Folia magazine #2

FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA

nr. 02 12/09/2012

Samira Maas

‘Dat meisje met die moeilijke jeugd’ is nu docent, actrice en jurist

(advertentie)

Exclusief verkrijgbaar bij Selexyz Scheltema: REID , GEL EI

an

e

l

& VA N TO L

en loer. ng

JN S E

e als ter w ij

IJNS

A AN

FO K K E& SUK KE A A N DE BAL I E

t boe k tel, a , dus lt b e gr h a n s epen n u ar i tellin 1936 g (als r wij s en e ge n ge s be do palin eld ge n

REID , GEL E

DE B ESTE

DE S TUD IE

STUD ENTE NGR

Uitge

verij Catu

E&V AN T OL

llus

Fokke & Sukke aan de studie APPE N

De beste studentengrappen Reid, Geleijnse & Van Tol Uitgeverij Catullus Hardcover, 96 pagina’s, € 12,50 ISBN 9789078753551

En echt overal alweer te koop: Fokke & Sukke scheurkalender 2013

365 cartoons om je vingers bij af te scheuren Reid, Geleijnse & Van Tol Uitgeverij Catullus Paperback, 370 pagina’s, € 13,95 ISBN 9789078753452

www.catullus.nl

inhoud #02

redactioneel Beloon leraren

Sporen van Ajax 7

Een relletje op de Pabo, de lerarenopleiding basisonderwijs van de HvA, stemt tot nadenken. Wat is er aan de hand? Het management van de opleiding heeft besloten om slechts één keer per jaar een diploma-uitreiking te organiseren, in juni. Studenten die op een ander tijdstip hun studie afmaken kunnen hun diploma bij het bedrijfsbureau ophalen. De opleiding breekt hier met de traditie van meerdere uitreikingen per jaar. Binnen het Nederlandse hoger onderwijs neemt de Pabo een bijzondere rol in, omdat ze basisschoolleraren opleidt. Daar hebben we allemaal mee te maken. Ieder jaar is er een tekort aan mannelijke instroom en de kwaliteit van de opleiding staat regelmatig ter discussie, maar goede leraren blijven nodig. Juist daarom verdienen ook studenten die iets langer dan vier jaar over hun studie doen, een ceremonie waar wordt stilgestaan bij hun diploma. Want passie moet beloond worden, dat zal onze nieuwe columnist Hadjar Benmiloud met mij eens zijn.

Lees haar column op pagina 22.

Waar gaat jouw roodwitte hart sneller kloppen?

Geen slachtoffer 12

Actrice en docent Samira Maas heeft het moeilijk gehad. Maar dat was vroeger.

Veelvormig en ongrijpbaar 24

Voor de Robbert Dijkgraaf Essayprijs: een introductie essays.

Eerste hulp bij alles 34

Internationale studenten weten van niets.

Gelukkig is er Silvie.

Uproar!/Révolution!/‫ !ةمواقم‬36

De Arabische Lente, per doelgroep verschillend.

Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, jim@folia.nl, @jimfjansen

en verder de week/het moment/navraag 4-5 kersvers 11 passie 16 drift 17 objectief 18-19 opinie 20-22 Robbert Dijkgraaf 21 Hadjar Benmiloud 22 stickergate/ promoties 23 lezingenladder 26 op de tong 27 blaadjescensuur 28-29 overigens 31 Folia maakt kennis 32-33 prikbord 38-39 wasdom 40-41 stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43

(twitter)

FoliaMagazine

3

de week #Stickergate was trending op de HvA en studenten trokken ten strijde.

N

a Watergate, Nipplegate en Spatiegate heeft de HvA nu haar eigen gate: Stickergate, compleet met # op Twitter en lynchpartij door reaguurders op GeenStijl. Een docent van het vak crossmediale vormgeving dacht dat het ludiek zou zijn om studenten een sticker te geven voor hun aanwezigheid bij een college.

Hoe meer stickers, hoe meer studiepunten.

Volgens de coördinator van de afstudeerrichting redactie & mediaproductie, waar het ‘stickervak’ onderdeel van is, was het de bedoeling op deze manier het concept gamification toe te passen op collegebezoek. Dit klinkt misschien als een infantiel idee – dat is het ook – maar er was wel degelijk goed over nagedacht. (Zie de navraag op de rechterpagina.)

Waar de studenten op de HvA worden behandeld als dreumesen die de poepluier nog niet zijn ontgroeid, kiezen ze er bij de Erasmusuniversiteit voor om hun studenten als ordinaire fraudeurs te bejegenen. Verdacht tot het tegendeel is bewezen. Ze gaan daar namelijk camera’s ophangen in collegezalen tijdens tentamens om spiekende studenten te kunnen betrappen. Aan privacy hebben ze duidelijk een broertje dood in Rotterdam.

Stickers, camera’s: wat kunnen studenten nog meer verwachten? Trekken docenten straks na werktijd hun klaaroverjasje aan om studenten veilig het zebrapad over te dirigeren? Belanden diegenen die hun paper niet op tijd hebben ingeleverd binnenkort op het schavot? Goed, we weten dat universiteiten en hogescholen onder druk staan, dat ze prestatieafspraken hebben gemaakt en wat al niet, maar misschien loont het in dat verband meer om te investeren in goed onderzoek en onderwijs. Of zeggen we nu iets raars?

4

FoliaMagazine

Deze week werd bekend dat Sebas Veeke (22) de nieuwe voorzitter van de CMR van de HvA is geworden. Veeke laat zich niet betuttelen. Eerder dit jaar won hij een juridische strijd tegen het bestuur van Domein Media, Creatie & Informatie, waarbij het taakbelastingsbeleid van docenten gelijk werd getrokken.

Dat studenten wel degelijk volwassen, zelfstandig denkende schepsels zijn, bleek afgelopen week. Vanuit verschillende hoeken trokken ze ten strijde. De studentenraad van de FGw startte het ‘meldpunt 8-8-4’, waar studenten klachten kunnen spuien over de beruchte nieuwe jaarindeling (er zijn er al behoorlijk wat binnen).

Bij de Faculteit Economie & Bedrijfskunde was het ook onstuimig: daar overwegen studenten juridische stappen omdat het bestuur een studieweek heeft afgeschaft. En op de HvA werd een kleine revolutie ontketend: de Centrale Medezeggenschapsraad aldaar heeft voor het eerst

sinds elf jaar een student als voorzitter – Sebas Veeke genaamd. Op de website van dit weekblad liet hij weten ‘niet terug te schrikken voor geschillen met het bestuur’. Chapeau! Of om in het thema te blijven: tien stickertjes voor Sebas Veeke. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden

7 september 2012

tweet van de week Ernstjan @ErnstjanvDoorn Hoort gesprekken v eerstejaars die niet meer naar college gaan om zo reiskosten te besparen; kunnen het toch via #webcolleges terugzien #wtf https://twitter.com/ErnstjanvDoorn/status/

JCU-student en recordzwemmer Nick Driebergen, links op de foto, zwom zondag 9 september 2028 meter door de Amsterdamse grachten om geld op te halen ten bate van de spierziekte ALS. Samen met andere prominenten – naast Driebergen zien we (oud-) zwemprofs Pieter van den Hoogenband en Edith van Dijk, oudtennisprof John van Lottum en BN'er Beau van Ervan Dorens – dook Driebergen om 13 uur het water in bij het Marine Etablissement op Kattenburg, om naar de finish op de Keizersgracht te zwemmen. De teller van donaties stond bij het ter perse gaan van dit blad op € 640.139,-. Er kan nog steeds gedoneerd worden via amsterdamcityswim.nl. Zie voor een filmje van de race foliaweb.nl/videos. yyy foto Fred van Diem

navraag Jaqueline Storm Een tweet van een studente media, informatie & creatie zorgde vorige week voor een mediarel. Ze vroeg zich af of ze in een kleuterklas zat, omdat ze bij hoorcolleges van een project van de afstudeerrichting redactie & mediaproductie een sticker moest halen als bewijs van aanwezigheid. Coördinator van het afstudeerprofiel, Jaqueline Storm, spreekt van een experiment.

Een sticker halen als bewijs van je presentie, dat is toch enorm kinderachtig?

‘Daar kun je inderdaad over redetwisten. Wij zochten naar een manier om studenten te motiveren naar de hoorcolleges te komen, omdat het zonde is van de gehuurde ruimte en de interessante gastsprekers als er maar weinig studenten in de zaal zitten.’

je punten verdient door op een bepaalde locatie in te loggen. Het verzamelen van stickers is daar een offline variant van. Maar misschien is dit wel niet de juiste methode, we gaan het idee aan het eind van het blok evalueren. Het is nadrukkelijk een experiment. Bovendien gaan de andere projecten niet over gamification, dus het is niet waarschijnlijk dat studenten daar ook stickers moeten verzamelen.’

Met welk idee is deze maatregel genomen?

‘Een van de andere elementen uit dit project is gamification. We hebben het idee van de stickers ontleend aan de app Foursquare, waarmee

Kunt u zich voorstellen dat studenten zich als kleuters behandeld voelen?

‘Absoluut. Als je in de studiegids leest dat je zo veel mogelijk stickers moet sparen kan ik me voorstellen dat je dat met de basisschool as-

socieert. Toch is dat niet zo bedoeld. Vorig jaar moesten studenten een samenvatting inleveren van ieder hoorcollege, eerlijk gezegd vonden wij dát juist kinderachtig. Studenten hoeven de sticker ook niet per se te halen, het gaat om een miniem deel van het eindcijfer: 0,7 punt.’

Bent u niet bang dat studenten de stickers na gaan maken?

‘Ik heb me laten vertellen dat ze moeilijk zijn na te maken.’ yyy Luuk Heezen Zie ook pagina 23 voor tweets over stickergate en zie foliaweb.nl/videos voor een filmpje met het volledige verhaal.

FoliaMagazine

5

(advertenties)

Folia maakt kennis... ...Tanja

Jadnanansing PvdA-Kamerlid woordvoerder Hoger Onderwijs

Woensdag 12 september tussen 16.00 en 17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143) Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)

Vanaf 13 september terug te luisteren op

www.foliaweb.nl

19 september • Radboud Winkels (voorzitter COR UVA en hoofddocent Leibniz Center for Law UVA)

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

Complete huisstijlset* voor slechts E245,• 250 vel briefpapier, 90 grams wit bankpost, enkelzijdig digitaal gedrukt in full colour • 100 visitekaartjes van 55 x 85 mm, enkelzijdig in full colour, 300 grams glad of mat kwaliteitspapier, verpakt in een handig, transparant doosje • 100 with-complimentskaarten van 210 x 148 mm (A5), enkelzijdig in full colour, 300 grams glad of mat kwaliteitspapier • 200 A6-adresstickers in full colour, zelfklevend • 100 EA5-enveloppen wit bankpost (onbedrukt) Pantheon Drukkers Staalstraat 129 1951 MA Velsen-Noord telefoon 0251 - 274320 info@pantheondrukkers.nl www.pantheondrukkers.nl

Adv Jutter Pantheon_huisstijlset_diap.indd 1

• 100 EA4-enveloppen wit bankpost (onbedrukt) * op basis van aangeleverde, drukklare pdf’s. Natuurlijk kan ook het ontwerp en de opmaak van je huisstijl door ons worden verzorgd. Neem in dat geval contact op om je te laten informeren over de mogelijkheden.

Vraag ook voor al je overige drukwerk geheel vrijblijvend een offerte aan!

10-09-12 17:39

Ajax in Amsterdam Ajax kan niet zonder Amsterdam en Amsterdam niet zonder Ajax. Verhalen over de voetbalclub zijn onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de stad. Journalist, UvA-alumnus en Ajax-fan Menno Pot schreef er een boek over: Sporen van Ajax. Aan de hand van locaties in de stad loodst hij de lezer door de bijzondere geschiedenis van de club. Want weet de gemiddelde Ajax-fan bijvoorbeeld dat Ajax officieel is opgericht op de tweede verdieping van een café in de Kalverstraat? Dat Ajax in zijn eerste jaren op veldjes in Amsterdam-Noord voetbalde? Dat plannen voor een Amsterdam Arena in Zuidoost al begin jaren tachtig zijn bedacht? Dat de bekende Ajax Marsch – toen nog met de tekst ‘Heil Ajax, heil!’ – voor het eerst werd gezongen tijdens een feestconcert in Artis na het behalen van de landstitel van 1918? Dat clublegende Bobby Haarms rust op het gedeelte van begraafplaats De Nieuwe Ooster, waar Ajax ooit voetbalde, nog voordat het naar de overkant van de straat verkaste? En dat trainingscomplex De Toekomst in de Bijlmer er al in de jaren zeventig lag en toen al die naam droeg? Het is een kleine greep uit de reeks verhalen die Pot schreef. Aanvankelijk als serie voor Ajax Life, de krant van de Supportersvereniging Ajax. De serie sloeg aan en werd twee keer verlengd. Dat er een boek moest komen was toen wel duidelijk. Lezers mailden Pot hun Ajax-locaties, met foto’s, verhalen en uitnodigingen. Wat opviel: in de verhalen blijft Ajax ‘toch eigenlijk gewoon het Amsterdamse cluppie van om de hoek’. Het resultaat is een boek waarvan Pot hoopt dat ook jonge Ajacieden het zullen lezen. Supporters die doorgaans geen geschiedenisboeken lezen.

Supporters die denken dat de geschiedenis van Ajax alleen maar ligt besloten in de jaren zeventig en negentig, toen Ajax zijn grootste successen behaalde. De geschiedenis van Ajax is volgens de journalist namelijk meer dan voetbal alleen. En als je het op die manier bekijkt is er sinds het laatste sportieve hoogtepunt – het winnen van de Champions League in 1995 – voldoende gebeurd. Folia Magazine vroeg daarom studenten die de nieuwe generatie supporters vertegenwoordigen naar hun meest historische Ajax-plek. En vooruit, Menno Pot stelden we dezelfde vraag. tekst Jeff Pinkster / foto’s Bram Belloni

g

FoliaMagazine

7

Menno Pot Haarlemmermeerstation

Floor Tettero Museumplein

‘De club kreeg in 1992 eindelijk weer iets terug van de grootsheid uit de jaren zeventig. Het was een unieke situatie: de Uefa-cup winnen in eigen stad van Torino. Aan een 0-0 eindstand hadden we genoeg [de uitwedstrijd was 2-2 geworden, red.]. Negentig minuten lang heb ik met samengeknepen billen zitten kijken. Het was zo ongelooflijk spannend. Ik zat bij de cornervlag, in de bocht van het Olympisch Stadion waar Stefan Petterson op een gegeven moment een enorme douw kreeg, viel en zijn sleutelbeen brak. Hij krijste als een speenvarken, dat staat me nog heel levendig bij.

Nog unieker was het dat de huldiging meteen daarna werd gehouden: ’s nachts, op het Leidseplein. Nu is dat ondenkbaar. Een kippenvelmomentje hoor. Als zeventienjarig jongetje met vijftigduizend man over de Amstelveenseweg en de Overtoom. Toen liepen we hier dus langs, het Haarlemmermeerstation, de plek waar het oer-Ajax werd opgericht, zes jaar voordat dat definitief zou gebeuren.

Toen ik hier met de fotograaf bezig was voor het stuk dat ik over deze plek heb geschreven voor het boek, kwamen we de beheerders van het station tegen. Zij wisten ons te vertellen dat op de plek van het station destijds een vrijstaande houten taverne stond. De stad was destijds aan het oprukken vanaf het Vondelpark, hier iets verderop. Café Jonkhart was een pleisterplaats net buiten de stad. Alleen het café en het Huis van Bewaring stonden hier in landelijk gebied. Hier is Ajax in 1893 of 1894 voor het eerst opgericht.

Han Dade, de man die later voorzitter zou worden, heeft hier ook gezeten.

Niemand van hen had vooraf kunnen vermoeden wat Ajax zou gaan betekenen voor de stad. Überhaupt wisten ze natuurlijk niet dat voetbal zo’n enorm populaire sport zou gaan worden. Dat vind ik mooi aan deze plek, er is nauwelijks iets over gedocumenteerd. Voor mij is dit een historische plek, omdat het een fotogenieke locatie is waar je als Ajacied je fantasie kunt gebruiken.’

‘Het was een van de mooiste dagen van mijn leven, 15 mei 2011. Voor het eerst in zeven jaar won Ajax weer een landstitel, de dertigste nog wel en dus een derde ster op het shirt. De huldiging op het Museumplein is voor mij het symbool geworden van die dag, waar alles aan klopte. Dat begon eigenlijk al in het stadion, met mijn moeder op de tribune, achter de goal.

Dreetje Hazes, de zoon van, zong het nummer “Bloed, zweet en tranen”.

Ajax kwam al snel op voorsprong en bouwde dat vlak voor rust zelfs uit naar 2-0. Maar je wilt niet weten hoe gespannen ik erbij zat. Zeker toen Theo Janssen net na de rust de 2-1 maakte. Echt waar: ik kon alleen nog maar denken aan de verloren bekerfinale de week daarvoor. Ook tegen Twente, ook een 2-0 voorsprong en dan verliezen met 3-2. Mijn armen trilden, ik had een droge keel en kon niet staan van de zenuwen.

Die spanning viel pas een kwartier voor tijd van me af, Siem de Jong maakte de 3-1. Dan is het wachten op het moment van affluiten. Ik heb het gefilmd. Het is niet te beschrijven wat er dan door je heengaat, één groot feest. Ik heb vreemden staan knuffelen, high-fives uitgedeeld, geschreeuwd. Zeker als die schaal dan wordt uitgereikt.

