นิทานสัตว์พิเศษ အံ့ၾသဖြယ္တိရစာၦန္ေလးမ်ား၏ပံုျပင္ เรื่องและภาพ โดย นักเรียนโรงเรียนบ้้านท้่าอาจ โรงเรียนคริสเตียนแม้่หละโกร และศูนย้์การเรียนช้่าทูเห้ล้่ จังหวัดตาก ပန္းခ်ီႏွင့္ပံုျပင္ ဘန္႕ထအဒ္ေက်ာင္းမွေက်ာင္းသား/သူမ်ား မယ့္လွကလုိခရစ္ယာန္ေက်ာင္း ႏွင့္ဆာသူးေလေလ့လာသင္ယူျခင္းစင္တာ(Center) တတ့္(ခ္)ခရိုင္
အံ့ၾသဖြယ္တိရစာၦန္ေလးမ်ား၏ပံုျပင္ ပန္းခ်ီႏွင့္ပံုျပင္ ဘန္႕ထအဒ္ေက်ာင္းမွေက်ာင္းသား/သူမ်ား မယ့္လွကလုိခရစ္ယာန္ေက်ာင္း ႏွင့္ ဆာသူးေလေလ့လာသင္ယူျခင္းစင္တာ(Center) ထိုင္းအယ္ဒီတာ - Naw Th’blay Paw ျမန္မာအယ္ဒီတာ - နန္းဆိုင္ေမြ
ပန္းခ်ီအၾကံေပးသူ - Kamonwan Abngoen, Rattanaporn Tongpom ဘာသာျပန္ - ေက်ာ္ရြီ ႏွင့္ လင္းေက်ာ္မ်ိဳး အႏုပညာ - Mayim Studio မိတၱဴ - Wanida Press ရက္စြဲ - ၂၅၅၉ အုပ္ေရ - ၅၀၀ အုပ္ ထုတ္လုပ္သူ - Friends Without Borders Foundation 191/2 M.1 Nongkwai, Hangdong, Chaing Mai 50230 Email: bordervoices2010@gmail.com
Facebook: www.facebook.com/fwbfoundation Website: www.friends-without-borders.org
นิทานสัตว์พิเศษ เรื่องและภาพ นักเรียนโรงเรียนบ้านท่าอาจ โรงเรียนคริสเตียนแม่หละโกร และศูนย์การเรียนช่าทูเหล่ บรรณาธิการภาษาไทย นอ ธะบเลพอ บรรณาธิการภาษาพม่า นางแสงเหมย ที่ปรึกษาภาพวาด กมลวรรณ แอบเงิน และรัตนาภรณ์ ทองป้อม แปลภาษาพม่า จอยุ้ย และ ลินจ่อเมียว ศิลปกรรม หมายิ้มสตูดิโอ พิมพ์ที่ วนิดาเพรส ปีที่พิมพ์ 2559 จํานวนพิมพ์ 500 เล่ม จัดพิมพ์โดย มูลนิธิเพื่อนไร้พรมแดน สนับสนุนโดย Terre Des Hommes Netherlands 191/2 หมู่ 1 ต.หนองควาย อ.หางดง เชียงใหม่ 50230 อีเมล์ bordervoices2010@gmail.com เฟสบุ๊ค www.facebook.com/fwbfoundation เว็บไซท์ www.friends-without-borders.org
ก่อนอ่านนิทานเล่มนี้ .... หนังสือรวมนิทานสัตว์พเิ ศษเล่มนีเ้ ป็นผลงานของเด็ก ๆชาติพนั ธุแ์ ละลูกหลานแรงงานหลากชาติพนั ธุจ์ ากประเทศพม่า ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2559 พวกเขาทั้ง 16 คนได้มาร่วมกันทําความเข้าใจกับสิทธิเด็กและประเด็นปัญหาการใช้แรงงานเด็ก เรียนรู้ศิลปะการแต่งนิทานและ วาดภาพประกอบ ก่อนจะลงมือสร้างสรรค์นิทานภาพชุดนี้ออกมาด้วยตนเอง กิจกรรมของเด็ก ๆและหนังสือเล่มนี้ได้รับการสนับสนุนจาก องค์การแตร์เดซอมม์ เนเธอร์แลนด์ ในโครงการเพื่อการขจัดปัญหาแรงงานเด็กในรูปแบบที่เลวร้ายในประเทศไทย และได้รับความร่วมมือ อย่างดียิ่งจากศูนย์การเรียนช่าทูเหล่ โรงเรียนบ้านท่าอาจ และโรงเรียนคริสเตียนแม่หละโกร จังหวัดตาก โครงการ “ตัวเล็กเสียงดัง“ มูลนิธิเพื่อนไร้พรมแดน คือการส่งเสริมความตระหนักในสิทธิเด็ก และการรวมพลังของเด็ก ๆชาติพันธุ์ ผู้ลี้ภัย และลูกหลานแรงงานข้ามชาติในการสื่อสารเรื่องราว ความคิด ความฝันของพวกเขาผ่านศิลปะประเภทต่าง ๆ ด้วยความหวังว่าสังคมไทย จะหันมามองและฟังเสียงพวกเขาเสมือนเช่นเป็นลูกหลานคนหนึ่ง นิทานสัตว์พิเศษ คือการถ่ายทอดความใฝ่ฝันต่อสิทธิต่อการศึกษาพื้นฐาน สถานะทางกฎหมายที่ทําให้ได้เข้าถึงเสรีภาพและบริการจากรัฐ ค่าแรงอันยุติธรรม และความเอื้ออาทรของสังคมที่จะมองทุกคนเป็นคนเท่ากัน เด็ก ๆ ผู้สร้างสรรค์ล้วนหวังว่า หนังสือเล่มนี้จะมิเพียงเป็น ที่ถูกใจของน้อง ๆ เพื่อน ๆ ตลอดจนครูและพ่อแม่ทุกคน หากยังจะช่วยยํ้าเตือนให้สังคมได้ตระหนักด้วยว่า เด็ก ๆ ที่ได้รับการส่งเสริม ให้ได้เข้าถึงการศึกษาและการพัฒนานั้น ล้วนมีพลังมหาศาลพอจะปราบเสือร้ายให้กับสังคมนี้ได้เสมอ มูลนิธิเพื่อนไร้พรมแดน
ေအာက္ပါ ပံုျပင္မ်ားကို မဖတ္မွီ……. အံ့ၾသဖြယ္တိရစာၦန္ေလးမ်ား၏ စုေပါင္းပံုျပင္စာအုပ္သည္ တိုင္းရင္းသားတို႔ႏွင့္အတူ ေရြ႕ေျပာင္းျမန္မာအလုပ္သမားတို႕၏ ကေလးမ်ားက
ဖန္တီးထားေသာ
လက္ရာမြန္တစ္ခု
ျဖစ္ပါသည္။
ႏိုဝင္ဘာလ
၂၀၁၆
ခုႏွစ္
ကေလးအခြင့္အေရးႏွင့္
ကေလးအလုပ္သမားမ်ားအသံုးျပဳျခင္း ျပႆနာမ်ားကို သေဘာေပါက္ေစရန္ ပါ၀င္ေလ႔လာသည့္အျပင္ ပန္းခ်ီအႏုပညာႏွင့္ ပံုပါပံုျပင္ေရးသားနည္းကို ေလ႔လာခဲ႔ရျပီး ဤပံုျပင္စာအုပ္ကို ထုတ္ေဝျခင္းျဖစ္သည္။ ဤစာအုပ္ကို ေထာက္ပံ့ေပးေသာအဖြဲ႕မွာ တဲေတးဆြမ္း(မ္) နယ္သာလန္အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ၿပီး ဆိုးဝါးေသာ ကေလးအလုပ္သမားမ်ားပေပ်ာက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ တတ့္ခ္ခရိုင္မွ ဆာသူးေလေက်ာင္း၊ ဘန္႕ထအဒ္ေက်ာင္း၊ ခရစ္ယာန္ မယ့္လွကလိုေက်ာင္းမ်ား လက္တြဲပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္။ နယ္ျခားမဲ့မိတ္ေဆြမ်ားမွ “အေကာင္ေသး အသံက်ယ္” စီမံကိန္းသည္ ကေလးအခြင့္အေရးမ်ားကို အေလးထားလာ ေစရန္ႏိုးေဆာ္သည့္အေနျဖင့္ ကေလးတို႔၏
တိုင္းရင္းသားကေလးမ်ား၊
၀ိုင္းဝန္းေတြးေခၚမႈမ်ားႏွင့္
စစ္ေဘးေရွာင္ကေလးမ်ား၊
ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကိုအႏုပညာ
ေရြ႕ေျပာင္းျမန္မာအလုပ္သမား
အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ေဖာ္ထုတ္၍
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျကီးစြာျဖင့္
ထိုင္းလူ႕အသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း မိမိတို႔သားသမီးမ်ား ေျပာျပသကဲ႔သို႔ နားေထာင္ေပးေစလိုပါသည္။ တိရစာၦန္ေလးမ်ား၏စုေပါင္းပံုျပင္သည္ လြတ္လပ္မွဳႏွင့္ဝန္ေဆာင္မွဳမ်ားကို တန္းတူမႈအခြင့္အေရး
အေျခခံပညာသင္ယူႏိုင္ေသာအခြင့္အေရး၊
ရရွိႏိုင္ေသာအခြင့္အေရး၊
အစရွိေသာအခ်က္မ်ားကို
မိဘညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ား၊
အစိုးရကသတ္မွတ္ထားေသာ
သင့္တင့္မွ်တေသာလုပ္အားခကိုရရွိႏိုင္ေသာ
တင္ျပလိုျခင္း
ျဖစ္သည္။
ဆရာဆရာမမ်ားႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေစလိုေသာ
အခြင့္အေရး၊
ဤစာအုပ္၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုတည္းသာမက
ပညာေရးတိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းက ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ရွိေသာ က်ားဆိုးကဲ႔သို႕ရိွေနေသးေသာသူမ်ားကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္းရွိေပသည္။ နယ္ျခားမဲ့မိတ္ေဆြမ်ားေဖါင္ေဒးရွင္း
4
นิทานสัตว์พิเศษ
จระเข้น้อยอยากได้ตุ๊กตา အရုပ္လိုခ်င္ေသာ
เรื่องและภาพโดย ด.ญ. ธนัญญา (อิ๊หน่วย) ด.ญ.ฤทัย (มึหน่อ) ด.ญ.สุภาพร วาจาไพเราะ (แอ้พอ) ด.ญ.มะลิ วงศ์เรือนคํา (ซาซา) และนาย วินวินโก
ပန္းခ်ီႏွင့္ပံုျပင္
Ms. Ei Nuay Ms. Mue Naw Ms. Eh Paw Ms. Hsa Hsa Mr. Win Win Ko
โรงเรียนบ้านท่าอาจ Tha Aat School
5
6
นิทานสัตว์พิเศษ
