SOCIALE BESCHERMING IN BELGIË ESSOBS DATA 2O15
O
ok dit jaar is de FOD Sociale zekerheid verheugd om u de nieuwe editie van de ESSOBS-brochure voor te stellen. Deze geeft u een overzicht van de bijgewerkte cijfers van de Belgische en Europese sociale bescherming.
4
Het eerste gedeelte bestaat uit de voorstelling van de statistische gegevens ESSOBS van BelgiĂŤ voor het jaar 2015.
In vergelijking met de gegevens van 2014, merken we een vermindering in de uitgaven in verband met de werkloosheid, deze dalen van 3,38% van het BBP in 2014 naar 3,10% van het BBP in 2015. Deze daling is vooral te wijten aan de evolutie van de volumefacturen, aan de indexsprong die in oktober 2014 door de regering werd beslist en aan verschillende maatregelen die door de regering werden genomen.
In het algemeen, verhogen de uitgaven voor sociale bescherming licht tussen 2014 en 2015, uitgedrukt in percentage van het BBP (30,16 % van het BBP in 2014 en 30,36 % van het BBP in 2015).
Voor de uitgaven in verband met ouderdom, merken we een lichte stijging van 9,84 % van het BBP in 2014 tot 10,17 % van het BBP in 2015. Dit bevestigt de vergrijzing van onze bevolking.
Het tweede gedeelte geeft de vergelijking van de gegevens 2014 van ons land met deze van de andere lidstaten van de Europese Unie. Deze gegevens waren bij de opmaak van deze brochure de recentste die door Eurostat waren gepubliceerd. Enkele gegevens met betrekking tot een aantal landen zijn nog voorlopig; andere zijn nog slechts ramingen. Deze brochure wil vooral een beknopte bron van cijfers over de sociale bescherming voor alle doelgroepen zijn. De FOD sociale zekerheid verzamelt deze cijfers bij zijn verschillende partners om te voldoen aan zijn internationale rapporteringsverplichtingen. Wij wensen u alvast veel leesplezier.
VOORWOORD Muriel Rabau, Directeur-generaal a.i., DG Beleidsondersteuning en -coรถrdinatie, FOD Sociale Zekerheid
5
Voorwoord
4
Inhoudsopgave
6
Europees perspectief 1. Socialebeschermingsgegevens van BelgiĂŤ voor 2O15 A) Inkomsten voor sociale bescherming B) Uitgaven voor sociale bescherming C) Sociale prestaties per risico D) Types sociale prestaties 2. Vergelijking met de andere EU-lidstaten A) De inkomsten voor sociale bescherming in de Europese Unie B) De uitgaven voor sociale bescherming in de Europese Unie C) De sociale prestaties per risico in de Europese Unie
INHOUD
8 8 8 1O 11 13 15 15 18 2O
Afkortingen
24
Lijst van de tabellen
25
Lijst van de figuren
25
Bibliografie
25
ESSOBS
Europees perspectief 1. Socialebeschermingsgegevens van BelgiĂŤ voor 2015 Het Belgische bruto binnenlands product (BBP) bedroeg in 2015 410.247 miljoen euro. Voor het jaar 2015 werden bepaalde gegevens ons niet aangeleverd. Wij hebben geen raming gemaakt.
A) Inkomsten voor sociale bescherming Tabel 1: Bedragen van de Belgische inkomsten voor sociale bescherming in 2015 In miljoen euro
In % van het BBP
In % van het TIS1
Bijdragen werkgevers
50.656,90
12,35
40,60
Bijdragen beschermde personen
24.512,04
5,97
19,65
Overheidsbijdragen
46.808,58
11,41
37,52
Andere inkomsten
2.783,67
0,68
2,23
Totale inkomsten
124.761,19
30,41
100,00
Bron: FOD Sociale Zekerheid
8
1 TSI: Totaal van de sociale inkomsten
ESSOBS
Figuur 1: Verdeling van de sociale inkomsten in 2014 (in miljoen euro) 2.783,67
46.808,58 50.656,90
Bijdragen werkgevers Bijdragen beschermde personen Overheidsbijdragen Andere inkomsten
24.512,04
Bron: FOD Sociale Zekerheid
In 2015 vertegenwoordigden de bijdragen van de werkgevers met 40,60 % het belangrijkste deel van de inkomsten voor sociale bescherming. De overheidsbijdragen en de bijdragen van de beschermde personen vertegenwoordigden respectievelijk 37,52 % en 19,65 % van de inkomsten voor sociale bescherming. De andere inkomsten vertegenwoordigden 2,23 %.
