Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 62 16-01-2008
Nummer 17
Sorbon
Verborgen
Roem
Eredoctors
Kantelende catering
UvA-schatkamers
Museumbaas Paul Spies
William Brock en Nick White
Als we een uitstapje met studenten doen, doen we het meteen goed.
Ben jij een High Potential? www.dekortstewegnaardetop.nl
Meld je aan voor de Global Apollo Experience
BestGraduates wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers
Kijk voor meer informatie op www.werkenbijallenovery.nl
Partners van BestGraduates 2009 Š Allen & Overy LLP 2008 I CS811097
Freelance redacteuren
CS811097 - 114 x 71.indd 1
nieuw Duits nieuwsportaal gezocht
Ben je native Duits en heb je • uitstekend taalgevoel • journalistieke ervaring • interesse in de Duitse actualiteiten? Mail dan je cv en motivatie naar: Antje.Winter@hetnet.nl of bel 06 24 24 14 39
Developing Countries Consultancy B.V. zoekt per direct:
Student-marktonderzoeker18/11/08 m/v
16:01:20
Scriptie schrijven in goed Nederlands
Voor internationaal kwalitatief desk-research en coĂśrdinatie van werkzaamheden. Profiel: - Studierichting: marketing/financieel-economisch - Min. 2e, max. 4e jaars student - Accuraat - Vasthoudend - Goed cijfermatig inzicht - Contactuele vaardigheden.
Is Nederlands niet je moedertaal en heb je daarom moeite met scripties e.d. schrijven? Gepensioneerde academici/ HBO-ers ondersteunen je hiermee graag. GRATIS! www.gildeamsterdam.nl
GOEDE VERDIENSTE
Naamloos-10 11 Naamloos-3
Salaris: - 8,50 euro per uur excl. vakantiegeld en vakantiedagen.
09-10-2008 08:52:33 13:51:20 07-11-2008
Huiswerkinstituut NHI
Gemiddeld 1 dag per week, flexibel in te delen, vanuit huis werken mogelijk!
AMSTELVEEN
Info: mr. Peter-Chris Kooij, M. 06-54637077 Email: kooij@developingcountries.nl
zoekt studenten om 2 middagen per week van 14 - 18 uur leerlingen te begeleiden
Voor de volledige functie omschrijving zie website: www.developingcountries.nl/vacature
06-51319867 of kijk op www.studiecentra.nl
Jouw microZOO exhibit voor vele nieuwsgierige bezoekers?
Ben jij een enthousiaste (micro)bioloog in opleiding en zou jij graag met een stage bij willen dragen aan het ontwikkelen van levende microben verblijven? Kom dan stage lopen bij de microZOO in Artis! Artis ontwikkelt nu een compleet nieuwe dierentuin: de microZOO. In de microZOO wordt het onzichtbare zichtbaar gemaakt.
De microZOO toont de vormenrijkdom, de schoonheid, de stank, de beweging, de alomtegenwoordigheid van het leven op de kleinste schaal die we kennen.
Deze publiekstrekker zal dierentuin, publiekslaboratorium en leslokaal tegelijk zijn. De stage zal worden uitgevoerd in samenwerking met het microZOO projectteam, dat bestaat uit architecten, ontwerpers, microbiologen en Artis medewerkers.
Naamloos-9 Naamloos-8 1
28-11-2008 09-10-2008 09:01:51 13:34:35
De ontwikkeling van de exhibit(s) wordt uitgevoerd in een microbiologisch laboratorium onder begeleiding van het projectteam en je eigen universiteit. Stagebeschrijving
t POEFS[PFL PN MFWFOEF NJDSPCFO UF UPOFO JO FFO QFSNBOFOUF PQTUFMMJOH t TBNFOXFSLFO NFU IFU NJDSP;00 QSPKFDUUFBN
t WFSTMBH FO QSFTFOUBUJF WBO EF POUXJLLFMEF NJDSP;00 FYIJCJU Vereisten
t FFO BGHFSPOE DVSSJDVMVN JO EF NJDSP CJPMPHJF t NJOJNBBM NBBOEFO CFTDIJLCBBS
Bezoek onze website voor de nieuwste banen!
t DSFBUJFG [FMGTUBOEJH FO DPNNVOJDBUJFG
t FSWBSJOH NFU NJDSPCJPMPHJTDIF LXFFLNFUIPEFO JT FFO QSF Twee plekken beschikbaar bij het Laboratorium voor Microbiologie
t CJPCSBOETUPÄŠFO o IPF LVO KF NJDSPCFO JO[FUUFO WPPS EF QSPEVDUJF WBO CJPCSBOETUPG
t MJDIUHFWFOEF CBDUFSJĂ‘O o IPF LSJKH KF CBDUFSJĂ‘O [PWFS EBU [F PQ DPNNBOEP MJDIU HBBO HFWFO
Staat jouw baan er niet bij? Laat dan in ieder geval je cv achter.
www.unijobs.nl – telefoonnummer 020-6129200, Singel 417 te Amsterdam.
Interesse?
Neem contact op met hoogleraar algemene microbiologie:
,MBBT )FMMJOHXFSG ] , + )FMMJOHXFSG!VWB OM ]
folia 090116.indd 1
09-01-2009 12:22:16
22:16
inhoud Universiteit zoekt vrouw
De salons van een 377-jarige dame De UvA heeft vele gebouwen en, oude dame die zij is, minstens zoveel geheimen. Veel van die verborgen schatten zullen door de meeste studenten en medewerkers nooit worden gezien. Een tocht langs de pronkkamers van een grand old lady. blz.14
Sorbon
Verborgen
Roem
Eredoctors
Kantelende catering
UvA-schatkamers
Museumbaas Paul Spies
William Brock en Nick White
Klimaatverandering, who cares?
nieuws
De doctor over de onverschilligheid...................blz.5
Nieuw jaar, nieuwe bazen
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 62 16-01-2008
Nummer 17
Het rommelt bij Sorbon ...................................blz.5
Nieuw jaar, nieuwe prijzen Sorbon is een tikkeltje duurder .........................blz.7
De zaak-Van de Linde Waarom een gedragscode onzin is ................... blz. 8
De Bakker is de beste Studenten kiezen docent van het jaar ...............blz. 10
Geen water, geen rijst Humanitaire stage in Madagaskar ...................blz. 19
Van muggen en vlinders De expertise van eredoctors White en Brock .... blz. 20
En verder: Nieuws 4-7, Opinie/stage 8-9 Film/Het beste 12, Uit/Eten 13, Weekgast 19, Annonces/Promoties/ Colofon 22, Roem 23, Dijkgraaf & Fresco/Puzzel/ Spekkie Big 24
Coverbeeld: Pascal Tieman, beeld Henk Thomas
WIN: kaartjes theatervoorstelling Excellence in Exile is een muziektheatervoorstelling over vluchtelingen, gemaakt ter ere van het 60-jarige jubileum van de Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF. Naast Adelheid Roosen speelt acteur en oud-UAF-student Bright O. Richards een hoofdrol. Op 22 januari speelt de voorstelling in de Stadsschouwburg van Amsterdam. Folia stelt vijf keer twee kaarten beschikbaar. Om te winnen ga je naar www. folia.nl/prijsvraag
In een ongenuanceerd moment noem ik de UvA wel eens een blank en mannelijk bolwerk. Dat wordt me niet altijd in dank afgenomen, maar de afgelopen week bleek dat mijn uitspraak meer is dan alleen cafépraat. Tijdens de dies kwam, onder de bezielende leiding van een aantal CSR- en Asva-leden, de Docent van het Jaarverkiezing tot een ware apotheose. Uiteindelijk bleek Mathieu de Bakker van de opleiding Griekse en Latijnse taal en cultuur de beste UvA-docent van 2008 te zijn. Op voorhand wil ik melden dat ik de verkiezing een prima initiatief vind en dat ik alleen maar waardering heb voor de manier waarop de UvA haar frontliniewerkers – de docenten – in het zonnetje wil zetten. Maar vervolgens raakte ik geagiteerd door het feit dat er tussen de zes genomineerde docenten geen enkele vrouw zat. Terwijl het bij de UvA barst van de talentvolle vrouwelijke docenten. Hoe kan dat? Tijdens diezelfde dies werden de eredoctoraten uitgereikt. Vorig jaar kregen Randall Collins en Jules Schelvis uit handen van rector magnificus Dymph van den Boom (goddank een vrouw!) de doctoraten uitgereikt. Ook dit jaar waren het wederom twee mannen die in het zonnetje werden gezet: Nick White en William Brock. En dit blijkt geen toeval te zijn. Ik raadpleegde het archief van de UvA en sinds 1981 hebben vijf vrouwen (en zesenzestig mannen) een eredoctoraat gekregen. Dat is precies 7 procent, een zorgwekkend laag percentage. De UvA heeft hiermee een groot probleem, zeker als voorzitter Karel van der Toorn te pas en te onpas beweert dat hij wil dat de UvA een afspiegeling van de samenleving moet zijn. Ik vergelijk de UvA niet graag met de VU, maar de VU doet het bewijsbaar beter op gebied van emancipatie van vrouwen en minderheden. Ik heb kritiek, maar steek ook de hand in eigen boezem. Sinds september hebben er veertien grote interviews in Folia gestaan, waarvan twaalf met mannen! Vandaar dat we als redactie in de eerste vergadering van dit jaar meteen een special hebben gepland: op vier maart verschijnt het eerste Folia-vrouwennummer.
Tussen de zes genomineerde docenten zat geen enkele vrouw
Jim Jansen jfj@folia.uva.nl
Folia 17 | 3
kort
nieuws
De jarige deelt uit
Bestuur UvAsociaal
>Eredoctoraten voor Nick White en William Brock op 377ste verjaardag UvA. >Docent Griekse en Latijnse taal en cultuur Mathieu de Bakker Docent van het Jaar.
Beeld Bram Belloni
Met toespraken, twee eredoctoraten en de verkiezing van docent Griekse en Latijnse taal en cultuur Mathieu de Bakker tot Docent van het Jaar vierde de UvA vanmiddag haar verjaardag: de 377ste dies natalis. Omdat het een officiële academische plechtigheid betrof, waren een groot aantal hoogleraren en veel bestuurders aanwezig bij de viering in de Lutherse kerk, na afloop gevolgd door een receptie in de hal van het Maagdenhuis. De diesviering begon vanmiddag om drie uur met een toespraak van rector magnificus Dymph van den Boom. De rector hield een rede onder de titel ‘Resultaten uit het verleden bieden wél garantie voor de toekomst’. In haar rede, waarin Van den Boom refereerde aan de crisis waarin het financieel en kapitalistisch systeem is beland, brak de rector een lans voor de toenadering tussen politiek en universiteiten. Die twee hebben elkaar, juist in tijden van crisis, volgens haar hard nodig. ‘Dat heeft de geschiedenis ons geleerd. Juist nú moet de overheid kennis- en innovatiebeleid stimuleren.’ Ook de ondernemerscultuur, die momenteel zo’n rage is, kreeg van Van den Boom een pluim, met dank aan de economische crisis. ‘Een positief bijverschijnsel van eerdere recessies was een ondernemender cultuur.’ Na de rede van de rector hield Harry Büller, hoogleraar inwendige geneeskunde, de jaarlijkse diesrede. Hij sprak over de ‘volksziekte’ trombose. Daarna werden
De leden van studentenpartij UvASociaal hebben een nieuw bestuur gekozen. Het gaat om Sanne van Dijk (penningmeester), Pieter Koning (voorzitter), Nadine ’t Zand (vicevoorzitter) en Florian Muris (secretaris). Voorzitter Koning: ‘Met het kiezen van een nieuw bestuur gaan we met UvASociaal een nieuw hoofdstuk in. Afgelopen jaar hebben we flink moeten incasseren en de tijd genomen om eens goed naar de partij te kijken van binnenuit. De begrippen vrijheid, gelijkheid, betrokkenheid vormen voor ons de randvoorwaarden voor een universiteit van kwaliteit. In samenwerking met onze leden en de steun van onze achterban gaan we er een topjaar van maken met als absolute hoogtepunt de verkiezingen in mei! We zullen de komende maanden van ons laten horen.’ (DW)
Hoogleraren bij de diesviering
er twee eredoctoraten uitgereikt. Nick White, hoogleraar tropische geneeskunde in Oxford, kreeg een eredoctoraat voor zijn verdiensten in de strijd tegen malaria en William Brock, econoom aan de universiteit van Wisconsin, werd geëerd vanwege zijn grote bijdragen aan de theorie van de complexe niet-lineaire systemen en de toepassing daarvan in de economie. Voor de vijfde keer werd dit jaar de Docent van het Jaar gekozen. De eer ging deze keer naar docent Griekse en Latijnse taal
en cultuur Mathieu de Bakker, die uit meer dan vijfhonderd door studenten genomineerde docenten uiteindelijk als beste uit de bus kwam omdat hij volgens de jury het lesgeven ‘in het bloed’ heeft, in zijn colleges ‘een grote mate van precisie’ tentoon spreidt en hij een toonbeeld voor interactie met studenten is. ‘Mathieu beantwoordt mailtjes van studenten tot diep in de nacht.’ (DW) Zie ook pagina’s 10-11 en 20-21
Simuleren voor studiepunten >Twaalfde editie van de United Nations International Student Conference of Amsterdam (UNISCA). >In diplomatie geïnteresseerde studenten simuleren een VNconferentie waarvoor ze eerst colleges volgden. Deze week organiseren UvA-studenten voor de twaalfde keer de jaarlijkse United Nations International Student Conference of Amsterdam (UNISCA), een interdisciplinair tienpunts bachelorvak, waarbij een VN-conferentie wordt gesimuleerd. De deelnemers, vooral studenten in de sociale wetenschappen, vertegenwoordigen ieder een lidstaat tijdens een VN-simulatie. De bereikte resoluties zullen worden opgestuurd worden naar de ‘echte’ VN. Aan de simulatie doen tweehonderd studenten mee, merendeels van de UvA. Rond de vijftig studenten komen van andere Nederlandse universiteiten, dertig deelnemers komen uit het buitenland. De eerste simulatiedag, afgelopen vrij-
4 | Folia 17
dag, werd bijgewoond door Job Cohen, universiteitshoogleraar Louise Fresco en Christa Meindersma, oud-persoonlijk adviseur van voormalig secretaris-generaal van de VN Kofi Annan. Meindersma vertelde anekdotes uit haar tijd bij de VN. ‘Toen ik de onderhandelingen tussen Ghana en Kameroen leidde, was ik de enige vrouw. Aan de kant van Ghana zat wel een hele rij gesluierde dames. Toen ik vroeg wat voor werk ze deden, kreeg ik als antwoord van de voorzitter: ‘Werk? Dit zijn mijn vrouwen!’ De motivatie om deel te nemen aan de conferentie wisselt. Margot Feidt (Europese studies): ‘Of ik uitzie naar een week lang acht uur vergaderen per dag? Ik denk dat ik het na twee dagen wel zat ben. Maar je moet wat over hebben voor je studiepunten.’ Michael Poulsen uit Kopenhagen was enthousiaster: ‘Ik heb gewoon “UN-course” gegoogeld en ben speciaal voor deze conferentie naar Amsterdam gekomen.’ De UNISCA-conferentie duurt tot en met 16 januari. (Boukje Cnossen)
De poll op folia.nl ging afgelopen week over de gewelddadigheden in de Gazastrook. De stelling luidde: Gezien de huidige situatie in Gaza moet de UvA alle universitaire connecties met Israël verbreken. Uitslag: • Nee, want de waardevrijheid van de academische wereld staat boven de politiek – 44,7% • Ja, want de UvA moet zich niet inlaten met een agressor – 31,9% • Nee, maar de UvA moet wel een signaal afgeven door Palestijnse universiteiten te steunen – 14,9% • Nee, want Israël verdedigt zich alleen maar – 8,5% Totaal aantal respondenten: 47
