Freesunday 254

εβδομαδα #254 // 24_11_13

πανελλαδικη κυριακατικη εφημεριδα // διανεμεται δωρεαν

www.freesunday.gr

ΝΤΑΝ ΣΤΙΒΕΝΣ Από το «Downton Abbey» στα άδυτα του Wikileaks

ΘΕΑΤΡΟ, ΜΟΥΣΙΚΗ, ΤΕΧΝΕΣ, LIFESTYLE, ΟΜΟΡΦΙΑ, ΜΟ∆Α, ΥΓΕΙΑ, ΕΞΟ∆ΟΣ, HOME ENTERTAINMENT

σελ. 35

ΑΛΚΥΟΝΙΣ

Ο ιστορικός κινηµατογράφος µάς ξανασυστήνεται

CINEMA: ΝΤΑΪΑΝΑ σελ. 33

Η Ναόµι Γουότς γίνεται η «πριγκίπισσα του λαού»

σελ. 32

ΠΑΝΕΛΛΑ∆ΙΚΗ ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α // ∆ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆Α #254 // 24_11_13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ σελ. 18, 10, 12

Κ. ΣΠΑΝΟΥ, ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ «Υποχρέωση της πολιτείας να προστατέψει όσους χτυπήθηκαν σκληρά από την κρίση» Θ. ΠΕΤΡΑΚΟΣ, ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΣΥΡΙΖΑ «Για τη ∆ΕΗ δεν ενδιαφέρονται επενδυτές αλλά αρπακτικά» Θ. ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ, ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ∆ΡΑΣΗΣ «Ανατροπή τώρα της πολιτικής ακραίας φορολόγησης των ακινήτων»

www.freesunday.gr

Α Ι Μ Ο ΟΙΚΟΝ

ΝΕΕΣ ∆ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ∆ΟΚΙΜΑΣΙΕΣ  Πρωτογενές πλεόνασµα και πλεόνασµα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών δηµιουργούν νέα δυναµική

ΕΥΡΩΠΗ σελ. 16, 23

 Η συνεννόηση ΜέρκελΣαµαρά εξασφαλίζει ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας

Το ιρλανδικό success story και το βρετανικό δίληµµα

 Κίνδυνος οικονοµικής και κοινωνικής αποσταθεροποίησης από τους πλειστηριασµούς των πρώτων κατοικιών σελ. 4, 6, 14

ΡΕΠΟΡΤΑΖ σελ. 26

Πείνα και ξύλο για τα παιδιά του µνηµονίου

● ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ Το ιδανικό φινάλε του δεκαετούς κύκλου της Εθνικής Ελλάδος

σελ. 27

ΚΟΣΜΟΣ σελ. 22

ΜΟ∆Α

Η εµµονή µε το κενό ανάµεσα στους µηρούς και η αναζήτηση της κανονικής γυναίκας

02

FREE SUNDAY

περιεχόµενα

24.11.2013

www.freesunday.gr Νόµος που απαγορεύει τη συνάθροιση πολιτών µπροστά από τη Βουλή, αν δεν υπάρχει έγκριση από τις αρχές, ψηφίστηκε στην Ισπανία. Μάλιστα, το πρόστιµο που προβλέπεται ανέρχεται στα 30.000 µε 60.000 ευρώ. Επιπλέον πρόστιµο 30.000 ευρώ προβλέπεται σε όποιον πολίτη προσβάλλει αστυνοµικό. Την Παρασκευή στο υπουργικό συµβούλιο πρόκειται να ψηφιστεί και το αν θα ποινικοποιούνται οι πορείες διαµαρτυρίας µπροστά από την ισπανική Βουλή ή σε κατοικίες πολιτικών, το κάψιµο κάδων και µεταξύ άλλων οι συναθροίσεις µε πόρνες σε χώρους που βρίσκονται κοντά σε σχολεία. Ο υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας Χόρχε Φερνάντες θεώρησε πως ο παλαιότερος νόµος χρειάζεται να εκσυγχρονιστεί, καθώς θεωρείται «ξεπερασµένος». Ανάµεσα στα 55 άρθρα του νοµοσχεδίου υπάρχει και η δυνατότητα που δίνεται στην αστυνοµία να χαράσσει ζώνες ασφαλείας. Με λίγα λόγια, να αποκλείει οικοδοµικά τετράγωνα από τις συγκεντρώσεις και τις διαµαρτυρίες των πολιτών. Και να σκεφτείτε ότι η Ισπανία βγαίνει το 2014 από το µνηµόνιο...

ΕΒ∆ΟΜΑ∆Α 254η

24//11//13 Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ FREE SUNDAY Εκδοτική Α.Ε. ΕΚ∆ΟΤΗΣ: Γιώργος Κύρτσος ΓΕΝΙΚΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Χρήστος Κύρτσος

ΠΟΛΙΤΙΚΗ 04 // ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ο Γιώργος Κύρτσος περιγράφει τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις του άµεσου µέλλοντος 06 // ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Ανακούφιση στο Μέγαρο Μαξίµου από τα αποτελέσµατα της συνάντησης Σαµαρά-Μέρκελ 08 // ΣΥΡΙΖΑ Ο Γιώργος Κύρτσος αποτιµά τα πολιτικά κέρδη και τις πολιτικές ζηµιές που µάζεψε τελευταία η αξιωµατική αντιπολίτευση 10 // ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Θ. Πετράκος: «Αδιανόητο να πουλά κάτω του κόστους η ∆ΕΗ σε ιδιώτες» 11 // ΑΠΟΨΗ Αγγ. Κοσµοπούλου: Το κράτος ως λάφυρο 12 // ΑΡΘΡΟ Θ. Σκυλακάκης: Φόροι που δεν µπορούν να πληρωθούν δεν πρέπει να επιβάλλονται 13 // ΡΩΣΙΑ Η δύσκολη σχέση Μόσχας-Βερολίνου 14 // ΑΚΙΝΗΤΑ Οι πλειστηριασµοί πρώτης κατοικίας φέρνουν αποσταθεροποίηση 15 // ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Μεταξύ τρόικας και αγανακτισµένων βουλευτών 16 // ΙΡΛΑΝ∆ΙΑ Τι σηµαίνει για εµάς η έξοδος του ∆ουβλίνου από το µνηµόνιο 18 // ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ «Πρέπει να εξαντλούνται οι δυνατότητες διευκόλυνσης όσων δοκιµάζονται από την κρίση» 19 // ΑΠΟΨΗ Αγγ. Σπανού: Οι αλήθειες που κρύβουν 20 // ΚΑΤΟΧΗ Ένα βιβλίο που επιχειρηµατολογεί υπέρ της καθολικότητας της εθνικής αντίστασης 21 // ΑΠΟΨΗ Χρ. Μάτης: Από τις πελατειακές σχέσεις στην άµεση εκπροσώπηση

22 // ΜΟ∆Α Μαζική υστερία για το κενό ανάµεσα στους µηρούς 23 // ΒΡΕΤΑΝΙΑ Εσωστρέφεια και ευρωσκεπτικισµός συνθέτουν σκηνικό µετάβασης 24 // ΗΠΑ-ΙΡΑΝ Μεγαλώνουν οι αντιδράσεις σχετικά µε την ενδιάµεση συµφωνία για το πυρηνικό πρόγραµµα της Τεχεράνης 26 // ΡΕΠΟΡΤΑΖ Παιδιά, τα πιο αθώα θύµατα της κρίσης

SPORTS 27 // ΕΘΝΙΚΗ ΕΛΛΑ∆ΟΣ ∆έκα χρόνια καταξίωσης και το επόµενο επίπεδο 28 // ALL AROUND Επιστροφή στη δράση για Super League και Champions League 29 // ΘΕΜΑ Μουντιάλ Βραζιλίας: Το ιδανικό παλκοσένικο...

29 //FREE AUTOMOTION TIME Skoda Rapid Spaceback και VW Golf GTi DSG 220 PS 30 // ΕΞΩΦΥΛΛΟ Η Red Bull γιορτάζει // Résumé // Word of Mouth 32 // CINEMA Τι παίζει στις κινηµατογραφικές αίθουσες 33 // RULES Ο κινηµατογράφος Αλκυονίς αποκτά πολλαπλή ταυτότητα 34 // AGENDA Το πολιτιστικό καλεντάρι της εβδοµάδας 35 // ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Νταν Στίβενς: Από το «Downton Abbey» στα άδυτα του Wikileaks 36 // CITY STORIES Ρεπορτάζ αγοράς 37 // STRAY STORIES Ιστορίες υιοθεσιών µικρών ζώων

www.issuu.com/freesunday Η εφηµερίδα στην οθόνη σας µε ένα κλικ

Καταιγίδες

∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Αγγελική Σπανού ART DIRECTOR Μπάµπης Μελικίδης, pica.gr ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤHΣ ∆ηµήτρης Καραγκούνης (Sports) ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χάρις Κοντραφούρη ΥΠΕΥΘΥΝH ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ματίνα ∆ηµητριάδου, dmatina@cpress.gr, 210 8776554 ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Νίκος Σταµατογιαννόπουλος, nstamatog@cpress.gr ∆ΙΟΡΘΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μπέττυ Σπανοπούλου ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΑΣ Ηρακλής Πατραµάνης ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΕ, Εurokinissi, Prisma, Icon ΥΠΟ∆ΟΧΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Βίκυ Θεοδωρίδου 210 8776587, vickyth@cpress.gr ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ∆ΙΑΝΟΜΗΣ Χρήστος Αργύρης ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ∆ΙΚΤΥΟΥ ∆ΙΑΝΟΜΗΣ Σόνια Φαρασοπούλου, info@citypromotions.gr, 210 3506300 Tατοΐου 250, Αχαρναί, 13672, Τηλ.: 210 8776400, Fax: 210 8776598, www.freesunday.gr ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS ΑΕΒΕ ∆ιανέµεται ∆ωρεάν *ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, µερική ή περιληπτική, ή κατά παράφραση, ή διασκευή απόδοσης του περιεχοµένου της εφηµερίδας µε οποιονδήποτε τρόπο, µηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλον, χωρίς προηγούµενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόµοι 238/ 1970, 4301/1979, Ν. 100/1975, Ν∆ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του ∆ιεθνούς ∆ικαίου.

Alpha Ηλεκτρονική Τραπεζική Η τεχνολογία έχει, κάθε μέρα, κάτι καινούριο να σας προσφέρει. Χάρη σ’ αυτήν, μπορείτε να επιτύχετε ακόμη περισσότερα. Με το Alpha e-Banking, σας δίνεται η δυνατότητα να πραγματοποιείτε όλες τις τραπεζικές σας συναλλαγές από τον υπολογιστή, το κινητό ή το tablet σας. Στην Alpha Bank, φροντίζουμε να καλύπτουμε τις ανάγκες σας συμβαδίζοντας με την τεχνολογία. Έτσι, μπορείτε να απολαμβάνετε ό,τι έχει πραγματικά σημασία.

Alpha e-Banking. Απλά. Γρήγορα. Με ασφάλεια.

Τεχνολογία για την καθημερινή σας εξυπηρέτηση.

Σκανάρετε το QR code με το κινητό σας και ανακαλύψτε τον κόσμο του Alpha e-Banking. Εναλλακτικά επισκεφθείτε το www.alpha.gr/e-banking

Web Banking Ιδιωτών, Επιχειρήσεων

KX_e-Banking_265x325.indd 1

Mobile Banking Alpha Mobile Banking

Self Banking Alpha Bonus Mobile App

Alpha Safe Access

ATM και Κέντρα Αυτομάτων Συναλλαγών (ΚΑΣ)

11/22/13 10:55 AM

04

FREE SUNDAY

οικονοµία

24.11.2013

www.freesunday.gr

Το πέρασµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών από το έλλειµµα σε πλεόνασµα έχει τεράστια οικονοµική και πολιτική σηµασία.

∆ιπλής ανάγνωσης οι επιδόσεις της οικονοµίας

Ε.Ε. εξηγούν το πέρασµα από το έλλειµµα-ρεκόρ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το 2009 στο πλεόνασµα που καταγράφηκε το εννεάµηνο Ιανουαρίου-Σεπτεµβρίου 2013. Το πλεόνασµα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών συνδυάζεται µε το οριακό πρωτογενές πλεόνασµα στον κρατικό προϋπολογισµό, για να στείλει το µήνυµα ότι η Ελλάδα µπορεί σε γενικές γραµµές να καλύψει τις ανάγκες της χρηµατοδοτώντας τις εισαγωγές και τις βασικές λειτουργίες του κράτους.

Βελτιώνεται η προοπτική, αλλά παραµένουν οι µεγάλες εκκρεµότητες και οι κίνδυνοι.

Επικίνδυνες εκκρεµότητες

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

Η

κατάσταση που παρουσιάζει η εθνική οικονοµία είναι ανοιχτή σε ερµηνείες. Από τη µια έχουµε βελτίωση της οικονοµικής προοπτικής και συγκεκριµένα θετικά αποτελέσµατα και από την άλλη συντηρούνται οι εκκρεµότητες που στέκονται εµπόδιο στην έξοδο από την ύφεση.

Οι εκτιµήσεις του ΟΟΣΑ Η τελευταία έκθεση του Οργανισµού Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την πορεία της ελληνικής οικονοµίας περιλαµβάνει την εκτίµηση ότι και το 2014 θα συνεχιστεί η ύφεση, µε µικρή υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 0,4%. Οι προηγούµενες προβλέψεις των ειδικών του ΟΟΣΑ έκαναν λόγο για υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 1,2% το 2014. Με το πέρασµα του χρόνου ο ΟΟΣΑ βελτιώνει τις προγνώσεις του για την ελληνική οικονοµία, αν και παραµένει ο µόνος διεθνής οργανισµός ο οποίος προβλέπει συνέχιση της ύφεσης για το 2014. Αξίζει επίσης να σηµειωθεί ότι ο ΟΟΣΑ περιορίζει, στις εκτιµήσεις που περιλαµβάνονται στην τελευταία έκθεσή του, την ύφεση για το 2013 στο 3,5% του ΑΕΠ. Ο ενδεχόµενος περιορισµός υποχώρησης του ΑΕΠ κατά το 2013 θα κάνει πολύ πιο εύκολη την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισµού το 2014.

∆ιπλωµατικό πλεόνασµα Οι διεθνείς αναλυτές –χαρακτηριστική η σχετική ανάλυση που δηµοσίευσαν οι «Financial Times»– αναφέρονται συνεχώς στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσµατος για το 2013, το οποίο µάλιστα µπορεί να φτάσει στα 700 εκατ. ευρώ, ένα ποσό που είναι διπλάσιο από αυτό που είχε προγραµµατιστεί. Στην πραγµατικότητα δεν έχουµε να κάνουµε τόσο µε πρωτογενές πλεόνασµα όσο µε ένα στατιστικό πλεόνασµα, που πρέπει να αποδοθεί στην προσωπική διπλωµατία κορυφής που ασκεί ο πρωθυπουργός κ. Σαµαράς. Οι Ευρωπαίοι πιστωτές και εταίροι δέχονται τους υπολογισµούς της ελληνικής πλευράς, οι οποίοι έχουν ένα στοιχείο δηµιουργικής λογιστικής, για να ενθαρρύνουν την κυβέρνηση στην προσπάθειά της και να προετοιµάσουν το έδαφος για τη νέα ρύθµιση του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου αµέσως µετά τις ευρωεκλογές. Στην πολιτική µετράει το αποτέλεσµα και είναι φανερό ότι η κυβέρνηση Σαµαρά πέτυχε τον βασικό της στόχο. Η αναγνώριση της ύπαρξης του πρωτογενούς πλεονάσµατος ενισχύει τη διαπραγµατευτική της θέση και εξηγεί, σε µεγάλο βαθµό, την ένταση και τη διάρκεια των διαπραγµατεύσεων µε την τρόικα.

Θετικό πλαίσιο Η προετοιµασία της επίσκεψης Σαµαρά στο Βερολίνο και η συνάντησή του µε την καγκελάριο κ. Μέρκελ έδειξαν το θετικό πλαίσιο στο οποίο κινούνται οι ελληνογερµανικές σχέσεις. Οι βασικές θέσεις του Βερολίνου συνοψίζονται στην αναγνώριση των θυσιών του ελληνικού λαού και στην πρόοδο που έχει συντελεστεί για την αντιµετώπιση των µεγάλων προβληµάτων, στην ενθάρρυνση των διαρθρωτικών αλλαγών και των πρόσθετων αναγκαίων µέτρων, η λήψη των οποίων καθυστερεί, στη διαβεβαίωση ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι θα φανούν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους έναντι της Ελλάδας, αρκεί η κυβέρνησή της να συνεχίσει τη συνεπή εφαρµογή των συµφωνηθέντων, και στην αναγνώριση της αναγκαιότητας της νέας ρύθµισης του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου, που όµως δεν θα έχει τα χαρακτηριστικά ενός γενναιόδωρου «κουρέµατος». Το ευρωπαϊκό περιβάλλον παραµένει βέβαια δύσκολο για την ελληνική κυβέρνηση, της προσφέρονται όµως αρκετές οικονοµικές ευκαιρίες, αρκεί να µπορέσει να κινηθεί στην κατεύθυνση που έχει συµφωνηθεί.

Πρωτοφανής επιτυχία Στο εννεάµηνο Ιανουαρίου-Σεπτεµβρίου 2013 κατεγράφη πλεόνασµα 2,55 δισ. ευρώ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έναντι ελλείµµατος 2,8 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο του 2012. Το πέρασµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών από το έλλειµµα στο πλεόνασµα είναι ένα γεγονός τεράστιας οικονοµικής και πολιτικής σηµασίας. ∆είχνει την απόσταση που καλύψαµε, σε ό,τι αφορά την προσαρµογή της ελληνικής οικονοµίας στα νέα δεδοµένα, από το 2009, οπότε το έλλειµµα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναλογούσε στο 15% του ΑΕΠ. Η µεγάλη αύξηση του ελλείµµατος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών συνδυάστηκε εκείνη την περίοδο µε τον δηµοσιονοµικό εκτροχιασµό και την υπερχρέωση του ελληνικού ∆ηµοσίου. Το αποτέλεσµα ήταν η αποµόνωση του ελληνικού ∆ηµοσίου από τις διεθνείς αγορές, εφόσον ήταν πρακτικά αδύνατο να χρηµατοδοτηθούν οι… δίδυµοι πύργοι του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος και του ελλείµµατος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, που αναλογούσαν το καθένα γύρω στο 15% του ΑΕΠ. Η µεγάλη µείωση των εισαγωγών εξαιτίας της περιοριστικής πολιτικής που ακολουθείται, η συγκρατηµένη αύξηση των εξαγωγών, η σταθερά ικανοποιητική πορεία του ναυτιλιακού συναλλάγµατος, η αύξηση των εσόδων από τον τουρισµό και των µεταβιβάσεων από την

Εδώ τελειώνουν τα καλά νέα για την εθνική οικονοµία και αρχίζει ένας κατάλογος σηµαντικών εκκρεµοτήτων και λαθών που µπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την πρόοδο που έχει συντελεστεί. Η κυβέρνηση αδυνατεί να οργανώσει τη µείωση του αριθµού των δηµοσίων υπαλλήλων και να επιτύχει δραστικό περιορισµό των δηµοσίων δαπανών. Ο φόβος του πολιτικού κόστους έχει µετατρέψει την απόλυση 4.000 δηµοσίων υπαλλήλων που έχει συµφωνηθεί µε την τρόικα για το 2013 σε ένα οικονοµικό, πολιτικό θρίλερ. Άλλοτε κλείνει η κρατική ραδιοτηλεόραση χωρίς να είναι βέβαιο ότι αυτοί που απολύθηκαν δεν θα επαναπροσληφθούν, αφού πρώτα αποζηµιωθούν, και άλλοτε κλείνουν τα πανεπιστήµια διότι απολύονται διοικητικοί υπάλληλοι χωρίς στοιχειώδη προγραµµατισµό. Η κυβέρνηση αποτυγχάνει στον περιορισµό του κράτους µε όρους που βελτιώνουν τη δηµοσιονοµική διαχείριση. Σε αποτυχία οδηγείται και το πρόγραµµα των ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο έχει µετατραπεί σε µέθοδο επιβάρυνσης των δηµόσιων οικονοµικών προκειµένου να διευκολυνθούν οι επενδυτές. Ο αρµόδιος υπουργός κ. Χρυσοχοΐδης προσφέρει 1,6 δισ. ευρώ δωρεάν δηµόσιο χρήµα στους παραχωρησιούχους των εθνικών οδών και µερικά ακόµη δισεκατοµµύρια σε βάθος χρόνου, που αναλογούν στα έσοδα του ∆ηµοσίου από τα διόδια. Σε δισεκατοµµύρια ευρώ δηµόσιου χρήµατος στηρίζεται και η υποτιθέµενη ιδιωτικοποίηση των Ναυπηγείων Σκαραµαγκά, ενώ το ∆ηµόσιο παραιτήθηκε από το ετήσιο ενοίκιο 30-35 εκατ. ευρώ που κατέβαλλε η κινεζική Cosco στον ΟΛΠ για τη χρήση των εγκαταστάσεών του, προκειµένου να χρηµατοδοτηθεί η νέα κινεζική επένδυση στο λιµάνι του Πειραιά. Άσχηµα είναι τα νέα και από την προγραµµατισµένη ιδιωτικοποίηση του Ελληνικού, όπου περνάµε από µία fast track διαδικασία, που υποτίθεται ότι θα εξασφάλιζε 5 δισ. ευρώ στο ελληνικό ∆ηµόσιο, σε µία σχετικά µικρής κλίµακας επένδυση, µε το τίµηµα που θα καταβάλει ο επενδυτής στο ∆ηµόσιο να εξοφλείται σε διάρκεια… δεκαετίας. Εάν στα παραπάνω προσθέσουµε και τη λεηλασία της ∆ΕΗ από ιδιωτικά συµφέροντα µέσω των αγοραπωλησιών ηλεκτρικής ενέργειας σε ασύµφορη γι’ αυτήν τιµές, καταλήγουµε στο συµπέρασµα ότι οι ιδιωτικοποιήσεις, έτσι όπως πραγµατοποιούνται, δεν ενισχύουν τα δηµόσια οικονοµικά αλλά ανοίγουν νέες διαχειριστικές µαύρες τρύπες. Η ισοπεδωτική φορολογική πολιτική σε βάρος των ιδιοκτητών ακινήτων, η αδυναµία εξυγίανσης των οικονοµικών της κοινωνικής ασφάλισης και των νοσοκοµείων του ΕΣΥ, η εκτός ελέγχου αύξηση των «κόκκινων» δανείων, που δηµιουργεί την ανάγκη επιπλέον στήριξης των τραπεζών µε δηµόσιο χρήµα, και το συνεχιζόµενο διαχειριστικό χάος στους ΟΤΑ αποτελούν µεγάλες απειλές για τη συνέχιση της βελτίωσης της κατάστασης της οικονοµίας και της προοπτικής της.

06

FREE SUNDAY

πολιτική

24.11.2013

www.freesunday.gr

περισσότεροι εκφράζουν την ανησυχία τους για τα όρια αυτής της συνεργασίας. Για παράδειγµα, ο Κ. Σκανδαλίδης έχει πει ότι πρέπει µετά την εκταµίευση της τελευταίας δόσης του τρέχοντος προγράµµατος, και εφόσον δεν έχουν γίνει εκλογές µέχρι τότε, να στραφεί σε ψήφο ανοχής το ΠΑΣΟΚ. Έχει επίσης αφήσει να εννοηθεί ότι πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως το ΠΑΣΟΚ δεν θα συνεργαστεί ξανά µε τη Ν∆. Ανάλογες απόψεις για πλήρη διαφοροποίηση από τη Ν∆ έχει εκφράσει ο Θ. Μωραΐτης, ενώ ο Γ. Ντόλιος ζήτησε να δηµιουργηθούν συνθήκες συνεννόησης µε τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως παλαιότερα είχε πει ο ∆. Ρέππας.

Πολιτικό άγχος

Όλα δείχνουν τριπλές κάλπες τον Μάιο

Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ για διεµβολισµό του ΠΑΣΟΚ επιταχύνει τις πολιτικές εξελίξεις. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

Τ

ο Μέγαρο Μαξίµου προσδοκά ότι ο απόηχος της συνάντησης της Ά. Μέρκελ µε τον Α. Σαµαρά την Παρασκευή στο Βερολίνο θα προσφέρει µια ανάσα στην ελληνική κυβέρνηση, που δέχεται ταυτόχρονα πίεση από την τρόικα και από τους βουλευτές των συγκυβερνώντων κοµµάτων. Η ελληνική πλευρά φιλοδοξεί, βασίµως πλέον, ότι θα ξεκινήσει συζήτηση για την αποµείωση του ελληνικού χρέους τον Απρίλιο, ώστε να µπορεί να κατασκευαστεί ένα εκλογικό δίληµµα στα µέτρα της κυβέρνησης: ψηφίστε µας για να αφήσουµε πίσω µας οριστικά τα µνηµόνια και την τρόικα. Η Γερµανίδα καγκελάριος διαβεβαίωσε ότι οι εταίροι θα τηρήσουν τις δεσµεύεις τους όταν επισηµοποιηθεί, τον Απρίλιο, η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσµατος από την Ελλάδα, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι δεν θα παραταθεί η εκκρεµότητα µέχρι τις ευρωεκλογές. Αυτή, άλλωστε, ήταν και η δέσµευση που επεδίωκε ο Α. Σαµαράς, ο οποίος άκουσε µε ικανοποίηση την Ά. Μέρκελ να δηλώνει ότι «υπάρχει φως στο τούνελ». Παρόλο που η Γερµανίδα καγκελάριος περιέγραψε ως πρόβληµα τον προϋπολογισµό του 2014, που κατατέθηκε µονοµερώς, και κατά κανέναν τρόπο δεν άδειασε την τρόικα, όλη της η στάση απέπνεε διάθεση στήριξης της κυβέρνησης, µε έµφαση στην ανάγκη συνέχισης των διαρθρωτικών αλλαγών και των µεταρρυθµίσεων. Η δηµιουργία µιας θετικής προοπτικής είναι µονόδροµος για την κυβέρνηση, που διαπιστώνει ότι εξαντλούνται οι κοινωνικές ανοχές, ανεξάρτητα αν αυτό δεν έχει αποκτήσει εξεγερσιακή έκφραση. Επισήµως ισχύει η δηλωµένη πρόθεση του πρωθυπουργού για εξάντληση της τετραετίας το 2016, αλλά σε ιδιωτικές συνοµιλίες τους πολλοί κυβερνητικοί αξιωµατούχοι παραδέχονται ότι ο στόχος είναι ανεδαφικός, αφού το αποτέ-

λεσµα των ευρωεκλογών του Μαΐου θα έχει ισχυρό πολιτικό αντίκτυπο και, πιθανότατα, θα επιδράσει καταλυτικά στις εξελίξεις, εάν το προβάδισµα του ΣΥΡΙΖΑ είναι µεγάλο και οι επιδόσεις των κοµµάτων της συγκυβέρνησης κακές. Είναι αυτός ο βασικός λόγος για τον οποίο στο παρασκήνιο συζητείται έντονα το σενάριο της τριπλής κάλπης τον Μάιο, προκειµένου, όπως ελπίζουν, να εκτονωθεί η λαϊκή οργή και απόγνωση µε τη χαλαρή ψήφο των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών και να επικρατήσει η συστηµικότητα στην εθνική κάλπη. Με την κατάθεση του προϋπολογισµού χωρίς την έγκριση της τρόικας θεωρείται από το Μέγαρο Μαξίµου και τη Χαριλάου Τρικούπη εξασφαλισµένη η συνοχή των Κοινοβουλευτικών Οµάδων Ν∆-ΠΑΣΟΚ στην ψήφισή του. Μένουν άλλες δύσκολες ψηφοφορίες, µε σηµαντικότερη αυτή που αφορά την απελευθέρωση των πλειστηριασµών, ως προς την οποία υπάρχει ακόµη χάσµα µε την τρόικα. Οι εκπρόσωποι των πιστωτών πιέζουν επίσης πολύ για την απελευθέρωση των οµαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τοµέα και για την αναδιάρθρωση των ΕΑΣΕΛΒΟ-ΛΑΡΚΟ µε όρους µαζικών απολύσεων. Είναι θέµατα που θα συζητιούνται διαρκώς µέχρι το Eurogroup της 9ης ∆εκεµβρίου και µε δεδοµένο το µήνυµα που εκπέµπει η κυβέρνηση στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο ότι η πολιτική σταθερότητα εδώ κινδυνεύει από την έλλειψη ευελιξίας που δείχνει η πλευρά των δανειστών.

Αδύναµος κρίκος το ΠΑΣΟΚ Αλλά και ανεξάρτητα από την έκβαση της διαπραγµάτευσης µε την τρόικα, όπως ή όσο θα επηρεαστεί από τη συνάντηση Μέρκελ-Σαµαρά, τα υπόγεια ρεύµατα που κινούνται στο εσωτερικό των κοµµάτων της συµπολίτευσης είναι έντονα. Ειδικά στο ΠΑΣΟΚ δεν είναι υπερβολή να µιλήσει κανείς για µια ανεξέλεγκτη κατάσταση,

Ανεξάρτητα από την έκβαση της διαπραγµάτευσης µε την τρόικα, όπως ή όσο θα επηρεαστεί από τη συνάντηση Μέρκελ-Σαµαρά, τα υπόγεια ρεύµατα που κινούνται στο εσωτερικό των κοµµάτων της συµπολίτευσης είναι έντονα. Ειδικά στο ΠΑΣΟΚ δεν είναι υπερβολή να µιλήσει κανείς για µια ανεξέλεγκτη κατάσταση. αφού ακόµη και στενοί συνοµιλητές του Ευ. Βενιζέλου παραδέχονται ότι «µπορεί το προσωπικό να επικρατήσει του συλλογικού». Τι εννοούν; Ότι το προσκλητήριο του ΣΥΡΙΖΑ σε βουλευτές του ΠΑΣΟΚ να καταγγείλουν την κυβερνητική πολιτική και να πάρουν τον αντιµνηµονιακό δρόµο δηµιουργεί τις προϋποθέσεις για ανταρσίες, όπως συνέβη στην περίπτωση της Θ. Τζάκρη. Αντιλαµβάνονται, δηλαδή, ότι υπάρχουν βουλευτές που ψάχνονται και µπορεί να αδειάσουν το κόµµα τους, αν κρίνουν ότι αυτό εξυπηρετεί τα δικά τους συµφέροντα. Αλλά πέρα από τον οπορτουνισµό, στον οποίο αναφέρονται κριτικά στελέχη της Χ. Τρικούπη που βρίσκονται κοντά στην ηγεσία, υπάρχει και µια πραγµατική δυσφορία για τη συγκατοίκηση µε τη Ν∆. Όλο και

Με άλλα λόγια: Η τρόικα έφυγε, το οικονοµικό πρόβληµα έµεινε, το πολιτικό άγχος µεγαλώνει και το κυνήγι µαγισσών αρχίζει. Η τελευταία επινόηση είναι ότι εγχώρια και ξένα συµφέροντα απεργάζονται πολιτική αποσταθεροποίηση. Ασφαλώς και οι «εχθροί» δεν κατονοµάζονται, αλλά η επίκλησή τους γίνεται µε έντονο τρόπο από στελέχη της κυβέρνησης, που µεταφέρουν τέτοιου είδους επιχειρήµατα για να προλάβουν –καταγγέλλοντας– τις «αποστασίες» του µέλλοντος. Το χαρτί της πολιτικής σταθερότητας και της κοινωνικής ειρήνης έπεσε την προηγούµενη εβδοµάδα –χωρίς αποτέλεσµα– στο τραπέζι της διαπραγµάτευσης µε την τρόικα, που δεν επηρεάστηκε από τις επισηµάνσεις των υπουργών ότι η αποδοχή των πιέσεων για µέτρα θα φέρει εδώ το χάος. Άλλωστε ο κυβερνητικός αξιωµατούχος που ξέσπασε µιλώντας στον «Guardian» εναντίον των πιστωτών, που ζητούν «τρελές πολιτικές» και δεν βλέπουν («είναι τυφλοί;») ότι µε ένα ακόµη µέτρο θα γίνει επανάσταση στη χώρα µας, δεν πήρε αυτή την πρωτοβουλία αυθορµήτως. Είναι κεντρική απόφαση να εκπεµφθεί το µήνυµα προς κάθε κατεύθυνση εκτός συνόρων ότι η σταθερότητα στη χώρα µας µπαίνει σε κίνδυνο και επείγει µια πολιτική λύση για να µη στηθούν κάλπες πριν από την ώρα τους. Η εύθραυστη κυβερνητική πλειοψηφία αναγνωρίζεται από κορυφαία στελέχη της Ν∆, όπως η Ντόρα Μπακογιάννη, που κάλεσε τον πρωθυπουργό να ζητήσει από τη ∆ΗΜΑΡ να επιστρέψει στην κυβέρνηση. Στο παρασκήνιο, η Ν∆ κάνει εντατικές προσπάθειες για προσέλκυση βουλευτών των ΑΝΕΛ και ανεξάρτητων βουλευτών, προκειµένου να υπερψηφίσουν τον προϋπολογισµό, αλλά υπάρχει δυστοκία (µέχρι στιγµής τουλάχιστον). Στο Μέγαρο Μαξίµου και στη Χαριλάου Τρικούπη θεωρούν πολύ σηµαντικό ότι θα κατατεθεί ένας προϋπολογισµός χωρίς νέα µέτρα, αγνοώντας το γεγονός ότι µπορεί αυτός ο προϋπολογισµός να αποδειχθεί στην πράξη ανεδαφικός και να «διορθωθεί» αργότερα. Η κυβέρνηση χρειάζεται επειγόντως µια τονωτική ένεση και γι’ αυτό έγιναν υποχωρήσεις στον ενιαίο φόρο ακινήτων, προκειµένου να εξασφαλιστεί η συναίνεση όλων των βουλευτών της συµπολίτευσης. Το ότι άνοιξε µια τρύπα 400 εκατ. ευρώ, κατά την εκτίµηση της τρόικας, και ότι η ελληνική πρόταση ήταν να καλυφθεί από νέα περικοπή του προγράµµατος δηµοσίων επενδύσεων είναι λεπτοµέρειες που χάνονται στη σκόνη της επικοινωνιακής διαχείρισης µιας ακόµη πελατειακής διευθέτησης.

08 22

FREE SUNDAY

οικονοµία πολιτική

06.10.2013 24.11.2013

www.freesunday.gr

Ο

ι επιλογές του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τσίπρα και των συνεργατών του δικαιώνονται, αν κρίνουµε από τη σύγχυση που επικρατεί µεταξύ των βουλευτών και των στελεχών του ΠΑΣΟΚ και της ∆ΗΜΑΡ. Από την άλλη πλευρά, η υπόθεση Τατσόπουλου έχει αρχίσει να έχει µεγάλο πολιτικό και επικοινωνιακό κόστος για τον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί ενισχύει την σε βάρος του επιχειρηµατολογία περί σταλινισµού και δηµιουργεί σύγχυση στην εκλογική του βάση.

Σύγχυση σε ∆ΗΜΑΡ, ΠΑΣΟΚ

Σύµφωνα µε τις τρέχουσες ενδείξεις, δικαιώνεται η επιλογή Τσίπρα για άσκηση µεγάλης πολιτικής πίεσης στο ΠΑΣΟΚ, στη ∆ΗΜΑΡ και στη λεγόµενη πρωτοβουλία των «58» για την ανασύνταξη της κεντροαριστεράς. Η ∆ΗΜΑΡ έχει διχαστεί στο θέµα της ενδεχόµενης συνεργασίας µε τον ΣΥΡΙΖΑ και ο ίδιος ο πρόεδρός της κ. Κουβέλης κινείται σαν πολιτικό εκκρεµές, µεταξύ του σεναρίου επιστροφής στην κυβέρνηση και µιας µελλοντικής συνεργασίας µε τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ταλαντεύσεις του κ. Κουβέλη προκαλούν αµηχανία σε ηγετικά στελέχη της ∆ΗΜΑΡ και φαίνεται να επιταχύνουν τη δηµοσκοπική της πτώση προς το κρίσιµο ποσοστό 3%, που εξασφαλίζει την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Ανάλογα φαινόµενα παρατηρούνται στο ΠΑΣΟΚ, το οποίο όµως δείχνει να είναι πιο σταθερό στην πολιτική του γραµµή απ’ ό,τι η ∆ΗΜΑΡ. Πρώην συνεργάτες του κ. Παπανδρέου τάσσονται υπέρ µιας µελλοντικής συνεργασίας µε τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν επηρεάζουν όµως τις εξελίξεις σε µεγάλο βαθµό. Ο κ. Βενιζέλος παραµένει κυρίαρχος στο ΠΑΣΟΚ και αξιοποιεί την πολιτική αδυναµία του άλλοτε πανίσχυρου κόµµατος για να διατηρηθεί στην ηγεσία. Ακόµη και οι πιο σκληροί επικριτές του αναγνωρίζουν ότι η αµφισβήτηση της ηγεσίας και η επιτάχυνση των πολιτικών εξελίξεων θα ήταν καταστροφική για το ΠΑΣΟΚ. Θα το οδηγούσε σε µία εκλογική αναµέτρηση στην οποία θα κατέγραφε ποσοστά της τάξης του 6%-7%, δηµιουργώντας τις συνθήκες για οριστική αποχώρηση από την εξουσία. Η ένταση που έχει δηµιουργηθεί στο χώρο της κεντροαριστεράς και της ευρύτερης Αριστεράς εξαιτίας της «πολιορκίας» των δυνάµεων του ΠΑΣΟΚ και της ∆ΗΜΑΡ από τον ΣΥΡΙΖΑ έχει οδηγήσει στο περιθώριο και την πρωτοβουλία των «58» για τη δηµιουργία ενός νέου κεντροαριστερού πόλου που θα µπορούσε να σταθεί εµπόδιο στην πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς την εξουσία και να διαπραγµατευτεί µε τη Ν∆ τη συµµετοχή του σε ένα νέο κυβερνητικό σχήµα.

Συσπείρωση της βάσης

Καλά εξελίσσεται, µε τα κριτήρια της παραδοσιακής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ, και η αναµέτρηση της ηγεσίας µε τη λεγόµενη διαπλοκή, η οποία προσδιορίζεται, σε αυτή τη φάση, στον κ. Ψυχάρη, το εκδοτικό του συγκρότηµα και στο MEGA. ∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι το συγκρότηµα Ψυχάρη και το ΜEGA κάνουν ό,τι µπορούν για να φθείρουν τη δηµόσια εικόνα της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά του κ. Τσίπρα. Τα επιχειρηµατικά σχέδια βασικών µετόχων του MEGA διευκολύνονται από τις κυβερνητικές επιλογές, ιδιαίτερα στον τοµέα των κατασκευών και της εκµετάλλευσης των εθνικών οδών, γι’ αυτό τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ κάνουν λόγο

ΣΥΡΙΖΑ: Κοµµατικά κέρδη και πολιτικές απώλειες Το ΠΑΣΟΚ και η ∆ΗΜΑΡ δέχονται µεγάλη πίεση από το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ για διαπλεκόµενη συναλλαγή κυβέρνησης µε ισχυρά ΜΜΕ σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ και µε το οικονοµικό κόστος να καλύπτεται αναγκαστικά από τους φορολογούµενους πολίτες. Σε ένα παραδοσιακό αριστερό κοινό η επιχειρηµατολογία κατά της διαπλοκής ακούγεται πάντα ευχάριστα και διευκολύνει τον πολιτικό σχεδιασµό της ηγεσίας.

