“ШИНЭ ТӨМӨР ЗАМ” ТӨСЛИЙН “ДАЛАНЗАДГАД- ЧОЙБАЛСАН” ЧИГЛЭЛИЙН 1165 КМ ТӨМӨР ЗАМ БАРИХ ТӨСЛИЙН БОНННҮ-НИЙ ТАЙЛАН
Захиалагч: “Монголын Төмөр зам” ТӨХК Гүйцэтгэгч: “Найчрал Састайнэблэ” ХХК
ТАЙЛАНГИЙН ЕРӨНХИЙ АГУУЛГА НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ. ТӨСЛИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ
ДОЛООДУГААР БҮЛЭГ. БАЙГАЛЬ ОРЧИН, НИЙГМИЙН МЕНЕЖМЕНТИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ. ХУУЛЬ ЭРХЗҮЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ
7.1. Байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөө
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ. ТӨСЛИЙН ХУВИЛБАРУУДЫН ХАРЬЦУУЛАЛТ
7.2. Нийгмийн орчны менежментийн төлөвлөгөө
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ. БАЙГАЛЬ ОРЧИН, НИЙГЭМ-ЭДИЙН ЗАСГИЙН ОДООГИЙН ТӨЛӨВ БАЙДАЛ
НАЙМДУГААР БҮЛЭГ. БАЙГАЛЬ ОРЧИН, НИЙГМИЙН МОНИТОРИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
4.1. Даланзадгад- Сайншанд
8.1. Байгаль орчны мониторингийн хөтөлбөр
4.2. Сайншанд- Хөөт
8.2. Байгаль орчны мониторингийн төлөвлөгөө
4.3. Хөөт- Чойбалсан
8.3. Нийгмийн орчны мониторингийн төлөвлөгөө
ТАВДУГААР БҮЛЭГ. ОРОЛЦОГЧ ТАЛУУД БА ОЛОН НИЙТИЙН ЗӨВЛӨЛДӨХ УУЛЗАЛТ
ЕСДҮГЭЭР БҮЛЭГ. НҮҮЛГЭН ШИЛЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
ЗУРГААДУГААР БҮЛЭГ. БАЙГАЛЬ ОРЧИН, НИЙГМИЙН НӨЛӨӨЛЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ
АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛЫН ЖАГСААЛТ
6.1. Байгаль орчны нөлөөллийн үнэлгээ
ДҮГНЭЛТ
6.2. Төслийн үйл ажиллагааны сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
ХАВСРАЛТ МАТЕРИАЛУУД
6.3. Нийгмийн нөлөөллийн үнэлгээ
1. ТӨСЛИЙН ХАМРАХ ХҮРЭЭ
2. ХУУЛЬ, ЭРХЗҮЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ УИХ, Засгийн Газрын тогтоол, журам, бусад бодлогын баримт бичгүүд
Монгол Улсын хууль тогтоомжууд
ХУУЛЬ, ЭРХЗҮЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ
Олон улсын шаардлагууд
Олон улсын гэрээ, хэлэлцээрүүд
3. ТӨСЛИЙН ХУВИЛБАРУУД Давуу тал
Сул тал
Төсөл хэрэгжихгүй байх
- Хүрээлэн буй орчныг хөндөхгүй - Улс орны эдийн засгийн хэвээр нь үлдээх. хөгжил удаашралтай хэвээр байна.
Авто тээвэр
- Орон нутгийн иргэд чөлөөтэй тээвэр хийх, зорчих боломжтой - Байгаль орчинд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах боломжтой
- Хүчин чадал нь төмөр замын тээврийг бодвол бага, зардал их байх учир эдийн засгийн үр ашиг бага
Төмөр замын тээвэр
- Ашиглалтын үеийн байгаль орчинд үзүүлэх сөрөг нөлөө нь тодорхой арга хэмжээ авсны дараа авто замынхаас бага байх боломжтой - Ажлын байр нэмэгдэнэ Уул уурхайн бүтээгдэхүүнд суурилсан үйлдвэрлэлийг бий болгох боломжтой
- Уламжлалт аж ахуй эрхлэлт буурч болзошгүй. - Нүүдлийн зэрлэг амьтдын идэш, тэжээлийн болон амьдрах орчны хязгаарлалт үүснэ.
4. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ТӨЛӨВ БАЙДАЛ
4.1. ДАЛАНЗАДГАД- САЙНШАНДЫН ТӨМӨР ЗАМЫН ТРАСС
4.1. ДАЛАНЗАДГАД- САЙНШАНД Геоморфологи, геологи, тектоник: • Төмөр замын шугам өнгөрөх газрын гадарга тэгшивтэр талархаг боловч жижиг дов толгод, ухаа гүвээ элбэгтэй, сайр, жалгаар нэлээд хэрчигдсэн байна. • Геологийн тогтцын хувьд тунамал, бялхмал-тунамал чулуулаг тархсан. Энд дөрөвдөгчийн орчин үеийн сэвсгэр хурдас бага зузаантай байна. • Тектоникийн хувьд шугаман атираат- блоклог бүтэцтэй ба хоёр цогцолбор бүхий структуртай. Газар чичирхийллийн 6-9 балл хүртэл, түүнээс дээш хүчтэй доргих магадлалтай нутаг болно.
Гидрогеологи: • Төмөр замын трасс дагуу нүх сүвийн болон давхарга-ан цавын төрлийн ус зонхилон тааралдана. Чулуулгийн усжилтын байгалийн баялгийн модуль 0.003-0.03 м3/жил км2, усжилт багатай.
Гадаргын ус • Бусад хэсгийн трассыг бодвол түр зуурын урсацтай гол, сайр нилээн их тааралдана. Харин гадаргын усны илэрцүүд болох булаг шанд, нуур тойром, гол горхийг дайран гарахгүй болно. • Түр зуурын урсацтай 158 сайрын дүрс зүйн үндсэн үзүүлэлтийг тодорхойлж, хур борооны үерийн үеийн урсацын тооцоог хийж үзэхэд 0.05- 61.52 м3/с өнгөрөлт тус бүс нутгийн сайрт ажиглагдах магадлалтай байна.
4.1. ДАЛАНЗАДГАД- САЙНШАНД Агаарын чанар: • Төсөл хэрэгжих энэ бүс нутаг нь агаарын бохирдолгүй, дуу шуугианаар бохирдоогүй чанар
Хөрсөн бүрхэвч: • Даланзадгадаас Манлай сум хүртэл Бор хөрс, Манлай сумаас Дорноговийн Мандах сум хүртэл Цайвар Бор, Говийн Улаан хөрс, Мандахаас Сайншанд хүртэл Бор хөрс тус тус зонхилон тархсан. • Хөрсний шинж чанарын хувьд ялгаа бүхий чулуурхаг сайргархаг, карбонаттай, карбонатгүй, хужир мараалаг, хүний үйл ажиллагааны нөлөөнд өртсөн гэсэн 5 бүлэгт хамаарах хөрсний 27 ялгаврыг тодорхойллоо
Ургамлан нөмрөг: • Даланзадгад- Сайншандын төмөр замын трассын дагуух зурвас нутагт хийсэн 2011 ба 2013 онуудын ургамлын аймаг, ургамлан нөмрөгийн хээрийн судалгаагаар 24 овог, 58 төрөлд хамаарагдах 73 зүйл гуурст ургамал бүртгэгдсэн • Төмөр замын трассын дагууд нэн ховор 3 зүйл (Allium anisopodium, Cynomorium songorica, Olgea leucophylla), ховор 5 зүйл, унаган ба үлдэц 7 зүйл ургамал бүртгэгдсэн.