Kraakcursus De Asva heeft volgens minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken ‘geen strafbare handelingen’ aangemoedigd door een cursus kraken te geven. Volgens de kamerleden Brinkman en Bosman (PVV) ‘gaf de UvA kraakles’ en zouden de bewuste Asva-studenten ‘bestraft moeten worden’, maar Ter Horst is het daar niet mee eens. ‘Het is niet de UvA, maar de Asva die de cursus organiseert. Volgens het cursusprogramma van de Asva werd er uitleg gegeven over de toepasselijke regels die gelden voor kraken en is er geen sprake van opzettelijk uitlokken in de zin van artikel 47 van het wetboek van strafrecht,’ aldus de minister. Op de vraag van de PVV aan de minister of ze vindt dat het bestuur van de Asva een waarschuwing moet krijgen, waarna bij herhaling uitschrijving volgt, antwoordde Ter Horst negatief. Asva-voorzitter Martijn Weeda vindt de opvatting van de minister allesbehalve een verrassing en acht het ‘absurd dat zij haar tijd aan dit soort zaken moet besteden.’ (JJ)
Promovendi Promovendi blijven werknemers. De Tweede Kamer heeft vrijwel unaniem een motie aangenomen die de regering oproept daarvoor te zorgen. Universiteitenvereniging VSNU pleit al jaren juist voor ‘differentiatie’ en ‘maatwerk’ in het promotiestelsel. Er zou ook ruimte moeten zijn voor promovendi met een studiebeurs, die zijn namelijk goedkoper dan promovendi met salaris, waardoor universiteiten meer promovendi kunnen aanstellen. Maar de Kamer denkt er anders over. Die ‘verzoekt de regering te realiseren dat promovendi door hun werkgever als werknemer worden behandeld’. Het Promovendi Netwerk Nederland is blij. ‘We kunnen het politiek gezien niet sterker krijgen. Met één druk op de knop is het pleidooi van de VSNU voor de beurspromovendus afgevoerd, zegt voorzitter Gertjan Tommel. (HOP)
doctor
nieuws
Stad steunt bieb BG-terrein >Stadsdeel Centrum komt met reactie op 31 ‘zienswijzen’ tegen bouw bibliotheek. >Naar verwachting zal het stadsdeel de sloop- en bouwvergunning afgeven. Vlak voor kerstmis is het dagelijks bestuur (db) van Stadsdeel Centrum naar buiten gekomen met een notitie over de aanstaande besluitvorming rond de bouw van de nieuwe bibliotheek geesteswetenschappen op het BG-terrein. De beoogde plannen hebben 31 zogenoemde ‘zienswijzen’ (lees: bezwaren) van omwonenden en andere betrokkenen opgeleverd, die zijn ingediend bij het stadsdeelbestuur. De bezwaren tegen de plannen richten zich voornamelijk op de monumentale status van het pand dat bekend staat onder de naam Crea-2 aan de Vendelstraat, en het Zusterhuis aan de Kloveniersburgwal. Crea-2 moet in de plannen worden gesloopt, al heeft minister Plasterk namens Monumentenzorg aangegeven daartegen ‘ernstige bezwaren’ te hebben. Veel omwonenden zien sloop ook niet zitten, maar het db van het stadsdeel zegt in een reactie dat de bouw van de bibliotheek juist een kwaliteitsimpuls is voor het BGterrein. ‘De kwaliteiten van de binnenstad worden zodanig versterkt dat dit in deze zeer bijzondere omstandigheden ten koste mag
Marc Davidson (1966) promoveert bij wijsbegeerte op de manier waarop wij omgaan met de risico’s van klimaatverandering. Op dit moment gebeurt er weinig om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Waar komt dit volgens u door? ‘Ten eerste kost het bakken met geld om klimaatverandering serieus te verminderen. Ten tweede merken we er pas over vijftig jaar iets van. Als we nu iets doen, doen we dat dus niet voor onszelf, maar voor toekomstige generaties. Ten derde zie je die toekomstige generaties niet. Toch is voor het opwekken van empathie met name beeld belangrijk. Foto’s, televisiebeelden, boeken die de ellende laten zien; die heb je in dit geval niet.’ U betoogt dat we bij het omgaan met risico’s rondom klimaatverandering rekening moeten houden met de ‘redelijke mens’-standaard. Wat houdt deze in? ‘De “redelijke mens” is een juridische term. Het is onredelijk om je niets aan te trekken van schade die je anderen berokkent. Maar het is ook niet redelijk om jezelf volledig op te offeren zodat een ander geen enkel risico loopt. De redelijke mens is iemand die een goede afweging maakt tussen deze twee uitersten. De redelijke mens weegt ook niet mee of de ander emotioneel dichtbij staat of veraf, rijk is of arm.’
Fotoimpressie van deHoogleraren nieuwe bieb bij op de hetdiesviering BG-terrein
gaan van de bestaande monumentale bebouwing en van de bestaande binnenhof.’ Naast bezwaren tegen de sloop van Crea-2 en het Zusterhuis – van het Zusterhuis blijft alleen de gevel overeind – richten de bezwaren zich ook tegen de mogelijke toename van de verkeersdrukte op het BG-terrein: er
komt een parkeergarage voor 97 auto’s onder de bieb. Het stadsdeelbestuur verwacht echter dat het met de extra drukte wel mee zal vallen ‘omdat het om een abonnementsgarage gaat. Het gebruik betreft voor het grootste deel parkeren dat nu ook al in de directe omgeving plaatsvindt.’ (DW)
Sores bij Sorbon
Directeur Hens de Neef van UvA-cateraar Sorbon is sinds vorige maand geen directeur meer van Sorbon. Zijn mail wordt sindsdien automatisch beantwoord en zijn mobiele telefoon wordt niet opgenomen. Ook een boodschap kan daarop niet worden achtergelaten. ‘In mijn eigen belang kan ik er niets over zeggen, maar dat ik geen directeur meer ben is een feit,’ zegt De Neef, die ziek thuis zit. Het hoofd personeelszaken van Sorbon, Lisette Alosery, is half december ook opgestapt. Ze was iets meer dan een jaar in dienst, maar was het niet eens met de bedrijfsvoering. Het personeel van Sorbon is inmiddels over de situatie ingelicht. De taken van De Neef zijn overgenomen door Rob Benningen van het bureau Benningen IP Management, en Jørgen Vestjens van cateraar Gate Gourmet. Een woordvoerder van Gate Gourmet heeft Folia laten weten dat Vestjens daar ‘eind oktober’ al is vertrokken. ‘Hij wilde absoluut niet vertellen wie zijn nieuwe werkgever zou worden. Wij bleven verbaasd en nieuwsgierig achter, maar nu begrijpen we waarom hij niets wilde zeggen; De Neef wist waarschijnlijk nog niet dat hij gewipt zou worden.’ Of De Neef uit eigen beweging is opgestapt of inderdaad door zijn bazen de laan uit is
gestuurd, is onbekend, en De Neef zelf laat zich er evenmin over uit. Wel bevestigt hij desgevraagd dat er ‘sprake is van een arbeidsconflict’. Sorbon is een campuscateraar die enige jaren geleden speciaal is opgericht om de catering van de UvA en HvA te verzorgen. Het bedrijf is een joint venture van de Bra-
bantse partycateraar Maison van den Boer in Veghel en de bedrijfscateraar Vitam Catering uit Schijndel. Vitam-directeur Carla van Lingen laat in een telefonische reactie weten dat zowel zijzelf als Hens De Neef zich van de berichtgeving distantiëren, al heeft De Neef eerder vanaf zijn vaste thuistelefoon de kwestie bevestigd. (DW)
En, houden we ons aan die standaard? ‘Zeker niet. De bedoeling van mijn proefschrift is om aan te tonen dat wij ons niet bewust zijn van de rechtsregels op dit vlak als het gaat om het klimaatprobleem. In het klimaatdebat worden argumenten gebruikt die in het recht of in enig ander politiek debat niet zouden worden geaccepteerd. Zoals dat we moeten wachten totdat alle wetenschappers het eens zijn. Of dat we maar weinig aan klimaatverandering hoeven doen omdat toekomstige generaties toch ver van ons afstaan en rijker zullen zijn dan wij.’
Beeld Arjan Roodink
>Directeur Sorbon op non-actief, directeur personeelszaken vertrokken. >Sorbon benoemt twee nieuwe managers ter vervanging van directeur De Neef.
Op 7 januari werd de Herman Karel Nieuwenhuisprijs voor de beste economische masterscriptie uitgereikt tijdens de nieuwjaarsborrel van de economische faculteit. De prijs van 2500 euro moest worden gedeeld door drie studenten, te weten (v.l.n.r.): Anouar El Haji (management), Arjen de Vetten (industriële organisatie) en Sander Gerritsen (econometrie). De prijs voor de beste economiedocent ging dit jaar naar JanWillem Stoelhorst. (DW)
U trekt in uw onderzoek de parallel tussen de klimaatproblematiek en de afschaffing van de slavernij. Leg eens uit? ‘Slaven waren in feite ook een energiebron. In de tijd van de slavernij was de economie sterk van hen afhankelijk. Nu zijn onze economie en welvaart afhankelijk van olie, kolen en gas. In de tijd van de slavernij werden veel van dezelfde argumenten gebruikt om de omschakeling tegen te houden als nu. Zoals dat de economie te gronde zou gaan of dat er nog teveel onzeker is. De omschakeling heeft natuurlijk moeite gekost, maar tegenwoordig gaat het prima zonder slavernij.’ Marc D. Davidson, Arguing about climate change, promotie: 15 januari.
Folia 17 | 5
Beeld Henk Thomas
in beeld
De UvA is niet alleen een organisatie van dichters en denkers, maar ook van doeners als timmerlieden en elektriciens. Die zijn tussen de houtkrullen op de vloer al weken in de weer met hamer, zaag, boor en schaaf om het Service & Informatiecentrum op het BG-terrein een fikse opknapbeurt te geven. Het is passen en meten, maar dan heb je ook wat. Eind deze maand is de opknapbeurt afgerond. (DW)
gezocht
nieuws
Strijd tussen scripties >Shortlist telt in totaal achttien scripties, waarvan slechts één van een hbo’er. >Juryvoorzitter Bas Haring vindt dat master- en bachelorscripties best met elkaar kunnen wedijveren. Van de 237 scripties die op de longlist stonden van de Nationale scriptieprijs, jaarlijks georganiseerd door de UvA en Het Parool, zijn er achttien op de shortlist geplaatst. Daarvan zijn er zeven geschreven door UvAstudenten. Het gaat om de studenten Cees Nierop (Nederlands recht), Anneke Klein (religiestudies), Joris Stegeman (economie), Hugo van der Wedden (sociologie), Jurian Glas (sociologie), Suzanne Petermeijer (pedagogiek) en Maud van de Reijt (geschiedenis). De tien andere universitaire scripties zijn geschreven door studenten van de Open Universiteit (1), de Universiteit Utrecht (3), de TU Delft (1), de Radboud
Universiteit (1), de Rijksuniversiteit Groningen (1), de VU (1), de Universiteit Leiden (1) en de Erasmus Universiteit (1). De enige hbo-scriptie die is doorgedrongen tot de shortlist is de scriptie van Jacomijn Brinkman, afkomstig van de christelijke hogeschool Ede, die een scriptie schreef met als titel ‘Pedofilie in de media. Een journalistiek onderzoek naar de verschillen tussen het beeld van pedofilie in (wetenschappelijke) literatuur en de media.’ Al jaren dringt er steeds slechts een enkele hbo-scriptie door tot de shortlist en ook op de longlist spelen de hbo-scripties een figurantenrol. Van het totaal aantal inzendingen dit jaar was slechts elf procent afkomstig van hbo-studenten en geen enkele hbostudent heeft de prijs, die bestaat sinds 1991, ooit gewonnen. Niettemin staat de prijsvraag open voor alle studenten die
afstuderen in het hoger onderwijs, zowel masterstudenten (wo), als bachelorstudenten (hbo). Hbo-scripties moeten derhalve wedijveren met wo-scripties. De vraag dringt zich inmiddels op of dit wel een gerechtvaardigde wedijver is en of er niet twee prijzen moeten komen, een voor het hbo en een voor het wo. Juryvoorzitter en hoogleraar publiek begrip van wetenschap Bas Haring, vindt van niet. ‘Nee hoor, er zijn ook inhoudelijke verschillen tussen de diverse vakgebieden waarover geschreven wordt en zo zijn er ook verschillen tussen hbo- en wo-scripties. Daar houdt de jury rekening mee. Het gaat mij erom dat ik word verrast door de kwaliteit van de scriptie en dat kan op verschillende manieren.’ De bekendmaking van de prijswinnaar vindt plaats op 27 januari in de Agnietenkapel. De winnaar ontvangt een bedrag van 3500 euro. (DW)
Prijzen Sorbon omhoog
>Leonie Kolste (27) is op zoek naar een UvA-student biomedische wetenschappen.
>Tony heeft ‘nog geen klachten’ van studenten ontvangen. UvA-huiscateraar Sorbon heeft haar prijzen verhoogd. Ook de kosten van de alom gewaardeerde verse broodjes uit de broodjescorner van Tony in het Atrium zijn aangepast. ‘Ik heb nog geen klachten ontvangen, maar dat is ook niet zo raar, want de colleges zijn nog niet begonnen.’ Aldus Tony van de populaire naar zich zelf vernoemde broodjescorner. Tony smeert naar eigen zeggen tussen de tweehonderdvijftig en driehonderd broodjes per dag en de prijzen zijn met meer dan tien procent verhoogd. Voor een witte Italiaanse bol met tonijnsalade betaalde je E2,75 en deze gaat nu voor E 3,28 over de toonbank. De reden voor de prijsverhoging is bij Tony onbekend en namens Sorbon is – door ziekte, gebrek aan verantwoordelijkheid of afwezigheid – niemand in staat te reageren. Behalve de prijzen van de broodjes van Tony, heeft het gehele assortiment van Sorbon een prijsstijging ondergaan. Ook het waarom hiervan is niet duidelijk. Tony zelf denkt intussen niet dat hij veel klan-
Jaron Beekes ten zal verliezen. ‘Natuurlijk zijn de prijzen wat hoger, maar het is nog goedkoop als je het vergelijkt met andere plekken in
de stad. En daarnaast is het erg koud buiten. De mensen zijn blij dat ze hier in het gebouw iets vers kunnen krijgen. (JJ)
Plan voor UvA-boot tijdens Gay Pride
Beeld Henk Thomas
>Onderzoeker Laurens Buijs: ‘Behoefte tot deelname leeft aan de hele UvA.’ >Boot ook bedoeld als signaal aan studentenverenigingen dat homoseksualiteit geen probleem meer behoort te zijn. Er is veel steun van UvA-medewerkers voor het plan een UvA-boot te laten deelnemen aan de Canal Parade 2009, een boottocht die deel uitmaakt van de jaarlijkse homomanifestatie Gay Pride. De initiatiefnemer, UvA-onderzoeker Laurens Buijs, heeft naar eigen zeggen in korte tijd ‘al tientallen’ steunbetuigingen ontvangen. ‘Deelname
Op zoek naar het recept van de lekkerste appeltaart, de vragen van een specifiek tentamen of een ideale roeicoach? Stuur een mailtje naar redactie@folia.uva.nl en wij helpen graag mee.