เช้าวันหนึ่ง จระเข้น้อยรีบวิ่งเข้าห้องเรียน หน้าของเขายังง่วงอยู่เพราะเมื่อคืนต้องทํางานจนดึก คุณครูช้างกําลังสั่งให้นักเรียนเขียนและวาดรูปเรื่อง “ความฝันของฉัน” โดยมีกําหนดส่งภายใน 3 วัน “ใครทําได้ดีจะมีรางวัลเป็นตุ๊กตาตัวเล็ก ๆ ให้ด้วยนะ” ครูช้างบอก จระเข้น้อยกลุ้มใจเพราะรู้ว่าตัวคงไม่มีเวลาทํางานส่งครู เขาอยากได้ตุ๊กตามาก နံနက္ခင္းတစ္ခုမွာ မိေက်ာင္းေလးဟာအိပ္ခ်င္မူးတူးနဲ႕စာသင္ခန္းထဲေျပးဝင္သြားပါတယ္။ ဘာေျကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဆရာမဆင္က ေပးလာတဲ့အိမ္စာ စာတမ္းေခါင္းစဥ္ “ကၽြႏုပ ္ ္၏အိပ္မက္” အေျကာင္း ကိုပံုႏွင့္တကြညနက္အထိလုပ္ျပီး ၃ ရက္အတြင္းျပီးေအာင္ေရးဆြ ရမွ ဲ ာပါ “အေကာင္းဆံုးေရးဆြႏိဲ ုင္တဲ့သူကို အရုပ္လွလွငယ္ငယ္ေလးဆုခ်ေပးမယ္” ဆရာမဆင္ကေျပာပါတယ္ မိေက်ာင္းေလးအရမ္းကိုစိတ္ညစ္ေနပါတယ္ ေရးဆြျပီဲ းအခ်န္ိ မဆရာမကိ ွီ ုပို႕ႏိုင္မယ္လို႕မထင္ဘူး။ သူအရုပ္ကိုေတာ္ေတာ္ရခ်င္ေနတာပါ
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
7
8
นิทานสัตว์พิเศษ
ถึงเวลาเลิกเรียน จระเข้น้อยไปทํางานเสิร์ฟอาหารในร้านของลุงหมีถึง 5 ทุ่ม วันนี้ร้านคนเยอะมาก เมื่อกลับมาที่บ้าน จระเข้น้อยบอกกับตัวเองว่า “เฮ้อ..เหนื่อยจัง พรุ่งนี้ค่อยทํางานส่งครูดีกว่า” ในคืนต่อมา จระเข้น้อยกลับจากทํางานมาถึงบ้านก็ห้าทุ่มกว่าแล้ว เขาหยิบดินสอออกมา แต่ก็เหนื่อยจน คิดไม่ออกว่าเขาจะฝันอยากเป็นอะไรดี หรือว่าต้องเป็นเด็กเสิร์ฟไปตลอดนะ สุดท้ายเขาก็บอกกับตัวเองว่า “เอาไว้พรุ่งนี้ดีกว่า พรุ่งนี้เราจะวาดความฝันให้สวยที่สุดเลย” ညေနေက်ာင္းဆင္းခ်န္ိ ေရာက္ေတာ့ မိေက်ာင္းေလးက ဦးဝက္ဝံဆိုင္မွာ စားပြထိ ဲ ုးသြားလုပ္တာ ည (၁၁) နာရီအထိတိုင္ေအာင္ ေပါ႔။ ဒီညဧည့္သည္ေတြအရမ္းမ်ားတယ္။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ႔ မိေက်ာင္းေလးက ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ညည္းပါတယ္။ “ဟူး…..ဒီေန႔အရမ္းပင္ပန္းတယ္…မနက္ျဖန္က်မွပဲ စာတမ္းလုပ္ျပီးဆရာ့ကိုပို႕ေတာ႔မယ္” ေနာက္တစ္ညလည္းဘဲ မိေက်ာင္းေလးအလုပ္ကေနျပန္တဲ႔အခ်န္ိ ကည (၁၁) နာရီေက်ာ္သြားျပန္ၿပီ။ သူခဲတံတစ္ေခ်ာင္းထုတ္လာ တယ္။ အလုပ္ကလည္းပင္ပန္းေတာ႔ စာတမ္းကိုလုပ္ဖို႔စဥ္းစားလို႕လည္းထြက္မလာဘူး ဒါမွမဟုတ္ ငါစားပြထိ ဲ ုးပဲတစ္သက္လံုးလုပ္ရမွာလား။ ေနာက္ဆံုး သူ႕ကိုသူျပန္ေျပာမိတာကေတာ့ “မနက္ျဖန္မွဘဲကိုယ့္ရဲ႕အိမ္မက္လွလွေလး အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ဆမယ္ ြ ဲ ကြာ”
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
9
10
นิทานสัตว์พิเศษ
คืนต่อมา จระเข้น้อยรีบกลับจากร้านลุงหมี ตั้งใจจะลงมือเขียนและวาดรูปส่งครูให้ได้ แต่แล้วเขาเผลอฟุบหลับคาโต๊ะ ตื่นขึ้นมาอีกทีก็ตกใจ “อุ้ย..!!” จระเข้น้อยกลัวครูดุ เลยไม่ไปโรงเรียน ေနာက္တစ္ညလည္းဘဲ ဦး၀က္၀ံဆိုင္ကေနအျမန္ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ပံုျပင္ပန္းခ်ကိ ီ ု သရုပ္ေဖာ္စာႏွင့္တကြ ဆရာမကိုပို႕ႏိုင္ဖို႕ ဒီညျပီးေအာင္လုပ္ဖို႕ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ စားပြေပၚမွ ဲ ာ ေမွာက္လ်ွက္နဲ႔ဘဲအိပ္ေပ်ာ္သြားပါတယ္။ လန္႕ႏိုးျပီးေအာ္လိုက္မိတယ္။ “အူး...” ဆရာမဆူမွာေၾကာက္လို႔ မိေက်ာင္းေလး ေက်ာင္းမသြားဖို႔ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
11
12
นิทานสัตว์พิเศษ
ในห้องเรียน คุณครูช้างถามหนูยีราฟเพื่อนสนิทของจระเข้น้อยว่า ทําไมจระเข้น้อยไม่มาโรงเรียน หนูยีราฟบอกว่า “หนูรู้แต่ว่าจระเข้น้อยต้องไปทํางานดึกทุกวันค่ะ แม่ของเขาฟันไม่ค่อยดี ไปทํางานจับปลาไม่ค่อยได้ เอ.. หรือว่าจระเข้น้อยจะไม่สบายก็ไม่รู้” ตอนเย็นหลังเลิกเรียน คุณครูช้างจึงเดินไปบ้านจระเข้ใกล้บึงใหญ่ จระเข้น้อยเห็นครูแต่ไกลก็ รีบวิ่งเข้าไปแอบในเล้าไก่ ไก่ในเล้าตกใจร้องกระต๊าก ๆ บินไปบินมาจนขนร่วงจากปีก ไข่ร่วงจากก้น ครูช้างได้ยินเสียงไก่ก็งง ๆ แต่ก็เดินต่อจนไปเจอพ่อแม่จระเข้ “จระเข้น้อยอยู่ไหมคะ เห็นไม่มาโรงเรียนก็เลยเป็นห่วง” ครูช้างถาม စာသင္ခန္းထဲမွာ ဆရာမဆင္က မိေက်ာင္းေလးရဲ႕ ခ်စ္သူငယ္ခ်င္းသစ္ကုလားအုတ္မေလးကို ေမးတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔မိေက်ာင္းေလး ေက်ာင္းမလာတာလဲ။ သစ္ကုလားအုတ္မေလးေျပာတာက “သမီးသိတာကေတာ႔ သူညအလုပ္လုပ္တာ အိမ္ျပန္အရမ္းေနာက္က်တယ္။ သူ႔အေမကလည္း သြားသိပ္မေကာင္းေတာ႔လို႔ ငါးသြားဖမ္းလည္းသိပ္မရဘူး အင္း…ဒါမွမဟုတ္ေနမေကာင္းဘူးလား မသိဘူး” ညေနပိုင္းေက်ာင္းဆင္းေတာ့ ကန္ျကီးေဘးက မိေက်ာင္းေလးအိမ္သို႕ ဆရာမဆင္သြားတယ္ သူကဆရာမကို လွမ္းျမင္လိုက္တာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းၾကက္ၿခံထဲ သြားပုန္းတယ္။ ၾကက္ေတြလန္႕ျပီး “ကေတာ႔” လို႕ေအာ္လိုက္ရင္း ၾကက္မ်ားထပ်ျပီံ း အေမြးကၽြတ္ရံုတင္မက “ဥ”ပါ ထြက္က်လာတယ္ ဆရာမဆင္က ၾကက္ေအာ္အသံၾကားေတာ့ ေၾကာင္သြားတယ္ ေလွ်ာက္ရင္းနဲ႕မိေက်ာင္းေလးမိဘကိုေတြ႕ သြားတယ္ “မိေက်ာင္းေလးရွလား ိ သူဒီေန႔ေက်ာင္းမလာဘူး စိုးရိမ္လို႔ပါ” ဆရာမဆင္ကေမးပါတယ္
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
13
14
นิทานสัตว์พิเศษ
พ่อจระเข้บอกคุณครูช้างว่า จระเข้น้อยขอหยุดเรียนเพราะเมื่อคืนเลิกงานดึกจนปวดหัวไม่สบาย แต่แม่ จระเข้บ่นว่า เมื่อกี้ยังเห็นวิ่งเล่นอยู่ หรือว่าลูกจะขี้เกียจไปโรงเรียนนะ ครูช้างอุทาน “เอ.. จระเข้น้อยยังเด็ก ทํางานกลางคืนทุกวันจะหนักไปมั้ยคะ อันตรายด้วยเวลากลับบ้าน” แม่จระเข้น้อยก้มหน้าตอบอ้อมแอ้มว่า “พวกเราอยู่เมืองนี้ เป็นจระเข้ไม่มีบัตร หางานดี ๆ ไม่ได้ ทํางานก็ได้ค่าจ้างน้อย ฉันเองฟันไม่ดี ทําอะไรไม่ค่อยได้ รายได้พวกเราไม่พอกินพอใช้ เจ้าจระเข้น้อยมันขยัน จิตใจดี อยากช่วยพ่อแม่ให้ไม่ต้อง ลําบากน่ะ” ครูช้างคิดในใจ .. ทํายังไงดีนะ.. မိေက်ာင္းေလးအေဖေျဖတာက “သူတရက္ေက်ာင္းမသြားဘူးလို႕ခြင့္ေတာင္းတယ္ မေန႔ညကျပန္တာေနာက္က်ေတာ႔အ ရမ္းပင္ပန္း ၿပီးေခါင္းကိုက္ေနတယ္ ဒါေပမဲ့အေမညည္းတာက ခုနကသူေျပးေဆာ့ေနတာေတြ႕လိုက္တယ္ ဒါမွမဟုတ္ ေက်ာင္းသြားဖို႔ပ်င္းေနတာလား ဆရာမကဂရုွဏျဖင့္ “ေအး..မိေက်ာင္းေလးကငယ္ေသးတယ္ ညပိုင္းအလုပ္ကမပင္ပန္းဘူးလားရွင့္ အိမ္ျပန္ခ်န္ိ အႏၱရာယ္မ်ားတယ္” မိေက်ာင္းေလးအေမက ေခါင္းငံု႕ၿပီးေျဖတာကေတာ့ “ကၽြန္မတို႔ဒီၿမိဳ႕မွာေနတာ ဘာလက္မွတ္မွမရွေတာ့ ိ လုပ္ငန္းေကာင္းရွာဖို႕မလြယ္ဘူး လုပ္အားခလဲနဲတယ္ ကၽြန္မလဲသြားမေကာင္း ေတာ႔မလုပ္ႏုင ိ ္ဘူး ရတဲ့လုပ္အားခကလည္းမေလာက္ဘူး သားကအလုပ္က်ဳးစားျပီ ိ း စိတ္ရင္းေကာင္းတယ္။ မိဘအေနမဆင္းရဲဖို႕ကူခ်င္တယ္” ဆရာမဆင္က စိတ္ထဲမွာစဥ္းစားတယ္.. ဘယ္လိုလုပ္မလဲ..
