nr 31: pussy-magnets, over echte players

Page 1

UB

Scheiden

Roem

LIEF

120 kilometer boek

Nu ook voor vrouwen

Tv-man Harry de Winter

Lijsttrekker Jorrit Smit

Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 62 15-05-2009

Nummer 31

Hoe word je een Pussy Magnet?


Laat niemand je tegenhouden.

# ! ! # ! !

% ! !

! % % % ! % # ! $ # ! % #

#% ! #

" ! ! "

Consulting. Audit. Tax. Financial Advisory.


0:16:24

inhoud

Ondanks hevig verzet uit de samenleving en van politici voerde Egypte in 2000 het recht in op eenzijdige echtscheiding voor vrouwen. Tegenstanders zagen er een Westers complot in om de islam te verzwakken, vrouwelijke zedeloosheid zou het gevolg zijn. En als Egyptische man ben je een sukkel als je vrouw van je af wil. Hoe dan ook biedt de wet nieuwe en grotere vrijheid voor Egyptische vrouwen, aldus onderzoekster Nadia Sonneveld. blz.20

Functioneringsgesprek

UB

Scheiden

Roem

LIEF

120 kilometer boek

Nu ook voor vrouwen

Tv-man Harry de Winter

Lijsttrekker Jorrit Smit

nieuws

Asva gemaand tot meer actie ........................... blz. 4

Pssst, heb je ’t al gehoord? Hoera, roddelen heeft een functie! ................... blz. 4

Exit Fortispand

Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 62 15-05-2009

Nummer 31

Bieb komt toch op het BG-terrein..................... blz. 7

Helpen is gezond Bouw eens een school voor een Niño uit Guatemala ................................................ blz. 8

Hoe word je een Pussy Magnet?

Coververhaal Jitse Schuurmans onderzoekt pick-up artists en versiergoeroes ..........................................blz. 10

Cover: Pascal Tieman

Leenverkeer

Win: Kaarten voor The Power of Plots

Hoe komt een boek bij de uitleenbalie? ............blz. 14

En verder: Nieuws 4-7, Promoties 7, Opinie/Stage 8-9, Film/Het beste 12, Uit/Eten 13, Weekgast 19, Annonces 22, Roem 23, Dijkgraaf & Fresco/Puzzel/Spekkie Big 24

Colofon

Juni is de Maand van het Spannende Boek. Deze themamaand van de thriller wordt op 2 juni feestelijk geopend met een heus eigen boekenbal in de Melkweg: The Power of Plots. Op dit ‘spannendste feest van het jaar’ wordt onder meer de Gouden Strop uitgereikt. Folia geeft 2 x 2 kaarten weg. Om te winnen ga je naar www.folia.nl/prijsvraag; zie ook www.maandvanhetspannendeboek.nl

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, Tel. 020-5253981, Fax 020-5253980, redactie@folia.uva. nl, Website: www.folia.nl, Uitgever: Stichting Folia Civitatis, Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk (eindredacteur), Jim Jansen (hoofdredacteur), Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Margot Riedstra (secretariaat), Dirk Wolthekker, Medewerkers aan dit nummer: Jaron Beekes, Bram Belloni, Eric van den Berg, Bob Bronshoff, Robbert Dijkgraaf, Willem Don, Kirsten Dorrestijn, René Glas, Julie de Graaf, Cees Heuvel, Bas Kocken, Henk Thomas, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen. Folia is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) en werkt samen met Havana, het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam, Havana redactie: Jobien Groen, Wim de Jong, Thijs den Otter, Annemarie Vissers, Paul van de Water (hoofdredacteur), Redactieraad: Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Amanda Kluveld, Kathusha Sol, Bert Vuijsje, Bladmanagement: Impressum, Zoetermeer, Lay-out: Carl Zevenboom, Amsterdam, Druk: Dijkman Offset, Diemen, Advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, Tel. 023-5714745, Fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com, Abonnement: E46,90 per jaargang. Opgave: 020-525 3981, mededelingen@ folia.uva.nl of www.folia.nl

Stemadvies Op wetenschappelijk gebied zijn het tropenweken aan de UvA. Er lijkt namelijk geen dag voorbij te gaan of iemand uit de UvA-gemeenschap haalt de landelijke pers met onderzoek, opinie of als winnaar van een prijs. Belangwekkend is het onderzoek dat Hester Radstake deed naar spanningen in etnisch gemengde klassen in het voortgezet onderwijs. Uit haar resultaten blijkt dat zich in vmbo-klassen niet meer gespannen situaties voordoen dan in havo- en vwoklassen. Van een ander kaliber, maar zeker niet minder opzienbarend is het bericht over de vier UvA-wetenschappers die de nabestaanden van slachtoffers van de voormalige kampbewaker John Demjanjuk gaan begeleiden. Hoogleraar economie Sweder van Wijnbergen windt zich op over Nederlandse huizenmarkt. De aanbodkant is volgens hem dichtgetimmerd en hij wijst moeiteloos de dader aan: het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Volgens Van Wijnbergen wordt er te weinig gebouwd, waardoor het aanbod gering is, hetgeen weer prijsstijgingen in de hand werkt. Communicatiewetenschapper Jochen Peter heeft de prestigieuze Young Scholar Award in de wacht gesleept. Peter deed onderzoek naar de vermeende seksualisering van de samenleving en kwam tot de conclusie dat het veranderde denken over seks een gevolg is van de socio-seksuele verandering die nu eenmaal altijd plaatsvindt. Tevens concludeert hij dat internetpornografie wel degelijk effecten heeft op de opvattingen over seksualiteit van jongeren. Volgens Peter denken jongeren gemakkelijker over seks, worden relaties losser gedefinieerd en hangt seks niet altijd automatisch samen met liefde. Waar de afgelopen week de wetenschappers het nieuws domineerden, gaat het deze week om de student. De studenten van de facultaire en centrale studentenraden hebben hun campagne er bijna opzitten, tot vrijdag kan er nog gestemd worden. Daarnaast zijn studenten van het Amsterdams Studenten Festival bijna een jaar bezig geweest met de organisatie van dit UvAHvA-VU-event, en deze week kun je op zo ongeveer elke podium van de stad creatieve studenten aan het werk zien. Mijn advies: ga stemmen, tussen de optredens door.

Sweder van Wijnbergen wijst moeiteloos de dader aan

Jim Jansen, jfj@folia.uva.nl

Folia 31 | 3

Foto: Bob Bronshoff

Het neewoord


nieuws

‘Asva moet waar voor zijn geld bieden’ >‘Leden krijgen te weinig terug voor de subsidie die de Asva ontvangt,’ aldus Crea-directeur Sjoerd Jans. >Voorzitter Martijn Weeda: ‘Zonder de Asva is de UvA veel meer geld kwijt.’ In het Studentencentrum (Stuc), dat in 2011 van het BG-terrein naar het Roeterseiland verhuist, moet de Asva meer diensten gaan leveren om recht te doen aan de 175.000 euro subsidie die de studentenvakbond jaarlijks van de UvA krijgt. Dat vinden Crea-directeur Sjoerd Jans en hoofd studentenzaken Frank van Kampen. De subsidie aan de Asva loopt via het Bureau Studentenzaken van Van Kampen. Onlangs heeft er op uitnodiging van Jans een gesprek

plaatsgevonden tussen de beide heren en het Asva-bestuur. ‘Als directeur van Crea moet ik me achter de schermen nog te veel bemoeien met het reilen en zeilen binnen het Stuc. Dat kan en moet anders.’ Voorafgaand aan het gesprek kwam Asva-voorzitter Martijn Weeda met een nota over de rol van de Asva in het nieuwe Stuc. ‘Binnen het Stuc ontbreekt onderlinge samenhang. Daarom organiseert de Asva een jaarlijkse barbecue, een pandborrel en het studieverenigingenoverleg. Maar er moet meer gebeuren en daar kijken we nu naar.’ Naast de UvA-subsidie krijgt de Asva jaarlijks zo’n 20.000 euro van de HvA. Jans:

‘Uiteindelijk ontvangt de Asva per student een bepaald bedrag en Frank van Kampen en ik vinden dat studenten daar te weinig voor terugzien. De Asva heeft 2500 leden, maar dat zijn ook de mensen die een fiets hebben gekocht of op zoek zijn naar een kamer. Als je die mensen niet meetelt, dan zijn er maar een paar honderd leden die echt iets aan de Asva hebben.’ Hoewel ook Weeda hoopt dat het ledenaantal van de Asva de komende jaren zal groeien, vindt hij dat zijn organisatie genoeg bereikt heeft de afgelopen jaren. ‘Als de UvA zou moeten doen wat wij allemaal doen, zouden ze veel meer geld kwijt zijn.’ De contributie voor leden van de Asva bedraagt eenmalig 15 euro. (JJ)

Iedereen is een roddeltante

Foto: Marlous Mollee

>Roddelen is informatie vergaren, zeggen psychologen Gerben van Kleef en Bianca Beersma. >Dat juist hoogopgeleiden wel van een roddeltje houden, verbaast de onderzoekers daarom niet. Roddelen, volgens Van Dale ‘over derden praten in ongunstige zin,’ heeft voor veel mensen een nare bijsmaak, maar toch doen de meesten er ook aan mee. Mensen hebben een sterke behoefte aan roddelen, zeggen UvA-psychologen Gerben van Kleef en Bianca Beersma, die bezig zijn met een onderzoek naar roddelen. ‘Uit ons onderzoek blijkt dat de wens om informatie te vergaren over een bepaalde situatie een van de voornaamste redenen is waarom mensen roddelen,’ zegt Van Kleef. ‘Door het vergaren van informatie willen ze hun eigen mening toetsen.’ Roddelen heeft volgens Van Kleef naast het vergaren van informatie nog drie andere functies: tijdverdrijf, iemand zwart maken en gedragsregulering binnen een groep. Uit het onderzoek van Van Kleef en Beersma blijkt niet of het opleidingsniveau van de roddelaar(ster) een rol speelt bij de lust om te roddelen. Van Kleef: ‘Maar je zou kunnen speculeren dat hoger opgeleiden, gezien de hoeveelheid kranten, opiniebladen

en nieuwsrubrieken die ze tot zich nemen, gemiddeld meer behoefte hebben aan informatie en aan het toetsen van hun meningen

dan lager opgeleiden. Zo geredeneerd zouden hoger opgeleiden wel eens meer kunnen roddelen dan lager opgeleiden.’ (DW)

De aandacht voor mond-tot-mondreclame is de afgelopen jaren explosief gegroeid, met name door de nieuwe mogelijkheden die word-of-mouthreclame (WoM) via internet biedt; de talloze sociale netwerken als Hyves, Facebook, YouTube en Twitter vormen een speelveld voor marketing­ strategieën. Uva-alumnus Boris Nihom schreef tijdens

4 | Folia 31

Pokermiljonair Economiestudent Constant Rijkenberg (20) heeft het pokertoernooi van San Remo gewonnen in de European Poker Tour. Hij sleepte hiermee een prijzengeld van anderhalf miljoen euro in de wacht, het grootste bedrag dat ooit is uitgekeerd aan een Nederlandse pokerspeler. Er deden 1178 mensen mee aan het toernooi en er gold een buy-in van 5.300 euro. Verder krijgt Rijkenberg een plaats ter waarde van tienduizend euro in de European Poker Tour Grand Final in Monte Carlo. Rijkenberg versloeg in de finale van het toernooi de Finse qualifier Kalle Niemi, met de zogenaamde pocket rockets (aas-aas) tegen aas-tien. Ondanks de winst is Rijkenberg nog geen miljonair: een gedeelte van de prijs gaat naar mensen die zijn deelname hebben gefinancierd. Dat gedeelte komt neer op zo’n zestig procent, meldt CampusTV. (HvdM)

‘Internet-Oscar’ UvA-alumna en webconservator Lotte Meijer heeft met haar website smarthistory.org de Webby Award gewonnen in de categorie educatie. De Webby Awards zijn de belangrijkste internationale prijzen voor uitmuntende websites. Smarthistory.org is een multimediaal kunstgeschiedenis-webboek. Het bespreekt honderden hoogtepunten uit de westerse kunstgeschiedenis. Dat gaat niet alleen via tekst en beeld, maar vooral met behulp van meer dan 150 video’s. Vaak zijn het spontane conversaties van kenners over kunstwerken. Zij zien dit als veel leerzamer dan de ‘monoloog’ van een leerboek of een museumtour. (AK)

Gouden Uil

Jaron Beekes

Digitale mond-tot-mondreclame >UvA-student deed onderzoek naar mond-tot-mondreclame via internet. >Zijn afstudeerscriptie is nu herschreven en gepubliceerd.

kort

Check www.folia.nl voor een dagelijkse update van al het UvA-nieuws

zijn studies communicatiewetenschap en filosofie een scriptie over mond-tot-mondreclame. Voor de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Commerciële Communicatie (SWOCC) herschreef hij de scriptie onder de titel ‘Moet je horen, een onderzoek naar de basis van positieve word-of-mouth’. De herschreven scriptie is nu bij de SWOCC gepubliceerd. Mond-tot-mondreclame kan volgens Nihom op gang worden gebracht via het trucje van ‘viral advertising’: met een boodschap binnendringen op bestaande sociale netwerken om de naamsbekend-

heid te vergroten. Adverteerders moeten er volgens hem wel rekening mee houden dat in dat geval de doelgroep vooral het trucje met elkaar bespreekt, niet het merk zelf. Een verkeerd merkenbeleid gaat erg snel ten koste van positieve WoM, meent Nihom. Wat vooral opvalt aan de presentatie van Nihoms scriptie op de site van de SWOCC is het aanvankelijke gebrek aan publiciteit. Na enkele tweets en blogposts pikten de media de scriptie toch op. (AK) Zie ook: www.swocc.nl

UvA-alumnus Amerikanistiek Robert Vuijsje (1970) heeft de Gouden Uil gewonnen voor zijn debuutroman Alleen maar nette mensen. Het boek gaat over een Marokkaans uitziende joodse jongeman met een voorliefde voor voluptueuze negerinnen en zijn zoektocht daarnaar. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van vijfentwintigduizend euro en een trofee. De jury, onder voorzitterschap van journalist Guy Mortier, rept in zijn rapport van een boek dat ‘belangrijke maatschappelijke thema’s aansnijdt op een manier die verfrissend en nieuw is confronterend en hartverwarmend, sensueel en tegelijkertijd een klap in je gezicht. Een boek dat je dooreenschudt.’ (HvdM)

Spam Mailadressen die werden beheerd door klanten van Tele2 Zakelijk zijn jarenlang makkelijk voor buitenstaanders te vinden geweest. De oorzaak was een beveiligingsgat in een maildienst. Hierdoor konden kwaadwillenden met een simpel commando toegang krijgen tot de 114.093 mailadressen. Het beveiligingsprobleem bij Tele2 werd ontdekt door Dick Visser, student System & Network Engineering aan de UvA. ‘Hier zitten spammers op te wachten,’ stelt hij. ‘Die code klop je in een half uur in elkaar, dat kan iedere pannenkoek.’ (nu.nl/web­wereld)


doctor

nieuws

Verkiezingen studentenraden

Marjolijn van der Klis (1976) promoveert op pendelrelaties, waarbij één partner vanwege werk een deel van de week elders woont.

