Folia24_63

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 63 12/03/2010 nummer 24

Stakker van Oranje Student en profvoetballer Jens Toornstra

Peer reviews: werk of hobby?

Leestips van schrijver Philip Huff

Foto’s die de wereld veranderden

NIEUWE IDEEËN PRIJS 2010

Innovatief, origineel én uitvoerbaar idee? met een commerciële en/of maatschappelijke waarde

Voor wie: Onderzoekers en studenten Instituten en bedrijven op het Science Park Amsterdam Inschrijven: tot 9 april 2010 Bekendmaking genomineerden: 26 april 2010

Inschrijve n vóór

9 april

Uitreiking: 20 mei 2010, 15.00 uur, Nieuwbouw FNWI, zaal C1.110 Juryprijs: 3000,- euro Publieksprijs: 1000,- euro Commissie van aanbeveling: Karel van der Toorn, Bart Noordam, Albert Polman Jury: Robbert Dijkgraaf (voorzitter), Mirjam van Praag, Jan Post, Harry van Dorenmalen, Rob Kirschbaum www.uva.nl/bureaukennistransfer

www.bureaukennistransfer.uva.nl

inhoud #24

Jens Toornstra / foto Marc Deurloo

‘De hersenen van ADO Den Haag’

Zo omschreef Voetbal International ADO-middenvelder Jens Toornstra, economiestudent en profvoetballer. Toornstra is vastbesloten te blijven studeren, zodat hij na zijn dertigste geen sigarenwinkel hoeft te beginnen.

Een interview. 14

Jan Paternotte

Student én beste raadslid van Nederland 4

Numerus fixus

Studenten geneeskunde tegen afschaffing 4

Mediacratie

Nieuwe studie: visuele antropologie 6

Opinie

Arnoud Boot over peer reviews 8

Coververhaal

Bestsellerauteur Annejet van der Zijl schreef Bernhard 10

Boekenweek

Philip Huff geeft leestips 17

Kodakmoment

Beelden die gegrift staan op ons netvlies 20

En verder:

nieuws 4-7, opinie/stage 8-9, in beeld 12-13, weekgast 20, Fen is uit/het beste/eten 21, annonces 22, lezingen 23, Fresco/Moerbeek/overigens 24

Bernhard Jaarlijks promoveren er meer dan driehonderdvijftig mensen aan de UvA. In de loop der tijd heb ik de nodige promoties meegemaakt, en eigenlijk zijn ze allemaal min of meer identiek. In de Lutherse kerk kom je, meestal in gezelschap van familie en vrienden van de promovendus, wat meer te weten over een bepaald onderwerp, en na de plechtigheid staat koffie of een borrel te wachten. Uiteindelijk eindigen deze ceremonies meestal in een drankgelag.

Soms zijn er promoties die anders zijn dan alle andere. De promotie van Annejet van der Zijl op vier maart is daar een voorbeeld van. Van der Zijl deed historisch onderzoek naar de Duitse achtergrond van Bernhard van Lippe-Biesterfeld, beter bekend als prins Bernhard.

Ik heb bijzonder weinig met het koningshuis, maar Bernhard heb ik altijd wel een sympathieke man gevonden. Vooral toen ik hoorde dat hij elke dag steevast de dag begon met een pijpje Heineken, meer vreemdging dan goed voor hem was en eigenhandig de Volkskrant opbelde als er een fout in de kruiswoordpuzzel stond.

Jammer voor mij, maar over deze kant van Bernhard gaat het proefschrift van Van der Zijl in het geheel niet. Ze plaatst Bernhard binnen de context van zijn tijd en generatie en beschrijft in hoeverre het Wilhelmisch Keizerrijk, de Eerste Wereldoorlog en de revolutie van 1918 hun sporen nalieten op zijn milieu en directe omgeving.

Het bijzondere aan deze promotie is dat de promovenda vooraf geen persaandacht wilde en dat ook tijdens de ceremonie onze fotograaf en cameraploeg geweigerd werden. Zo creëerde Van der Zijl – onbedoeld? – een hype. Bernhard had het vast schitterend gevonden.

Jim Jansen, jfj@folia.uva.nl

weekblad

voor de Universiteit jaargang van Amsterdam 63 12/03/2010 nummer 24

cover Pascal Tieman

colofon

Student en profvoetball Jens Toorn er stra

Stakker van Oranje

Peer review s: werk of hobby

?

Leestips van schrijver Philip Huff

Foto’s die de wereld veranderde n

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, tel. 020-5253981, fax 020-5253980, redactie@folia.uva.nl website: www.folia.nl uitgever: Stichting Folia Civitatis redactie: Floor Boon, Mirna van Dijk (eindredacteur), Jim Jansen (hoofdredacteur), Maud Janssen, Marit van Kooij, Margot Riedstra (secretariaat), Henk Thomas, Dirk Wolthekker medewerkers aan dit nummer: Bram Belloni, Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Marc Deurloo, Louise O. Fresco, Julie de Graaf, Harmen van der Meulen, Kimon Moerbeek, Jeroen Pool, Won Tuinema, Tjebbe Venema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen. Folia werkt samen met Havana, het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam redactieraad: Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Jaap Kooijman, Bert Vuijsje bladmanagement: Impressum, Zoetermeer art direction: Pascal Tieman opmaak: Carl Zevenboom, Amsterdam druk: Dijkman Offset, Diemen advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, tel. 023-5714745, fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com abonnement: € 46,90 per jaargang opgave: 020-525 3981, mededelingen@ folia.uva.nl of www.folia.nl. Het is niet altijd mogelijk de rechthebbenden van de foto’s op de prikbordpagina te achterhalen. Rechthebbenden van het beeldmateriaal kunnen zich bij Folia melden via: redactie@folia.uva.nl

Folia 3

nieuws

Allochtone kiezers

UvA-student ’s lands beste raadslid zz Student Jan Paternotte (D66) op festival verkozen tot beste raadslid van Nederland. zz Het duoraadslid versloeg Mohammed Mohandis (PvdA).

Het scheelde maar een haartje op de applausmeter, maar Jan Paternotte werd dinsdag 2 maart verkozen tot beste raadslid van Nederland op het Festival van de Lokale Democratie in de Melkweg.

Paternotte, masterstudent internationaal en Europees recht, is sinds 2006 duoraadslid voor D66 in de gemeenteraad van Amsterdam en was campagneleider voor D66 bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen.

Paternotte won in een knock-outsysteem waarin de achttien deelnemers per twee over een bepaalde stelling moesten debatteren. De D66’er trof onder andere de VVD en kwam uiteindelijk in de finale te staan tegenover het populaire PvdA-raadslid van Gouda, Mohammed Mohandis.

‘Mohandis had een hele bus met PvdA’ers meegenomen en zelfs Lodewijk Asscher kwam hem nog toejuichen. Ik schatte mijn kans dus klein in,’ aldus Paternotte. De twee heren debatteerden in de finale over de stelling ‘De overheid moet weer een opvoedkundige functie krijgen’. Paternotte: ‘Het publiek waardeerde mijn nadruk op de rol van onderwijs die daarin zou moeten spelen. Een debat over normen en waarden is zinloos als jonge kinderen

Subsidies Jan Paternotte / foto Sebastiaan Verburg

niet met fatsoenlijk onderwijs opgroeien.’

D66 heeft de tijdens de gemeenteraadsverkiezingen vijf zetels winst geboekt en ging van twee naar zeven zetels in de Amsterdamse gemeenteraad. De partij is populair onder studenten. ‘Vroeger was D66 een vrij ongangbare partij onder studenten.

Die plotselinge omslag komt denk ik omdat wij streven naar een progressief, vrij en hoogopgeleid Amsterdam. Dat spreekt veel mensen, maar vooral studenten, erg aan. De PvdA was onder studenten populair, maar heeft tezamen met het kabinet die populariteit toch verloren. Zeker in

Amsterdam is het kabinet niet populair geweest. De stad Amsterdam heeft de afgelopen jaren afstand genomen van veel beslissingen van het kabinet.’

De PvdA en GroenLinks verloren op de verkiezingen van 3 maart de meerderheid in de gemeenteraad en kunnen dus samen geen coalitie meer vormen voor het College van B&W. Een buitenkansje voor D66? Paternotte: ‘Onze positie is nu erg sterk. Wij doen nergens aan mee als er geen goede afspraken gemaakt worden. Er zullen dus eerst flinke gesprekken gevoerd moeten worden.’ (MvK)

‘Numerus fixus AMC moet blijven’ zz Zowel landelijke studentenplatforms als de studentenraad AMC zien praktische bezwaren in loslaten numerus fixus. zz ‘Om coschappen te lopen moet je nu al zes maanden wachten, met een beetje pech zelfs negen.’

De numerus fixus voor geneeskundeopleidingen moet over vijf jaar niet worden losgelaten, menen zowel landelijke studentenplatforms als de Facultaire Studenten Raad (FSr) van het AMC. Het voorstel van de Raad voor de Volksge-

zondheid en Zorg om het aantal instromende geneeskundestudenten eerst te verhogen van 2850 naar 3100 en de numerus fixus vervolgens los te laten, stuit vooral op praktische bezwaren. Het KNMG Studentenplatform, het Landelijk Overleg Co-Assistenten en het Landelijk Medisch Studenten Overleg menen dat de toename ten koste gaat van de kwaliteit van het onderwijs.

‘Er zijn al onvoldoende faciliteiten voor het huidige aantal studenten,’ zegt Remco Molenaar, voorzitter van de FSr AMC. Hij doelt op collegezalen, studieplekken en de medische bibliotheek. ‘Maar vooral ook

plekken voor coassistenten. Daarvan zijn er nu al te weinig, laat staan als er nog veel meer studenten bijkomen.’

Op dit moment bedraagt de wachttijd om coschappen te lopen zes maanden. ‘Als je geluk hebt,’ voegt Molenaar daaraan toe.

‘Pech bij de loting voor een plek als coassistent kan een wachttijd van zelfs negen maanden betekenen.’ De FSr diende een voorstel in bij het CvB om geneeskundestudenten in de wachttijd gratis te laten studeren aan andere faculteiten, zodat ze hun kennis kunnen verbreden. Molenaar: ‘Het CvB heeft ons laten weten dat dit juridisch niet mogelijk is.’ (FB)

Max Gortzak Scriptieprijs zz FGw noemt scriptieprijs naar overleden student Max Gortzak. zz Emeritus hoogleraar Marita Mathijsen riep prijs tijdens de crematieplechtigheid in het leven.

De gezamenlijke hoogleraren van de afdeling taal en cultuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen hebben de Max 4 Folia

Niet alleen autochtone Amsterdammers hebben de PvdA verlaten bij de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart, ook allochtone kiezers hebben dat gedaan. Dat blijkt uit onderzoek van het Instituut voor Migratie en Etnische Studies (Imes) van de UvA en de Dienst Onderzoek en Statistiek (O+S) van de gemeente Amsterdam. De vorige gemeenteraadsverkiezingen vonden plaats in maart 2006. Toen kreeg de PvdA 87 procent van de Turkse stemmen, nu 59 procent. Onder Marokkanen lagen die percentages op respectievelijk 77 procent en 74 procent. Meer dan driekwart (79 procent) van de Amsterdammers van Surinaams/ Antilliaanse afkomst stemde in 2006 op de PvdA. Dat was vorige week 53 procent.

(UvA/DW)

Gortzak Scriptieprijs in het leven geroepen. De prijs is een eerbetoon aan de op 27 februari overleden student Nederlands Max Gortzak.

Hij overleed op 26-jarige leeftijd aan kanker, maar heeft tot het eind van zijn leven alles in het werk gesteld om zijn bachelor af te ronden. Twee weken voor zijn dood legde hij nog met succes een tentamen af. ‘We zien de prijs als een

mooie hommage aan een voorbeeldige student. Hij wilde zo graag zijn scriptie voltooien, maar dat is hem helaas niet gegund,’ reageert Mathijsen. Wanneer de prijs wordt uitgereikt en wie er in de jury komen, is nog niet bekend. ‘Dat zal de tijd uitwijzen,’ aldus Mathijsen. ‘Ik kan me goed voorstellen dat bijvoorbeeld een van zijn medestudenten in de jury plaatsnemen.’ (JJ)

Vier UvA-wetenschappers hebben een ‘Middelgrootsubsidie’ ontvangen van de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) voor de aanschaf van apparatuur en het opzetten van dataverzamelingen, bijbehorende programmatuur en bibliografieën. Maarten Marx (FNWI), Cyriel Pennartz (FNWI), Przemek Krawczyk (AMC) en Peter Hordijk (AMC) hebben daarmee 4 van de in totaal 31 subsidies die de NWO in dit kader heeft toegekend, in ontvangst genomen. Met dit programma financiert NWO grote voorzieningen die voor individuele groepen vaak te duur zijn. (UvA/FB)

Duisenberg De Duisenberg School of Finance en het Tinbergen Instituut (beide van UvA, VU en Erasmus Universiteit) willen de financiële onderzoekscapaciteit in Nederland versterken en gaan daarom officieel samenwerken. De afgelopen tijd werkten beide instellingen informeel al samen bij een onderzoeksmaster en een PhD-programma. De opleidingsinstituten willen samen internationale toponderzoekers naar Nederland halen. Aan het eind van dit jaar zullen beide instellingen bovendien samen verhuizen naar de Zuidas. (DW)

UvA Pride Het bestuur van UvA Pride, het platform van homo- en biseksuele UvA-medewerkers en studenten, heeft besloten de plannen voor een UvA-boot tijdens de jaarlijkse Canal Parade in het kader van Gay Pride op de lange baan te schuiven. Het is het afgelopen jaar moeilijk gebleken aan een boot te komen. Tot teleurstelling van UvA Pride wilde het College van Bestuur bovendien niet over de brug komen met geld om het evenement te sponsoren. ‘Niet getreurd,’ zegt het bestuur van Gay Pride nu. ‘Uitstel betekent zeker geen afstel. Een belangrijke doelstelling blijft om in een van de komende jaren een boot te laten varen waarop de UvA-vlag wappert.’ (DW)

KNAW

Nieuw kabinet, nieuw economisch beleid zz Economen Arnoud Boot en Sylvester Eijffinger in Room for Discussion. zz ‘De huren moeten worden geliberaliseerd.’

De val van het kabinet is een zegen voor de economie in Nederland. Waar het vorige kabinet op alle gevoelige onderwerpen een taboe legde, zal bij de aanstaande verkiezingen voor de Tweede Kamer iedere politieke partij kleur moeten bekennen. Dat was de kern van het gesprek dat de economen Arnoud Boot (UvA) en Sylvester Eijffinger (Universiteit van Tilburg) met elkaar voerden op 3 maart tijdens het wekelijkse lunchuurdebat Room for Discussion.

