Een vallei, de Samber - Editie 2015

Een vallei, de Samber Sambreville Jemeppe-sur-Sambre Floreffe Namur

ambre en fête Fédération du Tourisme de la Province de Namur

maisons du tourisme Maison du Tourisme des Vallées des Eaux Vives (Cerfontaine / Couvin / Doische / Florennes Philippeville / Viroinval / Walcourt)

Valleien van het Levende Water Route de la Plate Taille, 99 6440 Boussu-lez-Walcourt +32 (0)71 23 95 97

Maison du Tourisme de Dinant et la Haute-Meuse (Anhée / Dinant / Hastière, Onhaye, Yvoir)

Valleien van Vestingen en Kastelen Avenue Cadoux, 8 - 5500 Dinant +32 (0)82 22 28 70

Maison du Tourisme Sambre – Orneau (Floreffe / Gembloux / Jemeppe / Sambreville Sombreffe)

Valleien van Ontdekkingen Rue Sigebert, 3 - 5030 Gembloux +32 (0)81 62 69 66

Maison du Tourisme du Pays de Namur (Andenne / Assesse / Fernelmont / Fosses-la-Ville La Bruyère / Mettet / Namur / Profondeville)

Valleien van Kunst en Tradities Place de la Station - 5000 Namur +32 (0)81 24 64 49

Maison du Tourisme du Val de Lesse (Beauraing / Houyet/ Rochefort)

Vallei van de Lesse Rue de Behogne, 5 - 5580 Rochefort +32 (0)84 34 51 72

Maison du Tourisme Condroz-Famenne (Ciney, Gesves, Hamois, Havelange, Ohey, Somme-Leuze)

Valleien van Smaken en Geuren Rue de l’Eglise, 4 - 5377 Heure-en -Famenne +32 (0)86 40 19 22

Scan de code en wees verrast!

Maison du Tourisme de l’Ardenne Namuroise (Bièvre, Gedinne, Vresse)

Valleien van de Naamse Ardennen Rue Albert Raty, 83 - 5550 Vresse-sur-Semois +32 (0)61 29 28 27

—2 —

Voorwoord De Samber, een getuige van de bewogen geschiedenis van de streek tussen Samber en Maas, stroomt uit de Franse Ardennen en voert de natuurlijke en wilde geest die hij uit de bron haalt met zich mee.

04 Sambreville Tussen twee meanders heeft de Samber een gastvriije plaats getekend

10 Jemeppe-sur-Sambre Van de Orneau tot de Samber, duizenden jaren geschiedenis die stromen

16 Floreffe In Floreffe waakt de abdij over de Samber

22 Namur Namen presenteert de Samber en de Maas

28 Le RAVeL 29 In de voetsporen van Sint-Jacob van Compostella in Namen en in de provincie

30 Onze brochures

Fédération du Tourisme de la Province de Namur Avenue Reine Astrid, 22/2 - 5000 Namen - België +32 (0)81 77 67 57 I Fax : +32 (0)81 77 69 81 tourisme@ftpn.be www.paysdesvallees.be I www.namurclic.be

© michael Gemine

Inhoud

De provincie Namen heeft het geluk dat in haar centrum de samenvloeiing van de Maas en de Samber ligt, in de wijk die Le Grognon heet. Door de aanwezigheid van beide waterlopen waren de gemeentes langs de Samber spontaan enthousiast om mee te doen aan het concept «Meuse en fête» en bij te dragen aan een duurzaam, menselijk toerisme dat het regionale erfgoed doet herleven en opwaardeert.

Daarom wordt voor het derde opeenvolgende jaar de vallei van de Samber en het toeristische potentieel van de omgeving onder de aandacht gebracht tijdens de zomer en door middel van de talrijke feestelijke evenementen van «Sambre en fête».

Een goed gevuld programma met rommelmarkten, wandelingen, toervaarten, muziek, rondleidingen, enz.

Deze brochure nodigt je uit om de vier gemeentes Sambreville, Jemeppe-sur-Sambre, Floreffe en Namen te verkennen, om kennis te maken met hun aparte eigenschappen en om mooie, diverse decors, landschappen en plaatsen voor vrijetijdsbesteding te ontdekken op maar enkele kilometers van elkaar.

In totaal werken 10 gemeentes aan de Maas en de Samber samen met de Federatie voor Toerisme van de Provincie Namen om aan de toeristen een spectrum van evenementen te bieden die de moeite waard zijn en in 2015 aangevuld worden met een nieuwe artistieke bekleding van de oevers in verband met het Waalse embleem.

Ontdek het ruime programma op www.paysdesvallees.be !

www.tourismegps.be

—3—

Francis Malacord Directeur

Jean-Marc Van Espen Voorzitter

3

Tussen twee meanders heeft de Samber een gastvrije plaats getekend:

Sambreville —4—

4

5

© Bernard Janssens

3

1. Bretoense vuurtoren 2. Espace Jean Poulain 3. Moulin des Golettes 4. Slakkenberg Sainte Eugénie 8

5. Drasland van Moignelée 1

6. RAVeL Scoriel

6 7

7. Halte van Auvelais 8. Sluis van Auvelais

9

9. Informatie in Auvelais 10. Place Saint Martin: enclos des fusillés

eer

m Ontdek

2 10

surf naar

e breville.b m a s . w w w —5—

Langs het water Sambreville, een gastvrij land Sambreville is een warme stad die twee plaatsen, Auvelais en Tamines, samenbrengt onder één naam afgeleid van de rivier die de omtrek van de stad heeft getekend. De Samber heeft ook een smalle vallei gegraven waar men op pad kan in de natuur. Vroeger speelde de rivier een rol bij de industriële ontwikkeling van de regio en vandaag draagt ze bij tot een nieuw elan op het vlak van toerisme. Een geslaagde omschakeling.

Activiteit langs het water Toervaarten en Samberfeesten vrolijken jaarlijks de oevers op. De themacruises of gewone sightseeing tours varen in juli uit vanaf Auvelais of Tamines.

Feestelijkheden op en aan de Samber zorgen eind juni voor levendigheid aan de aanlegplaats van Auvelais, terwijl de vroegere arm van de Samber het decor vormt voor demonstraties en introducties met modelboten. Vlotten, waterballen, pedalo’s en stand up paddles veroveren dan ook het water.

Houd je niet van die drukte? Kies dan voor een wandeling om de fauna en flora van de rivier te ontdekken.

