Folia17_64

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 21/01/2011 nummer 17

terug van nooit weggeweest

Marja, zet je oogkleppen eens af !

21 januari zijn er studentendemonstraties tegen de kabinetsplannen

Sander Bais

Wie is deze Docent van het Jaar

Kenniscrisis

Alles over 21 januari

Student en buddy Tussen maatje en hulpverlener

- advertorial -

Geheimtip voor iedereen < 30 jaar: Alle concerten in Muziekgebouw aan ’t IJ voor €10 Muziekliefhebber en jonger dan 30? Dan is het Early Bird-ticket van Muziekgebouw aan ’t IJ dé culturele geheimtip van dit seizoen. Hiermee kost elk concert slechts € 10, inclusief drankje, ongeacht de normale toegangsprijs. Per concert is een beperkt aantal Early Birdtickets beschikbaar. Hetzelfde principe als vliegtuigstoelen: vroeg boeken loont!

Kijk voor concerttips en de spelregels op muziekgebouw.nl/earlybirds.

muziekgebouw.nl/earlybirds De Early Bird-site van Muziekgebouw aan ’t IJ is online. Je vindt er concerttips voor Early Bird-concerten van muziekliefhebbers als blogger Nalden, DJ Venz – oprichter van 22tracks.com – en anderen. Laat je inspireren of geef zélf tips!

Early Bird-tips voor de komende weken

IVO JANSSEN

DE IJ-SALON

BL!NDMAN

Met rondleiding en brunch!

Nietzsche & Andsnes

Kwadratuur #2 / transfo

ZO 23 JAN / 15.00 uur

ZA 5 FEB / 15.00 uur

ZA 12 FEB / 20.15 uur

Matineeconcert met een van dé hoogtepunten uit drie eeuwen pianomuziek, Das Wohltemperierte Klavier van Bach. Mooi te combineren met een rondleiding door ons gebouw en een brunch eerder op deze zondag.

Nietzsche, toneel en muziek komen samen in een matineeconcert door pianofenomeen Leif Ove Andsnes, leden van het Koninklijk Concertgebouworkest en acteur, regisseur en filosoof Bo Tarenskeen.

Vier strijkers, vier saxen, vier stemmen en vier percussionisten. Van electronica tot minimal music in een totaalervaring die de grenzen van de concertervaring aftast.

Normale prijs: € 23, Early Bird-prijs € 10 (of € 27,50 inclusief rondleiding en brunch)

Normale prijs: € 18,50, Early Bird-prijs € 10

“His Well-Tempered Clavier 1 stands as one of the best I know.”

“Andsnes would be a dazzling pianist even if forced to play Chopsticks.”

(American Record Guide)

(The Times)

Normale prijs: € 23, Early Bird-prijs € 10

“Avontuur met dreigende, feeërieke, obsessieve, poëtische, sprookjesachtige momenten.”

(Knack)

Early Bird-tickets zijn te koop aan de kassa van Muziekgebouw aan ’t IJ (ma - za, 12.00 - 18.00 uur): 020 - 788 2000 of de kassabalie, Piet Heinkade 1, 1019 BR Amsterdam.

Tips & spelregels: muziekgebouw.nl/earlybirds

inhoud #17

Vrijdag 21 januari

Bij het ter perse gaan van deze Folia hadden zich al meer dan 10.000 mensen aangemeld voor de demonstratie in Den Haag. Voor wie het nog steeds niet duidelijk is: vijf vragen (en antwoorden) over de landelijke manifestatie tegen bezuinigingen op het hoger onderwijs 18

Docent van het Jaar

Sander Bais is een begrip, zeggen zowel studenten als docenten op het Science Park. Bais, hoogleraar theoretische natuurkunde, heeft hart voor het vak en zoekt altijd naar aansprekende invalshoeken 10

Buddy

Studenten praten over hun rol als buddy; een dagdeel in de week zijn zij er helemaal voor hun ‘maatje’: ‘Het contact maakt zijn leven iets leuker’ 15

commentaar Geen vast contract Meer dan ooit wordt er gediscussieerd over de kwaliteit van het Nederlandse hoger onderwijs en over de positie die ons land op dit gebied inneemt in vergelijking met Europa en de rest van de wereld. Al sinds de jaren tachtig wordt er op hoger onderwijs structureel bezuinigd, en de resultaten van twee decennia kaasschaven zijn inmiddels op alle niveaus van het hbo en wo zichtbaar. Studenten laten momenteel luid van zich horen en protesteren tegen het afschaffen van de studiefinanciering, het niet-bekostigen van een master en andere bezuinigingen.

Een groep waar je minder van hoort, maar voor wie de bezuinigingen net zo verstrekkende gevolgen hebben, zijn de wetenschappelijke medewerkers. Uit een recent rapport van het Rathenau Instutituut blijkt dat talentvolle wetenschappers moeilijk een vaste aanstelling krijgen, zelfs als ze voldoen aan prestatie-eisen. Talentvolle wetenschappers aan wie een baan is beloofd, gaan van tijdelijk contract naar kortdurende aanstelling en terug. Uiteindelijk leidt dit ertoe dat goede wetenschappers een universiteit zullen verlaten en dat Nederlandse universiteiten de concurrentie met het buitenland verliezen. Vormt de UvA hierin een uitzondering? Zeer zeker niet. De grootste zorg bij recente bezuinigingen in de Faculteit Economie en Bedrijfskunde en bij de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen ging precies hierover: er wordt bezuinigd en de jonge, talentvolle krachten zonder vast contract moeten het veld ruimen. De Universiteit van Amsterdam heeft haar mond vol over profilering, over oog voor talent en over onderzoekszwaartepunten. Dit zijn allemaal loze kreten als de mensen die het onderzoek moeten doen en daardoor werken aan het verbeteren van de naam van de UvA, bij het grofvuil worden gezet. Goede medewerkers zijn een tool om de kwaliteit van onderzoek en onderwijs te behouden en te verbeteren. Alleen met hun inzet is het mogelijk om op mondiaal niveau mee te tellen.

Folia verschijnt sinds 1948 als onafhankelijk weekblad voor de Universiteit van Amsterdam. Het wordt uitgegeven door de stichting Folia Civitatis.

En verder:

nieuws 4-7, opinie/stage 8-9, objectief 12, bul 20, Fen is uit/het beste/eten 21, annonces 22, lezingen 23, Dijkgraaf/ Curvers/overigens 24

weekblad

voor de Universiteit van jaargang 64 21/01/2011 Amsterdam nummer 17

cover: Pascal Tieman terug van

Marja, zet je

21 januari

colofon

zijn er stude

Sander Bais

Wie is deze Docent van het Jaar

nooit weg

gew

oogkleppen eest eens af ! straties tegen

ntendemon

de kabinetspla

nnen

Kenniscrisis

Alles over

21 januar

i

Student en buddy

Tussen maatje en hulpve rlener

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, tel. 020-5253981, fax 020-5253980, redactie@folia.uva.nl website: www.folia.nl uitgever: Stichting Folia Civitatis redactie: Floor Boon, Mirna van Dijk (eindredacteur), Luuk Heezen, Jim Jansen (hoofdredacteur), Anouk Kemper, Margot Riedstra (secretariaat), Henk Thomas, Dirk Wolthekker medewerkers aan dit nummer: Bram Belloni, Martien Bos (correctie), Jan van Breda, Bob Bronshoff, Emma Curvers, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Carlijn van Donselaar, Kirsten Dorrestijn, Julie de Graaf, Jan-Maarten Hupkes, Marc Kolle, Harmen van der Meulen, Jeff Pinkster, Won Tuinema, Tjebbe Venema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen redactieraad: Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Jaap Kooijman, Lennart Verhoef, Bert Vuijsje zakelijke leiding: Paul van de Water art direction: Pascal Tieman opmaak: Carl Zevenboom druk: Dijkman Offset, Diemen advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, tel. 023-5714745, fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com abonnement: € 46,90 per jaargang opgave: 020-525 3981, mededelingen@ folia.uva.nl of www.folia.nl. Het is niet altijd mogelijk de rechthebbenden van de foto’s op de prikbordpagina te achterhalen. Rechthebbenden van het beeldmateriaal kunnen zich bij Folia melden via: redactie@folia.uva.nl.

Folia 3

nieuws

Fraude

meer actueel nieuws op www.folia.nl

Langstudeerders kosten UvA 29 miljoen zz Afdeling Concern Control heeft uitgerekend wat de langstudeerdersmaatregel van het kabinet de universiteiten kost. zz Met meeste langstudeerders van Nederland zijn de effecten aan de UvA het grootst.

De UvA heeft het grootste aantal langstudeerders van Nederland en krijgt daardoor relatief het grootste deel van de nationale bezuinigingen op het hoger onderwijs te verwerken. Dit schrijft de afdeling Concern Control in een notitie aan het College van Bestuur naar aanleiding van de door de regering aangekondigde bezuiniging op de zogenoemde langstudeerders in het hoger onderwijs van in totaal 370 miljoen euro op jaarbasis. In totaal mogen studenten in de toekomst twee jaar langer over hun stu-

die doen dan de nominale studieduur van drie jaar bachelor en één jaar master. Wie dan nog niet klaar is, dupeert zichzelf en de universiteit: de universiteit wordt vanaf 2012 gekort met zesduizend euro per jaar per langstudeerder. Dat kunnen de universiteiten gedeeltelijk compenseren doordat ze aan de student in kwestie drieduizend euro collegegeld mogen vragen. Zodoende kunnen de universiteiten het bedrag van 370 miljoen terugbrengen tot 190 miljoen in 2012 (maar in de jaren daarna loopt de netto-korting weer op tot 230 miljoen in 2015).

Het ministerie van OCW heeft cijfers vrijgegeven over het aantal langstudeerders. Daarvan zijn er volgens OCW momenteel in totaal 41.500, verdeeld over twaalf universiteiten. Van dat aantal studeren er 5.500 aan de UvA, een aandeel van 13 procent. Dit leidt volgens

Concern Control tot een korting van bij benadering 26 miljoen euro. De UvA staat daarmee zowel in studentenaantallen als in de hoogte van de korting op de eerste plaats. De minste langstudeerders tellen de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Maastricht (respectievelijk 1.300 en 1.400).

Concern Control heeft ook gekeken op welke faculteit deze 6.200 langstudeerders zitten en wat hun onderwijsachtergrond is.

Er is een duidelijke variatie in herkomst van de langstudeerders. Geesteswetenschappen en maatschappij en gedrag hebben relatief veel langstudeerders afkomstig uit het hbo, de FNWI vooral van zusterinstellingen en rechten en geneeskunde hebben vooral langstudeerders uit de eigen gelederen.

Geesteswetenschappen en rechten hebben relatief het hoogste aantal langstudeerders, respectievelijk 26 en 23 procent. (DW)

Sociale wetenschappers verenigd zz Medewerkers van de sectie sociale wetenschappen van de FMG richten personeelsvereniging op. zz ‘Wij vrezen dat de academische ­cultuur wordt aangetast door de ­bezuinigingen.’

Medewerkers van de sectie sociale wetenschappen binnen de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen willen een eigen personeelsvereniging oprichten om de belangen van het

personeel en de kwaliteit van onderwijs en onderzoek binnen de sectie te garanderen. Daarvoor wordt gevreesd nu de sectie bezuinigingen te wachten staan om een begrotingsgat van 2,9 miljoen euro te dichten. ‘Het loopt storm,’ zegt politicoloog Rob Hagendijk, een van de initiatiefnemers van de personeelsvereniging in oprichting. ‘Er zijn al een stuk of zestig geïnteresseerden op een totaal van zo’n 350 medewerkers binnen de sociale wetenschappen. We gaan onder meer acties organiseren om “aanvallen” op werkom-

standigheden en kwaliteit van onderwijs en onderzoek effectief te weerstaan, en negatieve factoren in de werkorganisatie krachtig te bestrijden. Wij vrezen dat de academische cultuur wordt aangetast door de bezuinigingen.’

Hagendijk denkt niet dat de nieuwe personeelsvereniging in het vaarwater van de ondernemingsraad (OR) zal gaan zitten.

‘Nee hoor. De OR is een officieel orgaan dat de decaan adviseert en niet tot taak heeft zo nodig verzet te organiseren tegen bezuinigingsbeleid. Dat gaan wij wel doen.’ (DW)

Adam Booij wint Vondelparkloop zz UvA-HvA bracht acht teams op de been voor de bedrijvenloop.

4 Folia

50Plus De oud-voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad (COR), emeritus hoogleraar kristallografie Kees de Lange, is betrokken bij de oprichting van de nieuwe politieke partij 50Plus en staat tweede op de lijst voor de verkiezingen voor de Provinciale Staten van NoordHolland die op 2 maart worden gehouden. De Lange was hoogleraar aan de UvA. Zijn carrière kwam min of meer tot stilstand toen hij het als voorzitter van de COR permanent aan de stok had met het toenmalige College van Bestuur: hij zocht steeds de publiciteit als iets hem niet zinde of als de UvA geld uitgaf aan in zijn ogen prestigeprojecten.

Zijn activistische opstelling bracht hem uiteindelijk ook in conflict met zijn eigen COR. Sinds 2009 was hij voorzitter van de Nederlandse Bond voor Pensioenbelangen. Daar houdt hij mee op nu hij de politiek in gaat. De Lange is medeopsteller van het partijprogramma van 50Plus.

Hij is ook kandidaat voor de Eerste Kamer. (DW)

Stelling

zz Medewerker FEB favoriet.

Adam Booij, medewerker van de faculteit Economie en Bedrijfskunde, was op 16 januari de snelste UvA-HvA-hardloper tijdens de jaarlijkse Vondelparkloop.

Booij liep de tien kilometer (drie rondjes en een beetje) in een tijd van 35 minuten en 43 seconden. UvA-HvA deed met acht teams, elk bestaande uit zeven deelnemers, mee aan de bedrijvenloop. Totaal waren er dus 56 UvA-HvA-deelnemers, flink wat minder dan twee jaar geleden.

‘Toen waren we met tachtig mensen van UvA en HvA,’ zegt coördinator Maurice Maas. ‘Ik denk dat we met minder deelnemers waren omdat de loop vorig jaar niet doorging. Toen lag het hele Vondelpark vol ijs. Om de natuur te sparen strooit men daar beperkt, dus ging het feest niet door.’

Tweede van het UvA-HvA team werd Gert Brinkman (sportmarketing HvA, 37.28), derde werd Laurens Veen (FNWI,

Justitie zal studenten die door familieleden of kennissen worden geholpen met fraude bij de studiebeurs, niet vervolgen.

Dat heeft staatssecretaris Halbe Zijlstra van onderwijs geantwoord op Kamervragen. Thuiswonende studenten schrijven zich massaal in bij kennissen of familie als uitwonende student, maar blijven ondertussen wel bij hun ouders wonen.

Dankzij die truc strijken de meeste studenten bijna tweehonderd euro per maand aan extra studiefinanciering op.

Dit kost de schatkist jaarlijks 27 miljoen.

