FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA
nr. 30 09/05/2012
De politie houdt je in de gaten
(advertentie)
TS KE IC NT TE EN UD ST JAARTICKETS, COMBINATIETICKETS & WERELDTICKETS JAARTICKET AUSTRALIË, INCL STOPOVER IN THAILAND AMSTERDAM - BANGKOK - SYDNEY - BANGKOK - AMSTERDAM
JAARTICKET NIEUW-ZEELAND, INCL STOPOVER IN DE USA AMSTERDAM - LOS ANGELES - AUCKLAND - SAN FRANCISCO - AMSTERDAM
COMBINATIETICKET “WESTERN CIRCLE TRIP”
AMSTERDAM - REYKJAVIK - NEW YORK - SAN JOSÉ (COSTA RICA) - LIMA // BUENOS AIRES - JOHANNESBURG // NAIROBI - DOHA - AMSTERDAM
WERELDTICKET “THE STUDENT EXPLORER”
AMSTERDAM - HONG KONG - HANOI // SINGAPORE - SYDNEY // CAIRNS AUCKLAND - SAN FRANCISCO // NEW YORK - REYKJAVIK - AMSTERDAM
KILROY travels Singel 413, Amsterdam Centrum www.kilroyworld.nl
VANAF
1.069,inclusief belastingen
VANAF
1.169,-
inclusief belastingen
VANAF
1.775,inclusief belastingen
VANAF
1.849,inclusief belastingen
inhoud #30 Je beste vriend 6
redactioneel Alumnibeleid
Huub van der Lubbe is er, net als Louise Fresco, Alexander Rinnooy Kan en – voor het eerst in haar nieuwe rol als CvB-voorzitter – Louise Gunning. Ik heb het over 2 juni, de alumnidag van de UvA. In Amerika worden topuniversiteiten grotendeels bekostigd door alumni en hoewel we in Nederland nog lang niet zover zijn, moet de rol van de alumni niet onderschat worden. In de meeste gevallen loopt een student maar een jaar of vijf rond op een universiteit, maar je blijft – als het goed is – de rest van je leven een ambassadeur van je alma mater. Daarom is het goed dat de UvA binding met haar alumni houdt, middels het blad Spui en een alumniwebsite. Het alumnibeleid van de HvA steekt daar schril bij af. Geen afdeling, geen dag, noch een blaadje. Al bijna tien jaar werken UvA en HvA intensief samen, maar op alumnigebied niet. Voor HvAalumni 2 juni dus geen miniconcert van de zanger van De Dijk. En dat is zonde.
Mee in de wagen met politieagent Boas Baracs (r), deeltijdstudent aan de HvA.
Over de grens 12
Studeren in het buitenland is het leukste wat er is. Maar bijna niemand doet het.
Populisten aan de macht 24
Iedere politicus moet een balans vinden tussen populisme en inhoud. En Wilders doet dat het best.
Het vrije web 30
Joris van Hoboken promoveerde op de verhouding tussen vrijheid van meningsuiting en het internet. ‘Facebook en Google zijn niet de vijand.’
Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, jim@folia.nl, @jimfjansen (twitter)
en verder de week/het moment/navraag 4-5 passie 17 opinie 18-20 Robbert Dijkgraaf 19 Fatihya Abdi 20 brief/promoties 21 objectief 22-23 op de tong 27 Folia maakt kennis 28 drift 35 lezingenladder 36 overigens 37 prikbord 38-39 wasdom 40-41 stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43
FoliaMagazine
3
de week Halbe Zijlstra kan met een gerust hart vertrekken.
H
et einde van de era-Zijlstra lijkt aangebroken. Het waren slechts 18 maanden, maar het voelde zo veel langer. Met een botte bijl en montere uitstraling hield de staatssecretaris huis in het hoger onderwijs. Langstudeerboetes, leenstelsels, buitenlandse studenten verplicht meer laten werken: het was iedere week weer een verrassing wat hij nu weer had bedacht om op het onderwijs te beknibbelen. Je zou Halbe bijna onsympathiek gaan vinden. Het is dat we weten dat hij in zijn vrije tijd graag aan duivensport doet (kent u een sympathiekere hobby?). Controversieel is nu het sleutelwoord. Moeten studenten gaan lenen tijdens de masterfase of gaat dit besluit voorlopig de ijskast in? Het is afwachten. Wat wel vaststaat is dat universiteiten en hogescholen 5 mei bij Halbe op de thee moeten om prestatie-afspraken te maken. Bijvoorbeeld over hun plannen om het studierendement op te krikken. Gelukkig komt de HvA daar niet met lege handen aan. Zij presenteren onder andere het lumineuze idee om een driejarige opleiding voor vwo’ers op te tuigen. Ja, dat is ook een manier om studenten binnen vier jaar af te laten studeren. En ook de UvA heeft verschillende rendementsplannen uit haar hoge hoed getoverd. Wat te denken van de proefstudeerweek? Het doel: eerstejaarsstudenten die op hun eindexamen niet hoger scoorden dan een zeven gemiddeld een realistische ‘learning experience’ geven. De week – die per 1 september 2013 moet worden ingevoerd – wordt afgesloten met een tentamen, waarvoor een voldoende moet worden gehaald. Net echt. Hoewel... Als het doel van deze week daadwerkelijk is om een zo realistisch mogelijk beeld te schetsen van de gang van zaken binnen het hoger onderwijs, hebben de mindere goden
4
FoliaMagazine
Op 30 april een vent, op 1 mei een vent. Belachelijk dus dat de UvA 1 mei hanteert als vrije dag onder het mom van de Dag van de Arbeid, terwijl overduidelijk is dat iedereen gewoon zijn roes aan het uitslapen is. Voor de Amsterdamse afdeling van de JOVD – de jongerenorganisatie van de VVD – was het zo’n prangende kwestie, dat ze er een heus persbericht over verstuurden. Overigens spuwen de JOVD’ers (zie foto) er zelf ook niet in.
– niet moest gebruiken om te verdoezelen dat docenten en studenten op de dag na Koninginnedag hun roes liggen uit te slapen. Alsof de drank van de dag ervoor niet al voor genoeg hoofdpijn had gezorgd. Halbe Zijlstra kan met een gerust hart vertrekken. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden
3 mei 2012
onder de aspirant-studentjes niks te vrezen: die worden gewoon gematst met het bekende genadezesje. Eerlijk is eerlijk. Maar toch staat hun niet bepaald een luizenleventje te wachten. Ook de jongere generatie VVD’ers doet een duit in het zakje, zo werd duidelijk afgelopen week. De JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD, liet in een persbericht weten dat de UvA de Dag van de Arbeid – een vrije dag voor studenten en medewerkers
tweet van de week @MkooistraHoesen Marten Kooistra Terwijl op mijn universiteit de campagnes voor studentenraden zijn begonnen, sterven studenten in Aleppo omdat ze diezelfde vrijheid willen! https://twitter.com/#!/ MKooistraHoesen/status/
Collegevoorzitter Louise Gunning en eregast Alexander Rinnooy Kan (voorzitter van de SER) zaten 27 april aan tafel met tien honoursstudenten van de UvA in de Amsterdamse Academische Club. De tafel van twaalf, een initiatief van Louise Gunning zelf, is een geregeld terugkomende conversatiesessie die studenten de mogelijkheid biedt om te wennen aan de sfeer en ambiance die met belangrijke lunches gepaard gaan. De eregast mag het gespreksonderwerp aandragen. Rinnooy Kan koos ervoor om het met de studenten over Europa te hebben. yyy tekst Max Lange / foto Bram Belloni
navraag Meindert Fennema Vrijdag 11 mei geeft hoogleraar politicologie Meindert Fennema (65) zijn afscheidcollege ‘Help, de elite verdwijnt!’ Fennema was vanaf 1975 als docent aan de UvA verbonden en schreef onder meer het veelbesproken boek Geert Wilders. Tovenaarsleerling.
U geeft op 11 mei uw afscheidscollege, gaat u daarna net zoals veel andere gepensioneerden lekker de golfbaan op? ‘Ik kan niet golfen en heb ook niet de behoefte om dat te leren. Ik heb genoeg te doen, want ik ben een roman aan het schrijven: Het abattoir. Ik ben zelf namelijk half opgegroeid in een slachthuis. Daarnaast heb ik het Peter Baehrfonds opgericht, vernoemd naar de oud-voorzitter van het Universitair Asiel Fonds, mijn voormalige baas. Dit fonds stelt jaarlijks één vluchtelingpromovendus in staat om een aanvang te nemen met zijn of haar promotieonderzoek. Ik betaal dat uit de royalties van mijn boek over Geert Wilders. Ik heb zelfs nog even overwogen
om de naam Geert Wilders Moslima Award te gebruiken, maar heb daar toch maar van afgezien vanwege het afschrikeffect op mogelijke winnaars.’
Zal u nou altijd gezien worden als de man uit de linkse kerk die Wilders en rechts-populisme omarmde? ‘Ik heb dat helemaal niet omarmd – leest u mijn boek maar. Ik ben zeer kritisch op Wilders geweest en heb zelfs nog gezegd dat wat de PVV doet kan leiden tot politieke zuiveringen. Wel heb ik mij nogal verzet tegen het demoniseren van Wilders op oneigenlijke gronden. Hij is helemaal geen fascist en dat proces had natuurlijk nooit mogen plaatsvinden. Collega’s van mij
denken vaak in termen van goed en fout en dat vind ik niet juist.’
Bent u blij met de huidige politieke ontwikkelingen? ‘Als politicoloog had ik liever gezien dat dit kabinet zijn tijd had uitgezeten. We zitten nu opgescheept met een breed middenkabinet met als enig alternatief een vrij links of rechts blok.’ Wat gaat u 12 mei doen? ‘Dan ben ik onderweg naar de Dominicaanse Republiek om verder te schrijven aan mijn boek. Ik verblijf daar in zo’n allinclusivehotel waar niemand mij kan storen. Heerlijk!’ yyy Max Lange
FoliaMagazine
5
Bureau Balistraat Sommige mensen doen een studie in deeltijd naast hun kantoorbaan in het bedrijfsleven. Voor deeltijdstudent hbo-rechten Boas Baracs is dat anders; hij waakt in het dagelijks leven als agent in zijn politieauto over de stad. ‘Mijn allereerste reanimatie was heel heftig.’ tekst Clara van de Wiel / foto’s Bas Uterwijk
V
orige week zat agent in opleiding Boas Baracs (26) in deze kantoortjes nog voor zijn tentamen Europees recht te studeren. Vandaag niet. Nu vindt op de eerste etage van bureau Balistraat de briefing plaats voor de dagdienst van 14.00 tot 23.00. Met aantekenboekjes in de aanslag kijkt een vijftiental agenten geconcentreerd naar een powerpointpresentatie. Op het scherm verschijnt een grote foto van Mohammed. Hij komt deze week vrij na anderhalf jaar in de gevangenis. Geboortejaar: 1989. Ook weer op vrije voeten: Theo; die je kunt uittekenen met een borrel in café Pleinzicht. Laatste keer
gesignaleerd tijdens het zoveelste huiselijk geweldsincident. Inspecteur Gerrit kent hem goed. ‘Geen verkeerde vent, maar als-ie gedronken, wordt het een asbak.’ Een keertje extra langs het huis van zijn ex in de Celebesstraat rijden kan dus geen kwaad. Ondanks dat Theo al een huisverbod heeft. Gerrit: ‘Als mevrouw ook een borrel op heeft, is het net een mens. Dan laat ze hem toch weer binnen.’ 14.30 De politieauto rijdt in rustig tempo de straat uit. Boas doet vanmiddag de noodhulp, samen met collega Dennis die achter het stuur zit. Elk moment kan via zijn porto een oproep komen voor bureau Balistraat. Ze rijden rond in
Melding van mishandeling op de De Ruyterkade
6
FoliaMagazine
Amsterdam-Oost, een wijk in opkomst. Vooral rond het Javaplein schieten de hippe horecagelegenheden als paddenstoelen uit de grond. Maar Oost heeft ook een andere kant. De problemen met hangjongeren zijn er groot en er is relatief veel armoede. Vandaag komen er vooralsnog via de porto vooral meldingen in Amsterdam-West voorbij. Man onwel in een supermarkt aan het Bos en Lommerplein. Overval in een winkel in Oud-West. ‘Soms gebeurt er uren helemaal niks. Maar je moet altijd klaar zijn om weg te kunnen rennen,’ vertelt Boas. ‘Een van mijn eerste periodes liep ik bij een bureau in Aalsmeer. Na uren verveling kwam toen plotseling de melding “assistentie collega”. Dan is er een collega in grote nood; dat is een van de heftigste oproepen. Dit keer bij een gewapende overval. Zo leer je wel dat je nooit achterover kan leunen.’ 15.38 Terwijl we rondjes blijven rijden tikt Boas af en toe een kenteken in op de MobiPol, een soort TomTom waarmee elke politieauto is uitgerust. Zo kan hij direct zien of een auto staat gesignaleerd, of dat er iets mis is met de keuring of verzekering. Drieëneenhalf jaar zit hij inmiddels op de politieacademie. Nog zes maanden, dan krijgt hij de vierde streep op zijn uniform en mag hij zich hoofdagent noemen. Na het vwo hield hij het twee jaar vol op de geneeskundeopleiding. ‘Al die boeken uit m’n hoofd leren, dat trok me totaal niet.’ Na een jaartje politieschool besloot hij er ‘een echte studie’ bij te gaan doen. Een deeltijdopleiding rechten aan de HvA. ‘Je hebt op de politieschool maar weinig lesuren.
Boas (l) en Dennis
En ik dacht ook: daarna heb ik nog niet eens een officieel mbo-diploma. Op mijn cv staat het toch wel goed als ik hbo heb gedaan. Ook als ik binnen de politie verder wil.’ 16.32 Oproep voor 2301: ‘Er is een lichaam aangetroffen in een Zeeburgse woning. Buren hebben melding gemaakt, naar verwachting is het slachtoffer al een tijdje dood.’ Terwijl de auto met tachtig kilometer per uur naar de woning rijdt, belt Boas naar het bureau om het adres door de politiesystemen te halen. Uitkomst: Meneer Vissers, één zus als enige naaste familie. 16.42 Meneer Vissers woonde op de vierde etage. Uit de achterbak gaan het zwarte stalen ramwapen en de reanimatiekit, compleet met beademingsmasker en defibrillator, mee naar boven. ‘Je weet maar nooit, hè,’ zegt Dennis. De cafévrienden van meneer Vissers staan voor de deur te wachten. Na een week afwezigheid in het café waren ze poolshoogte komen nemen. Via het balkon hebben ze hun drinkmaatje al zien liggen. Nu moet alleen de deur nog open. Geen eenvoudige opgave: met flinke kracht beuken Dennis en
Boas om en om minutenlang op de deur in. Een oorverdovend lawaai, maar de deur geeft geen millimeter mee. De onderbuurvrouw komt verstoord een kijkje nemen. ‘Nou ja, de deuren hier zijn in elk geval wel goed,’ mompelt ze. 16.48 Binnen vijf minuten rijdt de brandweer de parkeerplaats op, op een paar meter gevolgd door de ambulance. In colonne lopen acht
‘Soms gebeurt er uren helemaal niks’ brandweermannen de trap op om het beukkarwei over te nemen. Na een tiental ferme stoten geeft de deur het op en zwiept open. De gang ligt bezaaid met post, folders en lege flessen. Op de slaapkamervloer ligt het stoffelijk overschot van meneer Vissers, een fles port binnen handbereik. Al een poosje geleden overleden, constateren de ambulancebroeders. ‘De stijfheid is alweer weg. Na vierentwintig uur wordt een lichaam weer slap,’ legt een broeder uit. Maar
om uitsluitsel te geven over overlijdenstijdstip en doodsoorzaak moet eerst nog de schouwarts langskomen. Standaardprocedure voor een overlijdensgeval zonder directe getuigen. Boas: ‘In principe gelden dit soort gevallen altijd als een onnatuurlijke dood.’ 17.00 De ramen in de woonkamer zijn door Dennis wijd opengezet. Veel meubels staan er niet. Een bank, een televisie, een klein tafeltje en een ladekastje. De foto’s aan de muur zijn zo vergeeld dat nog amper te zien is wat ze voor moeten stellen. Op tafel ligt naast een paar uitgedroogde mandarijntjes en volledig bruine bananen meneer Vissers’ uitvaartpolis. ‘Bizar,’ vindt Boas. ‘Hij voelde het kennelijk aankomen.’ Het bestaan van een zus wordt bevestigd door een kerstkaartje. Onder in een la vindt Dennis ook een grote foto van een vrouw. Een vriendin? De zus? Als stille getuige ligt de tv-gids open op woensdag 11 april, inmiddels een week geleden. 18.00 Op de flatgalerij is het wachten op de schouwarts. ‘Nu missen we dus het eten,’ bromt Dennis. Veel lijken heeft Boas in zijn tijd bij de
FoliaMagazine
7
18.35 ‘Goedenavond!’ In rustig tempo komt de schouwarts de trap op gesjokt. Eerst moet het lichaam omgedraaid worden. ‘Die buik is als een trommel zo gespannen. Daar gaan waarschijnlijk flink wat gassen vrijkomen.’ Daarmee blijkt niks te veel gezegd. Langzaam maar zeker verspreidt een indringende lucht zich in het appartement. Het is een weeïge geur die nog het meest doet denken aan bedorven voedsel op een hete zomerdag. De lijkvlekken op de rug van het lichaam bevestigen: deze man ligt er al een tijdje. ‘Waarschijnlijk alcoholvergiftiging,’ verklaart de arts. Met vierendertig
‘Regen is de beste diender’
Politieonderzoek in de woning van meneer Vissers
politie nog niet gezien. Ook andere traumatische ervaringen zijn hem bespaard gebleven. ‘Mijn allereerste reanimatie was wel heel heftig. Dat was in de kajuit van een heel klein bootje waardoor ik het helemaal alleen moest doen.’