Η περίπτωση του κ. Τατσόπουλου

Τα έντυπα του συγκροτήµατος Ψυχάρη προσπαθούν να απαντήσουν στην κριτική που δέχονται από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζοντας τον κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του ως σταλινικούς. Πρόκειται για µία χαµηλής πολιτικής ποιότητας απάντηση στην κριτική προς τη διαπλοκή, εάν λάβουµε υπόψη µας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι µία µετεξέλιξη των αντισταλινικών, αντισοβιετικών κοµµουνιστικών δυνάµεων που δοκίµασαν την τύχη τους και στον ευρωκοµµουνισµό. Τη µια µέρα ο κ. Τσίπρας παρουσιάζεται από τα «Νέα» ως σταλινικό «βρέφος» και την άλλη ως ο οργανωτής µιας αποστασίας σαν εκείνη του 1965, την οποία προσπάθησε να στηρίξει η συγκεκριµένη εφηµερίδα. Η επιχειρηµατολογία της εφηµερίδας «Τα Νέα» περί σταλινικού Τσίπρα ενισχύεται από τις καταγγελίες του βουλευτή της Β΄ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τατσόπουλου για Ζαχαριαδικούς που τον επιβουλεύονται και στελέχη του κόµµατος που θα ήθελαν να τον µετατρέψουν σε νέο Πλουµπίδη. Οι περισσότερες από τις δηµόσιες παρεµβάσεις του κ. Τατσόπουλου είναι εντυπωσιακές αλλά πολιτικά άστοχες.

Το επικοινωνιακό, πολιτικό κόστος στην υπόθεση του κ. Τατσόπουλου κινδυνεύει να είναι τεράστιο για το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. Η κόντρα, πάντως, του Πέτρου Τατσόπουλου µε ανώτατα στελέχη της κοµµατικής εφηµερίδας «Η Αυγή» και του ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να έχει τεράστιο επικοινωνιακό και πολιτικό κόστος. Μπορεί να απογοητεύσει διάφορους χαλαρούς έως κοσµικούς αντιεξουσιαστές που στήριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ, τον µετέτρεψαν σε µόδα µεταξύ της νεολαίας και συνέβαλαν στον πολλαπλασιασµό των εκλογικών ποσοστών του. Ταυτόχρονα δηµιουργούν δικαιολογηµένο προβληµατισµό στην ευρύτερη κοινή γνώµη για την ποιότητα των πολιτικών στελεχών του.

Στελέχη που προβληµατίζουν

Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκρίνεται δηµοσκοπικά µε τη Ν∆ και µπορεί να εξασφαλίσει πρόσθετες δυνάµεις από την κρίση που εκδηλώνεται στη ∆ΗΜΑΡ και στο ΠΑΣΟΚ και την περιθωριοποίηση της πρωτοβουλίας των «58». Από τη στιγµή που διεκδικεί, µε σηµαντικές πιθανότητες επιτυχίας, την εξουσία, είναι λογικό να προσπαθούν να αξιολογήσουν οι πολίτες την ποιότητα και τη συµπεριφορά βασικών στελεχών του. Το γενικό συµπέρασµα είναι µάλλον αρνητικό. Ορισµένα στελέχη είναι ανακυκλωµένα, φθαρµένα πολιτικά, υλικά του ΠΑΣΟΚ, και συνδυάζουν έναν ξεπερασµένο λαϊκισµό, που µας οδήγησε στη σηµερινή κατάσταση, µε το προκλητικό βόλεµα, ακόµη και τον εύκολο και αφορολόγητο πλουτισµό. Άλλα στελέχη επιδεικνύουν µια πρόωρη αλαζονεία της εξουσίας, µε χαρακτηριστικότερο παράδειγµα την κ. Κωνσταντοπούλου, η οποία εµφανίζεται µονίµως αδικηµένη ενώ αξιοποιεί µε κάθε τρόπο τις καλές σχέσεις του πατέρα της και πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ µε ισχυρούς παράγοντες των ΜΜΕ. Η κριτική που άσκησε ο επικεφαλής της «Αυγής» κ. Μουλόπουλος –πρώην στενός συνεργάτης του κ. Ψυχάρη στο τότε συγκρότηµα Λαµπράκη– στον κ. Τατσόπουλο ήταν εξαιρετικά χαµηλής ποιότητας και πρόσφερε εύκολα επιχειρήµατα στον τελευταίο. Όσο για τον εκπρόσωπο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Σκουρλέτη, κάνει σωστές παρατηρήσεις για τις προτεραιότητες συγκεκριµένων ΜΜΕ, δεν είναι βέβαιο όµως ότι έχει κατανοήσει τον τρόπο λειτουργίας του συστήµατος των ΜΜΕ και πως µπορεί να το αξιοποιήσει για το καλό του κόµµατός του. Το οικονοµικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ έχει µια εικόνα πολιτικής αξιοπρέπειας, δυσκολεύεται όµως να επεξεργαστεί και να παρουσιάσει αξιόπιστες εναλλακτικές προτάσεις που θα µας απάλλασσαν από την πειθαρχία των µνηµονίων, της υπερχρέωσης και της ΟΝΕ. Επιπλέον, οι παρεµβάσεις των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ συνοψίζονται σε µια ισοπεδωτική κριτική της κυβερνητικής πολιτικής και σε ένα «όχι σε όλα» σε αλλαγές που πρέπει να γίνουν στον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα της οικονοµίας.

10

FREE SUNDAY

συνέντευξη

«∆

εν είναι δυνατόν η ∆ΕΗ να πουλάει κάτω του κόστους» δηλώνει ο αρµόδιος για θέµατα ενέργειας βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Θανάσης Πετράκος, παίρνοντας θέση στην κόντρα της διοίκησης µε τον όµιλο Μυτιληναίου. ∆εσµεύεται ότι µια κυβέρνηση µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ θα ανακόψει την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της εταιρείας και θα επιχειρήσει την ανάκτηση του δηµόσιου ελέγχου, ενώ σε σχέση µε το προσκλητήριο προς τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ διαµηνύει: «∆εν θα γίνουµε κολυµβήθρα του Σιλωάµ για κανέναν». Τι συµβαίνει µε τα οικονοµικά της ∆ΕΗ; Κινδυνεύει µε κατάρρευση η µεγαλύτερη βιοµηχανία της χώρας; Οι εφαρµοζόµενες µνηµονιακές πολιτικές των τελευταίων χρόνων έχουν ως συνέπεια η µεγαλύτερη βιοµηχανία της χώρας, µε τζίρο περίπου 6 δισ. ευρώ, να αντιµετωπίζει σοβαρά προβλήµατα ρευστότητας. Η απόφαση µετατροπής της σε φοροεισπρακτικό µηχανισµό επιδείνωσε την οικονοµική κατάσταση της ∆ΕΗ. Οι ληξιπρόθεσµες οφειλές των πελατών της ξεπερνούν τα 1,3 δισ. ευρώ. Παράλληλα, οι τράπεζες δίνουν δάνεια στη ∆ΕΗ µε τοκογλυφικά επιτόκια 9%-11%. Συνεπώς, όταν δεν µπορούν να χρηµατοδοτηθούν αναγκαίες επενδύσεις, υπάρχει σοβαρό πρόβληµα. Επιπλέον, η επιχείρηση οδηγείται σε απαξίωση, διότι υπάρχει απαγόρευση προσλήψεων και αποχώρηση έµπειρων στελεχών. Την ίδια στιγµή, επιλέγεται η χρήση εργολάβων, οι οποίοι στοιχίζουν περισσότερα και εκτινάσσουν το κόστος παραγωγής. Με βάση τα παραπάνω, δεν γίνεται να µην κινδυνεύει µε κατάρρευση, είναι θέµα χρόνου. Η κερδοφορία που παρουσιάζει είναι πολύ ασταθής. Οφείλεται πρωτίστως στις µεγάλες αυξήσεις του τιµολογίου Η/Ε, αλλά και σε µια σειρά από τυχαίους παράγοντες, όπως µεγάλη παραγωγή Η/Ε από την πιο φθηνή πηγή ενέργειας, τα υδροηλεκτρικά, λόγω της αυξηµένης βροχόπτωσης, µειωµένα τέλη CO2 κ.λπ. Η ∆ΕΗ θέλει να καταγγείλει τη σύµβαση προµήθειας ηλεκτρικού ρεύµατος από τον όµιλο Μυτιληναίου, καθώς θεωρεί επιζήµια γι’ αυτήν την τιµή των 40,7 ευρώ/MWh που όρισε η Μόνιµη ∆ιαιτησία. Ο όµιλος Μυτιληναίου καταγγέλλει «αντισυνταγµατική απόφαση». Ποιος έχει δίκιο; Είναι γεγονός ότι το κόστος ενέργειας είναι πολύ υψηλό, εξαιτίας της ιδιωτικοποίησης και των επιλογών ενεργειακού µείγµατος. Όµως δεν είναι δυνατόν η ∆ΕΗ να πουλάει κάτω του κόστους. Η Αλουµίνιον Α.Ε., βέβαια, είναι µια ενεργοβόρα παραγωγική επιχείρηση, συνεπώς είναι λογικό να θέλει τιµή που να την καθιστά ανταγωνιστική. Όµως ο όµιλος Μυτιληναίου δεν έχει µόνο την Αλουµίνιον Α.Ε., αλλά και τη ΜΕΤΚΑ, καθώς και τη µονάδα παραγωγής ΣΥΘΗΑ, που αποµυζούν τη ∆ΕΗ και συµβάλλουν στην αύξηση του κόστους ενέργειας. Επιπλέον, πρέπει να θυµίσουµε ότι η µονάδα ΣΥΘΗΑ του οµίλου Μυτιληναίου χαρακτηρίστηκε ΑΠΕ και πουλάει στη ∆ΕΗ το ρεύµα 2,5 φορές πάνω από την

24.11.2013

www.freesunday.gr

σε Μικρή (30%), που θα πωληθεί στη Μεγάλη, της οποίας θα πωληθεί επιπλέον το 17%. Το θέµα της περαιτέρω ιδιωτικοποίησης, της διάσπασης και διάλυσης της ∆ΕΗ είναι µείζον για το λαό και για τον ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει να συγκροτηθεί ένα ευρύτατο µέτωπο κοινωνικών δυνάµεων, ώστε να αποτραπεί το µέγα αυτό έγκληµα. Η µνηµονιακή συγκυβέρνηση δεν έχει κανένα δικαίωµα να εκχωρήσει σε ιδιώτες τη ∆ΕΗ και τον Α∆ΜΗΕ. Έχουµε τονίσει ότι δεν πρόκειται να επιτρέψουµε την εκποίηση της µεγαλύτερης βιοµηχανικής επιχείρησης της χώρας. Θα ακυρώσουµε όλες τις µνηµονιακές αποφάσεις

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ

«Θέµα χρόνου η κατάρρευση της ∆ΕΗ» ΣΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ τιµή που το αγοράζει, µε τη σκανδαλώδη ρύθµιση που έκανε ο κ. Παπακωνσταντίνου το 2011. Και βεβαίως την ίδια στιγµή η Αλουµίνιον Α.Ε., που πληρώνει το ρεύµα µε µειωµένες πλέον τιµές, προχώρησε σε µειώσεις µισθών και αποζηµιώσεων στους εργαζόµενους. Τέλος, εκτός από τις ευθύνες της ΡΑΕ και της Επιτροπής ∆ιαιτησίας, ευθύνες φέρει και η διοίκηση της ∆ΕΗ, διότι δέχτηκε να πάει σε διαιτησία. Ποια είναι η εκτίµησή σας για τη συγκεκριµένη υπόθεση; Υπάρχει κάποιο βάθος που δεν βλέπουµε; Η συγκεκριµένη υπόθεση είναι εξαιρετικά σοβαρή. Όπως προείπαµε, οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της «απελευθέρωσης» και των ιδιωτικοποιήσεων στο χώρο ενέργειας, σε συνδυασµό µε τις µνηµονιακές αποφάσεις αλλά και τις κατευθύνσεις της Ε.Ε., συνέβαλαν ώστε να αυξηθεί δραµατικά το κόστος ενέργειας. Είναι γνωστό ότι για να στηριχτούν οι ιδιωτικές κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις παραγωγής ρεύµατος από Φ.Α. επιδοτούνται µέσω των µηχανισµών της αγοράς (Μηχανισµός Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους, Αποδεικτικά ∆ιαθεσιµότητας Ισχύος) µε περίπου 1,1 δισ. ευρώ ετησίως . Όταν µάλιστα σήµερα η εγκαταστηµένη ισχύς είναι τουλάχιστον υπερδιπλάσια της απαιτούµενης, είναι απαράδεκτο να καλούνται οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις να πληρώσουν τις επενδύσεις που κάνανε κάποιοι µεγαλοεπενδυτές. Επενδύσεις που πλέον δεν είναι χρήσιµες, δεν είναι αποδοτικές, ιδιαίτερα σήµερα, που εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά µένουν χωρίς ρεύµα κάθε µήνα και οι ενεργοβόρες βιοµηχανίες κλείνουν ή σκέφτονται να µετακοµίσουν στο εξωτερικό, για να ανταγωνιστούν σε διεθνές επίπεδο επιχειρήσεις µε µικρότερο κόστος ενέργειας. Είναι επείγουσα ανάγκη να υπάρξει µια διαφορετική πολιτική, ώστε να µειωθεί συνολικά το κόστος ενέργειας και πρώτα απ’ όλα να σταµατήσει η επιδότηση των ιδιωτών µεγαλοπαραγωγών Η/Ε από Φ.Α., που αυξάνουν το κόστος ενέργειας συνολικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ πώς θα χειριστεί το συγκεκριµένο ζήτηµα εάν σχηµατίσει κυβέρνηση; Η απάντηση στην ερώτηση αυτή δόθηκε παραπάνω. Πρώτο µέτρο θα είναι η διακοπή της πα-

Η πρόσκληση δεν απευθύνεται σε πρόσωπα που από κεντρικές θέσεις έχουν στηρίξει µνηµονιακές αποφάσεις και πολιτικές. Κριτήριο για τη συνεργασία µε στελέχη από άλλους πολικούς χώρους είναι ο πρότερος αντιµνηµονιακός τους βίος. ραπέρα ιδιωτικοποίησης και σταδιακή ανάκτηση από το ∆ηµόσιο της ∆ΕΗ ως ενιαίας καθετοποιηµένης και 100% δηµόσιας επιχείρησης. Το νοικοκύρεµα της λειτουργίας της και το σταµάτηµα της κακοδιαχείρισης. Η άµεση κατάργηση των επιδοτήσεων των ιδιωτών παραγώγων Η/Ε από φυσικό αέριο. Αναγκαίες επενδύσεις της ∆ΕΗ για τη µείωση του κόστους παραγωγής, κατάργηση των υπεργολαβιών και αναπλήρωση των κενών µε µόνιµο προσωπικό. Αυτά θα µειώσουν συνολικά το κόστος παραγωγής ενέργειας. Επίσης, η ∆ΕΗ µε αριστερή διακυβέρνηση θα περιορίσει τα περιθώρια κέρδους της σε όφελος της κοινωνίας και της ανάπτυξης. ∆εν νοµίζω ότι θα χρειαστούν άλλα µέτρα, αλλά στον ΣΥΡΙΖΑ είµαστε αποφασισµένοι να συγκρουστούµε µε τον οποιονδήποτε προκειµένου να µειωθεί το κόστος ενέργειας. Με την ιδιωτικοποίηση της ∆ΕΗ, που βρίσκεται υπό εξέλιξη, τι θα κάνετε; Με την πραξικοπηµατική Πράξη του Υπουργικού Συµβουλίου, στις 24 Ιουλίου του 2013, η µνηµονιακή συγκυβέρνηση αποφάσισε τον τεµαχισµό της ∆ΕΗ και το χρονοδιάγραµµα ξεπουλήµατος. Συγκεκριµένα, προβλέπεται η ιδιωτικοποίηση του Α∆ΜΗΕ – παρά την προγραµµατική δέσµευση του κ. Σαµαρά ότι τα δίκτυα δεν πωλούνται–, η διάσπαση της ∆ΕΗ

Βοηθάει την ελληνική οικονοµία να προειδοποιείτε επίδοξους επενδυτές ότι θα χάσουν τα λεφτά τους αν πάρουν µέρος στις ιδιωτικοποιήσεις; ∆εν πρόκειται για επενδυτές, αλλά για αρπακτικά που µε τις οδηγίες της τρόικας και τη συµφωνία της µνηµονιακής συγκυβέρνησης θέλουν να λεηλατήσουν τις δηµόσιες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν γίνει µε τον ιδρώτα και το αίµα του ελληνικού λαού. Άρα, πρέπει να γνωρίζουν ότι θα χάσουν τα ελάχιστα χρήµατα που θα δώσουν. Αυτό κάθε άλλο παρά επιβλαβές είναι για την ελληνική οικονοµία, καθότι η εκποίηση των δηµόσιων επιχειρήσεων δεν είναι επένδυση αλλά αλλαγή ιδιοκτησίας, και µάλιστα τα χρήµατα θα πάνε στους τοκογλύφους δανειστές. Η ελληνική οικονοµία έχει ανάγκη από σοβαρές παραγωγικές επενδύσεις και όχι από «αρπαχτές» και ξεπουλήµατα έτοιµων επιχειρήσεων. Είναι χαρακτηριστικό εξάλλου ότι την τριετία της κρίσης και της ύφεσης οι µόνες σοβαρές επενδύσεις που έγιναν ήταν από τον υπό εκποίηση δηµόσιο τοµέα. Η ∆ΕΗ και ο Α∆ΜΗΕ προχώρησαν σε επενδύσεις 3,2 δισ. ευρώ. Εσείς είστε υπέρ της στρατηγικής προσέλκυσης βουλευτών και στελεχών του ΠΑΣΟΚ; Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει και αγωνίζεται µαζί µε το λαό για να βγει η χώρα από τη βαθιά οικονοµική, κοινωνική και πολιτική κρίση στην οποία έχει περιέλθει από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των κυβερνήσεων Ν∆ και ΠΑΣΟΚ, αλλά και της συγκυβέρνησης των δύο κοµµάτων. Αυτή η µεγάλη προσπάθεια προϋποθέτει τη συσπείρωση γύρω από το πρόγραµµά µας εξόδου από την κρίση της µεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών, ανεξάρτητα από το τι ψήφιζαν τα προηγούµενα χρόνια. Καλούµε λοιπόν τους εργαζόµενους, τους αγρότες, τους επαγγελµατίες, τη νεολαία να συµπορευτούν µε τον ΣΥΡΙΖΑ, ώστε στις προσεχείς εκλογές να υπάρξει µια µεγάλη προοδευτική πλειοψηφία, ικανή να αντιµετωπίσει τις µεγάλες πιέσεις που θα ασκηθούν από το εγχώριο και ευρωπαϊκό οικονοµικό και πολιτικό κατεστηµένο, αλλά και να στηρίξει ενεργά το τιτάνιο έργο που πρέπει να γίνει. Συνεπώς, η πρόσκληση δεν απευθύνεται σε πρόσωπα που από κεντρικές θέσεις έχουν στηρίξει µνηµονιακές αποφάσεις και πολιτικές. Κριτήρια για τη συνεργασία µε στελέχη από άλλους πολικούς χώρους είναι ο πρότερος αντιµνηµονιακός τους βίος, η ανιδιοτέλειά τους και σε καµία περίπτωση δεν θα γίνουµε κολυµβήθρα του Σιλωάµ για κανέναν.

free sunday 24.11.2013

www.freesunday.gr

άποψη

11

Το κράτος ως λάφυρο Αγγελική Κοσμοπούλου*

T

ο νέο Δ.Σ. ανακοινώθηκε πανηγυρικά λίγο μετά τις εκλογές. Άρτια κατανομή των μελών της τότε τρικομματικής, σεβασμός στην προσυμφωνημένη ποσόστωση και ο επικεφαλής ορισμένος με βάση την επιθυμία του ίδιου του πρωθυπουργού. Για την ακρίβεια, παλιός του γνώριμος, καθώς διετέλεσε επικεφαλής του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ) και στις ημέρες του Α. Σαμαρά στο ΥΠΠΟ. Δεν γνωρίζω τι ακριβώς συγκίνησε τόσο τον πρωθυπουργό. Τι στο προφίλ, στο έργο ή στα προσόντα του ηλικιωμένου ανδρός –συνταξιούχου νομικού– τον έκανε να τον ανασύρει για να τον τοποθετήσει σε αυτή τη θέση. Πάντως, λίγους μήνες μετά τις αρχικές εξαγγελίες για την «αναμόρφωση και αναδιάρθρωση του Ταμείου που διαθέτει το προνόμιο να έχει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην αναπαραγωγή των μνημείων του ελληνικού πολιτισμού» ο πρόεδρος επαύθη. Ανάλογη ήταν και η τύχη του αντικαταστάτη του, πολιτικού μηχανικού αυτή τη φορά, που έμεινε-δεν έμεινε στη θέση του ένα εξάμηνο. Σήμερα, 14 μήνες μετά την πρώτη τοποθέτηση αυτής της κυβέρνησης, το ΤΑΠΑ έχει επικεφαλής τον τρίτο κατά σειράν πρόεδρό του –οικονομολόγο και πρώην διευθυντικό στέλεχος τράπεζας–, ο οποίος καλείται να βγάλει τα κάστανα του πολιτισμού από τη φωτιά. Όπου ως κάστανα λογίζονται η διαχείριση των εσόδων από τα εισιτήρια μουσείων και αρχαιολογικών χώρων, η ορθολογικότερη αξιοποίηση των ακινήτων του ΥΠΠΟ, ο εκσυγχρονισμός των πωλητηρίων, η αναμόρφωση του δικτύου πώλησης των εκμαγείων, η εγκατάσταση συστήματος ηλεκτρονικού εισιτηρίου στα μουσεία και η έκδοση οδηγών που έχει από χρόνια εγκαταλειφθεί. Διόλου αδιάφορο έργο, αν σκεφτεί κανείς πως στην Ελλάδα μιλάμε για τον πολιτισμό ως «βαριά βιομηχανία» χωρίς, συνήθως, να δίνουμε στη φράση περιεχόμενο συμβατό με την πραγματικότητα. Ο νέος πρόεδρος καλείται, έτι περαιτέρω, να εκπληρώσει με το έργο του τη βαρυσήμαντη εξαγγελία του υπουργού Πολιτισμού πως «ο πολιτισμός δεν είναι μόνο βασικό στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας, είναι και εργαλείο εξωτερικής πολιτικής και βασικός μοχλός σύγχρονης ανάπτυξης». Του ευχόμαστε καλή επιτυχία στο πέρασμα από τις συμπληγάδες παγιωμένων προβλημάτων, πολύχρονων αμαρτιών, αλλά και της επανεμφάνισης των συνδικαλιστών της ΠΟΕ-ΥΠΠΟ, που με ανακοίνωσή τους ζητούν πιο έντονη παρουσία των εκπρο-

σώπων των εργαζομένων. Ευχόμαστε επιτυχία κρατώντας ταυτόχρονα χαμηλότατες προσδοκίες για την τύχη του εγχειρήματος, επειδή είναι πολλά τα προβλήματα, γνωστές και μέχρι σήμερα αξεπέραστες οι κακοδαιμονίες, αλλά, επίσης, επειδή αυτές οι δουλειές, των υψηλών απαιτήσεων, χρειάζονται πρόσωπα με στοιχειώδη αντίληψη του χώρου που καλούνται να υπηρετήσουν, εμπειρία από συναφή δραστηριότητα, γνώση των διεθνών πρακτικών και εξοικείωση με τα πρόσωπα και τα πράγματα που συνθέτουν το τοπίο στο οποίο θα δραστηριοποιηθούν. Χωρίς να θέλω να γίνω προάγγελος κακών, φοβάμαι πως και ο νέος πρόεδρος, που λέγεται πως έχει τη στήριξη σημαίνοντος προσώπου του κυβερνητικού κύκλου, θα κλείσει τον δικό του κύκλο αθροίζοντας «θα», προσδοκίες και ευχές. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι το ΤΑΠΑ, ένας φορέας ίσως άγνωστος στους πολλούς μα καίριος για τον πολιτισμό, αφού διαχειρίζεται τα έσοδά του. Το πρόβλημα είναι πως στην Ελλάδα της κρίσης, την ώρα που χρειάζονται περισσότερο από ποτέ προσαρμογές στη δύσκολη εθνική συνθήκη –καλύτερος σχεδιασμός, σφιχτή διαχείριση, αξιοποίηση κάθε στοιχείου γνώσης και εμπειρίας–, οι διορισμοί των Δ.Σ., των γενικών και ειδικών γραμματέων, καθώς και των επικεφαλής φορέων και οργανισμών εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο κομματικών διαπραγματεύσεων και απόδειξη μιας συνεχιζόμενης παθογένειας. Σε αυτό το πνεύμα, επιτυχημένοι επικεφαλής οργανισμών με τεκμηριωμένο έργο παύονται με ευκολία, ενώ έμπειροι και εξειδικευμένοι διοικητές νοσοκομείων, όπως του Αγίου Σάββα, αντικαθίστανται από κομματικά στελέχη, χωρίς εξηγήσεις. Στην Ελλάδα «του μνημονίου», την ώρα που δυναμώνουν οι κατάρες για τους κακούς ξένους και τις μαύρες μέρες στις οποίες μας καταδίκασαν, η «αξιοποίηση» του κράτους από κομματικούς μηχανισμούς και πολιτικούς φίλους παραμένει ισχυρότερη από την ανάγκη για εθνική επιβίωση. Σε αυτές τις επιλογές, γνώση και εμπειρία, τιμιότητα και εργατικότητα, σχεδιασμός, παραμένουν λέξεις άβολες, αν όχι άγνωστες. Όλοι μπορούν να τα κάνουν όλα, αν «είναι κάποιοι», αν «διετέλεσαν κάτι» κι αν «ξέρουν κάποιον». Λίγο μετρά αν γνωρίζουν, αν έχουν έστω κάποια επιτυχία από άλλον κλάδο να μεταφέρουν ή κάποια στόχευση για τη θέση που καλούνται να υπηρετήσουν. Αρκεί να διασφαλίζουν το status quo… *Η Αγγ. Κοσμοπούλου είναι σύμβουλος επικοινωνίας, μέλος του Κοινωνικού Συνδέσμου.

22 12

FREE SUNDAY

οικονοµία άποψη

06.10.2013 24.11.2013

www.freesunday.gr

Έ

να από τα πολλά αγκάθια της διαπραγµάτευσης µε την τρόικα αφορά το φόρο ακινήτων. Η τρόικα αµφισβητεί τα στοιχεία της κυβέρνησης, γιατί θεωρεί ότι ο δείκτης εισπραξιµότητας του φόρου θα είναι µικρότερος ακόµα κι από αυτόν που εκτιµά το οικονοµικό επιτελείο (82%). Επιβεβαιώνεται έτσι ο εξοντωτικός χαρακτήρας που έχει πλέον η φορολόγηση των ακινήτων. Όταν ο δείκτης εισπραξιµότητας ενός φόρου ακινήτων (που λόγω δυνατότητας κατάσχεσης και αδυναµίας µετακίνησης ή απόκρυψης είναι φόρος θεωρητικά «εξασφαλισµένος») πέφτει κάτω από το 80% –αντί για το φυσιολογικό 95% µε 99%–, τότε µιλάµε για εξοντωτική και δηµευτική φορολογία. Σε αυτή τη βασική διαπίστωση, που έκανε η ∆ράση από την πρώτη στιγµή για το φόρο ακινήτων και η οποία αποτελεί τη βάση της εκστρατείας που έχει ξεκινήσει για να σταµατήσει τη φορολογική εξόντωση του µέσου Έλληνα, η κυβέρνηση δεν µπορεί και δεν επιχειρεί καν να απαντήσει. ∆εν µπορεί και δεν θέλει να απαντήσει, γιατί γνωρίζει πολύ καλά απ’ όλες τις άλλες εισπρακτικές της επιδροµές ότι εκατοµµύρια πολίτες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Εκατοντάδες χιλιάδες έχουν ληξιπρόθεσµες υποχρεώσεις στην εφορία. Πάνω από 370.000 στον ΟΑΕΕ. Εκατοντάδες χιλιάδες καθυστερούν λογαριασµούς της ∆ΕΗ. Περίπου 200.000 αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις του στεγαστικού τους δανείου. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι αντιµετωπίζουν το φάσµα των κατασχέσεων των λογαριασµών τους, των ποινικών διώξεων, των πλειστηριασµών των περιουσιών τους κ.λπ. Είναι λοιπόν απαράδεκτο να σχεδιάζεται νέος µόνιµος φόρος ακινήτων, µε δεδοµένο ότι 20%-25% των φορολογουµένων, που ισοδυναµούν µε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, δεν έχουν τη δυνατότητα να τον πληρώσουν. Είναι ανήθικο, γιατί διχάζει την κοινωνία (µεταξύ όσων πληρώνουν και εκείνων που δεν πληρώνουν). Είναι ανάλγητο, γιατί οδηγεί ανθρώπους στην απόγνωση. Και είναι αναποτελεσµατικό, γιατί σκοτώνει κάθε αναπτυξιακή προοπτική, απαξιώνοντας το σηµαντικότερο περιουσιακό στοιχείο της χώρας, την ακίνητη περιουσία των Ελλήνων. Φόροι που δεν µπορούν να πληρωθούν δεν επιτρέπεται να επιβληθούν. Με αυτή και µόνο την επιχειρηµατολογία η κυβέρνηση θα έπρεπε να αλλάξει τελείως πολιτική στο θέµα των ακινήτων. ∆υστυχώς, όµως, όχι µόνο δεν αλλάζει γραµµή αλλά επιβάλλει και επί µέρους ρυθµίσεις που είναι ακραία άδικες και προκλητικές. Κατ’ αρχάς στηρίζει την εξοντωτική φορολογία στις σηµερινές δήθεν «αντικειµενικές» αξίες, οι οποίες είναι στο µεγαλύτερο µέρος της χώρας πολύ µεγαλύτερες από τις πραγµατικές. Ενώ οµολογεί η ίδια ότι η αγορά έχει καταρρεύσει (στο non paper που επίσηµα κυκλοφόρησε το υπουργείο Οικονοµικών γράφεται ότι «δεν υπάρχει αγορά»), η κυβέρνηση παρανοµεί γιατί: · Παραβιάζει το νόµο, που προβλέπει την υποχρεωτική αναπροσαρµογή των αντικειµενικών αξιών «το βραδύτερο ανά διετία» (έχουν να αναπροσαρµοστούν από το 2007). · Παραβιάζει το Σύνταγµα, που προβλέπει ότι κάθε πολίτης συνεισφέρει στα δηµόσια βάρη «ανάλογα µε τις δυνάµεις του» (άρθρο 4 παρ 5). Όταν οι αντικειµενικές αξίες κατά πολύ υπερβαίνουν τις πραγµατικές αξίες των ακινήτων, ο πολίτης πληρώνει φόρο πολύ υπεράνω των δυνάµεών του, που συν-

ΑΚΙΝΗΤΑ

Φόροι που δεν µπορούν να πληρωθούν δεν επιτρέπεται να επιβληθούν Μεγάλη ζηµιά για αγορά ακινήτων, τράπεζες και φορολογούµενους. ΤΟΥ ΘΟ∆ΩΡΟΥ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗ* δέονται µε την πραγµατική αξία των ακινήτων του. · Τέλος παραβιάζει και το ίδιο το µνηµόνιο(!), που αποτελεί νόµο και διεθνή υποχρέωση του κράτους και προέβλεπε προσαρµογή των αντικειµενικών στις πραγµατικές αξίες «µέχρι τον Ιούνιο του 2012». Παραβίαση που δυστυχώς «σιγοντάρει» για λόγους εισπρακτικούς και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία µιλά πλέον (απάντηση Ρεν σε ερώτησή µου) για αναβολή της προσαρµογής µέχρι το 2016. Με τον τρόπο αυτό, κατά παράβαση του νόµου, του Συντάγµατος και της λογικής, ο πολίτης, κατά το µέρος που η «αντικειµενική» υπερβαίνει την πραγµατική αξία του ακινήτου του, φορολογείται για περιουσία που δεν διαθέτει. Ακόµα χειρότερη από τη φορολογία ανύπαρκτης περιουσίας είναι η φορολογία αρνητικής περιουσίας. Φορολογία που επιβάλλει η κυβέρνηση σε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που έχουν στεγαστικά δάνεια των οποίων το υπόλοιπο ξεπερνά την πραγµατική αξία του ακινήτου. Επιβάλλεται έτσι φόρος σε ανθρώπους που όχι µόνο δεν έχουν περιουσία αλλά χρωστάνε κιόλας. Έχουν δηλαδή αρνητική περιουσία. Φορολογούνται πλέον στη χώρα αυτή και τα χρέη! Τέλος, η κυβέρνηση φορολογεί εξοντωτικά και τις περιουσίες που δεν αποφέρουν κανένα εισόδηµα. Τα κενά ή ηµιτελή κτίσµατα, τα ανενεργά οικόπεδα και τα ξενοίκιαστα σπίτια, γραφεία και µαγαζιά. Ιδιοκτησίες που δεν µπορούν να πωληθούν στη σηµερινή αγορά ακινήτων παρά µόνο σε τιµές πυρκαγιάς, αφού η προσφορά πάσης φύσεως α-

Η πολιτική αυτή της ακραίας φορολόγησης των ακινήτων δεν θα ανατραπεί αν οι ίδιοι οι πολίτες δεν αντιδράσουν. Η ∆ράση ανέλαβε τη σχετική πρωτοβουλία και έχει ήδη συγκεντρώσει τη στήριξη, µέσω των µέσων κοινωνικής δικτύωσης, 50.000 φορολογουµένων. κινήτων κατά πολύ υπερβαίνει τη ζήτηση. Ενεργοποιείται έτσι µια διαδικασία σταδιακής δήµευσης των περιουσιών των πολιτών. Ωθεί η κυβέρνηση τους πολίτες, που δεν έχουν άλλα εισοδήµατα για να πληρώσουν την εξοντωτική φορολογία, να εκποιήσουν τα ακίνητά τους σε τιµές ε-

ξευτελιστικές σε όσους διακρατούν µετρητά εδώ ή στο εξωτερικό. Είτε σε ξένους (µεταξύ των οποίων και τα distress funds), που θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία για να αποκτήσουν την ελληνική περιουσία σε τιµές εξωφρενικά χαµηλές και να την πωλήσουν στη συνέχεια αποκοµίζοντας ευκαιριακά κέρδη, είτε σε ηµεδαπούς, που έβγαλαν το µαύρο χρήµα από τα λαδώµατα, τις µίζες και τη φοροδιαφυγή στο εξωτερικό και θα το φέρουν πίσω αγοράζοντας τα ακίνητα των νοµοταγών Ελλήνων. Όπως γινόταν και στην Κατοχή. Γι’ αυτό ίσως µιλά η κυβέρνηση για «φόρο κατοχής». Γιατί, όπως και τότε, θα ενεργοποιηθεί µια µαυραγορίτικη αναδιανοµή του πλούτου. Στην Κατοχή έδινες το σπίτι σου για έναν τενεκέ λάδι. Τώρα θα το χάνεις από εκείνους που µάζεψαν «έναν τενεκέ λαδώµατα»! Η διαδικασία αυτή δεν είναι µόνο ακραία άδικη. Οδηγεί επίσης σε καταστροφικά αποτελέσµατα και στην ευρύτερη οικονοµία. Κατ’ αρχάς διώχνει τους µακροχρόνιους επενδυτές που απεχθάνονται τη φορολογική αβεβαιότητα. Ιδίως στις τουριστικές περιοχές, όπου θα µπορούσε να υπάρξει αναζωογόνηση της αγοράς ακινήτων τα επόµενα χρόνια, µε τις πολύ θετικές επιπτώσεις που θα είχε αυτό στην ανάκαµψη της χώρας. Ταυτόχρονα µειώνει τη ρευστότητα στην οικονοµία, αφού σπρώχνει την αγορά ακινήτων σε ακόµα χαµηλότερα επίπεδα, περιορίζοντας τη δυνατότητα των τραπεζών (οι ισολογισµοί των οποίων βασίζονται κυρίως στις διασφαλίσεις που έχουν από ακίνητα) να αντλήσουν ρευστότητα από το εξωτερικό. Η πτώση της αγοράς που θα επέλθει κινδυνεύει να ξεπεράσει ακόµα και το αρνητικό σενάριο της BlackRock (µείωση κατά 31% στην αγορά των ακινήτων την περίοδο 2014-1016), περίπτωση κατά την οποία θα καταρρεύσει η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, µε καταστροφικά συνολικά αποτελέσµατα. Η λύση στο δηµοσιονοµικό αδιέξοδο δεν είναι η ακραία αυτή φορολογία. Η λύση είναι η µείωση του µεγάλου κράτους. Να σταµατήσει η κυβέρνηση τις νέες προσλήψεις (συν 8.000 το 2014), να σταµατήσει τα εφάπαξ και τις συντάξεις από τα 50 σε ανθρώπους που δεν πλήρωσαν ποτέ ανάλογες εισφορές, να σταµατήσει τη µισθοδοσία από το ∆ηµόσιο των υπαλλήλων που βλάπτουν ή δεν αποδίδουν (επίορκοι, κοπανατζήδες, αστοιχείωτοι κ.λπ.), να πάψει να διατηρεί οργανισµούς και δοµές στο κράτος που προ πολλού θα έπρεπε να έχουν κλείσει ή αποκρατικοποιηθεί. Η πολιτική αυτή της ακραίας φορολόγησης των ακινήτων δεν θα ανατραπεί αν οι ίδιοι οι πολίτες δεν αντιδράσουν. Η ∆ράση ανέλαβε τη σχετική πρωτοβουλία και έχει ήδη συγκεντρώσει τη στήριξη, µέσω των µέσων κοινωνικής δικτύωσης, 50.000 φορολογουµένων. Ξεκίνησε, µε τη βοήθειά τους, νοµικές διαδικασίες που θα καταλήξουν σε προσφυγή στο Συµβούλιο της Επικρατείας για να υποχρεωθεί το κράτος να κατεβάσει τις ψεύτικες «αντικειµενικές» αξίες. Ταυτόχρονα οι εθελοντές της βγήκαν στους δρόµους (µε περίπτερα και διανοµή ενηµερωτικού υλικού), για να ενηµερώσουν τους πολίτες και να τους κινητοποιήσουν για να «αντι∆ράσουν στην εξοντωτική φορολογία». ∆ίνουµε µε αποφασιστικότητα αυτό τον αγώνα και δεν θα σταµατήσουµε µέχρι να ανατραπεί η παράλογη και καταστροφική αυτή πολιτική. *Ο Θ. Σκυλακάκης είναι πρόεδρος της ∆ράσης, ευρωβουλευτής, µέλος της Συµµαχίας Φιλελεύθερων και ∆ηµοκρατών για την Ευρώπη.

free sunday

κόσμος

24.11.2013

www.freesunday.gr

τευση του Μπρεστ-Λιτόφσκ τον Φεβρουάριο του 1918, όπου ζητούσαν χωρίς περιστροφές από τους μπολσεβίκους να ξεχάσουν την Ουκρανία. Δεν είχε στεγνώσει ακόμη η υπογραφή του Τρότσκι στην ομώνυμη συνθήκη που εκχωρούσε την Ουκρανία στην επιρροή του Βερολίνου και η νεαρή σοβιετική Ρωσία ξεκινούσε την προσπάθεια επανακατάκτησης της Ουκρανίας, η οποία ολοκληρώθηκε με τη νίκη του Κόκκινου Στρατού στον εμφύλιο πόλεμο το 1920. Τέλος, η επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ τον Ιούνιο του 1941 είχε ως κύριο στόχο την Ουκρανία. Θα διακινδυνεύσει το Βερολίνο την ειδική σχέση με τη Μόσχα χάριν της Ουκρανίας; Τι θα κάνουν οι ΗΠΑ, που βρίσκονται σε μια λεπτή φάση προσέγγισης με τη Ρωσία στη Μέση Ανατολή, με επίκεντρο τη Συρία και το Ιράν;

Το βάρος του παρελθόντος

Το φάντασμα του Μπρεστ-Λιτόφσκ Γιώργος Καπόπουλος

Σ

το πεδίο της πολιτικής ορθότητας η Ρωσία του Πούτιν, με τη στάση της, μας θυμίζει την τσαρική Ρωσία και τη Σοβιετική Ένωση στις πιο σκληρές στιγμές επίδειξης του ηγεμονικού τους αυταρχισμού, ενώ από την πλευρά της Δύσης υπάρχει μια ρητορική σεβασμού της εθνικής κυριαρχίας και κυρίως της ελευθερίας επιλογής διεθνών συμμαχιών από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Έτσι, λοιπόν, ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας Λαβρόφ κατηγορεί την Ε.Ε. ότι ασκεί «ασυγχώρητη πίεση» στην Ουκρανία να υπογράψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, ενώ την ίδια στιγμή το Κρεμλίνο πιέζει κι αυτό από την πλευρά του το Κίεβο να προσχωρήσει στη Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου Ρωσίας-Λευκορωσίας-Καζακστάν. Όλα αυτά ως πρόγευση απλώς του ποιου τύπου αντιδράσεις μπορούμε να περιμένουμε από τη Μόσχα όταν συνέλθει στο Βίλνιους της Λιθουανίας στις 28 Νοεμβρίου η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. με την Ουκρανία, τη Μολδαβία, τη Γεωργία, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν.

