FRET Magazine nummer 9 1997 by FRET Magazine

LOWLANDS BL0F Helder CfAl/;

De Lowlands Top 15 bevat uitsluitend Nederlandse geluidsdragers en wordt samen-

NRA leaded (Virgin)

gesteld op basis van ingezonden briefkaarten van FRET-lezers (m/v). Je kunt je voorkeur

SKIK tiiks Is Zoas 't Lek (Polydor)

ook electronisch kenbaar maken: stuur een

JW ROY AND THE ONE NIGHT BAND Round Here (Munich)

e-mail naar: gert@npi.nl Begin je bericht met: Lowlands Top 15

CLAW BOYS CLAW Will-O-The-Wisp (Virgin)

SPELREGELS

DE HEi|)EROOSJES Kung-Fu (PIAS)

^ ^ Alleen recente releases van Nederlandse

GRUiyiPYHEAD Grumpyhead (Djax)

platen, cd's en cd-singles komen irrtWW merking.

C^RDS No<jffl544o Method No Beeper (Cords/Konkurrent)

^ P Een plaat kan maximaal 3 maanden

C i l B K H WIZARD Mad Diary Of A Dairy Maid (Elegy)

in de top 15 staan. ^ ^ De Lowlands Top 15 wordt elke

DJ Gir HYpÉR Zimmerman (DOX Records)

maand aangepast op basis van de briefkaarten die uiterlijk de 15e van de maand binnen zijn.

^^ l|3) II

THE GATHERING Nighttime Birds (Century Media) S.I.T.R Phoinz (Djax)

ADRES

SUMIUIER Mothertongue (Excelsior)

Lowlands Top 15, Redactie FRET,

lERSUB Window Shopping (Virgin)

Wibautstraat214, 1091 GS Amsterdam.

^§

(-)

SOYLENTGREEN Nutrient (Dawa Music/Suburban)

Hèt blad over de Neder landse popmuziek een jaar lang op je deurmat voor iets meer dan de prijs van een cd: f 45,- ...en die cd hoef je niet eens te missen want die l<rijg je er gewoon bij!! (Ool< op je deurmat!!) Opnieuw natuurlijl< een Nederlandse topper, en wat voor één: De nieuwe van VAN DIK HOUT: 'Kopstoot van een vlinder' Zoel^plaatje: Vind de Bon in deze FRET en profiteer NU, NU, NU !

Vraag hef de sterren tekst: Pablo Cabenda

LOUISIANA RADIO CAJUH. zYoeco

DE V O i G E N D E F R E T VERSCHIJNT OP

B*vOUUUSX

ELECTRIC KINGS BLUES I. SWING

COMBOKILLERS ï;'

ffifl

Ik ;i.-|*

CALL

Blues

fi^

DUS BIJ DEZE AiVAST EEN AANGENAAM f 9 9 « : GEWENST ! !

/ ROCX-A.BJLL Y

LAST

t. NEW OfH.tA.HS

ELFISH

HEMCl

K.D.R. RECORDS

- Eigen beheer CD Produkties vanaf 300 stuks

(Scherpe prijzen)

- CD Promotions / Distributie

beste live Grote Prijs van

DE KAST SCOORT •r^'RAAK" VAN CLUB TOT VOETBAL STADION

act Nederland

de Jazzpolitie nieuw album: I N T E R L A N D

0318-633811

DELTONE BOEKINGEN: 0113-211263

TRAUIS: yan posterplakkers tot professionals? SEEULING: 'hard trainen, net als profvoetballers'

'Il

MASHED PATATDES in Spanje & Frankrijk met whiskey in colabekers

TDP 80 UAN NEDERLANDSE ALBUMS: Nederlandstalig is troef!

'f^

Michel Banabila & Hani/o nan Dostrom tussen twee culturen in met BYZANTIUM

1 5

Op straat herkend worden: een droom die uitkomt uoor ERIKAH KARST

1lg

BARRY HAY: 'ANDUK staat ver boven Nederlands peil'

'tg

Is het EINDE UAN HET DJ-TIJDPERK nabij?

tel 0 1 0 - 2 1 3 2 1 17 faxOlO-2132137

24 sporen analoog, 8-16 sporen ProTools HD digitaal, 1 CD-mastering Prijzen voncf fl 50,- ind Hele dog -10% (ma t/m vr). Hele week -20%.

TRÖCKENER KECKS RAGGENDE MANNE MENDOZA DANCE PARTI 2B CONTINUED

.rost

3011 XERoHerdom

Bel voor folder!!!

debuut single: 'Our Time' (Movieplay Music)

^AAGICO püS MANAGEMENT

A C R IVlanagement T 010-2437281

F 010-2437282

Crash course in de wortels van WITHIN TEMPTATION

HERMAN BROOD: 'een nachtmerrie op een brancard'

Tokyo wordt bet Swinging London van de jaren negentig, volgens RICHARD CAMERON

Geslaagde reünie van SDUIET SEX BENJAMIN B: 'Wij hebben nu eenmaal niet zo'n goed gevoel uoor ritme' Onthullend: Nederlandse BANDS DUER HET CLODCIRCUIT: 'Het eten bij de Effenaar is beter dan menig kerstdiner!'

Tel/Fax: 0 7 0 - 3 6 3 3 8 9 2 'H

BOLWERK-SNEEK SA. 06 DEC. SU. 07 DEC. SII.11JAII. SU. 25 JAN. SU. 01 FEB. SU.08FEB. SU. 01 MARCH SU.08MARCH SU.15MAKQI SAZSMABCH SU.291URai

ROCKFABKH • lUDWIGSBURG/D ZECHECABL-ESSEN/D NOOIDERUGT - TEEUKG/Kl FENIX-SITTAim/IIL HEDON-ZWOLLE/NL AIUUrnS-AUMAAWML LVC-LODDI/Nl BEBOB-VOeSELAAIVB ZECHE-BOCHDUn)

Qcx-HsiroravD ALADIN-BBiHEin)

CYBER MUSIC

COMPACT

vr. 12 dec. P-Double

DISC

TEL 0315 244009

cd-presentatie

za. 13 d e c Hallo Venray -i- Suburbs

POSTBUS 2 7050 AA VARSSEVELD FAX 0315 2 4 4 3 4 6

MAAK JE EIGEN CD 500..„..fl 6,--i,fl 5,50

Succes in Uietnam voor CLAU-UYA'S

Nimmer weg te branden: HELLDÏSE LEMON CRUSH met modderuette rock op Selfish

Niet bepaald trendy: THE URN SOYIENT GREEN wisselt ideeën uit per fa»

3 1

9. Welke drugs gebruik je? Koffie, Barclay sigaretten en ik sport heel veel. Laatste blowtje dat ik heb gerookt, heb ik gekregen van de zanger van de Fun Lovin' Criminals op Lowlands.

LOWLANDS Top 15 10. Hoeveel moet je drinken voordat de donkere kant van Jan Douwe tevoorschijn komt? Ik drink helemaal niet.

Te gast hij Theo van Gogb: FRET KADET 3 8

Be chaos-tbeorie van AD UISSER

4 g

Het licht van Azië: FRANK DOEYEN

4 2

CD-EXTRA-CD-PLOS-CD-RDM

4 4

MILJOENEN voor popmuziek bij FONDSEN

11. Ben je Jules Unlimited gaan doen omdat iedereen je anders zo saai gaat vinden? Nee, omdat ik de man die het aan mij voorstelde ongelooflijk waardeer. Anton Smit, de bedenker, kan prachtig vertellen. En het prikte een beetje aan mijn achtergrond. Ik ben namelijk eigenlijk sportleraar. In ieder geval niet omdat het goed zou zijn voor mijn image,

Zelfs vader Oosterhuis deed mee met TJEERO & GORDON

cd-presentatie

DEMOntage met demo van de maand Electric van DraNGe

CD RECENSIES

l e t o p ! l e d e r e m a a n d i n FRET: d e FRET R I K S . E e n e o n e e r t - f c o r f i n g s b o n d i e bij i n l e v e r i n g /

( v o o r m e e r I n f o o v e r de p o d i a z i e de b e t r e f f e n d e a d v e r t e n t i e s ) • alleen originele bonnen worden geaccepteerd (DEZE!) • de korting is niet geldig in combinatie met qp of andere vaste kortingen

2 , 5 0 korting g e e f t op d e entreeprijs v a n een seleet a a n -

12. MTV-Awards of de Grote Prijs van Nederland? Grote Prijs, zeker weten. Ik kan absoluut niet tegen al die MTV opsmuk. Ik heb net Steven Tyler van Aerosmith gesproken. Die was daar en hij had het over een hoop gebakken lucht.

^"t R / A . , ' aBS,!

tal popconcerten i n h e t Nederlands clubcircuit! Zie p a g i n a 5 5

t X C L U S l E F 17 5 ' . B T W E N S T E M R A

d e c e m b e r 4-

HET BOLWERK

/ j a n u a

PiiilllD

r i

PROQR. DECEMBER 9 7 PRINSEGRACHT 1 2 , DEN HAAG P R O G R A M M A - I N FC ( 0 7 0 ) 3 6 0 1 8 1 8 INTERNET h t t p : / / w w w . b a r t . n l / - p a a r t l

H-l.'|.J=t:Ud.'Bd.'B=l'iJ.'ld,rra7n??^M

zondag 7 SKATE FESTIVAL MET O.A. Looney Tunes Danceparly Zeeslagfeslival III

Mr. T Experience Undeclinable Ambuscade vrijdag 12

SF/Fonlasy Danceparly Mephiskopheies

BEESTENMARKT 3 GOES BEESTEt O I I 3-2 2 8 I 4 2 O

P DOUble cd presentatie

zaterdag 13 H a l l o v e i i r a y Suburbs zaterdag 20

dance party

Michel de Hey & Orpheus

ook deze maand in

lUARI zaterdag 17

DE MELKPUL mÊVÊw

Roadhouse vrijdag 23 L a u r e l A l t k e n Slackers & Die Gummipuppen vrijdag 30

IIM.08

wERELOsi a o i M m s u u u I S B n n i iiET:01 tUKM KSSiRAB ( M l ) ANDREW DORFF

D0.11 V8.12 ZI.13 D0.18

CORRIE & DE GROTE BROKKEN (SPSUl GUESl BOB FOSXD} HALLO VENRAY 4^ n i s U2 COVERBOX DE PAARD PROGRAMMARAAD SLAAT TERUG:

• ^M.'[.^*-^JJ.^M»-^ 2«.De VR.19

« o m BOUL CLUB GELUK PAKT HET PAARD lECIIO IROM HET DJ'S DAVE HILL, G-FORCE 8,

00.25

KNUPPELHOUT 8, MARK BROOM W cniBiaistunniuB K E I D J ' S W I P N E U S & P I M <. HENK & BINGOLETTES asLam

VR.2S 20.28

BLITZ III: NEW WAVE CHRISTMAS PARTY H I mOOVE U: KEI FANATIC & ROCKID

W0.3I

'88 GOIWA BE GREII: MET TKE EASY ALOHA'S, nillPBICKnESOH'ISEICUOIMIDEttngiVaEIVIOBIBI

W0.24

04/05/08 EL PATKUaERO 11/12/13 WATERWORLD 00.18

FUEGO

VR.10

SUPERVIXEN

ZA.20

INGA

26/Z7

LA PROMESE

',ii.|.'IM!LJ,',r.VJiJJ 04/85

Transport League

28/27

zaterdag 31

nism,

l » T OA. SUBURBS, NUFF SAJO, PAUL & HBICO WBIU jHIIB VR.19 MARK BROOM lOIIBDIIimOIBOIig ZA20 W B E S a i n ACETONES+SOmBTS VR.2e THE GATHERING 21.27 CLAW BOYS CLAW^^ 13 W0.31 '98 GONNA BE GREAT

+ support

+ support Kerkgracht 8 Sneek 0515 - 418707

OSa-6BBaS5

EEK-A-MOUSE

VR.05

Blues 'n Trouble

13 feat. Laster Butler

1+ support: Pali

00.04

hoofdredactie: eindredactie: redactie: illustraties: fotografie: vormgeving: medewerkers:

Arjen Davidse Laurence van Haren, ïan van der Plas Wally Cartigny, Tiemen Koopman, jan van der Plas, Gert Verbeek John Prop, Matthijs Wansink André Bakker. Reyer Boxenil, Ratf Collaris, Rotratd Emanuel. Fred van Diem, Andrea Stultiëns, Angelique van Woerkom Dettline,Roland Dettmeljer, Ron van derWal Guido Aalbers

Frank Anthonie Roel Bouman Pablo Cabenda Annemiek van Grondel Hannelore Hulshof Gerard van den l|ssel Evelyn Koopmans Alex kunst Ruud Lekx Mutsuhiro Nishida Patrick Oxsener Betlie Plug Rolf Strootman Rick Treffers Wim Venema Leon Verdonscfiot Elise Wiggers Ronald Wetzels concertagenda & redactiesecretariaat: uitgever: redactie:

.^iffif,.^*--,^-^*^^'--

.v..^...-..-.-.-—..v..:.;»,«,;e.,;-

a d v e r t e n t i e s : T o n «ran tier W e r f tel/fax: 0 2 0 - 6 9 4 4 0 2 9 b a c k s t a g e - a d v e r t e n t i e s : Hessei Benedietus^ aanwrezici o p d e redaetieop tnaandaamiddag e n vi^oendagr

IWarloes Reus Nationaal Pop Instituut Prins Hendrikkade 142 t o n AT Amsterdam telefoon 020-42S4288/fax 020-42S4287

abonnementen-administratie & -adreswijzigingen: Firma Nic. Oud, t.a.v. Kathleen van der Kolk tel: 072-5671018, fax: 072-5622393 schriftelijk: postbus 30901,1800 EE Alkmaar De foto op de voorpagina van Barry Hay en Anouk is gemaakt door Ronald Emanuel

STAR TREK FIRST CONTACT

11/12/13 FIFTH ELEMENT 18/18/20 PRUIMEHBLOESEM LORD OF ILLUSIONS

tlJ=l:UIM.i!tJI.'1M.'ll>.l = H JIHGU VERSUS Dl/on, DG>TH CHARGE 110411, UURE «TKH SI/OII, lEUCOPTBffi B/UII. MBIOn Cl/Oll. CEDD WOII, OBI HUG HEBT DE BLUES m/OI)

6. En voor het laatst? Eergisteren.

8. Vindt je schoonmoeder je ideaal? Jazeker. Maar ik vind haar nog veel idealer dan zij mij.

4 8

:"-'a

p o d i a

IsOnkScbitterend! Rondje van de zaak in Groningen.

3 4

z a . 1 3 dec.Cords za. 27 d e c Spacemarines

C D ' S IN J E W E L B O X & T R A Y E N A L L E

CDNCERTAGENDA

Tien jaar partytime met THE BDB COLOR

INCLUSIEF;DE

PRIJS PER b l U K

5. Wanneer deed je het voor het eerst? Toen ik 19 was.

7. Heb je ooit je status aangewend om sex te krijgen? En is dat gelukt? (Lange integere stilte waarin J.D. echt nadenkt) Nee, nooit. IntegendeeL Het werkt zo afstotend. IVlisschien ligt het ook aan die overvloed van snelle video's waarin de jongens de meisjes altijd aan hun stokje willen laten verkleven. Ik vind het niks.

Uet uit de stress: CRITICAL MASS

za. 20 d e c Ace-Tones

CD'S MET 2 KLEUREN OPDRUK....!

Hoogste tijd voor een POPPROFESSDR

4 8

vr. 12 dec. Hallo Venray + Travis

4 PAG BOEKJE + BOTTOMCARD.

4 g

1 0 0 0 A U , U J I 4,-MCDfl 3,75

LITHOFILMS & DRUKWERK VOOR

FAY LOVSKY: 'naïeve, onbespoten muziek uit de tijd dat cowboys nog zijden dasjes droegen'

DE KADE-ZAANDAM

PAARD - DEN HAAG

PRE&GLASSMASTER

3. Twee meter lang en een panische hoogtevrees. Is dat vervelend, tragisch, of Gods gevoel voor humor? Nou, als ik hoogtevrees zou hebben, zou dat heel vervelend zijn. IVIaar ik heb helemaal geen hoogtevrees. Ik heb een keer bij Jules Unlimited bij het abseilen wel ontzettende last gehad van verkramping in mijn spieren. Toen kon ik geen stap meer verzetten. IVIaar hoogtevrees? Nee. 4. Ajax - Feyenoord of 'het zal me aan mijn reet roesten'? Heerenveen natuurlijk. Ik kom oorspronkelijk uit Friesland en ben een grote fan van Abe Lenstra.

X-HAUSTED is volop in the picture

Eacr.man@wxs.nl

Tegen Inlevering van deze bon aan de kassa krijg je f 2.50 korting op de volgende concerten: d X S UnWÏH HEB EEEl diEEl UMiS mm Unim UnSB HEKU MKH

2. En het laatste? Ik krijg bijna alles. Maar de laatste die ik echt zelf gekocht heb was die Pet Sounds Box van de Beach Boys. Dat was een week geleden.

Vip /^ v^lTHO

1. Wat Is het eerste plaatje dat je kocht? Cracklin' Rose van Neil Diamond.

Unsigned Part Two: CHARACTERS, singers S songs

'IB

I n f o t e l : 0511 -475547 / fax 0S11 -475563 I Boekingen: 0513-5'12292

Boompjeskade 10

SiHnack Live m e t BACKFIRE!, ELEGY, THE EX, GRUMPYHEAD, M I S S UNIVERSE, D H M SUITE

CLUB DIANA tioudt debuut ten doop in stripteasetent

Tel/Fax K.D.R. 0591-621553

ScateBEiS©

"MORGEN WORDT HET BETER" "EEN TEKEN VAN LEVEN" "RAAK" "IDEALE VROUW"

Bands S Events: NIEUWS

UHM, SLEEPWALKERS, ULANBATDR

- P l a t e n m a a t s c h a p p i j van o.a.^ AA & THE DOCTORS / MUPPETSTUFF B.B. a.t. BABYMAKERS / LIZ QUELER

ook in het buitenland

CM T O N I 0 2 0 - 6 9 4 4 0 2 9 I

GENU!NE;o"|gè:3g3„5

1Z• y ¥

I020-4X842SSI

Adverteerders-index: ACR • Band Zonder Banaan - Beest • Bill 8 Ted's Excellent Recording Studio's - Bolwerk - Book King Boventoon Studio's - Bos Management • Chesterfield - Columbia Records - Cyber IVlusic - De Kade - Deltone Records • Dino IVlusic - Double You - Fabulous Grit - Genuine Management - HLIVl - jammah Tammah - de Kast • KDR Records - de Kleine Wereld • Kobus - Magie Bus IVlanagement - Mars Hendriks - MeesterZ Mohican Management - Off The Record - Orange Artists Promotion - Paard - Polydor - RCS - Simon van Oostveen • SKVR - SOZ - Stay Tuned Agency - Via Ritmo Studios - Yep - Zingende Fresia's

13. Wat is enger: Steven Tyler of bungyjumpen? Nou dat is nu wel duidelijk denk ik. Bungyjumpen. Tyler is een hele vriendelijke man, zeer prettig om mee samen te werken. Dat merk je aan allemaal kleine dingetjes. Na tweeënhalf uur opname liep hij naar onze cameraman en gaf hem een hand en een aai over zijn bol om hem te bedanken. Dat soort dingetjes. 14. Zou je de Backstreetboys je studio uitschoppen? Nee, waarom? Ik zou ze natuurlijk een opname laten maken. Laten ze zich maar bewijzen. Maar ik zou ze zelf niet zo snel benaderen. Ik heb begin dit jaar Joe Cocker aangeboden gekregen en ik heb het nog serieus overwogen, maar toch niet gedaan. Waarom niet? Omdat er tussen de 100 platen die dit jaar zijn uitgekomen en die ik mooi vind geen Joe Cocker zat. 15. Laten we wel wezen: Sixteen Horsepower, Eels, Radiohead, allemaal leuk en aardig en integer, maar 'Spice rules' toch? Nee. Als je zegt 'Marketing rules'. Dan zeg ik o.k. Maar morgen zijn de Spice Girls uit elkaar (misschien profetische woorden) en bestaat Sixteen Horsepower nog. Mijn dochtertje vindt ze geweldig. Ik vind het bagger. 16. Wer hat es nicht gewusst: Louise Woodward of Marco bakker? Louise Woodward. Ik geloof niet in de onschuld van Marco. Ik ken die garage in de ArenA en daar kan je echt geen vijftig rijden. En dat is toch de snelheid die je nodig hebt voordat je je cruise control kunt inschakelen. 17. 2ou je een duopresentatie met Katja Schuurman oven/vegen? Ik weet niet wie dat is. Nee, echt niet. Ik kijk geen MTV. Ik ben dan ook waarschijnlijk de enige popjournalist in heel Nederland die de uitreiking van de Awards niet heeft gezien. GTST? Een keer gezien en toen tv uitgedaan. Volgens mij zag ik haar een keertje bij Ivo Niehe. Kan dat? Ze had hele vriendelijke ogen. 18. Word je wel eens gepest door stoute popmuzikanten? Nou nee. Het loopt weleens uit de hand. Mano Negra heeft een keer de hele studio verbouwd. Dat was gewoon kaalslag. Maar dat waren ook 12 man in een veel te kleine ruimte. De drummer van de Smithereens gooide ook eens met van alles om een sfeertje te scheppen. Daar hebben we nog de legendarische uitdrukking 'Bukken! Daar komt een trombone' aan overgehouden. 19. Wie is de liefste popmuzikant? Steve Wynn. Zo vertederend. Hij stuurt nog steeds ansichtkaarten. 20. Wie hoort in dit rijtje niet thuis: J.D. Kroeske - Henry Rollins • Flipje van de Betuwe? Flipje. Want die heeft weinig met muziek te maken. 21. Wil je een liedje voor me zingen, unplugged? Ik weet niet of ik dat wel kan. iets dat ik nu heel mooi vind? Nou vooruit. (En hij zingt teder Boudewijn de Groot door de telefoon) 'Als jij niet van me houdt, dan houd ik wel van jou mmm mmmm mmmm ' Ik ben er niet op geslaagd hoor, op de pedagogie academie.

FRET

Arjen Davidse en Gert Verbeek: tekst, John Prop: illustraties

WO fSlflTEikT O P D E ATlSTTT^T^XSK

* De groepen Rumbone uit Rotterdam en l$l$ uit Leiden hebben de handen ineengeslagen voor een Ranzige Roksjoo. Het eigen repertoire is tijdelijk ingeruild voor oude hits die in een ranzig jasje worden gestoken en uitgevoerd in een speciaal gedecoreerde zaal. Naast de vaste bandleden doen extra achtergrondzangeressen, een didgeridoo-speler en trompettist mee. Het eerste optreden vindt op 2 januari plaats in De Vlerk te Rotterdam. * De bus van de Arnhemse band Monk gaat in het nieuwe jaar richting Duitsland en Italië. De tournee start op 8 januari en duurt twee weken. Op zondag 14 december maakt de groep in het Tagrijn te Hilversum opnamen voor een live compilatie-cd. Monk duikt binnenkort ook de studio in voor de opnamen van het tweede album dat komend voorjaar verschijnt. * De single She's Driving (Virgin) van NRA komt alleen op vinyl uit. Op de B-kant staat In plaats van groeven een tekening ingekrast door Roel Smit en Peter Pontiac. Beiden hebben een cartoon gemaakt die gebruikt wordt als videoclip bij het nummer. * Of het verschil maakt laten we in het midden, maar Rouwen grunt in het Nederlands. Deze 'hate deathcore' band was voorheen beter bekend als Mourning onder welke naam ze het album Greetings From Hell (Foundation 2000) maakten. Met Philip Nugteren (Eternal Solstice) op gitaar en een flinke dosis haat ten opzichte van de mensheid in het algemeen (aldus de bio) maakte Rouwen het heftige mini-album Rouwkost voor Displeased Records. De plaat ligt op 4 januari in de schappen van de betere platenboer. * Amsterdamse bands die repeteren in de Kelder van hotel/café/restaurant/discotheek Arena moeten hun ruimtes uiterlijk 3 januari ontruimd hebben en in ordentelijke staat opleveren. Voor directeur Paul Hermanides, die de opzegbrief pas op 14 november naar de groepen verstuurde, behoort de repetitiekelder niet meer tot de 'core business' van Arena. Een alternatief biedt hij de kelderbands niet. Of de groepen stappen gaan ondernemen was tijdens het ter perse gaan van dit FRET-nummer niet bekend. Op woensdagavond 3 december presenteert Arena de nieuwe beleidsplannen. * Bill & Ted's Excellent Recording Studio heeft nu ook zijn eigen label Aorta Records. De eerste uitgave op dit Amerikaans-Nederlandse label is de cd Strakke Arsche van de Amsterdamse band The Perks. Kracht, humor en opwinding zijn de trefwoorden die de leden van de Nederlandstalige funky band in het vaandel dragen. Wil je meer weten over het nieuwe label, neem dan contact op met Mare Vekemans (020-6829922). * Ace-Tones-toetsenist en ex-Link Wray-bassist Eric Danno gaat vreemd met het bandje The Napoleons. Hierin neemt hij leadzang en 'beatgitaar' voor zijn rekening en wordt terzijde gestaan door joke Visschedijk (bas) en Rixk Heidt (drums). Een vinyl-EP is in de maak.

FRET 4

In november trok het R&B en Hiphop-evenement No Sweat langs de Nederlandse Antillen. Solist Jay Anthony, damestrio Dignity en hiphop-posse .nuClarity 'in klassieke drums-gitaarbas-bezetting' gaven openluchtconcerten in Philipsburg (Sint Maarten), Willemstad (Curasao), Kralendijk (Bonaire) en Oranjestad (Aruba). Verder werden op de eilanden schoolconcerten en workshops gegeven. Volgens sommigen van de deelnemende artiesten waren nu juist die laatste activiteiten het hoogtepunt van de tour. 'Het enthousiasme van die kids op school werkte heel aanstekelijk, vooral als je ze dan ook nog uit weet te dagen om een stukje mee te freestylen. Het sterft daar van het talent,' aldus Maarten van Hinte van .nuClarity. Op het sterk Amerikaans georiënteerde Sint Maarten werden de Nederlanders rondgereden in twee "stretched limousines' alsof ze heuse wereldsterren waren. De dag na het concert stonden ze echter moederziel voor het hotel en moesten ze zelf hun vervoer naar de luchthaven

regelen. Op Curasao waren de drie acts geprogrammeerd in een immens stadion met dito podium en PA. Helaas was de organisatie vergeten enige publiciteit te genereren zodat hooguit honderd man kwam opdagen. Op Bonaire was het gelukkig ietsje drukker en vooral knusser in een ouderwetse muziekkiosk midden in het pitoreske Kralendijk. Hier was het probleem dat alle apparatuur, mengtafels en versterkers het weliswaar soms even deden, maar nooit allemaal tegelijkertijd. Het concert op de afsluitende avond op Aruba was een regelrechte 'bom', aldus toetsenist en favoriet van honderden schoolmeisjes Patrick Mijnals. Zover het oog reikte stond er publiek en dit bleef ook staan, totdat een kolossale tropische stortbui tijdens de toegift het plein in tien seconden helemaal leegveegde. 'Een gruwelijke trip' vonden de dames van Dignity dan ook na afloop. En even voor alle duidelijkheid: in hun jargon betekent dit dat het allemaal geweldig was. (AD)

1^ I>E DXl.'CTlZPEIl.fB

Bij AABA Media zijn vijf boekjes verschenen voor beginnende en gevorderde muzikanten, leder deeltje richt zich op een ander muziekinstrument: keyboard en digitale piano, saxofoon, elektrische gitaar en basgitaar en drums. In het boekje over de gitaar wordt het instrument in korte, heldere zinnen beschreven, van body tot aan de elementen, snaren, plectrums en snoeren. Het geeft tips over de aanschaf, leert de eerste akkoorden spelen en behandelt het stemmen, sleutelen en poetsen van de gitaar, je krijgt antwoord op vragen als: welke versterkers, wat voor effectapparatuur en welke merken gitaren zijn er op de markt? Welke muziekbladen en boeken voor gitaristen bestaan er? En wat betekenen de termen doorlopende hals, humbucker en slanted body? Het enige boekje in de eerste serie dat niet over instrumenten gaat heet Muziek Op Papier, waarin de basistheorie noten lezen uiteen wordt gezet. Elk deel kost f 14,95.

Na vier jaar noeste arbeid heeft Jerome Blanes zijn biografie over de Outsiders afgerond, in Outsiders Door Insiders (uitgeverij De Kampioen, ISBN 90-9010711-8) zijn de stemmen te horen van bandleden, bevriende muzikanten, familie en andere aan de band gerelateerde mensen. De verhalen worden geïllustreerd met vele unieke foto's die door hun grove korrel niet helemaal tot hun recht komen. Blanes heeft ervoor gekozen de geschiedenis zo letterlijk mogelijk uit de monden van de getuigen op te tekenen met alle gevolgen vandien, maar los van die 'schrijfstijl' is het een waardevol boek vol gedetaileerde informatie. Alle geboortedata en plaatsen zijn vastgelegd en alle live-optredens opgesomd.

Het boek bevat veel anekdotes en de uitgebreide discografie ontbreekt natuurlijk niet. Het verhaal eindigt bij de Outsiders-reünie naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van bassist Apple Rammers en de tournee die daarop volgde. Bel voor meer informatie 0654-994202 of raadpleeg Internet: http://www.tip.nl/users/jerome.blanes.

In veel recensies van de elfde editie van Oor's Eerste Nederlandse Popencyclopedie wordt verzucht dat hij eigenlijk op cd-rom had gemoeten. Hoofdredacteur Frans Steensma belooft dat dit bij een volgende editie zeker het geval zal zijn. In boekvorm blijft de encyclopedie toch bestaansrecht houden, oppert Steensma en daar heeft hij gelijk in. Voor het snelle opzoeken van korte feitjes loop je eerder naar de boekenkast dan dat je de computer aanzet. Samen met de vorige edities is de encyclopedie een uitstekend naslagwerk. Ons beperkend tot de Nederlandse bands, zien we veel entries en foto's die ook in FRET thuishoren. Onder de groepen die voor het eerst een eigen entry hebben gekregen vind je Arhemsgewijs, Ayreon, Eboman, The Gathering, Heideroosjes, Johan, De Kift, NRA, Orphanage, Party Animals, Skik, 2 Brothers On The 4th Floor, Charly Lownoise & Mental Theo, DJ Paul Elstak, Extince, Ruth jacott, Guus Meeuwis, Total Touch en Treble Spankers. Na afwezigheid in een paar eerdere edities is Boudewijn de Groot weer terug met een eigen vermelding. Naast nieuwe genre-entries voor ondermeer gabber, jungle en r&b (met foto's van Dignity, KéShaw en Voices In Motions), heeft Nederland zoals gebruikelijk een eigen plaats en zijn de gegevens opgenomen van o.a. Bloem, De Kast, Manuel, Mizpah, J.W. Roy en Travoltas. Al doorbladerend missen we geen grote namen en komt alleen Unit Moebius er bekaaid af met slechts een vermelding in de techno-discografie.

MAGIC FRAKEIE ACHTER TRALIES Bluesmuzikant Magie Frankie wordt dankzij zijn Al Capone-pak de Gangster Of The Blues genoemd. Zonder sportknopje, cruise control of een teveel aan wodka in het bloed, maar met een flinke dosis talent trekt Frankie door het land voor een uitgebreide tournee in het gevangeniscircuit. Zo'n tournee heet natuurlijk Jailhouse Blues Tour en trekt langs monumentale bajessen in ondermeer Haarlem en Scheveningen. Uitbraakpogingen worden ook vergroot als de tent wordt afgebroken in vrouwengevangenissen te Heerhugowaard en Zwolle. Buiten de gevangenis is Magie Frankie te horen op zijn vijfde album Lucky dat afgelopen zomer verscheen.

*Na enkele voorrondes is Kleurrijk Talent, de talentenjacht voor wereldmuziek, toe aan de finale met Lipa (Oost-Europese volksmuziek), Tokabande (tango/flamengo/zigeunermuziek), Dzidzolie (traditionele Afrikaanse en Afro-Cubaanse muziek) en Noujoum Raï. De Turkse meidenband Kardelen (winnaar 1996) verzorgt een gastoptreden. De finale begint op zondagmiddag 7 december om 14.00 uur, een kaartje kost f 10,-.

IIV ü. XC M I N 6 EEN

FRisSE

*Cross The Border is een uitwisselingsfestival tussen het Duitse Hagen en de Tagrijn in Hilversum. In beide steden spelen Duitse en Nederlandse bands. Op 14 december gaat om 19.30 uur de Hilversumse editie van start met Monk, A'Style, Xam, Tasmanian Devils en de Duitse groepen Insurrection en Kickin' Yazz. Tijdens het festival worden opnamen gemaakt voor een Cross The Border live-cd die in april ten doop gehouden wordt. *Zaterdag 3 januari organiseert Stichting CRASH een Bosnië-benefiet in EKKO te Utrecht. Naast de Bosnische groep Granf spelen de Nederlandse bands Sippe Sibbele, Misselijk en Cords. *Het slagwerkfestival The Big Bang reist 13 dagen door Nederland, België en Duitsland. Het festival bestaat uit drie onderdelen. De Slag Om De Wereld vindt 16,17, en 18 januari plaats in respectievelijk Utrecht (Vredenburg), Den Haag (Anton Philipszaal en Korzo Theater) en Amsterdam (Beurs van Berlage). Het onderdeel What's New What's Cool bestaat uit een divers programma waarin slagwerk en elektronica samenkomen. Wat dat inhoudt is op 13, 15 en 18 januari te zien in Utrecht, Den Haag en Amsterdam. In die eerste twee steden speelt op 14 en 16 januari ook het Residentie Orkest samen met Slagwerkgroep Den Haag. Bel voor meer informatie naar 020-6755308.

In het dagelijks leven is Teenage Warning een stevige punkband die twee jaar geleden een Demo Van De Maand in dit blad had en begin dit jaar getourd heeft in de Verenigde Staten. Onlangs stond de groep samen met DJ Paul Elstak in de hitparade. Het project Brohymn combineert punk met hardcore gabberhouse en het resultaat is beide partijen zo goed bevallen dat er deze maand een vervolg komt in de vorm van de nieuwe single If The Kids Are United. Teenage Warning is de pure punk niet vergeten en druk doende met het afronden van een nieuw album dat begin februari verschijnt. Daarnaast is een Japanse tournee in voorbereiding die begin volgend jaar van start zal gaan.

*De eerste namen van bands die spelen tijdens het Groningse Euroslag (9 januari) en Noorderslag (10 januari) zijn bekend: op vrijdag spelen verspreid over de stad o.a. Hoodoo Club, Ppz30, Boerenzonen Op Speed, Speakersluts en Zombi Squad. Een avond later staan in de Oosterpoort ondermeer de volgende groepen op het programma: Suburbs, Nuff Said, Orphanage, Basco, TDLC, Travoltas, junkie XL, Anouk, Tuesday Child en 7Zuma7.

Tot uiterlijk 10 december kunnen bands uit de stad Utrecht zich inschrijven voor de Slag Om De Sluis. De eerste twee winnaars gaan door naar de halve finale van het Geheim van Utrecht dat weer een voorronde is van de Grote Prijs van Nederland. De publieksprijs levert de winnaar een optreden op tijdens het EKKO-festival. Stuur een demo en professionele bio naar EKKO, t.a.v. Jacco, o.v.v. Slag Om De Sluis, Bemuurde Weerd WZ 3, 3513 CK Utrecht. Bel voor informatie op vrijdagmiddag tussen 3 en 5 uur naar 030-2317457. Tijdens het paasweekend op 10, 11, 12 en 13 april vindt in jongerencentrum Walhalla te Sevenum (Limburg) Prilpop '98 plaats. De organisatie van dit gratis toegankelijke popfestival zoekt nog zo'n twintig bands die ieder 45 minuten kunnen optreden tegen onkostenvergoeding, consumpties en een video-opname. Als je geïnteresseerd bent kun je tot 18 januari een demo en bio opsturen naar Prilpop '98, Maasbreeseweg 66, 5975 BP Sevenum. Voor meer info kun je tussen 18.00 en 22.00 bellen naar 077-4673383 Qoop). Spinal Tap had moeite met drummers. Sweet Jane lukt het niet bassisten in de gelederen te houden. 'Het is niet dat ze moeilijk zijn, die bassisten, maar wel kritisch', aldus de harde kern uit Zwolle. Met een nieuwe, in Duitsland opgenomen demo op zak is Sweet Jane niet alleen op zoek naar een nieuwe bassist, maar ook naar een tweede gitarist met tweede stem-

capaciteit. Verder wordt muzikaal meedenken en de inbreng van eigen frisse ideeën op prijs gesteld. Gegadigden kunnen terecht bij SOZ-concerts: 0383636103/4224875. Bos Radio Hoeksche Waard heeft een nieuw programma waarin aandacht besteed wordt aan bands uit de omgeving Zuid-Holland. Alle genres zijn welkom en als je je muziek akoestisch kunt uitvoeren is er mogelijkheid in de radiostudio op te treden. Stuur je demo en bio naar Bos Radio Hoeksche Waard, t.a.v. Jan van den Berg, Schouteneinde 2022, 3297 AT Puttershoek.

FRET heeft in de persoon van Mitsuhiro Nishida tegenwoordig een correspondent in Japan. Zijn eerste bijdrage staat op de sixpack-pagina's. Nishida heeft veel contacten met platenmaatschappijen en pers in zijn land. Hij verzocht onze redactie om (onbekende) Nederlandse rockbands te vragen materiaal naar hem te sturen. Als ze van behoorlijke kwaliteit zijn, zal hij de demo's/cd's doorspelen naar Japanse platenmaatschappijen. Dit is zijn adres: 417-9 Mirokuji, Fujisawa-City, Kanagawa 251, Japan. (WC)

UCTIONS '

'DlGlTAi & ANALOGUE

RECORDING AUTOMATED MIXING MASTERING / PRESSING VIDEO & ANIMATION

AUDIO POSTPRODUCTION

TEL - 020 - 6829922 FRET 5

^^^m~

'red van Diem

Wie: Backüre!

Wie: Miss Universe, Sleepwalkers

Waar: Zaal Backstage in Maastricht

Waar: De Badcuyp, Amsterdam

Waarom: Presentatie nieuwe cd

De studentikoze Sleepwalkers openden de avond in de op een soos gelijkende Badcuyp met een goed uitgevoerde maar verder belegen mix van wave, symfo en Bryan Adams. Drie van de vier bandleden hadden zich speciaal voor de gelegenheid in stemmig zwart gehuld, de op Ronald Giphart lijkende drummer was zijn pakje vergeten en bleef zichzelf in een gewoon wit T-shirtje. Het enige opvallende moment was de misplaatste pauze die dit voorprogramma inlaste waardoor de hoofdact pas na middernacht kon beginnen. Met de vier slaapwandelaars verdwenen helaas de meeste studievriendjes zodat te weinig mensen getuige waren van waar het deze avond eigenlijk om ging: Miss Universe, voorheen Girlfriend Misery. Waar de jongens van het voorprogramma niet meer te vertellen hadden dat het zo fijn is om verliefd te zijn en alleen maar op het podium stonden om op het podium te staan, had Miss Universe meer te melden. In de muziek die begin volgend jaar op plaat verschijnt, kijkt de band vooruit op het nieuwe millenium. 'Cross your fingers or hang yourself is het weinig hoopvolle advies. Over | een triphopperige drumcomputer werd in 98 Define de voorlopige balans opgemaakt van het afgelopen decennium. | Door het consequent vasthouden aan een thema en daarbij passende onheilspellende toonzetting bleef de spanningsboog tijdens het optreden constant strak gespannen. Zanger/gitarist Rick Treffers en co. maken alternatieve luisterrock met rauwerandjes in de vorm van dissonanten en donker gekleurde geluiden uit de spaarzaam gebruikte sampler. Een homemade lestiebox draaide achter gitarist/toetsenist Ivar Vermeulen als een wasmachine in het rond. Omdat een PA-1 installatie iets te veel van het goede was in de kleine zaal, moest de band het doen met een zangversterker. Het functioneerde uitstekend, slechts tegen het eind van het optreden leek de geluidsman aan de zijkant van het podium naast zijn kopje koffie in slaap gesukkeld. Vermeulen probeerde zijn aandacht te trekken door al spelend met zijn rechterbeen te zwaaien. Pas halverwege het laatste nummer konden we zijn tweede stem horen. Na afloop discussieerden bandleden en vrienden in het veel te krappe voorcafeetje over wat een geschikte single zou kunnen zijn. Ik heb geen kandidaat gehoord, want Miss Universe is een albumgroep. De kracht van de band ligt In de som der delen. (Gert Verbeek)

Wat voor vervelende rotzaal Backstage in Maastricht is, daar hebben we het al eerder over gehad. De aanblik van mensen die via televisieschermen de verrichtingen van de optredende band moeten aanschouwen omdat slechts een enkeling zicht op het podium heeft, die went maar niet. Maar dat is dan ook het enige dat we te zeiken hebben, want tjongejonge, wat is dat Backfire! toch een godsgruwelijk strakke, felle en explosieve live-band. Voor wie het nog niet wist: Backfire! uit Maastricht debuteerde twee jaar geleden met de instant-klassieker Rebel 4 Life, beukte vervolgens tweehonderd zaaltjes, zalen en weiden (Dynamo, Lowlands) suf, nam toen haar tweede, meer afwisselende album All Bets Are Off op en gaat nu binnen de kortste keren een van de grootste hardcore-bands van Europa worden. En nee, we overdrijven geen moment. Maar eerst moet thuisfront Maastricht - 'M-Town' in hardcore-Jargon - nog even kennismaken met het nieuwe werk. Een door liefst drie voorprogramma's opgewarmd, massaal opgekomen publiek blijkt die nieuwe cd - koud in de winkel - al integraal te kunnen meebruUen. Het tekent de populariteit van het Maastrichtse viertal, dat zich met niet aflatende energie door haar set heenwerkt. Al heeft Backfire! op haar nieuwe plaat de kracht van de nuance ontdekt, de praatjes tussen de nummers door hebben nog steeds een hoog schopgehalte. Zo draagt Patrick - 'Ik dank u' - Coenen het nummer The Truth (met de niet mis te verstane strofe 'Pay some goddamn respect to the working class') op aan de Maastrichtse studentenwereld: 'Die lui kijken op iedereen neer en nemen alle cafés over*. Tja. Gelukkig is zijn uitstraling enthousiast en zijn stemgeluid imposant - wat nog nadrukkelijker naar voren komt na de vele momenten waarop de microfoon in de zaal verdwijnt en in bezit komt van schelle keeltjes die Coenens oerkracht proberen te evenaren. Meer dan anderhalf uur speelt Backfire!, voor hardcore-begrippen ongekend lang (gelijk aan zo'n dertig nummers). De temperatuur wordt bijna ondraaglijk wanneer de band zijn lijflied Straight Outta M-Town inzet en aansluitend voorbeeld Agnostic Front aanhaalt. Een optreden als een mokerslag. Ga dat zien en vooral: voelen. (Leon Verdonschot)

Wie: Grumpyhead Waar: Para, Breda The Prodigy uit Engeland is razend populair. Als die groep een concert in Para zou aankondigen (capaciteit: zo'n 200 bezoekers), zouden er een dag van tevoren minstens vijfhonderd dansgrage tieners voor de deur liggen en bevriezen in de najaars- , kou. Grumpyhead maakt muziek die vergelijkbaar is met die van de Britse formatie. De groep weet namelijk dance en metal op een spannende en vet klinkende wijze te combineren. Maar Grumpyhead komt uit Nederland en dus staan er 35 betalende bezoekers te kijken. Toch is het een fantastisch optreden. De band gaat knallend • van start, lals ware de Izaal helemaal I uitverkocht. I Zangeres JNidea en rapIper Benjamin Igaan volledig lop in hun rol. Ize doen niet I alleen wat er ivocaal van ze [verlangd jwordt, maar [zetten ook ' een sterke . ^podiumact ,^^^^^^^^^^^^^—.neer. Ze zijn ^^^"""^^ • ^ ^ • • ^ ^ • l ^ ^ » c o n s t a n t in beweging en hoewel de teksten die ze in de microfoon krijsen volstrekt onverstaanbaar zijn, vertellen de vele uitdrukkingen op hun gezichten een intrigerend verhaal. De twee worden in hun visuele taak bijgestaan door vreemde, flitsende videobeelden op een doek achter het podium. Die beelden zijn verzameld door Armin Droge, die ook de visuals verzorgt voor Eboman. De wisselwerking tussen bewegende artiesten en de twee dimensionale beelden leveren een mooi schouwspel op. Maar het is niet alleen de show die de bezoeker geboeid houdt. Ook muzikaal is Grumpyhead dik in orde. Hard, swingend en vooral strak. Daar zorgen de drums van Mark, de samples en scheurende gitaar van Robert voor Deze twee muzikanten bewegen overigens nauwelijks, daar hebben ze het veel te druk voor. Prima taakverdeling. Zo staat de muziek als een huis èn ziet het er top uit. Kunnen die Britten nog wat van leren. Yeah, Grumpyhead rules! (Wally Cartigny)

FRET 6

nummers spuugde de al enige jaren in een Elvis-shirtje gehulde ]os zijn teksten merendeels onverstaanbaar maar daardoor nog niet minder effectief boven de herrie uit. 'Every 12 years the same old song' was het enige dat ik verstond. Dat gaat in ieder geval niet op voor het repertoire van The Ex dat zich om het jaar vernieuwt. Hoe lang The Ex ook zal bestaan, het zal nooit gebeuren dat ze de Rolling Stones van de Nederpunk zullen worden. Na ondermeer folk en free jazz heeft zelfs het intro van de Sesamstraattune z'n intrede gedaan, In het beste nummer van de avond liet Andy zijn gitaar over één akkoord voort;razen zo de overige bandleden de gelegenheid gevend daarover heen te beuken. De oren ruisden na afloop vervaarlijk na en een tevreden glimlach zat de rest van de avond op onze gezichten gebeiteld. (Gert Verbeek)

Wie: Ohm Suite Ohm, Ulanbator Waar: Doornroosje, Nijmegen 'Ik hoop niet dat ze 20 slecht draaien als vorige week' klinkt het vanuit het handjevol mensen aan de gesloten deur. Het regent. De beloofde vijf minuten worden tien minuten voordat de zaal open gaat. 'Jullie draaiden zelfs reggae' verwijt gabbertije vervolgens de portier. Er wordt niet gefouilleerd. Na middernacht loopt het huis vol, waaronder een aantal stevig gelaarsde dames, je moet natuuriijk goed schoeisel hebben wanneer Je een hele nacht gaat dansen. Ohm Suite Ohm is een bootleg van Pink Floyd en een kersvers Nijmeegs houseduo dat een kwart eeuw later onder die naam opereert. Het tweetal voert het tempo op en de voetjes komen van de vloer. Tevreden mimen de twee operateurs naar elkaar. Je hoort het ze denken: welk een schone taak is het toch, de kraker en de sjonnie van toen op de dansvloer van vandaag te verenigen. Het blijft enthousiast druk op de vloer tot het optreden van OSO is afgelopen. Een mager applaus valt (niet te lang, het is tenslotte geen rockbandje). Even pauzeren met een DJ, dan is de beurt aan stadsgenoten Ulanbator, tegenwoordig eveneens opererend als duo. Nu wordt het echt oorverdovend. Roosjes PA bewijst zich niet als de meest geschikte voor muziek als deze. De beats pompen in je keel. Beetje teveel bier en het wordt kotsen. Maar hier geen bier, hier wordt gedanst. Even besluipt me een gevoel van diepe spijt dat ik niet bij Frozen Sun in Staddijk 'een pilsje ben gaan drinken. Ulanbator heeft zich altijd bijbelvast aan het housedogma van rock & rolt verachting gehouden. Wars zijn beiden van het jezusgedoe van rockbandjes. Gelijk hebben ze. De volgende keer trekt het tweetal dan ook een paar kabels door de muur om met hun koude kermis in de andere zaal te gaan staan. Want dit is geen gezicht en daar helpt geen gedans of projectiescherm tegen. Maar over geen gezicht hebben gaat house dan ook allemaal. (Frank Antonie)

daar echter met een grappige performance verandering in te brertgen. En wat belangrijker is, hij zingt geweldig. De Engelsman heeft geen enkele moeite met de complexe melodieuze metal van Elegy. Vooral tijdens Losers Game en Labyrinth Of Dreams weet hij het vocale gedeelte bijzonder sterk neer te zetten. Parry vertoont zijn zangkunsten echter lang niet in alle nummers. De groep speelt namelijk ook een flink aantal instrumentale stukken waaronder Ml Systems Go, Resurrection en igp8. Na het concert zou de frontman uitleggen dat de formatie daarvoor had gekozen om de individuele klasse van elk bandlid aan het Japanse publiek te tonen. En inderdaad, er kan niet anders worden geconcludeerd dan dat de leden van Elegy bijzonder getalenteerde muzikanten zijn. Geen wonder dat de groep wordt teruggeroepen voor een toegift van maar liefst vijf songs. Het aantal gespeelde nummers komt daarmee op twintig. Dat is een hoop, maar omdat het zo'n goed optreden was, vloog de tijd voorbij. De Japanse fans verheugen zich nu al op het volgende album van Elegy en vooral op hun nieuwe tournee. Ik ben er zeker van dat de populariteit van de band in ons land dan nog verder zal groeien. Met name door toedoen van lan Parry, die door mij en een andere popjournalist uitgeroepen wordt tot beste zanger van 1997. (Mitsuhiro Nishida).