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
15
16
นิทานสัตว์พิเศษ
ครูช้างนึกถึงญาติคนหนึ่ง นั่นคือป้าฮิปโป ป้าฮิปโปมีสวนดอกบัว ครูช้างจึงชวนแม่ จระเข้ไปเฝ้าสวนดอกบัวของป้าฮิปโป ป้าฮิปโปให้ค่าแรงกับแม่จระเข้ตามกฎหมาย ครอบครัว จระเข้จึงสบายขึ้นมาก ครูช้างบอกว่า ถ้ามีการเปิดให้ทําบัตรแรงงานอีกเมื่อไหร่ ก็จะรีบบอกพ่อแม่จระเข้ทันที ถ้ามีบัตรอนุญาตทํางานถูกต้อง ก็น่าจะได้รับการดูแลดีขึ้น ဆရာမဆင္က ေရျမင္းအေဒၚတစ္ေယာက္ကိုသတိရမိတယ္ သူ႕မွာၾကာပန္းၿခံရတယ္ ွိ မိေက်ာင္းေလးရဲ႕အေမကို ျခံေစာင့္လုပ္ဖို႕ေခၚ သြားျပီး ဥပေဒကသတ္မွတ္ထားတဲ႔ လုပ္အားခကိုေပးတယ္။ မိေက်ာင္းေလး မိသားစုမွာအဆင္ေျပလာတယ္ ဆရာမက အလုပ္သမားလက္မွတ္လုပ္ဖို႔ဖြင့္တာနဲ႔ မိေက်ာင္းေလးမိဘကိုခ်က္ခ်င္းအၾကာင္းၾကားမယ္၊ လက္မွတ္ရရင္ ွ ိ အခြင့္အေရး ပိုေကာင္းလာႏိုင္မယ္
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
17
18
นิทานสัตว์พิเศษ
เช้าวันต่อมา ครูช้างบอกกับนักเรียนว่า สัปดาห์นี้ ระดับชั้นป.5 จะมีการประกวดวาดภาพ ระบายสี รางวัลเป็นตุ๊กตาตัวใหญ่ยักษ์ทีเดียว จระเข้น้อยคิดในใจว่าคราวนี้เราจะต้องทําให้ได้ ေနာက္တစ္ရက္နံနက္ပိုင္းမွာေတာ႔ ဆရာမဆင္က ေက်ာင္းသားေတြကိုေျပာတယ္ “ဒီတစ္ပတ္ထဲမွာ ပဥၥမတန္း ေက်ာင္းသား/သူေတြ အတြက္ ေဆးေရာင္စံုပန္းခ် ီ ၿပိဳင္ပြရွဲ တယ္ ိ ဆုကေတာ႔ အရုပ္ႀကီးႀကီး ျဖစ္ပါတယ္” မိေက်ာင္းေလးက စိတ္ထဲမွာစဥ္းစားတယ္ ဒီတစ္ခါရေအာင္လုပ္မယ္
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
19
20
นิทานสัตว์พิเศษ
แล้ว... จระเข้น้อยก็ได้ตุ๊กตาตัวใหญ่ที่สุดตัวนั้น ေနာက္ဆံုးမွာေတာ႔… မိေက်ာင္းေလးက အႀကီးဆံုးအရုပ္ကိုရရွသြ ိ ားတယ္။
จระเข้น้อย อยากได้ตุ๊กตา
21
เรียนรู้กับจระเข้น้อย
• จระเข้น้อยอยู่ชั้นป.5 จึงน่าจะอยู่ในวัยเท่ากับเด็ก อายุไม่ถงึ 15 ปี การจ้างแรงงานอายุตาํ่ กว่า 15 ปีให้ทาํ งาน เต็มเวลานัน้ ไม่ถกู ต้อง แม้จระเข้นอ้ ยจะทํางานหลังเลิกเรียน ก็เป็นงานหนักหลายชั่วโมงทุกวัน จนทําให้เรียนหนังสือ ไม่ได้เต็มที่ สุขภาพก็ทรุดโทรม การใช้แรงงานเด็กทีต่ อ้ งห้าม หมายถึงการใช้แรงงานที่ไปขัดขวางพัฒนาการและโอกาส ทางการศึกษาของเด็ก • จระเข้นอ้ ยอาจช่วยพ่อแม่ได้อกี หลายทาง นอกจาก งานบ้านแล้วก็อาจไปทํางานที่ไม่หนัก ไม่อันตราย ไม่ กระทบกับการเรียน เช่น ช่วยเฝ้าสวนบัวหรือทํางานร้าน ลุงหมีเฉพาะบ่ายวันเสาร์ เป็นต้น การทํางานที่เหมาะสม เป็นการเรียนรู้ที่ดีอย่างหนึ่ง • ปัญหาที่ครอบครัวจระเข้เจอ มีเหตุมาจากสถานะ ทางกฎหมายและทัศนคติสังคมที่คิดว่าจะให้ค่าแรงสัตว์ “ไม่มีบัตร” น้อยอย่างไรก็ได้ นอกจากเราควรช่วยกัน รณรงค์ ใ ห้ สั ง คมมองกั น อย่ า งเสมอภาคแล้ ว ถ้ า แก้ ไข นโยบายกฎหมายให้สัตว์ทุกตัวได้มีสถานะทางกฎหมาย ก็ น่าจะทําให้เข้าถึงงานและการคุ้มครองที่ดีขึ้น 22
นิทานสัตว์พิเศษ
မိေက်ာင္းေလးပံုျပင္မွ သင္ခန္းစာ •
မိေက်ာင္းေလးသည္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ အရြယ္ခန္႕ရွေသာ ိ ပဥၥမ
တန္ း ေက်ာင္ း သားေလးတစ္ ေ ယာက္ ျ ဖစ္ သ ည္ ။ အသက္ ၁၅ ႏွ စ္ ေအာက္ က ေလးမ်ားကို အခ် ိန္ ျ ပည့္ အလု ပ္ သ မားအျဖစ္ အလု ပ္ ခန္ ႕ ျခင္ း သည္ မမွ န္ က န္ ေ သာ လု ပ္ ရ ပ္ တ စ္ ခု ျ ဖစ္ သ ည္ ။ ကေလး အလု ပ္ သ မားမ်ား ခန္ ႔ အ ပ္ ျ ခင္ း သည္ ကေလးမ်ားေန႔ စ ဥ္ ေ န႔ တို င္ း ေက်ာင္ း ဆင္ း အၿပီ း အလု ပ္ ထဲ တ ြ င္ အလု ပ္ ခ ် ိန္ အ ေတာ္ မ ်ားမ်ား အလုပ္လုပ္ရျခင္းေၾကာင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးမ်ား ထိခိုက္သကဲ႔သို႔ ကေလးမ်ား၏ တိုးတက္ဖြ႕ၿဖိ ံ ဳးမွဳကို ပိတ္ပင္တားဆီးေသာ မမွန္ကန္ေသာ လုပ္ရပ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ •
မိေက်ာင္းေလးသည္ အိမ္အလုပ္အျပင္ မိဘတို႔၏ အလုပ္မ်ား
ကို ကူညႏ ီ ုင ိ သ ္ ည္။ ၄င္းတိ႕ု မွာ ၾကမ္းတမ္းမွဳမရွသည့ ိ အ ္ ႏၱရာယ္ကင္း ေသာ၊ ပ ည ာ ေ ရ း ကို မ ထိ ခို က္ ေ သ ာ အ လု ပ္ မ ် ာ း ဥ ပ မ ာ - အ ေ မ ႏ ွ င့္ အ တူ ၾကာပန္းၿခံေစာင့္ကူျခင္း (သို႕) ဦးဝက္ဝံဆိုင္တြင္ စေနေန႔ေန႔ပိုင္း တြင္သာ လုပ္ျခင္း စသျဖင့္ သင့္တင့္သည့္ အလုပ္လုပ္ျခင္းသည္ ေကာင္းမြန္ေသာ ေလ့လာသင္ယူမွဳကို ျဖစ္ေစပါသည္။ •
မိေက်ာင္းေလးမိသားစုသည္ ေနထိုင္မႈဥပေဒႏွင့္လူမႈအသိုင္း
အ၀ိင ု း္ ၏ ခြျခားခံ ဲ ရမႈႏင ွ တ ့္ ရ ိ စာၦနတ ္ ႕ုိ “လက္မတ ွ မ ္ ရွ”ိ လုပအ ္ ားခနဲသလိေ ု ပး လို႕ရတဲ့အျမင္ႏွင့္ႀကံဳေတြ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းကိုတန္းတူ ဆက္ဆံရန္တိုက္တြန္းျခင္းအျပင္ အလုပ္သမားအခြင့္ေရးဥပေဒေျပာင္း ႏိုင္မည္ဆိုပါက တိရစာၦန္တိုင္းအတြက္ ေနထိုင္မႈဥပေဒႏွင့္အညီ အလုပ္ လုပ္မည့္အခြင့္လမ္းမ်ားပိုမိုရႏိုင္ပါမည္။
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน ေျမႀကီးေပၚေလွ်ာက္ေသာ ေရဘဝဲမေလး၏ေအာင္ျမင္မွဳ
เรื่องและภาพโดย ด.ญ. สมฤดี สันติสมฤทธิ์ผล (พอเซทู) ด.ญ. ฉันทลักษณ์ ธงชัยธนากุล (อ๊ง) ด.ญ.เมย์ ทรงคีรีบรรพต (แอ้เกอะญอพอ) ด.ญ. พรไพรวัลย์ พัฒนาคีรีกุล (เดมึนอ) และ ด.ญ. เกศรา เวียงกาหลงกุล (พอวาวา)
โรงเรียนคริสเตียนแม่หละโกร
ပန္းခ်ီႏွင့္ ပံုျပင္
Ms. Paw Say Htoo Ms. Ong Ms. Eh Kn’yaw Paw Ms. Day Mue Naw Ms. Paw Wa Wa
Christian Mae La Glo School
23
24
นิทานสัตว์พิเศษ
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีหมู่บ้านแห่งหนึ่งชื่อบ้านสวนกล้วยแสนสนุก เป็นหมู่บ้าน ที่มีสัตว์ประหลาดหลากหลายพันธุ์อาศัยอยู่ อย่างไรก็ตาม ครอบครัวของเจ้าวาวา ปลาหมึก เดินดินนั้นไม่ค่อยสนุกเท่าไรนัก เพราะพวกเขายากจนที่สุด ทั้งพ่อ แม่ ลูกต้องทํางานหนัก ทุกวันให้มีชีวิตรอด ครอบครัวปลาหมึกเดินดินทํางานเก็บกล้วยในสวน วาวากับพ่อแม่ตัวเล็ก กล้วยจึง หนักมากสําหรับพวกเขา ဟိုးေရွးေရွးတုန္းက ဘန္႕ဆြန္(န္)ကေလြ႕ဆဲန္ဆနုတ့္ (ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ႔ ငွက္ေပ်ာျခံ) ဆိုတဲ့ရြာေလးတစ္ရြာရိွပါတယ္။ ဧရာမ တိရစၦာန္ အမ်ဳးအစားေပါင္ ိ းစံု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ေရဘဝဲမေလး ဝါဝါတို႔ မိသားစုက ေပ်ာ္စရာရယ္လို႕ မရိွပါဘူး။ ဘာေျကာင့္လဲဆိုေတာ့ မိသားစုေလးက အဆင္းရဲဆံုးျဖစ္ျပီး အသက္ရွင္ေရးအတြက္ တအိမ္သားလံုး အလုပ္ျကမ္း လုပ္ကိုင္ၾကရတယ္။ ေရဘဝဲမေလးမိသားစုက ငွက္ေပ်ာျခံထဲမွာ ငွက္ေပ်ာခူးပါတယ္ ဝါဝါနဲ႔အေဖအေမက ကိုယ္ေသးေတာ့ သူတို႕ထမ္းရတာ ေလးေနပါတယ္။
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
25
26
นิทานสัตว์พิเศษ
เจ้าวาวามักสงสัยว่า ชีวิตนี้จะมีอะไรอีกหนอนอกจากการเก็บกล้วย วันหนึ่งระหว่าง แบกกล้วยไปส่ง มันได้ยินเสียงประกาศผ่านวิทยุว่า โรงเรียนเวทมนตร์แพนด้ากําลังจะเปิด รับสมัครนักเรียนแล้ว เจ้าวาวาตื่นเต้นมาก แต่ทั้งพ่อและแม่บอกว่า “ไม่ต้องไปหรอก มันไม่จําเป็นกับเราซักนิด ลูกก็รู้ว่าเวทมนตร์เป็นสิ่งกินไม่ได้ เรียนไปก็ไม่ได้ทําให้สบายขึ้นหรอก” ဝါဝါ မယံုသကၤာျဖစ္မိတာက ဒီဘ၀မွာဘာေတြထပ္ျဖစ္လာမလဲေနာ့္။ ငွက္ေပ်ာသီးခူးအလုပ္ကလြျပီဲ း… တစ္ေန႔ငွက္ေပ်ာသီး သြားပို႔တဲ႔အခ်န္ိ မွာ ေရဒီယိုကေန ေ၀့မြမ္း(ေမွာ္)ဖန္ဒါေက်ာင္ ့ းမွာ ေက်ာင္းသားသစ္ေတြ လက္ခံေနၾကျပီ။ ဝါဝါ အရမ္းကို စိတ္ဝင္စားေနျပီ။ ျပန္သြားျပီး အေဖအေမကိုခြင့္ေတာင္းတယ္ေလ။ မိဘေတြကေတာ႔သူမကို “မသြားသင္ရဘူး တို႕အတြက္လံုး၀မလိုအပ္ဘူး အဲဒီေမွာ္ပညာက စားလို႔မရဘူး တတ္ျပီးလို႕လည္း ဘ၀ေကာင္းလာမွာမဟုတ္ဘူး”
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
27
28
นิทานสัตว์พิเศษ
