Freemoney 14042019- special edition

Page 1

money

FREE

www.sofokleousin.gr

Εβδομαδιαία Οικονομική Εφημερίδα

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019 | ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 210

ΣΕΛ. 6-7

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Γαλακτοβιομηχανίες: Μάχη για τζίρο €245 εκατ. στο γιαούρτι

ΣΕΛ. 4-5

Φθηνά δάνεια σε ΜμΕ για ανάπτυξη και επενδύσεις

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

«Ο κόμπος στο χτένι» με το αφορολόγητο

► Θα δοθούν 915 εκατ. μέσω ΕΤΕΑΝ

► Άτοκο το 40% του δανείου

► Ποιες επιχειρήσεις μπορούν να πάρουν ΣΕΛ. 4-5

ΣΕΛ. 18-19

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ

Στα σκαριά οι 120 δόσεις για τα χρέη προς την Εφορία

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΣΕΛ. 8

Ελληνικό success story στη φαρμακοβιομηχανία

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΕΛ. 2

H απειλή της Άκρας ∆εξιάς στην Ευρώπη


2

FREEmoney

ΑΠΟΨΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

H απειλή της Άκρας ∆εξιάς στην Ευρώπη

FOCUS ?

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ-ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΕΛΙ∆Α

4

Μία και μοναδική θα είναι η βασική προϋπόθεση για να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση 120 δόσεων οι «κόκκινοι» οφειλέτες των ασφαλιστι-

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΣΕΛΙ∆Α

5

Η κυβέρνηση προσπαθεί να σώσει το αφορολόγητο, οι Ευρωπαίοι δανειστές είναι έτοιμοι να συναινέσουν για να μη γίνει η συμφωνημένη

ΑΓΟΡΕΣ

ΣΕΛΙ∆Α

17

Oι φόβοι για νέα αναταραχή στις αγορές της ευρωζώνης - με επίκεντρο τα ομόλογα - επανέρχονται στο προσκήνιο ενόψει των

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ-ΑΣΦΑΛΙΣΗ

ΣΕΛΙ∆Α

18

Oι καταθέσεις έχουν μπει «στο μάτι» των φορολογικών και εισαγγελικών αρχών, που αναζητούν στοιχεία στο κυνήγι της φοροδι-

Πόσο σοβαρή είναι η απειλή της Άκρας ∆εξιάς για την Ευρώπη; Αυτό είναι το κρισιμότερο ίσως ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουν οι ψηφοφόροι στις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου, την ώρα που κλυδωνίζεται το οικοδόμημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, όπως το γνωρίσαμε μετά τον Πόλεμο, ως μια εγγύηση ειρήνης και ευημερίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Στην ήπειρο που γέννησε τον φασισμό και το ναζισμό, η Άκρα ∆εξιά παίρνει στις σημερινές συνθήκες νέες μορφές, αλλάζει προσωπεία, γίνεται ελκυστική στους (όλο και περισσότερους…) χαμένους της παγκοσμιοποίησης, που έχουν απογοητευθεί και εξοργισθεί με τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης, φοβούνται τους ξένους και αναζητούν καταφύγιο σε λύσεις εθνικής περιχαράκωσης. Οι πολιτικές ελίτ της Ευρώπης συνήθιζαν να αντιμετωπίζουν

τον ακροδεξιό λαϊκισμό σαν μια ακίνδυνη γραφικότητα, που δεν απειλούσε την κατεστημένη τάξη πραγμάτων, ή την πορεία προς μια βαθύτερη ενοποίηση της ηπείρου. Ακόμη και στην Ελλάδα, όπου η βαθιά οικονομική κρίση έδωσε την ευκαιρία στη συμμορία της Χρυσής Αυγής να πάρει θέση τρίτου κόμματος στη Βουλή, η απειλή των νέων μορφών που παίρνει η Άκρα ∆εξιά μάλλον έχει υποτιμηθεί. Όταν ο ακροδεξιός λαϊκισμός, όμως, πετυχαίνει να αποκόψει την Μ. Βρετανία από τον κορμό της Ευρώπης, να κυβερνά με αυταρχισμό στην Ουγγαρία και την Πολωνία, να διεκδικεί την προεδρία στην Γαλλία και να έχει τον πρώτο λόγο στη διακυβέρνηση της Ιταλίας, τα πράγματα σοβαρεύουν. Ο Ματέο Σαλβίνι, ένας ακροδεξιός ηγέτης νέας κοπής που έχει «απογειώσει» τα

ποσοστά της Λέγκας και θεωρείται ισχυρός άνδρας στην ιταλική κυβέρνηση συνασπισμού, ανακοίνωσε την ∆ευτέρα την πρωτοβουλία που αναλαμβάνει από κοινού με άλλους ηγέτες ακροδεξιών, ευρωφοβικών κομμάτων, με στόχο να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό της Ευρώπης, καθώς από αυτές τις ευρωεκλογές οι δύο κυρίαρχοι πολιτικοί σχηματισμοί, Λαϊκό Κόμμα και Σοσιαλιστές, θα χάσουν για πρώτη φορά την πλειοψηφία. Θα είναι μεγάλο σφάλμα να υποτιμηθεί η απειλή του ακροδεξιού λαϊκισμού από τους ψηφοφόρους σε αυτές τις ευρωπαϊκές εκλογές. Πίσω από ελκυστικά για πολλούς συνθήματα υπέρ του ελέγχου της μετανάστευσης ή κατά των τεχνοκρατών των Βρυξελλών, κρύβονται πολιτικές δυνάμεις που μπορούν να οδηγήσουν την Ευρώπη σε νέες περιπέτειες… ΝΩΝΤΑΣ ΧΑΛ∆ΟΥΠΗΣ

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS PRINT AEBE

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

www.sofokleousin.gr

ΣΕΛΙ∆Α

20

Το μεγάλο απομεινάρι ενός νεκρού εξωπλανήτη, που επιβίωσε μετά τον κατακλυσμικό θάνατο του άστρου του σε απόσταση 410

∆ιανέμεται ∆ΩΡΕΑΝ Εβδομαδιαία Οικονομική Εφημερίδα Εκδίδεται από την freeD SA Σκουλενίου 4 ΤΚ: 105 61 Αθήνα ΤΗΛ: +30 210. 95 32 408, +30 210. 32 25 778, FΑΧ: +30 210. 32. 25. 039

ΕΚ∆ΟΤΗΣ: Χαράλαμπος Νιάκας

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ Η ανάγκη για δραστικό περιορισμό των επικίνδυνων ρύπων που εκπέμπουν τα οχήματα επιδρά θετικά στην εξέλιξη των νέων υβρι-

ΣΕΛΙ∆Α

22

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ: Νώντας Χαλδούπης ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΗΣ: Χρήστος Καρδαμπίκης

Για δελτία τύπου: dt@sofokleousin.gr journalists@freenetsa.com

*ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική, ή κατά παράφραση, ή διασκευή απόδοσης του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς

∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Γιάννα Λιβέρη e-mail: gianna@freenetsa.com

προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/ 1970, 4301/1979, Ν.100/1975, Ν∆ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Πέννυ Χρήστου

∆ιεθνούς ∆ικαίου.



FREEmoney

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ

4

Πώς θα ρυθμιστούν σε 120 δόσεις οι οφειλές σε Ταμεία

Μ

ία και μοναδική θα είναι η βασική προϋπόθεση για να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση 120 δόσεων οι «κόκκινοι» οφειλέτες των ασφαλιστικών Ταμείων: Να πληρώνουν τις τρέχουσες εισφορές – να μην έχουν δηλαδή ληξιπρόθεσμες οφειλές του 2019. Αυτό θα ισχύει για επιχειρήσεις-εργοδότες και για αυτοαπασχολούμενους επαγγελματίες, οι οποίοι θα θελήσουν να τακτοποιήσουν παλιές οφειλές τους προς τον πρώην ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ, ή σε άλλους ασφαλιστικούς φορείς. Στην νέα ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν και 78.000 μη μισθωτοί ηλικίας άνω των 62 ετών, που δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εξαιτίας των οφειλών τους προς τον ΕΦΚΑ. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι οφειλέτες του πρώην ΟΑΕΕ- ΕΤΑΑ θα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν επανυπολογισμό των οφειλών τους της περιόδου 2002-2016, από τον οποίο θα προκύψει αναδρομική μείωση των εισφορών και της οφειλής τους. Αυτό όμως θα έχει επίπτωση στη μελλοντική σύνταξή τους, η οποία θα προσαρμοσθεί αναλόγως. Για όποιους μπουν στη ρύθμιση, θα «κουρευτούν» έως και κατά 85% οι προσαυξήσεις και η εναπομένουσα οφειλή θα διακανονισθεί να εξοφληθεί σε έως 120 δόσεις – ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες και την περιουσιακή τους κατάσταση. Ο οφειλέτης θα επιβαρύνεται με ετήσιο τόκο 5%, που μπαίνει ως κίνητρο προκειμένου να επιδιώξει ταχύτερη αποπληρωμή, σε λιγότερες δόσεις Η ελάχιστη μηνιαία δόση θα είναι 50 ευρώ, και για τους αγρότες 30 ευρώ. Για επιχειρήσεις και εργοδότες που χρωστούν ασφαλιστικές εισφορές προσωπικού, προβλέπεται κούρεμα 50% σε πρόστιμα και προσαυξήσεις και εξόφληση του υπολοίπου σε έως 120 δόσεις, Η επεξεργασία των διατάξεων για τη νέα ρύθμιση έχει ολοκληρωθεί, το νομοσχέδιο καταρτίζεται σε τελική μορφή και τις αμέσως προσεχείς ημέρες θα κατατεθεί στη Βουλή. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχουν γίνει στο υπουργείο Εργασίας-Ασφάλισης, στη ρύθμιση μπορούν θεωρητικά να ενταχθούν ληξιπρόθεσμες οφειλές 34 δισ. ευρώ. Επιτυχία θα είναι εάν ρυθμιστούν χρέη άνω των 8 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να εισρέουν κάθε χρόνο σε ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ περίπου 1,2 δισ. ευρώ από πληρωμές δόσεων. Θα είναι μία πραγματικά τελευταία ευκαιρία για τους κόκκινους οφειλέτες των Ταμείων, καθώς οι νέες διατάξεις θα ισχύσουν μόνον για τρεις μήνες. Αμέσως μετά θα ξεκινήσει σαφάρι ελέγχων και αναγκαστικών μέτρων είσπραξης από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), που θα βάλει αρχικά στο στόχαστρο όσους χρωστούν μεγάλα ποσά. Το νομοσχέδιο θα ψηφισθεί πριν από το Πάσχα και αμέσως θα ανοίξει ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπου θα υποβάλλονται οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων για ρύθμιση οφειλών.

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Δάνεια σε ΜμΕ με Κ

εφάλαιο κίνησης και χρηματοδότηση για επενδύσεις μπορούν να εξασφαλίσουν μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις, μέσω του προγράμματος «Επιχειρηματική Χρηματοδότηση» του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) που έχει αρχίσει να «τρέχει». Τα δάνεια είναι κατά 40% άτοκα – ο δανειολήπτης θα πληρώνει τόκους μόνον για το 60% του ποσού. Οι επιχειρήσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις, μπορούν να δανεισθούν από 10.000 έως 500.000 ευρώ για κεφάλαιο κίνησης και 25.000 έως 1,5 εκατ. ευρώ για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων. Μέσω του προγράμματος «Επιχειρηματική Χρηματοδότηση» θα δοθούν συνολικά 915 εκατ. ευρώ. Οι τράπεζες έχουν εισφέρει 549 εκατ. ευρώ και το ΕΤΕΑΝ τα υπόλοιπα 366 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 40%. Στο ποσοστό του δανείου που συμμετέχει το ΕΤΕΑΝ, είναι άτοκο για τις επιχειρήσεις, γεγονός που καθιστά το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό εργαλείο πολύ δελεαστικό. Τα δάνεια χορηγούνται μέσω των

Ποιες και πώς μπορούν να πάρουν τραπεζών που συνεργάζονται με το ΕΤΕΑΝ στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλουν αίτημα δανειο-

δότησης μέσω ίντερνετ, στον σύνδεσμο https://www.ependyseis.gr/mis (Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων - ΠΣΚΕ).

«Ο κόμπος στο χτένι»

Γιατί το ΔΝΤ και οι Ευρωπαίοι επιμένουν να μειωθεί. Τι δείχνουν τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων

Η

κυβέρνηση προσπαθεί να σώσει το αφορολόγητο, οι Ευρωπαίοι δανειστές είναι έτοιμοι να συναινέσουν για να μη γίνει η συμφωνημένη μείωση, αλλά οι Ελληνες φορολογούμενοι δεν βοηθούν. Δηλώνουν τόσο χαμηλά εισοδήματα, που δίνουν στο ΔΝΤ και στους ευρωπαϊκούς Θεσμούς επιχειρήματα για να επιμένουν ότι στα μικρομεσαία

εισοδήματα η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή είναι πολύ μεγάλη - άρα καθίσταται επιβεβλημένη η μείωση του αφορολόγητου. Την άποψη αυτή που προβάλλει μετ’ επιτάσεως το ΔΝΤ. συμμερίζονται πολλοί παράγοντες της Κομισιόν και των Θεσμών, που εκτιμούν ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να πληρώσουν έστω και ελάχιστους φόρους εκατοντάδες χιλιάδες κατα-


FREEmoney

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

άτοκο το 40%! Εκεί γίνεται μόνο η εγγραφή για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Εν συνεχεία πρέπει να υποβάλουν το φυσικό φάκελο σε υποκατάστημα μίας εκ των συνεργαζόμενων τραπεζών. Όλα τα υπόλοιπα που απαιτούνται για τη λήψη του δανείου, κατατίθενται στις τράπεζες. Οι συνεργαζόμενες τράπεζες είναι οι εξής: Εθνική, Τρ. Πειραιώς, Eurobank, Τρ. Αττικής, Παγκρήτια Συνεταιριστική, Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου, Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας, Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων, Συνεταιριστική Τράπεζα Δράμας.

εργασιών της επιχείρησης στην τελευταία χρήση, ή έως το 50% των παραγγελιών τρέχοντος έτους. Για νεοϊδρυθείσες επιχειρήσεις, το ύψος δανείου ορίζεται έως το 50% των παραγγελιών του τρέχοντος έτους ή το 80% των επί πιστώσει αγορών. Σε περίπτωση που τα μεγέθη αυτά δεν είναι διακριτά, το δάνειο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 100% των ιδίων κεφαλαίων.

Χορηγούνται για 24 έως 60 μήνες, με δυνατότητα περιόδου χάριτος έως έξι μήνες. - Το υποπρόγραμμα 2 παρέχει δάνεια για επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων που δεν έχουν υλοποιηθεί. Τοποσό του δανείου μπορεί να κυμαίνεται από 25.000 έως 1,5 εκατ. ευρώ. Η διάρκειά του καθορίζεται σε 5-10 έτη, με δυνατότητα περιόδου χάριτος από έξι έως 24 μήνες.

Για ρευστότητα και επενδύσεις Το πρόγραμμα του ΕΤΕΑΝ περιλαμβάνει δύο ξεχωριστά υποπρογράμματα: - Το υποπρόγραμμα 1 παρέχει δάνεια επιχειρηματικής ανάπτυξης (κεφάλαια κίνησης ειδικού σκοπού, στο πλαίσιο δραστηριοτήτων ανάπτυξης ή επέκτασης). Το ποσό του δανείου μπορεί να φθάνει έως το 50% του κύκλου

με το αφορολόγητο στηματάρχες, μικροί επιχειρηματίες, αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες- γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί κλπ. Οι Ευρωπαίοι έχουν την… «καλή διάθεση» να μην επιμείνουν στη μείωση του αφορολόγητου ορίου κάτω από τα 8.600 ευρώ. Βλέπουν όμως τα στοιχεία της ΑΑΔΕ και… φρίττουν: Η συντριπτική πλειοψηφία των εχόντων εισοδήματα από ελευθέρια επαγγέλματα δηλώνει εισοδήματα κάτω από το αφορολόγητο όριο. Στο ανακοινωθέν της τελευταίας συνεδρίασης του Eurogroup κατα-

γράφηκε ότι η Ελλάδα έχει συμφωνήσει να εφαρμόσει τις δεσμεύσεις της, μεταξύ των οποίων και τη μείωση του αφορολόγητου ορίου. Στη συνέχεια όμως, από τις δηλώσεις του προέδρου του Μάριο Σεντένο φάνηκε ότι το θέμα αυτό αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Όπως έκανε και πέρυσι με την περικοπή ή μη των συντάξεων, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια παρασκηνιακή διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς για να μην αναγκασθεί να προχωρήσει σε μείωση του αφορολόγητου. Όμως ο «αντίπαλος» βρίσκεται εντός

των τειχών. Οι περισσότεροι φορολογούμενοι δηλώνουν εισοδήματα μέχρι 5.000 ή 10.000 ευρώ, δηλαδή στην ουσία είναι αφορολόγητοι! Το ΔΝΤ και οι Ευρωπαίοι μιλούν για «στρέβλωση» την οποία δεν μπορούν να αποδεχθούν. Λένε ότι η πρέπει να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να πληρώνουν περισσότεροι φόρο εισοδήματος - έστω και λίγο, αλλά να πληρώνουν. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ: - Οι αγρότες σε ποσοστό 95% δηλώνουν εισοδήματα έως 10.000 ευρώ. - Οι μισθωτοί κατά πλειοψηφία (ποσοστό 51,8%) δηλώνουν έως 10.000 ευρώ. - Μηδενικό εισόδημα δήλωσαν 840.762 φορολογούμενοι (10,4% του συνόλου) - Εως 10.000 ευρώ δήλωσαν 5.244.442 φορολογούμενοι (65% του συνόλου). Δηλαδή, οι 2 στους 3 εμφάνισαν μηνιαίο εισόδημα κάτω από 830 ευρώ!

5

Ράλι ομολόγων, σε ιστορικά χαμηλά οι αποδόσεις

Μ

ε ταχείς ρυθμούς συνεχίζεται η αποκλιμάκωση των αποδόσεων (άνοδος τιμών) των ελληνικών κρατικών ομολόγων, που σημειώνουν διαδοχικά ιστορικά ρεκόρ, προσελκύοντας μάλιστα αυξανόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον. Στο διάστημα των δύο τελευταίων εβδομάδων έχουν υποχωρήσει περίπου κατά 43 μονάδες βάσης. Καταλυτική η επίδραση της απόφασης του Eurogroup να δώσει «πράσινο φως» για εκταμίευση των κερδών κεντρικών τραπεζών από ελληνικά ομόλογα, που εντάσσεται στα μέτρα ελάφρυνσης χρέους. Η κίνηση αυτή ήταν σαφές μήνυμα προς τις αγορές ότι η Ελλάδα τηρεί τις δεσμεύσεις της, υλοποιεί τις μεταρρυθμίσεις και βρίσκεται δημοσιονομικά σε καλό δρόμο. Το μινι ράλι που βρίσκεται σε εξέλιξη από την προηγούμενη εβδομάδα, επιταχύνθηκε μετά την απόφαση του Eurogroup και συνεχίστηκε αυτή την εβδομάδα, με μεγάλο όγκο συναλλαγών στην ΗΔΑΤ. Η απόδοση του 5ετούς ομολόγου κινείται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, προσεγγίζοντας το 2,20%. Επισημαίνεται ότι όταν εκδόθηκε τον Ιανουάριο, διατέθηκε με απόδοση 3,60%. Αυτή η μεγάλη πτώση απόδοσης σημαίνει αντίστοιχη μεγάλη άνοδο τιμής, που μεταφράζεται σε ανάλογα κεφαλαιακά κέρδη και υπεραξίες για τους επενδυτές – της τάξεως του 35% σε τρεις μήνες! Η απόδοση του 10ετούς τίτλου κινείται σε χαμηλά 13 ετών, προσεγγίζοντας το 3,30%. Στους επενδυτές που το αγόρασαν όταν εκδόθηκε, αποφέρει κεφαλαιακό κέρδος της τάξεως του 11% σε ένα μήνα!