4.1. ДАЛАНЗАДГАД- САЙНШАНД Амьтан: • Төмөр зам тавигдсанаас үүдэж амьдрах орчин болон популяцийн хуваагдалд өртөх магадлалтай нүүдэллэдэг зүйл амьтад бол цагаан зээр, хулан адуу, хар сүүлт зээр, аргаль хонь, янгир ямаа гэсэн 5 зүйл юм.
• Амьдрах орчин • Өмнөговь аймгийн Манлай сумын нутагт Аргалантын уулын ард заг бүхий хэсэг довнууд, Дорноговь аймгийн Мандах сумын нутагт Үнэгтийн талд задгай ус бүхий баянбүрд гэсэн онцлог амьдрах орчинг дайрч байна.
Соёлын өв • Хээрийн судалгаагаар төмөр замын төслийн нөлөөлөлд өртөх нийт 31 булш, чулуун зэвсгийн үеийн бууц, сүмийн туурь, чулуун байгууламж зэрэг түүх соёлын дурсгалууд олдсон.
Тусгай хамгаалалттай газар нутаг:орон нутгийн тусгай хамгаал
ТХГН-т орсон 4-н газар нутгийг дайран өнгөрч байна. Үүнд: 1. Өмнөговь аймгийн Ханхонгор сумын Хан-Уул орчмын нутгийг аймгийн ТХ-д, 2. Цогтцэций сумын Шанхайн хэц орчмын газар нутгийг сумын ТХ-д, 3. Манлай сумын нутаг дэвсгэрийг аймгийн ТХ-д, 4. Дорноговь аймгийн Сайншанд сумын Зоогийн хоолой гэдэг газрыг аймгийн ТХ-д тус тус авсан байна.
4.2. САЙНШАНД- ХӨӨТИЙН ТӨМӨР ЗАМЫН ТРАСС
4.2. САЙНШАНД- ХӨӨТ Геоморфологи, геологи, тектоник: • Төмөр замын трасс дагуух газрын гадарга нь хуримтлалын гаралтай талархаг бөгөөд олон жижиг нууруудын шал бүхий хоолойнууд дагуу өнгөрнө. • Геологийн тогтцын хувьд орчин үеийн гаралтай нуурын хурдас, дээд цэрдийн тунамал хурдас зонхилон тархсан. • Тектоникийн хувьд шугаман атираат- блоклог бүтэцтэй, газар чичирхийллийн хувьд тайван нутаг.
Гидрогеологи: • Энэ нутаг дэвсгэрт нүх сүвийн болон давхарга-ан цавын төрлийн ус тааралдана. Чулуулгийн усжилтын байгалийн баялгийн модуль 0.031.0 л/с 1 км2 хооронд хэлбэлзэнэ.
Гадаргын ус • Даланзадгад- Сайншандын трассыг бодвол түр зуурын урсацтай гол, сайр бага бөгөөд түр зуурын урсацтай 50 орчим сайрыг тодорхойлж, хээрийн хэмжилт судалгаа хийснээс 49 сайранд урсацын тооцоо хийж, түүний дүрс зүйн үндсэн үзүүлэлтийг тодорхойлсон. • Нууруудын ихэнх нь шал, тойром хэлбэрээр оршиж, хур бороо ихтэй услаг жилд, ялангуяа эрчимшил ихтэй хур борооны үерийн үед хуурай сайраар үүсэх түр урсац нуур, шал, тойром, хонхорыг устай болгодог байна.
4.2. САЙНШАНД- ХӨӨТ Агаарын чанар: • Сайншандын хойд хэсгээс Хөөт зөрлөг хүртэлх төмөр замын шугам дагуу суурин газар байхгүй тул агаарын бохирдолгүй бºãººä шуугианы нөлөөлөлд өртөөгүй юм.
Хөрсөн бүрхэвч: • Сайншандаас зүүн тийш Сүхбаатар аймаг хүртэл Бор хөрс, Сүхбаатар аймгийн зүүн хэсгээр Цайвар Хүрэн, Баруун-Уртаас зүүн тийш Хөөт (төмөр замын трассын 968 дахь км) буюу Дорнод аймаг хүртэлх газар хээрийн Хүрэн хөрс тус тус тархана. • Сайншанд хотоос зүүн тийш 10 км орчимд бэлчээрийн талхигдал, хөрсний элэгдэл ихтэй, Аршанд орчим 3 км-ээс дотогш газар хөрсний элэгдэл хүчтэй илэрсэн байна.
Ургамлан нөмрөг: • 2011 болон 2013 онуудад явуулсан ургамлын аймаг, ургамалжилтын судалгаагаар 23 овгийн 72 төрлийн 94 зүйл ургамал бүртгэгдсэн ба үүний 22 зүйл нь сөөг, сөөгөнцөр, 66 зүйл нь олон наст, 6 зүйл нь цөөн наст ургамал байна. • Нэн ховор 1 зүйл (Olgaea leucophylla), ховор 2 зүйл, унаган, үлдвэр 2 зүйл байна.
Соёлын өв • Хээрийн судалгаагаар төмөр замын төслийн нөлөөлөлд өртөх нийт 44 дөрвөлжин булш, чулуун байгууламж, сүмийн туурь зэрэг археологийн дурсгалууд олдсон.
4.2. САЙНШАНД-ХӨӨТ Амьтан: • Трассын зурвас нутагт хар сүүлт, цагаан зээр гол анхаарал татаж буй зүйлүүд юм.
• Амьдрах орчин • Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар сумын Жавхлант уулын район, Халзан сумын Улаан нуур, Шүүт, Баяндэлгэр сумын нутаг Баян уул, Өөшийн цагаан нуурын зүүн хойд тал, Ширээт уулын зүүн хойгуур, Дорноговь аймгийн Өргөн сумын нутаг Хүйсийн говь, Нарт, Үйзэн уул орчмоор, Долоодын говьд, тал нутгаар байнга байршдаг. Ерөнхийдөө Дорноговь, Сүхбаатар аймгийн төмөр замын трасс дагуух бүх нутагт цагаан зээр жилийн дөрвөн улиралд бэлчээр хөөн нүүдэллэн байршина.