© Bernard Janssens

Le RAVeL Scoriel Tien interactieve informatieborden met QR-codes staan langs het jaagpad tussen Moignelée en Auvelais, langs de RAVeL 1. Ze nodigen passanten uit om zich de Samber van de toekomst in te beelden. Tien plaatsen geschilderd door Jean-Baptiste Scoriel, een schilder uit Tamines, tussen 1922 en 1956, voor de aanpassing van de loop van de rivier, vestigen de aandacht van de bezoeker op de schoonheid van het rivierlandschap. Langs het parcours kan men de woning van de schilder, de gedenksteen en het rocaillebalkon bewonderen, maar eveneens de vroegere sluis van Moignelée.

—6—

getuigenis Pierre Crappe,

© Bernard Janssens

Een man met een passie voor de Samber

Vanwaar die hevige interesse?

Wel, een rivier, dat leeft, dat brengt leven in een landschap.

En het is de Samber die Sambreville heeft gevormd. Daar zie je nog sporen van. De waterloop heeft een leefomgeving en een bijzondere identiteit als gastvrije plaats geschapen. Vandaag hebben de jogger en de fietser het overgenomen van de botenjager. De RAVeL vervangt het jaagpad. De blik op de rivier evolueert en hoewel deze laatste voor enige tijd was verwaar-

Welke herinneringen roept de Samber bij u op?

Ik denk meteen aan de laatste overstromingen in de jaren zestig. De mensen verplaatsten zich met bootjes over het Saint-Martinplein van

loosd, wordt er nu weer naar haar omgekeken. Let bijvoorbeeld op de nieuwe woningen in de buurt van de Samber.

En als je een figuur zou moeten noemen die een band heeft met de rivier?

Tamines. Het lagere deel van de stationsstraat

Jean-Baptiste Scoriel is ontegensprekelijk een plaatselijke held. Hij is de Samber-

stond onder water. De Samber was bevaar-

schilder uit Tamines. Het is alsof er een Samberpact bestaat met zijn vriend Pierre

baar maar nog niet getemd en nog altijd ge-

Paulus in Charleroi, en met Dandoy in Namen. Een plaatselijke held omdat hij met zijn

vreesd. De rivier kon nog uit haar oevers treden

bescheiden afkomst beter dan wie ook deze streek van hard labeur belichaamt.

en de landbouwers en het vee moesten wachten

Hij is een mijnwerkerszoon. Een held ook omdat zijn waarnemingen van de Samber

tot eind juli om te grazen en te telen. In een be-

de mensen van vandaag doen nadenken, want de Samber heeft een metamorfose

paalde wijk (Quartier des Alloux), waar een brug

ondergaan tijdens de grote werken. Zijn werk vestigt de aandacht op de kwaliteit van

ontbrak, was er een veerpont om de rechteroever

het rivierlandschap en doet nadenken over hoe het er in de toekomst zal uitzien.

en Auvelais te bereiken. In die tijd wekte de rivier de buurt tot leven. Ik denk aan de kruidenierszaak aan de vroegere sluis van Moignelée. De poorten van de sluis boden een kortere weg naar de buurten van Oignies en Menaury in Aiseau. De schippers brachten nieuws van stroomopwaarts en –afwaarts. Ze hadden nog geen radio’s en wisselden nieuws over de scheepvaart en over hun families terwijl hun aken elkaar kruisten.

Vandaag denkt de mens dat hij de Samber meester is. Het laatste overstromingsalarm dateert uit 1995. Bredere krommingen en een dieper rivierbed hebben het uiterlijk van de rivier veranderd. De zijarmen die de mens heeft afgesloten bewaren een onverwachte natuur in Moignelée en Tamines. Een andere herinnering: de slag aan de Samber, die Tamines hard trof:

Jean-Baptiste Scoriel

384 burger werden geëxecuteerd op de oever van de Samber.

—7—

Voornaamste attracties Moulin des Golettes De molen in Les Golettes is een windmolen uit 1798 die in 2009 in eer werd hersteld.

Dit pareltje aan de Samber ligt op het hoogste punt van de linkeroever in Velaine.

Je hebt hier een prachtig zicht op de vallei. In de molen vinden tentoonstellingen en themadagen plaats. De molen is zondagvoormiddag open of op aanvraag voor groepen.

Gedenkparcours Augustus 1914 Rivieren vervoeren vooruitgang, cultuur, kennis, maar ze vormen ook grenzen.

Die andere rol speelde de Samber in augustus 1914, toen 384 burgers neergeschoten werden op haar oever. Het Parcours Mémoriel Août 1914 is gewijd aan die tragische bladzijde uit de geschiedenis van de streek. In Sambreville maken twee buitengewone sites deel uit van het parcours langs de Samber: het Franse militaire kerkhof (cimetière du phare breton) in Auvelais en de «enclos de fusillés» in Tamines.

De RAVeL verbindt beide voorname sites.

De gedetailleerde kaart van het parcours kan men verkrijgen via het Syndicat d’initiative (2€). Ter plaatse krijgen bezoekers interessante informatie via QR-codes. Rondleiding op verzoek voor groepen van minimum 10 personen.

Toervaarten op de Samber De toervaarten op de Samber vertrekken uit Auvelais of Tamines, in een omgeving van natuur en contrasten. Ze bieden een manier om een vergeten en onverwacht rijke geschiedenis van legenden, van erfgoed en van natuur te ontdekken. Een formule met een toer van acht uren voert de passagiers naar verre bestemmingen door veranderlijke landschappen volgens de wil van de waterloop.

Een reis die verrassingen en onuitgegeven ontmoetingen combineert. Luik, Thuis, Namen behoren tot de voorstellen tijdens de maand juli.

Sambreville Nature Waarneming van de waterdieren in het observatorium van de Espace Jean Poulain en themawandeling vanaf het observatorium elke tweede zondag van de maand behalve in december.

—8—

e t s m a a n r o o V enten

am b S a l e Fête d is] la [Auve

re

evenem

2015

d eeken 8 ju n i 27 en 2 digt je uit om een wmber:

no e Sa reville rond d n e p Sa m b no eien, feeste ten, ro e o t lb g e n la an de od a rkt, m etten v d m n a c ie nz. de vloo oten, e ie van b t r a ie r t z s n van ple d em o , defilé t h c velais a 60 Au Zeem 0 5 3 76 re )71 26 0 Sa m b e (0 d 2 3 is + f a201 5 Qua 3 70 o Agend 0 / 6 e 2 .b 1 7 e ) u rism +32 (0 villeto sa m b http://

re

isan t r a ’ r Samb is] la [Auve

at

rk ei m het we 4 n 2 a a n i lu s 23 e babacht Ze ver tal am

en . rtig chniek e een d e t t n te n e u d k Je juwele illen h ie c s s r a t e n of an et v stu kke nt om f ie zien m le t a a t r n o u rdec met hu zen je f interie o n e a rd ig ingen. verva ntdekk o e r e nd n og a croix mile La is E e x le Auvela 3 76 Co m p 5060 – e 71 26 0 ) c (0 la P 2 3 d + Gran o m/ 70 of blog.c 26 03 1 la 7 ) k .e (0 +32 breville si-sam / :/ p t t h

Praktische

INFO Syndicat d’Initiative de Sambreville Open van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 17.30 u. Behalve op donderdag tot 15.30 u.