8
FoliaMagazine
Nachtmerries heeft hij er nog nooit van gehad. ‘Iedere agent gaat op zijn eigen manier om met heftige ervaringen. Ik praat er graag over, ook met vrienden en familie. Maar sommigen stoppen het liever weg.’
jaar dienst heeft de langstzittende schouwarts van de stad inmiddels al wel wat lijken voorbij zien komen. Of hij nog wel eens ergens van schrikt? ‘Zaken met kinderen blijven ontzettend moeilijk.’ Geroutineerd vinkt hij de punten op zijn formulier aan. Een A-formulier, voor een natuurlijke dood. Niets wijst immers op een andere doodsoorzaak. Twee jonge agenten zijn inmiddels gearriveerd om Boas en Dennis af te lossen. Zij mogen gaan eten. 19.00 In de kantine aan de Balistraat zijn de meeste mensen inmiddels al uitgegeten. Dennis
Met hulp van de brandweer wordt de deur ingebeukt.
heeft een flinke bak Surinaams eten van thuis mee, Boas smeert boterhammen met salami. De laatste hap is nog niet genomen of de heren schieten in hun jas. Het alarm is afgegaan bij het jongerencentrum. 19.04 Als de politieauto het pleintje oprijdt staan er al een paar, vooral Marokkaanse, jongeren voor de deur van het buurthuis. De ontvangst is niet al te hartelijk. ‘We doen toch niks!’ snauwt een jongen, terwijl Boas en Dennis naar binnen gaan. Met verbazingwekkende snelheid stroomt het pleintje vol met jeugd. Het blijkt vals alarm. De in bontkragen gehulde jongeren kijken de wegrijdende auto met argwaan na. ‘Ik weet van deze toevallig geen namen, maar het zijn allemaal boefjes,’ zegt Dennis. Boas: ‘Het probleem met de jeugd hier is dat ze niet weten wat ze moeten doen. Ze vervelen zich te pletter.’ ‘Pff,’ snuift Dennis. ‘Laat ze dan lekker een boek lezen. Of huiswerk gaan maken.’ In de wijk heeft de politie niet bepaald een goede reputatie. Dat is soms best moeilijk, vertelt Boas. ‘Dan hou je gewoon echte boeven aan, komt de hele buurt alsnog in opstand.’ Laatst nog, toen twee overvallers van een avondwinkel werden opgepakt. ‘Toen was de moeder van een van die jongens onder de politieauto gekropen, zodat we niet weg konden.’ Op het bureau drinken we een kop koffie. Boas slaat een collega-agent lachend op de
rug. ‘Weet je wat ik een van die meisjes in het clubhuis hoorde zeggen? Die agent buiten is echt kapot lekker!’ 20.01 We zijn terug op pad. Dennis blijft de avond binnen achter de radar, zijn plek wordt overgenomen door Jelle. Door een miscommunicatie weet mevrouw Vissers niet dat zij zelf moet regelen dat haar overleden broer wordt weggehaald. Aan Boas en Jelle de taak haar dat te gaan vertellen. ‘Anders wordt dat lijk door niemand opgehaald,’ zegt Jelle. Mevrouw Vissers is niet thuis. Ze is een paar huizen verderop opgevangen door de buren. Trillend zit ze er
‘Zaken met kinderen blijven ontzettend moeilijk’ op de bank. Dat haar broer gister helemaal niks van zich had laten horen op haar verjaardag had ze al zo raar gevonden. ‘We waren maar met z’n tweetjes. Altijd. Hij zei altijd: “M’n zussie is m’n alles.”’ Boas vertelt haar over de foto die we in de woonkamer hebben gevonden. ‘Nou kijk, zo heeft hij toch nog afscheid van je genomen!’ roept de buurvrouw uit. ‘En deze politiemensen zeiden net dat hij in de slaapkamer is gestorven. Dat is toch prachtig, in z’n slaap!’ Mevrouw Vissers kalmeert wat. ‘Maar ik wil er zelf niet heen hoor. Dan werp ik mezelf in het water,’
fluistert ze ineens paniekerig. ‘Nou mevrouw, dat moeten we dan misschien maar niet doen,’ zegt Boas rustig. Buurman Theo heeft inmiddels het uitvaartbedrijf gebeld. Het lichaam wordt opgehaald, wij kunnen verder. 20.34 Oproep voor bureau Balistraat. Op de De Ruyterkade is een donkere jongen op de grond geslagen. Met loeiende sirenes racen we over de Prins Hendrikkade. Signalement van de daders: vier Russisch uitziende jongens. ‘Hoe zien die er in godsnaam uit?’ mompelt Boas. Aangekomen bij de ponthaven stikt het inmiddels al van de politie. Van het slachtoffer geen spoor meer. ‘En nou neemt de getuige ook zijn telefoon al niet meer op,’ moppert Boas. Geen slachtoffer, geen dader en geen getuige: terug naar de eigen wijk. De adrenaline waarmee we zojuist richting station snelden, ebt snel weg. Voor agenten geeft het wachten op een melding een dubbel gevoel. Boas: ‘Aan de ene kant hoop je natuurlijk niet op misdrijven. Maar het is wel leuk als er iets gebeurt en je in actie kunt komen.’ Dat beaamt Jelle. Hoewel: ‘Aan elke melding zit natuurlijk ook weer uren tikwerk vast.’ 21.30 Oproep voor bureau Balistraat. Een man op de Dappermarkt heeft gepind, een bonnetje gekregen, maar geen geld. Misschien is het apparaat geskimd? In de stromende regen staat een donkere man bij de automaat te wachten. ‘Heeft u de bank al gebeld meneer?’ vraagt
FoliaMagazine
9
(advertentie)
Startup Award
Jaarlijks reikt Folia een prijs uit aan student(en) met een veelbelovend ondernemingsplan. Deelnemers moeten student zijn of nog geen twee jaar zijn afgestudeerd bij UvA, HvA, VU, Inholland (Amsterdam, Haarlem of Diemen) Finale 6 juni in Pakhuis De Zwijger. Voor meer informatie www.foliaweb.nl/startupaward
het platform voor hoger opgeleid Amsterdam folia_startup_award_A4.indd 1
4/15/12 5:32 PM
Boas. Daar heeft de meneer helemaal niet aan gedacht. Een kort telefoontje met ING maakt duidelijk dat de geldcassettes op zijn. Niks aan de hand dus. Is het niet frustrerend dat mensen voor dit soort dingen de politie bellen? ‘Een beetje misschien,’ zegt Boas. ‘Maar als ik hiermee iets aan het beeld van de politie kan veranderen doe ik dat graag.’ Terwijl we de straat uitrijden stoot Boas Jelle aan. ‘Maak eens even een U-turn. Daar staan drie hoodies bij de juwelier naar binnen te kijken.’ Soms lijkt het of werkelijk alles door de agenten gezien wordt. Geen persoon blijft onopgemerkt, geen binnenpleintje niet gecheckt. Als we rondjes rijden op het Sumatraplantsoen lopen er alleen een paar figuren de hond uit te laten. Het water komt nog steeds met bakken uit de lucht. ‘Op een mooie avond staat het hier helemaal vol met hangjongeren,’ vertelt Jelle. ‘Regen is de beste diender.’ 22.01 Op de Palembangstraat is een verdachte aangehouden door agenten in burger. Waarom blijft voor ons onduidelijk, maar wij mogen hem ophalen. Het blijkt Ahmed, geboortejaar 1993 en een bekend gezicht voor de agenten. Hij is klein, iel, en zit diep weggedoken in zijn glimmende jas. Gedwee laat hij zich op de achterbank zetten. ‘Mag ik je aankijken?’ vraagt Boas. ‘Ik hou liever m’n capuchon op,’ mompelt de verdachte. Terwijl we naar het cellencomplex in Amsterdam-Noord rijden legt Boas de procedure uit. ‘Maar je weet het eigenlijk al hè. We gaan je inboeken. En je hebt recht op een advocaat.’ Voorzichtig probeert hij te achterhalen wat er gebeurd is. Het blijft onduidelijk, maar Ahmed heeft iets ‘gevonden’ dat eigenlijk gesignaleerd stond. ‘Ik kan niet eens wegrennen. Mijn voet is
Linksboven: In bespreking met de schouwarts over de doodsoorzaak Rechtsboven: Boas noteert de bevindingen van de ambulancebroeders.
gekneusd.’ Terwijl de regen op de voorruit slaat, probeert Boas een gesprekje op gang te brengen. ‘Je was al een tijdje niet meer in de picture, hè?’ ‘Hmm.’ ‘Ik zag je altijd met je kranten. Doe je dat nog steeds?’ ‘Ja.’ ‘Ik vind dat knap man. Elke dag om 05.00 uur. Ik zou het niet kunnen.’ Bij aankomst wordt Ahmed in een aparte ruimte gefouilleerd. Hij blijft vannacht in de cel, wij zetten koers terug naar de Balistraat. ‘Ahmed zit hier soms wel vijf keer per week,’ vertelt Boas. ‘Dat hij zo rustig meegaat zegt natuurlijk ook wel genoeg. Kennelijk is de situatie thuis voor hem niet veel beter.’
23.00 uur Debriefing in de kantine aan de Balistraat. ‘Is Ahmed weer meegenomen? Wat was zijn excuus deze keer?’ vraagt inspecteur Gerrit. Boas vertelt over de gekneusde voet: ‘Van het voetballen.’ ‘Ja ja, harde ballen, hè!’ lacht Gerrit. De dag zit erop, Boas bergt zijn uniform op in zijn kluisje. Het was zijn laatste dienst op de Balistraat. Volgende week start zijn laatste lesperiode op bureau Waddenweg in Noord. Jelle heeft morgen de nachtdienst. ‘Dus vanavond ga ik het laat maken, zodat ik morgen de hele dag kan pitten.’ Buiten rijdt de politieauto alweer langzaam de straat uit. Het is opgehouden met regenen. yyy De namen van de betrokken burgers zijn om privacyredenen gefingeerd.
FoliaMagazine
11
Wees niet bang voor het buitenland Hoewel de gemiddelde Facebooktijdslijn anders doet vermoeden, volgen te weinig Nederlandse studenten een gedeelte van hun studie in het buitenland. Angst voor studievertraging en de bijbehorende boete zorgen ervoor dat dat niet snel beter lijkt te worden. En dat terwijl het zo leuk is. ‘Zweden is tenminste niet zo’n standaardbestemming als Australië.’ tekst Charlotte Balder / beeldbewerking Pascal Tieman
H
alverwege je studie en de collegezalen wel even zat? Of komt juist het einde in zicht en zie je op tegen de harde arbeidsmarkt, waarin jij je straks moet zien te redden? Dan is een halfjaartje buitenland misschien een goed idee. Het is niet alleen een strategisch sterke zet, omdat je ermee aan je cv bouwt om de bittere concurrentie straks het hoofd te kunnen bieden, maar ook een leuke en leerzame. Helaas. Veel studenten durven de uitdaging niet aan. Hoge kosten, bergen uitzoekwerk en mogelijke langstudeerboetes houden ze tegen. Volgens de Kennis en Innovatie Agenda (KIA), een intiatief van de KIA-coalitie, loopt het aantal Nederlandse studenten dat een deel van de studie in het buitenland doorbrengt terug. De KIA-coalitie is een verbond van werkgevers- en werknemersverenigingen en organisaties uit de kenniswereld dat wil dat Nederland terugkeert
12
FoliaMagazine
in de wereldtop van kennis- en innovatielanden. Een van de dingen die aan die doelstelling zou moeten bijdragen is dat voor 2020 35 procent van de Nederlandse studenten een gedeelte van
Veel studenten durven de uitdaging niet aan de studie in het buitenland doorbrengt. Maar voor 2011 bedroeg dit percentage 23,3 procent en de verwachting voor 2012 is zelfs een schamele 22 procent. Het Bureau Internationale Studentenzaken (BIS) van de UvA voorziet ook een afname in het aantal studenten dat naar het buitenland gaat. De afgelopen zes jaar vertrokken jaarlijks zo’n zeshonderd à achthonderd studenten voor een uitwisselingsprogramma naar het buitenland. Daar komen de gemiddeld vijfhonderd studen-
ten per jaar die voor stage of afstuderen de grens overgaan nog bij. Student Exchange Coördinator Guido de Wilde van BIS denkt dat studenten minder snel voor het buitenland zullen kiezen, omdat het kan zorgen voor studievertraging en zo de kans op een langstudeerboete vergroot. Studenten die wel naar het buitenland gaan zien dit vaak als een positieve ervaring. Volgens De Wilde kwamen in de afgelopen zes jaar hoogstens vijf studenten vervroegd terug vanwege tegenvallende belevenissen. ‘De rest maakte de uitwisseling of stage af en was enthousiast. Laatst nog vertelde een uitwisselingsstudent dat hij het zo naar zijn zin had, dat hij eigenlijk niet meer terug wilde naar Nederland.’ Studeren in het buitenland is dus een positieve ervaring die helaas te weinig mensen opdoen. Wat hebben mensen die de stap naar het buitenland wel durfden te zetten te zeggen tegen hun afwachtende landgenoten? Drie succesverhalen.
s
Sjors Dijn
Sjors Dijns (26, management, economie & recht (mer), HvA) ging naar Örebro, Zweden, (augus tus 2011 - januari 2012). Voorbereidingstijd: ‘Veel tijd zat in het uitzoeken van de vakken uit het grote aanbod van de universiteit. Daarna was het wachten op goedkeuring van docenten, maar afgezien daarvan ben ik er ongeveer vier dagen mee bezig geweest.’ Kosten: ‘Gemiddeld 900 à 1000 euro per maand, exclusief reiskosten van en naar Zweden. Ik heb een Erasmusbeurs toegekend gekregen – die krijg je al snel als je binnen Europa blijft. Om die te kunnen krijgen meld je je voor vertrek aan en schrijf je achteraf een verslag over je uitwisseling. Ik heb geen tijd gestoken in het aanschrijven van fondsen, omdat ik niet dacht dat ik in aanmerking zou kunnen komen.’ Opbrengst: ‘Dertig studiepunten, een relatie met een Noorse en een hoop vakantieadressen.’ Spijt zal Sjors niet hebben van zijn keuze om een halfjaar lang in het Zweedse stadje Örebro te gaan studeren. Hij zei zijn Nederlandse
vriendin vaarwel en ontmoette ter plaatse de liefde van zijn leven: een Noorse schone, genaamd Cecilie. ‘Komende zomer gaan we samenwonen in Oslo.’ Op liefdesgeluk had Sjors niet gerekend toen hij tijdens het internationale semester van zijn studie naar Zweden vertrok. ‘Ik ging voor de ervaring en de spanning. Het leek me vooral hartstikke leuk.’ Voor de duale opleiding mer is een stage of studie in het buitenland niet verplicht, maar er zijn wel mogelijkheden voor. ‘Ik wist al langer dat ik naar het buitenland wilde, maar nog niet precies waarheen.’ Volgens
Op de HvA gaat alles heel schools. Je levert je voorkeuren aan en zij helpen je verder. Sjors was dat de lastigste overweging: waar ga ik heen en wat ga ik daar doen? ‘Tijdens een informatiebijeenkomst trok Zweden mijn interesse. Scandinavië trok me altijd al en Zweden is tenminste niet zo’n standaardbestemming als Australië of Amerika. Het voorbereidingstraject viel me alleszins
mee. Op de HvA gaat alles heel schools. Je levert je voorkeuren aan en zij helpen je verder. Ik hoefde geen sollicitatiebrief te schrijven en geen taaltest te doen. Zweden is natuurlijk ook een goed georganiseerd land, zij verzorgden bijvoorbeeld ook mijn accommodatie.’