9
ESSOBS
B) Uitgaven voor sociale bescherming Tabel 2: Sociale uitgaven van BelgiĂŤ in 2015 Sociale prestaties Werkingsuitgaven Andere uitgaven Totale uitgaven
In miljoen euro
In % van het BBP
119.303,51 3.671,72 1.568,21 124.543,44
29,08 0,90 0,38 30,36
In % van het TSU2 95,79 2,95 1,26 100,00
Bron: FOD Sociale Zekerheid
Deze tabel toont ons dat de sociale prestaties het grootste aandeel vertegenwoordigen in de uitgaven voor sociale bescherming. In 2015 vertegenwoordigden ze 95,79 % van de sociale uitgaven. De werkingsuitgaven en andere uitgaven vertegenwoordigden respectievelijk 2,95 % en 1,26 % van het totaal van de sociale uitgaven. In 2015 besteedde BelgiĂŤ 30,36 % van zijn BBP aan de sociale bescherming, wat een lichte verhoging betekent ten aanzien van 2014 (de uitgaven bedroegen toen 30,16 % van het BBP).
10
2 TSU: Totaal van de sociale uitgaven
Tabel 3: Bedragen van de sociale prestaties per risico in 2015 Risico's Ziekte Invaliditeit Ouderdom Overleving Gezin Werkloosheid Huisvesting Sociale uitsluiting Totaal
In miljoen euro
In % van het BBP
In % van het TSP3
34.899,59 9.668,37 41.729,57 7.806,90 8.742,74 12.719,43 954,36 2.782,55 119.303,51
8,51 2,36 10,17 1,90 2,13 3,10 0,23 0,68 29,08
29,25 8,10 34,98 6,54 7,33 10,66 0,80 2,33 100,00
ESSOBS
C) Sociale prestaties per risico
Bron: FOD Sociale Zekerheid
Net als de voorgaande jaren vertegenwoordigden de prestaties inzake ouderdom in 2015 met 34,98 % het grootste deel van de uitgaven voor sociale prestaties. Wanneer we de uitgaven voor Ziekte / Geneeskundige verzorging, Invaliditeit (die overeenstemmen met onze begrippen ziekte- en invaliditeitsverzekering, arbeidsongevallen en beroepsziekten.) en Overleving meetellen, vormen deze 78,88 % van het totaal van de sociale prestaties (of 22,94 % van het BBP).
3 TSP: Totaal van de sociale prestaties
11
ESSOBS
Figuur 2: Sociale risico’s in percentage van het BBP in 2015 12,00 11,00
10,17
10,00 9,00 8,00
8,51
7,00 6,00 5,00 4,00 3,00
3,10
2,36
2,00
1,90
2,13
1,00 0,00
0,23 Ziekte
Invaliditeit
Ouderdom
Overleving
Gezin
Werkloosheid Huisvesting
0,68 Sociale uitsluiting
Bron: FOD Sociale Zekerheid
Figuur 2 geeft de acht sociale risico’s (functies) volgens de methodologie van ESSOBS weer in percentages van het BBP. De functies Huisvesting en Sociale Uitsluiting komen met respectievelijk 0,23 % en 0,68 % van het BBP op de laatste en voorlaatste plaats. Terwijl de functies Ouderdom en Ziekte / Geneeskundige verzorging op de eerste en de tweede plaats komen, met respectievelijk 10,17 % en 8,51 %. De functie werkloosheid komt op de derde plaats met 3,10 %. Wat deze laatste betreft, stellen we in 2014 een daling vast van de uitgaven voor werkloosheid. Zij vertegenwoordigden 3,38% van het BBP. Deze daling is vooral te wijten aan de evolutie van de volumefacturen, aan de indexsprong die in oktober 2014 door de regering werd beslist en aan verschillende maatregelen die door de regering werden genomen.
