FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA
nr. 22 29/02/2012
Let op: liefde kost tijd
(advertentie)
hVA oNderwijscoNfereNtie 29 MAArt 2012 lAAt je iNspirereN! progrAMMA cArrÉ 10.30 – 12.30 uur wethouder Andree van es, rector hvA jet bussemaker en winnaar hvA research battle
progrAMMA kohNstAMMhuis 13.00 – 14.00 uur lunch in de Arena 14.15 – 16.10 uur Masterclasses/workshops/events 16.20 – 18.30 uur bekendmaking hvA docent van het jaar en borrel
Voor Alle hVA Medewerkers kijk op WWW.HVA.NL/ONDERWIJSCONFERENTIE Voor Meer iNforMAtie eN schrijf je iN!
creAtiNg toMorrow
Onderwijs conferentie spread Folia DEF.indd 2
01-03-12 14:22
MAsterclAsses – workshops – eVeNts Vrijheid VAN MeNiNgsuitiNg Als het recht oM te twijfeleN – rob wijNberg heeft vrijheid van meningsuiting grenzen en zo ja, waar liggen die dan? Vrijheid van meningsuiting als het recht om te twijfelen. wil de echte AMsterdAMMer opstAAN – herMAN pleij het karakter van een gedoogcultuur is in hoge mate pragmatisch: alle betrokkenen moeten er voordeel bij hebben. komen er op essentiële punten kinken in de kabel, dan blijkt die tolerantie flinterdun. Maar zo gauw de voordelen voor allen weer zichtbaar worden, zijn we opnieuw met z’n allen Amsterdammers. toptAleNt of topdoceNt – huub Nelis hoe haal je het allerbeste uit je studenten? hoe halen we ze uit de zesjescultuur? willen ze eigenlijk wel opvallen door ergens in uit te blinken? concrete en nuttige tips hoe studenten te stimuleren om te groeien en uit te blinken. dAre tot difer – Melek ustA wat betekent diversiteit voor de specifieke vaardigheden van docenten in de communicatie naar studenten, voor de werving van docenten en de samenstelling van het personeelsbestand, of voor de opbouw van het lesprogramma? pAtiëNteNzorg eN oNderwijs iN eeN Multi-etNische oMgeViNg – kArieN stroNks – rAoul eNgelbert we Amsterdam: de multiculturele samenleving, een uitdaging voor patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek. wat zijn deze uitdagingen en hoe gaan we daar mee om? liViNg lAbs – beN kröse – MettiNA VeeNstrA een internationale masterclass
Onderwijs conferentie spread Folia DEF.indd 3
over de rol van living labs – innovatieve onderzoeksomgevingen in de stad – voor het onderwijs. sAlsA VerbiNdt de studeNteN Met de stAd – MArieke MegeNs – MArieke lyppeNs hoe verbind je studenten aan het Amsterdamse onderwijs en de vragen die daar leven? door het samenwerkingsproject salsA op te zetten waarin de methodiek van ‘coaching’ wordt ingezet. wAAr eeN crisis is, is eeN kANs – MArc lAMMers het is makkelijker je in moeilijke tijden te onderscheiden dan in makkelijke tijden. Als je benchmarkt, dan heeft iedereen dezelfde omgeving, iedereen heeft het nu zwaar, maar het gaat er juist nu om keihard te werken aan je performance. Maar hoe doe je dat? waar liggen de kansen? cultuurVerANderiNg iN crisistijd - Alex strAAthof in deze tijd van minder geld staan organisaties voor nieuwe uitdagingen: met minder mensen meer en anders doen. dat vraagt vaak om een cultuurverandering. Maar hoe? MiNor oNderNeMerschAp: de MusicAl – MArtiN hAriNg welk belang heeft een sociaal netwerk bij het opzetten van een (studenten) onderneming? Ace presenteert o.a. via een preview van de musical haar onderzoeksresultaten. studiesucces eN begeleidiNg: wAt werkt? – MArieke VAN schAik – lydie VAN de lAAr ga op zoek naar jouw beste ervaring in de begeleiding van studenten middels waarderende reflectie en bepaal vervolgens hoe je van de uitzondering de regel kunt maken. doe mee en denk mee in deze inspirerende workshop.
ANders kijkeN NAAr opleideN Voor het werkVeld – lucie te liNtelo – ANtoiNette VAN berkel wat willen werkgevers als het gaat om het opleiden van hun medewerkers? hoe speelt de hvA daar op in? en hoe kan dat beter? doe je voordeel met de inzichten opgedaan in het project leven lang leren.
we hoNours AMsterdAM: olyMpische speleN 2028guido VerMeuleN – MArtiN breedijk – jAAp VAN hulteN – studeNteN is de Amsterdamse ambitie om de os 2028 naar Nederland te halen haalbaar? Als het aan een aantal honoursstudenten sM&o ligt wel. zij ontwikkelden een bidbook voor de spelen.
(oNbeperkt) studereN AAN de hVA – berNAdette eVerArd – rieNA dooijewAArd wat betekent studeren met een functiebeperking aan de hvA en het leveren van maatwerk voor de opleiding? bij wie kan de student met een functiebeperking terecht voor begeleiding en voorzieningen?
duurzAAMheid + hVA = hogere kwAliteit VAN leVeN iN AMsterdAM? – ANNeMieke hooNiNg – kAtrieN de witte – hArold swArtjes leidt een focus op duurzaamheid binnen de hvA tot een hogere kwaliteit van leven in Amsterdam? diverse afgeronde projecten op het gebied van onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering laten zien van wel!
leArNiNg ANd liViNg iN A coNNected world – MAArteN VAN de burg – riA jAcobi – frANk kresiN – MArieke hochsteNbAch wordt de student creatieve producer in plaats van een passieve consumer in het (hvA-)onderwijs? ervaar zelf wat online co-creatie is. begeleideN op AfstANd Met de dlwo – toN plug – gerArd blijker een uitpuilende mailbox? Veel tijd kwijt aan studentenvragen? te weinig contacturen? ervaar hoe de dlwo je hierbij kan ondersteunen, altijd en overal! we hoNours AMsterdAM: desigN iN society – eric reiMAN – deNNis lohuis – studeNteN ontwerp mee aan de stad van de toekomst aan de hand van de ervaringen uit dit honoursprogramma waarin grootstedelijke problematiek wordt aangepakt door studenten vanuit verschillende opleidingen.
er wAs eeNs? – peter VAN wijk storytelling: een goed verhaal verbeeldt en verbindt, inspireert en enthousiasmeert, wordt doorverteld. de hvA heeft een profiel, dat zich bij uitstek leent voor storytelling. Maar hoe vertellen we het verhaal van de hvA? hoe kunnen social media daarbij helpen? VluchteliNgstudeNteN: studereN iN eeN VreeMd VAderlANd – MArjolijN kAAk – Albert de Voogd tegen welke aanpassingsproblemen lopen vluchtelingstudenten aan? hoe gaan ze daar mee om? wat kun jij daar aan doen? roNdleidiNg bouwplAAts AMstelcAMpus – bureAu Nieuwbouw Neem een kijkje op de bouwplaats (met bouwhelm en laarzen) van de Amstelcampus met presentatie over de verbinding tussen programma Amstelcampus, stad en buurt.
01-03-12 14:22
inhoud #23 Relaxed lenen 10
Geld lenen om relaxed te leven, veel studenten vinden het geen probleem. ‘Als je er goed naar kijkt, is het belachelijk hoe ik leef.’
Herman Pleij, volkskenner 22
De Nederlandse befaamde tolerantie komt volgens emeritus hoogleraar Herman Pleij vooral voort uit pragmatisme. ‘Als je neutraal bent, kun je met iedereen handel drijven.’
Liefde is lezen 28
Over geen onderwerp wordt zo veel geschreven als over de liefde. Ook door docenten van de UvA en HvA.
Bondscoach Vermeulen 34
Een profiel van docent sport, management & ondernemen Gido Vermeulen, de nieuwe coach van het Nederlandse damesvolleybalteam. ‘Overal waar hij gewerkt heeft zijn teams beter gaan spelen.’
Neem Claudia Schiffer in gedachten 37 Creatieve geheugentechnieken helpen je informatie beter onthouden. Door hüttenkäse met een naakt Duits model te associëren bijvoorbeeld.
en verder uitgelicht 6-7 de week/het moment/navraag 8-9 passie 15 opinie 18-20 Asis Aynan 19 Emma Curvers 20 brieven/promoties 21 objectief 26-27 adviesdienst 33 drift 41 op de tong 43 lezingenladder 44 overigens 45 prikbord 46-47 wasdom 48-49 stage 49 toehoorders 50 de lezer/deining 51
4
FoliaMagazine
redactioneel 10
22 Pinkpop
28
34
Met een ingezonden brief in dit nummer klaagt een lezer over het bijsluiten van andere bladen bij Folia Magazine. Bij het vorige nummer werd popmagazine Live XS meegezonden en een week eerder ontving de lezer een blad over leercentrum Floor van de HvA. Het was de briefschrijver niet zo zeer te doen om de inhoud van de content – daar was niks mis mee – maar om het milieuonvriendelijke plastic. Net als andere bladen sluit ook Folia Magazine af en toe een blad bij. Daar zijn vele redenen voor en een ervan is dat we er geld mee verdienen. Vroeger, en dan praat ik over een jaar of tien geleden, werd er in Folia, maar ook in vele andere universiteitsbladen, volop geadverteerd door grote bedrijven als banken en verzekeringsmaatschappijen. Die tijd is voorbij en de reguliere subsidie die we ontvangen van de universiteit en hogeschool is niet genoeg om wekelijks Folia Magazine te produceren en dagelijks onze site in de lucht te houden. We maken echter alleen specials als we vinden dat de inhoud ervan bij ons ‘past’. In het geval van het leercentrum van de HvA was onze overweging simpel. Floor is een unieke plek in de hogeschool omdat studenten er samenkomen met docenten en buurtbewoners. En omdat er extracurriculaire activiteiten worden uitgevoerd en ook soms iets wordt gedaan aan cultuur en literatuur. Uniek voor de HvA. In het geval van het bijsluiten van Live XS lag het anders. In de editie die wij bijsloten werd de complete programmering van Pinkpop bekendgemaakt. Wij vonden het een leuk extra ‘cadeautje’ voor onze lezers. En voor de redactie was het een leuke bijkomstigheid dat muzikant Kyteman het eerste exemplaar in ontvangst nam. Jan Smeets (zie foto), al meer dan dertig jaar baas van Pinkpop, vertelde me bij de presentatie van het nummer dat het festival het vooral van Amsterdamse studenten moet hebben, omdat die elk jaar in groten getale richting Landgraaf afreizen. Maar ondanks deze goede redenen zullen we er geen gewoonte van maken om Folia Magazine in plastic te verpakken. De volgende special staat pas gepland in mei. Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, jim@folia.nl,@jimfjansen (twitter)
48
FoliaMagazine
5
Nagebootste natuur Om te achterhalen hoe bodem足erosie het klimaat be誰nvloedt, is op het 足Science Park een erosielab gebouwd. Sinds enkele maanden staan geo足grafen daar in de stromende nepregen om bodemmonsters te nemen. tekst Marieke Buijs / foto Jan-Maarten Hupkes
6
FoliaMagazine
De bodembakken die de helling vormen zijn zeven meter lang. Voor het huidige onderzoek zijn ze gevuld met löss (Van Dale: ‘vruchtbare, weinig plastische leemsoort, licht vuilgeel of roodgeel van kleur, ook wel “Limburgse klei” genoemd’) uit Limburg. De hellingshoek kan variëren om verschillende landschappen na te kunnen bootsen. Het laagste deel van de bak is vlak, daar bekijken geografen niet het wegspoelen, maar juist het neerslaan van bodemdeeltjes.
In de natuur is de regenintensiteit nooit constant, wat gestandaardiseerd erosie-onderzoek in het wild onmogelijk maakt. Met een regen simulator kunnen de onderzoekers in het lab de buien zelf regelen. Voor het huidige onderzoek valt er eens per week een flinke bui. Hoewel veel metingen geautomatiseerd zijn, moeten er toch altijd mensen de regen in om monsters te nemen. Wie zijn regenjas vergeet, kan een plastic poncho lenen.
Bij het verplaatsen van de löss door de ‘regen’ kunnen organische stoffen, die in de lössdeeltjes zitten opgesloten, vrijkomen en in CO2 worden omgezet. De geografen proberen te achterhalen of erosie inderdaad leidt tot een verhoogde CO2-uitstoot door onder aan de helling de CO2-concentratie te meten. Met grote spuiten nemen de onderzoekers ook regenwater af om te kijken welke stoffen daarin zijn opgelost. yyy
FoliaMagazine
7
de week ekker daadkrachtig, zo’n meldpunt voor overlastgevend Oost-Europees uitschot. Wellicht heeft het de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) geïnspireerd om de eigen overlastgevende medemens aan te pakken: de roker. Deze week deed bedrijfsvoering een koene mail de deur uit waarin stond dat het roken voor de ingang van diverse panden als bijzonder hinderlijk wordt ervaren. Om te garanderen dat de niet-roker met frisse en propere longetjes het pand kan betreden, werd een aantal maatregelen aangekondigd: er komen nieuwe bordjes met ‘verboden te roken’ en peukbestendige afvalbakken. Dat zal ze leren, die nicotineverslaafde rakkers. De peukonbestendige afvalbakken die er nu staan waren natuurlijk al tijden een steen des aanstoots. Om het roken voor de gebouwen helemaal met wortel en tak uit te roeien worden camera’s opgehangen. Ach ja, waarom ook niet, zo’n inbreuk op de privacy? Er staan immers grote belangen op het spel. Als ze op de FGw dan toch bezig zijn met zulke belangwekkende kwesties, waarom doen ze dan ook niet meteen iets aan de twijfelachtige manier waarop docenten papers en tentamens van hun studenten nakijken? Afgelopen week berichtte de Volkskrant dat tien procent van de Nederlandse docenten op universiteiten studenten laat slagen terwijl ze dat met de beste wil van de wereld niet verdienen. Tentamens zouden versoepeld worden, er zouden ‘genadezesjes’ uitgedeeld worden en onvoldoendes voor een afstudeerscriptie zouden als een taboe worden beschouwd, bleek uit onderzoek van vier studenten journalistiek van de VU. De reden? Universiteiten willen studenten zo snel mogelijk af laten studeren, want dat brengt geld in het laatje. Maar wacht eens even, daar hadden ze op de FGw toch al lang iets op verzonnen? Daar wreek je je onvoldoende voor dat ‘übersaaie’
8
FoliaMagazine
foto Youri Straver
L
Roken is bijzonder hinderlijk en genadezesjes worden gemeengoed.
Zie hier de bron van alle kwaad: de peukonbestendige afvalbak. Een doorn in het oog van de niet-rokende medemens. Gelukkig maakt dit onding snel plaats voor zijn peukbestendige broertje. Deel van het masterplan van de Faculteit der Geesteswetenschappen om roken voor de gebouwen uit te bannen.
vak gewoon met een hoger cijfer voor dat vak van die ‘chille’ docent. De in opspraak geraakte compensatieregeling – waarbij studenten onvoldoendes kunnen compenseren met hogere cijfers – is nu zelfs door Halbe Zijlstra omarmd. De staatssecretaris ziet geen reden om de kwaliteit van het onderwijs op de faculteit onder de loep te nemen, liet hij afgelopen week in een reactie op Kamervragen van de PVV weten. Niks geen inflatie van diploma’s, de maatregel heeft een zuiver pedagogisch karakter. Want: wie kans ziet een onvoldoende te compenseren, doet extra hard zijn best. De regeling is volgens Halbe ‘studierendement’ Zijlstra zo’n daverend
succes, dat er binnenkort niet alleen binnen de FGw, maar universiteitsbreed naar hartenlust gecompenseerd kan worden. Nu is het nog wachten op de dag dat universiteitbreed peukbestendige afvalbakken worden geplaatst. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden
2 maart 2012
tweet van de week @StevendJong Steven de Jong Eerste college van Meindert Fennema. Hij is vergeten 2011 door 2012 te vervangen op sheets, en vertelt alleen anekdotes #ditwordtwat https://twitter.com/#!/StevendJong/
foto Youri Straver Hoogleraar arbeidsrecht Evert Verhulp (l) staat – in een echte satijnen boksmantel – klaar om de ring in te stappen voor The Battle: Arbeidsrecht verprivatiseerd? En het waren niet de minste namen tegen wie hij op 2 maart de bokshandschoen oppakte in de Oudemanhuispoort. Samen met zijn maatje Stefan Sagel, advocaat en partner van De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam (rechts in beeld) ging hij het gevecht aan met Ruben Houweling, hoogleraar grondslagen van het modern arbeidsrecht en met Cees Loonstra, hoogleraar arbeidsrecht (beiden van de Erasmus Universiteit Rotterdam). Als scheidsrechter trad op Wil TonkensGerkema, voormalig vicepresident van de rechtbank te Amsterdam en thans arbiter te Amsterdam. yyy Mirna van Dijk
navraag Frits Boterman Medewerkers en studenten van de Faculteit der Geesteswetenschappen ontvingen afgelopen week een e-mail waarin een nieuw ‘actief ontmoedingsbeleid’ ten aanzien van het roken bij de ingang van de FGw-panden werd aangekondigd. Ook een heuse antirookcamera is inmiddels opgehangen om overtreders te bespieden. Hoogleraar geschiedenis Frits Boterman vindt de maatregelen bespottelijk.
Hebt u reeds met het nieuwe beleid kennis mogen maken? ‘Nog niet. Op de dag dat we die mail kregen heb ik nog een peuk staan roken met mijn collega David Rijser. Toen lachten we al besmuikt dat we nu eigenlijk in overtreding waren.’ Ik begrijp dat u het er niet geheel mee eens bent? ‘Het wordt wat mij betreft nu wel heel bont. Dat we niet meer mochten roken op de eigen werkkamers vond ik al vervelend, maar daar snap ik de logica nog wel van. Al heb ik me daar ook nog een tijdje tegen verzet, totdat ze steeds bozere e-mails gingen sturen met ontzettend hoge boetes: toen ben ik er toch
maar mee opgehouden. Nu worden we zelfs buiten weggejaagd.’
Het schijnt als hinderlijk te worden ervaren door medewerkers en studenten. ‘Dan wil ik toch graag een pleidooi houden voor wat meer tolerantie. De universiteit is toch juist een plek waar men op een prettige manier met elkaar om wil gaan. Dat we de ingang blokkeren is volstrekt overdreven, en bij een eventuele brand staan de rokers in ieder geval alvast buiten. Het is echt treurig dat men nu zelfs wordt aangemoedigd om te klikken. Die mensen mogen mij er best zelf op aanspreken, dan zal ik ze uitvoerig uitleggen waarom ik vind dat ik buiten best mag roken.’
Toch worden de asbakken verwijderd en komt er zelfs een camera. ‘Dat laatste lijkt mij een inbreuk op de privacy. In zo’n samenleving moeten we met z’n allen toch niet willen leven. Zet juist een paar goede asbakken neer, dan blijft het in elk geval schoon. Het roken voor de ingang heeft bovendien sociale waarde. Het schept toch een band, als je daar met je mederokers in de ijskou staat. Ik heb er altijd ontspannen gesprekken met zowel docenten als studenten.’ U blijft uw peukje roken? ‘Zolang ik hier nog in dienst ben, kan men mij buiten aan blijven treffen.’ yyy Clara van de Wiel
FoliaMagazine
9
Stufi moet rollen Lekker leven en geen zorgen over morgen: dat is het beeld dat bestaat van flink lenende studenten. Maar is het werkelijk zo dat al dat geleende geld opgaat aan dure vakanties en onnodige luxe? Enkele studenten hielden op verzoek van Folia Magazine een huishoudboekje bij om inzicht te geven in hun uitgaven. En wat vinden zij zelf van hun levensstandaard? ‘Ik heb wel echt een gat in mijn hand.’ tekst Clara van de Wiel / illustraties Marc Kolle
H
et beeld van de student die dagen achtereen Euroshoppermacaroni met ketchup verorbert om ook het laatste restje maand door te komen lijkt hopeloos achterhaald. De hedendaagse student werkt en leent flink bij om zich een luxueuze leefstijl te kunnen veroorloven. Althans, dat beeld kwam naar voren uit het persbericht dat het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) afgelopen september de wereld instuurde. Studenten zijn zich slecht bewust van hun financiële situatie, lenen te veel geld en realiseren zich niet welke consequenties dat heeft voor de toekomst. Een op de vijf studenten leent structureel bij en ongeveer de helft heeft aan het einde van zijn studieperiode een studieschuld bij DUO. Van een investering in de toekomst is bij studenten bovendien geen sprake meer. Uit het onderzoek van het Nibud komt naar voren dat ruim een kwart van de studenten leent om ‘relaxed’ de studietijd door te komen. Dat blijkt ook uit de cijfers: de gemiddelde studieschuld is sinds 2004 met tachtig procent toegenomen. Ligt de levensstandaard van studenten tegenwoordig inderdaad te hoog?