Daarna ontmoette ik vrienden van me voor het stadion. De metro zat vol, dus in een lange mars naar station Diemen en van daaruit in een trein vol fans naar station Zuid. Die hele wandeling naar het Museumplein: kippenvel. Vanuit de huizen klonken Ajaxliedjes – “Dit is mijn club” van Jiskefet en “Three Little Birds” van Bob Marley. In een lange mars over de Beethovenstraat, door de Van Baerle en dat sta je ineens op het Museumplein. Voor mij een historische plek.’

Menno Pot is 37, journalist en UvA-alumnus culturele studies.

8

FoliaMagazine

Floor Tettero is 19 en student pabo.

Marijn Lansbergen De Kat in de Wijngaert

Dennis van Egmond Spelerstunnel Olympisch

‘Sinds een jaar of vier is De Kat in de Wijngaert aan de Lindengracht mijn vaste Ajax-kroeg. Dat is voor mij de ultieme voetbalbeleving. Zondagmiddag halfdrie, met vrienden in de kroeg, een kop koffie erbij en voetbal kijken. Het liefst kijk ik er een enigszins suffe wedstrijd, tegen RKC bijvoorbeeld, waarin Ajax snel op 2-0 komt zodat het wat gemakkelijker praten wordt. Helaas zijn we nog niet in de fase dat mijn vrienden en ik elkaar daar automatisch treffen. Daar hebben we toch nog een whatsappgroepje voor nodig.

Het meest bijzondere moment beleefde ik anderhalf jaar geleden in De Kat toen Ajax in een direct duel om het kampioenschap van Twente won.

De sfeer was fantastisch en voor de verandering zat het er tijdens de vertoning van een voetbalwedstrijd tjokvol. Maar het had ook te maken met het onwaarschijnlijke karakter van dat seizoen. Ajax dat eerst geen schijn van kans maakte, onder leiding van de halverwege het seizoen aangetreden Frank de Boer terugkwam en het unieke scenario dat de nummer één en twee de laatste wedstrijd tegen elkaar speelden en allebei nog kampioen konden worden.

Ik weet nog dat ik voor die wedstrijd naar De Kat fietste en het sterke gevoel had dat het gewoon zou gaan lukken. We zouden die wedstrijd wel winnen. Tijdens het gejuich na afloop van de wedstrijd liet een vriend van me nog zijn iPhone vallen. Daar dansten mensen natuurlijk overheen.

Toen hij zijn telefoon eenmaal te pakken had hield hij het toestel met gebarsten scherm in de lucht als symbool voor het behalen van de dertigste landstitel: de derde ster. In De Kat werd gejuicht.’

‘Als heuse sportcommentator heb ik die hele wedstrijd op de tribune aan elkaar gepraat. Ajax tegen Hajduk Split in het Olympisch Stadion. Mijn vader en de supporters om ons heen hebben alleen maar om me gelachen.

“Overmars aan de bal. Voorzet op De Boer.” Ajax was veel te sterk en won die wedstrijd, ergens in 1993 voor de Europacup II, met 6-0.

Vlak voor het eindsignaal tilde mijn vader me op, wierp me over de reling en liet me zo de spelerstunnel inzakken. Hij gooide er een stift en camera achterna. Stond ik daar als zevenjarige in mijn Ajax-shirtje. Het was echt een chaos, er stonden zo veel kinderen. Later sprongen er ook ouders over die reling. Ik sta dus met heel veel vreemden op de foto.

Toen de spelers van het veld kwamen was het pakken wie je te pakken kon krijgen. Jari Litmanen tekende mijn shirtje, iemand anders heeft de foto voor me gemaakt. Ik weet nog dat Frank de Boer aan kwam lopen, maar de uitdrukking op zijn gezicht nodigde me niet echt uit hem aan te spreken. Het is jammer dat ik die foto’s kwijt ben.

Dat moment, de sfeer in dat stadion, het Olympisch. Ik zal dat echt nooit vergeten. De ploeg bestond al voor een groot deel uit de spelers die later, in 1995, de Champions League zouden winnen, met dat puntertje van Patrick Kluivert. Die spelerstunnel naast de eretribune is voor mij echt een historische plek.’

Marijn Lansbergen is 25 en volgt een master politicologie.

Dennis van Egmond is 26 en studeert commerciële economie.

Het boek Sporen van Ajax van Menno Pot (Uitgeverij Carera) is vanaf 19 september te koop. Folia Magazine mag vijf exemplaren weggeven. Vertel ons via web@folia.nl wat jouw meest historische Ajax-plek is. De bedenkers van de vijf leukste antwoorden winnen het boek. yyy

FoliaMagazine

9

(advertenties)

Genoeg noten op je zang voor een toporkest?

Voor een productie van Alexander Nevsky met het Residentie Orkest in januari 2013 zoekt het Nederlands Concertkoor projectzangers (sopranen, alten, tenoren en bassen).

‘Klassieke Shakespeare in volle glorie’ De Telegraaf

Ga naar genoegnotenopjezang.nl om je aan te melden.

Advertentie NCK Folia.indd 1

DE SER SCRIPTIESERVICE HELPT JE OP WEG !

9/7/12 10:57 AM

SCRIPTIE SERVICE

Studeer je aan de universiteit, of aan het hbo ?

van william shakespeare regie ivo van hove

Gaat je scriptie over een sociaal-economisch onderwerp ?

met hélène devos, roeland fernhout, fred goessens, janni goslinga, hans kesting, alwin pulinckx, reinout scholten van aschat, karina smulders

Kijk dan voor handige literatuurlijsten en schrijftips op de SER-site.

19 - 22 sep | stadsschouwburg amsterdam betaal slechts € 10,00 met de sprintpas van de stadsschouwburg | ssba.nl

WWW.SER.N L

FLOOR AGENDA

KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 | WO 12 SEPTEMBER - WO 26 SEPTEMBER Learning Tomorrow 19 september, 15.00 -17.00, Broedplaats Hoe kan ICT de onderwijskwaliteit verbeteren? Brainstorm over E-learning als onderdeel van HvA-beleid. Gespreksleider Maarten van den Burg, docent Interactieve Media.

sTudenTs ThaT maTTer, samenwerking uaF en hva 26 september, 17.30 - 21.30, Kohnstammzaal Kick off Students that Matter programma met Jet Bussemaker, Ruud Lubbers, Miles Roston en Reza Al Zubaidi onder leiding van Jim Jansen.

maaTschappij en rechT 19 september, 14.30 -18.00, Kohnstammzaal Conferentie Bewijsvoering binnen praktijkgericht onderzoek en afscheid lectoraat Louis Tavecchio.

Floor is een intermediair platform voor studenten, docenten en de rest van de wereld. Je kunt er activiteiten bijwonen maar ook organiseren. Twitter @floorHvA Facebook www.facebook.com/floorHvA

CREATING TOMORROW

Kersvers Beuken tijdens de introductie Michiel Stapper, onlangs benoemd voorzitter van de Amsterdamse studentenbelangenbehartiger Asva, twitterde het vrijdagavond al enthousiast vanaf het Westertgasterrein: ‘Beuken op de beats van dj Arjuna Schiks!’ Het introductiefestival Kersvers werd afgelopen vrijdagavond afgesloten met een groots opgezet eindfeest in de WesterUnie, de WesterLiefde en het WestergasTerras.

Het introductiefestival – dat dit jaar zijn zesde

editie meemaakt – begon vorige week woensdag met een informatiemarkt op het plein achter het Kohnstammhuis. Daar stonden studentenverenigingen, sportverenigingen en culturele organisaties om zich voor te stellen aan de nieuwe lichting studenten. De markt werd dit jaar als vanouds op een HvA-locatie gehouden, na een verregende editie op de Kop van Java vorig jaar.

Twee dagen later konden de aanstaande eerste-

jaars dansend de vrijdagnacht in met een strakke line-up, met grote dj-namen als Arjuna Schiks, Olivier Weiter, De Man Zonder Schaduw en Feest DJ Ruud. De Asva gaat onderzoeken of ze van Kersvers de centrale HvA-introductie kunnen maken. Volgens hen zou dat goed zijn voor de populariteit. Het is alleen nog de vraag of alle afzonderlijke opleidingen hieraan willen meewerken. yyy tekst Annemarie Vissers / foto Marc Driessen

FoliaMagazine

11

‘Ik voel me niet prettig in een slachtofferrol’ Ze studeerde rechten aan de UvA, is docent bij de opleiding sociaaljuridische dienstverlening aan de HvA en werd voor haar rol in Joy (2010) genomineerd voor een Gouden Kalf. Samira Maas (28) laat zich niet makkelijk in een hokje stoppen. Maar op de vraag waar haar hart ligt, luidt het antwoord: in de jeugdzorg. ‘Ik wil twee dingen in het leven: mensen helpen en een gezin stichten.’ tekst Gijs van der Sanden / foto’s Bram Belloni

Z

es uur geweest. Het is luidruchtig op het Waterlooplein. Voor de marktkoopmannen zit de dag erop. Terwijl zij druk bezig zijn met het inladen van hun koopwaar – tweedehands stoelen, lp’s van vergeten artiesten, opgezette dieren – komt Samira Maas aanrijden. Ze zet haar fiets op slot, fatsoeneert haar knotje en loopt naar het terras waar we vandaag hebben afgesproken.

Plotseling ontstaat er commotie: een jongen met een scooter aan zijn hand, een paar meter verderop, verliest zijn evenwicht en komt met een doffe klap ten val. Gesprekken vallen stil en iedereen kijkt zijn kant op. Maas draait zich om, loopt naar de jongen toe en stelt vast: niks aan de hand. De jongen krabbelt alweer overeind, meer beschaamd dan gewond. Dan loopt ze terug, glimlachend. ‘Even checken hoor.’

Het illustreert wat Maas later in ons gesprek zal zeggen: dat ze ‘mensen wil helpen’. Ze heeft het tot haar missie gemaakt. De oorsprong van die missie ligt in haar jeugd, die ze doorbracht in pleeggezinnen en kindertehuizen omdat

12

FoliaMagazine

haar biologische ouders niet voor haar konden zorgen. Al toen ze drie was wist ze wat ze wilde worden: kinderrechter. Ze begreep op die leeftijd dan wel niet precies wat zo’n persoon deed, maar ze was al vaak genoeg onderwerp van een zitting geweest om door te hebben dat rechters belangrijke beslissingen nemen over het leven van anderen. Ze dacht: als ik kinderrechter word, dan heb ik het voor het zeggen.

‘Ik kon niet aarden in mijn pleeggezin’ Inmiddels – Maas heeft haar studie rechten deze zomer afgerond – weet ze dat de werkelijkheid wat gecompliceerder ligt. De macht van een kinderrechter is niet oneindig. Maar dat ze op hoog niveau iets wil betekenen voor kinderen en hun (pleeg)ouders, dat ligt vast.

Er kwamen ook dingen op haar pad die Maas niet had voorzien. Toen ze als vrijwilliger bij Bureau Jeugdzorg werkte, drie jaar geleden, werd

ze uit het niets ‘ontdekt’ door regisseuse Mijke de Jong. Zij castte Maas voor de rol van Joy in de gelijknamige film. Hierin speelt ze een 18-jarig meisje dat als baby te vondeling is gelegd en wanhopig op zoek gaat naar haar biologische moeder. ‘Het was liefde op het eerste gezicht,’ vertelde De Jong in Het Parool over het moment dat ze Maas voor het eerst zag. ‘Dat bokkige, dat stuurse, maar daarachter een heel gevoelig kind.

Het was zij of niemand anders.’ Maas, zonder enige acteerervaring, verraste iedereen met haar vertolking van de boze, getroebleerde puber.

Ze werd genomineerd voor een Gouden Kalf en sleepte verschillende buitenlandse prijzen in de wacht.

Eind deze maand gaat Maas’ tweede film in première op het Nederlands Film Festival: Cabo.

Hierin speelt ze het vriendinnetje van een in Rotterdam wonende Kaapverdiaan, die tijdens een slippertje een ander meisje zwanger maakt.

Ook in deze film is het ontbreken van ouderlijke liefde een thema. Maas draagt sneakers en een trainingsbroek – ‘Ik ga straks naar de sport-

FoliaMagazine

13

school’ – met daarboven een legergroen jasje.

Haar nagels zijn geel gelakt. Bij sommige vragen verschijnt er een frons op haar gezicht en kijkt ze even voor zich uit, voordat ze antwoordt.

‘Mensen denken vaak dat ik boos kijk,’ vertelt ze. ‘Maar meestal denk ik dan gewoon na. Ik ben helemaal niet zo’n boos persoon.’

Niet? In interviews las ik dat Mijke de Jong te laat kwam op jullie eerste afspraak, en dat je daar behoorlijk geïrriteerd over was. Het was een van de redenen waarom ze je zo geschikt vond voor de rol van Joy. ‘Ik zat toen midden in tentamentijd. Ze kwam ruim een uur te laat, en ik had op dat moment wel betere dingen te doen. Dat heb ik haar toen laten merken, ja. In het begin moest ik niets van haar weten. Ik had geen idee wat ze van me wilde.’

Ze wilde je casten.

‘Dat was niet haar insteek. Ze wilde vooral praten met iemand die ongeveer hetzelfde had meegemaakt als haar hoofdpersonage, om een beter beeld te krijgen van waar ze nou precies naar op zoek was. Ze had al tientallen meisjes gezien, maar ze was nog niet tevreden. De coördinator van Bureau Jeugdzorg heeft mij toen voorgedragen. Toen bleek dat Mijke wilde dat ik auditie ging doen, was ik echt verbaasd.

Ik had nog nooit geacteerd en had ook nooit die ambitie gehad. Ik heb lang getwijfeld of ik het moest doen. Eigenlijk had ik helemaal geen zin om in de belangstelling te staan, omdat ik wist dat ik dan ook míjn persoonlijke verhaal zou moeten vertellen.’

Dat is wat je nu aan doen bent: vragen beantwoorden over jouw leven. Vind je dat moeilijk?

Ze zwijgt even. Dan zegt ze: ‘Ik praat niet zo makkelijk over dingen. Dat vind ik lastig. Ik wil niet als slachtoffer gezien worden. Mensen zeggen vaak tegen me: wat ben je goed terechtgekomen, wat knap van je. Ik weet dat het goed bedoeld is, maar het geeft me ook het gevoel dat je bijna niet kan slagen in het leven als je zulke dingen heb meegemaakt.’

14

FoliaMagazine

Hoe bedoel je dat?

‘Het klinkt cliché, maar ik denk dan: kijk eens wat er in andere landen gebeurt. In Syrië om maar wat te noemen, waar kinderen worden vermoord. Ik weet dat de dingen die ik heb meegemaakt moeilijk zijn, maar het is maar een fractie van wat andere mensen op de wereld te verduren krijgen. Ik voel me helemaal niet prettig in een slachtofferrol. Ik wil niet dat mensen naar me kijken en denken: wat heeft zij het moeilijk gehad.’

Maar het ís toch ook moeilijk? Verlaten worden door je ouders?

‘Natuurlijk, dat is het ook. Dat zou ik nooit ontkennen. Het is de reden waarom ik uiteindelijk besloot om die rol te spelen; om dat thema onder de aandacht te brengen. Maar wat ik wil

‘Ik heb altijd een bepaalde onrust in me’ zeggen is: ik ben meer dan alleen “dat meisje met een moeilijke jeugd”. Juist door in die film te spelen wilde ik laten zien hoe ver je kunt komen, ook als je je jeugd in pleeggezinnen en kindertehuizen hebt doorgebracht.’

In tegenstelling tot Joy is Maas niet te vondeling gelegd. Ze weet wie haar biologische ouders zijn – haar moeder is Nederlands, haar vader is Marokkaans – maar ze heeft niet vaak contact met ze. Die behoefte voelt ze niet zo, zegt ze. Niet dat ze boos is. ‘Mensen maken fouten,’ vertelt Maas. ‘Ik besef heel goed hoe moeilijk het voor hen moet zijn geweest om afstand te doen van je eigen kind.’ Verder wil ze daar niet te veel over kwijt. ‘Dat is hún verhaal, niet het mijne.’

Maas was twee jaar toen ze in een Rotterdams pleeggezin terechtkwam. Als ze het tijdens ons gesprek over ‘haar ouders’ heeft, dan bedoelt ze haar pleegouders. Met hen heeft ze altijd contact gehouden. Ze vertelt hoe haar ouders het naar haar zin probeerde te maken. Dat ze een nieuwe kamer kreeg, op zolder, en de kleur van de muren mocht uitkiezen. ‘Maar ik stond daar niet zo voor open,’ zegt Maas. ‘Ik was vrij stil toen, las heel veel boeken. Het was niet makkelijk voor me om deel te nemen aan een gezin. Ik kon er niet goed aarden.’

Waar dat gevoel precies in zit, dat kan Maas moeilijk uitleggen. De gezinssituatie was te benauwend voor haar. Ze had het gevoel dat er dingen van haar werden verwacht. Dat ze leuk en spontaan moest zijn. ‘Ik was van mijn biologische ouders, via een crisisopvang, in een pleeggezin terechtgekomen. Ik denk dat ik ergens ook dacht: wanneer moet ik hier weer weg?’ Uiteindelijk werd in samenspraak met haar ouders en Bureau Jeugdzorg besloten dat het beter voor haar was als ze naar een kindertehuis zou gaan. Daar had ze meer vrijheid. Niet elke dag dezelfde mensen om je heen. Ze was toen tien. Aanvankelijk bleef ze nog in een zogenaamde ‘observatiegroep’ in Rotterdam, waar naar een passende plek voor haar werd gezocht.