Zijlstra heeft laten weten dat hij de mogelijkheid om familieleden die misbruik mogelijk maken te vervolgen heeft ‘verkend’. ‘Maar het is lastig te bewijzen dat er in dergelijke gevallen sprake is van aantoonbaar bewust gedrag van betrokken familieleden.’ De staatssecretaris is wel bezig met een wetsvoorstel waardoor frauderende studenten kunnen worden beboet. (Jeff Pinkster)

Collegevoorzitter Van der Toorn geeft op 21 januari een collegevrije dag om deel te kunnen nemen aan de demonstratie. zz Heel goed, zo laat je zien waar je staat als universiteit. Applaus! - 64,5 % zz Schandalig. Ik wil gewoon college, want daar heb ik voor betaald - 20,7 % zz Het is niet nodig, voor veel studenten is januari toch al een collegevrije maand 8,8 % zz Zo kan ik ook een wit voetje halen bij studenten. Schot voor open doel - 6 % Aantal respondenten: 217 35 minuten en 43 seconden deed winnaar Adam Booij over de tien kilometer / foto Bram Belloni

37.58). In het overall klassement werd Booij derde, na het team van woning-

bouwvereniging Stadgenoot en het team Fonds Gehandicapten. (DW)

Tumor

21 januari geen colleges zz ‘Ik erken, dit is een heel zwaar middel,’ aldus bestuursvoorzitter Van der Toorn. zz PVV vindt het een ‘zeer onjuist’ besluit, ook JOVD heeft bezwaar.

Op 21 januari zullen er aan de UvA geen colleges en werkgroepen plaatsvinden. Dit om studenten in staat te stellen te gaan demonstreren in Den Haag, tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Tijdens de diesviering van 10 januari riep de Asva het bestuur op om een collegevrije dag te geven. Bestuursvoorzitter Karel van der Toorn is daarop ingegaan. ‘Natuurlijk is het een zwaar middel; loodzwaar, maar we staan sympathiek tegenover de acties

en ook onze zusteruniversiteiten Utrecht en de VU doen mee. Dat heeft bij ons de balans doen doorslaan,’ zei Van der Toorn.

‘Wij zijn heel blij,’ zegt Asva-voorzitter Lodewijk Berkhout. ‘Door het onderwijs een dag te schrappen, hebben studenten en medewerkers geen verplichtingen en kunnen ze eventueel meedoen zonder iets te missen.’ Berkhout noemt het ‘een symbolisch gebaar van de grootste universiteit van Nederland’.

Sommige politici denken er anders over.

PVV-politicus Martin Bosma, met onderwijs in zijn portefeuille, vindt de collegevrije dag een ‘zeer onjuiste’ beslissing. ‘De universiteiten moeten zich onthouden van politieke activiteiten,’ zegt hij. Ook de JOVD, de jongerenorganisatie van de

VVD, hekelt de collegevrije dag. Landelijk voorzitter Martijn Jonk: ‘Het is onzinnig. De universiteiten moeten gewoon lesgeven en de keuze aan de student laten.

Het is geweldig als studenten voor het onderwijs opkomen, maar ze zijn volwassen genoeg om zelf te kunnen bepalen of zij deel willen nemen aan het protest of gewoon college willen volgen. Daar is geen vrije dag voor nodig.’

Van der Toorn reageert laconiek. ‘Natuurlijk krijgen we als CvB kritiek op dit besluit. Je doet het nooit voor iedereen goed en wij vinden deze actie zeer belangrijk.’

De geplande tentamens zullen op 21 januari overigens wel gewoon doorgaan. (JJ) Op pagina 18 meer over de demonstratie

Regels zijn regels zz UvA-studenten houden zich niet aan de regels in pand de Volkskrant en Het Parool.

Door de enorme toestroom van eerstejaars heeft de UvA verschillende gebouwen in Amsterdam gehuurd om colleges in te verzorgen. In het gebouw aan de ­Jacob Bontiusplaats 9, waar onder meer de redacties van Het Parool en de Volkskrant

huizen, moet de studenten nog duidelijk wennen aan de mores van de commercie.

Zo zijn ze welkom in café Headlines, dat onderdeel is van het gebouw, maar het is zeker niet de bedoeling dat ze daar hun eigen broodje oppeuzelen; ze dienen gewoon in de buidel te tasten. En een drankje bestellen is verplicht. De wc is overigens, net als voor andere bezoekers, gratis. (JJ)

De chipknipopladers in het Atrium functioneren al meer dan vier maanden niet meer. Cateraar Sorbon is inmiddels zo geïrriteerd geraakt door de kwestie dat medewerkers briefjes hebben opgehangen met de mededeling ‘Storing al geruime tijd gemeld!’ Sorbonmedewerkers worden naar eigen zeggen dagelijks

lastiggevallen met klachten over de (nietwerkende) opladers.

De kwestie is inmiddels door de Centrale Studentenraad (CSR) aangekaart bij het Facilitair Centrum (FC), dat verantwoordelijk is voor de chipknips. Tot nu toe zonder resultaat. ‘In de lunchpauzes is er momenteel een ware trektocht waar te nemen van het Atrium naar de Oudemanhuispoort en vice versa,’ zegt CSRvoorzitter Michael Jungen. ‘In de OMP

staat wel een werkende chipkaartoplader, die het tot dusver ondanks intensief gebruik nog niet heeft begeven. Dat nog niemand binnen de FC heeft bedacht om desnoods tijdelijk een extra mobiele oplader aan te schaffen, spreekt boekdelen over de flexibiliteit van de dienst.

Ongetwijfeld komen dergelijke tussenoplossingen niet in het computersysteem voor.’ Het FC laat weten dat men er ‘echt mee bezig’ is. (DW)

Asva roept op woning te weigeren zz Bewoners van woningen in Amsterdam-Oost hun huis uitgezet om plaats te maken voor studenten. zz Wonincorporatie Stadgenoot zegt niet anders te kunnen.

Asva Studentenunie wil dat studenten die een woning krijgen aangeboden aan de Platanenweg of Olmenweg in Amsterdam-Oost, deze weigeren. De Asva vindt het oneerlijk dat de families die daar nu wonen noodgedwongen hun huizen moeten verlaten. De huurders van de 120 woningen in de zogeheten Parooldriehoek moeten plaatsmaken

voor studenten die woningcorporatie Stadgenoot in de panden wil huisvesten. Aanvankelijk zouden de woningen worden gesloopt voor een grootschalig nieuwbouwproject, maar de economische crisis gooide roet in het eten: de sloop is uitgesteld.

De bewoners hebben altijd geweten dat het om tijdelijke huur ging, maar waren in de veronderstelling dat ze konden blijven omdat de sloop is uitgesteld. Maar woningcorporatie Stadgenoot zegt niet onder de wet uit te kunnen. Tijdelijke woningen mogen maar vijf jaar verhuurd worden. Om die reden gaat de huisvester de woningen nu via campuscontracten

Goede ranking De UvA scoort hoog in de Tilburg University Economics Ranking (Tuer). De UvA bezet daarin de 28e plaats. De Tuer is een ranglijst van de honderd beste onderzoeksinstituten op het gebied van economie.

De UvA is ten opzichte van vorig jaar zes plaatsen gestegen. In de top 100 staan vier andere Nederlandse universiteiten: de Universiteit van Tilburg (UvT) staat op de 23e plaats, de Erasmus Universiteit op 46, de Universiteit Maastricht op 66 en de VU op de 87e plaats. De ranglijst wordt aangevoerd door Harvard University, University of Chicago, New York University en de University of California, Berkeley. (UvA)

Kunsthars

‘Storing al geruime tijd gemeld’ zz Chipknipopladers in Atrium functioneren al maanden niet meer.

Het onderzoeksproject Impact, een samenwerking van de UvA, het AMC en het Leids Universiteit Medisch Centrum, heeft een subsidie van bijna een miljoen euro ontvangen. Het onderzoek richt zich op een minder schadelijke manier van tumorbestraling. De subsidie werd toegekend door het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Het doel van onderzoeksproject Impact is het sneller opsporen van tumoren, deze effectief te isoleren en nauwkeurig te behandelen. (UvA)

aanbieden aan studenten. De bewoners moeten op zoek naar een andere woning.

De Asva vindt dat oneerlijk en roept studenten daarom op niet te reageren op de woningen die in het voorjaar vrijkomen. ‘Geen enkele student wil in een woning wonen als hij weet dat er daarom een gezin op straat is gezet,’ aldus Lodewijk Berkhout, voorzitter van de Asva. Volgens Berkhout is het een verkeerde aanpak om het kamertekort in de stad aan te pakken. De bewoners van de Parooldriehoek hebben hun hoop nu gevestigd op het stadsdeel. De kwestie wordt deze maand besproken in de raad.

(Jeff Pinkster)

Moderne kunstharsen worden gemaakt uit fossiele bronnen, zijn niet bioafbreekbaar en kunnen vanwege de vrijkomende toxische stoffen alleen onder strenge voorzorgsmaatregelen worden verbrand. Gadi Rothenberg, hoogleraar heterogene katalyse en duurzame chemie, en Albert Alberts hebben een polymeer gevonden voor de productie van kunsthars zónder al deze ongewenste eigenschappen. Zij ontwikkelden een zogeheten thermoset plastic dat bestaat uit bio-afbreekbare grondstoffen. Het nieuwe plastic kan polyurethaan en polystyreen in de bouw en de verpakkingsindustrie vervangen. (UvA)

Prijsvraag Planet Earth is de veelgeprezen en baanbrekende documentairereeks van de BBC. Meer dan vijf jaar filmen, met ruim veertig highdefinition camera’s, op tweehonderd locaties.

Planet Earth is niets minder dan het ultieme portret van onze aarde. Een monumentale documentaireserie van in totaal 11 afleveringen waarin zeldzame gebeurtenissen, onmogelijke locaties en intieme momenten van dieren zijn vastgelegd. Folia geeft drie exemplaren weg. Ga naar www.folia.nl/prijsvraag

Folia 5

nieuws meer actueel nieuws op www.folia.nl

Vooroordelen biologische oorzaak zz ‘Knuffelhormoon’ leidt volgens UvAonderzoekers tot etnocentrisme en vooroordelen. zz Onderzoek gepubliceerd in de Early Edition van Proceedings of the National Academy of Sciences USA. UvA-onderzoekers onder leiding van Carsten de Dreu hebben voor het eerst een neurobiologische oorzaak van etnocentrisme en vooroordelen blootgelegd.

Uit hun experimenten blijkt dat oxytocine ervoor zorgt dat mensen de eigen groep positiever gaan beoordelen. Daardoor worden leden van andere groepen gediscrimineerd.

Oxytocine is een in de hersenen aange-

maakte zogeheten ‘neuropeptide’. Neuropeptides zijn kleine proteïneachtige moleculen die door zenuwcellen worden gebruikt om met elkaar te communiceren. Oxytocine, ook ‘knuffelhormoon’ genoemd, functioneert als hormoon en neurotransmitter.

Met hun bevindingen, gepubliceerd in de Early Edition van Proceedings of the National Academy of Sciences USA, nuanceren de onderzoekers de heersende opvatting dat oxytocine mensen aardiger en altruïstischer maakt. Deze bevinding geeft een neurobiologische verklaring voor het feit dat mensen vooroordelen ontwikkelen en discrimineren tussen eigen en andere groepen. De Dreu c.s. stelden zich de vraag of oxytocine een

positieve houding naar anderen bevordert. Vanuit evolutionair perspectief wordt namelijk gesuggereerd dat mensen etnocentrisch zijn om zo hun betrokkenheid bij en waardering voor de eigen groep aan anderen duidelijk te maken.

Immers, zulke betrokken groepsleden zijn waarschijnlijk betrouwbare partners.

Dit komt het individu uiteindelijk ten goede. De onderzoekers beredeneerden dat als dit evolutionair perspectief klopt, er neurobiologische mechanismen zouden moeten zijn die etnocentrisme aansturen. De ontdekking dat oxytocine ertoe leidt dat de eigen groep positiever gezien wordt en leden van andere groepen relatief achtergesteld worden, ondersteunt die theorie. (DW)

Service & Informatiecentrum bezet zz Maandagmorgen 17 januari werd het Service & Informatiecentrum van UvA en HvA op het Binnengasthuis­ terrein bezet door veertig studenten. zz ‘Iedereen moet de kans krijgen vrijdag naar de demonstratie in Den Haag te gaan.’

Het Service & Informatiecentrum op het Binnengasthuisterrein werd maandagmorgen 17 januari bezet door zo’n veertig

studenten van de UvA en HvA. Zij eisten dat studenten en medewerkers van beide onderwijsinstellingen op 21 januari vrijaf krijgen om naar het studentenprotest in Den Haag te kunnen gaan. ‘Voor heel wat studenten en medewerkers is niets geregeld,’ zegt student politicologie Sam de Nijs. ‘Deze bezuinigingen raken iedereen, daarom moet iedereen ook de kans krijgen om de demonstratie bij te wonen.

Voor HvA-studenten is niets geregeld en dat geldt ook voor de studenten in

het AMC. Bovendien gaan tentamens en herkansingen gewoon door.’ Hoewel de colleges en werkgroepen op de UvA vrijdag al zijn geschrapt, gebeurt dat niet op de HvA. Bovendien gaan tentamens en herkansingen gewoon door. De actiegroep eiste daarom dat alle studenten en medewerkers vrijaf zouden krijgen. Ook eisen ze dat het CvB bussen naar Den Haag regelt. Of het CvB op die eis in is gegaan was bij het ter perse gaan Folia nog niet bekend. (JP)

Wajongers runnen de Leeuwenkuil zz Coffeecorner in P.C. Hoofthuis ­gerund door ‘Wajongers’.

6 Folia

Sjoukje Botman promoveert volgende week op een proefschrift over zwart schoonmaakwerk in Amsterdamse huishoudens.

Waarom een onderzoek naar de werkster?

‘Arbeid is belangrijk voor mensen en de meeste mensen vertellen graag over hun werk. Ik was op zoek naar een sector die niet zo snel onder de aandacht van wetenschappers komt. Schoonmaakwerk is bovendien een minder gereguleerde vorm van arbeid en dat roept allerlei vragen op.’

Zoals?

‘Hoe die markt van grotendeels zwart huishoudelijk werk in Amsterdam is georganiseerd. Dat was eigenlijk mijn onderzoeksvraag.’

Schoonmakers zijn toch vooral niet-westerse migranten?

‘Ja, en dan vooral zogenoemde “ongedocumenteerde migranten”, die hier zonder verblijfsvergunning zijn. Maar anders dan veelal wordt gedacht, blijkt uit mijn onderzoek dat veel migranten hier speciaal naar toe komen om schoonmaakwerk te verrichten. Het is niet zo dat ze eerst hierheen komen, aan de onderkant van de samenleving belanden en uit nood gaan schoonmaken. De keuze voor het soort werk is in het land van herkomst al gemaakt.’

De ouderwetse Volendamse werkster die topkwaliteit levert bestaat niet meer?

‘Ik ben er vijf op het spoor gekomen, maar ze wilden niet meedoen aan mijn onderzoek. Bij de migranten lag dat anders. Een aantal migrantenschoonmakers waren zelfs hoog opgeleid, zagen het belang van onderzoek in en wilden bovendien graag aandacht voor hun positie.’

zz Op deze manier proberen de jongeren opnieuw een weg naar de arbeidsmarkt te vinden.

Maandag 17 januari knipten drie zogenoemde ‘Wajongers’ gezamenlijk het lint door van de nieuwe coffeecorner ‘de Leeuwenkuil’ in de kelder van het P.C. Hoofthuis. Zij – en een nog afwezige vierde jongere – gaan onder begeleiding van een ervaren Sorbon-medewerker voor een periode van drie maanden achter de bar aan de slag. Daarna wordt bekeken of ze bij Sorbon kunnen blijven werken, of dat ze via een reïntegratiebureau aan ander werk kunnen komen.