In de zomer ook tijdens het weekend.

+32 (0)71 26 03 70 ou 76 www.sambrevilletourisme.be si@commune.sambreville.be

Gemeentebestuur van Sambreville

Maison du Tourisme Sambre - Orneau

Grand’Place de Sambreville 5060 Auvelais +32 (0)71 26 02 00

Valleien van Ontdekkingen Rue Sigebert, 3 - 5030 Gembloux

—9—

+32 (0)81 62 69 66

4 3

Van de Orneau tot de Samber, duizenden jaren geschiedenis die stromen

Jemeppe sur Sambre — 10 —

8

Vue aérienne de la grotte de Spy et de l’Orneau : © SPW/Guy Focant

5 9 1

1. Espace de l’Homme de Spy 2. Grot van Spy

7

3. Kasteelhoeve van Balâtre

2

4. Slottoren van Villeret 5. Kasteel van Mielmont 6. Sluis van Mornimont 7. Informatie in Onoz (Espace de l’Homme de Spy) 10

8. Haras de l’Orneau – Galerie Balastra 9. Kapel van Montserrat 10. Vieille-Sambre in Mornimont (tegenover Remalux) 11. Vieille-Sambre in Ham-sur-Sambre

11

6

eer

m Ontdek

surf naar

mbre.be e-sur-sa p p e m e .j www — 11 —

Langs het water De Samber heeft zijn plaats gevonden ten zuiden van Jemeppe. Een zacht parcours van 5 km dat de plaats diep en duurzaam heeft gekenmerkt. De plaatsnamen kunnen het trouwens niet verbergen: Jemeppe-sur-Sambre, Ham-sur-Sambre en Moustier-sur-Sambre. Langs de oevers hebben zich belangrijke industrieën en werkplaatsens gevestigd. Stap voor stap heeft de bevaarbaar gemaakte waterweg een landschap en een samenleving een nieuwe vorm gegeven. De charme van de omgeving gaat uit van het bijzondere contrast tussen de bedrijvenzone waar de industriële stoom zich mengt met de wisselende kleuren van de hemel en een landelijk Jemeppe met zijn duidelijke middeleeuwse verdedigingslijn. Een onverwacht achterland, van water voorzien door de Orneau en de Ligne, biedt een beschermde natuur en erfgoed die uitnodigen voor een ware terugkeer naar de bron.

Village de Mornimont

AGC/Port autonome de Moustier

L’Amicale Solvay

een mooi voorbeeld van sociale en culturele ontplooiing

© Namurimage/Marc Antoine

Het bedrijf Solvay, dat al meer dan een eeuw verankerd is in Jemeppe, maakt deel uit van het landschap. In 1937 bouwt Solvay voor de werknemers en hun gezinnen L’Amicale, een prachtig Art Deco gebouw met een hoge glazen rotonde omgeven door een park met merkwaardige bomen. Er werden tal van culturele (theater, bibliotheek, fanfare) of sportieve activiteiten georganiseerd (zwembad, balle pelote, tennis, voetbal). De architectuur en het paternalistische karakter van L’Amicale weerspiegelen een tijd. Vandaag opent L’Amicale zijn deuren voor uitzonderlijke evenementen zoals het Festival van de Belgische Film van Moustier. L’Amicale roept ook de herinnering aan de verloren pracht van het tweelinggebouw in Couillet (Charleroi) op en nodigt uit tot een nostalgische reis die zowel de loop van de tijd als die van het water volgt.

Passé-Présent

de vroegere steenkoolmijn van Ham-sur-Sambre Van de stukjes silex opgeraapt door de mensen van het paleolithicum tot de massale ontginning van fossiele energieën tijdens de 15e en 16e eeuwen, het zandsteen, het kalksteen en het blauwe goud dat er tot de 20e eeuw ontgonnen is, de grond van Jemeppe zit boordevol hulpbronnen! Waterreservoirs, bronnen en kalkovens getuigen daar nog van. Maar eens de mens die sites verlaat, neemt de natuur snel de controle over en verhult elk spoor van de voorbije activiteiten. Dat is het lot van een stuk land tussen de huidige Samber en een vroegere meander, waar een bakstenen pilaar het laatste overblijfsel van de kolenmijn van Ham vormt.

— 12 —

getuigenis ©Pauline Beugnies/Out of Focus

Emile Gilliard, een schrijver uit Moustier-sur-Sambre, schrijft in het Waals

Extrait de On vî fuzik èruni « I fiéve bon jamês, li dîj di mêy, timpe au matén. One miète fris’, dandjureûs.

Sambre avec vues Geen verborgen kant, geen valse schijn.

Met zes andere culturele centra of diensten neemt Jemsa (de cultuurdienst van de gemeente Jemeppe-sur-Sambre) deel aan het fotografieproject «Sambre avec vues». Het project, dat werd geselecteerd door de Ethias & ACC 2014-2015 Prijs en steun ontvangt dankzij Artikel 27, biedt een originele blik op de rivier, gebaseerd op de reacties van liefde of woede vanwege buurtbewoners. Iedereen mag foto’s delen, twee emoties, tegenstrijdig of niet. En de mensen werken enthousiast mee! De foto’s, nu eens romantisch, dan weer nostalgisch, joviaal, rebels, scherp, sarcastisch zelfs, volgen elkaar op met een echte kracht, de kracht van authenticiteit.

Ze tonen niet alleen een verrassende regio, ze onderlijnen ook het krachtige en gulle karakter van de bevolking. Nadat ze eerst op Facebook verschenen, vormen de prenten nu een rondtrekkende tentoonstelling, met speciale aandacht voor de werken van Pauline Beugnies, de fotografe en reporter van het project.

Dèl niût, i duvéve co awè djaleté one miète su lès crèsses, lauvau, èt dins lès fonds ki wêtenut su bîje. Sambe brèsséve à tot skèter, tot dè long d’ nosse djârdén èt dèl vôye di Frunëre. Et ça fumiéve come one bassine d’eûwe k’on âréve mètu boûre su li stûve.

