers Jan Willem Duyvendak hoogleraar sociologie

Beate Roessler hoogleraar wijsbegeerte, in het bijzonder ethiek en haar geschiedenis

overigens Dat Sarkozy de Roma uit Frankrijk heeft gezet, is een slecht voorteken: als er één schaap over de dam is…

André Gerrits: ‘Sommige mensen zullen het niet erg vinden dat Roma over de grens worden gezet, maar ik denk niet dat er snel meer landen zullen volgen. Internationaal staat Sarkozy nogal alleen. In Europa is hij in ieder geval fors bekritiseerd. Het lijkt erop dat andere landen zijn voorbeeld niet snel zullen volgen, of ze moeten iets anders doen dan ze zeggen. In landen als Tsjechië en Slowakije zijn de Roma een klassiek probleem: daar bestaat forse maatschappelijke weerzin tegen de vele Roma, maar daar wonen ze eenmaal al sinds mensenheugenis, dus uitzetten kan niet. Het is in Frankrijk ook vooral een politieke kwestie geworden, omdat de president zich zo nadrukkelijk achter de maatregelen schaart. Het is niet zo eenvoudig om onderdanen van de EU het land uit te zetten. Het kan wel, en het moet ook kunnen, maar uitsluitend op basis van individuele verantwoordelijkheid en schuld.

24 Folia

Over het algemeen lijkt me dat regeringen zich in het huidige tijdsgewricht beter kunnen inspannen om polarisatie te verminden dan te vergroten.’

Beate Roessler: ‘Mijn enige bezwaar tegen deze stelling is dat er wordt gezegd dat het een eerste stap is die anderen snel zullen volgen, maar niet dat het uitzetten van Roma an sich een probleem is. En dat is het zeker. Niet alleen mag het wettelijk niet wat Sarkozy doet en zal hij voor het uitzetten van Roma door de EU nog op zijn vingers worden getikt, maar ook is het niet ethisch wat er in Frankrijk gebeurt. Het uitzetten van een groep waarbij niet wordt gekeken naar individuele mensen binnen die groep is kwalijk. Er zou in ieder uitzonderlijk geval moeten worden bekeken of uitzetting wettelijk is toegestaan. Ook bestaan “de Roma” niet als groep. Het is een stereotype

mensbeeld in een constructie die geen hout snijdt, want “de Roma” over wie het gaat, is een extreem heterogeen gezelschap. Als je eenmaal begint met spreken over groepen, ga je daarmee door en hetzelfde geldt voor stereotyperingen. In Nederland wordt al te stellig gesproken over dé Marokkaan en dé moslims. Dat zal door het mogelijke nieuwe minderheidskabinet alleen maar meer worden.’

Jan Willem Duyvendak: ‘Wat er in Frankrijk gebeurt, is de manifestatie van een breder fenomeen. Het uitzetten van Roma past in een ontwikkeling in Frankrijk die al een paar jaar duurt. In het debat over de nationale identiteit worden “wij Fransen” voortdurend afgezet tegen anderen, om zo de vraag wie Frans is steeds cultureler te definiëren. Het is trouwens opvallend dat dit in Frankrijk gebeurt,

want de Fransen hebben altijd – heel “republikeins” – beweerd dat zij geen groepen kennen, laat staan registreren. Dat was voor sociologen soms vervelend, want zo kon nooit iets worden gezegd over het gedrag van bepaalde groepen. De stelling lijkt overigens te suggereren dat Frankrijk het eerste en enige land is dat bepaalde groepen zo neerzet, maar dat is niet waar. Ook in Nederland wordt het debat over onze nationaliteit, “wij Nederlanders” versus “zij moslims”, al langer gevoerd: het symbolisch afstand creëren tot de ander. De culturalisering van burgerschap is in Nederland een voortschrijdend fenomeen. Wat er in Frankrijk gebeurt is daarom niet de eerste stap en zeker ook niet typisch Frans!’ yyy Floor Boon

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.