Folia Magazine #18 by Folia

FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA

nr. 18 25/01/2012

Frank van Vree Nieuwe decaan FGw: â&#x20AC;&#x2DC;Ik ben geen ruziemakerâ&#x20AC;&#x2122;

UvA-student Dieuwertje is De nachtwaker van Giel

Piloten aan de grond Eerst een dure opleiding, dan geen baan Leider gezocht Welk zwaargewicht gaat ons besturen?

(advertentie)

inhoud #18 De baas van Giel 10

Dieuwertje Valentijn is regisseur van het radioprogramma van Giel Beelen. ‘Ik heb mijn droombaan al gevonden. Maar ik wil dat diploma.’

UvA zkt. vrzttr. 22

Het College van Bestuur is nog steeds op zoek naar een nieuwe voorzitter. Hoe ziet de ideale kandidaat eruit?

Frank van Vree, de baas bij FGw 28

De nieuwe decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen voelt zich op zijn plek in zijn nieuwe baan. ‘Ik denk dat ik wel enig zicht heb op beleid.’

Geen (landings)baan, wel een megaschuld 34

Studenten Aviation Flight leenden een ton om piloot te kunnen worden. Maar nu ze bijna afgestudeerd zijn, is er geen werk meer. ‘Toen we begonnen, dacht iedereen dat het niet slechter kon met de economie.’

en verder uitgelicht 6-7 de week/het moment/navraag 8-9 passie 17 opinie 18-20 Robbert Dijkgraaf 19 Fatihya Abdi 20 brieven/promoties 21 objectief 26-27 op de tong 33 drift 41 de adviesdienst 43 lezingenladder 44 overigens 45 prikbord 46-47 wasdom 48-49 stage 49 toehoorders 50 de lezer/deining 51

FoliaMagazine

redactioneel

illustratie Pascal Tieman

22 Oud vuil

De champagneglazen om te vieren dat Gerben Moerman Docent van het Jaar is geworden zijn nog niet leeg, of de verkiezing is alweer in het nieuws. Nu alleen in een minder positieve context. Vorige week werd bekend dat het contract van universitair docent en classicus David Rijser niet wordt verlengd. De UvA is een grote organisatie met een kleine 5000 medewerkers, dus is een contractverlenging normaal gesproken geen groot nieuws. In dit geval ligt de zaak anders, omdat Rijser genomineerd was voor de titel Docent van het Jaar 2011. Hij werd uiteindelijk niet verkozen tot Docent van het Jaar, maar kreeg wel de prijs voor de ‘Publieke Intellectueel’. Op 6 januari kreeg David Rijser tijdens de dies nog alle lof toegezwaaid van rector Dymph van den Boom; daags daarna werd hem meegedeeld dat er aan de UvA geen plaats meer voor hem is als docent. De reden waaróm Rijser, evenals collega-docent Piet Gerbrandy, vermoedelijk het veld moet ruimen, is nog pijnlijker. De aangekondigde intensieve samenwerking met de VU op het gebied van de oudheid en archeologie heeft personele gevolgen, waardoor Rijser en Gerbrandy overbodig zijn geworden. Goede docenten zijn de smeerolie van de UvA. De organisatie van de Docent van het Jaarverkiezing en het CvB moeten zich afvragen wat een verkiezing voor zin heeft als je genomineerde docenten kort na de feestelijkheden bij het oud vuil zet. Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, jim@folia.nl, @jimfjansen (twitter)

Zie ook ‘Navraag’ op pagina 9.

FoliaMagazine

Geen gezeik met vertragingen of parkeren: binnen Amsterdam is de fiets als vervoermiddel onovertroffen. Het Europahuis en Jan Bommerhuis hebben speciale fietsen te leen waarop medewerkers zich snel tussen de verschillende HvA-locaties kunnen bewegen. Voor sommigen zijn de fietsen inmiddels onmisbaar en door weer en wind begeven zij zich al fietsend door de stad. Zo ook hoofd van het servicecenter Joost Dirkson, die op het Europahuis regelmatig een leenfietsje pakt.

Leen een

FoliaMagazine

Ook controller bij Facility Service Marcel Haarhuis stapt bij het Europahuis geregeld op een dienstfiets. ‘Gemiddeld zo’n vijf keer per week. Vroeger waren de fietsen vaak wat gammel, maar tegenwoordig zijn ze echt uitstekend.’ Dat de fietsen helemaal te verstellen zijn, is voor Haarhuis niet zo belangrijk. ‘Voor die kleine afstandjes neem ik niet de moeite er al te veel aan te gaan sleutelen. Maar ik heb in ieder geval nog nooit panne gehad.’

‘Ik kom op de motor naar mijn werk, maar tussen de verschillende locaties pak ik altijd de fiets,’ aldus docent sociaal pedagogische hulpverlening Arnoud Simonis. ‘Als ik dan met mijn motorjas op die witte fiets rondrijd, kijken de mensen me vaak na. Alsof ik een soort hippie ben, zoals bij het witte fietsenplan in de jaren zestig. Ondanks dat ik de fietsen altijd met twee sloten vastzet, is er vorige week toch een gestolen bij de Leeuwenburg. Nu heeft het Jan Bommerhuis er tijdelijk dus maar vier in plaats van vijf.’

eens Jantine Zeeman, instroomcoördinator bij het domein Maatschappij & Recht, gebruikt de fiets al vanaf het eerste moment. ‘Ik vind het ideaal. Soms kom ik met de fiets naar mijn werk vanaf mijn huis in Weesp, maar als ik met de auto ben, heb ik zo toch een fiets bij de hand. Het zijn echt superfietsen, omdat alles eraan verstelbaar is. Handig om snel op andere HvA-locaties te komen, maar ook om bijvoorbeeld vlug een boodschap te doen.’ yyy tekst Clara van de Wiel / foto’s Danny Schwarz

fiets FoliaMagazine

de week Een zwarte dag voor Wikipedia en ironie aan de UvA

et was sappelen voor studenten wereldwijd die deze week een paper of werkstuk moesten schrijven. Wikipedia ging 24 uur op zwart. En zie dan nog maar eens in een handomdraai een willekeurige wetenswaardigheid te achterhalen als: ‘Gibbons (Hylobatidae) zijn een primatenfamilie die behoren tot de superfamilie van de mensapen (Hominoidea). Er bestaan 14 soorten gibbons in vier geslachten.’ Vier geslachten? Echt? De online encyclopedie ging offline uit protest tegen twee Amerikaanse wetten die de doodsteek kunnen zijn voor het vrije internet. Bij het ter perse gaan was één wet al gesneuveld maar ook die andere wet legt het vrij uitwisselen van informatie aan banden. En is dat nou net niet waar het internet voor was bedoeld? In dat opzicht heeft het internet wel wat weg van onderwijs, waar het ook draait om het uitwisselen van informatie. Dat zou tenminste de insteek moeten zijn. Maar docenten die juist door studenten geroemd worden om hun excellente lessen, worden aan de UvA zonder pardon de laan uitgestuurd. Afgelopen week kwam naar buiten dat de contracten van classicus David Rijser, onlangs nog genomineerd voor de Docent van het Jaarverkiezing, en zijn collega Piet Gerbrandy niet worden verlengd. Er is geen plek meer voor ze nu de UvA en VU verder gaan samenwerken op het werkterrein van beide heren. Je kan de UvA er in ieder geval niet van betichten geen gevoel voor ironie te hebben. In dezelfde week dat de UvA haar intellectueel kapitaal in de uitverkoop zette, werden de kosten om te studeren juist drastisch verhoogd. Staatssecretaris Halbe Zijlstra die, om maar eens een zijweg in te slaan, drie jaar actief was bin-

FoliaMagazine

Dankzij Wikipedia weten we na een enkele muisklik dat staatssecretaris Halbe Zijlstra drie jaar actief was binnen de duivensport. Zou hij ook tijd hebben gehad voor dit soort levensverrijkende activiteiten naast de studie als hij al het geld voor zijn master bij elkaar had moeten werken (of lenen)?

nen de duivensport (met dank aan Wikipedia), diende een wetsvoorstel in bij de Tweede Kamer voor een sociaal leenstelsel in de masterfase. Dat betekent per jaar 3200 euro extra kosten voor uitwonende studenten en 1200 euro voor studenten die nog thuis wonen. Woon je dus op kamers en doe je een tweejarige master, dan ben je de pineut. Volgens Zijlstra valt het allemaal wel mee. ‘We mogen best wat meer van studenten vragen,’ verklaarde hij. De kwaliteit gaat omlaag, maar de kosten gaan omhoog: hoe maakt een onderwijsinstelling het anno 2012 eigenlijk nog aantrekkelijk voor studenten om te studeren? Als je nu denkt aan

hippe brochures met knappe jongens en meisjes; het kan ook eenvoudiger. De opleiding maritiem officier van de HvA, heeft haar naam afgelopen week terugveranderd naar Hogere Zeevaartschool Amsterdam, omdat die naam ‘sprekender’ zou zijn voor studenten. Een voortvarende zet. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden

20 januari 2012

tweet van de week @sphieeee Sophie de Coningh die engels docenten zitten zeker nog aan de high tea, knal die antwoorden even op intranet joh. #mic #hva https://twitter.com/#!/sphieeee/

foto Danny Schwarz

In de rij staan om te mogen studeren, dat is de hedendaagse praktijk van het hoger onderwijs in Amsterdam. Zeker in het weekend moeten UvAstudenten er vroeg bij zijn, want dan kunnen ze alleen in de UB terecht voor een studieplek. Zijn dat nou die ‘uitstekende studiemogelijkheden’, die op de bachelor- en mastersite van de UvA bovenaan de lijst staan van ‘tien redenen om voor de UvA te kiezen’? yyy Harmen van der Meulen

navraag Piet Gerbrandy Rumoer binnen de afdeling klassieke talen vorige week. Docent klassiek en middeleeuws Latijn Piet Gerbrandy en zijn collega David Rijser, tevens genomineerd als Docent van het Jaar, hoorden dat er geen plek meer is voor hen nu hun afdeling met de VU gaat fuseren.

Meneer Gerbrandy, wat is er aan de hand? ‘Zes jaar geleden werden wij aangesteld. Eerst via een contract van twee jaar, waarvan duidelijk was dat het tijdelijk zou zijn. Dat werd verlengd voor drie jaar met de bedoeling dat we daarna een vast contract zouden krijgen. Die intentie is door meerdere personen uitgesproken.’ En nu staat u op straat. Wat is er gebeurd? ‘De belofte van een vast contract is niet waargemaakt. In plaats daarvan werden we nog een jaartje zoet gehouden met een derde tijdelijke aanstelling. En nu zeggen ze dat de koek op is.’

U zult wel boos zijn. ‘Ja, natuurlijk. Ik ben ook vooral verbaasd over het amateurisme waarmee dit wordt aangepakt. De een zegt dit, de ander dat. Ik weet zelf niet meer bij wie ik dit besluit moet aanvechten.’ Speelt de samenwerking met de VU een rol? ‘Ja, dat speelt natuurlijk mee. Maar op de afdeling Latijn waren zes jaar geleden vijf docenten. Daar zijn er nu nog drie van over, inclusief ons. Bij de VU zijn er ook maar twee latinisten in vaste dienst. Dat is nooit voldoende om het aantal studenten les te geven.’

Volgende week is er een hoorzitting waarin uw bezwaar wordt besproken. ‘Ja, dan gaan onze advocaten met de advocaten van de UvA om tafel zitten. Maar ik verwacht dat onze bezwaren op formele gronden worden afgewezen. Dan stappen we naar de rechter. Onze werkzaamheden veranderen niet na 1 september, de UvA heeft dus ook geen gegronde redenen om ons eruit te wippen, want het aantal studenten dat les wil, blijft gewoon hetzelfde. Ik durf te beweren dat wij degenen zijn die voor zo veel studenten zorgen. David is zelfs genomineerd als Docent van het Jaar. Studenten kennen ons en komen daarom naar de UvA. Als wij gedwongen vertrekken, leidt de faculteit echt gezichtsverlies.’ yyy Floor Boon

FoliaMagazine

‘Ik bepaal wat er gebeurt’ Waar de meeste studenten de vrijdagnacht doorbrengen in kroeg en club, is het voor Dieuwertje Valentijn juist de tijd dat ze aan het werk moet. Zij leidt dan het nachtprogramma van Giel Beelen, Nachtegiel, als regisseur in goede banen. ‘Het was echt een chaos vroeger. Nu lijkt het alleen maar zo.’ tekst Frank Huiskamp / foto’s Martijn van de Griendt

‘I

s hier eerder geweest.’ Ze voegt de zin toe aan een korte bio van een studiogast. Ze lacht. ‘Zo kan Giel doen alsof hij precies weet wie het is.’ Dieuwertje Valentijn (24) staart naar een Word-documentje op een van de twee schermen voor haar. Voor de laatste keer in 2011 gaat ze ervoor zorgen dat ‘haar’ 3FM-dj Giel Beelen een probleemloze vrijdagnacht heeft. Al ruim vier jaar is ze de vrouw achter Beelen, die hét gezicht van 3FM is en een van Nederlands bekendste radiopersoonlijkheden. Ze doet de regie, ontvangt studiogasten en regelt de bellers. Ook doet ze tussendoor de catering. In haar eentje. Ze noemt de anderhalf uur voor het begin van de show, die om één uur ’s nachts begint, haar ‘vrije tijd’. De hoge stoel achter haar bureau blijft daarentegen onberoerd. ‘Nee, ik sta liever.’ Rechts naast haar gaan de lampjes bij de nummers op de vaste telefoon al branden, links ligt haar iPhone: ‘Ben je er al?’ Afzender: ‘Mammie’. De hal naast het regie-eilandje loopt vol met artiesten en andere gasten die moeten worden ontvangen. Valentijn zeult met sixpacks cola en uitdeelzakken chips. ‘Ach, ik doe al twintig

FoliaMagazine

dingen tegelijk, wat vragen beantwoorden kan er ook nog wel bij.’ ‘Oh, mannen doen dit ook wel hoor, multitasken.’ Ze glimlacht. ‘Maar die doen het toch iets vaker in teams en verdelen de taken met meerdere mensen.’ Valentijns haar zit strak naar achteren, haar kleren zijn geheel zwart, op een paar lichtbruine laarzen na. Ze straalt iets dominants uit. Als ze achter haar bureau staat,

‘Ik heb Radio 1presentator Astrid de Jong gestalkt’ kijkt ze uit op waar Beelen straks zit, achter het glas in de studio. Links verzorgt een bebrilde jongen, midden twintig, het geluid en schuin voor haar zit een groepje van de videoredactie achterover op hun stoelen. Vanaf half twee is de uitzending ook op Nederland 3 te volgen. ‘Hoeveel mensen er luisteren, weet ik niet, maar er kijken verrassend veel mensen. Tja, het is het enige niet-pornokanaal op dat tijdstip.’

Ze vult haar document verder aan. Ze bewerkt het draaiboek en leidt binnenkomende gasten in de studio rond en spreekt met hen het draaiboek door. Ze weet niet precies van tevoren wie er komt, Beelen ook niet altijd. Dat plannen anderen. Valentijn is wel verantwoordelijk voor de informatie die Beelen tot zijn beschikking heeft tijdens de uitzending. Druk scrollend zoekt ze op de sites van de artiesten naar relevante informatie. ‘Maar als het heel lang is, ga ik het niet allemaal lezen.’ Al ruim vier jaar werkt ze voor Beelen, vertelt ze tussen haar voorbereidingen door. Bij de radio terechtkomen was niet helemaal haar plan. Na haar gymnasiumdiploma te hebben behaald, begon ze aan een studie Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam. Ze wilde via een journalistieke master de geschreven pers in. Ze schreef al snel voor faculteitsblad Babel. ‘Maar altijd van die softe teksten. Niet van het zware type “Oh, wat is het nu slecht in Darfur.”’ Nee, liever schreef Valentijn in de stijl van Vogue: stukken over mode. ‘Maar ik weigerde hbo te doen. Snobisme misschien.’ Ze corrigeert zich gehaast. ‘Nee, nee, dat is niets voor mij.’