12
Ter herinnering: de ESSOBS-methodologie maakt een onderscheid tussen twee types sociale prestaties: prestaties in geld en prestaties in natura. • Een prestatie in geld is een prestatie die wordt uitbetaald in geld en waarvoor geen bewijs van de daadwerkelijke uitgaven van de gerechtigde wordt vereist. Het gaat bv. om ziekteuitkeringen, uitbetaling van ouderdomspensioenen, … • Prestaties in natura zijn prestaties die worden toegekend in de vorm van goederen of diensten. De terugbetalingen van onze verzekering voor geneeskundige verzorging worden dus beschouwd als prestaties in natura. Prestaties in natura zijn bv. hulp bij de dagelijkse levensverrichtingen van ouderen, huisvestingshulp, enz.
ESSOBS
D) Types sociale prestaties
Tabel 4: Prestaties in geld en in natura in 2015 Risico's
Prestaties in geld (in miljoen euro)
Prestaties in geld (in % van het TSP)
Prestaties in natura (in miljoen euro)
Prestaties in natura (in % van het TSP)
Ziekte
3.641,74
3,05
31.257,85
26,20
Invaliditeit
7.409,02
6,21
2.259,34
1,89
Ouderdom
40.718,56
34,13
1.011,01
0,85
Overleving
7.786,73
6,53
20,17
0,02
Gezin
7.328,04
6,14
1.414,70
1,19
12.477,00
10,46
242,43
0,20
0,00
0,00
954,36
0,80
1.775,62
1,49
1.006,93
0,84
81.136,72
68,01
38.166,80
31,99
Werkloosheid Huisvesting Sociale uitsluiting Totaal Bron: FOD Sociale Zekerheid
In België worden de meeste sociale prestaties uitbetaald in geld. In 2015 vertegenwoordigden de prestaties in geld 68,01 % van alle prestaties inzake sociale bescherming (34,13 % voor de ouderdomspensioenen, 10,46 % voor werkloosheid en 23,42 % voor de andere prestaties in geld). De prestaties in natura vertegenwoordigden 31,99 % van het totaal van de sociale prestaties (26,20 % voor de functie Ziekte / Geneeskundige verzorging en 5,79 % voor de andere prestaties in natura).
13
ESSOBS
Figuur 3: Aandeel van de prestaties in geld en in natura (in % van het totaal van de prestaties) in 2015 35,00% 30,00%
0,85% 34,13% 26,20%
25,00% 20,00% Prestaties in natura (in % van het TSP) Prestaties in geld (in % van het TSP)
15,00% 0,20% 10,46%
10,00% 1,89% 6,21%
5,00%
0,02% 6,53%
1,19% 6,14%
3,05% 0,00%
Ziekte
Bron: FOD Sociale Zekerheid
14
Invaliditeit
Oudernom
Overleving
Gezin
0,80% Werkloosheid Huisvesting
0,84% 1,49% Sociale uitsluiting
In dit hoofdstuk stellen we de cijfers voor die door de lidstaten aan Eurostat zijn bezorgd. Deze cijfers betreffen het jaar 2014. Voor België hebben we de meest recente beschikbare cijfers gebruikt. En voor de andere landen hebben we de meest recent gepubliceerde cijfers door Eurostat gebruikt op het moment van de opmaak van deze brochure. Het gaat om bruto cijfers, wat betekent dat ze geen rekening houden met enige aftrek van belastingen of andere verplichte inhoudingen die door de rechthebbenden zijn verschuldigd. De gebruikers van de gegevens dienen er dan ook voor gewaarschuwd te worden dat het gebruik van bruto gegevens kan leiden tot verschillende interpretaties van analyseresultaten.
ESSOBS
2. Vergelijking met de andere EU-lidstaten
Socialebeschermingsprestaties kunnen in talrijke vormen aan de gerechtigden worden aangeboden. In het kader van ESSOBS worden enkel de volgende categorieën van prestaties in aanmerking genomen: • Contante betalingen aan beschermde personen; • Terugbetalingen van de door de beschermde personen gemaakte uitgaven; • Rechtstreeks aan de beschermde personen geleverde goederen en diensten. Het gaat dus om rechtstreekse voordelen, in die zin dat ze een rechtstreekse verhoging van het beschikbare inkomen van de gerechtigden tot gevolg hebben.
A) De inkomsten voor sociale bescherming in de Europese Unie Met het oog op de leesbaarheid vermelden we niet de gegevens van alle landen waarvoor de socialebeschermingsstatistieken beschikbaar zijn, maar beperken we ons tot een selectie uit deze landen. De volledige gegevens kunnen worden geraadpleegd op de website van Eurostat (http://ec.europa.eu/eurostat/fr/data/database).