Wajongers zijn jong-gehandicapten, die wegens een lichte handicap geen werk kunnen krijgen. Op initiatief van Student In Free Enterprise (Sife), een door studenten gerunde organisatie die sociaal ondernemerschap stimuleert en initieert, is voor hen de koffiebar als werkplek ingericht. Samen met de UvA, het UWV en het integratiebureau NAH-Reintegratie willen de studenten Wajongers helpen hun weg naar de arbeidsmarkt te vinden.

Marrit Teirlinck (20), student economie

doctor

Daarmee zijn ze niet tevreden?

‘Ze vonden het wel jammer zwart werk te moeten verrichten. De meeste verdienen tien euro per uur zwart, maar ze zeiden graag een euro per uur af te willen dragen aan de belastingdienst.’

De drie Wajongers van de Leeuwenkuil, links Sorbon-baas Jørgen Vestjens / foto Tjebbe Venema

en een van de drie verantwoordelijke vrijwilligers van Sife die het project runt, legt uit: ‘Hier werken vier Wajongers met een lichte psychische problemen, zoals ADHD of een milde vorm van autisme. Ze worden gecoacht door een reïntegratiebureau en werken in een veilige omgeving.’

Catharina (31, rechts op de foto) heeft er

zin in, zelfs al gaat haar wekker straks om kwart over zes: ‘Het is fijn om eindelijk weer een ritme op te bouwen en een doel te hebben. Ik heb de opleiding schoonheidsspecialiste afgerond, maar heb door persoonlijke omstandigheden twee jaar niet kunnen werken. Dit project geeft me voldoening.’ (LH)

Bestaat de inwonende dienstbode nog?

‘In Amsterdam niet op grote schaal, maar wel in diplomatenkringen in Den Haag of in het Gooi. Daar worden ze soms misbruikt om goedkoop inhoudelijk werk te laten verrichten.’ (DW) Sjoukje Botman, Gewoon schoonmaken.

De troebele arbeidsrelaties in betaald huishoudelijk werk. Promotie op 25 januari. Promotores: Jelle Visser en Jan Rath.

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.uva.nl

prikbord BC I

Alfons van Heusden

De afdeling Bijzondere Collecties heeft de nagelaten collectie verworven van de illustrator en boekverzorger Alfons van Heusden (1930-2000). De collectie werd geschonken door zijn neef, vormgever en verzamelaar Robert van Heusden.

Het gaat onder meer om door Alfons geïllustreerde en verzorgde boeken die verschenen bij Het Spectrum en De Arbeiderspersers (ABCpockets en de reeks Kattengat), en om spellen voor Ravensburger, Jumbo en Egel spelen. In 1989 ontving Alfons van Heusden de Gouden Penseel voor zijn illustraties van het boek Dat rijmt van Ivo de Wijs. Van eenzelfde eenvoud als de tekeningen in dat prentenboek zijn de illustraties in De pijn om zo te leven van Pirandello.

BC II

ErfgoedLab

Van 20 tot 31 januari vindt het vijfde UvA Erfgoedlab plaats, waar studenten van de master erfgoed- en museumstudies een reactie en aanvullingen geven op de tentoonstelling ‘Wereldverbeteraars – 75 jaar IISG’ bij de Bijzondere Collecties. Op verschillende plekken en door de tentoonstelling heen worden nieuwe objecten geplaatst en stellen de studenten kritische vragen over de actuele betekenis van het erfgoed uit de jaren zestig. Bezoekers kunnen erachter komen of ze zelf een wereldverbeteraar zijn volgens het motto ‘Verbeter de wereld, begin hier’. Op 20 januari om 14 uur presenteren de studenten hun werk en geven ze een toelichting. Daarvoor reserveren: reserveren@uvaerfgoedlab.nl Adres: Oude Turfmarkt 129.

Alle faculteiten

Proefstuderen

Wie wil weten wat hem of haar aan de UvA te wachten staat bij aanvang van een universitaire studie kan deze maand een dagje komen ‘proefstuderen’. Scholieren nemen een dag deel aan het onderwijs van een opleiding om kennis te maken met een wetenschappelijke opleiding en onderzoek. Zo krijgen ze een realistisch beeld van studeren aan een universiteit. UvA Proefstuderen is bedoeld voor scholieren uit 5 en 6 vwo die zich al georiënteerd hebben op een vervolgopleiding. Data: 24 januari t/m 4 februari & 4 april t/m 15 april. Zie ook: www.studeren.uva.nl/proef­ studeren

Allard Pierson

Nijlexpeditie

Journalist en beeldhouwer Marius van Beek (1921-2003) legde in 1963 op film en foto vast wat voor impact de bouw van de Egyptische Assouandam in ZuidEgypte had op de bevolking en het landschap. Als een van de eerste Nederlanders trok hij met een bootje naar het zuiden van Egypte. Hij had in de gaten dat daar een dramatische ontwikkeling gaande was: door de bouw van de Assouandam zou een gebied ter grootte van Nederland onder water komen te staan. Van 29 januari tot en met 25 mei is in het Allard Pierson Museum de fototentoonstelling ‘De Nijlexpeditie – Foto’s en film door Marius van Beek in 1963’ te zien. Zie www. allardpiersonmuseum.nl

promoties AMC Waardenweb Het AMC heeft vorige week een nieuwe website gelanceerd over morele reflectie voor artsen. Op waardenweb.nl kunnen artsen met elkaar in gesprek gaan over de medisch-ethische dilemma’s die zij in hun beroepspraktijk tegenkomen.

Het idee is dat reflecteren over ethische thema’s steeds belangrijker wordt, omdat patiënten meer behoefte hebben om over levensvragen te praten.

De website is bedoeld voor studenten geneeskunde, coassistenten en arts-assistenten in Nederland en daarbuiten – er komt ook een Engelstalige versie van de website (www.moralmap.com). De thema’s die aan de orde komen zijn relevant voor elke arts. Het is een virtuele toolbox, die artsen gedurende hun hele loopbaan kunnen gebruiken.

FGw Digitale

letterkunde

Het Journal of Dutch Literature (JDL) is een nieuw Engelstalig e-journal op het gebied van de Nederlandse letterkunde.

Voor de toekomst van het onderzoek naar de Nederlandstalige literatuur is het volgens de makers van groot belang de internationale zichtbaarheid van het vak te vergroten. Omdat een niet-gering aantal literatuurwetenschappers van buiten het Nederlandse taalgebied belangstelling heeft voor het Nederlandse literatuuronderzoek, maar onvoldoende kennis kan nemen van de onderzoeksresultaten, is dit e-journal in het leven geroepen. Het JDL verschijnt bij Amsterdam University Press (AUP) volgens de ‘open access’-formule: abonnementen bestaan niet, iedereen met toegang tot internet kan het gratis raadplegen. Zie ook: www. journalofdutchliterature.org

AUC Duurzaamheid Op het Amsterdam University College vindt op 20 januari de lezing ‘Feeding the World: the Importance of Sustainability’ plaats. De lezing wordt gegeven door Berry Marttin, lid van de raad van bestuur van de Rabobank. Hij zal ingaan op de vraag hoe we in 2015 naar verwachting wereldwijd negen miljard monden moeten vullen op een duurzame manier. In de lezing zal hij een aantal mogelijke scenario’s bespreken en toelichten hoe de bank een rol kan spelen in de voedsel- en landbouwketen. Tijdstip: 18.00-20.00 uur. Plaats: Artis Bibliotheek, Plantage Middenlaan 45. Zie ook: www.auc.nl

Alumni Keet

Smakelijk

Kindertherapeut en UvA-alumna Laura Emmelkamp heeft de Nutricia Peuter Award gewonnen voor het beste initiatief om kinderen gezond en gevarieerd te laten eten. Emmelkamp is coauteur van het boek Keet Smakelijk. Ze bedacht het multimediaconcept ‘Keet Smakelijk voor peuters’, dat ze dankzij de Peuter Award-prijs van 10.000 euro kan gaan uitwerken. Ze wil peuters en ouders verleiden met fantasievolle, gezonde recepten. De recepten zijn gekoppeld aan het ‘Keet Smakelijk Peuter ABC’, dat de technische kennis over voeding licht verteerbaar maakt en praktisch toepasbaar. Dat alles in de vorm van een interactieve ‘app’ die je op iPads en tablet-pc’s kunt gebruiken.

DINSDAG 25/01 12.00 uur: Tetsuro Miyatake - Biologie Promotor: Prof.dr. L.J. Stal. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Sjoukje Botman - Sociologie Promotoren: Prof.dr. J. Visser en prof.dr. J. Rath.

(Agnietenkapel)

WOENSDAG 26/01 10.00 uur: Szymon Smolarek - Scheikunde Promotor: Prof.dr. W.J. Buma. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Marcel Raspe - Geneeskunde Promotoren: Prof.dr. C.J.F. van Noorden en prof.dr. J.J. Neefjes. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Leila Ahmadian - Geneeskunde Promotor: Prof.dr. ir. A. Hasman.

(Agnietenkapel)

DONDERDAG 27/01 10.00 uur: Marta Montserrat Larrosa Ecologie Promotoren: Prof.dr. A.M. de Roos en prof. dr. M.W. Sabelis. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Tit Albreht - Geneeskunde Promotor: Prof.dr. N.S. Klazinga. (Agn.kapel) 14.00 uur: Wouter Koolen - Informatica Promotoren: Prof.dr. P.M.B. Vitányi en prof.dr. P.D. Grünwald. (Agnietenkapel)

VRIJDAG 28/01 10.00 uur: Judith Bekebrede Pedagogische Wetenschappen Promotor: Prof.dr. D.A.V. van der Leij.

(Agnietenkapel) 11.00 uur: Bianca van Maldegem Geneeskunde Promotoren: Prof.dr. F.A. Wijburg en prof.dr. R.J.A. Wanders. (Aula) 12.00 uur: Corina Hendriks - Politicologie Promotor: Prof.dr. J. Visser. (Agnietenkapel) 13.00 uur: Lodewijk Petram - Geschiedenis Promotor: Prof.dr. L. Noordegraaf. (Aula) 14.00 uur: Gijs Baaten - Geneeskunde Promotor: Prof.dr. R.A. Coutinho. ­(Agnietenkapel)

oraties WOENSDAG 26/01 13.30 uur: Prof. dr. M.P. Grobusch, hoogleraar Tropische Geneeskunde What Does Tropical Medicine Stand for Today?

(Aula) 16.00 uur: Prof.dr. M. Merry, hoogleraar Opvoedkunde, i.h.b. Grondslagen en Geschiedenis van de Onderwijskundige Wetenschappen: De rol van filosofie in onderwijsonderzoek.

(Aula)

DONDERDAG 27/01 16.00 uur: Prof.dr.ir. C.T.A.M. de Laat, hoogleraar System and Network Engineering Kwaliteit in een virtuele wereld. (Aula) Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231.Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda

Folia 7

opinie

Minister, moet ik mijn raadszetel opgeven?

Je studietijd moet de periode zijn om je breed te oriĂŤnteren en te ontplooien. Dit kabinet schuift dat met zijn simplistische redeneringen van tafel, betoogt Axel Boomgaars.

H

et is nu geruime tijd bekend dat onderwijsminister Marja van Bijsterveldt (CDA) voornemens is langstudeerders een boete van drieduizend euro te geven.

Volgens de minister lopen ze uit de pas en zijn ze zelf verantwoordelijk. Daarover is veel onrust. Veel studenten kunnen zich niet in die redenering vinden. Studenten die veel studievertraging oplopen zijn vaak helemaal geen lapzwansen, maar ambitieuze studenten met veel plannen. Daarom was ik 10 januari ook bij de protestactie op de Dam, om te laten horen dat deze plannen wat mij betreft oneerlijk zijn.

Toch is dat beeld van studenten die uit hun neus eten behoorlijk hardnekkig, zie de argumentatie van de minister. Het leek

Deze maatregel ontneemt jongeren de prikkel om politiek of maatschappelijk actief worden mij daarom nuttig om een beeld te geven van wat de gevolgen van deze maatregelen zullen zijn voor een random student, mijzelf.

Ik studeer sociologie en rechten. Sociologie als hoofdstudie, bij rechten een schakelprogramma richting staats- en bestuursrecht. Als ik de daarvoor benodigde jaren bij elkaar optel, ben ik zes jaar bezig als ik alles direct haal, wat nog net binnen de marges van Van Bijsterveldt valt. Maar dat is niet alles. Ik doe mijn studie op tweederde snelheid omdat ik afgelopen maart verkozen ben tot lid van de gemeenteraad van Amstelveen voor GroenLinks. Die baan kost me ongeveer zestien uur in de week en dat zou erg moeilijk te combineren zijn met een voltijdstudie. Dit betekent dat ik nog twee jaar extra vertraging krijg waarvoor ik straks dus moet gaan betalen. Dat wordt dan zesduizend 8 Folia

euro, alstublieft. Daarnaast doe ik nog vrijwillig extracurriculaire vakken. Al met al ben ik wekelijks tussen de veertig en vijftig uur bezig.

Dit doe ik allemaal omdat ik het leuk vind, nuttig vind, belangrijk vind, omdat ik bij al die zaken het idee heb iets wezenlijks bij te dragen aan de samenleving en/ of de universiteit. Maar als het plan van dit kabinet doorgaat, word ik gedwongen mijn raadszetel ter beschikking te stellen.

Als ik ga rekenen wat ik jaarlijks binnenkrijg en wat daar, onder meer via de belastingen en door de boete die ik zou moeten betalen omdat ik te lang studeer, van overblijft, dan kan ik net zo goed alleen studeren op mijn studiefinanciering en daar wat bijlenen. Uiteindelijk zal ik mijn raadszetel niet opgeven, omdat ik me die ervaring, die eer en vooral ook die opdracht niet wil laten afpakken door een kabinet dat steunt op een partij waarvan de vertegenwoordigers kopstoten uitdelen, in brievenbussen urineren en bang zijn voor alles wat kritisch nadenkt.

Ik maak me kwaad omdat deze maatregel jongeren de prikkel ontneemt om te gaan doen wat ik bijvoorbeeld doe, politiek of maatschappelijk actief worden. Niemand zit te wachten op studenten die hun studie er binnen vier jaar doorjassen en geen maatschappelijke ervaring hebben opgedaan. Bovendien moet de studietijd juist de periode zijn waarin je je breed oriĂŤnteert en je ontplooit op gebieden waar je talenten zouden kunnen liggen. Dit kabinet, met haar simplistische redeneringen, schuift dat allemaal van tafel.

Daarom wil ik alle studenten die concrete voorbeelden hebben over de ontwikkelingskaalslag die deze maatregel op henzelf of hun omgeving zal hebben, oproepen om die verhalen op te schrijven en te sturen naar alle mogelijke media. De minister heeft aangegeven dat demonstreren geen zin heeft, maar ik zal mijn uiterste best doen om studenten de kans te geven zich echt te ontwikkelen, in plaats van alleen een papiertje te halen. Ik hoop

dan ook veel mensen op 21 januari naar het Malieveld komen. Als de minister ons de oorlog verklaart, moeten wij onszelf verdedigen. yyy Axel Boomgaars is student sociologie en rechten aan de UvA en gemeenteraadslid voor GroenLinks in Amstelveen

scriptie Jessie van Iersel (23)

Studenten, protest en de realiteit Demonstreren is prima, maar werk ook aan een realistische oplossing, waarschuwt Arjan Miedema.

S

tudenten en postbodes hebben over het algemeen weinig gemeen, maar er was deze herfst minstens een duidelijke overeenkomst. Beide groepen zijn boos en combineren het actievoeren graag met een biertje. Beide groepen ontkennen misschien ook wel de veranderende buitenwereld.

Er worden in Nederland minder brieven verstuurd, en het hoger onderwijs barst uit zijn voegen.