I-gn-avéve dès laudjès-aragnerîyes tinkîyes ètur lès bouchons èt lès bôlîs pa-d’vant l’maujone. Avou dès pièles di creuweû pattavau ki r’glatichén’ à l’êreû. Dandjureûs k’èle ratindén’ ki l’ solia s’ènonde por zèls si disliner èt toûrner à rén. Et spiter èvôye avou lès dêréns bokèts d’niût. I-gn-avéve nén one nûléye è l’êr. Nén d’dja l’keuwe d’one barbauje aviè lès sovrondes, sul rôye dèl tëre. Do bleuw. Come l’eûwe ki nosse man trimpéve sès lénçous d’dins, divant d’lès mète al rimouye al fén dèl bwéye… Tot èstéve richuré, à noû, dispûs lès d’zeûs d’Vélin.ne èt d’ Fleûru jusk’à l’abîye di Florèfe èt co pus lon vêla, do costé d’Nameur. Bleuw au d’la. » « Il faisait vraiment bon, le dix mai. Un peu frais sans doute. Il devait avoir gelé un peu la nuit sur les crêtes et dans les fonds situés au nord. Beaucoup de vapeurs s’exhalaient de la Sambre, près de notre jardin et de la route de Franière. Ça fumait comme un bassin d’eau mis à bouillir sur le poêle.

De larges filandres se tendaient entre buissons et bouleaux devant la maison. Des perles de rosée y brillaient en contre-jour, attendant l’essor du soleil pour se dissoudre et fuir avec les derniers pans de nuit. Un ciel sans nuage, même pas une effilochure à l’horizon. Du bleu, pareil à l’eau de rinçage des draps que notre mère allait mettre à blanchir sur la pelouse en fin de lessive. Tout était nettoyé, neuf, depuis les hauteurs de Velaine et Fleurus jusqu’à l’abbaye de Floreffe et même plus loin, du côté de Namur et au-delà. Un bleu profond. »

Moustier-sur-Sambre

— 13 —

Voornaamste attracties Espace de l’Homme de Spy Sinds 2011 heeft de Man van Spy als bekendste bezoeker van de gemeente, zijn eigen ruimte. Die is opgevat als een plek voor onthaal en informatie: zowel de toeristische dienst van Jemeppe-sur-Sambre als het Centre d’Interprétation de l’Homme de Spy zijn hier gevestigd. Oorspronkelijke stukken, maquettes, afdrukken en uiterst realistische ensceneringen tonen het belang van de ontdekkingen in de grot, waar vele wetenschappelijke studies en ook artistieke projecten zijn uitgevoerd. Spyrou, de opvallend realistische Man van Spy, een werk van de Nederlandse artiesten Alfons en Adrie Kennis, wacht de bezoeker op met een ietwat ondeugende blik in zijn ogen.

Site naturel de la grotte de Spy Sinds mensenheugenis oefende de grot van Spy en het uitgestrekte aangrenzende plateau een grote aantrekkingskracht op mensen uit. Nu de grot na heel wat archeologisch onderzoek volledig leeg is gemaakt, is deze belangrijke historische plek een leuke bestemming voor wandelaars. Via prima bewegwijzerde wegen die door een rijke en afwisselende vegetatie lopen, hebben wandelaars voortaan vrij toegang tot de site.

© AWPA/O. Lereylac

Château de Mielmont

Bâlatre-Villeret-Mielmont-Onoz Deze prachtige route verbindt vijf beschermde gebouwen en sites in Jemeppe-sur-Sambre.

Met als vertrekpunt de Espace de l’Homme de Spy (oud waterwinningsstation, 1906-1907) worden de bezoekers uitgenodigd op een ontdekkingstocht door Balâtre, Saint-Martin en Onoz. Vanaf de openbare weg krijgen ze achtereenvolgens een versterkte kasteelhoeve (13e-19e eeuw), de slottoren van Villeret (13e eeuw), het kasteel van Mielmont (12e, 16e-20e eeuw) en de duidelijk van het bos te onderscheiden grot van Spy te zien.

Parcours Santé © A. Pieroux

Vieille Sambre Het drasland dat zich uitstrekt tussen Moustier en Mornimont ligt in een afgesloten meander. Dit bijzondere gebied heeft zijn ongerepte en vredige karakter weten te behouden en schetst zo een waardevol beeld van hoe dit rivierlandschap er moet hebben uitgezien voor het aan de moderne scheepvaart werd aangepast.

— 14 —

Het fitness-parcours in de omgeving van de grot van Spy telt 16 oefeningen, waarvan er drie dicht bij de ingang van de site geschikt zijn voor personen met een beperkte mobiliteit. Die activiteiten veranderen een simpele wandeling in een gezond avontuur.

De modules, gemaakt uit duurzaam ontgonnen lijsterbeshout, combineren stevigheid met veiligheid en passen harmonieus in het landschap.

ignolet © L. M

e t n e m evene

2015

P l ag e r b Sam mont] i [Morn

e t s m a Voorna n 2015

e n een

de uli j rel zan 6 r 2 o k n n e 25 e nt volstaan e vers van de Ouden

o e nimo m de o ngewo o o In Mor n e e m e is exot me kken. In zweem s het rit n te we e ie t v a le t nim er to ing, erse a Sa m b s pa n n t len d iv n a o p n e an b rt e a ken v decor d : s po m n e e t k t s e t we bewu g en van he e n se n tdekkin m n e o , d p ere ha om acties landsc en a n d n e e d t n r e ring conce ud. het om ucten, g en o d n o jo r r p o vo m te kale iteiten van lo anier o iv t m c n a e tieve s pa n n rienrecrea en ont ilie of v e m jk a li f e t van nd me a rmes plaats Een vrie h c e e d n d ten va geken genie kken. aa k on v e d ontde m e t o r n e b d en e e Sa m i van d e ll a v de

van l a v i t t , fes BalCo aagse kuns d ustus heden 0 aug uli tot 3 Van 2 j lastra

Balâtre Ba - 5190 Galerie 0 3 1 e la Plac rue de 46 59 486 13 ) 0 ( 2 +3 .be y.com alastra lgaller a n io t www.b a tern obaltin www.c

g en n i l e d ie wan Vertel van Malais n Theater in het Kasteel Kleure

5 juli al van Balâtre ernard g a d n za lle B Zo eente Ga brie

Zaterdag 22 augustus

rel k: gem é cultu it Vertre m o C isatie: Organ

Ferme de Froidmont – Manège, rue des Haies, 1 5190 Moustier-sur-Sambre www.jemeppe-sur-sambre.be

a Dag v

Rommelmarkt van Onoz Zondag 6 september Praktische

INFO

Village d’Onoz + 32 (0) 81 63 42 86 www.onozvieuxmoulin.net

Office du Tourisme de de Jemeppe-sur-Sambre Espace de l’Homme de Spy Route d’Eghezée 301-303 - 5190 Onoz + 32 (0)81 74 53 28 www.hommedespy.be

Zo

a ug u 2 g a nd

— 15 —

Spy

stus

e Spy m me d o H l’ e ed 1-303 Espac zée 30 e h g ’E route d noz 5190 O 3 28 ) 81 74 5 y.be + 32 (0 edesp m m o www.h