15
ESSOBS
Tabel 5: Inkomsten voor sociale bescherming per type in % van het BBP en in % van het totaal van de sociale inkomsten (TSI) in 2014 Bijdragen werkgevers
Bijdragen beschermde personen In % van In % van het BBP het TSI
In % van het BBP
In % van het TSI
EU28 EU15
10,46 10,71
34,74 34,43
5,82 5,98
BE
12,19
39,83
DK
3,82
DE
Overheidsbijdragen
Andere inkomsten
Totaal
In % van het BBP
In % van het TSI
In % van het BBP
In % van het TSI
In % van het BBP
19,33 19,23
12,19 12,74
40,48 40,97
1,64 1,67
5,45 5,37
30,12 31,11
4.219.104,17 4.006.443,83
5,97
19,52
11,74
38,38
0,70
2,27
30,60
122.636,19
11,02
2,75
7,94
27,63
79,77
0,44
1,27
34,64
91.866,98
10,58
34,57
9,32
30,45
10,18
33,25
0,53
1,73
30,61
897.563,22
ES
9,94
40,69
3,11
12,72
10,74
43,97
0,64
2,62
24,43
253.335,46
FR
14,49
42,49
6,56
19,23
11,98
35,13
1,08
3,15
34,10
732.314,00
IT
10,63
34,60
4,48
14,57
15,01
48,86
0,61
1,98
30,73
498.406,00
LU
6,35
24,41
5,70
21,91
10,89
41,85
3,08
11,82
26,02
13.004,49
NL
10,98
31,95
11,61
33,79
6,82
19,86
4,94
14,39
34,35
227.728,00
FI
11,56
34,72
4,32
12,97
15,73
47,23
1,69
5,08
33,30
68.420,05
SE UK
12,05 8,85
37,97 27,25
2,89 3,14
9,11 9,66
16,14 15,79
50,84 48,59
0,66 4,71
2,07 14,50
31,74 32,49
137.354,18 734.635,33
In miljoen euro
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
In 2014 waren de sociale bijdragen de belangrijkste financieringsbron voor de sociale bescherming in de EU (54,07 % van de totale inkomsten voor de EU28). In België moeten de werkgevers meer sociale bijdragen betalen dan gemiddeld in Europa. Ons land staat op dat vlak op de derde plaats na Frankrijk en Spanje. Wat de bijdragen van de beschermde personen betreft, lagen de cijfers van België zeer dicht bij het Europese gemiddelde. De Belgische overheidsbijdragen waren echter lager dan gemiddeld in de EU. Wat de andere landen betreft die niet in de tabel zijn opgenomen: de nieuwe lidstaten (Tsjechië, Estland, Letland, Litouwen, Polen en Slowakije) hebben ook hoge werkgeversbijdragen (>40% van het totaal van de sociale inkomsten).
16
Andere inkomsten Overheidsbijdragen Bijdragen beschermde personen Bijdragen werkgevers
40,00 35,00
0,44 27,63
30,00
1,64 12,19
0,53 10,18
0,70 11,74
1,09 12,74
1,08 11,98
25,00
0,61 15,01
5,82
15,00 10,00
10,46
5,98
10,89
6,56
10,58
11,61
4,32 5,70
10,63
9,94
2,89 12,05
11,56
10,98
3,14 8,85
6,35
2,75
5,00
15,79
4,48
14,49
3,11
12,19
10,71
4,71
0,66 16,14
3,08
9,32
5,97
1,69 15,73
6,82
0,64 10,74
20,00
0,00
4,94
ESSOBS
Figuur 4: Verdeling van de inkomsten voor sociale bescherming in % van het BBP in 2014 in EU
3,82 EU28
EU15
BE
DK
DE
ES
FR
IT
LU
NL
FI
SE
UK
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
Figuur 4 toont ons dat de overheidsbijdragen en de bijdragen van de werkgevers de hoofdmoot van de inkomsten voor sociale bescherming vertegenwoordigen. Deze figuur laat ons ook zien dat er twee types van financieringssystemen zijn (systemen gebaseerd op het model van Bismarck en systemen gebaseerd op het model van Lord Beveridge). De noordelijke landen Denemarken, Zweden, Finland en het Verenigd Koninkrijk volgen het universele model (systeem waarin de overheidsbijdragen het belangrijkst zijn) en de andere landen volgen het verzekeringsmodel (systeem waarin de sociale bijdragen het belangrijkst zijn). Thans heeft geen enkel systeem echter nog de ‘zuivere’ kenmerken en groeien de twee systemen naar elkaar toe.