FoliaMagazine

foto Beeld en Geluid

Giel

Valentijn is uit Apeldoorn alleen naar Amsterdam gekomen. ‘Ik had wel vrienden, maar ik wilde steeds iets te doen hebben.’ Op aanraden van een vriendin – ‘Radio is écht iets voor jou!’ – ging ze op vrijwillige basis aan het werk bij lokale zender AmsterdamFM. Een nieuwe gast, Zanillya – winnares van de Grote Prijs van Nederland in de categorie hiphop – is op zoek naar Valentijn. Ze wil weten wanneer in de uitzending zij optreedt, maar ook waar het drinken staat en de wc is. Valentijn zwaait en spurt snel weg van haar bureau. ‘Sorry, even de gastvrouw uithangen.’ Bij terugkomst tuurt ze stil naar haar scherm. ‘Waar was ik?’ Tijdens haar periode bij AmsterdamFM werd ze op de Veronica Radioschool geattendeerd, waar ze in contact kwam met toenmalig 3FM-redacteur, nu Radio 1-presentator, Astrid de Jong. ‘Ik heb haar gestalkt, want ik wilde per se voor haar werken. In mijn ogen is zij de meest toonaangevende radioredacteur: ze heeft met alle grote namen in het Nederlandse radiowereldje gewerkt.’ Uiteindelijk kwam Valentijn als stagiaire van De Jong terecht bij het ochtendprogramma van Beelen. Niet lang daarna mocht ze in zijn nachtprogramma Nachtegiel de zogenoemde ‘buma’s’ bijhouden: nummers die aan stichting Buma/ Stemra moeten worden doorgegeven vanwege de auteursrechten. Erg vond Valentijn dat niet. ‘Al had ik alleen maar koffie mogen halen.’ Naast haar werk als regisseur studeert ze nog steeds. Ze doet al zes jaar over haar bachelor Nederlandse taal en cultuur. ‘En ik ga het afmaken ook!’ Zelfs al doet ze al werk dat ze wil blijven doen. ‘Ik vind dat het moet.’ Inmiddels is het tien voor een. De eindtune van Rob Stenders klinkt uit de studio achter Valentijn. Beelen komt stipt op tijd binnen. Kort praten ze bij. Een ‘goed radiohuwelijk’ noemt Valentijn haar band met Beelen. Die is vooral heel professioneel. Ze vertelt dat ze elkaar buiten

FoliaMagazine

Giel Beelen (1977) is sinds 1997 een vast gezicht bij 3FM. Daarvoor had hij baantjes als geluidstechnicus bij Radio 10 en Radio Noordzee. Zijn carrière bij 3FM begon in de nacht, waarna hij in 2004 ook in de ochtend programma’s ging presenteren. Hij won viermaal de Marconi Award voor beste radiopresentator (2003 en 2005 t/m 2007) en zijn ochtendprogramma GIEL kreeg de award voor het beste programma in 2007. Beelen is ook dj geweest in het Glazen Huis tijdens de jaarlijkse Serious Request-actie en hij is hij vaak te zien in het Vara-programma De Wereld Draait Door als tafelheer.

werktijd amper spreken. ‘Alleen als het over de show gaat.’ Er volgt een zeldzaam moment van stilte om haar heen. Ze wisselt in razend tempo tussen de oplichtende telefoon, haar Word-documenten en het aansturen van de rest van het team. ‘Eén uur: NOS-Journaal’, klinkt het uit de speakers. Nog een paar minuten. Op Valentijns scherm verschijnen de eerste sms’jes die door luisteraars en kijkers verstuurd zijn. ‘Ze zijn niet bedoeld voor mijn vermaak.’ Ze pauzeert even en bijt op haar lip. ‘Maar het is stiekem wel leuk om ze te lezen. Wordt het later in de nacht, dan worden de sms’jes ook nasty.’ Ze neemt de telefoon op. ‘Kun je je radio of tv

‘Giel is de enige man die ik ken die kan multitasken’ even zachter zetten? Dan verbind ik je door.’ Ze zegt het in korte tijd vier keer. ‘Nee, ik screen die mensen nooit. Onzin. Ik kan aan hun stem wel horen of ze helder zijn.’ ‘Mijn muziekkennis is eigenlijk nul.’ Hiermee doelt Valentijn vooral op de 3FM-muziek: in haar vrije tijd geeft ze vioolles en speelt ze piano. ‘Ik houd van Snoop Dogg en foute jarennegentigmuziek. Ik zit hier niet omdat ik veel van muziek weet. Dat weet Giel zelf wel. Hij heeft iemand nodig die de boel voor hem organiseert. Hoe verder ik van de inhoud van het programma afsta, hoe beter het werkt, denk ik.’ Voor Valentijns komst deed Beelen het helemaal in zijn eentje. De baan werd voor haar gecreëerd. ‘Het was ook echt een chaos vroeger. Nu lijkt het alleen maar zo.’ Ze loopt de studio in om Beelen wat te vragen. Lachend komt ze terug. ‘Het ruikt naar

Dieuwertje Dieuwertje Valentijn (1987) werd geboren in Apeldoorn. Ze begon na het afronden van het gymnasium in 2006 aan een studie Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Ze volgt daarbinnen een minor Spaanse taalverwerving. Vanaf 2007 werkt ze voor Giel Beelen. Eerst in zijn ochtendshow, maar later voornamelijk als regisseur van Nachtegiel. Ook is ze de vaste regisseur van 3FMâ&#x20AC;&#x2122;s PS Radio, een programma van Paul Rabbering en Sofie van den Enk. Twee jaar geleden richtte ze haar eigen bedrijf op, DIVA-MEDIA. Onder die naam biedt ze zich aan als freelance redacteur, regisseur en tekstschrijver.

FoliaMagazine

(advertentie)

*Alleen voor UvA studenten *Alleen voor UvA studenten *Alleen voor UvA studenten

3600 studenten 3600 studenten 25 evenementen 3600 studenten 25 evenementen 1 week 25 evenementen 1 week 1 week

Regel Regel jij jij het? het?  

             

                         Word commissielid en Word commissielid en Word commissielid organiseer Intreeweek en 2012! ** organiseer organiseer Intreeweek Intreeweek 2012! 2012! *

Kom naar een van onze infoavonden voor meer informatie over Kom naar vanals onze infoavonden meer informatie over heteen leven commissielid bijvoor Commissie Intree Kom naar een van onze infoavonden voor meer informatie over het leven als commissielid bij Commissie Intree het leven als commissielid bij Commissie Intree Datum: 18, 19, 20 januari Datum: 18, 19, 20 januari Locatie: Nieuwe Achtergracht 170 Datum: 18, 19, 20 januari Locatie: REC-I Nieuwe Achtergracht 170 kamer 2.17 Locatie: REC-I Nieuwe Achtergracht 170 kamer 2.17 Tijd: 20.00 uur REC-I Tijd: 20.00 kamer uur 2.17 Tijd: 20.00 uur

Nachtegiel Sinds 2004 presenteert Beelen elke vrijdag- op zaterdagnacht tussen 1.00 en 4.00 uur het programma Nachtegiel. Naast muziek is er aandacht voor live-optredens in de studio en verhalen van luisteraars. Samen met het programma Ekdom in de Nacht van dj Gerard Ekdom (4.00-7.00 uur) vult Beelen de nacht. Beide programma’s worden ook live uitgezonden op Nederland 3.

sporttas daar. Typische lucht van muzikanten die net hebben opgetreden.’ Er zijn wat logistieke problemen. Enkele artiesten kwamen met meer instrumenten of bandleden dan vooraf gemeld. ‘Van rappers kun je toch verwachten dat ze in hun eentje komen? Of van een singersongwriter? Maar die nemen vervolgens blazers mee. En dj’s.’ Een oplossing bedenken kost haar weinig moeite. ‘We gooien wat dingen om in het schema, zitten wat mensen achter de broek.’ Valentijn belt een vrouw die volgens Beelen bezig is met een lesmarathon om geld in te zamelen voor de Serious Request-actie, die twee dagen later van start gaat. ‘Hoi. Je sliep toch niet, hè? Oooooh, sorry, sorry!’ Via een microfoon meldt ze het aan Beelen. ‘Ze is niet bezig met die marathon, Giel. Wil je haar nog bellen?’ ‘Oh, dan is het een ander.’ ‘Ah! Ik belde die chick wakker!’ Ze haalt haar vinger van de knop. ‘Wat een knakker is het ook,’ zegt ze met een grijns. Valentijn heeft bewondering voor Beelen. ‘Hij heeft achter de schermen gewerkt, hij weet hoe het gaat. Hij is de enige man die ik ken die echt kan multitasken.’ Ze is naar eigen zeggen bij hem op haar plaats en zou nooit zomaar vertrekken. Zelfs niet als er een zak geld en een contract voor een fulltimebaan aan haar wordt gepresenteerd. ‘Dat is al gebeurd.’ Ze fluistert vervolgens de naam van een andere zender. Heel zacht, tot drie keer toe. ‘Niemand mag dit weten, dat is fucking geheim.’ Programma’s moeten naar haar komen, solliciteren wil ze niet. ‘En zijn de eerste- en tweederangsprogramma’s niet geïnteresseerd, dan val ik liever terug op mijn diploma.’ Ze hoeft niet zelf achter de microfoon te zitten. ‘Ik kom niet goed uit mijn woorden. Als ik bijvoorbeeld ruzie heb met iemand, dan ben ik zo iemand die achteraf denkt: oh, dát had ik moeten zeggen. Nee, ik ben liever een stuwende

kracht. Ik bepaal nu wat er gebeurt.’ Nog maar veertig minuten te gaan. Ze kijkt naar de klok. ‘Ja, kut, hè?’ lacht ze. ‘Ook omdat er nog veel moet gebeuren natuurlijk.’ Zo zijn er nog twee artiesten die een tweede nummer zouden spelen. Stressen doet Valentijn niet meer. ‘Zelfs niet als Giel cola in zijn mengpaneel gooit. Daar schrik ik niet meer van.’ Met dezelfde glimlach

‘Ah! Ik belde die chick wakker!’ als de uren daarvoor wordt het programma keurig afgerond. ‘Giel vond zelfs dat we akelig op schema lagen.’ Valentijn pakt iets na vieren haar spullen. Ze doet nog snel wat ‘buma’s’. ‘Dat moet nog steeds.’ Artiest, nummer en album worden snel overgenomen van een paar cd’s die Beelen in de uitzending had gebruikt. Van hem wordt vluchtig afscheid genomen, ze wordt bedankt voor haar werk. Ze gaat met de auto terug naar Apeldoorn, naar haar moeder, ook al woont ze in Hilversum. ‘Maar ik woon in de ‘getto’ en fiets liever niet ’s nachts over straat.’ Veel nachtrust zal

ze niet krijgen, want morgenvroeg heeft ze bijles Spaans. Dat deed ze er ook nog bij, voor de studie. Eerder heeft ze dé awardshow voor radiovrouwen, de RadioBitches Awards, laten schieten. Voor een tentamen. ‘Weet je wat het is? Ik heb mijn droombaan al, maar ik wil dat diploma.’ Het klinkt bijna verbeten. ‘Dit is eindig. Mijn moeder zat na haar scheiding bijna zonder werk. Ze was jarenlang stewardess, maar had een diploma nodig voor ander werk. Het kan zomaar misgaan.’ De glimlach is nu even van haar gezicht verdwenen. ‘Ik heb het te vaak gezien. Mensen van wie anderen zeiden dat hun werk wel veilig was en die vervolgens ontslagen werden. Dan volgt er een crisismoment. Als ik mijn studie afmaak, kan ik bij wijze van spreken ook nog bij een uitgever aan het werk. Wil ik dat? Nee, maar je moet jezelf kunnen redden. Ik kan overal wel terecht, maar je weet het nooit.’ De lach is weer terug. ‘Natuurlijk is het ook goed voor mijn algemene ontwikkeling.’ Ze pauzeert even. ‘Denk ik.’ yyy Wil je luisteren naar het resultaat van Dieuwertjes werk? Nachtegiel wordt elke vrijdagnacht uitgezonden tussen 1.00 en 4.00 uur op 3FM, in Amsterdam op 96.5 FM.

FoliaMagazine

(advertentie)

FoliaDebat #02

Eén Amsterdamse universiteit? De Vrĳe Universiteit Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam werken steeds intensiever samen. Er wordt zelfs gesproken over een mogelĳke fusie. Wat is het nut van deze samenwerking? Of zĳn er meer gevaren dan voordelen? Een debat met

Tanja Jadnanansing (Tweede Kamerlid PvdA), René Smit (voorzitter VU), Paul Doop (waarnemend voorzitter UvA) en Ewald Engelen (hoogleraar UvA en columnist van De Groene Amsterdammer) Een goed gesprek van Jim Jansen (hoofdredacteur Folia Magazine) met Jan Bergstra (voorzitter Centrale Ondernemingsraad van de UvA)

Met verder

muziek van VU-hoogleraar Ad Verbrugge • filmpjes van studenten • gesproken column Presentatie

Dolf Jansen Woensdag 25 januari 2012, 19.00 uur, Pakhuis De Zwĳger, Piet Heinkade 179, Amsterdam. Vooraanmelding via debat@folia.nl. Onder de vooraanmelders verloten we een fraaie prĳs. Zie www.foliadebat.nl voor meer informatie.

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam

passie Tekenen

‘Een naakt lichaam vind ik sinds mijn opleiding aan de kunstacademie heel gewoon, zeker niet iets om je ongemakkelijk bij te voelen. Dus toen een vriend mij zes jaar geleden vroeg voor een clubje tekenaars dat wekelijks bijeenkomt, dacht ik: ja, laat ik dat doen. De meeste modellen die we tekenen zijn dansers in verschillende soorten en maten: man, vrouw, stevig en gespierd. Omdat zij gewend zijn met hun lichaam te werken, voelen ze zich niet ongemakkelijk als wij – de tekenaars – hen bekijken. Toch merk je dat mensen heel anders gaan staan als ze naakt zijn: zelfbewuster. Tijdens een sessie vragen we om verschillende poses van twee tot acht minuten. Al die vormen en dieptes van het lichaam die onder de belichting in het atelier zo goed zichtbaar zijn, zou ik niet kunnen tekenen als er kleren omheen zaten. Vergis je niet: model staan is niet makkelijk. Een goed model bereidt zich geestelijk en fysiek voor. Als iemand niet lekker in zijn vel zit, merk ik dat meteen. Mensen verwarren naakttekeningen vaak met erotiek. Maar mijn doel is alleen degene die voor me staat zo goed mogelijk op papier krijgen. Ik kan dit niet doen als ik anders dan professioneel naar een model kijk. Op de fiets naar het atelier ben ik vaak wel moe van de vier dagen die ik dan gewerkt heb. Maar eenmaal achter de ezel krijg ik een heel nieuw soort energie. Omdat we in de Bloedstraat zitten, een zijstraat van de Wallen, horen we voortdurend toeristen schreeuwen en lachen. Soms loeit het alarm, dan wordt er een prostituee lastiggevallen. In alle consternatie die dan ontstaat, blijven wij rustig doortekenen.’ yyy Carlijn van Donselaar

FoliaMagazine

foto Fred van Diem

Stephanie Gude (47, projectbegeleider bij Folia) krijgt aan het eind van haar werkweek nieuwe energie als ze achter haar ezel kruipt. Stillevens en landschappen zijn aan haar niet besteed; Stephanie tekent naaktmodellen.

opinie

Laat de boekhandel de boekhandel De verlieslijdende boekenketen Selexyz zou zich meer moeten concentreren op de kerntaken van de boekhandel, vindt boekenexpert Peter van Gorsel. illustratie Marc Kolle

en bedrijf komt niet zomaar in de problemen. Meestal gaat daar een reeks van beslissingen aan vooraf die hebben bijgedragen aan de problemen. Het is de taak van het management om te vermijden dat een bedrijf beslissingen neemt die haar voortbestaan bedreigen. Dat kan niet meer in ouderwetse topdownaanpak, maar vraagt om interactie tussen de medewerkers en bij een commerciĂŤle organisatie om een uitstekend contact met en kennis van de markt. Om te weten waar je heen moet, is het goed om te weten waar je vandaan komt en is het noodzakelijk om je te realiseren waar je zit in de keten. Selexyz heeft niet opeens bedacht om klanten te trekken met boekenpaleizen. Het bedrijf staat aan het einde van een reeks ontwikkelingen die is begonnen in de jaren zeventig. De grote uitgeversslokop Kluwer uit Deventer begon toen uitgeverijen op te kopen die waren voortgekomen uit achttiende- en negentiende-eeuwse uitgeverij-boekhandelcombinaties. Deze afgesplitste en afzonderlijke winkels werden op lokaal niveau geconsolideerd tot de bekende lokale namen zoals Scheltema in Amsterdam en Broese Kemink in Utrecht. Daarbij werd goed gebruikgemaakt van de lokale sterkte en naamsbekendheid. HĂŠt voorbeeld voor deze ontwikkeling was Foyles in London: een breed gesorteerde winkel voor

FoliaMagazine

wetenschap, kunst en literatuur met kenners per afdeling die weten wat klanten willen en daarop anticiperen. Door deze kennis op de vloer kon goed worden ingekocht, bleef de lokale smaak en cultuur overeind en bleven de klanten komen. De combinatie keuze en kennis leek tot ver in

Dijkgraaf

de jaren negentig een winnende formule. Externe factoren lijken nu deze formule aan te tasten: boeken zijn sneller besteld via internet, de concurrentie met andere media is in hevigheid toegenomen, het studieboek staat onder druk en de opkomst van de toptiencultuur verlegt het zwaartepunt in het assortiment van de boekhandel. De megalomanie die Selexyz vertoont, leek al ingezet onder de vorige eigenaars, met de opening van de voor het verzorgingsgebied te grote winkel Donner in Rotterdam. Met de opening van de Dominicanerwinkel, het vlaggenschip van Selexyz in Maastricht,

Er werd veel ‘brandkapitaal’ vernietigd werd deze trend voortgezet. Terecht kan het vertrokken management eerdergenoemde externe factoren aanwijzen als (mede) oorzaak van de huidige problemen. Maar zo eenvoudig is het niet, want de problemen mogen dan niet uniek voor Selexyz zijn, de aanpak van het management is dat wel. Onder het voorlaatste management werd namelijk een aantal bijna fatale maatregelen genomen die het unieke karakter, de uitstraling van de winkels en de motivatie van het personeel hebben aangetast. Allereerst de onbegrijpelijke naamsverandering. Toen ik de nieuwe naam voor het eerst zag, dacht ik dat er een Hongaarse boekhandel naar Nederland was gekomen. Door deze eenheidssaus over oude bekende namen heen te gieten, raakten de winkels los van de eigen cultuur en omgeving. Er werd, om het in marketingtermen te benoemen, veel ‘brandkapitaal’ vernietigd.