Edo Schets (22, Economics & Business,
UvA, afgestudeerd in 2011) deed een uitwisseling aan McGill University in Montreal, Canada (januari - april 2011) en is nu trainee bij Sita Waste Services Limited (januari - juni 2012) in Hong Kong. Voorbereidingstijd: ‘Voor mijn uitwisseling naar Montreal waren die verspreid over anderhalf jaar. Voor Hong Kong waren binnen twee maanden visa, woning en verzekeringen geregeld.’ Kosten: ‘In Montreal betaalde ik per maand 500 dollar aan huur, 350 dollar aan eten en 80 dollar aan uitgaan. Boeken kostten me eenmalig 350 dollar. Nu woon ik in Hong Kong, waar een Big Mac menu maar drie euro kost, terwijl mijn huur vier keer zo hoog is als in Montreal. Gelukkig betaalt mijn stagebedrijf de huur.’ Opbrengst: ‘30 ect’s en een interessante toevoeging aan mijn cv. Veel grote bedrijven werken tegenwoordig internationaal en stellen het op prijs als hun personeel flexibel is qua
FoliaMagazine
13
Tips om van je verblijf in het buitenland een succes te maken: Do’s... Edo: ‘Sluit vriendschappen met locals. Zij kennen de omgeving en hotspots als geen ander.’ Teuntje: ‘Haal alles uit je verblijf door tripjes te maken of na afloop een periode te gaan rondreizen.’
Sjors: ‘Ga op Koninginnedag naar de Nederlandse ambassade voor een ouderwets gezellig oranjefeestje.’ Edo: ‘Welke sport is belangrijk in je nieuwe thuisland? Ga naar wedstrijden of neem les.’
ets
Edo Sch
woonlocatie. Met mijn buitenlandervaringen laat ik zien dat ik stressbestendig ben, dat ik weet hoe het is om als buitenlander samen te werken met een groep lokale collega’s en dat ik niet bang ben om naar een nieuwe omgeving te verhuizen.’ Vorig jaar vertrok Edo tijdens zijn bachelor aan de UvA (een honoursprogramma) naar de hoog aangeschreven McGill University in Montreal voor een uitwisselingsprogramma. ‘Ik wilde naar een ander continent, waar Engels de voertaal is, zodat ik geen last zou hebben van taalbarrières. De veelzijdigheid van de stad Montreal trok me enorm aan. Daarbij is McGill University een goede universiteit, dat vind ik ook belangrijk.’ In plaats van berekeningen
14
FoliaMagazine
maken, werd hij hier aan de tand gevoeld over filosofische vraagstukken. ‘Het was harder studeren dan ik had gedacht. Ik moest veel
‘In Hong Kong kost een Big Mac-menu maar drie euro’ essays schrijven, waar ik weinig ervaring mee had. Ook bestond er veel onderlinge competitie, waardoor studenten vaak nachten doortrokken in de bibliotheek. Zo ver ging ik niet. Ik deed ook veel leuke dingen, zoals met mijn vrienden trips maken – bijvoorbeeld naar New York.’ De voorbereidingen om naar het buitenland te gaan, brengen volgens Edo altijd stress met zich mee. ‘Voor mijn uitwisseling naar Montreal
moesten mijn tentamens verzet worden, zodat ik het blok op tijd kon afronden.’ Zijn huisvesting regelde Edo niet van tevoren en na aankomst stalde hij zijn bagage in een hostel. Na een wilde nacht down town bleek dat al zijn waardevolle spullen waren gestolen. ‘Dat was een slecht begin, maar ik liet me er niet door uit het veld slaan. Ik wilde mijn uitwisseling niet laten verpesten.’ Na de uitwisseling te hebben afgerond keerde Edo terug naar Nederland om af te studeren en zich voor te bereiden op een stageplaats in Hong Kong. ‘Het grote voordeel van de stage ten opzichte van de uitwisseling is dat je vrij bent in de weekenden, omdat je niet hoeft te studeren.’ Toch lijkt het studeren in het weekend Edo niet tegen te houden, want nog voordat hij goed en wel terug is uit Hong Kong staat alweer een nieuwe uitdaging op de stoep. Edo: ‘Ik ben aangenomen voor een master aan de London School of Economics.’
Teuntje Vosters (23, Europese Studies,
UvA), studeerde een semester aan de San Francisco State University en loopt nu stage bij het International Rescue Committee in Oakland (augus tus 2011 – juni 2012).
Don’ts... Sjors: ‘Laat je niet weerhouden door mogelijke problemen die je tegenkomt als je naar het buitenland vertrekt. Vertrouw erop dat je die wel weer oplost.’ Teuntje: ‘Richt je motivatie niet op het land waar je naartoe wilt, maar
Voorbereidingstijd: ‘Ongeveer het hele collegejaar voordat ik vertrok. Gemiddeld zo’n vierenhalf uur per week.’ Kosten: ‘De kosten lopen op, omdat de huur hier hoog is, namelijk 800 dollar per maand. Teuntje Vosters De totale kosten zijn ongeveer 1600 dollar per maand. Zonder de beurzen van het Amsterdams Universiteitsfonds (AUF) en Becker-la Bastide had ik het niet gered. De aanvraag daarvan kostte veel tijd; je moet inhoudelijk sterke brieven schrijven, waarin je met onderbouwde argumenten het fonds moet overtuigen jou de beurs toe te kennen.’ Opbrengst: ‘Dertig ect’s die niemand anders van mijn studie heeft, een stage op mijn cv en de inzet die je toont door “net dat beetje extra” te doen naast je studie.’ Voor Teuntje was een halfjaar buitenland niet genoeg. ‘Dan ben je de hele tijd aan het haasten.’ Ze besloot om twee semesters vakken te volgen aan de San Francisco State University, vanwege de goede verhalen over de stad en omdat ze hier Engels kon spreken. Ter plekke ontdekte ze dat de lesmethodes niet aan haar besteed waren. ‘Vaak werd er met vijftig studenten een klas-
beschrijf waarom jij die universiteit of stageplaats zo interessant vindt.’ Edo: ‘Stel je vertrek niet uit, maar ga zo jong mogelijk: vind je het niks, staat het toch maar op je cv. Vind je het wel wat, dan kan je vaker gaan.’
sikale discussie gevoerd. De groep was te groot, waardoor het merendeel niet meedeed. Ik had het gevoel daar weinig van te leren.’ Ze besloot om het tweede semester te vullen met een stage,
Vooral in het aanschrijven van fondsen ging veel werk zitten’ die ze uiteindelijk vond bij het International Rescue Committee. ‘Het was hectisch om dit ter plekke te moeten regelen. Met de hulp van een professor lukte het uiteindelijk vlak voor de deadline.’ De voorbereiding die ze vanuit Nederland moest treffen vond ze intens en chaotisch, maar ook leerzaam. ‘Het is allemaal erg veel werk, dat je naast je studie moet doen. Vooral in het
aanschrijven van fondsen ging veel werk zitten.’ Van het schrijven van die brieven leerde ze wel veel. ‘Ik werd gedwongen om over mijn toekomst na te denken. Hoeveel studenten denken nou na over wat ze met hun toekomst willen doen? En je leert jezelf promoten, dat komt later nog goed van pas tijdens sollicitaties. Dat leert niemand je aan de UvA.’ Nu ze over de helft zit, is Teuntje blij dat ze er een tweede semester aan vast heeft geplakt. ‘Alle Nederlandse studenten baalden enorm dat ze weer terug moesten. Ik had dus gelijk dat alles wat je wilt doen niet in een halfjaar past.’ Wel mist ze haar vriendje enorm. ‘Hij is langsgekomen en nu sinds twee dagen weg.’ Om haar liefdesverdriet een beetje het hoofd te kunnen bieden heeft Teuntje zichzelf maar een weekendje Las Vegas cadeau gedaan. ‘Hopelijk verzacht dat de pijn.’ yyy
FoliaMagazine
15
(advertentie)
â—†
passie Schilderen Hilbert Katuin (30, lerarenopleiding techniek) ziet zijn doeken als een persoonlijk dagboek. Een schilderij is voor hem goed als het ‘lekker wegkijkt’. ‘Er zijn periodes – zoals nu – dat ik dagelijks schilder, maar ik heb ook wel eens een jaar lang geen kwast aangeraakt. Daar word ik op den duur onrustig van. Dan gaat het kriebelen en blijft het in mijn hoofd rondspoken dat ik iets met al mijn ideeën moet. Ik ga dan naar mijn atelier, zet een cd’tje op, stel de doeken voor me op en begin met goed kijken. Als ik er niet uitkom waarom iets niet klopt, dan kijk ik tussen mijn wimpers door, en dan zie ik meteen waar het wringt in het werk. Meestal werk ik aan vier doeken tegelijk, dat werkt prettiger voor me dan lang met één werk bezig zijn. Ik heb geen opleiding gehad, maar dat is geen probleem. Ik heb met behulp van een oud-docent alles zelf ontdekt; wat werkt en wat niet. Daardoor kan ik onbevangen en puur naar schilderijen kijken, ik wil en kan geen waardeoordeel geven. Zeker niet over mijn eigen werk, iedereen mag er van vinden en in zien wat ze willen. Ik vind het belangrijk dat een doek “lekker wegkijkt”, maar tegelijkertijd besef ik dat het heel moeilijk is uit te leggen wat dat precies is. Soms zie je werken van grote kunstenaars, en die kloppen helemaal: de compositie, lichtinval en kleurgebruik, maar toch doen ze niets met je als toeschouwer. Mijn werk zie ik als een dagboek, maar dan beeldend op doek. Ik vertel op die manier mijn verhaal, wat me boeit en bezighoudt. Inspiratie haal ik uit dagelijkse dingen, dat kan echt van alles zijn; tot aan een pakje boter aan toe. Ik kan heel weinig met mensen die abstracte kunst zien als iets “wat hun neefje van acht ook kan maken.” Mijn antwoord daarop is dat ik hoop dat ze de beste jongen dan stimuleren, omdat-ie later nog wel eens een hele grote zou kunnen worden.’ yyy tekst Annemarie V issers / foto Fred van Diem
FoliaMagazine
17
opinie
Ambities moeten stroken met de werkelijkheid De UvA moet niet proberen haar torenhoge ambities waar te maken over de rug van het wetenschappelijk personeel, vindt Iris Breetvelt. illustratie Marc Kolle In het vorige nummer (25 april) van Folia Magazine stond een stuk over flexibele contractvormen voor structureel overwerk door docenten. Hoewel het bestuur de desbetreffende feiten heeft ontkend dan wel gebagatelliseerd, is duidelijk dat flexibele arbeidsrelaties aan de UvA veelvuldig voorkomen. Daarover berichtte Folia Magazine al in 2011 onder de kop ‘Seizoensarbeid in de wetenschap’. Van het wetenschappelijk personeel (WP) heeft 59 procent geen vast dienstverband. In haar HRM-beleidsnotitie Werken aan de UvA stelt de strategisch directeur Personeel & Organisatie (P&O) zelfs ‘dat een verbintenis met de UvA uit de aard der zaak een tijdelijk karakter heeft’. Ter motivering hiervan spreekt de notitie over een veranderende omgeving en veranderende behoeftes van medewerkers. Beter zou zijn hier te verwijzen naar de grootse ambities van de universiteit. Het Instellingsplan 2011-2014 zet hoog in: op de wereldwijde Shanghai Academic Ranking wil de UvA in 2020 tot de top-75 behoren, op tien onderzoeksgebieden tot de mondiale top-20 en op ten minste drie terreinen tot de mondiale top-5. Deze ambities doen een zwaar beroep op met name het WP. Tegelijkertijd wordt er stevig geïnvesteerd in huisvesting en noodzaakt de teruggang van overheidsfinanciering tot financieel scherp aan de wind varen.
18
FoliaMagazine
De werkdruk aan de UvA is hoog en deze ambities zullen die ongetwijfeld doen toenemen. De UvA-medewerkersmonitor 2011 toont dat 76 procent van het WP vrijwel altijd langer door-
Dijkgraaf werkt dan de formele werktijd en 30 procent na afloop van de werkdag doorgaans zijn werk niet af heeft. ‘We speculeren op de bereidheid van medewerkers om (veel) meer te doen dan waarvoor de werkgever ze betaalt,’ zo stelt de afdelingsvoorzitter van politicologie in zijn reactie op het eerstgenoemde Folia Magazine-artikel [Zie p.21, red]. Een situatie die zich laat begrijpen als structureel overwerk. De wens tot ‘flexibeler vormgeving van dienstverbanden om op de onzekerheden in financiering en studentenaantallen te kunnen reageren’, zoals verwoord in de ge-
De werkdruk aan de UvA is hoog noemde beleidsnotitie HRM-beleid, lijkt bij de FMG te zijn vormgegeven in een nieuwe variant van flexibele afspraken of contracten voor overwerk, in aanvulling op een tijdelijke aanstelling die qua omvang bewust is onderschat. De opvatting die spreekt uit het commentaar van de door Folia Magazine geïnterviewde P&O-functionarissen, dat het logisch is om instellingsrisico’s af te wentelen op individuele werknemers, is niet alleen strijdig met het sociaal zekerheidsrecht maar ook onjuist, aangezien de prestaties (lees: studierendement) van de individuele werknemer een zeer kleine en dus instabiele steekproef vormt uit de prestaties van een grote instelling zoals de UvA. Wat alle flexibele arbeidsrelaties gemeen hebben, is dat de werkgever de financiële risico’s van de arbeidsrelatie minimaliseert. Om financieel scherp aan de wind te varen is ontduiking van de opbouw van werknemersrechten (uitkering bij ziekte, zwangerschap en werkloosheid, en opbouw van pensioen) door de werkgever, in dit geval
de UvA, een probaat middel. Op weg naar verdergaande flexibilisering vormt de CAO een obstakel, want die stelt dat het dienstverband in beginsel wordt aangegaan voor onbepaalde tijd en dat een duidelijke motivering moet zijn om daarvan af te wijken. Het is niet verwonderlijk dat de strategisch directeur P&O in haar notitie aangeeft te willen nagaan of de CAO flexibele arbeidsrelaties wel voldoende faciliteert en welke veranderingen daarin wenselijk zijn. Werkdruk en flexibele arbeidsrelaties lijken de keerzijde van hoge ambities. De vraag is of de prijs niet al te eenzijdig wordt neergelegd bij jonger personeel in lagere wetenschappelijke functies. De Groene Amsterdammer (26 april) rekent deze universitaire groep tot de bedreigde middenklasse: ‘De onzekerheid die voorheen voorbehouden was aan de onderklasse – tijdelijke contracten, flexibele banen – treft steeds vaker ook de hoger opgeleide middenklasse’. Uit onderzoek naar het effect van flexibilisering van arbeidsrelaties op de productiviteit komt overigens naar voren dat bedrijven met hoge percentages tijdelijke werknemers minder groei van de arbeidsproductiviteit vertonen. Het is de vraag of het risico van gebrek aan loyaliteit van flexwerkers met de organisatie voldoende wordt gecompenseerd door ‘loyaliteit van toptalent bij het vak’, een ideaal uit de bestuursnotitie HRM-beleid. Uitgangspunt van personeelsbeleid zou ten minste moeten zijn de ambities in evenwicht te brengen met de financiële middelen en ze af te stemmen op het geldend arbeidsrecht. yyy Iris Breetvelt is voorzitter van de commissies personeel van de Ondernemingsraad van de Faculteit der Maatschappij- & Gedragswetenschappen en de Centrale Ondernemingsraad en lid van de Vakbond voor de Wetenschap (Vawo). Zij schrijft dit stuk op persoonlijke titel.
Solidair De Duitse bondspresident Joachim Gauck hield dit jaar de 5 mei-lezing. Een inspirerende boodschap en een moedige uitnodiging van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Gauck is op de dag af twintig jaar ouder dan ik. Maar wat een verschil tussen 1940 of 1960. Als kind van de Tweede Wereldoorlog én de Koude Oorlog (zijn vader werd gedeporteerd naar Siberië en hijzelf was een prominent woordvoerder van de oppositie tegen de DDR) heeft Gauck van nabij meegemaakt wat voor mij slechts krantenkoppen of nieuwsbeelden op televisie waren. Gauck had een goede start, nadat hij in maart de brokkenpiloot Christian Wulff opvolgde. Zijn eerste staatsbezoek was opvallend. Hij ging niet naar het westen, maar naar het oosten. Dit keer geen traditionele reis naar Frankrijk, de oude bloedvijand die nu de betrouwbare andere helft van de Europese motor is geworden. Nee, de bestemming was Polen, dat Gauck roemde als ‘het Europese land van de vrijheid’. U begrijpt, als inwoner van het thuisland van het Polenmeldpunt, had ik daar wat ongemakkelijke gevoelens bij. We vergeten de laatste tijd te gemakkelijk hoe lang de Koude Oorlog heeft geduurd en hoe belangrijk de rol van het Poolse verzet tegen het communistische regime is geweest. Deze dagen wordt de band tussen Nederland en Duitsland vooral gekleurd door de economie. Als twee exponenten van het spaarzame noordelijke deel van Europa lezen we graag het zuiden de les. Maar laten we de niet vergeten dat de oude scheiding tussen oost en west lang niet geheeld is. Zo betalen Duisters nog steeds een Solidaritätszuschlag om de voormalige DDR te helpen die oploopt tot 5,5 procent extra loonbelasting. De interne geldstroom van west naar oost ligt rond de 100 miljard euro per jaar. Vanuit dat perspectief is het misschien tijd voor een beetje meer Europese Solidarność. yyy Robbert Dijkgraaf
FoliaMagazine
19
opinie
Abdi
De Mars
Sywerts apostelen
In haar streven naar moderniteit maakt de UvA het studenten er niet makkelijker op om een versnapering aan te schaffen, vindt Vincent de Haan.
