Diagnoza potrzeb

Diagnoza potrzeb

W zbadaniu roli samorządu w projektach międzynarodowych pomocne jest określenie jego zaangażowania już na etapie diagnozy potrzeb podległych mu instytucji. Badanie pokazało, że realizacja tego rodzaju przedsięwzięć przeważnie wynikała z inicjatywy samych szkół, chociaż pojawiały się również opinie podkreślające rolę samorządu w diagnozowaniu potrzeb rozwojowych placówek, którymi zarządzają. Dotyczyło to zwłaszcza sytuacji, kiedy jednostka samorządowa sama składała wnioski o środki europejskie lub kiedy część projektów była inicjowana samodzielnie przez szkoły, a część przez organ prowadzący. Wtedy opracowywaniu wniosków każdorazowo towarzyszyła diagnoza potrzeb prowadzona dwutorowo: w szkole (w wypadku projektów dla jednej placówki) lub w całym regionie (jeżeli przedsięwzięcie obejmowało większą liczbę instytucji).

Szkoły są bardzo aktywne. Poza projektami, które są przygotowywane i prowadzone przez jednostkę samorządu terytorialnego (czyli np. powiat we współpracy z samorządem wojewódzkim), szkoły aktywnie pozyskują środki – diagnozują potrzeby, piszą projekty i potem je realizują. Rolą powiatu jest tworzenie im możliwie najlepszych warunków i – oczywiście – zagwarantowanie wkładu własnego.

W analizowanych wywiadach nie było mowy o tym, że zaangażowanie we współpracę międzynarodową i odpowiedzialność za projekty szkół spoczywałyby jedynie na jednostkach samorządowych. Nawet jeśli samorząd jest formalnym realizatorem projektu, to szkoła jest odpowiada za diagnozę własnych potrzeb oraz określenie potencjalnych obszarów, których mogłaby dotyczyć współpraca z partnerami zagranicznymi.

Każda szkoła wypracowuje własne ścieżki. Wynika to zapewne z potrzeb kadry danej placówki, a także z jej charakteru, bo instytucje, które kształcą w zawodzie, częściej szukają rozwiązań dotyczących szkoleń, staży albo praktyk zagranicznych. W szkołach ogólnokształcących większy nacisk kładzie się na poznanie kultury, rozwój językowy, wprowadzanie nowych metod (np. w nauce języka). Z reguły najpierw diagnozujemy aktualne potrzeby szkoły – to, co chcemy osiągnąć, co chcemy zmienić.

Nie wpływa to jednak na fakt, że ostateczna decyzja o realizacji projektu jest podejmowana przez samorząd, ponieważ wiąże się z zapewnieniem w budżecie odpowiednich środków finansowych. Uczestnicy wywiadów podkreślali, że odpowiedzialność i zaangażowanie samorządu wynika również ze szczególnej roli, jaką odgrywa on w polskim systemie oświaty – kontroluje przepływ środków finansowych szkoły i w pełni odpowiada za budżety podległych mu placówek.