Het begint een herhalingsoefening te worden, studenten die begin december naar het Spui of de Dam togen om daar hun onvrede te uiten op rijmende spandoeken en kartonnen borden. In 2008 ging het om de ambitietaks voorgesteld door de UvA en in 2009 was er de bevriezing

Er is een economische crisis, er wordt bezuinigd en ook het hoger onderwijs zal moeten hervormen van de studiefinanciering en de lokale anti-8-8-4-saga. Nu, 2010, de zogenaamde C+1-regeling. Studenten protesteren weer, hebben een goed punt, maar zouden ook verder moeten kijken en met een inhoudelijk alternatief moeten komen.

Na enkele weken van opiniestukken weet de lezer onderhand wel waar het over gaat, maar toch een kleine introductie.

Het kabinet gaat bezuinigingen en ook het hoger onderwijs wordt niet gespaard. Dit is op zichzelf voor sommige studentenvakbonden al genoeg reden om de straat op te gaan, maar ook de manier waarop er wordt bezuinigd is bijzonder ongelukkig en onwenselijk.

Lang studeren zal in de toekomst als het aan de staatsecretaris ligt worden bestraft en universiteiten zullen per jaar dat hun student ‘te lang’ studeert 3000 euro boete ontvangen. De universiteit zal deze boete moeten verhalen op de student of personeel moeten ontslaan, in beide gevallen

een slechte zaak. Dit terwijl universiteiten sinds enkele jaren bezig zijn om onder de noemer studiesucces hun rendementen te verhogen. Zo ontvangen studenten bindende vertrekadviezen wanneer ze zelfs de studeerbaar gemaakte opleiding niet aankunnen. Allemaal om er voor te zorgen dat studenten sneller en beter gaan studeren, minder uitvallen en zo allemaal geld opleveren voor de universiteit. Daar is dus geen boetesysteem voor nodig.

De rol van de studenten is als vanouds.

Vragen om meer geld in plaats van minder, meer studiefinanciering in plaats van minder, meer docenten, meer werkgroepen en beter onderwijs. De roep om meer, voor minder geld en vaak op een wat opportunistische wijze. Tijdens de TK2010-campagneperiode leidde dit bij de LSVB tot een omarming van het CDA, dat handhaving van de studiefinanciering beloofde. Toch niet de meeste onderwijsvriendelijke partij van Nederland, blijkt ook nu weer.

Ook nu is er dus vooral de logische protestroep, maar wordt er te weinig hardop en structureel nagedacht. Het gegeven dat een derde van het geld voor hoger onderwijs tegenwoordig opgaat aan studiefinanciering, waarvan lang niet alles broodnodig is voor alle studenten, is iets waar elke bewuste student niet aan voorbij kan. Dit heilige huisje is echter vaak een obstakel om tot een goed alternatief te komen. In zo’n alternatief zou ook het feit dat tegenwoordig geen 10 maar 50 procent van de jongeren hoger onderwijs volgt, meegenomen moeten worden. De bijbehorende en gewenste onderwijsdifferentiatie, onderwijs op maat, zou een derde punt van aandacht moeten zijn.

Wij als studenten, maar vooral onze vakbonden als spreekbuizen, moeten op zoek gaan naar een redelijk geluid waarin kwalitatief hoger onderwijs voor een breed publiek doorklinkt. Daarbij moet echter wel in het achterhoofd worden gehouden dat er een economische crisis is, er bezuinigd wordt en dat hierdoor ook het hoger onderwijs zal moeten hervormen. Schreeuwen op de Dam of het Spui is leuk, maar leidde in 2008 noch in 2009 tot een structurele oplossing, die er wel moet komen. Overigens ook voor de postbodes. yyy

studeert kunstgeschiedenis, traject nieuwste tijd. Voor haar masterscriptie onderzoekt ze hoe musea omgaan met verzamelaars.

‘Toen de economische crisis uitbrak en de overheid ook nog eens bezuinigingen op cultuur aankondigde, ging ik me afvragen hoe musea daar mee om zouden gaan. Een goede optie leek het zoeken van private gelden, of een alternatieve manier om kunst te kunnen verwerven.

Verzamelaars zijn daar bij uitstek geschikt voor: ze hebben kunst, ze hebben geld en ze hebben een passie voor kunst.

Dus leek het me leuk om te onderzoeken hoe het contact tussen verzamelaars en musea in Nederland op dit moment is.

In alle literatuur over dit onderwerp kwam ik de naam van journalist en kunsthistorica Renée Steenbergen tegen.

Ze heeft in oktober 2010 de stichting Geef om Cultuur opgericht, een stichting die kunstwerken uit particuliere collectie helpt onder te brengen in collecties van organisaties als musea of ziekenhuizen.

Zij was van plan om interviews af te gaan nemen met verzamelaars en museumdirecteuren en toen ik haar mailde voor tips bood ze me aan mee te werken met het project. Een perfecte samenwerking, want dankzij haar kom ik met de juiste mensen in contact, en zij hoeft niet alle interviews zelf te doen.

Hoewel het nog te vroeg is om conclusies te trekken, valt het me wel op dat de crisis in de praktijk de relatie tussen verzamelaars en musea nog niet veranderd heeft. Er zijn aan de ene kant musea die al voor de crisis goede contacten onderhielden met verzamelaars en dat zijn blijven doen, maar aan de andere kant zijn er ook nog steeds museumdirecteuren die het te lastig en duur vinden om in zo’n band te investeren.

Eigenlijk heel dom, want er zijn veel verzamelaars die het als een eer zien om hun kunstwerk aan een museum te schenken, mits het in de juiste collectie komt en ze een band met het betreffende museum voelen. Dan accepteren ze zelfs dat er alleen topstukken uit hun collectie worden gepikt. Het interviewen van verzamelaars is een van de leukste dingen van mijn scriptie. De verzamelaars zijn geselecteerd op de grootte van hun collectie, die tussen de vijftig en de vijfhonderd werken ligt. Het zijn heel verschillende mensen, in leeftijd variërend van begin veertig tot ver in de tachtig. De een is een directeur van een groot bedrijf en de ander omschrijft zichzelf als een ‘simpele loonslaaf bij Philips’. Maar twee dingen hebben ze gemeen. Ze hebben een enorme passie voor hedendaagse kunst en een van de eerste dingen die ze zeggen is: “Ik ben echt geen rijke stinkerd, hoor!”’ (Luuk Heezen)

Arjan Miedema is masterstudent Neurobiology, Cognition and Computation

illustratie: Marc Kolle

Folia 9

Brigitte Borm (20), voorzitter van de studievereniging voor bètagamma en tweedejaars student: ‘Sander Bais gaf vorig jaar het allereerste college aan de nieuwe studenten, onder wie ikzelf. Het ging over de invloed van de natuurwetenschap op de maatschappij en andersom. In feite het hele concept achter de studie. Mensen noemen dat inspirerend, stom woord, maar dat was het wel. Sander Bais weet jou als student heel enthousiast te maken. Complexe dingen kan hij goed uitleggen. De relativiteitstheorie bijvoorbeeld. Daarvoor had hij een heel overzichtelijk schema gemaakt, iets met allemaal lijntjes, een trein en een fiets. Eigenlijk was het een hele anekdote. Ook was hij makkelijk bereikbaar buiten de colleges, hij zat niet in een ivoren toren. Bij wijze van spreken stond hij na college met een biertje in de hand na te kletsen met studenten.’ (Anouk Kemper)

‘Een goed docent heeft een mooi verhaal in zijn koffertje’ Fysicus Sander Bais werd deze maand verkozen tot UvA Docent van het Jaar 2010. De thermodynamica legt hij graag uit aan de hand van een rommelige studentenkamer. Dirk Wolthekker

‘K

ennelijk hebben studenten nog steeds oog voor conventioneel onderwijs,’ zegt fysicus Sander Bais (65). Hij werd op 8 januari, tijdens de viering van de dies natalis, uitgeroepen tot Docent van het Jaar 2010.

‘Als je het juryrapport terugleest met daarin de motivatie voor de genomineerde docenten, dan valt op dat het allemaal mensen zijn die studenten meenemen op een reis door hun vakgebied, die enthou-

Sander Bais met zijn eredoctoraat, 8 januari 2011 / foto: Bob Bronshoff

10 Folia

siasmeren, verhalen kunnen vertellen. Je zou denken dat dit in tegenspraak is met een tijdgeest die wordt gedomineerd door Twitter en Facebook. En door visitatiecommissies die het onderwijs beoordelen op basis van het weinig vrolijk stemmende criterium van “rendement”.’

Bais werd uit een shortlist van in totaal vijf docenten door de jury, bestaande uit louter studenten, uitgeroepen tot beste docent van de UvA. ‘Heel mooi,’ zegt Bais twee dagen na de uitreiking van de prijs, bestaande uit een oorkonde, een geldbedrag van tweeduizend euro en een wisseltrofee: de gouden stelten. ‘Een pluimpje van de baas is natuurlijk altijd leuk, maar dit is van studenten zelf, bottom-up. Dat maakt het heel bijzonder.’

U bent voorgedragen door de studievereniging van de bètagamma-opleiding. De studenten noemen uw onderwijs baanbrekend en grensoverschrijdend.

‘Dat komt vooral bij die opleiding tot uiting omdat het een multi-, inter- en transdisciplinaire opleiding is, waarin het erop aankomt verschillende vakgebieden met elkaar in verbinding te brengen en de samenhang tussen die vakgebieden te laten zien. Als je laat zien wat de relatie is tussen de astrofysica en andere vakgebieden binnen de natuurkunde of tussen de microbiologie en de paleontologie, dan ontstaat er nieuwsgierigheid en gaan studenten op het puntje van hun stoel zitten. Op die manier kun je de, wat ik noem, “eenheid in de natuurwetenschappen” laten zien.

Door daarnaast een directe verbinding te leggen met het leven van studenten, kun je een college op een hoger plan brengen en ga je van de gevestigde wetenschappelijke

ideeën naar het front van de wetenschap.

De tweede wet van de thermodynamica bijvoorbeeld stelt dat een gesloten systeem een wanorde is, die afneemt door er meer wanorde aan toe te voegen. Een mooi voorbeeld daarvan is de toenemende chaos die van nature in een studentenkamer ontstaat, totdat deze in een evenwichtstoestand van maximale wanorde belandt. Om die weer te verlagen is vaak een bezoekje van moeders nodig die met veel energie weer orde op zaken stellen.’

Wat is goed doceren volgens u?

‘Ik volgde een deel van mijn studie in Amerika, en zag dat iedere docent tijdens college steeds een mooi verhaal uit zijn koffertje haalde, aan de hand waarvan hij het college uitlegde. In het begin van mijn docentschap was ik altijd bang dat studenten de colleges niet begrepen omdat de stof soms best wel ingewikkeld is. Daarom besteed ik altijd veel tijd aan het uitleggen van de vraag die ik een groep studenten ga voorlegen. Dat werkt goed, want op die manier betrek je de toehoorders bij het college. Bovendien, als de vraag goed wordt begrepen, komt het antwoord beter goed aan. Daarnaast is het handig een aantal presentatie-skills te hebben om je verhaal voor het voetlicht te brengen.

Daarbij kan het helpen om dramatische elementen op te nemen in je betoog: spanning opbouwen, niet alles in een keer vertellen, uit je vakgebied stappen, jezelf relativeren, liefst met enige zelfspot. Dat waarderen de meeste studenten ook.’

Hoe treedt u zelf buiten uw vakgebied?

‘Ik heb de acteurs van Toneelgroep Amsterdam eens iets verteld over de snaartheorie, toen zij de voorstelling Snaren van

Gerardjan Rijnders speelden. Schrijver Leon de Winter vroeg mij of ik eens wilde kijken naar het manuscript van zijn boek God’s Gym, waarin een fysicus optreedt.

Uiteindelijk heb ik een heel hoofdstuk van dat boek geschreven. In augustus ga ik met Geert Mak en Adriaan van Dis naar een boekenbeurs in Peking, waar ook mijn boeken worden gepresenteerd. Een ervan wordt nu vertaald in het Chinees. De natuurwetenschappen hebben een culturele dimensie en zijn daarom een essentieel onderdeel van de menselijke cultuur. Je moet vanuit een grote monodisciplinaire achtergrond naar buiten treden en openstaan voor de bredere context.’

Heeft u als docent fouten gemaakt?

Natuurlijk zijn er wel eens dingen misgegaan, bijvoorbeeld omdat ik te veel wilde. Ik knoopte eens de drie begrippen “entropie”, “informatie” en “emergentie” aan elkaar en wilde die introduceren in één college van twee uur. Dat was te veel.

Dat kunnen studenten niet in één keer behappen. De kunst van een goed college is ook: onderdelen weglaten, de zaal niet direct volstampen met details, een onderwerp eerst laten indalen, de grond eerst vruchtbaar maken.’ yyy

CV

Ferdinand Alexander Bais (Geleen, 27 juni 1945) studeerde technische natuurkunde aan de TU Delft. Na zijn afstuderen vertrok hij naar de V.S. om te promoveren aan de University of California in Santa Cruz. Alvorens in 1985 naar de UvA te komen werkte hij als wetenschappelijk medewerker in onder meer Leiden, Utrecht en Genève (Cern). Van 1985 tot 2010 was hij hoogleraar theoretische natuurkunde aan de UvA. In die periode was hij ook acht jaar directeur van het instituut voor theoretische fysica. In juni 2010 ging hij met emeritaat. Sindsdien draagt hij nog wel bij aan onderwijs en onderzoek, maar laat hij het besturen voor gezien. Bij zijn emeritaat ontving hij van de UvA de stapenning.

Ralph Wijers, sterrenkundige en collega: ‘We hebben samen de collegereeks “Keerpunten” gegeven. Daardoor heb ik hem een aantal keer zien lesgeven. Sander is echt een monument als het gaat om goed en begrijpelijk uitleggen. Het vak zit in zijn hart. Zodra hij het erover heeft, bloeit hij helemaal op. We hebben veel gediscussieerd over hoe lesgeven het best werkt. Hij is er namelijk van overtuigd dat als je maar zo enthousiasmerend en meeslepend mogelijk vertelt, studenten het zelf wel gaan uitzoeken als ze iets niet begrijpen.

En hij zorgt ervoor dat in zijn colleges altijd de samenhang zichtbaar blijft. Continu legt hij verbindingen tussen de stof van het college. Zo van: “Kijk, dat hangt daar weer mee samen.” Niet alleen: “Hoofdstuk 1 gaat hier over en hoofdstuk 2 daar over.” Het gaat niet alleen om fragmenten, hij probeert er een goed en groot kleedje van te weven.’ (Anouk Kemper)

foto: Bob Bronshoff

Folia 11

12 Folia

objectief

Tentamenstress Pen? Check. Flesje water? Check.

Een mandarijn en misschien toch een extra pen voor de zekerheid worden zorgvuldig op het tafeltje gelegd, naast de officiĂŤle tentamenvellen die daar al eenzaam lagen te wachten. Licht zenuwachtig nog gauw een grapje maken tegen je buurman of de laatste dingen recapituleren terwijl je aan je haar frunnikt. Herkenbaar? Het zal ongeveer zijn wat er op deze foto gebeurt, gemaakt tijdens een tentamen mediageschiedenis in het IWO. Daar, naast het AMC, zijn drie grote tentamenzalen. In alle vroegte in de metro, nog snel de laatste aantekeningen doornemen of juist vol vertrouwen richting de rode, gele of blauwe zaal. Het IWO heeft een totale capaciteit van negenhonderd plaatsen en is voor veel studenten een vertrouwde tentamenlocatie.