is volgens mij een behoefte die aan de hele universiteit leeft,’ aldus Buijs. Naast UvA-medewerkers zullen ook besturen van de grote studentenverenigingen gevraagd worden de boot expliciet te steunen, omdat volgens Buijs uit onderzoek is gebleken dat homoseksualiteit daar nog wel eens taboe is. Buijs: ‘Eerstejaars studenten met homoseksuele gevoelens zullen dat niet van de daken schreeuwen tijdens ontgroeningen, omdat daarmee de kans op een plek in een dispuut wordt verkleind. Het is de hoogste tijd dat studentenverenigingen nu eens ondubbelzinnig aangeven
dat homoseksualiteit ook bij hen geen probleem is.’ Volgens Buijs is het ‘in vele opzichten wenselijk’ als de UvA meevaart met de botenparade. Buijs: ‘De UvA is in de stad een symbool voor openheid, tolerantie, creativiteit en betrokkenheid. Dit is een belangrijk moment om die betrokkenheid te laten zien.’ De Canal Parade vindt dit jaar plaats op 1 augustus. (Iris Böhm) Petitie tekenen? Ga naar http://www.petitiononline. com/uvagaypr/petition.html
‘Ik stond in Groningen te wachten op de bus naar Zuidlaren, terwijl een dronken figuur de aandacht van mij en de andere wachtenden opeiste. Zo raakte ik in gesprek met een leuke jongen die UvA-student bleek te zijn. We zijn samen de bus ingestapt, zonder die dronkenlap, en gingen automatisch naast elkaar zitten. De hele weg van Groningen naar Zuidlaren was erg onderhoudend en het was gewoon een leuke jongen. Hij was heel spontaan en zag er leuk uit, halfSurinaams, netjes gekleed. Het was geen bepaald type, geen hardrocker of corpsbal; eigenlijk heel gewoon. Hij vertelde me dat hij vijfentwintig is, in Den Haag woont en biomedische wetenschappen in Amsterdam doet. Zo kwam het gesprek op Pharma Bio Research, een bedrijf waar ze medicijnen testen, waar hij op weg naar toe was. Doordat het zo gezellig was, ben ik bij het uitstappen vergeten zijn telefoonnummer te vragen, waar ik achteraf veel spijt van heb. Omdat ik toch graag met hem in contact wil komen heb ik naar zijn faculteit gebeld met de vraag of zij me aan zijn gegevens konden helpen. Degene die ik aan de lijn had wilde absoluut niet meewerken. Ik hoop dat ik via deze oproep toch nog in contact met hem kan komen. Als hij reageert, lijkt het me leuk om een keertje af te spreken om wat te gaan drinken of zo. Hij was aardig en ik ben gewoon benieuwd of het klikt.’ (JJ) Gezocht: Vijfentwintigjarige UvA-student biomedische wetenschappen van half-Surinaamse afkomst, die in den Haag woont en op zondagavond 7 december in de bus van Groningen naar Zuidlaren zat om een week bij Pharma Bio Research door te brengen. Ben je deze persoon of weet je wie het is? Stuur een mail naar redactie@ folia.uva.nl
Folia 17 | 7
opinie
Gedragscode voor colleges: intellectuele castratie Na de zaak-Van de Linde klonk de roep om een gedragscode die moet voorkomen dat opnamen van colleges in ‘verkeerde handen’ vallen. Paniekvoetbal, aldus Danny Mekiç. terecht, Rita Verdonk reageerde afkeurend en Van de Linde kon zijn biezen pakken. Enkele studenten en docenten van de opleiding politicologie reageerden geschokt; het zou absoluut niet de bedoeling zijn dat de inhoud van hoorcolleges op straat belandt, laat staan op een website als Geenstijl.nl. Zij pleiten nu voor de invoering van een ‘gedragscode’ die het maken van geluidsopnames van hoorcolleges door studenten moet verbieden. Die gedragscode zou nodig zijn omdat anders ‘de kans op boeiende gast-
colleges’ zou afnemen. In mijn ogen is een dergelijke gedragscode niet alleen onuitvoerbaar maar vooral ook ongewenst. Een universiteit hoort haar studenten volop ruimte te bieden voor academische ontplooiing, het opdoen van kennis en ideeën en de verspreiding van beide. De basis voor die ontplooiing is wetenschappelijke literatuur, ondersteund door hoorcolleges en werkgroepen die extra verdieping, verbreding en academische bevruchting mogelijk maken. Het is dan ook
Men kiest in eerste instantie voor vermaak en een achterliggende gedachte dat met er ‘beter van kan worden’. Gelukkig zijn de meeste bespelers van kansspelautomaten geen verslaafden, maar heeft men gewoon een stukje entertainment met een winst/verlies-kans. In uw artikel wordt genoemd dat ene verslaafde ‘Jaap’ met gemak weer eens 1.500 euro op één dag vergokte. Dit is onmogelijk. Kansspelautomaten hebben een geijkt uurverlies van maximaal 40 euro, gedurende 24 uur constant spelen zou men dus maximaal 960 euro kunnen verliezen. Dat is zonder eten, toiletbezoek, slapen, geld wisselen, enzovoort. Uw suggestie dat men in één klap een maandloon vergokte kan niet op kansspelautomaten in de horeca. Verder stoort het mij dat er een foto is geplaatst van
twee jongens die een automaat bespelen en duidelijk geen 18+ zijn. Dat is rondweg verboden en geeft een onjuist beeld van de werkelijkheid. Samengevat lijkt het mij meer dan logisch dat u dat rectificeert, omdat u naast de feiten schrijft en een onjuist beeld vormt. Verder succes met uw blad,
Beeld Cees Heuvel
Op 21 november jongstleden gaf Kay van de Linde, de voormalige spin doctor van Trots op Nederland en Rita Verdonk, een afscheidscollege aan de Universiteit van Amsterdam. Al wist hij dat niet van tevoren. Met de inmiddels beroemde woorden ‘Eén persoon. Geen partij. Geen inhoud en geen echte standpunten. Helemaal niets (..) Het is tot nu toe gebakken lucht,’ luidde de ‘expert op het gebied van omgang met de media’ de laatste fase in van zijn carrière: een opname van zijn uitspraken kwam op internet
brieven Stukje entertainment In reactie op jullie artikel over verslaving aan kansspelautomaten in Folia 16 van 19 december, het volgende. Vooropgesteld dat mensen die verslaafd zijn, aan wat dan ook, een maatschappelijk probleem zijn, en mensen zijn die serieus genomen dienen te worden, is mijn mening dat uw artikel te eenzijdig is en onjuistheden bevat. Het grote verschil tussen verslaving aan alcohol, drugs en kansspelen is dat men bij kansspelen wel in een roes kan komen maar daar niet direct voor kiest.
8 | Folia 17
Met vriendelijke groet, E.F. La Lau, exploitant van speelautomaten
Niet aangenaam Ik las in Folia 14, p. 10, als streamer het citaat uit het interview met Ruud Peters over collega Hans Jansen; deze zou door Nederlandse islamwetenschappers
scriptie
Beeld Bob Bronshoff
Eerst even door de metaaldetector voor een portie academische verdieping?
Wouter Bolier
Wouter Bolier (24) studeert taalwetenschap. Hij liep stage bij het Nederlands Gebarencentrum. ongewenst om als universiteit een beperking van deze academische ontplooiing na te streven. Want wat wordt de volgende stap; mag er straks nog wel nagedacht en gesproken worden over colleges? Of wat dacht u van een aantekeningenverbod bij werkgroepen? Nee. De inhoud van hoorcolleges en werkgroepen behoort tot de basis van ons onderwijs en die moet vrijelijk en onbeperkt verspreid kunnen worden. Sterker nog: als dat niet meer kan dan komt het wetenschappelijke en academische niveau van gastcolleges in gevaar omdat in theorie dwaze ver-
halen en theatrale leugens tentoongespreid kunnen worden. Waarom ook niet? Ze komen toch niet uit, want dat mag niet. Het is heel jammer wat er is gebeurd met Van de Linde, maar minstens zo spectaculair en misschien zelfs terecht. Zijn woorden waren niet bepaald zorgvuldig gekozen: hij had exact dezelfde kennis over kunnen dragen tijdens een ‘boeiend gastcollege’ zonder zijn baan te verliezen – en ook zonder de gewraakte geluidsopname waren zijn uitspraken in de media beland. De roep om een gedragscode is een mooi potje paniekvoetbal. Al meer dan driehonderd jaar worden er in Amsterdam (gast)colleges gegeven en het is voor het eerst in die meer dan driehonderd jaar tijd dat een gastdocent op deze manier in opspraak is geraakt. Een gedragscode bepleiten heeft dan opvallend veel weg van het levenslang dragen van een regenpak na eenmalig met een regendruppel te zijn geconfronteerd. Universitaire (gast)docenten moeten – júist in de collegezaal – verantwoordelijkheid nemen voor hun uitspraken en een college zorgvuldig opbouwen. Gelukkig doen de meesten dat ook. Zij zijn, ook na dit akkefietje, niet bang dat hun woorden genoteerd worden en de buitenwereld bereiken. Sterker nog; daar doen ze het voor. En voor de enkeling die zijn woorden wat minder zorgvuldig kiest en liever niet heeft dat academici ermee aan de haal gaan, komt er maar één gezegde in me op: wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten. l Danny Mekiç (21) is student rechten en voorzitter van de Facultaire Studentenraad.
echt niet meer serieus genomen worden. Nu ging het interview daar niet over, en ik vroeg me dan ook af wat de zin van een dergelijke redactionele toevoeging was. Als oud-student en later collega van beiden (Peters was in de jaren zeventig een van mijn docenten aan de UvA, Jansen was dat ook toen hij directeur van het Nederlands Instituut in Cairo was en ik daar als student verbleef. Na mijn aanstelling aan de Universiteit Leiden werd ik daar zijn collega, door mijn nu al weer drie jaar durende tijdelijke aanstelling bij de leerstoelgroep Arabisch ben ik tot zijn emeritaat ook collega van Ruud Peters geweest) vind ik het van meer smaak getuigen om beide kundige heren hun weten- en maatschappelijke twisten in het openbaar uit te laten
knokken. Hen in een quote – zonder wederhoor? – zo tegenover elkaar te plaatsen, vind ik niet aangenaam om te lezen. Ik waardeer beiden zeer, ik heb veel van hen geleerd. Beiden zijn in staat om zich genuanceerd over de ander uit te laten, al lijkt het de laatste tijd wat minder te worden, en wie weet wat de nabije toekomst nog brengt. Dat ze ook onoverbrugbare verschillen van mening hebben, staat buiten kijf. Ik betreur het dat u redactioneel zo krap door de bocht meent te hebben moeten gaan. Zijn beiden niet te groot voor dergelijk eenzijdig gekissebis? Vriendelijke groet, Ronald E. Kon, Arabist Universiteit Leiden, Arabist Universiteit van Amsterdam
‘Voor mijn stage wilde ik graag iets doen met Nederlands met Gebaren [NmG, red.], een combinatie van twee talen: Nederlands en Nederlandse gebarentaal. Tussen die twee zitten de zogenoemde “domeinen”: de grensdomeinen, waarbij veel kenmerken van de ene of van de andere taal worden gebruikt, en een middendomein waarbij de talen allebei evenveel worden gebruikt. Beide domeinen kunnen we bestempelen als NmG en er is dus niet één vorm van NmG te benoemen. Ik kwam terecht bij het Nederlands Gebarencentrum omdat zij bekendstaan als de ontwikkelaar van lesmateriaal in Nederlandse gebarentaal [NGT, red.] en mensen in dienst hebben die verstand hebben van NmG. Met hun hulp heb ik onderzocht hoe NmG wordt gebruikt in het onderwijs voor dove en slechthorende kinderen en kinderen met ernstige spraaken taalmoeilijkheden. In mijn onderzoek keek ik of de leerkrachten wel genoeg kennis van NmG dachten te hebben om goed met de leerlingen te kunnen communiceren. Om hier achter te komen heb ik vragenlijsten naar leerkrachten, logopedisten en klassenassistenten gestuurd en video-opnames gemaakt in verschillende klassen. Met behulp van een NmGdeskundige heb ik daarna het taalgebruik van de docenten geanalyseerd. Je zou denken dat leerkrachten automatisch kunnen “NmG-en” als ze zowel Nederlandse gebarentaal als het Nederlands goed beheersen. Uit onze analyse bleek echter dat veel van de docenten daar moeite mee hebben. Ze vinden het vaak lastig om de communicatie aan te passen aan de wensen van de kinderen. Ook viel het me op dat de manier waarop zij NmG gebruiken soms heel erg verandert tijdens het lesgeven. Als een kind bijvoorbeeld op een “gebarentaalachtige” manier een vraag stelt, dan past de leerkracht vaak zijn NmG daarop aan en vervolgt hij de les met veel meer gebarentaal, waardoor andere kinderen, die minder op de hoogte zijn van gebarentaal, moeite hebben om hem te volgen. Dit betekent dat veel docenten zich er vaak niet bewust van zijn welke taal ze gebruiken. Ze hebben gewoon niet genoeg training gehad in NmG. Het Nederlands Gebarencentrum had al plannen om docenten beter te begeleiden in NmG, en met mijn onderzoek kunnen ze die plannen beter onderbouwen. Ik heb van deze stage vooral geleerd hoe het is om onderzoek te doen. Alhoewel het niet zwaar taalwetenschappelijk was, heb ik nu wel een beter beeld gekregen van wat ik in de toekomst als onderzoeker zou kunnen doen. (Julie de Graaf )
Folia 17 | 9
Docent van het Jaar
De gelukkige klas Door Harmen van der Meulen
