10 ιουλιΟΥ 2014
H TAINIA Tης εβδομαδας
Ο ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΟΣ ΚΟΣ ΣΠΙΒΕΤ
Ο ΘΥΡΩΡΟΣ
3 ΜΕΡΕΣ ΔΙΟΡΙΑ
Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ
ΤΟ 24ΩΡΟ ΜΙΑΣ ΞΑΝΘΙΑΣ
38 ΜΑΡΤΥΡΕΣ
PAGE 2 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 3
10 ιουλιΟΥ 2014
FREE CINEMA | τευχοσ #120
follow us on
www.freecinema.gr
Διεύθυνση Ηλίας Φραγκούλης Σχεδιασμός The Comeback Κείμενα Δημήτρης Δημητρακόπουλος Παναγιώτης Παναγόπουλος Ιωάννα Παπαγεωργίου Γιάννης Σμοΐλης Ηλίας Φραγκούλης
PAGE 4 | FREE CINEMA | ISSUE#120
© 2014 FREE CINEMA All Rights Reserved Το περιεχόμενο του FREE CINEMA, στην όποια μορφή του (site, pdf), προστατεύεται από τις εθνικές (Ν.2121/93 ως ισχύει) και διεθνείς διατάξεις περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή, αντιγραφή, πώληση, μίσθωση, χωρίς δικαίωμα παραχώρηση, αναδημοσίευση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, μεταγλώττιση, φόρτωση (upload), κατέβασμα (download), διαμόρφωση, δημιουργία αντιγράφων site (mirroring), τροποποίηση των σελίδων ή/και του περιεχομένου του με οιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδειά μας.
120
εικονογραφηση: ηλιασ κυριαζησ
Editorial
Σ
την ίσως χειρότερη εβδομάδα της ελληνικής διανομής που θυμάμαι εδώ και χρόνια, έξι «νέες» ταινίες σε καλούν να βγεις από το σπίτι και να πας σινεμά. Μα, γιατί; Αφού μπορείς να τις δεις και στο σπίτι! Μιλάμε για φιλμ που και στην τηλεόραση να πετύχαινες, ή θα έκανες zapping ή θα κοιμόσουν! Κατανοώ ότι διανύουμε την τελευταία εβδομάδα του φετινού Mundial, όμως, αν αυτό σημαίνει για τη διανομή μηδέν εισιτήρια, ας πουν στα σινεμά να βάλουν λουκέτο μέχρι και τις 13 του μήνα ή να παίξουν μπάλα με προτζέκτορα, μπας και πουλήσουν καμιά μπύρα…
κοπιών από το εξωτερικό δικαιολογούσε την αργοπορημένη έξοδο μιας ταινίας, διότι κατέβαζε τα έξοδα. Στην εποχή του εξωφρενικά φθηνότερου DCP, όμως, τι νόημα έχει η διανομή ταινιών τριετίας και διετίας; Ειδικά όταν δεν πρόκειται για κάποιο «χαμένο αριστούργημα»; Γιατί ένας - ας πούμε - fan του Ζαν-Πιερ Ζενέ να περιμένει να δει την τελευταία ταινία του σκηνοθέτη εννέα μήνες (!) μετά τη διανομή της στη Γαλλία, που έχει βγει στη χώρα της σε DVD και Blu-Ray από τις 4 Ιουνίου; Και, ξέρεις, δε μιλάω απαραίτητα για «κατέβασμα». Και νόμιμα μπορεί να την παρακολουθήσει σπίτι του (και να σκυλοβαρεθεί, δυστυχώς)!
Ειλικρινά, είναι πρόκληση αυτή η κατάσταση! Έξι ταινίες, οι περισσότερες από τα ράφια, παραγωγής από το… 2011 (!) μέχρι και διανομής αρχών του ’14 (έστω, εδώ λες πως «δεν τους βγήκε» το έργο…), στην πιο σκοτωμένη εβδομάδα της σεζόν (υποθέτω πως ο ποδοσφαιρικός όλεθρος βάζει κάτω ακόμη και τον ελληνικό Αύγουστο!), με αντίστοιχες επιλογές προγραμματισμού.
Αυτά, για να μη φορτώνουμε στην πλάτη τού κάθε θεατή το «σταυρό του μαρτυρίου» των άδειων ταμείων. Αυτά, για να καταλάβουμε όλοι μαζί ότι η ελληνική διανομή, η ανευθυνότητα του προγραμματισμού, η άγνοια των ανθρώπων που διαχειρίζονται τους περισσότερους κινηματογράφους (και προβάλλουν «γουρούνι στο σακί», αρκεί να ‘ναι καινούργιο) και τα μπάζα των ταινιών, μαζί βάζουν το χεράκι τους στην «κρίση». Ελλαδάρα, μαλάκα μου.