Φοροδιαφυγή μέσω ίντερνετ και… Facebook

Ε

κτεταμένη φοροδιαφυγή σε καταστήματα που πραγματοποιούν πωλήσεις μέσω ίντερνετ, αποκάλυψαν οι νέου τύπου διασταυρώσεις που πραγματοποίησε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Διαπιστώνοντας ότι οι διασταυρώσεις αυτές αποδίδουν, οδηγώντας στον εντοπισμό φορολογητέας ύλης, στην είσπραξη σημαντικών εσόδων και στην περιστολή της φοροδιαφυγής, η ΑΑΔΕ σκοπεύει να τις επεκτείνει σε όλους τους τομείς ηλεκτρονικού εμπορίου. Δεδομένου ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών ανθεί τα τελευταία χρόνια, είναι λογικό η εφορία να στρέψει το ενδιαφέρον της σ’ αυτή τη δραστηριότητα. Ο εντοπισμός της φοροδιαφυγής είναι εύκολος, καθώς όλα τα στοιχεία γι αυτές τις πωλήσεις καταγράφονται ηλεκτρονικά στις παραγγελίες, στις πληρωμές μέσω τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και στις μεταφορικές ή ταχυδρομικές εταιρείες . Το περίεργο είναι ότι πολλοί επιχειρηματίες επιμένουν να μην εμφανίζουν αυτές τις πωλήσεις στα βιβλία τους, ενώ γνωρίζουν πόσο εύκολο είναι να εντοπισθούν.


6

FREEmoney

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Γαλακτοβιομηχανίες: Μάχη για

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Εξαγορά από την Inform Lykos στη Ρουμανία

Σ

υνεχίζει τις κινήσεις διεθνούς επέκτασης ο όμιλος Inform Lykos, που κυριαρχεί στην ελληνική αγορά μηχανογραφικών εντύπων και διαθέτει επίσης παρουσία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Μέσω της θυγατρικής του στη Ρουμανία, εξαγόρασε έναντι 2,5 εκατ. ευρώ τις δραστηριότητες της Star Storage, που διαθέτει τεχνογνωσία σε αυτόν τον τομέα και αξιόλογο πελατολόγιο. Η εξαγορά θα προσθέσει περί τα 4 εκατ. ευρώ ετησίως στα ενοποιημένο κύκλο εργασιών του ομίλου, συμβάλλοντας αντίστοιχα στη βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του. Η συμφωνία εξαγοράς τέθηκε σε ισχύ την 1η Απριλίου. Η εξαγορασθείσα επιχειρηματική δραστηριότητα της Star Storage αφορά την ψηφιακή εκτύπωση και τη διανομή λογαριασμών για τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, εταιρείες τηλεπικοινωνιών κλπ. Η συναλλαγή περιλαμβάνει τη μεταβίβαση συμβάσεων πελατών, τεχνογνωσίας, εργαζομένων και του εξοπλισμού που εξυπηρετούν αυτή τη δραστηριότητα. Η εξαγορά θα επιτρέψει στην Inform Lykos να προσεγγίσει μία νέα πελατειακή βάση, στην οποία ο όμιλος Inform θα παρέχει προϊόντα και υπηρεσίες, πέραν αυτών που μέχρι σήμερα παρέχονταν από τη Star Storage.

Τ

ο παστεριωμένο γάλα πάει παντού. Όμως δεν αφήνει σημαντικό κέρδος στις γαλακτοβιομηχανίες - αν και πωλείται σε τιμές πολύ υψηλότερες από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές. Γι’ αυτό οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου στρέφονται στην αγορά γιαουρτιού, όπου τα περιθώρια κέρδους είναι πολύ μεγαλύτερα. Εκεί δίνεται τώρα η μεγάλη μάχη του ανταγωνισμού, με πολλά νέα προϊόντα και επιθετικές κινήσεις που οδηγούν σε αναδιανομή της «πίτας». Όλες οι εταιρείες προσπαθούν να κερδίσουν μεγαλύτερο μερίδιο από τα περίπου 245 εκατ. ευρώ που είναι ο εκτιμώμενος ετήσιος τζίρος λιανικών πωλήσεων γιαουρτιού. Τα τελευταία χρόνια οι συνολικές πωλήσεις παραμένουν στάσιμες. Αυτό εντείνει τον ανταγωνισμό, καθώς η αύξηση των πωλήσεων κάποιας εταιρείας συνεπάγεται απώλειες για άλλες. Στοιχεία υπάρχουν μόνον για τις πωλήσεις μέσω σουπερμάρκετ: Διατίθενται κάθε χρόνο περίπου 53.000 τόνοι γιαούρτι (πάνω από 250 εκατομμύρια κεσεδάκια), συνολικής αξίας περίπου 215 εκατ. ευρώ. Σε άλλα 30 εκατ. ευρώ υπολογίζεται η αξία πωλήσεων που πραγματοποιούνται από άλλα καταστήματα και δίκτυα

Πώς μοιράζεται η πίτα. Ανερχόμενη δύναμη η «Κρι-Κρι», υποσκέλισε την «Δέλτα»/Vivartia διανομής. Παρά το γεγονός ότι η αγορά παραμένει στάσιμη, οι γαλακτοβιομηχανίες επιμένουν στο γιαούρτι γιατί έχει περιθώρια κέρδους. Όπως λένε παράγοντες του κλάδου «το γάλα αφήνει ελάχιστα – κι αν δεν

συνοδεύεται από μεγάλη γκάμα άλλων προϊόντων, μπορεί να είναι και ζημιογόνο. Κέρδος αφήνουν τα γιαούρτια και τα παγωτά. Όμως στα παγωτά χρειάζεται μεγάλη διαφημιστική δαπάνη και πολύς χρόνος για να εδραιωθείς».

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Η ΔΕΗ εξασφαλίζει φθηνό δανεισμό και επενδύει 687 εκατ

«Σφακιανάκης»/Suzuki:

Ε

ξασφαλίζοντας φθηνή χρηματοδότηση, η ΔΕΗ σχεδιάζει να πραγματοποιήσει φέτος μεγάλες επενδύσεις για εκσυγχρονισμό της παραγωγικής υποδομής της, που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία, εξασφάλισε νέα πιστωτική γραμμή 160 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου (Black Sea Trade & Development Bank). Το δάνειο είναι 5ετούς διάρκειας, με μία εφάπαξ αποπληρωμή στη λήξη του και ανταγωνιστικό επιτόκιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επιτόκιο είναι περίπου 2,40% συν Euribor εξαμήνου - πολύ χαμηλότερο από το μέσο επιτόκιο των δανείων που έχουν ληφθεί από ελληνικές τράπεζες. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, το δάνειο θα χρησιμοποιηθεί για την χρηματοδότηση του επενδυτικού πλάνου της ΔΕΗ. Στο σχεδιασμό προβλέπονται συνολικές επενδύσεις 686,7 εκατ. ευρώ εντός του τρέχοντος έτους. Συνολικά στο διάστημα 2015-2019 οι επενδύσεις της ΔΕΗ αναμένεται να ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ

Ρύθμισαν τα χρέη με τις τράπεζες, μαζεύουν όλες τις μετοχές και βγάζουν την εταιρεία από το ΧΑ θέλουν και το free float

Τ

ον δρόμο της εξόδου από το ΧΑ παίρνει και η εταιρεία εμπορίας αυτοκινήτων «Σφακιανάκης», που είναι αποκλειστικός αντιπρόσωποςεισαγωγέας των αυτοκινήτων Suzuki και βρίσκεται σε φάση αναδιάρθρωσης-εξυγίανσης, βαρυνόμενη με τεράστιες δανειακές υποχρεώσεις. Μετά την επίτευξη συμφωνίας με τις τράπεζες για αναδιάρθρωση δα-

νεισμού, οι μεγαλομέτοχοι που εισέφεραν πέρυσι 5,1 εκατ. ευρώ σε ΑΜΚ προς στήριξη της εταιρείας - αυξάνοντας τα ποσοστά τους, ζητούν τώρα να αγοράσουν τις υπόλοιπες μετοχές που απέμειναν στα χέρια των μικροεπενδυτών και να αποσύρουν την εταιρεία από το ΧΑ. Ποντάρουν προφανώς στις προοπτικές της εταιρείας, που βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης.


FREEmoney

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

τζίρο €245 εκατ. στο γιαούρτι Οι πρωταγωνιστές Όλες οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες προσθέτουν τώρα στα προϊόντα τους το στραγγιστό γιαούρτι, που έχει τη μεγαλύτερη κατανάλωση και υψηλότερο περιθώριο κέρδους. Πρόσφατα μπήκε σ’ αυτή την αγορά η «Δωδώνη» με το στραγγιστό γιαούρτι «Ηπειρωτικό», το οποίο λανσάρεται με μεγάλη διαφημιστική καμπάνια. Είχαν προηγηθεί με λανσάρισμα νέων προϊόντων η «Κρι-Κρι» και η «ΜΕΒΓΑΛ» (η οποία ανήκει πλέον στον όμιλο Vivartia που έχει και τα προϊόντα «Δέλτα»). Την γκάμα προϊόντων τους σπεύδουν να ανανεώσουν και να εμπλουτίσουν και οι άλλες εταιρείες του κλάδου που φιλοδοξούν να διευρύνουν τα μερίδιά τους στην αγορά. Leader στον κλάδο παραμένει η «ΦΑΓΕ», αν και έχει χάσει έδαφος, καθώς οι νέοι ανταγωνιστές συνεχίζουν να ροκανίζουν τα μερίδια της. Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI για τις πωλήσεις μέσω αλυσίδων σουπερμάρκετ, πέρυσι είχε μερίδιο 21,2% στον όγκο πωλήσεων και 22,8% σε αξία. Ανερχόμενη δύναμη στον κλάδο η εισηγμένη στο χρηματιστήριο «ΚριΚρι», με μερίδιο 14,3% σε όγκο και

13,5% σε αξία. Στην τρίτη θέση βρίσκονται τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας με μερίδιο 12,9% και 7,9% σε όγκο και αξία αντίστοιχα. Τα μερίδια αγοράς Η «Δέλτα» (Vivartia), που συναγωνιζόταν επί δεκαετίες με τη ΦΑΓΕ για την πρώτη θέση, έχει υποχωρήσει πλέον στην τέταρτη ως προς τον όγκο πωλήσεων, με μερίδιο 11,9%. Παραμένει όμως δεύτερη ως προς τον τζίρο (16,4%) – προφανώς επειδή τα προϊόντα της είναι ακριβότερα και με λιγότερες πωλήσεις έχει μεγαλύτερα έσοδα από την «Κρι-Κρι». Ακολουθεί η θεσσαλική εταιρεία «Όλυμπος», με μερίδιο 9,3% σε όγκο

και 10,3% σε αξία. Στην έκτη θέση η «Δωδώνη», με μερίδιο 8% σε όγκο και 6,1% σε αξία. Η ΜΕΒΓΑΛ βρίσκεται χαμηλότερα, με μερίδιο 5,4% σε όγκο και 5,7% σε αξία. Τους τελευταίους μήνες ακολουθεί επιθετική πολιτική, επιδιώκοντας να κερδίσει μερίδια και να αναπληρώσει τις απώλειες της «Δέλτα»/Vivartia. Στην όγδοη θέση η Friesland με τα γιαούρτια «Νουνού», που έχει 3,5% του συνολικού όγκου πωλήσεων και 3,2% του συνολικού τζίρου. Τη δεκάδα συμπληρώνουν η γαλλική Danone (3,2% σε όγκο και 4,5% σε αξία – προφανώς με ακριβότερα προϊόντα) και η εταιρεία «Φάρμα Κουκάκης» με 2,4% του όγκου και 2,3% του τζίρου στον κλάδο.

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

Ομολογιούχοι πήραν 5% της Forthnet

Α

λλαγές στη μετοχική σύνθεση της Forthnet φέρνει η μετατροπή σε μετοχές ομολογιών του μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου 70,1 εκατ. ευρώ, που είχε εκδώσει η εταιρεία το 2016. Όπως ανακοινώθηκε, 8.723.237 ομολογίες εκείνου του δανείου μετατράπηκαν σε ισάριθμες μετοχές, αυξάνοντας το μετοχικό κεφάλαιο και διευρύνοντας το μετοχολόγιο της Forthnet. Με τη μετατροπή αυτή, οι ομολογιούχοι αποκτούν το 5% της Forthnet. Μέχρι στιγμής δεν έχει διευκρινισθεί ποιοι είναι οι ομολογιούχοι πιστωτές της εταιρείας που προέβησαν σε μετατροπή των τίτλων τους – αν πρόκειται δηλαδή για τις πιστώτριες τράπεζες, παλαιούς ή νέους μετόχους που αποκτούν τώρα συμμετοχή. Επισημαίνεται ότι από το μετατρέψιμο ομολογιακό δάνειο του 2016 υπάρχουν ακόμη 171.268.704 ομολογίες. Αν αυτές μετατραπούν μελλοντικά σε μετοχές, οι κάτοχοί τους θα αποκτήσουν 49,5% της εισηγμένης εταιρείας τηλεπικοινωνιών.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Τα παίρνουν όλα οι μεγαλομέτοχοι…. Δημόσια πρόταση για την εξαγορά του free float (8,08%) κατέθεσε ο CEO της εταιρείας Σταύρος Τάκη, ο οποίος μαζί με τη σύζυγό του Mιράντα-Eυστρατία Σφακιανάκη, κόρη του ιδρυτή του ομίλου, κατείχαν περίπου 32% πριν από την ΑΜΚ. Η πρόταση υποβάλλεται σε συνεργασία με τους άλλους δύο βασικούς μετόχους, την εταιρεία holding «Σφακιανάκης Συμμετοχών» και το ζεύγος Κατερίνα Σφακιανάκη - Αθανάσιος Πλατιάς, που διατηρεί μικρό ποσοστό συμμετοχής.

7

Οι ενεργούντες από κοινού μέτοχοι συγκεντρώνουν 91,92%. Για το υπόλοιπο 8,08% (1.917.858 μετοχές) που θέλουν να αγοράσουν, προσφέρουν τίμημα 0,34 ευρώ ανά μετοχή, περίπου 20,5% υψηλότερο από τη χρηματιστηριακή τιμή (την ημέρα που γράφεται αυτό το άρθρο στα 0,272 ευρώ). Το προσφερόμενο τίμημα υπερβαίνει επίσης κατά 161,5% την αξία της μετοχής (0,13 ευρώ) που προσδιορίστηκε από τον Αποτιμητή και περιλαμβάνεται στην Έκθεση Αποτί-

μησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, αποσύροντας την εταιρεία από το χρηματιστήριο, οι μεγαλομέτοχοι σκοπεύουν να εισφέρουν νέα κεφάλαια σε ΑΜΚ και να υλοποιήσουν σχέδιο εξυγίανσης σε συνεργασία με τις πιστώτριες τράπεζες Οι μέτοχοι θα εισφέρουν νέα κεφάλαια στην εταιρεία, ενώ οι πιστώτριες τράπεζες θα προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση δανεισμού, με επιμήκυνση λήξεων και άλλες ευνοϊκές ρυθμίσεις. Πρόκειται για φιλόδοξο σχέδιο με πολλούς κινδύνους, καθώς οι συνολικές υποχρεώσεις του ομίλου υπερβαίνουν τα 200 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι η εταιρεία «Σφακιανάκης» είναι αποκλειστικός αντιπρόσωπος-εισαγωγέας των αυτοκινήτων Suzuki. Μέσω θυγατρικών δραστηριοποιείται επίσης στις λιανικές πωλήσεις και στις μισθώσεις αυτοκινήτων, στην εισαγωγή-εμπορία χωματουργικών και μηχανολογικού εξοπλισμού, στην ενέργεια, τις ασφάλειες κλπ.

Αβαξ-ΤΕΡΝΑ ανέλαβαν έργο €270 εκατ. στην Κύπρο

Τ

ο μεγαλύτερο οικοδομικό έργο στην Κύπρο θα εκτελέσουν οι εταιρείες Αβαξ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, εξασφαλίζοντας απασχόληση και σημαντικά έσοδα την επόμενη διετία. Μέσω κοινοπρακτικού σχήματος όπου συμμετέχουν με αναλογία 60/40, οι δύο όμιλοι ανέλαβαν την κατασκευή του συγκροτήματος ξενοδοχείου και καζίνο “City of Dreams Mediterranean” στη Λεμεσό, για λογαριασμό της κινεζικών συμφερόντων εταιρείας ICR Cyprus Resort Development. Πρόκειται για project προϋπολογιζόμενης κατασκευαστικής δαπάνης 270 εκατ. ευρώ, που θα ολοκληρωθεί σε δυόμισυ χρόνια. Αφορά στην κατασκευή μεγάλου ξενοδοχειακού θέρετρου και καζίνο συνολικής δομημένης έκτασης περίπου 96.000 τμ επί οικοπέδου έκτασης 370 στρεμμάτων. Το συγκρότημα θα περιλαμβάνει καζίνο, εστιατόρια, εμπορικές χρήσεις, spa, 16όροφο ξενοδοχείο δυναμικότητας περίπου 500 δωματίων, εκθεσιακό χώρο, εκτεταμένες αθλητικές εγκαταστάσεις με εσωτερικές και εξωτερικές πισίνες, πλήθος άλλων κύριων και βοηθητικών χώρων & εγκαταστάσεων, και χώρους πρασίνου μεγάλης έκτασης.


FREEmoney

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

8

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Ελληνικό success story στη φαρμακοβιομηχανία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Καινοτομεί η Sunlight και μπαίνει σε νέες αγορές

Τ

ην πρώτη «έξυπνη» μπαταρία λιθίου για Ηλεκτρικά Οχήματα Βιομηχανικής Χρήσης (eIVs, electrical Industrial Vehicles) δημιούργησε η Sunlight, μετά από πολυετείς επιστημονικές έρευνες στα εργαστήρια της. Με το νέο αυτό προϊόν η εταιρεία του ομίλου Olympia - Πάνου Γερμανού επεκτείνει τις δραστηριότητες της και εισέρχεται με αξιώσεις σε μία αναπτυσσόμενη αγορά με ευοίωνες προοπτικές. Η Sunlight μπαίνει με προβάδισμα στη διεθνή αγορά, καθώς έχει αναπτύξει μεγάλη τεχνογνωσία

Δημιούργησε «έξυπνη» μπαταρία λιθίου στην κατασκευή μπαταριών λιθίου για προηγμένες εφαρμογές. Η νέα επαναστατική σειρά «έξυπνων μπαταριών», Li.ON FORCE, αποτελεί παγκόσμια καινοτομία. Συνδυάζει τα πλεονεκτήματα των μπαταριών τεχνολογίας λιθίου με τις καινοτόμες εφαρμογές της τεχνολογίας Industry 4.0. που αφορούν στη χρήση τεχνολογιών Internet of Things στη βιομηχανία. Έτσι, για πρώτη φορά στη διεθνή αγορά διατίθεται από τη SUNLIGHT μπαταρία λιθίου που παρέχει την παγκόσμια τεχνολογική καινοτομία GLocal, όπου μέσω Cloud προσφέρει real time αμφίδρομη επικοινωνία. Με 17 επίπεδα ασφάλειας, στιβαρή κατασκευή, ευχρηστία και υψηλές επιδόσεις, η Li.ON FORCE διαφοροποιείται από οποιοδήποτε άλλο προϊόν της αγοράς διεθνώς. Η Sunlight είναι ήδη ένας από τους παγκόσμιους leaders στην αγορά μπαταριών μολύβδου για Ηλεκτρικά Οχήματα Βιομηχανικής Χρήσης (eIVs), διατηρώντας μερίδιο που πλησιάζει το 10% του παγκόσμιου όγκου πωλήσεων στον συγκεκριμένο τομέα. Σε ευρωπαϊκές αγορές όπως η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιταλία κ.α., όπου αναμένεται ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας λιθίου, συγκεντρώνει πολύ μεγάλα μερίδια και διευρυμένο πελατολόγιο. Εχει επίσης ισχυρή παρουσία στις αγορές της Αμερικής και της Ινδίας όπου τα μερίδιά της διευρύνονται με ταχείς ρυθμούς.