V
andaag heb ik geprobeerd een Mars te kopen. Dat leek mij niet zo’n moeilijke opgave, zeker niet voor een aanstormend academicus als ik, zeker niet in een kantine waar Marsrepen liggen, talrijk als toeristen in de binnenstad. Toch kwam ik een aantal obstakels tegen, waarmee ik u graag bekend maak. Om te beginnen heeft de Universiteit van Amsterdam een tijdje terug in al haar wijs-
Niet gezond, maar wel erg lekker, zo’n Mars heid besloten een cateraar te contracteren, die nog slechts betalingen per chipknip accepteert. Dat is modern, zegt men. Is modern dan ook altijd beter? Het schijnt. Voorheen werd men op de Oudemanhuispoort met een ziedend tempo bediend van allerlei lekkernijen, en werd het geld door de behendige handen van de geoefende kassamedewerkers aangepakt, gewisseld en weer opgeborgen. Tegenwoordig wacht men met geduld tot de chipknip de betaling heeft verricht, die daar vreemd genoeg langer over doet dan zijn menselijke voorganger. Goed. Dat is modern. Dat is goed. In een andere vlaag van wijsheid heeft men echter besloten het oplaadpunt voor chipknips, dat al sinds jaar en
20
FoliaMagazine
dag op de Oudemanhuispoort stond opgesteld, op te heffen. Toegegeven, een Mars is ongezond, dus wie er een wil kopen, doet er goed aan een stukje te wandelen. Toch doet het wat onpraktisch aan: betalen met een chipknip is verplicht, maar de chipknip opladen kan alleen maar in het Atrium, een stukje verderop. Niet gezond, maar wel erg lekker, zo’n Mars, dus ik laat mij niet uit het veld slaan en zet koers naar het Atrium. Aldaar probeer ik mijn chipknip op te laden in het daartoe bestemde apparaat. Tevergeefs. Mijn pas is defect en ik moet maar naar de bank. Ik had hem toch vandaag nog gebruikt? Een passerende vriendin probeert het ook eens. Ook haar pas lijkt defect. Misschien ligt het dan toch aan het apparaat. We proberen het met haar pas in de Marsrepenautomaat. De pas is prima, en voldoende opgeladen. Daar komt dan eindelijk die versnapering, twee chipknips, een voettocht en een defect oplaadapparaat later, en na mijn eeuwige dank aan deze schone dame. Dan dient zich het volgende probleem aan: haar saldo is nu te laag om nog te eten en opladen kan ze blijkbaar niet. Dan maar ergens in de stad wat eten, bij een ouderwets restaurant, waar men nog met geld betaalt. Dat is toch niet modern? Vast niet, maar het zal allicht goed smaken, en daar gaat het om. yyy Vincent de Haan studeert rechten en psychologie.
Van Jan Nagels 50+-partij tot Hero’s OBP. Het wordt duwen en trekken in de aankomende verkiezingen om de 50+-kiezer over te halen. Gek is dat niet in een tijd waarin ons land sterk vergrijst. Als tegenreactie komen Sywert van Lienden en zijn vijfhonderd apostelen van de G500 met een tienpuntenplan om ervoor te zorgen dat jongeren de rekening niet krijgen van die vervloekte babyboomers. Petje af voor Sywert die tenminste moeite onderneemt om door middel van zijn eigen ideeën en bevlogenheid de politiek te willen veranderen. Alleen vraag ik me af of de kloof tussen jongeren en ouderen wel ons belangrijkste probleem is. Is er eigenlijk wel sprake van een kloof tussen jongeren en ouderen? Ik zie eerder een kloof tussen hoogopgeleiden en laagopgeleiden die steeds groter wordt. Ieder gevangen in ons eigen wereldje, met onze eigen manieren en taalgebruik. Waar blijft de verontwaardiging hierover? Ik zie veel laagopgeleiden die eerder ziek worden en daardoor hoge zorgkosten hebben. Ik zie veel laagopgeleiden die eenzijdig geschoold zijn en daardoor weinig tot geen kans maken op onze grillige arbeidsmarkt. Ik zie veel laagopgeleiden die weggejaagd worden uit hun vertrouwde buurten omdat woningbouwcorporaties niet genoeg verdienen aan sociale huisvesting. Ik zie veel laagopgeleiden die weggezet worden als racisten omdat zij zich zorgen maken om de veiligheid in hun wijk. Maar belangrijker nog, ik zie veel bekende gezichten die zich bij de G500 hebben aangesloten. Hoogopgeleide jongeren met een mooi toekomstperspectief die een zorgeloos leven tegemoet gaan. Beste Sywert, ons grootste probleem is dat wij het vermogen hebben verloren om ons te verplaatsen in anderen. Natuurlijk zullen CDA, VVD en PvdA de G500 met open armen ontvangen en doodknuffelen. Logisch, want ooit waren de politici ook hoogopgeleide jongeren die klaagden over de vergrijsde politiek en gebrek aan solidariteit. yyy Fatihya Abdi
brief Reputatieschade
In Folia Magazine 29 (25 april) staat een artikel over de omgang van de FMG met tijdelijke docenten. Vooral de praktijken rond de inzet van deze docenten bij de afdeling politicologie worden onder vuur genomen. Helaas is de berichtgeving eenzijdig en op essentiële onderdelen onjuist of onvolledig. Folia Magazine is naar onze mening niet zorgvuldig omgegaan met de journalistieke plicht van hoor en wederhoor. In het artikel wordt beweerd dat tijdelijke docenten een schraal basiscontract van 0,5 fte krijgen aangeboden en pas na geleverde arbeidsprestaties eventueel een aanvulling daarop ontvangen. Het beeld dat wordt geschetst is dat van een koele, berekenende werkgever die allerlei risico’s afwentelt op een kwetsbare groep medewerkers. In het artikel wordt voorts aangegeven dat tijdelijke docenten betaald worden per afgeleverde scriptie indien zij een scriptieproject begeleiden. Ook dit is zeer gechargeerd. In het stuk wordt stevig op de sentimenten gespeeld door over de beloning van scriptiebegeleiding als stukwerk te spreken en te suggereren dat vergoeding van begeleidingstijd niet plaatsvindt als er geen scriptie wordt afgeleverd. De suggestie dat de afdeling de risico’s afwentelt op de werknemers door na afloop stukloon te betalen per afgeronde scriptie is onzin. Ook is het zo dat als een docent kan laten zien dat hij/zij werk in een student heeft gestoken, de werkzaamheden gewoon worden uitbetaald, ook als de scriptie niet af is of met een onvoldoende is beoordeeld. Welk belang zou een onderwijsinstituut hebben om voor een luttel bedrag zijn docenten te frustreren, terwijl dit het kapitaal is waar ons onderwijs van afhankelijk is? Alle docenten worden geacht zich in te spannen om studenten binnenboord te houden. Dat hoort bij de professie. Maar nooit om de in het artikel gesuggereerde reden dat betaling van de docent ervan afhankelijk is. Hierover heeft ons dan ook nog nooit een klacht bereikt, noch rechtsreeks van onze (tijdelijke) medewerkers, noch via de medezeggenschap. De werkdruk is binnen de gehele universiteit en voor alle geledingen heel hoog. En dat we speculeren op de bereidheid van medewerkers om (veel) meer te doen dan waarvoor de werk-
promoties dinsdag 15/05 10.00 uur: Talita Groenendijk – Onderwijskunde
gever ze betaalt, zijn we het ook snel eens. Onze gedeelde liefde voor het vak, voor onderwijs en onderzoek en de universiteit maakt dat we dit collectief accepteren. Maar dat een en ander leidt tot de in het artikel geschetste wantoestanden voor tijdelijke docenten is een vertekening van de werkelijkheid. Het beeld dat in het gewraakte artikel wordt gepresenteerd doet de werkelijkheid en onze intenties geweld aan. Ondertussen zijn we zeer ontsteld over de onterechte reputatieschade die de FMG in het algemeen en de opleidingen politicologie in het bijzonder door dit artikel hebben opgelopen. yyy Wouter van der Brug, afdelingsvoorzitter politicologie, Johan Post, directeur College Sociale Wetenschappen en Mark Rutgers, directeur Graduate School Sociale Wetenschappen Dit is een ingekorte versie, de volledige reactie is te
Observe and Explore. Empirical Studies About Learning in Creative Writing and the Visual Arts (Agnietenkapel)
12.00 uur: Samson Gwer – Geneeskunde
Seizures and Intracranial Dynamics in Kenyan Children with Acute Non-traumatic Encephalopathies (Agnietenkapel)
14.00 uur: Michiel Van der Vlist – Geneeskunde C-type Lectins on Dendritic Cells. Bittersweet Interactions With Viruses (Agnietenkapel)
Woensdag 16/05 10.00 uur: Hector Alvaro Galue – Natuurkunde Infrared Spectroscopy of Mass-Selected Aromatic and Diamondoid Molecular Ions (Agnietenkapel)
12.00 uur: Martijn Rhebergen – Geneeskunde From Question to Answer. Information for Workers on Occupational Safety and Health (Agnietenkapel)
13.00 uur: Jannah Loontjens – Literatuurwetenschap
Popular Modernism: Representations of Modernist Literature in Popular Culture (Aula)
14.00 uur: Wilco Pulskens – Geneeskunde
lezen op www.foliaweb.nl/reactie-fmg.
Pattern Recognition Receptors Sensing Re(n)al Danger (Agnietenkapel)
Naschrift redactie: Wij zijn van mening dat het artikel in Folia Magazine inhoudelijk klopt en op journalistiek verantwoorde wijze tot stand is gekomen. De auteur, Marieke Buijs, heeft elf docenten gesproken en van sommige de schriftelijke arbeidsvoorwaarden in bezit. Hieruit blijkt dat het in ieder geval bij politicologie de norm is om het loon voor een deel van de scripties die een docent begeleidt als nabetaling uit te keren. In de arbeidsvoorwaarden staat dat het daarbij om afgeronde scripties gaat. Dit verklaarden de docenten die Folia Magazine sprak ook. Enkele docenten vertelden de auteur, in tegenstelling tot wat hierboven wordt gesuggereerd, dat zij bij hun leidinggevenden hebben aangekaart dat ze hun arbeidssituatie niet redelijk vonden. Bovendien is er in het artikel uitgebreid wederhoor toegepast.
oratie woensdag 16/05 16.00 uur: Mw. prof. dr. Maartje Raijmakers, bijzonder hoogleraar cognitieve ontwikkelingspsychologie, in het bijzonder het science leren in non-formele omgevingen Inzicht door onderzoekend leren (Aula)
Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.
De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden niet geplaatst. Mail naar redactie@folia.nl.
FoliaMagazine
21
22
FoliaMagazine
objectief
Hoeveel spierpijn wil je? Er waren tijden dat studenten er alles aan deden uit militaire dienst te blijven. Tegenwoordig staat men in de rij voor het populaire Bootcamp. Een work-out waarbij je jezelf volledig laat uitknijpen door een sportinstructeur – in Bootcamp-termen een drill instructor – compleet met groene legerbroek en baret. Die rij studenten had ook te maken met de kortingsactie van het Universitair Sportcentrum (USC): voor elf euro negen weken lang lessen onder begeleiding van twee gediplomeerde instructeurs. Een koopje, volgens Anna Kreuger (27, master oude geschiedenis, links op de foto in blauw trainingspak). Ze houdt niet van binnen sporten, vandaar dat haar interesse werd gewekt voor deze sport. ‘Bovendien is het een goede aanvulling op mijn hardloopschema. Kracht en uithoudingsvermogen opbouwen leek me wel wat. Bovendien heb ik niets met competitiesporten, dat is bij Bootcamp niet het geval.’ Kreuger koos voor een relatief makkelijk beginnersniveau: ‘Je kon van tevoren kiezen in welke groep je ingedeeld werd: de één-dag-spierpijn, drie-dagen- of de vijf-dagen-spierpijngroep.’ Squats, opdrukken, estafettelopen met een andere deelnemer op je rug of kikkersprongen maken: de sport is niet voor watjes. Kreuger durft het aan: ‘De komende les gooi ik er nog een schep bovenop; drie dagen spierpijn moet ik wel aankunnen.’ yyy tekst Annemarie Vissers / foto Martijn van de Griendt
FoliaMagazine
23
Uit naam van de burger Het mediacircus rond de verkiezingen kan ieder moment losbarsten. Het is een moeilijke tijd voor partijleiders. Die moeten zich in de kijker spelen met catchy oneliners, maar tegelijkertijd zorgen voor voldoende inhoudelijke onderbouwing om geloofwaardig over te komen. Dat zegt politiek communicatiewetenschapper Linda Bos, die 8 mei op dit onderwerp promoveerde. tekst Marieke Buijs / illustratie Pascal Tieman
L
inda Bos stelt in haar dissertatie dat alle politieke leiders de balans tussen populisme en inhoud moeten vinden, maar dat leiders van de gevestigde orde het daarbij nog iets moeilijker hebben dan hun populistische collega’s. De kiezer straft een traditionele leider namelijk al gauw af als die zich populistisch uitlaat. Voor haar onderzoek analyseerde Bos onder meer mediaoptredens tijdens de verkiezingscampagne van 2006, om na te gaan hoe effectief en legitiem een partijleider wordt geschat naar aanleiding van zijn optreden in de media. Het uitstippelen van de juiste mediastrategie blijkt geen sinecure. Toch is er één politicus die met ogenschijnlijk gemak de juiste balans vindt: Geert Wilders. Hij wisselt spraakmakende, populistische retoriek af met inhoudelijke onderbouwing en heeft de stijl die zijn achterban aanspreekt. Bos: ‘Het lijkt haast alsof hij mijn proefschrift heeft gelezen, nog voordat ik het heb geschreven.’ Geert Wilders ‘Een kopvoddentaks, zou ik het willen noemen. Gewoon, voorzitter, een keer per jaar een vergunning
24
FoliaMagazine
agazine
halen en dan meteen even aftikken. 1000 euro per jaar lijkt mij een mooi bedrag. Dan gaan we eindelijk eens terugverdienen aan wat ons al zo veel heeft gekost. Ik zou zeggen: de vervuiler betaalt.’ De beruchte kopvoddentaks-uitspraak van Geert Wilders tijdens de algemene beschouwingen op 16 september 2009 zong nog lang daarna rond in de media. Je populistisch uitlaten is een effectieve strategie om veel media-aandacht te genereren en dat is uiteindelijk de voornaamste voorwaarde om een publiek imago – positief of negatief – op te bouwen. Bos: ‘Het aantal minuten dat een televisieprogramma voor je inlast of het aantal regels dat een krant aan je wijdt bepaalt uiteindelijk of mensen jou en je boodschap leren kennen.’ Hero Brinkman ‘Heronderhandelen met Brussel over de Europese Unie is in het belang van iedere burger. Natuurlijk, heronderhandelen is not-done. Het zal scheve gezichten geven in Brussel. Het zal het ook moeilijker maken voor onze politici om een comfortabel baantje in Europa te scoren. Dat zal veel pijn doen bij onze politieke elite. Maar wij staan niet voor die politieke elite, wij staan voor de burger!’ Dit standpunt, te lezen op de website van de Onafhankelijke Burger Partij van Hero Brink-
man, is een typisch voorbeeld van wat Bos ‘populistische retoriek’ noemt. Brinkman bekritiseert andere partijen uit naam van de burger, of de ‘gewone Nederlander’ en distantieert zich op die manier van de politieke elite. Uit Bos’ onder-
zoek blijkt dat rechts-populistische partijleiders inderdaad veel vaker populistische retoriek toepassen dan andere partijleiders. Hoewel je zou denken dat deze retoriek de populistische leiders geen windeieren legt, blijkt die juist geen effect te hebben op hun publieke imago. Bos denkt dus dat het voordeel van populistische retoriek vooral zit in het veroveren van een plekje voor de camera. Rita Verdonk ‘Dit is Nederland. Het is niet veilig meer op onze straat! Bejaarden worden zelfs aangevallen! Afschuwelijk! Hulpverleners worden
aangevallen, met de dood bedreigd. Ambulancebroeders kunnen hun werk niet meer doen. (…) Tot hier en geen centimeter verder! Met Trots op Nederland wordt Nederland weer een veilig land.’ In dit campagnespotje uit 2010 van Trots op Nederland geeft Rita Verdonk een schoolvoorbeeld van wat Bos de ‘populis-
tische stijl’ noemt. Daarin wordt een situatie sterk aangedikt en als crisis gepresenteerd. De leider in kwestie presenteert zich als de held die in bange tijden wél daadkracht toont. Rechtspopulistische leiders gebruiken vaker deze stijl dan gevestigde politici. Bovendien staat de mogelijke achterban van deze partijen – de politieke cynici, degenen met een lager politiek zelfvertrouwen en de lager opgeleiden – positiever ten opzichte van deze stijl dan de rest van de bevolking. Dit is dus een lonende aanpak voor populistische politici. Mark Rutte ‘Doe eens normaal man?! Doe lekker zélf normaal! Tjongejonge.’ Hoewel populistische partijleiders wegkomen met dit soort uitspraken, blijkt uit de commotie over deze ‘uitglijder’ van Mark Rutte, tijdens een discussie met Geert Wilders bij de Algemene Beschouwingen van 22 september 2011, dat die vlieger niet opgaat voor gevestigde politici. Bos ontdekte dat ook gevestigde partijleiders regelmatig populistisch uit de hoek komen en de stijl van Wilders kopiëren. Maar kiezers, en zeker de hoger opgeleide kiezers met groter politiek zelfvertrouwen, die de gebruikelijke achterban van de gevestigde orde vormen, blijken dat niet te waarderen. Leiders van gevestigde partijen bevinden zich dus in een lastig parket. Ze moeten popi uit de hoek komen om de broodnodige media-aandacht te trekken, terwijl hun mogelijke kiezers die stijl juist afkeuren.