Όσο για τα… καθυστερημένα φιλμ, αλήθεια, υπάρχει λογική ή ιδέα πολιτικής εξόδου; Παλιότερα, η παραγγελία και χρήση μεταχειρισμένων
Hλίας Φραγκούλης
10 ιουλιΟΥ 2014
H TAINIA Tησ εβδομαδασ
Ο ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΟΣ ΚΟΣ ΣΠΙΒΕΤ (2013)
(THE YOUNG AND PRODIGIOUS T.S. SPIVET)
Είδος Οικογενειακή Κομεντί Σκηνοθεσία Ζαν-Πιερ Ζενέ Καστ Κάιλ Κάτλετ, Έλενα Μπόναμ Κάρτερ, Τζούντι Ντέιβις, Κάλουμ Κιθ Ρένι Διάρκεια 105’ Διανομή ODEON
η γνωμη του mr. klein
Είναι ένα παιδάκι διάνοια και σου τα κάνει τούμπανο. Ζέπελιν. Τσουρέκια. Οτιδήποτε σε φουσκωτό, πρησμένο και μεγάλο. PAGE 6 | FREE CINEMA | ISSUE#120
της Ιωάννας Παπαγεωργίου Πανέξυπνος, ατρόμητος, πολυμήχανος, ανήσυχος στο πνεύμα και δαιμόνια εφευρετικός 10χρονος, δοκιμάζει να ξεπεράσει το χαμό του δίδυμου αδελφού του σε τραγικό ατύχημα, εγκαταλείποντας την ομοίως ξεχωριστή οικογένεια και το ράντσο τους στη μέση του αμερικάνικου πουθενά, για να παραλάβει μέγα επιστημονικό βραβείο από το περίφημο ινστιτούτο Σμιθσόνιαν της Ουόσινγκτον. Από τα περισσότερο ή λιγότερο (αντίστοιχα) αριστουργηματικά, σε συνέργεια με το Μαρκ Καρό, «Delicatessen» και «Η Πόλη των Χαμένων Παιδιών», μέχρι τις solo δημιουργίες του, «Alien: Η Αναγέννηση», «Οι Ατελείωτοι Αρραβώνες», «Micmacs: Μικροαπατεώνες στα Δύσκολα» και, φυσικά, τη λατρεμένη - σε πρόσφατη επανέκδοση στους ελληνικούς κινηματογράφους - «Αμελί», το σινεμά τού Ζενέ είχε πάντα μια ακαταμάχητη, πρωτοπόρα παραξενιά, μια ακούραστη, αεικίνητη ιδιοφυία / ιδιοσυγκρασία και - κυρίως - μια εξωφρενική επινοητικότητα στη σύνθεση των εικόνων του, που όμως δεν αποπλανούσαν μόνο το βλέμμα, αλλά (σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό) και το συναίσθημα. Όχι, όμως, και αυτός, ο κάθε άλλο παρά απρόβλεπτος, λιλιπούτειος κύριος Τι Ες Σπίβετ… Μόλις δεύτερη, μετά το τέταρτο «Alien», αγγλόφωνη ταινία του, μοιάζει αμήχανη, αποπροσανατολισμένη, απρόσωπη και απλά διεκπεραιωτική. Σα να ήταν υποχρέωση κάποιου άλλου, που ο Ζενέ αναγκάστηκε με πολύ ζόρι να αναλάβει. Κι όμως αυτός ο μικρός κύριος Σπίβετ, οι κινηματογραφικές περιπέτειες του οποίου βασίζονται στο εξαιρετικά πρωτότυπο (αφού ενσωματώνει στην αφήγησή του τα σκίτσα των παρατηρήσεων, των πειραμάτων και των εφευρέσεων, καθώς και τα χαρτογραφικά πονήματα του ήρωά του) βιβλίο του Ρέιφ Λάρσεν, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί ιδανικό
PAGE 7
alter-ego τού σκηνοθέτη / τρομερού παιδιού, κάνοντας αυτή την ταινία πολύ προσωπική του υπόθεση. Δυστυχώς, συμβαίνει το εντελώς αντίθετο. Αυτή τη φορά ο Ζενέ αδυνατεί αφενός να μεταφράσει εύστοχα το ανάγνωσμα στην κινηματογραφική γλώσσα, και αφετέρου να αφηγηθεί την ιστορία του με τις εικόνες του, ώστε να κοινωνήσει την ψυχή της, μέσω των ματιών, απευθείας στην καρδιά. Το αποτέλεσμα είναι ένα φιλμ τίγκα στη - χαριτωμένα εκφρασμένη - αφήγηση off, που σου λέει διαρκώς τι βλέπεις, χωρίς να σου επιτρέπει να το αισθανθείς. Να το κάνεις κτήμα σου. Έτσι, όλοι οι χαρακτήρες παραμένουν χάρτινες, αναίτια και επιτηδευμένα εκκεντρικές (o Τι Ες, συν η αφηρημένη εντομολόγος μαμά, ο ετεροχρονισμένος cowboy μπαμπάς και η έφηβη αδελφή που θέλει καλά και σώνει να γίνει Miss America) καρικατούρες, ανίκανες να προκαλέσουν έστω τη minimum συμπάθεια, ενώ καταλυτικά για τα κίνητρα του μικρού πρωταγωνιστή γεγονότα (σαν το ατύχημα του αδελφού του) είναι έτσι ειπωμένα / κινηματογραφημένα (ο Τι Ες το αφηγείται, ενώ στο πανί πέφτει πανοραμικό πλάνο, με τον μπαμπά, μια κουκίδα στους αγρούς, να μαθαίνει τα νέα και να τρέχει προς τον αχυρώνα), περνούν σχεδόν απαρατήρητα. Στο ντούκου.
PAGE 8 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 9
Ταυτόχρονα, οι άλλοτε χαρακτηριστικά ιδιότροπες, γοητευτικά εύγλωττες εικόνες του φαντάζουν εδώ καταχρηστικές. Αδιάφορες. Και μαζί με την υπόλοιπη ταινία, εντελώς βαρετές. Είτε γιατί καθόλου δε χρησιμεύουν στην αφήγηση / εξέλιξη της ιστορίας (όπως π.χ. εκείνες της ανταλλαγής ανάποδης πόζας μεταξύ του λαθρεπιβάτη στο τρένο Τι Ες και του κοριτσιού που παίζει δίπλα στις γραμμές). Είτε γιατί έχουν χάσει όλη τους την πρωτοτυπία και φρεσκάδα: την εικονοποίηση σκέψεων ή αναμνήσεων των ηρώων (σαν αυτή της συνάντησης του Τι Ες με τον καθηγητή, για να δεχτεί την πρόκληση της εφεύρεσης της «μηχανής αέναης κίνησης») την έχεις ξαναδεί πολλάκις στις ταινίες του ίδιου του Ζενέ, ενώ την προβολή μηνυμάτων ή σκίτσων απευθείας στην οθόνη τη βλέπεις πλέον παντού (από το πρόσφατο, κινηματογραφικό «Το Λάθος Αστέρι», μέχρι τα τηλεοπτικά «Sherlock» και «Da Vinci’s Demons»). Τι μένει; Μια μάταια πανέμορφη, βραβευμένη με Σεζάρ, διεύθυνση φωτογραφίας, που με το 3D αποκτά καμπύλες και βάθος, που ολόκληρη η ταινία δεν έχει… ούτε στ’ όνειρο της.