10
FoliaMagazine
Impulsieve acties ‘Ik weet natuurlijk niet wat normaal is, maar ik denk niet dat ik extreem veel geld uitgeef,’ zegt Amfi-student Pascal Ummels (21). Naast zijn studiefinanciering leent hij maandelijks maximaal bij en krijgt hij circa € 100,- van zijn ouders. Ook heeft hij vóór hij ging studeren een flinke spaarrekening opgebouwd door een tijdje fulltime in de horeca te werken. ‘Als ik wil kan ik dat allemaal uitgeven, maar dat doe ik juist
‘Ik leef gewoon te luxe voor wat ik binnenkrijg’ niet. Ik hou het een beetje rustig en probeer zo min mogelijk van mijn ouders te accepteren. Ik geef mezelf nu zo’n € 400,- per maand vrij te besteden. Dat is niet zo heel veel, vooral niet als je op jezelf woont in Amsterdam.’ Geschiedenisstudent Chofiet Roemersma (21) is mede om die reden thuis blijven wonen. Geld van haar ouders krijgt ze niet, en maandelijks komt ze rond van haar beurs voor thuiswonenden
Chofiet
Maandag 09-01-2012 Boodschappen Kleding
€ 14,48 € 130,-
Dinsdag 10-01-2012 Boodschappen Inkt
€ 21,21 € 13,95
Woensdag 11-01-2012 Pakketje verstuurd Treinkaartje
€ 6,75 € 11,20
Donderdag 12-01-2012 Boodschappen Telefoonrekening
€ 6,89 € 46,60
Vrijdag 13-01-2012 Hamstervoer
€ 5,-
Zaterdag 14-01-2012 Boodschappen
€ 9,78
Zondag 15-01-2012 Niks Totaal:
€ 265,86
Maxime
Maandag 09-01-2012 Waterflesje € 0,70 Lunchbroodje UB € 3,50 Huisrekening € 15,00 Boodschappen € 7,08 Dinsdag 10-01-2012 Lunch op de faculteit € 3,00 Avondeten op dispuutshuis € 3,00 Boodschappen € 11,48 Woensdag 11-01-2012 Verhuisdozen Boodschappen Ikea-lunch Klusspullen Praxis Boodschappen
€ 10,00 € 2,58 € 6,42 € 10,58 € 2,99
Donderdag 12-01-2012 Eten op de toko € 5,00 Telefoonrekening € 150,00 Fietsreparatie € 20,00 Vrijdag 13-01-2012 Niks (moeder op bezoek: die betaalde alles) Zaterdag 14-01-2012 Niks (zie vrijdag) Zondag 15-01-2012 Niks (zie vrijdag) Totaal:
(€ 95,61), beperkte lening (€ 300,-) en salaris van € 350,-. ‘Mijn moeder heeft niet echt een riante baan, dus ik heb er bewust voor gekozen te zeggen: besteed jij je geld maar aan jezelf.’ Toch vindt Chofiet niet dat ze weinig te besteden heeft. ‘Dat ligt er maar net aan wat ik wil besteden. In december had ik bijvoorbeeld veel verjaardagen en dan is het wel wat weinig. Maar deze maand valt het allemaal wel mee.’ Grote uitgaven zijn voor haar een bewuste keuze. ‘Als ik een winterjas koop, dan moet ik daarna bijvoorbeeld iets meer Euroshopper kopen. Ik merk wel dat ik de laatste jaren in de AH snel naar de prijs kijk.’ Maxime Post (23, communicatiewetenschap), probeert haar uitgaven ook regelmatig te druk-
ken. Haar ouders betalen haar studiekosten en de helft van haar huur van € 500,-. Daarnaast betalen ze haar maximale lening na haar studie voor haar terug. Toch komt Maxime maar zelden rond. ‘Ik leef gewoon te luxe voor wat ik binnenkrijg. Dat komt ook door impulsieve acties, bijvoorbeeld als ik met een vriendin de stad in ga. Dan geef ik zo € 100,- tot € 150,- in één keer uit. Ik heb wel echt een gat in mijn hand. Dat vinden mijn ouders ook.’ Lenen voor vakantie Ze is niet de enige. Ruim een vijfde van de studenten vindt dat ze te veel geld uitgeeft. Onder Amsterdamse studenten is dat zelfs dertig procent. Ook student bedrijfseconomie Niels
€ 251,33
Leijten (24) beseft dat hij best ruim leeft. Naast de € 400,- van zijn ouders en zijn maximale lening van € 900,- verdient hij sinds kort nog zo’n € 600,- met een baantje achter de bar. Bij elkaar het niet geringe maandbudget van € 1900,-. ‘Dat is inderdaad wel pittig,’ geeft hij toe. ‘Ik denk niet dat iedereen zo veel te besteden heeft. Ik hou nu zelfs geld over.’ Wat hij daarmee doet? ‘Uitgaan. Ik ga denk ik twee keer per week uit en dan geef ik ongeveer € 30,- uit. En ik spaarde de afgelopen tijd maandelijks zo’n € 1000,- om deze zomer op reis te kunnen naar Azië.’ Dat is iets wat meer studenten doen. Twintig procent vindt het geen probleem om te lenen voor een vakantie. Leijten had daar onlangs nog een discussie over met huisgenoten. ‘Mijn huis
FoliaMagazine
11
Inkomsten
Bijna de helft van de studenten heeft een lening lopen, van gemiddeld zo’n € 400,- per maand. Na vier jaar levert dat een studieschuld op van minimaal € 15.360,-. Dat bedrag stijgt: in 2005 was de gemiddelde schuld nog € 10.000,-. Driekwart van de studenten werkt naast de studie, gemiddeld zo’n elf uur per week voor € 10,- per uur. Ook ouders zijn een goede bron van inkomsten. Gemiddeld springen zij voor ruim € 200,- per maand bij, nog los van het betalen van studiekosten. Gemiddeld verwachten studenten na hun studie een startsalaris van zo’n € 2100,- bruto per maand. (Bron: Nibud en ING)
genoot leent gewoon omdat hij luxe wil leven. Die koopt allemaal zalm en dat soort dingen. Zelf wil ik wel bijlenen voor speciale gelegenheden zoals een vakantie, maar niet om op hogere standaard te leven.’ Het Nibud maakt zich zorgen, vooral over het gemak waarmee studenten lenen om ‘relaxed’ te leven. Volgens woordvoerster Annemarie Koop gaan studenten de lening nu te makkelijk aan. ‘Als het nodig is beseffen wij ook: dan is het nodig. Daarom is het ook heel goed dat het wordt aangeboden en dat het niet al te moeilijk is. Maar het betekent wel dat studenten zelf heel kritisch moeten kijken: heb ik het echt nodig?’ En doen de studenten dat? Pascal vindt van wel. ‘Ik maak het niet te bont. Ik ga niet een avondje stappen en tweehonderd euro uitgeven. Maar het is ook niet zo dat ik van tevoren denk: ik mag maar vier biertjes drinken. Die drie keer per week dat ik uitga geef ik wel € 30,- per avond uit.’ Ook impulsaankopen komen bij hem voor. ‘Tuurlijk scoor ik wel eens iets op Groupon. Daar heb ik laatst een tassenpakket van het merk Spyker van € 400,- gekocht. Maar de normale waarde daarvan was € 1400,- dus toen dacht ik gewoon: ik koop het maar.’ Echt zorgen maakt Pascal zich nog niet. ‘Ik vind dat ik prima om kan gaan met geld en als het geld opraakt ga ik wel weer werken. Het is wel je studententijd en dan moet je ook gewoon genieten.’ Bij Maxime zijn het de kleine dingen bij elkaar opgeteld die haar uitgaven opdrijven. ‘Af en toe heb ik bijvoorbeeld een boete. Dan rij ik net vier kilometer te hard, maar dan ben ik wel weer € 30,- kwijt.’ Verder is het vooral haar vereniging die geld slurpt. Naast de contributie van jaarlijks drie keer € 65,-, komen er nog een hoop andere kosten bij. ‘Binnenkort hebben we het lustrum van de hele vereniging van € 1200,-. Daarvoor spaar je maandelijks € 65,-. En in het hele jaar heb ik voor € 500,- gedronken en dat moet ik
12
FoliaMagazine
nu nog afbetalen. Dan heb je ook nog andere dingen, zoals bijvoorbeeld binnenkort het Blind Date Diner. Dat is ook weer € 80,- voor jou en je date.’ Zure appel Vakanties, biertjes, zalm: de luxe die studenten zichzelf veroorloven verschilt nogal. Waar het geld aan opgaat maakt het Nibud ook weinig uit. Koop: ‘Of ze de lening nu aan de studie besteden of niet: het gaat er om wat het voor
‘ Waarom laten jouw ouders je creperen?’ gevolgen heeft. Het blijft een schuld, dus wij vinden het verstandig om die in je studie te steken. En als je het daarvoor niet echt nodig hebt is de vraag: weet je wel wat je moet betalen aan het eind? Het blijkt dat studenten zich dat weinig realiseren.’ Pascal maakt zich niet al te druk. ‘Ik ben heel ondernemend, dus ik denk dat ik wel ergens iets kan opzetten. Dan denk ik dat ik wel prima ga verdienen en het makkelijk kan terugbetalen. Het is goed om positief in het leven te staan.’ Niels maakt zich ook weinig zorgen. ‘Het is een stomme vergelijking, maar vergeleken met vrienden om mij heen valt die schuld bij mij nu nog heel erg mee. Ik ga ervan uit dat ik na mijn studie dit levensniveau kan voortzetten.’ Voor Chofiet blijft de lening voorlopig noodzaak. ‘Maar ik ben bang dat als ik meer leen dat ik dan ook meer uitgeef. Ik heb bewust mijn lening laag gehouden. Later zal ik gewoon goed verdienen, nu is het even door de zure appel heen bijten.’ Maxime hoeft zich over haar schuld geen zorgen te maken omdat haar ouders die voor haar terugbetalen. Vindt ze dat logisch of luxe? ‘Nou ja, als je op jezelf gaat wo-
Niels Maandag 09-01-2012 Boodschappen Avondeten Sigaretten
€ 13,00 € 3,50 € 4,60
Dinsdag 10-01-2012 Sigaretten Avondeten Nieuwe broek Lunch
€ 4,60 € 2,00 € 45,00 € 5,00
Woensdag 11-01-2012 Boodschappen € 5,00 Concertkaartje Andrew Bird € 26,50 Sigaretten € 4,60 Avondeten € 2,00 Donderdag 12-01-2012 Boodschappen Sigaretten Opwaardering Chipknip Printen op UvA Schoenen + Vest H&M Avondeten Café 16 cc (3 biertjes)
€ 3,30 € 4,50 € 10,00 € 1,50 € 37,50 € 5,00 € 6,60
Vrijdag 13-01-2012 2 pakjes sigaretten Diner Uitgaan (bier, tequila) Boodschappen
€ 9,20 € 15,00 € 30,00 € 8,00
Zaterdag 14-01-2012 Verjaardagscadeau € 10,00 Avondeten € 2,60 Sigaretten € 4,60 Uitgaan (bier) € 10,00 Zondag 15-01-2012 Drogist € 14,00 Batterijen en kapstok € 12,50 Boodschappen € 4,60 Bijdrage tv woonkamer € 138,25 Totaal:
€ 442.95
Uitgaven
Het Nibud heeft een overzicht gemaakt van de maandelijkse kosten van de student. De huisvesting is daarbij het duurst, met gemiddeld € 308,- per maand. Voor boodschappen rekent het Nibud maandelijks € 231,- en aan kledinguitgaven moet je denken aan € 102,- per maand. Voor ‘ontspanning, uitgaan en sport’ trekt het Nibud maandelijks € 111,- uit. Niet iedereen heeft dat allemaal zo goed op een rijtje. Uit onderzoek van ING bleek dat veertig procent van de studenten wel eens een avondje stappen overslaat uit geldnood en een op de vijf heeft het afgelopen jaar wel eens z’n mandje in de supermarkt niet kunnen afrekenen.
Pascal
Maandag 09-01-2012 Boodschappen € 17,84 Schoolspullen € 23,89 Borrel
€ 28,50
Dinsdag 10-01-2012 Boodschappen Lunch
€ 13,25 € 12,10
Woensdag 11-01-2012 Borrel Diner
€ 35,€ 36,-
Donderdag 12-01-2012 Boodschappen € 25,63 Schoolspullen € 74,25
nen moet je het natuurlijk eigenlijk zelf kunnen redden. Maar aan de andere kant: mensen motiveren hun kinderen zelf om te gaan studeren en bij een vereniging te gaan. Ik heb vriendinnetjes die zo weinig te besteden hebben dat ik denk: kom op, je ouders hebben het prima voor elkaar; waarom laten ze jou zo creperen? Als je als ouders erin zwemt, waarom zou je dan niet een kleine bijdrage in de maand geven zodat diegene gewoon lekker rondkomt?’
Niels beschouwt zichzelf met zijn ruime ouderbijdrage wel als verwend. ‘Ook in vergelijking met mensen over wie het vooroordeel is dat ze verwend worden, win ik het eigenlijk nog. En er zijn natuurlijk veel mensen die het allemaal zelf moeten betalen. Dan schaam ik me bijna een beetje.’ Chofiet mist de luxe niet echt. ‘Soms denk ik: dat zou ik ook wel willen. Maar nu ben ik de enige aan wie ik een verklaring hoef af te leggen. Als iemand dan boos op mij moet
Vrijdag 13-01-2012 Lunch Borrel
€ 9,10 € 25,-
Zaterdag 14-01-2012 Materialen Boodschappen
€ 14,10 € 16,25
Zondag 15-01-2012 Ontbijt Diner
€ 8,25 € 18,90
Totaal:
€ 358,06
worden omdat ik bijna blut ben, dan ben ik dat in ieder geval zelf.’ Maxime snapt wel dat de luxe van sommige studenten vraagtekens oproept. ‘Ik heb natuurlijk gewoon geen zin om erover na te denken omdat ik het zo leuk vind. Maar als je er goed naar kijkt, is het belachelijk hoe ik leef. Ik woon hartje Jordaan. Ik smeer geen boterhammen en ga gewoon lekker ergens lunchen. Maar het belangrijkste voor mij is dat je het in ieder geval heel erg waardeert. En dat doe ik.’ yyy
FoliaMagazine
13
(advertentie)
RESEARCH BATTLE HET BESTE ONDERZOEK VAN DE HVA 7 DOmEiNEN 7 ONDERZOEKERS 1 wiNNAAR
fiNALE 13 mAART, 19.00 uuR KOHNSTAmmHuiS (Bij fLOOR), wiBAuTSTRAAT 2-4 HOOfDpRijS € 2.000,- REiSCHEquE puBLiEKSpRijS ipAD pRESENTATiE pAuL VAN DE wATER (fOLiA) juRy jET BuSSEmAKER, mARCELLE pEETERS, LOuiS TAVECCHiO, wijNAND DuyVENDAK, pAuL VAN DE wATER KijK VOOR mEER iNfORmATiE Op www.HVA.NL/RESEARCH-BATTLE CREATiNG TOmORROw
passie In galop
‘Van mijn moeders kant kom ik uit een echte paardrijfamilie. Mijn overgrootvader was tijdens de Eerste Wereldoorlog zelfs paardenverzorger in het leger. Ik ben opgegroeid in Wijk bij Duurstede en daar is een fjordenmanege: een manege met kleine paarden, eigenlijk een soort pony’s, waarmee ik veel lol had: verzorgen, rijden en voeren. Ik was er de hele dag druk mee. Maar toen ik een jaar of twaalf was wilde ik meer. Wedstrijden rijden en genieten van het rijden in de bossen, samen iets ondernemen. Dat is wat ik zo leuk vind aan paardrijden: het is alleen jij en je paard, je paard en jij. Je kunt iets van elkaar leren. Kijk, je kunt wel gewoon op een paard gaan zitten, maar als je niets doet, dan doet hij ook niets. Er moet een klik ontstaan tussen jou en je paard. Dat is een uitdaging. Je moet hem ertoe aanzetten iets voor je te doen; stapvoets, draf, galop, springen. Als hij doet wat ik vraag, dan doe ik natuurlijk ook iets terug. Hooi, krachtvoerbrokken, een schouderklopje. Vroeger maakte ik een papje van oud brood voor mijn paard, maar dat doe ik niet meer. Hier in de Hollandsche Manege rij ik op Nepal, een mooie zwarte ruin. Zwarte paarden hebben iets magisch, iets heel krachtigs en machtigs. En het is ook wel makkelijk: op een paardenvacht die wit is zie je praktisch al het vuil. Nepal is een heel eigenzinnig dier en dat maakt de uitdaging extra groot, want het moet wel duidelijk zijn dat ik de baas ben, anders gaat de zweep erover. Bang ben ik nooit. Dat komt denk ik omdat ik al veel heb meegemaakt met paarden: ik ben gebeten, getrapt, van alles. Dan verlies je op den duur je angst.’ yyy Dirk Wolthekker Op 16 maart start weer de beginnerscursus van rijvereniging H.O.R.S., zie asrhors.nl.
FoliaMagazine
15
foto Fred van Diem
Kyra Scherrenberg (24) is bezig met haar master communicatiewetenschap en is daarnaast preses van studentenrijvereniging H.O.R.S. Ze is dol op paarden.
(advertentie)
OVERZIChT-MInOREnaanBOD-2012---2013 CREaTInG-TOMORROW -- 1-en-2:-semester-waarin-deminor-wordt-gegeven -- hva-breed:-minor-die-voor-allehva-studenten-te-volgen-is -- extern:-minor-die-ooktoegankelijk-is-voor-studentenvan-buiten-de-hva -- deeltijd:-minor-is-voordeeltijdstudenten-- English:-English-minor -- *-achter-de-minor:-minor-isaanwezig-op-de-Minorenmarkt!
als-je-volgend-studiejaar-een-minor-gaat-doenen-alles-wilt-weten-over-de-minoren-van-dehva,-kom-dan-naar-de-hva-Minorenmarkt-opwoensdag-14-maart-van-16.00-tot-18.00-uur-inhet-restaurant-en-rond-het-auditorium-van-delocatie-Leeuwenburg-(Weesperzijde-190,-naasthet-amstelstation). Informatie-over-alle-minoren-vind-je-ook-opwww.hva.nl/minoren.-Inschrijven-voor-de-minorvan-jouw-keuze-doe-je-ook-via-deze-site.-Deinschrijving-voor-minoren-van-het-eerste-semester2012-2013-loopt-van-maandag-2-april-2012-om9.00-uur-tot-en-met-zondag-15-april-2012. Let-op:-Wijzigingen-voorbehouden.-Raadpleeg-dewebsite-voor-een-actueel-overzicht-van-minoren.