Maison du Tourisme Sambre–Orneau Valleien van Ontdekkingen Rue Sigebert, 3 - 5030 Gembloux +32 (0)81 62 69 66

van n a M n de

Gemeentebestuur van Jemeppe-sur-Sambre Place Communale, 20 5190 Jemeppe-sur-Sambre + 32 (0)81 75 00 10

In Floreffe waakt de abdij over de Samber

Floreffe

7

8

4

5 1

2

— 16 —

© Vincent Pécriaux

1. Abdij

6

2. Grotten 3. Ecomusée Interpolices 3

4. Aak Carpe Diem 5. Rivierhalte 6. Sluis van Floriffoux 7. Office du Tourisme

7

8. Oud drasland van de Samber

meer k e d t n O

surf naar

oreffe.be .fl e m is r u o www.t — 17 —

© Vincent Pécriaux

Langs het water

Vroeger sneed de Samber Floreffe in twee maar vandaag speelt de rivier een bindende rol tussen de talrijke toeristen die de vele troeven van de gemeente komen ontdekken.

De Samber schept een band tussen de fietsers die over de RAVeL rijden, de pleziervaarders die er even aanmeren, de groepen die een toervaart maken aan boord van de Carpe Diem, de wandelaars die de 180 km bewegwijzerde routes door het groene landschap verkennen. Bij dat aanbod komen bovendien nog enkelen fantastische restaurants en uitstekende B&B’s en vakantiewoningen.

Les Rives du Nangot belangrijke toeristische ontwikkelingen voor de komende jaren Aan de rand van het bos (Bois du Nangot), aan de voet van de abdij, bevestigt de vroegere site van het Naamse havenbedrijf zijn toeristische roeping aan de Samber. Alles is begonnen met de inrichting van een rivierhalte die meteen succes had dankzij de schoonheid van het landschap en de nabijheid van het stadscentrum. Deze dynamiek wordt versterkt door de heden permanente aanwezigheid van de toeristenboot Carpe Diem, die ongeveer 90 personen aan boord kan verwelkomen. Een parking voor campers en een rustplaats voor fietsers zullen er binnenkort worden ingericht. Een bewijs dat de Samber een van de beste toeristische troeven van het vriendelijke Floreffe vormt.

— 18 —

Een zondag in Floreffe Elke eerste zondag van de maand, van maart tot oktober, nodigt een groep burgers je uit om hun gemeente Floreffe te ontdekken. Een gratis rondleiding in kleine groepen van maximum 20 personen zodat de interessante uitleg ook in een aangename sfeer verloopt. Lokale geschiedenis, anekdotes en een persoonlijke blik staan op het menu van deze twee uur durende excursies. Als houder van het label «Bienvenu Vélo» zal het Office du Tourisme van Floreffe in 2015 meerdere keren een fietsversie van «Een zondag in Floreffe» voorstellen.

© Jo Van Hove

Te voet, met de fiets en met de wagen

Bewegwijzerde paden, herdenkingstoerisme en QR code…

Naast gewone banen, heeft Floreffe vooral ook een netwerk van meer dan 180 km bewegwijzerde routes voor het plezier van de bezoekers, ongeacht hun transportmiddel: te voet, per fiets, MTB, etc. © Jean Sandron

Langs al die routes staan IBeakens met QR-codes die men met een smartphone kan scannen. In vier talen leggen ze de points of interest van het parcours uit. Aan de Saint-Rochkapel staat een panoramische tafel die hetzelfde concept gebruikt. Eind 2014 kwam er nog een parcours in verband met de herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog bij: 16 totems geven precieze en volledige informatie over de inwoners van Floreffe die omkwamen tijdens die duistere periode van de geschiedenis. Dankzij een gedreven groep liefhebbers, op aansturen van het Office du Tourisme en de Commission Locale de Développement Rural, staat Floreffe op het punt om een speelveld voor geocaching te worden. Geocaching kun je vergelijken met verstoppertje spelen op grote schaal. Je komt er meer over te weten op www.geocaching.com.

— 19 —

Voornaamste attracties De abdij van Floreffe Van boven op een heuvel, waakt de abdij al tien eeuwen over Floreffe. De abdijgebouwen zijn tussen de 11e en de 18e eeuw opgetrokken rond een prachtig voorplein. In de 100 meter lange abdijkerk staan opmerkelijke barokke koorstoelen. De molen annex brouwerij uit 1250 wordt beschouwd als de oudste industriële constructie in de provincie Namen. Vandaag kunnen bezoekers er terecht om te proeven van de producten van Floreffe (bier en kaas).

De grotten van Floreffe Gedurende eeuwen heeft de natuur geduldig maar koppig de rots uitgegraven en de grotten van Floreffe geschapen. Bezoekers beleven er een reis buiten de tijd door indrukwekkende ruimtes met stalactieten en stalagmieten. Op sommige plaatsen raken de beide elkaar en vormen ze elegante zuilen met toverachtige vormen. De magie van deze plek wordt nog versterkt door de verrassende kleuren van de afzettingen. De grotten van Floreffe behoren tot de mooiste van Wallonië en zijn beslist een ommetje waard.

© Vincent Pécriaux

Binnenschip Carpe Diem

Ecomuseum Interpolices

Naast de boottochten die de toeristische dienst van Floreffe organiseert, biedt de Carpe Diem ook toeristische of pedagogische boottochten aan op maat van groepen (seniorenclubs, sportclubs en culturele verenigingen, scholen enz.). Aan boord staat alles in het teken van gezelligheid. Die gezelligheid is het gevolg van de professionele aanpak, zoals je kunt merken tijdens banketten of seminars die aan boord worden georganiseerd.

Een leerrijk museum over de evolutie van de Belgische ordediensten. Een levend museum met thematische ensceneringen die zowel toeristen als scholen aanspreken. De verschillende uniformen en uitrustingen roepen een deel van ons verleden op.

— 20 —

© Ben Lakhal Renaud

Esperanzah !