link me official site official trailer imdb facebook page
PAGE 10 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 11
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ; Όχι, ειδικά αν αγαπάς το σινεμά του Ζενέ (ή η ηλικία σου ξεπερνά τα 13 έτη). Οι μόνοι που ίσως περάσουν οριακά καλά είναι οι ορκισμένοι εικονοκλάστες, οι πάντα περίεργοι για τις εξελίξεις στη δουλειά τους διευθυντές φωτογραφίας και οι κοντά στην ηλικία του Τι Ες πιτσιρικάδες, που δεν έχουν ιδέα τι εστί Ζαν-Πιερ Ζενέ. PAGE 12 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 13
10 ιουλιΟΥ 2014
Ο ΘΥΡΩΡΟΣ (2011) (MIENTRAS DUERMES)
Είδος Θρίλερ Σκηνοθεσία Τζάουμε Μπαλαγερό Καστ Λουίς Τοσάρ, Μάρτα Ετούρα, Αλμπέρτο Σαν Χουάν, Πέτρα Μαρτίνεθ, Ίρις Αλμέιδα Διάρκεια 102’ Διανομή WEIRD WAVE
η γνωμη του mr. klein
Είναι ένας θυρωρός και καυλώνει για μια γκόμενα και το βράδυ την κοιμίζει και την κάνει δική του στο κρεβάτι. Άμα πληρώνει λογαριασμούς και κοινόχρηστα, θέλω κι εγώ μια τέτοια. PAGE 14 | FREE CINEMA | ISSUE#120
του Ηλία Φραγκούλη Ο μοναχικός Σέθαρ εργάζεται τη μέρα ως θυρωρός σε μια πλέον φιλήσυχη πολυκατοικία της Βαρκελώνης. Τις νύχτες, όμως, έχοντας στη διάθεσή του τα κλειδιά όλων των διαμερισμάτων της, αποκαλύπτει την εντελώς διαφορετική προσωπικότητα ενός ψυχωτικού ανθρώπου, που κανείς δε φαντάζεται μέχρι πού μπορεί να φτάσει… Η φιγούρα αυτού του εργατικού θυρωρού δε σου προκαλεί συναισθήματα, αρχικά. Το πρόσωπο του Λουίς Τοσάρ δεν είναι συμπαθητικό, όμως, η γνώση της ύπαρξης μιας κατάκοιτης μάνας στο νοσοκομείο, αλλά και η ψυχρά ουδέτερη έως ενοχλητική συμπεριφορά των ενοίκων της πολυκατοικίας απέναντί του, σου επιτρέπουν να τον δεις με λίγο καλύτερο μάτι, σχεδόν συμπονετικά. Σταδιακά και μάλλον ύπουλα, το σενάριο τον «χρωματίζει» ψυχολογικά, με κάποιες δόσεις ειρωνείας στη συμπεριφορά του προς τους άλλους. Ακόμη κι αν δε γνωρίζεις τίποτε για το φιλμ από πριν, δηλαδή, ο χαρακτήρας τού Σέθαρ «φωνάζει» ότι κρύβει κάποια τρομακτικά μυστικά… Ο Τζάουμε Μπαλαγερό, ένας εκ των σκηνοθετών του «[REC]» (2007), κλασικού, πια, τόσο για το είδος των φιλμ τρόμου όσο και για το ισπανικό, θριλερικό genre, γνωρίζει πολύ καλά να στήνει το σασπένς, πόσω μάλλον σε ένα χώρο… εντελώς ίδιο με εκείνης της ταινίας. Χωρίς εδώ να παίζει με την απειλή τού κλειστοφοβικού, το σκοτάδι ή το τι θα συναντήσεις πίσω από κάθε τοίχο, οδηγεί το θεατή στο να βιώνει την αγωνία τού κεντρικού ήρωα, ειδικά στις στιγμές που βραδιάζει κι εκείνος κρύβεται κάτω από το κρεβάτι της αγαπημένης του Κλάρα (Μάρτα Ετούρα), την οποία ναρκώνει για τα καλά και ξαπλώνει ως το πρωί δίπλα της, λες και είναι ένα ευτυχισμένο ζευγάρι. Αυτή είναι και η μοναδική θαλπωρή που βρίσκει ο Λουίς στην πολυκατοικία στην οποία εργάζεται.
PAGE 15
Αν και νιώθουμε να έχουμε ταυτιστεί με τον Σέθαρ, κυρίως επειδή είναι ο ήρωας της ταινίας, ο Μπαλαγερό, σταδιακά, μετατρέπει την ανεξήγητη έλξη μας προς αυτόν σε… απλά κάτι το ανεξήγητο. Μιλάμε για έναν άνθρωπο ψυχοπαθή, που μπαίνει στη ζωή άλλων ανθρώπων, θέλοντας ή μη, με μοναδικό σκοπό να εκδικηθεί τους πάντες για την όποια δική του καταπίεση. Το δυσάρεστο συναίσθημα που εισπράττεις ξαφνικά από το Σέθαρ είναι και αυτό που περιβάλλει το υπόλοιπο φιλμ, το οποίο πάσχει σε σκιαγράφηση δεύτερων, υποστηρικτικών ρόλων για κάποιες αναγκαίες υποπλοκές και… χάνει τα αβγά και τα πασχάλια όταν στο διαμέρισμα της Κλάρα εμφανίζεται και ο πραγματικός της γκόμενος (πού ήταν τόση ώρα πριν, ουδείς δύναται να απαντήσει…).