Zoals te verwachten verschoof er budget van de winkels voor promotie van het nieuwe merk naar het centrale deel van de organisatie. En dat in een branche die van het van zeer schaarse marketingmiddelen moet hebben. Om een centrale aanpak te kunnen controleren, nemen de overheadkosten toe en ook dat gaat weer ten koste van de lokale winkels. Nog erger is het centraliseren van de inkoop: dat verbreekt de band tussen boekverkopers in de winkel en het assortiment in diezelfde winkel en reduceert dikwijls hoogopgeleide, gemotiveerde verkopers tot vakkenvullers. Om maar te zwijgen van de plannen voor een eigen e-reader om de concurrentie met een wereldwijde speler als Amazon aan te gaan. De plek in de keten werd overschat en het belang van zestien winkels, hoogopgeleide medewerkers en goede distributie en verkrijgbaarheid van boeken werd opgeofferd voor een organisatie die controleert en beheerst. Uitwijken naar ander assortiment is een vlucht naar voren waar men alleen op directieniveau de handen voor op elkaar krijgt. Beter zou het zijn te centraliseren waar dat nuttig is en te decentraliseren waar mogelijk. Boeken kopen en verkopen en met klanten werken, is een vorm van crowdsourcing waarbij kopers en verkopers elkaar moeten versterken. Een boekhandel is een stenen versie van de sociale media, en zou dus een plek moeten zijn waar mensen en ideeën elkaar ontmoeten. Als Selexyz dat nou eens zou begrijpen. yyy Peter van Gorsel is Educational Business Developer aan de UvA en HvA en werkte meer dan twintig jaar in het boekenvak, onder meer als boekverkoper en uitgever.

Tentamendruk Aan het zweten en zwoegen voor een tentamen? Dan is het tijd voor een relativerende opmerking. Tentamens zijn belangrijk, maar hebben soms maar weinig te maken met werkelijk begrip van de stof. Ik heb ooit in een column geschreven dat ik met een jaar oefenen iedereen voor ieder tentamen een tien kon laten halen. Dat resulteerde direct in een flink aantal brieven van ouders die mij wel wilden inhuren om hun zoon of dochter over de drempel te helpen. De voorgestelde bedragen waren trouwens allemaal uiterst bescheiden. Mijn punt was (en is) dat het maken van een tentamen een kunst apart is. Er is vaak een aparte cultuur van ‘mooie’ opgaven – een studieobject an sich. Op het moment dat je in het hoofd van de tentamenmaker weet binnen te dringen, kun je als het ware de kluis zo leeghalen. Ik weet dat uit eigen ervaring, omdat ik mijn vrouw ooit een tien voor wiskunde heb laten halen, zonder iets van wiskunde uit te hoeven leggen. Het bovennatuurlijke ontzag voor tentamens en toetsen wordt vroeg bijgebracht. Twaalfjarigen bibberen al voor de Cito-toets, soms met tragikomische effecten. Zo kreeg een meisje aan het begin van het schooljaar een nieuw potlood uitgereikt. De leraar vertelde de kinderen dat ze met dit ‘magische’ potlood de Cito-toets zouden gaan maken. Tot die tijd moesten ze het zorgvuldig bewaren. Het meisje koesterde het gehele jaar haar kleinood. Eindelijk kwam de grote dag van de toets. Met de grootste zorgvuldigheid kruiste ze de goede vakjes van de meerkeuzevragen aan. Toen enkele weken later de uitslag kwam, bleek ze geen enkele vraag goed te hebben. Uit angst het potlood te breken, had ze niet hard genoeg durven drukken. Op het uitslagenvel was niets te zien. Moraal van dit verhaal: zorg voor precies genoeg tentamendruk. yyy Robbert Dijkgraaf

FoliaMagazine

opinie

Abdi

Stel studentenbelang voorop

Losers

De samenwerking tussen de UvA en de VU biedt veel kansen, als het bestuur van beide universiteiten een coördinerende rol inneemt, vinden Ad Korf en Zohal Dela.

l een tijd circuleren er geruchten over een verregaande samenwerking tussen de UvA en de VU. UvA-studenten, en ongetwijfeld ook wat -docenten, moeten er doorgaans niet aan denken om dagelijks de tocht naar dat industrieterrein in Buitenveldert te ondernemen. De VU-student heeft nachtmerries over de UvA, omdat daar alles zo slecht geregeld is. Maar er staat meer op het spel dan een stukje fietsen of organisatorische ongemakken. De financiering van universiteiten wordt steeds onzekerder. Het vaste bedrag dat universiteiten per student krijgen, neemt af. Om aanspraak te kunnen maken op overheidsfinanciering moeten universiteiten voldoen aan gemaakte prestatieafspraken. Daarnaast wordt het steeds belangrijker om geld binnen te halen van Nederlandse en Europese fondsen en onderzoeksinstituten. Met een grotere kritische massa maakt de universiteit meer kans in dit competitievere academische klimaat. Samenwerking tussen de UvA en de VU ligt daarom voor de hand. Den Haag wil dat universiteiten zich toeleggen op hun beste onderzoeksgebieden, een zogenaamd profiel. De universiteiten moeten hun profielen op elkaar afstemmen, zodat niet elke universiteit met hetzelfde profiel eindigt. Universiteiten

FoliaMagazine

kunnen het zich niet langer veroorloven alle opleidingen aan te bieden. Als we hier dan toch aan moeten geloven, waarom dan niet samenwerken met onze buren? Zo blijft een breed scala aan opleidingen voor de stad Amsterdam behouden. De Centrale studentenraad (CSR) van de UvA en de Universitaire studentenraad (USR) van de VU zien dus wel kansen in samenwerking. Hierbij moet het belang van de student vooropstaan. Een vruchtbare samenwerking kan niet worden opgelegd door bestuurders. Een optimale samenwerking, waarin onderwijs en onderzoek floreert, ontstaat wanneer onderzoekers, docenten en studenten van beide universiteiten elkaar kunnen vinden. Het bestuur zou hierin slechts een coördinerende en faciliterende rol in moeten hebben. Zo is het op dit moment voor studenten een behoorlijke opgave om vakken te volgen aan de andere universiteit. Wij willen graag minder administratieve rompslomp bij de inschrijving en meer informatie over de mogelijkheden voor studeren aan de andere universiteit. Het bestuur zou de samenwerking al een geweldige stimulans geven als zij dit soort problemen oplossen. yyy Ad Korf is voorzitter van de Centrale studentenraad van de UvA. Zohal Dela is voorzitter van de Universitaire studentenraad van de VU.

Ziedaar: de politieke en culturele elite van morgen. Allemaal incrowd, een beetje incestueus. Van BKB tot nrc.next. Iedereen was aanwezig bij het Twintig over Twintigdebat in de Rode Hoed. Het debat ging namelijk over roem en de pijnlijke, ietwat verkrampte pogingen van twintigers van nu om beroemd te worden. Niet zozeer omdat ze iets kunnen. Ik bedoel, waarom zou je iets moeten kunnen? Nee, omdat ‘gewoon’ zijn nou eenmaal kut is. ‘Gewoon’ doet denken aan je ietwat vadsige buurmeisje of je vroegere bijbaantje bij de Albert Heijn. Het is saai, maar vooral ook voorspelbaar. Dus zuchten we en zeuren we. Want we willen allemaal, koste wat het kost, beroemd zijn. Wij, twintigers, denken onze toekomst te kunnen plannen met hetzelfde gemak waarmee we een nieuwe bank uitkiezen bij de Ikea. Je wilt niet keihard werken en héél misschien over vijf à tien jaar beroemd worden. Nee, het moet nu. En graag ook een paar minuten met je hoofd op tv bij DWDD. Zodat iedereen kan zeggen: ‘Jij bent toch dat meisje van DWDD laatst?’ Het debat was helaas ruk. Maar het raakte wel duidelijk een snaar, merkte ik. Is onze generatie nou echt zo bezig met het marketen van zichzelf? Ik weet het niet. Misschien zijn sommige mensen juist beroemd, omdat ze onbeschroomd het leven tegemoet treden. Zichzelf blijven. Oprecht iets kunnen en bereid zijn om daarvoor allerlei onzekerheden, schijnheiligheid en shit te doorstaan. De meesten van ons blijven louter losers. Onbekenden. Maar is dat werkelijk zo erg? Naarmate het einde van het debat nadert begint een aantal mensen in het publiek te wiebelen op hun stoel. Wachtend op de borrel. In de stille hoop dat ze de juiste mensen gaan leren kennen, zodat ze snel bij een of ander vaag online tijdschrift of hip reclamebureau aangenomen worden. Ik wens ze succes. yyy Fatihya Abdi

brieven

promoties dinsdag 31/01

14.00 uur: Mw. M. Prehn – taalwetenschap

Reputatieschade

Het AUC tekent bezwaar aan tegen de wijze waarop Folia Magazine de uitspraken van de heer Van Zwieten over de vermoedelijke veroorzakers van de waterschade bij het USC heeft weergegeven (Folia Magazine 17, 18 januari 2012). De heer Van Zwieten beschikt over geen enkel bewijs, dus het gaat hier om verdachtmaking met reputatieschade voor het AUC en haar studenten tot gevolg. Bovendien is er voor berichtgeving geen hoor en wederhoor met het AUC toegepast. Overigens heeft het AUC na melding door de heer Van Zwieten onmiddellijk volledige medewerking aan het onderzoek toegezegd, waarna niets meer van de heer Van Zwieten is vernomen. Wij verzoeken om rectificatie. Deze mail gaat cc naar de voorzitters van de AUC student Council en de AUC Student Association, zodat zij desgewenst namens de studenten kunnen reageren. yyy

Vreemd

Waarom is Folia Magazine niet meer te vinden in het Maagdenhuis? De bakken zijn verdwenen en ik ben sinds de vernieuwing van het blad nog geen exemplaar tegengekomen. Ik haal het nu meestal in de pauze bij een UvA-locatie in de buurt, maar ik vind het wel erg vreemd dat er juist in het Maagdenhuis geen Folia meer te vinden is. Om niet te zeggen: schandalig. Kunt u mij vertellen wat hiervan de reden is? yyy C. de Kort, UvA-medewerker

woensdag 01/02 12.00 uur: Dhr. P.H. Nouwens – filmwetenschap Hans Jürgen Syberberg und das Modell Nossendorf – Räume und Figuren ohne Ort und Zeit (Agnietenkapel)

14.00 uur: Dhr. C. Cibura – informatica

Fitting Model Parameters in Conformal Geometric Algebra to Euclidean Observation Data (Agnietenkapel)

donderdag 02/02 12.00 uur: Dhr. O. Kamal Zaki Mahmoud – geneeskunde

Facing Challenges in Penile Prosthesis Implantation (Agnietenkapel)

14.00 uur: Mw. K. Kemper – geneeskunde Naschrift redactie U bent niet de eerste die hierover klaagt. Sinds het begin van dit studiejaar wordt Folia Magazine verspreid via een speciaal ontworpen kunstwerk dat tevens dienst doet als tafel, geplaatst nabij de ingang van het Maagdenhuis. In de praktijk komt het erop neer dat veel mensen het blad niet zien liggen.

De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam

Mariëtte Diderich, woordvoerder Amsterdam University College

Vowel Quantity and the Fortis - Lenis Distinction in North Low Saxon (Agnietenkapel)

en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden niet geplaatst. Mail naar redactie@folia.nl.

Molecular Identification and Targeting of Colorectal Cancer Stem Cells (Agnietenkapel)

vrijdag 03/02 10.00 uur: Dhr. M. Tyszler – economie

Political Economics in the Laboratory (Agnietenkapel)

12.00 uur: Dhr. H.A. Marsman – geneeskunde Hepatic Steatosis in Liver Surgery: Novel Diagnostics and Experimental Therapy (Agnietenkapel)

13.00 uur: Dhr. J.D. Kila – archeologie

Heritage Under Siege - Military Implementation of the 1954 Convention for the Protection of Cultural Property (Aula)

14.00 uur: Dhr. B. van den Bogaard – geneeskunde

Central Hemodynamics and Arterial Function (Agnietenkapel)

oratie

(advertentie)

vrijdag 03/02

Openingsfeest! Zaterdag 28 januari 19.30 uur Dans, van uitbundig Afrikaans tot mysterieus Japans en zomers Grieks, je vindt het allemaal bij de cursussen werelddans van AVC-Terpsichoré! Ellermanstraat 16Q 1099 BW Amsterdam Kijk ook op avc.terpsichore.nl

16.00 uur: Dhr. dr. R.M. Beltzer, hoogleraar arbeid en onderneming Van indifferentie naar beperkt mutualisme (Aula)

Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

Entree €5,inclusief drankje 2 minuten lopen vanaf metrostation Van der Madeweg

FoliaMagazine

vacature De Raden van Toezicht van de Universiteit van Amsterdam en de Hogeschool van Amsterdam zoeken een 1

Collegevoorzitter (M/V) 2 De functie De collegevoorzitter is, samen met de andere leden van het college, belast met het besturen van beide organisaties. 3 De opdracht De samenwerking tussen de UvA en de HvA, maar ook die met de VU en andere kennisinstellingen binnen de Amsterdamse regio, vraagt de komende jaren om zorgvuldige aandacht. De noodzaak het rendement van het onderzoek en onderwijs te vergroten, meer5 ruimte voor excellentie te realiseren, meer te differentiëren tussen instellingen en tegelijkertijd meer samen te werken zijn daarbij bepalend. 4

UvA en HvA zoeken een nieuwe collegevoorzitter. Uit welk hout moet de gedroomde baas gesneden zijn? Wie zijn de kanshebbers, en wie zaten er eerder op het pluche van

Het profiel Wij zijn op zoek naar een: Sterke strateeg 6 Dienstbaar leider Daadkrachtig teambuilder 8 Bestuurlijk boegbeeld Bewezen wetenschapper Excellent communicator

het Maagdenhuis? tekst Eva Rooijers en Gijs van der Sanden illustratie Pascal Tieman

Maak u geen illusies: die ‘V’ van vrouw staat er vooral voor de vorm. Met reeds twee vrouwen in het bestuur – rector Jet Bussemaker en rector magnificus Dymph van den Boom – is de kans bijzonder klein dat de Raden ook nog eens een vrouw aan het roer van de organisatie zetten. Een vrouwelijke voorzitter zou overigens best verfrissend zijn, aangezien deze functie in de geschiedenis van de UvA en de HvA nog nooit door een vrouw is vervuld.

De andere leden van het college zijn: waarnemend voorzitter Paul Doop (geen wetenschapsman, maar beroepsbestuurder van CDA-huize), HvA-rector Jet Bussemaker (door de wol geverfd PvdA-politica dankzij haar staatssecretarisschap Volksgezondheid, Welzijn en Sport), rector magnificus Dymph van den Boom (telg uit een Roosendaalse kappersfamilie en ontwikkelingspsychologe) en secretaris Mieke Zaanen (begonnen als vertrouwenspersoon aan de UvA en via het directeurschap bedrijfsvoering bij de Faculteit Natuurkunde, Wiskunde, en Informatica opgeklommen tot CvB-lid).

FoliaMagazine

De voorzitter dient zich te realiseren dat het College van Bestuur gezichtsbepalend is in tijden van transitie, maar dat de ruimte voor het door kunnen voeren van veranderingen moet worden verdiend. Hij/zij moet in staat zijn ‘bottom-up’ te opereren. 10 Interesse? Reageren op deze vacature is zinloos. Onze headhunters nemen contact met u op!

Sinds september 2003 worden de UvA en de HvA bestuurd door een gezamenlijk College van Bestuur, maar de HvA lijdt zo nu en dan nog aan het Calimerosyndroom. De profielschets van de nieuwe voorzitter werd aanvankelijk alleen op het intranet van de UvA gepubliceerd. ‘De HvA hangt er weer bij,’ zei docent en CMR-lid Willem Brouwer op Folia Web. De collegevoorzitter doet er dus goed aan zijn (of haar) gezicht ook eens op het Kohnstammhuis te laten zien.

Kon u vroeger nog collegevoorzitter worden als u als decaan aan het roer had gestaan van een flinke reorganisatie, anno 2012 wordt er meer van u verwacht. Alleen de grote jongens (en meisjes) doen nog mee. Inge Brakman, waarnemend voorzitter van de Raden van Toezicht van de UvA en de HvA, heeft het over een ‘driedubbel zwaargewicht’. Op de volgende pagina zie je welke namen er worden genoemd.

Met de nadruk op zorgvuldig. Boze tongen beweren dat oud-collegevoorzitter Van der Toorn uit het bestuur is gewipt omdat hij wel erg dicht tegen de VU aanschurkte. Ook staat lang niet iedereen juichend op de banken als het over de samenwerking met de HvA gaat.

Beroepsbestuurders vallen af. Het is mooi dat u over strategische en leiderschapskwaliteiten beschikt, maar zonder doctorstitel komt u niet in aanmerking. De hoogleraren moeten u immers ook voor vol aanzien.