De belastingopbrengst ziet er volgens Eijffinger, tevens lid van het bestuur van het wetenschappelijk bureau van het CDA, nu uit als ‘een bult’. ‘Aan de ene onderkant van de bult betalen mensen weinig omdat ze een laag inkomen hebben, aan de andere onderkant van de bult betalen de rijken ook weinig vanwege de vele aftrekposten. Een nieuw kabinet moet die ene grote aftrekpost, de hypotheekrenteaftrek, dus aanpakken. Dat weet Balkenende ook.’

‘Er moeten inderdaad keuzes gemaakt worden op economisch gebied. In het regeerakkoord van het nu demissionaire kabinet stond vooral waar de regering

Arnoud Boot (l) en Sylvester Eijffinger in Room for Discussion / foto Jeroen Pool

niets aan zou doen,’ zei Boot. ‘Dat moet anders.’ Boot: ‘De hypotheekrenteaftrek is een belangrijke oorzaak van de hoge huizenprijzen.’ De hypotheekrenteaftrek is goed voor zeven miljard per jaar en mag daarom niet langer worden ontzien bij bezuinigingen. Eijffinger: ‘De huurmarkt en koopmarkt moeten tegelijkertijd worden aangepakt. De huur moet grotendeels geliberaliseerd worden, alleen voor mensen met de laagste inkomens moet een vangnet van sociale huurwoningen zijn.’

Beide economen hekelden het gebrek aan visie dat Balkenende en de zijnen uitstraalden bij de zoektocht naar de 35 miljard euro aan bezuinigingen. ‘Voor politici is economie gelijk aan boekhouden,’ zei Boot. ‘Het tekort dat is ontstaan vanwege terugvallende belastinginkomsten, wordt met de kaasschaaf teruggehaald. Maar economie heeft een dynamiek, en het is cruciaal dat daar leven in wordt geblazen.

Zo krijg je op lange termijn economische groei.’ (Trouw/MMJ)

15.000 keer ‘hora est’ zz Deze week vond aan de UvA de vijftienduizendste promotie plaats sinds de UvA het promotierecht verwierf. zz ‘Het relativeert, kennelijk zijn mij al 14.999 promovendi voorgegaan.’

Op dinsdag 9 maart vond de vijftienduizendste promotie aan de UvA plaats. Planoloog Marco te Brömmelstroet promoveerde bij hoogleraar Luca Bertolini van de afdeling ruimtelijke wetenschappen. Op 12 juli 1878 vond de eerste promotie aan de

UvA plaats. Toen promoveerde Diederik Johannes Korteweg tot doctor in de wis- en natuurkunde bij hoogleraar Johannes van der Waals. Korteweg promoveerde op een proefschrift over voortplantingssnelheid van golven in elastische buizen.

De UvA was tot 1877 officieel geen universiteit. Haar voorloper, het Atheneum Illustre, startte in 1632. In de eerste decennia na het verkrijgen van de universiteitsstatus vonden er maar enkele tientallen promoties per jaar plaats aan de UvA. Marco te Brömmelstroet, wiens

promotieonderzoek gaat over de strategie rond integrale ruimte en mobiliteit, schrok toen hij een paar dagen voor de promotie door de pedel werd gebeld met het bijzondere nieuws. ‘Ik dacht: shit, een kink in de kabel. Maar toen het tot mij doordrong vond ik het heel bijzonder. Het relativeert mijn promotie een beetje: kennelijk zijn mij al 14.999 promovendi voorgegaan.’ Zijn promotie vond plaats in de Agnietenkapel en had een extra feestelijk karakter: na afloop van de plechtigheid was er champagne. (DW)

Studentenband schrijft havenlied zz Zorita’s sound is stoer, woest en melancholisch. zz Sail 2010 krijgt een officieel lied.

De Amsterdamse band Zorita is een van de groepen die meedoet aan een wedstrijd om het Amsterdamse ‘havenlied’ te schrijven. Vijf van de acht muzikanten van Zorita studeren aan de UvA. De wedstrijd is uitgeschreven door de gemeente Amsterdam in samenwerking met Sail 2010. Doel van het lied is ‘het havengevoel’ zo goed mogelijk over te brengen. De winnende band zal dit officiële havenlied

ten gehore brengen tijdens Sail 2010, dat vanaf 19 augustus gedurende vijf dagen in Amsterdam plaatsvindt.

‘Ik vind het best een aparte en aantrekkelijke wedstrijd voor muzikanten. Meestal zijn competities voor bands opgezet zonder een echt doel. Je speelt je eigen nummers net als elk ander bandje en je wint een waardebon of studiotijd. Bij deze wedstrijd zijn de doelen heel gericht: het schrijven van een havenlied voor Amsterdam. Het gebeurt niet elke dag dat je de kans krijgt om aan zoiets speciaals mee te doen,’ aldus frontman Carlos Zorita Diaz (bachelorstudent sociologie). Zorita’s sound wordt

gekarakteriseerd door accordeon, viool, en trompet. Deze instrumenten hoor je ook terug op ‘Lost at sea’, de meedingende compositie van de band. Zorita Diaz: ‘Bij het schrijven van het nummer wilde ik zoveel mogelijk clichés vermijden en toch een herkenbaar havengevoel uitdragen.

Het is een uptempo nummer; een beetje stoer, woest maar ook melancholisch. “Lost at sea” gaat over een zeeman die steeds op zoek is naar nieuwe avonturen en contacten waarbij hij niet zelden van het rechte pad afdwaalt.’ Zorita is een van de acht bands die op 12 maart tijdens de finale in de Melkweg mag aantreden. (JJ)

Bij de Koninklijke Akademie voor Wetenschappen (KNAW) zullen komend jaar achttien vacatures ontstaan als gevolg van de pensionering van achttien van de 220 gewone leden. Als leden van de KNAW 65 jaar worden verandert hun status van ‘gewoon’ lid in rustend lid. Er ontstaat dan ruimte voor ‘nieuwe’ gewone leden. Leden van de KNAW worden gekozen op grond van bewezen wetenschappelijke kwaliteiten. In beide afdelingen van de KNAW, respectievelijk letterkunde (geestes-, rechts-, gedrags- en maatschappijwetenschappen) en natuurkunde (wiskunde en natuurwetenschappen, technische en levenswetenschappen) ontstaan negen vacatures. De KNAW is vooral op zoek naar gedragswetenschappers (vijf) en geneeskundigen (vier). Potentiële leden moeten voor 15 april voor lidmaatschap worden voorgedragen. De bestedingsstop die de KNAW vorig jaar voor verschillende aan haar gelieerde subsidiefondsen had ingesteld, is overigens opgeheven. (DW) Zie ook www.knaw.nl

Poolse letterkunde Arent van Nieukerken, docent Poolse letterkunde bij de leerstoelgroep Slavische letterkunde, is verkozen tot ‘buitenlands’ lid van de Polska Akademia Nauk (PAN) in de afdeling humaniora. De benoeming van Van Nieukerken in de PAN wordt beschouwd als een officiële erkenning van zijn wetenschappelijke prestaties en autoriteit op het gebied van de Polonistiek. Van Nieukerken werd voorgedragen door drie coryfeeën uit de Poolse literatuurwetenschap, de hoogleraren Michał Głowiński, Maria Janion en Henryk Markiewicz. Het lidmaatschap geldt voor het leven. Van de leden van de PAN wordt onder meer verwacht dat zij als referent optreden voor wetenschappelijke artikelen voor door de PAN uitgegeven vakbladen.

De Poolse PAN is vergelijkbaar met de Nederlandse KNAW. (DW)

stelling De poll op folia.nl ging over de Boekenweek, die deze week voor de 75e keer wordt gehouden. De vraag luidde: In de 75e Boekenweek staan het kind, de jeugd en jongeren centraal. Aansprekend thema? zz Al die ouders met kinderen, het is vooral een commercieel thema zul je bedoelen – 72,5 % zz Zeker weten. De jeugd heeft de toekomst!! – 18,6% zz Uitgekauwd thema. De dominantie van de jeugd is inmiddels verstikkend – 7,8% zz Hou eens op zeg, de enige boeken die mij bezighouden zijn studieboeken 1,1% Totaal aantal respondenten: 102

Folia 5

nieuws ‘Studenten zijn heel beeldgericht’ zz Het vakgebied visuele antropologie wordt nieuw leven ingeblazen aan de UvA.

Bij patiënten met schizofrenie is langdurig medicatiegebruik veelal noodzakelijk. Martijn Kikkert onderzocht medicatietrouw en de meetbaarheid daarvan.

zz ‘We leven in een mediademocratie waarin het bestuderen en kritisch bekijken van beelden steeds belangrijker wordt.’

‘Het zou heel mooi zijn als er aan de UvA een bijzondere leerstoel visuele antropologie zou komen. Dan zouden we pas écht power kunnen ontwikkelen.’ Dit zegt John Kleinen van de afdeling sociologie en antropologie. Op 19 maart start de afdeling een pilot visuele antropologie voor maximaal vijftien studenten. Het aandachtsgebied van de visuele antropologie wordt daarmee volgens Kleinen gereanimeerd, nadat het in de jaren tachtig langzaam een stille dood is gestorven.

De visuele antropologie houdt zich vooral bezig met de visuele aspecten van antropologisch onderzoek en met de rol die beeld kan spelen in dat onderzoek.

Kleinen hield zich in de jaren tachtig bezig met fotografie en Aziatische film.

Op die manier ontstonden grote collecties beeldmateriaal, waaronder die van het Asia Cinema Center. ‘Het grootste probleem was dat we het maken van video’s niet goed konden aanbieden aan studenten,’ zegt Kleinen nu, ‘aangezien dat

Uit uw onderzoek bleek dat effectiviteit van medicijnen de belangrijkste factor is voor medicatietrouw.

Kunt u dat toelichten?

‘Die werkzaamheid blijkt de belangrijkste reden om medicijnen in te nemen. Maar sommige patiënten hebben remissie­ periodes, waarin zij weinig klachten hebben. Vanuit de patiënt lijkt het dan soms niet nodig om medicijnen te slikken.

Maar om terugval tegen te gaan is dat juist heel belangrijk.’

Antropologisch veldwerk: hanengevechten in een Vietnamees dorp / foto John Kleinen

enorm duur was én omdat het monteren van de video’s erg complex was.’

Daarbovenop kwam volgens Kleinen een bezuinigingsronde met als gevolg dat de visuele antropologie steeds minder aandacht kreeg. Dat had volgens hem ook te maken met de afkeurende houding van veel wetenschappers ten opzichte van het vakgebied, denkt Kleinen. ‘Beeld als representatie van data kun je niet serieus nemen, was toen de gedachte.’

Inmiddels is het tij gekeerd. Kleinen: ‘We leven in een mediacratie, waarin het steeds belangrijker wordt om beelden te bestuderen en kritisch te bekijken. We beginnen daarom met deze pilot. In de reguliere module nemen alle studenten deel aan een masterclass fotografie. De films die voortkomen uit de bijbehorende videotraining kunnen wellicht worden vertoond op het visuele antropologiefestival Beeld voor Beeld in juni.’ (UvA/DW)

Tienduizend studentenwoningen erbij zz Amsterdamse instellingen voor hoger onderwijs formuleren visie op studentenhuisvesting 2010-2014. zz Steeds meer studenten eisen garantie op woonruimte voordat ze besluiten naar Amsterdam te komen.

Succes komt niet vanzelf, schrijven de opstellers van het rapport Studeren in de Topstad dat op 12 maart zal worden gepresenteerd. Als Amsterdam als topstad wil blijven concurreren met andere wereldsteden is het volgens de opstellers cruciaal om nationaal en internationaal talent aan te kunnen blijven trekken.

Maar, tekenen zij daarbij aan, de inhoudelijke kwaliteit van opleidingen kan nog

zo goed zijn, studenten blijven weg als ze geen onderdak kunnen vinden. De instellingen voor hoger onderwijs hebben daarom de handen ineen geslagen en een gezamenlijk standpunt geformuleerd over studentenhuisvesting. Belangrijkste vraag is: hoeveel studentenwoningen komen er de komende jaren bij.

Het rapport gebruikte de omfloerste term ‘huisvestingseenheden’, wat een hele woning kan zijn maar ook een kamertje van vier bij drie, maar daarvan komen er tussen nu en eind 2014 minimaal 9.900 bij.

Daarvan is tweederde bedoeld voor het wetenschappelijk onderwijs (UvA en VU samen), de rest gaat naar het hbo. Van het totaal aantal eenheden dat erbij zal komen is een derde deel voorzien voor de huis-

vesting van buitenlandse studenten, die steeds vaker huisvestingsgaranties ‘eisen’ voordat ze naar Amsterdam afreizen.

VU en UvA hebben samen ongeveer 45.000 voltijdstudenten, daarvan een kleine drieduizend uit het buitenland.

Als het hbo erbij wordt opgeteld gaat het om 87.000 studenten in heel Amsterdam.

De opstellers van het rapport verwachten dat dit aantal in 2014 is gestegen tot 110.000: 23.000 extra studenten dus tegenover 9.900 extra wooneenheden. Het lijkt te weinig, maar de plannenmakers zeggen dat een getal van negenduizend ‘in de buurt komt van de geschatte behoefte’. Dit heeft vooral te maken met het feit dat met name hbo’ers thuis blijven wonen. (DW)

Bouwverkeer bij REC geeft overlast zz ‘Er is ook nog nieuwbouw gepland, maar dat gaat wat ons betreft niet door.’

Bewoners van de Sarphatistraat die aan de achterkant uitkijken op de Valckenierstraat, hebben flink overlast van het bouwverkeer dat zich door de Valckenierstraat wringt op weg naar het bouwterrein van de UvA op het Roeterseilandcomplex (REC). Dat zegt fotograaf Dutch den 6 Folia

doctor

Hollander, bewoner van de Sarphatistraat.

‘Zeven jaar lang stonden er op het terrein onderkomens voor buitenlandse studenten. Deze onderkomens zijn vanwege de bouwactiviteiten inmiddels weggehaald, maar nu hebben we last van vrachtauto’s en dat zal nog tot 2017 aanhouden.’ Op het REC worden sinds enige tijd panden gesloopt en de monumentale diamantslijperij wordt gerenoveerd. Tegen het

opknappen van de panden bestaat an sich niet zo veel weerstand, zegt Den Hollander. ‘Al willen we niet dat er ook nog nieuwbouw op het terrein wordt gepleegd.

Op bouwtekeningen hebben we gezien dat er ook nog nieuwbouw is gepland, maar dat gaat wat ons betreft niet door.’ Inmiddels is er overleg geweest met de UvA om te kijken of het bouwverkeer kan worden omgeleid. (DW)

Wat zijn nog meer belangrijke factoren?

‘Het ziekte-inzicht is van belang, bijvoorbeeld de realisatie dat iemand ondanks remissieperiodes wel echt ziek is. Het is belangrijk dat de patiënt zichzelf niet labelt als “een beetje gestrest”, maar als “ziek”, en dit accepteert. Dan erkennen patiënten meestal ook de preventieve waarde van de medicatie. Als iemand slechte ervaringen heeft gehad in het verleden of medicatie onnatuurlijk vindt, is de motivatie voor medicijngebruik minder. Qua omgevingsfactoren is het belangrijk dat medicatie makkelijk te verkrijgen is. En het is natuurlijk van belang dat medicijnen niet te veel bijwerkingen hebben.’