17
ESSOBS
B) De uitgaven voor sociale bescherming in de Europese Unie De tabel 6 geeft de verdeling weer van de uitgaven voor sociale bescherming in miljoen euro en in percentage van het BBP. Daardoor kunnen we zien welk deel van de nationale rijkdom is herverdeeld via de sociale bescherming. In de meeste landen van de EU vertegenwoordigen de sociale prestaties 95% of meer van het totaal van de sociale uitgaven.
Tabel 6: Structuur van de uitgaven voor sociale bescherming in 2014 Sociale prestaties
Andere kosten
Sociale uitgaven
In miljoen euro
In % van het BBP
In miljoen euro
In % van het BBP
In miljoen euro
In % van het BBP
In miljoen euro
In % van het BBP
3.862.959,01 3.657.749,55
27,58 28,40
115.919,56 111.469,31
0,83 0,87
33.756,54 33.286,00
0,24 0,26
4.012.635,10 3.802.504,86
28,65 29,52
BE
115.898,20
28,92
3.677,98
0,92
1.320,03
0,33
120.896,21
30,16
DK
83.899,98
31,63
3.281,77
1,24
0,00
0,00
87.181,75
32,87
DE
812.680,07
27,71
32.684,16
1,11
4.427,76
0,15
849.792,00
28,98
ES
258.355,40
24,91
4.755,46
0,46
24,50
0,00
263.135,35
25,37
FR
689.830,20
32,12
29.693,49
1,38
14.602,87
0,68
734.126,56
34,18
IT
467.086,00
28,80
10.182,00
0,63
7.851,00
0,03
485.119,00
29,91
LU
11.025,01
22,06
158,23
0,32
14,26
0,31
11.197,49
22,41
NL
191.827,00
28,93
11.284,00
1,70
2.065,00
0,00
205.176,00
30,95
FI
63.915,93
31,11
1.636,78
0,80
0,00
0,00
65.552,72
31,90
SE UK
125.228,88 613.941,96
28,94 27,16
2.463,26 5.988,41
0,57 0,26
0,00 0,00
0,00 0,00
127.692,15 619.930,37
29,51 27,42
EU28 EU15
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
18
Werkingskosten
35,0
ESSOBS
Figuur 5: Sociale uitgaven in % van het BBP in 2014 34,18 32,87 30,0
30,16
29,52
28,65
28,98
31,90
30,95
29,91
29,51 27,42
25,0
25,37 22,41
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
EU 28
EU 15
BE
DK
DE
ES
FR
IT
LU
NL
FI
SE
UK
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
19
ESSOBS
C) De sociale prestaties per risico in de Europese Unie Om de gegevens van de verschillende landen beter te kunnen vergelijken, maken we gebruik van de bedragen uitgedrukt in percentage van het BBP. Dat laat toe om de sociale uitgaven proportioneel te vergelijken op basis van de nationale rijkdom.
Tabel 7: Sociale prestaties in percentage van het BBP in 2014 Ziekte/ Geneeskundige verzorging
Invaliditeit
Ouderdom
Overleving
Gezin/ Kinderen
EU28 EU15 BE
8,06 8,35 8,38
2,00 2,05 2,28
11,09 11,33 9,84
1,56 1,59 1,95
2,36 2,42 2,18
1,42 1,51 3,38
0,57 0,61 0,25
0,53 0,55 0,64
DK
6,32
4,07
11,79
2,21
3,55
1,64
0,70
1,35
DE
9,64
2,23
8,99
1,88
3,13
1,08
0,57
0,20
ES
6,49
1,83
9,77
2,46
1,32
2,68
0,11
0,25
FR
9,13
2,11
12,83
1,76
2,52
1,99
0,84
0,94
IT
6,76
1,70
14,11
2,69
1,56
1,73
0,03
0,22
LU
5,58
2,50
6,53
1,79
3,44
1,43
0,31
0,48
NL
10,02
2,22
11,12
1,19
0,91
1,61
0,43
1,43
FI
7,47
3,39
12,09
0,88
3,22
2,56
0,60
0,90
SE
7,54
3,46
12,16
0,37
3,07
1,11
0,46
0,76
UK
8,64
1,46
11,62
0,10
2,82
0,45
1,39
0,69
Werkloosheid Huisvesting
Sociale uitsluiting
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
De tabel 7 toont ons het gewicht van elke functie in de lidstaten van de Europese Unie. In 2014 zat ons land voor alle functies boven de Europese gemiddelden EU15, behalve voor de functies ouderdom, gezin/kinderen en huisvesting. In vergelijking met EU28 kunnen dezelfde conclusies worden getrokken. De uitgaven voor de functie ouderdom waren bijzonder hoog in Italië, in Frankrijk en in Zweden. In België lagen deze uitgaven (9,84% van het BBP) duidelijk onder het Europese gemiddelde, dat in 2014 11,09 % van het BBP bedroeg. Voor de functie werkloosheid zitten België en Spanje ver boven het Europese gemiddelde. De oorzaken zijn echter verschillend: in België houden de hoge uitgaven verband met de duur van de werkloosheidsuitkeringen, terwijl Spanje met bijzonder hoge werkloosheidscijfers te kampen heeft als gevolg van de laatste economische crisis.