อย่างไรก็ตาม เจ้าวาวาก็คิดว่าจะต้องหาทางไปเรียนให้ได้ แม้พ่อแม่จะไม่อนุญาต และไม่ให้เงินค่าเรียนก็ตาม หลังจากเก็บกล้วยเสร็จ เจ้าวาวาจึงวิ่งไปแอบดูครูแพนด้าสอน ในวันนั้น ครูแพนด้าสอนให้เด็ก ๆ หัดเสกดอกไม้เป็นนก เจ้าวาวาแอบทําอยู่นอก ห้องเรียนจนเป็น သို႔ေသာ္လည္း ဝါဝါ စဥ္းစားမိတာက အေဖအေမခြင့္မျပဳရင္လည္း ဒီေက်ာင္းကို မရရေအာင္တက္မယ္။ ငွက္ေပ်ာခူးျပီးေနာက္ ၀ါ၀ါ ေက်ာင္း သို႕ေျပးျပီး ဆရာဖန္ဒါရဲ့ ႕သင္ၾကားမႈကို စိတ္ဝင္တစား ေခ်ာင္းၾကည့္ေနမိခဲ႔တာေပါ႔။ အဲ့ဒီေန႕မွာ ဆရာဖန္ဒါက ့ ပန္းပြင့္ကိုငွက္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တဲ႔ မ်က္လွည့္ကြက္တစ္ခုကို သင္ၾကားေနတယ္။ ဒါကိုဝါဝါက စာသင္ခန္းရဲ႕အျပင္မွာ ျဖစ္ေအာင္လုပ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
29
30
นิทานสัตว์พิเศษ
ครูแพนด้าเหลือบเห็นเจ้าวาวาก็ประหลาดใจ เมื่อซักถามจนรู้ว่าเจ้าวาวาไม่กล้า เข้าห้องเรียนเพราะไม่มีเงิน และยังไม่สามารถมาเรียนเต็มเวลาได้เหมือนกับคนอื่น ครูแพนด้าก็รับปากว่า “ค่าเรียนไม่ต้องเป็นห่วง ฉันจะสอนให้เจ้าฟรี ๆ ก็ได้ นี่เพราะเห็นว่าเจ้า มีความตั้งใจจริงนะ” ဆရာဖန္ဒါက ၀ါ၀ါကိုေတြ႕သြားေတာ႔ အရမ္းအံ့ၾသသြားတယ္။ ၀ါ၀ါစာသင္ခန္းထဲမ၀င္ရဲတာ ကိုသိသြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံမရိွတာနဲ႕ အခိ်န္ျပည့္တျခားသူေတြလို မသင္ၾကားႏိုင္ဘူး ဆရာဖန္ဒါ ကတိေပးလိုက္တာကေတာ့ “ေက်ာင္းဝင္ေၾကးကိုစိတ္မပူနဲ႔ ဆရာအခမဲ႔သင္ေပးလည္းရရဲ႕သားနဲ႕ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ ၀ါ၀ါရဲ႕ၾကိဳးစားထက္သန္မွဳေၾကာင့္ပါ”
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
31
ผู้แต่งนิทานและวาดภาพ
Ms. Eh Paw (5) တန္း၊ ထိုင္း (1) တန္းမတက္ခင္
o
l
รร. บ้านท ่าอาจ
Tha
Aat Sch o
ด.ญ. แอ้พอ ป. 5 เคยเรียนศูนย์การเรียน สําหรับเด็กข้ามชาติจนถึงชั้นปีที่ 3 ก่อนจะมา เข้าป. 1 ใหม่ อนาคตเธออยากเป็นหมอ
ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာေက်ာင္းမဲေဆာက္တြ င္(၃)တန္းထိသင္ခဲ့ဖူးျပီး အနာဂတ္တြင္ဆရာဝန္ျဖစ္ခ်င္။
သြားသြားလာလာေနထိုင္ခဲ့ဘူးသည္။ လက္ရထအဒ္ ွိ ရြာတြင္ေနထိုင္ၿပီး အနာဂတ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္အလွျပင္ဆိုင္ဖြင့္ခ်င္။
Ms.Ei Nuay လက္ရျမန္ ွ ိ မာႏိုင္ငံတြင္ေနျပီးေက်ာင္းတက္ရန္ ေသာင္ ရင္းျမစ္ကိုေန႔စဥ္ကူးျဖတ္ရျပီး ထိုင္းသေဘၤာသီးေထာင္းကိုအႀကိဳက္ ဆံုးႏွင့္ အနာဂတ္တြင္ဆရာဝန္ျဖစ္ခ်င္။
ด.ญ. มึหน่อ ป. 5 ครอบครัวเคย ย้ายกลับไปมาระหว่างฝั่งไทยและพม่า หลายรอบ เธอไฝ่ฝันจะเป็นเจ้าของ ร้านเสริมสวย
Ms. Hsa Hsa လက္ရဝမ္ ွ ိ းတခရန္း(န္)ရြာတြင္ မိသားစုႏွင့္အတူေနထိုင္ေနၿပီး အႀကိဳက္ဆံုးတိရစၦာန္မွာေခြး ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္တြင္ အဆိုေတာ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္။
ด.ญ. อิ๊หน่วย ป. 5 บ้านอยู่ใน ประเทศพม่า เธอข้ามแม่น้ําเมย มาเรียนทุกวัน อาหารที่ชอบคือ ส้มตํา อนาคตอยากเป็นหมอ
นาย วินวินโก ป. 6 เคยเรียนศูนย์การเรียนสําหรับเด็กข้ามชาติถึงชั้นปีที่ 3 ก่อนจะย้ายมา เวลาว่างชอบร้องเพลงและโตขึ้นก็อยากเป็นนักร้อง Mr. Win Win Ko ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာေက်ာင္းတြင္(3)တန္းအထိသင္ခဲ႔ၿပီးယခု(6) တန္းတြင္သင္ေနသည္။ သီခ်င္းဆိုရျခင္းကိုႀကိဳက္ႏွစ္သက္ျပီးအနာဂတ္တြင္ အဆိုေတာ္္ျဖစ္ခ်င္။
ห า ่ช ทูเ
ล
c h ool
ด.ช. ต้าหล่อแอ้ ชั้นปีที่ 7 ครอบครัวอยู่ฝั่งพม่า เรียนและ พัก อยู่ในหอพักช่าทูเหล่มาแต่เด็ก อนาคตอยากเป็นมือกลอง
Mr.Ta Law Eh (7) တန္း၊
Ms. Mue Naw (5) တန္း၊ မိသားစု ထိုင္းႏွင့္ျမန္မာ
ด.ญ. ซาซา ป. 5 ปัจจุบันครอบครัว พักอยู่ที่วังตะเคียน สัตว์ที่ชอบที่สุดคือ หมา โตขึ้นอยากเป็นนักร้อง
น รยี เ ร า
ศูน ย์ก
ပံုျပင္ႏွင့္ ပန္းခ် ီ
o L ei S o t H ่ Hsa
မိသားစုသည္ျမန္မာျပည္တြင္ေနျပီး ငယ္စဥ္ကတည္းက ေက်ာင္းေဘာ္ဒါေဆာင္မွာေနသည္။ အနာဂတ္တြင္ ဒရမ္မာတစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္။
ด.ช. จอแบ้ ชั้นปีที่ 6 เคยเรียนชั้นอนุบาลในรร.ไทย ที่อ.อุ้มผางก่อนจะย้ายมาช่าทูเหล่ เขาฝันอยากเป็นมือกีตาร์วงดนตรี Mr. Saw Bae (6) တန္း၊ အုန္းဝ္ဖန္င္ၿမိဳ႕တြင္ထိုင္းမူၾကိဳတက္ ခဲ႔ဖူးျပီး ဆာသူးေလေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ငယ္စဥ္ ကတည္းကေျပာင္းလာသည္။ အနာဂတ္တြင္ဂစ္တာသမားျဖစ္ခ်င္။
ด.ช. โพนุ ชั้นปีที่ 6 เพิ่งย้ายจากรร. ฝั่งพม่ามาปีนี้ เขาชอบเล่นฟุตบอลมาก โตขึ้นอยากเป็นล่ามแปลภาษา Mr. Poe Nu (6) တန္း၊ ဒီႏွစ္ျမန္မာျပည္ေက်ာင္းမွ ဆာသူးေလေဘာ္ဒါေဆာင္သို႔ ေျပာင္းေနသည္။ ေဘာလံုးကစားျခင္းကို ႏွစ္သက္သည္။ အနာဂတ္တြင္ ဘာသာျပန္္ျဖစ္ခ်င္။
32
นิทานสัตว์พิเศษ
โกร Christian Mae นแมห่ ละ La Gl ย ี ต เ สิ o Sc ร ค hoo รร. ด.ญ. พอเซทู ป. 1 l ด.ญ. พอลาทู ชั้นปีที่ 8 เพิ่งย้ายจากศูนย์การเรียน เด็กข้ามชาติอีกแห่งมา เรียนต่อ เธออยากทํางานเป็นผู้เผยแผ่ศาสนา Ms.Paw Lah Htoo (6) တန္း၊ မဲေဆာက္တြင္ရေသာ ွိ အျခား ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းေက်ာင္းမွေျပာင္းလာသည္။ သာသနာျပဳဆရာမျဖစ္ခ်င္။
บ้านห้วยนกกก เคยเรียนในค่ายผู้ลี้ภัย และมาเริ่มเรียนชั้นป.1 ใหม่ อนาคตอยากเป็นล่ามแปลภาษา
Ms.Paw Say Htoo ေဟြ႕ႏို႔က္ကို႕က္ရြာ၊
ด.ญ. อ๊ง ป. 5 ชาวม้งจากอ.พบพระ ความฝันของเธอคือการได้เป็นหมอ Ms. Ong (5)တန္းတြင္ပညာသင္ၾကားေနေသာ
น.ส.รีน่า ชั้นปีที่ 12 ย้ายมาเรียนช่าทูเหล่ ตั้งแต่ชั้นปีที่ 7 อาหารโปรดคือ แกงเป็ด อนาคตอยากเป็นล่ามแปลภาษา Ms.Reena (6) တန္းထုင့္ထမ့္ရြာရိွေက်ာင္းတြင္ (3)တန္းအထိတက္ခဲ့ျပီး ရြာေက်ာင္းမွလက္မွတ္မ ထုတ္ေပးေသာေၾကာင့္ ယခုေက်ာင္းတြင္ (1) တန္းမွစတင္တက္ခဲ့ရ။
မုန္းတိုင္းရင္းသူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ဖုတ္(ဖ္)ဖရၿမိဳ႕တြင္ေနထိုင္သည္။ အားကစားကိုဝါသနာပါသည္။ အနာဂတ္တြင္ဆရာဝန္ျဖစ္ခ်င္။
ด.ญ แอ้เกอะญอพอ บ้านแม่หละ โตขึ้นเธออยากเป็นพยาบาล Ms.Eh Kn’yaw Paw မယ့္လွရြာ၊ ထေဆာင္ယမ္းင္ၿမိဳ႕ တြင္ေနထုိင္ၿပီး
ထေဆာင္ယန္းင္ၿမိဳ႕တြင္ေနထိုင္ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ေက်ာင္းတက္ခဲ႔ဖူးျ႔ပီး(1) တန္းမွစတင္သင္ခဲ့ အနာဂတ္တြင္ဘာသာျပန္ျဖစ္ခ်င္။
ด.ญ. เดมึนอ ป.5 บ้านแม่สลิดหลวง สัตว์ที่ชอบมากที่สุดคือโคอาล่า อนาคตเธออยากเป็นพยาบาล Ms.Day Mue Naw (5) တန္းတြင္ပညာသင္ၾကားေနၿပီး မယ့္စလစ္ဒ္လြမ္င္ရြာတြင္ ေနထိုင္သည္။ ကိုလာဝက္ဝံကိုႏွစ္သက္သည္။ အနာဂတ္တြင္သူနာျပဳဆရာမျဖစ္ခ်င္။
အနာဂတ္တြင္
ด.ญ. ช่าเกอะเตรทู ชั้นปีที่ 5 เรียนและพักอยู่หอพักช่าทูเหล่ แต่เด็ก เวลาว่างชอบอ่านหนังสือ อนาคตอยากเป็นหมอ
သူနာျပဳဆရာမတစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္။
ด.ญ. พอวาวา ป.6 บ้านทุ่งถ้ํา เคยเรียน รร. ใกล้บ้านมาถึงป.3 แต่ต้องมาเข้าป.1 ใหม่ เพราะรร.เก่าไม่ออกใบสุทธิให้
Ms.Hsa K’tray Htoo (5) တန္း၊ အားလပ္ခ်န္ိ တြင္ စာအုပ္ဖတ္ရႈရျခင္းကိုႏွစ္သက္ၿပီး အနာဂတ္တြင္ ဆရာဝန္မ ျဖစ္ခ်င္။
Ms.Paw Wa Wa (6)တန္းထုင့္ထမ့္ရြာရိွေက်ာင္းတြင္(3)တန္းအထိတက္ခဲ့ျပီး ရြာေက်ာင္းမွလက္မွတ္မထုတ္ေပးေသာေၾကာင့္ ယခုေက်ာင္းတြင္ (1) တန္းမွစတင္တက္ခဲ့ရ။
33
เจ้าวาวามีความสุขกับการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ แม้ในเวลาทํางานก็ยังอดฝึกวิชาที่ เรียนมาไม่ได้ วันหนึ่ง ขณะกําลังแอบฝึกการเสกกล้วยให้เป็นสาหร่าย พ่อของเจ้าวาวาก็ หันมาเห็นและเดาได้ว่าลูกต้องไปแอบเรียนเวทมนตร์มาแน่ ๆ เจ้าวาวาถูกดุเป็นการใหญ่ แม่ของเจ้าวาวาบอกว่า หากเอากล้วยมาเล่นเสียหมด ก็จะไม่มีเหลือพอขายเอาเงินมาซื้อ สาหร่ายกิน แม่รู้ว่าเจ้าวาวาชอบกินสาหร่ายมาก “เอาเวลามาหัดเก็บกล้วยให้ได้เร็ว ๆ ดีกว่าน่ะ” ဝါဝါက ပညာအသစ္ေတြကိုသင္ယူရတာ အရမ္းကိုေပ်ာ္တယ္။ အလုပ္လုပ္ရင္းေတာင္မွ သင္လာတဲ့ပညာကိုေလ႔က်င့္တယ္ တစ္ရက္မွာ ငွက္ေပ်ာသီးကို ေရညွိျဖစ္ေအာင္ေမွာ္ပညာေလ႔ က်င့္ေနရင္း သူ႔အေဖလွည့္လာျပီးေတြ႕သြားတယ္။ သူ႔သမီးေမွာ္ပညာကို ခိုးသင္တာဘဲျဖစ္ရမယ္ သူ႕သမီးကိုအႀကီးအက်ယ္ဆူေတာ႔တာေပါ့။ အေမက တကယ္လို႔ေဆာ့ရင္း ငွက္ေပ်ာသီးမေကာင္းသြားရင္ ေရာင္းစရာမရိွဘဲ ေရညွိဝယ္ဖို႔ပိုက္ဆံမရွိျဖစ္သြားမယ္ ဝါဝါက ေရညွိကိုအရမ္းႀကိဳက္တယ္ “အခ်ိန္ယူျပီးငွက္ေပ်ာသီး ျမန္ျမန္ခူးႏိုင္ေအာင္ေလ႔က်င့္တာပိုေကာင္းမယ္”
34
นิทานสัตว์พิเศษ
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
35
ในวันรุ่งขึ้น เจ้าวาวาหายตัวไป พ่อกับแม่ของเจ้าวาวาโกรธมากจนไม่ได้ไปทํางาน ได้แต่เดินตามหาไปทั่วหมู่บ้าน และจู ่ ๆ พวกเขาก็ได้ยินเสียงประกาศดังลั่น “รายการแสดงต่อไป การแปลงร่างของ วาวา ปลาหมึกเดินดิน” พ่อกับแม่ของเจ้าวาวาวิ่งเข้าไปอย่างงุ่มง่าม แล้วก็ต้องหยุดอ้าปากค้างเมื่อเห็นลูก อยู่บนเวที ซํ้ายังแสดงการแปลงร่างได้อย่างมหัศจรรย์ ผู้ชมมากมายโยนดอกไม้ให้กับ เจ้าวาวา หลายคนหย่อนทิปใส่หมวกให้ด้วย ေနာက္တစ္မနက္မွာ ဝါဝါအိမ္ကေနေပ်ာက္သြားတယ္။ သူ႔မိဘေတြေဒါသအရမ္းထြက္ၿပီး အလုပ္မသြားႏိုင္ဘဲ ဝါဝါကို တရြာလံုးပတ္လိုက္ရွာတယ္။ တစ္ေနရာအေရာက္မွာ ေၾကျငာသံတစ္ခုကို ၾကားလိုက္မိတယ္။ “လာမယ့္အစီအစဥ္ကေတာ့ ကိုယခ ္ ႏၶာ ေျပာင္းျခင္းဆိုတဲ့ ေရဘဝဲမေလးဝါဝါရဲ႕ အလွည့္ျဖစ္ပါတယ္” ၀ါ၀ါရဲ႕ အေဖအေမဟာ ပြခင္ ဲ းထဲေျပးၾကည့္တဲ႔အခ်န္ိ မွာ ၀ါ၀ါစင္ေပၚမွာရိွတာကိုပါးစပ္ အေဟာင္းသားနဲ႕အရမ္းကိုအံ့ၾသသြားရံုသာမက ၀ါ၀ါရဲ႕ထူးဆန္းတဲ႔ ကိုယခ ္ ႏၶာ ေျပာင္းျခင္းေမွာ္ျပကြက္ပါ ျမင္ပါတယ္။ ပရိႆတ္မ်ားပန္းေတြပစ္ေပး၊ ဦးထုပ္ထဲပိုက္ဆံထည့္ေပးၾကပါတယ္
36
นิทานสัตว์พิเศษ
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
37
เมื่อเห็นความสามารถของลูก พ่อกับแม่จึงอนุญาตให้เจ้าวาวาไปเข้าโรงเรียน เวทมนตร์แพนด้าได้เต็มที่ ไม่ต้องไปเก็บกล้วยอีกต่อไป เมื่อรู้ว่าครูแพนด้าจะไม่เก็บค่าเรียน จากเจ้าวาวาเพราะเห็นว่าที่บ้านไม่ค่อยมีเงิน พ่อกับแม่ของเจ้าวาวาก็แบกกล้วยไปฝาก ครูแพนด้าอยู่เสมอ ครูแพนด้าแบ่งกล้วยเหล่านั้นให้กับเด็กนักเรียนทุกตัวกินกันจนอิ่ม ဝါဝါအစြ ့ မ္းကိုေတြ႕သြားတဲ႔မိဘႏွစ္ပါးက ေမွာ္ပညာသင္တန္းေက်ာင္းကို အခ်န္ိ ျပည့္ တက္ေရာက္ဖို႔ ခြင့္ျပဳေပးလိုက္တယ္။ ငွက္ေပ်ာသီး ကိုလည္းထပ္ခူးဖို႔မလိုေတာ႔ဘူး။ ၀ါ၀ါရဲ႕မိသားစု ၀င္ေငြသိပ္မရွေတာ့ ိ ဆရာဖန္ဒါကလည္း သင္တန္းေၾကးကိုမယူပါဘူး။ မိဘေတြအေနနဲ႔ ငွက္ ေပ်ာသီးကို ဆရာအတြက္ အၿမဲတမ္းသြားေရာက္ပို႔ေဆာင္ေပးတယ္။ ဆရာဖန္ဒါကလည္း ငွက္ေပ်ာသီးကို ေက်ာင္းသားအေကာင္တိုင္းကို အ၀ျပန္ေကၽြးလိုက္ပါတယ္။
38
นิทานสัตว์พิเศษ
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
39
เวลาผ่านไป เจ้าวาวาตั้งใจศึกษาเล่าเรียน มันรู้เวทมนตร์แปลก ๆ เพิ่มขึ้นอีก มากมาย ถึงตอนนี้ เจ้าวาวช่วยเสกกล้วยที่พ่อกับแม่เก็บได้บางส่วนให้เป็นขนมกล้วยและ เค้กกล้วย พอแม่เอาไปวางขายก็ได้รายได้ดีกว่าแบกกล้วยมาก ครอบครัวปลาหมึกเดินดิน จึงมีฐานะดีขึ้น ไม่ต้องลําบากอีกต่อไป ရက္ေတြကုန္လြန္သြားခ်န္ိ မွာ ဝါဝါကလည္းေမွာ္ပညာကိုႀကိဳးစားၿပီးသင္ယူေနခဲ႔ျပီး ေမွာ္ပညာအသစ္အဆန္းမ်ားကိုလည္း သိလာတယ္။ ခုဆိုရင္ဝါဝါဟာ မိဘေတြခူးလာတဲ႔ငွက္ေပ်ာသီးကို ေမွာ္ပညာသံုးၿပီးငွက္ေပ်ာမုန္႔ႏွင့္ငွက္ေပ်ာကိတ္မုန္႕ျပဳလုပ္ ႏိုင္ေနၿပီ။ အေမသြားေရာင္းတဲ႔ အခါမွာ ငွက္ေပ်ာသီးထက္ ေရာင္းေကာင္းေတာ႔ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးလည္းေကာင္းလာျပီး အလုပ္ကိုပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ဖို႔မလိုေတာ႔ပါဘူး။
40
นิทานสัตว์พิเศษ
ความสําเร็จของปลาหมึกเดินดิน
41
ဝါဝါပံုျပင္မွသင္ခန္းစာ เรียนรู้กับเจ้าวาวา • ในโลกของเรา การใช้แรงงานเด็กพบมากทีส่ ดุ ใน • က ၽ ြ ႏ္ု ပ္ တို ႔ က မ ၻ ာ ႀ ကီ း တ ြ င္ က ေ လ း အ လု ပ္ သ မ ာ း အ မ ် ာ း ဆံု း အ သံု း ိ င့္ ငါးဖမ္ း လု ပ္ င န္ း မ်ားျဖစ္ သ ည္ ။ က ေလး งานเกษตรและประมง เด็กจํานวนมากช่วยพ่อแม่ใน ျပဳေသာေနရာမွ ာ စို က္ ပ ် ဳးေရးႏွ ့ ႔ို ေတာင္ယာ၊ လယ္၊ ၿခံထတ ဲ င ြ ္ အလုပက ္ ၾူ ကရသည္။ สวนในไร่เหมือนเจ้าวาวา งานในสวนนีเ้ ป็นงานเหมา အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ဝါဝါကဲသ จ้าง ครอบครัวได้รับค่าตอบแทนตามปริมาณกล้วยที่ လုပ္အားခသည္ ဝါဝါမိသားစုကဲ႔သို႔ ခူးႏိုင္ သေလာက္ရျပီး မိဘကိုကူလွ်င္ငွက္ေပ်ာ ိ ။ เก็บได้ เมื่อเจ้าวาวาไปช่วย ครอบครัวก็จะได้กล้วย သီးခူးတာပိုရမည္ လုပ္ အားခမွာလည္းငွက္ေပ်ာ(သို႕) ေငြပိုမိုရရွေစပါသည္ • ပညာသင္ၾကားေပးျခင္းသည္ ကေလးမ်ားအတြက္ အေျခခံက် ေသာကေလး เยอะและได้ค่าตอบแทนเยอะขึ้น ့္ ေရးျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ကေလးတိင ု း္ ပညာသင္ ယူႏင ုိ ရ ္ န္ႏင ွ အ ့္ ခမဲပ ႔ ညာေရးစနစ္ • สิทธิตอ่ การศึกษาเป็นสิทธิพนื้ ฐานของเด็กทุกคน အခြငအ เด็ก ๆ ควรจะเข้าถึงการศึกษาได้โดยง่ายและไม่เสีย (သို႕) စရိတ္သက္သာေသာ ပညာ ေရးစနစ္ျဖစ္ေစလိုသည္။ ဧရာမတိရစၦာန္ ိ းစံု ခႏၶာ ကိုယ္အရြယ္အစား၊ အိမ္ႏွင့္ ေက်ာင္းအကြာအေဝး၊ ค่าใช้จา่ ยหรือเสียน้อยทีส่ ดุ สัตว์ประหลาดต่าง ๆ ควร အမ်ဳးအစားေပါင္ เข้ า เรี ย นได้ อ ย่ า งไม่ มี อุ ป สรรคทั้ ง ในด้ า นร่ า งกาย မိသားစုအေျခ အေန ႏွင့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ား လူေနမွဳဘဝႏွင့္ ကေလးမ်ား၏ ระยะทางจากบ้านไปโรงเรียน ฐานะ และในด้าน ယံုၾကည္မွဳကို အတားအဆီး မျဖစ္ေစေသာ အေျခအေနျဖစ္ရမည္။ • ပညာေရးသည္ကေလးအလုပ္သမားမ်ား၏ျပႆနာကိုေျဖရွင္းေပးႏိုင္မည္။ หลักสูตรที่ต้องไม่ขัดกับวิถีชีวิตและความเชื่อ ္ ပ ု ရ ္ ေသာခေလးႏွင့္ ပညာသင္ၾကားခြငမ ့္ ရွ ေသာကေလးသူ ိ ငယ္မ်ားသည္ • การศึกษาเป็นคําตอบต่อปัญหาการใช้แรงงานเด็ก အလုပလ ိ ုင္ေသာ အခြင့္အေရးကို เด็กทีต่ อ้ งทํางานและไม่มโี อกาสรับการศึกษาจะโตขึน้ အရြယ္ေရာက္လာပါက အျခားသူမ်ားနည္းတူ ရရွလာႏိ ြ ံ ဳး ေအာင္စမ ြ း္ ေဆာင္ႏင ုိ မ ္ ာွ เป็นผูใ้ หญ่ทมี่ โี อกาสในชีวติ น้อยต่อไป และไม่สามารถ မရရွႏိိ ငု ေ္ တာ႔ဘဲ မိသားစုႏငွ ပ့္ တ္ဝန္းက်င္ကို တိးု တက္ဖ႕ၿဖိ ႔ ႔ို ပညာတတ္ေျမွာက္ပါက ကိယ ု ရ ့္ ဘ ဲ့ ၀ မိသားစုႏင ွ ့္ ပတ္ဝန္းက်င္၏ ช่วยให้ครอบครัวและชุมชนสุขสบายขึน้ ได้ หากเมือ่ ได้ မဟုတပ္ ါ။ ဝါဝါကဲသ มีความรู้ดังเช่นเจ้าวาวา ก็จะเปิดโอกาสในชีวิตให้กับ တိုးတက္ဖြ႕ၿဖိံ ဳးမွဳကိုပါ စြမ္းေဆာင္ႏုငိ ္မည္ျဖစ္သည္။ ทั้งตัวเอง ครอบครัว และชุมชนได้มากขึ้น
42
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ က်ားကို ႏိုင္ေသာယုန္
เรื่องและภาพโดย ด.ญ. ช่าเกอะเตรธู ด.ช. ช่าโอ้พลาธู (จอแบ้) ด.ช. จอจอเล (ต้าหล่อแอ้) ด.ช. ตูเรโท (โพนุ) ด.ญ. พอลาทู และน.ส.รีน่า
ပန္းခ်ႏွီ င့္ ပံုျပင္
Miss Hsa K’tray Htoo Mr. Saw Bae Mr. Ta Law Eh Mr. Tu Ray Toe Ms. Paw Lah Htoo Ms. Reena
ศูนย์การเรียนช่าทูเหล่ Hsa Htoo Lei School
43
