14 newsletter innovage vfinal nl by Fundación INTRAS

Nº 1_ December 2012 www.innovage-project.eu

INHOUDSOPGAVE

De 1e INNOVAge Nieuwsbrief is uit!

De 1e INNOVAge nieuwsbrief is uit!_1

Vergrijzing is een belangrijk onderwerp geworden in de hedendaagse samenleving. Met groeiende belangstelling wordt gekeken naar onderwerpen, die betrekking hebben op het toenemend aantal 65-plussers. Hernieuwde aandacht wordt geschonken aan de kwaliteit van leven, zoals deze door de oudere zelf ervaren wordt. Om dit te bereiken is beleid met een grotere effectiviteit en doeltreffendheid nodig. Het INNOVAge project streeft naar het ontwikkelen van nieuwe strategieën, zodat innovaties op het vlak van langer zelfstandig wonen mogelijk worden gemaakt.

OVER INNOVAGE_2 WIE ZIJN WIJ?_3 ACTIVITEITEN_4 OP DE PLANNING_8 INNOVAGE WOORDENLIJST_9 CONTACT_10

Begin 2012 is INNOVAge van start gegaan en de eerste activiteiten zijn inmiddels afgerond. In deze nieuwsbrief leest u meer over de achtergrond en voortgang van het project.

European Union European Regional Development Fund

The INNOVage project has been made possible by the Interregional Cooperation Programme INTERREG IVC, financed by the European Union's Regional Development Fund.

2 www.innovage-project.eu

OVER INNOVAGE Het project INNOVAge staat voor het stimuleren van innovatie op het vlak van woontechnologie en zelfstandig wonen voor ouderen, zodat de kwaliteit van leven van de doelgroep vergroot wordt. Het project is een Regionaal Initiatief en wordt gefinancierd door het INTERREG-programma. INNOVAge richt zich op het perspectief van de beleidsmaker. Centraal staat de vraag hoe het regionale beleid versterkt kan worden, zodat duurzame en innovatie oplossingen mogelijk worden gemaakt. Dit wordt bereikt door het faciliteren van bestaande en nieuwe netwerken, kennisoverdracht en het verzamelen van good practices.

INNOVAge doelstellingen •

Het beschikbaar stellen van nieuwe methoden en instrumenten.

•

Waarmee regionale beleidsmakers in staat worden gesteld de effectiviteit van hun beleid te vergroten.

•

Het stimuleren van het innovatief vermogen van stakeholders in de keten, zodat het zelfstandig wonen van ouderen duurzaam ondersteund kan worden

De belangrijkste INNOVAge activiteiten •

Good practices: het identificeren en analyseren van succesvolle voorbeelden, zoals innovatie gedreven samenwerkingsverbanden en beleidsstrategieën die de samenwerking tussen ketenpartners bevorderen.

•

Clustering: het vormen van een Europees netwerk van bedrijven en organisaties, met gezamenlijke doelstellingen wat betreft het zelfstandig wonen van ouderen.

•

InnoHubs: de lancering van 14 regionale, virtuele platforms om kennis te delen. De Nederlandse website (uitgevoerd door TNO) is te vinden op: http://nabij-vitalewijk.nl/. Op het Engelse gedeelte is informatie over INNOVAge te vinden.

•

Beleid: het agenderen van het thema vergrijzing en het ontwikkelen van nieuwe beleidsstrategieën, die een significante bijdrage leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van 65-plussers.

3 www.innovage-project.eu

WIE ZIJN WIJ? Aan INNOVAge nemen vijftien lokale en regionale organisaties deel, die werken aan innovaties voor de doelgroep ouderen. Deze partijen zijn afkomstig uit veertien Europese landen. Een aantal landen, waaronder Nederland, vormen samen de mentorgroep. Zij dragen actief hun kennis en ervaring over om innovatie in de overige regio’s te stimuleren.