Ρωσογερμανική ένταση Κάθε βήμα προσέγγισης προς την Ε.Ε. και πολύ περισσότερο προς το ΝΑΤΟ των χωρών αυτών θεωρείται από τη Μόσχα casus belli, παραβίαση μιας άτυπης αποδοχής από τη Δύση ότι πλην των Βαλτικών χωρών η υπόλοιπη πρώην ΕΣΣΔ είναι μια ζώνη περιορισμένης κυριαρχίας που στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών αποκαλείται «πρόσω εσωτερικό». Τα παραπάνω είναι γνωστά, αλλά το καινούργιο στοιχείο είναι η σκληρή γλώσσα απέναντι στη Μόσχα που υιοθέτησε τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου στην Μπούντεσταγκ η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία κάλεσε το Κρεμλίνο να σεβαστεί το κυριαρχικό δικαίωμα επιλογής διεθνών συμμαχιών από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Πρόκειται για

Ένα είναι βέβαιο: η ασύνταχτη και αιφνιδιαστική διάλυση της ΕΣΣΔ τον Δεκέμβριο του 1991, που έγινε με κύριο στόχο να εκδιωχθεί ο Γκορμπατσόφ από το Κρεμλίνο, έχει αφήσει βαριά κληρονομιά. Η Δύση θεωρεί προκλητικό ηγεμονισμό

13

την περιορισμένη κυριαρχία που θέλει να επιβάλει το Κρεμλίνο στην πρώην ΕΣΣΔ, ενώ η Ρωσία έχει για την περιοχή την ίδια προσέγγιση που είχαν μέχρι πρόσφατα οι ΗΠΑ για τη Λατινική Αμερική, που την αποκαλούσαν «πίσω αυλή» της χώρας. Πέραν της σκληρής ρητορικής, υπάρχουν τα πραγματικά δεδομένα: ούτε το Κρεμλίνο επιθυμεί να εγκλωβιστεί σε μια νέα ψυχροπολεμική απομόνωση, ούτε όμως και το Βερολίνο, και πολύ περισσότερο οι ΗΠΑ, θέλουν να δημιουργηθεί ξανά ρωσική στρατιωτική απειλή στις παρυφές της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ με την πρώην ΕΣΣΔ. Μια λύση που θα επέτρεπε στην Ουκρανία να είναι ενδιάμεσος ανάμεσα στη Ρωσία και στη Δύση θα ήταν ιδανική, αλλά προσκρούει στην ακαμψία και των δύο μνηστήρων του Κιέβου. Τέλος, ένας παράγοντας που δεν πρέπει να υποτιμηθεί είναι ότι η Ουκρανία, αν κάνει ακραίες επιλογές, θα έχει να αντιμετωπίσει είτε την εξέγερση του ρωσικού πληθυσμού στο ανατολικό της τμήμα και την Κριμαία, είτε των ουνιστών ελληνόρρυθμων ορθοδόξων στη δυτική περιοχή, που επί αιώνες ανήκε στην Αυστρία και προσαρτήθηκε στην ΕΣΣΔ μόλις το 1945.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ μια σκληρή ρητορική, που απέχει έτη φωτός από την προσεκτική στάση σε παρόμοια θέματα που κρατούσε το Βερολίνο μετά την ενοποίηση του 1990 και μέχρι πρόσφατα, στο όνομα προφανώς της διαφύλαξης της ειδικής σχέσης ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γερμανία. Η στάση της Γερμανίας προφανώς στηρίζεται στην αυτοπεποίθηση που προέρχεται από την πλήρη γερμανική κυριαρχία στην Ευρωζώνη, αλλά και από την αυξημένη στρατηγική σημασία που έχει για το Βερολίνο η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Το Βερολίνο, που διατηρεί στενές σχέσεις με τις τρεις Βαλτικές χώρες και με τη Σλοβακία, έχει αναπτύξει τα τελευταία δύο χρόνια μια ειδική σχέση με την Πολωνία, που ανησυχεί ακόμη και τη Γαλλία, ως δυνητικός εναλλακτικός ευρωπαϊκός άξονας. Η Ουκρανία, αν προστεθεί στον παραπάνω χώρο, επιτρέπει την προσδοκία σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα να καταστεί η Ανατολική Ευρώπη όχι απλώς η γερμανική Μεσευρώπη, που οραματίζονταν οι θεωρητικοί της γεωπολιτικής στις αρχές του 20ού αιώνα στο Βερολίνο, αλλά μια εναλλακτική λύση απέναντι σε έναν απροσάρμοστο και δύστροπο στη γερμανική πειθαρχία Νότο της Ευρωζώνης.

Στρατηγική απειλή Τα παραπάνω είναι βέβαιο ότι προσλαμβάνονται μεγεθυμένα, ως στρατηγική απειλή, από τη Μόσχα. Η Ρωσία πριν από τρεις αιώνες ολοκλήρωσε την κατάκτηση της Ουκρανίας μετά από αιματηρές πολεμικές συγκρούσεις πρώτα με την Πολωνία και στη συνέχεια με την Οθωμανική Αυτοκρατορία χρειάστηκε να αντισταθεί σθεναρά στον Κριμαϊκό Πόλεμο του 1853-1856 για να διατηρήσει τον έλεγχό της στην περιοχή. Δίχως αμφιβολία, όταν έβλεπαν στο Κρεμλίνο τη σκληρή ομιλία της Μέρκελ στην Μπούντεσταγκ, ανέσυραν από τη μνήμη τους τις σκληρές απαιτήσεις της γερμανικής πλευράς στη διαπραγμά-

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΝΑΦΛΕΞΗΣ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΠΛΥΝΤΉΡΙΑ ΠΙΑΤΩΝ:

Ελέγξτε αν η ειδοποίηση αφορά στο πλυντήριο πιάτων σας! Αφορά μόνο σε ορισμένα πλυντήρια πιάτων που κατασκευάστηκαν μεταξύ των ετών 1999 και 2005. Για να διαπιστώσετε αν είστε ο ιδιοκτήτης ενός από αυτά τα πλυντήρια πιάτων, παρακαλούμε να προβείτε στις παρακάτω ενέργειες:

1 2

Ελέγξτε την μάρκα, τον τύπο της συσκευής, τον αριθμό παρτίδας και το σειριακό αριθμό, τους οποίους μπορείτε να βρείτε στο εσωτερικό μέρος της πόρτας του πλυντηρίου πιάτων (βλ. τη φωτογραφία στα δεξιά). Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.dishcareaction.gr για να ελέγξετε, αν ο τύπος της συσκευής που έχετε, συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των παραπάνω συσκευών, ή καλέστε στο 00800-19081908 (τηλεφωνικός αριθμός από σταθερό χωρίς χρέωση) για να λάβετε περισσότερες πληροφορίες και βοήθεια όσον αφορά στις δυνατότητες που έχετε.

Παράδειγμα

αριθμός μοντέλου (E-Nr.)

αριθμός παρτίδας (FD)

σειριακός αριθμός

Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη σας ότι, ως προληπτικό μέτρο, συνιστούμε οι συσκευές, που τις αφορά η ειδοποίηση αυτή, να χρησιμοποιούνται μόνο κάτω από επίβλεψη, δηλ.όταν κάποιος είναι στο σπίτι και επιβλέπει την χρήση τους. Οι συσκευές αυτές δεν θα πρέπει να βρίσκονται σε λειτουργία τις νυκτερινές ώρες, όταν κοιμάστε. Λυπούμαστε ειλικρινά για την αναστάτωση που τυχόν σας προκληθεί και σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συνεργασία σας. Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες στο να διαπιστώσετε αν το πλυντήριο πιάτων σας συμπεριλαμβάνεται μεταξύ εκείνων που αφορά η προειδοποίηση αυτή ή έχετε τυχόν ερωτήσεις, παρακαλούμε να επικοινωνήσετε μαζί μας χρησιμοποιώντας την παραπάνω ιστοσελίδα ή τον τηλεφωνικό αριθμό από σταθερό χωρίς χρέωση.

www.dishcareaction.gr

00800-19081908

22 14

FREE SUNDAY

οικονοµία

06.10.2013 24.11.2013

www.freesunday.gr

Η

κυβέρνηση Σαµαρά θα πρέπει να βρει τρόπο να πει «όχι» στο τέλος της αναστολής των πλειστηριασµών πρώτης κατοικίας, που σχεδιάζει η τρόικα. Θα πρέπει επίσης να εγκαταλείψει αυτή την πρακτική στο όνοµα της εφορίας και των ασφαλιστικών ταµείων και να προχωρήσει στη µείωση της φορολογίας των ακινήτων, στη µείωση των αντικειµενικών αξιών και στην κατάργηση του φόρου µεταβίβασης, προκειµένου να βάλει ένα τέλος στην ανώµαλη κατάσταση που παρατηρείται στην οικοδοµή, στους κλάδους που συνδέονται µε αυτήν και στην αγορά ακινήτων. Πρόκειται για µία εξαιρετικά σύνθετη οικονοµική, δηµοσιονοµική και πολιτική άσκηση, από την εξέλιξη της οποίας κρίνονται πολλά. Το µόνο βέβαιο είναι ότι αν η κυβέρνηση επιτρέψει τους πλειστηριασµούς της πρώτης κατοικίας θα πυροδοτήσει την οικονοµική και κοινωνική αποσταθεροποίηση.

Τα «κόκκινα» δάνεια

Το τραπεζικό σύστηµα δέχεται µεγάλη πίεση εξαιτίας της αύξησης των λεγόµενων «κόκκινων» δανείων, η εξυπηρέτηση των οποίων εµφανίζει τουλάχιστον τρίµηνη καθυστέρηση. Τον ∆εκέµβριο του 2011 τα «κόκκινα» δάνεια αντιστοιχούσαν στο 16% του συνόλου, τον ∆εκέµβριο του 2012 είχαν αυξηθεί στο 24,5% του συνόλου και σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις τραπεζικών στελεχών έφτασαν τον Σεπτέµβριο του 2013 το 32% του συνόλου. Τα καταναλωτικά «κόκκινα» δάνεια εκτιµώνται στο 46% του συνόλου, τα επιχειρηµατικά στο 31%, ενώ κάπως καλύτερη είναι η κατάσταση στα στεγαστικά, όπου τα «κόκκινα» δάνεια ανέρχονται στο 24% του συνόλου. Τον Σεπτέµβριο του 2011 τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια ανέρχονταν στο 14% του συνόλου, τον Σεπτέµβριο του 2012 το ποσοστό ανήλθε στο 20,2% και τον Σεπτέµβριο του 2013 έφτασε το 24% του συνόλου. Παρατηρείται σταδιακή αποκλιµάκωση του ρυθµού αύξησης των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων, η οποία όµως µπορεί να τεθεί σε αµφισβήτηση εξαιτίας του συνδυασµού της άρσης των πλειστηριασµών της πρώτης κατοικίας και της συνέχισης της φορολογικής επιδροµής κατά της ακίνητης περιουσίας.

Το ισπανικό προηγούµενο

Στην Ισπανία τα «κόκκινα» δάνεια δεν ξεπερνούν το 11% του συνόλου και αναλογικά αντιστοιχούν περίπου στο 1/3 των ελληνικών. Παρά τις καλύτερες συνθήκες που επικρατούν στο ισπανικό τραπεζικό σύστηµα και την αγορά ακινήτων, η απελευθέρωση των πλειστηριασµών της πρώτης κατοικίας έχει οδηγήσει σε οικονοµικά και κοινωνικά δράµατα. Σύµφωνα µε έκθεση της Fitch Ratings, οι κατοικίες που κατασχέθηκαν από τις ισπανικές τράπεζες εκπλειστηριάστηκαν, το πρώτο εξάµηνο του 2013, µε έκπτωση της τάξης του 70,1% κατά µέσο όρο σε σχέση µε την αρχική τους τιµή. Στην ελληνική αγορά, όπου οι συνθήκες είναι πολύ χειρότερες, ο εκπλειστηριασµός των κατοικιών από τις τράπεζες θα γίνει µε ακόµα µεγαλύτερη έκπτωση σε σχέση µε την αρχική τιµή. Αυτό σηµαίνει ότι οι δανειολήπτες θα σβήσουν µικρό µόνο µέρος των συνολικών υποχρεώσεών τους, θα κλιµακωθεί η πτώση των τιµών των ακινήτων, θα αυξηθούν θεαµατικά τα «κόκκινα» στεγαστικά

Κίνδυνος αποσταθεροποίησης από τους πλειστηριασµούς πρώτης κατοικίας Μεγάλη ζηµιά για αγορά ακινήτων, τράπεζες και φορολογούµενους. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ δάνεια λόγω της µεγαλύτερης πτώσης των τιµών των ακινήτων και θα βρεθούν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες θα πρέπει να εγγράψουν στους ισολογισµούς τους µεγάλες ζηµιές εξαιτίας της προγραµµατισµένης κατάρρευσης των τιµών των ακινήτων. Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της έκθεσης της Fitch Ratings για τους πλειστηριασµούς στην Ισπανία είναι ότι µε το πέρασµα του χρόνου οι τράπεζες αυξάνουν το ποσοστό πωλήσεων των ακινήτων που έχουν κατασχέσει. Το σχετικό ποσοστό ήταν 31% το 2012 και αυξήθηκε σε 44% το πρώτο εξάµηνο του 2013. Βρισκόµαστε λοιπόν κοντά στην πραγµατοποίηση ενός εφιαλτικού σεναρίου, που θα στηρίζεται στις µαζικές κατασχέσεις πρώτων κατοικιών των ασυνεπών δανειοληπτών από τις τράπεζες και τη γρήγορη εκποίησή τους σε εξαιρετικά χαµηλές τιµές. Μια πρώτη εκτίµηση είναι ότι ενδεχόµενη απελευθέρωση των πλειστηριασµών πρώτης κατοικίας θα θέσει σε άµεσο κίνδυνο τα καλώς εννοούµενα συµφέροντα 62.000 ελληνικών νοικοκυριών και θα προετοιµάσει το έδαφος για άλλους 180.000 πλειστηριασµούς πρώτης κατοικίας. Οι µόνοι κερδισµένοι από τη διαδικασία που περιγράφουµε θα είναι τα γνωστά «κοράκια», που θα παίρνουν καλά ακίνητα σε εξευτελιστικές τιµές, µε αποτέλεσµα οι ασυνεπείς δανειολήπτες να χάνουν τα σπίτια τους χωρίς να εξοφλούν τα χρέη τους, και οι «γύπες» του διεθνούς κερδοσκοπικού κυκλώµατος, που θα αποκτήσουν «πακέτα» στεγαστικών

Ενδεχόµενο «ξεπάγωµα» των πλειστηριασµών πρώτης κατοικίας θα οδηγούσε σε κατάρρευση των τιµών των ακινήτων και σε νέα µεγάλη αύξηση των «κόκκινων» δανείων. δανείων από τις ελληνικές τράπεζες σε εξαιρετικά χαµηλές τιµές. ∆εν είναι δύσκολο να προβλέψουµε ότι η απελευθέρωση των πλειστηριασµών πρώτης κατοικίας θα οδηγήσει, σε πρώτη φάση, σε ανθρώπινα δράµατα, όπως είναι οι αυτοκτονίες συνταξιούχων που χάνουν το σπίτι τους στην Ισπανία, και στη συνέχεια σε µια βίαιη αντίδραση της κοινωνίας, που θα ξεκινάει από την ανάπτυξη της πολιτικής τροµοκρατίας και θα φτάνει στην εκδίκηση, στη βάση της αυτοδικίας, όσων θεωρούν ότι θίγονται αναφαίρετα δικαιώµατά τους.

Ο χρόνος τελειώνει Ο χρόνος τελειώνει, στο θέµα των ακινήτων, για την κυβέρνηση Σαµαρά, την εθνική οικονοµία και την ίδια την κοινωνία. Ή θα αλλάξει η πολιτική που εφαρµόζεται, για να διευκολυνθεί η ανάκαµψη της οικονοµίας και να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή, ή θα περάσουµε σε φάση πλήρους οικονοµικής και κοινωνικής αποσταθεροποίησης. Ο Ενιαίος Φόρος Ακινήτων, µε τον τρόπο που εφαρµόζεται, αναµένεται να οδηγήσει σε νέα µεγάλη πτώση των τιµών των ακινήτων. Οι ειδικοί εκτιµούν ότι µπορεί να είναι της τάξης του 15% το 2014, δεν αποκλείουν όµως να κινηθεί σε υψηλότερα επίπεδα, εξαιτίας της ολοένα µεγαλύτερης προσφοράς ακινήτων από ιδιοκτήτες που πιέζονται οικονοµικά και της περίπου µηδενικής ζήτησης. Η άρση του «παγώµατος» των πλειστηριασµών πρώτης κατοικίας θα ενισχύσει και αυτή την πτωτική τάση των τιµών των ακινήτων, µε βάση το προηγούµενο της Ισπανίας. Οι τράπεζες θα εκπλειστηριάζουν ολοένα περισσότερα από τα ακίνητα που περιέρχονται στην κατοχή τους σε ολοένα χαµηλότερες τιµές. Η ουσιαστική κατάρρευση των τιµών των ακινήτων θα αυξήσει κι άλλο τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, αλλά και τα «κόκκινα» καταναλωτικά δάνεια η εξυπηρέτηση των οποίων εξαρτάται από την οικονοµική κατάσταση των νοικοκυριών. Τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών ξεπερνούν ήδη τα 70 δισ. ευρώ, ποσό που είναι υπερδιπλάσιο των κεφαλαίων τους. ∆ηµιουργούνται έτσι οι προϋποθέσεις για αύξηση των κεφαλαίων τους µε δηµόσιο χρήµα, µε το κόστος να περνάει και αυτή τη φορά στον κρατικό προϋπολογισµό, το δηµόσιο χρέος και φυσικά στους φορολογούµενους πολίτες. ∆εν υπάρχει λοιπόν καµία λογική, οικονοµική, δηµοσιονοµική και κοινωνική, για τη συνέχιση της πολιτικής που ακολουθείται. Ο πρωθυπουργός κ. Σαµαράς έχει κάθε λόγο να επιχειρήσει µια στροφή 180 µοιρών σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και υπό την πίεση της τρόικας. Όσο δύσκολη κι αν φαίνεται η αλλαγή πολιτικής που περιγράφουµε, είναι πιο εύκολη από τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής που οδηγεί σε δραµατικό αδιέξοδο. Έφτασε η ώρα για µια δραστική µείωση της φορολογίας των ακινήτων, που θα στηρίζεται µεταξύ των άλλων στη µείωση των αντικειµενικών αξιών και την κατάργηση του φόρου µεταβίβασης, για την απόλυτη προστασία των υπερχρεωµένων νοικοκυριών –σε ό,τι αφορά την πρώτη κατοικία– από τις απαιτήσεις των τραπεζών, των ασφαλιστικών ταµείων και του ∆ηµοσίου και για την οργανωµένη πιστωτική διευκόλυνση των δανειοληπτών που δεν µπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Το οικονοµικό επιτελείο της κυβέρνησης πρέπει να περάσει τις εξετάσεις προσαρµογής στις µνηµονιακές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει οι ελληνικές κυβερνήσεις, για να προετοιµάσει το έδαφος για µια καλύτερη συνεννόηση µε τους πιστωτές του ελληνικού ∆ηµοσίου σε µια όσο το δυνατόν πιο γενναιόδωρη ρύθµιση του χρέους αµέσως µετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου. Η αναγκαία προσαρµογή, όµως, δεν µπορεί να συµπεριλάβει την αναστολή του «παγώµατος» των πλειστηριασµών της πρώτης κατοικίας, γιατί αυτή η εξέλιξη θα είχε φοβερές οικονοµικές, δηµοσιονοµικές και κοινωνικές συνέπειες

FREE SUNDAY

πολιτική

24.11.2013

www.freesunday.gr

Πλεόνασµα επικοινωνίας ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

Η

κυβέρνηση διαφηµίζει την κατάθεση του προϋπολογισµού στη Βουλή χωρίς τη συγκατάθεση της τρόικας και χωρίς νέες οριζόντιες περικοπές µισθών και συντάξεων. Είναι, λένε, ο πρώτος προϋπολογισµός στον οποίο καταγράφεται πρωτογενές πλεόνασµα και επιστροφή σε –οριακή έστω– ανάπτυξη µετά από έξι χρόνια ύφεσης. Προβάλλουν επίσης το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι των πιστωτών έφυγαν από τη χώρα χωρίς να υπάρξει συµφωνία και παρ’ όλα αυτά οι αρµόδιοι υπουργοί θα καταθέσουν κανονικά νοµοσχέδια που δεν έχουν εγκριθεί από τους ελεγκτές, όπως αυτό του υπουργείου Εργασίας για την καταπολέµηση της εισφοροδιαφυγής ή εκείνο του υπουργείου Οικονοµικών για τον ενιαίο φόρο ακινήτων. Η διαπραγµάτευση θα συνεχιστεί µέσω τηλεδιασκέψεων και ανταλλαγής ηλεκτρονικών µηνυµάτων µέχρι νεωτέρας, αφού ακόµη δεν είναι σαφές πότε θα επιστρέψει η τρόικα. Ανοιχτό µένει το θέµα της απελευθέρωσης των πλειστηριασµών, ενώ δεν έχει συµφωνηθεί το δηµοσιονοµικό κενό για το 2014 και πώς θα καλυφθεί. Χρόνος υπάρχει, αφού µέχρι το τέλος του έτους θα κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση το νέο Μεσοπρόθεσµο Πρόγραµµα έως το 2017, στο οποίο υπάρχει δυνατότητα συµπερίληψης µέτρων που αφορούν ακόµη και την επόµενη χρονιά. Σε κάθε περίπτωση, τα άδεια κουτάκια που υπάρχουν στον προϋπο-

λογισµού του 2014 µπορούν να συµπληρωθούν αργότερα, είτε µε διορθωτικό προϋπολογισµό είτε µε εφαρµοστικούς νόµους. Εποµένως, έχει κυρίως επικοινωνιακή σηµασία η µονοµερής ενέργεια της κυβέρνησης, που θέλει να δείξει ότι αυτονοµείται από τους δανειστές. Ένα αποκαλυπτικό παράδειγµα σε σχέση µε τα επικοινωνιακά κόλπα µε τα οποία επιχειρείται η απόκρυψη µιας σοκαριστικής κοινωνικής πραγµατικότητας είναι η προβολή της µάχης της κυβέρνησης εναντίον της πλήρους απελευθέρωσης των πλειστηριασµών για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, την ώρα που (σύµφωνα µε ρεπορτάζ της «Ηµερησίας») 56 σπίτια την ηµέρα βγαίνουν στο σφυρί για χρέη προς το ∆ηµόσιο. Η αναβολή της προγραµµατισµένης για την Τετάρτη συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Οµάδας του ΠΑΣΟΚ, λόγω αδιαθεσίας του Ευ. Βενιζέλου, αποµάκρυνε τα φώτα από την ταραχή που υπάρχει στις τάξεις των βουλευτών της συµπολίτευσης. Όµως το πρόβληµα παραµένει, ειδικά στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, και είναι ενδεικτική η πρόταση του βουλευτή Γ. Ντόλιου (µέσω του ρ/σ Real) να ξεκινήσει διάλογος που θα µπορούσε να οδηγήσει σε συνεργασία του ΠΑΣΟΚ µε τον ΣΥΡΙΖΑ µε πολιτικούς όρους, ενώ ζήτησε να κατατεθούν εναλλακτικές προτάσεις από την Κουµουνδούρου, για όλα τα ζητήµατα. Λίγες µέρες πριν είχε «χτυπήσει» ο παπανδρεϊκός πρώην υφυπουργός Γιάννης Πανάρετος

προς την ίδια κατεύθυνση, ενώ προ µηνών το θέµα είχε ανοίξει µε εµφατικό τρόπο ο ∆ηµήτρης Ρέππας. Στο Μέγαρο Μαξίµου ασφαλώς και ανησυχούν για το αν ο µοναδικός κυβερνητικός εταίρος µπορεί να ελέγξει την Κοινοβουλευτική του Οµάδα, δεδοµένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αναγγείλει πως θα ζητά διαρκώς ονοµαστικές ψηφοφορίες. Και παρακολουθούν µε ενδιαφέρον τις εσωτερικές αντιθέσεις στη ∆ΗΜΑΡ γύρω από το ενδεχόµενο κυβερνητικής συνεργασίας µε τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ουσία είναι ότι τα χαµηλά ποσοστά του ΠΑΣΟΚ στις δηµοσκοπήσεις δεν επιτρέπουν στην ηγεσία να ελέγξει την Κ.Ο. και αυτό είναι κάτι που προβληµατίζει ιδιαίτερα το Μέγαρο Μαξίµου. Την επόµενη εβδοµάδα αναµένεται να κατατεθεί η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για σύσταση εξεταστικής επιτροπής για τα Ναυπηγεία Σκαραµαγκά/υποβρύχια και αυτό αναµένεται να προκαλέσει έναν νέο κύκλο πολιτικής έντασης. Αυτό που θέλουν οι Α. Σαµαράς και Ευ. Βενιζέλος είναι να ξεκινήσει η συζήτηση για την αποµείωση του χρέους πριν από τις ευρωεκλογές, ώστε το νέο µνηµόνιο, ή όπως αλλιώς ονοµαστεί, να παρουσιαστεί την άνοιξη, µαζί µε την αναδιάρθρωση του χρέους, µε το σύνθηµα ότι είναι το τελευταίο δύσκολο βήµα πριν από την οριστική έξοδο από το τούνελ. Το επιχείρηµα που έχει ο Α. Σαµαράς έναντι του Βερολίνου είναι ότι υπάρχει κίνδυνος πολιτικού ατυχήµατος και πρόωρων εκλογών, εφόσον συνεχιστεί η πίεση από την τρόικα και δεν ανοίξει ο δρόµος για την ελάφρυνση του χρέους. Επίσης, ότι για πρώτη φορά γίνονται απολύσεις στο ελληνικό ∆ηµόσιο και πρέπει να στηριχτεί η κυβέρνηση, που έσπασε το ταµπού, και µάλιστα σε µια στιγµή δύσκολη για την ίδια. Όχι µόνο γίνονται απολύσεις, αλλά θα γίνονται διαρκώς,

15

Όχι µόνο γίνονται απολύσεις, αλλά θα γίνονται διαρκώς, αφού, σύµφωνα µε πληροφορίες, η τρόικα έφυγε από την Αθήνα ικανοποιηµένη όχι µόνο επειδή θα µπουν λουκέτα τώρα σε φορείς/ οργανισµούς του ∆ηµοσίου, αλλά επίσης επειδή η διαθεσιµότητα και οι απολύσεις θα συνεχιστούν, τουλάχιστον, µέχρι το 2016. αφού, σύµφωνα µε πληροφορίες, η τρόικα έφυγε από την Αθήνα ικανοποιηµένη όχι µόνο επειδή θα µπουν λουκέτα τώρα σε φορείς/οργανισµούς του ∆ηµοσίου, αλλά επίσης επειδή η διαθεσιµότητα και οι απολύσεις θα συνεχιστούν, τουλάχιστον, µέχρι το 2016. Η τρόικα το ζήτησε, η κυβέρνηση αρνήθηκε, αλλά κάπως έτσι αρχίζουν όλα.

16

FREE SUNDAY

οικονοµία

24.11.2013

www.freesunday.gr

Η επιτυχία της Ιρλανδίας δυσκολεύει την Ελλάδα Το ∆ουβλίνο αφήνει οριστικά πίσω του το µνηµόνιο. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

O

πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Έντα Κένι ανακοίνωσε ότι τον επόµενο µήνα το ιρλανδικό ∆ηµόσιο θα βγει στις αγορές για να καλύψει τις χρηµατοδοτικές του ανάγκες και πως η κυβέρνησή του θα αφήσει οριστικά πίσω της τη µνηµονιακή πολιτική. Τρία χρόνια µετά την αναγκαστική ένταξή της στο µνηµόνιο και την εξασφάλιση χρηµατοδοτικής στήριξης ύψους 67,5 δισ. ευρώ από την Ευρωζώνη, η Ιρλανδία περιορίζει τα δεσµά της οικονοµικής εξάρτησης και δοκιµάζει τις δυνάµεις της.

Καλύτερες επιδόσεις Το επιτόκιο στα δεκαετή οµόλογα του ιρλανδικού ∆ηµοσίου υποχωρεί ήδη προς το 3,5% και η ανακοίνωση της κυβέρνησης για έξοδο από το µνηµόνιο έγινε δεκτή µε θετικό τρόπο από τις αγορές, µε αποτέλεσµα να µην αυξηθεί το κόστος δανεισµού. Οι Ιρλανδοί εφάρµοσαν το δικό τους µνηµόνιο µε υποδειγµατικό τρόπο. Ενώθηκαν σε µία εθνική προσπάθεια για να αντιµετωπίσουν το αδιέξοδο που προκάλεσαν η «φούσκα» ακινήτων και η αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήµατος και διαχειρίστηκαν τα οικονοµικά προβλήµατα µε αποτελεσµατικότερο τρόπο απ’ ό,τι οι ελληνικές κυβερνήσεις. Η Ιρλανδία µπήκε σε περίοδο ύφεσης πριν από την Ελλάδα, το 2008, όταν ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραµανλής µας διαβεβαίωνε ότι η εθνική οικονοµία ήταν «θωρακισµένη» απέναντι στις συνέπειες της διεθνούς χρηµατοπιστωτικής κρίσης. Το 2007 η ιρλανδική οικονοµία αναπτύχθηκε µε ρυθµό 5,2%, επιβεβαιώνοντας το χαρακτηρισµό της κέλτικης τίγρης. Το 2008 σηµειώθηκε υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 3% και το 2009 πτώση κατά 6,4%. Το 2010 το ΑΕΠ σηµείωσε µικρή κάµψη 1,1%, ενώ από το 2011 η ιρλανδική οικονοµία µπήκε σε φάση οριακής ανάκαµψης. Ο ρυθµός αύξησης του ΑΕΠ κατά το 2013 θα είναι οριακά θετικός, γύρω στο 0,3%. Το ιρλανδικό µνηµόνιο άρχισε να εφαρµόζεται τον ∆εκέµβριο του 2010 και ουσιαστικά χρηµατοδότησε το πέρασµα της ιρλανδικής οικονοµίας από την ύφεση στην ανάκαµψη. Αθροιστικά, η πτώση του ιρλανδικού ΑΕΠ κατά την τριετή περίοδο της ύφεσης ήταν της τάξης του 10,5%. Στην Ελλάδα η ύφεση συµπληρώνει εξαετία και η πτώση του ΑΕΠ πλησιάζει αθροιστικά το 25%. Το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στην Ιρλανδία από 4,6% του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού το 2007 σε 12% το 2009 και σε 14,7% το 2012. Το 2013 υποχώρησε στο 13,3% του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού και προβλέπεται σταδιακή αποκλιµάκωσή του στο 11,7% µέχρι το 2015. Στην Ελλάδα το ποσοστό ανεργίας είναι υπερδιπλάσιο του ιρλανδικού και η προοπτική υποχώρησής του παραµένει αβέβαιη.

Οι τράπεζες και το χρέος Η πλουσιοπάροχη στήριξη του τραπεζικού συστήµατος της Ιρλανδίας προκάλεσε εκρηκτική αύξηση του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος και του δηµόσιου χρέους. Το 2007 η Ιρλανδία είχε µικρό δηµοσιονοµικό

Η αντίθεση µεταξύ επιτυχηµένης Ιρλανδίας και προβληµατικής Ελλάδας ενισχύει τις επιφυλάξεις των πιστωτών µας και αναβάλλει την όποια χαλάρωση της οικονοµικής πολιτικής. πλεόνασµα, της τάξης του 0,1% του ΑΕΠ. Το 2008 εµφάνισε έλλειµµα 7,3% του ΑΕΠ, το οποίο έφτασε το 2010 το 30,6% του ΑΕΠ, ενώ το 2013 υποχωρεί στο 7,4% του ΑΕΠ. Η στήριξη των τραπεζών µε δηµόσιο χρήµα προκειµένου να αποτραπεί η χρεοκοπία τους αύξησε και το δηµόσιο χρέος της Ιρλανδίας από 24,9% του ΑΕΠ το 2007 στο 124,4% του ΑΕΠ το 2013. Οι ειδικοί της τρόικας θεωρούν ότι το ιρλανδικό δηµόσιο χρέος έχει φτάσει στο ανώτατο επίπεδο και πως από το 2014 θα αρχίσει να υποχωρεί. Υπάρχει όµως ένα στοιχείο αβεβαιότητας, γιατί τα stress tests στα οποία θα υποβληθούν και οι ιρλανδικές τράπεζες µπορεί να αποκαλύψουν νέες ανάγκες χρηµατοδότησης.

Ιρλανδική διάσταση Με το πέρασµα του χρόνου η ελληνική κρίση πήρε ιρλανδικά χαρακτηριστικά. Στην Ελλάδα ξεκινήσαµε από την ουσιαστική χρεοκοπία του ελληνικού ∆ηµοσίου, για να περάσουµε στη στήριξη µε δηµόσιο χρήµα του τραπεζικού συστήµατος, προκειµένου να αποτραπεί η κατάρρευσή του, και στη συνέχεια στη «φούσκα» ακινήτων, που καταταλαιπωρεί την εθνική οικονοµία και δοκιµάζει τις αντοχές της ελληνικής κοινωνίας. Εάν συνυπολογίσουµε, µε βάση το ιρλανδικό πρότυπο, τα χρήµατα που δαπανώνται από τον κρατικό προϋπολογισµό για τη στήριξη των ελληνικών τραπεζών, τότε το δηµοσιονοµικό έλλειµµα ξεπερνά το 9% του ΑΕΠ για το 2012 και θα οριστικοποιηθεί πάνω από το 10% του ΑΕΠ για το 2013. Υπάρχει µάλιστα σοβαρή πιθανότητα να χρειαστεί πρόσθετη χρηµατοδότηση του τραπεζικού συστήµατος το 2014, για να αντιµετωπιστεί η µεγάλη αύξηση των λεγόµενων «κόκκινων» δανείων. Από τον περασµένο Ιούνιο οι τιµές των ακινήτων στην Ιρλανδία εµφανίζουν αυξητική τάση, γεγονός που διευκολύνει τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήµατος και τον περιορισµό της χρηµατοδότησής του. Αντίθετα στην Ελλάδα βρισκόµαστε αντιµέτωποι µε την προοπτική της κατάρρευσης των τιµών των ακινήτων, εξέλιξη που µπορεί να οδηγή-

σει σε νέο γύρο τραπεζικής και δηµοσιονοµικής αποσταθεροποίησης. Η έξοδος της Ιρλανδίας από το µνηµόνιο στηρίχτηκε κατά κύριο λόγο στην εξωστρέφεια της οικονοµίας της. Σηµαντικές πολυεθνικές έχουν µετατρέψει την Ιρλανδία σε εξαγωγική πλατφόρµα µε σηµαντικό ρόλο στο εµπόριο των ΗΠΑ και της ∆υτικής Ευρώπης. Αντίθετα στην Ελλάδα οι εξαγωγές περιορίζονται από τις δυσλειτουργίες της οικονοµίας και έκλεισαν τον Σεπτέµβριο ένα πεντάµηνο ανησυχητικής πτώσης.

∆ιπλή πρόκληση Η έξοδος της Ιρλανδίας από το µνηµόνιο αποτελεί διπλή πρόκληση για την ελληνική κυβέρνηση. Από τη µια αυξάνει την πολιτική πίεση για όσο το δυνατόν ταχύτερη αποδέσµευση από τους περιορισµούς του µνηµονίου. Όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονοµικών της Ιρλανδίας Μάικλ Νούναν: «Μας πήρε πολύ καιρό να ξανακερδίσουµε την ελευθερία µας και την εξουσία να αποφασίζουµε για τα ζητήµατά µας. ∆εν έχει νόηµα να έχεις πολιτική ελευθερία εάν δεν έχεις οικονοµική ελευθερία». Το τελευταίο διάστηµα η κυβέρνηση Σαµαρά κάνει ό,τι µπορεί για να ενισχύσει το βαθµό οικονοµικής ελευθερίας που έχει έναντι της τρόικας, αλλά οι µεγάλες εκκρεµότητες δεν επιτρέπουν την ουσιαστική αποδέσµευση από την πειθαρχία του µνηµονίου. Η επιτυχία της Ιρλανδίας κάνει τους πιστωτές πιο αυστηρούς έναντι της Ελλάδας. Ενισχύεται η θεωρία σύµφωνα µε την οποία η επιτυχία ή µη των µνηµονίων εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από τον τρόπο µε τον οποίο εφαρµόζονται. Στην Ελλάδα θεωρούµε ότι η πολιτική των µνηµονίων οδηγήθηκε σε αποτυχία λόγω λανθασµένου σχεδιασµού, ενώ οι πιστωτές µας εκτιµούν ότι η ελληνική πλευρά δεν τήρησε όλες τις υποχρεώσεις της, δεν εφάρµοσε δηµιουργικά όσα είχαν συµφωνηθεί στο ζήτηµα του περιορισµού του ∆ηµοσίου και των διαρθρωτικών αλλαγών και πως έχασε ένα σωρό αναπτυξιακές ευκαιρίες. Η οικονοµική επιτυχία της Ιρλανδίας την αποδεσµεύει από το µνηµόνιο, ενώ και η Πορτογαλία µπορεί, υπό προϋποθέσεις, να τα καταφέρει και να βγει στις αγορές το δεύτερο εξάµηνο του 2014. Αντίθετα η Ελλάδα έχει µεγάλη απόσταση να καλύψει για να αφήσει οριστικά πίσω της την πολιτική των µνηµονίων και να µπορέσει να σταθεί µε τις δικές της δυνάµεις στις διεθνείς αγορές. Η ιρλανδική επιτυχία ενισχύει την εντύπωση ότι η Ελλάδα είναι µία ειδική περίπτωση και δεν αποτελεί µέρος του συστηµικού κινδύνου που συνδέεται µε την κρίση της Ευρωζώνης. Η Ιρλανδία βγαίνει από το µνηµόνιο, η Ισπανία και η Ιταλία δείχνουν πιο σταθερές απ’ ό,τι πριν από ένα χρόνο, η Πορτογαλία κινείται, µε αργό ρυθµό, προς τη σωστή κατεύθυνση, η Κύπρος προσαρµόζεται στο δικό της µνηµόνιο µε εντυπωσιακή ταχύτητα και εµείς κινδυνεύουµε να αποκλειστούµε στη δική µας, κατώτερη κατηγορία. Η αντίθεση µεταξύ επιτυχηµένης Ιρλανδίας και προβληµατικής Ελλάδας κάνει ιδιαίτερα επιφυλακτικούς τους πιστωτές του ελληνικού ∆ηµοσίου και περιορίζει στο ελάχιστο τις πιθανότητες για άµεση χαλάρωση της περιοριστικής πολιτικής που εφαρµόζεται.