Vanaf afgelopen maandag tot en met vrijdag vijftien mei zijn de elektronische stembureaus geopend voor de jaarlijkse studentenraadsverkiezingen. Voor de verkiezing van de leden van de centrale studentenraad (CSR) is de keuze beperkt tot slechts twee partijen: macht en inspraak (mei) en UvASociaal. Maar het kan nog erger: op de economische faculteit is mei de enige deelnemende partij. Naast de verkiezing van de leden van de CSR worden ook op facultair niveau studentenradenraden gekozen. Aan de meeste faculteiten nemen daaraan meer dan twee partijen deel. De opkomst is traditiegetrouw laag. In 2008 bleef de teller staan op 22,1 procent, het jaar ervoor op 24,9. ‘De opkomst is misschien steeds laag geweest, maar haar hoe zou de UvA er uitgezien hebben zonder studentenraden?’ vraagt CSR-bestuurslid en mei-penningmeester Floris van Heemst, zich af. ‘Hedde Rijkes, Arwen Josemans, Selma Janssen, Karsten Meijer. Zij zijn de afge-

Hoe vaak komen pendelrelaties voor? ‘Dat weten we niet precies. In de reguliere dataregisters zoals de burgerlijke stand zijn getrouwde of samenwonende stellen geregistreerd op één woonadres. Bij pendelrelaties is het tweede adres vaak een hotel, een gehuurde kamer of een appartementje waar iemand niet officieel ingeschreven staat. Waarschijnlijk gaat het maar om een fractie van de Nederlandse huishoudens. Dit soort relaties is interessant omdat deze stellen kiezen voor een bijzondere oplossing voor een vraagstuk waar veel gezinnen tegenaan lopen, namelijk hoe men de prioriteiten van beide partners kan combineren vanuit één woonlocatie.’

Foto: UvASociaal

>Studenten kiezen deze week de nieuwe facultaire studentenraden en de leden van de centrale studentenraad. >Opkomst traditiegetrouw laag.

UvA-studenten schrijven tips, klachten en aanbevelingen op T-shirts van UvASociaal.

een opleiding te behouden, Janssen wist de openingstijden van de UB te verruimen en Meijer zette zijn handtekening onder

‘Voor geloofwaardige invloed is de stem van elke UvA-student nodig’ lopen vier jaar ieder een jaar voorzitter van de CSR geweest. Rijkes wees op de gevaren van de harde knip, Josemans wist

het contract met het CvB zodat studenten niet hoeven te betalen voor het volgen van extra vakken. Alleen dit jaar al zou zon-

der de CSR de koffieprijs niet zijn gezakt naar één euro, zou er geen CO2-neutrale computerzaal zijn gekomen en zouden studenten niet gratis hun Engelse taalvaardigheid hebben kunnen laten toetsen. Voor het goed functioneren van de UvA blijft studenteninvloed noodzakelijk. En voor geloofwaardige invloed is de stem nodig van iedere UvA-student.’ Op 20 mei wordt de uitslag van de verkiezingen bekend gemaakt. (DW) http://www.student.uva.nl/verkiezingen

Foto: Paul van Riel

De poll op folia.nl ging afgelopen week over de Asva. Die biedt te weinig waar voor zijn geld, vinden sommigen. De stelling luidde: De Asva moet meer doen voor de twee ton subsidie die men krijgt, vinden Sjoerd Jans en Frank van Kampen. Hebben ze gelijk?

In mei is het 40 jaar geleden dat het Maagdenhuis voor de eerste keer bezet werd. Nadat de Lutherse Kerk aan het Spui (de Aula) al dagenlang bezet was, wisten studenten op 16 mei 1969 het Maagdenhuis binnen te dringen. De volgende ochtend legde de politie een kordon om het gebouw. De studenten maakten van een ladder een luchtbrug naar de Aula. Daarover werden voedsel en nieuwe bezetters aangevoerd. Vanaf 13 mei aanstaande is in het Amsterdams Historisch Museum de presentatie ‘Maagdenhuis Bezet ’69, foto’s Paul van Riel’ te zien. Fotograaf Paul van Riel, toen 20 jaar oud, woonde vlak bij het Spui.

• Groot gelijk. De Asva is meer een serviceclub dan een belangenbehartiger – 53,6% • Onzin. Laten Jans en Van Kampen zelf iets meer doen voor hun geld – 12,9% • Nee. Als de Asva niet opkomt voor studenten, wie dan wel? – 30,8% • Ongelijk. De Asva moet juist meer geld krijgen, dan kunnen ze tenminste echt een vuist maken! – 2,7 %

Op de achterpagina vindt u een kortingsbon voor de tentoonstelling.

Totaal aantal respondenten: 2720

U volgde dertig pendelkoppels. Een van uw conclusies is dat pendelrelaties kunnen worden ingedeeld in twee types. Leg eens uit? ‘Ik noem dit de egalitaire stellen en de traditionele stellen. Bij de traditionele stellen draait de keuze voor een pendelrelatie echt om het gezin. Het wordt belangrijk gevonden dat de kinderen op hun plek blijven, dat zij niet ontwortelen. Bij egalitaire stellen gaat het vaak om koppels die beiden een carrière hebben. Zij willen elkaar niet aan banden leggen en zijn sterk gericht op gelijkheid qua werk.’ Pendelaars hebben vaak geen band met hun tweede woonlocatie. Bewust? ‘De tweede woonlocatie is vooral functioneel. De rest van het gezin komt er vrijwel nooit. Sommige mensen proberen er wel iets van te maken, met leuke meubels en dingen aan de muur. Anderen doen dit niet, zij willen zich echt niet binden aan die plek. De mensen die pendelen gaan vaak ook geen sociale relaties aan op hun tweede verblijfsplaats. De tweede woonlocatie draait echt om werk, het is niet “thuis”. Thuis is waar hun partner en gezin zijn’. Opvallend is dat stellen pendelen altijd zien als tijdelijke oplossing. ‘Een pendelrelatie is meestal toch niet wat mensen echt willen. Ze doen veel concessies. Door tegen zichzelf te zeggen: “Het is maar tijdelijk, en ik kan er altijd mee stoppen” kunnen ze met die concessies omgaan. Er zijn veel stellen die het na een paar jaar voor gezien houden. Maar ook stellen die het bijvoorbeeld al tien jaar volhouden. Zij denken: “Dit valt eigenlijk wel mee, ik kan dit nog wel een paar jaar doen”. Maar ze blijven het altijd zien als iets tijdelijks. Die mentale instelling steunt hen.’ (NB) Marjolijn van der Klis, Commuter Partnerships. Balancing home, family and distant work, promotie: 15 mei.

Folia 31 | 5


in beeld

Foto: Henk Thomas

In het Science Park werd donderdag 7 mei cafĂŠ Academisch Kwartier geopend. Studentenpartij LIEF ging rond met hapjes. De studenten Ino (links, informatica) en Philo (kunstmatige intelligentie) krijgen hier een bord eiwitrijke krekels gepresenteerd. (DW)


promoties

nieuws

Betere medicijnen tegen astma gezocht >Nieuwe medicijnen tegen astma blijven uit omdat de ziekte niet goed na te bootsen is bij proefdieren. >Maar dankzij allerlei technologische ontwikkelingen is het nu mogelijk om op een andere manier naar astma te kijken. Deze zomer start een studie die meer kennis moet opleveren over astma. Aan het onderzoek, dat gecoördineerd wordt door het AMC, doen veertig Europese instellingen en bedrijven mee. De EU heeft 21,5 miljoen euro toegezegd.

‘Dankzij allerlei technologische ontwikkelingen is het nu mogelijk om op een nieuwe, systeembiologische manier naar astma kijken,’ zegt projectleider Peter Sterk, hoogleraar pathofysiologie en fenotypering van astma en van ‘chronic obstructive pulmonary disease’ (COPD). Dit is een verzamelnaam voor verschillende chronische longaandoeningen zoals longemfyseem en zware bronchitis. De kennis die de onderzoekers hopen op te doen, moet uiteindelijk leiden tot nieuwe medicijnen tegen ernstige astma. Die blijven

WOENSDAG 13/05

tot nu toe uit omdat het onderzoek naar astma een aantal hindernissen kent. ‘De ziekte is niet goed na te bootsen bij proefdieren,’ zegt Sterk. ‘Een andere factor die het onderzoek bemoeilijkt is de aandoening zelf. Astma uit zich op verschillende manieren. Zo kan de een er een redelijk normaal leven mee leiden, terwijl de ander nauwelijks de deur uitkomt omdat zijn longfunctie steeds slechter wordt.’ Een kleine tien procent van alle astmapatiënten heeft geen of nauwelijks baat bij de bestaande middelen. (DW)

14.00 uur: Luuk van Middelaar - Wijsbegeerte De passage naar Europa. Geschiedenis van een begin. Promotor: prof.dr. A.J.J. Nijhuis. (Aula)

DONDERDAG 14/05 10.00 uur: Rosa Lehmann - Antropologie Struggling for Peace. Understanding Polish-Ukrainian Coexistence in Southeast Poland (1943-2007). Promotor: prof.dr. O.D. Van den Muijzenberg. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Hester Radstake - Onderwijskunde Teaching in Diversity. Teachers and Pupils about Tense Situations in Ethnically Heterogeneous Classes. Promotor: prof.dr. G.W. Meijnen. (Agnietenkapel)

UvA-hoogleraren adviseren bij proces Demjanjuk >Misschien moet de voormalige kampbewaker John Demjanjuk in Duitsland terecht staan. >In dat geval zullen vier hoogleraren van de UvA de nabestaanden van slachtoffers van het concentratiekamp Sobibor adviseren. Het is mogelijk dat de Verenigde Staten de 89-jarige van oorlogsmisdaden beschuldigde John Demjanjuk aan Duitsland gaat uitleveren, ondanks medische bezwaren. Dit betekent wellicht een proces in Duitsland, tenminste als Duitsland niet besluit om het proces op medische gronden af te blazen.

Demjanjuk zal dan terecht staan voor medeplichtigheid aan de moord op 29.000 joden in concentratiekamp Sobibor, waar hij kampbewaarder Ivan de Verschrikkelijke zou zijn geweest. Vier UvA-hoogleraren zullen bij het eventuele proces de medeaanklagers, nabestaanden van Nederlands-joodse slachtoffers van Sobibor, adviseren. Het gaat om socioloog Abram de Swaan, historica Selma Leydesdorff, jurist Harmen van der Wilt en Johannes Houwink ten Cate, hoogleraar Holocaust- en genocidestudies. Er hebben zich drie overlevenden van Sobibor en negen gezinsleden van slachtoffers van Sobibor aangemeld, die als zogeheten Nebenkläger willen deelnemen aan het pro-

VRIJDAG 15/05 10.00 uur: Saeid Eslami - Geneeskunde Pharmacotherapy and Patient Safety in Intensive Care Impact Guideline-Based Decision Support. Promotoren: prof.dr.ir. A. Hasman en prof.dr. E. de Jonge. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Marjolijn van der Klis - Sociale geografie Commuter Partnerships. Balancing Home, Family, and Distant Work. Promotor: Mw. prof.dr. C.H. Mulder. (Agnietenkapel)

ces,’ meldde Houwink ten Cate vorige week in een opiniestuk in NRC Next. In Israël is Demjanjuk ter dood veroordeeld vanwege zijn rol in vernietigingskamp Treblinka, maar daarvan is hij in hoger beroep vrijgesproken. ‘Zijn vrijspraak in Israël was terecht,’ aldus Houwink ten Cate, ‘maar de Duitse justitie zegt – op basis van historische documenten – zeker te weten dat Demjanjuk als soldaat van de SS in Sobibor werkzaam is geweest. Massamoord op Joden door middel van vergassing was het enige doel van Sobibor. Daarom denken de Duitse aanklagers in termen van medeplichtigheid aan moord. Mij lijkt dat niet vreemd.’ (AK)

DINSDAG 19/05 10.00 uur: Suzan Oudejans - Geneeskunde Routine Outcome Monitoring and Learning Organizations in Substance Abuse Treatment. Promotoren: prof.dr. G.M. Schippers en prof.dr. W. van den Brink. (Aula) 12.00 uur: Joop van Waarden - Latijnse taal en cultuur Writing to Survive. A Commentary on Sidonius Apollinaris Letters Book 7. Volume 1: The Episcopal Letters 1 – 11. Promotor: prof.dr. D. den Hengst. (Aula)

Geen UvA-bieb aan het Rokin

Foto: Henk Thomas

De nieuwe bibliotheek van de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) komt definitief niet in het Fortispand aan het Rokin. Dat heeft Els Iping, voorzitter van het dagelijks bestuur van het stadsdeel centrum, donderdag 7 mei gemeld aan de stadsdeelraad van Amsterdam Centrum. Op verzoek van de stadsdeelraad heeft de UvA onderzocht of de nieuwe bibliotheek in het gebouw van Fortis kon worden gehuisvest. CvB-voorzitter Karel van der Toorn: ‘Die mogelijkheid kunnen we uitsluiten. Fortis geeft aan dat het pand niet te koop is en als het ooit te koop wordt aangeboden, krijgt de UvA geen voorrang, maar wordt het verkocht aan de hoogste bieder.’ Het voornemen om de oudbouw op het BGterrein af te breken ten gunste van de FGwbibliotheek leidt al meer dan tien jaar tot felle protesten. Van der Toorn:‘De bieb zal voor een deel ten koste gaan van een historisch pand. Dat levert protesten op en dat snap ik. Toch is het BG-terrein voor ons de enige optie. Er moet een nauwe en fysieke verbondenheid zijn tussen faculteit en bibliotheek.’ De UvA heeft de bouwvergunning inmiddels aangevraagd en tegenstanders kunnen

nog protesteren. ‘Ik snap dat mensen boos zijn en gedurende het proces hebben we naar hen geluisterd. We hebben gesnoeid in het programma van eisen en we zorgen ervoor dat een deel van de historische bui-

WOENSDAG 20/05

tenmuren bewaard blijven.’ Wanneer de definitieve vergunning wordt afgegeven, weet Van der Toorn niet. ‘Wie wil bouwen in de binnenstad, moet geduld en doorzettingsvermogen hebben.’ (JJ)

10.00 uur: Miranda Tromp - Geneeskunde Record Linkage to Enhance Data from Perinatal Registries. Promotoren: Prof.dr. A.H. Hasman en prof.dr. G.J. Bonsel (EUR). (Aula) 12.00 uur: Robert Cirillo - Algemene taalwetenschap The Syntax of Floating Quantifiers: Stranding Revisited. Promotoren: prof.dr. F.P. Weerman en prof.dr. J.B. Besten. (Aula) 14.00 uur: Jochem Wolthaus - Geneeskunde Four-Dimensional Imaging in Radiotherapy for Lung Cancer Patients. Promotor: prof.dr. M.B. van Herk.(Aula)

ORATIES DONDERDAG 14/05 14.30 uur: prof.dr. P. Timmerman, hoogleraar Protein mimetic chemistry Hetzelfde, maar dan anders. (Aula) Foto: Bob Bronshoff

>Bibliotheek niet naar Fortispand >Van der Toorn: ‘Wie wil bouwen in de binnenstad, moet geduld en doorzettingsvermogen hebben.’