20
16,00 14,11
14,00 12,83 12,00
11,33
11,09
9,84
9,77
9,13
6,53
3,38 2,68
0,00
7,54
5,58
4,00 2,00
8,64 6,76
6,49
6,32
11,62
10,02
7,47
6,00
12,16
11,12 9,64 8,99
8,38
8,35
8,06
12,09
11,79
10,00 8,00
ESSOBS
Figuur 6: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies ziekte/geneeskundige verzorging, ouderdom en werkloosheid in percentage van het BBP in 2014
1,42
EU 28
1,64
1,51
EU 15
BE
DK
2,56
1,99
1,73
1,08 DE
ES
FR
IT
1,61
1,43
LU
NL
1,11 FI
SE
0,45
Ziekte/Geneeskundige verzorging Ouderdom Werkloosheid
UK
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
21
ESSOBS
Tabel 8: Sociale prestaties in percentage van het totaal van de sociale prestaties in 2014 In % van de TSP
Ziekte/ Geneeskundige verzorging
Invaliditeit
Ouderdom
Overleving
Gezin/ Kinderen
EU28 EU15 BE
29,21 29,40 28,99
7,25 7,21 7,90
40,23 39,88 34,04
5,67 5,59 6,75
8,55 8,54 7,55
5,13 5,30 11,68
2,05 2,14 0,86
1,90 1,94 2,23
DK
19,98
12,87
37,28
6,99
11,22
5,20
2,21
4,25
DE
34,77
8,06
32,44
6,77
11,28
3,91
2,07
0,72
ES
26,06
7,35
39,22
9,89
5,28
10,76
0,43
1,01
FR
28,43
6,57
39,94
5,48
7,84
6,20
2,61
2,92
IT
23,47
5,91
48,98
9,33
5,43
6,00
0,11
0,77
LU
25,30
11,35
29,59
8,11
15,59
6,50
1,39
2,17
NL
34,64
7,68
38,42
4,12
3,14
5,56
1,48
4,96
FI
24,02
10,91
38,85
2,82
10,36
8,22
1,94
2,89
SE
26,06
11,97
42,02
1,29
10,59
3,84
1,61
2,62
UK
31,80
5,36
42,79
0,35
10,37
1,67
5,13
2,54
Werkloosheid Huisvesting
Sociale uitsluiting
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
De tabel 8 geeft het aandeel weer dat elke functie vertegenwoordigt in het totaal van de prestaties. De prestaties in verband met ouderdom maken het grootste deel uit van de sociale prestaties Daarna volgen de prestaties i.v.m. ziekte en geneeskundige verzorging.
22
ESSOBS
Figuur 7: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies ziekte/geneeskundige verzorging en ouderdom in percentage van het totaal van de prestaties in 2014 80,00 70,00
39,88
40,23
32,44
34,04
60,00
39,94
39,22
42,79
38,42
48,98
42,02 38,85
37,28
29,59
50,00 40,00
34,64
34,77
30,00
29,21
29,40
28,99
28,43
26,06
20,00
25,30
23,47
19,98
31,80 26,06
24,02
10,00 0,00
EU28
EU15
BE
DK
DE
ES
FR
IT
LU
NL
FI
SE
UK
Ziekte/Geneeskundige verzorging Ouderdom
Bron: Eurostat / FOD Sociale Zekerheid
Figuur 7 toont ons dat de prestaties voor Ouderdom en Ziekte / Geneeskundige verzorging meer dan de helft van het totaal van de prestaties vertegenwoordigen. Het Europese gemiddelde (zowel voor de EU15 als de EU28) ligt op een beetje minder dan 70% van het totaal van de prestaties. In sommige landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, ItaliĂŤ en Nederland, vertegenwoordigen deze prestaties meer dan 70% van het totaal van de prestaties. BelgiĂŤ zit onder het Europese gemiddelde met 63,03 %.