Ζητήστε το στα κεντρικά βιβλιοπωλεία

✱ Το βιβλίο µε τη… σκέψη του Γιώργου Κύρτσου είναι 660 σελίδες και έχει τιµή λιανικής 14,90 ευρώ. ✱ Παραγγελίες για χονδρική πώληση αλλά και για διανοµή στο σπίτι

ή στο γραφείο στα τηλ. 210 3506324 & 210 3506350 (∆ευτέρα έως και Παρασκευή 10 π.µ. - 5 µ.µ.). Αναλαµβάνουµε δωρεάν τα έξοδα αποστολής πανελλαδικά.

OBI_ GREEK DESIGN+GOOD DESIGN_FREESUNDAY_265X160.pdf

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

9

08/11/2013

3:00 µ.µ.

18

FREE SUNDAY

συνέντευξη

Τ

ις δυνατότητες του Συνηγόρου του Πολίτη να παρέµβει για την προστασία ανθρώπων που δοκιµάζονται από την κρίση και ταυτόχρονα από τις στρεβλώσεις της διοίκησης εξηγεί η επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Καλλιόπη Σπανού. Έχοντας ήδη να επιδείξει ένα αξιοθαύµαστο έργο, υποστηρίζει ότι η διοικητική µεταρρύθµιση είναι εξίσου σηµαντική µε την αντιµετώπιση της ανεργίας.

Ποια είναι η µεγαλύτερη πρόκληση για τον Συνήγορο του Πολίτη στις µέρες µας; Στα διαχρονικά προβλήµατα της διοίκησης, που είχε ήδη επισηµάνει ο Συνήγορος στο παρελθόν, προστίθενται τώρα αυτά που συνδέονται µε την κρίση και τη διαχείρισή της. Τα προβλήµατα που φτάνουν στον Συνήγορο είναι πλέον συστηµικής τάξεως, όχι απλώς ατοµικές περιπτώσεις διοικητικής δυσλειτουργίας. Από τη µια η διοίκηση έχει πληγεί από τα µέχρι τώρα µέτρα χωρίς να έχει ουσιαστικά µεταρρυθµιστεί, σε σηµείο που να τίθεται σε αµφισβήτηση η ικανότητά της να λειτουργήσει στοιχειωδώς αποτελεσµατικά. Οι πολίτες, από την άλλη, εκφράζουν στις αναφορές τους ένα αίτηµα κοινωνικής δικαιοσύνης και την αδυναµία τους να ανταποκριθούν σε όλο και βαρύτερες υποχρεώσεις. ∆ικαιοσύνη στην κατανοµή των φορολογικών βαρών, αντιµετώπιση της πρωτοφανούς ανεργίας, που απειλεί την κοινωνική συνοχή, στήριξη της οικονοµικής ανάπτυξης, υπερβαίνουν πολύ τα συνήθη προβλήµατα που καλείται να αντιµετωπίσει µια Ανεξάρτητη Αρχή. Σε αυτό το πλαίσιο ο Συνήγορος του Πολίτη επιχειρεί να παρέµβει τόσο για τις ατοµικές περιπτώσεις όσο και για να προτείνει τεκµηριωµένα τρόπους συνολικότερης υπέρβασης των προβληµάτων. Οι πρόσφατες ειδικές εκθέσεις για τα εµπόδια στην επιχειρηµατικότητα, τις διοικητικές απλουστεύσεις, την πιστοποίηση της αναπηρίας, αλλά και για το αγκάθι της ρατσιστικής βίας, δείχνουν ότι παρακολουθεί από κοντά το σφυγµό της κοινωνίας και ενδιαφέρεται να συµβάλει και συνολικότερα στην αντιµετώπιση σύγχρονων προκλήσεων. Η κρίση εµπιστοσύνης στη σχέση των πολιτών µε τους θεσµούς δεν επηρεάζει και τη δική σας προσπάθεια; Έχετε απόλυτο δίκιο να θέτετε αυτή την ερώτηση. Είναι προφανές ότι ένα πλαίσιο δυσπιστίας περιπλέκει κάθε σχέση. Στην Ελλάδα η δυσπιστία έναντι των θεσµών αποτελεί διαχρονικό χαρακτηριστικό και έχει, δυστυχώς, αφήσει ανεξίτηλη σφραγίδα σε δοµές και διαδικασίες, αλλά και στην καχυποψία, που ταλαιπωρεί εκατέρωθεν. Η αίσθηση είναι ότι το κράτος δεν µπορεί να στηρίξει την κοινωνία σε αυτή τη δύσκολη στιγµή. Η πλήρης ανατροπή προσδοκιών και προσωπικών και συλλογικών προγραµµατισµών φαίνεται να την ενισχύει. Ωστόσο, πρέπει να γίνει συνείδηση ότι όταν σχέσεις κράτους-πολιτών παγιδεύονται στον φαύλο κύκλο της δυσπιστίας, δεν υπάρχει συλλογική πρόοδος. Είναι µάλιστα µια διάσταση της αποστολής του Συνηγόρου του Πολίτη να απο-

24.11.2013

www.freesunday.gr

ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΣΠΑΝΟΥ, Συνήγορος του Πολίτη

ηση δικαιωµάτων και τη στήριξη στην πράξη ασθενέστερων οµάδων ή της παιδικής ηλικίας.

«∆ουλειά µας είναι να ενοχλούµε»

Μπορεί να βρει το δίκιο του χάρη στην παρέµβαση του Συνηγόρου του Πολίτη ένας οφειλέτης του ∆ηµοσίου που υφίσταται απηνείς κυρώσεις (π.χ. πλειστηριασµό ακινήτου, δέσµευση καταθέσεων); Η ανάγκη ενίσχυσης των δηµοσίων εσόδων οδηγεί σε όλο και πιο αυστηρά µέτρα. Ο κίνδυνος να βρεθούν τελείως απροστάτευτοι άνθρωποι οι οποίοι δοκιµάζονται από τη γενικότερη κατάσταση στην οικονοµία και την αγορά εργασίας είναι πραγµατικός. Ο Συνήγορος προσπαθεί να πείσει τη διοίκηση ότι πρέπει να εξαντλούνται και µε το παραπάνω όλες οι δυνατότητες διευκόλυνσης, ιδίως όταν είναι σαφής η αδυναµία πληρωµής και το πρόβληµα επιβίωσης που αντιµετωπίζουν οι πολίτες. Για παράδειγµα, αναζητεί επιεικέστερη µεταχείριση για όσους έχουν ιδιαίτερη ανάγκη, όπως στην περίπτωση οφειλής από δάνειο µε εγγύηση του ελληνικού ∆ηµοσίου, όταν η ∆ΟΥ προχώρησε σε κατάσχεση της µοναδικής κατοικίας της οικογένειας. Ο πολίτης έχει ζητήσει διαγραφή του χρέους προς το υπουργείο Οικονοµικών και ο Συνήγορος έπεισε τη ∆ΟΥ, ενόψει των δυσχερών οικονοµικών συνθηκών, να µη γίνει πλειστηριασµός της κατοικίας του πολίτη, τουλάχιστον µέχρι να απαντηθεί η αίτησή του. Μεταξύ αυτών που έχει επιτύχει, συγκαταλέγονται η άρση κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασµών, στην έκταση που παραβιαζόταν το προβλεπόµενο όριο ακατάσχετου των µισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθηµάτων. Η έκδοση εγκυκλίου προς τις ∆ΟΥ για τη διαδικασία αµφισβήτησης από τους φορολογουµένους των τεκµηρίων διαβίωσης. Ή ακόµη να γίνονται δεκτές οι εµπρόθεσµες συµπληρωµατικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος για συµπλήρωση αποδείξεων καταναλωτικών δαπανών. Έχει επίσης παρέµβει για το ΕΕΤΗ∆Ε και τη διακοπή ρεύµατος. Πιο πρόσφατα, µάλιστα, έχει ζητήσει το συµψηφισµό, υπό προϋποθέσεις, των οφειλών των πολιτών προς φορείς του «στενού» δηµόσιου τοµέα, µε βέβαιες και εκκαθαρισµένες απαιτήσεις των πολιτών προς ΟΤΑ αλλά και φορείς του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα. Οι προτάσεις που διατυπώνει η Ανεξάρτητη Αρχή πρέπει να είναι και ρεαλιστικές, ώστε να µπορούν να δώσουν διέξοδο. ∆ουλειά της είναι να «ενοχλεί», αλλά η ευθύνη για τις αποφάσεις παραµένει στη διοίκηση και την πολιτική ηγεσία.

ΣΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ καταστήσει σταδιακά αυτή τη σχέση, να ενισχύσει την πεποίθηση ότι το κράτος δικαίου, η νοµιµότητα και η χρηστή διοίκηση µπορούν να λειτουργήσουν στην κατεύθυνση µιας δικαιότερης κοινωνίας. Ποιο είναι το επίπεδο συνεργασίας σας µε την εκτελεστική εξουσία; Λαµβάνουν υπ’ όψιν τις εισηγήσεις σας; Όπως ξέρετε, ο Συνήγορος του Πολίτη διατυπώνει συστάσεις, δεν επιβάλλει. Η τεκµηρίωση των προτάσεων που διατυπώνει είναι κρίσιµη για την αξιοπιστία του. Το επίπεδο συνεργασίας µε τις υπηρεσίες είναι αρκετά καλό, αν και είναι σαφές ότι δυσκολεύονται να ανταποκριθούν. Στις ατοµικές περιπτώσεις, η διοίκηση ακολουθεί τις συστάσεις του Συνηγόρου σε ποσοστό πάνω από 75%, ενώ το 2012 έφτασε στο 82%. Όταν πρόκειται για ευρύτερες νοµοθετικές ή οργανωτικές προτάσεις, ο χρόνος αντίδρασης ποικίλλει. Η υιοθέτησή τους εξαρτάται από τις εκάστοτε προτεραιότητες, αλλά µε την πάροδο του χρόνου ενσωµατώνονται σε νοµοθετικές πρωτοβουλίες. Για παράδειγµα, από τις νοµοθετικές και οργανωτικές προτάσεις του 2011, ένα χρόνο αργότερα είχε υιοθετηθεί το 36%. Εµείς, πάντως, επιµένουµε και τις επαναφέρουµε. Η διαµεσολάβησή σας έχει, συνήθως, κάποιο πρακτικό αποτέλεσµα; Και βέβαια. Το ζήτηµα είναι, όταν ο πολίτης έχει δίκιο µε βάση το νόµο, να το βρει. Αλλά και όταν αδυναµίες της διοίκησης καταλήγουν να θίγουν δικαιώµατά του, είναι σηµαντικό να υπάρξει αποκατάσταση. Αν σκεφτεί κανείς ότι διαχρονικά σε πάνω από 75% των περιπτώσεων µόνο µε την πειθώ και τα επιχειρήµατα µπορεί να λυθεί ένα πρόβληµα χωρίς προσφυγή σε δικαστήρια, βλέπει την προσφορά του στους πολίτες. Τι περιεχόµενο έχουν τα περισσότερα αιτήµατα για παρέµβαση που δέχεστε; Οι αναφορές που υποβάλλονται στον Συνήγορο

Η ανάγκη ενίσχυσης των δηµοσίων εσόδων οδηγεί σε όλο και πιο αυστηρά µέτρα. Ο κίνδυνος να βρεθούν τελείως απροστάτευτοι άνθρωποι οι οποίοι δοκιµάζονται από τη γενικότερη κατάσταση στην οικονοµία και την αγορά εργασίας είναι πραγµατικός. Ο Συνήγορος προσπαθεί να πείσει τη διοίκηση ότι πρέπει να εξαντλούνται και µε το παραπάνω όλες οι δυνατότητες διευκόλυνσης. αντανακλούν ευρύτατα τις σύνθετες συνέπειες της κρίσης, αλλά και των µέτρων που λαµβάνονται για τη διαχείρισή της. Μπορώ να σας πω, για παράδειγµα, ότι οι φορείς που έχουν µακράν τα υψηλότερα ποσοστά κακοδιοίκησης είναι τα ασφαλιστικά ταµεία (27% το 2012 έναντι 5% το 2008), ακολουθούν οι εφορίες, ενώ από τους µεµονωµένους φορείς κυριαρχεί η ∆ΕΗ. Είναι σαφείς οι επιπτώσεις της κρίσης στις οικονοµικές σχέσεις κράτους-πολιτών, όπως η καθυστέρηση αποπληρωµής ιδιωτών προµηθευτών, επιστροφών φόρου, απονοµής συντάξεων κ.λπ. Αλλά δεν πρέπει να υποτιµώνται και προβλήµατα που οφείλονται στην αυξανόµενη αδυναµία της διοίκησης να επιτελέσει τον ελεγκτικό της ρόλο (π.χ. σε πολεοδοµικά και περιβαλλοντικά θέµατα) ή τον ρυθµιστικό της ρόλο στην εγγύ-

Η κοινωνική πλειοψηφία δυσκολεύεται από τη γραφειοκρατία. Γιατί κατά τη γνώµη σας συµβαίνει αυτό και δεν αλλάζει; ∆εν είναι περίεργο ότι είναι δύσκολη η συναλλαγή µε τη διοίκηση. Τα προβλήµατα έχουν ενταθεί, αλλά δεν εµφανίστηκαν σήµερα. Πολλά έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και πολύ καιρό για τον εκσυγχρονισµό της λειτουργίας της και την οχύρωση δηµοσίου συµφέροντος απέναντι στην επιρροή ειδικών συµφερόντων. Η διοικητική µεταρρύθµιση είναι προτεραιότητα εξίσου σηµαντική µε την αντιµετώπιση της ανεργίας και την ενθάρρυνση της οικονοµικής ανάπτυξης.

FREE SUNDAY 24.11.2013

www.freesunday.gr

άποψη

19

Οι αλήθειες που κρύβουν ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

Τ

η µία ο πρωθυπουργός και την άλλη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης διαβεβαιώνουν ότι θα φτάσουν στα άκρα και δεν θα υποκύψουν στις πιέσεις της τρόικας, που εµφανίζεται σαν να θέλει να µας κόψει τους µισθούς και τις συντάξεις για λόγους αντεκδίκησης, από ένα παράλογο µίσος ή από σκέτη ιδεοληψία. Μιλούν για success story, µε βασικό επιχείρηµα την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσµατος, ενώ η Ισπανία και η Ιρλανδία βγαίνουν από τα προγράµµατα προσαρµογής και εµείς δεν ξέρουµε ακόµη αν και πότε θα αποκτήσουµε πρόσβαση στις αγορές. Προαναγγέλλουν το τέλος της εποχής του µνηµονίου ενώ γνωρίζουν ότι έρχεται τρίτο πακέτο, το οποίο, ασφαλώς, και θα έχει όρους. Κρύβουν ότι η αποµείωση του χρέους, όταν γίνει και όπως θα γίνει, δεν θα είναι µια ευγενική προσφορά, ένα δώρο χωρίς ανταλλάγµατα, αλλά θα σηµαίνει σκληρές δεσµεύσεις σε βάθος χρόνων. Έκαναν απίθανα µαγειρέµατα πελατειακού περιεχοµένου για να φτιάξουν τον ενιαίο φόρο των ακινήτων στα µέτρα των αγροτών, οι οποίοι επί δεκαετίες εξαιρούνται των φορολογικών βαρών, είτε έχουν είτε δεν έχουν, και σκέφτηκαν να καλύψουν την τρύπα κόβοντας το πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων, για πολλοστή φορά, ώστε να εξαφανίσουν οποιαδήποτε δυνατότητα υπάρχει για χορήγηση ρευστότητας σε µια αγορά που ασφυκτιά και πεθαίνει. Οι νεοφιλελεύθεροι εκπρόσωποι των πιστωτών δεν το δέχτηκαν και τους επέστρεψαν το ισοδύναµο ως απαράδεκτο. Ήταν µια κατασκευή της ελληνικής κυβέρνησης ότι αµέσως µετά τις γερµανικές εκλογές θα γυρίσει η σελίδα για το ελληνικό ζήτηµα. Η επινόηση αυτή έγινε για να κερδηθεί πολιτικός χρόνος. Όταν το σενάριο κατέρρευσε, σηκώθηκε µπαϊράκι εναντίον των δανειστών, µε το περίστροφο των εκλογών στο τραπέζι, µετά έγινε µια προσπάθεια επιστροφής στην πεπατηµένη του καλοπιάσµατος αλλά χωρίς συµµόρφωση στην πράξη και τώρα είµαστε ξανά µπροστά σε ένα ακόµη αδιέξοδο. Ο πυρήνας του προβλήµατος είναι σύνθετος: ∆ΗΜΟΣΙΟ: Οι επίορκοι που βρέθηκαν είναι κάποιες δεκάδες, απολύσεις δεν θέλουν να κάνουν και δεν µπορούν να τις κάνουν µε όρους αξιοκρατίας γιατί τους είναι ξένο το know how, το Ενιαίο Μισθολόγιο δεν εφαρµόστηκε ποτέ, ούτε συγχωνεύονται ούτε καταργούνται οργανισµοί, και η περίφηµη «διαθεσιµότητα» εφαρµόζεται τυφλά και οριζόντια, χωρίς να είναι σαφές τι θα γίνει µετά τη συµπλήρωση του οκταµήνου, αν θα γυρίσουν στη θέση τους ή θα φύγουν οριστικά οι υπάλληλοι. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ: Η αλήθεια είναι ότι πάµε σε συντάξεις των 360 ευρώ και κάτι ψιλά ανάλογα µε τις εισφορές καθενός. Μέχρι τότε, όµως, πρόωρες συντάξεις µοιράζονται αφειδώς. Κάθε ∆ευτέρα και Τρίτη στις εφηµερίδες δηµοσιεύονται πίνακες και οδηγίες για το πώς µπορεί να βγει κανείς στη σύνταξη στα 60 και στα 58. Φυσικά αρνούνται να µειώσουν τις συντάξεις των λεγόµενων ευγενών ταµείων ή να καταργήσουν τα εφάπαξ ή να καταργή-

σουν τις διπλές/τριπλές συντάξεις που δίνονται, για να µη θίξουν τα δικαιώµατα ανθρώπων που δεν φταίνε αλλά, τι να γίνει, χρεοκοπήσαµε. Αντίθετα, δεν έχουν καµία ευαισθησία για τους συνταξιούχους του µέλλοντος, ούτε φυσικά για τους σηµερινούς εργαζόµενους, που πρέπει να είναι και ικανοποιηµένοι µε µισθούς των 600-700 ευρώ, γιατί θα µπορούσαν να είναι και άνεργοι ή απλήρωτοι. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ: Θα κάνουν, λέει, σύσκεψη κορυφής για τη µεγάλη φοροδιαφυγή και θα εξετάσουν λίστες µε βαριά ονόµατα. Τώρα που έχουν πέσει όλες οι µάσκες και έχει γίνει σαφές ότι δεν ήταν ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου ο κακός δαίµονας στον οποίο οφείλεται η τεράστια φορολογική αδικία, εξακολουθούν να κάνουν επικοινωνιακές ασκήσεις, αντί να µαζέψουν έσοδα από αυτά που θα πληρώσουν αυτοί που έχουν να πληρώσουν. Στο µεταξύ, συνεχίζουν να βασανίζουν τους πολίτες, που, για παράδειγµα, θα πρέπει να στηθούν στην ουρά της εφορίας για να πάρουν νέο κλειδάριθµο – γιατί πρέπει να συµβεί αυτό και γιατί δεν µπορεί να διευθετηθεί ηλεκτρονικά αυτό είναι κάτι που κανείς δεν θα το εξηγήσει. Έτσι, άλλωστε, συντηρείται ο µύθος ενός κράτους από το οποίο έχεις πάντα να περιµένεις ταλαιπωρία και δυσάρεστες εκπλήξεις. Μια δηµοφιλής συζήτηση στα κοµµατικά επιτελεία είναι γιατί ο κόσµος δεν βγαίνει στους δρόµους. Για όλα τα κόµµατα της Αριστεράς αυτή είναι µια τραυµατική διαπίστωση, την οποία δυσκολεύονται ακόµη και να αφοµοιώσουν, γιατί πηγαίνει κόντρα στο φαντασιακό τους για την ανατροπή που θα έρθει από κάτω. Η Αριστερά, συνήθως, κάνει µια εύκολη µετάφραση της απάθειας ως έκφρασης βουβής οργής. Για την κυβέρνηση η αποστασιοποίηση από τη συλλογική διαµαρτυρία εκλαµβάνεται ως επιβράβευση (!), και είναι κάτι που επικαλούνται συχνά για να αποδοµήσουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους. Ένα µέρος της αλήθειας είναι ότι η απαξίωση του συνδικαλιστικού κατεστηµένου και του πολιτικού συστήµατος λειτουργεί καταλυτικά, µε αποτέλεσµα η πλειοψηφία να µη θέλει να ακολουθήσει ένα δρόµο που της δείχνουν αυτοί τους οποίους απεχθάνεται. Άλλο κοµµάτι της αλήθειας είναι ότι πολλοί έχουν χαθεί µέσα στα προβλήµατά τους και κλείνονται στον µικρόκοσµό τους προσπαθώντας να τα βγάλουν πέρα όπως όπως. Παίζει ρόλο η αίσθηση της µαταιότητας, ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει, αφού πουθενά γύρω η λαϊκή αντίδραση δεν έφερε λιγότερη λιτότητα. Οπωσδήποτε συνδέεται µε την ακινησία και το ζάρωµα η απουσία εµπνευσµένων ηγεσιών και οραµάτων, η στροφή στον ατοµισµό που είχε συντελεστεί από πριν. Και ένας ακόµη λόγος είναι ίσως ότι δεν τα ξέρουν όλα όλοι. Υποψιάζονται, φαντάζονται, αλλά δεν γνωρίζουν µε βεβαιότητα πόσα ψέµατα προσφέρονται για να καλυφθούν ποια λάθη και ποιες συνειδητές επιλογές. Άλλωστε, υπάρχει και ο Στουρνάρας («το πιο σοβαρό κείµενο στη χώρα είναι το µνηµόνιο») ή ο Τζαµτζής («δεν θα γινόµουν βουλευτής µε µισθό 2.000 ευρώ»), που τους ξεφεύγουν µισές αλήθειες.

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΧΡΥΣΟΣ - ΑΣΗΜΙ (ΣΚΕΥΗ) -∆ΙΑΜΑΝΤΙA ΑΓΟΡΑΖΟΥΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ. ΕΛΑΤΕ ΣΕ ΜΑΣ, ΑΓΟΡΑΖΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ, ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΟ ΓΕΝΝΑΙΟ∆ΩΡΟΙ ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΚΕΡ∆ΙΣΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!!!

Επισκευτείτε µας σ' ένα από τα καταστήµατα µας: ● ROLEX ● CARTIER ● PATEK PHILIPPE ● IWC ● OMEGA ● BREITLING ● PIAGET ● LANGE&SHONE ● PANERAI ● VACHERON ● BVLGARΙ (και όλα τα υψηλής αξίας, χρυσά και ρολόγια τσέπης)

ΣΥΝΤΑΓΜΑ, ΝΙΚΗΣ 2, ΑΘΗΝΑ (ΠΡΟΣΟΧΗ ∆ΕΥΤΕΡΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 6). ∆ΕΥΤΕΡΑ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: 09.00-16.00 & ΣΑΒΒΑΤΟ: 10.00-14.00, ΤΗΛ.: 210 -3251071, ΚΙΝ. 6944775451 (24 ΩΡΕΣ), e-mail: info@euro-gold.gr • www.euro-gold.gr

ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ 24

(απέναντι από Carrefour Μαρινόπουλος).

ΑΓΟΡΑ-ΠΩΛΗΣΗ- ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ

∆ΕΥΤΕΡΑ-ΤΕΤΑΡΤΗ: 10.00-16.00 & ΤΡΙΤΗ-ΠΕΜΠΤΗ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: 10.00-19.00, ΣΑΒΒΑΤΟ: 10.00-14.00, ΤΗΛ.: 210 - 6085766, ΚΙΝ. 6944454471 (24 ΩΡΕΣ), e-mail: info@euro-gold.gr

20

free sunday

ρεπορτάζ

24.11.2013

www.freesunday.gr

Η σκοτεινή πλευρά της Κατοχής Η 4η Αυγούστου και

ο αντικομμουνιστικός αγώνας προσδιόρισαν τη στάση πολλών Ελλήνων έναντι των ναζί. γιωργος κυρτσοσ

Ο

ι καταγγελίες κατά του μνημονίου καταλήγουν πολλές φορές στο αίτημα για συμψηφισμό του χρέους του ελληνικού Δημοσίου με το αναγκαστικό δάνειο που επέβαλε η ναζιστική Γερμανία στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Οι ναζί κατακτητές χρηματοδότησαν τα στρατεύματά τους με τη βοήθεια του αναγκαστικού δανείου. Το αίτημα για συμψηφισμό των οφειλών δεν έχει σοβαρές πιθανότητες να ικανοποιηθεί, γιατί απορρίπτεται από τη Γερμανία αλλά και από τις περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που έχουν αφήσει πίσω τους, μέσα από διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες, τη δύσκολη περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πόλεμου. Η Ελλάδα της καθολικής συμμετοχής στην Αντίσταση, που αξίζει να ανταμειφθεί για τη στάση της στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πόλεμου, μπορεί να συμπληρώνει τα αντιμνημονιακά σενάρια, αλλά δεν έχει πάντα σχέση με την ιστορική πραγματικότητα.

Βιβλίο για τον ΕΔΕΣ Η έκδοση του βιβλίου του Βαγγέλη Τζούκα «Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο 1942-1944: Τοπικότητα και πολιτική ένταξη» (εκδόσεις Εστία) ενισχύει τα επιχειρήματα όσων αμφισβητούν την καθολικότητα της εθνικής αντίστασης. Ο συγγραφέας, ο οποίος γεννήθηκε στην Άρτα και η μητέρα του κατάγεται από ένα χωριό που βρίσκεται κοντά στην Πλάκα του Νομού Ιωαννίνων, όπου τον Φεβρουάριο του 1944 υπεγράφη η συμφωνία ανακωχής μεταξύ του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ, προσπαθεί να αναλύσει τον τρόπο που αναπτύχθηκε και τις επιλογές που έκανε ο ΕΔΕΣ υπό την ηγεσία του Ναπολέοντα Ζέρβα. Κατά την άποψη του συγγραφέα («Το Βήμα», Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013): «Η ανομοιογένεια στο εσωτερικό του ΕΔΕΣ είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για τον ερευνητή σε δύο επίπεδα, τόσο στη βάση της χρονικής φάσης –είναι μια άλλη οργάνωση το 1942, άλλη το 1943 και άλλη το 1944– όσο και στη βάση της σύγκρισης ΕΔΕΣ Αθήνας και ΕΔΕΣ Βουνού. Είναι γεγονός πως ένα μέρος του ΕΔΕΣ Αθήνας προσέγγισε ξεκάθαρα τον κρατικό μηχανισμό των δωσίλογων και συνεργάστηκε μαζί του».

Αιματοβαμμένο Εντελβάις Τις σχέσεις, σε επίπεδο τακτικής, μεταξύ του ΕΔΕΣ και των Γερμανών κατακτητών είχε αναλύσει στο βιβλίο του «Αιματοβαμμένο Εντελβάις: Η πρώτη Ορεινή Μεραρχία, το 22ο Σώμα Στρατού και η εγκληματική δράση τους στην Ελλάδα, 1943-1944» (εκδόσεις Εστία, δύο τόμοι) ο Γερμανός Χέρμαν Φρανκ Μάγερ. Κατέληγε μάλιστα στο συμπέρασμα ότι ο ΕΔΕΣ είχε συνάψει συμφωνία με τους Γερμανούς στην Ήπειρο, για να περιορίσει κάπως την πίεση που δεχόταν από τον ΕΛΑΣ. Ο κ. Τζούκας υποστηρίζει σχετικά με δηλώσεις του («Καθημερινή», Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013): «Για να λέμε τα πράγματα με το

όνομά τους, όλα τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι, υπό το βάρος της επίθεσης του ΕΛΑΣ, ο Ζέρβας προχώρησε σε κάποιο είδος ανακωχής με τους Γερμανούς, παραμένοντας βέβαια πάντα συνδεδεμένος με τον βρετανικό παράγοντα. Ωστόσο, το βιβλίο του Μάγερ έχει πολλά πραγματολογικά λάθη, κυρίως όμως, ενώ έχει ξεψαχνίσει τα γερμανικά αρχεία, σχεδόν αγνοεί τις ελληνικές πηγές, αφήνοντας απ’ έξω την εμφύλια διαμάχη. Ορθώς τονίζει τη σχέση ΕΔΕΣ και Γερμανών από εκείνη την περίοδο, παραβλέπει όμως ότι ακριβώς την ίδια περίοδο ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ μάχονται σκληρά. Υπήρξε δε και βρετανική οδηγία προς τον ΕΔΕΣ για αποχή από τον αντιστασιακό αγώνα, την οποία χρησιμοποίησε ο Ζέρβας. Να πούμε, επίσης, ότι όταν υπάρχουν νεκροί αντάρτες του ΕΔΕΣ από τους Γερμανούς μέσα στο 1944, αυτό δεν μπορείς να το αγνοήσεις. Και μπορεί ο Ζέρβας και ο σκληρός πυρήνας του ΕΔΕΣ να προχώρησαν τη δεδομένη στιγμή σε ανακωχή με τους Γερμανούς, ωστόσο πολλά μέλη τους συνέχισαν να πολεμούν. Όπως επίσης είναι πολλοί οι νεκροί του ΕΔΕΣ από τις συγκρούσεις με τον ΕΛΑΣ». Το βιβλίο του Βαγγέλη Τζούκα «Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο 1942-1944: Τοπικότητα και πολιτική ένταξη» προκαλεί αντιδράσεις από διάφορες πολιτικές κατευθύνσεις. Ο κ. Τζούκας επιμελήθηκε και τα «Ημερολόγια» του Ναπολέοντα Ζέρβα που θα κυκλοφορήσουν σύντομα σε έναν τόμο 700 σελίδων (εκδόσεις Ωκεανίδα). Όπως υπογραμμίζει ο συγγραφέας, ένα πράγμα προκύπτει από τα «Ημερολόγια» και είναι αδιαμφισβήτητο: «Ο Ζέρβας εξαρχής –και το τονίζω αυτό– ανεβαίνει στο βουνό με κύρια επιδίωξή του να αντιμετωπίσει αυτό που θεωρεί “κομμουνιστική απειλή”».

Η 4η Αυγούστου Oι τακτικοί ελιγμοί του Ζέρβα, ο οποίος ήταν από τους κορυφαίους της εθνικής αντίστασης, προσδιορίστηκαν από τις ανάγκες του αντικομμουνιστικού αγώνα στη φάση της σταδιακής αποχώρησης των κατακτητών από την Ελλάδα και της μετατροπής της αντιφασιστικής, αντιναζιστικής συμμαχίας σε σκληρό πόλεμο δύο αντίπαλων συνασπισμών για την παγκόσμια επικράτηση. Οι ιδεολογικές προτιμήσεις του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου αποτέλεσαν τη βάση για τη συνεργασία σημαντικού τμήματος του κρατικού μηχανισμού με τους κατακτητές. Στις εκλογές του Ιανουαρίου του 1936 το κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά συγκέντρωσε κάτι λιγότερο από 4% των ψήφων και κέρδισε μόλις επτά βουλευτικές έδρες. Σε διάστημα λίγων μηνών ο Μεταξάς πέρασε από τη μεγάλη πολιτική αποτυχία στην πολιτική κυριαρχία, εφόσον του δόθηκε εντολή από τη Βουλή, υπό την πίεση του βασιλιά Γεωργίου Β΄, να κυβερνήσει με ειδικές διαδικασίες, για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της χρεοκοπίας του ελληνικού Δημοσίου αλλά και την άνοδο του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Οι έκτακτες εξουσίες που έδωσε η Βουλή στον Ιωάννη Μεταξά μετατράπηκαν, την 4η Αυγούστου του 1936, σε δικτατορία με πρω-

τοβουλία του βασιλιά. Δημιουργήθηκε έτσι μια αξιοπερίεργη κατάσταση, με τον βασιλιά Γεώργιο Β΄ να έχει στενές σχέσεις με την Αγγλία και να είναι ενταγμένος στη στρατηγική της και τον πρωθυπουργό-δικτάτορα να δείχνει σαφή ιδεολογική προτίμηση προς τη φασιστική Ιταλία και τη ναζιστική Γερμανία. Ο Μεταξάς δεν αμφισβήτησε τις στρατηγικές επιλογές των ανακτόρων, γιατί, ως άριστος επιτελικός που ήταν –ήταν ο μόνος ανώτατος αξιωματικός που είχε προειδοποιήσει ότι ο ελληνικός στρατός δεν μπορούσε να αντέξει μια εκστρατεία στη Μικρά Ασία αλλά, δυστυχώς, δεν εισακούστηκε–, θεωρούσε πως η Ελλάδα της εποχής δεν μπορούσε να επιβιώσει έξω από τη βρετανική σφαίρα επιρροής. Έδωσε με αποτελεσματικό τρόπο τη μάχη υπέρ των εθνικών συμφερόντων, όπως τα αντιλαμβανόταν, προς το τέλος της ζωής του όμως κατέγραφε στο ημερολόγιό του (αρχές Ιανουαρίου 1941) την πίκρα του για τον τρόπο που συμπεριφέρθηκαν στην Ελλάδα ο Μουσολίνι και ο Χίτλερ, με τους οποίους τον ένωνε ο αντικοινοβουλευτισμός και ο αντικομμουνισμός. Σημείωνε μεταξύ των άλλων στο ημερολόγιό του ότι η πολιτική της Ρώμης και του Βερολίνου δεν ήταν τίποτε άλλο παρά «ένας διψασμένος ιμπεριαλισμός» και υπογράμμιζε πως «είναι όχι μόνον μωρός αλλά και κακόπιστος ο Έλληνας που πιστεύει ακόμα τώρα πλέον, με αυτά που βλέπουμε γύρω μας, στις ιδεολογίες του Χίτλερ και πολύ περισσότερο του Μουσολίνι». Οι επισημάνσεις του Ιωάννη Μεταξά αποκτούν μεγάλη σημασία, επειδή έγιναν την περίοδο που διαχειριζόταν τον στρατιωτικό θρίαμβο της Ελλάδας επί των στρατευμάτων του Μουσολίνι στην Αλβανία και προτού εκδηλωθεί η γερμανική επίθεση κατά της χώρας μας, τον Απρίλιο του 1941. Όπως επισημαίνει ο Φοίβος Οικονομίδης σε μία εξαιρετική ανάλυσή του που δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (3 Νοεμβρίου 2013): «Αλλά το ελληνικό φασιστικό πείραμα με βρετανική έγκριση γίνεται δίκοπο μαχαίρι. Πολλοί από αυτούς που έχουν εντρυφήσει στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου βρίσκουν μεγάλες ομοιότητες με τα καθεστώτα του Χίτλερ και του Μουσολίνι, τουλάχιστον όσον αφορά την ολοκληρωτική, δικτατορική κρατική μορφή και τον αντικομμουνιστικό αγώνα. »Γι’ αυτό δεν βρίσκουν κάποιο λόγο να αντισταθούν κατά των κατακτητών όταν αυτοί καταλαμβάνουν τη χώρα. Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου είναι εθισμένο στις απαγορεύσεις των πολιτικών κομμάτων, τις εκτοπίσεις, τις φυλακίσεις και τα βασανιστήρια των αντιφρονούντων, που προέρχονται κυρίως από τον αριστερό χώρο, αλλά όχι μόνο. »Όπως έγραψε και ο Μεταξάς, “η Ελλάς έγινε από 4ης Αυγούστου Κράτος αντικομμουνιστικό, Κράτος αντικοινοβουλευτικό, Κράτος ολοκληρωτικό”». Δεν είναι τυχαίο ότι οι υποστηρικτές της 4ης Αυγούστου πέρασαν με μεγάλη ευκολία στα Τάγματα Ασφαλείας, τη δημιουργία των οποίων μεθόδευσαν οι Γερμανοί το 1943, για να κινητοποιήσουν μέσα από αυτά τους αντικομμουνιστές, εν δυνάμει συνεργάτες τους. Την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί, αλλά και τις προτιμήσεις των Βρετανών συμμάχων, που βρίσκονταν σε αγωνιώδη αναζήτηση συνεργατών στην Ελλάδα για να ανακόψουν την προώθηση των κομμουνιστών, συνόψισε με τον ακόλουθο τρόπο ο απεσταλμένος των Βρετανών στο αρχηγείο του ΕΔΕΣ Τομ Μπαρνς, σε αναφορά του προς το Φόρεϊν Όφις: «Γνωρίζω μερικούς αξιωματικούς πολύ καλής φήμης που έχουν ενωθεί με τον Ράλλη (Ιωάννης Ράλλης, κατοχικός πρωθυπουργός, πατέρας του μετέπειτα πρωθυπουργού Γεωργίου Ράλλη) και λένε ότι ο λόγος που ενήργησαν έτσι είναι ότι είδαν τον ΕΛΑΣ να κυριαρχεί στην Ελλάδα. Πιστεύουν ότι πρέπει να σώσουν την Ελλάδα από τον κομμουνισμό και έτσι ενώθηκαν με τον Ράλλη, σαν το μικρότερο κακό. Νιώθω βέβαιος ότι θα βρεθούν ολόψυχα στο πλευρό κάθε αποβατικής συμμαχικής δύναμης. Ως εκ τούτου, αν και δέχονται να κάνουν τη δουλειά των Γερμανών, νομίζω ότι θα πρέπει να αποφύγουμε να τους καταγγείλουμε δημόσια με τέτοιους όρους, ώστε ο δρόμος να μην κλείσει αμετάκλητα σε μια μεταγενέστερη επανασυμφιλίωση».

FREE SUNDAY

άποψη

24.11.2013

www.freesunday.gr

Από τις πελατειακές σχέσεις στην άµεση εκπροσώπηση ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΤΗ*

Η

ιστορία στις δηµοτικές εκλογές του 2010 κατέγραψε µία µεγάλη ανατροπή. Η Ν∆ έχασε µετά από 24 χρόνια τους δήµους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, τους οποίους είχε κερδίσει το 1986, µετά από 11 χρόνια κυριαρχίας της κεντροαριστεράς. Όµως αυτή, καλώς ή κακώς, είναι η πρώτη ανάγνωση του αποτελέσµατος. Σηµαντική µεν, διότι σηµατοδοτεί µία ανατροπή. Αλλά δυστυχώς επιφανειακή. Το βασικό θέµα που έχει να αναλύσει το ελληνικό πολιτικό προσωπικό δεν είναι η εκλογή Καµίνη και Μπουτάρη, αλλά η διαδικασία µε την οποία έγινε. Το 2006 στο ∆ήµο της Αθήνας η εκλογή του Νικήτα Κακλαµάνη είχε γίνει µε το 53% του συνόλου των εγγεγραµµένων να ψηφίζει έγκυρα, ενώ αντίστοιχα του Βασίλη Παπαγεωργόπουλου στη Θεσσαλονίκη στον δεύτερο γύρο µε το 56% των ψηφοφόρων. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο µεν Γιώργος Καµίνης εξελέγη άνετα, µε το 30,42% να προσέρχεται στις κάλπες, ενώ ο Γιάννης Μπουτάρης οριακά, µε το 42% των ψηφοφόρων. Προφανώς δεν υπάρχει ζήτηµα νοµιµοποίησης της εκλογής. Το ζήτηµα που αναδεικνύεται αφορά τη νοµιµοποίηση του πολιτικού συστήµατος µε το οποίο διοικείται η χώρα, αλλά συγχρόνως αναδεικνύει τεράστια πολιτικά προβλήµατα.