consumptie laten dalen. Allemaal slecht voor Nederland en slecht voor de economie.’ Aldus Geert Wilders tijdens de plenaire vergadering na de recente kabinetscrisis. Hiermee straalt hij gezag uit, meent de onderzoeker. De politiek leider toont zijn kennis over een onderwerp. Op de lange termijn waardeert de kiezer dat, ongeacht zijn politieke voorkeur. Bos: ‘Ook voor de achterban van populistische partijen blijkt de inhoud van de boodschap cruciaal, in tegenstelling tot de suggestie die soms wordt gewekt. Bij bijvoorbeeld Marco Pastors ontbrak die inhoudelijke onderbouwing van zijn one liners en zijn partij Leefbaar Rotterdam is mede daardoor een stille dood gestorven.’ Pim Fortuyn ‘Meneer, als ik het juridisch rond zou kunnen krijgen, dan zou ik gewoon zeggen: er komt geen islamiet meer binnen!’ Dat stelde Pim Fortuyn in een interview dat op 9 februari 2002 in de Volkskrant verscheen. Uit Bos’ onderzoek blijkt dat het electoraat over het algemeen afknapt op een partijleider die zich identificeert met het immigratieprobleem. Alsof de leider zichzelf daarmee diskwalificeert. Hoewel Bos dit gegeven niet verder heeft onderzocht, vermoedt ze dat de mogelijke kiezers van rechts-populistische partijen juist niet afknappen op dergelijke uitspraken. yyy Linda Bos, Public Images of Right Wing Populist Leaders: The Role of the Media. Promotie 8 mei. Promotores W. van der Brug en C. De Vreese.
Geert Wilders ‘Een pakket dat vooral de burger pakt met btwverhogingen, met nullijnen, en een pakket dat nauwelijks snijdt in de overheidsuitgaven is het laatste wat Nederland nodig heeft. En het CPB bewijst ons gelijk: het pakket zou de economische groei remmen, de werkloosheid laten stijgen en de koopkracht en dus ook de particuliere
FoliaMagazine
25
(advertenties)
Folia maakt kennis... ...met
David Nieborg Game specialist en journalist
Woensdag 9 mei tussen 16.00 en 17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143) Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)
Vanaf 10 mei terug te luisteren op
www.foliaweb.nl
16 mei • Jacquelien de Savornin Lohman (hoogleraar met emiritaat, cabaretier)
Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad
LEERCENTRUM FLOOR EN USC ORGANISEREN
AMSTELCAMPUSRUN 2012 WAT HARDLOOPWEDSTRIJD 5KM WANNEER 31 MEI 2012, START OM 19.30 WAAR START/FINISH KOHNSTAMMHUIS WIBAUTSTRAAT 2-4 VOOR WIE IEDEREEN KOSTEN VOOR-INSCHRIJVING € 5 NA-INSCHRIJVING € 6 INSCHRIJVEN WWW.HVA.NL/AMSTELCAMPUSRUN OF AMSTELCAMPUSRUN@ASAVAQUILA.NL NA AFLOOP LIVE MUZIEK! CREATING TOMORROW
foto Danny Schwarz
op de tong
Bombay Inn
Lange Leidsedwarsstraat 46 (Centrum)
H
et was een druilerige zondagmiddag geweest en ik had geen zin om te koken. Ik besloot te kiezen voor het Indiaanse restaurant Bombay Inn dat zich al twintig jaar in de Lange Leidsedwarsstraat bevindt.
Pepers
De oorspronkelijke groene (onrijpe) of rode pepers zijn er in vele varianten. De bekendste soorten zijn: Capsicum annuum – de meeste gewone soorten, jalapeño, paprika, Spaanse peper; Capsicum baccatum – de besachtige Zuid-Amerikaanse chilipepers; Capsicum chinense – waaronder de extreem hete habanero en Madame Jeanette; Capsicum frutescens – struikpepers waarvan tabasco wordt gemaakt; Capsicum pubescens – waaronder de Zuid-Amerikaanse rocotopepers.
Dit familierestaurant wordt gerund door de familie Singh uit Punjab, een staat van India gelegen in het noordwesten, tegen de Pakistaanse grens. Iedere dag gaan de eigenaren om acht uur ’s ochtends naar de markt om alles vers in te kopen, waarna ze de hele dag koken. De zoon komt
Recept mango chutney 1 kg rijpe mango’s; 50 g gemberwortel, fijngesneden; 2 teentjes knoflook, fijngesneden; 200 g rietsuiker; 1½ tl chilivlokken; 1 kaneelstokje; 1 tl zout; 250 ml witte wijnazijn; brandschone glazen potten met schroefdeksel. Doe de mango, gember, knoflook, suiker, chilivlokken, kaneel, zout en azijn in een roestvrijstalen of emaillen pan. Breng alles aan de kook, draai het vuur laag en laat 1 uur zachtjes koken. Schenk de chutney in de pot, sluit hem en zet hem op zijn kop.
’s avonds helpen en is werkelijk waar een uitstekende gastheer. Als eerste kregen we papadums van het huis, een soort dunne pannekoekjes gemaakt van linzenbloem en komijn met daarbij een mangochutney met gember en zwarte peper… heerlijk. Terwijl we aan het kiezen waren uit de uitgebreide kaart, namen we wat garlic naanbrood (€ 2,-) en met kerrie geroosterde uien (onion bhajee, € 3,50) als voorgerecht. Mijn hoofdgerecht (lamb Madras, € 8,75) bestond uit lamsvlees met kerrie en geroosterde uien. Dit was de medium variant van de hete gerechten. Mijn tafelgenoot koos voor de Lamb do Paisa (€ 9,75). Dit was de hete variant (maar dan ook echt heet); lamsvlees met groene chilipepers. Al deze gerechten waren om je vingers bij af te likken. Kruiden en specerijen zorgden voor een explosie van prikkelende geuren en tongstrelende smaken. Met een halve liter rode huiswijn (€ 7,75) erbij was dit een heel geslaagde avond. We zullen zeker terugkomen. Een echte aanrader voor mensen die van lekker pittig eten houden en af en toe een grote portemonee hebben met een kleine inhoud. yyy Rene Paul Kremer Folia Magazine ontvangt graag je restaurantrecensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar redactie@folia.nl. Stuur je bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam.
Punjab
De naam Punjab betekent ‘Land van de vijf rivieren’. Het gaat om de Jhelum, de Chenab, de Ravi, de Beas en de Sutlej, die allen zij rivieren van de Indus zijn of van elkaar, en in zuidwestelijke richting stromen. Het gebied bestaat uit vruchtbaar laagland, een woestijnachtig gebied in het zuidoosten, en heuvels en laaggebergte in het noordoosten, aan de voet van de Himalaya.
FoliaMagazine
27
Een nieuwe geesteswetenschapper Deze week in Folia maakt kennis: gamewetenschapper, -journalist en -ondernemer David Nieborg.
tekst Dirk Wolthekker / foto Danny Schwarz
H
et gesprek zou eigenlijk al een paar weken geleden plaatsvinden, maar toen belde David Nieborg af: ‘Te druk met mijn nieuwe bedrijf.’ De gamewetenschapper heeft vorig jaar het (game)ontwerpbureau Flight 1337 opgezet, nadat hij in hetzelfde jaar promoveerde op zijn onderzoek naar blockbustergames, de grote kaskrakers, en hoe die de game-industrie bepalen. ‘David is denk ik een van de eerste “nieuwe geesteswetenschappers” die een grote interesse in theorie weet te combineren met ondernemerschap,’ zegt zijn promotor, hoogleraar vergelijkende mediastudies José van Dijck. ‘Al tijdens het schrijven van zijn dissertatie had hij veel contacten met de game-industrie. Vroeger gingen onze promovendi linea recta de wetenschap in; David heeft heel bewust gekozen voor het ondernemerschap. Niet onbegrijpelijk, want hij mist af en toe de rust en de concentratie om zich alleen bezig te houden met denken en schrijven.’ David Nieborg (Amersfoort, 1980) studeerde communicatie- en informatiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Hij studeerde cum
28
FoliaMagazine
laude af en begon daarna aan een promotietraject aan de UvA. In de aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen van 2008 was hij als gastonderzoeker werkzaam aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT). In die tijd hield hij interviews met betrokkenen rond de Obama-campagne en ontrafelde zo het geheim van diens digitale verkiezingsstrategie. Na te zijn gepromoveerd koos hij voor het ondernemer-
‘Een middag met David wordt een gezellige middag’ schap en stichtte een bedrijf. Daarnaast is hij blogger, journalist en spreker op bijeenkomsten over gaming. ‘Een moderne renaissancistische alles-bij-elkaarwerker,’ noemt vriend en gamecollega Niels ’t Hooft hem schertsend. ‘David doet heel veel verschillende dingen naast elkaar, maar altijd op basis van zijn kennis over gaming. Hij heeft natuurlijk niet voor niets dikke boeken en nog
meer dikke boeken gelezen en bestudeerd. Gaming is bij hem van een hobby een professionele obsessie geworden. Wat hij vooral heeft is een enorme overtuigingskracht om een genuanceerde mening over gaming over het voetlicht te brengen; dat is in onze optiek een ondergeschoven kindje in de media. Als wij samen op een krantenredactie zitten om te proberen aandacht te krijgen voor gaming, dan ben ik al snel wat beschroomd, maar David kan dan rustig met de vuist op tafel slaan om zijn mening kracht bij te zetten. De andere kant van de medaille is dat zijn overtuigingskracht soms ook wrevel op kan roepen bij anderen die niet direct overtuigd zijn van zijn visie.’ José van Dijck laat zich in vergelijkbare bewoordingen uit. ‘David is een sociale, lekker eigenwijze jongen die zich op zijn gemak voelt tussen zowel studenten die hij lesgeeft als aan tafel bij Matthijs van Nieuwkerk of op kantoor bij directeuren van grote banken. Hij kan op veel niveaus tegelijk opereren, maar moet nog wel leren zijn constante vernieuwingsdrang enigszins te beteugelen. Ik heb hem gedurende de laatste jaren van zijn proefschrift af en toe echt streng
Folia maakt kennis moeten toespreken omdat hij alweer iets anders wilde of te veel tegelijk wilde.’ Voor Tessa Sterkenburg van sprekersbureau The Next Speaker is David de ideale kandidaat om uit te zenden naar een bijeenkomst, workshop of congres. ‘Hij kan leuk vertellen, maar ook analyseren. Academici hebben nogal eens de neiging een verhaal sec af te steken achter de katheder. David niet, die komt ook met grapjes en anekdotes tussendoor. Hij weet zijn onderwerp te doorgronden en heeft een goede uitstraling. Een middag met David wordt een gezellige middag omdat hij benaderbaar is, intelligent en sociaal. Dus blijven mensen na afloop van een bijeenkomst hangen om met hem nog wat na te praten. Omdat hij zelf veel gamet, begrijpt hij de mechanismes erachter en komt hij tot een goed verhaal.’ José van Dijck is nog lang niet uitgekeken op David. ‘We gaan elkaar nooit uit het oog verliezen, dat weet ik zeker. Iemand als David wil je graag als docent, maar ook als onderzoeker, omdat hij kennis ontwikkelt die de gemiddelde wetenschapper niet in huis heeft.’ yyy Folia Radio zendt op 9 mei een interview uit met David Nieborg. Het gesprek zal gaan over gaming en gamewetenschappen, sociale media, ondernemerschap en de Amerikaanse verkiezingen. Te beluisteren via Amsterdam FM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via foliaweb.nl/radio.
FoliaMagazine
29
‘ Vroeger had iedereen zijn eigen webpagina’ Punkrocker, vrijheidsstrijder en wiskundenerd; promovendus Joris van Hoboken loopt liever voor de troepen uit dan erachter aan. Hij komt op voor de vrijheid van meningsuiting op het internet, maar is zeker geen blinde fanaticus. ‘Als mensen Apple willen aanbidden, moeten ze dat vooral doen.’ tekst Gijs Groenteman / foto’s Danny Schwarz / beeldbewerking JeRoen Murré
J
oris van Hoboken (Hoorn, 1978) staat voor het universiteitsgebouw en rookt een shagje. Hij draagt een verwassen capuchontrui. We hebben het over het optreden van zijn punkband Antidote deze avond. Ze bestaan al sinds 1996, maar veel treden ze niet meer op. Bij een paar bandleden zijn er dingen tussengekomen, zoals vaderschap. Bij Van Hoboken zelf nog niet, trouwens. De senior onderzoeker bij het Instituut voor Informatierecht is nog een beetje aan het bijkomen van zijn promotie, een week of twee geleden. Hij promoveerde op de vrijheid van meningsuiting op internet. Verder is hij voorzitter van Bits of Freedom, de organisatie die staat voor digitale burgerrechten. Van Hoboken studeerde cum laude af in wiskunde, en ging daarna rechten doen.
Als je vanavond met Antidote speelt, zijn jullie dan echt boos of zijn jullie een stel bezadigde en gestudeerde heren die een punkband spelen? ‘Nee hoor, die boosheid zit er nog wel in. We hebben bijvoorbeeld een nummer “Rood wit
30
FoliaMagazine
blauw”, over de verrechtsing van Nederland, en daar sta ik echt heel erg achter.’
puur abstracte wereld waar je als wiskundige in verkeert, is niet genoeg voor mij.’
Heb je dan nog hetzelfde engagement als in 1996, toen jullie begonnen? ‘Natuurlijk is het anders, de boosheid is minder geworden en andere dingen belangrijker. Maar het is ook gewoon nog steeds leuk om gitaar te spelen. En ook toen ik jong was, was ik niet bepaald boos. Ik ben nogal mild, van mezelf.’
Heb je die maatschappelijke nieuwsgierigheid altijd gehad? ‘Ik geloof het wel, maar die is tijdens mijn studie wel groter geworden. Op de middelbare school in Middelburg was ik een beetje een alto en mijn wereld was redelijk klein. Mijn interesse lag toen nog heel erg bij de exacte vakken. Na wiskunde ben ik rechten gaan studeren omdat dat in de basis gaat over hoe je de wereld met z’n allen wilt organiseren. Het is gestolde politiek. Toen is mijn maatschappelijk engagement echt tot bloei gekomen.’
‘De boosheid is minder geworden’ Voel je je nog wiskundige, of is dat iets uit een ver verleden? ‘Mijn afstudeerdocent zei bij zijn praatje: “Je had een heel goed wiskundige kunnen wórden.” Hij wist dat ik niet zou blijven om echt iets te gaan bijdragen. Om de wiskunde verder te brengen, moet je op zijn minst promoveren. Op dat punt heb ik nooit gestaan met wiskunde. De belangrijkste reden is denk ik dat ik het maatschappelijke miste, en daar heb ik affiniteit mee. De
En zo kwam je bij de digitale burgerrechten terecht. ‘Ik ben op een gegeven moment erg met het onderwerp privacy aan de gang gegaan, geen idee hoe dat nu precies is begonnen. Ik kwam erachter dat er interessante discussies speelden rond, onder andere, internet. Hoeveel macht heeft de overheid om gegevens op te vragen? Dat soort dingen. Ik vond dat heel interessant.’