Υ

ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης εργασιών, υψηλή κερδοφορία και σημαντική αύξηση εσόδων από διεθνείς δραστηριότητες επέτυχε για δεύτερη συνεχή χρονιά η εισηγμένη Profile Software. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ομίλου ανήλθε σε €13,8 εκατ. το 2018, αυξημένος κατά 20% σε ετήσια βάση. Τα 2/3 των εσόδων προήλθαν από το εξωτερικό. Τα κέρδη προ Αποσβέσεων, Τόκων και Φόρων (EBITDA) ανήλθαν σε €4,1 εκατ. έναντι €3,9 εκατ. το 2017. Το περιθώριο EBITDA διατηρήθηκε σε 29%, γεγονός που οφείλεται στην αυξημένη συνεισφορά των προϊόντων ιδίας ανάπτυ-

Ο

λοι γνωρίζουν το πιο «διάσημο» προϊόν της, το Salospir. Ελάχιστοι όμως ξέρουν την εταιρεία που το παρασκευάζει – μαζί με δεκάδες άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα, τα οποία είναι αποτέλεσμα δικής της επιστημονικής έρευνας και έχουν κατοχυρωθεί με διεθνείς πατέντες. Πίσω από αυτό το δημοφιλές φάρμακο βρίσκεται η Uni-Pharma, ναυαρχίδα ενός ελληνικού ομίλου με κυρίαρχη θέση στην αγορά και με δυναμική ανάπτυξη ακόμη και μέσα στα χρόνια της μεγάλης κρίσης. Έχοντας ολοκληρώσει επενδύσεις 80 εκατ. ευρώ την περίοδο της και σχεδιάζοντας νέες 15 εκατ. ευρώ, ο όμιλος UniPharma πρωταγωνιστεί στον κλάδο. Πέρυσι είχε κύκλο εργασιών 62,2 εκατ. ευρώ (+13%) και καθαρά κέρδη 4 εκατ. ευρώ. Περίπου το 20% του τζίρου καλύπτουν οι εξαγωγές. Το νέο στοίχημά του είναι η αξιοποίηση ελληνικών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, με δημιουργία προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Μέσω της νεοσύστατης θυγατρικής Uniherbo δημιουργεί βιομηχανική εκχυλισμάτων φαρμακευτικών φυτών, που θα αποτελούν πρώτη ύλη για πολλά νέα προϊόντα. Παράλληλα ο όμιλος διευρύνει το πεδίο εργασιών του, δημιουργώντας μεγάλη γκάμα προϊόντων προσωπικής περιποίησης, που θα απευθύνονται σε γυναίκες και θα κυκλοφορούν με την καθιερωμένη εμπορική επωνυμία «EVA» Η εταιρεία Uni-Pharma ιδρύθηκε το 1963 από τον φαρμακοποιό Κλέωνα Τσέτη. Ήταν η πρώτη παγκοσμίως που παρουσίασε τη φαινοβαρβιτάλη ως πόσιμο διάλυμα, παράγοντας το φάρμακο Lumidrops®, καθώς και ένα συνδυασμό ουσιών (φαινοβαρβιτάλης και οματροπίνης) με την εμπορική επωνυμία Novalumine® (ηρεμιστικό και σπασμολυτικό). Τα μεγάλα βήματα Τα σημαντικότερα βήματα ανάπτυξης έγιναν με το λανσάρισμα ιδιαίτερα γνω-

Η Ιουλία Τσέτη, κόρη του ιδρυτή της Uni-pharma είναι τώρα επικεφαλής του ομίλου, συνεχίζοντας με επιτυχία το έργο του στών σκευασμάτων. Ειδικότερα: 1977: Εισαγωγή του Salospir. Ήταν το πρώτο προϊόν ακετυλοσαλικυλικού οξέος που κυκλοφόρησε στην Ευρώπη σε μορφή δισκίων με εντεροδιαλυτή επικάλυψη. 1990: H Uni-Pharma παρουσίασε το Τ4®, φάρμακο για τη θεραπεία παθήσεων του θυρεοειδούς αδένα. 1992: Λανσάρισμα του Apotel. Ήταν το πρώτο παγκοσμίως ενέσιμο σκεύασμα παρακεταμόλης, βάσει μεθόδου διαλυτοποίησης της παρακεταμόλης που ανέπτυξε η ελληνική εταιρεία. To 1998 η Uni-Pharma απέκτησε ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τα ενέσιμα διαλύματα παρακεταμόλης και παρακεταμόλης σε συνδυασμό με άλλες δραστικές ουσίες. Παραγωγική υποδομή Οι τρεις εταιρείες του ομίλου Unipharma, InterMed, Pharmabelle – παράγουν προϊόντα με διεθνή αναγνώριση, που εξάγονται σε 61 χώρες. Απασχολούν περίπου 530 εργαζόμενους. Διαθέτουν τρεις εργοστασιακές μονάδες – τις πλέον σύγχρονες που έχει να επιδείξει ο κλάδος. Στις εγκαταστάσεις

ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Η Profile αυξάνει τις πωλήσεις και την κερδοφορία της ξης στον κύκλο εργασιών. Τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε € 1,7 εκατ. έναντι €1,4 εκατ. το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας αύξηση κατά 21%. Μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκεν σε € 1,3 εκατ. από €1 εκατ. το 2017. Ο Όμιλος διατηρεί την οικονομική ευρωστία

του, με δείκτη ξένων προς ίδια κεφάλαια στο 0,93x, και δείκτη γενικής ρευστότητας στο 1,85x συνέπεια της αποτελεσματικής διαχείρισης κεφαλαίου κίνησης. Ο κύκλος εργασιών της εισηγμένης μητρικής εταιρείας ήταν € 7,8 εκατ. ενώ τα κέρδη προ Φόρων ανήλθαν σε € 1,1 εκατ.

παραγωγής της Unipharma έγιναν επενδύσεις 35 εκατ. ευρώ την προηγούμενη 5ετία. Η InterMed ιδρύθηκε το 1996 και δραστηριοποιείται στους τομείς των οδοντιατρικών, δερμοκαλλυντικών, γυναικολογικών και παιδιατρικών σκευασμάτων με καινοτόμα προϊόντα. Στην ελληνική και τη διεθνή αγορά είναι παρούσα με brands όπως τα Unisept, Chlorhexil, Eva, Reval και άλλα σκευάσματα, που βρίσκονται σχεδόν σε κάθε σπίτι. Στον αναπτυξιακό σχεδιασμό του ομίλου προβλέπεται η δηµιουργία νέας μονάδας εκχυλισµάτων φαρµακευτικών φυτών στην περιοχή των Οινοφύτων. Πέραν της παραγωγικής της δραστηριότητας θα λειτουργεί και ως ινστιτούτο μελέτης που θα εκπαιδεύει φοιτητές. Επικεφαλής του ομίλου είναι η Ιουλία και η Ειρήνη Τσέτη, κόρες του ιδρυτή της εταιρείας, οι οποίες ανέλαβαν να συνεχίσουν το έργο του, φιλοδοξώντας να οδηγήσουν την Unipharma σε περαιτέρω ανάπτυξη και διεθνή αναγνώριση

Η εξωστρέφεια του Ομίλου ενισχύθηκε με αναλήψεις έργων σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Αφρική και Ασία, με τις πλατφόρμες FMS.next, Axia, Acumennet και RiskAvert. Ο Όμιλος της Profile διαθέτει πλέον παρουσία σε 38 χώρες. Ενισχύει συνεχώς την προβολή και προώθηση των λύσεων του στις διεθνείς αγορές, εμπλουτίζοντας το ανθρώπινο δυναμικό με νέα καταρτισμένα στελέχη. Με βάση την πορεία της προηγούμενης χρήσης και την αυξανόμενη διείσδυση στις διεθνείς αγορές, η διοίκηση του Ομίλου αναμένει περαιτέρω ενίσχυση του ρυθμού ανάπτυξης κατά το τρέχον έτος.


FREEmoney ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

9

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

«Το Ευ Ζην της Άνοιξης»

ΣΕΛΙΔΕΣ 9-15


10

FREEmoney

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΥ ΖΗΝ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

«Kατά φαντασίαν» αλλεργικοί οι περισσότεροι ενήλικοι

Ο

κατά φαντασία ασθενής του Μολιέρου θα μπορούσε κάλλιστα να είναι αλλεργικός στις τροφές. Περίπου ο ένας στους πέντε ανθρώπους πιστεύει ότι έχει αλλεργία σε κάποιο τρόφιμο, όμως στην πραγματικότητα μόνο ο ένας στους δέκα έχει όντως, σύμφωνα με αμερικανική επιστημονική έρευνα. Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια παιδιατρικής Ρούχι Γκούπτα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Northwestern και του Νοσοκομείου Παίδων του Σικάγο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «JAMA Network Open», ανέλυσαν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα άνω των 40.000 ενηλίκων. Διαπιστώθηκε ότι το 19% πιστεύουν πως έχουν κάποια τροφική αλλεργία, όμως στην πραγματικότητα το ποσοστό

των αλλεργικών είναι περίπου 10%, ενώ των υπολοίπων τα συμπτώματα δεν δικαιολογούν τη διάγνωση της αλλεργίας. «Μολονότι βρήκαμε ότι ένας στους δέκα ενηλίκους έχει τροφική αλλεργία, σχεδόν

οι διπλάσιοι νομίζουν ότι είναι αλλεργικοί στις τροφές, αλλά τα συμπτώματά τους δείχνουν απλώς κάποια δυσανεξία σε τροφές ή άλλες σχετικές τροφικές διαταραχές», δήλωσε η δρ Γκούπτα.

«Είναι σημαντικό να δει κανείς προηγουμένως ένα γιατρό που θα κάνει κανονική εξέταση και διάγνωση της αλλεργίας, προτού βιαστεί να αποκλείσει από τη διατροφή του κάποια τροφή», πρόσθεσε. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι από το 10% που έχουν πειστικά συμπτώματα τροφικής αλλεργίας, μόνο οι μισοί (το 5%) έχουν επιβεβαιωμένη διάγνωση από γιατρό. Σχεδόν οι μισοί επίσης από τους πραγματικά αλλεργικούς εκδήλωσαν τουλάχιστον μια από τις τροφικές αλλεργίες τους, όταν είχαν πια ενηλικιωθεί. Η πιο συχνή –αληθινή- τροφική αλλεργία μεταξύ των ενηλίκων, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, είναι απέναντι στα θαλασσινά και ακολουθούν κατά σειρά το γάλα, τα φιστίκια, άλλοι ξηροί καρποί, τα ψάρια, τα αυγά, το σιτάρι, η σόγια και το σουσάμι.

Τελικά «ένα-δυο ποτηράκια»... δεν προστατεύουν Μ

ύθος αποδεικνύεται η πεποίθηση ότι «ένα-δύο ποτηράκια» αλκοόλ προστατεύουν από εγκεφαλικό. Όπως προέκυψε από μεγάλη κινεζοβρετανική επιστημονική έρευνα, δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο για την κατανάλωση του αλκοόλ. Προηγούμενες μελέτες είχαν βρει ότι ένα έως δύο ποτά τη μέρα μπορεί να βοηθούν στην αποτροπή ενός εγκεφαλικού, κάτι που όμως καταρρίπτει πειστικά η νέα μεγάλη έρευνα που έγινε μεταξύ 512.000 ενηλίκων στην Κίνα. Η μελέτη δείχνει ότι ο κίνδυνος υπέρτασης και εγκεφαλικού αυξάνεται σταθερά ανάλογα με την κατανάλωση. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Αϊόνα Μίλγουντ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», δήλωσαν ότι «δεν υπάρχει κανένα προστατευτικό αποτέλεσμα της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ έναντι του εγκεφαλικού. Και η παραμικρή κατανάλωσή του αυξάνει την πιθανότητα να πάθει κάποιος εγκεφαλικό. Λιγότερο σαφή είναι τα ευρήματα για τον κίνδυνο εμφράγματος, γι’ αυτό το θέμα θα μελετηθεί περαιτέρω». Οι επιστήμονες εκτίμησαν ότι το αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού κατά 35% για κάθε τέσσερα πρόσθετα ποτά τη μέρα (280 γραμμάρια αλκοόλ την εβδομάδα). Η

κατανάλωση δέκα έως 20 γραμμαρίων αλκοόλ τη μέρα αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού κατά 10% ως 15%. Στην Κίνα περισσότερα χρόνια ζωής χάνονται εξαιτίας των εγκεφαλικών από κάθε άλλη πάθηση. Στους άνδρες το αλκοόλ εκτιμάται, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, ότι είναι η αιτία για το 8% των ισχαιμικών εγκεφαλικών και το 16% των αιμορραγικών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι περίπου 2,3 δισεκατομμύρια άνθρω-

ποι πίνουν αλκοόλ, με μέση κατανάλωση 33 γραμμαρίων καθαρού αλκοόλ τη μέρα, δηλαδή περίπου δύο ποτήρια κρασιού των 150 ml ή μια μεγάλη μπίρα των 750 ml. Με βάση τις τωρινές τάσεις, αναμένεται αύξηση της παγκόσμιας ανά κεφαλή κατανάλωσης αλκοόλ μέσα στην επόμενη δεκαετία. Η Ευρώπη έχει σήμερα τη μεγαλύτερη ανά άτομο κατανάλωση αλκοόλ στον κόσμο, αλλά εμφανίζει μείωση περίπου 10% μετά το 2010.

Ο μεσημεριανός «υπνάκος» ρίχνει την πίεση σχεδόν όσο τα φάρμακα

Ο

ι άνθρωποι που έχουν τη συνήθεια να παίρνουν ένα μεσημεριανό υπνάκο, είναι πιθανότερο να έχουν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση και να αποφύγουν την υπέρταση, σύμφωνα με ελληνική επιστημονική έρευνα. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καρδιολόγο, δρα Μανώλη Καλλίστρατο, του Γενικού Νοσοκομείου «Ασκληπιείου» Βούλας, που έκαναν τη σχετική παρουσίαση στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας στην Ουάσιγκτον, μελέτησαν 212 ανθρώπους, με μέση ηλικία 62 ετών και μέση πίεση αίματος 129,9 mm Hg. Περίπου ένας στους τέσσερις ήταν καπνιστής ή/και είχε διαβήτη. Διαπιστώθηκε ότι γενικά ο μεσημεριανός ύπνος (με μέση διάρκεια σχεδόν 50 λεπτά) σχετιζόταν με μια μέση μείωση της συστολικής πίεσης κατά 5,3 mm Hg (127,6 mm Hg έναντι 132,9 mm Hg για όσους δεν κοιμούνταν τα μεσημέρια). Επιπροσθέτως, για κάθε μία ώρα πρόσθετου μεσημεριανού ύπνου η 24ωρη μέση συστολική πίεση μειωνόταν κατά 3 mm Hg. Μικρότερη ήταν και η μέση διαστολική πίεση όσων κοιμούνταν τα μεσημέρια (76,2 mm Hg) σε σχέση με όσους δεν κοιμούνταν (79,5 mm Hg). «Τα ευρήματα είναι σημαντικά, επειδή μια μείωση της πίεσης του αίματος τόσο μικρή όσο 2 mm Hg μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων όπως ένα έμφραγμα έως κατά 10%. Με βάση τα ευρήματά μας, αν κάποιος έχει την πολυτέλεια να παίρνει έναν υπνάκο στη διάρκεια της μέρας, μπορεί να δει οφέλη για την υψηλή πίεση του. Ο μεσημεριανός ύπνος μπορεί εύκολα να υιοθετηθεί και δεν κοστίζει τίποτε», δήλωσε ο κ. Καλλίστρατος. Το όφελος του μεσημεριανού ύπνου για τη μείωση της πίεσης φαίνεται να είναι στα ίδια περίπου επίπεδα με εκείνο από τα φάρμακα και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής. «Για παράδειγμα, η μείωση στο αλάτι και στο αλκοόλ μπορεί να ρίξει τα επίπεδα της πίεσης κατά 3 έως 5 mm Hg», όπως επισήμανε ο κ. Καλλίστρατος, ενώ ένα τυπικό αντιυπερτασικό φάρμακο σε χαμηλή δοσολογία, συνήθως, ρίχνει την πίεση του αίματος 5 έως 7 mm Hg κατά μέσο όρο.


FREEmoney

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΥ ΖΗΝ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Πρόκληση: Γίνε vegan για 10 μέρες (και χάσε 4 κιλά)! Π

11

όσο δύσκολο είναι να είσαι vegan και τι μπορείς να κερδίσεις από αυτό; Αν θέλετε να λύσετε την απορία, δεν έχετε παρά να δοκιμάσετε την πρόκληση αυτή για 10 μέρες! Είναι μια ευκαιρία να μάθετε περισσότερα για τη μαγειρική, τη διατροφή, αλλά και για το σώμα σας. Ο *Άκης από τη CTfivepercent NutritionTeam μας καθοδηγεί σε αυτή την πρόκληση, με πληροφορίες, απλές συμβουλές αλλά και ένα χαρακτηριστικό ημερήσιο πλάνο vegan διατροφής για απώλεια λίπους.

ρα. Κάνοντας αυτό, σιγουρεύεσαι ότι λαμβάνεις όλα τα σωστά αμινοξέα που χρειάζεται το σώμα σου. Μην ανησυχείς, θα λάβεις πολλές απαραίτητες βιταμίνες και μέταλλα από την φυτική διατροφή, όπως Βιταμίνη B, ασβέστιο, Βιταμίνη D3,Ψευδάργυρο και ωμέγα-3.

Γιατί να γίνω vegan για 10 μέρες;

«Κόκκινη κάρτα» στη ζάχαρη Η ζάχαρη είναι υπεύθυνη για τις λιγούρες που σε τρελαίνουν και που θα σε κάνουν να βγεις από το πρόγραμμά σου πριν τελειώσουν οι 10 μέρες. Προσπάθησε να της ρίξεις « κόκκινη κάρτα» το διάστημα αυτό.

• Oι vegans συχνά καταναλώνουν λιγότερα κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες, που σημαίνει ότι τείνουν να είναι πιο αδύνατοι και να μην αναπτύσσουν ασθένειες όπως διαβήτη τύπου 2 ή κάποια καρδιαγγειακή νόσο. • Καθώς οι vegans καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά, η διατροφή τους είναι συχνά πλουσιότερη σε όλες τις σημαντικές φυτικές ίνες, το φολικό οξύ, τις βιταμίνες C και E, το κάλιο, το μαγνήσιο και τα φυτοχημικά, που έχουν χαρακτηριστεί ως προστατευτικά έναντι ορισμένων καρκίνων. • Ειδικά αν αθλείστε, μειώνοντας τη χοληστερόλη και τα κορεσμένα λιπαρά που λαμβάνετε, θα αυξήσετε τις φυτικές ίνες, τα θρεπτικά συστατικά και τα καλά λιπαρά και θα αρχίσει να «μαζεύει» η μέση σας!

Κι αν «στραβοπατήσεις»... συνέχισε! Μπορεί να συναντήσεις έναν πειρασμό ή ίσως τυχαία να φας κάτι που δεν είναι vegan, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλείψεις την προσπάθεια. Ανασκουμπώσου και συνέχισε.