Η µείωση της συµµετοχής

Η µείωση της συµµετοχής, η οποία καταγράφηκε και στις βουλευτικές εκλογές του 2012, στις οποίες «η τύχη της χώρας κρεµόταν από µια κλωστή», έχει πολλές ερµηνείες. Κατά τη γνώµη µου, όµως, σηµαντικότερη είναι η πεποίθηση του εκλογικού σώµατος, της κοινωνίας δηλαδή, ότι η πολιτική διαδικασία θα έχει ελάχιστες διαφορές

αν επιλεγεί να διοικήσει ο α ή ο β υποψήφιος. Η αξιοπιστία της πολιτικής διαδικασίας βρίσκεται στο ναδίρ και αυτό είναι αποτέλεσµα της αξιοπιστίας αυτών οι οποίοι διεκδικούν να την ασκούν. ∆ίνουν την εντύπωση ότι η µόνη σταθερά σε µια εποχή τεράστιας αβεβαιότητας είναι η επιθυµία τους να διατηρήσουν τα προνόµια που τους έχει παραχωρήσει το σύστηµα που υπηρετούν. ∆εν µπορεί, για παράδειγµα, να έχει καταστεί στρατηγική πολιτική επιλογή η µείωση των µισθοδοτουµένων από το δηµόσιο ταµείο αλλά να διατηρείται ακέραιος ο αριθµός των συµβούλων, όλων όσοι εφαρµόζουν την πολιτική αυτή. Η µείωση, όµως, της συµµετοχής στην εκλογική διαδικασία δεν έχει µόνο ερµηνείες, αλλά και συνέπειες. ∆ιότι αυξάνει το ειδικό βάρος και την επιρροή οργανωµένων οµάδων στη διαχείριση των δηµοσίων πραγµάτων. Οι οργανωµένες οµάδες θα µπορούσαν, για παράδειγµα, να είναι οι κοµµατικές βάσεις, οι οποίες να επιβάλλουν υποψηφίους µε την άνεση που έχουν στην κατεύθυνση της ψήφου. Όµως όσοι παρακολουθούν τις εσωτερικές διαδικασίες στα κόµµατα γνωρίζουν ότι η εσωκοµµατική διαδικασία έχει εξελιχθεί σε υπόθεση λίγων στελεχών και πολλών αναλογικά υπαλλήλων του κόµµατος. Γιατί το ίδιο το κοµµατικό σύστηµα της χώρας προωθούσε τη συµµετοχή σε αυτές τις διαδικασίες ως ενέχυρο για την εξυπηρέτηση προσωπικών υποθέσεων. Αυτό ανήκει πλέον στο παρελθόν για τη µεγάλη πλειοψηφία των πολιτών. Πρακτικά, τα κόµµατα όχι διορισµό δεν µπορούν να κάνουν, αλλά ούτε κλήση να σβήσουν.

...και οι οργανωµένες οµάδες συµφερόντων

Αυτή η αδυναµία των κοµµάτων να επηρεάσουν την πολιτική διαδικασία έχει αφήσει πολύ χώρο σε οργανωµένες οµάδες, οι οποίες εξυπηρετούν

συγκεκριµένα συµφέροντα. Όταν στο ∆ήµο της Θεσσαλονίκης η εκλογή κρίθηκε µε διαφορά 329 ψήφων, είναι προφανές ότι η µετακίνηση τέτοιων οµάδων από τη µία πλευρά στην άλλη δηµιουργεί αλλαγή στην ισορροπία. Τι θα σήµαινε, για παράδειγµα, η κοινή θέση των καταστηµαταρχών σε µία συγκεκριµένη περιοχή εστίασης στην οποία λειτουργούν 82 επιχειρήσεις (το παράδειγµα δεν είναι τυχαίο) µε την προσδοκία χαλαρότερης αστυνόµευσης ή επιείκειας στην επιβολή των προστίµων; Ποιος ωφελείται, για παράδειγµα, από την προώθηση της επιχειρηµατικότητας «του καφέ», που έχει κατακλύσει το ∆ήµο Θεσσαλονίκης, όπου σήµερα λειτουργούν πάνω από 6.000 τέτοιες επιχειρήσεις; Οι αφελείς που επενδύουν σε αυτές τις επιχειρήσεις και πολύ σύντοµα χάνουν τα λεφτά τους ή οι ιδιοκτήτες των ακινήτων που τις φιλοξενούν; Πόσο παράλογη είναι η σκέψη ότι οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, ειδικά στο κέντρο της πόλης, στηρίζουν αυτούς που προωθούν τα συµφέροντά τους, δηλαδή να µη µένουν άδεια τα µαγαζιά τους; Η κατάρρευση του κοµµατικού συστήµατος και η απονοµιµοποίηση του πολιτικού προσωπικού δίνουν άλλες δυνατότητες πολιτικής εκπροσώπησης. Το ζήτηµα δεν είναι αν θα αλλάξει το εκλογικό σύστηµα στις δηµοτικές εκλογές, αλλά να έχουν µελετηθεί οι συνέπειες από την αλλαγή και να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες για τις παρενέργειές τους.

21

Το ζήτηµα δεν είναι αν θα αλλάξει το εκλογικό σύστηµα στις δηµοτικές εκλογές, αλλά να έχουν µελετηθεί οι συνέπειες από την αλλαγή και να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες για τις παρενέργειές τους. Το σύστηµα είναι ο τρόπος εκλογής. «Το προτεινόµενο µοντέλο αποτρέπει σε πολύ µεγάλο βαθµό τις ακραίες πρακτικές λαϊκισµού και πελατειακών σχέσεων» έγραψε την προηγούµενη ∆ευτέρα στο «Έθνος» ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Λεωνίδας Γρηγοράκος. Αρκεί να µην έχουµε στο µεταξύ τη µετατροπή της πελατειακής σχέσης συγκεκριµένων οµάδων µε την πολιτική εξουσία σε απευθείας συστατικό µέρος ενός συνασπισµού συµφερόντων που διαχειρίζεται την πολιτική εξουσία. Και µάλιστα µη πολιτικού. *Ο Χρήστος Μάτης είναι δηµοτικός σύµβουλος Θεσσαλονίκης.

22

FREE SUNDAY

κόσµος

24.11.2013

www.freesunday.gr

Χ

ωρίς αρκετά ισχυρά πρότυπα, οι νέες γυναίκες συνεχίζουν να στρέφονται στη µόδα και σε ηµίγυµνες διασηµότητες για καθοδήγηση σχετικά µε το τι σηµαίνει να είσαι θηλυκό. Πάνω που νοµίζαµε ότι δεν υπάρχει µέρος του γυναικείου σώµατος που δεν έχει γίνει αντικείµενο ενδελεχούς έρευνας για πιθανές ατέλειές του, ένα σηµείο που αποµονώνεται από τη συνολική εικόνα της γυναίκας και γύρω από το οποίο στήνεται µια ολόκληρη βιοµηχανία, έρχεται η τελευταία εµµονή µε το κενό ανάµεσα στους µηρούς.

Μια κουλτούρα που αντιγράφει από τη βιοµηχανία της µόδας, εκεί όπου το διαφορετικό δεν είναι ανεκτό, και που συχνά οδηγεί τις νεαρές γυναίκες και όλο και περισσότερα αγόρια σε διαταραχές πρόσληψης της τροφής, όπως η ψυχογενής ανορεξία και η βουλιµία, που χαρακτηρίζονται από ακραία συναισθήµατα, σκέψεις και συµπεριφορές σχετικά µε τη λήψη τροφής, το βάρος και την εικόνα του σώµατος. Πριν από το κενό στους µηρούς, πολύ στη µόδα ήταν η εικόνα της έντονα ορατής κλείδας. Αυτό που άλλοτε αποτελούσε σηµείο ακραίας πείνας κέρδισε «likes», µε αποτέλεσµα διάφορα προϊόντα οµορφιάς να κυκλοφορούν στην αγορά µε σκοπό την ενίσχυση του στιλ «έφηβη της Αιθιοπίας την περίοδο του λιµού».

Το thigh gap ως πρόβληµα Πριν από λίγες µέρες η Ρόµπιν Λόουλι, µια πανύψηλη καλλονή από την Αυστραλία, ανέβασε στο λογαριασµό της στο Facebook µια φωτογραφία στην οποία ποζάρει για γνωστή εταιρεία εσωρούχων µε την οποία συνεργάζεται σε διάφορες σειρές. Και λοιπόν, θα πείτε, άλλο ένα µοντέλο που προωθεί τη δουλειά του. Και, πράγµατι, οι φωτογραφίες της δεν θα είχαν και µεγάλη σηµασία αν δεν είχε πρόσφατα γράψει ένα άρθρο που έκανε αίσθηση και είχε ως αποτέλεσµα την εµφάνισή της σε πολλές εκποµπές της αµερικανικής τηλεόρασης. Η Λόουλι βρέθηκε, µεταξύ άλλων, στο δηµοφιλές σόου της Έλεν ντε Τζένερις, όπου, σταυρώνοντας τα µακριά πόδια της, περιέγραψε την επίθεση που είχε προηγηθεί στο ίδιο µέσο όταν ανέβασε µια φωτογραφία στην οποία φαινόταν ότι δεν έχει…thigh gap. Το µοντέλο µοιράστηκε µε το ζωντανό κοινό της εκποµπής ότι στις διαδροµές της µόδας απλώς δεν µπορείς να κάνεις καριέρα αν, όταν στέκεται όρθια µε τα πόδια ενωµένα, δεν υπάρχει κενό ανάµεσα στους µηρούς σου. Η ίδια, µια γυναίκα µε ύψος 1.88 και βάρος 75 κιλά, έµαθε πολύ νωρίς ότι, αν ήθελε να δουλέψει, έπρεπε να µεταπηδήσει στα µοντέλα για µεγάλα µεγέθη. Σήµερα, στα 24 της, αντιδρά δυναµικά, µιλώντας για την αγωνία της να χάσει βάρος που τη βασάνιζε σε ολόκληρη την εφηβεία της, για να γίνει το µέγεθος που θα της επέτρεπε να εργαστεί ως µοντέλο, και βγαίνει στην άλλη όχθη, «φωνάζοντας» ότι αγαπάει το σώµα της, όπως ακριβώς είναι. Η συµβουλή της προς τις γυναίκες: η θετική εικόνα για τον εαυτό µας έχει αποτέλεσµα. Όσο πιο συχνά λέµε ότι αγαπάµε το σώµα µας, τόσο καλύτερα νιώθουµε γι’ αυτό.

«Τεµαχίζοντας» το σώµα Μπορεί να ακούγεται γλυκανάλατο, αλλά είναι δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι µια τόσο όµορφη γυναίκα µπορεί να πέσει θύµα bullying, µε χαρακτηρισµούς όπως «γουρούνα» και «τόφαλος», επειδή ακουµπούν τα πόδια της όταν στέκεται όρθια. Κι όµως, η κριτική δεν προήλθε από επαγγελµατίες της µόδας, αλλά από καθηµερινές γυναίκες που την είδαν σε ένα µέσο κοινωνικής δικτύωσης. Έµπνευσή τους οι γυαλιστερές σελίδες των περιοδικών και τα απι-

Η προκατάληψη του κενού ΑΝΝΑ ΖΑΡΙΦΗ σχνασµένα πρότυπα οµορφιάς που λανσάρονται µέσω των δηµοσίων σχέσεων και του µάρκετινγκ ως ανθρώπινα προϊόντα. Με την άνοδο του Instagram και των άλλων social media, η κουλτούρα της διασηµότητας κατακλύζεται από «καθηµερινές» εικόνες νέων, λιγνών µοντέλων και αστέρων που διασκεδάζουν σε φεστιβάλ και πάρτι, διαλαλώντας ότι το στιλ τους είναι σικ και διασκεδαστικό. Όπως τα «µυστικά» των σταρ, έτσι και η ιδέα του thigh gap, σταθερού βαρόµετρου αδυναµίας µεταξύ των µοντέλων, ξέφυγε από τον περίκλειστο κόσµο της µόδας και έφτασε να γίνει συνείδηση και ανησυχητική τάση µεταξύ µιας µερίδας νέων γυναικών, που δηλώνουν έτοιµες να κάνουν τα πάντα για να το αποκτήσουν. Το thigh gap έχει το δικό του # στο Twitter, όπου οι χρήστες ανεβάζουν εικόνες από µηρούς που δεν ακουµπούν για… έµπνευση και links για εξειδικευµένα blogs, που προσφέρουν συµβουλές και υποστήριξη. Μία από τις πιο δηµοφιλείς πλατφόρµες στο Tumblr είναι αφιερωµένη στην απόκτηση του κενού, µε το ανάλογο υλικό. Όπως γίνεται γρήγορα αντιληπτό, η ευκολότερη οδός για ένα προεφηβικό σώµα είναι να µην τρως τίποτα, και πάλι δεν είναι σίγουρη. Κάτι που καθόλου δεν πτοεί όσους τιτιβίζουν µε µανία στο λογαριασµό @CarasThighGap (το κενό των µηρών της Κάρα) ωδές στην Κάρα Ντελεβίν, µια νεαρή γόνο γνωστής βρετανικής οικογένειας που κάνει καριέρα ως µοντέλο µε βάση το Λονδίνο. Ως τάση, πάντως, δεν έχει παρασύρει ολόκληρο τον κόσµο, ειδικά εκείνες τις περιοχές όπου δεν χρειάζεται δίαιτα και οι συνθήκες ζωής ευνοούν αυτό το τόσο επιθυµητό look,

Η Λόουλι βρέθηκε, µεταξύ άλλων, στο δηµοφιλές σόου της Έλεν ντε Τζένερις, όπου, σταυρώνοντας τα µακριά πόδια της, περιέγραψε την επίθεση που είχε προηγηθεί στο ίδιο µέσο όταν ανέβασε µια φωτογραφία στην οποία φαινόταν ότι δεν έχει… thigh gap. το οποίο και προκύπτει φυσικά. Ούτε είναι µια πρόκληση που ενδιαφέρει καθολικά τις γυναίκες, ειδικά όσες µεγαλώνοντας καταλαβαίνουν ότι µπορεί και να πρόκειται για ιδιαιτερότητα κατασκευαστική, και για πολλές αδύνατη ακόµα κι αν… πεθάνουν στη δίαιτα. Είναι όµως µια ακόµα εµµονή, ένας φετιχισµός για ένα συγκεκριµένο µέλος του σώµατος, µια επίθεση προς το ενήλικο θηλυκό σώµα ως σύνολο. Σύµπτωµα µιας κουλτούρας που βλέπει τις γυναίκες εξωτερικά, µετράει και αξιολογεί τις συνιστώσες τους και τις ενθαρρύνει να παραµένουν προσκολληµένες στην ανάγκη έγκρισης της εµφάνισής τους.

Περισσότερες κανονικές γυναίκες ∆ειλά δειλά η µόδα κοιτάζει προς την απέναντι πλευρά, όµως ακόµα τα plus size µοντέλα παρουσιάζονται ως εξωτικά δείγµατα που τραβούν το βλέµµα µας µια φορά στο τόσο, για να εξαφανιστούν πίσω στις σελίδες καταλόγων µε φαρδιά ρούχα. Toν Ιούνιο του 2011 η ιταλική «Vogue» κυκλοφόρησε ένα τέτοιο εξώφυλλο, που απεικόνιζε τη Λόουλι και δύο ακόµα γνωστά «χοντρά» µοντέλα, τις Τάρα Λιν και Κάντις Χάφιν, µέσα από το φακό του Στίβεν Μέιζελ. Οι άνθρωποι της µόδας τη λάτρεψαν για τη σεξουαλικότητα που απέπνεε και µετά βιάστηκαν να καταχωνιάσουν το τεύχος στο ντουλάπι µε τις µεζούρες. Η µεγάλη επιτυχία της καµπάνιας στην οποία συµµετέχει η Λόουλι είναι πως οι σειρές εσωρούχων που διαφηµίζει δεν είναι ειδικά σχεδιασµένες για µεγάλα µεγέθη. Σε µια αγορά που κατακλύζεται από «αγγελικά» πλασµένα µοντέλα σε αµερικανικό µέγεθος 0, οι εικόνες της κάνουν τη διαφορά, γιατί µας υπενθυµίζουν την πραγµατικότητα, ότι δηλαδή καθηµερινά εκατοµµύρια γυναίκες, όλων των σχηµάτων, φορούν όµορφα εσώρουχα και αισθάνονται σέξι. Σε κάνει να αναρωτιέσαι γιατί τα περιοδικά δεν είναι γεµάτα µε διαφηµίσεις για εσώρουχα µε µοντέλα σε κανονικό µέγεθος, ειδικά εφόσον µοιάζουν στην 24χρονη Αυστραλή. Ευτυχώς, οι περισσότεροι ενήλικες σταµατούν γρήγορα να βασανίζονται για τις σάρκες των µηρών τους. Όµως η ιδέα ότι µπορείς να σταµατήσεις τα κορίτσια και τα αγόρια από το να ασχολούνται µε το σώµα τους, και µάλιστα «τεµαχίζοντάς» το σε κοµµάτια που απαιτούν διόρθωση, σε µια κουλτούρα που δίνει τόση σηµασία στην εικόνα, είναι µάλλον αφελής. Η εµµονή µε το πρότυπο που σε πολλές περιπτώσεις µοιάζει επικίνδυνα ασθενικό δεν γνωρίζει τάξεις και οικονοµική κατάσταση, γι’ αυτό και οι διαταραχές δεν έχουν προκαταλήψεις. Ίσως είναι απογοητευτικά πεζό, αλλά µόνο µέσω παραδειγµάτων που ενισχύουν το µήνυµα της δύναµης και της υγείας µπορεί κάποιος να φτάσει στο αποκαλυπτικό συµπέρασµα ότι το να περάσουµε µια ζωή µετρώντας τους µηρούς µας είναι µια ζωή χαµένη.

FREE SUNDAY

ανάλυση

24.11.2013

www.freesunday.gr

Μεγάλη Βρετανία και Μικρή Βρετανία Το Ηνωµένο Βασίλειο είναι ένα αλά καρτ, ισχυρό, αλλά εσωστρεφές κράτος-µέλος της Ε.Ε. Μέχρι πότε όµως; ΤΟΥ ∆ΗΜΗΤΡΗ ΡΑΠΙ∆Η*

Γ

ια πολλούς αναλυτές η Μεγάλη Βρετανία είναι το δεξί χέρι των ΗΠΑ στην Ε.Ε. Ένας πιστός σύµµαχος που ποτέ δεν λοξοδροµεί από τις αποφάσεις της Ουάσινγκτον, ποτέ δεν παρεκκλίνει από τις πολεµικές προσταγές της εκάστοτε αµερικανικής κυβέρνησης και ποτέ δεν ξεχνά τους λόγους για τους οποίους αποφάσισε να εισχωρήσει στους κόλπους της Ε.Ε. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια η πολιτική του Λονδίνου παρουσιάζει τάσεις έντονης εσωστρέφειας και ελαφράς αποµάκρυνσης από το παραδοσιακό πεδίο δράσης της εξωτερικής πολιτικής, επιλέγοντας σταδιακά να χαράξει έναν αυτόνοµο δρόµο, εντελώς διαφορετικό από εκείνον που ανέδειξε τη Μεγάλη Βρετανία σε παγκόσµια εµπορική και οικονοµική αυτοκρατορία µέχρι και τον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο. Τα τελευταία τριάντα χρόνια η Μεγάλη Βρετανία συνδέθηκε µε δύο πολιτικούς: τη Μάργκαρετ Θάτσερ και τον Τόνι Μπλερ. Από διαφορετικά κόµµατα και µε διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες, οι δύο αυτές πολιτικές προσωπικότητες κατάφεραν να δώσουν το στίγµα της βρετανικής πολιτικής παγκοσµίως. Η µεν Θάτσερ µε την άκρως φιλελεύθερη πολιτική της στο εσωτερικό, ο δε Μπλερ µε τον παρεµβατικό χαρακτήρα της βρετανικής εξωτερικής πολιτικής τόσο εντός της Ε.Ε. όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η Βρετανία του 2013 έχει να παρουσιάσει πολλά διαφορετικά χαρακτηριστικά τόσο σε σχέση µε τη διακυβέρνηση Θάτσερ όσο και σε σχέση µε τη διακυβέρνηση Μπλερ. Τα βασικά στοιχεία που διαφοροποιούν τη Βρετανία του σήµερα από τη Βρετανία των προηγούµενων περιόδων της κυριαρχίας Θάτσερ και Μπλερ είναι τα εξής: η προέλευση και το εργασιακό και εκπαιδευτικό βάθος του µεταναστευτικού της ρεύµατος, η εσωστρέφεια της εξωτερικής της πολιτικής, η πορεία αυτονόµησης της Σκοτίας, ο συγκρατηµένος εξαγωγικός χαρακτήρας του εµπορίου της, το ενδυναµωµένο µουσουλµανικό στοιχείο στην κοινωνία της και βέβαια τα υψηλά ποσοστά ευρωσκεπτικισµού. Εκείνα τα στοιχεία που παραµένουν ανέπαφα από το παρελθόν είναι ως επί το πλείστον η συναλλαγµατική

δύναµη της λίρας και ο κοσµοπολίτικος χαρακτήρας της κοινωνικής και οικονοµικής κουλτούρας του Λονδίνου. Αναφορικά µε το µεταναστευτικό ρεύµα, υπάρχουν συγκεκριµένες διαφοροποιήσεις σε δύο επίπεδα. Το πρώτο είναι η προέλευση του εργατικού µεταναστευτικού ρεύµατος, το οποίο τα τελευταία χρόνια προέρχεται κυρίως από χώρες του πρώην ανατολικού µπλοκ και αναζητά εργασία στον πρωτογενή τοµέα και στον τουρισµό. Το δεύτερο επίπεδο είναι η προέλευση των φοιτητών, που την τελευταία τριετία προέρχονται σε µεγάλο ποσοστό από την Κίνα, παρουσιάζοντας αύξηση, στο σύνολο των φοιτητών, της τάξης του 30%-40%. Αναφορικά µε την εξωτερική της πολιτική, η Μεγάλη Βρετανία του 2013 στέκεται κριτικά απέναντι στους επεµβατικούς πολέµους που θέλουν να επιχειρήσουν οι ΗΠΑ. Πρώτο και ισχυρότερο παράδειγµα αποτελεί η άρνηση της Κάτω Βουλής να υπερψηφίσει την πρόταση του πρωθυπουργού Κάµερον για στρατιωτική επέµβαση στη Συρία, ύστερα από πρόταση των Αµερικανών. Η συζήτηση για την επέµβαση στη Συρία υπήρξε άκρως ενδιαφέρουσα, καθώς για πρώτη φορά συζητήθηκαν ανοιχτά ζητήµατα που µέχρι τότε ήταν ταµπού για τη βρετανική πολιτική, όπως οι αµυντικές δαπάνες, η αναγκαιότητα ενός πολέµου µακριά από τα άµεσα βρετανικά συµφέροντα και το γενικότερο κόστος µια τέτοιας πρωτοβουλίας για την οικονοµία. Η απόφαση τελικά να µην ακολουθήσει η Μεγάλη Βρετανία τις ΗΠΑ και, επί της ουσίας, να ακυρώσει τη στρατιωτική επέµβαση στη Συρία ήταν µια αναπάντεχη έκπληξη για πολλούς εντός και εκτός του Ηνωµένου Βασιλείου. Αναφορικά µε την πορεία αυτονόµησης της Σκοτίας από τη Μεγάλη Βρετανία, τα πράγµατα έχουν λάβει το δρόµο τους. Ακόµα κι εάν στο επερχόµενο δηµοψήφισµα τον Σεπτέµβριο του 2014 για την ανεξαρτητοποίηση της Σκοτίας επικρατήσουν οι ενωτικοί, το Ηνωµένο Βασίλειο θα γυρίσει σελίδα οριστικά. Σε πολιτικό επίπεδο, στις εκλογές του 2011 για το σκοτσέζικο Κοινοβούλιο επικράτησε µε πλειοψηφία το Εθνικό Κόµµα της Σκοτίας –εκείνο που επιδιώκει την ανεξαρτητοποίηση–, ενώ σε έρευνες γνώµης του τελευταίου

23

εξαµήνου το ποσοστό των Σκοτσέζων που πιστεύει ότι η πολιτική του τοπικού Κοινοβουλίου επηρεάζει περισσότερο την τοπική πολιτική και οικονοµία σε σχέση µε το πόσο την επηρεάζει το Λονδίνο έχει αγγίξει το 50%. Σε επίπεδο οικονοµίας, ανάλογο είναι το ποσοστό των Σκοτσέζων που πιστεύει ότι η τοπική οικονοµία µπορεί να τα καταφέρει καλύτερα απ’ ό,τι σήµερα, χωρίς την κεντρική κυβέρνηση. Αν τελικά το αποτέλεσµα του δηµοψηφίσµατος είναι θετικό και η Σκοτία ανεξαρτητοποιηθεί, η Μεγάλη Βρετανία δεν θα χάσει µόνο το 8% του πληθυσµού της αλλά και το 32% των εδαφών της, το 1/3 της αγροτικής της παραγωγής, την πλειοψηφία της στρατιωτικής της δύναµης και του έµψυχου δυναµικού, και βέβαια την πρόσβαση στις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Βόρειας Θάλασσας. Σε ανάλογη κλίµακα, ενδεχόµενη ανεξαρτητοποίηση της Σκοτίας θα αποδυναµώσει τη χώρα διεθνώς και θα δώσει ισχυρό ερέθισµα για ανάλογες αποσχιστικές τάσεις στην Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία. Αναφορικά µε τον συρρικνούµενο εξαγωγικό χαρακτήρα της χώρας, πολλές εταιρείες, µολονότι έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους σε αναδυόµενες οικονοµίες, όπως στην Ινδία για παράδειγµα, έχουν µεταφέρει τις κεντρικές τους δραστηριότητες εκτός της Μεγάλης Βρετανίας, σε αναζήτηση φθηνότερου εργατικού δυναµικού και χαµηλότερου κόστους. Ένα επίσης µεγάλο µέρος του εξαγωγικού της εµπορίου κατευθύνεται στην Ε.Ε., αλλά συναντά µεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωµές και τη γενικότερη κίνηση της αγοράς, εξαιτίας της οικονοµικής δυσπραγίας. Ακόµα και οι οικονοµικές υπηρεσίες της Μεγάλης Βρετανίας παρουσιάζουν κάµψη την τελευταία τετραετία, σηµειώνοντας συνολική πτώση της τάξης του 20%. Αναφορικά µε το µουσουλµανικό στοιχείο, ο θρησκευτικός φιλελευθερισµός της χώρας έχει επιτρέψει την αθρόα εισροή θρησκευτικών οµάδων που δραστηριοποιούνται σε πανεπιστήµια και υποβαθµισµένα προάστια και ριζοσπαστικοποιούν Βρετανούς πολίτες µουσουλµανικής καταγωγής και εργαζόµενους µετανάστες. Τα ποσοστά ισλαµοφοβίας και ρατσισµού ενδυναµώνονται, ιδιαίτερα σε περιοχές µε χαµηλό βιοτικό επίπεδο, υψηλά ποσοστά ανεργίας και εγκληµατικότητας. Και αν τη δεκαετία του 1980 µιλάγαµε για συγκεκριµένες περιοχές, όπως το Μπράντφορντ στο Λονδίνο ή συνοικίες του Μπέρµινγχαµ στην κεντρική Αγγλία, σήµερα το ζήτηµα λαµβάνει ευρύτερες διαστάσεις, αγκαλιάζοντας συνοικίες σε Λίβερπουλ, Μάντσεστερ και Σέφιλντ. Παράλληλα µε όλα τα παραπάνω, τα ποσοστά ευρωσκεπτικισµού αγγίζουν το 35%-38%, από τα υψηλότερα µεταξύ των κρατών-µελών της Ε.Ε. Αυτό δεν είναι ένα ζήτηµα µε το οποίο η χώρα έρχεται για πρώτη φορά αντιµέτωπη, ωστόσο υπό τις παρούσες συνθήκες αποκτά ακόµα µεγαλύτερη σηµασία. Ειδικά µε ορίζοντα τις ευρωεκλογές του 2014, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να δούµε ποια θα είναι η στάση της βρετανικής κοινωνίας απέναντι στην Ε.Ε. και στο µέλλον της χώρας σε αυτήν. Αναπόφευκτα, το µεγάλο στοίχηµα για τη Βρετανία είναι να συνδυάσει ένα πιο ευέλικτο κράτος, περισσότερο αποτελεσµατικό και προσαρµοσµένο σε συνθήκες ευµετάβλητης οικονοµίας, χωρίς βέβαια να χάσει τον ισχυρό κοινωνικό της χαρακτήρα. Αλλά αυτό δεν είναι µόνο στοίχηµα της Μεγάλης ή της Μικρής Βρετανίας, αλλά ολόκληρης της Ε.Ε. *Ο ∆ηµήτρης Ραπίδης είναι πολιτικός επιστήµονας, µέλος της Επιτροπής για τη Γεωπολιτική (RC-41) της ∆ιεθνούς Ένωσης Πολιτικής Επιστήµης και σύµβουλος Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στη ∆ηµοκρατία Ιδεών (rapidisdim@gmail.com).

XΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ-ΦΩΤΑ

ΚΑΝΙΓΓΟΣ 19  210 3818672, 210 3840730  www.getravel.gr

Ο∆ΙΚΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΕΚ∆ΡΟΜΕΣ

4 ΜΕΡΕΣ ΜΑΛΤΑ ΡΩΜΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ/ ΠΡΑΓΑ ΜΑ∆ΡΙΤΗ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ

από 359 € από 365 € από 379 € από 430 € από 485 € από 535 €

SUPER ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ

ΒΟΥ∆ΑΠΕΣΤΗ – ΒΙΕΝΝΗ 5 µέρες 295€ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΑΥΣΤΡΙΑΣ 7 µέρες 465€ ΕΛΒΕΤΙΑ – ΒΑΥΑΡΙΑ – ΠΡΑΓΑ 7 µέρες 495€ ΠΡΑΓΑ – ΜΟΝΑΧΟ – ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ 7 µέρες 495€ ΠΑΡΙΣΙ 8 µέρες 495 €

Ο∆ΙΚΕΣ ΕΚ∆ΡΟΜΕΣ

∆ΑΛΜΑΤΙΚΕΣ ΑΚΤΕΣ 7 µέρες ΠΑΡΙΣΙ 17/12 – 21/12 από 409 € ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 6 µέρες ΒΙΕΝΝΗ – ΠΡΑΓΑ – ΒΟΥ∆ΑΠΕΣΤΗ 15/12 – 22/12 495 € Με Ηµιδιατροφή!! ΜΠΑΝΣΚΟ 4 µέρες

από 295 € από 199€ από 99 €

24 22

FREE SUNDAY

οικονοµία κόσµος

06.10.2013 24.11.2013

www.freesunday.gr

Η λίστα των αντιπάλων και επικριτών της διπλωµατίας του Λευκού Οίκου είναι µεγάλη και εντυπωσιακή.

Ουάσινγκτον καλεί Τεχεράνη Μεγαλώνουν όµως οι αντιδράσεις για την ενδιάµεση συµφωνία για το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

Τ

ην περασµένη Τετάρτη ξεκίνησε στη Γενεύη ο νέος γύρος διαπραγµάτευσης για τον έλεγχο του πυρηνικού προγράµµατος του Ιράν. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ κ. Οµπάµα και ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κέρι επενδύουν σε µία ενδιάµεση συµφωνία που µπορεί, σε διάστηµα έξι µηνών, να οδηγήσει στη συµφωνία για την πλήρη κατάργηση ενός πυρηνικού προγράµµατος που µπορεί να συνδέεται µε την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου. Η αµερικανική ηγεσία βρίσκεται αντιµέτωπη µε παραδοσιακούς συµµάχους της, ενώ θεωρεί ότι η προσέγγιση Ουάσινγκτον-Τεχεράνης µπορεί να βάλει τέλος σε µία αντιπαλότητα δεκαετιών και να συµβάλει στη σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής.

Ποιοι αντιδρούν

Η λίστα αυτών που αντιδρούν στην ενδιάµεση συµφωνία για τον περιορισµό και στη συνέχεια την κατάργηση του πυρηνικού προγράµµατος του Ιράν είναι µεγάλη και εντυπωσιακή. Λέει «όχι» ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαµιν Νετανιάχου. Κατά την άποψή του, η ενδιάµεση συµφωνία θα αξιοποιηθεί από την Τεχεράνη για την ολοκλήρωση του πυρηνικού της προγράµµατος και την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου. Τον κ. Νετανιάχου υποστηρίζει η κοινή γνώµη του Ισραήλ. ∆ύο στους τρεις Ισραηλινούς θεωρούν ότι µπορούν να λύσουν το πρόβληµα της ιρανικής απειλής χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ και µόνο ένας στους τρεις εγκρίνει τους χειρισµούς του κ. Οµπάµα. Αντίθετη άποψη εκφράζει ο Πρόεδρος του Ισραήλ Σιµόν Πέρες, ο οποίος εκτιµά ότι οι Ιρανοί πιέζονται από τις οικονοµικές κυρώσεις και τη θέληση της νεολαίας να βελτιώσει την προοπτική της, και γι’ αυτό είναι ειλικρινείς στις προθέσεις τους. Όπως χαρακτηριστικά λέει: «Χρειαζόµαστε ηρεµία και αυτοί είναι έτοιµοι και πρόθυµοι, δεν έχουν άλλη επιλογή». Α-

ντίθετη στην προσέγγιση της Ουάσινγκτον µε την Τεχεράνη, µέσω της ενδιάµεσης συµφωνίας για το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν, είναι και η Σαουδική Αραβία. Ο βασιλιάς Αµπντάλα προσεγγίζει τις θέσεις του Ισραήλ, µε το σκεπτικό ότι πρέπει να ελεγχθεί η εξάπλωση της επιρροής του σιιτικού Ιράν. Οι σουνίτες της Σαουδικής Αραβίας συγκρούονται σε διάφορα µέτωπα µε τους σιίτες του Ιράν και αντιµετωπίζονται από την Τεχεράνη ως οι βασικοί χρηµατοδότες των ανταρτών που µάχονται το καθεστώς Άσαντ στη Συρία αλλά και των συνδεόµενων µε την Αλ Κάιντα τροµοκρατών που οργανώνουν επιθέσεις αυτοκτονίας κατά της πρεσβείας του Ιράν και της υποστηριζόµενης από αυτό οργάνωσης Χεσµπολάχ στον Λίβανο. Η αναµέτρηση του σιιτικού Ιράν µε τη σουνιτική Σαουδική Αραβία αναπτύσσεται γύρω από την κυριαρχία στη διεθνή αγορά του πετρελαίου αλλά και έναν θρησκευτικό πόλεµο µε ιστορία αιώνων. Τις αντιρρήσεις του για την επικείµενη συµφωνία για το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν διατυπώνει µε ιδιαίτερα δυναµικό τρόπο και ο Πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ. Θεωρεί ότι πρόκειται για µια κακή συµφωνία, που θα ενθαρρύνει τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τεχεράνης, και προειδοποιεί ότι η Γαλλία θα επιµείνει σε όρους που θα οδηγήσουν στη βέβαιη εγκατάλειψη του πυρηνικού προγράµµατος της Τεχεράνης, µε αντάλλαγµα τη µερική άρση των διεθνών οικονοµικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στο Ιράν. Ορισµένοι αναλυτές θεωρούν ότι ο κ. Ολάντ, του οποίου η δηµοτικότητα βρίσκεται σε κάθετη πτώση στη Γαλλία, προσπαθεί να ανακάµψει πολιτικά µέσα από µια όσο το δυνατόν πιο δυναµική εξωτερική πολιτική. Άλλοι διακρίνουν πίσω από τη στάση του τα πετροδολάρια της Σαουδικής Αραβικής και παρασκηνιακές υποσχέσεις για αγορά γαλλικών οπλικών συστηµάτων αξίας πολλών δισεκατοµµυρίων ευρώ.

Αντίθετη µε την πρωτοβουλία Οµπάµα φαίνεται ότι είναι η πλειονότητα των µελών της Γερουσίας και πάρα πολλά µέλη του Κογκρέσου. Ο κ. Οµπάµα και ο κ. Κέρι προσπαθούν να πείσουν τους γερουσιαστές να µην ψηφίσουν υπέρ νέων οικονοµικών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, γιατί µια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε σε αποτυχία τις διαπραγµατεύσεις στη Γενεύη. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ κ. Νετανιάχου έχει κινητοποιήσει το πανίσχυρο ισραηλινό λόµπι στις ΗΠΑ, σε µια προσπάθεια να αδειάσει πολιτικά τον Πρόεδρο Οµπάµα και να µαταιώσει την προσέγγιση µε το Ιράν. Οι προειδοποιήσεις του Ισραήλ για κίνδυνο εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων δεν καταργούν βέβαια το γεγονός ότι οι Ισραηλινοί έχουν ήδη αποκτήσει το δικό τους πυρηνικό οπλοστάσιο και αρνούνται να επικυρώσουν τη συνθήκη για την απαγόρευση χρήσης χηµικών όπλων.

Η στρατηγική Οµπάµα

Ο Πρόεδρος Οµπάµα θεωρεί ότι ο νέος Πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί επιθυµεί να βάλει τέλος στη διεθνή αποµόνωση της χώρας του. Υποστηρίζει µια προσέγγιση βήµα βήµα, η οποία σε πρώτη φάση θα σταµατήσει την πρόοδο του πυρηνικού προγράµµατος του Ιράν, µε αντάλλαγµα την άρση ορισµένων οικονοµικών κυρώσεων. Ο Αµερικανός Πρόεδρος εκτιµά ότι σε διάστηµα έξι µηνών µπορεί να υπάρξει µία ολοκληρωµένη συµφωνία, που θα µαταιώσει την κατασκευή του πυρηνικού οπλοστασίου του Ιράν και θα οδηγήσει και στην άρση των οικονοµικών κυρώσεων που αφορούν το ιρανικό πετρέλαιο. Η Τεχεράνη πιέζεται από µία εξαιρετικά δύσκολη οικονοµική κατάσταση και ο µεταρρυθµιστής νέος Πρόεδρος έχει καταλήξει στο συµπέρασµα ότι χωρίς την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου και τη διάθεσή του στη διεθνή αγορά δεν είναι δυνατή η χρηµατοδότηση των αναγκαίων οικονοµικών και κοι-

νωνικών αλλαγών. Ενδεχόµενη επιστροφή του Ιράν στη διεθνή αγορά πετρελαίου, σε πρωταγωνιστικό ρόλο, θα οδηγούσε στη µερική αµφισβήτηση του κυρίαρχου ρόλου της Σαουδικής Αραβίας και άλλων πετρελαιοπαραγωγών χωρών του Κόλπου που συνδέονται µε αυτήν. Παράλληλα, θα εξασφάλιζε άφθονη χρηµατοδότηση στην Τεχεράνη, για να ενισχύσει κι άλλο την παρουσία της στο Ιράκ, τη Συρία και τον Λίβανο, δηµιουργώντας έτσι πρόσθετα προβλήµατα στη διπλωµατία της Σαουδικής Αραβίας. Ο Πρόεδρος Οµπάµα προσπαθεί να κλείσει τις εκκρεµότητες που άνοιξαν οι πόλεµοι των ΗΠΑ στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν που ξεκίνησαν µε πρωτοβουλία του προκατόχου του Τζορτζ Μπους. Η αµερικανική διπλωµατία έδειξε µεγάλη ευελιξία και υιοθέτησε ορισµένες από τις θέσεις της ρωσικής, εξασφαλίζοντας µε τον τρόπο αυτό την κατασκευή του χηµικού οπλοστασίου της Συρίας. Αυτή η επιτυχία στηρίχτηκε και στην καλή διάθεση της Τεχεράνης, η οποία αποτελεί βασικό στήριγµα του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, και ενθαρρύνει τον κ. Οµπάµα και τους συνεργάτες του στην ανάδειξη τολµηρών και πρωτότυπων διπλωµατικών πρωτοβουλιών.