Wie; Elegy Waar: Cita, Tokyo, Japan De groep Elegy heeft tijdens haar Japanse tournee de eer te spelen in de vermaarde club Citta, de eerste zaal in dit land waar het publiek een concert: staand mag volgen. Voor de meeste artiesten is dit daarom dê plaats om op te treden. De band heeft in het begin een beetje last van zenuwen en staat nogal statisch op het grote podium. Zanger lan Parry, in Japan een bekende door zijn werk bij Vengeance, weet

ADVERTENTIE

ÜÜIIÏiy:: Wie: The Ex, Djibril Diabate Waar: Bovenzaal Paradiso, Amsterdam De bovenzaal van Paradiso was veel te Klein voor de oude anarchorockers. Na een rustpauze van een jaar, waarin ieder bandlid zich op privé-activiteiten, al of niet muzikaal, stortte, leek dit optreden een ideale gelegenheid voor vrienden, kennissen en trouwe fans om gezellig keuvelend een mini-reünie te houden. Sneu voor de geconcentreerd op z'n kora tokkelende Djibril Diabate, want na de eerste vijf rijen bleef van zijn swingende Afrikaanse harpklanken niet meer over dan prettig voortkabbelende achtergrondmuziek. Diabate, die het applaus met een verlegen glimlach over zich liet komen, beperkte zich tot voorprogramma. Gelukkig maar, want de Malinees zou weggeblazen zijn door de orkaan die band door het zaaltje joeg. Vanaf het eerste nummer tot de laatste toegift raasden )os, Luc, Andy, Terry en Kat zich bijtend op hun lippen door de nieuwe nummers. Die klonken niet alleen fel, hard en gemeen, maar ook een stuk melodieuzer dan we de laatste jaren gewend waren. De in het vorige jaar opgespaarde energie deed de jongens anderhalf uur lang onvermoeibaar over het podium stuiteren. Creatief houthakster Kat hield de zaak onder controle achter haar drumkit vanwaar ze ook een folkpunkliedje zong. tn de overige

Ons nieuwe telefoonnummer

0 2 0 - 6 6 3 8318

Ti 6H jongs De singer/song^riter rukt op! Overal in het land duiken ze op en hun kwaliteit is verrassend hoog, zoals bleek tijdens de laatste editie van de Grote Prijs van Nederland. De compilatie Characters van het Nationaal Pop Instituut komt dan ook precies op tijd. Tien talentvolle jonge singer/songwriters staan erop. Fret pikte er een paar uit on een babbeltje te maken en vroeg producer Ralph Brink naar zijn ervaringen met de 'jonge honden'. REIN

steeds beter.' 'Mijn teksten zijn extreem autobiografisch. Daarom is 'Mijn teksten zijn extreem autobiografisch' het ook zo mooi als andere mensen, die met dezelfde gevoelens worstelen als ik, me begrijpen. Dat ze zich in Speelt op Characters de liedjes Guru en Afterparty. Ze zo'n liedje herkennen en daardoor van een rotgevoel komt uit Zeeland, waar zij in Goes en omstreken ai een een mooi gevoel kunnen maken. Bij mij werkt dat heel redelijke naam had opgebouwd met breekbare, introgoed. Op een of andere manier lukt het me bijna altijd verte popliedjes. Werd derde tijdens de laatste editie om vervelende dingen van me af te schrijven. Een soort van de Grote Prijs van Nederland. Haar liedje Sunday therapie, ja. Als ik een mooi liedje schrijf waarin ik preThe Movie voerde ze niet met gitaar uit, maar met een cies de gevoelens kan vatten die me dwars zitten, dan concertina, een soort accordeon. Het leverde haar zijn ze daarna weg. Kan ik er een punt achter zetten. Of tevens de aanmoedigingsprijs op. ik altijd zo triest ben als in mijn liedjes? Nou, als ik vroeger naar mezelf keek, dan was ik wel degelijk zo'n droevig figuur. Maar dat is nu wel over. Misschien wel 'De concertina, ja. Mijn stiefvader had dat ding thuis dankzij de muziek.' staan. Gewoon voor de sier. Maar ja, als er een muziekinstrument in mijn buurt is, dan moet en zal ik daar 'Als ik me goed voel schrijf ik nooit. Wat ik dan wel geluid uit krijgen. Het ding beviel me meteen. Er zit doe? Dan ga ik dansen of zo. Ik wil er uiteindetijk wel sfeer in, het klinkt droevig. Nou, dan is het bij mij al heen dat ik ook goede gevoelens in muziek kan vertasnel goed. len. Ik probeer het nu al wel eens, maar ja, ik snap gewoon niet hoe dat moet.' 'Die aanmoedigingsprijs van de Grote Prijs heeft mij 'Maar er zijn wel meer dingen waarvan ik dacht dat ik behoorlijk aangemoedigd, ja. Ik heb er een vier sporen ze niet kon. Tijdens de opnames van het nummer Mini-Disc gekocht, zodat ik al mijn verzinsels mooi kan Afterparty zei producer Ralph Brink: "Schrijf hier even opnemen. Verder is er eigenlijk niet zo veel gebeurd een cello-partij bij, dat kun jij wel." Nu heb ik vroeger sindsdien. Ik treed ook niet zoveel op, hoor. En als ik trompet gespeeld dus kan ik noten lezen. Ik maakte die dat doe voornamelijk in Zeeland. In t Beest in Goes partij, die cellist speelde die in en toen dacht ik: hé, dit heb ik een aantal voorprogramma's gedaan en ik sta kan ik dus ook. Dus mocht ik op de juiste tijd de juiste weleens op een festival. En ik moet zeggen, dat ging mensen tegenkomen, dan wil ik weleens proberen om best goed. Mijn nummers zijn heel kwetsbaar, maar ik meer van dit soort dingen te doen. kreeg de zaal toch stil. En dat betekent dat het over 'Nee, democratische bandjes zijn niks voor mij. Ik heb komt.' vijf jaar in zo'n soort groep gezeten en ik zie het ook bij 'Ik vind optreden ongelofelijk eng. Telkens vraag ik vrienden van mij. Het blijft constant geëtter. Omdat het mezelf af: "Waarom doe ik dit?" en "Waarom is dit toch vaak vriendenbands zijn en dat moeten ook vooral leuk?" Maar als ik dan zie hoe het mensen raakt, ja... vriendenbands blijven. Dat schiet niet op.' Daar doe je het toch voor. Aan de andere kant wou ik dat ik zelf wat meer plezier aan zo'n optreden zou kunnen beleven. Maar dat komt wel. Dat is iets dat langRalph Brink Over Reineke: zaam moet groeien, denk ik.' 'Ze schrijft prachtig mooie, droevige liedjes. En als ze ze speelt, kijkt ze erbij zoals het hoort: droevig. Ik vind 'Ik leerde gitaar spelen toen ik twaalf was. De A-mineur haar echt geweldig, ze is één en al muzikale gevoeligwas het eerste akkoord dat ik kon spelen en dat is nog heid.' steeds mijn favoriet. Ik schreef gelijk mijn eerste liedje en dacht: hé, dit is dé manier om met mijn emoties om te gaan. Het duurde nog wel drie jaar voor ik mijn tweede nummer schreef. Vanaf dat moment ging het

W m WMBMA (2S) 'Ik knal alles zo extreem mogelijk uit elkaar* Staat op Characters met de liedjes Wade In The Water, Daytrip en Santa Ana Sitting On Her Temporarily Depressed Boyfriend, Smiling. Was tot vorig jaar zanger van de Amsterdamse formatie Cornfields, waarmee hij in i$p3 de halve finale van de Grote Prijs haalde en vorig jaar een cd afleverde. Zijn zucht naar muzikale variatie bleek echter te groot. 'Mijn solo-ambities zijn de oorzaak geweest van het uiteenvallen van de Cornfields. Ik had het op een gegeven moment een beetje gehad met die band. We vervielen in een sleur, het werd een soort roek-instituut en daar had ik geen behoefte aan. Tot op de dag van vandaag heb ik geen spijt van mijn beslissing.' 'Nu doe ik alleriei losse dingen, precies waar ik zin in heb. ik ben op dit moment met zoveel tegelijk bezig. Ik maak akoestische liedjes zoals voor Characters, maar ik ben bijvoorbeeld ook muziek voor films aan het maken. Is ook net iets makkelijker geld verdienen als met een band. Boven bioscoop Kriterion in Amsterdam heb ik een studiootje ingericht en daar maak ik samen met Hans Jansen allerlei dingen. Daytrip is daar ook opgenomen. Verder ben ik op dit moment bezig om een nummer te schrijven voor het solo-project van Gino Pisa, de zanger van Barby-Pop. Dat is zo'n geniale gozer, vind ik te gek om te doen. En afgelopen weekend heb Jk met Lazy Sunday Dream gespeeld, daar komt binnenkort een plaat van uit. In deze band kan ik mijn oude liefde voor pure popliedjes kwijt, zoals ik dat vroeger kon bij de Cornfields. Al die dingen lopen dus heel ver uiteen en dat vind ik tof. Het is in ieder geval beter dan telkens maar weer je liedjes op een podium doen...' 'Op Characters zouden eigenlijk maar twee nummers komen, Santa Ana Sitting On Her Temporarily Depressed Boyfriend, Smiling en Daytrip. Toen ik nog wat tijd over had, heb ik Wade In The Water nog even opgenomen en dat is uiteindelijk het openingsnummer geworden. Die nummers zijn compleet verschillend, Wade... is heel sentimenteel, Daytrip is sample-onzin en

wel hoor. Mijn eerste liedje heette Song To Bob. ledere Dylan-fan heeft wel een nummer dat zo heet, geloof ik. Dat nummer ging nog over wereldproblematiek. Nou, in de jaren zestig was dat nog wel logisch. Maar is toch wel erg afgezaagd om nu nog over dat soort dingen te schrijven.' 'Toen mijn vader vier jaar geleden overleed, ben ik meer vanuit gevoel gaan schrijven. Tegenwoordig gaan mijn liedjes puur over dingen die me dwarszitten. Dat kan heel algemeen zijn of juist heel specifiek en direct. En dat kan soms moeilijk zijn voor de mensen waar de teksten over gaan.' 'Ik doe weleens voorprogramma's voor rockbands, ja. Of ik dan wel de aandacht kan vasthouden? Ja, dat gaat best goed. Kijk, ze zien een lief klein meisje met een gitaar opkomen en dan verwachten ze niet dat daar zo'n schreeuw uitkomt. Dat houdt de aandacht wel vast. Ik heb het pas één keer echt moeilijk gehad, dat was laatst in Sittard. Op een gegeven moment vroeg ik: vinden jullie het wel leuk? Nou, dat vonden ze dan wel weer grappig. Normaal gesproken sla ik dicht op een moment dat ik mensen bij een optreden moet betrekken. Dat is iets wat nog moet afleren, denk ik.' 'Laatst speelde ik in Vide Cultura in Haariem en wat daar gebeurde was zo debiel. Er zaten op een gegeven moment mensen te huilen en eentje niet zo'n klein beetje ook. Ze kunnen nooit precies begrijpen waar die tekst over gaat, ik bedoel, hij is volledig autobiografisch. Maar dat soort reacties zijn toch erg mooi. Dat betekent dat ze nadenken over bepaalde gevoelens. Als er al een boodschap in mijn muziek zit, dan is dat het weL Niet dat ik er voor ga om mensen aan het janken te krijgen, maar het gebeurt wel. Dat is een feit.' 'Waar ik was met de Grote Prijs? Nou, ik had me ingeschreven, maar ik ben uiteindelijk niet door de selectie gekomen. En weet je waarom? Het nummer zou al Ralph Brink over Wim Venema: bestaan. Nou echt. For A While is zo van mij als het 'Ik kende Wim al langer van Cornfields. En vanaf het maar zijn. Ik ik begon meteen waanideeën te krijgen eerste moment dat ik 'm hoorde, vond ik hem een fandat mensen het van me gepikt hadden of zo. Toen hebtastische zanger. Hij beheerst alles wat hij doet en zijn ben we het maar eens nagevraagd. Bleek dat ze het op Engels is heel goed. Dat is iets dat ik heel belangrijk My Ghost van Kirstin Hirsh vonden lijken. Nou, ik vind vind.' het er nog niet eens op lijken. Maar toen had ik al zoiets van: zak er dan ook maar in.' 'Hoe de nabije toekomst eruit ziet? Nou, er is wat interesse van een platenmaatschappij. Dus in november ga KI ,IS) ik een paar dagen de studio in om een demo te maken, die we dan aan de mensjes van de platenmaatschappij 'Mensen aan het janken' kunnen laten horen. Ik ga dat met een band doen. Heb Is vertegenwoordigd met 'For A While' en 'No Psycho'. ik al eens eerder gedaan, dingen die ik akoestisch schreef keihard uitvoeren. Maar ik ben er achter gekoKomt uit Haarlem waar ze al snel als lokaal talent gespot werd en als voorprogramma meeging met lokale men dat als de songs veel mooier klinken als ze kaler en intiemer zijn. Met die band wil ik iets heel subtiels acts. Sterker nog, ze haalde het voorprogramma van Sheryl Crow! Ook is ze te horen op de cd van de hard- maken. De song intact houden en er steeds een laagje aan toevoegen.' core-formatie Spacemarines. Solo beperkt ze zich tot warme, hier en daar bijtende popsongs waarin ze zich 'Met het oog op een carrière ben ik misschien wel te met haar lenige stem en goede gitaarspel volledig in laat. Aan de andere kant betekent het dat je nu heel kan uitleven. wat in je mars moet hebben om de top te halen. Ach, ik doe gewoon mijn ding en ik ben al lang blij als ik ergens speel waar het een beetje vol is.' 'Ik speel nu vijf jaar gitaar. Mijn neef leerde mij de eerste akkoorden en de rest heb ik mezelf geleerd. Zingen deed ik al langer. Ook geen les voor gehad, maar ja, Ralph Brink over Kirsten: mijn moeder gaf zangles, dus daar heb ik stiekem wel 'Ze heeft een geweldige stem. Ze doet weleens van die het een en ander van opgepikt.' Sinead 'O Connor-achtige dingen, daar hou ik niet echt 'Op het moment dat ik begon met liedjes schrijven, zo'n van. Maar dat is een kwestie van smaak. Dat dit een vijf jaar geleden, was Bob Dylan heel belangrijk voor talent is, dat hoort iedereen. En ze speelt nog heel verme. Het was alsof hij mij begreep, het klikte. Hij schreef dienstelijk gitaar ook, dat is ook mooi meegenomen. de dingen die ik had willen schrijven. Hij heeft me voorDie komt er wel.' al geleerd om kritisch te zijn op mijn teksten, dat vind Patrick ^ ^ ^ ^ ^ Oxsener ik nog steeds heel belangrijk. Nee, protestsongs schrijf ik niet, politiek interesseert me niets. In het begin nog Fotografie: André Bakker Santa Anna is zo'n nummer dat je thuis met je gitaar schrijft. Er zit geen dus geen duidelijke lijn in de dingen die doe. Ik knal in feite alles zo extreem mogelijk uit elkaar. En dat vind ik wel goed. Leuk ook. Het moet een beetje spannend blijven.' 'Normaal maak ik eerst een melodie en die ga ik dan thuis met gitaar uitwerken. Wat ik met die samples doe, zou je kunnen vergelijken met de jam van een band. je dondert een aantal van die dingen over elkaar en maakt er een melodie overheen. Toen ik op een gegeven moment bij Daytrip een gitaarriff over die Cheb Khaleddrums heen gooide, ging ik volledig uit mijn dak. Maar op het moment dat ik dat gedaan heb, is het ook meteen over. Dan is de lol eraf. Afgelopen, tijd voor iets nieuws.' 'Ik heb het plan volgend jaar ergens een boerderijtje in Frankrijk te huren en daar de nodige sample-apparatuur, instrumenten en een acht sporenrecordertje mee naar toe te nemen. Daar wil ik alle ideeën op een hoop donderen en een plaat opnemen. Of het nu wat oplevert of niet. Ambities heb ik niet. Ik heb ook nog nooit iets opgestuurd naar platenmaatschappijen. Als het er toevallig van komt, is het leuk meegenomen. Maar op dit moment liggen mijn aspiraties nog steeds bij het schrijven van mooie nummers.' 'Of ik ooit nog puur in één bandje zou kunnen spelen? Misschien weL ja. Sterker nog, ik zou niets liever willen. Maar dan moet dat wel met mensen zijn waar ik echt veel waardering voor heb. Mensen ook die mij tegenwicht kunnen geven. Dan kom je toch al sneller bij de wat oudere muzikanten. Maar die zijn of bezet of die zijn in de loop van de tijd veel te cynisch geworden. Nee, cynisch zal ik nooit worden. Ik heb daar echt een bloedhekel aan.'

ers Karakterkopjes Met enige regelmaat brengt het Nationaal Pop Instituut compilatie-cd's uit met onbekend talent. Het succes van de R&B-verzamelaar No Sweat, die hits opleverde voor Dignity en Voices In Motion, ligt ons nog vers in het geheugen. De nieuwe cd Characters staat in het teken van de singer/songwriter. Naast Reineke Wieman, Kirsten en Wim Venema staan er nog zeven op. Producer Ralph Brinks laat ze de revue passeren:

'Een eigenzinnig, gestoord, geniaal figuur. Hij heeft zulke rare ritmes, af en toe snap ik geen bal van wat hij aan het doen is. Soms vraag ik me af of hij het zelf wel weet. Maar toch, alles klopt hè. Fantastisch!'

'Een wonderiijke formatie uit de Achterhoek. Die hadden een vier sporenknutselwerkje gemaakt en dat klonk zo enorm goed. Die opnames waren vrij lo-fi en daar hebben we een zo natuurgetrouwe kopie van proberen te maken. Ik vond het erg leuk om ze erbij te hebben.'

'Natuurtijk een beetje vreemde eend in de bijt. Hij speelt delta-blues, maar vergis je niet... Het is geen trucje of zo, hij doet het niet zoals die Amerikaanse jongens 'm veertig jaar geleden speelden. Hij doet het op z'n jaren negentigs, op z'n Bijlmers. Puberteksten en delta-blues, een gouden combinatie.'

'Twee jongens, één uit Goes, de ander uit Utrecht. Bart is een geniale zanger. Dennis een geniale gitarist. Raccoon gaat een hele goeie worden.'

'Irene kwam binnen, zong haar liedjes in en was klaar. Zo maar, alsof ze achteloos een kroegje in Mexico in stapte om een paar nummertjes te spelen. Maar pas op, ze wist heel goed wat ze wilde, ze had over alles goed nagedacht. En het is allemaal even mooi. Het klopt gewoon.'

'Weer zo'n wonderlijke jongen. Een echt gevoelsmens, een dromertje. Hij schrijft mooie liedjes, alleen heb ik het idee dat hij nog niet weet wat hij precies wil. Zo doet hij één nummer solo en één met een band. Hij kan het allebei, maar ik denk dat het goed is als hij toch een beslissing neemt.'

'Hele melige gasten, het was dan ook erg gezellig in de studio. Songwriter Stefan is heel muzikaal Zijn demo was één van de eerste die ik hoorde en ik dacht meteen: dat gaat wat worden! Zowel qua zang als compositorisch deed hij me een beetje aan jeff Buckley denken. Heel grillig met vreemde akkoordenovergangen.'

The

ëdling ge kring al een tijdje als een belofte. Zo was de groep al her en der 'demo van de maand' en wordt ze zelfs al genoemd in de nieuwste editie van OOR's Popencyclopedie. Beluister je hun demo {Who Me Yeah) dan hoor je een volwassen band die aanstel<elijl<e liedjes maal<t en beschil^t over een vrijwel volgroeide sound.

lag '97, stukjes m tiji ^^voorprogramma's bij acts als Texas en Léa'h Andreone. Het zijn allemaal kleine dingen die helpen Seedling van de grond te krijgen, beseft zangeres/gitariste Marg van Eenbergen. 'Veel bands klagen dat ze als voorprogramma te weinig tijd krijgen om te soundchecken. Maar je moet het ermee doen. Het is toch een kans om een nieuw publiek te bereiken.' Bassist Bas Jacobs vult aan uit het boek van kleine ergernissen die een band op weg omhoog moet door-

Travis

Travis Excelsior Vorige maand verschenen op dezelfde dag twee cd's van de groep Travis. Nadere bestudering leerde dat het hier ging om een Britse en een Nederlandse band, die toevallig tegelijkertijd hun eerste debuutplaat uitbrachten. Daar wilde Fret natuurlijk meer van weten.

e kans is trouwens groot dat de naamsverwarring binnenkort in de rechtszaal moet worden opgelost. Een publiciteitsgeile Britse band zou zoiets zelfs meteen aangrijpen om in de bladen te komen. Maar we hebben te maken" met nuchtere Hollanders en dus wil drummer Thijs de Boer er niet te lang bij stilstaan. Oké, maar wat is nu de oplossing voor de naamsverwarring? 'Wij hebben verschillende keren contact met de Engelse Travis gezocht, maar zij brachten gewoon hun plaat uit. Uiteindelijk zijn er nu onderhandelingen gaande. We hebben een rechtszaak overwogen maar daar is het tot nu toe nog niet van gekomen. Als die er komt valt die altijd voor ons goed uit, dat weet ik zeker. Maar ach, ik heb niets tegen die band. Dat moet je er wel bijzetten in je stukje!' De Hollanders lijken inderdaad aan het langste eind te -trekken. Zij hebben de rechten voor de naam Travis voor de Benelux vastgelegd. In Engeland is het een jongensnaam en die kan daar dus niet geclaimd worden. 'Wij vonden het belangrijk die naam vast te leggen. Veel bands schrijven zich ook niet in bij Buma Stemra. Dat is net zoiets. Maar als er iemand met je songs vandoor gaat, dan zit je.'

FRET

staan: 'We worden vaak gekoppeld aan 'meisjesbands' omdat wij meisjes zijn... Nou ja, ik niet dan, maar de andere drie wel. Daar balen we weleens van, net als dat er in elk stukje over ons de vergelijking wordt gemaakt met Hole'. De laatste tijd is de band steeds meer bezig met het ontwikkelen van een eigen sound. Zo gebruikt violiste Susanne Linssen vaker effectpedaaltjes om zo aparte geluiden en sferen te creëren. Van Eenbergen: 'Ik vind het belangrijk dat een band live ongeveer klinkt als op de plaat. Marilyn Manson bijvoorbeeld vond ik live een; afknapper, omdat er zonder die effecten en productie weinig van over bleef. Ik realiseerde me dat sommige effecten wel degelijk een nummer beter kunnen maken. We hebben inmiddels drie demo's gemaakt en dus enige ervaring in de studio. Dan merk je dat je zo'n ding ook in je voordeel kunt laten werken. Dan denk je plotseling: yes, dit is wat ik bedoeld heb.' Van Eenbergen is een enorme fan van de Amerikaanse pop-art kunstenaar Andy Warhol {'in the future everyone will be famous for fifteen minutes) en laat zich tekstueel regelmatig door hem inspireren. 'Ik vind de inhoud van een tekst belangrijk. Tijdens een optreden ga ik helemaal in het verhaal op. Ik kan me niet voorstellen dat als je nergens over zingt, je toch intens muziek kunt spelen.' Seedling bestaat nog maar twee. jaar en de bandleden merken dat ze nog steeds groei* en van optreden en in de studio werken. Daardoor wordt het ook serieuzer, iets waar veel Ijands maar met moeite aan kunnen wennen. 'Als je niet serieus bent kun je net zo goed stoppen. Als je profvoetballer wilt worden, moet je ook hard trainen', aldus Jacobs.

Travis wil dus geen publicitaire munt slaan uit de naamsverwarring, maar is verder niet vies van aandacht trekken voor haar muziek. Zo heeft zanger Egbert van der Werff op Lowlands 2500 flyers lopen uitdelen! 'Als je wilt dat mensen je naam leren kennen, moet je hard werken en niet op je kont blijven zitten. Ik zie maar weinig bands hun eigen posters plakken, naast hun gewone baantje.' Het debuutalbum van Travis Wicki Purrs (zo genoemd omdat de kat van Thijs, Wicki genaamd, altijd gaat spinnen als zijn baasje muziek maakt) is verschenen op het vrij onbekende Marista label. Had de band niet liever bij Excelsior gezeten? 'Ehhh... (er valt een korte stilte) Nee! Puur om het feit dat bands daar op elkaar

moeten wachten. Simmer moest bijvoorbeeld wachten met het uitbrengen van hun cd. Dat willen wij niet.' Lang in een studio aan een plaat werken ziet de liedjes schrijvende drummer ook niet zitten: 'Vier weken is het maximum. Daarna wordt het echt miereneuken. Als de songs goed zijn, staan ze er ook snel op en dan ben je klaar! We zijn gewoon een verrot goede live band en optreden vinden we leuker.' Van posterplakkers tot professionele band dat lijkt Travis wel wat, maar ze maken zich geen illusies. Ook wil Thijs graag op Noorderslag staan en dan een single uitbrengen, maar hoe wil hij dat bereiken? Even is het stil en dan floept hij eruit: 'Als wij op Noorderslag staan, zetten we tien naakte vrouwen op het podium!

oes

Wim a g g ^ p Venema Fotogfrafie: Bram Budel

d: we doen het allemaal.' De Nederlandse muzfekpers laat The Mashed Potatoes volledig links liggen, druk als men het heeft met black metal, speedgarage, chemical beats en soortgelijke modegrillen. Over de landsgrenzen kan de ambachtelijke gitaarpop van de vier Noordwijkerhouters echter rekenen op een warm onthaal. Zanger/gitarist Mike Schepers en bassist Rob van der Meer zitten in een klein kamertje in de Leidse binnenstad te wachten op een fax met de eerste recensies uit Amerika. Hun drie jaar geleden verschenen debuut heeft de deuren naar het buitenland geopend: via distributeur Sonic Rendez-Vous kwam de plaat in Spaanse handen met als resultaat een platencontract met het Madrileense Munster Records en de net verschenen cd Do You Want Me To Toucti You, Baby?. De band is net terug uit Spanje, waar ze op een driedaags popfestival in Pradegon, ergens tussen Pamplona en Zaragoza speelden. Na het optreden in de woestijn, waar ze samen met Guided by Voices de zaterdagnacht voor hun rekening namen, lijkt niets een ZuidEuropese doorbraak in de weg te staan. Het publiek en de promotors waren laaiend enthousiast, de reeen-

Lekke.

sies uit Spanje en Frankrijk uiterst positief. De ultieme popsongs van The Mashed Potatoes lijken beter te gedijen in het mediterrane klimaat dan in het gereserveerde Nederland. De liefde is wederzijds, vertelt Mike: 'Het is een kwestie van mentaliteit. Hier heb je voor alles een vergunning nodig en moet zo'n festival om elf uur stil zijn. Daar begint het dan pas. Zo'n festival gaat de hele nacht door, op vol volume. Daar doet niemand moeilijk over.' Rob: 'En er wordt geschonken, jongen! Whisky in colabekers. Het is daar geweldig!'

Alle 13 Goed De gebroeders Van der Meer (naast Rob ook zanger/gitarist Peter), Mike en drummer Bart Visser liepen elkaar tien jaar geleden tegen het lijf. Als schoolband van het Noordwijkerhoutse Leeuwenhorst College coverden ze rock & rollen beatliedjes. Gaandeweg stapten ze over op het schrijven van eigen materiaal. Grote kracht van The Mashed Potatoes is dat ze een grote diversiteit aan stijlen beheersen. Hun cd klinkt als een Alle 13 Goed of Best of-plaat. Rob: 'We zijn geen heavy metal-, disco- of surfband: we doen het allemaal. Ons enige criterium is dat het nummer goed moet zijn'. Mike: 'Je kunt het vergelijken met hoe The Beatles werkten: allerlei stijlen pakken en er

Beatlenummers van maken. Op de witte dubbele staan liedjes in wel tien of vijftien verschillende genres: country, folk, reggae, Beach Boys-achtig. En toch klinkt het altijd als The Beatles. Zo werkt het bij ons ook. Welke kant we ook inslaan, uiteindelijk klinkt het als The Mashed Potatoes.' Het nummer Surf Survivor is hiervan een mooi voorbeeld. Het nummer past naadloos in het repertoire van de band, en openbaart tegelijkertijd hun 'pasion por sus paisanos The Treble Spankers', zoals het Spaanse blad Voz de Asturias opmerkte. De humor die deze volgens de Potatoes 'verreweg de beste band van Nederland' in zich heeft, valt ook te bespeuren in de muziek van Mike en de zijnen. Op de vraag in hoeverre hun eigen teksten serieus genomen dienen te worden, is het antwoord duidelijk: 'Niet! Dat betekent echter niet dat we onszelf niet serieus nemen. We werken heel fanatiek aan onze liedjes. Alleen vinden we het leuk als er af en toe een relativerende noot in zit, bijvoorbeeld in de teksten.' Los Purees de Patates gaan begin volgend jaar weer spelen in Spanje en Frankrijk, in de zon met een colabeker vol sterke drank liedjes zingen over de dierentuin. Dat de waardering over de landsgrenzen veel groter is dan in Nederland lijkt de band niet te deren. Mike: 'Ach, er is veel meer buiten- dan binnenland.'

jennen bij WUfL

I komt niet vaak voor dat je met je vrien|naar het bordeel gaat. En dan heb ik het I over een parenavond. Nee, vanavond ^dt het een triootje. Om precies te zijn het ^ikale drietal Club Diana dat haar debuut<Sauna presenteert in het gelijknamige uhuis. Voor genodigden, welteverstaan.

'We komen voor de cd-presentatie', begroeten we de portier, die later de eigenaar blijkt te zijn. 'Dat zie ik, ja' antwoordt deze. De ontvangstruimte zit stampvol. De entourage is exotisch. Op een klein laag podiumpje • Waar normaal gesproken de stripteasedanseres staat - staat nu een drumstel. Mare heeft al snel een extra bekken in de koperkleurige kronkelpaal gevonden. Tot onze verbazing is een flink deel van het publiek na de eerste set al beschamend snel weer weg. 'Songs duren bij ons maximaal drie minuten. We snijden ze keurig op maat, met de wekker bij de hand. Maar met zulke korte nummers zijn sommige mensen na een half uur blijkbaar moegeluisterd', verklaart drummer Mare Alain Ketzer. Dat die bezoekers zich voortijdig terugtrokken lijkt me niet de schuld van de band. Met

Fotografie: Andrea Stultiëns zichtbaar plezier zet deze een mix van intieme luisterliedjes en luidruchtige rammelpop neer (schatplichtig aan Pavement en Sebadoh fluisteren sommigen). We worden lekker verwend. Hoe dieper de kniebuigingen van bassist Marius en zanger/gitarist Marcel Brand hoe meer plezier. Spontaan wordt door de setlijst gezapt. Club Diana houdt haar nering graag exclusief. De band speelt slechts één tot twee keer per maand en bij ieder optreden is de setlijst weer anders. Exclusief is ook de zojuist gepresenteerde cd Sauna. Bij de publiekspresentatie in de bovenzaal van Paradiso gingen slechts enkele exemplaren van de hand. En dat terwijl de bandleden in een permanente staat van financiële nood verkeren. 'Onze apparatuur hebben we voor een deel geleend en voor een deel voor niks gekregen', licht Marcel toe. 'De gitaarversterker is van iemand die spoorloos naar Australië vertrok. De zanginstallatie haalden we bij een vent die auto's doormidden zaagt en ze naar Afrika verscheept'. Het hoog in de speakers spettert en kraakt. De bonus van een derde set wordt met niet aflatend plezier en onvermoeid neergezet. Swingend staat de eigenaar achter de tapkast. Een lied wordt aan hem opgedragen. Hij glundert. Vandaag geen sauna met dertigers, maar wel een fantastisch relaxte avond.

Nationaal product verkoopt beter dan ooit

De klapper van dit jaar w/as natuurlijk Marco Borsato. long en oud, links en rechts, arm en rijk, Nederland viel dit jaar definitief voor de zwijmelpop van de ideale schoonzoon. Met 630.000 verkochte cd's van De Waarheid voert de zanger met grote afstand op de concurrentie het overzicht van de Stichting Mega Top 100 aan. Bovendien ging de verkoop van zijn vorige tw/ee albums. Als Geen Ander en Marco, ook gestaag door. Robbert Dekker, product manager van platenmaatschappij Polydor, had het succes min of meer zien aankomen. 'Zoveel platen hadden we natuurlijk niet durven dromen, maar dat De Waarheid goed zou verkopen heeft ons niet verbaasd. Dat heeft te maken met een aantal factoren: behalve de kwaliteiten van Marco zijn dat een goed management, tekstschrijvers, musici, promotie en tourorganisatie. Marco heeft de gave om hele goede mensen om zich heen te verzamelen'. Collega Art Koster, verantwoordelijk voor de pop- en rockacts van Polydor is vooral blij met de doorbraak van het Drentse Skik. 'Zij zijn voor mijn afdeling het grote succes van dit jaar. Hun tweede plaat heeft nu zo'n twintigduizend exemplaren verkocht en dat is erg goed. Die jongens hebben er ook hard aan gewerkt. Ook hier is er sprake van een goed samenwerkingsverband tussen band, management en platenmaatschappij.' Ook over het verkoop van het tweede album van de Treble Spankers, eind vorig jaar uitgekomen, is Koster tevreden. Tot nu toe zijn er 12.000 verkocht en dat aantal stijgt nog wekelijks. Volgens Koster heeft dat vooral te maken met de vele optredens die de Amsterdamse band doet. 'Zij spelen werkelijk overal, tot aan bejaardenhuizen toe. Dan zie je dat de plaat blijft verkopen.' Enigszins tegenvallend is de verkoop van de Tröckener Kecks (5.000 stuks) en Ro & Paradise Funk (1.700 stuks). Koster: 'Die van Ro is nog maar pas uit, maar eerlijk gezegd had ik daar wat meer van verwacht. De Tröckener Kecks is een ander verhaal. Die jongens zijn al vijftien jaar bezig en zitten niet met een safe plaatje bij ons onder contract. Zij verkopen van ieder plaat enkele duizenden exemplaren. We hebben ditmaal geprobeerd met een iets ander soort nummer op de radio te komen. Dat is gelukt, maar het is helaas niet de klapper geworden waarop we gehoopt hadden. Toch zie ik dat wel als een klein succesje.'

Het gaat goed met het nationaal product. Althans,

Marco Borsato

De waarheid (Polydor)

Total Touch

Total Touch (Ariola)

4ii Taai Taai

Viva Tirol (Marlstone)

dan bedoelen we natuurlijk vooral het

Frans Bauer & Marianne Weber

F.Bauer & Marianne Weber (Tip Top)

4!'§ Bettie Serveert

Dust bunnies (Brinkman)

Nederlandstalige product. Marco Borsato verkocht

i',

BZN

A symphonic tonight (Mercury)

m Van Dik Hout

Vier weken (Columbia)

maar liefst 630.000 platen van De Waarheid, maar

Frans Bauer

Voor jou (Tip Top)

4li Palemiger Spatzen

La Noche (Tyrolis)

Jantje Smit

Ik zing dit lied voor jou (Mercury)

Pearls (Mercury)

BZN

ook de cd's van groepen als Rowwen Hèze, De Dijk,

7 Marco Borsato

Als geen ander (Polydor)

4 ^ Candy Duifer

For the love of you (Ariola)

Skik, De Kast en De Heideroosjes gingen met tiendui-

Ruth Jacotl

Hartslag (Dino)

41Ü Lori Spee

Promises (Columbia)

zenden over de toonbank. Fret geeft de Top 80 van

De Dijlc

De stand van de maan (Mercury)

^§ Cor Bakker

Cor Bakker (MCA)

1 ö Linda Roos & Jessica,,

Linda Roos & Jessica (Dino)

®® Golden Earring

Naked II (CNR)

'J1 Andre Rieu

In conceit (wlèrair

i l l Arnhemsgewijs

Wij maken geen grappen (Mercury)

13 Rowwen Hèze

Water, lucht en liefde (HKM)

ii l Original Soundtrack

Naar de klote (EMI)

]S Boudewijn de Groot

Wonderkind aan het strand (Mercury)

i ® Freek de Jonge

Het luik (EMI)

M! De Kast

Niets te verliezen (HKM)

M Loïs Lane

•86A96 (CNR)

11) Guus Meeuwis & Vagant

Verbazing (WvS)

Ji i The Spitfires

Of neethan (Bunny)

I g Wibi Soerjadi

Live at Carnegie Hall (Philips)

ii d Grant & Forsyth

Hun grootste successen (Dino)

'] 1 Frans Bauer

Veel liefs (Tip Top)

ii ^ JanVayne

Classic of pop (EMI)

;3 Frans Bauer

Liebesbriefen (Tip Top)

Ig@ Sugar Lee Hooper

Het mag geen naam hebben (Dino)

De band de zanger en het meisje (EMI) ii ® Robert Long

best verkochte Nederlandse artiesten en bands en vroeg een aantal betrokkenen om een reactie.

Constante Een andere groep die het jaar in jaar uit goed doet is De Dijk. Hun laatste cd De Stand Van De Maan was ook dit jaar weer goed voor goud (50.000). 'Voor ons is De Dijk een constante', zegt Lou Berends, Hoofd Promotie van Mercury. 'Wat niet wil zeggen dat we er helemaal niets voor hoeven te doen. De artiest moet in eerste instantie met een creatief goed en verrassend product komen en daarna gaan wij aan het werk.' De echte toppers bij Mercury zijn niet de popacts, maar BZN (dubbel platina) en Jantje Smit (dubbel platina). Daarnaast liepen de albums van Normaal en Arnhemsgewijs redelijk goed. Berends: 'Het was voor ons een goed jaar, beter dan venwacht. Over het algemeen verkoopt het Nederlandse product de afgelopen jaren beter, maar dat heeft ook veel te maken met de successen van Borsato, Andre Rieu, Weber, Jantje Smit en BZN. Die halen het totale level omhoog.' 'De beste albums zijn de albums die goud worden', is de duidelijke mening van Will Hoebee, product manager bij CNR. Voor CNR waren dat dit jaar onder meer De Kast, Ad Visser, Golden Earring, Carlo & Irene en 2 Brothers On The 4th Floor. Het album van de Friese band De Kast is bijna platina en is daarmee de grote verrassing voor CNR. 'We zijn al lang met die groep bezig en hebben daar veel vertrouwen in', zegt Peter Rosendaal van CNR. Voor EMI was Rob de Nijs dit jaar de verrassing. Voor het eerst in dertig jaar een nummer i-hit en een cd-verkoop van meer dan 150.000 exemplaren. 'Dat is meer

'je moet iets de tijd geven om succesvol te worden' dan Rob normaal verkoopt', aldus Dolf van der Doorn. 'Dan zie je hoe belangrijk een hit is. Zonder Banger Hart was de plaat ook wel goud geworden, maar was het niet dit succes geworden.' De platen van Robert Long, een cd met liedjes van Gershwin, en van André Hazes, vielen enigszins tegen en haalden niet de gouden status. Maar de grootste kaskraker van EMI zijn al enkele jaren de Smurfen. Voor EMI is dat zelfs wereldwijd het meest succesvolle project. Van der Doorn: 'En dan te bedenken dat wij ook acts als Tina Turner, Joe Cocker en Pink Floyd uitbrengen.' De enige Nederlandse roek-act die het afgelopen jaar bij EMI een plaat heeft uitgebracht is Claw Boys Claw, maar daarvan wil Van der Doorn de verkoopcijfers niet bekend maken. Heeft Will-0-The-Wisp zo slecht verkocht? 'Nee hoor, voor een poprockplaat van Nederlandse bodem heeft ie het best goed gedaan. Dat is zeker niet marginaal.' De productmanager geeft toe dat Engelstalige popbands voor EMI over het algemeen niet commercieel interessant zijn. 'Mensen als Rob de Nijs en Frans Bauer verkopen gewoon veel meer. Voor het poprockgenre is in Nederland geen grote markt en EMI is nu eenmaal een commercieel bedrijf. Claw Boys Claw is bij ons de uitzondering, omdat die band als een van de weinigen zowel creatief als commercieel interessant is. Sugar was destijds een enorme klapper, bijna goud. Dan wil je zo'n project graag continueren.'

Tekst; Tiemen Koopman, Bron: Stichting Mega Top 100

FRET

2 Brothers On The 4th Floor

2 (Lowland)

]

Wat we vooral missen in de lijst zijn de bands die regelmatig in het clubcircuit optreden. Groepen die hun platen meestal bij kleinere maatschappijen of onafhankelijke labels uitbrengen. Hoe zit het bijvoorbeeld met Scram C Baby, Simmer en Johan van het nieuwe Excelsior-label? Hun platen kregen zonder uitzondering lovende kritieken, maar verkopen ze ook? Ferry Roseboom van Excelsior: 'Scram C Baby heeft duizend cd's verkocht. Simmer tweeduizend en Johan staat nu op tienduizend. Schandalig weinig inderdaad, maar ik vind het ook wel weer heel veel. Het aantal verkochte platen van Johan is natuurlijk niet slecht; die had bij een andere platenmaatschappij niet méér verkocht.' Roseboom heeft gemengde gevoelens over het afgelopen jaar. 'We hadden graag een miljoen platen verkocht en dat is niet gelukt. Aan de andere kant hebben we een aantal hele mooie cd's uitgebracht. Daarvoor doe je het uiteindelijk, daar haal je de voldoening uit.' De best verkochte act van Van Records was dit jaar Erikah Karst met een verkoop van zesduizend cd's. Platen van onder andere The Pilgrims, de Jazzpolitie en Sander Vos deden het minder goed. De hoop is nu gevestigd op de nieuwe cd van Hallo Venray die vorige maand is verschenen. Ook Djax verkoopt over het algemeen hooguit een paar duizend platen per artiest of groep. Uitzondering was Osdorp Posse; Geendagsvlieg ging zo'n twintigduizend keer over de toonbank. Saskia Slegers: 'We hebben dit jaar 24 platen en 20 cd's uitgebracht. Osdorp Posse is langzaam maar zeker gegroeid. Geendagsvlieg is al hun vijfde plaat. Met hun vorige cd Afslag Osdorp is de groep eigenlijk doorgebroken. Je moet iets ook de tijd geven om succesvol te kunnen worden.'

Top 80 Nederlandse albums 1997 Hiernaast dan de lijst van 80 best verkochte Nederlandse platen, zoals die begin oktober bekend was bij de Stichting Mega Top loo. Deze Top 80 is samengesteld op basis van de gegevens van ruim 500 platenzaken. Het gaat hierbij om zo'n 450 zaken die aangesloten zijn bij één van de grote ketens en zo'n tachtig kleine onafhankelijke en vaak gespecialiseerde winkels. De nieuwe cd's van Van Dik Hout, Paul de Leeuw en andere kassakrakers die in november uitgekomen zijn, zijn dus niet in de lijst terug te vinden en de debuut-cd van Anouk die pas in de loop van oktober ging lopen, is dan ook niet hoog genoteerd.

Rob de Nijs

'}[ Ome Henl<

En de tovenaar van salsa borenco (CNR) 1

Cuby & The Blizzards

Nu (EMI) Traveling with the blues (Munich)

-5

? ] Original soundtrack

Miss Saigon (Dino)

1i H . Frans Bauer

Weil ich dich liebe (Tip Top)

Tl Boudewijn de Groot

Een nieuwe herfst (Mercury)

1§1 Frank Galan

Emoties (RPC)

? l Acda & De Munnik

Acda & De Munnik (Columbia)

l®S One Two Trio

Feestje bouwen (RPC)

^ '\ Rene Froger

Illegal Romeo - part one (Dino)

§^ Piet Veerman

Sailin' home (beste van) (Sony M Media)

'@ Piet Veerman

Mi vida (Arcade)

Twee meter sessies (Varagram)

ï;f Marco Borsato

Marco (Polydor)

§@ De Heideroosjes

Fifi (PIAS)

7^1/ Laura Fygi

Watch what happens (Mercury)

§1 Tröckener Kecks

Dichterbij dan ooit (Polydor)

'M% Charlie Lownoise & Mental Theo

On air (Urban)

®f§ Normaal

Deur de joaren hen (Pseudonym)

34' Osdorp Posse

Geendagsvlieg (Djax)

®§ Tatjana

New Look (Dureco)

"31 Herman Brood,«

50 the soundtrack (Ariola)

7® B.E.D.

Geheimen (Bunny)

^1 Ede Staal

As 't boeten stormt (eigen beheer)

Samen zijn (Tip Top)

Niks is zoals 't lek (Polydor)

IE Maribelle

Geef mij je hand (Red Bullit)

t?ï3 Andre Hazes

Zonder zorgen (EMI)

1977-1997:20 years of rock'n roll (Ariola)

ï>] Frank Galan

Pasiones (RPC)

M Irene Moors

Kids music party (EMI)

3?) Kinderen Voor Kinderen

17 (Columbia)

W Carlo & Irene

Telekids (Arcade)

u Ad Visser

Ad Visser's brainsession (CNR)

?§ Urban Dance Squad

Beograd live (Virgin)

^7 Jaap Fisher

De liedjes van Jaap Fisher (EMI)

f f Erikah Karst

Grown woman (VAN)

m The Gathering

Nighttime birds (Suburban)

lê

Together Alone (Dino)

S® Willy Alberti

De onvergetelijke Willy Alberti (ABCD)

?© Gordon

De tijd van mijn leven (CNR)

This masters choise vol. 2 (Rhythm)

@@ Normaal

Krachttoer (Mercury)

3 Skik

DJ Jean

Holland Duo

Herman Brood

Anouk

Met dank aan Machgiel Bakker, Stichting Mega Top 100.

FRET

Forgotten Worlds Vol.i wordt etnoambient genoemd, met de nadruk op het eerste woord. Hoewel er voor ambient iets te veel gebeurt is het rustige omgevingsmuziek. Vernuftig opgebouwde ritmes, prachtige samples, ongewone klanken en verrassende wendingen, kortom een avontuurlijke plaat waar keer op keer nieuwe dingen in te ontdekken zijn, of waarin steeds andere elementen naar de voorgrond komen. Fascinerend is de mate van natuurlijkheid waarin de diverse invloeden, bijvoorbeeld Oost en West, samensmelten. Gezien de achtergrond van IVlichel Banabila en Hanyo van Oosterom is dat echter niet zo vreemd. Even een stukje geschiedenis. IWichel Banabila maakt begin jaren tachtig al cassettes die in VPROprogramma's te horen zijn en plaatst in het Spleen-magazine een oproep om met mensen te spelen uit diverse culturele invalshoeken. In 1984 treedt hij toe tot CHl in Rotterdam, een audiovisueel ambient project opgericht door Hanyo van Oosterom, die daarvoor al bij Paleis van Boem en met Rick

weet hij goed de juiste momenten te vinden en zo maken we schilderijtjes.' Beide heren kunnen worden gerangschikt onder de multi-instrumentalisten. Op Forgotten Worlds Vol.1 is een veelheid aan samples te horen. Met alles wat ze in hun handen kunnen houden, maken ze eventueel muziek, en onder de knoppen ligt nog eens een scala van mogelijkheden open. Wel is Van Oosterom duidelijk de man van de ritmes, dit mede door het feit dat hij (echt) bast en verantwoordelijk is voor de basis drumsamples: 'Met vreemde samples hele rare riffs spelen.' Hele middagen lang zijn ze samen op zoek naar nieuwe muzikale werelden 'En weet je wat de pest is?' vraagt Hanyo. 'Het is zo moeilijk om te stoppen, er komt steeds weer iets nieuws! De eerste is net uit en de nieuwe is al bijna klaar, die is wel heftiger. Het gevaar is toch altijd dat je na een eerste plaat, wat toch een soort bevalling is, altijd maar moet afwachten of je nog een keer die spanning kunt opbrengen, vaak wordt het daarna

t klikt goed' de Vito in The Frog heeft gespeeld. CHl doet tot 1986 een aantal gedenkwaardige multi-media concerten en staat op het legendarische Tegentonen Festival. Er verschijnt een cassette. Na '86 gaat ieder zijns weegs. Staalplaat brengt in '96 nog een opgefriste versie van de CHl opnamen op cd uit die internationaal goed ontvangen wordt. Banabila maakt ondertussen drie solo-elpees, speelt bij East Meets West en maakt vervolgens met de Turkse multi-instrumentalist Yasar Saka twee cd's. Van Oosterom brengt vier cd's uit waarvan de laatste onder de naam Insight, een ambient-album, de bekendste is. Naar eigen zeggen werkte hij in de loop der jaren nog aan duizend andere dingen mee.