Oι vegans συχνά καταναλώνουν λιγότερα κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες, που σημαίνει ότι τείνουν να είναι πιο αδύνατοι και να μην αναπτύσσουν ασθένειες

Tips για να «τερματίσεις» την πρόκληση Μην ανησυχείς για πρωτεΐνη, βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία Ακολουθώντας μια φυτική διατροφή,

Προετοιμάσου Φτιάξε μερικά πιάτα από την αρχή, τεμαχίζοντας κάποια υλικά. Θα σου λύσει τα χέρια άπειρες φορές, που δεν θα έχεις το χρόνο για μαγείρεμα και δεν θα μπεις στον πειρασμό να τσιμπήσεις κάτι απ’ έξω.

ούτε θα πεινάσεις -το αντίθετο μάλιστα-, αλλά ούτε και θα στερηθείς πρωτεΐνη και άλλα θρεπτικά συστατικά! Υπάρχουν πολλά νόστιμα, πλούσια σε πρωτεΐνες τρόφιμα και συμπληρώματα για να διαλέξεις. Το μυστικό είναι να τρως μια καλή ποικιλία, όλη την ημέ-

Ενδεικτικό ημερήσιο πλάνο vegan διατροφής Πρωινό: Χυμός από πράσινα λαχανικά ή χυμός πορτοκάλι και ένα κουλουράκι πολύσπορο Θεσσαλονίκης ή νιφάδες βρώμης με φυτικό γάλα ή με λίγο ζεστό νεράκι. Μπορείς να βάλεις σταφίδες για γλύκα ή μούρα για έξτρα ενέργεια και κανέλα, που ρυθμίζει και τον γλυκαιμικό δείκτη. Δεκατιανό: Ένα φρούτο, όπως το πράσινο μήλο με λίγους ξηρούς καρπούς για να μην ανέβει ο γλυκαιμικός σου δείκτης και να γλυτώσεις τις λιγούρες λίγο αργότερα. Ναι, ίσως πεινάσεις δυοτρεις ώρες μετά, αλλά αυτή είναι και μια ένδειξη ότι ο οργανισμός και ο μεταβολισμός σου λειτουργούν θαύ-

και βιταμίνες και ο οργανισμός σου θα τα διαχειριστεί καλύτερα αν τα καταναλώσεις ξεχωριστά. Γι’ αυτό και είναι καλό να αποφεύγεις τις φρουτοσαλάτες. Βραδινό: Vegan ντάκος: Παξιμάδι, ντομάτα, λάδι, ρίγανη, λίγες ελιές χωρίς αλάτι. Θα με θυμηθείς!

μα σήμερα.

γίνεται) μαζί με όσπρια.

Μεσημεριανό: Μια ωραία μεγάλη δροσιστική σαλάτα. Αν επιλέξεις πράσινα λαχανικά ακόμα καλύτερα. Βάλε λάδι, μηλόξυδο, μπαλσάμικο ή λεμόνι και λίγο αλάτι (όχι επεξεργασμένο αν

Απογευματινό σνακ: Και πάλι ένα φρούτο με λίγους ξηρούς καρπούς. Φρόντισε να μην μπερδεύεις τα φρούτα μεταξύ τους. Κάθε φρούτο έχει διαφορετικές ιδιότητες, ένζυμα

* Ο Άκης (CT fiveprcent - Nutrition Τeam) είναι Personal Trainer, Προπονητής Σωματικής Διάπλασης και Διαιτολόγος – Διατροφολόγος. facebook: CTfivepercentNutritionteam Akis Instagram: ct_fiveper_ nutritionteam_akis

Δες το ως ευκαιρία, όχι σαν αγγαρεία Αν γκρινιάζεις και στεναχωριέσαι για την όλη διαδικασία, το πιθανότερο είναι να τα παρατήσεις μέχρι την τρίτη μέρα. Αντίθετα, αν το δεις σαν μια ευκαιρία για κάτι διαφορετικό, ένα δώρο αποτοξίνωσης στον οργανισμό σου από όλα εκείνα τα συστατικά που τον επιβαρύνουν και σαν έναν από τους καλύτερους τρόπους να ενεργοποιήσεις το μεταβολισμό σου και να κάψεις περιττό λίπος και κιλά, τότε θα διασκεδάσεις και θα το ευχαριστηθείς. Μοιράσου την προσπάθεια και την επιτυχία σου Εκτός του ότι μπορεί να εμπνεύσεις και άλλους να το δοκιμάσουν, θα σε κάνει να νιώσεις υπερηφάνεια για τον εαυτό σου και την προσπάθεια που κάνεις.


12

FREEmoney

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΥ ΖΗΝ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Η Fanny Ardant σκηνοθετεί τη «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ» στην ΕΛΣ

Η

«γυναίκα της διπλανής πόρτας» Fanny Ardant (Φανί Αρντάν) σκηνοθετεί για την Εθνική Λυρική Σκηνή την όπερα του Σοστακόβιτς «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ». Η παράσταση ανεβαίνει στην ΕΛΣ στις 12, 15, 17, 19 και 22 Μαΐου 2019 κι είναι η πρώτη φορά που η Γαλλίδα ηθοποιός σκηνοθετεί όπερα. Το έργο βασίζεται σε νουβέλα του Νικολάι Λεσκόφ και ασχολείται με τη θέση της γυναίκας στην επαρχιακή προεπαναστατική Ρωσία. Ταυτόχρονα, ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς σατιρίζει με μεγάλη οξυδέρκεια θεσμούς της ίδιας εποχής, όπως η εκκλησία και η τσαρική αστυνομία. Πρόθεσή του εξ αρχής ήταν να εμφανίσει τη δολοφόνο πρωταγωνίστρια της όπεράς του ως θύμα. Η υπόθεση αφορά την «Κατερίνα Ισμαήλοβα, σύζυγο ευκατάστατου εμπόρου, η οποία νιώθει παραμελημένη και εγκλωβισμένη στον γάμο της. Ερωτεύεται έναν από τους εργάτες του αγροκτήματός της και για χάρη του φτάνει ως τον φόνο του πεθερού και του συζύγου της. Η Κατερίνα παντρεύεται τον αγαπημένο της, όμως οι φόνοι αποκαλύπτονται και το ζευγάρι συλλαμβάνεται. Στον δρόμο για τη Σιβηρία η Κατερίνα αρπάζεται με μια νέα υποψήφια ερωμένη του συζύγου της και μαζί της παρασύρεται από τα παγωμένα νερά του ποταμού». «Η Κατερίνα, Λαίδη Μάκβεθ είναι το άγριο είδωλό μας, ατίθασο και ελεύθερο» σημειώνει η Φανί Αρντάν. «Το να αγαπάς τους εγκληματίες είναι ένα ρίσκο. Κι εγώ το παίρνω. Αγαπώ την Κατερίνα Ισμαήλοβα. Δεν είναι μόνο ένας χαρακτήρας του Λεσκόφ, σε μια όπερα του Σοστακόβιτς, αλλά είναι επίσης και ένα πρόσωπο πάντοτε παρόν, ακόμα και στη δική μας εποχή, και, όντας προσεκτικοί, μπορούμε να το συναντήσουμε. Αγαπώ αυτούς που δεν φοβούνται την ετυμηγορία, τις κυρώσεις της κοινωνίας, τα κόμματα, τις ομάδες, τη συλλογική σκέψη. Τους κοιτάζω που ζουν σε ένα τεντωμένο σύρμα, εύθραυστο ίσως, αλλά δονούμενο και πυρακτωμένο. Δέχομαι ότι αποτελούν κίνδυνο για την κοινωνία των εμπόρων και των κερδών. Θαυμάζω το κόστος που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για να μείνουν ελεύθεροι και να ακολουθήσουν το πάθος τους». Μία πολυτάραχη διαδρομή μέσα από τη λογοκρισία Η διαδρομή της όπερας «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ» κρύβει μια από τις πιο δραματικές σελίδες λογοκρισίας αλλά και παγκόσμιας αναγνώρισης στην ιστορία τόσο του λυρικού θεάτρου όσο και της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας.

Η παράσταση ανεβαίνει στην ΕΛΣ στις 12, 15, 17, 19 και 22 Μαΐου 2019 κι είναι η πρώτη φορά που η Γαλλίδα ηθοποιός σκηνοθετεί όπερα Η όπερα πρωτοπαρουσιάστηκε σε ένα από τα παλαιότερα λυρικά θέατρα της Ρωσίας, το Μιχαηλόφσκι, τότε Μικρό (Μάλυ) Λυρικό Θέατρο του Λένινγκραντ, στις 22 Ιανουαρίου 1934 και λίγο αργότερα στο Θέατρο Τέχνης Στανισλάφσκι της Μόσχας. Το έργο αμέσως έγινε δεκτό με ενθουσιασμό και στις δύο πόλεις και καταγράφηκε ως ένα μουσικό αριστούργημα. Η σαφής, δίχως περιστροφές αναφορά στο σεξ και η απροκάλυπτη βία προσέδιδαν στην όπερα ρεαλισμό που μέχρι τότε δεν είχε δει το λυρικό θέατρο. «Προσπάθησα να κάνω τη μουσική γλώσσα της όπερας ακραία απλή και εκφραστική. Η όπερα είναι πρώτα και κύρια μια φωνητική τέχνη και οι τραγουδιστές πρέπει να ασχολούνται με την κύρια υποχρέωσή τους, η οποία είναι να τραγουδούν, όχι να συζητούν, να αγορεύουν ή να απαγγέλλουν», έχει αναφέρει μεταξύ άλλων, ο Σοστακόβιτς. Η εντυπωσιακή ανταπόκριση του κοινού ανέδειξε αμέσως την όπερα ως τη σημαντικότερη της σοβιετικής περιόδου. Λίγους μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1935, το έργο ανέβηκε στο Μπολσόι της Μόσχας. Στις 26 Ιανουαρίου 1936 την παράσταση παρακολούθησε ο Ιωσήφ Στάλιν, ο οποίος όμως αποχώρησε πριν το τέλος του έργου. Δύο μέρες αργότερα, η εφημερίδα

Πράβντα, επίσημο όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, δημοσίευε άρθρο με τίτλο «Σύγχυση αντί για μουσική: Σχετικά με την όπερα Λαίδη Μάκβεθ της περιοχής Μτσενσκ». Το κείμενο καταδίκαζε τη μουσική της όπερας με χαρακτηρισμούς όπως «φορμαλιστι-

κή», «μικροαστική», «τραχιά», «χυδαία» και ήταν ανυπόγραφο. Το πλήγμα ήταν μεγάλο, καθώς ο γεμάτος ορμή και σχέδια Σοστακόβιτς, ο οποίος δεν είχε συμπληρώσει ακόμα τα τριάντα του χρόνια, δεν ολοκλήρωσε καμία άλλη όπερα μέχρι τον θάνατό του, παρότι άφησε προσχέδια για αρκετές. Στα μέσα της δεκαετίας του 1950, μετά τον θάνατο του Στάλιν, ο Σοστακόβιτς επέφερε τροποποιήσεις στην παρτιτούρα. Παρ’ όλα αυτά και πάλι δεν επετράπη η παρουσίαση της όπερας. Το πολυπόθητο πράσινο φως δόθηκε σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα. Στη νέα της μορφή με τον τίτλο Κατερίνα Ισμαήλοβα, η όπερα ανέβηκε τελικά στις 8 Ιανουαρίου 1963 στο Θέατρο Τέχνης Στανισλάφσκι. Σε αυτή τη δεύτερη μορφή ταξίδεψε σε Λονδίνο, Νίκαια, Σαν Φρανσίσκο, Μπρνο, Μιλάνο, Ζάγκρεμπ, Κίεβο, Λειψία, Πράγα, Βιέννη, Νέα Υόρκη, Ελσίνκι, Φλωρεντία και Πόζναν. Συνέχισε να κατακτά τη μία μετά την άλλη τις μουσικές μητροπόλεις του κόσμου μέχρι το 1978, οπότε η αρχική εκδοχή της όπερας αποκαταστάθηκε, παρουσιάστηκε σκηνικά και ηχογραφήθηκε στη Δύση. Αποτέλεσμα ήταν τα λυρικά θέατρα να στραφούν σε αυτή την εκδοχή και η Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ να κάνει εκ νέου τον γύρο του κόσμου, ως μια από τις σημαντικότερες όπερες του 20ού αιώνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αρχική της μορφή η όπερα παρουσιάστηκε και πάλι στη Ρωσία, μόλις το 1996. Σήμερα το έργο παίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην αρχική εκδοχή.


FREEmoney

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΥ ΖΗΝ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Anne Teresa de Keersmaeker και Rosas θα χορέψουν Bach στο Ηρώδειο

13

«Θέατρο Express» από το Εθνικό και τον ΟΑΣΑ

Σ

Η

Anne Teresa de Keersmaeker (Αν Τερέζα Ντε Κεερσμάκερ), η σημαντικότερη ίσως χορογράφος της εποχής μας, παρουσιάζει με την ομάδα Rosas τις 6 Σουίτες για τσέλο του Bach, για μια μοναδική βραδιά, στις 2 Ιουλίου στο Ηρώδειο. Μια ξεχωριστή παράσταση, που οι κριτικοί χαρακτήρισαν ως «ιδανικό πάντρεμα ανάμεσα στον Μπαχ και τους Rosas» και ως «υπέρτατη στιγμή χάρης και ομορφιάς». Τις σουίτες ερμηνεύει ο σπουδαίος Γάλλος τσελίστας Ζαν-Γκυγέν Κεράς. Το κοινό του Φεστιβάλ Αθηνών έχει απολαύσει και στο παρελθόν δουλειές της Κεερσμάκερ (τις παραστάσεις «Rosas danst Rosas» και «Το τραγούδι», το 2009), ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που η ομάδα Rosas θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο, κάτι που αποτελούσε έντονη επιθυμία της χορογράφου. Η Κεερσμάκερ θα χορέψει μαζί με άλλους τέσσερις χορευτές της ομάδας της, σε μια παράσταση που αποτίει φόρο τιμής στην Πίνα Μπάους (1949-2009). Ο τίτλος της παράστασης («Εν τω μέσω της ζωής, βρισκόμαστε / 6 Σουίτες για τσέλο του Μπαχ») παραπέμπει στη φράση «Mitten wir im Leben sind mit dem Tod umfangen» («Εν τω μέσω της ζωής, βρισκόμαστε στον θάνατο»), μετάφραση ενός λατινικού ψαλμού από τον Λούθηρο, που έχει χαραχτεί στον τάφο της θρυλικής χορογράφου. Το μοναδικό χορευτικό στίγμα της Ντε Κεερσμάκερ είναι αυτό που την καθιέρωσε ως μία από τις κυριότερες εκπροσώπους του φλαμανδικού κινήματος στο χορό και γρήγορα την έκανε να ξεχωρίσει στο παγκόσμιο καλλιτεχνικό στερέωμα. Η Βελγίδα δημιουργός ίδρυσε την ομάδα Rosas το 1983, χρονιά που πα-

Μια ξεχωριστή παράσταση, που οι κριτικοί χαρακτήρισαν ως «ιδανικό πάντρεμα ανάμεσαστον Μπαχ και τους Rosas» και ως «υπέρτατηστιγμή χάρης και ομορφιάς»

ρουσίασε το εμβληματικό «Rosas danst Rosas», έργο-σταθμό στην ιστορία του σύγχρονου χορού. Από τότε εξερευνά διαρκώς τα όρια της χορογραφίας και τη σχέση ανάμεσα στο χορό, τη μουσική, τη φύση, τα μαθηματικά, τη γλώσσα και τις εικαστικές τέχνες. Το 1995, η Κεερσμάκερ ίδρυσε τη φημισμένη σχολή P.A.R.T.S. (Performing Arts Research and Training Studios) στις Βρυξέλλες, στην οποία έχουν φοιτήσει πολλοί από τους κορυφαίους σύγχρονους χορευτές. Η χορογράφος έχει τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία, μεταξύ των οποίων είναι το Bessie Award (1987), το Grand Prix de la Danse de Montréal (2012), το Grand Prix de la Danse de Montréal (2012), ο Χρυσός Λέοντας στη Μπιενάλε της Βε-

νετίας (για το σύνολο του έργου της, 2014), τα Διάσημα του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων στη Γαλλία (2008) κ.ά. Μαζί με την ομάδα, στη σκηνή του Ηρωδείου θα βρίσκεται ο σπουδαίος Γάλλος τσελίστας Ζαν-Γκυγέν Κεράς, που φημίζεται για τη μουσική του ευελιξία. «Παίζει όπως αναπνέει», λένε γι’ αυτόν οι κριτικοί, ενώ το κοινό αναμένει με αγωνία τις εμφανίσεις του ανά τον κόσμο. Ο Κεράς έχει συνεργαστεί από την αρχή της καριέρας του με σημαντικά σχήματα, διατηρώντας σταθερή συνεργασία με τις Freiburg Baroqueorchester και Akademie fur Alte Musik Berlin, όπως και με το Carnegie Hall στη Νέα Υόρκη.

υνεχίζεται και επεκτείνεται φέτος η πρωτοποριακή δράση «Θέατρο Express» του Εθνικού Θεάτρου και του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών (ΟΑΣΑ) με αρωγό τις Οδικές Συγκοινωνίες (ΟΣΥ). Το Εθνικό Θέατρο ταξιδεύει από γειτονιά σε γειτονιά για να συναντήσει τους θεατές του, να τους προσκαλέσει στον κόσμο του θεάτρου και να τους μυήσει στη μαγεία του. Το Λεωφορείο ταξιδεύει, κινητοποιεί και ανοίγει νέους δρόμους διαφυγής. Μετά την επιτυχημένη παρουσίαση της «Αρκούδας» του Τσέχωφ το περασμένο καλοκαίρι, το Εθνικό Θέατρο και ο ΟΑΣΑ ξεκινήσαν να παρουσιάζουν από τις 6 Απριλίου τις «Ιστορίες καθ’ οδόν», με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Πρόκειται για εύθυμες διηγήσεις για τις πρώτες προσπάθειες οργάνωσης του ελληνικού κράτους και της πρωτεύουσας του, τους ανθρώπους, τις συνήθειες και τις παραδόσεις τους. Η σκηνή μέσα στο Λεωφορείο αναδεικνύει με τον πιο εύσχημο και απολαυστικό τρόπο τη σχέση του χθες με το σήμερα. Μια πρωτότυπη, εμπνευσμένη και ευχάριστη παράσταση σε σκηνοθεσία Τάσου Πυργιέρη, που

συνδυάζει τη γλυκιά μνήμη με την ορμή του αύριο με αφορμή αφηγήσεις, διηγήσεις αλλά και ευθυμογραφήματα του Βασίλη Αττικού. Παίζουν οι ηθοποιοί: Σταύρος Καραγιάννης, Ρένα Κυπριώτη, Γιάννης Παναγόπουλος, Τάσος Πυργιέρης. Το πρόγραμμα: • 17 και 18 Απριλίου, Αιγάλεω (είσοδος Άλσους) • 19 και 20, Νέα Φιλαδέλφεια (έμπροσθεν Δημαρχείου) • 3 και 4 Μαΐου Ίλιον (έναντι Δημαρχείου) • 2,17 και 18 Μαΐου, Περιστέρι (Άλσος Περιστερίου) • 8,9,10 και 11 Μαΐου, Άλιμος Ώρες παραστάσεων: 19:00 και 20:30. Οι στάσεις του Θεάτρου Εxpress θα ανακοινώνονται και στο www.n-t.gr και στο www.oasa.gr. Τα δελτία εισόδου για το κοινό θα διατίθενται μια ώρα πριν την έναρξη της παράστασης.