Wie is de man die zich de beste UvA-docent van 2008 mag noemen? Een gesprek met docent Griekse en Latijnse taal en cultuur Mathieu de Bakker, opvolger van Maria Urban als UvAdocent van het jaar. En in de kaders: de runners-up, die óók in de prijzen vielen. Volgens docent van het jaar Mathieu de Bakker (33) van Griekse en Latijnse taal en cultuur bestaat goed docentschap uit ‘vakkennis, het talent om die vakkennis goed over te dragen, de instelling dat je studenten echt verder wilt helpen dan ze zelf ooit denken te kunnen komen, betrokkenheid en bevlogenheid.’ Dat kan haast niet meer overeenkomen met de strekking van het verhaal van juryvoorzitter en Asva-bestuurslid Thomas Smits: ‘We hebben vooral gelet op begeleiding, feedback, kennisoverdracht, en het stimuleren van eigen inbreng van studenten.’ De Docent van het jaar Prijs, georganiseerd door Asva, CSR, en Bureau Communicatie, wordt gehouden met twee belangrijke uitgangspunten: de Docent van het Jaar moet door studenten verkozen worden, en de verkiezing mag geen populariteitspoll worden. Dit laatste belette studievereniging Laverna niet om winnaar De Bakker hartstochtelijk toe te juichen. Mathieu de Bakker lijkt dan ook de ideale docent te zijn. Opgegroeid als zoon van een moeder die werkzaam is in het lager onderwijs, en een vader die gepensioneerd leraar Nederlands, is kan het ook haast niet anders dan dat het lesgeven hem met de paplepel is ingegoten. ‘Het zit in de genen,’ volgens hemzelf, want ook zijn grootmoeder en tantes zijn docent. Zijn activiteiten binnen de opleiding Griekse en Latijnse taal en cultuur lopen uiteen tussen het geven van ‘overdadig veel colleges, maar op een goede manier’ aldus Laverna-voorzitster Joëlle Terburg, het organiseren van de introductiedagen, zitting nemen in talloze commissies, het organiseren van de studiereis, fungeren als tutor voor eerstejaars studenten, en het organiseren van een ‘zomerschool’ in augustus voor scholieren, studenten en beginnende docenten. Zijn inzet heeft het aantal eerstejaars, van ongeveer vijf à tien twee jaar geleden, opgestuwd naar een dertigtal nu. Dit alles tot zeer groot genoegen van zijn studenten, van wie tweedejaars Yannick Fritschij in het voordrachtsfilmpje zelfs zo ver gaat te zeggen dat De Bakker ‘de opleiding is, en het zonder hem helemaal niks
10 | Folia 17
zou zijn.’ Of hij niet bang is dat de opleiding te afhankelijk van hem wordt? ‘Nee hoor, ik heb heel goede collega’s, we hebben gewoon een ontzettend leuk team. Het feit dat ik de jongste ben maakt mij misschien op het oog wat nauwer betrokken, maar ik heb nog geen kinderen dus dan is er in de avonduren nog
eens wat meer tijd om even wat te doen. Laat ik het zo zeggen, niemand is onvervangbaar.’ Voor zijn studenten lijkt De Bakker, consequent ‘Mathieu’ genoemd, dat echter wel te zijn. Hij blijkt een groot motivator, zelfs studenten die een dikke onvoldoende hebben gehaald, krijgen door zijn persoonlijke begeleiding en betrokkenheid weer genoeg vertrouwen om bij de herkansing wel een voldoende te halen. De Bakker legt uit waarom hij zoveel waarde hecht aan intensief contact met studenten: ‘Onze studie is niet gemakkelijk, het is een pittige die veel discipline vergt. Ik vind dat een heel mooie keuze, van
studenten met ambitie die een studie kiezen waar ze ontzettend veel feitenkennis voor op moeten doen en die veel tijd kost. Het is mijn overtuiging dat je zo’n proces alleen goed kunt laten plaatsvinden, dat mensen alleen zo’n mooie keuze maken en dat ook met veel plezier blijven doen, als je ze heel intensief begeleidt. Dus dat is voor mij een essentieel onderdeel van het onderwijsproces. En daarmee hoop ik ze gemotiveerd en scherp te houden en verder te brengen.’ Zelf haalt hij ook veel uit het contact met studenten, zo deed hij inzichten voor zijn proefschrift op tijdens het geven van college: ‘Als je doceert, niet iedereen zal dat hebben maar ik merk het bij mezelf, gaat je adrenalineniveau omhoog en ben je dus scherper. Bij tekstexegetisch denken is het heel vaak een kwestie van hoe je het formuleert. Bij twee specifieke vondsten in mijn proefschrift, waarmee ik ook denk iets te hebben bijgedragen aan mijn vak, dacht ik eigenlijk pas tijdens college in discussie met studenten plotseling: hé, dat moet ik opschrijven.’ De Bakker roemt zijn vakgebied: ‘Het is een buitengewoon fascinerend vakgebied met een enorme rijkdom aan subdisciplines. Je kunt er een heel leven lang met heel veel plezier mee bezig blijven.’ Het spijt hem daarom dat hij heel wat uren per week kwijt is aan administratieve taken: ‘Ik denk: ik krijg een goed salaris, ik heb doorgestudeerd, geef mij nou dat vertrouwen om zelf te bepalen wat ik goed vind voor mijn studenten en stop met mij steeds te vragen daar weer bureaucratisch verslag van te doen. Er is in Nederland een hoop autonomie weggehaald bij opleidingen door ze in grotere instituten te laten opgaan. Voor sommige grotere opleidingen, bijvoorbeeld media en cultuur, gaat dat prima, maar ik denk dat bepaalde dingen wat efficiënter zouden kunnen als je kleine opleidingen wat meer autonomie geeft en meer beslissingsbevoegdheid neerlegt bij die opleidingen zelf.’ Vooralsnog voelt De Bakker zich bijzonder gelukkig: ‘Ik dank deze prijs geheel aan mijn studenten. Ik ben er buitengewoon trots op en ik denk dat zij dat ook kunnen zijn.’ Over de toekomst zegt hij: ‘Ik hoop meer tijd te krijgen om te schrijven, dat is één ambitie, en verder wil ik de colleges zo mooi mogelijk houden.’ l
Bernard Kruithof, gedrag en samenleving: prijs voor interdisciplinair onderwijs
Jeroen Groenendijk, filosofie: prijs voor academische feedback
Kruithof wordt door studievereniging Pegasus geroemd om zijn enorme kennis en zijn interdisciplinaire karakter. Penningmeester van Pegasus, Maarten Remijn: ‘Kruithof is enorm inspirerend. Hij is inhoudelijk heel sterk, hij weet veel van verschillende disciplines en het lijkt alsof hij voor de klas elke keer een nieuw verhaal vertelt.’ Maar er zijn ook andere redenen om hem te selecteren. ‘Na de nominatie door studenten hebben we niet meer gekeken naar de criteria. Belangrijker is dat hij met je omgaat alsof hij je gelijke is. Je kan altijd naar hem toe met een probleem en hij is heel sympathiek. Eigenlijk is hij de ideale schoonvader.’ (AK)
Studievereniging AmFiBi is blij met Groenendijks lessen. Secretaris Timon de Groot : ‘We hebben Groenendijk genomineerd omdat hij graag lesgeeft aan eerstejaars, terwijl hij hoogleraar logica is en directeur aan het Institute for Logic, Language and Computation. Verder weet hij Wittgenstein begrijpelijk te maken. Groenendijk is blij met zijn prijs: ‘Want de motivatie was moeilijke tentamens maar heel leuk om te maken. Ik wil dat studenten echt gedwongen worden door de vragen om goed de hele stof nog een keer door te gaan en op een manier te lezen dat ze echt goede vragen kunnen beantwoorden. Daar stop ik veel energie in en ik vind het heel leuk dat terug te horen.’ (HvdM)
Beeld Henk Thomas
Leo Dorst, kunstmatige intelligentie: prijs voor theorie én praktijk ‘Zijn colleges zijn dynamisch, zelfs degenen die het domst zijn kunnen meekomen, terwijl de colleges toch op heel hoog niveau zijn,’ introduceert VIA-vicevoorzitter Tjerk Kostelijk hem. In het filmpje voor de uitreiking zegt Leo Dorst dat hij die colleges slechts een kwartier voorbereidt, en de rest improviseert. Dat zal volgens VIA-lid Arvid Halma ‘enigszins overdreven’ zijn, maar ‘om zoiets te kunnen moet je de stof wel ongelofelijk in de vingers hebben.’ Theoretisch staat Dorst zijn mannetje, zo is hij medeauteur van hét boek over geometrische algebra. Maar ook in de praktijk verdiende hij zijn sporen: hij werkte jarenlang bij Phillips en ontwikkelde een patent op een zelfparkerende auto. (HvdM)
Jean-Sébastien Caux, natuurkunde: prijs voor inzichtelijke materie
Dan Hassler-Forest, media en cultuur: prijs voor inspirerende methodes
Door zijn humor en zijn talenknobbel zijn de colleges van Jean-Sébastien Caux voor zijn studenten toegankelijk en inspirerend. Hoofdredacteur van het studieblaadje Scoop, Wout Merbis: ‘Caux weet ingewikkelde stof op een begrijpelijke manier uit te leggen. Als je het niet snapt probeert hij het gewoon in een andere taal. En zijn humor is vooral belangrijk. Hij heeft altijd een gigantische grijns op zijn hoofd tijdens college.’ Jesse Klei, penningmeester NSA, noemt Caux de redding van de quotepagina in Scoop. ‘Het komt soms voor dat we nog geen lerarenquotes hebben. Maar dan gaan we even bij een college van Caux zitten.’ (AK)
Dan Hassler-Forest geeft zeer leerzame colleges die ook nog eens interessant en toegankelijk zijn. Tybalt Lambrecht van de studievereniging Off-Screen: ‘Dans lessen zijn inspirerend en informatief. Er zouden meer mensen zo moeten doceren op de UvA. Behalve een goed docent is het een aardige, humoristische man. Hij is nog vrij jong, hij weet hoe studenten denken en wat er speelt.’ Dat Hassler-Forest niet alleen is uitgekozen om zijn energieke lesmethoden bleek al tijdens de presentatie van de docenten aan de jury. Zijn vrouwelijke studentes in het promotiefilmpje: ‘Dan – I want to have your babies – Hassler-Forrest’. (AK)
Folia 17 | 11
het beste
Brigitte Kaandorp Zillah Kaptein (22), bachelorstudent moleculaire biologie:
De reus die knock-out ging Frost/Nixon; premiere: 15 januari Je hoeft als politicus maar één keer in het nauw te worden gedreven door een journalist met de juiste vragen, en je carrière kan voorgoed voorbij zijn. Ron Howards nieuwste film gaat over misschien wel de beroemdste botsing tussen een journalist en een politicus: de televisie-interviews tussen David Frost en Richard Nixon in 1977. Toegegeven, Nixons politieke carrière was ten tijde van de interviews met Frost al voorbij. Door het Watergate afluisterschandaal was hij al afgetreden – als eerste en enige president in de geschiedenis van de Verenigde Staten. Hij had echter nooit echt toegegeven dat hij schuldig was, laat staan dat hij zijn excuses had aangeboden. Voor 600.000 dollar wilde hij best nog even zijn onschuld komen verkondigen tegenover een onbeduidende Britse talkshow-host. Maar tijdens de interviews met deze David Frost ging hij toch door de knieën. 45 miljoen Amerikanen, nog altijd een record voor politiek op tv, waren getuige van Nixons spraakmakende ‘coming-out’, inclusief tranen. Voor wie het vooruitzicht van een film over een politiek interview niet bepaald aantrekkelijk vindt: wees gerust. Ron Howard (Apollo 13, A Beautiful Mind, The Da Vinci Code) heeft Frost/Nixon opgebouwd als een soort boksfilm. David Frost wordt neergezet als de underdog, tegenover de machtige Nixon. Frost is het journalistieke lichtgewicht, de zelfingenomen womanizer waarin niemand gelooft. Zelfs Frosts eigen team twijfelt aan zijn journalistieke slagkracht. Nixon daarentegen wordt getoond als
12 | Folia 17
de gehaaide intelligente debater die klaar staat om gehakt te maken van Frost. David tegenover Nixon als Goliath, dus. De vier interviews zelf worden als boksrondes in beeld gebracht, met Frosts en Nixons medewerkers als de gespannen verzorgers buiten de ring. Net als de medewerkers hou je tijdens de uiteindelijke knock-out je adem in. Op Howards strakke, degelijke regie is weinig aan te merken. Het zijn de acteurs – Frank Langella als Nixon en Michael Sheen als Frost – die Frost/Nixon tot een groot succes maken. Dat is niet verwonderlijk. Ze speelden Nixon en Frost bijna twee jaar lang op West End en Broadway in het gelijknamige toneelstuk van Peter Morgan (hij schreef ook The Queen). Ze spelen niet, ze zijn Frost en Nixon. Frost werd door de interviews een journalistieke superster, Nixon verdween voorgoed van het toneel. Frost/Nixon herinnert ons eraan dat één diepteinterview genoeg kan zijn om de waarheid boven tafel te krijgen. Misschien daarom dat je dit soort interviews sinds Nixons publiekelijke ondergang dan ook amper meer ziet. (René Glas) Frost/Nixon (VS, 2008) Regie: Ron Howard Met: Frank Langella, Michael Sheen, Sam Rockwell
Film: ‘The Dark Crystal, een fantasyfilm van de makers van de Muppets. Het is heel sprookjesachtig, maar er worden ook beestjes leeggezogen en gemarteld. De combinatie van edgy en sprookje, die vind ik mooi. Ook vormt het mythisch zoeken naar de oorsprong van het leven een link met mijn studie. De wereld van het DNA is bijna onwerkelijk.’ Website: ‘Op wulffmorgenthaler.com staat telkens om middernacht een absurd stripje. Je ziet een jongen met een grote worst een slapende panter naderen, met als bijschrift: “Randy knew it would probably cost him his life, but he had always dreamt about smacking a panther with a sausage.”’ Cd: ‘Nightbeats van Sam Cooke is de allerbeste cd ooit. Ik luister er ’s morgens op de fiets naar en daar word ik heel blij van. Het is poppy gospel, religieuze muziek dus, maar het is niet om die reden dat ik het mooi en ontroerend vind.’ Boek: ‘The orange girl, een romantisch sprookje van Jostein Gaarder in de vorm van een brief van een overleden vader aan zijn zoon. Het bevat een levenswijsheid: alles komt goed zolang er maar liefde is op de wereld. Ik geloof daar in.’ Afknapper: ‘Het [ingetrokken, red.] plan om studenten extra te laten betalen voor de honoursvakken. Verbreding van kennis is geen overbodige luxe, maar enorm waardevol voor het eigen vakgebied.’
Beeld Hans van Vinkeveen
film
Hebbeding: ‘Piet, mijn knuffel, een eencellig pantoffeldiertje dat ik altijd bij me heb en dat geluk brengt.’