Project partners IT Marche Regional Authority www.regione.marche.it anna.torelli@regione.marche.it

EL Region of Central Macedonia www.pkm.gov.gr a.giantsis@nath.gr

SI Development Centre Litija www.razvoj.si info@razvoj.si

PL Rzeszow Regional Development Agency www.rarr.rzeszow.pl info@rarr.rzeszow.pl; dkandefer@rarr.rzeszow.pl

FR MEDIC@LPS www.medicalps.eu valerie.ayache@medicalps.eu

ES Junta de Castilla y León www.jcyl.es mijserma@jcyl.es

LT Lithuanian Innovation Centre www.lic.lt m.vilys@lic.lt

NL Netherlands Organisation for applied scientific research TNO www.tno.nl esther.felix@tno.nl

FI Culminatum Innovation Oy Ltd www.culminatum.fi leena.silvennoinen@culminatum.fi

CY Geroskipou Municipality info@geroskipou-municipality.com

ES Fundación INTRAS www.intras.es proyectos1@intras.es

BG Sofia Municipality www.sofia.bg ezheleva@sofia.bg

UK SEHTA www.sehta.co.uk david.parry@sehta.co.uk

CZ Regional Development Agency of South Bohemia RERA www.rera.cz jiri.vlach@rera.cz

SE Blekinge Institute of Technology www.bth.se jenny.lundberg@bth.se

General secretariat IT Svim Sviluppo Marche SpA www.svimspa.it iprosperi@svimspa.it

4 www.innovage-project.eu

ACTIVITEITEN Bijeenkomsten De startbijeenkomst van het project vond plaats in mei 2012 in Ancona (ItaliĂŤ). Hier konden de partners voor het eerst met elkaar kennis maken. Naast een algemeen programma werd een thematische workshop en studiebezoek georganiseerd. Deze zullen hieronder nader worden toegelicht. De tweede bijeenkomst van het project werd georganiseerd in september 2012 in Grenoble (Frankrijk). Hier konden de eerste uitkomsten van de SWOT-analyse gepresenteerd worden, waarvoor elke regio data en informatie had aangeleverd. Tijdens deze bijeenkomst vonden een tweede thematische workshop en studiebezoek plaats.

Workshops Tijdens diverse workshops zijn een aantal onderwerpen verder uitgewerkt.

1e workshop â&#x20AC;&#x201C; 15 mei 2012: de eerste workshop in Ancona richtte zich op ICT als mogelijkheid om het zelfstandig wonen en veiligheid in huis te bevorderen. De quadruppel helix van overheid, bedrijven, onderzoek en eindgebruiker werd verkend tijdens een interactieve sessie. 2e workshop- 20 september 2012: de tweede workshop in Grenoble zoomde in op het betrekken van de eindgebruiker bij het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten. Duidelijk werd wat het voordeel van deze aanpak is voor de industrie. Daarnaast vertelde een beleidsmedewerker van de gemeente over het aanbod en de toekomstbestendigheid van voorzieningen/ diensten voor ouderen in Grenoble en omgeving ppo di prodotti/servizi.

5 www.innovage-project.eu

Studiebezoeken Tijdens drie studiebezoeken konden partners en stakeholders in de praktijk het effect van een bepaalde innovatiestrategie of beleidskeuze aanschouwen. 1e studiebezoek, 16 mei 2012, Ancona – i-Live Marche Regionaal Cluster ‘Zelfstandig wonen en duurzame technologie’. Meer dan 20 mensen namen deel aan het studiebezoek in Ancona, dat bestond uit twee delen: HomeLab e Indesit Company Het HomeLab Consortium is gebaseerd op een open-innovatie model, dat bedrijven, universiteiten en onderzoeksinstituten in staat stelt om ervaring en kennis te delen. Het doel is om een voedingsbodem voor innovatie te creëren, door het formuleren van gemeenschappelijke standaarden en zo producten/ diensten beter op elkaar aan te laten sluiten. Indesit is een italiaanse fabrikant van huishoudelijke aparatuur. Zij hebben als missie om een wereldwijde leider te zijn in het produceren van duurzame, technologische oplossingen, die bijdragen aan de kwaliteit van leven van mensen

Loccioni Leaf House Het Loccioni Leaf House is een modelwoning, waar de energie geleverd wordt door herbruikbare bronnen zonder CO2 uitstoot. Het huis vormt een laboratorium voor nieuwe, schone energie en is een plek voor inspiratie en kennisoverdracht. In het huis zijn zes appartementen, die echt bewoond worden.