Тусгай хамгаалалттай газар нутаг:орон нутгийн тусгай хамг
ТХГН-т орсон 7-н газар нутгийг дайран өнгөрч байна. Үүнд: 1. Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар сумын нутагт орших Дарханхаан уулсын байгалийн дурсгалт газар-улсын ТХГН-ийн төв хэсгээр, 2. Сүхбаатар аймгийн Халзан, Баяндэлгэр сумдын ТХГН-ийг баруун хойд үзүүрээр 3. Өөшийн говийн ТХГН-ийн зүүн урд хэсгийг 4. Баяншарга уулын ТХГН-ийг хөндлөн огтолж, 5. Асгат, Дарьганга, Онгон, Халзан сумдын заагийн ТХГН-ийн баруун хойд үзүүрээр 6. Хөөврийн хөндийн ТХГН-ийг хөндлөн огтолж байна
4.3. ХӨӨТ- ЧОЙБАЛСАНГИЙН ТӨМӨР ЗАМЫН ТРАСС
4.3. ХӨӨТ- ЧОЙБАЛСАН Геоморфологи, геологи, тектоник: • Төмөр замын шугам уулс хоорондын хотгор, уулс доторх хонхор, тэгшрэлийн гадарга бүхий структур элэгдлийн талаар өнгөрнө. • Геологийн тогтоцын хувьд трасс дагуу кайнозой, мезозойн цаг үед үүссэн төрөл бүрийн гарал үүсэлтэй тунамал чулуулаг тархана. • Тектоникийн нөхцөл нь мезозой- кайнозойн хурдсаар дүүргэгдсэн хотгорууд элбэгтэй. Газар чичирхийллийн хувьд 5 баллаас хүчтэй газар хөдлөлт болох тайван газар болно.
Гидрогеологи: • Гидрогеологийн хувьд чөлөөт гадаргатай газар доорх ус зонхилон тархсан нутаг. Зараа, Хайчин, Хэрлэнгийн хөндийгөөр газар доорх усны байгалийн баялгийн модуль 1-3 л/м 1 км2, түүнээс ч их юм. Хэрлэн голын хөндийн аллювийн хурдсанд газар доорх усны томоохон орд тогтоогдсон.
Гадаргын ус • Трассын дагуу байнгын урсацтай гол горхи, нуур тойром нэлээдгүй тааралдана. Энэ хэсэгт төмөр замын нэг онцлог бол түүний трассын зүүн төгсгөлд (Чойбалсан хот орчимд) Хэрлэн голыг дайрч гарна. • Хээрийн судалгаагаар 19 сайрын дүрс зүйн үндсэн үзүүлэлтийг тодорхойлсон
4.3. ХӨӨТ- ЧОЙБАЛСАН Агаарын чанар: • Төлөвлөж буй төмөр замын трассын төгсгөл болох Чойбалсан хотыг эс тооцвол трасс дагуу суурин газаргүй, бэлчээрийн мал аж ахуй бүхий таруу нутагладаг хөдөөний малчин иргэд болон çýðëýã амьтад нь агаарын бохирдол, шуугианы нөлөөлөлд өртөөгүй болно.
Хөрсөн бүрхэвч: • Хөөтөөс Чойбалсан хүртэл төмөр замын трасс орчмын газраар Элсэнцэр Хүрэн хөрс зонхилон тархана. Ухаа гүвээ, толгодын оройн хэсгээр Нимгэн чулуурхаг карбонатгүй Хархүрэн, Сайргархаг элсэнцэр болон шавранцар Хүрэн хөрстэй. Хотосдуу газраар үлдмэл мараалаг шинжтэй Хүрэн хөрс тархах ба жижиг нуур тойрмын зах хэсгээр Хужир мараалаг хөрс тус тус тархана.
Ургамлан нөмрөг: • Хөөт-Чойбалсангийн төмөр зам трассын дагуух судалгааны явцад 20 овог, 40 төрөлд хамаарах 51 зүйл гуурст дээд ургамал бүртгэгдсэн • Хөөт- Чойбалсангийн төмөр замын трассын дагууд нэн ховор, ховор зүйл бүртгэгдээгүй ба унаган, үлдэц ургамлаас Дагуурын хүж өвс бүртгэгдсэн байна.
Соёлын өв • Трассын дагууд Дорнод аймгийн Матад сумын нутагт цагираг хэлбэрийн том чулуутай 1 булш төмөр замын төслийн нөлөөлөлд өртөхөөр байна.
4.3. ХӨӨТ- ЧОЙБАЛСАН Амьтан: • Дорнод Монголын үетэнт тал хээр нутагт цагаан зээр нь экосистемийн чухал гишүүн амьтан юм.
• Амьдрах орчин • Энэ нутаг нь цагаан зээрийн төллөх, дөрвөн улиралд бэлчээр хөөн нүүдэллэх үндсэн идээшил нутаг. Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар сум болон Дорнод аймгийн Матад, Булган сумдын зааг нутаг бол цагаан зээрийн байршил бүхий хамгаалалтанд авч анхаарах нутаг юм. • Төмөр зам тавигдах энэ нутгуудад цагаан зээрийн төллөлт болдог Матад сумын Жаран тогооны тал захалж ордог, өвлийн гол байршил нутгууд хамрагдаж байна. Тус газар нь цагаан зээрийн төллөх, өвөлжих, намаржих байршилд чухал нөлөөтэй газруудын нэг болно.
Тусгай хамгаалалттай газар нутаг:орон нутгийн тусгай хамг
ТХГН-т орсон 4-н газар нутгийг дайран өнгөрч байна. Үүнд: 1. Дорнод аймгийн Матад сумын нутагт орших Гүн-Өндрийн ТХГНийн баруун захаар 2. Зоогийн усны ТХГН-ийн баруун урд болон хойд захаар дайран өнгөрч, 3. Хан-Уулын ТХГН-ийн баруун хойд үзүүрээр төмөр замын шууд бус нөлөөллийн бүсийн хил, 4. Эхэн ухаа ТХГН-ийг зүүн урдуур нь хөндлөн огтолж байна.
5. НИЙГМИЙН ОРЧНЫ ТӨЛӨВ БАЙДАЛ
5. Нийгмийн орчны төлөв байдал Нийгмийн орчны төлөв байдал
1. Нийгэм, эдийн засгийн нөхцөл /аж үйлдвэр, орон нутгийн төсөв, газар ашиглалт, мал аж ахуй, газар тариалан гэх мэт/
2. Төсөл хэрэгжих орон нутгийн хүн амзүй /хүн ам, айл өрх, ажилгүйдэл г.м/ 3. Төсөл хэрэгжих нутгийн нийгмийн үйлчилгээ /боловсрол, нийгмийн халамж, эрүүл мэнд/
Төмөр замын трасс
Хамрах хүрээ
Даланзадгад- Сайншанд
2 аймаг, 5 сумын нутгийг дайран, аймаг, сум, багийн төвүүдээс алсуур өнгөрөхөөр төлөвлөсөн
Сайншанд- Хөөт
2 аймаг, 7-н сумын нутгаар дайран гарахдаа 1 аймгийн төв, 1 сумын төвийн ойролцоо өнгөрнө.