Zillah Kaptein
Humor: Brigitte Kaandorp schopt rellerig tegen zaken aan als de man-vrouwrelatie. Leuk is hoe ze heel schattig zingt: “Ik haat je, ik haat je, je bent een gore lul.” Het is een zacht liedje met een groot haatgevoel.’ Spelletje: ‘Bij Het betoverde doolhof moet je schatten zoeken in een doolhof dat voortdurend verandert. Het is onvoorspelbaar en onberekenbaar.’ Dans: ‘Flamenco, om de heftige emoties, de arrogante dansers en muzikanten die elkaar opzwepen.’ Kunst: ‘Roelien van Aalderen, de moeder van een vriendin. Ze is niet zo bekend, maar maakt heel mooie impressionistische bloemschilderijen. Flora en fauna in grote vlakken met veel intens diepe kleuren. Sprookjesachtig, met een scherpe rand, alweer.’ Stokje: ‘Ik geef het stokje aan hoogleraar sociale geografie Ton Dietz. Een positief mens dat zich tijdens een college totaal onverwacht omkleedde in Keniaanse kledij.’ (Hans van Vinkeveen)
Bier en tieten
Beeld Tjebbe Venema
uit
Filmfestival Rated X, 15-18 januari, Kriterion, Roetersstraat 170 Menig mannelijk student zal zich tijdens deze zware tentamenperiode op de been houden met de gedachte aan de heilige en veelbezongen twee-eenheid bier en tieten. Kriterion biedt beide komend weekeinde in overvloed aan tijdens Rated X, het Amsterdam Alternative Erotica Film Festival. Dit is ‘het eerste Nederlandse filmfestival dat geheel gewijd is aan alternatieve, artistieke en radicale erotische cinema’ met ‘een positieve en brede kijk op erotiek in al haar rijkdom en verschijningsvormen.’ Tevens omvat het vrijdag een Rated X afterparty op de Stubnitz en zaterdag een feestje met optredens in Kriterion. Rated X werd voor het eerst georganiseerd in 2007 in OT301. Het programma bestond toen, behalve uit veel films, onder andere uit lezingen van pornoregisseur Willem van Batenburg, maker van de Nederlands eerste ‘xxx-rated’ film Pruimenbloesem, artistiek directeur van eroticalabel Innocent Pictures Nicolas Barbano, en regisseur en directeur van eroticalabel Blue Artichoke Films Jennifer Lyon Bell. Van Batenburg las voor uit een boek over de geschie-
denis van de Nederlandse pornografie, Barbano lichtte de ‘Puzzy Power’-filosofie toe. Lyon Bell deed inleidingen bij films, onder andere de winnaar van de ‘Best Trans Sex Scene bij de Feminist Porn Awards.’ Dat programma, een website en 1500 flyers zorgde ervoor dat er in 2007 zo’n 1500 bezoekers kwamen, en dat het festival als een succes kon worden beschouwd. Nu is Rated X dus terug en behalve tientallen films zijn er ook nu weer debatten. En sprekers, van wie UvA-docent Gert Hekma voor niet-ingewijden waarschijnlijk het bekendst is. Hij zal in samenwerking met twee andere experts op dat gebied op vrijdag 16 januari een introductie verzorgen op het gebied van ‘seksuele politiek’. Wat die term precies inhoudt, wordt dan uitvoerig uit de doeken gedaan, terwijl tijdens de discussie op zaterdag met de titel ‘Women Strike Back’ onderzocht wordt of porno en erotica een positieve rol kunnen vervullen in het veranderen van de beeldvorming van sekse en gender. Panelleden dan zijn onder andere seksonderneemster Sandy Wenderhold, Brits pornoregisseur Anna Span en Frans schrijfster, seks educator, burlesque performer en ‘radical’ exhibitionist Wendy Delorme. UvA-hoogleraar Media en Cultuur Jaap Kooijman sluit de rij op zondag in gezelschap van Ben Meade, hoogleraar aan de universiteit van Avila, VS, trans-burlesque cabaret artiest Lazlo Pearlman en pornoacteur Buck Angel. Zij zullen het concept van mannelijke seksualiteit uitdiepen. Al bij al een programma waarmee een ieder aan zijn trekken zou moeten kunnen komen. (HvdM)
eten
Wat de pot schaft La Vallade, Ringdijk 23 Het motregent als we op de fiets stappen, ook in Amsterdam-Oost. Als we bij het restaurant aangekomen zijn, straalt het warme licht ons tegemoet. Binnen vraagt de bediening of we bekend zijn met het concept. Je kan namelijk niet kiezen in La Vallade, je moet eten wat de pot schaft! Van tevoren krijg je ook niet te horen wat er die avond wordt geserveerd, dus alle vijf gangen blijven een verrassing (behalve als je bij de buren afkijkt natuurlijk). Als we net zitten komt het eerste gerecht er al aan. Het is een chickpea-soep met stukjes vlees en wortel. De ober probeert in gebrekkig Nederlands, Frans en Engels uit te leggen wat er nog meer in zit, maar dat verstaan we niet helemaal. Dan maar gewoon proeven! De soep smaakt een beetje naar pompoen en is dus een prima voorafje op deze koude avond. Het volgende gerecht is een salade van veldsla. Deze salade is wat simpel. Er zitten wat tomaten en komkommers in en één blaadje witlof. Dit gerecht had wel wat spannender gemogen. Op het hoofdgerecht moeten we vervolgens meer dan een uur wachten. Maar omdat de omgeving zo sfeervol is en de wijn blijft vloeien, hebben we het prima naar onze zin. Uiteindelijk komt de ober aan met ons derde gerecht: schelvisfilet omwikkeld met zeewier, geserveerd met een mengsel van spruitjes en olijven. Een heerlijk stevig visje dat goed samengaat met het zeewier. Ook de spruitjes zijn lekker en niet bitter en de combinatie met olijven maakt het net wat gekker. Nu resten ons nog twee gangen. Eerst volgt een bord met verschillende kazen begeleid door twee glaasjes port. Wat voor kazen het zijn vertelt de ober niet, maar na wat proeven blijken het een
blauwe schimmelkaas, een brie en nog een zacht smakend kaasje te zijn. Dan volgt het dessert, de grote finale. We krijgen alle twee een groot bord bedekt met panna cotta, kakifruit, nootjes en zoete basilicumdressing. Vooral de basilicumdressing is iets nieuws, maar het smaakt verfrissend bij de rest van het gerecht. Ook het kakifruit is een blijvertje, lekker zacht en fris. Uiteindelijk gaan we moe en voldaan – en vijf gangen, vier uur en 76 euro later – weer naar huis. Het ging niet allemaal even snel met de gerechten, waardoor we soms (te) lang moesten wachten. Ook hebben we moeten vragen om de kaas. Maar ondanks deze kleine foutjes was het een fijn avondje uit. Het is ook wel eens lekker om niet te hoeven kiezen en je te laten verrassen door de kok. Zorg wel dat je echt honger hebt, want vijf gangen is niet weinig! (Yasmin Visser) Prijs: voor vijf gangen prima geprijsd Omgeving: druk en sfeervol Publiek: van alles wat Bediening: aardig, maar niet altijd even oplettend
OPROEP Ben je (betaalbaar) uit eten geweest? Schrijf dan een recensie en stuur die op naar redactie@folia.uva.nl. Als je recensie wordt geplaatst, krijg je de kosten (maximaal €50,-) van het etentje vergoed.
Zie ook www.ratedx.nl
Folia 17 | 13
UvA-erfgoed
Verborgen schatkamers Door Maurice Seleky
Als student of medewerker lijkt de universiteit na enkele jaren bekend terrein. Toch bestaan er aan de UvA veel verborgen schatkamers. Plekken met een rijke geschiedenis.
Spui 21 Dymph van den Boom (57), hoogleraar algemene pedagogiek, is rector magnificus en lid van het College van Bestuur van de UvA/HvA: ‘Het beestje heeft eigenlijk geen naam, maar deze ruimte wordt door het College van Bestuur voornamelijk gebruikt voor overleg met derden. We praten hier bijvoorbeeld met de Universitaire Commissie Onderwijs, de Universitaire Onderzoekscommissie, de Raad voor Lectoren van de HvA en de Centrale Studentenraad. Verder houden wij als College van Bestuur samen met alle decanen maandelijks het centraal bestuurlijk overleg. Het is beslist geen besloten bolwerk, want ik nodig hier ook regelmatig medewerkers uit voor een lunch, om te horen wat er allemaal leeft binnen de verschillende gremia van onze organisatie. De ene keer zijn dat hoogleraren en de andere keer medewerkers die bijvoorbeeld een veni- of vidisubsidie hebben ontvangen. De eerste keer dat ik zelf de kamer van binnen zag, was als decaan van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen. Ik zou voor de eerste keer deelnemen aan het centraal bestuurCentraal bestuurlijk overleg, 4e van rechts: Dymph van den Boom lijk overleg, en was daarom ruim op tijd aanwezig. Er
Senaatskamer van het Corps, sociëteit N.I.A Warmoesstraat 153 Dirk Schrijver (23), derdejaars tandheelkunde, is rector van de senaat van het Amsterdamsch Studenten Corps (A.S.C./A.V.S.V.): ‘De senaat is het bestuur van onze studentenvereniging, die sinds 1994 is gehuisvest in het huidige sociëteitsgebouw aan de Warmoesstraat. Als senaat gebruiken wij de senaatskamer als ruimte voor officiële gelegenheden, zoals formele diners en belangrijke borrels. Zo dineert iedere senaat hier één keer per jaar met de burgemeester en de rectoren van de UvA en de VU. Op die manier proberen wij de banden, die onze vereniging van oudsher heeft met de stad en de universiteiten, te onderhouden. Voor het dagelijks bestuur van de vereniging werken we in een kantoor op een andere plek in het gebouw. De senaatskamer is echt een traditionele kamer vol attributen en relikwieën uit de geschiedenis van het corps. Nog steeds gebruiken wij hier enkele groene stoelen, universiteitsstoelen, die zijn aangeboden door de UvA. Het dispuut Unica schonk de rode senaatsstoelen die hier staan in 1851 en de tafel in 1925. Verder beheren wij in deze kamer een uitgebreide verzameling
14 | Folia 17
corpsalmanakken uit heel Nederland. Maar we hebben hier ook een collectie van oude edities van Propria Cures en Folia Civitatis. Aan de muren hangen constitutiefoto’s van bijna elk senaatsjaar sinds de oprichting van het corps in 1851, de oudste foto dateert uit 1878. Ook hangen hier de vaandels van het ASC uit 1878 en de AVSV uit 1928, dit waren de twee voorlopers van onze huidige vereniging. Aan het plafond hangt een kroonluchter die is aangeboden in 2001. Op de deur hangen de naamplaatjes van alle senaten sinds het jaar dat de sociëteit verhuisde van de Raamgracht naar de Warmoesstraat in de jaren ’90. De vloer die hier ligt komt nog uit die vorige sociëteit. Als er iets kapot gaat, dan wordt dat gemaakt. Zo werd het kleed voor de tafel, met de verenigingswapens erop, gerestaureerd in 1999. Ook al staat deze kamer vol met geschiedenis, nog steeds worden er nieuwe dingen toegevoegd. Als je zo oud bent als onze vereniging, dan kun je kiezen tussen een kamer als deze of een loungekamer. Wij hebben hiervoor gekozen en we denken dat het zonde zou zijn om dat niet te doen.’ l
was nog niemand in de kamer, dus ik nam plaats op de eerste de beste stoel die ik tegenkwam. Toen een collega arriveerde kreeg ik te horen dat ik op de stoel van de voorzitter was gaan zitten. In de loop van de tijd was er namelijk een vaste stoelverdeling ontstaan tijdens de vergaderingen van het bestuur met de decanen. Er werden al snel grappen over gemaakt in de trant van ‘je kunt wel zien waar je ambities liggen’. Toen ik in 1996 aan de UvA kwam werken, vond ik de afstand tussen het Maagdenhuis en de rest van de universiteit nogal groot. Wellicht is dat voor een deel nog het geval. Wij zitten als College van Bestuur weliswaar op een hoog bestuurlijk niveau, maar we hebben wel de taak om de rest van de universiteit te faciliteren en te ondersteunen. Om dat effectief te kunnen doen, moet je weten wat er speelt op de werkvloer. Door al die verschillende groepen hier uit te nodigen en met hen te praten, probeer ik bewust de drempel tussen het Maagdenhuis en de rest van de UvA te verlagen. Inmiddels heb ik het idee dat zowel medewerkers als studenten nu wat makkelijker de weg naar het Maagdenhuis weten te vinden.’ l
Beeld Bram Belloni
Vergaderkamer van het College van Bestuur in het Maagdenhuis
Amsterdamse Academische Club
Beeld Bram Belloni
Oudezijds Achterburgwal 235
Meindert Fennema
Meindert Fennema (62), hoogleraar politieke theorie van etnische verhoudingen, is voorzitter van de stichting Amsterdamse Academische Club (AAC): ‘De Amsterdamse Academische Club is eigenlijk een imitatie van een imitatie. De club werd midden jaren negentig op initiatief van toenmalig CvB-voorzitter Jan Karel Gevers opgericht, in navolging van de faculty clubs aan Amerikaanse universiteiten, die op hun beurt weer waren afgeleid van de faculty clubs aan Britse universiteiten. Aan het begrip ‘club’ kleeft iets 19de-eeuws en iets elitairs: men moet voorgedragen worden door twee of drie leden om lid te mogen worden en men moet langs een ballotagecommissie. In het verleden betekende dat vaak dat een nieuw lid een heer van stand moest zijn. Van oudsher waren de herensociëteiten in Amsterdam, zoals De Groote Club en De Industrieele Club, professionele clubs met als leden advocaten, artsen en ondernemers – de notabelen van de stad. Later ontstonden kunstenaarssociëteiten zoals De Kring en Arti et Amicitiae, die ook een ballotagesysteem hanteerden. De Academische Club, met op het moment zo’n 1300 leden, onderscheidt zich van de oude sociëteiten door wel besloten te zijn,
maar niet aan ballotage te doen. Er is vastgesteld dat al het wetenschappelijk personeel van de UvA lid kan worden van de club, aio’s kunnen gratis lid worden en voor 100 euro kunnen afgestudeerden die lid zijn van de alumnivereniging ook lid worden. Het centrale idee is dat de club dient als ontmoetingsplaats voor mensen met een wetenschappelijke interesse. Er is geen muziek in de club, dus kan men kan er rustig de krant lezen, afspreken met collega’s, een hapje eten, vergaderen of een lezing bijwonen. Zo kan men ook in contact komen met mensen buiten het eigen vakgebied of academische discipline. De sfeer is in principe heel informeel, er is dan ook geen dresscode. De club is gevestigd in de oude polikliniek voor geslachtsziekten van het Binnengasthuis, het ziekenhuis dat hier tot de jaren tachtig was gevestigd. In januari 2009 krijgt de club een nieuwe uitbater met wie het stichtingsbestuur om de tafel gaat zitten om het beleid voor de toekomst te bepalen. Waarschijnlijk wordt de club dan ook in het weekend geëxploiteerd en beschikbaar gesteld voor promotiefeestjes en afstudeerborrels, zolang de aard van de activiteiten maar enigszins passen bij het academische karakter van de club.’ l
Auditorium van het Studentencentrum Vendelstraat 2
Dirk Schrijver
Simon van der Sleen (28), historicus en UvA-alumnus, is voormalig assistent-gebouwbeheerder van het Studentencentrum: ‘Het auditorium is de oude snijzaal van de tweede chirurgische kliniek van het Binnengasthuis, nu bekend als Crea2. De zaal is relatief groot, met een inhoud van ruim 300 kubieke meter, en heeft de vorm van een Grieks theater. Hier werden tot net voor de Tweede Wereldoorlog geneeskundestudenten onderwezen in de anatomie. Door de voordeur van de zaal kwamen de studenten binnen, door de achterdeur de lijken. Destijds schijnt het hier ijskoud te zijn geweest, omdat de lijken gekoeld moesten worden. Later werden de anatomielessen verplaatst naar de ruimte die nu dienstdoet als Asva-kantoor. Nadat het ziekenhuis in de jaren tachtig verhuisde naar het AMCcomplex, nam de Amsterdamse Theaterschool haar intrek in dit pand. De snijzaal werd toen in gebruik genomen als kleine theaterzaal. Er werden dikke gordijnen opgehangen om licht en geluid te dempen, er kwam een andere vloer en er werden faciliteiten aangelegd om theaterlichten te kunnen gebruiken. Toen de Theaterschool verhuisde naar de nieuwbouw aan de Jodenbreestraat, kwam de Stichting Crea in het pand en vervolgens ook het Studentencentrum. Onder de nieuwe gebruikers was het auditorium in het begin een tamelijk obscure ruimte, die slechts zelden werd gebruikt. Wat niet meehielp waren de spookverhalen over de oude snijzaal die al snel in de wandelgangen de ronde deden. Sommige portiers durfden het auditorium ’s avonds niet af te sluiten uit angst voor geestverschijningen in de ruimte waar jarenlang lijken werden opengesneden. Toch beleefde de snijzaal een comeback toen commerciële productiebedrijven
de ruimte ontdekten als locatie voor filmopnamen en fotoshoots. Studentenverenigingen Derm en ISN gingen een deel van het auditorium gebruiken als opslagruimte, en andere studentenorganisaties vonden de oude snijzaal een ideale plek voor vergaderingen. Corpsdispuut Aeneas zette de zaal een paar jaar geleden eens vol kaarsen en inaugureerden hun nieuwe feuten daar. Inmiddels is het auditorium dus een multifunctionele ruimte in de academische wereld, vol herinneringen aan andere tijden en verschillende bestemmingen. Af en toe komen er nog melancholieke grijsaards – vaak gepensioneerde artsen – langs om hun kinderen en kleinkinderen te laten zien waar zij destijds college hebben gevolgd.’ l
Simon van de Sleen
Folia 17 | 15
advert
22-12-2008
10:55
Page 1
Mercator Sapiens Official UvA Merchandise
CREA is de culturele organisatie van de UvA en HvA. Turfdraagsterpad 17, 1012 XT Amsterdam, 020 5251400.
i.s.m. AmFiBi:
do 15 januari 16.00 + 19.00
Superhelden: Double Bill
Tweemaal een inleiding en films over het thema ‘superheld’. De films zijn ook apart te bezoeken. - 16.00 uur: Superhelden (1): Rashomon (Akira Kurosawa, 1950, 88 min.)
