Folia28_64

Page 1

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam jaargang 64 15/04/2011 nummer 28

Record Store Day Op 16 april draait alles om vinyl

Ronald Havenaar

Verklaart zijn conservatieve anti-PVV-schotschrift

Speeddaten

Gekunsteld kennismaken voor de fietsbel weer gaat

Generatie X, Y en Z Waarom wij onszelf graag een label opplakken


Kom op 13 april naar de benefietwedstrijd in de Amsterdam ArenA!

VS

Kaarten € 5,- of € 35,-

(hoofdtribune)

verkoop via www.ticketpoint.nl of 0900-9000 8000 Ga voor het programma naar:

www.nederlandhelptjapan.nl Kom ook naar deze bijzondere avond of maak een gift over op Giro 6868 t.n.v.

425.090-06 Advert. 244x347_Folia.indd 1

eke, s, op authenti en w n ge ei w ru Gebakken naa rlijke wijze taart.nl heerlijke en ee ine@wenseen d au cl • l n t. taar www.wenseen 36168320 telefoon: 06-1

08-04-11 10:57

World of Delights is een groeiende internationale retailorganisatie met inmiddels meer dan 40 verkooppunten op met name luchthavens. Reeds 50 jaar zijn wij actief op de luchthaven Schiphol. Van oudsher als delicatessenspecialist; sinds juli 2008 echter ook als concessionaris van Souvenirs, Toys, Sport, Gifts & Swarovski. Naast de luchthaven Schiphol zijn wij eveneens actief op de luchthaven van Kopenhagen, in de binnenstad van Delft, exploiteren wij alle souvenir – en giftshops op Keukenhof en zijn wij franchisenemer van Jamin en partner van Stichting Elephant Parade. Eind eerste kwartaal openen wij onze eerste souvenirwinkel in Amsterdam:

oproep verkoopmedewerkers & vakantiekrachten (m/v) De kandidaten naar wie wij op zoek zijn: • • • • •

hebben een representatieve open uitstraling; hebben bij voorkeur ervaring in detailhandel; beschikken over een gemotiveerde en servicegerichte werkinstelling; beheersen zowel de Nederlandse als Engelse taal; zijn minimaal 3 dagen per week beschikbaar (2 dagen doordeweeks & 1 dag in het weekend); • wonen binnen een straal van 30 km van Schiphol; • zijn minimaal 5 jaar aaneengesloten in Nederland woonachtig i.v.m. het aanvragen van een Schipholpas. Stuur dan een brief met CV naar: WORLD OF DELIGHTS B.V., t.a.v. mevr. Linda Eliëns, Personeelszaken New Yorkstraat 3-7, 1175 RD Lijnden Of e-mail: cv@worldofdelights.com Tevens bestaat de mogelijkheid om op onze website www.worldofdelights.com een sollicitatieformulier in te vullen. Voor telefonische informatie: 020-4037043. Acquisitie n.a.v. de advertentie wordt niet op prijs gesteld. Pre-employment screening kan deel uit maken van de sollicitatieprocedure.

Klein makelaarskantoor te Amsterdam-Zuid, gespecialiseerd in vastgoedbeleggingen, werkgebied geheel Nederland heeft plaats voor een

(part-time) personel assistant De taken: telefoon, agenda, correspondentie, uitwerken van presentaties/rapportages, organisatie, ondersteuning directie bij alle voorkomende werkzaamheden. De kandidaat: HBO niveau, aantal jaren ervaring in soortgelijke functie dan wel belangstelling voor het vastgoedvak, dienstverlenend en stressbestendig en gevoel voor uitstraling en presentatie. Voor verdere informatie: www.woutersmakelaars.nl Schriftelijke reacties graag binnen 8 dagen op onderstaand adres of naar a.wouters@woutersmakelaars.nl

WOUTERS MAKELAARS B.V. Koninginneweg 42, 1082 EA Amsterdam, 020 - 6622286


inhoud #28

Liefde voor plaatjes

Record Store Day, in Nederland dit jaar voor de tweede keer gevierd, is een ode aan de grammofoonplaat. Die timmert weer behoorlijk aan de weg; steeds meer artiesten kiezen voor een exclusieve release op vinyl 10

foto Bas Kocken en Pascal Tieman

Speeddaten

Volgens de deelnemende heren is het superefficiënt, want ‘in de kroeg red je het niet om in een uur twintig meisjes aan te spreken’ 14

Generatie

Ernest Hemingway had ‘geen ziertje bewondering’ voor zijn eigen generatie. Je hebt je generatiegenoten nu eenmaal niet voor het uitkiezen 17

commentaar Lastige keuzes Sinds vorige week kunnen vrouwen hun eicellen laten invriezen met de mogelijkheid deze tot hun 45e te gebruiken. Gezonde vrouwen die met het oog op de toekomst hun kinderwens veiligstellen. Een goede zaak, zeggen velen, want het geeft vrouwen meer kansen en mogelijkheden op een zelf gekozen moment aan gezinsplanning te doen. Een gotspe, zeggen anderen, want het is niet aan ons om zo in te grijpen in de menselijke (of goddelijke) natuur. Welk standpunt je ook inneemt, een ingrijpende ontwikkeling is het wel. Niet alleen uit vanuit moreel of ethisch standpunt, maar vooral omdat het een grote druk op vrouwen legt. Dat de mogelijkheid bestaat om per direct een eicel te laten invriezen, betekent niet dat de stap ook meteen gemakkelijk te maken is, zeker niet met de wetenschap dat de behandeling ingrijpend en pijnlijk is. Op welk moment kies je er bijvoorbeeld voor om een eicel te laten invriezen? Al op je twintigste, wanneer de eitjes nog helemaal jong zijn? Op je vijfentwintigste, als je relatie net uit is en je de toekomst weemoedig tegemoetziet? Of op je dertigste, wanneer je relatie te kennen geeft misschien toch nog een tijdje te willen wachten met kinderen terwijl het steeds harder tikken van jouw biologische klok jou alleen nog maar aan bevruchting doet denken? Die keuze is zo gemakkelijk nog niet, te meer omdat de mogelijkheid de keuzes alleen maar doet toenemen, zodat vrouwen er al over na moeten denken terwijl ze misschien nog helemaal niet aan kinderen toe zijn. Maar ja, het eitje is immers dan nog op zijn best. Kortom, dat het invriezen van eicellen nu mogelijk is, betekent niet meteen een verlichting voor vrouwen. Zij moeten alleen maar meer mogelijkheden in overweging nemen.

Weerwoord

Het gedachtegoed van de vijand bestuderen om het des te beter te kunnen verslaan, dat is wat UvA-historicus Ronald Havenaar deed met het werk van PVV-ideoloog Martin Bosma 18

Folia verschijnt sinds 1948 als onafhankelijk weekblad voor de Universiteit van Amsterdam. Het wordt uitgegeven door de stichting Folia Civitatis.

En verder:

nieuws 4-7, opinie/scriptie 8-9, objectief 12, bul 20, Fen is uit/het beste/eten 21, annonces/lezingen 23, Fresco/Van der Meulen/overigens 24

weekblad

voor de Universiteit van jaargang 64 15/04/2011 Amsterdam nummer 28

cover: Bas Kocken en Pascal Tieman

Record Sto re Day Op 16 april draa alles om

colofon

Ronald Hav enaar

Verklaart zijn conse rvatieve anti-PVV-sch otschrift

Speeddaten

Gekunsteld kennismaken voor de fietsbe l weer gaat

vinyl

it

Generatie X, Y en Z

Waarom wij onsze lf graag een label opplakken

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, tel. 020-5253981, fax 020-5253980, redactie@folia.uva.nl website: www.folia.nl uitgever: Stichting Folia Civitatis redactie: Floor Boon, Mirna van Dijk (eindredacteur), Luuk Heezen, Jim Jansen (hoofdredacteur), Margot Riedstra (secretariaat), Gijs van der Sanden, Henk Thomas, Harmen van der Meulen (assistent eindredactie), Dirk Wolthekker medewerkers aan dit nummer: Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Fred van Diem, Louise O. Fresco, Julie de Graaf, Claire van der Hall, Jan-Maarten Hupkes, Bas Kocken, Richard Koek, Marc Kolle, Harmen van der Meulen, Arjun Roodink, Won Tuinema, Tjebbe Venema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen, Melanie de Vries redactieraad: Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Jaap Kooijman, Lennart Verhoef, Bert Vuijsje zakelijke leiding: Paul van de Water art direction: Pascal Tieman opmaak: Carl Zevenboom druk: Dijkman Offset, Diemen advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, tel. 023-5714745, fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com abonnement: €46,90 per jaargang opgave: 020-525 3981, mededelingen@ folia. uva.nl of www.folia.nl. Het is niet altijd mogelijk de rechthebbenden van de foto’s op de prikbordpagina te achterhalen. Rechthebbenden van het beeldmateriaal kunnen zich bij Folia melden via: redactie@folia.uva.nl.

Folia 3


nieuws meer actueel nieuws op www.folia.nl

Studentbestuurders

UvA gaat in hoger beroep na sloopverbod

In de Tweede Kamer lijkt een meerderheid te ontstaan voor het plan om studenten die een jaar uittrekken voor een bestuursfunctie te ontzien bij de langstudeerdersregeling. Vanaf komend collegejaar wil staatssecretaris Halbe Zijlstra dat iedere student die meer dan een jaar extra vertraging oploopt, drieduizend euro betaalt boven op het reguliere collegegeld. Daarbij weigerde Zijlstra tot nog toe een regeling te treffen voor studenten die een jaar lang een bestuursfunctie vervullen. In zijn eigen partij is hier nu wel animo voor. Kamerlid Anne-Wil Lucas (VVD) noemt het volgens nu.nl een ‘onbedoeld neveneffect’ van de regeling dat studenten die een bestuursjaar doen geen ruimte meer hebben om vertraging op te lopen. Studenten zouden zich daarom een jaar moeten kunnen uitschrijven voor colleges. Deze week debatteert de Tweede Kamer over de langstudeerdersregeling.

zz Vicebestuursvoorzitter Paul Doop teleurgesteld over beslissing. zz Vertrekkend directeur huisvesting Salomé Bentinck: ‘Ik kan me niet voorstellen dat de UvA in hoger beroep geen gelijk krijgt.’ ‘De UvA gaat bij de Raad van State in hoger beroep tegen de beslissing van de bestuursrechter om sloop van rijksmonumenten op het BG-terrein te verbieden.’ Dit zei vicevoorzitter van het CvB Paul Doop op 5 april tegen Folia tijdens de afscheidsreceptie van UvA-huisvestingsdirecteur Salomé Bentinck. Aan het eind van dit gesprek zei Doop overigens: ‘Maak er maar van dat ik verwacht dat we in hoger beroep gaan.’ Doop zei de beroepsprocedure voor te bereiden ‘in nauw overleg’ met Stadsdeel Centrum. ‘En mocht het stadsdeel niet in hoger beroep gaan, dan verwacht ik dat de UvA op haar eentje in beroep gaat.’ De UvA wil al jaren een bibliotheek geesteswetenschappen bouwen op het BG-terrein. Daarvoor moeten verschillende panden die op de rijksmonumentenlijst staan worden gesloopt. Stadsdeel Centrum gaf twee jaar geleden een sloopvergunning af – een ‘monumentenvergunning’ – met gevolg dat een aantal maatschappelijke en cultuurhistorische organisaties gezamenlijk naar de rechter stapten, want zij zijn mordicus tegen sloop. De rechter heeft hun nu gelijk gegeven.

Het te slopen pand op het BG-terrein / foto Arjun Roodink

‘Die uitspraak viel mij tegen en ik had die ook niet verwacht,’ zei Doop. Ook de scheidend huisvestingsdirecteur stak haar teleurstelling niet onder stoelen of banken. Bentinck: ‘Ik werd twaalf jaar geleden voor die bibliotheek naar de UvA gehaald. Nu ga ik weg, maar staat die bibliotheek er nog steeds niet.’ Paul Doop zei echter optimistisch te blijven over de goede afloop. ‘Ik denk dat de Raad van State de zaak goed gaat bekijken. Daar verwacht ik veel van, want de bestuursrechter is voorbijgegaan

aan een groot aantal van onze argumenten om de panden te slopen. We willen weliswaar slopen, maar verder willen we het unieke BG-complex behouden. De grote gebouwen op het BG-terrein – BG-1, BG-2 en BG-5 – blijven intact en we gaan een mooie verbinding maken tussen die drie gebouwen, de woningen op het terrein en de nieuwe bibliotheek.’ Ook Bentinck toonde zich optimistisch over de goede afloop. ‘Ik kan me niet voorstellen dat de UvA in hoger beroep geen gelijk krijgt.’ (DW)

‘Eindeloos geleuter en getweet’ zz Door de voortdurende toename van online recensies heeft de literatuurkritiek aan kracht ingeboet. zz Over deze stelling werd op 5 april gedebatteerd in Spui25. ‘Het eindeloze geleuter en getweet op internet gaat ten koste van de kwaliteit van de literaire kritiek,’ zei Fabian Stolk op 5 april in het academisch-cultureel centrum Spui25. Stolk is als docent moderne Nederlandse letterkunde verbonden aan de Universiteit Utrecht. Hij opende het debat met een aanklacht tegen de vervlak-

king van literaire recensies. ‘De krant is kleiner geworden en krijgt steeds meer de schijn van het internet met allerlei snelle rubriekjes, hitlijstjes, kleurtjes en andere onzin,’ stelt Stolk. Onder leiding van criticus Daan Stoffelsen discussieerde hij met uitgever Lidewijde Paris, essayist Arjen van Veelen en criticus Joost de Vries over de behoefte aan autoriteit in recensies en over nieuwe vormen om de lezers de weg te wijzen. Het voornaamste probleem dat tijdens het debat werd gesignaleerd is dat er nog geen verdienmodel voor online literaire journalistiek is ontwikkeld, waardoor de kwaliteit moeilijk

te waarborgen is. Veel online recensenten schrijven op vrijwillige basis, en hebben vaak nog te weinig kennis van zaken. ‘Recensenten moeten tot een bepaalde kwalitatieve standaard komen,’ zegt de Vries. Niet iedereen was even sceptisch over de functie die nieuwe media kunnen vervullen in de wereld van de literatuurkritiek. ‘Door het internet lees ik nu veel meer kranten. En op Facebook krijg ik van vrienden voortdurend goede tips over nieuwe boeken en artikelen,’ zei Arjen van Veelen. ‘Ik denk juist dat je door het internet een veel beter advies op maat kunt krijgen.’ (GvdS)

Inschrijvingsbesluit aangepast zz Tweede bachelor of master toch voor wettelijk collegegeld. zz Ook een regeling voor deeltijd­ studenten. UvA-studenten die een tweede bachelor of master willen volgen aan de UvA kunnen dit toch doen tegen het wettelijk collegegeld en hoeven niet het veel hogere 4 Folia

instellingscollegegeld te betalen. Voorlopig gaat het om een overgangsregeling. ‘Maar we hopen dat de regeling definitief wordt,’ zegt Michael Jungen, voorzitter van de CSR. De overgangsregeling is nadrukkelijk bestemd voor UvA-studenten en geldt niet voor studenten van andere universiteiten die naar de UvA komen voor een tweede bachelor of master. De regeling is opgenomen in het inschrij-

vingsbesluit van de UvA. Daarin staat de hoogte van het instellingscollegegeld vermeld en wordt bepaald welke categorieën studenten dit inschrijvingscollegegeld moeten betalen. Ook voor deeltijdstudenten is een regeling getroffen. Aanvankelijk zouden die in de toekomst vierenhalf jaar mogen doen over een driejarige bacheloropleiding. Dat blijft nu (voorlopig) zes jaar. (DW)

KNAW e-zine De Jonge Akademie van de KNAW heeft haar eerste e-zine uitgebracht. In dit e-zine kan iedereen bijna live kennismaken met de tien nieuwe leden van De Jonge Akademie, het platform met jonge topwetenschappers van de KNAW. Met minilezingen over hun onderzoek dat varieert van kwantumfysica en Italiaanse dialecten tot stemmen horen, nationale veiligheid en vliegkunst. Ook krijg je een inkijkje in De Jonge Akademie on Wheels: een bus vol wetenschappers die wetenschap tastbaar maken voor scholieren. Zie knaw.nl