Kan de medicatietrouw door de therapeut verbeterd worden?

‘Ik heb onderzocht of een bepaalde vorm van interventietherapie, adherence therapy, effectief is. Deze therapievorm is gebaseerd op motiverende gesprekstechnieken uit de verslavingszorg waarbij patiënten die geen medicatie wilden innemen werden beïnvloed door de therapeut. Bij deze behandelwijze wordt besproken welke vooren nadelen patiënten toekennen aan het gebruik van medicatie en op basis daarvan geprobeerd om ambivalentie te verkleinen.

Uit mijn studie bleek het effect van deze vorm van interventie niet sterk.’

Is medicatietrouw goed meetbaar?

‘Veel vragenlijsten zijn niet valide. Er worden vaak indirecte vragen gesteld, omdat wordt aangenomen dat mensen directe vragen niet eerlijk beantwoorden. Bloedtesten lijken het ei van Columbus, maar niet bij iedereen wordt medicatie even snel afgebroken en opgenomen, wat meten en vergelijken van bloedwaarden lastig maakt.

Uit literatuurstudie blijkt dat sommige methoden, zoals het tellen van iemands pilvoorraad en het gebruiken van apothekersbestanden om na te gaan hoe vaak een patiënt medicatie ophaalt, wel bruikbaar kunnen zijn om medicatietrouw te meten.’

(MMJ) Martijn Kikkert: Medication Adherence in Patients with Schizophrenia: A Means to an End. Promotie: 11 maart.

prikbord FdR Frits

promoties

Kalshoven Competitie

AMC Open

dag van de Zorg

De rechtenstudenten Jorja Kotsires, Nina Abramishvili en Avril Rushe hebben de derde Frits Kalshoven Competitie gewonnen. Deze wedstrijd in internationaal recht, jaarlijks georganiseerd door het Nederlandse Rode Kruis in samenwerking met het Ministerie van Defensie, werd van 22 tot 26 februari in Den Haag gehouden. De teams werden op hun kennis en begrip getest door een jury van gerenommeerde experts, als Sir Christopher Greenwood en rechter Alphons Orie. Het UvA-team nam het op tegen zeven andere teams. In de finale stond het team tegenover dat van Utrecht. Het is de derde keer dat de UvA uitkomt, maar de eerste keer dat zij de winst pakt. Het team werd gecoacht door Martijn Keeman.

Zaterdag 20 maart vindt de Open Dag van de Zorg in het AMC plaats. Het ziekenhuis opent tussen 11:00 en 15:00 de deuren van verschillende afdelingen.

Mensen met een medische achtergrond, geïnteresseerden in een opleiding tot verpleegkundige en andere bezoekers zijn welkom om kennis te maken met het AMC. Bezoekers kunnen deelnemen aan rondeleidingen op onder andere de afdelingen Radiotherapie, Longziekten, Cardiologie en Kinderoncologie. Ook in de operatiekamers van het Dagcentrum en de Intensive Care zullen rondleidingen plaatsvinden. Mis de reanimatiedemonstratie van pop Annie niet!

AUP Academische

UB Jürgen

Boekengids

Habermas

ABG 79 18-02-10 11:41 Pagina 1

Met ingang van maart 2010 stijgt de oplage van De Academische Boekengids (ABG) van 55.000 naar 70.000 exemplaren. De Academische Boekengids wordt verspreid onder het wetenschappelijk personeel van Nederlandse universiteiten, de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra en de onderzoeksinstituten van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

ABG is een tweemaandelijks tijdschrift waarin prominente wetenschappers academische publicaties bespreken, vergelijkbaar met The New York Review of Books. In het zojuist verschenen nummer (#79) een betoog van rechtsfilosoof Carel Smith, een bijdrage van oud-UvA-collegevoorzitter Sijbolt Noorda, en Willem Oosterveld legt uit hoe de oorlog tegen terreur een oorlog tegen het recht werd. Zie ook: www.academischeboekengids.nl

Over het werk van de Duitse filosoof Jürgen Habermas (1929) is nog tot en met 6 april een expositie in de UB. Enkele van zijn meest recente opstellen zijn vertaald in het Nederlands. Ter gelegenheid daarvan bezocht hij Amsterdam en werd een tentoonstelling ingericht. Habermas bekleedde vanaf begin jaren zestig een groot aantal hoogleraarschappen in de Bondsrepubliek Duitsland en in de V.S. Zijn werk is in 42 talen vertaald. De expositie besteedt aandacht aan de opmerkelijke tijdsspanne waarin Habermas’ werk de belangstelling van filosofen en sociale wetenschappers geniet. De tentoonstelling is te zien op de overloop tussen studiezaal C 2.02 (met daarin de collectie esthetica) en de derde verdieping van het E-gebouw (met daarin de collecties Wijsbegeerte en Theaterwetenschap & Mediastudies).

FMG David

FEB Uitwisseling

ABG79 maart 2010

#

DE ACADEMISCHE BOEKENGIDS

Vooraanstaande wetenschappers bespreken nieuwe boeken

Sijbolt Noorda over academisch kapitalisme in de Verenigde Staten 3 Willem Oosterveld

legt uit hoe de oorlog tegen terreur verwerd tot

een oorlog tegen het recht 5 Helmuth Plessners filosofie tussen Kant en Darwin uitgelegd door

Raymond Corbey 9 Rechters maken hun

eigen regels, betoogt Carel Smith 13 Joop de Kort

vraagt zich af hoe vrij de Russische

economie sinds Jeltsin is 15 Gedicht van

Esther Jansma 21 De beste boeken volgens

Marita Mathijsen 22 ABG VN Essay Prijs 2011 24 Rixt Hoekstra:

het modernisme in de

architectuur was helemaal niet zo modern 25 Universiteit Leiden • Universiteit Utrecht • Rijksuniversiteit Groningen • Erasmus Universiteit Rotterdam • Universiteit Maastricht • Universiteit van Amsterdam • Vrije Universiteit Amsterdam • Universiteit van Tilburg • Technische Universiteit Delft • Technische Universiteit Eindhoven • Universiteit Twente • Wageningen UR • Open Universiteit • Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen • Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra

¤ 4,25

van Lennepprijs

UvA-alumna Kitty van der Heijden-Lek heeft op 19 februari bij de uitreiking van de David van Lennepprijs de tweede prijs gewonnen. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan de schrijvers van de drie beste masterscripties op het gebied van arbeid, beroep en organisatie. Van der Heijden deed op verzoek van de Koninklijke Marechaussee onderzoek naar de mogelijkheid om sollicitanten te screenen op integriteit. Door middel van vragenlijsten blijken de beste voorspellers van integriteit zelfbeheersing en morele identiteit te zijn. Ook een positief humeur hangt samen met integriteit: mensen die vaak in een goede, en zelden in een slechte bui zijn, komen als het meest integer uit de test.

FMG Hoge

score in HO-gids

Drie masters van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen scoren hoog in de Keuzegids Hoger Onderwijs 2010. De master politicologie eindigde van alle Nederlandse masters op dit gebied op de eerste plaats. Pedagogische wetenschappen en communicatiewetenschap bezetten beide een tweede plaats. Politicologie werd door zowel studenten als experts vooral goed beoordeeld op de inhoud en eindigde daardoor op de eerste plaats. Ook van communicatiewetenschap werd het niveau van het programma goed beoordeeld. Pedagogische wetenschappen kreeg weliswaar een goede overall beoordeling, maar moest op het criterium ‘gebouwen en faciliteiten’ een onvoldoende incasseren.

NYU-UvA

De economische faculteit zoekt kandidaten voor een uitwisseling met New York University (NYU). Sinds 1998 hebben de UvA en NYU het Visiting Guest-Faculty Programme. Beide universiteiten hebben afgesproken jaarlijks één of twee wetenschappers te selecteren die in de gelegenheid worden gesteld de relaties met vakgenoten aan de andere instelling te versterken. De benoemingsperiode is in principe voor één jaar, maar kan worden verlengd tot twee jaar. Kandidaten zijn bij voorkeur hoogleraar.

Bij benoeming ontvangen wetenschappers jaarlijks een bedrag van € 17.500 van de UvA. Aanmelden kan deze week nog. Voor informatie: Suzanne von Meyenfeldt: s.e.vonmeyenfeldt@uva.nl

Maagdenhuis Service

Point

Informatie over bijvoorbeeld pensioen, ouderschapsverlof en reiskosten declareren was tot voor kort alleen in het Nederlands beschikbaar via de medewerkersportal van het UvAweb. Bureau Communicatie heeft nu, in samenwerking met verschillende afdelingen binnen de UvA, de arbeidsvoorwaarden en andere UvA-brede P&O-informatie in het Engels laten vertalen en gebundeld op één website. Gaandeweg wordt daarop de voor medewerkers meest relevante basisinformatie in het Engels gepubliceerd. Voor internationale studenten wordt alle informatie op het UvAweb al in het Engels gegeven. Zie ook: www.medewerker. uva.nl/service-point

DINSDAG 16/03 12.00 uur: Perry Hoetjes - Planologie Mapping the Market. A Portfolio Approach for Informed Deliberation of Urban Development Strategies.

Promotor: Prof.dr.ir. L. Bertolini. (Agnieten­ kapel) 14.00 uur: Jantine Spilt - Pedagogiek Relationships Between Teachers and Disruptive Children in Kindergarten: An Exploration of Different Methods and Perspectives, and the Possibility of Change.

Promotor: Prof.dr. D.A.V. van der Leij.

(Agnietenkapel)

WOENSDAG 17/03 12.00 uur: Marike Leijs - Geneeskunde Toxic Effects of Dioxins, PCBs and PBDEs in Adolescents.

Promotor: Prof.dr. W. M. C. van Aalderen.

(Aula) 14.00 uur: Danny Cohn - Geneeskunde Thrombophilia Ad Dies Vitae.

Promotor: Prof.dr. H.R. Büller. (Aula)

DONDERDAG 18/03 12.00 uur: Vincent van Leijen - Informatica The Sound of Sediments, Acoustic Sensing in Uncertain Environments.

Promotor: Prof.dr.ir. F.C.A. Groen. (Agnietenkapel)

VRIJDAG 19/03 12.00 uur: Merja Mahrt - Communicatie­ wetenschap Values of German Media Users, 1986-2007.

Promotor: Prof.dr. K. Schönbach. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Edith Loozen - Rechtsgeleerdheid Het begrip mededingingsbeperking zoals neergelegd in artikel 101(1) VWEU: een beslismodel.

Promotor: Prof.dr. F.O.W. Vogelaar. (Agnietenkapel)

oraties

DONDERDAG 18/03 14.30 uur: Prof.dr. S. Repping, hoogleraar Humane voortplantingsbiologie Humane Voortplantingsbiologie: tussen preservatie en incubatie. (Aula)

VRIJDAG 19/03 14.30 uur: Prof.dr. H. Brinkman, hoogleraar Tekstoverlevering en teksteditie, i.h.b. van de Middeleeuwen Als de nachtuil. Auteurschap en de overlevering van middeleeuwse teksten. (Aula) Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231. Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda

Folia 7

opinie

Ruim baan voor het videocollege Colleges moeten zo veel mogelijk worden opgenomen, en het videomateriaal moet voor iedereen beschikbaar zijn, vindt Brent Huisman.

E

en videocollege is een opname van een hoorcollege die studenten via internet terug kunnen zien. In een hoorcollege vertelt een docent wat de belangrijkste concepten van een vak zijn, vat hij ze kort samen en stipt de knelpunten aan. Het spreekt voor zich dat het vastleggen van deze waardevolle aanwijzingen de student kan helpen bij het studeren. Slaapgebrek, ziekte, de trein missen of extracurriculaire activiteiten betekenen niet meer automatisch dat je het hoorcollege moet missen. Voor de studenten die wel op college verschijnen – er gaat tenslotte niets boven vragen stellen – is het kunnen nakijken van een college, omdat je even die wiskundige afleiding of redenatie niet kon volgen, een pluspunt.

Net als met een syllabus kun je als voorbereiding op opdrachten of tentamens nog eens ‘terugbladeren’ door je hoorcolleges.

Sommige docenten vrezen dat de colleges leeg zullen stromen, maar dat valt reuze mee, blijkt uit een rapport van het Massachusetts Institute of Technology. Men heeft daar in de zomer van 2008 door middel van een poll bij studenten om de mening over video-opnamen gevraagd.

Een overweldigende 94 procent van de respondenten geeft aan dat de videocolleges positief hebben bijgedragen aan het begrip van de stof. Vier van de vijf studenten zeggen dat de opnamen een positief effect op hun tentamens hebben.

Als reden voor het kijken naar opnames is weliswaar het kunnen wegblijven bij college de populairste respons, maar verreweg de meesten hebben inhoudelijke redenen om de video’s erbij te pakken: voorbereiding op tentamens, aantekeningen verbeteren of gebruiken als voorbereiding op huiswerk. Een andere interessante uitkomst is dat tweederde van de kijkers 8 Folia

aangeeft niets anders te doen tijdens het kijken, wat betekent dat studenten serieus gebruikmaken van de opnamen. Concluderend zijn studenten met videocolleges beter in staat hun vakken te halen, en dat is in het belang van iedereen.

Aan de Universiteit van Amsterdam is het echter nog niet zover. Nog lang niet alle colleges kunnen worden opgenomen, en de colleges zijn maar voor een beperkt publiek beschikbaar. Sinds dit studiejaar heeft het facilitair centrum van de UvA

Docenten en de universiteit hebben met videocolleges een mooi visitekaartje in enkele grote collegezalen opnameapparatuur geplaatst en kunnen docenten de opgenomen videocolleges gemakkelijk op Blackboard plaatsen.

Bij sommige grote colleges wordt er inmiddels mondjesmaat gebruikgemaakt van deze nieuwe faciliteiten, maar docenten lopen er nog niet allemaal even warm voor. Sommigen hebben waarschijnlijk plankenkoorts, omdat met de opnamen vastgelegd wordt hoe een docent nu eigenlijk doceert. Docenten die didactische bijscholing volgen, ervaren opnamen van eigen colleges juist als ontzettend positief: met de opnamen kunnen ze zien wat ze goed doen en wat ze kunnen verbeteren.

Ook hebben docenten en de universiteit met videocolleges een mooi visitekaartje.

Door wie mogen de videocolleges nou eigenlijk bekeken worden? Videocolleges moeten, net als bij veel universiteiten in

illustratie Pascal Tieman

de Verenigde Staten, wereldwijd bekeken kunnen worden. Een goede reden hiervoor is dat docenten zo bij elkaar kunnen meekijken en wat van elkaar kunnen opsteken. Hierdoor zullen succesformules en not-dones zich sneller verspreiden. Net als docenten kunnen studenten de videocolleges gebruiken om bij andere opleidingen mee te kijken om zich zo breder of juist dieper te oriënteren. Aspirant-studenten kunnen een voorproefje nemen, en de UvA kan zichzelf promoten. Wat is nu

mooier en transparanter voor een publieke universiteit als de UvA dan het vrij beschikbaar stellen van haar videocolleges?