FoliaMagazine
31
Bij die privacykwesties lijkt het alsof zich daar een klein groepje heel druk om maakt, en dat er al jaren vruchteloos wordt geprobeerd de massa te overtuigen. ‘Ik begrijp wat je bedoelt, maar ik herken mezelf niet meer in die rol. Ik durf nu wel de vraag te stellen wat het belang precies is, zonder dat ik daar van tevoren al diep van overtuigd ben. Ik ben nu ook geïnteresseerd in de dynamiek van dat proces: hoe komt het dat het betrekkelijk weinig mensen interesseert? Dat laatste valt overigens wel mee, maar als je mensen vraagt een belangenafweging te maken, delft privacy vaak het onderspit. Ik ben ook wel wat minder naïef geworden.’ Waarin ben je minder naïef? ‘Dat het niet per se goed is om controle te hebben over al je gegevens. Ik ben me erg bezig gaan houden met de vrijheid van meningsuiting op internet, en die kan op gespannen voet staan met privacy. Ik vind het heel goed dat nieuwe media de mogelijkheid bieden om dingen te doen die tot privacyschending kunnen leiden. Er is nu bijvoorbeeld een wetsvoorstel in het Europees Parlement, the right to be forgotten, daar ben ik echt heel erg tegen.’ Maar als er bijvoorbeeld allemaal informatie over jou op internet rondslingert die je bij sollicitaties in de problemen kan brengen, is dat toch heel vervelend? ‘Informatie is beter toegankelijk geworden, dat heeft voor- en nadelen. Ik vind dat de nadruk wel heel erg op de nadelen wordt gericht. Het kan zijn dat informatie je blijft achtervolgen. Maar het is juist vaak zo dat informatie mensen zou móéten achtervolgen, terwijl dat helemaal niet gebeurt. Maar als je op een bangalijst staat is het toch lastig als je een paar jaar later een baan wil? [Uw verslaggever moet nu aan Joris uitleggen wat een bangalijst is: een lijstje dat middelbare
32
FoliaMagazine
scholieren maken van de meisjes die het makkelijkst in bed te krijgen zijn. Na deze uitleg vervolgt Joris zijn verhaal.] ‘Het publiceren van een bangalijst is waarschijnlijk sowieso onrechtmatig, dus daar heb je helemaal geen right to be forgotten voor nodig. Mijn proefschrift gaat over het ontsluiten van informatie en the marketplace of information and ideas, de strijd die er gevoerd wordt over wát onder de aandacht van mensen komt. Dat is een belangrijke strijd die wordt geleverd, en die is verschoven van entiteiten die dingen publiceren, zoals kranten of tv-stations, naar degenen die de ontsluiting beheren, zoals zoekmachines en sociale media. Dan wordt het dus heel belangrijk hoe zo’n zoekmachine werkt, welke informatie prioriteit krijgt en welke regels daarop van toepassing zijn. En dan is het vervolgens belangrijk dat ook informatie die mogelijk schadelijk voor iemand kan zijn, zolang die rechtmatig en feitelijk juist is, z’n weg vindt naar het publiek. Aan de krant bijvoorbeeld, moeten scherpe randjes zitten. Als iedereen blij is met de krant, is er iets mis. Dat geldt voor Google ook. Er moet ook informatie kunnen bovendrijven die mensen onwelgevallig is. Dus als er ooit een kritisch artikel over jou is gepubliceerd waar je niet meer door achtervolgd wilt worden, denk ik
‘Het world wide web is volwassen geworden’ niet dat het goed is als jou het zomaar lukt om dat te verwijderen. In mijn proefschrift trek ik daarom de conclusie dat er meer nadruk moet worden gelegd op de vrijheid van meningsuiting: zolang dingen rechtmatig zijn, moeten ze gepubliceerd mogen worden op internet, en ook gevonden worden door mensen. Want degenen die dingen verborgen willen houden zijn meestal geen meisjes op bangalijsten, maar de mensen met macht en belangen, zoals politici.’ Denk je dat we ooit een soort internetinformatiecrisis krijgen? ‘Ik denk dat die er al is. Er is een belangrijke
verandering geweest: het world wide web is volwassen geworden. Er worden verschrikkelijke hoeveelheden geld verdiend en er zijn een paar dominante diensten, waaronder Google en Facebook, die bepalend zijn. Dat is een fundamentele verandering sinds de jaren negentig, toen het internet toch een wat anarchistische vrijplaats was.’ Heb je last van internetnostalgie? ‘Iedereen die het oude internet kent, zal daar wel eens last van hebben. Nu heb je het idee dat alles via een paar diensten wordt geregeld. Vroeger had iedereen zijn eigen webpagina met linkjes waardoor je op de raarste plekken terechtkwam. Alle actie is nu verschoven naar Facebook, dat het web zowat heeft opgegeten.’ Zo’n raar bedrijf als Google, nog maar een paar jaar oud, is op informatiegebied zo’n beetje het machtigste bedrijf ter wereld geworden. Vind je dat ze met die macht om kunnen gaan? ‘Ik vind dat Google daar wel een probleem mee heeft. Ze hebben een welhaast evangelisch geloof dat ze het beste met de wereld voorhebben. Hun motto is “Do no evil”, daarin zit het besef besloten dat ze die macht inderdaad hebben, wel degelijk kwaad zouden kunnen doen, maar ze scharen zich in het kamp van het goede. Dat is wel heel simplistisch, en een iets te kinderlijke manier om met die macht om te gaan. Eigenlijk zouden ze ook af en toe moeten laten blijken dat ze verkeerd met die macht omgaan. Daar heeft Google nogal wat problemen mee. Er valt nog een wereld te winnen.’ Maar hoe is die wereld te winnen, tegen dat miljardenbedrijf? ‘Er zijn regels, er is bijvoorbeeld een strijd gaande over de manier waarop Google privacyregels naleeft.’ Tja, regels. Moet er niet flink wat anarchistische punkrock tegenaan, zoals in de jaren tachtig, waarin tegen dit nieuwe
‘Die producten worden op een religieuze manier beleefd. Ik vind dat wel leuk om te zien. Ik liep over het Leidseplein toen net die winkel werd geopend. Ik dacht dat de koningin een rondvaart had of zo. Op een gegeven moment steeg er een gejuich op, gingen die deuren open. Bleek er een nieuwe Apple store te zijn! Maar er wás toch al een Applewinkel, in de Raadhuisstraat? Vanwaar deze hysterie?’ Wil je die mensen er niet van overtuigen dat ze gek zijn om in een juichende menigte voor de opening van een winkel te gaan staan? ‘Ze zijn gek, maar heel veel mensen, inclusief waarschijnlijk ik zelf, zijn wel enigszins gek.’
establishment wordt aangeschopt? ‘Er moet inderdaad wel een kritische relatie bestaan tussen Google en Facebook en hun gebruikers. Onder sommige mensen zou dat kritisch denken wel kunnen groeien. Google en Facebook zijn niet de vijand, maar probeer te begrijpen hoe ze werken, en hoe er met je belangen wordt omgesprongen.’ Hoe zorg jij er zelf voor dat je privacy niet op flagrante wijze geschonden wordt? ‘Ik vind het wel leuk om van die profielen op te bouwen, en als het nodig is weet ik wat ik moet doen om informatie af te schermen. Ik wil uitvinden hoe die nieuwe omgeving werkt. Een beetje experimenteren, daar hou ik van. Ik vind het leuk om te zien hoe de dingen die ik aangeboden krijg op internet steeds meer op mij toegespitst worden. Alles deel ik via Facebook. Ik heb ook een iPhone, terwijl ik he-le-maal geen Apple-fan ben. Gewoon, omdat ik wil weten hoe dat apparaat werkt.’
Waarom ben je tegen Apple? ‘Die gesloten omgeving, waar alles door het bedrijf bepaald wordt, daar hou ik niet van.
‘Facebook heeft het web zowat opgegeten’ Bovendien hebben ze meningen over computermens-interactie die ik niet deel. Het moet van hen allemaal zonder frictie gaan, maar ik vind het juist prettig als er soms frictie is. Het is nou eenmaal technologie, ik vind niet dat die helemaal onzichtbaar gemaakt moet worden. Ik ben aanhanger van opensourcetechnologie. Daarom hou ik ook zo van het web, omdat iedereen zijn eigen webpagina kan beginnen. Als je een app op je iPhone wil laten draaien, moet je eerst langs de ballotage van Apple.’ Word je dan niet gek van frustratie als je het succes van Apple aanschouwt?
Als je er op zo’n manier tegenaankijkt, ben je niet echt een cultuurpessimist. ‘Ik ben redelijk vrijheidsgezind. Ik vind goed onderwijs belangrijk, maar ik vind niet dat de massa een bepaalde kant op geduwd hoeft te worden. Als mensen Apple willen aanbidden, moeten ze dat vooral doen.’ Je bent ook geen moralist. ‘In ieder geval zie ik niet voor me dat ík de overtuigingskracht of het verhaal zou hebben om iedereen te doen inzien dat er iets zinnigers te doen is dan te juichen voor de opening van een winkel. Op een fundamenteel niveau heb ik echt wel problemen met het consumentisme, maar ik heb meer de neiging om dat te aanschouwen en te analyseren dan om het omver te gaan duwen. En ik denk ook dat mensen nu eenmaal zo in elkaar zitten, dat ze het heel prettig vinden om allemaal achter elkaar aan te lopen. Zelf voel ik me daar in het algemeen juist wat akelig bij.’ yyy
Joris van Hoboken promoveerde op 23 maart op zijn dissertatie Search Engine Freedom. On the Implications of the Right to Freedom of Expression for the Legal Governance of Web Search Engines.
FoliaMagazine
33
(advertenties)
Eigen Haard
Te huur: vanaf 1 juni 2012 voor 1 jaar of langer volledig gestoffeerd en gemeubileerd appartement (60 m2) met balkon te Amsterdam-Zuid, nabij Museumplein voor 1 of 2 personen. Huurprijs all-in 1100 euro per maand (incl. nutsvoorzieningen en gemeentebelastingen). Inlichtingen: 06- 2468 357 0
folia-vd hell 120507.indd 1
Heb jij hbo werk- en denkniveau, ben je snel, accuraat én minimaal 20 uur per week beschikbaar? Word dan nu hét visitekaartje van onze opdrachtgever bol.com bij Unamic/HCN in Breukelen!
verkoopt door heel Amsterdam starterswoningen vanaf € 75.000 met
€ 4.000 korting, 0% overdrachtsbelasting & GEEN notariskosten!
Klantenservice Medewerker bol.com - Breukelen - afhandeling van klantvragen over bol.com - flexibele werktijden - een informele werksfeer - goede training, coaching en begeleiding
www.kopenbijeigenhaard.nl
07-05-2012 10:35:15
Unamic/HCN is samen met bol.com winnaar van de NCCA Partnership Award 2012. Wil jij ook deel uitmaken van dit Award winnende team? Solliciteer dan nu via:
Een stijlvol literair grachtenhotel in het centrum van Amsterdam met een uitgebreide collectie moderne kunst zoekt per direct representatieve studenten voor de functies van NACHTRECEPTIONIST 5 à 6 nachten per maand (werktijden tussen 23.30 en 7.00 u)
ROOMSERVICE MEDEWERKER 5 à 6 diensten per maand (werktijden tussen 16.30 uur en 23.30 uur)
www.callcenter-bijbaan.nl
Wij zoeken vriendelijke, accurate personen met gevoel voor service en kwaliteit, die naast Nederlands goed Engels spreken. Wij bieden een zelfstandige en verantwoordelijke functie met leuke collega’s in een aangename werkomgeving. Tot de nachtreceptietaken behoren: het te woord staan van gasten, verschillende administratieve werkzaamheden, roomservice maaltijden en drankjes bereiden en serveren, assisteren met de bagage van gasten, waken over de veiligheid van het hotel en haar gasten.
Volg Unamic/HCN op:
Tot de roomservicetaken behoren: verschillende werkzaamheden in de keuken, roomservice maaltijden en drankjes bereiden en serveren, assisteren met de bagage van gasten en verschillende uitvoerende taken in opdracht van het receptieteam.
facebook.com/unamichcn
twitter.com/werkenbijunamic
Graag ontvangen we je schriftelijke reactie voorzien van curriculum vitae. Ambassade Hotel t.a.v. Barry Bakermans Herengracht 341, 1016 AZ Amsterdam barry.bakermans@ambassade-hotel.nl • www.ambassade-hotel.nl 020 555 0 222
folia-ambassade 120503.indd 1
Winnaar NCCA Partnership Award
04-05-2012 12:27:12
Stichting Niños de Guatemala zoekt per direct een
Bestuurslid website en social media (ca. 5u/wk) Niños de Guatemala (NDG) is een Guatemalteeks-Nederlandse organisatie die zich inzet voor een betere toekomst van Guatemalteekse kinderen en jongeren door het opzetten en ondersteunen van kleinschalige onderwijsprojecten.
Kom jij ons vertellen hoe we Nederland gaan inrichten?
NDG is een jonge en bevlogen organisatie. Voor ons dagelijks bestuur in Nederland zijn wij op zoek naar een enthousiaste en toegewijde student die ons team komt vesterken om NDG via onze website en social media te promoten en nog beter op de kaart te zetten. Dus, heb jij ervaring met het onderhouden van websites, social media en andere digitale zaken? Dan zijn wij op zoek naar jou! Stuur je motivatiebrief en CV voor 22 mei 2012 naar info@ninosdeguatemala.org Voor meer informatie: www.ninosdeguatemala.org
Rijkswaterstaat zoekt trainees hbo+/wo. Ga naar www.werkenvoornederland.nl/rwstrainee voor je eigen videosollicitatie.
www.werkenvoornederland.nl
folia-st ninos de guatemala 120503.indd 1
04-05-2012 12:28:28
illustratie Denise van Leeuwen
drift
Nog niet klaar voor de liefde
A
ntonio (31), promovendus aan de Faculteit Economie & Bedrijfskunde: ‘Zelfs al zou de vrouw van mijn leven nu voor me zou staan, ik zou haar niet zien. Ik zou haar niet wíllen zien. Liefde, ik voel haar niet. Niet nu. Ik heb het te druk met mijzelf. Ik neem de liefde bloedserieus, daarom sluit ik haar buiten. Je hebt er ruimte voor nodig in je hoofd, tijd om je toe te wijden. Zonder die rust en ruimte is het beter geen liefde te kennen. Ik zou haar verspillen. Ik had een meisje. Ik hield van haar, drie jaar lang. Maar ik besteedde geen tijd meer aan mezelf, ik maakte geen muziek meer, ik werkte niet aan mijn carrière. Wat heeft het voor zin een vriendinnetje te vinden vóór ik mezelf heb gevonden? Ik maakte een rationele keuze: ik koos voor mezelf. Ik heb geen contact meer met haar. Ik ben naar Nederland gekomen om te promoveren. Ik moet alleen zijn, tijd in mezelf steken. Ik werk hard. Ik probeer iedere dag mezelf te verbeteren: niet alleen in mijn werk, maar ook in het contact met anderen. Op een dag zal ik stilstaan, om me heen kijken,
en beseffen dat ik gelukkig ben. Misschien omdat ik een persoonlijk of professioneel succes heb bereikt – mijn promotie? – maar misschien is er niet eens een duidelijke reden voor. Ik zal simpelweg beseffen dat het zo ver is. Dat is het moment. Pas dan ben ik in staat om ten
‘Heel af en toe heb ik een scharrel’ volle lief te hebben. Pas dan heb ik oog voor de schoonheid om me heen. Je moet het alledaagse kunnen bewonderen, tevreden zijn. Het is een vereiste om tot liefde in staat te zijn. Ik denk dat veel mensen er niet zo over denken. Je ziet het aan deze stad: die is té dynamisch, te veel in beweging. Dat maakt het moeilijk de rust te vinden om je ten volle aan een ander te wijden. In de kleine, meer traditionele gemeenschap waar ik vandaan kom, doet men meer zijn best de liefde uit te diepen – zij het vaak met de verkeerde persoon. In Amsterdam is de kans groter de juiste persoon te vinden, maar ik
zie dat veel mensen hier er hun hoofd niet bij kunnen houden – niet bij de liefde, niet bij de ander. Empathie is een belangrijk onderdeel van de liefde. Je moet de ander niet alleen begrijpen, maar ook aanvoelen. Heel af en toe heb ik een scharrel. Ieder mens heeft affectie nodig. Natuurlijk heb ik behoeften, je wilt toch een seksleven hebben. Zo’n meisje en ik, we weten allebei dat het van geen betekenis is, zonder er ontevreden over te zijn. Het kan me veel geven: door met anderen om te gaan leer je over jezelf. Maar liefde is het niet. Ik heb geduld. Vóór ik voel dat ik er klaar voor ben, zal ik niet naar liefde op zoek gaan, en haar ook niet vinden. Bang dat het niet zal lukken als het eenmaal zo ver is, ben ik niet. Ik zal gelukkig zijn, en zó openstaan om lief te hebben, dat ik heel aantrekkelijk zal zijn. Ik zal snel iemand vinden.’ yyy Catrien Spijkerman
Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar redactie@folia.nl.
FoliaMagazine
35
lezingenladder
het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA
CREA RoeterSeiland Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.
Fotokroniek Pakhuis de Zwijger WO 9/05, 20.00 uur Topfotograaf Donald Weber en topontwerper Teun van der Heijden vertellen hoe je door goede samenwerking tot een prijswinnend fotoboek komt.