Fladderen Vorig jaar zochten Michel Banabila en Hanyo van Oosterom elkaar weer op. Hanyo: 'De naam Byzantium komt van ons eerste nummer, we vonden het een goede naam voor het project, het was een stad tussen twee culturen in en dat zitten wij ook.' Michel: Het klikt goed tussen ons.' Hanyo: 'We vullen elkaar mooi aan. Michel is goed in fladderen en dan ineens doet hij iets waarvan ik denk dat moeten we hebben.' Michel: 'Dat is juist weer de kracht van Hanyo, in de rol van producer

en helemaal wild van muziek. Da éik als kind al. Mijn eigenlijke debuut ' Rte ik op mijn tiende. Ze lieten me fceen plaat opnemen met kinderliedjes • i t Drents. Daar heb ik nu afstand van CQ V o i imen. Maar toch: ik heb wel mooi op prige leeftijd theatershows gedaan, ipnderd kinderen stil weten te houden. maKKC I s niet niks.' Hsdien wilde ik absoluut de muziek in, évieugels uitslaan en bewijzen wat ik nentr6 t i k wist dat ik veel in mijn mars had. Rig naar het conservatorium om lichte lek te studeren. Tegelijk ben ik twee plaat. lang alle talentenjachten in Nederland ' igaan. Om ervaring op te doen en om i-eed mogelijk te kijken wat voor mogelijkheden er i n . Dat is gelukt. Ik had de melkboer tot Viola Holt liiover me in de jury, heb uiteenlopend repertoire pr de knie gekregen en heet veel mensen leren ken-

minder. Het is dan ook een sensatie te merken dat het beter gaat.' Banabila: 'Er is binnen onze manier van werken een veiligheid, ik heb zelfs zitten zingen, nou dat doe ik niet snel als er muzikanten bij zijn, ik ben geen zanger.'

cd van de jonge Drentse zangeres Erikah Karst. Een verzameling makkelijk in het gehoor liggende popliedjes, die dankzij de tra-

nentrekker My Heart Goes Out To You uitgroeide tot een succes-

Steamin' Soundworks De cd's van Byzantium en Omar Ka verschenen bij een nieuw Nederlands label Steamin' Soundworks, dit maatschappijtje wordt gedreven door Roel R. Kruize de derde, een nazaat van de fameuze EMI-directeur. Op de rol staat een cd van de tegendraadse gitaarpop makende groep Spot. Deze zal geproduceerd worden door Hanyo. Hij is ook de verbinding naar Omar Ka. Deze komt uit Senegal en verblijft sinds vorig jaar in Nederland. De H van het H.O.W. project is Hanyo, die samen met Willem Cramer (de W) de muziek maken onder de zang van Omar Ka. Cramer komt, net als producer Jurgen Brouwer trouwens, ook uit CHl en speelde eveneens bij East Meets West en later in Cobraz. De samenwerking tussen Van Oosterom, Cramer en Brouwer is ook al een hernieuwde. Bij optredens staat heel CHl dus weer op de planken. Aangevuld met Omar Ka levert dat sprankelende muziek op.

plaat. We geven het woord aan Erikah Karst.

p e d er alles aan om me van de grote massa te ffirscheiden, deed allerlei aparte dingen. Ik ben het i d a t een beetje wil acteren op het podium. Zo ben i n s op een stoel gaan staan en heb een liedje van Éy Newman gezongen, terwijl de andere kandidaten Irs van Mariah Carey en Whitney Houston deden. Op Éianier val je in dat circuit op. Uiteindelijk ben ik ^ekt door producer Martin Duiser en kreeg ik een fencontract aangeboden bij Van Records.'

(end

^ d niet verwacht dat My Heart Goes Out To You |succes zou worden. Stel je voor: je eerste single |je eerste plaat, en hij schiet gelijk de Top Honderd Bat is de droom van iedere debutant. Opgepikt worIdoor iemand als Frits Spits, paradeplaat op Radio 2 |en cd van de week op Radio 3. De tweede single, / f't Know, heeft helaas niets gedaan. Dat kwam ook

omdat het zomer was toen we hem uitbrachten. Veel mensen zijn dan op vakantie en allerlei televisieprogramma's zijn tijdelijk gestopt. Nu brengen we een derde single uit, Nobody Knows.' 'Het is absoluut belangrijk dat het publiek je kent van tv. Als je met je snuit op de buis bent geweest, wordt er over je gepraat. Tegenwoordig is het voor nieuwe artiesten erg moeilijk om op tv te komen. Gelukkig is het ons toch getukt. Met My Heart Goes Out To You ben ik bij de Vijf Uur Show, Nederland Muziekland en Maan bij Nacht geweest. Daar kreeg ik hele gave reacties op. Mensen belden om te zeggen dat ze me gezien hadden en ik werd op straat herkend. Dat is een gekke gewaarwording, een droom die uitkomt. Ik heb altijd de wens gehad iets groots te worden en bekend te zijn. Ik hou van glamour. Laatst moest ik naar een feest. Ze stopten me in een grote limousine en toen ik uitstapte voor het Kurhaus stonden er allemaal mensen met camera's te wachten. Ik vond het doodeng en spannend tegelijk.' 'Het repertoire op Grown Woman is heel divers. Toen ik de plaat opnam wist ik nog niet welke kant ik op wilde. Die onzekerheid klinkt door in de liedjes. Ik wilde dat iedereen het leuk zou vinden: als iemand niet van R&B houdt, houdt 'ie vast wel van jazz of van soul. Zelf heb ik geen uitgesproken voorkeur of smaak wat muziek

betreft. Ik ben opgevoed met country en gospel, maar luister ook naar The Eagles, Tower of Power en Normaal. Alleen deathmetal, daar hou ik niet van. Dat is geen muziek meer.' 'De volgende cd moet eenduidiger worden. Helaas is het moeilijk goede songs te vinden die nog niet door anderen zijn uitgevoerd, ik heb zelf een grote stem in de keuze van het repertoire, al wordt de uiteindelijke selectie door de producer gemaakt. Maar die zal me nooit iets laten zingen dat mij niet ligt. De bedoeling is, dat in de toekomst de nadruk gaat liggen op liedjes a la My Heart Goes Out To You. Dat soort nummers vind ik heerlijk om te zingen. Het enige dat ik nooit zou willen doen, is commercieel repertoire.' 'My Heart Goes Out To You wordt in januari in de Verenigde Staten uitgebracht. Het idee dat mijn plaat straks daar in de winkels ligt vind ik absoluut gaaf. Maar ik ben niet het type dat gelijk de champagnefles opentrekt en een feest geeft. Dat doe ik pas als ik er zeker van ben dat het gaat lopen. Dat moeten we afwachten. De kansen zijn heel klein. In Amerika duurt het een half jaar voor je weet of een plaat op de radio gedraaid gaat worden. Als het zover is, moet ik naar Amerika om tv-shows te doen en mezelf te promoten. Dat is leuk, daar verheug ik me nu al op.'

Anouk & Barry Hay o'n dubbelinterview met Anouk Teeuwe (22) en Barry Hay (49) is leuker dan je zou denken. Lachend vallen ze elkaar in de reden. Bij pijnlijke vragen kijken ze elkaar een seconde te lang aan voordat één van de twee een ontwijkend antwoord geeft. Anouk heeft een hoop te danken aan Barry Hay. Ze zal dan ook nooit een slecht woord over hem zeggen. Andersom is de liefde en het respect net zo groot. 'Een vriend van Anouk heeft een paar jaar geleden mijn huis verbouwd' vertelt Barry Hay over de eerste ontmoeting. 'Hij vertelde mij over een vriendin van hem die er mooi uitzag en waanzinnig goed kon zingen. Een paar dagen later kwamen ze allebei naar een concert van de Earring in Zoetermeer. Ik was gelijk onder de indruk van Anouk. Als ze inderdaad kan zingen staat hier een ster voor me, dacht ik. Tijdens een buurtfestival vlak bij mijn huis zou zij met haar band optreden. Ik ben gaan kijken en was onmiddellijk verkocht. Ik heb ter plekke wat nummers meegezongen en een afspraak gemaakt. Toen ik George Kooymans voorstelde een plaat met haar te maken was hij gelijk enthousiast.'

Een paar flessen wijn De eerste single werd Mood Indigo. Het nummer verscheen begin 1997 en zorgde voor lichte opschudding in Den Haag en omstreken. De jonge Anouk werd in de zomer daarna gevraagd voor bijna alle popfestivals in en rond de Residentie. Via de Tipparade en landelijke muziekbladen drong ook in de rest van het land het besef door dat Anouk een belofte voor de toekomst was. Het enthousiasme van Hay en Kooymans resulteerde echter niet in meer nummers. Eerst moest het nieuwe Earring-album Naked Two afgemaakt worden, met tussen de unplugged uitvoeringen van vele oude hits ook de Earring-versie van Mood Indigo. Tegelijkertijd namen Barry Hay, Cesar Zuiderwijk, George Kooymans en Rinus Gerritsen ook nummers op voor een studioptaat van de Earring die volgend jaar uitkomt. Geen tijd dus om nummers te schrijven voor Anouk. En dat terwijl het platencontract al geregeld was. Anouk: 'Ik ben toen samen met Bart van Veen, een goede vriend van mij, zelf nummers gaan schrijven. Dat had ik nog nooit eerder gedaan, maar met een paar flessen wijn erbij lukte het aardig. Wiet de ruwe demo's van die sessies zijn we in de studio aan de slag gegaan.' Achteraf gezien is dat misschien wel de beste beslissing geweest uit de carrière van Anouk. Het zelfgeschreven Nobody's Wife kwam met zo'n noodgang de Nederlandse hitparades in dat veel mensen het niet konden geloven. In het kielzog denderde de debuut-cd Together Alone in één keer naar de vierde plaats in de Album Top 100. Anouk: 'Nobody's Wife is het eerste nummer dat we zelf hebben geschreven. Ik vond het gelijk mooi. Bij concerten zag ik hoe mensen reageerden op het lied. Toen ben ik voorzichtig gaan geloven dat het een hitje zou kunnen zijn. Maar ik ben totaal overdonderd door het snelle succes. Ik heb genoeg zelfvertrouwen om te weten dat het me uiteindelijk zou lukken maar ik had dat zelf pas na een paar albums verwacht en niet met een debuut-cd. Ik had gehoopt even de Top 40 in te komen. Zodat we iets meer kunnen vragen voor "optrectefis en een beter geluid en licht kunnen regelen.' Barry Hay: 'lets dat kwaliteit heeft, heeft een kleine kans van slagen in Nederland. Hier scoren dingen als Ome Henk en floppen waanzinnig goede artiesten. Dus eigenlijk waren we best wel ongerust toen we met Anouk bezig waren. Bang dat het mis zou gaan. Terwijl Anouk volgens mij ver boven Nederlands peil staat. Zoals het nu gaat hadden we natuurlijk nauwelijks durven dro-

FRET 1 6

Anouk: 'je kan lullen wat je wil maar ik heb de mazzel gehad dat ik met de juiste mensen contact heb die me weer bij andere juiste mensen hebben geïntroduceerd. Er zijn genoeg goede bands, zangers en zangeressen die zo'n kans nooit krijgen.' Barry Hay: 'Het is voor bands nu veel moeilijker om aan de bak te komen dan vroeger. Het is eigenlijk fout gegaan toen die discomuziek opkwam. Toen kreeg je die tape-acts, dat was de doodsteek. Ais jij een mannetje met een tape kan huren voor een paar duizend gulden heb je dat toch liever dan zo'n zootje ongeregeld dat bier zuipt, de boel kort en klein slaat en alles onderkotst. Dat is de nekslag geweest voor een hoop bands. Een heel circuit werd opgerold. Maar er is nu weer een omslag. Naast de houseparty's zijn er gelukkig steeds meer jongeren die een live band willen zien.'

Mooi geflikt Barry Hay: 'Wat nu met Anouk gebeurt kun je vergelijken met de beginperiode van de Golden Earrings, toen ik er overigens nog niet eens bij was. Met een nummer als Please Go scoorde de band opeens landelijk. Nadat ze eerst alleen in Den Haag en Zuid-Holland speelden wist opeens heel Nederland van het bestaan van de band. Dat zie je bij Anouk nu ook. Een lokale bekendheid breekt nationaal door. Het kicken is natuurlijk dat het weer Haags is. Voor George en mij is dat heel belangrijk, dat een Haagse artiest het nationaal ver schopt. Daar ben ik best trots op.' Anouk: 'Tot volgend jaar mei staan we helemaal vol met boekingen. De laatste dagen ben ik alleen maar bezig met interviews voor radio, tv en kranten. Ik moet langs fotografen en ga zo maar door. Ik laat het langs mee heen gaan anders ben ik in no time knettergek. Ik leef nu dag per dag. Ik kijk 's ochtends in mijn agenda wat ik die dag moet doen en denk niet aan morgen. Ik kan er alleen niet echt van genieten, daar heb ik het te druk voor. Vanochtend toen ik naar de bakker ging, liep ik voor het eerst over straat met dat gevoel van dat heb ik toch maar mooi geflikt.' Barry Hay: 'Ik weet niet of het de Earring in deze tijd weer zou zijn gelukt. Wij hebben toen het geluk gehad dat Willem van Kooten veel voor ons deed. Hij had directe banden met Veronica, dus we werden gelijk gedraaid. Zonder zo'n kruiwagen was de Earring nu misschien totaal geflopt.' Anouk: 'Met dit succes is optreden plotseling veel moeilijker geworden. Tot nu toe stond ik in kroegen en op popfestivals waar mensen toch niet hoefden te betalen. Of ik speelde in het voorprogramma van de Earring en dan kwamen de mensen dus voor hen en niet voor mij. Nu boeken ze mij als hoofdact en komen de mensen naar de zaal omdat ze mij willen zien. Dat is eng. Ik ben nu bloednerveus als ik het podium oploop.'

Na na na nanana Together Alone, de debuut-cd van Anouk valt op door z'n grote verscheidenheid. Bluesrock is de basis voor alle nummers maar experimenteren met dancebeats, reggaegitaar en symfo-rock komen regelmatig om de hoek. Barry Hay: 'Het grote voordeel was dat de songs nieuw zijn geschreven. Bij bands die al lang bezig zijn is het moeilijk fouten uit nummers te halen. Als ze al drie jaar een lied live zingen krijg je die verkeerde uitspraak van een woord er niet meer uit. Ik heb Anouk op dat gebied gecoacht. Daarnaast heb ik meegedacht over intro's, breaks en dat soort dingen. Bij de eindmix was ik degene die de aanwijzingen gaf.'

Als ik vraag hoe Anouk de nieuwe cd van de Golden Earring vindt, valt zo'n lange seconde stilte. Anouk kijkt Barry eventjes aan en antwoordt dat ze de plaat nog niet gehoord heeft. 'Ik wist sowieso niet zo veel van die band. Pas toen ik in het voorprogramma stond heb ik ze een keer live gezien.' De vraag of het zonder Barry Hay en George Kooymans ook was gelukt levert een bijna net zo lange stilte op. 'Als ik de jongens van de Earring niet had leren kennen had ik ook wel een plaat gemaakt maar die was anders geworden. Ik had ook een aanbod van Bolland & Bolland liggen.' Barry Hay: 'George en ik hebben altijd gezegd dat ze dat absoluut niet moest doen. En ik weet dat Bolland & Bolland hebben gezegd dat ze absoluut niet met ons in zee moest gaan. Volgens hen kunnen wij niet produceren. Terwijl ik vind dat zij alle creativiteit van de artiest weghalen uit de platen die ze maken. Nu de plaat van Anouk zo'n hit is geworden kan ik met een lange vinger eindelijk na na na nanana zeggen.'

Anouk i s de nieuwste grote ster aan het Nederlandse popfirnament. Binnen twee weken stonden haar s i n g l e Nobody's l^ife en debuutalbum Together Alone op de eerste plaats van de h i t l i j s t e n . Haar ontdekker Barry Hay i s één van de grand old men van de Nederlandse popmuziek. Met de Golden Earring goed voor zo'n 45 top veert i g h i t s . Fret interviewde ze samen.

:3«ii

Spannend 'Ik twijfel wel eens aan de manier waarop Anouk haar show opbouwt, de volgorde van de nummers. Bij de Earring hebben we voor de theaterconcerten een uitgekiende keuze gemaakt. In de eerste helft gaan we van rustig naar druk. En dan is het pauze. In het tweede gedeelte doen we precies hetzelfde maar dan nog geraffineerder. Van extreem rustig en ingetogen naar zwaar heftig. Bij de elektrische shows spelen we een uur en 50 minuten. Dan is het heel belangrijk dat je de aandacht bezig houdt. Dat zijn de regels van het spel. Daarover maak ik me bij Anouk wel eens zorgen.' Anouk: 'Maar er is natuurlijk wel een verschil tussen jouw en mijn setlijst. Bij jou zijn het bekende nummers, bij mij niet. Jullie gooien er vijftien hits in zodat iedereen toch wel uit z'n dak gaat. Ik vind het wel erg makkelijk wat je nu zegt. Als jij het spannend wilt maken stop je aan het eind de grootste hits. Voor mij is het veel moeilijker. Nobody's Wife zit bij mij nu als een-nalaatste nummer.' Barry Hay: 'Als jij binnenkort weer eens naar ons komt kijken zul je zien dat er heel wat nummers inzitten die je waarschijnlijk niet eens kent. Als je blijft kijken tenminste.' Wat eventjes op een ruzie lijkt wordt gelijk weer weggelachen. Barry Hay: 'We hebben allebei het hart op de tong. We zeggen alles wat we willen. Dat merk jenu wel. In de studio ging het soms net zo. Maar vergeet niet dat ik niet de enige producent ben. George Kooymans en John Sonneveld waren er ook. Als wij met z'n drieën iets vinden en dat tegen Anouk zeggen is ze ook niet gek. Ze weet heus wel wat een goed idee is. Anouk: 'Tenzij ik er echt achter blijf staan en ik heilig in m'n gelijk geloof. Dan blijven we er net zo lang over praten tot we een oplossing hebben.' Barry Hay: 'We hebben ook wel eens achter haar rug om iets gedaan wat ze niet wilde. Want ik vind dat je iets eerst moet horen voordat je het kan afkeuren. Vaak vond ze het dan toch wel mooi klinken.' Anouk dankt haar doorbraak deels aan Barry Hay en George Kooymans. Maar het werkt ook andersom, vertelt Barry Hay: 'Dankzij Anouk sta ik opeens nog meer in de picture. Want je denkt dat je alles doet om mensen te laten weten dat er een nieuw Golden Earring album uit is. Maar je bereikt nooit iedereen. Pas geleden vroeg een vriend mij of de Earring nog iets deed de laatste tijd. Hij wist wel dat we de plaat van Anouk hadden geproduceerd.'

^^Sfe^ "^

•%«

£gf%

Gerard van

tekst

den IJssel

fotografie: Ronald Emanuel

ijdens Lowlands '<)-; werd gabberkoning Dano ; met bierflessen van het podium afgejaagd. Hij ;, zou volgens aanwezigen te arrogant hebben laid. Op zich was dat natuurlijk een klein voorval. 'i de muziekbladen schreven er allemaal over. imigen juichend, anderen juist weer afkeurend. lelijk werd in elk geval wel dat de jaren lang verlijkte DJ ook aan kritiek onderhevig is. Toen de ^ederen weer wat bedaard waren ging Fret op ^rzoek in de dance-wereld zelf. Hoe was dit hele ,val daar overgekomen? Kim Tuin is mede-eigenaresse van het boekings- en —nagementkantoor Barkers. In haar bestand zitten Irlandse club-DJ's als 100% Isis, Dimitri, Marcello, [de Clercq en Joost van Bellen. Zeven jaar geleden in Kim haar carrière met het regelen van Dimitri's in. 'Ik wilde heel graag landje veroveren. Dimitri op :ken laten staan, waar hij nog nooit eerder gestaan had. Het was voor mij een uitdaging een zo mooi mogelijke agenda te maken, met zoveel mogelijk verschillende optredens.' Het programmeren van house-DJ's op rockfestivals juicht de Amsterdamse dan ook toe. De Dano-kwestie heeft volgens haar niets te maken met een mogelijk •• "Tual van het dance-tijdperk. 'Het gaat juist heel goed jde dance. Het is de DJ die op dit moment volle i.u,ên trekt, niet zozeer de bands. Natuurlijk loopt het wel eens op een bepaald punt vast. Een paar jaar geleden was dat zo bij de feesten. Alles was gedaan: de meest gekke flyers, veel danseressen. Elke lokatie was *kauwd. Toen ontstond er een soort moeheid. Met [evolg dat de dance vanzelf weer underground ging, : de clubs. Maar ik heb het gevoel dat het nu juist meer richting festivals zal gaan. Er komen steeds meer dance-festivals en alle rockfestivals voegen een danceafdeling toe. Ongeacht of het nu geaccepteerd wordt of niet, ik vind dat een goede ontwikkeling. Het rockpubliek komt nu ineens met de dance in aanraking en uiteraard botst dat. Maar misschien gaan de mensen het over een tijdje wel waarderen. Er zijn trouwens wel ',er Dj's bekogeld. Als mensen niet tevreden zijn en feer slecht is, kan dat altijd gebeuren.'

"r~'

Hannelore M S M ^

Hulshof

Fotografie: Andrê Bakker

FRET 1 8

maar doet wat hi| zelf leuk vindt. Maar elke DJ heeft zijn eigen stijl en daar wordt hij ook voor gevraagd.' En vet voor betaald. 'Ik laat me niet over bedragen uit. Ik vind dat je dat aan de DJ zelf moet vragen.'

Bij boekingskantoor Anna Agency is DJ Jean te vinden. Deze populaire club-DJ draait elke vrijdag in de Amsterdamse IT en houdt zich daarnaast bezig met zijn eigen platenlabel. Volgens hem is een goed uitgekiend publiek noodzakelijk voor een DJ. 'De doelgroep zal natuurlijk nooit de DJ waar ze voor komen bekogelen. Overal waar ik kom, word ik als een soort God ontvangen. Dat is de laatste tijd alleen maar erger geworden. Maar zou ik op een festival staan waar ik niet thuis hoor - een gecombineerd popfestival - heb je een grote kans dat het mis gaat. Dat blijkt wel. Op Dance Valley zou zo'n incident ook niet voorkomen. House is echt voor de housers.' Ligt dat dan ook niet aan de betweterigheid van de DJ? 'Dat hoor ik ook veel van zaaleigenaren. Dat ze die en die DJ hadden en dat de mensen daarbij van de dansvloer af liepen. Dat is dus wel een tendens die ik zelf ook bespeur. Maar toevallig is mijn stijl op dit moment de populairste housestijl van Nederland en ben ik dus een graag geziene DJ. Ik wil me nog wel eens aanpassen aan waar ik draai. In de provincie draai ik iets toegankelijker dan in de Randstad. Maar ik blijf wel in mijn eigen straatje. Ik ga natuurlijk niet draaien wat ik zelf niet leuk vind. Een paar jaar geleden was de house nog heel nieuw en voor een kleine scene bestemd, dus waren mensen veel enthousiaster en voelden zich echt uitverkoren. Het was allemaal feest, lachen en leuk. Nu is het volksvermaak geworden en kennen de mensen die ermee bezig zijn elkaar niet meer. De nieuwigheid is eraf en dan bloedt het dood. Zo gaat het met alles. Daarom moeten de stromingen plaats maken voor wat anders. In dit geval vinden er slechts kleine verschuivingen in de dance-stromingen plaats. Zo gaat gabber bijvoorbeeld van 200 naar 140 BPM. Dat zorgt, samen met de r&b die nu in opkomst is, weer voor een beetje variatie. Want als je in elk hoek en gat dezelfde house hoort, gaat de lol eraf.'

Arrogant

. Een arrogante draaistijl kan een slechte sfeer veroorzaken. Dat is niet de bedoeling, vindt Kim Tuin. 'Een DJ moet het publiek aanvoelen en ze meesleuren in de mbe van wat hij of zij doet. Dan voelen de bezoekers de extase en daar zijn ze op uit. Als dat lukt, heeft iedereen het te gek en kun je meer extreme dingen gaan doen. Dimitri kan op een donderdagavond in de _Roxy meer spannende dingen doen, dan wanneer hij r twintigduizend man staat. In een club zijn ze beter 'èrwezen, daar kunnen ze horen of Dimitri een goede avond heeft of niet. Het contact op een festival is anders. Ik denk dat de bekogeling in dit geval niet de schuld van Dano was, omdat ik vermoed dat het publiek niet goed paste. Wij letten er altijd op dat het publiek aansluit bij de muziek van onze DJ's. Misschien dat Dano daar gewoon niet op zijn plek stond. Dan is het de schuld van de organisatie. Maar misschien was hij ook wel erg moe en kon hij het gewoon niet voor elkaar krijgen het publiek ook maar enigszins te geven wat zij wilden. In mijn ogen was het publiek trouwens arroganter dan de DJ. Hoe durf jij iemand met bier te bekogelen? Als je het niet naar je zin hebt, moet je maar weggaan. Dat geldt natuurlijk ook voor de DJ, hoewel die dat wat minder makkelijk kan doen. Ik vind overigens niet dat een DJ het publiek precies moet geven wat het wil. Dat willen de mensen namelijk helemaal niet. Dat is saai. Omdat een DJ zoveel met muziek bezig is, weet hij negen van de tien keer ook meer van inuziek dan het publiek. Daar is niets arrogants aan. __-^.'is gewoon zijn werk. Het geeft meer spanning als een DJ het publiek in zijn eigen nchting meesleurt. Het draaien blijft natuurlijk altijd een interactie tussen publiek en DJ. De DJ is niet zo bekrompen dat hij alleen

Handtassenhouse John van Luyn is programmeur bij de Melkweg en in zijn vrije tijd werkzaam als DJ. Hij vond de clubhouse sowieso al nooit leuk. 'Die hele hoek interesseert me echt helemaal niets. Het is slap, klootloos, commercieel. Dat is ook nooit anders geweest bij deze variant van moderne dansmuziek. Het past bij Veronica. Ik vind het allemaal best, hoor, de wereld is groot genoeg, maar je moet mij niet vragen wat ik ervan vind. Club staat op dit moment niet veel verder dan disco stond twee a drie jaar na de hausse van Grease. Toen er in ' / / / ' / S een soort underground punkbeweging kwam, was er een duidelijk verschil tussen de jongerencentra en de commerciële discotheken. In de disco's draaiden ze disco, terwijl de punks juist enorme schijt hadden aan John Travolta en het groepje dat die film had gemaakt. Club is voor mijn gevoel voor disco in de plaats gekomen. Zonder denigrerend te willen doen over de mensen die ervan houden, vind ik dat club de muziek is waar de werkende jeugd op zaterdag een dansje op maakt. Handtassenhouse, heet het in Engeland. Als een variant op Annie, hou jij m'n tassie effe vast. Artistiek gezien krijgt het een min tien, commercieel gezien is het wel aardig, maar ook niet schokkend. Er is in ieder geval wel een markt voor. Club krijgen we nooit meer weg. Het heeft natuurlijk wel ups and downs. Er zullen best mensen zijn die een tijdje vinden dat er geen leuke club meer gemaakt wordt, maar dan is het er ineens weer. Nee, het is een vloek waar we echt nooit meer vanaf komen.' Toch brokkelt het standbeeld van de alwetende DJ enigszins af, meent Van Luyn. 'Ik vind ook dat de DJ er voor het publiek Is. Maar ik ben ook van mening dat de

DJ er is om goede platen te draaien en daar zijn een heleboel DJ's het al niet mee eens. Die vinden het veel belangrijker dat je ze goed mixt. Het is nu eenmaal een triest gegeven dat de Chicago-house DJ's heeft voortgebracht, die gewend zijn om hun eigen ding te doen. In rockclubs, waar ook aan dance wordt gedaan, heerst de traditie om naar de dansvloer te kijken en bijvoorbeeld rekening te houden met verzoekjes. Dat heb je in de house-hoek helemaal niet. Men vraagt ook niet wat je draait, men danst er gewoon op. Wie het niet goed vindt, danst maar niet. Als er niemand danst, doe je iets verkeerd of ben je op de verkeerde plek geboekt. Ik ben zelf ook wel een keer, als gitaar-DJ, in een r&bclub terecht gekomen. Dan ga ik niet de Offspring draaien. Maar dat is per DJ verschillend. Een ander denkt: 'Krijg de tering maar, ik ben geboekt om techno te komen draaien. Er is hier wel niemand die van techno houdt, maar ik doe het toch.' Die mensen heb je.'

Zeker als ze zichzelf als mega-artiesten zien. 'Wat is een artiest? Is een DJ die goede platen draait en om die reden veel gevraagd wordt, een ster? Ik denk dat de DJ daar dan zelf aan meewerkt. Kijk, als iemand als Isis zich gaat omkleden en wat tieten en billen naar boven gooit als ze in een boerenschuur moet draaien, dan gedraag je je dus als een ster. Dat doet een normaal mens niet. Als jij naar je werk gaat en je komt het kantoor binnen, dan doe je niet eerst je hempje uit, zodat je in je bh tegenover de rest van je collega's staat. En je gaat ook niet even met je kont draaien voor je gaat zitten. Er zijn house-DJ's die het wel leuk vinden om zo met hun vak om te gaan. Want zo kun je het ook zien: het is gewoon een vak.' DJ Jean wordt tijdens het uitoefenen van zijn vak wel als Backstreet Boy onthaald. 'Ik kan me dat wel voorstellen. Hij draait in een scene, waar de helft van het publiek ook daadwerkelijk van de Backstreet Boys houdt. Dus die flauwekul, dat kleffe, hoort erbij. Er zal niemand gaan gillen als Grooverider een populaire jungle-DJ - voorbij komt lopen. Hij komt uit een muziekhoek, waar dat gewoon niet zo snel gebeurt. Als DJ hou je sowieso zelf in de hand of het publiek tijdens je set naar jou kijkt of niet. Je kiest de plek, kunt een act opvoeren. Het doel van een DJ is volgens mij dat mensen dansen. Ik heb wel eens gezien dat iedereen richting DJ danste. Dat diegene heel erg bezig was met het manipuleren van zijn publiek. Dat kun je wel of niet leuk vinden.' Sommige DJ's doen drie gigs per avond en strijken zo een fortuin op. 'Dat klopt. Maar het kan op die manier ook heel leuk zijn. Stel dat jouw DJ-werkzaamheden zich in het weekend concentreren. Je kunt drie keer op een avond draaien en hebt wat mensen bij je, een chauffeur bijvoorbeeld. Dan heeft dat wel iets spannends, iets dynamisch. Ik kan me heel goed voorstellen dat je dat als DJ leuk vindt. Het grote nadeel ervan is dat je een feest binnen loopt en te gemakkelijk denkt dat je de sfeer wel kent. Dat je daar dan even met je min of meer ingestudeerde setje overheen gaat en weer weg bent. Op zich zou dat allemaal nog niet zo erg zijn, ware het niet dat in dat ingestudeerde setje vaak precies dezelfde hitjes zitten als in het ingestudeerde setje van het jongetje of meisje dat voor of na jou draait. Dat is een irritant verschijnsel, een soort Alarmschijf in de discotheek, en voor het publiek spuugvervelend. Je zou de DJ eigenlijk moeten verplichten een playlist neer te leggen, zodat de volgende persoon die nummers niet draait. Ik vind het niet zo'n punt dat DJ's zoveel geld krijgen. Je houdt het namelijk niet zolang vol. Je haalt er in ieder geval je pensioen niet mee. Ik denk dat iedereen die tweeduizend gulden krijgt voor een leuk klusje dat werk aanneemt. En als iemand dan zegt dat hij nog zo'n klusje heeft, anderhalf uur later, dan zullen de meeste mensen weer ja zeggen. Als gekken dat ervoor willen betalen... Soms is een DJ het geld waard, in andere gevallen niet. Maar wat maakt dat uit? Als iemand de lotto wint, kun je je ook afvragen of dat terecht is.'

FRET 1 9

De Beverwijkse

In één jaar een demo

metalgroep

maken, een platen-

Xhausted staat contract scoren,

dankzij haar debuut-cd X-ist

optreden op Dynamo,

volop in de picop tournee gaan in

ture. Uiterst lovende recensies

het buitenland en

in de bladen en zo'n 15.000 exemplaeen plaatrelease ren verkopen van de

in Japan laten het zonnetje

debuut-cd Enter.

schijnen boven

angeres Sharon den Adel en gitarist/zanger/ componist Robert Westerholt vormen de spil van de symfometal-band Within Temptation. In kort bestek geven ze ons even een crash course in de wortels van hun muziek. Ze leggen uit dat het vertrekpunt voor hen de metal is, maar dat melodieën even belangrijk zijn. Ze vertellen erbij dat er nogal wat invloeden uit symfonische hoek in zitten en dat hun muziek door Den Adel's lieflijke stemgeluid niet overkomt als harde muziek. Westerholt: 'Sommige nummers durf ik nog wel aan mijn opa van 88 te laten horen.' Within Temptation wordt nogal eens vergeleken met The Gathering. Bij een Nederlandse melodieuze symfonische rockband met een zangeres ligt dat voor de hand, weet ook Westerholt. 'IWaar wie echt naar ons luistert hoort dat we anders klinken.' Den Adel: 'Enkele popbladen hebben geprobeerd een beetje tussen The Gathering en ons te stoken. iVlaar we hebben elkaar ontmoet en er is geen sprake van concurrentie, het zijn aardige mensen.' De vergelijking met The Gathering zal in de toekomst wellicht minder vaak plaatsvinden want er zit volop ontwikkeling in Within Temptation. Zodra het tweede album ter sprake komt, dat op zijn vroegst herfst 1998 zal verschijnen, vertelt Den Adel dat ze momenteel graag naar musicals luistert en daarmee haar zangtechniek oefent en praat Westerholt plotseling over filmmuziek en muzikale sfeerbeelden.

Droom Terugkijkend is het met Within Temptation razendsnel gegaan. Een jaar geleden had niemand er ooit van gehoord. Nu is het een behoorlijk bekende band aan het worden. Westerholt: 'Er zijn veel dingen gebeurd die we nooit verwacht hadden: een cd maken, op Dynamo spelen, een tour door het buitenland met Orphanage. Daar droom je alleen maar van. Deze maand gaat er weer een droom van me in vervulling: dan staan we in Paradiso tijdens de Dutch Metal Nights. Verbazend allemaal! Natuurlijk weet je dat als je cd begint te lopen, je zulk soort dingen kunt verwachten. Maar als je het me een jaar geleden had verteld zou ik het niet geloofd hebben.' Het balletje ging rollen toen Within Temptation een jaar geleden een demo, ook Enter genaamd, naar Aardschok stuurde. Daar hoorde Anthony van den Berg de tape. Hij runt ook DSFA Records, dus dat was snel geregeld. Omdat dat label goed werk had gedaan voor Frozen Sun en Orphanage was de deal al gauw beklonken. Met deze laatste band heeft Within Temptation overigens een prima verstandhouding. Lex Vogelaar produceerde het eerste album van de band die zijn eerste schreden in het buitenland zet in het voorprogramma van Orphanage. Den Adel: 'We gaan naar Duitsland en Oostenrijk. Ik verheug me daar nu al op. De sfeer tussen beide bands is heel goed en gezellig. Het voelt echt als een uitstapje.'

Droom uitgekomen FRET 2 0

Dat is wel snel

het IJmond-

gegaan, hè?

gebied.

Voorheen speelden Westerholt en Den Adel al jaren samen in The Circle. Nadat die band uit elkaar viel, richtten ze Within Temptation op. Basgitarist Jeroen van Veen en gitarist Michiel Papenhove kwamen er het eerst bij. Op toetsen volgde Robert's broer Martijn Westerholt. Het vinden van een geschikte drummer was een groter probleem, er verdwenen er in korte tijd twee. Met de komst van Ivar de Graaf was Within Temptation klaar voor het grotere werk. Toch doemt er weer een drummersprobleem op, vertelt Westerholt. 'Wij keren van onze gage geen geld aan onszelf uit. We hebben ervoor gekozen eerst een eigen oefenruimte te bouwen en te investeren in een goede installatie. Zolang we daarmee bezig zijn betalen we niet uit. Ivar moet echter van de muziek leven. Hij speelt ook nog in andere bands, die hij nu soms voor ons afzegt, terwijl het hem niets oplevert. Dat is niet vol te houden. Hij blijft in principe tot 1 januari, dan hakken we de knoop door.' Den Adel voegt toe: 'Het is echt jammer. Hij wil niet weg, maar kan niet anders. Wie zien hem ook graag blijven: hij past echt heel goed bij ons, als drummer en als persoon.'

Roel ^ ^ r a ^ ^ ^ Bouman Fotografie: Angelique van Woerkom

e sfeer is hilarisch. Drie bandleden zitten dubbel van het lachen in een auto, uw verslaggever kijkt verbaasd toe. Wat wil het geval? Zanger en tekstschrijver Simon Menting is naar de kapper geweest en heeft daar een bos haar van acht jaar achtergelaten. De drie hebben Simon sindsdien nog niet gezien. Als hij aan komt lopen is er even twijfel of hij het wel is, maar zodra er zekerheid is, komt het trio haast niet meer bij. De vraag of Simons nieuwe look goed zal zijn voor het imago wordt schaterend begroet. Als iedereen een beetje is bedaard, belanden we in een uitspanning waar een plaatselijk vrouwenkoor aan het repeteren is. Een groep dames staat in een kring rond een piano en oefent, jawel, / Wish You A Merry Christmas. Een aantal leden van het koor doet serieuze pogingen ons weg te kijken, zodat we toch wat anders zoeken. Als we eindelijk een stek en wat te drinken hebben en we een tijdje zitten te babbelen, blijkt de recorder op pauze te staan. Reden voor nieuwe lachsalvo's.

Japan Terwijl de pauzeknop ingedrukt stond, vertelden de bandleden hoe de groep vier jaar geleden werd opgericht. Fred Westra werkte daarvoor aan instrumentale projecten waarmee hij het enkele keren tot demo van de maand in Aardschok schopt, drummer Jacques van Oevelen kwam uit Picture en stopte tussentijds een paar jaar met muziek en Ruud de Boer versleet al diverse bandjes. In de eerste twee jaar werden dertien zangers gepro-

beerd tot Simon Menting (ex-Defender) toetrad. Toen was de line-up compleet. Platenmaatschappij Transmission reageerde enthousiast op de demo en nam contact op met haar Japanse relaties om medefinanciers te vinden. Die werden inderdaad gevonden zodat het licht op groen ging voor het opnemen van een cd. In Nederland kreeg de cd X-lst een enthousiast onthaal in de bladen. Zo sprak Oor lovende woorden. Drummer Jacques van Oevelen; 'Uiteraard zijn we er blij mee, maar een aantal dingen in die recensie kon ik toch niet helemaal plaatsen. Met name die opmerking over mijn drumpartijen die vergeleken werden met die van Dave Lombardo. Die Dave kwam vijftien jaar geleden al kijken toen ik nog in Picture speelde.' Fred: 'Om eerlijk te zijn hecht ik meer waarde aan de bespreking in Aardschok.' Ook Watt schonk de plaat de nodige complimenten, alhoewel daar in de recensie het woord dummies viel. Ruud: 'Als dat betekent dat we teveel na zouden spelen, vind ik dat onzin. In eerste instantie schrapten we elk fragment dat maar ergens aan deed denken, we wilden juist voorkomen dat er zulke kritiek zou zijn. Gevolg was wel dat het uiteindelijk letterlijk nergens meer op leek, zodat we van die methode zijn afgestapt.' Fred en Simon vallen hem bij dat als allerlei mensen er iets anders in horen, er duidelijk niet klakkeloos gekopieerd wordt. Zelfs de in de bio door hen zelf vermelde Pantera en Machine Head worden als referentie in twijfel getrokken. Fred: 'Je moet aangeven uit welke hoek de wind ongeveer waait, maar zelf vind ik Pantera echt beduidend anders klinken.'

Ploegendrenst Inmiddels is de cd ook uit in Japan. De band blijft er nuchter onder, tenslotte moet nog maar afgewacht worden of het echt gaat lopen. Maar het idee dat er aan de andere kant van de wereld iemand speciaal naar de winkel gaat om hun schijfje te kopen, doet het viertal wel even glimmen. In Nederland is het aantal optredens nog niet echt toegenomen. 'Door persoonlijke omstandigheden zijn we daar tot nu toe niet zo mee bezig geweest. We hebben nog niet eens een cd-presentatie gehouden. Nu de publiciteit op gang komt, gaan we het wel serieuzer aanpakken.' Wel trad Xhausted onlangs op voor een paar duizend mensen tijdens een metal-convention in België. Een echte tour is overigens niet makkelijk te plannen, omdat ze alle vier werken, sommigen zelfs in ploegendienst. 'Maar als zich een kans aandient zullen we zorgen dat er voldoende tijd vrijkomt.' Maar boven alles staat het plezier in de band, verklaren de bandleden. Wie een paar uurtjes met ze optrekt, merkt dat het onderling zeer goed klikt, er wordt veel gelachen, regelmatig worden grappen gemaakt en niemand domineert. De kick om de eigen nummers te ontwikkelen, de uitdaging om de ritmes strak kloppend te krijgen, vormen de drijfveren. 'Het is heerlijk tijdens het oefenen en optreden al die agressie kwijt te raken.'

Roel

Bouman

Lekker je agressie kwijtraKen FRET 2 1

20 Years Of Rock & Roll heet de verzamel-cd waarmee Herman Brood deze weken hoog in de

helft van de kosten aan een obscuur Belgisch label. Toen het album een hit was, wou iedereen het natuurlijk alsnog hebben. Tegen de tijd dat het uitkwam, hadden wij al zoveel in het land opgetreden, dat de reputatie zich had verspreid. Daarom kwam het precies op het juiste moment.'

Lief Seksuele geneugten met veel verschillende vrouwen, allerlei soorten genotmiddelen en de jachtige levenswijze van een rockster, beeldend kunstenaar, performer en schrijver ineen eisen hun tol. Het geheugen van de vori-

geven. Met officiële reclame, zoals advertenties aankopen, ben je veel duurder uit.'

Inkopen Na Cha Cha ging Herman Brood naar Amerika voor een tournee die het einde betekende van de succesbezetting van Wild Romance, met Danny Lademacher (gitaar), Freddie Cavalli (bas) en Cees 'Ani' Meerman (drums). 'Het was op zich wel een te gekke ervaring. Maar halverwege de tour werd ons medegedeeld dat twee van de vier bandleden eigenlijk toch niet goed genoeg waren voor de volgende elpee die daar zou worden

HerniAU albumlijsten staat. De beste nummers uit zijn achttien platen omspannende solocarrière staan erop. Een goed moment om plaat voor plaat zijn herinneringen te toetsen. Annèmiek ^ ^ ^ ^ ^ ^

van Grondel

Fotografie: André Bakker

erman Brood willen interviewen vereist geduld. Veel geduld. Bij de eerste poging ziet Herman er geen brood in. De stapels cd's die de Koperen Hoorn gewillig meegeeft, blijven ongebruikt liggen. Brood komt niet opdagen. Bij de tweede poging moet eerst een bezoek aan een obscuur videostudiootje in Amsterdam-Oost worden afgelegd. Herman leest daar voor de camera een passage uit loost Zwagermans roman Gimmick voor, een onderdeel van een toekomstige videotentoonstelling in het Letterkundig Instituut. Uiteraard Is de passage doorspekt met seks en drugs. Aan de rock & roll is Herman bereid in een naburig café enige woorden te wijden. Gewapend met een glas gifgroene Crème de Menthe en een fotootje van een nieuwe geliefde, dat hij af en toe zuchtend uit zijn binnenzak tovert, nemen we zijn eerste schreden op het solopad door, te beginnen met de debuutelpee Street uit 1977^'Mija manager Koos heeft Street zelf gefinancierd met geleend geld van zijn vader', vertelt Brood. 'Hij wilde hem op eigen kosten maken omdat we ervan overtuigd waren dat de grammofoonmaatschappijen erom zouden vechten. Toen-ie klaar was wou niemand hem hebben. Ze hadden weinig vertrouwen in de continuïteit. Had waarschijnlijk te maken met hun interpretatie van mijn gezondheid. We verkochten het uiteindelijk voor de

FRET 2 2

ge maand 51 jaar geworden Hollandse rock & roll mythe is door turbulente tijden en zijn flamboyante levensstijl enigszins vertroebeld. Van het debuut herinnert hij zich het meest, de rest blijft vaag: 'Er waren veel gastoptredens: Bertus Borgers, meezingende meisjes, eh... We hadden een nummer opgenomen waar nog een gitaarsolo in moest komen, dat zou Jan Akkerman doen. Het heette Turn It On, met voor mijn doen heel veel akkoorden, wel acht of zo. Akkerman kwam de studio binnen. Eerst moesten we wel heel erg lang naar zijn eigen tape luisteren, maar toen begon hij met inspelen. Voeten op de mengtafel. Na drie solo's zei hij: "Zoek er maar wat uit." Jan kwam toen bij mij over als een toch wel zeer professioneel en getalenteerd gitarist, ondanks dat ik het een ontzettende etterbak vond.' Dat zeggen er wel meer. 'Zo erg is het ook weer niet', verbetert Brood. 'Het is een goed teken, als iemand een bijzondere etterbak is. Hij is eigenwijs, dat is belangrijk. Jan is lief.' Jij vindt wel enige herkenning in hem? 'Nou, het feit dat iemand op het platteland van Friesland gaat wonen... Dan moet je toch wel heel anders in elkaar zitten. Jat daar maar eens een fiets.'

W a s - en p e r s m i d d e l e n Na de release van Street stonden de Nederlandse platenmaatschappijen te popelen om Herman en zijn band The Wild Romance te tekenen voor het tweede album Shpritsz. Brood: 'Die plaat kwam terecht bij Ariola. Ze konden ons met veel moeite uitkopen bij dat Belgische label. Wat pleit voor die Belg, is dat hij het herkend heeft. Hij heeft later ook Sweet d'Buster getekend, voor ons op dat moment de grootste concurrent. Vooral omdat Doreen, het meisje waar ik verliefd op was, verkering had met Robert-Jan Stips, die bij Sweet d'Buster speelde. Dat was extra brandbaar. En ze waren nog goed ook.' Brood sloeg genadeloos terug met de single Saturday Night. 'Dat nummer heb ik zelf nooit beschouwd als hitgevoelig', zegt Herman bedachtzaam. 'Heel typisch, dat men dat eruit pikte. Het zal die riff zijn. Maar Shpritsz was eigenlijk al een schot voor open doel. En omdat het daarna zo druk werd dat we geen tijd meer hadden om nieuwe nummers te maken hebben we als tussendoortje de live-elpee Cha Cha uitgebracht. Die werd in één week platina.' Als lokaties voor de live-opnamen staan namen vermeld als The Pinge a Linge en The Too Far Gone Discotheque. Brood (droog): 'Ja, uit mijn duim zuigen was toen ook al van importantie om onze naam in de publiciteit te krijgen. In het begin lanceerden we een soort persbericht, dat ik opgepakt was in België voor pedofilie en andere dubieuze, verboden zaken. Naast de muziek is, en dat zeg ik met klem nogmaals tegen de jonge ambitieuzen, publiciteit heel belangrijk. Kijk, je kunt wel een te gek wasmiddel maken, maar als niemand weet dat het bestaat.. Vergeleken bij een wasmiddel hebben muzikanten het gemakkelijk. Ze kunnen interviews

opgenomen. Ik was zo geobsedeerd door Amerika, dat ik dat nog aannam ook. Maar om een band te demoraliseren op die wijze, is niet zo fijn. Dat op het moment dat de elpee uitkomt, de band niet meer bestaat. Kortom, mafia-praktijken.' Koos van Dijk werd op een gegeven moment ook buiten spel gezet. 'O ja, die was helemaal lastig, natuurlijk. Maar ik zou er zo weer heen gaan. Ze hadden Saturday Night in de Top 100 ingekocht, tot nummer 28. Als iets een hit is in Nederland of een ander Europees land, dan komt er een bepaalde hoeveelheid geld vrij die je dan kunt investeren in zo'n tournee. Amerika zei: "Ze willen hier touren? Best, als ze maar geld meebrengen."' Dus Ariola schoof en jij kwam in de Billboard Hot 100. 'Zo gaat het. Tot bepaalde hoogte kun je je inkopen, maar dan moet het op eigen kracht verder.'

Puinhoop De volgende elpees 60 Nutz en Walt a Minute werden nogal slecht ontvangen door de pers. Herman kijkt nors. 'Dat was een gestresst hoofdstuk in mijn leven. Go Nutz was in Amerika opgenomen onder vreselijke omstandigheden, akoestisch, zonder bas en drums. Door een zwaar gereformeerde producer. Bovendien had ik me, toen we uit Amerika terugkwamen, in de heroïne gestort. Ik werd als de koningin op Schiphol ontvangen door duizenden mensen. Tenwijl ik op dat moment al wist dat ik daar een vreselijk slechte plaat had gemaakt. Ik vermoedde de misère al die mij te wachten stond als die uit zou komen. Ik had in Amerika geen minuut gehad om nieuwe nummers te maken. De hoes van Go Nutz spreekt boekdelen. Een schijtlollige foto, waarop ik op een brancard lig. Met daaroverheen hoofden van bandleden geplakt die er later weer bij waren gekomen. Het was echt een puinhoop.' Een soort voorspellende droom? Herman: 'Een nachtmerrie op een brancard.' Walt A Minute was wel in Nederland opgenomen. 'Dat vind ik zelf wel een goeie plaat', bromt Herman. 'Met teksten van Kim Fowley, een favoriet van mij. Maar goed, als je uit de gratie bent kun je nog zo'n goeie elpee maken, dat komt toch niet over.'