Videocolleges verbeteren de studieprestaties van studenten. Videocolleges kunnen het onderwijs verbeteren. Videocolleges kunnen studenten helpen bij het kiezen van een opleiding. Videocolleges zijn een goed idee. yyy Brent Huisman, namens de facultaire studentenraad FNWI

stage

Wederkerigheid of liefdadigheidswerk

Berucht nachtleven Ammeke Kateman (24)

Topwetenschappers verrichten veel onbetaald werk ter ontplooiing

Zij doet een onderzoeksmaster geschiedenis en liep stage bij de Nederlandse ambassade in Beiroet, Libanon.

van hun vakgebied, en dat hoort erbij. De vraag naar betaling wordt pas reëel als het ‘liefdewerk’ buiten het eigen wetenschapsveld ligt, meent Arnoud Boot.

W

etenschap lijkt bijna liefdadigheidswerk. Echte toptijdschriften accepteren minder dan tien procent van de ingezonden stukken, en vaak pas na talloze revisies. (Bijna) al deze artikelen moeten worden beoordeeld, en daarvoor moeten collegawetenschappers gevonden worden die bereid zijn daar veel tijd in te stoppen. En dan is er nog het werk als redacteur van die tijdschriften. Als wetenschapper wordt je ook om de haverklap gevraagd beoordelingsbrieven te schrijven over collega’s die elders in aanmerking hopen te komen voor promotie. En dan zijn er nog talloze benoemingscommissies elders in de wereld waarvan je gevraagd wordt extern lid te zijn. En wat ligt er nog meer op tafel? Een vijftiental papers die net toegezonden zijn, en wachten op een oordeel of ze geschikt zijn voor presentatie op een conferentie. Zeshonderdvijftig papers zijn ingestuurd voor diezelfde conferentie, en daarvan kunnen er on-

Ook voor Amerikaanse wetenschappers blijken de grenzen van ‘liefdewerk’ te worden bereikt geveer honderd geaccepteerd worden voor presentatie. Elke inzending krijgt twee beoordelingen. Reken uit, ongeveer 1300 onafhankelijke beoordelingen zijn nodig. En zo gaat het door.

Al dit werk gaat eigenlijk met gesloten beurzen.

Er wordt niet (of nauwelijks) voor betaald. De vergoeding is indirect. Je bent onderdeel van het netwerk in je vakgebied of je bent het niet. Ben je het dan doe je aan dit systeem mee. Het is een bijdrage aan een soort collectief goed: de ontplooiing van je vakgebied. En natuurlijk is er een eigenbelang – succes als wetenschapper vereist dat je onderdeel bent van het netwerk. Mijn ervaring

brief

is dat Amerikaanse wetenschappers hier actiever in zijn dan Europese. Er is een impliciete wederkerigheid die aan deze kant van de oceaan misschien minder wordt onderkend. Misschien is het ook dat aan deze kant van de oceaan wetenschappers te veel verzanden in bestuurlijk werk. Op Amerikaanse universiteiten zijn de (onderwijsgerelateerde) bedrijfsprocessen strakker georganiseerd, en dus heb je als wetenschapper minder bestuurlijke rompslomp. En daardoor kun je je mogelijk meer richten op het op het aan het eigen vak gerelateerde ‘liefdadigheidswerk’.

Toch lijken ook in Amerika de grenzen te worden bereikt. Dit speelt met name bij het extern moeten verwerven van fondsen zoals NWO-achtige beurzen en de beoordeling van de vele door anderen ingediende aanvragen voor beurzen. Dit lijkt steeds meer tijd in beslag te nemen. In Nederland speelt dit ook. Universiteiten sturen steeds sterker aan op het verkrijgen van middelen uit de tweede- en derdegeldstroom.

Moet er iets gebeuren? Moet de tijd die hieraan wordt besteed vergoed worden? Ik weet het niet. Het wetenschappelijke proces vereist wederkerigheid en de motivatie van wetenschappers om de wetenschap vooruit te brengen. Dit gaat dan met name over het eigen wetenschapsveld. Zodra het werk te ver afraakt van eigen interesses wordt het ‘echt’ werk, en heeft het geen waarde meer voor iemands eigen onderzoek of zijn status in de professie. Het wordt dan eigenlijk bestuurlijke rompslomp die alleen maar ten koste gaat van de eigen wetenschappelijke ontplooiing.

Zodra daar sprake van is vervalt de basis van wederkerigheid. Deze is immers gekoppeld aan de eigen wetenschappelijke interesses en het netwerk waartoe men wil behoren. En, inderdaad, als het liefdadigheidswerk echt werk wordt, dan ligt de vraag op tafel wie hiervoor betaalt. yyy Arnoud W.A. Boot is hoogleraar financiële markten.

- advertenties -

Master of Science in Amsterdam?

Nieuwe vormgeving

Het ziet er goed uit de nieuwe vormgeving van Folia.

Maar wat jammer dat Spekkie Big weg is. Dat was mijn pleziertje van de week. Bij deze mijn verzoek: Spekkie Big terug in Folia! Dank u wel, Ko van ’t Hek, UvA-student

‘Ik heb een bachelor Arabische taal en cultuur gedaan en een bachelor geschiedenis. In mijn master probeer ik die twee te combineren door er een soort specialisatie in Arabische geschiedenis van te maken. In dat kader heb ik ook stage gelopen bij de Nederlandse ambassade in Beiroet. Van tevoren had ik gevraagd of ik me op academische en culturele betrekkingen kon richten. Uiteindelijk heb ik geholpen met het opzetten van een beurzenprogramma voor young professionals en toen Beiroet in 2009 Wereldboekenstad was, heb ik geprobeerd allerlei culturele evenementen die iets met Nederland te maken hadden naar Libanon te krijgen.

Er was niet standaard een stagiaire op de ambassade, dus er waren ook geen standaard stageklusjes. Dat maakte het heel leuk, omdat ik veel vrijheid kreeg en verschillende dingen kon doen. Tijdens mijn stage stonden bovendien de verkiezingen voor de deur, een hot topic in Libanon omdat daar heel veel zaken mee gemoeid zijn, waaronder de veiligheid van het land.

Dat merkten we ook op de ambassade en ik mocht vaak mee naar workshops, congressen en informatiebijeenkomsten van de Libanese overheid.

Ik had zelf een kamer geregeld in een studentenhuis in een studentenwijk in het centrum van de stad. Mijn huisgenoten liepen geen stage, dus ik was de enige van het huis die vroeg opstond. Ik moest al om halfacht ’s ochtends op mijn stage zijn en als ik dan om halfvier ’s middags thuis kwam, was er altijd wel een huisgenoot die pas net onder de douche stond.

In Nederland reageerden veel mensen geschokt toen ik vertelde dat ik naar Beiroet ging. Ze vroegen me of ik niet bang was dat het mis zou gaan tijdens mijn verblijf of dat er oorlog zou komen. Vaak dacht ik er daar niet eens aan, maar af en toe kwam het heel dichtbij. Zoals de keer dat mijn huisgenootje me wees op een kogelgat in de muur, ontstaan tijdens een schietpartij in 2008. Beiroet is verder juist een ontzettend leuke stad: de mensen zijn heel aardig en gastvrij en er is natuurlijk het beruchte Beiroetse nachtleven. Iedereen is heel uitbundig. Pas later had ik door dat er achter die uitbundigheid ook een soort noodzaak schuilt: men leeft er alsof iedere dag de laatste kan zijn.’ (Julie de Graaf)

Study at the William James Graduate School Excellent research masters in • Cognitive Neuropsychology • Cognitive Science • Neurosciences • Social Psychology www.williamjames.nl Faculty of Psychology and Education

> Interdisciplinary > International > Inspirational

A wider perspective

Naamloos-9 1

Hagg & Van Koesveld Advocaten, Amsterdam Centrum, zkt met spoed TYPISTEN m/v voor min. 1 dag p/w., zeer goede kennis van Eng. en Nl, ervaring vereist.

Reactie met CV naar: info@henvk.nl

05-03-2010 09:13:50

Naamloos-10 1

Folia 9 05-03-2010 09:16:38

De prins en de mythe Prins Bernhard was een meester in het creëren van zijn eigen geschiedenis.

Historica en schrijfster Annejet van der Zijl omschrijft hem als een product van zijn tijd. ‘Hij was een speelbal van zijn omgeving, een jongetje dat hield van het leven en van auto’s.’ Floor Boon

A

an de sfeer van ophef en sensatie die nog steeds aan prins Bernhard kleeft, heeft ze een verschrikkelijke hekel. Het is dan ook niet voor niets dat Annejet van der Zijl de inhoud van haar proefschrift over Bernhard van Lippe-Biesterfeld (19112004) tot het laatste moment geheim heeft gehouden. Van der Zijl, schrijfster van onder meer bestsellers Sonny Boy en Anna, de biografie van Annie M.G. Schmidt, kan niet genoeg benadrukken dat ze haar onderzoek naar het leven van Bernhard, prins-gemaal van koningin Juliana en vader van Beatrix, als historica heeft benaderd. Ze promoveerde afgelopen donderdag 4 maart.

In Bernhard: een verborgen geschiedenis neemt de schrijfster de lezer mee naar Bernhards jeugd in het Duitsland van het begin van de twintigste eeuw, waar een ‘verloren generatie’ opgroeide op de puinhopen van het Wilhelmistische keizerrijk en de door inflatie geteisterde Weimarrepubliek. Ze beschrijft de Lipper troonstrijd (waardoor Bernhard niet vanaf zijn geboorte, maar pas vanaf de kleuterleeftijd de titel van prins voerde), de moeizame maar romantische liefdesgeschiedenis van zijn ouders, en zijn gelukkige jeugdjaren op familielandgoed Woynowo in het huidige Polen.

In het meeslepende boek vertelt Van der Zijl Bernhards Duitse geschiedenis tot 1945, en de invloed daarvan op zijn latere leven. De nadruk ligt op het interbellum en Bernhards rol in de Tweede Wereldoorlog.

Affaires als Greet Hofmans en Lockheed komen aan het einde slechts zijdelings aan bod. Van der Zijl: ‘Ik wilde een klassieke 10 Folia

biografie schrijven, maar eenmaal bezig vond ik deze periode het meest de moeite waard. Bernhard was onderdeel van de verloren jeugd van de Weimarrepubliek.

Hij heeft altijd gedaan alsof hij niets met de geschiedenis te maken had, maar uit het boek blijkt het tegendeel.’

Van der Zijl maakt korte metten met speculaties en hardnekkige verhalen van eerdere – vaak door Bernhard zelf aangestelde – biografen, die ‘feiten’ over zijn leven niet checkten in historische bronnen.

‘Misschien vóélde Bernhard zich later oprecht geen voormalig nazi, feitelijk was hij het natuurlijk wel’ Zo stond Bernhards vader niet onverzettelijk tegenover het opkomende nationaalsocialisme van Hitler. Ook bewijst een lidmaatschapskaart van de Deutsche Studentenschaft, een studentenvereniging die al sinds 1931 door nationaalsocialisten werd gedomineerd, dat Bernhard wel degelijk lid was van de NSDAP. Van der Zijl: ‘Misschien vóélde Bernhard zich later oprecht geen voormalig nazi, feitelijk was hij het natuurlijk wel’. Ook was het Bernhard zelf die initiatief nam tot zijn ontmoeting met Juliana, in tegenstelling tot zijn eigen suggestie dat hij werd gevraagd door de Nederlandse ambassadeur in Frankrijk.

In het verhaal dat Van der Zijl schetst, wordt gaandeweg duidelijk dat prins ‘Benno’ niet de mythische figuur is die hij zelf altijd vol overtuiging aan de wereld

presenteerde. Het was een jongen die als typisch product van zijn tijd worstelde met zijn Duitse verleden en zijn toekomst in Nederland, twee landen die met elkaar in oorlog waren geraakt.

Hoe kan het dat u er als eerste biograaf in bent geslaagd nieuwe historische feiten boven tafel te krijgen en die naast Bernhards werkelijkheid te leggen?

‘Ik ben nadrukkelijk uitgegaan van de grote geschiedenis en niet van het verhaal zoals Bernhard dat zelf graag presenteerde.

illustratie Pascal Tieman

Zo vertelde hij altijd dat hij in de jaren dertig wel aspirant-lid van de SA en de SS [paramilitaire afdelingen van de NSDAP, red.] was geweest, maar alleen omdat hij geen andere keus had gehad. Een lidmaatschap zou noodzakelijk zijn geweest, omdat het toegang gaf tot het bijwonen van colleges en het doen van examens aan de universiteit. Om dat verhaal te controleren ben ik naar de Humboldt Universiteit gegaan, en toen bleek dat het examen waar Bernhard op doelde niet eens bestaan te hebben.

In boeken over en uit die tijd kom je er gauw achter dat zijn verhalen niet kunnen kloppen, omdat ze in strijd zijn met de historische feiten. De grootste moeilijkheid voor eerdere biografen was misschien wel dat Bernhard verbaal heel handig was. Wat dat betreft is het een zege dat ik hem nooit heb gesproken.’

Wat heeft u in uw zoektocht het meest verrast?

‘Het gaat mij om het volledige beeld van Bernhard, nooit om één bepaald archiefstuk. De studentenkaart waarop Bernhard aangaf lid te zijn van de NSDAP bijvoorbeeld, dat paste in het beeld, het was voor

mij niet heel verrassend. Maar sommige dingen waren natuurlijk heel mooi om te vinden. Het karakterrapport van zijn leraren waaruit blijkt dat hij slim, charmant en verbaal sterk was, maar moreel geen ijzer in zijn bloed had. Of de toespraak van zijn rector in 1928 bij de onthulling van een monument voor de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog. De rector zegt: “Toen ik jong was hadden we nog plezier in het leven, maar wat kunnen we jullie nu nog bieden?” Dat geeft de treurnis van de situatie waarin Bernhard opgroeide treffend weer.’

Welk verhaal is mooier, het echte of de mythe?

‘Het verhaal dat ik heb gevonden is ontroerender, melancholieker en vooral menselijker dan dat wat Bernhard zelf van zijn leven maakte. Wat mij trof is dat Bernhard veel meer dan gedacht een speelbal was van zijn omgeving, met name van zijn moeder en later van zijn schoonmoeder. Er is altijd gesuggereerd dat hij een onbeïnvloedbare krachtpatser is, maar eigenlijk speelden de wereldgebeurtenissen een heel grote rol in zijn leven.’

Wat was de aanzet voor dit boek?