De grootste kracht van de mens Spui25 WO 9/05, 17.00 uur Voor een succesvol en gelukkig leven zijn twee eigenschappen van belang: intelligentie en zelfbeheersing. Psycholoog Roy F. Baumeister leert je dat laatste te trainen.
Ruïneporno TrouwAmsterdam WO 9/05, 20.00 uur Aflevering van de serie Failed Architecture, over de aantrekkingskracht van stedelijke ruïnes. Met o.a. fotojournalist Hans Aarsman.
Lienden (21) in debat met andere leiders van hun generatie: Mei Li Vos (42), Kees de Lange (69) en Marcel van Dam (74).
Amsterdam Law Forum Vrije Universiteit MA 14/05, 10.45 uur Conferentie naar aanleiding van het tienjarig bestaan van het Internationaal Strafhof in Den Haag. Met o.a. rechters Eketerina Trendafilova en Howard Morrison.
Bereikbaar via de Sarphatistraat en de Plantage Muidergracht
lezing vr 11/5, 14.00 uur The Digital Battlefield: Cyber Warfare in the 21st century In order to improve our understanding of cyber warfare and its consequences, CREA, SIB and UNISCA, are organizing a seminar and series of workshops. During the event, visitors have the opportunity to interact with distinguished policy experts, such as Kees Homan (Clingendael) and Matthijs Veenen-
Burgerschapslezing
daal (Ministry of Defence). Location: CREA Theater.
De Balie MA 14/05, 20.00 uur
Admission: E 5,-, members SIB free. Enrolment:
Matthew Taylor, directeur van de Royal Society for the encouragement of Arts, Manufactures and Commerce, over de betekenis van de verlichtingswaarden in onze huidige maatschappij.
cabaret
Wat kan je ermee?
www.crea.uva.nl or at the door.
vr 11 en za 12/5, 20.30 uur
Goedkoop Cabaret Vrijdag 11 mei: Ellen Dikker, Anne Jan Toonstra
Crea Theater DI 15/05, 17.00 uur
en Gijs van Rhijn. Zaterdag 12 mei: o.a. Louise Korthals en Pieter Derks. Plaats: CREA Theater.
Journalist en auteur van diverse boeken over taal Jan Kuitenbrouwer over de kracht van taal.
Historicus en politiek redacteur bij de Volkskrant, Martin Sommer, over het nut van geschiedkundige kennis in een journalistieke loopbaan.
Martin Luther King
Verknoopt verdriet
De Balie VR 11/05, 20.00 uur
De Nieuwe Liefde DI 15/05, 19.30 uur
Tweede Kamerlid van de PvdA, Frans Timmermans, over het gedachtegoed van Martin Luther King. Welk belang hebben zijn ideeën nog?
Een netwerkbenadering van psychopathologie door psycholoog Denny Borsboom.
We Play Culture
Felix Meritis DI 15/05, 20.00 uur
serveren: niet mogelijk.
Avond over de leegte van de hedendaagse celebrity-cultuur. Met o.a. UvA-wetenschappers Olivier Driessens en Jaap Kooijman.
Documentaire
Overtuigingskracht van taal De Nieuwe Liefde DO 10/05, 19.30 uur
De Balie ZO 13/05, 13.00 uur Dé nationale conferentie voor mediastudenten. Lezingen, discussies, films en workshops over (digitale) media rond het thema ‘Power to the People’.
Toegang: E 7,-. Reserveren: 020 525 1400.
lezing di 15/5, 17.00 uur
Maar wat kan je daar dan mee? Wat kan men met de studie geschiedenis bereiken naast het docentschap? Martin Sommer, historicus en politiek redacteur bij de Volkskrant, geeft hier zijn visie op. I.s.m. Kleio. Plaats: CREA Theater.
Roem, zegen of zonde
Toegang: gratis voor studenten, anderen E 5,-. Re-
di 15/5 20.00 uur Warriors of Qiugang The film’s intimacy offers a portrait of Qiugang’s villagers wrestling with China’s rush into modernity. Directed by Academy Award winners Ruby Yang
Oud tegen jong
36
Adres: Nieuwe Achtergracht 170
and Thomas F. Lennon. In cooperation with the
De Rode Hoed ZO 13/05, 16.00 uur
U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee
Netherlands China Law Centre. Location: CREA
Jongeren mogen niet opdraaien voor de rekening die vergrijsde politici achterlaten, stelt de politieke beweging G500. Voorman Sywert van
graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje
Theater. Admission: students free, others: E 5,-. No
naar harmen@folia.nl onder vermelding van ‘Aanmel-
reservations.
FoliaMagazine
ding lezingenladder’.
WWW.CREA.UVA.NL
overigens
In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.
De Nederlandse regering moet het EK boycotten als de mensenrechtensituatie in Oekraïne niet verbetert. Ed van den Heuvel hoogleraar sterrenkunde Jessse Weltevreden lector online ondernemen
Mieke Bal hoogleraar literatuurtheorie
Jesse Weltevreden ‘Niet mee eens. Een boycot van zo’n evenement zet geen zoden aan de dijk. Je jaagt de regering van Oekraïne er alleen maar mee tegen je in het harnas, zonder dat je op de lange termijn pressiemiddelen in handen hebt. Je kunt veel beter vanuit de EU druk uitoefenen, met economische of politieke belangen als stok achter de deur. Op die manier kun je langdurige verandering teweegbrengen. Een sporttoernooi werkt verbroederend en in principe moet je dat niet politiseren. Maar als de internationale gemeenschap meent dat een land met een dubieuze regering niet als gastland van een kampioenschap mag fungeren, dan moet je dat in een eerdere fase aankaarten bij de organisatie. De politiek had ten tijde van het bid van Oekraïne kunnen lobbyen bij de Uefa om daar een stokje voor te steken. Nu het eenmaal zover is moet je ook niet zeuren. Maak dan gebruik van de media-aandacht om mensenrechten op de kaart te zetten. Dat kan op veel manieren, politici kunnen bij wijze van spreken T-shirtjes aantrekken met een boodschap over mensenrechten erop.’
Mieke Bal ‘Eens. Voor politici is een boycot eigenlijk de enige optie. Je kunt als politicus niet naar Oekraïne gaan terwijl Joelija Timosjenko daar met blauwe plekken in de gevangenis ligt. Dan maak je vuile handen. Ik vind het alleen jammer dat de minister van Buitenlandse Zaken daar zo laat mee komt. Terwijl Nederland vroeger fungeerde als waakhond op het gebied van mensenrechten, hobbelen we nu achter onze grote buurlanden aan. Het is ook hypocriet dat Uri Rosenthal nu stelling neemt tegen de Oekraïense situatie, terwijl hij daar bij andere landen die mensenrechten schenden, zoals Israël, geen punt van maakt en het schendende beleid zelfs steunt. Je zou overigens al bij de kandidaatstelling van gastlanden kritisch moeten kijken naar de mensenrechtensituatie aldaar. Dat moet je niet uitbesteden aan een onafhankelijke commissie, want die zijn nooit onafhankelijk en kosten alleen maar geld. Sport wordt gezien als verbroederend en grensoverschrijdend; dan moet een sportbond zelf in staat zijn ethische aspecten mee te wegen in de keuze voor een gastland.’
Ed van der Heuvel ‘Oneens. Het EK is een sportevenement en moet niet met een boycot worden gekaapt door de politiek. Dit soort grote evenementen genereert veel publiciteit en politici moeten die media-aandacht juist aangrijpen om misstanden in Oekraïne aan de kaak te stellen. Het maakt daarbij natuurlijk indruk als Angela Merkel en José Barroso aankondigen niet naar Oekraïne te gaan, maar een algehele boycot streeft zijn doel voorbij. Het EK is ook een unieke gelegenheid om veel buitenlanders naar zo’n land te krijgen. Hen moet je motiveren om met de lokale bevolking en politici te praten over de mensenrechtensituatie. Om dat te bewerkstelligen moet je de Nederlanders die naar het EK gaan, in het bijzonder de politici, zo goed mogelijk informeren over de misstanden die in Oekraïne spelen. Ook los van het EK moet onze regering trouwens in de meest duidelijke bewoordingen aan de Oekraïense regering overbrengen dat wat daar gebeurt in bijvoorbeeld het proces tegen Joelija Timosjenko absoluut niet door de beugel kan.’ yyy Marieke Buijs
FoliaMagazine
37
prikbord HvA
38
ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl
DMR AjaxCampus
DEM Post-hbo-opleiding
Amsterdamse probleemjongeren worden in de AjaxCampus klaargestoomd voor een baan of opleidingsplek. HvA-studenten brengen de jongeren de komende maanden de kernwaarden van Ajax bij. Dat zijn voetbalclub Ajax, de gemeente Amsterdam en de HvA overeengekomen. Met sport wordt de jongeren rust, reinheid en regelmaat bijgebracht. Studenten van de Academie voor Lichamelijke Opvoeding verzorgen de sportlessen. Studenten culturele & maatschappelijke vorming zullen binnenkort gaan deelnemen, en zich vooral richten op het bijbrengen van sociale vaardigheden.
De HvA begint komend studiejaar met een opleiding ondernemerschap voor trainees van uitzendorganisatie Olympia. De eenjarige post-hbo-opleiding is erop gericht trainees van het bedrijf op te leiden tot franchiseondernemers. Na de opleiding moeten de zes deelnemers in staat zijn een van de uitzendbureaus van hun bedrijf uit te baten. Het programma is een afgeleide van de minor ondernemerschap, het halfjaarprogramma waarin studenten van de HvA en UvA wordt bijgebracht hoe je een opleiding opzet en uitbouwt.
DBSV Wielrennen
HvA Vwo
Het moet een traditie worden zoals artsen en journalisten die al jaren kennen: een Nederlands Kampioenschap (NK) wielrennen voor de eigen beroepsgroep. Propedeusestudenten sport, management & ondernemen (sm&o) organiseren daarom alweer voor de tweede keer het NK wielrennen voor docenten. De studenten organiseren het kampioenschap samen met de Amsterdamse wielervereniging Gaul. Met de race wordt ook geld ingezameld voor War Child. Docenten kunnen zich inschrijven op gaul.nl. De race wordt 3 juni gereden op het wielerparcours van Beverwijk.
De HvA werkt aan de invoering van driejarige hboopleidingen voor studenten die van het vwo komen. Gemiddeld moeten tachtig studiepunten per jaar worden gehaald. Met de speciale hbo-opleiding wil de HvA het aantrekkelijker maken voor vwo’ers die vinden dat een reguliere hbo-opleiding te weinig uitdaging biedt. Om de plannen vorm te geven werkt de hogeschool nauw samen met de Universiteit van Amsterdam. De maatregel maakt deel uit van de prestatieafspraken die de hogeschool afgelopen week heeft ingediend bij het ministerie van onderwijs.
DOO Oordopjes
DMCI Studio
In het Kohnstammhuis worden sinds vorige week gratis oordopjes verstrekt. Daarmee wil het Domein Onderwijs & Opvoeding de komende zes weken de geluidsoverlast van de heiwerkzaamheden aan de overkant van de Wibautstraat tegengaan. De aannemer van de Amstelcampus is daar gestart met de funderingswerkzaamheden voor het Wibauthuis. De oordopjes zijn te verkrijgen bij de servicebalie op de begane grond en bij de onderwijsbalie op de vierde verdieping.
Het glazen paviljoen op het Kohnstammhof gaat voortaan door het leven als Studio HvA. Het pand biedt vanaf juni onderdak aan de minor Ondernemerschap en onderzoekscentra Urban Lab en MediaLAB. Anders dan de andere gebouwen van de HvA heeft het pand geen naam gekregen die het verleden van de stad eert. ‘Dat hebben we niet gedaan omdat het een duidelijke andere status heeft dan de andere onderwijsgebouwen,’ aldus Rob Andeweg, projectmanager van de afdeling urban management.
DG Dyslexie
DT Luchtvaart
Als dyslexie een belemmering is tijdens je studie, dan bestaat er de mogelijkheid om gratis de cursus ‘Studeren met dyslexie’ te volgen. Het domein zet in drie bijeenkomsten uiteen hoe je kunt omgaan met dyslexie. Er wordt ingegaan op digitale hulpmiddelen en de regelingen waar studenten zich op mogen beroepen. De cursus beslaat drie middagen in het Kohnstammhuis, de eerste cursusdag is op donderdag 24 mei. Kijk voor aanmelding en meer informatie op het intranet. Inschrijven kan via studentendecanaat@hva.nl.
Robert Jan de Boer, lector Aviation Engineering, spreekt woensdag 16 mei zijn lectorale rede uit in het Auditorium. Daarin zal De Boer uitgebreid stilstaan bij de verhouding tussen veiligheid en het groeiende aantal vliegbewegingen. Zijn we in staat om een redelijke afweging tussen zorgvuldigheid en zakelijkheid te maken? En kunnen we gelijktijdig de zorgvuldigheid en zakelijkheid in de luchtvaart verhogen? Geïnteresseerden zijn van welkom vanaf 16.00 uur. Aanmelden kan tot 15 mei op www.hva.nl/lectoralerederobertjandeboer.
FoliaMagazine
prikbord UvA FGw Ons
Amsterdam
ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl
FGw Erik
Hazelhoff Roelfzema
Geschiedenisstudent Jan Tervoort heeft met zijn bachelorscriptie De habitués van de Salons des Variétés van Amsterdam 1839-1865 de Ons Amsterdamscriptieprijs 2012 gewonnen. Een tweede prijs ging naar UvA-kunsthistorica Petra Grooteman met haar masterscriptie over het voormalige Amsterdamse stadhuis, tegenwoordig Hotel Sofitel Legend The Grand aan de Oudezijds Voorburgwal. Jan Tervoort heeft onder de naam ‘Amsterjan’ ook een bedrijfje dat stadswandelingen organiseert langs (voormalige) Amsterdamse variétheaters. De uitreiking was op 3 mei.
Student holocaust en genocidestudies Boyd van Dijk (25) heeft de Hazelhoff Jong Talentprijs 2012 gewonnen. De prijs is hem toegekend voor zijn masterscriptie Leven in de schaduw van een kamp. Konzentrationslager Herzogenbusch in Vught, 1942-44. De prijs, genoemd naar schrijver, verzetsheld en adjudant van koningin Wilhelmina Erik Hazelhoff Roelfzema (1917-2007), bedraagt vijfduizend euro en een schrijverscontract bij uitgeverij Unieboek|Het Spectrum. De prijs werd op 23 april uitgereikt door prins Pieter Christiaan en Alexander Rinnooy Kan.
FdR Masterclass
UvA Lustrumfeest
Op dinsdag 15 mei organiseert Free Minders een masterclass voor studenten met als thema ‘public speaking’. Op een actieve manier zullen zowel de inhoud als de vorm van een presentatie aan bod komen. De masterclass zal gegeven worden door Huib Hudig, speechcoach en speechwriter van onder meer Mark Rutte, Piet Hein Donner en Ernst Hirsch Ballin. Daarnaast is hij bekend als auteur van Het speechboekje en is hij werkzaam geweest als advocaat. Tijdstip: 16-19 uur. Locatie: OMP. Aanmelden: info@freeminders.nl o.v.v. ‘masterclass public speaking’.
De UvA bestaat dit jaar 380 jaar en dat moet gevierd worden. Het lustrumthema is ‘nieuwsgierigheid’ en onder die vlag vinden er dit jaar tal van festiviteiten plaats. Daaronder ook een groot lustrumfeest op 23 mei. Alle UvA-medewerkers zijn uitgenodigd mee te komen feesten in wetenschapsmuseum Nemo. Er zijn dj’s, er is een swingende band, shows, voorstellingen, het Crea Podium en nog veel meer. Aanvang: 19.30 uur. Een beperkt aantal studenten krijgt een uitnodiging van de UvA. Medewerkers kunnen zich voor 14 mei aanmelden via de medewerkersportal.
FMG Multitasken
FNWI Oerknal
Het populaire multitasken, het doen van verschillende dingen tegelijkertijd, is slecht voor de creativiteit, want het zogenoemde ‘werkgeheugen’ van mensen raakt erdoor overbelast, waardoor denkprocessen worden belemmerd en informatie minder lang kan worden vastgehouden. Tot die conclusie komt hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie Carsten de Dreu in een onderzoek dat hij heeft gedaan samen met andere onderzoekers van de UvA en de RUG. Ze hebben hun bevindingen gepubliceerd in het vaktijdschrift Personality and Social Psychology Bulletin.
Op 17 mei zal universiteitshoogleraar Robbert Dijkgraaf, vertrekkend president van de KNAW, in de zendtijd van De Wereld Draait Door live college geven over het ontstaan van het universum. Presentator Matthijs van Nieuwkerk is daarbij zijn assistent. Vanuit de Koepelkerk in Amsterdam legt Dijkgraaf in vijftig minuten aan een gehoor van driehonderd belangstellenden en de televisiekijker uit hoe het heelal is ontstaan, hoe we dat weten, maar ook wat we nog niet weten. Het college wordt uitgezonden op het tijdstip van DWDD, 19.25 uur op Nederland 3.