14

FREEmoney

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΥ ΖΗΝ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Διανυκτέρευση... μέσα στο Λούβρο σε διαγωνισμό του AirBnB Μ

ε πολλούς τρελούς διαγωνισμούς μας είχε συνηθίσει το Airbnb τα τελευταία χρόνια, μετατρέποντας τα Abbey Road Studios στο Λονδίνο, το Guiness Storehouse στο Δουβλίνο και έναν υάλινο κώδωνα μέσα σε ενυδρείο με καρχαρία στο Παρίσι σε καταλύματα στα οποία μπορούμε να κάνουμε κράτηση. Αυτή τη φορά όμως, ξεπέρασε τα όρια: για ένα βράδυ, δύο τυχεροί μπορούν να μείνουν μέσα στο Λούβρο! Στις 30 Απριλίου, ο νικητής του διαγωνισμού, συνοδευόμενος από το πρόσωπο της επιλογής του, θα φτάσει στις 4 και μισή το απόγευμα (τοπική ώρα) στο μεγαλύτερο μουσείο του πλανήτη. Για να το έχει δικό του. Συνοδεία μιας ιστορικού τέχνης, θα ξεναγηθεί στα αριστουργήματα της τέχνης, εκεί. Θα πάρει απεριτίφ μπροστά από τη «Μόνα Λίζα» του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Θα δειπνήσει σε τραπέζι στρωμένο μπροστά από την Αφροδίτη της Μήλου. Θα παρακολουθήσει, στα σαλόνια του Να-

πολέοντα του 3ου, μια συναυλία ποπ-φολκ από τη νέα τραγουδίστρια Sarah Jeanne Ziegler. Και, στη συνέχεια, θα αποσυρθεί στο δωμάτιό του: σε ένα μικρό αντίγραφο της υάλινης πυραμίδας του I.M. Pei, μέσα στην

ίδια την υάλινη πυραμίδα! Της οποίας, φέτος, εορτάζονται τα 30 χρόνια από τα εγκαίνια. Στις 8 το πρωί, πρωινό στο κρεβάτι με κρουασάν, πριν αφήσει το Μουσείο του Λούβρου στο έλεος των ορδών των

τουριστών. Στον ιστότοπο του Airbnb, οι ενδιαφερόμενοι έπρεπε να απαντήσουν στην ερώτηση «Για ποιον λόγο θα ήσασταν ο ιδανικός προσκεκλημένος της Μόνα Λίζας;». Εκπρόσωποι του Λούβρου και του Airbnb θα ελέγξουν τις απαντήσεις. «Είμαστε χαρούμενοι που προσφέρουμε αυτή τη μοναδική και ξεχωριστή εμπειρία σε δύο να περάσουν το βράδυ στο μουσείο, σε ένα κατά παραγγελία υπνοδωμάτιο σε σχήμα πυραμίδας. Γνωρίζουμε ότι πολλοί θα ήθελαν να έχουν αυτή την ευκαιρία να περιπλανηθούν, μόνοι το βράδυ, μέσα στο Λούβρο, και θέλουμε αυτό να είναι μια μαγική και αξέχαστη εμπειρία. Με τη συνεργασία της Airbnb, ελπίζουμε να ενθαρρύνουμε περισσότερους να ανακαλύψουν πόσο πραγματικά προσβάσιμα και συναρπαστικά μπορούν να είναι τα θαύματα της τέχνης» σχολίασε η AnneLaure Béatrix, αναπληρώτρια διαχειριστική διευθύντρια του Μουσείου του Λούβρου.

Το νέο «ρόδο της ερήμου» καθιστά το Κατάρ προορισμό Μ

ε τη μεγαλοπρέπεια που αρμόζει σε ένα «ρόδο της ερήμου» εγκαινιάστηκε προ ημερών το Εθνικό Μουσείο του Κατάρ, παρουσία αρχηγών κρατών και διασημοτήτων, όπως ο σεΐχης του Κουβέιτ Σαμπάχ αλ-Αχμαντ αλ-Τζαμπέρ αλ-Σαμπάχ, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί, η σύζυγός του Κάρλα Μπρούνι, ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Εντουάρ Φιλίπ, η Ναόμι Κάμπελ, η Βικτόρια Μπέκαμ, ο προπονητής ποδοσφαίρου Χοσέ Μουρίνιο. Το μουσείο, εμβαδού 52.000 τ.μ.που σχεδιάστηκε στο σχήμα του ρόδου της ερήμου από τον Γάλλο αρχιτέκτονα Ζαν Νουβέλ, ο οποίος έχει σχεδιάσει και το Μουσείο του Λούβρου στο Αμπού Ντάμπι. Σύμφωνα με ειδικούς, οι καθυστερήσεις που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της κατασκευής του μουσείου αποδείχτηκαν τελικά μια ευκαιρία για το Κατάρ να ενισχύσει την εθνική ταυτότητα του σχεδίου και να ξεχωρίσει ακόμη περισσότερο από τις άλλες χώρες της περιοχής.

Το μουσείο, του οποίου το κόστος εκτιμάται στα 434 εκατομμύρια δολάρια, επρόκειτο αρχικά να εγκαινιαστεί το 2016, δηλαδή έναν χρόνο πριν οι πρώην σύμμαχοι της Ντόχας, συγκεκριμένα η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, της επιβάλλουν οικονομικό και διπλωματικό αποκλεισμό. Οι τελευταίοι κατηγορούν το Κατάρ ότι δεν πήρε αρκετές αποστάσεις από το Ιράν, σιιτική περιφερειακή δύναμη και αντίπαλη της σουνιτι-

κής Σαουδικής Αραβίας, και ότι στηρίζει ριζοσπαστικές ισλαμιστικές οργανώσεις, κάτι που η Ντόχα αρνείται. Το Μουσείο θα είναι «ανοικτό σε όλους», δήλωσε η πρόεδρος των μουσείων του εμιράτου, βεβαιώνοντας ότι ο αποκλεισμός που επιβλήθηκε από τη Σαουδική Αραβία και τους συμμάχους της δεν επηρέασε την επίτευξη του σχεδίου. «Το Κατάρ έγινε πολύ πιο ισχυρό από τον Ιούνιο του 2017. Οι

πολίτες προάσπισαν την αξιοπρέπειά τους και την αλήθεια με συνέπεια την ενίσχυση της χώρας», δήλωσε ο εμίρης του Κατάρ σεΐχης Ταμίμ μπεν Χαμάντ Αλ-Θάνι. Η πρόεδρος των μουσείων και αδελφή του εμίρη του Κατάρ, η σεΐχα Αλ Μαγιάσα Αλ-Θάνι που έχει βαρύνουσα θέση στο εμιράτο, δήλωσε ότι ο αποκλεισμός δεν είχε καμιά συνέπεια στην ημερομηνία των εγκαινίων. «Όλος ο κόσμος είναι ευπρόσδεκτος σε αυτό το μουσείο και

εμείς μένουμε ανοικτοί στον υπόλοιπο κόσμο και στον διάλογο. Είμαστε περισσότερο από περήφανοι για το επίτευγμα αυτό», τόνισε. Ο Γάλλος αρχιτέκτονας Ζαν Νουβέλ, δήλωσε ότι το δικό του ρόδο της ερήμου ήταν ένα «φιλόδοξο σχέδιο». «Είναι ένα κτίριο που γίνεται ένας προορισμός, που αναμένεται να γίνει έμβλημα». Σε συνέντευξη στο γαλλικό εβδομαδιαίο έντυπο Journal du Dimanche, ο Ζαν Νουβέλ υπεραμύνθηκε της δουλειάς του, όταν ερωτήθηκε αν εργάζεται για μη δημοκρατικά καθεστώτα. «Εργάζομαι στην κλίμακα του αιώνα και των αιώνων, για τους λαούς, όχι για ένα πρόσωπο που είναι κάποια στιγμή στην εξουσία», είπε. Με στόχο να υμνήσει το βεδουίνικο παρελθόν της χώρας αλλά και το παρόν της που χαρακτηρίζεται από τις πηγές ενέργειας, το Εθνικό Μουσείο αντανακλά επίσης τον τεράστιο πλούτο, την υπερβολική φιλοδοξία και τη βούληση του εμιράτου να ξεχωρίσει από τους γείτονές του στα μάτια της διεθνούς κοινότητας.


FREEmoney

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΥ ΖΗΝ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

15

Under, το πρώτο υποθαλάσσιο εστιατόριο της Ευρώπης Τ

o πρώτο υποθαλάσσιο εστιατόριο της Ευρώπης άνοιξε στη Νορβηγία με το όνομα Under και περισσότερους από 7.000 καλοφαγάδες, λάτρεις της θαλάσσιας ζωής και της αρχιτεκτονικής να έχουν κάνει κράτηση μέχρι στιγμής για να απολαύσουν ένα γεύμα ανάμεσα στα ψάρια. Το εστιατόριο, που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Νορβηγίας, μοιάζει με έναν φαρδύ συμπαγή σωλήνα, ένα μέρος του οποίου είναι βυθισμένο στη Βόρεια Θάλασσα. Ονομάζεται «Under», λέξη που σημαίνει στα Νορβηγικά «θαύμα». Σχεδιάστηκε από τη νορβηγική αρχιτεκτονική εταιρία Snoehetta, η οποία σχεδίασε επίσης την ‘Οπερα του ‘Οσλο και το Εθνικό Μουσείο Μνημείο της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη. «Η γοητεία είναι ακριβώς αυτή η μετάβαση, που ενώ είσαι πάνω από το νερό φθάνεις κάτω από τη θάλασσα, καθώς διασχίζεις το κτίριο. Το μεγάλο παράθυρο δείχνει το υποθαλάσσιο περιβάλλον όχι όπως ένα ενυδρείο, αλλά την πραγματι-

Το εστιατόριο, που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Νορβηγίας, μοιάζει με έναν φαρδύ συμπαγή σωλήνα, ένα μέρος του οποίου είναι βυθισμένο στη Βόρεια Θάλασσα κή εικόνα», δήλωσε ο ιδρυτής της Snoehetta, Κέτιλ Τρένταλ Τούρσεν. Μπαίνοντας στο Under αρχικά αισθάνεσαι σαν να μπαίνεις στη σάουνα, καθώς ξύλινες σανίδες κα-

λύπτουν το επάνω τμήμα του, αλλά μια κάθοδος οκτώ μέτρων με σκάλα οδηγεί κάτω, στη μεγάλη τραπεζαρία όπου μπορούν να καθήσουν σχεδόν 40 επισκέπτες.

Υπέροχο νέο αεροδρόμιο, με εσωτερικό... δάσος και καταρράκτη! Α

π’ ότι φαίνεται, έχει έρθει η ώρα που πολλοί άνθρωποι θα κάνουν μεγάλα ταξίδια απλώς και μόνο για να επισκεφθούν ένα αεροδρόμιο! Και σίγουρα το ταξίδι αξίζει, εάν μιλάμε για ένα αεροδρόμιο που, μεταξύ άλλων, έχει εσωτερικό δάσος, αλλά και τον ψηλότερο καταρράκτη σε κλειστό χώρο! Ο λόγος για τον αερολιμένα Jewel Changi

Airport στη Σιγκαπούρη, που εγκαινιάζεται στις 17 Απριλίου και μάλλον είναι το πιο όμορφο αεροδρόμιο στον κόσμο. Μέσα στον κλειστό χώρο, δεσπόζει ο ύψους 40 μέτρων καταρράκτης «Rain Vortex», που επιτρέπει στο νερό να πέφτει από έναν «οφθαλμό» στον υάλινο θόλο του κτηρίου, το οποίο έχει σχεδιάσει το αρχιτεκτονικό γρα-

Η αίθουσα χωρίζεται από την θάλασσα με ένα τεράστιο παράθυρο που προσφέρει πανοραμική θέα. Ο Τούρσεν είπε ότι η κατασκευή μπορεί να αντιμετωπίσει πολύ μεγάλη κακοκαιρία και είναι σχεδιασμένη με τρόπο τέτοιο ώστε να αντέξει αυτό που αποκάλεσε «το κύμα του αιώνα». Το εστιατόριο γεμίζει με φυσικό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας, φιλτραρισμένο από το πρασινωπό

φείο Safdie Architects. Μηχανικός της από γυαλί και ατσάλι οροφής είναι ο Buro Harold, ενώ ο Peter Walker και το γραφείο Partners Landscape Architects σχεδίασαν το με ελεγχόμενες κλιματικές συνθήκες εσωτερικό δάσος. Οι καταιγίδες είναι συχνές στη Σιγκαπούρη και, κατά συνέπεια, το «Rain Vortex» έχει σχεδιαστεί να διοχετεύει το νερό της βροχής με ρυθμό 10.000 γαλόνια το λεπτό. Η ροή του νερού θα δροσίζει τον αέρα κάτω από τον θόλο και οι ποσότητες νερού που θα συλλέγονται θα επαναχρησιμοποιούνται στο κτήριο. Οι αρχιτέκτονες του Safdie Architects - το γραφείο ίδρυσε, το 1964, ο Ισραηλινο-καναδοαμερικανός αρχιτέκτονας Moshe Safdie - άρχισαν να εργάζονται για το αεροδρόμιο πριν πέντε χρόνια. Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο ιδρυτής του γραφείου απηύθυνε έκκληση

χρώμα του νερού. Ένα πλήρες μενού με 18 πιάτα, που βασίζεται σε τοπικά υλικά και θαλασσινά, κοστίζει έως 3.700 κορώνες (περίπου 380 ευρώ) το άτομο, συμπεριλαμβανομένων των ποτών. «Ο στόχος είναι το 50% των πελατών που τρώει εδώ, να διανυκτερεύει στη συνέχεια στο ξενοδοχείο μας... Περιμένουμε σχεδόν 12.000 ανθρώπους να δειπνούν στο εστιατόριό μας κάθε χρόνο», είπε ο Γκετ Ούμποσταντ, ένας από τους δύο αδελφούς που έχουν το εστιατόριο και ένα ξενοδοχείο εκεί κοντά. Το Under ανοίγει τώρα για τους φίλους και την οικογένεια των ιδιοκτητών, ενώ για τους πρώτους πελάτες που θα πληρώνουν, οι πύλες του θα ανοίξουν στις αρχές Απριλίου. Τα υποθαλάσσια εστιατόρια που υπάρχουν παγκοσμίως μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού και τα περισσότερα βρίσκονται στα τροπικά νερά όπως οι Μαλδίβες στον Ινδικό Ωκεανό.

σε αρχιτέκτονες να σχεδιάζουν λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές του κλίματος, με το να κάνουν δομές που θα απαντούν σε πιο ακραίες καιρικές συνθήκες και θερμοκρασίες. «Για κάτι σαν το (αεροδρόμιο) Jewel, αν ήταν σε μια πόλη με εύκρατο κλίμα, το όνειρό μου θα ήταν να το ανοίγω στον αέρα και τη φύση όταν ο καιρός είναι θαυμάσιος» είπε ο Safdie. Τη νύχτα, ένα 360 μοιρών show «Ήχος και Φως» θα προβάλλεται πάνω στο «Rain Vortex». Το νέο κτήριο είναι συνδεδεμένο με το δημόσιο δίκτυο μεταφορών της Σιγκαπούρης και με πεζογέφυρες, με τα terminals 1, 2 και 3 του αερολιμένα. Εκτός από πύλη του αερολιμένα, τα εγκιβωτισμένα σε γυαλί 134.000 τετραγωνικά μέτρα του, θα στεγάζουν και προορισμούς για αγορές και διασκέδαση.



FREEmoney

ΑΓΟΡΕΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Φοβούνται νέα αναταραχή στις ευρωπαϊκές αγορές O

ι φόβοι για νέα αναταραχή στις αγορές της ευρωζώνης με επίκεντρο τα ομόλογα - επανέρχονται στο προσκήνιο ενόψει των κρίσιμων ευρωεκλογών και καθώς υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις επιδείνωσης της δημοσιονομικής κατάστασης στην Ιταλία. Ήδη η Ελλάδα αναστέλλει το σχέδιο για νέα έκδοση τίτλων, τουλάχιστον μέχρι τις ευρωεκλογές. Οι κακοί οιωνοί έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στην αγορά των ιταλικών ομολόγων, που είναι τα πιο «ευαίσθητα» αυτή την περίοδο σε προβλέψεις για επιδείνωση των συνθηκών. Η απόδοση του 10ετούς τίτλου εκτινάχθηκε από 2,47%, στις 5 Απριλίου, σε επίπεδο άνω του 2,63%, τις τελευταίες ημέρες. Εξακολουθεί να απέχει αρκετά από τα επίπεδα του 3,60%, όπου είχε φθάσει στη διάρκεια της κρίσης του περασμένου Οκτωβρίου. Είναι όμως σαφές ότι η αγορά αρχίζει να αποτιμά νέους κινδύνους που εμφανίζονται στον ορίζοντα. Το… κοκτέιλ των κινδύνων έχει και πάλι πολιτικοοικονομικά συστατικά: Η επιβράδυνση που παρατηρείται στην ανάπτυξη της ευρωζώνης επηρεάζει περισσότερο την Ιταλία, που βρίσκεται σε οριακή δημοσιονομική θέση και έδειξε αδυναμία να αξιοποιήσει την ταχύτερη ανάπτυξη των προηγούμενων χρόνων, λόγω των γνωστών διαρθρωτικών αδυναμιών της. Η λαϊκιστική ιταλική κυβέρνηση αναμένεται να παρουσιάσει «φουσκωμένο» στόχο για έλλειμμα 2,1% το 2020, κάτι που οδηγεί αναπόφευκτα σε δεύτερο γύρο αντιπαράθεσης με την Κομισιόν. Στο πολιτικό επίπεδο, οι αγορές

Μ

Πηγή κινδύνων οι εξελίξεις στην Ιταλία, αβεβαιότητα λόγω ευρωεκλογών

ανησυχούν για την έκβαση των ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου. Πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, τα δύο μεγάλα πολιτικά μπλοκ φαίνεται ότι δεν θα συγκεντρώνουν την πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο, ενώ τα ακροδεξιά λαϊκιστικά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα θα αυξήσουν σημαντικά τα ποσοστά τους. Ακόμη χειρότερα, ο ακροδεξιός επικεφαλής της ιταλικής Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι, ισχυρός κυβερνητικός εταίρος στη Ρώμη με διακηρυγμένες φιλοδοξίες να διαλύσει το «κατεστημένο των Βρυξελλών», τέθηκε την Δευτέρα και επίσημα επικεφαλής της ακροδεξιάς συμμαχίας που επιδιώκει να δημιουργήσει ένα νέο ισχυρό μπλοκ στην Ευρωβουλή. Αν πετύχει να ανατρέψει τις πολιτικές ισορροπίες στην Ευρώπη, ο Σαλβίνι είναι βέβαιο ότι θα επανέλθει στην αμφισβήτηση και των οικονομικών θεσμών της ευρωζώνης, κάτι που ανησυχεί ιδιαιτέρως τις αγορές..

Πάει πίσω η νέα ελληνική έκδοση

Σ

ε αυτό το περιβάλλον που… μυρίζει μπαρούτι, ο ΟΔΔΗΧ έχει αποφασίσει να κινηθεί με μεγάλη προσοχή. Αν και υποχώρηση της απόδοσης των 10ετών ομολόγων σε χαμηλό 13 ετών του δίνει τη δυνατότητα να ολοκληρώσει με επιτυχία μια νέα έκδοση 3τών ομολόγων, αποφασίζει να παγώσει τα σχέδια. Κατά πληροφορίες, ξένοι οίκοι και τραπεζίτες «συμβούλευσαν» τον ΟΔΔΗΧ να μην επιχειρήσει τώρα την έκδοση, διότι θα επιτύχει μεν χαμηλό επιτόκιο, αλλά οι επενδυτές ενδέχεται να υποστούν ζημιές στη συνέχεια, λόγω πιθανής ανατα-

ραχής στην Ευρωζώνη. Έτσι, ο ΟΔΔΗΧ θα περιμένει τις ευρωεκλογές, για να διαπιστωθεί αν και σε ποιο βαθμό θα επιβεβαιωθούν τα σενάρια για νέους κραδασμούς στις αγορές, ώστε να προχωρήσει, εφόσον υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες, στην έκδοση των 3ετών τίτλων μέσα στον Ιούνιο. Αν επιβεβαιωθεί το κακό σενάριο, οι εκδόσεις θα ανασταλούν μέχρι να επανέλθει η ηρεμία στις αγορές. Άλλωστε, δεν υπάρχουν πιεστικές χρηματοδοτικές ανάγκες και αυτό επιτρέπει στον ΟΔΔΗΧ να κάνει με ηρεμία τις επόμενες κινήσεις του.