Saturdaynight heb ik nooit beschouwd ais nrigevoeiig' mee bezig. Opschrijven, tekenen, teksten.' Luxe is dat er dan altijd een uitgever klaarstaat om het te publiceren. 'Het is logisch, dat men de vedette uitgeeft', pareert Brood. 'Men wil graag een souvenir van mij. Wat er op het schilderij staat, maakt niet meer uit. Men waardeert het hele pakket.' Laat je daarom ook horloges, mokken en andere parafernalia maken? 'Broodtrommelsl Ik ben er niet vies van. Het liefst zou ik in iedere huiskamer aanwezig zijn op een of andere wijze.'

i-iulsbezoel< Broodtrommeis Herman begint steeds bedrukter te kijken als zijn volgende platen van rond 1981 en de vele bezettingen van His Wild Romance ter sprake komen. Of zijn smacksores en inmiddels gestrande huwelijk. Sommige herinneringen zijn er nu eenmaal om te verdringen. Op verzoek van Brood nemen we liever wat huidige bezigheden door. Naast de muziek die hij met de Wild Romance maakt - in de huidige bezetting van David Hollestelle (gitaar) Ivo Severijns (bas) en Gus Genser (drums) - en zijn succesvolle activiteiten als kunstschilder, is hij ook dichter. De bundels Zoon Van Alle Moeders en Lief Bloedbad zijn zelfs in de Duitse taal verschenen. Herman: 'Schrijven is erg fijn. Ik ben altijd wel ergens

Hoewel Herman mensen makkelijk om zijn vingers windt (één taxichauffeur verrukt hij met een tekeningetje voor diens dochter, tegen de andere schudt hij met graagte bijbelteksten uit zijn mouw), maakt hij er geen geheim van mensen in het algemeen vaak uit de weg te gaan. 'Ik vind het een ramp om te blijven hangen na een optreden. Ik ga nog liever op mijn blote knieën door de sneeuw naar de dichtstbijzijnde boerderij waar nog licht brandt. Je probeert je in een donker hoekje te verstoppen maar er is altijd wel een mongool die je ontdekt en tegen je aan staat te ouwehoeren. Of er zijn juist zoveel aardige bekenden die tegelijk in de kleedkamer komen. Dan word je gedwongen om óf je helemaal op de een te concentreren óf een soort oppervlakkigheid tentoon te spreiden. Of bij de opening van een expositie. Dat

vrijblijvende gekeuvel. Ik haat openingen. Socializen vind ik heel moeilijk. Danny Lademacher, jarenlang gitarist bij mij in de band, woonde schuin tegenover mij. Bij hem ben ik nooit op bezoek geweest. Tegen zoiets zie ik op, huisbezoek vind ik eng.' Doe je ook niet open als mensen bij jou langs komen? 'Ze moeten eerst hun naam duidelijk en hard roepen. Dat staat ook op de deur: "Roep naam hard". Of ik ben in trance aan het schilderen en dan gaat die telefoon. Zo ontnuchterend. Dan denk ik altijd dat ze iets belangrijks mede te delen hebben. "Hi, hier Gerrit. Ja, ik bel zomaar even, hoor." Of jij daarop zit te wachten staan ze niet bij stil. Ik haat telefoon. Dat is echt mijn zwakke kant: mijn onvermogen om te socializen.'

Belastinggebruiker Ben je daarom ook gebruiker? Omdat je je af wilt sluiten? Herman: 'Andersom. Juist omdat ik gebruik heb ik geen behoefte aan allerlei contacten die mij afleiden. Mensen denken dat ze je aan de praat moeten houden. Als mijn belastingschuld te hoog oploopt, stoppen ze mij in een bunker. Dan krijg ik proviand, en ga ik helemaal alleen een week lang schilderijen maken. Voor de Belasting. Zij kunnen dat weer veilen. Met hen valt dus best te praten. Maar dan neem ik dus een zooitje drugs. Van die drugs waarmee je absoluut niet kan socializen, weet je. Als ik weed rook, voel ik me net een

baby van drie, durf ik niet eens meer patat te bestellen. Daar word ik heel overdreven zelfbewust van. Dus al die drugs die in het gewone leven heel onpraktisch zijn kan ik dan fijn voor de Belasting innemen in mijn bunkertje. Of heb ik dit gedroomd?'

Rotschoot Herman vraagt om een taxi ten teken dat het interview ten einde is. Hij heeft een afspraak met zijn inmiddels twaalfjarige dochter. Met enige trots vertelt hij dat Lola, 'niet gevoelig voor discipline' is en op een bijzondere school zit: 'Als je vroeger niet in het gareel paste werd je gelijk op de BLO gepropt. Je had een gekkenschool of een gewone school. Nu heb je gelukkig zeer veel uitwijkmogelijkheden. Het is een fantastische school. Ze krijgen een rapport waarop staat: "O, o Lola, wat ben jij een kanjer in het rekenen. Sjee, wat kun jij lezen!" Als er dus staat: dit en dat kan een ietsie-pietsie beter, dan weet je dat ze in dat vak rampzalig is.' Jij was zelf toch ook niet zo'n licht in het onderwijs? 'Ik heb alteen lagere school,' zegt Brood gedecideerd. 'Dat begint pas de laatste tijd tot mij door te dringen: dat ik alleen lagere school heb. Dat vind ik mooi. Misschien dat sommige schoolhatende kinderen daaraan een beetje steun hebben... (zingt) "Nooit, nee nooit meer terug naar die rotschool."

FRET 2 3

Rich

Tekst: Tiemen Koopman, Foto: Fred van Diem ld vorig jaar haalde de Amsterdamse wave-band Soviet Sex na vijf-

Ruud Lekx en ^ ^ ^ n ^ Gert Verbeek

jaar de instrumenten weer uit de lost. Om het niet al te zeer Foto: Fred van Diem

i,;e-jongens-krentenbrood te laten worden, werd de band aangevuld met zangeres, violiste en toetseniste Ellen ten Damme. Na een geslaagd optreden op Noorderslag en een goed ontvangen nieuwe cd

Ooit introduceerde liij het begrip Easy Tune in Nederland, een stroming waar de media in 1996 massaal opdook in hun angst iets te missen. Inmiddels staan de activiteiten van Richard Cameron in Nederland op een laag pitje: hij reist tegenwoordig de hele wereld over als DJ, muzikant, remixer en verspreider van het Easy Tune-virus. Tussen trips naar Amerika en Japan door was er tijd voor een onderhoud met Fret. ijn woning ziet eruit zoals een Easy Tunepionier betaamt: spacey behangetje en jaren zeventig meubilair. Toch gaat het daar volgens Cameron helemaal niet om bij Easy Tune. 'Ook wij zijn begonnen met het draaien van die oude obscure muziek in gekke kleren, maar daarop raak je snel uitgekeken. Op zoek naar nieuwe muziek kwamen we er achter dat die er niet bleek te zijn. Toen zijn we die zelf gaan maken. Het publiek vond het maar niks. Hadden ze hun gekste kleren opgezocht om een avondje te Easy Tunen, werden ze plotseling geconfronteerd met een doorgaande beat en was het van hè bah, ga je house draaien? Rond het fenomeen Easy Tune bestaan volgens Cameron sowieso nogal wat misverstanden. Er zijn twee stromingen die eigenlijk niks met elkaar te maken hebben. Uit Amerika komt de Loungestroming, waar, de naam zegt het al, het niet gaat om het dansen, maar om het gezellig cocktailtjes drinken met Burt Bacharach op de achtergrond. 'Veel van die Lounge-clubs hebben niet eens een dansvloer of vergunning. Als iemand beweegt gaat de tent dicht. Daar draaien ze dus vooral oude muziek en nieuw spul dat op oude platen lijkt. Onze invalshoek is dat je erop moet kunnen dansen. IVIet die Amerikanen heb ik, op een enkele uitzondering na, dan ook helemaal niks. Mijn achtergrond is de Roxy, en dat is te horen in wat ik maak en draai. IVlijn idee van Easy Tune is een klassenavond, maar dan met goeie dansmuziek. Dus geen Abba, maar wel dezelfde feestsfeer. In veel clubs is de muziek tegenwoordig erg doomy of agressief, zoals drum & bass, of volkomen sexloos en machinaal zoals de meeste house. Easy Tune is voor mij feestmuziek, waarop je dus wel degelijk kan dansen.'

Hotel Winston mag de reünie geslaagd genoemd worden. ven terug in de tijd. In 1980 bouwde de vanuit de Amsterdamse Kunstacademie opgerichte groep Soviet Sex een bescheiden cultstatus op. De vaste kern van de groep werd toen gevormd door de broers Maarten (zang) en Rogier (gitaar) van der Ploeg en Peter Klashorst (bas). Het album Happy fncf verscheen, maar toeval of niet, snel daarna kwam aan de band zelf ook een einde. Maarten en Rogier gingen met succes verder met Blue Murder (o.a. een optreden op Pink Pop) en later met Astral Bodies. Vier jaar geleden viel ook die groep uiteen omdat de leden zich meer op hun maatschappelijke carrière wilden richten. Maar toen Maarten van der Ploeg enkele jaren geleden kunstschilder Peter Klashorst (hij presenteert momenteel een Teleac' serie acryl schilderen) tegen het lijf liep was een reünie van Soviet Sex snel beklonken. Bart Domburg, eveneens kunstschilder, werd gevraagd om achter de drums plaats te nemen. "'Het was meteen erg leuk om weer met elkaar te spelen', vertelt Maarten. 'We merkten weinig van het gat dat ertussen had gelegen. We hebben een paar optredens gedaan, niet in het popcircuit, maar vooral op openingen bij galeries en feesten.' Toen zanger Rogier een optreden moest laten schieten voor een reclameklus in New ^Vörk werd Ellen ten Damme gevraagd zijn plaats eenmalig in te nemen. Het beviel zo goed, dat zij sindsdien bij de groep is gebleven. Dit jaar besloot Soviet Sex haar tweede album uit te brengen. 'De plaat is een document van wat we de laatste drie jaar gedaan hebben. Hij is in verschillende studio's opgenomen, ook toen Ellen nog niet met ons meespeelde. Aanvankelijk wilden we proberen om in één keer de ultieme cd te maken, maar toen bedachten we dat het eigenlijk veel leuker was om van alle opnamen die we gemaakt hadden de beste nummers uit te kiezen en die op een cd te zetten. De plaat geeft een goed beeld hoe wij nu zijn. Al zijn de optredens wat spetterender denk ik.'

Snowboarden In Nederland is Cameron samen met Dj Karin vooral bekend als disejockey, maar hij maakt ook zelf muziek. Samen met zijn vaste muzikale partner Gerry Arling heeft hij al een hele serie cd's gemaakt die wereldwijd gretig aftrek vinden. Een van zijn tracks werd lange tijd gebruikt als begintune van VPRO's Villa Achterwerk. Arigato, We Love You, de track die hij met het Japanse Pizzicato Five maakte, was de officiële tune van het wereldkampioenschap snowboarden. Die samenwerking is op een grappige manier tot stand gekomen, vertelt Cameron. 'Op een gegeven moment draaiden wij in Duitsland ergens waar ook Pizzicato Five moest spelen. In onze platenbak stond de Stereo Showcase LP, die we zelf hadden gemaakt. De Dj van Pizzocato Five bleek die plaat ook te hebben en zo kwamen we

FRET 2 4

Kunstacademie Jullie hebben naast de band allemaal andere drukke bezigheden. Hoe belangrijk is Soviet Sex op dit moment voor jullie? 'We proberen alles op een goede professionele manier te doen. Iedereen is met andere carrières bezig, dus speel je wel minder met het idee van wij gaan deze week de wereld veroveren. Het aspect dat je het gewoon leuk vindt om te spelen, speelt een grotere rol. Destijds wilden we op alle fronten doorbreken. Niemand wordt nu depressief als we een week niet repeteren. Rogier en ik hebben met Blue Murder heel veel opgetreden, dus het popcircuit kennen we wel. We zijn ook minder nieuwsgierig naar hoe het is om met je plaatje op de radio te komen of om een recensie in Oor te krijgen. Vroeger was het alsof je leven ervan afhing. Nu zou niemand alleen muziek willen maken, maar andersom ook niet, alleen met film of kunst bezig zijn. Het is leuk dat je tegenwoordig verschillende dingen naast elkaar kan doen.' Zoals veel andere groepen is Soviet Sex ontstaan op de kunstacademie. Volgens Van der Ploeg vormt de opleiding nog altijd een goede voedingsbodem voor popmuziek. 'De Kunstacademie heeft altijd een bloeiende muziekscene. Mensen komen van de middelbare school af en hebben geen zin om medicijnen of bedrijfskunde te studeren, maar zijn wel geïnteresseerd in cultuur en kunst. Dan is de kunstacademie een. goede plek om te studeren. Die mensen komen elkaar daar tegen en inspireren elkaar. Het is een omgeving waar muziek maken wel op prijs wordt gesteld. Mensen van de kunstacademie zijn erg op de ideeën gericht en proberen daar iets vernieuwends in te doen. Niet bewust, maar je bent wel bezig met dingen verzinnen die nog niet gedaan zijn.'

Benjamin Tekst: Wally Cartigny, Foto: Martin ).A. Lambeek Onlangs verscheen de eerste volledige cd The Comfort Of Replay van Benjamin B. Eindelijk, want het duurde wel erg lang voordat er na het titelloze mini-debuut van vorig jaar nieuwe g e l u i d e n k l o n k e n uit het Groningse W i n s c h o t e n . De B e n j a m i n van h e t v e e l erachter dat we wederzijdse fans van eikaars muziek waren. We hebben hem hierheen gehaald om op een paar feesten van ons te draaien. In ruil daarvoor heeft Pizzicato Five ons uitgenodigd om naar Japan te komen. De scene in Tokio is echt ongelofelijk, helemaal zoals wij dat ook wilden. Het is een fantastisch publiek dat alles kent en er vol voor gaat. Het maakt niet uit hoe obscuur het is of ze hebben het. We werden onthaald als echte popsterren, niet te geloven.' Tijdens de Japanse tour van Pizzicato Five werd Cameron d a g e l i j k s rond i uur 's middags Nederlandse tijd door de band gebeld om vanachter zijn lunch via de telefoon live een vocale bijdrage te leveren. Elke dag werd hij op die manier toegejuicht door duizenden fans. 'Het publiek staat overal voor open. je kunt daar house, easy tune, drums 'n' bass, triphop en punk door elkaar draaien, dat vinden ze prachtig. Hier kun je als DJ al vertrekken als je op een technoavond een garageplaatje draait. We denken er zelfs over om er een paar jaar te gaan wonen. De sfeer is er zo dynamisch en inspirerend, Tokio heeft het in zich om het Swinging London van de jaren negentig te worden.'

SInger/songwriter Wie enkele jaren geleden tegen Cameron had gezegd dat hij ooit over de hele wereld zou reizen als DJ, zou hij voor gek hebben verklaard. 'Jarenlang ben ik singer/songwriter geweest, en dat schoot niet op. Ik hield van Nick Drake en Neil Young en verzorgde diverse voorprogramma's waar ik stond te spelen voor een ongeïnteresseerd publiek. De muziek had ik op een gegeven moment helemaal gezien en toen ben ik glazenophaler geworden bij de Roxy. De decorbouwer daar had als droom dat Oor een artikel over hem zou schrijven, maar muziek maken kon-ie niet. We besloten om samen de virtuele band V.O.L.V.O. op te richten, zonder muziek. En verdomd: twee maanden later stonden we in de Oor. Ik dacht: ja, dan moeten we maar doorgaan. Met hem ben ik toen het kunstenaarscollectief V.O.L.V.O. begonnen, waarmee we muziek, reportages en video's maken. Van dat hele verhaal heb ik geleerd dat het idee het belangrijkst is, en niet welk.drumvel je gebruikt of hoe integer je bent.

Da's allemaal flauwekul.'

besproken Excelsior label heeft echter helemaal nergens haast mee. Snelle roem lokt het drietal niet. 'Zolang we maar een beetje leuk kunnen optreden.' enjamin B. is een telg uit het gitaarrock-nest van het Amsterdamse Excelsior. De mini-cd die Phybeau B., Barbara B. en Michel B. vorig jaar uitbrachten, werd net als de andere producten van het label gezien als Nederrock pur sang. Maar zanger/gitarist Phybeau houdt er niet zo van om over een kam geschoren te worden met groepen als Johan en Caesar. 'Er zijn vast overeenkomsten in het geluid. Dat komt doordat Excelsior gekozen heeft voor een bepaald genre en doordat alle platen van dat label in dezelfde studio worden opgenomen. Maar er zijn ook grote onderlinge verschillen. Caesar is bijvoorbeeld veel meer dan ons gericht op ritme. Hun muziek is lekker dansbaar terwijl wij juist slepende songs schrijven. Waarom? Tja, wij hebben nu eenmaal niet zo'n goed gevoel voor ritme.' Inderdaad, op The Comfort Of Replay staat een aantal trage, mistroostige liedjes. Dat is opvallend omdat de mini-cd juist gekenmerkt werd door een erg vrolijke deun. 'We wilden niet door het leven gaan als een band die alleen maar blije songs speelt', zegt Phybeau. 'Zo

s^mtmMfS'^mmm-

Na twee refreintjes weet ik het wel'

vrolijk ben ik namelijk niet. De ene dag heb Ik de grootste lol, de andere dag zit ik vreselijk in de put. Zo zit het leven in elkaar. Daarom hebben we ernaar gestreefd op deze cd een balans tussen vreugde en verdriet te vinden. Over het resultaat ben ik persoonlijk bijzonder tevreden.' Wat ook opvalt is de korte duur van de liedjes. De zestien songs hebben bij elkaar een speeltijd van nog geen drie kwartier. 'Als ik muziek van anderen hoor, heb ik na twee refreintjes al snel zoiets van: r)u weet ik het wel, hou nou maar op. Wij maken simpele

liedjes en dan moet je het ook simpel houden. Dus niet te lang doorzagen en geen saaie gitaarsolo's van een paar minuten.' Amateurs De live-optredens van Benjamin B. verdienen een bijzonder vermelding. De een ziet de band als een levendige podium-act, bij de ander bestaat het idee van een lusteloos trio. Beiden hebben vreemd genoeg het juiste beeld voor ogen. 'Het kan swingen, maar het kan ook vreselijk kut zijn', geeft Phybeau eerlijk toe. 'Dat hangt van het publiek af Als dat lekker meedoet, zijn wij in ons element. Anders niet en dan zetten we een vreselijke show neer. Dan draaien we onze nummers af met een lang gezicht en gaan we zo snel mogelijk weer naar huis. Dat komt overigens vrij vaak voor. De helft van de optredens zijn te gek, de andere vijftig procent is klote. Daar gaan we van tevoren van uit. Niet erg professioneel, dat weet ik. Maar we laten ons nu eenmaal heel makkelijk beïnvloeden door reacties uit de zaal. Als ik net een rustige nummer heb ingezet en aan de bar staat er iemand keihard doorheen te blèren, nou, dan is mijn avond vanaf dat moment helemaal verpest. Het is natuurlijk ook een beetje onze eigen schuld. Als wij er altijd voor gaan, doet het publiek vanzelf beter mee. We werken er hard aan om dat probleem op te lossen.' Dat labiele gedrag is de enige zorg van de groep. Voor de rest heerst er een typisch Hollands gevoel van 'laat maar waaien'. 'Ik heb niet het gevoel dat we het nu ineens helemaal gaan maken. Er is ook totaal geen sprake van druk op dat gebied. Misschien ontbreekt het daar wel eens aan bij Nederlandse bands. Wat wij willen is gewoon leuk optreden. Een keer meer mensen trekken dan die eeuwige veertig man.'

FRET 2 5

'Terugloop

te w i j t e n

aan a m a t e u r i s m e

zalen'

NEDERLANDSE BANDS OVER voor de smaakpapillen en is het ontvangstcomité beleefd als een knipmes? Oftewel: wat vinden de Nederlandse popmuzikanten van de kernpodia. Fret legde de hand op de opmerkelijke resultaten van een enquête. Smullen maar!

Tot de geënquêteerden behoorden Beeswamp, Bob Color, Brotherhood Foundation, Caesar, City Pig Unit, Cooper, Daryll-Ann, De Heideroosjes, Human Alert, Human Beings, Jammah Tammah, lohan, Julia R Hersheimer, Laberinto, NRA, Orphanage, Peter Pan, Scram C Baby, Simmer, Travolta's, The Treble Spankers, Undeclinable Ambuscade. Van Dik Hout, Ygdrassil en De Zingende Fresia's. Ook benaderde het Popinstituut de boekingskantoren die veel zaken doen met het clubcircuit: ACR, Act, Bella Donna, Bert Bijlsma, The Book King, Boom! Agency, Bos IVIanagement, BR Projects, Buro GoGo, CBA Artists, Do It Productions, Double You Concerts, Hans van Marsbergen, Mojo Management, Monkey Man, Multiple Management Agency, Off The Record, Orange Artists, Paperclip, Rock In Waterland, SOZ Concerts, Stay Tuned Agency, Top Notch, Tornado en V.l.P. De verwerking van de enquêtegegevens was verder anoniem. VRAAG 1 : Hoe is de ontvangst bij de liernpodia

GOED

VOLDOENDE

voor, tijdens en na liet

MATIG

optreden?

SLECHT

VRAAG 2 : Hoe zijn de faciliteiten

GOED

Nederlandse popmuzikant neemt het allemaal voor lief als het eten maar goed is en er voldoende drank is. Dat laatste is zelden een probleem. 'De kernpodia doen niet moeilijk over drank', zo luidt de algemene opinie. Over het algemeen wordt er prima gekeken naar de wensen van de band, zolang die redelijk zijn. Al is niet iedereen het daarmee eens: 'Als een band graag Grolsch drinkt maar het podium heeft Oranjeboom als brouwer, dan wordt er geen Grolsch gehaald.', luidt het verontwaardigde commentaar van één van de respondenten. 'Dat moet je expliciet in je contract zetten, anders staat het er niet bij.' Muzikanten en roadies komen meestal halvera/ege de middag aan voor het opbouwen van de installatie en de soundcheck. Eer ze het pand verlaten is het halvera/ege de nacht. Belangrijk is dus dat er gezorgd wordt voor eten en dat dit het niveau van frietkot en chinees ontstijgt. Dat blijkt een schone wens. 'Te vaak is het spaghetti of kip', meldt één van de bands die bijna dagelijks optreedt. De culinaire topper in het clubcircuit is De Effenaar in Eindhoven. 'Het eten daar is beter dan menig kerstdiner!, luidt het enthousiaste commentaar van een muzikant. 'Lekker is het ook in Doornroosje, De Effenaar, het Paard en So What. Maar als je in Atlantis, De Botte Hommel, De Peppel of Hedon speelt, kun je beter in een restaurant gaan eten. Bij het Kasteel en Nira/ana krijg je niet eens eten en moet je naar de snackbar. Die zalen kunnen een voorbeeld nemen aan menig niet-kernpodium waar de catering wel goed is geregeld.' In een band spelen betekent negentig procent van de tijd wachten, zei Charlie Watts van de Rolling Stones ooit. Het leven wordt aanmerkelijk prettiger als je dat kunt doen in een rustig gelegen en goed geoutilleerde kleedkamer. Als voorbeelden van hoe het moet noemen de muzikanten Atak, Bibelot, De Effenaar, Para, Tivoli en Willem M. Maar er is nog veel voor verbetering vatbaar. Bij het Kasteel, Nira/ana, de Peppel, New Way en het LVC in Leiden ontstijgen de kleedkamers anno 1997 nog steeds niet het niveau van de kille, tochtige en lawaaierige bezemfiokken. Veel klachten ontstaan doordat de zalen maar weinig met de muzikanten mee denken. 'Een goed voorbeeld daarvan is dat de meestal kleedkamers niet op slot kunnen en dat er ook geen bewaking is. Het is een kleine moeite daar iets aan te doen, maar het lijkt veel zalen niet te interesseren.'

zoals P.A. en licht?

VOLDOENDE

MATIG

SLECHT

^RAAG

JA 8

GOED

geregeld?

VOLDOENDE

MATIG

SLECHT

vl2

Bekende bands trekken haast vanzelf hun publiek. Het ophangen van wat posters en een aankondiging in de krant is voldoende. Maar bij het aanstormende talent is een goede publiciteit belangrijk om de zaal gevuld te krijgen. Met name het ronddelen van flyers blijkt een goed hulpmiddel om het bezoekersaantal te doen stijgen. Op het gebied van publiciteit laten de meeste kernpodia erg veel kansen liggen, menen de muzikanten en hun boekingskantoren. 'Als de bezoekerscijfers bij concerten teruglopen, moeten de podia meer doen aan hun publiciteit. Ze laten daar nog zoveel kansen liggen. De mogelijkheden via de lokale pers en radio worden nog nauwelijks gebruikt. Flyeren gebeurt ook nog nauwelijks. Aan gerichte marketing wordt al helemaal niks gedaan. De terugloop van de bezoekersaantallen is dan ook voor een belangrijk deel te wijten aan het amateurisme van de zalen. Alle podia hebben een standaardlijstje voor de publiciteit dat ze iedere week weer afwerken. Wat voor soort concert het is en welk publiek daar op af komt, wordt nooit over nagedacht. Je moet als podium mensen ervan overtuigen dat het leuk is om naar een band te gaan kijken en je klantvriendelijk opstellen. Dat besef is echter maar bij een paar zalen doorgedrongen.'

Een goed geluid is van grote invloed op de tevredenheid van de bezoekers. De meeste bands nemen hun eigen geluidsman mee die verantwoordelijk is voor het geluid in de zaal. De apparatuur voor de zaalversterking oftewel de PA (die grote boxen aan de zijkanten van het podium) wordt door de zaal geleverd. Dat 25 van de 32 respondenten tevreden zijn over de PA-faciliteiten in het clubcircuit mag als een enorm compliment worden opgevat. 'PA en licht zijn op de Nederlandse podia bijna altijd goed', is een veelgehoorde toelichting. 'Vooral als je ook in de ons omringende landen hebt gespeeld, realiseer je je hoe goed dat hier is geregeld.'Met name Gevraagd naar hun ervaringen spuien de geënquêteerden het ene tragische verhaal na het andeMelkweg, Paradiso, Paard, Noorderligt en Patronaat worden geroemd om hun zaalgeluid, hun re. 'Toen we Nijmegen binnenreden was er nergens een poster te zien. Bij Doornroosje lag de monitors en lichtfaciliteiten. 'De grotere podia springen eruit, maar dat is logisch. Die hebben het door ons toegestuurde stapel nog onaangeraakt op het bureau', 'Bij het Paard wist zelfs de porgrootste budget en het meest ervaren personeel. Hoe vaker een podium programmeert, hoe beter tier niet dat we er op zouden treden', 'We hebben dit jaar tourposters laten drukken omdat veel de spullen. Verder het land in kom je nog weleens een oude PA vol met bier tegen, waarvan je je podia het verdommen om fatsoenlijke posters te maken', 'Nu we bekend zijn worden de posters afvraagt of hij ooit wordt onderhouden', weet één van de geënquêteerden. wel opgehangen, toen we dat nog niet waren verdomden ze het', enzovoorts, enzovoorts. De muzikanten horen zichzelf zingen en spelen via de monitors, de boxen die vlak voor hen op Als voorbeelden van hoe het wèl moet, noemen de muzikanten en boekers de krant van Atlantis. het podium staan. Deze worden doorgaans bediend door medewerkers van de zaal. 'Bij de kleiOok Donkey Shot, De Effenaar, De Nieuwe Pul, het Noorderligt, Para en So What worden geroemd nere z^len zijn de monitorsystemen veelal niet toereikend. Dat is lastig spelen. Bovendien zijn de om hun publiciteit. 'Het is vooral een kwestie van het goed willen doen. Meestal is het voor de monitormixers vaak te langzaam of te weinig stressbestendig. Het is vaak ook moeilijk communidance-avonden wel goed geregeld. Het kan dus wel.' ceren met de geluidsmensen omdat de bandleden niet zo technisch zijn en de geluidsmensen maar in vaktaal blijven praten.' ^ R A A G 5: Hoe staat het met de financiële en fiscale deskundigheid van de contactpersoon? Kritisch zijn de muzikanten en boekers ook over de lichttechnici bij de kleinere zalen. 'Ze bedoelen het goed, maar meestal ziet het er niet uit.'

GOED

VOLDOENDE

MATIG

SLECHT

VRAAG 3: Hoe zijn de overige faciliteiten

zoals kleedkamers

v23

en catering?

GOED

VOLDOENDE

MATIG

SLECHT

Een contactpersoon die te laat komt, een wat gammele PA, een slome monitormixer; de

FRET 2 6

VRAAG 6 : Betalen de kernpodia beter dan andere

"^i

Hoe is de publiciteit

Het laten optreden van artiesten gaat gepaard met de nodige administratieve handelingen. De muzikanten moeten een loonverdelingsverklaring invullen. Daarnaast is er de identificatieplicht, die muzikanten die gebruik maken van de zogenaamde fictieve dienstbetrekking ertoe verplicht bij ieder optreden een fotokopie van hun paspoort in te leveren. Dit alles is een bron van misverstand, ergernis en frustratie.

i<r F p M P n n I A

Maar ook de podia zelf blijven regelmatig in gebreke, vertellen de muzikanten en hun zakelijk begeleiders. 'We maken regelmatig mee dat men bij een kernpodium het verschil niet weet tussen spelen met een inhoudingsplichtigeverklaring of met een loonverdelingsverklaring. Ook blijkt men vaak niet bereid even goed uit te zoeken of de bandleden nu wel of niet de kopieën van hun paspoort moeten meenemen. Over het algemeen is de deskundigheid bij de kernpodia hoger dan bij de niet-kernpodia. Maar goed geregeld is het alleen bij de grote zalen.'

Uit het commentaar bij de antwoorden leren we dat de opvang van de bands bij de grote podia doorgaans beter is geregeld dan bij de kleinere. 'Daar ben je altijd afhankelijk van vrijwilligers. Die zijn weliswaar van goede wil maar weten vaak niet hoe of wat.' Opmerkelijk is de constatering van de bands dat sommige niet-kernpodia de opvang beter voor elkaar hebben dan de kernpodia. Een doorn in het oog van muziek makend Nederland is een contactpersoon van de zaal die bij aankomst van de band nog niet aanwezig is. 'Dat maak je vaak mee. Vrijwilligers bij een kernpodium zijn chronisch te laat. Dat is heel hinderlijk.'

D E Dat is voor alles de schuld van de rijksoverheid, die heeft verzuimd een duidelijke landelijke richtlijn te formuleren voor het gebruik van de loonverdelingsverklaringen. Nu doet ieder kantoor van de Belastingdienst wat haar goeddunkt, wat een enorme rechtsongelijkheid teweeg brengt. De identificatieplicht wordt in de muziekwereld als volstrekt onwerkbaar en vooral zinloos bestempeld. 'Een staaltje overdreven regelzucht', zo luidt de algemene mening.

Staat het biertje koud? Is de whisky zacht genoeg? Is het monitorgeluid een genot voor het oor? Is het eten een weldaad

et Nationaal Pop Instituut (voorheen Stichting Popmuziek Nederland) subsidieert al meer dan tien jaar veertig zogenaamde kernpodia. Doel daarvan is te bevorderen dat onbekende Nederlandse bands sneller door de clubs worden geboekt en zich zo kunnen ontwikkelen naar een professioneel niveau, larenlang functioneerde deze regeling naar volle tevredenheid. Maar de laatste tijd loopt het aantal bezoekers bij concerten van Nederlandse bands terug. Reden hiervoor zou zijn dat er weinig aanbod is van leuke nieuwe bands en dat het publiek tegenwoordiger veel liever naar een dance-avond gaat dan naar een concert. Het Popinstituut wilde graag weten of dit de enige redenen zijn of dat de podia ook de hand in eigen boezem moeten steken. Daarom werd een enquête gehouden onder de Nederlandse bands die het afgelopen seizoen regelmatig op de planken van de kernpodia stonden om erachter te komen hoe het er nu werkelijk voor staat met het clubcircuit. Dit tegen de achtergrond van een terugloop van het bezoek bij concerten van Nederlandse bands.

der Plas

Jan van

NEE

podia?

GEEN VERSCHIL

GEEN

ANTW./W.NIET

Bedoeling van de kernpodia-regeling is meer aankomende talentvolle bands te laten spelen voor een gemiddeld hogere gage. Over het algemeen blijkt de subsidie inderdaad dit effect te hebben. 'Ik hoor regelmatig dat als ik in aanmerking kom voor subsidie van het Popinstituut de gage omhoog kan', vertelt een glunderende boeker. 'De kernpodia zijn over het algemeen ook eerder bereid een risico te nemen met een wat minder bekende band, omdat ze zich gedekt weten door de subsidieregeling.' Toch zijn er donkere wolken aan de lucht verschenen. Steeds meer zalen leggen het financiële risico bij de band, door een zogenaamde recettedeal af te spreken. Dat betekent dat de gage afhangt van het aantal bezoekers. Zeker als je weet dat een zaal haar publiciteit slecht voor elkaar heeft en op die manier ook geen impuls heeft om daar iets aan te doen, is dat voor de muzikanten erg ongunstig. 'Veel kernpodia hebben de houding dat een band blij moet zijn dat ze bij hen mogen spelen. Dat zij een taak hebben in het bevorderen van de Nederlandse popmuziek en daarvoor van verschillende kanten subsidie krijgen, daar merk je soms weinig van. Illustratief is ook dat lokale bands die als voorprogramma spelen vaak met een schijntje worden afgescheept.' DOORGESLAGEN IN COMMERCIEEL DENKEN Tot slot kregen de bands en boekers de gelegenheid hun verdere ideeën en opmerkingen te spuien. Dat leverde uiteraard een bonte verzameling uitspraken, waarvan we je er aantal niet willen onthouden. Veel opmerkingen gaan over de programmeurs, hun beleid en hun onbereikbaarheid. 'Bij veel podia merk je er weinig van dat ze worden gesubsidieerd om de Nederlandse popmuziek te stimuleren. De clubs spelen steeds meer op safe door veel dansavonden en buitenlandse bands te programmeren. Ik heb de indruk dat de kernpodia veel te weinig gebruik maken van de subsidiemogelijkheden voor beginnende bands. Ze zijn nogal doorgeslagen in hun commerciële denken.' Een regelmatig gehoorde opmerking is dat de programmeurs te weinig op de hoogte zijn van de Nederlandse popmuziek, 'ledere glazenophaler kan ook programmeur worden. Het zou goed zijn als er, bijvoorbeeld vanuit het Popinstituut, eens een cursus komt over wat programmeren inhoudt en wat je ervoor moet weten.' 'Er is te weinig creativiteit en lef bij de programmeurs: positieve uitzonderingen zijn Harry Hamelink van Nighttown en Tea van der Meer van het LVC', meent één van de respondenten. 'Noorderligt Üaap Roelofs), Paradiso (Ben Kansma), Melkweg (John van Luyn), Nirwana (Niels van Lieshout) en Bolwerk (John Schut) scoren een tien wat betreft hun houding en liefde voor het vak en de Nederlandse popcultuur', zo vindt een ander. Met het respect voor beginnende bands is het slecht gesteld, is de ervaring van veel geënquêteerden. 'Als je belt of je kunt optreden, word je behandeld als een dwaas. Sommige programmeurs lijden aan misplaatste hoogmoed, die van Willem II bijvoorbeeld. De Botte Hommel en het Burgera/eeshuis hebben moeilijke programmeurs: zij vinden maar weinig goed. Met Nirwana is nauwelijks contact te krijgen. Reageren niet, bellen niet terug en zijn er bijna nooit. Spannen qua onbereikbaarheid echt de kroon.' Diverse klachten over de rol die Nederlands grootste concertpromotor Mojo Concerts en hun satelliet voor het clubcircuit Double You Concerts spelen. 'Double You sluit regelmatig combinatiedeals. Daardoor staan er steeds meer buitenlandse bands op de kernpodia. Dat gaat ten koste van de ruimte voor Nederlandse groepen. Bovendien krijgt Double You hierdoor een te grote grip

op de markt.' Het clubcircuit is langzaam aan het professionaliseren. Bij de grotere zalen is de vrijwilliger inmiddels tot het verieden gaan behoren. Volgens de muzikanten en de boekingskantoren is dit een goede ontwikkeling. 'Met betaalde krachten werken wij veel prettiger samen. Hoe meer eredivisie, hoe beter het werkt.' 'Waar veel vrijwilligers werken is het toch vaak minder goed geregeld. Sommige zalen werken nog met een programmeringscommissie in plaats van één programmeur: dat vyerkt dus echt niet.' Hoe vaker muzikanten in het buitenland hebben gespeeld, hoe positiever ze zijn over het Nederlandse clubcircuit. 'Vergeleken met daar zijn onze podia een verademing.' CONCLUSIE Op basis van de enquêtegegevens lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat de terugloop van de bezoekersaantallen bij conceri:en van Nedertandse bands voor een deel te wijten is aan de zalen zelf. De organisatie rondom het optreden en de geluidsinstallatie heeft men doorgaans goed voor elkaar, maar met de marketing en de publiciteit is het slecht gesteld. De laatste jaren zijn er nogal wat aanbieders van popconcerten bijgekomen (festivals, niet-kernpodia). Om in dat krachtenveld te kunnen overieven, moeten de kernpodia meer klantgericht gaan opereren. Bij veel zalen lijken de concerten inmiddels minder prioriteit te hebben dan de dance-avonden. Zeker als je bedenkt dat deze kernpodia voor hun exploitatie afhankelijk zijn van subsidie en die bijdrage ontvangen omdat ze concerten organiseren, is dat een bedenkelijke ontwikkeling. Immers, de kans is klein dat een wethouder van cultuur lang in het verhaal blijft trappen dat optredende DJ's ook een concert: verzorgen. De kernpodia doen er dus verstandig aan hun marketing en publiciteit te verbeteren en professioneler om te gaan met de concerten. Pas dan mogen ze beweren dat een terugloop in bezoekersaantallen te wijten is aan de kwaliteit van de bands.

DE KERNPODIA Atak, Enschede Atlantis, Alkmaar t Beest, Goes Bibelot, Dordrecht De Boerderij, Zoetermeer Het Bolwerk, Sneek De Botte Hommel, Bergen Op Zoom Brogum, Zierikzee Buk Buk, Heiloo Het Burgerweeshuis, Deventer Canix, Lottum

LVC, Leiden Melkweg, Amsterdam IVletropool, Hengelo Nighttown, Rotterdam Nirwana, Lierop Noorderligt, Tilburg O42, Nijmegen Paard, Den Haag Para, Breda Paradiso, Amsterdam Patronaat, Haarlem De Peppel, Zeist

Donkey Shot, Heemskerk Doornroosje, Nijmegen De Effenaar, Eindhoven Fenix, Sittard De Gigant, Apeldoorn

Popas, Assen De Pul, Uden Rotown, Rotterdam Simplon, Groningen

Hedon, Zwolle De Kade, Zaandam

So What, Gouda Tagrijn, Hilversum

Het Kasteel, Alphen aan den Rijn De Kelder, Amersfoort Theater De Kikker, Utrecht

Tivoli, Utrecht Utopia, Drunen Willem 1, Den Bosch

FRET 2 7

p/E gaan

Ernstig g€Z€fl

r wordt wel van je gezegd dat je teveel gevoel in je songs gênant vindt, dat je je liedjes daarom inpakt als cadeautjes. Wat vind je daarvan? 'ik vind mezelf aardig contactgestoord. Talking, talking, don't say a thing. Dan denk ik: ats dat mijn boodschap is, dan moet ik het maar eens mededelen in de vorm van een liedje. Dat werd dus de song Talkingtalkingtatking. Gevoel is de aanleiding voor de song, maar dat gevoel wordt verpakt. Want als de mededeling at zwaar is, moet je de muziek licht maken. Boodschappen die met de nodige lichtvoetigheid worden gebracht komeh beter over dan boodschappen die zo zwaar verpakt zijn dat ze als een aambeeld op je tenen vallen. IVlensen denken dat als je een liedje zingt je de inhoud op dat moment weer beleeft. Dat is bullshit. Dat zou een aanstellerige, topzware boel worden! Je gaat er wel helemaal voor, maar dat komt door de muziek, de drums en de bas die je achter je voelt. De tekst van bet liedje doet er op dat moment geen bal meer toe.' 11

Je bracht elf jaar lang geen cd uit Het onlangs verschenen Numbers, het verslag op schijf van de tournee Tadaa!, is je derde cd in korte tijd. Vanwaar deze plotselinge productiviteit? 'Ik tour met mijn programma langs de kleine podia. Het is leuk om te doen, maar je moet het lang van tevoren plannen, je sjouwt je rot en je verdient niets. Het uitbrengen van een cd is een manier om mijn muziek bij een breder publiek bekend te maken. Op de poppodia is trouwens voor popmuziek met een country, folk, of luisterachtige inslag al helemaal geen plaats meer. Het publiek daar wil een Dj en housemuziek om als één grote klont mindless te kunnen bonken. En de zaaleigenaar wil dat iedereen goed loos gaat en zodat hij een goede bar-omzet haalt. (Vlet een artistiek bandje lukt dat natuurlijk niet.' 'Ik vind mezelf trouwens ook geen popmuzikant. Ik heb me altijd meer gericht op singer/songwriters zoals Joni IVMtchelt. Wereldverbeteraars in zwarte coltruien die in kroegen speelden, en die met popmuziek bezig waren omdat dat de happening thing was. Ik hou van muziek die totaal onbevangen is, die zonder effectbejag wordt gemaakt. En dat is ook wat ik herken in de mensen die nu aan de onderkant van de hitparade hangen. Mensen die gewoon maar doorgaan met schrijven en mooie dingen willen maken. Ats dat het enige is wat je motiveert, dan ben je zuiver bezig. In tijden van Spice Girls en Boys-weet-ikveei is alles effectbejag en marketing. De muziekindustrie cast vijf Barbie-poppen of vijf Ken-poppen. Die kunnen dan ook wel zingen en dansen, maar ze hebben geen muzikale identiteit. Er wordt een hete machinerie omheen gebouwd, een soort febriek. Natuurlijk, het product is goed en het verkoopt ats een speer. Maar

FRET 2 8

je mag hen niet op dezelfde manier beoordelen als mensen die puur op hun schrijf-, arrangeer-, speel- en zangtalent er komen. Want zij worden niet geholpen, krijgen niet meteen een videoclip.' 'Er is een leuke uitspraak van Kamagurka: En eens beroemd, zal ik zeggen dat het niet plezant is. Het heeft voordelen een vedette te zijn, want je kunt dan meer geld vragen. Maar ik vind dat je eerst iets moet kunnen, ergens bedreven in moet zijn. Als het je nagedragen wordt, moet je er trots op kunnen zijn. Je moet ergens voor staan.'

Geluk

Kerstmis en Fay Lo^icy, ze horen hl} elicaar. De Amsterdamse heeft immers de evergreen

Chrfs^as

Was A Frlené OfMfn@ op haar naam staan. IMaar wie goed luistert hoort op de jkoestertnde melodie een teicst over het feest van het licht dat ontaardt in een slachtpartij. I'let is fay iovsi^ bl| ul^telc, Etise ^ R i ^ ^

Wiggers

Fotografie: Fred van Diem

in de oudejaarscoiumn van afgelopen jaar omschreef jan Mulder jou als 'geluk'. Wat vind je daarvan? 'Ik ben blij met Jan Muider want hij heeft mijn plaat gepresenteerd, tk heb hem leren kennen doordat ik voor Ophef & Vertier het liedje How Does Radar Work speelde. Oaf was gewoon de tekst van een gebruiksaanwijzig die we een beetje cowboy-achtig op muziek hadden gezet Jan Mulder en Remco Campert waren daar om over hun programma te vertellen. Ze schoten in de lach en zijn er niet meer uitgekomen. Mulder kan heel goed country zingen trouwens. Hij heeft echt zo'n Jim Reevesstem, heel taag. Ik heb ai gezegd dat hij maar eens moet gaan zingen bij de Izzies in het programma De Avonden van de VPRO. (Trekt een stemmetje.) Ach, het is zo'n incestueuze business, mevrouw.... Want in de Izzies zit weer GertJan Blom, die weer in mijn band zit, enzovoort, enzovoort.' Over country gesproken: rond kerst speel je een speciaal countryprogramma in het LAK-theater in Leiden? 'Ja, ik ga een unplugged programma doen met cowboymuziek uit de jaren dertig en veertig. Dus geen plastic Nashville country maar naïeve, onbespoten muziek uit de tijd dat cowboys nog zijden dasjes droegen. Met kerst barsten de lichtjes overal uit hun voegen. Er wordt heel wat elektriciteit verbruikt. Ik ga. in dit programma eens kijken of mensen nog kunnen luisteren als we, met zeer beperkt en subtiet licht, onversterkt gaan speten. We gaan het ern'stig gezellig maken.' Heb je goede voornemens voor ippS? 'Mooie liedjes maken. Ik ben erg bescheiden wat dat betreft. Ik vind dat ik mooie liedjes maak, en ik zou witten dat meer mensen dat ook vonden, zodat ik ervan zou kunnen leven. En ik wil ook goed leren skieën. Ik ben er helemaal aan verkocht en het past goed bij mijn muziek. Ik zou ook kunnen gaan skiboarden. Dat is veel stoerder en er hoort een heet ander soort muziek bij. Misschien moet ik dat maar gaan doen: skiboarden. Dan ga ik ook andere muziek schrijven.'

december maandag 1 december Amsterdam: Helmet + Eskimo + Egypt -

Melkweg the Max Nijmegen: Andrew Dorff + Benjamin B. Doornroosje Rotterdam: Coolio + Simple Minds + Total Touch e.a. - Ahoy' Utrecht: Counting Crows + Bettie Serveert Vredenburg; Eek a Mouse + Easy Chanting -

Tivoli

dinsdag 2 december Alkmaar: Skyland unpl. - Atlantis Amsterdam: Eek-a-Mouse + Five 4 Vibes Melkweg the Max; Andrew Dorff + Benjamin B. - Melkweg Enschede: Deltawerken - Kater Nijmegen: Iets met Sinas - Merleyn Rotterdam: Coolio + Simple Minds + Total Touch e.a. - Ahoy' Utrecht: Clinic met Jan Akkerman - StainA/ay to Heaven

televisie en cd's is er overal om ons heen popmuziek.'

Half oktober werd bekend dat de Universiteit van Amsterdam vanaf

Profiel

september 1998 een bijzonder hoogleraar Popmuziek krijgt. Meteen brak er een discussie los over het nut van een popgeleerde. Iedereen had er een mening over, al dan niet gehinderd door inzicht of kennis. Voor Fret doen de echte deskundigen IMir Wermuth en Paul Rutten uit de doeken waarom het de hoogste tijd is dat er een pop

Elise MsM^bWiggers

professor komt

aar gaat het om? Op initiatief van het Nationaal Pop Instituut (voorheen Stichting Popmuziel< Nederland) en met steun van auteursrechtenorganisatie Buma l<omt er een leerstoel popmuziek bij de vakgroep communicatie van de faculteit politiel<e, sociale en culturele wetenschappen. Mir Wermuth en Paul Rutten zijn beiden bestuurslid van het Popinstituut en nauw betrokken bij het project. Wermuth is in het dagelijks leven directeur onderzoek van haar eigen bedrijf voor marktonderzoek naar nieuwe media. Zij studeerde af in 1990 op een sociologische studie naar de opkomst van hiphop en werkte tot 1996 aan de vakgroep communicatie van de Universiteit van Amsterdam. Volgens haar is het hoog tijd dat er in Nederland serieus wetenschappelijk onderzoek naar popmuziek wordt gedaan. 'De Nederlandse popmuziek bestaat al veertig jaar en Nederland is een interessant popland. We zijn een klein landje en toch behoren we tot de internationale top tien van landen waar popmuziek wordt gekocht. Nieuwe stromingen worden hier snel opgepikt. In de rest van de wereld zijn inmiddels heel wat hoogleraren popular music. In Nederland is dit de eerste, en daarom zal de hoogleraar zich op de Nederlandse situatie moeten richten.' Paul Rutten werkt bij TNO waar hij onderzoek doet naar omroep, media en entertainmentindustrie. Daarnaast is hij bijzonder hoogleraar culturele industrie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij promoveerde in 1991 op een proefschrift over hitparademuziek. 'Popmuziek is een omvangrijk en invloedrijk fenomeen in onze samenleving. Als je ervan uitgaat dat een groot deel van de wetenschap de.samenleving bestudeert, had zo'n popprofessor er allang moeten zijn. Popmuziek is bovendien een industrie geworden. Volgens sommige musici is popmuziek van de straat. Dat kan zo zijn, maar wil muziek aanslaan, dan moet de muzikant gebruik maken van geïnstitutionaliseerde communicatiekanalen.'

FRET 3 0

Illustratie: John Prop

Madonna Wat verstaan jullie onder popmuziek? Rutten: 'In de wetenschap is 'populaire muziek' de meest gangbare term om de muziek van alle dag in de industriële samenleving aan te duiden. Die muziek dus, die je door radio, tv en cd's de hele dag om je heen hoort. Voor klassieke muziek bijvoorbeeld, moet je veel meer moeite doen. Het is bij wijze van spreken moeilijker om Frans Bauer te vermijden dan om Bruckner te vinden.' Wermuth: 'Hiermee wordt tegelijkertijd geïllustreerd dat popmuziek breder is dan rockmuziek en bands. Het gaat om muziek die populair is, dus ook meer volkse muziek valt eronder.' Waarom wordt de popprofessor aangesteld bij de vakgroep communicatiewetenschap? Wermuth: 'Dat is zo gegroeid. Bij communicatiewetenschap wordt vanaf begin jaren negentig college gegeven over popmuziek en zijn er veel studenten die er scripties over schrijven. Er was een tijdje geleden nogal wat ophef over de colleges over Madonna die bij de vakgroep musicologie werden gegeven, maar bij communicatiewetenschap werd zij al veel langer bestudeerd. Wij keken bijvoorbeeld vanuit feministisch perspectief naar IVladonna als rolmodel voor jonge meiden. Er is ook duidelijk een vraag vanuit de studenten. Ik heb scripties begeleid over de meest uiteenlopende onderwerpen: van studies naar gebruik van XTC op houseparties en vermeende neonazistische trekken onder gabbers tot studies over uitvoeringsrechten.' Rutten: 'Het is belangrijk dat de hoogleraar de popmuziek in een breder verband plaatst: binnen de samenleving waarin de muziek functioneert en binnen de industrie waar de muziek deel van uitmaakt. De cultuurindustrie 'bemiddelt_ tussen artiest en publiek en bepaalt mede wat populair is. Er is tegenwoordig bijna geen muziek meer waar geen modern communicatiemedium aan te pas komt. Door radio,

Hoe ziet het profiel van de ideale popwetenschapper er uit? Rutten: 'Het moet iemand zijn met een goede theoretische basis. Iemand die. prikkelende onderzoeksvragen kan formuleren. Een academicus die goed op de hoogte is van wat er gaande is binnen de popmuziek en verbanden kan leggen tussen muziek en samenleving. Het zou een sociale wetenschapper kunnen zijn. Of een musicoloog. Maar negentig procent van de musicologen laat de popmuziek links liggen, bovendien kijken musicologen voornamelijk naar muzikale structuren. Zij stappen niet buiten de muziektaal om te kijken naar de betekenis van muziek.' Wermuth: 'Musicologen bestuderen akkoordenschema's en vinden popmuziek vaak te simpel. Frank Zappa bestuderen ze wel, want dat is "kunst, avantgardistisch, moeilijk". Er wordt dus wel musicologisch onderzoek gedaan naar popmuziek, maar heel beperkt en dan nog vaak vanuit een historisch perspectief. De kandidaat die we zoeken moet onderzoeksprojecten kunnen opzetten die op relevante vragen ingaan. Affiniteit met de popmuziek en kennis ervan is dus belangrijk. De popprofessor moet op de hoogte zijn van de maatschappelijke betekenis van popmuziek. Van problemen bij houseparties om maar iets te noemen.' Wat kunnen we venvachten van de popprofessor? Wermuth: 'Kennisvermeerdering alleen levert meestal geen concreet en meetbaar resultaat op. Wel kunnen er voorspellingen en uitspraken gedaan worden. We willen dingen begrijpen. Een hoogleraar popmuziek kan daeraan bijdragen. We verwachten van de hoogleraar populaire muziek dat hij of zij een gesprekspartner op niveau is voor de popbusiness en dat hij/zij interessante ideeën aanlevert voor beleidsmakers.' Rutten: 'Door verschillende invalshoeken te kiezen kunnen meerdere groepen ervan profiteren. Bijvoorbeeld artiesten, door een onderzoek naar hoe popmuziek beter gefaciliteerd kan worden. Maar ook de platenmaatschappijen, bijvoorbeeld door een onderzoek naar de betekenis van Internet voor hun reilen en zeilen.' Wermuth: 'De lASPM, de International Association for the Study of Popular Music, heeft in Nederland veel leden, maar omdat er in ons land geen platform is hebben de Nederlandse leden geen doorlopend contact. Het Nationaal Pop Instituut en de hoogleraar kunnen hierin een rol gaan spelen. Ook draagt de hoogleraar bij aan statusverbetering van onderzoek naar popmuziek, zodat een student die op popmuziek wil afstuderen niet langer van een begeleider te horen krijgt dat hij een 'serieus onderwerp' moet kiezen.'

december Coudvishal Den Bosch: Tarkan + Kadelen - Brabanthallen Den Haag: Superfly TNT - Paard Dordrecht: NRA - Bibelot Edam: Overland Stage - Nohol Eindhoven: Sabotage Sound Surfers - Effenaar Gouda: Claw Boys Claw - 1 3 -So What Groningen: AA & the Doctors - Viadukt; the Gathering - Oosterpoort Grootebroek: Monk + Bright Blue Gorilla + Aqua Fortis - R17 Hazerswoude: Meerman - Egelantier 's Heerenbergh: Soylent Green - de Gracht Heeswijk-Dinther: 5150 - Zwaan Hellendoorn: lovebite + Heideroosjes - Lantaarn Hengelo: Cousin Steve + Redzone + Dreddie + Hiphop-stand + DJ Sandman - Metropool Hoorn: the Covenant - Troll IJmuiden: Space Marines + Damafetch - Witte

Theater Leeuwarden: Julya Lo'ko - Harmonie Leiden: Xenomorph + Xynobite + Inner Sanctum-LVC Middenmeer: Van Dik Hout - Oude Beurs

december Eindhoven; Andrew Dorff - Effenaar Enschede: De Kast - Muziekcentrum Nijmegen:Tha Alkaholiks + Shy-Rock - Doornroosje Tilburg: Corrie en de Grote Brokken - Noorderligt

woensdag 10 december Amstelveen: Rubber e.a. - Griffioen Amsterdam: Non Melting icecreamband + Live To Us - Winston Kingdom; tha Alkaholiks Melkweg the Max Drachten: Pater Moeskroen - Lawei Eindhoven: the Satoric Dwarves - Effenaar Enschede: Johan + Benjamin B - Muziekcentrum Goes: Marcel de Groot Groep - Prins van Oranje Haarlem: De Dijk - Patronaat Utrecht: Grinn - Staira/ay to Heaven

donderdag 11 december Alkmaar: Thehowtoplays - Atlantis Almere: Marcel de Groot Groep - Roestbak Amstelveen: Mad Cow Disease + Triplex + the Bob Color - Griffioen Amsterdam: Steve Westfield & Slow Band -

janyari

Arnhem: the Regulators + Los Placebos + Serial Skankers - Goudvishal Bergen op Zoom; Silkscreen + Peter Pan - Boho Boskoop: Jetland - Tunnel Den Haag: Let's Quit - Blauwe Aanslag; U2 Coverbox - Paard Deventer: Bonobo - Burgerweeshuis Dordrecht: Claw Boys Claw - Bibelot Eindhoven: Sonar Lodge - Effenaar; Shirtlifter Popei Emmeloord: Festival of Green Leafs - Klos Enkhuizen; Simmer + Benjamin B + Recorder Hoogte Enschede: Unit Moebius - Atak Gorinchem; Ezio - de Keizer Groessen: the Flying Embryo's + Live It Out Rhinoceros Groningen: Black Orpheus, S.I.P. e.a. - Simplon Haarlem; voorronde Rob Acda Award: Smoking Saucers + In Rage + Contrast + Whatever -i- Shea + Monomelodies - Patronaat Heemskerk: presentatie St. Popwerk IJmond Heeswijk-Dinther: de Vettige Matjes - de Zwaan

A ENDAAA woensdag 3 december Alkmaar: Garp + Cry Baby + Tramps Like Us Atlantis Amsterdam; the Paladins - Melkweg; Wank-aLots + the Warthogs - Winston Kingdom Den Bosch: Dream Theater -i- Vandenplas Maaspoort Eindhoven; E-zone: multi media live-spektakel Effenaar Groningen: Andrew Dorff - Oosterpoort Nijmegen: Thanasis Mora'itis - 0 4 2 Rotterdam; Steve Westfield & the Slowband Rotown Tilburg: Eek a Mouse - Noorderligt Utrecht; Spot! - Stairway to Heaven

donderdag 4 december Alkmaar: Appendix - Atlantis Amsterdam: Bone Thugs 'n' Harmony - Paradiso; Jetland - Winston Kingdom; Human Beings + Ulanbator + Bonecrushin' + Mangra + Sativa -

Melkweg Den Haag: Eek A Mouse - Paard Deventer: Cuby & the Blizzards - Burgerweeshuis Groningen: Counting Crows + Bettie Serveert Oosterpoort; Ween - Vera Haarlem: El Vez & the Loveley Elvettes & Memphis Mariachis - Patronaat Hellendoorn: Walter Trout Band - Lantaarn Hoogeveen: Mr. T. Experience + the Groove Goolies - Box Leeuwarden: Tröckener Kecks - Harmonie; Fish Schaaf Nijmegen; Thief - Diogenes; Twenty Miles + the Delta 72 - Doornroosje Tilburg: Crossfire - Noorderligt; Vers van de Pers

- Bat Cave Zaandam: Julya Lo'ko - Speeldoos

vrijdag 5 december Amsterdam: Levellers + the Driven (uitverkocht) - Melkweg the Max; Tellurian + Walter One + MC Lunatic - Melkweg; VIP Club, met o.a. Eveline Carels - Paradiso; Life To Us + Tunnelfist - Last Waterhole; June's High + High Chapperell - Winston; Two Voices, Deux Genres - Badcuyp Apeldoorn: Lovebite + Heideroosjes - Gigant Den Haag: Mihoen - Big Confusion; Gnawa Fusion - Paard Dinxperio: Jovink & the Voederbietels Achterhoek Arena Eindhoven: Hallo Venray - Effenaar Groesbeek: Rocknacht: Walter Trout -i- Julian Sas Band + Major League e.a. - Hoeve Groningen; Eek a Mouse - Oosterpoort; Afiyet Olsun! - Simplon Haarlem: Silkscreen + Peter Pan + Bagus Patronaat Hardenberg: Within Temptation - Stam Heemskerk: Vopo's + Distress - Donkeyshot Hilversum: Pleurisy + Goddess of Desire + Ancient Rites - Tagrijn Leiden: Crackerman - LVC Nijmegen: NRA + Facing Down - Doornroosje Purmerend: Jetland - Kern Rotterdam; Ween + Cheech Wizard - Nighttown; Mr. T. Experience + Groovie Ghoulies - Vlerk Tilburg; De Dijk -i- Link - Noorderligt Utrecht; Skik + de Belangrijke Jongens - Tivoli; Dino on the Loose - SJU Jazzpodium Zaandam; Junkie XL + Crumpyhead - Kade Zoetermeer: Slagerij van Kampen - Boerderij

zaterdag 6 december Abcoude: EIbee Bad - Tumult Almelo: Mark Foggo's Skasters - Sub Rosa Almere: Pater Moeskroen - Metropole Alphen a/d Rijn: Lemur Voice - Kasteel Amersfoort: de Raggende Manne - Kelder Amsterdam: Bloem + Rex + Soviet Sex (21)= Super schunk (kl zl., 22u) Paradiso: Lust - Winston Kingdom Arnhem; Mr. T. Experience + Groovie Choulies -

FRET 3 1

Nijmegen: Escariot -i- Pure Breed - Merleyn Noord-Scharwoude: De Dijk - Koog Oosterhout: I Witness + Zombi Squad H- Quazar + Let's Quit - Toonzaal Oudenbosch: Koepelpop: Belgian Asociality -iA.B.N. + S.I.T.P. + Tresore + Vobe e.a. - Fidei et Arti Rotterdam; Stepping Stone - Esprit; Andrew Dorff + Tuesday Child - Nighttown Steenderen: Action in DC - Heezen Uden: Total Touch - Pul Utrecht; Hassan Boussou -i- Gnawa Fusion Rasa; the Levellers + the Driven (uitverkocht) Tivoli; Silicon Head - Ekko; Beaker + Default Industries + Energizer - Kikker; Trio Strakke Lucht + De 8-Baan Vlissingen: Dedication - Piek Wateringen: Tuesday Child - Nederland 3 Wijhe: Staal - Proathuus Wintelre: Jovink & the Voederbietels - 't Centrum Zaandam: Kreator + Dimmu Borgir + Krisium (19u) - Kade Zierikzee: Lovebite + Heideroosjes - Brogum Zwolle: Hallo Venray -i- Suburbs - Hedon; Dress to Impress - Eureka; Jetland - Bierton

zondag 7 december Alkmaar; Total Touch - Atlantis Amen; J.W. Roy - de Amer Amsterdam: Leidsekade Live met o.a. Ro & Paradise Funk + Benjamin B. (15u) + Foreplay + Arkarna -f- Speaker Bite Me + Jonus + Suburbs (20u) + Cousin X (klzl, 21 u) - Paradiso: Spot Bettie Asfalt Complex; Marcel de Groot Groep met gasten - Kleine Komedie; Timucin Sahin Trio - Badcuyp; Tröckener Kecks - Plantage TV, Femi Kuti & the Positive Force - Melkweg; Reprazent (uitverkocht) - Melkweg the Max Bergen: Cindy Peress & band - Taverne Eindhoven; P.B. Sandwich - Berlage; Lori Spee Stadsschouwburg Gouda: Culture Schok: Within Temptation + Neuk e.a. - de Mammoet Groningen: the Levellers - Oosterpoort Hoorn: Overland Stage - Swaf IJmuiden: Julya Lo'ko - Stadschouwburg Velsen; la Vie et la Folie - Witte Theater Leiden; Heideroosjes - LVC Lottum: the Rumble Cats - Canix Nijmegen: Lullaby for the Working Class -iMartijn de Kleer - Doornroosje Roermond: Art Fox - Azijnfabriek Rotterdam: Finale Kleurrijk Talent: Lipa + Tokabande -f Dzidzolie + Noujoum Raï -i- winnaar vorige jaar: Kardelen - Nighttown; Die Verbannten Kinder Evas + Weltenbrand - Baroeg Sneek: Undeclinable Ambuscade - Bolwerk Tilburg: Kreator + Dimmu Borgir + Krisiun Noorderligt; Green Lizard - Extase Utrecht; Augosto - Stairway to Heaven; Twenty Miles + Delta 72 - Kikker; Raj Mohan Ensemble (mi) + La Banda de Hollande + Africa 2000 (av) Rasa; Andrew Dorff + Benjamin B. -i- Gitbox! Tivoli; Bonobo - Winkel van Sinkel

maandag 8 december Amsterdam; Machinehead + Entombed (20u) + Shift (22.30) - Paradiso, Marcel de Groot Groep met gasten - Kleine Komedie; Insane Clown Posse - Melkweg the Max Apeldoorn: Dervish • Gigant Den Haag: Andrew Dorff - Paard Tilburg; the Levellers + the Driven (uitverkocht) Noorderligt

dinsdag 9 december Alkmaar; Studio Kreusch unpl. - Atlantis Almelo; Die Verbannten Kinder Eva's -iWeltenbrand - Sub Rosa Amsterdam: Slurf + Vamos - VVinston Kingdom; Tindersticks + Puressence - Melkweg the Max Breda: Bajazzo - Para Den Bosch: Moonspell + Lacuna Coil - Willem II

Paradiso; 2„ Hour Siesta + Juicy Details 4Marilyn Twice - Winston Kingdom; Finale Box Talentscouts tour, met: the O-range, Double Dubbel, Jash, Mr Slammer, de Lift, Yuli Minguel, Code 69, A-style, Junkie XL, Wes, IsOokSchitterend e.a. - Melkvyeg the Max Bergen; Make it So - Taverne Bergen op Zoom; Pater Moeskroen - Maagd Breda: Ford's Imaginary Inferno + Club Diana Para Den Haag; Corrie & de Grote Brokken - Paard Eindhoven: El Vez & the Lovely Elvettes + Memphis Mariachi Band - Effenaar Groningen; Supersub + Ocean Colour Scene Oosterpoort Haarlem; De Dijk - Patronaat Leiden: Lori Spee - Stadsgehoorzaal Rotterdam: Van Dik Hout - Nigttown Schagen; Tröckener Kecks - 't Noort Spijkenisse; Loos - D. Diamond Tilburg; Slagerij van Kampen + Lotte van Dijck & Marjolein Reitsma - Noorderligt; de Madeliefjes

e.a. - Bat Cave Utrecht; de Heideroosjes + Dandruff!! - Tivoli

vrijdag 12 december Alkmaar: Nilsson - Atlantis Amsterdam: Ezio + Eric Bibb (21u, klzl) + Claw Boys Claw + 13 (21 u) - Paradiso; O.K. 4 Now Winston Kingdom; the Dreem Teem - Melkweg Bentelo: Jovink & the Voederbietels - Spoolder Breda: 5-9 Killers + I.O.N. + Malle Rakker - Para; the Heideroosjes - Graanbeurs Deest: Action in DC - 't Zwaantje Den Bosch: Hassan Boussou & Gnawa Fusion Willem II Den Haag; Hallo Venray + Travis - Paard; Barton Dean - Big Confusion Deurne: Jetland - Roos Dordrecht; Junkie XL - Bibelot Eindhoven; Slagerij van Kampen - Effenaar Emmen: De Dijk - Muzeval Groningen: the Proov - Simplon Haarlem; Steve Westfield - Patronaat Hardenberg: Kingdom Come + Shortino - Stam Heemskerk: New Born Creation - Donkey Shot Hillegom: Neuk - Solution Hilversum: Daeonia -i- Silicon Head + Orphanage - Tagrijn Leerdam; Bouhouz + Human Pain - Jungle Leiden: December Boys - LVC Leunen: Van Dik Hout - De Steeg Nijmegen: Heineken Crossover Award: Opex + Prins Abooboo - 0 4 2 ; Johnny Smoke & guests Doornroosje Purmerend: Marcel de Groot Groep - Purmaryn Rijswijk: Pater Moeskroen - Schouwburg Roermond; Maya + Starfish Pool - Azijnfabriek; Benny 20 Amazing Fingers - 't Hoafke Rotterdam: Crivits -i- NRA + Undeclinable Ambuscade + Guiding Line + Oil - Vlerk; Lori Spee - Zuidplein Sneek: P-Double - Bolwerk Tholen: Julya Lo'ko - Meulvliet Utrecht; Dinastia Hidalguense - Rasa Venio; Cindy Peress - Splinter Waalwijk: the Gathering - Tavenu Wateringen; Exorcism - Nederiand 3 Zeist: Combo Boys - Peppel Zoetermeer; Crumpyhead - Boerderij Zwolle: Trans Euforia Express - Eureka; Zwolle Gaat Vreemd Festival - Hedon

zaterdag 13 december Alkmaar: Junkie XL - Atlantis Alphen a/d Rijn: the Gathering - Kasteel Amsterdam: Heineken Crossover Award:

Crumpyhead, S.I.T.P., New Cool Collective e.a. Paradiso; Joe Zanella Band - Winston Kingdom; Mariachi Tierra Caliente -f Posada Mexicana -

Melkweg the Max Apeldoorn: Orphanage + Within Temptation Gigant

Heiloo; Laberinto - Buk Buk Hellendoorn: Van Dik Hout - Lantaarn Helmond: J.W. Roy + the Outsiders - 't Speelhuis Hoorn; Spo-Dee-O-Dee (D) + the Be Bops - Troll Houten; Clamrox - Chipolata IJmuiden: Cimarron - Witte Theater Krommenie: Jan Rijbroek Band - Babbels Leeuwarden: De Dijk + Basis Manekalukadi Schaaf; Jammah Tammah + Tracks of the Past Leerdam: Whroumm - Jungle Leiden: R&B party - LVC Leusden: Kryptonite Garden + Trackstar + Rollercoaster 23 - IJsbreker Lierop: Tröckener Kecks - Nirwana Nijmegen: Green Lizard - MeHeyn; Gerd Doornroosje Noord-Scharwoude; Latent Talent - Koog Noordwijk: Them & M e + Hugo Remmelt & Thijs Muus - Join Oosterhout; Ignorance + Tresore + Tech-9 + Discipline - Toonzaal Reeuwijk: Hot For Teacher - Loose End Rotterdam: Sociale Werkplaats - Slingerick; Mambo Chillum - Esprit; Rebird - Rotown; Lovebite - Sensi Café Schiedam: M.l. Piercy - Toal Music Sliedrecht; Terrible Choice - Elektra Sneek; Hallo Venray - Bolwerk Tiel: Pater Moeskroen - Agnietenhof Uden: Ro & Paradise Funk - Pul Utrecht; Silvana Deluigi & ensemble - Rasa; Acid Junkies - Tivoli; CR02 + Kaj - Kikker; Trio Van der ham + 1 Step, 7 Seas - SJU Jazzpodium Vianen: Julya Lo'ko - Stadshof Vlissingen; Dulfer - Piek Voerendaal; Meerman - café de Haas Wateringen. Zoab - Nederland 3 Zaandam: the Cords - Kade; Kisscovery Crossroads Zierikzee: Lovebite + Heideroosjes - Brogum Zoetermeer: cd-presentatie DJ Knuppelhout + Overdose - Boerderij Zwolle; NRA + Collywobbles - Eureka; Zwolle Gaat Vreemd Festival - Hedon

zondag 14 december Alkmaar: Brandos unpl. + Mike Plume Band Atlantis Amsterdam: the Original Five Blind Boys of Mississippi - Paradiso; Hurricane Joy - Melkweg Den Bosch; Ezio (15u) - Plein 79 Eindhoven: Human Beings - Effenaar Goes: Jan Rijbroek Band - Pompe Gorredijk; Meerman - Swetser Hilversum Monk + Xam + Tasmanian Devils + A Style - Tagrijn Lemele: Jovink & the Voederbietels - Zaal Dijk Maasbree: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Mafcentrum Nijmegen: Dinistia Hidalguensa - 0 4 2 Rotterdam: Pater Moeskroen - Zuidplein; Hemdale -(• Exhumed + Murder Corporation + Kadath + Nyctophobic + Agathocies + Suppository + Last Days of Humanity - Baroeg; Golden Earring - Nighttown; Loos - Bruintje Beer Tilburg: Agnostic Front 4- Maximum Penalty + Vision + Morning Again - Noorderiigt; Rubber +

S.O.TD. e.a. - Bat Cave Utrecht; John Wetton + Flower Kings + Minimum Vital + Damanuel + Odyssice - Tivoli; Roscoe Chenier Blues Band - SJU Jazzpodium Valkenswaard; Julian Sas Band - Bel Zoetermeer: Lee Konitz + Rein de Graaff Kwartet Zwolle; the Outsiders - Hedon

maandag 15 december Amsterdam: Paul Carrack + Ad Vanderveen Paradiso

dinsdag 16 december Alkmaar: Marcel de Groot Groep - Vest; Ralph de Jong unpl. - Atlantis Amsterdam; Ricky Martin - Paradiso; Ocean Colour Scene + Supersub - Melkweg the Max;

december

iQ'fêüi

Agnostic Front + Maximum Penalty + Vision + Morning Again - Melkweg Hoorn: Pater Moeskroen - Park Leeuwarden: the Brandos + Ad Vanderveen + Mike Plum & band - Schaaf Tilburg: Lee Perry & the Mad Professor Noorderligt

Groningen: Red Stone - Koekkoek Hardenberg: New Adventures - de Stam Hellendoorn: Boh Foi Toch - Lantaarn Helmond: Johan + Simmer - Plato Hengelo: Hot For Teacher - Metropool Horst: Bonobo - Niks Hummelo. Jovink & the Voederbietels - Klasse

Gala

woensdag 17 december Amsterdam: Hallo Venray + the Cords (grzl) + Bedouin (klzl) - Paradise; Grupo Incidental Badcuyp Deventer: Julya Lo'ko - Leeuwenburg Groningen' Joe Cocker - Martinihal Heeswijk-Dinther: Brandos unplugged - Zwaan Nijmegen: Augusto - Merleyn; Singer/songwriter Festival - 0 4 2 Tilburg: J.W. Roy - Uitstad Utrecht: Abaddon Circus - Stairway to Heaven

donderdag 18 december Amersfoort: De Dijk - Plint

Katwijk: Hard Resistance + Tech 9 + Convit Scum Lottum: Tröckener Kecks - Canix Luttenberg: Osdorp Posse - EIckerlyc Nijmegen: Crawatte - Merleyn: Bloem + Mizzy 0 4 2 ; Random XS - Doornroosje Oosterhout: Space Marines + Bokkerijmers Toonzaal Roelofarendsveen: Kong - Splotsz Rotterdam: Bedouin - Vlerk; Claw Boys Claw Rotown; Adam Freeland - Nighttown Sliedrecht: Corpsecandie + Body Bag - Elektra; Ides of May - Esprit Terneuzen- Neuk - Kalashnikov Tlenray Hugo Remmelt + Thijs Muus - Gaellus;

Hellendoorn; the Bloose Brothers - Lantaarn Hoogeveen: Lovebite (av) - Tinck Ittersum: Jovink & the Voederbietels - Bierton Lierop: 2e voorronde Peelrockrally: Kite + Venders Breakfast + Skeleton Crew e.a. - Nin«ana Ommen: Who's the King? - Big Bull Ospel: Julian Sas Band - Peeljuweel Roermond: Vomitory + Deranged + Inhume Azijnfabriek Rotterdam: Head First - Vlerk Sevenum: Tuesday Child - Walhalla Tilburg: Action in DC + Within Temptation + Discipline + God Dethroned + Silicon Head + Bloodsessions - Noorderligt Ulft: Jan Rijbroek Band - Cogagne Utrecht: Hallo Venray + Claw Boys Claw - Tivoli Vierlingsbeek: No Strings Attached - Cryphus Zwolle: Beef Jerky + Seed Company + Rumble Fish - Eureka

zaterdag 27 december Amsterdam: de Sjonnies - Paradiso; Prince Abooboo + Opex + Junkie XL - Melkweg the

GEN DAAG Amstelveen: Dulfer + Herbie White Bigband + Martinez Move - Griffioen Amsterdam. Maceo Parker - Paradiso Den Haag: Suburbs + Marne + Facehugger + Nuff Said + Paul & Remco e.a. - Paard Eindhoven: Claw Boys Claw + 13 - Effenaar Haarlem: Heideroosjes + Farmer John Patronaat Rotterdam: Human Alert - Vlerk Schiedam: Hugo Remmelt + Thijs Muus Podium Stadskanaal: Marcel de Groot Groep - Geert Teis Tilburg: Van Dik Hout + Tuesday Child Noorderligt Utrecht: Trance Induction + Random XS - Tlvoli Zaltbommel; Pater Moeskroen - Poorterij

Celestial Season + Forever Times - Bat Cave Uden: Sonar Lodge - Pul Utrecht: Half Japanese + Plan Kruutntoone Kikker; La Banda - Rasa Vaals: Finsbury Park + Age of Orange + Schroder + Basstaard + Brotherhood Foundation - Spuugh Vlissingen: Fool Moon - Piek Waalwijk: Backfire + Deviate + Disrespect + Surface - Tavenu Wateringen: Tuesday Child - Nederland 3 Zaandam: Marcel de Groot Groep - Speeldoos; Albatros - Crossroads Zeilberg: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Bright Side Zwolle: Junkie XL - Hedon

vrijdag 19 december

Amsterdam: J.W. Roy - Betty Asfaltcomplex; Julya Lo'ko - Kleine Komedie; P.l. Man & Memre Buku, cd-presentatie - Melkweg Bergen: the Juke Joints - Taverne Groningen: Van Dik Hout + Tuesday Child Oosterpoort Haarlem: Life To Us - Tapuit; Meerman - Studio Café Hilversum: Del La Morte + Demoniac + Swordmaster + Bewitched + Enslaved + Dark Tranquility - Tagrijn Maastricht: Heideroosjes - Sterzaal Nijmegen: Contraband - 0 4 2 Utrecht: Stof - Stairway to Heaven; Sally Nyolo & band - Rasa; Albert van Veenendaal Projecten SJU Jazzpodium Venhuizen: Tröckener Kecks - Acces

Alkmaar: Hallo Venray + Travis - Atlantis Almelo: the Muffin Man - Sub Rosa Amstelveen: Trafassi - Griffioen Amsterdam: De Dijk + Bartales - Paradiso; Juliana Braga + Lilian Vieira + Alaor Soares -

Melkweg the Max; Vigi - Melkweg Baarn: Green Lizard - Boemerang Bergen op Zoom: lllphenomenon + Biatch + Coalition + Kubilay + Leon - Boho Bussum: the Gathering - Opsessie Den Haag: Dandare - Big Confusion; Mark Broom & Dave Hill - Paard Deventer: NRA + Brotherhood Foundation + Tahoe - Burgera/eeshuis Enkhuizen: Dow Chemical Company - Hoogte Goes: Meerman - New Inn Gorinchem: Pater Moeskroen - Nieuwe Doelen Groningen: Red Stone - Koekkoek; Salacious Gods + Mon'Strum - Simplon Haarlem: Simmer + Benjamin B - Patronaat Hardenberg: Catch the Rainbow - de Stam Heemskerk; Osdorp Posse + Blind Justice Donkey Shot Heeswijk-Dinther: Anouk - Zwaan Hilversum: Herdley Everet + Tasta Flava - Tagrijn Leiden: Travoltas - LVP Leusden: Ramblin' Men - IJsbreker Nijmegen: Junkie XL + Basco - Doornroosje; Cirrha Niva - Staddijk; Vandenpias - Staddijk Rijswijk: Laberinto - Don Bosco Roermond: Big Billy & the Babies - 't Hoafke Rotterdam: Gala van het Jaar - Nighttown Sittard: Claw Boys Claw + 13 - Fenix Tilburg: Half Japanese - Paradox Uden: Science Fiction - Pul Utrecht: Van Dik Hout + Tuesday Child - Tivoli; the Cookerhood - SJU Jazzpodium Valkenswaard: Jetland - Parsival Venio: Bright Blue Gorilla - Splinter Vlissingen: try-out lokale bands - Piek Zaandam: La Banda - Kade Zoetermeer: Spookrijders + Big Mike - Boerderij Zwolle: Loveblte + Heideroosjes - Hedon

zaterdag 20 december Alphen a/d Rijn: NRA - Kasteel Amsterdam: De Dijk + Bartales - Paradiso; Running Wild - Cruise Inn; Silicon Head + Orphanage - Melkweg the Max, Nicotine + Postmen + E-life - Melkweg Apeldoorn: Silkscreen + Peter Pan + Nuff Said Gigant Arnhem: Jetland - Goudvishal Bergen op Zoom: Hallo Venray + Saucebox Boho Beverwijk: the Covenant - Vervolg Bladel: 7 Zuma 7 - Nieuwe Pazzop Den Bosch: Heideroosjes + Old'Skool - Willem II Den Haag: Acetones + Perverts - Paard Deurne: Polzki Fiat - Roos Eindhoven: U-Gene + Oh Jay - Effenaar; Van Dik Hout + Link - MC Frits Philips Enkhuizen: Overland Stage + Eeekl + the Hype Hoogte Goes: J.W. Roy - Razzmatazz

zondag 21 december

dinsdag 23 december Alkmaar: Lotte van Dijck & Marjolein Reitsma Atlantis Amsterdam: the Gathering - Paradiso Haarlem: Van Dik Hout - Patronaat Nijmegen: I Compani - 0 4 2

woensdag 24 december Amersfoort: the Jukyard Angels - Gniffel Amsterdam: Pixies cover wedstrijd - Paradiso Bergen op Zoom: Zingende Fresia's - Boho Brummen: Hallo Venray - Bliksem Den Haag: Henk & Bingolettes - Paard Haarlem: Van Dik Hout - Patronaat Nijmegen: de Sjonnies - 0 4 2 Roermond: Granf + Misselijk - Azijnfabriek

donderdag 25 december Amsterdam: Quazar - Mazzo Goes: Meerman - Pompe Nijmegen: de Sjonnies - 0 4 2

vrijdag 26 december Alkmaar: Loveblte (mi) - Parkhof; LA Doors Atlantis Amsterdam: Suga Tongs + Capoeira (mi) + Brothers Testas (00.30u) - Paradiso; Bana O.K. + SD Malaika - Melkweg the Max Anna Paulowna: Tröckener Kecks - Ark Apeldoorn: Ro & Paradise Funk - Gigant Assen: Heideroosjes - Krasgebouw Colijnsplaat: Meerman - Patrijs Den Bosch: Let's Quit + Intrepid + FIctive Gates + Planet One + Ripcord - Willem II Den Haag: Incense - Big Confusion; the Gathering - Paard Diessen: Sneeuwpop: Let's Quit + Curfew + Hallo Venray + Sal Paradise + Hoodoo Club + Osdorp Posse - C.C. Hercules Doetinchem: Soylent Green - Merlijn Eindhoven: 35007 + 7 Zuma 7 + Candybar Planet + New Creatures - Effenaar Gemert: Richt Direction + Discipline + Antcow Bunker Gorredijk: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Surprise Bar Groningen: Hype Scandal - Simplon Hardenberg: Vengeance + Stranger - de Stam

december

jariüai

december

jai

zondag 11 januari

dinsdag 30 december Alkmaar: Accoustic Whale - Atlantis Amsterdam: Van Dik Hout - Paradiso Den Haag: Lethal Attack - Big Confusion Eindhoven: Benny Neyman - MC Frits Philips

woensdag 31 december Amsterdam: Oud en Nieuw Feest - Paradiso; Seedling - Winston; Wild Fire Willie - Cruise Inn; Oudejaarsfeest: Screamin' Abdubs + Amsterdam Klezmer Band e.a. - Melkweg Den Haag: '98 Gonna be Great, m.m.v. vele gasten - Paard Eindhoven: Oud en Nieuw Feest - Effenaar Tilburg: Oud en Nieuw Feest - Noorderligt Utrecht: New Years Eve Party - Stairway to Heaven; Tammah Tammah e.a. - Tivoli

donderdag 1 januari Bergen: Den Drommel - Taverne Eindhoven: Let's Quit - De Groot Roermond: Beter Uit Dan Thuis Bal, met 10

FKI

Max; Tuesday Child - Melkweg Arnhem: Mainstrike + Rain + Eyeball + 2nd to None + Spirit of '84 - Goudvishal Bergum: Laberinto - Kiehool Den Bosch: Cirrha Niva + Vick Beck e.a. - café

gelegenheidsbands - Azijnfabriek Vragender: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Overkamp Wognum: Wogpop: Stagger III + Jellypup + Seedling + White Wolf - Everland

Laat Maar Den Haag: Claw Boys Claw + 13 - Paard Den Helder: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Bliksem Drachten: Skatefestival, met Neuk e.a. - Iduna Enkhuizen; Cords + de Bossen - Hoogte Heeswijk-Dinther: Rattle Snake Shake - Zwaan Hellendoorn: Anouk - Lantaarn Hengelo: Jovink & the Voederbietels - Groothuis Hoogeveen: Julya Lo'ko - Tamboer Katwijk: Carthago + Breakbird -f Six Pack + Sockdologer - Scum Leiden: Hallo Venray + Mashed Potatoes - LVC Leusden: Raggende Manne - IJsbreker Lottum: Human Alert + Richt Direction + Tech 9

- Canix Meeden: J.W. Roy - Malgretout Meppel: Soda + Moondust - Toeter Noord-Scharwoude: Lovebite + Heideroosjes Koog Rotterdam: Dutch Metal Night met o.a. Bloodsessions, Action in DC, Within Temptation, Cod Dethroned, Xhausted (mi) + Mickey Finn & Cleveland Watkiss (23u) - Nighttown; Greyhound Blues Band - Esprit; Deranged + Vomitory + Inhume - Baroeg Ruurlo: Jane Doe - Tapperij Schiedam: Lemon Crush - Podium Sliedrecht: Nois festival m.m.v. diverse bands Elektra Tilburg: Cunhead + Veni, Vidi - Bat Cave Uden: Smartlappenfestijn met o.a. Toon de Migra - Pul Uitgeest; Van Dik Hout - the Gate Vlissingen: uitreiking Zeeuwse Popprijzen m.m.v. El Combo + Ro & Paradise Band Arsenaaltheater Waalwijk; Pater Moeskroen - de Leest; Vengeance - Tavenu Wervershoof: Julians Sas Band - Van Rooyen Wieringerwerf: Tröckener Kecks - Mariannebar Zaandam: Space Marines - Kade; the Tumblin' Dice - Crossroads Zierikzee: Hips + Post Sessie Band - Brogum Zwolle: Metamorfosia - Eureka; the Gathering Hedon

zondag 28 december Alkmaar: Backfire + Deviate + Disrespect + Surface - Atlantis Almelo: Julya Lo'ko - Theater Hotel Amersfoort: Pater Moeskroen - Flint Amsterdam: the Advent - Melkweg Baarlo: the Gathering - Sjiwa Den Haag: Fanatic + Rockid - Paard Deventer: Enge Buren - Burgerweeshuis Dordrecht: Van Dik Hout - Bibelot Ede: Julian Sas Band - Bugel Eindhoven: Hepcat + Jammah Tammah + Let's Quit - Effenaar Heerenveen: Hugo Remmelt + Thijs Muus - Sfinks Hoek van Holland: Spot - Parade Leeuwarden: Dutch Metal Night met o.a. Bloodsessions, Action in DC, Within Temptation - Harmonie Leunen: Heideroosjes - Gemeenschapshuis Nijmegen: the R'chestra - 0 4 2 Roermond: EC80R - Azijnfabriek Rotterdam: Meerman - Schoonerwil Uden: IsOokSchitterend - Pul Utrecht: Iddo & Roy - Stairway to Heaven

maandag 29 december Amsterdam: Dutch Metal Night met o.a. Bloodsessions, Action in DC, Within Temptation, Silicon Head - Paradiso; Hepcat + the Beatbusters + Jammah Tammah - Melkweg Heeswijk-Dinther: LA Doors - Zwaan

vrijdag 2 januari Alkmaar: Zaphod - Atlantis Amsterdam: Burning Spear - Paradiso Den Haag: Silent Rain - Big Confusion Haarlem: voorronde Rob Acda Award: the Ponies + Jonius + Blackheads + Life To Us + Soluna + Narcis - Patronaat Rotterdam: Rumi$i$ - Vlerk Veldhoven: Pater Moeskroen - Schalm Zaandam: Body Check - Hedon

zaterdag 3 januari Almelo: House T' Band - Sub Rosa Amsterdam: Sure Shots - Cruise Inn; Meerman Blauwhoofd; Dubwar e.a. - Melkweg Cuyk: Pater Moeskroen - Streekschouwburg Heythuysen: Bwana3 - Tom Tom Kesteren: Lovebite - Marquee Rotterdam: Blues Addiction + Marcel Scherpenzeel Band - Esprit Utrecht: Cords - Ekko Zaandam: Ashubury Faith - Kade zondag 4 januari Bergen: Kaz Lux & band - Taverne Lottum: 2 Sugar, 2 Beer - Canix Maastricht: Meerman - the Duke

maandag 5 januari Tilburg: Burning Spear - Noorderligt

dinsdag 6 januari Alkmaar: Debi Barette unpl - Atlantis

woensdag 7 januari Alkmaar: Volendammer Vishandel - Atlantis Enschede: Pater Moeskroen - Twentse Schouwburg

donderdag 8 januari Alkmaar: Longshot - Atlantis Bergen: Woody & Hardholt - Taverne Rotterdam: Agony of the First Child + Haggis + Touchdown - Vlerk; Tröckener Kecks - Rotown

vrijdag 9 januari Almelo: Elliot's Sleeping - Sub Rosa Amsterdam: Simon Phillips Band - Paradiso Coevorden: 8-Red - Metalfront Den Haag: Redical Retard - Big Confusion Groningen: Euroslagt, o.a.: Hoodoo Club, de Bossen - div. podia Leusden: voorronde Grote Prijs van Leusden IJsbreker Purmerend: Pater Moeskroen - Purmaryn Roermond: Tröckener Kecks - Azijnfabriek Rotterdam: Club Diana + Ford's Imaginary Inferno - Vlerk Zaandam: Heideroosjes - Kade Zoetermeer: the Next Pistols - Boerderij

zaterdag 10 januari Almelo: Whistier Courbois Whistier - Sub Rosa Amsterdam: Covenant - Winston Kingdom Balkbrug: Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Takens Groningen: Noorderslagfestival - Oosterpoort Hoorn: Perfect Nothing + Missing Act e.a. - Troll Leiden: Olayo Jimenez y Amigos - CC de X Leidschendam: Lovebite - Sater Leusden: voorronde Grote Prijs van Leusden IJsbreker Lierop: Ro & Paradise Funk - Nirwana Rotterdam: Batmobile - Rotown; Big Bo & Mr. Bas - Esprit Utrecht: Caridad Hierrezuele & band - Rasa; MC Dynamite - Tivoli

FRET

Alkmaar: Zilch - Atlantis Geleen: Meerman (av) - Maximiliaan Hoorn: Life to Us + Tunnelflst - Swaf Rotterdam: In Flames + Night in Gales + Borknagar - Baroeg Vlissingen: Meerman (mi) - Panta Rhei

dinsdag 13 januari Alkmaar: winnaar Bakkerij-contest - Atlantis

woensdag 14 januari Alkmaar: Studio Kreusch + C.O.T. + Martelpap Atlantis Nijmegen: the Dirtys - Doornroosje

donderdag 15 januari Alkmaar: the Hurryman - Atlantis Amsterdam: the Bob Color - Paradiso Apeldoorn: Jan Rijbroek Band - Bluescafé Dronten: Pater Moeskroen - Meerpaal Groningen: the Dirtys - Vera Tilburg: Ro & Paradise Funk - Noorderligt

- Canix Roelofarendsveen; Green Lizard + Frozen Sun + Ominous Tribe - Splotsz Rotterdam: Nervous Fellas - Esprit Utrecht; Kardelen - Rasa Wageningen: Silicon Head - Unitas

zondag 18 januari Alkmaar: Blue Train - Atlantis Amsterdam: Slag om de Wereld - Beurs van Beriage; the Dirtys - Paradiso Bergen; J.W. Roy & the One Night Band Taverne Den Bosch: Jan Rijbroek Band - Plein '79 Leiden: Folk-estafette, met 20 folkbands - CC de X Rotterdam: Hammerfall - Baroeg Tilburg: Hardcore festival - Noorderligt Utrecht: Spock's Beard - Tivoli

dinsdag 20 januari Amsterdam: Tony Rebel + Everton Blender + Sugar Black e.a. - Paradiso Nijmegen: the Ponies - Gonzo

Den Haag: Inner Sanctum - Big Confusion Eindhoven: Cords + de Bossen - Effenaar Enschede: Jan Rijbroek Band - Rockscafé Gouda: Hallo Venray - So What Haariem: J.W. Roy + the Watchman - Patronaat Heemskerk: the Covenant - Donkey Shot Hoorn: Blues & Trouble - Troll Leiden: M.l. Piercy + Junkyard Angels - LVP Nijmegen: Pater Moeskroen - Vereeniging Roermond: Human Alert - /Azijnfabriek Rotterdam: the Dirtys - Vlerk; Edge of Sanity + Necrophobic + Fleshcrawl - Baroeg Utrecht: Slag om de Wereld - Vredenburg Valkenswaard: Meerman - Rooie Sok Zwolle: Cooley's Family - Eureka; Black Metal Festival - Hedon

zaterdag 17 januari Amsterdam: Golden Earring - Paradiso; Bentley Rhythm Ace + Crystal Method + Depth Charge + Bintangs - Melkweg Apeldoorn: Hallo Venray - Gigant Barendrecht: Pater Moeskroen - Kruispunt Den Haag: Slag om de Wereld - Anton Philipszaal Hengelo: Cords + de Bossen - Metropool Hoorn; Vitalis - Troll Kesteren: Ypsilon Garden - Marque Lottum: Raggende Manne + Cowboys of the Sky

Groningen: Portishead - Oosterpoort

donderdag 22 januari Apeldoorn: J.W. Roy - Bluescafé Bergen: Aboriginals - Taverne Rotterdam: the Suburbs - Vlerk Tilburg: Hallo Venray - Noorderiigt

vrijdag 23 januari Amsterdam: Deftones - Paradiso; Fabulous Grit & the Two-bit Texas Rangers - Maloe Melo Brielle: Pater Moeskroen - Goote Den Haag: Fabulous Furiy Freak Brothers - Big Confusion Drachten: Meerman - Bluescafé Haarlem: Cords + de Bossen - Patronaat Hoorn: Hallo Venray + Travis - Troll Lisse: Midwinterfestival met o.a. the Ponies Magnifiosi Naaldwijk: Jan Rijbroek Band - Ouwe Droogh Roermond: Jump Up Kru - Azijnfabriek Rotterdam: Hellacopters + Gluecifer - Vlerk Schiedam: M.l. Piercy - het Podium Utrecht: Nazeri & Dastan Ensemble - Rasa Wijchen: Sadstone - Pardoes Zoetermeer: Human Alert - Boerderij

IsOokSchitterend! staat momenteel hoog in de hitlijsten met Voltooid Verleden Tijd. Niet gek voor een zootje ongeregeld dat anderhalf jaar geleden werd samengeraapt op het Groningse Albertus IVIagnus om mee te doen aan een songfestival voor katholieke studentenverenigingen et is donderdagavond 2 oktober, kwart voor zeven. Koopavond in Winkelcentrum Paddepoel in de gelijknamige Groninger stadswijk, HEMAworst kauwende huisvrouwen haasten zich met halfvolle boodschappentassen naar huis. Plotseling wordt de betrekkelijke rust van dit overdekte winkelparadijs verstoord. Iemand zingt Een volle asbak, lege glazen, staren mij aan vanaf de bar. Nieuwsgierig komen ze ;aangewaggeld. Is dat niet die studentenband?

december zaterdag 24 januari Amsterdam: Rowwen Hèze - Paradiso; Laurel Aitken - Melkweg Apeldoorn: Cords + de Bossen - Gigant Bladel: Thorn + Orphanage - Nieuwe Pazzop Borculo: Lovebite - One Boskoop: Jan Rijbroek Band - Tunnel Gemert: Gotterdammerung + Hoer + S.I.T.P. Bunker Heiloo: Overland Stage - Buk Buk Hellendoorn: Hot For Teacher - Lantaarn . Heythuysen: Sweater - Tom Tom Hoorn: Undeclinable Ambuscade - Troll Houten: Laberinto - Chipolata Leusden: Finale Grote Prijs van Leusden IJsbreker Lierop: Silkscreen + Peter Pan - Nirwana Lottum: Jammah Tammah - Canix Rotterdam: Trouble Inc. - Esprit Tilburg: Golden Earring (uitverkocht) Noorderligt Utrecht: Nazeri & Dastan Ensemble - Rasa Vlaardingen: Pater Moeskroen - Stadsgehoorzaal Zwolle: Head First - Eureka

woensdag 21 januari

vrijdag 16 januari

Bezoekadressen van podia zijn de vinden op Internet: h t t p : / / w w w . p o p i n s t i t u u t . n l

december

januari

zondag 25 januari Amsterdam: Peter Hammill - Melkweg Den Bosch: Sweater - Plein 79 Gemert: Jan Rijbroek Band - Alleman Nijmegen: Meerman - Paleis Rotterdam: 2Nd Change + Reaching Forward e.a. - Baroeg Uden: Rudeness Empire - Pul Utrecht: Zarbang Ensemble - Rasa

maandag 26 januari Amsterdam: Sugar Ray - Melkweg the Max Schagen: Jan Rijbroek Band - Zaal Noord Utrecht: Kalamandalan Ensemble - Rasa

woensdag 28 januari Amsterdam: Jay-Z - Melkweg the Max Nijmegen: Charivari Trio - 0 4 2 Weesp: Meerman - Natte Krant

donderdag 29 januari Amsterdam: Johnny Winter & band - Paradiso

vrijdag 30 januari Amsterdam: Johnny Winter & band - Paradiso Bellen: Meerman - Zwaantje Haariem: voorronde Rob Acda Award: Drabber + Poets on Prozac + Profat + Red Rum + the

Inderdaad. IsOokSchitterend! doet een promotieoptreden in de Free Record Shop omdat het debuutalbum Hemel en Aarde die dag officieel uitkomt. Even recapituleren. Tussen het winnen van het AHC-songfestival in maart en het uitkomen van de cd in oktober gebeurde er eerst helemaal niets, en daarna van alles tegelijk. Via via kwam IsOokSchitterend! in contact met producer Michiel Hoogenboezem en met hem werd in de zomervakantie de cd opgenomen. Ondertussen tekende de band een contract bij het gimmick-label Bunny Music (Wow, B.E.D.) van BMG, waar volledige artistieke vrijheid werd bedongen. Dit was nieuw voor Bunny, dat immers doet in frisse, voorgeproduceerde jongens en meisjespop, maar een absolute voorwaarde voor IsOokSchitterend!. De beslissing Voltooid Verleden Tijd als eerste single uit te brengen, terwijl het zeker niet het beste nummer van de cd is en eigenlijk te lang voor de radio, is dan ook door de band genomen.

E v e ^ Koopmatis / Fotografie: Reyer Boxem

lanuari

Chimney Brothers + the People Tree Leeuwarden: Frisian Rock Night: Cone + Seven Signs + Negative Prophecy - Theater Romein Leiden: M.l. Piercy-LVC Papendrecht: Pater Moeskroen - de Willem Roermond: Let's Quit - /Azijnfabriek Rotterdam: Dr Ringding - Vlerk; Fra Fra Big Band - de Doelen Utrecht: Silicon Head - Tivoli Zoetermeer: Vertical Invader + Easy Groove Society - Boerderij

zaterdag 31 januari Amersfoort: Hallo Venray - Kelder Apeldoorn: Rudeness Empire + Longshot Gigant Assen: Jan Rijbroek Band - Bonaparte Den Haag: Lilith - Big Confusion Groessen: Sadstone - Rinoceros Rotterdam: Boogie Twice - Esprit Uden: Within Temptation - Pul Zwolle: Grumpyhead - Hedon

zondag 1 februari Bergen: Jan Rijbroek Band - Taverne Breda: Pater Moeskroen - Chassé Theater Tilburg: Yobo Trip + the Urn + James Armstrong + Lamartrice McQueen & JP Band + Popa Chubby + 13 - Noorderiigt

AGENDAGEGEGENS VOOR DE MAAND FEBRUARI VÓ6R 20 JANUARI A.S. STUREN OF FAXEN NAAR: FRET, PRINS HENDRIKKADE 142, 1011 AT AMSTERDAM, FAX 020-4284287. ELECTRONISCH KAN OOK; ONS EMAIL-ADRES IS: FRET@NPI.NL

De liefde Die eigenzinnigheid toonde IsOokSchitterend! bij een live-optreden in het Radio 3-programma Denk aan Henk. Niet de hit Voltooid Verleden Tijd werd gespeeld, maar twee andere nummers van de cd. Iedereen kende die hit immers al; hier was het zaak de cd onder de aandacht te brengen. Dit tot ongenoegen van presentator Henk Westbroek, die natuurlijk graag de live-versie van de hit in zijn programma had. Toch heeft IsOokSchitterend! niet alle touwtjes in handen. Op verzoek van de platenmaatschappij werd op Hemel en Aarde de zang prominent naar voren gemixt. Terecht, want zanger Joost Marsman is met afstand het meest opvallende bandlid, maar wel lullig voor de anderen. De volle hese stem van Marsman doet bij vlagen denken aan Huub van der Lubbe, en ook nummers als Ik Wil Jou en Ze Speelt Met Mij, beide met blazers overigens, zouden niet misstaan op een plaat van De Dijk. De overeenkomsten komen niet zomaar uit de lucht vallen: Marsman blijkt een groot bewonderaar van Van der Lubbe, die hij de beste tekstschrijver van Nederland vindt. Zijn eigen teksten gaan vooral over de nacht, de straat, de fles en de vrouw. Zelf spreekt hij natuurlijk liever van de liefde. Een dag na het Paddepoel-concert, na een signeersessie in een andere lokale platentent, zitten we in De Tapperij, een wat shabby kroeg op de Grote Markt in Groningen. Bij binnenkomst blijkt IsOokSchitterend! op te staan. Toeval? Duidelijk is dat je in Groningen niet meer om de band heen kunt, er woedt een ware IsOokSchitterendl-manie door de stad. En dat wordt langzaam uitgebouwd naar de rest van Nederland. Halverwege het interview belt de manager van de band naar de kroeg met de mededeling dat IsOokSchitterend! nummer 1 staat in de Cyber Top 50. Rondje van de zaak. Het publiek wordt steeds mondiger en belt, schrijft en e-mailt de lokale helden de hitlijsten in. Voorlopig is het succes voor de Groninger stuËjentenband nog geen voltooid verleden tijd.

FRET

ondertussen een run op de cd,van de Clau-Dya's verwacht. Claudia Soumeru: 'We hebben een paar van onze zelf opgenomen promotie-cd's uitgedeeld. Ik weet nu al zeker dat die ergens gekopieerd wordt en straks voor een dollar per stuk te koop Is. Van ons laatste concert In Saigon zijn door een professionele filmploeg televisie-opnamen gemaakt. Die worden In leder geval op de plaatselijke zender uitgezonden en misschien zelfs nationaal. Als dat zo is zal er door het hele land vraag zijn naar onze cd. Het zou zelfs kunnen dat we de best verkopende artiest worden zonder dat we er ooit een cent van zien. Nou ja, het zij zo.' Voordat de groep daadwerkelijk kon optreden In Saigon moest eerst een aantal hordes worden genomen. Zo was er een groot probleem bij de douane die vijf dagen lang de apparatuur van de band vast hield. Michiel Eilbracht. 'We moesten een lijst overhandigen waarop precies stond wat we bij ons hadden. Die lijst hebben we In het Vietnamees laten vertalen. Maar op de flightcases stond alles In het Engels. Het lukte de douaniers maar niet om uit te vinden wat'nou wat was. Na vijf dagen ben Ik zelf naar ze toe gegaan en heb stap voor stap geprobeerd uit te beelden wat Iets Is. Probeer jij eens met gebarentaal uit te leggen wat een sampler Is.' Bovendien moesten de concertdata worden verplaatst nadat Vietnam tegen alle verwachtingen in de voetbalfinale van de Zuid-Oost Aziatische Spelen moest spelen. Michiel Eilbracht. 'Heel het land was In rep en roer. Niemand zou naar het concert gekomen zijn als we het tegelijkertijd hadden gehouden met de voetbalfinale. Nadat Vietnam als derde was geëindigd, ging heel Saigon de straat op om dat te vieren. Voor ons hotel stond een lange rij van toeterende brommertjes. Er werd gedanst op straat, gezongen, het was niet te geloven. Wij hebben het feest op straat mee gevierd en daar waren de Vletnamezen zeer van onder de indruk.'

De Nederlandse band Clau-Dyas gaf di najaar vier concerten in Vietnam. Met de

Remix

optredens werd geld ingezameld voor slachtoffers van landmijnen. Zangeres Claudia Soumeru en bassist Michiel Eilbracht verhalen over de reis. Gerard van ^ ^ ^ ^ ^ ^ den IJssel fotografie: Ronald Emanuel

FRET 3 4

orig jaar organiseerde Nederlander Abraham de Koek, werkzaam bij de Verenigde Naties, voor het eerst een dergelijk concert in Vietnam. Toen werd de Nederlands/Molukse zanger/gitarist Daniel Sahuleka uitgenodigd. Ongeveer 1500 mensen kwamen op het concert af. Met de actie werd 10.000 dollar verdiend. 'Dit jaar wilden we het veel groter aanpakken.' vertelt De Koek. 'Het Idee was om een concert in het voetbalstadion te geven voor 30.000 bezoekers. Ik ben bijna een jaar bezig geweest om alles te regelen. Uiteindelijk gaf de Vietnamese overheid geen vergunning. Blijkbaar vreesden ze de grote mensenmassa.' Voor het grote stadionconcert was Total Touch gevraagd. Toen de lokatie afviel moest ook een andere band gevonden worden. Dat werd Clau-Dya's, net als De Koek afkomstig uit Den Haag en omstreken. Muzikaal gezien een logische keuze. Ook Clau-Dya's maakt op de Amerikaanse leest geschoeide R&B en geniet enige -bekendheid. Zo scoorde de groep in 1994 een bescheiden hit met het nummer Tudeletutu (door De Telegraaf omschreven als 'de single met de meest originele titel ooit') en stonden ze in de finale van het Nationale Songfestival In 1996. De groep bracht nog twee andere singles uit {Didn't Mean To Turn You On en Round & Round) maar die flopten jammerlijk. Desondanks heeft de band over werk niet te klagen. Ruth )acott nam een door de groep geschreven nummer op voor haar cd Geheimen en ook Linda, Roos & Jessica maakten dankbaar gebruik van de schrijverskwalltelten van de bandleden. Binnenkort is Clau-Dya's te horen op de nieuwe cd van Nasty (van Een Moment Zonder jou). Tevens komt de cd Marinjo Surivival Party II binnenkort uit met

daarop de live-versies van Tudeletutu en Ambon Manise (een Moluks volksliedje In een R&B-jasje).

Klederdracht Eind oktober keerde Clau-Dya's terug uit Vietnam. In totaal werden vier concerten gegeven, waarvan drie in Ho Chi Minh City (Saigon) en één in de kustplaats Fung Tau. Claudia Soumeru: 'De concerten in Saigon vonden plaats in het enorme-Hoa BInh Theater met ruimte voor 3.500 bezoekers. Een heus communistisch bouwwerk; sinds de Vietnam-oorlog in de jaren zeventig werd beëindigd is het land een socialistische republiek. In het voorprogramma stonden diverse Vietnamese artiesten, waaronder de lokale beroemdheid My LInh. De shows waren een groot succes. Mensen kwamen bloemen brengen en iemand wilde zelfs alle bandleden zoenen. De eerste avond dat we speelden reageerde het publiek tijdens het openingsnummer nauwelijks. Toen we de laatste noten speelden dacht ik dat het muisstil zou blijven. Maar er brak een gigantisch applaus los. Dat enthousiasme is tijdens alle concerten gebleven.' Tijdens de concerten In Vietnam werd weer eens duidelijk hoe groot het verschil Is tussen onze Westerse samenleving en de rest van de wereld. Clau-Dya's was de achtste buitenlandse band of artiest die sinds de oorlog optrad in het land. Behalve door Daniel Sahuleka werden ze voorgegaan door John Denver, Sting en Patricia Kaas. Europese of Amerikaanse muziek is in Vietnam nog slechts mondjesmaat verkrijgbaar. MTV zendt er wel uit, maar brengt een overwegend aangepast programma met lokale sterren uit India en andere Aziatische landen. Claudia Soumeru: 'Concerten wor-

den daar op een andere manier bezocht dan hier. Zo Is het bijvoorbeeld heel ongewoon om te gaan staan. Tijdens het optreden bleef Iedereen gewoon zitten. Alleen bij de toegift kwamen ze een beetje uit hun stoel. Maar echt staan deden ze ook toen niet. Laat staan dansen.' In Vietnam werden de zangeressen en muzikanten van Clau-Dya's als megasterren Ingehaald. Claudia Soumeru: 'De lokale televisie heeft In de weken voor het concert een videoclip van ons vertoond, dus sommige mensen konden zelfs al meezingen. Aan het eind van de avond zongen we een nummer samen met de Vietnamese artiesten. You Are Not Alone van Michael Jackson. De band begon met spelen terwijl wij ons backstage aan het omkleden waren in de klederdracht van Vietnam. Toen we daarin het podium opliepen brak er zo'n ongelooflijk groot applaus los. De mensen vonden het prachtig. Voor ons zijn dat soort dingen heel belangrijk. Een show moet ook visueel aantrekkelijk zijn. Anders kan je net zo goed een plaat opzetten. Wij vinden dat gewoon maar voor de mensen daar brachten wij een vreemde nieuwe vorm van optreden.' De lokale muziek van Vietnam zelf hangt nog het meest aan tegen de Franse chansons. Zangers en zangeressen die de nummers vertolken staan meestal alleen op het podium in een galajurk of een net pak.

Pech Clau-Dya's bestaat naast de drie (Molukse) zangeressen Claudia Soumeru, Selina Loupatty en Tosca Aljal, uit Stefan Hendriks (gitaar), Jeffrey Aijal (drums), MIchlel van Veen (keyboards) en MIchlel Eilbracht (bas).

Volgens deze laatste had de tour in Vietnam ook z'n minder leuke kanten. 'We hebben een aantal zeer emotionele dingen meegemaakt. We zijn op bezoek geweest bij een opvangcentrum voor gehandicapte kinderen en wezen. Daar hebben we muziekles gegeven. Ik was erg onder de Indruk van een autistisch kind dat de hele tijd stil In de hoek zat. Toen Ik op mijn gitaar ging spelen kwam er opeens leven In hem en begon hij wild met z'n armen te slaan. Dat kan muziek dus betekenen. We zijn ook naar een school geweest waar slachtoffers van landmijnen leren weer mee te draalen in de maatschappij. Daar krijgen ze ondermeer les In lassen. Zo maken die mensen rolstoelen In alle soorten en maten die voor 1.50 dollar worden verkocht. Al met al was het een enorm Indrukwekkende ervaring. Ik hoop dat we Iets voor de mensen hebben kunnen betekenen. Dat ze weten dat ze niet alleen staan. Ikzelf heb er een hoop van geleerd. Ik kijk nu met andere ogen naar de luxe hier. Wij hebben zo'n geluk dat we hier zijn geboren. Dat besef je eigenlijk pas goed als je ziet hoeveel pech mensen aan de andere kant van de wereld hebben.'

Filmploeg De Clau-Dya's hopen volgend jaar een cd uit te brengen. Daarover zijn nu onderhandelingen met diverse platenmaatschappijen. Echt haast heeft de groep niet. 'We willen eerst weer wat meer gaan optreden' vertelt bassist Michiel Eilbracht. 'Daar gaan we de komende maanden aan werken. Helaas is het voor groepen zoals de onze niet makkelijk om aan optredens te komen. Voor kroegen zijn we eigenlijk te groot, maar voor de poppodia zijn we niet bekend genoeg.' In Vietnam wordt

Behalve met veel goede herinneringen is de band ook met Iets zeer tastbaars terug gekomen uit Vietnam. Claudia Soumeru: 'We hadden een leuk contact met de drummer van de band die de lokale zangeres en zangeressen begeleidde. Hij heeft ons een keer mee naar zijn huls genomen om zijn studio te laten zien. Ze waren daar bezig een cd op te nemen met zijn vrouw. Op minidisc hebben wij de vocalen van één van die nummers meegekregen zodat we daarvan hier In Nederland een remix kunnen maken. Die komt dan ook op de plaat van die vrouw te staan. Ze wilde ook een nummer van ons hebben om dat In het Vietnamees In te zingen.' Voor de Vietnamese geluidstechnici was de komst van de Nederlanders een buitenkansje om In korte termijn snel bij te leren. Michiel Eilbracht. 'Van te voren hadden we via Internet al gekeken welke apparatuur zij in huls hadden. Dat blijkt dus het beste van het beste te zijn, precies wat het Nederlands Danstheater In Den Haag ook heeft staan. Maar de handleidingen zijn in het Engels en dat kunnen ze niet lezen. Alles stond dus verkeerd Ingesteld. Tijdens de eerste soundcheck ben ik gaan knutselen. Binnen een uur was het geluld In de zaal helder. De volgende dag zaten er opeens veertien Vletnamezen met blocnotes bij de mengtafel. Bleek dat de directeur ze gebeld had. Het waren allemaal technici van andere theaters die over mijn schouders mee keken en continu aantekeningen maakten. De derde dag toen ik weer In het theater kwam had de technicus over een gedeelte van de mengtafel plastic plaatjes bevestigd zodat mensen de Instellingen niet meer konden veranderen.' De concerten van de Clau-Dya's hebben financieel minder opgebracht dan die van vorig jaar met Daniel Sahuleka. Volgens organisator Abraham de Koek, werkzaam bij de Verenigde Naties, komt dat doordat de productie dit keer veel groter was. 'Ik moet de eindafrekening nog krijgen maar ik verwacht dat we een paar duizend dollar over houden. Deze reis heeft echter wel veel meer publiciteit opgeleverd, zowel In Nederland als In Vietnam. En dat was ook een doelstelling. Om mensen meer te wijzen op de gevaren die er nog steeds zijn door de landmijnen. Op dat gebied Is het optreden prima geslaagd. Iedereen weet waarom we het gedaan hebben. Dat was misschien wel het allerbelangrijkste.'

FRET 3 5

s^rMW^-m

Cartigny Fotografie: Ladislav Vicic

vriend en vijand het tweede album Selfish. De groep gaat op deze cd harder, feller en overtuigender te werl< dan op de debuutplaat Something In The Water. Volgens zanger Jacko Kreukniet wordt het daarom hoog tijd voor hem en zijn collega's om de landsgrenzen te overschrijden.

'Natuurlijk, de Nederlandse markt is te klein. En als je internationaal iets teweeg wilt brengen, zul je moeten zorgen dat men niet meteen kan horen uit welk land je komt. Zoals je Duitse rockbands meteen herkent. Neem de zanger van de Scorpions. Die man die zingt al ruim „ ,,2pjaar in het Engels en hij kan er nog steeds niets van. felijk. Als je zoals hij het maar lang genoeg vol.i^'Müdt, krijgt het vanzelf iets herkenbaars waardoor i mensen het gaan waarderen. Maar dat is wel een erg ? lange weg naar succes. Daar passen wij voor.' .''Naast waardering voor de moddervette rock op Selfish is er ook kritiek. De nieuwe nummers zouden tussen wal en schip vallen: te hard voor het grote poppubliek, te soft voor de echte metalheads. Jacko: 'Wij wilden een tot nu toe allemaal iets minder voorspoedig. Haar eercd maken met een donkerdere sfeer dan de vorige en ste cd was ondanks de door Sony Music verzorgde disdaar zijn we in geslaagd. Als onze doelgroep nu iets tributie alleen in Nederland verkrijgbaar en verkocht minder duidelijk herkenbaar is, tja, so be iü Maar ik matig. Reden voor de band om met een andere platendenk dat het wel meevalt. Volgens mij kan de popliefmaatschappij in zee te gaan en het muzikale roer deels hebber ons album wel waarderen. Nirvana vonden ze om te gooien. Besloten werd wat steviger van leer te ook goed. En luister eens naar het debuut van Anouk, trekken, met behoud van de sterke internationale dat is ook flink stevig. Misschien is onze huidige sound. Dat laatste is volgens zanger Jacko Kreukniet muziek niet echt radiovriendelijk. Maar vertel me eens, (een zoon van de gelauwerde operazanger Jaap wat is dat tegenwoordig nog wel?' Kreukniet) net zo belangrijk als het gekozen genre.

H E L LOÏS E Onlangs kwam het verrassende bericht dat

HelloYse een comé-back album aan het opnemen is. De roemruchte melodieuze hardrockgroep deed vorig jaar vorig jaar een succesvolle reünie-tour, maar daar leek het bij te blijven. Zo zie je maar, de wonderen zijn de wereld nog niet uit

In de jaren tachtig stonden hardrockers bij het klootjesvolk te boek als brallerige, onverzorgde en vooral domme types. De leden van Helloïse hebben in het hiernamaals inmiddels bewezen dat dit onzin is. Zo is gitarist Arjan Boogerds copywriter geworden bij een groot reclamebureau en verdient bassist Marchell Remeeus zijn brood als politieagent. De zanger van het stel, werkzaam als commercieel manager bij een bedrijf dat in kunststoffen handelt, heeft tegenwoordig zelfs twee academische titels voor zijn naam staan. Hij verklaart waarom de succesvolle maatschappelijke carrières van de bandleden hun zucht naar leren broeken en gierende gitaren niet langer konden onderdrukken. 'Het begon allemaal door de deelname van drummer Ernst van Ee aan het project Ayreon van Arjen Lucassen', vertelt doctor ingenieur Stan Brakens. 'Hij kwam daardoor in contact met platenmaatschappij Double Dutch die Ayreon uitgeeft en ook is gespecialiseerd in het opnieuw op de markt brengen van oude platen. De eigenaar van dat bedrijf wilde opze twee LP's uit '85 en '87 op cd uitbrengen. Dat gebeurde vorig jaar en vervolgens ging het balletje rollen. De cd verkocht belachelijk goed waardoor er weer vraag kwam naar optredens. Daarom hebben we die reünie-toer gedaan. Helemaal te

FRET 3 6

gek. Volle zalen, enthousiast publiek en geloof het of niet, er werd zelfs meegezongen! je begrijpt dat we het erg naar onze zin hadden op die podia en het plan al snel ontstond om de draad weer echt op te pikken. Double Dutch kwam daarop met het voorstel om een

SOYLENT Met een eigen beheer cd opzien baren is slechts voor weinigen weggelegd. Het lukte de band Soylent Green met hun debuut Nutrient. 'Na vier nummers weet je al: deze cd kan niet meer stuk', schreef Aardschok. 'Heren en dames radiomakers, doe hier wat aan', betoogde Oor, terwijl Watt het had over 'een werelddebuut dat het ideale substituut vormt voor LSD'. En dat terwijl Nutrient in juni nog als eigen beheer-cd werd gepresenteerd. Tot drie keer toe zelfs, want Soylent Green heeft een wat ongebruikelijke, om niet te zeggen ongelukkige geografische spreiding. Eric en Martin van den Oetelaar (keyboards) wonen in ZuidLimburg, zanger Marco van de Aar in Doetinchem, drummer Jos Zoomer in Enschede en gitarist Jack Pisters in Amsterdam. Voor bij wie enkele van deze namen een gevoel van herkenning oproepen: Zoomers drumde vroeger in Vandenberg (en nog steeds in de live-band van Bert Heerink), Fox en Pisters speelden in Avalon. Van den Oetelaar en Fox kennen elkaar weer uit het 'top-veertig circuit'. Alleen zanger Van de Aar is nog relatief groen. Hij reageerde op een advertentie en kwam zo in de band terecht. De lange afstanden brengen de nodige aanpassingen met zich mee want de band is niet in de gelegenheid om elk weekend te repeteren. Eric: 'Ideeën gaan regelmatig via de fax over en weer. We hebben dan ook de nodige tijd over de plaat gedaan. De nummers hebben we inmiddels zelf zó vaak gehoord, dat het eigenlijk

Fotografie: Jan-Piern

onmogelijk is om er nog een oordeel over te geven. We hadden en hebben wel het idee dat we een goede plaat hebben gemaakt.' Lachend: 'Als zoveel verschillende mensen het nu met ons eens blijken te zijn, dan zal het ook wel kloppen. Ik ben er beretrots op. Vooral omdat fk weet onder welke omstandigheden de plaat tot stand is gekomen.'

De bandleden verspreidden de cd in eerste instantie zelf in platenzaken in hun eigen regio. 'We konden wel ook nog gaan wachten op een distributie-deal, maar dan liepen we het risico dat het materiaal out-dated zou zijn wanneer het uitgebracht werd. Uiteindelijk kregen we die deal toch behoorlijk snel. Ik denk dat de eigen beheer-periode wel in ons voordeel heeft gewerkt.

De lovende toon in de recensies op hun titelloze debuutalbum verbaast de band zelf, vertelt zanger/gitarist Rini van Willigen: 'Normaal zitten er een paar zeurderige stukjes tussen, wat gematigde en een paar enthousiaste, maar bij ons was alles tamelijk lovend. Het zal wel te maken hebben met het feit dat we al zo'n vijfjaar in de huidige bezetting bestaan en daardoor uitstekend op elkaar ingespeeld zijn. We zijn in staat spelenderwijs variaties aan te brengen, dat gaat als vanzelf. Ook als mensen ons zien krijgen ze toch wel

het gevoel dat er meer aan de hand is dan zomaar een bandje. Typerend voor ons is ook dat we doorgaan in onze stijl, dat we geloven in onze eigen ideeën ten koste van bijna alles.' Niet onbelangrijk is dat de leden (naast Van Willigen: Nico de Vos-bas, Ivo Boon-drums en Willem van der Wall-gitaar) hun sporen in de popmuziek al ruimschoots hebben verdiend. Ervaring werd opgedaan bij o.a. Tip On In, Freelance Band, Anton Geesink Band en (New) Livin' Blues. Maar de erkenning zit hem vooral in de muzikale prestaties want trendy kunnen we viertal bepaald niet noemen. Valt het na al die mooie woorden niet tegen dat er nog geen interesse is van grotere platenmaatschappijen? Rini: 'Daar kijk ik niet echt van op. Voordat de plaat uitkwam zijn we bij de nodige adressen langs geweest. Je hoort dan steeds hetzelfde verhaaltje. Ze vinden het wel goed, maar hebben geen ruimte in de artiestenstal of ze beweren momenteel niets met het soort muziek te kunnen. Als we met een tweede album onze nu opgebouwde reputatie kunnen bestendigen, heb je kans dat er uit die hoek wat interesse komt. Wat dat betreft is het jammer dat er in de randstad geen regionale zenders zijn met een impact zoals die in de provincie. Bovendien zijn de plaatselijke zenders hier niet zo snel geneigd lokaal repertoire te draaien. We zijn hier overal geweest voor akoestische sessies. Ze zeggen de cd te gek te vinden, maar ik hoor The Urn nooit op de radio. Maar we zijn zeer tevreden, hoor. Van tevoren hadden we zoiets van: al verkopen we er niet één, we hebben een prima schijf afgeleverd. Inmiddels zitten we ruim boven de duizend verkochte exemplaren. Dat is tegenwoordig al een zeer aardige score.'

tekst Fotografie: Angelique van Woerkom Wally ^ ^ ^ ^ ^

Cartigny

Fotografie: Angelique van Woerkom

nieuwe cd te maken. Die is grotendeels gefinancierd door een Japans label waar Double Dutch zaken mee doet. Want in Azië is de belangstelling voor onze muziek nog veel groter dan hier. Enfin, het is de bedoeling dat het album in februari in de winkel ligt. Er zullen op één oud nummer na allemaal spiksplinternieuwe composities op staan .'

RAG6EN

'Nooit op Met bandleden die vroeger in de Free Lance Band en Livin' Blues hebben gespeeld, mag je rustig spreken van oude rotten in het vak. Ze noemen zich The Urn, maar voor een verblijf daarin is het toch echt nog iets te vroeg. Zeker nu de reacties op hun debuut-cd zo enthousiast zijn.

Een belangrijke vraag is natuurlijk of de stijl van de band door de tand des tijds is aangetast. En zo niet, is de groep dan niet een beetje achterhaald bezig? 'De stijl ligt redelijk in het verlengde van tien jaar geleden. Maar je hoort dat wij geen jongens van 20 meer zijn. Je hoort ook dat wij een jaren '80 band vormen die in de jaren '90 weer een cd uitbrengt. En als je het weten wilt, daar ben ik trots op. Helloïse hoeft niet meer met de trend mee. We doen dit immers puur voor de gein, om nog een tijdje lekker te kunnen raggen op het podium. Het behalen van groot succes met een nieuwe plaat speelt totaal niet in onze gedachten. Maar je weet het nooit. Melo-rock komt namelijk terug. Ik merk om me heen dat er weer belangstelling komt voor echte roekliedjes. Hardcore en grunge zijn nog steeds populair, maar de echte hausse voor die genres is voorbij.' De cd van Helloïse heeft als werktitel Time And The Place For Everything. Aansluitend op de release van het album zal de groep opnieuw door Nederland gaan touren. Wegens de drukke banen van de bandleden, zal de frequentie van de optredens beperkt blijven tot de zaterdagavond.

FRET 3 7

LOWLANDS—kr-—k

volgens

TOPtg

De Lowlands Top 15 bevat uitsi

Nederlandse geluidsdragers en wordt samen-

sluitend

gesteld op basis van ingezonden briefkaarten van FRET-lezers (m/v). Je kunt je voorkeur ook electronisch kenbaar maken: stuur een e-mail naar: gert@npi.nl

<{] (12) S.I.T.P. Phoinz r D / a x j T ^ ^ ^ ^ H ^ r § (-) B A N P ZONDER B A N A A N Baksteen van de samenleving (eigen beheer) g

(15) SOYllÊNTGREEtiHutr\ent(Dawa

<S (9) CHEE^H W I Z A R D Mad Diary Of A Dairy Maid rf/egy;

Begin je bericht met: Lowlands Top 15

DE H^DEROOSJES Kung-Fu (PIAS) f V A N E | K H O U T Kopstoot van een vlinder (Columbia)

SPELREGELS Alleen recente releases van Nederlandse

caleidoscopisch vlak waarin alles mogelijk is. Ik heb daarom ook geen verwachtingen, ook al klinkt dat misschien raar. Dingen zijn zoals ze zijn en ze komen zoals ze komen. Ik sta voor alles open, luister ook naar alles. Mijn buren komen met de meest bizarre dingen aanzetten: "Ad, moet je dit horen", en dan krijg je iets uit de binnenlanden van Portugal in je handen geduwd. Dat draai ik dan en het hele blok weet dan dat ik thuis ben! Ja, ik ben ook een ochtendmens en soms moet die gitaar om halfzeven op honderd. Dat doe ik graag en zo weet iedereen dat, ook de mensen verderop!'

Chaos is een vorm van orde die wij

Music/Suburban)

niet als zodanig erkennen. Pas als de stofwolken zijn opgetrokken herkennen wij er een nieuwe, hogere orde in. Op dit moment leven we in

platen, cd's en cd-singles komen in aan-

CLAUU^BOYS C L A W Will-O-The-Wisp (Virgin)

zo'n periode van chaos, veroorzaakt

merking.

^ I R D S No Guru No Method No Beeper (Cords/Konkurrent)

door de media, het verkeer en de

Een plaat kan maximaal 3 maanden De Lowlands Top 15 wordt elke

J W ROY A N D THE ONE NIGHT B A N D Round Here (Munich)

maand aangepast op basis van de briefkaarten die uiterlijk de 15e van

fl^

de maand binnen zijn. NIEUW ADRES Lowlands Top 15, Redactie FRET,

Il talloze andere indrukken die we

GRUMPYHEAD Grumpyhead (Djax)

in de top 15 staan.

BACKFmE\

zing ligt ten grondslag aan Zap

A\\ Bets Are on (Kingfisher/Suburban)

Culture Buddha, de nieuwe cd van

^^,

Ad Visser, de vroegere presentator

CIO) D I G I T HYPER Zimmerman CDOX Recorc/s;

van Toppop die de laatste jaren

flg T - r

BEAVER The Difference Engine (Elegy)

<i](g (-)

BYZANTiUJyi f=orgotten Worlds Volume 1 (Steamin' Soundworks)

Prins Hendrikkade 142, 1011 AT Amsterdam.

H g (14) SUPERSUB Window Shopping CV/rg/n;

WANZ PRESENTEERT

2B6 fK^Tf

T.V£l^6B£r /£ TOcH

Mi DO eL OM ^^

tJii. V

succesvol is als muzikant. : n een loos uurtje voor de opnamen van de televisiekwis Waku Waku, waar hij in het panel zit, barst Ad Visser los over zijn nieuwe project. 'Zap Culture Buddha is een project dat bestaat uit drie delen: het is muziek, het is een filosofie, en er staat nog een serious game aan te komen waarmee je die filosofie in praktijk kunt brengen. De muziek is een reis om de wereld in zeventig minuten. Er zit van alles in, van opera tot rap. Het project als geheel zie ik als een systeem om in deze zap-cultuur te overleven, waarbij Buddha niets te maken heeft met het boeddhisme maar net als in een videoclip als symbool is gekozen voor de wijze van verlichting die leidt tot een hogere orde.' Waar het volgens Visser in feite om draait is de theorie van de Russische wetenschapper Prigogyne, die bewezen heeft dat in de thermodynamica, de dynamica van warmteprocessen, chaos een stadium is dat tot een nieuwe, hogere orde leidt. 'Ik zie dat ook in onze cultuur. We worden overstelpt met informatie, tera/ijl we kennis willen. In al die brij van informatie moet je net die kennis zien te vinden die je nodig hebt. Als je je niet gek laat maken door zaktelefoons, om maar een voorbeeld te noemen, kun je die dingen gebruiken om je leven een positieve draai te geven. Anders ga je ten onder in het elektronische geweld van onze chaotische samenleving. Wij noemen chaos zo omdat het niet in onze definitie van orde past, maar eigenlijk is chaos ook een vorm van orde. Het is de arrogante bekrompenheid die ons mensen eigen is: als we ons ergens geen raad mee weten plaatsen we het meteen in een negatief kader. Laatst hebben ze menselijke genen ontdekt waarvan ze de functie niet direct konden achterhalen. Die genen hebben ze dus maar junkgenen genoemd, hoe durven ze! ï

een prettig gesprek

IK m e^hl

iedere dag opdoen. Deze overpein-

A . /, /

Het kosmisch verband Door integratie en transformatie moet de chaos tot een nieuwe vorm, een nieuwe orde leiden. Als we dat naar muziek vertalen komen we dan bijvoorbeeld uit bij The Clash, een band die uit de chaos van de punk door de muziekindustrie getransformeerd werd tot een door de gevestigde orde erkend en gewaardeerd rockfenomeen? Visser: 'Dat zijn systemen die gestuurd worden vanuit andere behoeften, subsystemen van mensen die geld willen verdienen. Ik heb het over het ritme van het bestaan, dat laat zich niet sturen. Het gaat om het

grote, kosmische verband. De kosmos gaat zijn gang en als we die gang konden.doorgronden zouden we chaos geen chaos noemen. In het spel dat ik gemaakt heb gaat het erom voordeel uit die chaos te halen door er op de juiste manier mee om te springen en in mijn muziek doe ik dat door te integreren en te transformeren. Op de cd gebruik ik allerlei invloeden door elkaar. Ik heb twee songs in het Latijn geschreven, een belangrijke, invloedrijke taal. Er zitten stukken Ghanees in, en zelfs een niet bestaande taal. Verder komen er allerlei geluiden op voor, zoals verkeersgeluiden. Als geheel is het een absorberen, een integreren van allerlei invloeden qua taal, muziek en algemene zaken, waardoor uit de chaos een eigen vorm wordt gecreëerd.' Het zou het verhaal van een religieus leider kunnen zijn. Dat is het beslist niet, volgens Visser, die geen kerk aanhangt maar wel gelooft in hogere verbanden. 'Die mensen gebruiken zo'n verhaal als metafoor, om aan te geven dat er iemand is die het allemaal weet. Alleen is die iemand er net even niet, maar als je de spreker volgt komt het allemaal goed. Ik ga uit van zuiver mathematische principes. Je hebt twee hersenhelften, de linker en de rechter. Een beperkt systeem trouwens, we kunnen wel tien zinnen tegelijk bedenken maar er slechts één uitspreken. Als we telepathisch konden communiceren zou dat vele malen efficiënter zijn, dan kun je er ook nog dingen als smaak en gevoel in stoppen. Maar sinds de neocortex erbij gekomen is zijn we al een stuk verder; het is het creatieve deel van de hersenen dat ons mooie dingen kan laten doen en maken. Het werkt min of meer volgens een caleidoscopisch systeem, net als chaos. De deeltjes passen op meerdere manieren in elkaar en dat valt buiten het kader van de rechtlijnige logica van de linker hersenhelft. Als je je creatieve vermogens weet aan te wenden voel je chaos goed aan, maar je moet er dus wel voor openstaan.' Geheel in lijn met die gedachtegang gebruikte Ad Visser een track van zijn volgende project, een opera genaamd Magnetronna, als openingsnummer van Zap Culture Buddha. 'Het is niet logisch om dat te doen en alleen daardoor al gaat het een eigen leven leiden. Zo is het nu al gekozen als single. En dat heeft weer zijn effect op de opera, die nota bene nog opgenomen moet worden! Op de hoes staat ook dat mensen met ideeën over die opera contact kunnen opnemen. Zo schep je een

Zo intuïtief als hij zijn gitaar inplugt gaat hij ook te werk bij het componeren. Soms laat hij een idee jaren liggen. 'En dan ineens weet ik wat ik moet doen, de stukjes vallen op hun plaats. Als je het volgens de logische wens om dingen af te maken benadert, kom je nergens. Niet dat het op mijn manier altijd lukt, maar het werkt wel het beste. Ik vind het ook prettig om in de studio met goede muzikanten te werken, die dingen van mij overnemen als ik ze bijvoorbeeld alleen maar wil spelen omdat ze zo lekker uit mijn vingers komen. Daarom maak ik nooit nummers op mijn favoriete instrument, de gitaar. Dan krijg je composities die lekker aanvoelen en verstoor je de essentie. De intuïtieve boodschap moet je zo zuiver mogelijk houden. Bovendien heb je meer overzicht als anderen het spelen en heb je interactie door de kennis die zij meebrengen. Je hebt dan wel erg goede muzikanten nodig, maar die kom ik gelukkig vaak genoeg tegen! Ik neem ook op in verschillende studio's, als een schilder die verschillende lagen aanbrengt en vervolgens hier wat toevoegt en daar weer wat afkrabt, zodat het een soort doorleefde texture krijgt.' Waku Waku De opnamen van Waku Waku gaan beginnen en Visser moet weg, tenwijl ik hem zo graag nog over zijn verleden en mogelijke toekomst bij de televisie aan de tand gevoeld had. Als ik hem daar 's avonds over opbel houdt hij de boot een beetje af, zoals ik 's middags al enige terughoudendheid meende op te merken als het verleden ter sprake kwam. Wat geweest is, is geweest en wat nog moet komen vaft te zijner tijd wel uit de caleidoscoop, daar kwam het zo'n beetje op neen 'Waku Waku zie ik niet als televisie maken, het is meer een optreden. Ik noem mezelf een multi-media performer en daar valt het wel onder. Ik heb al zo veel voor televisie gedaan dat het niet uitgesloten is dat ik nog eens een programma ga maken, maar toen in 1985 Toppop stopte heb ik een muzikaal kompas voor me neergelegd en die koers houd ik nu nog steeds aan. Het is iets heel anders dan hitparade-muziek, waarin ik trouwens ook zeer geïnteresseerd ben. Toppop was zeker niet zomaar een leuk baantje. Ik deed dat vanwege mijn interesse voor het medium televisie en omdat het me ontzettend boeit waarom het ene liedje een hit wordt en het andere niet. Het tegenovergestelde van Toppop was mijn radioprogramma in die periode, Superclean Drearrtmachine, waarin ik muziek draaide van mensen die niet de behoefte hadden om een hit te scoren maar gewoon met hun eigen ding bezig waren.' Roland

tfü^^^

Wetzels

Fotografie: André Bakker

FRET38

FRET 3 9

Frank Boêljen de popster bestaat niet meer. Maar met Frank Boeijen de theaterheid gaat het beter dan ooit Het verschijnen van zijn nieuwe cd Vaderland^ een muzikaal reisverslag, is het startschot voor weer een theatertour. De Mijmeegse poëet die soms zo moeilijk is te verstaan geeft aan Fret tekst en uitleg,

c r thuis ij ziet er goed uit. Hij is vrolijk, maar heeft een beetje moeite met lachen. De tandarts heeft hem de dag voor ons gesprek te pakken gehad. Desondanks lacht hij veel. Maar Frank Boeijen heeft dan ook het licht gezien. Dat beweert 'ie tenminste. Hij heeft een lange omzwerving met rugzak en vriendin door Zuidoost-Azië achter de rug, en daar ontdekte hij de oorsprong van de muziek. De compositie van de natuur, zoals hij het noemt. De krekels, de wind, de regendruppels; elk getuid werd muziek. De ontdekking gaf hem prompt inspiratie voor een nieuw album. En dat was toch niet de inzet van de trip naar het Verre Oosten. Hij ging voor zijn rust. Frank Boeijen zat er namelijk helemaal doorheen. Na een uitgebreide tournee, de productie van twee albums voor Liesbeth List en de plotselinge dood van zijn vader kwam de reis als geroepen.

HET 6ROTE TERUCKIIKEN De Oriënt-trip kwam al snel in het teken te staan van het Grote Terugkijken. Gedeeltetijk kwam dat natuurlijk door het veriies van zijn vader, maar ook de confrontatie met de Oosterse mentaliteit speelde mee. Frank Boeijen verbaasde zich in Vietnam bijvoorbeeld over de houding van de Vietnamezen tegenover de Amerikanen. 'Ze koesteren geen wrok. Terugkijken op het verleden doen ze daar niet. Ze leven van dag tot dag. Dat wij in Nederland nog steeds zo worsteten met de Tweede • Wereldoorlog snappen ze ook niet.' In Indonesië, de volgende reisbestemming, werd dat Grote Terugkijken nog erger. 'Wij woonden vroeger in zo'n echte volksbuurt waar van alles en nog wat terechtkwam. Indonesiërs woonden bij ons om de hoek.' Het bracht Boeijen ertoe over zichzelf na te denken. 'Wie ben ik nu eigenlijk? Ben ik meerdere personen? Er is de zanger en er is mijn eigen persoon.'

FRET 4 0

SEK$, onacs & ROCK

NROLL

En hoe zit het met Frank Boeijen de rock 'n' roll-ster? Is hij nog rock 'n' roll? Hij was het ooit wel. In de tijd van de successen met de Frank Boeijen Groep, zo van 1983 tot 1991, was er volop seks, drugs en rock 'n' rolt. 'Maar ik was een tieneridool', klinkt het bijna verontschuldigend. 'Zonder van alles en nog wat te gebruiken, hield ik het niet vol.' Nu is dat minder geworden. Bovendien gaat Boeijen met zijn tijd mee. Cocaïne werd vervangen door soms wat XTC. 'Met Amanda (Reddington, zijn ex-vrouw) ging ik in Londen al in '88/'89 naar de eerste raves.' Sinds hij als solo-artiest muziek maakt, heeft Boeijen veel van die rock 'n' roll-gtans verloren. Door de pers wordt hij nu bij de wat bravere genres Pop en Chanson ingedeeld. Dat laatste vindt de Nijmeegse zanger belachelijk. 'Ik heb niets met het chanson', verklaart hij stellig. En om aan te geven dat het rock 'n' roti-hart nog steeds op de goede plaats zit: de helden van Boeijen zijn Bob Dylan, Neil Young, Elvis Costelto en Van Morrison. En dat zijn ze al jaren.

LKHTVOETI6HE1D Niettemin heeft Vaderland weinig met rock 'n' rolt te maken. 'De plaat is geen verzameling strak afgemeten songs maar meer een collage van geluiden, teksten en muziekinstrumenten', zegt hij er zelf over. 'De muziek komt uit een andere wereld. Een onschuldige, bijna naïeve wereld. Er straalt een rust vanaf die te vergelijken is met de gevoelens die Afrikaanse of andere wereldmuziek opwekt.' Opvallend is inderdaad dat Vaderland, meer dan voorgaande Boeijen-albums, een soort opgewekte lichtvoetigheid heeft. De reisindrukken komen voorbij in liedjes die nu eens niet omvallen van de arrangementen, maar die aangenaam voortstuwen. Boeijen: 'De plaat is meer georiënteerd op ritme. Als liedjesschrijver ben je toch

vooral geneigd je alleen met melodieën bezig te houden. Maar deze keer is de cadans van de nummers net zo belangrijk.' Toegegeven, de instrumentatie op Vaderland is exotisch. Typisch westerse instrumenten als de vleugel of de elektrisch vervormde gitaar komen op de plaat niet voor. Wel is multi-instrumentalist Rens van der Zalm (Fungus, Harry Sacksioni) druk in de weer met tinwhistIe en Marokkaanse mandoline. Maar dat maakt het natuurtijk nog geen wereldmuziek. De vraag voor wie Boeijen dit album heeft gemaakt dringt zich op. Wie koopt dit? Hij heeft geen flauw idee. Lijl<t het ook niet belangrijk te vinden. 'Ik maak de muziek die ik mis. Dat heb ik altijd gedaan.'

wDe Di^entse ba,nd Skik. • stop •

Ontdekt in 1 9 9 6 .

.^BÜ*

• stop •

Met debuutalbum "Sklk". PARANOIPE Voor veel mensen mag Frank Boeijen dan een naam uit het verteden zijn, hij kan nog steeds niet rustig over straat. Nog altijd wordt hij waar hij ook komt herkend, begroet en joviaal op de schouders geslagen. Hij is er een beetje paranoïde van geworden, maar accepteert het als de tot van de roem. Over de komende theatertournee maakt Boeijen zich weinig zorgen. Die zal wel uitverkocht raken. Hij is immers nog altijd goed voor volle zalen. Zalen met een overwegend jong publiek, en dat is opmerkelijk want jonge mensen hebben over het algemeen weinig op met het theater. Misschien zijn het de blauwe ogen en het blonde haar. Of de romantische teksten. Die helaas vaak onverstaanbaar zijn. In de periode rond de hitnotering van Zwart-Wit sloten mensen weddenschappen af over wat hij nu precies zong. Frank Boeijen neuzelde een beetje. Nog steeds trouwens. Maar zijn stem is wel herkenbaar. Met die rollende r en die zachte g. Op Cowboys In Bali zingt Boeijen tegno in plaats van tekno. Hij komt er mee weg. Evelyn ^ a n ^ ^ p Koopmans Fotografie: André Bakker

• stop •

^Pkt riefantief door in 1997. ekt dei • stop

Met "Niks is Zoas 't Lek".

Guido

Aalbers

mrondere Laat bandleden groeien van guppies tot volwassen vissen, stem je digitale televisie af op het darmkanaal, laat flitsende foto's aan je voorbijschieten gevolgd door ouderwetse Supers beelden, probeer de zanger op het rechte pad te houden op weg naar het oefenhol< en sla met een lul óp een drumstel (en ontdek dat het nog klinkt ook!). Fret doolde rond in de wondere wereld van de cd-extra. et aantal Nederlandse compact discs met als bonus een cd-rom gedeelte (meestal aangeduid als cd-extra of cd-plus) is voor zover wij konden nagaan op één hand te tellen. Vijf vaderlandse acts kw/amen tot nu toe op het idee om hun cd op te waarderen met zo'n stukje multimedia: Grumpyhead, de Raggende Manne, Hallo Venray, Guus Meeuwis en 2 Brothers on the 4th Floor. Daarnaast werden we getrakteerd op multimedia-kunststukjes van de jubilerende Effenaar en de eveneens jubilerende 2 Meter Sessies. Waar vooral de Amerikaanse muziekbranche de cdextra al heeft ontdekt, staat dit nieuwe 'multimedium' hier nog in de kinderschoenen. In het buitenland heeft elke 'big artist' inmiddels een cd-extra op zijn naam staan en vooral de grote platenmaatschappijen zijn snel op het nieuwe medium ingesprongen. Des te opvallender is het dat de initiatieven in Nederland overwegend van kleine labels afkomstig zijn. Jeroen van Erp van ontwerpbureau Fabrique (bekend van de vele platenhoezen) vindt dit een vreemde ontwikkeling. 'Het is toch opvallend dat VAN Records als eerste bij Fabrique aanklopt voor een cd-rom (van Hallo Venray red.) en niet een grote platenmaatschappij. Dat is typisch Nederlands ondernemerschap, de Amerikaanse cultuur vangt dit soort nieuwe media véél sneller op en benut ze in haar voordeel. In Nederland is men veel voorzichtiger. Terwijl juist de mengeling van informatie en entertainment zo goed werkt'. Daar heeft Jeroen van Erp natuurlijk gelijk in, want het infotainment neemt binnen alle mediavormen hand over hand toe. Wij stelden een zestal prikkelende stellingen op en tieten een aantal Nederlandse ontwerpers en artiesten daarop reageren.

FRET 4 2

Kleine lettertjes STELLING 1: Zo'n cd-rom track op een cd is eigenlijk een soort 3-dimensionaal cd-lioesje. Leo Blokhuis (redacteur/samensteller 2 Meter Sessies): 'Doe mij maar een lekkere 30 x 30 cm elpeehoes, het liefst met een dubbele uitklap. Het lijkt mij dat een goede cd-rom de plaats zou moeten overnemen van die ouderwetse grote hoes die je gedurende de hele eerste afspeelbeurt van een nieuwe LP op schoot nam en tot in de kleine lettertjes spelde.' STELLING 2: Ttieoretisch is een cd-rom-gedeelte pas echt geslaagd als de consument hem net als de audio tracks vaak draalt. De praktijk Is jammer genoeg dat je op het cd-rom gedeelte vaak al na 2 a 3 keer bent uitgekeken. Daar is Blokhuis het echter niet mee eens: 'Ik lees de bio van de band ook maar 1 keer. En 'kunst' moet je wel heel goed vinden om het steeds weer op te zoeken. Hoe vaak ben jij in het Rijksmuseum geweest?

Dat is ook een beetje het nadeel van een cd-rom: je moet er steeds voor achter je computer gaan zitten.' Bob Fosko kennen we als zanger van de Raggende Manne en als het creatieve brein achter HakkOhbar. Wat velen vergeten is dat hij ook de initiatiefnemer is van de allereerste Nederlandse cd-extra: het Raggende Manne album Rooie Pap uit 1995. Het cd-rom gedeelte werd zelfs bekroond met een Zilveren Lamp van de ADCN. Ook trendsetter Fosko is het niet met de stelling eens: 'Muziek deel je makkelijker met een groep luisteraars. Een cd-rom is een individuele bezigheid. En aardig tijdrovend. Het is dus niet met elkaar te vergelijken. Ik weet ook niet of de cd-plus het zal gaan maken.' Producer Sonic Spacehead van Grumpyhead vindt dat het wel uitmaakt met welk doel je het cd-rom gedeelte op je cd zet: 'Indien de cd-rom bedoeld is als uitgebreide bandinfo is het voldoende wanneer mensen er een paar keer naar kijken en er notie van nemen. Bij Grumpyhead was dat precies de bedoeling. Als je een cd-rom maakt met allerlei prachtige video's is het natuurlijk wel een beetje jammer als mensen er maar één of twee keer doorheen zappen. Maar ergens is het ook wel begrijpelijk: het medium heeft nog veel beperkingen, en de meeste computers zijn niet in staat

letterlijk zien als een extraatje. 'Toch zijn er genoeg cdextra's waarvan het bonusgedeelte op zich al een kunststukje is.' Djie Han Thung vindt dat dat helemaal aan de benadering ligt: 'Meestal is het inderdaad zo dat, net als bij internet-sites overigens, de diepgang bedroevend laag is. De platenmaatschappij denkt dan: cd-rom, dat is

enigszins vloeiende beelden weer te geven. Ik kijk ook liever naar een Video, dan naar een schokkerig filmpje op postzegelformaat op een computer. Het interactieve moet een cd-rom interessant maken.'

Guppies Je zou dus kunnen zeggen dat je als maker van een cd-extra van tevoren moet bepalen wat voor soort cdrom je wilt. Wil je de mensen puur wat meer info over de band verschaffen, dan volstaat een grafisch mooie, maar van opzet redelijk simpele cd-rom. Wil je daarentegen de consumenten meerdere keren het glimmende schijfje in de computer laten stoppen dan zul je een ingenieus ontwerp moeten maken dat heel interactief is en iedere keer weer boeit. De enige Nededandse cdextra die echt aan deze eis voldoet is Roole Pap van de Raggende Manne: geen lappen tekst, bio's en bandfoto's, maar een interactieve reis door het lichaam van de Raggende Man waar zelfs de makers van Spitting Image hun vingers bij zouden aflikken. Ook het cd-rom gedeelte van de nieuwe (titelloze) cd van Hallo Venray doet trouwens een gooi naar eeuwige roem, door middel van infotainment. Ontwerper Djie Han Thung van het al eerder genoemde Fabrique kwam op een paar creatieve vindingen. Zo kun je de geschiedenis van de band lezen en daardoor de bandleden laten groeien van Guppies tot volwassen visjes. Als spelelement moet je zanger Henk Koorn over een kronkelweg naar de oefenruimte laten fietsen (vergezeld door homevideo beelden!) en als je daar naar veel valpartijen komt, trakteert de band je op een privé optreden (video+geluid). Of zoals gitarist Toon Moerland het zelf omschrijft: 'Het is een mooie kroon op ons tienjarig bestaan en zo is het ook bedoeld.' Multimediaontwerper Djie Han Thung is ook verantwoordelijk voor de jubileum cd-rom van De Effenaar; een schijfje dat in dit artikel een beetje buiten de boot valt omdat het niet muziek is waar multimedia aan is toegevoegd, maar precies andersom. 'Onze zaal bestond 25 jaar en we wilden een overzicht van onze historie bieden, maar zagen het gangbare fotoboek niet zitten', aldus Peter van der Aalst, hoofd marketing en promotie van de Effenaar. Aan de cd-rom zijn vervolgens audiotracks toegevoegd zodat de mensen zonder cd-rom speler toch ook nog wat aan het schijfje hebben. De Effenaar is zeker in hun opzet geslaagd, want deze 'Effenaar enhanced-cd' is vele malen origineler dan welk fotoboek ook.

Modern STELLING 3: Consumenten vinden een cd-extra vooral leuk vanwege het spelelement, de mooie foto's en video's. De teksten (bio's e.d.) worden daarentegen amper gelezen. Daarom stellen wij dat een cd-extra vaak meer een reclame-uiting Is dan een kunstuiting, want de vorm lijkt belangrijker dan Inhoud. Volgens Michel Peters, de New Media Coördinator van Sony Music (o.a. 2 Meter Sessies cd-extra), blijft het audiogedeelte het belangrijkste en moet je de cd-rom

modern dat moeten wij ook hebben. Vervolgens hebben zij totaal geen idee wat zij daar dan eigenlijk op zouden moeten zetten. Met als gevolg een paar grote mooie plaatjes waarbij je als je op iets klikt een video van de band te zien krijgt die je dan helemaal uit moet zitten waarna je weer op iets anders kunt klikken en de volgende oninteressante video te zien krijgt, kortom zo interactief als een videorecorder.' Leo Blokhuis heeft er wel een naam voor: 'Ik zou het functionele kunst willen noemen; als het goed in elkaar zit tenminste. Maar natuurlijk is er ook sprake van een commercieel belang.' Sonic Spacehead legt een link tussen de presentatie van een band op het podium en de presentatie van de cd-extra: 'De toeters en bellen kunnen je boodschap beter overbrengen, net zoals een extreme live-act je muziek beter tot zijn recht laat komen. De vorm is een manier om iets over te brengen. Het enige gevaar is dat je het gaat overdrijven, waardoor de inhoud teveel wordt overschaduwd. Ik persoonlijk denk dat cd-rom en video nieuwe kunstvormen zijn waar nog een hoop fantastische dingen voor zijn te verzinnen en produceren.' Jeroen van Erp is het helemaal met Sonic Spacehead eens, hij baalt dan ook van de jubileum-cd van 2 Meter Sessies. De hoes van deze dubbelaar werd (net als alle vorige 2-Meter-cd's) ontworpen door zijn bedrijfje Fabrique, maar het cd-rom gedeelte werd verzorgd door Sony Music. Het gevolg is dat de hoes en de cd-rom een compleet andere lay-out hebben en dus ook een andere uitstraling: 'Het sluit niet aan bij de uitstraling en de sfeer van het programma. Ik vind dat ze bij Sony zo gigantisch de plank hebben misgeslagen. De muziek en het programma verdienen dit niet!'

moet voldoen is, dat het doel dat wordt nagestreefd ook bereikt wordt. Wat dat ook is! Immers als een cdrom bedoeld is om irritatie op te wekken en daar uitstekend in slaagt is het een geslaagde cd-rom.' Ook Michel Peters acht het niet noodzakelijk op deze manier de fans, die graag bonus-tracks willen, te bedienen. Wel vindt hij dat het de waarde van het

menten hebben om aan zo'n heidens karwei te beginnen. 'Zeker in Nededand moet je werken met mensen die bereid zijn belangeloos of op no cure no pay basis te werken. De hoeveelheid uren die er in gaan zitten is hoog; het blijft een tering-kluit werk!' Hoe zit het dan met de cd-extra van Hallo Venray? Die moet ook flink wat hebben gekost, zou je zo zeggen.

Dat blijkt mee te vallen. VAN Records heeft het geld, dat anders uitgegeven zou worden aan een grote advertentie in OOR, nu uitgegeven aan het cd-rom gedeelte en zo zijn de promotiekosten gelijk gebleven. Een slimme zet, want OOR schreef twee recensies: eentje over de cd en eentje over het cd-rom gedeelte en daarmee lijkt het gemis van de advertentie al weer aardig gecompenseerd.

Toekomst

'extra' gedeelte kan vergroten. Leo Blokhuis vindt dat de cd-extra er een stuk interessanter van zou worden: 'De grap is natuurlijk dat zo'n ding absoluut niet opdringerig is. Als je geen zin hebt, kijk je er nooit naar. Dan heb je er ook nooit last van. Al zou de hele wereld aan multinationals de resterende data op je audio-cd willen vullen met oerlelijke reclame, wat maakt het uit? Als je als artiest maar alle nummers kwijt kunt die je uit wilde brengen. Dus volgens mij is er altijd zat ruimte over voor wat visuele grappen. In het geval van de 2 Meter-cd was ons doel om ons archief een beetje toegankelijk te maken. Met deze cd heb je het complete overzicht van alle 2 Meter sessies die de eerste tien jaar zijn opgenomen, maar je zou natuurlijk ook een mooi boek kunnen uitbrengen.'

STELLING 6: Over vijf jaar heeft elke muzlek-cd een cdrom-gedeelte. De cynici vragen zich af of je überhaupt wel iets aan de muziek moet toevoegen, maar volgens Sonic Spacehead gaan we toch die kant op. Zeker als zou blijken dat cd's beter verkopen met cd-rom tracks. 'Bovendien, iedereen met een pc kan zo'n ding maken, net zoals het over een jaar of twee mogelijk wordt je eigen video's in elkaar te zetten met een gewone pc. Nu zijn er nog maar weinig mensen die cd-rom's kunnen produceren, maar op het moment dat er een hele generatie cd-rom-, video- en internetkunstenaars ontstaat verandert dat wel.' Laten we ook niet vergeten dat de cd-rom markt een sterk groeiende is. Vergelijk de computerwinkel van nu maar eens met die van vier jaar geleden! Dus lijkt het gerechtvaardigd om te beweren dat de cd-rom een vaste plaats heeft gekregen in ons medialandschap. Onderzoek wijst uit dat op dit moment 22% van de huishoudens beschikt over een computer met cd-romspeler. Sommigen trekken daaruit de conclusie dat het dus allemaal wel meevalt. Je moet natuurlijk niet vergeten dat bij de rest ook duizenden bejaarden zitten,

Kluit

Leo Blokhuis ziet wel wat in Van Erp's redenering. 'Die 2 Meter cd-rom ziet er niet echt heel goed uit, grafisch gezien...'

Irritatie opwekken STELLING 4: Een cd-extra moet ook muzikaal iets toe te voegen hebben aan de cd, bijvoorbeeld (niet eerder uitgebrachte) live-opnames of een oefenruimte-sessie. Niet noodzakelijk, vinden onze experts, je kunt ook alleen fantastische visuele zaken toevoegen. Of zoals Djie Han het zegt: 'De enige eis waaraan een cd-rom

STELLING 5; Een cd-extra zorgt ervoor dat mensen eerder tot aanschaf van de cd overgaan. Als dat zo is, dan verklaart dat waarom de grote Amerikaanse platenmaatschappijen zo enthousiast het nieuwe medium gebruiken en dan zou je je kunnen afvragen waarom men in Nederland nog niet massaal cd-extra's fabriceert. Er is nog nooit onderzoek gedaan naar het verband tussen zo'n gratis extra stukje op een cd en een beetje extra verkoop, dus we zullen het moeten doen met meningen. Djie Han twijfelt nog of een cd-rom track een hogere verkoop oplevert, Sonic Spacehead denkt van wel: 'Ik zelf zou eerder een cd-plus kopen, omdat ik benieuwd zou zijn naar de inhoud.' Ook bij Sony Music hebben ze hier al over nagedacht. Daar is de voorlopige conclusie dat de muziek in eerste instantie de belangrijkste reden is om een cd te kopen. 'Maar als iemand geld uit wil geven aan muziek kan dat stukje 'extra' doorslaggevend zijn in het keuzeproces.' Rijst natuurlijk de vraag of de baten opwegen tegen de kosten. Volgens Bob Fosko moet je sterke argu-

die waarschijnlijk niet zitten te wachten op dit nieuwe medium. Als je zou onderzoeken hoeveel mensen in de leeftijdscategorie 12 tot 30 jaar de beschikking hebben over een cd-rom speler dan zou dit percentage veel hoger komen te liggen. Juist in die leeftijdsgroep zitten de meeste kopers van popmuziek. Dus verwachten wij van Fret dat er in de toekomst steeds meer mooie, flitsende en hopelijk ook interessante cdextra's in omloop komen om ook onze muizen muzikaal te bevredigen.

FRET 4 3

DODmUZI€k

h € b b g-p|—rn i I j o € n € nk l a a r l i g g G n Jaarlijks stellen organisaties als het Anjer Fonds en het huiskopie Fonds vele miljoenen beschikbaar voor culturele uitingen, scholing en festivi teiten. De popmuziek snoept daarbij tegenwoordig aardig mee. Bijna alle grote zalen in het clubcircuit hebben FRET 4 4

' ie de bedragen leest die door de vele fondsen jaarlijks ter beschikking worden gesteld voor culturele doeleinden, krijgt de neiging te geloven dat Sinterklaas echt bestaat. Miljoenen guldens liggen te wachten op hen die ze nodig denken te hebben. Dat kunnen ook muzikanten zijn met een goed of bijzonder plan voor een band of project. En voor organisaties van festivals die denken de Nederlandse muziekcultuur te dienen met hun evenementen, bestaan ook mogelijkheden. Er is echter wel een belangrijk verschil tussen de fondsen en de goedheiligman. Is de Spaanse bisschop al tevreden als je braaf bent geweest, om voor een bijdrage van de fondsen in aanmerking te komen moet je aan reeks van voorwaarden voldoen. We hebben de belangrijkste fondsen en hun specifieke wensen en eisen voor je op een rijtje gezet. Het Thuiskopie Fonds van de Stichting De Thuiskopie is een van de grote fondsen in ons land. Op grond van de zogenaamde thuiskopieregeling vergoedt deze stichting aan de auteursrechthebbenden en houders van naburige rechten een deel van de schade die zij lijden door het privé kopiëren van beelden geluidsopnamen. Daarvoor zijn enkele jaren geleden de cassette- en videobanden een paar dubbeltjes duurder geworden. Een deel van het geld (15%) dat de stichting ontvangt alvorens het uit te keren, wordt gereserveerd voor het Thuiskopie Fonds. Dit geld is bestemd voor sociale en culturele projecten die de Nederlandse muziek- en/of audiovisuele cultuur bevorderen. Daarbij kan het gaan om projecten van uitvoerende kunstenaars, auteurs en producenten van audio- en videoproducties. Een adviescommissie van vijf personen selecteert de subsidie-aanvragen en beslist of er een bedrag wordt toegekend. Aan de hoogte van een subsidie zit geen maximum. Volgens een medewerkster keert het Thuiskopie Fonds bedragen uit variërend van 500 tot 150.000 gulden. Uiteraard is het fonds gebonden aan haar budget. leder jaar stelt men vast hoeveel geld er kan worden besteed aan subsidies; in 1996 was bijvoorbeeld iets meer dan 5.000.000 gulden beschikbaar. Daarmee honoreerde de stichting 253 van de in totaal 1350 aanvragen. Tussen die verzoeken om subsidies zaten in dat jaar overigens opvallend weinig uit de hoek van de popmuziek. Het aantal gehonoreerde aanvragen voor concoursen en festivals bedroeg slechts vijf. Ook woordvoerders van andere grote fondsen geven te kennen dat het aantal aanvragen uit de hoek van de popmuziek niet groot is. Onbekendheid met de mogelijkheden zal daarvoor een reden zijn. Maar wellicht ook het feit dat het doen van een aanvraag nogal wat administratieve rompslomp met zich meebrengt. Dat schijnt creatievelingen helaas nogal eens af te schrikken. Zo moet voor een succesvolle subsidie-aanvraag bij het Thuiskopie Fonds bijvoorbeeld aan strikte voorwaarden worden voldaan.

Het correct invullen van de aanvraagformulieren is van essentieel belang. Wordt aan één of meerdere van deze voorwaarden niet of niet volledig voldaan, dan kun je fluiten naar de begeerde subsidie. Ter indicatie: van de ruim 2000 subsidieaanvragen die het fonds in 1997 ontving, waren er slechts 833 correct ingevuld.

Thuiskopie Fonds (020 347 04 78) Voorwaarden voor aanvraag subsidie bij Tliuisl<opie Fonds zoals die gelden tot en met 1997: 1 2 3

4 5

6 7

vermelding op het aanvraagformulier van eerdere subsidie-aanvraag bij het fonds; vermelding van andere subsidiebronnen; omschrijving van het project (culturele en/of sociale relevantie, doelgroep, realisatie, distributie en tijdsplanning); het indienen van een begroting met vermelding van het tekort en de gewenste bijdrage; verschaffing van andere informatie die van belang kan zijn voor de beoordeling van de aanvraag; het indienen van de aanvraag in twaalfvoud; Op tijd zijn met de aanvraag. Dit moet gebeuren in de periode januari/februari van elk jaar. De uiterste datum is de laatste werkdag van februari. Het fonds plaatst elk jaar in januari advertenties in landelijke dagbladen om potentiële subsidie-aanvragers attent te maken op deze termijn.

De 1167 aanvragen waar iets aan schortte, gingen direct richting prullenbak. Ook bij andere grote fondsen zijn de regels erg streng. Ook wel logisch eigenlijk. Wie veel geld wil ontvangen, mag daar best een beetje voor zweten.

Hoge budgetten Er zijn nog meer grote fondsen die artiesten tot hun doelgroep rekenen en beschikken over hoge budgetten. We hebben ze voor je op een rijtje gezet: Fonds voor de Podiumkunsten (070 - 352 14 21). Deze instelling stelt subsidies beschikbaar voor activiteiten op het terrein van de professionele podiumkunsten. Een taak die het fonds heeft overgenomen van het ministerie van WVC. Daarbij kan het gaan om toneel, jeugdtheater mime, dans, jeugddans, poppentheater, muziektheater en muziek, jaarbudget: 20 miljoen gulden. Stichting VSB Fonds (030 - 257 68 88). Stelt zich ten doel financiële steun te verlenen aan projecten van algemeen-maatschappelijk, sociaal-maatschappelijk of ideëel belang. Daarnaast richt de stichting zich op educatieve projecten. Kunst en cultuur is één van de aandachtsgebieden. Kortom, het fonds heeft een erg brede doelgroep. Dat is ook te zien aan het hoge jaarbudget: 40 miljoen gulden. Stichting Prins Bemhard Fonds (020 - 623 09 51). Bestaat al sinds 1940. Oorspronkelijk werd het in Engeland opgericht om een bijdrage te leveren aan de oorlogsinspanningen van de geallieerden. Na de tweede wereldoorlog werd de doelstelling veran-

derd. Tegenwoordig worden subsidies verleend t.b.v. activiteiten op het gebied van cultuur en natuurbehoud. Theater en muziek is een van de aandachtsgebieden. Het Prins Bernhardfonds is gekoppeld aan vijftien Anjerfondsen. Die hebben dezelfde doelstelling. Het verschil is alleen hun werkveld; het Prins Bemhard Fonds geeft subsidies aan activiteiten van landelijk belang, tenwijl de Anjerfondsen provinciaal, regionaal of plaatselijk gericht werken. Het Prins Bemhard Fonds en de Anjerfondsen hebben een gezamenlijk budget. De helft daarvan is bestemd voor de Anjerfondsen. Van het jaarbudget wordt 84% besteed aan cultuur. Het gemiddelde jaarbudget van Prins Bemhard Fonds en Anjerfondsen bedraagt 29 miljoen gulden.

De Icleintjes Onbekendheid met het fenomeen subsidie is er waarschijnlijk de belangrijkste oorzaak van dat er bij de grote fondsen weinig subsidieaanvragen binnenkomen van lieden met projecten binnen de popmuziek. Zonde, want het merendeel van al die miljoenen is nu eenmaal bedoeld voor culturele doeleinden en daar hoort pop ook onder. Er zijn overigens ook nog een heleboel instellingen die kleinere, maar zeker geen onaantrekkelijke budgetten beschikbaar stellen aan

we r é en PA of een

artiesten en kunstenaars. Het betreft daarbij vaak regionaal ingestelde organisaties. Ook daarvan hebben we er een aantal op een rijtje gezet.

^^^^mxg^^p?^'-

Stichting Fonds voor Amateurkunst (070 - 352 14 21). Verleent alleen subsidie op het gebied van amateurkunst. Onder meer activiteiten die gericht zijn op de ontwikkeling, invoering en verspreiding van onbekend repertoire komen in aanmerking voor een financiële bijdrage. De instelling kent twee subsidieregelingen. Een voor binnenlandse activiteiten en een voor buitenlandse. Jaarbudget: Respectievelijk 750.000 en 200.000 gulden.

^?* --te^ö

bouwing te danken afh een fonds^Elf evenementen als

Amateuristische Kunstbeoefening Zeeland (0118 - 63 14 27). Verleent subsidie aan amateuristische kunstbeoefenaars in Zeeland met als doel de kwaliteit van Zeeuwse evenementen op dit gebied te verhogen. Het college van Gedeputeerde Staten van Zeeland beoordeelt de aanvragen. Jaarbudget: 35.000 gulden.

de Grote Prijs van

Stichting De Boer Supemiarkten (Postbus 25000, 7900 PG Hoogeveen). Wil het sociaal-cultureel leven in het verzorgingsgebied van de winkelketen bevorderen en subsidieert daarom non-profit-evenementen op dit gebied. De voorkeur gaat uit naar activiteiten die plaatsvinden binnen de provincie Drenthe. Het jaarbudget is onbekend. Gemiddelde bijdrage: 5000 gulden. -

Sociaal Fonds Buma (020 - 540 79 11). Is opgericht ter behartiging van de sociale belangen van de bij Buma aangesloten muziekauteurs en -uitgevers. De belangrijkste taak is het verzorgen van een pensioen voor de leden vanaf 60 jaar, als aanvulling op het inkomen. Het recht op dit pensioen ontstaat wanneer een componist of tekstschrijver gedurende zijn leven minimaal 18.000 gulden aan auteursrechten heeft ontvangen van Buma. De aanvrager mag niet over te veel eigen geld beschikken. Het pensioen wordt gebaseerd op het totaal aan ontvangen Buma-rechten. Hoogte pensioen: 2.500 tot maximaal 20.000 gulden.

Deze kleinere instellingen vormen slechts een deel van een groot aantal organisaties dat bereid is om musici financieel te steunen. Net als de grote fondsen leggen ze hun flappen echter niet zomaar op tafel. Wie geld wil om zijn muzikale plannen uit te voeren, zal daar zelf achteraan moeten gaan. De FNV kunstenbond, de regionale poporganisaties en natuurlijk het Nationaal Pop Instituut kunnen je vertellen bij welke fondsen je terecht kunt en waar je die kunt bereiken. Voor de doehet-zelvers: er zijn ook naslagwerken verkrijgbaar op diskette, cd-rom en in boekvorm met daarin alle gewenste informatie over fondsen, compleet met adressen en telefoonnummers. De lokale boekhandelaar of bibliothecaris zal je er graag alles over vertellen. Wally

-,-vüP^?!S

deel van fiiin ver-

Amsterdamse Fonds Voor De Kunst (020 - 624 24 43). Verleent subsidie voor presentaties, projecten of manifestaties waar niet professionele popgroepen bij betrokken zijn. De activiteiten moeten plaatsvinden in de gemeente Amsterdam. Jaarbudget: 60.000 gulden.

Studiebeurs Met een goed plan voor een muzikaal project is er dus bij deze fondsen al genoeg geld te halen, mits men de moeite neemt het één en ander op papier uiteen te zetten. Dat laatste hoeft, afhankelijk van de omvang van het project, niet eens zoveel tijd en moeite te kosten. Natuurlijk is de organisatie van een popfestival een paar dagen kwijt om alles goed in kaart te brengen. Maar een individu met veel minder prestigieuze plannen kan al klaar zijn met het invullen van een enkel formuliertje. Bijvoorbeeld in het geval dat iemand enkele optredens op festivals in verre landen wil verzorgen. Als de Nederlandse muziekcultuur daarmee gediend is, is er gegarandeerd subsidie te krijgen om reis en verblijf te bekostigen. Zo zijn er nog veel meer subsidiabele avonturen te bedenken. Maar het animo onder popmuzikanten om zich hierin te storten, lijkt niet erg groot. 'Mensen die na afloop van hun studie een aansluitende opleiding in het buitenland willen gaan volgen, kunnen daarvoor van ons een studiebeurs krijgen', vertelt Gijs van de Hom van het Prins Bemhard Fonds. 'Die mogelijkheid bestaat ook bij andere fondsen. Echter, wij hebben nog nooit een beurs verstrekt aan een persoon die ergens een opleiding op het gebied van popmuziek wil gaan volgen. Simpelweg omdat daar nog nooit een aanvraag voor is binnengekomen. En dat terwijl een dergelijke studie toch wel degelijk tot de mogelijkheden behoort.'

voor

Nederland zouden zonder die bijdrage nooit bestaan. Wie zijn deze gulle

r^ gevers? Hoe kun je hun geld krijgen?

ret wijst je de »"off'

Cartigny

FRET 4 5

Rick ^ Q ^ ^ ^ Treffers Fotografie: Fred van Diem

Tien jaar bestaat Ttie Bob Color, de achitkoppige kolkende mengelmoes van ska, funk, rock, soul en ongein uit Amsterdam. Met veel succes speelt de band in binnen- en buitenland. Reden voor zanger, manager en klauteraar Rob Wiedijk er nog eens tien jaar aan vast te knopen.

10 jaar

'Ik ben een panische optimist' eel mensen denken dat Bob Color mijn eigen naam is. Ik zit er voor mijn leven aan vast, maar dat is helemaal niet erg.' Het is zelfs handig meent Rob Wiedijk (42), de kale spil van de onvermoeibaar ogende groep. Hij is bij velen geliefd en wordt door anderen verguisd. Populair is hij bij nietsvermoedende feestgangers die uit zijn op een spectaculaire muziekshow vol spetterend jolijt. Verguisd door sommige poprecensenten en muziekliefhebbers die The Bob Color afschilderen als een oppervlakkig stelletje protsenmakers zonder muzikale vernieuwingsdrang dat elk jaar dezelfde show afdraait en met die geslepen formule nog scoort ook. 'Het gaat bij ons om het entertainment', geeft Wiedijk ruiterlijk toe. 'In recensies in het buitenland beschrijven journalisten wat er allemaal te zien is geweest en in de laatste alinea besteden ze eventueel wat aandacht aan de prestaties van de muzikanten. Hier in Nederland word je vaak alleen op de muziek beoordeeld. Daar zijn muziekrecensenten natuurlijk voor, maar The Bob Color is veel meer dan muziek. Maar omdat wij in Nederland hoofdzakelijk in popzalen spelen, komen er natuurlijk geen theaterrecensenten op ons af. Wij zijn zo breed geworden dat wij bij geen enkele journalist meer horen. Wat dat betreft hebben wij het onszelf wel moeilijk gemaakt. Waarschijnlijk worden wij als band nooit verschrikkelijk groot, omdat wij door velen niet voor vol worden aangezien. Wij horen ook helemaal niet in een serieus popblad als OOR, want wij zijn geen serieuze popgroep.'

Slijtageslag Zanger/manager Wiedijk en de bebrilde gitarist Frank de Louw zijn de enige twee bandleden die de slijtageslag van tien jaar onophoudelijk optreden hebben doorstaan. The Bob Color wisselt nog sneller van personeel dan Spaanse voetbalclubs van trainer. Wiedijk vindt dat de normaalste zaak van de wereld. 'Soms houden bandleden het voor gezien, omdat de muzikale uitdaging er na drie jaar Bob Color er wel een beetje af is. Ik kan mij dat trouwens wel voorstellen. Anderen, zoals zangeres Donja Pessy, storten zich in solo-projecten en dat gaat niet samen met spelen in The Bob Color met zo'n 150 optredens per jaar. Ik sluit trouwens niet uit dat er binnenkort twee Bob Colors zullen zijn. Met één bezetting voor de poppodia en eentje voor de theaters. Wij denken er namelijk al een tijdje over een theatershow op poten te zetten. Groepen als Pater Moeskroen of Het Groot Niet Te Vermijden Dans- en Showorkest hebben ons daarbij geprikkeld. Omdat wij elke zomer heel veel spelen is het er nog niet van gekomen om die show voor te bereiden, maar het komt steeds dichterbij." De bedachtzaam formulerende zanger is in het dagelijks leven geen schim van de tot waanzin neigende clown die Wiedijk op het podium is. Is de explosieve Wiedijk het uitvloeisel van een uitgekookt marketingconcept of is hij gewoon schizofreen? 'Het is een soort gespleten-

FRET 4 6

held die vaker voorkomt bij popmuzikanten. In het dagelijks leven zijn ze gesloten of stotteren ze en op het podium zijn ze heel extravert. Einzelgangers zijn het. Bij mij is het voor een deel sociale angst. Ik bind mijzelf niet makkelijk. Aandacht krijgen van tienduizend kennissen is leuk, maar ik wil ze niet allemaal echt kennen. Toen ik nog programmeur was bij jongerencentra vond ik het wel heel leuk dat, als ik overdag door de stad fietste, door bezoekers herkend werd. Misschien heb ik te weinig liefde in mijn jeugd gehad, ik weet het niet. Laatst kwam er een meisje na een optreden in de kleedkamer. Zij wilde de manager spreken met wie zij eerder zo'n aangenaam en rustig telefoongesprek had gehad. Alle bandleden wezen naar mij, waarop zij nogmaals aandrong dat zij toch echt de manager wilde spreken en niet die geflipte kale zanger. Opnieuw wezen alle bandleden in mijn richting. Ik heb op het podium nu eenmaal de functie van dolgedraaide druktemaker. Dat is een rol die ik graag en heel bewust speel. Het is een speL Ik heb er alles voor over om het publiek in beweging te krijgen. Het is ook een puur fysieke verslaving. Wij willen van begin tot eind knallen en niet rustig opbouwen. Wij spelen een enkele keer op een bruiloft en als dat niet van de grond komt, geef ik de mensen letterlijk een schop onder hun kont.' 'Ik stop ook veel seks in mijn grappen, want dat werkt goed. Soms zijn die seksgrappen heel plat. Ik hou niet van john Lanting's Theater van de Lach, maar soms zit ik daar gevaarlijk dicht tegenaan, ja. Als ik zelf wil lachen ga ik wel naar Alex D'Electrique of De Nieuwe Snaar, maar als het Bob Color-publiek André van Duinachtige grappen nodig heeft om los te komen, dan doe ik dat gewoon, hoewel ik helemaal niet van André van Duin houd.' 'Uiteindelijk lukt het ons altijd om het feest aan de gang te krijgen, maar om nu te zeggen dat optreden voor onszelf altijd net zo'n feest is als voor de fans, nee. )e denkt toch niet dat alle bandleden staan te springen om zo'n flauwe cover als I've Got the Music in Me van Kiki Dee uit de kast moeten halen om het publiek aan het dansen te krijgen? Als je zoveel optreedt zijn spanningen binnen de band niet te vermijden. Soms ben je behoorlijk met elkaar uitgeluld.' Spanningen - laat staan schrijnend verdriet - hoor je nauwelijks terug in de muziek van The Bob Color. Wiedijk houdt zich een beetje op de vlakte als ik hem vraag waar hij zijn problemen of zijn verdriet laat. Een mens kan toch onmogelijk altijd zo vrolijk zijn? Wiedijk: 'Ik keer tegenslagen om. Als bij thuiskomst blijkt dat mijn huis in brand staat, zal ik het meteen relativeren. Leuk! Verhuizen, nieuwe spulletjes kopen! Wat er ook gebeurt, ik zal altijd de humor van iets blijven inzien. Het positieve eruit halen en het negatieve wegwerken. Ik ben gewoon een panische optimist. Als ik mij niet zo goed voel, werkt optreden juist bevrijdend voor mij. Wat is er trouwens mis met vrolijkheid? Vrolijkheid is helemaal geen probleem voor de meesten. Of wij nu op een surf-, punk of skatefeest spelen, de mensen komen

om te springen. Zaalhouders klagen wel eens dat er bij onze concerten zo weinig gedronken wordt omdat iedereen aan het springen is. Nou, dat is juist wat wij willen.'

Polarisatie Aan het aantal optredens per jaar afgemeten, is The Bob Color beslist geen kleintje, maar hoe lang zijn jongeren nog te porren voor de in muziekvorm gegoten gekdoenerij van deze band op leeftijd? 'Dat is het en ge in mijn leven waar ik mijzelf soms erg zorgen over maak', bekent Wiedijk. 'Wij hebben nooit hip willen zijn. Je hoort bij ons geen trance of raggamuffin, hoogstens een beetje R&B. Wij moeten steeds weer nieuwe fans aanboren, want de meesten die ons tien keer hebben zien spelen, komen daarna niet nog een keer. Zo spelen wij al jaren in jongerencentrum Buk Buk in Heiloo. Vroeger altijd een uitverkocht huis. Een paar jaar terug waren er plotseling maar 200 man. Toen schrok ik weL Ik durfde toen niet terug te bellen of wij volgend jaar weer konden komen. Wij worden nu geassocieerd met de oude garde van Herman Brood en Golden Earring, terwijl die jonge gasten liever naar Osdorp Posse of de Heideroosjes gaan. Bovendien is het middelbare scholencircuit totaal ingezakt. Er is geen leraar meer die nog live-bands programmeert. Er zijn alleen nog maar houseparties. Die middelbare scholieren worden drie jaar later vrijwilliger bij een jongerencentrum. Het is de vraag of ze ons dan kennen. De jeugd in Nederland is momenteel niet geïnteresseerd in popconcerten, behalve stadionconcerten dan.' 'In het buitenland gaat het er toch echt anders aan toe. Daar hebben zij veel minder last van die polarisatie. In Zwitserland heb je bijvoorbeeld veel meer live-zaaltjes dan hier. Niet alle discotheken draaien house. In het plaatsje Balie spelen wij in de winter voor uitzinnige jongeren met paars geverfd haar en van die legerkistjes aan en in de zomer spelen wij op het plaatselijke jazzfestival voor een Take That-publiek. En iedereen gaat uit zijn dak.' Op 25 januari viert The Bob Color haar tienjarig jubileum in Paradiso. Zo veel mogelijk ex-bandleden zijn opgetrommeld dit feest muziliaal luister bij te zetten.

De huidige bezetting van rhe Bob Color: Rob Wiedijk Frank de Louw Raoul Patrick Roosenstein Jo |o van de Berg William Nuruwe Andrew McDonald Bruce i Miguel Boelens Doron Kima

zang gitaar drums zang bas trombone saxofoon keyboards

FRET 4 7

Wally ^ m m ^ ^ ^ Cartigny Fotografie: Angelique van Woerkom

'CommercieeL Binnenkort verschijnt het debuutalbum van Critical Mass, de happy hardcore hitmachine uit Rotterdam. Na diverse hitsingles wil de formatie ool< naam maken als album-act.

succes

ritical Mass is genoemd naar producer Ed Bout, een zwaarlijvige Rotterdammer die volgens zichzelf erg kritisch met muziek bezig Is. Het succes van de groep kwam voor hem als een verrassing. In het kort is de geschiedenis van de formatie als volgt verlopen: Ed was voor zijn eerste solo-producties wat aan het klooien met studio-apparatuur. Hij liep collega-producer Dave van Hasselaar tegen het lijf en al snel was er sprake van een duo. Het tweetal was in contact gekomen met gabbermaatschappij ID&T Records en werd gevraagd om voor de verandering eens iets commerciëlere muziek te schrijven dan het ordinaire hakwerk. Dat deden ze en prompt

zakeLijK^ Karachi Ed ging dus snel op zich naar een geschikte zangeres. Die vond hij al spoedig door een tip van een vriend. Hij moest maar eens gaan luisteren naar ene Ludmilla die geregeld stond te zingen in een café in de havenstad. 'Op de avond dat Ed kwam kijken was ik lazarus en totaal niet onder de indruk', vertelt de blonde zangeres. 'Ik zong twee of drie keer per week in een karaoke-bar. Gewoon ballads van Whitney Houston en zo. Er was wel eens vaker een producer komen kijken, maar dat had nooit wat opgeleverd. Tot mijn stomme verbazing belde hij me echter een paar dagen later op voor een afspraak.' En zo werd Ludmilla het vrouwelijke gezicht van de groep. Haar mannelijke collega MC Energy (Danoy) werd kort daarna aan de formatie toegevoegd. 'We deden wat optredens op de Thunderdome-feesten van ID&T', vervolgt Ludmilla. 'Daar merkten we dat de act niet compleet was. Ik deed m'n best om goed te zingen, maar het publiek wilde meer dan dat. Hakkuuhhü, klonk het vanuit de zaal. Aanvankelijk was ik daar verontwaardigd over, maar het idee om Danny als MC toe te voegen stond me wel aan. Daarmee konden we iedereen tevreden stellen.' Een tijd lang ging het prima met de groep. In de flat van Ed werd een splinternieuwe studio neergezet en werkte men aan een serie hits. ID&T Records zag het helemaal zitten en sprak vorig jaar zelfs van een act die de status zou gaan krijgen van 2 Unlimited. Maar dat bleek iets te hoog gegrepen. Er werden vier hits op rij gescoord, maar een sterstatus bleef uit. Enerzijds doordat de formatie noch de platenmaatschappij op dat moment ervaring had met marketingstrategieën voor een act op dat niveau. Anderzijds vanwege het genre waarin de groep zich begaf. 'We maakten happy hardcore waardoor er geen grootscheepse promotie op gang kon komen', verklaart Dave. 'Die stroming is uitsluitend gericht op Nederland. Zelfs in Duitsland is het moeilijk om te scoren met happy hardcore. Charly Lownolse & Mental Theo maken voor dat land ook andere mixen van hun muziek. Dat maakt het heel moeilijk om een dergelijk pretentieus plan te verwezenlijken. De Nederlandse markt alleen is daar eenvoudig te klein voor.'

Nieuwe koers

Die cd zal dan ook niet alleen simpele, goed in het gehoor liggende liedjes bevatten, beloven producers Ed Bout en Dave van Hasselaar.

FRET 4 8

scoorden ze een hit met het nummer Dancing Together. ID&T blij, Critical Mass vet in de stress. Want Ed en Dave waren nog niet echt klaar voor het werk aan de top. Ze hadden nog geen eigen studio en wat erger was, ze hadden geen artiesten die op konden treden. 'Wij vinden het heel leuk om platen te maken, maar we zijn geen muzikanten' aldus Ed. 'Doordat het succes zich plotseling aandeed, waren we ineens genoodzaakt om het podium te betreden. Dat was niet onze ambitie. Ik voelde me tijdens optredens op house-feesten met zo'n keyboard om m'n nek goed voor lul staan.'

De laatste single Together In Dreams maakte een vooriopig einde aan het hitsucces van het viertal. Het nummer werd nauwelijks opgepikt door de landelijke radiostations en TMF. Een goeie gelegenheid voor Ed en Dave om zich te bezinnen op de te volgen muzikale koers. 'We gaan minder trendy werken, minder op safe spelen. Dat hebben we te lang gedaan. We waren bang dat we met minder voor de hand liggend materiaal succes en inkomsten zouden kwijtraken. De nieuwe nummers zullen minder thuishoren in het happy hardcore genre, meer sfeer hebben, en minder zijn opgebouwd volgens het aloude couplet-refrein-principe. Daardoor zal Critical Mass meer een eigen gezicht krijgen. Aan de andere kant moet onze muziek wel commercieel verantwoord blijven. We vormen een hecht team van vier mensen. Ludmilla en ik hebben een baan opgegeven voor de muziek, Danny een studie. Nu moet iedereen dus wel z'n boterham kunnen blijven verdienen met deze groep. Maar de angst dat we daar niet in slagen, mag ons niet gaan beheersen', aldus Ed. Die nieuwe nummers zijn bedoeld voor het eerste album van de groep. Die cd stond oorspronkelijk gepland voor deze maand, maar zal nu pas begin 1998 gaan verschijnen. 'Als we heel hard hadden doorgewerkt, zouden we het wel hebben gered om het album voor de feestdagen uit te brengen', vertelt een opmerkelijk eerlijke Dave. 'Maar de single loopt niet goed. In dit genre is het dan onverantwoord om met een cd te komen. Er komt begin volgend jaar eerst een nieuwe single uit. Zodra die behoortijke airplay krijgt, willen we gaan scoren met on^ debuutalbum.'

Nu Het Zo Ver Is is het vijfde album van d e

Amsterdamse

zanger

Gordon. Geen wereldschokkend nieuws, ware het niet d a t Tjeerd Oosterhuis tekende voor het meren-

Zwarte muziek, R&B voornamelijk. Daar moet je wel een producer voor hebben die dat ook voelt. Ik heb Tjeerd vorig jaar april op mijn kantoor gehad. Hij kwam gewoon langs om een paar bandjes te laten luisteren. Total Touch was toen nog helemaal niet bekend. Hij liet ook dingen van zijn zusje horen die hij zelf had geschreven. Toen was het meteen duidelijk: hem moest ik hebben.'

deel van de nummers en de productionele touwtjes stevig in handen had. De plaat staat vol met R&B en soul en heeft dat onmiskenbaar lekkere Total Touch-geluid. a zijn melodramatische topper Kon Ik Maar Even Bij je Zijn uit 1991 (tegenwoordig hoog in de top 10 van uitvaartmuziek), wist Gordon nog veertien andere hits te scoren. Hij gaf concerten in de RAI, de ArenA en Ahoy', en zette zelfs menige verkiezingsavond van de VVD luister bij. Zijn albums werden bekroond met goud en platina en in 1992 werd hij onderscheiden met de Zilveren Harp van Stichting Conamus. Maar zoals het spreekwoord zegt: wie geld heeft is niet altijd gelukkig. De zanger figureert regelmatig in de roddelpers waarin zijn privéleven uitgebreid wordt belicht, besproken en becommentarieerd. Vorig jaar leidde een suggestief art:ikel in Story zelfs tot een proces wegens smaad. Na dit persoonlijke en ook commerciële rampjaar kwam er tijd voor bezinning. Gordon bracht de eerste maanden van 1997 op de weegschaal door en schreef een kookboek met dieettips dat in januari van de persen gaat rollen. Hij veranderde zijn looks van gezellige dikkerd naar trendy stud en dook met Tjeerd Oosterhuis de studio in om een echte R&B-plaat te maken.

De combinatie Tjeerd en Gordon is minder vreemd dan ze lijkt, zegt de zanger. 'Als je mijn cd's goed beluistert:, is het duidelijk dat ik altijd die soul-kant op wilde.

Jonge hond Op zijn vorige platen werkte Gordon met respectievelijk Peter van Asten en Gerard Stellaard als producer, jongens met een grote naam in de wereld van de Nederlandse amusementsmuziek. Wat is het verschil tussen hen en Tjeerd Oosterhuis? 'In ieder geval de leeftijd. Gerard en Peter zijn producers van de oude stempel, Tjeerd is de jonge hond. Hij durft meer: gebruikt modernere sounds, durft met koortjes rare dingen te doen en neemt niet de standaard liedjes op. We hebben zelfs een versie opgenomen van het Wilhelmus!' Gordon staat bekend als een eigenwijs baasje. Zijn platenproducers hebben heel wat met hem te stellen gehad. 'Bij die anderen moest ik wel eigenwijs zijn, maar Tjeerd hoefde dat niet. Ik kon 's avonds naar huis gaan en de volgende ochtend terugkomen om met een goed gevoel naar het product te luisteren. Het ging heel harmonieus. Ik kies mijn producers in principe zelf. Ik heb inmiddels carte blanche gekregen bij de platenmaatschappij omdat ze vertrouwen in me hebben, en dat is heeriijk.' Na een voorbereidingstijd van een halfjaar begonnen in maart de opnamen voor Nu Het Zo Ver Is. 'Tjeerd had een ongelooflijke berg liedjes liggen en ik vond ze allemaal even te gek. Ik was alleen niet zo tevreden over de teksten. Dus heb ik andere mensen erbij gehaald om het Nederlands beter te laten lopen. Coot van Doesburg is een heilige wat dat betreft. Met haar werk ik al jaren. En zijn vader deed mee, de dichter Huub Oosterhuis. Dat vond ik een hele grote eer. Hij heeft mee geschreven aan drie nummers en had een belangrijk aandeel in het titelnummer. Wat ik juist zo mooi vind daaraan is dat je die tekst op zoveel manieren kunt invullen. Het is

zo krachtig. De mooiste zin vond ik 'rots waarop ik bouw'. Daar ging ik helemaal voor.'

Topwijf Behalve Tjeerd was ook Trijntje Oosterhuis betrokken bij de productie van Nu Het Zo Ver Is. 'In de afgelopen zomermaanden zat ze een beetje in de put. Het ging allemaal veel te snel met haar carrière. In Volendam, waar we aan het opnemen waren, tankte ze weer helemaal bij. Regelmatig kwam ze tijdens de sessie binnenvallen. Ze heeft ideeën aangedragen en me advies gegeven over het zingen. Ze Is gewoon een topwijf qua muziek.' De inbreng van Total Touch is op het album duidelijk te horen. Dat is ook logisch, vindt Gordon. 'Tjeerd heeft er niet aan meegewerkt, hij heeft 'm gemaakt. Ik heb het gezongen en druk mijn eigen stempel op de liedjes, maar je hoort natuurlijk duidelijk Total Touch. Dat is gewoon Tjeerd's sound. Of dat nou zo slecht is weet ik niet. Als je een plaat met producer Peter van Asten opzet dan klink ik als Maribelle. Zet je een plaat met Gerard Stellaard op dan hoor je een beetje Piet Veerman. Nou, dan klink ik liever als Trijntje Oosterhuis!' Afgelopen augustus overleed Gordon's vader. Op de cd had dat echter geen invloed meer. 'We waren toen al klaar. Mijn vader had alles al gehoord en vond het te gek. Hij genoot van Eeuwig Verieden, met die reprise aan het eind en dat grote koor.' Zelf is Gordon een groot liefhebber van gospel en soul. Hij heeft zijn eigen gospelgroep, het Heart & Soul Choir, waarmee hij regelmatig optreedt in het land. Drie jaar geleden heeft hij in de Verenigde Staten met het Los Angeles Community Choir zelfs een compleet gospelalbum opgenomen. Ook andere muziekstijlen kan Gordon wel waarderen. Op het moment luistert hij graag naar Anouk. Overwogen om die kant op te gaan heeft hij echter nooit. 'Ik denk dat mijn stem er zich niet voor leent. Mijn stijl is Luther Vandross, lohnny Hathaway, Stevie Wonder, Whitney en Mariah. Op mijn nieuwe plaat staat een vertaald stuk van james Ingram, Where Did My Heart Go, en van jon Secada, If You Go. Soul zit in mijn bloed, ik ben er mee grootgebracht.'

FRET 4 9

Alle demo's die bIJ de redactie 35007

CORRIE EN DE GROTE BROKKEN yeffl

(Stickman Records/Sonic Rendezvous) et tweede album van de EIndhovense formatie 35007 is weliswaar naamloos, maar mag zel<er niet onvermeld blijven. Ook al is er qua stijl sinds het debuut Especially For You weinig veranderd. Een zwaar gitaargeluid en een lekkere (seventies) groove worden opnieuw gecombineerd met uiteenlopende samples en andere futuristische geluiden. De zang is fel en schreeuwerig en de gitaarsoli hebben zo'n ouderwetse space klank. Twee werelden zijn samengevoegd en dat heeft wederom een prachtig product opgeleverd. 35007 staat met behulp van moderne technologie garant voor stoner rock in de allerbeste traditie. (WC)

C s r r i e sa i e C r a t e (VIA 9950502)

DEADSTOOLPICEON Statue

Bfekken

itariste Corrie van Binsbergen is met haar band Corrie en de Brokken al langer bekend in het Nederlandse jazzcircuit. Nu ze haar band tijdelijk heeft uitgebreid met pophelden als Bob Fosko van de Raggende Manne, Beatrice van de Poel van Beeswamp en Wouter Planteydt van

(Crutial Response/Sonic Rendezvous) tay tuned for the revolution staat er tersluiks op de hoes, die een ter aarde gestort standbeeld van - zo te zien - Stalin vertoont. 1917 1997 staat er ergens anders, en inderdaad was het 7 november j.l. tachtig jaar geleden dat het moorden een aanvang nam. Deadstoolpigeon heeft het nog niet verleerd, integendeel, de teksten zijn dermate correct dat je er zélf paranoia van wordt als je ze leest. Maar het sterkste staaltje is wel dat ze de namen van de fotografen van de gebruikte foto's (van rond 1920) vermelden. 0 ja, de muziek is klasse, zoals altijd. Alleen duurt het weer veel te kort. (RW)

ANOUK ïogetber klmB (DNCD157t)

e kunt het slechter treffen dan Anouk Teeuwse. Niemand minder dan Barry Hay en George Kooymans zagen het helemaal in de Haagse zangeres zitten en schreven twee nummers voor haar. Daar bleef het niet bij want het duo produceerde ook haar debuut-cd Together Alone, waarop de Nederlandse topmusici Lex Boiderdijk, Michel van Schie, Hans Eijkenaar en Nico Brandsen stevig van leer trekken. Succes verzekerd inderdaad, want Anouk's tweede single Nobody's Wife staat op het moment van schrijven bovenaan de hitlijsten. Deed Anouk zelf ook nog iets? Ja zeker. Zingen natuurlijk (en dat kan ze erg goed) en liedjes schrijven. Samen met Bart van Veen tekende zij voor zes van de elf composities en gezegd moet worden dat dat zeker niet de minste zijn. Haar stevige rock a la Alanis Morissette ligt lekker in het gehoor en succes over de grens is dan ook zeker niet ondenkbaar. (TK)

DIVERSE HOUSE-ACTS Sjako! kan ze een breder publiek bedienen. Bovendien zijn er nog wat blazers aan toegevoegd waardoor er een indrukwekkende liveband is ontstaan. De dubbel-cd bevat live en in de studio opgenomen stukken en staat grotendeels in het teken van de muziek van Frank Zappa. Toch klinkt de band vooral erg Nederlands en dat heeft een positieve uitwerking. Op het podium komt deze muziek het allerbest tot haar recht, omdat er spectaculair gemusiceerd wordt en vanwege de toneelstukjes tussendoor, maar daarnaast is het erg leuk om alles op de cd's terug te horen. Dat geldt vooral voor de solo's van Corrie van Binsbergen, want die zijn altijd om van te smullen. (AK)

Issestiai Elsmetsts 8 (EDM 703029) Slllf Symphonies : Mew iireïtions (EDM 707005)

MaiiB Mixup : SIM 3+4 (MazolOCD) et hoofdstukje verzamelaars. Van Essential Dance Music komt Essential elements deel 8, waarop de favoriete tracks te vinden zijn van DJ Michel de Hey, gemixt door Peter Vriends. Veel house van de clubby en soulvolle soort die helaas geen moment blijft hangen. Aardig als achtergrondbehang. De Nederlandse bijdragen, o.a. van Max 404, Empty Sea en Vinyl Watch, zijn ook al

lea ¥li!idler

(Col 488523 2)

BENJAMIN B. I f i s C a m l e r t Of i e p l a f (Exielslor, EXCEL96020)

et trio Benjamin B. uit Winschoten debuteerde vorig jaar zeer succesvol met de frisse en speelse Cherry Blossom-EP. Nu is er eindelijk de langverwachte, eerste echte cd van de drie B.'s. En hij is goed. Hij is erg goed. The Comfort Of Replay laat een in alle opzichten volwassener Benjamin B. horen. Nog even speels en springerig, maar gevarieerder, verrassender (het verraderlijke intro van 64 Questions) en ook melodieuzer. Ingetogen, ontroerende en soms ook vlammende gitaarpopliedjes worden afgewisseld met lofi-nummers (Forever Careless, Classic 101, Circus) en zelfs een stukje drumcomputer (Sue Me). En altijd gedragen door de mooie driestemmige zang. The Comfort Of Replay is inderdaad een plaat om steeds weer te draaien.

(EK)

BOH FOl TOCH (BFT/BSK 008) it het leven gegrepen' zou het motto kunnen zijn van de cd Boekspek ('buikspek') van Boh Foi Toch. De eigentijdse folkgroep zingt in OostNederlands dialect over eten, lijnen, en de afvalberg. Altijd 'bittersweet', met tegelijk een traan èn een lach in de teksten. En die humor is precies het aanstekelijke. Het viertal van Boh Foi Toch maakt vrolijke, melodieuze dialectpop geënt op boerenbruiloftsmuziek en folkrock a la Fungus. Met refreinen die je na twee keer luisteren spontaan gaat meezingen. (EW)

l na één draaibeurt is duidelijk dat Van Dik Hout zichzelf met Kopstoot Van Een Vlinder overtroffen heeft. Dat zanger Martin Buitenhuis en gitarist Sandro Assorgia pakkende popliedjes konden schrijven wisten we al, maar de groep is er ditmaal, veel meer dan op hun vorige twee cd's, ook in geslaagd om deze nummers smaakvol aan te kleden. Het bombastische gitaargeluid dat vooral Vier Weken zo hinderlijk maakte, is ingeruild voor een meer subtiele aanpak. Door de nadruk meer op akoestische gitaar, piano en orgel te leggen, winnen de elf songs veel aan sfeer. Kopstoot Van Een Vlinder kent een sterke start met het mooi opgebouwde lied Het Nieuwe Spel, Voel Dat Ik Leef (wonderschoon refrein), het geheimzinnige Het Gaat Voorbij, het naar Boudewijn de Groot verwijzende Film Van 1 Seconde (een van de hoogtepunten) en het slepende Val Val Val. Andere uitschieters zijn het Neil Young-achtige Het Licht Schijnt In De Morgen, de balade Werk Het In De Hand en de afsluiter Zenderruis Et Testbeeld, waarin Van Dik Hout zowaar klinkt als de Nederiandstalige Daryll-Ann. Het vijftal musiceert over de gehele linie zeer soepel en losjes en Urban Dance Squad-drummer Michel Schoots heeft gezorgd voor een aangenaam warm geluid, waarin de weemoedige en melancholieke teksten goed tot hun recht komen. Met Kopstoot Van Een Vlinder laat Van Dik Hout horen dat de groep in het nederpop-genre op eenzame hoogte staat. (TK)

BONOBO (DJ Therapy 6500039) e eerste EP was slechts een opwarmertje voor Bonobo, die op Full Stop pas hun echte Chemicalsound tentoonspreiden. Voor subtiliteit lijkt geen plaats, hoewel bij nadere beluistering er heel wat gebeurt tussen de scheurende acidlijnen en beukende beats. Anders is dat op het prijsnummer van de plaat: de live versie van Full Stop. Hier gaan echt alle remmen los en ontstaat een ware orgie van geluid zoals je die niet vaak meer hoort. Wie de band heeft gezien in de finale van de Grote Prijs weet ongeveer wat hij kan verwachten. Al met al wordt Bonobo met de dag beter en is het wachten op de eerste cd van Utrecht's supergroep die begin volgend jaar klaar moet zijn.

FRET 5 0

C O W B O Y S OF THE SKY C a w b o f s Of The Sky 4 tr.

(ii

(Eigen Beheer tel. 043-6010449) e quoten de bio: 'Eigenlijk een uit de hand gelopen hobbyproject,' en 'Sterk op de Jon Spencer Blues Explosion geënte lo-fi klinkende songs, overgoten met fuzzy vocalen.' Wat moeten we nog toevoegen aan zulke informatieve woorden van het kwartet uit Valkenburg? Dat ze het tamelijk goed doen en we de lo-fi het meest terughoren in To Hell With Parenthood, een twee-componentennummer waarvan het ene deel ineens vrolijk huppelend swingt. Verder lekker nerveus, flink pittig en heerlijk meeslepend. Genoeg geluld, waar blijft de langspeler? (RB)

niet al te opvallend. Leuker is DJ Thimbles' (alias Bart Vingerhoets) mix cd New Directions. Thimbles laat een prettige mix horen van triphop, Chemical en drum ü bass met de DJ-favoriet van velen, Speedy J's The Oil Zone, in een glansrol. Helaas is Thimbles' eigen Mastahs Of Phunk de zwakste track. Erg aardig is tenslotte de cd Sex Love Et Motion 3+4 van Mazzo DJ Cariijn en Keth Fielding uit Londen. Vooral Carlijn's cd telt een aantal prachtige diepe technotracks, waaronder de Nederlandse Vitamen. Een verrassend fijne cd.

(Rl)

DIVERSE GROEPEN Ifisiaa Airplay i l (Stichting Friesland Pop, 058-2134615)

tichting Friesland Pop bestaat tien jaar, en om dit niet ongemerkt voorbij te laten gaan, brengt de jubilaris een prachtig vormgegeven cdbox uit. Frisian Airplay II (Frisian Airplay I verscheen in 1988 op bet hoogtepunt van de Friese

(Cockroach Records, tel. 0255-536181) anaal Kabaal is een radioprogramma op Lokale Omroep Velsen (Radio Plus). Dit wekelijkse muziekprogramma besteedt aandacht aan popmuziek uit de regio Haariem/IJmond. Er worden demo's gedraaid er groepen worden uitgenodigd om live te komen spelen in de studio. Op de mini-cd Kanaal Kabaal 1 staan vijf akoestische nummers van artiesten die regelmatig in het programma optraden: Rere v.d. Wel, Vicky Ü Branco, Jeremy Jongepier, Jean-Paul v.d. Meij en de groep Turtle Moon. De cd verscheen in een gelimiteerde, genummerde oplage, waarvan tweehonderd exemplaren zijn bestemd voor de vrije verkoop. De plaat kon tot stand komen dankzij medewerking van lokale midderstard: een prima promotieproject dus voor lokale popmuziek. (RS)

DONKEY Strels My Wlags fientiy (Wormer Brothers 014cd/(iuided Missile 26cd/distr. Konkurrent) at een plaat van Donkey je constant op het verkeerde been zet, wisten we al van de lp I Ain't Your Housenigger (1995, onlangs ook op cd verschenen). Toch weet het Brits/Hollandse viertal uit Wormer met hetzelfde recept op Stroke My W i r g s Gently opnieuw te verrassen. Het geluid is zeer Brits gekruid met een snufje Wormerpunk. De plaat begint met The Fall in vierde versnelling, schakelt over op een grof gespeelde Britpopballad waarna de soundtrack van een blaxploitation-film inzet. Lome spacerock volgt met een drumcomputertje, zingende bassen, als alarmsignalen in de mist gierende

M)f:»mmi*^M

synths, acidgeblubber en engelen-geneurie. Vervolgens bouwen industriële geluiden langzaam op tot heftige drum'n'bass met lijzige vocalen en gitaargebeuk. De plaat eindigt met een dromerig tokkelend, instrumentraal uitro. Zoveel verschillende stijlen en toch niet het gevoel hebben datje naar een compilatie-cd zit te luisteren, voorwaar een knappe prestatie. Muzikale avonturiers zullen ondertussen hun jaariijstjes moeten bijstellen.

(fiV)

ren b e l u i s t e r d . m..rd.or

het g r o t e aanbod kunnen ze niet CD

DIVERSE ARTIESTEN Kanaal Kabaai I

VAN DIK HOUT iepstoot ¥i

Bries) laat drie cd's lang horen wat Friesland momenteel op popmuziekgebied te bieden heeft. En had, want één cd is gewijd aan bands van toen. Opvallend is het ontbreken van De Kast (een beter visitekaartje is nauwelijks denkbaar), The Serenes/Simmer en de bands van Peter Sijbenga ('t Dockumer Lokaeltsje, Deinum, Sex Ettek). Bands om te onthouder zijn Travis en Buzzgum, en de rapcrew Mayhem. (EK)

binnenkomen

PANIC Ui DETROIT (071-5215853) maakt rock waarbij het borsthaar duidelijk zichtbaar is. De teksten zijn een opeenstapeling van clichés ('Take my hand' rijmt dus op 'promised land') en ook muzikaal betreedt de groep door rockdinosaurussen platgetreden paden. Maar dat rocklandschap is nu eenmaal een Jurassic Park en wat de mannen van Panic In Detroit doen, doen ze naar behoren. Als er maar meegezongen kan worden in Life en de smerige gitaren catchy riffs blijven spelen in A Man's Dream. SANS RANCÜME (070-3202426) gaat al een tijdje mee en blijft technisch goed uitgevoerde muziek maken tot ze er bij neervallen. Van stevige rock met reggae-sprongetjes tot Zappiaanse symfoska of gewoonweg ska, Sans Rancune draait er zijn hand niet voor om. De blazers klinken degelijker dan binnen de Nederska gebruikelijk is. De zanger zingt soms alsof hij in een synthi-bandje zit en van de humor moet je houden. Dit is feestmuziek met een hoog IQ, een Bob Color voor intelectuelen. De zang op de demo van SOCKDOLOGEK (0715412776) is zwak. Wat jammer is, want de punkband is niet vies van melodietjes en die komen het best tot hun recht uit een ferme strot. Vooral in de eerste drie van de in totaal vijf nummers is de muziek poppy op z'n punks. De band trekt fel van leer en blijft door de degelijke uitvoering met genoeg afstand van de middelmaat verwijderd. Is ska toe aan een nieuwe revival? Volgens mij is ska nooit weggeweest, zeker niet in de jeugdhonken in de provincie. SON OF BL08 (079-3163750) doet het beurtelings Nederlandstalig, Engelstalig en instrumentaal en voornamelijk in mineure toonzetting waardoor de muziek minder feestelijk overkomt dan z'n soortgenoten. Ook door de teksten is de band een rare eend in de bijt. Zinnen als 'De atoombom is gevallen (in m'n kop)/lk sta nooit meer op' en 'De spiegel is m'n enige vriend' spreken boekdelen. Dit soort genre-muziek is mij te sektarisch en dus moeten de liefhebbers van het genre de demo zelf maar checken om een juist oordeel te vormen. Poep, pies, braaksel en travestie, welkom in de kleurrijke wereld van de STliKSlSTERS (0104763907) (http://angelfire.com/ne/cosmicshit).

^•9

^^^

Muzikaal klopt MOSTLY MEN (038-4535850) wel. De drie muzikanten geven de stevige metal op vaardige wijze vaart. Ik vraag me alleen af of de bassiste ook de vocalen voor haar rekening moet nemen. Haar niet onaardige stem heeft niet de heftigheid die ze probeert te suggeren. Door consequent in voor haar te lage toonsoorten te zingen, wil ze teveel de mannenstem imiteren. De zwakke zang haalt Mostly Men heftig richting vergetelheid en dat kan niet de bedoeling zijn geweest. . (035-6235620) beperkt zich tot twee nummers. New wave duikt op in Two Knives dat lijdt aan moeilijkdoenerij. Er is zeker aandacht besteed aan het arrangement, maar het gekunstelde gepriegel doet iets teveel denken aan de Cardiacs. Haddocks' Eyes komt meer in de goede richting. Keltische blokfluitjes zijn het startsein voor een originele en netjes uitgevoerde vorm van symfolk. Een goede zangeres, akoestische gitaren, een Hammond en blatende schapen doen de rest. Dat liefdesliedjes niet bij voorbaat afgezaagd hoeven zijn bewijst VOOi LIEF, (015-2134469). Er zit hoorbaar denkwerk in de teksten over relaties die maar niet willen beginnen of die veel te snel ophouden. Deze Nederlandstalige groep, die de komma achter hun naam om praktische redenen maar beter kan schrappen, neigt in de meeste nummers naar cabaret. Eén van de Delftse zangers heeft een Harrie Jekkers-accent en ook de driekwartsmaat en de piano in Niet God Genoeg wijzen richting kleinkunst. Dat laatste nummer is door de tragische afloop bijna een smartlap. De cassette is origineel verpakt in een doosje met speel-

worden.

^^W

Voor de schoonheidsprijs hoeven ze het niet te doen. Dat titel Hot Dogs niet op broodjes worst slaat voel je al van verre aankomen en dan is de cassette nog niet eens in de speler geduwd. Opener )éminée beperkt zich tot twee akkoorden en ragt voort als Butthole Surfers vanuit het repetitiehok. Afsluiter N R&R heeft minuten lang aan één kapotgebeukt akkoord genoeg. De bassist gebruikt de botte bijl in plaats van een plectrum en er wordt meer geblafd, gejankt, gekrijst en gehijgd dan gezongen. Op demo op z'n zachtst gezegd zeer curieus en Stinksisters is op het podium ofte afschuwelijk voor woorden óf een belevenis eerste klas.

allemaal

kaarten waarop teksten en informatie te vinden zijn. Met de PR zit het wel goed. De meest afwijkende en daardoor zeer interessante demo komt deze maand van SUSPICIOUS NOISE (072-5710040). De Heerhugowaardse groep liet eerder dit jaar op de cd Onomatopoeia al horen geïnteresseerd te zijn in trancedance, wereldmuziek en improvisatie. De meeste nummers zijn opzwepend en dansbaar, in Remymer heeft de didgeridoo de hoofdrol en zorgen djembees en moesonregen voor sfeervolle begeleiding. De synthpartijtjes doen meer aan Jean-Michel jarre denken dan aan Kraftwerk. De groep blijft iets te veilig binnen de beperkte grenzen van de tonaliteit, het Oibibio-spook waarde blijkbaar door de studio. Suspicious Noise is een goede band om je dansavond origineel raee aan te kleden en doet het daarnaast ook goed bij het doornemen van de ochtendkrant.

CBUDVMNDEiUI A A N D Eclectric, de eerste demo van OraNGe (013-5445009) werd in september in het Tilburgse Paradox ten doop gehouden. Sindsdien heeft het kwartet, dat in mei voor het eerst op een podium stond, een nieuwe, Belgische drummer. Met het eclectlsme van de groep valt het wel mee: OraNGe maakt powerpop met ijzersterke hooks. Het één-

^mt

woord-refrein van So? heeft een

catchy melodie die je halverwe-

'\^?^%^^MW

.-^ J" '" " ^

ge het nummer moeiteloos mee-

wr^%i '

''"

^ ^

neuriet. The Outskirts Of Oblivion is ondanks de vreselijke titel minstens zo pakkend met z'n Supergrass-koortjes en vervormde Liam Gallagher-sneeK In

afsluiter Recurring Dream komt

Radiohead even om de hoek kij-

ken, wat leidt tot engelenzang

met een'heftige begeleiding.

Drie liedjes, drie keer raak, da's

wat je noemt een goede score

en alleen al om die reden een

plaatsje aan de bodem van deze

pagina waard al blijft de groep

op ruime afstand van de drie beste demo's van 1997: IVlimezine, Mobile en Nuff Said.

FRET 5 1

EMPTY HEADS Ceossberrjf S « a s o i (Eigen Beheer tel. 0517-398040 http:www.9e0cities.com/SunsetStrip /Stage/9209/EMPTYHEADS.htm) et viertal van Empty Heads komt uit Franeker en maakt gitaarrock waarbij de (vaak) meerstemmige zang een belangrijke vinger in de pap heeft. Een beetje Teenage Fanclub en Del Amitri voor de melodie en bij de hakkende en bijtende gitaren moeten we aan The Replacements denken. Het eerste half uur van de schijf zit prima in elkaar met basic nummers die zich al snel mee laten zingen en lekker melodieus zijn. Jammergeroeg gaat er in het laatste kwartier iets mis, het lijkt of de groep aan haar streetcredibility wil werken. Het wordt dan allemaal wat ruiger en dat gaat ten koste van de nuances en, erger nog, het eigen gezicht verdwijnt in de grauwe middelmaat. Maar de goede indruk is dan al gemaakt. Op grond van de eerste dertig minuten zien we de toekomst voor Empty Heads wel zitten.

drum de hoofdrol spelen. Prijsnummer is Strobotron, waar over een rustig kabbeltapijtje een gloeiend funky duel wordt uitgevochten tussen drummachine en bass-synthesizer.

(Rl)

MIKE & THE MELLOTONES Mike & The Meileteiies (New Road Music NRM 970901)

ike a The Mellotones is bet tweede album van het gelijknamige trio sinds hun debuut, de live-cd Live Magie. Speciale gast op het album is gitarist 'Monster' Mike Welch. Hoewel er in de productie naar gestreefd is om ook dit album een stevige live feel mee te geven, slaat de vonk niet echt over. De stem van frontman Mike Donkers is te licht om het echte bluessentiment geloofwaardig over te brengen. Afgezien van de melodieuze lijnen van Welch, is de begeleiding nogal massief De band beheerst het bluesidioom tot in de puntjes, maar daar is dan ook alles mee gezegd. (RS)

(RB)

GODWORST 6«ciw«rst (eigen heheer, tel. 020-6824755) r zullen nog niet zo gek veel mensen zijn die van Godworst gehoord hebben. En zijn die er wel, dan durf ik te wedden dat zeker zeventig procent de Amsterdamse formatie alleen kent van haar smakelijke stickers/posters, waarop een stijve pik wordt vermalen in een gehaktmolen. Voor de hoes van de tweede mini-cd koos het kwartet voor een iets lieflijker schouwspel, een ei in een nest. Mooi. kunnen we ons tenminste volledig op de muziek concentreren. En wat dat betreft mogen we concluderen dat Godworst zulke bizarre stunts eigenlijk helemaal niet nodig heeft. De muziek op zich is namelijk al bizar genoeg. Dit is diep ondergrondse, met metalen platen beslagen en door Melvins, Mad Max en Satan bevlekte godvergeten takkeherrie van het betere soort. Van het korte soort ook helaas, want met vijf nummertjes komt natuurlijk niemand de kerstdagen door. Meer, meer, meer dus en vooral meer van hetzelfde! (PO)

LEMON CRUSH $e!fislh (Whale Music WM 97002/Zoniba - ' Rough Trade http:www.worldonline.nl/-peterb) et vijftal van Lemon Crush is al zo'n zeven jaar samen en dat is goed te horen (strak, geen egotripperij). Zanger Jacko woont in Zutphen, de rest in Rotterdam en omgeving, ook zo'n teken dat dit een hecht gezelschap is. De dertien nummers zijn zo direct mogelijk op de band gezet. Dat geeft ze een power die dit soort muziek precies nodig heeft. Ergens tussen Aerosmith en Guns N' Roses (minder cosmetica, soms een randje grunge) liggen de grondstoffen voor het krachtige mengsel, waarbij de solide ritmische basis en de sterke gitaarpartijen de wortels vormen. Sinds het debuut is de band duidelijk gegroeid, ik heb zelfs geen enkel minpuntje kunnen ontdekken. Het klimaat in eigen land is niet echt gunstig, maar misschien dat Selfish het in Japan goed doet, het debuut deed het daar ook heel aardig. (RB)

LIKE A TIM Stay i e a l / l i s Beal 2IP (Djax-Up-Beats 286)

THE OPERATOR Uns 02 IP (Djax-Up-Beats 285) wee ijzersterke releases op Djax-Up-Beats, dat deze maand flink uitpakt. Op het moment dat over Like A Tim allerlei geruchten de ronde doen over een aanstaand vertrek bij Djax, verschijnt daar zijn beste EP in jaren. Tim gaat ongestoord verder op zijn ooit ingeslagen scheve poppy electro-pad, maar daar komen nu flink wat geflipte elementen om de hoek kijken. Vooral EP 2 is met Cry Baby, het uit sync lopende Victory en volkomen maffe I Don't Give A Sausage behoorlijk op dreef, hoewel het zich aan de computernoise ontworstelende Buck Rogers er ook mag wezen. The Operator benadert electro uit een wat serieuzere hoek. De man die eerder al verantwoordelijk was voor Optie Crux en Sonar Bass laat nu een EP lang een meedogenloze snare-

FRET52

[BACKSPIN 1 SiiisteppiK'

MR. REVIEW SSIips fhat Pass In The ^Ight (EP ep cJ en 7")

1 1 1

(eigen beheer, 070-3653878)

p het eerste gezicht lijkt Nature Et Society van het Haagse Miscellaneous de zoveelste gabberverzamelaar. Een futuristisch wezen met Dr Spock-oren en van die bolle alien-ogen siert namelijk het hoesje. Maar bij beluistering blijkt dat Miscellaneous een lekkere Mr. Bungle-achtige stamppot maakt van heavy rock, funk, jazz en pop. Het begint veelbelovend met losjes gespeelde jazzy en funky gitaariicks en een theatrale voordracht, maar de zaak dondert al snel als een kaartenhuis in elkaar. Na vijf, zes nummers is het gedaan met de strakheid en, erger, de leuke ideeën. Daardoor hou je een wat miscellaneous gevoel over aan deze plaat. (EK)

SILVIA M I L L E C A M

lekker P«h Epic (EPC 4885912)

a het succes van de mini-cd Zoek Je Herrie uit 1994 besloot actrice Silvia Millecam het maar eens met een langspeler te proberen. Het concept is hetzelfde: bekende liedjes van anderen zijn vertaald in het Nederlands en voorzien van een tekst met een glimlach. Zo zijn roek-krakers als She's Some Kind Of Wonderful en Walk On The Wilde Side bijvoorbeeld omgedoopt in Mooi In Zien Onderbroek en Pas Toch Op Voor De Stoeprand. Daarmee is meteen alles gezegd over het niveau van deze cd. Maar hoe twijfelachtig ook, het is een feit dat de Nederlandse consument verzot is op dit soort flauwe gein. Ik ben alleen benieuwd of Lou Reed er ook om kan lachen. (WC)

de luistersessie nog wel mee viel. Toen kwam b i j v o o r b e e l d HIPS v o o r b i j , een s w i n g e n d zestal dat zich bedient van een soort Spargodisco, bezwangerd met een fikse 'Pree you mind'-spirit. Wat je dan krijgt? Het nummer Be The Best (Move M R 3 0 2 2 ) . En hoewel behooriijk voorspelbaar, funkt 'ie hier en daar best lekker. Nee, grappig wordt het pas als daar ineens de eerste single ligt van Lief En

robe is al lachen-gieren-brullen, wil ze zich

MUSIC FROM ROOM 1 0 6 !

nu persé nóg meer voor gek zitten? Nee toch

(eigen beheer 020-6254978) usic From Room 1061 is een stukje huisvlijt van de Amsterdammer Rick Berenschot. Hij schreef en produceerde de twaalf nummers van deze cd en bespeelde bovendien het merendeel

niet, w a n t haar zelf geschreven liedjes op

deze cd-single zijn eigenlijk helemaal niet zo slecht. Bluesy popsongs met een aangenaam puntje van kritiek: van het titelnummer mag

gewoon Toppop. Zijn hitgevoel is hij in de loop der jaren wel een beetje kwijtgeraakt. Want ehh, die belachelijke kruising tussen Gallas, Enya en 2 Brothers On The 4th Floor (guess who's rapping?) genaamd Head Over Heels (VAN 7243-8945622), die meen Je toch niet serieus, hè Ad? Dacht ik in eerste instantie wel van de hopeloze, met een modern housebeatje verjongde tranentrekker van JAN

AIMA^J'^

TEN HOOPEN, Warme Armen (HKM 42043).

H 9SU \

Tot het b-kantje Luchtkastelen laat horen dat i i i i i i i

Jan w e l degelijk i n v e n t i e v e t e k s t e n kan

DÜH PUIJUH-ZEIKARQS met hun Buh-haar-

van de instrumenten. 'Since no one would adopt them, I send them into the worid myself, laat hij ons weten. Gelukkig maar, want het zou zonde zijn geweest als niemand ooit iets van Rick te horen zou hebben gekregen. Hij maakt namelijk mooie, romantische, af en toe wat zweverige popliedjes. Soms wat oubollig misschien, maar daarom niet minder aangenaam. Laat Rick maar wat vaker zijn zijn ga gang gaan in de studio.

(TKj

schrijven en een gezond gevoel voor humor heeft. Nee, Warme Armen moet een grapje Waarmee we zijn aanbeland bij de échte grappenmakers van Nederland, het Haagse duh üefduh (Qeert Art/Suburban PZ 0197). Is hartstikke leuk man, vier nummers lang kotsgeluiden maken, boeren en scheten laten, lekker iedereen de meest vreselijke ziektes toewensen en oh, oh, oh, wat zijn wij in Den Haag toch komisch met z'n a l l e n ! Nou, al was ik verwekt in de Ridderzaal en eruit gepoept in de Schilderswijk, dan nog zou ik me kapot geschaamd hebben als iemand mij als Hagenees met deze zielige frusto's had kom dat het met dat lachen eigenlijk best wel meeviel. Schaamte, da's een beter woord.

Elastic lafcy

(PO)

(CNR Music, 2003477)

et pornolabel Vivid was één van de organisaties die ervoor zorgde dat de Texelse band Vivid haar naam in Nilsson veranderde. Vier jaar geleden debuteerde dit vijftal met de cd Seed Peari, en nu is er de single Elastic Baby. Heel in de verte neigt dit nummer naar Settle Seweert met eenzelfde mengeling van kwetsbaarheid en expressie. Toch sprak juist het tweede nummer The Sun Hit The Moon (Marieke Eelman zingt overigens consequent The Moon Hit The Sun) het meest tot de verbeelding. Een prachtig weemoedig liedje, een lullaby?, vol grappige draaiorgelgeluidjes. Spielerei of een nieuwe richting? In dat laatste geval iets om in de gaten houden. (EK)

t-4f <^

OVERLAND STAGE e l |4 tr. cds) (eigen heheer tel. 0229-574030) verland Stage komt uit de Zaanstreek en maakt naar eigen zeggen stevige gitaarrock beïnvloed door grunge, pop- en punkrock. Bleeding is een mooie opener; het melodramatische en de zang doen aan Neil Young denken en het nummer eindigt met fraai gedragen gitaarspel. De andere drie tracks kennen een wat hoger tempo, maar kenmerken zich door het onheilspellende sfeertje dat bij Bleeding ook nadrukkelijk aanwezig is. Er is duidelijk lang gesleuteld aan het materiaal, want alles lijkt op de juiste plaats te zitten en zo is eX een geslaagde kennismaking te noemen. (RB)

PETRA Shellfire

(Dureco/Music Net 11 63502)

(Marista Records MCD 5270) en eenduidige stijl heeft de Pruim! nog niet. De Amsterdamse groep stapt op haar debuutcd even moeiteloos over van (hard)rock op metal, funk, blues en zoetsappige ballades. Het resultaat is hierdoor niet evenwichtig, maar blijft wel boeien. Sterke nummers als Tijdelijk en De Druk worden afgewisseld met niemendalletjes als Dagdromer (een Nederiandse bewerking van de Beatlessong Day Tripper) en De Draak El De Engel. Als Pruim! een beetje aan het experimenteren slaat en met wat samples stoeit, is de groep op zijn best. Op zijn slechtst klinkt Pruim! als een beginnend middelbare schoolbandje. (TK)

PUTSCH Pitsch

zijn. En bijna stonken we er met z'n allen in.

vereenzelvigd. Waarmee ik tot de conclusie

NILSSON

—

Pruiwi! Het Wei Of Pralm! Het Mist

andere presentator. Want hoe ver hij zich ook synthesizerklanken, AD VISSER is en b l i j f t

< ,'

PRUIM!

wel zo'n twee minuten af. Komen we bij die verstopt achter een waas van bewierookte

ledig afgeweken van het couplet/refrein-idee. De songs vormen ieder afzonderlijk een mysterieus soort soundscape, door P'etra min of meer voorzien van een zanglijn. Al met al is een zeer onderhoudend werkstuk, dat valt de plaatsen onder de categorie 'luister-cd'. (WC)

hoog De Dijk- en a l c o h o l p r o m i l l a g e . Eén

"^^

angeres P'etra vond het tijd om haar carrière te vervolgen met een bijzonder album. Het idee van het gewone liedje werd daarom losgelaten en er werd gezocht naar aparte geluiden, melodieën en teksten. Dat heeft geresulteerd in een weinig alledaagse cd. Deze langspeler wordt getypeerd door mystieke en uitheemse klanken, teksten waar geen touw aan vast te knopen is en een ouderwets vinylruisje. Compositorisch is vol-

(Highly Obscure rec./De Konkurrent) l bijna tien jaar scharrelen deze Groningers rond in de underground en dit is hun derde album. Het vorige is alweer vijfjaar oud en in die tijd is er niet veel veranderd, of het moet zijn dat ze in een bekende Utrechtse studio terechtgekomen zijn alwaar een technicus genaamd Bakker ze een moderner geluid heeft weten aar te meten. Nieuwe buizen in de Marshall, zo te horen. Klinkt naar meer, zo'n geluid had Discharge destijds vast wel willen hebben. De songs blinken niet uit door afwisseling, maar dat deert niet. Rat Patrol moet doorstampen, het liefst nog eens tien jaar! (RW)

aan het lachen zou krijgen, had ik nou

Scheer Je Weg (CNR 2003484). Haar garde-

(Rl)

Nature & Sasietf

at zomaar een stapeltje singletjes mij zo

Leed-presentatrice MYLÈNE DE LA HAYE,

B,.ACKSPIN

Painlïilbr

nooit gedacht. Hoewel het aan het begin van

(RW)

zijn op Sidesteppin' dan gebruikelijk is in de scene. Het geheel klinkt als een klok, wat vooral met de totaal verschillende soorten grooves op deze plaat moeilijker is dan het lijkt. Ook is elke track op zichzelf sterk genoeg, en van opvullertjes is geen sprake. De lijn loopt van lome instrumentale hiphop via voorzichtige jungle naar een flink d£tb-orgasme, om weer rustig te eindigen. Sterk en passend zijn de vocale bijdragen, die ook de afwisseling ten goede komen. Van sound tot oog voor detail: het is allemaal dik in orde. Sidesteppin' is voor mij een van de beste Nederlandse cd's van dit jaar.

MISCELLANEOUS

(Grover Rec./Sonic Rendezvous) olgens de bijgevoegde info is deze EP al in mei uitgebracht. Misschien wat laat voor een recensie dus, want ongetwijfeld heeft dit plaatje bij de fans al een grijs tintje gekregen. Het titelnummer is een ijzersterk popliedje met melancholieke inslag, waardoor de vergelijking met Madness (My Girl) zich snel opdringt. Daarbij is het goed dansen op dit plaatje, vooral de uptempo bonustrack The Street Where I'm Living, dat al eerder op 7" verscheen. Waarom komt zoiets nou niet in de hitparade?

1 (Medcom/Roadrunner 8773-2) 1 Q oadsrunner's nieuwe sublabel Medcom f l g a a t knallend van start. Na het succes van Junkie XL nu alweer een briljante plaat op het nog zo jonge label. Deze keer gaat het om Backspin, een pseudoniem van de 1 Amsterdammer Serge Snoep. Hij maakte eerder al twee EP's voor Clubtone, waarvan 1 enkele tracks op deze cd staan. Dat Snoep al l enkel jaren bezig is en een hiphop-achter1 grond heeft, is duidelijk te horen. Het hele album is benaderd vanuit de hiphop-invals1 hoek, wat een duidelijk ander geluid geeft 1 aan de triphop en drum Et bass die te horen 1

RAT PATROL DIVERSE SINGLES

(Proudly Records PRD 002 tel. 020-6234862) ij de eerste tonen van deze fraai vormgegeven cd weet je niet wat je overkomt. Een maf deuntje op de rand van easy-tune en kitsch, gedeeltelijk gesampled, maar grotendeels zelf gespeeld. Het hammond-a-go-go stuk gaat abrupt over ir een ondefinieerbare soundscape waar dan weer een soort hoorspel overheen is gezet. Zo gaat het in het eerste gedeelte van de cd steeds. Verderop is het procédé vaak dat mr. Putsch een lullig stukje als basis neemt, maar zijn variaties op het thema maken er toch weer iets spannends van. Het idioom zit dan ergens tussen ambient en The Residents (zeg maar experimenteel met een vette knipoog). Van begin tot eind een enerverend muzikaal avontuur, waarbij de grote lijn blijft boeien, ook als de eerste kolderieke verbijstering over de 'James Last Goes Sample' stukken is verdwenen. (RB)

RANDOM XS Iraiitlêirf (Djax-UplP/cd15) et de nodige vertragingen is-ie er dan toch: de eerste Random XS-cd. Naar weinig platen is in de scene de laatste tijd zo uitgekeken. En dat is terecht. Random XS is al jaren lang het best bewaarde techno/acid geheim van Nederiand. Kenners weten de platen te vinden en te waarderen, maar nu is het tijd dat ook het cdpubliek zich laat overdonderen. Wat gemakkelijk zal lukken, want Braincloud steekt mijlenver uit boven de gemiddelde dance-cd. Zero One, maker van alle tracks, is erin geslaagd om een enorme diepte te creëren, een draaikolk waaruit de muziek langzaam naar buiten druppelt. Tracks als Paralyzed Minds en Aftermath zijn gewoon huiveringwekkend mooi, zowel om op te dansen als om naar te luisteren, om over het absoluut briljante alleen op de cd uitgebrachte Fading Away (al eerder op vinyl EP) nog maar te zwijgen. In dat licht bezien is Braincloud één van de allerbeste techno albums die ooit in Nederland zijn gemaakt. Maar als je Random XS al langer kent, overtreft dit materiaal de eerdere EP's helaas niet. Daarvoor zijn sommige nummers haast te normaal en blijken de uitschieters oudere tracks te zijn. Desalniettemin moet Braincloud bij iedere technominnerde platenkoper r i e t alleen in de kast staan, maar vooral op de draaitafel liggen. (Rl)

SEBEARE Friemd Sa 't It l l l e t (Marista Records MCD 5290)

fgelopen voorjaar w o r de groep Sebeare zowel de juryprijs als de publieksprijs van het Friese songfestival Liet '97. Op de debuut-cd Frjemd Sa't It Liket presenteert de groep tien songs in de meest uiteenlopende muzikale stijlen. Var ingetogen luistersongs en symforock naar op reggae en op punk geïnspireerde liedjes; overal wordt iets vandaar gehaald. Met als corstante factoren de Friese taal en een sterke blazerssectie. Het jeugdig enthousiasme van de groep klinkt door op de cd. In eigen provircie zal de groep moeiteloos iedere zaal op z'n kop zetten. (EW)

achtige sampletjes, electrodrums en stevige breakbeats. De titeltrack is afwijkend er toch dansvloergeschikt; de twee tracks op de B-kant zijn wat experimenteler. Een fijn plaatje dat doet hopen op meer, even sterk materiaal. (Rl)

duidelijk niet zo goed raad mee, want hij zingt ze wel heel erg beschaafd er zonder gevoel. Nee, je moet behooriijk aar de grord zitten wil je hier de blues van krijger.

SOLBAKKEN LimiteJ IraisB SaynJ (Hooverflag 01/distr. Konkurrent) an het einde van de jaren tachtig was de groep Lul een van de meestbeloverde Nederlandse bands. Op hun platen experimenteerden de Friezen driftig met, voor popmuziek, ongebruikelijke maatsoorten en afwijkende songstructuren. Tegenwoordig zijn Empee Holwerda en Klaas Schippers, destijds gitarist en bassist var Lul, bekend als medewerkers van het VPROprogramma Waskracht. Qelukkig hebben ze besloten daarnaast hur muzikale carrière voort te zetten. Samen met drummer Michel Wijdeveld vormen zij de groep Solbakken. Op Limited Brazen Sound zijn nog genoeg overeenkomsten te horen met het vroegere Lul-repertoire, maar de verschillen zijn opvallender. Solbakken klinkt veel rustiger en minder hectisch. Daardoor komt de extra dosis drama die aan de muziek is toegevoegd goed uit en is het lo-fi-geluid niet storend. Ik ben nu al benieuwd naar de volgende Solbakken-plaat, want iets zegt mij dat het beste werk van deze band rog moet komen. (AK)

R&B SINGLES

es r£tb-singles van Nederiandse makelij. MARLENE SIMONS maakt indruk met

haar heldere stem, maar het schuifelnummer W i l l I Ever Stop Loving You (Dino ACCS 379503) is niet bijster orgineel. De tweede track. If I Were You, is een stuk swingender, maar net zo snel vergeten. Potentie heeft ze wel, dit zusje van TMF's Sylvana. Ook 'De Zus Van' is B i r g i t Schuurmans. Deze dame is samen met rapper Strezz en DJ R.E.D. verantw o o r d e l i j k voor Hold On To This Feeling (Sony/Epic/Deep 17-665047-17). De titel is overigens ook het enige regeltje dat mevrouw mag zingen. Het nummer begint behoorlijk relaxt en zweverig (dankzij allerlei spacegeluiden), maar wordt ruiger als Strezz inzet Best aardig, maar DJ R.E.D. moet niet proberen te rappen. Hij klinkt als Ray Slijngaard. De tweede track, Mothership, heeft dezelfde ruimte-sfeer, maar combineert dat met horrorsounds. Daaroverheen wordt op een b i j zonder saaie toon gerapt. Waardeloos. In de v i d e o c l i p die h o o r t bij Kijk Om Je Heen (Rhythm EP0393) van RE-PIAY laten de z i n gende Jongens zich tijdens hun ballad vanuit een politie-line-up gadeslaan door een mooie

SLAGERIJ VAN KAMPEN

dame. Zij knikt goedkeurend als ze de zoete,

Dssr

zuivere close-harmonieën over zich heen laat

(Epic/Sony EPC 4885902) erst moet me var 't hart dat ik var Epic geen biografie verwacht waarin me zo al vijf fouten opvielen, maar dat zegt niets over Door of onze trommelaars. In de wereld der popmuziek al jaren een begrip, maar sinds het reclamespotje voor eer verzekerirgsmaatschappij kent heel Nederland Slagerij Van Kamper. Ir de vorige Fret was al var alles te lezen over dit viertal, dat vooral lekker wil trommelen. Lekker trommelen is mooi, maar levert dat ook een goed album op? Laten we Door eens onder de loep nemen. In eerste irstartie is het raadzaam de cd ir kleine porties tot je te nemer, elk nummer is een belevenis en dat verliest aan glans bij lange consumptie (totaal haast 74 minuten). Eenmaal bekend is er genoeg onderiinge variatie om met genoegen integraal te gaan. Opvallend is natuuriijk de baspartij ir Darce r.2, maar door onder andere samples, geknutsel met midi, stemmer er de afwisselirg tussen ritmes er volume verveel je je geen moment. De wervelende patronen zijn soms zeer dansbaar, een stijl die ze al niet vreemd was, maar hier leggen ze een duidelijke link naar het heden. Tekenend is de remix var Bubble die de zoon var Willem van Kruysdijk maakte. Zonder meer het meest boeiende product uit de carrière. Vorig jaar vierde dit unieke gezelschap het tienjarig bestaan met de cd Live, met Door zet ze een overtuigende eerste stap in een rieuw decennium. (RB)

SEDA ïoiiime 1 (Djax-Break-BeatzBB901)

at Osdorp Posse meer is dan de dope rhymes van Def P, blijkt uit deze eersteling van alweer eer rieuw sublabel var Djax, dat zich geheel op DJ's richt. Seda is de OP's beatcreator er dat is te horer ook. Overal is die meteer herkerbare gruizige sourd aarwezig, die de basis vormt voor het ondergrondse geluid var de Osdorpers. Er wat kar Seda op zichzelf? Dat valt nog riet eens tegen. Er staar irstrumentale OPtracks op, waarop je goed hoort hoeveel lagen er eigenlijk inzitten. De meeste andere tracks klinken als instrumentale OP-tracks en de breaks in het midden lijker meer eer sample-cd met een kanonvuur aan beats, samples en kreten. Zeker interessant voor Osdorp Posse-fans en samplerbezitters, hoewel het voor DJ's te hopen is dat dit ook op vinyl verschijnt. (Rl)

SIMM ALLEY Itsteriaiattit Itisaes i P (Emergency Broadcast Brown 001) imm Alley is bet nieuwe drum Et bass-project var Grorirger Thee J. Johanz, en dat is te horen ook. Wie Johanz kent, weet dat zijn techno bol staat van kleine sourdjes er melodietjes en dat hij altijd put uit eer verrasserde klarkervoorraad. Evenals techno hargt drum Et bass van rigide regeltjes aan elkaar en het is altijd goed te horen dat er producers zijn die zich daar niks van aantrekken. Het resultaat is een heeriijk originele plaat met een mix van jazz, cheesy, easytune-

komen. EXPOSURE zingt het liefdesliedje 3 Little Words (Dino TWFCS1115) met een hoog Linda, Roos en Jessica-gehalte. Componisten Fluitsma en Van Tijn zijn de mannen achter dit popdeuntje en dat zegt al genoeg. Dan k l i n k t STEELO's Do Me Like T h a t ( M u s i c Net/Blueprint 11 07322) heel wat oorspronkelijker. Een goede combinatie van stemmen, over een rustige beat. Tekstueel helaas zwak. De absolute winnares is COREY. Zij deed eerder dit Jaar mee aan het No Sweat-project en doet het nu samen met Brand Nubian-rapper Sadat X. Met een stem die druipt van de soul, brengt Corey het ontzettend lekkere nummer Everything But Love (Skillz Record Skoo1-3). Van i n t e r n a t i o n a a l n i v e a u . Zij gaat

het

maken. (HH)

TRIPLEX Triplex (eigen beheer 020-6686125) e Amsterdamse band Triplex zingt over voetbalrellen in Beverwijk, over dat het leven soms niet fijn is, een stukgelopen relatie en (onmogelijke) liefdes. Het leven van een Nederrocker valt niet mee. Zelf noemen ze hur muziek eer vruchtbaar huwelijk tussen de Golden Earring en Boudewijn de Groot. Zelf hoor ik dat niet zo. Triplex maakt, zoals dat zo mooi heet, melodieuze rock. Een beetje nietszeggend. Slecht is het riet, maar na vijf minuten ga je weer over op de orde van de dag. (TK)

advertentie

VORST A a n I e Grensi (NRM970701)

r zijn weinig muziekstijler die zo verkeerd kunnen uitpakken als bluesrock. Live in een klein kroegje kar het best wel eers gezellig zijn, maar op plaat blijft er meestal weinig van over. Dat geldt zeker voor de Nijmeegse formatie Vorst. De 14 nummers op hun debuut Aan De Grond komen nogal bescheten over, alsof de acht muzikanten half slapend hun partijtje hebber irgespeeld. De spil van Vorst wordt gevormd door gitarist Teun Schut die alle liedjes schreef er zich liet omrirger door een aantal goede, maar vrij saaie muzikanten. Slechts af en toe komen ze even los, zoals in Jam Jam Jam en Vol Gas. De Nederiandstalige teksten zijn van de hand Frank Schaafsma. Zanger Hartog Eysman weet daar

Realtiine Copy Service Cassette en CD p r a d u k t i e s Kleine en g r o t e o p l a g e n . Digital Editing naar DAT of C D - R .

Bel ons v a a r meer infannalie a f prijslijst! 0 2 0 7 - 2 7 28 73 studio-adres:

Postadres:

Postbus 35!

Industrieweg 37b

3 6 4 0 AJ Mijdrecht

641 RK Mijdrecht

Fax 0 2 9 7 - 2 7 2 8 8 3

FRET 5 3

WINTER-AKTIE!

zozo, DDunaii. poeDoel

paipoi, nounou, zozo!

Nu bij elke boehing 'n GRAUS baal hooi!

^ssn CONCERTS

SINISTER FOOTWEAR

B Bfj^a p #

THE WRONG

BARRELHOUSE HONKY SOUL AO VANOERVEEN

M A X T A X Y SUS BANDITOS

Jane Doe Nark Foggo's Skasters ZooL Lanyi Paul van Keioenade Gijs Hendriks Pierre Courbois

PRODIGAL SONS PETER PAN dANSKLUp PROZAK SILKSCREEN KRANG SWEET JANE RUMBLE CATS ILAMP NUFF SAID CRAPJAM ACE-TONES HALLO VENRAY TRAVIS

The HLMHouse

TEL. 0 3 8 - 3 6 3 6 103 FAX. 0 3 8 - 3 6 36 109

D O P E G E Z I N D E GEMEENTE

verwacht o.a.

7 ZUMA 7

THE HOAN MAM PASHM KELLY JDE PHELPS LERUE ALAMO LEAL

STAY TUNED AGENCY Kusje Kusje Agency tel. 026-4457990 - fax 026-4458756 iinternet: hnp//www. Jacoblbera.nl

MOHICAN

(v.h. Albatross)

productions

THE BLEEDING HEARTS THE INMATES

DEC.D.

"TRINITY" ANGELA RROWN B MIGHTY 4 5 S

nostalgie en nieuwe energie boek nu voor de tour'98

ATTITUDE ...

THE GDOSE HBRNS

heavy rock uit Den Haag Bepop Agency I P.O. Box 530 | 3500 AM 'Jtiecht ; the Netherlands (030) 2730220 phone | (030) 2721393 f « ] bepopgknoware.nl

MANAomim E BOEKINGEN TELEEOON: 023-332371,1, FAX. 023-5320282

" tktcnibi^r ("IVprü-iailain; in I'aratliso en ml tchruiin mi;l uUacbrudt liinnjtii. i>p < IVtmii ..tn laniilicpnis

COUSIN

013.5352815 013.5437301

0 2 6 - 3 6 1 5 4 4 4 e-mail hlmhouse@globalxs.nl

off the record R0&. PARADISE FUNK HORN OF PLENTY BLOEM FREDERIQUE SPIOT THE BLUE MAN CAN DUCTER DOLLYBIRDS KIRSTEN

TEL. FAX

1 u n n f i C T F R I N N F N K O M E n I N DE MEGA TOP 1001»''

-1

•A:

DE ZINGENDE FRESIA'S <Rl8D^^

Oj^g^B

I l

AAN HET STOEIEN MET KOOS ALBERTS!

y > ^

: OP BIJZONDER ACHTERLIJKE WIJZE GEREMIXED DOOR DJ TEDDY FRESIA

BoeKiNGeN e MANAGEMENT

^ Booh King i

ARMANO

NIEUWE CD UIT

HELLOISE MENNEN Ra'i O n e Idrissa Magassa Zou Oiarra Djoubo .n .indcrc klant' en grcli' .ilnKJJiivf fn xcijtlmu/iirkiiitt

cd-tourvsnafmaaif

LEMON CRUSH

GREEN m m

RIG RAM ROOM RAND STEP2: THE CHAPTER (R) RIG RUCKS a EASY MOHEY

iHEFFIELDMESDnVl]

SKELETON CREW

Mooilie8nlllve[Pliaenix.Glta3rfocli

UAN DUUREN RANG Kleine W e r e l d m^daM^

050 - 313 30 69

POWER SUPPLY BIP HOP: NI con HI ROlinBOCKS S PRICISC E-llfE POSTMEN POOBLl NAKIO CaSTO 01 COMMUNICHrOB ONKBUIO SKANOAllZ

SO WHAT, SHAGGY?! FEDERAL OFFENCE QUEEN 2 RLUES RAND LADY IN DISTRESS MOTHERS MEGA RAND

JUMSLE: OJ CHRIS IRHYTHM IMPORT! OJ JOCHIM

TUFF E-NUFF RLERF! PSTEKMAAS m 17 UIW 0492 3318S2 fAX/AHTW. 0492 331802

(

Hill's KITCMINIHIPHOP) BRUNCt (HIPHBP/JUmill TEl: 06-E5268B97 )

Terschelling. Braskoer Leeuwarden. Theater Romein Vlaardiiigcn. Pandemonium Ileiloo.BukBuk Den Bosch. Plein 79 Nieuwendijk.Xinix Eindhoven. Elïcnaar Amsterdam. Melkweg Utrecht. Tivoli

16/01 17/01 23/01 24/01 30/01 31/01

Nijmegen. Doornroos)e Enkhuizcn. Do Hoogte Baarn. Boemerang Leiden. LVC Almelo. Sub Rosa Groningen. Simplon

•

I VOBBO TRIP I SLICK NICHED NflTION vette groove-rock

THEH B HE

KIJK OOK ONDER: www.noord.bart.nl/~niarpani/jamniali

(singer/songwriter)

PARTIES:

imoHicm uuNBUi

12/12 13/12 19/12 20/12 21/12 27/12 28/i2 29/12 31/12

ibgBook King 013-4 63 52 96

OMÜGOGO 1 1 i a 31(11150 3144118 • FAX 3U0)5a3H B1T4 1 1

ROCK SCHOOL PRESTiRlll IN POPMUllIKI 'Bassist van Rock School-nivo 6 zoekt band van zelfde nivo...' Toel<omstrocl<? Nee. De wereldwijd erkende grades van het Engelse Rock Scliool kan je nu ook in Nederland halen. De Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam [SKVR] organiseert de Rock School-examens waarvoor iedereen kan inschrijven. En je kan bij de SKVR ook gpeciale Rock School-lessen volgen. Een perfecte combinatie van de beroemde Rock School-grades en lessen door professionele popdocenten. Rock School haalt alles uit 'n popmuzikant wat er in zit. Haal het onderste uit je gitaar, bas of drums en klim naar de top, via de wereldwijd erkende grarfes[nivo's] van de Engelse Rock School. Start in januari '98. Vraag de folder aan: t e l . 0 1 0 - 4 3 6 1 3 6 6 . Make the grade en maak kans op 'n profi gitaar, bas of drumkit!

SKVR + Rock School: presteren in popmuziek / lessen en grades SKVR-Popwerkplaats: direct leren spelen in 'n band / veel cursussen SKVR-Popschool: bandies / instrumentles / popanalyse Vraag de nieuwe brochure aan: t e l . 0 1 0 l{'^Ol'^00. het grootste aanbod van poponderwijs in Nederland

ARNO # BENJAMINS. BETTIE SERVEERT # BROTHERHOOD FOUNDATION # CANDY DULFER & FUNKY STUFF # CAESAR • CLAW BOYS CLAW # DARYLL-ANN • DIE ANARCHISTISCHE ABENDUNTERHALTUNG # EVIL SUPERSTARS # FLOWERS FOR BREAKFAST # THE GATHERING # GERD # DE HEIDEROOSJES # HUMAN BEINGS # JOHAN • JULIA P. • JUNKIE XL # KISS MY JAZZ # MAX 404 # MIZPAH # OSDORP POSSE # QUAZAR # SCRAM C BABY # SIMMER • SKIK # SUPERSUB # THE TREBLE SPANKERS C UNDECLINABLE AMBUSCADE # URBAN DANCE SQUAD # ZAPMAMA# BOOM! AGENCY S 0513-416307 DOUBLE YOU CONCERTS # 015-2159555

Ohvoorttelbaar! v^o r I d

I6Z€ MAAND O.A.

Junkie 5, Junkie L, Junkie

tnkieXXXU!

GabbepcrisisP DJ Ruffneck vertelt! Joost Zwagerman analyseert bekende Nederlandse songteksten Travoll^'s met Marky Ramone in |lew York 'Cel&rate GkDd Times!": \Mck tö the seventies!

'•»>miÊÊÊÊmÊ0

Brengt de gezondheid ernstige schade toe, k.b. 4.10.1994, Stb. 720.

^S®

gi SI F g Si ra'gj p DB^DIJ ^ 9 9 8 ,

ja^lSgiB^g^^teiv

FiilP'RU A R ! \ ^ }._, I n j j g r f r e t : h t t p | > / w w vu\ p o p i n s t i t u u t v n I