Vrijdag 31 juli, zaterdag 1 en zondag 2 augustus Deze hoogmis van de wereldmuziek brengt sinds 2002 een gevarieerd programma met bekende namen en minder bekende artiesten. Het eigen karakter van Esperanzah! zit in de filosofie die het festival wil uitdragen: verdraagzaamheid, respect, gelijkheid en openheid. Bovendien vindt Esperanzah plaats op de pleinen van de abdij van Floreffe.

reffe o l F n t va ei l ma r k

me andag 25 m m o r De n ma

n van strate e d ten n e p osa n nd er x a r e e e 0 v g 24 andag eer dan 100 n op zoek n –ma m e Zonda g a aflope laa rs: er ond rcou rs m ond snuffe r o a ksterz r o p in o ie p e v z g e rad ijs m lan het ple streekOp elk het 2 k een pa n voor ie in o d e o s en s f r f w e e e Flor s n a ck oe k of g , z p d e r t tot de u b e o w 00 e h oo r g en oo r n b v e e jo f r f m o e en 350 r za ties vo de Flo at zeld Attrac cante . o n r naa r d ij B z e e n se n t acht. D de me n, kunstam b hte en re! gerec n het g a v s r toppe

ps Le tem deaux des ca ag 28 november er b terd decem 0 Van za 3 g derda n de tot don der va uze ka

restig ie een In het p Floreffe stelt rkers an andwe a bd ij v h t s n u n pertal k oo r a a een v n dertig ë e le ide naa r orig ine op zoek zijn d ed ie r de ein o o v so n e n k ën n esche n kidee g e k h c ie s n u t.

Ge bud ge esten. jaa rsfe smaa k en elk lke voor e

age 16 augustus ever ter hoogte l p e f Floref 15 en zondag tus verandert dekeor nietsdoen, ag Zaterd

k, lek en a ug us ! Muzie eel u it van e van 15 d d n n a r e t k s d e n n e e e w k e s het ngot in tjes ma Tijden ning. d u Na spelle s le e e iv tspan n R n s o io e it n L d a n v va en tra teken a rten l in het a a m toerva ele m ma h prog ra

aint S n o l s (Sa r u e b kaas n e r e m be v Wijn t) o n 8 g n zonda evers hun zin n e Vince 7 ro oo k te fijn p terdag 6, za

en d s orden veeleis wereld. Er w e d n e r binatie l te ind overa eu rs v te com c b n e a e f v r z s e e p er Op d n bouw en, voor een ijke wij d lr o a t b ij b ng e ren aa eetwa a ken. van sm

Vrijdag

Praktische

INFO Gemeentebestuur van Floreffe

Maison du Tourisme Sambre–Orneau

Office du Tourisme de Floreffe

Rue Emile Romedenne, 9 5150 Floreffe +32 (0)81 44 71 10

Valleien van Ontdekkingen Rue Sigebert, 3 - 5030 Gembloux +32 (0)81 62 69 66

Rue Emile Romedenne, 9 - 5150 Floreffe +32 (0)81 44 71 19 tourisme@floreffe.be - www.tourisme.floreffe.be

— 21 —

Namen presenteert de Samber en de Maas

Namur

— 22 —

© JP Remy

1. Citadel van Namen 2. Atelier de Parfumerie Guy Delforge

18

3. Archeologiemuseum, maquette van de stad Namen

14 7

10

5

6 4 16

17 1

15 2

11

4. Félicien Ropsmuseum

8 19 3

5. Provinciaal Museum voor Oude Kunsten, Trésor d’Oignies

12

6. Museum voor Decoratieve Kunsten (Hôtel de Croix)

13

7. Diocesaan Museum en schat van de kathedraal 8. Afrikamuseum 9. Commandomuseum Saint-Aubain 10. Kathedraal

11. Saint-Loupkerk

Ontdek

12. Toervaarten aan de Grognon

meer

13. Les Namourettes 14. Parc Louise-Marie 15. Toeristentrein van de Citadel 16. Attractiepark Reine Fabiola 17. Segwaynam 18. Sluis van Salzinnes

surf naar

19. Infokantoor Place de la Station + Halle Al’Chair

e.be urtourism m a .n w w w — 23 —

© F. Struzik - Ville de Namur

Langs het water Feest aan de samenvloeiing Voor het 3e opeenvolgende jaar organiseert Namen een reeks evenementen en animaties aan de samenvloeiing van de Maas en de Samber onder de naam CAP ESTIVAL. Gedurende 5 maanden komen wandelaars en toeristen daar samen, aangetrokken door de bar en het restaurant (Terrasse du Cap), de ligstoelen en de muziek.

Info en nieuws: www.capestival.be

Gisteren en vandaag

De Rue des Brasseurs (de brouwersstraat) draagt een passende naam want vanaf de 17e eeuw gingen er vele brouwers aan de slag. Voor hen was de Samber als verbindingsweg voor het riviertransport onmisbaar.

© Daniel L. Pierret

Er blijven enkele verwijzingen naar die periode over, zoals de oude woningen met de typische stijl van de Maasstreek en een achterdeur die op de Samber uitkomt.

Vandaag wordt het jaagpad gebuikt voor een aangename wandeling met zicht op de rivier en de citadel.

De nieuwsgierigen die de Rue des Brasseurs verkennen, ontdekken er restaurants en kunstgalerijen tussen de woningen en kantoren. Die stedelijke diversiteit draagt bij tot de charme en het eigen karakter van die buurt.

— 24 —

CULTUUR I NATUUR

Parc Louise-Marie: ontmoeting met Félicien Rops Dicht bij de voetgangersbrug over de Samber en bij de faculteitsgebouwen ligt het Parc Louise-Marie, een vredige plek voor de wandelaar die graag afstand neemt van de lawaaierige stad. Er staat een monument ter ere van Félicien Rops, een Naamse kunstenaar met wereldfaam.

In de Rue de Fumal nr. 12 bevindt zich een museum helemaal gewijd aan de kunstenaar.

Een vooruitstrevend museum waar je de diversiteit van zijn werken kan waarderen.

De stad wemelt van de verwijzingen naar de aanwezigheid van Félicien Rops en naar belangrijke gebeurtenissen in zijn leven.

Evenement in 2015!

Jan Fabre in Namen

Musée Rops

Dit seizoen zal Namen de getuige zijn van een buitengewone culturele ontmoeting tussen Félicien Rops en de Antwerpenaar Jan Fabre. Deze laatste houdt een tentoonstelling in het Musée Rops maar ook in het stadscentrum: sculpturen, films en tekeningen die een dialoog op gang brengen met de werken van de kunstenaar uit Namen.

Beide onafhankelijke kunstenaars snijden universele onderwerpen aan terwijl ze ondertussen toch hun eigen regels volgen. Ze geven blijk van kwetsbaarheid maar ook van zelfspot.

De aanwezigheid van Jan Fabre in Namen is een unieke gelegenheid om je te verdiepen in zijn werk.

Tal van animaties en projecties zullen plaatsvinden binnen het kader van dit evenement. Raadpleeg het volledige programma via www.ropsfabre.be.

Expo ROPS - FABRE van 14 maart tot 30 augustus

— 25 —

Voornaamste attracties De Citadel van Namen Een van de grootste en indrukwekkendste forten van Europa. Vroeger heel vaak het voorwerp van belegeringen, vandaag een rustgevende plaats met veel groen die nog steeds over de stad en de samenvloeiing waakt. Als wandelaar wordt je getrakteerd op prachtige vergezichten. Rondleidingen in het middeleeuwse deel vinden plaats tijdens het seizoen.