Zo verhuisde ze na een jaar naar tehuis De Widdonck, in het Limburgse Heimbloem. Dat was een omschakeling. In het begin voelde ze zich een buitenstaander. Alleen al omdat ze de enige in haar klas was die met een harde g praatte. ‘En Heibloem is een klein dorp. Iedereen kende het tehuis daar. Bij sommigen heerste het gevoel van: pas op voor die mensen.’

Waar merkte je dat aan?

‘Op zaterdag gingen we wel eens zwemmen met de hele groep. Ik herinner me een dag dat ik me aan het omkleden was en dat een vrouw ineens op de deur van mijn hokje klopte. Haar kluisje

CV Samira Maas 1984 geboren in Breda 1996-2001 Bouwens van der Boijecollege in Panningen 2001-2005 sociaaljuridische dienstverlening in Maastricht 2003 Stage Blijf-van-mijn-lijfhuis in Maastricht 2004-2005 stage Algemene Woningbouw Vereniging in Amsterdam, afdeling sociaal beheer 2007-2012 rechten, Universiteit van Amsterdam 2009- nu docent rechten aan de HvA, sociaaljuridische dienstverlening 2010 film: Joy 2011 korte film: Life is beautiful 2012 film: Cabo

stond open, en ze was haar portemonnee kwijt.

“Die heb jij gestolen!” riep ze. Ze wist dat ik van het tehuis kwam, dat hoorde ik haar zeggen.

“Doe normaal man,” zei ik. Ze eiste dat ik mijn tas openmaakte. Ik was woedend. Een jongen van de groepsleiding heeft toen gevraagd of ik mijn tas voor hem open wilde doen. Uiteindelijk bleek de portemonnee van die vrouw gewoon in haar kluisje te liggen.’

Je klinkt weer boos.

‘Dat mensen zo vooringenomen kunnen zijn, dat vind ik onbegrijpelijk.’

Maas voelde zich vaak anders dan de rest van de kinderen in het kindertehuis. Dat begon al in Rotterdam, toen ze sommige kinderen aan de lopende band scheldwoorden als ‘kanker’ en ‘kut’ hoorde zeggen. ‘Ik wist in het begin helemaal niet wat ze daarmee bedoelden. Ik kende die woorden gewoon niet.’ Dat ze zich geen onderdeel voelde van de groep had ook te maken met het feit dat ze regulier onderwijs volgde, en niet ‘intern’ naar school ging – zoals de meeste kinderen in het tehuis. Maas was

een goede leerling en gedroeg zich goed in de klas. ‘Ik voelde me niet beter dan de rest. Maar ik vond moeilijk aansluiting,’ vertelt ze. Toch was het ook een leuke tijd: in Heibloem maakte ze buiten het tehuis na verloop van tijd goede vrienden, bij wie ze altijd welkom was.

Ze belandde in Amsterdam toen ze na een studie sociaal juridische dienstverlening in Maastricht stage ging lopen bij een woningbouwvereniging. Daarna begon ze aan een studie rechten aan de UvA. Kinderrechter zou ze nog steeds wel willen worden, maar pas later, als ze meer ervaring heeft in het jeugdrecht. ‘Inmiddels weet ik ook dat je niet zomaar kinderrechter wordt. Je komt in een roulatiesysteem terecht, waarbij je ook bijvoorbeeld ook strafrecht doet.’

Ze denkt er nu over om eerst de kant van beleid maken op te gaan. Want wat ze wel zeker weet is dit: in de jeugdzorg moeten dingen beter. ‘Ik heb in mijn jeugd zo veel gezinsvoogden gezien [vertegenwoordigers van Bureau Jeugdzorg, red.]. Om het halfjaar maken zij rapporten waarin staat hoe het met je gaat. Ik herinner me dat mijn naam verkeerd was gespeld en

dat mijn leeftijd niet klopte. En dat zijn dan de mensen die moeten beoordelen wat het beste voor mij is?’

Het komende jaar geeft Maas in ieder geval nog les op de HvA, waar ze onlangs een vast contract tekende. Ze heeft het naar haar zin voor de klas. ‘Ik vind het belangrijk dat mijn studenten zich prettig voelen in mijn les. Ik noem ze altijd bij naam, geef ze veel complimenten. Ik heb het meteen door als er iets aan de hand is. Afgelopen jaar was er een meisje dat altijd goede cijfers haalde, maar ineens veel minder presteerde.

Dan vraag ik wat er aan de hand is. In dit geval bleken er problemen thuis te zijn. Dan zeg ik: probeer het vak te halen, anders krijg je dit probleem er straks ook nog bij.’ Maas is onlangs verhuisd naar een nieuwe woning, waar ze naar eigen zeggen voor het eerst in haar leven in heeft geïnvesteerd. De lelijke vloerbedekking die er lag heeft ze verwijderd en vervangen voor een mooie houten vloer. ‘Mijn beste vriendin zei: “Wow Sam, heb jíj een vloer gelegd?” Ik denk dat ik bij al mijn woningen altijd heb gedacht: waarom zou ik er moeite in steken? Ik ga hier toch weer weg.’

En nu? Heb je je plek gevonden?

‘Ik weet het niet. Wat vrienden betreft zeker. Ik heb een hechte vriendinnengroep. Bij hen voel ik: dit is iets wat blijft. Maar toch heb ik een bepaalde onrust in me. Ik kan bijvoorbeeld niet uitslapen. Zodra het licht wordt, wil ik mijn bed uit. Ik ben altijd op zoek naar iets. Ik weet niet wat dat is.’

Wat denk je?

‘Ja, als ik dat wist.’ Ze lacht, is even stil, en zegt dan: ‘Ik denk dat ik twee dingen wil in het leven: mensen helpen en, uiteindelijk, een gezin stichten. Daar verlang ik naar: dat wereldje met elkaar. Ergens vind ik dat egoïstisch. Dan denk ik: er zijn zo veel kinderen die nergens naar toe kunnen, en dan wil jij zo nodig kinderen van jezelf. Ik weet dat dat niet reëel is, maar het voelt wel zo. Een vriendin zei laatst tegen me dat ik mezelf meer moest gunnen.

Toen dacht ik: ja, je hebt ook gelijk.’ Ze kijkt een tijdje voor zich uit. ‘Maar hoe je dat doet, dat is nog een zoektochtje.’ yyy

FoliaMagazine

15

passie Imkeren Vorige winter verloor hij twee van zijn drie bijenvolken. Deze zomer wist hij twee nieuwe volken te kweken, maar liep hij ook een bijensteek op: amateurimker Garrelt Verhoeven (46, hoofdconservator Bijzondere Collecties).

‘In de Morvan in Frankrijk hebben mijn schoonouders een vakantiehuis en daar is een jaar of vier geleden mijn imkerschap begonnen. Voordat mijn schoonouders het huis kochten woonde er een bijenhouder, maar die werd geregeld door zijn bijen geprikt waardoor hij er tabak van kreeg en de bijenkasten beneden bij de rivier op gietijzeren sokkels heeft gezet. In een van die kasten zat nog een levend bijenvolk en met hulp van de lokale imker zijn mijn zoon en ik daarmee gaan imkeren. Terug van vakantie hebben we via Marktplaats in de Achterhoek een bijenvolk

16

FoliaMagazine

gekocht. ’s Avonds reden we naar huis met 15.000 bijen.

Vorige winter ben ik twee volken – een volk is een zwerm met een koningin – verloren. Hoe dat kan is niet duidelijk, ze zijn soms opeens verdwenen. Ik heb nu weer twee nieuwe volken gekweekt: je zet een bijenraam in een apart bijenkastje, zorgt dat er één koninginnencel bijzit en er ontstaat een nieuw volk.

Ik vind het fascinerend om de hiërarchie binnen een bijenvolk te aanschouwen. Je leert hoe complex zo’n volk in elkaar zit, met allerlei verschillende taken en functies. Naast de koningin

heb je de darren, de vrouwtjes, de werkbijen, de wachters en de verkenners. De verkenners gaan erop uit om te kijken waar ze honing kunnen vinden. Zodra ze een bloeiende appelboom hebben gevonden vliegen ze terug naar de kast. Daar voeren ze een soort “dansje” uit in de vorm van een acht. Daarmee maken ze aan de “haalbijen” duidelijk waar honing te halen valt en hoe ze moeten vliegen naar de appelboom. Door de bijen realiseer ik mij de kwetsbaarheid van de natuur. Geen bijen, geen bestuiving, geen bestuiving, geen fruit.’ yyy tekst Dirk Wolthekker / foto Fred van Diem

illustratie Denise van Leeuwen

drift

Geen tijd te verliezen

M

argot (32), docent aan de Faculteit der Geesteswetenschappen: ‘Vanaf mijn zestiende had ik altijd een vriendje. Ik viel van de ene lange relatie in de andere. Op mijn 29e was ik voor het eerst vrijgezel.

Ik herinnerde me daten als iets spannends. In mijn studententijd gingen de gesprekken met vrienden altijd over nieuwe verliefdheden, prille relaties, roddels over wie met wie was gegaan.

Natuurlijk waren er ook gebroken harten en blauwtjes, maar de liefde – en vooral het veroveren ervan – was hoe dan ook een van de mooiste onderdelen van het leven.

Toen ik na al die jaren opnieuw vrijgezel werd, was alles veranderd. De liefde, het vinden van een partner, bleek onder dertigers niet meer iets waar je plezier aan ontleent. In plaats daarvan was het een Serieus Probleem geworden, iets wat je moest zien te regelen. Zo snel mogelijk.

Met grote verbazing hoorde ik vriendinnen aan die het probleem voor mij uiteenzetten. De spoeling was dun, vertelden ze. Want waar kom je leuke mannen tegen? Je leert lang niet zo veel nieuwe

mensen kennen als in je studententijd. Iedereen heeft inmiddels een min of meer vaste sociale kring opgebouwd. Op je werk gaat het ook niet makkelijk, daar gelden andere omgangsvormen.

Mijn vriendinnen praatten mij en elkaar het probleem aan. Sommigen kregen zelfs van hun moeder te horen dat die zich zorgen maakte of ze wel kleinkinderen zou krijgen. Terwijl die vrouwen pas dertig waren, ze waren niet onvruchtbaar!

‘Waar kom je leuke mannen tegen?’

Eigenlijk vond ik het bizar om dit onderwerp als punt van zorg te zien. Toch werd ik erdoor beïnvloed. Als ik in een kroeg aan een jongen werd voorgesteld, was dat ineens een beladen moment. Dan dacht ik: o ja, nu moet ik dus flirten. Hoe doe je dat ook alweer? Er lag zo veel druk op dat het niet meer leuk was.

Ik merkte dat ik “kandidaten” strenger ging beoordelen. Indien niet geschikt bevonden, meteen door. Geen tijd te verliezen. Een paar maanden

had ik iets met een jongen die in het buitenland woonde en die bovendien veel jonger was dan ik – hij 23, ik 30. Al snel maakten we er een einde aan, met het oog op mijn biologische klok. Hij wilde de komende tien jaar nog geen kinderen, dus het leek ons logisch dat ik mijn tijd niet met hem zou verdoen. Tien jaar geleden zou ik me niet hebben kunnen voorstellen dat ik ooit zo onromantisch en praktisch zou zijn.

Het heeft twee en een half jaar geduurd tot ik – geheel toevallig – mijn vriend tegen het lijf liep.

We waren allebei op slag verliefd. Dus ik ben geen vrijgezel meer. Toch denk ik dat wij vrouwen onszelf tekortdoen door ons zo veel van de sociale druk aan te trekken. Alsof samenwonen en kinderen krijgen de enige mogelijkheid is voor vrouwen van begin dertig. Als student dacht ik niet dat mijn vrienden en ik zo snel zouden gaan leven naar dit soort burgerlijke en conservatieve idealen.’ yyy Catrien Spijkerman De naam van de geïnterviewde is op haar verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar redactie@folia.nl.

FoliaMagazine

17

18

FoliaMagazine

objectief Van een bn’er voor jou Innabox. Een verrassingspakket samengesteld door een bekende Nederlander, waarvan de opbrengst naar het goede doel gaat. Vijf UvAstudenten kwamen tijdens de minor entrepreneurship met het idee op de proppen. Waarom?

Omdat het imago van goede doelen al jaren onder druk staat: door bestuurders met riante salarissen, organisaties die in kapitale panden zijn gehuisvest en dure wervingscampagnes.

Dat imago mocht weleens opgepoetst worden, want met een goed doel steunen is niets mis. ‘Bijna elk goed doel heeft wel een ambassadeur,’ zegt Thom Rietberg (21, communicatiewetenschap).

Volgens de bedenkers van Innabox moeten die ambassadeurs meer ingezet worden, want dat

werkt effectiever en is bovendien leuk. Rietberg: ‘Iedereen wil wel een cadeautje krijgen, zeker als dat afkomstig is van een BN’er.’ De studenten wonnen er de prijs voor beste studentenonderneming van 2011 mee (eeuwige roem en vijfhonderd euro marketinggeld). De eerste Innabox is inmiddels te koop voor 25 euro. Een door zangeres Janne Schra, bekend van Room Eleven, samengesteld pakket.

Ook het goede doel is door Schra gekozen: Stichting de Vrolijkheid, een stichting waarbij muzikanten kinderen in asielzoekerscentra opvrolijken. yyy tekst Jeff Pinkster / foto Fred van Diem Van links naar rechts: Alexander van Aken, Tobias de Graaf, Bart Gaut, Thom Rietberg en Julie Donders.

FoliaMagazine

19

opinie

Laat de docent doceren Managers moeten dienstbaar zijn aan het onderwijs, vindt Stefan Molenaars. illustratie Marc Kolle

W

ie heeft deze zomer op terras, festival, camping of strand jongeren bezorgd horen praten over de toestand in het hbo? Niemand zeker? Nogal wiedes. Een peiling onder jongeren door TNS Nipo/UvA wees uit dat onderwijs nauwelijks een issue is geweest tijdens de verkiezingsstrijd.

Probleem opgelost dus voor het hbo? Natuurlijk niet. Jongeren noemen het onderwerp niet omdat de toestand in het hbo simpelweg iets geworden is wat erbij hoort en waarover je je vooral niet druk moeten maken omdat dat toch geen zin heeft. Iets als regenbuien en lage temperaturen in een Nederlandse zomer.

Hbo-bestuurders en managers kunnen zich zo’n lethargische houding uiteraard niet veroorloven en klinken al een tijdje strijdvaardig. Maar het verhogen van de kwaliteit en het rendement in het hbo is niet eenvoudig.

De hoogste managers en bestuurders van de HvA en Domein Economie & Management hebben de wanhopig klinkende stemmen van samenleving, politiek en natuurlijk de docenten zelf gehoord: er moet minder management en meer zeggenschap voor de docent komen.

En wat rolt er vervolgens uit de topmanagement- en bestuurderskoker? De invoering van resultaatverantwoordelijke teams, afgekort

20

FoliaMagazine

RVT’s. Deze teams moeten verantwoordelijk worden voor de kwaliteit van het onderwijs, het studiesucces en de PDCA-cyclus (Plan,

Dijkgraaf

Do, Check & Act) van het onderwijs.

Je hoort de bedenkers van de resultaatverantwoordelijke teams denken, met de beste intenties: jullie wilden meer zeggenschap?

Nou hier heb je het, met een strik erom!

Maar dit is wel een heel sterk staaltje delegeren. Verantwoordelijk voor én onderwijskwaliteit én studiesucces én de PDCA-cyclus? Dat omvat dus zo’n beetje alles. En dus werd, tot verbazing van de bedenkers van het plan, het aangeboden geschenk met strik helemaal niet onder applaus aangenomen.

Als het geschenk al werd uitgepakt.

Wat ging hier mis? Managers en bestuurders hebben de boodschap (minder management) wel gehoord, maar niet goed begrepen. Dit komt natuurlijk omdat de RVT’s typisch bedacht zijn door mensen die de werkelijkheid bekijken vanuit een managementblik. En wie alleen een hamer heeft in zijn gereedschapskist, denkt op een gegeven moment dat alles een spijker is.

Want wie ook maar even doordenkt, voelt op zijn klompen aan dat invoering van RVT’s uitdraait op nóg meer management.

Denk maar even mee: tot voor kort bestonden er maar liefst vier managementlagen tussen docent en het CvB. Inmiddels is met het opheffen van de overbodige functie van afdelingsdirecteur (er waren er maar twee) een laag verdwenen, maar daar dreigen dus tientallen RVT’s die elk een eigen baasje moeten krijgen voor terug te komen. Wie wordt er nou wijs uit zo’n wirwar en vooral, wie wordt daar beter van?

Men lijkt ook helemaal te vergeten dat een beetje docent nou juist kiest voor het onderwijs vanwége dat onderwijs. Als het goed is, heeft de docent zijn studenten iets zinnigs te melden. Dáárin wil hij dus zijn energie stoppen. Hij ziet de bui met die RVT’s al hangen: nog meer vergaderen, nog meer geregel, nog

meer afstemmen met al die andere baasjes en managers.

Dan is er nog wat. Een docerende docent levert een inspanningsverplichting. En dus niet een resultaatsverplichting. Een kind kan raden wat het gevolg is wanneer je dit oerbeginsel loslaat. Wordt de docent tijdens het functioneringsgesprek met zijn baas aangesproken op studierendement, oftewel dat te weinig studenten de tentamens halen?