210x265_Minorenmarkt Advertentie Folia_DEF.indd 1
DOMEIn-BEWEGEn,-SPORTEn-VOEDInG-(DBSV) -- Dietetics-2 -- health-Promotion-2 -- new-Product-Management-2 -- Research-1+2 -- Sport-1 -- Sport-and-Business-1+2* -- Sport-and-CommunityDevelopment(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Sport-Beleid-en-Bestuur-1+2* -- Zorg-1 DOMEIn-ECOnOMIEEn-ManaGEMEnT-(DEM) -- aCT!-For-Sustainability-inBusiness (HvA-breed) (English)-1+2* -- actief-Merkenmanagementin-de-Retail-(HvA-breed) 1+2* -- arbeidsrecht-(deeltijd) 1 -- Bedrijfsovername(HvA-breed)-1+2* -- Beleggen-Breed(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Beleggen-(deeltijd)-1+2 -- Beleggen-Diep(HvA-breed) (extern) 1+2* -- Beleggingsadviseur(HvA-breed)-1+2* -- Business-Consultancy(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Business-English(extern) (deeltijd)-1+2 -- Business-Intelligence(extern) (deeltijd)-1+2 -- Business-of-Sports-&-Events(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Business-Process-IntegrationExtended-nL-(HvA-breed)-1+2* -- Business-Process-IntegrationExtended-EnG(HvA-breed) (English)-1+2* -- Business-Process-Integration-FinancenL-(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Business-Process-IntegrationFinance-EnG-(HvA-breed) (extern) (English)-1+2* -- Business-Process-Integration-
Management-nL(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Business-Process-IntegrationManagement-EnG-(HvA-breed) (extern) (English) 1+2* -- China:-Building-Partnershipsin-China-(HvA-breed) (extern) (English)-1+2* -- City-Marketing-in-Europe(HvA-breed)-1* -- Coachend-Leiderschap(deeltijd)-1+2 -- Cross-Cultural-Business-Skills(HvA-breed) (extern) (deeltijd) (English)-1+2* -- Entrepreneurship-(HvA-breed) (extern) (English)-1+2 -- Experience--enEventmanagement(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Fashion-Supply-ChangeManagement-&-Logistiek(HvA-breed)-1* -- Financieel-advies-enOndersteuning-(HvA-breed)-1+2* -- Global-Communication(extern) (deeltijd) 2 -- Inspirerend-Leiderschap (HvA-breed) (extern) 1 -- International-Banking(HvA-breed) (English)-1+2* -- International-FinancialManagement-(HvA-breed) (extern) (English)-1+2 -- International-Financial-Marketsand-Investment-(HvA-breed)1+2* -- International-Marketing-(HvAbreed) (extern) (English)-1+2* -- Knowmadic-Learning-Lab(HvA-breed)-1+2* -- Latin-american-Business-Studies(HvA-breed) (extern) (English)-1+2 -- Leidinggeven (extern) (deeltijd)-1+2 -- Loopbaancoaching (extern) (deeltijd)-1+2 -- Management-Control-Voltijd-1+2 -- Management-Control-Deeltijd(extern) (deeltijd)-1+2 -- Management-voor-Creativiteiten-Innovatie(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Marketing-en-Management-vande-(Sport)Vereniging (extern)-1+2 -- Marketing-voor-niet-Marketeers(HvA-breed)-1* -- human-Resource-Management(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Ondernemerschap(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Projectmanagement-
(extern) (deeltijd)-1+2 -- Psychologie-van-LerenVeranderen-in-Organisaties(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Recht-voor-Managers(extern) (deeltijd)-2 -- Reputatiemanagement(HvA-breed) 1+2* -- Sport-in-Business-1+2* -- Sustainable-Leadership-&Entrepreneurship(HvA-breed)-1+2* DOORSTROOMMInOR: -- accountancy-LandelijkeToets-1+2 -- Premaster-Program-BusinessStudies (English) 1* -- Sociologie-(hva-breed)-(extern)1+2 lintvorm* -- Universitaire-Doorstroomminoraccountancy-&-Control-1* DOMEIn-GEZOnDhEID-(DG) -- arbeid-en-Gezondheid(HvA-breed) (extern)-1+2*-- Global-health(HvA-breed) (extern) 1+2* -- health-Promotion(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Intensief-Klinische-Zorg(extern)--1+2* -- Kinderen(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Maatschappelijke-enPsychiatrische-hulpverlening(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Zorgtechnologie(HvA-breed) (extern) 1+2* DOORSTROOMMInOR: -- healthcare-&-Science(HvA-breed) (extern) 1* DOMEIn-MEDIa,-CREaTIEEn-InFORMaTIE-(DMCI) -- advanced-Software-Development-1* -- advanced-System-and-networkEngineering-1* -- ambient-Interaction-(extern)-2* -- archieven-(hva-breed)-(extern)-2 -- Beeld-2 -- Books-&-More,-InternationalTrade-Publishing(HvA-breed) (extern)-2* -- Contentmanagement-enePublishing(HvA-breed) (extern)-2 -- Creatief-schrijven-(HvA-breed)-2 -- Customer-Media-2 -- Datavisualisatie-(extern)-1* -- Digital-Body-Sculpture(HvA-breed) (extern) (English)-1
27-02-12 15:37
-- E-discovery-(deeltijd)-1 -- Exchange-(English)-1+2 -- Fashion-and-Denim-(HvA-breed) (English)-2 -- Fashion-and-Visual-Culture-(HvA-breed) (extern) (English)-1 -- Fashion-in-Marketing-&-Retail-(HvA-breed) (extern) (English)-1 -- Fashion-Theories:-thinking-design,culture-&-marketing-(HvA-breed) (extern) (English)-2 -- Forensic-Intelligence-&-Security-2* -- Independent-Fashion-Magazines-(HvA-breed) (extern) (English)-2 -- Individuals-(extern) (English) 1+2 -- International-Journalism:-Global-andLocal-(extern) (English)-1* -- IT-Management-(extern)-2* -- Jeugd-en-Media-(HvA-breed) (extern) 2 -- Marketing-van-de-Culturele-Sector(HvA-breed) (extern)-2 -- Mediaondernemerschap-2 -- Merkenmanagement-1 -- Mobiele-Interactie-(extern)-2 -- Online-Management-(HvA-breed) (extern) 2* -- Praktische-Filosofie-(HvA-breed) (extern sem1)-1+2* -- Radio-(HvA-breed) (extern)-2 -- Schrijven-en-Redigeren-(HvA-breed) (extern)-2 -- Spaanse-Taal-en-Cultuur-(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Technical-Computing-1* -- Televisie-2 -- Textile-(HvA-breed) (extern) (English)-2 -- Trendwatching-(HvA-breed) (extern) (English)-2* -- User-Experience-Design-(UXD) (extern)-2 -- Web-2.0/3.0-&-Knowledge-Sharing(HvA-breed) (extern) (English)-2* DOORSTROOMMInOR: -- Digital-Media-1* -- DoorstroomCommunicatiewetenschap-1
210x265_Minorenmarkt Advertentie Folia_DEF.indd 2
DOMEIn-MaaTSChaPPIJ-En-REChT-(DMR) -- Community-Care:-Zorgen-in-en-doorde-Samenleving-(HvA-breed) (extern) (deeltijd)-1* -- Culturele-en-Sociale-Innovatie-(HvA-breed)-1+2* -- Diversiteit-in-de-Stad-(HvA-breed) (deeltijd)-1 -- Ethiek-voor-de-Beroepspraktijk-(HvA-breed)-1* -- GGZ-agoog-(HvA-breed) (extern) (deeltijd)-1 -- handhaving-van-Wet--en-Regelgeving-1 -- huiselijk-en-Seksueel-Geweld-(HvA-breed) (extern) (deeltijd)-1-- International-Social-Development(deeltijd) (English)-1 -- Jeugdrecht-(extern)-1 -- Jeugdzorg-en-hulpverlening-(HvA-breed) (deeltijd)-1 -- Jongerenwerk-in-de-Grote-Stad:Leefwereld,-Beleid-en-Methodiek (HvA-breed) (extern) (deeltijd)-1 -- Kernthema’s-van-het-Menselijk-Gedrag(HvA-breed) (extern) (deeltijd) 1* -- Mediation-1* -- Mensen-met-een-VerstandelijkeBeperking-(HvA-breed) (deeltijd) 1 -- Outreachend-Werken-(HvA-breed) (deeltijd)-1* -- Social-Work-and-Law:-human-Rightsand-Civil-Society-(extern) (deeltijd) (English)-2 -- Sportpsychologie-(HvA-breed)-1* -- Training-en-Coaching-(HvA-breed) (deeltijd)-1* -- Urban-Management-(HvA-breed)-1 -- Urban-Psychologie-1 -- Van-Brein-tot-Gedrag (HvA-breed) 1* -- Werk-in-Gedwongen-Kaders-(HvAbreed) (extern) (deeltijd)-1 -- Werken-bij-de-Overheid-(extern) (deeltijd)-1+2 -- Werken-in-de-Procespraktijk-(extern) (deeltijd sem2) 1+2
-- Werken-in-het-Bedrijfsleven-(extern) (deeltijd sem2) 1+2 -- Werken-met-Gezinnen-(deeltijd sem2)-1* -- Wonen-(extern)-1 -- Working-in-an-International-LegalEnvironment-(hva-breed)-(extern)-1 -- Zingeving-en-Samenleving-1
(HvA-breed) (extern)-vt&dt:-1* -- Schoolmanagement-(HvA-breed) (extern)-1+lintvorm* -- Theater-binnen-de-Beroepspraktijk(HvA-breed) vt&dt:-1+2-lintvorm -- Wetenschap-en-Techniek-(HvA-breed) (extern) 1+lintvorm*
DOORSTROOMMInOR: -- Sociaal-Wetenschappelijk-Onderzoek(HvA-breed) (extern) (deeltijd)-1
DOORSTROOMMInOR: -- Doorstroomminor-(HvA-breed) (extern) 1*
DOMEIn-OnDERWIJS-En-OPVOEDInG-(DOO) -- arabische-Taal-en-Cultuur-(HvA-breed) (extern) (deeltijd)vt:-1+2;-dt:-lintvorm* -- Classroom-with-a-View (English) -- Coachen-en-Begeleiden-in-hetPedagogisch-Werkveld-(HvA-breed) (extern) 1*-- Cultuureducatie-(HvA-breed) (extern)-1+lintvorm* -- De-Docent-als-Coach-(extern) (deeltijd) vt&dt:-1+2-lintvorm -- Docent-in-het-(v)MBO (extern) (deeltijd)-vt&dt:-1+2-lintvorm -- Educatieve-Minor-(HvA-breed)-2 -- Internationalisering:-Werken-in-hetEngelse-Taalgebied-in-Europa-(HvA-breed) (extern) (English)-1+2 -- Internationalisering:-Werken-inOntwikkelingslanden-(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Jeugdzorg-en-Onderwijs-(HvA-breed) (extern) vt&dt:-1* -- Kinderen-met-Speciale-Behoeften(HvA-breed) (extern)-1+lintvorm* -- Kinderopvang:-Beleid-en-Management(HvA-breed) (extern)-vt&dt:-1* -- Levensbeschouwing-&-Maatschappij(HvA-breed) (extern) (deeltijd)vt&dt:-1+2-lintvorm* -- Opvoeden-in-Europa (HvA-breed) (extern) vt&dt:-1* -- Opvoedingsondersteuning--
DOMEIn-TEChnIEK-(DT) -- adviesbureau-Duurzame-Metropool(HvA-breed) (extern)-1* -- airport-Seaport-Logistics-(HvA-breed) (extern) 1+2* -- architectuur-en-Beeldende-Kunst(HvA-breed) (extern)-1* -- aviation-Design,-Built-and-Fly-(extern) 1+2* -- Energie-en-Duurzaamheid-(extern) 1* -- Engineering-1* -- Engineering-and-Investigation-(HvA-breed) (extern)-2* -- Innovatie-/-MeervoudigeReproduceerbaarheid-1* -- Interieurarchitectuur-(HvA-breed)-1* -- Maintenance,-Repair-and-Overhaul-1+2* -- Modelleren-en-Simuleren-(HvA-breed) (extern) 1+2* -- Security-and-Technology-1* -- Stedelijke-Vernieuwing-en-DuurzameGebiedsontwikkeling-(HvA-breed) (extern)-1+2* -- Strategie-/-De-Essentie-van-Producten-1* -- Technologie-en-Sport-1+2* -- TechTransitionLab:-Entrepreneurship-&Design-Priciples-of-Life-1+2* -- Visualisatie-(hva-breed)-(extern) 1* Water-in-de-Stad-(extern) 1* DOORSTROOMMInOR: -- Civiele-Techniek-(HvA-breed)-1
27-02-12 15:37
opinie
Talent heeft geen ruim baan nodig Dat hogeronderwijsinstellingen meer selectie aan de poort willen is een ontkenning van hun taak, vindt Ben Wilbrink. illustratie Marc Kolle
P
olitici proberen luchthartig en lichtzinnig steeds meer elementen uit het Angelsaksische onderwijsstelsel in Nederland te importeren, met de roep om meer selectie aan de poort – of ‘decentrale selectie’ – als meest in het oog springende voorbeeld. De benoeming van de Angelsaksische universiteitsbestuurders Robert Berdahl en Ellen Hazelkorn in een commissie over de toekomstbestendigheid van het Nederlandse hoger onderwijs illustreert dat. Deze commissie-Veerman beseft niet dat een wezenlijk verschil met het Angelsaksische stelsel – waar selectie aan de poort van het hoger onderwijs gemeengoed is – is dat bij ons de selectiviteit al in het traject van de middelbare school zit. Extra selectie aan de poort levert dan geen meerwaarde op. Ook de coalitiepartijen hebben dat niet in de gaten: het regeerakkoord neemt de adviezen van de commissie-Veerman immers integraal over. Dat de voorgenomen ingrepen met betrekking tot selectie aan de poort de toegankelijkheid van het hoger onderwijs zullen raken is onvermijdelijk. Bij de toelating tot het hoger onderwijs moeten op zijn minst degenen betrokken zijn die toelating zoeken, de aankomend studenten dus, de opleidingen, maar ook de samenleving die belang heeft bij een gebalanceerde verdeling van kandidaten (talent) over opleidingen. Het kabi-
18
FoliaMagazine
net legt de beslissingsmacht door de invoering van selectie aan de poort evenwel eenzijdig bij de opleidingen (‘instellingen’ in het volgende citaat).
Aynan ‘Bij decentrale selectie beoordeelt een instelling de studenten op bijvoorbeeld kwaliteiten en motivatie. Dit stelt instellingen in staat om de meest geschikte en gemotiveerde studenten voor de opleiding te selecteren en aspirant-studenten hebben hun selectie voor de opleiding grotendeels zelf in de hand.’ [Brief van minister Schippers (VWS) en staatssecretaris Zijlstra (OCW) aan de Tweede Kamer over de capaciteit en selectie van opleidingen in de gezondheidszorg, 17 februari] De laatste uitspraak is een drogreden – zo vallen bij een numerus fixus per definitie kandidaten af – maar een kniesoor die daarop let. Decentrale selectie toestaan staat bovendien haaks op de wens van de commissie-Veerman om de toelating tot het hoger onderwijs in dienst te stellen van de aankomende studen-
Iedere opleiding biedt de kans te excelleren ten (de beste plek voor de student) in plaats van in dienst van de opleidingen (de beste studenten voor onze opleiding). Een kras voorbeeld van de mogelijke invloed van decentrale selectie. Ouderen onder ons zullen zich herinneren, en CBS-data bevestigen het, dat een halve eeuw geleden leerlingen die kozen voor geneeskunde gemiddeld lagere eindexamencijfers hadden dan leerlingen die kozen voor natuurkunde. De numerus fixus met zijn gewogen loting kantelde de zaak: tegenwoordig zijn het juist de beter dan gemiddelde leerlingen die toegang krijgen tot de studie geneeskunde. Dit laat zien hoe een verandering in selectiviteit voor een enkele opleiding al kan leiden tot een verstoring van de verdeling van talent over het scala van opleidingen in het hoger onderwijs; hier ten koste van de exacte studies. En hoe gaat het met de kwaliteit van het onderwijs zelf? Of is die helemaal uitbesteed aan accreditatieorganen, zelfevaluaties en
studiegidsen? Welk beeld hebben politici ervan? Het beleid met de titel ‘Ruim baan voor talent’, vorig jaar afgerond met wetgeving, straalt vooral onbegrip uit. Talent wordt maar niks zonder ‘ruim baan’ te krijgen. Wat voor slap talent mag dat dan wel zijn? Het universitair onderwijs is een grijze eenheidsworst waarin talent verstikt wordt, volgens de Sociaal Economische Raad (SER) in een advies over het hoger onderwijs: ‘Met de commissie-Veerman vindt de raad dat het Nederlandse hoger onderwijs te uniform van aard is.’ Differentiatie, bijvoorbeeld door middel van verschillende niveau’s van selectie voor verschillende opleidingen, zou die verstikking tegen moeten gaan. Toch heeft talent, zonder de hindernis van ‘gewogen selectie’ aan de poort, altijd al de mogelijkheid gehad om ruimtevaarttechniek, wiskunde of astrofysica te studeren. Ook bestaan er binnen de meeste opleidingen varianten die veeleisender zijn dan andere: zo kunnen psychologiestudenten kiezen voor psychometrie en economiestudenten voor econometrie, dat zelfs al heel lang een afzonderlijke opleiding is. En iedere gewone opleiding biedt studenten de mogelijkheid om te excelleren: door razendsnel cum laude af te studeren. Hoezo is ‘Ruim baan voor talent’ nodig? In plaats van geld te verspillen aan selectie aan de poort en zo te proberen toegevoegde waarde al bij de ingang te realiseren, zouden instellingen zich moeten concentreren op hun taak: zélf die toegevoegde waarde realiseren door studenten kwalitatief hoogwaardig onderwijs te geven. En daarin investeren. yyy Ben Wilbrink werkte van 1968 tot 1999 voor de Universiteit van Amsterdam als onderzoeker op het gebied van onderwijs bij het Centrum voor Onderzoek van het Wetenschappelijk Onderwijs en het SCO-Kohnstamm Instituut, en was tot 1999 lid van de Centrale Ondernemersraad.
Sharia4nothing Niets menselijks is mij vreemd. En zelfhaat al helemaal niet. Volgens de Van Dale komt het fenomeen veel voor bij bevolkingsgroepen die te maken hebben met discriminatie: ‘Ze gaan geloven dat ze niet voor niets minachtend behandeld worden.’ In het verleden werd ik regelmatig bezocht door schaamte en weerzin jegens mijn leven. Onze familie was anders dan andere gezinnen. We waren vreemd, apart. Denkend aan mijn jeugd zie ik veel afkeurende, vragende en afkerende blikken. Expressies die reageerden op het aantal kinderen van mijn ouders, de gezichtstattoos van mijn moeder, de dertig dagen ramadan, het geslachte schaap dat naar binnen werd gedragen, de bruiloftsmuziek, de Noord-Afrikaanse klederdracht en ga zo maar verder. De gelaatsuitdrukkingen die verrieden hoe er werkelijk over ons werd gedacht, deden mij door de grond zakken. Op die momenten wilde ik vluchten. Weg van waar ik mij bevond, weg van wie ik was. Ergens aan het eind van mijn pubertijd kreeg ik beter vat op die vorm van schaamte. Wel ben ik nog altijd gevoelig voor gelaatsuitdrukkingen. Ze zijn in staat om mijn denken te ontregelen. Enkele weken geleden verstoorde een groep fanatieke moslims een discussie in debatcentrum de Balie. De beweging noemt zich Sharia4Belgium. Ze verzetten zich tegen de westerse normen en waarden en zien zich graag leven in een islamitische maatschappij. Ik heb weinig op met hun islam, maar als ik naar hun gezichten kijk, zie ik iets wat ik herken: de zelfhaat uit mijn jeugd. Helaas heeft geen een van hen de migratie van hun ouders en de gevolgen daarvan een plek kunnen geven. De desillusie die volgde werd een vlot dat richting de strenge islam dreef. Deze ideologie wordt slechts om één reden gepraktiseerd: wraak nemen op hun ouders en de blikken van hun buren. De enige manier om de afkeer jegens jezelf niet onder ogen hoeven te komen. yyy Asis Aynan
FoliaMagazine
19
Curvers
opinie
Een vrouw is meer dan geen man Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag, 8 maart, pleit Jordy de Meij voor de invoering van een Internationale Mannendag.
‘E
r is geen vrouw dan de vrouw.’ In Bos en Lommer staat een moskee waarop een spandoek hangt met deze tekst. Het is eigenlijk geen moskee, maar een kantoorpand dat leegstond. Menigmaal ben ik het spandoek, dat tevens dient als raambekleding, gepasseerd. De tekst begrijp ik niet meteen. Althans, het lijkt me een open deur. Er zou even goed alleen ‘de vrouw’ hebben kunnen staan. Neem een willekeurige vrouw. Wijs naar haar en zeg tegen de persoon naast je: ‘de vrouw’. Die zal antwoorden met ‘ja’ of ‘o’. Zo’n geval is het spandoek ook. Clara Zetkin was ook een vrouw. Zij heeft Internationale Vrouwendag bedacht. Al in 1910. Destijds hadden denkers er nog eens hun licht over laten schijnen en de vrouw bleek toch een gelijkwaardig wezen. De proclamatie van vrouwendag wierp haar vruchten af. Het klimaat veranderde binnen enkele jaren dusdanig dat bijvoorbeeld in Nederland in 1917 de vrouw – hoewel passief – het stemrecht toekwam. In veel minder welvarende delen van de wereld valt er nog een hoop voor vrouwen te verbeteren op het gebied van rechten en machtsverhoudingen. Heeft men hiertoe met Internationale Vrouwendag een wapen in handen? Nee. Rechten zijn een humanitaire kwestie, niet een van vrouwelijke identiteit. De westerse vrouw kan natuurlijk strijden voor de rechten van haar zuster in de Derde Wereld, maar Internationale
20
FoliaMagazine
Vrouwendag is dan wel een rare naam, omdat die algemeenheid uitstraalt. Een pleidooi voor gelijkheid van de vrouw begint bij het inzicht dat zij wezenlijk anders is. En Internationale Vrouwendag benadrukt dat; dat de vrouw een categorie op zich is. Een categorie onderscheiden van de man. Dat wil niet zeggen dat dit onderscheid een grond voor verschil is of mag zijn. Wel wil het zeggen dat ‘de vrouw’ de mogelijkheid schept vrouwen hun bepaaldheid te geven: ‘de moeder de vrouw’, ‘de bouwvakker de vrouw’, ‘de hoofddoek de vrouw’, ‘mevrouw de ceo’. De hoeveelheid bepalingen die van ‘een’ ‘de’ kunnen maken is nog beperkt. Neem bijvoorbeeld ‘de huisman de man’. Dan ben je toch het sufferdje in de kroeg. Dit is misschien wel wat bedoeld wordt met ‘de vrouw’ van het spandoek. De vrouwelijkheid van de vrouw is haar vertrekpunt. Dat betekent dat haar vrouwelijkheid gecombineerd kan worden met zo veel mogelijk andere hoedanigheden. Zonder taboe, maar ook zonder onnodig haar vrouwelijkheid los te laten. Een Internationale Mannendag om taboes en vooroordelen op het gebied van geslacht te slechten zou dan ook geen gek idee zijn. yyy Jordy de Meij studeert strafrecht en wijsbegeerte en is redactielid van deFusie, een opiniërend internetmagazine gemaakt door jonge deskundigen. Zie defusie.net.