Voor zover bekend is dit geen ludieke stelling bij een promotie. Misschien eerder een tegeltjeswijsheid. Afgelopen week hing de tegel aan de gevel van de aula van de UvA in de Lutherse kerk. Wie verantwoordelijk is voor de boodschap is onduidelijk. (DW)

DINSDAG 19/05 14.30 uur: prof.dr. J.H.G. Gawronski, hoogleraar maritieme en urbane archeologie van de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode, i.h.b. de stad Amsterdam Amsterdam: een maritieme stad? (Aula) Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231. Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda

Folia 31 | 7


opinie

Bouw een school tijdens je studie Vrijwilligerswerk doen bij een stichting is een nuttig, maar onderbelicht tijdverdrijf, vinden Davey Meelker en Milou Klein Lankhorst. licht alternatief op de bekende studentenorganisaties is het werken als vrijwilliger bij een studentenstichting die jouw maatschappelijke idealen vertegenwoordigt. Voordat je over het indelen van je studietijd een besluit neemt, bedenk dan dat dit een mogelijkheid is waar zowel jij als anderen iets aan hebben. Aan de UvA zijn meerdere, door studenten opgerichte vrijwilligersorganisaties verbonden die jouw hulp goed kunnen gebruiken. Helaas krijgen deze organisaties niet de aandacht die ze verdienen; veel studenten weten niet eens van hun bestaan af. En dat terwijl deze studentenstichtingen een kracht bezitten die andere

ontwikkelingsorganisaties vaak missen. Het zijn jonge en bescheiden organisaties die streven naar een concreet maatschappelijk doel. Door het ondersteunen van kleinschalige gemeenschapsprojecten zien donateurs rechtstreeks waar hun gift heen gaat en blijft er niets aan de strijkstok hangen. Niños de Guatemala is zo’n studentenstichting, opgericht door studenten die tijdens een reis door Guatemala hebben ervaren hoe groot de problematiek in arme bergdorpjes in het land is. Inmiddels heeft deze stichting samen met de lokale gemeenschap een school gebouwd en geopend, waardoor nu al tachtig

Illustratie: Cees Heuvel

Als student in Amsterdam sta je voor talloze keuzes: ga je vooral studeren of word je lid van een studentenvereniging? Word je actief bij een studievereniging of ga je op zoek naar een bijbaantje om je studieschuld binnen de perken te houden? De balans vinden tussen studeren en genieten is misschien wel de grootste uitdaging voor een student. Na vier jaar studeren wil je natuurlijk niet tot het inzicht komen dat je je studententijd hebt weggezopen en pas veertig studiepunten op je naam hebt staan, of erger nog: het gevoel hebben dat je niet hebt geleefd. Dit zorgt voor lastige beslissingen, zeker met het oog op de toekomst. Een goed, maar vaak onderbe-

Eerst voor, dan door studenten Roel Raterink breekt een lans voor studentenpolitiek en medezeggenschap. Vorig jaar deed de revolutionaire partij ‘Fuck de CSR’ mee aan de studentenraadsverkiezingen. Maar wat kan de studentenpolitiek nu eigenlijk betekenen? Medezeggenschap door middel van studentenraden is in de meest pessimistische visie niet meer dan het ondersteunen van bureaucratische bestuurlijke organen van de Universiteit van Amsterdam. Dit is echter niet wat medezeggenschap aan de UvA inhoudt, integendeel. Studentenpolitiek is niet een extra element van de universitaire bureaucratie, maar biedt studenten de mogelijkheid hun stem te laten horen. Deze week is het de week van de studentenpolitiek: de verkiezingsweek voor de studentenraden. Ook partij mei doet dit jaar weer mee aan de verkiezingen. Mei is geboren uit een enthousiasme voor het studeren, en uit de onvrede dat op een aantal plaatsen het onderwijs aan de UvA niet goed genoeg is. Mei denkt en werkt dan ook altijd vanuit een aantal idealen. Ten eerste vraagt mei zich bij elk idee en ieder voorstel af of het goed zal zijn voor de kwaliteit van het onderwijs: mei staat voor kwaliteit. Verder moet, vindt mei, de universi-

8 | Folia 31

teit een academische gemeenschap zijn, waarin studenten en docenten samen het onderwijs vormgeven. Ook stelt mei: eerst voor, dan door studenten – de universiteit mag best wat van haar studenten verwachten, mits ze de student daar alle middelen voor biedt. Waar leiden deze idealen in de praktijk toe? De slogan ‘mei voor kwaliteit’ laat het beste zien wat mei anders maakt dan andere partijen. Kwaliteit van onderwijs wil volgens mei bijvoorbeeld zeggen dat je niet studeert om een diploma te behalen door een voorgekauwd programma af te werken. Een student ontplooit zich door gebruik te maken van de verschillende mogelijkheden die de universiteit hem biedt. Je ontwikkelt kennis niet alleen door de hoorcolleges van verplichte vakken te consumeren. Dit jaar hebben de mei-leden in de studentenraden dan ook grotendeels de protestactie gedragen tegen het betalen voor extra studiepunten, een plan dat het College van Bestuur wilde invoeren. Hierdoor is voorkomen dat studenten in de toekomst extra zouden moeten betalen voor extracurriculaire studiepunten. Mei vindt het erg belangrijk dat je de vakken kan

volgen die voor jou persoonlijk van waarde zijn. Aan een universiteit is ook ‘kleine kwaliteit’ van groot belang. Werkende voorzieningen zijn essentieel om met je studie aan de slag te gaan. Waarom nog zoveel studieruimtes in de weekenden gesloten zijn, vindt mei dan ook onbegrijpelijk. Het tekort aan studieplekken in de tentamenperiodes betekent een onnodige belemmering bij het studeren. Vanuit het principe ‘eerst voor dan door studenten’, zal mei zich volgend jaar hard gaan maken om meer studieplekken te creëren. Dit is een haalbaar streven: mei heeft al weten te zorgen voor meer studieruimte in de UB, het Science Park en het Bushuis. Studentenpartij mei laat zien dat studentenpolitiek ertoe doet. De partij bestaat uit bevlogen mensen met eigen ideeën over onderwijs. Wanneer nodig staan zij op hun strepen. Om de stem van studenten te laten horen is het belangrijk dat studenten blijven stemmen. Stem daarom op mei! l Roel Raterink is als lid van partij mei verkiesbaar voor de Centrale Studentenraad


stage

Foto: Bob Bronshoff

Aan de UvA zijn meerdere, door studenten opgerichte vrijwilligersorganisaties verbonden die jouw hulp goed kunnen gebruiken

Matthijs van de Laar

en in de toekomst tweehonderd Guatemalteekse kinderen een betere toekomst tegemoet gaan. Stichting Niños de Guatemala combineert de steun aan ontwikkelingsprojecten met het enthousiasmeren van jongeren. Onder het motto ‘iedereen kan wat doen’ zijn bij Niños de Guatemala studenten uit allerlei studierichtingen actief, van geneeskunde tot rechten. Het is niet alleen heel mooi om je in te zetten voor een goed doel, maar ook erg leerzaam. Je leert nieuwe vaardigheden en kunt deze direct gebruiken en het resultaat terugzien in de praktijk. Daarnaast werk je samen in een jong team dat naar hetzelfde goede doel streeft. Redenen te meer om je bij een studentenstichting aan te sluiten, zeker in een tijd waarin alleen een universitair diploma niet meer genoeg is: vrijwilligerswerk staat erg goed op je cv. Het is jammer dat het bestaan van dit soort vrijwilligersorganisaties en de mogelijkheden die deze bieden, onderbelicht blijven. Niet alleen de UvA zelf, maar ook de universiteitsbladen zouden hier meer aandacht aan

brieven Initiatief de kop ingedrukt De CSR heeft onlangs een ‘taskforce’ in het leven geroepen die de inschrijfproblematiek gaat proberen aan te pakken, zo lezen wij in Folia 30. Lijst ‘Verbeter het inschrijfsysteem’ bracht de inschrijfproblematiek twee weken geleden ook al onder de aandacht in Folia. Tot onze verbazing waren wij niet eens ingelicht over deze plannen waardoor de CSR een bepaald signaal afgeeft. Initiatief en ondernemerschap aan de kant van de student lijken geen enkele impact te hebben en totaal niet serieus te worden genomen. Wij zijn verheugd dat er na een raadsjaar van relatieve stilte nu meer aandacht voor dit probleem komt. Toch is het jammer dat wij niet worden betrokken bij de aanpak van de moeilijkheden rond studieweb, die wij immers zelf hebben aangekaart. Daarnaast is het gekozen tijdstip heel opmerkelijk vanwege de aankomende verkiezingen. Het spreekt voor zich dat de leden van de CSR geen enkele verantwoordelijkheid aan ons hoeven af te leggen, aangezien geen van ons op dit moment deel van deze centrale raad is. De CSR heeft echter wel een verantwoordelijkheid jegens de studentenmedezeggenschap aan de UVA. Het is betreurenswaardig dat op deze manier het initiatief van een nieuwe partij de kop in wordt gedrukt. Wij van lijst ‘Verbeter het inschrijfsysteem’ gaan er natuurlijk van uit dat wij zetels behalen bij de aankomende verkiezingen, en hopen dan ook op een vruchtbare samenwerking met deze speciale taskforce-elite.

moeten besteden. Folia bijvoorbeeld staat wekelijks vol met artikelen over de Asva en de studentenraden, terwijl deze organisaties al ondersteund worden door de universiteit. Ook studenten die uit eigen initiatief ontwikkelingsprojecten opzetten, zouden benaderd moeten worden. Niet alleen omdat ze belangstelling verdienen, maar ook om andere studenten wakker te schudden en te laten inzien dat het werken bij een vrijwilligersorganisatie niet zo moeilijk is als de meesten denken. Het is eerder een kans, die je niet alleen jezelf maar ook de goede doelen niet moet ontnemen. l Kijk voor meer informatie op www.schoolbouwen.nl Davey Meelker is student politicologie en vicevoorzitter Amsterdam van stichting Niños de Guatemala, Milou Klein Lankhorst is student Nederlandse taal en cultuur en bestuurslid externe communicatie van stichting Niños de Guatemala.

Dit om er samen aan te werken dat de inschrijvingen niet weer een eindeloos voortslepende kwestie worden. Toch zou een eerdere betrekking van onze partij bij het initiatief een beter signaal zijn naar de student en de algehele medezeggenschap op onze universiteit. Paul Korver en Lex Noteboom, studenten geschiedenis, Keijen van Eijk en Jeroen Dobber, studenten Europese studies en initiatiefnemers lijst ‘Verbeter het inschrijfsysteem’.

Jonge redacteur In Folia 25 werd ik naar aanleiding van mijn afscheid als hoogleraar communicatiewetenschap geïnterviewd door junior redacteur – en UvA-student! – Harmen van der Meulen. Ik wil hem graag via deze weg een royaal compliment maken voor zijn interview. Van der Meulen had zich buitengewoon zorgvuldig voorbereid: hij had mijn bibliografie nagetrokken, het een en ander gelezen en wist er saillante vragen aan vast te knopen. Hij reisde af naar het verre Malden en nam ruim de tijd voor het interview. Bovendien wist hij gaandeweg meer uit me los te krijgen dan ik voor mogelijk hield. Van tevoren heb ik de tekst niet gelezen, zodat ik ook niet in de verleiding kon komen er met mijn schoolmeesterspennetje in te gaan woelen (een kwestie van beroepsdeformatie). De foto van Bob Bronshoff is die van een vakman wiens werk ik al langer ken en waardeer. Hoe dan ook, mijn respect voor én dank aan deze nog jonge redacteur. Joan Hemels, emeritus hoogleraar communicatiewetenschap.

Matthijs van de Laar (25) volgt de master journalistiek en media, waar hij de variant research en redactie doet. Hij loopt stage bij IDTV. ‘Voor mijn stage doe ik research voor documentaires die IDTV produceert. Momenteel ben ik bezig met een onderzoek voor een documentaire over meidenbendes. Het gaat dan om groepen van meisjes tussen de dertien en vijftien die samen op straat hangen en zwaar ontspoord zijn. Ik vind het een van de leukste dingen op mijn stage om iets te vinden wat de regisseur heel hard nodig heeft, daarom hoop ik ook dat ik binnenkort zo’n meidenbende vind. Het grootste project, waar ik al sinds het begin van mijn stage aan werk, is een documentaire over het Stedelijk Museum. In eerste instantie had ik verwacht dat ik voor dit onderwerp alleen maar in de boeken zou zitten, maar gelukkig is het veel afwisselender en spannender. Het is een interessant onderzoek waarvoor ik veel verschillende mensen spreek. Daarbij is er heel veel informatie over het Stedelijk Museum te vinden en er zitten ook nog eens wat schandalen tussen. Samen met de eindredacteur doe ik voorgesprekken en ga ik op zoek naar uitspraken en fragmenten bij het Instituut voor Beeld en Geluid. Maar ik zit soms ook dagen in de bibliotheek of in het museum zelf. Voor elk onderzoek is van te voren een documentaireplan geschreven. Dit plan wordt aangeleverd door de regisseur, maar ligt niet heel erg vast. Eigenlijk is het meer een kader. Als we toevallig hele spannende dingen ontdekken die niet binnen dit kader passen dan wordt het ook zo weer omgegooid. Bij de documentaire over het Stedelijk gaat het over vijf voormalige directeuren en het sleutelstuk dat zij hebben aangekocht. Ik zoek dus nu onder andere naar uitspraken van die directeuren over de kunstenaar van hun sleutelstuk. Als we de research gedaan hebben dan gaat de regisseur verder met al het materiaal en hij zet vervolgens het eindproduct in elkaar. Dat ik dat niet doe vind ik best wel jammer. Mijn researchwerk is dan ook niet iets dat ik voor altijd zou willen doen. Het is wel heel leuk, maar niet erg bevredigend. Uiteindelijk wil ik het liefste zelfs iets maken. Deze stage is dan ook echt een opstapje.’ (Julie de Graaf ) ingezonden mededeling

Scriptie schrijven in goed Nederlands Is Nederlands niet je moedertaal en heb je daarom moeite met scripties e.d. schrijven? Gepensioneerde academici/ HBO-ers ondersteunen je hiermee graag. GRATIS! www.gildeamsterdam.nl

Naamloos-32 11 Naamloos-10 Naamloos-3

Folia 31 | 9

27-03-2009 08:52:33 09:23:36 09-10-2008 13:51:20 07-11-2008


interview

De kunst van het oppikken Door Eric van den Berg

Drie maanden lang uitgaan en vrouwen versieren: het is zelfs voor antropologische begrippen een wat ongewone manier om een scriptie te schrijven. Jitse Schuurmans deed het, in naam van de wetenschap.