Of dat te veel van zijn studenten vertraging oplopen? De neiging kan dan gemakkelijk ontstaan om de eisen te verlagen. Want: people tend to do what you inspect, not what you expect. En nóg lagere eisen aan hbostudenten is wel het laatste waar we nu met zijn allen behoefte aan hebben.

Ofschoon je de laatste tijd eindelijk meer openlijke twijfel leest en hoort over het effect van de inmiddels omvangrijke management- en bestuurderskaste in ons land en hun twijfelachtige theorieën, modellen en oplossingen, moeten we niet overdrijven door de manager als paria weg te zetten. Docenten zijn niet van een hogere orde en managers zijn ook gewoon nodig.

Zelfs op scholen.

Laten we het dus niet moeilijker maken dan het al is. Niemand is er tegen dat docenten, waar nodig, in groepjes bijeenkomen en samenwerken om problemen op te lossen.

Dat gebeurt ook al veelvuldig en waar het ten onrechte niet gebeurt moet ingegrepen worden. Maar laten we in beginsel kiezen voor twee eenvoudige uitgangspunten. Punt één: de student studeert. Punt twee: de docent doceert. En de manager dan? Die doet alles wat nodig is om uitgangspunten 1 en 2 te realiseren. En niet meer dan dat. yyy Stefan Molenaars is docent marketing bij Domein Economie & Management van de HvA.

Koopman/dominee

Ook aan de andere kant van de oceaan is het academisch seizoen geopend. Ineens lopen veel vrolijke achttienjarigen in T-shirt, korte broek en flipflops over de campus van Princeton. Anders dan in Nederland zijn er bij de opening van het nieuwe jaar geen sprekers van buitenaf en wordt er meer aandacht besteed aan de spirituele kant van het universitaire leven. Er waren veel inspirerende, opzwepende, ontroerende, provocerende teksten, waarbij niet alleen rijkelijk werd geciteerd uit wetenschap en literatuur, maar ook uit christelijke, hindoe, humanistische, joodse, moslim en sikh bronnen. Je hoopt bij zo’n uit de hand gelopen buffet, dat die arme freshmen niet te veel op hun bord scheppen.

Wat een verschil met Nederland, waar je bij de opening van het academische jaar traditiegetrouw veel donkere pakken en mantelpakjes ziet en menig boodschap over de hoofden van het publiek aan de Haagse of Brusselse politici wordt gericht. Geen wereld die zich voor je opent of grenzeloze ontplooiing, maar procenten bbp, langstudeerboetes en topsectoren. Er is een mooie parallel met de landelijke verkiezingen die nu in beide landen woeden. Ook die verschillen hemelsbreed. Amerikaanse politici grossieren in clichématige algemeenheden over de ware volksaard en serveren brokken levensfilosofie zonder enige concrete inhoud. Het kan allemaal zo op een tafelkleedje worden geborduurd of op een Delfts tegeltje worden geschilderd.

Daarentegen laat de Nederlandse politiek alles keihard doorrekenen door het CPB. Lijsttrekkers kunnen struikelen over 0,1 procent minder economische groei of een extra bijdrage van vijftig euro in 2017. Geen tegeltjeswijsheden, maar spreadsheets bepalen de programma’s van de meeste (redelijke) partijen. Heerlijk concreet, maar raakt het ons ook? Koopman-dominee, dat was vroeger de definitie van de Nederlander. Achteraf gezien was dat nog niet zo’n slechte combinatie. Vandaag de dag lijkt tussen de twee beroepen een brede oceaan te liggen. yyy Robbert Dijkgraaf

g

FoliaMagazine

21

Benmiloud

opinie

Intakegesprek is geen wondermiddel Intakegesprekken zijn geen goede indicatie voor de prestaties van studenten, vindt Ted van Gaalen.

D

e HvA heeft een nieuwe koers ingezet van prestatieafspraken met de overheid en het eisen van meer ambitie van student en docent.

Net als andere hogescholen en universiteiten zal de HvA voor 1 november moeten vastleggen hoe ze denkt te gaan presteren, en zal een deel van de bekostiging afhankelijk worden gemaakt van die afspraken.

Een van de maatregelen om het studierendement te verhogen is het verplichten van intakegesprekken bij alle opleidingen, die gevoerd moeten worden door docenten. Die moeten ervoor zorgen dat een ongemotiveerde of kansloze student herkend wordt. Docenten zijn hiervoor niet toegerust, en bovendien is het niet de insteek waarmee docenten over het algemeen hun werk doen. Het onderwijs is er, en wij werken in het onderwijs, om studenten kansen te bieden.

In het kader van SOS (Sturen op Studiesucces) is de opleiding Business, IT & Management (BIM) afgelopen jaar begonnen met intakegesprekken. Bij die gesprekken hebben de twee interviewers een indicatie gegeven van hun gedeelde indruk (op basis van een vragenlijst) van het te verwachten studiesucces van elke aspirant-student, door middel van een code groen, oranje of rood. Halverwege het jaar is bekeken of deze indicatie een beetje klopte. Wat bleek? Er leek geen enkele relatie te bestaan tussen het door ons verwachte en het feitelijke studiesucces van de studenten. Menige ‘groene’

22

FoliaMagazine

student staakte de studie of stapte over, studenten die zwaar in de gevarenzone leken te zitten, bleken het goed te doen. Voorzichtigheid is dus geboden bij het selecteren aan de poort middels intakegesprekken.

Iedereen die hoger- of wetenschappelijk onderwijs gevolgd heeft, herinnert zich de introductiebijeenkomst waar de uitval van de helft van de aanwezige eerstejaars al wordt aangekondigd. Het is de vraag of jonge mensen op zoek naar hun plaats in de maatschappij zich bij hun keuze voor een studie laten tegenhouden door het uitvalcijfer, ook al staat dat voortaan verplicht in een brochure. Verder hecht niet elke student evenveel waarde aan de hoogte van zijn resultaten, of de snelheid waarmee ze behaald worden, omdat zij hun tijd ook aan andere zaken wensen te besteden (bijvoorbeeld aan topsport). Het lijkt onmogelijk hier verplichtingen op te leggen, wettelijk of anderszins.

Een student ontwikkelt zich niet altijd lineair.

Een kansarme student die aan de toelatingseisen voldoet, betekent voor ons een uitdaging.

Een beetje docent handelt in het belang van de student zelf, dat is zijn beroepsethos, en het is onwenselijk dat hem vanuit de hogeschool wordt aanbevolen in zijn werk vooral prestatieafspraken in gedachten te houden. yyy

Ted van Gaalen is docent bij Domein Media, Creatie & Informatie en Domein Economie & Management van de HvA.

Je hart achterna Door alle televisie waar onze generatie mee is opgevoed heeft iedereen wel een lijstje met Hollywoodiaanse clichés in zijn achterhoofd om anderen ongevraagd mee van advies te voorzien. En als je op het punt staat om een studie uit te kiezen, krijg je ze allemaal te horen, en dan vaak ook nog allemaal tegelijk, hoe tegenstrijdig ze ook zijn.

‘Je moet niet vergeten dat het crisis is, en dat alles wat je nu doet, een investering voor de toekomst is!’

‘Je moet altijd voor de moeilijkste weg kiezen, want de makkelijke weg levert je uiteindelijk niks op.’

‘Je moet nooit iets doen wat onnatuurlijk en moeilijk aanvoelt!’

‘Je moet gewoon naar je gevoel luisteren. Wat zegt je gevoel?’

‘Je moet onthouden dat je helemaal niets moet, hoor!’

Wie na al deze uitersten nog in staat is om een studiekeuzeformulier in te vullen zonder eerst behandeld te worden voor schizofrenie, verdient alleen om die reden al een diploma aan de muur. Want in die periode in je leven waarin er al zo veel druk op je staat, is het verdomd moeilijk om te kiezen tussen je hoofd en je hart.

Stel dat iedereen door de economische crisis z’n verstand zou volgen en zou kiezen voor een zogenaamd ‘nuttige’ studie. Dan zitten we over een paar jaar niet alleen met een land vol boekhouders, advocaten en dokters die nergens aan de bak kunnen, maar ook met een land vol twintigers die in de kracht van hun leven staan, maar desondanks elke passie of levenslust al zijn verloren. Dat zou pas een crisis zijn waar we nooit meer uitkomen.

Dus als je een verse student bent: ik hoop dat je gekozen hebt, of nog zult kiezen, met je hart. En dan niet omdat ik heb gezegd dat dat verstandig is.

Zelf heb ik gekozen voor een studie filosofie. Omdat er temidden van al deze pre-universitaire stress en twijfels maar één ding is waar ik zeker van ben: dat ik he-le-maal niets weet. yyy Hadjar Benmiloud

promoties

#Stickergate

dinsdag 18/09

‘Brave HvA-studenten krijgen sticker in schrift voor aanwezigheid bij college.’ GeenStijl bracht het nieuws naar buiten na een tweet

10.00 uur: Patrick Burger – Geneeskunde

Red Cell Storage, Lesion and Clearance (Agnietenkapel)

12.00 uur: Martine Huvenne – Muziekwetenschap

van een verbaasde student. Nog geen uur later begonnen de

Het geluid als een innerlijke beweging in de overdracht van een ervaring in de film: een fenomenologische benadering (Agnietenkapel)

reacties op Twitter binnen te stromen. Stickergate was geboren.

Harmonization of Sanitary and Phytosanitary Standards in International Trade (Agnietenkapel)

14.00 uur: Onsando Osiemo – Rechtsgeleerdheid 16.00 uur: Rosalba Bellini – Scheikunde

Chiral Supramolecular Ligands in Transition Metal Catalysis (Agnietenkapel)

tweet van:

@Arjandasselaar Arjan Dasselaar Echt. Welk keverbrein heeft dit verzonnen.

Stickers op het HBO. Want het PR-probleem was nog niet groot genoeg

tweet van:

@mvanderhorst Mark van der Horst Als ik mijn werk goed doe krijg ik dan ook een sticker? http://t.co/2yK5lb98 #hva

woensdag 19/09 12.00 uur: Menelaos Tsiakiris – Natuurkunde

Top Quark Pair Production Cross-Section in Proton-Proton Collisions at √s = 7 TeV (Agnietenkapel)

13.00 uur: Julia Meijer – Geneeskunde

Understanding Cognitive Heterogeneity in Psychosis and High Risk individuals (Aula)

donderdag 20/09 10.00 uur: Pim van Ooij – Geneeskunde

Phase Contrast MRI in Intracranial Aneurysms (Agn.kapel)

12.00 uur: Quteba Ebrahem – Geneeskunde

tweet van:

@LindsayKuijt Lindsay Another proud day for the HvA... Waar mag ik mijn stickervelletje ophalen? Zijn het op z’n minst smurfenstickers?! #hvahttp://bit. ly/Nah6H5

tweet van:

@fhuysmans Frank Huysmans Treurig (voorlopig) dieptepunt infantilisering hoger onderwijs NL#stickertjes #HvAhttp:// www.geenstijl.nl/mt/archieven/2012 …

Angiogenesis Modulators in Retinal Degenerative Diseases (Agnietenkapel)

14.00 uur: Joop Voetelink – Rechtsgeleerdheid ‘Status Of Forces’ Strafrechtsmacht over militairen vanuit internationaalrechtelijk & militair-operationeelrechtelijk perspectief (Agnietenkapel)

vrijdag 21/09 10.00 uur: Joep de Bruijne – Geneeskunde

Direct-Acting Antiviral Therapy for Chronic Hepatitis C (Agnietenkapel)

11.00 uur: Hilko Swank – Geneeskunde

Minimally Invasive Surgery for Lower Abdominal Peritonitis (Aula)

tweet van:

@HuubBellemakers Huub Bellemakers WHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHA http://bit.ly/Nah6H5 Stickervellen op de hogeschool. Echt jongens, top dat NL onderwijs

tweet van:

@Sooofj Sophie Liesker Sticker gate volgens docent goede reclame voor de HvA... Laat me niet lachen.. #HvA#Stickers #fb

tweet van:

@NenaBroersen Nena Broersen Zo. En dan nu kijken of ik nog een mooie sticker verdien. En Oh! Laatst was ik jarig, mag ik dan ook de klassen rond met 2 vriendjes? #hva

tweet van:

@FreerkTerpstra Freerk Terpstra Ah, Inholland niet in het nieuws! http:// ow.ly/ds0KS Tis me wat. #geenstijl #HvA #Stickers

12.00 uur: Cees van der Vlies – Geneeskunde

Blunt Abdominal Trauma. Changing Patterns in Diagnostic and Treatment Strategies (Agnietenkapel)

13.00 uur: Pietro Galliani – Logica

The Dynamics of Imperfect Information (Aula)

14.00 uur: Shelley van der Veek – Geneeskunde A Psychosocial Perspective on Pediatric Functional Abdominal Pain: Risk Factors and Treatment (Agnietenkapel)

oraties

donderdag 20/09 16.00 uur: Dhr. prof. dr. Ronald de Wolf, hoogleraar theoretische informatica What Quantum Computing Can do for You (Aula)

vrijdag 21/09 16.00 uur: Mw. prof. dr. mr. Saskia Lavrijssen, hoogleraar consument & energie

De verschillende gezichten van de energieconsument (Aula) Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

FoliaMagazine

23

Persoonlijk en relevant Robbert Dijkgraaf dient de wetenschap verder in Princeton. Opdat wij ‘onze Robbert’ niet vergeten roept Folia Magazine in samenwerking met Het Parool de Robbert Dijkgraaf Essayprijs in het leven. Ter inspiratie een introductiecursus essays. tekst Harmen van der Meulen / illustraties Marc Kolle

De grondlegger Dé onbetwiste vader van het essay is Michel de Montaigne. Deze Franse filosoof – over het algemeen aangeduid met ‘Montaigne’ – leefde van 1533 tot 1592, en is bovenal de schrijver van één boek: De essays [Essais is de oorspronkelijke titel, red.]. Dat boek, dat in de hernieuwde uitgave uit 2004 maar liefst 1557 pagina’s telt, is ongetwijfeld de beroemdste essaybundel uit de wereldliteratuur. De eerste versie van het boek werd gepubliceerd in 1580, om precies te zijn 432 jaar geleden. En al doen de vele verwijzingen naar veldheren en koningen enigszins gedateerd aan, de inhoud is dat allesbehalve.

24

FoliaMagazine

Montaignes belangrijkste onderwerp – de mens – is dan ook in de kern niet bijster veel veranderd in al die tijd. IJdelheid, luiheid, angst, eenzaamheid, dwaasheid, we kampen er nog steeds mee, en het werk van Montaigne bestrijkt deze eigenschappen allemaal. Of zoals hij schrijft: ‘Geen enkel idee kan zo lichtzinnig en buitensporig zijn dat het mij niet typisch een voortbrengsel van de menselijke geest toeschijnt.’ Het is ondoenlijk om in deze korte tekst recht te doen aan de ongelofelijke rijkdom die De essays herbergen. Meer dan duizend pagina’s intelligente tekst, over alle aspecten van het menselijk leven. En dat terwijl het volgens Montaigne zelf vooral om één mens ging: ‘Ik wil dat men mij ziet in mijn eenvoud, gewoon zoals ik ben, ongedwongen en zonder opsmuk: want ik portretteer mijzelf.’ Dat is hem aardig gelukt.

Essay?

De vraag die het essay altijd voor de voeten geworpen krijgt is: wat is het eigenlijk? Dat komt dan ook omdat op die vraag geen eenduidig antwoord te geven is. Iets wat vaak wordt genoemd is dat de naam komt van het werkwoord essaier, dat ‘proberen’ betekent. Een essay is dus een poging. Een poging waartoe? Dat verschilt, maar een ander algemeen kenmerk van het

essay is dat het persoonlijk dient te zijn, uit stijl en inhoud van de tekst moet de persoonlijkheid van de auteur spreken. Of zoals P.C. Hooftprijswinnaar voor de essayistiek en emeritus universiteitshoogleraar Abram de Swaan het stelde in zijn dankwoord bij het winnen van die prijs: ‘Het essay is een persoonlijk betoog op schrift, en public, over een onderwerp dat relevant is voor een brede en gevarieerde kring van lezers.’

Het laatste deel van die zin, vanaf ‘onderwerp’, tekent de onmetelijke reikwijdte van het essay.

Want in principe moet vrijwel elk onderwerp, mits er goed over geschreven wordt, relevant kunnen worden voor een brede en gevarieerde kring van lezers. Zo schreef Gerrit Komrij een

hele ‘encyclopedie van de stront’, en had Rudy Kousbroek het over ‘De troost van de pornografie’. Dan komt Montaigne maar braafjes over met titels als ‘Over wat nuttig en wat eerbaar is’.

De beste Nederlander Alsof het een sportwedstrijd betreft, zijn we nu aangeland bij De Beste Nederlander. Als je het over Nederlandse essayisten hebt, zijn er – al naar gelang je leeftijd en belezenheid – tal van namen die in je op kunnen komen. P.C. Hooftprijswinnaars Rudy Kousbroek, Jan Wolkers of Kees Fens bijvoorbeeld, of Volkskrantcollega van die laatste, Michaël Zeeman. En hedendaagse essayisten als Bas Heijne en Joost Zwagerman, die niet alleen zelf essays schrijft, maar ook redactie voerde over de bundel De Nederlandse en Vlaamse literatuur vanaf 1880 in 200 essays. En natuurlijk Abram de Swaan.