Μάχες επενδυτών –κερδοσκόπων στο ΧΑ

ετά από τρεις μήνες ανόδου και μεγάλων κερδών, η χρηματιστηριακή αγορά βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, έχοντας να επιλέξει μεταξύ σταθεροποίησης-πρόσκαιρης διόρθωσης και συνέχισης της ανοδική πορείας με αυξανόμενη μεταβλητότητα και ρίσκο. Οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές παραμένουν θετικές. Διεθνείς οίκοι και ευρωπαϊκοί Θεσμοί στέλνουν μηνύματα αισιοδοξίες για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και τις δημοσιονομικές προοπτικές της χώρας, επιβεβαιώνοντας παράλληλα ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο «σωστό δρόμο» και υλοποιεί στις συμπεφωνημένες μεταρρυθμίσεις. Οι εκτιμήσεις αυτές «μεταφράστηκαν» ήδη σε διαδοχικά μίνι ράλι, με λοκομοτίβα τις τραπεζικές μετοχές. Ράλι είχαμε και στην αγορά ομολόγων, όπου οι τιμές των ελληνικών κρατικών χρεογράφων ενισχύθηκαν κόντρα στο ρεύμα και οι αποδόσεις τους αποκλιμακώθηκαν, σημειώνοντας νέα ιστορικά χαμηλά!

Οι αγορές αναμένουν τώρα τις επόμενες κινήσεις, που αφορούν την πρόωρη αποπληρωμή του «ακριβού» (υψηλότοκου) μέρους δανείων του ΔΝΤ και την νέα έξοδο της χώρας στις αγορές, με έκδοση τριετούς ομολόγου χαμηλού επιτοκίου, που θα ενισχύσει περαιτέρω το απόθεμα ρευστότητας του Δημοσίου. Η έκδοση αυτή φαίνεται ότι αναβάλλεται, υπό τον φόβο αναταραχής στις ευρωπαϊκές αγορές λόγω Ιταλίας. Θετικές εξελίξεις αναμένονται και στο μέτωπο των κόκκινων δανείων, με την σταδιακή υλοποί-

ηση των δύο σχεδίων δραστικής μείωσης των NPEs. Ιδιαίτερα σημαντικές και οι κινήσεις των τραπεζών που προχωρούν σε τιτλοποιήσεις μεγάλων χαρτοφυλακίων δανείων, ενώ παράλληλα ετοιμάζουν σχέδια για την πώληση σε funds «πακεταρισμένων» ακινήτων. Οι προοπτικές που διαμορφώνονται αναθερμαίνουν το ενδιαφέρον διεθνών χαρτοφυλακίων. Παράλληλα όμως, η μεγάλη άνοδος δημιουργεί δέλεαρ για τα funds του short selling, που ρευστοποιούν μετοχές χωρίς να τις έχουν, ελπίζοντας ότι θα πιέσουν χαμηλότερα την αγορά και θα τις αγοράσουν φθηνότερα. Στις κινήσεις υποτιμητικής κερδοσκοπίας πρωταγωνιστούν τα Oceanwood Capital, Lansdowne Partners και Marshall, που έχουν πουλήσει «αέρα» (χωρίς να τις έχουν) πάνω από 2% των συνολικών μετοχών Eurobank, Τρ. Πειραιώς, Εθνικής και Alpha Bank. Την περασμένη εβδομάδα, όταν οι μετοχές ανέβαιναν, πούλησαν κι άλλες, αυξάνοντες το «άνοιγμα».

17

Μεγάλα κέρδη στα ελληνικά ομόλογα Συνεχίζεται η αποκλιμάκωση των αποδόσεων

Μ

ε ταχείς ρυθμούς συνεχίζεται η αποκλιμάκωση των αποδόσεων (άνοδος τιμών) των ελληνικών κρατικών ομολόγων, που σημειώνουν νέα ρεκόρ, προσελκύοντας μάλιστα αυξανόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον. Καταλυτική η επίδραση της απόφασης του Eurogroup να δώσει «πράσινο φως» για εκταμίευση των κερδών κεντρικών τραπεζών από ελληνικά ομόλογα, που εντάσσεται στα μέτρα ελάφρυνσης χρέους. Η κίνηση αυτή ήταν σαφές μήνυμα προς τις αγορές ότι η Ελλάδα τηρεί τις δεσμεύσεις της, υλοποιεί τις μεταρρυθμίσεις και βρίσκεται δημοσιονομικά σε καλό δρόμο. Το μινι ράλι που βρίσκεται σε εξέλιξη από την προηγούμενη εβδομάδα, επιταχύνθηκε την Παρασκευή μετά τα καλά νέα από το Eurogroup και συνεχίσθηκε με μεγάλο όγκο συναλλαγών στην ΗΔΑΤ.

Η απόδοση του 5ετούς ομολόγου σημείωσε διαδοχικά ιστορικά ρεκόρ, υποχωρώντας κοντά στο 2,25%. Επισημαίνεται ότι όταν εκδόθηκε τον Ιανουάριο, διατέθηκε με απόδοση 3,60%. Αυτή η μεγάλη πτώση απόδοσης σημαίνει αντίστοιχη μεγάλη άνοδο τιμής, που μεταφράζεται σε ανάλογα κεφαλαιακά κέρδη και υπεραξίες για τους επενδυτές – της τάξεως του 35% σε τρεις μήνες! Η απόδοση του 10ετούς τίτλου κινείται σε χαμηλά 13 ετών και πλέον. Τις τελευταίες μέρες έχει προσεγγίσει το 3,40%. Στους επενδυτές που το αγόρασαν όταν εκδόθηκε, αποφέρει κεφαλαιακό κέρδος της τάξεως του 11% σε ένα μήνα! Οι αποδόσεις αυτές είναι «αστρονομικές» για τα συντηρητικά χαρτοφυλάκια που επενδύουν σε ομόλογα πολύ χαμηλού κινδύνου. Επισημαίνεται ότι τα 10ετή γερμανικά ομόλογα αποδίδουν αυτή την περίοδο μόλις 0,20% με 0,22%. Οι αποδόσεις αντίστοιχων χρεογράφων άλλων χωρών της ευρωζώνης (Τσεχίας, Σλοβακίας, Ισπανίας κλπ) κινούνται κοντά στο 1%


18

FREEmoney

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ -ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Κυνήγι για τέλη κυκλοφορίας, στη 10ετία η παραγραφή

Ε

πιδιώκοντας να απαλλάξει πρώην ιδιοκτήτες ΙΧ από άσκοπες γραφειοκρατικές διατυπώσεις και παράλληλα να κινητοποιήσει τους φορολογικούς μηχανισμούς για ταχύτερη είσπραξη τελών κυκλοφορίας, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει διάταξη με την οποία θα συντομευθεί ο χρόνος παραγραφής τους. Παράλληλα θα ξεκινήσει «σαφάρι» για την είσπραξη των καθυστερούμενων και οι εφορίες θα χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα μέσα – ακόμη και την απειλή κατασχέσεων. Με τροπολογία που θα κατατεθεί στη Βουλή, ο χρόνος παραγραφής που είναι τώρα 20 χρόνια, θα περιορισθεί σε 10.

Με την παρέμβαση αυτή επιδιώκεται να κινητοποιηθούν οι εισπρακτικοί μηχανισμοί για να «στριμώξουν» όσους δεν εξοφλούν τα τέλη κυκλοφορίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, ένας στους δέκα ιδιοκτήτες ΙΧ δεν τα πληρώνει εμπρόθεσμα. Το Δημόσιο εισπράττει περίπου 1,3 δισ. ευρώ ετησίως από τα τέλη κυκλοφορίας. Χάνει όμως άνω των 70 εκατ. ευρώ. από τα μη καταβαλλόμενα τέλη, που καταλήγουν στη δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Υπολογίζεται ότι τώρα είναι απλήρωτα τέλη πολλών ετών για περίπου 500.000 οχήματα. Υπάρχει και ένας μεγάλος αριθμός νυν ή πρώην ιδιοκτητών ΙΧ, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν τέλη κυκλοφορίας παλαιών ετών, ενώ τα έχουν πληρώσει. Βρίσκονται σε δύσκολη θέση, επειδή δεν μπορούν να αποδείξουν ότι τα έχουν εξοφλήσει – δεν κράτησαν τα αποδεικτικά επί τόσα χρόνια. Πολλοί ιδιοκτήτες ΙΧ προσέφυγαν στον Συνήγορο του Πολίτη, επειδή τους βεβαιώθηκαν από την εφορία τέλη κυκλοφορίας ακόμη και πριν από 20 έτη. Υποστηρίζουν ότι τα είχαν εξοφλήσει αλλά δεν κράτησαν τόσα χρόνια τα αποδεικτικά. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις οι φορολογούμενοι δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν τα σχετικά αποδεικτικά ούτε από την τράπεζα στην οποία είχαν εξοφλήσει τα τέλη, επειδή δεν κρατούσε αρχείο. Ο Συνήγορος του Πολίτη είχε ζητήσει να συντομευθεί ο χρόνος παραγραφής προκειμένου να μην ταλαιπωρούνται οι φορολογούμενοι. Τα τέλη κυκλοφορίας έχουν διαφορετική αντιμετώπιση σε σχέση με τις υπόλοιπες φορολογικές υποχρεώσεις: Ενώ για τον μη εξοφλούμενο φόρο εισοδήματο επιβάλλεται ετήσιο επιτόκιο 8,51%, σε μη εμπρόθεσμης καταβολής τελών κυκλοφορίας επιβάλλεται πρόστιμο 100%!

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Στα σκαριά οι 120 δόσεις για Τ

η δρομολόγηση της ρύθμισης των 120 δόσεων προς την εφορία αποκαλύπτει το Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ για το 2019, με σκοπό να αποτελέσει αντίδοτο στη χαλάρωση που παρατηρείται σε κάθε προεκλογική περίοδο. Παράλληλα, θα νομοθετηθεί και άλλη ρύθμιση για τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, η οποία επίσης θα προβλέπει αποπληρωμή μέχρι και σε 120 δόσεις. Αναλυτικότερα σε ότι αφορά στις 120 δόσεις, για πρώτη φορά, σε επίσημο έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών υπάρχει σαφής αναφορά στην κυοφορούμενη ρύθμιση, αλλά και επιχειρηματολογία, γιατί πρέπει να γίνει, μεταξύ άλλων για να ανακόψει την χαλάρωση, στις πληρωμές φόρων που παρατηρείται πριν από κάθε προεκλογική περίοδο. Ειδικότερα, στο Επιχειρησιακό Σχέδιο αναφέρεται συγκεκριμένα: «στην Είσπραξη Δημοσίων Εσόδων, εξετάζεται η υιοθέτηση νέων ρυθμίσεων με αυξη-

Και δεύτερη ρύθμιση για οφειλές σε ασφαλιστικά Ταμεία

Καταθέσεις και εμβάσματα

Η εφορία «σκανάρει» συνεχώς τραπεζικούς λογαριασμούς, ακολουθώντας τις διαδρομές χρήματος

O

ι καταθέσεις έχουν μπει «στο μάτι» των φορολογικών και εισαγγελικών αρχών, που αναζητούν στοιχεία στο κυνήγι της φοροδιαφυγής και της διακίνησης «μαύρου χρήματος». Με εξειδικευμένο προσωπικό και ειδικό λογισμικό που διαθέτει, η ΑΑΔΕ πραγματοποιεί συνεχείς ελέγχους σε τραπεζικούς λογαριασμούς, εμβάσματα ιδιωτών και επιχειρήσεων. Οι έλεγχοι είναι στοχευμένοι και εστιάζονται σε λογαριασμούς φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων για τις οποίες υπάρχουν ενδείξεις φοροδιαφυγής ή αδήλωτων εισοδη-

μάτων. Αξιοποιούνται κυρίως τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε φορολογικές δηλώσεις και τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν «υποψίες» στους εφοριακούς ελεγκτές. Σε άλλες περιπτώσεις διεξάγονται έλεγχοι κατόπιν παραγγελίας των εισαγγελικών αρχών, που ερευνούν συγκεκριμένες υποθέσεις ακολουθώντας τις διαδρομές χρήματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιέχονται στο Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ, το 2018, από Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγά-


FREEmoney

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΓΟΡΕΣ -ΑΣΦΑΛΙΣΗ - ΔΙΕΘΝΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

τα χρέη προς την Εφορία μένο αριθμό δόσεων (π.χ. 120 δόσεις) με σκοπό τη διευκόλυνση των φορολογούμενων για τμηματική καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους. Η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου θα έχει επίδραση στα έσοδα και στην επίτευξη του ετήσιου στόχου». Επίσης σε άλλο σημείο του Σχεδίου, γίνεται αναφορά στην προεκλογική περίοδο, η οποία όπως αναφέρει «αποτελεί καταλύτη στην εξέλιξη των δημοσιονομικών μεγεθών και δεικτών». Προσθέτει δε ότι «δημιουργεί αβε-

βαιότητα στους πολίτες, που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην τρέχουσα και μελλοντική παραγωγή και απασχόληση, στο κόστος δανεισμού και στις τραπεζικές χορηγήσεις. Επομένως, η επίδραση του εκλογικού κύκλου στην οικονομία, αν και περιορίστηκε την περίοδο εφαρμογής των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής, χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, καθώς ενδέχεται να συντελέσει στη μη έγκαιρη καταβολή φόρων, στη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφει-

λών και γενικότερα στη μη εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων». Την αβεβαιότητα της μη πληρωμής των φόρων, μέχρι τις εκλογές του Οκτωβρίου, το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει να την αντιμετωπίσει με τη ρύθμιση των 120 δόσεων. Εκτιμάται ότι, οι πολλές δόσεις, θα αποτελέσουν δέλεαρ για αρκετούς φορολογούμενους, να αποπληρώσουν τα παλαιά χρέη που τους βαρύνουν, οπότε θα εξασφαλιστεί μια σταθερή ροή εσόδων προς τα κρατικά ταμεία.

19

Οι παγίδες των κωδικών 049-050 για το αφορολόγητο

Μ

ε δική τους ευθύνη θα συμπληρώσουν και φέτος οι φορολογούμενοι τους κωδικούς της φορολογικής δήλωσης που αφορούν στις δαπάνες με κάρτες και άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Αν κάνουν λάθος ή δηλώσουν σκόπιμα υψηλότερες δαπάνες από τις πραγματικές, θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον φόρο και πρόστιμα. Οι σχετικοί κωδικοί δεν είναι προσυμπληρωμένοι με βάση τα στοιχεία των τραπεζών, αλλά θα συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο. Το taxis θα ενημερώνει τον φορολογούμενο για τα στοιχεία που έχουν αποστείλει οι τράπεζες για τα ποσά που κατέβαλε μέσω καρτών, online πληρωμών κλπ.

Οι δαπάνες με κάρτες και πώς πρέπει να εμφανίζονται στις φορολογικές δηλώσεις

«καίνε» φοροφυγάδες λου Πλούτου, (ΚΕΦΟΜΕΠ) διενεργήθηκαν: • 659 έλεγχοι υποθέσεων φορολογούμενων με εμβάσματα στο εξωτερικό και άνοιγμα λογαριασμών, με βεβαίωση φόρων και προστίμων 99,4 εκατ. ευρώ. • 253 έλεγχοι φυσικών προσώπων μεγάλου πλούτου και λοιπές υποθέσεις του ΚΕΦΟΜΕΠ, με βεβαίωση φόρων και προστίμων ύψους 19,6 εκατ. ευρώ. • 18 έλεγχοι off-shore εταιρειών, με βεβαίωση φόρων και προστίμων ύψους 11,1 εκατ. ευρώ. Αναλογικά τα πρόστιμα είναι ιδιαίτερα τσουχτερά για τις off-shore, καθώς ανέρχονται, κατά μέσο όρο, στο ποσό των 611.000 ευρώ. Από τα αναλυτικά στοιχεία του ΚΕΦΟΜΕΠ προκύπτει ότι το μεγαλύτερο μερίδιο στους ελέγχους κατέχει η διενέργεια ελέγχων εμβασμάτων και ανοίγματος λογαριασμών, σε ποσοστό 70,9% το 2018 και 88,7% το 2017. Αξιοσημείωτη είναι η αυξημένη συμμετοχή των ελέγχων φυσικών προσώπων μεγάλου πλούτου, στο σύνολο των διενεργηθέντων ελέγχων του ΚΕΦΟΜΕΠ (27,2% το 2018 έναντι 7,8% το 2017). Η βεβαίωση από ελέγχους εμ-

βασμάτων και ανοίγματος λογαριασμών αντίστοιχα καλύπτει το 76,4% της συνολικής βεβαίωσης το 2018 και το 91,1% το 2017. Με εντολή εισαγγελέα Παράλληλα το 2018 ολοκληρώθηκαν από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ 470 λοιπές έρευνες φοροδιαφυγής, κατόπιν εισαγγελικών παραγγελιών. Ετήσιος στόχος ήταν η διενέργεια 110 ερευνών - τελικά πραγματοποιήθηκαν τετραπλάσιες και πλέον. Οι έρευνες αυτές αφορούσαν λοιπά θέματα πλην ΦΠΑ, όπως επεξεργασίες κατασχεμένων, αδήλωτα εισοδήματα, προσαύξηση περιουσίας, και εικονικά φορολογικά

στοιχεία. Από τις ως άνω έρευνες, οι 119 αφορούσαν επεξεργασία τραπεζικών δεδομένων. Από τις έρευνες αυτές εντοπίστηκαν παραβάσεις σε 321 επιχειρήσεις. Η εντοπισθείσα παραβατικότητα ήταν 68,3% - δηλαδή 7 στους 10 ελεγχόμενους βρέθηκαν παραβάτες. Για το Δημόσιο προέκυψαν συνολικά έσοδα από φόρους και πρόστιμα 148,1 εκατ. ευρώ. Η μέση συνολική αποδοτικότητα ανά έρευνα να ανέρχεται σε 315.000 ευρώ. Επιπλέον, το 2018 ολοκληρώθηκαν 368 έλεγχοι ΑΦΜ από εισαγγελικές παραγγελίες και διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε 158 περιπτώσεις.