PAGE 16 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 17
Μετά την πρώτη ώρα, ο Μπαλαγερό δεν ξέρει ούτε και ο ίδιος πού να πάει τον ήρωά του και παραπαίει μεταξύ του σαδιστή τιμωρού, του αυτοκαταστροφικού, μελλοντικά επίδοξου αυτόχειρα ή του αθώου… ψυχοπαθή, ο οποίος μπορεί να κουβαλάει επάνω του εργαλεία απαραίτητα για το… διαμελισμό ενός σώματος, όμως, την ίδια στιγμή, δεν είναι ικανός να σηκώσει χέρι απέναντι σε άλλον! Η αδυναμία τού σεναρίου να μας οδηγήσει σε κάποια λογική κινήτρων του Σέθαρ και το τραγελαφικό φινάλε βουλιάζουν το εγχείρημα στο επίπεδο του κοινότυπου θρίλερ που μπορεί και να παρακολουθούσες στην τηλεόραση - αν δεν έβρισκες κάτι άλλο για να σκοτώσεις το χρόνο σου…
link me official trailer imdb facebook page
PAGE 18 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 19
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ; Αν διασκεδάζεις με την αγωνία τού χιτσκοκικού σασπένς και σου έρχεται να… φωνάζεις προς τους κινηματογραφικούς ήρωες για να τους ειδοποιήσεις γι’ αυτό που πρόκειται να τους βρει, ίσως περάσεις στοιχειωδώς ευχάριστα με κάποιες στιγμές αυτού του φιλμ. Οι fans και γνώστες των ισπανικών ταινιών τούτης της σχολής, θα ζήσουν μια απογοήτευση. Τρία χρόνια (!) για να φτάσει ως τα ελληνικά σινεμά. Γιατί τώρα; Σε ποιον έλειπε αυτή η ταινία; PAGE 20 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 21
10 ιουλιΟΥ 2014
3 ΜΕΡΕΣ ΔΙΟΡΙΑ (2014) (3 DAYS TO KILL)
Είδος Κατασκοπική Περιπέτεια Σκηνοθεσία MακΤζι Καστ Κέβιν Κόστνερ, Χέιλι Στάινφελντ, Άμπερ Χερντ, Κόνι Νίλσεν, Ρίτσαρντ Σάμελ, Τόμας ΛεΜαρκί, Μαρκ Αντρέονι, Μπρούνο Ρίτσι Διάρκεια 117’ Διανομή FEELGOOD
η γνωμη του mr. klein
Είναι ένα πρακτόρι που θα ψοφήσει από κάποια ασθένεια, αλλά σκάει γκομενάκι και του λέει πως έχει το γιατρικό, που για να του το δώσει πρέπει εκείνος να σκοτώσει. Άσχετο. Θυμάσαι τότε που κάναμε rewind τις βιντεοκασέτες; Αυτό. PAGE 22 | FREE CINEMA | ISSUE#120
του Δημήτρη Δημητρακόπουλου Μυστικός πράκτορας μαθαίνει πως πεθαίνει από ανίατη ασθένεια αλλά, ω θαύμα, ένα πειραματικό φάρμακο μπορεί να είναι η λύση για τη σωτηρία του. Μόνο που, αν θέλει να το εξασφαλίσει, θα πρέπει σε αντάλλαγμα να προσφέρει για μια τελευταία φορά τις υπηρεσίες του, όσο, τι συγκινητικό, επιχειρεί να επανενωθεί με την πρώην γυναίκα του και την απόμακρη κόρη του. Ανάμεσα στις εκρήξεις και τους πυροβολισμούς, νομίζω μου ξέφυγε ένα δάκρυ. Αν οι γαλλικές κομεντί είναι το νούμερο ένα εξαγώγιμο κινηματογραφικό προϊόν της Γαλλίας, το δεύτερο (και, συγκριτικά, λιγότερο ευδιάκριτο, καθώς σπανίως ομιλεί πλέον τη γαλλική) είναι οι περιπέτειες παραγωγής Λικ Μπεσόν. Ο υποψιασμένος θεατής, όμως, δεν είναι δύσκολο να διακρίνει τα χαρακτηριστικά που τις προδίδουν: μοντέρνες femmes fatales (οι οποίες δε διστάζουν να «λερώσουν» τα χέρια τους), παιδαριώδεις υποθέσεις (που συνδυάζουν εξελιγμένη - και καλά - τεχνολογία, gangsters, μαφία και άπειρες ακόμη αφορμές για να πέσει ξύλο και πιστολίδι), ήρωες τίμιοι αλλά με ένοχο παρελθόν οι οποίοι εγκλωβίζονται ανάμεσα στις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις και τις απαιτήσεις της οικογένειάς τους (σχεδόν πάντα υπάρχει μια κόρη - δεσποσύνη σε κίνδυνο), Αμερικανοί ηθοποιοί (οι οποίοι για κάποιο λόγο βρίσκουν μπλεξίματα στο Παρίσι και, ευρύτερα, στο γαλλικό couleur locale), καταδιώξεις με αυτοκίνητα δοθείσης πρώτης ευκαιρίας, εκρήξεις, γενναιότητα, popcorn. Είναι μια συνταγή που γεννήθηκε στα 90’s («Nikita», «Leon», η τριλογία των «Taxi»), για να μετατραπεί σε τυποποιημένη διαδικασία μέσα στη δεκαετία του 2000 (η τριλογία των «Transporter» και τα δύο «Αρπαγή») και να εξελιχθεί σε… φασόν στη δεκαετία που διανύουμε («Colombiana», «Brick Mansions»), χωρίς πλέον να χρειάζεται καν να
PAGE 23
σκηνοθετεί ο Μπεσόν (αν και στο επερχόμενο και υποσχόμενα νεωτεριστικής πλοκής «Lucy», κρατά ο ίδιος τα ηνία). Παρά τις όποιες τροποποιήσεις, όμως, η ψυχή ολόκληρης αυτής της προσέγγισης παραμένει ακόμα στη δεκαετία του ‘90, κοντά στη λογική τής βιντεοκασέτας, οπότε η αναζήτηση ταινίας για το Σαββατόβραδο χρειαζόταν λίγη δράση, λίγη περιπέτεια, μια δόση χιούμορ και μερικές σέξι παρουσίες για να δικαιολογήσει το φτηνό αντίτιμο και τη χαλαρή διασκέδαση. Το οποίο από μόνο του δεν είναι κακό, όμως, στην εποχή μας φαντάζει ξεπερασμένο και σίγουρα όχι αρκετό για να δικαιολογήσει μια κινηματογραφική έξοδο. Ο MακΤζι αποτελεί ιδανική επιλογή σκηνοθέτη γι’ αυτό το εγχείρημα αλλά… για όλους τους λάθος λόγους: σκηνοθετεί γενικόλογες σκηνές δράσης χωρίς ταυτότητα, προτιμά γρήγορο μοντάζ για να καλύψει οποιεσδήποτε ασυνέπειες χώρου και δράσης, ακολουθεί όλα τα κλισέ για τους στερεοτυπικούς του χαρακτήρες και, γενικά, δημιουργεί ένα φιλμ που, τελικά, είναι όσο άχρονο χρειάζεται, μία ταινία που έχουμε ήδη δει και πιθανότατα θα ξαναδούμε σύντομα, χωρίς, όμως, να το καταλαβαίνουμε αμέσως. Το δε χιούμορ καταφέρνει να μασκαρέψει ακόμα περισσότερο αυτή την απάτη (προλαβαίνει να στριμώξει και μια αναφορά σε έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς ρόλους του Κέβιν Κόστνερ, καθώς, όταν σηκώνει στα χέρια την κόρη του, η ηχώ του «Σωματοφύλακα» δεν μπορεί να αγνοηθεί), όσο η υπόθεση περιπλέκεται ανούσια γύρω από ένα υποτυπώδες σενάριο.