Maar de beste Nederlandse essayist moet haast wel Karel van ’t Reve zijn. Er is niemand die op zo’n achteloze, en ogenschijnlijk volmaakt redelijke toon zinnen schreef die hele bevolkingsstammen op stang konden jagen. Zoals de literatuurwetenschappers. In zijn Huizingalezing ‘Het raadsel der onleesbaarheid’ trok Van ’t Reve fel van leer tegen deze pseudowetenschap: ‘Zij gaan op de volgende beschamende wijze te werk. Zij constateren een verschijnsel dat al lang bekend is, bijvoorbeeld dat wat in boeken verteld wordt, lang niet altijd waar gebeurd is, dat er alliteratie bestaat, of spanning hoe een verhaal afloopt, of dat er verschil is tussen een toneelstuk en een roman. In plaats van nu te zwijgen zolang men over zo’n verschijnsel niet meer kan zeggen dat wat iedere leek al bij zichzelf heeft opgemerkt, probeert men zo’n

Robbert Dijkgraaf Essayprijs

opmerking te vertalen in geleerde termen die nergens toe dienen dan om de armoede van de eigen vondst, of liever gezegd het ontbreken van enige eigen vondst te maskeren.’ Aldus Karel van ’t Reve, de meester in het doorprikken van gebakken lucht. Hij wordt node gemist.

Het goede voorbeeld Als er een schrijver is die laat zien dat je overal over kunt schrijven, is het de Britse schrijver Geoff Dyer. Dyer staat erom bekend dat hij na elk boek een andere weg inslaat. Zo schreef hij meerdere romans, een bundel reisverhalen, en boeken over een variëteit aan onderwerpen als jazz, de herinnering aan de Eerste Wereldoorlog, de Britse schrijver D. H. Lawrence, fotografie, en de film Stalker. In zijn bundel essays en recensies Otherwise Known as the Human Condition staan essays over zaken als de betekenis van stripboeken in het leven van een man, het zijn van een enig kind, seks in hotelkamers en ontslagen worden. Dat laatste fenomeen bood hem de vrijheid om vanaf dat moment te doen wat hij wilde: ‘It takes a bit of getting used to, the idea that spending 365 days a year doing exactly as you please might be a viable proposition.’ Laten we maar beginnen met bedenken dat we overal over kunnen schrijven. yyy

De Robbert Dijkgraaf Essayprijs is in het leven geroepen door Folia en Het Parool en wordt jaarlijks toegekend aan een student, medewerker of alumnus van een van de instellingen voor hoger onderwijs in Amsterdam. De jury die het winnende essay uitkiest bestaat dit jaar uit Barbara van Beukering (hoofdredacteur van Het Parool) Erik Verlinde (hoogleraar theoretische fysica) Corina de Boer (PA van Robbert Dijkgraaf) en Jim Jansen (hoofdredacteur Folia Magazine).

Inzendingen, met als onderwerp wetenschap en journalistiek, bedragen maximaal 900 woorden en dienen voor 14 oktober opgestuurd worden naar redactie@folia.nl.

Het winnende essay wordt gepubliceerd in Folia Magazine en Het Parool. De schrijver ontvangt daarnaast een kunstwerk van een jonge, veelbelovende kunstenaar dat op 29 oktober zal worden uitgereikt door Robbert Dijkgraaf.

FoliaMagazine

25

lezingenladder

het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA

CREA RoeterSeiland Adres: Nieuwe Achtergracht 170 Voor een ieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder.

Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

Politiek & film

Lamoer

Kriterion WO 12/09, 19.30 uur

Bitterzoet VR 14/09, 19.30 uur

Verkiezingsnacht met met een tafelgesprek in de bioscoopzaal, waar politieke kenners politieke tv-fragmenten zullen vertonen en de verkiezingen en campagnes zullen analyseren.

Eigenzinnige avond over literatuur, met o.a.

Philip Snijder over zijn nieuwste roman Het geschenk, en David Nieborg over de invloed van games.

Uitslagenavond

Burgerschapslezing

Rode Hoed WO 12/09, 20.00 uur

Felix Meritis ZO 16/09, 15.00 uur

Uitslagenavond van UvA en Machiavelli, met politicologen Meindert Fennema en Tom van der Meer en bijzonder hoogleraar electorale politiek Jean Tillie.

Ton Nijhuis, directeur van het Duitsland Instituut Amsterdam, over democratie en burgerschap.

Filosofie op de Zuidas Symphonys DO 13/09, 16.30 uur Filosoof Ad Verbrugge in gesprek met oudVVD-leider Frits Bolkestein over de verkiezingsuitslag.

Identiteit Spui 25 DO 13/09, 17.00 uur Psycholoog en psychoanalyticus Paul Verhaegh betoogt dat de mens eenzamer is dan ooit, en dat betekenisvol leven diepgaand problematisch is geworden.

Robben & Leroy Arti et Amicitiae VR 14/09, 16.00 uur De Kinderboekenweek komt eraan.

Vooruitlopend daarop verwelkomt Arti schrijver en theatermaker Jaap Robben (1984) en zijn kompaan illustrator Benjamin Leroy (1980).

Café de Nieuwe Liefde De Nieuwe Liefde VR 14/09, 18.00 uur Vrijdagmiddagprogramma met Wim de Bie en filosoof Robin Brouwer over de verkiezingen, theatermaker Lotte van den Berg over haar nieuwe voorstelling en kunstenaar Joost Conijn over zijn boek Piloot van goed en kwaad.

Iets uit niets De Balie MA 17/09, 20.00 uur

FoliaMagazine

lezing & film ma 17 / 20.15 uur

Moderne Klassiekers: Happiness Filmwetenschapper Rudi de Boer vertelt over de acteerprestaties van de film Happiness (1998). Na de lezing wordt de film vertoont in Filmtheater Kriterion. Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang lezingen: studenten E 2,50, anderen E 5,-. Toegang film: E 5,-, gratis voor Cinevillepashouders.

film di 18 / 20.00 uur

Breaking the Code Breaking the Code (1996) toont het sociale en politieke klimaat van het naoorlogse Groot-Brittannië, dat homoseksualiteit als een strafbaar feit be-

Natuurkundige Lawrence Krauss geeft een masterclass over het ontstaan van ons universum en het hoe en waarom van de oerknal.

schouwt. Sprekers: dr. Anna Tijsseling (faculteit

Twintig over twintig

Theater. Toegang: studenten gratis, anderen: E 5,-.

Rode Hoed MA 17/09, 20.00 uur Twintigers over de houding van de twintiger ten opzichte van de politiek. Onder de bezielende leiding van Arie Boomsma.

Arendt en Eichmann Felix Meritis DI 18/09, 20.00 uur Filosofen Hans Achterhuis en Klaas Rozemond in gesprek over de banaliteit van het kwaad, Hannah Arendt en Adolf Eichmann.

Geesteswetenschappen aan de Universiteit Leiden) en Prof. Yde Venema, (Institute for Logic, Language and Computation aan de UvA). Plaats: CREA

cultuur wo 19 / 20.00 uur

Particolarte’s Rondreizend Podium (PRoP) Tijdens PRoP treden leden op van de kunstzinnige studentenvereniging

Particolarte.

Verschillende

genres passeren de revue: je kunt cabaret, livemuziek, dans en theater verwachten, maar ook film, voordrachten en improvisatie. Plaats: CREA Theater. Toegang: E 5,-.

Licht op Rusland

feeSt

Spui 25 DI 18/09, 20.00 uur

do 20 / 20.00 uur

Ruslandkenners over Rusland en het Russisch hoger onderwijs. Met o.a. Ruslandcorrespondent Lydia Hekster en VSNU-voorzitter Sijbolt Noorda.

CREA-fest II Seizoen ‘12 | ‘13 wordt feestelijk geopend! Bereid je voor op Goedkoop Cabaret met Jasper van Kuijk en Matroesjka, breakdancers, theaterspel van STA!, improvisatie-comedy van easylaughs en Placebo, een streberig praatje van Nerd Nite, ka-

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje

raoke met Carlo en nog veel meer. Open en dans met ons mee tot in de kleine uurtjes! Plaats: CREA Theater en CREA Muziekzaal. Toegang: gratis.

naar harmen@folia.nl onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.

26

Bereikbaar via de Sarphatistraat en de Plantage Muidergracht

WWW.CREA.UVA.NL

op de tong

foto Danny Schwarz

maal op de brunchkaart, dus de keuzestress kon z’n lol niet op. Eerst maar een cappuccino met sojamelk en een fles kraanwater. Het personeel is net zo expat als Jason zelf, dus wees niet verrast als je je even op vakantie waant, wanneer je je bestelling in het Engels opsomt. Ons verzoek tot extra toelichting bij ieder gerecht (‘What’s your fave dish?’) werd met een big smile ingewilligd.

En het advies natuurlijk blind opgevolgd. Niet veel later werd een grote houten plank onder mijn neus geschoven met twee maistortilla’s, waarop de sunny side up gebakken eieren waren overgoten met pittige salsa, en daarnaast een huisgemaakt stukje maisbrood. De Huevos Rancheros, dus. Tegenover mij een Eggs Florentine, en iedere helft van de Engelse muffin was rijkelijk getopt met gepocheerd ei, spinazie en een (kazige) Mornaysaus. Toch iets anders dan soldaatjes dippen in een zachtgekookt eitje. Deze brunch is het ontbijt waarvan je droomt, als je weer eens je muesli of boterham met oude kaas klaarmaakt. Mijn volgende Lovefood-trip wordt trouwens een Sunday Roast, of diner op donderdagavond. Ook dan verspreiden ze the love. yyy

Lovefood

Koggestraat 1 (Centrum)

A

ls je je restaurant ‘Lovefood’ noemt, verwacht je natuurlijk dat het eten, personeel en de inrichting passie voor eten ademt. Dat is ook het geval bij de vleesgeworden droom van voormalig ad guy Jason Hartley op het hoekje van de

Jason Hartley Jason Hartley heeft zijn carrière in de reclamewereld opgegeven om zijn passie na te jagen, en is nu plots food entrepreneur. Zijn brandingervaring maakt Lovefood tot een onAmsterdamse, maar des te gewenstere plek om te eten. Jason Hartley is begonnen als pop-upchef van weekendbrunches voor zijn expatvrienden die deze misten in Amsterdam. Inmiddels is er een ware brunchhausse aan de gang, o.a. bij G&T’s Really Nice Place, Little Collins en Fraiche.

Barbara Putman Cramer

Koggestraat. Ik was uit op een zaterdagse brunch zoals ik ze uit Engeland en Australië ken. Met veel ei op een muffin, gepocheerd of scrambled.

Pannenkoeken met ahornsiroop. Een grote granola-met-goodies. Worst met spek. Maistortilla’s met scherpe salsa. Gelukkig stond dit alle-

Sociale media

Bij Lovefood kun je het beste reserveren via de website. Ze werken met een gebruiksvriendelijk systeem, Seatme. Dan weet je gelijk waar je aan toe bent. Verder is Lovefood heel actief op Twitter (https://twitter.com/lovefood_jason) en Facebook (http://www.facebook.com/ Jason.Hartleys.lovefood). De gewone site is http://www.jasonslovefood.com.

Folia Magazine ontvangt graag je restaurant­recensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar redactie@folia.nl. Stuur je bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam.

Lovefood

Het Lovefood van Jason is voedsel waar vaak niet lang bij stil wordt gestaan, waarvan mensen het vanzelfsprekend vinden dat het er is. Het bestaan van dat soort voedsel wil Jason juist vieren door het zo goed mogelijk te bereiden en het te delen. Zonder fratsen, maar met de beste ingrediënten en de mooiste presentatie. Gerechten die nu op de kaart staan zijn bijvoorbeeld Beer Butt Chicken, Baby Burger en Borscht.

FoliaMagazine

27

Te bloot voor de bak Tijdens de opening van het academisch jaar in Tilburg is de oplage van Univers, het magazine van Tilburg University, uit de bakken verwijderd. Het Tilburgse College van Bestuur vond de coverfoto – waarop een model op straat ligt naast wat een plasje braaksel moet voorstellen – onsmakelijk. Bestuurders die zich bemoeien met hogeronderwijsjournalistiek, waar hebben we dat meer gezien? Jim Jansen

Univers Kots Hoofdredacteur Francine Bardoel: ‘Het magazine is op de dag van de opening van het academische jaar uit de bakken gehaald. Dat is niet aan ons gemeld en ook de redactieraad wist van niks. Het is op een stiekeme manier gebeurd en de reden was dat het CvB van mening was dat het een onsmakelijk beeld was en dat we met deze cover de bierconsumptie promoten. Dat is onzin: het enige wat we in beeld wilden brengen is wat het voor consequenties kan hebben als je veel drinkt. Het weghalen van de oplage neigt naar boekverbranding. Ik denk trouwens dat het niet alleen om deze specifieke cover gaat, maar dat de afdeling communicatie van Univers liever een pr-blaadje wil maken.’

28

FoliaMagazine

Univers Stapel Bardoel: ‘Ook hier werd de term onsmakelijk in de mond genomen, maar werd er vanuit het CvB verder geen actie ondernomen.’

Sensor Kop Hoofdredacteur Han Geurts: ‘We hadden voor een stuk over theatersport een aantal internationale studenten geïnterviewd. De kop boven het stuk was een letterlijke quote van een van de studenten: ‘I ended up sitting on my teacher.’ De student in kwestie was niet blij en ging klagen bij haar docent die het hogerop zocht en zo bij het College van Bestuur belandde. Die vond dat de student gelijk had en haalde een deel van de oplage uit de bakken. Het bestuur was van mening

dat een geïnterviewde altijd inzicht in de koppen moet krijgen. Waanzinnig natuurlijk, zeker omdat het een quote van de student zelf was.’

Punt Borst op de cover Hoofdredacteur Arold Roestenburg: ‘Een student van Avans had in de Playboy gestaan en in de krant hadden we een interview met haar. Op de cover werd het interview aangekondigd en daar zag je een borst. We hangen het blad altijd op op de muur en toevallig kwam iemand van Bureau Communicatie langs die meteen naar het bestuur rende. Dat wilde dat het blad niet gedrukt zou worden, maar dat was al gebeurd.

Daarna werd gezegd dat het mijn risico was en heb ik er niets meer over gehoord.’

O N A F H A N K E L I J K M A G A Z I N E VA N D E R A D B O U D U N I V E R S I T E I T N I J M E G E N

jaargang 9 • nummer 5 • 23 oktober 2008

De crisis geanalyseerd Vertrouwen, hebzucht of te weinig wiskunde

Obama of McCain Wat kiest de universiteit?

FoliaMagazine

Ruerd Ruben wil doen De man achter Max Havelaar

weekblad voor HvA en UvA

nr. 34 13/06/2012

drugsonderzoek

jaargang 9 • nummer 1 • 18 augustus 2008

Wat studenten snuiven en slikken

Wij doen het beter dan de Amerikanen

1

Mare Minerva Hoofdredacteur Frank Provoost: ‘Minerva werd geterroriseerd door een klein groepje leden en die mensen werden door het bestuur van de vereniging nooit echt bestraft. Dat riep zo veel weerstand binnen Minerva op dat ze, geheel tegen wat voor hen normaal is, met ons wilden praten.

Er was sprake van vier mishandelingen en een poging tot aanranding in vijf maanden. Wij brachten dat op de cover en dat blad werd verwijderd bij de rechtenfaculteit. Niet door de communicatiedienst maar door overijverige werkstudenten, waarschijnlijk met een Minerva-achtergrond.’

Vox Drugs Hoofdredacteur Annemarie Haverkamp: ‘Wij verschijnen altijd op donderdag en de zaterdag erop was er een open dag. Overal waren de bakken leeggehaald, maar we hebben nooit kunnen achterhalen of het bestuur of de communicatieafdeling hier achter zat. Het

bizarre was: de maandag erna waren de bakken weer bijgevuld.’

ANS Drank Hoofdredacteur Henk Strikkers: ‘Bij mijn eerste nummer als hoofdredacteur van Ans, het onafhankelijke studentenblad uit Nijmegen, begonnen meteen de problemen. Er zat altijd een nummer van Ans in de tasjes voor eerstejaars samen met ondere andere Vox en een hoop folders. Voor de Radboud Universiteit vormde de cover samen met het voorwoord het probleem, omdat de universiteit vond dat we “zuipen te veel zou promoten”. Nonsens, aangezien we voor de foto nauwelijks iets hebben moeten veranderen in het studentenhuis waar we te gast waren. Enfin, het was niet de boodschap die de Radboud Universiteit wenste uit te dragen tijdens de introductie en dus werden we geweigerd voor de introductietasjes.

Dat eerstejaars zouden snappen dat het niet de

mening van de universiteit was, maar van een onafhankelijk studentenblad, vond men niet terzake doen.’

Folia Magazine Briefje Jos Petit (instroomcoördinator HvA): ‘Op de cover van Folia Magazine 34 stond een briefje dat handelde over orale seks. We hadden in die week een open avond en daarom heb ik alle magazines in mijn gebouw omgedraaid. Dat kwam goed uit, want het blad was gesealed en zo kwam de ondernemersspecial van Ace in het zicht te liggen. Normaal maakt een cover me niet zo veel uit, maar het leek alsof de redactie hier leek te zeggen: “Kijk eens hoe ver wij durven te gaan.” En dat straalt natuurlijk ook af op de hogeschool. Toen Havana nog bestond stond er ooit een advertentie in voor het Hoeren & Pooierfeest. Dat nummer zou meegaan in de tasjes bij de meeloopdag. Die hebben we er toen allemaal weer uitgehaald.’ yyy

Een blad is geen visitekaartje Bladen uit bakken verwijderen is een maatregel die voortkomt uit angst dat de goede naam van het instituut beschadigd zal worden, vindt Jaap de Jong, hoogleraar journalistiek & multimedia van de Universiteit Leiden. De Jong is bezig met een onderzoek naar de onafhankelijkheid van universiteitsbladen.