Jitse Schuurmans

Antropologiestudent Jitse Schuurmans (27) dook in een relatief obscure Amerikaanse subcultuur van vrouwenversierders: de seduction community. Binnen dit wereldje draait alles om de beste manier waarop je een vrouw kan benaderen en in bed krijgen. Versierders (die zichzelf pick-up artists of, afgekort, PUAs noemen) bespreken uitgebreid tactieken op internet, lezen boeken, en oefenen eindeloos op vrouwen in het echt. ‘Sommige jongens houden zelfs spreadsheets bij van wat ze uitproberen en hoe goed dat werkt,’ zegt Schuurmans. ‘Veel gaan ook naar dating schools, waar ze van een goeroe leren daten. Dat kan zakken met geld kosten.’ T he G ame

PUAs hebben klinkende artiestennamen zoals Mystery of Style en specialiseren zich soms in bepaalde onderdelen van wat zij ‘Het Spel’ (The Game) noemen. Sommigen zijn bijzonder goed over de telefoon. Anderen zijn experts op het gebied van serveersters. Een jongen die Jitse tegenkwam tijdens zijn onderzoek in San Francisco specialiseerde in seks in wc’s en paskamers met vrouwen die hij net had ontmoet. Schuurmans: ‘Hij deed het wel eens met drie verschillende vrouwen op dezelfde wc in één avond. Veel portiers uit het nachtleven kenden hem, omdat hij al een paar keer uit nachtclubs getrapt was.’ Schuurmans hoorde voor het eerst van het bestaan van de versierondergrondse toen hij het boek The Game: Penetrating the Secret Society of Pick-Up Artists las van de Amerikaanse journalist annex beroepsversierder Neil Strauss. Alhoewel de subcultuur haar wortels heeft in het werk van zelfverbetergoeroe Ross Jeffries (boze tongen beweren dat Tom Cruises karakter Frank T.J. Mackey uit de film Magnolia op deze man gebaseerd is), was het Strauss’ boek dat de subcultuur in 2005 wereldwijde bekendheid gaf. Schuurmans las het boek kort nadat het uit ging met zijn vriendin. Schuur-

10 | Folia 31

mans: ‘Ik scharrelde toen veel , maar ik kon niet altijd de meisjes krijgen die ik wilde. Dat was soms best wel frustrerend. Toen ik The Game las dacht ik: wow, valt dit te leren?’ Na de eerste kennismaking begon Schuurmans meer boeken te lezen waarin de regels der kunst werden uitgelegd. Gaandeweg maakte hij kennis met de technieken die in het wereldje worden gebruikt, en kreeg hij het rijke jargon onder de knie. Vrouwen, daar wordt meestal aan gerefereerd met een nummer tussen de een en tien, dat aangeeft hoe mooi de dame in kwestie is. Soms volstaat de afkorting HB (Hot Babe). De versierder geeft vervolgens Demonstrations of Higher Value af, door terloops opmerkingen te maken die in zijn voordeel zijn. Tegelijkertijd beledigt de versierder de vrouw op speelse wijze, om haar zelfvertrouwen te verlagen. Klassiekers hierbij zijn: ‘Die nagels kunnen niet echt zijn’ of ‘Jeetje, je haar lijkt wel van stro!’ Hierdoor wordt de dame in kwestie ontvankelijker voor mannelijke toenadering, denken veel PUAs. Schuurmans experimenteerde zelf ook een beetje met de technieken. Dat leverde niet meteen resultaat op, maar hij raakte wel geïntrigeerd door het wereldje. Het idee voor zijn scriptie was geboren. Schuurmans wilde de cultuur onderzoeken door zich er helemaal in onder te dompelen. Het eerste gesprek met zijn begeleider zag hij daarom met angst en beven tegemoet. Schuurmans: ‘Wat ik ging voorstellen kwam toch neer op drie maanden uitgaan. Gelukkig was ze heel enthousiast.’ Alhoewel Schuurmans ook PUAs interviewde en online discussiefora afstruinde, vormde observatie ‘in het veld’ toch de hoofdmoot van zijn onderzoek. ‘Dat is toch een betere manier om erachter te komen wat mensen echt doen dan het ze te vragen,’ aldus Schuurmans. P articiperende observatie

Begin dit jaar vloog Schuurmans naar San Francisco om aan zijn veldwerk te beginnen. Hij verrichte zijn onderzoek vanuit een onwaarschijnlijke thuisbasis: een huis in de homowijk van de Californische stad, dat hij deelde met vier vrouwen, waaronder twee lesbiennes. Een van zijn huisgenootjes kende een meisje dat sekstrainingen gaf (‘hands-on,’ aldus Schuurmans). Zij had wel eens lesgegeven aan de lokale versierclub, wat Schuurmans een ingang gaf bij de ietwat gesloten gemeenschap. Schuurmans won al snel het vertrouwen van de versierders. Hij kreeg toegang tot hun internetforum, waarop ze tips en trucs uitwisselden, en ging met de lokale PUAs op stap om vrouwen te versieren. Vrijwel elke werkdag ging Schuurmans een paar uur op stap met een Indiase PUA. Daarnaast was

hij ongeveer vijf nachten in de week in nachtclubs te vinden. Geheel in lijn met de antropologische traditie van participerende observatie probeerde Schuurmans zelf ook vrouwen aan de haak te slaan. ‘Ik houd onwijs van flirten,’ aldus Schuurmans. De opbrengst: een heleboel telefoonnummers die meestal linea recta de prullenbak ingingen. Schuurmans begon namelijk kort na aankomst in San Francisco een relatie met een van zijn huisgenootjes en bleef haar de komende maanden ‘min of meer’ trouw. Het wilde nachtleven van Schuurmans leidde wel tot frictie tussen hem en zijn vriendinnetje. ‘Ze was er op het laatst niet helemaal meer blij mee dat ik telkens weer de hort op ging, maar ze wist dat onze relatie van korte duur zou zijn’ aldus de antropologiestudent. ‘Toen ik terugging naar Amsterdam was het over.’ Schuurmans kwam er al snel achter dat hij een nogal idealistisch beeld koesterde van de versierdersgemeenschap. Schuurmans: ‘In The Game wordt het nogal glamoureus voorgesteld allemaal, maar op de avonden

Schuurmans sprak voor zijn scriptie uitgebreid met de lokale versiergoeroe Erik. Een paar tips van de meester. 1. Geef op serieuze vragen nooit serieuze antwoorden. Als een meisje vraagt: ‘Wat doe je voor werk?’ kun je saai antwoorden: ‘Ik ben student,’ maar ook ‘Ik ben piraat. Lachen joh, beetje schepen overvallen en je komt nog eens ergens.’ 2. Een creatieve opening: kies een leuk jurkje uit bij de H&M en loop ermee op een meisje af en vraag haar: ‘Heb ik een dikke kont in dit jurkje?’ 3. Een goede versierder heeft altijd zijn antwoord klaar. De opmerking: ‘Ik heb al een vriendje,’ beantwoordde Erik steevast met: ‘Mooi, dan heb je iemand om voor je te zorgen als ik er niet ben.’ 4. Wees niet bang om snel fysiek te worden. Als je haar niet zoent wanneer je denkt dat het kan, gaat het daarna waarschijnlijk niet meer lukken. Als ze niet wil, kan het later misschien nog. 5. Hou je aan de drie-secondenregel: spreek haar aan binnen drie seconden nadat je haar ziet. Als je eerst een half uur jezelf moed gaat indrinken, verlies je je waardigheid en maak je het jezelf moeilijker. 6. Zorg dat je omringd bent door mensen met wie je het leuk hebt. Hierdoor zijn anderen veel ontvankelijker als je ze aanspreekt.


De droom van elke pick-up artist

waar ik kwam was het doorgaans een treurige bedoening. Jongens die wanhopig zitten te flirten, handpalmen proberen te lezen en allemaal dezelfde grappen en openers vertellen.’ Schuurmans vroeg zich af en toe af waaraan hij was begonnen. ‘Ik kon mijn lachen in het begin soms niet inhouden.’ Bijzonder hilarisch vond hij de maandelijkse meet van de lokale versierdersclub

omschrijft hij als ‘een eenzame jongen’. Met het versieren had hij weinig succes. In de drie maanden dat Schuurmans in San Francisco was sprak Sanjeeb in zijn bijzijn een paar honderd vrouwen aan. Slechts eenmaal leverde dit ook daadwerkelijk seksueel contact op: met een dikke, schele Koreaanse toeriste die nauwelijks een woord Engels sprak. Schuurmans: ‘Maar daar was hij wel

Sommige PUAs zijn bijzonder goed over de telefoon, andere zijn expert op het gebied van serveersters op Union Square, het centrale plein van San Francisco: ‘Er zitten dan een stuk of zestig jongens op dat plein die als honden op elke passerende vrouw afspringen. Als er dan eenmaal eentje een gesprek heeft aangeknoopt, beginnen de jongens met meer ervaring driftig tekens te geven aan die jongen om hem te leren wat hij moet doen. Te bizar voor woorden.’ M annelijkheid

Schuurmans ontdekte ook veel verborgen leed in de gemeenschap. Sanjeeb bijvoorbeeld, de Indiase jongen met wie hij elke dag tijdens de lunch op stap ging,

erg gelukkig mee.’ Volgens Schuurmans is Sanjeeb typerend voor veel jongens uit de versierdersgemeenschap van San Francisco. Sanjeeb was naar de stad gekomen om het te maken in de IT, had weinig vrienden en kwam via zijn werk uitsluitend met mannen in contact. Toch is het volgens Schuurmans niet zo dat de seduction community louter uit kneuzen bestaat. Hij kwam ook jongens tegen die daadwerkelijk bijzondere vaardigheden bezaten op versiergebied. Erik de wc-specialist is daarvan het meest tot de verbeelding sprekende voorbeeld. Deze jongen deed het regelmatig met meerdere vrouwen op een avond. Zijn technieken waren weinig

intuïtief. Een gespreksopener die hij veel gebruikte: ‘Ik wilde je in je nieren stompen, maar je ziet er lief uit, dus ik denk dat ik dat maar laat. Bovendien denk ik dat je me toch verrot zou kunnen slaan.’ Schuurmans probeerde het ook, maar succes had hij niet. Een vrouw dreigde hem zelfs echt te slaan, nadat Schuurmans met materiaal van Erik op de proppen kwam. Schuurmans: ‘Ik was aan het einde van de avond echt depressief. Het kostte me twee dagen om daarvan bij te komen.’ Schuurmans betoogt in zijn scriptie dat de PUAs een traditioneel ideaal van mannelijkheid nastreven. ‘Hun mannelijke waarden zijn zaken als zelfvertrouwen en dominantie,’ zegt Schuurmans. De versierstrijd wordt gezien als een soort survival of the fittest. Paradoxaal, volgens Schuurmans. ‘Ze zien hun mannelijke waarden en het versiergebeuren als biologische gegevens, terwijl ze zelf heel erg bezig zijn zichzelf cultureel te vormen.’ Volgens Schuurmans houden de meeste succesvolle versierders er dan ook eigen filosofieën op na. ‘Voor hen werkt dat dan,’ aldus Schuurmans. ‘Maar volgens mij maakt het niet zoveel uit wat je zegt, zolang je maar rustig en zelfverzekerd over komt. Het gaat meer om geloofwaardigheid dan om techniek.’ Of dat een vaardigheid is die kan worden aangeleerd, daar is hij nog niet over uit. ‘Sommige dingen werken wel. Je moet het luchtig houden, leuk. Een vrouw een beetje liefelijk plagen.’ Toch moet volgens Schuurmans iedereen zijn eigen weg vinden op versiergebied. ‘Er is geen universele theorie. Iedereen moet zijn eigen manier vinden.’ l

Folia 31 | 11


het beste

Carla Bruni Rozemarijn Vervoort (20), tweedejaars Noorse taal en cultuur:

Duister sprookje Coraline; première: 13 mei Poppenanimatie, ook wel stop-motion animatie genoemd, is een van de meest arbeidsintensieve vormen van films maken. Elk ledemaat, elke gezichtsuitdrukking, elke kledingplooi van elke pop moet vierentwintig beeldjes per seconde worden aangepast om een vloeiende beweging op het scherm te toveren. Eén klein foutje en alles moet over. Gelukkig is Henry Selick een van de besten in zijn vak. Zijn nieuwste stop-motion film Coraline is een feest voor het oog. Net als in Selicks inmiddels klassieke The Nightmare Before Christmas is ook Coraline een sprookje met een duister randje. Ditmaal is niet Tim Burton de inspiratiebron, maar een boek van de even eigenzinnige schrijver Neil Gaiman. Deze Gaiman moet haast wel een fan zijn van Alice in Wonderland. Net als Alice verliest ook het avontuurlijke meisje Coraline zich in een sprookjeswereld die verstopt ligt achter een geheime doorgang. Bij Alice was het een konijnenhol, bij Coraline een mysterieus deurtje in haar nieuwe huis. Beiden worden geholpen door een pratende kat. Waar bij Alice in Wonderland alles een vreemde droom is, zijn in Coraline fantasie en werkelijkheid veel nauwer met elkaar verweven. Achter Coralines deurtje ligt namelijk een kopie van de werkelijkheid. Het enige verschil is dat haar omgeving, waaronder haar saaie ouders, veel leuker zijn dan normaal. Als Coraline er achterkomt dat deze schijn bedriegt moet ze ineens vechten om haar oude leven te redden.

