Folia 26#1.indd

Met lof

Wedstrijd

Roem

Suriname

De waarde van cum laude

Essays over idealen

Topbestuurder Els Swaab

Sober studeren

Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 62 27-03-2009

Nummer 26

De liefde van UvASociaal

Betaald aan je conditie werken.

TNT Post zoekt postmedewerkers die tijdelijk post willen sorteren en bezorgen. Het gaat om verantwoordelijk werk in je eigen omgeving.

Kunnen je spierballen wel een oppepper gebruiken?

Ga naar www.postbezorger.nl en reageer snel.

Word TNT Postmedewerker. Iedereen kijkt naar je uit.

Naamloos-9 Naamloos-8 1

28-11-2008 09-10-2008 09:01:51 13:34:35

Studenten 50% korting Neem een abonnement ■ Surf naar volkskrant.nl/studenten (dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)

volkskrant.nl/studenten

081020 Vk_stud abo zw 235_173.indd 1

20-10-2008 14:20:00

Ben jij op zoek naar een parttime baan voor naast de studie?

Of ben je bijna klaar met studeren en op zoek naar een interessante startersfunctie?

Schrijf je dan in bij StudiJob Uitzendbureau!

Voor veel verschillende opdrachtgevers is StudiJob met grote regelmaat op zoek naar administratief en secretarieel medewerkers, receptionisten, portiers, enquêteurs, redactiemedewerkers, starters enz. enz. enz.

Bekijk meteen de website www.studijob.nl voor het actuele vacatureaanbod.

• StudiJob is geopend van 09.00 - 17.15 uur.

• Voor meer informatie kun je ook bellen naar 020 535 34 60.

Deze lente organiseert Coolpolitics samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken en het tijdschrift onzeWereld de

essaywedstrijd ‘Heilige Huisjes 2009’ Als schrijver kun je met jou essay minister Koenders (Ontwikkelingssamenwerking) adviseren over de toekomst van ontwikkelingssamenwerking.

Het winnende essay wordt in juni aan minister Koenders uitgereikt, daarnaast ontvangt de winnaar E 1.000 op een MyC4 account om zo rechtstreeks te investeren in Afrikaanse entrepeneurs.

Meld je nu aan voor de kick-off op vrijdag 3 april in de Rode Hoed, Amsterdam!

Kijk voor meer info op www.heiligehuisjes.org

folia 090327.indd 1

20-03-2009 10:01:13

0:01:13

inhoud

Foto: JJBA

Lof der middelmatigheid?

Brieven van Einstein

nieuws

Digitaal tentoongesteld................................... blz. 4

Met lof

Wedstrijd

Roem

Suriname

De waarde van cum laude

Essays over idealen

Topbestuurder Els Swaab

Sober studeren

Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 62 27-03-2009

Nummer 26

Het grote plaatje CvB houdt vol: FdR binnenstad uit ................... blz. 4

De homoboot Komt er toch, als het aan UvA Pride ligt ............ blz. 7

Tweet tweet

De liefde van UvASociaal

Cover: Bram Belloni

Wat moet de UvA met Twitter? ......................... blz. 8

Coverinterview Soft en keihard nodig: UvASociaal ..................blz. 10

Anton de Kom Weinig luxe aan de Universiteit van Paramaribo ............................................ blz. 20

Opstel Essaywedstrijd over grote idealen ....................blz. 21

En verder Nieuws 4-7, opinie/brieven/scriptie 8-9, Film/Het beste 12, Uit/Eten 13, Weekgast 19, Annonces/Promoties 22, Roem 23, Dijkgraaf & Fresco/Puzzel/Spekkie Big 24

Colofon

Ché Ché Guevara was niet altijd een T-shirt- en covermodel zoals tegenwoordig, vroeger was hij een echte revolutionair. Dat is te zien is in de biopic in twee delen, kortweg Ché geheten, die vanaf 2 april in de bioscoop draait. Voordat Ché een gewelddadige revolutionair werd was hij een idealistische medicijnenstudent. Hoe hij toen was is te zien in de film The Motorcycle Diaries, waarvan Folia vijf exemplaren weg mag geven. Verder zijn er vijf exemplaren van de soundtrack te winnen, evenals vijf Ché-petjes.

Ga om te winnen naar www.folia.nl/prijsvraag.

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, Tel. 020-5253981, Fax 020-5253980, redactie@folia.uva. nl, Website: www.folia.nl, Uitgever: Stichting Folia Civitatis, Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk (eindredacteur), Jim Jansen (hoofdredacteur), Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Margot Riedstra (secretariaat), Dirk Wolthekker, Medewerkers aan dit nummer: Jaron Beekes, Bram Belloni, Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Kirsten Dorrestijn, Louise Fresco, René Glas, Julie de Graaf, Cees Heuvel, Bas Kocken, Henk Thomas, Won Tuinema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen. Folia is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) en werkt samen met Havana, het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam, Havana redactie: Jobien Groen, Wim de Jong, Thijs den Otter, Annemarie Vissers, Paul van de Water (hoofdredacteur), Redactieraad: Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Amanda Kluveld, Kathusha Sol, Bert Vuijsje, Bladmanagement: Impressum, Zoetermeer, lay-out: Carl Zevenboom, Amsterdam, Druk: Dijkman Offset, Diemen, Advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, Tel. 0235714745, Fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com, Abonnement: 46,90 per jaargang. Opgave: 020-525 3981, mededelingen@folia.uva.nl of www.folia.nl

Twitter Een docent van de Hogeschool van Amsterdam had last van zijn zaadleider en via Twitter liet hij dit aan de rest van de wereld weten. Nog een voorbeeld. Iemand stuurde de volgende tweet: ‘De kont van mijn kat blijkt zich in een vicieuze cirkel te bevinden’. Einde bericht.

Het zal u niet verbazen, maar ik heb helemaal niets met Twitter. Voor de niet-kenners: Twitter is een typische Web 2.0-applicatie die ingelogde gebruikers in staat stelt om korte berichtjes van maximaal 140 tekens te delen met potentieel grote groepen lezers. Twitter is voor mij een beetje hetzelfde als het bijhouden van je weblog of je begeven in Second Life. Een paar jaar terug hield opeens iedereen een weblog bij. Een goede vriend – tevens elfde(!)jaars psychologiestudent – deed dat ook en ik vond het best vermakelijk.

Voor even. Hij schreef over bandjes, het café, het gebrek aan vrouwen en andere onzin. Opeens hield hij er mee op en ook dat is prima. Weblogs zijn namelijk niet echt interessant en worden geschreven door mensen die niets beters hebben te doen. ok het fenomeen Second Life heb ik volstrekt langs mij heen laten gaan. Second Life was even een hype, maar als je nu naar de site secondlife.nl gaat lees je het bericht dat de Nederlandse community gaat stoppen.

Ik ben er niet rouwig om en met een aan zekerheid grenzend vermoeden ben ik ervan overtuigd dat over twee jaar helemaal niemand meer twittert of tweets verstuurt. Mensen die twitteren zijn precies dezelfde lui als degenen die een paar jaar terug een weblog bijhielden. Het is even leuk; je doet het omdat je een grote hoeveelheid tijd over hebt en na een paar maanden is de lol eraf. In deze Folia staat een opinie over twitteren die het fenomeen van verschillende kanten belicht. Dat is ook de kracht van de UvA. Geen maatschappelijke ontwikkeling of wij hebben een specialist in huis die het op een heldere manier kan duiden. Een kleine onthulling tot slot. Binnen de redactie hebben we een veelbelovende jonge journalist rondlopen, en hij twittert als enige. Eén keer: ‘twitter, test, stop.’

Mensen die twitteren zijn precies dezelfde lui als degenen die een paar jaar terug een weblog bijhielden

Jim Jansen, jfj@folia.uva.nl

Folia 26 | 3

Foto: Bob Bronshoff

Van elke twintig UvA­promoties krijgt er een het predicaat cum laude. Bij geesteswetenschappen is dat zelfs een op de acht. Officieel moet een onderzoek aan een waslijst van kwalificaties voldoen om cum laude te worden onderscheiden. In de praktijk neemt men het niet zo nauw met de regels, die dan ook kortgeleden op last van eindverantwoordelijke Dymph van den Boom zijn aangescherpt. Onderzoek naar de waarde van lof op blz.15

nieuws

Juristen rond 2016 binnenstad uit >Van der Toorn: juridische faculteit definitief naar Roeterseiland. >‘De gang naar de bestuursrechter komt dichterbij,’ zegt Danny Mekic’, voorzitter van de facultaire studentenraad.

De Faculteit der Rechtsgeleerdheid zal rond 2016 naar het Roeterseiland verhuizen. Dat heeft het College van Bestuur op 19 maart besloten. Collegevoorzitter Karel van der Toorn heeft in een brief aan de medewerkers van de faculteit uiteengezet waarom het universiteitsbestuur, ondanks de vele protesten van studenten en medewerkers van de faculteit, toch heeft besloten deze te verplaatsen.

De geplande verhuizing van de rechtenfaculteit is onderdeel van een omvangrijk huisvestingsplan voor de hele UvA. Op dit moment kent de universiteit tientallen locaties in Amsterdam. De universiteit heeft een aantal jaren geleden besloten dat de huisvesting geconcentreerd wordt op vier locaties: Zuidoost (AMC), het Science Park, het Roeterseiland en het Binnengasthuis-/ Oudemanhuispoortterrein (BG-/OMP). In die concentratiebeweging zal de juridische

faculteit, nu nog gevestigd in de OMP, verhuizen naar het Roeterseiland om plaats te maken voor de geesteswetenschappers, die de Spuistraat zullen verlaten.

Van der Toorn schrijft in de brief dat het niet meer dan logisch is dat de geesteswetenschappers naar het BG-/OMP-terrein komen. ‘Zoals u weet zijn de bibliotheek voor Bijzondere Collecties en het Allard Pierson Museum in de binnenstad gevestigd. De

De woede van rechtenstudenten is met het besluit van het CvB verder aangewakkerd, maar of er vervolgstappen worden genomen hangt nu af van wat de politiek gaat doen, zegt Danny Mekic’, voorzitter van de facultaire studentenraad. Mekic’:‘Er zijn Kamervragen gesteld over de verhuizing aan minister Plasterk en ook de gemeenteraad wil meer weten over nut en noodzaak van de verhuizing. Want die ontbreken in onze

Woede rechtenstudenten is verder aangewakkerd Faculteit der Geesteswetenschappen heeft daarmee een sterke functionele relatie. Inmiddels heeft de UvA ruim 26 miljoen euro geïnvesteerd in de bibliotheek en in renovatie van gebouw BG1 aan het Turfdraagsterpad voor de afdeling Mediastudies en het Amsterdams Archeologisch Centrum. De huisvesting van geesteswetenschappen rond het BG-terrein is daarmee een gegeven.’ Volgens Van der Toorn is uit onderzoek gebleken dat het huisvesten van beide faculteiten op en rond het BG-/OMP-terrein onmogelijk is.

visie of zijn althans onvoldoende beargumenteerd. Bovendien heeft het college de adviezen van de medezeggenschapsraden naast zich neergelegd. Afhankelijk van wat de politiek nu gaat doen beraden we ons op vervolgstappen. Maar als minister Plasterk er net zo over denkt als wij en ook meent dat de verhuizing en/of het naast zich neerleggen van de adviezen van de medezeggenschapsraden onrechtmatig is, dan zijn we nog één stap verwijderd van de bestuursrechter.’ (DW)

De rijke historie der leernichten

Foto: Marlous Mollee

>Student scandinavistiek Pieter Claeys is begonnen met het in kaart brengen van de geschiedenis van Amsterdamse leernichten.

Student scandinavistiek Pieter Claeys (27) is sinds kort bezig met het samenstellen van een overzicht van de geschiedenis van Amsterdamse leernichten. Op 18 maart hield hij – gekleed in een zwartleren broek, een zwartleren stropdas, een leren jasje en hoge zwarte leren laarzen – in het Oost-Indisch Huis een lezing over zijn eerste bevindingen. ‘Ik wilde aanvankelijk een leerfilm maken en daarvoor had ik een script nodig. Ik struinde allerhande homoboekhandels af, maar kwam niets tegen over de geschiedenis van de Amsterdamse leernichten. Toen dacht ik: dan ga ik die geschiedenis zelf maar schrijven. De leergeschiedenis is één grote puzzel die bestaat uit verhalen van personen, clubs en bedrijven. Ik hoor wel eens dat de Amsterdamse leerscene dood zou zijn, maar daar heb ik tot nu toe niets van gemerkt. Iedereen uit de scene wil me helpen.’

Inmiddels heeft Claeys de site www.lthr. nl gebouwd waarop de leergeschiedenis stukje bij beetje tot stand komt. Bezoekers van de site kunnen daaraan bijdragen. ‘Uit mijn onderzoek komt ook een hele rijke geschiedenis naar voren die absoluut de moeite waard is om te bewaren, denk aan de poëzie van Jim Holmes of de male erotic art van Rob Meijer. De website trekt vanaf het begin vijftienhonderd terugkerende bezoekers per maand en genereert meer hits per maand dan het commerciële le-

4 | Folia 26

atherpride.nl. Er is kennelijk een publiek voor.’ Claeys is uitgenodigd om begin april de Leather Leadership Conference in Atlanta toe te spreken en gaat eind mei naar Chi-

cago om onderzoek te doen in het Leather Archives & Museum. Het onderzoek van Claeys moet uitmonden in een vrije bachelor-scriptie. (DW)

kort

Check www.folia.nl voor een dagelijkse update van al het UvA-nieuws

Joker Alle studenten krijgen zogenoemde joker­ jaren, waarmee ze het afbetalen van hun studieschuld in totaal vijf jaar kunnen uitstellen.

Eerst zouden alleen studenten die onder het nieuwe leenstelsel vallen, recht krijgen op aflosvrije jaren. In een brief aan de Tweede Kamer laat minister Plasterk weten dat ook studenten die al een lening hebben of deze reeds afbetalen, recht krijgen op jokerjaren.

Ze kunnen vanaf 1 januari 2012 worden ingezet. De nieuwe regeling komt er op verzoek van Kamerlid Jasper van Dijk. De SP’er had de minister vorige week gevraagd het voor alle studenten mogelijk te maken aflosvrije jaren in te lassen. Dat voorstel neemt de minister nu mee in de nieuwe wet op studiefinanciering. (HOP)

Zonnezusjes De zon is 4,6 miljard jaar geleden ontstaan in een groep van een paar duizend sterren, zo blijkt uit onderzoek van Simon Portegies Zwart van het astronomisch instituut Anton Pannekoek. Uit de analyse blijkt dat er nog steeds een stuk of veertig van de sterren die samen met de zon zijn gevormd binnen een afstand van een paar honderd lichtjaar staan, ondanks de lange reis. Deze sterren kunnen met toekomstige waarneemprogramma’s worden geïdentificeerd, zoals de in 2011 te lanceren Gaia-satelliet. Het onderzoeksresultaat wordt binnenkort gepubliceerd in The Astrophysical Journal. (AK)

Rubicon-subsidie De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft aan drie jonge wetenschappers van de UvA en het AMC een Rubicon-subsidie toegekend.

Met deze beurs krijgen onderzoekers de mogelijkheid ervaring in het buitenland op te doen. Peter van Heijster (wiskunde) gaat in de Verenigde Staten onderzoek doen naar interacties in twee ruimtelijke dimensies, Febe van Maldegem (geneeskunde) onderzoekt straks in Groot-Brittannië mutaties tegen infectie.

En Lotte Hollands (natuurkunde) gaat in de Verenigde Staten op zoek naar meer inzicht in wiskundige structuren die voortkomen uit de snaartheorie. In totaal presenteerden 111 onderzoekers een voorstel. Hiervan ontvingen 27 onderzoekers een beurs. (AK)

Einsteins brieven

Jaron Beekes

Recticifatie In het artikel ‘Dieren kijken’ (Folia 25, pagina 17) staat dat er een bedrag van twee ton is gedoneerd door het Amsterdams Universiteits Fonds (AUF). Dit is

niet juist. Het bedrag is betaald uit de middelen van de UB. Het AUF zal zich nu inzetten voor de fondsenwerving voor het vervolg van het digitaliseringsproject.