PAGE 24 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 25
Όταν, όμως, το φιλμ τελειώσει και δει κανείς πίσω από τη γερασμένη γοητεία τού Κέβιν Κόστνερ (ο οποίος, όσο κι αν το θέλει, δεν παίρνει τη σκυτάλη από το Λίαμ Νίσον) ή ξεπεράσει την εντυπωσιακή ομορφιά τής Άμπερ Χερντ (η οποία αλλάζει περούκες συνεχώς και καπνίζει με αισθαντικότητα γιατί, απλά, είναι... femme fatale - #duh!) ή υπομείνει στωικά τις απανωτές σκηνές δράσης (καταδιώξεων και σώμα με σώμα), θα ανακαλύψει ένα φιλμ προκάτ, χωρίς περιεχόμενο ή απλά ένα προϊόν τυποποιημένης διαδικασίας, που πλέον πετά σε αυτόματο πιλότο, υποτιμώντας τη νοημοσύνη του κοινού του. Αν το διάβαζε ο Μπεσόν, σίγουρα θα απαντούσε ότι «την επόμενη φορά, θα προσπαθήσει περισσότερο». Γιατί σίγουρα θα υπάρξει και επόμενη φορά.
link me official site official trailer imdb facebook page
PAGE 26 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 27
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ; Αν ανήκεις στη γενιά που αποθέωσε την «Αρπαγή» και η λέξη «Leon» δε σου λέει τίποτα, ίσως το βρεις ανεκτό. Αν πάλι έχεις μεγαλώσει ψάχνοντας ταινίες στο video club της γειτονιάς για τη βραδινή σου προβολή, θα αναγνωρίσεις τον πραγματικό προορισμό τούτης της... «τηλε-ταινίας». Αν, πάλι, θες να καλύψεις την γαλλική δόση της εβδομάδας, λυπάμαι, ατύχησες. PAGE 28 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 29
10 ιουλιΟΥ 2014
Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ (2013) (THE RAILWAY MAN)
Είδος Δράμα Σκηνοθεσία Τζόναθαν Τεπλίτσκι Καστ Κόλιν Φερθ, Νικόλ Κίντμαν, Τζέρεμι Ίρβιν, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Χιρογιούκι Σανάντα Διάρκεια 116’ Διανομή ΣΠΕΝΤΖΟΣ / SEVEN FILMS
η γνωμη του mr. klein
Είναι ένας και ερωτεύεται μια κάποια, αλλά τον βασανίζει για πάντα η φρίκη του πολέμου, τότε που τον είχανε αιχμάλωτο οι Ιάπωνες. Το χαρακίρι είναι η γρήγορη λύση. PAGE 30 | FREE CINEMA | ISSUE#120
του Γιάννη Σμοΐλη Ο Έρικ, πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού που βασανίστηκε ως αιχμάλωτος πολέμου σε ιαπωνικό στρατόπεδο εργασίας, κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου, ανακαλύπτει πως ο άνθρωπος που υπήρξε υπεύθυνος για τη μεταχείρισή του, είναι ακόμα ζωντανός. Μετά τις παραινέσεις της γυναίκας του, που δεν αντέχει άλλο να τον βλέπει να ταλαιπωρείται από τις δυσάρεστες αναμνήσεις, ο Έρικ προετοιμάζεται για να συναντήσει τον παλιό βασανιστή του και να τον αντιμετωπίσει μια και καλή. Μεταπολεμικά τραύματα, σκοτεινό παρελθόν (προσωπικό και ιστορικό), παρόν γεμάτο ανοιχτές πληγές, δυσλειτουργικοί ήρωες, ο «Κύκλος των Αναμνήσεων» - καλά το μαντέψατε - είναι άλλη μια ταινία για τη φρίκη του πολέμου. Αυτή τη φρίκη που αδυνατούν να διαχειριστούν όσοι την έζησαν και την κουβαλάνε αυτούσια στις ειρηνικές τους μέρες. Ο Έρικ ερωτεύεται την Πάτι, ανοίγουν σπίτι μαζί αλλά δεν μπορούν να ζήσουν ευτυχισμένοι αφού οι δαίμονες του πρώην αξιωματικού, δε λένε να τους αφήσουν σε ησυχία. Στα όρια της παράνοιας, με τους εφιάλτες να τον επισκέπτονται ακόμα και κατά τη διάρκεια της μέρας, ο Έρικ Λόμαξ είναι ένας άνθρωπος σε πλήρη σύγχυση. Σε πλήρη σύγχυση, όμως, είναι και η ταινία του Τζόναθαν Τεπλίτσκι που βασίζεται σε αληθινά περιστατικά. Όπως ο Λόμαξ, έτσι κι αυτή δεν ξέρει πού να κατευθυνθεί και τι να κάνει. Άλλοτε θυμίζει φιλμ καταγγελίας (με τα δυσάρεστα βιώματα του βετεράνου να δίνουν υλικό σε μακροσκελή flashback), άλλοτε ατμοσφαιρικό δράμα κι άλλοτε μεταμφιεσμένη, αστυνομική ταινία εκδίκησης. Ποτέ, όμως, δεν προκύπτει κάτι συνεκτικό και οργανωμένο απ’ όλο αυτό κι έτσι ο «Κύκλος» καταλήγει να κοροϊδεύει το θεατή, που σε καμιά στιγμή δεν μπορεί να αποφανθεί με σιγουριά για το τι είναι αυτό που παρακολουθεί.