‘Colleges moeten goed onthouden dat een studentenblad niet hun persoonlijke visitekaartje is. Deze bladen zijn er om een

kritische blik op de universiteit te werpen en genieten vrijheid van pers.’ Bestuurders willen het goede beeld van de universiteit behouden voor de ouders van nieuwe studenten, denkt de hoogleraar. Daarom wordt een blad vaak verwijderd als er een open dag gepland is.

‘Dat is naïef. Alsof die ouders niet weten wat er gebeurt in een studentenleven.’

Het laten verwijderen van één uitgave is volgens De Jong geen ramp, maar als een

blad op deze manier onder druk wordt gezet gaat het te ver. Hij is bang dat redacties zelfcensuur gaan toepassen. ‘Als een blad zelf stukken gaat tegenhouden vanwege de wil van het bestuur, dan is er niet langer sprake van een onafhankelijk blad.’ Over de beslissing om een editie alleen te verwijderen tijdens een open dag en daarna weer terug te leggen heeft De Jong een duidelijke mening: ‘Dat is kinderachtig.’ Linda Leestemaker

FoliaMagazine

29

(advertenties)

urban management zoekt studenten voor onderzoeksstage naar corruptie, fraude & integriteit in organisaties

Het lectoraat management van cultuurverandering zoekt studenten van de Hva en uva die in het kader van hun stage of afstuderen willen meewerken aan onderzoek naar de organisatiecultuur van organisaties waar fraude, corruptie of andere integriteitsschendingen voorkomen. interesse? ga naar www.hva.nl/cultuurverandering of neem contact op met meike unger via m.unger@hva.nl.

Luister naar Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel, 106.8 in de ether.

En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

‘MAAR WIE LEERT HAAR MOEDER NEDERLANDS?’ Geef geïsoleerde moeders een eerlijke kans.

Leer ze Nederlands. Steun daarom het ABC. Meld je nu aan als vrijwilliger of stort € 10,op ING 95 53 720.

www.abcamsterdam.org

overigens

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

Verder bezuinigen op defensie is onverantwoord, Nederland heeft de internationale verplichting een krijgsmacht te handhaven.

Geert Lovink lector netwerkcultuur

Christianne de Poot lector forensisch onderzoek

Göran Sluiter hoogleraar internationaal strafrecht

Geert Lovink ‘Oneens. Als antimilitarist denk ik dat er nog veel meer bezuinigd kan worden op defensie. Dat gaat ook makkelijk als Nederland voor internationale operaties met andere Europese landen zou samenwerken in een interventiemacht. Op die manier kunnen we toch aan onze internationale verplichtingen voldoen en bijvoorbeeld helpen bij het opsporen van piraten voor de kust van Somalië. Als ieder deelnemend land zich in een specifieke taak specialiseert, kan het een stuk efficiënter. Maar veel belangrijker is een ommekeer in het denken over het leger. Het idee van soldaten in legeruniform is hopeloos achterhaald.

Veel oorlogen worden niet uitgevochten door legers, maar door huurlingen, bedrijven en consultants. Denk maar aan Irak. De Franse filosoof Paul Virilio wees al decennia geleden op het verdwijnen van de verschillen tussen militair en civiel. Digitale oorlogvoering achter de computer thuis wordt steeds belangrijker. Nederland kan inzetten op slimme verdedigingsmechanismen en investeren in het opleiden van hackers.

Hun werk wordt steeds belangrijker.’

Göran Sluiter ‘Ik ben het daar niet mee eens. Het is logisch dat mensen bij defensie dat roepen na de eerdere bezuinigingen, maar het zijn lastige tijden en we kunnen best kritisch kijken naar de krijgsmacht.

Ik vind dat we materiaal en mensen beschikbaar moeten houden om buitenlandse bondgenoten te hulp te kunnen schieten, zoals we nu bijvoorbeeld in Afghanistan doen. Daar hebben we zelf ook baat bij, zowel qua veiligheid als in economisch opzicht. Als Afghanistan uiteindelijk een stabiel land is kunnen we daar handel mee drijven.

Maar als het gaat om de bescherming van Nederland, dan denk ik dat we wel toe kunnen met een kleinere krijgsmacht. Sinds de koude oorlog is de dreiging hier zeer gering. We hoeven geen compleet leger paraat te hebben om ons land te verdedigen. Juist daarom is het belangrijk dat wij onze verplichtingen jegens de Navo en EU nakomen, zodat wij ook op hulp kunnen rekenen, mocht dat nodig zijn. En we moeten een plan klaar hebben liggen, zodat we onze verdediging snel kunnen versterken, mocht de dreiging toenemen.’

Christianne de Poot ‘Eens. Nederland moet zich als rijk en ontwikkeld land blijven inzetten voor vrede en veiligheid in de wereld. Dat is een morele verplichting, maar ook op economisch vlak zijn wij gebaat bij stabiele landen. In 2010 is flink bezuinigd op defensie. Dat ging samen met verdere Europese samenwerking. Op den duur zal dat leiden tot meer besparingsmogelijkheden, maar op dit moment moet dat nog op gang komen en is het onverstandig om verder te beknibbelen. Je wilt niet bekendstaan als freerider die profiteert van andere landen.

Ik vind het goed dat Europa de defensiekrachten bundelt. Het is niet efficiënt als zevenentwintig landen elk een volledige krijgsmacht onderhouden. Nederland is al op vele fronten sterk internationaal gebonden en kan niet zonder de bescherming van andere landen. Daarom is het niet zinvol om de eigen soevereiniteit te bewaken. Belangrijker is het om weloverwogen keuzes te maken over hoe die wederzijdse afhankelijkheid tussen landen moet worden bestuurd.’ yyy Marieke Buijs

FoliaMagazine

31

Een benaderbaar mensenmens Deze week in Folia maakt kennis: de woordvoerder hoger onderwijs van de PvdA, nummer vier op de kieslijst en sinds deze week opnieuw Kamerlid, Tanja Jadnanansing.

tekst Dirk Wolthekker / foto Danny Schwarz

‘W

at Tanja een aantrekkelijk bestuurder maakt is haar ruime manier van denken,’ antwoordt ondernemer Grace Boldewijn op de vraag om Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing in één zin te typeren. ‘Het komt nogal eens voor dat bestuurders zich over bepaalde kwesties niet uit willen laten. Omdat dit hun specialiteit niet is, zeggen ze dan. Tanja is niet zo, die laat zich over alles uit,’ voegt Boldewijn eraan toe. Samen met Jadnanansing zit ze in het curatorium van het opleidingscentrum van VNO NCW De Baak.

Boldewijn: ‘Tanja is weliswaar specialist hoger onderwijs, maar als “de bouw” of “vervoer” op onze vergaderagenda staat, dan wil ze daar net zo goed over nadenken.’

Tanja Malti Jadnanansing (Leiden, 1967) is Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid en namens die partij woordvoerder hoger onderwijs. Ze komt uit een juristenfamilie: vader Carlo Randjit Jadnanansing is notaris en haar man Boyke Baldewsing is fiscaal jurist. Ze werd weliswaar in Nederland geboren, maar bracht haar jeugd door in Suriname. Ze keerde terug naar Nederland om rechten te studeren aan

32

FoliaMagazine

de VU. Na haar afstuderen was ze onder meer diversiteitsmanager bij de Nederlandse Publieke Omroep en adviseur jongeren bij de NOS. Ook was ze presentator en programmamaker bij Multiculturele Televisie Nederland (MTNL). Ze maakte de afgelopen jaren snel naam in politiek Den Haag: in 2010 stond ze 28e op de PvdAlijst, nu staat ze op de vierde plaats.

Zelf begrijpt Jadnanansing best hoe ze zo snel omhoog kon klimmen op de lijst, vertelde ze

‘Ze is er altijd en overal’ onlangs aan verslaggevers van de NOS. ‘Ik ben echt een mensenmens en wil het sociale gezicht van de PvdA zijn. Ik ben niet afstandelijk en heel benaderbaar. Ik lees niet alleen dikke rapporten, ik doe er ook iets mee. Als mensen problemen hebben en een beroep op mij doen, dan ga ik erop af. Ik wil Nederland een stukje sterker en socialer maken. Ik denk dat ik mijn vierde plaats ook te danken heb aan het optimisme dat ik daardoor uitstraal.’ Afgelopen jaar hield ze op verschillende (onderwijs) locaties in het land ‘pizzasessies’ waarbij ze steeds twaalf studenten uitnodigde om met hen

te praten over wat hen bezighoudt en tegen welke studieproblemen ze aanlopen. In het blad UT Nieuws brak ze vooral een lans voor hbo’ers.

‘Die studenten zijn gemotiveerd en willen echt iets. Bovendien voeren zij straks de belangrijkste, praktische beroepen uit. Maar het hbo zit de laatste jaren te veel in het verdomhoekje. We moeten voorbij het cynisme.’

‘Wat mij betreft komt het niet uit de lucht vallen dat Tanja op de vierde plaats is gekomen,’ zegt haar oud-collega van MTNL Chantal Tjin.

‘Tanja is een heel gedreven vrouw die zich zowel journalistiek als politiek inzet om invloed uit te oefenen, vooral op het gebied van jongeren, talentontwikkeling en diversiteit. Bijeenkomsten, congressen, vergaderingen. Tanja zegt altijd: “Ik kom.” Ze is er altijd en overal. Dat is haar kracht.’

Collega-woordvoerder hoger onderwijs in de Tweede Kamer Jasper van Dijk (SP), verbaast het evenmin dat Jadnanansing zo ver is gekomen. Hij typeert haar als ‘zeer vrolijk, zeer spontaan en zeer authentiek’. ‘Echt een goede politicus die openstaat voor samenwerking met anderen zoals met de SP. Een politicus zoals een politicus zijn moet.’

Folia maakt kennis

Die samenwerking op parlementair niveau wil Jadnanansing – als Nederlandse met een hindoestaanse achtergrond – ook maatschappelijk bewerkstelligen. Samen dingen doen, de verschillen voorbij. Dat zou je haar mantra kunnen noemen. In een toespraak tot ‘biculturele dames’ zei ze het enige tijd geleden zo: ‘Echt Nederlands is naar mijn gevoel een nostalgisch begrip, de tijd dat Nederland alleen maar bestond uit blanke Nederlanders is voorbij en zal ook nooit meer terugkomen. Het wordt tijd dat wij met z’n allen dat besef laten doordringen. Ja, er is inmiddels een ander Nederland met heel veel verschillende mensen en het is inderdaad niet altijd makkelijk om met elkaar om te gaan maar het is mijn overtuiging dat het wel kan. Weg van het hokjesdenken, die kramp dat je of Nederlands bent of iets anders, dat is achterhaald.’ yyy Folia Radio zendt op 12 september een interview uit met Tanja Jadnanansing. Het gesprek zal gaan over haar passie voor het hoger onderwijs, de PvdA, diversiteit en haar politieke ambitie voor de komende jaren. Te beluisteren via Amsterdam FM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via foliaweb.nl/radio. De uitzending is op zaterdagmiddag 15.00 uur terug te zien op Salto TV. Daarna via salto.nl.

FoliaMagazine

33

Silvie helpt je wel Alleen in een vreemde stad in een ver land. Zonder UvA-wachtwoord, bankrekening, kamer of fiets. In die toestand komen internationale studenten aan bij Student Services. Silvie Mensink, frontofficemedewerker, helpt ze weer op weg. Folia Magazine liep een dagje mee. ‘Je moet wel steeds hetzelfde riedeltje afdraaien, maar vervelen gaat het niet.’ tekst Eva Rooijers / foto’s Bob Bronshoff

J

Silvie Mensink, frontofficemedewerker bij Student Services

34

FoliaMagazine

orge kijkt slaperig en wanhopig tegelijkertijd. De Spaanse rechtenstudent is amper een etmaal in Amsterdam als hij om negen uur ’s ochtends plaatsneemt aan de internationale studentenbalie. Daar wordt hij ontvangen door Silvie Mensink (24), een opgewekte frontofficemedewerker, met een gezicht vol sproeten en een fleurige blouse.

‘Je bent het mooie weer vergeten mee te nemen uit Spanje. Wat is daar misgegaan?’ vraagt Mensink met een glimlach. Jorge kijkt haar met grote ogen aan en moet het antwoord schuldig blijven. Als Mensink een vast lijstje vragen afwerkt, blijkt dat Jorge niet alleen de zon is vergeten.

‘Heb je al een foto geüpload voor op je studentenpas?’

‘Euh, nee,’ zegt Jorge ‘Weet je het wachtwoord nog van je UvAnetID?’ ‘Welk wachtwoord?’ stamelt Jorge.

‘Heb je al een Nederlandse bankrekening geopend?’

‘Euh, nee. Is dat nodig?’ vraagt Jorge ‘Heb je al een woning geregeld?’

‘Nee, ik heb helemaal niks geregeld,’ antwoordt Jorge paniekerig. ‘Ja, een kamer in een hostel tot vrijdag.’

‘Een fiets?’ Nee, Jorge heeft ook geen fiets.

‘Ik heb wel dit,’ probeert hij en laat een certificaat zien van een eerder behaalde opleiding.

‘Hartstikke goed,’ zegt Mensink. ‘Maar die mag je aan je faculteit geven. Ik heb het niet nodig.’

Jorge laat zijn certificaat zien, en Silvie schrijft handige tips op.

Bedremmeld stopt Jorge het certificaat weer terug in zijn tas. Zijn ogen hebben inmiddels het formaat van schotels, zijn mondhoeken hangen.

Maar Mensink heeft al eerder met dit bijltje gehakt. Ze maakt een foto van Jorge voor op zijn studentenpas met de webcam, reset zijn wachtwoord, geeft hem een kaart met daarop vestigingen van de ING waar internationale studenten makkelijk een bankrekening kunnen openen, voor een fiets verwijst ze hem door naar de Asva studentenunie en ze plant alvast een afspraak in bij het gemeentehuis zodat hij zich kan inschrijven. Tenminste, als hij een kamer heeft tegen die tijd. ‘Maar dat komt helemaal goed,’ zegt Mensink bemoedigend. ‘Iedereen vindt uiteindelijk een kamer.’ Op een gele Post-it schrijft ze namen van websites waar hij wellicht een woning kan vinden. Jorge pakt het briefje aan en bedankt haar. Met een rugzak vol informatie en iets minder verloren blik verlaat hij vijftien minuten later Mensinks balie.

En zo gaat dat de hele dag door. Met engelengeduld en brede glimlach helpt Mensink vijf dagen per week, acht uur per dag, ieder kwartier een internationale student op weg door de bureaucratische jungle die hoger onderwijs Nederland heet. ‘Je moet wel steeds hetzelfde riedeltje afdraaien, maar vervelen gaat het niet,’ zegt Mensink. ‘Je hebt toch elke keer weer heel iemand anders tegenover je.’ Met vijf collega’s staat ze de komende weken de bijna achttienhonderd internationale studenten te woord die dit jaar beginnen met hun studie aan de UvA.

Ze komen uit alle windstreken: Peru, Zuid-Korea, Slovenië, Canada. Mensink: ‘Maar ik zie het meeste Chinezen voorbijkomen. En Grieken die accountancy komen studeren. Zit er toch nog toekomst in daar.’

Of studenten nu Chinees of Grieks zijn, van kaartlezen hebben ze weinig kaas gegeten. Bijna alle studenten komen te laat binnen met een verregende kaart in de hand en met een excuserend: ‘Sorry verdwaald.’ ‘In Nederland komen we altijd tien minuten te vroeg,’ grapt Mensink tegen een Letse student die haar verschrikt aan-

‘Iedereen vindt uiteindelijk een kamer’ kijkt en nog maar een keer sorry zegt. ‘Nee joh, dat was een grapje,’ stelt Mensink haar gerust.

‘Nog drie keer verdwalen en dan ken je de weg.’

Wachtwoorden onthouden blijkt ook niet het sterkste punt van pakweg negentig procent van de internationale studenten. ‘Mijn UvA-wachtwoord? Dat moet hier ergens in staan,’ zegt een Zwitserse student met asymmetrisch kapsel, terwijl hij druk bladert door een verfomfaaid aantekeningenboekje. Om even later te concluderen: ‘Of niet.’

‘Geen probleem,’ zegt Mensink. ‘Je moet ook zo veel wachtwoorden onthouden. Ik maak gewoon een nieuwe voor je aan.’

Een Chinese studente die een master Business Studies gaat doen, is wel anderhalf uur te vroeg,

als ze rond twee uur plaatsneemt tegenover Mensink. De introductie, een week eerder, vond ze helemaal geweldig. ‘Leuke feestjes! En ik heb een crash course Nederlands gedaan.’

‘Wat goed,’ complimenteert Mensink haar. ‘Wat heb je geleerd?’

‘Dah,’ zegt de Chinese enthousiast en hoogstwaarschijnlijk ‘dag’ bedoelend. ‘Nog meer woorden?’ vraagt Mensink. ‘Eeeuh nee. De rest ben ik weer vergeten. Ha ha ha.’