‘Het is heel simpel, ik begin omdat ik denk dat er een verhaal onder een bestaand verhaal te vinden is. De doorslag gaf een boek dat ik las van een tijdgenoot van Bernhard. Ik had als journalist ooit een stuk geschreven over Bernhard en het trof me hoe dit boek totaal anders was.

Volgens Bernhards eigen scenario had hij nooit last gehad van de instabiele situatie in die tijd, noch van de hyperinflatie in 1923, en spraken zijn ouders alleen maar Engels met hem. Dat is onlogisch als je kijkt naar de geschiedenis. Sommige dingen hebben biografen ook nooit aan hem gevraagd. Zij zagen hem denk ik als te koninklijk, alsof hij boven de geschiedenis stond.’

Het archief dat Cees Fasseur kon inzien, bleef voor u gesloten. Heeft u nieuwe bronnen gebruikt?

‘Veel van de geïnterviewden zijn nooit eerder over Bernhard aan het woord geweest en ik heb gebruikgemaakt van veel van hun privéarchieven. Maar let wel, zij hebben mij toegelaten als historica, zeker niet als journalist.’

U benadrukt dat u er niet op uit bent om de kranten te halen.

‘Ik heb dit boek niet geschreven uit fascinatie voor Bernhard of het koningshuis.

Het gaat mij om het verhaal, niet om sensatie. Een van de vervelendste dingen aan het maken van dit boek was dat iedereen wist waar ik mee bezig was. Op feestjes en partijen kwamen mensen ongevraagd meningen over Bernhard met mij delen of nog erger, op samenzweerderige toon vragen of er nog onthullingen waren.

Verschrikkelijk. Ik word hierna geen Berhard-watcher of expert op dit gebied.

Het liefst verdwijn ik zo snel mogelijk weer in de anonimiteit om te doen wat ik het allerliefste doe: schrijven.’

kennen, kan ik begrip en zelfs mededogen opbrengen. Niet dat ik nu van hem ben gaan houden of een hekel aan hem heb, maar hij is wel mens geworden. Volgens mij had Bernhard geen enorm diepe gedachten en week hij niet af door originele denkbeelden. In zijn laatste jaren zie ik niet zozeer een ondeugende schavuit, maar een bange man met de waarheid op zijn hielen.

Bernhard wilde tot op het einde de regie over zijn eigen mythe houden. Als oude man trok Bernhard zich terug in een kogelvrije kamer op paleis Soestdijk en keek hij eindeloos naar oude afleveringen van The A-Team. Zo wilde hij het leven zien en zo wilde hij ook door het leven gezien worden. De heldhaftigheid zit hem voor mij in het jongetjesleven dat hij zo graag wilde en tot het einde heeft geleefd.’ yyy

cv Annejet van der Zijl

1962 geboren in Oterleek 1987 doctoraal massacommunicatie UvA 1999 master International Journalism te Londen 1990-1999 redacteur HP/De Tijd 1998 debuut Jagtlust 2002 Anna 2004 Sonny Boy 2010 Bernhard: een verborgen geschiedenis (dissertatie)

Heeft u het idee Bernhard te hebben leren kennen?

‘Ja, een beetje wel. Als publiek figuur was het niet iemand die mij aansprak, maar voor de Duitse jongen die ik heb leren

Folia 11

12 Folia

in beeld

Volgend jaar een mens

foto Bram Belloni

Eerstejaars studenten biologie, biomedische wetenschappen en psychobiologie volgen het practicum ‘anatomie van de haai’.

De studenten analyseren alles wat er aan en in de haai te vinden is: spieren, skelet, organen, bloedvaten, hersenen en zenuwen.

Doel van het practicum is studenten kennis te laten maken met de bouw en functies van een gewerveld dier, in dit geval de doornhaai of squalus acanthias.

De resten van de haai zullen na het practicum, dat drie weken duurt, verbrand worden in de zogeheten dierendestructor; omdat de haai gefixeerd is met formaline, zijn de resten namelijk chemisch afval.

Volgend jaar krijgt de groep biomedische studenten ‘humane anatomie’ en wordt de haai vervangen door een mens. (JJ)

Folia 13

Hoogtepunt

Dieptepunt

Onder leiding van trainer Ernst Happel won ADO in 1968 voor het eerst in zijn bestaan de KNVB-beker. Aartsconcurrent Ajax werd in het Zuiderpark met 2-1 verslagen. Hierdoor maakte ADO op 18 september 1968 zijn Europa Cup II-debuut. In de eerste ronde werd het Oostenrijkse Grazer AK naar huis gestuurd. FC Köln bleek in de tweede ronde tweemaal te sterk (0-1 in het Zuiderpark, 3-0 in Keulen).

Supportersrellen en ADO Den Haag zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Alle wedstrijden van ADO Den Haag worden bestempeld als ‘risicowedstrijden’ en talloze malen heeft de club boetes en andere berispingen gekregen naar aanleiding van het wangedrag van supporters. Dieptepunt in de clubgeschiedenis was de thuiswedstrijd tegen Ajax op 1 maart 1987. Tijdens de ontruiming van het vak Midden-noord raakten vijfentwintig supporters gewond.

Prof. voetballer Voor de meeste blijft het bij een jongensdroom, maar voor sommige jongens wordt die droom werkelijkheid. Tweedejaarsstudent economie en bedrijfskunde Jens Toornstra is sinds kort profvoetballer.

Harmen van der Meulen

H

et cliché wil dat voetballers domme jongens zijn, die hoogstens De ontvoering van Freddy Heineken gelezen hebben.

De werkelijkheid is, logischerwijs, anders.

Spelers die vooruit kijken – en na hun carrière niet in een zwart gat willen vallen – doen er vaak al wat naast. Veel sporters kiezen dan voor de Johan Cruyff University van de HvA, zoals bijvoorbeeld Jan Vertonghen van Ajax.

ADO-middenvelder Jens Toornstra (20) koos ervoor om economie en bedrijfskunde aan de UvA te studeren, met als specialisatie fiscale economie. De jonge

‘Vorig jaar speelde ik nog bij een amateurclub‘ middenvelder uit Ter Haar (Zuid-Holland) wordt in diverse media geprezen om zijn spel, in het toonaangevende Voetbal International wordt hij zelfs ‘De hersenen van ADO Den Haag’ genoemd.

Bij de club uit de hofstad heeft Toornstra na de winterstop een basisplaats veroverd, terwijl hij een jaar geleden nog bij de amateurs speelde. Voor het tegen degradatie strijdende ADO blijkt hij een nuttige kracht, die ook tijdens het beruchte ‘Haags kwartiertje’ – waarin het team gedurende het laatste kwartier van een wedstrijd uitbundig wordt toegejuicht – nog de longen uit zijn 14 Folia

lijf loopt. Een gouden toekomst in het voetbal lonkt, waarom wil hij eigenlijk nog studeren?

‘Je kunt maar voetballen tot je dertigste of zo, en het is niet alsof je daarna je hele leven niet kunt werken. Door te studeren leer je mensen kennen, je houdt contact met de buitenwereld, en je leert wat bij.

Dat zijn zaken die ik belangrijk vind. En ik wil in ieder geval een diploma hebben, dus ik wil deze opleiding graag afmaken.’

Op de arbeidsmarkt zijn diploma’s belangrijk, maar in de voetbalwereld zijn het doelpunten en assists die tellen. Hoe moeilijk is het om daartussen een middenweg te vinden?

‘Door voetballen en studeren te blijven combineren probeer ik niet te hoeven kiezen, maar voetbal gaat uiteindelijk voor. Toen ik nog in het tweede speelde, trainden we elke middag, dan probeerde ik ’s ochtends naar school te gaan of zelf thuis te studeren. Maar sinds ik bij het eerste ben aangesloten train ik ’s ochtends en ’s middags, dus naar school gaan zit er voor mij eigenlijk niet meer in. Ik wil nog wel mijn propedeuse te halen dit jaar, daarna wil ik af en toe een vak proberen te volgen. De studie staat nu op een wat lager pitje, maar ik wil het uiteindelijk wel afmaken.’

Je bent een laatbloeier, tenminste wat profvoetbal betreft. Vorig sei-

zoen speelde je nog bij amateurclub Alphense Boys. Hoe is het zo gekomen?

‘Vorig jaar speelden we zondagcompetitie met Alphense Boys, en ik speelde een goed seizoen waarin ik 25 keer scoorde.

Dat is ADO opgevallen denk ik, die zijn toen een paar keer komen kijken.

Vervolgens mocht ik in april op gesprek komen, en dat klonk goed. Normaal word je natuurlijk al heel jong gescout voor zo’n club, dus het voelde alsof dit de laatste kans zou zijn om profvoetballer te worden. Die wou ik pakken.’

En nu mag je spelen in het groen/ geel van eredivisionist ADO Den Haag.

‘Ik kreeg in eerste instantie een amateurcontract voor een jaar, en ik zou in het tweede gaan voetballen. Het tweede van ADO speelt het hoogste dat je kunt spelen bij tweede elftallen, dus dat klonk sowieso interessant. Eredivisie voor belofte-elftallen heet dat, dan speel je tegen Ajax 2, en Feyenoord 2. Maar het ging zo goed bij het tweede, met een paar doelpunten en assists, dat ik aansloot bij het eerste. Toen heb ik een nieuw contract aangeboden gekregen, tot 2012.’

Jens Toornstra, beroep: prof­ voetballer.

‘Het is niet dat ik veel verdien, maar ik ben er nu wel fulltime mee bezig, dus dat zou je zo kunnen zeggen. Op dit

moment kan ik er wel van leven. Maar ik woon nu nog thuis, dus ik heb ook nog niet zo veel kosten.

Zijn er eigenlijk mindere kanten aan het profvoetbalbestaan ten opzichte van het studentenleven?

‘Je kunt moeilijk uitgaan. Je moet elke dag bezig zijn met voetbal, en als je een keer uitgaat dan voel je dat de rest van de week. Af en toe ga ik weleens uit, maar

‘Ik wil niet kiezen, maar voetbal gaat nu voor’ dan drink ik niet te veel. Ik woon niet in Amsterdam, dus ik sta niet heel dicht bij het studentenleven. Dat is wel beter voor mij. Ik moet er wel dingen voor laten, maar ik krijg er wat moois voor terug, dus ik vind het niet erg.’

Hoe zie je je toekomstige voetbalcarrière voor je?

‘Ooit zou ik in de Engelse of Spaanse competitie willen spelen, dat zijn de mooiste competities ter wereld. Maar vorig jaar speelde ik nog bij een amateurclub, toen had ik niks voor ogen, en vervolgens kwam ik hier terecht.

Sindsdien heb ik besloten te kijken wat er op mijn pad komt, en ik zie wel wat ik daarmee kan. Het is niet zo dat ik een plan heb over waar ik over vijf jaar wil spelen of zo.’ yyy

Martin Jol De huidige trainer van Ajax, Martin Jol, speelde als voetballer een deel van zijn carrière voor ADO Den Haag. Hij debuteerde op 20 januari 1974 tegen Ajax. Jol stond bekend als een schoffelende middenvelder en dankzij deze karaktereigenschap werd hij drie jaar later verkocht aan het Duitse Bayern Mßnchen. In 1985 keerde hij terug bij zijn oude liefde waar hij nog vier seizoenen volmaakte en zes keer scoorde.

foto Marc Deurloo

Folia 15

Iemand tegenkomen die het niet beter weet?

Een huiskamer 2 van 200m

Ontmoet ze op het trainingsveld!

Goed geregelde voetbalvereniging is op zoek naar nieuw bloed.

Kom‘s kijken of train lekker mee!

Clubhuis T.O.S.- Actief Info: Henk Jansen/Benno Ringelberg (senioren) Sportpark Middenmeer, Radioweg 63 1098 NG Amsterdam 020-6928314

Clubhuis T.O.S.- Actief Info: Henk Jansen/Benno Ringelberg (senioren) Sportpark Middenmeer, Radioweg 63 1098 NG Amsterdam 020-6928314

Emailadres: info@tos-actief.nl www.tos-actief.nl

Emailadres: info@tos-actief.nl www.tos-actief.nl

Het grootste juridische carrière-evenement met de beste werkgevers!

Voor een lerarenopleiding is StudiJob met spoed op zoek naar een

12 maart Amsterdam RAI www.carrierebeurs.nl Webspace nodig?

Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl

Medewerker Studentenzaken (24u p/w) Werkzaamheden - verstrekken van mondelinge, schriftelijke en elektronische informatie aan studenten, docenten en belangstellenden aan de servicebalie, via telefoon, e-mail en studieweb; - adviseren van studenten bij specifieke vragen op het gebied van toelating, inschrijving, tentamens en afstuderen; - invoeren van gegevens en studievoortgangresultaten, deze raadplegen en daarover rapporteren vanuit databases; - roosteren van zaalruimtes, beheren van onderwijsroosters; - opstellen van brieven, redactiewerk lesmateriaal en studiegids, verzorgen van mailings; - ontwikkelen en opstellen van voorlichtingsmateriaal; - archiveren en beheren van studentendossiers; - organiseren van voorlichtingsdagen, afstudeerdagen, startweken en studiedagen; - notuleren van vergaderingen.

Profiel - hbo werk- en -denkniveau: kan zelfstandig inlezen, een persoonlijke werkplanning opstellen, tegelijkertijd managen van doorlopende werkzaamheden naast incidentele taken en projecten met verschillende planningen en prioriteiten en proactief oplossingen bedenken voor mogelijke problemen; - aantoonbare ervaring in een vergelijkbare functie bij een grote onderwijsinstelling als Universiteit of Hogeschool - digitaal slagvaardig: aantoonbaar ervaren in Word, Excel, Outlook en Access, ISIS en ervaring met syllabus +; - uitstekende communicatieve vaardigheden: zowel mondeling als schriftelijk; - stressbestendig: kan in hectische werkomgeving rust bewaren wanneer meerdere klussen en taken tegelijk om aandacht vragen; - flexibiliteit: kan door inzicht in persoonlijke werkplanning onverwachte klussen een plek geven; - teamspeler: kan zelfstandig werken en binnen een klein team met collega’s professioneel samenwerken.

Periode: per direct voor ongeveer 4 maanden

Herken je jezelf in het bovenstaande profiel en ben je direct beschikbaar? Mail dan zo spoedig mogelijk je cv en een korte motivatie naar Stephan stephan@studijob.nl.

Voor vragen kan je contact opnemen via: 020-5353461.

Jongens waren we ‘Lezers zijn echt zo dom niet.’ Philip Huff, UvA-student en auteur van het goed ontvangen boek Dagen van gras, heeft maling aan boeken waarin alles wordt uitgelegd. Hij dook voor Folia in zijn boekenkast en selecteerde zijn favoriete boeken met het thema van de Boekenweek 2010: ‘Titaantjes, opgroeien in de letteren’ in zijn achterhoofd. Marit van Kooij

Titaantjes

Nescio (1918) ‘Titaantjes is het leukste verhaal over opgroeien. In veertig bladzijden leer je vijf jongens kennen en je begrijpt waarom ze naar de wereld kijken zoals ze doen.

Dat is heel knap van de schrijver, niet iedereen kan dat. Wat Titaantjes zo’n ontzettend mooi boek maakt, is dat het taalgebruik perfect samenvalt met de sfeer in het boek. Je ziet de zolderkamer van die Koekenbakker voor je. Uiteindelijk gaat Titaantjes over het verval van jeugdige idealen. Ik vind het fascinerend om te zien hoe jonge mensen ieder hun eigen drive en dromen hebben en wat daar wel of niet van terechtkomt. Dat is opgroeien volgens mij.’

Red ons, Maria Montanelli

Herman Koch (1989) ‘Het bewijs dat Herman Koch vóór Het ­diner ook al heel goede boeken schreef.

Red ons, Maria Montanelli schreef hij twintig jaar geleden, en het gaat over een jongen van ongeveer zeventien jaar die opgroeit in Amsterdam Oud-Zuid. Toen ik het las, was ik nog nooit in Oud-Zuid geweest. Ik wist er dus niets vanaf, maar ik vond het toch briljant hoe Koch dat bekakte en hypocriete sfeertje af wist te zeiken. Het verhaal is grappig, maar toch leiden de personages een dramatisch leven. Een tragedie als een komedie, dus.

Of andersom, natuurlijk.’

The God Boy

Ian Cross (1957) ‘Dit boek is een klassieker in literatuurland Nieuw-Zeeland, maar is in de rest van de wereld natuurlijk heerlijk obscuur.

Het gaat over de dertienjarige Jimmy die een probleem heeft met God. In honderdzestig pagina’s doet hij uit de doeken hoe dat probleem ontstaan is. Doordat het allemaal door een jongen van dertien wordt verteld, moet je zelf goed je best doen het verhaal in elkaar te zetten. En door het taalgebruik van Jimmy kom je heel dicht op zijn huid te zitten, ben je echt in zijn dorp, in het Nieuw-Zeeland van de jaren vijftig, in the middle of fucking nowhere dus. Ga er maar aan staan.’

Dagen van Gras

Philip Huff (2009) ‘Een recensent van HP/De Tijd noemde mijn debuut een “sympathiek boek” omdat ik veel over de Beatles schreef. Tja. Ik heb die muziek niet in het boek verwerkt om de sympathie van ouwe lullen te krijgen. Mijn boek gaat over opgroeien. Als jongen. En popmuziek past daar bij. Het is het verhaal van een jongen die troost zoekt in muziek en drugs en die daardoor in een psychose raakt en opgenomen moet worden. Of ik blij ben met de positieve recensies? Ja, natuurlijk. Uiteindelijk schrijf je toch een boek omdat je iets wilt zeggen, omdat je een verhaal hebt te vertellen.’ yyy

Dit is jouw huis

Maartje Wortel (2009) ‘Ik houd erg van korte verhalen. Natuurlijk kunnen dikke boeken ook goed zijn, maar ik ben dan snel geneigd te denken “had je dat er niet uit kunnen laten?” In een kort verhaal maakt de plot niet zo veel uit. Het gaat om de sfeer, niet alles wordt uitgelegd. En dat hoeft ook niet, want lezers zijn echt zo dom niet. Maartje Wortel heeft in haar boek een paar ontzettend mooie verhalen weten te schrijven, veelal over mensen van onze leeftijd. Omdat het zo kort is, blijf je achter met het idee dat alles wat je gelezen hebt, belangrijk is.’

Debutanten

Inmiddels is Dagen van gras van Philip Huff toe aan de vierde druk. Hoe vergaat het andere jonge auteurs? De Balie organiseert op woensdag 10 maart een Debutantenbal. Debutanten als Philip Huff, Hanna Bervoets en Maartje Wortel vertellen hun visie op literatuur, schrijven en het gebruik van de nieuwe media. Studenten betalen 5 euro, aanvang 20.00 uur.

Folia 17

Legendarische foto’s Mensen herinneren zich historische gebeurtenissen sinds het ontstaan van de fotografie aan de hand van beelden.

Schokkende gebeurtenissen, zoals rampen, oorlogen, en terreur, zien wij voor ons als plaatjes. Indringende en legendarische foto’s die miljoenen mensen hebben gezien. Rob Kroes, emeritus hoogleraar Amerikanistiek, houdt op 16 maart een ‘Broodje kennis’-lezing over de impact van fotografie. Op verzoek van Folia voorzag hij een aantal beelden die hij tijdens zijn lezing zal vertonen alvast van commentaar. Jim Jansen

‘Vietnam, 1972. Van deze foto bestaan verschillende versies; ook eentje met fotografen aan de rechterkant. Maar deze is krachtiger, doordat de fotografen uit het beeld gesneden zijn. De afgrijselijkheid van de oorlog wordt treffend uitgebeeld.’ / foto Nick Ut

‘Antietam, 1862. De oogst van de dood. Een van de vele beelden van slagvelden in de Amerikaanse Burgeroorlog.’ / foto Alexander Gardner

18 Folia

‘Gettysburg, 1863.De dood die staat te wachten op wat de oorlog, de Amerikaanse Burgeroorlog in dit geval, hem als oogst zal brengen.’ / foto Mathew Brady

Links: ‘Iwo Jima, 1945. De slag om het eiland Iwo Jima, tijdens de oorlog met Japan, ging nog in alle hevigheid voort; toch richtten deze mariniers al de vlag. Elke Amerikaan kent dit beeld.’ foto Joe Rosenthal Rechts: ‘New York, 11 september 2001. Zie de gelijkenis met het beeld van Iwo Jima. Amerika is in het hart geraakt, maar richt zich op. De vlag staat symbool voor onverzettelijkheid.’ foto Thomas E. Franklin, © The Record

‘Vietnam, 1968. Dit beeld haalde de voorpagina van onder andere The New York Times en leidde tot een ommekeer bij het Amerikaanse thuisfront, dat concludeerde: deze oorlog is niet te winnen en wij steunen kennelijk een beleid waar mensen op straat standrechtelijk worden geëxecuteerd.’ / foto Eddie Adams

Broodje kennis met Rob Kroes

‘New York, 11 september 2001. De man sprong uit een van de torens van het WTC, raakte ten prooi aan de zwaartekracht en steeg onbedoeld boven de daad van de terroristen uit.’ / foto Richard Drew

dinsdag 16 maart van 12:20 - 12:40 uur, Spui25 toegang gratis, aanmelden verplicht. www.spui25.nl Rob Kroes schreef over dit onderwerp Photographic Memories: Private Pictures, Public Images, and American History.

Foto’s (m.u.v. Ground Zero/Twin Towers) Library of Congress, Washington, D.C.

Folia 19

beeld: Bram Belloni

Weekgast Selma Janssen (23) is student Educational Sciences.

Op 3 maart werd zij verkozen tot raadslid voor GroenLinks in Amsterdam West Maandag 1 maart

Vandaag gaan de laatste drie dagen in voor campagne! Na ongeveer vier weken erg druk bezig geweest te zijn met de GroenLinkscampagne (debatten, flyeren en acties) komt het einde nu in zicht.

Vanochtend heb ik mijn gepubliceerde essay over integratie kunnen bewonderen op de site van Forum. Ik ben tevens een van de acht genomineerden en hoor morgenavond tijdens het Festival van de Lokale Democratie of ik in de prijzen ben gevallen, spannend! Vanmiddag was ik aanwezig bij de presentatie van een Groen Banenplan van GroenLinks West en Nieuw-West. GroenLinks zet de komende vier jaar in op het creëren van duizend groene banen met opleiding voor jongeren tot en met 27 jaar. ’s Avonds doe ik mee aan een jongerendebat in buurthuis New Society in Bos en Lommer. Jongeren zijn altijd leuk en vooral erg direct! De VVD had geen populair standpunt bij de jongeren door voor meer camera’s op straat te zijn. Wat ik helemaal met ze eens ben: geen camera’s, maar kansen!

Dinsdag 2 maart

Vandaag de dag vroeg begonnen: om 20 Folia

kwart voor acht stond ik op station Sloterdijk enthousiast GroenLinksflyers uit te delen. Ik was enthousiaster dan de meeste voorbijgangers helaas.

Na het flyeren heb ik samen met de campagneleider een posterrondje door Bos en Lommer gedaan. Er is een ware posterplak­oorlog aan de gang.

Na het flyeren in de avondspits was het tijd om naar het Festival van de Lokale Democratie in de Melkweg te gaan. Daar wachtte ik vol spanning af of ik in de prijzen was gevallen met mijn essay over integratie. Helaas, het mocht niet zo zijn, maar wel leuke reacties van de organisatie. Integratie en onderwijs blijven wel zeker op mijn lijstje voor de komende vier jaar in de stadsdeelraad staan!

Afsluiter van de avond is het lijsttrekkersdebat bij Pauw en Witteman. Femke Halsema wist het debat met name op het thema integratie naar haar hand te zetten en was voor mij dan ook de winnaar van de avond.

Woensdag 3 maart

De dag van de verkiezingen. Na een kort nachtje sta ik weer om kwart voor acht te flyeren. Dit keer op het Centraal Station,

waar het rood-groen is gekleurd. ’s Middags is het even tijd voor een middagdutje zodat ik daarna fris de allerlaatste flyerronde op Sloterdijk kan doen. ’s Avonds gaan we met alle vrijwilligers eten in ons campagnekantoor en vertrekken dan rond halftien naar Westerliefde voor de uitslagen van Amsterdam West.

Bij de eerste uitslagen staat GroenLinks op zeven zetels en de PvdA op negen. Al snel blijkt dat de PvdA deze negende zetel in moet leveren aan de VVD. Ik hoop nog op een achtste zetel voor GroenLinks, maar uiteindelijk wordt de laatst genoemde uitslag ook de einduitslag. Niet de grootste in West, maar wel een prima einduitslag: dat is wel een feestje waard!

In P96 hebben alle GroenLinksers zich verzameld en daar hoor ik dan ook dat we in centrum de grootste zijn geworden, wauw, wie had dat gedacht!

Donderdag 4 maart

The day after… Ik heb even goed uitgeslapen na het feestje gisteren en wonder boven wonder voel ik me redelijk fit. Het voelt alleen wel erg raar dat de campagne nu over is, wat betekent dat er geen debatten meer zijn en ik zaterdag niet op de markt hoef te staan; dat wordt nog wennen. Na alle verkiezingsgekte is het nu weer tijd voor de studie. Ik moet nog wat zware teksten lezen, dus dat wordt nog lastig in deze verkiezingsroes. Aan het einde van de dag bespreek ik de teksten met

mijn werkgroepje en dan ga ik weer eens lekker een wedstrijdje volleyballen. Na heerlijk gespeeld te hebben en een mooie overwinning ben ik ‘the day after’ toch redelijk goed doorgekomen.

Vrijdag 5 maart

Vanmorgen wordt de officiële uitslag van de verkiezingen in West bekendgemaakt. Er blijken zich geen rare verschuivingen in zetels te hebben voorgedaan. Leuk om te horen dat ik met 3600 stemmen ruim de kiesdeler heb gehaald!

Ander leuk feitje is dat ook Boris van der Ham met voorkeurstemmen de raad in is gekomen! Maar die komt later toch even langs om te tekenen om afstand te doen van z’n zetel. Na de geloofsbrieven ondertekend te hebben voor het aanvaarden van m’n zetel zitten de formaliteiten er weer op en is het tijd voor een lunch met een aantal, nu te noemen, fractiegenoten. Natuurlijk wordt er flink gediscussieerd over te vormen coalities, maar de PvdA is aan zet. Even afwachten dus nog. De rest van de middag ben ik tot weinig in staat en hang lekker op de bank voor de tv. Even bijkomen van alle drukte en gekte rondom de verkiezingen. En dan te bedenken dat ik over twee maandjes weer mag… yyy Volgende weekgast: Simone Buitendijk, bijzonder hoogleraar eerstelijns verloskunde en ketenzorg

Fen is uit

het beste

eten

Retestrak platform

Wilco

Wegdromen bij Massaman

Streetlab diverse locaties

Niels Molenaar MSc programme officer:

Thais Eethuis O-cha Binnen Bantammerstraat 1

Aan de bankzittende creatieveling: De dag nadat ik zestien werd – de leeftijd waarop ik van mijn moeder alleen naar Amsterdam mocht – schafte ik direct een NS-kortingskaart aan en ik dwong mijn Beste Vriend dat ook te doen. Vervolgens reisde ik zo vaak als mijn agenda dat toeliet vanuit Brabants Breda af naar Amsterdam, de plek die ik beschouwde als ’s werelds epicentrum van creativiteit en rebellie. Met mijn overdaad aan artistieke ambities (Schrijven! Muziek!

Toneel!) en de stellige overtuiging dat er meer moest zijn dan het ballenmilieu waarin ik opgroeide en waarin ik me zo ontheemd voelde, zou mijn leven in Amsterdam pas echt leuk worden.

In Amsterdam werd mijn leven niet pas echt leuk. Niet meteen in ieder geval. Daar waar ik in Breda in ieder geval mijn avonden met Beste Vriend in een goede kroeg had kunnen spenderen, had ik in Amsterdam het eerste half jaar überhaupt geen vrienden – laat staan een beste – en kende ik geen andere plekken dan eindstation Weber en de Vliegende Schotel, een vegetarisch restaurant tegenover mijn huis met ‘gezellig’ geverfde kozijnen en een vijftig pluspubliek op gezondheidssandalen.

Resumerend barstte mijn Amsterdamse leefwereld aanvankelijk niet bepaald van de zo door mij gewenste creativiteit en rebellie.

Inmiddels, we schrijven bijna acht jaar later, ben ik in Amsterdam een tevreden mens. Dat komt omdat ik sinds mijn verhuizing twee wijze lessen geleerd heb.

De eerste luidt dat je in geval van verhuizing je beste vriend altijd moet dwingen mee te gaan (om dan meteen maar toe te geven dat je al vijftien jaar verliefd op hem bent, zodat je direct kunt samenwonen). De tweede – en belangrijkste – luidt dat je na een verhuizing nooit lijdzaam af moet gaan zitten wachten tot het bruisende leven je thuis van de bank komt halen. Want, beste bankzittende creatieveling, je kunt nog zulke fijne verhaaltjes schrijven, snelle filmpjes monteren of futuristische knuffels punniken; zeker in Amsterdam valt of staat je creatieve bestaansrecht bij de gratie van een eigen initiatief.

Voor de nieuwbakken randstedeling voor wie de weg naar het podium eng of moeilijk vindbaar lijkt, bestaat er sinds eind 2005 een retestrak, en reuze assertief platform voor jonge fashion designers, illustratoren, fotografen en grafisch ontwerpers. Het opereert onder de naam Streetlab, en het organiseert onder andere Show Offs, masterclasses, talkshows, portfolioavonden en grote festivals. Zo wil Streetlab de ontwikkeling van jong talent begeleiden, en hen helpen zich als ondernemer te vestigen.

Hulde dus. En van die bank af, snel een beetje. yyy

Gadget: ‘Mijn kromme en gelijmde Wayfarer, een Ray Ban die al twintig jaar Ben heet. Ik neem graag een originele over van een Folialezer.’

Het is een paar weken geleden dat ik voor het eerst kennismaakte met het eten van O-cha, toen een vriend beloofde te koken, maar voor de makkelijke weg koos (afhaal). Een dag later zat ik in het restaurant zelf te eten en sindsdien heb ik de heilige missie op me genomen om het restaurant bij zo veel mogelijk mensen onder de aandacht te brengen. Niet dat dit noodzakelijk is overigens: de negen die Johannes van Dam het restaurant gaf en verkiezing tot ‘Iens.nl Topper 2010’ blijken voldoende om het toch al schaarse aantal stoelen avond na avond te vullen. Zelfs de sneeuw en regen die de avond teisteren waarop ik samen met mijn volgend slachtoffer (‘hier moet je gegeten hebben!’) de gang naar de Binnen Bantammerstraat maak, blijken niet voldoende om direct een plaats aan tafel te kunnen bemachtigen.

Het wachten duurt echter niet lang, al snel weet de uiterst vriendelijke bediende een plek voor ons te versieren en we schuiven bij een Amerikaans stel aan tafel.

Het feest kan beginnen. Na enig aandringen weet ik mijn tafelgenoot te overtuigen de Kheng Massaman Kai te bestellen, kipfilet in Massaman currysaus met pinda’s en aardappelen (€ 10,-). Zelf ga ik voor de Kheng Kiauw Waan Neau, wat zoiets betekent als biefstuk in groene curry (€ 10,50). Vooraf nemen we wat Thaise loempia’s (€ 3,-) en we drinken jasmijnthee.

Alcohol is schaars, bier komt in plastic bekers en aan wijn doet het restaurant niet. Het decor is zoals je van een Thai mag verwachten, sfeervol met wandkleden, vanzelfsprekend een afbeelding van de koning en de koningin aan de wand, maar verder basic. De ruimte laat ook niet veel tierlantijnen toe: de helft van de kleine zaak wordt ingenomen door de (open) keuken, de rest is zitgedeelte.

Om romantiek is het dan ook niet te doen bij O-cha, het draait om het heerlijke eten en dat blijkt ook vanavond weer. De loempia’s zijn goed, de biefstuk is mals en combineert uitstekend met de pittige groene curry. Mijn tafelgenoot droomt weg bij zijn massaman curry en ik vind hem in gedachten terug bij een driedaagse jungletocht iets ten noorden van Chang Mai. Beide gerechten gaan vergezeld van een flinke portie witte rijst, waardoor een hoofdgerecht echt voldoende is. En omdat gerechten tussen de acht en vijftien euro kosten is O-cha een perfecte plek voor de eter met kleine beurs.

Uitgebreider eten kan natuurlijk ook, met voorgerechten en soepen die schommelen tussen de drie en zes euro. Neem hierbij de ongedwongen sfeer, de liefdevolle bediening en het – om het nog maar eens te zeggen – voortreffelijke eten en ik denk geen woorden meer nodig te hebben om te overtuigen. Lid worden van de fanpagina op Facebook kan ook. yyy

Fen Verstappen

www.streetlab.nl

Tv: ‘Plat Préféré, een Belgisch kookprogramma waarin de van de buis stralende presentator Jeroen Meus favoriete gerechten maakt van beroemde mensen. De uitzending over Hitlers lievelingsgerecht is na protesten afgeblazen, helaas.’

Muziek: ‘Uit 120 gigabyte, twee meter lp en een commode cd’s: Wilco. Folkrock, een ongelooflijke stem en een kakofonie van valse piano’s, haast Karlheinz Stockhausen op een poppy manier. Het nummer “Radio Cure” staat diep gegrift in mijn ziel. Daarnaar luisterden we toen we op de rotsen van Bretagne de as van mijn gecremeerde dochtertje uitstrooiden.’

Kunst: ‘De muur bij mij thuis waarop iedere bezoeker mag kliederen. Soms denk ik: Au, wat ziet dat er erg uit.

Dan haal ik er wat wit over heen. Nu ik verhuis, bied ik de muur aan het Stedelijk aan.’

Humor: ‘De hardheid, overdrijving en bizarriteit van Gummbah: “Als het leven geen zin heeft, dan maakt het maar zin.”’

Afknapper: ‘De identificatieplicht, ongelooflijk dat mensen dit over zich heen laten komen! Je eigen staat is meestal het gevaarlijkst. Die moet je zulke middelen niet willen geven. Het wordt er echt niet veiliger door. Ondertussen heb ik wel herhaaldelijk op het politiebureau gezeten, omdat ik me weiger te identificeren.’

Boek: ‘Home is the Sailor van Jorge Armado, om de luchtige humor en het gegeven dat verhalen niet waar hoeven te zijn als ze maar mooi verteld zijn. Een mislukkeling doet zich voor als gepensioneerd zeekapitein die dorpelingen de mooiste verhalen over zijn wereldreizen vertelt. Juist op het moment dat hij dreigt te worden ontmaskerd, redt hij per ongeluk een schip in nood en komt terug als gevierde held.’

Tijdschrift: ‘Opiniebladen als Vrij Nederland van minimaal een halfjaar oud, dat is kostelijk vermaak. Wat dan opvalt, is hoe we bijvoorbeeld in het geval Irak zijn gemanipuleerd. Tegengeluiden worden weggeblazen. Pas later ontdek je hoe we er met zijn allen ingestonken zijn.

Van alle kanten, en morgen weer.’

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan student Astronomy and Astrophysics Daniela Huppenkothen, die supergemotiveerd uit Duitsland naar Damsko is gekomen om aan een geweldig instituut te gaan studeren.’ yyy Hans van Vinkeveen

Tjebbe Venema

Sfeer: ongedwongen, gezellig Eten: heerlijk Bediening: attent

Folia 21

- advertenties -

annonces

Studenten Services

UvA-SCRIPTIEPRIJS

Ding mee naar de UvA-scriptieprijs! Afgestudeerd tussen 6 mei 2009 en 3 mei 2010?

Werd je scriptie met minimaal een 8,5 beloond? Ding mee naar de UvA-scriptieprijs!

De drie beste scripties worden beloond met geldprijzen van resp. € 3.000, € 2.000 en € 1.000. De jury beoordeelt de inzendingen op wetenschappelijke inhoud en originaliteit. Meer informatie: www.uva-alumni.nl/ uva-scriptieprijs

WOrkshOps in Maart 2010 Maak kennis Met leiderschap - di. 23 maart 9.30 - 13.00 uur

Je ambieert een leidinggevende functie, maar je vraagt je ook af wat het precies inhoudt en of je het in huis hebt. We kijken naar inspirerende voorbeelden en zoeken aansluiting met jouw eigen ervaring, talent en ambities. Er is aandacht voor actuele ontwikkelingen en de uitdagingen waar leiders vandaag en in de toekomst voor komen te staan.

Online sOlliciteren - di. 30 maart 14.00 - 17.00 uur

Je digitale ik wordt steeds belangrijker, aangezien het internet een belangrijke informatiebron is voor jou maar ook voor je toekomstige werkgever. Laat het internet voor je werken bij het zoeken naar een baan. Maak gebruik van online netwerken bij het solliciteren. En leer de ins en outs van internetgebruik bij je loopbaanplanning en sollicitaties.

De andere passie - 24 maart: Bachs Johannes Passion in het Concertgebouw.

Dramatischer en minder smartelijk dan de Matthäus. Maar niet minder prachtig!

Kaarten € 32,50 (CJP € 30).

tOOls fOr study: the dutch apprOach - mo. 15 march 9.30 - 13.00 hrs

For many international students, the Dutch educational system seems different than the systems in other countries. We will assess various study methods and study skills such as academic reading, concentrating, time management and planning. Participants will learn how to study more efficiently and effectively in the context of the Dutch educational system.

CULTUUR

Meer informatie over deze workshops en inschrijven via: www.uva.nl/trainingscentrum

Eigentijds kerk zijn binnen christelijke traditie: Keizersgrachtkerk. Kerkdienst en viering elke zondag om half 11, Keizersgracht 566. www.kgk.dds.nl

ZOMerprOgraMMa’s bij uva brede partneruniversiteiten Bureau Internationale Studentenzaken (BIS) stelt ieder jaar een aantal beurzen beschikbaar voor zomerprogramma’s bij verschillende UvA uitwisselingspartners. Zo kun je onder andere tijdens de zomer een periode studeren aan de University of Hong Kong, Yonsei University (Zuid Korea), University of Toronto en Hunter College New York.

Deadline voor aanmelding: 15 maart 2010

Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl 11.00 uur – De Rode Hoed Keizersgracht 102 – Amsterdam

Meer informatie kun je vinden op: www.uva.nl/internationaal

STUDENTEN EN STUDIE

Studentenservices is er voor studenten, afgestudeerden en promovendi van de UvA en HvA. Binnengasthuisstraat 9, 1012 ZA Amsterdam 020 - 525 8080

Nieuwe IIS-college (interdisciplinaire collegereeks) Zeker weten?! Wetenschapsbe­ oefening en de technologische samenleving. Van 30 maart-8 juni 2010. Je kunt je nu inschrijven. Meer informatie: www.iis. uva.nl/keuzeonderwijs

www.uva.nl/studentenservices

Foto: Won Tuinema

STUDENTEN SPORT CENTRUM US

Gratis uit eten Ben je betaalbaar uit eten geweest? Schrijf dan een recensie en stuur die op naar redactie@folia.uva.nl.

Als je recensie wordt geplaatst, krijg je de kosten van het etentje tot een bedrag van E 50,- vergoed.

Adv eten.indd 1

22 Folia

15-10-2009

Cursussen en evenementen maart/april • Hardloopschool ASC Woensdag 10 maart start de hardloopcursus bij het ASC. De hardlooptraining is gericht op duurlopen, q.q. een bepaalde afstand uit te lopen of om een afstand in een bepaalde tijd te lopen. Deze module duurt 10 weken, woensdag 17.30-18.30 uur.

Studentencursusprijs € 14,50, medewerkers € 30,50.

• Paardrijden Op 12 maart start de beginnerscursus Paardrijden van HORS i.s.m. het USC. Gedurende 5 weken (vrijdag 21.00-22.00 uur) maak je kennis met paardrijden en met de Amsterdamsche Studenten Rijvereeniging H.O.R.S. in de Hollandsche Manege aan de Overtoom. Studentencursusprijs € 75.

• Indoorklimmen De USC-indoorklimcursus laat je kennismaken met de klimsport. Behendigheid, lenigheid en durf zullen je zeker vooruit helpen bij het klimmen. Ook al zijn deze aspecten niet je sterkste kant dan nog biedt deze cursus je fantastische uitdagingen je grenzen te verleggen. 5 lessen, start 15 maart. Studentencursusprijs € 47,50.

• Open Studenten Kampioenschap Gewichtheffen Op zondag 11 april ben je van harte welkom tijdens het OSK Gewichtheffen voor mannen en vrouwen. Het toernooi staat open voor alle studenten van MBO / HBO / Universiteit. Ervaring met gewichtheffen is vereist. Opgeven via oskgewichtheffen@ gmail.com. Locatie: USC De Boelelaan.

11:46:58 • Zwangerschapspilates

Bij het ASC kunnen zwangere vrouwen elke dinsdag van 15.30 tot 16.30 uur terecht voor Pilates gericht op de zwangerschap. Tijdens de lessen ligt de aandacht op het verlengen van de wervelkolom en het stabiel maken van de bekkengordel.

De oefeningen worden in rustig tempo uitgevoerd. Vrouwen in elk stadium van de zwangerschap kunnen meedoen. Tarief medewerkers UvA-HvA-AMC groepsfitnesskaart Lite (1x per week les voor 3 maanden) € 68,50.

Zie voor al deze cursussen www.usc.uva.nl

VERDIENEN

Verdienen en studeren? Wij zoeken een lieve oppas voor onze baby vanaf 1 juni. Op ma. en di. van 08.30-17.30 uur. Wij wonen in Amsterdam Centrum. Voor meer informatie: jfieren@hotmail.com

WONEN

Iets te verhuizen? Ik kom met een grote bus voorrijden. Studentenverhuizingen binnen A’dam. Van stoep tot stoep: € 35. Ook met verhuismannen en touw en blok. Ook buiten A’dam mogelijk. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

DIVERSEN

Tekstmeester – schrijfcoach op afstand.

Professionele schrijfhulp nodig voor paper, scriptie of proefschrift? www.tekstmeester. nl helpt!

De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren. Onkosten worden vergoed. Nadere informatie tel. 020 566 3090, spermabank@amc.uva.nl of www. spermadonoren.nl

STUDENTENZAKEN

Op www.uva.nl/studentenzaken staat alle informatie over de afdelingen van Studentenzaken – Studentendecanen, Bureau Studentenpsychologen, Loopbaan Advies Centrum, Bureau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 020 525 8080.

BUREAU OMBUDSMAN

Studenten met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Studenten, Christel Holtrop, ombudsman@uva.nl, tel. 525 3798, www.student.uva.nl/ombudsman. Medewerkers met een klacht over de UvA kunnen terecht bij de Ombudsman Personeel, Anneke Vijgeboom, ombudsman-personeel@uva.nl, tel. 525 5548, www. uva.nl/ombudsmanpersoneel.

VOORZIENINGEN GEHANDICAPTEN

U kunt als student of als medewerker van de UvA bij de CVG terecht voor o.a. informatie over persoonlijke en/of algemene voorzieningen die samenhangen met het hebben van een functiegebrek. E-mail voor studenten: C.Fluggen@uva.nl, voor medewerkers: A.R.vanBoxsel@uva.nl. Meer informatie vindt u op www.medewerker. uva.nl/arbo onder voorzieningen gehandicapten.

- advertentie -

ONBEPERKT NAAR DE FILM VOOR MAAR €17,50 PER MAAND

DOGTOOTH

FILMTIP VAN DE WEEK

REGIE: YORGOS LANTHIMOS | 11 MAART IN PREMIÈRE

Het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA. Turfdraagsterpad 17

lezing

MA 15/03 20 uur

Filosofie van de 20ste eeuw (6): Jürgen Habermas en Paul Ricoeur

Hoe vergroot je morele betrokkenheid tussen mensen? Jürgen Habermas is voorvechter van radicale democratisering, terwijl Paul Ricoeur begint bij de persoon en het goede leven. Spreker Harry Kunneman is hoogleraar filosofie. studenten gratis, € 5,- alle anderen

debAt

di 16/03 20 uur

Democratie in Rusland Een stel ontspoorde ouders houdt hun drie schijnbaar naïeve jongvolwassen kinderen in ’splendid isolation’: ze mogen de ommuurde villa niet verlaten, althans niet tot hun hoektanden eruit vallen. Ze krijgen beperkte informatie over een zogenaamd boosaardige buitenwereld en worden onderworpen aan vernederende spelletjes. De jonge Griekse regisseur Yorgos Lanthimos creëerde met hypergestileerde decors, strakke fotografie en bevreemdend acteerwerk een absurdistisch universum vol grimmige humor en originele vondsten.

VERDER TE ZIEN IN CINEVILLE

KLAUS KINSKI-RETROSPECTIEF VAN 10 T/M 31 MAART IN DE MELKWEG CINEMA

Is Rusland in staat een democratische rechtsstaat te worden? Of heeft het land nu eenmaal een sterke leider nodig? Een debat met dr. Evert van der Zweerde, docent Russische filosofie, Marie-Thérèse ter Haar, schrijfster, en René Does, hoofdredacteur Prospekt. I.s.m. SES. studenten gratis, € 5,- alle anderen

debAt

WO 17/03 20 uur

The accused in international criminal proceedings

Does the accused in an International Court have a different position than in an ordinary trial, due to the nature of the crime? Does he or she currently have enough judicial protection? free for students, € 5,- all others Met een kop uit duizenden en een temperament dat velen deed sidderen, behoort Klaus Kinski tot de meest markante figuren uit de Europese filmgeschiedenis. Met een retrospectief van 21 films en twee exposities geeft de Melkweg van 10 t/m 31 maart ruim baan aan deze kunstenaar, kemphaan en cultster. Deze week onder meer te zien: Aguirre, Der Zorn Gottes, Kinski’s eerste samenwerking met Werner Herzog, en de cynische spaghettiwestern The Great Silence, met muziek van Ennio Morricone.

BUSTER KEATON: OUR HOSPITALITY ZONDAG 14 MAART OM 16:15 IN HET FILMMUSEUM

Muziek

WO 17/03 & VR 19/03 20.15 uur

Voorjaarsconcert CREA Orkest Het bruisende symfonie orkest speelt de zevende symfonie van Shostakovich, Helios Ouverture van Nielsen en Rapsodie No. 1 voor orkest en klarinet van Debussy. Soliste: Hanka van Doesum-Clout. Dirigent: Bas Pollard. Plaats: Dominicuskerk. € 12,- studenten / CJP / 65+ € 8,-

Muziek

dO 18/03 20.30 uur

Jamsessie #2: Jam it

Willy McKay (Buster Keaton) vertrekt naar het Zuiden van de VS om een familie-erfenis te claimen.

Dan wordt hij verliefd op Kitty, de dochter van de Canfield-clan, met wie de McKays al sinds mensenheugenis een vete hebben. De film staat bekend om zijn fraaie camerawerk en Keatons halsbrekende toeren bij een waterval, die hem overigens bijna het leven kostten. Deze filmklassieker in het Filmmuseum wordt live van muziek voorzien door Arend Niks (drums), Jan van Duikeren (trompet), Andreas Suntrop (elektrische gitaar) en Mick Paauwe (babybass).

MEER FILMINFORMATIE EN DE VOLLEDIGE FILMAGENDA VIND JE OP

Na het daverende Jam succes in het najaar luidt CREAtions dit voorjaar in met jamsessie #2: Jam it. Vrij jammen op diverse muziekstijlen, begeleid door de CREAtions Session Band. Meld je aan via creations@crea.uva.nl. gratis

debAt

dO 18/03 20 uur/i.s.m. iSSO

Overlegcrisis: Nederland uitgepolderd?

De verhoudingen binnen de Hollandse polder staan op scherp. Kan het poldermodel de druk van de economische crisis weerstaan?

Met dr. Lei Delsen, Nijmegen School of Management en auteur Exit poldermodel, dr.

Sjaak van der Velden, directeur Wetenschappelijk Bureau van de SP, en Peyman Jafari (ISSO, promovendus UvA). studenten gratis, € 5,- alle anderen

lezingenladder Wie geïnteresseerd is in lezing & debat was tot voor kort veroordeeld tot een abonnement op diverse mailinglijsten. Nu is er de Folia lezingenladder, waarin gestreefd wordt alle interessante evenementen op het gebied van lezing & debat op één plek te verzamelen.

Zie ook www.folia.nl

De Balie

DO 11/03, 20.00 uur Migration in development Zijn migranten de missing link in het bereiken van de Milleniumdoelen?

Engels gesproken.

MA 15/03, 20.00 uur KennisCafé #22: Aan wie vraag je het?

Moeten wetenschappers zich lenen voor het rechtvaardigen van beleid?

MA 15/03, 20.00 uur Het onderwijs is geen zorginstelling!?

Debat naar aanleiding van de presentatie van Het Amsterdams Manifest Passend Onderwijs.

Met o.a. Lodewijk Asscher.

FELIX MERITIS

DI 16/03, 20.00 uur Felix & Sofie: Is het kapitalisme toekomstwaardig?

Tafelgesprek met o.a. Jort Kelder en filosoof Pieter Pekelharing (UvA).

DI 16/03, 20.00 uur Turkey: Quo Vadis?

Lezing van hoogleraar internationale betrekkingen Gülnur Aybet over Turkijes positie in de regio en de betekenis van Ankara’s buitenlands beleid in de toekomst.

De Rode Hoed

DI 16/03, 20.00 uur Altijd weer die oorlog!

Meningen over de aard van 4 en 5 mei van o.a.

Jolande Withuis (Niod) en Herman Vuijsje (UvA).

Spui25

DI 16/03, 12.20 - 12:40 uur Broodje kennis met Rob Kroes Over fotografie en Amerikaanse geschiedenis.

Waarom, als er zo veel beelden rondgaan, prenten sommige zich in ons geheugen als iconen?

DI 16/03, 17:00 Max Havelaars plek in de literatuurgeschiedenis Elsbeth Etty in gesprek met emeritus hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde Marita Mathijsen.

VUconnected

DO 11/03, 16:30 Filosofie op de Zuidas: Paul Scheffer In gesprek met Ad Verbrugge over hoe het integratiedebat de politiek in gijzeling neemt.

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur een mailtje naar folialezing@gmail.com onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.

Folia 23

Fresco

Moerbeek

Het Mozarteffect

Verstandskiezingen en zomer

Enige jaren geleden werd de wereld verblijd met onderzoek waaruit blijkt dat als kinderen naar klassieke muziek luisteren, hun intellectuele, motorische en ruimtelijke capaciteiten verbeteren. Dat komt doordat muziek neurale connecties in het brein versterkt. Mozarts muziek, met zijn metronoomritme van zestig slagen per minuut (de snelheid van de menselijke hartslag in rust), is daarvoor ideaal: ‘het Mozarteffect’. In Amerika draaien ze dus Mozart bij zwangerschapsgymnastiek en op crèches en lagere scholen - hoe eerder, hoe beter!

Wie als kind niet is blootgesteld aan Mozart, hoeft niet te wanhopen, want ook de hersenactiviteit van volwassenen neemt toe wanneer zij muziek horen. Ander onderzoek toont aan dat studenten die naar klassieke achtergrondmuziek luisterden betere resultaten in wiskunde hadden dan studenten die niet naar muziek luisterden.

Nog spectaculairder, muziek kan ook ons gedrag verbeteren. Toen proefpersonen werden getest op hun bereidheid om iets bij te dragen aan een goed doel, waren degenen die naar vrolijke muziek hadden geluisterd daartoe meer bereid dan degenen die naar saaie muziek luisterden. Van

overigens

Mozart word je niet alleen slimmer, maar ook aardiger.

Ook dieren zijn er gevoelig voor: poezen gaan harder spinnen bij Mozart, honden kwispelen in de maat enzovoorts.

De blootstelling aan muziek kan zowel plaatsvinden tijdens een taak als daarbuiten. Anders gezegd, naar klassieke muziek luisteren is altijd goed, voor iedereen.

De betekenis hiervan voor de UvA moet niet onderschat worden. Enkele eenvoudige maatregelen zijn nu noodzakelijk.

Studenten moeten worden aangemoedigd om veel naar concerten te gaan (Nb iedere student kan nu al goedkoop naar het Concertgebouw!). Mozart moet gedownload kunnen worden vanaf ieder Blackboard.

In publieke ruimtes van alle universiteitsgebouwen moeten Mozart en zijn collega’s gedraaid worden. En dan zal niets meer hetzelfde zijn. Stel je voor, je strompelt als decaan ’s ochtends het Maagdenhuis binnen voor een moeizame vergadering en daar klinkt het langzame deel uit Mozarts mooiste pianoconcert (KV 488)! yyy Louise O. Fresco

Ik ben Kimon (hebben we het voorstelrondje ook weer gehad).

Je hebt weken die voorbijgaan zonder dat ze veel indruk maken, je let even niet op en ze zijn weer afgelopen. Net zoals de kabinetten-Balkenende.

Afgelopen week begon daarentegen wél vrij indrukwekkend voor mij. Met name de eerste dag had ik graag nonchalant genegeerd. Maar blijf maar nonchalant als een gepromoveerde tandarts-assistent met bijl en schroevendraaier in je mond staat te hakken tijdens een dubbele verstandskiesoperatie. En terwijl je daar half ligt dood te bloeden neemt dr. Frankenstein rustig het weekend door met zijn collega: ‘Dit gaat u even voelen meneer Moerbeek, ik moet hem door vieren splijten. Trouwens Loes, ik ben zaterdag naar zo’n leuk Portugees eetcafeetje geweest.

Authentieke sfeer en de gebakken stokvis was uitmuntend!’

Toen de verkiezingen. Dan ben je ook altijd weer verzekerd van pijnlijke momenten, geen verstandskiesoperatie, maar het komt in de buurt. Journalist: ‘Meneer, u wilt stemmen op de PVV, maar dat kan hier niet. Dus u stemt op Leefbaar Amsterdam. Kunt u uitleggen waarom?’ ‘Nou eh… jaaa. Leefbaar hè, Amsterdam moet

Mieke Bal hoogleraar theoretische literatuur­wetenschap

leefbaar blijven!’ Journalist: ‘Maar wat spreekt u precies aan in hun programma?’

Ja, ehh, weet ik niet hoor eh, de naam hè… de naam zegt het al: Leefbaar hè…

Amsterdam moet Leefbaar blijven.’ Sjezus, als die logica het fundament moet vormen van onze ‘hoogontwikkelde’ democratische samenleving, dan staat ons nog wat te wachten. Daarbij rijst sinds afgelopen donderdag de vraag hoe lang we Almere daar nog toe moeten rekenen (ik heb een kennis die op dit moment probeert een dijk door te steken in de IJsselmeer­ polder*). Krijgt elke stad de gemeenteraad die hij verdient? Ik weet het niet, maar ik vind Amsterdam en Utrecht fijne steden.

Tot slot, ik weet zeker dat iedereen het gevoeld heeft afgelopen week! Al was het maar heel even. Zomer! Jaja. Een zonnetje, blauwe lucht. Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik heb mijn Braziliaanse teenslippers al aan en reggae op de Ipod.

Een dezer dagen zit ik lekker in het Vondelpark met rosé, prosecco (of wat wordt het dit jaar?). yyy *Ik keur dit af. Er zitten immers ook ‘goeie’ tussen, daar in Almere.

Kimon Moerbeek

Chunglin Kwa universitair docent wetenschapsgeschiedenis

In het IPCC-klimaatrapport zijn resultaten opzettelijk aangedikt. Uitglijder of structureel probleem voor de betrouwbaarheid van de wetenschap?

Floor Boon

Mieke Bal: ‘Intenties zijn zelden zo evident dat het morele woord “opzettelijk” op zijn plaats is. “Betrouwbaarheid” is ook een te menselijke term om te plakken op iets algemeens als “de wetenschap”. De minister die op tv zei: “ik moet blind op de wetenschap kunnen vertrouwen” is naïef, en schuift haar verantwoordelijkheid af op een algemeenheid. Wetenschap komt vooruit door middel van kritische discussie. Blind vertrouwen en kritische discussie gaan niet samen. Wetenschap kan per definitie niet betrouwbaar zijn.

Wetenschappers wel, maar die worden gehinderd door hun menselijkheid en hun (politieke) overtuigingen en drijfveren.

Zonder dat geen wetenschap; mét dat geen absolute betrouwbaarheid.

De klimaatconferentie was politiek. De verschuiving op de politieke agenda van vervuiling en het opsouperen van fos24 Folia

siele energiebronnen naar klimaat is ook politiek. De eerste twee zijn op individueel en landelijk niveau aan te pakken, terwijl klimaat zo heerlijk globaal is. Een mislukking van de conferentie zal voor veel landen welkom zijn geweest. Opzettelijk? Vast wel, maar net als met fouten in de wetenschappelijke rapporten, is het moeilijk daar iemand individueel op aan te spreken.

Terug naar af? Als dat betekent dat we weer allemaal moeten opletten wat we met afval doen en hoeveel energie uit de gemeenschappelijke pot we opmaken, zijn deze wetenschappelijke fouten toch nog vruchtbaar geweest. Wakker worden, mensen! Denk na over wetenschap en haar feilbaarheid; over politiek en haar verantwoordelijkheid; over mensen en hun macht, en de mogelijkheid zelf iets bij te dragen.’

Chunglin Kwa: ‘Kunnen we klimaatwetenschappers die zich “een foutje” permitteren vertrouwen? Argwanende mensen trekken een vergelijking met geneesmiddelen, op de markt gebracht ondanks gevaarlijke bijwerkingen. Negatieve onderzoeksuitkomsten waren weggelaten uit de testrapporten. Big Pharma besteedt testonderzoek uit aan commerciële bedrijven. Hun wetenschappers vertellen weliswaar geen leugens maar niet de gehele waarheid; ze dienen hun opdrachtgevers. Klimaatwetenschappers werken meestal aan universiteiten: publieke organisaties. Ze komen voort uit wat vroeger “zuiver” wetenschappelijk onderzoek werd genoemd en krijgen ondersteuning van funding agencies zoals NWO. De vorige Amerikaanse president pakte het anders aan: in adviescommissies verving hij universitaire wetenschappers door wetenschappers uit de industrie.

De eersten zouden opkomen voor hun eigenbelang: het almaar continueren van wetenschappelijk onderzoek door de urgentie ervan te bepleiten. Zo is het dus nooit goed. Uit evaluaties van de International Science Organization, de overkoepelende organisatie van alle wetenschap, blijkt dat de klimaatonderzoeksprogramma’s te vrij zouden zijn geweest. Ze stuurt nu aan op meer “focus”. Maar is dat wel nodig? Gaan we dan niet écht gevaar lopen dat klimaatwetenschappers “alarm” gaan roepen? Laten we niet vergeten dat de meeste wetenschappers nog steeds een sterk publiek ethos hebben. Ze verdienen daarvoor vertrouwen. Alleen als je zoals Bush niet ziet dat er überhaupt een publiek domein bestaat, gun je ze dat niet.’ yyy In deze rubriek reflecteren wetenschappers wekelijks op een actuele stelling.