Valoriseren luidt het devies. Met Halbe in het achterhoofd zult u als nieuwe baas van de UvA er streng op toe moeten gaan zien dat de wetenschappelijke kennis die op de universiteit wordt vergaard, zich uitbetaalt in keiharde euro’s.

Leg uw oor te luisteren bij docenten, lectoren, promovendi en, doe eens gek, bij studenten. Wat vinden zij ervan? Geef ze invloed of in ieder geval het gevoel dat ze invloed hebben. Anders wordt u aan het einde van de rit (en dat kan sneller komen dan u denkt) verweten dat u een arrogant bestuurder bent zonder feeling met de grassroots.

Bent u een begenadigd schaker? Speelt u een aardig potje stratego? Het hoger onderwijs is een mijnenveld, maar u dient de koers uit te zetten. Hoogleraren zijn eigenwijs en de politiek heeft zo zijn eigen ideeën; de hijgende adem van landen als China en India komen daar nog bij. Game on!

De Hva en de UvA bestaan uit talloze kleine eilandjes. U bent de lijm die alles bij elkaar houdt.

Een creatief opgemaakt cv met een vrolijke foto? Een enthousiaste, opvallende motivatiebrief? Bespaar uzelf de moeite. Deze maand is het executive search bureau Eghon Zehnder International een zoektocht gestart naar de bestuurlijke duizendpoot die de klus kan klaren. Dit gebeurt in het diepste geheim. Het bureau zal uiteindelijk een voordracht doen bij de Raden van Toezicht. Gewoonlijk gaat het om een stuk of drie kandidaten, waarvan er één gekroond zal worden tot de nieuwe baas van de UvA en de HvA. De Radboud Universiteit Nijmegen is overigens in dezelfde vijver aan het vissen, want daar zijn ze ook op zoek naar een nieuwe voorzitter. >>>

FoliaMagazine

De voorgangers (uit de wandelgangen) 3

Jankarel Gevers (1988-1998)

Sijbolt Noorda (1998-2006)

Karel van der Toorn (2006-2011)

Gevers was bestuurder van PvdA-huize. Als voorzitter van de HBO-raad smolt hij eind jaren tachtig tweeduizend hogescholen samen tot negentig ‘megahogescholen’. Niet veel later haalde de UvA deze markante man binnen als collegevoorzitter. Hij bleek zijn tijd ver vooruit te zijn met zijn betoog voor scherpere profilering van universiteiten. Actief propageerde hij de UvA als dé stadsuniversiteit van Nederland. Gevers vertoefde veel tijd in het buitenland om ook daar de UvA op de kaart te zetten. Hij stierf in 1998 in het zadel. Collega’s en studenten roemden hem onder andere om zijn liefde voor de universiteit, zijn gedrevenheid, zijn tomeloze energie, maar ook om zijn soms botte eerlijkheid.

De theoloog die aan de VU promoveerde op de uitleg van de passage uit de Bijbel over het bezoek van Jezus aan zijn geboortestad Nazareth: hij mocht Gevers opvolgen na diens plotselinge overlijden. Noorda was toen al zeven jaar lid van het College van Bestuur. Als collegevoorzitter was hij niet onomstreden. Hij vatte het plan op om twee torens van veertig meter hoog te bouwen op het Binnengasthuisterrein. Die zogeheten Noorda Torens zijn er nooit gekomen, evenals zijn gedroomde fusie tussen de HvA en de UvA. Onder zijn leiding werd wel samenwerking ingezet. In Het Parool werd Noorda de ‘zonnekoning van de UvA’ genoemd. Rechtlijnig, eigenwijs en ijdel zijn andere kwalificaties die hem aankleven. Hij is nu voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Universiteiten (VSNU), de belangen- en lobbyorganisatie van de Nederlandse universiteiten, naast een keur aan andere bestuursfuncties.

De man die even plotseling verscheen als hij vertrok. Ineens was hij daar in 1998, door een selectiebureau aangedragen om decaan te worden van de nieuwe Faculteit der Geesteswetenschappen. Daarvoor bekleedde hij een hoogleraarschap theologie in Leiden. Medebestuurders noemden hem ‘de eerste professionele decaan’, maar studenten lieten een heel ander geluid horen. Kil en onbetrouwbaar, noemden leden van de FSR hem. In 2006 werd Van Der Toorn desondanks als voorzitter van het college aangedragen. Daarin nam hij geen uitgesproken rol aan: sommige collega’s waren van mening dat hij vooral ‘op de winkel paste’. Van der Toorn staat bekend om zijn stiltes, was te lezen in een profiel dat bij zijn herbenoeming in april 2010 verscheen. Ruim een jaar later treedt Van Der Toorn plotseling af als collegevoorzitter. En inderdaad: over de reden van zijn vertrek blijft hij stil. Inmiddels is Van der Toorn herbenoemd tot hoogleraar.

FoliaMagazine

De kanshebbers (in de wandelgangen) 1

Alexander Rinnooy Kan (1949)

Hans Wijers (1951)

Ernst Hirsch Ballin (1950)

In 2007, 2008 en 2009 door de Volkskrant uitgeroepen tot de meest invloedrijke man van Nederland. Als voorzitter van de Sociaal Economische Raad en met een slordige dertig nevenfuncties op zijn cv, is de D66’er precies de ‘bestuurlijke zwaargewicht’ die de kar van de UvA en de HvA zou kunnen trekken. Rinnooy Kan heeft altijd dicht bij het hoger onderwijs gestaan: hij was rector magnificus van de Erasmus Universiteit en zat in de commissie-Veerman. Uit zijn vergeefse sollicitatie voor de functie van vicevoorzitter van de Raad van State in december vorig jaar – die werd toebedeeld aan CDA’er Piet Hein Donner – kan je de conclusie trekken dat Rinnooy Kan op zoek is naar een nieuwe uitdaging. Maar of de UvA en de HvA die uitdaging zijn?

De topman die chemieconcern Akzo Nobel tot ’s werelds grootste verffabrikant maakte. Wijers verbond het bedrijf met het Britse Imperial Chemical Industries en weet dus precies hoe je een fusie in goede banen kan leiden. Een aanpakker, die – mocht hij collegevoorzitter worden – de kussens van de UvA en de HvA wel eens flink op zou kunnen schudden. Hij studeerde economie aan de RUG, promoveerde aan de Erasmus Universiteit op een onderzoek naar industriepolitiek en was D66-minister van Economische Zaken tijdens het Kabinet-Kok I. Dit voorjaar stapt hij op bij Akzo Nobel, dus een overstap naar de UvA en de HvA is niet ondenkbaar. Met zijn D66-achtergrond past hij goed bij de liberale cultuur van de UvA, maar een echte binding met de universiteit en Amsterdam heeft hij niet. Een bestuurlijk boegbeeld is hij zeker.

Prominent CDA’er, wat ook direct zijn grootste minpunt is in een liberale en rode stad als Amsterdam. Maar verder heeft hij de juiste kaarten in handen. Hirsch Ballin was minister in drie verschillende kabinetten, dus met die bestuurlijke ervaring zit het wel goed. Hij vervulde bovendien een bindende rol in de coalitie tussen CDA en PvdA, wat een vinkje achter de kwalificatie ‘daadkrachtig teambuilder’ oplevert. Inmiddels is hij bijzonder hoogleraar rechten van de mens aan de UvA, waar hij in een ver verleden ook studeerde en promoveerde (1979). Hirsch Ballin kan ietwat oubollig en stijf overkomen, maar schijn bedriegt. NRC Handelsblad schreef in een profiel dat hij de avond voor het zomerreces tot zes uur ’s ochtend in Nieuwspoort bleef, een tamboerijn in de ene hand, een biertje in de andere. Eén minpuntje dan: als hij spreekt, is er negen van de tien keer geen touw aan vast te knopen, maar een kniesoor die daarover valt. yyy

FoliaMagazine

objectief Een netwerk van wol Zestig grote zakken vol met wol waren ervoor nodig om de ruim 1700 eerstejaarsstudenten van het domein Media, Creatie & Informatie fysiek met elkaar te verbinden. Afgelopen maandag 23 januari verzamelden de studenten zich in de Theaterzaal van de RAI voor de aftrap van de jaarlijkse Students in Motion-week. Het project heeft als doel alle propedeusestudenten van het gehele domein met elkaar kennis te laten maken. De teams worden dan ook samengesteld uit een mix van studenten van verschillende opleidingen. Volgens docent en projectmedewerker Sander Hartog draagt Students in Motion bij aan het verbinden van studenten onderling: ‘Op Facebook of Twitter gaat het om virtuele netwerken en verbindingen. Deze week gaan alle teams met elkaar aan de slag in real life. Dus het Amfi-meisje ontmoet de informaticajongen en samen vormen alle teams een creatieve denktank dwars door alle opleidingen heen.’ Vrijdag 27 januari worden de opdrachten gepresenteerd in leercentrum Floor, in het Kohnstammhuis. Met ruim tweehonderd filmpjes, gemaakt door alle deelnemers, wordt de week afgesloten. Voor wie zich afvraagt wat er in hemelsnaam met die berg wol wordt gedaan: die wordt creatief hergebruikt tijdens de week. Hartog: ‘Ik denk dat tientallen moeders thuis er ook blij mee zijn.’ Ook al gesignaleerd: Amfistudenten met tasjes van overgebleven wol. yyy Annemarie Vissers Meer weten? Zie www.studentsinmotion.nl. foto Bas Uterwijk

FoliaMagazine

‘ We moeten geen bio-industrie worden’ Hij wil zichzelf geen bestuurlijk talent noemen, de nieuwe decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen Frank van Vree. Maar vanaf 1 januari is hij wel degene die de koers bepaalt en soms moeilijke beslissingen moet nemen. ‘Het noodlot van deze functie is dat je dingen moet doen die je niet leuk vindt.’ tekst Eva Rooijers / foto’s Jan-Maarten Hupkes

rank van Vree moest er in eerste instantie niet aan denken om decaan te worden van de Faculteit der Geesteswetenschappen. Weg van onderwijs en wetenschap en niet te combineren met al zijn andere werkzaamheden en nevenfuncties. Het kwam ook niet erg handig uit. Van Vree was met sabbatical en zat in New York, waar hij lesgaf en onderzoek deed aan de New York University. Dat sabbatical had hij ingelast omdat hij er net een zware bestuursfunctie op had zitten als afdelingshoofd van mediastudies, en bovendien de afgelopen tien jaar 2500 lesuren te veel had gegeven. Maar het verzoek om decaan te worden zette hem wel aan het denken. Zou hij het decaanschap niet kunnen doen in plaats van al zijn andere activiteiten en niet naast het andere werk? Dus toen ze hem een paar maanden later weer vroegen, zei hij ja. Dat betekent dat hij stopt als hoogleraar journalistiek en tal van nevenfuncties opgeeft, zoals zijn plek in het bestuur van het Persmuseum en het Expertisecen-

FoliaMagazine

trum Journalistiek. Zijn column in De Groene Amsterdammer houdt hij nog wel even aan. Ook een andere nevenfunctie blijft hij trouw vervullen. Van Vree is namelijk de spil van het ‘klokkenluidersgilde’ in het Friese Pingjum, zijn woonplaats; een dorpje van zeshonderd zielen dat er net zo pittoresk uitziet als het klinkt. Het

‘Wij willen als universiteit geen beroepsmanagers’ dorpsplein, met prominent in het midden een kerk en kerkhof, wordt omringd door stenen huisjes die soms wel driehonderd jaar oud zijn. ‘Het mooie is dat alle inwoners ze grotendeels in de originele staat laten,’ zegt Van Vree. Zelf woont hij in een oude diaconiewoning uit 1850 waar vroeger zes weduwen in kleine, afzonderlijke vertrekken leefden. In één kamer met bedstede, die Van Vree in originele staat houdt, woonde zo’n weduwe met haar kind. Koken deden ze op de gang, vertelt hij smakelijk.

Historicus Van Vree vragen stellen, is geschiedenisles krijgen. Over de streek, het dorp, de kerk en zijn woning. Hij weidt overal even enthousiast over uit. Zijn eigen huis staat op een terp en ligt aan het kerkhof, waar de namen op de grafstenen – Dijkstra, Hiemstra, Wijnalda – direct verraden in welke provincie we zijn. Vanuit zijn woonkamer heb je goed zicht op de kerktoren, alleen de gouden cijfers van de grote klok kan je net niet zien. Een klok die Van Vree tien jaar lang iedere dag, of nou ja, bijna iedere dag, handmatig heeft opgewonden. Inmiddels wisselt hij het karwei af met elf andere mensen rond de terp. Van Vree, gehuld in donkerblauwe broek met restjes modder onderaan de broekspijpen, stevige bruine schoenen en zwarte leren jas, laat zien hoe dat klusje in zijn werk gaat. Eerst het hangslot van de zware groene deur openen, twee akelig smalle houten trappen opklimmen, en dan net zo lang aan de twee slingers van het raderwerk draaien, een slag of 35, totdat de contragewichten zo hoog hangen dat de klok weer een etmaal

christelijke, dat iedereen elkaar in de gaten houdt, heb je hier gelukkig niet. Maar mensen nemen wel hun verantwoordelijkheid.’ Bent u ook decaan geworden uit een soort plichtsbesef? ‘Plichtsbesef klinkt wel erg calvinistisch, maar het hoort erbij. Wij willen als universiteit geen beroepsmanagers, dat pakt verkeerd uit. Kijk maar naar het hbo. Je wilt mensen die voeling hebben met wat er in het onderwijs en onderzoek gebeurt.’ Hoe pakt het anders verkeerd uit? ‘Dan krijg je bestuurders die heel andere doelstellingen hebben. Ik wil dat het onderwijs dat we geven en het onderzoek dat we doen zo goed mogelijk zijn. Dat is uiteindelijk waar het om gaat. Niet om een maximale winst, of zo veel mogelijk studenten binnenhalen.’

foto Jeroen Oerlemans

vooruit kan. Om vandaag, eenmaal weer naar beneden geklauterd, vast te stellen dat de klok tien minuten achterloopt. Opgewekt klimt hij weer naar boven om het uurwerk gelijk te zetten. Wat bezielt iemand die al zo druk is om tien jaar lang iedere dag een toren in te klimmen om een klok op te winden? ‘Toen ik hier vanuit Rotterdam kwam wonen vijftien jaar geleden, zei ik tegen de man die het destijds deed, dat ik het taakje wel wilde overnemen als hij een keer niet kon. Dat leek me wel leuk. Nog geen maand later hield hij het voor gezien.’ Grinnikend. ‘Dan sta je daar met je goede gedrag.’

Maar waarom gaat u er al zo lang mee door? ‘Ja waarom. Iedereen in dit dorp doet klusjes. Het jeugdhonk is bijvoorbeeld door de jongeren zelf gebouwd. Het dorp telt zeshonderd inwoners, maar er zijn wel twintig verenigingen actief. Het is dus ook een manier om te laten zien dat je deel uit wil maken van de dorpsgemeenschap.’ U wilde een wit voetje halen bij de Friezen? ‘Nou dat is niet zo moeilijk hier. Pingjum is van oudsher een heel open en rood dorp. Er wonen hier ook veel import-Friezen. Dat benauwde

En managers zijn niet bezig met goed onderzoek en onderwijs? ‘Die hebben heel andere doelstellingen. De vroegere directeur van wat toen de Christelijke Hogeschool heette, in Leeuwarden, wilde een multinational worden. Wat hij ook geprobeerd heeft, met afdelingen in China. Maar als we geen beroepsdecanen en beroepsmanagers willen, moeten we het zelf doen. Dat betekent dat als er bestuurlijk talent is binnen een faculteit en mensen vragen je, dat je dat serieus moet overwegen.’ U vindt uzelf wel een bestuurlijk talent? Hij lacht. ‘Ik heb enig bestuurlijk talent, dat is wat anders dan een bestuurlijk talent zijn.’ Waar zit dat bestuurlijk talent hem dan in? ‘Ik ben zonder ongelukken vijf jaar afdelingsvoorzitter van mediastudies geweest.’ Dat klinkt wel heel negatief; zonder ongelukken. ‘Ik denk dat ik wel enig zicht heb op beleid en hoe je problemen aan kunt pakken. Ik heb ideeën

FoliaMagazine

over onderwijs en onderzoek. En ik heb de laatste jaren laten zien dat ik die werkbaar kan maken en dat ik mensen daarvoor kan enthousiasmeren.’ Kunt u een voorbeeld geven van hoe u dat in het verleden heeft gedaan? ‘Bij mediastudies waren in het begin heel veel problemen, omdat die opleiding explodeerde. Samen met José [van Dijck, red.] heb ik leiding gegeven aan de organisatie van die opleidingen. Dat heeft redelijk goed uitgepakt. Dat kan ik dus blijkbaar. Die talenten heb ik.’ Vindt u het ook leuk, besturen? ‘Ik vind het niet alleen maar leuk. Ik zie de beperkingen ervan. Je staat verder af van onderzoek en onderwijs en je bent vrij beperkt in wat je kan bereiken. Het is een gigantische organisatie. Veranderingen gaan heel erg langzaam en dat moet je je goed realiseren. Maar aan de andere kant is het wel een hele interessante baan. Het gaat over concrete programma’s, over mensen en over onderzoek. Het heeft absoluut gevolgen voor de manier waarop er onderwijs wordt gegeven.’