Komkommertijd
Als ik een pestbui heb, kan ik niet veel nieuws verdragen. Ik weet niet hoe ze het doen, maar dezelfde lui die volhouden dat je positief door het leven moet, verdiepen zich dagelijks in bakken onversneden ellende. Ik vroeg zo’n positieve vriendin hoe zij het nieuws doorstond, en ze citeerde, of het niets was, Anne Frank: ‘Ondanks alles geloof ik in de innerlijke goedheid van de mens.’ Ja, kan wel wezen, dat dacht ze vóór ze vergast werd. Van onderzoeken op dit vlak word je niet veel wijzer: men vermoedt wel dat er een verband bestaat tussen wereldnieuws en depressie, maar er zijn ook redenen om aan te nemen dat angstige mensen vanzelf meer geneigd zijn zich op ‘negatieve beelden’ te richten. Dat ik het nieuws nog lees, komt alleen omdat de krant zich heeft aangepast aan labiele mensen zoals ik. Vroeger toen alles kutter was, was non-nieuws er alleen als er niets échts was om over te berichten, in de komkommertijd (oude mensen bevestigen dit). Nu is het marginale bericht een vast onderdeel van de krant. Er bestaan mensen die daarover zeuren en klagen, maar die moeten goed beseffen dat dat nieuws gewoon voorziet in een moderne nieuwsbehoefte: de mijne. Ze maken de rest draaglijk, die cryptische koppen en een sobere broodtekst, maximaal vijf zinnen vol kleinzerigheid, klein geluk of klein leed. ‘Kleuters knuffelen cavia’s dood’, ‘Krokodil valt uit raam en breekt tand’, dat soort headlines. Soms fantaseer ik dat het komkommertijdbericht stilaan terrein wint – van de kantlijn naar hele rubrieken – en ik uiteindelijk tot hoofdredacteur van de komkommerkrant gekroond word. Enkel goed nieuws. We rapporteren van alle gebeurtenissen die vlekkeloos verliepen of waarbij men constateerde dat het ondanks alles toch best aardig was gegaan. ‘Eensgezindheid over het weer’ – ‘Ontspannen sfeer in de Tweede Kamer na grapje minister Opstelten’ – ‘Zeespiegel steeg niet merkbaar’. Leve het realistisch escapisme! yyy Emma Curvers
brieven
promoties dinsdag 13/03 12.00 uur: Gilles Dutilh – Psychologie
Genki
Vandaag bladerde ik door Folia Magazine van 29 februari en bij het lezen van de rubriek ‘Op de tong’ zag ik dat jullie de betekenis van genki op hadden gezocht op Wikipedia. In zekere zin is dit ook een vertaling van het woord Genki, maar dit heeft de volgende karakters: 元亀. Dit is inderdaad het tijdperk Genki. Het restaurant Genki heeft de volgende karakters 元気 (te zien op de site die ze hebben), met een geheel andere betekenis, namelijk: energiek, gezond et cetera (dit is na te kijken op www. jisho.org). De naam van het restaurant heeft dus weinig te maken met het tijdperk Genki. yyy
Plastic
Wordt Folia Magazine vanaf nu steeds in plastic verpakt? Het nummer over het leercentrum was best leuk en ook ga ik bijna elk jaar wel naar Pinkpop of naar Lowlands. Daarom vond ik het leuk dat gisteren het hele Pinkpop-programma was bijgevoegd, maar ik heb een probleem. De plastic verpakking. Is het niet mogelijk om voortaan een extra bijlage in te nieten of op een andere manier bij te sluiten? yyy Marnus Witte, student FNWI
The Temporal Dynamics of Speeded Decision Making (Agnietenkapel)
14.00 uur: Victoria Yanulevskaya – Informatica Modelling Human Visual Attention: From Pixels to ProtoObjects (Agnietenkapel)
woensdag 14/03 10.00 uur: Kim Brouwer – Geneeskunde
Complex Distal Humerus Trauma (Agnietenkapel)
12.00 uur: Mounir Aytouna – Natuurkunde Droplet Dynamics (Agnietenkapel)
13.00 uur: Janne-Meije van Weert – Geneeskunde
Male Subfertility and Assisted Reproduction. The Quest for the Ultimate Treatment Strategy (Aula)
14.00 uur: Vitali Kodach – Geneeskunde
Naschrift redactie: zie commentaar op pagina 5.
Development of Functional Near-Infrared Optical Coherence Tomography (Agnietenkapel)
donderdag 15/03
Anke Braaksma, student muziekwetenschap
13.00 uur: Marije Sminia – Geneeskunde De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden niet geplaatst. Mail naar redactie@folia.nl.
The Artisan Aphakia Intraocular Lens in the Paediatric Eye (Aula)
vrijdag 16/03 11.00 uur: Johan Sonnenschein – Neerlandistiek
(advertentie)
Deelnemers voor psychologisch onderzoek gezocht! (advertentie) Ik wil: • Bijdragen aan de wetenschap
Kentering wending knik. Dynamiek in modern dichterschap (Aula)
12.00 uur: Antje Ludewig – Natuurkunde Feshbach Resonances in 40K (Agnietenkapel)
13.00 uur: Corina Benschop – Forensic Science
On the Effects of Sampling, Analysis and Interpretation Strategies for Complex Forensic DNA Research With Focus on Sexual Assault Cases (Aula)
14.00 uur: Simone Wolfkamp – Geneeskunde
Inflammatory Bowel Disease: Correlating the Genotype to the Clinical and Immunological Phenotype (Agnietenkapel) oraties
• Meer leren over mezelf • Geld verdienen (minimaal o 7,– per uur) • Geen verplichtingen • Zelf mijn tijd indelen • Zelf bepalen hoeveel ik verdien
Ja, ik wil deelnemen aan onderzoek! Schrijf je in via: www.proefpersonen.net Meer informatie? Telefoon: 020 - 525 6769
donderdag 15/03
16.00 uur: Paul Kooijman, hoogleraar experimentele astrodeeltjesfysica
Het neutrino – de onwillige boodschapper (Aula)
vrijdag 16/03
16.00 uur: Bert van der Baan, hoogleraar mucosale pathologie van de bovenste luchtwegen inclusief het oor
Het mes op de keel, het lid op de neus en een draai om de oren (Aula)
E-mail: subjectpool-psy@uva.nl Dit onderzoek wordt gedaan door de afdeling Psychologie van de Universiteit van Amsterdam. Al het onderzoek dat wordt aangeboden voldoet aan de eisen van de Ethische Commissie Psychologie.
Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.
FoliaMagazine
21
‘ De zesjescultuur houdt mensen in de race’ ‘Nederland kent een lange traditie van…’ Herman Pleij zal het meerdere malen zeggen tijdens het gesprek. De emeritus hoogleraar historische Nederlandse letterkunde wijst graag en vaak op een rode draad door de collectieve Nederlandse mentaliteiten. Een draad die meestal ergens begint in de middeleeuwen, zijn tijdvak. tekst Eva Rooijers / foto’s Martijn van de Griendt
E
en van de diepgewortelde tradities waarover Herman Pleij (1943) graag filosofeert, is de Nederlandse tolerantie. De historisch letterkundige wijdt er een workshop aan tijdens de aankomende onderwijsconferentie van de HvA. Denk niet dat Nederlanders zo tolerant waren uit nobelheid. Puur pragmatisme was de drijfveer. ‘Om kort door de bocht te gaan: als je primair leeft van internationale handel word je vanzelf tolerant. Dat was in de late middeleeuwen al zo.’ Alleen handel drijven met mensen die precies hetzelfde denken als jij zet immers weinig zoden aan de dijk. Die pragmatische tolerantie had overigens wel allerlei positieve gevolgen voor anderen, legt de emeritus hoogleraar uit. Mensen mochten hier geloven en denken wat ze wilden. Dat trok filosofen, kunstenaars en wetenschappers aan. ‘In Den Haag werden in de achttiende eeuw meer Franse filosofische werken gedrukt dan in Parijs. Het is natuurlijk wel uitermate irritant dat er in Nederland vervolgens een cultuur is ontstaan die tolerantie als strelend zelfbeeld is gaan zien. Omdat die tolerantie dus niet voortkomt uit nobelheid maar uit pragmatisme.’ De rol die Nederland zichzelf vanaf de negentiende eeuw aanmeet als het morele geweten van de wereld komt uit hetzelfde pragmatisme voort. Daar hoorden een opgeheven vingertje bij, een Vredespaleis, dwepen met vermaard
22
FoliaMagazine
rechtsgeleerde Hugo de Groot en een neutraliteitspolitiek. ‘Als je neutraal bent, kun je met iedereen handel drijven. Die houding is overigens nog terug te vinden in een buitenproportionele deelname aan vredesmissies en het Internationale Gerechtshof in Den Haag.’ Nederland had toen wel de blik op de rest van de wereld, ook al was het uit
‘In Nederland maakt het niet uit naar welke universiteit je gaat’ eigenbelang. Ons wordt nu een blik op de eigen navel verweten. ‘Dat vind ik zo’n merkwaardig verwijt. Er is een paar jaar geleden de indruk ontstaan dat wij navelstaarders zijn geworden. Dat blijkt verder nergens uit. Wij participeren heel netjes in allerlei internationale fora. Niet uit nobelheid maar uit overlevingskunst.’ Politieke partijen zoals de SP en de PVV, die zich bijvoorbeeld sterk tegen de Europese Unie keren, trekken wel heel veel stemmen. De PVV zou het liefst helemaal stoppen met ontwikkelingshulp. ‘Daar heb je gelijk in. Dat is ook buitengewoon
onverstandige politiek. Dat populisme van de PVV hangt nauw samen met het verschijnsel van de gefrustreerde burger die niet aan zijn trekken komt. Wat te maken heeft met het teloorgaan van de grote ideologieën. Er is ons altijd voorgehouden dat in het hemelse paradijs de beloning kwam. Socialisten verkondigden dat het arbeidersparadijs zou aanbreken. Daar gelooft helemaal niemand meer in. Nu is de heersende mentaliteit: ik moet het hier en nu maken. Kijk maar hoe populair televisiespelletjes zijn waarin je beroemd kan worden of miljonair. Veel populairder dan in het buitenland. Beroemd worden is inmiddels het ideaal geworden van elke schlemiel in Nederland. Maar ja, dat lukt niet iedereen. Als er dan een grote populistische partij komt die uitlegt dat het niet aan jou ligt maar aan de plucheplakkers in Den Haag, de profiteurs, de bonuspakkers en niet te vergeten de nieuwkomers die je baan inpikken, dan krijg je zo’n brede populistische beweging. Want dat is precies wat de PVV doet.’ Zijn we nog wel tolerant nu zo veel Nederlanders op Wilders stemmen? ‘Die tolerante houding heeft een heel lange traditie. Want het blijkt dat dit mentale goed ontzettend taai is. Maar die tolerantie staat wel degelijk onder druk door de huidige ontwikkelingen. Die toenemende neiging om nú aan je
trekken te willen komen, leidt tot verhuftering en dat mensen zich ongegeneerd gaan gedragen tegenover elkaar. Het maakt ook het begrip voor een ander minder.’ Een ander vooroordeel over Nederland is dat je hier je kop niet boven het maaiveld uit moet steken. ‘Dat komt omdat we niet van helden houden. Nederlandse leiders, ook op universiteiten en in het bedrijfsleven, hebben hier het meeste succes als ze zich voordoen als gewone jongen of gewoon meisje. Ik haal wel eens het voorbeeld aan van de nieuwe directeur van een denkbeeldige multinational die zich presenteert aan de menigte. Hij heeft het meeste succes als hij struikelend het podium weet te bereiken, de verkeerde stropdas om heeft, zijn haar in de war, om stotterend en zwaar leunend over het katheder te zeggen dat hij zich na lang aandringen heeft laten overhalen om deze functie te aanvaarden. Dan zie je warme golven van sympathie door de zaal gaan. En niet omdat wij zo aardig zijn, maar omdat iedereen van de aanwezigen denkt: dat zou ik beter doen. Een leider die suggereert dat hij er ook maar toevallig is ingerold, daar houden wij van.’ Het mag duidelijk zijn: een geliefde leider loopt in Nederland gebukt door het maaiveld. Van pretenties zijn we wars. Binnen het hoger onderwijs zou je de zesjescultuur daar een uitvloeisel van kunnen noemen. Studenten verschijnen alleen op college als ze de vorige avond niet tot laat in de kroeg hebben gehangen en werpen een dag voor het tentamen een vluchtige blik op de literatuur. Wat resulteert in een magere zes op de eindlijst. Tenminste, dat is een hardnekkig beeld van de Nederlandse student. Inmiddels is ‘excellentie’ het mantra geworden. De eeuwige student wordt naar de geschiedenisboeken verbannen met behulp van de langstudeerdersboete. Zo ziet het huidige kabinet het graag. Niet Herman Pleij. Hij is een groot voorstander van de zesjescultuur. En wel hierom: ‘Wij hebben een lange traditie van mensen in de race houden. Daar is die zogenaamde zesjescultuur in hoge mate verantwoordelijk voor. In meer hiërarchisch georganiseerde samenlevingen zijn er
FoliaMagazine
23
(advertenties)
38u p/w: Traineeship Management Controller
Ontdek de masters van de Universiteit Leiden Kom in maart naar de Masterdagen en ontdek meer dan zestig masters van de Universiteit Leiden en veel bijzondere specialisaties.
StudiJob biedt jou de unieke kans om binnen drie interessante organisaties aan de slag te gaan als
Trainee Management Controller Het traineeship controller is bedoeld voor enthousiaste, afgestudeerde HBO/WO’ers met ambitie op het gebied van management & control, die leren en werken willen combineren. Je hebt een relevante opleiding gevolgd, zoals: - Accountancy & Control (MSc) - HBO Accountancy - Business Economics (MSc) - HBO Bedrijfseconomie Heb je maximaal twee jaar werkervaring, een relevante studie afgerond en heb je de ambitie om werken en leren te combineren?
www.mastersinleiden.nl
Stuur dan z.s.m. jouw cv en motivatiebrief naar: Joep@studijob.nl of Nan@studijob.nl. Voor de volledige vacaturetekst: www.studijob.nl
Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.
folia-studijob 120229.indd 1
FLOOR AGENDA
KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 | WO 7 MAART - DO 12 APRIL APPLE dEbAt 7 maart, 19.00 - 20.00, Kohnstammzaal Debat over de marketing strategie van Apple en volg live de keynote met de presentatie van de iPad 3.
WorksHoP mick HEALEy 12 april, Kohnstammzaal Zeer interessant voor docenten. Mick Healey is bekend van “de docent als reflective practioner”.
UAF / HvA bijEEnkomst 9 maart, 14.30 - 17.00, Broedplaats Werkconferentie met studenten die via de UAF op de HvA studeren.
FLoor WorksHoPs Wil je samen met professionele theatermensen en musici toewerken naar een voorstelling dan kan je nu inschrijven bij j.r.gorter@hva.nl. De workshops beginnen in april en iedereen kan meedoen.
FinALE rEsEArcH bAttLE 13 maart, 19.00-21.00, Arena Tijdens de finale, een feestelijke presentatie met verschillende muzikale en andere intermezzo’s, strijden de zeven domeinwinnaars om de eerste plaats en om de publieksprijs.
CREATING TOMORROW
Volg Floor op twitter @floorHvA en Like Floor op www.facebook.com/floorHvA, hier blijf je ook op de hoogte van het laatste nieuws over de debatten en bijeenkomsten.
01-03-2012 12:18:36
veel meer afvallers in de race naar de top. Als je succes wilt hebben in Amerika moet je eindigen bij de top-5 universiteiten. In Nederland maakt het niet uit naar welke universiteit je gaat. Die traditie is er in hoge mate verantwoordelijk voor dat dit land zo ontzettend veel ideeën heeft. Al vanaf de late middeleeuwen.’ Maar komt dat nu echt door de zesjescultuur? ‘Iedereen blijft meedoen in Nederland. Maar weet je waar het echte probleem zit? Niet in die zesjescultuur, maar in de standaardisering van het onderwijs. Het maken van kant-enklare cursussen die je ook nog eens in twee uur moet proppen. We hebben het hier over een universiteit; het kenmerk daarvan is dat je zelfstandig en creatief leert nadenken, dat je onderzoek leert doen. Je probeert iets, het mislukt en dan begin je opnieuw. Daar heb je tijd voor nodig.’ Studenten hebben nu geen tijd meer om te mislukken. ‘Dat is een serieus probleem. Je moet kunnen broeden. Je moet eens een boek kunnen lezen.’ Is die huidige focus op excellentie een omslag in de Nederlandse cultuur? ‘Iedereen heeft het ineens over excellentie. Maar dat begrip is natuurlijk ook aan inflatie onderhevig. Moet je maar eens opletten. Iedereen is tegenwoordig hoogbegaafd in dit land. Kinderen worden hier op de basisschool hoogbegaafd verklaard, samen met een derde van de hele klas welteverstaan. Er zaten natuurlijk altijd al kinderen in de klas die ontzettend voor waren. Ik had daar vroeger ook wel een beetje last van. Nou, dan kreeg ik een extra boek van de juf. Was ik helemaal tevreden mee. Ik ben er ook niet op tegen dat daar nu meer aandacht voor is. En natuurlijk is het juist om naar excellentie te kijken. Als je daarmee maar niet gaat zeggen dat we af moeten van die zesjescultuur.’ Ziet u die focus op excellentie en het gegeven dat we nu minder tolerant zijn als
een kleine hobbel in de weg van de geschiedenis of verandert Nederland echt? ‘Het is niet zo dat er een constante is waar we zo nu en dan wat van weg hobbelen en dan weer op terugkomen. Zo zit het verleden niet in elkaar.’ Maar u ziet wel altijd een soort rode draad. ‘Er zijn lange tradities, maar die tradities liggen niet moervast, die passen zich aan. Vooral
‘Mensen kunnen niet zonder ideologieën’ die mentale tradities leiden een taai leven. De gedachte dat wij een schoon en sober volk zijn is een favoriet zelfbeeld van Nederlanders. Dat wordt al jarenlang weersproken door de feiten. Als je kijkt hoe wij de steden schoonhouden, kun je moeilijk zeggen dat Nederland daarin vooroploopt. Maar dat is wel een heel taai beeld.’ Wat we nu zien gebeuren is dus geen kleine hobbel? ‘Zaken ontwikkelen zich. Zoals ik al zei, is het wegvallen van de grote westerse ideologieën heel cruciaal. Dat is ook niet zomaar op te lossen.’ Heeft de mens een ideologie nodig? ‘Mensen kunnen niet zonder ideologieën. Als je de geschiedenis bestudeert, zie je dat mensen altijd ideologieën omarmen.’
En er is nog niets voor in de plaats gekomen? ‘Dat is het pijnlijke. De westerse wereld zit in een ideologisch vacuüm. We zoeken wel naar vervanging, naar saamhorigheid. Neem het Oranjegevoel op koninginnendag, het rondhossen met carnaval. Wij kunnen nu eenmaal niet zonder. We zijn kuddedieren.’ yyy Op 28 maart vindt er voor de achtste keer een onderwijsconferentie plaats voor medewerkers van de HvA. Herman Pleij spreekt er over de tolerantie van Amsterdammers. Inschrijven kan tot en met 22 maart via hva.nl/onderwijsconferentie.
CV Herman Pleij 1943 Geboren in Hilversum 1961-1968 Nederlandse taal en letterkunde aan de UvA 1968 Docent historische Nederlandse letterkunde aan de UvA 1979 Promoveerde op Het gilde van de Blauwe Schuit. Literatuur, volksfeest en burgermoraal in de late middeleeuwen 1981-2008 hoogleraar in de historische Nederlandse letterkunde aan de UvA 2010 publicatie Moet kunnen. Een kleine mentaliteitsgeschiedenis van de Nederlander 2011 publicatie Anna Bijns, van Antwerpen
FoliaMagazine
25
Naar de klote Thunderdome, Rai Amsterdam, 2007. Maria (18, links) en vriendin Kim uit Eindhoven gaan los op dit ultieme gabberfeest. Maria heeft net haar 4e en 5e xtc-pil van de avond geslikt en is bijna niet meer aanspreekbaar. Op 2 maart promoveerde Tibor Brunt aan de UvA op een onderzoek naar het Drug Information and Monitoring System (Dims). De onderzoeker conludeert dat Dims sinds het ontstaan in 1990 een probaat middel is om zicht te houden op de illegale drugsmarkt, en daarmee een belangrijke rol speelt in
26
FoliaMagazine
objectief drugspreventie, drugsbeleid en het monitoren van de volksgezondheid. Maria uit Eindhoven gebruikt tegenwoordig geen harddrugs meer, en leidt een rustiger leven met haar eenjarige dochtertje. Fotograaf Martijn van de Griendt volgde Maria gedurende een zware periode in haar leven, t ussen 2007 en nu. Uiteindelijk komen alle foto’s samen in een boek dat Maria gaat heten, vertelt Van de Griendt: ‘Ik heb mazzel dat ze zo heet, want zo’n naam is natuurlijk een prachtige titel voor een boek.’ yyy tekst Mirna van Dijk / foto Martijn van de Griendt
FoliaMagazine
27
Niet wachten Vochten onze (groot)ouders nog voor gelijkheid van man en vrouw, anticonceptie en zeggenschap, de huidige relatiemarkt kent heel andere problemen. Althans, als we de tientallen boeken die jaarlijks over de liefde verschijnen mogen geloven. Ook UvA-onderzoekers en HvA-docenten schrijven mee aan die stapel. Wat denken Jan Latten, Maarten Berg en Jan Drost over de liefde? tekst Annemiek Recourt / portretfoto’s Danny Schwarz / illustraties Pascal Tieman
‘S
chaarse mannen zijn de baas’ kopte NRC Handelsblad eind januari. Doordat er in de grote steden meer hoogopgeleide jonge vrouwen dan mannen zijn, en vrouwen minstens een gelijkwaardige partner willen, zouden jonge mannen met een goed diploma het volgens NRC voor het uitkiezen hebben. Jan Latten, bijzonder hoogleraar demografie aan de UvA, wees jaren geleden al op deze ontwikkeling en voorspelde de opkomst van de matriarchale samenleving, waarin vrouwen de dienst uitmaken: ‘We zullen in de toekomst meer vrouwen zien aan de bovenkant van de maatschappij, en meer mannen aan de onderkant,’ lezen we in Liefde à la carte, een boek over trends in relaties dat Latten samen met journalist Malou van Hintum schreef. Deze hoogopgeleide vrouwen zullen vechten om gelijkwaardige kerels, maar de grote groep overige
28
FoliaMagazine
mannen wordt minder gewild. Dus heren: maak uw studie af! De drie P’s Dat vrouwen niet met minder dan een gelijkwaardige geliefde genoegen nemen, valt te verklaren uit de ontwikkelingen van afgelopen decennia. Juist omdat de dames tegenwoor-
‘En? Ben je al aan de man?’ dig financieel voor zichzelf kunnen zorgen, is de romantische liefde belangrijker geworden, constateren Latten en Van Hintum. Mannen hoeven, volgens hen, niet langer de rol van protector, provider of procreator (‘de drie p’s’) te vervullen, en dus vereisen relaties veel meer ‘dat
denkniveau, interessesfeer en emoties aansluiten’. Het gestegen opleidingsniveau is volgens Liefde à la carte echter niet de enige maatschappelijke verandering die de liefde onder druk zet. Door nieuwe technologie en globalisering zijn er veel meer mogelijkheden dan twee, drie decennia geleden om leuke mannen en vrouwen te ontmoeten, en dus vlinderen we er lekker op los, weinig bereid ons te binden. Gevolg: we hoppen van de een naar de ander, en relaties zijn allesbehalve vanzelfsprekend. Maar de belangrijkste complicatie voor langdurige relaties moeten we volgens Liefde à la carte zoeken in ons economische denken: we zijn tegenwoordig gewend te consumeren op alle gebieden, dus ook in de liefde. Latten en Van Hintum vergelijken de wereld met een grote supermarkt vol potentiële partners, waar we met ons eisenlijstje in de hand doorheen wandelen. Aangezien we met ‘goed genoeg’ zelden genoegen nemen en
n op de ware het credo ‘eenmaal gekozen, blijft gekozen’ halfstok hangt, gaan we een toekomst vol ‘lovehoppen’, ‘downdaten’ en uitstellen tegemoet. Langer single Ook UvA-onderzoeker en -docent Maarten Berg signaleerde samen met Wanda Klein dat ons pad ‘méér dan ooit’ bezaaid is met verwachtingen, twijfels, eisen en keuzemogelijkheden: dat pad leidt vaak uiteindelijk wel naar een duurzame relatie, maar we bewandelen het lange tijd als single. Berg en Klein besloten het moderne ongebonden liefdesleven nader te onderzoeken en de mannen daarbij links te laten liggen: in Niet alleen maar single brachten zij de ‘daadwerkelijke beleving van single vrouwen’ in kaart. Door middel van een vragenlijst deelden zeshonderd dames ‘van alle leeftijden en achtergronden’ hun persoonlijke ervaringen, opvattingen en gevoelens met Berg en Klein. Veelal anoniem, want de meeste geïnterviewden wilden blijkbaar niet als alleenstaand te boek staan. Niet zo verwonderlijk, als je bedenkt dat een van de conclusies van het onderzoek luidt dat vrijgezelle vrouwen een slechter imago en lagere status hebben dan vrouwen mét man. Een andere conclusie is, volgens Berg en Klein, dat de happy, vrijgevochten single wel degelijk bestaat. Deze dames zijn initiatiefrijk, zelfverzekerd en hebben een relatief geringe relatiebehoefte. Alleen reizen, alleen naar een feest of alleen in een restaurant zitten is voor hen geen probleem. Als deze dames al minder blij zijn met hun single-status dan is dat deels vanwege de omgeving, die hen voortdurend met de neus op de feiten drukt: ‘En? Ben je al aan de man?’