Hoeveel tentamens er sinds mei 2003 precies zijn afgenomen, is onbekend. (FB) foto Bram Belloni

Folia 13

OP ZOEK NAAR EEN LEUKE BIJBAAN?

GRATIS DANSEN IN DE MELKWEG?!

ELKE ZATERDAG IN FEBRUARI GRATIS VOOR STUDENTEN

Canal Company is hét toonaangevende bedrijf in toerisme en entertainment in Amsterdam met de merknamen Canal Bike, Canal Bus, Canal Hopper, Amsterdam Eco Tours, Holland International Rondvaart en Gray Line.

Onze waterfietsen, partyschepen, rondvaartboten en sloepen zijn een bekende verschijning in de Amsterdamse grachten.

Ben jij enthousiast, flexibel, gastvrij en resultaatgericht en wil je werken in een leuke branche met topproducten? Dan zijn wij op zoek naar jou!

Wij zoeken voor het nieuwe seizoen: Locatiebeheerders en Hosts (m/v) Als Locatiebeheerder beheer je zelfstandig één van onze kiosken in de stad. Gedurende de dag verhuur je waterfietsen, beantwoord je vragen van toeristen en verkoop je tickets voor de lijndienst, excursies, souvenirs, snacks en meer.

Als host(ess) kun je een aantal taken vervullen. Dit kan variëren van het serveren van drankjes of diners aan boord van onze partyschepen, het begeleiden van groepen tijdens een reservering tot het informeren van gasten aan boord over de geschiedenis, architectuur, cultuur e.d. van Amsterdam.

Interesse?

Ga snel naar www.canal.nl en vul het sollicitatieformulier in!

Vragen? Bel Marjolijn Ruijter 020-5353301.

folia-canal comp 110113.indd 1

DANSEN IN 2 ZALEN: VAN INDIE EN HIPHOP, VIA DISCO EN BALKANElkeTOT HITS UIT DE 80’S EN 90’S! zaterdag van 24.00 – 05.00 uur - € 9.

In februari gratis op vertoon van studenten OV of collegekaart.

Melkweg Amsterdam - Lijnbaansgracht 234a - www.melkweg.nl

14-01-2011 10:12:42 weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 03/12/2010 nummer 13

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 26/11/2010 nummer 12

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 19/11/2010 nummer 11

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 12/11/2010 nummer 10

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 10/12/2010 nummer 14

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 14/01/2011 nummer 16

Je moet wel van seks houden

De (tele)visie van nestor Ad van Liempt

als je een baantje in de prostitutie wilt

We kunnen

nog zoveel

van hem leren

Jonge dichteres Lieke Marsman debuteert

Jasje-dasje

Folia-knor bezoekt het corps

Susan Smit

‘Schrijven leer je door het te doen’

TEDx was weer in de stad

Cleve Hicks ontdekte een stam chimpansees met menselijke cultuur

Nu nog van de slager, straks uit het lab?

Babel & Voss

Studerende vrienden beginnen uitgeverij

Oorlogsjournalist Joeri Boom: ‘Ik draag graag kennis over’

Universiteitsbladen Spreekbuis of waakhond?

Jong & docent Lesgeven aan leeftijdgenoten

Lezen met Yassir Studenten bij de VoorleesExpress

Joost de Vries

Schrijver van Clausewitz over zijn studietijd

Henkjan Honing

De irrationele wetenschap van muziek

Debuut

Student Martijn Simons schreef Zomerslaap

WikiLeaks Overdosis openbaarheid?

Zorita

Speelt in de finale van de Grote Prijs en is ‘wel klaar met wedstrijden’

Brits protest

Walkouts, sit inns en kettling van studenten en scholieren

Instellingsplan Wat staat erin, en wat hebben we daaraan?

terug van nooit weggeweest

TEDx was weer in de stad

Van Praag

Een dubbelportret van vader Bernard en dochter Mirjam

Catering

Wie zijn de kandidaten die onze broodjes willen smeren?

Bij Folia is per 1 maart plaats voor een

leerlingredacteur Als leerlingredacteur werk je drie dagen per week (0,6 fte) voor Folia, tot de zomerstop in juli.

De kandidaat die we zoeken draait mee als volwaardig redactielid. Hij of zij schrijft nieuwsberichten, interviews en reportages en achtergrondverhalen voor de papieren Folia en voor de website.

Ben jij een nieuwsgierige, ondernemende UvA-student met journalistieke ambities die weet wat er speelt, een vlotte pen heeft en geïnteresseerd is in alles wat met studenten, stad en universiteit te maken heeft?

Solliciteer dan door een korte motivatie en cv te sturen aan mededelingen@folia.uva.nl of naar Redactie Folia, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam. Voor meer informatie over deze functie kun je contact opnemen met Mirna van Dijk, eindredacteur, 020-5253979 (niet op woensdagen).

Stichting Folia Civitatis is verantwoordelijk voor Folia (het weekblad van de Universiteit van Amsterdam) en Havana (het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam).

De redacties van beide bladen werken intensief met elkaar samen.

14 Folia

UvA-historie

Peter Jan Knegtmans heeft mooie verhalen

‘Ik leef niet alleen voor mezelf ’ Niet iedereen streeft alleen zijn eigen pleziertjes en successen na. Deze studenten bekommeren zich elke week een paar uurtjes om een stadsgenoot. Buddy’s aan het woord. Kirsten Dorrestijn / foto’s Jan van Breda

Christopher de Gast (21, derdejaars media en cultuur) is via Schorer buddy van een man met hiv.

‘H

et taboe op hiv is groter dan ik had gedacht.

Mijn cliënt is achttien jaar geleden geïnfecteerd. Daardoor wordt hij vaak afgewezen, onder andere bij sollicitatiegesprekken. Mensen zijn erg bang geïnfecteerd te raken. Ze leven nog in de veronderstelling dat hiv via hoesten overgedragen kan worden, terwijl de infectiekans bij medicijngebruik zelfs bij seks minimaal is. Mijn cliënt is in een sociaal isolement

terechtgekomen. Ik heb veel met hem gepraat. Dat heeft hem meer zelfvertrouwen gegeven. Inmiddels durft hij weer dingen te ondernemen.

‘Ik moet afstand houden, anders trek ik het niet’ Als we afspreken laat ik mijn cliënt bepalen wat we gaan doen. Hij kiest vaak voor een maaltijd in het hiv-café, een

ontmoetingsplek voor mensen met hiv.

De eerste keer vond ik dat heel interessant. Het was bijna lullig hoe geboeid ik zat te luisteren naar de gesprekken over medicijngebruik en seks. Dat laatste is een groot taboe, daar kun je als hiv-­ geïnfecteerde in het openbaar nauwelijks over praten.

Soms vind ik de dingen die mijn cliënt vertelt heftig, maar het lukt me goed afstand van zijn leven te houden. Anders zou ik het niet trekken. Een buddy is geen

vriend en ook geen hulpverlener. Dat is soms lastig. Tegen vrienden kun je zeggen “even niet zo zeiken”. Dat kan niet tegen een cliënt, terwijl dat misschien soms best wel eens goed zou zijn.

Dat de meeste mensen liever naar de bios gaan dan vrijwilligerswerk doen, snap ik, maar ik vind het goed van mezelf dat ik dit doe. Ik ben blij dat dit bij mij hoort. Ik vind het fijn om niet alleen voor mezelf te leven.

Dat is wel iets van deze generatie, om alleen voor je eigen geluk en succes te leven.’ yyy

Folia 15

Fleur van Nieuwenhuijzen (20, derdejaars algemene sociale wetenschappen) leert Nederlands aan een Iraanse vrouw via het Amsterdams Buurvrouwen Contact.

‘D

e vrouw die ik lesgeef, woont nu tien jaar hier en heeft een dochter van vier. Zij spreken allebei nauwelijks Nederlands. Dat is soms problematisch. Het meisje is erg bang en wil niet zonder haar moeder buitenshuis zijn, want daar kan ze niemand verstaan.

Daarom is het fijn dat ik aan huis langskom om haar moeder les te geven.

Mijn deelnemer is heel serieus bezig. Wij doen samen luisteropdrachten en oefenen 16 Folia

dialogen. Ik heb gemerkt dat haar zelfvertrouwen de afgelopen maanden erg gegroeid is. Dat komt denk ik doordat ze

‘Als buddy treed ik even uit mijn comfort zone’ nu iemand heeft om haar Nederlands op te oefenen, want het is natuurlijk veel enger om dat in het openbaar te proberen dan op mij. Vaak blijf ik nadat we hebben gewerkt

nog even thee drinken. Soms laat ze me dan foto’s van familieleden zien, en ik krijg altijd veel lekkere koekjes. Ik vind het heel interessant om verhalen over Iran te horen, daar zou ik graag een keer heen willen.

Haar omgeving is voor mij een heel andere wereld. Ikzelf en mijn vrienden studeren allemaal aan de universiteit.

Door dit te doen treed ik even uit mijn comfort zone. Het is net als op vakantie gaan. Bij haar krijg ik andere gebakjes, wordt andere muziek gedraaid en gaan de

schoenen bij binnenkomst uit.

Ik zou niet graag in haar positie zitten.

Door de taalbarrière leeft ze geïsoleerd en heeft ze weinig vrijheid en zelfvertrouwen. Ze werkt niet, doet geen school en ze heeft geen sociaal leven. Ik word ermee geconfronteerd dat wat voor mij vanzelfsprekend is, niet vanzelfsprekend hoeft te zijn. Als mijn telefoonrekening niet klopt, bel ik met een helpdesk. Maar voor veel mensen in Nederland gaat dat niet zo gemakkelijk, merk ik nu.’ yyy

Ying Hung Lee (26, master politicologie) is via het Rode Kruis buddy van een oudere dame.

‘I

k doe mee aan het project ‘Samen in Amsterdam’. Dat is gericht op mensen die eenzaamheid ervaren. Ik ben gekoppeld aan een mevrouw van 81. Zij vindt vooral de zondagen ongezellig. Door haar leeftijd heeft ze minder vrienden en haar kinderen zijn al lang het huis uit. Twee zondagen per maand gaan we iets leuks doen: naar een concert, een balletvoorstelling of ergens een taartje eten. Meestal haal ik haar rond één uur ’s middags op, dan haakt ze bij mij in en lopen we samen verder. Van tevoren kijk ik in de uit-agenda wat er te doen is.

Ze lucht haar hart bij mij, maar het zijn geen zware middagen hoor. Het is altijd heel relaxed en gezellig. De kleine dingen waar ze mee zit, kan ze bij mij kwijt. Ik help haar door een luisterend oor te bieden. Dat is het belangrijkste. Soms vertel ik wel over

‘Een luisterend oor is het belangrijkste’ mezelf, maar ik probeer haar altijd meer te laten praten.

Doordat ze door de week niet heel veel mensen ziet, heeft ze altijd veel te vertellen die zondagen. De gesprekken zijn leerzaam voor mij. Ze heeft een heel leven achter de rug en kijkt anders dan jonge mensen naar het leven en de dood. Ik vind haar een heel sterke vrouw. Ze heeft haar man vijftien jaar geleden verloren, maar ze blijft heel positief. Ze gaat bijvoorbeeld ook nog vaak op vakantie.

Het is moeilijk rationeel uit te leggen waarom ik dit doe. Het is een gevoel. Deze mevrouw is eenzaam op zondagen. Als ik maar een klein beetje van dat gevoel kan wegnemen, ben ik al heel tevreden. Als ik merk dat zij een leuke dag heeft gehad, denk ik: missie geslaagd.’ yyy

Eef (22, derdejaars psychologie) is via De Regenboog Groep buddy van een ex-dakloze en ex-verslaafde man.

‘T

ot een jaar geleden had ik nooit het verhaal van een dakloze of verslaafde gehoord. Ik zag ze op straat en zei soms gedag, meer niet. Je vraagt je altijd af hoe het zo ver kan komen dat je op straat komt te leven. Daar heb ik nu meer inzicht in gekregen. Sinds een jaar ben ik buddy van een man van 41. Oorspronkelijk komt hij uit Afrika, hij is twintig jaar geleden naar Nederland gekomen.

Hij heeft veel problemen gehad, is dakloos geweest, was verslaafd

‘Hij vraagt altijd hoe het met mij gaat’ aan alcohol en heeft vaak in de gevangenis gezeten voor kleine vergrijpen zoals winkeldiefstal. Maar nu gaat het goed met hem.

Ik probeer elke week een afspraak met mijn deelnemer te maken.

Hij is in veel geïnteresseerd, we gaan geregeld naar een museum of naar de film. Andere keren drinken we koffie, of halen we wat lekkers bij de Albert Heijn en wandelen we door het Vondelpark.

Hij vertelt dan waar hij mee bezig is, hoe zijn inburgeringscursus gaat en hoe het staat met de mogelijke verhuizing. Ook vraagt hij altijd hoe het met mij gaat. Dat is uniek, de meeste buddy’s krijgen die vraag niet.

Op deze manier leer ik een hele andere wereld kennen, eentje waarmee ik anders nooit in aanraking zou komen. Dat vind ik interessant. Ook vind ik het fijn dat ik iets voor mijn deelnemer kan betekenen. In z’n eentje zou hij bijvoorbeeld nooit naar een museum gaan. Daar heeft hij het geld niet voor en misschien heeft hij niemand om mee te gaan, maar hij vindt het wel heel leuk. Mijn deelnemer is zelfstandig, hij heeft niet per se een buddy nodig, maar het maakt zijn leven wel iets leuker. Of dat hoop ik dan maar.’ yyy

Eef wilde liever niet met haar achternaam in Folia. Niet alle cliënten wilden (herkenbaar) op de foto.

Folia 17

Naar het Malieveld tegen de Halbe-heffing De demonstratie op 21 januari in Den Haag belooft de grootste in jaren te worden. Studentenorganisaties verwachten studenten uit het hele land. Vijf vragen (en antwoorden) over de demonstratie.

Floor Boon en Carlijn van Donselaar / foto’s Fred van Diem

W

aarom wordt er gedemonstreerd?

Het in september aangetreden minderheidskabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV wil de komende vier jaar ruim een miljard euro bezuinigen op het hoger onderwijs. Onderdeel hiervan is de zogenaamde Halbe-heffing, vernoemd naar VVD-staatssecretaris Halbe Zijlstra van onderwijs, cultuur en wetenschap: een boete van drieduizend euro voor elk jaar dat een student extra studeert. Ook de instelling waaraan de student studeert zal moeten opdraaien voor langstudeerders met eenzelfde boete van drieduizend euro per student. Dat betekent dat de

Om welke redenen studenten langer studeren, maakt het kabinet niet uit staat zesduizend euro extra ontvangt voor ieder jaar dat een student te lang studeert.

Deze boete wil staatssecretaris Halbe Zijlstra per 1 september 2011 invoeren, ook voor degenen die al eerder in hun studieloopbaan vertraging opliepen, omdat de beoogde totale bezuiniging van deze maatregel, die jaarlijks 370 miljoen oplevert, anders niet haalbaar is. Een derde onderdeel van de Halbe-heffing is 18 Folia

de ‘correctie gedragseffect’. Omdat het kabinet verwacht dat er na vier jaar minder langstudeerders zullen zijn, leveren deze maatregelen op den duur minder geld op.

Dat moet worden gecompenseerd door de hoger onderwijsinstellingen te korten op hun budgetten, zodat de totale bezuinigingen jaarlijks gelijk blijven.

Wie worden er getroffen door deze maatregel?