12 | Folia 31

Selick heeft zijn leger aan poppenspelers al hun kunsten laten inzetten om Coraline zo indrukwekkend mogelijk te maken. Zowel Coralines normale wereld als de sprookjeswereld achter de deur bieden genoeg uitbundige situaties en personages om eens lekker uit te pakken. Maar het zijn vooral de minder uitbundige momenten waarop Coraline straalt. De geërgerde gezichtsuitdrukking van moeder als Coraline zeurt dat ze zich verveelt; Coralines speelse beweging als ze een hobbel uit een kleed probeert te krijgen door er op te springen: het is niet de overdaad maar juist de subtiliteit die de poppen tot leven wekt. Het eindresultaat van vele maanden monnikenwerk: stop-motion animatie die zo soepel is dat je vergeet dat je naar poppen aan het kijken bent. Hoe prachtig Coraline ook is gemaakt, je zou je kunnen afvragen of Selick zijn sprookje wellicht niet té duister heeft gemaakt. De toon en thematiek van de film suggereren dat Coraline een familiefilm is maar jonge kinderen kan je er niet mee naar toe nemen. Daarvoor is de monsterlijke kant van Coraline’s sprookjeswereld toch echt te eng. (René Glas) Coraline (VS, 2009) Regie: Henry Selick Met stemmen van: Dakota Fanning, Teri Hatcher, John Hodgman

Film: ‘De Chinese vechtfilm House of Flying Daggers, een perfecte mix van een goed liefdesverhaal met spetterende en bijna buitenaardse beelden.’ Muziek: ‘Quelqu’un m’a dit van Carla Bruni. Zwoele fluisterliedjes over verloren liefdes, lekker voor op de achtergrond als je leest. Een zuchtmeisje? Die uitdrukking ken ik niet. Ze is de vrouw van president Sarkozy, dat is wel een minpuntje.’ Boek: ‘De Lenige Liefde, een bundel van de Belgische dichter Herman de Coninck. Er zitten in zijn gedichten altijd grappige plotwendingen. In ‘Flamingo’s’ noemt hij deze vogels roze vraagtekens. “Zo fraai dat we even niet meer om een antwoord geven.”’ Tv: ‘Dit Was Het Nieuws, waarin het nieuws, dat ik niet kijk omdat het te deprimerend is, wordt gerelativeerd.’ Humor: ‘Brigitte Kaandorp. In een sketch probeert zij de beentjes van haar kind in een fietszitje te frommelen. Als het kind eindelijk zit, ontdekt ze dat ze de huissleutels heeft vergeten. Een mooi liedje is ‘Andries Knevel’. “Zelfs al zit ik snikkend op een bank in het plantsoen, dan denk ik: fijn dat ik het niet met Andries Knevel hoef te doen.”’ Hebbeding: ‘Mijn woordenboekje Noors-Nederlands, een taal die ik

Foto: Hans van Vinkeveen

film

Website: ‘Nu.nl, onder het kopje ‘Opmerkelijk’. Hilarische verhalen over een ziekenhuis in Roemenië dat met beenprotheses van 28 jaar oud werkt, of over een aangereden alligator waarvoor 112 gebeld wordt. Nieuws moet voor mij luchtig zijn.’

Rozemarijn Vervoort

heel toevallig heb gekozen. Het moest een ongewone taal zijn maar wel Scandinavisch. Noors klinkt het mooist.’ Afknapper: ‘Het herhalen van oude tv-series als ‘t Schaep met de 5 pooten. Het is een aftreksel van iets wat verjaard is en waardoor mooie herinneringen bezoedeld raken. Het ergst is Bananasplit. Ik ben allergisch voor presentator Frans Bauer, vooral als hij giechelt.’ Kunst: ‘Het Rodinmuseum in Parijs, ik houd van Rodin maar meer nog van zijn assistente en minnares Camille Claudel. Ze was een eigenzinnige en gepassioneerde vrouw die later in een gesloten inrichting is gestopt. Een vrijgevochten vrouw als zij werd in die tijd als gevaarlijk beschouwd.’ Stokje: ‘Ik geef het stokje aan Sorbonmedewerker Eryk Novak. Hij blijft ondanks de drukte en het gezeur altijd vrolijk en aardig.’(Hans van Vinkeveen)


Culturele regeneratie Zoekt u in een encyclopedie de term ‘culturele degeneratie’ op, dan vindt u daar ter uitleg volgens mij één woord. Koninginnedag. Daaronder stel ik me ter illustratie een foto van het Museumplein voor, waarop heel veel mensen zonder kleren, maar met een oranje opblaaskroon staan, en in iedere hand vijf bier. Op de achtergrond tekent zich een immens podium af waarop drie vrolijke Volendammers een massaal toegejuichte klompendans uitvoeren. Koninginnedag ligt op dit moment alweer twee weken achter ons. Wat mij betreft een mooi moment om, teneinde de culturele moraal weer een beetje op te vijzelen, dat andere podium op het Museumplein eens onder de aandacht te brengen. Het Concertgebouw imponeert. Intimideert misschien zelfs een beetje. Ik weet dat het mij zes jaar Amsterdams burgerschap en de aanschaf van een 60 denier panty kostte voordat ik er voor het eerst een concert durfde te bezoeken. Volstrekt onnodig, zo bleek. Het concertgebouw stimuleert jongeren juist om naar concerten te komen luisteren en vereist hierbij echt niet perse een kuise kokerrok. Ze doen dit onder andere met behulp van hun jongerenvereniging Entrée. Een lidmaatschap van deze vereniging kost € 10,per jaar en geeft vervolgens voor slechts €8,- per kaartje toegang

tot één van de tweehonderd door Entrée geselecteerde concerten. Ter aansporing: tot deze selectie behoren in de maand mei onder anderen stukken van Beethoven, Grieg, Mozart en Chavez. Vindt u het meteen maar aanschaffen van een lidmaatschap een beetje overdreven, dan bestaat er ook nog zoiets als de Sprintplaats. Vanaf drie kwartier voor aanvang van een concert worden de dan nog lege plaatsen vergeven voor maar €10,-. (Een gewoon kaartje kost al snel €30,-.) Een sprintkaartje kan overigens alleen aan de kassa gekocht worden dus reserveren is niet mogelijk. De sprintplek is bovendien alleen bestemd voor jongeren en het Concertgebouw hanteert een jongerengrens van zevenentwintig jaar (au). De laatste keer dat ik het Concertgebouw bezocht, is alweer lang geleden. (Ik mocht nog naar binnen met een sprintkaartje.) Maar het is half mei. Mijn oranje opblaashamer ligt alweer twee weken netjes opgeborgen in de gangkast en ik heb mijn T-shirt teruggevonden. Hoog tijd dus om weer die kant op te gaan. (Fen ­Verstappen)

Foto: Won Tuinema

Het Concertgebouw, Concertgebouwplein 2-6

eten

Grieks genieten

chef-kok Nikos

Café restaurant I-Grec, Jean Desmetstraat 121

www.concertgebouw.nl voor informatie over het sprintkaartje en de agenda. www.entreeweb.nl voor lidmaatschap en het reserveren van kaarten. Foto: Fred George

Foto: Henk Thomas

fen is uit

Als je om welke reden dan ook op IJburg bent, bijvoorbeeld om Blijburg of het Diemerpark te bezoeken, moet je zeker gaan eten bij café restaurant I-Grec op het Haveneiland. De eigenaars, de Griekse chef-kok Nikos en zijn Nederlandse vrouw Natasja, zaten ook achter het succesvolle De Griekse Taverna aan de Hobbemakade, maar zij hebben hun compagnons vaarwel gezegd en zijn als duo op IJburg verder gegaan. In een gloednieuwe zaak met een bijzondere architectuur (voor het bedienend personeel trouwens best een klus, al die niveauverschillen) en een open keuken. Het heerlijke terras aan het water is het pièce de résistance: als je daar zit met een frappé (Griekse ijskoffie – een aanrader!) voor je op tafel, waan je je – zittend onder de blauwe parasols – op een Grieks eiland. Heerlijk is het om gewoon allerhande hapjes aan te laten rukken door de vriendelijke bediening: Griekse tapas, ofwel mezedes, uit de vitrine. De koude hapjes zijn E 4,- per stuk (auberginesalade, humus, tzatziki en nog veel meer), als warme hapjes E 5,- zijn er bijvoorbeeld gegrilde kaas, gegrilde kippenboutjes, spinazie-fetaflapjes, of olifantenbonen in pomodorisaus. En zo’n schaal vol warme en koude hapjes door elkaar (E15,-) gaat heel goed samen met een glaasje (of flesje) wijn en wat pitabrood. Heerlijk slow mediterraans tafelen. Toen wij er waren, was dat in het gezelschap van drie kinderen, die houden niet zo van lang tafelen. Daaraan hebben ze bij I-Grec ook gedacht: er is een

kinderhoek vol speelgoed. En er zijn kindermenu’s voor E5, bestaande uit gehaktballetjes of een kipspies, frietjes en een schaaltje vers fruit. Heel schattig. De hoofdgerechten variëren tussen E12 en E22,50 en er is een maandschotel voor E15,-. Mijn volwassen tafelgenoot eet een heerlijk malse citroenkip met knoflook en oregano (E12,-) en ik een pita kip (E5,-) – het meest geliefde Griekse fastfoodgerecht: een opgerolde warme pita met tomaat, ui, gegrild vlees en tzatziki. Erbij neem ik een Griekse boerensalade (E6,50) met feta en olijven. De kleintjes willen uiteraard ijs toe (E3,-), wij hebben er geen plek meer voor. We verlaten voldaan het pand, slechts een kleine zestig euro lichter, en vol mediterrane warmte. Er begint net een band te spelen, maar helaas: de kinderen moeten naar bed. (MvD) Eten: heerlijke hapjes en dito hoofd­ gerechten, ook meenemen Bediening: erg aardig Prijs: hapjes E4,- à E5,hoofdgerechten tussen E12,- en E22,50 Extra: prachtig terras aan het water, ­kinderspeelhoek

OPROEP Ben je betaalbaar uit eten geweest (maximaal E25,- per persoon)? Schrijf dan een recensie en stuur die op naar redactie@ folia.uva.nl. Als je recensie wordt geplaatst, krijg je de kosten van het etentje tot een bedrag van E50,- vergoed.

Folia 31 | 13


1

Foto’s: Willem Don

2

3

120 kilometer boek Door Kirsten Dorrestijn

Het is zo gepiept: een paar muisklikken, en even later ligt er een boek voor je klaar. Wat bijna niemand weet, is dat er in de tussentijd heel wat mensen aan de slag gaan om jouw boek op de juiste plek te krijgen. Een kijkje achter de schermen van de Universiteitsbibliotheek. De Universiteitsbibliotheek (UB) bezit ruim drie miljoen boeken en tijdschrifttitels. In totaal gaat het om 120 kilometer. Bij de bibliotheek rekent men namelijk in aantal strekkende meters. Er zou dus een weg gevormd kunnen worden van Amsterdam naar Eindhoven, als je alle boeken met de platte kanten tegen elkaar plaatst. Behalve in de open opstellingen van de faculteitsbibliotheken (25 kilometer), zijn de banden opgeslagen in magazijnen van het Singel, het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek (IWO) en de Oude Turfmarkt (95 kilometer). D oolhof

De meeste boeken liggen opgeslagen in het IWOmagazijn in de Bijlmer: in drie reusachtige zalen onder

14 | Folia 31

de tentamenruimtes van de UvA bevindt zich zestig kilometer boek en tijdschrift. In de magazijnen staan honderden metalen kasten, verlicht door tl-lampen. Op het moment dat jij een boek aanvraagt dat zich in

Selfservice Bij de UB wordt, als alles volgens plan verloopt, vanaf september 2009 een nieuw systeem ingevoerd. Elk boek krijgt een RFID-chip waardoor uitleen via selfservice mogelijk wordt. Studenten en wetenschappers kunnen hun boeken dan tot middernacht en ook in het weekend ophalen.

dit magazijn bevindt, rolt er in een kantoor van het IWO een bonnetje uit de printer. Elke ochtend verzamelt om 8.30 uur een vijfkoppig team deze bonnetjes, verdeelt ze en gaat ieder een eigen ‘wijk’ in om de gevraagde titels uit de kasten te halen. Dat proces herhaalt zich drie keer per dag, vijf dagen per week. Bart is een van die magazijnmedewerkers. Hij werkt al dertig jaar in het IWO en kent de gangen van het ogenschijnlijke doolhof op z’n duimpje. Het kost ongeveer een uur om een ronde te maken en de medewerkers mogen daar ook niet veel langer over doen, anders staat de chauffeur te wachten. Van tevoren legt Bart de bonnetjes op een logische loopvolgorde en begint dan met een kar aan de hand aan zijn route. De boeken staan opgeslagen in geslo-


Foto’s: Willem Don

5

4

6

1. De ingang van het IWO-gebouw in Zuid-Oost 2. De uitleenbalie aan het Singel 3. IWO-magazijn 4. Chauffeur Peter Schmidt 5. Boekendepot in het IWO 6. Het servicekarretje wordt uitgeladen in de Handboogsteeg

400 aanvragen per dag Uit het Singel-magazijn werden in 2008 per dag gemiddeld 174 boeken aangevraagd, uit het IWO 143 en uit de Oude Turfmarkt 87. De uitgaven waarnaar veel vraag bestaat, zoals nieuw verschenen romans, liggen in het Singel-magazijn, die waar weinig vraag naar is, bevinden zich ver achter in het magazijn van het IWO.

ten kasten, die je kunt openschuiven door aan een wiel te draaien, wat nog best een zware klus is. Oorspronkelijk zijn de kasten ook niet bedoeld voor dagelijks gebruik, maar lagen de persoonsgegevens van het AMC erin. Bart heeft geen speciale liefde voor boeken, al is hij er de hele dag mee in de weer. ‘Zelf lees ik niet veel. Ik ben hierin gerold, maar ik had net zo goed in een andersoortig magazijn kunnen werken.’ W achtende stapeltjes

Als de aangevraagde boeken een uur later uit het magazijn zijn gehaald, schenken de medewerkers koffie in en brengen ze gezamenlijk de kratjes naar buiten. Daar

wachten ze onder het genot van het nodige sigaretje op de transportauto. Chauffeur Peter vervoert de boeken van het IWO naar het Singel en daarnaast verzorgt hij onder andere de interne UvA-post en brengt hij Folia rond. Aan de achterzijde van de UB, in de Handboogsteeg, laadt Peter de kratjes uit zijn auto. In de sorteerkamer wordt gecheckt of de magazijnmedewerkers de goede titel tevoorschijn hebben gehaald, of het boek dusdanig bijzonder is dat het alleen ‘ter inzage’ wordt

verstrekt en of het al een barcode heeft. Maar liefst de helft van alle boeken die hier komen wordt namelijk voor het eerst uitgeleend en heeft nog geen barcode. Ten slotte worden de titels bij de uitleenbalie voor de aanvrager klaargelegd. Daar liggen altijd ongeveer achthonderd stapeltjes te wachten op hun leners, waarvan 25 procent tevergeefs: die aanvragen worden nooit opgehaald en vinden via dezelfde route hun weg terug naar het juiste plekje in het magazijn van herkomst. l

Extra service Sinds een paar jaar kunnen aangevraagde titels worden afgehaald bij tien verschillende locaties naar keuze. Maar alle boeken uit de magazijnen komen eerst in de sorteerkamer aan het Singel terecht, voordat ze bijvoorbeeld naar het P.C. Hoofthuis of de Oudemanhuispoort gaan. Twee keer per dag rijdt een klein, tuktuk-achtig karretje langs alle locaties in de binnenstad. Het leveren op locatie is een succes, want sindsdien zijn de uitleencijfers flink gestegen. Een andere service van de UvA is het zogenaamde ‘Interbibliothecair Leenverkeer’(IBL), waarmee je een tekst digitaal of per post kunt laten opsturen. En ook hiervoor geldt dat dat niet zo automatisch gaat als je denkt: dagelijks staat er iemand achter het kopieerapparaat of de scanner om dit voor jou te regelen. Robin van Schijndel, hoofd publieksdiensten van de UvA, houdt zich bezig met het logistieke systeem van de UB en weet als geen ander hoeveel werk er schuilgaat achter die klik op de muisknop: ‘Het zou interessant zijn om eens uit te rekenen hoeveel geld één aanvraag kost aan transport, personeel en energie.’