U zei net wel dat u zich er zorgen over maakt. ‘Waar ik me zorgen over maak, is niet zozeer die studiedruk, maar dat studeren aan steeds strakkere regels wordt gebonden. Daar moeten we voor waken. Dat er ook nog ruimte is voor vrije onderdelen en voor leuke experimentele cursussen en niet alleen maar voor het hoorwerkcollegemodel. Ik zou ook wel meer met kunstopleidingen in Amsterdam samen willen doen, zoals de kunstacademie, het conservatorium en de film- en televisieacademie. Daar was een paar jaar geleden sprake van, maar dat is een beetje doodgelopen. Ik wil kijken of we die samenwerking nieuw leven in kunnen blazen.’

Waar kunt u het verschil maken als decaan? Of waar wilt u het verschil maken? ‘Ik ben een beetje huiverig om daarover stellige uitspraken te doen. Ik denk dat we moeten zoeken naar manieren om het onderwijs beter en plezieriger te maken. Er zijn gevaren dat studiesucces steeds meer gereglementeerd wordt en dat studenten steeds sneller moeten afstuderen.’

Wat moet ik me dan bij samenwerking met kunstopleidingen voorstellen? ‘Het zou ontzettend leuk zijn als je, net zoals in Amerika, het conservatorium kan doen en tegelijkertijd een bachelor kan halen aan een universiteit. Om echt een duaal traject te vormen zodat studenten daarna eventueel een master kunnen gaan doen in muziekwetenschappen of

Wat vindt u daarvan? ‘Ik heb de vergelijking gemaakt, in een van de gesprekken die ik had voor de functie, dat we niet een soort bio-industrie moeten worden waar kippen binnen zes weken slachtrijp worden gemaakt. Zo moeten we studenten niet gaan zien.’ Maar dat sneller studeren is nu juist iets wat landelijk wordt opgelegd. ‘Dat het sneller moet, is nog redelijk betrekkelijk. Ik had een volledige beurs toen ik ging studeren in de jaren zeventig, omdat mijn ouders niet genoeg geld verdienden. Maar twee of drie procent

van de studenten kreeg zo’n volledige beurs. Daar golden precies dezelfde regels voor als nu. Je mocht een jaar voor en een jaar na je kandidaats extra studeren, net zoals je nu een jaar extra voor je bachelor en een jaar extra voor je master hebt. In die zin is het verhaal dat je vroeger onbeperkt kon studeren een fabeltje. Dat gold alleen maar voor kinderen uit rijke gezinnen.’

FoliaMagazine

‘Het verhaal dat je vroeger onbeperkt kon studeren is een fabeltje’ in cultuurgeschiedenis. Dat zou prachtig zijn en financieel kan het ook, volgens mij. Maar dat ga ik natuurlijk niet van de toren blazen; we moeten het eerst serieus onderzoeken.’ Zit de Faculteit der Geesteswetenschappen op dit moment niet in het verdom-

hoekje met een kabinet dat aanstuurt op onderzoek dat ook economisch gewin op moet leveren? ‘Dat is absoluut waar. De discussie rond topsectoren, daar word je niet goed van. De druk op een faculteit als geesteswetenschappen is de laatste jaren enorm toegenomen omdat vooral bèta-achtig onderzoek wordt gehonoreerd. Individueel of geesteswetenschappelijk onderzoek dreigt in de verdrukking te komen.’ Hoe gaat u zich daar tegen weren? ‘Dat betekent dat je onder andere bij de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk onderzoek, die het grootste deel van de onderzoekssubsidies toekent, ook het belang probeert in te

brengen van het meer reflectieve en niet direct economisch rendabele onderzoek. Dat betekent ook dat je op allerlei punten in landelijke debatten moet proberen je te laten horen en de discussie moet aangaan. Ook over de manier waarop je wetenschapsresultaten telt. Gaat het straks alleen volgens het model van de “hard science”, van peer reviews in wetenschappelijke tijdschriften, of tellen boeken ook nog mee? Want in de geesteswetenschappen zijn boeken belangrijk.’ Loopt u nu niet het risico dat u beleid moet gaan uitvoeren waar u het niet mee eens bent? ‘Dat is natuurlijk bijna onvermijdelijk. Zoals de vorige decaan 8-8-4 heeft moeten slikken.’

Was u daar tegen? ‘Daar was iedereen binnen de faculteit tegen.’ U moet het nu wel doorvoeren. ‘Ik denk dat daar geen weg terug meer is. Het is een gepasseerd station. Alle programma’s liggen klaar. Dat is het noodlot van deze functie: dat je tussen twee vuren in zit en dingen moet doen je niet leuk vindt.’

Raakt u daar gefrustreerd van? ‘Nu nog niet, maar ik sluit het niet uit. Ik weet van mensen die decaan zijn geweest dat dat soms de moeilijkste momenten zijn: dat je iets moet doen waar je echt niet in gelooft.’

Maar wat als er veel weerstand tegen die plannen is? U bent degene die het moet verkopen. ‘Dat is waar. Ik heb het vaker meegemaakt. Een jaar of drie, vier geleden, toen ik afdelingsvoorzitter was van mediastudies, moest er bezuinigd worden. Ik moest het zo plannen dat we met vijf tot acht procent minder personeel hetzelfde werk konden blijven doen. Dat betekent dat je aan iedereen moet vertellen dat ze harder moeten werken. Dat zijn geen leuke boodschappen.’ Hoe gaat u daarmee om? ‘Je moet zo eerlijk en zo realistisch mogelijk zijn. Dat is het enige wat je kan doen.’

FoliaMagazine

Kerk en kerkhof van Pingjum

Zijn er toen mensen boos op u geworden? ‘Nee, dat heeft toen goed uitgepakt. Mensen klagen wel en dat begrijp ik. Je moet dan zoeken naar mogelijkheden om de pijn zo veel mogelijk te verzachten.’ Deze week is bekend geworden dat twee docenten die lesgeven aan de faculteit, David Rijser en Piet Gebrandy, weg moeten. Die zijn daar niet blij mee. ‘Die beslissing is genomen lang voordat ik decaan was. Verder kan ik niet ingaan op die zaak.’ Maar u heeft zelf nooit mensen tegen zich in het harnas gejaagd door bepaalde besluiten? ‘Nee dat heb ik, geloof ik, gelukkig nooit meegemaakt.’ U lijkt wel een soort allemansvriend.

FoliaMagazine

Lacht hard. ‘Is dat een compliment?’ Laat ik het zo zeggen: u bent iemand die met iedereen door een deur kan. ‘Nou, niet met iedereen hoor. Maar ik ben geen ruziemaker. Ik heb wel conflicten gehad de afgelopen jaren, maar dat zijn er heel weinig.’ Hoe bent u als u wel in conflict komt? ‘Tsja.’ Hij zwijgt. Ik heb uit betrouwbare bron vernomen dat u behoorlijk eigenwijs kan zijn. ‘Dat lijkt me geen slechte eigenschap. Volgens mij moet je ook wel een beetje eigenwijs zijn om überhaupt dit soort dingen te doen, maar ik probeer het zonder conflicten, al ga ik het ook niet uit de weg als het gebeurt. Het is onvermijdelijk, als je met 1200 mensen te maken hebt, dat niet iedereen tevreden is.’ yyy

Franciscus Paulus Ignatius Maria van Vree 1954 Geboren op 21 januari te Cuijk & Sint Agatha 1972-1979 Geschiedenis en filosofie, Universiteit van Groningen 1980-1989 Docent aan diverse lerarenopleidingen 1989 Promotie Universiteit van Leiden 1989 In dienst bij de UvA, culturele studies 1998 Bijzonder hoogleraar mediageschiedenis, Erasmus Universiteit 2001-2011 Hoogleraar journalistiek en cultuur UvA 2005-2010 Afdelingsvoorzitter mediastudies UvA 2010 Directeur landelijke onderzoeksschool mediastudies 2010-2011 Visiting scholar New York University 2012 Decaan Faculteit der Geesteswetenschappen UvA

foto Danny Schwarz

op de tong

Radijs

Jan Evertsenstraat 41hs (West)

‘G

ewoon omdat het fris klinkt,’ is het antwoord als ik vraag naar de naam van het restaurant. Ik had het gerucht opgevangen dat het eten hier biologisch is. ‘Laat dat gerucht maar lekker bestaan, dat trekt weer klanten,’ grapt eigenaar Stijn. Aan klanten geen gebrek,

JAN EEF

‘GEEF om de JAN EEF’ staat op een stoeptegel voor de deur. Buurtbewoners zijn met dit project begonnen na de dodelijke overval op juwelier Fred Hund vorig jaar. Initiatiefnemer Anita Groenink wil buurtbewoners aanmoedigen in de Jan Evertsenstraat boodschappen te doen om nieuwe ondernemers aan te trekken. Er kwamen pop-upwinkels en een Jan Eef-dag, maar voorlopig hebben louche belwinkels nog de overhand.

het zit vol binnen, dus we zijn blij dat we een tafeltje hebben gereserveerd. Restaurant Radijs bestaat ongeveer anderhalf jaar en het gaat goed met de zaak. Binnen is het gezellig, maar door de open keuken wel enigszins lawaaierig. Terwijl we genieten van een fruitige Sauvignon Blanc uit Nieuw Zeeland kiezen we ons voorgerecht. Mijn

Zürich

Qua horeca is De Baarsjes er de afgelopen jaren zeker op vooruitgegaan. De buurt veryupt zichtbaar, en de joggers en Bugaboo-moeders worden op hun wenken bediend in opvallende uitspanningen als Zürich, een in Kabouter Plop-stijl opgetrokken restaurant op het Mercatorplein, en het zeer onderschatte Café Cook op het James Cookplein. Deze maand is er ook tijdelijk een pop-upcafé bij kunstcollectief Meneer de Wit op de Witte de Withstraat.

vriend gaat voor de risottokoekjes met rode bietjessiroop, een soort kroketjes van risotto. Ik kies de gamba ravioli met een saus van schaaldieren en ingelegde citroen. De ravioli is iets te al dente en de saus heeft een sterke vissmaak, maar het smaakt mij wel. Als hoofdgerecht kiest mijn vriend de biefstuk en neem ik de Radijsburger van Angus Beef: een vol bord met heerlijke frieten, verse mayonaise en een kruidige burger. De serveerster is zo vriendelijk om aan de kok te vragen welke kruiden erin zijn verwerkt. Zou het de cayennepeper zijn die de burger zo’n specifieke smaak geeft? Het smaakt in ieder geval goed. Als dessert delen we een frangipane taartje met bread & butterpudding en sabayon. Met de zoete bovenlaag en de citroenbodem een goede keuze. De bediening is zeer vriendelijk, de borden zien er mooi uit en we hoeven niet lang op ons eten te wachten. Prijzen voor de hoofdgerechten liggen tussen de € 12,- en € 16,-. Komen we terug? Ja, want het is ook een leuke plek voor een koffiedate of om tijdens de lunch een broodje te eten. yyy Mara van Barneveld

Folia Magazine ontvangt graag je restaurantrecensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail redactie@folia.nl.

Alleen al de menukaart van Radijs is genoeg om je te laten watertanden. Ze weten de perfecte balans te vinden: geen liflafjes of overbodige tierelantijnen, maar wel iets wat je niet ook bij de Albert Heijn om de hoek kunt krijgen. Dus Erdinger Weizen en Vedett-bier, klassiek gebraden gans of kalfswang en veel originele, vegetarische gerechten. De risottokoekjes met bietenstroop hebben al een flinke reputatie in de buurt.

FoliaMagazine

In de wolken, maar zonder werk Ze zijn bijna piloot. Jasper Brandt (22), Rudy van Oostrom (24), Sander van Tienhoven (25) en Thijs van der Aa (25) studeren Aviation Flight aan de HvA. Hun scriptie’s zijn zo goed als af en zodra alles is goedgekeurd, zijn ze klaar voor de arbeidsmarkt. Maar door de crisis is hun kans op een baan minimaal. En dat met een schuld van ruim een ton per persoon. ‘Er zijn meer piloten dan banen.’ tekst Kim Bos / Jan-Maarten Hupkes

FoliaMagazine

Sander van Tienhoven

et vliegveld in Maastricht ziet eruit als een grauw industrie terrein dat jaren geleden voorgoed is verlaten. Tegen het hek dat een asfaltvlakte omheint, leunt een verroeste fiets en in de verte staan twee zichtbaar verouderde ‘kisten’. Van een ervan is het KLM-logo weggespoten met bruinige verf. Het waait vandaag hard, af en toe regent het en de lucht is effen grijs. Het is een deprimerende omgeving, vooral als je – weliswaar tegen beter weten in – hoopt een scène uit The Flying Doctors binnen te stappen, moeders favoriete serie over gebruinde en meedogenloze vliegers in een beetje dor maar altijd zonnig

dat ongeveer zeshonderd euro per uur. En dat is goedkoper dan een echt vliegtuig.’ In de luchtvaart is alles duur, en daarom togen Jasper, Rudy, Sander en Thijs in december 2009 ieder naar de bank om een lening van minimaal een ton los te peuteren. Die kregen ze zonder moeite; het vooruitzicht was immers dat de heren na hun afstuderen bakken met geld zouden binnenhalen. Een beetje piloot verdient al gauw twee- tot drieduizend euro per maand, netto. Van Houwelingen: ‘Bij sommige luchtvaartmaatschappijen krijg je in het begin ieder driekwart jaar een salarisverhoging van een paar honderd euro. Vlak voor je pensioen kun je met hard werken anderhalve ton per jaar verdienen.’ Gouden bergen dus. Ware het niet dat de economie instortte en dat de luchtvaart

‘Met hard werken kun je anderhalve ton per jaar verdienen’

Jasper Brandt

land (lees: Australië). Eenmaal in de kantine, blijft er toch nog iets overeind van het heroïsche pilotenimago. Alle mannen dragen hier een uniform, want dat is verplicht: een wit overhemd, stropdas, pantalon, de meesten met zwarte lapjes stof op hun schouders (die bewijzen dat ze solo hebben gevlogen), soms bedekt door een colbert. De vlieguren in de lucht zitten erop voor Jasper Brandt, Rudy van Oostrom, Sander van Tienhoven en Thijs van der Aa, vier piloten in wording. De afgelopen twee jaar hebben ze er 155 gemaakt en dat is een van de eisen om te slagen. Dus vandaag blijven we – ook na voorzichtig aandringen – allemaal op de grond. Instructeur Stephen van

Houwelingen: ‘Weet je wel wat het kost om zo’n vliegtuig van de grond te krijgen?’ We stappen in een apparaat dat een Beechcraft King Air (een klein lijnvliegtuig met twintig zitplaatsen) nabootst. Het staat in een laag gebouw op de asfaltvlakte, niet ver van de kantine. Piloten in opleiding oefenen in het apparaat hoe ze moeten omgaan met slechte weersomstandigheden of andere mogelijke rampveroorzakers. Nu sneeuwt het. De waarde van deze ‘sim’ (pilotenjargon): een half miljoen euro. Voor een luxe simulator leg je zo zestien miljoen euro neer. Van Houwelingen: ‘Als je daar een stukje in wilt recreatievliegen dan kost

deels op zijn gat ligt. Air France bijvoorbeeld, een grote toonaangevende vliegmaatschappij maatschappij, snijdt flink in de kosten en neemt geen nieuwe vliegers meer aan. Maar er komt een moment dat de leningen moeten worden terugbetaald. Bovendien moet de rente over de lening gewoon iedere maand worden overgemaakt, ongeveer vijfhonderd euro. Een aantal van de studenten betaalt de rente over de lening met een andere, gunstiger lening: die van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Het begon allemaal ongeveer vier jaar geleden, toen ze zich inschreven voor Aviation Studies. Geen van allen joegen ze daarmee een jongensdroom na. Jasper wilde aanvankelijk sportinstructeur worden, maar hij ging door zijn enkel tijdens de aannames op de Halo, en wilde niet een jaar ‘op de bank gaan zitten’. Rudy droomde van een chirurgenbestaan en Sander deed een toelatingstoets op de kunstacademie maar werd afgewezen. Na mislukte studies en verkeerde keuzes be-

FoliaMagazine

raadden ze zich nog eens op de toekomst en kwamen ze allemaal tot hetzelfde besluit: ik word piloot. Toen ze de zware toelating tot de Stella Aviation Academy doorstonden – maar dertig procent haalt de eindstreep – wisten ze het absoluut zeker: dit is wat we willen. Als ze praten over hun vak, krijgen ze een dromerige blik in hun ogen en krullen hun mondhoeken op. Ze weten iets wat een buitenstaander nooit zal begrijpen. Jasper: ‘Wat ik het mooiste vind, is het moment dat je boven de wolken zit, er op een gegeven moment induikt en dan weer tevoorschijn komt, en je ziet de landingsbaan precies op de goede plek liggen. Alles klopt dan. Ik geniet enorm van dat machtige gevoel dat ik vlieg en dat ik dat zelf doe.’