PAGE 31
Αρχικά, το βασικό της μειονέκτημα είναι αυτή η σκηνοθετική αμηχανία. Ο Τεπλίτσκι κόπτεται τόσο πολύ να αποδώσει αυτούσιο το δράμα του κεντρικού του ήρωα, που σπαταλάει πολύτιμο μέρος του φιλμικού χρόνου στην παρουσίαση των εμπειριών του, στο στρατόπεδο εργασίας. Εκεί που οι Ιάπωνες, έχοντας μετατρέψει τους Βρετανούς αιχμαλώτους σε δούλους για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής, αποκαλύπτονται στην πεμπτουσία της σκληρότητάς τους, προκειμένου να δικαιολογηθεί επαρκώς το «σκάλωμα» του Λόμαξ σ’ αυτή τη μαύρη περίοδο της ζωής του. Αυτά τα διαρκή πισωγυρίσματα, όμως, έχουν σαν αποτέλεσμα μια αφηγηματική ανισορροπία, που κοστίζει στο φιλμ το κέντρο βάρους του. Με λίγα λόγια, το παρελθόν αποκτά πολύ μεγαλύτερη σημασία, και η εκτύλιξη των γεγονότων στο παρόν, αντί να φορτίζεται με κρισιμότητα και αγωνία, καταντάει σταδιακά αδιάφορη και πληκτική. Όταν, στην τρίτη πράξη πια, ο σκηνοθέτης θα ξαναβρεί τον μεγαλύτερο Έρικ να αντιμετωπίζει το δίλημμα της ζωής του (να εκδικηθεί ή να συγχωρέσει;), ο θεατής δε θα καίγεται και ιδιαίτερα να μάθει τη συνέχεια. Γιατί ακόμη κι αν του έχει μείνει το παραμικρό ενδιαφέρον, μετά την εξουθενωτική, ανοικονόμητη - και εντελώς ανέμπνευστη φορμαλιστικά - καταβύθιση στα χρόνια του πολέμου της δεύτερης πράξης, το υποτιθεμένο κρεσέντο… μόνο κρεσέντο δεν είναι. Καμιά συναρπαστική κλιμάκωση δε δυναμιτίζει, έστω και στο τέλος, την πλοκή, τίποτα δεν κορυφώνεται. Η ταινία σε «κρεμάει» κανονικά.
PAGE 32 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 33
Πέρα απ’ όλα αυτά, υπάρχουν, επίσης, ενοχλητικά προβλήματα ρυθμού, μια μελό σοβαροφάνεια που θα ήθελε να είναι ποιητική αλλά μάλλον προς τον αφόρητο ακαδημαϊσμό κατρακυλάει, οι κουραστικές επαναλήψεις σκηνών που εκθέτουν τη βαρβαρότητα του εχθρού (αλλά και τη μετριότητα του σκηνοθέτη) κουρελιάζοντας τα νεύρα μας, και αυτό το, ψυχρό, διαπεραστικό, υποτίθεται φορτωμένο σιωπηλή απαντοχή και συζυγική λατρεία, βλέμμα της Κίντμαν, που μπορεί να σε στείλει μια ώρα αρχύτερα να κάνεις χαρακίρι. Τίποτα δε διασώζει αυτό το πηγμένο στους, δήθεν βαθυστόχαστους, συμβολισμούς περί εξιλέωσης και λύτρωσης, «γεροντικό» δράμα, ούτε καν η, ως συνήθως στιβαρή ερμηνευτική παρουσία σημαντικών ηθοποιών όπως ο Κόλιν Φέρθ και ο Στέλαν Σκάρσκαρντ. Μερικά φροντισμένα πλάνα, η ωραία σκηνογραφία και η - δικαιολογημένη από το μέγεθος μιας τέτοιας παραγωγής, οπότε ας μην το κάνουμε και θέμα - πειστική ανασύσταση εποχής, δεν μπορούν να σε αποζημιώσουν για τον χαμένο χρόνο και τη βαριά εκμετάλλευση της υπομονής σου. Ποια συγχώρεση; Παίρνεις εκδίκηση, χωρίς δεύτερη σκέψη, λέμε!