Varsity Studentenroeivereniging Nereus heeft op 10 april de 128e editie van de Varsity gewonnen, de jaarlijkse roeiwedstrijd voor studentenroeiverenigingen. De boot die het koningsnummer wint, ‘de Oude Vier’, geldt als winnaar van de Varsity. In tegenstelling tot andere roeiwedstrijden wordt in dit nummer de boot, een viermet stuurman, altijd gevuld met leden van één vereniging. De winnaar van dit nummer wordt gezien als ‘de winnaar’ van de Varsity en de roeiers ontvangen een ‘gouden blik’. De Nereus-roeiers van de Oude Vier, Robert Lücken, Vincent van der Want, Boaz Meylink en Dirk Uittenbogaard finishten met Arco de Vries na 10 minuten en 1,76 seconde. (DW)

Stelling De sloop van Crea 2 is door de rechter verboden. Daardoor kan daar geen nieuwe bibliotheek worden gebouwd en dat is een goede zaak. yy Eens yy Oneens

62,9% 37,1%

Totaal aantal respondenten: 105


Aisha

Eicellen invriezen kan vanaf nu zz Of je nu achttien bent, vijfentwintig of vijfendertig: vrouwen kunnen hun jonge eicellen laten invriezen om ze op latere leeftijd te gebruiken. zz Plannen hoogleraar Fulco van der Veen nu ook door toezichtscommissie CCMO goedgekeurd. Sinds vorige week kunnen alle vrouwen hun eicellen laten invriezen bij een van de dertien klinieken en ziekenhuizen die een vergunning hebben om in-vitrofertilisatie (IVF) uit te voeren. Al in 2009 maakte de afdeling voortplantingsgeneeskunde bij monde van hoogleraar Fulco van der Veen van het AMC bekend dat zij plannen

hadden om deze ingreep ook mogelijk te maken voor vrouwen zonder directe medische noodzaak. Omdat de leeftijd waarop vrouwen kinderen krijgen steeds hoger komt te liggen en de vruchtbaarheid na het dertigste levensjaar exponentieel afneemt, kunnen vrouwen met een kinderwens hun toekomst zo veilig stellen. Vrouwen mogen de ingevroren eicellen tot hun vijfenveertigste gebruiken. Op 6 april maakte de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) bekend geen bezwaren te zien. De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) was al eerder akkoord met het voorstel. Sjoerd Repping, hoogleraar humane

voortplantingsbiologie, ging tijdens zijn oratie vorig jaar ook in op de positieve kant van het invriezen van eicellen. Met een gemiddelde leeftijd van 29,4 zijn Nederlandse vrouwen de oudste ter wereld om kinderen te krijgen, zei hij. Omdat de kwaliteit van een eicel met de leeftijd afneemt en vrouwen daarom vanaf hun 35e voor een dilemma staan, is het invriezen van eicellen een uitkomst. Minister van Volksgezondheid Edith Schippers (VVD) heeft een brief gestuurd aan de Tweede Kamer waarin zij stelt dat het standpunt dat de NVOG vorig jaar formuleerde op verzoek van de vorige bewindspersoon, een uitstekende basis is om de behandeling voort te zetten. (FB)

‘Het had nog veel erger gekund’ zz Hoogleraren in debat over de musealisering van de stad. zz ‘Sloop BG-panden had prima gepast binnen de Unesco-regelgeving.’ Dat de Amsterdamse binnenstad op de lijst van Unesco Werelderfgoed is geplaatst, betekent geenszins dat er een musealisering van die binnenstad plaats hoeft te vinden. ‘Dat er nu niks meer veranderd zou mogen worden, is een sprookje,’ zei Vladimir Stissi, hoogleraar klassieke archeologie en kunstgeschiedenis van de Oudheid op 7 april in Spui25. Samen met hoogleraren Bram Kempers

en Jospeh Früchtl debatteerde hij over de wenselijkheid van ‘museale’ stempels. Stissi: ‘Het Unesco-stempel verandert niets aan de bestaande regels, waar sinds de instelling van het “Beschermd Stadsgezicht” niets wezenlijks aan veranderd is. Dat zie je ook aan zoiets als de afhandeling van de verbouwingsplannen van het BG-terrein. De geplande sloop had prima gepast binnen de Unesco-regelgeving. Als de gemeente haar huiswerk beter had gedaan, had dat gewoon doorgang kunnen vinden.’ ‘Het meest zorgwekkende aan de wijze waarop we met de binnenstad omgaan is het gebrek aan regie,’ zei kunstsocioloog

Bram Kempers. ‘Dat zie je ook bij het BGterrein. Dat heeft de UvA in samenwerking met de gemeente domweg klungelig gedaan. Amsterdam moet een precaire balans bewaren tussen de massa’s mensen die we hier ontvangen en de leefbaarheid en monumentenzorg die we daarnaast moeten bewaken. Daarbij neemt niemand verantwoordelijkheid en proberen alle betrokken partijen op eigen houtje hun belang na te streven. De gemeente, Monumentenzorg, het bedrijfsleven: als je ziet hoe weinig verantwoordelijkheid de betrokken partijen nemen had het eigenlijk nog veel erger gekund.’ (Onno La Rivière)

Chirurgen gamen zich door hun opleiding zz Simulatiegame stelt chirurgen in opleiding van het AMC in staat om te oefenen met lastige operatietechnieken.

Rubicon NWO heeft zeven jonge, veelbelovende wetenschappers van de UvA en het AMC een Rubicon-subsidie toegekend. Met deze subsidie kunnen pas gepromoveerde Nederlandse wetenschappers onderzoeks­ ervaring opdoen in het buitenland. De gelukkigen zijn Marcel Giezen (taalwetenschap, gaat naar San Diego State University), Daan Meerburg (sterrenkunde, gaat naar Princeton University), Jinte Middeldorp (geneeskunde, gaat naar Stanford University), Micha Nethe (geneeskunde, gaat naar Virginia University), Rianne van der Windt (geneeskunde, gaat naar Trudeau Institute), Nienke Moolenaar (onderwijskunde, gaat naar University of California) en Klaas-Jan Tielrooij (natuurkunde, gaat naar ICFO, Spanje). In totaal dienden 172 onderzoekers een aanvraag in, 29 van hen ontvangen de beurs. De zeven gehonoreerden van UvA en AMC gaan twee jaar naar het buitenland.

Prijsvraag

zz AMC voldoet daarmee als eerste Nederlandse ziekenhuis aan eis Inspectie van Volksgezondheid. Chirurgen in opleiding van het Academisch Medisch Centrum (AMC) gaan bepaalde operatietechnieken oefenen met behulp van een computergame. Het gaat om de zogenaamde laparoscopische ingrepen, waarbij de chirurg opereert via kleine gaatjes in de buikwand en met behulp van kleine cameraatjes op een scherm kan zien waar hij mee bezig is. Met het simulatieprogramma Simendo kan de toekomstige chirurg vast ‘droog’ oefenen met deze indirecte en riskante manier van opereren, die volgens opleidingscoördinator Marlies Schijven in het begin vooral tegennatuurlijk aanvoelt: ‘Dat moet je oefenen, en bij voorkeur natuurlijk niet meteen op een patiënt, maar eerst met een simulator.’ Door het gebruik van het simulatieprogramma in de opleiding

‘Aisha zoekt een man.’ Met deze mededeling belde de 24-jarige student biologie Aisha naar de Folia-redactie. Haar zoektocht ondersteunde ze met een Facebookprofiel, Youtubefilmpjes en een Twitteraccount. Een 24-jarige, vlotte meid op zoek naar een man, is dat niet interessant? vroeg de redactie zich af. Op donderdag 7 april zou Aisha een speeddatesessie houden met haar kandidaten in het Filmmuseum in het Vondelpark. Met gepaste argwaan nam Folia een kijkje. In het Filmmuseum waren alleen scholieren, op het terras van het bijbehorende café Vertigo zaten toeristen, stelletjes en pappa’s met kinderwagens. Geen horde geïnteresseerde mannen en geen wanhopige vrijgezelle jongedame die hen om de beurt te woord staat. Zou het om een grap gaan? Aisha nam haar telefoon niet op, het Facebookprofiel en de Twitteraccount bleken in de loop van de dag te zijn verwijderd. Folia was op 7 april de dupe van een verlate 1 aprilgrap.

Een van de gesimuleerde oefeningen die een chirurg in opleiding in het AMC tegenkomt

verplicht te stellen, voldoet het AMC naar eigen zeggen als eerste ziekenhuis in Nederland aan de eis van de Inspectie van Volksgezondheid dat alleen bekwame chirurgen risicovolle operatietechnieken

mogen toepassen. De chirurg in opleiding die een bepaald aantal oefeningen met het programma correct kan uitvoeren, krijgt daarvoor van het AMC een certificaat als bewijsschrift. (LH)

Imagine, dat dit jaar tussen 13 ten 23 april zal plaatsvinden, is dé vrijplaats voor films in de genres fantasy, horror, sciencefiction en animatie. Het programma van Imagine laat jaar na jaar zien dat ‘de’ fantastische film veel meer heeft te bieden dan een optelsom van genres. We geven vijf keer twee kaarten weg en op www.imaginefilmfestival.nl/pers vind je alle informatie. Winnen? Ga naar www.folia.nl/prijsvraag

Folia 5


nieuws meer actueel nieuws op www.folia.nl

‘UvA en HvA zitten in een soort spagaat’ zz Advocaat Birgitte Vijverberg van Vitam over rechtszaak cateringkwestie: ‘Een nieuwe aanbesteding is de meest veilige weg.’ zz Van meerdere kanten dreigen nieuwe kort gedingen. De aanbestedingsprocedure van de catering van UvA en HvA gaat mogelijk een langdurige kwestie worden, vreest advocaat Birgitte Vijverberg van cateraar Vitam, moederbedrijf van de huidige UvA-HvA-cateraar Sorbon. De kortgedingrechter eiste op 1 april dat de scores van de inschrijvingen inzichtelijker worden gemaakt en de inschrijvingen opnieuw worden beoordeeld. Hoe UvAHvA aan die eis gaan voldoen is nog niet bekend. Vijverberg: ‘Een nieuw kort geding kan het gevolg zijn, als de motivering wederom gebrekkig of niet controleerbaar is en/of objectiviteit blijkt te ontbreken.’

De cateraars Compass Group en Vitam spanden een kort geding aan tegen de UvA-HvA omdat ze het niet eens waren met toewijzing van het cateringcontract aan Sodexo. Compass en Vitam meenden dat Sodexo een ‘strategische offerte’ had uitgebracht. Vijverberg: ‘Dat meent de rechter ook. Terwijl UvA en HvA dit bovendien zouden ontmoedigen en uitsluiten, zo blijkt uit de aanbestedingsstukken.’ In de bedrijfscatering is het gebruikelijk dat de cateraar aan de opdrachtgever, in dit geval UvA-HvA, een pachtsom betaalt voor het gebruik van apparatuur en faciliteiten. Dat is meestal een percentage van de omzet. Sodexo heeft UvA-HvA een percentage van 26 procent van de te verwachten omzet geboden. Maar Compass en Vitam menen dat dit percentage onrealistisch is, en dat het hier dus om een ‘strategische inschrijving’ gaat. Volgens advocaat Vijverberg móéten UvA-HvA na de door de rechter geëiste

herbeoordeling van de gunning wel tot de conclusie komen dat Sodexo een strategische offerte heeft uitgebracht op de catering. Vijverberg: ‘En UvA-HvA zijn verplicht deze uit te sluiten, zoals de rechter heeft uitgesproken. Als UvAHvA oordelen dat er nog steeds geen sprake is van een strategische inschrijving [en doorgaan met Sodexo, dw] en geen inzicht hierin zouden geven, leidt dat mogelijk tot een nieuw kort geding. Als UvA-HvA oordelen dat Sodexo inderdaad een strategische offerte heeft uitgebracht en van verdere deelname aan de aanbesteding moet worden uitgesloten, dan is mogelijk een kort geding van Sodexo het gevolg. UvA-HvA zitten dus in een soort spagaat. Een nieuwe aanbesteding is wellicht voor UvA-HvA de meest veilige weg, maar niet de eerst mogelijke weg.’ UvA-HvA doen vooralsnog geen verdere mededelingen over de zaak. (DW)

Nieuwe collegekaart in 2012 zz Huidige collegekaart wordt beschouwd als ‘een vodje’ en is fraudegevoelig. zz Nieuwe kaart wordt een ‘educatief identiteitsbewijs’ waarmee je ook zou kunnen printen of toegang tot de fietsenstalling zou kunnen krijgen. Het Facilitair Centrum van de UvA is in samenwerking met de afdeling Informatietechnologie en Voorzieningen (IT&V) van de HvA bezig met de voorbereiding van een nieuwe collegekaart voor UvA en HvA. Bedoeling is dat de nieuwe kaart, die op de ov-chipkaart zal lijken, op 1 september 2012 wordt ingevoerd. Of die datum wordt gehaald is afhankelijk van de systeemtechnische eisen die aan de kaart

worden gesteld. De komende maanden wordt er een plan van aanpak geschreven dat in september dit jaar klaar moet zijn. In dat plan worden de eisen die aan de nieuwe kaart worden gesteld, uitgewerkt. ‘De huidige collegekaart voldoet niet meer,’ zegt projectleider Arthur Veenstra. ‘Uit enquêtes onder studenten blijkt dat de kartonnen kaart door gebruikers wordt beschouwd als “een vodje” en hij is fraudegevoelig en duur. Elke collegekaart kost nu wel een paar euro per stuk, omdat er een heel systeem achter zit en daar zijn mensen voor nodig. Bovendien, met alleen een collegekaart ben je er niet. Er zijn inmiddels ook toegangskaarten in omloop, parkeerkaarten, printpasjes enzovoorts. Dat gaat met de nieuwe collegekaart veranderen, want op die kaart worden al die functiona-

liteiten samengevoegd. Één kaart dus, waarmee je alles kunt doen.’ Volgens Veenstra is de privacy op de nieuwe kaart gewaarborgd. ‘Het wordt een educatief identiteitsbewijs. Er staan niet meer gegevens op dan nodig is voor de functies die je op de kaart wilt zetten en er worden geen privacygevoelige gegevens opgeslagen.’ (DW)

Aanvulling In het artikel ‘Seizoensarbeid in de wetenschap’ (Folia 27, 8 april 2011) wordt Nora van der Linden opgevoerd als juniordocent. Zij is echter juniordocent én onderwijsassistent bij het instituut voor interdisciplinaire studies en bij algemene sociale wetenschappen.

Koerier op stroom Heeft u hem al zien rijden, deze eerste elektrische koeriersauto van Amsterdam? Het gaat om een Piaggio Porter bestelwagen van de UvA. Op 5 april organiseerde koeriersbedrijf Holland Parcel Express een evenement op het Spui om het elektrisch rijden in Nederland en met name in Amsterdam te promoten. ‘Dit is een heel mooi initiatief dat prachtig aansluit bij het duurzaamheids- en mobiliteitsbeleid van de UvA,’ zegt Ineke Veenstra, directeur van het Facilitair Centrum. Holland Parcel Express brengt voor de UvA al jaren pakketjes rond in de stad, en vervoert ook boeken tussen het boekendepot bij het AMC en de binnenstad. Sinds kort dus elektrisch. ‘Het kost niet meer dan een traditioneel busje en op deze manier leveren we een bijdrage aan het milieu.’ (DW) 6 Folia

doctor

Catherine van Beuningen (32) promoveert op de effecten van correctieve feedback op de schrijfvaardigheid van anderstalige leerlingen in het voortgezet onderwijs. Stel: ik ben een leerling die Nederlands niet als moedertaal heeft. Hoe kunnen mijn taalfouten dan het beste verbeterd worden? ‘Dat ligt eraan om welke fouten het gaat. Simpele fouten, zoals spel- of interpunctiefouten, kunnen docenten het beste corrigeren door wel aan te geven dat er iets niet klopt, maar vervolgens de leerling zelf te laten uitzoeken wat er precies verkeerd is. Bij complexe grammaticale fouten, bijvoorbeeld in zinsbouw, blijkt dat leerlingen het meest leren van correcties die niet alleen de fout signaleren, maar die fout ook verbeteren.’ Hoe verklaart u dat? ‘Mijn veronderstelling is dat anderstalige leerlingen onbewust nog te onzeker zijn over hun taalgevoel om erop te vertrouwen dat hun eigen correcties de juiste zijn. Ze hebben bij meer complexe problemen eerst de verbetering van de docent nodig om de gecorrigeerde vormen ook daadwerkelijk “op te slaan” in hun taalsysteem.’ Wat is het praktisch nut van uw onderzoek? ‘Schrijfwerk van leerlingen met een rode pen corrigeren wordt in de praktijk vaak gedaan, maar het nut ervan wordt soms betwist. Bovendien was de effectiviteit van correctieve feedback nog onvoldoende onderzocht. Mijn onderzoek is een stapje richting de conclusie dat correctieve feedback wel degelijk leidt tot verbetering van schriftelijke taalvaardigheid.’ Wordt deze vorm van correctie in het huidige voortgezet onderwijs volgens u genoeg toegepast? ‘Gelukkig wordt er op scholen met veel anderstalige leerlingen of leerlingen met een lage taalvaardigheid al zwaar ingezet op verbetering van de taalvaardigheid. Maar ik pleit er wel voor om ook bij vakken als biologie of aardrijkskunde correctieve feedback te geven. Door de correcties ook in andere contexten dan de Nederlandse les toe te passen, vermoed ik namelijk dat ze een duurzamer effect op de taalvaardigheid hebben.’ (LH)

De eerste elektrische koeriersauto van Amsterdam / foto Arjun Roodink

Catherine van Beuningen: The Effectiveness of Comprehensive Corrective Feedback in Second Language Writing. Promotie 19 april. Promotores prof. dr. Folkert Kuiken en dr. Nivja de Jong.


ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.uva.nl

prikbord FdR 100

jaar JFAS

promoties FMG Schoolmeester

Op maandag 18 april bestaat de Juridische Faculteit der Amsterdamsche Studenten (JFAS) precies honderd jaar. Zelf zeggen de studenten op hun website dat het op die dag ‘precies honderd jaar geleden is dat de Juridische Faculteit der Amsterdamsche Studenten werd ingeschreven in het register van de Kamer van Koophandel’. Het eeuwfeest is een reden voor allerlei feestelijkheden en bijeenkomsten in die week. Zo is er een symposium over de rechtszaken rond Lucia de B. en de Puttense moordzaak waaraan gerechtshofpresident Leendert Verheij en hoogleraar Ton Derksen meewerken, er zijn workshops met medewerking van gerenommeerde advocatenkantoren, er is een ‘eeuwborrel’ en natuurlijk een gala op 20 april. Zie ook: www.jfas.nu

Om meer jongens te interesseren voor de universitaire pabo en lesgeven in het basisonderwijs organiseren UvA en HvA op 14 april de ‘Meesterlijke Onderwijsdag’. Deze voorlichtingsdag is bedoeld voor jongens uit 5 en 6 vwo. Zij leren onder meer over hoe het is om voor de klas te staan, kunnen kennismaken met docenten en studenten en zelf een les ontwikkelen. Het aantal mannelijke leraren in het primair onderwijs neemt steeds verder af. Volgens verschillende wetenschappers is dat een zorgwekkende ontwikkeling. Zij stellen dat het belangrijk is dat leerlingen op school te maken krijgen met verschillende rolmodellen. Locatie: Sarphatistraaat 104, zaal B.007. Tijdstip: 10-15 uur.

AMC AMC

FMG Den

Loop

Uyl-leerstoel

De 28e AMC Loop wordt dit jaar gehouden op zondag 22 mei 2011. Het jaarlijks georganiseerde evenement bestaat uit een prestatieloop over vijf, tien of vijftien kilometer en een kinderloop van circa één kilometer. Start, horecaterras en kleedruimtes zijn te vinden op parkeerterrein P4 van het AMC, nabij metro- en NS-station Holendrecht. Ook is er de AMC Bedrijvenloop, die vanaf 2011 geldt als het officieuze Medisch Kampioenschap van Nederland. Met deelname aan de AMC Loop steunen de deelnemers en het AMC drie goede doelen: het e-learningproject van de Open Schoolgemeenschap Bijlmer, de Stichting voor Vluchtelingstudenten UAF en de Stichting Medische Hulp Kenia. Zie www.amc.nl

Frank Vandenbroucke (1955) wordt per 1 mei benoemd tot bijzonder hoogleraar op de Den Uyl-leerstoel. De bijzondere leerstoel is ingesteld door de Wiardi Beckman Stichting. Als bijzonder hoogleraar op de Den Uyl-leerstoel zal Vandenbroucke zich richten op sociale ontwikkelingen in Europa. Vragen die daarbij aan bod komen, zijn met name welke rol de Europese Unie vandaag speelt in het sociale beleid van de lidstaten, welke rol de Europese Unie zou moeten spelen, en welke opvattingen over sociale vooruitgang daarin aan bod komen. Vandenbroucke wil deze vragen ook onderzoeken vanuit hun relevantie voor de verdere ontwikkeling van de sociaaldemocratie, als politieke en maatschappelijke beweging.

AMC Melanoom

UB Schoolplaten

Er is een studie gestart naar een nieuwe behandeling van uitgezaaid melanoom (huidkanker). De therapie is ontwikkeld door de onderzoeksgroep van Rosalie Luiten, hoofd van het laboratorium voor experimentele dermatologie in het AMC. Voor deze studie is men op zoek naar melanoompatiënten met uitzaaiingen op de huid. Het is nog onbekend of de aanpak, MI-therapie genaamd, enig effect heeft. Daarom kunnen alleen patiënten meedoen bij wie de experimentele behandeling samen kan gaan met andere behandelingen. Deelnemers aan de studie krijgen twee crèmes: het huidblekende middel monobenzone en imiquimod (aldara). Het gaat om bestaande middelen die voor een nieuw ziektebeeld worden gebruikt. Info via onderzoeker mevrouw H.E. Teulings, H.E.Teulings@amc.nl

Op 19 april vindt in de UB het onderwijshistorisch symposium ‘Mooie plaatjes! Gebruik van prenten bij het lager onderwijs in de negentiende eeuw’ plaats, georganiseerd door de afdeling Bijzondere Collecties (BC). Aanleiding voor het symposium is de afronding van een project bij de BC dat tot doel had om de ruim tienduizend negentiende-eeuwse boeken uit het Nederlandsch Schoolmuseum te catalogiseren en deels te digitaliseren. Hoe werden plaatjes platen? Hoe werden ze gebruikt? Welke bijdrage leverden ze aan de onderwijsvernieuwing? Die vragen komen aan de orde tijdens het symposium. Tussen de lezingen door declameert bariton Max van Egmond kindergedichten. Aanvang: 14.00 uur. Locatie: Doelenzaal.

FGw Onderwijsprijs

AUC Doping

Tot 18 april kunnen de verschillende opleidingscommissies nog vakken voordragen die volgens hen in aanmerking komen voor de Onderwijsprijs. De prijs is bedoeld om goede onderwijsvormen onder de aandacht te brengen. De commissies kunnen hun voordrachten sturen naar de hoofden van de Onderwijsafdeling. Om meer recht te kunnen doen aan het specifieke karakter van het bachelor- en masteronderwijs is besloten om dit jaar zowel een prijs uit te reiken voor het beste bachelorvak als voor het beste mastervak. De uitreiking van een tweede en derde prijs is daarmee komen te vervallen. De docenten van de genomineerde vakken presenteren op 22 juni hun vak. Op die dag vindt ook de prijsuitreiking plaats.

Op 18 april organiseert het Amsterdam University College een lezing over doping onder de titel ‘Is doping in de sport onvermijdelijk?’ Spreker zal zijn Jos Thijssen, emeritus hoogleraar klinische chemie en klinische chemie van hormonen aan de Universiteit Utrecht. Hij zal onder meer ingaan op de vraag welke rol de World Anti Doping Agency speelt bij de bestrijding van doping. In zijn voordracht presenteert hij ook een overzicht van de mogelijkheden – inclusief voorbeelden – om sportprestaties te verbeteren en gaat hij in op de ethiek rond doping. Locatie: Artis bibliotheek. Aanvang: 18.30 uur.

DINSDAG 19/04 12.00 uur: Catherine van Beuningen Taalkunde The Effectiveness of Comprehensive Corrective Feedback in Second Language Writing. Promotor: Prof.dr. F. Kuiken. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Arnaldo Dubin - Geneeskunde The Relationship of Co2 Metabolism to Tissue Perfusion, Microcirculation and Treatment Response in Shock and Sepsis. Promotor: Prof.dr. ir. C. Ince. (Agnietenkapel)

WOENSDAG 20/04 14.00 uur: Roya Atiqi - Geneeskunde Medicine, a Threat to Health: Limitations of Drug, Non Drug Treatments and Protocolized Medicine. Promotor: Prof.dr. A.H. Zwinderman. (Agnietenkapel)

DONDERDAG 21/04 10.00 uur: Thomas Beukers Rechtsgeleerdheid Law, Practice and Convention in the Constitution of the European Union. Promotor: Prof.mr. W.T. Eijsbouts. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Stella Mook - Geneeskunde Prognostic Factors in Breast Cancer. One Fits All? Promotoren: Prof.dr. E.J.Th. Rutgers en mw. prof.dr. L.J. van ’t Veer (University of California, San Francisco). (Agnietenkapel) 14.00 uur: Thierry Guitton - Geneeskunde Advancements in Classification, Treatment and Outcome of Radial Head Fractures. Promotoren: Prof.dr. C.N. van Dijk en prof.dr. J.B. Jupiter (University of Massachusetts, VS). (Agnietenkapel)

oratie DONDERDAG 21/04 16.00 uur: Prof.dr.ir. J.E. Frank, bijzonder hoogleraar Numerieke Analyse en Dynamische Systemen The Nature of Prediction (and the Prediction of Nature). (Aula) Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de (Agnietenkapel), Oudezijds Voorburgwal 231.Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda

Folia 7


opinie

Tweet je ­onderzoek @ maatschappij Iedereen gebruikt ze al, maar er wordt nog weinig nagedacht over het nut van social media. En dat is erg groot, volgens Wim Elving en Peter Nelissen.

S

ocial media zijn hot. Per dag worden er wereldwijd 155 miljoen tweets verzonden en zijn er ongeveer 680 miljoen wereldburgers actief op Facebook. Zoals vaak bij de introductie van media (we durven de term nieuw niet meer te gebruiken) is het effect van deze wetenschappelijk nog niet onderzocht of aangetoond, terwijl velen er inmiddels gebruik van maken. Bij het lezen van een Amerikaans onderzoek naar het gebruik van social media bij organisaties uit de Fortune 500, waarin alleen maar werd vermeld of een organisatie actief was op Twitter, Linkedin, Facebook of een blog had, kwam bij ons het idee

Social media maken de verbindingen van individuen sterker op om een grondiger studie uit te voeren naar wat de effecten kunnen zijn van social media in organisaties. De discussie over het gebruik van media op de werkplek lijkt zich namelijk te herhalen. Waar ergens halverwege de vorige eeuw de discussie ontstond of medewerkers de telefoon mochten gebruiken voor privédoeleinden, werd dat later een discussie over e-mail, internet en nu natuurlijk over social media. Volgens ons maken social media de verbindingen van individuen sterker. Die verbindingen zijn essentieel in organisaties omdat ze de kwaliteit van de interne communicatie kunnen verbeteren, waardoor er efficiënter en doelmatiger kan worden gewerkt. In ons onderzoek onder 563 respondenten bleek dat 70 procent van hen behoefte heeft aan een gedragscode voor social media. Verder geven de meeste respondenten aan dat hun organisatie onvoldoende gebruikmaakt van de mogelijkheden van social media. Tot slot blijkt dat de respondenten die meer dan wekelijks social media gebruiken in de verbinding met collega’s en externe relaties van de organisatie, een grotere bereidheid hebben tot kennisdeling en een hogere betrokken8 Folia

heid bij de organisatie hebben. Dit is in overeenstemming met onze theorie. Deze uitkomsten zijn mooi, ze verrassen ons echter niet. Social media geven de mogelijkheden om te verbinden. Velen van ons gebruiken al Hyves, Linkedin en Facebook voor contact met vrienden, collega’s, oude studiegenoten en vervlogen liefdes. De T-Mobile-affaire van Youp van ’t Hek liet zien dat je als bedrijf verplicht bent social media te monitoren (webcare) om reputatieschade te voorkomen. Individuen delen graag een slechte ervaring van een product of dienst met anderen al dan niet met de hashtag #fail. Binnen de corporate communicatie wordt transparantie en openheid aanbevolen aan organisaties om de reputatie te verbeteren. Waarom dan niet via social media deze openheid betrachten? Zeker is het dat je gratis feedback krijgt over je organisatie en je producten en/of diensten. Directe contactmogelijkheden met je klanten zonder dure marketingcampagnes leveren sowieso geld op. Maar ook intern zou de CEO via social media rechtstreeks feedback kunnen krijgen van zijn of haar medewerkers, terwijl nu vaak een heel scala aan minder effectieve middelen wordt gebruikt. Ook de wetenschap kan profiteren van het gebruik van social media. Het wetenschappelijk reviewproces duurt toch al snel een jaar, terwijl het soms interessant kan zijn de uitkomsten van onderzoek eerder te delen. Social media geven de wetenschapper de mogelijkheid om uitkomsten direct te delen met volgers, om zo ook direct – gezouten en ongezouten – feedback op zijn onderzoek, de resultaten en zelfs de presentatiewijze te krijgen. Dat is leuk, spannend en door de uitwisseling van ideeën met volgers raken meer mensen betrokken bij wetenschappelijk onderzoek. De valorisatie van kennis – wetenschappelijke kennis overdragen aan de samenleving – is een van de doelstellingen van de universiteit, en daarin kunnen sociale media zo een belangrijke rol gaan spelen. Goed voorbeelden aan onze eigen universiteit zijn Peter Kerkhof, bijzonder hoogleraar Customer

illustratie Marc Kolle

Media, en Aukje Nauta, bijzonder hoogleraar organisatiepsychologie, beiden aan de FMG. Volg hen onder @PeterKerkhof en @ Aukje_Nauta. yyy Wim J.L. Elving (@WimElv) is ud corporate communicatie aan de UvA en lid van de Amsterdam School of Communications

Research. Hij is tevens hoofdredacteur van Corporate Communications: An Inter­ national Journal. Peter Nelissen (@peternelissen) is ondernemer, eigenaar van Nelissen Media Consult en mediaen communicatieadviseur.


scriptie

Geen waardering voor huisvestingsfilosofie UvA De bestuursrechter heeft de afgifte van de sloopvergunning voor de panden op het BG-terrein zorgvuldig afgewogen, maar had nog verder mogen gaan, vindt docent bestuursrecht Ben Olivier.

Z

oals het er nu naar uitziet, zal het CvB van de UvA bij de Raad van State hoger beroep instellen tegen de uitspraak van de Rechtbank Amsterdam met betrekking tot de sloop van een aantal panden op het BG-terrein. De rechtbank is daarbij niet over één nacht ijs gegaan. De rechtbank heeft het Stadsdeel Centrum na de zitting nog een aantal vragen gesteld. Omdat het om rijksmonumenten gaat, moet het stadsdeelbestuur (DB) advies inwinnen bij de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuur en Monumenten. Die Rijksdienst was uiterst negatief en de Raad van State is in zo’n geval van oordeel dat dan een zware motiveringsplicht bij het DB ligt als dat toch vergunning wil verlenen. De rechtbank stelt vast dat het DB er niet in is geslaagd een deugdelijke motivering voor die afwijking te geven. Ook een kenbare afweging van het belang tot behoud van de te slopen panden tegenover het belang van de UvA ontbreekt. Dat is temeer van belang omdat het BG-complex ook als geheel als monument is aangewezen en sloop van een aantal panden daaraan uiteraard afbreuk doet. Omdat het DB, toen advies werd gevraagd, in principe al met de sloop had ingestemd, had de eigen monumentencommissie zich niet meer uitgelaten over de aanvaardbaarheid van de sloop. Terecht merkt de rechtbank op dat dat inhoudelijke