‘Het is hartstikke romantisch, zo hoog boven de wolken’ Thijs: ‘Je moet het meemaken.’ Rudy: ‘Als je het ziet, word je er stil van.’ Rudy pakt zijn telefoon erbij om een filmpje te laten zien. Op het scherm een cockpit en een kraakheldere lucht. Zijn ‘collega’s’ slaan bewonderende kreten uit. ‘En dit is dus onze werkplek.’ ‘Stel je voor: je ontbijt eerste klas met de kapitein en de co, en dan komt de zon op.’ Rudy zucht. Nog een keer: ‘Dat is dan je werkplek.’ Wat een romantisch beroep. Rudy, nu nuchter: ‘Ja het is hartstikke romantisch hoor, zo hoog boven de wolken.’ Sander: ‘Met je collega’s, heel romantisch ja. Gezellig samen op een paar vierkante meter.’ Thijs: ‘In het begin ben je er zelf nog heel erg van onder de indruk, maar als mensen er naar blijven vragen, heb je op een gegeven moment zoiets van: jaha! Dan geloof je het wel. Af en toe sta je er bij stil dat het iets heel bijzonders is wat je aan het doen bent. Maar goed, om het te kunnen blijven doen, moeten we wel een baan vinden.’

FoliaMagazine

Rudy van Oostrom

Want de situatie op de arbeidsmarkt is slecht. Thijs: ‘De verhouding tussen werkzoekenden en banen is scheef. Er zijn meer piloten dan banen. Vroeger kwamen de vliegtuigmaatschappijen bij wijze van spreken aan de poort van de opleiding staan om piloten te ronselen.’ Van Houwelingen: ‘Soms betaalden ze zelfs je opleiding.’ Sander: ‘We kunnen ervan uitgaan dat we in Nederland in ieder geval niet aan de bak komen, en dat het ook daarbuiten wel even zal duren’

Wat is de ideale baan? Jasper: ‘Ik heb een relatie en daarvoor zou ik graag in Nederland blijven. Voor ons als piloten maakt het in principe niet uit waar we heengaan, want wij zijn toch vaak van huis, we zitten in de cockpit. Maar zij zit dan thuis, zonder bekenden. Er is op dit moment bijvoorbeeld wel wat werk in Turkije. Maar ik denk niet dat mijn vriendin zo ver van huis wil zijn. Maar toch: als ik daar een baan krijg, dan neem ik hem. Ik zal wel moeten’ Thijs: ‘Als je daar twee jaar hebt gezeten dan heb je meer ervaring en kun je in Nederland mak-

Jasper: ‘Toen ik mijn lening net had afgesloten, logde ik in op internetbankieren en dan stond daar een bedrag met vijf nullen. Nu zijn het er nog maar twee, de rest van het geld heeft de school afgeschreven. Dat is confronterend.’ Thijs: ‘Langzaam verdwijnt al dat geld.’ Sander: ‘Natuurlijk beseften we toen we de lening afsloten heel goed dat het ging om een ton – echt heel veel geld – maar aan de andere kant vond ik toen ook dat het me niet zou moeten tegenhouden. Ik had eindelijk mijn roeping gevonden en die schuld was absoluut geen reden om het niet te doen.’ Rudy: ‘Ik krijg alleen maar afschriften. Af, af, af, af. Dat is niet leuk.’ Thijs: ‘Het went. Over een paar jaar is het hopelijk bij, bij, bij, bij.’

‘Ik krijg alleen maar afschriften. Af, af, af, af. Dat is niet leuk.’

Thijs van de Aa

kelijker een baan vinden. Hoe meer vlieguren je hebt, hoe sneller je wordt aangenomen.’ Jasper: ‘En als je straks geld verdient in de luchtvaart, dan is het natuurlijk gemakkelijker om…’ Sander, lachend: ‘Een nieuwe vriendin te vinden?’ Jasper: ‘Dat mag niet opgenomen worden! Ik wilde zeggen: je kunt dan met de maatschappij waarvoor je vliegt ook makkelijk heen en weer naar huis, dat is goedkoop.’ Thijs: ‘Ik zou bijna alles aannemen. Behalve een baan bij een bedrijf dat op de zwarte lijst staat. Postvliegen bij een maatschappij in Afrika bijvoorbeeld. Dan moet je wel levensmoe zijn.

En altijd plakband in je tas stoppen.’ Lijkt die lening nu nog steeds een slim idee? Jasper: ‘Toen we begonnen met onze opleiding dacht iedereen dat het niet slechter kon met de economie.’ Gelach. Rudy: ‘Je weet dat het altijd met ups en downs gaat. Toen was er een down en we namen aan dat het wel weer aangetrokken zou zijn als we waren afgestudeerd. Dat risico neem je dan. We hebben pech.’

Hoe realistisch is het, dat het straks ‘bij, bij, bij, bij’ is? Thijs: ‘Ik ben optimistisch, maar of dat terecht is, weet ik niet. Ik moet worden aangenomen als piloot, dat is de enige reële optie. Ik kan wel bij andere bedrijven gaan solliciteren, maar als die zien dat ik afgestudeerd piloot ben, weten ze ook wel dat ik alleen maar bij hun bedrijf wil werken om de tijd te vullen tot zich een baan als vlieger voordoet. Dan gaan ze natuurlijk niet in mij investeren.’ Rudy: ‘Ik zou desnoods grondsteward worden. Trouwens, als je eenmaal wordt aangenomen, dan ben je er nog niet. Dan moet je weer met een nieuwe opleiding beginnen om een specifiek vliegtuig te leren besturen.’ Thijs: ‘Dat duurt ongeveer twee maanden. Koffie, koekjes, en weer leren, leren, leren.’ Rudy: ‘Dan komt het volgende financiële obstakel: die opleiding kost ook weer dertigduizend euro.’ Sander: ‘Maar dan ben je verzekerd van een baan.’ Wat is het doemscenario? Jasper: ‘Binnen nu en een paar jaar geen

FoliaMagazine

(advertentie)

RESEARCH BATTLE HET BESTE ONDERZOEK VAN DE HVA 7 DOmEiNEN 7 ONDERZOEKERS 1 wiNNAAR

fiNALE 13 mAART, 19.00 uuR KOHNSTAmmHuiS (Bij fLOOR), wiBAuTSTRAAT 2-4 HOOfDpRijS € 2.000,- REiSCHEquE puBLiEKSpRijS ipAD pRESENTATiE pAuL VAN DE wATER (fOLiA) juRy jET BuSSEmAKER, mARCELLE pEETERS, LOuiS TAVECCHiO, wijNAND DuyVENDAK, pAuL VAN DE wATER CREATiNG TOmORROw

Aviation Flight

Stuwmeer aan werkelozen

Sinds 2005 bieden de HvA en de Stella Aviation Academy (SAA) in Maastricht de studie Aviation Flight aan. Aan de HvA leren studenten in vier jaar tijd alles over de technische aspecten van vliegtuigen zoals ontwerp, onderhoud en reparatie. Ook bedrijfskundige vraagstukken bij vliegtuigmaatschappijen, luchthavens en vliegvelden komen aan de orde. Op de SAA leren ze in de praktijk hoe ze een ‘kist’ van de grond moeten krijgen. Die opleiding duurt twee jaar en er moeten aparte selectierondes voor worden doorlopen. Ieder jaar studeren er ongeveer tien piloten af via dit traject.

Volgens de Vereniging van Nederlandse Verkeervliegers (VNV) is er een stuwmeer aan werkeloze piloten aan het ontstaan. Vicepresident Steven Verhagen: ‘Er studeren nu al een paar jaar meer mensen af dan dat er banen zijn.’ Hij vindt dat de vliegopleidingen minder studenten aan moeten nemen. ‘Ze doen het alleen voor hun eigen commerciële gewin. Nu zijn er al ongeveer duizend werkeloze piloten, tegenover vierduizend die wel een baan hebben. Dat is belachelijk veel.’ Stephen van Houwelingen, instructeur aan de SAA, bestrijdt dit: ‘De school heeft goede contacten met luchtvaartmaatschappijen in het buitenland, waar wel vraag is naar goed opgeleide piloten.’ Met werken in het buitenland moet de beginnende vlieger volgens Verhagen echter oppassen. ‘Bij sommige buitenlandse maatschappijen moeten vliegers weer een nieuw opleidingstraject beginnen, ze worden opgeleid voor een bepaald type vliegtuig. Dat kost dan 25.000 tot 30.000 euro. Meer ervaring opdoen is het lokmiddel. Ze vliegen dan twee jaar tegen een laag salaris, dan loopt het contract af en wordt de volgende kandidaat aangenomen, die weer een opleiding moet betalen. Het is moderne slavernij.’

Thijs (links) en Rudy in de simulator.

baan vinden.’ Rudy: ‘Ken je een kartonnen doos?’ Sander: ‘Op een gegeven moment is het geld gewoon op.’ Jasper: ‘Alles wat ik overhoud probeer ik nu te sparen. Pas geleden is mijn computer kapot gegaan en ik koop geen nieuwe. Dat vind ik

zonde. Als ik boodschappen ga doen dan laat ik de A-merken staan. Geen biefstuk maar kipfilet.’ Ze maken zich allemaal zorgen over de toekomst. Ze hebben met eigen ogen gezien dat het de lichting die vorig jaar afstudeerde veel moeite kostte om aan de bak te komen, en nu is de arbeidsmarkt nog krapper. Maar Sander

verwoordt aan het einde van het gesprek de gedachte die bij iedereen lijkt te sluimeren: ‘Het gaat mij helemaal niet om het geld. Het interesseert me eigenlijk niets dat ik nu een ton schuld heb en straks vier ton verdien, of wat dan ook. Ik wil gewoon vliegen. Dat is het enige wat telt.’ yyy

FoliaMagazine

(advertentie)

zoekt stagiaires: • PROGRAMMERING • (WEB)REDACTIE • COMMUNICATIE • PRODUCTIE mail naar: stage@dezwijger.nl Pakhuis de Zwijger organiseert bijeenkomsten: (boek)presentaties, talkshows, debat, portfolionights, screenings, denktanks, ontwerpsessies e.a. over ondernemerschap in en de (maatschappelijke) betekenis van de creatieve industrie (design, architectuur, mode, muziek, gaming, film, fotografie en advertising)

illustratie Denise van Leeuwen

drift

‘Ik ging met zijn beste vriend’

lice (24), masterstudent sociologie: ‘Leonardo kan zich oprecht verbazen. We zijn een keer naar de dierentuin geweest. Ik vond dat niet bijzonder, maar hij keek zijn ogen uit. Het was heerlijk als hij mij meenam in zijn belevingswereld. Ik ontmoette hem op een feestje. Op dat moment had ik nog een vriendje, maar het was duidelijk dat die zich niet aan mij zou binden. Leonardo leek me iemand die helemaal voor mij zou gaan. Dan ging ik toch zeker niet bij die ander blijven? Wat me nou zo aantrok aan Leo, is moeilijk te zeggen. Hij is knap en grappig, maar ik kan niet zeggen dat het zo’n lieve jongen is. Hij liet nooit merken wat ik voor hem betekende. Toen we een paar maanden samen waren, kocht ik een ticket naar China om een ex op te zoeken. Ik was in de veronderstelling dat Leo toch niet veel om mij gaf. Ik denk dat ik hem een beetje wilde testen. Leonardo was enorm gekrenkt. Dit mocht ik hem niet aandoen, zei hij. Dat is wat anders dan: “Ik hou van je, ik wil niet dat je naar die man gaat.” Dat zou hij nooit zeggen, en dat is tekenend voor onze tijd samen.

Ik heb hem ook nooit gezegd dat ik van hem hield, maar ik ben niet naar China gegaan. Toen ik Leo’s reactie zag, vond ik het ineens ook een belachelijk plan. Het jaar erna zou ik een tijd naar Afrika gaan. Leo kreeg de mogelijkheid ook naar het buitenland te gaan voor zijn studie. Hij had naar Afrika kunnen gaan, maar hij koos voor Zuid-Amerika.

‘Ik denk dat ik hem een beetje wilde testen’ Het was voor mij duidelijk: dit was het einde. Hij koos niet voor mij. Het was al maanden uit, toen ik alleen op vakantie ging naar Italië – zijn land. Ik couch-surfte en verbleef bij mensen die ik via via kende. Drie dagen was ik met Luigi, Leo’s beste vriend. Kan je dan van verliefdheid spreken? Wat het ook was: het was geweldig. Net als met het Chinaticket, dacht ik: “Ik kan dit maken, Leo geeft toch niets om me. Nu helemaal, het is immers uit.” Leonardo was ziedend. Hij vond dat ik had

moeten weten dat hij nog om mij gaf. Blijkbaar was ik de enige geweest met wie hij vanuit Zuid-Amerika contact had. Terwijl dat contact in mijn ogen minimaal was. Als hij mij ook maar één keer duidelijk had gemaakt dat de tijd die we samen hadden gehad voor hem bijzonder was, dan had ik dit misschien niet gedaan. Leonardo en Luigi hebben elkaar nooit meer gezien. Tussen Leo en mij is het wel goed gekomen; we vonden een manier om met elkaar om te gaan. We hadden geen relatie meer, maar we waren veel samen, sliepen bij elkaar in bed en hadden af en toe seks. Maar als je geen relatie hebt, werk je niet aan de dingen die niet goed zitten. Er zat geen beweging in. Ik ben blij dat hij nu weg is, terug naar Italië. Het is nu echt voorbij. Toevallig heb ik hem gisteren een mailtje gestuurd, maar daarvoor had ik hem al twee weken niet meer gesproken. Daar ben ik trots op.’ yyy Catrien Spijkerman De naam van de geïnterviewde is op haar verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar redactie@folia.nl.

FoliaMagazine

(advertentie)

Folia maakt radio Folia Live geeft je iedere week

nieuws en informatie over het hoger onderwijs in Amsterdam.

Luister naar Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel, 106.8 in de ether. En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

Luister iedere woensdag van 16:00 - 17:00 naar Folia Live op Amsterdam FM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel).

Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

Daarna te beluisteren als podcast op www.foliaweb.nl. Of: luister via een app op je mobiel of je tablet. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

EHBO EERsTE Hulp BIj E-ONdERzOEk Ewoud Sanders, taalhistoricus en journalist, heeft een boek geschreven over het doen van e-onderzoek en heeft nu speciaal voor de HvA een nieuwe versie gemaakt. Dat boek zal uitgedeeld worden aan alle tweedejaars studenten en alle docenten en wordt gepresenteerd op 8 februari in floor. In het boek staan tips voor het doen van onderzoek via Internet. Bij de

CREATING TOMORROW

presentatie zal Ewoud het boek aan Jet Bussemaker uitreiken en zal hij samen met specialisten van de Bibliotheek uitleg geven over de doâ&#x20AC;&#x2122;s en donâ&#x20AC;&#x2122;ts van digitaal onderzoek. Natuurlijk krijgt iedere bezoeker van de presentatie een boek mee naar huis. 8 februari, 15.30-17.30 uur Arena Kohnstammhuis

illustratie Pascal Tieman

de adviesdienst

Vies vriendje

k heb sinds een half jaar een heel leuke vriend. In principe vind ik het fijn om bij hem te slapen, bovendien is zijn huis is ook een stuk groter dan mijn kleine kamertje. Het is er alleen echt één grote puinzooi. Overal staan bierblikjes en ligt vuile was, en ook etensresten ontbreken niet. Ik heb al weleens laten vallen dat ik dat niet zo fijn vind, maar het lijkt hem weinig te deren. Ik vind het onzin om steeds in mijn minihokje te gaan zitten, maar echt op m’n gemak voel ik me daar ook niet. Moet ik eisen dat hij opruimt? Stephanie (23)

Ongezond Hoe hij leeft is gewoon ongezond! Ik zou zeker tegen hem zeggen: ‘Doe er eens iets aan.’ Eerst op een subtiele manier, maar later echt wel harder. En anders kom je gewoon niet meer, dan snapt hij de boodschap wel. Katinka (21, HvA-student redactie & mediaproductie)

Schoonmaakster Beste Stephanie, geef vooral niet

het goede voorbeeld. Straks zal hij van jou verlangen dat je dat blijft doen. Wellicht is een schoonmaakster eens per week een optie? Isil Ersintepe (HvA-student bouwkunde)

Goede voorbeeld Ik vind dat je dat gewoon kan vragen hoor. Doe het wel op een rustig moment, en in de vorm van opbouwende kritiek. En speel in op z’n gevoel: dat jij je er gewoon

niet op je gemak voelt. Ook kun je misschien een keertje helpen opruimen en samen een grote schoonmaak houden. Als je zelf het goede voorbeeld geeft dan pakt hij het vanzelf wel op. Heleen Macken (24, HvA-student reclame, marketing & communicatie)

Niet hinten Tja. Je kan één keer het goede voorbeeld geven en er grondig de bezem doorheen halen. Daarna

mag je best wel melden (niet hinten; dat is te vrijblijvend) dat je niet graag in zooi leeft. Dat is helemaal niet gek, vooral als het gaat om etensresten. Als het eenmaal een keertje opgeruimd is, heeft hij misschien wel de neiging om het wat netter te houden, doordat hij zich realiseert dat hij veel makkelijker kan rondlopen. Bij mij werkte dat in ieder geval wel. Michael Bosscha (HvA-student interactieve media)

volgende week: wie betaalt? Een vriend van mij is druk met zijn studie en heeft het daarom momenteel niet bepaald breed. Zelf heb ik een goede bijbaan, leef ik zuinig en hou ik vaak maandelijks zelfs geld over. Als we de kroeg ingaan, komt het er meestal op neer dat ik het eerst mijn portemonnee trek en hij dat gretig accepteert. Ik hou er niet van te zeiken over geld, maar ergens steekt het toch wel dat hij nooit aanbiedt te betalen. Zeker omdat hij zich

het bier toch wel erg goed laat smaken. Moet ik niet zo kinderachtig zijn of kan ik hem ook vragen eens te betalen? JP Mail je advies voor JP, of een eigen kwestie waarin je geadviseerd wilt worden, aan redactie@folia. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen in te korten.