Studenten en hogeronderwijsinstellingen hebben last van deze bezuinigingen. Op dit moment telt Nederland zo’n zestigduizend zogenoemde langstudeerders (waarvan grofweg veertigduizend wo- en twintigduizend hbo-studenten). Daaronder vallen studenten die meer dan één jaar extra over hun studie doen. Je bent aan de UvA een langstudeerder wanneer je langer dan één jaar extra nominale bachelorduur of langer dan één jaar extra nominale masterduur studeert en aan de HvA als je langer dan één jaar extra nominale studieduur studeert. Om welke redenen studenten langer studeren, maakt het kabinet niet uit. Of er ziekte aan vooraf gaat, een verkeerde keuze, de beslissing je een jaar in te zetten voor een studievereniging, of dat je een extra stage loopt, maakt niet uit. De enige vrijstelling in deze categorie zijn studenten met een functiebeperking (zoals dyslexie, een chronische ziekte of andere lichamelijke beperking) en studenten die een tweede

studie op het gebied van gezondheidszorg of onderwijs volgen. De instellingen draaien zowel op voor langstudeerders als voor de korting op de budgetten, zoals bij vraag 1 staat beschreven.

Waar wordt er nog meer op bezuinigd?

Naast de Halbe-heffing vervalt ook de studiefinanciering voor studenten in de masterfase. Dat betekent dat universitaire studenten die na het behalen van een bachelor nog een master willen volgen, daar geen studiefinanciering meer voor ontvangen, maar geld moeten lenen.

Ook vervalt het recht op een ov-kaart voor langstudeerders. Deze maatregel gaat in per 1 september 2012. Hiermee bezuinigt het kabinet dertig miljoen euro per jaar. Niet alleen studenten worden gedupeerd door de bezuinigingen, ook zullen naar verwachting 2500 docenten hun baan verliezen in de komende jaren, omdat er in de loop der jaren wordt gekort op subsidies aan hogeronderwijsinstellingen.

Wie gaan er demonstreren en waar vindt de demonstratie plaats?

Op vrijdag 21 januari wordt er gedemonstreerd op het Malieveld in Den Haag. De organisatie – de Landelijke Studentenvak-

Ook vervalt het recht op een ov-kaart voor langstudeerders. Hiermee bezuinigt het kabinet dertig miljoen euro per jaar bond (LSVb), het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) en de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV) – noemen de manifestatie nu al de grootste sinds de jaren tachtig. Op een speciale Facebookgroep hebben ruim achtduizend mensen laten weten te komen en de organisatie verwacht dat er tussen de tien- en

twintigduizend mensen op de demonstratie afkomen. Naast deze gezamenlijke demonstratie worden er ook andere acties georganiseerd. Zo organiseren de universiteiten van Utrecht, Groningen en Amsterdam een 72-urige studiemarathon. Iedere universiteit geeft eenmalig 24 uur openbare colleges. De actie begon op maandag 17 januari om 9.00 uur in Utrecht, werd op dinsdag 18 januari voortgezet in Groningen en eindigt tot slot aan de UvA waar van woensdag 19 januari vanaf 9.00 ’s ochtends 24 uur lang college te volgen is. Rector magnificus Dymph van den Boom opent de marathon, andere sprekers zijn onder anderen Robbert Dijkgraaf en Job Cohen. De marathon is ook voor HvA-studenten en docenten toegankelijk. Op de website minimaalnominaal.nl hebben inmiddels ruim 250 duizend mensen een petitie getekend tegen de geplande bezuinigingen.

Op welke manier doen de UvA en de HvA mee?

Het College van Bestuur van de UvA en de HvA staat achter de geplande demonstratie. Collegevoorzitter Karel van der Toorn heeft , naar aanleiding van een oproep daartoe van de Asva, laten weten dat vrijdag 21 januari een collegevrije dag is op de UvA. Op de HvA is die dag niet onderwijsvrij, maar aan domeinvoorzitters en opleidingmanagers is wel gevraagd om studenten de mogelijkheid te bieden om te gaan demonstreren. Tot slot heeft Van der Toorn een bedrag van 9.000 euro beschikbaar gesteld aan de organisatie van de demonstratie. Die hadden instellingen opgeroepen het symbolische bedrag van zesduizend euro te doneren, hetzelfde bedrag dat een langstuderende student jaarlijks extra zal gaan kosten. yyy Voor meer informatie zie: www.kenniscrisis.nl www.minimaalnominaal.nl www.studiemarathon.nl

‘ Ik wil een tweede bachelor doen, maar dat is te duur’ Tim Bulters (20)

derdejaars bèta-gamma (minor biologie) aan de UvA, vindt het slecht dat vooral studenten die iets extra’s willen doen getroffen worden door de kabinetsplannen.

‘M

ijn ouders zijn niet rijk, mijn studie betaal ik bijna helemaal zelf. Dat lukt vrij aardig, ik leen een beetje bij. Maar de tweede bachelor die ik wil doen, zit er straks waarschijnlijk niet meer in. Te duur. De afgelopen jaren heb ik mijn vakken keurig gehaald. Binnen mijn vakgebied is het een meerwaarde als je multidisciplinair geschoold bent. Ik vind het slecht dat mij dit niet meer lukt, terwijl ik heb laten zien dat ik het kan en wil. Mijn studie heb ik gecombineerd met het voorzitterschap van studentenpartij Lief en bestuurswerk voor mijn studievereniging. Dat lukte zonder studievertraging, maar dat ligt natuurlijk anders voor studenten die een intensief bestuursjaar hebben. Ik ben bang dat veel mensen het straks niet meer aandurven om aan zo’n jaar te beginnen.

Niemand wil een grote studieschuld. Het zou jammer zijn als hele besturen hierdoor wegvallen. In je studententijd kun je je, ook buiten de collegebanken om, ontwikkelen. Die ervaring is belangrijk voor het werkende leven straks. De mogelijkheid om naast je studie actief te zijn moet blijven bestaan. Als de demonstratie zo groot wordt als verwacht, moet de politiek wel luisteren. Ik heb hoop: na de vorige demonstratie op de Dam werd een van de plannen meteen iets afgezwakt.’

‘ Deze plannen leiden tot een neerwaartse spiraal’ Hannah Muysken (19)

eerstejaars gebarentaalwetenschap aan de UvA, vindt het oneerlijk dat studenten opdraaien voor de gevolgen van een crisis die ze zelf niet hebben veroorzaakt.

‘D

e staatskas kan op andere manieren gevuld worden dan door bezuinigingen op onderwijs. Er wordt gezegd dat iedereen de buikriem moet aantrekken. Maar als de rijkste 8 procent van de Nederlanders 3 procent meer belasting betaalt, is het tekort ook opgelost. Studenten moeten samen strijden om te voorkomen dat ze de dupe worden van dit kabinetsbeleid. Ik zie niet in hoe de kwaliteit van het onderwijs gegarandeerd kan worden als er voor meer studenten minder geld beschikbaar is.

Door mensen die langer studeren en de onderwijsinstellingen waar ze dit doen te beboeten, zorg je voor een neerwaartse spiraal. Veel studenten zullen meer gaan werken om de boete te betalen en komen zo nog minder aan studeren toe. Bovendien is er het risico dat studenten dan helemaal afhaken. Beter zou zijn het probleem van studenten die veel moeten werken om rond te komen bij de bron aan te pakken.

Daarbij denk ik aan de hoge huren in Amsterdam en het minimumloon dat verlaagd dreigt te worden.

Ik ga demonstreren met vrienden van de Internationale Socialisten en andere studentenorganisaties. De demonstratie zie ik als een begin. Een volgende stap zou het bezetten van onderwijsinstellingen kunnen zijn. Dit gebeurt nu al in andere Europese landen. In Italië zijn de bezuinigingen al teruggedraaid.’

‘ Er zijn goede redenen om langer te studeren’ Rufus Baas (24)

derdejaars lerarenopleiding Engels aan de HvA, vindt dat er juist geïnvesteerd in plaats van bezuinigd moet worden.

‘V

an de kabinetsplannen met het onderwijs ben ik erg geschrokken. Door mijn opleiding en lidmaatschap van de Centrale Medezeggenschapsraad verdiep ik me al jaren in het onderwijs. Vooral tijdens stages werd duidelijk waar het aan ontbrak: docenten en tijd. Dit kan alleen worden opgelost als de overheid investeert. Bezuinigen is het domste wat je kunt doen. De boete voor langstudeerders wordt als oplossing voor een hoge kostenpost gepresenteerd. Maar niemand weet zeker of dit studenten inderdaad aanmoedigt sneller te gaan studeren. Veel studenten raken gedemotiveerd door de kwaliteit van het onderwijs, die al jaren te wensen overlaat. Ze willen meer uitdaging en verdieping. Zorg daar eerst eens voor. Los hiervan denk ik dat er goede redenen bestaan om langer te studeren. Zelf heb ik een studie psychologie niet afgemaakt. Dit zijn geen weggegooide jaren: in mijn huidige opleiding heb ik veel aan de kennis die ik al had. Door mijn eerdere studie val ik in de groep die straks beboet wordt. Voor mij is dat niet zo’n probleem, maar ik ken veel mensen die dat niet kunnen opbrengen. Ik demonstreer vooral voor hen. Bovendien zit ik ook na mijn afstuderen nog in het onderwijs. Als ik me er nu niet hard voor maak, wanneer dan wel?’

Folia 19

bul 1988 Ellen Stoop Geboren: 20 oktober 1962 Beroep: Kinderboekenschrijfster (Jade bijna elf en Punt voor Pien) en parttime redacteur/communicatie-adviseur bij de UvA Studie: Nederlands (kandidaats), Vrije studierichting letteren (doctoraal), afstudeerrichting geschiedenis van de pers, propaganda en openbare mening Afgestudeerd: 1988 Docent: Bert Paasman, docent historische letterkunde. ‘Hij gaf in het tweede jaar les over de verlichting en was een ontzettend inspirerende docent die onze hele groep wist te verbinden.’

UvA-plek: ‘Het Lambert ten Katehuis aan de Herengracht, het toenmalige Instituut voor Neerlandistiek. Een geweldig pand met sluipgangetjes en een grote tuin.’

Boeken verslinden Ze studeerde Nederlands, werd tekstschrijver, communicatieadviseur en kinderboekenschrijfster: Ellen Stoop. Julie de Graaf

‘I

k ben van de laatste lichting studenten die in de oude stijl heeft gestudeerd. Toen ik in 1981 begon met Nederlands kreeg iedereen zeven jaar om zijn studie te voltooien, ongeacht of je al zeven jaar bezig was of net begon. Daarna zou namelijk de tweede fase worden ingevoerd, waarbij het kandidaatsdiploma werd afgeschaft. Tijdens mijn studie had ik vaak het gevoel dat de oudestijlers zo snel mogelijk weg moesten. We hadden zelfs college in zogenaamde ‘bezemblokken’, waarin studenten uit verschillende jaren samen onderwijs kregen. Zo volgden we in het tweede jaar colleges met de derdejaars-

20 Folia

studenten, maar toen zij klaar waren met college, bleven er voor ons steeds minder vakken over. Toch wilde ik per se oude stijl afstuderen, omdat er veel ruimte was voor goed onderwijs en verdieping. Bovendien wist niemand wat de tweede fase zou gaan worden.

Ik koos voor Nederlands omdat ik een grote belangstelling had voor literatuur.

Bovendien had het ook wel een reputatie, Nederlands aan de UvA. Er liepen spraakmakende docenten rond en interessante studenten; daar wilde je wel bij horen. In mijn tijd was het gebruikelijk dat je eerst drie jaar college volgde en dan een jaar tentamens deed. Die tijd had je ook wel nodig,

Café: ‘We gingen meestal naar café de Schutter om mosselen te eten. Ik kom er nog wel eens en het is geen steek veranderd.’

Afknapper: ‘Het vak taalbeheersing was door een ruzie tussen docenten verdeeld in taalbeheersing A en taalbeheersing B. De docenten praatten niet meer met elkaar, maar informeerden bij hun studenten wat er bij dat andere vak eigenlijk gebeurde. Heel bizar.’ foto Bob Bronshoff

want voor een vak als moderne letterkunde alleen al moest je vijftig boeken lezen. Je was weken bezig met de voorbereiding en sloot het vak dan af met een mondeling tentamen. Het was een kwestie van veel in de bibliotheek zitten. Gelukkig deden andere studenten dat ook, dus het was er altijd erg gezellig. Tegenwoordig is een studie Nederlands denk ik een stuk minder inhoudelijk, omdat er gewoonweg geen tijd meer is om tientallen boeken te lezen of veel colleges te volgen. Ik begrijp dan ook best dat de huidige generatie studenten protesteert tegen de aangekondigde bezuinigingen op het onderwijs. Als er steeds minder geld beschikbaar is, hoe kan het onderwijs dan in godsnaam nog verbeteren?

Ik was destijds helemaal niet bezig met wat ik na mijn studie wilde doen. Er heerste in de jaren tachtig grote werkeloosheid, dus veel mensen namen na hun afstuderen een lullig baantje en hoopten daarin door te groeien. Veel studenten Nederlands hebben misschien stiekem de ambitie om schrijver te worden, maar ik

koesterde die wens helemaal niet. Pas toen ik mijn kandidaatsscriptie schreef over de vriendschap tussen Bomans, Mulisch en Heyboer in de jaren vijftig, en die in bewerkte vorm geplaatst werd in een wetenschappelijk blad, merkte ik hoe leuk ik het vond om teksten te schrijven, te polijsten en mijn naam eronder te zien staan. Na mijn afstuderen ben ik als tekstschrijver gaan freelancen en kwam ik uiteindelijk bij de communicatieafdeling van de UvA terecht. Zo’n tien jaar geleden kreeg ik opeens een idee voor een kinderboek en ben ik naast mijn werk een opleiding “proza voor kinderen” gaan volgen. Het idee bleef al die jaren in mijn hoofd zitten en in 2009 verscheen mijn eerste boek Jade bijna elf. Toen ik zelf kind was, verslond ik al boeken en kon dan uren wegdromen.

Ik vind het dan ook ontzettend leuk om van kinderen te horen dat zij dat nu bij mijn boeken hebben of dat ze het zo snel mogelijk willen uitlezen omdat ze willen weten hoe het verhaal afloopt. Dat is waar ik het voor doe.’ yyy

Fen is uit

het beste

eten

Kutmuziek

Sade

Rooskleurig randje

Crea Orkest speelt Mahler Het Concertgebouw

Meike Bunt (19) bachelorstudent psychologie

Manzano Rozengracht 106

Ik zou niet willen stellen dat ik in de verkeerde tijd geboren ben. Het is immers een tijd waarin vrijheid van meningsuiting hoog gewaardeerd wordt, een tijd waarin kennis zich wijd verbreidt en waarin het onderwijs is gedemocratiseerd, het is de tijd waarin je als vrouw mag werken na je trouwen, het is de tijd waarin je als vrouw überhaupt niet hoeft te trouwen, de tijd van de centrale verwarming en van het frietje kapsalon, de tijd van de zachte contactlens en de tampon, het is de tijd van Nelson Mandela en Barack Obama, van Remco Campert en Martin Bril, de tijd van Halsema en Cohen, van Eddie Izzard en van Silvio Berlusconi, het is de tijd van de onbegrensde vrijheid en ik weet: er waren er die het erger troffen.

Het mag wat mij betreft desondanks een mirakel heten dat er in een kwarteeuw vol voorspoed en welvaart, in een kwarteeuw vol van ontwikkeling en educatie, dat er in een kwarteeuw waarin mensen zo ongelooflijk veel vrije tijd hebben gehad, dat er in die kwarteeuw toch zo ontstellend veel kutmuziek is gemaakt.