‘Stadsdeel heeft zich te veel laten leiden door huisvestingskeuzes UvA’ advies niet had mogen ontbreken. Ook het oordeel van het DB dat het belang van de UvA dient te prevaleren boven dat van behoud van de panden is niet deugdelijk gemotiveerd. De ‘huisvestingsfilosofie’ van de UvA is daarvoor volgens de rechtbank op zichzelf onvoldoende. Misschien zou dat anders zijn als er geen geschikt alternatief is, maar dat is volgens de rechtbank door het DB niet goed onderzocht. De rechtbank had er kennelijk plezier in nauwgezet langs te lopen waar volgens het DB die motivering is gegeven en wat die motivering dan inhield. De rechtbank stelt vast dat die motivering op de aangegeven plaatsen soms geheel ontbreekt, danwel wordt verwezen naar stukken waarbij werd uitgegaan van een veel groter vloeroppervlak. Derhalve zijn die stukken niet meer relevant. Ten slotte had het DB moeten bezien of de plannen van de UvA, die in feite uit 2001 dateren, toen de vergunning werd verleend in 2009, in het licht van de digitalisering, niet anders gewogen moesten worden. Het komt er mijns inziens op neer dat het DB te weinig oog heeft gehad voor zijn eigen verantwoordelijkheid en zich te veel heeft laten leiden door de door de UvA zelfgemaakte huisvestingskeuzes

waarbij het stadsdeel heeft miskend dat het ook op andere belangen moest letten. Mijn conclusie is dan ook dat er in essentie niet zo veel valt af te dingen op de uitspraak van de rechtbank. De rechtbank heeft voldoende onderkend dat het DB een grote mate van beslissingsvrijheid heeft en dat het niet aan de rechtbank is om de door het DB te maken belangenafweging zelf te verrichten. Hoewel de rechtbank vrij indringend het besluit van het DB heeft getoetst, blijft de rechtbank mijns inziens binnen de grenzen waarbinnen de rechter moet blijven. Dus geen hoger beroep? Er is wel een probleem: de rechtbank heeft gemeend niet tot finale geschillenbeslechting te moeten komen en dat is tegenwoordig wel de trend in het bestuursrecht. De rechtbank had het DB de gelegenheid kunnen bieden de door de rechtbank geconstateerde gebreken te herstellen en de rechtbank te berichten wat dat herstel voor besluit zou opleveren. Als de rechtbank dat had gedaan dan had de rechtbank moeten beoordelen of dat resultaat rechtens aanvaardbaar is. Mijns inziens heeft de rechtbank deze mogelijkheid te lichtvaardig terzijde geschoven. Indien hoger beroep wordt ingesteld, blijft het DB gehouden – hangende dat hoger beroep – alsnog uitvoering te geven aan de uitspraak van de rechtbank. Per slot van rekening heeft de UvA de aanvraag om te mogen slopen niet ingetrokken en het DB zal alsnog op die aanvraag moeten beslissen. Als die beslissing afkomt voordat de Raad van State over het hoger beroep heeft beslist, zal de Raad van State die nieuwe beslissing in zijn beoordeling betrekken. Het lijkt mij wenselijk dat binnen Stadsdeel Centrum de politiek nog eens goed bekijkt of sloop echt noodzakelijk is. Er moet niet te veel worden uitgegaan van de onvermijdelijkheid van de huisvestingskeuzes van de UvA, want daarop valt – ook vanuit het belang van de stad – heel veel af te dingen. Die discussie behoort niet zozeer bij de rechter maar in de eerste plaats binnen het stadsdeel en de UvA zelf te worden gevoerd. Ik erken dat ik nu het terrein van het recht heb verlaten en terecht ben gekomen bij mijn standpunt uit 2000: niet alleen als inwoner van deze stad maar ook als personeelslid van de UvA werkzaam in de Oudemanhuispoort kan ik de huisvestingsfilosofie van de UvA niet waarderen. yyy

Walgen van de ander Thomas Spauwen (26)

deed voor zijn masterscriptie sociologie onderzoek naar de manier waarop reizigers in de trein elkaar beoordelen. ‘Het sociale gedrag van mensen in de trein klinkt als een heel luchtig onderwerp. In eerste instantie wilde ik voor mijn masterscriptie graag iets heel groots en relevants onderzoeken, maar dit fascineerde me toch: ik merkte bijvoorbeeld bij mezelf soms een gevoel van schaamte als ik in de trein tekenfilms van Looney Tunes keek. Stiekem vind ik die heel leuk, maar als medereizigers zien dat je daarnaar kijkt, krijg je toch de indruk dat ze je niet helemaal serieus nemen. Hoewel iedereen in de trein altijd doet of hij of zij met zichzelf bezig is, zijn we elkaar constant aan het beoordelen. Dat betekent niet dat iedereen negatief naar anderen kijkt, maar dat is wat ik het interessantst vind, dus heb ik me voor mijn onderzoek op mensen gericht die dat wel doen. Overigens gebeurt dat niet alleen in de trein: zet in een willekeurige situatie een hockeyer en een gothic tegenover elkaar en je weet zeker dat ze van elkaar walgen. Om te onderzoeken hoe reizigers naar hun coupégenoten kijken, heb ik aan zo’n dertig personen een reisdagboekje meegegeven, en gevraagd of ze daarin zo gedetailleerd mogelijk wilden opschrijven wanneer en waarom ze gevoelens van schaamte of trots ervoeren. Op basis daarvan heb ik vervolginterviews gehouden. Wat blijkt? Mensen verdraaien wat ze zien, zodat ze zelf de betere partij zijn. Het is een soort overlevingsmechanisme: die groep mensen die negatief naar anderen kijkt wekt een soort kunstmatige walging op ten opzichte van een ander. Doordat ze van die ander verschillen, benadrukken ze op die manier hun eigen identiteit positief. De geïnterviewden zagen het ergeren aan anderen als ontspanning, en konden het niet laten om naar mensen te kijken. Nadeel van dit onderzoek voor mij is dat ik me nu in de trein nog meer dan vroeger bewust ben van het feit dat iedereen continu op elkaar let. Soms wil je dat bewustzijn helemaal niet. Het voelt een beetje alsof je weer op de middelbare school zit en je identiteit moet verdedigen. Vooral persoonlijke dingen, zoals gesprekken met mijn vriendin, hoeven wat mij betreft niet door een hele treincoupé geanalyseerd te worden.’ yyy Luuk Heezen

Ben Olivier is universitair docent bestuursrecht.

De redactie verwelkomt brieven en ingezonden stukken. U kunt deze sturen aan redactie@folia.uva.nl. Vermeld altijd uw naam en relatie tot de UvA; anonieme bijdragen worden niet geplaatst. De redactie behoudt zich het recht voor om bijdragen in te korten.

Folia 9


Platenwinkeldag

Muzikale ontwikkelingshulp

Op 16 april 2011 is het Record Store Day: dé dag dat onafhankelijke platenzaken wereldwijd in de spotlights staan. Nederlandse bands en artiesten als De Staat, Kraak en Smaak en Selah Sue betuigen hun steun door een gratis optreden te geven tussen de platenbakken. Verder zijn er weggeefacties en exclusieve releases. Ruim zeventig platenzaken uit het hele land doen mee. Zie: www.recordstoreday.nl.

Het originele idee voor Record Store Day ontstond vier jaar geleden in de Verenigde Staten. Platenzaken raakten als gevolg van het downloaden in een crisis. De zaken die overleven staan permanent onder druk. De gedachte achter Record Store Day is de toegevoegde waarde van de onafhankelijke platenzaak te laten zien. Met verkopers die eerlijke adviezen geven: is een album ruk, dan zeggen ze dat ook.

Het vinyl dood en begraven? Vergeet het En ook de gespecialiseerde Op Record Store Day vieren van de elpee en de Hans van Vinkeveen / foto’s Melanie

‘Platenhoezen zijn soms echte kunst’ Frances Rookhuizen, oud-student Nederlands en de moeder van Stacey, begon een platenzaak en twee muziek­ labels. Nu runt zij een mailorderbedrijf met miljoenen titels. ‘Dankzij vinylverzamelaars hou ik het hoofd boven water.’

‘J

aaaa, de jaren zestig, wat een tijd of dat was. Ik studeerde Nederlands aan de Gemeente Universiteit zoals de UvA nog heette. De poëzie van de Vijftigers, prachtig. De pil kwam en er was geen aids. En de democratisering van de universiteit, waar ik trouwens grotendeels op tegen was. Je werd beoordeeld door medestudenten. Maar eigenlijk waren cijfers not done. Ik ben wel eens uitgejoeld, omdat ik een beoordeling door deskundigen wilde. Na een blauwe maandag lesgeven op een middelbare school begonnen mijn toenmalige echtgenoot en ik een platenzaak in de Haarlemmerstraat: De Platenboer. We waren gespecialiseerd in moeilijk ver-

10 Folia

krijgbare muziek: jazz, veel rock-’n-roll, rockabilly. Het waren andere tijden toen. Bij de release van Exile On Main Street van de Rolling Stones lag er een stapel van honderd lp’s op de toonbank. Ze waren voor de middag weg. Herman Brood kwam elke zaterdag oude rock-’n-roll luisteren. Vroeg turend naar de fotowand met artiesten: “Zit mijn kuif goed?” In 1976 begonnen we met de muziek­ labels Kix-4-U en Rockhouse, waarop neo-rockabillybands als Matchbox, Crazy Cavan en Flying Saucers hun debuutelpees uitbrachten. Zoiets komt voort uit gedrevenheid om je lievelingsmuziek aan de man te brengen. Dat herken ik bij mijn dochter Stacey. Zij startte op haar zestiende Stacey Records, omdat ze zag dat

jonge bands geen kans kregen een plaat uit te brengen. Later kwam het postorderen. We zaten in 1994 als een van de eersten op internet. Met een kleine database van achtduizend titels. Dat is nu – op cdexpress.com en vinylexpress.nl – uitgegroeid naar ruim vijf miljoen. Het is een platform voor met name vinylverzamelaars. Dankzij hen hou ik het hoofd boven water. Vinyl is weer helemaal terug. Mensen kopen een draaitafel met usb-uitgang en luisteren thuis naar vinyl en in de auto naar een daarvan gebrande cd. Zelf vind ik het geluid ook mooier. Ik kan ook erg genieten van een mooie hoes. Daar zit echte kunst tussen. Sommige waren revolutionair. Denk aan de Andy Warhol-

hoes van The Velvet Underground met een banaan die je kon pellen. Momenteel zijn er echte groeimarkten voor vinyl. In Rusland is er honger naar een originele persing van Led Zeppelin. In China wil de jongere generatie dj Tiësto horen. Tegenwoordig is de charme van een independent label er wel af. Ik kan me herinneren dat we apetrots waren als er een lp van ons uitkwam. Met al die downloads heeft een cd uitbrengen nu geen enkele zin meer. Dat heeft Stacey op tijd gezien. Of ik weer terug wil in een platenzaak? Nee, dingen zijn eindig en we gaan richting AOW. Ik zou het wel leuk vinden als iemand mijn bedrijf overneemt. Het is een kind van me. Zonde als het verdwijnt.’ yyy


De comeback van het vinyl De mp3 beheerst de muziekindustrie, de cd zit in een vrije val. En het vinyl? Dat is bezig met een wederopstanding. Echte muziekfanaten vinden het geluid beter en willen een mooie hoes in handen hebben. Bij de Haarlemse vinyldrukkerij Record Industry wordt elke 25 seconden een zwarte schijf geperst. Kleinere platenlabels als MOV (Music On Vinyl) en grotere als Excelsior slagen erin om oplagen van vijfhonderd tot duizend lp’s winstgevend uit te brengen. Van het nieuwe album van de Belgische powerrocktrio Triggerfinger zijn zelfs vijftienhonderd lp’s verkocht. Dikwijls zijn de nieuwe lp’s van de zware 180 gramskwaliteit.

maar, het begint aan zijn zoveelste leven. platenzaak veert weer overeind. muziekliefhebbers de schoonheid charme van de platenzaak. de Vries / bewerking Pascal Tieman

‘In mijn straatje geen last van downloaden’ Marcel Schilpzand, werkzaam bij het mailcentrum van de HvA, is oprichter van punk- en hardcorelabel Gummopunx Records. Hij zweert bij vinyl. ‘Zo’n klein plastic dingetje doet me weinig.’

‘E

en platenlabel beginnen, dat kan iedereen. Dat is de do it yourself mentaliteit, die kenmerkend is voor punk en hardcore. Oké, we beginnen een bandje, ook al kunnen we niet goed spelen. Een concert organiseren of het oprichten van een fanzine? Doen we toch. Ik zag samen met een vriend het Nijmeegse bandje The Brat Pack dat we ontzettend goed vonden. Laten we het samen uitbrengen, zei ik. Dat was de eerste release van mijn label Gummopunx Records. De naam is van de film Gummo die ik erg goed vond. Uiteraard ben ik independent. Dat hoort bij deze scene, die altijd underground zal blijven. Zodra een punkband zich aan

een groot label verbindt, doen ze vaak concessies en gaan ze anders klinken. In ons wereldje draait het vooral om vinyl. Een cd, zo’n klein plastic dingetje doet mij weinig. Het mag misschien beter klinken, het geluid is sterieler. Wel zit er meestal bij nieuwe releases een briefje met downloadcodes, zodat je het ook digitaal kunt horen. Ik denk dat de hele package van vinyl, de hoezen en grote vellen tekst, aanspreekt. Al zijn het vaak oudere gasten die aan het vinyl zijn blijven hangen. Maar we voeren zeker geen achterhoedegevecht. Ik ben into deze muziek sinds begin jaren tachtig. Wij waren politieke punkers indertijd. Er was elke week wel iets om tegen te demonstreren. Toen ik het politieke

gedoe zat was, ben ik in kraakpanden concerten van kleine bands gaan organiseren. Ik verkocht platen van bekende bands als Crass, The Ex, Dead Kennedys. Later begon ik een fanzine en sleet tijdens concerten platen van labels. Zo raakte ik in het wereldje. Meestal krijg ik de muziek digitaal aan­ geleverd. Of ik de muziek uitbreng, is een kwestie van gevoel. Het pakt me wel of niet. Het moet wel een beetje mijn stijl zijn. Ik hou vooral van de oude punk/ hardcore stijl uit Los Angeles. Bad Religion, Circle Jerks, Adolescents, die sound. Een band moet wel een beetje muzikaal zijn. Maar omdat iedereen zomaar begint, heb je er veel hakketakbandjes tussen. Gummopunx Records is en blijft een

klein label. Ik verdien er niks aan, draai quitte als het goed gaat. Je bent blij dat je een plaat van een band kan uitbrengen. Daarvoor doe je het. Ik ben niet zo negatief als anderen over internet. Omdat de scene wereldwijd is, bereik je mensen makkelijker. Bovendien hebben we in mijn straatje weinig last van downloaden. Gelukkig dat er steeds weer nieuwe jongeren de punk en hardcore ontdekken. Anders zouden we uitsterven. Maar een groot label is onmogelijk. Als ik duizend singles laat persen is het veel. Mijn volgende release is van de oude Amsterdamse punkband Amsterdamned. Ik werk vanuit mijn eigen huis. Straks komen ze weer binnen, de lp’s. Dan puilt mijn slaapkamer uit van alle dozen.’ yyy

Folia 11


12 Folia


objectief

Victorie/Victory

foto Richard Koek

Tegen de achtergrond van de New Yorkse skyline ontving oud-UvAstudent en New Yorker Justus Eisfeld, op 6 april uit handen van CvB-voorzitter Karel van der Toorn zijn langverwachte bul. Justus Eisfeld studeerde in 2001 als vrouw af aan de UvA met een vrij doctoraal examen politicologie, afstudeerrichting vrouwenstudies. Inmiddels is ‘zij’ een ‘hij’ geworden en Justus verzocht de UvA om een nieuwe bul met daarop zijn nieuwe voornaam. De UvA weigerde die af te geven met een beroep op de wet die dat zou verbieden. Nog afgezien van de principiële overtuiging dat hij een bul wenste met zijn correcte voornaam erop, had de originele bul ook praktische consequenties voor Justus: in de Verenigde Staten is het heel gebruikelijk dat sollicitanten hun diploma’s overleggen aan potentiële werkgevers. Justus was zodoende steeds verplicht opening van zaken te geven over zijn geslachtsverandering. Justus stapte naar de Commissie Gelijke Behandeling en die stelde hem in het gelijk. Karel van der Toorn was afgelopen week in New York op werkbezoek en nam de gelegenheid te baat naar 3 West Club in West 51st Street te komen. Voorafgaand aan de jaarlijkse alumnibijeenkomst van UvA-studenten kreeg Justus daar eindelijk zijn bul. yyy Dirk Wolthekker

Folia 13


Speeddaten voor de wetenschap Op diverse plekken op de universiteit lagen ze: flyers die uitnodigden voor een ‘wetenschappelijke speeddate’. De bijbehorende site belooft een psychologisch onderzoek, een studente in verleidelijke jurk en een cocktailtje ernaast. Redacteur Luuk besluit mee te doen. In naam der wetenschap, uiteraard. Luuk Heezen / foto Fred van Diem