Η τιµή του πετρελαίου

Η συµφωνία για τον έλεγχο και στη συνέχεια την εγκατάλειψη του πυρηνικού προγράµµατος του Ιράν έχει µεγάλη σηµασία και για τη χώρα µας. Εάν επικρατήσει το σχέδιο Οµπάµα, επανενταχθεί το Ιράν στη διεθνή κοινότητα και αυξήσει θεαµατικά την παραγωγή πετρελαίου, µπορούµε να ελπίζουµε σε υποχώρηση των διεθνών τιµών του πετρελαίου, οι οποίες τα τελευταία χρόνια διατηρούνται σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα και επιβαρύνουν την ελληνική οικονοµία, η οποία έχει µεγάλη εξάρτηση από το εισαγόµενο πετρέλαιο. Εάν εµποδιστούν η προσέγγιση Ουάσινγκτον-Τεχεράνης και η συµφωνία για την εγκατάλειψη του πυρηνικού προγράµµατος του Ιράν, τότε θα κλιµακωθεί η διεθνής αναµέτρηση του σιιτικού Ιράν µε τη σουνιτική Σαουδική Αραβία και θα αυξηθούν οι πιθανότητες για αεροπορικές επιθέσεις του Ισραήλ κατά στρατηγικής σηµασίας στόχων στο Ιράν. Σε αυτή την περίπτωση, µπορούµε να περιµένουµε ανάφλεξη σε µια περιοχή που θα καλύπτει από το Ιράν και το Ιράκ µέχρι τον Λίβανο, τα παλαιστινιακά εδάφη και την Αίγυπτο, ενώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι η διεθνής τιµή του πετρελαίου θα αυξηθεί ακόµη περισσότερο. Το σχέδιο Οµπάµα ευνοεί τα καλώς εννοούµενα ελληνικά συµφέροντα, δεν είναι βέβαιο όµως ότι θα εφαρµοστεί σύµφωνα µε τον προγραµµατισµό του Αµερικανού Προέδρου.

FREE SUNDAY

παρουσίαση

24.11.2013

www.freesunday.gr

PYROXIL

Η εξέλιξη στα καυσόξυλα!

H αποξήρανση και απεντόµωση των καυσόξυλων Pyroxil από σαράκι και µύκητες εξασφαλίζουν κατά την καύση τους υγιεινή και καθαρή ατµόσφαιρα στον εσωτερικό χώρο του σπιτιού, προστατεύοντας ταυτόχρονα το περιβάλλον από την εκποµπή σωµατιδίων και αιθαλοµίχλης

Η

Pyroxil επεξεργάζεται και εµπορεύεται επιλεγµένη δασική ξυλεία οξιάς/δρυός στο σύγχρονο εργοστάσιό της, που βρίσκεται στις Σέρρες και καλύπτει έκταση 13.000 τ.µ. Η πρωτότυπη µέθοδος επεξεργασίας της ξυλείας που ακολουθείται από την Pyroxil και συνίσταται στην αποξήρανση και απεντόµωσή της στους 80 µε 100 βαθµούς Κελσίου πραγµατοποιείται στις ειδικές εγκαταστάσεις της εταιρείας και διαρκεί δύο µήνες. Τα καυσόξυλα που έχουν υποστεί αυτή τη διαδικασία έχουν πλούσια καύση, µε καθαρή φλόγα µεγάλης διάρκειας και ιδιαίτερα υψηλής θερµιδικής απόδοσης (4.494 Kcal/kg). Η αποξήρανση και απεντόµωση των καυσόξυλων Pyroxil από σαράκι και µύκητες εξασφαλίζουν κατά την καύση τους υγιεινή και καθαρή ατµόσφαιρα στον εσωτερικό χώρο του σπιτιού, προστατεύοντας ταυτόχρονα το περιβάλλον από την εκποµπή σωµατιδίων και αιθαλοµίχλης. Τα στάδια της διαδικασίας επεξεργασίας της ξυλείας περιλαµβάνουν:

Παραλαβή της επιλεγµένης ξυλείας (µε τοποθετηµένη σφραγίδα πιστοποίησης της ελληνικής τους προέλευσης) σε µορφή δενδροκορµών, µεγέθους έως επτά µέτρων. Κοπή των δενδροκορµών σε κοµµάτια των 33 πόντων και καθαρισµός. Εισαγωγή της κοµµένης ξυλείας σε ξηραντήρια για περίπου δύο µήνες, όπου µε τη συνεχή παροχή αέρα από το δάπεδο πραγµατοποιείται η αποξήρανση. Στο επόµενο στάδιο πραγµατοποιείται η πλήρης αποξήρανση και απεντόµωση των ξύλων σε φούρνους µε θερµοκρασία 80 έως 100 βαθµών Κελσίου, έτσι ώστε να φτάσουν στην κατάλληλη υγρασία για καύση, που είναι περίπου 13%-15%. Μετά την αποξήρανση και απεντόµωση, τα καυσόξυλα µεταφέρονται σε ειδικό χώρο, όπου ακολουθεί η εργονοµική συσκευασία τους µε ανακυκλώσιµα υλικά, µε τρεις διαφορετικούς τρόπους: Σε στρογγυλά και πρακτικά δέµατα. Σε big bags, σε σακούλες του ενός ή µισού κυβικού.

Σε ντάκους, δηλαδή µεγάλα ξύλα για µεγάλη διάρκεια καύσης. Η τιµή διάθεσης των καυσόξυλων Pyroxil είναι ίδια µε τις τιµές των άλλων καυσόξυλων της αγοράς, µε επιπλέον χαρακτηριστικά τη διπλάσια θερµαντική αξία και τη µηδενική εκποµπή ρύπων στο περιβάλλον µέσα και έξω από το σπίτι. Λ. Κηφισίας 125, Μαρούσι, Τ.Κ. 151 25 Τηλ.: 210 6122202, fax: 210 6122778, e-mail: info@ pyroxil.gr

Παρασκευή

Άνθρωποι από το πρώτο πλάνο της επικαιρότητας καλεσµένοι σε δείπνο, σε ένα τραπέζι όπως δεν τους έχετε ξαναδεί

23:00 το βράδυ

Επιµέλεια -Παρουσίαση

Κώστας Σπυρόπουλος

25

26

FREE SUNDAY

ρεπορτάζ

24.11.2013

www.freesunday.gr

Τα πιο αθώα θύµατα Με πείνα και ξύλο αντιµέτωπα τα παιδιά στην Ελλάδα του µνηµονίου. ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ-ΝΑΝΟΥ

Α

ντιµέτωπα µε τον εφιάλτη της κακοποίησης και το τέρας της πείνας βρίσκονται πολλά παιδιά στην πατρίδα µας, που πληρώνουν µε το πιο βαρύ τίµηµα την οικονοµική κρίση, την ώρα που δεν φταίνε σε τίποτα για τα δηµοσιονοµικά ελλείµµατα και τα µνηµόνια. Τα σοκαριστικά στοιχεία που παρουσιάζει για το 2013 το «Χαµόγελο του Παιδιού» φανερώνουν πως οι καταγγελίες για τα περιστατικά σοβαρής κακοποίησης παιδιών αυξήθηκαν κατά 62% σε σχέση µε το 2012, ενώ ανάλογη αύξηση (66%) καταγράφηκε στον αριθµό των παιδιών που υπήρξαν «θύµατα» σωµατικής, ψυχολογικής ή σεξουαλικής κακοποίησης ή παραµέλησης.

Σε έξαρση η κακοποίηση Από την αρχή του έτους µέχρι και τον Οκτώβριο το «Χαµόγελο» δέχτηκε 596 καταγγελίες σοβαρών περιστατικών κακοποίησης, οι οποίες αφορούσαν 1.151 παιδιά. Μεγαλύτερη αύξηση, κατά 83% σε σύγκριση µε το 2012, κατέγραψε το νοσηρό φαινόµενο της σωµατικής κακοποίησης, ενώ ακολουθούν, µε αύξηση 55%, η παραµέληση και η εγκατάλειψη των παιδιών από τους γονείς τους. Εξίσου ανατριχιαστικό είναι το εύρηµα πως στο 38% των περιστατικών η µητέρα είναι αυτή που δέρνει το παιδί, ενώ σε ποσοστό 36% και οι δύο γονείς συµµετέχουν στην κακοποίηση του παιδιού τους. Σχολιάζοντας τα θλιβερά ευρήµατα, ο πρόεδρος του «Χαµόγελου» Κώστας Γιαννόπουλος επισηµαίνει στην FS: «Το πρόβληµα της παιδικής κακοποίησης είναι πολύ µεγαλύτερο, βλέπουµε µόνο την κορυφή του παγόβουνου. Ο κόσµος έχει σκοτούρες λόγω της οικονοµικής κρίσης και δεν ασχολείται εύκολα µε το δράµα που διεξάγεται στο διπλανό σπίτι. Ευτυχώς κάποιοι σπάνε τη σιωπή τους, γι’ αυτό και διαπιστώσαµε αύξηση στις καταγγελίες. Γι’ αυτό άλλωστε το µήνυµά µας είναι “γιατί δεν αντιδράς;”. Πρόκειται για φρικτά φαινόµενα, που δεν πρέπει να κρύβονται κάτω από το χαλί». Και συνεχίζει: «Η οικονοµική κρίση σχετίζεται στενά µε αυτό το νοσηρό φαινόµενο, κυρίως σε ό,τι αφορά την παραµέληση των παιδιών. Ωστόσο, θύτες είναι οι γονείς που βιώσαν οι ίδιοι τη βία και την αναπαράγουν ή εκεί-

Ο πρόεδρος του «Χαµόγελου» Κώστας Γιαννόπουλος επισηµαίνει στην FS: «Το πρόβληµα της παιδικής κακοποίησης είναι πολύ µεγαλύτερο, βλέπουµε µόνο την κορυφή του παγόβουνου. Ο κόσµος έχει σκοτούρες λόγω της οικονοµικής κρίσης και δεν ασχολείται εύκολα µε το δράµα που διεξάγεται στο διπλανό σπίτι. νοι που έφτασαν σε ακραία σηµεία από το οικονοµικό αδιέξοδο και βυθίστηκαν στα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Ο γονιός που έµεινε άνεργος δεν χτυπά, ούτε παραµελεί τα παιδιά του, εφόσον δεν έχει εγκλωβιστεί στον εφιάλτη του αλκοόλ ή των ναρκωτικών». Για την τραγική διαπίστωση πως η µητέρα είναι συχνότερα ο θύτης της σωµατικής κακοποίησης ο κ. Γιαννόπουλος λέει: «Κάποιες “µητέρες” είναι τέρατα. Είχαµε στο σπίτι του “Χαµόγελου” ένα νήπιο 15 µηνών που κάθε βράδυ ξύπναγε κλαίγοντας συγκεκριµένη ώρα και ανακαλύψαµε πως εκείνη την ώρα το έδερνε η “µητέρα” του. Πρόκειται για γυναίκες που δεν εισέπραξαν αγάπη µεγαλώνοντας, παρά µόνο βία, συνεπώς έµαθαν να δίνουν µόνο βία».

Πρόβληµα υποσιτισµού Αν όµως η παιδική κακοποίηση είναι ένα διεθνές φαινόµενο που προϋπήρχε των µνηµονίων, δεν µπορεί να πει κανείς το ίδιο για την έξαρση της πεί-

νας, µε την οποία βρίσκονται καθηµερινά αντιµέτωπα πολλά ελληνόπουλα και παιδιά µεταναστών, ειδικά σε εκείνες τις περιοχές της πατρίδας µας όπου η ανεργία και η φτώχεια χτυπούν κόκκινο. Η εικόνα ενός παιδιού που πέφτει κάτω από την πείνα στο σχολείο, γιατί έχει έρθει νηστικό για µέρες από το σπίτι του, παραπέµπει στην Κατοχή και δυστυχώς την τελευταία διετία έχουν καταγραφεί αναρίθµητα τέτοια περιστατικά στη µνηµονιακή Ελλάδα, καθώς, όπως προκύπτει από τα διαθέσιµα στοιχεία, ένα σηµαντικό ποσοστό παιδιών από τις κοινωνικά ευπαθείς περιοχές της επικράτειας ζει σε συνθήκες επισιτιστικής ανασφάλειας. Το σοκαριστικό εύρηµα φανερώνει ότι το 60% των παιδιών που ζουν σε αυτές τις περιοχές (τόσο στο Λεκανοπέδιο Αττικής όσο και στην περιφέρεια) βιώνει επισιτιστική ανασφάλεια µε πείνα, λες και έχουµε γυρίσει πίσω στα χρόνια της Κατοχής. Ευτυχώς, χορταστική απάντηση σε αυτό το θλιβερό φαινόµενο δίνει το πρόγραµµα σίτισης και υγιεινής διατροφής του Ινστιτούτου Prolepsis –που υλοποιείται µε δωρεά ύψους 16 εκατ. ευρώ του Ιδρύµατος «Σταύρος Νιάρχος»–, προσφέροντας 6 εκατοµµύρια υγιεινά συσσίτια σε 50.000 µαθητές από 301 σχολεία της επικράτειας την τρέχουσα σχολική χρονιά. Ήδη από τον Απρίλιο του 2012, που εφαρµόστηκε πιλοτικά η διανοµή των συσσιτίων, µέχρι σήµερα έχουν διανεµηθεί 3.198.271 θρεπτικά γεύµατα σε 32.358 µαθητές από 206 σχολεία. Όπως αναφέρει η πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepsis Αθηνά Λινού: «∆ιαπιστώσαµε πως το 60% των παιδιών από τις 16.000 οικογένειες που συµµετείχαν αρχικά στο πρόγραµµα ζούσε σε συνθήκες επισιτιστικής ανασφάλειας, ενώ το 23% των οικογενειών αντιµετώπιζε το τέρας της πείνας. Υπάρχουν µάλιστα κοινωνικά ευπαθείς περιοχές στην Ελλάδα µε πολύ υψηλά ποσοστά ανεργίας των γονέων, όπου η επισιτιστική ανασφάλεια αγγίζει το 75% των οικογενειών. Μετά την εφαρµογή του προγράµµατος ο µέσος δείκτης επισιτιστικής ανασφάλειας κατέγραψε µείωση κατά 11%». Όπως εξηγούν από την πλευρά του Ιδρύµατος «Σταύρος Νιάρχος» η λειτουργική διευθύντρια Έλλη Ανδριοπούλου και η διαχειρίστρια των δωρεών Ιωάννα Κιοσσέ, εκτός του

ότι τα παιδιά παρακολουθούν πλέον χορτάτα τα µαθήµατα, µυούνται και στα µυστικά της υγιεινής διατροφής, οπότε µαθαίνουν να τρώνε φρούτα, λαχανικά και αρτοσκευάσµατα ολικής άλεσης, που δεν είχαν συνηθίσει να τρώνε στο σπίτι τους. Έτσι, αποκτούν τις βάσεις για να καταπολεµήσουν το νοσηρό φαινόµενο της παιδικής παχυσαρκίας. Το ενδεικτικό γεύµα του προγράµµατος περιλαµβάνει σάντουιτς ή πίτα ή αρτοσκεύασµα όπως το σταφιδόφωµο, φρέσκο φρούτο και τρεις φορές την εβδοµάδα γάλα ή γιαούρτι µε µέλι. Τα γεύµατα έρχονται σε ατοµικές συσκευασίες κάθε πρωί στο σχολείο και τα παιδιά κολατσίζουν στο πρώτο διάλειµµα.

Τα συσσίτια «Τώρα που τα παιδιά είναι χορτάτα, είναι χαρούµενα και δεν έχουµε καβγάδες» επισηµαίνει από την πλευρά των εκπαιδευτικών ο Λεωνίδας Νίκας, διευθυντής του 5ου ∆ηµοτικού Σχολείου Πειραιά, από τη γειτονιά των Μανιάτικων, που συµµετέχει στο πρόγραµµα. Και συνεχίζει: «Σήµερα τα παιδιά δοκίµασαν για πρώτη φορά πίτσα από αλεύρι ολικής άλεσης µε λαχανικά και ενθουσιάστηκαν». Να όµως τι λένε και οι ίδιοι οι µαθητές του: «Τώρα κανείς δεν µπορεί να µε κοροϊδέψει επειδή έχω ανάγκη να πάρω φαγητό από το συσσίτιο. Γιατί τώρα όλοι τρώνε συσσίτιο». Ένας άλλος µαθητής τονίζει: «Εκεί που δεν έτρωγα καθόλου φρούτα στο σπίτι, τώρα τρώω τρία ή τέσσερα την ηµέρα». Η τεράστια ανάγκη που υπάρχει για τη σίτιση των πεινασµένων µαθητών επιβεβαιώνεται από τις 774 αιτήσεις τις οποίες έχει δεχτεί το Ινστιτούτο Prolepsis από σχολεία της επικράτειας. Η συγκεκριµένη δράση περιλαµβάνεται στην πρωτοβουλία του Ιδρύµατος «Σταύρος Νιάρχος» από τον Ιανουάριο του 2012 να διαθέσει επιπλέον 100 εκατ. ευρώ για την αντιµετώπιση των επιπτώσεων της οικονοµικής κρίσης, από τα οποία τα 78 εκατ. ευρώ έχουν ήδη δοθεί. Παράλληλα, τον περασµένο Οκτώβριο το Ίδρυµα «Σταύρος Νιάρχος» ανακοίνωσε µία ακόµη πρωτοβουλία, κατά την οποία θα διαθέσει άλλα 100 εκατ. ευρώ για να δηµιουργήσει καλύτερες επαγγελµατικές προοπτικές για τους νέους, οι οποίοι πλήττονται πιο σκληρά από την έκρηξη της ανεργίας.

sports 27

free sunday 24.11.2013

www.freesunday.gr

Εθνική Ελλάδος

Τα δέκα χρόνια της καταξίωσης και το επόμενο επίπεδο

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ

Έ

νας δεκαετής κύκλος που άνοιξε το 2004 με την κατάκτηση του Euro από την Εθνική Ελλάδος του Ότο Ρεχάγκελ θα κλείσει με τον ιδανικό τρόπο, με τη συμμετοχή της Εθνικής του Φερνάντο Σάντος στο Μουντιάλ της Βραζιλίας, μια εμπειρία που κάθε ποδοσφαιριστής θα ήθελε να ζήσει. Ένας κύκλος που περιλαμβάνει τη συμμετοχή σε τρία Euro (Πορτογαλίας, Αυστρίας/Ελβετίας, Πολωνίας/Ουκρανίας) και δύο Μουντιάλ (Νοτίου Αφρικής, Βραζιλίας), δηλαδή στις πέντε από τις έξι μεγάλες διοργανώσεις που έλαβαν χώρα αυτό το διάστημα. Πριν από το 2004 η Εθνική Ελλάδος είχε συμμετάσχει συνολικά σε ένα Euro (1980, Ιταλία) και ένα Μουντιάλ (1994, ΗΠΑ). Μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια η Εθνική Ελλάδος, μέσω της κατάκτησης του Euro, αλλά και της σταθερότητας που επέδειξε στη συνέχεια, εξελίχθηκε από μία ανυπόληπτη ομάδα σε μία υπολογίσιμη δύναμη του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, ένα σκαλί πάνω από τις μικρομεσαίες και ένα σκαλί κάτω από τις κραταιές δυνάμεις του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια έχτισε προσωπικότητα και δημιούργησε μέταλλο που της επιτρέπει να «καθαρίζει» με συνοπτικές διαδικασίες τις ομάδες που, βάσει ρόστερ, θεωρούνται του χεριού της και να αποκλείει ομάδες που θεωρούνται ισοϋψείς ή και καλύτερές της, όπως έκανε κόντρα σε Ρουμανία και Ουκρανία στα μπαράζ των Μουντιάλ του 2010 και 2014 ή στον όμιλό της στο Euro 2012, όταν απέκλεισε τη Ρωσία και την οικοδέσποινα Πολωνία. Το επόμενο, τεράστιο και απίθανο να συμβεί στο άμεσο μέλλον βήμα είναι να καταφέρει να εμφανίζεται ανταγωνιστική των υπερδυνάμεων του χώρου και να κερδίζει τις ισοϋψείς της ομάδες, οι οποίες επιπλέον διαθέτουν κάποιες χαρισματικές μονάδες στην επίθεση, οι οποίες υπερκαλύπτουν τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις η εξαιρετική αμυντική λειτουργία δεν αρκεί για την απονεύρωση του αντιπάλου, καθώς τα πάντα κρίνονται στην ατομική κλάση.

Περισσότεροι Σαμαράδες

Χαρακτηριστικό παράδειγμα των παραπάνω αποτελεί η πορεία της Εθνικής Ελλάδος στον 7ο προκριματικό όμιλο της ευρωπαϊκής ζώνης για το Μουντιάλ, όπου τερμάτισε 2η με οκτώ νίκες, μία ισοπαλία και μία ήττα. Κόντρα στις κακές, μέτριες ή καλές ομάδες η Ελλάδα δεν είχε κανένα πρόβλημα και έκανε οκτώ νίκες με χαρακτηριστικά της σκορ (2-1, 2-0, 1-0, 1-0, 1-0, 1-0, 1-0, 2-0). Απέναντι όμως στη Βοσνία, η οποία συνδύαζε καλή ομάδα και χαρισματι-

κούς παίκτες στην επίθεση, όπως ο Τζέκο, ο Πιάνιτς και δευτερεύοντως ο Ιμπίσεβιτς, έφερε μία ισοπαλία 0-0 στο Καραϊσκάκη και ηττήθηκε στο καθοριστικό ματς στη Βοσνία με 3-1, χάρη σε δύο γκολ του Τζέκο και ένα του Ιμπίσεβιτς. Η συγκεκριμένη απόσταση θα αρχίσει να καλύπτεται όταν οι δυνατές ομάδες των κορυφαίων ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων δεν θα εμπιστεύονται μόνο τους Έλληνες αμυντικούς για μια θέση στο ρόστερ τους, όπως η Ντόρτμουντ με τον Παπασταθόπουλο, η Σάλκε με τον Κυριάκο Παπαδόπουλο ή η Ρόμα με τον Τοροσίδη, αλλά και τους μεσοεπιθετικούς και τους επιθετικούς. Μέχρι στιγμής, η παρουσία του Σαμαρά στη Σέλτικ αποτελεί την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Η δεύτερη, απολύτως αναμενόμενη εξαίρεση είναι φυσικά ο Μήτρογλου, ο οποίος το αργότερο το καλοκαίρι, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα αποχωρήσει από τον Ολυμπιακό με προορισμό ένα κορυφαίο πρωτάθλημα και πολύ πιθανόν μια κορυφαία ομάδα, φέρνοντας πολλά εκατομμύρια ευρώ στα ταμεία της ΠΑΕ.

Έτοιμη και η… επόμενη

Ο Μήτρογλου είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο, με την απαραίτητη αρωγή και της κλήρωσης βέβαια, η Ελλάδα μπορεί να ελπίζει σε μία σαφώς καλύτερη παρουσία στο Μουντιάλ της Βραζιλίας σε σχέση με τις δύο προηγούμενες, οι οποίες απέφεραν πέντε ήττες και μόλις μία νίκη. Πέντε ήττες με συνολικό σκορ 14-0 και μόλις ένα ματς στο οποίο σκόραρε, εκείνο κόντρα στη Νιγηρία στη Νότια Αφρική, όπου επικράτησε με 2-1. Στην πορεία αυτών των ετών η Εθνική Ελλάδος σταθεροποιήθηκε σε ένα συγκεκριμένο στυλ ποδοσφαίρου, απολύτως συμβατό με τα χαρακτηριστικά εκείνου που αντιλαμβάνονται οι Έλληνες παίκτες και φίλαθλοι ως ποδόσφαιρο και γενικά ομαδικό αθλητισμό, ήτοι τη λατρεία του αποτελέσματος. Δεδομένου ότι σπανίζουν στο ποδόσφαιρο, όπως και στο σαφώς πιο επιτυχημένο σε επίπεδο εθνικών ομάδων και πολύ περισσότερο συλλόγων μπάσκετ, οι χαρισματικοί επιθετικογενείς Έλληνες παίκτες, ο ελληνικός τρόπος βασίζεται στην προσήλωση στην άμυνα, η οποία ενίοτε γίνεται με επιστημονικό τρόπο, και στην ομαδική δουλειά. Πλέον, όμως, με την παγκοσμιοποίηση του ποδοσφαίρου, η πλειονότητα των ομάδων γνωρίζει πώς να κλειστεί και να οργανώσει ένα άψογο αμυντικά παιχνίδι, ακόμη και ομάδες… υπεράνω υποψίας. Ιδίως τα τελευταία χρόνια το ποδόσφαιρο έχει επιστρέψει στις ρίζες του και μετά από μία μακρά περίοδο όπου τη διαφορά την έκαναν οι αμυντικογενείς

Το έτερο μεγάλο κέρδος της Εθνικής, αλλά και η παρακαταθήκη του απολύτως επιτυχημένου Φερνάντο Σάντος, είναι η ομαλή μετάβαση στην επόμενη γενιά. Από την ομάδα του 2004 έχουν απομείνει μόνο οι δύο Διόσκουροι: ο 36χρονος Γιώργος Καραγκούνης, η προσωποποίηση αυτού του κύκλου των δέκα ετών της Εθνικής, που θα ολοκληρώσει με τον τρόπο που ονειρευόταν στα γήπεδα της Βραζιλίας μια τεράστια, απίστευτη για τα δεδομένα που υπήρχαν όταν ξεκινούσε καριέρα, και ο 34χρονος Κώστας Κατσουράνης, που το 2004, μετά την πρώτη σπουδαία σεζόν της καριέρας του, ήταν το τελευταίο κομμάτι που πρόσθεσε ο Ότο Ρεχάγκελ στο παζλ του που κατέληξε στην κορυφή της Ευρώπης. Με την προσθήκη του επίσης πολύπειρου και καθοριστικού σε πολλές κρίσιμες στιγμές της Εθνικής, 32άρη Σαλπιγγίδη, είναι οι μοναδικοί παίκτες άνω των 30 που παίρνουν θέση στο βασικό σχήμα, ο δε Καραγκούνης όχι πάντα. Ο 32 ετών Βύντρα και ο 33χρονος Γκέκας συμπληρώνουν την πεντάδα των άνω των 30 που βρίσκονται στις αποστολές. Η πλειονότητα των υπολοίπων είναι μεταξύ 25 και 28 ετών, ενώ υπάρχουν και πολλοί εκπρόσωποι της νεότερης γενιάς. Μια Εθνική που, εκτός από παρόν, έχει και τεράστιο μέλλον, δεδομένου ότι οι κάτω των 30 ετών παίκτες έχουν γαλουχηθεί στην Εθνική Ελλάδος της σταθερότητας και των επιτυχιών, συνολικά αποκτούν όλο και περισσότερες παραστάσεις υψηλού επιπέδου, ενώ ολοένα αυξάνεται και ο «μέσος όρος» του επιθετικού ταλέντου της ομάδας.

Αλλάζει το επίπεδο

παίκτες και, για παράδειγμα, οι αμυντικοί μέσοι είχαν φτάσει πολλές φορές να κοστίζουν περισσότερα από τους επιθετικούς, πλέον και πάλι τη διαφορά την κάνουν οι φαντεζί παίκτες και ακόμη περισσότερο οι σκόρερ, οι παίκτες που, πέραν των υπολοίπων, φέρνουν τον κόσμο στο γήπεδο και αυξάνουν τα έσοδα των ομάδων. Η συγκεκριμένη, παγκόσμια στροφή αποτυπώνεται πλέον και στο ελληνικό πρωτάθλημα, φυσικά από τον Ολυμπιακό, αλλά πια και με τους υπόλοιπους να ακολουθούν. Αυτό ακριβώς είναι το στοιχείο που έχει προσθέσει ο «φονικός» φέτος Μήτρογλου σε μία ήδη δυνατή ομάδα, που είναι δομημένη με ξεκάθαρες αρχές και σχέδιο: το εύκολο γκολ. Μια προσθήκη που αλλάζει επίπεδο στην ομάδα, όπως φάνηκε ξεκάθαρα και στους αγώνες μπαράζ με τη Ρουμανία, όπου, πέραν της εύκολης, τελικά, πρόκρισης, παρακολουθήσαμε και την πιο θελκτική Εθνική Ελλάδος σε όλη της την παρουσία στα προκριματικά του Μουντιάλ του 2014.

28

free sunday

sports

24.11.2013

www.freesunday.gr

allaround

Super League ΟΠΑΠ

ΠΑΟΚ - Άρης Κυριακή 7.30 μ.μ. (NS1-HD1) Ο ΠΑΟΚ είχε το χρόνο να ανασυνταχθεί μετά τη βαριά ήττα από τον Ολυμπιακό λόγω της διακοπής των πρωταθλημάτων για τους αγώνες μπαράζ των προκριματικών του Μουντιάλ και χρειάζεται μία πειστική νίκη στο τοπικό ντέρμπι για να επιστρέψει σε κατάσταση ηρεμίας. Όσο κι αν ο Στέφενς δεν είχε τους Έλληνες διεθνείς στη διάθεσή του, η διαφορά με την ομάδα του Μιλίνκοβιτς παραμένει τεράστια.

Super League ΟΠΑΠ

Πανθρακικός - Ολυμπιακός Σάββατο 7.30 μ.μ. (NS2-HD2) Με τους αρκετούς διεθνείς του, και δη τους Έλληνες, να επιστρέφουν καταπονημένοι και πιθανότατα αποσυντονισμένοι από την τεράστια πρόκριση της Εθνικής, ο Ολυμπιακός έχει μια επικίνδυνη έξοδο στην Κομοτηνή, με το βαθμό δυσκολίας να αυξάνεται, εφόσον ακολουθεί το πολύ απαιτητικό ματς με την Παρί Σεν Ζερμέν στο Παρίσι.

Super League ΟΠΑΠ

Παναθηναϊκός - ΠΑΣ Γιάννινα 3 μ.μ. (NS2HD2) Στην κεκλεισμένων των θυρών Λεωφόρο ο Παναθηναϊκός υποδέχεται τον ισόβαθμό του ΠΑΣ Γιάννινα. Οι «πράσινοι» θέλουν να δημιουργήσουν ένα σερί νικών μέχρι το τέλος του α΄ γύρου, ώστε να βρεθούν στην πρώτη τριάδα και να ξεχωρίσουν από τις υπόλοιπες ομάδες που διεκδικούν την ευρωπαϊκή έξοδο. Βάσει προγράμματος και των όσων έχουν δείξει μέχρι στιγμής έχουν τη δυνατότητα να το καταφέρουν.

Champions League

Παρί Σ.Ζ. - Ολυμπιακός Tετάρτη 9.45 μ.μ. (Δ.Τ.) Για το πιο δύσκολο παιχνίδι του στον 3ο όμιλο του Champions League προετοιμάζεται ο Ολυμπιακός και θα παλέψει για ό,τι καλύτερο μπορεί. Άλλωστε για να επισφραγίσει την πρόκρισή του αρκεί το παιχνίδι με την Άντερλεχτ στο Καραϊσκάκη.

Formula 1

Europa League

GP Βραζιλίας, Σάο Πάολο Κατατακτήριες: Σάββατο 5.50 μ.μ. (OS3 HD) Αγώνας: Κυριακή 5.45 μ.μ. (OS3 HD) Στον τελευταίο αγώνα της σεζόν ο ασταμάτητος και ήδη παγκόσμιος πρωταθλητής για 4η διαδοχική φορά Σεμπάστιαν Φέτελ (Red Bull, 372 βαθμοί) θα προσπαθήσει να ισοφαρίσει το ρεκόρ του Μίκαελ Σουμάχερ με τις 13 νίκες σε μία σεζόν, όπως και το ρεκόρ των 9 διαδοχικών νικών του Αλμπέρτο Ασκάρι. Το μοναδικό που απομένει να ξεκαθαρίσει είναι η τρίτη θέση, την οποία διεκδικούν οι Χάμιλτον (Mercedes, 187 β.), Ράικονεν (Lotus, 183 β.) και Γουέμπερ (Red Bull, 181 β.).

Champions League

Europa League

Ζενίτ - Ατλέτικο Μ. 7 μ.μ. (NS2-HD2) Nτόρτμουντ - Νάπολι 9.45 μ.μ. (NS2-HD2) Άρσεναλ - Μαρσέιγ 9.45 μ.μ. (NS7) Άγιαξ - Μπαρτσελόνα 9.45 μ.μ. (NS1-HD1) Σέλτικ - Μίλαν 9.45 μ.μ. (NS3) Βασιλεία - Τσέλσι 9.45 μ.μ. (μαγν. 11.45 μ.μ. ΝS2-HD2) Στεάουα Β. - Σάλκε 9.45 μ.μ. (μαγν. 11.45 μ.μ. ΝS3) Πόρτο - Αούστρια Β. 9.45 μ.μ. (μαγν. 11.45 μ.μ. ΝS4)

Λιόν - Μπέτις 8 μ.μ. (ΝS2-HD2) Τραμπζονσπόρ - Απόλλων Λεμ. 8 μ.μ. (ΝS1-HD1) ΑΠΟΕΛ - Μακάμπι Τ.Α. 10.05 μ.μ. (ΝS2-HD2) Σουόνσι - Βαλένθια 10.05 μ.μ. (ΝS1-HD1)

Tρίτη

Τετάρτη

ΤΣΣΚΑ - Μπάγερν 7 μ.μ. (NS2-HD2) Ρεάλ Μ. - Γαλατασαράι 9.45 μ.μ. (NS1-HD1) Λεβερκούζεν - Μάν. Γιουνάιτεντ 9.45 μ.μ.

(NS2-HD2) Άντερλεχτ - Μπενφίκα 9.45 μ.μ. (NS3) Γιουβέντους - Κοπεγχάγη 9.45 μ.μ. (NS7) Σαχτάρ Ντ. - Σοσιεδάδ 9.45 μ.μ. (μαγν. 11.45 μ.μ. ΝS2-HD2) Μάν. Σίτι - Βικτόρια Πλ. 9.45 μ.μ. (μαγν. 11.45 μ.μ. ΝS3)

Πέμπτη

Super League ΟΠΑΠ 12η αγωνιστική Σάββατο

Απόλλων - ΟΦΗ 3 μ.μ. (NS2-HD2) Aτρόμητος - Βέροια 5.15 μ.μ. (NS1-HD1)

Κυριακή

Skoda Ξάνθη - Παναιτωλικός 5.15 μ.μ. (NS4) Kαλλονή - Πλατανιάς 5.15 μ.μ. (NS7) Eργοτέλης - Αστέρας Τρ. (NS2-HD2)

Δευτέρα

Λεβαδειακός - Πανιώνιος 7.30 μ.μ.

(NS1-HD1)

Basket League ΟΠΑΠ 7η αγωνιστική Σάββατο

ΚΑΟΔ - Κολοσσός 4 μ.μ. Τρίκαλα - ΠΑΟΚ 6 μ.μ. (NS3) Πανιώνιος - Ηλυσιακός 6 μ.μ.

Κυριακή

Πανελευσινιακός - Ρέθυμνο 4 μ.μ. Νέα Κηφισιά - Ίκαρος Χ. 4 μ.μ. Άρης - Παναθηναϊκός 4 μ.μ. (NS3)

Δευτέρα

Ολυμπιακός - Απόλλων Π. 7.15 μ.μ. (Δ.Τ.)

Bundesliga

Ντόρτμουντ - Μπάγερν Σάββατο 7.30 μ.μ. (OS1 HD) Οι δύο αντίπαλες του τελικού του περσινού Champions League αναμετριούνται για πρώτη φορά στη φετινή Bundesliga και το εντυπωσιακό θέαμα θεωρείται δεδομένο, στο πρώτο πραγματικά σπουδαίο τεστ του Πεπ Γκουαρδιόλα στη μέχρι στιγμής καριέρα του στους πρωταθλητές Ευρώπης και Γερμανίας.

Σαχτιόρ Κ. - ΠΑΟΚ Πέμπτη 5 μ.μ. (ΑΝΤ1) Με δύο αγωνιστικές να απομένουν, ο ΠΑΟΚ έχει την ευκαιρία να προκριθεί και μαθηματικά, ενώ στη συνέχεια θα μπορέσει να διεκδικήσει από την Άλκμααρ στην Τούμπα την 1η θέση του 12ου ομίλου.

Ο κόσμος παίζει μπάλα…

Ο κόσμος παίζει μπάσκετ

Έβερτον - Λίβερπουλ 2.45 μ.μ. (OS1 HD) Χέρτα - Λεβερκούζεν 4.30 μ.μ. (OS4) Μπαρτσελόνα - Γρανάδα 5 μ.μ. (OS2 HD) Άρσεναλ - Σαουθάμπτον 5 μ.μ. (OS1 HD) Γουέστ Χαμ - Τσέλσι 7.30 μ.μ. (OS3 HD) Αλμερία - Ρεάλ Μ. 9 μ.μ. (OS2 HD) Οστάνδη - Γκενκ 9 μ.μ. (NS3) Νάπολι - Πάρμα 9.45 μ.μ. (OS1 HD) Μίλαν - Τζένοα 9.45 μ.μ. (OS3 HD) Ατλέτικο Μ. - Χετάφε 11 μ.μ. (OS2 HD)

Ουνιόν Ολίμπια - Τσεντεβίτα 8 μ.μ. (OS5)

Σάββατο

Κυριακή

Λοκομοτίβ Μ. - Ντινάμο Μ. 11.30 π.μ. (NS3) Mάν. Σίτι - Τότεναμ 3.30 μ.μ. (OS1 HD) Ουντινέζε - Φιορεντίνα 4 μ.μ. (OS2 HD) Λιβόρνο - Γιουβέντους 4 μ.μ. (OS4) Παναιγιάλειος - Ολυμπιακός Β. 6 μ.μ. (OS4) Κάρντιφ - Μάν. Γιουνάιτεντ 6 μ.μ. (OS1 HD) Βέρντερ - Μάιντς 6.30 μ.μ. (OS5) Μπολόνια - Ίντερ 9.45 μ.μ. (OS1 HD) Σεβίλλη - Μπέτις 10 μ.μ. (OS2 HD) Νιούελς Ολ. Μπ. - Άρσεναλ Σ.

12 π.μ. (NS2-HD2)

Σάββατο Κυριακή

Γ. Γουίζαρντς - Ν.Γ. Νικς 2 π.μ. (OS3 HD) Γκ. Στ. Γουόριορς - Π.Τρ. Μπλέιζερς 5.30 π.μ. (OS3 HD) Μπιλμπάο - Μάλαγα 1.15 μ.μ. (OS5) Ραντνίσκι - Παρτίζαν Β. 8 μ.μ. (OS4) Καντού - Σιένα 9.30 μ.μ. (OS5) Λ.Α. Κλίπερς - Σ. Μπουλς 10.30 μ.μ. (OS3 HD)

Τετάρτη

Πανιώνιος - Σπαρτάκ Αγ. Π. 6 μ.μ. (NS4) ΠΑΟΚ - Άλμπα Φ. 7.30 μ.μ. (NS3)

Πέμπτη

Eρυθρός Αστ. - Μακάμπι Τ.Α. 8 μ.μ. (NS7) Ολυμπιακός - Γαλατασαράι 9 μ.μ. (NS3) Mπάμπεργκ - Ρεάλ Μ. 9.50 μ.μ. (NS7)

sports 29

FREE SUNDAY 24.11.2013

www.freesunday.gr

Ο

κύβος ερρίφθη πλέον και µετά την ολοκλήρωση των µπαράζ για την πρόκριση στο Μουντιάλ του 2014 οι 32 οµάδες που θα βρεθούν το καλοκαίρι στη Μέκκα του ποδοσφαίρου, τη Βραζιλία, είναι γνωστές. Από αυτές, βέβαια, µόνο ένας πολύ κλειστός κύκλος τεσσάρων οµάδων µοιάζει ικανός να φτάσει µέχρι το τέλος του δρόµου, ενώ υπάρχουν άλλες 6-8 οµάδες που έχουν τις δυνατότητες να φτάσουν ψηλά. Κάτι που σε µεγάλο βαθµό θα εξαρτηθεί και από την κλήρωση της διοργάνωσης στις 6 ∆εκεµβρίου Το σίγουρο είναι πως όλοι οι αστέρες, και ιδίως οι µεγαλύτεροι σε ηλικία, που έχουν αρχίσει να έχουν συναίσθηση της ιστορίας και παίζουν και για την υστεροφηµία τους, θα δώσουν τα πάντα για να το απολαύσουν και να διακριθούν σε ένα Μουντιάλ που αποτελεί ευκαιρία όχι καριέρας αλλά ζωής για έναν ποδοσφαιριστή. Οι περισσότεροι, άλλωστε, µεγάλωσαν µε το µύθο που συνοδεύει το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο, ενώ πρόκειται µόλις για το δεύτερο Παγκόσµιο Κύπελλο στην ιστορία που θα διεξαχθεί στη Βραζιλία, 64 χρόνια µετά το προηγούµενο. Είναι χαρακτηριστικό πως όλοι οι σταρ που έχουν ξεπεράσει ή πλησιάζουν τα 30 έχουν προλάβει να παίξουν το πολύ σε ένα… πραγµατικό Μουντιάλ, εκείνο της Γερµανίας το 2006, και σε ένα ή δύο… εξωτικά, το 2002 σε Ιαπωνία-Κορέα και το 2010 στη Νότια Αφρική. ∆ύο Μουντιάλ στα οποία και οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές ένιωθαν σαν εξωτικά πτηνά, τα οποία περιφέρει η FIFA ανά τον κόσµο προκειµένου να διαλαλήσει την πραµάτεια της. Γι’ αυτό και για πολλούς αστέρες το Μουντιάλ της Βραζιλίας έχει εξελιχθεί σε βασικό στόχο της καριέρας τους.

στροφή τής µέχρι πρότινος χαµένης αίσθησης της γερµανικής (ποδοσφαιρικής) υπεροχής.

Ο Ρονάλντο και οι άλλοι

ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ ΤΟ Ι∆ΑΝΙΚΟ ΠΑΛΚΟΣΕΝΙΚΟ… ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ

Το αιώνιο ερώτηµα και η τελευταία παράσταση Πάρτε ως παράδειγµα τον κορυφαίο ποδοσφαιριστή του κόσµου, τον Μέσι. Όσα εξωπραγµατικά και να έχει κάνει ή θα κάνει µε την Μπαρτσελόνα, πάντα στη συζήτηση για το αν θα θεωρείται ο καλύτερος όλων των εποχών στο τέλος της καριέρας του θα υπάρχει ένα µεγάλο «αλλά»: …αλλά δεν οδήγησε τη χώρα του στην κατάκτηση ενός Μουντιάλ, όπως έκαναν ο Μαραντόνα και ο Πελέ. Όπως, όµως, δεν έκανε ο Κρόιφ, και αυτός ίσως είναι ο µοναδικός λόγος που το… αιώνιο ερώτηµα του ποδοσφαίρου είναι «Πελέ ή Μαραντόνα». Το µεγάλο ερώτηµα βέβαια για τον Μέσι, που αίφνης βγάζει τον έναν µυϊκό τραυµατισµό µετά τον άλλο, είναι αν θα τα καταφέρει το καλοκαίρι να βρεθεί στην κατάλληλη κατάσταση, ώστε να κουβαλήσει την Αργεντινή στις πλάτες του. Ο Σαµπάλια έχει χτίσει την οµάδα του γύρω από τον καλύτερό της παίκτη, τον Μέσι, χωρίς να προσπαθεί να χωρέσει όλους τους χαρισµατικούς «κοντούς» της

ΑΞΟΝΙΚΗ ΣΠΟΝ∆ΥΛΙΚΗ ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗ ΑΥΧΕΝΟΣ ΚΑΙ ΟΣΦΥΟΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΝΟ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΥΧΕΝΑ ΧΩΡΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ

ΚΑΟΥΛΑ ΓΕΩΡ. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ Φυσικοθεραπεύτρια Απόφοιτος του Semmelweis University of Budapest Ειδικευµένη στην Αξονική Σπονδυλική Αποσυµπίεση Αυχένος και Οσφύος

χώρας. Γι’ αυτό και εφόσον ο Μέσι είναι καλά, θα είναι µία από τις τέσσερις οµάδες που θα έχουν τη δυνατότητα να φτάσουν µέχρι το τέλος. Μία άλλη είναι φυσικά η διοργανώτρια Βραζιλία, µε αστέρα τον Νεϊµάρ, στον οποίο τον τελευταίο χρόνο πριν από το Μουντιάλ επιτράπηκε επιτέλους να µεταγραφεί στην Ευρώπη, και δη στην Μπαρτσελόνα, ώστε να «ψηθεί» και στο ευρωπαϊκό στυλ ποδοσφαίρου, προκειµένου το καλοκαίρι να εµφανιστεί έτοιµος να οδηγήσει τη χώρα του µέχρι την κορυφή. Η τρίτη της παρέας των τεσσάρων δεν θα µπορούσε να είναι άλλη από την κάτοχο του τροπαίου και δύο διαδοχικών Euro Ισπανία, µε τον κορµό των παικτών που την έκανε την πιο επιτυχηµένη εθνική οµάδα όλων των εποχών να ετοιµάζεται για την τελευταία του παράσταση, µέσα στη Βραζιλία. Η τέταρτη είναι η Γερµανία, η οποία πλέον συνδυάζει αστείρευτο ταλέντο, δεµένη και καλοδουλεµένη οµάδα µαζί µε εµπειρία, αλλά και, µετά και τον περσινό αµιγώς γερµανικό τελικό του Champions League, την επι-

Ε

κατοµµύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσµο πάσχουν από οσφυαλγία και αυχεναλγία. Παλαιότερα η θεραπεία αυτών γινόταν µε φαρµακευτική αγωγή, ανάπαυση και φυσικοθεραπεία. Εάν ο ασθενής δεν παρουσίαζε βελτίωση, έπρεπε να υποβληθεί σε χειρουργική επέµβαση ή απλώς να συνηθίσει να ζει µε αυτό το πρόβληµα. Τώρα πια, χάρη στις συντονισµένες προσπάθειες µιας οµάδας κορυφαίων ιατρών και µηχανικών ιατρικών οργάνων, υπάρχει µια πρωτοποριακή λύση για τέτοιου είδους παθήσεις, µια λύση αποτελεσµατική όσο και ασφαλής, η Αποσυµπίεση Μεσοσπονδυλίου ∆ίσκου. Η θεραπεία αυτή είναι µία αποτελεσµατική, απόλυτα ασφαλής και οικονοµική διαδικασία, χωρίς τους κινδύνους που ενέχουν τα φάρµακα, οι ενέσεις, οι χειρουργικές επεµβάσεις ή η αναισθησία. Τι είναι η Αποσυµπίεση Μεσοσπονδυλίου ∆ίσκου; Η Αποσυµπίεση Μεσοσπονδυλίου ∆ίσκου είναι µία µη επεµβατική, µη χειρουργική θεραπεία, η οποία πραγµατοποιείται σε ειδικό θεραπευτικό κρεβάτι που ελέγχεται µέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Κάθε δίσκος προσεγγίζεται µεµονωµένα και µε εφαρµογή συγκεκριµένων τεχνικών έλξης και χαλάρωσης κατά τη θεραπεία, σε συνδυασµό µε σωστή στάση του σώµατος, δηµιουργείται αρνητική πίεση στο εσωτερικό του δίσκου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα την επαναφορά της κήλης του µεσοσπονδυλίου δίσκου. Παράλληλα, χάρη στην αρνητική πίεση, διευκολύνεται η εισροή νερού, οξυγόνου

Υπεύθυνος: ΚΑΟΥΛΑΣ ∆ΗΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Χειρουργός Ορθοπεδικός - Τραυµατιολόγος τ. Ιατρός Νοσοκοµείου Ατυχηµάτων Κ.Α.Τ.

Ακολουθεί ένα γκρουπ οµάδων που µπορεί να φτάσει πολύ ψηλά, αλλά όχι µέχρι την κατάκτηση του τροπαίου. Πρόκειται για οµάδες που όλες έχουν πολύ δυνατό ρόστερ συν κάτι ακόµα: η Κολοµβία και η Ουρουγουάη, πέρα από τη νοτιοαµερικάνικη εντοπιότητα, έχουν και κάτι που πάντα κάνει τη διαφορά στις µεγάλες διοργανώσεις: µεγάλους σκόρερ. Η πρώτη τον Φαλκάο, η δεύτερη τους Σουάρες και Καβάνι. Η Ολλανδία του Φαν Χάαλ δείχνει για µία ακόµη φορά να διαθέτει τα πάντα, ωστόσο πάντα στο τέλος κάτι τους συµβαίνει. Η Γαλλία έχει τον βασικό υποψήφιο για τη φετινή Χρυσή Μπάλα Φρανκ Ριµπερί, τεράστιο ταλέντο αλλά όχι ανάλογα καλό σύνολο. Η Ιταλία έχει σύνολο, αλλά µόνο τον καταπονηµένο Πίρλο να µπορεί να παίξει το ρόλο του ηγέτη. Υπάρχει, βέβαια, και η Πορτογαλία. Μια οµάδα µε πολύ µεγάλο ταλέντο σε όλες τις θέσεις αλλά που µέχρι τώρα πάντα παρουσίαζε έλλειµµα προσωπικότητας (και ικανού σκόρερ) όταν η µπάλα «έκαιγε». Μόνο που ο… δεύτερος καλύτερος ποδοσφαιριστής του κόσµου, ο Κριστιάνο Ρονάλντο, έχει βαλθεί τον τελευταίο χρόνο να αποδείξει ότι είναι ο καλύτερος. Όχι στα λόγια πλέον αλλά µέσα στο γήπεδο, όπου εµφανίζεται πιο ώριµος από ποτέ και µε συµπεριφορά πραγµατικού ηγέτη. Στα µπαράζ απέκλεισε µόνος του τη Σουηδία του Ιµπραΐµοβιτς, σκοράροντας και τα τέσσερα γκολ της Πορτογαλίας στους δύο αγώνες. Το Μουντιάλ µοιάζει το ιδανικό παλκοσένικο για να αποδείξει τον ισχυρισµό του…

και θρεπτικών συστατικών στο δίσκο. Με τον τρόπο αυτό, ο εκφυλισµένος δίσκος ενυδατώνεται και ενισχύεται µε όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να εκκινήσει η διαδικασία της επούλωσης. Τι είναι η αρνητική πίεση; Πώς θεραπεύει την κήλη ή την προβολή του δίσκου; Η αρνητική πίεση είναι ένα είδος αναρρόφησης ή δηµιουργίας κενού από το δίσκο κατά τη θεραπεία Αποσυµπίεσης. Η διαδικασία αυτή προάγει την επαναφορά του υλικού το οποίο έχει σχηµατίσει την κήλη, έτσι ώστε να επουλωθεί το κατεστραµµένο εξωτερικό περίβληµα του δίσκου. Σε τι διαφέρει η Αποσυµπίεση από τη θεραπεία Σπονδυλικής Έλξης; Η βασική διαφορά κατά τη θεραπεία Αποσυµπίεσης είναι το προηγµένης τεχνολογίας υπολογιστικό σύστηµα που χρησιµοποιείται για να σχεδιαστεί και να τηρηθεί ένα συγκεκριµένο πρωτόκολλο ειδικά για τον κάθε ασθενή. Το σύστηµα αυτό καθοδηγεί τη θεραπεία µε εναλλαγή κύκλων έλξης και χαλάρωσης, ώστε να δηµιουργηθεί η απαραίτητη αρνητική πίεση για τη θεραπεία του δίσκου. Ποιες παθήσεις βοηθά η Αποσυµπίεση; Οποιαδήποτε πάθηση οφείλεται σε βλάβη του µεσοσπονδυλίου δίσκου, όπως, για παράδειγµα, η κήλη, η προβολή δίσκου, η σπονδυλική στένωση.

Λεωφ. Κηφισίας 53, Αµπελόκηποι, Τ.Κ. 115 23, Αθήνα Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 6993527 Περισσότερες πληροφορίες: www.gethealthier.com

30

free time

FREE SUNDAY 24.11.2013

www.freesunday.gr

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

RULES

CINEMA

«Ο Τζούλιαν Ασάνζ διαµόρφωσε τη συνείδησή µας»

Ο ιστορικός κινηµατογράφος τέχνης επιστρέφει στην πόλη

Η Ναόµι Γουότς γίνεται η «πριγκίπισσα του λαού»

ΝΤΑΝ ΣΤΙΒΕΝΣ

ΑΛΚΥΟΝΙΣ

ΝΤΑΪΑΝΑ

RÉSUMÉ

Το Red Bull Music Academy παρουσιάζει:

For the Record ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΛΕΑΝΝΑ ΣΤΡΑΤΗ

Τ

ο Red Bull Music Academy ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια µέσα σε µια αποθήκη στο ανατολικό Βερολίνο και από τότε –µε τα διάσηµα πια workshops και φεστιβάλ του– έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσµο. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει γωνιά στο µουσικό σύµπαν που η Ακαδηµία δεν έχει εξερευνήσει. Ένα καινούργιο βιβλίο, το «For the Record», εµβαθύνει τώρα ακριβώς στην παράδοση της Ακαδηµίας –της διαλεκτικής, της επιχειρηµατολογίας, της συνεργασίας–, παρουσιάζοντας συζητήσεις που έγιναν στα διαφορετικά sessions µε 36 από τους πιο επιδραστικούς ανθρώπους της µουσικής. Κάθε ένα από τα καίρια µουσικά θέµατα που ερευνώνται συνοδεύεται από ένα πρωτότυπο σχέδιο µε την υπογραφή των Double Standards του Chris Rehberger, ενώ για κάθε καλλιτέχνη που εµφανίζεται στο βιβλίο γράφει και ένας γνωστός µουσικός δηµοσιογράφος. Το «For the Record» κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Gestalten, που ειδικεύεται στα θέµατα αλληλεπίδρασης των διαφορετικών εκφράσεων της σύγχρονης καλλιτεχνικής δηµιουργίας – µε γραφεία στο Βερολίνο, στο Τόκιο, στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη. Και µπορεί κανείς να το βρει σε εξειδικευµένα βιβλιοπωλεία και δισκοπωλεία σε περισσότερες από 100 χώρες, αλλά και στο online shop του οίκου Gestalten. Μια γεύση από αυτό, µε συνεντεύξεις αλλά και επιλογή από τα περιεχόµενά του, δίνεται µέσα από το rbma15.com και το redbullmusicacademy.com. Πολλοί από τους καλλιτέχνες του «For the Record» είναι γνωστοί στον κόσµο της Ακαδηµίας, καθώς κατά καιρούς έχουν πάρει µέρος στις δράσεις της, είτε ως οµιλητές είτε ως σπουδαστές είτε απλώς ως µέλη της οµάδας. Τα θέµατα τα οποία αναπτύσσουν είναι πολλά και ποικίλα και αφορούν διάφορα ζητήµατα, από την επιρροή του αφρικάνικου ρυθµού, για παράδειγµα, ως τη δηµιουργία των µεγάλων επιτυχιών του αύριο, ή το πώς να αποφύγεις να γίνεις ένας «αναλογικός σνοµπ». Όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες είναι εκπρόσωποι

διαφορετικών ειδών και διαφορετικών γενιών και έχουν επηρεάσει τον τρόπο που ακούµε µουσική. Είναι οι ήρωές µας. Καθώς η Ακαδηµία έχει αρχίσει ήδη να ετοιµάζεται για τον επόµενο σταθµό της, το Τόκιο το 2014, η έκδοση του «For the Record» µας δίνει την ευκαιρία να σταθούµε λίγο στους ανθρώπους που έφεραν το προσωπικό του όραµα ο καθένας στα πολλά και διαφορετικά events της Ακαδηµίας. Το Red Bull Music Academy παρουσιάζει περίπου 500 events το χρόνο, ενώ είναι παρόν µε τη δική του σκηνή στα πιο σηµαντικά φεστιβάλ του κόσµου, αλλά και διαδικτυακά, µε το online περιοδικό και τον ραδιοφωνικό σταθµό του, 24 ώρες 7 ηµέρες την εβδοµάδα. Συνιδρυτής και συν-εκδότης, ο Torsten Schmidt γράφει στο εισαγωγικό σηµείωµά του στο «For the Record»: «Αρκετοί από τους σπουδαστές της Ακαδηµίας έφτασαν πολύ ψηλά και εξελίχθηκαν στον τοµέα τους, αλλά ακόµη περισσότεροι δηµιουργούν σήµερα σπουδαία, τολµηρή µουσική». Μάθετε περισσότερα γι’ αυτούς τους ανθρώπους και για την Ακαδηµία µέσα από πολλά και συνεχή θέµατα που «ανεβαίνουν» στα Tumblr, Facebook, Twitter, Google+ και στο Instagram του Red Bull Music Academy. Οι καλλιτέχνες που εµφανίζονται στο «For the Record» είναι οι: Erykah Badu, Joao Barbosa and Kalaf Angelo of Buraka Som Sistema, Mulatu Astatke, Nile Rodgers, Cosey Fanni Tutti, The Underachievers, Just Blaze, Paul Riser, Patrick Adams, Metro Area, Moritz von Oswald, Carsten Nicolai, Benny Ill, Arian Sherwood, Lee «Scratch» Perry, Matias Aguayo, Sly & Robbie, Ben UFO, Uwe Schmidt, DJ Harvey και πολλοί άλλοι. Ανεξάρτητα από τους τοµείς που καλύπτουν αυτές οι συζητήσεις, οι δουλειές αυτών των καλλιτεχνών έχουν αφήσει «πρώτης ποιότητας εντυπώσεις» στις ζωές µας, όπως είπε χαρακτηριστικά ο ιδρυτής της Motown Berry Gordy. Και σας καλούµε να τους απολαύσετε.

INFO

redbullmusicacademy.com rbmaradio.com facebook.com/redbullmusicacademy twitter.com/rbma #rbma15 redbullmusicacademy.tumblr.com/

Για ποιους λόγους µερικά έθνη είναι πλούσια και κάποια άλλα φτωχά; Για ποιους λόγους η ευηµερία και η ένδεια, η υγεία και οι ασθένειες, η σίτιση και οι σιτοδείες χωρίζουν τα έθνη; Ευθύνεται η κουλτούρα, το κλίµα, η γεωγραφία; Ή, µήπως, η άγνοια για το ποιες είναι οι σωστές πολιτικές; Η απάντηση είναι «όχι». Κανένας από αυτούς τους παράγοντες δεν είναι καθοριστικός ή µοιραίος. Ο Ντάρον Ατζέµογλου και ο Τζέιµς Ρόµπινσον στο βιβλίο τους «Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη;» υποστηρίζουν ότι οι πολιτικοί και οικονοµικοί θεσµοί αποτελούν τη βάση για την οικονοµική επιτυχία ή αποτυχία. Βασιζόµενοι σε δεκαπέντε χρόνια πρωτότυπων ερευνών παραθέτουν εντυπωσιακά ιστορικά τεκµήρια από τη Ρωµαϊκή Αυτοκρατορία, τις πόλεις-κράτη των Μάγια, τη µεσαιωνική Βενετία, τη Σοβιετική Ένωση, τη Λατινική Αµερική, την Αγγλία, την Ευρώπη, τις Ηνωµένες Πολιτείες και την Αφρική, προκειµένου να θεµελιώσουν µια νέα θεωρία πολιτικής οικονοµίας. Εκδόσεις Καστανιώτη. Σελίδες: 522. Τιµή: €18,50.

WORD OF MOUSE Σας αρέσουν οι αστυνοµικές ιστορίες; ∆οκιµάστε τις δυνάµεις σας στο χαρτί παίρνοντας µέρος στο διαγωνισµό αστυνοµικής ιστορίας που διοργανώνουν οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ. Ως ηµεροµηνία λήξης του διαγωνισµού ορίζεται η 10η ∆εκεµβρίου 2013. Η ανάπτυξη του θέµατος και της πλοκής των ιστοριών είναι απολύτως ελεύθερη για τους συµµετέχοντες. Τα διαγωνιζόµενα κείµενα πρέπει να είναι αστυνοµικά διηγήµατα µε την ευρεία έννοια του όρου, να µην έχουν δηµοσιευτεί στο παρελθόν σε έντυπη ή ηλεκτρονική µορφή, ούτε να έχουν υποβληθεί σε άλλο διαγωνισµό. Οι ιστορίες δεν θα πρέπει να ξεπερνούν σε έκταση τις 2.500 λέξεις. Οι δέκα ιστορίες που θα συγκεντρώσουν την υψηλότερη βαθµολογία θα εκδοθούν σε βιβλίο που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ µε τον τίτλο «Ο φόβος του ξένου - 10 αστυνοµικές ιστορίες». Η συλλογή θα κυκλοφορήσει σε έντυπη και ψηφιακή µορφή, η οποία θα διατεθεί προς πώληση στα βιβλιοπωλεία (και e-shops). Η ιστορία του πρώτου νικητή θα διασκευαστεί θεατρικά για το ραδιόφωνο από το σταθµό Αθήνα 9.84. Ο δεύτερος και ο τρίτος νικητής θα κερδίσουν βιβλία αστυνοµικής λογοτεχνίας από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, και ονοµαστικής αξίας 200 και 100 ευρώ αντιστοίχως. Αναλυτικά οι όροι συµµετοχής στο www.metaixmio.gr. Το Visual Studio 2013 µας εξοπλίζει µε την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, µε µια νέα γενιά σύγχρονων εφαρµογών, δηµιουργώντας πλούσιες εµπειρίες σε όλες τις συσκευές των Windows και προσαρµόζοντας τις ανάγκες µας σε πρότυπα, browsers, υπηρεσίες και υποδοµές. Σε φοιτητές τα εργαλεία του Visual Studio προσφέρονται δωρεάν µέσα από το πρόγραµµα Dreamspark (www. dreamspark.com, http://studentguru.gr/p/dreamspark-premium. aspx). Αντίστοιχα για startups που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις ένταξης, τα εργαλεία προσφέρονται δωρεάν για τρία χρόνια µέσα από το πρόγραµµα BizSpark (www.bizspark.com).

FREE SUNDAY STAM

THESSALONIKH 13X16:Layout 1

11/12/13

3:01 PM

Page 1

σΤαΜαΤησ

σΠαΝΟΥΔαΚησ

Xαίρε θάλασσά μου

BΕΛΛΙΔΕΙΟ Σάββατο 30 Νοεμβρίου, 9:00 μ.μ. ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ

www.ticketservices.gr, τηλ.: 210 72 34 567 Μέρος των καθαρών εσόδων θα δοθεί στην Εστία Κοριτσιού «Φιλοθέη» MΕγAΛΟσ Xoρηγoσ

ΧoρηγoI ΕΠΙΚΟΙΝωΝΙασ

ΠαραγωγH: MEΛωΔΙΚΟ ΚαραΒΙ

Χoρηγoσ φΙΛΟξΕΝΙασ

32

FREE SUNDAY

free time

24.11.2013

www.freesunday.gr

CINEMA

AΠΟ ΤΗ ∆ΗΜΗΤΡΑ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

THE HUNGER GAMES: ΦΩΤΙΑ THE HUNGER GAMES: CATCHING FIRE

ΝΤΑΪΑΝΑ DIANA

∆

εκαέξι χρόνια µετά το άδοξο τέλος της πριγκίπισσας Νταϊάνα, ο Όλιβερ Χιρσµπίγκελ («The Experiment», «Downfall», «Five Minutes of Heaven»), σε σενάριο του Στίβεν Τζέφρις («The Libertine»), αποτυπώνει στο κινηµατογραφικό πανί τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής της γυναίκας που έµεινε γνωστή ως η πριγκίπισσα του λαού. Στο ρόλο της διάσηµης και εµβληµατικής Lady Di συναντάµε τη Βρετανίδα υποψήφια για Όσκαρ Ναόµι Γουότς. Ο Ναβίν Άντριους, γνωστός από το «The English Patient» και την επιτυχηµένη τηλεοπτική σειρά «Lost», πρωταγωνιστεί στο ρόλο του δρ. Χασνάτ Καν. Το καστ συµπληρώνουν οι Ντάγκλας Χοτς, Τζέραλντιν Τζέιµς, Τσαρλς Έντουαρντς και Τζούλιετ Στίβενσον. Οι παραγωγοί της ταινίας ήθελαν να απεικονίσουν τη ζωή της Νταϊάνα όσο περισσότερο κοντά στην πραγµατικότητα µπορούσαν. Κατά συνέπεια, η ταινία στηρίζεται σε µεγάλο βαθµό σε έρευνες αρχείου, καθώς και σε επαφές µε συµβούλους και ανθρώπους που γνώριζαν την Νταϊάνα κατά τη διάρκεια της ζωής της. Για τη Γουότς, το πιο σηµαντικό στοιχείο στην προσπάθεια να ενσαρκώσει την Νταϊάνα ήταν η φωνή. Για έξι εβδοµάδες, πριν ξεκινήσουν τα γυρίσµατα, έκανε

εντατική προπόνηση χρησιµοποιώντας συνεντεύξεις για να µελετήσει τη φωνή της Νταϊάνα και όλες τις άλλες ιδιαιτερότητές της: τον τρόπο που κινούσε το πρόσωπό της, τα µαλλιά της και τα µάτια της. Μόλις ξεκίνησε η προετοιµασία της παραγωγής, η Γουότς συνεργάστηκε στενά µε τη Νορίκο («Memories of a Geisha»), η οποία επιµελήθηκε τα µαλλιά και το make-up. Τα γυρίσµατα διήρκεσαν εννέα εβδοµάδες και πραγµατοποιήθηκαν σε πάνω από 100 διαφορετικά σηµεία, σε Κροατία, νοτιοανατολική Αγγλία, κεντρικό Λονδίνο, Πακιστάν, Μοζαµβίκη κ.α. Στο Ηνωµένο Βασίλειο έγιναν τα γυρίσµατα για τις σκηνές που εκτυλίσσονται στο Ronnie Scott’s, το Hyde Park και το εσωτερικό του Kensington Palace – αντί του οποίου χρησιµοποιήθηκε ένα παλιό κτίριο στο Langleybury, στα περίχωρα του Λονδίνου, µια και το παλάτι ανακαινιζόταν προκειµένου να κατοικήσουν σε αυτό ο γιος της Νταϊάνα πρίγκιπας Ουίλιαµ και η σύζυγός του Κέιτ. ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Όλιβερ Χιρσµπίγκελ ΣΕΝΑΡΙΟ: Στίβεν Τζέφρις ΠΑΙΖΟΥΝ: Ναόµι Γουότς, Ναβίν Άντριους, Ντάγκλας Χοτς, Τζέραλντιν Τζέιµς, Τσαρλς Έντουαρντς, Τζούλιετ Στίβενσον ∆ΙΑΡΚΕΙΑ: 113΄ ∆ΙΑΝΟΜΗ: Village

Η

ταινία αποτελεί τη συνέχεια του «Hunger Games» (Αγώνες Πείνας, 2012) και βασίζεται στο δεύτερο βιβλίο της τριλογίας της Αµερικανίδας συγγραφέως Σούζαν Κόλινς. Η Κάτνις καταφέρνει να επιβιώσει στους 74ους Αγώνες Πείνας και επιστρέφει νικήτρια στην πατρίδα της, µαζί µε τον συµπαίκτη της Πίτα. Τώρα οι δυο τους πρέπει να φύγουν από τα σπίτια και τις οικογένειές τους και να ξεκινήσουν την Περιοδεία της Νίκης σε όλες τις περιφέρειες της Πάνεµ. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας φαίνεται ότι κάτι έχει αλλάξει: µια µικρή σπίθα αρκεί για να ξεσπάσει επανάσταση σε όλες τις περιφέρειες. Παρ’ όλα αυτά, η Κάπιτολ εξακολουθεί να έχει τον έλεγχο και όλοι, µε αρχηγό τον Πρόεδρο Σνόου, ετοιµάζονται για τους 75ους Αγώνες Πείνας, τους αγώνες που θα αλλάξουν την Πάνεµ για πάντα.

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φράνσις Λόρενς ΣΕΝΑΡΙΟ: Σάιµον Μποφόι, Μάικλ Αρντ, Σούζαν Κόλινς (µυθιστόρηµα) ΠΑΙΖΟΥΝ: Τζένιφερ Λόρενς, Τζος Χάτσερσον, Γούντι Χάρλεσον, Ελίζαµπεθ Μπανκς, Στάνλεϊ Τούτσι, Λένι Κράβιτς, Φίλιπ Σέιµουρ Χόφµαν, Ντόναλντ Σάδερλαντ, Τζέφρι Ράιτ, Αµάντα Πλάµερ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ: 146΄ ∆ΙΑΝΟΜΗ: Spentzos

ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

ΡΑΓΙΣΜΕΝΑ ΟΝΕΙΡΑ BROKEN CIRCLE BREAKDOWN

Η

Ελίζ και ο Ντιντιέ είναι µαζί εφτά παθιασµένα χρόνια. Όταν η µικρή τους κόρη Μέιµπελ βρεθεί αντιµέτωπη µε µια βαριά ασθένεια, όλες οι έντονες στιγµές της σχέσης τους δείχνουν να έρχονται στην επιφάνεια. Αναπολούν τον κεραυνοβόλο τους έρωτα, το φλερτ και το πάθος, το γάµο τους και τις ευτυχισµένες µέρες, όταν πρωτοήρθε η Μέιµπελ στη ζωή τους. Ένας πλήρης κύκλος ευτυχίας. Η θλίψη και το άγχος για τη µικρή τους κόρη, όµως, τους οδηγεί σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Μάχονται και ελπίζουν µαζί ότι η αγάπη δεν θα τους απογοητεύσει. Όµως η αγάπη δεν µπορεί να νικήσει πάντα τη µοίρα. Η µουσική παίζει πολύ σηµαντικό ρόλο στην ταινία. Χρησιµοποιήθηκαν τραγούδια

από τη θεατρική παράσταση, όπως και νέα. Ο Μπγιορν Έρικσον (Zita Swoon) ενορχήστρωσε όλα τα τραγούδια. Ο Γιόχαν Χέλντενµπεργκ ήταν ήδη µεγάλος φαν της bluegrass µουσικής, και µετά το ρόλο της ως Ελίζ, µαγεύτηκε και η Βέρλε Μπάτενς. Η µπάντα του «Broken Circle Breakdown» έχει κάνει µέχρι σήµερα συνολικά 14 εµφανίσεις και ήταν όλες sold out. ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φέλιξ φον Γκρόνινγκερ ΣΕΝΑΡΙΟ: Γιόχαν Χέλντενµπεργκ (θεατρικό έργο «The Broken Circle Breakdown Featuring the Cover-Ups of Alabama») ΠΑΙΖΟΥΝ: Γιόχαν Χέλντενµπεργκ, Βέρλε Μπάτενς ∆ΙΑΡΚΕΙΑ: 111΄ ∆ΙΑΝΟΜΗ: Seven

Το Πανόραµα Ευρωπαϊκού Κινηµατογράφου και το Ροµάντσο µας προσκαλούν στην προβολή-πάρτι της ταινίας «Girl Walk // All Day», που κάνει την ελληνική πρεµιέρα της στο πλαίσιο του αφιερώµατος «American Indie Go!». Μια συνηθισµένη ηµέρα ένα κορίτσι ξεχνά τους κανόνες και ακολουθεί την καρδιά του στην πόλη της Νέας Υόρκης. Καταδιώκεται από ένα φρικιό, φλερτάρει µε έναν τζέντλεµαν, και οι τρεις τους µεταµορφώνουν τα πεζοδρόµια, τους δρόµους και τα πάρκα της πόλης σε µια µεγάλη χορευτική σκηνή, υπό τους ήχους του Gregg Gillis aka Girl Talk, και πολύ γρήγορα κάνουν όλη την πόλη να χορεύει. Ένα πραγµατικά ανεξάρτητο αµερικάνικο µιούζικαλ που χρηµατοδοτήθηκε µέσω Kickstarter, µε non-stop µουσική, χωρίς λόγια, αλλά εκπληκτικό remix κοµµατιών από τους Jackson 5 µέχρι τους INXS και από τους Ramones µέχρι τη Lady Gaga και τους U2. Ένα freestyle dancing στοίχηµα που έθεσε ο πρωτοεµφανιζόµενος Jacob Krupnick και κέρδισε µε το ταλέντο της η ερασιτέχνις χορεύτρια Anne Marsen. Ακολουθώντας το παράδειγµα των δηµιουργών της ταινίας, που οργανώνουν διαδοχικές προβολές-πάρτι στην Αµερική, προσκαλούµαστε στην πρώτη ελληνική προβολή της ταινίας και στο πάρτι που θα ακολουθήσει. Καθώς είναι µάλλον αδύνατο να µην παρασυρθείς από την ενέργειά του, o µόνος τρόπος να δεις το «Girl Walk // All Day» είναι όρθιος. Γι’ αυτό αφήνουµε τις καρέκλες στην άκρη, για µια νύχτα γεµάτη χορό, ποτά και fun. Μετά την προβολή της ταινίας θα ακολουθήσει πάρτι στο µπαρ του Ροµάντσο, όπου τη µουσική επιλογή θα αναλάβει ο Γιώργος ∆ηµητρακόπουλος. Παρασκευή 22 Νοεµβρίου, Ροµάντσο, Αναξαγόρα 3-5. Είσοδος: €5. Ώρα προσέλευσης: 21.00.

FREE SUNDAY 24.11.2013

www.freesunday.gr

free time

33 27

RULES

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΛΑΣΚΑΡΗ

ΑΛΚΥΟΝΙ∆ΕΣ ΗΜΕΡΕΣ, 365 ΜΕΡΕΣ ΤΟ ΧΡΟΝΟ

T

ο 1969, µε την έναρξη της κινηµατογραφικής περιόδου, µια νέα αίθουσα κάνει την εµφάνισή της επί της οδού Ιουλιανού 42, κοντά στην πλατεία Βικτωρίας. Λίγοι µόνο µήνες θα χρειαστούν για να καταστεί το κέντρο του ενδιαφέροντος του κινηµατογραφόφιλου κοινού και, πολύ περισσότερο, να αναδειχθεί στο κέντρο της ανεξάρτητης κινηµατογραφικής δηµιουργίας, µε ταινίες των Μπέργκµαν, Αντονιόνι, Γκοντάρ, Φελίνι, Τριφό κ.ά. Η Αλκυονίς, όµως, αποφασίζει να µην προβάλλει µόνο ταινίες από τα γραφεία εισαγωγής και διανοµής ταινιών, αλλά να εισάγει και η ίδια ταινίες. Έτσι, το νεότερο αθηναϊκό κοινό γνωρίζει τον Αϊζενστάιν, τον Μίκλος Γιάντσο, τον Ναγκίσα Οσίµα και άλλους σπουδαίους σκηνοθέτες. Το 1971 προβάλλεται κατ’ αποκλειστικότητα η «Αναπαράσταση» του Θ. Αγγελόπουλου, που αγγίζει τα 11.000 εισιτήρια µόνο την πρώτη εβδοµάδα προβολής της. Ανάλογο αριθµό πέτυχαν το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» του Παζολίνι και ο «Ιβάν ο Τροµερός» του Αϊζενστάιν. Αυτή την περίοδο και µέχρι την πτώση της δικτατορίας το 1974, γεγονός αποτελούν οι προβολές ελληνικών ταινιών µε αντισυµβατική γραφή και περιεχόµενο, ως σχεδόν πολιτική πράξη απέναντι στη δικτατορία. Εν τω µεταξύ, στα µέσα του ’70 αναλαµβάνει υπεύθυνος για την επιλογή των ταινιών ο Ζήνος Παναγιωτίδης, φοιτητής τότε της Φιλοσοφικής Σχολής και εδώ και χρόνια ο ιθύνων νους της Rosebud. Από τα ξεχωριστά γεγονότα της δεκαετίας του ’80, η παρουσίαση µέσα σε τρία χρόνια των περισσότερων ταινιών του Ράινερ Βέρνερ Φασµπίντερ, η λειτουργία απογευµατινής ζώνης κάθε Σάββατο και Κυριακή, µε τίτλο «Ζήτω οι επαναλήψεις», όπου επανήλθαν στην επικαιρότητα ταινίες ξεχασµένες των εταιρειών διανοµής, η λειτουργία µεταµεσονύκτιας ζώνης, βασισµένη πάνω σε ιδέα του Γιάννη Σολδάτου, κάθε Σάββατο, µε ταινίες αντισυµβατικής φόρµας και περιεχοµένου. Όµως στις αρχές του ’90 η πολιτική των γραφείων διανοµής αλλάζει και η Αλκυονίδα αδυνατεί να προβάλει τις ταινίες που θέλει. Ο ιδιοκτήτης της αποφασίζει να µην αλλάξει τη φιλοσοφία λειτουργίας της και να προβεί στο κλείσιµο της αίθουσας λόγω κόστους. Σήµερα ο ιστορικός κινηµατογράφος της Αθήνας Αλκυονίς αναβιώνει. Το αρχικό όραµά του αλλά και η λειτουργία του ως κινηµατογραφική αίθουσα ταινιών ποιότητας παραµένει και ενισχύεται από πολλαπλές πολιτιστικές δράσεις. Αντίθετα από τα πολυδιαφηµιζόµενα πρότυπα, ο ιστορικός κινηµατογράφος Αλκυονίς επαναλειτουργεί ως Artplex, δηλαδή ως πολυχώρος πολιτισµού, από την εταιρεία NEWSTAR, και ανάγει την ψυχαγωγία σε καθηµερινό βίωµα. Με πρόγραµµα από το πρωί µέχρι το βράδυ, 365 µέρες το χρόνο, µε πολλαπλές κινηµατογραφικές προβολές ανά εβδοµάδα, µε πρωτοπόρες θεατρικές παραστάσεις, µουσικές βραδιές, επιλεγµένες βιβλιοπαρουσιάσεις, θεµατικά αφιερώµατα σε σπουδαίους δηµιουργούς, κινηµατογραφικές προτάσεις και από άλλους πολιτισµούς, µε εκδηλώσεις εναλλακτικές, που θα καλύπτουν όλο το φάσµα των τεχνών (σινεµά, εικαστικά, βιβλίο, live, θέατρο), η Αλκυονίδα επιστρέφει στην πόλη µε την οποία έχει άρρηκτα συνδεθεί.

INFO Αλκυονίς, Ιουλιανού 42, Αθήνα, alkionisxorostexnis@gmail.com, alkionidaartcinema@gmail.com Ο χώρος διαθέτει κλειστό χώρο στάθµευσης 180 θέσεων.

ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ

Ο ΧΡΗΣΤΟΣ

∆ιαχρονικός, γευστικός, γλεντζές µε €15! Κάθε Παρασκευή και Σάββατο βράδυ, το γλέντι κορυφώνεται. Η Αθήνα συνεχίζει κι αντιστέκεται κι ο Χρήστος είναι εκεί. Με την αρχοντιά του, τα εύγευστα πιάτα του, τα σπιτικά ορεκτικά του. Σίγουρη πρόταση για µέγιστη απόλαυση. ● Μενού ζωντανής µουσικής Παρασκευής : 4 πιάτα µε κρασί: €15/άτοµο (για 4) - €17/άτοµο (για 2) Ζωντανή µουσική κάθε Παρασκευή & Σάββατο - Parking 200 θέσεων, παιδότοπος

∆ουκίσσης Πλακεντίας 34, Χαλάνδρι - Τηλ.: 210 6840698 - www.ochristos.gr

ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 107, ΨΥΧΙΚΟ ΤEL: 210 6748598 -210 6710370, FAX: 210 6777038

34

free sunday

free time

24.11.2013

www.freesunday.gr

agenda

Το «Νησί» στο θέατρο Τριανόν.