Folia 31 | 15


Zomerschool De filosofische grondslagen van het liberalisme Van dinsdag 25 tot en met vrijdag 28 augustus 2009 organiseert de Teldersstichting, het wetenschappelijk bureau ten behoeve van het liberalisme en de VVD, wederom een zomerschool over de filosofische grondslagen van het liberalisme. De zomerschool vindt plaats te Doorn en is bedoeld voor getalenteerde gevorderde studenten en zojuist afgestudeerden uit verschillende disciplines die affiniteit hebben met het liberale gedachtengoed (lidmaatschap van de VVD is niet vereist). Dit jaar zullen onder meer Frits Bolkestein, Mark Rutte, Afshin Ellian, Anton Zijderveld (conservatief socioloog), Ko Colijn (deskundige internationale betrekkingen) en Monika Sie Dhian Ho (directeur Wiardi Beckmanstichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA) een inleiding houden (voor meer informatie over het programma zie www.teldersstichting.nl) De deelnamekosten zijn â‚Ź 150,- (inclusief vier dagen volpension). Je kunt je belangstelling voor de zomerschool kenbaar maken door je CV en een motivatie voor deelname te sturen naar de directeur van de Prof.mr. B.M. Teldersstichting: dr. P.G.C. van Schie, Koninginnegracht 55a, 2514 AE Den Haag, info@teldersstichting.nl De aanmelding dient uiterlijk 1 juni in ons bezit te zijn. Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Selectie van kandidaten zal eind juni / begin juli plaatsvinden op basis van de aanmelding en eventueel een persoonlijk gesprek.

Meer informatie is te vinden op www.teldersstichting.nl

HET AMBASSADE HOTEL Een stijlvol 4**** grachtenhotel in het centrum van Amsterdam bestaande uit tien grachtenpanden met in totaal 59 kamers en suites zoekt per direct een

NACHTRECEPTIONIST voor 5 Ă 6 diensten per maand (werktijden tussen 23.30u. en 7.00u.) Wij zoeken kandidaten met een professionele, representatieve en vriendelijke persoonlijkheid, die accuraat en betrouwbaar zijn en die veel gevoel hebben voor service en kwaliteit. Een uitstekende beheersing van de Engelse taal in woord en geschrift is een vereiste. Wij bieden een zelfstandige functie met veel verantwoordelijkheid in een zeer prettige werkomgeving. Reacties gaarne aan: Het Ambassade Hotel t.a.v. Barry Bakermans Herengracht 341 1016 AZ Amsterdam telefoonnummer 020-5550222 e-mail: barry.bakermans@ambassade-hotel.nl internet: www.ambassade-hotel.nl

HIVOS EN HET KOSMOPOLIS INSTITUTE VAN DE UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK PRESENTEREN:

IFAA Biedt de ideale (partime of fulltime) baan aan voor: Fiscaal recht en/of ďŹ scale economie studenten. Goede verdiensten en tevens je studie in de praktijk uitvoeren bij een jong accountancy- en belastingadvieskantoor in hartje Amsterdam.

WHY MUSLIMS NEED A SECULAR STATE AND WESTERN POLITICS SHOULD NOT INTERFERE Volg dit debat en praat mee!

25 mei 2009, Utrecht Informatie en aanmelden: www.hivos.net/pluralismedebat Voertaal Engels

Voor meer info; frits@ifaa.nl of 020-7719909

De STEG/METC is een medisch-ethische commissie die geneesmiddelenonderzoek beoordeelt. Wij zoeken ter uitbreiding van het team een zorgvuldige en nauwkeurige

STUDIJOB BESTAAT 10 JAAR! In 2009 viert StudiJob Uitzendbureau haar 10-jarig Jubileum. Dit zal menigeen niet zijn ontgaan: een grote banner in het raam, een aangepast vrolijk feestlogo dat overal in terugkomt en ga zo maar door. Al 10 jaar staat het StudiJob team paraat om een kwalitatief goede match te maken tussen uitzendkracht en opdrachtgever. We hebben ons inmiddels gespecialiseerd in uitzending, payrolling, werving & selectie en loopbaanbegeleiding & coaching. We willen onze diensten nog lange tijd aan blijven bieden aan onze opdrachtgevers en uitzendkrachten. Kortom: Ben je op zoek naar flexibel en kwalitatief goed personeel? Of ben je juist op zoek naar een passende bijbaan? Neem dan snel contact op met een van de consulenten! Een feestelijke groet van het StudiJob team r 4UVEJ+PC JT HFPQFOE WBO VVS r 7PPS NFFS JOGPSNBUJF CFM r XXX TUVEJKPC OM

Secretariaatsmedewerk(st)er Kennis van de Engelse taal en goede typvaardigheid zijn vereisten. Flexibele werktijden; minimaal 12 uur per week. Reactie met CV gaarne zo spoedig mogelijk. Voor meer informatie zie www.stegmetc.org Bel 036-5350552 (Mw. Nelemans) of e-mail info@stegmetc.org. Gevestigd in Almere vlakbij station Almere Muziekwijk.


9

%& $& ( $ ""#

! " ! !%&$ & ! ! # $! $ ''$& $ !"( $& ) * $ ! # "# & " ! ## $& !& ! # $! $ ''$& ! & %& % %& $# $ %& & ! % $ & ( ! $ & &''$%&$" ! %& $ % "" "6" 22/1 )&$1 01/ 1"$&0 % 1"+ ,-6& %1" 3 + !" 2&13 )04"$"+ "+ !& %1 &' !" &++"+01 ! "+ !" ,/! + 22/1 "4,+"/0 "+ ,3"/&$" *01"/! **"/0 /" /"8/"+ $/ $ &+ %"1 -/ %1&$" "+ %&--" 2)122/- /( "01"/- /( *"1 !" "01"/$ 0# /&"( ,- ),,- #01 +! &+(")01/ 1 !" - /+! **"/01/ 1 &0 %"1 % /1 3 + !" 22/1 "1 &0 ""+ 22/1 &+ ,+14&((")&+$ 1 !0!"") "01"/- /( "+ ,,+01& %1&+$ " "5 &+3"01"/"+ 3"") &+ !" 4,+&+$"+ "+ !" 4,,+,*$"3&+$ ,+&+$"+ 4,/!"+ ,-$"(+ -1 4&+(")0 "+ "!/&'3&$%"&! (/&'$"+ 4""/ ""+ ( +0 ,,/ ) !"6" &+3"01"/&+$"+ ,+101 1 ""+ $"6"))&$" 4,,+4&'( 4 / %"1 -/"11&$ 4,+"+ "+ )"3"+ &0 " -- /1"*"+1"+ !&" +2 $"/"+,3""/! 4,/!"+ $ + *"& &+ !" 3"/(,,- "1 $ 1 ,* "+ ( *"/ -- /1"*"+1"+ 4 /3 + !" "+"!"+4,+&+$"+ "0 %&(("+ ,3"/ ""+ /2&*" 12&+

#!")&+$ + "+ "/(,,- , $ /2.2&20( !"

,01 20

*01"/! *

444 !"("5 +)

))" -- /1"*"+1"+ 6&'+ 3,,/6&"+ 3 + ""+ +"11" $"/"+,3""/!" !( *"/ *"1 !,2 %" 1,& )"1 "+ 4 01 #") ,6&'+"+ 4,/!"+ 3"/3 +$"+ +&"24" -) #,+!0 ("2("+0 "+ 3 &+01 )) 1&"0 4,/!"+ +$" / %1 "+ ))" 4 +!"+ 4,/!"+ $"0 %&)!"/! " ,--"/3) (1" 3 /&""/1 3 + * 1,1 * $" /2&(0,--"/3) ( " !"7+&1&"3" 3"/(,,--/&'6"+ !&"+"+ +,$ 3 01$"01")! 1" 4,/!"+ +!&"+ 2 $"9+1"/"00""/! "+1 &+ !&1 -/,'" 1 0122/ ! + ""+ * &) *"1 24 $"$"3"+0 + / 3"/(,,- !"("5 +) 4,/!1 ! + ,- !" %,,$1" $"%,2!"+ ,3"/ !" 01 /1 3"/(,,-

,,-0,**"+ 3 + # +



19

Foto’s: Bram Belloni

weekgast

Jorrit Smit (20) studeert scheikunde en is als lijsttrekker van studentenpartij LIEF (Lijst Interdisciplinair en Facultair) een kandidaat voor de studentenraadsverkiezingen van de FNWI.

heb van goede muziek, minder goede muziek (Guus Meeuwis) en slecht weer. Om op te warmen ben ik met vrienden en de ouders van een van hen in Haarlem uit eten geweest. Thuisgekomen op de Carolina MacGillavrylaan, in de volksmond Science Park, de vergadering met LIEF van morgenochtend nog even voorbereid om daarna de broodnodige uurtjes slaap te pakken!

Woensdag 6 mei

Bericht uit Berlijn. Het hele weekend bracht ik door in de fantastische stad Berlijn, als verjaardagsverassing voor een vriend van mij. We kwamen aan op 1 mei, Tag des Arbeit, voor Berlijn een gebeurtenis ter grootte van Koninginnedag. En dat hebben we gemerkt! Het hostel lag in de wijk Kreuzberg, het centrum van alle festiviteiten, protesten en rellen. Ik heb me voornamelijk in het feestgedruis gestort, en me niet al te veel aangetrokken van de immense hoeveelheden ME’ers en hun geliefde rushes door het publiek. De rest van de dagen heb ik genoten van de goede sfeer en het lekkere weer in Berlijn. Van de Alte Nationalgalerie, om even wat oude Duitse cultuur te snuiven, tot de vlooienmarkt in het Oost-Berlijnse, anarchistisch aandoende Mauerpark; dit alles kon uiteraard niet zonder de karakteristieke halve liter Duits bier en het broodje Bratwürst.

De dag gelijk goed begonnen met een effectieve LIEF-vergadering waar we de laatste puntjes op de i zetten voor de campagne van deze week. Ook proberen we een duidelijk beeld te schetsen van hoe we in de week van de verkiezingen zoveel mogelijk stemmen binnen gaan halen. Daarna ben ik met Anouk en Dorus, twee andere kandidaten van LIEF, aan de slag gegaan met een banner voor de actie van morgen. Het is een groot LIEF-logo met onze leus erop: ‘Verleg je grenzen!’ Als ‘tussendoortje’ ga ik naar een werkcollege organische chemie. Maar na die twee uurtjes van betrekkelijke rust roept de campagne weer om aandacht. Alle (nog bewoonde) UvA-gebouwen op het Science Park worden beplakt met posters van LIEF! Het avondeten is weer een klein momentje van rust, samen met mijn vriendin. Daarna stort ik me met Anouk op de banner, en hoewel het nog wat voeten in de aarde heeft, is die om half een af. En dat met de wetenschap dat morgenochtend de campagnedag alweer vroeg begint.

Dinsdag 5 mei

Donderdag 7 mei

Na wat bijgekomen te zijn van het weekend, begint vandaag de aanloop naar de Week van de Amsterdamse Student (ofwel de WAS): er moet geknald gaan worden! Eerst maar eens alle LIEF-zaken bijgewerkt. Er moeten roosters samengesteld worden voor wie wanneer waar staat in de WAS. Daarnaast bedenk ik een paar overheerlijke gerechten om voor te schotelen aan alle kandidaten, lijstduwers en vrienden van LIEF waarmee we in de WAS elke avond samen gaan eten. ‘s Middags ben ik ondanks alle LIEF-bezigheden op pad gegaan naar het Bevrijdingsfestival in Haarlem waar ik genoten

Wil jij je grenzen verleggen? Eet een sprinkhaan! Ik ben vandaag begonnen met campagnevoeren en dat doen we door studenten een overheerlijke sprinkhaan, krekel of bamboeworm aan te bieden. Dit alles onder het motto van grenzen verleggen; een afspiegeling van ons verkiezingsprogramma waarin wij zowel internationaal (makkelijker naar het buitenland), disciplinair (écht vrije keuzeruimte in de bachelor) als in de collegezaal (interactief onderwijs) grenzen willen overschrijden. De actie levert veel leuke reacties op. De krekels zijn het populairst: ‘Lekker knapperig’, en de wormen wat minder: ‘Leverachtige zandstorm in

Maandag 4 mei

je mond’. Naast de uitvoerige analyses van de smaak van een krekel en of het nou wel of niet de oplossing van het wereldvoedselprobleem is, wordt er ook veel gesproken over wat medezeggenschap is en dat er volgende week gestemd kan worden. ’s Middags verhuist het hele circus naar de nieuwbouw van het Science Park, om ook daar de sprinkhaan aan de man te brengen. Later vindt in het gloednieuwe gebouw een borrel plaats ter ere van de pas geopende bar; wederom een goede gelegenheid voor LIEF om campagne te voeren. ’s Avonds is er voetbaltraining van GeuzenMiddenmeer Heren 4, het team van UvA-studenten dat ik met enkele anderen afgelopen jaar op poten heb gezet. De opkomst was vanavond niet heel hoog, zoals wel vaker tentamens en practicumverslagen onze grootste tegenstander zijn, maar het was wel een lekkere training.