6 www.innovage-project.eu

2e studiebezoek, 21 en 22 junie 2012, Nederland - TNO Innovation for Life 40 Europese gasten brachten een bezoek aan Nederland, onder leiding van TNO. De focus van het bezoek was het betrekken van de eindgebruiker bij het innovatieproces aan de hand van de quadruple helix.

TNO onderzoek en bezoek modelwoning in Woerden De eerste dag begon met een presentatie van TNO in Hoofddorp. Centraal stond de door TNO ontwikkelde tool, waarmee een maatschappelijke kosten- batenanalyse uitgevoerd kan worden. Aan de hand van deze tool is het Rosetta-project doorgelicht, een systeem met onder andere sensoren in de woning, die het zelfstandig wonen van mensen met dementie ondersteunt. De studie laat zien dat de kosten nog niet opwegen tegen de opbrengsten. In de middag werd een bezoek gebracht aan de modelwoning in Woerden van het Technologie Thuis Nu!-programma. Hier zijn diverse woningen ingericht met technologie, op basis van beperking en/of leefstijl, zoals COPD en dementie. Het Bergwegcomplex in Rotterdam van Stichting Humanitas De tweede dag ging het gezelschap op bezoek in Rotterdam. Allereerst werden we ontvangen in het Bergwegcomplex van Stichting Humanitas. Het complex herbergt naast 195 appartementen, een kleinschalige woonvoorziening voor mensen met dementie, een herinneringsmuseum en diverse dagvoorzieningen. Na een uitgebreide rondleiding door het gebouw en de wijk, toog het gezelschap naar de conferentie â&#x20AC;&#x2DC;Woonservicegebieden en burgerkrachtâ&#x20AC;&#x2122;. Tijdens het congres tekenden de gemeente Rotterdam en TNO een convenant, waarin beide partijen zich sterk maken voor het realiseren van een vitale leefomgeving voor ouderen. Meer informatie over de Rotterdamse aanpak is te vinden op http://nabij-vitalewijk.nl/english/

7 www.innovage-project.eu

3e Studiebezoek, 20 en 21 september 2012, Grenoble - MEDIC@ LPS Cluster MEDIC@LPS mocht een delegatie van 28 deelnemers ontvangen, bestaande uit projectpartners en innovatie stakeholders. Het studiebezoek bestond uit twee delen: De CEA Leti Showroom De deelnemers bezochten allereerst de showroom van CEA-Leti, een frans onderzoeks- en technologie-instituut met activiteiten in energie, IT, gezondheidszorg, defensie en veiligheid. Leti is gericht op het stimuleren van innovatie door nieuwe technologieën over te dragen aan de industrie. Het instituut specialiseert zich in nanotechnologie en toepassingen hiervan, zoals draadloze systemen en photonics. Het Rumba gebouw Het tweede deel van het studiebezoek was ingericht met een bezoek aan een duurzaam, meer-generatiecomplex, genaamd ‘Rumba’. In het complex bevinden zich 29 sociale huurappartementen, waarvan 15 appartmenten beschikken over speciale aanpassingen voor ouderen. Het gebouw ligt in Echirolle en is ontwikkeld door lokale sociale huisvester ‘Société Dauphinoise pour l’Habitat’ in samenwerking met de gemeente Echirolles. In groepjes is één van de appartementen bezocht, waar Louis (82) en Marie-Louise Roche (80) enthousiast hun woonruimte lieten zien. Het complex maakt onderdeel uit van de wijk ‘Village 2’, waar een wijkvernieuwingsproject wordt uitgevoerd.