Voorheen
UvA Shop
- 19.00 uur: Superhelden (2): The Dark Knight (Christopher Nolan, 2008, 152 min.) Inleiding: Dan Hassler-Forest (docent Engelstalige letterkunde (UvA), onderzoeksblog: ‘Dial 9/11 for Superheroes’). Plaats: CREA Theater. Toegang: gratis voor studenten /€ 5,- alle anderen. Inlichtingen: 525 1420.
Theater/Dans/Muziek/Video:
vr 16 - ma 26 januari
CREA Eindpresentaties
Van 16 t/m 26 januari staat CREA weer in het teken van de cursuspresentaties. Kijk voor het definitieve programma op de website. Plaats: CREA Theater en Muziekzaal. Toegang: € 3,-.
CREA-Studium Generale: Filosofie van de
ma 19 januari 20.00
Schoonheid (5) - Het modernisme
- De niet-meer-schone kunsten. Spreker: dr Kees Vuyk (filosoof, Faculteit der Letteren, Universiteit van Utrecht). - Schoonheid in de moderne kunst. Spreker: Dr Linda Boersma (Kunstgeschiedenis, Universiteit van Utrecht). Voor de modernistische kunstenaar is schoonheid geen essentieel onderdeel van het kunstwerk. Het is – in het gunstigste geval - een bijprodukt dat de toeschouwer niet al te veel afleidt van waar het in de moderne kunst om zou gaan. Plaats: CREA Theater. Toegang: gratis voor studenten /€ 5,- alle anderen. Inlichtingen: 525 1420.
i.s.m. Volkenrechtskring:
di 20 januari 20.00
Een overzicht van onze artikelen vindt u op onze nieuwe website waar u online kunt bestellen:
w w w. m e rc a t o r s a p i e n s . n l
Documentaire: ‘Carla’s list’ :
Na een korte inleiding vertoning van de documentaire ‘Carla’s list’ (Marcel Schüpbach, 2006, 101 min.). Hierin wordt Carla del Ponte dertig dagen gevolgd tijdens haar werk voor het Joegoslaviëtribunaal. Plaats: CREA Theater. Toegang: gratis voor studenten/€ 5,- alle anderen. Inlichtingen: 525 1420.
Roetersstraat 35, 1018 WB Amsterdam tel. 020-525 6159 info@mercatorsapiens.nl
w w w. c r e a . u v a . n l
Werk je al tijden lang als vakkenvuller? Loop je al jaren bij uitzendbureaus, allerlei saaie baantjes af? Ben jij toe aan een BIJBAAN MET INHOUD?
Kom werken als drager bij Ferentes! Ferentes levert studentendragers in de uitvaartbranche. Met een groepje van 4 of 6 dragers draag je bij uitvaarten de overledene in de kerk en op de begraafplaats. Wij zijn per direct op zoek naar studenten om een nieuwe groep dragers op te zetten in Amsterdam. Ben jij een enthousiaste student die flexibel in zijn tijd is, en ben je op zoek naar een financieel zeer aantrekkelijk bijbaantje? Geef je dan zo spoedig mogelijk op via: info@ferentes.info of neem contact op met 030-6977237 (contactpersoon: Bram van der Laan)
folia 090116.indd 2
09-01-2009 12:24:00
W NIEUMEN
BOMOGA& Y NT EVE
12:24:00
[ingezonden mededeling]
PEPER Nieuwsbrief van de
www.ASVA.nl
De ASVA studentenunie heeft twee jaar geleden Het Platform opgericht. Het Platform helpt studenten bij het opzetten van een evenement of project. Afgelopen jaren zijn er tientallen projecten ondersteund, zoals een kookcursus voor studenten, het Balkan Snap Shot Filmfestival en het Studentenhaverfestival. Het Platform zorgt voor een heleboel gezelligheid en helpt met: • • • • •
Brainstormen over het idee Het schrijven van een projectplan Fondswerving & promotie Een netwerk (perslijsten, rechtshulp, vormgever) Een werkplek in CREA/ StuC (computers, telefoon)
ee n id t? e e ok jec jij o n pro nl b e e H a. r e asv voo orm@ f plat
Coördinator Eline Bötger (student Politicologie) is sinds oktober 2008 coördinator van Het Platform: ‘Ik probeer mensen op weg te helpen en geef sturing als ze vastlopen. Als coördinator denk ik kritisch mee, maar ik neem het project niet over. De activiteiten van Het Platform zijn erg afwisselend en je werkt met hele gedreven mensen, dat is leuk.’
De Kleine Consultant
Platform projecten Amsterdam Social Science
De Kleine Consultant is het eerste Nederlandse nonprofit strategy consultant: een bureau dat strate-
Jonathan Mijs en Thomas Franssen (beiden Re-
gisch advies verstrekt aan bedrijven en organisaties.
searchmaster Social Science) hebben een tijdschrift
Jacqueline van den Ende (International Economics)
opgezet waarin plaats is voor sociaal-wetenschap-
en Marieke Ebbing (Finance) kwamen een paar
pelijke artikelen. Jonathan: ‘In dit tijdschrift kunnen Masterstudenten en Aio’s hun onderzoeksbevindingen publiceren. Meestal worden scripties alleen gelezen door de begeleider en daarna verdwijnen ze op een stoffige plank. Dat is zonde.’ De redactie bestaat uit 15 studenten en Jonathan en Thomas hebben de organisatie in handen. Daarmee zijn ze afgelopen zomer begonnen, maar zonder concreet projectplan. Om te professionaliseren hebben ze aangeklopt bij Het Platform. www.socialscience.nl
Nacht van de Macht
maanden geleden op dit idee. ‘In Nederland zijn er een aantal grote bureaus die bedrijven advies geven
Tijdens de Nacht van de Macht op 17 februari draait
over hun koers, maar bedrijfjes met weinig finan-
het om de verschuivende machtsverhoudingen op
ciële middelen kunnen die meestal niet inhuren’,
het wereldtoneel. Wat is de rol van China, Rusland,
vertelt Jacqueline. Vanaf nu kunnen zij terecht bij De
het Midden Oosten, de VS en de EU en hoe zullen die
Kleine Consultant, die gerund wordt door talentvolle
rollen zich in de 21e eeuw ontwikkelen? Ook komen
studenten. ‘We willen uitgroeien tot een nationaal
de financiële markten en de macht van de media aan
bedrijf, met vestigingen in verschillende steden.’ De
de orde. Het initiatief komt van Renée Engelsman
Kleine Consultant heeft vooral gebruik gemaakt van
(Europese Studies), die verschillende studiever-
het netwerk van Het Platform, bijvoorbeeld om een
enigingen heeft opgetrommeld om mee te werken.
websitebouwer te vinden.
Het Platform heeft onder andere geholpen met het
www.dekleineconsultant.nl
projectplan, de begroting en de acquisitie. De Nacht begint om 19.30 in Hotel Arena en wordt afgesloten met een groots feest met DJ Egbert Jan Weber! www.nachtvandemacht.nl
Een uitgave van de ASVA studentenunie. Vendelstraat 2 1012 XX Amsterdam. Reageren? peper@asva.nl
weekgast
Marieke Smits (26) studeert Public International Law. Als deelnemer aan het TNT Global Experience Programme loopt ze een humanitaire stage voor het VN World Food Programme (WFP) in Madagaskar. Maandag 5 januari 5.00 uur: Pascal, een van de WFP-chauffeurs, staat al klaar om me op te pikken voor de reis naar het het zuiden, waar ik de schoolkantines ga bezoeken waar het WFP kinderen dagelijks van een maaltijd voorziet. Nog half gaar van het iets-later-geworden-dan-verwachtafscheidsdineetje, stap ik in de auto. Wanneer ik later uit het raampje van het vliegtuig kijk, ben ik op slag vergeten hoe moe ik ben. Een lange rits rijstvelden slingert door het berglandschap. Het water schittert in de zon. De ochtendzon breekt door de paar wolken die nog niet vertrokken zijn na de nacht. Prachtig. Op het vliegveld in Fort Dauphin aangekomen, word ik door chauffeur Rado opgepikt met een grote jeep. De lange rit die erop volgt is geweldig. Vanaf Fort Dauphin tot Amboasary is het landschap nog fris en groen. Daarna begint ineens de droogte. De rode vruchtbare aarde waar Madagaskar zo bekend om staat, gaat langzaam over in kurkdroog zand waar alleen de hardnekkigste planten kunnen overleven. Wanneer ik ’s avonds eindelijk in mijn nieuwe huis in Ambovombe aankom, besef ik dat het drie weken back to basics wordt: behalve het feit dat er geen stromend water is, is er ook geen elektriciteit. Op de tast zoek ik mijn bed op. Tongasoa (welkom) a Ambovombe!
Dinsdag 6 januari Eindelijk is het dan zover, we gaan op scholenbezoek! Samen met chauffeur Rado en collega Tanasy (mijn tolk voor de komende 3 weken) ga ik op pad. Onderweg pikken we de representant van de Cisco (het district) op. Ik heb eerlijk gezegd liever niet te veel ‘hooggeplaatste’ personen mee wanneer ik de inter-
02
views afneem. Meestal zorgt hun aanwezigheid ervoor dat de ouders van de leerlingen niet vrijuit durven te praten. Helaas is het al van tevoren afgesproken. We rijden het terrein van de eerste school op en de directeur geeft ons een snelle rondleiding. Er zijn 900 leerlingen en 8 klaslokalen. Wat neerkomt op meer dan 100 leerlingen per klaslokaal. Mijn eerste interviews gaan goed, ik stel vragen aan de cuisinières (de moeders van de leerlingen die het eten koken dat het WFP levert) en Tanasy vertaalt. Het valt me al snel op dat we vooral aan de kennis over hygiëne zullen moeten werken. Zo weet geen enkele moeder me te vertellen dat bacteriën je ziek kunnen maken. Ondertussen zie ik vanuit mijn ooghoek dat mevrouw de representant van de Cisco bijna in slaap sukkelt. Zij gaat morgen mooi niet meer mee!
hebben en houden geveild, en worden er zebu’s (runderen) van de opbrengst gekocht die tijdens de ceremonie allemaal in een keer geslacht worden. Voor de kinderen blijft er niks over. Alles wat de overleden persoon tijdens zijn leven heeft opgebouwd, wordt in een keer tenietgedaan. Ngo’s in de regio proberen deze traditie te doorbreken. Waarschijnlijk zullen er echter nog jaren overheen gaan voordat de bevolking zal gaan investeren in de toekomst van hun kinderen in plaats van al hun geld in het eren van de voorouders te steken. De schoolkantines blijken echter wel snel resultaat te leveren: de directrice legt uit dat de drop-outcijfers met meer dan 35 procent gedaald zijn sinds de kinderen een dagelijkse maaltijd krijgen. Een klein meisje vertelt me dat ze geen honger meer heeft tijdens de les en veel beter op kan letten. Ze wil later lerares worden.
Woensdag 7 januari
Vrijdag 9 januari
5.15 uur: Mijn wekker is nog lang niet afgegaan en ik sta al naast mijn bed. Een koude ‘douche’ met wat water uit de ton in de badkamer doet wonderen en ik stap om 7 uur fris en fruitig de auto in. Een paar uur en een wilde rit later komen we bij school nummer 3 in het afgelegen dorpje Tshiombe aan. Ook al is het al bijna 10 uur, de kinderen wachten nog steeds op hun maaltijd. Tsy misy rano, legt een van de moeders me uit: er is geen water om de rijst en de erwten te koken. De moeder vertelt me dat de ouders van de leerlingen geld inzamelen om elke dag water te kunnen kopen, maar dat een emmer water 800 Ariary (zo’n 40 eurocent) kost. Het gemiddelde inkomen in Madagascar is nog geen dollar per dag. En dan te bedenken dat we er in Nederland dagelijks gemiddeld 130 liter schoon drinkwater per dag doorheen jagen.
Vandaag staat de laatste school van deze week op het programma. In Faux Cap, een klein afgelegen plaatsje aan de zuidkust van Madagaskar, neem ik de laatste interviews af. Na het gebruikelijke dankpraatje van de chef Fokontany (een soort dorpshoofd) krijg ik tot mijn verrassing een cadeau. Een kip! Ik weiger eerst – het is VN-beleid geen cadeautjes aan te nemen – waarop de directrice van de school aanbiedt het beestje – zijn pootjes bijeengebonden met een stuk sisal – voor ons te bereiden. Naast haar baan op school runt ze namelijk ook een restaurantje aan het strand. Dus gaat de kip alsnog achter in de jeep. Nog geen uur later (hoe krijgt ze het beest in godsnaam zo snel op tafel?) zetten we onze tanden gulzig in de home-cooked chicken en genieten we van het uitzicht over de diepblauwe zee. Wat is het heerlijk na het vele harde werk en de lange dagen van de afgelopen week even te kunnen ontspannen. Opeens zie ik iets bewegen in de zee. Een walvis! Hij zwaait naar me met zijn grote staart. En dat terwijl het walvisseizoen allang voorbij is! Toen ik nog geen halfjaar geleden in Nederland te horen kreeg dat ik geselecteerd was voor het GEP-programma wist ik dat ik een avontuur tegemoet ging. En de afgelopen week heeft al mijn verwachtingen meer dan waar gemaakt. Laat het weekend maar beginnen! l
Donderdag 8 januari Onderweg naar weer een nieuwe school rijden we langs de traditionele tombes uit de zuidelijke regio. Anders dan aan het gemiddelde huis hier – dat niet meer is dan een houten hutje – wordt aan de tombes veel geld besteed. Het zijn immense stenen bouwwerken, van onder tot boven versierd met kleurige letters en symbolen. Voor mij belichamen de tombes een van de redenen waarom de Androy-regio zich niet snel ontwikkelt: wanneer iemand overlijdt, wordt zijn hele
Volgende weekgast: USC-directeur Theo van Uden
Folia 17 | 19
eredoctoraat
Chaos in de economie William Brock onderzoekt de (in)stabiliteit van het economisch systeem Door Dirk Wolthekker
Onder wiskundig economen is hij een held, bij het grote publiek onbekend: de Amerikaanse wetenschapper William Brock. Op 8 januari kreeg hij een eredoctoraat.