FoliaMagazine

lezingenladder

het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA

Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

Blue Labour

De toekomst van film

De Balie MA 30/01, 20.00 uur

Pakhuis de Zwijger DO 26/01, 19.00 uur

Uitvinder van de term ‘Blue Labour’, Maurice Glasman, zet uiteen wat hij daarmee bedoelt, PvdA-wethouder Lodewijk Asscher reageert.

De avond van de moslima(n) De Nieuwe Liefde DO 26/01, 20.00 uur Een verrassende en nuchtere avond over de man en de vrouw in de islam, met bijdragen van een bonte verzameling gasten uit wetenschap en kunst.

Regulering prostitutie: registratiebelust of -bewust? Felix Meritis VR 27/01, 17.15 uur Debat over de waarde van het onlangs aangenomen wetsvoorstel ‘Regulering Prostitutie en Bestrijding Misstanden Seksbranche’ voor verbetering van de werkomstandigheden van prostituees.

Ignite Amsterdam 14 Mediamatic Bank WO 25/01, 20.30 uur Twaalf sprekers krijgen vijf minuten de tijd. Met dit keer o.a. (game)designers, kunstenaars en een paddestoelenexpert.

Sport, een mannenwereld? Olympisch Stadion DO 26/01, 17.30 uur

Een avond over de toekomst van film en de verantwoordelijkheid van de media met betrekking tot de duurzaamheid van de aarde.

Pesten, schelden en trappen Het hedendaagse gezicht van homohaat Rode Hoed DI 31/01, 20.00 uur O.a. Laurens Buijs (UvA-socioloog) en Hanneke Felten (onderzoeker Movisie) schetsen een beeld van het hedendaagse gezicht van homohaat. Aansluitend een debat over de rol van religie bij homohaat en een blik op de toekomst.

AAA-lezing: Verwachtingen Spui 25 WO 25/01, 17.00 uur Universitair hoofddocent psychologische methodenleer Denny Borsboom spreekt over de verwachtingen die er bestaan ten aanzien van de psychologie en haar methodiek.

Wie is aan? Trouw Amsterdam WO 25/01, 20.00 uur Avond over creatief entrepreneurship, over hoe je van een idee tot een succesvol product komt.

De emancipatie lijkt aan de sportwereld voorbij te zijn gegaan. Barbara Barend praat met onderzoeker Agnes Elling, topsporter Bibian Mentel en Marijke Fleuren van de KNHB over de oneerlijke waardering van sportprestaties.

FoliaMagazine

Cursussen, CREA Café, CREA Debat, verhuur van studio’s, CREA Cultuur, studentenorganisaties; alles bevindt zich nu onder één dak

voorjaarScurSuSSen vanaf februari Schrijf je in!

In februari starten nieuwe cursussen fotografie, muziek, dans, beeldend, theater, literatuur & film, radio en digitale media. Kijk op de website voor het volledige aanbod.

**preview februari** movie ma 13/2 20.00 uur

Dutch Movie for Beginners: Zwartboek With English subtitles and introduction.

LeZing & Muziek di 14/2 20.00 uur

De liefde in drie bedrijven: klassiek, economisch en fysiologisch! Hoe ziet de liefde er binnen het lichaam uit? Wat levert het ons op? En dachten de klassieken er anders over?

ThEATER & Muziek do 16/2 20.30 uur Open Podium

Een afwisselende avond met singer songwriters, stand up comedians, theatermakers en cabaretiers.

vr 17 en za 18/2 20.30 uur Goedkoop Cabaret

Met o.a. Sander van Opzeeland, Yora Rienstra en Kees van Amstel.

lecture & MuSic

Pakhuis de Zwijger WO 25/01, 19.00 uur

Adres: Nieuwe Achtergracht 170

cabaret

UvA versus VU Debat over samenwerking en een eventuele fusie tussen UvA en VU. Met o.a. collegevoorzitters Paul Doop en René Smit en Groene-columnist Ewald Engelen. Presentatie: Dolf Jansen.

CREA IS verhuiSD naar RoeterSeiland ! We zijn open!

do 23/2 20.00 uur U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje naar harmen@folia.nl onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.

Nerd Nite V

Presentations, drinks and a bunch of nerds in the awkward act of socializing.

WWW.CREA.UVA.NL

overigens

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

Dat Zijlstra wil afwijken van de EU-norm van veertig procent hoger opgeleiden, is geen garantie voor meer kwaliteit van het onderwijs. Huub Toussaint lector bewegingswetenschappen

Joep Lange hoogleraar inwendige geneeskunde

Irene de Jong hoogleraar Griekse taal- en letterkunde

Huub Toussaint: ‘Natuurlijk is een extern streefcijfer an sich geen garantie voor de kwaliteit van het onderwijs. Het streven is ook gek verwoord: ik zou verwachten dat het gaat om het percentage mensen met een talent dat door middel van onderwijs tot een realisatie van dat talent wordt gebracht, niet om het opleiden van zo veel mogelijk mensen. Door te goochelen met definities – want wat is het hoger onderwijs en wanneer is iemand hoogopgeleid? – zou het loslaten van dit zogenaamde streven nogal slecht kunnen uitpakken. Als je er met een cynische bril naar kijkt in elk geval wel. Dan zou het loslaten van een streefcijfer (in dit geval dus het realiseren van veertig procent hoger opgeleiden in 2020) simpelweg in de toekomst het argument vormen dat er nog verder bezuinigd kan worden. Maar het kan natuurlijk ook positief uitpakken: namelijk dat er met hetzelfde geld minder studenten beter worden opgeleid.’

Irene de Jong: ‘Ik vind het beleid van Zijlstra helemaal niks, maar in dit geval lijkt hij zowaar een goede beslissing te nemen. Die norm loslaten is goed, al zal dat niet direct een gevolg hebben op de kwaliteit. En daarmee is het slecht gesteld. Vorige week stond het nog in de krant: de resultaten van havo- en vwo-scholieren gaan omlaag, terwijl er steeds meer kinderen op de hoogste niveaus worden geschoold. Op de universiteit beginnen we dat ook te merken. Eerst alleen bij de massastudies, maar nu zitten er ook bij klassieke talen studenten tussen waarvan ik denk: mwah. Die niveaudaling is niet alleen het gevolg van een massale toename van het aantal studenten. Dat zou ook een elitaire gedachte zijn: dat nu ook de mindere milieus toegang hebben tot de universiteit de kwaliteit direct omlaag gaat. De grootste boosdoener is volgens mij het verkorten van de studieduur. Mensen in vier jaar als worstjes door een opleiding duwen, kan niet goed zijn voor de kwaliteit. Daar heeft het loslaten van een norm voor een percentage hoogopgeleiden niets mee te maken.’

Joep Lange: ‘Inderdaad. Ik denk dat het loslaten van zo’n norm goed is, daarin ga ik mee met Zijlstra. Wel is Zijlstra tegenstrijdig, want eerder zei hij nog dat hij kwaliteitsnormen ook niet zo belangrijk vond om af te studeren. En die kwaliteit zal met deze maatregel ook echt niet omhoog gaan. Academische opleidingen worden op dit moment zwaar overschat: er zijn heel veel mensen met een academische opleiding die nutteloos is voor wat ze doen in het leven. Kwaliteit gaat over iets anders, namelijk goede docenten die geweldig lesgeven. Dat vind je nu nauwelijks op Nederlandse universiteiten, daarvoor moet veel meer geïnvesteerd worden. Een Harvard, dat zouden we hier moeten hebben, met daaronder een aantal andere, al dan niet academische instellingen voor de middenmoot. Omdat de overheid in Nederland zo belangrijk is voor de vormgeving van het onderwijs, is het moeilijk voor universiteiten om zich echt te profileren en zich kwalitatief te ontwikkelen. Dat begint gelukkig nu langzamerhand te gebeuren, maar we hebben in Nederland nog een lange weg te gaan.’ yyy Floor Boon

FoliaMagazine

prikbord HvA

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl

DG Vondelparkloop

DEM St!k

Het UvA-HvA-herenteam heeft vorige week de 38e editie van de Vondelparkloop voor bedrijven gewonnen. De snelste hardloper was UvA-medewerker Harry Hodzelmans. Hodzelmans liep de tien kilometer (drie rondjes en een beetje) in 39 minuten en 10 seconden. Snelste vrouw was dit jaar Yvonne Hoogzaad, eveneens een UvA-medewerker. Zij liep de tien kilometer in 43 minuten en 56 seconden. Het vrouwenteam van de UvA-HvA eindigde dit jaar op de tweede plek. Namens de HvA liepen er vijftien studenten en dertien medewerkers mee.

Zes weken geleden begonnen ze met brainstormen en 19 januari ging hun film al in première, in bioscoop De Uitkijk op de Prinsengracht. Twaalf studenten van verschillende HvA-opleidingen maakten als eindopdracht voor de minor management voor innovatie en creatie de korte film St!k. Het script, camerawerk, acteerwerk en de montage; alles is gedaan door de studenten zelf. De film gaat over de invloed van de virtuele wereld. Studenten zijn volgens de filmmakers verslingerd aan Facebook en andere portalen op het internet. De film moet dat duidelijk maken.

DBSV Battle

HvA Battle

of concepts

In de Battle of Concepts is NOC*NSF namens de twintig grootste sportbonden in Nederland op zoek naar vernieuwende ideeën om meer volwassenen aan het sporten te krijgen in clubverband. Heb jij een goed idee waardoor bijvoorbeeld ouders met jonge kinderen gaan volleyballen, gepensioneerden gaan tennissen of actieve 45-plussers gaan zwemmen en golfen? De schrijvers van de beste inzendingen worden door NOC*NSF worden uitgenodigd voor een presentatie op 29 februari. De winnaar krijgt 1500 euro. Kijk voor meer informatie op www.battleofconcepts.nl.

Onder de naam ‘HvA Research Battle’ wordt donderdag 13 maart in leercentrum Floor het beste onderzoek van de hogeschool gespresenteerd. De Battle is een wedstrijd voor iedereen aan de HvA die onderzoek uitvoert: lectoren, medewerkers van kenniskringen, promovendi en studenten. Binnen elk domein wordt een deelstrijd uitgevoerd. De winnaar hiervan moet tijdens de finale zijn onderzoek in vijf minuten presenteren aan een jury en publiek. De afgelopen jaren is deze competitie georganiseerd onder de naam Very Short Introductions.

DOO Cateraar

DMCI Afstudeershow

De producten die begin dit jaar onder de vlag van cateraar Eurest in prijs stegen, zijn afgelopen week weer in prijs verlaagd. ‘Eurest heeft verkeerde prijslijsten in de kassa’s opgenomen,’ zegt Ilja de Weerd, contractmanager catering aan de UvA en HvA. ‘De goede lijsten zijn afgelopen vrijdag doorgevoerd. Vanaf deze week worden de prijzen gehanteerd zoals wij die hebben afgesproken met Eurest.’ Studenten worden opgeroepen hun ervaringen over de nieuwe cateraar te delen. Mail naar de Centrale studentenraad van de UvA: csr@uva.nl.

Zes Amfi-studenten toonden onlangs hun werk tijdens een afstudeershow in leercentrum Floor, in het Kohnstammhuis. Daarvoor moesten ze niet alleen de collectie van minimaal zes outfits produceren, maar ook zelf licht, geluid, modellen en make-up regelen. De studenten werkten vanaf september aan hun persoonlijke collecties. In de show hebben de studenten geprobeerd te laten zien wie ze na vier jaar studeren zijn geworden. De afstudeershow is gefilmd en terug te zien op http://www.foliaweb.nl/videos/?video=afstudeershow-amfi.

DMR BOOT

DT Zeevaartschool

Op donderdag 26 januari is de officiële opening van de nieuwe Buurtwinkel voor Onderwijs, Onderzoek en Talentontwikkeling (BOOT) in Nieuw West. Jesse Bos, portefeuillehouder welzijn, zorg en jeugd van stadsdeel Nieuw-West en Jet Bussemaker, rector van de Hogeschool van Amsterdam, verrichten de opening. U kunt zich hier nu nog voor aanmelden door een mail te sturen naar bootnieuwwest@hva.nl. De BOOT Nieuw-West zit in het Tuinstadhuis, Plein ’40-’45 1. De opening begint om 16.30 uur.

De opleiding maritiem officier heeft haar werknaam opnieuw veranderd, in Hogere Zeevaartschool Amsterdam. Volgens opleidingsmanager Henny Krul is deze naam voor zowel aankomende studenten als het beroepenveld duidelijker herkenbaar. Ook huidige studenten gaven in een onderzoek aan dat ze een duidelijke voorkeur hebben voor de oorspronkelijke naam die ‘het meest sprekend’ is. De opleiding wil zich met de nieuwe naam duidelijker profileren als maritiem instituut.

FoliaMagazine

prikbord UvA FNWI Parool

Speld 2011

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.nl

UvA Vondelparkloop

Universiteitshoogleraar en president van de KNAW Robbert Dijkgraaf heeft op 15 januari de Parool Speld 2011 gekregen. Hij kreeg de speld uit handen van Parool-hoofdredacteur Barbara van Beukering tijdens het Gala van de Amsterdammer van het Jaar. Dijkgraaf, die dit jaar de KNAW zal verlaten om directeur te worden van het Institute for Advanced Study in Princeton, kreeg de speld omdat hij de wetenschap ‘bij de gewone Amsterdammer’ populair maakte. De Parool Speld werd in 2006 voor het eerst opgespeld, toen aan toenmalig burgemeester Job Cohen.

Op 15 januari heeft het UvA-HvA herenteam de 38e editie van de Vondelparkloop voor bedrijven gewonnen. De snelste hardloper was UvA-medewerker Harry Hodzelmans. Hij liep de tien kilometer (drie rondjes en een beetje) in 39 minuten en 10 seconden. Snelste vrouw was UvA-medewerker Yvonne Hoogzaad. Zij liep de tien kilometer in 43 minuten en 56 seconden. Het vrouwenteam van de UvA-HvA eindigde dit jaar op de tweede plek. Er deden 81 UvAen HvA-medewerkers aan de Vondelparkloop mee: een record volgens USC-coördinator Maurice Maas.

FGw Illustere

BC Lijnwoorden

school

In februari start de Illustere School weer: een programma bestaande uit colleges, lezingen, debatten en rondleidingen voor een breed publiek op het terrein van de geesteswetenschappen. ‘Artisprofessor’ Erik de Jong verzorgt de collegereeks ‘Aardse paradijzen. Tuin en park tussen natuur en cultuur’. In de collegereeks ‘meesterwerken en meesterzetten’ van Frank Reijnders gaat het om de subjectieve ervaringen bij een meesterwerk en het theoretische belang hiervan. Ook is er een reeks over historische interieurs. Zie ook www.uva. nl/actueel.

Bij de Bijzondere Collecties gaat op 4 februari de tentoonstelling ‘Lijnwoorden’ van kunstenares Lam de Wolf van start. Lam de Wolf is gefascineerd door taal en woorden. Veel van haar werk getuigt daarvan. Haar Zakdoekenboekje bijvoorbeeld bestaat uit zakdoeken waarop woorden geborduurd zijn die, ontdaan van context, de mogelijkheid bieden ze opnieuw te zien. In het werk dat De Wolf nu toont, vormt zij bestaande of nieuw bedachte woorden uit lijnen, waarbij ze de woorden herhaalt en in blokken plaatst. Tot en met 1 april. Locatie: Oude Turfmarkt 129.

Medewerkers OR-verkiezing

AMC ABCD-studie

Medewerkers die willen stemmen op een van de kandidaten voor de nieuwe ondernemingsraden of zich kandidaat willen stellen, kunnen nu checken of ze goed in het kiezersregister staan. Het centraal stembureau heeft, met 9 januari 2012 als peildatum, het kiezersregister samengesteld. Wie er goed in staat, hoeft niets te doen. Wie foutief of niet vermeld staat, kan contact opnemen met het stembureau. Op 30 januari zal het register definitief worden vastgesteld. De verkiezing vindt plaats van 2 tot en met 10 april. Zie ook www.stem. uva.nl/ondernemingsraad.

Het Amsterdams Universiteitsfonds heeft 15.000 euro toegekend aan de zogenoemde ‘ABCD-studie’. Daarin wordt onderzocht of bepaalde profielen in het bloed van de moeder een onderliggend mechanisme vormen in de ontwikkeling van obesitas. De ABCD-studie (Amsterdam Born Children and their Development) is een onderzoek naar de gezondheid van kinderen van diverse etnische afkomst in Amsterdam. Onderzocht wordt in welke mate de gezondheid wordt beïnvloed door de leefomstandigheden en leefstijl van de moeder tijdens de zwangerschap en daarna.