Toch zijn vrouwen met een relatie nog altijd gelukkiger: zij geven hun leven een dikke acht als rapportcijfer tegenover een 6,69 door de singles. Verder lijkt het geen toeval, aldus Berg en Klein, dat vrouwen met een relatie minder geloven in de volmaakte liefde. Want ondanks dat heel wat singles het zichzelf moeilijk maken door nogal eens op ‘foute’ mannen te vallen en affaires aan te gaan met gebonden mannen, blijven velen van hen geloven in de ‘ware, perfecte man’. Ben je single, dan is de kans kortom groot dat je te veel van de liefde verwacht. Idealen in de prullenbak Met deze idealistische singles weet Jan Drost wel raad. De HvA-docent filosofie schreef Het romantisch misverstand, waarin hij zich de taak stelt uit te zoeken hoe we liefde een kans van slagen kunnen geven.
Toom je verlangens in en wees tevreden met minder Volgens Drost is niet de liefde zelf, maar ons denken over de liefde het probleem. We zijn te veel gevoed door romantische idealen en verwachten daardoor het onmogelijke van een relatie. Vooral sommige vrouwen hebben daar
volgens hem een handje van: die vinden dat de liefde spontaan, vol gevoel en blijvend moet zijn en dat je er vooral niet over na moet hoeven denken. Juist dat laatste zit Drost dwars. Hij omschrijft ons hoofd als een duiventil, waar voortdurend ideeën over de liefde worden ingevlogen. En dat zijn lang niet altijd vredesduiven: maar al te vaak zitten er ‘vermomde aasgieren’ bij. Naast onze ouders en onze omgeving is Hollywood met zijn romcoms en reclames ‘een van de grootste duivenfokkers op aarde’. Drosts remedie? We kunnen denken, dus doe dat dan ook. Bevrijd je, zoals Socrates betoogde, van je onwetendheid en prik je illusies door. Veel van onze ideeën over de liefde moeten overboord. Om dat doel te bereiken consulteert Drost een aantal filosofen en schrijvers. Hij laat bijvoorbeeld aan de hand van de joods-Franse filosoof Emmanuel Levinas zien dat je voor de liefde twee personen nodig hebt, en dat je die ‘tweeheid’ moet vieren. Het versmeltingsideaal kan in de prullenbak. En met Nietzsche, wijst Drost ons erop dat wat wij liefhebben noemen vaak meer lijkt op overheersingsdrang. Dus liefde als een vorm van onbaatzuchtigheid, als tegenovergestelde van egoïsme? Vergeet het maar, ze
FoliaMagazine
29
Liefdesprofessoren
Maarten Berg (1975) is econometrist, sociaal psycholoog en onderzoeker aan de UvA en schreef de bestseller Pluk het geluk. Wanda Klein (1982) heeft psychologie gestudeerd aan de UvA. Samen schreven Berg en Klein Niet alleen maar single (Bert Bakker 2011). Jan Drost (1975) studeerde filosofie en Nederlands aan de UvA en de VU en is nu docent filosofie aan de HvA. Hij publiceert essays en geeft lezingen over de liefde. Vorig jaar publiceerde hij Het romantisch misverstand. Jan Latten (1952) is bijzonder hoogleraar demografie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn boek Liefde à la carte verscheen in 2007.
zijn aan elkaar gelijk. Als je dat doorziet, zul je je minder zwak en afhankelijk van de ander opstellen, en begin je je op je autonomie te richten, aldus Drost. Ook het geloof in de ware, onze geslachtsdrift en jaloezie komen in Het romantisch misverstand aan bod, en zo vangt Drost een voor een onze westerse romantische ‘duiven’ en daagt je uit ze van alle kanten te bekijken, voordat je ze een plek in je hoofd toekent. De vrouwelijke belevingswereld Een relatie krijgen én houden is om allerlei redenen complex, daar zijn de genoemde on-
30
derzoekers het over eens. Dat dat ze enigszins aan het hart gaat, blijkt uit de hoop en handvatten die we in de boeken aantreffen. Volgens Latten en Van Hintum piekeren verreweg de meeste singles enorm over alle mogelijke partnerkeuzes, terwijl ze eigenlijk ‘op zoek zijn naar iemand die dat onophoudelijke zoeken juist doet stoppen’. Het à-lacarte-advies: toom je verlangens in en
Stefan Stitselaar (22, media, informatie & communicatie) Single sinds: ‘drie jaar, en dat bevalt goed’
Titia Lampe (21, media, informatie & communicatie) Single sinds: ‘anderhalf jaar’
‘Volgens mij zijn mannen evenveel op zoek naar liefde als vrouwen. Zelf zie ik wel wat er gebeurt. Ik kijk wel specifiek naar bepaalde dingen als ik in de kroeg sta, ook wel uiterlijk, maar ik denk zeker niet na over iemands opleiding. Een relatie lijkt me op zich wel leuk, maar ik mis niet “een wederhelft”, of zo. Trouwen wil ik sowieso niet. Dat heeft absoluut geen waarde wat mij betreft: je kunt net zo makkelijk weer scheiden – en dan zit je met alimentatie. Je moet geen beloften doen die je niet waar kunt maken, dat is de harde waarheid. Toch ben ik diep van binnen wel romantisch; als ik een vriendin krijg die wil trouwen, doe ik wel mee.’
‘Ik heb er een dubbel gevoel over: doordeweeks is single zijn leuk, maar met oud en nieuw is het bijvoorbeeld minder. Ik zou het leuk vinden als er iets op mijn pad komt, maar ik ben niet wanhopig. Mijn vriendinnen hebben allemaal een relatie, maar zij zijn juist jaloers op mij omdat ik kan doen wat ik wil. En als ze zeggen dat ze het sneu vinden dat ik alleen ben, gooi ik gewoon in de groep dat ik gisteren nog met een nieuwe jongen heb staan tongen. Er is aanbod genoeg aan leuke jongens, als je er voor openstaat. Of de ware bestaat? Dat hangt van mijn bui af. Ik ben denk ik meer een shopper, ik geloof niet in de prins op het witte paard.’
FoliaMagazine
De liefde in cijfers
Het aantal eenpersoonshuishoudens groeit, al jaren. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kent Nederland naar schatting tussen de 2,5 en 3 miljoen alleenstaanden op een totale bevolking van 16,6 miljoen mensen: 16 procent tegen 5 procent in 1970. Behalve aan de vergrijzing is de toename van kleinere huishoudens te danken aan het vaker stuklopen van relaties, met name onder dertigers en veertigers. Overigens ziet het CBS alleenwonenden automatisch als alleenstaand, maar alleenstaand betekent natuurlijk lang niet altijd single. Van de 1,8 miljoen alleenwonende 18- tot 65-jarigen hebben er ruim 450 duizend een relatie.
wees tevreden met minder. Denk niet voortdurend na over het beste alternatief. De relatiemarkt draait tenslotte net als de consumptiemaatschappij op ontevredenheid: reken af met dat ongenoegen in jezelf, in plaats van met die ander. Berg en Klein hopen vooral dat de verhalen in hun boek lezeressen een ‘prettig gevoel van herkenning en verbondenheid’ zullen geven. Ook aan de mannelijke
lezers is gedacht: Niet alleen maar single biedt ‘een uitgelezen kans om te infiltreren in de vrouwelijke belevingswereld en te profiteren van de kennis die het lezen hun zal opleveren,’ aldus de onderzoekers. Drost tot slot heeft een duidelijk programma: hij voert strijd tegen de romantiek en wil liefde voor de werkelijkheid creëren. Voor liefde dienen we niet zozeer onze vrijheden op te geven, maar vooral onze verkeerde verwachtingen. Wees kritisch, allereerst op jezelf, is zijn devies. Met een gezonde set liefdesideeën maak je op de relatiemarkt heel wat meer kans van slagen. yyy
Anita Sneddon (17, media, informatie & communicatie) Single sinds: ‘best wel lang’
Zina Musengo (20, media, informatie & communicatie) Single sinds: ‘ergens voor nieuwjaar’
‘Ik hou niet zo van regels en dingen benoemen, en ben dan ook een happy single. Vriendinnen thuis in Harderwijk vragen wel: “Is er dan écht geen jongen die je leuk vindt?” Maar ik heb veel liever een paar mensen om me heen met wie ik leuke dingen kan doen. Ik probeer niet verliefd te worden, maar het gebeurt. Iemands opleidingsniveau is daarbij niet belangrijk, maar hij moet wel iets te melden hebben. Ik geloof niet in de ware liefde, meer in meerdere mensen met wie je iets zou kunnen delen. Dat ligt niet aan mijn eisen, maar gewoon aan wie ik nu ben. Het lijkt me leuk om een keer te trouwen, maar het hoeft niet.’
‘Ik ben het wel eens met de stelling dat mannen meer dan vrouwen uit zijn op seks en weinig anders. Zelf ben ik ook niet op zoek naar een relatie: het aanbod is mager. Dat ligt aan mij, ik stel hoge eisen aan mogelijke kandidaten. Ik val niet specifiek op iemand met een gelijke of hogere opleiding, maar ik ben wel kieskeurig. Single zijn is wel fijn. Mijn vorige relatie wilde veel afspreken, terwijl ik ook tijd wil steken in school en mijn vriendinnen. In mijn omgeving zie ik meer relaties dan singles, maar onder mijn vrienden worden juist de mensen met een relatie als saaier beschouwd.’
FoliaMagazine
31
Daten voor slimmerds
Volgens onderzoek uit 2011 van het CBS vinden we onze wederhelft steeds vaker via internet. Enkele sites, zoals smartsingles, match4me.nl of e-matching.nl richten zich uitsluitend op hoogopgeleide singles. Overigens beginnen de meeste mensen pas met het zoeken van een partner via internet als ze wat ouder zijn en het op een andere manier niet gelukt is – inschrijvers zijn gemiddeld 35 jaar oud. Desalniettemin zijn er ook studentendatingsites, zoals dating.studenten.nl en studentdating.eu. Die laatste is bedoeld voor studenten in heel Europa. De meeste kans om iemand te vinden maak je echter nog altijd in real life, vooral tijdens het uitgaan of op vakantie. (Bron: CBS)
Ronaldo Wattimuri (22, Nederlands) Single sinds: ‘mei’
Imke Kruitwagen (21, taalwetenschap) Single sinds: ‘een jaar’
‘Toen mijn relatie net uit was vond ik het heel moeilijk om alles alleen te doen. Nu vind ik het wel prima, al is single zijn geen feest. Ik ben niet op zoek naar een relatie nu, daardoor kom je alleen maar voor veel teleurstellingen te staan. Ik ben wel een romanticus, en ook niet meer alleen maar op zoek naar seks. Ik zie in mijn omgeving zowel jongens die dat wel doen, als jongens die liever een relatie willen. Zelf heb ik best wel een eisenlijstje; een beetje hersens moet hij wel hebben. Uiteindelijk denk ik dat ik wel iemand ga vinden met wie ik samen blijf, maar nu richt ik me lekker op mezelf en mijn studie.’
‘Ik zie genoeg mannen om me heen die een relatie zoeken. Ik vind single zijn niet sneu, maar ook niet direct een feest. Ik denk dat mijn vrienden en ik meer denken: beter geen relatie dan een slechte relatie. Je hebt van die mensen die altijd wel een vriendje of vriendinnetje hebben, ook als het niet heel leuk is. Dat hoeft van mij totaal niet. Ik zie een relatie niet als het doel waar iedereen naar moet streven. Ik zie mezelf ook niet zo snel internetdaten, daarin heb ik dan nog wel een romantisch ideaalbeeld. Voorlopig hou ik mijn hoge standaarden nog wel even aan.’
Ziggy Schilpzand (20, filosofie) Single sinds: ‘drie maanden, maar ik ben er intussen overheen’
Irene Bronsvoort (19, sociologie) Single sinds: ‘lang’
‘Van de bewering dat hoogopgeleide mannen het voor het uitzoeken hebben merk ik niets. Ik heb nu een paar keer een relatie geprobeerd, maar ik ben er even klaar mee. Dat betekent niet dat ik nu helemaal losga als single, eerder thuis zitten en mijn studieteksten lezen; ‘één groot feest’ zou ik het niet noemen. Ik ken eigenlijk weinig andere singles, alle meisjes in mijn omgeving hebben een relatie. Bij de jongens zijn meer alleenstaanden. Daarin zou de theorie dus wel kloppen, al geloof ik dat het ook wel inherent zou kunnen zijn aan de mannelijke filosofiestudent.
32
FoliaMagazine
‘Dat vrouwen een relatie zoeken, en mannen alleen maar seks, lijkt me erg kort door de bocht. Maar bij jongens is dat veel meer de cultuur, ze praten er onderling meer over. Toch denk ik wel dat vrouwen tijdens het uitgaan naar een man kijken met de toekomst in het achterhoofd. Ik zoek zelf ook een jongen voor langer dan één avondje. Het opleidingsniveau vind ik belangrijk, dat merk je toch meteen als je staat te praten. Genoeg van mijn vrienden zijn mbo’ers, ook in het dorp waar ik vandaan kom, maar ik zou niet zo snel met ze daten. Mijn vriendinnen van daar wel, die vinden me nu narrowminded geworden.’
de adviesdienst
Mond houden?
I
Jammer Je studeert voor jezelf en je betaalt er ook zelf voor. Kies dus ook hier voor jezelf. Leuk als je mensen mee kunt nemen in je enthousiasme, maar anders is het jammer voor hen. Je studeert psychologie, dus je weet zelf waarschijnlijk ook wel dat de meeste mensen gewoon niet zo in elkaar zitten. Tyron (23, Communication & Multimedia Design, HvA)
Sfeer Nee, niet je mond houden. Het is
aan de werkgroepdocent om een sfeer te creëren waarin mensen zich uitgedaagd en vrij voelen om mee te discussiëren. Aafke Brinkhuijsen (afgestudeerd sociologie, UvA)
Leiding De docent zou daarin de leiding moeten nemen en anderen persoonlijk uit moeten nodigen iets toe te voegen. Omdat dat vanzelfsprekend niet jouw rol is, maar je nu wel merkt dat dat ontbreekt, kan je dat misschien voor of na
de volgende bijeenkomst aan de docent voorstellen. En erbij zeggen dat je het vraagt omdat je het gevoel hebt te vaak je mond open te trekken, maar dat dat komt omdat er bij de rest zo weinig uit komt. Ella de Rijke (kunstgeschiedenis, UvA)
Opzwepen Ik zou eens een week lang je mond houden en kijken wat er dan gebeurt. Als dan nog niemand iets zegt, zou ik in een groepsoverleg eens aankaarten: goh, hier loop ik tegenaan; wat vinden jullie? Je
illustratie Pascal Tieman
k voer vaak het hoogste woord in werkcolleges. Door toeval zit ik in beide groepen met voornamelijk meisjes. Sommigen hebben de teksten überhaupt niet gelezen, maar bij de rest zie je gewoon dat ze wel weten waar het over gaat, maar te verlegen zijn om hun mond open te doen. Ik denk nu: we zitten in de masterfase, we moeten nu toch wel discussies kunnen voeren. De laatste tijd merk ik ook dat mijn groepsgenoten zich aan mij ergeren, omdat ik, na een minuut stilte, wéér degene ben die ingaat op de vraag van de docent. Het is niet zo’n fijn gevoel om elk college de irritatie van mijn klasgenoten op te merken, maar moet ik daarom dan maar mijn mond houden? R. (22, psychologie)
moet je klasgenoten een beetje opzwepen, dan komt er waarschijnlijk wel meer uit. Marieke (24, media, informatie & communicatie, HvA)
Irritant Gewoon geen fuck van aantrekken. Ik vind mensen die veel zeggen ook altijd best irritant, maar als jij dat prettig vindt. Maar laat je klasgenoten ook lekker hun ding doen, als zij daar geen zin in hebben. Jo (25, Communication & Multimedia Design, HvA)
volgende week: Ordi kleding Als promovendus zit ik met meerdere promovendi op één kamer. Daaronder is ook een vrouwelijke collega die zich niet direct academisch kleedt: korte rokjes, veel dierenprintjes, hoge hakken en veel make-up. Ik heb gemerkt dat men achter haar rug grapjes maakt en er soms zelfs schande van spreekt. Ook haar promotor hoorde ik er laatst een opmerking over maken. Ik vrees dat ze minder serieus zal worden genomen in haar onder-
zoek. Moet ik mijn medepromovendus helpen door haar te adviseren haar kledingkeuze te veranderen, of ligt het probleem bij de andere collega’s? Promovendus bij FMG Mail je advies voor Promovendus bij FMG, of een eigen kwestie waarin je geadviseerd wilt worden, aan redactie@folia. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen in te korten.
FoliaMagazine
33
34
FoliaMagazine
Steeds een stapje verder Als volleybalcoach bouwde hij twintig jaar aan een indrukwekkende carrière. Nu moet hij als bondscoach de Nederlandse volleybaldames een ticket naar de Olympische Spelen bezorgen. Ondertussen doceert Gido Vermeulen ook nog gewoon aan de HvA. ‘Hij laat spelers hun grenzen opzoeken.’ tekst Jeff Pinkster / foto’s Friso Spoelstra
H
et verdriet moet groter zijn geweest dan de vreugde. In de week dat Gido Vermeulen (47) werd gepresenteerd als de nieuwe coach van het Nederlandse vrouwenteam volleybal, ontnamen de Friese rayonhoofden hem zijn grote droom: het schaatsen van de tweehonderd kilometer lange Elfstedentocht. Een geluk bij een ongeluk, zeggen collega’s en vrienden. Nu kan hij zich volledig op het volleybal storten. Dat betekent: op wereldreis langs verschillende clubs om zichzelf voor te stellen aan zijn nieuwe internationals. Want er is werk aan de winkel. Willen de Nederlandse volleybalvrouwen de Olympische Spelen in Londen halen, dan moeten ze in mei in Ankara het Olympisch kwalificatietoernooi winnen. Een op papier vrijwel onmogelijke taak: de vrouwen komen uit in een poule des doods. Europees kampioen Servië komt voorbij, wereldkampioen Rusland en Polen, dat ook boven Nederland staat op de wereldranglijst. Een ander probleem: Vermeulen heeft maar een maand de tijd om zijn nieuwe team te trainen. De meeste internationals hebben tot half april verplichtingen bij hun clubs. Toch maakt hij een goede kans, meent vriend en docent sport, management & ondernemen
Remco Koopmeiners. ‘Overal waar hij gewerkt heeft zijn de teams technisch én tactisch beter gaan spelen. Hij weet enorm veel van volleybal en hij heeft de juiste leerroute afgelegd, door te beginnen als assistent van bondscoach Bert Goedkoop.’ Succesvol Vermeulen start zijn loopbaan begin jaren tachtig op negentienjarige leeftijd aan de Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO), die later
‘Je zag meteen al dat hij het spelletje begreep’ opgaat in de Hogeschool van Amsterdam. Op dat moment speelt hij al zo’n tien jaar volleybal op hoog niveau, een sport die hij – zoals veel volleyballers – meekrijgt van zijn moeder. De top haalt hij net niet; hij schopt het tot de eerste divisie, de op twee na hoogste competitie. Dat heeft hem een betere coach gemaakt, zei hij twee jaar geleden in een interview in het boek Het geheim van de Nederlandse topcoach. ‘Coaches die net niet de top bereikt hebben, leren nadenken hoe het komt dat anderen zo goed zijn.’