link me official site official trailer imdb facebook page
PAGE 34 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 35
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ; Αυτοί που θα «ψαρώσουν» απ’ το καλό καστ και θα πληρώσουν εισιτήριο πρόκειται να βρεθούν προ δυσάρεστης εκπλήξεως! Ο «Κύκλος των Αναμνήσεων» είναι μια βαρετή, μεγαλόσχημη ταινία που περνιέται για σοφή, ενώ σου τρίβει στη μούρη, άκομψα, ένα χείμαρρο από κοινοτοπίες. Χωρίς να διαθέτει καν το στοιχειώδες σασπένς που υπόσχεται η υπόθεσή του, αυτό το χαρακτηριστικό δείγμα ρητορικού, «εκπαιδευτικού», νερόβραστου κινηματογράφου, δεν αξίζει, ούτε καν έναν απειροελάχιστο χώρο στη μνήμη, οποιουδήποτε σοβαρού κινηματογραφόφιλου. Στη λήθη κατευθείαν! PAGE 36 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 37
10 ιουλιΟΥ 2014
ΤΟ 24ΩΡΟ ΜΙΑΣ ΞΑΝΘΙΑΣ (2014) (WALK OF SHAME)
Είδος Κωμωδία Σκηνοθεσία Στίβεν Μπριλ Καστ Ελίζαμπεθ Μπανκς, Τζέιμς Μάρσντεν, Τζίλιαν Τζέικομπς, Σάρα Ράιτ, Κεν Νταβίτιαν Διάρκεια 95’ Διανομή VILLAGE FILMS
η γνωμη του mr. klein
Είναι μια γκομενάρα (όχι σαν τις δικές μας) παρουσιάστρια ειδήσεων και βγαίνει έξω μια βραδιά να διασκεδάσει και πάνε όλα κατά διαόλου. Γαμάτο σενάριο για τσόντα, αλλά δεν… PAGE 38 | FREE CINEMA | ISSUE#120
του Παναγιώτη Παναγόπουλου Η παρουσιάστρια ειδήσεων ενός τοπικού καναλιού του Λος Άντζελες χάνει τον γκόμενό της και την ευκαιρία να την πάρουν σε κανάλι εθνικής εμβέλειας. Απογοητευμένη, βγαίνει με τις φίλες της να τα σπάσει και γνωρίζει έναν συμπαθέστατο barman. Η επαγγελματική ευκαιρία, όμως, επανέρχεται και εκείνη φεύγει άρον άρον από το σπίτι τής νέας γνωριμίας… χωρίς αυτοκίνητο, χωρίς λεφτά, χωρίς κινητό, και ντυμένη με ένα κατακίτρινο super mini που θα τη βάλει σε μεγάλους μπελάδες. Βλέποντας αυτή την «κωμωδία» (η οποία εύλογα στην Αμερική βγήκε σε VOD, ταυτόχρονα με μια πολύ περιορισμένη κινηματογραφική διανομή), δεν απορεί κανείς που ο Στίβεν Μπριλ, σκηνοθέτης ταινιών του Άνταμ Σάντλερ, δεν μπορεί να διαχειριστεί ένα αστείο. Απορεί, όμως, γιατί οι παραγωγοί της ταινίας πρόσφεραν έναν τέτοιο ασήμαντο ρόλο στην ταλαντούχα και αναβαθμισμένη τα τελευταία χρόνια Ελίζαμπεθ Μπανκς, ρόλο που θα απέρριπτε και στη χειρότερη φάση της καριέρας της η Άννα Φάρις (την οποία λατρεύω, αλλά έχει παίξει και σε πολλά σκουπίδια). Από πού να το πιάσει κανείς; Από την αναληθοφάνεια του ότι η παρουσιάστρια του δημοφιλούς κατά τα άλλα τοπικού καναλιού δεν αναγνωρίζεται από κανέναν παρά μόνο σε άσχετες στιγμές; Ή από τη σχεδόν μισογυνική αντίληψη (η Παπαγεωργίου έπρεπε να το γράψει…) ότι μια γυναίκα με mini φόρεμα είναι ή stripper ή μασέζ ή πόρνη ή κοκαρισμένη πόρνη ή μάγισσα που βάζει σε πειρασμό την πίστη ενός θρησκόληπτου Εβραίου (σοβαρά, έχει και τέτοια σκηνή). «Είμαι καλό κορίτσι», λέει και ξαναλέει η Μέγκαν Μάιλς, την οποία υποδύεται η Μπανκς, ενώ της συμβαίνουν όλα όσα μπορούν να αποδείξουν το αντίθετο, αφού πέφτει πάνω σε ξελιγωμένους ταξιτζήδες, βλαμμένους εμπόρους ναρκωτικών,
PAGE 39
ηλίθιους αστυνομικούς, μονόχνωτους Εβραίους και ξεροκέφαλους υπαλλήλους. Σχεδόν τίποτα δεν είναι πιστευτό, γι’ αυτό και δεν είναι αστείο. Παρά το κακό υλικό με το οποίο έχει να δουλέψει, η Μπανκς κάνει ό,τι μπορεί πέφτοντας με τα μούτρα (κυριολεκτικά) και σε μερικές σκηνές ο ζήλος και οι ικανότητές της μπορεί να σε κάνουν να χαμογελάσεις. Για τον πολυτάλαντο Μάρσντεν, ο ρόλος περιορίζεται στον όμορφο και καλοσυνάτο παρτενέρ που αν δεν ξαναδείς μπορεί και να ξεχάσεις ότι υπήρξε.
link me official site official trailer imdb facebook page
PAGE 40 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 41
PAGE 42 | FREE CINEMA | ISSUE#120
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ; Αν το βάλεις να παίζει στην τηλεόραση (αρκετά σύντομα, υποθέτω…) και κάνεις κάτι άλλο (σίδερο, μαγείρεμα, πλέξιμο, λογαριασμούς), μπορεί να πετύχει το μάτι σου και καμιά σκηνή κωμικής αυτοθυσίας της Ελίζαμπεθ Μπανκς, που να σε κάνει να χαμογελάσεις. Διαφορετικά, γιατί να χάνεις το χρόνο σου; PAGE 43
10 ιουλιΟΥ 2014
38 ΜΑΡΤΥΡΕΣ (2012) (38 TEMOINS)
Είδος Δράμα Σκηνοθεσία Λουκά Μπελβό Καστ Ιβάν Ατάλ, Σοφί Κιντόν, Νικόλ Γκαρσιά, Φρανσουά Φερολετό, Νατασά Ρενιέ, Πατρίκ Ντεκάμ Διάρκεια 104’ Διανομή FILMTRADE
η γνωμη του mr. klein
38 άνθρωποι άκουσαν αλλά «δεν είδαν τίποτε» από ένα έγκλημα στη γειτονιά τους. Στην Ελλάδα, θα υπήρχαν 38 βιντεάκια από κινητό τηλέφωνο και όλοι θα τα πουλούσαν στα κανάλια.