Хөөт-Чойбалсан
2 аймаг, 5-н сумын нутгаар дайрах ба Дорнод аймгийн төв буюу Хэрлэн сумын төвийн зүүн талаар өнгөрнө
Сумдын нийт малчдын тоо
5.1. ДАЛАНЗАДГАД- САЙНШАНД Трассын дагуух сумдын нийт малын тоо
Трассын дагуух сумдын нийт малчдын тоо 3,805
467,210
435,674
551,816
484,900
3,63.3
3,594 3,513
2010 он
2011 он
2012 он
Дундаж
Хугацаа, жил
Хөдөлмөрийн нас Өсвөр нас Өндөр настан 0-5 нас
9% 18%
2010 он
2011 он
2012 он
Дундаж
14000 12000
11175
11369
11686
10000 8000
12%
6000
61%
4000 2000
735 418
697 474
799 530
1141744 474
0 2010 2011 ЕБС-ийн өдрөөр суралцагсдын тоо ЕБС-ийн багш нарын тоо
2012 Дундаж Дотуур байрын сурагчдын тоо
5.2. САЙНШАНД- ХӨӨТ Трассын дагуух нийт малчдын тоо 6,666
Трассын дагуух нийт малын тоо
6,602
Дундаж
6,503.7
1,012,903.667
2012 он
1,099,066
6,243 2011 он
998,332
2010 он 2010 он
2011 он
2012 он
Дундаж
Трассын дагуух сумдын хөдөлмөрийн насны дундаж хүн амын тоо, 2010-2012 он
Трассын дагуух сумдын хөдөлмөрийн насны нийт хүн ам
11,320
11,314
11,277
3.5
Хүн ам, мян.хүн
11,345
941,313
3.0
3.0 2.5
2.1
2.0 1.5 1.0
1.1 0.7
0.8
1.1
1.2
1.2
0.5 0.0
2010 он
2011 он
2012 он
дундаж
Сайхандулаан Дэлгэрэх
Алтанширээ Баяндэлгэр
Өргөн Халзан
5.3. ХӨӨТ- ЧОЙБАЛСАН Трассын дагуух сумдын малчдын нийт тоо 3,584
3,548.7 3,399
2010 он 2010 он
2011 он 2011 он
2012 он 2012 он
Дундаж
460 433
400 300
363 266 231 206
200
300 200 100 0 2010 он
2011 он
Нийт бог мал
10
2012 он
Дундаж
Нийт бод мал
Трассын дагуух сумдын эмч ажиллагсдын тоо
8 2010 он
6
4 2011 он
210 150 124
2012 он
100 0 Матад
400
Дундаж
Трассын дагуух бусад сумдын ЕБС-д суралцагчийн тоо 500
Малын тоо, мян.мал
3,663
Трассын дагуух нийт бог ба бод малын тоо
Булган
Сүхбаатар
2 0 Èõ ýì÷
Áàãà ýì÷ Ñóâèëàã÷ Èõ ýì÷
Áàãà ýì÷ Ñóâèëàã÷
2011 он
2012 он
Матад
Булган
Сүхбаатар
6. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ НӨЛӨӨЛЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ, СӨРӨГ НӨЛӨӨЛЛИЙГ БУУРУУЛАХ АРГА ЗАМ
АГААРЫН ЧАНАР Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Тоосжилт их үүснэ. Цаг уур, уур амьсгал: - Төмөр замын бүтээн байгуулалтад - Салхины ноёлох чиглэл төмөр ашиглагдах тоног төхөөрөмж, техник замын ихэнхи хэсэгт эгц үйлчилж хэрэгслээс ялгарах агаар бохирдуулагч байгаа нь төмөр замын орчинд хортой хийнүүд, тоос тортогны цасан хунгар илүүтэй байх учир бохирдол нь хугацааны хувьд богино, түүнээс хамгаалах, зам арчлах орон зайн хувьд хязгаарлагдмал байна. талаар онцгойлон авч үзэх, цаг агаарын прогноз болон бодит мэдээллээр холбогдох байгууллагаас нь хангалт хийлгэх хэрэгтэй.
ДУУ ШУУГИАН Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Дуу шуугианы бохирдол нь хугацааны - Төмөр зам барьж байгуулахдаа хувьд богино, орон зайн хувьд зам төмрийг залгуулж гагнах хязгаардлагдмал байна. технологийг ашиглах, залгааг аль - Төмөр замын үйл ажиллагаанаас үүсэх болох цөөн байхаар шийдэх, дуу шуугиан нь байгалийн дуу суурин газруудын хэсэгт дуу чимээний суурь хэмжээг даруй 2 дахин шуугиан бууруулагч хаалтуудыг нэмэгдүүлж, трассын дагуух нутаг төлөвлөх хэрэгтэй. дэвсгэрт шуугианы бохирдлыг үүсгэнэ. Шуугианы энэ нөлөөлөл нь зэрлэг амьтан дайжихад хүргэнэ.
ГАДАРГЫН УС Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Барилгын ажлын үед ус өнгөрүүлэх - Төмөр зам огтлон гарч буй гол, байгууламж тавьснаар тухайн сайрын голдрилын хурдас, сайруудын байгалийн голдрилд хагшаас, эргийн эвдрэлийн хувьд өөрчлөлт оруулж болзошгүй, харилцан адилгүй учир сайруудад - Тос, тосолгооны материалууд асгарч хийх ус өнгөрүүлэх барилга хур тунадас болон үерийн усаар байгууламжуудын хийцийг угаагдан голдрилуудын хурдсыг нарийвчлан судалсны үндсэн дээр бохирдуулах, төлөвлөж хийх нь зүйтэй. - Хур борооны болон уруйн үерийн үед угаагдал бий болох ба ус өнгөрүүлэх байгууламж хагшаасаар дүүрч бөглөрөн улмаар замын барилга байгууламж эвдрэх, сэтлэх.
ГАДАРГЫН УС Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Ус өнгөрүүлэх байгууламжийн - Шинээр баригдах төмөр замын чадавхиас хамаарч төмөр замын дээд өртөө, зөрлөгийн болон орон талд ус тогтох, ус өнгөрүүлэх нутгийн иргэдийн ус хангамжийг байгууламжийн доод талд угаагдал зөв зүйтэй шийдэхийн тулд үүсэх, улмаар хөрсний угаагдал, эвдрэл гидрогеологийн хайгуул эрчимжих; судалгааны ажил гүйцэтгэх - Вагоны эд ангиас тос, тосолгооны шаардлага гарахаар байгааг материалууд асгарч болзошгүй бөгөөд харгалзан төсөлд хамруулан энэ тохиолдолд хур тунадас болон төлөвлөж хэрэгжүүлэх хэрэгтэй. үерийн усаар угаагдан голдрилуудын хурдсыг бохирдуулах, улмаар ил задгай устай нийлж гадаргын усыг бохирдуулах зэрэг сөрөг нөлөө үзүүлж болзошгүй.