Vrijdag 8 mei Vandaag zetten we de ‘verleg je grenzen’-actie met de krekels nog door op en rond het Roeterseiland. Aan het eind van de dag zijn bijna alle insecten wonder boven wonder opgepeuzeld. Ondertussen zorg ik ervoor dat er volgende week genoeg nieuwe posters en flyers zijn, om LIEF nog beter boven het verkiezingsrumoer uit te kunnen laten steken. Ook tref ik samen met de andere kandidaten de voorbereidingen voor een barbecue aanstaande zondag. Op de vooravond van de verkiezingen komen we met iedereen die LIEF steunt en helpt bij elkaar om een lekkere knalsfeer in te zetten en ons volledig voor te bereiden op de verkiezingsweek. Na mijn college ga ik gelijk door naar mijn werk, als assistent bij kookschool Keizer Culinair op de Keizersgracht. Daar zal ik met een man of twaalf een heerlijk Italiaans vijfgangendiner op tafel gaan toveren, om er vervolgens zelf niets van te proeven, maar wel de afwas te doen. Erg leuk en gezellig werk, en fijn om mijn gedachten een avondje op nul te kunnen zetten. l Volgende weekgast: Bart Noordam, de nieuwe decaan van de Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica

Folia 31 | 19


onderzoek

Flitsscheiding langs de Nijl Door Nadine Böke

In Egypte kunnen vrouwen dankzij een omstreden wet tegenwoordig makkelijk van hun man af. Tenminste, in theorie. In islamitische landen is het makkelijk om te scheiden. Tenminste, als je man bent. Het volstaat dan om drie keer tegen je vrouw te zeggen dat je haar verstoot. Voor vrouwen is het lastiger: zij kunnen alleen scheiden als hun man hiermee instemt of als een rechter hen – na een lange procedure – toestemming verleent.

irrationele wezens. Deze wet zou het islamitische familieleven bedriegen. De ophef over khul zegt denk ik vooral veel over de maatschappelijke ontwikkelingen in Egypte en veranderingen in de man-vrouw relatie. Deze ontwikkelingen zijn door khul op scherp gezet.’ Sonneveld tekende tijdens haar verblijf in Caïro ver-

Bekende Egyptische grap: “Pas op hoor, anders scheid ik van je met khul!” In Egypte is dit sinds 2000 anders. In dat jaar werd daar een nieuwe familiewetgeving aangenomen, die vrouwen het recht geeft op een khul (spreek uit: ghollah) scheiding. Bij deze vorm van scheiding kan een vrouw haar man verstoten zonder toestemming van die man of een rechter. ‘In enkele andere islamitische landen bestaat het concept khul ook, maar daar heeft een vrouw toch nog toestemming nodig van haar man. Egypte geeft het begrip een andere interpretatie,’ vertelt Nadia Sonneveld. Sonneveld (1975) heeft als een van de eersten onderzoek gedaan naar deze vorm van scheiden. Zij keek naar de discussie over khul in Egypte en naar de manier waarop de scheidingsvorm in de praktijk wordt gebruikt. Sonneveld promoveerde op 16 april. Zij kwam op het idee om een promotieonderzoek te doen naar khul toen zij na haar studie antropologie nog een studie Arabisch volgde en een semester in Caïro verbleef. Voor haar promotieonderzoek verbleef ze nog twee jaar in deze stad. D e vrouw als irrationeel wezen

Khul is in Egypte onderwerp van felle discussie, ontdekte de antropologe. In de kranten en tijdschriften die Sonneveld voor haar onderzoek analyseerde, werd geschreven over de irrationaliteit van de vrouw, maar de discussie spitste zich vooral toe op de vraag of de wet wel islamitisch was. Cartoons en enkele populaire films – de media van het gewone, veelal analfabete volk – gingen hier nauwelijks op in. De cartoons en films over khul scheppen het beeld van een dominante, verwesterde vrouw die om lichtzinnige redenen van haar (sullige) man wil scheiden. Sonneveld: ‘De discussie rondom khul was in feite grotendeels een politieke en culturele discussie. Vrouwen worden in Egypte beschouwd als

20 | Folia 31

halen op van tientallen vrouwen die ze ontmoette in rechtbanken, via een advocatenkantoor of via-via. Sonneveld: ‘Als blanke, westerse vrouw wordt je vaak gevraagd wat je doet in Caïro. Als ik dan zei dat ik onderzoek deed naar khul gingen mensen vaak eerst lachen. Om daarna verhalen erover te vertellen, en te zeggen dat ze wel iemand kennen die via khul is gescheiden of wil scheiden.’ Uit het veldwerk van Sonneveld blijkt dat de Egyptische vrouwen die khul aanvragen vooral uit de lage klasse of lagere middenklassen komen. Dus het lokale beeld dat vrouwen die

via khul willen scheiden vooral rijkere vrouwen zijn die dit om lichtzinnige redenen doen – bijvoorbeeld omdat hun man snurkt of omdat ze een knappere, rijkere man zijn tegengekomen, wordt door Sonnevelds onderzoek niet bevestigd: ‘Rijke vrouwen zie je zelden in de rechtbank. Want een rechtzaak is erg schadelijk voor hun reputatie. Zij zullen proberen problemen met behulp van hun familie op te lossen. De vrouwen die khul aanvragen kwamen vaak uit wat kleinere families, veelal met een vrouw aan het hoofd. Zij kunnen niet steunen op hun familie. Voor hen is de rechtbank vaak de enige optie.’ De vrouwen uit Sonnevelds onderzoek hadden bovendien meestal wel degelijk goede redenen om te scheiden. Bijvoorbeeld omdat hun man hen financieel niet onderhield of hen in de steek had gelaten voor een andere vrouw. Wat de onderzoekster ook opviel, was dat een deel van de vrouwen helemaal niet echt wilde scheiden. Sonneveld: ‘Zij gebruikten khul als middel om hun man onder druk te zetten. Bijvoorbeeld om te zorgen dat hij zijn financiële bijdrage aan het gezin vergrootte in plaats van alles op te maken in het koffiehuis. Zij wilden niet echt van hun man af, alleen dat hij zijn gedrag zou veranderen. Het is voor een man beslist niet niks als zijn vrouw khul aanvraagt. Het schaadt hem. Hij wordt dan een van die sullen uit de cartoons waar iedereen om lacht. Er worden in Egypte ook veel grapjes over gemaakt. “Pas

Sharia, khul en emancipatie In 2000 nam het Egyptische parlement na zware druk van president Mubarak een nieuwe wet op het familierecht aan, die vrouwen het recht geeft zonder wettelijke toestemming van de echtgenoot een echtscheiding aan te vragen. Deze vorm van echtscheiding wordt khul genoemd. De nieuwe wet maakt deel uit van de sharia, het islamitisch recht dat in het Westen vooral bekend is van straffen als het afhakken van handen, lijfstraffen en steniging. In Egypte en de meeste andere landen met een moslimmeerderheid is de wetgeving vrijwel helemaal geseculariseerd. De nieuwe echtscheidingswet deed in Egypte veel stof opwaaien. Mannen waarschuwden dat hij een bom legde onder het familieleven. Door vrouwenactivisten binnen en buiten Egypte werd bekrachtiging van de wet gezien als een belangrijke stap voor de emancipatie van Egyptische moslimvrouwen. Hoewel mannen nog altijd het recht hebben om zonder opgaaf van redenen hun vrouw te verstoten, gaat een verstoting gepaard met bepaalde plichten. Zo zal een man die zijn vrouw verstoten heeft alimentatie moeten betalen. Omdat veel mannen bang zijn voor de financiële consequenties van een echtscheiding, besluiten ze maar niet te scheiden van hun eerste vrouw en gewoon gebruik te maken van hun recht op polygamie door een tweede vrouw te trouwen. Niet zelden worden de eerste vrouw en haar kinderen dan behalve emotioneel ook financieel aan hun lot overgelaten. In zo’n situatie komt de nieuwe khulwet als geroepen. Een vrouw kan nu relatief snel scheiden, in de hoop dat ze met een nieuwe man een nieuw leven kan opbouwen. Hoewel ze ervoor kan kiezen om niet opnieuw te trouwen, heeft de gescheiden vrouw zo’n lage status in Egypte dat veel vrouwen toch weer trouwen, ook omdat ze vaak niet werken of niet genoeg verdienen om een gezin financieel te onderhouden. (Bron: Kennislink/Nadia Sonneveld)


Illustratie: Bas Kocken

maar op hoor, als je mij vanavond niet naar dat televisieprogramma laat kijken, dan scheid ik van je met khul,” zegt een vrouw dan bijvoorbeeld. V rijheid voor een hoge prijs

In theorie kunnen vrouwen via khul makkelijk van hun man af. Maar in de praktijk blijkt dit lang niet altijd zo te zijn. Volgens de wet moeten vrouwen die op deze manier willen scheiden afstand doen van hun financiële rechten, zoals alimentatie, en moeten zij hun bruidsprijs terugbetalen. Maar wat er onder die bruidsprijs wordt verstaan, ligt niet vast. Sonneveld: ‘In Egypte bestaat de bruidsprijs uit twee delen. De daadwerkelijke bruidsschat die in de huwelijksakte wordt geregistreerd is vaak een symbolisch bedrag. Het gaat dan bijvoorbeeld om, omgerekend, minder dan één dollar. Mensen denken namelijk dat ze over dit geld een hoop belasting moeten betalen, en dat willen ze niet. Het tweede deel van de bruidsprijs is het zogenoemde uitgestelde deel. Dit bedrag is vaak veel hoger. Het is het bedrag dat de vrouw krijgt als de man overlijdt of als hij van haar wil scheiden.’

Welk bedrag een vrouw bij een khulscheiding aan haar man moet betalen blijkt af te hangen van de willekeur van individuele rechters. En veel van de rechters die Sonneveld sprak waren nogal bevooroordeeld tegen vrouwen die khul aanvragen. Sommige rechters lieten vrouwen alleen de lage, daadwerkelijk betaalde bruidsschat terugbetalen. Maar andere lieten de vrouwen ook opdraaien voor bijvoorbeeld de kosten van de verplichte bemiddeling in de scheidingsfase, lieten hen het goud dat zij als verlovingscadeau hadden gekregen teruggeven, of eisten zelfs dat vrouwen het nooit door hen ontvangen uitgestelde deel van de bruidsprijs betaalden. Waardoor het voor vrouwen uit de lagere klassen, afhankelijk van de rechter die zij treffen, soms alsnog onmogelijk is om te scheiden. S nel en goedkoop scheiden

Sonneveld schat dat ongeveer de helft van de scheidingen die momenteel in Egypte worden aangevraagd een khulscheiding is. ‘Betrouwbare cijfers bestaan helaas niet.’ Dat ondanks de moeilijkheden

toch veel vrouwen voor deze manier van scheiden kiezen, komt volgens haar doordat het snel en relatief goedkoop is. Sonneveld: ‘Een khulscheiding kost in theorie maar een paar maanden. Een gewone scheiding kost vaak een paar jaar, en je weet niet wat de uitkomst zal zijn. In principe heb je grond om via een reguliere scheiding van je man te scheiden als hij niet goed voor je is. Maar die beslissing is aan de rechter. Er is een bekende Egyptische film waarin een vrouw een scheiding aanvraagt van haar man die drinkt, vreemd gaat, en haar zowel verbaal als fysiek mishandelt. Na een rechtzaak die jaren duurt beslist de rechter echter dat zij geen scheiding krijgt.’ Er zal volgens Sonneveld pas echt iets veranderen aan de positie van vrouwen in de Egyptische samenleving als het scheidingsrecht van de man gewijzigd wordt. ‘Maar dat zal niet zo snel gebeuren. Khul is wel al een stap vooruit. In ieder geval hebben vrouwen er nu een belangrijk machtsmiddel bij.’ l Nadia Sonneveld, Khul Divorce in Egypt. Public Debates, Judicial Practices and Everyday Life, promotie: 16 april.

Folia 31 | 21


Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder. Annonces kunnen worden geplaatst in Folia én op de website www.folia.nl. Aanbieden van annonces kan op www.folia.nl via Folia Weekblad. Daar vindt u ook alle informatie over de tarieven e.d.

annonces INTREE 2009 Wie denkt aan de Intreeweek denkt hoogstwaarschijnlijk aan een hele leuke week vol met activiteiten. Maar naast ontzettend leuk, is de Intreeweek ook heel veel werk. Daarom is de Commissie Intree op zoek naar crewleden die tijdens de week een dagje komen helpen: bijvoorbeeld bij de op- of afbouw van een evenement of de uitgifte van de lunch. Als beloning voor je hulp krijg je een kaartje voor het Eindfeest in de Sugar Factory, Melkweg en Paradiso! Daarnaast geven we je, afhankelijk van de dag waarop je komt helpen, een kaartje voor het woensdagfeest in de Gashouder of consumptiebonnen voor het Eindfeest. Aanmelden doe je via www.intreeweek.nl.

CULTUUR Woof ! Met Gummbah - theatrale avond uit vol muziek, performances en toneel. Ditmaal met o.a. Volkskrant-cartoonist Gummbah, dj-team Roquefort en de winnaars van het Amsterdams Studenten Festival. Alle artiesten vind je op www.rozentheater. nl. Vrijdag 22 mei in het Rozentheater, E 7,50 voor studenten!

zijn versmolten, waarbij de cellen ontstonden van de ‘hogere’ levensvormen. Vrijdag 15 mei, 20.00 uur, De Rode Hoed, Keizersgracht 102, Amsterdam. Entree E10 aan de deur, E9 via internet: www.rodehoed.nl, studenten halve prijs. Vrijwilligers gezocht voor het Sloterplas Festival van 26 t/m 28 juni! Interesse? Bel 020 412 1415. Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl 11.00 uur - De Rode Hoed Keizersgracht 102 - A’dam Geïnteresseerd in Amsterdams nieuws? Altijd al radioprogramma’s willen maken over politiek, muziek, cultuur of sport? Word dan vrijwilliger bij Amsterdam FM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl. Stichting Amarna verstrekt subsidies aan educatieve, culturele of maatschappelijke initiatieven van studenten waar reguliere subsidiemogelijkheden niet voorhanden zijn. Zie www.cms.uva.nl/studentenservices/studeren_financien.cfm.

Eerste Gids-lezing: Viva BacteSTUDENTEN ria! Beyond Darwin: 3800 Million Years of Evolution of Life on Earth. EN STUDIE (Engelstalig). Lynn Margulis werd Voor de vakantie over de streep. als evolutiebioloog wereldberoemd Begeleiding eindscriptie door emeritus hoogleraar prof. met haar theorie dat bacteriën tijadvert 22-12-2008 10:55 Page 1 dens de eerste drie miljard jaar van mr.dr. J. de Savornin Lohman; de evolutie meermalen met elkaar www.jdesavorninlohman.nl

Good Fit-programma o.l.v. de diëtisten van het USC: voedingsadvies, fitness, op vrijdagavond, bij het USC onder deskundige begeleiding en een kwartaal onbeperkt fitnessen. Het voedingsadvies helpt je af te vallen zonder een streng dieet te volgen. Studentenprijs E 55. Good Fit is gestart op 8 mei jl. maar instappen is nog mogelijk. Check voor alle activiteiten www.usc.uva.nl.

Scriptiebegeleiding en studentencoaching. Bel Optileren: 020 717 3732 www.optileren.nl.

MEDEZEGGENSCHAP

Vacature coördinator Landelijk Overleg Fracties (LOF) 20 of 40 uur in de week. Het LOF organiseert allerlei activiteiten om de Universitaire studentenmedezeggenschap in Nederland te ondersteunen en te verbeteren. Voor meer informatie kijk op www.lofSPORT net.nl of mail naar lof@lofnet.nl. Het LOF is verbonden aan de LSVb. Volleyballen en student? Kom bij UvO! Op 27 augustus instuiftraining. Kijk op STUDENTEN SPORT www.uvo-amsterdam.nl.