Tientallen brieven en manifesten van de wereldberoemde natuurkundige Albert Einstein zijn toegankelijk gemaakt voor een groot publiek. De verzameling brieven van ongeveer 1919 tot 1947 wordt door het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis gepresenteerd in de vorm van een webtentoonstelling.

Het toont een maatschappelijk betrokken Einstein, die zijn mening niet onder stoelen of banken stak. ‘Met de standpunten die hij innam hoorde hij ongetwijfeld aan de linkerzijde van het politieke spectrum thuis,’ zegt een communicatiemedewerker van het IISG. Zie ook www.iisg.nl/collections/einstein/ (AK)

Drie faculteiten niet in convenant >Beleidsafspraken tussen faculteiten en College van Bestuur vorige week vastgelegd in convenanten. >Collegevoorzitter Van der Toorn beschouwt de convenanten als ‘harde doelstelling’.

‘Dit is een gedenkwaardige dag en ik zie het als de kroon op een jaar van hard werken,’ zei CvB-voorzitter Karel van der Toorn op 19 maart bij de ondertekening van de convenanten tussen decanen, de stafdirecteuren en het CvB.

In het convenant staat wat de faculteit of stafdienst de komende vier jaar gaat doen. Tandheelkundefaculteit Acta, de bètafaculteit en de Faculteit der Geesteswetenschappen hebben het convenant niet ondertekend. Van der Toorn: ‘De Acta is altijd een verhaal apart omdat we de Acta “samen doen” met de VU. De convenanten met geesteswetenschappen en de bètafaculteit konden nog niet worden ondertekend omdat we daar kampen met budgettaire problemen. De ondertekening is uitgesteld tot die zijn opgelost.’ Van der Toorn ziet het convenant als een ‘harde doel-

stelling’ waaraan de faculteiten de komende vier jaar moeten voldoen. In de halfjaarlijkse evaluatie tussen het CvB en elke faculteit zal ook getoetst worden of de faculteit zich heeft gehouden aan de gemaakte afspraken.

Van der Toorn: ‘In het convenant gaat het om zaken als studiesucces, de participatie van buitenlanders in de masterfase, de scholing van het personeel en de onderzoeksreputatie. Voor veel mensen is het niet meer dan een administratief document waarvan je hart niet sneller gaat kloppen, maar voor ons zijn het meetbare doelstellingen.’ (JJ)

Energiebesparende knuffel

Foto: Henk Thomas

Afgelopen week ging de poll op folia.nl over een klacht, geuit op de site van de LSVb, dat de stufi geen rekening houdt met luxe uitgaven als een flatscreen-tv en een iPod. De stelling luidde: De stufi moet rekening houden met uitgaven voor een flatscreen-tv en een iPod. Mee eens of niet?

• Huh? Is dit een grap of zo? Dit kan niet serieus zijn (75,3 procent) • Groot gelijk. Een flatscreen-tv en een iPod behoren tot de bestaansvoorwaarden van het moderne leven (3,9 procent) • Zeer mee oneens. Waarom moet de belastingbetaler voor die decadente studenten opdraaien? (12, 4 procent) • Prima plan: studenten blij en de flatscreen- en iPod-industrie ook. Zo helpen we de economie! (8,4 procent) Totaal aantal respondenten: 154

Bart Haakman (l) en Mark Bakker

>Informaticastudenten presenteren oplossingen tegen energieverspilling.

Een digitaal bureau dat papierverspilling tegengaat. Een iPhone-applicatie die werkverkeer terugdringt. Op het Science Park vond 20 maart een demo-fair plaats waar eerstejaars informaticastudenten het werk presenteerden dat zij hadden gemaakt tijdens de cursus human computer interaction.

Docente Vanessa Evers: ‘De studenten moesten voor deze cursus een omgeving kiezen die zij interessant vonden, daar een probleem vaststellen en er een conceptoplossing voor bedenken. Het thema was energieconservatie.’

In de centrale hal van het gebouw van informatica hangt een gemoedelijke sfeer terwijl mensen rondlopen om te kijken wat de studenten zoal hebben bedacht. De meesten geven een presentatie van hun idee op een computer. Maar sommige studenten hebben echt een conceptapparaat gebouwd.

Zoals Bart de Goede (18) en Haska Stelten-

pohl (27), die een interactief bord hebben ontworpen. De Goede: ‘In bejaardentehuizen belandt zo’n 20 procent van het voedsel in de afvalbak. Dit bord weegt het voedsel en registreert hoeveel voedsel er wordt weggegooid. Zodat je het dieet van mensen aan kunt passen en voedselverspilling kunt tegengaan.’

Mark Bakker (21) en Bart Haakman (19) bedachten een knuffeldier dat kinderen waarschuwt als ze bijvoorbeeld vergeten de televisie uit te doen of de koelkast te sluiten. Ze hebben de knuffel nog niet gemaakt, maar wel een 3D-versie ontworpen.

De kinderen bleken een dik, blauw, vrolijk figuurtje het leukste te vinden. En hij moet vooral vrolijk zijn in plaats van streng. Daar hebben ze hun ouders al voor.

Op de fair liep ook een jury rond. Het idee van Bakker en Haakman werd bekroond met de eerste prijs. Omdat het het meest haalbaar was, en omdat zo goed rekening was gehouden met de wensen van de doelgroep. (NB)

ingezonden mededeling

MSc Biology doen in Leiden?

Kom naar de mastervoorlichting op 3 april

Kijk voor het programma op www.mastersinleiden.nl

Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

doctor

nieuws

Gemma janssen (1979) promoveert bij sterrenkunde op een onderzoek naar pulsars.

Wat zijn pulsars?

‘Sterren die zijn ontstaan na het gewone leven van een ster. Sterren worden geboren en evolueren. Als de energie van een zware ster op is, explodeert deze en wordt het een supernova. Wat overblijft is de kern; een neutronenster. Neutronensterren zijn heel apart. Ze hebben een heel grote dichtheid, draaien heel snel rond, zijn sterk magnetisch en zenden radiopulsen uit. Vandaar dat ze ook pulsars worden genoemd.’

U heeft in uw onderzoek gekeken hoe je metingen van diverse telescopen kunt combineren.

Waarom?

‘Tot nu toe heeft elke telescoop voor zichzelf gewerkt, en nam iedereen zijn eigen favoriete pulsars waar. Maar hoe meer gegevens je hebt, hoe beter de resultaten worden. Dus zijn we gaan overleggen: kunnen we samen niet meer bereiken?

Met meer gegevens kan je bijvoorbeeld beter bepalen hoe snel een pulsar roteert, of de snelheid afneemt, en het is ook mogelijk om gegevens af te leiden over een andere ster die om een pulsar draait. In het meest gunstige geval kun je de massa van de ster bepalen. Dat is iets wat binnen de sterrenkunde heel moeilijk is.’

U heeft ook gekeken hoe je naar pulsars kunt speuren met behulp van meerdere kleine telescoopschotels in plaats van een grote.

‘Dat was, zoals het grootste deel van mijn onderzoek, in Westerbork. Er staan daar veertien kleine schotels die gebruikt worden om plaatjes te maken van radiogolven. Met behulp van een supercomputer hebben we de signalen op een nieuwe manier gecombineerd zodat we zowel de grote gevoeligheid van alle schotels samen, maar ook het grote beeldveld van de individuele schotels konden benutten om naar nieuwe pulsars te zoeken.’

En dat is gelukt: u heeft drie nieuwe pulsars gevonden.

‘Ja. We zijn al sinds 2004 met het project bezig. Er was veel software voor nodig, die moest worden bijgesteld, en we hebben veel data moeten verwerken en analyseren. Maar toch hebben we dus al vrij snel drie nieuwe pulsars ontdekt. Ze zijn niet interessant genoeg om verder onderzoek naar te doen. Maar ze bewijzen wel dat onze zoekmethode werkt. En het zijn de eerste pulsars die in Nederland zijn ontdekt terwijl er actief naar werd gezocht. Er is één keer eerder een pulsar ontdekt in ons land, maar dat was bij toeval.’ (NB) Gemma janssen, High Precision Radio Pulsar Timing, promotie: 25 maart

Folia 26 | 5

Foto: Henk Thomas

in beeld

Zondag 22 maart werd de jaarlijkse ‘Head of the River Amstel’ verroeid, het grootste roei-evenement van Nederland: vierduizend deelnemers verdeeld over vijfhonderd ploegen. Gedurende de hele winter wordt er door de deelnemers dagelijks voor getraind en bier drinken is in die periode verboden. De achtervolgingsrace beslaat een traject van acht kilometer over de Amstel, van Amsterdam naar Ouderkerk. Voor de uitslagen zie: www.headoftheriver.nl

promoties

nieuws

Dagen wachten op de placenta

DINSDAG 31/03

‘Volgens de inheemse Indonesische traditie werd bij een geboorte de navelstreng pas doorgeknipt als de placenta ook was geboren. Als dat niet gebeurde bleven traditionele vroedvrouwen, meestal oude vrouwen die zelf ook kinderen hadden gebaard, soms dagenlang op de placenta wachten.

Moeder en kind verloren dan veel bloed, vaak met de dood van beiden tot gevolg.

Opgeleide Javaanse vroedvrouwen daarentegen knipten de navelstreng direct door.

Beter voor moeder en kind, maar niet volgens de inlandse tradities. De opgeleide vroedvrouwen, die vaak maar acht dagen aan het kraambed bleven helpen in plaats van de traditionele veertig, werden door de inlandse vrouwen dan ook niet geaccepteerd bij de geboorte van hun kind.’

Dit zegt historica Liesbeth Hesselink naar aanleiding van haar op 26 maart te verdedigen promotieonderzoek Genezers op de koloniale markt. Inheemse dokters en vroedvrouwen in Nederlands Oost-Indië 1850-1915.

In 1851 richtte de koloniale regering in Batavia twee opleidingen op: een doktersschool voor Javaanse jongens en een vroedvrouwenschool voor Javaanse meisjes. De bedoeling was dat zij de traditionele inheemse geneeskundigen, de

Foto uit: Charlotte Borggreve, Gouvernementsarts in Indië

>Liesbeth Hesselink deed promotie­ onderzoek naar de doktersschool voor Javaanse jongens en de vroedvrouwenschool voor Javaanse meisjes. >Europese artsen waren jaloers op de Javaanse dokters, en inlandse vrouwen wilden geen ‘gestudeerde’ Javaanse vroedvrouw aan het kraambed.

Een doekoen (r) en twee vroedvrouwen in 1930

zogenoemde ‘doekoens’, zouden gaan vervangen. ‘Maar de inlanders waren nauwelijks bereid gebruik te maken van de diensten van de afgestudeerde Javaanse geneeskundigen en vroedvrouwen,’ zegt Hesselink, die vooral bronnenonderzoek heeft verricht, waarbij ze ook brieven heeft gelezen die Europese artsen uit Indië naar Nederland stuurden. ‘Daarin komt ook een beeld van jaloezie naar voren. Er werd heel wat afgeklaagd over de Javaanse dokters, die nooit zelfstandig medische handelingen zouden hebben kunnen verrichten en vooral werden inge-

zet als vaccinateur tegen de pokken.’ De vroedvrouwenschool werd in 1875 zelfs gesloten wegens gebrek aan klandizie.

Voor de Javaanse jongens liep het beter af: vanaf 1900 voerde de Nederlandse regering een koloniaal beleid dat zich meer bekommerde om het wel en wee van de inlanders, waardoor de Javaanse artsen beter geaccepteerd werden en uiteindelijk in Nederland werden toegelaten tot het semi-artsexamen. Hesselink: ‘Als ze daarvoor slaagden – en dat deden degenen die ik ben tegengekomen – dan legden ze in anderhalf jaar het artsexamen af.’ (DW)

>Tienduizend euro nodig voor UvA-boot tijdens homomanifestatie Gay Pride. >Stichting hoopt op samenwerking met HvA, ‘als dat een gratis boot oplevert’.

Foto: Henk Thomas

WOENSDAG 01/04 14.00 uur: Anne van Rijn - Geneeskunde Screening for Colorectal cancer in the Netherlands.

Promotoren: Prof.dr. P. Fockens en prof.dr. P.P.M. Bossuyt.

(Aula)

DONDERDAG 02/02 10.00 uur: Maartje Brink - Biochemie Chromatin Architecture and the Orchestration of Gene Expression.

Promotor: Prof.dr. R. van Driel.

(Agnietenkapel) 14.00 uur: Marjolijn Antheunis Communicatiewetenschap Online Communication, Interpersonal Attraction, and Friendship Formation.

Promotor: Mw. prof.dr. P.M. Valkenburg.

(Agnietenkapel) Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231. Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda. ingezonden mededelingen

Stichting UvA Pride ijvert voor ‘homoboot’ Omdat het College van Bestuur (CvB) er geen brood in ziet om een UvA-boot te sponsoren voor deelname aan de jaarlijkse homomanifestatie Gay Pride, hebben de initiatiefnemers voor deelname nu de Stichting UvA Pride opgericht waarmee wordt geprobeerd het benodigde geld bijeen te krijgen.

Onderdeel van Gay Pride, jaarlijks georganiseerd in het eerste weekend van augustus, is een botenparade over de grachten waaraan feestelijk uitgedoste homo’s en hun sympathisanten deelnemen. Deelname aan deze zogenoemde ‘Canal Parade’ kost naar schatting zo’n tienduizend euro, waarvan vijfduizend voor de boot, tweeënhalfduizend voor de inschrijving en tweeënhalfduizend voor diverse kosten. “De algehele consensus is dat de UvA-boot er op een of andere manier moet komen en dat de gehele UvA bereid is om daaraan mee te werken”, staat in de notulen van de

14.00 uur: Rüya Koçer - Sociologie Three Views of a Secret: Containment of Industrial Conflict in Neo-Liberal Environments.

Promotoren: Prof.dr. B. Kittel en prof. dr. J. Visser.

(Agnietenkapel)

“In mijn Leidse master leerde ik al tot de kern te komen.”

T.A.C. Bensdorp Digitaal ondertekend door T.A.C. Bensdorp DN: cn=T.A.C. Bensdorp, o, ou=UFB / GrafiMedia, email=t.a.c.bensdorp@ufb.leiden univ.nl, c=NL Datum: 2009.03.06 09:37:44 +01'00'

eerste algemene vergadering. ‘Op die manier zal het CvB zich volgend jaar verplicht moeten voelen om ervoor te zorgen dat er opnieuw wordt meegevaren.’

Het CvB heeft bij monde van voorzitter Karel van der Toorn enige weken geleden aangegeven dat men bij sponsoring van de boot vreest in de toekomst ook sponsorverzoeken binnen te krijgen voor de organisatie van andere activiteiten die niet rechtstreeks met onderwijs en onderzoek te maken hebben. De stichting gaat nu proberen geld te vergaren via fondsen als het Alumnifonds en het Toekenningenfonds (beide UvA), het Trutfonds en het

Pannfonds (beide extern). De stichting verwacht dat er misschien ook nog geld te halen is bij de verschillende communicatieafdelingen binnen de UvA, de afdeling genderstudies en/of studentenzaken. Ook overweegt het bestuur van de stichting loten te verkopen waarmee een plaats op de boot kan worden bemachtigd. De huur van een boot kan wellicht worden omzeild door samenwerking te zoeken met de HvA, die naar verluid een boot ter beschikking zou kunnen stellen. ‘Hiervoor zouden we ofwel kunnen betalen, ofwel we maken van de boot een UvA-HvA boot. Als dat een gratis boot oplevert, graag.’ (DW)

Hans-Willem van Oort, managementtrainee bij ABN AMRO, deed zijn master in Leiden.

Ook je master doen in Leiden?

Kom naar de mastervoorlichting.

Programma en data www.mastersinleiden.nl Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

Folia 26 | 7

opinie

Kroeggesprek in 140 tekens Twitter mag dan veelal gebruikt worden voor digitale borrelpraat, als praktisch en snel communicatiemiddel biedt het waardevolle mogelijkheden – ook voor het onderwijs, aldus David Nieborg. jes (van maximaal 140 tekens) te delen met potentieel grote groepen lezers. De dienst is platform-onafhankelijk, dus te benaderen via Twitter.com op een computer, mobiele telefoon of laptop. Als er maar een internetverbinding is. Zelf Twitter gebruiken – zogenoemde ‘tweets’ versturen – is minstens even simpel.

Kwestie van een account aanmaken en typen.

Illustratie: Cees Heuvel

‘Misschien ben ik ouderwets, maar ik vind dat ik ook besta zonder te melden dat ik op de bushalte sta. Het is lente. Laat het twitteren over aan de vogels,’ aldus oud-Foliacolumniste Aaf Brandt Corstius in Nrc.next.

Voor wie onder een steen geleefd heeft de laatste weken: Twitter is een typische Web 2.0-applicatie die ingelogde gebruikers in staat stelt om korte bericht-

Het is een terugkerende trend bij de introductie van nieuwe technologieën en diensten als weblogs, virtuele werelden en nu dus Twitter: je moet een keuze maken. Je bent of voor: ‘Twitter is geweldig. Iedereen zou het moeten gebruiken.’ Of je bent faliekant tegen, het liefst zo uitgesproken mogelijk: ‘Twitter is voor aandachtsgeile nerds die letterlijk elke scheet die ze laten schijnen te willen delen met de rest van de wereld.’ Of woorden van gelijke strekking. Behoor je tot die laatste groep dan is de oplossing simpel: ga vooral niet Twitteren. Niemand dwingt je het te doen. Het is volledig geaccepteerd om ergens een ongezouten mening over te vormen zonder dat je jezelf ook maar enigszins verdiept hebt in de materie.

De beste typering van Twitter is ‘virtuele tegenhanger van het kroeggesprek’. Twitteren heeft nog het meest weg van gewoon kletsen. Denk aan het delen van ervaringen (‘Ik zie nu een vliegtuig landen in een

Verhuizen of verzuipen?

Het doemscenario dat vanuit Den Haag neerdaalt op het hoger onderwijs noopt tot actie van studenten, vindt Raphael Hunsucker.

De mensen die er verstand van hebben roepen eensgezind op om juist nu in het hoger onderwijs te investeren: Robbert Dijkgraaf (KNAW-president), Alexander Rinnooy Kan (voorzitter van de SER) en talloze universiteitsbestuurders. Een investering in het onderwijs verdient zich namelijk op termijn dik terug. Tegelijkertijd tekent zich in Den Haag echter een doemscenario af waarbij er op onderwijs juist wordt bezuinigd. Minister Plasterk hult zich in stilzwijgen, wat de hoop op een gunstige afloop niet veel goed doet.

Het probleem is dus dit: van de noodzaak van investeringen in het hoger onderwijs is iedereen overtuigd, maar welke prioriteit heeft het in Den Haag? Gaat het belang van gedegen onderwijs aan de waan van partijpolitieke stokpaardjes ten onder? Of slaagt Ronald Plasterk erin die onheilsprofetie te ontkrachten en de belofte die van zijn benoeming uitging waar te maken?

Ondertussen lijkt dat probleem in Amsterdam nog niet helemaal doorgedrongen. De consternatie bij de rechtenfaculteit over de voorgenomen verhuizing lijkt steeds grotere vormen aan te nemen; de SP heeft er zelfs haar spaarzame kamervragen voor over. Is het niet eerder de vraag óf we straks allemaal nog goed onderwijs krijgen, in plaats van in welk gebouw?

Laat het voorbeeld van de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) illustreren hoe dit proces in zijn werk gaat. De FGw moet de komende jaren tussen de 3,4 en 4,9 miljoen euro per jaar bezuinigen, voor een totaal van

8 | Folia 26

26 miljoen tot en met 2015. Niet omdat ze zelf denkt dat er nog wel wat van af kan (quod non!), maar om de door de CvB vastgestelde bezuinigingsdoelstelling te halen.

De FGw is met handen en voeten gebonden; de decaan heeft alles in het werk gesteld om het leed zo veel mogelijk binnen de perken te houden, maar haar mogelijkheden zijn beperkt. Dat neemt echter niet weg dat het aantal (voltijds) hoogleraren in de komende jaren met maar liefst 40 procent zal dalen, dat vrije promotieplaatsen verdwijnen en dat werkgroepen en colleges nog massaler moeten worden dan ze vaak helaas al zijn.

Het CvB, op zijn beurt, schuift de schuld van dit alles altijd graag door naar Den Haag. Niet onterecht: we pochen in dit land graag over excellentie en onze internationale toppositie in onderwijs en onderzoek, maar als de centen in september verdeeld moeten worden verdampen die modewoorden in even tijdelijke als conjunctuurgevoelige beloftes. Toch maakt het CvB het zichzelf zo wel érg makkelijk.

In december stond een uitzinnige meute nog juichend voor het Maagdenhuis om de afschaffing van de ‘ambitietaks’ te vieren. Inmiddels blijkt dat de óórzaak met de afschaffing van de maatregel niet is weggenomen en de bezuinigingen als een boemerang terugkomen naar de faculteiten. Het kwalijke daarvan is dat de opdracht om te snoeien nu terechtkomt op het niveau waar in heel aanzienlijke kosten niet gesneden kán worden. Het probleem is namelijk dat het CvB de bezuinigingen naar de faculteiten heeft doorgescho-

ven, terwijl zíj verantwoordelijk is voor de dure centrale diensten, die voor een faculteit tot wel 30 procent van de lasten kunnen uitmaken. Terwijl de faculteiten dus op onderwijs en onderzoek moeten bezuinigen, vloeit het geld nog rijkelijk naar welluidende ICT-projecten, megalomane huisvestingsplannen en andere paradepaardjes waar het CvB goede sier mee probeert te maken. De prioriteiten van het college zijn totaal scheefgegroeid. Natuurlijk zitten er ook goede kanten aan die plannen, maar die staan helemaal niet in verhouding tot de enorme kosten die er nu juist in deze moeilijke tijden voor gemaakt moeten worden.

Overal aan de UvA moet bezuinigd worden, zo lijkt het, behalve bij het CvB zelf. Karel van der Toorn staat blijkbaar liever met zijn laarzen en in die smetteloze witte jas van hem in een uitheemse polder palen de grond in te heien, dan dat hij in Den Haag adequaat de belangen van zijn universiteit behartigt.

Het rare is nog, dat we dit zelf deels in de hand hebben. Het CvB zal altijd met het vingertje naar Den Haag blijven wijzen. Uitstekend: laten we daar dan maar eens naar toe gaan. Zolang de vakbonden en partijcongressen het beleid naar hun hand weten te zetten, ziet het beeld er voor ons weinig gunstig uit. Geen van de coalitiepartijen wekt de indruk garant te staan voor het hoger onderwijs, met hun primaire doelgroepen van werkgevers, boeren, sociaal zwakkeren en middenklassefamilies. Het is dus zaak dat we zelf onze stem laten horen. De actiegroep Hoger Onderwijs Heeft

scriptie

Foto: Bob Bronshoff

Het logge en warrige Blackboard piept en kraakt in zijn voegen

Kevin van den Berg

weiland’), emoties (‘Het laatste album van U2 is saai’) of informatie die Twitteraars op het web zijn tegengekomen (‘De laatste editie van New Media & Society staat online’). Wat is de waarde van al dat geouwehoer online? In veel gevallen nul. Of dat erg is, dat mogen gebruikers lekker zelf bepalen. De potentiële meerwaarde van Twitter als virtueel kroeggesprek zit hem dan ook vooral in de gespreksdeelnemers. Want in een Amsterdamse kroeg zal je niet je academische held, je favoriete cabaretier of de buitenlandse journalist wiens stukken je vaak leest zomaar tegenkomen. Op Twitter kan je ze met een druk op de knop toevoegen aan je persoonlijke lijst en kan je ze schaamteloos volgen.

Is Twitter dan een hype of wordt het gehyped? Dan toch vooral dat laatste, want dat Twitter nuttig kan zijn voor onderzoekers, docenten en studenten, staat buiten kijf. Twitter kan een waardevol middel zijn voor bijvoorbeeld docenten, juist omdat het zo laagdrempelig is. Het logge en warrige Blackboard piept en kraakt in zijn voegen en met name voor het snel delen

van interessant les- en leesmateriaal of nieuws over het thema van een cursus, is Twitter een ideale aanvulling: ‘Bekijk dit artikel’ of ‘Hebben jullie deze website al gezien?’ Heb je een redelijk netwerk opgebouwd dan is Twitter handig voor het stellen van vragen. Hulp nodig bij het schrijven van een artikel? Vraag het de mensen die je volgen op Twitter en de kans is aanzienlijk dat je een antwoord krijgt.

Uiteindelijk is Twitter zo waardevol als je zelf wilt dat het is. Het blijft een online kroeggesprek, dus altijd wat rumoerig, en soms hoor of zie je dingen die totaal overbodig zijn – of zelfs een beetje gênant. Het is dus vooral zaak de juiste mensen te kiezen om de kroeg mee in te gaan. Andersom geldt hetzelfde. Hoe relevanter, grappiger of interessanter jouw tweets zijn, hoe meer mensen bij jou in de kroeg komen zitten. l David Nieborg is docent/promovendus nieuwe media, nieborg@uva.nl

Het CvB zal altijd met het vingertje naar Den Haag blijven wijzen Prioriteit (HOHP) doet al veel goeds, maar we kunnen de strijd niet overlaten aan de weinigen die ons vertegenwoordigen. Bovendien heeft de hiërarchische besluitvorming ertoe geleid dat de klappen vallen waar besluiten bijna niet te beïnvloeden zijn (de faculteiten), terwijl ze genomen worden waar die klappen helemaal niet gevoeld worden – namelijk in Den Haag. Het CvB heeft zich tussen die twee realiteiten in geplaatst en speelt daarom maar mooi weer met bestuurlijke fusies

brieven

en de droom van een eigen metrostation.

Karel van der Toorn riep bij de grote demonstratie in december nog dat ‘studenten en CvB samen tegen Den Haag’ moesten protesteren. Het wordt tijd, beste medestudenten, dat we hem daar eens aan gaan houden. l Raphael Hunsucker is student klassieke talen, voorzitter van faculteitsvereniging Alpha en lid van de FSR Geesteswetenschappen.

Kennis van het groen

Naar aanleiding van het hoofdredactionele commentaar van Jim Jansen in Folia 25 zou ik graag zien dat de UvA binnenkort met de masteropleiding ‘Wetenschapslogica’ komt. Naar mijn mening, en zoals Jansen meldde, zijn een hoop onderzoeken dubieus te noemen. Wetenschapslogica zou de onderliggende redenen van dergelijke ‘ogenschijnlijk nutteloze’ masters en onderzoeken kunnen gaan beschrijven.

Ergens zal die motivatie vandaan moeten komen!

Louise Fresco meent dat groen in de stad een recent verschijnsel is: de 17e-eeuwse Amsterdamse grachtengordel zou nog boomloos zijn geweest (‘Kennis van het groen’, Folia 24, p.24). Niets is minder waar. De grachtengordel is ontworpen en uitgevoerd inclusief lange rijen bomen, aanvankelijk linden, later iepen. In Nederland was groen in de stad ook toen niet ongebruikelijk, daarbuiten wel.

Zeventiende-eeuwse buitenlandse bezoekers ervoeren de Amsterdamse grachten dan ook als ‘Een aards paradijs, een groot lustwoud’ (vgl. W. Frijthoff & M. Prak (red.) Geschiedenis van Amsterdam II, 1, 2004: 85 vlgg.)

Taco Gouw, student bedrijfskunde aan de HvA

Els Elffers, oud-docent Nederlandse taalkunde

Dubieuze onderzoeken

Kevin van den Berg (23) studeert Business Studies en schrijft zijn scriptie over de ontwikkeling van de muziekindustrie.

‘Voor mijn scriptie wil ik onderzoeken hoe de Nederlandse consument tegen het product muziek aankijkt. Daarmee bedoel ik muziek in de breedste zin van het woord. Dus niet alleen cd’s, maar ook merchandising, downloads en concerten. Eigenlijk omvat het alles waar een artiest of een platenmaatschappij geld aan kan verdienen. Nu de verkoop van cd’s blijft dalen, zijn platenmaatschappijen op zoek naar nieuwe manieren om muziek te verspreiden en daar wil ik over meedenken.

De precieze onderzoeksvraag van mijn scriptie moet ik nog vaststellen, maar ik heb wel al bepaald welke kant ik op ga. Het eerste deel van mijn scriptie gaat over wat de consument wil. Via enquêtes ga ik aan mensen vragen wat zij belangrijk vinden bij muziekproducten en hoeveel geld ze daaraan uit willen uitgeven. Vervolgens zal ik deze antwoorden analyseren en kijken hoe belanghebbenden in de muziekindustrie het beste op de wensen van de consument kunnen inspelen. Uiteindelijk wil ik deze resultaten koppelen aan nieuwe vormen van het aanbieden van muziek. Een van mijn ideeën is dat artiesten hun muziek gratis beschikbaar stellen op internet en de consument in ruil daarvoor wat reclame te zien krijgt. Ik denk namelijk dat consumenten best even een commercial willen kijken als ze daar een eerlijke en zuivere mp3 voor terug krijgen. Deze optie zou wel betekenen dat platenmaatschappijen een veel kleinere rol gaan spelen. Zij zullen zich dan meer moeten gaan richten op bijvoorbeeld de merchandising bij concerten.

Ik heb bewust gekozen om onderzoek te doen naar een onderwerp dat ik echt leuk vind. Vorig jaar heb ik namelijk geprobeerd mijn scriptie te schrijven over een bouwbedrijf, maar daar had ik helemaal geen gevoel bij. Nu weet ik tenminste precies waar ik over wil schrijven, ook al heb ik soms wat moeite om het concreet uit te werken. Muziek is altijd al mijn grootste hobby geweest. Al toen ik heel klein was kocht ik veel cd’s en singletjes en nu werk ik alweer zes jaar in een cd-winkel. Muziek is dus echt mijn passie.

Juist daarom zou ik het zonde vinden als er geen geld meer mee te verdienen zou zijn. Met deze scriptie wil ik dan ook mijn steentje bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe mogelijkheden om de muziekindus­ trie te laten blijven bestaan.’ (Julie de Graaf )

Folia 26 | 9

verkiezingen

‘Studentenpolitiek is voor sukkels’ Door Anne Koeleman

Leden van een studentenpartij zijn niet per definitie nerderige Balkenende-lookalikes. Stephanie van Straaten en Nadine ’t Zand zijn CSR-lid. Hun partij? UvASociaal, ‘de underdog’.

De maand mei wordt niet alleen gekenmerkt door rosé op het terras en scripties typen in het Vondelpark, maar ook door een verbeten verkiezingsstrijd tussen studentenpartijen. Overal hangen posters van de grote partijen, Mei en UvASociaal. Het merendeel van de studenten zegt dit echter niets. Hoe komen studenten bij zo’n partij of in een studentenraad terecht? Waarvoor strijden ze? En heeft dat hele verkiezingsgedoe eigenlijk wel zin? Een gesprek met Stephanie van Straaten en Nadine ’t Zand, twee CSR-leden van de partij die vorig jaar in het stof moest bijten: UvASociaal.

V ri j heid

Stephanie was vorig jaar voorzitter van MFAS, de studievereniging van geneeskunde. ‘De MFAS heeft sinds een aantal jaar een lijstverbintenis met UvASociaal. Zo ben ik erin gerold.’ Ook Nadine is bij toeval binnengekomen. ‘Ik was zo’n student die zich niet bezighield met studentenpolitiek. Ik ben gestrikt door een mailtje

studenten faciliteren die goede cijfers halen en snel de arbeidsmarkt op kunnen’ zegt Stephanie. Ook Nadine heeft daar problemen mee. ‘Het is nog maar de vraag of extra vakken en masters straks betaald blijven. Ik zet me intensief in voor de minor-mastercombinatie, die het mogelijk maakt om door middel van het volgen van een minor als vrije keuzeruimte gemakkelijk te schakelen tussen de ene en de andere studie. Op die manier kun je de kosten om te schakelen van studie, vooral tussen bachelor en master, enigszins drukken.

Ik hoop dat het CvB nog bewuster aan de slag gaat met deze schakelprogramma’s. Ik begrijp dat hun handen gebonden zijn door Den Haag, maar we proberen alle kanten van het verhaal te laten zien. Wij, als centrale studentenraad, willen meedenken en aan de oplossing bijdragen.’

Dit bijdragen aan de oplossing is hun reden om lid te zijn van de CSR. ‘We zitten hier niet voor de leuke vergoeding. Als raadslid krijg je zo’n 550 euro per

‘ In de studentenpolitiek bereik ik iets met mijn commentaar’ van bureau communicatie waarin stond: “Stel je verkiesbaar voor de studentenraad.” Omdat ik niet veel omhanden had op dat moment en het me best leuk leek, ging ik eens kijken.’

Over hun partij, UvASociaal, zijn ze beiden enthousiast. Nadine heeft een bewuste keuze gemaakt. ‘Het werd UvASociaal omdat ik een autonoom persoon ben en deze partij veel vrijheid biedt. Onze slogan is niet voor niets “Vrijheid, gelijkheid, kwaliteit en betrokkenheid”.’ Stephanie heeft nooit echt de tijd genomen om te kiezen. ‘Als MFAS niet samen was gegaan met UvASociaal denk ik niet dat ik überhaupt bij een studentenpartij terecht was gekomen. Ik dacht dat studentenpolitiek alleen voor ontzettende sukkels was!’

Ze heeft wel altijd heel duidelijk een idee gehad van dingen die ze anders wil zien. ‘Maar ik dacht altijd, wat kan ik daar als student aan veranderen? Totdat ik in een studentenpartij belandde en het gevoel had wél iets met mijn commentaar te bereiken. Ik merk echt dat ik een stukje van mezelf kwijt kan bij UvASociaal.’

Op dit moment gaan hun zorgen vooral over de aankomende bezuinigingen vanuit het ministerie. ‘Wij zijn voor de vrijheid van de student om zich te ontwikkelen. Ik ben bang dat we straks alleen nog maar de

10 | Folia 26

maand. Als lid van het dagelijks bestuur krijg je nog een extra beurs van ongeveer 170 euro per maand. Als FSr-lid is de hoogte van de beurs afhankelijk van de faculteit waarvoor je uitkomt. Eveneens krijg je daar als lid van het dagelijks bestuur nog een extra bedrag boven op de standaard vergoeding. Ik zou veel meer kunnen verdienen als ik niet in de CSR zou zitten, maar ik doe iets wat ik ontzettend leuk vind én ik kan er voor een student aardig van leven,’ zegt Stephanie.

Nadine voegt toe: ‘Je kunt er niet alleen voor het geld gaan zitten. Je moet er een hart voor hebben, je moet je ervoor kunnen geven.’

Nieuwe partijleden die dit kunnen zijn van harte welkom. ‘Niet alleen het idee ineens midden in het echte leven te staan en het politieke gedoe zijn leuk,’ zegt Stephanie. ‘Ook het samenwerken als een team is heel fijn. Als jij denkt, ik wil iets bereiken, ik heb een mening en ik kan daar wat mee: kom bij een studentenpartij!’

P arti j M ei S ociaa l

De grote partijen, Mei en UvASociaal, beheersten afgelopen jaar de CSR en ook een groot deel van de FSr’s.

‘We staan voor dezelfde idealen,’ zegt Stephanie. ‘We

willen allemaal het beste voor de studenten.’ Nadine vult aan: ‘Maar er zijn nuanceverschillen. We leggen de nadruk op andere punten en hebben andere prioriteiten. Binnen de CSR heb je commissies met verschillende portefeuilles, zoals onderwijs en onderzoek, organisatie en financiën en voorlichting en communicatie. Binnen onderwijs en onderzoek houden we ons bezig met het vakkenpakket dat een student kan samenstellen. Dat is een punt waarop Mei en UvASociaal sterk verschillen. Mei is van mening dat we een academische instelling zijn en sec academische vakken moeten aanbieden. UvASociaal wil beroepsoriëntatie aanbieden binnen het curriculum en denkt ook aan minors die meer in de samenleving zouden staan, zoals bijvoorbeeld de al bestaande minor “maakbaarheid van de stad”.’

Voor een leek maken dit soort verschillen weinig uit.

Toch verzetten Stephanie en Nadine zich tegen het idee van één enkele partij. ‘Wie het partijprogramma leest merkt zeker het verschil,’ zegt Nadine. ‘De mensen die niet stemmen, zullen het op grote schaal niet merken als de partijen samen zouden gaan,’ geeft Stephanie toe. ‘Maar uiteindelijk misschien wel. Als er partijen zijn met precies dezelfde inhoud, dan kun je ze inderdaad opheffen. Maar wanneer er één partij is, kan het heel goed zijn dat ze voor één bepaalde groep studenten gaan kiezen. Het is belangrijk om de positie te handhaven van verschillende groepen.’ Het maakt na de verkiezingen hoe dan ook niet veel meer uit.

‘Uiteindelijk word je in de studentenraad één team en ben je op zoek naar compromissen. Je wilt niet ruziemaken over elk punt, je hebt het algemeen belang te vertegenwoordigen. Maar wat betreft belangen moet je als student wel iets te kiezen hebben’ zegt Stephanie.

U nderdog

Partij Mei en UvASociaal ‘regeren’ dus samen. UvASociaal is, na jaren de grootste partij te zijn geweest, dit jaar de ‘underdog’. ‘UvASociaal bestaat uit een kleine harde kern, van ongeveer tien mensen. Mei bestaat misschien uit een kern van ongeveer twintig man.’

Stephanie en Nadine zeggen dat Mei het zo goed doet omdat het een ‘goed geoliede machine’ is. ‘Wij zijn niet zichtbaar omdat wij in de heropbouwende fase zijn. Mei is strak georganiseerd,’ zegt Nadine. ‘Dat heeft ook nadelen, je moet wel mee. UvASociaal is van oudsher wat rommeliger, behalve tijdens de verkiezingen. Daar kun je een partij natuurlijk niet op runnen, je hebt een betere partijstructuur nodig. Daaraan is vorig jaar te weinig gewerkt en wij moeten dat nu opvangen.’ Het is al maart, dus ze moeten knallen. ‘Vanaf

Foto: Bram Belloni

nu gaan we keihard werken aan zichtbaar zijn, zonder ook een machine te worden. Ieder individu moet bij ons zijn eigen belangen binnen kunnen brengen.

Ik roep bij dezen alle studenten met een gefundeerd probleem op om koffie met me te drinken, op mijn kosten! Dan kunnen we praten over wat zij belangrijk vinden.’

Stephanie is trots op deze aanpak. ‘Ja, we zijn soft.

Maar ik vind dat dat past binnen de rol van medezeggenschap. Als vertegenwoordiger wil ik overbrengen wat studenten belangrijk vinden, niet wat ik belangrijk vind.’ Daar is Nadine het mee eens. ‘Soft is niet per se negatief. Je kunt alleen dingen bereiken met kneden en masseren, netwerken en luisteren.’

Als je UvASociaal vergelijkt met politieke partijen zitten ze volgens de dames links van het midden. Waar Mei staat kunnen ze niet zeggen. ‘We werken natuurlijk met ze samen. Wij willen Mei niet neerslaan en op de schouders van Karsten Meijer naar boven klimmen, al zou dat wel een mooi beeld zijn,’ zegt Stephanie.

De derde partij die vorig jaar meedong, Fuck the CSR, heeft volgens Stephanie geholpen de CSR meer naamsbekendheid te geven. ‘En het heeft de raad wakker geschud. De partijleider David van Marlen dacht dat we geen flikker uitvoerden, blijkbaar moeten we onze successen beter communiceren. Achteraf mag ik Van Marlen eigenlijk wel een beetje dankbaar zijn.’

W aarom stemmen ?

Wat zijn de successen nou eigenlijk? Volgens Stephanie en Nadine werkt de CSR hard om alle studenten te vertegenwoordigen. ‘De UvA is een blank bolwerk van mannen,’ zegt Nadine. ‘Ik heb samen met Caroline, bestuurslid van de Asva, een werkgroep diversiteit opgericht om ook multicultureel talent op de agenda te zetten.’ Maar na de agenda duurt het nog even voordat er wat gebeurt. ‘Het is natuurlijk een complex proces. De ambtenarij van de UvA is moeilijk te bereiken.’

Stephanie is het daar mee eens. ‘We kunnen niet altijd heel concreet zeggen: “Dit doen wij.” Bij de Maagdenhuisactie tegen studiepuntbekostiging hebben we een duidelijk succes geboekt. En we hebben de openingstijden van de UB verlengd. Maar ik heb ook bijvoorbeeld overlegd over de becijfering met de rector, en met de decaan. Daar gaat wat tijd overheen. Ik kan uiteindelijk niet tegen de student zeggen: “Dat jij een 7 hebt gehaald in plaats van een 6, dat komt omdat ik in het verleden de becijfering heb aangekaart.”’

Omdat veel studenten het effect van de raden niet direct

Nadine ’t Zand (l) en Stephanie van Straaten

zien, stemmen ze niet. ‘Dat zouden ze wel moeten doen,’ zegt Nadine. ‘Iedere student zou moeten kijken naar het programma, zoals ze ook doen met landelijke verkiezingen. Ze kunnen zien welke standpunten overeen komen met die van henzelf, en vaststellen dat een partij hun belangen wel kan behartigen.’

Vorig jaar was de opkomst van stemmers 20 procent, erg laag. ‘Wie niet stemt wordt in principe niet vertegenwoordigd,’ zegt Stephanie. ‘Stel je voor dat het straks misgaat. Je bent die ene student met een 5,5. Er komen bezuinigingen en de UvA besluit zich op excellente studenten te richten. Jij hebt niet gestemd op je vertegenwoordiging. Is er dan wel iemand die straks zegt: “Hallo, er zijn meer studenten dan alleen de topstudenten!”?’ Stephanie en Nadine hopen dit jaar op een verdubbeling van de opkomst. ‘Zo moeilijk is het

stemmen niet. Je hoeft alleen maar even internet op te gaan en op die knop te drukken.’ l

De studentenraad (SR) is het democratisch gekozen inspraakorgaan voor studenten. In totaal zijn er acht studentenraden: zeven facultaire en één centrale Studentenraad. Iedere UvA-student kan zich kandidaat stellen voor de Facultaire Studentenraad van de faculteit waar hij studeert, of voor de Centrale Studentenraad. Ook wie niet in een raad wil heeft zijn vertegenwoordiging in eigen hand. Surf tussen maandag 11 en vrijdag 15 mei 2009 naar student.uva.nl/verkiezingen en kies je vertegenwoordiger.

Folia 26 | 11

het beste

The Young Ones Yasser Ibrahim (24), derdejaars Arabische taal en cultuur:

Doeltreffend The Reader; première: 2 april Het kan raar lopen. Kate Winslet won begin dit jaar de Golden Globe voor de beste vrouwelijke hoofdrol in Revolutionary Road, en ook nog eens de Golden Globe voor beste vrouwelijke bijrol in Stephen Daldry’s The Reader. Voor de laatste film, die deze week uitkomt, won ze bij de Oscars juist het beeldje voor beste vrouwelijke hoofdrol. Revolutionary Road was nergens te bekennen.

Hoe dit mogelijk is heeft te maken met ingewikkelde politieke spelletjes en vage nominatieregeltjes. Jammer is het wel. Niet alleen is het spel van Winslet in The Reader minder imponerend dan dat in Revolutionary Road, de film zelf valt ook wat tegen.

Aan het bronmateriaal, Bernhard ­Schlinks bestseller, ligt het niet. The Reader speelt zich grotendeels af in het naoorlogse West-Duitsland van de jaren vijftig en zestig. We zien de vijftien­ jarige Michael (David Kross) een relatie krijgen met de veel oudere, mysterieuze Hanna (Winslet). Deze heeft niet alleen seks met hem maar laat hem ook boeken voorlezen. Ze blijkt namelijk analfabeet. De relatie eindigt abrupt als Michael meer wil dan seks. Hanna is ineens spoorloos verdwenen.

Jaren later ziet Michael, inmiddels rechtenstudent, zijn jeugdliefde voor het eerst terug. Tijdens een studiebezoek aan een geruchtmakende rechtszaak blijkt Hanna de hoofdverdachte te zijn en bovendien een gruwelijk verleden als nazi te hebben. Dit tot verbazing en afgrijzen van Michael, die nog altijd heimelijk naar Hanna verlangt.

Regisseur Daldry liet met Billy Elliot en

12 | Folia 26

The Hours zien dat hij complexe, emotioneel krachtige films kan maken. Dat is The Reader ook. Daldry lijkt echter op de automatische piloot te vliegen. Het verhaal is doeltreffend, maar met weinig flair uiteengezet.

Winslet mag dan alle aandacht naar zich toetrekken, de jonge David Kross is de eigenlijke hoofdrolspeler van The Reader.

Kross valt niet tegen, al heeft hij moeite deze zware rol te dragen. De capabele Ralph Fiennes, die de oude Michael speelt, diept het personage verder uit, maar krijgt daar relatief weinig tijd voor.

Waar Michaels innerlijke getob alle aandacht krijgt, blijft Hanna grotendeels gehuld in geheimzinnigheid. Identificatie met haar beweegredenen is hierdoor lastig. Het maakt Winslets spel fascinerend en tegelijkertijd afstandelijk.

Een saillant detail: de hoofdthema’s van The Reader, de schuld- en schaamtekwesties van het naoorlogse Duitsland over de Holocaust, worden met wijze woorden uiteengezet door Michaels professor. Die wordt hier gespeeld door Bruno Ganz. Je weet wel; Hitler uit Der Untergang. (René Glas) The Reader (VS/Duitsland, 2008) Regie: Stephen Daldry Met: David Kross, Kate Winslet, Ralph Fiennes

Gadget: ‘Mijn draagbaar gitaarversterkertje op batterijen waardoor je vanzelf een rauw bluesgeluid krijgt. Als je iemand van de zomer in het Vondelpark smerige blues hoort spelen, ben ik het.’

Boek: ‘And the Ass Saw the Angel van Nick Cave speelt in een sekte, waar een stomme jongen denkt dat hij de nieuwe profeet en verlosser is.

Wat mij fascineert aan religies is dat je zo overtuigd van iets kunt zijn dat je ervoor wilt sterven. Zelf ben ik, atheïstisch opgevoed, niet vatbaar voor de prachtige verhalen over goden en profeten, maar ik wil er wel meer over weten.’

Humor: ‘The Young Ones, politieke statements te midden van complete chaos, waarbij alles kapot moet. Vyvyan, de punker, is mijn favoriet. Zijn uitspraak “I had to, I was drunk” is een heel geldig excuus, waarvan ik vaak gebruikmaak. Als rocker en student word je vanzelf alcoholist.’

Film: ‘High fidelity, een komische film over een eigenaar van een platenwinkel en ongelooflijke muzieknerds die de hele dag over muziek lullen. Dat doet heel sterk denken aan mezelf en mijn vrienden. We zeiken populaire muziek af en vechten meningsverschillen uit. Over het belang van The Beatles, die ik slappe doetjes vind die vergeefs revolutionair proberen te zijn. The Stones, dat is rock-‘nroll. Kijk naar Keith Richards, hoe

Foto: Hans van Vinkeveen

film

Website: ‘Gitaarnet.nl, het beste internetforum van gitaristen, waarop ik elke dag ouwehoer. Mijn favoriete onderwerp is effectpedalen, die het geluid van een gitaar compleet verneuken en het laten klinken als een aftands computerspel uit de jaren tachtig.’

Yasser Ibrahim

hij erbij staat als een zombie die in zijn lijf alle drugs heeft gegoten.’

Muziek: ‘Leonard Cohen, een heilig figuur. Niet om zijn hippiemeuk en akoestisch gepingel uit de jaren zeventig als ‘Suzanne’, maar om later ondergewaardeerde albums als The Future. Vrolijke muziek met een achtergrondkoortje, maar intussen zijn de teksten keihard en zwart. “Give me Christ or give me Hiroshima, I see the future, it’s murder.” Ja, ik houd van de donkere kant van alles, maar het gaat verder goed met me.’

Tijdschrift: ‘Ons Amsterdam, ik kan geen kwaad horen over Amsterdam en wil er alles over weten.’

Afknapper: ‘De verplaatsing van het Filmmuseum en de Uitmarkt uit de binnenstad naar het IJ, waar totaal geen sfeer is.’

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan student Roemeens Tim Scholten die de rare tic heeft dat hij frisbeet en dit een sport noemt.’ (Hans van Vinkeveen)

Duivelse elementen Cinema Discutabel: Heavy Metal in Baghdad, Kriterion Ik mag vanuit mijn muzikale overtuiging graag metalbands bestempelen als satansproducten. Daar hoeven deze bands trouwens maar weinig last van te hebben, want het is mijn persoonlijke mening en die wordt door wel meer mensen terecht als volstrekt irrelevant beschouwd.