© Ville de Namur [SIC]

Musée provincial des Arts anciens et Trésor d’Oignies (TreM.a)

De stad Namen

Musée provincial Félicien Rops Het Ropsmuseum ligt in het oude Namen in de buurt van het ouderlijke huis van deze opvallende kunstenaar uit de 19e eeuw. Rops maakte gravures, tekeningen en schilderijen. Zijn voorkeur ging uit naar thema’s zoals erotiek, vrouwen en de dood. Om die reden werd hij beschouwd als een nonconformist en werd zijn werk in zijn tijd niet altijd gewaardeerd.

heeft nog een hele waaier van attracties om te bezoeken…

Museum voor Decoratieve Kunsten (Hôtel de Croix) Diocesaan Museum en schat van de kathedraal Archeologiemuseum, maquette van de stad Namen Afrikamuseum Atelier de Parfumerie Guy Delforge Attractiepark Reine Fabiola Hospice Saint-Gilles, zetel van het Waals Parlement Het Arsenaal Saint-Loupkerk Het volledige aanbod vind je op

www.namurtourisme.be

— 26 —

© : F. Pauwels/Collectif HUMA

In het vroegere Hôtel de Gaiffier d’Hestroy, een herenhuis uit de 18e eeuw, bevindt zich nu de schat van Hugo d’Oignies. Deze pronkstukken van de edelsmeedkunst vervaardigd uit edelmetalen en –stenen door broeder Hugo behoren tot de 7 wonderen van België! Het museum stelt ook 8 schilderijen van Henri Blès tentoon, een talentvolle landschapsschilder uit de regio van Dinant.

Herdenking 1914-18 Het Fort van Emines, een belangrijk overblijfsel van de Grote Oorlog in de provincie Namen, is het best bewaarde deel van de versterkingen van de stad Namen en het enige dat bijna helemaal intact is gebleven sinds 1918. Er worden rondleidingen georganiseerd voor groepen (door de week of tijdens het weekend) maar ook voor individuele bezoekers (van 1 april tot 15 november, elke eerste en derde zondag van de maand om 14u30 – reserveren via weezevent.com/fortemines of via +32 (0)470 25 28 65).

Nieuw in 2015: het centrale blok van het fort is deels toegankelijk!

ur de Nam ik - Ville z u tr S © F.

2015 aa l n o i t a Intern festival e Poëzi juni

uwe e i n n l, ee water a v i t s Cap Er langs het zome ot 27 septemberntspanning,

-

h ed en 21 t rs van o t e b 8 1 b e u it alle Van n liefh ichters eft aa

or o mei t 5 lek vo 1 m al p n n e a z V le ieren o vloeiing n uitge n te man

es, ee sa m e e bes De kad ok een van d rkennen. De slaat het op no ord ig d te ve vorme de sta genwo e d t n n le e k n e h oe wande N a me l. ezet d rt van a b a , iv h p t t s a e E C is h Ca p se d u n het e van Terras den va n n ij a z a het ritm t t u sse n 5m me ond er ns d e stival, n E e e d p ij n t a C te Alles on a pje e ieten. h Grog n n n e e e g d e n g tels, er iin va n: ligze Je kunt envloe . e n v m e e a s o g e ties. te seiz anima ht op d evoel g e ic s z d r t e e e en g o van h en, d iv u Ca p ag lez om je e ace d r r m r e n t e e T n e r men . s is d ie ie iede men ko avond d a ‘s n s e n n k e e g m boe de ten an Na midda e so o r be r en k, n se n v en d e ll e s m a s a m k u S T o e e li r ater: en e r o waa r d tot 21 ju menvloeiing vanmdelmarkt, vuurwe in het w al vind e plek , ee n 0 n iv d t e 2 s n E n a rkten m ap , aa sa Va o lm p C r e , e o s . e d n s m e t t c e d m a ils! a il ra om la Tijd rten, ro ieder wat w p de k 0 ju li k en ! Ze nten p e o 2 v e c f n le n m a e t o n e n o c r n t , o o Va eve aa l pelen nz. Vo Grog n helem steeks stranden, e an de r v e t in Ma as a le w o u rs , p het p stpa rc 9 e e n z. O n 4 u 4 k 6 4 stival.b e )81 2 p 0 a ( .c 2 3 + www 64 )81 24 k +32 (0 s. n muzie a v n nimatie e a g e r a e d d rlei an le dolle en alle n en ke r e e r e m lo b a lk N eleeft hten, fo septem 1 2 sten b optoc , e t ) n e o F e t t e s 17 de Waals e a rtie s 2 29 99 nlands e it Tijden u (0)81 2 b 2 n 3 e + e ch ie.be — (Belg is Praktische wallon e d s e t www.fe it het a rkt slu ls s om d ival ge t m n s a ie e k f z t e ë a He zie d . Een Po l profession se p o ë oeten a t m t n n a d aag o a te en flin k reken teu rs. enigt e windst r mur e v n a ma n e e f s r a 00 Na l u 0 a e t 5 iv u t s a 8 fe erij, umal, 2 u itgev - Rue F e i s van de é o de la P .be poesie Maison la e d n aiso www.m 3 49 81 22 5 ) 0 ( 2 +3

iten e t i v i t Fes

lonie l a W de Fêtes

INFO

Maison du Tourisme du Pays de Namur et accueil de l’Office du Tourisme de Namur Pavillon du Tourisme - Square Léopold 5000 Namur +32 (0)81/24 64 49

Centre Info de la Halle al’Chair Rue du Pont, 21 5000 Namur +32 (0)81/24 64 48

— 27 —

Gemeentebestuur van Namur Esplanade de l’Hôtel de Ville 5000 Namur +32 (0)81/24 62 11

Le RAVeL Het inrichten van recreatieve paden op voormalige spoorwegen en jaagpaden begon in oktober 1995. Toen ontstond de RAVeL: Réseau Autonome de Voies Lentes. Langs deze routes kunnen de verschillende gebruikers (wandelaars, fietsers, kinderen die rolschaatsen of zelfs ruiters) elkaar op een vriendelijke manier ontmoeten. Waar het interessant was, werden aansluitende trajecten uitgezet om het verkeer via de RAVeL te verbeteren. Een groot voordeel van de RAVeL is dat de paden geschikt en vlot toegankelijk zijn voor personen met beperkte mobiliteit. Dankzij de RAVeL-routes kan gelijk wie op eigen tempo en in alle veiligheid een tocht maken en genieten van het landschap.