ХӨРСӨН БҮРХЭВЧ Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Хүнд автомашин, механизмын - Хөрс хамгаалах талаар онцгой хөдөлгөөний улмаас хөрсний эвдрэл анхаарах, нэмэгдэж, хөрс элсжих, агаарт - Газар шорооны ажлын хэмжээ, тоосжилт үүсэх зэрэг эрсдэлтэй. авто замын төлөвлөлт, аюулгүй - Харин төмөр замын трасс орчим 50 м ажиллагаа зэргийг нягт хатуу өргөн зурвас газрын хүчтэй элэгдэл баримтлан аль болох хөрсний эвдрэлд орох бөгөөд энэ нь Хөөтөөс эвдрэл, элэгдэл, доройтлыг бага Чойбалсан хүртэл нийт 675 га газар байлгаж, нөхөн сэргээлтийг тухай нутгийг, Даланзадгадаас Сайншанд бүрт нь хийж байх шаардлагатай. хүртэл нийт 2500 га талбайг хамарна. - Талархаг газар зонхилж байгаа учраас олон салаа зам үүсч, тээврийн хөдөлгөөнөөр замын эвдрэл үүсэх, тоосжилт бий болох
ХӨРСӨН БҮРХЭВЧ Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Вагоны эд ангийн эвдрэл гэмтлээс тос - ДаланзадгадСайншандын тосолгооны материал асгарч алдагдан трассын хувьд төмөр замын хөрсөнд шингэн бохирдуулах, далангийн хажуугаар модлог - Өртөө зөрлөгүүдийн орчимд хүн ам ургамлууд болох говийн нөхцөлд шилжин суурьшиж, суурьшлын бүс бий ус чийг бага шаарддаг хайлаас, болсноор хөрсөн бүрхэвч талхигдах, улиас, бударгана, заг гэх мэтийг - Төмөр замын ажилчдын суурин орчмын тариалж хөрсний хийсэлт, элсний газрын хөрс талхигдах, нүүлт хөдөлгөөнийг хязгаарлах - Хүн амын төвлөрөл ихсэж, төмөр замын ажил хийх шаардлагатай. байгууламж барих ажилчдын үүсгэх ахуйн хог хаягдалаар хөрс бохирдох зэрэг болно. - Төмөр замын далангийн суурь орчим 10-15 метрийн өргөн зурвас газраар шимт хөрс дарагдаж, ашиглагдах боломжгүй болох, хүчтэй эвдрэлд орох
УРГАМЛАН НӨМРӨГ Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Төмөр зам барих үеийн хөрс хуулалтаар ургамлан нөмрөг устах, - Зам барилгын ажлын үед болон тээврийн хөдөлгөөнөөс үүсэх тоосжилтын улмаас ургамлын фотосинтезийн эрчим буурах, - Төмөр замын өртөө, зөрлөгийг дагаж гадаргын болон гүний ус ашиглалт нэмэгдэн хөрсний усны ууршилт эрчимтэй явагдаж, хөрсний өнгөн хэсгийн усаар тэжээгдэн ургадаг ургамлын ургах чадвар буурах зэрэг сөрөг нөлөөлөл үзүүлж болзошгүй, - Суурьшлын бүс бий болсноор бэлчээрийн ургамлын зүйлийн тоо цөөрч, доройтох зэрэг сөрөг нөлөө үзүүлнэ,
- Биологийн нөхөн сэргээлт хийх - Байгалийн ургамлын тухай хуулиар нэн ховор, ховор ангилалд багтсан болон унаган, үлдэц ургамлын үр, жимсийг байгалийн ургамлын генофондод хадгалах, цуглуулах, эксплант бэлтгэх төсөл хэрэгжүүлэх, экологийн ижил нөхцөлд шилжүүлж суулгах, хил залгаа бусад бүс нутагт дүйцүүлэн хамгаалах боломжтой. - Стандартад заасан ургамлын үр цуглуулах, нутгийн иргэдээс худалдан авах, - Барилгын үед ашигласан түр замуудыг нөхөн сэргээх, - Төслийн талбайн орчныг ургамалжуулах, ургамлын нөхөн сэргээлт хийх зэрэг болно.
АМЬТАН Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Төслийн төлөвлөлт болон барьж байгуулах үе шатнаас хөрс хуулалт, газар шороо, карьер ухах, авто замтай холбоотойгоор хөрсний амьтад, мэрэгчдийн амьдрах орчин, амьтад дайжих нөлөөлөл аажмаар өсөх хандлагатай. - Ашиглалтын үед нүүдлийн амьтдын шилжилт хөдөлгөөнд төмөр замын үндсэн үйл ажиллагаа, тээвэрлэлт, дуут дохио нөлөөтэй хэвээр байна.
- Сургалт явуулах, - Хууль бус ан агнуур хийхгүй байх, - Ажлын явцад амьтдад үзүүлэх нөлөөг бууруулах журам гаргах, тогтоосон нутгуудад гарц гарам байгуулах, - Төслийн нутагт буй амьтдын нүүдэл шилжилтэд чухал газруудыг тэмдэгжүүлэх, хөндөхгүй байх хэрэгтэй. - Ашиглалтын үед төмөр зам дагуух нутагт амьтны мониторинг судалгааг тогтмол хийж, амьтны гарц гармын ойролцоо тэмдэгжүүлэлт хийх, хурд сааруулах, тогтмол цэвэрлэгээ хийх, - Амьтдын дасан зохицох байдлыг камераар судлах, сансрын дохиололтой хүзүүвч зүүх, галт тэргэнд мал амьтан дайруулахаас сэргийлсэн технологийн шийдлийг суурилуулах зэрэг арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ.
АМЬТАН Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Цагаан зээрийн төллөлт болдог - Сайншанд- Хөөтийн төмөр замын нутгуудаар зам тавигдсанаар үржлийн трасс говь хээрийг дамнан тогтох нутгийг хэсэгчлэн хувааснаас үүдэлтэй учраас нүхэн болон давуулах даланг төллөх нутгийн төмөр замтай ойр байгуулна. Үүнд гарцны хэв маяг хэсгийн өвс ургамал доройтох, өвөлждөг, байгуулахаар сонгогдсон цэгүүдийн зусдаг, төллөдөг нутгуудийн хоорондох ойр тойрны тогтоц, төмөр замын нүүдэл тогтворгүй, эсвэл энд төллөхөө далангийн өндрөөс хамаарна. болих, цагаан зээрийн нөхөн төлжилт - Төсөл хэрэгжүүлэгчийн зүгээс орон үржлийн чадамж буурах зэрэг сөрөг нутгийн иргэдтэй хамтарч ажиллан, нөлөөллүүд бий болох магадлалтай. тэдэнд байгаль хамгаалах бодлогыг түлхүү таниулан, хэрэгжүүлж байгааг нь урамшуулдаг болгох шаардлагатай.
АМЬДРАХ ОРЧИН • Баригдахаар төлөвлөж буй төмөр замын трасс нь цагаан зээрийн үндсэн идээшил цөм нутгийг, харин хар сүүлт зээр болон хулан адууны идээшил тархац нутгийн умард этгээдийг тус тус дамжин өнгөрнө. • Сайншанд- Хөөтийн төмөр замын трасс нь: Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар сумын нутаг Жавхлант уулын район, Цоорхойн говь, Баяндэлгэр сумын Ширээт уулын ар бие, Баян уул, Дорноговь аймгийн Хүйсийн говь, Долоодын говийн Үйзэн, Нарт орчим туруутан амьтдын шилжилт хөдөлгөөнд анхаарах нутгууд болно. • Хөөт- Чойбалсангийн төмөр замын трасс нь: Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар сум, Дорнод аймгийн Булган, Матад сумдын нутаг зааг нутгууд цагаан зээрийн шилжилт хөдөлгөөнд анхаарах нутгууд болно. Амьдрах орчны мэдрэмтгий байдлын шалгуураар хуурай хээр хамгийн том орон зайг эзлэх бөгөөд олон тоогоороо сүрэглэн нүүдэг цагаан зээрийн үндсэн нутаг, голын татам бол багахан нутгийг эзлэх боловч загас болон усны шувууд амьдрах орчин болж буйгаараа ач холбогдолтой.