20 | Folia 17
mie, veel meer nog dan bij het klimaat, worden bepaald door toeval en individueel menselijk handelen: econometristen kunnen allerlei voorspellingen doen over hoe koersen zich zullen gedragen op de beurs, maar die voorspellingen houden geen rekening met een frauduleuze bankier of een beurshandelaar die opeens al zijn aandelen verkoopt met een onvoorspelbare koersval tot gevolg. Moet je, analoog aan de boer die probeert invloed op de prijs van zijn melk uit te oefenen, die koersval accepteren als een gegeven of kijken of en hoe je een koersval kunt beïnvloeden? Het gaat, om het wetenschappelijk te zeggen, om de vraag in hoeverre de economie zich stabiel gedraagt, of juist een grote mate van instabiliteit heeft. Brock heeft daarnaar veel onderzoek verricht aan de universiteiten van Chicago en Wisconsin. Met name de Chicago School of Economics heeft een reputatie op het gebied van economisch onderzoek, en is de wetenschappelijke thuishaven van veel Nobelprijswinnaars. Eind jaren tachtig ontwikkelde Brock, samen met collega-wetenschappers Dechert en Scheinkman, de zogeheten ‘BDS-toets’, waarmee de mate van (in)stabiliteit van een economisch systeem kan worden onderzocht en getest. Met name de ontwikkeling van de BDStoets heeft volgens Brocks erepromotor Cars Hommes geleid tot ‘een lawine’ aan nieuwe inzichten. Al meer dan tien jaar heeft Brock zijn inzichten gedeeld met de Faculteit Economie en Bedrijfskunde en hij is sinds de oprichting in 1998 ‘nauw betrokken’ geweest bij het onderzoekscentrum CeNDEF aan de faculteit. Vanaf het eind van de jaren negentig houdt William Brock Brock zich in de zogenoemde ‘Resilience Alliance’ bezig met de relatie tussen ecologie, biologie ringen in de atmosfeer, veroorzaakt door bijvoorbeeld en economie. Dit internationale netwerk van vooraanhet rondfladderen van een vlinder, moeilijk voorspelstaande wetenschappers fungeert als een denktank bij bare gevolgen kunnen hebben voor het verloop van het het in kaart brengen van sociaaleconomische aspecten weer. Een koolwitje dat over de Herengracht vliegt kan die een rol spelen in het management van complexe in die theorie een storm veroorzaken op de Atlantische ecosystemen, zoals ondiepe meren die zowel voor Oceaan. Het ontstaan van een storm is met andere de landbouw als voor recreatieve doeleinden worden woorden heel moeilijk te voorspellen omdat er zo veel gebruikt. Het gaat daarbij om de vraag of het effect factoren een mogelijke rol bij spelen. van afvallozingen in het meer kan worden gecontroWat Lorentz deed voor de meteorologie, heeft Brock leerd in een model of dat – analoog aan het koolwitje gedaan voor de economie: onderzoeken of er factoren boven de Herengracht – alle berekeningen op zijn kop zijn die economische verschijnselen kunnen voorspellen worden gezet omdat er ergens onverwachts een snoek en beïnvloeden. Het onderzoek van Brock bleek en blijkt opduikt waarmee in geen enkel model rekening is in de praktijk bijna nog ingewikkelder dan het ondergehouden. l zoek van Lorentz, omdat verstoringen van de econozing verschilden de uitkomsten totaal. Toen hij erachter probeerde te komen wat er was gebeurd, ontdekte hij dat een zeer klein verschil tussen beide berekeningen – kleiner dan 0,0001 – tot een enorme afwijking in de uitkomst leidde. Het butterfly effect is een metafoor voor dit verschijnsel en gaat ervan uit dat kleine sto-
Beeld Bob Bronshoff
Waarom gaan de dingen zoals ze gaan? Is dat toeval? Kun je de loop van gebeurtenissen sturen of beheersen of moet je accepteren dat de dingen nu eenmaal gaan zoals ze gaan? Die vraag stelde de Amerikaanse econoom William Brock zich al op jonge leeftijd. ‘Ik ben opgegroeid op een boerderij en daar zag ik hoe weinig invloed een individuele boer had op de prijs van melk of varkens. Die prijs wordt vastgesteld door de markt, zeg maar door vraag en aanbod, en niet door de individuele ondernemer. Die constatering fascineerde mij evenals de daaraan gekoppelde vraag waarom dat dan zo is. Is dat zo omdat het nu eenmaal zo is of kun je toch nog invloed of controle uitoefenen?’ We zijn hier aangekomen bij een vraag uit de hogere economie: de kwantitatieve of wiskundige economie, ook genoemd econometrie, waar men probeert dit soort vragen in modellen te vatten. William Brock (Philadelphia, 1941) is een wereldberoemdheid op dit gebied. Zijn verdiensten zijn dermate groot dat hij er vorige week van de UvA een eredoctoraat voor kreeg. Het was de eerste keer in de geschiedenis van de UvA dat er een eredoctoraat werd uitgereikt aan een wiskundig econoom. Brock is verbonden aan de University of Wisconsin, maar was vorige week uiteraard in Amsterdam om het eredoctoraat in ontvangst te nemen en een te zijner eer georganiseerd symposium bij te wonen. Brock heeft veel onderzoek verricht naar de zogenoemde ‘deterministische chaos’, een vakterm die overigens niets te maken heeft met de alledaagse betekenis van het woord chaos. Bij onderzoek naar de deterministische chaos gaat het om onderzoek naar een verschijnsel dat op het eerste gezicht wanordelijk is, maar waar bij nadere beschouwing toch een zekere orde of logica in zit. Aan de basis van dat soort onderzoek staat de in april vorig jaar overleden Amerikaanse meteoroloog Edward Lorentz. Lorentz ontwikkelde de ‘chaostheorie’ en ontdekte in de jaren zestig van de twintigste eeuw het belangrijkste kenmerk van die theorie, het zogenoemde ‘vlindereffect’. Dit effect ontdekte hij toen hij eens een experiment uitvoerde met computermodellen waarmee hij het weer wilde voorspellen. Hij liet een computer twee keer dezelfde berekening maken, maar tot zijn verba-
eredoctoraat
Malaria uitroeien Nick White bestrijdt de ziekte met onderzoek, kennis en middelen Door Nadine Böke
Hij was een van de grondleggers voor een nieuwe, effectieve manier om malaria te bestrijden. Op 8 januari kreeg tropenarts Nick White een eredoctoraat. satie (WHO) aangeraden als voorkeursbehandeling bij malaria. Het is natuurlijk van groot belang dat, nu er weer een goed werkend malariamedicijn beschikbaar is, de malariaparasiet niet ook een resistentie tegen dit middel ontwikkelt. White heeft daarom vanaf het begin af aan bepleit om artimisinine niet zelfstandig toe te dienen, maar alleen in combinatie met andere malariamiddelen. Dit maakt het voor de parasiet veel lastiger om resistentie te ontwikkelen. Het is deze combinatietherapie die de WHO aanbeveelt. Verder strijdt White, die inmiddels professor is aan de faculteit tropische geneeskunde van Oxford en hoofd van de gelijknamige faculteit aan de Mahidol Universiteit, tegen de nep-malariamedicijnen die in Azië in omloop zijn. En probeert hij nog altijd om de bestrijding van de poor man’s disease te promoten in de Westerse wereld. Dit doet hij bijvoorbeeld als lid van diverse expert groups. Zo zat hij in de commissie die in 2004 het onder de vlag van de US National Academy of Sciences uitgebracht en als revolutionair beschouwde rapport Saving Lives, Buying Time: Economics of Malaria Drugs in an Age of Resistance uitbracht. In dit rapport werd een wereldwijd plan van aanpak voor malaria beschreven waarbij rekening werd gehouden met het economische perspectief. ‘De belangrijkste uitkomst van het rapport is dat de kosten voor de productie van voldoende medicijnen 300 tot 500 miljoen Nick White dollar per jaar zouden bedragen. Deze de westerse medische wereld aanvankelijk argkosten zouden gedragen moeten worden door wanend tegenover de Chinese vinding stond. Het internationale instanties,’ vertelde White in 2007 onderzoek voldeed namelijk niet aan de gebruiketijdens een interview met de universiteitskrant van lijke westerse standaarden. Maar White was een van Oxford. ‘Daar bovenop is 500 miljoen dollar per degenen wiens nieuwsgierigheid wel was gewekt. jaar nodig voor aanvullende maatregelen, zoals Hij ging proeven doen met het middel, en wat bleek: muskietennetten en verder onderzoek naar eventuhet werkte fantastisch. Mensen met acute malaele nieuwe malariamedicijnen. Met dit programma ria die artemisinine krijgen toegediend genezen zou het mogelijk zijn om malaria in ongeveer tien meestal binnen drie dagen. Bovendien kent de stof jaar tijd uit te roeien, waarbij de kosten dus op vrijwel geen bijwerkingen. Na een reeks van onderongeveer één miljard per jaar liggen. Door malaria zoeken begon White een lobby om artemisinine loopt de Afrikaanse economie 12 miljard per jaar wereldwijd onder de aandacht te krijgen. En met mis aan productie-inkomsten. Deze investering succes: sinds 2004 worden medicijnen die artemisiredt dus niet alleen levens, maar is ook in econonine bevatten door de Wereld Gezondheids Organimisch opzicht logisch.’ l alsem genoemd, kwam hierbij als meest potente middel uit de bus. Al snel werd ontdekt wat de werkzame stof was die dit kruid zijn medicinale eigenschappen gaf: artemisinine. Het duurde tot 1982 voor deze ontdekkingen werden gepubliceerd in een Chinees wetenschappelijk tijdschrift. Waarna
Beeld Bob Bronshoff
Ieder jaar lopen ruim vijfhonderd miljoen mensen malaria op. Eén tot drie miljoen van hen sterft. Dat maakt malaria tot een van de grootste wereldwijde gezondheidproblemen. Halverwege de 20ste eeuw leek het erop dat malaria de wereld uit geholpen kon worden met behulp van de medicijnen kinine en het hiervan afgeleide, goedkoop te produceren chloroquine. Maar al snel ontwikkelde de parasiet die malaria veroorzaakt resistentie tegen deze middelen. Tropenarts Nick J. White (1951) speelde een sleutelrol bij het onderzoek naar en populariseren van een geheel ander medicijn, artemisinine. Voor deze belangrijke bijdrage aan het bestrijden van malaria kreeg White op 8 januari van de UvA een eredoctoraat uitgereikt. White studeerde en promoveerde aan de University of London. Al vanaf het begin van zijn medicijnenstudie was hij geïnteresseerd in werken in de tropen. Begin jaren tachtig van de vorige eeuw kreeg White een baan in Bangkok bij een gezamenlijk onderzoeksprogramma van de Thaise Mahidol Universiteit en Oxford University. Hij hield zich daar bezig met onderzoek naar diverse tropische infectieziekten, waaronder malaria. White legde de basis voor een wetenschappelijke benadering binnen het malariaonderzoek door farmacokinetiek en farmacodynamiek te introduceren; respectievelijk de beschrijving van wat er met precies met een medicijn gebeurt in het lichaam en hoe het middel precies werkt. Voor White dit deed vond de behandeling van malaria vooral plaats op basis van trial and error. White was ook een van de eersten die Chinees onderzoek naar antimalariamiddelen serieus nam. Toen eind jaren zestig van de vorige eeuw de resistentie van de malariaparasiet tegen de gangbare medicijnen een probleem begon te worden, deden Chinese wetenschappers proeven met honderden kruidenpreparaten die in de traditionele Chinese geneeskunde tegen malaria werden gebruikt. Het kruid Artemisia annua, in het Nederlands zomer-
Folia 17 | 21
annonces CULTUUR Quaker Meeting – Leden van het Religieus Genootschap der Vrienden – Quakers – komen elke zondag een uur in stilte samen. U bent van harte welkom: Vossiusstraat 20, aanvang 10.30 uur. www. quakers.nu; tel. 020 612 5703. Wil je gevarieerde koormuziek op een hoog niveau en met een leuke groep mensen uitvoeren? Het VU-Kamerkoor zoekt nieuwe zangers m/v! nfo op www.vukk.nl Uitgaan kun je overal. Karate doe je bij SKCA! Beginnerscursus start 12 januari 2009. www.skca.org, info@skca. org, 020 618 2342. Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl 11.00 uur – De Rode Hoed Keizersgracht 102 – A’dam Het Nederlands Studenten Kamerorkest bestaat 45 jaar en viert dit met een lustrumtournee (6 t/m 19 april). Daarvoor zijn we op zoek naar enthousiaste, muzikale studenten die mee willen spelen met het meest originele en uitdagende studentenorkest van Nederland. O.l.v. Ivan Meylemans zal het Nesko gedurende de repetitieweek een prachtig programma instuderen. De jonge componist Merlijn Twaalfhoven schrijft speciaal voor het jubileum een opdrachtcompositie. Daarnaast hebben we maar liefst vier solisten in de Sinfonia Concertante voor hobo, klarinet, fagot en hoorn van Mozart. Tot
Colofon
promoties Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder. Annonces kunnen worden geplaatst in Folia én op de website www.folia.nl. Aanbieden van annonces kan op www.folia.nl via Folia Weekblad. Daar vindt u ook alle informatie over de tarieven e.d. slot staat de 3e symfonie van Mendelssohn, ‘de Schotse’, op het programma. Studeer je aan een universiteit of hogeschool en heb je zin om op hoog niveau twee weken te musiceren? Schrijf je dan nu in via het aanmeldingsformulier op onze website www. nesko.nl. Audities zijn op 21, 22 en 23 jan. Contact: Jolanda Streefkerk, tel. 06 1803 3325; perschef@nesko.nl
Zin in zingen in het beste kerkkoor van Amsterdam? En wel in een van de mooiste kerken van de stad? Cappella Nicolai is op zoek naar twee goede sopranen en een tenor. Repetitieavond op donderdag 20.00-22.00 uur in de Nicolaaskerk (t.o. CS). Zie: www.muziekindenicolaas. nl voor meer info. Of e-mail naar de dirigent: mhedley@ muziekindenicolaas.nl
Geïnteresseerd in Amsterdams nieuws? Altijd al radioprogramma’s willen maken over politiek, muziek, cultuur of sport? Wordt dan vrijwilliger bij Amsterdam FM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl
STUDENTEN EN STUDIE
Realiseer je goede voornemens: sla uw poëzieslag onder toeziend oog van o.a. Simon Vinkenoog op di.av. 20 jan. en/of elke 3e dinsdag van de maand in eetcafé Festina Lente in A’dam, al elf jaar de kraamkamer der (podium) poëzie, en win E70. Voor inl./ aanm. zie www.cafefestinalente.nl of bel 06 4672 2030. Film & debat – Letter to Anna. Movies that Matter film- en debatprogramma over de documentaire Letter to Anna. Deze film volgt de gebeurtenissen die leidden tot de moord op Anna Politskovkaya, de mensenrechtenjournaliste die haar leven op het spel zette door haar kritische verhalen over de Russische regering. Na vertoning vindt er een debat plaats. Woensdag 21 januari, 19.30 uur, filmtheater Kriterion, E5,50. Studentenkoor Amsterdam zingt Rossini! Zaterdag 17 januari in de Dominicuskerk. Feest achteraf www.studentenkooramsterdam.nl
Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, Tel. 020-5253981, Fax 020-5253980 redactie@folia.uva.nl, Website: www.folia.nl Uitgever: Stichting Folia Civitatis Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk (eindredacteur a.i), Jim Jansen (hoofdredacteur), Truusje van de Kamp (eindredacteur), Anne Koeleman (leerling-redacteur), Harmen van der Meulen (leerling-redacteur), Margot Riedstra (secretariaat), Dirk Wolthekker. Medewerkers: Jaron Beekes, Bram Belloni, Eric van den Berg, Iris Böhm, Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Boukje Cnossen, Robbert Dijkgraaf, Louise O. Fresco, René Glas, Julie de Graaf, Marc van der Holst, Bas Kocken, Arjan Roodink, Henk Thomas, Tjebbe Venema, Hans van Vinkeveen, Tim Verlaan, Joke de Wolf. Folia is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) en werkt samen met Havana, het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam. Havana redactie: Jobien Groen, Wim de Jong, Thijs den Otter, Annemarie Vissers, Paul van de Water (hoofdredacteur) Redactieraad: Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Amanda Kluveld, Kathusha Sol, Bert Vuijsje. Bladmanagement: Impressum, Zoetermeer, Lay-out: Carl Zevenboom, Amsterdam, Druk: Dijkman Offset, Diemen, Advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, Tel. 023-5714745, Fax 0235717680, zandvoort@bureauvanvliet.com Abonnement: E 46,90 per jaargang. Opgave: 020-525 3981, mededelingen@folia.uva.nl of www.folia.nl
22 | Folia 17
Heb jij psychische problemen en komt je studie in het gedrang? Of zou je graag met een andere student meer activiteiten ondernemen? Meld je dan aan voor een studiemaatje bij de Amsterdamse Vriendendiensten! Zie www.vriendendiensten.nl of: 020 683 9260. Proefcollege Interdisciplinaire honourswerkgroepen - 14 januari 2009. Spreekt een extra intellectuele uitdaging je aan, kom dan naar het proefcollege van de interdisciplinaire honourswerkgroepen van het IIS. Op 14 januari 2009 van 18.00-20.00 uur, Roeterseiland, krijg je alvast een voorproefje van de honourswerkgroepen: Wantrouwen, Toekomst in het Groot, Dark Side of Democracy, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Intercultural Competencies (E). Voor meer info over de honourswerkgroepen: www. iis.uva.nl/keuzeonderwijs. Gestopt met je studie? Onder begeleiding op zoek naar een andere studie? www.herorientatietraject.nl India keuzemodule (6 EC) – IIS/UvA – Start donderdag 5 februari 2009 - 19.00-21.00 uur. Voor studenten (vanaf tweedejaars bachelor) en andere geïnteresseerden. Met o.a. Lodewijk Brunt (emeritus hoogleraar stadssociologie), Marian Lucas (deskundige Kasjmir-conflict IKV Pax Christi) en prof.dr. Peter Rietbergen (auteur boek Europa’s India). Info: www.iis.uva.nl/ interdisciplinaire_collegecycli/ en schrijf je in!