En met het schaamrood op de kaken bedenk ik mij hoe er in de toekomst zal worden teruggeblikt op de afgelopen vijfentwintig jaar. Hoe gaan we die platgetrainde popprinsessen uitleggen? En die Noord-Hollandse volkszangers? Wat doen we met de dj’s die iets muziek noemen zolang je er maar een gehoorbeschadiging van oploopt?

Ik geloof dat ik mij tegen die tijd liever niet in de discussie meng. Van iedere vorm van uitleg afzie. Want als Bachs muziek reflecteert op de religieuze beleving in de achttiende eeuw en als B.B. King als icoon geldt voor de emancipatie van zwarte muzikanten, als The Beatles een reactie waren op het benauwende naoorlogse leefklimaat, wat zeggen de muzikanten van vandaag dan over ons?

Wie het durft mag het zeggen.

En in de tussentijd doe ik me maar tegoed aan alle muziek die wel schaamteloos de tand des tijds doorstaan heeft. yyy Fen Verstappen.

Tv: ‘Spuiten en slikken. Het is typerend voor Nederland, op tv zulke goede voorlichting over drugs en seks. Dit kan in andere landen niet. Buitenlanders hier verbazen zich erover en balen dat er geen ondertiteling is.’

Het vorige bezoek aan tapasrestaurant Manzano heeft zich als een warme herinnering in mijn geheugen genesteld: een Spaanse, maar toch verstaanbaar (!) Engelssprekende serveerster bedelft onze tafel vriendelijk lachend onder een gigantisch driegangenmenu (€ 25).

Maar als rode draad door de avond loopt een rivier van zalige sangria, die je met het grootste gemak meevoert langs prettige gesprekken en warme momenten, maar je ook onverbiddelijk laat eindigen bij de dieprode regionen van je bankrekening – zo blijkt bij het tweede bezoek als niet mijn vader, maar ik zelf afreken. Twee karaffen van een liter zijn goed voor € 40, bijna net zo veel als het uitgebreide diner per persoon kost.

Manzano huist in een klein monumentaal pand uit 1648, gelegen aan de Rozengracht. Binnen heerst een no-nonsensebeleid in de decoratie: verweerde tafels, gemakkelijke stoelen, en wit met rode muren met hier en daar een modern schilderij. Net genoeg voor een gezellige sfeer en godzijdank geen clichématige wijnflessen of druivenranken. Binnen treffen we dezelfde serveerster en onder het mom never change a winning meal hebben we geen oog voor losse tapas (€ 2,50- € 9,50) en laten we opnieuw het driegangenmenu aanrukken.

Voorafgaand aan de eerste gang krijgen we vers, warm brood met een schilderspalet van tapenades, aioli en pesto. De sangria begroeten we als een oude vriend: door de blokjes limoen, citroen en sinaasappel, het vleugje kaneel en het tintelende koolzuur is die niet te zoet en niet te sterk. Het voorgerecht bestaat uit vijf schoteltjes met klassieke tapas: sardientjes in azijn en knoflook, tortilla, gemengde salade, gekookte eieren met een vulling van tonijnmousse en de onvermijdelijke plakjes chorizo en kaas. Weinig verrassend, wel lekker.

Wanneer het hoofdgerecht komt zitten we al bijna vol en maakt de vraatzucht plaats voor een kritische houding.

De gehaktballen in tomatensaus lijken rechtstreeks van een fabrieksband te zijn gestuiterd en de garnalen in olie met knoflook en rode peper zijn taai en smakeloos. De patatas bravas, de inktvisringen en de gegrilde groenten smaken prima, maar de kipvleugeltjes met peterselie, knoflook, laurier en peterselie zijn zo bremzout dat we de – letterlijk – kapitale blunder begaan een tweede kan sangria te bestellen.

Het toetje, een plateau met bosvruchten-, limoen- en frambozenijs, chocolademousse en een ruime hoeveelheid slagroom roept wegens gebrek aan maagruimte fysieke weerstand op, maar wordt puur op karakter toch opgegeten. Zo rond als een tonnetje waggelen we naar huis, terwijl de sangria al bezig is ook dit bezoekje aan Manzano een rooskleurig randje mee te geven. yyy

Op donderdag 3 februari speelt het Crea Orkest de derde symfonie van Mahler in Het Concertgebouw, aanvang 20.15 uur, kaarten verkrijgbaar via www.concertgebouw. nl. Studenten, CJP-houders en vrienden van het Crea Orkest betalen € 12,50.

Film: ‘The Silence of the Lambs. Ik was tien jaar toen ik de film voor het eerst zag. Ik zat alleen in het donker en ben halverwege omhoog naar mijn zus gerend. Fascinerend is de rol van Anthony Hopkins als Hannibal. Hij is ontzettend intelligent en tegelijk heel gestoord, dat gaat vaak samen. De slotscène is het best. Als hij de directeur ziet en zegt: “I’m having an old friend for dinner.”’

Afknapper: ‘Nederlandse muziek: Jan Smit, Frans Bauer. Je moest op de internationale school waarop ik zat in een les de traditionele muziek en dans van je land laten horen. Andere landen hebben flamenco, fado of chansons, wij Jan Smit. Het is simpel, niet vernieuwend en behoorlijk plat.’

Boek: ‘Het geheim van Anna Enquist. De hoofdpersoon is een pianiste die reuma krijgt. Het psychologische aspect sprak mij aan: je kunt iets waarin je al je passie legt niet meer doen.’

Hebbeding: ‘Mijn paspoort. Ik hou veel van reizen.

Andere culturen trekken mij aan. Ik heb een halfjaar in Spanje gewoond. Een Europees land, maar ik schrok van de verschillen. Als je daar morgen iets gedaan wilt hebben, moet je gisteren gaan zeuren. Er worden ook erg veel drugs en alcohol gebruikt. Een jongen was zo onder invloed dat hij, denkend dat het een plastic tuinslang was, de kop van een levende slang afbeet.’

Muziek: ‘De jazzy sound en bijzondere stem van Sade.

Rustige muziek om bij te loungen of thuis rond te scharrelen. Haar nieuwe cd Soldier of love is bijna een nieuwe stijl met veel electronische effecten.’

Humor: ‘Hans Teeuwen. Heel grove humor, daar hou ik van. Je ziet bij het publiek de hand voor de mond gaan.

De verbazing dat iemand zo ver durft te gaan. Ook dit kan juist in Nederland. Zijn allergrofste grap is over kabouters. “Kabouters bestaan, alleen heten ze lilliputters.

Ze wonen niet in het sprookjesbos maar in aangepaste huizen. En ze dragen geen puntmutsen en baarden, maar gewone mensenkleding. Alleen in hele kleine maten.”’

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan practicumdocent Laurens Polder. Hij is rustig en begripvol en ziet er met een gestileerd baardje leuk uit.’ yyy Hans van Vinkeveen

Luuk Heezen

Eten: Veel, en meestal prima Prijs: Gemiddeld Verder: Proef die sangria!

Folia 21

De centrale belangenbehartiger van Amsterdamse studenten

Studenten wonen overal

W

onen in een kajuit

er geopperd om deze kantoorruimte

uitgeven van grond met de bestemming

aan het oplossen van het studenten-

van een cruiseschip

om te zetten in studentenhuisvesting,

kantoor.

huisvestingstekort.

dat ooit eigen-

soms worden leegstaande kantoren

dom is geweest

ook daadwerkelijk getransformeerd

Daarnaast zijn er ook nog wat kleinere

Door Utrechtse studenten is Stichting

van de Russische

in (tijdelijke) studentenwoningen.

punten die soms een obstakel vormen

Tijdelijk Wonen (STW) opgericht. Met

communistische partij, een kamer in

Toch gebeurt dit maar mondjesmaat.

in het transformeren van kantoorpan-

minimale middelen proberen zij woon-

een voormalig asielzoekerscentrum of

Er zitten veel haken en ogen aan het

den. Zo mag er op een bedrijventerrein

ruimte te realiseren. Hierbij maakt de

studeren in je eigen wooncontainer;

transformeren van kantoorpanden.

meer lawaai gemaakt worden dan in

stichting gebruik van vakmensen, maar

het is in Amsterdam allemaal moge-

woonwijken. Dit betekent dat studen-

klussen ook de toekomstige bewoners

lijk (geweest). Het bestrijden van het

Een groot probleem is dat beleggers

ten niet zomaar geplaatst kunnen wor-

mee. In ruil voor huurkorting helpen de

tekort aan studentenhuisvesting vraagt

of eigenaren van leegstaande kantoor-

den op een kantorenpark ook al zouden

jongeren mee aan de verbouw en het

soms een creatieve geest. Eén van deze

panden vaak onwillig zijn om mee te

ze het lawaai voor lief nemen. Sterker

beheer van het getransformeerde pand.

creatieve plannen is het ombouwen van

werken aan transformatie. Zij hebben

nog, zelfs wanneer de bedrijven niet

Daarnaast krijgen leerlingen van bouw-

leegstaande kantoorpanden tot studen-

hun hoop gevestigd op economisch

het toegestane lawaai maken kunnen

kundige of technische opleidingen de

tenhuisvesting.

herstel, denken dat transformatie

studenten niet in die omgeving wonen.

kans om werkervaring op te doen.

financieel onaantrekkelijk is of willen

Het gegeven dat het bedrijf ‘in potentie’

Uit onderzoek van vastgoedadviseur

wachten tot het gebouw afgeschreven

lawaai kan maken is reden genoeg om

ASVA zet zich in om in Amsterdam

DTZ Zadelhoff is gebleken dat in Neder-

is/lagere boekwaarde heeft. Bovendien

huisvesting te verbieden. Andere regels

kantoren tijdelijk te transformeren tot

land zeven miljoen m aan kantoorruim-

wordt dit in de hand gewerkt door frau-

die strenger zijn liggen bijvoorbeeld

studentenwoningen. We zijn in gesprek

te leegstaat. De verwachting is dat deze

duleuze taxateurs die de boekwaarde

op het gebied van brandveiligheid en

met projectontwikkelaars en inves-

leegstaande gebouwen nooit meer vol-

van kantoorpanden soms structureel te

sanitaire voorzieningen. Verder stelt

teerders. Vanwege de crises wordt het

ledig worden bezet. Dit is bijna 15 pro-

hoog inschatten. Van Poelgeest heeft

de wet dat tijdelijke huisvesting maar

tijdelijk transformeren van kantoorpan-

cent van de totale kantooroppervlakte

aangegeven dat hij hoopt dat vanuit

mag plaatsvinden voor een duur van

den rendabel. We hopen daarom dit

in ons land. Volgens de Amsterdamse

de politiek actie wordt ondernomen

vijf jaar, waardoor het minder renda-

jaar nog via ons kamerburea getrans-

wethouder Maarten van Poelgeest staat

tegen deze praktijk. DTZ Zadelhoff wijst

bel wordt om kantoren tijdelijk om te

formeerde kantoren als studentenka-

er in Amsterdam 2,1 miljoen m2 aan

juist met de vinger naar Van Poelgeest:

vormen tot woonruimte. Een flexibelere

mer aan te bieden. Wordt vervolgd dus!

kantoorruimte leeg. Regelmatig wordt

gemeenten moeten stoppen met het

houding van overheden zou bijdragen

2

annonces

Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder.

Annonces kunnen worden geplaatst in Folia en op de website www.folia.nl. Zie voor informatie over het aanbieden en de tarieven www.folia.nl – weekblad – Annonces.

CULTUUR

Van 21 t/m 28 januari is op werkdagen tussen 09.00 en 17.00 uur in de hal van het Maagdenhuis (Spui 21) een expositie te zien van werk van zes medewerkers van Het Maagdenhuis- en Aulacomplex: Pauline van der Hoeven - schilderijen en collage; Rob Vink - schilderijen en tekeningen; Corina de Boer - schilderijen, tekeningen en collage; Martha Essen - schilderijen, tekeningen en mozaïek; Gijs Sevenhuijsen - schilderijen en tekeningen & Hester Schaap - textiel en grafiek.

Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl 11.00 uur - De Rode Hoed Keizersgracht 102 - Amsterdam

ONDERNEMEN

Altijd al een bedrijf willen starten? Kom 26 januari, 20.00 uur naar CREA voor inspiratie en informatie. Zie www.crea.uva.nl

STUDENT & STUDEREN

Nieuw programma IIS-colleges (interdisciplinaire collegereeksen) tweede semester studiejaar 2010-2011 bestaat uit: Het Brein, Sterrenkunde, Big History, Water!, Islamitische Kunst en Cultuur, Zeker weten?!, The End of the American Dream? en Soliya. Je kunt je nu inschrijven. Meer informatie: www.iis.uva.nl/keuzeonderwijs Op zoek naar een spannende minor? Verken de creatieve kanten van het web! Speciaal voor FGw en FMG. 1. Inleiding Game programming, 2. Zoekmachines, 3. Human centered multimedia, 4. Mens computer interactie, 5. Bouwen en analyseren van sociale netwerken. De vakken zijn ook los te volgen.

Geen programmeerervaring vereist. Vanaf eind januari 2011. Informatie: www.ccct.uva. nl. UvA, Center for Creation, Content and Technology.

USC SPORT

Check www.usc.uva.nl voor • Pencak silat Ook voor deze sport kom je naar Universum.

Zelfbeheersing en innerlijke kracht maken een gevecht vaak overbodig. Dit, gekoppeld aan concentratie, souplesse en respect voor elkaar, zijn de uitgangspunten van Pencak silat zoals deze bij Jokotole uitgedragen worden. En dat leidt tot de grootste overwinning, de overwinning op jezelf. Doorlopende les op donderdag 20.30-22.00 uur. Studentenprijs jan.-juni € 39, UvA-medw. € 83 • Squash Sportcentrum Universum biedt je 4 squashbanen. Je kunt er los of structureel een baan huren. Vanaf 31 januari starten er squashcursussen van 9 lessen.

• Bokscursus ASC Start 1 februari. In deze cursus van 10 lessen leer je de basics van boksen. Boksen is een uitdagende manier om aan je conditie, coördinatie en motorische snelheid te werken. In een ontspannen sfeer wordt door zowel mannen als vrouwen hard gewerkt aan conditie en techniek. Locatie: AMC Sport Centrum.

Studentencursusprijs € 23, UvA-medewerkers € 46.

• Traditionele yogacursus

In PCH Fitness in het P.C.Hoofthuis. Een cursus van 9 lessen. Traditionele yoga wordt gekenmerkt door de nadruk op een aandachtig ervaren van de yogahoudingen. De ademhaling en ontspanning zijn hierin belangrijk.

Start 1 en 3 februari. Studentencursusprijs € 29, UvA-medewerkers € 62.

• Jazzdance Jazzballet, jazzdans of jazzdance is een vrije manier van dansen die qua structuur lijkt op klassiek ballet, maar waarin moderne muziek gebruikt wordt. Jazzdance is een losse dansvorm die zich mengt met bewegingstechnieken uit andere dansvormen. Start cursus van 10 lessen in sportcentrum Universum op 1 februari en in het ASC 3 februari. Studentencursusprijs € 35, UvA-medewerkers € 52.

VRIJWILLIGERSWERK, STAGES, e.d.