D

e twintig tafeltjes en twee keer zoveel stoelen in het kleine theaterzaaltje van bioscoop, restaurant en club Studio K, staan net zo strak ingedeeld als de speeddate-sessie die op het punt staat om te beginnen. Bij binnenkomst scan ik de aanwezigen: veel jonge mensen, op het oog studenten. Vooralsnog zie ik niet de sneue nerds of ongelukkige lelijke eendjes die ik stiekem had verwacht. De regels blijken simpel. De dames nemen plaats achter de tafeltjes, de heren schuiven steeds een plekje door. Drie minuten vindt er interactie plaats, daarna kapt de organisatie het gesprek af met het geluid van een fietsbel. De dames geven op hun formuliertje aan in welke mate ze de gesprekspartner aantrekkelijk vinden, in welke mate ze een date met hem zien zitten, en ter bevestiging de hamvraag: krijgt deze jongen mijn e-mailadres? De heren vullen naast deze vragen ook in op welke schaal ze de dame in kwestie sensueel en dominant vinden. En dan begint het op-en-top gekunstelde kennismaken. Ik vertrek naar het tafeltje dat mijn nummer heeft en lach wat onwennig naar de studente die alvast plaats heeft genomen en me afwachtend aankijkt. Verdomd kleine tafeltjes trouwens: terwijl ik mijn knieën onder het kleedje probeer te parkeren, stoot ik heel hard tegen de tafel, waarop de fles water die daarop staat bijna op de grond valt (eerste indruk bij meisje A: onhandig). Geen tijd te verliezen, er moeten feiten uitgewisseld worden: ‘Hoi, ik ben’ ‘Studeer je nog?’ ‘Ja, voor mij is het ook de eerste keer.’ We kletsen wat, maar meer dan aardig lijkt meisje A me niet. Geen match dus. Op naar het volgende tafeltje. 14 Folia

De buurvrouw lijkt een sollicitatiegesprek te houden: ‘Nou, zeg het maar.’ Dezelfde feitjes vliegen over tafel, en ook bij meisje B teken ik niet voor een vervolgafspraak. Maar het kan nog erger. Een tafeltje of twee verder tref ik het wat oudere meisje E. Ze is nogal stijf gekleed en praat zacht, over haar promotie in Rotterdam en haar mislukte poging om in Antwerpen te aarden. Tijd blijkt een relatief begrip: deze drie minuten gaan tergend langzaam voorbij, en bieden voor het eerst de gelegenheid om te kijken naar de diaprojectie achter in de zaal, een lelijk raster dat voor een kunstwerk door moet gaan. Kon ik in eerdere beoordelingen nog de bolletjes in het pijnloze midden donker kleuren, in dit geval dirigeert de eerlijkheid me naar de uiterste randen van de beoordelingscriteria. Ik houd het blaadje schuin en zet zo snel mogelijk wat krasjes, terwijl ik van harte hoop dat mijn gesprekspartner niets van de beoordeling heeft gezien. Gelukkig zijn er ook leuke gesprekken, met name over de onwennigheid die de hele situatie met zich meebrengt. Stevig lachen om hoe ongemakkelijk je er bij zit, blijkt een band te scheppen. Toch is de avond voor de meeste dames een serieuze onder­ neming. Meerdere keren hoor ik dat ze dit ‘altijd al eens wilden doen’, en zie ik hoe mijn naam en enkele “steevast onleesbare” steekwoorden worden genoteerd. Hoe hard ik het ook probeer, de namen van mijn tafelgenoten gaan het ene oor in en het andere weer uit. Als voor de laatste keer de fietsbel klinkt, heb ik vijf keer mijn knie gestoten en vijftien middelmatige gesprekken gevoerd, maar ook aangegeven geen bewaar te hebben tegen vier matches. De dames blijven zitten voor nog eens een uur aan kennismakingen met

een verse lading heren, de andere mannen en ik worden vriendelijk verzocht om een laatste enquête in te vullen en de zaal te verlaten. Aan de bar begint de nabespreking met de mannen. Erik (31) merkte dat hij als ex-marinier en ICT-specialist uit de toon viel: ‘Het viel me op dat er veel studenten waren. Ik vond het best geinig, maar ik praat in de kroeg ook wel makkelijk tegen meisjes, dus dit was wat mij betreft zowel de eerste als de laatste keer.’ Sportjournalist Paul (27) en fiscalist Marco (29) vonden het heel vermakelijk, en hebben uit strategisch oogpunt besloten met iedere dame wel een date te willen: ‘Zo zie je achteraf in je matchingsmail tenminste wie jou wel ziet zitten.’ En stiekem is het voor hen ook een competitie om uit te vinden

Paul en Marco hebben uit strategisch oogpunt besloten met iedere dame wel een date te willen wie de meeste reacties krijgt. Ze kennen de organisator en zijn door hem zo’n beetje gesmeekt om mee te doen, aangezien het onderzoek zonder genoeg mannelijke deelnemers niet door kon gaan. Voor zo’n wedstrijdje is een speeddate veel geschikter dan bijvoorbeeld internetdating. ‘Bij een afspraak via internet blijft het toch een blind date. Maar hier zie je meteen de dame in kwestie, hoor je een stem en je hebt interactie. Bovendien is het superefficiënt: in de kroeg red je het niet om in een uur twintig meisjes aan te spreken.’ Ook Arnoud (22), student economie aan de VU, vindt dit een ideale manier om dames

tegen te komen. ‘Hoewel ik al twee en een half jaar in Amsterdam studeer, woon ik er pas een maand. Uitgaan doe ik niet zo veel. De meeste vrouwen kom ik tegen op mijn studie of via mijn bijbaantje als ik samen met andere studenten naar middelbare scholen ga om voorlichting over de VU te geven, maar ik heb nu al anderhalf jaar geen vriendin gehad. Dus ik ben er wel weer aan toe.’ Daar heeft Paul nog wel een tip voor: ‘Je moet datingbureaus gaan volgen op Twitter, dan krijg je vaak aanbiedingen met lastminutekorting, of je mag zelfs gratis met een speeddate meedoen.’ Tevreden neemt Arnoud een slok van zijn biertje. Hij voorziet een mooie toekomst in Amsterdam. Als een paar dagen later de matchmails zijn verstuurd, blijkt dat ik ook beter vals had kunnen spelen. Van de vier matches die ik had aangekruist, was er slechts één wederzijds, gelukkig wel met mijn favoriete dame uit het gezelschap. Paul en Marco daarentegen, die aangaven met iedereen te willen matchen, zijn beloond met respectievelijk vijf en drie mailadressen. Niet goed voor de betrouwbaarheid van de onderzoeks­ resultaten, wel superefficiënt. yyy


Over het onderzoek: Jasper Kruijff (30), masterstudent psychologie aan de Universiteit Twente: ‘Mijn onderzoek richt zich op priming, het feit dat mensen onbewust beïnvloed worden door hoe hun omgeving eruitziet. Uit een eerder internetonderzoekje bleek dat mannen een vrouw sensueler vinden als zij in de buurt is van een voorwerp met ronde vormen, en haar als meer dominant zien wanneer er zich vierkante figuren in haar omgeving bevinden. Die bevinding wilde ik testen in een omgeving met echte mensen. Aangezien onbewuste beïnvloeding het sterkste is wanneer een proefpersoon snel moet beslissen, is de speeddate voor deze test de ideale setting. Speciaal voor het onderzoek heb ik een datingbedrijfje opgezet. Op de avond van het onderzoek zaten er 19 dames achter een tafeltje, waar vrijgezelle heren bij aanschoven. Na drie minuten babbelen gaven de heren op hun vragenlijst aan in welke mate ze de dame tegenover zich sensueel, dominant en aantrekkelijk vonden en of ze bereid waren tot een vervolgdate. Om over dat laatste geen twijfel te laten bestaan was de laatste vraag: match of geen match? De dames kregen slechts drie vragen, namelijk of ze hun gesprekspartner aantrekkelijk vonden, of ze een vervolgafspraak zagen zitten, en, om daar

zeker van te zijn wederom de vraag of het wat hun betreft een match was of niet. De eerste lichting mannen zag op iedere tafel een vierkante waterfles staan, en tegen de achterwand een diaprojectie van een vierkant kunstwerk. De tweede ronde mannen zag een ronde waterfles en de projectie van een kunstwerk met vloeiende lijnen. Tot slot vulden zowel de heren als de dames een enquête in waaruit moet blijken of ze classicistische types zijn, dat wil zeggen dat ze vooral rationeel en bewust door het leven gaan, of juist romantisch ingesteld zijn, in de zin dat ze sterk op hun intuïtie vertrouwen en dus open staan voor hun omgeving. De resultaten moeten aantonen of het klopt dat mannen in een omgeving met ronde vormen een vrouw sensueler vinden dan in een omgeving met vierkante vormen. Het is van groot belang dat de vragen serieus worden ingevuld, want je wil als onderzoeker real-life validiteit hebben. Met andere woorden, wat we vooraf veronderstellen moet uit een zo echt mogelijke praktijksituatie blijken. En voor de deelnemers is het ook een normale speeddate, dus zij krijgen na afloop de mailadressen toegestuurd van de personen met wie de match wederzijds was.’

Folia 15


Snel een tijdelijke studentenwoning?

DONE

www.ymere.nl Hans Brouwer (Massive Music)

Arko van Brakel (Nieuwe Helden) Ralph van Hessen

te koop!

(Winkelman en Van Hessen) Charlotte Labee (CL)

training

Studenten Services

Wouter Durville (OneforOne) Maxwellgroup

starterswoningen in (coaching en investeerders) Amsterdam Oscar Kneppers

business plan

(Rockstart.com)

direct beschikbaar Eelco Smit en Femmy Wolthuis

www.eigenhaard.nl

Tjaart Theron

Hans Brouwer (Massive Music) Arko van Brakel (Nieuwe Helden) Ralph van Hessen (SocioNext Entrepreneurship Challenge) (Winkelman en Van Hessen) Charlotte Labee (CL)

Bas Welling (Wefilm)

Wouter Durville (OneforOne) Maxwellgroup

ernemerstest

(coaching en investeerders)

Oscar Kneppers (Rockstart.com)

Eelco Smit en Femmy Wolthuis Tjaart Theron

(SocioNext Entrepreneurship Challenge) Bas Welling (Wefilm)

naar de bank

iciteit regelen LOOP MEE IN DE NACHT

dee bedenken

VAN DE VLUCHTELING

ROTTERDAM - DEN HAAG 18 - 19 JUNI 2011

netwerken www.nachtvandevluchteling.nl is mediapartner van de Nacht van de Vluchteling

Ben je een student van de UvA of HvA dan kun je je vaardigheden met betrekking tot het maken van een goede studiekeuze, het studeren en het leren solliciteren (verder)

GET IT DONE

ontwikkelen door het volgen van een workshop of training bij het Trainingscentrum Studenten Services.

Solliciteren met een handicap - 17 mei 13.30 - 17.00 uur Het hebben van een fysieke dan wel psychische beperking en/of ‘gaten in je cv’ kan extra vragen oproepen bij het solliciteren. Hoe kan ik de langere studieduur op een goede manier toelichten? Moet ik mijn handicap noemen bij het solliciteren? Zo ja, hoe doe ik dat dan? En wanneer in het sollicitatieproces is dat handig om dat te doen? In deze workshop gaan we in op deze vragen. Ook staan we stil bij hoe je jezelf krachtig kunt presenteren.

business plan

ondernemerstest naar de bank

www.uva.nl/trainingscentrum

GET IT DONE publiciteit regelen business plan

Hans Brouwer (Massive Music) Arko van Brakel (Nieuwe Helden) Ralph van Hessen

idee bedenkenondernemerstest

(Winkelman en Van Hessen) Charlotte Labee (CL)

GET IT DONE Wouter Durville (OneforOne) Maxwellgroup

naar de bank

netwerkenpubliciteit regelen

(coaching en investeerders)

sales

idee bedenken

sociaal ondernemen

sales

business plan Oscar Kneppers

(Rockstart.com) ondernemerstest

Eelco Smit en Femmy Wolthuis Theron naar Tjaart de bank

(SocioNext Entrepreneurship Challenge) Bas Welling (Wefilm)

publiciteit regelen

netwerken

sociaal ondernemen

idee bedenken

Benjejeeen student? Meld jeBen aanje student? op: Meld je aan op: Ben ondernemende netwerken student? Meld je aan via:

www.aanmelder.nl/entrepreneurshipday www.aanmelder.nl/entrepreneurshipday sales sociaal ondernemen Ben je student? Meld je aan op:

www.aanmelder.nl/entrepreneurshipday


Hoe noem jij je generatie? Behoor jij tot de generatie Einstein of zie je jezelf beter vertegenwoordigd door de term grenzeloze generatie? De stereotyperingen vliegen ons om de oren. Maar waarom willen we zo graag door een generatie worden gedefinieerd? Floor Boon / illustratie Marc Kolle

Z

e passeerden de afgelopen jaren in rap tempo de revue, de platte stereotyperingen om de huidige generatie studenten te duiden. Patatgeneratie, generatie y, de confettigeneratie. Geboren na 1980, na 1982 of na 1986: eenduidigheid in de geboortegrens is er niet, een eenduidige beschrijving van de gedeelde kenmerken evenmin. Vluchtig, verwend, onverzadigbaar. Individualistisch, hedonistisch en materialistisch. Opgegroeid zonder oorlog, schaarste of een verstikkende zuil waartegen zij zich konden afzetten, groeide deze groep (volgens de vele artikelen en programma’s die deze generatie probeerden te kenschetsen) op tot verwende jonge nestjes zonder engagement. Waarom voelen mensen toch zo de behoefte zichzelf te definiëren in termen van een generatie?

Grenzeloze generatie Het typeren van de Nederlandse jongerengeneratie begon in de jaren tachtig. Patatgeneratie, een term bedacht door voetbalcoach Leo Beenhakker die zijn pupillen ermee aanduidde als luie, verwende voetballers met een onverschillige houding. Hoewel patatgeneratie lekker bekte, veranderde het in de jaren negentig in generatie y – als opvolger van het al even nietszeggende generatie x – gevolgd door de generatie Einstein (de titel van een boek uit 2006), de confettigeneratie – een term bedacht door de schrijvers van een manifest in opinieblad HP/De Tijd – en de grenzeloze generatie, de titel van een boek van Motivaction-onderzoekers Frits Spangenberg en Martijn Lampert met daarin de resultaten van ruim tien jaar onderzoek. Spangenberg en Lampert ontwikkelden in hun onderzoek een schaal van waarden en ‘mentaliteitsmilieus’ (zoals kosmopolieten, moderne burgerij, gemaksgeoriënteerde, opwaartse mobielen en postmoderne hedonisten) waarop zij de jeugd testten en die het uitgangspunt werd van de grenzeloze generatie, geboren na 1986. Grenzeloos, want the sky is the limit, alles is mogelijk, maar tegelijk zorgt die veelheid aan keuzes er ook voor dat kiezen moeilijk is, wat gemakkelijk doorslaat in mateloos en collectief onverantwoordelijk gedrag. De jongeren werden geclassificeerd op hun

waardepatronen, die tussen het vijftiende en het vijfentwintigste levensjaar inslijten als ware het karrensporen. Die patronen zijn volgens de onderzoekers de basis waarop je je verdere leven bouwt. Gedeelde ervaring Volgens generatiesocioloog Henk Becker hebben zich sinds de Tweede Wereldoorlog vier generaties gemanifesteerd: de stille generatie (die de oorlog meemaakte, 1931-1940), de protesterende of babyboomgeneratie (die opgroeide in een tijd van grote welvaartstijging, 1941-1955), de verloren generatie (ook wel generatie nix, groeide op in een tijd van economische recessie, 1956-1970) en de pragmatische generatie (die juist veel vrijheid en mogelijkheden kende, 1971-1985). Allemaal zijn ze verankerd in een eigen tijdvlak met bijbehorende waarden. De stille generatie voedde de verloren generatie op, de protesterende de pragmatische. Nu is het aan de verloren generatie om de huidige jongeren wegwijs te maken en ze te sturen in de ontwikkeling van een waardepatroon. Gedeelde ervaring is het belangrijkste kenmerk van een generatie, meent Becker, omdat het een belangrijke vormgever is van dat waardepatroon. Ervoer de stille generatie wat het betekent om in oorlog te leven en hield ze er een groot plichtsbesef aan over, zo wilde de protestgeneratie breken met haar opvoeders door de barricaden op te gaan en is de grenzeloze generatie getekend door de aanslagen van 11 september, de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh en de financiële crisis van de afgelopen jaren. Als gevolg zijn beleving – het opdoen van unieke ervaringen – en het zoeken naar vrijheid voor die laatste de belangrijkste doelen. Generatieoverschrijdend Dat we onszelf zo graag willen definiëren, komt volgens Martijn Lampert omdat het in een steeds complexer wordende wereld moeilijk is om vat te krijgen op onze levens. De samenleving vraagt om indelingen en daarom vinden mensen het prettig zich te associëren met de kakkers, de emo’s of zoals NRC Handelsblad vorige week schreef, de nieuwste classificatie, de waxjasgeneratie: jongeren die op zoek

zijn naar rust en oprechtheid in een snelle virtuele wereld. Zelfs in een individualistische wereld waar authenticiteit het hoogst haalbare lijkt, blijft de mens een kuddedier. Toch is veel terminologie eerder een marketingstrategie om jongeren te classificeren als iets wat goed bij een bepaald product past dan een op onderzoek gebaseerde weergave van de werkelijkheid, waarschuwt Lampert. Hoewel platitudes nodig zijn om een enorme groep mensen over één kam te kunnen scheren, moeten we daarvoor waken. In de jaren zestig stond ook lang niet iedereen uit de protestgeneratie op de barricades bij het Maagdenhuis. In de jaren nul was niet iedere twintiger een losgeslagen materialist zonder verantwoordelijkheidsgevoel en met meer oog voor mode dan voor het milieu.