АМЬДРАХ ОРЧИН Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Амьтад чөлөөтэй нүүдэллэж чадахаа больж нэг - Төслийн барьж байгуулах талдаа бөөгнөрөх, гэрийн малтай ус бэлчээр үе шатанд ухсан нүх булаацалдах сөрөг нөлөөтэй. карьерийг дүүргэж, нөхөн - Төслийн ашиглалтын үе шатанд төмөр замын сэргээлт хийх, тээвэрлэлтийн эрчмээс хамаарч амьтдын амьдрах - Тогтоосон замын орчин 2 хэсэг болж тасархайтна. маршрутаар явах, дэд - Дэд бүтэц бий болох, тээврийн хэрэгслийн бүтцийн сүлжээг амьтанд хөдөлгөөн ихсэх, галт тэрэг, машины дуу чимээ ээлтэй технологи ашиглан нэмэгдэх, бэлчээр усны хэт ашиглалт бий болсноор байгуулах, амьтдын амьдрах орчин алдагдах, бэлчээр - Дуу чимээ багатай, хорт талхигдах, шилжилт хөдөлгөөн хоригдох, зүйлийн утаа бага гаргадаг галт олон янз байдал буурах, харь зүйл бий болох зэрэг тэрэг ашиглан сөрөг нөлөө үзүүлнэ. тээвэрлэлтийг орчиндоо - Нүүдлийн амьтдын шилжилт хөдөлгөөнд төмөр бага нөлөө үзүүлэх замын ачаа тээвэрлэлт, дуут дохио нөлөөтэй хэвээр нөхцлийг хангасан байх ба зүйлийн олон янз байдал буурах, харь зүйл байхаар төлөвлөх бий болох, аваар осол гарах зэрэг эрсдэл бий. хэрэгтэй. - Шувуудын үүр, үлийн нүх сүйтгэгдсэн бол хиймэл үүр байгуулна.
АРХЕОЛОГИ, ТҮҮХ СОЁЛЫН ДУРСГАЛ Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Төмөр замын барьж байгуулах - Төслийн төлөвлөлтийн үе шатанд төслийн үеийн газар шорооны ажил, авто үйл ажиллагаанд өртөх дурсгал болон бусад тээврийн хөдөлгөөн зэргээс үүсэх дурсгалыг өртөхөөс хамгаалах үйл хөрсний эвдрэл болон барилгын ажиллагааны зардлын төсөв боловсруулах, ажлын үед үүсэх хог хаягдал нь - Өртөх дурсгалуудыг малтан судалж, эвдэж соёлын өвийн биет дурсгалын сүйтгэгдэхээс сэргийлэх, төслийн талбайн гадаад, дотоод эвдрэл болон орчимд олдсон дурсгалуудын талаар тухайн дурсгалт газрын орчны төслийн ажилчдад сургалт явуулах, барьж байдалд ихээхэн сөрөг нөлөөтэй. байгуулах ажлын явцад өртөх дурсгалуудыг - Төслийн барьж байгуулсаны сайтар тодорхойлж, төслийн үйл дараах үеийн үйл ажиллагаанаас ажиллагаанд хяналт тавих, соёлын өвд хамгийн их нөлөөлөх - Барилгын ажлын явцад өмнө нь зүйл нь төмөр замын засвар тогтоогдоогүй, газрын хөрсний доор орших үйлчилгээ, бусад үйл ажиллагаа дурсгал илэрсэн тохиолдолд мэргэжлийн зэрэг болно. судалгааны баг гаргаж ажиллах, судалгааны ажлын үр дүнг орон нутгийн удирдлагад тайлагнах, олдворыг хадгалж хамгаалах хэрэгтэй.
ТУСГАЙ ХАМГААЛАЛТТАЙ ГАЗАР НУТАГ Нөлөөлөл - Даланзадгад- Сайншандын төмөр замын трасс дахь тусгай хамгаалалттай газар нутгуудаас Хан-Уулын ТХГН-ийн хил төмөр замын шууд бус нөлөөллийн бүсэд байгаа бөгөөд нөлөөллийн эрчим бага байх юм. Шанхайн хэц, Манлай сумын нутгийн ТХГНийн төв хэсгээр огтолж байгаа нь амьтад, бэлчээрт үзүүлэх нөлөөллийн эрчим бусад үзүүлэлттэй харьцуулахад их байна. - Дорноговь аймгийн нутагт орших Зоогийн хоолой нь байгалийн өвөрмөц тогтоц, археологийн олдвор бүхий газар нутаг тул байгалийн үзэмж, соёлын өвд үзүүлэх нөлөөлөл их байх юм. - Төслийн эхний буюу газар чөлөөлөх, суурь бүтцийг бүтээн байгуулах үе шатанд тухайн бүс нутгийн амьтад, ургамал, бэлчээр, усны нөөц, байгалийн өвөрмөц тогтоцод сөрөг нөлөөлөл ихтэй байгаа хэдий ч төмөр замын ашиглалтад шилжүүлсний дараах үе шатанд нөлөөлөл нь багасаж, аялал жуулчлал хөгжүүлэх боломж бүрдэнэ.
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ -
-
-
-
ТХГН-ийн хил хязгаарыг тэмдэгжүүлэх,хамгаалалтын талаар мэдээллийн самбар байрлуулах, Тухайн бүс нутгийн амьтны тархалт, нутагшлыг тодорхойлж мэргэжлийн байгууллагатай хамтран урт хугацааны мониторинг явуулах, Орон нутгийн төр захиргааны байгууллагаас байгалийн үзэсгэлэнт газрын байршил, хамгаалалтын талаар мэдээллийг авч хамтран ажиллах, Археологийн олдвор бүхий газар нутгийн хамгаалалтын бүсийг татах, төмөр замын ажилчин, албан хаагчдад таниулах, сурталчилгаа хийх хэрэгтэй.