In Irak ligt dat anders. Wanneer een religieus fundamentalist je daar een duivelsaanbidder noemt, dan kun je maar beter je gitaarkoffer en andere biezen pakken. In Irak is, ook ná de val van Saddam Hoessein, een voorliefde voor heavy metal letterlijk levensbedreigend.

De absurditeit hiervan, de absurditeit van het onderdrukte leven van Iraakse jongeren in het algemeen, wordt aan het licht gebracht in de documentaire Heavy Metal in Baghdad, die zaterdag 28 maart in Kriterion te zien is. Uit naam van Amerikaans mediabolwerk Vice (van onder anderen Spike Jonze) en het online iptv-kanaal VBS.TV vertrekken reporters Eddy Moretti en Suroosh Alvi in 2003 naar Baghdad om daar de Iraakse metalband Acrassicauda te volgen.

Ze treffen vier jongens die, door de aftocht van Hoessein, goede hoop hebben op verandering en vrijheid. Op een eigen mening, een wapperend metalkapsel, en de mogelijkheid het leven te leven zoals hun dat waardevol lijkt. De documentaire laat vervolgens zien hoe zij, fysiek en als band,

proberen te overleven in een land dat steeds verder uiteenvalt.

Zo toont Heavy Metal in Baghdad de kijker niet alleen een van de schaarse metalbands die Irak in 2003 rijk is. De film geeft vooral een gezicht aan alle verhalen over Irak die ons de afgelopen jaren als onpersoonlijke nieuwsberichten zijn toekomen.

Anno 2009, drie jaar na de laatste filmopnames, zijn de mannen van Acrassicauda door de regisseurs van de documentaire naar New Jersey gehaald. Daar wonen ze in een eenkamerappartement, zijn ze in het bezit van een vluchtelingenstatus en hebben ze uitzicht op een greencard. Toch is deze vluchtelingenstatus wel het laatste waaraan de metalband iets wil ontlenen. In de New York Times zegt drummer Marwan Riyadh: ‘I want to be a musician (…) I want to release an album. But you feel all this pressure by the media. It’s like, do you care about me because I’m a musician or do you care about me because my story is interesting?’

Daar valt waarschijnlijk geen eenduidig antwoord op te geven. Net zoals op alle andere vragen die dit indringende en actuele verhaal oproept. Genoeg stof dus voor het debat dat na vertoning van Heavy Metal in Baghdad in Kriterion zal plaatsvinden. (Fen Verstappen) Zaterdag 28 maart 2009, Cinema Discutabel: Heavy Metal in Baghdad. Kriterion, Roetersstraat 170, aanvang 17.00 uur, toegang € 5,-

Foto: Won Tuinema

Foto: Henk Thomas

fen is uit

eten

Sympathieke hang-out Spargo, Linnaeusstraat 37 Eerst zat er op de hoek van de Linnaeusstraat een Marokkaans restaurant, dat het ondanks een dikke negen van Johannes van Dam niet redde. Wellicht waren de enorme schotten voor de ramen en het ongebruikte terras hier debet aan.

Sinds Spargo er zit is alles anders. De rolluiken werden bij het oud vuil gezet en vanaf de eerste dag is het terras een van de trekpleisters van het café. Bij Spargo is het goed toeven, mede omdat je er alle kanten op kan. Vorige zomer was ik er, inclusief twee kleine kinderen in een duowandelwagen, veelvuldig en er was altijd wel een vriendelijk personeelslid dat de deur voor ons openhield.

Ook alleen kan je je er prima vermaken, mede dankzij de uitgebreide leestafel.

Voorts wordt er op zondag naar Ajax gekeken, en heeft de eigenaar aangekondigd dat er binnenkort een flipperkast wordt neergezet. Sympathiek! We komen er om te eten en ook dan zit je goed bij Spargo. We arriveren op zaterdagavond rond de klok van acht en bijna alle tafels zijn gevuld. Een goed teken in deze ook voor de horeca barre tijden.

Op een schoolbord staat een aantal dagschotels die voor rond de dertien euro over de toonbank gaan. Wij prefereren de reguliere kaart en met mijn semivegetarische (namelijk wel vis etende) tafelgenoot besluit ik een aantal gerechten te delen. We bestellen twee voorgerechten en een hoofdgerecht en zonder te vragen krijgen we goed donkerbruin brood met lekkere, zoute roomboter voorgeschoteld. Voorts komt de linguini als hoofdgerecht en het is een forse portie pasta, in een saus van tomaat, citroen en room met gemarineerde gamba’s.

De saus is prima en de gamba’s hebben een aangename bite. Vervolgens

delen we een wontonsoep, die helder is, een tikje pittig en gevuld met garnalen in zachte deegpakketjes. Flinterdunne lente-uitjes completeren dit gerecht.

Ook met de groene salade met risottokroketjes en champignons is weinig mis.

De kroketjes zijn knapperig en gevuld met geitenkaas en de huisgemaakte harissamayonaise past er prima bij. We drinken er Paasij van de tap bij, en deze seizoensvariant van onze favoriete brouwerij ’t IJ is lekker, en met zeven procent alcohol precies goed. De toetjes laten we voor wat ze zijn, maar huisgemaakt cocosijs en limoentaart met meloenijs klinken verleidelijk. Dat doen we een volgende keer, want Spargo is een blijvende hang-out voor ons. (JJ) Prijs: voorgerechten €8,- /hoofd €17,50 Publiek: buurtbewoners, studenten, ouders met kinderen Bediening: on-Amsterdams vriendelijk Extra: Je kunt boven roken in een aparte ruimte

OPROEP Ben je (betaalbaar) uit eten geweest (maximaal €25,- per persoon)? Schrijf dan een recensie en stuur die op naar redactie@ folia.uva.nl. Als je recensie wordt geplaatst, krijg je de kosten van het etentje tot een bedrag van E50,- vergoed.

Folia 26 | 13

Checkuit_A3_poster.pdf

18-11-2008

14:40:41

Bent u academisch geschoold 2/17/09 en heeft u een vlotte pen?

checkuit folia 114x71.indd 1

Klinisch fysicus in opleiding Radiotherapie

3:06:48 PM

Doe dan mee met de

Fysicus stralingsdosimetrie

ABG VN ESSAY PRIJS

Radiotherapie

Fysicus/mathematicus modelvorming

Maak kans op: • Publiciteit in de Academische Boekengids • Uw essay in boekvorm uitgegeven door Amsterdam University Press • € 1000,-

Radiotherapie Meer weten over deze vacature? www.werken.umcg.nl

Bouwen aan de toekomst van gezondheid Meer info op www.academischeboekengids.nl Uw inzendingen naar abg@aup.nl

Naamloos-4 1

Problemen met studeren in verband met een functiebeperking?

20-03-2009 09:40:43

Studentenzaken Workshop: onderhandelen (di. 7 april 9.30 - 13.00 uur) Haal eruit wat erin zit!

Onderhandelen doe je (bijna) dagelijks. Vaak gaat het ongemerkt en sta je er niet eens bij stil. Dat is anders wanneer je onderhandelt over bijvoorbeeld je salaris of het volgen van een opleiding. In deze workshop leer je hoe je je goed voorbereidt op een succesvolle onderhandeling.

We behandelen verschillende aspecten van het onderhandelen. Wat is onderhandelen en welke stijlen zijn er? En wat zijn de bekende valkuilen? Na de do’s and don’ts test je welke onderhandelingsstijl bij jou past. Daarnaast krijg je door middel van oefening en persoonlijke feedback de gelegenheid je vaardigheden op het gebied van onderhandelen te vergroten. *

Workshop: ondernemerschap (di. 21 april 9.30 - 13.00 uur) Als je overweegt voor jezelf te beginnen!

Je krijgt inzicht in je eigen ondernemerskwaliteiten en wordt geinspireerd door het verhaal van een ervaren ondernemer. Vooraf wordt er een E-scan Ondernemerstest gemaakt, een wetenschappelijk onderbouwde test.

Als start van de workshop worden de competenties van een succesvolle ondernemer besproken en wordt er stil gestaan bij de uitslag van de test.

Het wordt een interactieve bijeenkomst met ruime gelegenheid tot vragen stellen en kennis delen.

De workshop wordt georganiseerd door het Loopbaan Advies Centrum van Studentenzaken in samenwerking met CASE (Centre of Amsterdam Schools for Enterpreneurship). *

Voor informatie over studeren met een functiebeperking kun je terecht bij: www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl De UvA studentendecanen: www.uva.nl/studentenzaken of 020-5258080 De HvA studentendecanen: www.sz.hva.nl/decanaat of 020-5951463

* Meer informatie over de inhoud en het inschrijfformulier van deze workshops vind je op: www.uva.nl/trainingscentrum.

Studentenzaken is er voor studenten, afgestudeerden en promovendi van de UvA en HvA. Binnengasthuisstraat 9, 1012 ZA Amsterdam 020 - 525 8080

www.uva.nl/studentenzaken 14 | Folia 26

Folia 26.indd 1

17-3-2009 12:25:14

achtergrond

Een hele eer Door Nadine Böke

Foto: JJBA

Als je met gemiddeld een acht of hoger afstudeert, krijg je de eretitel cum laude, oftewel ‘met lof’.

Minder bekend is dat je ook cum laude kunt promoveren. Hoe zit dat precies aan de UvA?

Marnix Witte tijdens de verdediging van zijn proefschrift Getijdenevolutie van excentrische dubbelsterren

Als je cum laude wil promoveren moet je onderzoek gaan doen bij geesteswetenschappen. Tenminste, dat zou je kunnen denken als je de promotiecijfers van de UvA ziet. Elk jaar promoveren er ruim driehonderd mensen aan deze universiteit. UvA-breed krijgt een op de twintig promotieonderzoeken de eretitel cum laude.

Maar op sommige faculteiten, zoals de medische faculteit of de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI) krijgt slechts een op de veertig promoties het predicaat. En bij de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) maar liefst een op de acht.

Toch zijn de voorwaarden waaraan een promotieonderzoek moet voldoen om cum laude te krijgen in principe voor elke faculteit hetzelfde. De volledige procedure

staat beschreven in het centrale promotiereglement van de UvA. Zo moet de promotor, als deze denkt dat het onderzoek van de promovendus die hij of zij begeleid zo goed is dat het de eretitel verdiend, een aanvraag indienen bij de decaan. Die voegt dan onder meer een extra lid aan de promotiecommissie toe. De voltallige promotiecommissie moet dan beoordelen of het promotieonderzoek aan een lijst van criteria voldoet (zie ook het kader ‘de regels’). Zo moet het onderzoek voldoende vernieuwend zijn, en het proefschrift sterk opgebouwd en helder geschreven.

N ieuwe procedure

Het grote verschil in toekenning van cum laude bij promoties tussen de faculteiten komt voor rector

magnificus Dymph van den Boom niet als een verrassing. Formeel vallen alle promoties onder haar gezag. Zij krijgt dan ook regelmatig alle cijfers rondom promoties onder ogen. De rector laat zich er niet over uit of de verschillen tussen de faculteiten in haar ogen terecht of onterecht zijn. ‘We zijn wel al bezig met het updaten van het reglement. Cum laude is toch iets bijzonders; dan is het goed als dit ook aan het reglement te zien is. Sommige van de voorwaarden in het reglement waren misschien voor iets te ruime uitleg vatbaar. Dit wilden we aanscherpen. We hebben daarom eind vorig jaar de procedure die het AMC hanteert, en daar goed werkt, geïmplementeerd voor de hele UvA.’ De procedure voor het toekennen van een cum laude

Folia 26 | 15

Jelte Wicherts (1976)

‘Een Veni-beurs dankzij mijn cum laude’

‘Mijn onderzoek was echt een prestatie’

‘Ik had wel een aanwijzing dat ik voor cum laude in aanmerking THIJS WESTSTEIJN kwam. Er moet namelijk een extra lid in de commissie zitten als er een cum laude wordt overwogen. Dus Samuel van Hoogstraten’s Art Theory and the toen mijn promotor me opeens vroeg Legitimation of Painting in om een extra exemplaar van mijn the Dutch Golden Age proefschrift, had ik wel al mijn vermoedens. Als je dan bij de promotieplechtigheid je verdediging hebt gedaan, trekt de commissie zich terug. Dat duurt ongeveer een kwartier. Pas dan krijg je te horen dat je het predicaat cum laude krijgt. Ik was vooral opgelucht, maar ook heel blij natuurlijk. Het is toch een erg mooie Amsterdam University Press bekroning van je werk.

Ik heb eigenlijk niet echt gehoord waarom ik het predicaat heb gekregen. Wat er in de promotiecommissie wordt besproken is niet openbaar. Mijn promotor was wel heel lovend. Ik denk ook dat zijn overtuigingskracht veel voor me gedaan heeft. Ik begrijp van andere promovendi dat als je goed met je promotor door een deur kan, dit je kansen op cum laude wel vergroot. Je promotor is tenslotte degene die het initiatief voor de cum laude moet nemen, achter je moet gaan staan en je onderzoek moet verdedigen bij collega’s.

Ik denk dat ik op een heel letterlijke manier iets aan de cum laude heb gehad. Ik ben nu postdoconderzoeker en heb een felbegeerde Veni-beurs van het NWO gekregen. Mijn beursaanvraag werd beoordeeld door een brede commissie, maar er zaten geen kunstwetenschappers in. Voor zo’n commissie is het lastig om je aanvraag inhoudelijk te beoordelen. Dus wordt er gelet op andere kenmerken. Zoals op een cum laude.’

‘Ik had wel al geruchten gehoord dat ik misschien een cum laude zou krijgen, maar formeel wist ik natuurlijk niets. Bij een bijeenkomst vooraf begreep ik dat, als iemand in aanmerking komt voor cum laude, er meerdere versies van de bul worden gemaakt. Na de verdediging van het proefschrift wordt dan een van die versies door de commissie verscheurd. Ik vond mijn plechtigheid erg spannend. En leuk.

Ik zat tegenover een strenge commissie die pittige vragen stelde. Dat is denk ik ook belangrijk. Je moet voor een cum laude wel laten zien dat je wat meer kan dan normaal. Ik heb wel eens bij het afsluitend examen gezeten van een masterstudent die cum laude kreeg. Die student werden alleen inkoppertjes gevraagd. Dat vond ik niet terecht.

Mijn supervisor zei tijdens mijn promotie: “Als je Jelte stuurt voor een pak melk, komt hij terug met een tekening van een melkfabriek.”. Wat hij hiermee wilde zeggen, is dat ik mijn eigen unieke project heb gevolgd. Een promovendus die alleen maar het onderzoeksvoorstel volgt dat al door zijn promotor bedacht was, doet misschien wel leuk onderzoek. Maar pas als je zelf iets heel nieuws gaat doen is het echt een prestatie. En dat is denk ik ook een belangrijk kenmerk van onderzoek dat in aanmerking komt voor cum laude.

Ik vind het moeilijk te zeggen of ik nog iets aan de cum laude heb gehad. Ik had al voor mijn promotie een Venibeurs van het NWO aangevraagd. Op die aanvraag stond die cum laude nog niet. Maar ik heb de beurs wel gekregen. Ik heb de cum laude wel gelijk op mijn cv gezet. Het zal ongetwijfeld gezien worden en geeft denk ik wel meerwaarde.’

Thijs Weststeijn promoveerde in 2005 cum laude bij kunstgeschiedenis

Jelte Wicherts promoveerde in 2007 cum laude bij psychologische methodenleer

The Visible World

urer at the department of Art History of the

amsterdam studies in the dutch golden age

THIJS WESTSTEIJN

ervations about painting in the context of a ntellectual ideas. It shows that he developed Rembrandt’s studio, but also by borrowing ary scientific discoveries. Various facets of harp focus, such as the ideas behind ‘rough’ the viewer’s imagination. The famous illuve been inspired by philosophical issues.