We leven in een castingmaatschappij, zo constateerde de Groene Amsterdammer vorige week, naar aanleiding van de vele realityshows, programma’s die publieke audities uitzenden en een Duits boek met dezelfde titel onder redactie van mediawetenschapper Bernhard Pörksen. Een maatschappij waarin we zelf kiezen welke rol we spelen op welk moment. Of we onszelf nu interessanter of leuker voordoen op Facebook, of dat we een coach in de hand nemen om al onze problemen op te lossen: daar hoef je niet grenzeloos voor te zijn. Die trend is generatieoverschrijdend. yyy Op woensdag 20 april om 20.0 uur organiseert De Balie een bijeenkomst (de eerste van vier) over generatie IK©. Check www. debalie.nl voor meer informatie.

Folia 17


‘ Ook ik vind Wilders vulgair’ Een gesprek met lachende conservatief Ronald Havenaar over zijn politieke schotschrift Te licht bevonden en zijn visie op de PVV. Thomas Smits en Clara van de Wiel

I

n het maatschappelijke debat over de PVV mengen zich vooralsnog weinig academici. Wat betreft kritiek op de kernpunten uit de ideologie van Wilders blijft het opvallend stil. Vorige maand verscheen van de hand van Ronald Havenaar (1950) echter Te licht bevonden: over PVV-ideoloog Martin Bosma. In dit ‘schotschrift’ maakt de UvA-historicus, tevens bijzonder hoogleraar Moderne transatlantische betrekkingen, korte metten met de argumenten die het PVV-kamerlid opvoert in zijn boek De schijn-élite van de valse munters. Martin Bosma vond uw stuk ‘niet grappig’, meldde hij in NRC Handelsblad. Wat was voor u de aanleiding om het te schrijven? ‘Vooral de manier waarop Bosma Jacques de Kadt binnenhaalt. De Kadt is niet alleen het onderwerp geweest van mijn proefschrift, maar ook iemand die ik al meer dan veertig jaar bewonder. De wijze waarop hij door Bosma wordt misbruikt stuitte mij heftig tegen de borst. Maar ook de manier waarop hij de islam als totalitaire ideologie en gematigde moslims als onbenullig neerzet, stoorde mij hevig.’ Voelde u zich daarnaast als academicus geroepen stelling te nemen in het maatschappelijke debat? ‘Het is voor mij geen nieuwe manier van doen. Ik schrijf al dertig jaar voor kranten, en met mij diverse andere historici als Willem Melching, James Kennedy en Jouke Turpijn. Als contemporain historicus hou je je bezig met eigentijdse geschiedenis en die loopt gemakkelijk over in de politieke actualiteit.’ In Vrij Nederland verbaasde oud-student Thijs Niemantsverdriet zich over uw reactie. Hij herinnert zich u als een liberaal en rechts georiënteerd historicus die George W. Bush aanprees tijdens de verkiezingen van 2000. ‘Die reactie is typerend. Een motief om

18 Folia

het stuk te schrijven was voor mij juist het feit dat de PVV bijna uitsluitend door links wordt aangevallen. Zo ontstaat het beeld dat alleen linkse mensen de PVV vulgair vinden, maar dat vind ik ook! Zowel in toon als in inhoud. Ze verdedigen standpunten die onhoudbaar zijn, met vulgaire uitspraken. Zelf ben ik – laat ik het maar gewoon zeggen – een conservatief. Al veertig jaar, geloof ik. Aan het eind van mijn pamflet stel ik ook dat de PVV terecht een aantal punten heeft geagendeerd die andere partijen hebben laten liggen. Dat is een politiek standpunt van iemand die uit de conservatieve hoek komt. Ik heb dat nooit een scheldwoord gevonden: conservatieve mensen zijn mensen met een pessimistisch wereldbeeld en dat heb ik al heel lang. Conservatieven pleiten voor matiging en voor evenwicht en geloven niet in de heiligheid van staatsinterventie of de vrije markt, maar in een tussenweg. Nou, zo iemand ben ik, en toch wil ik ageren tegen Wilders. Daar raken mensen van in verwarring en dat vind ik nu juist een van de leuke dingen hiervan.’ Enerzijds verwijt u Bosma misbruik van historische terminologie, vooral wat betreft de classificering van Hitler als extreemlinks. Anderzijds trekt u zelf ook een vergelijking tussen de PVV en stromingen van ‘nieuw links’ uit de jaren zestig. Doet u zelf wel recht aan de complexiteit van de geschiedenis? ‘Ik wil laten zien dat radicaal-links en radicaal-rechts in mentaal opzicht veel op

elkaar lijken, vooral in het fanatisme waarmee ze tegenstanders verketteren. Maar ook – en daar was volgens mij nog niet op gewezen – in de voorkeur voor directe democratie waar Bosma het over heeft. Dat is precies de zogenaamde basisdemocratie die bijvoorbeeld collega Fennema [Meindert Fennema, hoogleraar politicologie aan de UvA, red.], in de jaren zeventig een harde CPN’er, toen verdedigde. Mensen zijn geneigd om een scherp onderscheid tussen links en rechts te maken, maar er bestaat ook een grote verwantschap tussen de uitersten van die twee. Maar ook deze vergelijking is een classificering die een hulpmiddel is om greep te krijgen op de werkelijkheid. Die zijn in de geschiedschrijving onmisbaar. Ik verwijt Bosma niet dat hij Hitler een etiket opplakt – dat doen alle historici. Ik verwijt hem dat het etiket verkeerd is. Er zijn heel goede redenen om Hitler extreemrechts te noemen. Het fascisme en het nationaalsocialisme keerden zich met toewijding van de linkse waarden – vrijheid en gelijkheid – van de Franse Revolutie af. Bewegingen die zich hiertegen verzetten op een radicale manier worden als extreemrechts omschreven. Er zitten natuurlijk wel socialistische elementen in zijn nationaalsocialisme, maar dat was niet de hoofdzaak. Je moet bij de karakterisering van Hitler niet kijken naar de verkiezingsretoriek van vóór 1933, maar naar wat hij gedaan heeft in de periode 1933-1945.’ U stelt in uw pamflet: “Communisten waren onder alle omstandigheden fundamentalistisch en zodra ze gematigd waren, werden het sociaaldemocraten.” Alle communisten waren volgens u dus leninistische hardliners. Wilders en Bosma beweren dat er geen mogelijkheid is tot een light-versie van de islam. Gaat u bij beiden niet voorbij aan het verschil tussen woord en daad? ‘Maar dat is nou juist het onderscheid: er bestaan wél gematigde volgelingen van de islamitische religie! Alle communis-

tische partijen en aanhangers daarvan onderschreven de leninistische beginselen van de partij en schikten zich naar deze ideologie. Die leninistische beginselen leidden in alle gevallen tot een partijdictatuur. Overal: of het nu in Cuba, NoordVietnam, de Sovjet-Unie of China was. In de jaren tachtig begon dat natuurlijk in een aantal landen te schuiven, maar ik vind wel dat je aan het politieke oordeelsvermogen van mensen die lid worden van zo’n beweging, met zo’n geschiedenis en zulke beginselen, kunt twijfelen.’ Maar iemand die zich bekeert tot de islam legt een eed af, de shahada, en onderschrijft alle beginselen die in de Koran beschreven staan. Wat is dan het verschil met de communisten? ‘Ik vind dat je altijd moet kijken naar het gedrag van mensen, en dat maakt het verschil met de communisten. Wat voor teksten aanhangers van de islam onderschrijven, het zal allemaal wel – zeker als

Ronald Havenaar / foto Eduard Lampe FGw


het oude teksten zijn, die zijn namelijk erg rekbaar. Als mensen daar in de praktijk een gematigde uitleg aan geven dan zeg ik: laat ze verder maar. Bij de islam zie je in de praktijk dat er heel veel mensen zijn die gematigd gedrag heel goed met hun geloof kunnen combineren. Dan zeg ik: dat moeten we als feit inboeken en niet ontkennen, zoals Bosma doet als hij zegt dat gematigde moslims hun eigen religie niet begrijpen.’ U verwijt de PVV en Bosma defaitisme. Ze hebben de strijd tegen de islam al opgegeven. Daarmee impliceert u de aanwezigheid van een bepaalde vijand van het Westen of in ieder geval een tegenstelling of bipolariteit zoals die ook in de Koude Oorlog bestond. ‘Maar die is er natuurlijk ook. De islam heeft vele gezichten en één daarvan is het fundamentalisme. Dat is een beweging die zich tegen de democratie verzet en een kerkelijke autocratie wil, en dus is er in bepaalde mate wel sprake van een strijd. Je moet echter wel verschillende stromingen in de islam onderscheiden. Het is gewoon een verdeeld gezelschap, heel erg verdeeld zelfs. Binnen dat gezelschap zijn de meeste moslims die in het Westen wonen fatsoenlijke en beschaafde burgers, maar er zijn natuurlijk ook twijfelaars die ertussenin hangen. Deze mensen moeten we via het open debat – wat nu juist zo kenmerkend is voor onze samenleving – bestrijden. Maar hun argumenten en hun positie moeten we serieus nemen. En waaruit blijkt nu in hemelsnaam dat we die strijd aan het verliezen zijn? Het gaat, Europees gezien, over 5 procent van de bevolking. Volgens mij hoeven wij niet bang te zijn van deze mensen, maar zijn die mensen veel banger voor ons. De westerse cultuur is veel sterker dan lieden als Bosma die voorstellen. Dat is een heel vreemde paradox, want hun eigen strijdvaardigheid is juist een bewijs van de vitaliteit van de westerse cultuur.’ Bosma stelt in een reactie dat u zijn centrale stellingen niet aanvalt. Onder andere zijn punt dat de ’68 generatie verantwoordelijk is voor de massa-immigratie. ‘Daar ben ik inderdaad niet uitvoerig op ingegaan en daar zit natuurlijk wel wat in. Het politieke klimaat in de jaren zestig werd getekend door programma’s als In de rode haan. Dat was een radioprogramma op de zaterdagmiddag van de VARA, gepresenteerd door Paul Witteman en onder eindredactie van Jan Nagel, waarin alles wat niet PvdA was werd weggehoond. Je had de Volkskrant, Vrij Nederland en de VPRO die de politieke discussie domineerden, en daarbij hoorde dat alles wat afwijkend was mooi en goed was. Daar is ook het multiculturalisme uit voortgekomen. Dat is natuurlijk compleet mislukt en veel te ver doorgeschoten naar het goedkeuren van elke vorm van afwijkend gedrag. Maar je moet ook niet doorschieten naar de andere kant. Feit is echter wel dat in sommige steden meer dan de helft van de Marokkaanse jongeren met de

foto Pascal Tieman

politie in aanraking is geweest. Dat is natuurlijk idioot. Maar het antwoord op de vraag hoe dit komt is veel ingewikkelder dan hoe de PVV dit presenteert.’ In uw pamflet pleit u voor een nationaalculturele gemeenschap waarin iedereen zich aanpast aan bepaalde waarden van de Nederlandse samenleving. Waarin verschilt uw standpunt eigenlijk van dat van Wilders? ‘Het is een heel moeilijke vraag hoe ver die aanpassing moet gaan en in hoeverre je mensen de gelegenheid moet geven om hun eigen identiteit te behouden. Wat betreft dat laatste zou ik veel verder gaan dan Wilders.

Het grote verschil is dat de PVV niet voor religievrijheid is: ze willen de Koran verbieden. En al dat gezanik over hoofddoekjes is ook onzin. Toen ik een jongetje was in de jaren vijftig had mijn moeder altijd een hoofddoekje om als ze naar buiten ging. Waar hebben we het over? Wat ik bedoel is dat je niet alleen dingen moet verbieden. Als mensen zich als fatsoenlijke burgers gedragen dan moet je ze duidelijk maken dat ze op die basis welkom zijn. Dat bedoel ik met een positief cultuurideaal.’ Wat vindt u van de huidige positie van de PVV als gedoogpartner? ‘Je kunt nu al zien hoe Wilders moet

draaien en hoe hij toch deel wordt van de compromiscultuur. Nu probeert hij dat te compenseren door heel wilde dingen te gaan roepen over tuigdorpen, Job Cohen en “zijn bende” enzovoort. Ik denk dat het uiteindelijk averechts gaat werken. Het alternatief van buitensluiting was veel slechter geweest. Dan was de PVV doorgegroeid. Nu zitten ze half ingekapseld en krijgen ze het moeilijk: ze willen blijven aanschoppen tegen de gevestigde partijen, maar ze willen ook gerespecteerd worden als partner in de gedoogsamenwerking.’ yyy Dit interview verscheen eerder in tijdschrift Eindeloos van de opleiding geschiedenis.

Folia 19


bul 1998 Menno Pot Leeftijd: 36 (geboren op 15 februari 1975) Beroep: Popjournalist bij de Volkskrant, maar schrijft ook graag en veel over voetbal. Schrijver van (voetbal)boeken Vak 127 en De Derby. Studie: Culturele studies, richting publicistiek Afgestudeerd: 1998 Docent: ‘De veel te vroeg overleden Michaël Zeeman. Voordat ik zijn vakken volgde, stond ik op het punt om te stoppen met mijn studie. Zonder zijn bemoeienis had ik het waarschijnlijk niet afgemaakt.’ UvA-plek: ‘Het P.C. Hoofthuis, al is het maar omdat ik daar het grootste en het leukste gedeelte van mijn studietijd heb doorgebracht.’

Onder de hoede van Michaël Zeeman

Café: ‘Het Kremlin, tegenover het P.C. Hoofthuis. Daar huisde Helios, de studievereniging van Nederlands, en daar borrelden we vaak na college.’ Afknapper: ‘De vrijblijvendheid van veel schrijfvakken bij culturele studies. Vaak zaten we met de studenten als een soort theekransje elkaars stukken na te kijken, maar er werd geen kritische noot gekraakt en niemand leerde er iets van. Ik vond het heel truttig.’

foto Bob Bronshoff

Hij studeerde Nederlands en culturele studies en werd pop- en voetbaljournalist: Menno Pot. Julie de Graaf

‘M

ijn afstudeerrichting is publicistiek: schrijven over cultuur voor de media. Het klinkt dus alsof ik precies ben opgeleid voor het werk dat ik later ben gaan doen. Toch staat het voor mijn gevoel behoorlijk los van elkaar. Wat ik nu doe en kan, heb ik nauwelijks in mijn studie geleerd. Culturele studies bestond pas net toen ik begon en was toen eigenlijk niet meer dan een samengesteld vakkenpakket van Nederlands, communicatiewetenschap, geschiedenis en nog wat richtingen. Het was op zijn zachtst gezegd rommelig ingericht. Bovendien spraken de meeste theoretische vakken mij totaal niet aan. Ik 20 Folia

kreeg pas plezier in studeren toen de vakken in de laatste twee jaar eindelijk wat meer op de praktijk gericht waren. Het vak “documentair schrijven”, waarbij we recensies leerden schrijven, kregen we van schrijver en recensent Michaël Zeeman. Eindelijk leerde ik de dingen waarvoor ik gekomen was. De studie werd ineens genadeloos: bij hem vielen er mensen af omdat ze niet goed genoeg waren en ook mijn eerste bijdragen werden door hem aan gruzelementen geslagen. Hij zei: “Je kunt er nog niets van, maar het zit er wel in.” Toen vond ik dat pijnlijk om te horen, maar achteraf zie ik het als een groot compliment. Michaël zag dat ik plezier had in het schrijven en nam mij als een soort beschermeling onder zijn hoede.