Regionale Studies Elke partner van INNOVAge heeft een SWOT-analyse uitgevoerd in de betreffende regio. Gekeken is naar demografische gegevens, maar ook naar internetgebruik onder ouderen en de aanwezigheid van MKB-bedrijfjes in het veld van zelfstandig wonen van ouderen en thuistechnologie. Alle regio’s zijn vervolgens met elkaar vergeleken en sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen zijn in kaart gebracht. In een volgende nieuwsbrief hopen we u hier meer over te kunnen vertellen.

8 www.innovage-project.eu

OP DE PLANNING •

Alle partners hebben Good Practices aangeleverd, die zullen worden samengevat in een catalogus. De catalogus zal een overzicht vormen van succesvolle projecten en beleidsinterventies om strategische samenwerking en clustervorming te stimuleren

•

Studiebezoeken:

•

SETHA (Engeland, December 2012)

•

The Baltic Institute of Finland (BIF) (Finland, Juni 2013)

Workshops over de onderwerpen: •

Eindgebruiker, acceptatie en ethiek (Spanje, April 2013)

•

Effectief beleid om innovatie te stimuleren (Bulgarije, Oktober 2013)

•

Inzicht in behoeften eindgebruiker/ oudere (Tsjechië, Juni 2014)

•

Management gericht op innovatie clusters (België, November 2014)

Training sessies voor beleidsmakers.

9 www.innovage-project.eu

INNOVAGE WOORDENLIJST Gezond ouder worden Actief en gezond ouder worden is door de Wereld GezondheidsOrganisatie (WHO) gedefinieerd als het proces om de kansen op gezondheid, participatie en veiligheid te optimaliseren, met als doel de kwaliteit van leven van de ouder wordende mens te verhogen. Dit stelt mensen in staat hun eigen leven vorm te geven en om deel te nemen aan de maatschappij. Terwijl zij tegelijkertijd de juiste zorg en ondersteuning krijgen indien nodig. Eco-innovatie Duurzame of eco-innovatie is een vorm van innovatie, die het verbruik van natuurlijke grondstoffen verminderd en een lagere uitstoot van schadelijke stoffen tot gevolg heeft, gedurende de hele levenscyclus. Eco-innovatie wordt binnen het INNOVAge project gedefinieerd als producten, technieken, diensten of processen, die gericht zijn op het verminderen/ voorkomen van schade aan het milieu of die bijdragen aan een optimaal gebruik van grondstoffen. Zelfstandig wonen De tijd dat je werd opgenomen in een bejaardentehuis is voorbij. Mensen moeten langer zelfstandig blijven wonen en willen dat zelf ook graag. Dit heeft gevolgen voor de inrichting van de woning en de wijk. Om het zelfstandig wonen te ondersteunen moet gekeken worden naar een integraal aanbod, van woningaanpassingen en het bieden van zorg en ondersteuning, tot het realiseren van voorzieningen in de wijk. Het vastleggen van een integrale visie in beleid kan hierin een belangrijke faciliterende factor zijn. Smart home Een slimme woning wordt binnen het project INNOVAge omschreven als een woning met geavanceerde technologie voor bijvoorbeeld het regelen van de verlichting, temperatuur, multi-media, veiligheid en bediening van ramen en deuren. Een slimme woning verbindt al deze systemen, zodat deze op elkaar zijn afgestemd en de eindgebruiker faciliteren in het zelfstandig wonen. Research Driven Clusters (RDC) Onderzoeksgedreven clusters kunnen omschreven worden als â&#x20AC;&#x153;clusters waarvan onderzoek en ontwikkeling de belangrijkste bron is van innovatieâ&#x20AC;?. Zij verschillen van andere technologie- en innovatieclusters door een sterkere focus op (wetenschappelijk) onderzoek en hun vermogen om deze basis om te zetten naar commerciĂŤle en winstgevende activiteiten.

www.innovage-project.eu for futher information