The Visible World

lifelike depiction of visual reality? Do their ? How should one explain their remarkable s, and surface textures? This book provides tions by exploring the writings of one of traten. One of its conclusions is that sevenntemplative focus on the visible world as a s creation.

sity Press l

Thijs Weststeijn (1975)

‘Weststeijn demonstrates convincingly how Van Hoogstraten’s treatise opens new perspectives on the theory and practice of Dutch Golden Age painting. This book is an important contribution to Early Modern art theory’. – Jeroen Jansen in Newsletter International Society for the History of Rhetoric The press on Rembrandt and Rhetoric (2005):

‘The revisionist essay by Thijs Weststeijn truly stands out, as it examines the positive judgement by Van Hoogstraten of his master.’ – Larry Silver in Renaissance Quarterly ‘An important contribution to Rembrandt’s place in classical tradition.’ – Stephanie Dickey in Historians of Netherlandish Art Review of Books

‘A truly masterful piece of scholarship ... Much becomes clear about the ways in which art was appreciated in the seventeenth century.’ – Kees Fens in De Volkskrant

is dus sinds kort strenger geworden. Maar dit hoeft er volgens Van den Boom niet toe te leiden dat straks aan alle faculteiten een gelijk percentage van de promoties de titel cum laude krijgt. Het hoge aantal cum laudes bij bijvoorbeeld de FGw kan volgens haar domweg komen doordat het onderzoek hier van zeer hoog niveau is. Van den Boom: ‘Internationaal gezien doet geesteswetenschappen van de UvA het erg goed. De faculteit scoort erg hoog in rankings, zoals die van de Times Higher Education. Datzelfde geldt voor de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen (FMG). Die stond als enige Nederlandse faculteit op dit gebied in de top 50 van diezelfde ranking.’

Lof voor l evenswerk

José van Dijck, decaan bij geesteswetenschappen, weet nog wel enkele aanvullende verklaringen voor het feit dat er op haar faculteit relatief veel cum laudes worden toegekend. En waarom dit mogelijk zo blijft. Van Dijck: ‘Van oudsher zijn promotieonderzoeken bij geesteswetenschappen omvangrijke werkstukken. Die traditie is in het nieuwe systeem, waarbinnen promoties minder tijd zouden moeten kosten, blijven bestaan. Er zijn

16 | Folia 26

hier bij de FGw ook veel externe promovendi die op latere leeftijd of naast hun bestaande baan promoveren. Voor hen is het promotieonderzoek vaak echt hun levenswerk. Zij leveren hele grote, degelijke werken af. En de onderzoeken bij geesteswetenschappen zijn meestal individuele projecten waarbij gebruik wordt gemaakt van heel originele bronnen. Dit is anders dan bij bijvoorbeeld veel exacte wetenschappen, waar een promotieonderzoek vaak deel uitmaakt van een groter geheel.’ Al deze kenmerken van geesteswetenschappelijk onderzoek raken aan voorwaarden waaraan een promotie moet voldoen om cum laude te krijgen. Het lijkt er dus op dat het hoge aantal cum laudes bij de FGw deels ook samenhangt met de onderzoekstraditie. Van Dijck: ‘Veel van deze kenmerken gelden ook wel voor het onderzoek zoals dat gebeurt bij de FMG. Als ik het zo uit m’n hoofd zou moeten zeggen, zou ik dus gokken dat die faculteit na geesteswetenschappen de meeste cum laude promoties kent. Dat is ook zo? Kijk!’

F N W I : strenger oordee l

Ook voor het lage aantal cum laude toekenningen aan de FNWI blijkt een aanvullende reden te bestaan:

deze faculteit hanteert de regels nog net iets strenger dan de centrale regelgeving voorschrijft. Karel Gaemers, decaan van de FNWI: ‘We streven ernaar om bij een à twee procent van de promoties cum laude toe te kennen. Wij kijken er heel sterk naar of een onderzoek ook internationaal besproken wordt. En we streven ernaar om een proefschrift dat is voorgedragen voor een cum laude te laten beoordelen door twee externe referenten die niet uit Nederland komen. Ten slotte staat in de centrale regels dat er ook een cum laude mag worden toegekend als één lid van de promotiecommissie het hier niet mee eens is.

Wij streven naar consensus. Dat leidt er in een deel van de gevallen toe dat een voorgedragen promotie toch geen cum laude toegekend krijgt. Soms wordt het voorstel ook al in de discussiefase teruggetrokken door de promotor.’

En als je dan de eretitel cum laude ontvangt bij je promotie; heb je hier ook iets aan? Voor een deel hangt de waarde van het erepredicaat natuurlijk af van hoe vaak deze landelijk wordt uitgedeeld binnen een wetenschapsgebied. Maar het wordt nergens centraal bijgehouden hoe het landelijk gezien zit met cijfers rondom cum laude promoveren. Rector Van den Boom denkt,

Illustratie: Bas Kocken Het aantal promoties en cum laude promoties aan de UvA. Voor het aantal promoties is het gemiddelde genomen over de jaren 2002 t/m 2007. De cijfers over cum laude zijn het gemiddelde van 2006 t/m 2008.

op basis van het overleg dat zij regelmatig heeft met de rectoren van andere universiteiten, dat de UvA zeker niet te scheutig is met het uitdelen van de titel.

Van den Boom: ‘Ik denk dat de huidige procedure van de UvA landelijk een van de scherpste is. Maar het zou interessant zijn om in het rectorencollege voor te stellen dat de regelgeving gelijkgetrokken wordt voor heel Nederland.’

Ondanks het gebrek aan centrale regelgeving denkt van den Boom wel dat het goed is voor je carrière om cum laude te promoveren. ‘Ik zit in veel sollicitatiecommissies. Als iemand zoiets op het cv heeft staan, heeft diegene toch een streepje voor.’ En hoewel cum laude promoveren bij geesteswetenschappen aan de UvA relatief vaak voorkomt, heeft het ook in deze tak van de wetenschap zeker nut om cum laude te promoveren, volgens decaan Van Dijck: ‘Het levert bijvoorbeeld voordeel op bij het aanvragen van beurzen, en bij het verwerven van geld uit de tweede en derde geldstroom.’ Alleen als je graag in het buitenland wil werken zal de eretitel je weinig voordeel bieden. Internationaal gezien betekent het predicaat namelijk weinig. Sommige landen kennen het lofsysteem helemaal niet, en de landen die het wel

kennen hanteren er allemaal andere regels en definities voor. In België bijvoorbeeld wordt een systeem gehanteerd dat een vergrotende en overtreffende

trap van lof kent: de magna cum laude en de summa cum laude. Daar steekt een ‘gewone’ cum laude dan weer magertjes bij af. l

De regels Om in aanmerking te komen voor cum laude, wordt een promotieonderzoek volgens het centrale promotiereglement van de UvA op de volgende criteria beoordeeld: 1. de mate waarin het onderzoek vernieuwend is; 2. de wijze van ordening, analyse en verwerking van het materiaal; 3. de originaliteit en creativiteit bij de behandeling; 4. de zuiverheid van de gevolgde methodiek bij de analyse; 5. een kritische benadering van bestaande theorieën of opvattingen; 6. evenwicht in de opbouw van het proefschrift en helderheid in stijl en formulering; 7. de mate waarin het proefschrift een (baanbrekende) impact op het vakgebied heeft.

Volgens de oude regelgeving kon een onderzoek het predicaat cum laude krijgen als de promovendus op een aantal van deze punten erg goed scoorde. In de regelgeving die sinds november 2008 geldt, staat dat een promovendus op álle criteria ‘van uitzonderlijke bekwaamheid blijk moet hebben gegeven’.

Folia 26 | 17 Dodo

[ingezonden mededeling]

PEPER Nieuwsbrief van de

www.ASVA.nl

Lenen: niet alleen voor paupers Het is praktisch onmogelijk om van € 260,- studiefinanciering per maand rond te komen. Sommige studenten vinden het doodeng om te lenen bij de IB-groep, anderen doen het net zo gemakkelijk. Maak jij je zorgen of het ooit lukt om je studieschuld af te betalen? Misschien stellen de volgende cijfers je wat gerust (of misschien juist niet).

De cijfers

Geld besparen?

De gemiddelde student De afgelopen jaren zijn steeds meer studenten gaan lenen bij de IB-groep. Studenten die nog studiefinanciering ontvangen, lenen gemiddeld € 365,- per maand, en zij die geen recht meer hebben op stufi € 664,-. De gemiddelde schuld bedraagt € 12.523. De rente is ongeveer 3,6%, dus dat betekent in dit geval € 450,- per jaar. De schuld moet in principe binnen vijftien jaar zijn afbetaald. De gemiddelde afgestudeerde betaalt de komende jaren dus € 70,- per maand aan de IB-groep terug, het bedrag aan rente buiten beschouwing gelaten.

Onmogelijk om minder te lenen In de brief die je van Minister Plasterk hebt gekregen gaf hij aan dat het van belang is dat je ‘bewust leent’. Emil Pepic, penningmeester van ASVA: ‘Maar door de collegegeldverhoging en crisismaatregelen ontkomt geen enkele student er in de toekomst meer aan om te lenen.

Bijbaantjes hebben een negatieve invloed op studieresultaten en niet iedereen heeft even gulle ouders. Lenen blijft dan de enige manier om je echt te kunnen verdiepen in je studie.’

Vijftien jaar of langer Als de studieschuld na 15 jaar nog niet is afgelost, wordt het bedrag (onder bepaalde voorwaarden) kwijtgescholden.

Vorige week heeft de Tweede Kamer gunstige wijzigingen doorgevoerd. Het percentage dat maandelijks afbetaald moet worden, is nu inkomensafhankelijk en de vijf ‘jokerjaren’ kunnen gebruikt worden als pauze in het terugbetalen van de studieschuld. Dat is handig voor mensen die na hun studie moeite hebben met het vinden van een baan, een huis willen kopen of een gezin willen stichten.

ASVA heeft goedkopere verzekeringen Een pakket met een inboedel-, aansprakelijkheidsen ongevallenverzekering tegen een jaarpremie van € 29,75. Erg handig natuurlijk als je je oma’s dure vaas breekt, je kamer afbrandt nadat er ingebroken wordt of je koffer zoekraakt in Thailand. Ben je echt een brokkenpiloot? Dan kun je dit pakket uitbreiden met een reis-, stage- en/of pc-dekking. Ook zijn er verzekeringen voor bijvoorbeeld groepsreizen, evenementen en verenigingsactiviteiten. Kijk op www.ASVA.nl/verzekeringen voor meer informatie.

Een rijke toekomst Ach joh, je investeert in je toekomst! Een student Tandheelkunde gaat naar verwachting het meest verdienen: € 3371,- bruto per maand. Van de talen hoeft de student Frans zich geen zorgen te maken: € 2577.45. Sociologen komen gemiddeld op € 2152,-. Algemene cultuurwetenschappers op € 2134,-, Psychologen: € 2054,-. Voor studenten (Nieuw)Grieks en Latijn ziet wat dat betreft de toekomst er het minst rooskleurig uit: € 1597,-. Kijk op http://extra.volkskrant.nl/mijnstudie/ public/forms/all wat jou te wachten staat.

Een uitgave van de ASVA studentenunie. Vendelstraat 2 1012 XX Amsterdam. Reageren? peper@asva.nl

12

Foto’s: Rutger Top

weekgast

Rutger Top (23) studeert genees­ kunde en was een week in Frankrijk voor het Nederlands Studenten Snowboard Kampioenschap in La Joue du Loup.

Zondag 15 maart Met honderd deelnemers zijn we vrijdag vertrokken naar Frankrijk in de Skikot-bus. Bij aankomst zaterdagochtend is het heerlijk zonnig en de eerste twee dagen zijn direct goed gebruikt om te oefenen voor de contests. Snowboardschool Ripstar verzorgt allerlei clinics en ik heb zondag de freerideclinic gevolgd.

Omdat het lawinegevaar buiten de pistes te groot is, is het helaas meer een creatief-met-sneeuwclinic geworden. Er wordt ons geleerd niet alleen te kijken naar de piste, maar ‘de berg te zien als je speeltuin’.

Morgen zal de eerste wedstrijd plaatsvinden, een slalomwedstrijd. Met mijn drie weken snowboardervaring mag ik meedoen in het rookie-klassement. Vandaag eerst nog maar eens goed oefenen, want de eerste gewonden zijn gevallen en de bananendienst is ons nu al zat volgens mij.

Maandag 16 maart Om 08.00 uur wordt ik door een schreeuwende idioot wakker gemaakt. We moeten allemaal een goed ontbijt naar binnen werken en inrijden. Om 13.00 uur vindt de ridersmeeting plaats en om 14.00 uur begint de wedstrijd. Bij de ridersmeeting kom ik erachter dat ik toch bij de heren ingedeeld ben, dus het wordt een stuk lastiger. We mogen eerst allemaal een oefenrun rijden en dan de kwalificatierun. Ik mag mijn kwalificatierun als een van de laatsten rijden en het parcours is erg uitgesleten, maar ik weet wel waar de moeilijke punten liggen. Helaas is mijn run niet goed genoeg om me te kwalificeren voor de knock-out fase. De rest van de dag kan ik kijken of zelf ontspannen gaan boarden. ’s Avonds is de prijsuitreiking en de dames en heren van Spin Boardsports uit Utrecht gaan met bijna alle podiumplekken weg. Aansluitend vind het ‘Maak ’t bont en ga te Fur’-feest plaats. Iedereen heeft zijn

best gedaan om overal bontjes vandaan te halen dus de wildstand in La Joue du Loup heeft ’t te verduren gehad.

Dinsdag 17 maart Weer diezelfde idioot van gisteren voor mijn neus bij het wakker worden. Vandaag de Slopestyle, niet mijn sterkste onderdeel. Daarom heb ik besloten de wedstrijd als toeschouwer door te komen.

Na een goed ontbijtje probeer ik eerst de hoofdpijn uit mijn hoofd weg te boarden. Het werkt redelijk en om een uur of twee ga ik naar het funpark om de wedstrijd te zien. Die blijkt te zijn verzet omdat de shaper (lees: plaatselijke stoner) het funpark nog niet af heeft.

In Mushroom Park zoals het heel toepasselijk heet, staat een lading fanatiekelingen hard sneeuw te scheppen en kickers (lees: schansen) te vormen. Ik besluit er een relaxed dagje van te maken en ga nog wat pistes af. Daarna even het zwembad induiken en een avondje relaxen met mijn appartementsgenootjes.

Woensdag 18 maart Vandaag de BoarderX. Hierbij moeten de deelnemers met zijn drieën zo snel mogelijk door een parcours met obstakels als scherpe kombochten en hobbels. Je mag elkaar afsnijden en het kan er redelijk hard aan toegaan.

Om 14.00 uur begint de wedstrijd weer en ik ben weer als een van de laatsten aan de beurt (die verdomde alfabetische volgorde). Direct na de start lig ik tweede.

Voor de eerste bocht snij ik de jongen achter me af om hem even te stoppen. Helaas gaat het hierbij fout en land ik zelf op mijn helm en de ander mist een poortje en is gediskwalificeerd. De jongen op kop kan het parcours rustig uitrijden en gaat door naar de volgende ronde.

De uiteindelijk finale bij de heren is zo spannend dat er door middel van een fotofinish moet worden bepaald wie wint. Weer zijn er drie heren van Spin die op het podium staan.

Bij de dames is helaas een blessuregeval in de finale en er moeten hulptroepen aan te pas komen. Gelukkig blijkt het allemaal mee te vallen en houdt ze er alleen een pijnlijke heup aan over.

Inmiddels zijn er al meer blessures gevallen dus

ik kan mijn hart ophalen als geneeskundestudent.

Gescheurde kruisbanden, een gebroken duim, een gebroken bovenarm en zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik mag lekker alle rontgenfoto’s bekijken en iedereen betasten, dus ik ga studiepunten aanvragen denk ik.

Donderdag 19 maart Vandaag vindt het meest spectaculaire onderdeel van de week plaats, de Big Air. Een grote schans waarover de deelnemers springen en daarbij de trukendoos open zullen trekken. Ook dit is nog even niet aan mij besteed dus ik ga fijn kijken in het zonnetje.

Voordat de Big Air Contest begint vindt er een barbecue op de piste plaats. Skikot en het NSSK-bestuur hebben voor heerlijke vleesjes en drankjes gezorgd.

De meeste deelnemers eten niet mee, dat zou ze alleen maar zwaar op de maag liggen en hun airtime verminderen.