Η «Ποντικοπαγίδα της» Αγκάθα Κρίστι στη σκηνή του Θεάτρου Βεάκη.

Το μουσικό σχήμα Aggeliki Toubanaki & Buzz Bastardz στο Faust.

«Τα τραγούδια του πατέρα μου» είναι ο τίτλος της μουσικής παράστασης που θα παρουσιάσουν oι Χάρης Βαρθακούρης, Στέλιος Διονυσίου, Δημήτρης Κόκοτας και Γρηγόρης Μπιθικώτσης.

«Η μαμά είπε μη!» στο θέατρο Αμιράλ.

θεατρική διασκευή του διηγήματος του Λ. Τολστόι «Από τι ζουν οι άνθρωποι», στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

Σάββατο 23 noembριου ● Οι εκδόσεις Μίνωας και το βιβλιοπωλείο Ευριπίδης στη Στοά μας προσκαλούν να γνωρίσουμε την ιστορία μιας ιδιότροπης πριγκίπισσας που δεν κοιμάται ποτέ. Η συγγραφέας Μπήλη Στεφανή θα παρουσιάσει το βιβλίο της «Τα Νανάκια και η πριγκίπισσα Αϋπνία» στις 12.00 το μεσημέρι στο χώρο του βιβλιοπωλείου στο Χαλάνδρι (Ανδρέα Παπανδρέου 11, εντός στοάς). Στην παρουσίαση θα συμμετάσχει η εκπαιδευτικός-παιδαγωγός Ναντίν Κατσανού. Αποσπάσματα θα διαβάσει η ηθοποιός Ιωάννα Παππά. ● Ένας πολυπράγμων δημιουργός, ο Δημήτρης Τράγκας, εκθέτει στην γκαλερί του Black Duck (έως τις 3 Δεκεμβρίου) μια σειρά έργων του με τίτλο «Games». Πρόκειται για ένα ευφάνταστο τρισδιάστατο παιχνίδι εικαστικών συνθέσεων. ● Ο Γκιλγκαμές, βασιλιάς της πόλης της Μεσοποταμίας Ουρούκ, που τα ερείπιά της έχουν εντοπιστεί στο σημερινό Ιράκ, υποτίθεται πως ήταν τρισέγγονος του Νώε. Στο ομώνυμο έπος, που θεωρείται το παλαιότερο ποίημα της ανθρωπότητας, περιγράφει τις περιπέτειές του. Η νέα θεατρική παραγωγή της Ομάδας Ρόδα, σε σκηνοθεσία Μαρίας Περετζή, το παρουσιάζει στην Αίθουσα 3Α (Καποδιστρίου 106 & Ελευθερίας, Ν. Ιωνία, τηλ. 6976 033948, 6937 422456, 210 2836763). ● Μια «καινούργια σελίδα» θα ανοίξουν για πρώτη φορά φέτος το χειμώνα τρεις χαρισματικές ερμηνεύτριες: η Λένα Αλκαίου, η Πένυ Ξενάκη και η Μαρία Κανελοπούλου. Κάθε Σάββατο στο Γυάλινο Up Stage Club. ● Η κεντρική σκηνή του θεάτρου Αμιράλ παρουσιάζει το νέο έργο των Στέλιου Παπαδόπουλου - Γιώργου Βάλαρη, σε σκηνοθεσία Γιώργου Βάλαρη, «Η μαμά είπε μη!». Μια σύγχρονη, σπονδυλωτή νεοελληνική μουσική κωμωδία, με κυρίαρχη τη μητρική φιγούρα. Με τους Μάρθα Καραγιάννη, Νίνα Λοτσάρη, Μίνα Ορφανού, Λίλη Τσεσματζόγλου και Αιμίλιο Ράφτη. ● Ο Σωτήρης Καλυβάτσης και ο Στέλιος Κάτσαρης ξεκινούν τις stand up comedy βραδιές στο Γυάλινο Up Stage Club. ● Oι Afrodyssey Orchestra ζωντανά στο Βios θα μας παρουσιάσουν τον νέο τους ήχο. Ένα φρέσκο, εγχώριο σχήμα που αξίζει να γνωρίσουμε. Η μουσική τους είναι επηρεασμένη από τις παραδοσιακές χορευτικές μουσικές των κρουστών της Δυτικής Αφρικής, την jazz, τη funk, την ψυχεδέλεια και την ελληνική μουσική παράδοση. ● Το «Dra(U)gging» επανέρχεται μετά τη καλοκαιρινή του επιτυχία, στο θέατρο Φούρνος. Oι ήρωες του «Dra(U)gging», απροσάρμοστοι κοινωνικά, επιλέγουν να ζουν περιθωριοποιημένοι σε ένα σκοτεινό σύμπαν. Κάνουν χρήση παραισθησιογόνων ουσιών, εκπορνεύονται, χορεύουν μες στη ζάλη των ουσιών, φλερτάρουν με τους φόβους τους, ακροβατούν ανάμεσα στην αυταπάτη της απόδρασης και του θανάτου. Κυριακή 24 νοεμβριου ● Ένα ερωτικό τρίγωνο σε ένα απομακρυσμένο νησί του Αιγαίου. Ένας παιδικός έρωτας, κοιμισμένος για 16 χρόνια, ξάφνου ξυπνά. Γεγονός

Έργα του Δημήτρη Τράγκα στη γκαλερί του Black Duck.

που έρχεται να ταρακουνήσει τα θεμέλια ενός δυσλειτουργικού γάμου και να πυροδοτήσει την αρχή μιας ιστορίας που μας μεταφέρει από την Αθήνα στο «Νησί». Εκεί, οι ήρωές μας, ο Διονύσης ο βοσκός, ο Θησέας ο ζωγράφος και η Αριάδνη η μούσα τους, θα μοχθήσουν για την αγάπη τους και την ευτυχία. Το «Νησί» είναι μια παράσταση σωματικού θεάτρου και αφήγησης που παρουσιάζεται στο θέατρο Τριανόν. Δευτερα 25 νοεμβριου ● Ο Δήμος Αβδελιώδης παρουσιάζει, εν είδει μαθήματος, τη μέθοδό του επάνω στην απόδοση και την ερμηνεία ενός κειμένου, είτε θεατρικού είτε λογοτεχνικού, όταν πρόκειται να παρασταθεί δημόσια, στο εργαστήριο «Το ελληνικό τραγούδι», στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών. Είσοδος με δελτίο προσέλευσης. ● Το Free Thinking Zone (Σκουφά 64 & Γριβαίων, Αθήνα) και οι εκδόσεις Μεταίχμιο μας προσκαλούν στην παρουσίαση του νέου βιβλίου της Ζέφης Κόλια «Λώρα, η τελευταία των Μαρξ» στις 7 μ.μ., με αφορμή την επέτειο της αυτοκτονίας του ζεύγους Λώρας Μαρξ και Πολ Λαφάργκ. Η Ζέφη Κόλια συζητά με τους συγγραφείς Πέτρο Τατσόπουλο και Θανάση Χειμωνά για τους ήρωες του βιβλίου της και την εκρηκτική εποχή στην οποία έζησαν. Τριτη 26 noembριου ● Το μουσικό σχήμα Aggeliki Toubanaki & Buzz Bastardz πειραματίζεται και αυτοσχεδιάζει σε επιλεγμένες διασκευές και προσωπικές συνθέσεις στο Faust. Bαλκανικοί ρυθμοί, δρόμοι Ανατολής και μελωδίες της Μεσογείου αναμειγνύονται με jazz αρμονία, crossover αυτοσχεδιασμούς και βοκαλισμούς, δημιουργώντας συναισθήματα, ατμόσφαιρες και εικόνες που εναλλάσσονται διαρκώς. ● Τα τελευταία 40 χρόνια η πρωταρχική ενέργεια shakti έχει ταυτιστεί με το συγκρότημα που συνδύασε ανεπανάληπτα την jazz με την ινδική παράδοση. Στη φετινή τους ευρωπαϊκή περιοδεία οι Shakti γιορτάζουν 40 χρόνια φιλίας και θρυλικής σύμπραξης δύο αξεπέραστων δεξιοτεχνών, του John McLaughlin και του Zakir Hussein, και κάνουν μια στάση στη χώρα μας με μία συναυλία στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης. Τεταρτη 27 νοεμβριου ● Το Θέατρο του Νέου Κόσμου παρουσιάζει το βραβευμένο έργο του Νικ Πέιν «Αστερισμοί», σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, με τη Στεφανία Γουλιώτη και τον Μάκη Παπαδημητρίου. Η Μάριαν και ο Ρόλαντ. Εκείνη θεωρητική φυσικός και εκείνος μελισσοκόμος, συναντιούνται σε ένα φιλικό σπίτι και έτσι αρχίζει η ερωτική τους ιστορία. Ή τουλάχιστον μία από τις πολλές πιθανότητες αυτής της ιστορίας. ● Η «Ποντικοπαγίδα» της Αγκάθα Κρίστι –το μακροβιότερο θεατρικό

«Dra(U)gging» στο θέατρο Φούρνος.

● Οι Φίλοι της Μέριμνας

οργανώνουν για δέκατη χρονιά το χριστουγεννιάτικο bazaar τους στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, στο Κτίριο «Μηχανουργείο», το Σάββατο 23 Νοεμβρίου από τις 10.00 έως τις 20.00 και την Κυριακή 24 Νοεμβρίου από τις 10.00 έως τις 19.00. Τα έσοδα από το bazaar θα διατεθούν για το πρόγραμμα της Μέριμνας «Ανακουφιστική Φροντίδα στο Σπίτι». Η υπηρεσία αυτή δίνει την επιλογή σε παιδιά και εφήβους, έως 18 ετών, που πάσχουν από μια σοβαρή ασθένεια να παραμένουν στο χώρο του σπιτιού με την οικογένειά τους και με την υποστήριξη των ειδικά εκπαιδευμένων ιατρών, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών. Η Μέριμνα συνεργάζεται με παιδιατρικά νοσοκομεία και μαιευτήρια και όλες οι υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν. Τηλ.: 210 6842833

Το Θέατρο του Νέου Κόσμου παρουσιάζει το βραβευμένο έργο του Νικ Πέιν «Αστερισμοί».

έργο στην ιστορία του παγκόσμιου θεάτρου– παρουσιάζεται από τα τέλη Νοεμβρίου στη σκηνή του Θεάτρου Βεάκη, σε σκηνοθεσία του Μανούσου Μανουσάκη, με τους Μαριάννα Τουμασάτου, Γιάννη Αϊβάζη, Κάτια Νικολαΐδου, Λευτέρη Δημηρόπουλο και Θοδωρή Αντωνιάδη. ● Η Radisson Blu Park Hotel, Athens, στο πλαίσιο του αφιερώματος «Σύγχρονη ελληνική τέχνη» και της συνεργασίας της με την ιστορικό τέχνης Ελένη Αθανασίου, παρουσιάζει έργα της εικαστικού Όπυς Ζούνη, με τίτλο «Ψευδαίσθηση και Πραγματικότητα». Τα έργα προέρχονται από την τελευταία δεκαπενταετία της καλλιτεχνικής της πορείας (1993-2008) και θα εκτίθενται στους χώρους του ξενοδοχείου έως τις 14 Ιανουαρίου 2014. Πεμπτη 28 νοεμβριου ● Ο Alex Papadiamantis και η Σύλβια Ευθυμίου, σε μια μοναδική εμφάνιση, θα ενώσουν με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο την έντεχνη ελληνική μουσική με την ηλεκτρονική. Στο Eliart. ● Το Beton7 Gallery παρουσιάζει τη νέα ατομική έκθεση του Γιώργου Μαραζιώτη «Night οf the World», σε επιμέλεια του Σωτήρη Μπαχτσετζή. Ο Γιώργος Μαραζιώτης, εμπνεόμενος από την αναφορά του Γερμανού φιλοσόφου G.W.F. Hegel στη Νύχτα του Κόσμου (από το χειρόγραφο Realphilosophie, 1805-1806), παρουσιάζει μια σειρά από εγκαταστάσεις αποτελούμενες από φυσικά ή τεχνητά υλικά (αλεσμένος άνθρακας, μάρμαρο, neon, gesso κ.ά.) και μια σειρά από μεταξοτυπίες που δημιούργησε κατά την τετράμηνη παραμονή του στη Νέα Υόρκη. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 νοεμβριου ● «Τα τραγούδια του πατέρα μου» είναι ο τίτλος της μουσικής παράστασης που θα παρουσιάσουν oι Χάρης Βαρθακούρης, Στέλιος Διονυσίου, Δημήτρης Κόκοτας και Γρηγόρης Μπιθικώτσης, με στόχο να αναδείξουν με τον τρόπο τους τα τραγούδια που ερμήνευσαν τέσσερις μεγάλες φωνές: ο Γιάννης Πάριος, ο Στράτος Διονυσίου, ο Σταμάτης Κόκοτας και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Κάθε Παρασκευή στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο. ● Η ΛΥΚΟΦΩΣ και το Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» παρουσιάζουν τη θεατρική διασκευή του διηγήματος του Λ. Τολστόι «Από τι ζουν οι άνθρωποι», στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Σκηνοθετούν και ερμηνεύουν οι Όλια Λαζαρίδου, Γιώργος Νανούρης και Ηλίας Κουνέλας. Η μουσική είναι του Κωνσταντίνου Βήτα και το σκηνικό τοπίο της Κατερίνας-Χριστίνας Μανωλάκου. ● Για πρώτη φορά έρχεται στη χώρα μας ένα από τα κορυφαία σύνολα πρώιμης και μπαρόκ μουσικής. Η περίφημη L’ Arpeggiata, υπό τη διεύθυνση της Christina Pluhar, θα εμφανιστεί για μία μόνο συναυλία, την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου, στις 8.30 μ.μ., στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

FREE SUNDAY

free time

24.11.2013

www.freesunday.gr

35

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

AΠΟ∆ΟΣΗ: ΦΑΝΗΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ

ΝΤΑΝ ΣΤΙΒΕΝΣ

Τ

ον µάθαµε ως ξάδερφο του κόµη Γκράνθαµ, κληρονόµου του Πύργου του Ντάουντον στην οµώνυµη τηλεοπτική σειρά-φαινόµενο. Ο πολυβασανισµένος έρωτάς του µε τη λαίδη Μαίρη µούσκεψε χαρτοµάντιλα και στοίχειωσε γυναικείες καρδιές. Ο Νταν Στίβενς αφήνει τα καλοραµµένα αριστοκρατικά τηλεοπτικά κοστούµια και ενδίδει στις σειρήνες του Χόλιγουντ. Το «Fifth Estate» είναι η πολυαναµενόµενη ταινία για τον Τζούλιαν Ασάνζ και το Wikileaks. Ο Στίβενς υποδύεται τον Ίαν Κατζ, δηµοσιογράφο του «Guardian». Μας µιλάει για την παραγωγή και την ελευθεροτυπία. Είσαι από τους ανθρώπους που δηµιούργησαν το online λογοτεχνικό περιοδικό «The Junket», όπου διατηρείς και µόνιµη στήλη. Πώς σε βοήθησε αυτή σου η εµπειρία στο ρόλο σου ως δηµοσιογράφου στο «Fifth Estate»; ∆εν θα αποκαλούσα το «Junket» δηµοσιογραφία. Αλλά σίγουρα έχει δηµοσιογραφικό ενδιαφέρον και σ’ εµένα έδωσε τη δυνατότητα να έχω µια αίσθηση για την ουσία και το νόηµα της δηµοσιογραφίας. Αυτό που µε βοήθησε στο ρόλο µου είναι το γεγονός πως είχα τη δυνατότητα να γνωρίσω τον Ίαν Κατζ (δηµοσιογράφος του «Guardian» και η επαφή του Τζούλιαν Ασάνζ) και να µε µυήσει στα άδυτα της δηµοσιογραφίας. Και ήταν, ξέρετε, συναρπαστικό και ταυτόχρονα επικίνδυνο για έναν δηµοσιογράφο να αναδηµοσιεύει τα αρχεία του Wikileaks. Ο Ίαν ήταν πολύ γενναιόδωρος µαζί µου, µου διέθεσε χρόνο και πληροφορίες για την ιδιαίτερη δυναµική που αναπτύχθηκε ανάµεσα στον Ασάνζ και τον «Guardian», και φυσικά για τη δική του προσωπική σχέση µαζί του. Πάντα αναρωτιόµουν τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να θέλουν να γίνουν δηµοσιογράφοι και πώς είναι να ασκείς την ερευνητική δηµοσιογραφία µε κίνδυνο της ζωής σου. Μεγάλωσα βλέποντας ταινίες µε ήρωες δηµοσιογράφους, όπως τα «Επικίνδυνα χρόνια» µε τον Μελ Γκίµπσον και τη Σιγκούρνι Γουίβερ, και τώρα είναι η σειρά µου να υποδυθώ έναν γι’ αυτή την ταινία. Και όχι έναν κάποιον, αλλά έναν πραγµατικό τύπο σε µια υπόθεση που είναι ακόµα ανοιχτή. Ήταν συναρπαστικό να γνωρίσω αυτό τον κόσµο, µέχρι που καταλάβαµε πως και τα δικά µας (ηθοποιών και παραγωγής) τηλέφωνα παρακολουθούνταν από τη CIA, όπως στην τηλεοπτική σειρά «The Wire». Γι’ αυτό έχετε τηλέφωνα µιας χρήσης; Ναι, βέβαια. Συνέβη και κάτι άλλο όσο προετοιµαζόσασταν για την ταινία; Έγιναν διάφορα, όπως, ας πούµε, αµερικανική

tombstones», που σκηνοθετεί ο Σκοτ Φρανκ και πρωταγωνιστεί ο Λίαµ Νίσον, ένα νουάρ φιλµ. Ή το «Summer in February». Το «Summer in February», όπου συµµετείχα και στην παραγωγή, αφορά ένα ερωτικό τρίγωνο το 1913, στο Κόρνγουολ, σε έναν καλλιτεχνικό κύκλο. Είναι µικρή παραγωγή, αλλά ένα υπέροχο φιλµ, και είµαι πολύ περήφανος γι’ αυτό. Ελπίζω να έχετε την ευκαιρία να το δείτε και εκτός Βρετανίας, όπου προβλήθηκε το καλοκαίρι. Είχες παρακολουθήσει την υπόθεση του Wikileaks πριν αναµειχθείς στην ταινία; Και βέβαια! Είχε αντίκτυπο σε όλους µας. Και όταν παρουσιάστηκε η ευκαιρία να έχω ένα ρόλο σε αυτή την ιστορία το θεώρησα µεγάλη τιµή. Ο Ασάνζ είναι σπουδαία προσωπικότητα. Όποια και να είναι η γνώµη σου για εκείνον από άποψη ηθικής. ∆ιαµόρφωσε τη συνείδησή µας. Ποια είναι η δική σου γνώµη για τον Ασάνζ; Για τον ίδιο προσωπικά ή για το Wikileaks;

«Ο Τζούλιαν Ασάνζ διαµόρφωσε τη συνείδησή µας» και βρετανική κυβέρνηση να πηγαίνουν στα γραφεία του «Guardian» και να καταστρέφουν σκληρούς δίσκους. Συνέβησαν αυτά αλήθεια; Με βεβαιότητα. Από τη στιγµή που αρχίσαµε να γυρίζουµε την ταινία. Αυτό που δεν βλέπουµε στην ταινία είναι αυτό που αντιµετώπισε η εφηµερίδα, η οποία ξαφνικά βρέθηκε εµπλεκόµενη σε κάτι επικό και γιγάντιο, µια ιστορική στιγµή, ενώ επικρατούσε µια παράνοια, µε τη CIA να βρίσκεται στο κατόπι τους σαν να ήταν κοινοί εγκληµατίες, τη στιγµή που στην πραγµατικότητα προσπαθούσαν να ενηµερώσουν τον βρετανικό λαό και όλο τον κόσµο. ∆εν πρέπει να υπάρχει τίποτα πιο εντυπωσιακό από έναν Λονδρέζο δηµοσιογράφο… Είναι αδίστακτοι... Νοµίζω πως ο χαρακτήρας του Νικ Ντέιβις, τον οποίο υποδύεται ο Ντέιβιντ Θιούλις, αντιπροσω-

πεύει καλύτερα αυτή τη στάση. Ξέρετε, την παλιά σχολή, που ήταν µαθηµένη σε µεγαλύτερη ελευθεροτυπία απ’ ό,τι στις ΗΠΑ ή στις υπόλοιπες χώρες. Το αποτέλεσµα ήταν να αποκτήσουν τα βρετανικά µίντια µια βίαιη όψη, απ’ όλες τις απόψεις. Τώρα, όµως, θα πρέπει να αναθεωρήσουν πολλά πράγµατα (υπονοεί τις τηλεφωνικές υποκλοπές της «News of the World»). Πάντως, σε γενικές γραµµές, πρέπει να είµαστε περήφανοι γι’ αυτή την ελευθερία ως θεµέλιο της δηµοκρατίας. Βρέθηκες στο Μπρόντγουεϊ µε την Τζέσικα Τσαστέιν όταν ανακοινώθηκε πως αποχωρείς από το «Downton Abbey». Υποθέτω πως δεν έχεις µετανιώσει γι’ αυτή σου την απόφαση. Όχι εγώ, αν και εννοείται πως ήταν µια πολύ δύσκολη απόφαση, οι φίλοι µου όµως ακόµα είναι θυµωµένοι µαζί µου. Αλλά έπρεπε να το κάνω και, όπως αποδείχθηκε, ακολούθησε µια πολύ δηµιουργική και παραγωγική χρονιά, κάνοντας ταινίες όπως το «Τhe Guest» ή το «A walk among the

Για τον ίδιο, µια και είχες την ευκαιρία να µελετήσεις σε βάθος την ιστορία… Κοίτα, θυσίασε µεγάλο µέρος προσωπικής ελευθερίας γι’ αυτή την υπόθεση, πράγµα που είναι πολύ ενδιαφέρον σε πρώτο επίπεδο. Οι συζητήσεις που δηµιούργησε, που ανάγκασε τον κόσµο να κάνουν, είναι µοναδικές. Άλλαξε τον τρόπο που σκεφτόµασταν σχετικά µε την αλήθεια, από πού µπορούµε να την αντλούµε και ποιοι είναι οι άνθρωποι που µας την προσφέρουν –συµπεριλαµβανοµένων των δηµοσιογράφων– ή πώς να διαβάζουµε πίσω από τις γραµµές. Είναι ένα παράδειγµα για όλους µας. ∆εν νοµίζεις πως το παρατράβηξε; Νοµίζω πως παρέµεινε πιστός σε αυτό που ξεκίνησε, ενάντια στις προκαταλήψεις και το ψέµα. Έφερε τους δηµοσιογράφους και τις κυβερνήσεις αντιµέτωπους µε την αλήθεια. Και, νοµίζω, είναι προτιµότερο να γνωρίζεις την αλήθεια, για να γνωρίζεις τις επιπτώσεις και να µπορείς να τις αντέξεις, και όχι να ερµηνεύεις την πηγή του κειµένου και της είδησης και να είσαι αναγκασµένος τελικά να µαντεύεις ή να υποψιάζεσαι την αλήθεια. Υπάρχουν βεβαίως ηθικά διλήµµατα, αλλά αυτή είναι µια συζήτηση που τελικά πρέπει όλοι µας να κάνουµε.

INFO

Η ταινία «The Fifth Estate» βγαίνει στις αίθουσες στις 28 Νοεµβρίου.

FREE SUNDAY

free time

24.11.2013

www.freesunday.gr

36

CITY STORIES «ΣΚΑΝΤΖΑ» ΚΑΙ iCOOK GREEK!

ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΙΟ ΝΟΣΤΙΜΑ ΓΙΟΡΤΙΝΑ… ΣΚΑΝΤΖΑΡΙΣΜΑΤΑ

Α

πό την 1η ∆εκέµβρη η «Σκάντζα» στην Κηφισιά µπαίνει στο κλίµα των ηµερών, ντύνεται γιορτινά και εµείς οι άνθρωποί της µοιραζόµαστε µαζί σας ό,τι καλύτερο έχουµε! Κάθε Τρίτη και Τετάρτη κερνάµε τους φίλους µας ρακόµελα, µπισκότα και σπιτικά γλυκίσµατα. Κάθε Σάββατο και Κυριακή µεσηµέρι σας προσκαλούµε να δοκιµάσετε τις πιο αγαπηµένες συνταγές µας συµµετέχοντας σε ένα χαλαρό και άκρως ελληνικό… brunch σε πολύ οικονοµική τιµή (15 ευρώ το άτοµο οι ενήλικες και 10 ευρώ τα παιδιά). Ακόµα, σας χαρίζουµε χριστουγεννιάτικα τεύχη του αγαπηµένου µας περιοδικού iCOOK GREEK!, που θα σας βοηθήσουν να οργανώσετε το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, και αν θέλετε θα µπορείτε να αγοράσετε βιβλία µαγειρικής µε γιορτινές συνταγές. Στη «Σκάντζα» µπορείτε ακόµα να εφοδιαστείτε µε ονοµαστά ελληνικά ντελικατέσεν προϊόντα (από προσούτο Ευρυτανίας µέχρι αυγοτάραχο Μεσολογγίου, απάκι, µανούρι και γραβιέρα Κρήτης, χειροποίητα ζυµαρικά Αδαµαντίνα, µέλι και υπέροχα γλυκά του κουταλιού) και να διαλέξετε ανάµεσα σε µια ποικιλία εκλεκτών ελληνικών κρασιών και αποσταγµάτων. Το καλύτερο σας το φυλάξαµε για το τέλος: Για το δικό σας ρεβεγιόν παραγγείλτε εγκαίρως να σας ετοιµάσουµε την ωραιότερη γεµιστή ή µαριναρισµένη γαλοπούλα και το πιο τρυφερό χοιρινό κότσι, ή, αν προτιµάτε, κάντε κράτηση για να περάσουµε µαζί την παραµονή και την ηµέρα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς!

INFO Η «Σκάντζα» είναι ανοιχτή από το πρωί για καφέ µέχρι αργά τη νύχτα για φαγητό και ποτό. Κάθε µέρα εκτός ∆ευτέρας. Αγίου ∆ηµητρίου 17, Κηφισιά (στην πλατεία του ιερού ναού του Αγίου ∆ηµητρίου), τηλ. 210 6231522

Για περισσότερες επιλογές σε βιολογικά προϊόντα μικρών

®

παραγωγών κάντε κλικ στο www.icookgreekproducts.gr

r www. icookgr kproducts.g ee ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ (Δευτέρα έως Παρασκευή από 10.00 έως 18.00)

210 6994753

Aναλαμβάνουμε να σας φέρουμε την παραγγελία στο χώρο σας εντελώς δωρεάν σε Αττική και Θεσσαλονίκη.

2 από τα καλύτερα ελληνικά ελαιόλαδα σε προνομιακή τιμή Ελαιόλαδο Ζακύνθου ΠΓΕ 5 λίτρων extra παρθένο με οξύτητα 0,24 Το νησί της Ζακύνθου, στο Ιόνιο Πέλαγος, χαρακτηρίζεται από μεσογειακό κλίμα που ευνοεί ιδιαίτερα τις καλλιέργειες. Η έντονη ηλιοφάνεια και παράλληλα η υψηλή βροχόπτωση βοηθούν στην δημιουργία ποιοτικών προϊόντων, γευστικών και υψηλής θρεπτικής ικανότητας προϊόντων.

3 δοχεία 5 λιτρα Ζακύνθου 4 δοχεία 5 λιτρα Ζακύνθου 5 δοχεία 5 λιτρα Ζακύνθου 10 δοχεία 5 λιτρα Ζακύνθου

από € 64,5 από € 86,0 από € 107,5 από € 210,5

€ 60 € 79,5 € 99 € 196

Ελαιόλαδο ΠΕΤΡΙΝΑ Λακωνίας ΠΟΠ extra παρθένο αγουρέλαιο Ένα εξαιρετικό αγουρέλαιο από την περιοχή Πετρίνα της Λακωνίας. Ξεχωρίζει για την πλούσια γεύση του αλλά και για την υψηλή διατροφική του αξία ενώ έχει ιδιαίτερα χαμηλή οξύτητα. Έχει συγκεντρώσει πολλές διακρίσεις και παράγεται από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό της περιοχής.

3 δοχεία 3λιτρα ΠΕΤΡΙΝΑ αγουρέλαιο από € 39,5 5 δοχεία 3λιτρα ΠΕΤΡΙΝΑ αγουρέλαιο από € 67,5

€ 37 € 61

FREE SUNDAY

free time

24.11.2013

www.freesunday.gr

37

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος το KAZ προσκαλεί όλους τους καλούς του φίλους στο χριστουγεννιάτικο παζάρι του. Φέτος έχει διπλή γιορτή, 25 χρόνια λειτουργίας και προσφοράς µαζί µε τα Χριστούγεννα. Ελάτε να βρεθούµε άλλη µια φορά µαζί, να ανταλλάξουµε ευχές, να χαµογελάσουµε, κάτι που το έχουµε ανάγκη στις µέρες µας, και να ψάξουµε για τα χριστουγεννιάτικα δώρα µας ή για χρηστικά αντικείµενα για το σπίτι µας, βοηθώντας παράλληλα τα ζώα του Καταφυγίου, γιατί δεν ξεχνάµε πως είµαστε ΑΝΘΡΩΠΟΙ. Οι τελευταίοι των τελευταίων µάς έχουν ανάγκη. 30 Νοεµβρίου & 1 ∆εκεµβρίου 2013, 10.00-19.00. Φιλελλήνων 26, Σύνταγµα (απέναντι από την Αγγλικανική Εκκλησία).

Ε

ίναι στειρωµένη, εµβολιασµένη και τσιπαρισµένη. Είναι 7 µηνών, ζυγίζει 15 κιλά, δεν λερώνει µέσα, τρελαίνεται για βόλτες, φιλιά, αγκαλιές, λιχουδιές και θέλει να τρελάνει κι εσάς. Έχει υπέροχο χαρακτήρα, µια µικρή κυρία. Τηλ. επικοινωνίας: 6944 771722.

Η

µικρόσωµη Funky βρέθηκε στον Κολωνό χτυπηµένη από αυτοκίνητο, να σέρνεται στη µέση του δρόµου µε σπασµένα τα πίσω της ποδαράκια. Κάποιος κάλεσε το συνεργείο του δήµου για να τη µεταφέρει στην Κτηνιατρική Πικερµίου, όπου και διαγνώστηκε µε κατάγµατα στα πίσω άκρα. Τώρα, και µετά από καιρό θεραπείας, η µόλις 7 µηνών Funky µπορεί και περπατά, τρέχει, παίζει, σκαρφαλώνει, κάνει τα πάντα φυσιολογικά. Είναι υγιέστατη, έχει κάνει το εξαπλό εµβόλιο, αποπαρασίτωση, και θα δοθεί στειρωµένη καθώς και µε µικροτσίπ, όπως ορίζει ο νόµος. Είναι µια τρισχαριτωµένη, αξιαγάπητη σκυλίτσα, που λατρεύει τα παιχνίδια µε τα σκυλάκια και αναζητά τα χάδια και την ανθρώπινη επαφή. Επικοινωνία: 6944 731673, animal.actives@gmail.com.

Η

µάνα είναι ηµίαιµη γκεκούλα και ο πατέρας ηµίαιµος λυκοσκυλίνος. Το ταιριαστό ζευγάρι έκανε επτά κουταβάκια, όλα αρσενικά, εκτός από δύο θηλυκά. Θα γίνουν περίπου 20 κιλά και ήδη δείχνουν στοιχεία αρχηγικού χαρακτήρα. Θα δοθούν τσιπαρισµένα και εµβολιασµένα µέσω του προγράµµατος του ∆ήµου Ηρακλείου Αττικής. Τηλ. επικοινωνίας: 6976 687977.

φροντίσαµε, αρχίσαµε να την απολαµβάνουµε ως πολύ καλή και τρυφερή µαµά στα υπέροχα και πανέµορφα πλασµατάκια της. Τα δύο αγοράκια είναι ο γκρι µακρύτριχος Joy και ο τρυφερός Toy. Παιχνιδιάρικα, γλυκούλια και τρυφερά, έχουν κάνει τα πρώτα τους εµβόλια και την αντιπαρασιτική αγωγή τους. Τώρα η φαµίλια της Τζούλια περιµένει έναν καλό κηδεµόνα, να τα αγαπάει και να τα προσέχει, για να ζήσουν µια όµορφη και ασφαλή ζωή. Θα δοθούν µε συµβόλαιο υιοθεσίας. Αναλαµβάνω όλα τα έξοδα για τη στείρωση της µαµάς και ό,τι απαιτείται για την ιατρική περίθαλψη. Τηλ. επικοινωνίας: 6944 294749.

Χ

αριτωµένα, πανέξυπνα και γιγαντάκια. Τα κουταβάκια µας, ένα αρσενικό και ένα θηλυκό, είναι 3 µηνών, ζυγίζουν ήδη 6 κιλά και ίσως είναι τα πιο ήσυχα κουτάβια του πλανήτη. Έκαναν το πρώτο τους εµβόλιο και φόρεσαν τσιπ, µέσω του προγράµµατος διαχείρισης αδεσπότων του ∆ήµου Ν. Ηρακλείου. Τηλ. επικοινωνίας: 6976 687977.

Ε

ίναι µια υπέροχη τριποδούλα που ξέρει να ζει φυσιολογικά τη ζωούλα της, όπως όλα τα σκυλάκια µε ιδιαιτερότητες. Είναι πολύ χαδιάρα, αγαπησιάρα και λατρεύει τους ανθρώπους και όλα τα σκυλάκια. Η Flafy είναι µια σκυλίτσα µεσαίου µεγέθους, έως 3 ετών, εµβολιασµένη, υγιέστατη, στειρωµένη, και έχει και το τσιπάκι της. Η Flafy ζει στο Καταφύγιο και κάνει έκκληση για αγάπη. Επικοινωνία: 6944 731673, animal.actives@gmail.com.

Ο

µικρός Bentley βρέθηκε µια Κυριακή βράδυ στη µέση ενός πολυσύχναστου δρόµου στον Σχοινιά. Είναι ένας πανέµορφος κούταβος, ο οποίος γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 2013. Έχει υπέροχα µαύρα µατάκια και γυαλιστερό µαύρο τρίχωµα µε άσπρα µπαλώµατα στο σώµα και την ουρίτσα του. Ως χαρακτήρας, είναι πολύ κοινωνικός, φιλικός και γλυκός. Είναι εµβολιασµένος και αποπαρασιτωµένος και θα δοθεί µε συµβόλαιο υιοθεσίας. Πληροφορίες: 6944 347144, georginaspentzou@gmail.com.

∆

Χ

αρίζεται ο πανέµορφος κούταβος της φωτογραφίας. Τον λέµε προσωρινά Little και είναι σκέτη γλύκα. Είναι περίπου 11 µηνών (που σηµαίνει ότι δεν θα αλλάξει σε µέγεθος), γύρω στα 10 κιλά (που σηµαίνει ότι βολεύεται άνετα σε διαµέρισµα) και είναι µάλλον ηµίαιµο µπιγκλ. Είναι υγιέστατος, αποπαρασιτωµένος και εµβολιασµένος. Το πιο χαριτωµένο χαρακτηριστικό του είναι ότι κουνάει την ουρά του στριφογυριστά αντί για πέρα-δώθε. Είναι ανεξάρτητος, αλλά ανυποµονεί για χάδια και παιχνίδια. Αν ενδιαφέρεστε σοβαρά να τον υιοθετήσετε µε συµβόλαιο υιοθεσίας για πάντα, παρακαλώ καλέστε στα 6937 132921 (Ειρήνη) και 6975 859310 (Μυρσίνη).

ίνεται για υιοθεσία η µίνι κουταβίτσα 6 µηνών. ∆εν θα γίνει µεγάλη, έως 13 κιλά. Είναι φιλική και κοινωνική. Θα δοθεί εµβολιασµένη, αποπαρασιτωµένη, µόνο εντός Αττικής, µε συµβόλαιο υιοθεσίας. Τηλ. επικοινωνίας: 6931 188825.

Η

Η

Τζούλια, 1 έτους, πολύ όµορφη, πολύ γλυκιά και φιλική, το πρωί της 7ης Ιουλίου ήρθε και γέννησε τα µωρά της. Αφού την περιποιηθήκαµε και τη

Μ

όνο αυτή η ψυχούλα έµεινε από τις έξι! Είναι 2,5 µηνών, µικρόσωµη, και θα γίνει το πολύ 5-6 κιλά. Τηλ. επικοινωνίας: 6930 287675.

κουκλίτσα της φωτογραφίας βρέθηκε πριν από λίγες µέρες στην περιοχή της Κάντζας στην Παλλήνη. Ονοµάζεται προσωρινά Σέρα. Είναι µικρή ηλικιακά, µαθηµένη σε σπίτι, απόλυτα φιλική (ακόµα και µε σκυλάκια), στειρωµένη, εµβολιασµένη και υγιής. Είναι ιδιαίτερα κοινωνική και τρέχει για αγκαλιές σε κάθε ευκαιρία. Είναι υποµονετική, καθαρή και καλόβολη. Ψάχνει για σπίτι, γιατί ο χώρος στον οποίο φιλοξενείται τώρα είναι υπερπλήρης από τετράποδα. Μπορείτε να τη γνωρίσετε καλώντας στο τηλ. 6937 132921 (Ειρήνη).

Εξοικονομήστε χρήματα με τις νέες ενεργειακές λύσεις της Νeon Energy Η Neon Energy σας παρέχει μια ολοκληρωμένη γκάμα ενεργειακών λύσεων για να εξοικονομήσετε ενέργεια και χρήματα στο σπίτι ή στην επιχείρησή σας, χωρίς καμία ταλαιπωρία για εσάς!

Μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα με υψηλές ετήσιες αποδόσεις.

Ενεργειακά Κουφώματα VIGOR για την ενεργειακή αναβάθμιση του χώρου σας.

LED

95%

ΑΝΤΛΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΑΕΡΑ-ΝΕΡΟΥ

Αντλίες Θερμότητας (θέρμανσης - ψύξης) LG Therma V για να εξοικονομήσετε έως και 85% στο κόστος θέρμανσής σας.

Φωτισμός με έξυπνες λάμπες LED για κέρδος έως και 95% στο κόστος του ρεύματός σας. Με 100% χρηματοδότηση από τη NEON ENERGY για την επιχείρησή σας και αποπληρωμή σύμφωνα με τη μηνιαία εξοικονόμηση ενέργειας.

Με την Neon Energy έχετε τη δυνατότητα να εξασφαλίσετε έως και 70% επιδότηση για την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας ή της επιχείρησής σας, μέσα από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και σύμφωνα με τους κανονισμούς των προγραμμάτων.

Αναλαμβάνουμε όλες τις διαδικασίες που αφορούν την ένταξή σας στο πρόγραμμα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ» χωρίς καμία εμπλοκή από εσάς. Η Neon Energy σας προσφέρει ευέλικτα προγράμματα χρηματοδότησης. Ολοκληρώστε το έργο σας με πίστωση απευθείας από την Neon Energy και αποπληρωμή έως 24 άτοκες δόσεις. ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: 12ο χλμ Ε.Ο. Αθηνών-Λαμίας, Μεταμόρφωση, Τ.Κ. 144 52 Showroom: Λεωφ. Κηφισίας 250-254, Χαλάνδρι, Τ.Κ. 152 31

Καλέστε σήμερα στο 210 28 37000 για επιπλέον πληροφορίες.

NEON ENERGY: ΓΕΡΜΑΝΙΑ • ΙΑΠΩΝΙΑ • ΕΛΛΑΔΑ • ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ • ΚΥΠΡΟΣ

www.neon-energy.com KTX_Free_Sunday_21-11-2013.indd 1

11/21/13 5:18 PM