Het Land van de Valleien beschikt dus over een uitgebreid netwerk om op verkenning te trekken langs de bochten van de Samber, de Maas en de Molignée, een zijrivier. Langs elk traject ontdek je landschappen met natuurlijk en architecturaal erfgoed die de charme bepalen.

Je hebt het begrepen, de RAVeL is een belangrijke troef voor de vallei, die op deze manier een zachte vorm van toerisme voor liefhebbers van outdoor activiteiten aantrekt.

De hierboven vermelde RAVeL-routes kun je downloaden naar een GPS via onze website

www.tourismegps.be

De Samber biedt ook heel wat mogelijkheden voor dergelijke voorzieningen. Het jaagpad vormt nu de RAVeL 1 tussen Moignelée en Namen. Vanuit Namen kun je langs de Maas naar Andenne, of je volgt de RAVeL 2 in zuidelijke richting tot aan de Belgisch-Franse grens.

Via de splitsing bij Hastière kom je in Doische en vervolgens in Mariembourg (RAVeL 2). Om naar Waals-Brabant in het noorden te gaan, moet je de RAVeL 2 naar Noville-sur-Mehaigne volgen.

Laatste mogelijkheid: in de nabije toekomst wordt de RAVeL van de Molignée uitgebreid met de RAVeL Rops om via Aisemont en Falisolle de Sambervallei te bereiken.

In 2016 zal het jaarthema van de toeris- tische sector in Wallonië gewijd worden aan de fiets. Onze provincie bereidt zich nu al voor op dat thema en nodigt je uit om de volgende link te raadplegen: www.paysdesvallees.be/velo Op die pagina’s vind je allerlei informa- tie, up to date en regelmatig aangevuld, in verband met fietsen in onze streek.

Ga zeker een kijkje nemen!

— 28 —

I

In de voetsporen van Sint-Jacob van Compostella in Namen en in de provincie De pelgrimsroute naar Santiago de Compostella, erkend als voornaamste cultuurroute door de Raad van Europa, komt overeen met meerdere routes door onder meer Frankrijk, Spanje en … de provincie Namen! In verband met de Jacobsweg heeft de Federatie voor Toerisme van de Provincie Namen twee tochten uitgewerkt.

Wandeltocht, een lus van 4 km in de stad Namen Dankzij deze wandeling kunnen bedevaarders het historische hart van de Waalse hoofdstad ontdekken, via waardevolle plaatsen in verband met Sint-Jakob: de SintJacobstoren, de Sint-Jacobskerk, het Museum voor Oude Kunsten waar men de reliek van de linkervoet van de heilige bewaart.

Meer info

http://www.saintjamesway.eu/ http://www.europaventure.be/fr/europaventure/trekking-et-randonnees/fiche/e_806/sur-le-chemin-de-stjacques-namur-belgique

Een tocht van 4 dagen, 3 nachten door de provincie Namen Het parcours van de bedevaart volgt de Maas via Profondeville, Annevoie, Dinant, Freÿr en Heer-sur-Meuse. Daarna verlaat de wandelaar de Maasvallei om naar de vallei van de Viroin en het dorp Olloy-sur-Viroin te trekken. De route eindigt in Nismes aan de Franse

— 29 —

grens. Totale afstand: 60 à 80 km.

De eerste twee etappes vormen een alternatief traject maar daarna wordt de GR 654 Namur-Vézelay gevolgd.

Vanaf 2015 zal de FTPN ook een nieuw parcours voorstellen: langs de Semois (Sentier de la Semois, G009 - GR16) en via Aarlen, Florenville, Bouillon en Vresse-sur-Semois.

De Europese route naar Santiago de Compostella, via de stad en de provincie Namen, zal nog mooie dagen kennen!

Onze

Brochures

Bestemming 2015 is een magazine met gezichten en een ziel, met onderwerpen die kunnen verbazen, met een nieuwe kijk op de toeristische troeven van onze streek, met oog voor culturele, economische en sportieve aspecten. De artikels verwijzen vaak naar onze thema-brochures, naar onze webpagina’s en naar onze sociale media. tourisme@ftpn.be www.paysdesvallees.be www.namurclic.be www.tourismegps.be facebook.com/paysdesvallees twitter.com/paysdesvallees

Fédération du Tourisme de la Province de Namur avenue reine astrid 22/2 - b5000 namur belgium tel. : +32 [0]81 77 67 57 • fax : +32 [0]81 77 69 81

Routes & Routenetwerk RAVeL.

Een rivier, een vallei.

Op de weg naar Santiago de

Fiches met 14 RAVeL-routes of toekom-

De nieuwe brochure voor 2015 verandert

Compostella in de provincie Namen.

stige RAVeL’s in de provincie Namen, plus

van stijl: ze is geschreven door de inwo-

Voorstelling van alle Naamse delen van

zeven wandelingen voor gezinnen.

ners van de 7 gemeenten aan de Maas in

de Sint-Jakobsweg. Enkele teksten i.v.m.

de provincie Namen. Zij zijn jouw gidsen en

de geschiedenis, het religieuze erfgoed,

Toeristen-en wegenkaart.

presenteren de toeristische activiteiten

de voornaamste toeristische attracties

Drietalige kaart met toeristische

en de zomerse feestelijkheden die je niet

en de relieken van Sint-Jakob vervol-

attracties die men individueel en zonder

mag missen!

ledigen de informatie voor toekomstige

voorafgaande reservering kan bezoe-

bedevaarders.

ken. Op de kaart staan ook de Mooiste

De provincie Namen in het hart van

Dorpen van Wallonië, de RAVeL-routes en

de grote oorlog.

de Sint-Jakobswegen, de “Open Kerken”

Een voorstelling van de sporen van de

en 8 belangrijke evenementen.

Eerste Wereldoorlog die vandaag nog zichtbaar zijn (begraafplaatsen, gedenkstenen, monumenten, forten), plus de attracties en routes in verband met het conflict.

Met de steun van het Commissariat Général au Tourisme de la Région wallonne Deze brochure is gemaakt op basis van informatie ontvangen van de Syndicats d’Initiative, de Offices du Tourisme en de gemeentebesturen. Ondanks het zorgvuldige werk, kan deze brochure nog fouten of leemten bevatten. Als het geval zich voordoet, gelieve ons te verontschuldigen en eventuele gebreken te melden aan het volgende adres: Fédération du Tourisme de la Province de Namur • Av. Reine Astrid 22 bus 2 - 5000 Namur (België).

Verantwoordelijke uitgever: Francis Malacord – Directeur – FTPN Foto’s: © FTPN : C. Genard – PH. Roland – M. Bossiroy Ontwerp: Caudalie communication Drukkerij: Imprimerie provinciale - Namur

— 30 —

— 31 —

fotos Š Gaetan NADIN / Christel ROCHET / Provelo