Om 14.00 uur begint de wedstrijd weer en de deelnemers hebben nu anderhalf uur om hun sprongen te laten zien en de jury zal dan vijf finalisten aanwijzen die ieder nog twee sprongen krijgen. Er worden vette tricks uitgevoerd en de toeschouwers hebben het ook naar hun zin. Een paar flinke valpartijen zorgen ook voor plaatsvervangend gekreun van pijn bij de toeschouwers, maar er is nog niemand afgevoerd.

De finale laat de vetste sprongen zien maar krijgt een beetje een abrupt einde. Een van de deelnemers rijdt de schans aan en op topsnelheid hapt zijn boardje in de sneeuw en klapt hij met zijn gezicht op een ijsplaat (lang leve de helm). Ik ren er direct naartoe en hij blijkt knock-out te zijn. Na een halve minuut komt hij weer bij, maar snapt helemaal niets meer van wat hij aan het doen was. De banaan komt hem afvoeren en de finale is bij deze beëindigd. Gelukkig heeft het slachtoffer geen blijvende schade, behalve dat hij een paar IQpunten achter zal laten in La Joue du Loup.

Vanavond is de Big Hair Party en iedereen gaat helemaal los met de meest bizarre kapsels. Het einde van deze week is voor mij een beetje vaag na al die tequila, wodka en gin-tonic. l Volgende weekgast: Yra van Dijk, universitair docent Nederlands en literair recensent van NRC Handelsblad

Folia 26 | 19

suriname

Een tropisch studentenleven Surinaamse studentencommissies pleiten voor meer voorzieningen Door Kirsten Dorrestijn

Tussen de palmbomen, aan de rand van Paramaribo, ligt het uitgestrekte terrein van de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Veel voorzieningen zijn er niet. Leden van de studentencommissies proberen daar verandering in te brengen.

Op het terras tegenover de bibliotheek zitten groepjes studenten in de schaduw te overleggen. Verder is het bijna uitgestorven op het universiteitsterrein. Maar helemaal achterin druppelen op een woensdagmiddag om elf uur zo’n veertig studenten binnen in het campuscafé. Vandaag komt Olympisch judokampioen Deborah Gravenstijn namelijk een workshop geven: de kick-off voor meer sport aan de universiteit.

Op de Anton de Kom (‘AdeK’) werden voorheen alleen sporadisch activiteiten aangeboden, maar vanaf nu wordt dat anders. De leden van de studentencommissies zetten zich onder andere in voor meer sportvoorzieningen. Khalid Saboerali (1986), student geneeskunde, is actief in die commissie. ‘Elk jaar is er één groots evenement, waarop de verschillende faculteiten wedstrijden tegen elkaar spelen, maar verder zit er niet veel structuur in het aanbod. Studenten komen hier om colleges te volgen en zijn daarna weer snel verdwenen. Door sportactiviteiten aan te bieden hopen we dat de student zich meer betrokken gaat voelen bij de universiteit.’ Plannen voor een fitnessruimte zijn in een vergevorderd stadium en ook het graslandje achter het onderwijsterrein kan hopelijk binnenkort in gebruik genomen worden als sportveld.

G een studiefinanciering

De studentencommissies van de AdeK behartigen op verschillende manieren de belangen van de studenten: ze verzorgen de introductieweek en houden de kwaliteit van het onderwijs in de gaten. De universiteit telt ongeveer vierduizend studenten. Er worden veertien studies aangeboden, verdeeld over de faculteiten der Medische, Technologische en Maatschappijwetenschappen. Geen talen dus. Sinds kort bestaat er wel een Graduate School. Dat de studenten niet de hele dag op de universiteit blijven rondhangen, heeft niet alleen te maken met het activiteitenaanbod. Bijna iedereen moet naast zijn studie hard werken om rond te komen. Een optimaal functionerend systeem als de IBG kent Suriname niet.

Zanjabil Ali (1987), student bouwkunde en commissielid, vertelt dat er op dit moment wordt gekeken naar mogelijkheden om een toereikend studiefinancieringssysteem op te zetten. ‘Niet iedereen kan het zich permitteren om te studeren. Er zijn veel studenten die op een gegeven moment afhaken omdat ze de studie niet meer kunnen betalen. De bachelorstu-

20 | Folia 26

Foto: Kirsten Dorrestijn

M eer sport , meer structuur

Khalid Saboerali (l) en Zanjabil Ali

dies zijn dagopleiding, dus bijbaantjes moeten ook nog eens flexibel zijn.’ De AdeK biedt brede Bachelors aan, zodat studenten na het behalen van hun diploma op verschillende gebieden in de arbeidsmarkt terecht kunnen komen. Khalid: ‘De student wordt daardoor wel zwaar belast. Studenten geneeskunde leren hier bijvoorbeeld ook hoe ze een tand moeten trekken.’

Er worden alleen studies aangeboden waaraan behoefte bestaat in de Surinaamse maatschappij.

Onlangs bleek er meer kennis nodig over de financiële markt. Daarvoor is nu een studie in de maak. Ook de vraag naar psychologen groeit en die studie zal naar verwachting over een jaar worden aangeboden. Maar wie bijvoorbeeld archeoloog wil worden, zal moeten uitwijken naar het buitenland.

V oorrang S urinaamse studenten

In 2010 moeten alle wetenschappelijke opleidingen in Suriname geaccrediteerd zijn (internationaal erkend). Om kennis te vergaren zijn Khalid en Zanjabil samen met andere commissieleden vorig jaar in Nederland geweest. Ze hebben verschillende universiteiten bezocht en bij terugkomst aanbevelingen gedaan aan het bestuur van de AdeK. Zanjabil heeft er vertrouwen in dat de kwaliteit van de studies goed genoeg is om geaccrediteerd te worden: ‘Studenten van de AdeK komen terecht in Oxford en medestuden-

ten van mij worden bijvoorbeeld altijd aangenomen op de TU Delft. Mijn studie is erg op die laatste universiteit gericht: er komen regelmatig gastdocenten en we gebruiken dezelfde studieboeken.’ Voor Khalid is het een bewijs dat de kwaliteit van de AdeK goed is, dat veel Nederlandse geneeskundestudenten hun coschappen lopen in Suriname. De laatste jaren komen er steeds meer Nederlandse studenten stagelopen.

Zanjabil en Khalid vinden dat positief zolang de stageplekken maar eerlijk verdeeld worden. De universiteit is met verschillende instellingen overeengekomen dat Surinaamse studenten voorrang krijgen. Khalid: ‘Nederlandse studenten zijn zeer welkom, ze komen met andere visies en kennis, we kunnen veel van elkaar leren, maar het moet wel in evenwicht zijn.’

Net als in Nederland heeft elke opleiding van de AdeK een studieverenigingen en mede dankzij de studentencommissies is onlangs de eerste studentenvereniging opgezet, de ‘AdeK Professional Students’ (AdeK Pro’s). Géén vereniging met veel bier en gefeest, verzekert Zanjabil, AdeK Pro’s houdt zich vooral bezig met sociaal-maatschappelijke activiteiten. ‘Gisteren zijn we voor het eerst op stap geweest. We hebben geschilderd en gegeten met kinderen in een tehuis in Leliëndaal, een dorpje in het district Commewijne. Er waren tien studenten mee, maar we hopen natuurlijk dat de vereniging nog gaat groeien.’ l

essaywedstrijd

De grote onderwijsidealen Door Harmen van der Meulen

Als leden van de Centrale Studentenraad houden Just Dengerink, student sociale geografie, en Sarah van Ierlant, student politicologie, beiden twintig jaar oud, zich al dagelijks bezig met de verbetering van onderwijs. Met de essaywedstrijd willen ze bewerkstelligen dat de hele UvA zich bezig gaat houden met de vraag hoe de ideale universiteit eruitziet.

Wat houdt de wedstrijd precies in?

Sarah: ‘Er kunnen essays ingestuurd worden over het thema, de ideale universiteit. Daar mogen zowel docenten als studenten aan meedoen. Wat we graag willen is dat er niet gefocust gaat worden op concrete wensen zoals kleinere werkgroepen of meer computers, maar op de grote onderwijsidealen. Dat mensen een essay schrijven over hoe zij de ideale universiteit voor zich zien. En ze mogen ook best vinden dat een studie acht jaar zou moeten duren, of dat we van de bamastructuur af moeten; ze zijn helemaal vrij te zeggen wat zij het beste zouden vinden.’

Waarom wordt de wedstrijd georganiseerd?

Sarah: ‘De aanleiding is dat het dit jaar tien jaar geleden is dat de Bolognaconventie, een onderwijsconventie van allerlei Europese landen, werd gehouden. Daar is besloten de bamastructuur zoals we die nu hebben in te voeren. Nu zijn we tien jaar verder en je kunt je afvragen of het een goed systeem is, of het ideaal is voor een universiteit. De tweede aanleiding is dat je steeds meer managementdenken ziet in het onderwijs.

Een steeds bedrijfsmatiger aanpak in onderwijsbeleid op landelijk niveau, maar ook van universiteiten zelf.

Een voorbeeld daarvan is dat de UvA extra geld wilde vragen voor extra vakken een halfjaar geleden.’

Just: ‘De universiteit als supermarkt waar je onderwijsconsument bent. Dat je niet samen het onderwijs

De jury zal bestaan uit rector magnificus Dymph van den Boom, Folia-hoofdredacteur Jim Jansen, onderwijskundige Sjoerd Karsten, docent van het jaar Mathieu de Bakker en bovengenoemde CSRleden. De drie beste essays worden beloond met eeuwige roem door publicatie in Folia en worden onder aandacht van de media overhandigd aan Robbert Dijkgraaf (Voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen). De nummer één ontvangt daarbij een boekenpakket van uitgeverij de Harmonie ter waarde van €150,-.

De tweede en derde plaats krijgen nog een nader te bepalen prijs. Deadline is 17 april, zie voor meer informatie www.studentenraad.nl/csr/

maakt en ervan geniet, maar een aanbieder hebt die probeert het zo goedkoop mogelijk te produceren.

Sarah: ‘Je neemt onderwijs af in zo’n situatie, in plaats van dat...’

Just: ‘Je ervan geniet en dat je er waardering voor kunt hebben. Het gebeurt steeds meer dat het bij vakken alleen maar gaat om studentenrendementen.’

Sarah: ‘Rendement, studiesucces, dat is allemaal steeds belangrijker geworden.’

Just: ‘Hoe produceer je als universiteitsfabriek binnen een zo kort mogelijke tijd zo veel mogelijk afgestudeerden. En binnen het programma. Er wordt niet gestimuleerd dat je extra dingen doet. Het systeem is gefocust op drie jaar bachelor, een jaar master, en dan krijgen wij weer geld van de overheid om in de universiteit te stoppen.’

Hoe ziet voor jullie persoonlijk de ideale universiteit er uit?

Sarah: ‘Ik dacht al dat deze vraag zou komen.’

Just: ‘We zitten allebei bij studentenpartij Mei, die heeft een visie die ik heel erg deel. Die visie komt erop neer dat je zoveel mogelijk streeft naar een academische gemeenschap. Een plek waar medewerkers, docenten, en studenten met elkaar zorgen voor een betere kwaliteit van het onderwijs. Waar je zo kleinschalig moge-

Foto: Fred van Diem

De Centrale Studentenraad (CSR) organiseert een essaywedstrijd met als thema ‘de ideale universiteit’. Folia sprak met de initiatiefnemers.

Just Dengerink (l) en Sarah van Ierlant

Sarah: ‘Wat betreft grote visies zou ik wel kiezen voor een soort bachelor-masterstructuur, maar dan een vierjarige interdisciplinaire bachelor, waarna je je in een tweejarige master specialiseert. Met ruimte voor een stage, zodat je meer aan beroepsoriëntatie kunt doen.

‘ Pak het instituut universiteit en wees creatief, dat is de boodschap’ lijk onderwijs krijgt en heel persoonlijk contact hebt met je docenten. En dat je zo veel mogelijk feedback van docenten krijgt, en andersom feedback geeft op wat zij doen.’

Sarah: ‘De wisselwerking tussen docent en student.

Dat docenten enthousiasmeren en inspireren; en studenten niet alleen consument zijn van onderwijs, maar het ook interessant vinden en deel willen nemen aan dat onderwijs.’

Just: ‘Je ziet nu een neerwaartse spiraal. Dat aan de ene kant studenten steeds minder gemotiveerd worden en aan de andere kant de docent er niet zoveel zin meer in heeft, of het niet zo goed doet als hij misschien wel zou kunnen. Doordat die studenten minder gemotiveerd zijn, raakt die docent nog minder gemotiveerd. Terwijl wij vinden dat je je als student best wat meer kunt inzetten en goed aanwezig dient te zijn tijdens een werkgroep. Daardoor raakt een docent ook enthousiaster, en geeft hij meer aan de studenten.’

Nu heb je een bachelor van drie jaar, en als je daar al de arbeidsmarkt mee op zou kunnen, vind ik persoonlijk dat je nog te weinig academische bagage hebt.’

Zijn er bepaalde onderwerpen waarvan jullie hopen dat ze zullen worden behandeld door inzenders?

Just: ‘Ik hoop dat mensen hun geest de vrije loop laten, en dat ze een beetje, in de geest van Mei, in de richting van academische gemeenschap denken. Ik zie nu dat de UvA bestaat uit eilandjes die niet met elkaar communiceren, dus als mensen zouden kunnen nadenken over hoe je de universiteit meer een geheel maakt zou dat fijn zijn.’

Sarah: ‘Het hoeft niet per se UvA-gericht, het mag best Europagericht zijn, of wereldgericht. Pak het instituut universiteit en wees creatief, dat is de boodschap.’

Wanneer is de wedstrijd voor jullie geslaagd?

Sarah: ‘Als we redelijk wat inzendingen krijgen van zowel studenten als docenten.’

Just: ‘Het hoeven er geen duizenden te zijn, als er tien goede zijn die ons aan het denken zetten is het goed.’ l

Folia 26 | 21

Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder. Annonces kunnen worden geplaatst in Folia én op de website www.folia.nl.

Aanbieden van annonces kan op www.folia.nl via Folia Weekblad. Daar vindt u ook alle informatie over de tarieven e.d.

annonces CULTUUR Geïnteresseerd in Amsterdams nieuws? Altijd al radioprogramma’s willen maken over politiek, muziek, cultuur of sport?

Word dan vrijwilliger bij Amsterdam FM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl 11.00 uur - De Rode Hoed Keizersgracht 102 - A’dam Italiaans leren bij Dante Amsterdam? Op 4 april start de Intensieve vakantiecursus. Kijk op www.dante-amsterdam.nl Pioneers! Ontmoet de vernieuwende denkers en doeners van vandaag, de Obama’s van morgen!

Kom zondag 5 april van 14.0022.00 uur naar Felix Meritis (Keizersgracht 324) voor muziek, city trendwatching, talkshows, interviews, koken, dans en comedy. Met o.a. Boom Chicago, Frans Timmermans, pEp, The Tunes, Streetlab, DJ Snelle Jelle, M.O. & Brakko. Jeff Johnson, Roger Cohen, StadsSpelen, Mission Possible, Netsquared NL en meer…

Kijk op www.pioneers.nu voor het hele programma. Kaarten: 5 via www.felix.meritis.nl of het Amsterdams Uitburo (www.aub.nl)

STUDENTEN EN STUDIE Rechtswinkel Amsterdam is per

mei 2009 op zoek naar juridisch medewerkers! Heb jij het eerste bachelorjaar van je rechtenstudie afgerond, wil je enorm veel leren terwijl je mensen helpt en kun je voor 3 semesters 7 à 8 uur per week vrijmaken? Stuur dan je motivatiebrief met CV voor 1 april a.s. naar info@ rechtswinkelamsterdam.nl

vention. Dé kans om kennis te maken met het omvangrijke USCvechtsportaanbod met demo’s en workshops van o.a. Braziliaans jiu jitsu, capoeira, karate, kickboksen, krav maga en nog veel meer. De MAC is voor iedereen, student en niet-student, gratis toegankelijk. Check www.usc. uva.nl voor het programma.

Ontdek je carrièremogelijkheden in NEMO. In NEMO vindt op woensdag 8 april het Bèta Career Event plaats. Aanmelden kan op www.betacareerevent. nl, de toegang is gratis. Meld je aan voor 1 april en maak kans op een PSP! Discover your opportunities, Energize your career!