ครอบครัวกระต่ายมีลูกอยู่สองตัว พ่อกระต่ายปลูกผักไว้เก็บกิน แม่กระต่ายทํา ขนมเค้กแครอทขาย และดูแลบ้าน พี่กระต่ายไปช่วยพ่อปลูกผักทุกวัน ส่วนน้องกระต่ายก็ช่วยงานแม่อยู่ที่บ้านทุกวันเหมือนกัน ทั้งครอบครัวทํางานหนักแต่ก็มีความสุขดี พี่กระต่ายนั้นเห็นเพื่อน ๆ ไปสมัครเรียน “ศิลปะการอยู่รอด” กับอาจารย์งูก็ไม่ได้สนใจ เพราะคิดว่าตนเรียนวิชาปลูกผักก็อยู่รอดได้แล้ว ယုန္မိသားစုေလးမွာကေလးႏွစ္ေကာင္ရတယ္ ွိ ။ အေဖကစားသံုးရန္ဟင္းရြက္မ်ားစိုက္ထားပါတယ္။ အေမကမုန္လာဥနီကိတ္မုန္႔လုပ္ ေရာင္းျပီးအိမ္အလုပ္ပါလုပ္တယ္။ အႀကီးယုန္ကအေဖႏွင့္ဟင္းရြက္စိုက္ပါတယ္။ အငယ္ယုန္ကအိမ္မွာပဲ အေမ့အလုပ္ကိုဝိုင္းလုပ္ကူရတယ္။ တစ္မိသားစုလံုးအလုပ္ပင္ပန္းေပမယ့္ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကတယ္။ အစ္မယုန္ရဲ႕သူငယ္ခ်င္းေတြက ရွင္သန္မွဳအတတ္ပညာကို သင္ဖို႕ေျမြသိုင္း ဆရာဆီမွာ စာရင္းသြင္းၾကတာကိုလည္း စိတ္မ၀င္စားဘူး ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စိုက္ပ်ဳးေရးပညာကိ ိ ု တတ္ထားရင္ လံုေလာက္ၿပီလို႔ ေတြးတယ္။
44
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ
45
อยู่มาวันหนึ่ง เสือร้ายตัวหนึ่งย้ายถิ่นเข้ามาอยู่ในป่าแถบนั้น เมื่อรู้ข่าว พ่อกระต่ายก็เตือนแม่ลูก ว่าอย่าออกไปไหนไกลบ้าน ให้พยายามอยู่ใกล้โพรงไว้เสมอ ส่วนแม่กระต่ายก็เตือนพ่อกระต่ายให้ ระวังตัวเหมือนกัน อย่างไรก็ตาม พ่อกระต่ายก็จําเป็นต้องไปปลูกผักเพื่อเลี้ยงครอบครัว พ่อกระต่ายบอกให้ น้องกระต่ายตัวเล็กอยู่ใกล้แม่เข้าไว้ ส่วนพี่กระต่ายนั้นเมื่ออยู่ใกล้พ่อแล้วก็คงไม่เป็นไร “ดูแลตัวเองดี ๆล่ะ” แม่กระต่ายพูดด้วยความเป็นห่วง တစ္ေန႔မွာက်ားဆိုးတစ္ေကာင္ ရြာနဲ႔နီးတဲ့ေတာထဲကို ေျပာင္းလာတယ္။ အဲဒီသတင္းကိုၾကားေတာ့ အေဖျဖစ္တဲ႔ယုန္က သားအမိကို အိမ္ကေနအေဝးမသြားဖို႔၊ သစ္ေခါင္းေပါက္နဲ႔နီးတဲ႔ေနရာမွာပဲေနဖို႔ သတိေပးတယ္။ ယုန္အေမကလည္း ယုန္အေဖကို သတိထားၿပီးေနဖို႔ ေျပာတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အေဖျဖစ္တဲ႔ယုန္က စားဝတ္ေနေရးအတြက္ ဟင္းရြက္စိုက္တဲ႔အလုပ္ကိုေတာ့ လုပ္ရမွာပဲ။ အေဖျဖစ္တဲ႔ယုန္က သားငယ္ယုန္ကိုအေမ့နားမွာပဲေနဖို႕ေျပာတယ္။ အစ္မျဖစ္တဲ႔ယုန္က အေဖနားမွာပဲရွိေနေတာ႔ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ “ကိုယ့္ကိုယ္ကိုဂရုစိုက္ၾကေနာ္” လို႕အေမယုန္ကလည္း စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ေျပာတယ္။
46
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ
47
เมื่อพ่อและพี่สาวออกไปไม่นาน น้องกระต่ายที่เล่นอยู่บนบ้านก็หันไปเห็นเจ้าเสือร้ายเดินมาแต่ไกล “แม่จ๋า แม่ เสือจะมากินเราแล้ว” น้องกระต่ายร้องด้วยความหวาดกลัว แม่กระต่ายกอดลูกไว้แน่น แล้วตัดสินใจบอกให้กระต่ายน้อยวิ่งหนีขึ้นไปบนโพรงไม้ น้องกระต่ายได้ยินก็ร้องโฮ “แม่จ๋า ทําไมแม่ไม่หนีไปกับหนู” แม่กระต่ายตอบว่า “ไม่ต้องกลัวหรอก เดี๋ยวแม่จะตามไป แม่จะล่อเจ้าเสือไปให้พ้นลูกเสียก่อน” น้องกระต่ายรีบวิ่งไปขณะที่เจ้าเสือเดินขึ้นบ้านมาพอดี เจ้าเสือไม่เห็นใครจึงหันหลังกลับ แต่แล้วมันก็เหลือบเห็นกระจกเงาสะท้อนภาพของน้องกระต่ายที่กําลังวิ่งหนีขึ้นโพรงไม้อยู่ด้านหลัง အေဖနဲ႔အစ္မတို႔သြားၿပီးမၾကာခင္မွာပဲ အိမ္ေပၚမွာေဆာ့ေနတဲ႔သားငယ္ယုန္က က်ားဆိုးလာတာကိုအေဝးကေန လွမ္းျမင္လိုက္ရတယ္။ “အေမေရ အေမ က်ား သားတို႔ကိုလာစားေတာ့မယ္” သားငယ္ယုန္ကေၾကာက္ၿပီးေအာ္ေျပာလိုက္တယ္။ အေမယုန္က သားကိုတင္းတင္းဖက္လိုက္တယ္။ ၿပီးသစ္ေခါင္းေပါက္ထဲမွာ သြားပုန္းဖို႔ေျပာတယ္။ အေမ့စကားကို ၾကားတာနဲ႕ ငိုေတာ့တယ္။ “အေမဘာျဖစ္လို႕ သားနဲ႔တူတူ ထြက္မေျပးတာလဲ” အေမျပန္ေျဖတယ္ “သားဘာမွမေၾကာက္နဲ႔ အေမလိုက္လာခဲ႔မယ္။ အေမ က်ားကိုတစ္ျခားေနရာေရာက္ေအာင္။ မွ်ားေခၚသြားမယ္ေနာ္” ယုန္ေလးသစ္ပင္ဖက္ကိုေျပးသြားခ်ိန္မွာ က်ားကအိမ္ေပၚကိုတစ္လွမ္းခ်င္းတက္လာေနတယ္။ အိမ္ေပၚေရာက္ေတာ့ ဘယ္သူမွမေတြ႕ လို႕ျပန္ဖို႕ လွည့္လိုက္တဲ႔အခ်ိန္မွာ ယုန္တစ္ေကာင္ ေနာက္မွာရွိတဲ႔သစ္ေခါင္းေပါက္ ထဲကို ေျပးဝင္သြားတာမွန္ထဲကေန လွမ္းျမင္လိုက္တယ္။
48
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ
49
เจ้าเสือร้ายหันขวับจะกระโดดไล่ตาม แต่ แม่กระต่ายก็รีบวิ่งปราดตัดหน้ามันไปอีกทางหนึ่ง เจ้าเสือหันไปทางแม่กระต่ายและกระโดดตะปบโดน ขาแม่กระต่ายเป็นแผลยาว แม่กระต่ายหลุดไปได้ก็ มุดหนีลงโพรงไม้ได้ทันเวลา เจ้าเสือคํารามลั่นและหันจากไปอย่างหัวเสีย เมื่อพ่อกับพี่กระต่ายกลับมาเห็นแม่กระต่าย บาดเจ็บก็ตกใจมาก พี่กระต่ายคิดอยู่สักพักก็ โพล่งขึ้นว่า “พ่อจ๋า แม่จ๋า หนูจะขอไปเรียนวิชาศิลปะ การเอาตัวรอดกับอาจารย์งูบ้างจ้ะ มีความรู้เมื่อไร จะมาจัดการกับเจ้าเสือ เพราะสักวันหนึ่งมันต้อง กลับมาอีกแน่” พ่อกระต่ายเป็นห่วงลูกสาว อีกทั้งกลัวว่าจะ ไม่มีคนช่วยงานเมื่อแม่กระต่ายบาดเจ็บหนัก แต่ แม่กระต่ายกลับบอกอย่างเข้มแข็งว่า “ถ้าลูกคิดอย่างนั้น ก็ลองไปดูเถอะ พวกเราดูแลตัวเองได้”
50
นิทานสัตว์พิเศษ
က်ားဆိုးကခုန္ၿပီးေနာက္ကေနလိုက္တယ္။ အေမ ယုန္ကက်ားေရွ႕ကေနေနာက္တလမ္းျဖတ္ေျပး တယ္။ က်ားဆိုးကလည္းအေမယုန္ ဖက္လွည့္လိုက္ျပီး ခုန္အုပ္လိုက္တာ အေမယုန္ရဲ႕ေပါင္တျခမ္းကိုကုတ္မိတာ ဒဏ္ရာရွည္ႀကီးရသြားျပီး က်ားခုန္အုပ္တာကိုေရွာင္ထြက္ၿပီး သစ္ေခါင္းေပါက္ထဲကိုအခ်ိန္မီဝင္သြားလုိက္ႏိုင္တယ္။ က်ားႀကီးကေဒါသထြက္ၿပီး အသံအက်ယ္ႀကီးဟိန္းလိုက္ၿပီး လွည့္ျပန္သြားတယ္။ အေဖနဲ႕အစ္မယုန္ အလုပ္ကျပန္ေရာက္ေတာ႔ အေမ့မွာဒဏ္ရာေတြ႕ေတာ႔လန္႕သြားတယ္ အစ္မကခဏစဥ္း စားၿပီးေျပာလိုက္တယ္။ “ေဖေဖ ေမေမ သမီးကိုေျမြဆရာဆီမွာကာကြယ္ နည္းအတတ္ပညာသင္ဖို႔ခြင့္ျပဳပါ။ ပညာတတ္တဲ့တစ္ေန႔မွာ ဒီက်ားကိုျပန္တိုက္မယ္ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ တစ္ေန႔ေန႔ၾကရင္ ဒီက်ားဆိုးႀကီးျပန္လာအံုးမွာပဲ” အေဖယုန္ကသမီးအတြက္စိုးရိမ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အလုပ္ကူမဲ့လူမရွိမွာကိုလည္း စိုးရိမ္တယ္။ အေမယုန္ဒဏ္ရာရထားတဲ႔ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေနတယ္။ အေမ ယုန္ေလးေလးနက္နက္ေျပာလိုက္တာကေတာ့ “တကယ္လို႔သမီးလုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္သြားသင္ၾကည့္ ေပါ႔။ အေမတုိ႕ကိုယ့္ကိုယ္ကိုဂရုစိုက္ႏိုင္ပါတယ္”
กระต่ายปราบเสือ
51
เวลาผ่านไปหนึ่งปี น้องกระต่ายโตขึ้นและออกไปช่วยพ่อปลูกผักทุกวัน ป่าใหญ่สงบสุขมาตลอดจน กระทั่งวันหนึ่ง ครอบครัวกระต่ายก็ได้ข่าวว่าเจ้าเสือร้ายกลับมาแล้ว น้องกระต่ายบ่นคิดถึงพี่สาว “พี่ว่าจะกลับมาจัดการกับเจ้าเสือก็ยังไม่เห็นมา จะทํายังไงกันดี” แม่กระต่ายตอบว่า “พี่เขาเรียนจบเมื่อไหร่ก็มาเองน่ะ ตอนนี้พวกเราก็หาวิธีกันเองไปก่อนเถอะ” ว่าแล้ว แม่กับน้องกระต่ายก็ช่วยกันสานตาข่ายหญ้าและทํากับดักรอไว้หน้าบ้าน เมื่อเจ้าเสือเหยียบกับดัก ตาข่ายก็ถูกปล่อยลงมาคลุมตัวมันไว้ แต่ตาข่ายนั้นทําจากหญ้า ครู่เดียวเจ้าเสือก็กัดขาดได้หมด တစ္ႏွစ္မွာသားငယ္ယုန္ႀကီးလာျပီ။ အေဖကိုဟင္းရြက္စိုက္တာ ေန႔တိုင္းကူညီတယ္။ ေတာႀကီးလည္းေအးခ်မ္းသာယာေနျမဲ။ တစ္ေန႔မွာ ယုန္မိသားစုက က်ားဆိုးေတာထဲျပန္လာတဲ႔သတင္းကိုၾကားလိုက္ရတယ္။ အဲ့ခ်ိန္တံုးက သူဖမ္းလို႕မရခဲ့တဲ့ အေမယုန္နဲ႕ကေလးကို လာဖမ္းမွာပဲ.. သားျဖစ္တဲ႔ယုန္က သူ႔အစ္မကိုသတိရရင္း “အစ္မက က်ားကိုလာတိုက္မယ္လို႔ေျပာၿပီး ခုထိျပန္လာေသးဘူး ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ” အေမကျပန္ေျပာတယ္ “အစ္မသင္တန္းျပီးရင္ျပန္လာမွာေပါ႔ ေလာေလာဆယ္ကိုယ့္နည္းနဲ႔ပဲေျဖရွင္းၾကတာေပါ႔” အဲ့ဒါကိုေျပာတာ အေမယုန္နဲ႕သားက ျမက္နဲ႔ပိုက္ကြန္လုပ္ၿပီးအိမ္ေရွ႕မွာေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ၾကတယ္။ က်ားလာနင္းမိသြားရင္ပိုက္ကြန္ က်လာျပီးက်ားကိုအုပ္မွာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပိုက္ကြန္ကျမက္နဲ႕လုပ္ထားေတာ့သိပ္မခိုင္ဘူး က်ားကိုက္ျဖတ္ရင္လြယ္လြယ္နဲ႔ ျပတ္ႏိုင္မယ္။
52
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ
53
พ่อกระต่ายกับน้องกระต่ายช่วยกันคิดใหม่ คราวนี้พ่อลูกช่วยกันขุดทําหลุมพรางเป็นบ่อนํ้าไว้ ใกล้บ้านแล้วเอาใบไม้ปิดพรางไว้ข้างบน เมื่อเจ้าเสือจะเข้ามาที่บ้านกระต่าย มันก็เหยียบกับดักและตกลงไป ในหลุมพราง แต่หลุมนั้นตื้นเกินไปเพราะกระต่ายไม่มีแรงขุดได้ลึก เจ้าเสือจึงว่ายนํ้าและกระโดดรอดไปได้ อย่างสบาย အေဖယုန္နဲ႔သားယုန္တို႔နည္းလမ္းသစ္ကို စဥ္းစားၾကတယ္။ ဒီတစ္ေခါက္ေတာ႔ အေဖနဲ႔သားကအိမ္နားမွာ ေရတြင္းပံုစံတြင္းတူးျပီး သစ္ရြက္နဲ႔အေပၚမွာ မျမင္ေအာင္ဖံုးထားတယ္။ က်ားဝင္လာရင္ သူသစ္ရြက္ေတြကိုနင္းမိတာနဲ႔ အဲဒီတြင္းထဲကိုျပဳတ္က်သြားမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္တြင္းကအရမ္းတိမ္တယ္ ယုန္တြင္းနက္နက္တူးဖို႔အားမရွိဘူး။ က်ားကေရကူးၿပီး အလြယ္တကူ အေပၚကို ျပန္ခုန္တက္လာႏို္င္တယ္။
54
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ
55
วันต่อมา พ่อ แม่ และน้องกระต่ายได้แต่หลบอยู่ในโพรงไม้ ไม่กล้าออกไปทํามาหากิน แต่แล้วก็มี เสียงเรียกอันดังว่า “พ่อจ๋า แม่จ๋า น้องจ๋า ฉันกลับมาแล้ว” พ่อกระต่ายโผล่มาจุ๊ปากให้เงียบ ส่วนแม่กับน้องกระต่ายก็รีบเล่าเรื่องทั้งหมดให้ฟัง พี่กระต่าย นิ่งคิดครู่หนึ่ง แล้วก็วิ่งปร๋อขึ้นไปบนเนินเขาใกล้ ๆ ตะโกนเรียกเจ้าเสือร้ายด้วยเสียงอันดัง “เจ้าเสือร้าย ฉันอยู่นี่ ฉันไม่กลัวเจ้าหรอก” เจ้าเสือเห็นก็รีบวิ่งตาม พี่กระต่ายรอจนเสือเกือบถึงยอดเนินแล้วก็วิ่งลงเนินไปอีกด้านหนึ่ง ซึ่งเป็นหมู่บ้านมนุษย์ แล้วครอบครัวกระต่ายก็ได้ยินเสียงปืนของมนุษย์ดังขึ้น “ปัง!” ေနာက္တစ္ရက္မွာ အေဖ၊ အေမနဲ႔သားေလးယုန္တို႕ သစ္ေခါင္းေပါက္ထဲမွာ သြားပုန္းေနၾကတယ္။ အျပင္ထြက္မရွာစားရဲေတာ႔ဘူး။ အဲဒီလိုနဲ႕ပဲ က်ယ္ေလာင္တဲ့ ေအာ္သံတစ္ခုကိုၾကားလိုက္ရတာက “အေဖအေမေမာင္ေလး ကၽြန္မျပန္လာၿပီ” အေဖယုန္ထြက္လာၿပီး တိတ္တိတ္ေနဖို႕အမူအရာနဲ႔ျပတယ္။ အေမနဲ႔ေမာင္ေလးကျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းကို ေျပာျပတယ္။ အစ္မယုန္ ခဏ စဥ္းစားၿပီး အနီးနားမွာရွိတဲ့ေတာင္ေပၚေျပးတက္သြားတယ္။ ေနာက္ျပီးက်ားဆိုးကိုအသံက် ယ္က်ယ္နဲ႔ ေအာ္ေခၚလိုက္တာကေတာ့ “က်ားဆိုးေရ ငါဒီမွာရွိေနတယ္ ငါနင့္ကိုမေၾကာက္ဘူး” က်ားဆိုးျမင္ေတာ့ ေတာင္ေပၚကိုအျမန္ဆံုးေျပးလိုက္သြားတယ္။ အစ္မယုန္က က်ားေတာင္ထိပ္ေပၚကိုေရာက္္လု အခ်ိန္ေလးမွာပဲ အစ္မယုန္ အျခားေတာင္တစ္ဖက္ဆီကိုေျပးဆင္းသြားျပီး အဲဒီဖက္မွာ လူေတြေနထိုင္တဲ့ရြာျဖစ္တယ္ ၿပီးေတာ႔ ယုန္မိသားစုက လူေတြပစ္တဲ႔ ေသနတ္သံကို ၾကားလိုက္ရတယ္ “ဒိုင္း”
56
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ
57
หลังจากนั้น ครอบครัวกระต่ายก็อยู่ด้วยกันอย่างสงบสุข ไม่ต้องหวาดกลัวภัยอันตรายใด พ่อแม่กระต่ายภูมิใจในตัวลูกสาวมาก และคิดว่าการที่ลูกได้ไปรํ่าเรียนวิชานั้นช่างเป็นประโยชน์จริง ๆ แต่ถึงตอนนี้พี่กระต่ายก็เรียนวิชากับอาจารย์งูจบแล้ว พ่อกระต่ายและแม่กระต่ายจึงตัดสินใจ จะส่งให้น้องกระต่ายไปเรียนหนังสือด้วยอีกตัว အဲဒီေနာက္ ယုန္မိသားစုမွာ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေနထိုင္ႏုင ိ ္ၾကျပီး ဘာအႏၱရာယ္မွေၾကာက္စရာမလို႔ေတာ႔ ဘူး။ မိဘယုန္က သမီးယုန္အ တြက္ အရမ္းကိုဂုဏ္ယူၾကတယ္။ သူတို႔စဥ္းစားတာ ပညာသြားသင္ၾကားျခင္းဟာ အရမ္းကိုအက်ဳးရွ ိ ပါတယ္ ိ ။ အခုဆိုရင္ အစ္မယုန္က ေျမြဆရာဆီမွာ ပညာသင္ယူတာၿပီးဆံုးသြားျပီခဲ့ျပီ။ မိဘယုန္က သားယုန္ကို ေျမြဆရာဆီမွာပညာသင္ခိုင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ၾကတယ္။
58
นิทานสัตว์พิเศษ
กระต่ายปราบเสือ
59
เรียนรู้กับลูกกระต่าย • สิทธิตอ่ การศึกษาเป็นสิทธิพนื้ ฐานของเด็กทุกคน ่ตอนแรกพี่กระต่ายไม่ได้สนใจ เข้าใจว่ารู้วิชาปลูกผักก็ มีชีวิตที่ดีได้แล้ว พ่อแม่เองก็ไม่ได้ให้ความสําคัญ แต่ ต่อมา พีก่ ระต่ายก็ได้พสิ จู น์ให้เห็นว่าการศึกษานัน้ ช่วย เปิดโลก และช่วยให้เด็กได้พัฒนาตนเองในการคิด วิเคราะห์จนสามารถปรับใช้กับชีวิตได้ พ่อกับแม่จึง ยินดีให้น้องกระต่ายได้ไปเรียนหนังสือด้วยอีกตัวหนึ่ง • ยั ง มี เ ด็ ก ๆ โดยเฉพาะเด็ ก ผู ้ ห ญิ ง อี ก มากที่ ไม่ ส ามารถเข้ า ถึ ง สิ ท ธิ ต ่ อ การศึ ก ษาเนื่ อ งจากไม่ มี โรงเรียนใกล้บ้าน หากจะเรียนก็ต้องไปอยู่หอพัก หรือ ไปพักกับคนอื่น ซึ่งทําให้พ่อแม่เป็นห่วง อีกทั้งตัวเด็ก ยังจะขาดโอกาสที่จะเรียนรู้จากครอบครัวและชุมชน หนึง่ ในการแก้ปญ ั หาการใช้แรงงานเด็ก ก็คอื การจัดการ ศึกษาให้เด็ก ๆ เข้าถึงโรงเรียนโดยที่ยังใช้ชีวิตกับ ครอบครัวและชุมชนได้ ถ้ามีโรงเรียนใกล้ ๆ พีก่ ระต่าย ก็จะน่าจะได้ไปเรียนและกลับบ้านมาช่วยดูแลน้องบ้าง ช่วยงานพ่อแม่บ้าง และยังได้รับการดูแล ความอบอุ่น และอบรมสั่งสอนจากครอบครัวด้วย 60
นิทานสัตว์พิเศษ
ယုန္ကေလး ပံုျပင္မွ သင္ခန္းစာ •
ပညာသင္ၾကားခြင့္သည္ ကေလးမ်ား၏ အခြင့္အေရးျဖစ္သည္။ အေမ
ယု န္ က စိ တ္ ဝ င္ စ ားမွ ဳ လံု း ဝမရွ ခဲိ ႔ ေ ပ။ နားလည္ သ ည္ မ ွ ာ ဟင္ း ရြ က္ စို က္ ပ ည ာ တ စ္ ခု တ တ္ ရ င္ အ သ က္ ေ မ ြ း ႏို င္ မ ည္ ။ မိ ဘ မ ် ာ း က လ ည္ း အ ေ ရ း ႀကီ း တယ္ လို ႕ မျမင္ ခဲ့ ေ ပ။ ေနာက္ ပို င္ း မွ ာ အမယု န္ သ က္ ေ သျပႏို င္ တ ာက ပ ည ာ ေ ရ း သ ည္ က မ ၻ ာ ေ လ ာ က ကို တ ြ န္ း ဖ ြ င့္ ႏို င္ ျ ခ င္ း ႏ ွ င့္ က ေ လ း မ ် ာ း တို း တ က္ ဖ ြ ႕ံ ၿ ဖိ ဳ း ေ စ သ ည္ သ ာ မ က အ ေ တ ြ း အ ေ ခ ၚ ႏ ွ င့္ ဘ ဝ အ တ ြ က္ ပ ါ အသံုးခ်ႏိုင္သည္။ မိဘယုန္မွာလည္းသားယုန္ကိုပညာသင္ၾကားရန္ ဝမ္းေျမာက္ စြာျဖင့္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ •
အ ထူ း သ ျ ဖ င့္ က ေ လ း မိ န္ း က ေ လ း မ ် ာ း အ ေ န ျ ဖ င့္ ပ ည ာ သ င္
ၾကားခြ င့္ မ ရရွ ၾကေပ။ ိ အိ မ္ ႏ ွ င့္ နီ း ေသာ ေက်ာင္ း မရိ ွ ျ ခင္ း ၊ သင္ မ ည္ ဆို ပ ါက ေဘာ္ ဒ ါေဆာင္ တ ြ င္ ေ နရျခင္ း ၊ ဒါမွ မ ဟု တ္ တျခားအိ မ္ မ ွ ာ ေနထို င္ ျ ခင္ း ၊ ဒါေတြဟာမိဘအတြကစ ္ းို ရိမမ ္ ဳွ ေတြ ျဖစ္ေနပါသည္။ ကေလးေတြဘက္ မွာလည္းပဲ မိသားစုႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္ ၏ေလ့လာမွဳမ်ား ျပတ္ႏုင ိ ္မည္။ ကေလးအလုပ္သမား ကို ေ ျဖရွ င္ း ႏိုင္ မယ့္ ျ ပႆနာတစ္ ခု က ကေလး ပညာေရးကို စီ စ ဥ္ ေ ပးျခင္ း မိသားစုႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေက်ာင္းတက္ရျခင္း ေက်ာင္းမ်ား အိမ္ႏွင့္နီးပါက အ သ ြ ာ း ျ ပ န္ လု ပ္ ျ ပီ း ေ မ ာ င္ ေ လ း ယု န္ ကို လ ည္ း ျ ပ န္ လ ာ ထိ န္ း ရ င္ း ႏ ွ င့္ မိ ဘ ကို ပ ါ ကူ ႏို င္ မ ည္ သ ာ မ က မိ ဘ ထံ မ ွ လ ည္ း ေ ႏ ြ း ေ ထ ြ း ေ သ ာ ေ မ တ ၱ ာ ၊ သြနသ ္ င္ဆးံု မမွဳ ႏွင့္ ၾကည့ရ ္ ေ ႈ စာင့ေ ္ ရွာက္ မႈကပ ို ါ ရရွခံိ စားရမည္မာွ မလႊေတာ႔ ဲ ေပ။
โครงการลดปัญหาการใช้แรงงานเด็กในกลุ่มแรงงานข้ามชาติในอุตสาหกรรมอาหารทะเลไทย 2559 ดําเนินการโดยมูลนิธิรักษ์ไทย ร่วมกับภาคีคือมูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็กและมูลนิธิเพื่อนไร้พรมแดน มีพื้นที่การทํางานด้านการสนับสนุน การศึกษา การให้ความช่วยเหลือทางกฎหมาย งานพัฒนาชุมชน งานพัฒนาศักยภาพด้านสิทธิ และงานสื่อสารรณรงค์เพื่อความเข้าใจของ สังคมในจังหวัดสุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช สมุทรสงคราม และตาก องค์การแตร์เดซอมม์ เนเธอร์แลนด์ มุ่งทํางานเพื่อโลกที่เด็ก ๆ ทุกคนจะสามารถดํารงชีวิตอย่างมีคุณค่าและเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่มีเสรี และโลกซึ่งเด็ก ๆ จะไม่ถูกแสวงประโยชน์ ซึ่งรวมถึงการถูกใช้แรงงานในรูปแบบที่เลวร้ายที่สุด ถูกค้า ถูกแสวงประโยชน์ทางเพศ และถูกละเมิดทําร้าย สํานักงานกรุงเทพฯตั้งอยู่ที่ 127/4 ซ.เจริญพร 2 ถ.ประดิพัทธ์ แขวงสามเสนใน กรุงเทพฯ เว็บไซท์ www.tdhsea.org ထိုင္းပင္လယ္စာထုတ္လုပ္ေသာစက္ရံုမ်ားမွ ေရႊ႕ေျပာင္းကေလးအလုပ္သမား ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေသာစီမံကိန္း 2016 ရတ္(ခ္)ထိုင္းေဖါင္ေဒးရွင္းမွစီမံျပီး ကေလးမ်ား၏ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေဖါင္ေဒးရွင္းႏွင့္ နယ္ျခားမဲ့မိတ္ေဆြမ်ားအဖြဲ႕တို႕မွပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သည္။အဓိက ကူညီေဆာင္ရြက္သည့္က႑မ်ားမွာ ပညာေရး၊ ဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္ေသာကိစၥမ်ား၊ ပတ္ဝန္းက်င္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈပိုင္းဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးႏွင့္ စူရတ္(ဒ္)ဌာနီခရိုင္၊ နခြန္းစီထမ္းမားရတ္ခရိုင္၊ စမြတ္စုန္(င္)ခရမ္း(မ္)ခရိုင္ႏွင့္ တာ(ခ္)ခရိုင္ အတြင္းရွိလူ႕အသိုင္းအဝန္းကို နားလည္သေဘာေပါက္ေစရန္ လွဳပ္ရွားမွဳမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး အသိေပးတင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ Terre Des Hommes Netherlands အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ကမၻာေပၚရွိကေလးသူငယ္မ်ားအားလံုး အရြယ္ေရာက္ျပီး လြတ္လပ္မွဳႏွင့္တန္ဖိုးသိကၡာရွိရွိ ၾကီးျပင္းလာေစျခင္း ကေလး အေပၚအျမတ္မထုတ္ျခင္း ကေလးအလုပ္သမား လံုးဝအသံုးမျပဳျခင္းႏွင့္ ကေလးကုန္ကူးမွဳ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အျမတ္ထုတ္မွဳႏွင့္ ေစာ္ကားေႏွာက္ယွက္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရမွဳတို႕ျဖစ္သည္။ ဘန္ေကာက္ရံုး 127/4 Soi Charoenporn 2, Pradipat, Samsennai, Bangkok Website : www.tdhsea.org
61
เกี่ยวกับโรงเรียน
โรงเรียนบ้านท่าอาจ ต.ท่าสายลวด อ.แม่สอด จ.ตาก จัดตั้งในปีพ.ศ.2483 บนพื้นที่ที่ชาวบ้านในชุมชนสละให้ ปัจจุบันมีนักเรียน กว่า 600 คน กว่าร้อยละ 80 เป็นลูกหลานแรงงานหลากเชื้อชาติจากประเทศพม่า บ้านท่าอาจจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตร กระทรวงศึกษาธิการตั้งแต่ชั้นอนุบาล 1 ถึง ป.6 วิชาภาษาพม่าและอังกฤษเป็นสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศซึ่งเรียนรวม 6 คาบต่อสัปดาห์ โรงเรียนคริสเตียนแม่หละโกร ต. แม่หละ อ.ท่าสองยาง จ.ตาก เป็นโรงเรียนเอกชนพร้อมหอพักสําหรับเด็กที่ขาดแคลนและ บ้านห่างไกล จัดตั้งขึ้นโดยมูลนิธิเซเวนเดย์แอดเวนตีสประเทศไทยเมื่อปีพ.ศ. 2547 ปัจจุบันจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตร กระทรวงฯในระดับชั้นป. 1-6 มีนักเรียนรวมราว 140 คน เด็ก ๆ ส่วนหนึ่งยังไม่ได้รับการยอมรับสัญชาติจากรัฐใด ศูนย์การเรียนช่าทูเหล่ ตั้งอยู่ในอ.แม่สอด จ.ตาก จัดตั้งขึ้นในปีพ.ศ. 2542 ขยายจากการเปิดสอนเด็ก ๆ 25 คนบนบ้านของ ครูพอเรซึ่งเป็นผู้อํานวยการปัจจุบันมาเป็นโรงเรียนขนาดใหญ่ เปิดสอนตั้งแต่อนุบาลถึงชั้นปีที่ 12 ในหลักสูตรรัฐพม่าร่วมกับ วิชาภาษาปกาเกอะญอ ไทย และอังกฤษ ปัจจุบันมีนักเรียนหลากชาติพันธุ์จากประเทศพม่าร่วม 700 คน เป็นนักเรียนหอพัก ร่วมร้อย ครูทั้งหมดทํางานในลักษณะอาสาสมัครโดยได้รับเงินเดือนเพียงราวกว่า 3000 บาทต่อเดือน
62
นิทานสัตว์พิเศษ
ေက်ာင္း၏သမိုင္း ဘန္႔ထအဒ္ေက်ာင္း ထဆိုင္လြတ္ မယ္ေဆာက္ တက္ခ္ခရိုင္ ထိုင္းသကၠရာဇ္ 2483 ခုႏွစ္တြင္ေဆာက္ခဲ့ျပီး ရြာသားမ်ား လွဴေပးေသာ ေျမေနရာ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိတြင္ ေက်ာင္းသား/သူ စုစုေပါင္း 600 ခန္႔ရွိျပီး 80% မွာျမန္မာျပည္မွ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားကေလးမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုင္းအစိုးရပညာေရးစနစ္ျဖင့္ သူငယ္တန္းမွ ဆဌမတန္းအထိရိွျပီး နိုင္ငံျခားဘာသာရပ္အေနျဖင့္ ျမန္မာစာႏွင့္ အဂၤလိပ္စာကို တစ္ပတ္ 6 ခ်ိန္သင္ၾကားေပးပါသည္။ ခရစ္ယာန္မယ့္လွကလိုေက်ာင္း မဲ႔လေက်းရြာအုပ္စု၊ ထေဆာင္ယန္င္ၿမိဳ႕နယ္၊ တက္ခ္ခရိုင္ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္းႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမရွိေသာ အိမ္ ႏွင့္ေ၀းေသာကေလးမ်ားအတြက္ေဘာ္ဒါေဆာင္ကို ထိုင္းသကၠရာဇ္ 2547 ခုႏွစ္တြင္ Seventh day Adventist Church of Thailand မွတည္ ေထာင္ခဲ့သည္။ ထိုင္းအစိုးရပညာေရးစနစ္ျဖင့္ ပထမတန္းမွ ဆဌမတန္းအထိရိွျပီး ေက်ာင္းသား/သူစုစုေပါင္း 140 ရိွသည္။ အခ်ိဳ႕ေက်ာင္း သား/သူမွာႏိုင္ငံမဲ႔မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဆာသူးေလေက်ာင္း မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ တက္ခ္ခရိုင္ ထိုင္းသကၠရာဇ္ 2542 ခုႏွစ္တြင္တည္ေထာင္ခဲ႔သည္။ ကေလး 25 ေယာက္ျဖင့္ ဆရာမႀကီး ေဖာေရ (ယခုေက်ာင္းအုပ္ဆရာမၾကီး) အိမ္တြင္စတင္ခဲ့ရာမွ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ သူငယ္တန္းမွ 12 တန္းအထိ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္ျဖင့္ သင္ၾကားျပီး ကရင္၊ ထိုင္းႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာမ်ားကို ျမန္မာျပည္မွတိုင္းရင္းသားေက်ာင္းသား/ သူမ်ားကိုသင္ၾကားေပးျပီး ေက်ာင္းသားစုစု ေပါင္း 700 ရိွၿပီး ေဘာ္ဒါေဆာင္မွ 100 ပါ၀င္သည္။ ဆရာ/မအားလံုးသည္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ တစ္လထိုင္းဘတ္ေငြ 3000 ခန္႔ ရရွိၾကသည္။
63
มูลนิธิเพื่อนไร้้พรมแดน
เป็นองค์กรเอกชนไทยไม่แสวงกําไร ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปีพ.ศ. 2542 เพื่อสังคมที่สันติด้วยการเคารพเข้าใจในสิทธิมนุษยชนทั้งมวลของมนุษย์ทั้งผอง ปัจจุบัน ดําเนินงานสร้างความเข้าใจในสิทธิมนุษยชน ผูล้ ภี้ ยั กลุม่ ชาติพนั ธ์ และแรงงานข้ามชาติผา่ นการผลิตสือ่ ทางเลือกทัง้ สิง่ พิมพ์ ดนตรี นิทรรศการ สือ่ ออนไลน์ ภาพยนตร์ เทศกาลศิลปวัฒนธรรม และกิจกรรมเสริมสร้างศักยภาพด้านสิทธิมนุษยชนรวมถึงศิลปะการสื่อสารของ เยาวชนไทยและชุมชนท้องถิ่นต่าง ๆ ติดต่อได้ที่ 191/2 ม.1 ต.หนองควาย อ.หางดง เชียงใหม่ 50230 อีเมล์ bordervoices2010@gmail.com เฟสบุ๊คองค์กร www.facebook.com/fwbfoundation เฟสบุ๊คโครงการเกี่ยวก้อย www.facebook.com/holdinghands2 เฟสบุ๊คเทศกาลบินข้ามลวดหนาม www.facebook.com/fffest เว็บไซท์ www.friends-without-borders.org နယ္ျခားမဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားအဖြဲ႕ (Friends Without Borders Foundation) ထိုင္း NGO အျမတ္အစြန္းမယူေသာအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ထိုင္းသကၠရာဇ္ 2542 ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ လူ႕အသိုင္းအ ဝိုင္းႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးကို လူသားတိုင္း အေလးထားေစရန္အတြက္ တည္ေထာင္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ လူ႕အခြင့္အေရးကို လူတိုင္းနားလည္လာေစရန္အတြက္ တုိင္းရင္းသားအေရး၊ ေရြ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္မ်ားအေရးႏွင့္ ေရြ႔ေျပာင္းအလုပ္သမားအေရးမ်ားကို မီဒီယာ၊ စာေစာင္၊ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီ၊ ရုပ္ရွင္၊ ရိုးရာအႏုပညာမ်ားျဖင့္ လူ႕အခြင့္အေရးကို တိုးတက္လာေအာင္ လွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ထိုင္းလူငယ္ႏွင့္ အျခားေဒသရွိ လူ႕အဖြ႕ဲအစည္းမ်ား၏ ရသ အႏုပညာမ်ားကို ႏွီးေႏွာဖလွယ္ျခင္း စသည္မ်ားလွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္သည္။
191/2 M.1 Nongkwai, Hangdong, Ching Mai 50230 Email: bordervoices2010@gmail.com Facebook: www.facebook.com/fwbfoundation Facebook: www.facebook.com/holdinghands2 Facebook: www.facebook.com/fffest Website: www.friends-without-borders.org
64
นิทานสัตว์พิเศษ
65