Wim de Wit, de founding father van de Johan Cruyff University en inmiddels gepensioneerd, ziet Vermeulen in de jaren tachtig zijn eerste schreden zetten als coach. ‘Ik deed toen al wat we later op de JCU zijn gaan doen: topsporters begeleiden in hun studie. Daaruit ontstond de gedachte aparte talententeams voor basketbal en volleybal op te zetten. Gido werd trainer-coach van het talentenvolleybalteam. Je zag meteen al dat hij het spelletje begreep. En dat is knap, het is een moeilijke sport. Je moet technisch zijn en spelers kunnen laten inzien hoe ze op zo’n klein speelveld betere keuzes kunnen maken.’ Successen boekt Vermeulen na zijn studie al snel. Bij de Nederlandse volleybaldames wordt hij een paar jaar na zijn studie aangesteld als assistent-bondscoach. Hij doceert dan spel, didactiek & methodiek aan de ALO en leert de fijne kneepjes van het trainersvak van hoofdcoach Bert Goedkoop. Samen weten ze in 1995 het Europees kampioenschap te winnen. Het brengt Vermeulen in Italië en ook daar heeft hij succes: hij bezorgt het dameselftal van Napoli de Europese Challenge Cup Beker, te vergelijken met de Champions League in het voetbal. En op de HvA stampt hij een professioneel mannenvolleybalteam uit de grond, dat meedoet in de top van de A-league, de hoogste divisie van het
FoliaMagazine
35
(advertenties)
OPEN HUIZEN ROUTE
WESTERPARK 2 ZATERDAG 10 MAART 11.00 TOT 14.00 UUR
0% 25% MEER L
ENEN,
MINDER BETA
MET DE LEN STARTE RENTE- RS REGELIN G!* YRRUZDDU GHQ HQ LQI VWDUWHUVUH R QWHUHJHOLQ J QO
Alleen tijdens dit OPEN HUIS alle woningen INCL. keuken t.w.v. € 5.000,- + GRATIS laminaatvloer + GRATIS wandafwerking.
16
Hembrugstraat 304 • Zaanstraat 375 • Hembrugstraat modelwoning • Hembrugstraat 306 Spaarnd.dijk 263 • Hembrugstraat 330 • • Hembrugstraat 342 • Spaarnd.dijk 277 287 • Zaanstraat 267 368 • Spaarnd.dijk 109 • Zaanstraat 270 • Oostzaanstraat 111 • Zaanstraat 349 • Oostzaanstraat € 169.000,- K.K. • Zaanstraat 352 • Oostzaanstraat 305 •
WONINGEN V.A. 43 M2
2% OVERDRACHTSBELASTING BIJ LEVERING VOOR 1 JULI!
V.A.
Ontvangst Spaarndammerdijk 240
020 5 712 712
KIJK VOOR ROUTE EN PRIJZEN:
Folia maakt kennis... ...met Jean Tillie Woensdag 7 maart tussen 16.00 en 17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143)
Presentatie Paul van de Water en Martien Bos Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)
Vanaf 8 maart terug te luisteren op www.foliaweb.nl 14 maart • Cees Vervoorn (lector topsport)
foto: Danny Schwarz
Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad
volleybal in Nederland. Met voordelen voor het onderwijs: de organisatie rond het team was in handen van studenten. Mensen ontwikkelen ‘Gido doet nooit iets half,’ zegt collega Ikina Morsch, opleidingsmanager van de studie sport, management & ondernemen. ‘Niet alleen omdat hij hoge eisen aan de sporters stelt, maar ook aan zichzelf. Alles wat hij doet bereidt hij zeer gedegen voor.’ Dat hij nooit een steekje laat vallen kan volgens Morsch goed uitpakken voor het team dat hij onder zijn hoede krijgt. ‘Hij laat spelers hun grenzen opzoeken en gaat steeds een stapje verder, omdat hij weet dat er meer inzit. Maar hij laat dat een speler zelf inzien – hij laat je altijd zelf die stap zetten.’ Tessa Veldhuis (21) zette zo’n stap. Al is het in een heel andere discipline: rugby. ‘Waarschijnlijk is het voor Gido een kleine moeite geweest en kan hij ons gesprek niet eens meer herinneren,’ zegt Veldhuis vanuit Las Vegas, waar ze een rugbytoernooi speelt. Een klein jaar geleden stond ze voor een lastige keuze: een normaal leven na de HvA of een topsportcarrière. ‘Hij heeft mij laten inzien dat ik een carrière als professioneel rugbyspeler niet kan laten schieten. Hij zei: “Je hebt ergens talent voor en dan is het aan jou om ook wat met dat talent te gaan doen.” Ik ben Gido nog steeds erg dankbaar voor dat gesprek.’ Vermeulen zelf liet in het boek Het geheim van de Nederlandse topcoach weten dat in die benadering ook zijn kracht schuilt. ‘Ik probeer mijn spelers zo veel mogelijk psychologisch te doorgronden, omdat de meesten rond de twintig zijn en met veel vragen zitten. Je helpt mensen zichzelf te ontwikkelen om topsporter te worden. Iedereen is op zoek naar het antwoord op de vraag: wie ben ik en waar ga ik heen? Dat is het fascinerende van coachen.’ En voor Veldhuis met resultaat: een paar maanden na het gesprek wisten zij en haar ploeggenoten zich met Oranje te vestigen als internationaal erkende ploeg. Op het EK in Boekarest wonnen ze afgelopen zomer de bronzen me-
daille, waardoor ze de belangrijke A-status van de sportkoepel NOC*NSF bemachtigden. Het team behoort nu tot de mondiale top acht. Opmerkelijk, want de meeste speelsters beoefenen de sport pas enkele jaren. Zo rugbyt Veldhuis zelf pas tweeënhalf jaar. Hoge eisen De binnen de HvA gevestigde ALO en de opleiding sport, management & ondernemen vormen de rode draad in het leven van Vermeulen. Als bondscoach van de Spaanse volleybalvrouwen is hij de afgelopen vier jaar altijd blijven lesgeven en ook in zijn nieuwe rol blijft hij dat doen.
‘Hij heeft moeite met studenten die minder gemotiveerd zijn’ Of het nu studenten of sporters zijn, hij wil er uithalen wat erin zit. ‘Daardoor kan hij ook hard zijn, maar met als doel een student of sporter beter te maken,’ zegt Morsch. Een goed voorbeeld ziet zij in het simulatiespel Olympic Bidbook, een opdracht waarin studenten in een kleine week een bidbook voor de Olympische Spelen van 2028 moesten samenstellen. Morsch: ‘Gido stelt dan hoge eisen. Studenten werkten echt keihard, soms wel van halfnegen ’s morgens tot halftwee ’s nachts. Maar aan het einde van
zo’n week is hij ook trots en ontroerd.’ Collega’s noemen hem gedreven en gepassioneerd, maar ook rechtlijnig en ongeduldig. ‘Hij kan soms ongeduldig zijn of geen oog meer hebben voor het belang van anderen,’ zegt vriend Koopmeiners. ‘Soms is dat functioneel, maar zeker niet altijd.’ Collega en schaatsmaatje Martin Breedijk licht dat toe. ‘Hij heeft bijvoorbeeld moeite met studenten die minder gemotiveerd zijn. Als hij merkt dat de intrinsieke motivatie ontbreekt, dan weet hij daar niet mee om te gaan. Hij wil altijd snel vooruitgang zien.’ Daarom vreest Breedijk dat Vermeulen het op een aantal punten moeilijk zal krijgen in zijn nieuwe functie. ‘Als hoofdcoach moet je diplomatiek zijn en geduld hebben.’ Wim de Wit ziet andere gevaren en trekt een parallel met Louis van Gaal. De voetbalcoach doorliep de ALO en heeft, net zoals Vermeulen, veel jonge ploegen onder zijn hoede gehad en naar successen geleid. ‘En nu krijgt Gido voor de tweede keer de dames onder zich, de dames die in de jaren negentig nog jong en vormbaar waren,’ licht De Wit toe. ‘Van Gaal heeft dat ook meegemaakt in het Nederlands elftal.’ Met de voetballers die Van Gaal midden jaren negentig bij Ajax onder zijn hoede had, wist hij zich in 2001 zich met nationale elftal niet te kwalificeren voor het WK-voetbal. ‘Wat dus zijn grootste valkuil is? Hij kan een tweede Louis van Gaal worden.’ yyy
Gido Vermeulen 7 oktober 1964 geboren in Amsterdam 1990-heden docent HvA 1993-1997 assistent-coach Nederlands damesteam 1998-2000 coach ER Napoli 2002-2008 coach Jong Oranje 2005-2009 oprichter en coach HvA volleybalteam 2007-2011 coach Spaans damesteam 2012 coach Nederlands damesteam
FoliaMagazine
37
Maak gebruik van je geheugenpaleis ‘Dat zoeken we op!’ In het dagelijks leven is het geen probleem om op Wikipedia op te zoeken hoe die ene acteur (‘Je weet wel, dinges!’) uit die ene film ook alweer heet. Maar tijdens tentamens moet je kunnen vertrouwen op je geheugen. Dan komen geheugentechnieken goed van pas. tekst Brechtje Keulen / illustratie Pascal Tieman
T
elefoonnummers hoef je niet meer uit je hoofd te kennen, dankzij Facebook vergeet je nooit meer een verjaardag, en als je een feitje niet paraat hebt, pak je je smartphone en google je het antwoord. Er komen meer en meer mogelijkheden om gegevens op te slaan en later weer op te zoeken, en daarmee lijkt de noodzaak om zelf dingen te onthouden steeds minder groot te worden. De Amerikaanse schrijver Joshua Foer – inderdaad, de broer van schrijver Jonathan Safran Foer – verwondert zich daarover. In zijn bestseller Het geheugenpaleis schrijft hij: ‘Hoe komt het dat onze cultuur is vergeten hoe je moet onthouden?’ Tijdens zijn werk als journalist in Washington DC ontmoette Foer een aantal deelnemers aan
38
FoliaMagazine
het Amerikaans Geheugenkampioenschap. Ze konden reeksen van honderden willekeurige getallen onthouden, of namen en gezichten van mensen die ze nog nooit hadden gezien. Een van de deelnemers vertelde Foer dat je geen
‘Je kunt het geheugen zien als een auto waar je in je eentje in rijdt’ talent hoeft te hebben om zoiets te kunnen. Je hoeft er niet bijzonder slim voor te zijn, maar je moet je geheugen wel trainen met een aantal eenvoudige technieken. Iedereen kan het. Foer geloofde dat maar half, en besloot de proef op
de som te nemen. Met succes: na een jaar trainen won hij de Amerikaanse Geheugenkampioenschappen. Het kostte hem toen één minuut en veertig seconden om de volgorde van een geschud pak kaarten uit zijn hoofd te leren. Het geheugenpaleis leest als een trein. Het boek gaat niet alleen over de training van Foer en de geschiedenis van geheugentechnieken, maar er wordt ook beschreven hoe je je geheugen met wat eenvoudige technieken kunt verbeteren. De techniek van het geheugenpaleis, waar de Nederlandse vertaling naar genoemd is, is daar een goed voorbeeld van. Uitgangspunt van die techniek is dat je gegevens die je moet onthouden een plek geeft in een ruimte die je goed kent. En wat zo fijn is: het werkt. Een boodschappenlijstje dat je met behulp van de door
Foer besproken technieken in je geheugen hebt geprent, kun je zelfs weken later nog van voor naar achter en andersom oplepelen. Claudia Schiffer en Hüttenkäse ‘Studenten kunnen heel veel hebben aan geheugentechnieken – ik denk dat ze hun geheugen vaak met wel vijftig procent kunnen verbeteren,’ vertelt Jaap Murre, hoogleraar theoretische neuropsychologie aan de UvA. ‘Je kunt het geheugen zien als een auto waar je in je eentje in rijdt. Er zijn dan nog drie stoelen vrij, en je gebruikt dus wel de hele auto, maar niet maximaal efficiënt. Zo is het ook met ons geheugen. Een hoop dingen zouden we best kunnen onthouden, als we de trucjes ervoor kenden. Er zijn technieken waarmee je na een beetje oefenen ineens veel meer met je geheugen kunt doen’. De bekendste en waarschijnlijk ook de oudste geheugentechniek is de al eerder genoemde techniek van het geheugenpaleis, ook wel de ‘methode van de loci’. Die methode kan heel nuttig zijn voor wie een grote hoeveelheid feiten moet leren, zoals jaartallen, namen van lichaamsdelen of Chinese karakters. Zelfs acteurs
die grote hoeveelheden tekst moeten onthouden, maken er gebruik van. Die methode werkt als volgt. In gedachten stel je je een plek voor die je heel goed kent, bijvoorbeeld je ouderlijk huis. Vervolgens vorm je bij ieder feit dat je moet leren een beeld, en die verschillende beelden plaats je op verschillende plekken in je eigen geheugenpaleis. Het helpt als je je creativiteit de vrije loop laat bij het verzin-
‘Wie regelmatig kort leert, onthoudt dingen beter’ nen van beelden, want een prikkelend beeld is gemakkelijker te onthouden. Foer moet van zijn trainer een boodschappenlijstje onthouden, en plaatst het tweede woord van het lijstje, hüttenkäse, naast de voordeur. In plaats van een plastic kuipje hüttenkäse, stelt hij zich een tobbe vol hüttenkäse voor, waarin Claudia Schiffer naakt rondzwemt. Die hüttenkäse, die vergeet hij dus niet meer. Wie deze techniek een beetje oefent, kan grote hoeveelheden informatie in een geheugenpaleis onderbrengen en die zonder moeite tijdens bijvoorbeeld een tentamen weer ophalen. Murre benadrukt dat elaboratie, op een creatieve manier omgaan met de aangeboden stof, de belangrijkste pijler van geheugentraining is. Zo zoek je voor jezelf naar de beste manier om
lastige dingen te onthouden. ‘Als je bijvoorbeeld een moeilijk woord moet leren kun je het best iets creatiefs met dat woord doen. Je kunt het in stukjes breken, visualiseren, er een grappig verhaaltje mee verzinnen of het uitbeelden. Dat werkt allemaal heel goed om iets te onthouden’. Een tweede belangrijke pijler is die van de toegang. Iedereen kent het: je weet zeker dat je de naam van die filmster kent, en toch kun je er niet op komen. Om te voorkomen dat zoiets met je tentamenstof gebeurt, heb je een soort ‘sleutels’ nodig om toegang te krijgen tot de informatie die in je hoofd zit. Ook daarvoor is de loci-techniek heel geschikt. Murre: ‘Door beelden tijdens het leren in een straat, een huis of in een logische structuur te plaatsen, vorm je je eigen toegangssleutels’. De ruimte of structuur waar je de informatie in hebt ondergebracht, kun je tijdens een toetsmoment denkbeeldig doorlopen om terug te vinden wat je nodig hebt. In tegenstelling tot bij die filmster, weet je waar de informatie is. Je hebt de beelden namelijk zelf en bewust op een bepaalde plek neergezet. Zo kun je systematisch bij alle elementen van de stof komen. Als je geheugenpaleis gevuld is met beelden, heb je die stof altijd bij je. Vooral voor je langetermijngeheugen is het belangrijk dat je de informatie zo gemakkelijk nog eens door kunt lopen. Murre: ‘Bij de bushalte of op de fiets kun je de stof nog eens herhalen, en herhaling is een heel belangrijke factor bij het beter onthouden. Wie
FoliaMagazine
39
Joshua Foer
Joshua Foer (1982) is journalist en schrijver. Zijn eerste boek Het geheugenpaleis (2011) (oorspronkelijke titel: Moonwalking With Einstein) werd direct een bestseller. Hiervoor dompelde hij zich een jaar lang onder in de wereld van de geheugenkampioenen. Joshua Foer is de broer van Jonathan Safran Foer, bekend als schrijver van onder andere Extreem luid & ongelofelijk dichtbij en Dieren eten.
Memory.uva.nl
De afdeling psychologie van de UvA heeft sinds tien jaar een speciale geheugenwebsite, waarop je geheugenonderzoek, geheugentests en tips voor geheugentraining kunt vinden. Honderdduizend proefpersonen gingen je voor, waardoor al materiaal verzameld kon worden voor tussen de tien en twintig wetenschappelijke publicaties. memory.uva.nl
Studeertips van Jaap Murre STAP 1: ‘Elaboratie. Doe iets creatiefs met de stof die je moet leren. Vorm bijvoorbeeld een beeld bij ieder woord of bij iedere naam die je moet onthouden. Je kunt ook een verhaaltje verzinnen waarin je alle begrippen een plaats geeft.’
STAP 2: ‘Gebruik de methode van de loci. Plaats alle beelden die je hebt verzonnen in een geheugenpaleis, een straat of een logische structuur. Zo kun je de verschillende elementen tijdens een tentamen weer gemakkelijk terugvinden.’ STAP 3: ‘Begin op tijd te leren en zorg ervoor dat je de stof regelmatig herhaalt. Als jij stopt met leren, gaan je hersenen gewoon door. Vooral tijdens je slaap verwerken de hersenen wat je die dag geleerd hebt heel intensief. Als je op deze manier leert, heb je veel meer rendement dan wanneer je een nacht doorhaalt met je studieboeken.’ STAP 4: ‘Besteed aandacht aan de manier waarop de informatie nodig zal zijn. Vraag aan de docent wat voor vragen er op het tentamen gesteld zullen worden. Je moet een beetje “richting de vragen” leren, dan kun je je kennis tijdens het tentamen veel gemakkelijker bereiken. Als je van tevoren weet wat voor soort vragen je zult krijgen, kun je het materiaal alvast met een bepaalde blik lezen.’
regelmatig kort leert, onthoudt dingen beter en vooral veel langer dan iemand die zijn lesboek de dag voor het tentamen voor het eerst openslaat’. Geheugenonderwijs Voor scholieren en studenten, die vaak veel uit hun hoofd moeten weten, zou het heel zinvol zijn om meer te weten over hoe je je geheugen zo efficiënt mogelijk kunt gebruiken. Murre: ‘Ik vind dat er te weinig geheugenonderwijs is. Waarom zouden we scholieren en studenten niet leren om te leren? Je moet vaak gewoon feiten kennen om een tentamen te halen, zo simpel is het. Mensen ontdekken uit zichzelf wel manieren om dat efficiënter te doen, maar waarom zou je daar niet wat hulp bij bieden?’ Monique Volman, hoogleraar onderwijskunde, is het daar mee eens. Vroeger werd er veel meer uit het hoofd geleerd, vertelt ze. ‘Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat het geheugen niet zo’n belangrijke rol meer speelt omdat we
40
FoliaMagazine
alles tegenwoordig zo gemakkelijk op kunnen zoeken, maar dat is niet zo. Om goed te kunnen zoeken en om nieuwe kennis een goede plek in je geheugen te kunnen geven, is er heel veel basiskennis nodig die je op een snelle manier weer uit dat geheugen moet kunnen ophalen.’ In Het geheugenpaleis vergelijkt Joshua Foer het geheugen met een spinnenweb dat nieuwe informatie vangt. ‘Hoe meer het vangt, hoe groter het wordt. En hoe groter het wordt, des te meer het vangt.’ Murre: ‘Mooi gezegd, dat werkt inderdaad zo’. Volman: ‘Daar ben ik het wel mee eens, ja. Op de meeste scholen wordt in de brugklas wel aandacht besteed aan studievaardigheden. Je zou daarbij ook kunnen werken aan een beter gebruik van het geheugen. Een deel van de kinderen op de middelbare school houdt lang moeite met hoe ze hun huiswerk nou precies moeten aanpakken. Dat komt onder andere doordat ze weinig inzicht hebben in hoe onthouden en kennisontwikkeling werkt’.