SPORT De recreatieve turnvereniging Wilskracht uit Amsterdam is per direct op zoek naar een trainer (m/v) voor twee jongensuren. Info via erik@hupkesweb.nl, 06 4988 9166. Sporten kun je overal. Karate doe je bij SKCA! Beginnerscursus start 12 januari. E40 voor 12 weken (studenten), 2x p.w., Palmstraat 13 A’dam. www.skca.org, info@skca. org, 020 618 2342.
STUDENTEN PASTORAAT vE90
Wanneer? 22/01 om 20.00 uur. Wat? Filosofisch Café over de twijfel bij filosoof John Stuart Mill tussen liberalisme en socialisme. Zie: www.ve90.nl
STUDENTEN SPORT CENTRUM USC Inschrijf-prijzenactie Het USC komt naar je toe in januari/februari! We zijn met een infostand aanwezig op de meeste UvA- en HvA-locaties. Daar kun je je inschrijven. Ook kun je dobbelen om een sportief cadeautje. Check www.usc. uva.nl voor de data waarop we bij jou langskomen! Bommen Nieuw bij het USC – Wil je lekker zweten, fit worden of je uitleven op muziek zonder moeilijke choreografie? Elke maandag van 17.00 tot 18.00 uur kun je op USC De Boelelaan Bewegen Op Muziek. Verstand op nul en lekker gaan en zweten, dat is Bommen. Na afloop doe je krachtoefeningen voor je hele lichaam. Voor alle USC-sportkaarthouders. Meet the Yoga Expert! Op zondag 25 januari dompel je je onder in USC yogasferen. In verschillende workshops ontmoet je de yoga-experts van het USC. Schrijf je in, ontvang het yoga-welkomstpakket en ding mee naar mooie prijzen (o.a. yogacursus, reikibehandeling, massage/bodyscan). Studentenprijs v.a. E10. Plaats: USC De Boelelaan.
STUDENTENZAKEN Op www.uva.nl/studentenzaken staat alle informatie over de afdelingen van Studentenzaken – Studentendecanen, Bureau Studentenpsychologen, Loopbaan Advies Centrum, Bureau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 020 525 8080.
VERDIENEN Welke eerstejaars student(e) wil huiswerkbegeleiding geven aan tweedeklasser, 4 uur p.w. à E10 per uur, Oostelijk Havengebied. Tel. 020 419 5392. Het AMC zoekt gezonde niet-rokende mannen (18-35 jaar) in verband met wetenschappelijk onderzoek naar de lokale afweer in de long. Deelnemers zullen 12 uur in het AMC doorbrengen en ontvangen een vergoeding. Voor meer informatie: Liesbeth Kager, arts-onderzoeker,
DINSDAG 20/01
10.00 uur: Bram van Raam - Geneeskunde Mitochondria in Neutrophil Apoptosis. Promotoren: Prof.dr. T. W. Kuijpers en prof.dr. D. Roos. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Janelle Ward - Communicatiewetenschap Youth, Citizenship and Online Political Communication. Promotor: Prof.dr. K.L.K. Brants. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Cathelijne de Busser - Geografie Divine Patronage: Places of Pilgrimage as Representations of Territorial Identities. Santiago de Compostela (Spain), Jasna Góra (Poland), Altötting (Bavaria). Promotor: Prof.dr. H. Knippenberg. (Agnietenkapel)
WOENSDAG 21/01
14.00 uur: Tjalling Algera - Tandheelkunde A better understanding of orthodontic bracket bonding. Promotoren: Prof.dr. A.J. Feilzer en mw. prof.dr. B. Prahl-Andersen. (Aula)
DONDERDAG 22/01
12.00 uur: Laura Copier - Filmwetenschap Preposterous revelation: visions of Apocalypse and martyrdom in Hollywood cinema 1980-2000. Promotor is mw. prof.dr. M. Bal. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Ron Peters - Scheikunde Characterisation of polymeric network structures. Promotor: Prof.dr. S. van der Wal. (Agnietenkapel)
VRIJDAG 23/01
10.00 uur: Anton Bussink - Geneeskunde Origin and Features of Mammalian Chitinases. Promotor: Prof.dr. J.M.F.G. Aerts. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Jean-Louis van Gelder - Rechtsgeleerdheid The law and psychology of land tenure security: Evidence from Buenos Aires. Promotor: Prof.dr. A.F. Salomons. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Liesbeth Zack - Arabische taal en cultuur Egyptian Arabic in the seventeenth century: a study and edition of Yusuf al-Maghribi’s Daf ’ al-isr ’an kalam ahl Misr. Promotor: Prof.dr. M.A. Woidich. (Agnietenkapel)
ORATIE VRIJDAG 23/01
14.30 uur: Dr.ir. L. Bertolini, hoogleraar Planologie De Planologie van mobiliteit. (Aula) Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231. Voor meer info: www.uva.nl/agenda
L.M.Kager@amc.uva.nl Gevraagd: nauwkeurige student om 12 uur interview uit te typen. Beloning: E240. sara@ destijds.nl Wil je wat extra’s bijverdienen? St. Varkens in Nood zoekt bezorgers, bij voorkeur in bezit van OV, voor een huisaan-huismailing in NoordHolland. Beloning E8 per uur. Interesse? catherine@ varkensinnood.nl
VRIJWILLIGERSWERK, STAGES, e.d. Aandacht over? Word buddy voor daklozen of verslaafden bij De Regenboog Groep! Zie www.aandachtover.nl of bel 020 531 7600.
WONEN Iets te verhuizen? Ik kom met een grote bus voorrijden. Studentenverhuizingen binnen A’dam. Van stoep tot stoep: E35. Ook met verhuisman-
nen en touw en blok. Ook buiten A’dam mogelijk. Bel Taco: 06 4486 4390; www. vrachttaxi.nl
VOORZIENINGEN GEHANDICAPTEN U kunt als student of als medewerker van de UvA bij de CVG terecht voor o.a. informatie over persoonlijke en/of algemene voorzieningen die samenhangen met het hebben van een functiegebrek. E-mail voor studenten: C.Fluggen@ uva.nl, voor medewerkers: A.R.vanBoxsel@uva.nl. Info: www.medewerker.uva.nl/ arbo onder voorzieningen gehandicapten.
DIVERSEN De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren. Onkosten worden vergoed. Tel. 020-566 3090, spermabank@amc.uva.nl of www.spermadonoren.nl
roem
Doorgeefluik Door Dirk Wolthekker
Het gesprek met Paul Spies, de net aangetreden nieuwe directeur van het Amsterdams Historisch Museum (AHM), vindt plaats in het kantoor van kunsthistorisch advies- en organisatiebureau d’ Arts aan de Herengracht. Aan de wand ingelijste Ajax-parafernalia zoals een stokoud shirtje, voetbalschoenen en een bal. Bovendien een meer recent shirtje van Ajax met de opdruk ‘d’Arts 20’. ‘Gekregen bij het twintigjarig bestaan van d’Arts,’ zegt Spies. ‘Wij hebben het concept voor het Ajaxmuseum bedacht en uitgevoerd.’ Met pijn in het hart verliet kunsthistoricus Paul Spies (1960) vorige maand het bedrijf dat hij in 1987 met twee collega-kunsthistorici oprichtte. ‘De oprichting van d’Arts was een vehikel tegen onze eigen werkloosheid. We waren net afgestudeerd en wilden aan de slag.’ Spies begon met zijn studie vanuit de gedachte klassiek archeoloog te worden. ‘Archeologie was mijn jongensdroom. Ik heb altijd een romantisch gevoel gehad bij Amalfi, Rome, Pompeï en de reconstructie van de klassieke oudheid. Vraag me niet waarom, maar kapot vind ik mooier dan heel. Nog steeds. Noem het “the pleasure of ruins”. Voor die studie moest ik een kandidaatsexamen halen in de kunstgeschiedenis. Ik schreef een kandidaatsscriptie over de wooncultuur van Koning-Stadhouder Willem III en koningin Mary en die scriptie is eigenlijk het kapitaal geweest waarmee ik dit bedrijf ben begonnen. In 1988 was het driehonderd jaar geleden dat Willem koning van Engeland werd. Ter gelegenheid daarvan werd het “Willem en Maryjaar” georganiseerd, waar d’Arts als het ware uit voortkwam. Ik was na die scriptie zo gegrepen door de kunstgeschiedenis dat ik die opleiding ook maar heb afgemaakt en niet ben geswitcht naar archeologie. Wij hadden college van de internationaal vermaarde Mondriaankenner Hans Jaffé, Rembrandtspecialist Joos Bruyn en mannen als Rob Scheller en Cees Peeters. Inspirerende wetenschappers die een samenhangend inhoudelijk verhaal konden vertellen, maar door de volkstribunalen van de UvA schichtige hoogleraren werden wier connaisseurschap als veel te elitair werd
Beeld Bob Bronshoff
Hij studeerde kunstgeschiedenis en is sinds 1 januari directeur van het Amsterdams Historisch Museum: Paul Spies.
Paul Spies
beschouwd. Onder veel wetenschappers en studenten heerste nog de sfeer van de Maagdenhuisbezetting. Ook naar de oprichting van een bedrijf als d’Arts werd door velen besmuikt gekeken: geld was vies. Wat ik vooral heb geleerd tijdens mijn studie is het ontwikkelen van kritisch vermogen: op een positief kritische manier kijken naar wat je doet, waarom en hoe en openstaan voor kritiek van anderen. Dat is nu eenmaal de weg van de wetenschap en dat is precies wat universiteiten voor hebben op hogescholen. Als ik lesgeef aan kunstmanagementstudenten van de Hogeschool voor de Kunsten dan denk ik: tja, Jezus. Er hang hier niet echt een studieuze instelling, studenten kijken niet kritisch naar wat ze leren en begrijpen kritiek vaak niet. Als ze kritiek krijgen denken ze dat het om een slecht cijfer gaat in plaats van om een proces van rijping. Als het gaat om het aanleren van een kritische houding dan blijft de universiteit onverslaanbaar. De wetenschap vind ik mooi en belangrijk, maar ik ben te veel een generalist om de wetenschap in te gaan. In
de wetenschap moet je van iets alles weten, maar ik ben een omnivoor en dan is de concentratie op slechts één ding niet goed. Ik denk dat ik daarom uiteindelijk geen archeoloog ben geworden. Dat gaat me te langzaam. Ik wil bovendien mijn kennis niet delen met de wetenschap, maar juist met de mensen daarbuiten. Ik ben een doorgeefluik van kennis naar het publiek. Tot nu toe heb ik steeds kortlopende dingetjes gedaan op projectbasis, maar nu ga ik echt iets structureels doen in een museum. In het AHM is de komende jaren veel te doen. Het is een prachtig museum in een geweldig pand, maar ik wil wel kijken wat eraan verbeterd kan worden. De toegankelijkheid, de vindbaarheid, de behapbaarheid en de openheid van het museum ga ik in ieder geval onder de loep nemen, want die kunnen beter. Verder wil ik ook meer aandacht voor de diversiteit van de samenleving. Ook tweedegeneratie-Marokkanen moeten zich verbonden voelen met de stad en daar kan je als museum een belangrijke rol in spelen. Een belevenissenmuseum gaat het niet worden. Daarvoor ben ik te veel een objectenmens.’ l
Folia 17 | 23
foto’s: Henk Thomas
dijkgraaf & fresco Zweeds Kruiswoordraadsel
De nare smaak van water Opeens, een jaar of tien, vijftien geleden, is het begonnen. Onder invloed van Amerikaanse rugzaktoeristen en reclames die een gezonde levensstijl aanprezen. Letterlijk en figuurlijk cool werd het om op ieder moment, zelfs midden in de winter of ’s avonds laat, een flesje water met je mee te dragen. Een halve liter kleurloos vocht waarmee je laat zien dat je om je gezondheid en het milieu geeft. En sterker nog, met een beetje goede wil suggereer je dat je staat voor transparantie, voor een eerlijke levenswijze. Zo is er geen collegezaal meer denkbaar zonder flesjes water en ook op straat bungelen er achteloos flesjes aan tasjes of in wijde broekzakken. Prima, ben je geneigd te denken, beter studenten met flesjes water dan met kratten bier of van die hersenverwekende breezers. Maar wacht even. Hier moeten we eens een serieuze ketenbenadering op loslaten. Mineraalwater verschilt weinig in chemische samenstelling van Nederlands kraanwater, alleen bevat het soms meer zouten, en in sommige landen laat zelfs de bacteriologische samenstelling te wensen over. Het winnen van dat water kost energie, en dan zeur ik niet over het koolzuur dat erin moet voor de bubbels. Het transport van losse flesjes is een heel ander verhaal dan water vervoeren door waterleidingen vanuit de duinen. Veel van de in Nederland gedronken mineraalwaters komen zelfs uit het buitenland. Sta even stil bij de enorme hoeveelheid plastic afval van die flesjes, ook al zijn ze tegenwoordig deels te recyclen. Ja, in landen waar geen schoon drinkwater is, bestaat er soms geen alternatief, maar hier geldt dat niet. Eigenlijk hadden we dat allemaal wel aan ons ‘water’ kunnen aanvoelen. En dan nog iets: te veel water drinken is helemaal niet goed voor je gezondheid. De onvolprezen Consumentenbond stelde het al een aantal jaren geleden vast: kraanwater is 150 keer goedkoper en 30 keer milieuvriendelijker dan flessenwater. Dan krijgt al dat modieuze water toch een heel nare bijsmaak. Zullen we in 2009 het aantal onnodige waterflesjes maar eens flink terug gaan dringen? Bijvullen met kraanwater mag. Louise O. Fresco is universiteitshoogleraar duurzame ontwikkeling.
Helemaal ingevuld? Stuur de oplossing (o.v.v. naam en huisadres) uiterlijk dinsdag 20 januari op naar Folia, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam en maak kans op twee toegangskaartjes voor bioscoop Kriterion, www.kriterion.nl