FMG Vrouwenlichaam

FGw Oudheidsstudies

Psychologiestudent Daphne Martoredjo, bezig met een master gezondheidspsychologie, gaat onderzoek doen naar het vrouwelijk lichaamsbeeld en is daarom op zoek naar vrouwen van zestien jaar en ouder die een vragenlijst willen invullen. De vragen gaan over seksualiteit en over wat jij van je genitaliën vindt. Deelnemers krijgen mogelijk foto’s van vulva’s te zien. Anonimiteit is gegarandeerd en het onderzoek duurt niet langer dan drie kwartier. Wie wil deelnemen kan een mail sturen naar daphne.martoredjo@student.uva.nl.

De FGw en de Faculteit der Letteren van de VU gaan een samenwerking aan op het gebied van onderwijs en onderzoek in de oudheidsstudies en in de archeologie. Zij richten daarvoor het Amsterdam Centre for Ancient Studies and Archeology (Acasa) op. De faculteitsbesturen hebben aangegeven dat de samenwerking, die vooralsnog beperkt is tot de masterfase, veel verder gaat dan het uitreiken van ‘joint degrees’. Het gaat om ‘een volledige samenwerking in een Acta-achtige constructie’. De gemeenschappelijke masters zullen in september 2012 van start gaan.

FoliaMagazine

wasdom Niets mis met schools Lennart Booij Leeftijd: 41 (geboren op 11 december 1970) Beroep: Mede-oprichter en eigenaar campagnebureau BKB, presentator en promovendus Studie: Begonnen aan kunstgeschiedenis, afgestudeerd in nieuwste geschiedenis. Afgestudeerd: 1997 Docent: ‘Historicus Piet de Rooy. Hij was mijn scriptiebegeleider, een goede onderzoeker en een inspirerende docent. Hij durfde vragen te stellen die verder gingen dan zijn vakgebied. Ik bewonderde zijn integrale visie. Bij kunstgeschiedenis was de beste docent bouwkundige Vincent van Rossem. Hij kan fantastisch vertellen en als docent moedigde hij mij aan en daagde hij mij uit.’ Locatie: ‘Het Kunsthistorisch Instituut op de Herengracht, al hoorde ik dat er plannen zijn om dat te sluiten. Een gotspe! Het idee om iedereen op een grote campus in massale hoorcolleges te proppen, is de bijl aan de wortels van de wetenschap zoals we die in Amsterdam kennen.’ Café: ‘De Jaren of Crea, daar konden we na college met z’n allen aan grote tafels hangen.’ Afknapper: ‘Ik had de ambitie om toegepaste kunst te studeren, maar aan de UvA lag de nadruk op de stilistische interpretatie en de zeventiende eeuw.’

FoliaMagazine

stage Hij studeerde kunstgeschiedenis en nieuwste geschiedenis en begon zijn eigen campagnebureau: Lennart Booij. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘O

p mijn twaalfde raakte ik geïnteresseerd in toegepaste kunst uit het begin van de twintigste eeuw. Art nouveau of art deco, zoals het vaak genoemd wordt. Die interesse ben ik gaan verdiepen: ik las boeken en zocht op rommelmarkten naar spullen uit die tijd. Het begin van de twintigste eeuw was een bijzondere periode; met name in het interbellum was er een grote vernieuwingsdrift en creativiteit in alle facetten van de kunst. Expressie stond op de eerste plaats en of je jezelf wilde uitdrukken in klei, hout, glas of op linnen maakte niet zo veel uit. Dat maakt toegepaste kunst uit die tijd een interessant onderzoeksgebied. Ik koos voor kunstgeschiedenis in Amsterdam, maar kwam er tijdens mijn studie achter dat er aan de UvA weinig aandacht was voor toegepaste kunst. Uiteindelijk wisselde ik van studie en studeerde ik af in een vrij doctoraal nieuwste geschiedenis. Die overstap naar geschiedenis viel samen met mijn groeiende interesse voor politiek. Als scholier was ik voorzitter van het Laks en tijdens mijn studie werd ik, op verzoek van mijn kompaan Erik van Bruggen, actief in de Asva. Daar heb ik enorm veel geleerd over politiek en machtsverhoudingen. Vervolgens leerde ik Felix Rottenberg kennen, toenmalig voorzitter van de PvdA. Hij inspireerde mij en trok mij verder de politiek in. Samen met Erik probeerde ik studenten actief in de politiek te krijgen. We richtten een debatorganisatie op, die later uitmondde in de vernieuwingsbeweging Niet Nix. Ik vulde mijn vrij doctoraal met vakken over politieke geschiedenis. Tegen het einde van mijn studie kreeg ik mijn eerste betaalde baan, in het campagneteam van Wim Kok. Na mijn afstuderen deden Erik en ik een geza-

menlijke gooi naar het partijvoorzitterschap van de PvdA, maar we grepen ernaast. Met onze goede vriend Alex Klusman besloten we de stoute schoenen aan te trekken en het campagnebureau BKB op te richten. Bij BKB heb ik mijn discipline, positie en focus gepolijst; zaken die ik eigenlijk al aan de UvA had moeten leren. Studeren is niet alleen ergens zitten en je met een bepaald onderwerp bezighouden. Op de universiteit hoor je ook gevormd en gedisciplineerd te worden. Dat aspect wordt vaak schromelijk onderschat. De universiteit moet haar studenten beter en intensiever bij opleidingen betrekken. Het idee dat je als student op twee hoorcolleges en een werkgroep per week kan teren, is te bezopen voor woorden. Je bent op je negentiende nog niet in staat om gedisciplineerd aan zelfstudie te doen. Ik weet inmiddels hoe waardevol het is om elk boek te lezen en elke bron te checken als je iets wilt weten, maar dat heb ik moeten leren. Studenten verdienen gedisciplineerd, gestructureerd en vormend onderwijs. Dat klinkt misschien schools, maar daar is niets mis mee: een school is een veilige omgeving waar je mag falen. Van falen in een veilige omgeving leer je het meeste. In 2008 besloot ik om meer verdieping te zoeken en begon ik aan een promotie kunstgeschiedenis. Ik onderzoek datgene wat ik als twaalfjarige al zo interessant vond: toegepaste kunst aan het begin van de twintigste eeuw. Promoveren is ambachtelijk werk: elke dag rijg je een kraaltje aan een snoer in de hoop dat er een mooie ketting uitkomt. Het komende jaar wil ik fulltime aan mijn proefschrift werken. Daarna zou ik mijn opgedane kennis graag overdragen aan studenten. Ach, eerst maar eens promoveren en dan zie ik wel wat mijn volgende stap wordt.’ yyy

Hanna Oosterbaan (23) Studie Master informatierecht, bachelor kunstgeschiedenis (UvA) Stage Vertegenwoordiging Unesco in Parijs Verdiensten € 550,- per maand Beoordeling JJJJJ ‘Ik loop stage bij de permanente vertegenwoordiging (PV) van Nederland bij Unesco. Unesco is een VN-organisatie die zich bezighoudt met onderwijs, cultuur, wetenschap en communicatie en haar hoofdkantoor heeft in Parijs. Het is de taak van de PV om de Nederlandse belangen bij Unesco te behartigen. Mijn stage staat in het teken van de algemene conferentie, waar tweejaarlijks het Unescobeleid bepaald wordt. Soms help ik bij recepties en de ontvangst van delegaties uit allerlei landen. Maar meestal moet ik zelf naar Unesco toe om bijeenkomsten bij te wonen. Er zijn soms wel vijf meetings tegelijk en we kunnen vergaderingen niet zomaar laten schieten, want er kan altijd iets worden besproken dat voor Nederland van belang is. Mijn taak is om die vergaderingen te verslaan, om zo te zorgen dat de PV altijd op de hoogte is. Het is hard werken, maar ontzettend leuk, juist door de combinatie van praktische en inhoudelijke taken. Ook komen vraagstukken uit mijn beide studies prachtig samen. Bijvoorbeeld in de bijeenkomst over het cultureel erfgoed in Libië, toen de vraag centraal stond hoe cultureel erfgoed kan worden beschermd tijdens gewapende conflicten. Met de stagiaires uit alle landen komen we af en toe samen en het is fantastisch om met zo veel internationale mensen in contact te komen. Aan het einde van de dag wordt er geborreld met uitzicht op de Eiffeltoren. Ik heb het erg naar mijn zin in Parijs en ik denk er zelfs over om hier nog een tweede master te gaan doen.’ yyy Clara van de Wiel

FoliaMagazine

FoliaMagaz ine weekblad

toehoorders

cover Martijn van de Griendt

voor HvA

en UvA

UvA-studen Dieuwertje t De nachtwis van Giel aker

Afscheidscollege ‘Nog eens een redevoering’ door Floris Bannier, vrijdag 20 januari, 15.00 uur, Aula tekst en foto’s Bob van Toor

nr. 18 25/01/201 2

Frank van Vree Nieuwe ‘Ik ben geendecaan FGw: ruziemaker’ Piloten aan de grond Eerst een dure opleid dan geen ing, baan Leider gezoc ht Welk zwaar gewicht gaat ons bestu ren?

colofon

Weekblad voor de HvA en

UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en

Jaren van dienst: 46 Seconden applaus: 11 Rinkelende telefoons: 2 Scrabblewoorden: éénpitters, procespartij, sommatiebrief, philippica

rijtstrepen, tweed, een vossenbontje hier en een strikje daar. Niet de laatste wintermode, maar dat is waarschijnlijk ook juist de bedoeling van de mensen in de Lutherse kerk. In deze maand, waarin reguliere colleges dungezaaid zijn, vluchten we nog maar eens de UvA-aula binnen om aan de regen te ontsnappen. Dit keer voor het afscheidscollege van Floris Bannier, voormalig advocaat, deken van de Orde der Advocaten en hoogleraar. In ‘Nog eens een redevoering’ haalt hij het werk van Joannes van der Linden aan. ‘Nog eens’, inderdaad, want de negentiende-eeuwse auteur is een stokpaardje van Bannier, dat hij al in zijn oratie bereed. Van der Linden beschrijft de kenmerken van een goed advocaat, zoals de verplichte partijdigheid: hij moet zich slechts door de belangen van zijn cliënt laten leiden. Hoewel het aantal advocaten in Nederland gedurende Banniers lange carrière is gegroeid van twee- tot zestienduizend, is er veel hetzelfde gebleven. ‘Advocaten in de tijd van Van der Linden,’ stelt Bannier, ‘kwamen vaak uit de betere kringen’. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon, aan het publiek te zien. Men vergrijst in bescheiden weelde, en Bannier komt zelf ook niet van de straat, aan zijn uitspraak van advocatenkanteur te horen. De emeritus kijkt nauwelijks op zijn netjes uitgeschreven aantekeningen, zijn zinnen rollen zonder hapering door de kerk. Dat luistert ontspannen – misschien wel iets té: een oudere toehoorder is aan een middagdutje begonnen. Begrijpelijk, als de regen zo tegen de ramen tikt, Bannier zijn collega’s bedankt, en vervolgens nog een collega én de huidige deken de kansel beklimmen. De harmonie wordt verstoord door de steeds dreigender toon van Bannier. Hij wilde zijn college met een grapje eindigen, zegt hij, maar met het huidige voorstel van de staatssecretaris om een College van Toezicht in te stellen komt de partijdigheid, en daarmee de gehele advocatuur in gevaar. De slaper is er warempel van overeind gaan zitten.

FoliaMagazine

Esmée Hoogenkamp

(21, student internationaal publieksrecht) ‘Floris bereidt zich altijd goed voor, en schrijft al zijn colleges helemaal uit. Ik ben bij een paar van zijn colleges geweest omdat ik student-assistent van zijn collega Mies Westerveld ben. In haar toespraak noemde ze hem old school, maar hij is ook ouderwets degelijk en neemt de tijd voor iedereen.’

Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: redactie@folia.nl Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Floor Boon, Luuk Heezen, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Youri Straver, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de Wiel, Dirk Wolthekker

Eddy Bauw

(hoogleraar rechtspleging) ‘Ik ben in pak omdat ik iets te laat was, daarom had ik geen tijd meer om mijn toga aan te trekken. Het was een mooi verhaal, dat Floris typeert: hij doorspekt zijn colleges met voorbeelden uit zowel de geschiedenis als de hedendaagse praktijk. Dat komt ook omdat hij deken van de Orde der Advocaten is geweest: die houdt toezicht op de advocatuur, en daarom kent hij talloze anekdotes.’

Aan dit nummer werkten mee Fatihya Abdi, Kim Bos, Bob Bronshoff, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Carlijn van Donselaar, Julie de Graaf, Martijn van de Griendt, Frank Huiskamp, Jan-Maarten Hupkes, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, Catrien Spijkerman, Won Tuinema, Bas Uterwijk, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Anne Rose Haverkamp Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis

Smail Ettalhaoui (23, advocaat)

‘Ik heb het vak advocatuur bij Floris gevolgd, dat was echt zijn vak. Hij vertelt heel rustig en chronologisch, daardoor onthoud je wat hij zegt. Daarnaast heeft hij me altijd veel advies gegeven, over gedragsregels en integriteit, maar ook bij welke kantoren ik het beste kon solliciteren. Hij zei vooral altijd: ‘Blijf doorzetten.’ En zie: ik heb net een baan gevonden.’ yyy

Redactieraad Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider), Margot Riedstra Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, zandvoort@bureauvanvliet.nl

deining ‘Ik heb speciale werknummers, onder meer van Mary J. Blige. Van die weggewaaide disco nummertjes die ik op repeat zet.’ Columnist Bas Heijne over zijn vaste schrijfritueel, in Vrij Nederland. ‘Leden van studentenverenigingen studeren, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, sneller af dan mensen die geen lid zijn.’ Schrijver Philip Huff is overtuigd van de voordelen van een corps-lidmaatschap, in nrc.next. ‘Het voelt heel onnatuurlijk om de bedrijfsvoering juist nu te laten liggen. Ik wil gewoon knallen.’ ACE-student Jordi Bron heeft al succes met zijn bedrijf Leds Refresh, maar moet zijn scriptie nog schrijven, in Het Parool.

de lezer

In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via redactie@folia.nl.

Lars Oudwater (20), sociaal pedagogische hulpverlening, HvA ‘De opbouw van het blad vind ik logisch, met een goede afwisseling tussen rubrieken en artikelen. Wel vind ik sommige van de artikelen wat lang, zoals het stuk over de tandartsen in Brazilië. Maar door de vele foto’s, of bijvoorbeeld het tijdlijntje bij het stuk over de HES, wordt je aandacht wel getrokken. Wat me verder heel erg opviel, is dat ondanks dat dit het weekblad van de UvA en HvA is, Folia Magazine niet als een soort uithangbord dient van hoe geweldig het daar allemaal is. Het stuk over de fusie tussen de HES en de HvA is bijvoorbeeld helemaal niet zo positief en plaatst een flinke kritische noot. Wat ik wel raar vond, is dat naast de kritische brieven over het blad zo prominent de promoties staan: dat botst wat mij betreft een beetje. Jammer is ook de vele reclame, maar dat hoort er waarschijnlijk bij. Leuk vind ik het prikbord. Nu stond er bijvoorbeeld informatie over het USC, wat voor mij als sportliefhebber handig is. Door dat overzichtje blijf je goed op de hoogte van wat zo’n grote instelling als de UvA-HvA allemaal aanbiedt.’ yyy tekst Clara van de Wiel / foto Danny Schwarz

‘Ik was helemaal niet blij met deze wedstrijd.’ JCU-student en Ajax-aanvoerder Jan Vertonghen over het 3-2 verlies tegen AZ voor een publiek van 20.000 kinderen, in nrc.next. ‘Degene wiens artikel jij afwijst, is degene die straks beslist over een publicatie van jou in een tijdschrift.’ Universiteitshoogleraar Louise Fresco legt uit dat peer reviews in de praktijk niet zo anoniem zijn als wenselijk, in NRC Handelsblad. ‘Ik schrijf nou eenmaal leuker over een bijzondere regenjas dan over Afghanistan.’ Columnist Aaf Brandt Corstius legt uit waarom haar politieke visie geen onderwerp is, in Vrij Nederland. ‘We hebben gelukkig nog geen kinderen hoeven terugroepen, zoals Toyota auto’s terug moest halen vanwege een lekkende klep.’ Hoogleraar Sjoerd Repping levert in het AMC gezonde embryo’s af, in Het Parool.

Opvallende quotes uit de afgelopen week van (voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien,

volgende week Docenten op straat

Giftige journalistiek

David Rijser en Piet Gerbrandy zijn gewaardeerde docenten bij de FGw. Toch moeten ze van de UvA weg. Maar waarom?

Journalisten van NRC en de Volkskrant maakten ruzie om een gifschip. Bibi Bleekemolen schreef er een scriptie over.

Soa’s geen bezwaar

Noodlanding!

De regering stopt met het subsidiëren van voorlichting over geslachtsziekten. Gelukkig hebben we de posters nog.

Iedere student komt er wel een keertje terecht: Noodlanding! in Paradiso. Maar is het er nog altijd leuk?

mail het naar redactie@folia.nl.

FoliaMagazine

SUPERHERO OF PAPIEREN TIJGER? EEN FLOOR EN FOLIA DEBAT OVER DE ZIN EN ONZIN VAN DE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD

WIN

EEN IPAD2 OPTREDEN

DOLF JANSEN PRESENTATIE

MARTIJN DE GREVE

START 17.00-19.00 AANSLUITEND EEN GRATIS BORREL DATUM 7 FEBRUARI 2012 LOCATIE KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 AANMELDEN BIJ J.R.GORTER@HVA.NL

CREATING TOMORROW