Volman praat liever over ‘leerstrategieën’ dan over ‘geheugentraining’. ‘In Het geheugenpaleis gaat het vooral om het onthouden van zinloze getallenreeksen of de volgorde van een pak kaarten. In die manier van geheugentrainen zie ik helemaal niets. Maar we kunnen scholieren of studenten wel leerstrategieën meegeven, en ze leren hoe ze structuur in hun kennis aan kunnen brengen. Dat doe je bijvoorbeeld door relaties te leggen met eerder behandelde stof en dingen die je uit het dagelijks leven weet, door zelf voorbeelden te bedenken of door een samenvatting te maken waarin je hoofd- en bijzaken onderscheidt’. Murre: ‘Het ezelsbruggetje had vroeger een hele slechte naam. Dat was iets voor ezels die te dom waren om de stof te onthouden. Dat is heel jammer, want iedereen kan profijt hebben van geheugentechnieken. Ook hele slimme mensen die al heel goed kunnen leren, kunnen nog een hoop verbeteren.’ yyy
illustratie Denise van Leeuwen
drift
‘Ik ben nogal van de bindingsangst’
A
isha (19), student literatuurwetenschappen: ‘Voor ik Tim ontmoette zat ik in mijn “slettenperiode”, zo noem ik het voor mezelf. Op een gegeven moment zag ik vijf jongens. Sommigen daarvan wisten dat ze allebei met mij gingen, maar anderen ook niet. Ik weet nog dat ik met een van mijn scharrels in bed lag, en dat ik buiten op straat een andere scharrel mijn naam hoorde roepen. Toen heb ik snel het raam dichtgedaan. Het was een heel wilde tijd. Ik wilde de macht hebben te kunnen zeggen: “Nu wil ik ermee stoppen.” Twee van die jongens wilden op een gegeven moment een relatie met mij. Zij checkten ook mijn telefoon. Ik kwam bijvoorbeeld uit de douche en opeens deed zo’n jongen heel spastisch. Ik wist meteen: hij heeft in mijn telefoon gekeken. Hij had het ook gewoon even kunnen vragen, dacht ik dan. Met Tim begon het als een scharrel. Op onze eerste date – ik woonde nog niet in Amsterdam – bleef ik bij hem slapen. Ik dacht: we gaan sowieso van bil. Maar toen ging hij op de bank liggen. Afgewezen dat ik me voelde. Terwijl hij juist galant
was en wilde laten zien dat hij me echt leuk vond. Het was zeker niet “aan” daarna. Ik ben nogal van de bindingsangst. Het duurde ongeveer een jaar voor we zeiden: “We stoppen met anderen te zien.” Op een gegeven moment stuurde hij me een relatieverzoek op Facebook. Toen begon
‘Hij stuurde me een relatieverzoek op Facebook’ ik echt te hyperventileren. Het duurde een hele dag voor ik had bedacht: “Hoe erg kan het nou zijn om een relatie te hebben?” Maar na drie maanden wilde ik mezelf van het dak gooien zo verschrikkelijk vond ik het. Ik twijfelde constant: wil ik dit wel? Vind ik hem wel leuk? En ik kon daar helemaal niet met hem over praten. De druppel was dat hij mij uitnodigde voor zijn verjaardag, een etentje met zijn beste vrienden en zijn ouders. Ik dacht meteen: ik móét het nu uitmaken, want dit wil ik niet. Achteraf kan ik zeggen dat op het moment dat ik in een relatie zat, ik voelde dat ik de controle die
ik altijd had, verloor. Ik raakte in paniek. Maar ik zag al snel dat ik dit keer de verkeerde keuze had gemaakt. Ik wilde ervoor gaan. Ik ben toen zelfs naar een voorstelling van hem gegaan. Alleen! Nooit eerder had ik zo mijn best gedaan. Het is daarna nog een aantal keer aan en uit geweest. De laatste keer was twee maanden geleden. Er was te veel gebeurd, het vertrouwen was weg en hij voelde het niet meer, zei hij. Pas nu zie ik dat ik echt stapelverliefd was. Tim is ontzettend ambitieus. Hij is een redelijk bekende acteur, hij studeert en hij heeft zijn eigen bedrijfje. Hij gaat echt ergens voor. Dat bewonder ik – zeker nu ik met andere jongens aan het daten ben – heel erg. Nu vind ik daten echt verschrikkelijk. Waarom zou ik moeite steken in iemand die ik niet heel leuk vind? Zelfs bij zoenen denk ik: jakkes! Dat is misschien omdat ik nog steeds aan het vergelijken ben. Tim is mijn referentiepunt.’ yyy Roos Menkhorst De naam van de geïnterviewde is op haar verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar redactie@folia.nl.
FoliaMagazine
41
(advertentie)
Afbraak hoger onderwijs noopt tot actie Er liggen alweer nieuwe plannen op
inperken van het OV-reisrecht en de
De bewindsman gaf onlangs wel aan
de tafel van staatssecretaris Zijlstra
aanvullende beurs. Deze brieven bezorgt
pre-masterstudenten te ontzien bij het
(Onderwijs). De studiebeurs voor mas-
ASVA vervolgens bij Tweede Kamerleden.
hanteren van de boete. Deze studenten
terstudenten wordt mogelijk afgeschaft
Jouw mening telt dus mee in Den Haag!
zouden vanwege hun schakeljaar niet
en vervangen door een leenstelsel. Dit
De brievenactie is de eerste in een reeks
meer mogen uitlopen in hun master, maar
betekent naar alle waarschijnlijkheid de
landelijke acties die in de week van 19
gelijk de langstudeerboete voor de kiezen
eerste stap richting de volledige afschaf-
maart uitmondt in weeklang protest tegen
krijgen. Naar aanleiding van klachten van
fing van de studiefinanciering. Daarnaast
de onderwijsplannen van het kabinet.
studenten erkende Zijlstra dat pre-mas-
wil het kabinet het mes zetten in het
terstudenten niet de dupe mogen worden
OV-reisrecht: studenten zouden twee jaar
De politiek kan een eensgezind studen-
van ondoordacht beleid. Een reden te
minder gebruik mogen maken van de OV-
tengeluid niet negeren. Dat bleek onder
meer om in actie te komen en de politiek
jaarkaart. Met deze maatregelen wordt de
meer vorig jaar in de nasleep van de mas-
te laten weten dat jij het niet eens bent
toegankelijkheid van het hoger onderwijs
sale demonstratie in Den Haag. De lang-
met de onderwijsbezuinigingen die iedere
ernstig geschaad. Daarom is een krach-
studeerboete werd een jaar uitgesteld en
student zullen treffen.
tig tegengeluid nodig. Een tegengeluid
verschillende partijen twijfelden hardop
waarmee studenten zich gezamenlijk
aan de rechtsgeldigheid van het wets-
Wat kan jij doen?
verzetten tegen de afbraak van het hoger
voorstel. Inmiddels heeft de Eerste Kamer
ASVA organiseert met vele andere
onderwijs.
bezwaar gemaakt tegen verschillende
partijen in Amsterdam een actieweek
onderdelen van de boete. Zo zouden
tegen de bezuinigingen op het hoger
De ASVA studentenunie wil samen met
deeltijdstudenten niet onder de regeling
onderwijs, van 19 t/m 23 maart. Heb jij
studenten vorm geven aan dit tegenge-
moeten vallen. Staatssecretaris Zijlstra
ideeĂŤn voor de actieweek? Laat het ons
luid. Zo kun je op www.ASVA.nl verschil-
weigert om onderscheid te maken tussen
weten! Houd onze website in de gaten
lende brieven ondertekenen waarmee
voltijd- en deeltijdstudenten, waardoor
voor meer informatie over de acties en
je aangeeft het niet eens te zijn met de
studeren in deeltijd nagenoeg onmogelijk
sluit je aan om te laten horen dat jij je
afschaffing van de masterstufi of het
wordt gemaakt.
zorgen maakt over de bezuinigingen.
In december 2010 protesteerden duizenden studenten op de Dam tegen de onderwijsbezuinigingen.
De centrale belangenbehartiger van Amsterdamse studenten
foto Danny Schwarz
op de tong
Maydanoz Ceintuurbaan 9 (Zuid)
V
an Johannes van Dam kreeg Maydanoz een 9, onder het mom van: ‘grillen kunnen die Turken’ (Het Parool, 24 september 2011). Dat geloofden mijn twee disgenoten en ik meteen. Toch koos T. alsnog de kipkarbonades van de grill (€ 13,-). Maar hoe zat het dan met de ovenge-
Maydanoz
‘Maydanoz’ is Turks, en betekent ‘peterselie’. De keuken van het restaurant Maydanoz is naar eigen zeggen oost-mediterraans. Hierbij kun je denken aan het gedeelte van Turkije dat aan de Middellandse Zee ligt en landen zoals Syrië, Libanon, Israël en Griekenland. Maydanoz richt zich merendeels op het Turkse gedeelte van de mediterraanse keuken. De kruiden voor de gerechten halen ze dan ook zelf uit Turkije.
rechten van dit mediterrane restaurant? En met de vegetarische? Met het interieur zat het in ieder geval wel snor, zagen we vanaf het terras op de stoep van de Ceintuurbaan. Binnen hadden we ongetwijfeld onze waardering uitgesproken over de mooie tegeltjes aan de muur, de sfeervolle lampen en het knusse, houten meubilair.
Iens
Maydanoz is wat betreft iens.nl een van de beste restaurants van Amsterdam. Met een dikke acht (8,4) voor het eten, en zelfs een kleine negen (8,8) voor de service, is het duidelijk dat je je wat betreft de Iens-bezoekers geen buil kunt vallen aan een bezoekje aan Maydanoz. Eén bezoeker heeft een kritische kanttekening: ‘Vond het persoonlijk not done dat ze bezoekers met een hond toelieten.’
Goed, het eten. Nadat ik op stuntelige wijze tegen de ober had gezegd dat ik de imam biyaldi wilde, een vegetarisch gerecht van aubergine gevuld met groenten (€ 12,50), bestelde R. moussaka (€ 13,-). De hoofdgerechten kwamen met een eenvoudige salade en met witte rijst en/ of gebakken aardappelen. We wilden het allebei. Omdat het een brakke zaterdag was, dronken we er frisdrank bij. Alleen R. was dapper genoeg om na een glaasje prik een witte wijn te bestellen. We hoorden haar niet klagen, dus die smaakte vast prima. De ober, hij had een staartje en legde graag zijn hand op je bovenrug, kwam regelmatig vragen of alles naar wens was. Dat was het. Al was de imam biyaldi wel wat flauw van smaak. Ach, de kip was heerlijk, evenals de moussaka. En ook niet onbelangrijk: het eten was allesbehalve duur. We konden dus nog best een toetje nemen: heerlijk, zoete baklava (€ 4,voor drie stukjes!) en het toetje van de dag (‘iets met rijst,’ verklaarde een andere ober, € 4,50). Ook lekker. Vervolgens bood de aanrakerige staartober ons nog koffie of thee aan van het huis. Zo zijn ze, bij Maydanoz. yyy Anouk Kemper Folia Magazine ontvangt graag je restaurantrecensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail redactie@folia.nl.
Johannes
Johannes van Dam was in zijn restaurantrecensie van Maydanoz uitermate lovend. De eminence grise van de Nederlandse culinair recensenten kwam superlatieven te kort. Zo kwamen er de volgende woorden in zijn recensie voor: ‘heerlijke’, ‘uitstekende’, ‘uitstekende’, ‘voortreffelijke’, ‘geraffineerde, uitstekende’, ‘erg mooie’, ‘buitengewoon mals en sappig en erg goed gegrild’, ‘voortreffelijk’, ‘zo mogelijk nog lekkerder’. En dan zijn ze ook nog eens ‘niet knieperig’.
FoliaMagazine
43
lezingenladder
het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA
CREA RoeterSeiland
Adres: Nieuwe Achtergracht 170 Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.
Het onbehagen bij de man
Literair agenten: wat zijn dat?
Spui 25 WO 07/03, 17.00 uur
BC DO 08/03, 17.00 uur
Het essay ‘Het onbehagen bij de vrouw’ van Joke Kool-Smit was begin- en ijkpunt voor de Tweede Feministische Golf. De Gids brengt nu een themanummer ‘Het onbehagen van de man’.
Een panel van literair agenten Paul Sebes en Chris Kooi, uitgever Lidewijde Paris en directeur van Poetry International Bas Kwakman discussieert over het literair agentschap van vroeger en nu.
35e Globaliseringslezing: Leve de Man! Felix Meritis WO 07/03, 20.30 uur
Singelkerk VR 09/03, 14.00 uur
Op de vooravond van Internationale Vrouwendag staan we stil bij de man. Spreker is Gary Barker van Men Engage, een mondiaal netwerk van organisaties en individuen die zich inzetten voor het terugdringen van geweld tegen vrouwen.
Europarlementariër Guy Verhofstadt, fractievoorzitter Alexander Pechtold en uitgever Robbert Ammerlaan spreken over het geschreven werk van Hans van Mierlo.
Leven met de dood
Avond met films en lezingen. Met voordrachten van Dennis Gaens (schrijver en stadsdichter van Nijmegen) en Eileen Ros (freelance journalist en schrijver) en een wetenschappelijk vertoog van Stephen Snelders, historicus en publicist.
Tropenmuseum DO 08/03, 10.30 uur Congres over de dood van studievereniging Kwakiutl van antropologie, met verhalen over een uitvaart in Nederland (Susanne Brom) tot rouwen in Ghana (Sjaak van der Geest), en van een genocide (Johannes Houwink ten Cate) tot de dood van een kind (Janneke Peelen).
12 Hours To Be Present De Balie DO 08/03, 12.00 uur Een culturele marathon in het kader van Internationale Vrouwendag met vrouwelijke kunstenaars, wetenschappers, musici, schrijvers, theatermakers en dansers: 48 bijzondere presentaties van elk vijftien minuten lang.
Je verdiende loon! Over vrouwenambitie en het salarisverschil met mannen
44
Een krankzinnig avontuur
Kamermans Kermis: Hedonisme De Balie VR 09/03, 20.00 uur
Eenzame wolven en andere gekken I Perdu ZA 10/03, 20.30 uur Eerste deel van een tweeluik waarin dichters en denkers op zoek gaan naar de figuur van ‘de gek’ in literatuur, politiek en filosofie.
Fotokroniek #1 Pakhuis de Zwijger DI 13/03, 20.00 uur Flip Bool, lector fotografie aan AKV/St.Joost en verantwoordelijk voor de collectieaankopen van het Nederlands Fotomuseum, behandelt de geschiedenis van de Nederlandse fotografie.
Bereikbaar via de Sarphatistraat en de Plantage Muidergracht
lezing
do 8/3 20.00 uur
Arbeidsmigratie en uitbuiting Georganiseerd door Amnesty International. Toegang gratis.
Theater & Muziek do 8/3 20.30 uur
CREA Open Podium Met o.a. Rogier Pelgrim, Femmeke Riezebosch en William Barneveld (muziek), Remko Willems (kleinkunst) en Jeroen Koster (stand upcomedy). Toegang gratis.
cabaret
vr 9 en za 10/3 20.30 uur Goedkoop Cabaret
Met Tim Fransen, Jochen Otten, Carolien Borgers, Peter Pannekoek e.a. Toegang: e 7,- Reserveren: 020 525 1400
debat
ma 12/3 20.00 uur Real World Economics: Going Dutch How resilient is the Dutch economy against the global economic crisis? Free admission for students.
lezing
di 13/3 20.00 uur
Marokko ontsluierd Marokko kent een rijke geschiedenis en heeft een grote invloed in zijn regio. Steven Adolf, journalist en schrijver, vertelt hoe zich grote maatschappelijke en economische veranderingen hebben voorgedaan. Gratis voor studenten.
do 15/3 CREA-feSt!
Rode Hoed DO 08/03, 20.00 uur
Feestelijke opening van CREA
Europese vrouwen moeten jaarlijks twee maanden langer werken om hetzelfde te verdienen als mannen. In Nederland is al jaren sprake van een salarisverschil van ongeveer twintig procent. Hoe zit het met de loonkloof en wat doen we eraan?
Met Herman in een Bakje Geitenkwark, Thijs Maas, Van der Laan & Woe (Geen Familie), Nineties Karaoke, THE BENELUX, Fata ‘el Moustache’ Morgana, dj’s en meer! Toegang gratis.
FoliaMagazine
U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje naar harmen@folia.nl onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.
WWW.CREA.UVA.NL
overigens
In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.
Een eed voor promovendi, om fraude te voorkomen, biedt jonge onderzoekers broodnodig bewustzijn van wetenschapsethiek. Beate Roessler hoogleraar wijsbegeerte
Ans Kolk hoogleraar Sustainable Management
Carsten de Dreu hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie
Beate Roessler ‘Ik ben het daar niet mee eens. Allereerst vind ik het raar om zo’n eed bij promovendi af te nemen. Het waarborgen van wetenschappelijke normen begint bij studenten. Je moet dus vanaf het eerste jaar duidelijk maken dat fraude en plagiaat de wetenschap ondermijnen en niet worden getolereerd. Bovendien denk ik dat een eed niet helpt. Volgens mij vallen fraudeurs binnen twee categorieën. De eerste is carrièregericht en pleegt moedwillig fraude om hogerop te komen. Dat type is zeer doortrapt en weet dat het gedrag niet door de beugel kan, daarin zal een eed geen verschil maken. Het tweede type pleegt fraude met een flinke dosis zelfbedrog. Die maakt zichzelf wijs dat het geen kwaad kan om eens iets over te nemen. Ook dan helpt een eed niet. Laatst hadden we zo’n ontkenner, een student die duidelijk had geplagieerd en niet wilde begrijpen hoe kwalijk dat is. Die student is een tijd geschorst. Dat vind ik een gepaste straf, maar die kan je alleen toekennen als je studenten vanaf het begin genoeg bewustmaakt van de grenzen.’
Carsten de Dreu ‘Nou, ik vind het een leuk idee, maar dan vooral vanwege het symbolische karakter. Allereerst denk ik niet dat er gebrek is aan ethisch bewustzijn bij onderzoekers. De fraudegevallen zijn incidenten – hoe ernstig ook – die inherent zijn aan mensenwerk. Niets dat we kunnen verzinnen zal dat kunnen voorkomen, ook een eed niet. In allerlei beroepen leggen mensen plechtig een eed af, priesters en politieagenten bijvoorbeeld. En in al die beroepen maken mensen fouten. Mensen vergeten nu eenmaal af en toe wat ze hebben beloofd, en soms vergeten ze dat expres. Wat me wel zinnig lijkt, is uitleg over principes in de wetenschap en discussie over waar grenzen liggen. Ik vind het belangrijk dat jonge onderzoekers worden uitgedaagd daarover na te denken. Regels en normen staan niet in steen gebeiteld, maar zijn aan verandering onderhevig. Door daarover te discussiëren, blijf je die verandering volgen en kun je je aanpassen. Een cursus wetenschapsethiek lijkt mij dus een welkome aanvulling op het reeds aanwezige morele bewustzijn van jonge wetenschappers.’
Ans Kolk ‘Het instellen van een eed voor promovendi doet geen kwaad, maar ik denk niet dat een eed uitkomst biedt. Fraudeurs weten donders goed dat ze iets doen wat niet door de beugel kan, en volgens mij is er over het algemeen wel ethisch bewustzijn bij jonge onderzoekers. Ik denk niet dat een regel erbij, een eed als nieuw vakje om af te vinken, tot verandering leidt. Zeker niet bij die types die zo evident de normen overschrijden. Maar voordat we maatregelen verzinnen tegen fraude, is het handig om te weten hoeveel het eigenlijk voorkomt. Nu zijn een aantal extreme gevallen bekend, maar dat waren ervaren hoogleraren, geen promovendi. Ik heb geen studies gezien met harde cijfers over normoverschrijding in de wetenschap. De onderzoekscultuur waarin promovendi terechtkomen, is veel meer bepalend voor de normen die zij hanteren in hun onderzoek. Promovendi leren van ervaren wetenschappers, en als die het niet zo nauw nemen met de regels, zullen promovendi eerder geneigd zijn daarin mee te gaan.’ yyy Marieke Buijs
FoliaMagazine
45
prikbord HvA DMR Gebedsruimtes
DEM Duaal
De HvA moet studenten ruimte bieden om uiting te geven aan hun geloof. Dat vindt PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch. Sinds de hogeschool een stilteruimte sloot, bidden islamitische studenten onder een keldertrap op locatie de Leeuwenburg. Het Kamerlid vindt dat de hogeschool op alle locaties ruimte voor gebed moet bieden. HvA-rector Jet Bussemaker laat weten respect te hebben voor de verschillende geloofsovertuigingen, maar vindt niet dat er voor al deze groepen aparte voorzieningen moeten worden getroffen.
Docenten en het bestuur van de afdeling duaal hebben overeenstemming bereikt over de grondige hervorming van de duale opleidingen economie. Door meer samen te werken met de deeltijdopleidingen moet de uitval onder studenten worden teruggedrongen. Waar bij de duale opleidingen werken en studeren nu nog wordt afgewisseld, loopt het in het nieuwe systeem meer door elkaar. In dit ‘gildesysteem’ volgen studenten bijvoorbeeld drie dagen colleges, om daarna nog eens twee dagen te werken.
DBSV Onderzoek
DT Minoren
Tweede- en derdejaarsstudenten van de ALO en de opleiding voeding kunnen deelnemen aan een studie voor hun onderzoek of stage. Voor de studie worden kinderen op een middelbare school in Almere gevolgd. Ze worden onder meer getest op fitheid, lichamelijke prestaties en beweeg- en voedingsgedrag. De effecten van gezondheidsmaatregelen worden vervolgens ook gemeten. In het onderzoek wordt verder een leerlingvolgsysteem opgezet. Studenten die geïnteresseerd zijn en willen deelnemen kunnen contactgegevens vinden op het intranet van het domein.
Studenten die meer willen weten over de minoren van de HvA, andere hogescholen of buitenlandse instellingen, kunnen 14 maart terecht op de minorenmarkt. Daar is een overzicht te vinden van alle minoren en de procedures die je moet volgen om een minor elders in Nederland of in het buitenland te volgen. De inschrijving voor minoren van het eerste semester 2012-2013 loopt van maandag 2 april 9.00 uur tot en met zondag 15 april. De markt begint om 16.00 uur en eindigt om 18.00 uur, in het restaurant en rond het auditorium van de locatie Leeuwenburg.
DOO Meesterschap
DG Open
De master Academisch Meesterschap is onlangs geaccrediteerd door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO). De master biedt volgens de kwaliteitswaakhond ‘een aantrekkelijk programma’ voor eerstegraadsdocenten die zich willen bekwamen in het doen van onderzoek op het gebied van bijvoorbeeld pedagogiek. De master start eind september. Meer informatie over de opleiding is te vinden op de website van het Centrum voor Nascholing (CNA), het professionaliseringsinstituut van de HvA en UvA. www. centrumvoornascholing.nl/ema
Het domein wil meer bekendheid geven aan de meeloopdagen. De ervaring leert dat die de studiekeuze op een positieve manier beïnvloeden. Voorlichting hierover zal onder meer worden gegeven tijdens de open dag op 10 maart. Op diverse locaties worden dan presentaties over de verschillende opleidingen geboden. Het Domein Gezondheid houdt zijn open dag aan de Tafelbergweg. Voor de opleidingen ergotherapie, fysiotherapie, oefentherapie en verpleegkunde worden aparte stands ingericht. Zie voor meer informatie hva.nl/meeloopdagen/ en opendag.hva.nl.