De Businessstudente is erg blij dat alles voor haar geregeld wordt, tot een tbc-test aan toe.

Mensink die zelf net haar master International Trade & Investment Law heeft afgerond: ‘Ik ben gewend dat je bij de UvA overal zelf achteraan moet gaan. Wat dat betreft is het voor deze studenten allemaal net iets beter geregeld.’

Na een stuk of twintig bedankjes neemt de Chinese studente afscheid. ‘Graag gedaan,’ zegt Mensink nog steeds even opgewekt als vijf uur eerder. ‘Have a great time in Amsterdam.’ yyy

Student Services Niet alleen de wanhopige internationale student kan terecht bij Student Services.

Want in de glazen vissenkom op het Binnengasthuisterrein huizen naast Bureau Internationale Studentenzaken ook de studentendecanen, -psychologen en -artsen, het Service & Informatiecentrum en het Loopbaan- & Adviescentrum.

FoliaMagazine

35

De fabel van de Facebookrevolutie De Arabische revolutie ontstond niet dankzij Facebook, maar sociale media speelden wel een belangrijke rol tijdens de revolutie, volgens Thomas Poell. Marieke Buijs

H

et is 17 december 2010. In Tunesië rent groenteman Mohamed Bouazizi het gemeentehuis van zijn woonplaats Sidi Bouzid binnen. Hij is kwaad. Voor de zoveelste keer is hij lastiggevallen door politieagenten die smeergeld van hem willen. Toen hij weigerde te betalen, hebben ze zijn koopwaar en weegschaal afgenomen. Op het gemeentehuis wil hij verhaal halen, maar de ambtenaren willen hem niet

te woord staan. Bouazizi is ten einde raad. Hij koopt een fles wasbenzine en steekt zichzelf voor de deur van het gemeentehuis in brand, nadat hij op Facebook een bericht heeft geplaatst om zijn ‘reis’ aan te kondigen en afscheid te nemen.

Die afscheidsboodschap en de filmpjes van zijn zelfverbranding verspreiden zich in rap tempo op internet. #sidibouzid is al gauw trending topic op Twitter en mensen gaan de straat op om te protesteren tegen het corrupte Tunesische

Egypte, januari 2012. Op het Tahrirplein in Cairo wordt de revolutie van 2011 gevierd. foto Henk Braam, Hollandse Hoogte

36

FoliaMagazine

regime, dat een maand later valt. Zo ontspruit de Arabische Lente.

Cyber-inspiratie De prominente rol die sociale media speelden bij het ontstaan en het verdere verloop van de revolutie werd gretig opgepikt door westerse media en leverde de Arabische lente al gauw de bijnaam ‘Facebookrevolutie’ op. Sociale media zouden onmisbaar zijn bij het mobiliseren, coördineren, verspreiden en promoten van de demonstraties en de sleutel zijn tot het succes van de opstanden.

Auteur Roger Cohen schrijft in de New York Times op 24 januari 2011 het volgende over de opstand in Tunesië: ‘Binnen nog eens tien dagen was de dictator [Zine El Abidine Ben Ali van Tunesië, red.] gevallen in wat misschien wel ’s werelds eerste revolutie zonder leider was. Of liever, met een leider die ver weg was: Mark Zuckerberg, de oprichter van Facebook. De revolutie werd gedragen door de jeugd van Tunesië, die Facebook gebruikte voor directe communicatie en die hun ouders cyber-inspireerden.’

Dat idee van een Facebookrevolutie werd van meet af aan ook betwist. Critici waarschuwden dat sociale media in landen als Tunesië sterk worden gecensureerd en het regime juist helpen activisten op te sporen of propaganda te verspreiden. Terwijl zich in de media hierover een debat ontvouwde, bogen ook onderzoekers zich over de vraag welke rol sociale media hadden gespeeld in het tot stand komen van de Arabische lente. En inmiddels druppelen de

de Arabische diaspora, het internationale netwerk van mensen met Arabische wortels die overal ter wereld wonen. Die actieve twitteraars hadden ook vaak journalisten tussen hun volgers zitten.

Deze sleutelfiguren hebben de term “Facebookrevolutie” niet verzonnen om media-aandacht te genereren, de term bestond al sinds de protesten in Iran rond de verkiezingen in de zomer van 2009. Maar ze zetten die term wel bewust in om de westerse media te bespelen.’

Tunesië, april 2011. Mannen bidden na afloop van een demonstratie voor het National Theatre. foto Alfredo D’Arnato, Panos

eerste resultaten van die onderzoeken binnen.

Politicoloog Thomas Poell, universitair docent nieuwe media, is een van de wetenschappers die zich wijdde aan het vraagstuk van sociale media tijdens de Arabische lente: ‘Wat gebeurde er daadwerkelijk op Twitter toen in Tunesië de revolutie uitbrak? Dat wilde ik weten.’ #sidibouzid Om daar achter te komen verzamelden Poell en zijn collega’s zo’n 100 000 tweets uit de dertig dagen tussen de zelfverbranding van Bouazizi en de vlucht van president Zine El Abidine Ben Ali. Ze richtten zich op berichten met de hashtag #sidibouzid, de woonplaats van Mohamed Bouazizi, die inmiddels symbool stond voor de protesten. Poell: ‘Wat ons meteen opviel was dat in veel verschillende talen over #sidibouzid werd getweet. Vooral in het Engels, Arabisch en Frans. Om erachter te komen waarover in die talen werd getweet, hebben we van iedere dag de top-tien van retweets – die dus het meest relevant werden gevonden – inhoudelijk geanalyseerd.’

Het resultaat daarvan verbaasde de onderzoekers. Allereerst bleek dat in verschillende talen over verschillende onderwerpen werd getweet.

In het Engels ging het vaak over mensenrechten en over de rol van sociale media zelf, terwijl de Arabische en Franse tweets vooral gingen over de reactie van het regime en over de gevolgen van de revolutie voor de politieke verhoudingen

Actieve twitteraars zetten het medium bewust in om journalisten te bespelen in de Arabische wereld. Poell: ‘Maar wat ons echt fascineert, is dat het vaak dezelfde mensen waren, die in verschillende talen over verschillende onderwerpen schreven.’

Dus interviewden de onderzoekers de tien meest actieve #sidibouzid-twitteraars, om te achterhalen waarom ze in verschillende talen tweetten. En wat bleek, zij hadden bij hun tweets een heel specifiek publiek in gedachten en stemden hun onderwerp en taalkeuze daarop af. Poell: ‘Er werd bewust in het Engels over mensenrechten en sociale media getweet, omdat duidelijk was dat het idee van een socialemediarevolutie westerse journalisten aansprak. Deze twitteraars waren dan ook niet zomaar de eersten de besten, maar sleutelfiguren in

Taxichauffeurs Hoewel de notie van een Facebookrevolutie volgens Poell te simpel is, speelden sociale platformen volgens hem wel een belangrijke rol in de internationale communicatie rond de Arabische Lente. Twitter en Facebook hielpen gemeenschapszin te creëren, de moed erin te houden en verslag te doen van de protesten. En ze voorzagen de massamedia van beeldmateriaal uit landen als Tunesië en Bahrein, waar weinig professionele journalisten konden komen. Maar in het tot stand komen van de protesten waren traditionele offline verbanden, zoals protestgroepen of vakbonden belangrijker dan online netwerken.

Bovendien verliep de organisatie van protesten vaak via ouderwetse communicatiemiddelen.

Poell: ‘Collega’s van mij onderzochten de organisatie van de protesten op 25 januari in Egypte.

Daaruit blijkt dat ook traditionele communicatiemiddelen belangrijk waren om mensen uit alle lagen van de samenleving te bereiken.

Er werd geflyerd. En de activisten schakelden zelfs taxichauffeurs in om de oproep tot protest te verspreiden. Hoewel de rest van de wereld er niets van merkte, hielpen ouderwetse flyers en mond-tot-mondreclame dus de revolutie op gang te brengen.’ yyy Thomas Poell verzorgt één college binnen een collegereeks over de Arabische Lente van de Illustere School. De colleges vinden plaats op donderdagen van 15.00 tot 17.00 uur. Het eerste college is op 13 september. Deelname kost € 150,- (€ 105,- voor AUV-leden en medewerkers). Zie ‘Publieksbijeenkomsten’ op www.hum.uva.nl/is-nw-home voor meer informatie.

FoliaMagazine

37

prikbord HvA DMR Organisatieculturen

DEM Paralympics

Het lectoraat management van cultuurverandering zoekt studenten die mee willen werken aan een cultuuronderzoek naar de integriteit van organisaties.

Op basis van vooronderzoek is een aantal mogelijk niet-integere organisatieculturen geselecteerd. Als eerste cultuur wordt nu de vastgoedsector onder de loep genomen. Onderzocht wordt, eenvoudig gezegd, welke risicosignalen op slechte integriteit kunnen duiden. Studenten die geïnteresseerd zijn kunnen contact opnemen met Meike Unger, m.unger@hva.nl.

Studenten commerciële economie hebben het goed gedaan op de paralympische spelen. Atlete Marlou van Rhijn won een gouden medaille op de 200 meter sprint en een zilveren op de 100 meter sprint in de klasse T-44. In het rolstoeltennis wist Jiske Griffioen een bronzen medaille in het enkelspel en een zilveren in het dubbelspel in de wacht te slepen. Rolstoelbasketbalster Mariska Beijer wist met haar ploeg een bronzen medaille in de wacht te slepen. De drie studenten studeren aan de Johan Cruyff University, de school voor topsporters binnen de HvA. (foto Jan-Maarten Hupkes)

DBSV Solid

DT BAS

Sound

De Solid Sound Convention, een van de grootste fitnessevenementen van Europa, wordt 23 september weer gehouden in het sportcomplex Olympos in Utrecht. Studenten van het Domein Bewegen, Sport & Voeding kunnen de dag bijwonen voor 25 euro.

Bezoekers volgen er workouts op verschillende soorten muziek. Voor sportstudenten een uitgelezen kans les te krijgen van de beste fitnessinstructeurs ter wereld. De organisatie produceert muziek speciaal voor fitness en danslessen. Meer informatie op het intranet van DBSV, of kijk op www.solid-sound.eu.

Het aantal punten dat verbonden is aan het Bindend Afwijzend Studieadvies (BAS) is verhoogd van veertig naar vijftig punten. Met de maatregel is de propedeuse nog verder aangescherpt, want sinds afgelopen jaar zijn opleidingen al verplicht vakken te oormerken.

Studenten die deze geoormerkte vakken niet halen, mogen ook niet starten aan het daaropvolgende jaar. De verhoging van de BAS-norm past bij de strengere koers die rector Jet Bussemaker wil volgen. Eerder zei ze al dat de vrijblijvendheid eraf gaat en studenten die echt iets willen leren, voortaan de norm vormen.

DOO Voorzitter

DMCI Medezeggenschapsraad

Marjan Freriks stopt als voorzitter van het Domein Onderwijs & Opvoeding. Freriks zal vermoedelijk worden opgevolgd door iemand uit academische kring, want hij of zij moet ‘een academische statuur’ hebben, zo heeft Freriks in een brief laten weten aan alle medewerkers van het domein. De 62-jarige Freriks stopt omdat zij het werkende leven wil afbouwen. ‘Ik ben nu 62 jaar, ik wil niet “cold turkey” mijn pensioen ingaan.’ Ziekte en verlies in haar omgeving hebben mede bijgedragen aan haar besluit. Freriks blijft verbonden aan de HvA. Komend halfjaar wordt gezocht naar een opvolger.

Voor het eerst in elf jaar tijd heeft de Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) van de HvA weer een student als voorzitter. Student informatica Sebas Veeke volgt Astrid de Jager op. De uit twaalf studenten en twaalf medewerkers bestaande CMR kwam vorige week voor het eerst in de nieuwe samenstelling bijeen om een nieuwe bestuur en voorzitter te kiezen. Naast Veeke nemen DMCI-docent Paul Rijnierse, DEM-docent Han Boels en student sociaal juridische dienstsverlening Mazal van Arend plaats in het bestuur.

DG Join

HvA Taal

the Pipe

Cateraar Eurest verkoopt sinds een week Join the Pipe-flessen om zo het gebruik van de kraanwatertappunten in de HvA- en UvA-gebouwen te stimuleren.

Op de tappunten kunnen alle soorten flessen en bekers gebruikt worden om kraanwater te tappen, maar niet iedereen heeft altijd een flesje bij zich. Bij aanschaf van de waterflesjes wordt een deel van de opbrengst geïnvesteerd in drinkwatervoorzieningen in ontwikkelingslanden. Tot nu toe waren de speciale kraanwaterflessen alleen te koop via de website van Join the Pipe.

38

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl

FoliaMagazine

Als het aan de rector van de HvA, Jet Bussemaker, ligt, krijgen studenten die onvoldoende scoren op taalniveau in de toekomst een Bindend Afwijzend Studieadvies (BAS). Dat zei Bussemaker afgelopen week in het radioprogramma Folia maakt kennis. Studenten met onvoldoende taalvaardigheden moeten wat haar betreft een taalprogramma volgen. Studenten die onvoldoende blijven scoren op taalgebieden zoals spelling, zouden volgens de rector in het uiterste geval het advies moeten krijgen de studie niet te vervolgen.

prikbord UvA

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl

AUC Opening

UvA Website

Het nieuwe gebouw van het Amsterdam University College op het Science Park zal op 21 september officieel worden geopend door wethouder Lodewijk Asscher. Keynotespreker zal zijn Helga Nowotny, president van de European Research Council. Daarnaast zal spreken Berry Marttin, lid van de RvB van Rabobank Nederland en van de AUC Adviesraad. Het feest begint om 15.00 uur op het nieuwe adres van het AUC, Science Park 113. Pas op: het is geen open bijeenkomst, maar uitsluitend op basis van uitnodiging c.q. aanmelding.

Info: zie www.auc.nl.

Deze week is de nieuwe UvA-website gedeeltelijk online gegaan. De homepage is vernieuwd, evenals de onderdelen ‘Nieuws’ en ‘Serviceplein’ van student.uva. nl. De vernieuwde site heeft onder meer een mobiele applicatie voor de smartphone, een vernieuwde navigatiestructuur en geeft bezoekers via de footer onder aan de pagina een overzicht van socialmediakanalen van de UvA. Ook is er een vernieuwde zoekfunctie. Vanaf januari 2013 wordt ook de medewerkersportal vernieuwd, evenals het opleidingsspecifieke deel van student. uva.nl.

FEB BHV’ers

FGw Ordre

De economiefaculteit zoekt bedrijfshulpverleners (BHV’ers) voor het Roeterseiland, te weten de gebouwen E, M en J/K. Na het behalen van de basiscursus (twee dagen) ga je eenmaal per jaar op herhalingscursus (één dag) waarbij je naast het blussen van verschillende branden ook leert de AED te gebruiken bij een reanimatie. Vier keer per jaar oefen je met het hele BHV-team. Je ontvangt een jaarlijkse toelage van € 350,- en bent 15 uur per jaar kwijt aan de herhalingscursus en de oefeningen. Info: Lidewij Renaud. E: l.r.renaud@uva.nl T: 020 525 6164.

Oud-collegevoorzitter Karel van der Toorn, tegenwoordig hoogleraar godsdienst & maatschappij, heeft een hoge Franse onderscheiding gekregen voor zijn verdiensten als internationaal wetenschapper op het gebied van de godsdiensten van de Oudheid. Van der Toorn is door de Franse ambassadeur benoemd tot Commandeur in de Ordre du Mérite. Van der Toorn studeerde in Frankrijk, heeft verschillende artikelen in het Frans gepubliceerd en was bestuurslid van de Frans-Nederlandse Academie, een organisatie die wetenschappelijke uitwisselingen stimuleert. (Foto Bob Bronshoff)

FGw Meldpunt

FdR Assistenten

8-8-4

du Mérite

De studentenraad van de FGw heeft een meldpunt gelanceerd waar studenten en medewerkers klachten en op- en aanmerkingen kwijt kunnen over de nieuwe jaarindeling: het 8-8-4 systeem. De FGw is als laatste faculteit op dit systeem overgegaan. Studenten en medewerkers die het gevoel hebben dat de roosters geen logische opbouw hebben, dat een docent zijn stof niet goed kwijt kan in dit nieuwe systeem of die problemen ervaren met het inschrijfsysteem SIS, kan ze kwijt op het meldpunt. Volgens de studentenraad wordt er al volop geklaagd. Zie meldpunt884.nl.

De studentenraad van de FdR is per direct op zoek naar assistenten die de leden van de studentenraad terzijde staan. De studentenraad vertegenwoordigt de studentenbelangen binnen de faculteit en als raads­ assistent zul je hier een belangrijke taak in toebedeeld krijgen. Je zult deelnemen aan vergaderingen met de raad, specifieke dossiers behandelen en aan tafel zitten met het faculteitsbestuur. Het gaat om vacatures van elk acht uur per week. Interesse? Mail dan vóór 20 september je cv en een korte motivatiebrief (half A4’tje) naar: fsr-fdr@uva.nl.

FNWI Computermuseum

FMG IGU

Het twintig jaar oude UvA-Computermuseum is verhuisd en heropent deze maand zijn deuren. Er komt een vaste openingsdag en wel woensdag van 14.00-18.00 uur. Daarbuiten kan een afspraak worden gemaakt met conservator Edo Dooijes via e.h.dooijes@uva.nl. Het museum is gevestigd op het adres Science Park 904, kamer B0.157a. De collectie bestaat voornamelijk uit technische en wetenschappelijke elektronische computerapparatuur ter illustratie van de vooruitgang in de computertechnologie en het gebruik ervan sinds de Tweede Wereldoorlog.