ТУСГАЙ ХАМГААЛАЛТТАЙ ГАЗАР НУТАГ Нөлөөлөл
Сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээ
- Тус төмөр замын трассын - Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн тухай Дарханхаан уулын УТХГН-ийн төв хуулийн 5 дугаар бүлэг, 24 дүгээр зүйлийн хэсгээр дайран өнгөрч байгаа нь 2 дахь заалтыг дагаж мөрдөн төмөр замын “Тусгай хамгаалалттай газар трассын маршрутыг өөрчилж, ТХГН-ийн нутгийн тухай” хуультай зөрчилдөх хилээс гадагшлуулах хэрэгтэй. үндэслэл болно. - Хөөт- Чойбалсангийн төмөр зам тавигдах - Энэ бүс нутагт ховор амьтан, бүс нутагт хийх гарц гармын байршилд ургамал элбэг байхаас гадна төмөр онцгой анхаарах, замын трасс Дарханхаан уулын - Орон нутгийн төр захиргааны байгалийн дурсгалт газар болон байгууллагаас байгалийн үзэсгэлэнт Сүхбаатар аймгийн ус хангамжийн газрын байршил, хамгаалалтын талаар эх үүсвэрийг дайран өнгөрч байгаа мэдээллийг авч хамтран ажиллах, тул эдгээр газруудыг хамгаалах байгалийн өвөрмөц тогтоц бүхий, талаар онцгойлон анхаарах тахилгат уул овоо бүхий газар нутгийг хэрэгтэй. хамгаалах бүтээн байгуулалтын улмаас нөлөөлөлд өртөхөөс сэргийлэх, эвдэрсэн газрыг нөхөн сэргээх шаардлагатай.
7. НИЙГМИЙН ОРЧНЫ НӨЛӨӨЛЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ
7.1. ДАЛАНЗАДГАД- САЙНШАНД НӨЛӨӨЛЛИЙН БҮС
ДЭД БҮТЭЦ
- Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын баруун - Орон нутгийн авто замын 12 хойд талд 2012 онд шинээр баригдсан сүлжээг 23 цэгээр огтолж “Петровис” ХХК-ийн шатахууны агуулах, - Өмнөговь аймгийн - Дорноговь аймгийн Сайхандулаан сумын Даланзадгад хотоос нутаг, Өндөржавхлант нэртэй газарт “Мига Цогтцэций хүртэл тавихаар Эрин” ХХК-ийашигт малтмалын хайгуулын батлагдсан засмал замын зураг ажил явуулж нүүрсний орд нээж, төсөлтэй харьцуулан үзэхэд ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн эрх трассыг 3 цэгээр огтолж, авахаар бэлтгэж байгаа талбай, трассын 16.3, 21.7 болон 72.8 - Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын дахь км-үүдэд трасстай орчимд цахилгаан дамжуулах өндөр давхцаж байна. хүчдлийн шугамыг 3 цэгээр, ус цэвэршүүлэх байгууламжийн газар доорх шугам хоолойг 2 цэгээр тус тус огтолж, дэд бүтцийн 2 байгууламж, - Таван толгойн нисэх буудлын нислэгийн аюулгүйн зурвас зэрэг дэд бүтцийн сүлжээ, байгууламжууд нөлөөллийн бүсэд орсон байна.
7.2. САЙНШАНД- ХӨӨТ НӨЛӨӨЛЛИЙН БҮС
ДЭД БҮТЭЦ
- Сайншанд- Хөөтийн төмөр замын - Дэд бүтцийн сүлжээг 22 цэгээр огтолж, трассын нөлөөллийн бүсэд нөлөөллийн бүсэд 12 барилга, объект бүртгэлтэй нийт бууцны 36.9 хувь байна. нь, худгийн 32.4 хувь нь, объектын - Нийт 19 төрлийн авто болон төмөр 85.7 хувь нь шууд нөлөөллийн замыг 26 цэгээр огтолж байгаа нь орон бүсэд байршиж байна. нутагт жигддүү тархацтай байршиж байгаа бол Дорноговь аймагт нөлөөллийн бүс дэх барилга объектууд үндсэндээ Сайншанд хотод төвлөрөлтэй байна.
7.3. ХӨӨТ- ЧОЙБАЛСАН НӨЛӨӨЛЛИЙН БҮС
ДЭД БҮТЭЦ
- Трассын нөлөөллийн бүсэд - Дэд бүтцийн 11 сүлжээг огтолж, бүртгэлтэй нийт бууцны 22.1 хувь нөлөөллийн бүсэд 18 барилга, объект нь, худгийн 35.9 хувь нь, объектын байна. 82.8 хувь нь шууд нөлөөллийн - Нийт 6 төрлийн авто болон төмөр замыг бүсэд байршиж байгаа тул нүүлгэн 8 цэгээр огтолж байгаа нь орон нутгаар шилжүүлэх ажлын хэмжээгээр жигддүү тархацтай байршиж байна. хамгийн их ачаалалтай хэсэг байна.
8. БАЙГАЛЬ ОРЧИН, НИЙГМИЙН МЕНЕЖМЕНТИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
8.1. Байгаль орчин, нийгмийн менежментийн төлөвлөгөөний /БОНМТ/ бүтэц Байгаль орчин, нийгмийн менежментийн төлөвлөгөө
Байгаль орчин Физик орчин
- Цаг уур, уур амьсгал - Агаарын чанар - Дуу шуугиан, чичиргээ - Геоморфологи - Тектоник - Геологи - Газрын доорх ус - Гадаргын ус - Хөрс - Археологи
Нийгмийн орчин
Биологийн орчин
- Ургамлан нөмрөг - Амьтан - Амьдрах орчин - Тусгай хамгаалалттай газар нутаг
8.2. БОНМТ-ий хяналтын систем
НИЙГМИЙН ОРЧНЫ МЕНЕЖМЕНТИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ Төмөр замын трассын орчны нийгэм, эдийн засгийн үндсэн шаардлагууд
Нийгмийн хөгжил ба дэд бүтэц НИЙГМИЙН ОРЧНЫ МЕНЕЖМЕНТИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
Олон нийтийн оролцоог хангах Нүүлгэн шилжүүлэх төлөвлөгөө, түүгээр гүйцэтгэх ажил Дасан зохицуулах хөтөлбөр Нийгмийн эрүүл мэнд
9. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ МОНИТОРИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
9. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ МОНИТОРИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ Мониторинг хийх бүрэлдэхүүн Агаар Агаар, газрын гадарга
Хөрс
Амьтан
Мониторингийн үзүүлэлт
Д-С* (сая.төг)
Барьж байгуулах үед Агаар бохирдуулагч бодисын 6.7 ялгаралт, SO2, NO2, CO, тоос
С-Х* (сая.төг)
Х-Ч* (сая.төг)
6.23
4.35
Дуу шуугиан, чичиргээ
1.4
1.4
1.2
Хөрсний элэгдэл, эвдрэл Хөрсний нөхөн сэргээлт Хөрсний хүнд металлын бохирдол Pb, Cd, Cr, Zn, Ni Нянгийн бохирдол Хөрсний нефть бүтээгдэхүүний бохирдол Амьтны амьдрах орчинд ажиглалт хийх /GPS/ Зүйлийн бүрэлдэхүүн, тархалт /хүзүүвч зүүх/
1.2 1.2
1.2 1.2
1.2 1.2
2.0
2.0
2.0
0.6
0.6
0.6
0.4
0.4
0.4
1.27
1.27
1.27
237.6
158.4
79.2
9. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ МОНИТОРИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ Мониторинг хийх бүрэлдэхүүн
Д-С (сая.төг)
С-Х (сая.төг)
Х-Ч (сая.төг)
1.5
1.5
1.5
Геоморфологи
Хотгор гүдгэрийн хуримтлал, эвдрэл Хотгор гүдгэрийн усны ба салхины идэгдэл
0.5
0.5
0.5
Геологийн тогтоц
Чулуулгийн нягтрал
1.0
1.0
1.0
Гидрогеологи
Напорын дээшлэлт, бууралт, газар доорх усны бохирдол, усны солилцоо
4.2
4.2
5.6
Геокриологи
Чулуулгийн дулаан солилцоо
1.0
1.0
1.0
Агаар
Агаар бохирдуулагч бодисын ялгаралт, SO2, NO2, CO, тоос
4.13
4.13
2.44
Агаар, газрын гадарга
Дуу шуугиан, чичиргээ
1.4
1.4
0.9
0.35
0.35
0,35
Гадаргын ус
Сайрын ус өнгөрүүлэх байгууламжийг хянах, цэвэрлэх Усны бүрэн болон хүнд металлын шинжилгээ
Мониторингийн үзүүлэлт Үйл ажиллагаа явуулах үед
Хөрсөн бүрхэвч Бохирдол, механик бүрэлдэхүүн хянах
0,3 2.0
2.0
2.0
9. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ МОНИТОРИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ Мониторинг хийх бүрэлдэхүүн
Мониторингийн үзүүлэлт
Д-С (сая.төг)
С-Х (сая.төг)
Х-Ч (сая.төг)
22.4
22.4
22.4
2.0
2.0
2.0
79.8
79.8
79.8
9.02
7.66
3.58
20.0
26.0
20.0
62.95
128.8
53.2
2.5
2.5
5.55
468.77
457.94
293.54
Үйл ажиллагаа явуулах үед
Ургамлын зүйлийн бүрэлдэхүүн, Ургамлан ургамлан нөмрөгийн бүрхэц нөмрөг Нөхөн сэргээлт Амьтдын шилжилт хөдөлгөөнийг Амьтан хянах Гарцанд дасан нэвтрэх байдлыг Амьдрах орчин хянах камер ТХГН-ийн менежмент
Тусгай хамгаалалттай ТХГН-ийн хамгаалал газар нутаг Төслөөс үзүүлэх нөлөөллийг бууруулах Мониторингийн ажлын нийт зардал Д-С*- Даланзадгад- Сайншандын төмөр замын трасс С-Х*- Сайншанд- Хөөтийн төмөр замын трасс Х-Ч*- Хөөт- Чойбалсангийн төмөр замын трасс
10. НИЙГМИЙН ОРЧНЫ МОНИТОРИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
10. НИЙГМИЙН ОРЧНЫ МОНИТОРИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ Төслийн Төмөр замын трасс эхний үе шат /сая.төг / Даланзадгад169.32 Сайншанд Сайншанд- Хөөт 215.1
Хөөт- Чойбалсан Нийт
204
Барьж байгуулсаны дараах үе шат /сая.төг /
Нийт зардал /сая.төг /
50.58
219.9
70.9
286.1
65.5
269.5 775.5
Мониторингийн хөтөлбөрийг төсөл хэрэгжиж байгаа орон нутгийн оролцоотой зохион байгуулах нь зүйтэй бөгөөд зардал нь дараах байдлаар санхүүжих боломжтой. Үүнд: - Төслөөс үзүүлж байгаа нийгмийн сөрөг нөлөөллийг бууруулах үйл ажиллагаанд тавих мониторингийн хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг төсөл хэрэгжүүлэгч; - Нүүлгэн шилжүүлэх үйл ажиллагаанаас үүсэх сөрөг нөлөөллийг бууруулахад тавих мониторингийн зардлыг Засгийн Газар хариуцна.
11. ОРОЛЦОГЧ ТАЛУУД БА ОЛОН НИЙТИЙН ЗӨВЛӨЛДӨХ УУЛЗАЛТ
11. ОРОЛЦОГЧ ТАЛУУД БА ОЛОН НИЙТИЙН ЗӨВЛӨЛДӨХ УУЛЗАЛТ Уулзалтууд
Оролцогч талууд
Анхан шатны зөвлөлдөх уулзалт
- Төслийн нийгмийн нөлөөлөлд өртөх 212 бууц, 121 худаг, уст цэг тодорхойлж, тэдгээрийн байршлыг аймгуудад хуваарилагдах байдлаар нь ангилан үзүүлж байсан. - Мөн судалгаагаар 141 өрхийн 46.4 мянган мал төслийн нөлөөлөлд өртөж, тэдгээр нь 4 аймгийн 15 сум, 22 багт хамаарч байжээ.
Хоёр дахь шатны зөвлөлдөх уулзалт
Трасс дайран өнгөрөх 4 аймгийн төвүүдэд 3 талт зөвлөлдөх уулзалтыг зохион байгуулсан. Давхардсан тоогоор 548 хүн судалгаанд хамрагдсаны: - 69.3 хувь нь анкетын асуулгаар оролцооны судалгаанд, - 16.1 хувь нь нөлөөллийн саналаар түүврийн судалгаанд, - 30.7 хувь нь хэлэлцүүлэх уулзалтад оролцсон.
12. НҮҮЛГЭН ШИЛЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
12. НҮҮЛГЭН ШИЛЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
Нүүлгэн шилжүүлэх үндсэн үйл ажиллагааны нийт зардал урьдчилсан байдлаар 3,084.2 сая төгрөгөөр тооцогдож байна.
ДҮГНЭЛТ • Төслөөс байгаль орчинд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулахын тулд байгалийн бүрэлдэхүүн хэсгүүдэд нарийвчилсан судалгаа хийж, оновчтой төлөвлөлт хийх, хөрс, ургамлын нөхөн сэргээлтийн зохих стандарт, шаардлагын дагуу хийх, амьтдад үзүүлэх нөлөөг бууруулах журам гаргах, тогтоосон нутгуудад гарц гарам байгуулах, хяналт мониторингийн судалгааг тогтмол хийх болон орон нутгийн засаг захиргаатай хамтарч ажиллах шаардлагатай. • Төсөл хэрэгжүүлэгч нь тайланд тусгасан менежмент, мониторингийн төлөвлөгөөг үндэслэн төмөр замын инженерийн нарийвчилсан зураг төсөл боловсруулах, түүнчлэн барьж байгуулах болон түүний дараах үйл ажиллагааны жил жилийн төлөвлөсөн ажлын хүрээнд жил бүрийн төлөвлөгөөг нарийвчлан боловсруулж мөрдөн ажиллах үүрэг хүлээнэ. • Төслийн нийгмийн нөлөөллийн судалгааг 2011, 2013 онуудад 2 үе шаттайгаар хийж, трассын нөлөөллийн бүсэд 276 бууц, 110 худаг, 95 объект байршиж байна. 2013 оны төлөвлөлтөөр төмөр замын трассад бага зэргийн өөрчлөлт орсон учраас нөлөөлөлд өртөгсдийн бүртгэлд зохих өөрчлөлт орсон ба цаашид ч нийгмийн шаардлагааар трассад өөрчлөлт оруулах хэрэгцээ Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сум, Дорнод аймгийн Хэрлэн сумдад байсаар байна.
ШИНЭ ТӨМӨР ЗАМЫН I, II –ҮЕИЙН БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТЫН ЕРӨНХИЙ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ.
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА.