Kontakt z danymi językowymi oraz informacja zwrotna jako czynniki zapobiegające regresowi sprawności językowych MONIKA JANICKA
Polskie i międzynarodowe badania edukacyjne z ostatniego dziesięciolecia dokumentują bardzo niski poziom kompetencji polskich uczniów w zakresie znajomości języków obcych. Przeprowadzone w ramach badań pogłębione analizy wskazują m.in. na niewystarczający kontakt z danymi językowymi (tzw. inputem językowym) jako przyczynę tego stanu rzeczy. Niniejszy artykuł zawiera propozycje, w jaki sposób zwiększyć kontakt uczniów z danymi językowymi. Jedną z nich jest odpowiednie udzielanie informacji zwrotnej i wpisanie jej w naturalną komunikację językową.
W
przeprowadzonym z inicjatywy Komisji Europejskiej w 2011 r. Europejskim badaniu kompetencji językowych (European Survey on Language Competences – ESLC)1 wśród nastolatków z 14 krajów w zakresie dwóch najczęściej nauczanych języków obcych – w Polsce były to język angielski i język niemiecki – polscy uczniowie wypadli bardzo słabo. Ponad połowa badanych gimnazjalistów w Polsce osiągnęła wyniki w zakresie języka angielskiego zaledwie na poziomie A1 lub niższym, przy czym warto zaznaczyć, że badani byli uczniowie trzeciej klasy gimnazjum, czyli ci, którzy w przeważającej części uczyli się języka angielskiego przez dziewięć lat. Jeśli chodzi o język niemiecki, to ponad 80 proc. przebadanych uczniów gimnazjów osiągnęło jedynie poziom A1 lub niższy. Przyczyny słabej progresji sprawności językowych w świetle badań edukacyjnych
Przyczyny opisanego stanu rzeczy są złożone. Wpływają na nie m.in. uwarunkowania socjodemograficzne: położenie szkoły, wykształcenie rodziców oraz ich znajomość języków obcych. Im mniejsza miejscowość, w której położona jest szkoła, im niższe wykształcenie rodziców i im niższa ich kompetencja w zakresie porozumiewania się w językach obcych – tym niższa jest średnia kompetencja uczniów w zakresie znajomości języków obcych. Położenie szkoły czy kapitał socjokulturowy rodziców są jednak czynnikami, na które edukacja formalna nie ma wpływu. W niniejszym artykule koncentrujemy się na wybranych elementach edukacji formalnej, które dotyczą środowiska dydaktycznego i – można przyjąć takie założenie – najłatwiej mogą podlegać modyfikacji. Należą do nich m.in. język
1 Badanie obejmowało rozumienie tekstów ze słuchu, rozumienie tekstów pisanych i tworzenie wypowiedzi pisemnej. 5