HvA Gebouw
DMCI Verhuizing
van het Jaar
Het Kohnstamm-ensemble is voorgedragen voor Gebouw van het Jaar. Deze prijs is bedoeld om opdrachtgevers, media en publiek een overzicht te bieden van de kwaliteit van de Nederlandse architectuur. Het Kohnstamm-ensemble bestaat uit twee bestaande gebouwen – het Kohnstammhuis en het Theo Thijssenhuis – met een nieuw entreeplein met paviljoen en daaronder een parkeergarage. In deze gebouwen, die deel uitmaken van de Amstelcampus, zijn de opleidingen van het Domein Onderwijs & Opvoeding ondergebracht.
46
ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl
FoliaMagazine
dag
Het tegenovergelegen Bureau Nieuwbouw gaat verhuizen naar een nieuwe locatie. De dienst, die verantwoordelijk is voor de bouw van de Amstelcampus, zetelt sinds vorige week op de vierde verdieping van het Tienhovengebouw aan de Roetersstraat 31. Daar zit de dienst nu samen met de afdeling Huisvestingsontwikkeling van de UvA. Bureau Nieuwbouw is inmiddels gestart met een van de laatste fases van de Amstelcampus: het Boerhaavegebouw en Wibauthuis. De gebouwen worden respectievelijk in 2013 en 2015 opgeleverd.
prikbord UvA
ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl
UvA NWO
FGw Allard
Pierson Lezing
NWO heeft aan vijf onderzoekers van UvA en AMC een subsidie toegekend in het zogenoemde programma ‘Investeringen NWO-middelgroot’. Het geld is bedoeld voor de aanschaf van apparatuur en het opzetten van dataverzamelingen. De wetenschappers die een subsidie ontvangen zijn Jan Booij, Ronald Wanders en Maria Siebes van het AMC, Timo Breit van het Swammerdam Institute for Life Sciences en Jan Burgers van de afdeling geschiedenis. De NWObijdrage bedraagt maximaal 75 procent van de te maken onderzoekskosten en ligt tussen de 110.000 en anderhalf miljoen euro.
Op 8 maart zal de achtste Allard Piersonlezing worden gehouden door de Turkse historicus Edhem Eldem, verbonden aan de Bogazigi universiteit in Istanbul. Onder de titel ‘Empire and Archeology: the Evolution of Ottoman Perceptions of Antiquities in the Long Nineteenth Century’ zal hij een lezing geven over de oprichter van het Archeologisch Museum van Istanbul: Osman Hamdi Bey, veelzijdig intellectueel en publicist in de negentiende eeuw. Aanvang: 14.30 uur. Locatie: Allard Pierson Museum, Nina van Leerzaal. Aanmelden via m.r.denslagen@uva.nl.
AAC Vrijmibo
FGw Kleio
De Amsterdamse Academische Club gaat zich eindelijk echt van haar stoffige imago bevrijden: vanaf 16 maart is er elke vrijdagmiddag vanaf 17.00 uur een voor iedereen toegankelijke vrijmibo, een borrel met livemuziek (van UvA-bekenden tot ex-Volumiazangeres, van jazz tot een Bourgondisch combo), hapjes en vrije toegang voor iedereen. Clubdirecteur Maaike Ambags spreekt zelf van ‘een vernieuwende vrijdagmiddagborrel’. Wie benieuwd is naar de sfeer en ongedwongen UvA-types wil ontmoeten is welkom. Adres: Oudezijds Achterburgwal 235.
Ook dit jaar vertrekken studenten van studievereniging Kleio weer liftend naar Destination Unknown. De liftwedstrijd gaat van start in de vroege ochtend van zaterdag 14 april. Op die dag zal ook de bestemming van de wedstrijd bekend worden gemaakt. De wedstrijd is dit jaar voor het eerst omgedoopt in een bucketliftwedstrijd, waarbij het niet gaat om de snelste tijd, maar om de behaalde punten. Teams van twee of drie personen kunnen zich nu inschrijven. Vermeld de naam van je teamleden en je teamnaam. Aanmelden via secretaris@kleioamsterdam.nl.
FMG Puberdepressies
FEB Eurocrisis
Angst en depressies bij pubers voorkomen door een training. Dat is het doel van het onderzoek van UvApsycholoog Elske Salemink en promovenda Leone de Voogd. Om het onderzoek uit te voeren hebben ze een ZonMw-subsidie gekregen van vijf ton. De dames willen met hun onderzoek buiten de traditionele cognitieve therapie treden. Daarbij wordt vaak veel gepraat, zonder dat de uitkomst daarvan per se iets oplevert. Salemink en Voogd willen de uitkomst van dit soort gesprekken van tevoren beïnvloeden met een bepaalde methode. Het onderzoek duurt vier jaar.
Landen die tot een monetaire unie toetreden krijgen te maken met een verandering van de status van hun schulden, wat betekent dat zij zeggenschap verliezen over de munteenheid waarin deze schuld wordt berekend. Er kan dan een situatie ontstaan dat lidstaten hun schulden niet kunnen terugbetalen en worden gedegradeerd tot ‘opkomende economie’. Dit maakt de unie kwetsbaar voor schommelingen van de markt. Hierover gaat de lezing van Paul De Grauwe van de London School of Economics. Datum: 14 maart. Tijd: 17.00-19.30 uur. Locatie: UB, Doelenzaal.
UvA Jaarprijs
Artis Tijs
Wetenschappers die hun onderzoek op een spannende manier aan een groot publiek willen presenteren, maken dit jaar opnieuw kans op 100.000 euro. Tot en met maandag 2 april kunnen teams zich inschrijven voor de Academische Jaarprijs 2012. Hun opdracht is om een origineel en pakkend communicatieplan te maken voor een even origineel als vernieuwend onderzoek. Met de hoofdprijs kan een team van wetenschappers, promovendi en studenten het winnende voorstel realiseren. Info: www.academischejaarprijs.nl.
De evolutiebioloog en non-fictieschrijver Tijs Goldschmidt is sinds 1 maart als gastschrijver verbonden aan de Artis bibliotheek. Hij gaat er werken aan een boek en aan verschillende essays. Tijs Goldschmidt (1953) schrijft gewoonlijk over biologische diversiteit, ecologie en evolutie, maar ook over antropologische onderwerpen en (beeldende) kunst. Bij een groot publiek is hij bekend geworden met zijn boek Darwins hofvijver. In 2001 ontving hij de Jan Hanlo Essayprijs Groot. In 2007 hield hij de Huizingalezing onder de titel ‘Doen alsof je doet alsof ’.
Goldschmidt
FoliaMagazine
47
wasdom Meer van de grote lijnen Willemijn Maas Leeftijd: 52 (geboren op 18 december 1959) Beroep: Directeur van de Avro Studie: Logopedie en akoepedie aan de HvA Afgestudeerd: 1981 Docent: ‘KNO-arts Rademakers gaf anatomie, fysiologie en pathologie. Hij gaf heel goede hoorcolleges, waarbij hij bepaalde wetenswaardigheden zo hard door het lokaal schreeuwde dat ik ze mij tot op de dag van vandaag kan herinneren.’ Locatie: ‘Onze opleiding had een eigen pand in de Tweede Weteringsdwarsstraat. Het was er klein en heel gezellig. We verzorgden zelf de kantine, waarbij elke week een andere jaargroep de boodschappen deed.’ Café: ‘Dansen bij Jansen, dat was toen vrij nieuw en echt the place to be.’ Afknapper: ‘De opleiding logopedie en akoepedie is een paar jaar na mijn afstuderen opgeheven. Ik werkte er toen als docent en vind het nog steeds zonde dat onze goedlopende en populaire opleiding door het bestuur van de HvA ingewisseld werd voor de opleiding verpleegkunde.’
48
FoliaMagazine
stage Zij studeerde logopedie en akoepedie en werd directeur van de Avro: Willemijn Maas. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff
‘T
oen ik klaar was met de middelbare school had ik geen idee wat ik wilde doen. Om de keuze nog even uit te stellen, schreef ik me in voor logopedie en akoepedie, textiele werkvorming en Spaans. Het bleek heel moeilijk te zijn om bij logopedie binnen te komen: voor de toelating moest je eerst een schriftelijke test doen, daarna een mondeling examen en vervolgens een kno-onderzoek. Uit de groep mensen die overbleef, werd dan nog geloot. Ik haalde alle testen en de loting en besloot dat ik dan ook maar de studie zou doen. Logopedie en akoepedie gaan over stem, spraak, taal en gehoor. Amsterdam was gespecialiseerd in akoepedie, dus alles wat te maken heeft met horen en gehoor, gehoorstoornissen, het aanmeten van gehoorapparaten en het omgaan met doven en slechthorenden. Een van de redenen dat de studie mij interessant leek, was dat ik ooit een indrukwekkende documentaire had gezien over hoe dove en slechthorende kinderen leren communiceren. Daarnaast ben ik altijd geïnteresseerd geweest in taal en taalontwikkeling. Tijdens mijn studie specialiseerde ik in taalontwikkelingsstoornissen bij kinderen en taalstoornissen bij volwassen afasiepatiënten. [Afasie is een taalstoornis als gevolg van hersenletsel, red.] Ik was een betrokken student. Ik was actief in de studentenraad en ging altijd trouw naar college. In mijn vrije tijd ging ik veel dansen, maar ook naar de bioscoop en naar theatervoorstellingen. Ik kwam uit Middelburg en was helemaal niet gewend dat het culturele aanbod zo groot was. Met mijn CJP-pas was alles ook nog eens heel goedkoop. Daar heb ik optimaal gebruik van gemaakt. Na mijn opleiding wilde ik eigenlijk door-
studeren in algemene taalwetenschap aan de UvA. Jammer genoeg mocht ik van de universiteit niet instromen in wat nu de masterfase zou zijn. Ik moest dan eerst een kandidaatsdiploma in een talenstudie halen, maar zag het niet zitten om alleen om die reden nog jaren te studeren. Bovendien vond ik het raar dat mensen met een kandidaats in Mandarijn, Spaans of Engels wel toegelaten werden, maar dat ik met een afgeronde opleiding die heel dicht bij taalwetenschap lag, niet mocht. Ik denk dat de universiteit met die regeling veel goede studenten is misgelopen. Gelukkig zijn er tegenwoordig voor hbo-studenten veel meer mogelijkheden om door te stromen. De jaren na mijn afstuderen heb ik een tijd als logopedist gewerkt, onder andere bij een stichting voor afasietherapie en als docent op de hogeschool. Binnen de hogeschool kwam ik geleidelijk aan terecht in coördinatie- en managementfuncties en uiteindelijk in de directie van de HvA. Vanuit die functie maakte ik vijf jaar geleden de overstap naar de Avro. Ik heb er bewust voor gekozen om de logopedie en akoepedie vaarwel te zeggen, omdat ik twijfelde over de kansen die ik zou krijgen als logopedist. Ik denk dat ik op een gegeven moment wel had kunnen promoveren, maar weet niet of ik dat leuk had gevonden. Uiteindelijk ben ik een generalist en meer van de grote lijnen in plaats van het uitdiepen van een bepaald onderwerp. Toch heb ik nooit spijt gehad van mijn studiekeuze; ik vond de opleiding ontzettend leuk en heb met veel plezier in mijn vakgebied gewerkt. Ik denk dat je niet bang moet zijn om voor altijd aan je studiekeuze vast te zitten. Je kan jezelf blijven ontwikkelen en via zijsporen op heel andere plekken belanden dan je op basis van een opleiding zou verwachten.’ yyy
Susanne van Drumpt (24) Studie Psychologie Stage De Bascule Verdiensten Geen Beoordeling JJJJJ ‘De Bascule is een Academisch Centrum van GGZ jeugdzorg met verschillende zorglijnen, voor bijvoorbeeld gedragsstoornissen, ADHD en autisme. Jongeren komen bij ons voor dagtherapie, en er is ook een interne afdeling en een polikliniek. Ik loop stage bij de afdeling voor emotionele stoornissen. Wij behandelen jongeren met onder meer depressies, angsten en eetstoornissen. Ik doe de stage om me te oriënteren, maar ik denk dat ik uiteindelijk wel deze richting op wil gaan. De vier weken dat ik hier nu ben, heb ik meegelopen met een psycholoog: haar agenda is mijn agenda. Ik zit bij behandelingsgesprekken en de intake, en schrijf daar verslagen van. Tot nu toe heb ik nog geen heftige dingen meegemaakt, maar omdat de psycholoog gespecialiseerd is in trauma’s denk ik dat dat nog wel komt. Ik lees er al wel veel over. Je leert de jongeren goed kennen. In het begin liep ik ’s avonds nog veel na te denken over hun problemen, maar dat wordt al minder. Als ik straks echt met trauma’s te maken ga krijgen moet ik wel oppassen dat ik het niet te veel mee naar huis neem. Ik ben blij dat ik niet meteen in het diepe word gegooid en nu veel begeleiding krijg. Volgende week mag ik zelf testen gaan afnemen voor mijn eerste psychologisch onderzoek, daarna ga ik steeds zelfstandiger werken. Deze stage kan zeker nog wel vijf sterren worden.’ yyy Bob van Toor
FoliaMagazine
49
FoliaMagaz ine weekblad
toehoorders
voor HvA
en UvA
cover Pascal Tieman
Werkcollege ‘Taalfilosofie’ door Elsbeth Brouwer, donderdag 1 maart, 18.00 uur, Oudemanhuispoort tekst en foto’s Bob van Toor
nr. 22 29/02/201 2
Let op: liefde kost tijd
colofon
Weekblad voor de HvA en
UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en
Jongens die wel eens naar de kapper mogen: 18 op 40 Meisjes met blonde paardenstaarten: 2 Scrabblewoorden: descriptivistisch, mentalisme, intersubjectiviteit
O
m te praten over taal moet je je woorden kiezen met precisie. Daar is dr. Brouwer dan ook een toonbeeld van: ze formuleert zorgvuldig, schrijft schemaatjes op het bord en oogt, in mantelpak en op hakken, significant verzorgder dan de meeste van haar studenten. ‘De Sinn is bij Frege de Art des gegebenseins en dat brengt je bij de Bedeutung… ik hoop dat dit soort samenvattingen jullie helpt bij het tentamen,’ besluit ze enigszins vertwijfeld. Dat de docent duidelijk aangeeft wat ze bespreekt en wat nog gaat komen, geeft gelukkig enig houvast in een steeds complexer wordend verhaal. ‘Als ik zeg “ik”, dan ben ik dat, maar als jij zegt “ik”, dan bij jij dat,’ lijkt iets uit Sesamstraat, maar het is toch echt een illustratie van het verschil tussen indexicals en demonstrativa in de starre betekenisopvatting van Kaplan. Gedurende het eerste halfuur komen er rustig nog zes, zeven studenten binnen, die hun lange regenjas en gleufhoed (echt waar!) aan de kapstok ophangen alvorens een plekje te kiezen. Als je zonder moeite halverwege de integriteitsuitspraken van Kripke (‘die zijn dus wel analytisch en noodzakelijk, maar níét a posteriori’) kunt inhaken, be my guest, denkt Brouwer waarschijnlijk. Waar taal tekortschiet, bedient de docent zich rijkelijk van wiskundige weergaven. Terwijl ze doorpraat over de kwalitatieve beperking van de referent binnen het descriptivisme, schrijft Brouwer x = a desda x bij ω {P1y, P2y, P3y …} op het bord. Althans, iets van die strekking, want de docent gaat steeds kleiner schrijven naarmate het college vordert, en wie zal zeggen of dat een sigma of een omega was? Toch blijven de filosofen om mij heen er ontspannen onder, ook als de microfoon uitvalt en Brouwer onversterkt maar onverstoord doorpraat. Als zij verwachtingsvol vraagt: ‘Het identiteitspricipe van Leibniz inachtnemend is het dan noodzakelijk dat a gelijk is aan b? Is dat aannemelijk?’ volgt een lange stilte. yyy
50
FoliaMagazine
Iris Blaak
(23, tweedejaars wijsbegeerte en taalwetenschappen) ‘Ik vind dit vak bovengemiddeld moeilijk. In de meeste andere filosofievakken worden meer beeldende, concrete voorbeelden gegeven. Dit is heel abstract. Daarbij gaat de docent erg snel. Ze zit heel erg in haar eigen verhaal en is niet zo bezig met hoe het overkomt. Ik vraag me ook steeds meer af wat nu eigenlijk het doel is van die zoektocht naar de relatie tussen taal en werkelijkheid: misschien moet je taal gewoon niet proberen in hokjes te stoppen.’
Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: redactie@folia.nl Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Floor Boon, Marieke Buijs, Luuk Heezen, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Youri Straver, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de Wiel, Dirk Wolthekker Aan dit nummer werkten mee
Oscar Bouwhuis
(20, tweedejaars wijsbegeerte) ‘Inhoudelijk vind ik het een leuk vak. Er is ook een powerpoint van elk college, maar die gebruikt de docent niet bij haar verhaal. Als je die uitprint kun je zo alles meelezen, maar daardoor wordt het heel saai, ze leest het gewoon voor. Je kunt beter luisteren, dan merk je ook dat de docent dingen duidelijker uitlegt. Ze schrijft inderdaad onleesbaar, misschien heeft ze nog niet veel ervaring met een grote collegezaal.’
Asis Aynan, Bob Bronshoff, Emma Curvers, Fred van Diem, Julie de Graaf, Jan-Maarten Hupkes, Martijn van de Griendt, Brechtje Keulen, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, Roos Menkhorst, Annemiek Recourt, Friso Spoelstra, Won Tuinema, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Redactieraad Wouter Breebaart,
Jarmo Berkhout
(19, tweedejaars wijsbegeerte) ‘Conceptuele analyse, waar dit vak vooral over gaat, is mij grotendeels vreemd. Gelukkig kan ik het wel bijhouden, het jargon dat wordt gebruikt kende ik al uit andere vakken. Je hebt wel een bepaalde manier van denken nodig voor taalfilosofie, je moet er aanleg voor hebben. De docent legt goed uit, maar je ziet haar soms een beetje worstelen omdat ze weet dat het zo moeilijk te begrijpen is.’
Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, zandvoort@bureauvanvliet.nl
deining ‘Het is schrikbarend dat hbo-studenten veel elementaire dingen over onze samenleving niet weten. Burgerschapsvorming zou een apart vak op middelbare scholen moeten zijn.’ Hoogleraar burgerschap Evelien Tonkens lobbyt voor haar eigen vakgebied, in HP/DeTijd. ‘Voorgoed verpest. En niks geleerd van de afgang van Cohen.’ Hersenonderzoeker Victor Lamme vindt het zonde dat Nebahat Albayrak zich zo liet kennen bij Pauw & Witteman, in nrc.next. ‘Ik dacht: ze bellen me meteen op: “Eindelijk weer een goede debutant.” Maar dat werkte zo niet.’ Schrijver P.F. Thomése over de nooit gepubliceerde roman die hij op zijn 22e opstuurde naar Meulenhoff, in HP/DeTijd. ‘Het is stuitend dat het kabinet nog geen visie heeft op de manier waarop de financiën op orde moeten worden gebracht.’ Hoogleraar economie Sweder van Wijnbergen beschouwt de politieke reacties op de CPBcijfers, op Nos.nl. ‘Je kunt jezelf wel weer voor de gek houden door te zeggen: we groeien ons uit de recessie. Maar dat gaat niet gebeuren, met alles wat er nog op ons afkomt: vergrijzing, een nieuwe recessie. (…) We moeten nu de pijn nemen.’ Ook hoogleraar bank- en effectenbedrijf Dolf van den Brink vindt het tijd voor wat meer politiek realisme, op Nos.nl. ‘Kwam ik als student wel. Gewoon om me, heel opportunistisch, gratis te laten leegslobberen. Bij een meisje moet je toch eerst drie uur praten voor je een blowjob krijgt.’ Schrijver Arthur van Amerongen over darkrooms, in Het Parool.
Opvallende quotes uit de afgelopen week van (voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien,
de lezer
In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via redactie@folia.nl.
Tom Kraan (25) communicatiewetenschap, UvA ‘Iedere week zoek ik Folia Magazine wel op. Ik lees altijd graag wat er zoal aan de UvA speelt; gewoon uit interesse voor de omgeving waar ik studeer. Het blad ziet er ook goed verzorgd uit, wat het aantrekkelijk maakt om te lezen. Het interessantst vind ik altijd de opinies, omdat die vaak gaan over actuele kwesties aan de universiteit. In deze editie vond ik vooral die over de neuroloog Tulleken interessant. Ik had verwacht dat ik het met die mening totaal niet eens zou zijn, maar uiteindelijk was ik dat toch. Ook de rubriek “Overigens” vind ik daarom leuk: omdat ik het soms helemaal wel, maar vaak ook totaal níét eens ben met een hoogleraar. De column van Dijkgraaf is ook een van de vaste dingen die ik lees. Het stuk over yoga heb ik alleen vluchtig gelezen, dat interesseert me niet zo. Maar ik begrijp wel dat het erin staat: ik hoor in mijn omgeving ook steeds meer over medestudentes die daarmee bezig zijn. De fusie van Folia met Havana vond ik in het begin even wennen, maar eigenlijk is het niveau wel hetzelfde gebleven. Het is niet zo dat er nu ineens heel veel stukken in staan die zich alleen richten op de struggles van de HvA’er. Alleen de rubriek “Drift” vind ik echt helemaal niks. Daaraan heb ik gewoon geen behoefte in een universiteitsblad.’ yyy Clara van de Wiel
volgende week Pizzatest
Bekend van tv
Negen studenten, elf pizza’s. Eén winnaar.
Wie bel je als je een mening nodig hebt? De mediamaatjes van UvA en HvA.
Crea in een kraakpand
Kunstenaar/ NSB’er
Voor wie geen zin heeft zijn weg door een bouwput te moeten zoeken: alternatieve cursussen zat.
Tobie Goedewaagen was kunstenaar, werd NSB’er en speelde een bepalende rol in het Nederlandse kunstbeleid.
mail het naar redactie@folia.nl.
FoliaMagazine
51