23
ESSOBS
Afkortingen BBP: Bruto binnenlands product ESSOBS: Europees systeem van geïntegreerde statistieken voor de sociale bescherming EUROSTAT: Statistisch bureau van de Europese Unie FOD: Federale Overheidsdienst TSI: Totaal van de sociale inkomsten TSP: Totaal van de sociale prestaties TSU: Totaal van de sociale uitgaven UE: Europese Unie EU15: De 15 landen van de Europese Unie vóór 1/5/2004 (België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Finland, Denemarken, Zweden en het Verenigd Koninkrijk). EU28: De 28 landen van de Europese Unie (EU15 + Tsjechië, Estland, Cyprus, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Slovenië, Slovakije, Bulgarije, Roemenië et Kroatië). AT: Oostenrijk BE: België BG: Bulgarije CY: Cyprus CZ: Tsjechische Republiek HR: Kroatië DE: Duitsland DK: Denemarken EL: Griekenland ES: Spanje EE: Estland FI: Finland FR: Frankrijk HU: Hongarije
24
IE: Ierland IT: Italië LV: Letland LT: Litouwen LU: Luxemburg MT: Malta PL: Polen PT: Portugal NL: Nederland RO: Roemenië SE: Zweden SK: Slovakije SI: Slovenië UK: Verenigd Koninkrijk
Tabel 1: Bedragen van de Belgische inkomsten voor sociale bescherming in 2015 08 Tabel 2: Sociale uitgaven van BelgiĂŤ in 2015 10 Tabel 3: Bedragen van de sociale prestaties per risico in 2015 11 Tabel 4: Prestaties in geld en in natura in 2015 13 Tabel 5: Inkomsten voor sociale bescherming per type in % van het BBP en in % van het totaal van de sociale inkomsten (TSI) in 2014 16 Tabel 6: Structuur van de uitgaven voor sociale bescherming en 2014 18 Tabel 7: Sociale prestaties in percentage van het BBP in 2014 20 Tabel 8: Sociale prestaties in percentage van het totaal van de sociale prestaties in 2014 22
ESSOBS
Lijst van de tabellen
Lijst van de figuren Figuur 1: Verdeling van de sociale inkomsten in 2015 (in miljoen euro) 09 Figuur 2: Sociale risico’s in percentage van het BBP in 2015 12 Figuur 3: Aandeel van de prestaties in geld en in natura (in % van het totaal van de prestaties) in 2015 14 Figuur 4: Verdeling inkomsten voor sociale bescherming in % van het BBP in 2014 in EU 17 Figuur 5: Sociale uitgaven in % van het BBP in 2014 19 Figuur 6: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies ziekte/geneeskundige verzorging, ouderdom en werkloosheid in percentage van het BBP in 2014 21 Figuur 7: Verdeling van de sociale prestaties die verband houden met de functies ziekte/geneeskundige verzorging en ouderdom in percentage van het totaal van de prestaties in 2014 23
Bibliografie - Beknopt overzicht van de sociale zekerheid in BelgiĂŤ, FOD Sociale Zekerheid, 2012. - ESSOBS-handleiding, Eurostat, 2008.
Websites http://ec.europa.eu/eurostat/fr/data/database
25
Š 2017 FOD Sociale Zekerheid Adminitratief Centrum Kruidtuin Finance Tower Kruidtuinlaan 50, bus 135 1000 Brussel www.socialsecurity.fgov.be dgBeSoC-contact@minsoc.fed.be Wettelijk depot electronische versie D/2017/10.770/27
Verantwoordelijke uitgever Muriel Rabau Redactie Christel Nuyens, Dirk Moens & Michel Mingiedi Eindredactie DG Beleidsondersteuning en coĂśrdinatie Vertaling Vertaaldienst Opmaak Dienst Communicatie