Όμως θα υπάρχει η διευκρίνιση ότι από τις συγκεκριμένες πληρωμές, κάποιες ενδεχομένως δεν αντιστοιχούν σε αγαθά και υπηρεσίες που αναγνωρίζονται ως δαπάνες που «κτίζουν» το αφορολόγητο. Το σημείο αυτό μπορεί να αποτελέσει παγίδα για τον φορολογούμενο. Για παράδειγμα η ενημέρωση του taxisnet, αναφέρει ότι ο Χ φορολογούμενος πραγματοποίησε το 2018 ηλεκτρονικές πληρωμές 8.000 ευρώ. Μέσα σε αυτές όμως είναι και πληρωμές 3.000 ευρώ οι οποίες δεν αναγνωρίζονται για το κτίσιμο του αφορολόγητου, όπως π.χ. η πληρωμή ενοικίου, η αγορά αυτοκινήτου, μοτοσικλέτας, τελών κυκλοφορίας, πληρωμές φόρων, δόσεων δανείων. Ο συγκεκριμένος φορολογούμενος στους κωδικούς 049 -050, θα πρέπει να αναγράψει το ποσό των 5.000 ευρώ. Αν ο ίδιος έχει εισόδημα το οποίο απαιτεί ηλεκτρονικές πληρωμές ύψους 8.000 ευρώ και αναγράψει το ποσό των 8.000 ευρώ στους κωδικούς 049-050 και του γίνει έλεγχος, θα του επιβληθεί πρόσθετος φόρος στη διαφορά καθώς και πρόστιμο. Επίσης, για το ποσό των αποδείξεων, που θα πρέπει να συμπληρώσει κάθε φορολογούμενος, λαμβάνεται υπόψη είτε το δηλωθέν εισόδημα είτε το τεκμαρτό, όποιο από τα δύο είναι μεγαλύτερο. Οι δύο αυτές παγίδες κόστισαν στους φορολογούμενους πρόσθετους φόρους ύψους 36 εκατ. ευρώ, το 2018, επειδή δεν κάλυψαν με δαπάνες πλαστικού χρήματος το ποσό που έπρεπε. Σε περίπτωση ελέγχου, αν διαπιστωθεί ότι δηλωθείσες δαπάνες δεν είναι πραγματικές,, θα φορολογηθεί με 22% το ποσό που έμεινε ακάλυπτο και θα επιβληθεί πρόστιμο ανακριβούς δήλωσης.


20

FREEmoney

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Εικόνα από το μακρινό μέλλον της Γης;

Γεμάτος βακτήρια ο διαστημικός σταθμός ISS

Ανακαλύφθηκε νεκρός εξωπλανήτης σε αποσύνθεση γύρω από νεκρό άστρο

E

ναν ολοκληρωμένο κατάλογο με τα μικρόβια και τους μύκητες που βρέθηκαν στις εσωτερικές επιφάνειες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), όπου σήμερα ζουν έξι αστροναύτες, παρουσίασαν για πρώτη φορά επιστήμονες της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Κασθούρι Βενκατεσγουαράν του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό μικροβιολογίας Microbiome, πήραν δείγματα από διάφορα σημεία του ISS (τουαλέτα, παράθυρα, γυμναστήριο, τραπέζι φαγητού, καταλύματα ύπνου κ.α.) στη διάρκεια 14 μηνών. Βρήκαν ότι τα μικρόβια του ISS σε μεγάλο βαθμό σχετίζονται με τους ανθρώπους. Τα πιο κοινά είναι τα βακτήρια του σταφυλόκοκκου (26% του συνόλου) και ακολουθούν τα Pantoea (23%) και οι βάκιλοι (11%). Μεταξύ άλλων, βρέθηκε ο παθογόνος χρυσίζων σταφυλόκκοκος (10%), ένας κοινός μικροοργανισμός που ζει στο ανθρώπινο δέρμα και μέσα στη μύτη, καθώς και εντεροβακτήρια, που ζουν στο ανθρώπινο γαστρεντερικό σύστημα. Τέτοια βακτήρια αφθονούν σε γυμναστήρια, γραφεία και νοσοκομεία στη Γη, συνεπώς ο ISS μοιάζει αρκετά με άλλα κλειστά περιβάλλοντα, όπου περνάνε αρκετό χρόνο οι άνθρωποι. Οι ερευνητές επεσήμαναν όμως ότι στο διάστημα οι αστροναύτες έχουν διαφορετική λειτουργία ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ δεν έχουν και πρόσβαση σε εξελιγμένη ιατρική φροντίδα όπως στη Γη, αν χρειαστεί. Υπό διερεύνηση είναι επίσης κατά πόσο ορισμένα βακτήρια θα μπορούσαν να διαβρώσουν τον ISS. Μερικοί μικροοργανισμοί, από αυτούς που βρέθηκαν στον ISS, στη Γη λειτουργούν διαβρωτικά. Ακόμη, διαπιστώθηκε ότι οι κοινότητες των μυκήτων εμφανίζουν σταθερότητα διαχρονικά, ενώ τα βακτηρίων αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου. Από την άλλη, επιστήμονες του Γερμανικού Αεροδιαστημικού Κέντρου (DLR), που έκαναν το πείραμα BIOMEX, διαπίστωσαν ότι γήινοι οργανισμοί κολλημένοι στο εξωτερικό του ISS κατάφεραν να επιβιώσουν 533 ολόκληρες μέρες, παρά τις σκληρές συνθήκες κενού του διαστήματος, της ισχυρής υπεριώδους ακτινοβολίας και των ακραίων μεταβολών της θερμοκρασίας. Η ανθεκτικότητα αυτή αυξάνει τις πιθανότητες να βρεθούν μικροοργανισμοί σε εχθρικά περιβάλλοντα όπως ο Άρης ή άλλα σώματα.

Τ

ο μεγάλο απομεινάρι ενός νεκρού εξωπλανήτη, που επιβίωσε μετά τον κατακλυσμικό θάνατο του άστρου του σε απόσταση 410 ετών φωτός, ανακάλυψε μια διεθνής ομάδα αστρονόμων. Ό,τι έχει απομείνει από τον εξωπλανήτη, συνεχίζει να περιφέρεται γύρω από το άστρο του μαζί με τα μικρότερα απομεινάρια άλλων κατεστραμμένων πλανητών, που έχουν σχηματίσει έναν δίσκο θραυσμάτων. Το πλανητικό «πτώμα», τμήμα ενός μεγαλύτερου πλανήτη κάποτε, δεν έχει καταστραφεί μέχρι σήμερα, επειδή περιέχει μεγάλες ποσότητες βαρέων μετάλλων (σιδήρου και νικελίου). Οι αστρονόμοι θεωρούν ότι η ανακάλυψη αποτελεί ένα «παράθυρο στο μέλλον» του δικού μας ηλιακού συστήματος και της Γης μετά από περίπου έξι δισεκατομμύρια χρόνια. Το μητρικό άστρο είναι ένας λευκός νάνος, δηλαδή ένα άστρο που έχει εξαντλήσει όλα τα καύσιμά του και έχει αποβάλει όλα τα εξωτερικά περιβλήματα της ατμόσφαιρας του με μια έκρηξη τύπου σούπερνόβα, κρατώντας μόνο ένα πυκνό πυρήνα, ο οποίος ψύχεται αργά. Το πλανητικό απομεινάρι μπορεί να έχει διάμετρο έως μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα, δηλαδή το μέγεθος των μεγαλύτερων αστεροειδών του δικού μας ηλιακού συστήματος. Είναι η δεύτερη φορά που αστρονόμοι ανακαλύπτουν ένα τμήμα εξωπλανήτη γύρω από ένα λευκό νάνο.

Το άστρο αρχικά θα είχε περίπου διπλάσια μάζα από τον Ήλιο μας, αλλά τώρα πια ο λευκός νάνος έχει μόνο το 70% της ηλιακής μάζας. Είναι επίσης πολύ μικρός σε μέγεθος, περίπου όσο η Γη, πράγμα που σημαίνει ότι το άστρο είναι πολύ πυκνό. Η βαρύτητά του είναι τόσο ισχυρή, περίπου 100.000 μεγαλύτερη από αυτή της Γης, που ένας τυπικός αστεροειδής θα κομματιαζόταν από τις βαρυτικές δυνάμεις, αν περνούσε πολύ κοντά. «Το πλανητικό απομεινάρι βρίσκεται βαθιά μέσα στη βαρυτική επίδραση του λευκού νάνου, πολύ πιο κοντά του από ό,τι θα περιμέναμε να βρούμε οτιδήποτε ακόμη ‘ζωντανό’. Αυτό πιθανώς είναι δυνατό μόνο επειδή ό,τι απέμεινε από τον πλανήτη, είναι

πολύ πυκνό και έχει μια μεγάλη εσωτερική δύναμη που το συγκρατεί εκ των έσω. Γι’ αυτό εικάζουμε ότι η σύνθεση του αποτελείται κυρίως από σίδηρο και νικέλιο», δήλωσε ο καθηγητής Μπόρις Γκέσινκε. «Στο δικό μας ηλιακό σύστημα ο Ήλιος θα γίνει κάποτε ερυθρός γίγαντας και θα διογκωθεί σαν μπαλόνι, φθάνοντας έως εκεί που σήμερα βρίσκεται η τροχιά της Γης, εξαφανίζοντας έτσι τη Γη, τον Ερμή και την Αφροδίτη. Ο Άρης και οι πλανήτες πέρα από αυτόν θα επιβιώσουν και οι τροχιές τους θα μετατοπισθούν ακόμη πιο πέρα», εξήγησε ο επικεφαλής, δρ. Κρίστοφερ Μάνσερ του Τμήματος Φυσικής του βρετανικού Πανεπιστημίου του Γουόρικ.

Ehang: Το μη επανδρωμένο ιπτάμενο ταξί

T

ο μη επανδρωμένο ιπτάμενο ταξί Ehang παρουσιάστηκε στη Βιέννη. Σε μια «παγκόσμια πρεμιέρα», η EHang κάλεσε δημοσιογράφους να πραγματοποιήσουν μια πολύ σύντομη «πτήση» -μια κάθετη άνοδο περίπου δέκα μέτρων και προσγείωση στο σημείο εκκίνησης- μέσα στον χώρο ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου. Το EHang 216, ένα ιπτάμενο ηλεκτρικό όχημα χωρίς πιλότο, μπορεί να μεταφέρει δύο επιβάτες σε χαμηλό ύψος και σε απόσταση έως 35 χιλιομέτρων, προσφέροντας μια νέα λύση για τις μετακινήσεις στις αστικές ζώνες. Η τεχνολογία είναι σήμερα έτοιμη για βιομηχανική ανάπτυξη, όμως αυτός ο τύπος αεροσκάφους θα πρέπει επίσης να πιστοποιηθεί από τις αεροπορικές αρχές και στη συνέχεια να λάβει πτητική άδεια, υπογραμμίζει ο Ντέρικ Σιόνγκ, υπεύθυνος μάρκετινγκ της εταιρείας Ehang. «Η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζουμε δεν είναι η τεχνολογία ούτε οι κανονιστικές ρυθμίσεις, είναι το κοινό», δηλαδή το αν οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν τέτοια αεροσκάφη, δήλωσε στη διάρκεια της παρουσίασης. Παρά την απουσία πιστοποίησης μέχρι σήμερα, η EHang έχει συγκεντρώσει «χιλιάδες» προπαραγγελίες και «από την ερχόμενη χρονιά» θέλει το αεροσκάφος της να παράγεται από τον αυστριακό αεροναυτικό όμιλο FACC, δήλωσε ο Σιόνγκ. Ανάμεσα στους πρώτους πελάτες περιλαμβάνονται «πετρε-

λαϊκές εταιρείες, εταιρείες μεταφοράς ανθρώπινων οργάνων και τουριστικές εταιρείες», γνωστοποίησε. Το EHang 216 δεν θα προορίζεται για ιδιώτες αγοραστές. Στην παγκόσμια κούρσα για το αστικό ιπτάμενο ταξί, το πρόγραμμα του EHang 216 διαθέτει «μεγάλο προβάδισμα έναντι του ανταγωνισμού», εκτιμά ο Ρόμπερτ Μάχτλινγκερ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου αεροναυτικής FACC. «Έχουμε ήδη πραγματοποιήσει 7.000 ώρες πτήσης, από τις οποίες οι 2.000 ήταν επανδρωμένες», υπογραμμίζει. Η αυστριακή εταιρεία λογαριάζει να παραγάγει 300 τέτοια αεροσκάφη μέχρι τα μέσα του 2021.


FREEmoney

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Βρέθηκαν απολιθώματα ψαριών, ζώων και δέντρων από την «Αποκάλυψη», πριν 66 εκατ. χρόνια Όταν έπεσε στη Γη ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους

Γ

ια πρώτη φορά Αμερικανοί και Ευρωπαίοι επιστήμονες πιστεύουν ότι βρήκαν ίχνη -απολιθώματα ψαριών, δέντρων και ζώων- αμέσως μετά την «Αποκάλυψη», την κατακλυσμική πρόσκρουση στη Γη, πριν περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια, ενός μεγάλου αστεροειδούς, που οδήγησε στην εξαφάνιση των έως τότε κυρίαρχων δεινοσαύρων, αλλά και του 75% όλης της πανίδας και της χλωρίδας εκείνης της εποχής. Ανασκαφές στην περιοχή Μπάουμαν στη Βόρεια Ντακότα των ΗΠΑ έφεραν στο φως μια εντυπωσιακή συλλογή απολιθωμάτων, τα οποία είχαν σκεπαστεί από πολλαπλά θραύσματα που είχαν πέσει από τον ουρανό, προφανώς μετά την εκτίναξη τους στον αέρα μετά την πρόσκρουση. Τα απολιθώματα έφεραν επίσης ενδείξεις ότι είχαν κατακλυστεί από το νερό, πιθανώς εξαιτίας ενός τεράστιου τσουνάμι που προκάλεσε η πτώση του αστεροειδούς με διάμετρο γύρω στα 12 χιλιόμετρα. Οι 12 ερευνητές, με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Ρόμπερτ ΝτεΠάλμα του Πανεπιστημίου του Κάνσας, εκτιμούν ότι για πρώτη φορά οι επιστήμονες έχουν την ευκαιρία να πάρουν μια ιδέα των τρομερών γεγονότων που συνέβησαν μερικά λεπτά έως ώρες μετά την πρόσκρουση του αστεροειδούς σε μια περιοχή στο σημερινό Κόλπο του Μεξικού. Η πρόσκρουση δημιούργησε στη χερσόνησο Γιουκατάν τον κρατήρα Τσιξουλούμπ, με διάμετρο σχεδόν 200 χιλιομέτρων, ο οποίος είναι σήμερα σε μεγάλο βαθμό υποθαλάσσιος, θαμμένος 600 μέτρα κάτω από το βυθό. Οι επιστήμονες χρονολόγησαν τα απολι-

Ανασκαφές στην περιοχή Μπάουμαν στη Βόρεια Ντακότα των ΗΠΑ έφεραν στο φως μια εντυπωσιακή συλλογή απολιθωμάτων, τα οποία είχαν σκεπαστεί από πολλαπλά θραύσματα που είχαν πέσει από τον ουρανό

θώματα της Β.Ντακότα ότι έχουν ηλικία 65,76 εκατομμύρια χρόνια, η οποία ταιριάζει με την χρονολόγηση για την πτώση του αστεροειδούς. Η πρόσκρουση, η οποία ταρακούνησε τη Γη όσο ένας σεισμός 10 έως 11 βαθμών, εκτόξευσε δισεκατομμύρια τόνους λιωμένων και διαλυμένων πετρωμάτων προς κάθε κατεύθυνση σε απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων. Τα απολιθωμένα ψάρια που βρέθηκαν, έχουν βράγχια γεμάτα από τέτοια θραύσματα (υαλώδεις τηκτίτες), διαμέτρου έως πέντε χιλιοστών, τα οποία είχαν κατακλύσει το νερό, όπου έπεσαν μαζικά σαν πύρινες βολίδες με ταχύτητες 150 έως 300 χιλιομέτρων την ώρα. Ανάλογα τέτοια θραύσματα, που είχαν προκαλέσει τεράστιες πυρκαγιές στα δάση, βρέθηκαν εγκλωβισμένα μέσα σε απολιθώματα ρητίνης δέντρων. Πιθανώς χρειάστηκαν έως 17 ώρες εωσότου το γιγάντιο τσουνάμι από τον Μεξικό διασχίσει μια απόσταση 3.000 χιλιομέτρων και φθάσει στη Βόρεια Ντακότα, σε μια περιοχή όπου τότε υπήρχε θάλασσα και σήμερα είναι ξηρά. Το τσουνάμι συμπαρέσυρε οτιδήποτε ζωντανό και άψυχο βρήκε στο δρόμο του. Γι’ αυτό, στο «νεκροταφείο» απολιθωμάτων στη Βόρεια Ντακότα βρέθηκαν στοιβαγμένα σε διαδοχικούς σωρούς ψάρια, κλαδιά δέντρων, θηλα-

στικά, έντομα, οστά δεινοσαύρων και άλλα αρχαία ζώα όπως αμμωνίτες. Ανάμεσα στους ερευνητές είναι ο καθηγητής γεωλογίας Γουόλτερ Αλβάρεζ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, ο οποίος, μαζί με τον νομπελίστα πατέρα του Λούις, ανέπτυξαν από το 1979 τη διάσημη πλέον θεωρία της πρόσκρουσης ως αιτίας εξαφάνισης των δεινοσαύρων. Ο συνεργάτης του, Ντέηβιντ Μπέρνχαμ δήλωσε ότι «είχαμε καταλάβει πως άσχημα πράγματα συνέβησαν αμέσως μετά την πρόσκρουση, αλλά έως τώρα κανένας δεν είχε βρει την ‘κάνη που καπνίζει’. Έτσι, μας έλεγαν ‘ακούμε για την έκρηξη που σκότωσε τους δεινόσαυρους, αλλά γιατί δεν υπάρχουν πτώματα παντού;’. Τώρα έχουμε πια και νεκρά σώματα. Δεν είναι δεινόσαυροι, αλλά τελικά θα βρεθούν και αυτοί». Ήδη στον «υγρό τάφο» της Βόρεια Ντακότα, σύμφωνα με τον ΝτεΠάλμα, βρέθηκαν και απολιθωμένα απομεινάρια δεινοσαύρων. Άλλοι επιστήμονες πάντως θεωρούν πιθανό ότι η πρόσκρουση του αστεροειδούς δεν ήταν η μοναδική αιτία για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων, στην οποία πιθανώς συνέβαλαν επίσης κατακλυσμικές και μακρόχρονες εκρήξεις ηφαιστείων, καθώς και η κλιματική αλλαγή.

21

Υπηρεσία delivery και courier με drones της Google

Ξ

εκινά τη λειτουργία της η πρώτη στον κόσμο εμπορική υπηρεσία αερομεταφοράς delivery και courier για καταναλωτές μέσω μη επανδρωμένων drones, στην Καμπέρα. Η υπηρεσία, με την ονομασία Project Wing, θα μεταφέρει από αέρος τρόφιμα, ποτά, φάρμακα και άλλα εμπορεύματα απευθείας στα σπίτια των καταναλωτών στην πρωτεύουσα της Αυστραλίας. Η σχετική έγκριση δόθηκε από την αυστραλιανή υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας CASA, μετά από δοκιμές διάρκειας 18 μηνών που έκανε στο βόρειο τμήμα της Καμπέρα η Project Wing, θυγατρική της Alphabet (μητρική της Google), στη διάρκεια των οποίων δεν υπήρξε κανένα ατύχημα. Ήδη 12 τοπικές επιχειρήσεις έχουν υπογράψει συμφωνία να διανέμουν τα προϊόντα στους πελάτες τους, από παγωτά, σοκολάτες και καφέδες έως ψωμί και εξοπλισμό γκολφ.