CENTRUM USC

• Visualisatie Visualisatie verbetert je prestatie en zelfvertrouwen. In deze eenmalige workshop op 19 mei door de mentale trainers van het USC leer je hoe je visualisatie kunt inzetten. Cursusprijs: studenten E 10, UvA-medewerkers E20. Inline skaten. Leer vanaf 19 mei in 5 lessen hoe het echt moet. Je leert alle basistechnieken. Studentenprijs E21,50. Kitesurfen Hoog boven de golven zweven met de wind in je kite. Da’s pas echt kicken. Deze uitdagende nieuwe clinic (één les van 2,5 uur, op 16 of 23 mei) leert je de basisbeginselen. Studentenprijs E 55. Schrijf je in bij USC De Boelelaan of PCH Fitness. Good Fit Wil jij verantwoord afvallen en bewegen? Doe dan mee met het

• •

Ook zin om te hockeyen? MHC Amstelveen zoekt toppers voor de eerste (top 1e klasse) en tweede teams maar ook meer recreatieve hockeyers of zelfs complete teams zijn welkom. Speciale studententarieven!! Meer weten? Bezoek onze website (www.mhcamstelveen.nl) of mail naar hockeyenbijamstelveen@gmail.com. Yoga bij stichting Eigenwijze – Eigenwijze organiseert speciaal voor jongeren t/m 28 een wekelijkse yoga-avond vlakbij het Leidseplein. Iedere woensdag van 12 mei t/m 17 juni, à E7,50 per keer, los te bezoeken. Meer info en aanmelden: www.eigenwijze.org.

VERDIENEN Gezocht voor medisch wetenschappelijk onderzoek AMC:

18-50 jaar, allergisch, astma of af en toe piepende ademhaling, niet-rokend. Ruime vergoeding. Info: David Yick, 020 566 4359, c.y.yick@amc.uva.nl.

dag die ook kan helpen met koken. Verdienste: E9 per uur. Voor meer informatie zie: http://lon.q42. net/oppas. Bel 06 8115 4119 of mail naar j.schinkel@lab42.nl.

Stichting Varkens in Nood is op korte termijn op zoek naar een PHP’er die kan assisteren bij de afronding van diverse zelfgebouwde web-based php projecten. Veel van onze projecten zijn gebouwd als extensies in het CMS Typo3. Wij bieden een goede beloning en flexibele werktijden, op afstand werken is mogelijk. Interesse? michiel@varkensinnood.nl.

Oppas gezocht voor vrolijke snuiter van vijf jaar. Woensdagmiddag en donderdag namiddag, wekelijks. Tel. 020 686 5812.

Historicus, onderwerp NSB, zoekt student geschiedenis voor hulp bij archiefonderzoek. Zie tesselpollmannonderzoek.nl. Beloning n.o.t.k. Lieve oppas/studente gezocht voor het afhalen van meisje (4 jaar) van school en jongetje (16 maanden) van crèche. Vaste dagen en tijden: ma., di. en vrij., vanaf 15.00 tot ong. 18.30 uur. A’dam West. Niet rokend. Tel. 06 5060 6748.

WONEN Iets te verhuizen? Ik kom met een grote bus voorrijden. Studentenverhuizingen binnen A’dam. Van stoep tot stoep: E35. Ook met verhuismannen en touw en blok. Ook buiten A’dam mogelijk. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl.

DIVERSEN Maandag 25 mei, 10.00-17.00 uur, Vondelkerk Amsterdam, internationale Youth SEEN ­conferentie voor studenten en ­ondernemers. Toegang gratis. Zie www.youthseen.wordpress.com.

Kinderwens! Wij: 2 vrouwen in AMS op zoek naar spermadonor via medische weg. Jij: gezond, bl.bl, blij en behulpzaam. Gezocht in A’dam-Centrum: oppas Onkostenverg. vanzelfsprekend. Mail floor73t@gmail.com. bij ons thuis (grote woonboot in Nieuwmarktbuurt) voor onze lieve en grappige oudste zoon Quin die Politiek Debat Europa als Civiele Vredesmacht, met o.a. Emiin mei 4 wordt. We zoeken vanaf begin juni iemand voor langere tijd ne Bozkurt PvdA, Dennis de Jong SP, GroenLinks & CDA. Jabij voorkeur met referenties voor cobi Theater (Utrecht) Aaneen, twee of drie middagen in de vang 14.00 uur. Toegang = gratis! week (15.00-18.30 uur) op maandag-, dinsdag-, en donderdagmid- www.burgervredeswerk.nl.

Mercator Sapiens Official UvA Merchandise

CREA is de culturele organisatie van de UvA en HvA. Turfdraagsterpad 17, 1012 XT Amsterdam, 020 5251400.

do 14 mei 20.30

Theater:

CREA Open Podium

Met optredens van: Tomaso Ceri – singer/songwriter (trio); Sebastiaan Galama & Yves Otten – popdichtersduo; Jans Budding – Cabaret; Punya Hoek & Edwin Wolters – singer/songwriter (jazz/blues); Nadira Janssen

Voorheen

UvA Shop

– spoken word; Anna Bos – kleinkunst; Fabian Franciskus – cabaret; Sin Sin – singer/songwriter (trio). Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang gratis. Reserveren niet mogelijk.

ma 18 mei 20.00

Vis: van vitaal belang (1):

De zee als leefmilieu

i.s.m. MARE (UvA) - Sprekers: - Remi Laane (hoogleraar Biodiversiteit, UvA): De zee als levensbron. Hoe vervuild zijn de zeeën eigenlijk en wat betekent dit voor vis? En welke rol speelt klimaatverandering? - Wim van Densen (IMARES, Universiteit Wageningen): De visbestanden in de Noordzee. Hoe gaat het nu, na 50 jaar visserijbeheer, met de bestanden op de Noordzee? Plaats: CREA Theater. Toegang: gratis voor studenten € 5,- alle anderen. Inlichtingen: 525 1420.

di 19 mei 20.00

i.s.m. SES:

Groot Europees Verkiezingsdebatcafé

Met de Europese verkiezingen voor de deur worden de jongerenorganisaties van de deelnemende partijen aan de tand gevoeld over Europa. Ze gaan met elkaar in debat volgens televisieformat en verdedigen de Europese verkiezingsprogramma’s van hun partijen. Debatleider: Raymond Frenken (voormalig correspondent in Brussel voor het Amerikaanse CNBC). Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang: gratis voor studenten/€ 5,- alle anderen.

di 19 mei 20.00

Een overzicht van onze artikelen vindt u op onze nieuwe website waar u online kunt bestellen:

w w w. m e rc a t o r s a p i e n s . n l Roetersstraat 35, 1018 WB Amsterdam tel. 020-525 6159 info@mercatorsapiens.nl

22 | Folia 31

i.s.m. Volkenrechtskring:

Defending Children’s Rights

Even with the Convention for the Rights of the Child firmly in place, a lot of work remains to be done. In this ‘Law in Person’ lecture Carla van Os (legal staff member of Defence for Children International) argues that children are mostly seen as a legal appendix of their parents, but should be entitled to their own legal status. English spoken. Plaats: CREA Theater. Toegang: gratis voor studenten/€ 5,-. Inlichtingen: 525 1420.

w w w. c r e a . u v a . n l


roem

Knoop Door Dirk Wolthekker

‘Men heeft het diploma hbs-a en wil gaan studeren. Wat zijn dan de mogelijkheden?’ Die vraag stelde Harry de Winter zich nadat hij zijn eindexamen had gehaald. Nu, zo veel jaar later, werpt hij de vraag nog een keer op als de verslaggever vraagt naar zijn studiekeuze. ‘Om de mogelijkheden te verkennen ging ik naar de studentendecaan en vroeg hem wat ik met mijn diploma hbs-a kon doen. Ik vernam dat ik daarmee alleen economie, sociologie en politicologie kon studeren. We hebben het lot laten bepalen aan de hand van de knopen van het spijkeroverhemd dat ik droeg. Bij de onderste knoop waren we beland bij economie, dus dat werd het. Het was 1967, ik was net een jaar in een kibboets geweest waar ik voor het eerst had geneukt en geblowd.’ Programmamaker en producent Harry de Winter (1949), in 1977 oprichter van IDTV, geeft een telefonisch interview af aan Folia, nadat een eerder gemaakte afspraak voor een face-to-faceinterview door De Winter moest worden afgezegd. ‘De vergadering loopt drie uur uit, het gesprek kan geen doorgang vinden,’ meldde de secretaresse. Maar door toedoen van een snoekje lijkt het telefonische interview eveneens in het water te vallen. Vanuit zijn huis ziet De Winter dat twee vissende jongens aan de rand van de aan zijn woning grenzende vijver staan te spartelen met een net gevangen snoek. ‘Jongens, waar zijn we mee bezig?’ ‘We krijgen het snoekje niet van de haak, meneer.’ ‘Die haak is ook veel te groot jongens. Dat wordt toch een lijdensweg voor die vis?’ ‘Ik moet eerst een snoek redden en bel straks wel terug,’ zegt De Winter. ‘Voor zover er nog tijd was om te studeren, deden we dat in de talenzaal van de UB,’ zegt De Winter tien minuten later – het snoekje is inmiddels gestorven. ‘In die zaal zaten de leukste meiden. We zaten daar alleen ’s morgens, ’s middags zaten we in het Vondelpark, want het leven lokte. Het waren de hoogtijdagen van de hippiecultuur, we waren stoned en liepen op blote voeten door de stad, ik was vooral met muziek bezig en was al snel straatzanger. Daarnaast

Foto: Bob Bronshoff

Hij studeerde economie, maar haakte vlak voor de eindstreep af: programmamaker en producent Harry de Winter.

Harry de Winter in de studio van Het Gesprek bij de opname van het programma Wintertijd

was ik in 1969 een van de Maagdenhuisbezetters, al kapte ik daarmee toen bleek dat het bezettingscomité van ons verlangde, tegen de democratisch genomen beslissing in, dat we ons actief zouden verzetten tegen ontruiming. Over mijn studie kreeg ik al snel een soort hbo-gevoel. Je moest een aantal boeken uit je hoofd leren en wat je daarin had opgeslagen moest je tijdens het tentamen reproduceren. Ik maakte uittreksels van uittreksels, net zo lang totdat ik het hele boek op één A-4’tje had staan. Zo heb ik jarenlang gestudeerd. Ik was iemand van de 7, al kreeg ik die niet altijd. “En Harry, wat voor cijfer denk je dat je hebt verdiend voor dit tentamen?” vroeg een werkgroepdocent eens. “Een zeven,” antwoordde ik. Maar omdat ik een paar keer niet was geweest kreeg ik dan toch nog een zes. De democratisering was veel te ver doorgeschoten, voor een deel kon je gewoon je eigen cijfer bepalen. Erg stimulerend en inspirerend was het allemaal niet, maar na vijf jaar had ik toch mijn kandidaatsexamen gehaald.

Op een gegeven moment begon ik in De Brakke Grond te draaien tijdens feesten van de vereniging van psychologiestudenten VSPA, toen de grootste studievereniging van Amsterdam. Ik was de eerste disjockey van Amsterdam die niet praatte door de muziek heen. Het werd een groot succes, en geleidelijk rolde ik via de NCRV de muziekwereld in. Ik reisde de wereld af, interviewde popsterren, begon te werken voor de tv en had steeds minder zin in die studie, al was het alleen al vanwege die rare ceteris paribus conditie; “overige omstandigheden gelijkblijvend”. De economie abstraheert daardoor nogal van externe invloeden en is erg modelmatig. Ik ben juist iemand van de creativiteit en van de praktijk, maar niet van de theorie. Er zat nog een vaag idee in mijn hoofd om een scriptie te schrijven over de arbeidsomstandigheden in de tapijtindustrie van Oss, waar ik vandaan kom, maar het is er uiteindelijk niet meer van gekomen, tot grote teleurstelling van mijn ouders. Al heeft mijn broer, die hoogleraar is geworden, dat ruimschoots goed gemaakt.’ l

Folia 31 | 23


Foto’s: Henk Thomas

dijkgraaf & fresco Sudoku

Modellen Als je jezelf niet groter kunt maken, dan moet je de wereld maar kleiner maken. Als jongetje was ik een bevlogen modelbouwer. Japanse slagschepen, Franse huzaren, Italiaanse raceauto’s of Duitse tanks – mijn kinderkamer stond er vol mee. Met minuscule kwastjes beschilderd, kwamen de stukjes plastic tot leven. Hoogtepunt was ‘de baan’, een schaalmodel van Holland waar mijn boezemvriend en ik eindeloos met miniatuurautootjes rondreden. Voor ons geen elektrische treinen. Openbaar vervoer gaat alleen maar stom rechtuit. Nee, zelf vrijuit rondrijden in je eigen auto door je eigen stratenplan, inclusief een zelf ontworpen verkeerslichtensysteem gemaakt uit een oude klok en een conservenblikje. De geschiedenis herhaalt zich onverbiddelijk, want nu heb ik zelf twee van die jongetjes thuis die mijn studeerkamer hebben omgetoverd tot een betoverd berglandschap. In de grazige weiden naast mijn fysicaboeken vindt een mythische strijd plaats tussen paardmannen, orks en hoge elven. Terwijl ik dit stukje schrijf staan twee legers in dikke rijen met dampende paarden en trotse vaandels tegenover elkaar opgesteld, klaar om de laatste slag te beginnen. Het is dus even snel doortypen. De dames onder u die tot zover in dit stukje zijn gekomen mag ik feliciteren. Want volgens mij is er voor vrouwen niets oninteressanter dan geconfronteerd te worden met de infantiele fascinatie van jongens voor lilliputterwereldjes. Wat is daar nou aan? Groei toch op! Breng je wereld terug naar de menselijke maat. Ga eens met echte poppen spelen. Toch is modelbouw een interessant psychologisch verschijnsel, alleen al door de hinkstap-sprongen van de fantasie. Zo doen sommige details er alles toe – de gevlamde adelaar op een miniatuurschild van een ridder bijvoorbeeld – en zijn andere weer volkomen irrelevant. Diezelfde ridder mag gerust op een vierkante plastic plaat vast getimmerd staan en een gedrapeerd gordijn is genoeg om een berglandschap te suggereren. Het is opvallend hoeveel wetenschappelijk onderzoek weg heeft van die avonturen in miniatuurformaat, althans in de ogen van deze jongen. Geen plastic riddertjes, draken en kanonnen, maar boeken, formules en computercodes, even gedetailleerd opgetekend met een kwastje met een paar haren. Is het toeval dat ik nog steeds in een ‘standaardmodel’ leef, nu van kleine deeltjes in plaats van autootjes, een wereld geregeerd door de sterke kracht en de zwakke kracht, die quarks en gluonen knechten, op zoek naar het mysterieuze Higgs-deeltje en de ontbrekende donkere materie? En dat alles op de twee vierkante meters van mijn bureautafel? Ik denk dat ik maar eens een nieuwe lijn plastic actiepoppetjes ga uitbrengen. Robbert Dijkgraaf is universiteitshoogleraar mathematische fysica.

Helemaal ingevuld? Stuur de oplossing (o.v.v. naam en huisadres) uiterlijk dinsdag 19 mei naar Folia, Vendelstr 2, 1012 XX, Amsterdam en maak kans op twee toegangskaartjes voor bioscoop Kriterion, www.kriterion.nl.

!

Bij inlevering van deze bon ontvangt u 50% korting op de volwassenen entree van het Amsterdams Historisch Museum en de foto-expositie Maagdenhuis bezet ’69. Deze korting is voor één persoon en geldt t/m 1 november 2009.

150044


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.