Hij bekommerde zich om mij, begeleidde mijn scriptie en ook mijn stage bij AT5. Zelfs als ik geen college bij hem volgde, belde hij me op om te zeggen dat hij zeker wist dat ik de afgelopen maand niets had gedaan. Dan moest ik langskomen bij hem thuis en kreeg ik een halfuur de wind van voren. Dat zijn beslissende momenten in mijn studie en in mijn leven geweest. Ik had die schop onder mijn kont hard nodig. Ook na mijn studie hielden we contact. Een paar keer kreeg ik uit het niets een handgeschreven brief, waarin hij schreef dat hij trots op me was, maar ook kritiek leverde op mijn stukken in de krant. Het was een bijzondere man. Toen ik naar Amsterdam verhuisde was studeren een bijzaak: ik wilde er voornamelijk wonen zodat ik eindelijk elke week naar Ajax kon en twee keer per week naar concerten in Paradiso. Ik had min of meer verwacht dat ik op de universiteit voldoende mensen zou treffen die ook nieuwe bandjes wilden ontdekken, maar dat viel vies tegen. Je krijgt de gemiddelde

student met geen stok naar een nieuw bandje. Iedereen wilde naar Dansen bij Jansen om op foute jaren 80-muziek te dansen en dat dan met z’n allen heel campy te vinden. Meeschreeuwen met Hazes was meer de norm dan nieuwsgierig zijn naar het eerste concert van het nieuwe bandje Oasis. In dat opzicht was ik “anders”. Ik was ook geen studentikoze student. De academische wereld was niet mijn natuurlijke habitat. Ik miste er humor, een scherp randje, een bepaalde streetwise-mentaliteit. Die aspecten vond ik gelukkig op andere plekken: ik deelde een etage met mijn oom en ging wel eens stappen met zijn Mokumse vriendengroep. Ook ging ik naar alle wedstrijden van Ajax, wat weer een heel andere vriendenschare opleverde. Mijn thuishavens waren Paradiso, de Melkweg en het toenmalige Ajax-stadion De Meer. Het universitaire wereldje vormde maar één kant van mijn Amsterdamse leven en dat heeft me in hoog tempo een echte bewoner van deze stad gemaakt.’ yyy


Fen is uit

het beste

eten

Vakmanschap

Kasper van Kooten

Ingewikkeld eten

Zomerprojecten Crea

Rebecca Weijand (19) bachelorstudent planologie

Kilim Ceintuurbaan 246

Een halfjaar geleden besloot ik dat ik mij, in het kader van mijn tekstuele ambities, alleen nog wilde richten op het waarlijk inhoudelijke. Dit dieet vereiste de huislijke uitdrijving van alle vormen van kwalijke afleiding en dus ging mijn televisie het raam uit. Nu zoek ik sinds een half jaar mijn heil bij Uitzending Gemist. Zojuist liep ik daar tegen een oude aflevering van Het uur van de wolf aan, gewijd aan de Joodse schrijfster Marga Minco en de wijze waarop haar oorlogsverleden haar oeuvre heeft beïnvloed. Gevat reageert Minco op de suggestie dat zij als schrijfster misschien wel dankbaar zou moeten zijn voor de verschrikkelijke vertelling die haar verleden is. Dat ze dankbaar zou moeten zijn voor de dramatische verhalen die door dat verleden zomaar voor het oprapen liggen. Onzin, volgens Minco. Ook zonder die oorlog was ze schrijfster geweest. Een wat vrolijker schrijfster wellicht, maar schrijfster sowieso. En de suggestie van de interviewer maakt dat ik meteen denk aan alle mensen die na een dramatische gebeurtenis roepen dat er een boek geschreven moet. Of erger, alle mensen die na een dramatische gebeurtenis dat boek ook daadwerkelijk schrijven. Minco biedt later in het interview een zinnig argument tegen de opvatting dat het drama opzichzelfstaand al literair bestaansrecht heeft. Schrijven, zo meent Minco, gaat namelijk om het ordenen van gedachten. En als schrijven om het ordenen van gedachten gaat, dan gaat goed schrijven niet om het hebben van een interessant idee, maar om het vakmanschap waarmee dat idee vormgegeven wordt. Dat vakmanschap vereist natuurlijk talent. Meer nog dan dat echter, vereist vakmanschap eindeloze oefening en een ongekende volharding. Het vereist een honger naar verfijning en een queeste naar inhoud. Snel klik ik Uitzending Gemist weg en open een nieuw Word-bestand. Het wit verwijtender dan ooit. yyy Fen Verstappen

Muziek: ‘Hiphop, niet de foute met bikini’s, blingbling en get low-muziek. Maar bouncy hiphop met piepgeluidjes waarop je kunt dansen zoals “Tap the bottle” van Young Black Teenagers.’

Mijn ouders hebben vier kinderen. Vier dochters die allemaal een eigen smaak hebben. Wat de één lekker vindt, vindt de ander ‘superranzig’. Lastig met koken, altijd gezeur. Wonder boven wonder was er één restaurant waar we allemaal aan onze trekken kwamen: de Griek. In feite was ‘de Griek’ jarenlang een synoniem voor ‘uit eten’. Wat dat betreft hebben we op culinair gebied heel wat in te halen. Dat lukt aardig sinds ik in Amsterdam woon, maar mijn jongste zus is pas net begonnen met haar inhaalslag. Daarom kies ik een niet al te exotisch restaurant, rustig opbouwen. Kilim, een Turkse zaak op de Ceintuurbaan, gerund door een heel aardige familie. Op vrijdag- en zaterdagavond zingt dochter Karsu er de sterren van de hemel. (Eerder was ze te zien in Pauw & Witteman en DWDD.) Kilim lijkt me een veilige keus, termen als ‘vlees op spies’ en ‘gekruide gehaktballetjes’ moet mijn zuster wel aankunnen. Maar na enige bestudering van het menu spreekt ze de legendarische woorden: ‘Wat een ingewikkeld eten! Pittig gekruid lamsgehakt van de spies op Turks brood, overgoten met speciale tomatensaus, geserveerd met Turkse knoflookyoghurt!’ Ze heeft er niet meteen een beeld bij, maar besluit desalniettemin de Yoghurtlu Adana Kebap (€ 14,50) te bestellen. Ik kies voor de Annem Kebap, gegrild lamsgehakt opgerold in lavasbrood met knoflookyogurt- en tomatensaus (€ 13,50). Nooit teleurstellend. Ook mijn tafelgenoot zit zichtbaar te genieten van het malse vlees met de frisse, zurige saus. Niet te vergeten: je krijgt er rijst, gebakken aardappel en een beetje salade bij. ‘Lekker zeg, fijn dat je er rijst bij krijgt.’ In drie happen is de oranje, gekruide rijst dan ook naar binnen gewerkt. Mooi, denk ik, babystapjes. Over een tijdje eet jij zonder blikken of blozen Ethiopisch. Na het hoofdgerecht storten we ons gretig op ons toetje. Voor mij dikke yoghurt met honing (€ 5,-), zuslief wil graag baklava (€ 4,50, drie stukjes). Vijf euro is best veel voor een schaaltje yoghurt. Maar ach, de hoofdgerechten zijn weer niet duur. Het liefst had mijn zus nog een keer baklava besteld, ‘zó heerlijk’, al vond ze dat bij nader inzien toch te veel van het goede. Tevreden keren we huiswaarts, het vriendelijke personeel wenst ons een fijne avond. Ondanks haar quasi-nonchalante houding kunnen de ogen van mijn zus haar gedachten niet verbergen: ‘Ik heb iets nieuws geprobeerd, Turks eten, heel gedurfd. En superlekker. Lijkt een beetje op Grieks.’ yyy

crea zOmer cursussen 4 juli t/m 19 augustus 2O11

www.crea.uva.nl

Heb jij ook een honger naar inhoud & verdieping? Crea biedt in de zomer naast haar reguliere Zomercursussen nu ook de nieuwe ‘Zomerprojecten’ aan: in tegenstelling tot de zomercursussen (vijf dagen) duren deze projecten twee weken: voor meer diepgang en een spannender en substantiëler resultaat. Dit jaar worden een filmproject, een fotojournalistiek project en een kinderboekproject aangeboden. Voor meer informatie en voor inschrijven, zie www.crea.uva.nl/zomer

Tv: ‘Foute sci-fi programma’s als Fringe. Een FBI-agente krijgt te maken met mensen die worden geteleporteerd naar een parallelle wereld of midden op straat van DNA veranderen. Ze krijgt hulp van haar vader, maar die is sociaal niet helemaal lekker. Erg fake, maar heel leuk.’ Boek: ‘Die zomer van Wanda Reisel. Het speelt in de losbandige hippietijd toen het heel normaal was dat een leerling seks had met leraren. Ik was zeventien toen ik het las en kon me goed met het meisje identificeren, maar ik dacht wel: woooo, dat boek is raar. Nee, nee, nee, zulke wensen had ik helemaal niet.’ Humor: ‘Dokter Gregory House in de serie House. Hij zit altijd iedereen op te naaien en af te katten. Met hele sarcastische grappen als: “The patient’s husband prefers her not dead.”’ Afknapper: ‘De tentoonstelling Berlage Totaal in Gemeentemuseum Den Haag. Een beroemde stedenbouwkundige plus dat ik planologie studeer, dus ik dacht: even kijken, een overzicht nog wel. Maar zijn aandeel was piepklein: wat meubels en servies.’ Hebbeding: ‘Een beeld van een vosje, ik heb op het Vossius gezeten. Het staat voor de geweldige zes jaar daar: de kleinschaligheid, erg vertrouwde sfeer en het goede contact met leraren.’ Film: ‘Rabbit-Proof Fence. Een aangrijpend verhaal over drie opgesloten Aboriginalmeisjes die weten te ontsnappen. Ze lopen via een hek 2600 kilometer door de hete woestijn terug naar huis. Ik was twaalf toen ik hem voor het eerst zag en moest erg huilen. Als ze bijna terug zijn in hun dorp, de moeder die van ongeloof begint te gillen, dat is overweldigend.’ Kunst: ‘Het Centre Pompidou, ik ben fan van het begin van moderne kunst. Kandinsky gebruikt zo veel kleur dat het nooit saai is. Je blijft met je ogen over het schilderij gaan.’

Anouk Kemper

Theater: ‘Kasper van Kooten, zijn voorstelling 3kw4rt. Het is klein cabaret. Het blijft dicht bij zichzelf, gaat over boodschappen doen. Een supervrolijk liedje is “Kek”.’

Eten: Heel smakelijk Ambiance: Niet bijzonder, tenzij Karsu optreedt Prijs: Prima, alleen de nagerechten zijn vrij prijzig

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan hoogleraar planologie Willem Salet. Hij is een begripvolle man, vindt zijn vak vast heel leuk en het is lachen dat hij niets weet van hoe apparaten werken.’ yyy Hans van Vinkeveen

Folia 21


De centrale belangenbehartiger van Amsterdamse studenten

Gratis rechtshulp voor studenten

P

roblemen met je huisbaas

problemen op de UvA, bijvoorbeeld een

geen idee waar ze hun recht kunnen

dat studenten alleen staan en geen pro-

die weigert achterstallig

onterechte BSA, kun je bij ons terecht.

halen. Ons rechtsbureau biedt hier

ces aandurven. Een aangetekende brief

uitkomst.

namens ASVA kan een verschil maken.

onderhoud te verrichten. Moeilijkheden omtrent

Heb je een korte vraag? Dan kan je het

je studiefinanciering of

beste bellen of langsgaan bij de ASVA

Welke vragen hebben studenten en wat

Helpen jullie alleen individuele

ruzie met je werkgever die je niet uitbe-

studentenbalie op het Binnengasthuis-

kunnen jullie met deze vragen?

studenten?

taalt. Helaas gaat het studentenleven

terrein. Met veel vragen kunnen zij jou

Vragen van studenten hebben meestal

Nee, ook studie- en studentenvereni-

niet altijd over rozen en kan je tegen

meteen helpen. Als de zaak specialisti-

betrekking op problemen met huur-

gingen kunnen bij ons terecht met juri-

problemen aanlopen.

sche kennis vereist dan wordt er een af-

contracten of de studiefinanciering.

dische vragen. Wij geven bijvoorbeeld

spraak gemaakt met het rechtsbureau.

ASVA helpt studenten met procederen

advies aan studieverenigingen wanneer

Bij ons rechtsbureau kan jij met alle

Gemotiveerde rechtenstudenten gaan

en met het opstellen en versturen van

zij hun statuten willen wijzigen. Ook de

juridische vragen terecht. Enthousiaste

dan met jou zaak aan de slag. Over de

juridische brieven. Tevens kunnen wij

studentenraden kloppen soms bij ons

rechtenstudenten zitten klaar om jou te

rechtshulp stelden wij Aart Jonkers,

studenten doorverwijzen naar een

aan voor advies.

helpen met het oplossen van juridische

hoofd van het ASVA rechtsbureau, een

goede advocaat.

problemen. Rechtsgebieden waarbij wij

aantal vragen.

jou kunnen helpen zijn onder andere

Zijn jullie er alleen voor studenten? Helpen met het versturen van brieven,

Wij houden ons hoofdzakelijk bezig met

huurrecht, arbeidsrecht en onderwijs-

Waarom komen studenten bij jullie

kunnen studenten dit zelf niet?

studenten. Hier ligt ook onze kracht,

recht. Bij problemen met de Dienst

terecht met rechtsvragen?

Uiteraard kunnen studenten dit zelf.

rechtshulp voor en door studenten.

Uitvoering Onderwijs (de voormalige IB-

Veel studenten hebben het beeld dat de

Huisbazen nemen studenten niet altijd

Bureaucratie bij DUO, nare huisbazen,

groep) kun je bij ASVA terecht. Ook bij

rechtsgang ingewikkeld is of ze hebben

even serieus. Zij hebben soms het idee

wij hebben de ervaring.

De langstudeerboete: onrechtmatig? ASVA houdt de ontwikkelingen rond de langstudeerboete nauwlettend in de gaten, ook waar het gaat om de juridische kant van het verhaal. Het wetsvoorstel dat langstudeerders (studenten die meer dan een jaar studievertraging hebben opgelopen) per jaar â‚Ź3000 meer collegegeld moeten betalen is onrechtmatig. Dat stelt advocatenkantoor Stibbe in een gratis juridisch advies aan het Interstedelijk Studenten Overleg, de Landelijke Studenten Vakbond en de Landelijke Kamer van Verenigingen. De plannen van staatssecretaris Zijlstra druisen in tegen het rechtszekerheidbeginsel omdat er geen sprake is van een overgangsregeling. De regering is van plan om de langstudeerboete per september 2011 met terugwerkende kracht in te voeren. Dit betekent dat studenten die op dit moment al kampen met studievertraging geen mogelijkheid hebben om onder de boete uit te Foto: Mathijs Voordenberg

komen. Daarnaast belemmert het wetsvoorstel de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Hiermee is het voorstel in strijd met het recht op onderwijs. Meer weten? Ga naar www.ASVA.nl voor het laatste nieuws uit Den Haag over de onderwijsbezuinigingen.


annonces

Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder. Annonces kunnen worden geplaatst in Folia en op de website www.folia.nl. Zie voor informatie over het aanbieden en de tarieven www.folia.nl – weekblad – Annonces.

ATTENTIE

De laatste week van april en de eerste week van mei verschijnt Folia niet!