Ελληνίδα ερευνήτρια πήρε υποτροφία Hubble από τη NASA

Μ

ία Ελληνίδα μεταδιδακτορική ερευνήτρια στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ανάμεσα στους 24 νέους επιστήμονες που επέλεξε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) για να χορηγήσει υποτροφία στο πλαίσιο του υψηλού κύρους προγράμματος NASA Hubble Fellowship Program (NHFP). Πρόκειται για την Δρα Γεωργία-Βιργινία Πανοπούλου του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech), η οποία έχει ως στόχο την ανάπτυξη μιας καινοτόμου προσέγγισης για την μελέτη του μαγνητικού πεδίου του γαλαξία μας μέσω παρατηρήσεων σε μεσοαστρικά νέφη. Το πρόγραμμα ενισχύει έως για τρία χρόνια πολλά υποσχόμενους ερευνητές προκειμένου να διεξάγουν ανεξάρτητη μεταδιδακτορική έρευνα σε θέματα αστρονομίας και αστροφυσικής, στο πεδίο της θεωρίας, της παρατήρησης, του πειραματισμού ή της ανάπτυξης νέων οργάνων. Οι νέοι υπότροφοι θα αρχίσουν την έρευνα τους το φθινόπωρο στο πανεπιστήμιο ή στο ερευνητικό τους κέντρο στις ΗΠΑ. Η Πανοπούλου πήρε το διδακτορικό της στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο Κρήτης το 2017 υπό την επίβλεψη του καθηγητή Κώστα Τάσση και σήμερα διεξάγει μεταδιδακτορική έρευνα στο Τμήμα Αστρονομίας του Caltech στην ομάδα του καθηγητή Τόνι Ρέντχεντ, εστιάζοντας κυρίως στα μαγνητικά πεδία και στην αστροφυσική της μεσοαστρικής ύλης. Το 2017, ως νέα διδάκτορας, της είχε απονεμηθεί το Βραβείο Νέου Ερευνητή του Πανεπιστημίου Κρήτης.


22

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

Δοκιμάζει αυτόνομα ΙΧ σε πραγματικές συνθήκες η VW

Ο

FREEmoney

Όμιλος Volkswagen συνεχίζει τις δοκιμές των αυτόνομων αυτοκινήτων, που έχει κατασκευάσει, σε πραγματικές συνθήκες στους δρόμους του Αμβούργου. Οι δοκιμές γίνονται με το αμιγώς ηλεκτρικό VW e-Golf. Τα οχήματα που κινούνται χωρίς την παρέμβαση του οδηγού καλύπτουν μια απόσταση 3 χλμ. στο Αμβούργο. Στη βόρεια γερμανική πόλη έχει κατασκευασθεί ένα νέο πεδίο δοκιμών γεμάτο με έξυπνα φανάρια για να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες της τεχνολογίας που επιτρέπει την αυτόνομη κίνηση των οχημάτων. Οι δοκιμές περιλαμβάνουν πέντε ηλεκτρικές εκδόσεις του Golf, εξοπλισμένες με τεχνολογία αυτόνομης κίνησης επιπέδου 4. Για λόγους ασφάλειας, στο κάθε αυτοκίνητο υπάρχει ένας οδηγός με γνώσεις στη χρήση των ηλεκτρονικών συστημάτων, των ειδικών ραντάρ και άλλων οργάνων που χρησιμοποιούνται στην αυτόνομη οδήγηση. Μπορούν να παρέμβουν αμέσως αν διαπιστώσουν απόκλιση από την πορεία ή κάποια έκτακτη κατάσταση, αναφέρει το Bloomberg. «Για να γίνει η οδήγηση ακόμη πιο ασφαλής και πιο άνετη, τα οχήματα πρέπει να είναι αυτόνομα και οι πόλεις να έχουν την κατάλληλη υποδομή», δήλωσε ο Αξελ Χένριχ, επικεφαλής των δοκιμών της VW. Οι δοκιμές της VW είναι μέρος της προσπάθειας της διεθνούς αυτοκινητοβιομηχανίας να μειώσει τα ατυχήματα. Η Google έχει εξελίξει την ανάλογη τεχνολογία μέσω της εταιρείας Waymo, η οποία θεωρείται μια από τις πιο αξιόλογες μελέτες. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες για να προωθήσουν την αυτόνομη τεχνολογικά και να εξοικονομήσουν κόστη, σχηματίζουν συμμαχίες, όπως η πρόσφατη συμφωνία της BMW με την Daimler. Η BMW δοκιμάζει τα οχήματα του επιπέδου 4 στο Μόναχο από το 2017. Τα αυτόνομα οχήματα ταξινομούνται σε κλίμακα από το ένα έως το πέντε. Τα αυτοκίνητα επιπέδου 4 ή «mind off», μπορούν να κινηθούν χωρίς την παρέμβαση του οδηγού αλλά έχουν τιμόνι για να πάρει τον έλεγχο ο οδηγός αν χρειαστεί. Στόχος είναι τα μελλοντικά αυτοκίνητα να μην έχουν τιμόνι και όλες οι λειτουργίες να γίνονται αυτόματα με τον υψηλότερο δυνατό δείκτη ασφάλειας.

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Η πρόκληση των αυτόνομων αυτοκινήτων Η

εξέλιξη των αυτόνομων αυτοκίνητων είναι μια από τις δυσκολότερες αποστολές της αυτοκινητοβιομηχανίας. Οι προσπάθειες των επιστημόνων και των μηχανικών, εστιάζονται στην ανάπτυξη συστημάτων που θα καθοδηγούν αυτόματα το αυτοκίνητο, χωρίς την παρέμβαση του οδηγού. Πρόκειται για μια μελέτη που έχει συναντήσει πολλές δυσκολίες στην εφαρμογή της, γιατί μέχρι τώρα δεν έχει δημιουργηθεί το κατάλληλο λογισμικό το οποίο θα αντιλαμβάνεται πλήρως τις έκτακτες συνθήκες κυκλοφορίας και τις ανάγκες που προκύπτουν κατά την διάρκεια της κίνησης του αυτοκινήτου. Μάλιστα, τα πρόσφατα τα δυστυχήματα που συνέβησαν στις ΗΠΑ με την χρήση αυτόνομων οχημάτων, επιβεβαιώνουν τις επιφυλάξεις των επιστημόνων για την αποτελεσματικότητα των συστημάτων αυτόνομης οδήγησης, που διατίθενται τώρα στη αγορά του αυτοκινήτου. Οι προσπάθειες όμως συ-

νεχίζονται και οι αναλυτές εκτιμούν ότι σε λίγα χρόνια τα αυτοκίνητα θα εξοπλίζονται με τα κατάλληλα συστήματα αυτόνομης οδήγησης. Ο Ντίτερ Τσέτσε, διευθύνων σύμβουλος της Daimler, δήλωσε ότι «η συζήτηση σχετικά με την ασφάλεια των αεροσκαφών της Boeing, δείχνει πόσο δύσκολο είναι να κερδίσουμε την αποδοχή της κοινής γνώμης για την τεχνολογία της αυτόνομης οδήγησης των αυτοκινήτων». Μετά από δύο αεροπορικές τραγωδίες, οι ρυθμιστικές αρ-

χές σε όλο τον κόσμο καθήλωσαν τα αεροσκάφη Boeing 737 MAX, μέχρι να διαπιστωθούν οι αίτιες που είχαν σαν αποτέλεσμα να συμβούν οι πτώσεις των αεροσκαφών και να επανεξεταστεί αν είναι ασφαλές το αυτοματοποιημένο σύστημα ελέγχου της πτήσης των συγκεκριμένων αεροπλάνων, αναφέρει το Reuters. «Η αυτοκινητοβιομηχανία θα πρέπει να εισάγει σταδιακά τα αυτόνομα συστήματα, για να γίνει δεκτή η αποδοχή της περίπλοκης τεχνολογίας που έχει σαν απώτερο στόχο την

αύξηση της ασφάλειας των αυτοκινήτων» δήλωσε ο Τσέτσε. «Ακόμη και αν τα αυτόνομα αυτοκίνητα είναι 10 φορές ασφαλέστερα από εκείνα που οδηγούνται από τον άνθρωπο, στη περίπτωση που συμβεί ένα δυστύχημα θα χαθεί η ευρεία αποδοχή», τόνισε ο έμπειρος μάνατζερ. Επίσης, ο Τσέτσε ανέφερε ότι η Daimler σκέφτεται να εξελίξει τις κυψέλες καυσίμου για να εξασφαλισθεί η τροφοδοσία με ηλεκτρικό ρεύμα των μελλοντικών ηλεκτρικών λεωφορείων και φορτηγών.

Σε υβριδικές εκδόσεις τα Audi Α6, Α7, Α8, Q7 και Q8 Υ

βριδικές εκδόσεις αποκτούν τα Audi Α6, Α7, Α8, Q7 και Q8. Τα τρία premium executive σεντάν, καθώς και τα δύο κορυφαία SUV της Audi, υιοθετούν την υβριδική τεχνολογία στο βασικό τους εξοπλισμό, σε υλοποιήσεις 12 ή 48 Volt. Η συγκεκριμένη τεχνολογία (mild hybrid) τούς εξασφαλίζει σημαντικά οικονομικότερη κατανάλωση καυσίμου. Παράλληλα, η γκάμα εμπλουτίζεται με νέους, πολύ πιο ισχυρούς κινητήρες, καθώς η υβριδική τεχνολογία βρίσκει εφαρμογή και σε ορισμένους δίλιτρους βενζινοκινητήρες, στα Audi A4, A5 και Q5. Στη φάση αυτή, ο εναλλάκτης εκκίνησης με ιμάντα, η καρδιά του συστήματος της υβριδικής τεχνολογίας, τροφοδοτεί με ηλεκτρική ενέργεια μία ξεχωριστή μπαταρία ιόντων λιθίου, κάτω από το χώρο αποσκευών. Για ένα ευρύ φάσμα ταχυτήτων το αυτοκίνητο ταξιδεύει με τον κινητήρα εκτός λειτουργίας, εξοικονομώντας καύσιμο. Η μπαταρία ιόντων λιθίου προσφέρει την απαιτούμενη ενέργεια για την αυτόματη

και ανεπαίσθητη εκκίνηση του κινητήρα, όταν κριθεί απαραίτητο. Το ενεργειακό όφελος είναι κάθε άλλο παρά αμελητέο: ενδεικτικά, στην περίπτωση του Q8, χάρη στην υβριδική τεχνολογία επιτυγχάνεται μείωση της κατανάλωσης καυσίμου κατά 0,7 λίτρα ανά 100 χιλιόμετρα.

Ειδικότερα όσον αφορά στην ελληνική αγορά, η εφαρμογή της υβριδικής τεχνολογίας έχει και πολύ σημαντικό οικονομικό όφελος. Το τέλος ταξινόμησης μειώνεται κατά 50%, με το φορολογικό όφελος που προκύπτει να είναι αντίστοιχο ενός plug-in υβριδικού-ηλεκτρικού μοντέλου.


FREEmoney

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Η

ανάγκη για δραστικό περιορισμό των επικίνδυνων ρύπων που εκπέμπουν τα οχήματα επιδρά θετικά στην εξέλιξη των νέων υβριδικών και ηλεκτροκίνητων μοντέλων που ετοιμάζουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι τα περισσότερα νέα μοντέλα και αυστηρότεροι κανόνες εκπομπών CO2, θα ενισχύσουν την θέση των οικολογικών αυτοκινήτων στη παγκόσμια αγορά. Το 2018, στην ευρωπαϊκή αγορά πουλήθηκαν περίπου 190.000 αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα (EVs) και σχεδόν 155.000 υβριδικά plug-in μοντέλα. Φέτος αναμένεται να πουληθούν 300.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα και 250.000 υβριδικά plug-in. Το 2020, εκτιμάται ότι το σύνολο των ευρωπαϊκών πωλήσεων οικολογικών μοντέλων θα είναι πάνω από 1 εκατ. μονάδες. Η αναλογία θα είναι 55% υβριδικά και 45% ηλεκτρικά, εκτιμούν οι αναλυτές. Η έλλειψη πολλών ελκυστικών επιλογών ήταν ένας από τους λόγους για τον οποίο οι αγοραστές δεν έχουν βάλει στις πρώτες θέσεις της λίστας των προτιμήσεων τους τα αμιγώς ηλεκτρικά και υβριδικά plug-in αυτοκίνητα, σημειώνει το Automotive News Europe. Αλλά αυτό αλλάζει ταχύτατα καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες προετοιμάζονται να λανσάρουν περισσότερα μοντέλα τα οποία θα καλύπτουν τους νέους κανονισμούς για τις εκπομπές που θα ισχύουν το 2020. Ο αριθμός των αμιγώς ηλεκτροκίνητων οχημάτων που πωλούνται στην Ευρώπη φέτος θα αυξηθεί στα 24 ενώ πέρυσι ήταν μόλις 18. Η αύξηση οφείλεται στο λανσάρισμα νέων μοντέλων όπως τα Audi e-tron, Tesla 3, Mercedes-

Περισσότερα οικολογικά μοντέλα φέρνουν τα αυστηρά όρια ρύπων

Oι αναλυτές εκτιμούν ότι τα νέα μοντέλα και οι αυστηρότεροι κανόνες εκπομπών CO2, θα ενισχύσουν την θέση των οικολογικών αυτοκινήτων στη παγκόσμια αγορά Benz EQC, Mini EV και Volvo XC40 Ο αριθμός των υβριδικών plug-in φέτος θα διπλασιαστεί φθάνοντας σχεδόν τα 53 μοντέλα ενώ πέρσι ήταν 27. Ωστόσο, με βάση τον προγραμματισμό των αυτοκινητοβιομηχανιών, η μεγάλη διαφορά θα εκδηλωθεί το 2020. Τότε ο αριθμός των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων θα διαπλαστεί φτάνοντας τα 48 και η λίστα των υβριδικών plug-in θα αγ-

γίξει σχεδόν τα 100 μοντέλα. Στο τέλος της χρονιάς και στις αρχές του 2020, η VW θα λανσάρει το πρώτο αμιγώς ηλεκτροκίνητο μοντέλο νέας γενιάς το οποίο στηρίζεται στην ευέλικτη πλατφόρμα ηλεκτρικών αυτοκινήτων MEB της Volkswagen. Πρόκειται για ένα μοντέλο στο μέγεθος του Golf, το οποίο θα έχει αυτονομία πάνω από 550 χλμ. Ανάλογα Hatchback, θα κυκλο-

φορήσουν τα επόμενα χρόνια με τα σήματα των υπολοίπων μάρκων μαζικής παραγωγής του γερμανικού γκρουπ (Audi, Skoda, Seat). Από το 2020, η ΕΕ θα επιβάλει πρόστιμα στις αυτοκινητοβιομηχανίες αν δε έχουν φτάσει στον καθορισμένο μέσο όρο του διοξειδίου του άνθρακα, που εκπέμπουν όλα τα μοντέλα της γκάμας τους. Ο γαλλικός όμιλος PSA ( Peugeot, Citroen, DS, Opel) θα ξεκινήσει την προσπάθεια του με την υβριδική plug-in έκδοση του Peugeot 508, του SUV 3008 και του επίσης SUV Opel Grandland X. Τα μικρότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα - Peugeot 208e, Opel/Vauxhall Corsa και το DS 3 Crossback- θα είναι στα καταστήματα πωλήσεων

23

αυτοκινήτων το 2020. Μέχρι το 2025, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει να μειώσουν τα επίπεδα CO2 που εκπέμπει όλη η γκάμα των μοντέλων τους κατά 15% σε σχέση με τον μέσο όρο που πέτυχαν το 2021. Το επόμενο στάδιο είναι η μείωση κατά 37,5% σε σχέση με το 2021 μέχρι το 2030. Ένας παράγοντας που θα επηρεάσει τον όγκο των πωλήσεων των οικολογικών αυτοκινήτων είναι τα οικονομικά και φορολογικά κίνητρα που δίνουν οι κυβερνήσεις σε όσους επιλέξουν οικολογικά μοντέλα. Πέρσι, μειώθηκαν τα κίνητρα στο Ηνωμένο Βασίλειο, την μεγαλύτερη αγορά υβριδικών και ηλεκτρικών οχημάτων. Επιπλέον, πολλά από τα δημοφιλή οικολογικά μοντέλα αποσύρθηκαν από την ευρωπαϊκή αγορά, γιατί οι νέοι κανονισμοί σχετικά με τις εκπομπές, γνωστοί ως παγκόσμια εναρμονισμένη διαδικασία εξέτασης ελαφρού οχήματος (WLTP), αύξησαν τον αριθμό των εκπομπών CO2, οπότε χάθηκαν τα προνομία σε όσες χώρες ίσχυαν. Το WLTP είχε ως αποτέλεσμα τα περισσότερα οικολογικά μοντέλα να έχουν πλέον πάνω από 50 γραμ CO2/ χλμ., με αποτέλεσμα η τιμή πώλησης τους να μην ευνοείται από τα οικονομικά κίνητρα των κυβερνήσεων. Στη λίστα των πόλεων που προσπαθούν να μειώσουν την συγκέντρωση επικίνδυνων ρύπων στο περιβάλλον προστέθηκε και η Μαδρίτη. Τον περασμένο Νοέμβριο μια έκταση 472 στρεμμάτων χαρακτηρίσθηκε περιοχή όπου θα κυκλοφορούν ελεύθερα μόνο ηλεκτροκίνητα οχήματα ή PHEV με δυνατότητα κίνησης με την χρήση ηλεκτρικής ενέργειας τουλάχιστον για 40 χλμ.

Τα πλεονεκτήματα του CNG πίσω από την επιτυχία του Fiat Panda Η

Fiat χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο εδώ και πολλά χρόνια τόσο στα επιβατικά όσο και στα επαγγελματικά της μοντέλα. Το όφελος για το χρήστη και το περιβάλλον που προσφέρει ένα αυτοκίνητο CNG σε σχέση με τα υπόλοιπα καύσιμα (βενζίνη, πετρέλαιο, υγραέριο) είναι τόσο σημαντικά, που καθιστούν το φυσικό αέριο με διαφορά το πλέον οικονομικό και φιλικό προς το περιβάλλον καύσιμο. Ο οδηγός που επιλέγει να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο αγοράζει φθηνότερα περίπου 40% το λίτρο σε σχέση με τα υπόλοιπα καύσιμα, ενώ το φυσικό αέριο διανέμεται μέσω αγω-

γών και δεν μπορεί να νοθευτεί. Από την άλλη οι εκπομπές CO2 είναι έως 600 κιλά το έτος λιγότερες σε σχέση με τη βενζίνη, ενώ το αντίστοιχο κέρδος σε σχέση με ένα αυτοκίνητο πετρελαίου είναι έως 270 κιλά το έτος. Μηδενικές είναι οι εκπομπές μικροσωματιδίων ενός αυτοκινήτου CNG, ενώ κατά 95% λιγότερες είναι οι εκπομπές υδρογονανθράκων (HC) σε σχέση με τους βενζινοκινητήρες. Επίσης, ελάχιστη είναι η εκπομπή οξειδίων του αζώτου (NOx) χωρίς να απαιτείται η προσθήκη ειδικού φίλτρου όπως στους κινητήρες πετρελαίου. Υπάρχει υψηλός αντικροτικός βαθμός με 120-130 οκτάνια που επιτρέπουν τη

χρήση CNG σε κινητήρες μεγαλύτερης συμπίεσης χωρίς πρόβλημα. Το φυσικό αέριο είναι ελαφρύτερο του αέρα και αυτός είναι ένας λόγος που το καθιστούν πολύ ασφαλές στη χρήση. Μετά από 20 έτη απαιτείται η αλλαγή των δεξαμενών φυσικού αερίου σε ένα αυτοκίνητο σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Μέχρι σήμερα περισσότερα από 750.000 Fiat CNG έχουν ήδη διατεθεί στην αγορά. Να σημειώσουμε ότι πρώτη η Fiat το 1997

διέθεσε στην αγορά το πρώτο εργοστασιακό αυτοκίνητο CNG (Marea Bipower). To Panda CNG αποτελεί το δημοφιλέστερο αυτοκίνητο CNG (μέσα σε 10 χρόνια ξεπέρασε το όριο των 300.000 μονάδων), προσφέροντας κορυφαία οικονομία καυσίμου (λιγότερο από 3 ευρώ/100χλμ.) και παράλληλα κορυφαία αυτονομία (άνω των 1.000 χλμ.) χάρη στις δεξαμενές φυσικού αερίου (12kg), αλλά και το ρεζερβουάρ βενζίνης (35 λίτρα).



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.