UVA Vereeuwigd
AMC Astma
In de Regentessekamer van het Maagdenhuis is op 23 april het schilderij onthuld van oud-collegevoorzitter Karel van der Toorn. Portretschilder Wendelien Schönfeld maakte de afgelopen maanden een portret van de oud-collegevoorzitter, die in juli 2011 vertrok. De oudcollegevoorzitter, die tien sessies van elk drie uur heeft moeten poseren, was zeer vereerd met het schilderij. In de lijst is een tekst in spijkerschrift geschreven. In vertaling: ‘Moge de godin Nisaba haar licht laten schijnen’. Nisaba was de godin van de schrijfkunst in de Oudheid.
Postdoconderzoeker Suzanne Bal is momenteel bezig met een klinische studie naar een nieuw medicijn voor astma, een chronische aandoening van de luchtwegen. Van tijd tot tijd, bij prikkelende stoffen of stoffen waarvoor de patiënt allergisch is, bij een verkoudheid of na een zware inspanning kan een astma-aanval optreden. Suzanne Bal is voor haar research op zoek naar mensen die licht astma hebben en/of benauwdheid door hooikoorts of een andere allergie en die mee zouden willen doen aan dit onderzoek. Info? Meedoen? Mail naar: s.m.bal@amc.nl.
FoliaMagazine
39
wasdom Meer dan alleen fietsen Thijs Zonneveld Leeftijd: 31 (geboren op 28 september 1980) Beroep: Sportjournalist, voormalig wielrenner, initiator van het plan om een berg in Nederland te bouwen. Studie: Internationaal recht, UvA Afgestudeerd: 2004 College: ‘Islamitisch recht van Jit Peters, dat vak heeft indruk op mij gemaakt. Rechten is een vrij massale studie, maar islamitisch recht was een klein vak dat inspeelde op de actualiteit en ruimte bood voor de input van studenten.’ Locatie: ‘Ik koos voor de UvA, en niet de Vrije Universiteit, omdat ik de Oudemanhuispoort geweldig vond.’ Café: ‘Bij Kapitein Zeppos at ik vaak een broodje, dat vind ik nu nog steeds een erg leuk café.’ Afknapper: ‘De UvA is totaal niet gericht op de wensen van haar studenten. Ik viel onder de topsportregeling, maar dat betekende niets. Er was geen persoonlijke begeleiding en het antwoord op al mijn vragen luidde standaard: “Nee”.’
40
FoliaMagazine
stage Hij was professioneel wielrenner, studeerde rechten, en werd sportjournalist en intiator van de Nederlandse berg: Thijs Zonneveld. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff
‘N
a de middelbare school wilde ik professioneel wielrennen, maar ook studeren, omdat ik naast sport iets met mijn hoofd wilde doen. Mijn keuze voor rechten was voor een groot deel geïnspireerd door de televisieserie Pleidooi. Ik zag mezelf al als advocaat grote pleidooien houden om onschuldige mensen vrij te pleiten. Een geromantiseerd beeld natuurlijk; tijdens mijn eerste jaar kwam ik erachter dat strafrecht in de praktijk vooral draait om vormfouten en het minutieus uitpluizen van allerlei regeltjes. Dat is niets voor mij. Gelukkig kon ik na dat jaar voor de richting internationaal recht kiezen. Een rechtsgebied dat ik heel interessant vind, omdat het niet alleen over wetten en regels gaat, maar ook over de actualiteit en internationale betrekkingen. Ik kwam al snel tot de conclusie dat professioneel wielrennen niet te combineren valt met een studentenleven. Wielrennen is een sport waar je veel tijd en training in moet stoppen. Ik kon wel een keertje uitgaan, maar niet drie keer per week biertjes achteroverslaan zoals andere studenten dat deden. Na een halfjaar heb ik mezelf voor de keuze gesteld: óf een studentenleven, óf wielrennen. Het werd wielrennen. Studeren zonder de student uit te hangen, bleek makkelijk samen te gaan met mijn trainingen. Rechten was wat dat betreft een goede keuze: ik hoefde nauwelijks op de universiteit te zijn en de boeken kon ik lezen wanneer het mij uitkwam. Ik vond het fijn om niet alleen maar bezig te zijn met trappen of nadenken over hoe ik mijn tijd met 0,01 seconde kon verbeteren. Wel ging wielrennen altijd voor. Als een wedstrijd en een tentamen op dezelfde dag vielen, dan koos ik voor de wedstrijd.
Mijn scriptie wilde ik graag schrijven over internationaal dopingrecht, maar ik kon aan de UvA niemand vinden die mij wilde begeleiden. Gelukkig kon ik voor begeleiding terecht aan de Vrije Universiteit, want het is een onderwerp dat mij na aan het hart gaat. In de wielerwereld is doping altijd een probleem geweest. Het werd eerst lange tijd ontkend, later werd het aangepakt en op een gegeven moment sloeg dopingcontrole door naar een soort heksenjacht waarbij de bewijslast bij de sporter ligt. Een sporter is schuldig totdat hij het tegendeel bewijst, terwijl dat vaak erg lastig is. Het recht ligt in dit geval ver van de werkelijkheid af. In mijn scriptie heb ik dan ook bepleit dat er naar de persoonlijke situatie van een sporter gekeken moet worden. Uiteindelijk heb ik met die scriptie de jaarlijkse Sport en Recht Scriptieprijs gewonnen. Na mijn studie ben ik columns gaan schrijven, omdat ik naast het wielrennen bezig wilde blijven. Die stukjes werden opgepikt door een paar regionale kranten en bladen. Toen ik een paar jaar later stopte met wielrennen, kon ik makkelijk de journalistiek in rollen. Ik werk nu vier jaar als journalist en heb tot nu toe altijd nieuwe dingen gedaan. Zeker bij De Pers kreeg ik veel ruimte om te experimenteren: ik mocht over elke sport schrijven, reacties peilen, dingen uitproberen. Zo schreef ik vorig jaar over het idee om een platform op te richten om een berg in Nederland te bouwen. Daar kwamen heel veel enthousiaste reacties op en inmiddels bestaat het platform “Die berg komt er”. We groeien langzaam uit van een speeltuin met ideeën tot een professionele organisatie. Ik hoop het initiatief op een punt te kunnen brengen waarbij het mij niet meer nodig heeft. Tot die tijd vind ik het enorm inspirerend om ermee bezig te zijn.’ yyy
Marthe de Win (22) Studie Culturele antropologie Stage Project-assistent bij Diversion Verdiensten ‘Ik geloof 160 euro voor twee dagen in de week.’ Beoordeling JJJJJ ‘Ik was op zoek naar een stageplek waarbij ik met verschillende culturen te maken zou krijgen. Na wat rondklikken op internet kwam ik uit bij vier bedrijven. Aan de hand van mijn sollicitatiebrief mocht ik bij alle vier op gesprek komen, maar de sfeer bij Diversion sprak me zo aan dat ik de andere heb afgezegd. Ik werk op dit moment mee aan twee projecten. Eén daarvan is een peereducationproject in samenwerking met fotografiemuseum Foam. Hierbij zetten we jongeren in, die andere jongeren informeren over moeilijke onderwerpen. Bijvoorbeeld: hoe vertel je islamitische jongeren over de Tweede Wereldoorlog? Het andere project gaat over duurzaam consumeren. Laatst hadden we hiervan de kickoff, waarbij mbo’ers, hbo’ers en wo’ers aanwezig waren. Het is heel moeilijk om één dag te organiseren die voor iedereen uitdagend is. Mbo’ers willen na een halfuur luisteren iets gaan doen, terwijl wo’ers niet zitten te wachten op invuloefeningetjes. Achteraf gezien duurde het te lang voor de mbo’ers. We zijn nu nog aan het uitzoeken hoe we het volgende keer beter kunnen doen. Het werk is heel afwisselend, maar ik ben er wel achter gekomen dat ik geen 9-tot-5-mentaliteit heb. Ik ben gewend om te werken op de momenten dat het nodig is en dat ik tijd heb. Nu moet ik mij gewoon om negen uur melden, om tot halfzes aanwezig te zijn. Daar moet ik nog erg aan wennen. Aan de andere kant is dat wel heel leerzaam, want later ontkom je er toch niet aan.’ yyy Roel van Luijk
FoliaMagazine
41
FoliaMagaz ine weekblad
toehoorders
foto's Bas Uterwijk
Hoorcollege ‘Schade Actuariaat’ door Rob Kaas, vrijdag 4 mei 11.00 uur,
voor HvA
en UvA
nr. 30 09/05/201 2
De politie houdt je in de gaten
colofon
Weekblad voor de HvA en
REC-JK tekst en foto’s Clara van de Wiel
UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en
Valoriseerbaarheid: hoog Aantal studenten dat aantekeningen maakt: 2 Scrabblewoorden: paretoverdeling, stoploss premie, bonus-malussysteem, eigenvector, claimgeschiedenis
‘V
erzekeraars zijn boeven,’ placht mijn vader altijd te zeggen. Maar aan hun praktijken gaat een hoop rekenwerk vooraf. Docent Rob Kaas raast het eerste deel door de verschillende formules heen. Volzinnen zijn spaarzaam; de van Griekse letters doorspekte sommen worden slechts met het woord ‘dus’ aan elkaar geregen. Pas in het tweede uur van het college wordt duidelijk waar dat allemaal goed voor is: het vaststellen van premies. Zie je wel, het blijven geldkloppers, zal de cynicus in u denken. Maar alleen maar nattevingerwerk blijkt het toch niet te zijn. Terwijl het twintigtal vooral mannelijke toehoorders het geheel stoïcijns aan zich voorbij laat trekken, behandelen we de nobele kunst van de autoverzekering. Lastige materie, want: ‘het in acht nemen van de ex-ante factoren is niet voldoende voor het definiëren van de juiste premie’. Die beheerste Audi-rijdende pensionado kan in de praktijk namelijk wel eens een grove brokkenpiloot zijn. De verzekeraar heeft het ook niet makkelijk; niet alle feiten mogen worden meegewogen. Het geslacht van de chauffeur, volgens Kaas toch niet de minste voorspellende factor, mag bijvoorbeeld geen invloed hebben op het tarief. Gelukkig is Kaas een door de wol geverfde assuradeur. In zijn tijd was er nog geen ‘kartelpolitie’ en mochten verzekeraars met elkaar onderling nog gewoon onderzoeken welke verzekerden het hoogst aangeslagen moeten worden. Uitkomt van dit staaltje veldwerk pur sang: de claimgeschiedenis is een significante factor. Dat weet u nu dus alvast. Een vraag uit het publiek in hoeverre die formules nu echt allemaal gebruikt worden voor premievaststelling doet Kaas een beetje grinniken. ‘Zeker wel, maar dit is natuurlijk pas een uitkomst vóór de cognac en sigaar op tafel komen.’ U mag er het uwe van denken: rekenen kunnen ze bij die verzekeringsmaatschappijen zonder twijfel. yyy
42
FoliaMagazine
Sem van Brummelen
(21, econometrie & operationele research) ‘De stof van dit vak is ontzettend droog. En ik denk ook dat ik er voor mijn studie econometrie helemaal niks aan heb. Misschien als je het verzekeringswezen in wilt, maar die ambitie heb ik niet. Ik doe het nu als keuzevak, maar dat is omdat de andere vakken me ook niks leken. Aantekeningen maak ik niet, de slides staan toch op internet. Sommen maken thuis doe ik zelden. Niet nodig.’
Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: redactie@folia.nl Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Femke Awater, Marieke Buijs, Luuk Heezen, Max Lange, Roel van Luijk, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de
Joppe Arnold
(19, econometrie & operationele research) ‘De docent is een rare. Hij ging een keer op een stoel staan om dingen aan te wijzen en toen ging hij daarover vervolgens in een ander college uitgebreid staan vertellen. Ik zie bij al die formules niet hoe dit aan zou moeten sluiten op de praktijk. Volgens mij zit de echte bankwereld veel moeilijker in elkaar. Het vak is ook totaal niet mijn richting, maar voor de tussentoets had ik wel een 9,5. Het is algemeen bekend dat je gewoon sommen uit je hoofd kan leren en dat die dan worden teruggevraagd.’
Wiel, Dirk Wolthekker Aan dit nummer werkten mee Fatihya Abdi, Charlotte Balder, Bram Belloni, Bob Bronshoff, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Gijs Groenteman, Jan-Maarten Hupkes, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, JeRoen Murré, Catrien Spijkerman, Won Tuinema, Bas Uterwijk, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis
Yoram Vanmaekelbergh
(19, econometrie & operationele research) ‘Toch grappig dat je heel praktische dingen zo wiskundig kunt maken. Dit is zo losgeraakt van de realiteit: vaak snap ik totaal niet waar we het nu over hebben. Deze docent is echt de deskundige van dit gebied. Hij heeft ook het boek geschreven. Dat merk je ontzettend goed: net als in zijn colleges springt hij in dat boek ook constant van de hak op de tak. Bij het werkcollege zit hij ook constant de andere docent te verbeteren.’
Redactieraad Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, zandvoort@bureauvanvliet.nl
deining ‘Voor je het weet sta je te janken.’ Het Venlose carneval, oftewel Vastelaovend, is een emotionele aangelegenheid, weet schrijver Jan van Mersbergen, in de Volkskrant. ‘Ik heb gezegd dat ik wil wachten tot na de laatste competitiewedstrijd om… godverdomme valt hij op m’n teen!’ Ajax-aanvoerder Jan Vertonghen is niettemin blij met de kampioensschaal, op AT5. ‘En dan is de kamer straks niet veel meer dan een dagopvang voor 150 aardige, hoogopgeleide mensen.’ De kamer weet straks niet meer wat er in de samenleving speelt, waarschuwt scheidend Kamervoorzitter Gerdi Verbeet, in NRC Handelsblad. ‘Wilders’ strategie is erop gericht om na een mislukking van het volgende kabinet een glorieuze comeback to maken.’ Politicoloog Philip van Praag beziet de politiek op de lange termijn, in de Volkskrant. ‘The Voice of Holland is ook prachtig.’ Scheidend hoogleraar politicologie Meindert Fennema toont zich allesbehalve elitair, in PS van de Week. ‘Ik nam mijn boeken mee naar de studio, probeerde tentamens bij te wonen terwijl we volop met promotie bezig waren. Complete nonsens achteraf.’ Nick Schilder, van Nick & Simon, bleek te succesvol om te kunnen studeren, in Volkskrant Magazine. ‘Maak de wetenschap en mijn geliefde universiteit niet te schande.’ Oud-docent en gastonderzoeker Marijke Barend-van Haeften wijst de van plagiaat beschuldigde eredoctor Ad van Liempt op zijn verantwoordelijkheden, in Het Parool.
de lezer
In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via redactie@folia.nl.
Charlene Ellis (24), culturele & maatschappelijke vorming, HvA ‘Ik kende Folia Magazine al wel, maar ik pak het eigenlijk nooit. De opmaak spreekt mij niet aan en ik vind de onderwerpen niet zo interessant. Ik vond de foto op de cover dit keer wel mooi, maar iets te droevig voor een tijdschrift dat je in je vrije tijd leest. De cover is de eerste indruk, dus met een droevige foto neem je het blad niet zo snel mee. Ik heb eigenlijk alleen het artikel over het meisje met kanker gelezen. Ik vond het wel mooi, maar sommige foto’s zou ik niet geplaatst hebben. Bijvoorbeeld de foto waarop ze aan het huilen is. Ze heeft er natuurlijk wel toestemming voor gegeven, maar ik vind dat iets te persoonlijk. Verder vond ik dat het blad mij niet erg prikkelde om te lezen. Veel artikelen deden mij aan mijn colleges denken. Bijvoorbeeld het artikel over Jan Bergstra, een oude grijze man. Ik lees liever over dingen die mij direct aangaan. Bijvoorbeeld activiteiten op school of studentenzaken. Hiervoor is wel het prikbord, maar dat vind ik te saai vormgegeven. Als je het “prikbord” noemt, waarom ziet het er dan niet uit als een prikbord? “Op de tong” kan heel interessant zijn voor studenten, maar dat vond ik er ook een beetje oubollig uit zien. Op de foto zag je de eigenaren, maar niet de sfeer van het restaurant. Ik zou het blad sowieso wat speelser en frisser maken. Met meer kleur, een ander lettertype en meer pakkende citaten.’ yyy tekst en foto Roel van Luijk
volgende week Back to School
AmsterdamDalaman
Filosoof Bas Haring zit weer in de collegebanken om zich te bekwamen in de economie.
Studenten algemene cultuurwetenschappen organiseerden een tentoonstelling over Nederlandse pioniers in Turkije. Nu vliegen ze ernaartoe.
Drukke boel
Jeugd in beeld
Hoe is het om te studeren met ADHD?
Studenten van het Domein Onderwijs & Opvoeding tonen hun visie op jeugd, cultuur en beeldvorming. In beelden.
Opvallende quotes uit de afgelopen week van (voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien, mail het naar redactie@folia.nl.
FoliaMagazine
43