PASEN

Leef je nog?! Hartelijk welkom in de diensten van de Keizersgracht(566)kerk! Witte Donderdag, 21 april, 20.00 uur (lied van Judas), Goede Vrijdag, 22 april, 20.00 uur (lied van Petrus en lied van Jezus), Paaswake, 23 april, 21.00 uur (lied van Maria) en Paaszondag, 24 april, 10.30 uur (Paasdienst). DmB organiseert een feestelijke Paasdienst met medewerking van gemengd koor ‘River Voices’ o.l.v. Everhard Zwart met orgel, vleugel en trompet. DmB is een kerk voor iedereen. In de Engelse Kerk op het Begijnhof op zondag 24 april van 19.00-20.00 uur. Info: www.dmbamsterdam.nl

CULTUUR

Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl 11.00 uur - De Rode Hoed Keizersgracht 102 - Amsterdam Bijbelcursus - Lezen in het oude boek is niet eenvoudig. Wat staat er nou precies en waarom staat het er zo? In deze cursus wordt het boek Jona integraal gelezen. Geloofsvragen en -antwoorden worden even opgeschort. De tekst mag het zeggen. Data: 19 april, 26 april, 3 mei, 10 mei, 17 mei. 20.00-21.45 uur, Jan Maijenstraat 14. Begeleiding: Ranfar Kouwijzer (studentenpredikant) en Marjon Visser (student religie en levensbeschouwing). Informatie en opgave: ranfar@live.nl

MEDEZEGGENSCHAP

Samun zoekt nieuw bestuur. Student Amsterdam Model United Nations biedt de kans aan ambitieuze studenten om zichzelf te ontwikkelen in een bestuursfunctie. Word bestuurslid, zet een trainingsprogramma op en doe mee aan MUN-conferenties in heel Europa! Mail voor 30 april naar info@samun. nl, www.samun.nl

UvA-SCRIPTIEPRIJS

Afgestudeerd tussen 3 mei 2010 en 19 april 2011? Werd je scriptie met minimaal een 8,5 beloond? Ding mee naar de UvA-scriptieprijs! De drie beste scripties worden beloond met geldprijzen van resp. € 3.000, € 2.000 en € 1.000. De jury beoordeelt de inzendingen op wetenschappelijke inhoud en originaliteit. Meer informatie: www.uva-alumni.nl/uvascriptieprijs

USC SPORT

Actueel cursusaanbod Check www.usc.uva.nl voor: • Bharata Yoga Beginners In 9 lessen leer je om te gaan met spanning en stress. Bharata Yoga is ontstaan doordat de traditionele Indiase yoga is uitgewerkt naar een moderne methode. Start 14 april in PCH Fitness. Studentencursusprijs € 29, UvAmedew. € 62. • Dans - Showdance Showdance is een combinatie van musicaldans met invloeden van andere dansstijlen, zoals Streetdance en Jazzdance. We werken toe naar een swingende choreografie. Vooral veel fun! 10 lessen. Start 14 april. Studenten-

cursusprijs € 35, UvA-medew. € 52. - ZonDans Workshops Hou je van (stijl)dansen doe dan mee aan deze dansworkshop in sportcentrum Universum of het vrijdansen na afloop in eetcafé Oerknal. Zondag 17 april. Georganiseerd door Amsterdance i.s.m. het USC. Workshop € 7,50 / vrijdansen is gratis. Voor beginners en gevorderden. • Parachutespringen Ervaar de adrenalinerush! Ga parachutespringen! De staticline-opleiding (aanvang op zaterdag) kan met goed weer in 3 dagen (1 dag grondopleiding en 2 dagen springen) worden voltooid. 16 april. € 350 voor studenten en niet-studenten.

VERDIENEN

Band zoekt iemand die af en toe een paar uur kan helpen bij het updaten van de website, en die ons wat kan leren over scannen, Photoshop, digitaliseren van beeld- en videomateriaal, etc. € 12, 50 per uur. Mail Jimmy: sernesky@freeler.nl Enthousiaste docenten Nederlands gezocht door taalschool in Amsterdam. Onze voorkeur gaat uit naar studenten Nederlands (3e / 4e jaars). Flexibele werktijden. De cursussen worden gegeven in Amsterdam-Zuid en Amstelveen. U kunt uw cv mailen naar: katakurawblc@gmail.com

VRIJWILLIGERSWERK, STAGES, e.d.

het cultureel studentencentrum van UvA & HvA

theater, muziek DO 14/4 20.30 uur

CREA Open Podium

Een afwisselende avond met singer songwriters, stand up comedians, theatermakers en cabaretiers. Zelf een keer optreden? Stuur een email naar openpodium@crea.uva.nl. toegang gratis

muziek

Vr 15/4 19.30 uur

Matthäus Passion, J.S. Bach SKA

Na zeven jaar voert Studentenkoor Amsterdam opnieuw de Matthäus Passion uit, dit keer in samenwerking met strijkorkest Lundi Bleu. Samen met vooraanstaande solisten en het Amsterdams Jongens- en Meisjeskoor belooft het een memorabele avond te worden. Olv Servaas Schreuders. Locatie: Dominicuskerk, Amsterdam. toegang e 25,-, studenten e 15,-

COmeDy

Vr 15/4 20.30 uur

Easy Laughs - Improv Comedy

‘The Friday Show’ at 20:30 and an ‘Unplugged’ at 22:30, with different formats and guest players. English spoken. e 10,- (20:30) / e 5,- (22:30) / both e 12,-

theater

Vr 15/4, za 16/4 20.30 uur

Theater III - Wereldredders gezocht

Studeren met een doel?! Word actief bij Stichting Niños de Guatemala! Wij zoeken per direct een secretaris (3 uur/week, flexibel in te delen). Heb je goede schriftelijke vaardigheden en wil je ervaring opdoen met relatiebeheer? Wij bieden je de kans om je vanuit Nederland in te zetten voor een betere wereld. Check www.schoolbouwen.nl of mail judith@ninosdeguatemala.org

Makkelijker, gelukkiger, langer, bevredigender, rijker, ontspannender, spannender, maar toch veiliger, en geiler, veel geiler, slanker, sneller, leuker. En ongelooflijk lekker. Ja, zo wordt het natuurlijk een grote bende. Een voorstelling van de CREA cursusgroep Theater III. toegang e 7,-, studenten e 5,-

Risicojongere coachen?! Ben jij positief ingesteld en vind je het leuk en uitdagend om een bijdrage te leveren aan het toekomstperspectief van een A’damse jongere? Het gemeenteproject Goal zoekt mentoren. www. goal.amsterdam.nl; 020 463 5050. (NB: Niet mogelijk als stage.)

The economic background of the revolts in North Africa and the Middle East

Uniek vrijwilligerswerk in het buitenland, 2-4 weken, lage kosten. www.ibo-nederland.org

WONEN

Iets te verhuizen? Dáár heb ik voor gestudeerd! Alle maten bussen en verhuismannen, vanaf € 45. Wij takelen (touw en blok); tevens interlokaal. Bel Taco: 06 4486 4390; www. vrachttaxi.nl

DIVERSEN

Reizigersvaccinaties - Verblijf in de (sub) tropen en landen met slechte hygiënische omstandigheden vergt een goede gezondheidsbescherming in de vorm van voorlichting en vaccinatie. Medew. en stud. en hun meereizende familieleden die naar de (sub) tropen reizen i.v.m. werk, vakantie en/of studie, kunnen zich bij de Arbodienst UvA (locatie Spinozastraat 51-53, 1e verd.) laten vaccineren tegen bepaalde infectieziekten. Afspraken voor de inenting maakt u liefst zes weken vóór vertrek met verpleegkundige Patty Boers, tel. 525 5545, P.Boers@uva.nl

Debat

ma 18/4 20.00 uur

This Real World Economics evening seeks to understand the political economic situation of the mass riots that have spread in North Africa and the Arab World so quickly this year. Why and how did limited economic opportunities propel political resentments? free for students, e 5,- all others

COmeDy

ma 18/4 20.00 uur

CREA Stand-up

Stand-up comedy is de meest naakte theatervorm die er is: slechts gewapend met een microfoon en je grappen moet je het publiek voor je zien te winnen. toegang e 3,-

theater, muziek Di 19/4 20.00 uur

Pegasus open podium

Studievereniging Pegasus (Algemene Sociale Wetenschappen, UvA) organiseert een open podium met optredens door leden van Pegasus en introducés. Iedereen is welkom! toegang gratis

lezingenladder Amsterdam Bright City DO 14/04, 16.00 uur Filosofie op de Zuidas over kernenergie Ad Verbrugge in gesprek met klimaatgezant Hugo von Meijenfeldt, over milieubewustzijn en kernenergie.

De Balie

DO 14/04, 20.00 uur Situatie Israël & Palestina: perspectief vanuit het Jodendom Lezingenreeks over de religieuze perspectieven op de situatie in Israël/Palestina, dit keer dat vanuit het Jodendom. DI 19/04, 20.00 uur SLAA | De andere wang Bestaat vergevingsgezindheid nog in onze individuele maatschappij? Met o.a. Antoine Bodar en Arnold Heertje.

Hoofdgebouw VU

VR 15/04, 20.00 uur Quantumcultuur: de moderne fysica en de kunsten Robbert Dijkgraaf over de vraag hoe het wetenschappelijke gedachtegoed zich in kunst en cultuur manifesteert.

Pakhuis de Zwijger VR 15/04, 20.00 uur What’s up: output special ‘Show & talk’ over de Amsterdamse creatieve industrie. Met o.a. Fons Hickmann, Keetra Dixon en Florian Pfeffer. MA 18/04, 20.00 uur Women Inc. over de Arabische revolutie Over de vrouwen achter de revoluties in de Arabische wereld. Met o.a. schrijvers Monique Samuel en Petra Stienen.

Rode Hoed

ZO 17/04, 16.00 uur Europa en het Arabische oproer Aflevering van De Volkskrant op zondag over de houding van Europa ten opzichte van de Arabische revolutie.

Stadsarchief Amsterdam ZO 17/04, 15.00 uur Fotograaf in het verzet Over fotograaf Johan van Dijk en zijn werk voor Amsterdamse verzetsgroepen tijdens WO II. U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje naar folialezing@gmail.com onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’. Voor adressen zie www.folia.nl/lezingenladder.

Meer informatie over de CREA agenda: www.crea.uva.nl

Folia 23


De student

Dijkgraaf & Fresco

Van der Meulen & Curvers

Lui én moe

Cadeautip

De hoogleraar

Het valt me iedere keer weer op als ik de trein of de metro neem: al die mensen die als zombies op de roltrap staan om naar boven of naar beneden vervoerd te worden. Slechts een enkeling waagt zich op de trap. Blijkbaar is de neiging om je niet te vermoeien moeilijk te onderdrukken. We zijn liever lui dan moe, wordt er dan vergoelijkend gezegd. Zelfs voor wie zich wel wil inspannen, is het vaak onmogelijk lift of roltrap te vermijden. In winkels of kantoren zijn de trappen vaak ver weg verstopt, of ontoegankelijk om veiligheidsredenen. Wanneer gaan we nu eindelijk gebouwen ontwerpen met statige, grote trappen die overal heen leiden en overal zichtbaar zijn? Wat zou dat de communicatie bevorderen, in plaats van die roltrappen en liften die ieder persoonlijk contact tegenwerken! Ik droom van gebouwen waar je op zoek moet naar de lift, in plaats van naar de trap (natuurlijk met een speciale geheime bewegwijze-

ring voor hen die om gezondheidsredenen tot de lift veroordeeld zijn). Het is contra-intuïtief, maar daarom niet minder waar: wie zich inspant, krijgt daar juist energie voor terug. Je metabolisme gaat op een hoger pitje als je je fysiek inspant, en het is nog goed voor het brein ook. Dus ‘lui’ staat niet tegenover ‘moe’, maar betekent juist: nog meer moe. Evolutionair begrijpelijk dat we ooit onze energie wilden sparen, maar bij ons huidige zittende bestaan een inadequate respons. Van trappen lopen slaan je gedachten ook op hol. Soms verbaas ik me erover waar mijn gedachten allemaal heen gaan in de pakweg twintig traptreden die de ene van de andere verdieping scheiden. Hele wereldreizen maak ik, stukken worden al half ontworpen. Maar goed dat ik niet een poes ben, die zomaar van de ene verdieping naar de andere springt. Dan fladderden al die gedachten de trap af. (Vandaar dat poezen niet in Folia schrijven.) yyy Louise O. Fresco

Marita Mathijsen hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde

Op een gegeven moment in mijn ontwikkeling van kind tot jongvolwassene zag ik het als onoverkomelijk dat ik niet beschikte over een radiografisch bestuurbare auto. Waarom dat was weet ik nu niet meer, maar het was in ieder geval reden genoeg voor mijn ouders om er een voor mij aan te schaffen. De blijdschap die mij overmeesterd had na het openscheuren van de doos verdween al bij de eerste proefrit: deze radiografisch bestuurbare auto kon helemaal niet hard. Tot dit moment, dat ik de beschaamde eigenaar werd van een radiografisch bestuurbare auto die niet hard kon, was mijn leven redelijk onheilvrij geweest. Tuurlijk viel ik wel eens op mijn knie, van mijn fiets, of een combinatie van die twee, maar dat was het dan ook wel. Och, wat leefde ik in heerlijke onwetendheid, vrij van zorgen over prestaties of competitie. Ik voetbalde wel eens, maar de herinnering aan die wedstrijden hield slechts stand tot de

Göran Sluiter hoogleraar internationaal strafrecht

volgende pauze. Die stond niet op mijn kamer onder mijn bed op me te wachten. Waar ik als kind van cadeau naar cadeau leefde – mijn verjaardag, natuurlijk, maar ook sinterklaas, én kerst, en rapporten, en op vakantie als we de grens passeerden, en op de verjaardag van mijn zusje als achteraf vrij vreemde familieleden het ‘anders zo zielig’ voor mij vonden – daar viert er in mijn volwassen bestaan elke week wel iemand die ik ken een verjaardag, afstuderen, of ‘afscheidsfeest’ (‘Tot over drie maanden!’). En iedereen verdient een speciaal cadeau, liefst iets unieks. Dus geen boek, concertkaartje, speciaal voor de gelegenheid gemaakt kledingstuk of ludiek bedoeld huisdier, maar een echt persoonlijk, volwassen cadeau. De volgende krijgt van mij een op afstand bestuurbare auto, eentje met een draad eraan, verpakt in een koeltas. Wraak schijn je het best koud te serveren. yyy Harmen van der Meulen

Mies Westerveld hoogleraar sociaal verzekeringsrecht

overigens De langstudeerdersboete van 3000 euro is een goede zaak. Het enige wat werkt om studenten sneller te laten studeren is een negatieve prikkel. Marita Mathijsen: ‘Oneens. Achter de maatregel schuilt het idee dat er door studenten bewust wordt gelapzwanst. Er wordt geen rekening gehouden met laatbloeiers en aarzelaars, en niet met studenten die heel intelligent zijn, maar in een ander tempo studeren. Die studenten kom ik geregeld tegen en die hebben echt geen gebrek aan kwaliteit of inzet. De universiteit zou zich daarom moeten aanpassen aan de student, de student niet aan de universiteit. En los daarvan: een dergelijke maatregel zou alleen genomen mogen worden wanneer het onderwijs optimaal is en niet zoals nu op een goedkoopje. Nu valt studenten weinig te verwijten. Ik pleit voor een bonus voor langstudeerders, want die tonen uithoudingsvermogen en interesse. Zo was het vroeger ook. Studenten betaalden de eerste vier jaar, daarna kon je een studie gratis afmaken. 24 Folia

Er is niet goed geanalyseerd waarom studenten langer dan voorgeschreven over de studie doen. Laat dat eerst uitgezocht worden, dan komt men er vanzelf achter dat deze boete is gebaseerd op onredelijke en verkeerde vooronderstellingen.’ Göran Sluiter: ‘Hoewel ik op zich niet zo van de boetes ben, zie ik wel het belang om grote vertragingen van studenten te voorkomen. Het onderwijs is voor een groot deel gesubsidieerd en het is goed als studenten zich daar bewust van zijn. Je zou het alleen ook net iets anders kunnen oplossen, bijvoorbeeld door het collegegeld jaarlijks te verhogen. Dan moet je wel laag beginnen om het toegankelijk te houden, en dan jaarlijks ophogen. Een andere mogelijkheid is heel hoge collegegelden, maar een teruggave van vijfduizend euro wanneer je binnen vijf jaar afstudeert. Het

grootste probleem heb ik met de uniformiteit van de boete. Rechtenstudenten kunnen met gemak binnen vijf jaar afstuderen, maar voor een studie geneeskunde kan ik me voorstellen dat een langere adem nodig is. Hetzelfde geldt voor tweede studies. Dat deze maatregel dat onmogelijk maakt voor getalenteerde studenten zie ik als de vernietiging van human capital. Als we voor die uitzonderingen iets kunnen bedenken, ben ik een voorstander van een maatregel die sneller studeren bevordert.’ Mies Westerveld: ‘Foute maatregel, verkeerde naam. De maatregel is om te beginnen veel te generiek. Er kunnen zoveel redenen zijn waarom mensen lang(er) over hun studie doen dan op papier zou kunnen. Het veranderen van studie of het stapelen van twee opleiding wordt “beboet”, terwijl dat soms een heel verstandige zet is. Sterker,

bij bepaalde opleidingen is stapelen onontkoombaar. Als de maatregel geen uitzonderingen toelaat is dit een botte bijl die veel schade zal aanrichten. Ik voorzie dan twee type effecten. Studenten die afhaken wanneer ze buiten hun schuld om vertraging hebben opgelopen; docenten die nog meer druk ervaren om die studenten dan toch maar door te laten. Daarmee hangt er weer een zwaard van Damocles boven het streven de kwaliteit van de studie hoog te houden. En dan die naam, langstudeerdersboete. Wie verzint zoiets? We hebben het hier toch niet over wetsovertreders, zoals stropers, krakers of wildplassers? En hoe rijm je een boete op lang studeren met het ideaalbeeld van “een leven lang leren”? Het zijn maar woorden, maar toch.’ yyy Floor Boon In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.