Vrijwillige medewerker gezocht voor ons tracing team. Elke donderdagmiddag is er bij het Rode Kruis Amsterdam een inloopspreekuur voor mensen die familieleden zoeken waarmee het contact door een conflict, ramp of door persoonlijke omstandigheden verloren is gegaan. Het gaat daarbij vaak om vluchtelingen en asielzoekers, maar ook om mensen die hier altijd al wonen. Zij kunnen terecht bij een van onze vrijwillige medewerkers van het tracing team. Interesse? Kijk dan op onze website (www.rodekruis.nl/amsterdam) voor een uitgebreide functie omschrijving en verdere informatie.

WONEN

Iets te verhuizen? Dáár heb ik voor gestudeerd! Alle maten bussen en verhuismannen, vanaf € 45. Wij takelen (touw en blok); tevens interlokaal. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

DIVERSEN

Wil je graag je kennis delen? En heb je zin om op kamp te gaan? Kijk op www.anderwijs.nl!

De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren. Onkosten worden vergoed. Nadere informatie tel. 566 3090, spermabank@amc.uva.nl of www.spermadonoren.nl

BUREAU OMBUDSMAN

Studenten met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Studenten, Christel Holtrop, ombudsman@uva.nl, tel.

525 3798, www.student.uva.nl/ombudsman.

Medewerkers met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Personeel, Anneke Vijgeboom, ombudsmanpersoneel@uva.nl, tel. 525 5548, www.uva.nl/ ombudsmanpersoneel.

Het Bureau Ombudsman is gehuisvest op Oude Turfmarkt 151, 1012 GC Amsterdam.

STUDENTENZAKEN

Op www.uva.nl/studentenzaken staat alle informatie over de afdelingen van Studentenzaken – Studentendecanen, Bureau Studentenpsychologen, Loopbaan Advies Centrum, Bureau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 525 8080.

lezingenladder

het cultureel studentencentrum van UvA & HvA

cultuur

WO 19 - MA 24/01

Bibliotheek Watergraafsmeer

CREA Eindpresentaties

CREA sluit ieder cursusseizoen af met een feestelijke week vol eindpresentaties: de cursisten dans, theater, muziek en film laten zien wat ze kunnen voor het altijd enthousiaste publiek. Toegang: e 3,- (geeft ook toegang tot andere voorstellingen die dag, mits er plek is)

DI 25/01, 20.00 uur Dier, bovendier In het kader van de Maand van het reizen een gesprek met schrijver van voornamelijk reisboeken en Gouden Uil-winnaar Frank Westerman.

Muziek

Comedy Theater in de Nes

zA 22/01 19.30 uur

CREA Orkest: Gustav Mahler

Het CREA Orkest gaat na voorgaande successen met Mahlers Eerste Symfonie (2005), Tweede Symfonie (2007) en Das Lied von der Erde (2009) nu met zijn Derde Symfonie aan de slag. Met deze monumentale, overrompelend grootse en toch verfijnde symfonie, viert het orkest mee met het Mahler-Lustrum.

Samen met soliste Carina Vinke, een klokklinkend kinderkoor en engelachtig vrouwenkoor. Locatie: Sint Jacobskerk (Vlissingen).

Ook concert op 28 januari in de Geertekerk in Utrecht en op 3 februari in het Concertgebouw in Amsterdam. O.l.v. Bas Pollard. toegang e 15,-, studenten e 10,-

DI 25/01, 20.00 uur Het einde van de uitgeverij?

Oude en nieuwe spelers in het boekenvak over de toekomst van het boek. Met literair agent Paul Sebes en uitgever Joost Nijsen (Podium).

Felix Meritis

VR 21/01, 14.30 uur De Bataafse terreur: De betekenis van 1798 UvA-hoogleraar geschiedenis na 1750, Niek van Sas, houdt de tweede Daendelslezing over de patriottentijd en de Bataafs-Franse tijd.

lezing

MA 24/01 20.00 uur

Tragische helden (1): Oedipus

Het is een misverstand dat uit de ons bewaard gebleven Griekse tragedies een eenduidig beeld van de tragische held zou oprijzen. Ook als het alleen om de stukken van Sophocles gaat, is generaliseren niet mogelijk: de val van Oedipus valt niet te vergelijken met die van Aias. Oedipus’ lot is uniek. Behalve het stuk zelf zullen ook reacties uit later tijd aan bod komen - reacties die tekenend zijn voor de tijd waarin ze zijn opgeschreven. studenten gratis, e 5,- alle anderen

debAt

di 25/01 20.00 uur

China and the Hermit Kingdom

As escaping from North Korea to South Korea is virtually impossible, fleeing from North Korea involves only one option: crossing the Yalu or Tumen rivers into China. But once in China, North-Koreans are perhaps even worse off, as China has put an official ban on anyone who provides assistance to North Koreans. Incredibly, though China doesn’t want the North Koreans within its own territory, they are also arrested as they try to leave. English spoken. students free, e 5,- all others

lezing

di 25/01 20.15 uur

(Neo)platonisme in de Renaissance

De Renaissance geldt sinds anderhalve eeuw niet alleen als de bakermat van de moderniteit, maar ook als het moment waarop de klassieke oudheid cultureel weer centraal kwam te staan. Op beide stellingen is nogal wat aan te merken. Deze lezing richt zich op een aantal beroemde kunstwerken (Raphaël, Titiaan, Michelangelo) om te onderzoeken welk cultureel discours eraan ten grondslag ligt. studenten gratis, e 5,- alle anderen Meer informatie over de CREA agenda: www.crea.uva.nl

Rode Hoed

ZO 23/01, 16.00 uur Volkskrant op Zondag met Eberhard van der Laan Burgemeester en oud-minister over Amsterdam, veiligheid en tolerantie, de rol van burgemeester en burger, de PvdA en het nieuwe kabinet.

DI 25/01, 20.00 uur Twintig over twintig: Kaalslag met een grote K Onder leiding van Arie Boomsma bespreekt een panel van twintig twintigers en aanwezigen de positie van kunst en cultuur in hun generatie.

Met o.a. Joost de Vries (redacteur De Groene Amsterdammer en schrijver) en Rosanne Hertzberger (columnist NRC.Next).

Trouw

WO 19/01, 21.00 uur PechaKucha Night Amsterdam Volume 16 Twaalf deelnemers presenteren ieder in twintig slides van twintig seconden hun expertise. Met o.a. hard//hoofd en diverse kunstenaars.

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur een mailtje naar folialezing@gmail.com onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’. Voor adressen zie www.folia.nl/lezingenladder.

- advertentie -

Slimme werkstudent gezocht Slimme werkstudent gezocht Both ENDS streeft naar een duurzame,

Both ENDS naar een duurzame, sociale streeft en rechtvaardige wereld.

Studeer HRM, Bedrijfskunde, sociale enjerechtvaardige wereld.

Rechten, Economie of i.d. én is Studeer je HRM, Bedrijfskunde, organiseren, structureren, procesmatig Rechten, Economie jouw of i.d. én is werken en administreren talent? organiseren, structureren, procesmatig Kijk dan voor meer informatie op werken en administreren jouw talent? www.bothends.org Kijk dan voor meer informatie op

www.bothends.org

folia-both ends 110113.indd 1

folia-both ends 110113.indd 1

14-01-2011 10:12:00

14-01-2011 10:12:00

Folia 23

De student

Dijkgraaf & Fresco

Van der Meulen & Curvers

Keek op vandaag

Het Excelbestand

De hoogleraar

De kunst, ook de kleinkunst, is vaak een veel betere voorspeller dan de wetenschap. De eerste vermelding van het begrip ‘atoombom’ vinden we niet in een visionair natuurkundeboek, maar in de roman The World Set Free van H.G. Wells, uitgegeven in het jaar 1914 – meer dan dertig jaar voor de eerste kernbomexplosie in de woestijn van New Mexico zou plaatsvinden.

Op een kleinere schaal wordt ook de politieke situatie van Nederland anno 2011 het best geduid door werk van meer dan dertig jaar geleden. Geen betere gids voor de moderne burger dan het oeuvre van Van Kooten en De Bie. Een cynicus kan zeggen dat de natuurlijke schommelbeweging van de maatschappij hier helpt.

Een cabaretier is dan als een kapotte klok die twee keer per dag de juiste tijd aangeeft. Maar het is toch wel treffend dat de grootste fans bij ons thuis onze drie kinderen zijn – allen geboren rond of na 1998, het jaar waarin Van Kooten en De

Bie definitief met hun televisieprogramma’s stopten.

De favoriet van de kinderen is natuurlijk de Tegenpartij. De uitkomst van de rekensom 2011 min 30 geeft exact het partijprogramma Rug Op ’81. Treffend hoe de tijdsgeest zelfs de vrije jongens Jacobse en Van Es rechts heeft weten in te halen.

De slogans van toen geven de perfecte onderschriften voor de actualiteit van nu.

Samen voor ons eigen. Honderdtwintig?

Dat rijden wij al in z’n achteruit! Laat ze zelf eens een keer bezuinigen.

Grootste hit? Jacobse en Van Es die voor de kaart van Nederland het begrip thuisland introduceren, inclusief Turkenburg in Drenthe, Molukkers op de Veluwe en Holland herdoopt als Blankstad.

‘Waar zijn van Kooten en de Bie als je ze het hardst nodig hebt?’ Dat hoor je deze tijd regelmatig. Maar dat is een ernstig misverstand. De kunstenaar schiet het scherpst van grote afstand. Alle tien raak! yyy Robbert Dijkgraaf

Mijn beste vriendin administreert haar liefdesleven al sinds het prille puberbegin in een Excelbestand. Handeling: datum: deelnemend gezelschap. ‘Deed ik dat ook maar,’ zei ik, ‘als je met kind geschopt raakt weet je wie je moet bellen.’ Ik keek de vrouw die stiekem mijn dvd’s alfabetiseert doordringend aan. ‘Nou… ’ Mapje, bestandje, daar was het, hoog- en ontij, gereduceerd tot meedogenloze data, vanaf ‘Eerste zoen:1102-1999: Roy’ (sorry nog, Roy). Ik scrolde langs 2010, wat exen van twijfelachtig allooi en ineens flitste het door mijn hoofd: Aids!

Wie zegt er dat jij dat niet hebt!? AIDS! Vanaf dat moment was ik bedacht op elk kuchje, er was spoed bij een hernieuwde getuigenis van mijn genitale gezondheid.

‘Ik zou me graag op aids laten testen,’ zei ik luchtigjes.

‘Aids… Weet u dat zeker?’ zei de assistente.

‘Ja. Nee nee, niet dat ik aids heb dus, maar dat wil ik testen.’ Precies. Slagvaardig.

‘O. Want u beseft dat de uitslag wel eens erg ingrijpend zou kunnen zijn?’

Mieke Bal hoogleraar literatuurtheorie

Jean Tillie hoogleraar electorale politiek

overigens

Wat? ‘Euh. Ja, ik begrijp dat aids een ingrijpend iets is, daarom dus. Het is nog ingrijpender als ik mijn ontluikende aids verspreid, toch?’ Kalm. Goed zo. 1-0.

‘Dus u vermoed wel dat u aids heeft?’

Trut. ‘Nee, ik vermoed van niet, nou ja, ik wil niet vooringenomen doen, maar ik wil het graag uitsluiten.’ Dit gaat lekker Emma, ga zo door. ‘Maar u zou het dus opgelopen kunnen hebben? Met hoeveel mensen heeft u onbeschermd contact gehad in het afgelopen jaar?’ Welja. Contact.

Con-táct? Kijk, en dáár komt zo’n Excelbestand van pas. Nu begint ze over pijpen. Ik zeg iets doms over open wondjes.

‘Is uw vagina soms een open wond?’ Ze kijkt me meewarig aan. Slik. O nee, niet slik dus. 1-10. Alles bleek in orde. In elk geval vertrouwde die dame het niks meer, ze heeft vast een aantekening bij mijn naam gemaakt. Deze week verloot ik dus ziekenfondscondooms in zaaddodende kleuren. Mail naar emma.curvers@student.uva.nl yyy Emma Curvers

Ed van den Heuvel hoogleraar sterrenkunde

Dat de Turks-Nederlandse gemeenschap zelf aan de bel trekt over de situatie van jongeren in Nederland bewijst dat ons integratiesysteem succesvol is.

Jean Tillie: ‘Eens, al zit er natuurlijk een paradox in: dat de Turken aan de bel trekken over de eigen gemeenschap is een teken van succesvolle integratie. De boodschap is echter dat het niet goed gaat, wat van het omgekeerde getuigt. Wat er aan de hand is: ik heb onderzoek gedaan naar de politieke integratie van migranten en aan het eind van de vorige eeuw waren met name de Turken heel goed geïntegreerd, veel beter dan bijvoorbeeld Marokkanen en Surinamers. Dat komt omdat de Turken een hechte gemeenschap vormen en altijd heel goed georganiseerd waren. Ik doe dat onderzoek iedere vijf jaar en uit de laatste gegevens, in 2007, bleek al dat die netwerken langzaam vervagen en dat jongeren er weinig deel van uitmaken. Strategisch is het slim van de Turken om de politiek nu deze boodschap te geven. De afgelopen jaren stond vooral de Marokkaanse gemeen24 Folia

schap ter discussie en hiermee vragen de Turken weer meer aandacht voor zichzelf.

Ook dat is een teken van goede integratie.

Nu wordt het tijd dat ook de jongere generatie zichzelf opnieuw uitvindt.’

Ed van den Heuvel: ‘Mee eens. Ons integratiesysteem is veel succesvoller dan mensen denken en dan sommige politici ons doen geloven. Rotterdam heeft een prima Marokkaanse burgemeester die daarvoor ook een goede staatssecretaris was. We hadden op Justitie een uitstekende Turkse staatssecretaris en we hebben een aantal prima Tweede Kamerleden van allochtone afkomst. Toch moet er nog veel gebeuren.

Bijvoorbeeld: er zijn veel initiatiefrijke allochtonen die graag een eigen zaak(je) willen beginnen, wat heel bevorderlijk is voor de integratie, maar de bureaucratische belemmeringen in Nederland op dit gebied

zijn zeer groot. Dit is een reden waarom bijvoorbeeld veel Nederlandse Somaliërs naar Engeland of Canada emigreren, waar dat allemaal veel gemakkelijker gaat.

Nederland kan dus zeker meer doen om de integratie te bevorderen. De zorgen van de Turks-Nederlandse gemeenschap hebben ook te maken met het dikwijls te lage opleidingsniveau van jongeren, waardoor deze niet aan de bak komen. Nederland zou zich – uit eigenbelang – moeten inspannen geen talent verloren te laten gaan.’

Mieke Bal: ‘Ja en nee. Ja, want deze situatie maakt duidelijk dat de Turken hier stevige netwerken hebben opgebouwd waardoor ze ook ernstige zaken als deze aan de orde kunnen stellen en dat is gunstig. Nee, want uiteindelijk is het een grote groep die blijft steken en dat is een ernstige mislukking van het Nederlandse in-

tegratiesysteem. Die groep jongeren wordt nog steeds niet serieus genomen en hoewel een groot deel accentloos Nederlands spreekt, wordt er nog steeds gediscrimineerd, een enkeling juist doodgeknuffeld.

Het is nauwelijks verbazingwekkend dat een deel van deze groep problematisch gedrag gaat vertonen. Als je geen uitzicht hebt, wat moet je dan? De integratie van Turkse kant is dus eigenlijk gelukt, terwijl die van Nederlandse kant is mislukt.

Zodra iemand Ali heet, dalen zijn kansen.

Dat is door de laatste verkiezingen alleen maar erger geworden. De Turken kunnen nu proberen hun jongeren mee te trekken, maar integratie komt van twee kanten.

Gezien de huidige situatie ligt de bal nu bij Nederland.’ yyy Floor Boon In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.