του Ηλία Φραγκούλη Μια νεαρή γυναίκα βρίσκεται άγρια δολοφονημένη σε πυκνοκατοικημένη περιοχή της Χάβρης. Οι ένοικοι γειτονικής πολυκατοικίας ήταν μάρτυρες, όμως, σιώπησαν από φόβο. Ποια μπορεί να είναι η δική τους τιμωρία; Με βάση ένα διήγημα του Ντιντιέ Ντεκουάν, το οποίο εμπνεύστηκε από μια αληθινή, πρόμοια περίπτωση εγκλήματος που συνέβη το 1964, ο Βέλγος σκηνοθέτης Λουκά Μπελβό υπογράφει ένα φαινομενικά ψυχολογικό θρίλερ που ενώ, εξαρχής, βαδίζει στο γνωστό πλαίσιο του αστυνομικού μυστηρίου, με έρευνες για τα αίτια του εγκλήματος και την ταυτότητα του θύτη, γρήγορα εγκαταλείπει όλα τα συστατικά του genre, για να παραδοθεί σε μια… δραματική τρικυμία εν κρανίω, φεστιβαλικών στερεοτύπων και μηδενός αποτελέσματος! Ο κεντρικός ήρωας αποτελεί, πιθανότατα, και τον πιο πιστό μάρτυρα του εγκλήματος, ο οποίος όχι μόνο δεν ενήργησε με κανέναν τρόπο ώστε να αποπειραθεί και να βοηθήσει το θύμα, αλλά, στη συνέχεια, κρύβεται και από την Αστυνομία ή και… τον ίδιο του τον εαυτό! Οι σχεδόν ύποπτες κινήσεις του δίνουν στο θεατή μια υποψία ενοχής, ενώ μια μυστηριώδης φιγούρα τον παρακολουθεί από το απέναντι μπαλκόνι κάθε φορά που τολμά να βγει στο παράθυρο. Με την επιστροφή τής αγαπημένης του από επαγγελματικό ταξίδι, ο Πιερ αντιδρά σπασμωδικά, εμφανίζοντας ανασφάλειες για το μέλλον τής σχέσης τους, μέσα από μια σκηνή διαλόγου που ξεπερνά κάθε… σφάλμα των χειρότερων στιγμών μιας αδιέξοδης ελληνικής κινηματογραφίας «εσωτερικού» προβληματισμού από την περίοδο του ’80, σε γραφή, ερμηνείες και σκηνοθετική καθοδήγηση. Πλέον, είναι κατανοητό πως η συνέχεια θα είναι ανυπόφορη! Ο Μπελβό αποστασιοποιείται ολοκληρωτικά από προθέσεις
PAGE 44 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 45
και τοποθέτηση πάνω στο θέμα του ηθικού διλήμματος των 38 μαρτύρων του φιλμ, των οποίων η απάθεια ή ορισμένες «εκρήξεις» (όπως της μάνας γειτόνισσας, που αλλάζει την κατάθεσή της ανά σκηνή στην οποία εμφανίζεται) σε κάνουν να θες να… μπουκάρεις στο σκηνικό και ν’ αρχίσεις να πλακώνεις τους πάντες στις σφαλιάρες! Τραγικές ερμηνείες, αδράνεια δράσης και αδιαφορία επικοινωνίας με το θεατή, κατρακύλα της πλοκής και της ψυχολογικής σκιαγράφησης των χαρακτήρων στα όρια της ανοησίας, είναι μερικά από τα καίρια ελαττώματα της ταινίας, που σαφώς βαραίνουν εγκληματικά το σκηνοθέτη, που δείχνει να ρίχνει όλο του το βάρος στην κορύφωση της αναπαράστασης του φόνου της νεαρής κοπέλας (η μοναδική ενδιαφέρουσα σκηνή του φιλμ, που έρχεται πολύ αργά για να διασώσει τούτο το ναυάγιο…). Οι «38 Μάρτυρες», παραδόξως, τοποθετούν κι εσένα σε μια παρόμοια μοίρα μη συμμετοχής σε τούτο το έγκλημα, το οποίο διαπράττεται δίχως σκεπτικό ή διάθεση αληθοφάνειας. Σχεδόν όπως συμβαίνει και με τη μυστηριώδη ανδρική φιγούρα του απέναντι μπαλκονιού, που από ένα σημείο και μετά… σταματά να εμφανίζεται το ίδιο ανεξήγητα! Υπήρξε ποτέ; Ήταν μια μορφή «συμβολική»; Ή… με πήρε ο ύπνος όταν ο Μπελβό εξηγούσε το νόημα της εμφάνισής του; (Χρειάστηκε να ρωτήσω και άλλους, ώστε να βεβαιωθώ ότι δεν είχα χάσει σκηνή λόγω ύπνου.)
link me official trailer imdb
PAGE 46 | FREE CINEMA | ISSUE#120
PAGE 47
PAGE 48 | FREE CINEMA | ISSUE#120
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ; Τυπική περίπτωση ταινίας που δανείζεται τους κώδικες ενός κινηματογραφικού είδους για να τους αποσυνθέσει… «φεστιβαλικά». Δεν είναι αστυνομικό θρίλερ, δεν είναι υπαρξιακό δράμα, δεν είναι ερωτικό μελό, δεν είναι… τίποτα! Αν ήμουν δικαστής, θα έδινα ελαφρυντικά στο θεατή που μπορεί να το είδε και μετά να εγκλημάτησε. PAGE 49
PAGE 50 | FREE CINEMA | ISSUE#120