Inline skaten Start 31 maart. Geef je op voor deze leuke cursus van 5 lessen waarin je leert hoe het echt moet. Studentencursus prijs 21,50. Check www.usc.uva.nl

STUDENTENPASTORAAT vE90 Op 01/04 om 20.00 uur gaat Aard- en Levenswetenschapper prof. Van Straalen in op vragen m.b.t. het thema ‘schepping of evolutie?’. Zie: www.ve90.nl Do. 02/04 om 20.00 uur: UvAdocenten en studenten over wat de Heilige boeken betekenen voor joden, christenen en moslims. Zie: www.ve90.nl

STUDENTEN SPORT CENTRUM USC Martial Arts Convention Dinsdag 7 april, 19.00-22.30 uur: USC’s jaarlijkse Martial Arts Con-

VRIJWILLIGERSWERK, STAGES, e.d.

Vrijwilligerswerk buitenland - Voor korte of lange termijn vrijwilligerswerk in het buitenland doen? Kom zaterdag 4 april naar de informatiemarkt van SIW Internationale Vrijwilligersprojecten! De Kargadoor, Oudegracht 36, Utrecht, 13.30-17.00 uur. www.siw.nl Aandacht over? Word buddy voor daklozen of verslaafden bij De Regenboog Groep! Zie www.aandachtover.nl of bel 020 531 7600.

VERDIENEN

Rock-’n-roll Start 31 maart. Wil je ook leren swingen? De cursus bestaat uit 10 lessen, met als afsluiting een feest.

Meld je eerst aan bij Gel en kom dan naar het USC om je in te schrijven. Studentenprijs  35. Check www.usc.uva.nl

Studentenbaantje/Job - De Universitaire Sportvereniging zoekt voor haar Sporthal Wibaut een schoonmaker/cleaner na afloop van de sportactiviteiten. De werktijden zijn: 23.30-01.30 uur voor 4-5 dagen in de week. Informatie? Bel of mail Cok Oostveen: 020 662 8546, cokos@dds.nl.

Bommen bij het USC Heb je een USC-sportkaart van welke sport dan ook, dan ben je iedere maandag van 17.00 tot 18.00 uur welkom bij het uur Bommen in USC De Boelelaan. Een heerlijke, gezellige warmingup voor de rest van je sportavond. Check www.usc.uva.nl

Stichting Varkens in Nood zoekt bezorgers in bezit van OV en hart voor dieren voor bezorging van een huis-aan-huismailing in Noord-Holland. Beloning €8 per uur. Minimaal 1 dag per week bezorgen. Interesse? catherine@varkensinnood.nl

SPORT

WONEN

Donderdag 9 april gaat om 17.30 uur De Roetersrun van start! Inschrijven kan nu via www.inschrijven.nl

Iets te verhuizen? Ik kom met een grote bus voorrijden. Studentenverhuizingen binnen A’dam. Van stoep tot stoep: €35. Ook met ver-

huismannen en touw en blok. Ook buiten A’dam mogelijk. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

STUDENTENZAKEN Op www.uva.nl/studentenzaken staat alle informatie over de afdelingen van Studentenzaken – Studentendecanen, Bureau Studentenpsychologen, Loopbaan Advies Centrum, Bureau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 020 525 8080.

OMBUDSMAN PERSONEEL

C.Fluggen@uva.nl, voor medewerkers: A.R.vanBoxsel@uva.nl.

Meer informatie vindt u op www. medewerker.uva.nl/arbo onder voorzieningen gehandicapten.

DIVERSEN De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren.

Onkosten worden vergoed. Nadere informatie tel. 020 - 566 3090, spermabank@amc.uva. nl of www.spermadonoren.nl

ATTENTIE Folia verschijnt dit voorjaar niet in de week na Pasen (woensdag 15 april) en in de eerste week van mei (woensdag 6 mei).

U kunt bij Ombudsman Personeel - voorheen Vertrouwenspersoon Personeel - Anneke Vijgeboom op maandag, dinsdag en woensdag van 9.00-14.00 uur terecht met klachten die samenhangen met het werk. E-mail: vertrouwenspersoon-personeel@uva.nl, tel. 525 5548 / 6210 (secr.). Meer informatie is te vinden op www. uva.nl/vertrouwenspersoon

VOORZIENINGEN GEHANDICAPTEN U kunt als student of als medewerker van de UvA bij de CVG terecht voor o.a. informatie over persoonlijke en/of algemene voorzieningen die samenhangen met het hebben van een functiegebrek. E-mail voor studenten:

‘

CREA is de culturele organisatie van de UvA en HvA. Turfdraagsterpad 17, 1012 XT Amsterdam, 020 5251400.

Arts assistent ANIOS

do 26 maart 20.00

Arkin is een organisatie voor geestelijke gezondheidszorg in Amsterdam en is ontstaan uit de fusie van JellinekMentrum en AMC de Meren. De Openbare Geestelijke Gezondheidszorg van Arkin, gevestigd op de Sarphatistraat in Amsterdam is op zoek naar ANIO’s. Er zijn per acuut drie plekken vacant, op korte termijn nog twee.

Er zijn 6 teams waarvan 5 multidisciplinaire ACT teams. Wij behandelen zorgmijdende, dak- of thuisloze cliënten met een psychiatrische stoornis, vaak in combinatie met een verslavingsprobleem. Bij twee teams staat de psychiatrie voorop, bij twee nadrukkelijk in combinatie met verslaving, bij één beide in combinatie met prostitutie.

De arts-assistent werkt onder supervisie van de teampsychiater en is ook bij alle an-

Zorg. Het werk is outreachend; veel patiënten worden thuis, in sociale pensions en op straat bezocht.

Toegang gratis. Reserveren niet mogelijk.

vr 27, za 28 maart 20.15

Voor informatie kunt u contact opnemen met Jules Tielens, ‘straatpsychiater’, tel. 06-11002136 of Tatjana Malesevic, psychiater bij de teams voor psychiatrie

ten, CJP, 65+, Vrienden van het CREA Orkest). Kaartverkoop aan de deur vanaf 19.30 uur. Voor meer informatie kijk op: www.creaorkest.org

vr 27, za 28 maart 20.30, zo 29 14.00

Theater:

De beste stuurlui staan aan wal Theatergezelschap Tijn

Theatergroep Tijn gaat in deze voorstelling op zoek naar nieuwe theatrale vormen, en laat zich inspireren door film, musical, live muziek en paardensport. Plaats: CREA Theater. Toegang: € 11,- / € 7,50 (studenten).

Reserveren: 525 1400.

i.s.m. Machiavelli:

DocuRama 4: ‘Religulous’ (2008)

is slecht voor de mensheid’. Iedere gelovige die hij tegenkomt neemt hij op de hak: Amerikaanse rednecks, moslimactivisten en Israëlische joden. Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang: gratis voor studenten en UvA-medewerkers /€ 5,- alle anderen. Inlichtingen: 525 1420. Na afloop feest!

en verslaving, tel. 06-46372018

22 | Folia 26

CREA Orkest o.l.v. Bas Pollard

Sprekers: Abderrahman Farsi (programmaleider Nederlandse Moslim Omroep) en IJmert van Muilwijk (voorzitter PerspectieF, jongerenafdeling ChristenUnie). Vertoning van de documentaire ‘Religulous’ (Larry Charles, 2008, 101 min.), waarin comedian en commentator Bill Maher de wereld over reist onder het motto: ‘religie

met een erg goede collegiale sfeer.

folia-mentrum 090319.indd 1

Muziek:

Programma: Beethoven - Leonore ouverture nr. 3; Elgar - Celloconcert (cellist: Wijnand Hulst); Bernstein Symfonische Dansen uit West Side Story. Plaats: Dominicuskerk, Spuistraat 12. Toegang: € 12,- /€ 8,- (studen-

di 31 maart 20.00

Wij bieden een zeer dynamische werk- en leeromgeving

CREA Klassiek

Een podium voor informele kamermuziekconcerten, waarbij musici de gelegenheid krijgen in het openbaar op te treden. Wil je zelf optreden? Stuur dan een e-mail naar: klassiek@crea.uva.nl Plaats: CREA Muziekzaal.

dere facetten van de multidisciplinaire behandeling direct betrokken. Hierdoor wordt veel ervaring opgedaan met alle facetten van de Openbare Geestelijke Gezondheids

Muziek

w w w. c r e a . u v a . n l 20-03-2009 09:34:20

roem

Toeval Door Dirk Wolthekker

Een bekende Nederlander is Els Swaab naar eigen zeggen niet. Haar broer Dick, neurobioloog en hersenonderzoeker, is veel bekender. Als de uitnodiging om aan deze serie mee te doen op haar deurmat valt, vraagt ze zich dan ook af of ze wel moet meewerken. ‘Roem heb ik nooit behaald, zal ik ook nooit behalen en past ook niet in mijn ambities.’ Toch is ze bereid mee te doen, ‘als het interview op een wat aardser niveau mag’. We spreken Els Swaab vlak nadat bekend is geworden dat de directies van PCM Uitgevers en van de Belgische Persgroep akkoord zijn gegaan met een overname door de Belgen van PCM, uitgever van onder meer NRC Handelsblad en de Volkskrant. Swaab is voorzitter van de Stichting Democratie en Media, grootaandeelhouder van krantenuitgever PCM; zodoende hebben we meteen een behoorlijk aards onderwerp te pakken om het gesprek mee te beginnen. ‘We hopen PCM op deze manier een nieuwe fase in te kunnen loodsen. Ik denk dat met de overname zowel de continuïteit als de integriteit en onafhankelijkheid van de kranten zijn gewaarborgd. De directies zijn akkoord, nu de aandeelhouders van beide bedrijven nog.’ Mochten daar onverhoopt nog juridische voetangels aan zitten dan kan ze er desnoods haar eigen UvA-scriptie over ‘De stemovereenkomst van aandeelhouders’ nog eens op naslaan.

Al is Els Swaab (1946) niet wereldberoemd, op de achtergrond trekt ze aan heel wat bestuurlijke touwtjes: naast de Stichting Democratie en Media was ze jarenlang advocaat bij het prestigieuze advocaten- en notarissenkantoor Boekel De Nerée, ze is voorzitter van het Nederlands Mediation Instituut, voorzitter van de Raad voor Cultuur en (tot 1 juni) voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. ‘Ik heb een groot netwerk, niet te verwarren met het aflopen van feestjes en recepties, want daar hou ik niet van. Als lid van de Amsterdamsche Kring, een club van driehonderd mensen die Amsterdam in allerlei functies besturen, ken ik veel mensen. Pauline Kruseman, de vorige voorzitter van het Comité 4 en 5 mei, kende ik uit die kring en zij vroeg mij haar op te volgen. Zo gaan die dingen.

Foto: Bob Bronshoff

Zij begon in de reclame, ging door met rechten en werd een bestuurlijke duizendpoot: Els Swaab.

Els Swaab

Ik kom uit een overmatig beschermd milieu en omdat mijn ouders mij niet op kamers wilden laten gaan, besloot ik na de middelbare school niet te gaan studeren maar direct te gaan werken, zodat ik mijn eigen geld had en op mezelf kon gaan wonen. Ik begon een vertegenwoordiging van fotografen en filmers op reclamegebied, leidde een onafhankelijk en leuk bestaan, maar miste op den duur de inhoud. Toch maar studeren dus. Ik koos voor rechten omdat je daar veel kanten mee op kunt en de studie een brede algemene ontwikkeling biedt. De cliënten van ons bureau zaten veelal in Buitenveldert en omdat ik aanvankelijk bleef werken dacht ik: ik ga naar de VU, dan kan ik en passant ook wat colleges lopen. Maar een vraag als wat het doel van een straf is, moest je beantwoorden met het noemen van een Bijbeltekst. Dat vond ik toch, mede gezien mijn atheïstische achtergrond, te ver gaan, dus ben ik na mijn kandidaatsexamen overgestapt naar de UvA. Afgezien van de juridische kennis die ik heb opgedaan tijdens mijn studie, heb ik er niet zo veel geleerd. Dat

was waarschijnlijk anders geweest als ik niet eerst was gaan werken. Ik was heel erg gericht op het leren van tentamens. Bestuursrecht was in die tijd een nieuw vak, gegeven door Robert Loeb en Peter Nicolaï. De colleges van hoogleraar staatsrecht Prakke herinner ik me vooral als colleges waar je leerde hoe de wereld in elkaar zat. En natuurlijk de colleges van Herman Cohen Jehoram over auteursrecht en de intellectuele eigendom. Heel leerzaam. Toen ik aan het eind van mijn studie stage wilde lopen meldde ik me bij Boekel De Nerée. “Jammer Els, maar we hebben net een vrouw aangenomen.” Het was 1976. Gelukkig trok die vrouw zich uiteindelijk terug en zo kwam mijn juridische carrière min of meer toevallig op gang. Naar alles wat ik sindsdien heb gedaan, heb ik met een juridisch oog gekeken. Als wij in de Raad voor Cultuur moeten adviseren over een subsidieverzoek kijk ik wel altijd even of dat advies juridisch standhoudt. De wetenschap zelf zou ik niet meer op willen pakken. Daarvoor ben ik te praktisch en te ongedurig.’ l

Folia 26 | 23

Foto’s: Henk Thomas

dijkgraaf & fresco

Dierbare huisgenoten Studenten en huisdieren, het is een voor de hand liggende combinatie, maar we weten er weinig van. Het is snakken naar een verantwoorde wetenschappelijke studie over frequentie en type, functie en lengte van de relatie, positieve en negatieve effecten op studie en studentenwelzijn. Prachtige werkstukken liggen er voor het oprapen: De Hond en Lichaamsbeweging van Studenten. Een vergelijkende studie van energiebalansen; Het Houden van Huisdieren als Onderdeel van Psychotherapie bij Onvoldoende Hechting; De Hamster als Identificatiesymbool van de Rechtenstudent; De Effecten van Reptielen op Allergenen bij Eerstejaarstudenten; Genetische Variatie en Hybridisatie bij het Inkruisen van Katten in Studentenhuishoudens, enzovoort. Om nog maar te zwijgen over sinistere casestudies over het misbruiken van katten voor het in de werkelijkheid uitvoeren van gedachte-experimenten met SchrĂśdingers kat.

Helaas blijft het, wat de UvA betreft, gissen naar de relatie student en huisdier. Uiteraard heb ik mijn informanten opdracht gegeven tot infiltratie in diverse studentenhuizen en antikraakwoningen aan de grachten en tot participerende observatie in mensa, bibliotheek en vereniging. Deze selectieve waarnemingen leveren een schier eindeloze rij poezen op, meestal gehouden door meisjes of behorend tot het collectief van het studentenhuis, in alle kleuren, van alle gezindten en met elke tailleomvang. Honden zijn er ook, blaffend, kwispelend, opdringerig en als ze klein zijn piesend op de toch al niet schone vloerbedekking. Minder vaak zien we hamsters en padden. Een enkele, eenzame parkiet is gesignaleerd, en er is een speciaal geval van het voeren van halftamme tropische vogels in het Vondelpark, maar die kunnen we niet tot de huisdieren rekenen. In de categorie exotica komen de terraria, de spinnen en leguanen, slangen en andere reptielen. Tot slot vonden we buiten de gemeentegrenzen nog een studentenhuis met geiten en kippen.

Ik hou het erop dat katten bij UvA studenten het meest voorkomende studentendier zijn.

Over de verklaring kunnen we alleen speculeren. Het schijnt dat de structuur van het kattenbrein meer dan dat van andere huisdieren op het mensenbrein lijkt, hoewel het relatief kleiner is. In ieder geval moet het onafhankelijke karakter van katten, die niettemin uit zijn op veel aandacht, velen aanspreken. En misschien is er nog iets: sociaal betrokken als Amsterdamse studenten zijn, kunnen zij vast geen weerstand bieden aan een smachtend kijkende, licht getraumatiseerde poes uit het asiel.

Louise O. Fresco is universiteitshoogleraar duurzame ontwikkeling.

Zweeds kruiswoordraadsel

Helemaal ingevuld? Mail de oplossing (o.v.v. naam en huisadres) uiterlijk dinsdag 31 maart naar mededelingen@folia.uva.nl en maak kans op twee toegangskaartjes voor bioscoop Kriterion, www.kriterion.nl