Joos Droogleever Fortuijn, voorzitter van de afdeling geografie, planologie en internationale ontwikkelingsstudies, is gekozen tot lid van het Executive Committee van de International Geographical Union (IGU). De IGU is een van de oudste wetenschappelijke wereldorganisaties, met een geschiedenis die teruggaat tot 1871. Het comité staat onder leiding van de Rus Vladimir Kolossov van de Russische Academie van Wetenschappen. Joos Droogleever Fortuijn is al jaren actief in de IGU, onder meer als voorzitter van de Commission on Gender and Geography.

FoliaMagazine

39

wasdom Geen grijs pak Jojanneke van den Berge Leeftijd: 32 (geboren op 2 juni 1980) Beroep: Verslaggever en presentatrice, Jojanneke werkte tot juli 2012 voor PowNed. Studie: Communicatiewetenschap met een minor internationale ontwikkelingsstudies (UvA) Afgestudeerd: 2004 Docent: ‘Connie de Boer, hoofddocent bij communicatiewetenschap. Zij gaf les over hoe politiek zich verhoudt tot massamedia en over hoe dat de publieke opinie beïnvloedt. Zij was mijn scriptiebegeleider en ik vond haar inhoudelijk erg goed.’

Locatie: ‘Het Bushuis vond ik een leuke plek, vlak bij de Nieuwmarkt en met een fijne bibliotheek. Sowieso is het lekker dat de UvA-locaties midden in de stad liggen. Ik heb ook even in Utrecht gestudeerd en daar moest je naar een deprimerende buitenwijk voor college.’

Café: ‘Café Fonteyn op de Nieuwmarkt en Kapitein Zeppos vlak bij de Oudemanhuispoort.’

Afknapper: ‘Er was heel weinig mogelijk aan de UvA. Op alles wat ik vroeg, was het antwoord: “Nee!” Of het nu ging om het volgen van extra vakken of een tweede master, het was altijd moeilijk. Echt jammer.’

40

FoliaMagazine

stage Zij studeerde communicatiewetenschap en werd verslaggever en presentatrice: Jojanneke van den Berge. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘I

k heb op de dansacademie gezeten en wilde eigenlijk professioneel danser worden, maar op mijn zeventiende waren mijn knieën versleten. Toen dansen geen mogelijkheid meer was, bedacht ik dat ik dan maar advocaat zou worden. Ik zag mezelf al oreren en pleiten in de rechtbank en schreef me in voor een studie rechten aan de Universiteit Utrecht. Al na twee college’s rende ik gillend weg; ik vond het doodsaai. Dat jaar heb ik niet gestudeerd en vooral veel op het podium gestaan. Ik was lid geworden van het corps in Utrecht en daar werd heel veel aan toneel gedaan. Het was een leuk jaar, maar daarna wilde ik wel weer graag aan de slag. Van een vriendin hoorde ik over communicatiewetenschap aan de UvA. Ik was mijn hele leven al geïnteresseerd in schrijven en wilde meer weten over de wetenschappelijke kant van media en journalistiek. Communicatiewetenschap bleek een goede keuze, omdat de studie aansloot op mijn brede interesse. We kregen niet alleen les over de media, maar ook in politicologie, sociologie en psychologie. Het voedde mijn nieuwsgierigheid naar andere vakgebieden. Uiteindelijk koos ik voor de afstudeerrichting ‘nieuws en informatie’. Voor mijn studie hoefde ik maar één stage te lopen, maar ik koos ervoor om er vier te doen en er zo in de praktijk achter te komen wat ik leuk vond. Het werden twee stages in de bladenwereld, bij Marie-Claire en HP/De Tijd, en twee bij televisieprogramma’s 6pack en Beau, een talkshow van Beau van Erven Dorens. Ik ben in totaal een jaar stagiair geweest en heb in die tijd veel geleerd.

Bovendien kon ik daarna aan de slag bij HP/ De Tijd, waar ik drie jaar ben gebleven.

Wat ik heel leuk vond aan communicatiewetenschap, was het inzicht dat ik kreeg in de verhoudingen tussen massamedia, politiek en de publieke opinie. Mijn afstudeerscriptie ging over de vraag waarom hoogopgeleide jongeren het nieuws steeds minder volgden.

Het was het jaar voordat nrc.next verscheen en de betrokkenheid van jongeren was toen echt een probleem. De conclusie van mijn scriptie was dat jongeren zich niet genoeg herkenden en terugzagen in de toenmalige nieuwskanalen. Nieuws was heel lang het domein van mannen van in de zestig met grijze pakken en stropdassen, die zag je er het meest in terug. Terwijl het een taak van de media is om iedereen aan te spreken. Gelukkig wordt daar steeds meer aan gedaan.

Jongvolwassenen bij het nieuws betrekken is een van mijn belangrijkste drijfveren en ook de reden waarom ik bij De Pers en later bij PowNed ben gaan werken.

Op televisie komen is nooit mijn doel of droom geweest. Ik ben er echt ingerold.

Journalistiek is daarentegen wel mijn passie, of dat nu voor de camera of op papier is.

Televisie kan een mooi en krachtig medium zijn om journalistiek te beoefenen. Sinds mijn vertrek bij PowNed, ben ik daarom in gesprek met verschillende omroepen. Ik ben benieuwd of daar iets uitkomt wat inhoudelijk is en wat bij mij past. Daarnaast loop ik al een tijdje rond met een plan voor een documentaire over prostitutie en ben ik begonnen aan een roman. Dat laatste wil ik al jaren en sinds deze zomer schrijf ik echt elke dag. Ik hou ervan om telkens weer een nieuw medium te verkennen en ben heel gelukkig dat ik nu de kans krijg om dat te doen.’ yyy

Heleen Broekhoorn (20) Studie Pedagogiek Stage Handje Helpen Verdiensten Geen Beoordeling JJJJJ ‘Op de HvA is er een databank waar organisaties een stage kunnen aanbieden, daar kun je uit kiezen en solliciteren. Handje Helpen ging in de vacature diep in op wat ze van je verwachten en wat jij kunt verwachten, in tegenstelling tot de meeste andere bedrijven. Dat trok mij aan. Handje Helpen is opgericht om ouders van kinderen met een verstandelijke handicap, langdurige ziektes zoals kanker of met ernstige ADHD of andere stoornissen te helpen. Per week loop ik acht uur stage, dat zijn twee middagen. Ik begeleid twee gezinnen, ieder één middag per week. Dan kom ik zo’n gezin een middag helpen om de ouders iets te ontlasten. Op dit moment moet ik nog een gezin aangewezen krijgen, maar ik heb al aangegeven dat ik niet al te jonge kinderen wil begeleiden.

Met oudere kinderen kun je makkelijker een band opbouwen.

Het is een heel zelfstandige stage. Ik zie mijn begeleider maar twee keer per maand, en in die contacturen krijgen we ook trainingen om ons voor te bereiden op nieuwe situaties. Plannen om een gezin te helpen maak je in principe zelf, tenzij niks lijkt te werken. Dan kun je altijd je begeleider om hulp vragen. Ik denk niet dat ik in deze richting door ga studeren. Ik koos deze stage voornamelijk omdat het een uitdaging is die veel van mij zal vergen. Ik zal er vast veel van leren, maar de zorg voor moeilijke kinderen trekt me niet zo aan dat ik er mijn loopbaan van wil maken.’ yyy Linda Leestemaker

FoliaMagazine

41

FoliaMagaz ine weekblad

voor HvA

en UvA

nr. 02 12/09/201 2

toehoorders

cover Bram Belloni Samira Ma as

‘Dat mei sje met die moeilijke is nu doc jeug ent, actr ice en juris d’ t

Hoorcollege ‘inleiding psychologie’ door Peter Starreveld.

Woensdag 5 september, 11.00 uur, Roeterseiland. tekst en foto’s Fien Veldman iPhones in zicht: 21 Energiedrankjes op tafel: 11 Slapende meisjes ondanks energiedrank: 1 Scrabblewoorden: correlatiecoëfficiënt, operationalisatie, klachtintensiteit

O

p de eerste powerpointslide prijken de huisregels: ‘Te laat komen = op het balkon’. Dat kan ook niet anders, want dit college ‘inleiding psychologie’ is voller dan vol. Om veiligheidsoverwegingen mogen studenten niet op de trappen van zaal REC-A AB.40 (Zaal A) op het Roeterseiland zitten – dat is huisregel twee – dus het is maar goed dat er een balkon is. Net als de zaalnaam is ook de locatie van de ingang van het balkon echter een mysterie. Gelukkig wijzen behulpzame studenten de verdwaalde eerstejaars de weg.

Na de huishoudelijke mededelingen – het is tenslotte de eerste collegeweek van het jaar – opent docent Peter Starreveld zijn college met een voorbeeld van pseudowetenschappelijk onderzoek. Een leuke binnenkomer, vooral omdat het gaat over de zogenaamde gevaren van de straling van je mobiele telefoon: een herkenbaar onderwerp. De psychologiestudenten vinden het gespeculeer over straling duidelijk onzin: hun iPhones liggen pontificaal op tafel, en ze whatsappen of facebooken geregeld tijdens Starrevelds college (huisregel drie: ‘telefoons uit’ wordt dus niet erg serieus genomen).

Dit college gaat vooral over onderzoeksmethoden en -technieken, en hoewel Starreveld het leuk brengt, kunnen niet alle studenten zijn verhaal waarderen.

Bij een meisje staat een blikje energiedrank op tafel, maar dat mag niet baten: na een kwartier ligt ze te slapen. Een studente met een flesje AA klaagt tegen haar vriendinnen: ‘We moeten morgen wéér…’; een ander hoopt ‘dat het interessanter gaat worden: ik vond de eerste twee hoofdstukken echt niet leuk’. Starreveld is een goede spreker, maar heeft een powerpointpresentatie die uit de jaren negentig lijkt te komen, met mintgroene poppetjes getekend in Paint, en helaas: een erg vermoeid publiek. yyy

42

FoliaMagazine

colofon

Weekblad voor de HvA en

UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en

Anne van Vugt (18, psychologie)

Havana (1996).

Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD

‘Starreveld vertelt goed, maar ik had dit verhaal over wetenschappelijk onderzoek doen al gehoord bij de decentrale selectie, en volgens mij krijgen we hier nog een vak over: Onderzoeksmethoden. Het is wel overzichtelijk, dat is fijn. Het is interessant om naar te luisteren, en omdat Starreveld veel voorbeelden gebruikt is zijn verhaal duidelijk. Ook al heb ik dit al gehoord; ik ga er gewoon heen. Als je nu al niet naar college gaat, wordt het niks meer.’

Amsterdam, telefoon 020-5253981,

Pieter Hoogerwerf

Wolthekker

(20, psychologie)

e-mail: redactie@folia.nl Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Marieke Buijs, Luuk Heezen, Wim de Jong, Linda Leestemaker, Vera Lentjes, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Rosa van Toledo, Fien Veldman, Annemarie Vissers, Dirk Aan dit nummer werkten mee Bram Belloni, Hadjar Benmiloud,

‘Ik vind dit echt interessant. Het is een hele verbetering ten opzichte van m’n middelbare school: daar heb ik acht jaar over gedaan. Op school vond ik de lessen saai: dit is voor mij veel relevantere kennis. Dat is een goede motivatie, ik ben echt blij dat ik dit wél leuk vind. De docent heeft een duidelijk verhaal, en hij hoeft niet te zoeken naar woorden.

Het is heel chill allemaal. Op het balkon is het wel rumoe­ rig, dat is irritant.’

Bob Bronshoff, Fred van Diem,

Bajka Kaufman

Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn,

(20, psychologie)

‘We hebben dit al bij de decentrale selectie gehad, en ik heb hiervoor psychobiologie gestudeerd: toen leerde ik dit ook al. Ons andere vak lijkt hier ook heel erg op, dus ik heb alles eigenlijk al wel gehoord.

Ik ga naar al m’n colleges, maar dit demotiveert wel. Ik zou liever het studiejaar beginnen met boeiende dingen. Maar goed: het is belangrijk om te weten, dat dan weer wel.’

Marc Driessen, Robbert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, Catrien Spijkerman, Won Tuinema, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Redactieraad Wouter Breebaart, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, zandvoort@bureauvanvliet.nl

deining ‘Ik vind het fantastisch dat hoogleraren midden op het Spui college geven. Echter, in tijden dat banen op de tocht staan had deze activiteit best wat soberder gemogen.’ Masterstudent onderwijskunde Lodewijk Berkhout over Het Glazen Huis, op ScienceGuide.nl.

‘Je kan dat natuurlijk nooit meten. Je hebt een idee doordat je weet door wie je gelezen wordt – wij worden bijvoorbeeld gelezen door mensen op invloedrijke posten,’ aldus hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer Xandra Schutte over het gezag dat haar blad heeft, in Babel.

‘Misschien is in 90 procent van de gevallen het goed om als een volwassene te denken, maar in de overige 10 procent juist als een adolescent. Die leven zo lekker bij de dag!’ Eveline Crone vraagt zich af waarom we het volwassen brein altijd als norm zien, in NRC Weekend.

‘En Emile Roemer is een heel aardige Brabantse meneer maar daar ga je de oorlog natuurlijk niet mee winnen.’ Modeontwerper Mart Visser heeft een duidelijke voorkeur voor de VVD, ‘net als iedere andere ondernemer in Nederland’, in Het Parool.

‘Het is cru om vast te stellen, maar het belangrijkste actualiteitenprogramma van de publieke omroep bedient zich van stijlmiddelen die we vooral kennen van Amerikaans sensatienieuws.’

Sociaalwetenschapper Linda Duits vindt dat Nieuwsuur ‘een sfeer van angst oproept’, in de Volkskrant.

‘Van Lienden is een grappig decorstuk, onschuldig vermaak, leuk om met een laptop bij DWDD aan tafel te zetten.’ Wetenschapsredacteur Maarten Keulemans maakt de grond gelijk met Sywert van Lienden én zijn Stembreker, op VK.nl

de lezer

In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer.

Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via redactie@folia.nl.

JELGER KROESE (23), BIOLOGIE, UvA ‘Het blad oogt fris, de lay-out ziet er goed uit: dat spreekt me aan. Wat me wel opvalt, is dat Folia Magazine nogal op alfa’s gericht is. Ik mis de bètawetenschap in het blad. Ik lees het ook bijna nooit, als er meer aandacht zou worden besteed aan onderzoek en wetenschap, zou ik dat wel doen. De rubriek “Overigens” vind ik leuk: het is interessant om te zien wat wetenschappers met hun vakkennis van bepaalde onderwerpen vinden.

Maar die reportage over de Amfi-modeshow is bijvoorbeeld niks voor mij. Maar goed, misschien vinden anderen dat dan weer superleuk. Het artikel over “groentjes” vond ik niet bijzonder interessant, misschien is dat meer bedoeld voor eerstejaars. Maar de vorm van een fotoreportage was wel goed gekozen. Het stuk over Product Design vond ik tof.

Dat komt meer in de buurt van mijn interesses. Het zou leuk zijn als er een uitagenda in Folia Magazine zou staan. Dat spreekt studenten denk ik meer aan dan de restaurantrecensies. Dan weet je waar de leukste feestjes zijn en waar je het beste kan gaan dansen. Muziekrecensies lijken me ook leuk – maar dat is echt een persoonlijke voorkeur. In dit nummer stond een artikel over de verkiezingen: dat is actueel, en het is informatief.

Het is leuk om inzicht te krijgen in de voorkeur van studenten voor bepaalde partijen. Dat vond ik ook handig om zelf een mening te kunnen vormen over de politiek. Het zorgde echt voor interessante achtergrondinformatie.’ yyy tekst en foto Fien Veldman

meer folia Deze week op FoliaWeb

Volgende week in Folia Magazine

Uitslagenavond

Hardlopen met Aarts

Politicologen Meindert Fennema, Floris Vermeulen en Tom van der Meer duiden de uitslagen. FoliaWeb blogt live uit de Rode Hoed.

UvA-communicatie-adviseur Frank Aarts wordt chagrijnig als hij niet kan rennen.

Damloop

Eten uit het bos

23 september is de Dam tot Damloop weer.

Op FoliaWeb een filmpje over een clinic van het Universitair Sport Centrum.

Een maaltijd uit de mensa? Kijk eerst eens wat je in het bos kunt vinden.

Opvallende quotes uit de afgelopen week van

foliaweb.nl

(voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien,

twitter.com/foliaweb

mail het naar redactie@folia.nl.

facebook.com/FoliaWeb.en.Magazine

FoliaMagazine

43

r

oeterSeiland

S

otografie

k

t heater

f

crea orke

StudentenorganiSatie

dent

St

u St

a ntoor

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

cultureel studentencentrum van UvA en HvA Je kunt je nog inschrijven voor cursussen zoals Djembe, Singer/songwriter, Notenschrift, Popworkshops, Jazzworkshops, Dansimprovisatie, Flamenco, Yoga, Mime, Muziektheater, Theatersport, Kleinkunst, Boetseren, Tekenen, Schilderen, Grafiek, Keramiek, Fotografie, Mode en portret, Swinging jazz, Salsa, OriĂŤntaalse dans en nog veel meer. Check onze website.

crea.uva.nl

NIEUWE ACHTERGRACHT 170